P - A L
N i e u w s b r i e f
Poly - Artrose Lotgenotenvereniging
December 2010
WEBSITE: WWW.POLY-ARTROSE.NL
Jaargang 9, nr 5
BEWEGEN TEGEN PIEPEN EN KRAKEN ALGEMENE LEDENVERGADERING VERHALEN VAN LEDEN P-AL
December 2010
blz 1
BLIJF BEWEGEN BIJ ARTROSE
TELEFONISCH CONTACT
De P-AL wenst u prettige feestdagen en een voorspoedig nieuwjaar.
Onderstaande dames zijn bereid u op een bepaalde dag te woord te staan en uw vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Krijgt u geen gehoor dan kunt u het volgende nummer bellen. Els Montagne Leiden Dagelijks in de ochtenduren
06-20499204
Maya Koop Utrecht 030-2615769 maandag, dinsdag en vrijdag van 9-11 en van 19.30-20.30 ervaringsdeskundige in accupunctuur, homeopathie en WIA/WAO. Mevr. Kruiswijk-van Ooyen Soest 035-6018361 niet op woensdag- en vrijdagochtend heeft nieuwe heup
ME DA ER N
Ida Camman Numansdorp 0186-654157 vanaf 1 oktober tot half mei dagelijks tussen 18.00 en 22.00 uur ervaring met accupunctuur voor de pijnbestrijding Ria Jansen Hazerswoude-Rijndijk 071-3415391 Dagelijks tot 20.00 uur uitgezonderd donderdag Ellie Brouwer-Schmidt Barneveld 0342-422684 Enkel op maandag tussen 16.00 en 18.00 uur Bea Dekker-Stokhof Enschede 053-4618159 Op maandag- en dinsdagmorgen revalidatie, ergotherapie, beweging. Is klinisch psycholoog Joke van Kooij Stadskanaal maandag tot 13.00 uur
0599-653211
INHOUD Telefonisch Contact van de redactie Even voorstellen Van de voorzitter Algemene ledenvergadering 9-10-2010 Plamuur tegen atrose Registratiegehandicaptenparkeerkaarten Bewegen tegen piepen en kraken Reuma?: 4 voedingswaren Blijf bewegen bij artrose Maak de zorg niet kapot!
P-AL
2 3 3 4 5 9 9 10 13 14 15
Twee kunstheupen en -knieën Onderzoek biedt hoop voor versleten knie Presentatie Livit Orthopedie Verhalen van leden Nieuwe knie uit de printer Vertrouwen Tip Misverstanden over artrose Fysiovergoedingen Wist u dat………….. Colofon:
December 2010
blz 2
16 17 18 21 22 23 23 24 26 27 28
VAN DE REDACTIE
EVEN VOORSTELLEN
Onderstaande gedicht staat in mijn kerstkaart te lezen, maar ik wilde het u niet onthouden. Wij wensen u allen hele fijne Kerstdagen en een geweldig 2011!
Beste allemaal, Graag wil ik mij aan jullie voorstellen. Mijn naam is Anne-Lies Toorians en ben een geboren en getogen Tilburgse.
Hartelijke groet van uw redactie, Een aantal jaren geleden kwam ik in aanmerking voor een Pijn-managementprogramma in het Revalidatiecentrum van Tilburg. Dit is een traject wat voor mij veel goed heeft gedaan.
Hans en Margreet Lagendijk
Peinzend kijk ik uit mijn venster, Ik zie de wereld als in rouw, Kale bomen, nergens bloemen en de lucht is dicht en grauw.
Maar uit grijze wolkenvelden, vallen vlokken naar benee, Brengen als uit een sprookjeswereld, licht en vrede met zich mee.
Langzaam gaat het al verdwijnen
Tijdens een van de trainingsdagen stonden er wat standjes in de gang van het centrum. Een van deze stands was bemand door contactpersonen van de P-AL. Ik heb toen wat informatiemateriaal meegenomen. Dit was mijn eerste kennismaking met de P-AL. Ik heb mij toen als lid aangemeld. In de afgelopen jaren heb ik wat Lotgenotencontactdagen bezocht. Dit waren fijne momenten. Nadat er diverse oproepen vanuit de P-AL waren geweest waarin men vroeg om bestuursleden, heb ik hier allereerst goed over nagedacht en besloten om zitting te nemen in het bestuur. Ik heb al jarenlang artrose. Het begon in mijn nek, maar nu zijn zowat alle gewrichten aangetast. Daarnaast heb ik ook fybromyalgie.
Als door een wonder toegedekt Zie hoe het witte donzen sneeuwkleed,
Een vervelende combinatie. Maar door veel te blijven bewegen, kan ik hier nog aardig mee omgaan.
het duister aan het oog onttrekt.
Peinzend kijk ik uit mijn venster, naar die wereld van de schijn. Mocht het, denk ik, eens op aarde Voorgoed zo licht en vredig zijn!
Ik werk in de Zorgsector als medewerker Controlling. Een leuke en afwisselende baan wat mij veel voldoening geeft. Een van mijn hobby’s is musiceren. Ik speel saxofoon in een Drumfanfare en in een Carnavalsorkest. Ik hoop mijn werk en het musiceren nog lang vol te kunnen houden. En daarnaast mij in te zetten voor de P-AL. Met vriendelijke groet Anne-lies Toorians
2010 © by M.C. Lagendijk
P-AL
December 2010
blz 3
U kunt er op rekenen, dat het bestuur nu en in de toekomst alles in het werk zal stellen, om de P-AL vereniging, die naar ons oordeel nu een gezonde basis heeft, op dezelfde voet verder te zetten en waarnodig hopelijk te versterken.
VAN DE VOORZITTER BESTE P-AL LEDEN,
In de Nieuwsbrief van september j. l. hebben wij u laten weten, dat er op 9 oktober een zeer belangrijke ledenvergadering was gepland.
Ook hebben wij ons nieuwe bestuurslid Anne-lies Toorians op de vergadering voor gesteld. Zij vertelt het e. e. a. over zichzelf verderop in deze nieuwsbrief.
Een vergadering die als hoofdthema ” HOE NU VERDER MET DE P-AL ‘’ had.
TOT SLOT NOG HET VOLGENDE;
Er is door de aanwezige leden constructief gesproken over dit moeilijke onderwerp. Er zijn heel veel vragen gesteld, die ik naar eer en geweten zo goed als mogelijk heb beantwoord. Voor de lunchpauze is er via een stemformulier gestemd over de vraag of wij zouden kiezen voor A) B) C)
Diagnosegroepvoor lidvereniging- of voor geassocieerde vereniging.
De uitslag van deze stemming, die we na de lunchpauze bekend hebben gemaakt,vindt u in het verslag van de vergadering. U treft dit verslag verderop in deze nieuwsbrief aan. Door deze uitslag is vast komen te staan, dat de P-AL verder gaat als zelfstandige vereniging, die – evenals in het verleden – zeer nauw zal blijven samenwerken met de Reumabond en dat is, denken wij, een goede zaak. Ook hebben wij – zoals eerder afgesproken – de leden die deze vergadering om welke reden dan ook niet hebben kunnen bijwonen, de stukken achteraf met een begeleidend briefje toegestuurd. Hierop zijn, naast een enkele negatieve reactie (wat wij als spijtig ervaren) , zeer veel positieve en bemoedigende reacties bij het secretariaat binnen gekomen, wat ons als bestuur natuurlijk goed doet. We zijn in ieder geval blij, met de waardering die we regelmatig van zeer veel leden voor ons werk mogen ontvangen. Voor deze positieve bijdrage, onze hartelijke dank. P-AL
Tijdens de vergadering heb ik vol optimisme gesproken over de zgn. “ urgentie” brief en aangekondigd, dat er – naast Anne-Lies Toorians - nog een lid bereid zou zijn om in het bestuur plaats te nemen, en dat dit lid was uitgenodigd voor de bestuursvergadering op 29 oktober j.l. Helaas moeten wij melden, dat dit lid heeft aangekondigd, door o. a. een drukke agenda niet in staat te zijn om zitting in het bestuur te nemen, wat wij natuurlijk erg jammer vinden. Omdat wij als bestuur blijven hopen op leden, die deze uitdaging toch willen aangaan, doe ik hierbij nogmaals een beroep op u, om in het bestuur plaats te nemen. Mocht u interesse hebben om samen met het huidige bestuur uw P-AL vereniging nog verder te versterken reageer dan snel en kom eens een bestuursvergadering bijwonen, zodat u kunt proeven wat zo’n vrijwilligersfunctie inhoudt. U kunt zich hier – zoals gebruikelijk - voor aanmelden bij ons Secretariaat Postbus 73 4630 AB Hoogerheide Of via de mail;
[email protected] Nu 2011 voor de deur staat, reken ik – evenals in 2010 – weer op uw steun als lid. Wij wensen u allen prettige feestdagen. Wim v. d. Heijden.
December 2010
blz 4
ALGEMENE LEDENVERGADERING VAN 9 OKTOBER 2010 IN DE VONDEL IN MAARSSEN Aanwezig: voorzitter Wim van der Heijden, penningmeester Elma van Mourik, secretaris Monique van Poecke.
a.
b. c.
Aantal leden inclusief begeleiders: 35. 1.
DEZE WAS TE DANKEN AAN EEN DRIETAL OMSTANDIGHEDEN:
WIM GAAT VERDER MET DE VOLGENDE CIJFERS:
•
OPENING
De voorzitter opent de 23e contactdag en heet iedereen welkom. Hij benadrukt dat dit de 23e contactdag is, de reden zal straks duidelijk zijn. Hij gaat verder met een aantal huishoudelijke mededelingen. Zo vertelt hij de aanwezigen dat ons vroegere bestuurslid Ria Jansen een nieuwe enkel heeft gekregen, dat de operatie goed is verlopen en dat ze bezig is met haar revalidatie. De zgn. “urgentiebrief” heeft in totaal 6 reacties opgeleverd. De afgelopen twee bestuursvergaderingen hebben telkens een paar van deze kandidaten de vergadering bijgewoond. Op de komende vergadering zal nog 1 persoon langs komen. Een aantal leden kwamen tot de conclusie, dat dit niet was wat ze wilden en voorlopig 1 lid voelde er wel voor om de komende vier jaar in het bestuur plaats te nemen. Hij vraagt Anne-lies Toorians naar voren te komen en achter de bestuurstafel plaats te nemen. Wat de P-AL administratie betreft, die was per januari 2010 geheel op orde, schoonheidsfoutjes daar gelaten. Maar toen liepen we tegen een nieuw groot probleem aan. Er kwam aan het licht dat een flink aantal leden de contributie over 2008 en 2009 niet hadden betaald. Elma is toen aanmaningen gaan versturen. Stond er in november 2009 in onze Nieuwsbrief “De P-AL heeft meer dan 600 leden”, in de Nieuwsbrief van mei moesten we melden dat de P-AL meer dan 500 leden had. Een grote terugval.
P-AL
leden die geen begrip konden opbrengen voor het steeds maar weer ontvangen van brieven met de vraag om gegevens, ook niet na uitleg van onze kant; leden die geen contributie betaalden; leden die waren overleden.
•
• •
1 oktober 2009 had de P-AL 665 \ betalende leden dachten wij Over 20009/2010 hebben we 135 leden uit ons bestand moeten schrappen om de eerder opgesomde redenen; We hebben twee uiterst trouwe donateurs; Per oktober verwachten we 590 leden te hebben, dat is een aanwas in 2010 van zo’n 60 leden.
Hiermee is het opschonen van het ledenaantal definitief afgerond, wat waarschijnlijk niet wil zeggen dat we ook geen aanmaningen meer moeten versturen. Tot slot van de cijferreeks laat de voorzitter nog weten dat op ons verzoek om folders bij de huisartsen neer te leggen goed is gereageerd. Zo’n 70 leden hebben zich aangemeld, waarvan er 12 ook bereid zijn om mee te helpen bij het beleggen van regionale bijeenkomsten. Een groot aantal van deze 70 leden hebben inmiddels bij Monique alweer folders aangevraagd. Een aantal zelfs meerdere keren. Uiteraard zijn er nog steeds leden welkom die mee willen doen aan deze folderactie. Wat de regionale bijeenkomsten betreft, vertelt Wim dat hij telefonisch contact heeft gehad met het AMCG (Academisch Medisch Centrum Groningen), het Wilhelminaziekenhuis in Assen en het MMC (Maxima Medisch Centrum) in Eindhoven. In dit laatste ziekenhuis is hij zelf op bezoek geweest en was de samenwerking heel plezierig.
December 2010
blz 5
Alle genoemde ziekenhuis boden aan om een vergaderruimte beschikbaar te stellen, maar aangezien Groningen niet gemakkelijk bereikbaar is, werd uitgeweken naar Assen. Alle ziekenhuizen stonden welwillend tegenover zijn vraag, maar het probleem lag in het beschikbaar zijn van sprekers. Eindhoven had inmiddels een fysiotherapeut en een ergotherapeut ter beschikking om op woensdag 13 oktober een bijeenkomst te houden in het MMC in Eindhoven.Aanvang 14.45 uur tot ongeveer 17.30 uur.Hiervoor waren half september 130 leden uit de 3 zuidelijke provincies aangeschreven en uitgenodigd. Wim zegt dat hij persoonlijk op tussen de 30 en de 60 toehoorders had gerekend, maar moest tot de conclusie komen dat onze leden beneden de grote rivieren hem en het bestuur, wat dat betreft in de kou hebben laten staan, want er hebben maar 11 leden positief gereageerd. Begrijpelijk dat hij de bijeenkomst heeft moeten afblazen, omdat hij het niet kon verantwoorden om de ergotherapeut en de fysiotherapeut te laten opdraven voor 11 toehoorders. Zonde van al het werk dat er aan is vooraf gegaan. Maar het bestuur van de P-AL wil toch nog overwegen om in Assen opnieuw aan de slag te gaan. WIM LEGT DAARNA HET VOLGENDE UIT:
Tijdens onze ledenvergadering van afgelopen april, werd door een aanwezig lid de suggestie gedaan, om in contact te treden met “de school voor de journalistiek” te Utrecht, om te trachten via deze weg een leerling- journalist te kunnen strikken, die een stuk over de P-AL zou willen schrijven, waardoor ook meer bekendheid voor de P-AL kan worden verkregen. Voorwaar geen slecht idee dachten we, dus heb ik deze school gebeld met het verzoek of er een leerling journalist bereid zou zijn, om een redactioneel stuk over de P-AL te schrijven wat dan in de krant kon worden geplaatst.
De procedure was als volgt: We konden via hun website een aanvraagformulier downloaden, invullen en uitgebreid vermelden wat de bedoeling was en wie wij waren. Daarna zouden ze het aanvraagformulier op hun database plaatsen, waarna elke leerling-journalist zelf kon beoordelen of het voor hem/haar interessant was. Zo ja dan zouden we dat vanzelf horen, zo niet, dan hoorden we niets meer. Einde gesprek. In overleg met het bestuur hebben we daar dus maar van afgezien
2.
UITLEG OVER DE PROBLEMATIEK WAAR OVER GESTEMD MOET WORDEN.
De voorzitter legt uit dat hij eerst de vergadering zal moeten sluiten om die na 5 of 10 minuten weer te openen, omdat er statutair en reglementair is vastgelegd dat er bij een stemming (en dat is straks aan de orde) tweederde van de leden aanwezig moet zijn. In dit geval zou dat er dus op neerkomen dat er ongeveer 390 leden in de zaal zouden moeten zitten. Op dit moment zijn er 27 stemgerechtigden. We houden dus een pauze van ongeveer 10 minuten waarin de stembiljetten zullen worden uitgedeeld.De voorzitter sluit hierna de 23e algemene ledenvergadering.
3.
PAUZE, DE STEMBILJETTEN WORDEN UIT GEDEELD.
4.
HERVATTING VAN DE VERGADERING.
De voorzitter opent de 24e algemene ledenvergadering. En stelt vervolgens de vraag aan de orde: “Hoe nu verder met de P-AL?” Iedereen die zich heeft aangemeld voor deze bijeenkomst heeft al documentatie ontvangen, zodat u zich kon inlezen.
Ik kreeg op hetzelfde moment te horen dat het zo niet werkt. P-AL
December 2010
blz 6
Daarna bespreekt de voorzitter de volgende zaken: •
Hij wil eerst de gehele materie door lopen. Daarna kunnen er vragen worden gesteld, die hij zo goed als mogelijk en naar eer en geweten zal beantwoorden;
•
De meerderheid van de stemming voor A-B of C is geldig. Als de stemmen staken omdat er voor alle drie de opties evenveel geldig uitgebrachte stemmen zijn, dan beslist het bestuur. Zouden er voor 2 opties eenzelfde meerderheid aan stemmen worden geteld, dan kan een herstemming door handopsteken eventueel uitkomst brengen;
•
De uitslag van de stemming is bindend en er kan over deze uitslag niet gecorrespondeerd worden;
•
De uitslag zal na de lunch bekend worden gemaakt.
Door het voeren van deze gesprekken, waar uiteindelijk het compromis is uitgekomen, waarover we dadelijk van gedachten gaan wisselen, is het Fonds akkoord gegaan met de voorlopige opschorting van Reuma Nederland.
Wim legt nog eens uit dat het Fonds voor de financiën zorgt door middel van collectes en subsidies. Hieruit wordt onderzoek gefinancierd en worden de Bond en de andere verenigingen d.m.v. een verdeelsleutel ondersteund. De Reumabond zorgt voor de cliënten, zo stelt hij. Daarna gaat Wim, met behulp van de sheets die door Elma op het scherm worden geprojecteerd, verder met de uitleg van de verschillende tussen de keuze A, B en C.
Wim schetst daarna in het kort hoe de vraag die hierboven is gesteld is ontstaan.
Daarna volgt er een discussie in de zaal en wordt aan het bestuur, bij monde van de voorzitter, gevraagd wat zij willen dat er wordt gestemd? Wim weigert de leden hierin advies te geven. Ida Camman stelt: als je voor mogelijkheid A kiest, dan heb je niks meer te vertellen, wat valt er dan te besturen? Daarmee verlevendigt zij de discussie.
Een aantal jaren geleden is het reumafonds besprekingen gestart met de reumabond om te komen tot een groot geheel met de naam: Reuma Nederland. Het fonds wilde alles onder één dak in Hilversum. Al die besprekingen zijn uiteindelijk op niets uitgelopen. De Bond voelde er niets voor, zij voelden dat ze hun zelfstandigheid zouden verliezen in dit geval. De Bond is toen gaan praten met de aangesloten lidverenigingen en met de plaatselijke reumaverenigingen.
P-AL
Ook Frank van Duffelen legt zijn gedachten over de 3 mogelijkheden uit aan de zaal. Er ontstaat een zeer levendige discussie onder de leden, waarbij men de voorzitter een stemadvies probeert te ontfutselen. Deze houdt echter voet bij stuk en brengt geen stemadvies uit. Uiteindelijk vullen de stemgerechtigden hun biljet in.
December 2010
blz 7
5.
OPHALEN STEMBILJETTEN.
6.
LUNCHPAUZE.
7.
UITSLAG STEMMING.
Vanuit de leden komt de vraag naar voren, om voortaan bij een uitnodiging ook het adres van de Vondel bij te voegen, zodat het voor de leden die willen komen, gemakkelijker is om een uitdraai te maken of om de GPS in te stellen.
Er zijn in totaal 27 geldige stemmen uitgebracht. 6 leden kozen voor B 21 leden voor C, Zodat optie C met een meerderheid is aangenomen.
8.
KASCOMMISSIE 2011.
De heer Koster en mevrouw Camman zijn bereid deze taak op zich te nemen.
9.
RONDVRAAG.
Wim memoreert nog even dat de P-AL volgend najaar 10 jaar bestaat. Wij willen dat vieren op 24 september 2011. Omdat hij heeft ervaren dat er heel weinig leden reageren op elke activiteit, bestaat bij het bestuur het plan om een bedrag per inschrijving te vragen, dat zal worden terugbetaald al de persoon (personen) in kwestie ook daadwerkelijk aanwezig is. Indien men niet is komen opdagen, wordt het bedrag ook niet teruggestort.
Waarop aansluitend iemand vraagt of dan ook het busnummer kan worden vermeld, voor leden die met het openbaar vervoer komen. Het gaat hier dan om bus 36 naar de Maria Dommelstichting. Uit de zaal komt ook weer de vraag naar voren wanneer artrose nu eens op de lijst kan worden gezet voor chronische aandoeningen, zodat bijvoorbeeld een behandeling bij een fysiotherapeut zonder meer kan worden verlengd. Wim zegt dat de Reumabond zich voor dergelijke zaken sterk zou kunnen maken. Mevrouw Heufke Kantelaar merkt hierna op dat haar huisarts beweert dat volgens hem artrose géén reuma is. Gezien de reactie uit de zaal, zijn er meer leden die tegen deze opmerking aan zijn gelopen.
10.
SLUITING.
De voorzitter sluit de vergadering met dank aan de aanwezigen voor hun komst en hun inzet. Hij geeft het woord aan het team van Livit.
Op een vraag uit de zaal of de P-AL misschien samen met plaatselijke RPV’s een regionale bijeenkomst kan houden, antwoord Wim, dat dit heel gevoelig ligt, omdat die plaatselijke verenigingen bang zijn leden kwijt te raken aan ons. Er zijn immers ook vaak mensen met artrose die lid zijn van een plaatselijke reumapatiëntenvereniging.
P-AL
December 2010
blz 8
PLAMUUR TEGEN ATROSE
LANDELIJKE REGISTRATIE GEHANDICAPTENPARKEERKAARTEN IN 2011
UT-DOCENT VINDT DOORBRAAK IN DE BEHANDELING VAN ATROSE TEGEN SLIJTAGE VAN HET KRAAKBEEN BESTAAT GEEN MEDICIJN
Marcel Kuiperien, docent aan de Universiteit Twente, heeft mogelijk een doorbraak gevonden in de behandeling van artrose. Hij ontwikkelde een soort twee-componenten plamuur, waarmee beschadigingen van het kraakbeen kunnen worden gerepareerd. Over z’n twee jaar zal blijken of de methode bruikbaar is voor mensen. Kuiperien en de zijnen willen slijtage aan het kraakbeen zo vroeg mogelijk aanpakken. Daardoor wordt voorkomen dat het probleem verergert. De behandeling bestaat eruit dat de aangedane plek wordt gerepareerd met de plamuur. Het grootste probleem is er voor te zorgen dat dit plamuur - eigenlijk een gel – zich goed hecht op het kraakbeen. Kuiperien heeft een stof ontwikkeld die snel uithardt en zich goed vastzet op het kraakbeen. Het gaat om een polymeer op basis van suiker ketens. Het lijkt op stoffen die in de kraakbeencellen voorkomen. De gel gaat daarmee een verbinding aan, waardoor het goed vast blijft zitten. Tot nu toe is het alleen in het laboratorium getest. Binnenkort beginnen er proeven met knieën van paarden. Via een kijkoperatie wordt de stof met een speciale spuit opgebracht. Deze wordt binnen een minuut hard. Het onderzoek maakt deel uit van de Health Farm van de Universiteit Twente. Onlangs werd er 2,5 miljoen euro beschikbaar gesteld voor een zevental projecten die binnen twee jaar concrete resultaten moet opleveren. Ook moeten ze leiden tot meer hightechwerkgelegenheid in de regio.
Op aandringen van de CG-Raad komt er in 2011 een landelijke registratie van gehandicaptenparkeerkaarten. De kaarten krijgen een nummer waarmee parkeerwachters kunnen nagaan of de kaart geldig is. Dit moet diefstal van en fraude met parkeerkaarten tegengaan. Pascal Budding, hoofd Collectieve Belangen behartiging van de CG-Raad vertelde hierover in het tv-programma ‘Hart van Nederland’. De CG-Raad is blij met de invoering van het registratiesysteem. De verwachting is dat het de diefstal van gehandicaptenparkeerkaarten effectief zal tegengaan. De CG-Raad hoopt en verwacht dat alle gemeenten bereid zijn mee te doen. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) is positief over het systeem. ILLEGAAL EN GRATIS PARKEREN
Diefstal van parkeerkaarten voor gehandicapten is een bekend probleem. De kaarten worden gebruikt om illegaal en gratis te parkeren. Parkeerwachters kunnen momenteel nog niet zien of een kaart geldig is of niet. De CG-Raad maakt zich al jaren hard voor een systeem waardoor dit wel gecontroleerd kan worden om fraude aan banden te leggen. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft recentelijk toegezegd dat het registratiesysteem er begin 2011 komt. De Rijksdienst voor het Wegverkeer gaat het beheren. Voor de registratie op kenteken is bewust niet gekozen, omdat er soms meerdere auto’s per huishouden zijn. BRON: WWW.CG-RAAD.NL
BRON: DE TWENTSCHE COURANT TUBANTIA, 29 NOVEMBER 2010
P-AL
December 2010
blz 9
BEWEGEN TEGEN PIEPEN EN KRAKEN Tussen nu en 2040 is het aantal mensen met artrose waarschijnlijk met de helft toegenomen. Vergrijzing en overgewicht spelen een belangrijke rol. Maar met slijtage heeft artrose niets te maken.
Dr. Peter van der Kraan van het Radboud MC in Nijmegen doet ook onderzoek naar artrose. Hij licht de verandering in de kraakbeenstructuur nader toe: “Het lichaam kent twee soorten kraakbeen. De ene soort bevindt zich in de groeischijven. Deze soort kraakbeen vernietigt zichzelf uiteindelijk om plaats te maken voor botweefsel.
Om maar meteen een misverstand over reuma uit de weg te ruimen: nee, het is niet alleen een ‘oude-mensen-ziekte’. Daarover kan Margreet Lagendijk (48) meepraten. Op haar 24e bleek dat de hevige pijn in haar enkels werd veroorzaakt door artrose, een vorm van reuma: “Ik had altijd al veel pijn in mijn heupen en rug, omdat ik geboren ben met heupdysplasie aan beide kanten. Mijn heupkoppen pasten niet goed in de kommen, en bovendien waren mijn achillespezen te kort.” Na een operatie, waarbij onder andere de achillespezen werden verlengd, ging het mis. Sindsdien heeft Margreet tientallen operaties ondergaan, want de artrose dook steeds weer in andere gewrichten op. Met de meeste operaties is ze weinig opgeschoten: “Steeds weer dacht ik: misschien verdwijnt de pijn na deze operatie. Maar helaas, de pijn is er nog steeds. Iedere dag. De ene dag zijn het mijn enkels en knieën, de andere dag is het mijn rug, of doen mijn handen en polsen zeer.” Artrose, één van de bekendste vormen van reuma (zie kader) kan dus ook jongere mensen treffen. Lang werd gedacht dat het bij artrose om slijtage van de gewrichten ging. Maar ook dat blijkt niet te kloppen. Onderzoeker Martijn Pisters van het UMC Utrecht: “We weten inmiddels dat bij artrose een structuurverandering optreedt in het kraakbeen dat de gewrichten bekleedt. Hierdoor kan het kraakbeen minder goed vocht vasthouden, waardoor bewegen met het gewricht pijnlijker wordt.”
P-AL
De tweede soort kraakbeen, die zich in de gewrichten bevindt, gedraagt zich echter soms als de eerste soort. Met andere woorden: de aansturing van deze kraakbeencellen kan veranderen, waardoor ze zich gaan gedragen als groeischijfcellen en zichzelf kapot maken.” Waarom kraakbeencellen in gewrichten ineens kunnen ontsporen en zichzelf ten gronde richten, is nog niet helemaal duidelijk. Wel is bekend dat leeftijd een belangrijke factor is. Sterker nog, waarschijnlijk krijgen we uiteindelijk allemáál artrose, alleen geeft dat niet bij iedereen klachten. Van der Kraan: “Het proces van ontregeling van de kraakbeencellen treedt bij iedereen op naarmate de leeftijd vordert. Er zijn echter risicofactoren, waardoor je al op jongere leeftijd last kunt krijgen van artrose.” Eén van de belangrijkste risicofactoren is overgewicht. Logisch, de gewrichten van dikke mensen worden zwaarder belast. Dus toch slijtage? Nee, benadrukt Van der Kraan: “Zwaardere mensen hebben vaker artrose, niet alleen in knieën en enkels, maar bijvoorbeeld ook in hun handen. Handen worden door overgewicht echter niet extra belast. Het heeft dus niet zozeer met mechanische slijtage te maken, maar vermoedelijk meer met het ‘metabool-syndroom’. Hierdoor komen in een lichaam met overgewicht bepaalde stoffen vrij, die de kraakbeencellen de verkeerde kant op sturen.” Behalve overgewicht en leeftijd spelen ook geslacht, eerdere botbreuken en erfelijkheid mee bij het ontstaan van artrose.
December 2010
bl z 1 0
Genezen van artrose is (nog) niet mogelijk. Wat wel helpt, en soms zelfs operaties overbodig maakt, is bewegen. Dat klinkt misschien wat vreemd, maar gerichte oefentherapie kan de pijnklachten aanzienlijk verminderen. Pisters onderzocht de afgelopen vijf jaar het effect van de GRADIT-behandeling (gedrags georiënteerde graded activity), waarbij patiënten samen met de fysiotherapeut bekijken welke activiteiten ze het belangrijkst vinden, en bij welke ze de meeste pijnklachten hebben. Samen kiezen ze drie activiteiten uit, waarvan de intensiteit stapsgewijs wordt opgevoerd. Elke dag een minuut meer wandelen bijvoorbeeld, onafhankelijk van de hoeveelheid pijn. Daarnaast krijgen patiënten oefeningen om de spierkracht en gewrichtsmobiliteit te verbeteren. Pisters: “Vooral op langere termijn blijven patiënten actiever en houden ze hun oefeningen beter vol na de GRADIT-behandeling. Een belangrijke uitkomst, want lichamelijk actief blijven en oefeningen doen helpen om verergering van de aandoening tegen te gaan.” Rust roest, dat weet ook Margreet inmiddels uit eigen ervaring: “Er was een periode dat ik zo min mogelijk deed; ik was bang dat beweging nog meer kapot zou maken in mijn lijf. In het revalidatiecentrum leerde ik drie jaar geleden juist dat actief blijven belangrijk is. Ik zing, ik schilder, ik doe in huis veel meer zelf dan een tijd geleden. Op mijn 30e voelde ik me waardeloos als echtgenote, als moeder. Nu vind ik het leven best leuk, al weet ik dat mijn artrose alleen maar erger wordt.”
Toch is genezing, of in ieder geval symptoombestrijding, op termijn mogelijk, denkt Van der Kraan: “In één van onze onderzoeken hebben we ontdekt dat de stof die de kraakbeencellen laat ontsporen, ook het gewrichtskapsel aanzet tot het maken van een soort ‘superlijm’, collageen, waardoor het gewricht verstijft. Als je het enzym dat hiervoor verantwoordelijk is, kunt remmen met medicijnen, kun je verdere verstijving van gewrichten tegengaan. Misschien kunnen we gewrichten dan zelfs weer soepeler maken. Het mooist zou natuurlijk zijn als we uiteindelijk de ontsporing van de kraakbeencellen zouden kunnen voorkomen.” Zover is het nog lang niet. Voorlopig is het devies dan ook vooral: overgewicht voorkomen, en zorgen voor voldoende beweging. Dat biedt geen garanties, maar maakt de kans op artrose wel een stuk kleiner.
P-AL
December 2010
bl z 1 1
..
Positief in het leven staan helpt ook, vindt Margreet: “Als je iedere dag klaagt en chagrijnig kijkt, zijn de mensen je snel zat. Kijk naar wat je allemaal nog wel kunt, in plaats van wat je niet meer kunt. Ik ben dol op kamperen, en doe dat dan ook regelmatig met mijn man. Met onze VWbus en een aangepaste caravan gaat dat prima.”
De ziekte blijft soms lastig te begrijpen voor de omgeving. “De pijn wisselt per dag. De ene dag kan ik iets, dan lig ik weer twee dagen in bed. ‘We zijn allemaal wel eens moe’, zeggen mensen wel eens. Maar zo moe zijn dat je echt niet meer op je benen kunt staan, dat is moeilijk uit te leggen.” Boos wordt Margreet er niet meer om. Zonde van de energie. “De ziekte heeft ook goede dingen gebracht. We zijn lid geworden van de Volkswagenbusclub, en hebben daar veel nieuwe vrienden ontmoet. Die had ik anders nooit leren kennen, want als ik geen artrose had gehad, hadden we geen busje hoeven kopen voor mijn rolstoel en scootmobiel.”
REUMA: FEITEN EN CIJFERS
• Reuma is de verzamelnaam voor meer dan 130 chronische aandoeningen aan gewrichten, pezen en botten. Artrose en reumatoïde artritis zijn de meest voorkomende. • Ruim de helft van alle mensen met reuma is jonger dan 65 jaar
• Ook kinderen kunnen reuma krijgen. • In totaal hebben 2,3 miljoen mensen in Nederland reuma. Dat is één op de vijf mensen. • Maatschappelijke kosten (productieverlies door ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid): ongeveer 11 miljard euro per jaar Medische kosten: 2,1 miljard euro per jaar • Meer informatie: www.reumafonds.nl
BRON: AD 13 NOV. 2010
Tekst: Dominique Prins Foto’s: Arie Kievit Hans Lagendijk
P-AL
December 2010
bl z 1 2
Dr. Max Tétau, specialist in de complementaire geneeskunde, somt in zijn boek “Rhumatismes: votre ordonnance naturelle”, vier groenten op die elke reumapatiënt in zijn winkelkarretje zou moeten leggen als hij zijn inkopen doet.
REUMA?: 4 VOEDINGSWAREN OM OP UW MENU TE ZETTEN Onze gezondheid wordt voor een groot deel bepaald door onze voeding.
Eet bij voorkeur rauwe groenten verwerkt in een slaatje of gestoomde groenten. Zo blijven de vitamines en mineralen het best bewaard. Een vers gemixt groentesapje bij het ontbijt is ook een uitstekende manier om groenten binnen te krijgen.
Al onze organen zijn erop aangewezen om goed te kunnen werken. Dat geldt evengoed voor onze gewrichten. Wat moeten we dan eten om reumatische pijnen te bestrijden? Selderij, Kool, Tomaat, Look en Kruiden Mensen die last hebben van reuma moeten er over het algemeen een meer veganistische voeding op nahouden. Het is inderdaad raadzaam om niet te veel vlees te eten en vis, fruit en groenten te verkiezen.
SELDERIJ
Er bestaan twee variëteiten: bleekselderij en knolselderij. De bladeren en stelen ervan zijn rijk aan aromatische oliën, hars, vitamines van de groep B en minerale zouten. Gemixt tot een sapje werkt de groente versterkend en vermindert ze reumaklachten. BRON: ISABELLE EUSTACHE, GEZONDHEIDSJOURNALISTE “RHUMATISMES: VOTRE ORDONNANCE NATURELLE”, DR. MAX TÉTAU, UITGEVERIJ ALPEN.
P-AL
December 2010
bl z 1 3
BLIJF BEWEGEN BIJ ARTROSE Patiënten met artrose aan de heup of knie hebben baat bij een nieuwe vorm van fysiotherapie die hen stimuleert langer door te gaan met oefeningen. Zij ervaren minder pijn en beperkingen en hoeven minder snel een ingrijpende operatie te ondergaan waarbij het versleten gewricht wordt vervangen. Dat blijkt uit onderzoek van Martijn Pisters van het onderzoeksinstituut voor de gezondheidszorg Nivel. Hij promoveert op 15 oktober aan het VU Medisch Centrum (VUmc) in Amsterdam.
Op de korte termijn blijkt fysiotherapeutische behandeling met oefentherapie effectief. Oefentherapie verlicht de pijn en vermindert beperkingen bij bijvoorbeeld lopen of fietsen. Maar als de behandeling is afgelopen neemt dat effect weer af, doordat de meeste mensen stoppen met de oefeningen en terugvallen in een inactieve levensstijl. Martijn Pisters onderzocht daarom bij het NIVEL of gedragsgeoriënteerde graded activity (GRADIT) patiënten helpt de oefeningen langer vol te houden. LANGE TERMIJN
Martijn Pisters: “Patiënten met knie- of heup artrose gaan vooruit na zowel de gebruikelijke behandeling als de GRADIT-behandeling.
Fysiotherapie helpt bij artrose maar veel mensen hebben moeite om in beweging te blijven als de behandeling is afgelopen. In de aanpak die Pisters heeft onderzocht, krijgen patiënten meer eigen verantwoordelijkheid en treedt de fysiotherapeut op als coach. Actief gedrag wordt beloond, klagen over pijn juist niet. Dat komt de therapietrouw ten goede .
De bottleneck is de therapietrouw. Artrose patiënten hebben meer profijt van de behandeling als ze na afloop hun oefeningen regelmatig blijven doen en lichamelijk actief blijven. De therapietrouw en lichamelijke activiteit blijken op de lange duur inderdaad aanzienlijk te verbeteren door de GRADIT-behandeling. Bij de patiënten met heupartrose blijkt GRADIT bovendien effectiever dan de gebruikelijke behandeling. Zij ervaren het eerste jaar minder pijn en beperkingen en er zijn op de lange termijn minder snel gewrichtsvervangende operaties nodig.”
Artrose aan knie of heup komt veel voor. Naar schatting hebben in Nederland 312.000 mensen knieartrose en 238.000 mensen heupartrose.
P-AL
December 2010
bl z 1 4
GRADIT
MAAK DE ZORG THUIS EN IN PGB-WOONINITIATIEVEN NIET KAPOT!
Bij gedragsgeoriënteerde graded activity bekijken patiënten samen met de fysiotherapeut welke activiteiten ze het belangrijkste vinden, en bij welke ze het meeste last hebben. Vervolgens kiezen ze er drie uit, bijvoorbeeld lopen, fietsen en tuinieren, waarvan de intensiteit stapsgewijs wordt opgevoerd. Bijvoorbeeld elke dag een minuut meer wandelen, onafhankelijk van de hoeveelheid pijn. Daarnaast krijgen patiënten oefeningen om de spierkracht en gewrichtsmobiliteit te verbeteren. Ze krijgen een grote eigen verantwoordelijkheid en de fysiotherapeut treedt op als ‘coach’. Hij beloont actief gedrag met complimenten en aanmoedigingen en probeert ongewenst gedrag, zoals richten op pijn en daarover klagen, ‘uit te doven’ door het te negeren. Na afloop van de behandeling komen de patiënten nog vijf tot zeven keer terug bij de fysiotherapeut.
De plannen van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten van VWS voor het persoonsgebonden budget (pgb) in 2011 en de jaren daarna, hebben desastreuze gevolgen voor de zorg thuis en in kleine wooninitiatieven.
Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een pgb, roept de Tweede Kamer op om in het debat donderdag 15 december niet in te stemmen met deze plannen. Voor het debat zal Per Saldo politici en ambtenaren het boek Zo hebben we het goed thuis! Bezuinigingen op AWBZ: Kunnen mensen met grote zorgvraag straks nog wel thuis blijven wonen? uitreiken.
VIJF JAAR
De onderzoekers volgden vijf jaar lang twee groepen patiënten met artrose aan heup of knie. De ene groep kreeg de conventionele behandeling met oefentherapie volgens de richtlijn van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie, de andere groep de GRADITbehandeling. Op verschillende momenten in die vijf jaar werden pijn en lichamelijk functioneren gemeten en is gekeken naar het aantal gewrichtsvervangende chirurgische ingrepen. Hierin 18 interviews met mensen die een grote zorgvraag hebben en door de plannen flink in de problemen zullen komen. Ook roept Per Saldo iedereen op om de petitie op http://redhetpgb.petities.nl te tekenen. Op donderdagochtend 9 december hadden al 10.000 mensen dit gedaan.
Het onderzoek is uitgevoerd met subsidie van het Reumafonds. BRON: AD OKTOBER 2010 NIVEL
BRON: WWW.PGB.NL WWW.PGB.NL/PER_SALDO/UP1/ZKDZILJIY_BOEKJE_ZZP_PS_DEF_LR.PDF
P-AL
December 2010
bl z 1 5
TWEE KUNSTHEUPEN EN -KNIEËN Ik hoop over zes weken weer te kunnen fietsen, zegt de 75-jarige T.E. den Hartog-Hogendoorn ferm. En dat is geen sinecure, want na twee kunstheupen en een kunstknie kreeg ze deze week er nog eens een metalen knie bij. Drie dagen na de operatie in het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda kan de Schoonhovense al weer lopen. Dat komt niet veel voor in Nederland, zegt zorgcoördinator van de afdeling orthopedie/urologie Marleen Vos. Den Hartog hecht niet zo aan statistieken. ,Ach, als ik maar weer kan lopen,’’ klinkt het nuchter. ,,Ik heb m’n hele leven gelopen en gefietst. Van Schoonhoven naar Gouda en terug. Dat vond ik heerlijk. Ik heb vroeger de avondvierdaagse gelopen. Dat zal niet meer kunnen, maar ik hoop over een paar weken weer een stukje te kunnen fietsen. Nu kan ik niks, kan nergens heen, en dat word ik een beetje zat.’’ Drie jaar geleden begonnen haar heupen op te spelen. Het lopen ging moeizaam, vooral een stoepje op of af ging niet zonder problemen.
Inmiddels is er veel veranderd, ook op de afdeling orthopedie/urologie. Als een patiënt op maandag onder het mes gaat, dan kan hij op vrijdagochtend naar huis. Niet alleen bij operaties aan de knie, maar ook aan de heup. Het ziekenhuis gaat ervan uit dat mensen thuis nu eenmaal sneller herstellen. Om het gezellig huiselijke enigszins na te bootsen is er op de afdeling een huiskamer ingericht waar de pas geopereerde patiënten kunnen koffiedrinken, lezen en praten. En waar ook de therapieën plaatsvinden. De partner of een ander familielid van de patiënt wordt intensief bij de behandeling betrokken. Immers, eenmaal thuis moet hij of zij helpen bij het herstel. Hoe komt iemand aan zoveel versleten gewrichten? ,,Voor een deel blijkt het erfelijk. Maar vaak zie je dat slijtages van het kraakbeen worden veroorzaakt doordat mensen in hun arbeidzame leven veel fysiek werk hebben verricht,’’ legt Vos uit. Den Hartogh heeft wel een idee hoe zij aan haar versleten knieën en heupen komt. ,,Het zit in de familie. M’n broer en zussen hebben inmiddels allemaal protheses. Wij kijken er niet eens meer van op als iemand een nieuwe heup moet hebben. Ik heb altijd gedacht dat ik de dans zou ontspringen omdat ik pas vier jaar geleden last kreeg. Maar ja, toen was het ook wel ieder jaar raak. M’n broer was op z’n veertigste al toe aan een nieuwe knie.’’
Het leek wel of zij door haar heupen zakte, zo voelde het. Een operatie in het Goudse hospitaal lag dan ook in het verschiet. Het zou niet bij die ene keer blijven. Enige tijd later begon de narigheid aan haar andere heup. ,,Denk je dat je er vanaf bent en dan beginnen de knieën vervelend te doen.’’ De operaties aan haar heupen heeft zij als ingrijpend ervaren. Toen moest zij drie weken het ziekenhuisbed houden. ,,Dat was ik na een week eigenlijk al spuugzat.’’ Dat was vier jaar geleden.
Met nieuwe heupen en knieën is het wel zo’n beetje over. Eventueel versleten kraakbeen in de enkels is niet te vernieuwen. De voetbeentjes bieden te weinig houvast voor de metalen pinnen. ,,Meestal wordt de enkel dan vastgezet. De patiënten kunnen dan toch lopen, alhoewel dat iets lastiger gaat.’’ BRON: AD OKTOBER 2010 RIK SNEIJDER
P-AL
December 2010
bl z 1 6
Het UMC Utrecht onderzoekt de behandeling verder en gaat de behandeling vergelijken met andere behandelingen die op dit moment voorhanden zijn voor artrose van de knie.
ONDERZOEK BIEDT HOOP VOOR VERSLETEN KNIE Voor gewrichtsslijtage of artrose bestaat geen goede behandeling. Orthopeden en reumatologen van het UMC Utrecht boeken veelbelovende resultaten met een methode waarbij het gewricht ontlast wordt. Dat beschrijft orthopeed in opleiding Femke Intema van het UMC Utrecht in haar proefschrift. Zij promoveerde op 7 oktober. Intema onderzocht een nieuwe behandeling van artrose in de knie. Een metalen frame houdt het bovenbeen en het onderbeen enkele millimeters uit elkaar. Het gewricht wordt ontlast en krijgt zo de kans om te herstellen. Tijdens deze ingrijpende behandeling lopen patiënten twee maanden rond met metalen pennen door hun boven- en onderbeen en kunnen ze hun knie niet buigen. De resultaten zijn veelbelovend. Intema volgde twintig patiënten met ernstige artrose die de experimentele behandeling ondergingen. Een jaar na de behandeling had driekwart van de patiënten duidelijk minder pijn en gebruikten ze hun knie meer dan ervoor. Intema: “Patiënten hebben duidelijk minder klachten bij dagelijkse bezigheden.” Bovendien lijkt het gewricht te herstellen. Op MRI-scans en röntgenfoto’s is duidelijk te zien hoe het kraakbeen in de knie toeneemt als gevolg van de behandeling. Kraakbeen werkt als stootkussen in de knie en laat de gewrichten soepel langs elkaar scharnieren. Dat kraakbeen kan herstellen is verrassend goed nieuws, aldus Intema. “Tot nu toe was het idee dat een gewricht door artrose alleen maar achteruit kan gaan. Ons onderzoek laat zien dat knieën met artrose wel degelijk kunnen herstellen.” Daarnaast lijkt de afname van klachten samen te hangen met veranderingen in het bot, een bevinding die nog niet eerder zo duidelijk naar voren is gekomen.
P-AL
Een nadeel van de behandeling met gewrichts distractie is dat een groot aantal van de patiënten met ontstekingen aan de huid te maken krijgt rond de metalen pennen. Hier zal in nieuwe studies extra aandacht aan besteed gaan worden. De ontstekingen zijn echter goed te behandelen met gewone antibiotica en breiden zich niet uit. In Nederland lijden ruim 600.000 mensen aan artrose, de belangrijkste oorzaken zijn ouderdom, trauma als gevolg van overbelasting of sportletsel en overgewicht. De gewrichtsaandoening komt meer voor bij vrouwen en bij ouderen, aangedane gewrichten zijn vooral knieën en heupen, maar het kan bij ook handen optreden. De behandeling bestaat uit pijnstilling en uiteindelijk vervanging van het zieke gewricht door een prothese, een kunstgewricht. Zo’n prothese is uiterst effectief maar heeft helaas geen oneindige levensduur en zal na tien tot twintig jaar vervangen moeten worden. Het uitstellen van het plaatsen van een prothese door bijvoorbeeld gewrichtsdistractie is dan ook van groot belang. Femke Intema promoveerde op 7 oktober aan het UMC Utrecht. Prof. dr. Floris Lafeber, hoogleraar Experimentele Reumatologie en orthopedisch chirurg prof. dr. René Castelein begeleidden samen met Dr. van Roermund en Dr. Mastbergen haar onderzoek.
VOOR MEER INFORMATIE,
bel 088 75 588 50 of mail
[email protected]. BRON: WWW.UMCUTRECHT.NL.
December 2010
bl z 1 7
De duimorthese kan bijvoorbeeld confectie zijn, maar in bijzondere gevallen ook maatwerk. Hij dient als stabilisatie van het duimgewricht.
PRESENTATIE LIVIT ORTHOPEDIE GEGEVEN OP DE CONTACTDAG IN MAARSEN OP 9 OKTOBER 2010.
Het team bestaat uit: Caroline Hooft, Jeroen ter Wengel en Pieter van der Snoek. Pieter van der Snoek opent de presentatie door te vertellen dat Livit specialist is op het gebied van het aanmeten,vervaardigen en leveren van orthopedische hulpmiddelen in Nederland. Hieronder vallen onder andere orthopedische (maat)schoenen, inlays (steunzolen), prothesen, orthesen (zoals braces en bandages) en therapeutische elastische kousen Het bedrijf heeft 40 vestigingen door geheel Nederland en er zijn 560 mensen werkzaam. Hun visie: “De vrijheid van bewegen is een onvervreemdbaar recht van elk individu”, spreekt natuurlijk de mensen met artrose aan.
De polsorthese dient als ondersteuning van het polsgewricht en wordt zowel geleverd in confectie als in maatwerk.
Op een vraag in de zaal of dergelijke hulpstukken ook altijd worden vergoed door de zorgverzekering, antwoordt Pieter dat , indien aangevraagd via de artsen, dit meestal het geval is. Dit heeft ook de voorkeur van Livit, dat dergelijke orthesen worden aangevraagd via de artsen. Natuurlijk kan het ook altijd door de patiënt zelf.
Hij legt uit dat een prothese lichaamsvervangend is en een orthese lichaamsondersteunend. En het is vooral dit laatste wat er toe kan leiden dat iemand door een beperking vanwege artrose toch wat gemakkelijker, wat minder pijnlijk kan bewegen.
Bij de knieprothese geldt eenzelfde verhaal. Het is te leveren in confectie en in maatwerk. Pieter vertelt erbij dat bewegen vooral een credo is bij artrose.
ZO ZIJN ER ORTHESEN VOOR:
. . . .
vingers, pols, heup hals.
. duim, . knie, . rug
DE FUNCTIES VAN DE ORTHESE:
. .
Het ondersteunen van gewrichten met als doel deze gewrichten minder te belasten. Het corrigeren of optimaliseren van de stand van een gewricht.
Zo zijn er vingerorthesen voor het corrigeren van de stand van de vingers.
En indien dat moeilijk en pijnlijk is voor de patiënt is een orthese vaak een uitkomst. Livit zal ook altijd adviseren: dragen als de situatie erom vraagt. Vergoedingen van dergelijke orthesen: altijd via medisch specialist. Vervolg voorzieningen kunnen verder dan via indicatie van de huisarts. Op een vraag uit de zaal of er ook bescherm hoezen zijn voor b.v. polsortheses, omdat die zo snel vuil worden, moet Pieter ontkennend antwoorden. De enigste oplossing hiervoor is eigenlijk een 2e orthese. Ook bij stabilisatie en bewegingbeperking van het heupgewricht, door artrose, maar ook bij heupdysplasie bij kinderen, kan een orthese voor de heup uitkomst bieden.
Als voorbeeld laat hij de silverrings zien.
P-AL
December 2010
bl z 1 8
Bij artrose, osteoperose kan een stabilisatie van de wervelkolom bij rugklachten , door middel van een rug orthese of een corset, verlichting geven.
Jeroen laat een tekening zien van een confectieschoen zoals Livit die levert:
De functie van de halsorthese is het stabiliseren en ontlasten van de cervicale wervelkolom (de nek). De orthesen zijn verkrijgbaar in zachte en in harde halskragen. Al deze ondersteunende hulpmiddelen dienen te worden gedragen in overleg met de behandelende arts of fysiotherapeut. Ze vallen binnen de basis verzekering, mits voorgeschreven door medisch specialist (1e voorziening) en er moet sprake zijn van langdurig gebruik. Pieter geeft vervolgens het woord aan zijn collega Jeroen ter Wengel. Jeroen gaat het voornamelijk hebben over de orthopedische schoenen en het maken daarvan. DAT DIT DE SYMPTOMEN ZIJN VAN ARTROSE IS ONS ALLEMAAL BEKEND:
. . . . .
Pijn Stijfheid Gewrichtsvervorming Functiebeperking Vermoeidheid
Confectie schoeisel Individueel aangemeten voetorthesen Semi- orthopedisch schoeisel type B Orthopedisch schoeisel type A Voorlopig Orthopedisch Schoeisel (VLOS
P-AL
HET SEMI-ORTHOPEDISCH SCHOEISEL TYPE B IS:
. . . . . .
Fabrieksmatig vervaardigd NVOS gekeurd Ruimte voor voetorthesen Ruime keuze pasvorm (lengte + breedte) Geschikt voor aanpassingen Eventueel met delen stretchmateriaal
ORTHOPEDISCH SCHOEISEL TYPE A WORDT OP:
. . . . .
Individuele leest vervaardigd Correcties zijn daardoor mogelijk Uitgebreide keuze voorzieningen Pasvorm is perfect Materiaalkeuze en modelkeuze, is eveneens mogelijk.
De aanmeettechniek voor dit type orthopedisch schoeisel gebeurt traditioneel door middel van een gipsafdruk of een folie passchoen.
WAT SCHOEISEL BETREFT IS DE KEUZE UIT:
. . . . .
De voetorthese kennen we allemaal in de vorm van de steunzolen, die volgens de bekende blauwdrukken van de voet per individu kunnen worden gemaakt en in de schoenen kunnen worden gedragen.
Jeroen laat ook zien dat de aanmeettechniek gebeurt middels CAD/CAM. Dit is een techniek die gebeurt met de computer.
December 2010
bl z 1 9
LEX, LIVIT EXPRES SCANNER.
Livit beschikt in sommige filialen ook over LEX, Livit Expres Scanner.
Het moge duidelijk zijn dat door deze metingen de perfectie van het orthopedisch schoeisel het beste is. Tot slot bedankt Caroline Hooft namens Livit het bestuur van de P-AL dat zij hun in de gelegenheid hebben gesteld deze presentatie hier in Maarssen te kunnen geven. Ze nodigt de aanwezigen uit om de uitgestalde orthesen en schoeisel te komen bezichtigen en vragen daarover te stellen. Daar wordt veel gebruik van gemaakt. Iedereen die aanwezig is ontvangt tevens een waardebon van € 25,-- voor het laten maken van een voetscan in een van de vestigingen van Livit.
Hierdoor kunnen nauwkeurige metingen worden verricht.
Dit Lex-apparaat is tot nu toe alleen in de vestigingen van Livit in: Rotterdam Amsterdam Meppel Breda Den Bosch Nijmegen Leiden
. . . .
. . .
P-AL
December 2010
bl z 2 0
VERHALEN VAN LEDEN Bij de contactdagen onder lotgenotencontact staat op de website het volgende: Nieuwe leden worden in de gelegenheid gesteld hun verhaal te doen. In de beginjaren van de vereniging was dat zo en ik kan me ook herinneren dat ook in de Vondel nieuwe leden werden uitgenodigd hun verhaal te doen. En elke keer was dit een interessant onderdeel van een contactdag. We willen dit onderdeel nieuw leven in blazen en wel via de Nieuwbrief. Onderstaand verhaal is van Frank van Duffelen onze webmaster. We hopen dat vele zijn voorbeeld volgen en hun verhaal eens op papier willen zetten. Voor u misschien fijn om het eens van u af te schrijven en voor anderen misschien fijn om te ervaren dat ze niet de enige zijn. U kunt uw verhaal kwijt via emailadres of postadres van de redactie (zie achterkant NB).
ALLERGIE EN ARTROSE
Het begon twaalf jaar geleden met felle pijnscheuten in mijn handen waardoor ik mijn fijne motoriek kwijt raakte. Ik was leraar handenarbeid en kon deze beperking slecht gebruiken. In dat zelfde jaar kreeg ik moeite met bukken, opstaan en vooral traplopen. Uiteraard ging ik naar mijn huisarts en hij stelde voor om de zomervakantie af te wachten; ik zou veel kunnen rusten om van mijn ongelooflijke vermoeidheid af te komen en misschien zouden mijn pijnklachten verminderen. Maar in die vakantie ging het helemaal mis: het lopen ging steeds slechter; met pijn en met moeite haalde ik nog geen vijftig meter. Ik heb mijn vakantie afgebroken en mijn school op de hoogte gebracht.
P-AL
Ik kwam al snel via mijn huisarts terecht bij de reumatoloog. Na een uitgebreid onderzoek (geen foto’s) werd vastgesteld: poly-artrose. Ik kreeg pijnstillers mee en hoefde niet terug te komen. Ongelooflijk: ik had veel pijn, kon niet werken en was mijn hobby kwijt. Ik kon niet meer de natuur in om vogels te inventariseren wat ik elk weekend deed voor Staatsbosbeheer. Ook thuis kon ik niets; ik kon zelfs geen kwast meer vasthouden om een tafeltje te schilderen. Een second opinion in Nijmegen was al even teleurstellend: ik hoefde alleen terug te komen als ik kunstgewrichten nodig had. Mentaal kwam ik op een dieptepunt en fysiek sukkelde ik door met veel pijn. Een kleine twee jaar later las ik een artikel waarin verband werd gelegd tussen allergie en reuma. Omdat ik heel allergisch reageer op een aantal stoffen maakte ik een afspraak met de schrijver van dat artikel: een reumatoloog die toen in ’s Hertogenbosch werkte. Hij constateerde dat het histaminegehalte in mijn lichaam veel te hoog was en schreef mij een histaminevrij dieet voor: een eliminatie/ provocatie dieet waarbij verdachte voedings middelen worden weg gelaten die later weer uitgeprobeerd mogen worden (geprovoceerd). Na drie dagen en een afschuwelijke hoofdpijn raakte ik door dit dieet mijn pijn helemaal kwijt. Dit was een keerpunt: ik kwam tot rust en ik kreeg energie om oefeningen te doen. Voor mij begon een periode van herstel; ik deed weer allerlei karweitjes en ik durfde meer. Ik ben coördinator van een vogeltelgroep geworden en ik heb samen met een paar anderen de Poly-Artrose Lotgenotenvereniging opgericht, waarvan ik nu nog de website beheer. Ik ben destijds volledig afgekeurd en ik heb nog steeds artrose. Tien jaar lang heb ik heel beperkt kunnen lopen maar na dat dieet heb ik me goed kunnen handhaven.
December 2010
bl z 2 1
In en om het huis had ik weinig problemen. En buitenshuis kwam ik met mijn fiets een heel eind. In museums, grote winkels en parken gebruikte ik een rolstoel. Ook dat ging goed. Maar het kon nog beter. Drie jaar geleden ben ik in verband met mijn allergie (’s winters veel ziek/anafylactische shock) naar een behandelaar gegaan die met brioresonantie werkt. Behandelingen met het bicomapparaat en het toepassen van een dieet hadden een verbluffend resultaat.
NIEUW KRAAKBEEN PRINTEN
Straks kan zo’n ingrijpende operatie wellicht vervangen worden door de nieuwste techniek van de weefselprinter. Hiermee hoopt het onderzoeksteam levend kraakbeen weer te kunnen opbouwen. Kraakbeen bestaat uit drie soorten kraakbeen cellen: de boven-, midden- en onderlaag. Onderzoeker Jos Malda: “In de weefselprinter die we ontwikkelen zitten drie cartridges.
In elke cartridge zit een van die celtypes. Zo kunnen we elk celtype op de juiste plaats in het nieuwe levende stukje kraakbeen printen, zodat we levend kraakbeen in elke gewenste vorm kunnen opbouwen.”
De laatste drie winters ben ik niet ziek geweest, ik kan weer een paar kilometer lopen en een flink eind fietsen. Soms word ik nog overvallen door onverklaarbare pijnen maar ik sta er veel beter voor dan twaalf jaar geleden. Frank van Duffelen NIEUWE KNIE UIT DE PRINTER EEN DRIEDIMENSIONALE PRINTER DIE LEVEND KRAAKBEEN IN ELKE GEWENSTE VORM KAN OPBOUWEN. SCIENCE FICTION?
Nee, het onderzoeksteam van het Universitair Medisch Centrum Utrecht is druk bezig om deze nieuwste techniek te ontwikkelen, met langlopende steun van het Reumafonds. Het aanbrengen van een kunstgewricht, een zeer ingrijpende operatie en nu nog de enige behandeling van artrose, is straks wellicht verleden tijd.
STAND VAN ZAKEN
Beschadigd kraakbeen behandelen met de weefselprinter is nu nog niet mogelijk. Jos Malda: “We hebben een gel gevonden waarin de kraakbeencellen overleven. Nu moeten we zien te bereiken dat de cellen in een flink tempo genoeg kraakbeen vormen en dat in hetzelfde tempo de gel afbreekt. Er is nog een lange weg te gaan. Mijn droom is dat de chirurg straks tijdens een operatie ter plekke het kraakbeen kan printen in de vorm van het gewrichtsoppervlak. Zodat daarmee het versleten kraakbeen vervangen wordt bij de patiënt.” Een droom met kans om uit te komen.
Zijn er door een blessure bij iemand gaten ontstaan in het kraakbeen, dan herstellen orthopeden dit door de gaten op te vullen met nieuw kraakbeen. Doe je dit niet, dan is de kans groot dat iemand later artrose krijgt. Bij mensen met artrose is het kraakbeen beschadigd of verdwijnt het. En kraakbeen groeit niet vanzelf aan. Op dit moment is de enige behandeling tegen artrose het plaatsen van een kunstgewricht.
P-AL
JOS MALDA
BRON: WWW.REUMAFONDS.NL
December 2010
bl z 2 2
VERTROUWEN Jammer genoeg is mijn vertrouwen in mijn huisarts niet groot meer. Met zijn twee voorgangers die ermee stopten omdat ze het niet volhielden om hun vak uit te oefenen had ik dat vertrouwen juist wel. Toen ik pas ziek werd; althans zoveel klachten had dat ik mijn werk niet goed meer kon uitoefenen; en daardoor door verschillende directeuren, bedrijfs -en keuringsartsen erg onder druk werd gezet, bleek hij duidelijk vooral hun kant van het verhaal te accepteren. Er werden veel oneliners gebezigd: Ach, u hebt teveel meegemaakt, te hard gewerkt, het zal de overgang wel zijn, ga lekker minder werken. De huisarts vond het niet nodig om foto’s te laten maken. Zijn argument was: als er niets op te zien is zijn uw klachten helemaal ongegrond en mensen met duidelijk zichtbare afwijkingen hebben niet altijd klachten. Het verbaasde me. Tien jaar eerder waren er foto’s genomen bij een orthopeed en die foto’s had ik zelf gezien en er duidelijke uitleg bij gekregen. Er waren toen al flink wat afwijkingen te zien. Ik had er destijds al veel last van, maar het belemmerde me alleen in mijn privéleven en daar kwam geen bedrijfs -of keuringsarts aan te pas. Mijn werksituatie had ik zo goed en zo kwaad als het ging zelf aangepast en thuis vulde mijn man bijna ongemerkt aan wat ik niet meer kon. Dit alles is nu al een aantal jaren geleden. Was het destijds uitzondering dat je als vrouw werkte, tegenwoordig is het normaal om een werkende vrouw en moeder te zijn. Zou je als vrouwelijke patiënt met artrose toch nog steeds dezelfde argumenten horen? Gelukkig ben ik bij een reumatoloog terecht gekomen die begrip heeft voor de situatie, goed uitlegt wat er aan de hand is en wat in zekere zin de prognose is. Toen ik onlangs erg veel last kreeg van mijn knie wilde ik in de eerste plaats naar de huisarts om erover te praten.
P-AL
Dat kon pas na een dag of vier. Maar ik verging van de pijn en belde van ellende de assistent van reumatoloog. De volgende dag mocht ik al komen en werd er veel vocht uit die knie gehaald. Zo’n ervaring met de specialist doet je goed, maar het vertrouwen in de huisarts kreeg weer een deukje. Op dit moment sta ik op de wachtlijst voor een knieoperatie. Erg beperkt in mijn doen en laten. Kan nauwelijks lopen, maar ook niet goed liggen of zitten van de pijn. De andere gewrichten protesteren tegen de overbelasting als gevolg van het ontzien van de knie. Nu realiseer ik me tegelijkertijd dat ik mijn vertrouwen in de huisarts mede heb verloren door onze ervaringen als gezin met hem. Aan de andere kant denk ik er goed aan te doen om over dit gebrek aan vertrouwen een gesprek met hem aan te gaan. Het kan de lucht opklaren en zo niet dan moet ik maar een andere huisarts zoeken. Groeten van Anne-Gryt
TIP Onderstaande tip komt van Mevr. Schaminée Wanneer het bijna niet meer mogelijk is zelf de benen of voeten met crème of wat dan ook in te smeren is de navolgende tip een uitstekende oplossing Bij de verfwinkel koopt men een verfrolhouder met een rollertje en zonder moeite kan men de scheenbenen en voeten bereiken.
December 2010
bl z 2 3
MISVERSTANDEN OVER ARTROSE Ruim een half miljoen Nederlanders hebben artrose. Dat neemt alleen maar toe door de vergrijzing. Er zijn steeds betere behandel mogelijkheden en er loopt veelbelovend onderzoek, maar de patiënt kan zelf het meeste doen.
ALS JE PIJN HEBT, KUN JE MAAR BETER MINDER BEWEGEN.
Volgens de Sint Maartenskliniek in Nijmegen gebeurt dat te weinig, omdat mensen slecht geïnformeerd zijn en er veel misverstanden bestaan over de gewrichtsziekte.
TWAALF MISVERSTANDEN OPGEHELDERD. ALS JE OUDER WORDT, KRIJG JE NU EENMAAL ARTROSE.
Met meer en oudere ouderen neemt het aantal mensen met artrose de komende jaren toe, dat klopt. Maar er zijn ook stokoude mensen zonder een spoor van artrose en veertigers die bijna geen trap meer opkomen door de ziekte, zo vertelt Alfons den Broeder, medisch hoofd van de afdeling reumatologie van de Sint Maartenskliniek. ARTROSE IS SLIJTAGE VAN HET GEWRICHT.
Den Broeder: „Vroeger dachten we dat artrose een mechanische slijtage in het gewricht was. Maar artrose komt ook veel voor in het gewricht van de vingers en daar is de belasting helemaal niet zo zwaar. Alleen in heel extreme gevallen, zoals bij zware arbeid en bij topsporters die gewrichten heel zwaar belasten, speelt slijtage echt een rol.” Waardoor de gewrichtsziekte precies ontstaat, is nog niet bekend, maar erfelijkheid, leeftijd, overgewicht en hormonen zijn factoren. Duidelijk is dat bij artrose het kraakbeen sneller worden afgebroken dan opgebouwd. BIJ ARTROSE DOET HET KRAAKBEEN PIJN.
In bot en kraakbeen zitten geen zenuwen, dus waarom artrose pijn geeft, is onbegrepen. Den Broeder: „De pijn kan komen van kapsel, gewrichtsbanden, slijmbeurzen of botvlies.
P-AL
Als kraakbeen dunner wordt, gaat het bot daaronder reageren met vergroeiingen, osteofyten. Die kunnen pijnlijk drukken op omliggende weefsels.”
„Mensen met artrose hebben meer pijn als ze bewegen, dus denken ze vaak dat beweging meer artrose geeft. Dat is niet zo. Uit veel onderzoek blijkt dat artrosepatiënten baat hebben bij veel beweging. Artrose is immers geen mechanische slijtage. Ook gaan mensen die minder bewegen in conditie achteruit en leveren ze spierkracht in. Dan kunnen ze hun gewrichtsbewegingen minder goed sturen en hebben ze bijvoorbeeld het gevoel door hun been te zakken.” Den Broeder raadt mensen met artrose aan alles te doen wat het gewricht niet extreem belast. „Dus niet drie keer per week zaalvoetballen als je last heb van je knieën. Maar je kunt gerust twee keer per week gaan wandelen, fietsen, zwemmen of joggen.” PIJNSTILLERS MOET JE VERMIJDEN.
Den Broeder: „Mensen slikken het liefst zo weinig mogelijk pillen. Maar met minder pijn kun je beter met artrose omgaan en is het gemakkelijker in beweging te blijven. Af en toe een paracetamolletje helpt niet, je moet echt drie keer per dag twee paracetamol nemen. Dat is niet schadelijk. Als dat onvoldoende helpt, zijn er andere medicijnen.”
ARTROSE KAN ALLEEN MAAR ERGER WORDEN.
Artrose kent een grillig verloop, vertelt Den Broeder: „Artrose kan tot rust komen. Een half jaar na een heftige periode kan iemand een hele tijd geen pijn of veel minder last hebben.” In een groot landelijk onderzoek (de CHECK studie) is inmiddels aangetoond dat gemiddeld genomen de pijn zelfs af kan nemen na verloop van tijd.
December 2010
bl z 2 4
HOE ERGER DE PIJN, HOE ERGER DE ARTROSE.
Pijn en schade aan het gewricht zijn niet altijd in overeenstemming. Bij iemand die bijna niet meer kan lopen van de pijn, kan op een röntgenfoto bijna niets te zien zijn. Omgekeerd komen er ook mensen op het spreekuur die hun arts verbazen dat ze nog kunnen lopen.
DE HUISARTS KAN NIETS DOEN VOOR ARTROSEPATIËNTEN.
De huisarts is juist degene die het eerste behandeltraject met de patiënt moet doorlopen, vindt Den Broeder. „Van alle patiënten die wij hier zien, heeft maar 20 procent het conservatieve traject goed gevolgd: beweging, afvallen en pijnbestrijding. Huisartsen kunnen veel meer informatie en begeleiding geven dan ze nu doen.”
Patiënten denken dat een nieuw gewricht betekent dat ze weer als nieuw zijn, maar dat is niet zo.”
GLUCOSAMINE HELPT BIJ ARTROSE.
„Nee”, zegt Alfons den Broeder. „Uit onderzoek blijkt dat mensen die glucosamine gebruiken na een aantal maanden minder klachten hebben. Maar artrose verbetert vaak spontaan na een aantal maanden, of ze nu glucosamine gebruiken of niet. Bovendien neemt het lichaam glucosamine nauwelijks op. Voor chondroïtine geldt dat ook. Er gaat meer dan een miljard per jaar in om. Geld dat beter besteed zou kunnen worden aan onderzoek naar artrose.”
WAT IS ARTROSE? EEN GEWRICHTVERVANGENDE PROTHESE IS DE ENIGE OPLOSSING.
Zeker niet. Volgens de Nijmeegse Sint Maartenskliniek is bijna de helft van de patiënten binnen drie maanden geholpen met redelijk simpele leefstijlveranderingen als gewichtsverlies, beweging en pijnstilling. Daarnaast zijn er injecties mogelijk in het gewricht. Cortison is pijnstillend en ontstekingsremmend en werkt een aantal weken.
Als het kraakbeen in een gewricht is beschadigd, dunner is geworden of gedeeltelijk is verdwenen, is er sprake van artrose. De samenstelling van het kraakbeen is daarbij ook veranderd, het is minder elastisch en veerkrachtig en het is zachter en ruwer. Artrose doet pijn, eerst alleen bij het in beweging komen. Als artrose verergert, is de pijn continu aanwezig. Er kan een zwelling rond het gewricht ontstaan, het gewicht kan kraken of instabiel aanvoelen.
JONGE MENSEN KRIJGEN GEEN NIEUW GEWRICHT.
Medisch hoofd van de afdeling orthopedie Gijs van Hellemondt: „De tendens is dat steeds meer jonge mensen vragen naar een prothese, omdat ze beperkingen niet accepteren. Het is een afweging die we samen met de patiënt moeten maken. Want hoe jonger iemand een gewrichtsprothese krijgt, des te korter is de levensduur van zo’n prothese. Daarnaast zijn er beperkingen aan het aantal keren dat je een nieuw gewricht kunt plaatsen.”
MET EEN PROTHESE IS DE GEWRICHTSPIJN WEG EN KUN JE ALLES WEER.
Van Hellemondt: „Meestal is de pijn weg, maar niet altijd. Verwachtingen van mensen zijn vaak niet realistisch: een nieuw gewricht is geen wondermiddel. Je kunt er minder mee dan met een natuurlijk gewricht. P-AL
Artrose wordt vaak verward met artritis. Artrose is achteruitgang van kraakbeen in een gewricht, artritis is een ontsteking. Bij artritis wordt een patiënt al wakker met pijn, bij een artrosepatiënt wordt de pijn in de loop van de dag erger. Antibioticum tegen artrose De Sint Maartenskliniek in Nijmegen rondt op dit moment een groot onderzoek af naar de effecten van het antibioticum doxicycline. Dit zou artrose kunnen afremmen. Het medicijn werkt tegen luchtweginfecties en is al toegelaten, maar meer onderzoek moet nog worden gedaan naar de effecten van langdurig gebruik. Het tast de darmflora niet aan, zoals veel andere antibiotica wel doen. BRON: EVA WASSENBURG
December 2010
bl z 2 5
ZORGPOLIS BEPAALT KEUZE FYSIOTHERAPEUT OF OEFENTHERAPEUT
FYSIOVERGOEDINGEN De vergoeding van fysiotherapie of oefentherapie geldt voor de behandeling van lichamelijke klachten of aandoeningen. Deze staan vermeld op de zogenaamde chronische lijst. De soort polis bepaalt of een verzekerde zijn eigen therapeut kan kiezen. Voor de kosten geldt het verplichte eigen risico. VERGOEDING VOOR DE BEHANDELING VAN LICHAMELIJKE KLACHTEN
Fysiotherapie of oefentherapie is gericht op de behandeling van lichamelijke klachten door bijvoorbeeld een ziekte, ongeval, operatie of aangeboren afwijking. Het heeft tot doel het voorkomen, opheffen of verminderen van beperkingen en is onder andere gericht op pijnbestrijding en mobiliteitsverbetering.
Afhankelijk van het soort zorgpolis is een verzekerde vrij om een fysiotherapeut of oefentherapeut te kiezen of moet hij gebruik maken van een fysiotherapeut of oefentherapeut die een contract met de zorgverzekeraar heeft gesloten. Daarnaast kan een zorgverzekeraar nadere voorwaarden hebben opgesteld. Zo kan een verzekeraar bijvoorbeeld bepalen dat voor fysiotherapie of oefentherapie een verwijzing nodig is van de (huis)arts of specialist. HET VERSCHIL TUSSEN VERGOEDING IN NATURA OF RESTITUTIE
De aandoeningen die de fysiotherapeut of oefentherapeut mag behandelen ten laste van de basisverzekering staan limitatief opgesomd in bijlage 1 van het Besluit zorgverzekering. Deze bijlage wordt ook wel aangeduid als ‘de chronische lijst’.
Als uw fysiotherapeut een contract heeft met uw zorgverzekeraar kunt u ervoor kiezen dat uw verzekeraar de behandlkosten rechtstreeks aan de fysiotherapeut vergoedt. Dit wordt betaling in natura genoemd. U kunt ook kiezen voor restitutie: u ontvangt van uw fysiotherapeut een factuur en u kunt deze (deels) bij uw verzekeraar declareren. Wanneer uw fysiotherapeut geen contract met uw verzekeraar heeft, dan ontvangt u een factuur die u zelf moet declareren bij uw zorgverzekeraar.
VERGOEDING AAN JONGEREN TOT 18 JAAR
VERPLICHT EIGEN RISICO
Alle jongeren komen in aanmerking voor behandeling van de aandoeningen die op de chronische lijst staan. De duur van de behandeling van bepaalde aandoeningen is beperkt tot een bepaalde termijn.
Vanaf 1 januari 2008 geldt voor het eerst een verplicht eigen risico in de zorg. Net zoals de no claim in 2007 geldt het eigen risico alleen voor de basisverzekering. De kosten die u maakt voor fysiotherapie binnen uw aanvullende verzekering hebben geen invloed op uw eigen risico. Omdat fysiotherapie vrijwel geheel in de aanvullende verzekering valt, heeft fysiotherapie vrijwel geen invloed op uw eigen risico.
Jongeren kunnen ook fysiotherapie of oefentherapie krijgen voor andere aandoeningen dan de aandoeningen die op de chronische lijst staan. Zij kunnen daarvoor 9 behandelingen per kalenderjaar krijgen. Als het resultaat onvoldoende is, kunnen zij maximaal 9 extra behandelingen krijgen. VERGOEDING AAN VERZEKERDEN VANAF 18 JAAR
Verzekerden van 18 jaar of ouder komen alleen in aanmerking voor behandeling van de aandoeningen die op de chronische lijst staan. De eerste 9 behandelingen zijn voor eigen rekening. De duur van de behandeling van bepaalde aandoeningen is beperkt tot een bepaalde termijn.
P-AL
De fysiotherapeutische zorg die binnen de basisverzekering valt gaat wel ten koste van uw eigen risico. Voor iedereen van 18 jaar en ouder geldt dat alleen behandelingen fysiotherapie die staan op de chronische lijst, vanaf de tiende (en volgende) behandeling, binnen het basispakket vallen. U kunt bij uw fysiotherapeut navragen of uw behandeling op de chronische lijst staat. Deze kosten hebben dus wel invloed op uw eigen risico. Een uitzondering geldt voor de kosten van fysiotherapie voor kinderen. Kinderen tot 18 jaar hebben recht op maximaal 9 behandelingen in het
December 2010
bl z 2 6
basispakket, maar fysiotherapie bij kinderen is uitgesloten voor het eigen risico.
WIST U DAT…………..
.
WISSELEN VAN ZORGVERZEKERAAR
Als uw zorgverzekeraar geen fysiotherapie vergoedt kunt u van verzekeraar wisselen. U moet echter wel rekening houden met een opzegtermijn wanneer u van zorgverzekeraar wilt veranderen. Alleen als uw zorgverzekeraar de premie verhoogt of de voorwaarden (in negatieve zin) verandert, mag u zonder opzegtermijn overstappen naar een andere zorgverzekeraar. Dit soort aanpassingen geldt meestal per 1 januari. Let op: wacht eerst tot de nieuwe verzekeraar uw aanvraag heeft geaccepteerd en zeg daarna pas uw oude verzekering op! U kunt de zorgvergelijker gebruiken om een afgewogen
.
ZONDER VERWIJSBRIEFJE NAAR DE FYSIOTHERAPEUT
.
U kunt rechtstreeks naar de fysiotherapeut. U heeft dus geen verwijsbriefje nodig van de huisarts.Dat heeft voordelen. Zo komt u direct bij de specialist terecht en u kunt meteen aan uw herstel gaan werken. Voor iedereen is er dus wel een specialist, of u jong bent of oud, last hebt van klachten opgedaan tijdens het sporten of het werk of specifieke fysieke klachten hebt aan bijvoorbeeld het bekken, uw kaakgewricht, uw wervelkolom of een opgezette arm na een borstoperatie. NIET ALLE BEHANDELINGEN WORDEN VERGOED
Er vindt geen vergoeding plaats van behandelingen die niet als fysiotherapie of oefentherapie beschouwd worden.
. . .
. . . .
U wellicht de contributie voor de P-AL van uw zorgverzekering terug kunt krijgen? U daarvoor bij het secretariaat een betalingsbewijs kunt aanvragen, nadat uw contributie op onze rekening is bijgeschreven? Uw vereniging in het najaar van 2011 haar 10-jarig bestaan viert? Wij op onze urgentiebrief over het zoeken naar bestuursleden 6 reacties hebben gekregen? Wij daar 1 bestuurslid aan over hebben gehouden! Dat haar naam Anne-lies Toorians is en zij inmiddels al heeft plaatsgenomen in het bestuur? Maar dat wij nog steeds op zoek zijn naar nieuwe bestuursleden? U zich nog steeds bij ons kunt melden als u de P-AL meer bekendheid wilt geven, door folders bij uw huisarts neer te leggen? Dat wij ook nog op zoek zijn naar leden die ons willen helpen met het organiseren van bijeenkomsten bij u in de regio? De Nieuwsbrief ook te lezen is via onze website www.poly-artrose.nl?
VOORBEELDEN HIERVAN ZIJN:
psychosomatische fysiotherapie; littekenmassage door een huid- of oedeemtherapeut; UV-B behandeling door een fysiotherapeut; spatadertherapie; cranio-sacraaltherapie; haptonomie of hapto-therapie; kinesiologie; medische fitness en vergelijkbare activiteiten zoals fysio-fitness, Slender You en groepszwemmen; extracorporele shock wave therapie. Let op: de genoemde voorbeelden bieden geen volledig overzicht.
. BRON: HTTP://FYSIOVERGOEDINGEN.NL
P-AL
December 2010
Dat onze website pas geleden in een nieuw jasje is gestoken? bl z 2 7
COLOFON: POSTADRES
P-AL Postbus 73 4630 AB Hoogerheide Email:
[email protected] BESTUUR
Wim van der Heijden Voorzitter Telefoon: (023) 5630987 Email:
[email protected] Monique van Poecke Secretaresse Telefoon: (0164) 613079 Email:
[email protected]
NOG EVEN DIT... LEDENCONTACT
Leden kunnen telefoonummers van andere leden bij hen uit de buurt opvragen bij de telefonisch contact personen. Indien u er bezwaar tegen heeft dat uw telefoonnummer door-gegeven wordt, moet u dit kenbaar maken i.v.m. de privacy-wet
U kunt zich als lid aanmelden door uw gegevens te e-mailen naar het secretariaat:
[email protected] maar u kunt u ook per post aanmelden :
Elma van Mourik Penningmeester Telefoon: (0164) 259970 Email:
[email protected] Anna-Lies Toorians Alg. Bestuurslid Telefoon: (013) 2117037 Email:
[email protected]
Secretariaat van P-AL Postbus 73 4630 AB Hoogerheide
De contributie voor 2010 bedraagt 17,50 euro bij automatische incasso 14 euro. Opzeggingen tenminste 1 maand voor het einde van het contributiejaar Bank nr 1240.17.819 t.n.v. P-AL.
CONTACTPERSOON P-AL DIGITAAL
Frank van Duffelen - P-AL Websitebeheerder Email:
[email protected] REDACTIECOMMISSIE
aangesloten bij het Decennium van het Bewegingsapparaat
Margreet Lagendijk – Hoofdredactrice Hans Lagendijk – Eindredacteur Leklaan 29, 2987 EJ Ridderkerk Email:
[email protected] ADVISEURS
De Reumalijn: Voor al uw vragen over Reuma Maandag t/m Vrijdag van 10.00 tot 14.00 uur
G. Limbeek – fysiotherapeut Email:
[email protected] drs T. van Helmond – Psycholoog Email:
[email protected] Prof. dr. J.W.J. Bijlsma - Reumatoloog drs W.W.J. Rosenberg - Orthopedisch chirurg
Zorgbelang Gelderland tel: (026) 3842822 www.zorgbelanggelderland.nl
Redactie en bestuur zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van de ingezonden brieven.
Zelfmedicatie kan risico inhouden. Raadpleeg daarom eerst uw arts. Als u dit blad heeft gelezen, gooi het dan niet weg, maar neem het mee naar de wachtkamer van uw huisarts, tandarts, therapeut of andere instelling. (mits akkoord arts/instelling) De mensen kunnen dan tijdens het wachten kennis maken met onze vereniging. P-AL December 2010
HET VOLGENDE NUMMER VAN DE P-AL -NIEUWSBRIEF VERSCHIJNT IN FEBRUARI 2011 COPY VOOR 15 JANUARI 2011 INLEVEREN. bl z 2 8
