P - A L
N i e u w s b r i e f
Poly - Artrose Lotgenotenvereniging
Mei 2011
WEBSITE: WWW.POLY-ARTROSE.NL
Jaargang 10, nr 2
ALGEMENE LEDENVERGADERING 19 KORTLOPENDE ONDERZOEKEN NAAR ARTROSE P-AL
Mei
2011
b l TOP z 1
10 PATIËNTEN ERGERNISSEN
TELEFONISCH CONTACT Onderstaande dames zijn bereid u op een bepaalde dag te woord te staan en uw vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Krijgt u geen gehoor dan kunt u het volgende nummer bellen. Els Montagne Leiden Dagelijks in de ochtenduren
ME 06-20499204
Maya Koop Utrecht 030-2615769 maandag, dinsdag en vrijdag van 9-11 en van 19.30-20.30 ervaringsdeskundige in accupunctuur, homeopathie en WIA/WAO.
DA N
AL 10 SIN D ACJAA S VOTIE R F O U R
Mevr. Kruiswijk-van Ooyen Soest 035-6018361 niet op woensdag- en vrijdagochtend heeft nieuwe heup Ida Camman Numansdorp 0186-654157 vanaf 1 oktober tot half mei dagelijks tussen 18.00 en 22.00 uur ervaring met accupunctuur voor de pijnbestrijding Ria Jansen Hazerswoude-Rijndijk 071-3415391 Dagelijks tot 20.00 uur uitgezonderd donderdag
De volgende
Ellie Brouwer-Schmidt Barneveld 0342-422684 Enkel op maandag tussen 16.00 en 18.00 uur
P-AL contactdag
Bea Dekker-Stokhof Enschede 053-4618159 Op maandag- en dinsdagmorgen revalidatie, ergotherapie, beweging. Is klinisch psycholoog Joke van Kooij Stadskanaal maandag tot 13.00 uur
ER
is op 8 oktober in
0599-653211
De Vondel in Maarssen!
INHOUD Telefonisch Contact 2 Van de redactie 3 Notulen Algemene ledenvergadering 4 19 kortlopende onderzoeken naar artrose 9 Spierprik bij heupartrose 9 Van de voorzitter 12 Het magazine Zorg voor Beweging 14 Behandeling van spierknoopjes schouderpijn 16 Voldoende actief met nieuwe heup 17 Reuma In Beweging Dag 17 Medische behandeling in het buitenland 18 Tips voor leden van leden: 19 P-AL
Mei
Floriade 2012 Venlo Waar komt pijn bij artrose toch vandaan? Potje Dilemma Lezing Ron van Dijen op de contactdag Onderzoek naar medicijngebruik Knieprotheses na 15 jaar Top 10 - Patiënten ergeren zich Artrosepatiënten leren meer bewegen Wist u dat………….. Colofon:
2011
blz
2
20 22 22 23 24 25 26 26 27 27 28
VAN DE REDACTIE Ik word zo onderdehand al aardig bekend in “Reuma en Artrose land”
Rest mij alleen nog om een ieder die al met vakantie gaat alvast hele fijne dagen te wensen.
Werd ik 2 maanden geleden gevraagd om keukenhulpen te testen voor mensen met Reuma (waarvan ook een filmpje op Internet te zien was), nu was er dan tijdens de artrosecampagne een filmpje op Internet te zien over mijn leven met artrose en een artrosekennistest.
Wij gaan al vroeg dit jaar…naar de Noordkaap… waar we Hans zijn 50e verjaardag gaan vieren. Vandaar dat uw volgende Nieuwsbrief pas later in de zomer komt.
“Doe nu de Artrose Kennis Test!”
PS doe eens de artrosetest WWW.ARTROSE-DOSSIER.NL
Hartelijke groet, Margreet Lagendijk Met de Artrose Kennis Test wil het Reumafonds meer aandacht vragen voor artrose. Wellicht heeft u zelf artrose of kent u iemand in uw omgeving met deze aandoening. Dit is het moment om uw kennis te testen! Beantwoord de volgende 10 stellingen en u krijgt de juiste antwoorden met uitgebreide uitleg toegestuurd.
Start de test
“Alleen oude mensen hebben artrose” Bij de huisartsen, fysiotherapeuten, reumatologen en orthopeden hing mijn poster en er waren briefkaartjes te verkrijgen. Ik werd overal herkend, dus dat was wel grappig! We waren in Limburg een paar dagen met vakantie en ik werd herkend door een huisarts uit Utrecht.
waar niet waar
Nu maar hopen dat de artrosecampagne heeft opgeleverd waar hij voor bedoeld was! Geld voor onderzoek en de fabeltjes over artrose de wereld uit. Meer begrip dus voor artrose! Jammer genoeg konden wij door verdrietige omstandigheden niet naar de contactdag komen. Ik had graag weer mensen willen ontmoeten. Hopelijk gaat het dit keer in oktober lukken. P-AL
Ga voor het juiste antwoord en de meest actuele informatie over artrose naar www.reumafonds.nl
Mei
2011
blz
3
Op de laatst gehouden bijeenkomst in oktober 2010, zijn een aantal vragen gesteld en opmerkingen geplaatst, waar de voorzitter op wil reageren.
NOTULEN ALGEMENE LEDENVERGADERING VAN 16 APRIL 2011 IN DE VONDEL IN MAARSSEN
Op het voorstel om t.g.v. ons lustrum een rondvaart met lunch door de Biesbos of de Rotterdamse haven of de Deltawerken te maken, kregen we als reactie van een van de leden dat ze dit nogal oubollig vond. We hebben toen gevraagd of men ons wilde laten weten wat de voorstellen betreffende de viering van dit lustrum waren. Afgezien van onze webmaster is er geen enkele reactie gekomen.
Aanwezig: voorzitter Wim van der Heijden, penningmeester Elma van Mourik, algemeen bestuurslid Anne-lies Toorians secretaris Monique van Poecke. Aantal leden inclusief begeleiders: 44
1. OPENING
De voorzitter opent de 25e contactdag en heet iedereen welkom.
Op de daarop volgende bestuursvergaderingen is daarom ook uitgebreid aan de orde geweest: WAT NU?
Elma kwam daarop met het idee, om in plaats van een uitje, waar over het algemeen maar een kleine groep leden van profiteert, alle leden een presentje, een aandenken te sturen.
. .
Hiermee zouden we twee vliegen in 1 klap slaan: We zouden ons geen zorgen hoeven te maken over het feit wat we gaan doen en of er voldoende deelnemers zouden zijn;
DE AGENDA ZIET ER UIT ALS VOLGT:
1. Eerst zullen er een aantal zaken van algemene aard worden doorgenomen; 2. Daarna krijgt onze webmaster Frank van Duffelen het woord. Hij zal de aanwezige e.e.a. uitleggen over de vernieuwing van de website; 3. Vervolgens krijgt iemand van de kascommissie het woord; 4. Aansluitend hierop zal de heer Sjaak Rens de jaarcijfers over 2010 presenteren en toelichten; 5. Hierna zullen we de rondvraag starten; 6. Lunchpauze rond 12.30 uur 7. Vanaf ongeveer 13.30 uur geven wij het woord aan Ron van Dijen voor zijn lezing. P-AL
Mei
En leden die om persoonlijke reden niet mee kunnen doen aan zo’n uitstapje, vanwege hun beperkingen en daardoor overal naast grijpen, ontvangen dit presentje dan ook.
Omdat de meerderheid van het bestuur dit een goed idee vond, hebben wij besloten aan alle leden, ongeveer in oktober dit presentje te sturen. Al zullen er altijd leden zijn die ook dit niks vinden. Daardoor is een uitje nu definitief van de baan. ZELFSTANDIGHEID.
Vorig jaar hebben de toen aanwezige leden van de P-AL gekozen voor het feit dat wij als zelfstandige vereniging verder gaan. Wij hebben dit inmiddels schriftelijk, dus officieel aan de Bond laten weten, wat ook schriftelijk door de directeur van de Bond is bevestigd. 2011
blz
4
Dit is in een daaropvolgende brief weer herroepen, omdat de nieuwe statuten van de Bond nog niet zijn goed gekeurd en de oude statuten geen ruimte bieden voor een “ geassocieerde “ vereniging. Deze goedkeuring vindt waarschijnlijk vandaag in een speciale Bondsvergaderingplaats, waarna onze zelfstandigheid een feit zal zijn. Wij hebben deze wijziging al doorgevoerd in onze Nieuwsbrief. Voorheen stond daar: “de P-AL aangesloten bij de Reumabond.”Sinds 1 januari 2011 is dit gewijzigd in “De P-AL in samenwerking met de Reumabond. De wijziging is niet alleen doorgevoerd in de Nieuwsbrief maar ook op onze website. Wij hebben nu de mogelijkheid om tegen betaling de Bond in te schakelen voor b.v. projecten waarbij meerdere partijen betrokken moeten zijn. Zo zijn wij inmiddels gestart om via de Bond een digitaal beweegprogramma te realiseren. Hier zal zeker zo’n 2 tot 3 jaar mee gemoeid zijn. Dat is inderdaad erg lang, maar vergeet niet dat er met diverse partijen moet worden gesproken en overeenstemming zal moeten worden bereikt. Tegelijkertijd wordt er naar gestreefd om artrose sterker onder de aandacht van artsen, fysiotherapeuten e.d. te brengen. Voorlopig stellen wij de medewerkers van de Bond, onder leiding van Marianne Krijgsman in de gelegenheid het reeds op 7 maart j.l. in gang gezette voorwerk tot een goed einde te brengen. Zodra dit voorwerk is afgerond zullen we in samenspraak met het PGO, moeten beslissen of het allemaal doorgang kan vinden. Immers zij moeten bereid zijn om in het dan gepresenteerde project te investeren.
STATUTEN.
Elma heeft contact gehad met de notaris om onze statuten aan te passen, nu we zelfstandig worden. We hopen dit alles in september te realiseren en zullen u bij de volgende ledenbijeenkomst in oktober daarvan op de hoogte brengen.
CIJFERS 2010.
In de vergadering van vorig jaar is door een aantal leden gevraagd om de jaarcijfers ter bestudering van te voren te mogen ontvangen. Wij hebben aan alle hier aanwezige leden die cijfers toegestuurd. Onze vraag is wel om deze na afloop van de vergadering weer terug in te leveren. Dit om te voorkomen dat dergelijke documenten rond blijven slingeren en daar is zeker ook de vereniging niet mee gebaat. Het is bij verenigingen niet gebruikelijk dat de jaarcijfers naar de leden worden gestuurd. Dit jaar zullen wij alleen het jaarverslag naar al onze leden toesturen en niet meer de financiële cijfers. In 2012 zullen wij ook geen cijfers meer op voorhand sturen naar leden die dan hebben aangegeven wel naar Maarssen te komen. Zij kunnen de cijfers dan ter plaatse inzien, waarna deze weer moeten worden ingeleverd. Dan sturen we na afloop alleen het verslag naar alle leden.
FOLDERS BIJ ARTSEN.
De folderverspreiding door onze leden loopt zeer goed. Momenteel hebben bij 71 leden die hieraan hun medewerking verlenen, waarvan er 12 regelmatig nieuwe folders aanvragen bij het secretariaat. Op deze manier helpen die leden de naamsbekendheid van de P-AL uit te breiden.
REGIOBIJEENKOMSTEN.
Wat de regiobijeenkomsten betreft zijn we heel wat minder enthousiast. Zowel de bijeenkomst op 13 oktober in Eindhoven als die van 24 maart j.l. in Assen hebben we helaas af moeten blazen, wegens gebrek aan belangstelling P-AL
Mei
2011
blz
5
In Eindhoven hadden zich 11 leden aangemeld, in Assen waren dat er slechts 7.
alleen met een code toegankelijk zijn. Frank zal in een Nieuwsbrief uitleggen hoe je het forum bekijkt en hoe je ermee moet werken.
U begrijpt dat we, gezien het vele voorbereidende werk, dit voorlopig op een laag pitje zullen zetten. BOEKJE ZORGWIJZER. WEBSITE.
Hierna geeft de voorzitter het woord aan de webmaster Frank van Duffelen, die ons iets meer zal vertellen over de vernieuwing van onze website. Frank stelt zich, voor zover dat nodig is, aan de aanwezige leden voor.
Wim gaat zelf verder door te vertellen dat er zich 120 leden in februari j.l. hebben aangemeld voor het boekje Zorgwijzer. Inmiddels hebben al deze leden een exemplaar gratis thuisgestuurd gekregen. Hij zegt dat er nog 5 stuks over zijn en diegene die nog een boekje wenst zal dat na de vergadering kenbaar moeten maken aan Monique. In no-time zijn deze boekjes uitgedeeld.
CONTRIBUTIE.
Zoals in de vorige ledenvergadering is afgesproken heeft onze penningmeester Elma begin februari de contributie over 2011 geïnd, waar het de automatische betaling betreft.
Hij zegt dat hij al sinds de oprichting bij de P-AL betrokken is. Op zijn vraag blijkt, dat iedereen die aanwezig is op de vergadering thuis internet heeft. Hij heeft ook nog eens aan dat er een speciaal seniorweb is, waar ouderen ook veel kunnen leren over het omgaan met een computer. Om te beginnen laat hij het door hem laatst geplaatste link zien: het artrosedossier van het reumafonds. De zaal kijkt mee naar het filmpje dat gemaakt is met onze redactrice Margreet Lagendijk. Zij verwoordt wel heel erg goed wat het betekent om poly-artrose te hebben. Frank laat daarna d.m.v. wat slides beelden zien van de tot nu toe vernieuwde website.
Gelijktijdig heeft zij de niet-automatische betalers een acceptgiro gestuurd, met het verzoek deze te voldoen binnen 3 weken. Hieraan is tot op dit moment door 38 leden geen gehoor gegeven. Deze hebben inmiddels een eerste aanmaning gehad, die bij niet reageren zal worden gevolgd door een tweede. Mocht daar dan onverhoopt weer niet op worden gereageerd dan zullen wij deze leden met onmiddellijke ingang royeren. Dit hebben we in het boekjaar 2010 ook gedaan en daar hebben we ondanks het feit dat dit een behoorlijke terugval is in het aantal leden, beslist geen spijt van. Het toenmalige verlies aan NIET-betalende leden is intussen weer geheel recht getrokken en zitten we weer boven de 600 leden. WAAROM VERTEL IK U DIT ALLES?
De grootste verandering van de website zal echter zijn het afschermen van bepaalde onderdelen, die dan straks alleen voor de leden toegankelijk zullen zijn. De Nieuwsbrief en het Forum zullen straks o.a.
P-AL
Mei
2011
blz
6
a. Om het reilen en zeilen van het bestuur transparant te houden, zeker waar het de financiën betreft;
Kosten voorlichting Overige bestuurskosten Kosten ver. activiteiten Kosten belangenbehartiging Afschrijvingen
b. Om onze vereniging financieel gezond te houden.
€ 19.003,€ 8.546,€ 5.453,€ 1.957,€ 129, -
Er is over € 19.810,Wat gaan we daar mee doen? VERKIEZING PENNINGMEESTER EN SECRETARIS.
De voorzitter laat weten dat dit jaar de bestuurstermijn van zowel de penningmeester als de secretaris ten einde lopen.
De toegestane reservering is 20% van de PGO subsidie = € 6.782, -. (Bewaren voor later.) En onverdeeld is nog € 13.026,Voorstel is om dit bedrag te gebruiken in het op te zetten “bewegingsprogramma”. De heer Rens laat op het scherm ook de zgn. controlevragen zien: CONTROLE VRAGEN:
1 Heeft de instelling geen winstoogmerk? 2 Dient de instelling algemeen belang? 3 Kan een natuurlijk of rechtspersoon vrij over het vermogen van de instelling beschikken? 4 Houdt de instelling meer vermogen aan dan nodig is voor haar continuïteit?
Elma van Mourik en Monique van Poecke hebben allebei te kennen gegevens dat ze herkiesbaar zijn. De beide dames worden met algemene stemmen herkozen en krijgen van hun mede-bestuurslid Anne-lies Toorians een bos bloemen. Wat de voorzitter zelf begeleid met de woorden: “Omdat jullie het zolang met mij hebben uitgehouden.” Hierna geeft de voorzitter de microfoon aan de heer Rens, die uitleg zal geven over de jaarcijfers. De heer Rens stelt zich in het kort ook even voor aan de aanwezigen. Hij zegt een goed contact te hebben met onze penningmeester Elma van Mourik. Op zijn vraag of hij de jaarcijfers professioneel of eenvoudig uit moet leggen, is iedereen het er over eens dat dit het beste zo eenvoudig mogelijk kan.
Er is uitgegeven in 2010;
CONCLUSIE:
de vereniging is een financieel gezonde instelling die over een actueel beleidsplan beschikt. De wijze van de werving van gelden is correct. Het vermogen wordt ordelijk beheerd. Er is een duidelijk bestedingspatroon.
DOELEN 2011 EN LATER:
Tien jarig bestaan in 2011. Automatisering professionaliseren Verbeteren web site, inloggen leden. Professionaliseren van de nieuwsbrief. Bewegingsprogramma! En dit tovert de heer Rens als laatste van zijn betoog nog op het bord tevoorschijn: Nog een woord van dank aan de mensen van de
€ 35.088 P-AL
EN DIT ZIJN DE ANTWOORDEN:
Mei
2011
blz
7
kascommissie. En een pluim voor de aanlevering van de stukken door de penningmeester.
verslag maken waarin de uitslag zal worden bekend gemaakt.
Mensen die zich vrijwillig willen inzetten voor de vereniging zijn onmisbaar en altijd welkom.
Tijdens de verdere bespreking van dit onderwerp komt echter naar voren dat er bij de leden die aanwezig zijn, toch wel de wens bestaat om de lay-out van de Nieuwsbrief wat te veranderen, te moderniseren. Temeer daar we nu ook een eigen logo willen gaan voeren.
Er is slechts 1 vraag uit de zaal en dat betreft een persoonlijke zaak. De heer Rens belooft dit uit te zoeken en het antwoord zal dan via het secretariaat aan mevrouw worden toegestuurd. Wat inmiddels is gebeurd. De voorzitter dankt de heer Rens en geeft daaropvolgend het woord aan iemand van de kascommissie
KASCONTROLE.
De heer Koster voert het woord. Hij leest de verklaring voor die mevrouw Ida Camman en hij hebben opgesteld na hun bezoek aan het kantoor van de heer Rens en het controleren van de kas. Alles is volgens plan verlopen en de verklaring wordt door hen beiden ondertekend. Waarna Wim van der Heijden hen allebei een cadeaubon overhandigt als waardering voor de bewezen diensten.
RONDVRAAG.
Uit het publiek wordt de vraag gesteld of in het vervolg bij de uitnodigingen voor een bijeenkomst ook de routebeschrijving kan worden meegestuurd. Of toch op z’n minste kan verwezen worden naar de routebeschrijving op de website.
Wim stelt voor aan Monique om dit onderwerp op de agenda te zetten voor de eerstvolgende bestuursvergadering. En belooft aan de leden om hier ook in de vergadering van 8 oktober a.s. op terug te komen. Op een vraag vanuit de zaal, of het mogelijk is dat de leden, die dat wensen in contact kunnen worden gebracht met mensen uit hun omgeving die ook artrose hebben en lid zijn van de P-AL, moet de voorzitter ontkennend antwoorden. Gezien de wet op de privacy is dat niet mogelijk. Ida Camman wijst naar aanleiding van dit op een artikeltje op de achterkant van de Nieuwsbrief over ledencontact. Monique zal aan onze redactrice Margreet Lagendijk vragen dit artikel te schrappen van de Nieuwsbrief. Niets meer aan de orde zijnde sluit de voorzitter de vergadering met dank voor de inbreng en nodigt iedereen uit voor de lunch.
Wim maakt Monique er attent op om dit in het vervolg zo te doen en aan de leden die per post de uitnodiging ontvangen de routebeschrijving bij te voegen. FRANK VAN DUFFELEN VRAAGT WAT ER UITGEKOMEN IS BIJ DE ENQUÊTE OVER DE INHOUD VAN DE NIEUWSBRIEF.
Monique antwoordt dat er veel reacties op zijn gekomen en dat vrijwel niemand, met uitzondering van een paar personen, op- of aanmerkingen over de Nieuwsbrief had. Zij zal t.z.t. nog een
P-AL
Mei
2011
blz
8
ARTROSE 19 KORTLOPENDE ONDERZOEKEN NAAR ARTROSE SPIERPRIK BIJ HEUPARTROSE
EEN GEWICHTIG ONDERZOEK NAAR ARTROSE
WAT IS HET EFFECT VAN EEN INJECTIE MET CORTICOSTEROÏDEN OP DE PIJN BIJ HEUPARTROSE?
Dat is de kernvraag in dit onderzoek. Om de pijn kortdurend te verlichten, krijgen patiënten met artrose in knie of heup soms een injectie in het gewricht met corticosteroïden. Corticosteroïden zijn geneesmiddelen die de ontsteking (tijdelijk) onderdrukken. Bij heupartrose zijn deze injecties moeilijk precies op de juiste plaats in het gewricht toe te dienen. Projectleider: Prof. dr. S.M.A. Bierma-Zeinstra Universiteit: ErasmusMC Rotterdam Verwachte afronding: 2013
ARTROSE KAN GEEN PIJN DOEN, TOCH?
Dr. Simon Mastbergen van het UMC Utrecht gaat onderzoeken waar de pijn bij knie-artrose vandaan komt. Omdat dat niet duidelijk is, is pijnbestrijding bij artrose vaak lastig. Pijn is het belangrijkste symptoom bij artrose. Terwijl op de plaats waar de artrose zich bevindt, namelijk in het kraakbeen, geen zenuwen zitten. En je daar dus geen pijn kunt voelen. Maar mensen met artrose hebben vaak veel pijn. Ook komt het voor dat het kraakbeen behoorlijk beschadigd is, terwijl iemand helemaal geen pijn heeft. Projectleider: Dr. S.C. Mastbergen Universiteit: UMCUtrecht Verwachte afronding: 2014
OPRUIMWOEDE LEIDT TOT ARTROSE
Sommige afweercellen hebben een soort antennes aan zich hangen. Daarmee herkennen en verwijderen ze vetten in het bloed. Helaas werken deze antennes soms zo goed dat de afweercellen veranderen en schade kunnen veroorzaken. In gewrichten kan dit artrose veroorzaken. Hoe kun je deze antennes en daarmee de afweercellen onder controle houden? Projectleider: Dr. P.L.E.M van Lent Universiteit:UMC st Radboud Nijmegen Verwachte afronding: 2014 P-AL
Mei
Overgewicht vergroot het risico op artrose. Dit is maar voor een deel te verklaren uit het feit dat de gewrichten meer gewicht te dragen hebben. Er spelen waarschijnlijk ook andere factoren mee, zoals moleculen in het vet die zich bemoeien met gewrichten en spieren. Projectleider: Dr. G. Kloppenburg Universiteit: LUMC Leiden Verwachte afronding: 2014
VAN SLIJTAGE NAAR VERSCHILLENDE SOORTEN ARTROSE
In dit korte project onderzoekt biomedicus Erwin Waarsing van het Erasmus MC te Rotterdam, of er misschien verschillende soorten artrose zijn. Die dus ook om een verschillende behandeling vragen. Vroeger heette pijn in je heupen en knieën gewoon slijtage. Later bleek er meer aan de hand en noemden we het artrose. Nu blijkt dat er zelfs verschillende soorten van artrose zijn. Hoe komt het dat we dat niet eerder wisten? Projectleider: Dr. ir. J.H. Waarsing Universiteit: Erasmus MC Rotterdam Verwachte afronding: 2012
WAT WAS ER HET EERST?
Lokken hart- en vaatziekten artrose uit, vraagt prof. dr. Sita Bierma van het ErasmusMC te Rotterdam zich af in dit onderzoek. Het zou kunnen dat we na afloop van dit project een heel andere kijk op het ontstaan en behandelen van artrose hebben gekregen. Projectleider: Prof. dr.S.M.A. Bierma-Zeinstra Universiteit: ErasmusMC Rotterdam Verwachte afronding: 2013
MET DE MACROLENS INZOOMEN OP HANDARTROSE
Welke informatie kan een MRI-scan geven over ontstekingen in de handgewrichtjes bij artrose? Reumatoloog Margreet Kloppenburg van het LUMC te Leiden zal na afloop van dit onderzoek meer duidelijkheid kunnen geven over de rol van ontstekingen bij handartrose.
2011
blz
9
Met die kennis kunnen artsen de patiënten ook nauwkeuriger behandelen. Projectleider: Dr. G. Kloppenburg Universiteit: LUMC Leiden Verwachte afronding: 2015
DE ERFELIJKHEID VAN ARTROSE
Dr. Ingrid Meulenbelt van het LUMC te Leiden gaat in kraakbeen en bloed op zoek naar het mechanisme dat achter genen zit, die het risico op artrose verhogen. Zij hoopt dat dit onderzoek ertoe leidt dat te voorspellen is of artrose ernstig of minder ernstig zal verlopen. En dat het wegen opent naar een behandeling van de ziekte. Genen zijn stukjes eiwit in de celkernen van ons lichaam, zij bevatten erfelijke informatie. Artrose is voor een deel erfelijk. Maar het is niet precies bekend welke genen die erfelijkheid verklaren. Projectleider: Dr. I. Meulenbelt Universiteit: LUMC Leiden Verwachte afronding: 2015
HET OPLOSSEN VAN SUPERLIJM
Dit onderzoek baant de weg naar nieuwe manieren om de stijfheid van gewrichten te verminderen. Mensen met artrose hebben daar veel last van. Die stijfheid komt doordat er te veel collageen in het gewrichtskapsel wordt gemaakt. Collageen is een lijmachtig spul dat overal in ons lichaam voorkomt en zorgt voor stevigheid en soepelheid, bijvoorbeeld van je huid. Een ophoping van te veel collageen noemt men fibrose. Projectleider: dr. P.M. van der Kraan Universiteit: UMC st Radboud Nijmegen Verwachte afronding: 2014
BOT EN KRAAKBEEN: VAGE KENNISSEN OF VETTE LIEFDE?
Medisch bioloog dr. Simon Mastbergen gaat onderzoeken hoe kraakbeen en bot elkaar beïnvloeden bij het ontstaan van artrose. Het meeste onderzoek naar artrose richt zich óf op kraakbeen óf op bot. Naar de wisselwerking tussen beiden is nog niet veel onderzoek gedaan. Bij artrose raakt het kraakbeen in de gewrichten beschadigd. Maar ook het bot onder het kraakbeen verandert. Projectleider: dr. S.C. Mastbergen Universiteit: UMC Utrecht Verwachte afronding: 2011
RESULTAAT: GEEN BOT MAAR KRAAKBEEN
Als kraakbeen beschadigt, herstelt het in principe niet meer. Er wordt veel onderzoek naar gedaan om dat herstel toch mogelijk te maken. Zo zou je beenmergcellen kunnen laat uitgroeien tot kraakbeen. Helaas stopt de verandering van de beenmergcellen bij bot en niet bij kraakbeen. Het veranderen van kraakbeen in bot heet terminale differentiatie: om kraakbeen te krijgen moet de terminale differentiatie worden gestopt. Projectleider: dr. P.M. van der Kraan Universiteit: UMC st Radboud Nijmegen Verwachte afronding: 2012
CHECK: HET GROOTSTE ARTROSEONDERZOEK OOIT
Er zijn 1,2 miljoen mensen met artrose in Nederland. Daarmee is het de meest voorkomende reumatische ziekte. Toch is er nog weinig over bekend.
Wat veroorzaakt artrose? Vele onderzoekers bogen zich al over deze vraag. En ook al komen zij steeds dichter bij het antwoord, de bron van het kwaad is nog niet gevonden. Zitten er soms foutjes in ons erfelijk materiaal, ons DNA?
Dat is de reden dat het Reumafonds het initiatief nam voor een grootschalig, 10 jaar durend onderzoek naar het natuurlijk verloop van artrose in heup en knie. Het Reumafonds financiert het onderzoek in het kader van zijn 75-jarig bestaan in 2001 met een jubileumbedrag van 2,3 miljoen euro.
Projectleider: dr. A. Blom Universiteit: UMC st Radboud Nijmegen Verwachte afronding: 2011
Projectleider: prof. dr. H. Bijlsma Universiteit: UMC Utrecht Verwachte afronding in 2013
DE BRON VAN HET KWAAD
P-AL
Mei
2011
blz
10
DE ARTROSE HOROSCOOP
Zal deze patiënt ernstige artrose krijgen, of zal het wel meevallen? En hoe snel zal de aftakeling van het gewricht gaan? Dit zijn moeilijke maar zeer belangrijke voorspellingen die een arts dagelijks doet. Hij moet beslissen of hij moet opereren, veel of weinig medicijnen moet geven, of dat hij voorlopig niets hoeft te doen. Projectleider: dr. C.C. van Donkelaar Universiteit: TU/e Eindhoven Verwachte afronding:2012
VAN GROF NAAR FIJN: ARTROSE BEOORDELEN OP RÖNTGENFOTO’S
Het is nog steeds moeilijk om de veranderingen die artrose aan kraakbeen en bot in een gewricht veroorzaakt, goed te meten op een röntgenfoto. Met moderne beeldvormende technieken zoals MRI-scans gaat dat niet veel beter en het is bovendien veel duurder. Projectleider: Dr. F. Lafeber Universiteit: UMC Utrecht Verwachte afronding: 2010
OP DE EVENWICHTSBALK
Knieartrose is niet te genezen. Maar je kunt wel oefeningen doen om de spieren rond de knie te versterken, zodat zij de klappen opvangen bij het lopen en niet de knie zelf. Zonder spieren banden, pezen en meniscus zou de knie een onstabiel geheel zijn dat alle kanten op beweegt. VOOR MEER INFORMATIE:
Projectleider: dr. M. Steultjens Universiteit: VUmc Amsterdam Verwachte afronding:2011
HTTP://WWW.REUMAFONDS.NL/INFORMATIEVOOR-DOELGROEPEN/PATIENTEN/ONDERZOEK/ ARTROSE
DE P-AL ZOEKT
GEZOCHT: NIEUW BEWIJSMATERIAAL IN ZAAK KNIEBLESSURE
Een gescheurde kruisband na een plotselinge draai van de knie is een veel voorkomende (sport)blessure. Maar waarom loopt iemand na een gescheurde kruisband zo’n grote kans op artrose? De Rotterdamse klinisch onderzoeker (afdeling orthopedie) dr. Max Reijman, gaat proberen deze vraag te beantwoorden.
DE P-AL IS NOG STEEDS OP ZOEK NAAR MENSEN DIE ONS BESTUUR WILLEN KOMEN VERSTERKEN. HEEFT U INTERESSE, MELDT U DIT DAN BIJ HET SECRETARIAAT.
Projectleider: dr. M. Reijman Universiteit: Erasmus MC Rotterdam Verwachte afronding:2012
EMAIL:
[email protected]
ARTROSEMETERS
Iemand kan ernstige met artrose samenhangende afwijkingen in zijn knie hebben, terwijl hij weinig pijn heeft. De vraag is dus wat je artrose noemt: de klinische klachten, zoals pijn en bewegingsbeperkingen, of de veranderingen van de weefsels in de knie.
POST: P-AL POSTBUS 73, 4630 AB HOOGERHEIDE
Projectleider: Prof. dr. ir. H. Weinans Universiteit: Erasmus MC Rotterdam Verwachte afronding: 2012 P-AL
TEL.NR.: 0164-613079
Mei
2011
blz
11
Dat brengt te gelijkertijd met zich mee, dat ook de P-AL na goedkeuring van de Bond ( zo staat het nu eenmaal in de “oude “statuten ) haar statuten dient aan te passen.
VAN DE VOORZITTER BESTE P-AL LEDEN,
De ledenvergadering van 16 april j. l. zit er weer op. Een vergadering die bezocht werd door 44 personen en naar mijn mening als zeer geslaagd kan worden omschreven.
Dit is inmiddels via Elma bij een notaris in gang gezet en besproken. Zodra deze nieuwe statuten een feit zijn ( wij verwachten medio september ), laten wij dit mogelijk op de eerst volgende ledenvergadering en via onze nieuwsbrief aan u weten.
Tijdens deze vergaderingen zijn verschillende onderwerpen aan de orde gekomen zoals;
.. .. .. . .. ..
Lustrumviering 2011. Zelfstandigheid P-AL. Statuten P-AL Cijfers 2010 en prognose 2011 (Dhr. Rens). Kascontrole. Contributie betaling 2011. Folders bij artsen, fysiotherapeuten en ziekenhuizen. Regio vergaderingen. Vernieuwing website. (Frank v. Duffelen) Boekje zorgwijzer. Herverkiezing secretaris en penningmeester.
Over al deze onderwerpen leest u meer in het verslag van de ledenvergadering verderop in deze nieuwsbrief.
Voorwaar geen slecht aantal, al kunnen we natuurlijk altijd nog meer leden gebruiken, die folders bij huisartsen, fysiotherapeuten en ziekenhuizen - met toestemming van de betreffende arts - willen neerleggen…… en die dan ook regelmatig controleren of er nog voldoende voorraad aanwezig is. Als dit dan niet zo blijkt te zijn, dat deze leden de folders opnieuw bij ons secretariaat zullen bestellen. U moet bedenken, dat er geen goedkopere reclame is dan deze en het is bewezen, dat er hierdoor zeker nieuwe leden zijn bijgekomen..
Toch wil ik ook een aantal punten nader bezien. Voor wat onze zelfstandigheid betreft, die wordt met onmiddellijke ingang, of uiterlijk per 1 januari 2012 van kracht zodra de nieuwe statuten, die door de Reumabond zijn gepresenteerd aan de leden op de bondsvergadering van 16 april j. l. - en waarvan ik de uitkomst tijdens het schrijven van dit stukje nog niet wist – zijn goedgekeurd. Gezien de voorgeschiedenis, waar ik ook bij betrokken ben geweest, ga ik er zonder meer van uit, dat de nieuwe statuten door de Bondsleden zijn aanvaard.
P-AL
Voor wat de folderactie bij huisartsen e. d. betreft, kan ik u zeggen, dat wij zeer tevreden zijn over de medewerking die wij van u als lid mogen ontvangen. Momenteel werken zo’n 71 leden mee, om deze actie te laten slagen.
Mei
Voor wat de regiovergaderingen betreft, ben ik minder enthousiast. Het is u bekend, dat wij een eerder geplande regiovergadering in Eindhoven op 13 oktober j. l. wegens de geringe belangstelling hebben moeten afblazen. Van de 130 aangeschreven leden hebben er toen slechts 11 positief gereageerd. Omdat wij er als bestuur van uit gingen, dat we dit als een incident moesten beschouwen, hebben wij besloten om een nieuwe poging te wagen en wel in Assen op 24 maart j. l.
2011
blz
12
Hiervoor hebben wij tijdig onze leden in Friesland, Groningen, Drenthe en de Flevopolder aangeschreven in de veronderstelling, dat het nu zou moeten lukken om voldoende leden te enthousiasmeren. Helaas hebben we wederom moeten vaststellen, dat het ook deze keer niet is gelukt om voldoende leden naar Assen te krijgen. Voor deze laatste poging hebben zich slechts 7 leden aangemeld. U zult begrijpen, dat bij zo’n klein aantal aanmeldingen ( 11 en 7 ), doorzetten niet verantwoord was. Hierbij moet u bedenken dat er veel voorwerk moet worden verricht door zowel het ziekenhuis, de arts of fysiotherapeut en het bestuur om zo’n regiobijeenkomst te laten slagen, Dit is dan ook de reden, dat het bestuur jammer genoeg heeft moeten besluiten, om voorlopig af te zien van regiobijeenkomsten. Het kost de nodige energie en leidt vooralsnog tot niets. Sprak ik eerder over 71 leden die meedoen aan de folderactie, 12 van hen hebben zich ook bereid verklaard, om assistentie te verlenen bij regiovergaderingen. Nu deze vergadingen voorlopig van de baan zijn, wil ik deze leden bedanken voor hun bereidwillige medewerking.
dat onze secretaris Monique v. Poecke en onze penningmeester Elma v. Mourik zijn herkozen voor de komende vier jaar. (t/m september 2015) Deze stemming was noodzakelijk ( men wordt statutair Monique v. Poecke voor maximaal vier jaar gekozen ) , omdat de huidige termijn van vier jaar voor zowel de secretaris als de penningmeester a. s. oktober afloopt. Wij feliciteren zowel Monique als Elma met deze herverkiezing. Voor hen is het in ieder geval duidelijk; Zij kunnen er - evenals de afgelopen vier jaar de komende vier jaar weer met volle kracht tegenaan. Wij hopen u de eerst volgende bijeenkomst, die wordt gehouden op 8 oktober a. s. in Maarssen, opnieuw te mogen begroeten. Rest mij nog u een fantastische zomer met veel mooi weer toe te wensen. Met vriendelijke groet, Wim v. d. Heijden.
Wellicht is het in de toekomst mogelijk om alsnog een beroep op deze leden te doen, als wordt besloten opnieuw een poging te wagen om regiovergaderingen te organiseren. Tot slot wil ik u nog melden, dat er tijdens onze ledenvergadering in Maarssen op 16 april j. l. in een stemming bij hand op steken door de leden met overweldigende meerderheid is besloten, Elma v. Mourik
P-AL
Mei
2011
blz
13
:: Samen in zorg :: Poly-Artrose Lotgenoten Vereniging
Anne-Lies Toorians blijft saxofoon spelen, ondanks alle pijn in de gewrichten.
Actief bijdragen aan d^ggbl o^k`Zk^g en hg]^ksh^d ÊÌiÛ>ÊÜiÀ`ÊÌ`iÌÊ`>ÌÊiiÃÊ/À>ÃÊx{®Ê«Þ>ÀÌÀÃiÊ
iivÌ°ÊiÌÊÀ>>LiiÊÊ
>>ÀÊ}iÜÀV
ÌiÊÜÀ`ÌÊÃÌii`ÃÊ`ÕiÀ°Ê Daardoor heeft ze pijnlijke en stijve gewrichten. Het duurde lang voordat die diagnose werd gesteld. “Daarom zit ik nu in de Poly-Artrose Lotgenoten Vereniging. Om te voorkomen dat andere mensen ook zo lang moeten wachten.”
OVERDRUK UIT HET MAGAZINE ZORG VOOR BEWEGING MEER INFO: WWW.ZORGVOORBEWEGING.NL
P-AL
Mei
2011
blz
14
Een rare bijkomstigheid. Op die manier ontdekte Anne-Lies Toorians elf jaar geleden dat er ‘iets mis was met haar wervels’. Toorians raakte betrokken bij een auto-ongeluk. Toen de artsen in het ziekenhuis een foto van haar nek maakten, zagen ze dat ze een whiplash had. Maar ook dat haar tussenwervelschijven een stuk dunner waren dan normaal. Er zaten bovendien kleine uitstulpingen van wildgroei van bot op de wervels. “Slijtage, zo noemden de artsen het toen”, zegt Toorians. “En daar kon ik het mee doen. Ik werd naar huis gestuurd met een doorverwijzing naar de fysiotherapeut voor oefeningen voor m’n whiplash. Maar niet naar de reumatoloog.”
Geen slijtage Toorians weet nu dat wat ze die dag op de foto zag, geen slijtage (artrose) is. Artrose is degeneratie van het kraakbeen. Het kraakbeen wordt steeds slechter van kwaliteit en kan zelfs helemaal verdwijnen. Het kan een reumatische ziekte zijn. “Maar poly-artrose was toen nog een ondergeschoven kindje. Zes jaar geleden kreeg ik ook last van mijn onderrug, knieën en heupen. De huisarts verwees me toen pas naar een reumatoloog. Die maakte nieuwe foto’s en concludeerde dat het kraakbeen in mijn hele lichaam was aangetast. Poly-artrose dus, oftewel artrose in meerdere gewrichten.”
Opgelucht Toorians herinnert zich die dag niet als een schokkende of verdrietige gebeurtenis. “Ik was blij en opgelucht dat ik nu eindelijk wist wat er aan de hand was. Ik had al jaren last van mijn gewrichten. Ze waren pijnlijk en stijf en belemmerden me vaak in mijn werk als administratief medewerker. In de jaren voor het ongeluk had ik ook al vaak een stijve nek, alsof alles op slot zat. Achteraf logisch, want je spieren proberen die wervels en uitstulpingen op hun plek te houden. Vandaar dat ze heel stram en stijf worden.”
Dat is prettig. Maar ik ben vooral lid geworden van P-AL om te bevorderen dat er meer onderzoek wordt gedaan. Er is nog zo weinig bekend over artrose. Voor sommige patiënten is het een oplossing om een nieuwe heup of knie te krijgen. Daarom gaan veel mensen met artrose ook naar de orthopedisch chirurg. Maar een nieuwe nek of rug plaatsen, dat gaat natuurlijk niet.”
Gezonde voeding De ziekte zelf is helaas niet te genezen. Wel kunnen de klachten verlicht worden door fysiotherapie, oefentherapie, ergotherapie, ontspanningsoefeningen en gezonde voeding. “Onderzoekers adviseren bijvoorbeeld zo min mogelijk vlees te eten, vanwege de dierlijke eiwitten. Die hechten zich namelijk aan de aanhechting van je spieren bij de gewrichten en bij artrosepatiënten geeft dat pijn.” Toorians volgde ook een speciaal pijnmanagementprogramma op de revalidatieafdeling. “Daar ben ik begeleid door een revalidatiearts, fysiotherapeut, psycholoog en maatschappelijk werker. Ik kreeg tips, bijvoorbeeld dat je beter zittend kunt strijken, maar leerde ook ontspanningsoefeningen. Zodat je beter met de pijn kunt omgaan.”
Bewegen is belangrijk Sinds een half jaar zit Toorians ook in het bestuur van P-AL. “Zo draag ik actief bij aan het vergaren van meer informatie. Want hoe meer er duidelijk wordt over de ziekte, hoe meer er ook bekend wordt over de behandeling. Zo is al ontdekt dat het belangrijk is dat je blijft bewegen. Het ‘ontzien’ van de gewrichten is verkeerd, je moet ze juist zo soepel mogelijk houden.” Een advies wat Toorians zelf ook ter harte neemt. “Ik wandel en fiets iedere dag anderhalf uur. Zo probeer ik mijn conditie op peil te houden. Verder richt ik mijn leven zo normaal mogelijk in. Ik speel bijvoorbeeld nog steeds saxofoon. Desnoods met pijnstillers. Ik heb geen zin om achter de geraniums te belanden.”
Wachten op diagnose Toorians zat na dat ‘etiket’ niet bij de pakken neer. “Integendeel. Ik ben nog net zo actief als voor de diagnose. Ik sport, maak muziek, doe vrijwilligerswerk. Maar ik vind het achteraf wel jammer dat het zo lang heeft geduurd voordat ik wist wat ik had. Daarom ben ik ook lid geworden van de PolyArtrose Lotgenoten Vereniging.” Die landelijke vereniging, afgekort tot P-AL, behartigt de belangen van patiënten met poly-artrose. P-AL verzamelt informatie, geeft voorlichting, bevordert wetenschappelijk onderzoek en organiseert lotgenotencontactdagen.
Poly-artrose Poly-artrose is een reumatische ziekte, waarbij het kraakbeen in kwaliteit en kwantiteit achteruit gaat. Het treedt vaak in nek, onderrug, knie, heup, duim en grote teen op. De ziekte is niet leeftijdsgebonden; ook jonge mensen kunnen het krijgen. Bij poly-artrose gaat het kraakbeen in meerdere gewrichten achteruit. De P-AL (Poly-Artrose Lotgenoten Vereniging) is een landelijke artrosevereniging die de belangen van polyartrose-patiënten behartigt. Kijk voor meer info op www.poly-artrose.nl.
Tips uitwisselen “Het is heel fijn om met mensen te praten die hetzelfde hebben”, zegt Toorians. “Je wisselt tips uit en je weet van elkaar waar je het over hebt, je hoeft weinig uit te leggen.
P-AL
Mei
2011
blz
15
BEHANDELING VAN SPIERKNOOPJES EFFECTIEF BIJ SCHOUDERPIJN Een therapie, gebaseerd op het behandelen van spierverhardingen, is succesvol bij schouderklachten. Dit blijkt uit onderzoek van de Groningse fysiotherapeut Carel Bron.
MTRPS
MTrPs blijken inderdaad een rol te spelen. Sterker nog; bij alle 72 patiënten met schouderklachten die Bron onderzocht, trof hij meerdere spierverhardingen aan in de schouder. Deze spierverhardingen zijn betrouwbaar vast te stellen door met de handen te voelen (palpatie). Bron stelt dat palpatie van MTrPs in schouderspieren een belangrijke aanvulling is op het lichamelijk onderzoek bij deze patiëntengroep.
Hij promoveert op 19 april bij het UMC St Radboud in Nijmegen op onderzoek naar de effectiviteit van de therapie. Per jaar heeft twintig tot vijftig procent van de Nederlandse bevolking last van een pijnlijke schouder. De klachten duren vaak lang of komen snel en met enige regelmaat weer terug. Schouderpijn wordt meestal behandeld met pijnstillers, ontstekingsremmers, oefeningen, hormooninjecties of zelfs een operatie. Toch is er geen overtuigend wetenschappelijk bewijs dat deze behandelingen ook echt werken. VERKRAMPINGEN
Opvallend is dat veelvoorkomende pijnlijke verhardingen van schouderspieren niet of nauwelijks als oorzaak van schouderpijn worden gezien. Begeleid door de afdeling IQ healthcare van het UMC St Radboud heeft fysiotherapeut Carel Bron onderzocht, of juist deze pijnlijke spierverhardingen een rol spelen bij schouderpijn. Deze zogenaamde myofasciale triggerpoints (MTrPs) zijn kleine plaatselijke verkrampingen in spieren, waardoor een pijnlijk ‘spierknoopje’ ontstaat. Deze spierknoopjes ontstaan door een of andere vorm van overbelasting en blijven soms lang bestaan.
Dat spierverhardingen niet eerder als oorzaak zijn onderzocht, schrijft Bron voor een deel toe aan de moderne medische technologie: “Wij hechten meer waarde aan beeldvormende technieken dan aan het lichamelijk onderzoek van de patiënt. MTrPs zijn niet of nauwelijks zichtbaar te maken met deze technieken. Alleen, we behandelen geen foto’s of scans, maar patiënten.” PijnverminderingBron heeft het effect van een al langer bestaande therapie onderzocht, die bestaat uit een combinatie van massage- en rekoefeningen gedurende drie maanden. Door deze MTrP-therapie vermindert het aantal spierverhardingen, waardoor de pijn minder wordt en de patiënt weer beter kan bewegen. Deze therapie is relatief goedkoop en weinig belastend voor de patiënt. Volgens Bron moet palpatie van MTrPs worden opgenomen in het standaard lichamelijk onderzoek voor patiënten met schouderklachten. Hij is ervan overtuigd dat deze relatief eenvoudige techniek ook bruikbaar is voor klachten in andere delen van het lichaam.
BRON: UMC ST RADBOUD IN NIJMEGEN
P-AL
Mei
2011
blz
16
VOLDOENDE ACTIEF MET NIEUWE HEUP Een aanzienlijk deel van de mensen met een nieuwe heup krijgt een jaar na de operatie weer voldoende beweging. Dat blijkt uit een onderzoek van Robert Wagemakers en collega’s van het UMC Groningen, dat is gepubliceerd in Physical Therapy 2011. Zij onderzochten voor de eerste keer prospectief hoeveel lichaamsbeweging mensen na een totale heupoperatie krijgen.
Hoewel deze bevindingen als positief beschouwd kunnen worden, wordt ook duidelijk dat een groot deel van de mensen met een kunstheup onvoldoende lichaamsbeweging krijgt, schrijven Wagemakers en collega’s. Deze groep zou gestimuleerd moeten worden om vaker lichamelijk actief te zijn. Bron: NVTG /Twan van Venrooij
Voldoende lichamelijke activiteit is voor iedereen goed, maar voor mensen die een heupoperatie hebben ondergaan, zijn er mogelijk nog meer voordelen van bewegen. De positieve effecten hiervan op spierkracht, balans en coördinatie lijken er bijvoorbeeld voor te zorgen dat mensen die regelmatig lichamelijk actief zijn, minder vallen. En juist met een kunstheup kan een val ernstige gevolgen hebben. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat lichamelijke activiteit de botdichtheid verhoogt, waardoor er minder kans is dat de prothese los gaat zitten. Er is echter nog nauwelijks onderzoek gedaan naar de hoeveelheid lichaamsbeweging die mensen met een heupprothese krijgen. Wagemakers en collega’s hebben dit uitgezocht door 653 osteoporosepatiënten met een kunstheup één jaar na hun operatie een vragenlijst te laten invullen. De deelnemers aan het onderzoek, met een gemiddelde leeftijd van 70 jaar, waren per week gemiddeld 1468 min (bijna 25 uur) lichamelijk actief, voornamelijk tijdens huishoudelijke activiteiten en hun vrije tijd. Daarmee voldeed 67% aan de richtlijnen voor een gezonde hoeveelheid beweging, een cijfer dat redelijk overeenkomt met het percentage mensen uit de algemene bevolking dat voldoende beweegt (61%).
P-AL
REUMA IN BEWEGING DAG WORDT GEHOUDEN OP 1 OKTOBER 2011 Onlangs heeft de vakgroep reumatologie besloten ook dit jaar weer een Reuma In Beweging Dag te organiseren. Dit keer zal het plaatsvinden in sport- en ontspanningscentrum Wellnesselande te Barendrecht Het thema voor Wereldreumadag is dit jaar “Move to Improve”. Met als subthema “Mentaal beter”. Helemaal passend bij Reuma In Beweging. U word hierover natuurlijk nog op de hoogte gehouden, maar u kunt de datum alvast in uw agenda noteren. BRON: MAASSTAD ZIEKENHUIS ROTTERDAM
Mei
2011
blz
17
HET IS BEKEND DAT SOMMIGE WEBSITES DE EUROPESE ZIEKTEVERZEKERINGSKAART TEGEN BETALING AANBIEDEN.
MEDISCHE BEHANDELING IN HET BUITENLAND EUROPESE ZIEKTEVERZEKERINGSKAART
Dankzij de Europese ziekteverzekeringskaart (European Health Insurance Card, EHIC) krijgen inwoners van lidstaten van de Europese Unie, IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland tijdens een tijdelijk verblijf in het buitenland gemakkelijker toegang tot de gezondheidszorg. Dus als u in het buitenland op vakantie gaat, een zakenreis of uitstapje maakt of gaat studeren, moet u niet vergeten een kaart aan te vragen. Een Europese ziekteverzekeringskaart bespaart u tijd, rompslomp en geld als u in het buitenland ziek wordt of gewond raakt.
WAT ZIJN DE PRAKTISCHE VOORDELEN VAN DE EUROPESE ZIEKTEVERZEKERINGSKAART?
Met deze kaart krijgt u dezelfde toegang tot de openbare gezondheidszorg (bijvoorbeeld een arts, apotheek, ziekenhuis of gezondheidscentrum) als de onderdanen van het land dat u bezoekt. Als u medische zorg nodig hebt in een land waar gezondheidszorg in rekening wordt gebracht, worden de gemaakte kosten meteen vergoed, of nadat u in uw eigen land bent teruggekeerd. Het uitgangspunt is dat u de zorg krijgt die u nodig hebt om uw verblijf te kunnen voortzetten.
We wijzen u erop dat de kaart kosteloos verkrijgbaar is via uw zorgverzekeraar. De National Health Service in het Verenigd Koninkrijk heeft een gids waarin u per land kunt opzoeken hoe u toegang tot gezondheidszorg krijgt tijdens een bezoek aan landen in de Europese Unie plus IJsland, Noorwegen en Liechtenstein. Ook wordt hier aangegeven hoe u terugbetaling van gemaakte kosten aanvraagt. EHIC
Het model voor de Europese ziekteverzekeringskaart is uniform voor de gehele EU, al hangt de taal van de kaart af van de nationale taal/talen van de lidstaat die de kaart uitgeeft. Hierdoor kunnen zorgverstrekkers in elke lidstaat de kaart meteen identificeren. De achterzijde van de kaart kan van land tot land enigszins afwijken.
IS DE GEZONDHEIDS ZORG GRATIS?
Het is echter van belang op te merken dat uw uitgaven voor gezondheidszorg niet door de kaart worden gedekt als u in het buitenland reist om te worden behandeld voor een aandoening of verwonding die u had voordat u ging reizen.
Afhankelijk van de wetgeving van het land waar u verblijft, is de gezondheidszorg gratis of als u moet betalen, worden de kosten vergoed.
De kaart biedt ook geen dekking voor particuliere zorgverstrekkers.
P-AL
Mei
2011
blz
18
Als u vooruit moet betalen, garandeert de kaart dat u geld terugkrijgt in dat land of, als u de terug betalingsprocedure niet hebt kunnen uitvoeren, dat de kosten snel na uw terugkeer door uw zorgverzekeraar worden vergoed. De gezondheidszorg wordt geleverd overeen komstig de wetgeving van het land dat u bezoekt. Als u niet precies weet welke gezondheidszorg en welke kosten door uw kaart worden gedekt, kunt u het beste contact opnemen met de des betreffende instantie van dat land.
WAT GEBEURT ER ALS IK ZONDER DE KAART REIS EN MEDISCHE BEHANDELING NODIG HEB?
Als het nodig is, krijgt u ook zonder de kaart de behandeling die nodig is om uw vakantie te kunnen voortzetten zonder dat u naar huis hoeft terug te gaan voor behandeling. Maar met de kaart krijgt u wel gemakkelijker toegang tot gratis medische zorg ter plaatse en is terug betaling eenvoudiger als u vooruit moet betalen. Daarom wordt u met klem geadviseerd om de Europese ziekteverzekeringskaart mee te nemen wanneer u om persoonlijke of zakelijke redenen op reis gaat naar een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte of Zwitserland.
WELKE ONDERZOEKEN OF TYPEN BEHANDELING ZIJN TOEGANKELIJK VOOR STUDENTEN EN GEDETACHEERDE WERKNEMERS?
Aan beide categorieën personen (studenten en gedetacheerde werknemers) wordt een Europese ziekteverzekeringskaart verstrekt, die in hun geval het E 128-formulier vervangt. De Europese ziekteverzekeringskaart geeft deze categorieën toegang tot de behandeling die noodzakelijk is gelet op de duur van hun verblijf. In het geval van detachering of studie kan de periode betrekkelijk lang zijn, en kunnen de toegankelijke behandelingen uitgebreider zijn dan voor een toerist die slechts enkele dagen blijft. BRON: HTTP://EC.EUROPA.EU
TIPS VOOR LEDEN VAN LEDEN: Wanneer je geen knellende autogordel meer wilt voelen, kun je de gordel iets uittrekken en zet er dan een wasknijper op. Zo kan de gordel niet meer terug rollen, behoudt zijn functie en dames het vermindert ook nog eens kreukels in je kleren. TIPGEVER BEKEND BIJ DE REDACTIE.
KAN EEN ARTS WEIGEREN ME TE BEHANDELEN ALS IK MIJN KAART BEN VERGETEN?
Volgens de medische ethiek mag een arts u geen behandeling weigeren als uw gezondheidstoestand behandeling vereist. Er is echter geen garantie dat uw kosten onder dezelfde voorwaarden worden terugbetaald als wanneer u door het tonen van de kaart of een vergelijkbaar document had kunnen bewijzen dat u op dat moment was verzekerd. De arts of medische instelling kan u vragen de volledige kosten te betalen of een gedeelte van de kosten vooruit te betalen, terwijl dit aan een verzekerde in dezelfde lidstaat niet zou worden gevraagd. In een noodsituatie kan uw zorgverzekeraar u helpen door u een tijdelijk vervangingscertificaat te faxen of te mailen. Dit certificaat biedt dezelfde dekking als de Europese ziekte verzekeringskaart.
P-AL
Mei
2011
blz
19
FLORIADE 2012 VENLO DE MEEST TOEGANKELIJKE OOIT!
In 2012 vindt in Venlo de Floriade plaats, de Wereld Tuinbouw Expo die eens in de tien jaar in Nederland plaatsvindt. Deelnemers van over de hele wereld laten de bezoekers kennis maken met de mooiste en zeer bijzondere bloemen, bomen, groenten en fruit, en met innovatieve en duurzame voedseltechnologie. Het is een spectaculair evenement voor jong en oud rondom lifestyle, welness, technologie en voedsel. De Floriade 2012 staat bewust en nadrukkelijk dicht bij de burger. Oók de burger met een fysieke of verstandelijke beperking. De Floriade-organisatie, de Gehandicaptenraad Venlo, seniorenraad Venlo en de gemeente Venlo hebben de handen ineen geslagen en samen de Projectgroep Toegankelijkheid Floriade 2012 in het leven geroepen. Dit om toegankelijkheid binnen de Floriade 2012 in de meest brede zin van het woord aan te jagen en aan te sturen. De Floriade 2012 heeft naast het centrale thema nog een aantal kernthema’s, waaronder gezondheid, innovatie en duurzaamheid. Daarbij is aansluiting gezocht voor een integraal pakket aan toegankelijkheidsmaatregelen.
P-AL
Mei
De focus ligt op de fysieke inrichting van de Floriade en omgeving: het park zelf natuurlijk, de openbare ruimte, de speeltuinen en alle ruimten die voor publiek toegankelijk zijn in de InnovaToren, Villa Flora en het entreegebouw. Zelfs de kabelbaan, die een prachtige blik op het park mogelijk maakt, is toegankelijk voor mensen in een rolstoel! Daarnaast zorgt Kersten Revalidatietechniek er voor dat er een uniek assortiment aan mobiliteitshulpmiddelen op de Floriade beschikbaar is. Bezoekers van de Floriade kunnen hier gratis gebruik van maken. Wel wordt aangeraden om deze middelen vooraf te reserveren via de website van de Floriade. Het assortiment is speciaal samengesteld om ook de bezoeker met fysieke beperkingen zorgeloos te laten genieten van al het moois dat de Floriade te bieden heeft.
2011
blz
20
De gemeenteraad van Venlo heeft eind 2007 de uitgangspunten van Agenda 22 omarmd en besloten deze als visie te gebruiken voor het nieuwe gehandicaptenbeleid.
Ook heeft de Projectgroep meegekeken bij het ontwerp van de nieuwe website, en geadviseerd over interne en externe communicatie over het onderwerp toegankelijkheid.
Agenda 22 gaat over gelijke rechten en kansen, de samenwerking zoeken, samen beleid maken voor een brede toegankelijkheid en dat vervolgens in de praktijk brengen. Agenda 22 neemt als uitgangspunt ‘inclusief beleid’, dit betekent dat er al bij het eerste idee en ontwerp van voorzieningen en activiteiten rekening gehouden wordt met fysieke en sociale toegankelijkheid voor iedereen. De Floriade is een evenement wat in dit traject niet overgeslagen mag worden.
De Floriade 2012 in de regio Venlo wordt dan ook de meest toegankelijke Floriade ooit! Het streven is om de Floriade 2012 te kunnen sieren met een ITS-waardering: het Internationaal Toegankelijkheidssymbool. BRON: DE PROJECTGROEP TOEGANKELIJKHEID FLORIADE 2012
De Floriade 2012 staat niet stil, Agenda 22 ook niet. Zowel de gemeente Venlo als de Floriadeorganisatie maken met deze aanpak hun ambities en hun maatschappelijke verantwoordelijkheid waar. De Projectgroep adviseert op het gebied van gebouwen, voorzieningen, producten en diensten.
P-AL
Mei
2011
blz
21
WAAR KOMT PIJN BIJ ARTROSE TOCH VANDAAN?
POTJE Ik heb thuis een potje
In kraakbeen zitten geen zenuwen. Toch is gewrichtspijn een van de belangrijkste klachten van mensen met artrose.
Op het potje staat ‘verdriet’. Ik doe er vaak verdrietjes in, want als ze klein zijn ..... huil ik niet.
Daar staat tegenover dat sommige mensen met kraakbeenverlies helemaal geen pijn voelen.
Steeds als er iets tegenzit Er iets gebeurd wat ik niet wil
Dr. Simon Mastbergen wil voor eens en voor altijd het mysterie van pijn bij artrose oplossen. Want als duidelijk is waar de pijn vandaan komt, kan die ook effectief bestreden worden.
Open ik het potje, Gooi het erin heel stil. Maar gisteren was de laatste Druppel iets te veel
Bekijk het filmpje waarin dr. Mastbergen vertelt over zijn onderzoek dat het Reumafonds financiert.op : http://www.reumafonds.nl/actueel/ nieuwsoverzicht/Waar-komt-pijn-bij-artrose-tochvandaan.aspx
Van al die stukjes klein verdriet Kreeg ik een brok in mijn keel. Mijn hand begon te trillen Verdriet vloog met golven uit de pot Een traan begon te rollen, Ik voelde mij erg rot.
Dr. Mastbergen richt zich in het onderzoek op knie-artrose, omdat deze vorm relatief veel voorkomt. Naar verwachting zullen de uitkomsten ook gelden voor heupartrose.
Een onbedaarlijk snikken deed me trillen overal, Ik zat echt tot mijn haren
Dr. Mastbergen: “We moeten duidelijk kunnen krijgen waardoor de pijn bij artrose precies veroorzaakt wordt.
In het diepste diepe dal Het was met rood omrande ogen
De pijn is dan veel beter te bestrijden, waarmee een droom uitkomt voor mensen met artrose. En daar doen we het voor. Het uiteindelijke doel is om artrose echt te genezen. We komen daarin steeds een stap verder.” Dr. Mastbergen verwacht in 2014 zijn onderzoek af te ronden.
Toen ik mijzelf weer rustig kreeg, Opgelucht keek ik naar mijn potje Het potje ..
Dat was leeg.
Dus zie je iemand lopen, BRON: HET REUMAFONDS
Rode ogen en heel bedeesd Dan vraag je niets meer, Dan weet je, haar potje is pas vol geweest. Toon Hermans
P-AL
Mei
2011
blz
22
regeling voor”, zei de mevrouw door de telefoon. Toen ik de huisarts aan de lijn kreeg vertelde hij meteen dat de verzekering me hiervoor wel niet zou willen helpen.
DILEMMA Het gaat steeds slechter. Kan nauwelijks nog douchen. De voordeur haal ik nog net. Voor mijn kinderen heb ik me lang beter voorgedaan dan het in werkelijkheid met me gaat. Uiteindelijk toch door de mand gevallen en tenslotte gecapituleerd.
“Dat doen ze haast nooit!”merkte hij op. Een financiële kwestie vroeg ik me af? “Wat schrijf ik op?”vervolgde hij..: “Dat u last hebt van droge ogen en een droge mond door Sjőgren?”
Een kleine supermarkt brengt nu mijn boodschappen thuis en mijn dochter brengt wat extra dingen. Het is een opluchting, maar stemt me ook verdrietig. Eigenlijk was het boodschappen doen voor mij de laatste maanden echt een uitje geworden! Autorijden lukt niet meer.
Ik realiseerde me dat ik hoogstens drie minuten had om een relevant antwoord te geven. “Maar, hoor eens, ik heb nu al dertien jaar naast Sjőgren ernstig last van poly-artrose. Daarom heb ik toen een scootermobiel, een rolstoel, een toilet en een badkamervoorziening gekregen. Toen mijn man overleed was die al jaren ook mijn mantelzorger. Ik gebruik spalken voor mijn handen. Als ik op de grond val, kan ik niet alleen opstaan. Nee, daar hoef ik niet eens iets voor te breken! Volgende week wordt ik geopereerd.
’s Avonds ga ik – sinds ik alleen ben – naar bed met mijn mobile telefoon. In noodgeval te gebruiken. De kinderen dringen er nu op aan dat ik een personenalarmering aanvraag. “Mam, ze hebben ook alarmhorloges! Die zien er niet gek uit hoor!”
De kinderen gaan zich zorgen maken. Daarom vraag ik dat aan.” Hij beloofde het briefje op te sturen naar de verzekering. Gisteren kreeg ik het zelf thuis. Er staat op: Sjőgren en poly-artrose, kan niet zelfstandig overeind komen en woont alleen.
Natuurlijk realiseer ik me dat het misschien wel verstandig is om die stap te nemen. Sinds ik – op medisch advies – in een beter toegankelijke woning woon, mis ik mijn oude buurtjes. Wij hadden – op vriendschappelijke wijze – een duidelijke sociale controle.
Zal ik bij de Zorg verzekering na vragen of ik deze toelichting misschien moet verduidelijken?
In de nieuwe woning is dat niet het geval. Hier woont jong (werkend) en ouder (chronisch ziek of lichamelijk beperkt) bij elkaar.
Uit een stoel opstaan of uit bed komen kost me ook moeite, maar dat is nog geen noodsituatie.
De zieken kunnen niet helpen, de jongeren zijn druk met hun eigen leven.
Wat een dilemma, de reumatoloog weet ongeveer alles van me, maar voor de huisarts voel ik me langzamerhand een anonieme onbekende.
De thuiszorg hielp me buitengewoon snel toen ik de stoute schoenen had aangetrokken om het probleem aan hen voor te leggen. “U moet de huisarts vragen of hij een machtiging wil schrijven voor de Zorgverzekering, zij hebben daar een P-AL
Groeten van Anne-Gryt Mei
2011
blz
23
LEZING GEHOUDEN DOOR RON VAN DIJEN OP DE CONTACTDAG VAN 16 APRIL 2011 Ron van Dijen is al jaren lid van de P-AL en vroeg aan het bestuur om een lezing te mogen houden voor zijn mede-lotgenoten over de gunstige werking van het zonlicht op de aandoening artrose.
een bekende homeopatische arts. Samen met deze dokter heeft hij ook het boek geschreven. Volgens deze arts verspreid het licht van de zon zich via de ogen en deblokkeren de zenuwbanen. Neurotransmitters worden aangemaakt. Het lichaam wordt in feite bevrijd van alle schadelijke stoffen. HET LICHAAM REGENEREERT DOOR ZONLICHT.
Hij heeft al eerder eens tijdens een P-AL bijeenkomst een verslag gedaan over wat warmte en zon doen voor mensen met reumatische aandoeningen. Zijn verhaal ging toen over zijn verblijf in een bepaald gedeelte van Griekenland. Om te beginnen stelt Ron zich voor aan die leden die hem nog niet kennen. SUNGAZING
Hij laat een opname zien van Omroep Brabant waar hij te gast is geweest om uitleg te geven over zijn visie over zonlicht. Ook naar aanleiding van de uitgave van een boek waar hij daar over heeft geschreven met de titel : Sungazing. Sungazing, of wel zonnestaren is op zich niet gevaarlijk voor de ogen, aldus Ron. Mits je er maar voorzichtig mee omgaat en je het geleidelijk opbouwt.
Het zonnestaren gebeurt op blote voeten. Het liefst in het zand, omdat zand het beste geleid. Hij begrijpt ook wel dat niet iedereen in staat is in de vrije natuur een stuk zand uit te kiezen voor dit ritueel. Hij raadt daarom mensen die b.v. op een appartement wonen, een bakje zand hiervoor te nemen. Ron vertelt wat dit alles tot nu toe voor zijn lichaam heeft betekent. Hij rookt niet meer, drinkt geen alcohol meer en heeft ook steeds minder behoefte aan eten. Hij eet veel fruit en noten. Hij drinkt ook 3 liter water per dag. Dat water heeft hij minstens 4 uur in de zon laten staan. Afgedekt in glazen flessen. Hij gebruikt zeezout om het verlies aan mineralen te compenseren. Na 2 tot 3 weken merk je al resultaat. Uiteraard kun je hierover met je eigen huisarts spreken.
Je kunt het beste hiermee beginnen in het eerste uur van zonsopgang of in het laatste uur voor zonsondergang. De zon heeft dan de minste uvstraling. En uiteraard doe je dit zonder bril of lenzen. Omdat deze het zonlicht versterken en het schadelijk kan zijn voor de ogen. En je moet dit opbouwen vanaf 10 seconden voor een eerste keer. Hoe de opbouw precies in zijn werk gaat, kun je lezen in zijn boek of op zijn website: www.sungazen.com. Ron vertelt dat hij hiermee niet zo maar is begonnen. Hij heeft heel veel hierover gelezen en kwam tot de ontdekking dat veel volkeren de zon beschouwen als een genezende kracht, een bron van welbehagen. Hij wordt ook nauwkeurig, wat zijn gezondheid betreft en om de werking van dit zonnestaren te toetsen, in de gaten gehouden, gecontroleerd door P-AL
Mei
2011
blz
24
EEN VRAAG UIT DE ZAAL:
wat is de reactie van de artsen hierop? Zijn antwoord: tot nu toe nog geen enkele reactie. Terwijl hij zelf heel graag in discussie wil gaan met bijvoorbeeld een reumatoloog. Maar de medische industrie is niet blij met de natuurgeneeskunde. Wederom een vraag uit de zaal: niet iedereen met artrose kan gemakkelijk op blote voeten lopen. Ron zegt dit te begrijpen, maar adviseert, indien mogelijk toch minstens drie kwartier per dag dit te doen. Mensen die anti-depressiva slikken hebben een gebrek aan seratonine en melatonine. Door het sungazing worden deze stoffen door het lichaam aangemaakt. Sungazing dient bij voorkeur staande te worden uitgevoerd. Momenteel is sungazen een duidelijke trend aan het worden. Vele tienduizenden mensen over de hele wereld beoefenen deze techniek en het aantal groeit sterk. Volgens Ron van Dijen is Sungazen een techniek die toegepast wordt voor:
. . .
het ondersteunen en verlichten van ziekte symptomen en ziekteprocessen door regeneratie van lichaamscellen preventief een langer, gezonder en gelukkiger leven
ONDERZOEK NAAR MEDICIJNGEBRUIK “Hoe lang moet ik deze medicijnen nog blijven slikken?” “Dat je zo afhankelijk bent van de medicijnen, dat vind ik erg” “Ik weet niet of het ooit went” “Verstandelijk weet ik dat ik ze nodig heb, maar gevoelsmatig heb ik er zo’n moeite mee” “Soms heb ik ook wel eens gedacht: wat zou er nu gebeuren als ik ze niet meer slik?” HERKENT U DEZE UITSPRAKEN?
En wilt u hier met andere reumapatiënten over discussiëren? Het Erasmus MC is, met financiering vanuit het Reumafonds, een onderzoek gestart naar factoren die van invloed zijn op het slikken van reumaremmers (DMARDs). In het kader daarvan organiseren we een éénmalige focusgroep. Gegevens worden anoniem verwerkt en niet teruggekoppeld naar uw arts. We zijn op zoek naar deelnemers die minder dan twee jaar reumatoide artritis, artritis psoriatica of polyartritis hebben en hiervoor reumaremmers (DMARDs) slikken. In de eerste fase van het onderzoek willen we weten wat voor u redenen zijn om uw medicatie wel of juist niet te slikken. De resultaten van de focusgroep worden gebruikt om een vragenlijst te ontwikkelen die kan voorspellen welke patiënten hun medicijnen niet of niet op de juiste wijze innemen. WILT U ZICH OPGEVEN OF HEEFT U NOG VRAGEN?
Stuur dan vóór 1 juni 2011 een e-mail naar
[email protected].
persoonlijke ontwikkeling en versnelde toename van het bewustzijn.
De focusgroep vindt plaats in het Erasmus MC in Rotterdam. Datum en tijdstip van het groepsinterview zijn in overleg. Reiskosten naar het Erasmus MC zullen worden vergoed.
BRON: RON VAN DIJEN
P-AL
Mei
2011
blz
25
KNIEPROTHESES WERKEN NA 15 JAAR NOG PRIMA De overgrote meerderheid van de knieprotheses (97 procent) werkt 15 jaar na plaatsing nog altijd uitstekend. Dat zegt orthopediste Nele Arnout in Bodytalk. In de komende jaren zullen knieprotheses nog verbeteren omdat de nieuwste generaties nog sterker en slijtvaster zijn, waardoor nog minder deeltjes los zullen komen.
De normale situatie in de knie voor 100 procent nabootsen lukt echter nog niet. We zien soms patiënten die opnieuw kunnen voetballen of skiën met een prothese, maar dat is niet iedereen gegeven. Negentig tot 95 procent is na een jaar zo goed als volledig pijnvrij en er komt nog meer beterschap met de tijd. Maar 5 procent houdt enige mate van hinder over en de oorzaak is vaak niet duidelijk”, aldus Arnout. Door de vergrijzing neemt de vraag naar knieprothesen elk jaar toe.
. . . . . . . . . .
TOP 10 - PATIËNTEN ERGEREN ZICH HET MEEST ALS HUN ARTS: Hun kwaal of ziekte niet (voldoende) serieus neemt; Niet genoeg tijd voor ze heeft; Hun dossier niet doorneemt voorafgaand aan het consult; Tijdens het consult wordt afgeleid door andere zaken, zoals de telefoon of een binnenkomende collega; Geen andere behandelingsmogelijkheden biedt dan de voorgestelde behandeling; Hen niet wil doorverwijzen; Hen teveel eigen keuzes laat maken; Net doet of de patiënt er helemaal geen verstand van heeft; Niet open staat voor alternatieve geneeswijzen; Fouten niet toegeeft.
BRON: CONSUMENTENBOND
DE P-AL ZOEKT
Bron : De Morgen
DE P-AL IS NOG STEEDS OP ZOEK NAAR MENSEN DIE ONS BESTUUR WILLEN KOMEN VERSTERKEN. HEEFT U INTERESSE, MELDT U DIT DAN BIJ HET SECRETARIAAT.
[email protected] P-AL POSTBUS 73, 4630 AB HOOGERHEIDE TEL.: 0164-613079
P-AL
Mei
2011
blz
26
ARTROSEPATIËNTEN LEREN MEER BEWEGEN
WIST U DAT…………..
Het Nivel heeft een beweegprogramma voor artrosepatiënten tussen de 50 en 70 jaar ontwikkeld. Met behulp daarvan leren zij meer en gedoseerd te bewegen. Het programma wordt via internet aangeboden en duurt acht weken. Aanvankelijk kiezen deelnemers een activiteit zoals fietsen, lopen of zwemmen. Ze krijgen via de website wekelijks een opdracht die – aan de hand van een voormeting – is afgestemd op hun niveau. Met de wekelijkse opdracht voeren deelnemers de gekozen activiteit stapsgewijs op.
• U wellicht de contributie voor de P-AL van uw zorgverzekering terug kunt krijgen? • U daarvoor bij het secretariaat een betalingsbewijs kunt aanvragen, nadat uw contributie op onze rekening is bijgeschreven? • Uw vereniging in het najaar van 2011 haar 10-jarig bestaan viert? • Wij nog steeds op zoek zijn naar nieuwe bestuursleden? • De Nieuwsbrief ook te lezen is via onze website www.poly-artrose.nl? • Dat onze website pas geleden in een nieuw jasje is gestoken? • Dat de eerstvolgende lotgenotenbijeenkomst zal plaats vinden op 8 okt. a.s. in Maarssen?
Verder biedt het internetprogramma praktische informatie om dagelijkse problemen en hindernissen op te lossen.
• U ons kunt helpen de P-AL meer bekendheid te geven, door onze folders bij uw huisarts, fysiotherapeut of apotheek neer te leggen? • Dat wij inmiddels weer meer dan 600 leden hebben?
Onder de noemers ‘medicijngebruik’, ‘gezonde voeding’ en ‘omgaan met pijn’, doen deelnemers vaardigheden en kennis op die hen kunnen helpen bij het omgaan met artrose. Om te kunnen deelnemen aan het programma en het onderzoek mogen patiënten niet tegelijkertijd actief onder behandeling zijn bij een fysiotherapeut of specialist. Blijkt het programma op den duur effectief, dan komt het beschikbaar voor iedereen met knie- en heupartrose. Henk Maassen BRON: WWW.ARTROSEINBEWEGING.NL
P-AL
Mei
2011
blz
27
COLOFON: POSTADRES
NOG EVEN DIT...
P-AL Postbus 73 4630 AB Hoogerheide Email:
[email protected]
U kunt zich als lid aanmelden door uw gegevens te e-mailen naar het secretariaat:
[email protected]
BESTUUR
maar u kunt u ook per post aanmelden :
Wim van der Heijden Voorzitter Telefoon: (023) 5630987 Email:
[email protected]
Secretariaat van P-AL Postbus 73 4630 AB Hoogerheide
De contributie voor 2011 bedraagt 17,50 euro bij automatische incasso 14 euro. Opzeggingen tenminste 1 maand voor het einde van het contributiejaar Bank nr 1240.17.819 t.n.v. P-AL.
Monique van Poecke Secretaresse Telefoon: (0164) 613079 Email:
[email protected] Elma van Mourik Penningmeester Telefoon: (0164) 259970 Email:
[email protected] Anne-Lies Toorians Alg. Bestuurslid Telefoon: (013) 2117037 Email:
[email protected]
aangesloten bij het Decennium van het Bewegingsapparaat
CONTACTPERSOON P-AL DIGITAAL
De Reumalijn: Voor al uw vragen over Reuma Maandag t/m Vrijdag van 10.00 tot 14.00 uur
Frank van Duffelen - P-AL Websitebeheerder Email:
[email protected] REDACTIECOMMISSIE
Margreet Lagendijk – Hoofdredactrice Hans Lagendijk – Eindredacteur Leklaan 29, 2987 EJ Ridderkerk Email:
[email protected]
Zorgbelang Gelderland tel: (026) 3842822 www.zorgbelanggelderland.nl
ADVISEURS
G. Limbeek – fysiotherapeut Email:
[email protected] drs T. van Helmond – Psycholoog Email:
[email protected] Prof. dr. J.W.J. Bijlsma - Reumatoloog drs W.W.J. Rosenberg - Orthopedisch chirurg Redactie en bestuur zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van de ingezonden brieven.
Zelfmedicatie kan risico inhouden. Raadpleeg daarom eerst uw arts. Als u dit blad heeft gelezen, gooi het dan niet weg, maar neem het mee naar de wachtkamer van uw huisarts, tandarts, therapeut of andere instelling. (mits akkoord arts/instelling) De mensen kunnen dan tijdens het wachten kennis maken met onze vereniging. P-AL Mei
HET VOLGENDE NUMMER VAN DE P-AL -NIEUWSBRIEF VERSCHIJNT IN AUGUSTUS 2011 COPY VOOR 15 JULI 2011 INLEVEREN. 2011
blz
28