Paarse coalitie stemt vanavond verdeeld Groen! doet tegenvoorstel in OCMW-raad

Gent en rand

Hoofddoek zorgt voor Gentse kopbrekens Het Nieuwsblad

26-11-2007

Pag. 1

De Gentse gemeenteraad stemt vanavond over het verbod op het dragen van hoofddoeken door stadspersoneel. De paarse coalitie is verdeeld, maar dat is de CD&Vfractie ook. Als het verbod er komt, dient Groen! in de OCMW-raad een tegenvoorstel in. Paarse coalitie stemt vanavond verdeeld Groen! doet tegenvoorstel in OCMW-raad Gert De Vos Het voorstel van Open VLD om stadsambtenaren die in contact komen met het publiek te verbieden 'symbolen van religieuze, politieke of filosofische aard' te dragen, zorgt al de hele week voor hoogspanning bij de paarse coalitiepartners. SP.A en Spirit zijn tegen een verbod en probeerden de hele week (tevergeefs) Open VLD ervan te overtuigen het voorstel in te trekken of af te zwakken. Ook de nationale SP.A-leiding zette druk, maar Open VLD bleef bij zijn standpunt. De uitslag van de stemming is onzeker. Omdat het om een ethische kwestie gaat, laten de meeste partijen hun leden vrij stemmen. Algemeen wordt aangenomen dat alle aanwezige raadsleden van SP.A, Spirit en Groen! tegen het verbod stemmen en alle aanwezige Open VLD'ers en Vlaams Belangers voor. De CD&V-fractie is verdeeld: volgens fractieleider Filip Van Laecke zal niemand tegen het VLD-voorstel stemmen, maar het is bekend dat Anne Martens en Monica Van Kerrebroeck tegen een verbod zijn. Omdat N-VA-lid Helga Stevens afwezig is, belooft het sowieso een nipte uitslag te worden. De discussie krijgt trouwens nog een staartje in de OCMW-raad. Als het voorstel van Open VLD wordt goedgekeurd, dient Dirk Holemans (Groen!) een voorstel in dat OCMW-personeelsleden toelaat symbolen van religieuze, politieke of filosofische aard te dragen. In de OCMW-raad hebben SP.A/Spirit en Groen! de meerderheid. De kans is dus reëel dat de hoofddoek verboden wordt aan de stad, maar toegelaten in het OCMW. lge

Antwerpen, Brugge-Oostkust, Brussel-Noordrand, Dender, Eeklo-Deinze, Gent en rand, Kempen, Kortrijk-Waregem-Menen, Leuven-Hageland, Limburg, Mechelen-Lier, Oostende-Westhoek, OudenaardeWetteren, Pajottenland, Roeselare-Tielt-Izegem, Waasland

Hoofddoek verdeelt Gentse coalitie Het Nieuwsblad

26-11-2007

Pag. 14

De Gentse gemeenteraad stemt vanavond over het verbod op het dragen van een hoofddoek voor personeel van de stad Gent. Coalitiepartners SP.A/Spirit en Open VLD staan lijnrecht tegenover elkaar, Vlaams Belang kijkt lachend toe. Open VLD diende begin vorige week een voorstel tot resolutie in dat 'het dragen van symbolen van religieuze, politieke of filosofische aard verbiedt aan het stadspersoneel dat in aanraking komt met de burger'. Een mondvol, maar in wezen gaat het om een verbod op het dragen van de hoofddoek door moslimvrouwen. Dat stemt SP.A/Spirit diep ongelukkig. Het kartel haalde bij de gemeenteraadsverkiezingen heel wat stemmen bij de Gentse allochtonen en heeft verschillende gemeenteraadsleden van allochtone afkomst. Schepen van Personeelszaken Fatma Pehlivan (SP.A), zelf van Turkse afkomst, verklaarde onlangs dat ze zich persoonlijk gekwetst voelt door het voorstel van VLD. Om het verbod er door te drukken is een wisselmeerderheid in de maak met Vlaams Belang -dat de hoofddoek op de politieke agenda plaatste- en CD&V/N-VA. Al is het stemgedrag van de CD&V-raadsleden moeilijk in te schatten. Fractieleider Filip Van Laecke benadrukt dat het officiële standpunt overeenkomt met dat van Open VLD, maar raadsleden Anne Martens en Monica Van Kerrebroeck zijn tegen. Als ze tegen stemmen, betekent dat oorlog met hun fractieleider, maar een 'strategische afwezigheid' kan ook. Hoe dan ook heeft de discussie wonden geslagen in de coalitie, hoewel burgemeester Daniël Termont blijft volhouden dat dit een 'non-issue' is dat is opgedrongen door extreemrechts. De discussie krijgt nog een staartje, want ook de OCMW-raad moet zich uitspreken. OCMW-raadslid Dirk Holemans (Groen!) zal in de raad van 11december een voorstel tot resolutie indienen die het dragen van religieuze, politieke en filosofische symbolen expliciet toelaat. SPA/Spirit en Groen! hebben in die raad een meerderheid, wat zou betekenen dat voor het stads- en OCMW-personeel -dat vaak in hetzelfde gebouw werktandere kledingvoorschriften gelden. (gjdv, idg) gjd

Gent en rand

Burgers nemen het woord Het Nieuwsblad

26-11-2007

Pag. 21

Op de agenda van de gemeenteraad staan ook twee burgerinitiatieven. Zowel het platform 'Divers en Actief' als het burgerinitiatief 'Post 9050 open' neemt vanavond het woord. Burgers kunnen sinds 1 januari 2007 een onderwerp op de agenda van de gemeenteraad krijgen. De initiatiefnemers moeten één procent van de handtekeningen inzamelen van de inwoners ouder dan zestien. Vanavond gebeurt dat voor de eerste keer. Er staan meteen twee burgerinitiatieven op de agenda. Het eerste komt van het platform Divers en Actief en handelt over het hoofddoekendebat. Zij hebben twee voorstellen: ze willen dat de Stad Gent principieel kiest voor een model van actief pluralisme in de verhouding tot de religies en dat in de personeelsreglementen van stad én OCMW wordt opgenomen dat het dragen van religieuze symbolen voor ambtenaren en personeelsleden is toegelaten. Het buurtcomité Gentbrugge en het CAP (Centrum voor Andere Politiek) vragen dat de stad en bedrijvencentrum De Punt een vzw oprichten die voorziet in een postlokaal en een voltijdse postbediende omdat het postkantoor in de Sint Simonstraat zou dichtgaan. (gjdv) gjd

Gent en rand

Ook het OCMW buigt zich over de hoofddoek Het Nieuwsblad

26-11-2007

Pag. 21

Gent Groen! wil religieuze symbolen toelaten voor personeel

Met de stemming over een verbod op hoofddoeken voor stadsambtenaren vanavond in de gemeenteraad, is de discussie nog niet voorbij. OCMW-raadslid Dirk Holemans (Groen!) dient een voorstel in om de hoofddoek wel toe te laten voor OCMW-personeel. 'Het zou absurd zijn om een ander personeelsstatuut te hebben dan de stad' Geert Versnick Gert De Vos De Gentse gemeenteraad stemt vanavond over twee voorstellen die stadsambtenaren verbieden om 'symbolen van religieuze, politieke of filosofische aard' te dragen - maar iedereen weet dat het in wezen om de islamitische hoofddoek gaat. Het eerste voorstel, van het Vlaams Belang, wordt zeker weggestemd. Voor het tweede voorstel, van Open VLD, is een wisselmeerderheid van Open VLD, CD&V en Vlaams Belang in de maak. Al is het uitkijken naar het stemgedrag van de raadsleden van CD&V. Anne Martens en Monica Van Kerrebroeck zijn tegen een verbod, maar volgens fractieleider Filip Van Laecke is er afgesproken dat niemand zal tegenstemmen. Als het voorstel wordt goedgekeurd, verplaatst de discussie zich naar de OCMWraad, waar SP.A/Spirit en Groen! een meerderheid hebben van acht tegen zeven zetels. 'Ik wacht de stemming van maandag af', zegt fractieleider Dirk Holemans. 'Als het voorstel van Open VLD wordt goedgekeurd, ga ik in de volgende OCMW-raad van dinsdag 11december een motie indienen dat het dragen van uiterlijke symbolen van religieuze, politieke of levensbeschouwelijke aard toelaat voor het personeel van het Gentse OCMW.' Dat zou een primeur zijn: normaal gezien worden wijzigingen in het personeelsreglement van de stad Gent automatisch overgenomen door het OCMW. 'Maar dit is een bijzonder geval, een ethisch dossier', zegt Holemans. 'Er kan dus geen sprake van zijn dat we het verbod op hoofddoeken gewoon overnemen.' Holemans legt zijn voorstel eerst voor aan de raadsleden van SP.A en Spirit. 'Ik hoop dat we tot een gezamenlijk standpunt kunnen komen, maar ik neem aan dat SP.A in de OCMW-raad niet plots vóór een verbod zal zijn.' OCMW-raadslid en -ondervoorzitter Guy Reynebeau (SP.A) is niet van plan om zelf een voorstel in te dienen, maar vindt ook dat de OCMW-raad moeilijk zomaar het eventuele hoofddoekenverbod kan overnemen. 'Dit is toch iets helemaal anders dan een technische kwestie. Als de gemeenteraad het voorstel van Open VLD overneemt, zal dit zeker ook in de OCMW-raad moeten worden besproken én gestemd. Ook daar zullen de SP.A-raadsleden vrij mogen stemmen, aangezien dit een ethisch dossier is. Maar ik zie inderdaad geen reden waarom het standpunt van de OCMW-raadsleden van SP.A anders zou zijn dan dat van hun partijgenoten in de gemeenteraad.' 'Absurd' Groen! en Spirit hebben een meerderheid in de OCMW-raad, dus als het tot een stemming komt, is de kans zeer groot dat personeel van het OCMW wel een hoofddoek mag dragen, terwijl dat voor het stadspersoneel verboden is. Een absurde situatie, vindt OCMW-voorzitter Geert Versnick (Open VLD). 'Ik hoop dat het gezond verstand zegeviert en dat we net als altijd deze reglementswijziging

kunnen overnemen van de stad', zegt Versnick. 'Het zou toch absurd zijn om twee uiteenlopende personeelsstatuten te hebben. In sommige dienstencentra werkt zowel personeel van het OCMW als van de stad Gent: u kunt zich voorstellen dat dit bij het publiek alleen voor verwarring zal zorgen.' Een redenering die op weinig begrip kan rekenen van Groen! en SP.A. 'Open VLD heeft deze verwarring zelf gecreëerd door het voorstel in te dienen in de gemeenteraad', klinkt het zowel bij SP.A als bij Groen! 'De liberalen oogsten wat ze zelf hebben gezaaid.' gjd

Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen

Hoofddoekendebat splijt Gentse coalitie De Standaard

26-11-2007

Pag. 5

De discussie over de hoofddoek laat de rood-blauwe coalitie pijnlijk verdeeld achter. Wisselmeerderheid moet verbod goedkeuren gent Hoogstwaarschijnlijk voert Gent vanavond, naar analogie met Antwerpen, een hoofddoekenverbod in voor zijn personeel. Letterlijk gaat het om een 'verbod op het dragen van uiterlijke kentekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische, ideologische of politieke aard door personeelsleden die de stad vertegenwoordigen ten aanzien van derden'. Het geldt voor ambtenaren 'die in rechtstreeks contact staan met het publiek, klanten of externe partners, alsook personeelsleden in uniform'. Een groot verschil met Antwerpen, waar burgemeester Patrick Janssens (SP.A) het hele stadsbestuur warm kon maken voor een verbod, is dat in Gent een wisselmeerderheid het moet goedkeuren. De paarse coalitie is pijnlijk verdeeld over de zaak: Open VLD diende het voorstel in, SP.A/Spirit is hevig tegenstander. Vlaams Belang bracht in mei de bal aan het rollen door aan te dringen op een debat in de Gentse gemeenteraad over een hoofddoekenverbod. De extreem-rechtse partij diende meteen een voorstel voor verbod in. Begin november kwam het debat er, waarop Open VLD onder impuls van de schepenen Christophe Peeters en Mathias De Clercq met een eigen voorstel voor de dag kwam. Vanavond stemt de Gentse gemeenteraad over de twee voorstellen. Dat van Vlaams Belang maakt geen kans, niemand wil het cordon sanitaire breken. Maar omdat het Belang wel het liberale voorstel mee goedkeurt, en ook CD&V dat allicht doet, komt er een verbod. Bij CD&V zijn alleen Anne Martens en Monica Van Kerrebroeck tegen een verbod, maar volgens fractieleider Filip Van Laecke is afgesproken dat niemand tegenstemt. De SP.A, en zeker schepen van Personeel Fatma Pehlivan, is bijzonder ontstemd over de gang van zaken. De Gentse socialisten willen anders dan hun partijgenoot Janssens in Antwerpen, niet horen van een verbod. 'We zijn diep gekwetst door de coalitiepartner', herhaalde Pehlivan de afgelopen dagen. Burgemeester Daniël Termont (SP.A) noemt de discussie een 'non-issue' en 'tijdverlies'. Er zijn geen klachten over stadspersoneel dat niet neutraal zou zijn en sowieso dragen maar drie van de meer dan 5.000 Gentse stadsambtenaren een hoofddoek. Sami Souguir, de fractieleider van de Gentse Open VLD, wuift de kritiek weg dat het verbod het imago van Gent als tolerante stad zal schaden. 'Het neutraliteitsbeginsel bestaat al sinds de Verlichting en doet geen afbreuk aan een open houding. Wij bepleiten een zo groot mogelijke diversiteit bij het stadspersoneel, de beste garantie daarop is een neutrale overheid. Alleen dan kan elk individu zich maximaal ontplooien én zijn levensbeschouwelijke overtuiging beleven.' Dat het Open VLD-voorstel het met steun van Vlaams Belang zal halen, laat 'een wrang gevoel' achter, zegt Souguir. Hij beklemtoont dat het liberale voorstel geen uitstaans heeft met de motie van het Belang, 'waarmee één religie geviseerd wordt'. De oppositiepartij Groen! voert de druk op de coalitie intussen nog verder op. Als het voorstel van Open VLD wordt goedgekeurd, dient Groen! op de volgende OCMW-raad van dinsdag 11december een motie in die het dragen van religieuze, politieke en levensbeschouwelijke symbolen voor het personeel van het Gentse OCMW wél toelaat. In de OCMW-raad hebben SP.A/Spirit en Groen! een meerderheid. Als het tot een stemming komt, is de kans dus groot dat het OCMW-personeel wel een hoofddoek mag dragen, terwijl dat voor stadspersoneel verboden is. idg


Gentse politiek stemt over hoofddoekenverbod De Standaard

26-11-2007

Pag. 4

De Gentse gemeenteraad stemt vanavond over het verbod op een hoofddoek voor stadspersoneel. De coalitiepartners staan lijnrecht tegenover elkaar: Open VLD diende het voorstel in, SP.A/Spirit is hevig tegen. De kans is groot dat het verbod er komt, via een wisselmeerderheid met CD&V en Vlaams Belang. Gent wordt dan - na Antwerpen, Brussel en Lokeren - de vierde stad die de hoofddoek bij haar personeel bant. Ilse Degryse idg


Neutraliteit of assimilatiedwang? De Standaard

26-11-2007

Pag. 19

Op initiatief van het Vlaams Belang is in Gent de discussie over hoofddoeken bij stadspersoneel losgebarsten. Nooit werden problemen gemeld omtrent de paar betrokken medewerksters. Maar nu, via een mogelijke wisselmeerderheid van Open VLD, CD&V en VB, een verbod in de lucht hangt, wordt het wel degelijk een belangrijke kwestie. Ik ben het oneens met al degenen, zoals vrijdag Baharak Bashar in De Standaard, die suggereren dat het weinig uitmaakt of er een verbod komt of niet. Er staat veel op het spel. Moslims voelen dit initiatief aan als een provocatie, waardoor sommigen zich nog meer gaan opsluiten en radicaliseren. Vlamingen die allochtonen en vrouwen met hoofddoek maar niks vinden, zullen zich gesterkt voelen in hun overtuiging. Gevolg: meer polarisatie. Ten gronde zie ik niet in hoe een hoofddoek de neutraliteit van de overheidsdienst in het gedrang brengt. Een hoofddoek is geen religieus of ideologisch propagandamiddel. Voor mij betekent actief pluralisme dat je daar respect voor hebt, ook al draag je er zelf geen. Het is voor de betrokken vrouwen een dieppersoonlijke aangelegenheid. Het is een integraal onderdeel van hun identiteit, hun verschijning, hun zijn. Ik kan niet begrijpen waarom vrouwen die niemand schade berokkenen, een deel van hun identiteit zouden moeten inleveren. Echte politieke of filosofische propaganda door ambtenaren tegenover burgers wordt nu reeds door de bestaande deontologische code van de Stad Gent aangepakt, en terecht. Sociaal is de inzet nog veel groter. Vele vrouwen zullen nooit afstand doen van hun hoofddoek. Voor hen zou er dus geen plaats meer zijn in de stadsdiensten. Deze norm kan ook overwaaien naar de privé-sector. Een pragmatisch beleid dat zwakke bevolkingsgroepen wil emanciperen, gaat tactvol om met diepgewortelde culturele tradities en gevoelens. De miskenning van ongelijke sociale en culturele startposities - zo typisch voor een deel van de rechterzijde - zorgt alleen maar voor blijvende achterstelling. Nu werken er misschien niet veel vrouwen met hoofddoek in de stadsdiensten, maar ik dacht dat het bijna ieders bedoeling was meer allochtone vrouwen aan het werk te krijgen. Op die manier zou het overheidspersoneel ook de samenleving beter weerspiegelen. Ten slotte vind ik de hele discussie over 'neutraliteit' ook bedenkelijk om een andere reden. Als men per se het neutraliteitsprincipe op de spits wil drijven - tot en met de kledij van ambtenaren -, waarom stelt men dan niet de kerstversiering in openbare gebouwen en meteen ook maar de hele subsidiëring aan katholieke scholen en ziekenhuizen ter discussie? Dat doet men niet (meer), omdat in België actief pluralisme de norm geworden is. Wij gaan over het algemeen relaxt om met levensbeschouwelijke uitingen. Maar gesluierde moslimvrouwen zijn blijkbaar wel een probleem. Daarom kan ik me niet van de indruk ontdoen dat deze heisa meer met een neokoloniale assimilatiedwang te maken heeft dan met bekommernis om de neutraliteit. Al heb ik respect voor de mening van democraten die voor een verbod zijn, zij moeten beseffen in welk spel ze bewust of onbewust meespelen. Meryem Kaçar is gemeenteraadslid Groen! in Gent dom


Gent stemt over hoofddoekenverbod De Standaard

26-11-2007

Pag. 2

Hoogstwaarschijnlijk voert Gent vanavond, naar analogie van Antwerpen, een hoofddoekenverbod in voor zijn personeel. Letterlijk gaat het om een 'verbod op het dragen van uiterlijke kentekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische, ideologische of politieke aard'. Het paarse stadsbestuur is pijnlijk verdeeld over de zaak: Open VLD diende het voorstel voor een verbod in, SP.A/Spirit is hevig tegen. Toch is de kans dat de Gentse gemeenteraad het verbod goedkeurt erg groot, via een wisselmeerderheid van Open VLD met Vlaams Belang en CD&V. BINNENLAND Blz. 4-5 idg


'Stad mag niet neutraal zijn' De Standaard

26-11-2007

Pag. 4

INTERVIEW De Turkse integratiemedewerkster Zeynep Göktepe werkt al achttien jaar voor de stad Gent. Mét hoofddoek en zonder problemen. 'Waarom houdt de politiek zich niet met de echte problemen bezig? Meer dan de helft van de allochtonen leeft onder de armoedegrens. Dat ze daar een oplossing voor zoeken.'

'Een stad moet als een goede huisvader zijn, die oog heeft voor al zijn kinderen' gent 'Dit doet echt pijn. Is dit de manier waarop de stad Gent me bedankt voor achttien jaar trouwe dienst?' Heel even wordt de blik van Zeynep Göktepe vochtig. Niet voor lang echter, meteen schieten haar zwarte ogen weer vol vuur. 'Maar ik ben vooral kwaad, echt kwaad. Politici moeten goed beseffen wat ze aanrichten. Dit is zo'n negatief signaal naar onze jonge allochtone meisjes en vrouwen die ambitieus zijn én kiezen voor de hoofddoek. Waarom zouden zij nog studeren als ze daarna toch afgewezen worden om wie ze zijn?' 'Dit verbod ontneemt allochtonen kansen, en zeker de vrouwen die sowieso al een kwetsbare groep vormen op de arbeidsmarkt', zegt Göktepe. Ze heeft schrik dat andere werkgevers het voorbeeld van de stad zullen volgen. 'Voorstanders van het verbod schermen met het neutraliteitsprincipe, de scheiding van kerk en staat. Maar in België bestaat die niet. Met mijn belastinggeld wordt toch ook mee het katholiek onderwijs gesubsidieerd?' Zeynep Göktepe is een van drijvende krachten achter het platform 'Hoofddoek of niet - de vrouw beslist'. Als integratiemedewerker slaat ze al achttien jaar bruggen tussen de autochtone en de allochtone gemeenschap in Gent. Een buurtfeest met Vlaamse stoverij en Turkse mezze? Een Turkse vertegenwoordiging op de Vrouwendag? Borstkankerscreening organiseren voor allochtone vrouwen? Göktepe mobiliseert haar troepen en dicht het gat. Al van kleins af zit het er bij haar ingebakken om mensen bij elkaar te brengen. Eénenveertig jaar geleden kwamen de ouders van Göktepe vanuit Emirdag naar Gent. Vader ging in de textiel werken, moeder ging aan de slag als afwashulp in restaurants. De kinderen gingen met Vlaamse kinderen naar school en leerden goed Nederlands. Göktepe: 'Ik tolk al vanaf mijn negende. Ik ging mee met onze buurvrouwen naar de dokter.' Op haar veertiende ging Göktepe van school af. 'Ik begon als vrijwilliger te tolken voor Kind en Gezin en later voor het ziekenhuis de Bijloke. Uiteindelijk nam de stad Gent me in dienst als integratieambtenaar.' Göktepe heeft nog nooit problemen ondervonden omdat ze op haar werk een hoofddoek draagt. Behalve zijzelf werken nog twee vrouwen met hoofddoek voor de stad, op een totaal van 5.000 personeelsleden. Göktepe snapt niet dat dit verbod opeens op de agenda van de gemeenteraad staat. 'Ik begrijp niet dat politici niet met de echte problemen bezig zijn: met werkgelegenheid en huisvesting van allochtonen, met racisme. Meer dan de helft van de Turken en Marokkanen in ons land leeft onder de armoedegrens. Waarom zoeken ze daar geen oplossing voor?' Göktepe waarschuwt politici dat ze met een hoofddoekenverbod de tegenstellingen op de spits drijven. 'Een verbod deelt mensen in in groepjes. Het dwingt allochtonen om elders werk te zoeken, om naar aparte scholen te gaan, om eigen politieke partijen te beginnen.' 'De overheid mag niet neutraal zijn. Ze moet net de diversiteit weerspiegelen. Een stad moet als een goede huisvader zijn die oog heeft voor al zijn kinderen.' Wat doet Göktepe als het verbod op de hoofddoek er komt? Zet ze die dan af? De Turkse glimlacht wrang. 'Neen. Dat kan ik niet. Mijn hoofddoek maakt deel uit van mijn identiteit. Zeynep mét hoofddoek: dat is wie ik ben. Als ik dat moet onderdrukken, wie ben ik dan nog? Ik heb er geen probleem mee als vrouwen geen hoofddoek dragen. Ik heb twee volwassen dochters en zij bedekken hun hoofd niet. Geen probleem, dat is hun eigenheid. Maar ik heb gekozen voor de hoofddoek en die keuze komt van heel diep. Desnoods zoek ik elders werk.' Blz. 19 idg


Antwerpen, Lokeren en Brussel hebben al verbod De Standaard

26-11-2007

Pag. 5

ANTWERPEN Het Antwerpse stadsbestuur besloot begin dit jaar om de hoofddoek in publieke functies te verbieden. Het initiatief kwam van burgemeester Patrick Janssens (SP.A) zelf, die onderstreepte dat het verbod van toepassing is op alle religieuze en levensbeschouwelijke symbolen. Niet alleen hoofddoeken worden geweerd, ook kruisjes en keppeltjes en zelfs 'een sticker van de SP.A op een agenda', zoals Janssens het verwoordde. Het verbod geldt voor alle stadspersoneel dat rechtstreeks in contact komt met de burger: loketpersoneel, maar ook sociaal werkers die huisbezoeken afleggen. Het verbod lokte wijd protest uit, in de eerste plaats van moslimorganisaties die zich geviseerd voelden. Moslima's die in de Antwerpse kindercrèches werken, mogen een neutrale bandana - een vierkant doekje zo groot als een grote zakdoek opzetten. LOKEREN In Lokeren verbood het stadsbestuur zijn personeel aanvankelijk 'om een hoofddoek te dragen op de werkvloer'. De Oost-Vlaamse provinciegouverneur André Denys (Open VLD) vond die formulering discriminerend, en verplichtte de gemeenteraad om het verbod bij te schaven. Nu staat in het arbeidsreglement van de stad dat het personeelsleden 'verboden is opvallende religieuze en levensbeschouwelijke symbolen te dragen op de werkvloer'. Het verbod geldt zowel voor front- als backoffice. BRUSSEL In Brussel is er geen discussie over het hoofddoekenverbod, dat sinds eind 2005 van kracht is. In het arbeidsreglement staat: 'Een verzorgde kledij, passend bij de functie, is vereist. Het is verboden om te komen werken met een hoofddeksel, insignes, juwelen of kledij die uiting geven aan een politieke, filosofische of religieuze overtuiging of lidmaatschap.' SCHOTEN Schoten verbiedt in erg vage bewoordingen de hoofddoek en vraagt van begin deze maand het personeel ervoor te zorgen 'dat uw persoonlijke voorkeuren en filosofische, politieke of religieuze overtuigingen (...) geen weerslag hebben op de objectiviteit

waarmee u uw taken uitoefent'. Er was weinig ophef, want in Schoten werken zo goed als geen ambtenaren van allochtone origine. Vlaams Belang met fractieleidster Marie-Rose Morel is de deontologische code niet genegen, omdat ze 'niet duidelijk genoeg is'. (idg) idg

Gent en rand

Gent verbiedt hoofddoek Het Nieuwsblad

27-11-2007

Pag. 1

Met een meerderheid van 26 tegen 23 stemmen heeft de Gentse gemeenteraad gisteravond het voorstel van Open VLD voor een verbod op de hoofddoek goedgekeurd. 'Dit voorstel wordt wel moeilijk uitvoerbaar', zegt personeelsschepen Fatma Pehlivan (SP.A). Karel Van Keymeulen, Gert De Vos en Tom Dams Wie voor de stad Gent wil werken en als ambtenaar in contact komt met burgers, mag voortaan geen hoofddoek meer dragen, noch andere uiterlijke kentekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische, ideologische of politieke aard. Tot die weinig verrassende stemming kwam de Gentse gemeenteraad gisteravond. De stellingen waren al ingenomen, alleen bij de CD&V was er nog wat onzekerheid. Maar fractieleider Filip Van Laecke onthulde al vlug hoe zijn fractieleden zouden stemmen. Drie CD&V-leden -Anne Martens, Monica Van Kerrebroeck en Paul Goossens - zijn persoonlijk tegen een verbod. Maar Martens en Goossens legden zich neer bij het 'democratisch tot stand gekomen' standpunt, zei Goossens. Van Kerrebroeck onthield zich. Het debat houdt al sinds 5november de Gentse politici in de ban. Vooral in de meerderheid leidde dat tot serieuze spanningen omdat SP.A-Spirit en Open VLD lijnrecht tegenover elkaar stonden. Spirit sprak zelfs van een precedent. Pogingen om tot een compromis te komen leidden tot niets. Staat paars in Gent nu op springen? SP.A en Open VLD ontkennen dat de coalitie door de hoofddoekkwestie onder druk staat. Maar de stemming heeft wel wonden geslagen. Overigens is de kous met dit voorstel niet af, want het moet nog worden besproken met de vakbonden. Ironisch genoeg wordt het de eerste allochtone schepen van Gent, Fatma Pehlivan, die het verbod daarna moet uitvoeren. Daarnaast hebben SP.A en Groen! in de OCMW-raad een meerderheid, zodat het erg onduidelijk is of er voor het OCMW-personeel ook een verbod komt. Het woord 'Kafka' viel dan ook geregeld. kvk


Gent stemt voor hoofddoekenverbod Het Nieuwsblad

27-11-2007

Pag. 4

De Gentse gemeenteraad heeft gisteren het verbod op het dragen van een hoofddoek door stadspersoneel goedgekeurd. Dat gebeurde met een wisselmeerderheid van Open VLD, CD&V en Vlaams Belang. Monica Van Kerrebroeck van CD&V onthield zich. Voorstel van Open VLD werd aanvaard met 26 stemmen voor, 23 stemmen tegen en 1 onthouding Tom Dams, Karel Van Keymeulen en Gert De Vos Het was Open VLD die het voorstel had ingediend om het 'dragen van uiterlijke kentekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische, ideologische of politieke aard door personeelsleden die de stad vertegenwoordigen ten aanzien van derden' te verbieden. Dat betekende een stevige breuk in de paarse coalitie. SP.A en Spirit waren tegen een verbod en probeerden de voorbije week de liberale coalitiepartner te overtuigen het voorstel niet in te dienen of af te zwakken. Dat gebeurde niet. Net als bij het debat op 5november betoogden voor- en tegenstanders van het verbod voor het Gentse stadhuis. In de gemeenteraadszaal zorgde Abderrahim Lahlali van het platform Divers en Actief voor een Vlaamse primeur: voor het eerst mocht een burger via een burgerinitiatief de gemeenteraad toespreken. Daartoe verzamelde het platform meer dan 3.000 handtekeningen. Lahlali vroeg de gemeenteraad te kiezen voor actief pluralisme en in het personeelsreglement van de stad Gent expliciet in te schrijven dat een hoofddoek is toegelaten. In het antwoord van de verschillende fracties op Lahlali bleek hoe de stemming zou verlopen: de partijen bleven bij hun standpunt. Fractieleider Filip Van Laecke van CD&V, die tot vlak voor de gemeenteraad samenzat met zijn fractie, nam ook de laatste onzekerheid weg over het stemgedrag van zijn partijgenoten. Tijdens het debat op 5november hadden Anne Martens en Monica Van Kerrebroeck zich uitgesproken voor een verbod. Van Laecke gaf toe dat er onenigheid bestond, maar benadrukte dat de meerderheid zich had uitgesproken voor het VLD-voorstel. 'Pol Goossens en Anne Martens zullen voor stemmen, Monica Van Kerrebroeck zal zich onthouden', besloot hij. 'Heel moedig', schamperde SP.A-raadslid Anne Van Lancker. Maar meteen was duidelijk dat het voorstel van Open VLD zou worden aanvaard met

26 stemmen voor, 23 stemmen tegen en 1 onthouding. Dat gebeurde uiteindelijk ook. Daarmee is Gent de vierde stad van het land waar stadsambtenaren geen hoofddoek mogen dragen. Tijdens de discussies liet Freya Van den Bossche (SP.A) verstaan dat het voorstel van Open VLD heel onduidelijk is. 'Er zijn veel personeelsleden die af en toe in contact komen met het publiek', zei ze. 'Waar gaan we de grens trekken?' Schepen van Personeel Fatma Pehlivan stelde achteraf: 'Dit voorstel is bijna niet uitvoerbaar. Ik moet nu gaan onderhandelen met de vakbonden over de toepassing ervan, maar ik weet niet precies binnen welke lijnen ik die onderhandeling moet voeren.' Wat de gevolgen zijn voor de verstandhouding binnen de paarse meerderheid is onduidelijk. Er zijn in elk geval wonden geslagen. Schepen van Personeelszaken Fatma Pehlivan (SP.A), zelf van Turkse origine, toonde zich eerder 'persoonlijk gekwetst' door het voorstel van Open VLD. OCMW-raadslid Dirk Holemans (Groen!) zei maandag in onze krant dat hij in de OCMWraad een voorstel zou indienen om het dragen van een hoofddoek toe te laten voor het OCMWpersoneel. SP.A en Groen! hebben in de OCMW-raad een meerderheid. Wordt dus ongetwijfeld vervolgd. tdg

Gent en rand

Hoofddoekdebat is niet ten einde Het Nieuwsblad

27-11-2007

Pag. 18

Gent Goedkeuring verbod doet coalitie geen deugd

Onmiddellijk na de stemming die 'hoofddoeken' voortaan verbiedt, begon de discussie al over hoe dat gemeenteraadsbesluit in de praktijk moet worden uitgevoerd. Want: 'Wie zijn de personeelsleden die de stad vertegenwoordigen ten aanzien van derden?' In 2001 ging Paars gewoon door na confronterende wisselmeerderheid Gert De Vos, Tom Dams en Karel Van Keymeulen Voor de gemeenteraad botsten slogans als Geen fascisten in onze stad met een resem Vlaamse liedjes, waaronder zelfs 'tVliegerke, gezongen door militanten van het Vlaams Belang. Voor de pui van het stadhuis was weer veel volk verzameld. Ook de publieksbanken zaten bomvol. Maar er waren minder vrouwen met hoofddoeken dan voor het debat van 5november. Personeelsreglement Abderrahim Lahlali, advocaat in het dagelijks leven en woordvoerder van het zogeheten burgerinitiatief, stelde dat het 'actief pluralisme' in Gent al bestaat. Hij haalde de voorbeeldige wijze aan waarop de stad het islamitisch offerfeest organiseert, 'een model voor andere steden'. Hij zette zich af tegen een gelaïciseerde samenleving, zoals Frankrijk die voorstaat. Zijn vraag voor 'actief pluralisme' werd door 41 raadsleden goedgekeurd. Maar zijn vraag om religieuze kentekenen toe te laten, werd weggestemd met 26 stemmen. Het voorstel van het Vlaams Belang werd ook weggestemd, omdat alle partijen vonden dat het VB zich te veel op één bevolkingsgroep richtte. Tijdens het debat dat bijna drie uur duurde, werden de bekende standpunten ingenomen. Het debat verliep rustig, maar toch voelde je de spanning oplopen. Al maakte CD&V-fractieleider Filip Van Laecke vlug duidelijk dat de dissidenten in zijn fractie op een na met de partij zouden meestemmen. Ook viel op dat Open VLD gewoon voet bij stuk hield en verder het debat zo kort mogelijk wilde houden. Opvallend ook dat bij Groen! niet de fractieleider, maar Meryem Kaçar het woord voerde. Als dochter van een Turkse gastarbeider die veel zwaar labeurwerk heeft verricht in Vlaanderen, voelde ze zich persoonlijk geviseerd. SP.A-fractieleider Cathy Plasman wees naar het provinciebestuur dat zegt genoeg te hebben aan het personeelsreglement om dat probleem aan te pakken indien het zich zou voordoen. Filip Watteeuw van Groen! probeerde Open VLD en vooral schepen Mathias De Clercq op een gevoelige plek te raken. Hij stelde dat het Open VLD-voorstel er alleen maar met de steun van het Vlaams Belang komt. Maar Open VLD repliceerde niet op die aanvallen en bleef zijn voorstel verdedigen door vast te houden aan de neutraliteit. 'Dat is de beste garantie voor diversiteit', stelt de Open VLD. Freya Van den Bossche probeerde het voorstel van Open VLD nog onderuit te halen. Ze hekelde de vaagheid. Want wie vertegenwoordigt er niet de stad tegenover derden? 'Dat kunnen alleen de mensen zijn die verborgen in een archief zitten.' Omstreeks 21.30 uur kwam dan de stemming waar al weken naar werd uitgekeken. Het voorstel van de Open VLD haalde het met 26 stemmen voor, tegen 23 tegen. Monica Van Kerrebroeck onthield zich als enige van de drie CD&V-dissidenten. Anne Martens en Paul Goossens volgden de partijdiscipline. Vraagtekens Ironisch genoeg is het Personeelsschepen Fatma Pehlivan (SP.A) die dit voorstel zal moeten uitvoeren. Zij zal een wijziging van het personeelsreglement moeten voorstellen. Meteen na de stemming plaatste zij al grote vraagtekens bij de uitvoering van 'dat vage voorstel'. Maar schepen

van Financiën Christophe Peeters (Open VLD) repliceerde dat het voorstel wel uitvoerbaar is en dat het met de vakbonden zal worden besproken. Dat deze stemming geen deugd doet aan de sfeer in de coalitie, is duidelijk. Maar staat Paars daardoor op springen? Het is niet de eerste keer dat Open VLD en SP.A tegenover elkaar staan. In 2001, toen een zonechef voor de lokale politie moest worden gekozen, koos de VLD ook voor een andere kandidaat dan de SP.A en de burgemeester. Daardoor werd Freddy Carlier met een wisselmeerderheid als zonechef aangeduid door de gemeenteraad. Paars ging toen ook door. V(

Gent en rand

'Even erg als Zwarte Zondag' Het Nieuwsblad

27-11-2007

Pag. 18

Fatma Pehlivan (SP.A)

Een emotionele schepen van Personeelszaken Fatma Pehlivan (SP.A) vond gisteravond dat 'Open VLD hiermee het cordon sanitaire heeft verbroken. Open VLD heeft een voorstel doorgedrukt waarvoor de partij moest rekenen op de steun van het Vlaams Belang. Voor mij staat 26 november 2007 voortaan op dezelfde hoogte als 24 november 1991, Zwarte Zondag. Ik kan niet zeggen dat de uitslag van de stemming me heeft verrast, maar ik ervaar dit daarom niet als minder erg. Maar blijkbaar wilde de Open VLD absoluut scoren, alleen weet ik nog altijd niet wat die partij nu wil. Op alle vragen die tijdens de gemeenteraad werden gesteld - voor wie geldt dit verbod nu precies, wat zijn symbolen en wat niet? - kwam er geen enkel duidelijk antwoord. Het is me dus nog altijd niet duidelijk wat ik precies moet uitvoeren, als schepen van Personeelszaken.' (tod) tdg

Gent en rand

'Geen goede zaak voor imago stad' Het Nieuwsblad

27-11-2007

Pag. 18

Burgemeester Daniël Termont (SP.A)

'Deze stemming heeft geen rechtstreekse gevolgen voor de coalitie, maar ik wil niet rond de pot draaien. Dit is niet bevorderlijk voor de goede samenwerking. Was er een vrije stemming geweest, zonder het politieke spel, dan was er een meerderheid tegen een verbod geweest. Bij de CD&V waren er drie fractieleden tegen een verbod, bij Open VLD wellicht ook, al heeft er zich wel niemand publiek geuit. Daar vind ik nog een troost in. Het schepencollege zal zich moeten buigen over dit voorstel. Zoals u hoorde zijn er nog honderden vraagtekens. We moeten dat verder onderzoeken. Dit is zeker geen goede zaak voor het open en progressieve imago van onze stad. (kvk) luv

Gent en rand

'Dit heet democratie' Het Nieuwsblad

27-11-2007

Pag. 18

Christophe Peeters (Open VLD)

Dat de coalitiepartijen gisteren verdeeld stemden, was 'niet leuk', zei schepen Christophe Peeters (Open VLD). 'Maar onze standpunten lagen zo ver uit elkaar dat er geen compromis mogelijk was. Maar met deze stemming is deze hele zaak achter de rug en is het volgens mij opnieuw business as usual.' 'Of het nu crisis is binnen de coalitie? Die crisissfeer wordt in de media gevoed, maar in het schepencollege merk ik daar weinig van. Er zijn ook geen drama's gebeurd. Wij hebben een voorstel gedaan waar onze partij al sinds haar ontstaan voor staat, dat voorstel - dat in de lijn ligt van wat er in Antwerpen al geldt en dat dus wel degelijk uitvoerbaar is - is goedgekeurd. Zoiets heet democratie. Dat we dat gedaan hebben met steun van het Vlaams Belang? We kunnen toch niet al onze ideeën inslikken, gewoon omdat het Vlaams Belang het ermee eens is?' (tod) luv

Gent en rand

'Ik heb mijn geweten gevolgd' Het Nieuwsblad

27-11-2007

Pag. 18

Monica Van Kerrebroeck (CD&V)

Monica Van Kerrebroek kreeg felicitaties van het burgerinitiatief Divers en Actief voor haar moedige houding. 'Ach, zo erg was het niet', reageert ze. 'Ik heb mijn geweten gevolgd. Ik heb niet tegengestemd omdat ik dat zo had afgesproken met mijn fractie. Maar in deze stemming was een onthouding evenveel waard als een tegenstem.' Van Kerrebroeck geeft toe dat ze druk had ondervonden van haar fractieleider. 'Er zijn harde woorden gevallen en we hebben heel lang gediscussieerd, maar er was inderdaad een meerderheid voor het VLD-voorstel. Ik heb overlegd met partijleider Jo Van Deurzen en die heeft me verzekerd dat ik mijn geweten mocht volgen.' Monica Van Kerrebroeck heeft verschillende redenen om tegen een hoofddoekenverbod te zijn. 'Ik ben het niet eens met de laïcisering van de maatschappij. En ik wou zeker niet meestemmen met het Vlaams Belang.' Volgens Van Kerrebroeck wordt de discussie binnen de CD&V ook nationaal gevoerd. 'Als het standpunt van mijn partij wordt gewijzigd, is dat voor Gent inderdaad te laat.' (gjdv) tdg

Gent-Wetteren-Lochristi / Het Laatste Nieuws

Anne Martens (CD&V) in tranen SABINEVAN DAMME

27-11-2007

Pag. 12

Raadslid Anne Martens moest onder zware partijdwang meestemmen met het standpunt van de CD&V. Tijdens het debat had ze nog te kennen gegeven tegen een verbod op hoofddoeken en andere symbolen te zijn. Maar toen puntje bij paaltje kwam, stemde ze net als Paul Goossens mee voor het verbod. Net die twee hadden het verbod kunnen tegenhouden. Martens was zwaar aangedaan door haar eigen inbreng. Ze barstte in tranen uit en verliet na de hoofddoekenkwestie de gemeenteraad. Dat Monica Van Kerrebroeck zich 'mocht' onthouden had ook heel wat voeten in de aarde gehad, maar zij bleef bij haar standpunt. Het zou voor een kloosterlinge immers heel vreemd zijn om voor een verbod op religieuze symbolen te stemmen. (VDS/JCG)


Betoging voor gemeenteraad JOHANCAUWELS

27-11-2007

Pag. 12

verloopt rustig Een honderdtal betogers stelde zich gisteravond voor de gemeenteraad op aan de trappen van het stadhuis. Een 50-tal activisten van Voorpost en Vlaams Belang zongen een half uur lang Vlaamse liederen en overstemden op die manier de ruim 50 betogers van Spirit, Linkse Socialistische Partij en verscheidene allochtonen die tegen het hoofddoekverbod waren. De betoging, in de gietende regen, verliep al bij al heel rustig. Achteraf trokken de meeste demonstranten terug naar huis. Een delegatie van elke groepering trok wel naar de publieksruimte in de gemeenteraadszaal of de pacificatiezaal, waar ze de debatten via een geluidsinstallatie konden volgen. (JCG/VDS)


Stadsmedewerksters moeten hoofddoeken thuislaten Sabine Van Damme

27-11-2007

Pag. 12

Cordon sanitaire doorbroken na stemming in gemeenteraad

Gent Personeel van de stad Gent, dat in contact komt met burgers of externe partners, mag voortaan geen opvallende religieuze, levensbeschouwelijke, ideologische, filosofische of politieke symbolen meer dragen. Dat besliste de gemeenteraad gisteravond onder massale belangstelling. Een nederlaag voor sp.a, de grootste partij in Gent, met een sterke aanhang binnen de allochtone gemeenschap. En een overwinning voor Open Vld, dat in deze kwestie het been stijf hield. Al had de partij daarvoor wel de steun van Vlaams Belang en CD&V nodig. Het verbod werd goedgekeurd met 26 stemmen voor, 23 tegen en één onthouding.

Sabine VAN DAMME & Johan CAUWELS - Foto's: joost de bock De drie personeelsleden van de stad die met een hoofddoek aan werkten, moeten dat 'religieus symbool' vanaf nu thuislaten. Maar ook opvallende kruisbeelden rond de hals, keppeltjes of fakkeltjes zijn voortaan verboden voor stadsmedewerkers die in contact staan met het publiek, klanten of externe partners. In mei van dit jaar bracht Vlaams Belang de bal aan het rollen, met een vraag die werd gesteld. Daarop startte advocaat Mohammed Lahlali een burgerinitiatief. Meer dan 2.000 Gentenaars die ouder dan 16 jaar zijn, wilden dat de gemeenteraad religieuze en andere symbolen expliciet zouden toelaten. Dat gebeurde niet. Maar ook het voorstel van VB, dat alleen godsdienstige symbolen zoals de hoofddoek wilde verbieden, werd afgeschoten. partijdigheid Ook Open Vld diende een eigen voorstel in. De liberalen vroegen een verbod op alle religieuze, levensbeschouwelijke, ideologische, filosofische of politieke symbolen voor stadspersoneel dat in contact komt met burgers, klanten en derden. «Daarmee willen we elke schijn van partijdigheid vermijden», motiveerde Sami Souguir. «Wij willen meer diversiteit bij de stadsmedewerkers. Geen discriminatie, maar ook geen positieve discriminatie.» VB stemde mee met Open Vld. Alles hing dus af van CD&V, waarin de meningen verschilden. «Paul Goossens, Monica Van Kerrebroeck en Anne Martens zijn tegen een verbod op symbolen», kondigde fractieleider Filip Van Laecke aan. «Maar Goossens en Martens scharen zich achter de meerderheid binnen onze partij. Zij zullen meestemmen, Monica zal zich onthouden.» Freya Tijdens de gemeenteraad zelf slingerden Groen!, sp.a en Spirit allerlei verwijten naar het hoofd van de Open Vld- en CD&V-leden, zoals: «Het Belang heeft eindelijk twee ploegmaten gevonden». Zelfs Freya Van den Bossche mengde zich in het debat. «Mijn dochter van 2 jaar houdt haar handen voor haar ogen als ze ergens angst voor heeft, en denkt dan dat datgene waar ze bang van is verdwenen is. Het verbod op hoofddoeken is een gelijkaardige actie.» Burgemeester Daniël Termont besloot het debat met: «Mocht iedereen vrij zijn en in eer en geweten kunnen stemmen, zou er een grote meerderheid zijn tegen een verbod op hoofddoeken. Jammer genoeg bestaat er zoiets als partijdiscipline.» Alle raadsleden mochten stemmen via een druk op de knop.

Antwerpen, Brabant-Hageland, Brugge-Oostkust, De Nieuwe Gazet, De Ring-Brussel, Denderstreek, Gent-Eeklo-Deinze, Gent-Wetteren-Lochristi, Kempen, Kortrijk-Waregem-Ieper, Leuven-Brabant, Limburg, Mechelen-Lier, Oostende-Westkust, Pajottenland, Roeselare-Tielt-Izegem, Vlaamse Ardennen, Waasland / Het Laatste Nieuws

Hoofddoekenverbod nipt goedgekeurd in Gent JOHANCAUWELS

27-11-2007

Pag. 8

GENT - De Gentse gemeenteraad heeft gisterenavond het hoofddoekenverbod met een nipte wisselmeerderheid goedgekeurd. Vrouwelijk stadspersoneel mag daardoor geen hoofddoek dragen als het in contact komt met bezoekers. Volgens burgemeester Termont gaat het concreet om twee ambtenaren. De meerderheidspartijen sp.a en Spirit stemden tegen, net als Groen!. Open Vld, de indiener van het voorstel, stemde uiteraard pro, net als Vlaams Belang en CD&V. Dat resulteerde in een uitslag van 26 stemmen voor, 23 tegen en één onthouding. Voor de stemming werd aan de deuren van het stadhuis actie gevoerd door een afvaardiging van Spirit. De partij verkondigde haar standpunt: «Het beginsel van een neutrale overheid wordt erkend, maar een ambtenaar moet enkel neutraal handelen, er niet neutraal uitzien.» Vlaams Belang bracht betogers op de been om het voorstel te steunen. (JCG/VDS)


Gent keurt verbod op hoofddoek goed De Standaard

27-11-2007

Pag. 2

De Gentse gemeenteraad heeft zich gisteravond uitgesproken voor een verbod op de hoofddoek voor het stadspersoneel. Het voorstel dat 'uiterlijke tekenen van religieuze, politieke of levensbeschouwelijke aard' verbiedt voor het Gentse stadspersoneel, werd goedgekeurd met een wisselmeerderheid van 26 stemmen voor (Open VLD, Vlaams Belang en CD&V) en 23 tegen (SP.A, Spirit, Groen!); er was één onthouding, van CD&V-gemeenteraadslid Monica Van Kerrebroeck. BINNENLAND Blz. 8 jir


Paars zonder crisismanagement: bont en blauw De Standaard

27-11-2007

Pag. 8

analyse open vld en sp.a doen elkaar pijn over verbod hoofddoek in gent Een jaar na de klinkende verkiezingsoverwinning rolt de Gentse coalitie vechtend over straat. Burgemeester Daniël Termont (SP.A) zag te laat het gevaar in van een stemming over hoofddoeken. De Open VLD-schepenen konden niet meer terug. In Antwerpen stonden de hoofddoeken in het bestuursakkoord, in Gent niet brussel Op 8 oktober 2006 'savonds stormt premier Guy Verhofstadt (Open VLD) het Gentse stadhuis binnen: 'Paars houdt stand in Gent, een persoonlijke voldoening en een teken dat paars zich ook federaal herpakt.' Een jaar later is die paarse coalitie hopeloos verdeeld: met een wisselmeerderheid keuren Open VLD, CD&V en Vlaams Belang een hoofddoekenverbod goed voor ambtenaren met een loketfunctie, SP.A/Spirit is razend. Hoe is het zo ver kunnen komen? Paars is federaal dood. De kwestie van de hoofddoeken is overgewaaid uit Antwerpen, waar burgemeester Patrick Janssens (SP.A) begin 2007 een soortgelijk verbod voor loketfuncties invoerde. Daar stond het in het bestuursakkoord, in Gent niet. Paars laat daar zijn raadsleden vrij in ethische discussies. In het voorjaar eist Vlaams Belang in Gent een verbod. Guy Verhofstadt (Open VLD) en Freya Van den Bossche (SP.A), op dat moment premier en vice-premier in de paarse regering én Gentse kopstukken, gaan akkoord om de zaak in de koelkast te schuiven tot na de federale verkiezingen. De maanden voor en na 10juni is Verhofstadt zodanig bezig met andere zaken dat hij het Gentse niveau laat schieten. Van den Bossche trekt na 10juni helemaal de politieke woestijn in. Paars draait niet meer federaal, de fall-out is een gebrek aan crisismanagement in Gent voor de coalitie. Open VLD gaat in het najaar op het gaspedaal staan. Onder impuls van de schepenen Christophe Peeters en Mathias De Clercq doen de liberalen een tegenzet: een eigen voorstel voor een totaal verbod op religieuze symbolen bij ambtenaren. Voor hen past dat in het raam van de klassieke paarse strijd voor de scheiding van kerk en staat. De Clercq staat bovendien onder stevige ideologische invloed van Dirk Verhofstadt, broer van de premier en bewonderaar van Ayaan Hirsi Ali en haar strijd tegen het moslimextremisme. Profilering speelt ook een rol: op 8oktober won SP.A fors, terwijl Open VLD een pas op de plaats maakte. De kleine partner heeft nu iets te bewijzen: hij plooit niet. De SP.A moet incasseren. Burgemeester Daniël Termont (SP.A) staat nu voor het blok: hij ging ervan uit dat het voorstel van Vlaams Belang geen bedreiging vormde, maar had nooit gedacht dat Open VLD met een eigen voorstel zou komen. Hij schakelt de premier in: die houdt zich nu wel bezig met de zaak, maar het is al te laat. De Open VLD-schepenen willen niet terug. Verhofstadt verkrijgt van zijn troepen dat het voorstel wordt afgezwakt tot het Antwerpse verbod, alleen aan de loketten. Verder kan Open VLD niet terug, ondanks telefoontjes van Termont naar Verhofstadt. Groen! duwt mes dieper. Doordat de methode-D'Hondt grote partijen bevoordeelt bij de zetelverdeling en de OCMW-raad minder zitjes telt dan de gemeenteraad, hebben SP.A/Spirit en Groen! daar samen een meerderheid. Meteen diende Groen! een voorstel in om de hoofddoek voor het OCMW-personeel niet te verbieden. De SP.A kan niet anders dan dat wel goedkeuren. (wov) wov


Gent verbiedt hoofddoek De Standaard

27-11-2007

Pag. 8

Tijdens een emotionele raadsvergadering stemde de Gentse gemeenteraad gisteren voor een hoofddoekenverbod voor stadspersoneel. Daarvoor was wel een wisselmeerderheid nodig.

Open VLD, Vlaams Belang en CD&V stemden voor een verbod Van onze redactrice Ilse Degryse GENT Met 26 stemmen voor, 23 stemmen tegen en één onthouding keurde de Gentse gemeenteraad gisteravond het voorstel van Open VLD goed om het dragen van religieuze, ideologische en levensbeschouwelijke symbolen door stadspersoneel te verbieden. Daarvoor was wel een wisselmeerderheid nodig van Open VLD met CD&V en Vlaams Belang. SP.A, Spirit en Groen! stemden tegen het verbod. Alleen het CD&V-raadslid Monica Van Kerrebroeck onthield zich. Het verbod werd goedgekeurd na een door pers en publiek druk bijgewoonde en bij tijden emotionele raadsvergadering. Zo zei het SP.A-raadslid Freya Van den Bossche dat het verbod haar deed denken aan haar dochter van twee. 'Als zij ergens bang voor is, slaat ze haar handjes voor haar ogen en dan denkt ze dat het er niet meer is. Maar ze heeft ongelijk, dat zal ik haar nog moeten leren. Zo is het ook met dit verbod: je kunt de hoofddoek bannen, maar dan is de vrouw die er onderzit er nog steeds.' Filip Watteeuw, fractieleider van Groen!, haalde scherp uit naar de socialistische burgemeester Daniël Termont die 'met zijn bewonderenswaardige zelfbeheersing' te weinig kordaat was opgetreden en nu zijn allochtone personeelsschepen en partijgenote Fatma Pehlivan dwong 'om dit onmenselijke voorstel uit te voeren'. Annelies Storms (Spirit) verweet de aanhangers van het verbod Vlaams Belang achterna te hollen en 'de Gentse bevolking grijs en blauw van de kou achter te laten'. Vlaams Belang had een eigen voorstel ingediend dat alleen religieuze symbolen verbood, maar dat werd gisteren unaniem door de andere partijen weggestemd. Open VLD-fractieleider Sami Souguir herhaalde het liberale standpunt dat een scheiding van kerk en staat de beste garantie biedt voor diversiteit. 'Alleen strikte spelregels maken een pluralistische samenleving mogelijk', zei hij. Voor Filip Van Laecke, fractieleider van CD&V, is het verbod 'een afspraak tussen werkgever en werknemer, zoals er in ziekenhuizen afspraken worden gemaakt over hygiëne en in fabrieken over veiligheid'. Van Laecke gaf aan dat binnen zijn fractie Anne Martens, Paul Goossens en Monica Van Kerrebroeck tegen het verbod waren, maar toch loyaal aan het partijstandpunt zouden stemmen. Burgemeester Termont sloot de debatten voorafgaand aan de stemming opgemerkt af: 'Ik troost me met de gedachte dat als iedereen vrij en naar eer en geweten zou kunnen stemmen, dit voorstel nooit zou worden goedgekeurd. Want als je het puur menselijk bekijkt, dan kan je niet anders dan tegen dit verbod zijn.' Na de goedkeuring van het verbod weerklonk luid protest op de publiekstribune. Het verbod treft alle 'personeelsleden die rechtstreeks in contact staan met het publiek, klanten en externe partners'. Momenteel werken drie vrouwen met hoofddoek voor de stad Gent op een personeelsbestand van vijfduizend mensen. De stemming in de gemeenteraad krijgt nog een vervolg in de Gentse OCMW- raad, waar Groen! op 11 december een voorstel indient om de hoofddoek wél toe te laten voor OCMW-personeel. In de OCMW-raad hebben Groen! en SP.A samen een meerderheid. De kans is dus groot dat de hoofddoek verboden wordt voor stadspersoneel maar niet voor personeelsleden van het OCMW. Blz. 25 meh

Kempen, Mechelen, Metropool, Waasland

Gent verbiedt dragen hoofddoek Gazet van Antwerpen

27-11-2007

Pag. 8

De Gentse gemeenteraad heeft maandagavond na een geëmotioneerd debat met 26 stemmen voor, 23 tegen en 1 onthouding het verbod op het dragen van een hoofddoek goedgekeurd. "Een echte schande", riepen enkele vrouwen vanop de publieksbanken. "Ik troost me met de gedachte dat, mocht de stemming echt vrij zijn, er een meerderheid in deze raad tegen een dergelijk verbod was", zei burgemeester Daniël Termont (sp.a). Een sneer aan coalitiepartner Open Vld die er een politieke kwestie van maakte door zelf met een voorstel tot verbod voor de dag te komen. Maar ook kritiek op de CD&V, bij wie drie van de zeven leden persoonlijk tegen een verbod waren. "Maar we zijn loyaal tegenover ons partijstandpunt dat democratisch tot stand is gekomen", aldus Anne Martens en Paul Goossens die daarom voor een verbod stemden. Monica Van Kerrebroeck onthield zich. Voortaan mogen ambtenaren die rechtstreeks in contact komen met het publiek geen uiterlijke tekenen van religieuze, politieke en levensbeschouwelijke aard meer dragen. "Ik zit met veel vragen", aldus vicepremier Freya Van den Bossche (sp.a). "Ambtenaren aan een loket mogen geen hoofddoek dragen. Maar als ze de burger telefonisch te woord staan, mag het wel!" Het Vlaams Belang raadde haar aan haar licht op te steken bij haar partijgenoot en Antwerps burgemeester Patrick Janssens die zelf zo'n verbod heeft ingevoerd.

"Ik zie wel wat het wordt. Zonder hoofddoek kom ik niet meer werken", vertelde Zeyneb Göktepe, een van de drie 'gesluierde' stadsambtenaren.

Het Belang van Limburg 27-11-2007

Pag. 6

Stadspersoneel in Gent mag geen hoofddoek dragen GENT - In een gemeenteraad op het Gentse stadhuis is maandagavond het controversiële voorstel van Open Vld, dat "uiterlijke tekenen van religieuze, politieke of levensbeschouwelijke aard" verbiedt voor het Gentse stadspersoneel, met een nipte meerderheid goedgekeurd. Groen! en het kartel sp.a-Spirit stemden tegen, CD&V-N-VA, Open Vld en Vlaams Belang waren pro. Voor aanvang van de stemming werd aan de deuren van het stadhuis actie gevoerd door een afvaardiging van Spirit (tegen het hoofddoekverbod) en Vlaams Belang (voor het verbod).Het verbod werd uiteindelijk met een nipte wisselmeerderheid goedgekeurd. Belga

Algemeen / De Morgen

Stad Gent verbiedt hoofddoek aan het loket Gorik Van Holen

27-11-2007

Pag. 2

Omstreden Open Vld-voorstel goedgekeurd dankzij steun VB

Tot groot ongenoegen van coalitiepartners sp.a en Spirit heeft de Gentse Open Vld zijn felbesproken hoofddoekenverbod door de gemeenteraad gesluisd. Daarvoor was een wisselmeerderheid nodig met CD&V-N-VA én Vlaams Belang. Door Gorik Van Holen Gent l Oppositiepartij Groen! pookt de paarse ruzie alvast op door in de OCMW-raad, waar rood en groen samen een meerderheid hebben, voor te stellen om religieuze en levensbeschouwelijke symbolen voor OCMW-personeel wél expliciet toe te laten. Hoewel de CD&V'ers Anne Martens, Paul Goossens en Monica Van Kerrebroeck zich kantten tegen het verbod "op religieuze, levensbeschouwelijke en politieke symbolen" bij het stadspersoneel dat "in contact komt met het publiek", hielp de CD&V-fractie de Open Vld aan de nodige stemmen. Alleen Van Kerrebroeck onthield zich, Martens en Goossens stemden "uit loyaliteit" voor. Een dolenthousiast VB deed de rest, zodat het hoofddoekenverbod uiteindelijk de steun kreeg van 26 van de 50 aanwezige gemeenteraadsleden. "Het probleem doet zich alleen voor met de islamitische hoofddoek", strooide Francis Van den Eynde (VB) nog wat zout in de paarse wonde, alluderend op de algemene formulering waarmee de Open Vld de neutraliteit van zijn voorstel in de verf zette. De gemeenteraad verwierp overigens een expliciet antihoofddoekvoorstel van het VB. De stemming werd voorafgegaan door een primeur in de Vlaamse gemeentepolitiek: voor het eerst sinds het nieuwe gemeentedecreet zoiets toelaat, nam een niet-verkozen inwoner het woord in de gemeenteraad. Advocaat Abderrahim Lahlali verzamelde met zijn burgerinitiatief voldoende handtekeningen om een pleidooi te mogen houden voor een actief pluralisme en tégen een hoofdoekenverbod. Dat eerste principe werd overigens met een ruime meerderheid aanvaard door de gemeenteraad, alleen het VB stemde tegen. "De scheiding van kerk en staat betekent dat de politiek zich niet bemoeit met levensbeschouwelijke kwesties", vindt Lahlali. "Gent is een open, tolerante en bruisende stad. Waarom mag de diversiteit van de stadsbevolking niet worden weerspiegeld door het stadspersoneel? Gaat de gemeenteraad zich vervreemden van een groot deel van zijn burgers?" Paarse splijtzwam Het verbod splijt de paarse coalitie doormidden. Open Vld, dit voorjaar wakkergemaakt door de pogingen van het VB om het hoofddoekendebat naar Antwerps voorbeeld ook in Gent op gang te brengen, vindt dat de neutraliteit van de overheid en de scheiding van kerk en staat vereisen dat elke individuele ambtenaar zich neutraal toont. Fractieleider Sami Souguir benadrukte nog eens dat zijn partij geen enkele religie of bevolkingsgroep viseert. "De eenzijdige benadering van het VB is ver-wer-pe-lijk", sneerde hij. Maar in tegenstelling tot in Antwerpen zijn de Gentse socialisten resoluut tegen het hoofddoekenverbod voor islamitische vrouwen, want ook volgens hen komt het daar in de feiten op

neer. "Of mogen socialistische ambtenaren voortaan geen rood kleedje meer dragen?", vroeg sp.afractieleidster Cathy Plasman zich gisteravond smalend af. Ook Freya Van den Bossche hekelde de dubbelzinnigheid. "Ik vind uw voorstel verwarrend. Zijn ambtenaren die enkel telefoons beantwoorden wel neutraal en degenen die de burgers te zien krijgen niet? Het doet me denken aan mijn dochter van twee: als ze bang is, slaat ze de handen voor de ogen. Dat helpt niet. Als de hoofddoek verdwijnt, is de dame die eronder zit nog altijd hier." Volgens burgemeester Daniël Termont (sp.a) zal het fundamentele meningsverschil geen gevolgen hebben voor het functioneren van paars. Hij probeert de hetze te sussen door de discussie af te doen als een non-debat - in de praktijk dragen ook maar drie van de vijfduizend stadsambtenaren een hoofddoek - maar ook hij kon niet verhinderen dat de scherpe woordenwisselingen tussen de socialistische en liberale coalitiepartners bij sommigen wonden hebben geslagen. "We zijn diep gekwetst", zo vat sp.a-schepen voor Personeelszaken Fatma Pehlivan het samen. Ondertussen wrijft Groen! zich in de handen. "Dit is het grootste cadeau van Open Vld aan extreem rechts", zei fractieleider Filip Watteeuw. "Wat zeg ik? Open Vld? Gesloten Vld." De oppositiepartij dient over twee weken in de OCMW-raad een voorstel in om het OCMW-personeel wel toe te laten religieuze symbolen te dragen. Als sp.a en Spirit consequent zijn en daarop ingaan, zit Gent binnenkort in de bizarre situatie - "kafkaiaans", noemen sommigen het - dat stadsambtenaren geen hoofddoek mogen dragen, maar OCMW-medewerkers wel.


gov

27-11-2007

Pag. 1

Gent verbiedt hoofddoek voor loketpersoneel Gent l Met een nipte wisselmeerderheid van Open Vld en oppositiepartijen CD&V en VB heeft de Gentse gemeenteraad een verbod goedgekeurd op het dragen van uiterlijke religieuze kentekens voor stadspersoneel met een loketfunctie. Burgemeester Termont betreurt dat: "Ik troost me met de gedachte dat, mocht iedereen van zijn partij vrij gestemd hebben, er een ruime meerderheid zou zijn voor het dragen van de hoofddoek."


'Niet hoofddoek maar service telt' Het Nieuwsblad

28-11-2007

Pag. 14

Forumvraag / Zou het u storen bediend te worden door iemand met een hoofddoek?

'Bij de bedrijven in Turkije heb ik niet één receptioniste met een hoofddoek gezien' Stefan Vandaele De Gentse gemeenteraad sprak zich maandagavond uit voor een hoofddoekenverbod voor het stadspersoneel. Zou het u storen mocht u bediend worden door iemand met een hoofddoek? Een greep uit uw reacties via www.nieuwsblad.be/forum. Als je weet dat je met die hoofddoek mensen tegen de schenen kan schoppen, wie is dan het meest kortzichtig? Zij die de hoofddoek niet kunnen verdragen, of zij die het niet kunnen opbrengen hem preventief af te zetten? Ed Pret Ik zou graag eens een duidelijk antwoord krijgen op de volgende vraag: in de Turkse steden zijn op straat en in het sociale leven veel minder hoofddoeken te zien dan in onze Turkse gemeenschap. Bij de bedrijven heb ik niet één receptioniste gezien met een hoofddoek. Waarom dan al die heibel bij ons? Laat het antwoord alstublieft niet zijn dat de Turken in het moederland een betere ingesteldheid hebben dan die bij ons. Stefan Vandaele Laat mij duidelijk zijn: dat een moslima achter het loket een hoofddoek draagt, laat mij eigenlijk steenkoud, ook al vind ik het geen goede blijk van integratie. Wat mij in de hele discussie stoort, is de dubbele moraal van de linkse partijen - SP.A op kop - en dit uit plat electoraal opportunisme. In de jaren 70 en 80 een quasi heksenjacht organiseren op kruisbeelden in openbare gebouwen omdat de overheid neutraal moet zijn en omdat er een duidelijke scheiding is tussen Kerk en Staat. En 25jaar later, wanneer men in het grote contingent migranten uit moslimlanden nieuw 'kiesvee' meent gevonden te hebben, vóór de toelating van hoofddoeken zijn, onder het motto dat dit de diversiteit van de samenleving moet beklemtonen. Wilfried Vandermeulen Ik stoor mij aan niets. Jarenlang heb ik nonnekes gezien. Ik had respect voor die vrouwen. En naar mijn weten was dit heel normaal. Of was dat toen ook een provocatie, om ons met zijn allen naar het christelijke geloof te leiden? Ik blijf erbij dat staat en geloof twee verschillende dingen zijn en gescheiden moeten blijven. Tine Colman Die hoofddoekenkwestie heeft al zoveel inkt doen vloeien dat ze de schijn krijgt van een echt probleem. Maar dat is het niet. Het verbod op het dragen van de hoofddoek, zogezegd om de neutraliteit van de diensten te waarborgen, is als het schieten met een kanon op een mug. Ik voel

me hoegenaamd niet bedreigd of beledigd of geschokt als iemand met een hoofddoek achter het loket zit. Dat ze hun kanon liever richten op de echte problemen. Pierre Renard Ik zou het ook niet kunnen hebben als daar iemand zou zitten met een hoed of een pet op. Het arbeidsreglement is er toch voor iedereen? Als de SP.A daardoor stemmen verliest, is dat spijtig voor hen. Marc Van Hauwe Wat een discussie! Het wordt tijd dat ze hier in België rechte lijnen gaan trekken. Eens en voor altijd: godsdienst dient beoefend te worden in gebedshuizen of thuis. Zo val je er niemand mee lastig en iedereen is tevreden. Jean-Pierre Severijns Beeldt u het even in: een politieagent met een hoofddoek die het verkeer regelt, of een nudist die aan een loket werkt, of een man die van top tot teen vol piercings hangt en de mis voordraagt. Ze moeten maar eens en voor altijd begrijpen dat ze in België wonen en dat ze onze leefgewoontes moeten aanvaarden en respecteren. Zoniet dat ze het dan in een ander land proberen. Eens zien wat er dan gebeurd. Danny Ronsse Ten eerste worden de overheid en haar personeel betaald door iedere belastingbetaler. Ze moeten dus neutraal zijn, want ze werken voor elke Vlaming, wat ook zijn/haar geloof of afkomst is. Ik ben er bovendien niet zo zeker van dat iemand die zo fanatiek godsdienstig is, mensen die niet tot haar geloof/cultuur behoren even goed bedient als de 'ware gelovigen'. Tabitha Hexen Eerst eens goed lezen wat er goedgekeurd is: 'Het dragen van religieuze, ideologische en levensbeschouwelijke symbolen door het stadspersoneel worden verboden'. De hoofddoek is maar een van de symbolen die verboden worden. Er zijn er nog andere, zoals de kruisbeelden. Die werden al weggenomen in de openbare gebouwen. De hele zaak wordt weer maar eens uitvergroot naar de hoofddoek. Hebben die mensen meer rechten dan andere personen? Emiel Vareman Als ik me bij een openbaar bestuur aanmeld, doe ik altijd mijn pet af uit eerbied. Op de rechtbank moet dit ook, en waarom zouden zij dit nu niet moeten ? Juliaan Claeys Mogen we de vraag eens omkeren? Wanneer ik moslimlanden bezoek, mag ik daar mijn schoenen aanhouden wanneer men mij rondleidt in een moskee? Wanneer ik op de thee uitgenodigd wordt, mag ik weigeren om op de grond te gaan zitten? Wanneer ik op een vriendenmaaltijd uitgenodigd wordt, mag ik weigeren om - zoals hen - met mijn vingers te eten? Ik heb bij bezoeken aan andere culturen altijd geprobeerd me aan te passen aan het land waar ik te gast was. Stefaan Vandaele Het gaat hier toch niet alleen om die hoofddoek. Het gaat om elk symbool. Het probleem is dat een symbool nooit één interpretatie heeft. Voor mij is een hoofddoek een symbool van discriminatie van de vrouw binnen de islam. Als ik een vrouw met een hoofddoek zie, wil ik haar vragen of ze die volledig vrijwillig draagt. Op straat moet ik de hoofddoek tolereren, maar ik wil er niet mee geconfronteerd worden op andere plaatsen. Pascal Callemien Ik wil graag bediend worden door iemand die geen uiting geeft van zijn geloofsovertuiging. Het moet voor iedereen gelijk zijn: neutraal aan de loketten, gelijk op welke dienst en van welk geloof de bediende ook is. Rik Deceuninck Ik ben 'allergisch' voor dasdragers. Maar waarop zou ik me baseren om dat als storend te durven verwoorden? De hoofdzaak is goed werkend personeel. Een hoofddoek maakt mij niks uit. Jos Dirikx Mogen wij dan onze schoenen aanhouden als we een moskee binnengaan? Sarah Bracke Wat me stoort, is dat de hele discussie niet om religieuze symbolen gaat, maar om onverdraagzaamheid. Iets wat geen probleem was, is tot een probleem herschapen. Wat met de kerstbomen die over de hele stad worden geplaatst, of in de kantoren, en aan de loketten? Religieuze symbolen toch? Dirk Vos Het zou een mooi gezicht zijn als iedereen zich zo maar zou kleden zoals het hem of haar past. Denk maar aan de boeddhisten, de hindoes, enzovoort. Als men hier wil komen wonen en werken, moet men zich ook maar aanpassen aan onze cultuur. Ik vind het al erg genoeg dat men daar al een hele week over gedebatteerd heeft. Hebben ze daar in Gent niets anders te doen? Chris Daelewijn Het zou mij ook storen bediend te worden door iemand met een swastika op zijn voorhoofd getatoeëerd, of een hamer en een sikkel op zijn armen, of iemand met een reuzengroot kruisbeeld om de nek. Dit zijn symbolen van een privébeleving en horen enkel en alleen daar thuis: in de woonkamer. Iedereen heeft het recht op zijn persoonlijke levensovertuiging, en ik respecteer die. Zolang hij/zij maar niet probeert om de andere die ook op te dringen. Kamiel Van Voor Dit zou mij absoluut niet storen. Zolang de persoon aan de balie me helpt en advies geeft zoals het moet, maak het me niet uit wat die persoon draagt of niet draagt. Maar dan moet men de lijn ook doortrekken en ook geen tatoeages of piercings toelaten. Dan pas is iedereen gelijk. Ann Dupont roe

Gent en rand

'Voor mij is er geen Paars meer' Het Nieuwsblad

28-11-2007

Pag. 18

Gent Personeelsschepen Fatma Pehlivan 'probeert rustig te blijven'

Schepen van Personeel Fatma Pehlivan (SP.A) zegt dat ze het verbod op 'hoofddoeken' correct gaat uitvoeren. 'Het is wel cynisch dat ook mensen die een kruisje of andere symbolen dragen, eveneens worden geraakt en dat zijn er meer dan vrouwen met een hoofddoek.' 'Ik krijg al mails van mensen die met een kruisje rondlopen'

Karel Van Keymeulen Hoe voelt u zich de-dag-nadien? Fatma Pehlivan: Ik heb niet goed geslapen, maar ik probeer vooral rustig te blijven. U vergeleek de stemming met 'zwarte zondag', op 24 november 1991, toen het Vlaams Blok doorbrak. Is dat niet wat overtrokken? Toen kregen we een politiek signaal van rechts Vlaanderen en dat is niet mijn Vlaanderen. Maandagavond werd het cordon sanitaire doorbroken. Het voorstel van Open VLD had het niet gehaald zonder de steun van het Vlaams Belang. Als je een voorstel doet, maak je ook een rekensommetje. Zwarte zondag viel op 24november, zwarte maandag op 26 november. Bijna op dezelfde dag dus. U zegt dat u diep gekwetst bent. Waarom? Ik ben tot in het diepst van mijn ziel gekwetst omdat dit de samenleving raakt die ik altijd heb verdedigd, een samenleving waarin verdraagzaamheid en respect bestaat en waarin je je geloofsovertuiging niet moet verstoppen. Ik heb u nooit een hoofddoek zien dragen? Ook mijn zussen doen dat niet. Mijn moeder en grootmoeder deden het wel, maar veeleer uit traditie. Tonen waarin je gelooft is niet in tegenspraak met de taak of functie die je uitoefent. In de stadsadministratie werken drie vrouwen met een hoofddoek. In de kinderopvang vijf. Maar ik weet niet hoeveel mensen er kruisjes of andere symbolen dragen. Ook zij zullen dat niet meer mogen doen. Kreeg u al reacties vanuit de islamgemeenschap? Nog niet zoveel. Het is wellicht nog niet goed doorgedrongen wat er allemaal gebeurt. Op het moment dat het hen zal treffen, zullen ze wel reageren. Ik kreeg wel al mails van Vlamingen die met kruisjes rondlopen en me vragen wat ze moeten doen. Door dit verbod te stemmen, zullen veel meer mensen worden getroffen, hoewel de hele zaak was toegespitst op de hoofddoeken. Wat moet er nu gebeuren, na deze stemming? Het algemeen personeelsreglement zal moeten worden gewijzigd. Daarvoor wordt een procedure gevolgd. Ik benadruk dat ik geen enkele juridische fout wil maken om mogelijke kritiek te voorkomen. Eerst zal de tekst juridisch onder de loep worden genomen. Hoe die tekst moet worden geïnterpreteerd is voor veel mensen niet duidelijk. Als we een ontwerp hebben, moet dat voor advies naar de OCMW-raad. Maar wat zal er gebeuren als in de OCMW-raad een voorstel op tafel komt dat tegen een verbod is gekant. SP.A, Spirit en Groen! hebben daar een meerderheid. Ook de vakbonden worden erbij betrokken. De gemeenteraad moet dat goedkeuren en ook de provinciegouverneur moet een advies geven. De tekst wordt vervolgens in een circulaire gegoten. Dat zal een tijd aanslepen? Wellicht. Als je bij de stad wilt komen werken, duurt dat ook zes maanden. Maar u gaat zich niet haasten? Het zal afgangen van hoe vlug de adviezen binnenkomen. Wat gebeurt er als u een overtreding vaststelt? Als Personeelsschepen kan ik geen individuele personeelsleden sanctioneren. De dienstchef maakt in dat geval een dossier op. Ik leg dat voor aan het schepencollege. De betrokkene moet worden gehoord. Het vastleggen van een sanctie is een juridische kwestie. Gelooft u nog in Paars in Gent? Voor mij is het geen Paars meer. Want de 'donkerblauwen' hebben het gehaald bij de Open VLD. Ik ben loyaal, al laat dit wel sporen na. Het bestuursakkoord bevat nog veel belangrijke projecten. Tussen nu en 2012 gaat 30procent van het stadspersoneel met pensioen. Dat moeten we goed opvangen en erover waken dat goede mensen op de juiste plaats terechtkomen. Daarnaast wil ik werk maken van een diversiteitsbeleid. Er werken veel te weinig mensen van allochtone afkomst bij de stad, maar ook te weinig gehandicapten. Vlaams Belang vraagt uw ontslag omdat u in een interview met Radio1 zei dat personeelsleden het recht hebben een gemeenteraadsbesluit naast zich neer te leggen. Dat is een oproep tot burgerlijke ongehoorzaamheid? Ik verwacht niets anders van het Vlaams Belang. Die partij viseert niet alleen de hoofddoek en een bepaalde groep, ze kan het ook niet verkroppen dat er voor het eerst een schepen is van allochtone afkomst. De personeelsleden zijn verstandig genoeg om met een gemeenteraadsbesluit om te gaan. kvk

Gent en rand

Vlaams Belang vraagt ontslag Pehlivan Het Nieuwsblad

28-11-2007

Pag. 18

Vlaams Belang stoort zich aan uitspraken die schepen van Personeelszaken Fatma Pehlivan deed op Radio1. In een interview herhaalde Pehlivan dat ze het hoofddoekverbod betreurt en dat de toepassing ervan lang zou duren. Bij aanvang van de gemeenteraad vroeg fractieleider Francis van den Eynde het ontslag van Pehlivan. 'De schepen gaf aan dat personeelsleden het recht hebben om het gemeenteraadsbesluit naast zich neer te leggen en bevestigde dat dit een oproep tot burgerlijke ongehoorzaamheid was', zei hij. Burgemeester Daniël Termont liet het niet tot een discussie komen en ontkende dat Pehlivan had opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid. 'We hebben met het voltallige college naar de bewuste uitzending geluisterd en daarin bevestigt de schepen tot driemaal toe dat ze als democraat het raadsbesluit zou uitvoeren. De VRT-journaliste probeerde haar tot straffe uitspraken te verleiden, maar Fatma Pehlivan heeft nooit opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid', besloot Termont. Incident gesloten. (gjdv) tdg

Gent en rand

Vakbonden wachten af Het Nieuwsblad

28-11-2007

Pag. 19

Het raadsbesluit over het hoofddoekenverbod moet nu in concrete vorm worden gegoten. Om welke functies en welke ambtenaren gaat het precies? Dat vormt het onderwerp van overleg met de vakbonden. Maar die kijken de kat uit de boom. 'Het hoofddoekenverbod is een politieke en ethische kwestie', zegt Paul Galle van de christelijke CCOD. 'De vakbonden zijn daarin nooit betrokken geweest. Wij wachten dus op een concreet voorstel van de dienst Personeelszaken en wij zullen dat beoordelen. Wij zijn niet geneigd om de lijst met de functies waarover het zou gaan, mee op te stellen.' Hetzelfde geluid bij de socialistische ACOD. 'Wij weten nog niet eens of het personeelsreglement dan wel het arbeidsreglement wordt gewijzigd', zegt Jean-Pierre Blondeel. 'We wachten dus af.' Serge Meeuws van de liberale VSOA kan zich vinden in het besluit van de gemeenteraad. 'We moeten nu bekijken hoever het verbod zal reiken.' (gjdv) gjd

Gent en rand

Anne Martens stemt met tranen in de ogen Het Nieuwsblad

28-11-2007

Pag. 19

'Ik had het emotioneel zwaar om vóór het hoofddoekenverbod te stemmen, maar ik heb dat toch moeten doen', blikte Anne Martens gisteren terug op haar stemgedrag van maandagavond. 'Iedere politicus maakt zoiets wel eens mee' Dat Anne Martens een overtuigde tegenstandster was van het verbod, was al op voorhand bekend. 'Ik heb mijn visie ook tot het einde toe met hand en tand verdedigd binnen onze partij', zegt ze. 'Maar op een bepaald moment moet je vaststellen dat je het niet haalt en moet je je neerleggen bij een compromis.' Bij de CD&V waren ze met zijn drieën die tegen het hoofddoekverbod gekant waren. 'Monica Van Kerrebroeck kreeg, als religieuze, de toelating om zich te onthouden bij de stemming', zegt Anne Martens. 'Voor Paul Goossens en mezelf was dat niet het geval. Wij moesten dus onze persoonlijke mening opzijzetten en vóór het verbod stemmen.' Pijnlijk Toch overwoog Martens maandag niet om op het laatste moment tegen haar partij in te gaan. 'Ik heb heel lang getwijfeld, maar voor de gemeenteraad begon had ik mijn woord gegeven dat ik de partij zou volgen. Maar ik ontken niet dat het me zwaar viel om op de ja-knop te drukken.' 'Of het klopt dat ik gehuild heb? De emoties zijn heel fel geweest, ja. Ik ben na de stemming ook vertrokken uit de gemeenteraad. Het was eventjes genoeg geweest.' Ondanks haar persoonlijke pijnlijke ervaring, is Martens' politieke engagement onverminderd, zegt ze. 'Ik heb diep gezeten, maar ik heb met mijn vader en andere wijze mensen in de partij gesproken. Die hebben me aangespoord om dit nu door te slikken en er daarna opnieuw tegenaan te gaan. Iedere politicus maakt zoiets wel eens mee. Mijn engagement tegenover moslimvrouwen blijft ook overeind. In dit dossier heb ik mijn standpunt niet kunnen doordrukken, maar ik zal op een andere manier nog wel iets doen voor hen.' (tod) tod

Gent en rand

Geen gejuich Het Nieuwsblad

28-11-2007

Pag. 19

Karel Van Keymeulen Is Gent na de stemming over het verbod op het dragen van een hoofddoek veranderd in een onverdraagzame, intolerante en gesloten stad? Als je sommige reacties zou moeten geloven, is dat het geval. Dat lijkt me wat overtrokken. De stad is veel meer dan het stadspersoneel alleen, de stad is alle mensen die er wonen, werken, studeren en leven. Zij maken de verdraagzame stad. Die verhitte reacties tonen wel aan dat de discussie omgeven is door een warreling van emoties, diep snijdt en de kern van onze samenleving raakt. Beslist, het Vlaams Belang wrijft in zijn handen. Voor die partij ging het alleen over de hoofddoek en het raken van een kwetsbare bevolkingsgroep. Voor de Open VLD is het pijnlijk dat haar voorstel het haalde met de steun van het Vlaams Belang. Maar Open VLD-schepen Peeters heeft gelijk als hij zegt dat je niet elk idee moet inslikken omdat het Vlaams Belang het steunt. Toch voelde je dat geen enkele partij, op het VB na, op haar gemak was bij dit debat en deze stemming. Ook al omdat er nooit een probleem met 'hoofddoeken' is geweest. Laten we eerst nog iets duidelijk maken. Het verbod slaat

alleen op het personeel dat bij de stad Gent werkt en het gaat alleen over de diensturen. Hier en daar hoorde je zelfs al zeggen dat het dragen van een hoofddoek in Gent verboden zou worden. Wat dus helemaal niet het geval is. Het uitvoeren van het voorliggende voorstel van raadsbesluit zal niet gemakkelijk zijn. Want inderdaad, wie zijn de personeelsleden die 'de stad vertegenwoordigen ten aanzien van derden'? Dergelijke formulering laat veel interpretaties open. In Antwerpen is een gelijkaardig verbod zonder debat in de gemeenteraad ingevoerd, het stond immers in het bestuursakkoord van de SP.A-Open VLD-CD&V-coalitie. Daar gaat het alleen nog iets verder en moet het stadspersoneel ook verzorgd voor de dag te komen. Maar er is geen lijst van personeelsleden op wie de dienstnota van toepassing is. Het wordt aan de wijsheid van de dienstchefs overgelaten om de dienstnota al dan niet toe te passen. Er is ook niemand ontslagen in Antwerpen. De kans is groot dat het in Gent ook die weg opgaat. Het gaat ook maar om acht personeelsleden die een hoofddoek dragen. De SP.A-Spirit-Open VLD-meerderheid likt haar wonden, de islamgemeenschap voelt zich gekwetst. Die wonden zullen moeten helen. Het beste antwoord dat de stad kan geven is het integratiebeleid nog opvoeren. Een personeelsbestand met amper 3,53procent personeelsleden van allochtone afkomst weerspiegelt de almaar diverser wordende bevolking niet. De hoge werkloosheid en armoede bij de allochtone gemeenschap moeten intenser worden bestreden. Het gelijke-kansenbeleid moet worden geïntensifieerd. Maar de islamgemeenschap zal ook zelfkritisch moeten zijn en leren omgaan met de liberale en seculiere samenleving. Samenleven vraagt van beide kanten meer betrokkenheid. kvk

Gent en rand

'Ik geef mijn job nog niet op, maar mijn hoofddoek ook niet' Het Nieuwsblad

28-11-2007

Pag. 19

Zeynep Göktepe weet niet of verbod ook geldt voor haar functie

Verraden voelt ze zich niet, zegt de Gentse integratiemedewerkster Zeynep Göktepe, maar toch is de stemming over het hoofddoekverbod zwaar aangekomen. Göktepe is een van de weinige personeelsleden van de stad die met een hoofddoek komen werken. 'Ik vind dit vooral erg voor de vele moslim- meisjes die nu nog studeren' Zeynep Göktepe - behalve stadsambtenaar ook een van de drijvende krachten achter het platform 'Hoofddoek of niet, de vrouw beslist' - volgde het 'hoofddoekendebat' maandagavond vanop de eerste rij, vanop de publieksbanken in de gemeenteraadszaal. 'De uitslag heeft me niet verrast', zegt ze. 'Ik had op voorhand met veel mensen gepraat en ik wist hoe de kaarten lagen. Maar het blijft een spijtige zaak. Er is niet ethisch gestemd: als alle gemeenteraadsleden hun eigen overtuiging hadden gevolgd, was het verbod er niet gekomen. Maar het is een politiek spelletje geweest. Of ik me nu verraden voel? Neen, want ik heb de politiek nooit volledig vertrouwd.' Welke gevolgen de invoering van het verbod voor haar zal hebben, weet Zeynep nog niet, vertelt ze. 'Onmiddellijk na de stemming over het hoofddoekverbod heb ik - maandagavond om 22 uur al naar mijn vakbondsafgevaardigde gebeld', zegt Zeynep. 'Want hoewel ik mijn hoofddoek niet wil opgeven, wil ik wel voor de stad blijven werken, als dat kan. Ik reken erop dat mijn vakbond voor mij zal opkomen.' 'Ik werk op de Integratiedienst en zit daar niet aan een loket, maar ik kom wel soms in contact met mensen en organisaties. Slaat het hoofddoekverbod dus op mij of niet? Ik weet het niet. Ik wil er - samen met de vakbond - voor vechten dat dat niet het geval is. En als mijn job wel onder het verbod valt? Dat zien we dan wel. Als het moet, ga ik ergens anders werk zoeken. Ik draag mijn hoofddoek nu al zo lang, ik kan niet meer veranderen. Mijn hoofddoek, dat is een deel van wie ik ben.' Het stemt Zeynep Göktepe allemaal wat bitter. 'Is dit nu mijn dank voor achttien jaar trouwe dienst aan deze stad?', vraag ze zich luidop af. 'In die achttien jaar heeft er nooit iemand vragen gesteld - of hoeven te stellen - bij mijn neutraliteit. Nu kan ik er mijn job door verliezen. En niet eens omdat ik mijn werk slecht doe. Ik heb daarover nooit klachten gekregen. En ook over mijn hoofddoek heeft er nog nooit iemand een opmerking gemaakt. In heel de kwestie van het hoofddoekenverbod heb ik zelfs vooral steun gekregen. Ook van mijn collega's, en dat doet natuurlijk wel deugd.' De invoering van het hoofddoekverbod betekent volgens Zeynep ook een slag voor de integratie. 'Ik vind dit allemaal heel erg, niet eens zozeer voor mezelf, als voor de vele jonge meisjes die nu nog studeren. Dit verbod maakt voor hen de drempel groter om te solliciteren voor een job bij de stad Gent.' (tod) tod


Verbod gestemd: wat nu? SABINEVAN DAMME

28-11-2007

Pag. 16

Nu het verbod op het dragen van religieuze, ideologische, filosofische of politieke symbolen bij stadspersoneel dat in contact komt met derden, is goedgekeurd, moet het besluit ook uitgevoerd worden. «De gemeenteraad belast het college met de uitvoering van een goedgekeurd voorstel», zegt Christophe Peeters. «Zoals wettelijk bepaald, worden er nu onderhandelingen gevoerd tussen het college en de vakbonden. We zullen bijvoorbeeld bekijken wie wel en wie niet onder het nieuwe reglement valt. Eens er een overeenkomst is, wordt er een dienstnota opgesteld en verdeeld. En dan is het aan de dienstchefs om gevolg te geven aan de nieuwe richtlijn. Zo gaat dat bij alle toepassingen van het personeelsreglement.» (VDS/JCG)


Groen!: «Wél hoofddoeken voor OCMW-personeel» SABINEVAN DAMME

28-11-2007

Pag. 16

Dirk Holemans (Groen!) dient in de komende OCMW-raad een voorstel in om hoofddoeken bij OCMW-personeel wel nog toe te laten. Dat lijkt complete Kafka, maar in theorie kan het perfect. In de OCMW-raad heeft Groen! met sp.a/Spirit immers de meerderheid. In principe neemt het OCMW het personeelsreglement van het stadsbestuur gewoon over. Verplicht is dat echter niet. Het OCMW kan eventueel andere regels opleggen aan OCMW-personeel, net zoals de provincie dat kan voor provinciepersoneel. Groen! haalde zwaar uit naar het verbod op religieuze en andere symbolen. En nu dient Dirk Holemans in de komende OCMW-raad net het tegenovergestelde voorstel in. Hij vindt dit immers een ethische kwestie, en geen technische. In sommige dienstencentra zitten stads- en OCMW-personeel samen. Dat kan dus, indien het voorstel van Groen! werkelijkheid wordt, tot absurde situaties leiden. (VDS/JCG)


Moslima's SABINEVAN DAMME

28-11-2007

Pag. 16

«In wiens 'Belang' is deze beslissing genomen?» De Gentse moslima's, die zich verenigd hadden in het 'Platform Hoofddoek of niet: de vrouw beslist', zijn diep teleurgesteld. «In wiens 'Belang' is deze beslissing genomen», vragen ze zich af. «En op wiens kap? Het is een trieste ontwikkeling dat het Vlaams Belang kon maken dat Gent nu een hoofddoekenverbod heeft. Het is ronduit schrijnend dat partijdiscipline de gemeenteraadsleden ervan heeft weerhouden volgens hun geweten te stemmen. En het is ook pijnlijk duidelijk dat burgemeester Termont niet de politieke moed had om als sterkste binnen de coalitie op de tafel te slaan. Groen! en Spirit maakten wel een consequente vuist tegen partijen die meeheulen met het VB.» Het Platform vindt zowel de verplichting van een hoofddoek als een verbod ervan dwangmaatregelen. «Onze stad had een slogan: 'Gent houdt van gelijke kansen'. Blijkbaar houdt Gent nog meer van eenheidsworst.» (VDS)


Burgemeester in de bres voor Pehlivan JOHANCAUWELS

28-11-2007

Pag. 16

Vlaams Belang vraagt ontslag van «burgerlijk ongehoorzame» schepen

Gent Vlaams Belang diende gisteren, bij het begin van het tweede gedeelte van de 'hooddoekengemeenteraad', een ordemotie in. De partij eiste het ontslag van personeelsschepen Fatma Pehlivan (sp.a), zelf moslima. Volgens VB is Pehlivan zwaar uit de bocht gegaan, in haar commentaar op het goedgekeurde hoofddoekenverbod. Ze zou opgeroepen hebben tot burgerlijke ongehoorzaamheid. «Dat heeft ze niet gedaan», reageerde burgemeester Termont. «Dat het gemeenteraadsbesluit wordt uitgevoerd, is niet haar bevoegdheid, maar die van het volledige college van burgemeester en schepenen.» Pehlivan blijft, dus. Sabine VAN DAMME Wie dacht dat het hoofddoekendebat maandag was afgerond met de goedkeuring van het verbod op religieuze, politieke, levensbeschouwelijke, ideologische of filosofische symbolen voor stadspersoneel dat in contact komt met derden, was dus duidelijk fout. De reactie van personeelsschepen Fatma Pehlivan, onder meer op de radio, deed heel wat wenkbrauwen fronsen. Bij Vlaams Belang schoten de commentaren helemaal in het verkeerde keelgat. «Onder andere op Radio 1 verkondigde schepen Pehlivan dat ze allerlei uitvluchten zou zoeken om het verbod op hoofddoeken uit te stellen», fulmineerde Françis Van Den Eynde. «slechte verliezer» «Ze zei ook dat ze zelf heel passief zou blijven in deze materie, én dat personeelsleden het recht hebben het gemeenteraadsbesluit naast zich neer te leggen. De VRT-journalisten hadden het terecht over een oproep tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Niet alleen is de schepen daarmee een slechte verliezer. Een schepen die democratisch genomen beslissingen van de gemeenteraad naast zich neerlegt, moet ontslag nemen.» Beluisterd Zo ver kwam het niet. Burgemeester Termont sprong zijn partijgenote ter hulp. «U overdrijft, zoals u wel meer doet. Het uitvoeren van een gemeenteraadsbesluit is de bevoegdheid van het college, niet van één schepen. Bovendien heeft Fatma Pehlivan in het interview, dat we met het college beluisterd hebben, tot drie keer toe gezegd dat ze democraat is, en een democratisch genomen beslissing wel zal uitvoeren. Ik zeg u dus: het gemeenteraadsbesluit zàl uitgevoerd worden.» GEEN HEKSENJACHT Schepen Fatma Pehlivan vertelde alvast dat ze «geen heksenjacht zou ontketenen en geen controleurs op pad zou sturen». «Uiteraard niet, dat doen we bij geen enkele nieuwe regel», reageert Christophe Peeters (Open Vld). «Niemand spreekt van een heksenjacht. Maar het reglement wordt wel uitgevoerd.» Anne Martens (CD&V) «Waarom mocht ik mijn geweten niet volgen ?» Anne Martens (CD&V) beleefde maandagavond moeilijke momenten. Na de stemming verliet ze met betraande ogen de gemeenteraad. «Ik had het moeilijk. Ik stemde voor het verbod, maar het is duidelijk dat dit niet mijn standpunt was. Er is een compromis gesloten binnen de partij. Alle politici worden op een gegeven moment wel eens gedwongen om iets te stemmen waar ze het zelf niet mee eens zijn. Dat is de minder plezierige kant van de politiek. Er is mij duidelijk gemaakt dat ik moest volgen, meer uitleg geef ik daar niet bij. Of je laat je daardoor innemen, of je maakt de overweging om later nog van betekenis te kunnen zijn. Ik wil het laatste en blijf in de gemeenteraad als CD&V-raadslid zetelen. Mijn partij heeft zich minder streng opgesteld dan in aanvang van het debat, door het verbod enkel op de 'front-office' van toepassing te laten zijn.» Dat haar stem het verbod had kunnen doen kantelen, wil Martens niet aanvaarden. «Er waren 26 mensen die voor het verbod stemden, daar ben ik niet voor verantwoordelijk. Maar de vraag die ik mij zal blijven stellen, is: 'Waarom mocht ik mijn geweten niet volgen?' Maar dat zal ik moeten aanvaarden.» (JCG/VDS)


Jacques Bloch (Joodse gemeenschap) JOHANCAUWELS

28-11-2007

Pag. 16

«Je hebt keppeltjes, en je hebt keppeltjes» Het verbod slaat niet alleen op het dragen van hoofddoeken. Ook Joodse keppeltjes en christelijke kruisjes vallen eronder. Bakker Jacques Bloch, een van de bekendste leden van de Joodse gemeenschap, onderkent het mogelijke probleem, maar maakt bedenkingen. «Ik ben absoluut voor de vrijheid. Je hebt keppeltjes en je hebt keppeltjes. Sommige vallen op, andere niet. Ik zou het niet verbieden, maar ik vind niet dat het mag provoceren: het mag niet agressief zijn. Kijk, in mijn winkel mag iedereen dragen wat hij wil, maar als ze met de klanten in contact komen heb ik liever niet dat er een hoofddoek of iets dergelijks gedragen wordt. Een meisje in de winkel droeg een hoofddoek en ik vroeg haar: 'Wil je dat écht blijven dragen?' En ze deed het direct af, het was voor haar geen probleem. Sommige mensen dragen symbolen echt met de bedoeling uit te dagen. Dat vind ik niet kunnen. Laat iedereen een klein beetje zijn vrijheid.» (JCG/VDS)


Eén stem kon het verschil maken... JOHANCAUWELS

28-11-2007

Pag. 16

De stemming in de gemeenteraad over het verbod was héél nipt. Volgens het reglement is een voorstel pas goedgekeurd als de helft +1 van de aanwezige raadsleden voor stemt. Maandagavond waren er 50 van de 51 raadsleden present (Helga Stevens zit in Japan). Er waren dus 26 stemmen pro 'hoofddoekenverbod' nodig voor een goedkeuring. Met 26 stemmen voor, 23 tegen en één onthouding haalde het verbod het met de hakken over de sloot. Eén ja-stem minder - een neen of een onthouding- en het verbod was er niet gekomen. Zelfs al was de score 25 voor en 25 tegen geweest, dan zou het voorstel verworpen zijn. Enige voorwaarde voor een geldige stemming is dat minstens de helft van de raadsleden, minimum 26 dus, aanwezig is. (JCG/VDS)


Knopje van premier werkte niet JOHANCAUWELS

28-11-2007

Pag. 11

Tijdens de stemming in de Gentse gemeenteraad was er even verwarring toen de stemresultaten op de twee grote elektronische stemborden verschenen. Naast de naam van premier Guy Verhofstadt, gemeenteraadslid in Gent, verscheen niets. Geen groen gekleurd vakje van zijn verwachte 'ja'-stem, geen rood vakje van een 'neen'-stem en ook geen grijs van 'onthouding', zoals bij zuster Monica (CD&V). Burgemeester Termont keek even hoopvol naar de premier, maar helaas. «Mijn stemapparaat werkt niet, mijnheer de voorzitter», klonk het direct verontschuldigend bij Verhofstadt, «maar ik heb 'ja' gestemd.» De elektronische stemapparaten van de Gentse gemeenteraadszaal laten het wel vaker afweten. (JCG/VDS/PV)


Imam Cemal Cavdarli JOHANCAUWELS

28-11-2007

Pag. 16

«Dit heeft averechts effect» Imam en sp.a-kamerlid Cemal Cavdarli vreest de gevolgen van het verbod.

«Dit zal een averechts effect hebben. Het verbod slaat op allochtonen van de tweede en derde generatie, die dag in dag uit moeten vechten om hun plaats in de maatschappij te krijgen. Nu worden ze nogmaals gestigmatiseerd, en dat kan leiden tot polarisering. Het wordt aangevoeld alsof hun vrijheid in het gedrang komt en waar eindigt dit? Als iemand straks een lintje draagt waarbij hij zijn sympathie betoont voor de holebigemeenschap, wordt dat straks ook verboden? Of een piercing? De vrouwen in de islam hebben de keuze om een hoofddoek te dragen, nergens in de koran worden ze daartoe verplicht. Wat voor zever is dat nu toch allemaal ?» (JCG/VDS)


«Hoofddoek of ontslag» Peter Verbruggen

28-11-2007

Pag. 11

CHAOS BIJ GENTS STADSBESTUUR NA OMSTREDEN verbod

GENT - Met amper drie stemmen verschil - 23 tegen een wisselmeerderheid van 26 - heeft de gemeenteraad van Gent maandag 'ja' gezegd tegen een hoofddoekverbod bij personeelsleden met een 'publieke functie'. Maar of het verbod snel in de praktijk omgezet wordt, is een andere zaak. Personeelschepen Fatma Pehlivan, zelf moslima, dénkt er niet aan op hoofddoekenjacht te gaan. Het personeel ziet het nut ervan niet in, en bij het Gentse OCMW wordt volgende maand wellicht een tegenovergestelde beslissing genomen. Kortom: chaos troef in Gent. Peter VERBRUGGEN, Johan CAUWELS en Sabine VAN DAMME De hechte paarse coalitie met kopstukken Freya Van den Bossche en Guy Verhofstadt viel maandag in twee brokken uiteen. Terwijl Open Vld samen met CD&V en Vlaams Belang een hoofddoekenverbod afdwongen, haastte sp.a-schepen van Personeelszaken Fatma Pehlivan zich om het rechtse enthousiasme te temperen. LIJSTEN «Ik ben een democraat en zal uitvoeren wat gestemd is, maar niemand zal het me kwalijk nemen dat ik dat met bitter weinig enthousiasme ga doen», zegt Fatma Pehlivan. En meteen haalt de Gentse schepen een stok achter de deur tevoorschijn. «Vóór de stad hoofddoeken kan verbieden, moeten we natuurlijk eerst weten wie wél en niét onder het verbod valt. Daar heb ik in al die discussies nog niemand iets over horen zeggen. Welk personeel komt 'in contact' met het grote publiek? Balieverantwoordelijken? Telefonistes? Administratief personeel dat ook in de gangen loopt? Ik zal Open Vld vragen lijsten samen te stellen zodat ik weet wat ze bedoelen: eentje met namen van personeelsleden die onder het verbod vallen, en eentje met zaken die volgens hen een religieus of politiek symbool zijn.» ANDERE REGELS Maar ook mét die lijsten, is de kogel volgens Pehlivan nog niet door de kerk. «Telkens als het personeelsreglement wordt aangepast, moeten ook de vakbonden akkoord gaan, die dat eerst met hun achterban zullen willen bespreken. Dat vergt tijd.» En als zelfs dát gebeurd is, blijft de vraag hoe algemeen het hoofddoekenverbod zal zijn. Anders dan in de gemeenteraad, hebben Groen! en sp.a-Spirit immers wél een meerderheid in het Gentse OCMW-bestuur. Op 11 december zal die raad dus tégen het hoofddoekenverbod stemmen, zodat er voor personeelsleden van de gemeente plots andere regels gelden dan voor personeelsleden van het OCMW. «Ik ben alleszins niet van plan stappen over te slaan», zegt Pehlivan. «Ik wil niet op procedurefouten gepakt worden.» En op de vraag of ze het verbod in de praktijk zal omzetten: «Wees gerust: als ik morgen iemand met een kruisje om de nek zie, of een keppeltje op het hoofd, zal ik daar niets over zeggen. Pas als er een formele klacht komt, zullen we de zaak onderzoeken. En dan rijst de volgende vraag: hoe gaan we die 'overtreding' bestraffen? Daar is nog niets over beslist.» RESOLUUT Ook het personeel mort. Zeynep Göktepe werkt al 18 jaar lang bij de integratiedienst van de stad Gent. «Nooit kreeg ik een opmerking over mijn hoofddoek», zegt ze, «niet van mensen die langskwamen, niet van collega's.» Haar hoofddoek thuislaten, is wel het laatste waar Göktepe aan denkt. «Dat doe ik niet», zegt ze resoluut. «Ik ben gesyndiceerd en heb rechten. Als ultiem toch beslist wordt dat ik niet met hoofddoek mag werken, dan stop ik ermee. Hoewel ik mijn job heel

graag en goed doe, ben ik niet bereid te gaan werken zonder hoofddoek. Er zullen wel andere werkgevers zijn die me willen aannemen zoals ik ben.» Gisteravond eiste het Vlaams Belang alvast het ontslag van schepen Pehlivan, vanwege haar «opruiende» uitspraken. Burgemeester Termont suste meteen: «De naleving van een gemeenteraadsbesluit is niet de verantwoordelijkheid van één schepen, maar van het voltallige college. Ik zal er persoonlijk op toezien dat de beslissing uitgevoerd wordt.»


Schemerzone rond Gentse hoofddoek Het Nieuwsblad

28-11-2007

Pag. 10

Nu het hoofddoekverbod is goedgekeurd door de Gentse gemeenteraad, moet de discussie eigenlijk nog beginnen. Want voor wie geldt het verbod eigenlijk? 'We moeten departement per departement bekijken waar een hoofddoek mag. Als dat in Antwerpen gelukt is, moet dat bij ons ook kunnen' Sami Sougir Fractieleider Open VLD in Gentse gemeenteraad Bij het Gentse stadsbestuur zouden acht moslima's met een hoofddoek werken, drie bij de administratie en vijf in de kinderopvang. Voorlopig mogen zij hun hoofddoek aanhouden: want vooraleer het personeelsreglement wordt aangepast, moet worden uitgemaakt welke functies en ambtenaren onder het hoofddoekverbod vallen. Dat overleg zal niet eenvoudig zijn. Het raadsbesluit zegt letterlijk dat het verbod bedoeld is voor 'de personeelsleden die in rechtstreeks contact staan met het publiek, klanten of externe partners, alsook de personeelsleden in uniform.' Dit is een onduidelijke formulering. Voor een aantal functies bestaat er weinig twijfel. Er is echter een ruime schemerzone, zoals blijkt uit onderstaande voorbeelden die Freya Van den Bossche (SP.A) maandag aanhaalde in het debat: Telefonistes: Heel wat stadsambtenaren komen niet zichtbaar met het publiek in contact, maar wel via de telefoon. Bij Gentinfo bijvoorbeeld, het callcenter van de stad waar burgers terechtkunnen met vragen over de stadsdiensten. Telefonistes zijn stadsambtenaren die in rechtstreeks contact staan met het publiek, maar dat publiek ziet natuurlijk niet of die ambtenaar een hoofddoek draagt. Een kinderverzorgster komt vooral in contact met kinderen. Moeten zij worden beschermd tegen levensbeschouwelijke of religieuze symbolen? Een bibliotheekbediende wisselt vaak van functie. Hij of zij werkt achter de rekken, tussen de rekken en af en toe ook vooraan. Mag die bediende het ene ogenblik wel een hoofddoek dragen en het andere niet? Een ambtenaar van Stedenbouw bekijkt vooral de bouwaanvragen. Sporadisch geeft hij echter ook advies. Op dat moment komt hij wel in contact met het publiek. Een poetsvrouw die in de inkomhal van het stadhuis poetst en aangesproken wordt door een bezoeker, wordt op dat moment - al is het maar voor even - vertegenwoordiger van de stad. Volgens Sami Sougir, fractieleider van de Open VLD in de gemeenteraad en indiener van het hoofddoekverbod, is het perfect mogelijk om duidelijk af te lijnen wanneer een hoofddoek mag. 'We moeten dat in alle sereniteit en objectiviteit bekijken, departement per departement. Als dat in Antwerpen gelukt is, moet dat bij ons ook kunnen.' (gjdv) gjd


'Stop discussie over kledijvoorschriften uit de zevende eeuw' De Standaard

28-11-2007

Pag. 10

ETIENNE VERMEERSCH , filosoof. 'Als een vrouw met hoofddoek je aan het loket goed helpt, dan wordt godsdienst vanuit een publieke functie verspreid.' Vermeersch: 'Hoe beter moslima's met hoofddoek hun werk doen, hoe gevaarlijker' Brussel Moraalfilosoof Etienne Vermeersch juicht het hoofddoekenverbod in Gent toe. 'Al had ik nog liever een hoofddoekenverbod voor publieke functies in heel Vlaanderen gezien', zegt hij. 'Nu zitten we met de vervelende situatie dat er wel een verbod is in Antwerpen, Lokeren en Gent, maar in andere steden niet. Overal waar Vlaams Belang een voorstel indient, trekt de partij het publiek naar haar kant, terwijl het de verantwoordelijken zelf zouden moeten zijn die een regeling uitwerken.' Vermeersch heeft wel begrip voor de tegenstanders van een verbod, zoals de socialisten, die staan te roepen dat het een schande is. 'De moslims behoren niet meteen tot de topgroep in onze maatschappij, en worden vaak gediscrimineerd. Maar ik ben altijd principieel geweest', zegt hij. 'Twintig jaar geleden betoogde ik ook al in een scherp artikel voor een verbod van kruistekens in de rechtbanken, om het vermoeden van onpartijdigheid te bewaren.'

Vermeersch vindt het dan ook verkeerd om het hoofddoekenverbod als een actie tegen de islam te beschouwen. 'Dit gaat ook niet over de islam. Alle mensen die in hun functie met het publiek in contact komen of verantwoordelijkheid dragen, moeten vrij zijn van levensbeschouwelijke tekenen omdat de openbare diensten neutraal moeten zijn. Niet alleen onpartijdigheid is belangrijk, maar ook de schijn van onpartijdigheid.' 'Het gaat er niet om dat mensen met een hoofddoek ervan verdacht worden dat ze onpartijdig zijn, alleen tonen ze geen vermoeden van onpartijdigheid.' Het is zelfs nog erger als die moslima's met een hoofddoek hun werk goed doen, stelt Vermeersch. 'Stel, als burger vang je bij de openbare diensten constant bot, tot iemand met een hoofddoek je wél helpt. Dan ben je geneigd een positieve associatie te maken tussen die persoon en de islam. Op die manier wordt godsdienst vanuit een publieke functie verspreid. Dus: hoe beter de moslima's met hoofddoek hun werk doen, hoe gevaarlijker. Waar deze discussie over gaat, is een gebrek aan inzicht over wat de civiele maatschappij werkelijk inhoudt', zegt Vermeersch. 'Als je op één punt aanvaardt dat je uiting mag geven aan je godsdienst in een publieke functie, zet je de deur open voor alles.' 'Moeten we dan aanvaarden dat een vrouw in burka lesgeeft, zoals dat nu al in Engeland gebeurt? Moeten we dan aanvaarden dat moslimvrouwen ons geen hand meer mogen geven? Dat we gescheiden zwembaden moeten bouwen? Of dat een arts een moslimvrouw niet meer mag behandelen?' Volgens Vermeersch zijn veel moslima's bovendien zelf niet consequent. 'Veel vrouwen zeggen dat ze de hoofddoek dragen, omdat de Koran dat voorschrijft. Als ze dat beweren, moeten ze het ook goed vinden dat de man zijn vrouw slaat en moeten ze homo's verderfelijk vinden.' 'Het kan best pijnlijk zijn voor vrouwen dat ze nu hun hoofddoek niet meer mogen dragen aan het loket, maar men voert een achterhaald gevecht', aldus Vermeersch. 'Ik hoop dat men de discussie over kledijvoorschriften uit de zevende eeuw eindelijk laat vallen en sereen nadenkt over wat een moderne islam in onze huidige samenleving kan betekenen.' (yd) dey


Hoofddoekenverbod als 'positieve discriminatie'? De Standaard

28-11-2007

Pag. 58

WAT BETEKENT NEUTRALITEIT IN DE PUBLIEKE RUIMTE?

Hoe zit dat nu met het dragen van een hoofddoek achter een loket? Nadia Fadil en Sarah Bracke zetten de puntjes op de i en dienen Herman Jacobs van antwoord. 'Neutraliteit kan niet worden bereikt door bepaalde uiterlijkheden te bannen. Neutraliteit wordt bereikt als alle levensbeschouwelijke uitdrukkingen op dezelfde voet worden behandeld.' Geen hoofddoek dragen is niet per definitie een neutrale praktijk Vreemd toch, hoe het journalistieke maxime van nauwkeurigheid, feitelijkheid en grondigheid plots niet langer lijkt te gelden als het over de hoofddoek - of ruimer de islam - gaat. In De Standaard beweert journalist Herman Jacobs dat de hoofddoek een 'religieus en politiek propagandamiddel' is en beschouwt hij diegenen die deze stelling niet delen als 'imbecielen', of naïevelingen die de waarheid niet onder ogen durven zien. Waarop deze journalist zich baseert om dergelijke ernstige beweringen te staven zal ons een raadsel zijn. Indien wetenschappelijk onderzoek over moslims in België (en Europa) het over iets eens is, dan is het juist dat de hoofddoek om duizend en één verschillende redenen gedragen kan worden. Dit kan gaan van een behoefte religie volgens dominante voorschiften op een correcte wijze te beleven tot een zoektocht naar identiteit, een manier om niet achter te blijven bij de generatiegenoten (ook jonge islamitische dames zijn niet ongevoelig aan modetrends bij hun peers), een teken van politiek verzet tegen verbodsbepalingen, enzovoort. Beweren dat de hoofddoek een 'religieus en politiek propagandamiddel' is, gaat dus niet alleen voorbij aan de veelzijdigheid van de motivaties die achter het dragen van een hoofddoek schuilgaan; het komt bovendien absoluut niet overeen met de heersende wetenschappelijke vaststellingen die de hoofddoek vooral in de ruimere zoektocht naar identiteit van tweedegeneratie moslimjongeren kaderen. Herman Jacobs' artikel is echter ook om een andere belangrijke reden problematisch. Sinds een aantal jaren is het bonton geworden om te pas en te onpas slecht onderbouwde feiten over de islam en moslims de wereld in te sturen. Of ze nu blijken te kloppen of niet lijkt secundair te zijn; zolang ze maar de stelling ondersteunen dat de Islam die zich bij de tweede-generatie jongeren ontwikkelt gevaarlijk, reactionair en conservatief is. Deze stelling komt uiteraard niet uit de lucht vallen, en is in het bijzonder populair geworden sinds 9/11 en de these van de 'botsende beschavingen' die hiermee gepaard gaat. Over heel Europa zien we pseudoexperts en journalisten opduiken die menen te weten hoe de vork 'echt' aan de steel zit op het gebied van islambeleving, maar die niets meer te bieden hebben dan een persoonlijke opinie ingegeven door angst of afkeer. Het is pas een week geleden dat het European Network Against Racism haar Shadow Report on racism in Europe publiek maakte. Het rapport maakt duidelijk dat racisme aan een opmars bezig in verschillende Europese landen, en dat dit groeiende racisme hoe langer hoe meer de vorm van islamofobie aanneemt. Een verontrustende situatie die ons allen tot enige verantwoordelijkheidszin aanmaant, te beginnen met de media die dergelijke fulminerende bijdragen publiceren. Hierdoor wordt het voor de lezer steeds moeilijker een onderscheid te maken

tussen opinies vol onjuistheden en degelijke kennis die op systematische en onderbouwde wijze tot stand komt. Want de kwestie waar het om draait, is de volgende. Hoe kan onze samenleving materiële en symbolische ruimte bieden aan iedereen die er deel van uit maakt? Een overheid die de hoofddoek verbiedt, neemt ironisch genoeg dezelfde 'tirannieke' rol op als 'rechtzinnige ouders' die Jacobs aanklaagt. Een hoofddoek verbieden of een hoofddoek opleggen berust immers op hetzelfde principe, namelijk dwang. De overheid, of de ouders, eigenen zich in beide gevallen het recht toe om te bepalen hoe de islamitische dames erbij moeten rondlopen. En in tegenstelling tot wat Jacobs beweert, wordt de hoofddoek verbieden in vele gevallen als even pijnlijk ervaren als een hoofddoek opleggen. De vele islamitische vrouwen die we in het kader van meer dan tien jaar onderzoek hebben gesproken, getuigen van het lijden een identiteit te moeten achterlaten om volwaardig te kunnen deelnemen aan een samenleving die hen echter op verschillende manieren toch blijft discrimineren. Een hoofddoek is dus inderdaad niet vergelijkbaar met een 'handtas' of een 'rugzak', zoals Jacobs stelt. Maar juist omdat het voor vele islamitische vrouwen een onlosmakelijk onderdeel vormt van hun zijn. Door hen de hoofddoek te ontnemen wordt hen hetzelfde geweld aangedaan als door aan andere vrouwen de hoofddoek op te leggen. Moeten we met de hoofddoek dan een vorm van 'positieve discriminatie' toelaten die voor velen onaanvaardbaar is? Jacobs heeft daarover een duidelijke mening. Net zoals hij zijn atheïstische 'propaganda' niet achter een overheidsloket zou mogen bepleiten, mag dit ook niet het geval zijn voor moslimvrouwen die een hoofddoek dragen. De recente beslissingen van het Gents stadsbestuur, en voordien in Antwerpen, om de hoofddoek uit zichtbare publieke functies te bannen lijken hem in deze te volgen. Maar dit punt berust op een schromelijke misvatting. Vele islamitische vrouwen dragen immers de hoofddoek in eerste instantie niet om een bepaalde 'boodschap' de wereld in te sturen, maar omdat ze dit als een onderdeel zien van hun geloofspraktijk. Bovendien belet niemand een atheïst vrij zijn of haar overtuiging te praktiseren tijdens de werkuren. Hetzelfde geldt echter niet voor islamitische vrouwen die telkens opnieuw hun hoofddoek moeten afzetten eens ze aan hun dagtaak beginnen. Tenslotte kan een seculiere moslima haar overtuiging vrijuit tijdens de werkuren beleven. Immers, geen hoofddoek dragen kan ook een uitdrukking zijn van een religieuze praktijk of politieke overtuiging. Sommige seculiere moslima's die we spraken, droegen bewust geen hoofddoek omdat ze islam op een andere manier wilden beleven, of hiermee een politiek signaal de wereld wilden insturen. Geen hoofddoek dragen is dus niet per definitie een 'neutrale' praktijk. Dit brengt ons tot één van de basisbeginselen van onze publieke ruimte: neutraliteit. In tegenstelling tot Frankrijk steunt België niet op een principe van laïcité, maar wordt het neutraliteitsbeginsel gehanteerd om de verhouding tussen staat en religie te reguleren. Dit betekent dat de overheid zich niet bezighoudt met de concrete organisatie van de erkende erediensten. Dit betekent ook dat overheid niet straffend optreedt ten aanzien van religieuze uitdrukkingen, maar juist hun vrije toepassing garandeert. De beslissing van Gent en Antwerpen, die vooral islamitische vrouwen treft, vormt volgens ons geen uitdrukking van het neutraliteitsprincipe dat in de Belgische publieke ruimte verankerd is. Integendeel. Men zorgt er juist voor dat atheïstische en seculiere overtuiging het voorrecht krijgen hun levensbeschouwelijke praktijk vrijuit te beleven, terwijl andere praktijken uit het publiek zicht worden geweerd. Bovendien kan volgens ons geen neutraliteit worden bereikt door bepaalde uiterlijkheden te bannen. Neutraliteit wordt bereikt wanneer alle levensbeschouwelijke uitdrukkingen op dezelfde voet worden behandeld en ambtenaren op basis van hun job-uitvoering worden geëvalueerd en niet op basis van hun uiterlijkheden. Vandaag worden atheïstische of seculiere praktijken echter wél vrije kaart gegeven, terwijl (bepaalde) religieuze praktijken worden ingeperkt. Over 'positieve discriminatie' gesproken. Nadia Fadil is verbonden aan de KU Leuven en doet onderzoek naar de religiebeleving van tweede-generatie Belgische-Maghrebijnen. Sarah Bracke werkt aan de Universiteit Utrecht en doet onderzoek naar vrouwen en religie. dom


Geen heksenjacht in Gent De Standaard

28-11-2007

Pag. 10

Ironisch genoeg moet net de allochtone schepen van Personeel Fatma Pehlivan (SP.A) het Gentse hoofddoekenverbod in de praktijk brengen. 'Ik ga geen heksenjacht voeren', zegt ze. Antwerpen verbiedt kruisje, keppeltje, hoofddoek, tulband, hiv-speldje, zware neuspiercing Van onze redacteurs Ilse Degryse Karel Van Keymeulen GENT 'Ik ben tot in het diepst van mijn ziel gekwetst omdat dit de samenleving raakt die ik altijd heb verdedigd', zegt Fatma Pehlivan, een dag na de stemming in de Gentse gemeenteraad. 'Ik geloof in een verdraagzame samenleving waarin je je geloofsovertuiging niet moet verstoppen.' 'Ik heb zelf nooit een hoofddoek gedragen en ook mijn zussen doen dat niet. Mijn moeder en grootmoeder bedekten wel hun hoofd, maar veeleer uit traditie. Je kunt trouwens je geloof tonen én je functie goed uitoefenen.' 'In de Gentse stadsadministratie werken drie vrouwen met hoofddoek, in de kinderopvang vijf. Maar ik weet niet

hoeveel mensen kruisjes of andere symbolen dragen. Ook zij zullen dat niet meer mogen. Ik heb al mails gekregen van Vlamingen met kruisjes die me vragen wat ze moeten doen.' Het hoofddoekenverbod dat werd goedgekeurd, stelt dat 'uiterlijke kentekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische, ideologische of politieke aard' verboden zijn voor 'personeelsleden die de stad vertegenwoordigen ten aanzien van derden'. Pehlivan moet dat gemeenteraadsbesluit nu omzetten in de praktijk. Ze wil voorzichtig te werk gaan. 'De tekst zal juridisch onder de loep worden genomen, want hoe het raadsbesluit moet worden geïnterpreteerd, is voor veel mensen niet duidelijk. Daarna moet het personeelsreglement gewijzigd worden. Daar wordt een procedure voor gevolgd. Ik benadruk dat ik geen enkele juridische fout wil maken.' 'Als we een ontwerp hebben, moet dat voor advies naar de OCMW-raad. Daar hebben SP.A en Groen! een meerderheid en zij zijn tegen een verbod. Wat daar zal gebeuren, is dus niet duidelijk. Voor een nieuw arbeidsreglement moet je ook de vakbonden consulteren. Daarna moet de gemeenteraad het goedkeuren en de provinciegouverneur moet zijn advies geven. Het kan dus een tijd duren voor het nieuwe reglement er is.' Fatma Pehlivan gaat in elk geval geen heksenjacht voeren. In een interview met Radio 1 zei ze zelfs dat personeelsleden het recht hebben om het gemeenteraadsbesluit naast zich neer te leggen. Betekent dit dat ze overtreders niet gaat bestraffen? 'Dat is niet mijn taak. Als schepen van Personeel kan ik geen individuele personeelsleden bestraffen. De dienstchef maakt een dossier op, dat ik voorleg aan het schepencollege. De betrokkene moet worden gehoord.' Begin dit jaar voerde Antwerpen een gelijkaardig 'hoofddoekenverbod' in. Burgemeester Patrick Janssens (SP.A) nam het initiatief en slaagde erin om zijn hele bestuursploeg mee achter het verbod te krijgen. De implementatie op de werkvloer bleek moeilijker. Een poging om een exhaustieve lijst op te stellen van wat niet gedragen mocht worden in welke situatie of functie, mislukte. Uiteindelijk werd het verbod in een beknopte dienstnota gegoten die naar alle personeelsverantwoordelijken van de stad werd gestuurd. Zij moeten er ook over waken dat de 'kledijvoorschriften' - zoals de titel van de dienstnota luidde - gerespecteerd worden. De voorschriften staan niet in het arbeidsreglement van de stad en zijn niet onderhandeld met de vakbonden. Er zijn ook geen straffen vastgelegd voor wie de voorschriften niet respecteert. De stad gaat ervan uit dat alle conflicten via overleg opgelost kunnen worden. In de nota staat dat 'personeel dat direct in contact staat met publiek, klanten of externe partners degelijke, niet-opzichtige kledij' moet dragen. 'Uiterlijke symbolen van levensbeschouwelijke, politieke, syndicale, sportieve... overtuiging' zijn verboden, ook 'voor het goede doel', zegt de dienstnota. 'Dus geen kruisje, keppeltje, hoofddoek, tulband, hiv-speldje, kentekens serviceclubs, verenigingen enzovoort.' Een oorbel voor mannen kan wel, 'maar geen zware neuspiercing'. Zes moslima's werden in Antwerpen getroffen door het verbod. Ze hadden allen een duidelijke loketfunctie. Drie van hen waren bereid om hun hoofddoek af te zetten, drie vrouwen kregen een andere functie. Hun ontslag is nooit aan de orde geweest. De stad Antwerpen heeft zich nog niet moeten buigen over de vraag of bijvoorbeeld straathoekwerkers of commerciële bedienden onder het verbod vallen, omdat niemand tot nu in dat geval was. idg


Steden worstelen met neutraliteit Gazet van Antwerpen

28-11-2007

Pag. 6

De Oost-Vlaamse hoofdstad volgt na acht maanden inzake het verbieden van een hoofddoek het voorbeeld van Antwerpen. In beide steden was er een toenemende vraag naar neutraliteit van de dienstverlening.Tot daar de overeenkomsten. Maar er zijn heel wat verschillen tussen de beslissingen: in de sinjorenstad kwam ze bijvoorbeeld met grote politieke eensgezindheid tot stand. Partijpolitiek Antwerps burgemeester Patrick Janssens (sp.a) lanceerde in zijn boek Het beste moet nog komen al het voorstel om religieuze tekenen te verbieden voor stadspersoneel aan het loket. Dat was al voor de gemeenteraadsverkiezingen. Tijdens de coalitiegesprekken herinnerden Open Vld en CD&V/N-VA de burgemeester geregeld aan zijn boek. Janssens legde wel zijn gewicht in de weegschaal om de allochtone partijgenoten in het gelid te laten lopen. De neutraliteit van de dienstverlening werd in het Antwerpse bestuursakkoord opgenomen. Alleen oppositiepartij Groen! lag dwars. Het debat veroorzaakte in politiek Antwerpen slechts een lichte rimpeling. Hoe anders is de situatie in Gent. Daar nam de Open Vld het voortouw. De liberalen gingen de rechtstreekse confrontatie aan met coalitiepartner sp.a. CD&V en Vlaams Belang steunden vanuit de oppositie het hoofddoekverbod. Dit verliep bij de christen-democraten niet van een leien dak. Het Gentse stadsbestuur komt zwaar beschadigd uit het debat. Bovendien toont het nogmaals de verdeeldheid binnen de sp.a over dit thema.

Ambtenaren die rechtstreeks in contact staan met het publiek mogen geen uiterlijke tekenen van religieuze, politieke en levenbeschouwelijke aard dragen. In beide steden was er dus een toenemende vraag naar neutraliteit van de dienstverlening. In Antwerpen werd voor zeven loketbedienden met een hoofddoek naar een oplossing gezocht. Drie vrouwen legden hun hoofddoek op het werk af. Voor de anderen werd een nieuwe functie gezocht. In Gent zou de beslissing betrekking hebben op drie moslimvrouwen. Het gaat in beide steden om een kleine groep mensen. Tot daar de overeenkomsten. Discussietoon De toon van de discussie is ook helemaal anders. In Antwerpen wordt steeds dezelfde boodschap herhaald. De nieuwe nota geldt voor alle overtuigingen. Janssens ontkent in alle toonaarden dat het om een hoofddoekverbod gaat. In Gent werden er geen doekjes om gewonden. Het gaat om de hoofddoek. "Een maatschappelijk probleem", aldus een liberale schepen in Gent.


Verbod verdeelt CD&V Gazet van Antwerpen

28-11-2007

Pag. 6

Het hoofddoekverbod heeft niet alleen binnen de Gentse paarse meerderheid diepe wonden geslagen, maar ook binnen oppositiepartij CD&V. Anne Martens moest tegen haar overtuiging in met de partij meestemmen voor een verbod. Na de stemming verliet ze zwaar aangeslagen de gemeenteraad. Monica Van Kerrebroeck die zich als enige 'mocht' onthouden, had het er ook moeilijk mee. "Ik vind dit een spijtige zaak. Ik bekijk dit als gelovige. We leven toch niet meer in de catacomben? Iedereen heeft recht op zijn geloofsovertuiging. We moeten voldoende verdraagzaam zijn." "Van het nationale partijbestuur heb ik de toelating gekregen om mijn eigen geweten te volgen. Andere mensen binnen de fractie konden dat niet. Ik betreur dat het zo moest. Compromissen zijn nu eenmaal eigen aan de politiek. Maar zelf zou ik het er ook zeer moeilijk mee hebben gehad, mocht ik verplicht zijn geweest om mee te stemmen."8HDR


Gentse hoofddoekkwestie nog niet van de baan Gazet van Antwerpen

28-11-2007

Pag. 6

De Gentse gemeenteraad mag dan met een wisselmeerderheid het hoofddoekverbod hebben gestemd, de kwestie is daarmee nog lang niet van de baan. De, o ironie, eerste allochtone schepen van Gent, Fatma Pehlivan (sp.a), moet als Personeelsschepen het omstreden voorstel praktisch uitvoeren en gaf al meteen te kennen dat dit zeer moeilijk belooft te worden. "Wij moeten nu onderhandelen met de vakbonden over de concrete toepassing ervan, maar er blijven veel onduidelijkheden", aldus Pehlivan. "Het verbod op het dragen van uiterlijke kentekenen van religieuze, politieke of levensbeschouwelijke aard slaat op ambtenaren die de stad vertegenwoordigen ten aanzien van derden. Zo staat het letterlijk in het goedgekeurde voorstel van de Open Vld. Maar wie zijn dat? Zijn dat ook personeelsleden die occasioneel in aanraking komen met het publiek? Geldt dat voor poetsvrouwen die aan de slag zijn in een gebouw waar het publiek vrij binnen en buiten kan wandelen? En wat doen we met personeelsleden die een kruisje rond de nek dragen? Mogen T-shirts met beeltenissen van symboolfiguren als Che Guevara nog?" Pehlivan is zeker niet van plan als een soort gendarm op te treden. "Het getuigt van een enorm wantrouwen tegenover ons personeel om te denken dat het niet neutraal is omdat het zich op een bepaalde manier kleedt. Ik ga dus niemand controleren en alleen optreden als er klachten zijn." En dan is er nog het OCMW. Daar hebben sp.a, Spirit en Groen! wel een meerderheid in de raad. Best mogelijk dus dat het OCMW-personeel wel een hoofddoek mag dragen. Kafkaïaanse toestanden, zeggen zowel voor- als tegenstanders.

Schepen Christophe Peeters van Open VLD zegt dat het voorstel in de lijn ligt van wat in Antwerpen geldt en verwacht daarom geen problemen bij de uitvoering ervan.8HDR

Kempen, Mechelen, Metropool, Waasland / Gazet van Antwerpen

FransDe Bie

28-11-2007

Pag. 14

Hoofddoek De beslissing van de Gentse gemeenteraad over "een verbod op uiterlijke tekenen van religieuze, politieke of levensbeschouwelijke aard voor het Gentse stadspersoneel" heeft heel wat reacties van lezers uitgelokt. Hieronder een bloemlezing. Hubert Bonen, Knokke-Heist Eindelijk beginnen de politici hun gezond verstand te gebruiken! Dit is een overwinning van de democratie en ik hoop dat ook op het gewestelijk en federaal vlak meer en meer zaken die gewoon in stand worden gehouden door de linkse zijde en het cordon sanitair, worden weggestemd. Rita Sauval, Boom Tranen in mijn ogen wanneer sp.a-schepen Fatma Pehlivan stelt dat de goedkeuring van het verbod op het dragen van de hoofddoeken een feit is geworden en meteen het overbekende ondemocratische cordon sanitaire werd doorbroken! Dat, beste mensen van Groen! en sp.a, is echte democratie! Ilya Vercammen,, Oppuurs Dit is een flagrant voorbeeld van het opportunisme van Open Vld, die met elke verruiming van de partij steeds verder van de liberale beginselen komt te staan en aldus vervreemdt van haar kiezersgroep. Mevrouw Pehlivan heeft absoluut gelijk. Dit staat gelijk aan het doorbreken van het cordon sanitaire en is alleen gestoeld op kortzichtig electoraal denken. Chris Cordemans, Lede Mevrouw de schepen is zinnens alleen op te treden bij klachten die inwoners zouden formuleren. Als deze maatregel door de gemeenteraad werd goedgekeurd, hoeft ze niet te wachten op mogelijke klachten, maar dient ze zelf de nodige stappen bij het personeel te ondernemen! Wie naar het vrijdagavondprogramma van Jan Leyers heeft gekeken over zijn Reis naar Mekka, weet dat Atatürk in Turkije de hoofddoek bij de vrouwen destijds verboden heeft. Hier in de westerse landen worden de fundamentalisten nog extremistischer dan in het Midden-Oosten! Marcel Hellemans, Gent Eindelijk! Om alle problemen te vermijden met hoofddoeken, kruisjes, petjes of zou je gewoonweg een uniform moeten invoeren voor alle ambtenaren, schoolkinderen en andere mensen, zoals het personeel van De Post, airhostessen en stewards. Het is praktisch, modieus, voorkomt nijd en jaloezie. Iedereen in hetzelfde pakje. Vroeger droegen wij op school ook een uniform. Rose-Marie Steijlen, Mol Dan is het maar een zwarte dag voor die schepen. Ik wil me geen vreemde voelen in het land van mijn voorouders. En hip, hip, hoera: het cordon sanitair is eindelijk doorbroken. In het buitenland hebben ze nooit begrepen dat een democratisch land zoiets kon invoeren. Yvi Paris, Antwerpen De mensen schijnen te vergeten dat België een land is waar ze jaren hebben gevochten voor de evenwaardigheid van mannen en vrouwen. In België werd vroeger ook geen hoofddoek gedragen, en dat willen de meesten graag zo houden. Een hoofddoek wordt hier ervaren als een vorm van onderdrukking. Joris Van Aelst, Zwijndrecht Waarom spreken ze alleen over het dragen van een hoofddoek door vrouwen? Het is sowieso onbeleefd, zowel voor mannen als voor vrouwen, om een hoofddeksel te dragen als je mensen ontvangt en dat niet alleen in openbare dienst. Het zou dus voor mannen evengoed verboden moeten zijn om een hoofddeksel (lees: pet) te dragen in openbare diensten en op school. Het dragen van een hoofddoek door sommige vrouwen heeft niets te maken met religie.


Gents hoofddoekenverbod krijgt nog een staartje Cathy Galle

28-11-2007

Pag. 7

Schepen van Personeelsbeleid Fatma Pehlivan (sp.a):

Het was nipt, maar het is er wel door geraakt. Gent heeft in navolging van Antwerpen zijn eigen hoofddoekenverbod voor stadsambtenaren (DM 27/11). Oppositiepartijen CD&V en VB juichen openlijk. Open Vld behaalde een overwinning, maar zorgt voor spanningen binnen de coalitie, en sp.a-Spirit likt zijn wonden. Door Cathy Galle BRUSSEL l Het VB stak zijn tevredenheid niet onder stoelen of banken. Voor het eerst sinds de invoering van het cordon sanitaire werd in Gent een beslissing genomen met een wisselmeerderheid waarvan de partij zelf deel uitmaakte. En dan nog wel tegen sp.a in, de partij die van oudsher in Gent de grootste aanhang heeft. Kortom, voor een stad als Gent een ware revolutie. Enig leedvermaak was Francis Van den Eynde (VB) gisteren niet vreemd. "We stellen vanuit partijpolitiek standpunt vast dat er nu ook een splitsing in de meerderheid is. Dat was niet de hoofdreden van ons voorstel, maar het is vanuit de oppositie natuurlijk altijd mooi meegenomen", stelde hij. "De stemming van maandagavond heeft vooral het imago van het linkse Gent getorpedeerd en aangetoond dat ook in de Arteveldestad paars barsten vertoont." Liberalen en socialisten bleven echter volhouden dat het hoofddoekenverbod het voortbestaan van de coalitie niet zal beschadigden. Maar schepen van Personeelsbeleid Fatma Pehlivan (sp.a) kon haar ontgoocheling moeilijk verbergen. "Dit is een van de zwartste dagen uit mijn politieke carrière", zei ze. "Het is spijtig dat we Open Vld en CD&V niet zo ver hebben gekregen om uit het discours van het VB te stappen. Voor mij is hiermee het cordon sanitaire, dat standgehouden heeft sinds 1991, doorbroken. Dit is een slag in het gezicht van de samenleving." Geen gendarme Toch is het Fatma Pehlivan zelf die het voorstel in de praktijk zal moeten omzetten, al zegt ze niet van plan te zijn als een gendarme op te treden. "Ik kan en zal alleen maar optreden in het geval van een klacht", zo klonk het gisteren fel. Verder verlangt ze ook eerst een lijst van coalitiepartner Open Vld die duidelijk stelt welke personeelsleden nu wel en welke niet onder de regeling vallen. Het oorspronkelijke voorstel van de liberalen was een algemeen verbod voor al het stadspersoneel, zowel aan de loketten als in de backoffice. Het goedgekeurde voorstel draait echter alleen nog om ambtenaren die in contact komen met burgers. Volgens de liberale schepen Kristof Peeters komt die lijst er ook. "Wie na de invoering van het verbod geen symbolen meer mag dragen, dat is iets wat het college samen met de vakbonden zal uitmaken. Zo staat het in de motie die goedgekeurd is." De hoofddoekenkwestie krijgt in Gent overigens nog een staartje. Oppositiepartij Groen! is van plan om over twee weken in de OCMW-raad, waar rood en groen samen een meerderheid hebben, een motie te laten goedkeuren waardoor het dragen van hoofddoeken er expliciet wel is toegelaten. Als rood en groen het stemgedrag van maandagavond aanhouden, zullen de OCMWmedewerkers dus wel nog een hoofddoek of andere religieuze symbool mogen dragen. Bovendien moet OCMW-voorzitter en Open Vld-schepen Geert Versnick, die dus tegen het dragen van symbolen is, de invoering daarvan regelen. Of hoe het er soms ingewikkeld aan kan toegaan in de Arteveldestad. Dit is een van de zwartste dagen uit mijn politieke carrière


Zuster Monica: 'Ik heb als gelovige ooit zelf een hoofddoek gedragen' Cathy Galle

28-11-2007

Pag. 7

De Gentse oppositiepartij CD&V stemde voor een verbod op religieuze en politieke symbolen voor het stadspersoneel. Op één uitzondering na: Monica Van Kerrebroeck. 'Zuster' Monica vroeg en kreeg de toestemming van CD&V-voorzitter Jo Vandeurzen om tegen haar partij in te stemmen. Waarom bent u uw partij niet gevolgd?

Van Kerrebroeck: "Daar heb ik drie redenen voor. Als democraat vind ik dat iedereen recht heeft op vrije meningsuiting. Bovendien wordt vrouwen al vaak hun zelfbeschikkingsrecht ontzegd. En als gelovige kan ik toch moeilijk tegen het dragen van religieuze symbolen zijn. We leven niet meer in de 'catacombentijd'. Het geloof speelt zich tegenwoordig af op het publieke terrein en dat is maar goed ook." Voor uw fractieleider ging het, net als voor Open Vld, over de neutraliteit die het overheidspersoneel moet uitstralen. "Het dragen van religieuze symbolen zegt volgens mij niets over neutraliteit. Neutraliteit heeft te maken met goede dienstverlening." Stelt dit nu geen probleem binnen uw fractie? Twee andere leden van de fractie waren ook tegen het verbod, maar hebben wel meegestemd uit loyauteit. "Dat is hun goed recht ook, maar de situatie is toch anders. Ik heb vooraf aan de partijvoorzitter gevraagd of ik mijn geweten mocht volgen. En hij zei ja. Ik heb als zuster zelf een hoofddoek gedragen. Dan kan ik toch niet tegen het dragen van hoofddoeken zijn." (CG)


PROGRESSIEF BEROEPSVERBOD? De Standaard

28-11-2007

Pag. 58

Herman Jacobs suggereert dat een beroepsverbod voor vrouwen met hoofddoek in een loketfunctie, een stadscrèche of integratiedienst een progressieve maatregel is. Door een hoofddoek in verband te brengen met achterlijkheid en fanatisme toont hij aan niet het minste besef te hebben van de gevoelens van de betrokken vrouwen. Bovendien leg je emancipatie niet op, men moet dat laten groeien. Vele vrouwen met hoofddoek hebben het allerbeste voor met deze samenleving en de democratische waarden, doen er alles aan om te participeren en te integreren. Maar hun uiterlijk is iets van henzelf dat ze niet zomaar kunnen of willen loslaten. En waarom zouden ze dat ook moeten? Wie berokkenen ze schade? In een aantal Vlaamse en Waalse steden kwamen de afgelopen jaren schandalen aan het licht en ik dacht niet dat de betrokkenen een hoofddoek op hadden. Neutraal handelen of niet staat los van de kledij. Ik vind het vooral verdacht dat men in dit pluralistische land in een zeer specifieke sfeer van het openbare leven de neutraliteit nu opeens tot het uiterste wil doortrekken. Zou de hete adem van extreemrechts en het rechtse populisme er niet voor iets tussen zitten? Een motie van het Vlaams Belang in mei vormde overigens de aanleiding voor het Gentse debat. Jacobs duwt mij ten slotte in de reactionaire hoek, maar ik ben evenzeer gekant tegen personen en regeringen die vrouwen verplichten een hoofddoek te dragen. Zelfbeschikkingsrecht voor vrouwen en bruggen bouwen tussen gemeenschappen in plaats van ze op te blazen: daar is het mij om te doen. Hoe zullen onze samenleving en wereld er over dertig jaar uitzien als zo weinig tact getoond wordt tegenover mensen met een andere culturele achtergrond? Dat heb ik me afgevraagd toen maandagavond in Gent een onuitgegeven wisselmeerderheid met Vlaams Belang tot stand kwam. Meryem Kaçar is gemeenteraadslid Groen! in Gent dom


IK BEN NEUTRAAL De Standaard

29-11-2007

Pag. 47

'Met 26 stemmen voor, 23 stemmen tegen en één onthouding keurde de Gentse gemeenteraad het voorstel van Open VLD goed om het dragen van religieuze, ideologische en levensbeschouwelijke symbolen door het stadspersoneel te verbieden.' Goed dat er liberalen zijn, wie zou anders de vrijheid een halt toeroepen? Want er zijn belangrijker dingen in het leven. Neutraliteit bijvoorbeeld. Een warm en prachtig begrip. Wie zou verliefd kunnen worden op een vrouw die niet neutraal is? Dat zal een echte liberaal nooit overkomen. De vraag is dus: hoe brengen wij de neutrale heilsstaat tot stand? Door religieuze symbolen te bannen. Eindelijk is de tijd voorbij dat de argeloze Gentenaar die een paspoort wil afhalen, zich moet aanmelden bij de priester in soutane, die daar al jaren achter het loket zit. Ook moslima's moeten zich van elke vorm van kleding onthouden als deze laatste een religieuze symboolwaarde heeft. In een eerste fase denken de Gentse liberalen aan de hoofddoek. Maar je moet scherper durven toekijken. Religieuze symbolen kunnen zich op de vreemdste plaatsen bevinden, subtiel verscholen, vermomd als haarspeld, tussen de intiemste plekken van het lichaam listig verstopt. Daarom is een doorgedreven veiligheidscontrole aangewezen, zoals in luchthavens. Het stadspersoneel moet zich

minstens een half uur voor de aanvang van de arbeidstijd aanmelden, zodat de controle ordentelijk en grondig kan verlopen. Liberale veiligheidsagenten in neutrale kleding zullen het personeel grondig fouilleren. Maar pas op. Ook dan zijn we nog niet zeker. De strikte neutraliteit loopt altijd gevaar. De kans bestaat dat sommige ambtenaren, bijvoorbeeld fanatieke rooms-katholieken, die in ons land zo talrijk aanwezig zijn, religieuze symbolen van een beperkte omvang zullen inslikken, om deze destabiliserende kentekenen alsnog in het stadhuis binnen te smokkelen. Het borstkruis van kardinaal Danneels leent zich niet meteen tot deze strategie. Maar kleine, geniepige symbooltjes zijn even gevaarlijk, en kunnen de fijne neutraliteit die ons leven een merkwaardige glans verschaft, grondig verpesten. De Gentse liberalen kanten zich niet tegen de godsdienst. Hun project is grootser. Ook andere ideologische en levensbeschouwelijke symbolen zijn verboden, geheel terecht, want vrijheid levert alleen maar ellende op, subtiele ideologische dictatuur die de burger onder druk zet. Uiteraard kunnen getrouwde ambtenaren in de toekomst geen ring meer dragen. De trouwring symboliseert immers het huwelijk, een vrij bizar instituut dat in het verleden hier te lande een zekere aanhang had, en dat zowel man als vrouw probeert in een monogaam keurslijf te dwingen. Door het dragen van een trouwring belijdt de ambtenaar openlijk zijn voorkeur voor het huwelijk. Hij brengt op die manier vrijgezellen, ongehuwd samenwonenden, huisdieren, kloosterlingen en uit de echt gescheiden medeburgers een behoorlijke tik toe. Maar hier houdt de strijd niet op. La lotta continua. De ideologische symboliek van kledingstukken mag ons evenmin ontgaan. En dan heb ik het niet over het SS-uniform, dat in Vlaamse gemeentehuizen steeds minder wordt waargenomen. Er is nog ander gif. Hoed u voor de das. Het symbool van de witteboordcrimineel. De das is een uiterlijk teken van welstand, dat op een perverse manier het onderscheid tussen arbeiders en bedienden in stand probeert te houden. Wie een das draagt, matigt zich het recht aan zich te onderscheiden van de medemens die minder kansrijk is, en die zich de aankoop van dit elitaire kledingstuk financieel niet kan veroorloven. Maar de werkelijkheid is complex. Want er zijn ook mensen die absoluut geen das willen dragen, en die zich op die manier ideologisch proberen te profileren. Neem nu sterjournalisten, artiesten, hoofdredacteurs, die zich in zwarte kleding gehuld, heel sjiek maar zonder das, nonchalant tussen het plebs begeven. Ook deze symbolische demarche kan, zoals Open VLD zeer terecht suggereert, niet worden getolereerd. Kortom, kledingstukken hebben een grote symboolwaarde. Het dragen van kleding in openbare diensten lijkt mij niet te verzoenen met een strikte neutraliteit. Waarna het probleem van de haarsnit aan bod komt. Want een kapsel is een statement. Of moeten we dan toch maar eens denken aan een correcte, neutrale dienstverlening door mensen van vlees en bloed, rare en iets minder rare? Mensen die er mogen uitzien zoals ze zijn? Rik Torfs is hoogleraar kerkelijk recht aan de KU Leuven. 'Het hellend vlak' verschijnt tweewekelijks op donderdag. www.standaard.be/hellendvlak th


Religie is geen anachronisme De Standaard

29-11-2007

Pag. 49

De scheiding van kerk en staat is er net gekomen om de gewetensvrijheid en de diversiteit aan levensbeschouwingen in de samenleving te beschermen Het hoofddoekendebat toont aan dat ondanks jaren van 'verlichting' en 'secularisering' onze samenleving nog niet klaar is met het thema religie. Onze democratische rechtstaat heeft zich inderdaad pas kunnen ontwikkelen nadat God als transcendente legitimering voor het staatsgezag aan de kant was gezet. Maar de vraag blijft hoe zo'n moderne samenleving plaats kan maken voor mensen die wel nog belang hechten aan hun religieuze opvattingen - ook in de publieke ruimte. Sommige atheïsten en vrijzinnigen lijken nog niet goed door te hebben dat een neutrale democratische rechtstaat niet hetzelfde is als een 'secularistische' staat, een staat die een seculiere levenshouding promoot en godsdiensten wil uitbannen. De uitspraak van Etienne Vermeersch - 'Hoe beter de moslima's met hoofddoek hun werk doen, hoe gevaarlijker' (DS 28 november) - lijkt me hiervan een prangend en in de huidige gepolariseerde context ook een spijtig voorbeeld. Vermeersch veronderstelt dat de verspreiding van religie sowieso een slechte zaak is en dat de verspreiding van de islam dat nog meer is. Hij vertrekt bovendien van een essentialistische opvatting over religie en negeert elke mogelijkheid dat de betekenis van oude religieuze opvattingen en symbolen doorheen de tijd en onder druk van de context kunnen wijzigen. Maar zo'n essentialistisch beeld over godsdienst is in tegenspraak met de sociologie en de geschiedenis van religies en met heel wat kritische theologie. De hoofddoek reduceren tot een zaak van de zevende eeuw lijkt me dan ook niet de juiste invalshoek om hierover te debatteren, gelet op de evoluties die de betekenis van de hoofddoek tot op vandaag doormaakt. Zolang atheïsten ervan blijven uitgaan dat religieuze tradities anachronistische overblijfselen zijn uit een pre-modern tijdperk, kunnen we niet veel vooruitgang in de discussie verwachten.

Godsdienstvrijheid en tolerantie verdedigen lijkt dan een beetje op het werk van een archeoloog. De overblijfselen uit het verleden moeten bewaard worden zonder dat die resten op vandaag enige andere betekenis hebben dan de herinnering aan een verleden levendig te houden. Het hoeft weinig betoog dat gelovigen zich op die manier niet erkend voelen. Er dringt zich dus een nieuwe benaderingswijze op die we in de woorden van de filosoof Jürgen Habermas als een postseculiere instelling zouden kunnen typeren. Die benaderingswijze vereist, met name van heel wat traditionele vrijzinnigen, een moeilijke mentale omslag. In het hoofddoekendebat, maar eigenlijk telkens wanneer gelovigen als gelovigen de publieke ruimte betreden, wordt heel dikwijls het grote principe van de scheiding tussen kerk en staat uit de kast gehaald. Maar het kan niet genoeg benadrukt worden dat zowel filosofisch als historisch gezien de neutraliteit van de staat en de scheiding tussen kerk en staat principes zijn die juist recht willen doen aan pluralisme en godsdienstvrijheid, en religieuze (minderheids)groepen precies een plaats in de samenleving willen geven. Ze hebben als doel de gewetensvrijheid en een diversiteit aan levensbeschouwingen in de samenleving te beschermen. Vanuit deze achtergrond kan evengoed gestreefd worden naar een samenleving die zich organiseert onder het motto: pluralisme waar het kan, neutraliteit waar het moet. Zolang het uiten van de religieuze of culturele identiteit niet negatief interfereert met de werking en het doel van een sociale praktijk, moet die sociale praktijk die identiteiten toelaten in plaats van ze te weren. Het is vanuit die gedachte niet eenvoudig om een zinvol argument te vinden dat het Antwerpse en Gentse verbod op het dragen van religieuze, filosofische en politieke kentekenen zou ondersteunen. Bovendien worden de scheiding tussen kerk en staat en de neutraliteit van de overheid te pas en te onpas in verband gebracht met de zogenaamde privatisering van het geloof: geloof moet een private aangelegenheid zijn. Maar dat wordt vaak verkeerd geïnterpreteerd. De 'keuze' die mensen voor of tegen een bepaalde levensbeschouwing maken, is inderdaad een kwestie van persoonlijke gewetensvrijheid. Maar dat betekent niet dat de levensbeschouwing zelf een privézaak moet zijn. De levensbeschouwelijke overtuiging kan wel degelijk sociale, politieke en maatschappelijke consequenties hebben. Het is eigen aan heel wat levensbeschouwingen dat ze zich niet beperken tot de persoonlijke levenssfeer. De 'aanwezigheid' van de islam in de westerse samenleving is daar een duidelijk voorbeeld van, maar lang niet het enige. Levensbeschouwingen kunnen het hele denken en handelen van mensen doordringen en zijn vaak bepalend voor hun (morele) identiteit. De huidige discussie toont aan dat er eigenlijk een filosofische en sociaal-politieke urgentie bestaat om het thema van de religie opnieuw, maar graag met de nodige nuance, ter sprake te brengen. Het lijkt er sterk op dat het steeds problematischer is voor een geseculariseerde samenleving om te begrijpen wat het betekent om gelovig te zijn. Religie wordt op basis van een eenzijdige interpretatie van verlichting naar het private (keuze)domein verbannen, elke publieke manifestatie van religie wordt geproblematiseerd, en dat terwijl voor veel gelovigen het beleven van religie helemaal geen private aangelegenheid is. In het licht van de realiteit van onze multiculturele samenleving is dit alles van bijzonder belang. In een wijdverspreid discours dat zowel door extreemrechts als door humanistische verlichtingsadepten (sommigen spreken zelfs van verlichtingsfundamentalisten) gebruikt wordt, is religie (lees de islam) de kop van Jut. Gelovigen worden gestigmatiseerd, worden 'achterlijk' genoemd en zouden zich schuldig maken aan irrationeel gedrag. Religie zou verdeeldheid creëren, de integratie van minderheden in de weg staan, de democratische beginselen onder druk zetten en indruisen tegen de mensenrechten. En hiermee lijkt alles gezegd. Maar niets is minder waar. Er zal ongetwijfeld een spanningsrelatie blijven bestaan tussen religie en de liberale democratie. Alleen worden nu, in het heetst van de strijd, heel wat nuances niet gethematiseerd, en het is belangrijk om die nuances terug te vinden. Volgend inzicht en engagement is hierbij belangrijk: we moeten niet zozeer ten strijde trekken tegen geloof en religie - een polariserende gedachte die in diverse kringen bon ton is - maar in de eerste plaats op zoek gaan naar een manier om het geloof opnieuw te begrijpen om van daaruit met gelovigen te kunnen omgaan, binnen de context van de (post)seculiere, democratische, multiculturele samenleving waarin we leven. Patrick Loobuyck is moraalfilosoof verbonden aan de Universiteit Antwerpen en de Universiteit Gent. th


het hoofddoekendebat: daar komen vodden van De Standaard

29-11-2007

Pag. 48

Het verbod voor Gentse stadsambtenaren om een hoofddoek te dragen verhit de gemoederen tot ver buiten de Arteveldestad. Zo ergert Patrick Loobuyck zich aan de uitspraken van Etienne Vermeersch, gisteren in deze krant. 'De hoofddoek reduceren tot een zaak van de zevende eeuw lijkt me niet de juiste invalshoek om hierover te debatteren.' Dat is nochtans precies wat JeanMarie Dedecker doet. 'Je leven tot in de kleinste details laten leiden door de letterlijke interpretatie van een boek uit het jaar 630, leidt in 2007 tot enige maatschappelijke spanningen', betoogt hij. th

Antwerpen, Brugge-Oostkust, Brussel-Noordrand, Dender, Eeklo-Deinze, Gent en rand, Kempen, Kortrijk-Waregem-Menen, Leuven-Hageland, Limburg, Mechelen-Lier, Oostende-Westhoek, Oudenaarde-Wetteren, Pajottenland, Roeselare-Tielt-Izegem, Waasland De Gentse 'Madame Non' Het Nieuwsblad

01-12-2007

Pag. 10

Zuster Monica Van Kerrebroeck kan zich niet verzoenen met hoofddoekenverbod 'Ik, rebels? Dat zou ik niet durven zeggen. Er is veel druk geweest, maar ik kón gewoon niet voor een hoofddoekenverbod stemmen.' Vier dagen nadat ze zich bij de stemming heeft onthouden, is zuster Monica Van Kerrebroeck (CD&V) nog altijd onder de indruk van de woelige zitting van de Gentse gemeenteraad. 'Mijn fractieleider heeft te snel gezegd dat ik me niet aan de afspraken heb gehouden. Dat betreur ik' Gert De Vos In de Gentse raadszaal waren maandagavond alle ogen gericht op Monica Van Kerrebroeck, Anne Martens en Paul Goossens. Drie gemeenteraadsleden voor de CD&V. Drie tegenstanders ook van het 'verbod op het dragen van uiterlijke kenmerken van religieuze, filosofische, politieke en levensbeschouwelijke aard'. Het voorstel van Open VLD kon alleen met een wisselmeerderheid van liberalen, christendemocraten en Vlaams Belang worden goedgekeurd. De drie dissidenten waren door hun partij onder druk gezet om voor te stemmen. Uiteindelijk stemden Anne Martens en Paul Goossens voor, Monica Van Kerrebroeck onthield zich. Dat is een echte tjevenoplossing, klonk het na de stemming. Uw stem was niet echt een tegenstem, en het was duidelijk dat er een meerderheid voor het verbod was. 'Goed gerekend', riep Anne Van Lancker (SP.A). Monica Van Kerrebroeck: 'Voor alle duidelijkheid: ik zou hetzelfde gedaan hebben mocht het op één stem zijn aangekomen. Ik heb aan het nationale partijbestuur laten weten dat we met drie van plan waren om tegen te stemmen. Uiteindelijk is er een compromis bereikt: Anne en Paul zouden zich aansluiten bij de anderen, ik zou tegenstemmen. Het partijbestuur heeft mij aangeduid omdat ik, als religieuze, zelf een sluier heb gedragen. Maar uiteindelijk heb ik beslist om me te onthouden, om het verschil met mijn twee collega's, die eigenlijk hetzelfde wilden doen dan ik, niet te groot te laten worden. Het effect van een onthouding is net hetzelfde als dat van een tegenstem.' De druk van de partij en de fractie was nochtans groot. Er zijn harde woorden gevallen. Uw fractieleider, Filip Van Laecke, kon er niet mee lachen toen u tijdens het debat begin november liet weten tegen het verbod te zijn. Een kwartier daarvoor had hij gezegd dat de fractie voor een verbod was. 'Ik laat me niet afdreigen: als ik ergens van overtuigd ben, dan kies ik voor mijn overtuiging. Ik heb er ook lang over nagedacht en met veel mensen over gepraat. Ik laat me niet op mijn kop zitten, door niemand. Ik betreur het dat mijn fractieleider heeft gezegd dat ik me niet aan de afspraken heb gehouden. Nu, misschien betreurt hij zijn uitspraken ook, wie weet.' (lacht) Maar is het nu uitgepraat? (Diplomatisch) 'Er zijn bepaalde zaken uitgepraat.' Ik begrijp niet dat er mensen zijn die last hebben van een ambtenaar met een hoofddoek, een kruis of een keppeltje. Maar ik begrijp evenmin dat een vrouw zo'n belang hecht aan haar hoofddoek dat ze die tijdens de werkuren niet kan afdoen. Laat staan dat ze er haar werk voor zou opgeven. 'Maar laat ze daar toch zelf over beslissen. Als die man of vrouw dat nu essentieel vindt, wie bent u om daarover te oordelen? Kijk, ik heb als zuster zelf een sluier gedragen, en ik heb op een bepaald moment beslist om dat niet meer te doen. In alle vrijheid! Net zoals iemand in alle vrijheid moet kunnen beslissen om dat wel te doen.' Maar u bent geen ambtenaar. Ambtenaren moeten neutraal zijn. 'Ambtenaren moeten een goede dienstverlening bieden: dat is essentieel. Zal ik aan het loket minder goed geholpen worden door iemand die een hoofddoek draagt? Bovendien gaat het in Gent om vijf ambtenaren op een totaal van zesduizend. Ik vind dat echt buiten alle proporties.' 'Kijk, iedereen heeft de mond vol over tolerantie. We kunnen maar echt tolerant zijn als we weten wie er tegenover ons zit. Het is niet moeilijk om tolerant te zijn tegenover iemand van wie we niet weten waarvoor hij staat, welke overtuiging hij heeft. Wat niet wil zeggen dat hij me vanuit die overtuiging moet proberen te bekeren. We hebben de christelijke kruistochten gehad; we hebben echt geen nood aan een islamitische kruistocht.' Tolerantie is nu net het argument waar de

voorstanders van een verbod mee schermen: een verdraagzaam gelovige moet de symbolen van zijn religie niet opdringen op het werk. 'Dan moeten ze een dresscode invoeren. Die broek en die rok in die kleur, desnoods een hoedje. Zoals de vrouwen die nu aan de balie van het stadhuis zitten. Ik heb dat trouwens als compromis voorgesteld aan mijn fractie, maar dat hebben ze weggewimpeld. Het argument was dat zoiets te veel zou kosten. Tja.' De CD&V-fractie was voor een verbod, maar alleen voor ambtenaren aan een loket. Het voorstel van Open VLD gaat veel verder: het geldt voor alle ambtenaren die in contact komen met het publiek. 'Dat klopt inderdaad. Maar u weet ook dat we in Gent, als iets wordt verboden, geneigd zijn om het dan net wel te doen. Dat zit in onze rebelse aard. De verandering in het personeelsreglement moet trouwens nog worden goedgekeurd door de vakbonden. Laten we de zaken dus vooral in perspectief bekijken.' Hoe dan ook heeft het hoofddoekendebat niet alleen voor een breuk in de paarse coalitie gezorgd, maar ook in de CD&V. 'Daar ben ik het niet mee eens. Er is gedebatteerd, er zijn harde woorden gevallen, maar uiteindelijk bleek één mening door te wegen. Als ik daarmee niet had kunnen leven, dan had ik de deur achter me dichtgeslagen. Maar ik blijf geloven in de christendemocratie, ook omdat ik me gesteund voel door de nationale partijleiding. Trouwens, het partijstandpunt over het dragen van hoofddoeken door ambtenaren wordt binnenkort opnieuw geëvalueerd, onder meer dankzij onze argumenten.' Hebt u er de afgelopen weken nooit spijt van gehad dat u in 2001 in de politiek bent gestapt? 'Zeker niet. Als ik al ergens spijt van heb, is dat ik zo laat met politiek ben begonnen. Ik was in 1995 al gevraagd voor de Vlaamse verkiezingen, maar ik wou mijn school (Monica was toen directrice van Sint-Bavo, nvdr.) niet in de steek laten. Bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen heb ik wel ja gezegd.' U was toen een rariteit: een non die in de politiek gaat, dat hadden we nog niet gezien. 'Iemand moet de eerste zijn. Als een man dat doet, kraait er geen haan naar, maar als het om een vrouw gaat... De krantenkolommen waren toen te klein.' Uw partij doet het in Gent al heel lang slecht, en er is geen beterschap op komst. Missen jullie geen charismatische leider, iemand die de mensen aanspreekt? (Aarzelt). 'Dat ga ik niet bevestigen en ook niet ontkennen. We moeten hard werken aan het imago van onze partij, zorgen dat we uit die put kruipen en er in 2012 staan. En daarvoor zijn alle kandidaten welkom.' Na de vorige verkiezingen is toch duidelijk dat paars breken in Gent bijna onmogelijk is. 'In de politiek is alles mogelijk. Van de vorige verkiezingen heb ik onthouden dat het volstaat om samen op een bankje te gaan zitten om problemen onder de mat te vegen. (Monica refereert naar Guy Verhofstadt en Freya Van den Bossche, nvdr.) Nu, misschien moeten we ook eens op dat bankje gaan zitten. Het zal dan wel een stevig bankje moeten zijn (lacht).' U bent een hele tijd wijze geweest in het VTM-programma 'Recht van antwoord'. Wat is uw wijze raad voor Bart De Wever en Joëlle Milquet in de oranjeblauwe onderhandelingen? 'Dat ze ook maar op dat bankje gaan zitten. Ze hebben de afgelopen maanden aan iedereen laten weten dat hun kleine partijtjes wel degelijk bestaan. Ze zouden nu moeten zeggen: we hebben ons bord, laat de anderen nu aan het dessert beginnen.' gjd

Algemeen – De Morgen Marijke Libert 01-12-2007

Pag. 64

Gent: de schok na het hoofddoekenverbod Schepen Pehlivan: 'Een kaakslag was het, maar ik plooi niet' Zuster Monica: 'Nie Pleuje! Fatma is écht een Gentse' In Gent stemde een wisselmeerderheid van Open Vld, CD&V en VB voor een hoofddoekenverbod aan het loket. Een kaakslag voor het paarse stadsbestuur, maar nog meer voor de Gentse samenleving. 'We zijn met de rug tegen de muur geplaatst', zeggen Fatma Pehlivan (sp.a) en Monica Van Kerrebroeck (CD&V). door Marijke Libert en Filip Rogiers / Foto Jonas Lampens Het is snel gegaan. In een paar weken tijd mondde een debat, opgestart door een extreem rechtse partij, in een tolerante stad als Gent uit in een xenofoob besluit. Met een wisselmeerderheid tegen sp.a-Spirit en Groen! in, stemden Vlaams Belang, Open Vld en CD&V de hoofddoek voor het Gentse stadspersoneel in publieke functies weg. Correctie. Niet de hele CD&V: Monica Van Kerrebroeck, in gewetensnood, onthield zich. Met een asgrauw gezicht van ongemak liep de zuster-politica door de stadhuisgang die bewuste avond, terwijl sp.a-schepen Fatma Pehlivan de dikke muren van het gotische gebouw nodig had om tegenaan te leunen en op adem te komen. Dit was lijden voor de schepen met onvervalste Turkse roots, die dan nog de uitvoering van het verbod in haar soep kreeg wegens bevoegd voor personeelszaken. Trillende lip en vochtige ogen voor de tv-camera's maar ook een onderdrukte woeste blik. Hier vochten verdriet en boosheid om voorrang. Beide vrouwen blijven twee dagen later nog beduusd en hoofdschuddend achter. In rouw, zo lijkt het. Vlak voor ons gesprek valt ook dat ene woord op:

verwerken. "We zijn aan het verwerken", zeggen ze. Of hoe politieke besluitvorming ook op menselijk vlak traumatisch kan zijn? Zuster Monica: "Men heeft het soms over emotionele intelligentie. Nu, er bestaat ook zoiets als emotionele politiek." Fatma Pehlivan: "(knikt) Dat heb ik deze week wel meegemaakt." Monica: "Ik verwerk dat op mijn manier, maar Ann Martens (dochter van Wilfried, ML/FR) was er gewoon ziek van. Het feit dat het kon, dat vrouwen vandaag rechten ontzegd worden." Fatma: "Je wordt met de rug tegen de muur geplaatst, geweer tegen het hoofd. Het gevoel van: je hebt geen keuze." Terwijl we het over een 'democratische' stemming hebben. Fatma: "Democratie heeft kennelijk ook een factuur." Laat nu net dat democratische principe een van de redenen zijn waarom u, zuster Monica, niet meestemde met uw fractie die in de oppositie zit in Gent. Monica: "Het leek me vanzelfsprekend. Nochtans, eerlijk gezegd, zo makkelijk lag dat niet bij ons. Naar aanleiding van wat gebeurde, zal er nationaal een en ander op gang komen over de problematiek. Ze voelen in Brussel ook wel aan dat het niet klopt. Na Antwerpen heeft men in Gent overhaast iets ondernomen. Onze actiegroep Vrouw en Maatschappij stelde zelfs onverbloemd: "Dit kan niet." Plaatselijk lag het debat moeilijker dan nationaal. Waarom? Door de samenstelling van onze partij hier, die sterk mannelijk is. Sommigen vinden dat de anderen blindelings moeten volgen als je luid genoeg kunt roepen en een standpunt kunt afdwingen. Dat vind ik dus niet kunnen." Het is voor u niet alleen een verhaal over levensbeschouwing en religie, maar ook een over de strijd man versus vrouw? Monica: "Helemaal juist. Dit debat raakte me danig in mijn vrouw-zijn. Ik ben nu niet meteen de feministe die op de barricades staat, maar ik ben wél voor gelijke rechten en al werkend wil ik die met gelijkgestemden verwerven. Blijkbaar gaat dat niet zomaar, begreep ik deze week. De politieke situatie speelde ook niet in ons voordeel. De mensen die met die thematiek bezig zijn, waren betrokken in het formatieberaad en alle herrie daarover. Jo Vandeurzen was moeilijk te bereiken. "Uiteindelijk heb ik een brief geschreven naar het nationale partijbestuur met daarin de boodschap dat ik een mening verkondigde over de hoofddoek die haaks stond op de mening van het lokale bestuur. Ik stelde de vraag: mogen de drie fractieleden die tegen het voorstel zijn, met name Ann Martens, Paul Goossens en ikzelf, hun geweten volgen? Tja. (pauzeert) De partijtop heeft de lokale CD&V niet op andere gedachten willen brengen. Ze vonden het wel goed dat ik me onthield. 'Monica, jouw standpunt verstaan we. Jij met jouw religieuze achtergrond. Je hebt zelf een sluier gedragen'. (lacht schamper)" Een vrij denigrerende opmerking. Monica: "(wuift weg) Conclusie: ik mocht die mening hebben. Ik heb niet tegen gestemd, maar me onthouden omdat ik me niet haaks wou stellen tegenover die twee collega's die uit een afgedwongen solidariteit met de groep meestemden voor een verbod." Zij mochten zich niet onthouden, gewetensnood of niet. Monica: "Nee. En dat is wat nu zwaar op de maag ligt en onvermijdelijk tot verdere gesprekken zal leiden." Bij sp.a lag het nog anders: in Gent tegen het hoofddoekverbod, in Antwerpen ging het hele bestuur, sp.a incluis, voor verbod. Fatma: "In Antwerpen stond het ook in het bestuursakkoord. Het was onderhandeld en door alle partijen betekend. Hier niet. Waarom? Dit is Gent, verdorie! In Gent gaan we op een andere manier om met diversiteit: er zijn veel nauwere contacten tussen en met de verschillende groepen. Zodra zich problemen voordoen, praten we die uit en voorkomen we dat iets escaleert. In de achttien jaar dat paars hier bestuurde, werkte dat zo. Daarom hebben Open Vld én sp.a er in hun coalitiegesprekken niet aan gedacht dat het ooit zo ver zou komen met de hoofddoek. Ik vermoed dat op 10 juni, na de uitslag van de federale verkiezingen, er bij Open Vld en CD&V een kentering ontstond." Monica: "Partijpolitiek heeft men bij ons op dat moment effectief de stelling ingenomen: 'Aha, hier is een breuk mogelijk in de coalitie.' Paars werd kwetsbaarder." Fatma: "En dat vind ik nu zo erg: dat dit ethische thema politiek werd misbruikt. Het gaat om onze samenleving, om de hoofden - letterlijk - van de vrouwen. Sinds 10 juni ontstond een radicalisering die tot op lokaal niveau vorm kreeg. En toch hadden binnen de democratische partijen een paar

wijze mensen kunnen zeggen: laten we van het hoofddoekenverhaal geen politiek spelletje maken." Wat merkwaardig is in dit verhaal: werkelijk iedereen leek in snelheid gepakt. Fatma: "Klopt. Het Belang wou het op de politieke agenda, Open Vld kwam met een voorstel tot resolutie... Maar we verwachtten niet dat het zo'n vaart zou lopen. Niemand heeft het risico genomen om over de partijen heen te praten, dus ook met CD&V erbij. Misschien hadden we dat moeten doen, achteraf bekeken." Monica: "Ook wij zijn er pas de laatste weken mee bezig geweest, twee à drie vergaderingen hebben we er maar aan besteed. Wij zijn eveneens in snelheid gepakt. En wij zijn te vlug naar buiten gekomen met verklaringen." Fatma: "Wij hadden nooit gedacht dat Open Vld het zo ver zou laten komen. Uren hebben we eraan besteed om te discussiëren met hen. Zonder resultaat." Vreemd dat Guy Verhofstadt niet gevoeliger bleek voor de argumentatie. Meer nog: deze week stemde hij in de gemeenteraad overtuigd mee voor het verbod. Fatma: "Ik kan me niet voorstellen dat dit een aantal jaren geleden kon gebeuren. Zeker niet in Gent. Zou het einde van paars nationaal dan toch regionale gevolgen hebben?" Monica: "Anderzijds is de stellingname van CD&V-Gent niet bepaald door mogelijke coalitievorming nationaal. Dat weet ik." Hoe dan ook, de conclusie blijft: er is een barst in paars Gent. Zodra je met wisselmeerderheden begint, lijkt het hek van de dam. Fatma: "Ik ben blij dat Monica dit spel politiek niet meespeelde om paars over een hoofddoek te doen barsten." Monica: "Pas op, ik zou paars wel willen doen barsten (lacht), laat dat duidelijk zijn. Maar niet op de kap van de allochtone vrouw die zich de vrijheid veroorlooft een hoofddoek te dragen. Ik ben geen doetje. Dat weet je, Fatma. Ik blijf ook zeggen: men had ons maar moeten meenemen in een tripartite, dan was het helemaal anders geweest." Fatma: "Dat weet ik en begrijp ik, maar ik hoor ook: niet over dit thema. Uw houding deze week siert u. Dat apprecieer ik." Monica: "Ik benadruk ook dat vrouwen het in dit thema anders zien dan de mannen, zonder te willen generaliseren." Fatma: "Daar sluit ik me graag bij aan. Als vrouw, niet per se als vrouw met Turkse wortels. Ik draag zelf geen hoofddoek, dus vanuit mijn persoonlijke overtuiging ben ik niet betrokken in dit debat. Als vrouw in de politiek echter voelde ik me gekwetst. Het gaat bij mij simpel gezegd over: hoe met elkaar samenleven? Dit gaat niet alleen over harde economische materie maar over ethiek én over uitdagingen die je aangaat of niet. Het gaat om geen angst hebben voor confrontatie of ontmoeting met mensen van een andere religie, met een andere kleur, met kansarmen of mensen van een andere generatie. Tenslotte schraag je met zijn allen een maatschappij die er totaal anders uitziet dan decennia geleden." Hoe reageerde de allochtone gemeenschap op de stemming? Fatma: "Ik kreeg massa's reacties, maar het overgrote deel kwam van Vlamingen. Privé hoor ik natuurlijk ook wel de stem van de allochtonen. Gisteravond nog kreeg ik een telefoon van Mohamed Ashaibi, voorzitter van de moskee van de Marokkanen in Oost-Vlaanderen. Hij zei: 'Dit is voor ons een duidelijk signaal dat de diversiteit die ook wij promoten bijna onmogelijk wordt gemaakt.' Het besluit is zeer hard aangekomen, met name in de allochtone gemeenschap." Wat met de vrouwen in kwestie? Wat concreet ook met een vrouw als Zeynep Göktepe. Achttien jaar werkzaam bij een stadsdienst op een publiek zichtbare plek, mét hoofddoek. Fatma: "Voor de vrouwen in kwestie is het zeer erg. Neem Zeynep. Haar identiteit is: ik draag mijn hoofddoek. Nu moet zij kiezen tussen haar job of haar persoonlijkheid. Vanuit haar visie is het broodroof. Achttien jaar werkt Zeynep bij de stad. Niet één klacht kreeg ze. Dat betekent blijkbaar dat zij haar dienstverlening heel neutaal kan uitvoeren." Het feit dat u mede dit besluit moet uitvoeren, is pijnlijk, dat u als champetter zou moeten optreden bij 'overtreding'. Fatma: "Ik heb het al gezegd: ik word geen champetter. Het is niet mijn verantwoordelijkheid. Alles zal via collegebesluit gebeuren." Monica: "Gelukkig zijn we nog niet zo ver. De aanpassing van het personeelsreglement moet nog aan de vakbonden worden overgemaakt. Ik ben benieuwd welke standpunten die zullen innemen. Het standpunt van het ACW, weet ik, is dat men mensen daar de vrijheid in wil bieden." Fatma: "Ik denk dat dit ook het standpunt van de ACOD kan zijn."

Monica: "En toch, het principe is gesteld. Dat is het ergste. (zucht) In welke tijd leven wij? Ik ben tegen de laïcité van Frankrijk die geloof en alle uitingen ervan diep verborgen en privé wil houden. Ik vind dat we net in een tijd leven waarbij we vanuit het verdraagzame principe kunnen zeggen: jij bent vrijzinnig, jij gelovig, jij agnost, ik aanvaard jou zoals je bent. Je kunt maar tolerant zijn als je weet wie de andere is. Tolerant zijn voor mensen van wie je de identiteit niet kent, noem ik geen verdraagzaamheid." Waarom hebt u als religieuze op een dag de sluier afgelegd? Monica: "Er komt een moment dat je zegt: ik wil me als religieuze niet distantiëren van de andere mensen in de samenleving met wie ik nu leef. Die sluier was een stuk van ons uniform, een traditie ook sinds de negentiende eeuw. Maatschappelijk veranderde een en ander, dus ik ook. De sluier afleggen was daar een effect van." Zo te horen bent u goed geplaatst om moslima's te overtuigen hun hoofddoek af te leggen. Monica: "Hola! Ik had het daarnet over een individuele keuze, niet over een verbod. Ik als persoon die een evolutie meemaakte in een veranderende maatschappij heb daar mijn conclusie uit getrokken. En met mij nog een aantal zusters. In volle vrijheid. "Ik behoor tot een internationale congregatie. Mijn algemeen overste is een Indiase. Ze woont in Brussel en loopt in een sari rond. Ik woon in Gent met nog zes andere zusters samen van wie de oudste eenennegentig jaar is. Die oudste zuster draagt een sluiertje. De zes anderen dragen dat niet. En het is bij iedereen een individuele beslissing geweest." Fatma: "Als je verbiedt, krijg je omgekeerde toestanden: escalatie. Je gaat het probleem polariseren door te verstrakken. Stel dat er vrouwen met hoofddoek volop bezig waren met die keuze, met de vraag 'doe ik hem aan of niet'. Die zullen nu niet aangespoord worden om de hoofddoek te laten. Zelfs erover nadenken wordt door een verbod beknot. Wat we nu ook niet meer kunnen testen is wat hierover binnen ons stadspersoneel leeft. Aangezien er een verbod is, kun je niet langer vrij van gedachten wisselen. Maar waar ik emotioneel noch verstandelijk bijkan is de motivatie: een vrouw die haar hoofddoek aflegt, zou een neutralere dienstverlening uitvoeren? (schudt hoofd)" Monica: "Eigenlijk moet dit naar een hoger politiek echelon, naar het Vlaams parlement." Sp.a-voorzitter Caroline Gennez vat het mooi samen met: 'Ik ben niet voor de hoofddoek, maar ik ben wel tegen het hoofddoekverbod.' Fatma: "In die zin heeft zij mij al haar steun betuigd. Ik ben ook tegen het verbod en tegen de verplichting om het te dragen." Monica: "Dat we hier beiden zitten om deze discussie te voeren, dat we tegen het verbod zijn terwijl ik als religieuze zelf geen hoofddoek draag en Fatma als vrouw met Turkse roots ook niet: dat zegt het in wezen allemaal. Toch?" Fatma: "Ons samenzitten hier betekent ook dat we het dossier niet langer moeten rekken, maar er met elkaar over praten. We moeten de politieke durf aan de dag leggen om over de partijgrenzen heen te onderhandelen, net zoals met andere ethische dossiers gebeurt. En dat het maar snel gebeurt, voor de gevolgen van het hoofddoekverbod elders doorwerken. Wat zal de privé doen? De overheid heeft een beetje een voorbeeldfunctie. Ik vrees voor een sneeuwbaleffect." U ziet twintig jaar traag opbouwwerk teniet gedaan? Fatma: "(Zucht) Dat zou dramatisch zijn, maar het hoeft niet zo ver te komen. Ik hoop dat er binnen de allochtone gemeenschap wijze en verstandige mensen zullen opstaan die dit met een vorm van waardigheid dragen." Monica: "Hou ook rekening met deze stad. Gent is soms heel merkwaardig qua reacties. Het kan best zijn dat de inwoners zeggen: we trekken het ons niet aan. Dat is hier een beetje de mentaliteit. Koppig en rebels. Het is genoeg dat men de Gentenaar iets verbiedt of hij doét het." Maar de symboliek lijkt totaal met u, de schepen, dochter van een ingeweken Turk, aan het roer. Is het een persoonlijk échec? Fatma: "Dan denk ik weer aan die massa mails die ik dezer dagen binnenkrijg. Alle soorten reacties, heel extreme ook, racistische én berichten als 'mevrouw de schepen, we staan volledig achter u. Niet opgeven, vooral doordoen'. Gisterochtend stond voor de deur van het stadhuis, een heel gewone Gentse man, volks type, die me toen ik binnenstapte ineens aansprak met "mevrouw de schepen, niet pleuje hé." In dat mooie aandoenlijke en recalcitrante Gents. Ik was zo met verstomming geslagen dat ik alleen 'dank u' kon stamelen." Monica: "Ik heb ook enorm veel reacties gehad, nooit eerder meegemaakt. Ik ben zelfs aangesproken door magistraten die zeiden 'Monica, we kennen u, maar ge gaat toch niet toegeven hé, ook al sta je er alleen voor'. Ik was behoorlijk onder de indruk. Ik kreeg massa's telefoons, van mensen die ik in jaren niet meer gehoord of gezien had. Kreeg proficiat te horen, en 'doordoen'."

Dan verkijkt de politiek zich toch geweldig op dit dossier, als een deel van de brede samenleving, als van hoog tot laag en vanuit gezond verstand 'nie pleuje' wordt gezegd. Monica: "Het heeft de mensen geraakt, dat merk je. Die brede laag van de bevolking, onderschat die vooral niet. Ook daar heeft men onderhand door dat het een menselijk probleem betreft en geen politiek. Helaas is het politiek uitgespeeld. Ik had drie motieven om niet mee te doen. Als vrouw, als democraat en als gelovige. Fatma heeft dezelfde standpunten ingenomen vanuit haar belevingservaringen. Dat treft mensen. Ook ons geraakt zijn, onze emoties erover nadien, het feit dat we dat niet konden verstoppen." Fatma: "Ik kreeg een mail waarin stond: 'ik ben atheïst, maar wat er nu werd gestemd, ik kan daar met mijn gedachtegoed niet bij, net daardoor moet ik de vrijheid kunnen geven aan de uiting van alle anderen'." Fatma Pehlivan, u zei deze week dat dit een van de zwartste dagen was uit uw hele carrière. U dacht terug aan 24 november 1991. Fatma: "Op 24 november 1991 heeft het Blok doorbraak gekend. Nadien is het cordon sanitaire er gekomen. Ik heb deze week in ons stadhuis in Gent vastgesteld dat dit cordon feitelijk weg is. Daarom was maandag zo gitzwart voor mij. Het onmogelijke leek te gebeuren: samenwerking. Met Open Vld én met de Cd&V." Marc Eyskens zei ooit: een christen mens kan niet samenwerken met het Vlaams Belang. Geeft het dan geen vies gevoel dat uw partij er deze week toch in mee stapte, zuster Monica? Monica: "Ik snap ook niet dat mijn partij dat doet. Ik zeg ook: moeten sommige mensen zich niet bevragen of ze wel nog in de juiste partij zitten?" Moet u zich die vraag niet gaan stellen? Monica: "Ik niet, want ik heb duidelijk het signaal gegeven." Voor u is dit geen breuk? Monica "Neen. Ik wil net anderen in die partij erop wijzen dat zo'n houding niet kan. Ik heb ook gehoor gevonden en cour de route, van mensen van wie ik het niet verwacht had." U vecht verder, allebei? Fatma: "Je moet altijd vechten. Vrouwen veel meer. Een allochtone vrouw, nog veel meer. In die gemeenschap moeten vrouwen soms dubbel zo hard werken, vechtend tegen de bierkaai, en dan kregen ze deze week nog eens het deksel op de neus. Op een bepaald moment zou een vorm van fatalisme kunnen ontstaan, gelatenheid, wat later aan de kinderen wordt doorgegeven. Dit zal hoe dan ook een maatschappelijke weerslag hebben binnen de groep. De eerste migranten kwamen veertig jaar geleden binnen in Gent. De economische bijdragen die ze hier aan onze stad leverden, daar wordt niet meer over gesproken. Ze waren nochtans groot. Diverse onderzoeken zeggen het onverbloemd: neem de migrantengemeenschappen weg en uw economie valt als een kaartenhuisje ineen. Loop in de Gentse straten rond, kijk naar jonge bedrijven die er zich engageren om werken uit te voeren waar anderen al lang de neus voor ophaalden. Hele straten en huizenblokken worden aangelegd door bedrijven opgericht door Turken of Marokkanen. Zij zijn de werknemers maar ook de werkgevers geworden. Zij zijn het die jonge gezinnen blijven stichten, wat een zege betekent in deze tijd van vergrijzing en wat een zege is in tijden van vraagtekens bij uitkeringen en pensioenkassen. Neem al die gezinnen weg en het is een ramp. Wie zal de zorg van onze ouderen op zich nemen, waar zullen we staan als we die jonge generatie allochtonen niet zouden hebben?" Hoe langer u praat, hoe heviger uw betoog wordt. Voor hetzelfde geld gooide u de handdoek in de ring. Fatma: "Ik voel dat ik me weer moet wapenen. Als ik kijk naar de racistische mails die ik recent kreeg, dan bibber ik wel even. Zo gericht op mijn persoon. 'Zou u niet beter terugkeren naar uw land' lees ik ineens. Ik schrik me rot. Mijn land? Ik ben al in mijn land. Dit is mijn stad en mijn wijk. Ik ben een Gentse. Met roots waar ik trots op ben, wat ik als een meerwaarde inbreng. Maar ik heb geïncasseerd, ik ben verdrietig geweest. Al snel roerde zich die andere kant: ik werd boos. Ik voelde: dit hele gedoe, het zweept me op. Nee, ik heb geen degout gekregen van de politiek. Ik plooi niet. Voor mij is dit weer een reden om ongemeen hard door te zetten." Monica: "Nie pleuije (tot ons) Zie, het is een Gentse. Een échte." Fatma: "Maandag was het even heel erg. Een paar seconden ben ik in een heel zwart gat gevallen. Ik begrijp heel goed wat Ann Martens moet gevoeld hebben. En op een bepaald ogenblik bij de tussenkomst van iemand van actiecomité 'divers en actief' was ik zo emotioneel dat ik een paar keer tegen de tranen moest vechten. 'Je zwakte niet tonen, Fatma', sprak ik mezelf toe, 'sterk zijn, de strijd weer opnemen'. Tegelijk was het alsof ik naar een toneelstuk zat te kijken, waar ik zelf

middenin zat. Wazig en ook hallucinant. Een gevoel dat ik in mijn hele politieke loopbaan nog niet heb gehad. Een kaakslag van jewelste." Monica: "Dat voelde Ann Martens dus ook zo aan. Twee uur voor de zitting kreeg ze een telefoontje van haar vader Wilfried met de boodschap 'je zou je toch beter onthouden, Ann'. Ze antwoordde van 'ja maar, gisteren zei je nog dat ik met compromissen moest leren leven'. Blijkbaar had Wilfried zich na een nachtje erover slapen, bedacht. Ann was helemaal van de kaart, want intussen had ze haar woord gegeven binnen de partij, dat kon ze toch niet breken. Een ellendig gevoel hoor, geen wonder dat ze zich zo ziek voelde." Monica Van Kerrebroeck: Ik zou paars wel willen doen barsten, laat dat duidelijk zijn. Maar niet op de kap van de allochtone vrouw die zich de vrijheid veroorlooft een hoofddoek te dragen FaTma Pehlivan: Dat weet ik en begrijp ik, maar ik hoor ook: niet over dit thema. Uw houding deze week siert u. Dat apprecieer ik

Gent en rand OCMW-raad stemt wellicht tegen verbod op hoofddoek Het Nieuwsblad

05-12-2007

Pag. 20

Gent Voorzitter Versnick zal 'wettigheid besluit' aanvechten bij gouverneur Het debat over de 'hoofddoeken' kan nog een bizarre wending nemen. Groen! dient in de OCMW-raad een motie tegen een verbod in. De SP.A zal die mee goedkeuren. Waarmee een meerderheid in de raad tegen een verbod zal zijn. Voorzitter Geert Versnick (Open VLD) zegt dat hij in dat geval naar de provinciegouverneur stapt. Karel Van Keymeulen Het is best mogelijk dat personeelsleden in de stad binnenkort geen en in het OCMW misschien wel een 'hoofddoek' mogen dragen. SP.A/Spirit en Groen! hebben in de OCMW-raad immers een meerderheid van acht tegen zeven zetels voor Open VLD, CD&V, N-VA en Vlaams Belang. Al is er tot nog toe bij het OCMW geen enkele werknemer met hoofddoek. Groen! heeft gisteren een voorstel van raadsbesluit ingediend. De groenen vragen het princiep goed te keuren waarbij het dragen van uiterlijke tekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische of ideologische aard met een passief karakter door personeelsleden van het OCMW niet kan worden opgevat als het voeren van politieke, ideologische of filosofische propaganda. Want dat is verboden door het personeelsreglement. Groen! stelt dat de arbeidsreglementen al een neutrale en gelijke dienstverlening garanderen. SP.A-fractieleider Guy Reynebeau zegt dat de SP.A-leden de motie volgende dinsdag zullen goedkeuren, al blijft de stemming vrij. 'De SP.A dient zelf geen motie in, maar je kunt moeilijk verwachten dat we anders zullen stemmen dan onze collega's in de gemeenteraad. We hebben de Groen!-motie aandachtig gelezen en ons standpunt loopt gelijk. Toen de Open VLD haar motie in de gemeenteraad indiende, zijn we ook niet geraadpleegd. Dan krijg je inderdaad de eigenaardige situatie dat de gemeenteraad voor en de OCMW-raad tegen een verbod is', zegt Reynebeau. Volgens hem moet de OCMW-raad niet automatisch de gemeenteraad volgen. 'Waarom heb je anders een OCMW-raad die stemmingen houdt?' 'Onwettig' OCMW-voorzitter Geert Versnick zegt dat hij dinsdag iedereen zal afraden die motie te stemmen, omdat ze toch onwettig is. 'Ze is in strijd met artikel 42 van de OCMW-wet die stelt dat het administratief en financieel statuut van het OCMW-personeel identiek is aan dat van het stadspersoneel. Het OCMW kan wel eigen regels definiëren voor functies die niet in de stad aanwezig zijn, zoals voor het personeel van rusthuizen. Ik hoop dat het niet tot een stemming komt. Het is politiek ook niet correct om ons anders op te stellen dan de gemeenteraad. Als die motie wordt goedgekeurd, dan stappen we naar de provinciegouverneur.' Dirk Holemans, raadslid voor Groen!, zegt dat het OCMW niet slaafs de gemeenteraad volgt. 'We moeten zelfs advies geven aan de gemeenteraad over

personeelskwesties. Ik ken dat artikel, maar er is zoiets als de autonomie van de OCMWraad. Misschien wordt het een juridische kluif, maar indien de gemeenteraad niet voor een verbod had gestemd, dan was dit niet nodig geweest. Wij komen op voor onze standpunten en voor de werknemers.' kvk

Oost-Vlaanderen Hoofddoek verdeelt Gentse OCMW-raad De Standaard

05-12-2007

Pag. 58

Gent Voorzitter Geert Versnick (Open VLD) zal 'wettigheid besluit' aanvechten bij gouverneur OCMW-voorzitter Geert Versnick (Open VLD) stapt naar de gouverneur als Groen! en SP.A een meerderheid vormen tegen een hoofddoekverbod. 'Er is ook zoiets als de autonomie van de OCMW-raad' Van onze redacteur Karel Van Keymeulen Gent Het is best mogelijk dat personeelsleden in de stad binnenkort geen en in het OCMW misschien wel een 'hoofddoek' mogen dragen. SP.A/Spirit en Groen! hebben in de OCMW-raad immers een meerderheid van acht tegen zeven zetels voor Open VLD, CD&V, N-VA en Vlaams Belang. Al is er tot nog toe bij het OCMW geen enkele werknemer met hoofddoek. Groen! heeft gisteren een voorstel van raadsbesluit ingediend. De Groenen vragen het principe goed te keuren waarbij het dragen van uiterlijke tekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische of ideologische aard met een passief karakter door personeelsleden van het OCMW niet kan worden opgevat als het voeren van politieke, ideologische of filosofische propaganda. Want dat is verboden door het personeelsreglement. Groen! stelt dat de arbeidsreglementen al een neutrale en gelijke dienstverlening garanderen. SP.Afractieleider Guy Reynebeau zegt dat de SP.A-leden de motie volgende dinsdag zullen goedkeuren, al blijft de stemming vrij. 'De SP.A dient zelf geen motie in, maar je kunt moeilijk verwachten dat we anders zullen stemmen dan onze collega's in de gemeenteraad. We hebben de Groen!-motie aandachtig gelezen en ons standpunt loopt gelijk. Toen de Open VLD haar motie in de gemeenteraad indiende, zijn we ook niet geraadpleegd. Dan krijg je inderdaad de eigenaardige situatie dat de gemeenteraad voor en de OCMW-raad tegen een verbod is', zegt Reynebeau. Volgens hem moet de OCMWraad niet automatisch de gemeenteraad volgen. 'Waarom heb je anders een OCMW-raad die stemmingen houdt?' OCMW-voorzitter Geert Versnick zegt dat hij dinsdag iedereen zal afraden die motie te stemmen, omdat ze toch onwettig is. 'Ze is in strijd met artikel42 van de OCMW-wet die stelt dat het administratief en financieel statuut van het OCMW-personeel identiek is aan dat van het stadspersoneel. Het OCMW kan wel eigen regels definiëren voor functies die niet in de stad aanwezig zijn, zoals het personeel van rusthuizen. Ik hoop dat het niet tot een stemming komt. Het is politiek ook niet correct om ons anders op te stellen dan de gemeenteraad. Als die motie wordt goedgekeurd, dan stappen we naar de provinciegouverneur.' Dirk Holemans, raadslid voor Groen!, zegt dat het OCMW niet slaafs de gemeenteraad volgt. 'We moeten zelfs advies geven aan de gemeenteraad over personeelskwesties. Ik ken dat artikel, maar er is zoiets als de autonomie van de OCMW-raad. Misschien wordt het een juridische kluif, maar als de gemeenteraad niet voor een verbod had gestemd, dan was dit niet nodig geweest. Wij komen op voor onze standpunten en voor de werknemers.' kvk

Knack Baanbrekers Thomas Verbeke

05-12-2007

Pag. 145

FATMA PEHLIVAN MOET HOOFDDOEKVERBOD UITVOEREN De SP.A-politica Fatma Pehlivan was maar wat blij toen ze na de Gentse gemeenteraadsverkiezingen van 2006 de eerste allochtone schepen van haar stad werd. Nauwelijks een jaar later moet ze al een bittere pil slikken. In navolging van Antwerpen verbiedt ook Gent zijn ambtenaren om een hoofddoek te dragen aan het loket, net als alle andere religieuze symbolen. Tot woede van de SP.A, die met lede ogen moest toezien hoe coalitiepartner Open VLD het verbod erdoor kreeg door een wisselmeerderheid met Vlaams Belang en CD&V. Als klap op de vuurpijl moet schepen van Personeelsbeleid Pehlivan, zelf van Turkse afkomst, het verbod nu opleggen aan de ambtenaren, hoewel ze zegt 'in het diepste van haar ziel gekrenkt te zijn'. Die uitvoering kan nog even op zich laten wachten: Pehlivan kondigde aan dat ze de tekst van het verbod juridisch onder de loep zal laten nemen. Op Radio1 verklaarde ze dat het stadspersoneel nog altijd het recht heeft om een besluit naast zich neer te leggen.

Knack Weekend Focus Hoofddoekenverbod 05-12-2007

Pag. 16

Werknemers van het Gentse stadsbestuur mogen niet langer met een hoofddoek op het werk verschijnen. De gemeenteraad keurt een voorstel van Open VLD daarover goed, met een nipte meerderheid van 26 stemmen voor en 23 stemmen tegen. Dankzij een wisselmeerderheid van Open VLD, CD&V en Vlaams Belang staan de coalitiepartners SP.A (van burgemeester Daniël Termont) en Spirit buitenspel.

Paarse coalitie stemt vanavond verdeeld Groen! doet tegenvoorstel in OCMW-raad

Recommend Documents