Organisatie van bijzondere Buurtsuper locaties in Twente
In opdracht van:
Versie: augustus 2008
IMP Projectbureau - AlphaVisie B+ : prospectus versie 8.2008
20-8-2008
Maatschappelijke Onderneming B+ Organisatie van bijzondere Buurtsuper locaties in Twente
Inleiding Op 5 oktober 2007 richten de initiatiefnemers Henny Ganseman (IMP Projectbureau) en Martin Penninga (AlphaVisie) een verzoek aan de Dr. A. Fuldauerstichting tot ondersteuning van een project tot het voorbereiden, ontwikkelen en oprichten van een overkoepelende organisatie van bijzondere buurtsupers in Twente. Hiermee beogen de initiatiefnemers een faciliteit te creëren waarmee het mogelijk is om volgens een vaste werkwijze op verschillende plaatsen bijzondere buurtsupers te stichten, centraal te beheren en ondersteunen. Zo mogelijk zijn deze buurtsupers omringd door aanvullende dienstverleningen, publieke voorzieningen, ondersteund met een bezorgservice. Voorafgaand is aan de opdrachtgever inzicht gegeven in de ‘bijzondere’ kwaliteiten die voor dergelijke buurtsupers worden beoogd. Hiervoor wordt door de initiatiefnemers onder de naam B+ een profiel gepresenteerd dat kenmerkend is voor de vestigingen die onder deze naam worden gesticht. Volgens de beschrijving van het profiel staat de “+” voor drie bijzondere kenmerken: 1. een vestigingslocatie in kleine woonkernen of wijken zonder voorzieningen, in de woonomgeving van ouderen, gehandicapten en andere personen met mobiliteitsbeperkingen; 2. een bijzondere werkwijze voor invulling van de beschikbare werkplekken; 3. het aanbieden van eerste levensbehoeften, aanvullende diensten en publieke voorzieningen op één gezamenlijke locatie.
Historie Op initiatief van de zorginstelling Talant en met ondersteuning van het NIZW zijn sinds 2003 op verschillende plaatsen en met wisselende partners in Friesland zogenaamde Buurtsupers opgericht. Belangrijkste overwegingen zijn daarbij leefbaarheid en participatie. Het onderwerp leefbaarheid heeft gezorgd voor een serie vestigingen van Buurtsupers in landelijke gebieden en kleine woonkernen, die qua inwoneraantal te klein zijn om een economisch verantwoorde exploitatie van een reguliere winkelvoorziening mogelijk te maken. De participatie van een speciale doelgroep is vergroot door het inschakelen van personen met verstandelijke beperkingen, begeleid door medewerkers van een bij het project betrokken zorginstelling. Voor deze doelgroep zijn door de initiatiefnemer Talant een aantal van de Buurtsupers als ruimte voor dagactiviteit in gebruik genomen. Ook in de regio Twente komen de eerste initiatieven voor de vestiging van Buurtsupers van de grond. Zo wordt in Lonneker in 2006 een vestiging geopend volgens de Attent formule. Daarnaast maakt de Dr. A. Fuldauerstichting het mogelijk dat in Beckum, in samenwerking met Philadelphia Zorg, in 2009 wordt gestart met de oprichting en vestiging van een volgende van deze bijzondere Buurtsuper vestigingen.
IMP Projectbureau - AlphaVisie ©2008
- 2 -
IMP Projectbureau - AlphaVisie B+ : prospectus versie 8.2008
20-8-2008
Aanleiding Op zaterdag 27 januari 2007 verschijnt in het dagblad Tubantia een artikel waarin de toenmalige directeur van Woonbeheer in Borne de heer Geerdink, verslag doet van zijn pogingen om een Buurtsuper in Zenderen te vestigen. Hij schetst daarin de situatie dat er ter plekke “geen pak melk te koop is” en de positieve effecten die de vestiging van een Buurtsuper voor Zenderen op het gebied van leefbaarheid kunnen opleveren. Een dergelijke winkelvoorziening betitelt hij dan ook als iets dat er voor kan zorgen dat Zenderen weer een dorp wordt “waar bewoners met veel plezier kunnen vertoeven”. Dit artikel trekt ook de aandacht van de initiatiefnemers en in de maanden daarop volgen een aantal gesprekken tussen de heer Geerdink en de initiatiefnemers van dit project.
Feitelijke leefbaarheids situatie Een belangrijk gegeven dat tijdens de eerste verkenning naar voren komt is, dat de demografische situatie in Twente grote overeenkomsten vertoont met het gebied waarin de eerste Friese buurtsupers zijn gevestigd. Ook hier zijn woonkernen met 1.000 tot 2.000 inwoners zonder de meest voor de hand liggende publieke voorziening of mogelijkheden om de eerste levensbehoeften te kopen. Daarnaast zijn er in de wat grotere plaatsen wijken te noemen waarin sprake is van een zelfde situatie. In deze woonkernen en wijken is het om die zelfde reden vooral voor gehandicapten, ouderen en andere inwoners met een beperkte mobiliteit steeds moeilijker om in de hun vertrouwde omgeving te blijven wonen. Vanwege de groeiende afstand tot de steeds verder wegtrekkende (winkel)voorzieningen zijn zij zelf niet meer in staat de dagelijkse boodschappen te halen. Daarvoor moeten zij steeds vaker een beroep doen op goedwillende buren of familieleden. Zo dreigt deze groep naar verloop van tijd het een belangrijk deel van de sociale contacten te verliezen, zowel in de directe omgeving als wat verder daarbuiten. De ombouw van ons sociale stelsel naar de WMO beoogt bovendien een beperking van de ‘intramurale zorg’ en het houden van deze groep bewoners in de vertrouwde woonomgeving. Als laatste valt vanwege de toenemende vergrijzing in de toekomst alleen een groei te verwachten van de groep minder mobiele bewoners. Al met al een duidelijke aansporing om iets te doen op het gebied van leefbaarheid in de vorm van woon- en winkelvoorzieningen.
IMP Projectbureau - AlphaVisie ©2008
- 3 -
IMP Projectbureau - AlphaVisie B+ : prospectus versie 8.2008
20-8-2008
De B+ locatie: de voorzieningen Met de vestiging van een B+ locatie wordt in de directe omgeving een substantiële verbetering of uitbreiding van voorzieningen tot stand gebracht. Met deze voorzieningen wordt onder andere tegemoet gekomen aan drie van de projectdoelen ten gunste van ouderen, gehandicapten en andere kwetsbare groepen. Voorafgaand aan een dergelijke vestiging worden de bewoners van dit gebied betrokken bij de invulling van deze voorzieningen; de wensen van de betrokken bewoners zijn mede bepalend voor de invulling van een locatie. De formule van een B+ locatie voorziet vervolgens in een passende invulling van de lokale behoefte. Hiervoor worden deze geplaatst in één van de componenten die tot de kernopstelling van de B+ locatie worden gerekend: 1. Kleinschalige supermarkt: Volgens een van de formules van Albert Heijn of Spar; zo nodig aangepast aan de lokale behoefte; eventueel met integratie van reeds aanwezige voorzieningen en ondernemingen; 2. Commerciële dienstverlening: Aanvullende dienstverleners waaronder als vast onderdeel een koffie corner (sociale contacten), naar behoefte aangevuld met bloemenshop, kapper, service punten voor medicijnen, stomerij enzovoort. 3. Publieke voorzieningen: Naar behoefte ingevuld met: gemeentelijk loket, postagentschap, pinautomaat, kinderopvang, zorgloket, gezondheidszorg, toeristisch informatiepunt, enzovoort. Mogelijk dat voor deze voorzieningen een aansluiting wordt gezocht bij een bestaande of nog op te richten ‘Kultuurhus’ voorziening. 4. In de directe omgeving van aangepaste- of aanpasbare woonvoorzieningen: Geschikt voor bewoning door ouderen, gehandicapten of andere personen met een beperkte mobiliteit; al dan niet met zorgfaciliteiten; Alle B+ locaties worden ondersteund met een service in de vorm van een bezorgdienst en een eigen technische dienst, beiden ten dienste van oudere-, minder mobiele- of gehandicapte omwonenden. Uiteraard wordt waar mogelijk of gewenst, gebruik gemaakt van de in Friesland beproefde werkwijze. Daarnaast worden kansen benut om de (arbeids)participatie van een groter aantal doelgroepen te stimuleren. Hiervoor is gebruik gemaakt van de mogelijkheden de formule te verbreden en daarmee duidelijk onderscheidend te maken van de al bestaande formule. Door de aanpassing van de formule zijn specifieke criteria van toepassing voor de samenstelling van het personeelsbestand. Daarbij passende randvoorwaarden worden ingevuld met betrekking tot de begeleiding van de verschillende cliënten, de continuïteit en het rendement van de onderneming. Hiervoor is een profielkader en een vaste werkwijze ontwikkeld waarbinnen alle onder de B+ organisatie vallende locaties worden georganiseerd, gestart en geëxploiteerd.
IMP Projectbureau - AlphaVisie ©2008
- 4 -
IMP Projectbureau - AlphaVisie B+ : prospectus versie 8.2008
20-8-2008
Projectdoelen en maatschappelijk rendement Het totale project kent een aantal concrete en meetbare doelen, die na afloop van het project gerealiseerd zullen zijn. Dat zijn de volgende: * * * * *
Algemene verbetering van leefbaarheid en sociaal maatschappelijk milieu; Vergrotingen van de leefbaarheids – voorzieningen voor kwetsbare groepen; Brede inzet van personen uit doelgroepen; Doorstroming van personen uit doelgroepen naar reguliere functies; Uitbreiding van de woon- en zorgfaciliteiten voor ouderen en gehandicapten.
Het maatschappelijk rendement dat aan de hand van de effecten van een B+ locatie aantoonbaar is, zal de volgende punten betreffen: *
De vestiging van een B+ locatie in een woonkern of wijk zonder voorzieningen heeft een positieve invloed op de leefbaarheid en het sociaal maatschappelijk milieu tot gevolg;
*
De aanwezigheid van een B+ locatie in de directe omgeving heeft een positieve invloed op de mogelijkheden voor ouderen en andere personen met een beperkte mobiliteit, om binnen de eigen en vertrouwde woonomgeving te blijven wonen;
*
Aan de medewerkers uit verschillende doelgroepen in een B+ locatie wordt perspectief geboden om onder begeleiding een zinvolle dagbesteding te vinden; om werkervaring op te doen; om opnieuw deel te nemen aan het arbeidsproces of een eigen onderneming te starten. In alle gevallen gebeurt dit op een plek en in een omgeving waar dit wordt gewaardeerd;
*
Binnen de B+ locatie wordt aan elke medewerker de kans geboden zich te bekwamen in een bepaald vakgebied, om vervolgens gesteund en begeleid een eventuele volgende carrièrestap te maken;
*
De vergroting van de woon- en zorgfaciliteiten voor ouderen of personen met een handicap in de directe omgeving van een B+ locatie, doet de mogelijkheden toenemen om deze een zelfstandige woonsituatie te bieden.
Almelo, augustus 2008
Projectuitvoering:
Een project van:
Henny Ganseman IMP Projectbureau Telef: 0546-827611 Mobiel: 06-51617154 E-mail:
[email protected] Website: www.improjecten.nl Martin Penninga AlphaVisie Telef: 06-10541148 E-mail:
[email protected] Website: www.alphavisie.nl
IMP Projectbureau - AlphaVisie ©2008
- 5 -
