JeugdenCo
Jaargang 7, nr. 4, AUG/SEPT 2013
voor professionals in de jeugdsector
paardenfeedback
ONLINE SCHELDPARTIJEN
LET OP JE IMAGO
Viervoeter helpt kind met veranderen van gedrag
Nare tweets bevatten soms een kern van waarheid
‘Komt dezelfde kritiek steeds terug? Doe er dan iets aan!’
10 14
24
JeugdenCo 2
28
Jaargang 7, nr. 4, AUG/SEPT 2013
Paardenfeedback
Een hinnikende hulpverlener
Paarden reageren op gedrag van mensen. Een paardencoach kan cliënten daarop wijzen en ze stimuleren eens iets anders te doen. Met direct respons van het paard. Zo komen kinderen bijvoorbeeld van hun faalangst af.
Door Merel van Dorp Beeld: Rebke Klokke
O
nder de rook van Den Haag is daar zomaar een oerHollands plattelandsplaatje. Vlakke groene weilanden, bezaaid met boterbloemen; de Stompwijkse vaart die zo hoog staat dat het water nog nét niet over het smalle asfaltweggetje stroomt. Alleen lopen er geen koeien in de wei, maar pony’s. Achterin het verste weiland staat King. Hij is heel speciaal voor Isa (11). Ze verzorgt hem al ruim twee jaar, rijdt op hem en wint prijzen met dressuurwedstrijden. Én hij leert haar steviger in haar schoenen staan. “Ik ben onzeker over mezelf en met rekenen”, vat Isa bondig samen als ze King heeft opgehaald en bij de stallen staat te borstelen. King gaapt uitgebreid. Hij committeert zich aan de situatie, verduidelijkt paardencoach Gemma van Steekelenburg. Ze is eigenaar van het bedrijf Alles anderZ uit Voorburg, dat mensen helpt om hun gedrag te veranderen. Ze vraagt Isa met haar handen over de vacht van het dier te strelen. “Valt je iets op?”, vraagt ze na een tijdje. Isa kijkt naar het dier, dat inmiddels bijna met zijn neus de grond raakt. “Hij staat stiller. Fijn.” Isa’s moeder Nora zit op een krakkemikkig wit bankje voor de stallen. Ze vertelt dat haar dochter zo onzeker is dat ze niet kan kiezen welke broek ze zal aantrekken of welk beleg ze neemt. Door faalangst presteert ze slecht op school. Daarom leek paardenfeedback Nora wel wat, naast de weerbaarheidstraining die Isa tot deze week elders volgde. Nora: “De rekentoetsen gaan beter en ze durft eerder hulp te vragen aan de meester. Het is lastig te zeggen of dat door de paardenfeedback of de weerbaarheidstraining komt. Ik ben niet zo van de zweef, maar paardencoaching sprak me wel aan. Paarden staan dichtbij Isa en zo kan ze misschien spelenderwijs andere ervaringen opdoen.”
JeugdenCo 24
Jaargang 7, nr. 4, AUG/SEPT 2013
‘
Jaargang 7, nr. 4, AUG/SEPT 2013
Schuil jij ook weleens, als je op school iets vervelend vindt?’
25 JeugdenCo
‘
Net als paarden zijn wij kuddedieren, met elk een eigen rol’
Isa loopt inmiddels met haar glanzend geborstelde pony door de zanderige bak. Nora komt naar het hek en vertelt Gemma over de eerste prijs die Isa afgelopen zaterdag met King won. Gemma vraagt Isa hoe King zich toen gedroeg. “Vóór de wedstrijd is King zenuwachtig. Hij doet zijn oren naar voren, durft soms ergens niet langs en verschuilt zich achter mij.” Gemma vraagt: “Schuil jij ook weleens, als je op school iets vervelend vindt?” Isa knikt. “Maar ik durf nu vaker hulp te vragen aan de meester, als ik iets niet snap.” Isa krijgt de opdracht om net te doen of King de meester is en zij hem om hulp komt vragen. King stapt weg, legt zijn oren in zijn
JeugdenCo 26
nek en zwiept met zijn staart. Isa loopt hem achterna. De pony loopt tot helemaal achterin de bak. Isa blijft tevergeefs achter hem aan wandelen. “Mensen zijn kuddedieren”, legt Gemma uit. “We leven samen en hebben elk onze eigen rol. Net als paarden. Een paard wil graag samenwerken. Loopt hij weg en bekijkt je van een afstand, dan zegt dat iets over hoe jij je opstelt.” Voor een coachingstraject is kennis van paarden of al een band hebben met een paard niet nodig, benadrukt ze. Misschien maakt dat het zelfs lastiger, omdat paard en mens al een tijd in een bepaald patroon met elkaar omgaan. Gemma ziet hoe het paard reageert en wijst degene die ze coacht daarop. “Waarom doe je zo? En wat roept dat op bij het paard, en dus ook bij mensen?” Haar cliënten oefenen met ander gedrag en merken wat dat teweegbrengt. Bij gedragsproblemen, leermoeilijkheden en psychisch onbehagen kan paardenfeedback bijdragen aan verbetering, stelt ze. “De enige voorwaarde is dat wie begeleid wil worden, in staat is tot voelen en ervaren. Bij paarden zijn de zintuigen verder ontwikkeld; mensen denken vooral. Een paard helpt je terug in je lijf te landen.”
Acupressuur Onder een dreigend grijs wolkendek loopt Isa aarzelend terug naar Gemma. “Dit is niet fijn.” Meters verderop gaat King liggen rollen in het zand. “Weet je nog wat we vorige week hebben gedaan?”, vraagt Gemma vriendelijk. Samen beginnen ze door de
Jaargang 7, nr. 4, AUG/SEPT 2013
Het paard als spiegel
‘
Ik wil niet meer achter andere kinderen aanlopen’
Paardenfeedback gebeurt individueel of in groepen op verschillende plaatsen in Nederland. Met het paard als spiegel leren cliënten meer over hun eigen gedrag en de reacties die dat oproept bij hun omgeving. Paardencoach Gemma van Steekelenburg en haar collega Anne Krista Blom werken bij Alles anderz in Voorburg. Sinds vorig jaar worden zij ook ingehuurd door Scholengemeenschap Den Haag ZuidWest. Groepen van maximaal tien leerlingen doorlopen een coachingstraject, op advies van de zorgcoördinatoren van deze school. Onder begeleiding van twee paardencoaches gaat een groep zes weken lang eens per week aan de slag met paarden. Ook de acupressuurtechniek EFT wordt ingezet als hulpmiddel om emotionele en psychische problemen op te lossen. Paardenfeedback is niet bewezen effectief en wordt niet vergoed. Een individueel traject, inclusief intake, kost € 500,-; een groepstraject gemiddeld € 375,- per deelnemer. Meer weten? Kijk op www.allesanderz.nl
bak te lopen. Na een tijdje komt King naar hen toe en stapt in hetzelfde tempo achter hen aan. Gemma houdt halt bij het hek, King en Isa lopen samen verder. Slaat Isa af, dan volgt de ruin haar. Als Isa twijfelt of hij zal volgen, gaat King onmiddellijk ergens een sprietje hooi opknabbelen, of bij het hek naar de pony’s in de weilanden kijken. Recht Isa haar schouders en wandelt ze stug door, dan sluit hij zich weer bij haar aan. Zonder halstertouw, zonder lokkende woorden. Gemma loopt op haar toe en vraagt hoe Isa reageert als andere kinderen op het schoolplein niet met haar willen spelen of praten. “Dan loop ik erachteraan.” Het is even stil. “Dat wil ik niet meer.”
Energiebanen Gemma begint Isa met haar vingers op het hoofd te kloppen. Zachtjes praat ze tegen haar. Isa zegt haar na. Een acupressuurtechniek, Emotional Freedom Techniques (EFT), legt Gemma later uit. “Je klopt op de energiebanen, terwijl je benoemt waar de ander bijvoorbeeld bang voor of verdrietig over is. Je kunt het ook bij jezelf doen. In je energiestroom kunnen blokkades ontstaan, door ziekte, heftige emoties, stress of overbelasting. Door het kloppen haal je er de emotionele lading vanaf die jij (onbewust) aan een situatie hebt gegeven.” De kloppende vingers verplaatsen zich naar Isa’s wenkbrauwen, haar slapen, haar sleutelbeen en pols. Er komen rimpels in Isa’s kin, haar ogen richten zich op de grond. Dan kijkt ze op en begint vastberaden door de bak te wandelen. In een rechte lijn loopt King naar haar toe.
•
Jaargang 7, nr. 4, AUG/SEPT 2013
27 JeugdenCo