Ouders De Haven komen met plan voor behoud school

Jaargang 1

nummer 1

Jaargang 16

april 2000

nummer 4

september 2015

Maandelijks Nieuwsblad voor Onderdendam en Omstreken

Ouders De Haven komen met plan voor behoud school Fusie Het aantal leerlingen ligt straks op 22. Dat is te weinig. De Haven moet eind dit schooljaar dicht en fuseren met cbs De Regenboog in Bedum. Dat zou vorig jaar al gebeuren, maar De Haven kreeg een jaar respijt. Dat de ouders een laatste poging ondernemen wordt gevoed door het loslaten van de ondergrens van 80 leerlingen. Het rapport over de toekomst van de scholen in NoordGroningen is door de gmr van Lauwers en Eems (openbaar) afgewezen en VCPO (christelijk) heeft het in de ijskast gezet. VCPO blijft voor fusie, zegt Van der Wal. ,,Maar het aantal van 80 is niet in beton gegoten. Als er een levensvatbaar plan komt voor Onderdendam, met bijvoorbeeld 40 of 50 leerlingen, gaan we om tafel.'' Mr-secretaris Petra Ros van De Haven: ,,Wij kwamen niet eerder met een plan vanwege die harde ondergrens. Dan kun je van alles bedenken, maar we zouden nooit op die 80 uitkomen.''

Onderstaand artikel komt uit het Dagblad van het Noorden. Op de tweede pagina staat een nadere toelichting van de medezeggenschapsraad Ouders van cbs De Haven komen rond de kerst met een plan om de school voor Onderdendam te behouden. Bestuurder Simon van der Wal van VCPO zegt daar serieus naar te zullen kijken. De medezeggenschapsraad (mr) belegt voor volgende week een startbijeenkomst. Mr-voorzitter Koos Koerts: ,,Een dergelijk plan moet door het hele dorp gedragen worden. We gaan de mogelijkheden onderzoeken en betrekken organisaties als Dorpsbelangen, het Dorpshuis, 't Nut en ook VCPO erbij. We hebben iedereen nodig.''

Kleinschaligheid De realiteit is dat het dorp daarvoor te klein is, maar de mr ziet nog steeds mogelijkheden tot behoud. 1

Koerts: ,,Hoe precies, moeten we uitwerken. Een aspect van deze school is de kleinschaligheid. Veel kinderen gedijen beter op een kleine school. Je moet je dus profileren. Dat gebeurt nu nauwelijks. Weinig mensen van buiten weten ook dat we aan projectonderwijs doen.''

Ros: ,,Om ouders van elders over de streep te trekken is een pendeldienst wellicht een optie. Dat gebeurt ook in Woltersum, voor kinderen uit Ten Boer.'' Koerts: ,,Zelfs een nieuw schoolgebouw is niet uit te sluiten. We zullen analyseren wat reeel is. Maar als er een plan ligt met draagkracht, moeten er goede tegenargumenten komen om dat van tafel te vegen.'' Maandag 14 september heeft de MR van CBS De Haven overleg gehad met de bestuurder van het VCPO. Tijdens dit overleg heeft de MR te horen gekregen dat ze tot de kerst de tijd krijgen om met een ´levensvatbaar´ plan te komen voor de school. We roepen, samen met het team van de Haven, iedereen uit het dorp op om met ons mee te denken over de toekomst van de laatste school uit het dorp. Heeft u een idee, plan, voorstel of wilt u meedenken, dan bent u van harte welkom op Maandag 5 oktober om 20.00 in het dorpshuis. We willen de ideeën bundelen om van daaruit werkgroepen op te starten. We hopen op een hoge opkomst zodat we samen sterk staan voor de school en daarmee voor Onderdendam! 2

Mededelingen, verslagen van activiteiten, aankondigingen. Het oktober programma biedt voor elk wat wils. We beginnen 1 oktober met een poëzie-ochtend, in informele sfeer. Er is geen vast programma, maar iedere bezoeker kan een zelf geschreven, of lievelingsgedicht meenemen en voordragen. Ook is de computerhelpdesk aanwezig.

Verzoamelstee broest weer!

Donderdag 8 oktober wordt de nieuwe expositie geopend in zaal 1. Dorpsgenoot Aart Brakema ((overleden 2009) schilderde zo’n 10 prachtige dorpsgezichten in aquarel. Met goedvinden van zijn vrouw exposeren we deze schilderijen in het dorpshuis tot het einde van dit jaar. Annemiek Neuteboom zal de expositie openen met een informatieve inleiding en door het tonen van foto’s, gemaakt door Aart tijdens de restauratie van Molen Hunsingo. Op 15 oktober komen de wijkverpleegkundigen Sita de Vries ( TSN) en Marga van Wageningen (Buurtzorg) vertellen over hun S1 rol. Veel zorgtaken zijn vanaf 1 januari dit jaar de verantwoordelijkheid van de gemeente. Hierdoor zijn nieuwe functies ontstaan. Maar wat is de rol van deze twee (erg leuke!) dames nu eigenlijk? Ook zijn de wijkverpleegkundigen nieuwsgierig naar de Verzoamelstee!

Het nieuwe seizoen van de Verzoamelstee is op volle kracht van start gegaan. De eerste twee inloopochtenden werden zeer goed bezocht en de agenda voor het komende seizoen ziet er toch werkelijk aantrekkelijk uit! Op de eerste ochtend van het nieuwe seizoen was er niet alleen tijd om vakantie verhalen, maar ook lief en leed te delen. De klankbordgroep vertelde verder over alle wetenswaardigheden betreffende hun organiserende activiteiten voor de Verzoamelstee. Financiële zaken werden besproken en dorpsgenoten konden hun input leveren. Ook werd het programma tot en met het einde van dit jaar gepresenteerd. Elders in dit Nijsjoagertje vindt u dit programma. Anneke Mekkes werd nog even flink in de bloemetjes gezet als dank voor haar vrijwillige uren voor de Verzoamelstee.

Op 29 oktober gaan we terug in de tijd. We bezoeken Museum Bakkerij Mendels in Middelstum. U heeft eindelijk eens de kans om dit fantastische stukje historie te gaan bewonderen! Omdat het museum wat aan de kleine kant is, starten we met de koffie ‘thuis in ons eigen dorpshuis’. Daarna vertrekken we naar Middelstum. Ivm vervoer graag opgeven bij Inge Zwerver inge.verzoamelstee @gmail.com.

Klankbordgroep in actie, let op Eddy! Opmerking!: Alle uitjes van de Verzoamelstee kosten € 5,= . Dit is altijd inclusief vervoer en de koffie. De mensen die autorijden krijgen van Corrie een briefje waarmee ze de reiskosten, indien gewenst, mee kunnen declareren. 3

Agenda t/m december 2015

November 05

01 oktober Poëzie-ochtend, men kan eigen/ bestaande gedichten/ verhalen voorlezen. De helpdesk zal vandaag ook aanwezig zijn. Aanvang 10:00 uur en zaal open 09:30 uur.

12 19 26

08 oktober Opening expositie aquarellen Aart Brakema, door Annemieke Neuteboom Aanvang 10:00 uur en zaal open 09:30 uur.

December 3 10 17 18

15 oktober Wijkverpleegkundigen S1 Sita en Marga vertellen over hun hedendaagse rol Aanvang 10:00 uur en zaal open 09:30 uur.

29 oktober Bezoek aan Bakkerij Museum Middelstum 09:30 uur koffie drinken dorpshuis Onderdendam 10:15 uur vertrek bij het dorpshuis en rond 11:30 uur weer terug.

Show Traditionele kleding van 1850- 1960, o.l.v. Anje Reining Inloopochtend met computerhelpdesk Lezing ‘bouwstijl Amsterdamse School’ door dorpsgenoot Wim v Vondel Filmochtend met film van Bert Haanstra o.l.v. Hanneke de Vries

Sinterklaasviering Mi Makker Pieter Kuik Kerstkoffietafel en afsluiting van het jaar Extra activiteit! Kerststukjes maken o.l.v. Aafke Mellema

Voor de dames van Onderdendam en omstreken Vrijdagavond 6 november staat opnieuw een “Ladies Night” op het programma. Naast het gezellig samen zijn is er deze avond ook nog iets te doen op het gebied van nagels en schoonheidsproducten. Noteer dus alvast in uw agenda: vrijdagavond 6 november “Ladies Night”

22 oktober Herfstvakantie (Geen Verzoamelstee)

Aanmelden! Bij Inge Zwerver inge.verzoamelstee @gmail.com 4

rikaanse schrijver Robert Hellenga 'De zestien lusten'(1998). Zestien lusten (!) wekt de indruk dat het om een zeer erotisch boek gaat. Degenen die nu direct naar de Openbare Bibliotheek in Bedum willen rennen moet ik teleurstellen. En het boek is ook geen bron voor weer een vrolijke scene of lied van ons dorpscabaret. Het boek is een gewone roman die speelt in Florence tijdens en na de grote overstroming van de rivier de Arno in 1996. Wel waar is dat de schrijver alle gebeurtenissen met zijn pen bestrijkt met een erotisch glazuur! Na onze bespreking op 12 oktober hoort u meer over het boek. Maar wat houdt u tegen om het ook zelf te lezen? Het boek is tweedehands voor 4 of 5 euro te verkrijgen via www.boekwinkeltjes.nl

Najaarsmuziek Hans Stoelinga schreef een aantal boeiende, leerzame verhalen over muziek in onze dorpskrant. Met muziek openden wij ook onze Leeskring van vorige week maandagavond in het Dorpshuis. Het was 'muziek' gemaakt met woorden door de dichteres Marjoleine de Vos. In het gedicht 'Najaarsmuziek' roept zij de klanken van de cello op om beelden en gedachten over het najaar te verwoorden. Leest u maar: "Is de cello een engel gevallen ter aarde om in het najaar voor weemoed te zorgen klaagt hij, want huilt niet om zoete verrotting. Wij verdwalen aandachtig in druipende bossen plukken boleten vol maden en inktzwarte zwammen en koken daar soep van.

Jan 't Mannetje

Stervende wereld hoe moeten we leven in deze maanden vol herfsthouten strijkers die als engelen zingen dat wij vergaan."

De DÖrpsDIchter

De cello als een zingende engel. De cello als muziekinstrument van het najaar, want gemaakt van herfsthout zo dicht Marjoleine de Vos. Het gedicht 'Najaarsmuziek' komt uit de dichtbundel 'Kat van sneeuw' (2003). De dichteres woont in Toornwerd. Eerst was Toornwerd haar uitwijkplaats voor de hectiek van Amsterdam. Nu woont ze er al vele jaren voltijds. De ruimte, de luchten van het Hoogeland doen haar goed zegt ze in verschillende interviews. De stilte van Toornwerd lijkt ook haar dichten te stimuleren. De oogst aan gedichten is samengebracht in haar vierde dichtbundel 'Uitzicht genoeg' , eerste druk 2013.

September 2015

De Gouden koets, hij schrijdde statig voort gewichtig met chique volk aan boord Intussen schreien vluchtelingen van huis en haard verdreven Door oorlog en ellendelingen ver weg van hun vertrouwde leven Er ligt een kindje op het strand heel stil onnoemelijk veel smart Voor altijd op ons netvlies vast gebrand een zielig hoopje, ’t breekt je hart Intussen wordt de troonrede gelezen doet ons geloven dat het beter gaat Vanaf het rode pluche alom geprezen Veel mooie woorden, niets meer dan prietpraat En de Gouden koets hij schrijdde voort Heel vluchtig door de vreemdelingenpoort Dodi

De komende weken lezen wij het romandebuut van de Ame5

Molenopening van de Zilvermeeuw

DE CULTURELE COMMISSIE ONDERDENDAM

Zaterdag 10 oktober is het eindelijk zover. Dan zal de restauratie van molen Zilvermeeuw worden afgerond met enkele handelingen. Niet alleen zal er water worden verplaatst met de vijzel (als er voldoende wind is), ook zal in de tent bij de molen de winnaar (es) bekend worden gemaakt van de “molen kleur-/ knutselwedstrijd” voor leerlingen van onze school. Dit vindt plaats direct na de officiële handeling zodra de genodigden zijn vertrokken om 15.15 uur. Het zou leuk zijn als de leerlingen applaus krijgen van niet alleen hun ouders en een mooie gelegenheid onze andere molen van Onderdendam ook eens te bekijken.(de Zilvermeeuw)

Stand up Comedy in Dorpshuis Zijlvesterhoek

Het is lang geleden dat deze molen gemalen heeft. Sindsdien heeft de molenstichting zijn best gedaan om de ietwat vervallen molen weer maalvaardig en bezienswaardig te maken. In de loop der jaren is zowat alles vervangen of geschilderd. Toch moet er nog veel gebeuren: een klinkerpad om de molen bijvoorbeeld, en wat dacht u van de bereikbaarheid. Eigenlijk staat de molen te ver van het dorp, vooral bij slecht weer. Dan moet je in de laarzen.Het is maar 5 minuten lopen vanaf de Vennenweg, maar als het een modderpad is.. of in de auto achteruit omdat je niet kunt keren in de modder bij de molen. Misschien is een pontje over het Warffumermaar een idee.

Reserveer nu je kaarten voor de Stand up Comedy avond op 2 oktober, of koop je kaarten alvast op zaterdagen en zondagen (tussen 12.00-20.00 uur) aan de bar in het Dorpshuis. Dan heb je ze maar vast in huis! Entree: €5,-. Reserveren kan via [email protected]. Op vrijdag 2 oktober komen comedians Soula Notos en Jeroen Pater naar Onderdendam.

De van oorsprong Griekse Soula is theatermaker en comedian. Vol energie en zelfspot vertelt ze over de wereld om haar heen. Een sterke mimiek, intelligente wendingen en veel interactie kenmerken haar stijl. ‘Humor is de olijfolie van de samenleving. Het smeert en verbindt. Als je samen kan lachen is er ruimte om dingen anders te zien.’ (gesponsord door Pertolli). Zie ook www.soula.nl

Agenda molenopening Zilvermeeuw 14.15 Vertrek genodigden van ons dorpshuis naar de Zilvermeeuw 14.45 Officiële handeling: verblijf bij en bezichtiging van de molen 15.15 Bekendmaking van de winnaar(es) van de molen kleur/knutselwedstrijd voor on ze leerlingen.

Groninger Jeroen Pater is zolang hij zich kan herinneren al comedian. Zijn comedy is anekdotisch, actueel en vol zelfspot. Hij heeft een energieke, snelle en directe stijl. Niet voor tere zielen, maar om hard om te lachen. Zie ook www.jeroenpater.nl.

PS: Er wordt nog een molen geopend. Bij Zuidwol de begint de heropening van de Krimstermolen om 15.45 uur. Tot dan, Jan de molenaar...

Aanvang: 20.00 uur. Zorg dat je er bij bent!

6

Vrouge Vogels ien Onderndaam (113) Tekst: Kees Willemen Foto’s: Sieb-Klaas Iwema; Kees Willemen

hebben ze het daar toch verdiend? ’s Avonds, weertype no.4. schijnt dan ineens weer treiterend de zon. Regen of niet .Ik heb er niet minder vogels om gezien. En ook nog wel zitten piekeren hoe ze dingen dóen. De inmiddels redelijk bekende kraaienfamilie aan de overkant van het Boterdiep bijvoorbeeld. Ze hebben slaap- en rustplaats in die twee ‘rijen essen stobben van de nieuwe dorpslandjes. Die liggen aan het Boterdiep in het verlengde van de panden aan Boterdiep OZ , achter de moestuintjes aldaar. V/h de paarden- en schapenweien van meneer de Vries, Bedumerweg 42. Ze zijn aangekocht van hem om juist te voorkomen dat in het groene gebied daar gebouwd zou kunnen worden. In overleg met het Waterschap is de oever ecologisch afgeschuind zodat watervogels daar gemakkelijker aan land kunnen. Dat gebeurt nu al op kleine schaal. Laatst zag ik er een aalscholver met uitgespreide vleugels zitten ‘zonnen’’ .Van zon, geen spoor,. Het is hun manier om op te drogen. Er is een boomgaard, een speelweide en een schapenweide met een notenboom, -nu nog een piepje- waar Marja en Jelte Verbree af en toe hun Hampshire Down –schapen laten weiden. Het is echt prachtig geworden .En nu al een groot succes, vind ik.

Is de herfst al aangebroken? Astronomisch gezien nog net niet. Warrom dèan naitt? Wel, het zit zo. Zodra de zon ten opzichte van de aarde onder de evenaar zakt, wordt de afstand van landen op het noordelijk halfrond naar de zon langer, het zonlicht dus steeds zwakker en het aantal zonne - uren ook nog eens per dag korter. Beknopt gezegd, de zon komt later op, en gaat eerder onder. Dat heb ik niet van mezelf. Vanmorgen, 21 september, nog op NPO Radio I horen uitleggen door iemand. En ook in een aantal Algemene Sterrenkunde -boeken die ik om een andere reden uit de bibliotheek had gehaald, gelezen: de astronomische herfst begint niet vandaag 21 september maar pas woensdag, 23 september. Dan verhuist de zon naar Afrika net als de trekvogelsA. En verdraaid , precies vandaag weer de eerste V van ganzen gezien. Die in ieder geval voor mij verwarrend de ‘verkeerde kant’ opgingen. Ik zag ze voor het stoplicht staand in de Wilhelminalaan in Bedum met zijn 10-en vliegen van zuid naar noord. Terwijl er getrokken moet worden van noord naar zuid. Of van oost naar west. Of zouden dit gewoon de groeiende groep van ‘blijvers ‘zijn. Steeds meer ganzen blijven in Noord Groningen en trekken eind maart niet meer naar Nova Zembla of Siberië om daar te broeden. Het is veiliger hier. Wat daaraan in het Hoge Noorden debet aan is , dat is speculeren; en dat gebeurt al veel te veel tegenwoordig op klimaat-en milieugebied. Moesten we mar nait doun.

Daar in die hoge essen stobben woont de familie Kraai. De volwassen vogels in de ene rij, de twee 1jarigen en de ene 2-jarige samen in de ander. Of ze wisselen het om. Omdat het nu niet de nestelperiode is, zijn ze veel minder rumoerig dan in de lente .Omdat ik daar tegenover vaak voorbij kom , is me dat opgevallen. ’s Ochtends vroeg , toen het nog

De op –en af-zomer van augustus waar ik in aflevering (112) over schreef, is ook deze maand september gewoon lekker doorgegaan met ons op het verkeerde been te zetten. Dat betekent nog steeds soms dagen achtereen hoosbuien,zoals vorige week .En ook vandaag hebben we binnen 1 dag zo ongeveer vier verschillende weerbeelden: ’s ochtends heel vroeg is het nog bescheiden warm en windstil. Ik noem dan warm, 12 graden om 5uoo s’ morgens. In de loop van de dag gaat het dan wat waaien waarna de lucht betrekt . En een stevige zwarte hoosbui dreigt dan in Onderdendam neer te komen. Meestal houdt die zich toch in om zich elders te ontlasten . Vaak in Bedum, moet ik eerlijk toegeven. Waaraan

Het zoveelste ijsvogeltje tegen het glas van Den Deel; later overledenS. 7

Kees Willemen Bedumerweg 48 9959 PH Onderdendam Tel.050-3049464/06-18849215 E-mail: [email protected] Twitter: @keeswillemen43

tussen 5u00 en 6u00 licht was, viel me wat anders op .Iets wat in feite heel logisch is en wat we allemaal van onze kinderen –en kleinkinderen kennen. Wanneer die op hun kinderfietsjes zitten, trappen ze zich het leplazarus omdat ze nog van die korte beentjes hebben. Wel dat gegeven overgebracht op kraaien is een handige truc om wanneer je kraaien ziet vliegen, de leeftijd te kunnen schatten. Maken ze in 2 of 3 tellen wel 20 vleugelslagen dan zijn nauwelijks 1 jaar oud. Hoeven ze maar 2 of 4 slagen te doen per 2 seconden dan zijn het gegarandeerd volwassen vogels. In bezit van volledig uitgegroeide vleugelpennen waarmee ze een flinke schep lucht kunnen weg roeien .

Dagelijks kunt U tegenwoordig mijn belevenissen in de natuur lezen in mijn blog op : https:// facebook.com/kees.willemen.92 Genaamd , ‘De winkelhaak’. Reeds 73 afleveringen beschikbaar.

Sieb Klaas Iwema stuurde me nog een set opnamen die uiterst deprimerend zijn. Door de milde winters is het aantal ijsvogels rondom ons dorp nogal gegroeid. Maar het glas van het gemaal Den Deel aan het Jaagpad richting Fraamklap maakt die vooruitgang weer volledig ongedaan. Daar zijn nu al vijf dode ijs-

Nieuwsflits van CBS De Haven In het vorige Nijsjoagertje hebt u ons waarschijnlijk gemistS..maar uiteraard zijn wij op 17 augustus van start gegaan op school. Dit schooljaar zitten groep 1,2 en 3 bij elkaar in het lokaal, met juf Sybrigje en juf Margreet. Groep 5&6 zitten samen bij juf Petra en juf Korinne en groep 7&8 krijgen les van juf Corine en juf Petra. Het beloofd weer een leerzaam, maar ook super gezellig jaar te worden! Het eerste project dit jaar gaat over verkeer. Op het plein staan een grote verkeerskar met daarin allerlei leerzame materialen op het gebied van verkeersveiligheid. Op het plein hebben de kinderen een heuse verkeersituatie uitgespeeld. De komende weken staan er weer een tal van activiteiten op het programma, in oktober start de Kinderboekenweek. Dit jaar met het thema ‘Raar maar Waar’. We sluiten de Kinderboekenweek af met de leesmarathon. Op vrijdagmorgen 16 oktober wordt er de hele morgen gelezen op school. Heeft u zin en tijd om met ons mee te lezen, zoek dan gerust met uw boek een plekje in de school om mee te lezen.

Vrouwtjesmerel binnen ergens tegen aan geklapt. Meer geluk S.. vogels rondom de glazen platen aangetroffen. Eentje leefde nog een beetje [ zie foto 1] Maar is de dag erna de pijp uitgegaan. Er is gesproken met het Waterschap. Men zou er wat aan doen.Dat gaan we volgende maand controleren en zo niet hangen we meteen aan de bel daar. Beter verging het de vrouwtjes merel die ons huis binnenvloog door het vliegengordijn. Ergens tegen aanklapte. Wat beduusd liet ze zich oprapen. Mooi lichtbruin exemplaar. [ zie foto2 ] Hebt u intussen nieuws over natuur in en buiten Onderdendam, meldt het ons .Het adres is bekend: 8

Update VVO! Er is ons gevraagd wat meer duidelijkheid te geven, omdat er wat vragen zijn over VVO in zijn huidige vorm. VVO stopt met alle activiteiten die organisatorisch nogal wat voorbereidingen nodig zijn, met uitzondering van Sinterklaas. Alle op zichzelf staande groepen zoals kaarten en sjoelen de leeskring etc. blijven gewoon bestaan zolang daar genoeg animo voor is. Ook de kindermiddag en tieneravond blijft op het programma staan aangezien dat makkelijk te organiseren is. De reden hiervoor is dat er te weinig mensen in het bestuur zitten om grote activiteiten aan te pakken. Maar omdat de kleinere groepen onder VVO blijven inclusief Sinterklaas hebben we het afgelopen jaar toch besloten om met de kwitanties te gaan lopen en hebben we de bloemenactie gehad. Het geld wat dan nog overblijft staat dan op een zogenoemde slapende rekening die direct weer word geopend zodra VVO weer genoeg bezetting heeft. VVO is dus zeker niet verdwenen. We hopen dan ook dat we snel weer wat kunnen betekenen voor het dorp. Dus mocht je het leuk lijken om met ons met te draaien of voor eventuele vragen kun je contact opnemen met een van onze bestuursleden. Vriendelijke groet, Nicky Keller Astrid Veenstra Magdalena v.d. Borg Marleen Bisschop

9

Muziek, wat is dat? Tekst Hans Stoelinga In deze column wil ik steeds iets vertellen over muziek. Deze keer gaat het over soorten muziek. En andere keer zal het gaan over, andere soorten muziek, instrumenten componisten, groepen enz. Wat een vreselijk woord “klassieke muziek” alsof het uit de oudheid komt, iets wat geweest is, een oud modelletje. Zo was het niet bedoeld, en ik spreek ook liever over kunst-muziek. Want het bestrijkt meer dan alleen maar de klassieke periode (1750-1830), de tijd van Mozart, Beethoven en Haydn, Op een gegeven moment werd muziek tot kunst verheven, niet iets wat je zomaar doet, nee, echte componisten gaan aan het werk! Laten we beginnen bij de hoven, de adel voelde zich ver verheven boven het volk en hun “platvloerse” muziek. Zij namen componisten en musici in dienst om zich te laten vermaken na hun drukke werkzaamheden. En er waren wat gelegenheden om zich te laten vermaken. Bij het eten (zij noemden het banket) was een kleine groep musici aan het spelen op strijkinstrumenten. Vooral niet te opdringerige muziek want dat leidt af van de eten. Na de maaltijd stelde men op voor een dansje (zij noemden het een ballet) in de balzaal daar speelde een orkest met strijk- en blaasinstrumenten en natuurlijk slagwerk om een stevige maat aan te geven (nu noemen we dat een beat). Zij speelden vrolijke dansjes als een sarabande, een menuet een gigue en aire. Na het ballet gingen de heren naar de rooksalon waar een fluit en een klavecimbel hun muziek speelden. Dat was een sonate (een klankstuk – ven het Italiaanse woord sonare wat klinken betekent). De dames gingen naar de gele salon om daar, onder het genot van wat luitmuziek (luit is een soort gitaar maar dan anders), aan een handwerkje te beginnen of wat te roddelen. Bij speciale gelegenheden of grote ontvangsten werden de gasten naar de concertzaal gebracht voor een concert. Het orkest speelde en de gasten liepen wat rond, dronken een glas wijn en bespraken de lopende zaken stil was het niet echt. Mozart werkte aan het hof maar schreef ook opera’s en was muziekleraar. De tijden veranderen, muziek werd niet alleen aan het hof gemaakt, er kwamen in de steden ook theaters waar concerten gegeven werden en opera’s werden uitgevoerd. Het was de tijd van de opkomende burgerij en ja, die wilden ook wel 10

eens wat. De sfeer in die theaters was het zelfde als aan het hof, je liep in en uit je keuvelde wat, deed een plas en dronk een glas. Haydn vond het vreselijk en componeerde een muziekstuk, een symfonie. Het tweede deel begon heel zacht, de fluiten speelden een langzame melodie die hoger en hoger ging, steeds meer instrumenten gingen zachtjes mee spelen. En dan in één keer SSS. BOEM! Een enorme klap op een grote trommel (de pauk) en alle instrumenten speelden zo hard als ze konden. Er ging een schokgolf door het publiek, kopjes rinkelden, glazen spatten op de vloer uiteen en iedereen was muisstil. Haydn had zijn punt gemaakt en de rest van de symfonie werd, zoveel mogelijk, aandachtig beluisterd. In de tijd van Beethoven stonden er al tafeltjes en stoelen in de zaal. Beethoven was de eerste zelfstandige componist die niet voor een hof of een kerk werkte en met componeren en lesgeven de kost moest verdienen. Toen hij doof werd liepen de inkomsten terug en stief hij uiteindelijk in armoede. Ook Mozart voelde het rond 1800 in zijn beurs, de hofcultuur was in neergaande lijn (ook toen al crisis). Ten slotte was geen geld meer voor zijn begrafenis, en werd hij anoniem op een achteraf plaats begraven. Haydn had het beter bekeken, hij emigreerde naar Engeland wist nog een plaats als hofcomponist aan het koninklijk hof te verwerven (daar was de crisis nog niet uitgebroken).

BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS: Huisartsen: In het weekendhulp, na 17.00 u en voor 08.00 uur ‘s morgens en gedurende feestdagen te bellen met: 0900—9229 Tandartsen: Op zaterdag en zondag is er om 11.00 uur en 17.00 uur een spreekuur. Buiten deze spreekuren is de verantwoordelijk tandarts na telefonisch overleg te consulteren. Naam + telefoonnummerdienstdoende tandarts is te beluisteren op de telefoonbeantwoorder van uw eigen tandarts. Apotheek : De Vlijt 4 te Bedum tel. 050 – 301 52 72 Zaterdag gesloten. Zon- en feestdagen gesloten. Buiten openingstijden voor spoedgevallen contact opnemen met Apotheek Hanzeplein (Hanzeplein 122 tel. 0900-1115020) Uitvaartvereniging De Laatste Eer: Secretaris en ledenadministratie : D.Huisman, Trekweg naar Onderdendam 29, 9951 SE Winsum (Gn) Tel 050-3049361 Uitvaartverzorger : G.J.Sikkema Gebr Gootjesstraat 39 9953 PV Baflo Tel 0595-424222 Dierenartsen: Dierenartsenpraktijk Van Stad tot Wad te Bedum 050-3014260 voor gezelschapsdieren, 0596-518242 voor landbouwhuisdieren en paarden. Dierenartesenpraktijk Noord West Groningen te Winsum Tel. Nr. 0595-441800 Politie / Brandweer / Ambulance: Alarmnummer 112 Politie, niet dringende meldingen 0900 – 88 44

Kerkdiensten Ned Hervormde Kerk 27 sept 19.00 uur ds F J K van Santen, Kampen Helaas verder geen info bij mij aanwezig.

Dorpsgezichten van Aart Brakema Dorpsgenoot Aart Brakema (overleden juni 2009) schilderde prachtige aquarellen van zijn geliefde Onderdendam. Deze dorpsgezichten zijn tot en met het eind van 2015 te bewonderen in zaal1 van het dorpshuis. Op 8 oktober zal de expositie geopend worden tijdens de inloopochtend van de Verzoamelstee. Annemieke Neuteboom zal een inleidende toelichting geven. Vervolgens zullen er foto’s getoond worden van de restauratie van Molen Hunsingo, gemaakt door Aart. Voor iedereen een warm welkom om de opening bij te komen wonen. Aanvang: 10:00 uur Zaal open: 09:30 uur. Wilt u ook eens exposeren in Zaal 1 van dorpshuis Zijlvesterhoek? Neem dan contact op met Jan Dijkema [email protected] of Inge Zwerver [email protected] 11

Wijzigingen Redactie Nijsjoagertje

Redactie Nijsjoagertje Foto’s: Sieb-Klaas Iwema, Kees Willemen Bijdragen van: Jan ‘t Mannetje, Kees Willemen, Inge Zwerver, Nicky Keller Toezichthouders: Inge Zwerver, Martijn Heemstra, Annemieke Neuteboom, Dethmer Jonkhoff en Eddy Buisman. Eindredactie en opmaak: Annemiek Wassenaar Email: [email protected] Of Bedumerweg 14, 9959PG Onderdendam

Eddy Buisman heeft de opmaak en eindredactie van het Nijsjoagertje overgedragen en zelf op dit moment aan het fietsen in Amerika. Het is zeer de moeite waard om dit te volgen op http://fietsenmeteddy.waarbenjij.nu

Kopij inleveren het liefst via email Kopij aanleveren uiterlijk: Maandag 26 oktober 2015 Donaties(richtbedrag € 7,50 per jaar) graag op rekening IBAN nr NL78INGB0009014281 t.n.v. ‘t Nijsjoagertje Voor deze maand heb ik, Dethmer, de opmaak verzorgd, samen met diegene die vanaf nu de opmaak en eindredactie zal gaan doen: Annemiek Wassenaar. (voor de echte Onderdendammers: zij woont in het huis van Sijwert Bakker) Voor de kopij voor het Nijsjoagertje is een nieuw mailadres aangemaakt: [email protected].

AGENDA: 25 sept 01 okt 02 okt 05 okt 08 okt

Oud Papier (vanaf 19.00 u) Poezieochtend Verzoamelstee StandUp Comedy 20.00 u De Haven: Samen sterk Opening expositie Aart Brakema in ruimte Verzoamelstee 10 okt 14.45 u Opening De Zilvermeeuw 12 okt Leeskring 15 okt Verpleegkundigen S1 vertellen bij de Verzoamelstee 22 okt geen Verzoamelstee herfstvak. 29 okt Bezoek Bakkerijmuseum met de Verzoamelstee 30 okt Oud Papier (vanaf 19.00 u) En natuurlijkAA..iedere zaterdagmiddag vanaf 17:00 uur een gezellig hapje en drankje in het dorpshuis. Ook het terras is dan open, al vanaf 12:00 evenals op de zondag.

Annemiek heeft er erg veel zin in en iedereen wenst haar dan ook veel succes toe. Dethmer Jonkhoff

Nog een wijziging Adreswijziging Mevr. G. Renkema-Jensma Huidig adres: Winsumertrekwegpad 1 9959 PA Onderdendam Nieuw adres: Schoolstraat 5e 9781 JL Bedum

12