Organisatieplan brandweerzorg en crisisbeheersing

Organisatieplan brandweerzorg en crisisbeheersing

alisering ion

G

ro

éé

n

Re g

Groningen één

nin gen

130701 © 2013 Brandweer Groningen

Brandweer Groningen Postbus 584 9700 AN Groningen brandweer.groningen.nl

Hoofdstuk

GRONINGEN

VEILIGHEIDS 1 Projectplan

R E G I O

De foto op de voorkant geeft een oefensituatie weer; het betreft dus geen foto van een daadwerkelijk incident.

Organisatieplan brandweerzorg en crisisbeheersing binnen Veiligheidsregio Groningen

© 2013, Veiligheidsregio Groningen

Definities Voor een goed begrip van de inhoud van het organi-

Voorliggend organisatieplan beschrijft de ambtelijke

satieplan zijn de volgende noties van belang:

organisatie Veiligheidsregio Groningen, inclusief de geregionaliseerde brandweer en de multidisciplinaire

Organisatieplan Brandweerzorg en Crisisbeheersing binnen Veiligheidsregio Groningen

taken op het gebied van crisisbeheersing. Vandaar

Voorliggend organisatieplan is in eerste aanleg ge-

Groningen (kortheidshalve: organisatieplan). De fi-

schreven ten behoeve van de regionalisering van de

guur op de volgende pagina geeft een beeld van de

brandweer in de regio Groningen1. In december 2012

veiligheidsregio in zijn omgeving.

dat is gekozen voor de naam: Organisatieplan Brandweerzorg en Crisisbeheersing binnen Veiligheidsregio

is door het veiligheidsbestuur besloten ook de multidisciplinaire taken op het gebied van crisisbeheersing

Begrippen en benamingen

binnen de geregionaliseerde brandweer onder te

In het organisatieplan worden de volgende benamin-

brengen en de producten op dit terrein duidelijk her-

gen gebruikt:

kenbaar (als multidisciplinaire producten) naar buiten te brengen. En daarmee feitelijk vorm te geven aan

•

Veiligheidsregio: de organisatie, waarin de gere-

Veiligheidsregio Groningen. Tevens is de regionaal

gionaliseerde brandweer en de multidisciplinaire

commandant brandweer aangewezen als directeur

taken op het gebied van brandweerzorg en

veiligheidsregio en de plaatsvervangend commandant

crisisbeheersing zijn ondergebracht;

als plaatsvervangend directeur veiligheidsregio.

Als de bestuurlijke samenwerking veiligheidsregio wordt bedoeld staat dit expliciet in de tekst vermeld;

Binnen Veiligheidsregio Groningen als organisatie zijn daarmee de geregionaliseerde brandweer en de

•

Veiligheidsbestuur: het bestuur van de veiligheids-

multidisciplinaire taken op het gebied van crisisbe-

regio, bestaande uit de burgemeesters van de

heersing ondergebracht. Binnen de context van de

deelnemende gemeenten4;

bestuurlijke samenwerking Crisismanagement Gro-

•

Crisisbeheersing: daar waar in het organisatieplan

ningen werken ook andere organisaties als de

wordt gesproken over crisisbeheersing wordt

GGD/GHOR, de 23 Groninger gemeenten (georgani-

steeds bedoeld ‘rampenbestrijding en crisisbeheer-

seerd binnen de gemeentelijke kolom), de politie, de

sing5’; voor de leesbaarheid is er voor gekozen al-

waterschappen, het Openbaar Ministerie, de provin-

leen de term crisisbeheersing te gebruiken.

cie en Defensie intensief samen op het gebied van 2

•

Crisismanagement Groningen: het model van

crisisbeheersing . Tenslotte kunnen onder regie van

samenwerking op gebied van crisisbeheersing tus-

de veiligheidsregio structureel3 en ad-hoc partners

sen diverse partners, zoals hierboven toegelicht.

worden toegevoegd, bijvoorbeeld tijdens incidenten.

1 2

3 4

5

2

Brandweer Groningen Over Morgen

Conform het besluit van het veiligheidsbestuur van 20 april 2012. Verwacht wordt dat ook de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) binnenkort als structurele partner in de eerste lijn van samenwerking gaat deelnemen. Zo zijn er bijvoorbeeld convenanten gesloten met partners als NAM, Gasunie, Enexis, Waterbedrijf Groningen en de Kustwacht. Op dit moment functioneert de Bestuurscommissie Regionale Brandweer en GHOR inhoudelijk gezien als het in de Wet veiligheidsregio’s bedoelde veiligheidsbestuur. Het Algemeen Bestuur is onder andere verantwoordelijk voor de financiën. In de Wet veiligheidsregio’s wordt een onderscheid gemaakt tussen rampenbestrijding (ramp: een zwaar ongeval of een andere gebeurtenis waarbij het leven en de gezondheid van veel personen, het milieu of grote materiële belangen in ernstige mate zijn geschaad of worden bedreigd, etc) en crisisbeheersing (crisis: een situatie waarin een vitaal belang van de samenleving is aangetast of dreigt te worden aangetast).


3

Inhoudsopgave

Samenwerkingsverband Crisismanagement Groningen

Veiligheidsregio (bestuurd door Veiligheidsbestuur)

Politie

Waterschappen

Voorwoord ..................................................................7

7

Dienst Bedrijfsvoering ......................................39

7.1 Doel....................................................................39 Brandweerzorg

Crisisbeheersing

RUD

OM

1

Inleiding...............................................................9

7.2 Organisatie ........................................................39

1.1 Omgeving ............................................................9

7.3 Werkzaamheden ...............................................39

1.2 Doel regionalisering ...........................................9

7.4 Omgeving ..........................................................41

1.3 Schets huidige situatie ........................................9 GGD

GHOR

Bevolkingszorg

Provincie

Gemeenten

Defensie

1.4 Totstandkoming en besluitvorming

8

Dienst Personeels- en

organisatieplan .................................................10

Organisatieontwikkeling .................................43

1.5 Samenhang met andere documenten .............11

8.1 Doel....................................................................43 8.2 Organisatie ........................................................43

2 Figuur 1: Veiligheidsregio Groningen in zijn omgeving

Context ..............................................................13

8.3 Werkzaamheden ...............................................44

2.1 Wettelijke kaders ..............................................13

8.4 Omgeving ..........................................................45

2.2 Uitgangspunten regionalisering ......................14

Doelgroepen organisatieplan

2.3 Visie Brandweer Groningen Over Morgen ......15

9

Primair is dit organisatieplan bedoeld voor het vei-

2.4 Visie crisisbeheersing ........................................16

9.1 Uitvoering..........................................................47

ligheidsbestuur, dit is immers het bevoegd gezag om

2.5 Maatschappij en partners .................................17

9.2 Regie ..................................................................48

een besluit te nemen ten aanzien van de inrichting

Programma Crisisbeheersing ...........................47

9.3 Platform .............................................................49

van de nieuwe organisatie. Daarnaast is het plan be-

3

doeld voor diverse doelgroepen, waaronder de Bij-

3.1 Van visie naar contouren..................................21

10

zondere Ondernemingsraad (i.v.m. de adviesaan-

3.2 Van contouren naar concrete organisatie.......22

10.1 Huisvesting ........................................................51

vraag), de projectorganisatie regionalisering (i.v.m.

3.3 Leidinggevenden in de nieuwe organisatie....24

10.2 Materieel en materiaal .....................................51

verdere uitwerking projectresultaten) en de mede-

3.4 Medewerkers in de nieuwe organisatie ..........24

Hoofdstructuur .................................................21

werkers in de organisatie (informeren).

11 4

Huisvesting en materieel .................................51

Bestuur en gemeenten .....................................53

Sector Risicobeheersing ...................................27

11.1 Wettelijke kaders ..............................................53

4.1 Doel....................................................................27

11.2 Bestuurlijke verbinding ....................................53

4.2 Organisatie ........................................................28 4.3 Werkzaamheden ...............................................28 4.4 Omgeving ..........................................................29

12

Medezeggenschap en Georganiseerd Overleg ..............................................................57

12.1 Medezeggenschap ............................................57 5

Sector Incidentbestrijding ................................31

12.2 Georganiseerd Overleg.....................................57

5.1 Doel....................................................................31 5.2 Organisatie ........................................................31

Bijlagen

5.3 Werkzaamheden ...............................................33

Bijlage 1: niveaus waarop wordt gestuurd .............59

5.4 Omgeving ..........................................................34

Bijlage 2: overlegvormen..........................................61

5.5 Functies en formatie .........................................34

Bijlage 3: het werkveld van de clustercommandant ...62

6

Sector Vakbekwaamheid en Expertise............35

Bijlage 5: verbinding warme en koude structuur ...65

6.1 Doel....................................................................35

Bijlage 6: functieomschrijving ploegchef ................66

6.2 Organisatie ........................................................35

Bijlage 7: rollen bestuursorganen op grond

6.3 Werkzaamheden ...............................................36

van de Wet veiligheidsregio’s...................................69

Bijlage 4: clusterindeling en werken in een cluster .....63

6.4 Omgeving ..........................................................38

4



5

Voorwoord Voor u ligt het organisatieplan Brandweerzorg en

wege toenemende complexe bouw. Dit alles leidt tot

Crisisbeheersing binnen Veiligheidsregio Groningen.

ambities op het gebied van Brandveilig Leven & On-

Een volgende, belangrijke, stap in de regionalisering

dernemen en Slimme repressie. Ook op het gebied

van de brandweer in Groningen en het verder vorm

van crisisbeheersing volgen de ontwikkelingen elkaar

geven van de multidisciplinaire taken op het gebied

in een hoog tempo op. De uitkomsten van de evalu-

van crisisbeheersing. Het plan beschrijft de organisatie

atie van de Wet veiligheidsregio’s6 zullen ongetwijfeld

van de brandweerzorg en de multidisciplinaire taken

weer nieuwe impulsen opleveren. Tot slot merken

op het gebied van crisisbeheersing vanaf 1 januari

we de gevolgen van de huidige financiële en econo-

2014. Een organisatie die onverminderd paraat staat

mische ontwikkelingen. Hier zullen we rekening mee

om bij te dragen aan de veiligheid van burgers, be-

moeten houden bij het inrichten van de organisatie

drijven en instellingen in onze regio. Belangrijk fun-

en de bedrijfsvoering. Dat gaan we dus ‘slank en slag-

dament voor de organisatie en haar medewerkers

vaardig’ doen.

zijn onze kernwaarden: vertrouwen, vakmanschap, betrokken, teamgeest en passie. Op basis van deze

Het organisatieplan is een momentopname, een foto

kernwaarden willen we ons werk doen.

in een doorlopende film. Een ogenblikje stilstaan in grote maatschappelijke bewegingen en turbulenties,

Voor de inrichting van de organisatie zijn de ontwik-

die nooit zullen stoppen. De nieuwe organisatie heeft

kelingen in de samenleving zeer relevant. We hebben

de ambitie ‘mee te groeien’ met de samenleving en

te maken met diverse ontwikkelingen in onze nabije

zelfs deze mede vorm te geven. Dit vraagt om (pro)ac-

omgeving en meer op afstand. Een indicatie: we heb-

tieve en adaptieve medewerkers en organisatie. Geen

ben te maken met een terugtredende overheid, die

reactieve of behoudende instelling dus. Ontwikkeling

stuurt op meer eigen verantwoordelijkheid en zel-

van mens, organisatie en maatschappij zal onder in-

fredzaamheid van burgers. Tegelijkertijd ligt de na-

vloed van sociale en technologische ontwikkelingen

druk van de landelijke overheid op centraliseren en

steeds meer in een samenhangend en ‘horizontaal’

uniformeren en wordt het takenpakket van het lokaal

perspectief gaan geschieden. En het gaat ons er niet

bestuur verzwaard. Die centralisering zien we ook

om om beter te worden. We zijn al goed; de brand-

dichtbij. Zo is er nu de Nationale Politie – bestaande

weer is bijvoorbeeld het meest ‘sterke merk’ binnen

uit tien eenheden – en is er sinds kort één meldkamer

de overheid. Maar we moeten goed blijven; stilstand

voor Groningen, Fryslân en Drenthe. Ook is de be-

is achteruitgang.

weging ingezet richting één landelijke meldkamerorganisatie. Demografische veranderingen (in leef-

Het zijn grote ambities, maar het succes zal liggen in

tijdsopbouw en inwoneraantallen) worden in onze

het bewaren van de kleine schaal; de menselijke maat

regio gevoeld en kunnen ook gevolgen hebben voor

in het grotere verband. Samenleven en samenwerken

onze organisatie. Denk daarbij aan het werven van

is van mensen en niet van papier en structuren. Het

nieuwe brandweervrijwilligers. Ook ons vak vraagt

is de kleine schaal waar de basis van vertrouwen

om doorontwikkeling. Onze maatschappij wordt ge-

wordt gelegd en de echte verbindingen voor een

kenmerkt door snel opkomende ontwikkelingen op

goede samenwerking wordt gelegd. Persoonlijk ken-

gebied van informatie en technologie. Branden blus-

nen en gekend worden is daarin het devies. Niet

sen wordt steeds ingewikkelder en risicovoller van-

alleen binnen de organisatie maar ook tussen orga-

6

6


De evaluatie van de Wet veiligheidsregio’s is in 2012 gestart en bestaat uit drie delen: operationeel (uitgevoerd door de Inspectie Veiligheid en Justitie), juridisch/bestuurlijk (uitgevoerd door het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum (WODC)) en een integraal advies aan de regering (commissie Hoekstra).


7

nisaties op het gebied van veiligheid en crisisbeheer-

1 Inleiding

sing. En zeker tussen onze organisatie en de samenleving van wijk tot wereld. Het is nu meer dan tijd om deze stap te maken en ons weer voor te bereiden

1.1

op de volgende stap.

Op 25 september 2012 heeft de Eerste Kamer inge-

Omgeving

multidisciplinair samengewerkt met de partners bin-

stemd met het wijzigen van de Wet veiligheidsregio’s.

nen Crisismanagement Groningen. Op deze ‘funda-

Daardoor wordt volledige regionalisering van de

menten’ wordt voortgebouwd, waarbij we de focus

brandweer per 1 januari 2014 verplicht. Hierdoor

op samenwerking en kwaliteit willen behouden.

regionale c.q. bovenregionale schaal belegd en wordt

komt er een eind aan de situatie dat de Groninger brandweerkorpsen met elkaar samenwerken vanuit het perspectief van Regionaal Vormgegeven Brand-

1.3

weerzorg (functioneren als waren we één organisatie,

De regio Groningen kent een zeer divers verzorgings-

Schets huidige situatie

zonder daarvoor in dienst te zijn van één werkgever).

gebied. Op 296.000 hectare (waarvan 62.000 hectare

Vooruitlopend op deze wijziging in de wetgeving

water) wonen bijna 580.000 inwoners, ca. 190.000 in

heeft het veiligheidsbestuur op 20 april 2012 de op-

de stad Groningen en de andere inwoners verdeeld

dracht gegeven om een projectorganisatie te starten

over 22 gemeenten. In totaal dus 23 gemeenten met

om te komen tot één geregionaliseerde brandweer-

een zeer verschillend karakter. Stedelijk gebied, plat-

Erik van Zuidam

organisatie in de regio Groningen. In december 2012

telandsgemeenten, twee grote zeehavens – Delfzijl

Roelf Knoop

is daaraan toegevoegd dat deze organisatie ook de

en de Eemshaven – en gebieden met intensieve (che-

multidisciplinaire taken (op het gebied van crisisbe-

mische) industrie. De regio ligt grotendeels onder de

heersing) van de veiligheidsregio moet gaan organi-

zeespiegel, huisvest diverse energieleveranciers en is

Leeswijzer

seren en uitvoeren. Hierdoor ontstaat feitelijk Veilig-

van zeer groot vitaal belang in verband met de aard-

In het volgende hoofdstuk wordt onder meer in-

heidsregio Groningen, waarin de geregionaliseerde

gaswinning en de energieleverantie. Het bijbehorend

zichtelijk gemaakt wat het doel is van de regiona-

brandweerorganisatie en de multidisciplinaire taken

risicobeeld is overigens nog voortdurend in ontwik-

lisering, hoe het organisatieplan tot stand is geko-

worden opgenomen.

keling. Zo werd begin 2013 duidelijk dat de regio

men en hoe het plan zich verhoudt tot andere

zich – meer dan in het verleden – zal moeten voorbe-

plannen. Daarna wordt stilgestaan bij de context;

reiden op aardbevingen die veroorzaakt worden door

met welke wettelijke kaders en bestuurlijke uit-

1.2

Doel regionalisering

gangspunten hebben we te maken en wat is onze

Het inrichten van een geregionaliseerde brandweer

visie op brandweer en crisisbeheersing? Vervolgens

is geen doel op zich, maar geeft invulling aan de wet-

komt de hoofdstructuur aan bod, waarna – elk in

telijke opgave om per 1 januari 2014 ook de uitvoe-

een eigen hoofdstuk – de sectoren, diensten en

ring van de basisbrandweerzorg regionaal te organi-

het programma crisisbeheersing worden bespro-

seren7. Naast deze door de wet ingegeven opgave

ken. Tot slot komen huisvesting en materieel, be-

moet de regionalisering ook invulling geven aan de

stuur en gemeenten en medezeggenschap aan

wens van het bestuur om de brandweerorganisatie

bod. Waar nodig wordt verwezen naar verschil-

en de multidisciplinaire taken van de veiligheidsregio

lende bijlagen.

naar de toekomst toe doeltreffend en doelmatig in

de aardgaswinning.

te richten, verbonden met de lokale omgeving en in Overigens: waar in het document ‘hij’ staat, kan

samenhang met landelijke ontwikkelingen.

natuurlijk ook ‘zij’ worden gelezen. Daarbij is in het verleden al een stevige basis voor de nieuwe organisatie gelegd. Een groot aantal jaren wordt al samengewerkt, zijn diverse taken al op een

7

8


Met de invoering van de Wet veiligheidsregio’s per 1 oktober 2010 zijn al diverse taken op het gebied van brandweerzorg en crisisbeheersing op regionaal niveau belegd.


9

De brandweerzorg in de regio Groningen wordt verzorgd door ca. 730 vrijwilligers, ca. 90 beroepsmede-

1.4

Totstandkoming en besluitvormingstraject organisatieplan

combineert met andere samenhangende documen-

afgerond na een positief advies van de BOR. Het for-

ten, namelijk het formatieplan en functieboek.

matieplan en het functieboek zullen na afronding samen worden verspreid.

werkers en ongeveer 170 dagdienstmedewerkers. De

Dit organisatieplan is een nadere uitwerking van de

multidisciplinaire taken worden uitgevoerd door een

Contouren zoals ze op 7 december 2012 zijn vastge-

klein aantal medewerkers, ondergebracht in de af-

steld door het veiligheidsbestuur. De Contouren ge-

1.5

deling Crisismanagement. Op dit moment is de basis-

ven enerzijds richting aan de nieuwe organisatie,

Voorliggend organisatieplan bouwt voort op de reeds

2014 en de (nieuwe) gemeenschappelijke regeling.

brandweerzorg belegd bij 17 (inter-)gemeentelijke

maar bieden ook ruimte voor de gewenste nadere

eerder genoemde Contouren. Deze zijn tot stand ge-

Deze zijn immers randvoorwaardelijk om als organi-

brandweerkorpsen en zijn de regionale brandweer-

detaillering. De afgelopen periode zijn daarom di-

komen vanuit een visietraject dat heeft geresulteerd

satie te kunnen functioneren. En tenslotte zullen we

taken en de multidisciplinaire taken ondergebracht

verse ‘bouwbijeenkomsten’ georganiseerd om met

in een breed gedragen visie op onder andere de or-

in de loop van dit jaar de visie op de uitvoering van

in een regionaal bureau dat is ondergebracht bij de

vele collega’s uit de organisatie te verkennen hoe de

ganisatie, het vak en de verbinding met de maat-

ons vak verder gaan uitwerken in een beleidsplan

Hulpverleningsdienst Groningen. Verspreid in de re-

organisatie er uit zou moeten gaan zien. Zo zijn er

schappij. In dit organisatieplan is ook verbinding ge-

voor de komende jaren. Daarin zullen concrete am-

gio zijn 40 brandweerkazernes; 38 kazernes met een

‘bouwbijeenkomsten’ geweest voor de verschillende

maakt met de visie op de uitvoering van de

bities worden geformuleerd, die richtinggevend zul-

vrijwillige bezetting en 2 kazernes met een 24-uurs

sectoren, is nader op de clusterindeling ingezoomd,

crisisbeheersing in de regio Groningen. Immers, in

len zijn voor de uitoefening van ons werk. Overigens

beroepsbezetting. Het regionaal bureau is gehuisvest

heeft een werkgroep zich bezig gehouden met een

december 2012 is in de Contouren vastgesteld dat de

is het van belang te noemen dat de inrichting van de

in de kazerne aan de Sontweg in Groningen. Onder-

analyse van de functie ploegchef en hebben diverse

nieuwe organisatie ook deze taken gaat uitvoeren

nieuwe organisatie een dynamisch proces is en blijft.

steuning in de bedrijfsvoering wordt geleverd door

oriëntaties plaats gevonden op het gebied van be-

en ze integreert met de taken op het gebied van

Tijdens de voorbereidings- en implementatiefase van

de verschillende gemeenten; in de Stad Groningen

drijfsvoering (o.a. door een benchmark van Beren-

brandweerzorg. De komende tijd zal de verdere in-

de toekomstige organisatie zijn reeds nieuwe inzich-

voornamelijk vanuit de directie Middelen van de

schot met een advies ten aanzien van de verschillende

richting van de organisatie nader worden vormge-

ten naar voren gekomen die hebben geleid tot aan-

Hulpverleningsdienst Groningen.

taken en de bijbehorende formatie). De kwartierma-

geven, o.a. door het opstellen van een formatieplan,

passingen in de vormgeving van de organisatie. Op

kers (beoogd sectoren diensthoofden), in dienst per

een functieboek en een plaatsingsproces ten aanzien

dit moment is de evaluatie van de Wet veiligheidsre-

De regionale brandweer en de organisatie van de cri-

1 februari 2013, hebben de afgelopen periode ten-

van de feitelijke reorganisatie.

gio’s gaande die mogelijk ook weer kan leiden tot

sisbeheersing zijn – samen met de Gemeentelijke

slotte afstemming gezocht om de organisatie zo doel-

Gezondheids Dienst (GGD), de Geneeskundige Hulp-

treffend en doelmatig mogelijk neer te zetten, zon-

Formatieplan

verleningsorganisatie in de regio (GHOR) en de

der daarbij de visie-elementen uit het oog te verliezen

Oorspronkelijk was het doel om het formatieplan en

gemeentelijke samenwerking op het gebied van cri-

zoals ze in 2012 zijn gedefinieerd, de uitkomsten van

het organisatieplan samen op te stellen, maar dit

sisbeheersing (de gemeentelijke kolom) – onderge-

de bouwbijeenkomsten als ook de opgaves waar de

idee is gaandeweg losgelaten. Het concept formatie-

bracht in de gemeenschappelijke regeling Veiligheids-

nieuwe organisatie voor komt te staan.

plan is al wel verspreid, maar het is is pas definitief

8

Samenhang met andere documenten

Een belangrijk onderdeel vormt ook de begroting

nieuwe of aangescherpte inzichten waarop de organisatie zal moeten worden aangepast.

en Gezondheidsregio Groningen. Een eerste concept van het organisatieplan is op 19 maart 2013 aan de stuurgroep Regionalisering gepresenteerd. Tegelijkertijd hebben het Platform Commandanten9 en de Bijzondere Ondernemingsraad

Contouren

Organisatieplan

(BOR) kennis kunnen nemen van het concept. De re-

Formatieplan en functieboek

acties die zijn ontvangen hebben geleid tot een tweede concept dat op 12 april 2013 als voorgenomen besluit aan het veiligheidsbestuur is voorgelegd. Op basis van dit voorgenomen besluit zal de WOR-bestuurder10 de Bijzondere Ondernemingsraad om ad-

Visie Brandweer Groningen over Morgen

Visie crisisbeheersing

Begroting

vies vragen. Het organisatieplan is door het veiligheidsbestuur definitief vastgelsteld op 24 mei jl. Er kon nog geen advies van de BOR bij worden betrokken, omdat zij haar advies op het organisatieplan

8

9 10

10

Het gemeentelijke brandweerkorps van de Stad Groningen is samen met het regionaal bureau ondergebracht binnen de Hulpverleningsdienst Groningen. Voorheen het College Commandanten Regio Groningen (CCRG). WOR = Wet op de Ondernemingsraden.


Beleidsplan 2014 - 2017

Figuur 2: verhouding organisatieplan ten opzichte van andere plannen


11

2 Context In dit hoofdstuk wordt de context geschetst waar-

• Het bestuur van de veiligheidsregio wordt ge-

binnen dit organisatieplan is opgesteld. Naast wet-

vormd door de burgemeesters van de gemeen-

telijke kaders heeft het veiligheidsbestuur bij de start

ten, die op hun beurt verantwoording afleggen

van de regionalisering uitgangspunten vastgesteld,

over de aansturing van de regionale brandweer;

waaronder de randvoorwaarde dat de regionalisering

• De burgemeester blijft, via het veiligheidsbe-

budgetneutraal dient plaats te vinden. Daarnaast is

stuur, verantwoordelijk voor het vrijwilligersbe-

de visie Brandweer Groningen Over Morgen van be-

leid in de regio;

lang voor de uitwerking in onderliggend plan evenals

• De gemeenteraad stelt ten minste eenmaal in

de vastgestelde visie-elementen op het gebied van

de vier jaar de doelen vast die de gemeente be-

crisisbeheersing. Tenslotte is gekeken naar een aantal

treffende de brandveiligheid en de werkwijze

relevante maatschappelijke, noordelijke en landelijke

en kwaliteit van de brandweerzorg nastreeft; • De minister zal met betrokken partijen onder-

ontwikkelingen.

zoeken welke aanvullende mogelijkheden er zijn om winst te boeken op het gebied van

2.1

Wettelijke kaders

brandpreventie.

De Wet veiligheidsregio’s beoogt een efficiënte en kwalitatief hoogwaardige organisatie van brand-

Op grond van artikel 10 van de Wet veiligheidsregio’s

weerzorg, geneeskundige hulpverlening en crisisbe-

worden aan het bestuur van de veiligheidsregio de

heersing onder regionale bestuurlijke regie. De or-

volgende taken en bevoegdheden overgedragen11:

ganisatie Veiligheidsregio Groningen voert enkel de

a. het inventariseren van risico’s van bran-

taken op gebied van brandweerzorg en crisisbeheer-

den, rampen en crises;

sing uit, zoals in dit organisatieplan beschreven. De

b. het adviseren van het bevoegd gezag

bijbehorende wettelijke kaders zijn als volgt samen

over risico’s van branden, rampen en cri-

te vatten:

ses in de bij of krachtens de wet aangewezen gevallen alsmede in de gevallen

• Binnen een jaar na inwerkingtreding van de

Hans Foekens,

c. het adviseren van het college van burge-

kwartiermaker Risicobeheersing

het besluit tot regionalisering zijn genomen en

meester en wethouders over de taak, be-

Ik hoop op een mooie mix en balans van

voor 1 januari 2014 dient de regionalisering te

doeld in artikel 3, eerste lid12;

zijn geëffectueerd en geregeld te zijn in de ge-

centraal en decentraal uitgevoerde taken,

meenschappelijke regeling;

zodat de clusters goed ondersteund

• Er komt één organisatie in elke veiligheidsregio,

worden. Naast serieuze inzet op Brandveilig

die alle brandweertaken uitvoert; • Al het brandweerpersoneel komt in regionale

Leven willen we in onze sector ook

• Er is sprake van eenhoofdige leiding (de regio-

bijbehorende toezicht laten we nog steeds

naal commandant);

in de clusters gebeuren. Verder is op een

• Het volledige beheer wordt op regionaal niveau ingericht;

flink aantal plaatsen al veel geïnvesteerd in goede samenwerking en communicatie. Deze

11

contacten moeten zeker blijven bestaan.

12


d. het voorbereiden op de bestrijding van branden en het organiseren van de rampenbestrijding en de crisisbeheersing; e. het instellen en in stand houden van een brandweer; f. het instellen en in stand houden van een

dienst;

investeren in het bouwkundig advies. Het

12

die in het beleidsplan zijn bepaald;

wijziging van de Wet veiligheidsregio’s moet

GHOR; g. het voorzien in de meldkamerfunctie; h. het aanschaffen en beheren van gemeenschappelijk materieel;

Zoals aangegeven voert de organisatie Veiligheidsregio Groningen enkel de taken op gebied van brandweerzorg en crisisbeheersing uit, zoals in dit organisatieplan beschreven. Artikel, 3 lid 1: Tot de brandweerzorg behoort: a. het voorkomen, beperken en bestrijden van brand, het beperken van brandgevaar, het voorkomen en beperken van ongevallen bij brand en al hetgeen daarmee verband houdt; b. het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan bij brand.


13

i.

het inrichten en in stand houden van de

2.2

informatievoorziening binnen de dien-

In het projectplan regionalisering, zoals dat is vast-

Uitgangspunten regionalisering

sterke verbinding met de gemeenten. De orga-

sten van de veiligheidsregio en tussen

gesteld in de vergadering van het veiligheidsbestuur

nisatie laat ruimte voor lokaal gewortelde acti-

deze diensten en de andere diensten en

op 20 april 2012, zijn de volgende uitgangspunten

viteiten als die in een behoefte voorzien. Denk

organisaties die betrokken zijn bij de

geformuleerd:

aan de jeugdbrandweren en personeelsvereni-

• De nieuwe organisatie moet voorzien in een

gingen;

onder d, e, f, en g genoemde taken.

• Er moet voorkomen worden dat er extra be-

• Betrokkenen committeren zich volledig aan de Op grond van artikel 25 van de Wet veiligheidsregio’s voert de geregionaliseerde brandweer in ieder geval de volgende taken uit: a. het voorkomen, beperken en bestrijden van brand; b. het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen an-

stuurslagen worden gecreëerd;

regionaliseringsopdracht en de projectstruc-

• Communicatie en samenwerking met de bur-

tuur;

gers moet een hoge prioriteit krijgen;

• De regionalisering wordt zorgvuldig uitgevoerd, wat betekent dat tijd wordt genomen

• De organisatie heeft een open houding naar

voor noodzakelijke verkenningen en onderzoe-

verdere ontwikkeling en professionalisering van

ken. Wel is 1 januari 2014 leidend voor de overgang naar de nieuwe organisatie;

• Er wordt naar gestreefd dat de repressieve medewerkers, zowel beroeps als vrijwilligers, zo

• Er wordt een zakelijke benadering gekozen,

min mogelijk hinder ondervinden van de regio-

c. het waarschuwen van de bevolking;

waarbij consequenties en frictiekosten helder in

nalisering. Hun werkinhoud zal zoveel mogelijk

d. het verkennen van gevaarlijke stoffen en

beeld worden gebracht;

gelijk blijven. Wel zal de regionalisering kansen

ders dan bij brand;

het vakgebied.

2.3

Visie Brandweer Groningen Over Morgen

• De frictiekosten worden gedragen door de 23

bieden om te innoveren en daarmee bij te dra-

De visie Brandweer Groningen Over Morgen, zoals

e. het adviseren van andere overheden en

gemeenten en de Hulpverleningsdienst (als uit-

gen aan de kwaliteit en ontwikkeling van het

hierboven illustratief afgebeeld, is de toekomstvisie

organisaties op het gebied van de brand-

voerder van de gemeenschappelijke regeling).

personeel en de organisatie;

van de geregionaliseerde brandweer. Deze is onder

preventie, brandbestrijding en het voor-

Daar waar een partij onevenredig wordt ge-

komen, beperken en bestrijden van

raakt, worden hier afspraken over gemaakt;

het verrichten van ontsmetting;

ongevallen met gevaarlijke stoffen.

• Voor de nieuwe organisatie gelden de begrotingen per 1 januari 2012, inclusief eerder vast-

Daarnaast voert de regionale brandweer tevens taken uit bij rampen en crises in het kader van de rampenbestrijding en de crisisbeheersing.

gestelde meerjarenbegrotingen;

• De inbreng van het personeel en de informatie-

meer geïnspireerd door de landelijke visie Brandweer

voorziening richting het personeel worden

Over Morgen. De Groninger visie bestaat uit 3 on-

zorgvuldig georganiseerd;

derdelen:

• Voor de inzet van gemeentelijke medewerkers in het project regionalisering wordt geen aparte

1.

Bouwen op bestaande succesfactoren:

• In de transitieperiode tot 1 januari 2014 is de in-

vergoeding verstrekt. Dit geldt zowel voor mede-

• Het Sterke Merk;

tentie om een aantal zaken te ‘bevriezen’ in-

werkers van de Hulpverleningsdienst (die immers

• Doen;

zake beleid, financiën en personeel;

vanuit collectieve middelen worden betaald) als

• Samenwerken;

voor medewerkers van de 23 gemeenten;

• Passie; • Lokale binding ;

• De kracht van de huidige samenwerking door

• (Liefde voor het) Vak.

middel van regionaal vormgegeven brandweerzorg moet behouden blijven. Regionalisering is geen doel op zich, maar een middel om de kwa-

2.

• Expert in fysieke veiligheid;

liteit leidend te laten blijven;

Arjan van de Leur, kwartiermaker Communicatie Ik zie het als een uitdaging om mee te werken aan de ontwikkeling van een mooie nieuwe organisatie, waarbij alle medewerkers zich beschouwen als ambassadeur en de trots over de nieuwe organisatie uitdragen.


• Innovatie en leren;

• De huidige schaalgrootte van de basisbrandweerzorg is grotendeels neergezet als waren

• Partner in integrale veiligheid;

wij één organisatie. Buiten regionalisering in

• Slimme repressie;

gang gezette trajecten worden afgerond, zoals

• Brandveilig leven;

samenwerking met buurkorpsen;

• (door-) Ontwikkeling vakmanschap.

• Vrijwilligers zijn en blijven lokaal ingebed en vervullen een maatschappelijke functie in hun woon-werkgebied. Zij blijven werken in de lokale omgeving, alleen al vanwege de opkomsttijden; • De nieuwe organisatie staat open voor geluiden ‘uit het veld’ van de vrijwilligers, beroeps- en dagdienstmedewerkers;

14

Visie op het vak:

3.

Visie op de organisatie: • Sturen vanuit kernwaarden: vakmanschap, vertrouwen, betrokken, teamgeest en passie; • Aantrekkelijke werkgever (ook: Open, Integer, Veilig & Gezond); • Maatschappelijk betrokken;


15

woordelijkheid van de maatschappij voor de

doelen te bereiken. Om duurzame samenwerkings-

voorbereiding op crises is noodzakelijk;

relaties met de burgers en bedrijven op te bouwen,

• Sterke kolommen zijn de basis voor crisisbeheer-

staan ons diverse middelen ter beschikking. Denk aan nieuwe media, (digitale) burgerplatforms en aanwe-

sing; • Vertrouwen op professionaliteit;

zigheid in de wijk. Die aanwezigheid kan worden ge-

• Tijdens crises rekent Groningen op de eigen ver-

koppeld aan concrete gebeurtenissen, zoals het actief

antwoordelijkheid die er binnen de maatschap-

geven van voorlichting in een wijk na een brand.

pij wordt gevoeld en genomen;

Daarnaast zoeken we op diverse manieren verbinding

• Groningen ondersteunt haar (zelf-)redzame

met bedrijven en (maatschappelijke) instellingen. Uiteraard als het gaat om onze kernactiviteiten, het

burgers; • Er wordt zichtbaar leiding gegeven aan de

voorkomen en bestrijden van incidenten, zoals bij bedrijven met specifieke risico’s (ziekenhuizen, ge-

samenleving.

vangenissen, etc.). Ook zijn er diverse partners om

Figuur 3: de visie van Brandweer Groningen

De veiligheidsregio heeft een uitvoerende functie

de doelen op het gebied van (brand-) veiligheid te

voor verschillende multidisciplinaire taken op het ge-

bereiken, zoals binnen de vitale infrastructuur16, wo-

bied van crisisbeheersing en biedt de gemeenten

ningbouwcoöperaties, bouwbedrijven, ziekenhuizen,

daarmee een beheerorganisatie om taken aan over

kennisinstituten, onderwijsinstellingen en diverse

te dragen en vervolgens efficiënt te organiseren.

maatschappelijke instellingen (zoals het Brandwon-

Daarnaast heeft de veiligheidsregio een regie- en

dencentrum Groningen, scoutingverenigingen, dorps-

platformfunctie voor de multidisciplinaire samenwer-

verenigingen, kerken, etc.). We hebben maatschap-

14

• Volwaardige bedrijfsvoering (doelgericht, lean & mean, zakelijke benadering); • Optimale aansluiting op en verbinding tussen dagdienst, vrijwilligers en beroeps; • Aansturing laag in de organisatie.

king op het gebied van crisisbeheersing . Daarbij

pelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel

een veilige samenleving voor haar inwoners door het

moet worden benadrukt dat de veiligheidsregio niet

staan en we geven hier op diverse manieren invulling

zoveel mogelijk voorkomen van rampen crisissitua-

eindverantwoordelijk is voor het algehele functione-

aan.

ties en beperken en bestrijden van de effecten daar-

ren bij rampen en crises. Samenwerking vraagt per

van. De veiligheidsregio is het verbindende element

definitie een bijdrage van de partners in de crisisbe-

Veiligheidsregio Groningen zet in op maatschap-

in de samenwerking met betrokken partners: ‘we

heersing.

pelijk verantwoord ondernemen en doet dat onder

doen het samen’. Partners zijn naast de brandweer

andere door:

Voor een nadere toelichting op de visie, wordt ver-

de GGD/GHOR, de 23 Groninger gemeenten (geor-

wezen naar het visiedocument Brandweer Groningen

ganiseerd binnen de gemeentelijke kolom), de politie,

2.5

Over Morgen.

de waterschappen, het Openbaar Ministerie, de pro-

Veiligheidsregio Groningen is onderdeel van de sa-

vincie en Defensie intensief samen op het gebied van

menleving en staat er midden in. Maatschappelijk

• Jeugdbrandweer, niet uit oogpunt van wer-

crisisbeheersing13.

betrokken binnen de hele regio en in verbinding met

ving maar uit oogpunt van bijdrage aan

vele partijen. Op Noord-Nederlandse schaal wordt

jeugdzorg

2.4

Visie crisisbeheersing

VEILIGHEIDS

R E G I O

In het Beleidsplan Veiligheidsregio 2011 - 2014 is de missie van Veiligheidsregio Groningen beschreven:

voort op hetgeen tot nu toe bereikt is. De regio wil op veerkrachtige en duidelijke wijze bijdragen aan

16

• Groene bedrijfsvoering, waaronder alternatieve energievormen

samengewerkt met de andere veiligheidsregio’s en

• Bevorderen arbeidsparticipatie door uitbeste-

zich in tien visie-elementen voor crisisbeheersing in

landelijk binnen het Instituut Fysieke Veiligheid en

den kleine werkzaamheden aan mensen met

de regio Groningen.

15

‘Brandweer Nederland’ .

afstand tot de arbeidsmarkt, zoals werk/leeren integratietrajecten

• Nuchter omgaan met risico’s;

Burgers, bedrijven en (maatschappelijke) instellingen

• Creëren van trainee- en stageplekken

• Transparant en robuust communiceren van

De veiligheidsregio verricht haar taken voor de bur-

• Steun van het sterke merk brandweer bij

risico’s;

gers, bedrijven en instellingen in ons verzorgingsge-

goede doelen

bied. Dit zijn tegelijk cruciale partners om onze

noodzakelijk; • Een nuchtere voorbereiding op crisisbeheersing; • Realistische communicatie over de eigen verant-

14 15

16 13

Maatschappij en partners

De missie van Veiligheidsregio Groningen vertaalt

• Bestuurlijk leiderschap en betrokkenheid is ‘Veiligheidsregio Groningen bouwt met overtuiging

• Zorg voor vrijwilligers die werkloos worden

Verwacht wordt dat ook de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) binnenkort als structurele partner in de eerste lijn van samenwerking gaat deelnemen.


Bron: De veiligheidsregio in 2022, Een essay met perspectief op de doorontwikkeling van veiligheidsregio’s. Brandweer Nederland (voorheen NVBR) is een samenwerkingsverband van alle brandweerkorpsen, onder leiding van de Raad van Brandweercommandanten dat nauw verbonden is met het Veiligheidsberaad (waarin de voorzitters van de 25 veiligheidsregio’s zitten). Meer info via: www.brandweernederland.nl Er wordt gesproken over vitale infrastructuur, opgedeeld in vitale sectoren, als het gaat om producten, diensten en de onderliggende processen die, als zij uitvallen, maatschappelijke ontwrichting kunnen veroorzaken. Te denken valt aan energie, telecommunicatie, drinkwater, voedsel, etc.


17

Noord-Nederland

Convenant Versterking Brandweeronderwijs

Instituut Fysieke Veiligheid en Brandweer Nederland

Veiligheidsberaad

Veiligheidsregio Groningen werkt intensief samen

De belangrijkste resultaten van het Versterkings-

Belangrijke vakinhoudelijke partners zijn het Instituut

De voorzitters van de 25 veiligheidsregio’s zijn ver-

met de collega’s uit Drenthe en Fryslân. Daar zijn al

plan brandweeronderwijs zijn:

Fysieke Veiligheid (IFV) en Brandweer Nederland. Het

enigd in het Veiligheidsberaad. Het Veiligheidsbe-

diverse voorbeelden van, zoals de Meldkamer Noord-

IFV is in 2013 van start gegaan met als doel veilig-

raad wil de ontwikkeling van veiligheidsregio’s

Nederland. Naar verwachting wordt de samenwer-

• De instelling van één opleidingsinstituut voor

heidsregio’s te ondersteunen met kennis en expertise

krachtig ter hand nemen. De voorzitters van vei-

king de komende jaren nog intensiever, ook vanwege

de brandweer met gedeconcentreerde vesti-

over brandweerzorg en crisisbeheersing. Het IFV is

ligheidsregio’s spannen zich in om, samen met de

landelijke ontwikkelingen. Op inhoudelijke dossiers

gingen. Hierdoor wordt de versnippering in

een zelfstandig bestuursorgaan, waarvan de voorzit-

partners in de regio, te komen tot een slagvaardige

wordt al samengewerkt, maar mogelijk kunnen we

het brandweeronderwijs tegengegaan;

ters van de veiligheidsregio’s het bestuur vormen.

organisatie van rampenbestrijding en crisisbeheer-

ook organisatorisch samenwerken. Dat kan leiden

• Het opstellen van een normenkader voor en

Veiligheidsregio Groningen wil enerzijds graag ge-

sing.

tot verkenningen om zaken samen, en daardoor doel-

het inrichten van zelfevaluatie, intern en ex-

bruik maken van deze kennis en expertise en ander-

Het Veiligheidsberaad fungeert als leidend bestuur

treffend en doelmatig, te organiseren, bijvoorbeeld

tern toezicht op het brandweeronderwijs.

zijds graag een bijdrage leveren aan het verder ont-

in de ontwikkeling van veiligheidsregio’s. Het Vei-

als het gaat om het organiseren van de bedrijfsvoe-

Hiermee wordt de kwaliteit van het onder-

wikkelen ervan. Dit past bij de ambities om het lerend

ligheidsberaad is het aanspreekpunt voor het Rijk

ring. Daarnaast werken de drie veiligheidsregio’s via

wijs meetbaar verhoogd;

en innovatief vermogen te vergroten. Daarnaast wor-

om afspraken met het veld te maken op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing.

de stichting Brandweer Opleidingen Noord (BON) sa-

• Innovatie van het brandweeronderwijs,

den steeds meer aspecten van brandweerzorg en cri-

men bij het opleiden van de manschappen en bevel-

waardoor de onderwijsmethoden en onder-

sisbeheersing landelijk ontwikkeld, terwijl verbinding

wijsmiddelen worden gemoderniseerd;

en samenwerking tussen regio’s steeds meer worden

voerders en het verzorgen van een deel van de oefeningen. De drie besturen en organisaties zijn

• Het ontwikkelen en implementeren van een

gestimuleerd. Brandweer Nederland is de netwerk-

verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van BON.

landelijk model vakbekwaam blijven (bijscho-

organisatie van alle geregionaliseerde brandweer-

Er wordt verkend op welke wijze de samenwerking

len en oefenen), waardoor het brandweer-

korpsen in Nederland. Nieuwe visies als Brandweer

tussen BON en de drie noordelijke veiligheidsregio’s

personeel gegarandeerd bekwaam blijft;

Over Morgen of visies op waterongevallenbestrijding,

in de nabije toekomst versterkt kan worden. Daar-

• Het structureel beleggen van het onderhoud

maar ook ontwikkelingen op het gebied van crisis-

naast wordt het brandweeronderwijs steeds meer

en de ontwikkeling van les- en leerstof en het

beheersing, komen tot stand na overleg van diverse

landelijk ontwikkeld en wordt BON een regionaal

onderhoud en de ontwikkeling van de kwa-

actoren op landelijke schaal. Onze regio is daar actief

opleidingsinstituut onder een landelijke paraplu.

17

lificatiedossiers bij het NIFV .

bij betrokken en wil dat ook blijven, bijvoorbeeld in het overleg van directeuren Veiligheidsregio, de Raad van Brandweercommandanten en diverse vakinhou-

Francien Vooren, manschap Brandweer

delijke netwerken en projecten.

Groningen Stad De grootste uitdaging voor de organisatie is volgens mij om zaken zo te regelen dat duidelijk is wie waarvoor verantwoordelijk is. Daarnaast zou het mooi zijn als de korte lijnen waar steeds over gesproken wordt, straks ook inderdaad kort zijn en er geen extra schakels tussen komen. Ik word ontzettend blij van het productief en effectief samenwerken met mijn collega’s. En van het gebruik kunnen maken van alle faciliteiten die er zijn. We hebben een prachtig beroep en ik hoop dat dat zo blijft.

17

18

Nederlands Instituut voor Fysieke Veiligheid.



19

3 Hoofdstructuur 3.1

Van visie naar contouren18

Nadat de visie was vastgesteld in juli 2012 is de hoofdstructuur van de nieuwe organisatie bepaald. Die hoofdstructuur is beschreven in de Contouren van Brandweer Groningen en door het veiligheidsbestuur vastgesteld in de vergadering van december 2012. Hiermee is een begin gemaakt met het concreet vormgeven van de organisatie. Om tot de structuur te komen zijn diverse inrichtings- en organisatieprincipes benoemd die voortvloeien uit de visie. Die principes zijn tevens gehanteerd bij de meer gedetailleerde inrichting van de sectoren en diensten en de daarin functionerende teams. Een aantal belangrijke principes:

Bij de inrichting van de hoofdstructuur staat het vak

• Uniform, samenhangend en regionaal georganiseerd,

waar

mogelijk

gedeconcentreerd

(nabij) uitgevoerd;

en de lokale verbinding centraal. Taken worden regionaal samenhangend georganiseerd, waardoor de kwaliteit gewaarborgd is en er verdere doorontwik-

• Primair proces staat centraal (24/7);

keling van het vak (-manschap) mogelijk is. Zoveel

• Oog voor specifieke kenmerken vrijwilligers en

als mogelijk wordt aansluiting gezocht bij landelijke

24-uurs ploegendienst;

ontwikkelingen; met de 24 andere regio’s wordt be-

• Leidinggevenden stimuleren en ontwikkelen

stuurlijk samengewerkt binnen het Veiligheidsberaad

het vakmanschap en geven hier koers en ruimte

en vormen we Brandweer Nederland. Daarom is ge-

aan. Zij steunen, coachen en sturen waar nodig;

kozen voor een sectormodel met regionaal georga-

• Terugdringen bureaucratie tot het hoogst

niseerde sectoren en diensten. Om de lokale binding

noodzakelijke;

te behouden, vinden de uitvoering van taken en de

• Samenhangend (strategisch) leiderschap en stu-

sturing daarop zo laag mogelijk in de organisatie

ren op samenwerken en verbinden (incl. hori-

plaats. De regionaal commandant / directeur Veilig-

zontale vervanging);

heidsregio19 staat aan het hoofd van de organisatie.

• Omgevingsgericht, maatschappelijk verbonden en lokaal verankerd; • Bevoegdheden en verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in organisatie; • Open communicatie binnen de organisatie en de maatschappij;

Deze is eindverantwoordelijk voor het functioneren van de organisatie, uiteraard binnen de bestuurlijke kaders. De regionaal commandant en de plaatsvervangend regionaal commandant vormen samen de directie en verdelen de portefeuilles. De regionaal commandant is meer gericht op de externe omgeving,

• Stimuleren eigen verantwoordelijkheid;

de plaatsvervangend commandant meer op de vak-

• Functies sluiten zoveel mogelijk aan op Besluit

ontwikkeling. Afgesproken is dat de hoofdstructuur

personeel veiligheidsregio’s.

zoals die gaat functioneren per 1 januari 2014 voor 2016 wordt geëvalueerd.

18 19

20


Zie voor een uitvoerige beschrijving de notitie Contouren, zoals deze is vastgesteld in het veiligheidsbestuur op 7 december 2012. Waar in het vervolg van de tekst ‘regionaal commandant’ staat, wordt tevens ‘directeur Veiligheidsregio’ bedoeld.


21

De organisatie is gevormd rond de inhoudelijke taak-

Een klein directieteam ondersteunt de directie. In dit

heeft de Bijzondere Ondernemingsraad een reactie21

op het vak (en daardoor centralisatie) en ander-

velden op het gebied van brandweerzorg en crisis-

directieteam zitten in ieder geval de directiesecretaris,

gegeven op de Contouren, die is gebruikt bij de ver-

zijds naar de plaats waar het werk het beste kan

beheersing. Er zijn drie sectoren, namelijk Risico-

een directieassistent(e) en de programmacoördinator

dere inrichting in onderliggend organisatieplan.

worden uitgevoerd (en daarmee de mogelijke

beheersing, Incidentbestrijding en Vakbekwaamheid

Crisisbeheersing (zie hoofdstuk 9).

deconcentratie); tevens is getracht rekening te

en Expertise20. Naast deze sectoren zijn er twee on-

houden met voldoende bezetting in de clusters

dersteunende diensten, namelijk Bedrijfsvoering en Personeels- en Organisatieontwikkeling. Onderstaande afbeelding maakt de hoofdstructuur inzich-

3.2

Van contouren naar een concrete organisatie

Reactie Bijzondere Ondernemingsraad (BOR) op de

in dagsituatie om daarmee de uitrukorganisatie

Contouren

zo robuust mogelijk in te kunnen richten;

Begin 2013 liet de BOR weten dat de Contouren

• De sector Incidentbestrijding wordt gedecon-

telijk en symboliseert de verbinding tussen de secto-

Zoals in hoofdstuk 1 reeds is beschreven hebben er

en de opvattingen over de verdere invulling van

centreerd georganiseerd in clusters, waar naast

ren en diensten op basis van een heldere gedeelde

diverse ‘bouwbijeenkomsten’ plaats gevonden om te

de organisatie in lijn zijn met de eerder vastge-

clustercommandanten, ploegchefs en blusploe-

visie op zowel de brandweerzorg als de crisisbeheer-

komen tot een nadere uitwerking van de organisatie.

stelde visie. De algemene lijn die in de Contouren

gen ook medewerkers uit andere sectoren en/of

sing.

De sectoren – en de taken daarbinnen – zijn verder

is uitgezet werd dan ook onderschreven door de

diensten werkzaam zijn;

verkend en er is gekeken op welke wijze de taken

BOR. Daarbij werd aangegeven dat de Contouren

• Bij de inrichting van de regiobreed werkende

De sectoren en diensten werken voor de gehele regio.

binnen de diensten het best belegd kunnen worden.

niet meer zijn dan een schets, die op verschillende

teams is gekeken naar de aard van de werk-

De regio wordt onderverdeeld in geografische clus-

De identificatie van de bedrijfsvoeringstaken uit de

punten invulling behoeft. De BOR formuleerde

zaamheden, het aantal medewerkers, de op-

ters, zoals verderop toegelicht. In de volgende hoofd-

benchmark van Berenschot is daarbij behulpzaam ge-

aanvullend daarop verschillende concrete vragen,

dracht om de organisatie doeltreffend en

stukken worden de sectoren en diensten verder uit-

weest. Ook heeft ten aanzien van de inrichting van

met het verzoek deze op te pakken tijdens het

doelmatig vorm te geven en de daarbij beho-

gewerkt.

de bedrijfsvoeringstaken een oriëntatie plaats gevon-

bouwen van de nieuwe organisatie.

rende optimale ‘span of control’; • Ten aanzien van de crisisbeheersingstaken is

den in de buurregio’s Drenthe en Fryslân. Tenslotte

aansluiting gezocht bij de vergelijkbare taken Bij de verdere detaillering van de organisatie zijn de

binnen de brandweerorganisatie om daarmee

volgende uitgangspunten gehanteerd:

het vakmanschap maximaal te bevorderen en

• Het repressief dekkingsplan dient als basis voor de kazernespreiding en daarmee voor het aan-

maatschappij maatschappij

de functie te verminderen;

tal blusgroepen in de regio. Het aantal kazernes

• Bij de inrichting van de sectoren en de diensten

zoals die er op 1 januari 2014 zijn is het vertrek-

is steeds gekeken op welke wijze de organisatie

punt voor de nieuwe organisatie. Er wordt ge-

als geheel het beste kan worden vormgegeven;

werkt aan een Masterplan Brandweerzorg in de

tevens is aansluiting gezocht bij (landelijke) ont-

22

DEAL-gemeenten die na 1 januari 2014 van in-

wikkelingen, bijvoorbeeld op het gebied van de

vloed kan zijn op het aantal kazernes en de be-

inrichting van de preventietaken, de vakbe-

zetting ervan;

kwaamheidstaken en op het gebied van de in-

• De blusgroepen worden qua omvang onveran-

maatschappij

tevens de kwetsbaarheid van medewerkers en

formatievoorziening.

derd opgenomen in de nieuwe organisatie, dit geldt zowel voor de vrijwillige ploegen in de regio als voor de beroepsploegen in de stad;

maatschappij

• Voor de vormgeving van de clusters is als vertrekpunt gehanteerd: ca. 4 tot 6 posten c.q. ploegen en ca. 100 medewerkers;

maatschappij

• Bij de inrichting van de sectoren Risicobeheersing en Vakbekwaamheid en Expertise en voor de diensten Bedrijfsvoering en Personeels- en Organisatieontwikkeling wordt enerzijds geke-

Figuur 4: de verbinding tussen de sectoren en diensten

ken naar de noodzakelijke regionale verbinding 20

22

In de Contouren wordt de sector Risicobeheersing nog (Brand-)Veiligheid genoemd, de sector Vakbekwaamheid en Expertise heet in de Contouren Expertise en Ondersteuning. Omdat ook de taken op het gebied van crisisbeheersing (veiligheidsregio) nu integraal zijn ondergebracht in de organisatie zijn genoemde aanpassingen in de benaming van de sectoren doorgevoerd. Tenslotte is in de benaming van de dienst Personeelsontwikkeling ook de Organisatieontwikkeling toegevoegd. Daarmee dekt ‘de vlag’ beter ‘de lading’.


21

22

De Bijzondere Ondernemingsraad (BOR) heeft per brief van 30 januari 2013 een reactie gegeven op de Contouren; de formele advisering heeft de BOR opgeschort tot aan het organisatieplan. Delfzijl, Eemsmond, Appingedam en Loppersum.


23

3.3

Leidinggevenden in de nieuwe organisatie

De ploegchefs en de coördinatoren zijn verantwoordelijk voor het functioneren van de ploegen c.q. groe-

Zoals reeds benoemd in de Contouren zijn er in de 23

nieuwe organisatie drie leidinggevende niveaus :

pen waaraan ze leiding geven en het stimuleren van de medewerkers in deze ploegen c.q. groepen. De ploegchef is in het bijzonder verantwoordelijk voor

• Op strategisch niveau: de regionaal comman-

de paraatheid van de blusgroep waaraan hij verbon-

dant, de plv. commandant, de sectorhoofden en

den is. Voor deze functie is een functiebeschrijving

de diensthoofden;

opgesteld door een specifiek ingerichte werkgroep.

• Op tactisch niveau: de clustercommandanten,

Deze is – aangevuld met een toelichting – als bijlage

de programmacoördinator crisisbeheersing24 en

6 opgenomen in dit organisatieplan. Overigens geven

25

de teamleiders ; • Op operationeel niveau: de ploegchefs en het hoofd Technische Dienst.

de ploegchefs - in afstemming met de clustercom-

De regionalisering kan voor dagdienstmedewerkers

doorontwikkelt. Omdat dit mensenwerk is, volgt hier

mandanten - ook invulling aan de door ons gewenste

leiden tot een (iets) andere functie en takenpakket,

automatisch uit wat het streven is voor medewerkers

eigen identiteit (‘couleur locale’).

andere aansturing en een andere (of wisselende) lo-

en functies.

catie. Dit is vergelijkbaar met de gemeenten waar al Van de leidinggevenden wordt vanzelfsprekend ver-

eerder een intensievere samenwerking op het gebied

wacht dat ze leiding geven aan de teams, maar ook

van brandweerzorg is gestart. Gezocht zal moeten

• werken op basis van de kernwaarden;

het vakmanschap van de medewerkers maximaal be-

worden naar een goede balans tussen multi-inzet-

• Samenwerkingsgericht en omgevingsgericht

nutten en bevorderen, de visie van de organisatie –

baarheid en flexibiliteit en het vakmanschap en de

zijn (zowel binnen als buiten de organisatie);

zowel naar de omgeving als naar de medewerkers –

daarbij behorende specifieke deskundigheid. Voor

• sectoren dienstoverstijgend denken (bijvoor-

uitdragen en de (gewenste) samenhang binnen de

alle medewerkers geldt dat vakinhoudelijke ontwik-

organisatie (h)erkennen en stimuleren. Leidingge-

kelingen, die los staan van de regionalisering, hen

• eigen verantwoordelijkheid nemen;

venden kunnen elkaar horizontaal vervangen.

kunnen raken. En de harmonisering van de rechtspo-

• ontwikkelgericht zijn (bijvoorbeeld bijdragen

sities, die onlosmakelijk zijn verbonden met deze re-

aan innovaties of meedenken hoe het eigen

beeld veiligheidsketen-breed);

Bij het openstellen van de functies van beoogd stra-

organisatie, zullen verschillend beleefd worden door

tegisch leidinggevenden (november 2012) zijn deze

de medewerkers (en meer of minder invloed hebben).

• bijdragen aan een open, prettige cultuur;

functies reeds beschreven in de bijbehorende func-

Het organisatieplan biedt de basis om deze gevolgen

• bijdragen aan een ‘fitte en gezonde’ organisa-

tieprofielen.

op functie- en medewerkerniveau inzichtelijk te ma-

De clustercommandanten en de tweede commandant

werk nog beter kan worden georganiseerd);

tie;

ken en hier nadere keuzes in te maken in een func-

• als ambassadeur van de brandweer optreden;

tieboek, formatieplan en huisvestingsplan.

• maatschappelijk betrokken en actief zijn.

in het DEAL-cluster26 geven enerzijds leiding aan de

3.4

ploegchefs en via hen aan de blusgroepen, anderzijds

In de nieuwe organisatie zijn een kleine duizend me-

De organisatieverandering brengt met zich mee dat

sturen zij hiërarchisch of functioneel de medewerkers

dewerkers werkzaam. Dagdienstmedewerkers, vrij-

medewerkers en functies mee veranderen. Immers,

Visie op Vrijwilligheid

aan die vanuit de sectoren en de diensten in het clus-

willigers en beroeps (medewerkers 24-uurs dienst).

als we een moderne en toekomstbestendige organi-

Vrijwilligers zijn en blijven de basis voor de lokale

ter werkzaam zijn. En dat betekent dat van hen ver-

Voor vrijwilligers en beroepsmedewerkers blijft de

satie willen zijn, heeft dat ook invloed op en conse-

brandweerzorg. Ontwikkelingen binnen en buiten

wacht wordt op een juiste wijze te kunnen schakelen

werkinhoud en het uitrukgebied in beginsel gelijk.

quenties voor de medewerkers. Omgekeerd biedt het

de brandweer hebben invloed op de huidige en

tussen hiërarchisch leiding geven en functionele stu-

Wel zal de context – zoals al eerder beschreven –

medewerkers ook mogelijkheden om aan deze ver-

toekomstige vrijwilliger bij de brandweer. Het be-

ring. In bijlage 4 wordt dit nader uitgewerkt.

gaan veranderen. De regionale organisatie als basis,

andering een bijdrage te leveren en zelf mede vorm

leid dat ontwikkeld wordt door en voor de brand-

focus op het vak en de verdere ontwikkeling van het

en inhoud te geven aan de toekomstige organisatie.

weer sluit niet altijd aan bij het gevoel en de prak-

Van de teamleiders wordt verwacht dat ze zowel lei-

vakmanschap, verbonden met de collega’s binnen het

Dit geldt voor alle medewerkers, zowel repressief als

tische werkelijkheid van de brandweervrijwilliger.

ding kunnen geven aan medewerkers die in hun

vakgebied en met de omgeving waarin de medewer-

beheersmatig en zowel uitvoerend als leidinggevend

Brandweer Nederland en de Vakvereniging Brand-

nabijheid de werkzaamheden verrichten als aan me-

Medewerkers in de nieuwe organisatie

ker functioneert.

etc. Samen met de medewerker zelf en de leidingge-

weervrijwiligers (VBV) hebben daarom de handen

dewerkers die gedeconcentreerd in de clusters werk-

vende heeft de dienst Personeels- en Organisatieont-

ineen geslagen om een visie op vrijwilligheid bij

zaam zijn.

wikkeling een belangrijke rol in het ontwikkelen van

de brandweer op te stellen. Vervolgens wordt deze

medewerkers en de organisatie als geheel. In de visie

visie vertaald naar concrete voorstellen om deze

en de volgende hoofdstukken over de organisatie-

gepassioneerde burgers te faciliteren en onder-

inrichting wordt beschreven hoe de organisatie zich

steunen in het uitvoeren van hun vak.

23 24 25 26

24

We gaan uit van medewerkers die:

In bijlage 5 worden de leidinggevende niveaus in ‘de warme situatie’ beschreven. In hoofdstuk 9 wordt deze functie nader toegelicht. In de Contouren teamchefs genoemd. Als in het vervolg over clustercommandanten wordt gesproken, wordt ook de tweede commandant in DEAL bedoeld.



25

Herman Bouius, Veiligheidsconsultant

4 Sector Risicobeheersing

Risicobeheersing Als iedereen met plezier en passie een actieve bijdrage levert om brandveilig leven onderdeel te laten zijn van de organisatie en externe partners zich hieraan willen

4.1

Doel

Doel van de sector Risicobeheersing is om slachtoffers en schade zoveel mogelijk te voorkomen en dat doet de sector op de volgende manieren:

verbinden, dan lukt het om onze ambitie op dit vlak waar te maken. Ik zie het als een grote uitdaging voor ons om binnen het huidige tijdspad en bezetting te werken aan een toekomstbestendige organisatie, zonder dat dit ten koste gaat van de gewenste ambities en dienstverlening.

• (De structurele oorzaken van) onveiligheid voorkomen; • De gevolgen van onveiligheid beperken door preventieve maatregelen; • Met de repressieve organisatie communiceren over (brand-) veiligheidsconcepten en (de staat van) preventieve maatregelen en de uitwerking keld brandveiligheidsbewustzijn en brandveilig ge-

daarvan.

Dit zal creativiteit en flexibiliteit vragen.

drag. Het laatste is van belang om brand zo veel

Ik hoop dat we dit ten goede weten te

Te denken valt aan taken op het gebied van advise-

mogelijk te voorkomen. Het eerste is noodzakelijk

benutten.

ring en toetsing bij ruimtelijke ontwikkelingen en

als het onverhoopt toch mocht misgaan. Op het

vergunningverlening, industriële en externe veilig-

gebied van Brandveilig Leven hebben we daarom

heid, controle op vergunningen en het geven van

de volgende ambities:

voorlichting op het gebied van (brand-) veiligheid. Ook de risico-inventarisaties en -analyses en het be-

• De rookmelderdichtheid in de regio fors ver-

heer van het (multidisciplinaire) risicoprofiel behoort

hogen. Er zal een nulmeting worden verricht

daartoe. Naast de wettelijke taken op het gebied van

naar de huidige melderdichtheid. Na een

risicobeheersing zetten we daarbij vooral in op Brand-

aantal jaren bovenstaande ambitie te hebben

veilig Leven & Ondernemen.

ingevuld zal een éénmeting worden verricht om het effect te bepalen; • Het brandveiligheidsbewustzijn te verhogen

Brandveilig Leven & Ondernemen

en daarmee brandonveilig gedrag te veran-

Om slachtoffers en schade bij brand zo veel moge-

deren.

lijk te voorkomen, is het noodzakelijk om burgers en ondernemers meer inzicht te geven in hun eigen

De praktijk leert dat het veranderen van gedrag

rol in brandveiligheid. Menselijk handelen is een

van mensen een langdurig en uitdagend proces is.

dominante oorzaak bij het ontstaan van brand.

Dit kan de brandweer niet alleen. Daarom is het

Daarnaast vallen de meeste slachtoffers in hun ei-

noodzakelijk dat:

gen woonomgeving. De eerste minuten na het ont-

• De brandweer strategische allianties aangaat

staan van brand zijn cruciaal, maar de brandweer

met diverse partners die bij kunnen dragen

is dan meestal nog niet ter plaatse. Wordt een

aan het verhogen van brandveiligheid, zowel

brand vroegtijdig ontdekt en wordt de burger ge-

op het gebied van brandveilig gedrag als

waarschuwd, dan is er nog de mogelijkheid van

26


rookmelderdichtheid;

zelfredzaamheid en kan iemand zichzelf in veilig-

• De brandweer zal een doelgroepenbeleid

heid brengen. Wordt iemand verrast in de slaap of

gaan voeren. Per doelgroep wordt een aan-

te laat gewaarschuwd, dan is dat niet mogelijk.

pak bepaald. Voorbeelden van doelgroepen-

Rookmelders vervullen daarom een essentiële rol

beleid

in brandveiligheid tezamen met een goed ontwik-

voorlichting in de wijk na een brand, etc.

zijn:

voorlichting

op

scholen,


27

In het Beleidsplan 2014 - 2017 zal de ambitie op

De activiteiten op het gebied van risicobeheersing

hennepteelt, studenten, horecacontroles, etce-

het gebied van Brandveilig Leven & Ondernemen

zijn te classificeren met behulp van de kennispira-

tera;

27

verder worden uitgewerkt. Onderstaande figuur

mide . Bovenin de kennispiramide bevinden zich de

symboliseert dat de brandweer meer willen inzet-

complexe plannen die specialistische kennis en dus

ten op de voorkant van de veiligheidsketen:

maatwerk vereisen om de (brand-)veiligheid te toet-

• Bevindingen vanuit controles delen met repressieve organisatie (o.a. via planvorming); • Participeren in netwerken.

sen. De brandweer zet hier actief in op advisering, verkleinen

KANS

toezicht tijdens de realisatie en toezicht tijdens het

beperken EFFECT

Werkzaamheden team Specialistisch Advies28

BRAND voorkomen

Preventie

Repressie

Vluchten Uitbreiding beperken

Onveiligheid voorkomen

Redden, blussen Uitbreiding beperken

Nazorg Evaluatie Onderzoek

Bron: Brandweer Over Morgen (Brandweer Nederland)

4.2

• Brand-) veiligheidsadvies als onderdeel van het

gebruik. Midden in de kennispiramide bevinden zich

beperken en bestrijden

Proactie

NU

Organisatie

Voor het thema Brandveilig Leven & Ondernemen

de plannen die op onderdelen actieve advisering en

gemeentelijke

vindt centraal ondersteuning van de clusters plaats.

toezicht vereisen, bijvoorbeeld om een combinatie

WABO, Evenementen en APV;

Deze ondersteuning behelst ontwikkeling van produc-

van gebruiksfuncties c.q. van specifieke (brand-)vei-

• Specialistische taken in het kader van Besluit

ten voor het thema (presentaties, specifieke doelgroe-

ligheidsoplossingen te beoordelen. Onder in de ken-

Risico’s Zware Ongevallen, Besluit Externe Vei-

penbenadering, etc.), contacten met landelijke net-

nispiramide bevinden zich de overige plannen. Voor

ligheid Inrichtingen en Ruimtelijke Ordening;

werken, bijhouden van nieuwe ontwikkelingen, het

de toetsing van deze plannen is geen specialistische

• Toezien op inrichting van openbare meldsyste-

leggen en onderhouden van contacten op tactisch/stra-

kennis vereist. De brandweer richt zich dus voorna-

men (OMS), terugdringen van onechte en on-

/

RUD

vergunningenproces

tegisch niveau met partners, het verzorgen van trai-

melijk op de risico’s die zich in de bovenste en mid-

De sector Risicobeheersing bestaat uit het team

ningen en scholing op het gebied van brandveilig leven

delste laag van de hierboven weergegeven kennispi-

• Aanwijzing bedrijfsbrandweren;

Brandveilig Leven en Toezicht en het team Specialis-

aan externen, etc. De uitvoering vindt in de clusters

ramide bevinden. Onder in de kennispiramide zet de

• Ontwikkeling en beheer regionaal risicoprofiel.

tisch Advies.

plaats, door onder andere de medewerkers die zich

brandweer meer en vaker in op activiteiten in het

met toezicht bezighouden, repressieve medewerkers

kader van Brandveilig Leven & Ondernemen en vindt

en ondersteund door communicatiecollega’s.

samenwerking met partijen als gemeenten en Regio-

Team Brandveilig Leven en Toezicht

Team Specialistisch Advies

Sectorhoofd Risicobeheersing

Figuur 5: de organisatie van de sector Risicobeheersing

gewenste meldingen;

nale Uitvoeringsdienst (RUD) plaats.

4.3

Werkzaamheden

Hieronder worden – uitgesplitst per team – de werk-

De sector Risicobeheersing hanteert bij haar werk-

zaamheden van de sector Risicobeheersing op een

zaamheden de risicobenadering. Daarbij wordt niet

rijtje gezet.

alleen gekeken naar aard en het gebruik van een object maar ook naar oorzaken van brand, menselijk

Werkzaamheden team Brandveilig Leven en Toezicht

gedrag bij brand en eventuele gevolgen van een in-

• Stimuleren van het thema Brandveilig Leven &

cident voor omgeving en vitale infrastructuur.

Ondernemen in de gehele organisatie; • Het ontwikkelen en maken van voorlichting en

Veiligheidsregio Groningen heeft de ambitie om zo-

presentaties t.b.v. verhogen van het (brand-)

4.4

veel mogelijk gedeconcentreerd te werken; lokaal

veiligheidsbewustzijn;

De sector Risicobeheersing bevindt zich in een zich

werken waar dat kan en concentreren als dat noodzakelijk is. Het team Brandveilig Leven en Toezicht is

Maatwerk

voornamelijk op lokaal niveau in de clusters actief, met uitzondering van de centrale ondersteuning van

Specialistische kennis Beoordeling, advisering, realisatie en toezicht tijdens gebruik.

Brandveilig Leven & Ondernemen. Team Specialistisch Advies zal voornamelijk centraal acteren. Dat neemt

ontwikkelende en dus veranderende professionele

externe partners, waarbij personeel uit alle sec-

omgeving. Het is derhalve noodzakelijk om met di-

toren betrokken kan zijn;

verse partijen samen te werken. Hieronder wordt een indicatief overzicht gegeven.

Brandveilig Leven & Ondernemen; Vaste prestatie-eisen

overigens niet weg dat medewerkers van het laatstgenoemde team daar waar nodig flexibel inzetbaar

Generieke kennis Beïnvloeding brandveiligheid, onder meer door activiteiten op het gebied van Brandveilig Leven & Ondernemen en ‘specials’ voor bepaalde doelgroepen.

• Brandveiligheidstoezicht als onderdeel van het (gemeentelijk) handhavingsprogramma (periodiek afgestemd met de gemeenten en de RUD);

zijn in één van de clusters. Medewerkers zijn daardoor deels centraal en deels lokaal in de verschillende clus-

• Organiseren en coördineren activiteiten voor

• Uitvoering werkzaamheden in het kader van

Gelijkwaardige oplossingen

Omgeving

• Participeren in gemeentelijke “specials” zoals Figuur 6: kennispiramide

huisvesting voor buitenlandse werknemers,

• Gemeenten, zowel op bestuurlijk als ambtelijk niveau; • Provincie Groningen; • Diverse inspecties, zoals Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie) en VROM-Inspectie;

ters actief. 27 28

28


Bron: Samenwerking veiligheidsregio’s en RUD’s op basis van basistakenpakket Brandweer Omgevingsrecht, april 2012. Diverse wettelijke bepalingen liggen aan deze taken ten grondslag, zoals de Wet veiligheidsregio’s (2010), Besluit Risico’s Zware Ongevallen (1999), Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (2004) en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (2010).


29

• Regionale Uitvoeringsdienst (RUD);

gelegd in het Besluit veiligheidsregio’s niet in de hele

• Burgers, bedrijven en instellingen;

regio kan realiseren. Dit betekent dat we beleid –

• Kennisinstellingen (Rijksuniversiteit en Hanze-

bijvoorbeeld op het gebied van Brandveilig Leven en

5 Sector Incidentbestrijding

Brandveilig Ondernemen – in samenhang met de op-

De sector Incidentbestrijding garandeert de paraat-

Slimme repressie

• Brandwondencentrum Groningen;

komsttijden moeten vaststellen en uitvoeren30. Paral-

heid van de brandweer en de veiligheidsregio. De

Veiligheidsregio Groningen stelt vast dat de ontwik-

• Maatschappelijke instellingen (Brandwonden-

lel aan de regionalisering proberen we dat te berei-

sector treedt robuust op bij incidenten en is continue

kelingen op het gebied van incidentbestrijding snel

ken.

bezig het vakmanschap te onderhouden en verder

gaan. Het gaat hier om diverse vormen van vernieu-

te ontwikkelen. Daarbij heeft de sector oog voor de

wing die het bestrijden van incidenten efficiënter,

hogeschool Groningen);

stichting, dorpsverenigingen); • Woningbouwverenigingen en -coöperaties;

juiste balans tussen belasting van de (vrijwillige) me-

effectiever en veiliger maken voor brandweermen-

Opkomsttijden en beleid

dewerker en het maatschappelijk rendement van re-

sen, maar ook om het helder maken van de beper-

De komst van de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD)

De opkomsttijden zijn een belangrijk ijkpunt voor

pressief optreden. De lijnen zijn er kort, zowel met

kingen van het repressief optreden.

verdient overigens speciale aandacht. Het betekent

de prestaties van de brandweer. Deze opkomsttij-

collega’s binnen de sector als met collega’s van de

Voorbeelden zijn de ontwikkeling van nieuwe inzet-

dat taken verschuiven. Enerzijds kunnen er taken van

den zijn in het Besluit veiligheidsregio’s als norm-

andere sectoren.

doctrines, onderzoeken naar en implementatie van

gemeenten naar de RUD verschuiven en anderzijds

tijden vastgesteld. In onze plattelandsregio worden

nieuwe technische middelen en het leggen van rela-

van de gemeenten naar de geregionaliseerde brand-

deze opkomsttijden niet in alle gevallen gehaald.

ties met brandonderzoek. Onder de noemer ‘slimme

weer. In onderstaand figuur is deze ontwikkeling

Daarom investeert Veiligheidsregio Groningen op

5.1

weergegeven. Dit vereist nadrukkelijk afstemming

diverse manieren in beleid op gebied van Brand-

Het doel van de sector Incidentbestrijding is om in

veilig Leven & Ondernemen en Slimme repressie.

geval van een incident of calamiteit zo snel en ade-

Deze activiteiten moeten in samenhang met een

quaat mogelijk hulp te bieden aan inwoners, onder-

brandrisicoprofiel en het dekkingsplan worden be-

nemers en bezoekers van de regio31. De sector staat

schreven en worden in juli aangeboden aan het

klaar voor de burger en is er om levens te redden en

5.2

veiligheidsbestuur.

schade zoveel mogelijk te beperken. De sector zorgt

De sector werkt vanuit de 40 posten die zijn verdeeld

ervoor dat het takenpakket nu en in de toekomst

over acht clusters. De figuur hieronder laat zien welke

hand in hand gaat met de ontwikkeling van de sa-

posten in welk cluster zitten. Meer informatie over

menleving; innovatie is een tweede natuur.

het werken in de clusters is te vinden in bijlage 4.

• Landelijke netwerken.

29

en coördinatie .

Gemeenten

Brandweer

Mogelijke verschuiving van taken door ontwikkeling RUD

Doel

repressie’ wil de sector Incidentbestrijding nadrukkelijk bijdragen aan vernieuwing van het vakgebied.

Organisatie

RUD Figuur 7: mogelijke taakverschuivingen brandweer, gemeente en RUD Bij het ter perse gaan van het organisatieplan was deze ontwikkeling nog niet afgerond. De brandweer houdt rekening met diverse scenario’s. Eventuele ruimte die ontstaat door een verschuiving van taken op het gebied van advisering en toezicht, zal door de brandweer worden ingezet om de voorkant van de veiligheidsketen te versterken. Dit vanwege het feit dat de brandweer de opkomsttijden zoals vast-

Figuur 8: clusters en posten 29 30

30

Het is de intentie om de samenwerking met de RUD in een convenant c.q. dienstverleningsovereenkomst vast te leggen. Het veiligheidsbestuur heeft de minister van Veiligheid en Justitie per brief van 20 december 2012 laten weten dit flankerend beleid vast te willen stellen. Nadien is mondeling gemeld dat dit uiterlijk in juli 2013 zal plaats vinden.


31

Ook het verlenen van hulp aan dieren in nood is een wettelijke taak, maar deze wordt hier verder niet expliciet gemaakt.


31

Elk cluster beschikt over één clustercommandant32.

ploegleden, voorbeeldgedrag laten zien en een open

Deze geeft leiding aan en ondersteunt de ploegchefs

cultuur creëren waarbij men elkaar mag aanspreken.

Kees Odenkirchen, kwartiermaker

in het cluster. Ook geeft hij hiërarchisch of functioneel

In principe werken in de clusters vrijwillige ploeg-

Incidentbestrijding

leiding aan de dagsienstmedewerkers in het cluster.

chefs, met uitzondering van stad Groningen waar

Ik verwacht dat ik veel in de regio

Het sectorhoofd Incidentbestrijding stuurt de cluster-

wordt gewerkt met beroeps ploegchefs. Zie bijlage 6

commandanten aan ten aanzien van organisatie en

voor een functieomschrijving van de ploegchef.

zal zitten voor het contact met de clustercommandanten en ploegchefs.

resultaat van de incidentbestrijding. De drie sectorhoofden verdelen de begeleiding en personeelszorg

Ploegchef

Korte lijnen en duidelijkheid zijn

van de clustercommandanten. In bijlage 3 wordt het

Ploegchefs zijn van groot belang voor de continuï-

belangrijk, zodat de vrijwilligers

werkveld van de clustercommandant schematisch

teit en groei van de organisatie. We investeren

weergegeven en wordt een nadere toelichting ge-

daarom nadrukkelijk in de ontwikkeling van de

zorgeloos hun werk kunnen doen en

geven.

collega’s die deze rol vervullen en proberen hen

we klaar staan voor onze inwoners.

waar mogelijk te ontlasten van werkzaamheden

In dat kader nodig ik iedereen uit om

Ploegchefs geven leiding en personele zorg aan een

die niet tot hun primaire takenpakket behoren.

mee te denken over slimme repressie:

ploeg en zijn aanspreekpunt voor de vrijwilligers of

De komende periode zullen we de manier waarop

beroeps. Elke ploeg heeft een eigen ploegchef33. Be-

we dat doen verder uitwerken.

hoe kunnen we dingen anders en beter doen en soms ook passender.

langrijke onderdelen zijn het coachen van ploegleden, het voeren van voortgangsgesprekken met

Ploegchefs

Ploegchefs

Clustercommandant

Ploegchefs

Clustercommandant

Clustercommandant

Om de paraatheid te garanderen maken we gebruik

Bedrijfsbrandweren

van vrijwilligers, beroeps- en dagdienstmedewerkers.

De regio Groningen kent op dit moment vier be-

We werken met piket- en consignatieregelingen, met

drijfsbrandweren, die formeel zijn aangewezen op

24-uurs diensten en met vrije instroom. Daarnaast

basis van de Wet veiligheidsregio’s. Daarnaast heb-

wordt in de stad Groningen nu bij noodzaak gewerkt

ben enkele bedrijven (gezamenlijk) een bedrijfs-

met oproepkrachten om de 24-uursdienst te vullen.

brandweer die functioneert als BHV+ organisatie.

Het is onze inzet om dit in de toekomst te organiseren Ploegchefs

Clustercommandant

Ploegchefs

Sectorhoofd Incidentbestrijding

Clustercommandant

Ploegchefs

Ploegchefs

Clustercommandant

Clustercommandant

Ploegchefs

Clustercommandant

Ploegchefs

Commandant

Figuur 9: de organisatie van de sector Incidentbestrijding

32

33

32

Het cluster DEAL krijgt twee commandanten op tactisch niveau. Eén van deze commandanten is als clustercommandant aanspreekpunt voor het bestuur. Een tweede commandant is werkzaam in het cluster in verband met de gewenste span of control. Voor de gemeente Groningen is één van de drie sectorhoofden het eerste aanspreekpunt voor de burgemeester. De clustercommandant Stad zal alle overige externe contacten voor zijn rekening nemen. Nog niet alle vrijwillige ploegen hebben op dit moment een ploegchef. De komende tijd zal – afhankelijk van de mogelijkheden – en onder aanvoering van de (toekomstige) clustercommandant verkend worden op welke wijze en op welke termijn deze ambitie gerealiseerd kan worden.


via een pool van vrijwillligers uit de regio. Ten behoeve van de repressieve inzet heeft iedere ka-

5.3

zerne medewerkers en voertuigen voor het uitvoeren

De sector Incidentbestrijding heeft verschillende vast-

Werkzaamheden

van de basisbrandweerzorg (brandbestrijding, hulpver-

staande kerntaken. Daarnaast werkt de sector aan

lening, gevaarlijke stoffen). Daarnaast zijn binnen de

een (wisselend) pakket van aandachtsvelden en pro-

regio mensen en materialen verspreid ten behoeve van

jecten. Dit stelt de sector in staat mee te bewegen

grootschalig en/of specialistisch optreden. Het brandri-

met ontwikkelingen in de samenleving. Hieronder

sicoprofiel vormt, samen met de opkomsttijden uit de

worden beide typen werkzaamheden nader uitge-

Wet veiligheidsregio’s, de basis voor deze verdeling.

legd.

De bedrijfsbrandweren in onze regio zien we als be-

Kerntaken

langrijk onderdeel van de incidentbestrijding, ook al

De kerntaken van de sector Incidentbestrijding zijn:

zijn de bedrijfsbrandweren geen formeel onderdeel

• Brandbestrijding;

van Veiligheidsregio Groningen maar van de betref-

• Hulpverlening;

fende bedrijven. Er zijn wel nauwe banden, bijvoor-

• Ongevallenbestrijding gevaarlijke stoffen;

beeld als het gaat om samenwerking, opleiden en

• Waterongevallenbestrijding;

oefenen, planvorming, etc. Een deel van de mede-

• Organisatie en beheer van de commandovoe-

werkers van de betreffende bedrijven is ook vrijwilli-

ring en multidisciplinaire functies.

ger of beroeps bij de brandweer.


33

6 Sector Vakbekwaamheid en Expertise

De sector Incidentbestrijding zorgt ervoor dat de paraatheid wordt gegarandeerd om deze kerntaken uit te voeren. Hoewel bovenstaand rijtje relatief kort lijkt, moet benadrukt worden dat de situaties waarbij

Veiligheidsregio Groningen is expert in fysieke vei-

6.2

de maatschappij een beroep op ons doet zeer uit-

ligheid en wil dat ook blijven. In een snel verande-

De sector Vakbekwaamheid en Expertise bestaat uit

Organisatie

eenloopt. Veiligheidsregio Groningen beschouwt

rende wereld vereist dat aandacht, aanpassingsver-

de teams Vakbekwaamheid, Expertise en Communi-

zichzelf in zijn algemeenheid als de flexibele organi-

mogen, zorgvuldige communicatie en continue

catie.

satie die helpt wanneer anderen dat niet meer kun-

‘vakontwikkeling’. We moeten zorgvuldig omgaan

nen. Daarbij moet overigens wel de nuance gemaakt

met de expertise en het vakmanschap dat we in huis

worden dat ook de mogelijkheden van de veiligheids-

hebben, dat goed onderhouden en verbinding blijven

regio niet eindeloos zijn.

maken met andere partijen, bijvoorbeeld op landelijk

Vakbekwaamheid

niveau. De sector Vakbekwaamheid en Expertise heeft Clustercommandanten zijn – naast hun andere taken – inzetbaar voor verschillende projecten en por-

Communicatie

Sectorhoofd Vakbekwaamheid en Expertise

hier een sleutelrol in.

Projecten en portefeuilles

Expertise

Figuur 10: de organisatie van de sector Vakbekwaamheid en Expertise

tefeuilles. Daarmee stimuleren we innovatie en zor-

6.1

Doel

gen we dat ervaringen uit het veld worden

De sector Vakbekwaamheid en Expertise is het ken• Burgers, bedrijven en instellingen

niscentrum van Veiligheidsregio Groningen. De sector

Ook voor de sector Vakbekwaamheid en Expertise

zijn : slimme repressie, vrijwilligheid en jeugdbrand-

• (landelijke) Netwerken

ondersteunt de hele organisatie met specifieke ex-

geldt dat er lokaal gewerkt wordt waar dat kan en

weer. Overigens kunnen ook andere collega’s binnen

• Instituut Fysieke Veiligheid

pertise, bijvoorbeeld op het gebied van planvorming,

dat we onze inspanningen concentreren waar dat

de sector Incidentbestrijding aan deze projecten en

• Kennisinstellingen (hogescholen en universiteiten)

vakbekwaamheid, technologische ontwikkelingen en

noodzakelijk is. Het team Expertise zal in dat licht

portefeuilles een bijdrage leveren.

• Thuisfront en werkgevers vrijwilligers

bedrijfsinformatie. Daarmee legt ze de basis voor een

vooral centraal werken, om daarmee de kwaliteit van

veilig, verantwoord en effectief optreden van de or-

de werkzaamheden te kunnen garanderen. Natuurlijk

ganisatie. Daarnaast zorgt ze voor het continue op

is het team flexibel inzetbaar voor alle clusters. Het

peil houden van de inzetbaarheid van de medewer-

team Vakbekwaamheid zal de uitvoering van bijvoor-

meegenomen. Mogelijke projecten en portefeuilles 34

De clustercommandant stimuleert overleg met vakspecialisten, teamleiders / sectorhoofden en de andere

5.5

Functies en formatie

clustercommandanten over het betreffende project

Het totaal aantal beschikbare fte’s voor de sector In-

kers, door het aanbieden van opleidingen (groten-

beeld oefeningen voor een groot deel in de clusters

of portefeuille. Hij treedt feitelijk dus op als ‘ambas-

cidentbestrijding is vastgelegd in het formatieplan.

deels georganiseerd via Brandweer Opleidingen

beleggen; ieder cluster krijgt de beschikking over

sadeur’ of projectleider. Daarbij maakt hij ook gebruik

Het management van de sector bestaat uit 10 fte,

Noord), specifieke trainingen en oefeningen. Ten-

(tenminste) een medewerker Vakbekwaamheid. Be-

35

van netwerken in Noord-Nederlands en landelijk ver-

namelijk een sectorhoofd en negen commandanten .

slotte is ook de in- en externe communicatie op het

heersmatige aspecten en regiobrede activiteiten op

band én draagt hij bij aan deze netwerken. Benadrukt

Het sectorhoofd wordt ondersteund door een vaks-

gebied van brandweerzorg en crisisbeheersing in

het gebied van opleiden en oefenen worden voor-

wordt dat het takenpakket van de clustercomman-

pecialist Incidentbestrijding. Verder is binnen elk clus-

deze sector belegd.

namelijk centraal georganiseerd. Daarnaast worden

dant regelmatig kan wisselen.

ter relevante personele capaciteit aanwezig om de

5.4

Omgeving

werkzaamheden uit te kunnen voeren, waaronder

Eric van den Bosch, kwartiermaker

een vakinhoudelijk medewerker brandweerzorg.

Vakbekwaamheid & Expertise

Daarnaast bestaat de sector uit manschappen en be-

Een continu veranderende

In een snel veranderende wereld is het van belang

velvoerders, in totaal ca. 82 beroeps36 (exclusief 3

om mee te groeien met de ontwikkelingen die plaats-

ploegchefs) en 731 vrijwilligers (peildatum 1 januari

samenleving vraagt om een brandweer

vinden. Daarnaast is het van belang om bestaande

2012), waarvan ca. 49 vrijwillige ploegchefs, ca. 547

die in staat is zich te vernieuwen.

relaties duurzaam te onderhouden. Hieronder enkele

manschappen en ca. 176 bevelvoerders.

Niet alleen vakbekwaam worden en

voorbeelden van de partijen waarmee de sector samenwerkt.

blijven zijn dan van belang. Ik zie graag nog meer verbinding met elkaar en ook met externe partijen. Met

34

35 36

34

De gegeven voorbeelden dienen slechts ter indicatie van de projecten en portefeuilles die bij een clustercommandant kunnen worden belegd. Zie paragraaf 5.2 en bijlage 4 voor de uitleg waarom er negen commandanten zijn voor acht clusters. Naast de 3 ploegchefs kent de Stad Groningen een formatieve sterkte van 82 manschappen en bevelvoerenden; deze sterkte zal de komende jaren via natuurlijke uitstroom worden bereikt.


ruimte voor doorontwikkeling en innovatie.


35

diverse meer specialistische zaken centraal opgepakt.

Team Expertise

Team Communicatie is centraal gepositioneerd. Ad-

Het team Expertise is de spin in het web van de ken-

viseurs en medewerkers zijn toegankelijk en klant-

nisontwikkeling in onze organisatie. Het team houdt

gericht. Zij ondersteunen alle onderdelen van de or-

zich onder meer bezig met planvorming en doctrines,

ganisatie – dus ook de clusters – waar dat nodig is.

brandonderzoek, evaluaties. Ook de doorontwikke-

Bij alle activiteiten van de sector geldt dat er nadruk-

ling van specialismen behoort tot het takenpakket.

kelijk oog is voor lokale behoeften en wensen.

Verder houdt het team zich bezig met de operationele informatievoorziening, oftwel de ‘vraag- en vernieuwingskant’ van de techniek; waar moeten mate-

6.3

Werkzaamheden

rieel en materiaal en operationele ICT (bijv.

Hieronder wordt (niet limitatief) opgesomd welke

alarmerings- en verbindingsmiddelen, LCMS) in de

werkzaamheden de drie teams binnen de sector Vak-

tie als geheel. Daarnaast blijft de organisatie multi-

bekwaamheid en Expertise voor hun rekening nemen

disciplinaire oefeningen als de CoPI-week, de ROT-

om de ondersteuning zo goed mogelijk in te richten.

driedaagse en de oefeningen voor het GBT en het

De aard van de genoemde werkzaamheden brengt

RBT organiseren. De werkzaamheden van het team

met zich mee dat vernieuwingsactiviteiten van de

op een rij:

brandweer en crisisbeheersing dikwijls hun oorsprong

Team Vakbekwaamheid Vakbekwaam worden en blijven is van groot belang voor de brandweer en crisisbeheersing. Zeker in een samenleving die en een vakgebied dat meer dan ooit in beweging is. Team Vakbekwaamheid verzorgt daarom aantrekkelijke en uitdagende operationele opleidingen en oefeningen voor de brandweer en multidisciplinaire oefeningen voor alle niveaus van de crisisorganisatie. Ook de specialismen worden beoefend, zoals duiken, technische hulpverlening en

vinden in het team Expertise. Het team maakt na• Opstellen mono- en multidisciplinair opleidingsen oefenbeleid (incl. specialismen); • Organisatie van mono- en multidisciplinaire opleidingen en oefeningen;

drukkelijk gebruik van ervaringen uit het veld en expertise die is belegd in de andere sectoren (bijvoorbeeld op het gebied van Brandveilig Leven & Ondernemen). Bovendien is het team de ‘verbindings-

• Uitvoering van mono- en multidisciplinaire opleidingen en oefeningen; • Samenwerking Brandweer Opleidingen Noord

poort’ voor kennisinstellingen als het Instituut Fysieke

Team Communicatie

Veiligheid. De werkzaamheden van het team op een

Communiceren is het permanent uitwisselen van in-

rij:

formatie, met als doel kennis over te dragen, meningen te vormen en gedrag te beïnvloeden. In alge-

(BON);

ongevalsbestrijding gevaarlijke stoffen. Nieuwe tech-

• Borging niveau opleidingen en oefeningen;

nieken en inzichten krijgen structureel een plek in

• Coördinatie van de oefenregistratie;

de opleidingen en oefeningen die het team aanbiedt.

• Verbinding met jeugdbrandweer en brand-

Voor de opleidingen wordt gebruik gemaakt van

toekomst aan voldoen om ons vak verder te helpen.

• Opstellen mono- en multidisciplinaire planvor• Ontwikkeling en beheer regionaal repressief

weerwedstrijden.

ambassadeurs voor de brandweer en de veiligheidsregio en dragen dit actief uit. Zij worden hierbij actief

dekkingsplan;

Brandweer Opleidingen Noord en maken we gebruik

mene zin communiceert iedere medewerker: het is een kerntaak. De medewerkers zijn immers de PR-

ming;

• Bijdrage aan ontwikkelen van doctrines;

gecoached door het team Communicatie. Het doel

• Specialismen (waterongevallenbestrijding, OGS,

van het team is een duidelijke bijdrage te leveren te

van beproefde concepten als de Crisisacademie. Dit

Jeugdbrandweer en brandweerwedstrijden

regionale opleidingsconcept is enkele jaren geleden

De jeugdbrandweer is en blijft een belangrijke

in het leven geroepen en heeft als doel opleidingen

‘kweekvijver’ voor de brandweer van de toekomst.

voor de (sleutel-)crisisfunctionarissen binnen de

Brandweerwedstrijden – georganiseerd door het

crisisbeheersing in samenhang aan te bieden. Zo hou-

Algemeen Brandweer Wedstrijd Comité (AWBC) –

• Organisatie van de nazorg;

drage aan het behalen van beleidsdoelstellingen; ri-

den we grip op de kwaliteit en het niveau van de op-

bieden onze mensen steeds opnieuw een compe-

• Warme Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E);

sicocommunicatie, crisiscommunicatie, en woordvoe-

leidingen en dus op het niveau van de crisisorganisa-

titieve omgeving om hun vakbekwaamheid verder

• Brandonderzoek;

ring bij calamiteiten worden daarbij beschouwd als

te ontwikkelen. De organisatie zal de jeugdbrand-

• Samenwerking Meldkamer Noord-Nederland;

wettelijke taken. De positionering van het team Com-

weer daarom in de hele regio verder versterken

• Doorontwikkeling materieel en materiaal;

municatie binnen deze ‘operationele sector’ past in

en deelname aan brandweerwedstrijden blijven

• Informatie, coördinatie en analyse t.b.v. primair

de visie ‘Brandweer Groningen Over Morgen’. Hierin

stimuleren. Naast de ‘kweekvijverfunctie’ levert de

proces (operationele informatievoorziening);

wordt de maatschappelijke verbondenheid van de

jeugdbrandweer ook een bijdrage aan de ontwik-

• Toetsen inzetbaarheid bedrijfsbrandweren (ma-

brandweer en de ontwikkeling van zelfredzaamheid

CBRN, THV37);

geven aan het vergroten van het inzicht in en de

• Evaluaties van oefeningen en incidenten (mono- en multidisciplinair);

keling van de jeugd in het algemeen. De jeugd-

terieel, vakbekwaamheid).

waardering voor het doen en laten van brandweer en veiligheidsregio. Het team levert een actieve bij-

van de burger van groot belang geacht. De commu-

brandweer kan daarom ook worden gezien als onderdeel

van

maatschappelijk

ondernemen.

36


verantwoord 37

OGS: Ongevalsbestrijding Gevaarlijke Stoffen. CBRN: Chemisch, Biologisch, Radioactief, Nucleair. THV: Technische Hulpverlening.


37

nicatieve functie van het primaire proces dient daar-

• Instituut Fysieke Veiligheid;

toe een stevige impuls te krijgen. Communicatie

• Kennisinstellingen (onderzoeksbureaus, hoge-

wordt daarmee een expertisevorm van operationele

7 Dienst Bedrijfsvoering

scholen / universiteiten). De organisatie is gebaat bij een goede ondersteuning.

Uitgangspunt hierbij is dat control geen doel op zich-

De sector werkt op verschillende gebieden nauw

De bedrijfsvoering speelt daarin een cruciale rol. In

zelf is, maar dient bij te dragen aan de realisatie van

samen met, onder andere, de dienst Personeels- en

de dienst Bedrijfsvoering wordt een aantal ondersteu-

de doelstellingen van de organisatie. Het team zorgt

Organisatieontwikkeling. Bijvoorbeeld op het gebied

nende, maar ook primaire, taken ondergebracht die

voor rapportages, informatie en control voor de lei-

van vakbekwaamheid en de coachende rol van het

randvoorwaardelijk zijn voor de uitvoering van brand-

ding, zodat op cruciale momenten kan worden bij-

• Bevorderen van interne communicatie;

team Communicatie. De dienst Personeels- en Orga-

weerzorg en crisisbeheersing.

gestuurd. Het team zoekt de samenwerking met de

• Pers- en mediacommunicatie;

nisatieontwikkeling kan in deze gevallen een regis-

• Doorontwikkeling en professionalisering risico-

serende en/of ondersteunende rol hebben. De sector

brandweerzorg en crisisbeheersing. De taken van het team op een rij: • (Strategisch) communicatieadvies en –uitvoering;

en crisiscommunicatie; • 24/7 piketvoorlichting voor brandweer en crisis-

sectoren en diensten van waaruit de inhoud wordt geleverd. Kortom: het team ‘waakt’ ervoor dat de

Vakbekwaamheid en Expertise verzorgt het vakin-

7.1

houdelijk beleid en de uitvoering daarvan.

De dienst Bedrijfsvoering verzorgt de bedrijfsvoering

beheersing; • Positioneren sterke merken Brandweer Groningen en Veiligheidsregio Groningen; • Nieuwe media: doorontwikkeling website, Regionet, social media; • Bijdragen aan beleidsdoelstellingen: communicatieadvisering en -ondersteuning in dossiers als

Doel

organisatie doet wat ze zegt en dat conform de geldende regels.

voor de gehele organisatie, ondersteunt op professionele wijze de uitvoering van de primaire processen

Dit team voert ook enkele administratieve taken uit,

in de drie sectoren en draagt daarmee bij aan het

in het bijzonder de financiële administratie, die de

behalen van doelen van de organisatie. De bedrijfs-

basis vormt voor betrouwbare financiële informatie-

voering is doelgericht, doeltreffend en doelmatig in-

voorziening.

gericht. Er is een optimale aansluiting op en verbinding met dagdienst, vrijwilligers én beroeps.

Een overzicht van de taken:

Brandveilig Leven & Ondernemen en Slimme • Juridische en financiële advisering;

Repressie.

7.2

Organisatie

• Organisatie en coördinatie van beleidscycli

De dienst Bedrijfsvoering is kwalitatief en integraal

6.4

Omgeving

(planning, control en kwaliteit);

verankerd op strategisch niveau. Er is stuurkracht en

• Financieel toezicht;

Zoals hiervoor reeds beschreven is het de sector Vak-

(beleids-)deskundigheid op alle taken. De dienst be-

• Financiële administratie;

bekwaamheid en Expertise die strategische allianties

staat uit de teams Financiën en Control, Informatie-

• Administratieve Organisatie (AO/IC);

aangaat om ons vak voortdurend te kunnen blijven

management en Facilitaire Zaken.

• Subsidiecoördinatie; • Documentaire Informatievoorziening (DIV);

vernieuwen. Op die manier hebben en houden de sterke merken Brandweer en Veiligheidsregio een

Financiën en Control

volwaardige plaats in de samenleving. Daarnaast wil-

Informatiemanagement

Facilitaire Zaken

Administratieve / ondersteunende functies

len we ons in de toekomst meer en intensiever verbinden met inwoners, bedrijven en maatschappelijke

Diensthoofd Bedrijfsvoering

instellingen. Hieronder een indicatief overzicht van

Om zoveel mogelijk aan te sluiten op de werkzaamheden binnen sectoren en diensten, zullen de administratieve en ondersteunende medewer-

de partijen waarmee samenwerking en verbinding in die context relevant is.

• Helpdeskfunctie.

Figuur 11: organisatie van de dienst Bedrijfsvoering

kers zoveel mogelijk voor een specifieke sector of dienst werkzaam zijn en ook onder een team binnen die sector of dienst vallen.

• Inwoners van de regio; • Lokaal (gemeenten), regionaal (provincies) en landelijk bestuur (rijk);

38

7.3

Werkzaamheden

Team Financiën en Control

• Partners binnen de veiligheidsregio;

Het team Financiën en Control richt zich op de ont-

• Brandwondencentrum Groningen;

wikkeling en implementatie van het financieel-

• Maatschappelijke instellingen;

economisch beleid als afgeleide van het organisatie-

• Publieke organisaties;

beleid. Vanuit de ‘controlrol’ ziet het team toe op en

• Ondernemers;

adviseert zij over het behalen van de organisatie-

• Brandweer Nederland;

doelstellingen.



39

Team Informatiemanagement

De taken van het team:

Ook onze organisatie ontkomt niet aan de gevolgen

Voor alle hiervoor genoemde werkzaamheden wordt de afweging gemaakt tussen ‘zelf doen’, samenwer-

en uitdagingen van een zich door ontwikkelende in-

• Onderhoud aan voertuigen, inventaris en toe-

formatiemaatschappij. Deskundige betrokkenheid bij

behoren;

landelijke, (inter)regionale en lokale informatie-vra-

(aan bijvoorbeeld commerciële partijen). Daarbij

• Onderhoud aan repressie gerelateerde materi-

gen en oplossingen is absoluut noodzakelijk. IM/ICT-

alen;

beleid kan een organisatie helpen of hinderen. Daar-

wordt continu gekeken naar prijs-kwaliteitverhouding, maatschappelijke verantwoordelijkheid en prak-

• Beheer / beschikbaarheid bluswatervoorzienin-

naast is kostenbeheersing een belangrijk issue. Een

ken (met bijvoorbeeld buurregio’s) of uitbesteden

tische uitvoerbaarheid.

gen;

goede samenwerking met burgers, bedrijven en (part-

• (Afspraken over) onderhoud kazernes;

ner)instellingen zijn meer dan ooit afhankelijk van

• Logistiek voor repressieve en niet-repressieve

hoogwaardige, flexibele ICT oplossingen. De taken

• Informatiemanagement;

Omgeving

Voor de dienst Bedrijfsvoering geldt dat samenwer-

organisatie;

van het team zijn:

7.4

• Inkoop;

kingsrelaties onontbeerlijk zijn. Hieronder worden

• Catering;

enkele daarvan op een rijtje gezet.

• Bedrijfsveiligheid en – hulpverlening. • De (vrijwillige) medewerkers van de brandweer

• ICT en kantoorautomatisering (veelal via uitbesteding); • Functioneel beheer operationele ICT en kantoorapplicaties. Flexibiliteit, veiligheid, gebruiksvriendelijkheid en be-

Om de bedrijfsvoering doeltreffend en doelmatig in

• Organisaties waaraan diensten zijn uitbesteed

te kunnen richten, zal een deel van de werkzaamhe-

• Buurregio’s

den meer centraal worden uitgevoerd, met uitzon-

• Leveranciers (op zeer diverse terreinen)

dering van de hiervoor beschreven technische dienst.

• Instituut Fysieke Veiligheid / Brandweer Neder-

In het algemeen moeten voor alle medewerkers – en

taalbaarheid zijn hier kernwoorden. Er wordt inge-

land

vooral voor onze vrijwilligers – korte lijnen worden

speeld op de behoeften van organisatie en mede-

Team Facilitaire Zaken

gegarandeerd. Dat betekent dat in de beschrijvingen

werkers. Dagdienstmedewerkers hebben andere

Dit team voert facilitaire en technische taken uit, dan

van lokale functies ook enkele bedrijfsvoeringsele-

ondersteuning nodig dan vrijwilligers en beroepsme-

wel voert regie op kwaliteit en kostenbeheersing bij

menten worden opgenomen, zodat vrijwilligers zo

dewerkers. Door de kantoorautomatisering flexibel

uit-/aanbestedingen. De technische werkzaamheden

flexibel mogelijk kunnen worden bediend. Daarbij

in te richten, wordt het voor medewerkers gemakke-

van dit team (ondergebracht in een technische dienst)

staat vast dat de dienst Bedrijfsvoering ook buiten

lijker om op verschillende plekken in de regio te wer-

hebben een 24/7 karakter, omdat ze nodig zijn om

kantoortijden beschikbaar moet zijn. Onderzocht

ken. Het team verzorgt functioneel beheer van alle

de organisatie dag en nacht draaiende te houden.

wordt op welke gebieden dat het geval is en hoe de

applicaties. Daarnaast is informatiemanagement bij

Denk aan onderhouds- en reparatiewerkzaamheden

contacten dan idealiter verlopen.

uitstek een terrein waar nieuwe concepten het ge-

aan voertuigen, ademluchtapparatuur en ander ma-

bruiksgemak kunnen vergroten en (op langere ter-

terieel en materiaal. Deze werkzaamheden worden

mijn) besparingen kunnen worden gerealiseerd. Dit

vooral in de clusters uitgevoerd, met korte lijnen naar

past in de ambitie om de organisatie doeltreffend en

de ploegen en clustercommandant, maar vallen or-

doelmatig in te richten. In het informatieplan worden

ganisatorisch onder bedrijfsvoering. Vanwege de span

de onderdelen van Informatiemanagement nader uit-

of control wordt voor de technische dienst een speci-

gewerkt.

fiek operationeel leidinggevende aangesteld.

Maria Bos, kwartiermaker Bedrijfsvoering

Onderhoud Voertuigen en andere materialen zijn van essentieel belang voor het functioneren van de organisa-

De dienst Bedrijfsvoering is een ondersteunende en faciliterende dienst

tie. Ze worden onderhouden door het team Facili-

voor het brandweervak. We willen graag

taire Zaken, dat onderdeel is van de dienst

een klantgerichte en soms verrassende

Bedrijfsvoering. Deze werkzaamheden worden

dienst zijn met deskundige mensen die

goed uitgevoerd door ervaren en betrokken medewerkers in de regio. De organisatorische inbed-

creatief en doordacht werken.

ding moet daarbij ondersteunend zijn.

40



41

Ingrid van Elst, kwartiermaker Personeels & Organisatieontwikkeling We maken onze naam als Dienst

8 Dienst Personeels- en Organisatieontwikkeling

Personeels- en Organisatieontwikkeling waar, als we met z’n allen gemotiveerd en

De mens in onze organisatie staat op de eerste plaats.

8.2

gepassioneerd de visie van Veiligheidsregio

Er is een grote diversiteit aan groepen met hun eigen

Vanwege de beperkte omvang bestaat de dienst Per-

Groningen voor elkaar krijgen.

focus en cultuur binnen het korps. De ontwikkeling

soneels- en Organisatieontwikkeling niet uit afzon-

van de medewerkers moet zich verhouden tot de

derlijke teams. De dienst werkt vanuit de visie van

ontwikkeling van de organisatie en maatschappij als

de brandweer voor personeel en organisatie en is als

geheel. Reden om Personeels- en Organisatieontwik-

netwerk ingericht.

Organisatie

keling een strategisch plaats in de organisatiestructuur te geven. We zijn een lerende organisatie en

In de dienst werken personeelsen organisatieadvi-

ondersteunen een diverse groep medewerkers die

seurs, specialisten en personeelsadministratiemede-

bestaat uit vrijwilligers, beroeps en dagdienstmede-

werkers. Zij zijn mensgericht, hebben verstand van

werkers. Daarbij willen we pro-actief de komende

samenwerking en organisaties en kennen de rele-

ontwikkelingen benaderen en in continue verbinding

vante weten regelgeving. Ze weten wat er binnen

staan met onze omgeving.

en buiten de organisatie speelt en zijn een volwaardige gesprekspartner voor anderen buiten het eigen vakgebied.

8.1

Doel

De dienst ondersteunt medewerkers – zowel indivi-

Een personeelsen organisatieadviseur werkt altijd

dueel als gezamenlijk – en leiding hun doelen op el-

nauw samen met een personeelsadministratiemede-

kaar af te stemmen op zodanige wijze dat Veilig-

werker. Als ‘koppel’ hebben zij zowel vrijwilligers als

heidsregio Groningen haar organisatiedoelen – het

beroeps- en dagdienstmedewerkers in portefeuille.

voorkomen, beperken en bestrijden van incidenten

Door deze werkwijze hebben alle medewerkers van

etcetera – kan realiseren. De dienst staat feitelijk

de dienst zoveel mogelijk met een ‘dwarsdoorsnede’

naast de leiding en medewerkers en heeft een coach-

van de organisatie te maken. Daarnaast zijn er vaks-

ende, ondersteunende rol. Zij heeft daarbij oog voor

pecialisten die belast zijn met een specifiek onder-

de korte én de lange termijn.

werp en daarmee werken voor de gehele Veiligheidsregio Groningen.

Onze visie Brandweer Groningen Over Morgen is een belangrijke leidraad voor de dienst. We willen me-

De inrichting van de dienst is in onderstaand overzicht

dewerkers immers verantwoordelijkheid voor hun ei-

schematisch weergegeven. Bij de definitieve inrich-

gen vakgebied en ruimte en ontwikkelmogelijkheden

ting kan een vakspecialist met coördinerende taken

geven. Bij het geven van verantwoordelijkheid hoort

worden aangewezen (zie ook bijlage 1).

het werken aan vertrouwen en integriteit, zowel door leiding als medewerker. Het streven is dat medewerkers zich verantwoordelijk voelen voor de hele orga-

Vakspecialismen

Personeels- en Organisatieadvies

Personeelsadministratie

nisatie en hun vakgebied in bredere context bezien, bijvoorbeeld in de context van de veiligheidsketen en de maatschappelijke relevantie.

Diensthoofd Personeels- en Organisatieontwikkeling

Figuur 12: inrichting van de dienst Personeels- en Organisatieontwikkeling

42



43

Medewerkers van deze dienst zullen vooral centraal

8.3

werken. Dit is een voorwaarde om efficiënt te werken

De dienst richt zich zowel op de organisatie als het per-

Werkzaamheden

van medewerkers. Een voorbeeld is het uitvoeren van

(denk aan personeelsadministratie) en om voldoende

soneel. Het één valt of staat immers met het ander. Op

het Periodiek Preventief Medisch Onderzoek (PPMO).

kwaliteit te bieden (denk aan specialismen). Om

het gebied van personeelsontwikkeling heeft de dienst

Dit wordt vanuit de sector Personeels- en Organisa-

meerwaarde te kunnen bieden, zal de dienst op di-

een regiefunctie op het ontwikkelen van medewerkers

tieontwikkeling geregisseerd, in samenwerking met

verse manieren verbinding zoeken met (medewerkers

en leiding. Zij heeft daarvoor relaties met diverse on-

collega’s uit de sectoren en met relevante partijen.

in) de clusters. Bijvoorbeeld door regelmatig de clus-

derdelen van de organisatie en externe partijen.

De dienst draagt bij aan de fitheid en gezondheid

ters te bezoeken (bijvoorbeeld tijdens oefenavonden of met flexibele werkplekken) of door bijeenkomsten

Er zal nauw worden samengewerkt met het team Vak-

8.4

en trainingen te organiseren voor medewerkers.

bekwaamheid, dat zich concentreert op de operatio-

De dienst heeft met diverse (externe) partijen te ma-

Omgeving

ken die een rol spelen in het ontwikkelen van orga-

nele vakbekwaamheid van repressieve medewerkers. De dienst Personeels- en Organisatieontwikkeling vult

ken. Daarnaast krijgen de personeelsen organisa-

nisatie en personeel. Door samenwerking aan te gaan

Beleidsontwikkelingen

dit aan met meer algemene competentieontwikkeling,

tieadviseurs een aandachtsgebied naar keuze, zoals

met partners wordt Veiligheidsregio Groningen ge-

Binnen de brandweerzorg en crisisbeheersing

zoals communicatie en leiderschap. Ook ondersteunt

werving- en selectie of werkbegeleiding. Zij trekken

holpen om ontwikkelingen en invloeden van de sa-

wordt veel vakinhoudelijk beleid landelijk ontwik-

de dienst bij de leerwerkplekbegeleiding die vanuit

hierin op met de vakspecialisten.

menleving naar binnen te halen. Voorbeelden van

keld. De vertaling hiervan – en natuurlijk de ont-

team Vakbekwaamheid wordt geregisseerd. De dienst

wikkeling van specifiek Gronings beleid – wordt

speelt in deze gevallen respectievelijk een regisserende

Vakspecialismen

• Onderwijs- en cursusinstellingen;

gekoppeld aan de sectoren en zoveel mogelijk be-

en ondersteunende rol en sluit aan op het vakinhou-

Een aantal onderwerpen vraagt specialistische kennis.

• Noorderlink;

legd bij de leidinggevenden daarbinnen. De ont-

delijk beleid en de uitvoering vanuit team Vakbe-

Vakspecialisten maken hier beleid op en geven er

• Brandweer Opleidingen Noord;

wikkeling van organisatiebreed beleid op het ge-

kwaamheid.

mede uitvoering aan. Zij weten welke expertise nodig

• Instituut Fysieke Veiligheid;

partners zijn:

is en zijn in staat dit in te huren wanneer nodig. We

• Academie voor Leiderschap;

Organisatieontwikkeling wordt ondergebracht bin-

In het kader van ontwikkeling van medewerkers, trekt

kennen daarbij de volgende (clusters van) vakspecia-

• Partners binnen de veiligheidsregio.

nen de twee diensten.

de dienst nauw op met team Communicatie. Dit team

lismen: juridisch, arbeidsvoorwaarden, rechtspositie,

heeft een coachende rol richting medewerkers als

uitstroom (ook FLO), integriteit, arbo, fitheid, ver-

het gaat om hun eigen verantwoordelijkheid op ge-

zuim, veiligheid, personeelsontwikkeling (w.o.

bied van communicatie en de dienst Personeels- en

(tweede) loopbaanbeleid), opleidingsbeleid, organi-

Organisatieontwikkeling ondersteunt hierbij.

satieontwikkeling, leiderschapsontwikkeling, beheer

bied van Bedrijfsvoering en Personeels- en

en doorontwikkeling functiebeschrijvingen. De diPersoneelsadministratie en -informatie

verse specialismen worden op samenhangende wijze

Alle personele administratieve taken worden door

toebedeeld aan de specialisten.

de dienst uitgevoerd. Denk aan het beheer en archivering van de (vertrouwelijke) personeelsinformatie,

Onder organisatieontwikkeling valt het regelmatig

het organiseren van de salarisadministratie en het

onderhouden en doorontwikkelen van de organisa-

formatiebeheer. Door deze taken eenduidig te be-

tie. Om die reden wordt het algemene organisatie-

leggen binnen deze dienst, wordt een toegankelijk

beleid binnen deze dienst gepositioneerd. Een on-

loket gecreëerd voor standaardvragen van medewer-

derdeel daarvan is de formatie en sterkte van de

kers over rechtspositie en arbeidsvoorwaarden.

organisatie regelmatig te spiegelen aan de werkzaamheden en doelstellingen. Het doel hiervan is dat

Personeelsadvies

medewerkers een voldoende takenpakket hebben,

De personeelsen organisatieadviseurs adviseren de

het niet structureel té druk hebben, maar ook dat de

leiding, gevraagd en ongevraagd, over alle aspecten

werkelijke sterkte in balans blijft met de beschikbare

van personeelsen organisatieontwikkeling. Ook ad-

formatie. Een ander onderdeel is het jaarlijks blijven

viseren zij medewerkers over al deze aspecten. An-

beoordelen of de organisatiestructuur nog steeds het

dere taakgebieden zijn de loopbaanbegeleiding, het

beste past bij de organisatiedoelstellingen.

ondersteunen van leidinggevenden bij het opstellen van functiebeschrijvingen en bij integriteitsvraagstuk-

44



45

9 Programma Crisisbeheersing Veiligheidsregio Groningen voert verschillende mul-

Samenleving

tidisciplinaire taken uit ten behoeve van de crisisbe-

• Risicocommunicatie;

heersing. Daarnaast heeft de veiligheidsregio een re-

• Crisiscommunicatie;

gie- en platformfunctie voor de multidisciplinaire

• Zelfredzaamheid en burgerparticipatie.

samenwerking. Hieronder worden de drie rollen naBovenstaande werkzaamheden bestrijken meerdere

der toegelicht.

vakgebieden en komen daarom niet voor rekening van een specifieke sector of specifiek team. Ze worden

9.1

Uitvoering

verspreid over de sectoren, teams en clusters. Daar-

De werkzaamheden van de veiligheidsregio op het

mee wordt bereikt dat de multidisciplinaire werk-

gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing -

zaamheden stevig in de organisatie zijn verankerd.

die eerder reeds zijn uitgewerkt in het Jaarplan Vei-

Johan Haasjes, beleidsmedewerker crisismanagement Veiligheidsbureau

ligheidsbureau 2013 - vallen ‘grosso modo’ uiteen in

Om ervoor te zorgen dat de collega’s met multidisci-

drie dossiers. Hieronder worden deze dossiers en bij-

plinaire taken hun werkzaamheden op elkaar af kun-

behorende activiteiten beschreven.

nen stemmen, is het van belang om sturing te hebben op het gehele pakket. Daarom worden de multidisciplinaire werkzaamheden programmatisch met elkaar

Professionaliteit

Crisisbeheersing valt of staat met een natuurlijke en vanzelfsprekende samenwerking tussen de vele partijen die

• Multidisciplinair beleid en planvorming (onder

verbonden. Een programmacoördinator crisisbeheer-

meer: risicoprofiel, beleidsplan, crisisplan, ramp-

sing geeft – onder directe aansturing van de plv. di-

bestrijdingsplannen, incidentbestrijdingsplan-

recteur veiligheidsregio – op tactisch niveau sturing

nen (o.a. Waddenzee), raamplannen);

aan dit dossier.

• Opleiden, Trainen en Oefenen (OTO) van de

erbij betrokken zijn. Feit is dat

multidisciplinaire crisisteams;

samenwerken makkelijker gaat naarmate je

• Beheer en doorontwikkeling netcentrisch wer-

elkaar beter kent. Daarom hebben we

ken; • Beheer alarmering van de multidisciplinaire cri-

multidisciplinair oefenen hoog in het

sisteams;

vaandel staan en zien we onze collega’s van

• Multidisciplinaire kwaliteitszorg (waaronder

andere organisaties heel regelmatig tijdens

evalueren oefeningen en incidenten);

verschillende netwerkbijeenkomsten en

• Beheer multidisciplinaire piketten;

symposia. In de meeste gevallen

• Beheer crisisruimten en verbindingen.

georganiseerd door de veiligheidsregio. We bieden daarmee een platform waar

De programmacoördinator crisisbeheersing zorgt er-

Relatiemanagement • Accountmanagement;

voor dat de multidisciplinaire werkzaamheden binnen

mensen elkaar ontmoeten en kennis met

• Regiegroep crisisbeheersing;

de organisatie met elkaar verbonden zijn. Dit gebeurt

elkaar kunnen delen. Ik reken erop dat de

• Overleg Veiligheidsbureaus en Meldkamer

om te beginnen in een jaarplan. De programmacoördinator is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van

Noord-Nederland;

veiligheidsregio ook in de toekomst het herkenbare - en wat mij betreft onmisbare - platform voor die samenwerking zal zijn.

• Loket voor Inspectie Veiligheid en Justitie;

dit jaarplan en zorgt er – in overleg met de teamlei-

• Vertegenwoordiging in landelijke overleggen;

ders – voor dat de betrokken teams tijd reserveren

• Ondersteuning Directieberaad Crisisbeheersing

voor de ontwikkeling van de daarin opgenomen pro-

38

en veiligheidsbestuur .

En wellicht kunnen we daarbij ook nog slim

ducten.

innoveren; op naar het platform 2.0! 38

46


De directiesecretaris is verantwoordelijk voor deze taak. De programmacoördinator en de directiesecretaris werken daarom nauw samen.


47

beschreven hoe dat vanuit de veiligheidsregio ge-

e 9.3( Platform Naast regie op de uitvoering van het werk is van bea lang om in de breedte verbinding te hebben en hou-

stalte krijgt.

den met alle partijen waarmee ten tijde van crises

zullen zelf ook taken uitvoeren. Deze manier van werken vereist afstemming en regie. Hieronder wordt

kan of moet worden samengewerkt (bijvoorbeeld de In de multidisciplinaire regiegroep crisisbeheersing

vitale sector). Veiligheidsregio Groningen heeft

vindt op tactisch niveau afstemming plaats met de

daarom als ambitie te fungeren als het platform voor

partners binnen crisisbeheersing. De programmacoör-

het netwerk van die partijen.

dinator crisisbeheersing is voorzitter van het overleg. Namens de brandweer neemt de teamleider Expertise deel, die tevens plaatsvervangend voorzitter is. Tijdens het overleg worden afspraken gemaakt over de taken die de partners uitvoeren voor de multidisciplinaire crisisbeheersing en wordt de onderlinge verbinding gewaarborgd39. Daarnaast is er sprake van een Directieberaad Crisis-

c v Omu dit te bewerkstelligen onderhoudt de programmacoördinator op het gebied van crisisbeheersing de w met deze organisaties en instellingen. Bocontacten vendien D stimuleert de veiligheidsregio dat de partners binnen crisisbeheersing een medewerker detacheren pde uitvoering van multidisciplinaire klussen. De voor veiligheidsregio biedt deze medewerkers dan een o werkplek. Ze worden functioneel aangestuurd door

De medewerkers die zich primair bezighouden met

beheersing waar de directeur veiligheidsregio ‘ont-

de programmacoördinator crisisbeheersing. De ter

de uitvoering van multidisciplinaire werkzaamheden

kleurd’ voorzitter van is. De plv. regionaal comman-

beschikking gestelde medewerkers nemen deel aan

worden voor die werkzaamheden functioneel aan-

dant neemt namens de brandweer deel aan dit

het hiervoor beschreven programmaoverleg crisisbe-

gestuurd door de programmacoördinator (hiërar-

overleg. De programmacoördinator en directiesecre-

heersing. Verder faciliteert de veiligheidsregio perio-

ook regionaal reeds een bekende term is. De pro-

chisch door een teamleider) en komen geregeld bij-

taris zijn als adviseur en ondersteuner bij de verga-

diek overleg met onder meer vertegenwoordigers

grammacoördinator crisisbeheersing treedt naar bui-

een tijdens het programmaoverleg crisisbeheersing.

deringen aanwezig. Alle hiervoor vermelde multidis-

De programmacoördinator schept de randvoorwaar-

ciplinaire overlegvormen worden in bijlage 2 op een

den voor dit overleg. Verder stimuleert de program-

rijtje gezet40. In bijlage 1 wordt een overzicht getoond

macoördinator dat ‘multidisciplinair denken en wer-

van de niveaus waarop wordt gestuurd binnen de

ken’ in de genen van alle medewerkers komt te

organisatie.

zitten. De programmacoördinator voert regelmatig

h i van de vitale sector. V De naam van het platform wordt ‘Veiligheidsbureau j Groningen’. Deze naam is gekozen vanwege het feit datd het landelijk gezien de meest geëigende is en

ten op als ‘hoofd Veiligheidsbureau’. De taken die onder de noemer Veiligheidsbureau worden uitgevoerd, worden jaarlijks vastgelegd in het Jaarplan Programma Crisisbeheersing. Dit jaarplan wordt vastgesteld door het Directieberaad Crisisbeheersing.

(bilateraal) overleg met teamleiders en clustercommandanten over de inzet van medewerkers voor het programma. Daarnaast zijn de multidisciplinaire werkzaamheden tijdens de bijeenkomsten van het tactisch platform – waar de programmacoördinator aan deelneemt – een terugkerend agendapunt.

9.2

Regie

Veiligheidsregio Groningen voert diverse werkzaamheden uit ten behoeve van de crisisbeheersing. Voor die multidisciplinaire werkzaamheden is geregeld een bijdrage van de samenwerkende partners binnen de crisisbeheersing nodig. En die partners kunnen en

39

40

48

Voor specifieke aandachtsgebieden kunnen ook (structurele) werkgroepen worden ingericht. Een beproefd voorbeeld daarvan is de multidisciplinaire werkgroep van oefencoördinatoren in Groningen (MDOG). De partners in Crisisbeheersing zijn bestuurlijk verbonden in het Dagelijks Bestuur Plus (DB+), zoals vastgesteld door het veiligheidsbestuur op 11 mei 2012.


Figuur 13: de constellatie van de multidisciplinaire samenwerking


49

Gemma Oosterbeek, vrijwilligster Haren

10 Huisvesting en materieel

Ik verwacht in 2014 dat we met goed materiaal en in een vertrouwde en gezellige omgeving kunnen werken. Met korte lijnen tussen medewerkers en leidinggevende. En ik hoop dat we dezelfde opleidingen oefenstructuur binnen alle korpsen krijgen.

10.1

Huisvesting

Binnen een aantal gemeenten zijn medewerkers

Kazernes

gehuisvest in het gemeentehuis. In 6 van de 40 brand-

Naar mijn idee zal er voor de vrijwilligers met betrekking tot de uitvoering weinig veranderen;

Brandweerkazernes vallen onder de definitie ‘huis-

weerkazernes zijn er kantoren voor dagdienstmede-

de brand moet nou eenmaal geblust worden. Maar hoe zal de aansturing gaan en bij wie

vesting’, maar zijn van een geheel andere orde dan

werkers. Dit zijn Groningen (Sontweg), Hoogezand-

bijv. kantooromgeving. Kazernes zijn een randvoor-

Sappemeer, Stadskanaal, Veendam, Delfzijl en Haren.

waarde voor een goede uitvoering van de repressieve

Door vanuit een regionaal perspectief naar werkplek-

werkzaamheden door de brandweer. Uitgangspunt

ken en bezetting van clusters te kijken, kan er een

Ik denk dat de brandweer trots moet zijn op haar vrijwilligers. We moeten het wij- gevoel

is daarom dat de kazernes voldoen aan wettelijke ei-

andere verdeling tot stand komen. Uitgangspunt is

vasthouden en het samen doen!

sen en minimaal een aantal nader te bepalen func-

om hier naar de toekomst toe flexibel mee om te

tionaliteiten bezitten. Daarnaast is de locatie van een

gaan. We beginnen met de situatie zoals die op 1 ja-

kazerne cruciaal voor de operationele dekking.

nuari 2014 geldt. Mogelijke aanpassingen worden

moet je zijn voor nieuw materiaal? Nu loop je zo even de kazerne binnen, heb je contact met de leiding en kun je snel beschikken over nieuw materiaal.

gaandeweg zichtbaar en zullen door de clustercomDe volgende bestuurlijke lijn is afgesproken over het

mandant worden verkend en nader worden uitge-

wel of niet overnemen van kazernes. De brandweer

werkt.

huurt de kazerne van de gemeente tenzij: • de kazerne is gebouwd na 1-1-2004. Voor deze kazernes wordt verkend of gemeenten bereid

10.2

zijn ze over te dragen aan de geregionaliseerde

Het samengaan in één organisatie heeft ook gevol-

brandweer vanwege het financiële voordeel in

gen voor het brandweermaterieel en -materiaal. In

verband met te herziene BTW;

een eerder stadium is besloten dat alle materieel en

• de gemeente bereid is de kazerne te verkopen en de aangeboden kazerne voldoet aan de ver-

Materieel en materiaal

materiaal over gaat naar de geregionaliseerde brandweer. Dit in lijn met de Wet veiligheidsregio’s.

eiste kwaliteitscriteria. Bij materieel en materiaal denken we aan de volMet elke gemeente wordt verkend welk standpunt de gemeente heeft omtrent de eigendomssituatie. Op basis hiervan kan per gemeente een koop- of huurovereenkomst worden overeengekomen en kunnen afspraken over het beheer van kazernes worden gemaakt. Om zo efficiënt mogelijk te werken, wordt in overleg met gemeenten gestreefd naar een be-

gende onderdelen: • Brandweerspecifiek materieel (gereedschappen, blusmiddelen, etc.); • Voertuigen (tankautospuiten, hoogwerkers, personenauto’s, etc.); • Overige objecten (haakarmbakken, vaartuigen, aanhangers etc.);

perkt aantal modellen voor eigendomssituatie en be-

• Materiaal;

heer41. De regiobrede uitkomst van deze afspraken

• Ademluchtbescherming;

worden vastgelegd in een huisvestingsplan. Enige tijd

• Persoonlijke beschermingsmiddelen;

na de start van de nieuwe organisatie (bijvoorbeeld

• Verbindingsmiddelen.

2 jaar), onderzoeken gemeenten en brandweer of een gezamenlijke visie kan worden geformuleerd.

De overdracht van alle materiaal wordt vastgelegd in het overdrachtsdossier van de individuele gemeen-

Kantooromgeving

ten. Het regionaal beheer zal worden ondergebracht

De dagdienstmedewerkers binnen de regio Gronin-

in een materieelbeheerssysteem (AG5).

gen hebben hun werkplek in kantoren in de regio. 41

50


De specifieke situatie van twee kazernes, kazerne Vinkhuizen te Groningen met politie en brandweer in een VVE en kazerne Stadskanaal in een (toekomstige) PPS-constructie, vraagt om maatwerk.


51

Homme Joustra, Ploegchef Wehe den Hoorn

11 Bestuur en gemeenten

Een goede werkplek vind ik een plek waar de vrijwilliger zich maximaal kan ontplooien, de kennis die hij heeft kan toepassen en plezier heeft in wat hij doet. Elke vrijwilliger heeft een

Het bestuur van Veiligheidsregio Groningen wordt

Brandbeveiligingsverordening

gevormd op basis van verlengd lokaal bestuur. Dit

De brandbeveiligingsverordening regelt de brand-

het. Dit alles natuurlijk wel in balans met wat de samenleving van ons vraagt.

betekent dat de 23 gemeenten gezamenlijk de brand-

veiligheid, daar waar die niet op een andere ma-

Grootste uitdaging voor de organisatie in mijn ogen is het vertalen van de visie naar de inhoud,

weerzorg en de crisisbeheersingstaken organiseren,

nier wettelijk is geregeld. De brandbeveiligings-

verenigd in een gemeenschappelijke regeling. Het is

verordening is van toepassing op objecten die geen

dus belangrijk goede afspraken te maken over de

bouwwerken zijn: de zogenaamde ‘niet-bouwwer-

bestuurlijke relatie tussen gemeenten en de organi-

ken’. Het kan dan gaan om bijvoorbeeld een los

satie. Daarnaast is voor het functioneren van de or-

met de wal verbonden drijvend hotel, een drij-

ganisatie een goede relatie met de gemeenten in de

vende discotheek of een tijdelijke tent. Het onder-

regio cruciaal. In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe

werp is vooraf niet te bepalen. Voor een dergelijk

de bestuurlijke en ambtelijke lijnen lopen.

object is het vanwege het feit dat niet van tevoren

passie! Ik ben om die reden blij met het hart op de visietekening, want zonder hart stopt

waarbij het hart flink voorop mag staan.

duidelijk is waarover het gaat, moeilijk concrete regels te maken. Veel objecten lijken echter op be-

11.1

Wettelijke kaders

kende bouwwerken. Overeenkomstig daaraan kun-

Het college van burgemeester en wethouders is in

nen eisen worden gesteld, afhankelijk van de spe-

de basis belast met de organisatie van de brandweer-

cifieke situatie.

zorg en crisisbeheersing, maar draagt deze taken over aan een gemeenschappelijke regeling, namelijk

Op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen

de veiligheidsregio. Het algemeen bestuur van de

hebben de burgemeesters een informatie- en verant-

veiligheidsregio (het veiligheidsbestuur) bestaat uit

woordingsplicht richting hun gemeenteraden. Daar-

de burgemeesters van de deelnemende gemeenten

naast legt het algemeen bestuur van de veiligheids-

(Wvr., art. 2, 9 en 10).

regio jaarlijks de begroting en jaarrekening voor aan de gemeenteraden, zodat zij hun gevoelens daarover

De gemeenteraad blijft verantwoordelijk voor het

kenbaar kunnen maken.

stellen van regels ten aanzien van de brandweerzorg in een brandbeveiligingsverordening. Daarnaast stelt de gemeenteraad minimaal eenmaal in de vier jaar

11.2

Bestuurlijke verbinding

de doelen vast die de gemeente betreffende de brandveiligheid en de werkwijze en kwaliteit van de

Relatie bestuur en organisatie

brandweerzorg nastreeft (Wvr., art. 3). Tevens over-

Een belangrijk juridisch onderdeel van de regiona-

legt het veiligheidsbestuur met de gemeenteraden

lisering is het vaststellen van een Gemeenschap-

over het Regionaal Risicoprofiel en het Beleidsplan

pelijke Regeling Veiligheidsregio Groningen. Hier

Veiligheidsregio (Wvr., art. 15).

aan voorafgaand is een principiële keuze gemaakt om de bestaande gemeenschappelijke regeling te

In bijlage 7 wordt een overzicht getoond van de rol-

splitsen in een regeling voor de veiligheidsregio

len die bestuursorganen – veiligheidsbestuur, ge-

en een regeling voor de GGD. De concept Gemeen-

meenteraad, college van B en W, burgemeester en

schappelijke Regeling Veiligheidsregio Groningen

voorzitter veiligheidsregio/RBT – vervullen op basis

wordt voorgelegd aan het veiligheidsbestuur van

van de Wet veiligheidsregio’s.

5 juli 2013. Buiten de gemeenschappelijke regeling moet de relatie tussen bestuur en organisatie nader worden

52



53

vormgegeven. Daarbij gaat het onder andere om

Veiligheidsbestuur

de volgende aspecten:

Veiligheidsbestuur geeft thematische en financiële kaders en richting op hoofdlijnen

• Gewenste verbinding tussen burgemeester en blusgroepen

Strategische Leiding

• Rol burgemeesters en gemeenteraden in ver-

Gemeenteraden kaderstellend en gebruikelijke rol in begroting

binden maatschappij met brandweer/veiligheidsregio • Vormgeving bestuurlijke eindverantwoorde-

Veiligheidsregio Groningen

lijkheid bedrijfsvoering

Strategische leiding leidt bedrijf op kwalitatief hoogwaardige wijze

• Vormgeving bestuurlijke eindverantwoordelijkheid beleidskaders • Mandaat en ruimte regionaal commandant

Tactische en Operationele Leiding

• Koppeling met colleges van burgemeester en wethouders en gemeenteraden

De bestuurlijke verbinding tussen gemeenten en Veiligheidsregio Groningen is op verschillende plekken

Individuele burgemeester, College, Gemeenteraad

de gemeenteraden inspraak bij het risicoprofiel en

riodiek overleg met burgemeester en waar nodig met

kunnen zij hun gevoelens kenbaar maken over de

de gemeentesecretaris. Onderwerpen die door de

begroting en jaarrekening voor Veiligheidsregio Gro-

burgemeester of gemeentelijke contactpersonen wor-

ningen. In de integrale veiligheidsplannen die zij vast-

den aangekaart, zullen door de clustercommandant

stellen kunnen de gemeenteraden fysieke veiligheid

worden opgepakt. Indien noodzakelijk draagt hij

betrekken. Daarnaast kan de gemeenteraad zijn bur-

zorg voor goede doorgeleiding van een bestuurlijke

gemeester aanspreken op zijn optreden.

vraag binnen de organisatie en verzorgt hij de terugkoppeling daarover aan de lokale gemeentebe-

Regionaal commandant – tevens directeur veilig-

sturen en/of burgemeesters c.q. gemeentesecretaris-

heidsregio – is eindverantwoordelijk

sen. De regionaal commandant en de overige

De regionaal commandant onderhoudt contacten

RMO-leden ondersteunen de clustercommandanten

met de burgemeesters via het veiligheidsbestuur en

waar nodig.

het Dagelijks Bestuur. Daarnaast is er individueel overIndividuele burgemeester is lokaal gezagsdrager en opperbevelhebber bij incidentbestrijding. Heeft relatie met college, gemeenteraad en omgeving.

leg van de commandant met de voorzitter en de por-

Brandweermensen vormen een belangrijke schakel in

tefeuillehouder Brandweer en de portefeuillehouder

de lokale betrokkenheid

Crisisbeheersing van het veiligheidsbestuur.

Onze repressieve medewerkers staan regelmatig op straat en zijn daarom belangrijke ambassadeurs van de brandweer. Vrijwilligers staan vaak midden in de samenleving en vormen daarmee een belangrijke

in de organisatie geborgd.

Figuur 14: verschillende relaties tussen bestuur en organisatie

Burgemeester blijft aan het stuur

Naast zijn rol als lid van het veiligheidsbestuur, is en

meenschap. Vanuit die rol leveren zij hun bijdrage

Het beheer van Veiligheidsregio Groningen ligt in

blijft de burgemeester van groot belang voor de

aan de brandveiligheid van de samenleving. Onze

bestuurlijke zin bij het veiligheidsbestuur en wordt

brandweerzorg en crisisbeheersing in zijn gemeente.

beroepsmedewerkers zullen een vergelijkbare rol

ambtelijk uitgevoerd door de regionaal commandant

De burgemeester heeft periodiek overleg met de clus-

gaan spelen, bijvoorbeeld op het gebied van Brand-

– tevens directeur veiligheidsregio – en zijn organisa-

tercommandant, waar nodig samen met de gemeen-

tie. De burgemeester geeft als lid van het veiligheids-

tesecretaris. Bij lokale korpsavonden, jubilea en an-

Clustercommandant is aanspreekpunt

worden voor voorlichtingsactiviteiten en om contact

bestuur en mogelijk lid van het Dagelijks Bestuur stu-

dere aangelegenheden, is en blijft de burgemeester

De clustercommandant heeft een bij zijn rol passend

te onderhouden met bedrijven en instellingen in het

ring aan Veiligheidsregio Groningen. Deze sturing

het bestuurlijke gezicht.

mandaat en kan daardoor optreden als eerste aan-

verzorgingsgebied. Wij hebben oog voor belastbaar-

spreekpunt voor de gemeenten in zijn cluster42. Op

heid van de vrijwilligers en zorgen voor vakbekwame

Tijdens een incident binnen de eigen gemeentegren-

het gebied van brandweerzorg en crisisbeheersing

mensen: goed opgeleid en geoefend en goed gefaci-

zen (brand, ongevallen, rampen en crisissituaties tot

adviseert hij, al dan niet samen met de adviseur cri-

liteerd om hun vak uit te oefenen. Zij voelen zich

en met GRIP 3) heeft de burgemeester het gezag bij

sisbeheersing, de burgemeester. Daarbij heeft de clus-

door de organisatie en het en bestuur gewaardeerd

brand en andere ongevallen waarin de brandweer

tercommandant oog voor bestuurlijke dilemma’s.

om hun inzet.

schakel in het veld van brandweer, burgers en ondernemers. Zij zijn een onderdeel van de lokale ge-

richt zich op strategische hoofdlijnen. Denk aan de begroting, het beleidsplan en strategische thema’s.

veilig Leven & Ondernemen. Zij zullen vaker ingezet

een taak heeft. De burgemeester heeft tevens het opperbevel bij crises en dreigende rampen en vanuit

De clustercommandant werkt samen met in ieder ge-

die rol is hij het gezicht van het bestuur en commu-

val burgemeester en college van B en W op gebied

niceert met de media.

van integrale veiligheid. Veiligheidsregio Groningen is immers partner bij het opstellen en realiseren van

Gemeenteraad bepaalt mee

het integrale veiligheidsbeleid. De clustercomman-

Omdat de gemeenschappelijke regeling is gebaseerd

dant is het gezicht van de organisatie richting ge-

op verlengd lokaal bestuur, blijft een actieve rol van

meenteraden en de gemeenschap in brede zin. Verder

de gemeenteraad gewenst. Brandweerzorg en crisis-

wordt het contact onderhouden door middel van pe-

beheersing komen tenminste jaarlijks als thema in de gemeenteraad aan de orde. In principe is de clustercommandant hierbij aanwezig. Daarnaast hebben

54


42

Vanwege de bestuurlijke complexiteit van de gemeente Groningen, is hier een uitzondering gemaakt. In plaats van de clustercommandant, is één van de drie sectorhoofden het bestuurlijk aanspreekpunt voor gemeente Groningen. Verder is het takenpakket van de clustercommandant in dit cluster gelijk aan dat van de overige clustercommandanten.


55

12 Medezeggenschap en Georganiseerd Overleg Goed overleg tussen medewerkers onderling en tus-

Zo snel als mogelijk na de start van de nieuwe orga-

sen medewerkers en leiding is cruciaal voor het wel-

nisatie per 1 januari 2014 moet de OR van start gaan.

slagen van de organisatie. Dit overleg wordt door de

Daarbij moet geborgd worden dat de kennis die in

organisatie gestimuleerd, bijvoorbeeld door structu-

de voorbereidings- en transitiefase van de regionali-

rele overlegvormen te creëren, maar ook door activi-

sering is opgedaan behouden blijft binnen de orga-

teiten te ontplooien waar medewerkers zich met

nisatie en de medezeggenschap. Anders gezegd: we

elkaar kunnen verbinden. Naast dergelijke overleg-

streven naar een soepele overgang.

vormen, is er ook een formele overlegstructuur tussen medewerkers en leiding: de medezeggenschap. En

De organisatie is op haar beurt verantwoordelijk voor

natuurlijk is er een overleg met vakbondsvertegen-

de inrichting van de medezeggenschap. De volgende

woordigers: het georganiseerd overleg.

uitgangspunten gelden hier voor: • De samenwerking tussen OR en directie (‘bestuurder’) vervult twee functies:

12.1

Medezeggenschap

• Informeel platform tussen directie, vrijwilli-

Als Veiligheidsregio Groningen per 1 januari 2014

gers, beroeps- en dagdienstmedewerkers;

formeel van start is gegaan, komt een einde aan de

• Formele relatie op basis van de Wet op de

transitieperiode, waarin de medezeggenschap wordt

Ondernemingsraden (waaronder de advies-

ingevuld door een Bijzondere Ondernemingsraad

en instemmingsfuncties);

(BOR). Dit betekent dat de BOR zal overgaan in een

• Minimaal maandelijks overleg tussen directie en ondernemingsraad;

nieuwe Ondernemingsraad (OR) voor de nieuwe organisatie. De voorbereidingen hierop zullen in het

• Ondersteuning directie door diensthoofden en een (beleids-)medewerker.

najaar van 2013 starten; daarna zal de BOR verkie-

Robert de Wit, waarnemend commandant Brandweer Rayon Noord Ik ben iemand die wil communiceren zonder

zingen organiseren voor de OR, om zo bij te dragen aan een medezeggenschap die recht doet aan de organisatie43.

12.2

Georganiseerd Overleg

Naast de medezeggenschap zal ook het georgani-

verborgen agenda’s. Na wat ik gelezen heb in

seerd overleg worden vormgegeven. Dit betreft

het organisatieplan is de term een open en

vooral rechtspositie, arbeidsvoorwaarden en aanverwante zaken. Het Bijzonder Georganiseerd Overleg

transparante organisatie geen loze kreet

(BGO), zoals tijdens de regionalisering actief, zal over-

geweest; het Regionaal Management Overleg

gaan in een vorm van Regionaal Georganiseerd Over-

staat er voor. Het uitgangspunt om

leg (RGO). Dit wordt in overleg nader ingevuld.

verantwoordelijkheden laag in de organisatie te leggen past bij mijn stijl van leidinggeven van delegeren en waar nodig bijsturen. Gelukkig heb ik collega’s om me heen die deze manier van leidinggeven prettig vinden. Het vertrouwen dat ik al had in de nieuwe organisatie is alleen maar groter geworden.

56


43

Speciale aandacht zal daarbij de betrokkenheid van de vrijwilligers vragen, mede gezien de maximale belastbaarheid van deze doelgroep.


57

Bijlage 1: niveaus waarop wordt gestuurd Sturing van Veiligheidsregio Groningen vindt plaats op

Teamleider (tactisch niveau)

strategisch, tactisch en operationeel niveau. We han-

• Leidinggevende van het team

teren in dit verband de onderstaande begrippen en

• Ontwikkelen voorstellen op tactisch niveau

functienamen. Daarbij moet worden opgemerkt dat sturing niet slechts is voorbehouden aan leidinggevenden. Elke medewerker kan een vorm van sturing in

voor eigen vakgebied. • Personeelszorg voor en leiding aan medewerkers van het team

zijn of haar functie hebben, ook als niet leiding wordt

• Lid van het sector- of dienstoverleg

gegeven aan medewerkers. De onderdelen van de ver-

• Lid van tactisch platform

schillende functies zijn vastgelegd in het functieboek.

• Treedt in beginsel op als (Hoofd)officier van Dienst of in een andere relevante piketfunc-

Sectoren en diensten

tie op vergelijkbaar niveau.

Eerder is de positionering van de regionaal commandant en plaatsvervangend regionaal commandant in

Binnen een team kan voor een specifiek taakveld een

het strategisch niveau beschreven. Het strategische

operationeel leidinggevende worden aangesteld, met

niveau bestaat verder uit drie sectorhoofden en twee

de bevoegdheden die daarbij horen. Bij voorkeur

diensthoofden. Sectoren en diensten zijn organisa-

wordt echter gekozen voor een vakspecialist met

torische eenheden die bestaan uit meerdere teams

coördinerende taken, die dus geen hiërarchische lei-

of clusters. Een sector is gericht op de uitvoering van

ding geeft.

het primaire proces, een dienst richt zich op de uitvoering van primaire en ondersteunende processen.

Programma’s

Een sector wordt aangestuurd door een sectorhoofd,

Enkele onderwerpen kunnen worden belegd in een

een dienst door een diensthoofd.

programma in plaats van een team, omdat ze organisatiebreed zijn. Dat geldt nu alleen voor het pro-

Sector- of diensthoofd (strategisch niveau)

gramma Crisisbeheersing (zie hoofdstuk 9).

• Leidinggevende van de sector of dienst

Een programma wordt aangestuurd door een pro-

• Ontwikkelen beleid en strategische kaders

grammacoördinator.

organisatie en eigen sector/dienst • Lid van het RMO • Personeelszorg voor en leiding aan enkele teamleiders / medewerkers (diensthoofden) • Personeelszorg voor en leiding aan enkele clustercommandanten / teamleiders (sector-

Programmacoördinator (tactisch niveau) • Leidinggevende van een programma • Zorgt voor de verbinding tussen de multidisciplinaire werkzaamheden en geeft op samenhangende

wijze

sturing

aan

het

programma.

hoofden) • Eén sectorhoofd is tevens eerste bestuurlijk aanspreekpunt voor de gemeente Groningen • Treedt als sectorhoofd in beginsel op als Regionaal Commandant van Dienst.

• Lid van het Directieteam • (Agenda-)lid van één of meerdere sector- of dienstoverleggen • Lid van tactisch platform • Direct aangestuurd door de plaatsvervangend directeur veiligheidsregio

Teams Een sector of dienst bestaat uit twee of drie teams

• Treedt in beginsel op als (Hoofd)officier van

(met uitzondering van de dienst Personeels- en Or-

Dienst of in een andere relevante piketfunc-

ganisatieontwikkeling). Elk team wordt geleid door

tie op vergelijkbaar niveau.

een teamleider.

58



59

Bijlage 2: overlegvormen

Clusters Voor de sector Incidentbestrijding geldt een iets andere structuur met andere functienamen. Deze sector bestaat in plaats van teams uit acht clusters, aange-

Om de verbinding binnen en tussen de sectoren te stimuleren, vindt er op diverse momenten en plaatsen for-

stuurd door een clustercommandant (met in het

meel en informeel overleg plaats. Deze overlegmomenten geschieden zowel per sector/dienst als tussen sec-

DEAL-cluster een extra commandant).

toren en diensten onderling. Daarbij gaat het vooral om de samenwerking tussen mensen. De structuur is hierbij een hulpconstructie. Hieronder worden de overlegvormen op een rijtje gezet.

Clustercommandant (tactisch niveau): • Personeelszorg voor en leiding aan de ploeg-

Overleg

Rol

Deelnemers

Regionaal Management Overleg

Besluitvorming en afstemming op koers en strategie.

Regionaal commandant, plv. regionaal commandant, sectoren diensthoofden, teamleider communicatie, directiesecretaris en directieassistent(e)

Directieoverleg

Afstemming op koers en strategie

Regionaal commandant, plv. regionaal commandant, teamleider communicatie en directiesecretaris

Sector- of dienstoverleg

Besluitvorming en afstemming sectoren en diensten op tactisch niveau

Sector-/ diensthoofd en teamleider of clustercommandanten

Tactisch platform

Informatie-uitwisseling, afstemmen netwerken en thema’s.

Clustercommandanten, teamleiders, leden RMO en ondersteuning, programmacoördinator Crisisbeheersing. Voorzitter: sector- of diensthoofd (wisselend)

Clusteroverleg

Besluitvorming en afstemming op operationeel niveau

Clustercommandant en ploegchefs

Teamoverleg / ploegoverleg

Informatieuitwisseling en afstemmen op operationeel niveau

Te bepalen door teamleider c.q. ploegchef

Vakgroepen

Vakinhoudelijke afstemming en informa- Vakspecialisten en Clustercommandant tieuitwisseling of teamleider (voorzitter)

Managementconferentie

Bespreken actuele thema’s en netwerken Alle leidinggevenden op strategisch, tactisch en operationeel niveau.

Regionaal management / -talentenschouw

Regionale talentontwikkeling, verbinLeden Regionaal Management Overleg ding met landelijk management development

chefs • Samenhangend

resultaatverantwoordelijk

brandweerzorg en crisisbeheersing in cluster, onder eindverantwoordelijkheid van de regionaal commandant • Resultaatverantwoordelijk voor één of meerdere regiobrede projecten of portefeuilles • Aanspreekpunt brandweerzorg en crisisbeheersing voor burgemeester • Eerste aanspreekpunt (crisis-)partners in het cluster • Lid van tactisch platform • Adviseur brandweerzorg en crisisbeheersing in het GBT • Treedt in beginsel op als (Hoofd)officier van Dienst of in een andere relevante piketfunctie op vergelijkbaar niveau.

Ploegen

Hieronder wordt een overzicht van de multidisciplinaire overlegvormen op een rijtje gezet. De programma-

Een cluster bestaat uit één of meerdere ploegen van

coördinator Crisisbeheersing neemt tevens deel aan de bijeenkomsten van het tactisch platform.

vrijwilligers of beroeps. Deze ploegen worden aangestuurd door een ploegchef.

Ploegchef (operationeel niveau): • Coördineert werkzaamheden blusploeg • Geeft bij kazernewerkzaamheden op steunende en coachende wijze leiding aan de

Overleg

Rol

Deelnemers

Programmaoverleg crisisbeheersing (intern)

Interne afstemming uitvoering multidisciplinaire taken brandweer.

Voorzitter: programmacoördinator crisisbeheersing

Multdisciplinaire Afstemming, voorbereiding en Oefencoördinatoren uitvoering multidisciplinair Groningen (MDOG) oefenprogramma

Voorzitter: medewerker OTO veiligheidsregio

Regiegroep crisisbeheersing

Voorzitter: programmacoördinator crisisbeheersing

Afstemming met partners crisisbeheersing op tactisch niveau

ploegleden

• Treedt op als bevelvoerder of in een andere repressieve functie.

Deelnemers: medewerkers OTO partners crisisbeheersing

Deelnemers: vertegenwoordigers partners crisisbeheersing op tactisch niveau.

• Verantwoordelijk voor de uitvoering van het opleidingsen oefenbeleid

Deelnemers: functionarissen die zich primair bezighouden met multidisciplinaire taken.

Directieberaad Crisisbeheersing

Besluitvorming multidisciplinaire samenwerking op strategisch niveau

Voorzitter: directeur veiligheidsregio (Regionaal Commandant) Deelnemers: directeuren partners crisisbeheersing (namens brandweer: plv. regionaal commandant) Adviseur: programmacoördinator crisisbeheersing

60



61

Bijlage 3: het werkveld van de clustercommandant

Bijlage 4: clusterindeling en werken in een cluster

De clustercommandant is de ‘spin in het web’ van

gio voor bestuurders en medewerkers van de ge-

Clusters

leg en met het sectorhoofd Incidentbestrijding nader

het cluster. Hij geeft hiërarchisch leiding aan de ploeg-

meenten in het cluster en voor crisispartners en maat-

Uit het voorgaande blijkt dat we ons werk uitvoeren

uitgewerkt. Eén van beide clustercommandanten is

chefs en stuurt functioneel op de werkzaamheden

schappelijke instellingen. Onderstaand figuur maakt

binnen regionaal georganiseerde sectoren en dien-

in ieder geval aanspreekpunt voor het bestuur in de

van de medewerkers uit de andere sectoren en dien-

inzichtelijk in welke omgeving de clustercommandant

sten. Tegelijk vinden we de uitvoering (‘het werk op

gemeenten die het cluster omvat.

sten die in het cluster werkzaam zijn (dit vraagt een

opereert.

straat’) en de lokale binding belangrijke thema’s in

goed samenspel tussen clustercommandanten en

ons bestaan. Daarom delen we de regio in in geo-

In de figuur in hoofdstuk vijf over Incidentbestrijding

teamleiders). En natuurlijk is hij nauw betrokken bij

De clustercommandant treedt in de warme fase op

grafische clusters. Op deze manier kunnen we het

zijn de acht clusters onderscheiden. De naamgeving

het ‘wel en wee’ van de manschappen in zijn cluster.

als adviseur brandweer in het Gemeentelijk Beleids-

primaire proces (o.a. het voorkomen en bestrijden

van de clusters wordt in de tweede helft van 2013

Verder is hij aanspreekpunt namens de veiligheidsre-

team (GBT).

van incidenten) goed ondersteunen en kunnen we

opgepakt door de clustercommandanten.

taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zo

Sector Incidentbestrijding

Bevoegd gezag (burgemeester, raad)

Ploegchefs

Manschappen en bevelvoerders

Sector Risicobeheersing

Sector Vakbekwaamheid en Expertise

‘laag’ mogelijk beleggen. Wel zijn er grote verschillen

Werken in een cluster

tussen de lokale korpsen van vóór de regionalisering

Ook al wordt het vak regionaal vormgegeven, de uit-

en de clusters ná de regionalisering. Immers, de re-

voering vindt voor een groot deel binnen de clusters

gionalisering leidt tot één organisatie. Ook in de

plaats. Omdat we hebben gekozen voor clusters, blij-

nieuwe situatie zoeken we altijd naar bij de omgeving

ven we in staat de brandweerzorg op lokale schaal

passende oplossingen voor gedefinieerde problemen.

goed uit te voeren.

Soms kiezen we daarbij voor een gelijke aanpak

Maatschappelijke instellingen

(bijvoorbeeld door een lokale ‘best practice’ in de

In een cluster werken zowel repressieve medewerkers

hele regio uit te rollen), in andere situaties is er ruimte

als dagdienstmedewerkers. In hoofdstuk 5 over de

voor maatwerk.

sector Incidentbestrijding wordt de relatie tussen operationele functies in een cluster besproken, namelijk

ommandant

Clustercommandant

Clustercomm Publieke organisaties (w.o. de gemeenten)

Dienst Bedrijfsvoering

Clusterindeling

clustercommandant, ploegchefs en blusploegen met

We hebben gekozen voor een achttal clusters. Be-

manschappen en bevelvoerders. De clustercomman-

langrijkste argument voor dit aantal is een maximale

dant geeft hier leiding aan.

span of control tussen clustercommandant, ploegDienst Personeelsen Organisatieontwikkeling

Bedrijfsleven

Politie

Crisispartners

chefs en blusploegen. Elk cluster omvat tussen de één

Door de aard van onze organisatie is er een sterke

en vier gemeenten. Bij de clusterindeling is ook reke-

onderlinge verbondenheid tussen de verschillende

ning gehouden met verschillen in het risicoprofiel en

sectoren en diensten. Deze verbinding komt elke dag

mogelijke congruentie met politiegrenzen en ge-

weer tot uiting in de clusters. We zorgen voor korte

meentelijke samenwerking.

lijnen binnen een cluster en voldoende ondersteuning op taakgebieden als vakbekwaamheid, preventie,

GHOR

Waterschappen

Figuur 15: de omgeving van de clustercommandant

Het aantal blusgroepen in het cluster Delfzijl, Eems-

Brandveilig Leven, materieel en onderhoud. In de

mond, Appingedam en Loppersum wijkt af van het

clusters werken daarom professionals samen die af-

principe over de span of control, want bestaat uit

komstig zijn uit de verschillende sectoren en diensten.

negen posten. Dit is gedaan om aan te sluiten bij de

Onderstaand figuur maakt duidelijk dat bijvoorbeeld

stevige samenwerkingsverbanden die genoemde ge-

(een) medewerker(s) van Brandveilig Leven en Toe-

meenten reeds zijn aangegaan. Gevolg daarvan is

zicht of een ander team werkzaam is in een cluster.

dat één clustercommandant een te grote span of con-

Hij werkt daar samen met collega’s van andere sec-

trol zou hebben. Daarom is gekozen voor een tweede

toren en diensten.

clustercommandant in dit cluster. De taakverdeling tussen deze leidinggevenden wordt in onderling over-

62



63

Sector Incidentbestrijding

Medewerkers in het cluster hebben namelijk verbinding met vakgenoten in de sectoren en diensten. En natuurlijk moeten ook de clustercommandanten

Ploegen

Bijlage 5: verbinding warme en koude structuur

nauw contact met elkaar en met de teamleiders onderhouden over ontwikkelingen in het vakgebied en

Ploegchefs

Clustercommandanten

Brandveilig Leven en Toezicht

Technisch en facilitair beheer

Vakbekwaamheid

de inzet van medewerkers in de clusters. Van leiding-

Verbinding in de organisatie betekent ook verbinding

In onderstaande tabel wordt de samenhang tussen

gevenden vragen we immers goed in te spelen op

tussen ‘warme’ en ‘koude’ fase. Overdag zijn dag-

de leidinggevende functies weergegeven. Om de per-

het vakmanschap van medewerkers en dit te stimu-

diensten beroepsmedewerkers vooral bezig met re-

soonlijke ontwikkeling te stimuleren, zit er flexibiliteit

leren. Hiervoor is een mix van hiërarchisch en facili-

guliere brandweertaken (deels ter voorkoming van

in de repressieve functies. Zo kan, afhankelijk van

terend leiderschap nodig.

incidenten, deels ter voorbereiding op incidenten,

het opleidingsniveau en de organisatiebehoefte, een

etcetera. Deze ‘koude fase’ kan omslaan naar de

ploegchef doorgroeien tot OvD, kan een clustercom-

Ten aanzien van de werkplekken, is de ambitie om

‘warme fase’: een incident. Dagdienstmedewerkers

mandant doorgroeien tot HOvD. Een sectorhoofd

op langere termijn een herkenbare werkplek binnen

kunnen - vooral daar waar overdag de uitruk onder

dient over een voldoende mix aan relevante compe-

een cluster te hebben waar in ieder geval de cluster-

druk staat door verminderde beschikbaarheid van

tenties te beschikken om direct in de rol van CvD te

commandant en zijn naaste medewerkers te bereiken

vrijwilligers - een taak hebben in de warme fase. In

kunnen opereren.

zijn. Dit moet bijdragen aan goede, integrale samen-

geval van een alarmering is voor hen de uitvoering

werking binnen een cluster, terwijl de bezetting van

van de niet-repressieve taken ondergeschikt aan de

Bovenstaande repressieve functies zijn uiteraard niet

Bij Veiligheidsregio Groningen werken vakmensen

de posten op peil blijft. Dit betekent dat waar moge-

uitvoering van de repressieve taken. Vrijwilligers wor-

voorbehouden aan leidinggevenden. Diverse andere

die gemotiveerd zijn om een prestatie te leveren.

lijk brandweermedewerkers hun werkplek niet meer

den bij hun hoofdwerkgever of van huis weggeroe-

medewerkers voeren nu een warme functie uit en

Alle medewerkers in het cluster werken dus - vanuit

in een gemeentehuis hebben. Deze ambitie moet de

pen om incidenten te bestrijden.

dit zal in de toekomst blijven. Verder zijn er natuurlijk

een intrinsiek gevoel van verantwoordelijkheid - als

komende jaren, vooral binnen de clusters zelf, nader

eenheid samen aan brandweerzorg en crisisbeheer-

worden uitgewerkt en onderzocht op haalbaarheid.

Sector Risicobeheersing

Dienst Bedrijfsvoering

Sector Vakbekwaamheid en Expertise

Figuur 16: de verbinding tussen de sectoren en diensten in een cluster

sing. De clustercommandant leidt deze samenwerking

gemakkelijk aan een dagdienstfunctie zijn te koppe-

zijn beschreven in het Besluit personeel veiligheids-

len. Voorbeelden zijn de manschappen A en B waar-

in goede banen, ondanks het feit dat hij niet de hië-

Het sectorhoofd Incidentbestrijding geeft functioneel

regio’s, onderdeel van de Wet veiligheidsregio’s en

onder ook de specialismen als chauffeur, pompbe-

rarchisch leidinggevende is van de dagdienstmede-

leiding aan alle clustercommandanten. De personeels-

reeds geïmplementeerd in onze regio. Dit besluit

diener, brandweerduiker etc, de piketvoorlichters, de

werkers uit de andere sectoren en diensten die in

zorg voor en hiërarchische leiding aan de clustercom-

geeft een ‘functiehuis’ weer met de samenhang tus-

multidisciplinaire piketfuncties zoals Informatiema-

zijn cluster werken. Immers, de medewerker Brand-

mandanten is verdeeld over de drie sectorhoofden.

sen deze functies. Die samenhang heeft onder andere

nagers en de Calamiteitencoördinator. Ook deze func-

veilig Leven en Toezicht uit bovenstaand voorbeeld

Een werkgroep van sectoren diensthoofden en en-

te maken met opleidingsniveau, ervaring en aanwe-

ties zijn beschreven in het Besluit personeel veilig-

is onderdeel van het team Brandveilig Leven en Toe-

kele commandanten zal op korte termijn deze per-

zige competenties. In onze regio bestaat de samen-

heidsregio’s.

zicht van de sector Risicobeheersing (en dus is de be-

soneelszorg richting clustercommandanten én de

hang tussen warme en koude functies al in grote

treffende teamleider formeel zijn leidinggevende).

werkprocessen binnen een cluster in het algemeen

mate en dit willen we verder versterken. Dit doen

verder uitwerken. Dan gaat het in ieder geval om de

we door te bevorderen dat dagdienstmedewerkers

volgende aspecten:

ook een repressieve functie uitvoeren, zowel voor

Tenslotte wordt bevorderd dat dagdienstmedewerkers tevens een repressieve functie hebben, vooral in

• De rol van de clustercommandant (zie bijlage 2

uitvoerende als voor leidinggevende functies. Maar

gebieden waar de vrijwillige bezetting overdag onder

voor een indicatief overzicht van het werkveld

ook door vrijwilligers te benaderen voor de invulling

van de clustercommandant).

van vacatures in de dagdienst en de beroepsploegen.

druk staat. Binnen elk cluster draagt de veiligheidsketen - pro-actie, preventie, preparatie, repressie, na-

• Afstemming van werkzaamheden op lokale om-

zorg - bij aan een integrale brandweerzorg. Dit wordt

standigheden of specifieke aandachtsgebieden

Functie

bevorderd door een ‘veiligheidsketenoverleg’ binnen

vanuit het risicoprofiel (bijvoorbeeld de aanwezig-

een cluster, waarin de verschillende schakels in sa-

heid van risicoverhogende/specifieke industrie).

menhang worden besproken.

• Evenwichtige indeling van functies en medewerkers (denk daarbij ook aan combinaties van

Zoals aangegeven zijn clusters onderdeel van een

64

diverse repressieve of piketfuncties die niet of minder De functies die bij deze koude en warme rollen horen,

functieonderdelen).

groter geheel. Doordat medewerkers vanuit de ver-

• Beschikbaarheid van flexplekken (of een andere

schillende en sectoren diensten werkzaam zijn in alle

methode) om het voor iedereen gemakkelijker

clusters verbinden we het vak op regionale schaal.

te maken in de hele regio te werken.


Repressieve functie

Niveau

Voorbeeldfunctie Besluit personeel VR

(Plv.)regionaal comman- Commandant van dant en sectorhoofd Dienst (Operationeel Leider)

WO-niveau

Regionaal commandant en Strategisch manager

Clustercommandant

(Hoofd)Officier van Dienst (Leider Copi)

HBO-niveau

Tactisch manager

Ploegchef

Bevelvoerder / OvD

MBO / HBO-niveau

Operationeel manager


65

Bijlage 6: Functieomschrijving Ploegchef 1. Functienaam en plaats in de organisatie Ploegchef:

• Draagt zorg voor leerwerkplekbegeleiding van in opleiding zijnde ploegleden.

dat impliceert dat er sprake is van een systematiek

gegeven, geschreven voor een ploegchef van een

van werkbegeleiding waar rechtspositionele conse-

ploeg met vrijwillig brandweerpersoneel. Het om-

quenties aan de gesprekken hangen. Bij vrijwilligers

schrijft de basis die elke ploegchef zou moeten kun-

zal daar niet of nauwelijks sprake van zijn[1]44, waar-

nen uitvoeren. Het kan echter voorkomen, met name

door de term voortgangsgesprekken meer recht doet

• Geeft leiding aan een ploeg binnen het cluster.

• Fungeert als aanspreekpunt voor vragen uit de

op posten met meerdere ploegen, dat er behoefte is

aan de werkelijkheid. Onderwerpen die behandeld

• Functioneert onder eindverantwoordelijkheid

lokale gemeenschap (bijv. voor deelname aan

aan een ploegchef die meer taken uitvoert. Verderop

kunnen worden tijdens dergelijke gesprekken zijn

demonstraties,

in deze toelichting zal daar verder op worden inge-

bijvoorbeeld de gemotiveerdheid, opkomst bij uit-

gaan.

rukken en oefeningen en doorgroeiwensen en –mo-

van de clustercommandant en legt aan deze verantwoording af. • Is voor de ploegleden het aanspreekpunt. • Vervult een repressieve functie binnen de ploeg.

2. Taken en verantwoordelijkheden

verzorgen

van

voorlichtingen/excursies, etc.). • Ziet toe op het evalueren van inzetten en delen van ervaringen met andere ploegen en posten.

Er is geen functieomschrijving voor ploegchefs van

Bij verzuim is de ploegchef het eerste aanspreekpunt

een beroepskorps opgesteld. De werkgroep is van

voor de ploegleden. Wanneer sprake is van langdurig

mandant meer werkzaamheden toebedeeld

mening dat daarvoor de bestaande functieomschrij-

verzuim meldt de ploegchef dit bij de clustercom-

krijgen.

ving kan worden gebruikt, al dan niet tekstueel aan-

mandant en P&O. De sector Personeelsontwikkeling

gepast aan een nieuw format voor functieomschrij-

zal met een nadere uitwerking moeten komen op

vingen. De werkgroep heeft deze mening, omdat er

gebied van verzuim bij vrijwilligers.

maar één beroepskorps in de regio is en er dus geen

Door bijvoorbeeld ziekte en vakantie kan de paraat-

harmonisatie hoeft plaats te vinden van verschillende

heid van een ploeg in gevaar komen. De ploegchef is

functieomschrijvingen.

verantwoordelijk voor het bewaken van de paraat-

• Geeft direct leiding aan zijn ploeg anders dan bij een inzet. • Is verantwoordelijk voor de uitvoering van de personele zorg betreffende de leden van zijn ploeg. • Voert voortgangsgesprekken met zijn ploegleden en zorgt voor vastlegging van afspraken. • Signaleert en verwerkt het verzuim van zijn ploegleden. • Is verantwoordelijk voor het bewaken van de

gelijkheden.

• Kan in onderling overleg met de clustercom-

a. Leiding geven aan medewerkers

3. Functionele eisen • Heeft bij voorkeur ervaring als bevelvoerder en maakt repressief onderdeel uit van de ploeg. • Heeft MBO werken denkniveau.

heid. Echter niet alleen op korte termijn, maar ook

Toelichting op de taken en verantwoordelijkheden

op lange termijn. Daarbij moet gedacht worden aan

t.b.v. leidinggeven, communiceren en organiseren.

De hoofdtaak van een ploegchef is leidinggeven aan

in functies binnen de ploeg en het tijdig anticiperen

zijn ploegleden in niet-repressieve omstandigheden.

op ‘gaten’ binnen de ploeg. De ploegchef signaleert

Belangrijke onderdelen van leidinggeven zijn het coa-

mogelijke problemen tijdig bij de clustercommandant.

• Beschikt over voldoende sociale vaardigheden

• Heeft de competenties om leiding te geven anders dan in repressieve situaties.

paraatheid van zijn ploeg op zowel de korte als

• Kan zijn ploegleden stimuleren en motiveren.

chen en motiveren van ploegleden, communiceren,

lange termijn.

• Heeft een voorbeeldfunctie en kan daadkrach-

voorbeeldgedrag laten zien, loyaal zijn aan gemaakte

• Zorgt dat binnen de ploeg lokale en regionale afspraken worden nageleefd. • Zit de overleggen binnen de ploeg (ploegoverleg, bevelvoerdersoverleg, etc.) voor en zorgt voor vastlegging van afspraken en communicatie naar de betrokkenen. • Is de bindende factor in de ploeg.

tig en integer optreden. • Heeft grondige kennis van lokale en regionale afspraken.

opleidingen oefenplan betreffende zijn ploegleden. • Is verantwoordelijk voor de uitvoering van de materiele zorg van zijn ploeg.

het in de gaten houden van het (natuurlijk) verloop

afspraken en een open cultuur creëren waarbij men

Opleidings- en oefenplan en materiële zorg

elkaar mag aanspreken. Een aantal taken uit de func-

De ploegchef dient ervoor te zorgen dat opleidings-

tieomschrijving worden hieronder nader toegelicht.

en oefenplannen worden uitgevoerd. Natuurlijk zal

• Is op de hoogte van lokale risico’s en is plaatse-

het opstellen van dergelijke plannen vanuit VakbePersonele zorg

kwaamheid worden geregeld en zullen zij ook, in

Eén van de belangrijkste verantwoordelijkheden van

overleg met een oefenleider of instructeur, de beno-

de ploegchef is de personele zorg binnen zijn ploeg.

digde middelen voor een oefening regelen. De ploeg-

Hiermee wordt met name bedoeld dat de ploegchef

chef is echter wel verantwoordelijk voor de daad-

Toelichting op de functieomschrijving Ploegchef

het ‘wel en wee’ van zijn ploegleden in de gaten

werkelijke uitvoering van de plannen en planningen.

houdt en aandacht schenkt aan ploegleden wanneer

Op het gebied van materieel zorgt de ploegchef er-

Het voorliggende concept-functieprofiel is opgesteld

dat nodig is. Het gaat ook om coaching van zijn

voor dat de ploegleden op de juiste manier met het

op basis van een aantal bestaande functieprofielen

ploegleden, zowel op persoonlijk niveau als ook op

materiaal en materieel omgaan en dat bijvoorbeeld

in de regio Groningen. Ook het kwalificatieprofiel

professioneel niveau (uitvoering van werkzaamhe-

gebreken direct worden gemeld. Het melden van ge-

lijk goed bekend. • Is bereid aanvullende modulen of cursussen te volgen.

• Is verantwoordelijk voor de uitvoering van een

voor ploegchef van de NVBR is als voorbeeld gebruikt.

den). Hierbij horen ook het houden van voortgangs-

breken hoeft natuurlijk niet door de ploegchef zelf

• Woont op verzoek van de clustercommandant

Er bleek echter dat het kwalificatieprofiel niet aan-

gesprekken. De werkgroep heeft niet voor functio-

te worden gedaan. Hij kan dit ook wegzetten bij

ploegoverstijgende overleggen bij, op zowel re-

sluit bij hoe de werkgroep de functie van een ploeg-

nerings- en beoordelingsgesprekken gekozen, omdat

een/de bevelvoerder(s) of chauffeur(s).

gionaal als clusterniveau.

chef voor vrijwillig brandweerpersoneel ziet. Uitein-

b. Overige werkzaamheden

• Levert een bijdrage aan de werving, selectie en introductie van nieuwe ploegleden.

66

Het concept-functieprofiel is, zoals hiervoor ook aan-

delijk is van het kwalificatieprofiel weinig gebruik gemaakt.


44

Indien sprake is van niet-functioneren van een vrijwilliger dan kunnen er wel degelijk consequenties gelden. In afstemming met de clustercommandant maakt de ploegchef dan nadere afspraken met een ploeglid.


67

Basispakket versus pluspakket

beeld zijn bevelvoerders hieraan een bijdrage leve-

De concept-functieomschrijving beschrijft de functie

ren.

zoals die in de basis door elke ploegchef moet kunnen worden uitgevoerd. Uit de verschillende overleggen

Inrichting organisatie

van de werkgroep is echter ook naar voren gekomen

Voor een goede uitvoering van de taken en verant-

dat er soms behoefte kan zijn aan een soort ‘plu-

woordelijkheden dient de ploegchef door de organi-

spakket’. Met name bij posten met meerdere ploegen

satie goed gefaciliteerd te worden. Belangrijke wen-

is er de wens dat er voldoende aandacht moet zijn

sen die vanuit de werkgroep daarbij naar voren zijn

voor de afstemming tussen de verschillende ploegen

gekomen:

binnen een post. Nu wordt deze taak vaak gedaan

• Korte lijnen binnen het cluster en voldoende

door een ploegchef, postcommandant of Officier Re-

ondersteuning op bijvoorbeeld de taakgebie-

pressie in dagdienst, die dit vaak combineert met een

den planvorming, materieel en vakbekwaam-

preparatiefunctie. Op de Bouwbijeenkomst Incident-

heid, waardoor vragen, klachten en defecten

bestrijding is dit ook wel omschreven als de smeerolie binnen een post.

Bijlage 7: Rollen bestuursorganen op grond van de Wet veiligheidsregio’s Blauw = koude fase

Rood = warme fase

Art.

AB VR

2.

Organisatie • brandweerzorg • rampenbestrijding • crisisbeheersing • geneeskundige hulpverlening

snel beantwoord of opgelost kunnen worden.

Gemeenteraad

lijk om capaciteit beschikbaar te hebben om de afstemming tussen de ploegen in de gaten te

Gepoogd is om de functieomschrijving zoveel moge-

houden. Een dagdienstfunctie, al dan niet ge-

lijk aan te laten sluiten bij de visie van de organisatie.

combineerd met de functie van ploegchef, ver-

De functionele eis dat een ploegchef kan motiveren

dient daarbij de voorkeur.

en stimuleren is daarvan een voorbeeld. De organi-

• Duidelijkheid over bevoegdheden van de ploeg-

satie wil investeren in het vakmanschap van haar me-

chef. De ploegchef beschikt over een budget

dewerkers. Een goede begeleiding, van zowel zittend

om personele activiteiten binnen zijn ploeg mo-

als nieuw brandweerpersoneel, is daarbij een belang-

gelijk te maken. Daarnaast is hij bevoegd om

rijk onderdeel, waarbij op ploegniveau een grote rol

medewerking van de brandweer aan maat-

is weggelegd voor de ploegchef.

schappelijke activiteiten (optochten, kinder-

Lokale betrokkenheid is ook een speerpunt uit de vi-

speelweken, sinterklaasintochten, etc .) toe te

sie. Het is dus belangrijk dat een ploegchef een grote

zeggen.

lokale bekendheid heeft en als aanspreekpunt kan

• Ondersteuning vanuit Personeelsontwikkeling,

fungeren voor vragen uit de lokale gemeenschap.

zowel op het gebied van de eigen ontwikkeling

Bijvoorbeeld om deel te nemen aan lokale activitei-

als kaders op het gebied van personele zorg.

ten, rondleidingen te organiseren of op een andere

Hierbij wordt bijvoorbeeld ook gedacht aan een

manier een bijdrage te leveren aan de maatschappij.

soort handreiking “Ploegchef bij de brandweer:

De organisatie werkt aan een open cultuur, waarbij wordt gehandeld op basis van vertrouwen en integriteit. Binnen een open cultuur kan je mensen ook

3.

3a.

en horen met name leidinggevenden voorbeeldge-

oordeling van ploegchefs, waarbij draagvlak

drag te laten zien. Het spreekt vanzelf dat een ploeg-

binnen een ploeg een belangrijk uitgangspunt

chef hierbij een grote rol vervult.

moet zijn.

Tenslotte streeft de organisatie ernaar om een lerende organisatie te worden. Dat betekent onder meer dat leerervaringen die binnen een ploeg worden opgedaan, gedeeld worden met andere ploegen. Iedereen heeft hierin een verantwoordelijkheid, maar

Eens in de vier jaar doelen vaststellen die de gemeente nastreeft betreffende de brandveiligheid en de werkwijze en kwaliteit van de brandweerzorg. (bij art. 9 & 10 ver plicht overgedragen aan VR)

5.

Opperbevel bij (ernstige vrees voor) ramp. Bevel over rampbestrijders.

6.

Geven van aanwijzingen aan regionale ambulancevoorziening, indien noodzakelijk vanuit oogpunt openbare orde.

vergoeding. • Duidelijke kaders voor werving, selectie en be-

Eens in de vier jaren doelen vaststellen die de gemeente nastreeft betreffende de brandveiligheid en de werkwijze en kwaliteit van de brandweerzorg.

1. Gezag bij brand en ongevallen, voorzover brandweer daarbij taak heeft. 2. Geven bevelen, noodzakelijk ter voorkoming, beperking en bestrijding gevaar.

Hoe doe je dat?”.

VZ VR / RBT

2. Opstellen brandbeveiligingsverordening (voorkomen, beperken en bestrijden van brand, brandgevaar, ongevallen en gevaar voor mens en dier bij ongevallen)

4.

• Juiste waardering, zowel qua tijd als financiële

aanspreken op het nakomen van gemaakte afspraken

Burgemeester

Organisatie • brandweerzorg • rampenbestrijding, • crisisbeheersing • geneeskundige hulpverlening (bij art. 9 & 10 ver plicht overgedragen aan VR)

• Bij posten met meerdere ploegen is het wense-

Aansluiting op visie

College B&W

de ploegchef kan door het stimuleren van bijvoor-

68



69

Art.

AB VR

Gemeenteraad

College B&W

7.

Art.

AB VR

Gemeenteraad

14.

Vaststellen beleidsplan, eens in vier jaar, waarin: • beoogde operationele prestaties parate diensten (ook politie!) en van gemeenten • uitwerking landelijk opgelegde doelstellingen • informatieparagraaf mbt info tussen partners • oefenbeleidsplan • beschrijving adviesfunctie ex 10.b • opkomsttijden brandweer en beschrijving voorzieningen en maatregelen. Stemt beleidsplan af met andere partners en buurregio’s.

Burgemeester overlegt met raad over onderwerpen beleidsplan (14:2.a)

15.

1. Stelt vierjaarlijks risicoprofiel vast. 3. Nodigt deelnemende gemeenten uit input te geven voor risicoprofiel en beleidsplan. 4. Nodigt regionaal college en besturen waterschappen uit input te geven voor risicoprofiel en beleidsplan. 5. Nodigt jaarlijks partijen uit die betrokken kunnen zijn bij mogelijk rampen en crises.

16.

1. Stelt vierjaarlijks crisisplan vast. 4. Stuurt vastgestelde crisisplan aan de CdK

17.

3. Kan besluiten dat voor door AmvB aangewezen inrichting geen rampbestrijdingsplan hoeft te worden opgesteld.

19.

1. Sluit convenant met regionaal college, KLPD en minister over samenwerking

Treffen gemeenschappelijke regeling en openbaar lichaam met aanduiding veiligheidsregio a. inventarisatie risico’s b. adviseren bevoegd gezag over risico’s c. advieren over brandbeveiligingsverordening (art. 3) d. voorbereiding op branden rampenbestrijding en crisisbeheersing e. instellen en instandhouden brandweer f. instellen en instandhouden ghor g. voorzien in meldkamerfunctie h .aanschaf en beheer gezamenlijk materieel i. inrichten en instandhouden informatievoorziening tussen VR en andere organisaties ex d, e, f en g.

11.

4. Vertegenwoordiging VR in en buiten rechte

12.

2. Uitnodigingen ‘andere functionarissen’ voor vergaderingen VR

13.

70

VZ VR / RBT

1. Informatie verschaffen aan bevolking over oorsprong, omvang en gevolgen (dreigende) ramp of crisis; geven gedragslijn. 2. Informatie verschaffen aan rampbestrijders over ramp of crisis en risico’s daarvan voor gezondheid en genomen voorzorgsmaatregelen. 3. Stemt informatie af met minister

9.

10.

Burgemeester


Uitnodigen CdK voor vergaderingen VR

College B&W

Burgemeester

VZ VR / RBT

Burgemeester overlegt met raad over onderwerpen beleidsplan (14:2.a)

3. Geeft input voor risicoprofiel en beleidsplan


71

Art.

AB VR

22.

1. Draagt samen met andere VR’s zorg voor uniforme informatie- en communicatievoorziening (LCMS)

23.

Gemeenteraad

College B&W

Burgemeester

Hanteert een kwaliteitszorgsysteem

24.

31.

VZ VR / RBT

Art.

AB VR

48.

Platleggen BRZOinrichting indien nrichting niet aan infoplicht voldoet.

49.

Openbaar maken gegevens aanvraag vergunning inrichting.

34.

Burgemeester

51

VZ VR / RBT

Aanvragen bijstand

Financiële bepalingen 56

Opstellen kostenevaluatie

60

Verschaffen info aan cdk, noodzakelijk voor verrichten toezicht

1. Kan een inrichting aanwijzen als bedrijfsbrandweerplichtig.

Binnentreden

2. Maken van afspraken met GHORketenpartners over inzet diensten

Sancties

“Optreden” indien zorgaanbieder te kort schiet

College B&W

Bijstand 1. Verstrekt minister informatie over wijze taakuitvoering van de VR. 2. Stuurt jaarlijkse rapportage mbt uitvoering landelijke doelstellingen.

62

Bevoegdheid tot binnentreden Hulpmiddelen meenemen

GHOR 33.

Gemeenteraad

63 Bij aanhoudend tekortschieten kan vz VR een aanwijzing geven

Opleggen bestuursdwang

Bevoegdheid tot binnentreden Hulpmiddelen meenemen

Op grond van vertegenwoordigheidsbevoegdheid: opleggen bestuursdwang

Meldkamer 35.

In stand houden van een meldkamer, al dan niet samen met andere regio’s.

Coördinerend functionaris 36.

Aanwijzen coördinerend functionaris

Bovengemeentelijke rampen en crises 39.

Bovengemeentelijke coördinatie en besluitvorming

40.

Verantwoording afleggen mbt gevoerd beleid ex art. 39

43.

Verstrekken van info aan cdk en minister ter uitvoering van 39

46.

72

Informatie verschaffen aan minister, cdk en hovj, burgers en rampbestrijders over calamiteiten die de regio kunnen treffen en de gedachte maatregelen.



73

Aantekeningen

74


Aantekeningen


75

Aantekeningen

76


Organisatieplan brandweerzorg en crisisbeheersing

alisering ion

G

ro

éé

n

Re g

Groningen één

nin gen

130701 © 2013 Brandweer Groningen

Brandweer Groningen Postbus 584 9700 AN Groningen brandweer.groningen.nl

Hoofdstuk

GRONINGEN

VEILIGHEIDS 1 Projectplan

R E G I O

Organisatieplan brandweerzorg en crisisbeheersing

Recommend Documents