Ouderbeleid VVE bij ons tellen ook de ouders mee!!!
openbare basisschool & kinderopvang Brikstraat 6 1503 BK Zaandam 075-6164781
[email protected] www.obsdespiegel.org
1
Inhoudsopgave: 1.Inleiding 2.Visie en uitgangspunten 2.1 Waarom een beleidsplan voor ouderbetrokkenheid VVE? 2.2 Algemene stand van zaken 2.3 Algemene visie en doelen 3. Resultaten ouderbeleid 4.Uitvoering ouderbeleid 4.1 Huidige stand van zaken 4.2 Analyse ouderpolulatie 4.3 Mogelijkheden en wensen van ouders 4.4 Visie op ouders van De Spiegel 4.5 Doelstelling 4.6 Plan van Aanpak Bijlage 1: Taakomschrijving ouderbegeleider VVE thuis Bijlage 2: overzicht en opzet programma VVE-thuis Bijlage 3: Indicatoren Toetsingskader Ouderbetrokkenheid VVE Bijlage 4: uitslag ouderscan Bijlage 5: afspraken over het oudergesprek: Bijlage 6: schoolontwikkelingsmodel ouderbetrokkenheid Bijlage 7: afspraken rondom anderstaligheid 2
1.Inleiding In voorliggend beleidsplan staat beschreven hoe wij als VVE school van Zaan Primair + kinderopvang vorm willen geven aan ouderbetrokkenheid bij de Voor- en Vroegschoolse Educatie.
2.Visie en uitgangspunten 2.1 Waarom een beleidsplan voor ouderbetrokkenheid VVE? Een belangrijke randvoorwaarde voor het succes van VVE is een goede verbinding en een duidelijke pedagogische lijn tussen school en thuis. Jonge kinderen hebben zo’n verbindingslijn hard nodig en zijn zelf niet in staat deze relatie te leggen. Wij vinden ouderbetrokkenheid een belangrijk kwaliteitsaspect van de VVE-uitvoering. Een goed contact, goede samenwerking en regelmatig overleg tussen ouders en instelling vormen daarbij de basis. Om VVE en het VVE-programma goed te laten werken hebben alle betrokkenen elkaar nodig en is goede communicatie met ouders onontbeerlijk. Educatief en pedagogisch partnerschap is het sleutelwoord
2.2 Algemene stand van zaken Ouderbetrokkenheid is echter niet bij alle ouders vanzelfsprekend. Doelgroepkinderen groeien vaak op in een gezinsklimaat dat nogal verschilt met het schoolklimaat. De mate en vorm van ouderbetrokkenheid wordt sterk beïnvloed door sociale klasse, opleidingsniveau van de ouders, en de etnische afkomst van de ouders. Veel laagopgeleide ouders weten niet hoe belangrijk hun rol is en missen daarin kennis en vaardigheden om hun kind op een goede manier thuis te stimuleren. Daarom is het noodzakelijk dat de voor- en vroegschool de ouders effectief helpen om dit mogelijk te maken.
2.3 Algemene visie en doelen Visie Wij verstaan onder ouderbetrokkenheid dat ouders in hun gedrag laten zien dat ze zich gedeeld verantwoordelijk voelen voor de schoolontwikkeling van hun kind. 3
Wij gaan er vanuit dat kinderen beter presteren als hun ouders positief betrokken zijn/worden bij school. Als ouders daarbij thuis extra met hun kind bezig zijn, in aansluiting op wat het kind op (voor)school doet, heeft dit een positief effect op de leerresultaten, het gedrag en de sociale ontwikkeling. Wij zien onderwijs en opvoeding als gezamenlijke taak en verantwoordelijkheid van ouders en school. Wij beschouwen ouders als serieuze partners en we houden in ons handelen rekening met achtergronden, wensen en verwachtingen van alle ouders. Er wordt wederzijds duidelijk aangegeven wat verwacht wordt wat betreft opvoeding, waardenoverdracht en waardenstimulering.
Doelen Doelen die hierbij bereikt worden: - Ouders, school en kinderopvang zijn wederzijds goed geïnformeerd over de ontwikkeling van hun kind. - Ouders voeren activiteiten uit ter bevordering van de (taal) ontwikkeling van hun kind.
Middel Wij gaan de ouderbetrokkenheid vergroten door een educatief partnerschap aan te gaan met onze ouders. Dit betekent dat alle betrokkenen (ouders/leidsters/leerkrachten/directie) elkaar wederzijds ondersteunen en hun bijdrage zoveel mogelijk op elkaar afstemmen, met als doel het leren, de motivatie en de ontwikkeling van leerlingen te bevorderen. Dit wordt ondersteund door een gericht ouderbetrokkenheidsprogramma: VVE thuis.
3. Resultaten ouderbeleid In 2015 zien we de volgende resultaten van een actief ouderbeleid:
Er is een ouder-begeleider aanwezig, taakbeschrijving, zie bijlage 1.
Wij werken actief met het ouderprogramma VVE thuis, overzicht /opzet programma, zie bijlage 2.
Ons ouderbeleid sluit aan bij de mogelijkheden en wensen van onze ouders.
Wij leveren maximale inspanningen om alle ouders te bereiken.
Wij evalueren jaarlijks de activiteiten m.b.t. ouderbetrokkenheid, dit wordt o.a. beschreven in het jaarverslag VVE.
Wij voldoen aan alle criteriapunten van de inspectie, zie bijlage 3. 4
4.Uitvoering ouderbeleid 4.1 Huidige stand van zaken Onderstaand de resultaten van de ouderscan (zie bijlage 4), afgenomen in schooljaar 2014/2015 (mooi is dat er duidelijke groei zichtbaar is en dat ons doel om een samenwerkingsgerichte school te worden is behaald!):
Informatiegericht: 22 1/2
Structuurgericht: 23 ½
Relatiegericht: 22
Samenwerkingsgericht: 25
Innovatiegericht: 21
Onderstaand de resultaten van de ouderscan (zie bijlage 4), afgenomen in schooljaar 2012/2013:
Informatiegericht: 22
Structuurgericht: 18
Relatiegericht: 19
Samenwerkingsgericht: 20
Innovatiegericht: 13
(De maximale score is 25 en bij een score van <15 is sprake van een onvoldoende.)
Activiteiten tot nu toe: Organiseren van themabijeenkomsten (informatieve onderwerpen vanuit GGD/Centrum Jong en school). Elke vier weken is er “koffie/thee-uurtje met directie”, waar ouders zonder afspraak welkom zijn. Ze kunnen hier opmerkingen plaatsen, vragen stellen en luisteren naar nieuws vanuit de directie. Organiseren van “gezellige” activiteiten voor ouders (eigen kerstmaaltijd, workshop mozaïeken, workshop schminken…enz). 5
Activiteit “inloop ouderkamer”, waarbij ouders welkom zijn in de ouderkamer om met elkaar te kunnen praten. Informeren van ouders in de ouderkamer over bv. CITO, rapporten, hoe kun je thuis zinvol bezig zijn en rekenspelletjes. Het aanstellen van groepsouders die op velerlei manieren ingezet kunnen worden. Inschrijfformulier gewijzigd (begrijpelijke taal, veranderingen tekst vanwege invoering van nieuwe ouderverklaringen door DUO, uitgebreid formulier bijgevoegd m.b.t. info ontwikkeling kind en verwachtingen ouders. Intake aangepast (één persoon, op afspraak, vaste inhoud/bespreekpunten) Samenwerkingsverband met FORUM aangegaan om ouderbetrokkenheid te vergroten. (Leer)werkgroep ouderbetrokkenheid opgezet (groep waarin leerkrachten zitting hebben waar plannen m.b.t. ouderbeleid uitgewerkt worden). Ouders krijgen bij elk nieuw Piramide thema een informatieboekje mee naar huis. Ouders worden elke week middels basisschoolnet geïnformeerd of zaken in de klas die behandeld zijn en gaan worden. Tijdens open dag kunnen ouders in de groepen kijken. Afspraken gemaakt over hoe oudergesprekken gevoerd worden. MT is regelmatig aanwezig en geeft feedback. Uitnodigingen oudergesprekken aangepast (ouders kunnen gesprekspunten doorgeven). Na afloop wordt nu gevraagd hoe ouders het gesprek vonden. Het verwelkomen van ouders en kinderen om 8.20 uur bij de voordeur. De ouderinfoavond aan het begin van het schooljaar heeft een verplichtend karakter gekregen, omdat we het heel belangrijk vinden dat ouders horen wat er het komend schooljaar aan de orde komt. Hulp bieden bij invullen oudertevredenheidsonderzoek en aanmelden basisschoolnet. De ouderkalender die aan het begin van het jaar meegaat is zeer compleet; nagenoeg alle activiteiten staan er in en er wordt in principe niet van afgeweken. Wekelijkse nieuwsbrief incl. belangrijke data + up to date website. Spelinloop bij Piramide. Oudergesprekken in november, februari en juni. Rapport (januari en juni). Het geven van de cursus VVE-thuis aan ouders.
4.2 Analyse ouderpolulatie Onderzoek schoolpopulatie obs De Spiegel, schooljaar 2014-2015 Waarom dit onderzoek? In onze schoolgids geven wij aan dat De Spiegel een school is waar wordt gewerkt ‘met aandacht voor taal, talent en elkaar’. Niet zo maar een kreet maar een doel waar we de komende jaren planmatig naartoe gaan werken. Om tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van onze leerlingen zullen we er voor moeten zorgen dat alle randvoor-
6
waarden om te kunnen leren en te exploreren goed georganiseerd zijn. Alleen op deze wijze kunnen kinderen zich op alle gebieden ontwikkelen en het beste van zichzelf laten zien. De afgelopen jaren is gebleken dat, ondanks onze inzet, de resultaten van de leerlingen op sommige gebieden achterbleven bij het landelijk gemiddelde. Om er achter te komen wat de oorzaak zou kunnen zijn van die achterstand hebben we het afgelopen schooljaar goed gekeken naar: 1. De schoolpopulatie 2. de vaardigheden van de leerkrachten. 3. Onze methodes Gebleken is, dan wij na analyseren van de verzamelde gegevens, gericht hebben kunnen sturen op de resultaten en opbrengsten door middel van ons onderwijsaanbod. Wij hebben ons daarom voorgenomen jaarlijks onze schoolpopulatie onder de loep te nemen. De schoolpopulatie: De leerling populatie van De Spiegel kenmerkt zich door een grote diversiteit aan nationaliteiten. Dat maakt dat de meeste kinderen niet opgroeien in een Nederlandstalige omgeving. We merken dat ook in de thuistaal weinig interactie bestaat tussen ouders en kinderen. Daardoor start een groot deel van onze kinderen op onze school met een taalachterstand. Om daar gericht op in te kunnen spelen is het noodzakelijk dat de school in kaart brengt wat de onderwijsbehoeftes zijn van onze leerlingen. Uit onderzoek is gebleken dat het opleidingsniveau van ouders van invloed is op het leren op school. Daarom bieden wij op onze school VVE-thuis aan. Op deze wijze gaan we er vanuit dat we de interactie tussen ouder en kind positief beïnvloeden. De vaardigheden van de leerkrachten: Het team van De Spiegel biedt de lessen aan d.m.v. het directe instructie model. Dit schooljaar zijn wij bezig ons verder te ontwikkelen naar het gebruik van het IGDI model. Binnen het traject LeerKRACHT werken wij onder andere aan de invoering van coöperatieve werkvormen om de leerlingen meer te activeren en te betrekken bij de les. Schooljaar 2013-2014 heeft het team zich geschoold in het aanbieden van woordenschat binnen het begrijpend leesonderwijs. Dit schooljaar borgen wij deze kennis door alle vakken (waar mogelijk) te binden aan de uitbreiding van de woordenschat van onze kinderen. Onze methodes: Vorig schooljaar is De Spiegel gaan werken met Nieuwsbegrip XL en met Argus Clou (zaakvakken). Dit schooljaar evalueren we deze methodes om (indien nodig) bij te sturen en de gemaakte afspraken te borgen. Dit schooljaar maken wij een keuze voor een nieuwe rekenmethode. Bij ons onderzoek naar de schoolpopulatie is het voor ons van groot belang er achter te komen of we de juiste beslissingen nemen. We hebben ons de volgende vraag gesteld: 1. Hoe is onze schoolpopulatie opgebouwd? Bieden wij onze leerlingen de leerstof op het juiste niveau aan? Subvragen: . Wat is het opleidingsniveau van de ouders?
7
. Hoe is de gewichten verdeling per groep opgebouwd? . Hoe is de verhouding autochtoon/allochtoon? . Neemt het aantal leerlingen met een leerlingengewicht toe of af? Of blijft het aantal gelijk? Op de teldatum van 1 oktober 2014 telde onze school 206 leerlingen. Daar zijn de leerlingen van de startgroep (9) niet meegeteld. 11% van onze leerlingen heeft te maken met een leerlingengewicht van 0.3 30% van onze leerlingen heeft te maken met een leerlingengewicht van 1,2 In totaal heeft 41% van onze leerlingenpopulatie te maken met een leerlingengewicht. Dat is een daling van 2% ten opzichte van vorig schooljaar (Bron: MIS, E. Voskuilen). Een verklaring hiervoor kan gezocht worden in de gewichtencontrole die we vorig schooljaar hebben gehad. Daaruit bleek dat niet alle inschrijvingen op de juiste manier waren voorzien van een leerlingengewicht. Groep Onderbouw Gr. 1-4
ll.aantal
< VMBO-T 75
VMBO-T 27
>VMBO-T 45
0.3 10
1.2 27
89
31
31
9
31
Bovenbouw Gr. 5-8
Opleidingsniveau van ouders en leerlingengewicht uitgesplitst in onderbouw en bovenbouw: Onderbouw: 75 van de ouders heeft een opleiding < VMBO-T. Dat is 51 % 27 van de ouders heeft een VMBO-T of vergelijkbare opleiding. Dat is 18 % 45 van de ouders heeft een opleiding > VMBO-T. Dat is 30% 10 leerlingen hebben een leerling gewicht van 0.3. Dat is 8% 27 leerlingen hebben een leerling gewicht van 1.2. Dat is 23% Bovenbouw: 89 van de ouders heeft een opleiding < VMBO-T. Dat is 58 % 31 van de ouders heeft een opleiding VMBO-T of vergelijkbare opleiding. Dat is 20 % 31 van de ouders heeft een opleiding > VMBO-T. Dat is 2% 9 leerlingen hebben een leerling gewicht van 0.3. Dat is 7,8 % 31 leerlingen hebben een leerling gewicht van 1.2. Dat is 13,6 %
Groep 1 2 3 4 5 6 7 8
ll. Aantal
22 17 19 23 14 16 27 29
VMBO-T
>VMBO-T
4 7 7 3 8 5 4 5
23 17 6 17 8 13 12 13 8
Totaal aantal ouders = 475 VMBO-T en >VMBO-T = 152 Opleidingsniveau van ouders uitgesplitst per groep: In groep 1 hebben 22 ouders een opleiding lager dan VMBO-T. 4 ouders hebben een opleiding op VMBO-T niveau gedaan. 23 ouders hebben een hogere opleiding dan VMBO-T. In groep 2 hebben 17 ouders een opleiding lager dan VMBO-T. 7 ouders hebben een opleiding op VMBO-T niveau gedaan. 17 ouders hebben een hogere opleiding dan VMBO-T. In groep 3 hebben 19 ouders een opleiding lager dan VMBO-T. 7 ouders hebben een opleiding op VMBO-T niveau gedaan. 6 ouders hebben een hogere opleiding dan VMBO-T. In groep 4 hebben 23 ouders een opleiding lager dan VMBO-T. 3 ouders hebben een opleiding op VMBO-T niveau gedaan. 17 ouders hebben een hogere opleiding dan VMBO-T. In groep 5 hebben 14 ouders een opleiding lager dan VMBO-T. 8 ouders hebben een opleiding op VMBO-T niveau gedaan.8 ouders hebben een hogere opleiding dan VMBO-T. In groep 6 hebben 16 ouders een opleiding lager dan VMBO-T. 5 ouders hebben een opleiding op VMBO-T niveau gedaan. 13 ouders hebben een hogere opleiding dan VMBO-T. In groep 7 hebben 27 ouders een opleiding lager dan VMBO-T. 4 ouders hebben een opleiding op VMBO-T niveau gedaan. 12 ouders hebben een hogere opleiding dan VMBO-T. In groep 8 hebben 29 ouders een opleiding lager dan VMBO-T. 5 ouders hebben een opleiding op VMBO-T niveau gedaan. 13 ouders hebben een hogere opleiding dan VMBO-T..
groep Nederlandse nationaliteit
Andere nationaliteit
1
6x Bulgarije, 2x Somalië, 2x Ethiopië, 1x Afghanistan, 2x Marokko, 12x0 Turkije, 4x Turkije, 2x Bulgarije, 1x Pools, 2x Marokko, 1x Soedan, 1x Somalië 4x Turkije, 3x Bulgarije, 2x Marokko, 1x Portugal,1x Somalië, 1x Afghanistan 7x Turkije, 2x Polen, 1x Mongolië, 3x Marokko, 1x Bulgarije, 5x Somalië, 1x Slowakije 10x Turkije, 1x Sri Lanka, 1x Marokko, 1x Kaapverdië, 2x Somalië 5x Turkije, 2x Bulgarije, 1x Nepal, 1x Slowakije, 1x Kenia, 20x Turkije, 5x Bulgarije, 1x Afghanistan, 1x Ierland 15x Turkije, 3x Bulgarije, 2x Polen, 1x Somalië, 4x Marokko, 1x Suriname
23
2
19
3
12
4
21
5
13
6
22
7
14
8
19
De cijfers zijn van 0110-2014. Onze kleutergroepen zijn nog niet op een volledig leerlingenaantal.
Conclusie: De meeste leerlingen van obs De Spiegel komen binnen met een grote taalachterstand. Uit onze gegevens valt niet op te maken welke taal er thuis wordt gesproken. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat de thuistaal niet bepalend is voor het schoolsucces van 9
de leerling. Men gaat er vanuit dat de stimulans, gegeven door ouders, in combinatie met betrokkenheid van ouders, wel van invloed is op het schoolsucces. We hebben daarom gekeken naar het opleidingsniveau van de ouders: 56 % van de ouders heeft alleen de basisschool afgemaakt of heeft maximaal twee jaar voortgezet onderwijs gevolgd.
34 % van onze ouders heeft een VMBO-T opleiding of hoger gevolgd. Binnen de 34 % heeft 43 % een HBO opleiding gevolgd.
Dat betekent dat de opbouw niet harmonisch is: een grote groep ouders heeft alleen de basisschool afgemaakt (meer dan de helft van de populatie) en een grote groep ouders heeft HBO of meer gevolgd. Dat betekent dat wij kunnen verwachten dat een groot deel van onze ouders ondersteuning zou kunnen gebruiken bij de interactie tussen ouder en kind. Het houdt ook in dat we daar in onze communicatie rekening mee moeten houden. Onze informatie moet begrijpelijk zijn voor de niet zo taalvaardige ouders en moet voldoende op niveau zijn voor de ouders die een HBO opleiding hebben gevolgd. We kunnen daarom voorzichtig concluderen dat de inzet van VVE-thuis de juiste inzet is voor onze schoolpopulatie. Ook de start van Logo 3000 om de woordenschat van de leerlingen te ontwikkelen is een juist instrument voor onze doelgroep. We zullen onderzoeken of de ouders behoefte hebben aan taalondersteuning bij ons op school. Wellicht vergroot dat ook de ouderbetrokkenheid. Met name de informatie via de nieuwsbrief en via de website zal goed bekeken gaan worden. De opvang voor Bulgaarse leerlingen die rechtstreeks uit Bulgarije komen en nog nooit naar school zijn geweest is voor onze school moeilijk te realiseren. Deze kinderen zijn niet alleen gewend om pas vanaf hun zesde jaar naar school te gaan, ze zijn ook nog nooit in aanraking gekomen met de Nederlandse taal. Deze leerlingen brengen eerst een jaar door op de kernschool, waar ze een op taal gericht aanbod krijgen. Men is daar net een groep gestart voor leerlingen die vijf zijn geworden. Als deze leerlingen bij ons op school komen, worden zij direct opgenomen in het groepsplan. Indien nodig volgt er een apart handelingsplan en/of een OPP. De leerkracht doet er toe. We zullen binnen ons team vaker spreken over de invloed die wij hebben op het directe leren van de kinderen. Het hebben van hoge verwachtingen in combinatie van een goed lopend klassenmanagement en het uitvoeren van het directe instructiemodel waarbij coöperatieve werkvormen centraal staan, moeten garant staan voor hogere opbrengsten. Door deel te gaan nemen aan LeerKRACHT! zullen we ons als team daarin meer gaan ontwikkelen.
Evaluatie februari 2015: We hebben gebruik gemaakt van het tevredenheidsonderzoek om na te gaan of ouders behoefte hebben aan Nederlandse les. Ouders hebben aangegeven daar geen behoefte aan te hebben. Omdat wij niet kunnen achterhalen welke doelgroep ouder (basisschoolniveau of HBO niveau) de vragen heeft beantwoord, zullen wij volgend schooljaar gerichter gaan onderzoeken of ouders belangstelling hebben voor taallessen. We zullen dit opnemen in ons brede schoolaanbod of via de GOA subsidie. Het meetmoment in januari was te snel om te kunnen bekijken of het aanbod van Logo 3000 van invloed is op de Cito scores in de kleuterbouw. Wel kunnen we stellen dat deel-
10
name aan LeerKRACHT! het samen werken tussen de leerkracht positief beïnvloed heeft. Leerkrachten bereiden samen lessen voor, kijken bij elkaar in de klassen en geven gerichte feedback. Dat gegeven, in combinatie met de veranderde aanpak op het gebied van begrijpend lezen/woordenschat, maakt dat de resultaten dit schooljaar op voldoende niveau lag.
4.3 Mogelijkheden en wensen van ouders (Wat hebben onze ouders nodig?) Uit gesprekken met ouders tijdens de intake, koffie/thee-uurtje directie en tijdens andere ouderactiviteiten, is gebleken dat er veel behoefte is aan het krijgen van handvatten om thuis met de kind(eren) aan de slag te kunnen. Ook zou men graag zien dat er na schooltijd iets van een huiswerkklas georganiseerd wordt. Verder zien mensen graag dat er open en regelmatig communicatie plaatsvindt tussen ouders en leerkrachten. De meeste ouders geven aan, zo mogelijk hulp te willen bieden bij verschillende activiteiten binnen de school. De georganiseerde ouderactiviteiten worden zeer op prijs gesteld en vooral de afwisseling in opvoedkundig advies, informatie vanuit school, iets gezelligs doen en zelf iets leren wordt zeer gewaardeerd.
4.4 Visie op ouders van De Spiegel Wij bieden een veilige leer – en leefomgeving voor kinderen, ouders en leerkrachten.. Onze ouders zijn partners in de ontwikkeling van hun kind, zijn betrokken en medeverantwoordelijk voor het onderwijs. De voertaal op school is Nederlands. Er wordt alleen Nederlands gesproken op school (mits mogelijk). Ouders mogen de onderwijs ondersteunde activiteiten thuis met de kinderen in de sterkste taal binnen het gezin uitvoeren. Dit is de taal waarin de ouder met het kind praat en waarin gevoelens en gedachten het beste worden verwoord. In veel allochtonen gezinnen is dit de taal van het herkomstland. Een goede ontwikkeling van de moedertaal is bevorderlijk om de tweede taal te verwerven.
4.5 Doelstelling
11
In 2015 zijn wij een samenwerkingsgerichte school. Dit houdt o.a. in dat wij ouders zien als belangrijke partners, de leraren een open houding hebben en de school uit is op maximale samenwerking met ouders. Zie verder bijlage 6 Schoolontwikkelingsmodel. Wij willen ouders door het inzetten van VVE-thuis stimuleren actief bezig te zijn met de ontwikkeling van hun kind. Wij creëren binnen school een omgeving, waarin ouders met elkaar op een ontspannen manier bezig zijn met elkaar, waarin ze van elkaar leren en elkaar helpen. Er zullen voldoende materialen aanwezig zijn , die ouders kunnen gebruiken om hun kind thuis te kunnen ondersteunen met school.
4.6 Plan van Aanpak 2014/2015 We werken op De Spiegel met leerwerkgroepen, waaronder een leerwerkroep ouderbetrokkenheid. De wensen die vanuit het team en ouders naar voren zijn gekomen zijn voor schooljaar 2014/2015 vertaald door het MT naar de volgende speerpunten:
Leerwerkgroep ouderbetrokkenheid: Marjan, Nurten, Nanda Onderwerpen voor schooljaar 2014/2015 om aan te werken: 1. Onderzoeken van mogelijkheden tot huisbezoeken. 2. Mogelijkheden onderzoeken om ouderconsulent aan te stellen. 3. Aanstellen van groepsouders, 4. Onderzoeken of cursus Nederlands voor ouders, wenselijk en haalbaar is. 5. Ouderbijeenkomsten LOGO 3000 organiseren. 6. Afstemmen ouderactiviteiten BKC (visie). 7. Afstemmen van meegeven huiswerk. 8. Inschrijfformulier vanuit ZP inzetten. 9. Bijeenkomsten organiseren over schoolzaken voor Turks sprekende ouders. 10. Gebruik basisschoolnet stimuleren. 11. Punten vanuit werkgroep Zaan Primair m.b.t ouderbetrokkenheid. 12
EVALUATIE EIND SCHOOLJAAR 2014/2015: 1. i.v.m. nieuwe CAO uitgesteld 2. wordt volgend schooljaar nader onderzocht 3. doel behaald 4. als punt opgenomen in oudertevredenheidsonderzoek. Was nauwelijks behoefte. Vraag hierbij is wel of dit onderzoek ingevuld is door ouders die de Nederlandse taal niet machtig zijn. Cursus “ei van Columbus” is door vve-specialist gevolgd. Volgend schooljaar bekijken hoe het te koppelen is aan vve-thuis. 5. doel behaald 6. in ontwikkeling 7. in ontwikkeling 8. doel behaald 9. mei 2015 voor ouders van de startgroepen/gr 1 10. doel behaald 11. doel behaald (zie hieronder)
De groepsouders zijn dit jaar twee keer bij elkaar gekomen om te overleggen en de samenwerking te optimaliseren. De groepsouders zijn betrokken geweest bij de opening van het nieuwe gebouw en bij de nieuwjaarsreceptie in januari van dit schooljaar. Zij hebben geholpen met versieren, rondleiding verzorgen, hapjes maken en serveren, enz. Voor, tijdens – en na de verhuizing hebben ouders geholpen met verhuizen. Grote rekenspellendag: ouders hebben spelletjes gedaan Workshop rekenspellen spelen voor ouders 10 juni workshop gebruik basisschoolnet voor ouders. Workshop “samen met een boek” : mbt voorlezen in de zomervakantie voor ouders van groep 3 en 4. In samenwerking met de Biebbus en vakantiebieb.nl : 22 juni 2015 Regelmatig rekenspelletjes in de nieuwsbrief. Links op de website voor ouders om hun kind thuis te ondersteunen bij het leerproces. (wordt gemaakt) Een aantal collega’s gaat naar een workshop over ouderbetrokkenheid 3.0.
13
Bijlage 1: Taakomschrijving ouderbegeleider VVE thuis Iedere VVE school heeft van de gemeente een subsidie ontvangen om een leerkracht aan te stellen als ouderbegeleider . De ouderbegeleider krijgt 80 uur voor het schooljaar 2013-2014 om deze taak te kunnen uitvoeren. Functie-eisen / profielschets: De ouderbegeleider is een leerkracht die ervaring / affiniteit heeft met het begeleiden van laagopgeleide ouders en ouders met een beperkte taalvaardigheid in het Nederlands. De ouderbegeleider is geschoold in VVE thuis en blijft zich hierin ontwikkelen Taakomschrijving: De ouderbegeleider zorgt ervoor dat alle ouders weten wie de oudercoördinator is op school. informeert ouders over VVE Thuis, in samenwerking met de leerkrachten van groep 1-2. Motiveert ouders om mee te (blijven) doen aan VVE Thuis Maakt een jaarplanning voor de themabijeenkomsten en communiceert deze met de ouders en het team van de school. De ouderbegeleider draagt zorg voor de materialen van VVE thuis: - bestellen van materialen: geven de bestelling door aan bovenschoolse VVE coördinator - uitlenen aan ouders van de materialen De ouderbegeleider voert 8 themabijeenkomsten VVE thuis uit voor ouders. Ondersteunt ouders tussendoor bij knelpunten in de uitvoering van VVE Thuis. De ouderbegeleider registreert de aanwezigheid voor ouders en onderneemt actie bij ongeoorloofd aanwezigheid. De ouderbegeleider communiceert de ontwikkelingen binnen VVE thuis naar directie en team. De ouderbegeleider schrijft aan het einde van het jaar een evaluatieverslag voor de Gemeente Zaanstad. Mogelijke extra taken in combinatie met VVE -coördinatie: De ouderbegeleider (her)schrijft samen met de directie en VVE specialist het beleidsplan mbt ouderbeleid. De ouderbegeleider is aanspreekpunt voor leerkrachten en ouders als het gaat om ouderactiviteiten De ouderbegeleider organiseert informatiebijeenkomsten en themaochtenden voor ouders De ouderbegeleider heeft regelmatig overleg met de directie als het gaat om veranderingen/ontwikkelingen m.b.t. het ouderbeleid De ouderbegeleider heeft overleg en onderhoudt contact met andere instanties m.b.t . ouderbeleid
14
Bijlage 2: overzicht en opzet programma VVE-thuis VVE Thuis (3-6 jaar) VVE Thuis wil de onderwijskansen van kinderen van 3 tot 6 jaar vergroten door: het bevorderen van hun taal- en sociaal-emotionele ontwikkeling, met accent het vergroten van de woordenschat het bevorderen van een ondersteunend en stimulerend gezinsklimaat. Ouders gaan thuis met hun peuter of kleuter activiteiten doen. Deze activiteiten sluiten aan bij de thema’s van vve-programma’s zoals Kaleidoscoop, Piramide, Startblokken, Speelplezier en Ko-totaal. Wanneer kinderen op het kindercentrum of in groep 1 of 2 bijvoorbeeld activiteiten doen rond lente of kunst, gaan de ouders met hun kind thuis ook activiteiten doen rond dit thema.
Opzet VVE Thuis: De activiteiten voor de ouders en kinderen staan in themaboekjes. In elk themaboekje staan acht activiteiten zoals praatplaten, puzzels, voorlezen, liedjes, knutselen en bewegen. Bij een aantal themaboekjes hoort tevens een leesboekje. Bij ieder thema wordt minimaal één ouderbijeenkomst gehouden. Hierin leren de ouders hoe ze de activiteiten met hun kind kunnen uitvoeren, krijgen informatie over de ontwikkeling van kinderen en wisselen ervaringen uit over opvoeden. Een kindercentrum of (voor-)school kiest zelf hoeveel en welke themaboekjes aan de ouders worden aangereikt. Geadviseerd wordt per jaar minimaal acht themaboekjes te behandelen, maar als het VVE-programma meer thema’s behandelt, krijgen de ouders natuurlijk ook meer themaboekjes.
15
Bijlage 3: Indicatoren Toetsingskader Ouderbetrokkenheid VVE
16
17
Bijlage 4: uitslagen ouderscan
Uitslagen ouderscan Scores 2012/2013 22
22,5
21
19
Scores 2014/2015 25
22
23,5
20
18
ge ric ht
t
ct uu r St ru
Sa m
en we rk in
gs ge ric h
ge r ic ht at ie Re l
at ie ov In n
In f
or m
at ie
ge ric
ge r ic ht
ht
13
Men moest reageren op de volgende stellingen: 1 Het is voor ouders duidelijk bij wie ze waarvoor moeten zijn op school. 2 Ouders worden regelmatig betrokken bij het meedenken over het beleid van de school. 3 Ieder jaar krijgen ouders huisbezoek. 4 Het is de taak van de directie de klachten op te lossen. 5 Iedere leraar kent de inhoud van de dossiers van zijn leerlingen. 6 Ouders worden op de hoogte gehouden van wat er zich in de klas afspeelt. 7 Ouders worden op allerlei terreinen actief ingezet. 8 Op school zijn ouders altijd welkom. 9 Ouders voelen zich even verantwoordelijk voor de school als het personeel. 10 Aan het begin van het jaar wordt een activiteitenkalender aan de ouders uitgereikt. 11 Ouders denken actief mee over het beleid op de school. 12 De school geeft regelmatig aandacht aan opvoedingsvraagstukken.
18
13 Leraren zijn over het algemeen op de hoogte van de belangrijke dingen die zich in de gezinnen afspelen. 14. De school organiseert regelmatig activiteiten waarvoor ouders worden uitgenodigd. 15 Meehelpen op school door ouders wordt spontaan in de wandelgangen geregeld. 16 Het is ondenkbaar dat ouders plotseling geconfronteerd worden met belangrijke beslissingen die de school neemt. 17 Op school is een klachtenprotocol voor ouders aanwezig. 18 De school is erop uit evenveel verantwoording af te leggen aan de ouders dan aan inspectie. 19 De ouders voelen zich medeverantwoordelijk voor de resultaten van de school. 20 De school hecht waarde aan het verstrekken van duidelijke informatie aan ouders. 21 De school staat altijd open voor suggesties van ouders. 22 Over het algemeen zijn alle leraren zeer vriendelijk. 23 De leraar/mentor kent zijn leerlingen goed. 24 Er wordt een beroep gedaan op de verantwoordelijkheid van ouders. 25 De school heeft de ouders duidelijk verteld wat ze wel en wat ze niet doet (de school heeft haar taken helder afgebakend
19
Arceer voor elk ‘ja’ één hokje in onder de volgende kolommen: Informatiegericht:
de vragen
4, 10, 15, 17, 23
Structuurgericht:
de vragen
1, 5, 6, 20, 25
Relatiegericht:
de vragen
3, 8 , 13, 14, 22
Samenwerkingsgericht:
de vragen
2, 7, 12, 21, 24
Innovatiegericht:
de vragen
9, 11, 16, 18, 19
Afgenomen op obs De Spiegel: schooljaar 2012/2013 en 2014/2015
Toelichting:
• Een school mag zich een ‘Informatiegerichte School’ noemen wanneer minimaal 15 hokjes zijn gearceerd in de kolom ‘informatiegericht’. • Een school mag zich een ‘Structuurgerichte School’ noemen wanneer minimaal 15 hokjes zijn gearceerd in de kolom ‘structuurgericht’ én in de kolom ‘informatiegericht’. • Een school mag zich ‘Relatiegerichte School’ noemen wanneer minimaal 15 hokjes zijn gearceerd in de kolommen ‘relatiegericht’ ‘structuurgericht’ én ‘informatiegericht’.
20
Bijlage 5: afspraken over het oudergesprek:
Vanaf groep 5 zijn de kinderen aanwezig bij alle drie de oudergesprekken. Voorafgaande aan het gesprek: ▪
Bepalen wat het doel is van het gesprek.
▪
Het gesprek wordt door iedereen voorbereid volgens het format oudergesprekken.
▪ ▪ ▪ ▪
Informeren of er een tolk nodig is en dat regelen. Uitnodiging uit laten gaan (hierop kunnen ouders eigen bespreekpunten aangeven). Iedereen maakt gebruik van “volwassen” meubilair. Probeer een opstelling te creëren waarbij je niet recht tegenover elkaar zit.
Het begin van het gesprek: ▪ ▪ ▪ ▪
Ophalen bij de deur (welkom heten, hand geven en zo nodig voorstellen). Informeel praatje. Inhoud/doel van gesprek aangeven. Uitleg geven/toestemming vragen als er extra mensen bij het gesprek zitten.
Het middenstuk van het gesprek: ▪ Verwachtingen uitspreken ; wat is het doel dit jaar. ▪ Waar staat het kind op weg naar dit doel. ▪ Terugkomen op eerder gemaakte afspraken. ◦ Toetsresultaten bespreken (cito en methodegebonden). Tijdens het tweede en derde gesprek de cito-uitslagen visueel (digitaal) ondersteunen middels grafiek. ▪ Beeld schetsen hoe het kind in de klas en op school is (hoe ligt hij/zij in de groep) . ▪ Leuke anekdote vertellen over het kind. ▪ Aandachtspunten bespreken. ▪ Hoe gaat het thuis/met welke verhalen komt het kind thuis? ▪ Gesprekspunten van ouders behandelen. Het einde van het gesprek: ▪ Vragen/opmerkingen. ▪ Samenvatten en nagaan of ouders en kind alles begrepen hebben. ▪ Aangeven wat ouders zelf thuis kunnen doen. ▪ Mogelijkheid voor vervolggesprek. ▪ Is dit wat u had verwacht van het gesprek? Feedback vragen. ▪ Afspraken maken (wie, wanneer gerealiseerd?) en ondertekenen van gespreksformulier door leerkracht, ouders en kind. 21
Overig: • Broertjes/zusjes zelfde middag/avond met kwartiertje er tussen. • Hoeft niet per se 10 minuten. Bepaal van te voren hoe lang je nodig hebt. • Ouders kunnen zo gewenst een kopie van het gespreksverslag mee naar huis krijgen. Als ouders onafgemeld afwezig zijn, worden zij direct gebeld om alsnog langs te komen of een nieuwe afspraak te maken. Als bij de tweede afspraak ouders weer afwezig zijn, wordt een aantekening van afwezigheid gemaakt en ligt initiatief bij ouders om afspraak te maken.
22
Bijlage 6: Schoolontwikkelingsmodel ouderbetrokkenheid Leeswijzer: het gaat om een zogenaamd cumulatief model: iedere fase bevat ook de elementen van de eerdere fasen.
Type school voor ouders
INFORMATIEGERICHT
Kenmerken omgeving/context De school stelt nauwelijks eisen aan ouders, omdat zij actieve ouderbetrokkenheid nog amper heeft vormgegeven.
Kenmerken school Algemene kenmerken: Leraren zijn echte vakmensen. Als er klachten van ouders zijn, probeert de directeur of de leraar deze zelf te verhelpen. Niveau ouderbetrokkenheid: op leerlingniveau Meeleven: de leraar kent zijn leerlingen en hun ouders. Meehelpen: ouders helpen bij technische klusjes of andere neutrale zaken. Meedenken: ouders denken minimaal mee. Meebeslissen: ouders beslissen alleen mee als dit wettelijk verplicht is. Informatie: als ouders daarom vragen krijgen ze informatie over hun kind, verder krijgen zij informatie volgens wettelijke verplichtingen. Contacten met ouders: formeel m.b.t. informatie, vooral informeel m.b.t. organiseren van activiteiten (geen structuur).
Voorwaarden voor de school Algemene voorwaarden: Er zijn protocollen beschikbaar hoe te handelen bij klachten. Er is een jaarkalender met een overzicht van de verschillende activiteiten. Er is een standaard informatiebulletin voor ouders. De wettelijke verplichtingen t.o.v. ouders zijn goed geregeld. Competenties school: Leraren voldoen aan de minimale eisen van de door de overheid geformuleerde competenties.
23
Type school voor ouders Kenmerken
Kenmerken omgeving/context
Kenmerken school
Voorwaarden voor de school
STRUCTUURGERICHT
De school hecht er waarde aan duidelijkheid te geven aan ouders.
Algemene kenmerken: De taken en verantwoordelijkheden van school en ouders liggen vast. Ouders weten bij wie ze waarvoor moeten zijn op school. Niveau ouderbetrokkenheid: • op leerlingniveau • op groepsniveau Meeleven: de leraar kent zijn leerlingen en hun ouders, feiten over de gezinssituatie zijn vermeld in het dossier. Meehelpen: ouders helpen bij technische klusjes of andere neutrale zaken. Meedenken: minimaal, alleen als het gaat om eigen kind (en dus voor de groep). Meebeslissen: minimaal, alleen als het gaat om eigen kind (en dus voor de groep). Informatie: alle medewerkers van de school geven vanuit hun verantwoordelijkheid de nodige informatie aan ouders op de daarvoor vastgestelde momenten, zoals het tienminutengesprek. Ouders worden eventueel doorverwezen. Contacten met ouders: formeel m.b.t. informatie en volgens vaste procedures, ook voor het organiseren van activiteiten.
Algemene voorwaarden: De voorwaarden van de informatiegerichte school zijn aanwezig. Verder: De taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de verschillende functionarissen en van ouders zijn duidelijk omschreven en vastgelegd. Competenties school: De competenties van de informatiegerichte school zijn aanwezig. Verder: De school stelt snel en adequaat relevante informatie beschikbaar. De school is zorgvuldig en accuraat als het gaat om het verzamelen, verstrekken en archiveren van informatie.
24
Type school voor ouders
RELATIEGERICHT
Kenmerken omgeving/context De school investeert veel in het opbouwen en onderhouden van sociale relaties met ouders.
Kenmerken school Algemene kenmerken: Alle medewerkers op school streven naar een optimale relatie met ouders. Het handelen van de school is proactief: gericht op het voorkomen en oplossen van problemen. Niveau ouderbetrokkenheid: • op leerlingniveau • op groepsniveau • op schoolniveau Meeleven: de leraar kent zijn leerlingen en hun ouders, feiten over de gezinssituatie staan vermeld in het dossier en de belangrijkste informatie zit in de hoofden van de leraren. Meehelpen: ouders helpen actief bij technische klusjes of andere neutrale zaken, gaan mee op schoolkamp, enzovoort. Op basis van goede relaties met ouders zijn er altijd ouders bereid om mee te helpen. Meedenken: als het gaat om eigen kind (en dus voor de groep). Meebeslissen: als het gaat om eigen kind (en dus voor de groep). Informatie: behalve informatie uit de eerste twee fasen, is de school voortdurend gericht op extra informatie om de relatie met ouders te optimaliseren. Contacten met ouders: de school is erop gericht goede (individuele) contacten met ouders aan te gaan en te onderhouden. Dit geldt ook voor de formele contacten.
Voorwaarden voor de school Algemene voorwaarden: De voorwaarden van de informatiegerichte en de structuurgerichte school zijn aanwezig. Verder: Leraren gaan geregeld op huisbezoek. Er wordt tijd beschikbaar gesteld voor het opbouwen van de relatie met ouders. Competenties school: De competenties van de informatiegerichte en de structuurgerichte school zijn aanwezig. Verder: Leraren onderscheiden zich in het aangaan en onderhouden van functionele relaties (met ouders).
25
Type school voor ouders
SAMENWERKINGSGERICHT
Kenmerken omgeving/context De school ziet en ervaart ouders als belangrijke partners.
Kenmerken school Algemene kenmerken: De school bekijkt voortdurend waar ouders kunnen worden ingeschakeld vanuit hun specifieke verantwoordelijkheid en probeert de samenwerking met ouders steeds te verbeteren. Niveau ouderbetrokkenheid: • op leerlingniveau • op groepsniveau • op schoolniveau. Meeleven: leraren leven zoveel mogelijk proactief mee met de leerling en zijn ouders, omdat de school ervan overtuigd is dat dit de ontwikkeling van de leerling ten goede komt. Meehelpen: ouders worden waar mogelijk actief ingezet. Dit geldt voor alle activiteiten. Uiteraard zijn taken en bevoegdheden volstrekt helder en neemt de school de beslissingen. Meedenken: de school is erop gericht samen met ouders pedagogische en onderwijskundige vraagstukken te onderzoeken en vorm te geven. Meebeslissen: binnen heldere kaders beslissen ouders zoveel mogelijk mee. Informatie: school en ouders voorzien elkaar pro-actief en tijdig van informatie die nodig is om tot een goede samenwerking te komen. Contacten met ouders: de school is pro-actief in het aangaan van contacten met ouders op alle niveaus (leerling-, groeps- en schoolniveau).
Voorwaarden voor de school Algemene voorwaarden: De voorwaarden van de informatiegerichte, de structuurgerichte en de relatiegerichte school zijn aanwezig. Verder: De school stopt tijd en energie in onderlinge uitwisseling van nieuwe impulsen en werkwijzen, zodat zij in staat is ouders optimaal te betrekken bij de school en het onderwijs. Er is een strategisch beleidsplan waarin doelstellingen van ouderbetrokkenheid zijn verwoord. Competenties school: De competenties van de informatiegerichte, de structuurgerichte en de relatiegerichte school zijn aanwezig. Verder: De school is extravert, de leraren hebben een open houding. De school is uit op maximale samenwerking met ouders.
26
Type school voor ouders INNOVATIEGERICHT
Kenmerken Kenmerken school Voorwaarden voor de omgeving/context school School en ouders Algemene kenmerken: zien elkaar als partners in het De school werkt op basis van een proces van continue langetermijnvisie op ouders. schoolverbetering. Zodoende worden ouders al in een Ze voelen zich hiervoor even vroeg stadium betrokken bij verantwoordelijk en spreken onderwijsvernieuwingen. elkaar erop aan. Niveau ouderbetrokkenheid: • op leerlingniveau • op groepsniveau • op schoolniveau • op schooloverstijgend niveau Meeleven: leraren leven zoveel mogelijk pro-actief mee met de leerling en zijn ouders, omdat de school ervan overtuigd is dat dit de ontwikkeling van de leerling ten goede komt. Bovendien verbetert de school voortdurend door deze relatie, want een goede relatie met ouders biedt de school optimale ontwikkelingskansen (ouders zijn betrokken en willen het beste voor de school). Meehelpen: ouders werken actief mee. Dit geldt voor alle activiteiten en voor het beleid en de toekomst van de school. Meedenken: ouders denken zoveel mogelijk mee op alle terreinen. Meebeslissen: binnen heldere kaders beslissen ouders zoveel mogelijk mee op alle terreinen. Informatie: school en ouders voorzien elkaar pro-actief en tijdig van de nodige informatie, gericht op optimale ontwikkelingskansen voor de leerling en voor de school. Contacten met ouders: zie samenwerkingsgericht, echter met dit verschil dat er sprake is van tweezijdige pro-activiteit: school en ouders zijn samen gericht op het continu verbeteren van onderwijs, school en omgeving.
27
Bijlage 7: afspraken rondom anderstaligheid In Nederland leven we in een multiculturele samenleving. Obs De Spiegel is daar een afspiegeling van. Praktisch gezien houdt dat in dat erin diverse talen wordt gesproken. We hebben daar intern afspraken over gemaakt: Iedere ochtend verwelkomen we ouders en kinderen bij de voordeur. Dat doen we in het Nederlands Als we ouders in een andere taal dan in het Nederlands horen communiceren vragen wij hen dit te doen in het Nederlands Kinderen op De Spiegel spreken onderling Nederlands met elkaar Bij gesprekken met nieuwe ouders (en kinderen) die het Nederlands nog niet voldoende machtig zijn nodigen wij één van de drie tweetalige collega’s (TurksNederlands) uit om te ondersteunen Bij gesprekken met nieuwe ouders (en kinderen) die het Nederlands nog niet voldoende machtig zijn en geen Turks spreken vragen wij de ouders om zelf voor een tolk te zorgen. Vaak komt er een familielid of een buurvrouw mee.
Alle schriftelijke communicatie (nieuwsbrief, basisschoolnet, brieven) gaat in het Nederlands
Algemene ouderavonden organiseren wij in het Nederlands. Er is altijd een tweetalige collega aanwezig om één en ander te verduidelijken. Dit gebeurt tijdens de avond of na afloop van de avond
Andere ouderactiviteiten organiseren wij ook in het Nederlands op bovenstaande manier
28
