Opvoedtips en informatie voor álle ouders

2

Afspraken en regels maken het veel leuker

4

Positief Opvoeden Quiz Test nu je kennis

5

Kop tekst 3

Op tijd naar bed Hoe doe je dat?

Elke T heeft ipkrant 1 van basisp de 5 rinc Opvo ipes van Po ede n als th sitief ema . Tipkra nt 4: A a n sp r discip ekend line ha e ntere n

Nr. 4

Opvoedtips en informatie voor álle ouders > Positief Opvoeden basisprincipe: Aansprekende discipline hanteren, 2014

Editie van gemeente Renkum

Bij alle opvoedvragen Tips en hulp Hoe zorg ik ervoor dat mijn tienjarige dochter niet liegt? Waarom bijt mijn zoontje andere peuters? Hoeveel zakgeld geef ik mijn dochter van acht? Als ouder word je regelmatig geconfronteerd met vragen waarop je geen ant woord weet. Met het doel ouders de juiste infor matie over opvoeden te geven, worden in de gemeente Renkum beroepskrachten getraind in Positief Opvoeden volgens de methode Triple P. Je kunt, in de gemeente Renkum, je opvoedvraag nu ook online stellen op www.positiefopvoeden.nl. Daar vind je ook een over zicht van de mogelijk heden en adressen in jouw woonplaats. Aarzel niet, maar maak gebruik van deze mogelijkheden! Positief Opvoeden zal je helpen de ontwikkeling van jouw kind op een positieve manier te stimuleren.

Direct informatie of tips nodig? Adressen en telefoonnummers op pagina 8.

Positief Opvoeden werkt Voor alle ouders

Dewi, 8 jaar

“Irwan: hoe zorg jij ervoor dat je kind luistert?” “Eigenlijk had ik helemaal niet door dat Dewi zo slecht luisterde. Ongehoorzaamheid is echt iets wat er langzaam insluipt. Je merkt alleen dat je steeds vaker moet zeggen dat je kind iets moet doen en dat ze het steeds minder vaak doet. Als ik bijvoorbeeld zei dat ze zich moest klaarmaken voor school, ging ze gewoon door met spelen en treuzelen.” “Aan tafel was het net zo, ik zei een paar keer dat ze haar glas leeg moest drinken en voor ik het door had was ze alweer van tafel en stond dat volle glas nog op tafel. Uiteindelijk nam ze haar brood mee naar school omdat ze niet te laat op school wilde komen. Zo werd ze eigenlijk beloond voor haar ongehoorzame gedrag. Ze hoefde uiteindelijk niet te doen wat ik haar gevraagd had. Ik kreeg steeds meer het gevoel dat ze nooit luisterde, terwijl ze dit soms ook wel deed. Ik werd er hartstikke moe van. Ik heb

toen een workshop Positief Opvoeden gevolgd, die helemaal over leren luisteren ging. Aan het eind van de workshop had ik een eigen aanpak ontwikkeld waarmee ik ervoor kon zorgen dat Dewi beter zou gaan luisteren. Het kwam erop neer dat ik mijn instructies niet moet blijven herhalen en vooral consequent moet reageren als ze niet luistert. We hebben drie kinderen en daardoor ben je snel afgeleid nadat je een instructie hebt gegeven. Als ik bijvoorbeeld tegen Dewi zei: “Eet je groente op”, dan

vroegen de andere twee kinderen aandacht en lette ik niet op of Dewi deed wat ik zei. Nu zorg ik ervoor dat ik haar een goede instructie geef en deze opvolg met een consequentie als ze niet luistert. Ik weet nu dat dit goed werkt. Als je meteen reageert wordt het geen drama en is het dus makkelijker om een consequentie toe te passen.”

Wil je ook duidelijke instructies geven? Kijk op pagina 3 voor de checklist.

Welke normen en waarden je jouw kind wilt bijbrengen, is voor elke ouder anders. Hoe je gedrag van kinderen het beste kunt sturen, is uitgebreid onder zocht. Dit onder zoek en praktijkervaring laten zien dat Positief Opvoeden van Triple P kinderen de beste kansen geeft om zich goed te ont wikkelen. Bewezen is dat kinderen die positief worden opgevoed, zich pret tig voelen en weinig risico lopen op het ontwikkelen van gedragsproblemen. Ouders die positief opvoeden vinden het ouderschap plezieriger. Ze hebben volop tijd en energie om te genieten van hun kinderen.

Wat is Triple P? Lees meer op pagina 8.

2 Aansprekende discipline

Wist u dat

een kind van 4 gemiddeld twaalf uur slaap nodig heeft en een kind van 12 negen uur? (Bron: www.infotalia.com)

85%

Vanaf ongeveer 6 jaar, als kinderen de verschillende

van de kinderen tussen 4 en 12

munten kunnen herkennen,

jaar doet minstens één uur per

is een kind oud genoeg

week aan sport.

voor zakgeld.

(Bron: CBS)

(Bron: www.nibud.nl)

Wat is aansprekende discipline? Een aansprekende discipline betekent dat je snel en doortastend reageert op vormen van ongewenst gedrag van je kind en dat je duidelijke regels stelt. Het is belangrijk om 4 à 5 huisregels op te stellen en deze te bespreken met het gezin. Veel ouders gaan ervan uit dat kinderen de regels wel weten, maar hebben ze nooit benoemd of opgeschreven. Vraag maar eens aan je partner wat zijn of haar regels zijn en of jouw regels bekend zijn.

Reageren op ongewenst gedrag: ‘stop daarmee!’ Reageer meteen als een kind iets doet wat je niet goed vindt. Een duidelijke ‘stop’-instructie is vaak voldoende.

Hoe ziet dat eruit?

Afspraken en regels maken het echt leuker! Bij kinderdagverblijf Piccolo in Doorwerth, één van de locaties van Kinderopvangcentrum de Speelboerderij, werken we met veel plezier en enthousiasme al sinds de opening met een vast team. Joyce Roeleveld, locatiemanager / pedagogisch medewerker, vertelt dat de huiselijke sfeer kenmerkend is voor haar kinderdagverblijf. Joyce zegt: “Wij als collega’s zijn vertrouwd met elkaar, we zorgen voor een prettige sfeer waarin zowel de kinderen, ouders en wijzelf ons veilig voelen.” Waarom zijn regels zo belangrijk? “Kinderen voelen zich veilig als er op een positieve manier wordt omgegaan met regels in de groep. Jonge kinderen hebben duidelijk grenzen nodig voor wat wel en niet mag. Regels bieden een kind houvast en duidelijkheid en hierdoor ook veiligheid. Omdat het kind weet wat er van hem of haar verwacht wordt, maar het kind ook weet wat het van de pedagogisch medewerker kan verwachten. Deze duidelijkheid en veiligheid helpen het kind om het zelf vertrouwen op te bouwen.

Kan je een praktijkvoorbeeld geven? Het opruimen is een mooi voorbeeld. We ruimen meerdere keren per dag samen met de kinderen op. We hebben een CD met een opruimliedje. Als de kinderen de melodie horen reageren ze al alert. Vaak zie je dan al beweging. We vertellen de kinderen dat we gaan opruimen. Ook zingen we mee met het liedje op de CD om de kinderen te motiveren. “We gaan opruimen,

we gaan opruimen. Zet het waar het hoort, de spullen soort bij soort!” De speelgoedbakken zijn voorzien van een plaatje, zo is voor de kinderen duidelijk te zien welk speelgoed waar hoort.

dat kinderen gaan ervaren wat er van ze verwacht wordt op een bepaald moment. Hiermee bieden wij duidelijkheid en veiligheid. Kinderen leren hoe een dag bij KDV Piccolo eruit ziet.

Het is belangrijk om niet te grote doelen te stellen voor een kind. Het opruimen vereenvoudigen we door de kinderen een taakje te geven. Bijvoorbeeld: ‘Joost, jij mag de auto’s opruimen’. En een ander kind ruimt dan weer de treinbaan op. Zo houden we het overzichtelijk voor ieder kind.

Door het geven van complimentjes stimuleren wij de kinderen op een positieve wijze om gewenst gedrag te laten zien. Als pedagogisch medewerkers geven wij het goede voorbeeld. Kinderen leren veel door te kijken en te ervaren.

Tijdens het opruimen geven we het kind vaak een complimentje. Een complimentje geven bij gewenst gedrag heeft veel effect”, aldus Joyce. “Het kind weet dat hij het goed heeft gedaan en wat er van hem verwacht wordt.

Wij werken met het VVE programma Uk & Puk. Bij de methode Uk en Puk staat spelend leren centraal. De kinderen maken al spelender wijs kennis met nieuwe begrippen en vaardigheden. De bijbehorende pop “Puk” ondersteunt kinderen ook spelenderwijs bij de regels op de groep.

Hoe leren jullie de kinderen welke regels er zijn?

Hoe ga je om met een kind dat zich niet aan de regels houdt?

Elke dag werken wij met dezelfde dagindeling. Deze structuur zorgt ervoor

We reageren door het kind aan te spreken op het gedrag. We zorgen ervoor dat we de

• • • •

Ga naar je kind toe. Zorg ervoor dat je zijn aandacht hebt. Maak oogcontact. Zeg rustig en beslist met welk gedrag je kind moet stoppen. • Geef een alternatief: iets wat je kind wèl mag. • Prijs je kind als het doet wat je zegt. • Stopt je kind niet? Pas dan een logische consequentie toe.

Joyce Roeleveld leest voor

aandacht van het kind hebben. Dit doen we door op kindhoogte oogcontact te maken. We benoemen het gedrag en laten het kind nadenken. Bijv. ‘Waarom gooi je met de auto? Zo gaat het toch kapot? Met de auto mag je spelen’. Je helpt het kind zijn gedrag te leren reguleren door kort uit te leggen wat er is gebeurd en wat hij heeft gedaan.”

Aansprekende discipline 3

TopTips

Aansprekende discipline TopTip 1 Praat met kinderen over regels. Betrek je kind(eren) bij het vaststellen van basisregels in huis. Bijvoorbeeld over computergebruik, van elkaars spullen afblijven of huishoudelijke taakjes. Regels worden sneller opgevolgd als kinderen erover kunnen meedenken. Vanaf dat ze een jaar of vier zijn kun je kinderen daar al in stimuleren.

huiswerk maakt of uit zichzelf de tafel afruimt. Benoem welk gedrag je waardeert. Bijvoorbeeld: “Wat goed dat je je aan de afspraak houdt en op tijd aan je huiswerk begint. Ik ben trots op je”.

TopTip 3 Blijf kalm en geef uitleg.

niet tegen. Probeer – op een rustig moment zonder kinderen – het samen eens te worden over belangrijke regels in huis en hoe je die wilt handhaven.

TopTip 5 Blijf niet eindeloos waarschuwen.

Houd het aantal regels beperkt en formuleer ze positief. Zo leert een kind wat de bedoeling is in plaats van wat niet mag. Bijvoorbeeld: “Als je het speelgoed van een ander wil, dan vraag je dat eerst”. Pas de regels weer aan als kinderen groter worden.

Als je kinderen corrigeert, richt je dan op hun gedrag en wijs hen niet af als persoon. Probeer kalm te blijven. Daarop reageren kinderen beter dan op een emotionele uitbarsting. Geef uitleg over wat je niet bevalt aan hun gedrag of wat het effect is op anderen. Geef ook aanwijzingen over hoe het anders kan. Zo leert een kind hoe het zijn gedrag kan verbeteren.

Wie lang wacht, reageert vaak heftiger op ongewenst gedrag van kinderen. Bovendien leert je kind ervan dat het pas hoeft te gehoorzamen als je boos wordt. Snel reageren werkt beter dan alles op z’n beloop laten. Een kind even herinneren aan de regel is dan vaak al voldoende om het gedrag bij te sturen.

TopTip 2 Prijs je kind als hij zich aan de regels houdt.

TopTip 4 Steun elkaar als opvoeders.

Regels opvolgen gaat niet vanzelf. Prijs je kind als hij zich aan de regels houdt. Vooral als de naleving daarvan de nodige inzet van je kind vraagt. Bijvoorbeeld als hij op tijd zijn

Als ouders ben je het misschien niet altijd eens met de manier waarop je partner reageert op een regelovertreding. Probeer elkaar nooit af te vallen en spreek elkaar

Als je onzeker bent over het omgaan met ongewenst gedrag bij kinderen kun je veel steun hebben aan het volgen van een opvoedcursus. Daar leer je hoe je wenselijk gedrag bij kinderen kunt stimuleren en hoe je kan omgaan met ongewenst gedrag.

TopTip 6 Effectief disciplineren valt te leren.

Stel je vraag online! Op de website staat praktische informatie over Positief Opvoeden. Handige tips en adviezen helpen je het gedrag van je kind te begrijpen en hiermee om te gaan. Wanneer de tips en adviezen jouw vraag niet beantwoorden, kun je deze online stellen aan een opvoedadviseur. Binnen vijf werkdagen krijg je via de mail een antwoord op je vraag.

Ga naar de website en stel je eigen vraag!

CHECKLIST Duidelijke instructies geven Om ervoor te zorgen dat je kind doet wat jij zegt, is het belangrijk om rustige, duidelijke instructies te geven. Vaak denken we dat we duidelijk zijn, maar weet een kind niet goed wat van hem of haar verwacht wordt. We zeggen bijvoorbeeld: “doe niet zo gek” of “doe normaal”, maar kinderen weten dan niet altijd wat bedoeld wordt. Bedenk als je kind niet luistert of je wel duidelijke instructies geeft.

Herken je jezelf in een van onderstaande punten? Instructies van een afstand

Te weinig instructies

Bijvoorbeeld vanuit een andere kamer roepen

Bijvoorbeeld: “Toon respect”

Instructies op het verkeerde moment

Te veel instructies

Bijvoorbeeld als je kind TV zit te kijken

Bijvoorbeeld tegen een 5-jarige: “Haal je tas

Te moeilijke instructies

uit de gang, hang je jas op, kom zitten, drink je

Bijvoorbeeld aan een peuter vragen zijn rommel

limonade op”

op te ruimen

Lachend zeggen dat je kind moet ophouden

Instructies als vraag

Niet doorpakken na een instructie

Bijvoorbeeld: “Wil je nu komen eten?”

Instructies steeds herhalen

Misschien helpt het je al om een of meer punten te (h)erkennen. Of lees de tips in deze Tipkrant die je kunnen helpen om je kind te laten doen wat je zegt. Als je hier meer ondersteuning bij nodig hebt, kijk dan op www.positiefopvoeden.nl en vind een opvoed-adviseur bij jou in de buurt!

4 Over ouders

Positief Opvoeden Quiz :-) Wat weet jij over Positief Opvoeden? Wat is een goede manier om je kind te laten luisteren? En hoe zorg je ook voor jezelf? Test je kennis door onderstaande vragen te beantwoorden en het juiste antwoord te kiezen. Deze vragen gaan over de vijf basisprincipes van Positief Opvoeden. Met de vragen hieronder kun je je kennis testen over deze basisprincipes en Positief Opvoeden. De juiste antwoorden van de quiz vind je op pagina 8.

01. Hoe zorg je dat je peuter veilig is en geen gevaar loopt:

08. Als de kinderen gezellig met elkaar aan het spelen zijn: A Doe ik de afwas, ga ik stofzuigen en maak ik een

A Ik weet de hele tijd waar mijn peuter is

boodschappenlijst, er is altijd wel een klus!

en wat hij aan het doen is.

B Gebruik ik dat moment om zelf ook even te

B Ik zorg dat mijn huis peuterveilig is met

ontspannen met een tijdschrift of een kopje thee.

bijvoorbeeld stopcontactbedekkers.

C Vraag ik de kinderen of ze hun afgesproken taak

C Ik zet waardevolle en breekbare spullen

willen doen, zoals de afwasmachine leegruimen.

buiten bereik.

06. Je kind speelt binnen met zijn voetbal, terwijl de regel is dat dit alleen buiten mag. Wat doe je? A Ik zeg hem: ‘Je weet dat dit niet mag, leer je

02. Als mijn kind al tien minuten zelfstandig aan het spelen is met de Lego:

07. Als mijn kind tv aan het kijken is en we gaan eten:

A Loop ik naar hem toe en zeg hem: ‘Wat ben je lekker aan het spelen met de Lego’. B Laat ik hem lekker spelen en geef hem verder geen aandacht. C Roep ik van een afstand: ‘Hè hè, eindelijk kun

A Roep ik vanuit de keuken: ‘Aan tafel!’. B Loop ik naar mijn kind toe en vraag: ‘Kom je aan tafel?’ C Loop ik naar mijn kind toe en zeg: ‘Ik wil dat je de televisie uitzet en aan tafel komt, want we

het dan ook nooit?’ B Ik vraag: ‘Weet je nog wat de regel is over voetballen in huis?’ Als mijn kind het niet meer weet, herinner ik hem opnieuw aan de regel: ‘In huis wordt niet gevoetbald. Buiten mag je voetballen’ en stimuleer hem om dat te doen. C Ik pak de voetbal af en stuur hem naar zijn kamer.

gaan eten.’

je ook rustig spelen’.

03. Als jij en je partner onenigheid over de opvoeding hebben, is het goed voor je kinderen als je: A Rustig blijft, maar laat zien dat meningsverschillen erbij horen en opgelost kunnen worden.

04. Je bent aan de telefoon en je kind vraagt je om de stiften te pakken in de kast waar het niet bij kan. Wat doe je? A Ik negeer mijn kind, ik ben aan de telefoon. B Ik onderbreek het telefoongesprek en zeg: ‘Houd je mond’ en ga verder met het gesprek.

B Aan je kind vraagt wie van jullie gelijk heeft. C Het conflict openlijk bespreekt, zelfs als de emoties hoog oplopen, want zo leren kinderen met conflicten om te gaan.

C Ik onderbreek even het telefoongesprek, geef mijn kind de hulp die het nodig heeft en stimuleer het

05. Om mijn kind te leren welk gedrag ik niet wil zien is het belangrijk dat ik: A Consequent reageer op ongewenst gedrag van mijn kind. B Mijn kind laat merken en voelen wat het verkeerd doet. C Mijn kind streng toespreek, zodat het weet

om zichzelf even bezig te houden totdat ik klaar ben.

dat ik het meen.

Slaan ter discussie In Nederland is een wet aangenomen die slaan als opvoedmethode afkeurt. Dat maakt veel ouders onzeker en roept weerstand op. Mogen ouders niet zelf bepalen hoe ze hun kind opvoeden? Is een tik echt zo schadelijk? Wie is daar slechter van geworden? Dit zijn veel gehoorde reacties. Laten we eens op een rijtje zetten wat we nu eigenlijk weten over slaan: • Als het geven van een tik effectief is, zouden ouders dit middel steeds minder hoeven toe te passen. Maar vaak is het

omgekeerde het geval. Het ongewenste gedrag van kinderen stopt wel op het moment dat de klap valt, maar het neemt er dikwijls niet door af. Bovendien kunnen kinderen stiekem gedrag ontwikkelen, uit angst voor straf. • Het probleem is: slaan leert een kind wat niet mag, maar niet wat wèl de bedoeling is. Als ouders hun kind willen leren hoe hij zich in allerlei situaties moet gedragen, heeft het stimuleren en prijzen van gewenst gedrag meer effect. • Al lijkt een kind onaangedaan, toch kan een klap wel emotionele schade toebrengen. Niet als het een enkele keer gebeurt binnen een liefdevolle opvoeding. Maar wel als slaan regelmatig voorkomt en vooral als het in woede gebeurt. Kinderen kunnen het ver trouwen in hun ouders

verliezen waardoor ze minder onbevangen zijn en meer op hun hoede zijn. • Door je kind te slaan geef je het verkeerde voorbeeld. De boodschap naar kinderen is onduidelijk. Zij mogen niet slaan, maar jij doet het wel? • Kinderen leren gedrag van hun ouders. Wat je erin stopt, krijg je ook terug. Wie kinderen positieve aandacht geeft, krijgt genegenheid terug. Als ouders vaak boos worden, schreeuwen of een klap uitdelen zie je dat gedrag ook bij de kinderen. Ze hebben geleerd dat slaan een manier is om conflicten op te lossen en passen dat toe in de omgang met leeftijdgenoten. Nog niet zo lang geleden was slaan een geaccepteerde opvoedmethode. We weten

nu dat het ook nadelige effecten heeft, maar het kost tijd om opvoedpatronen te veranderen. Door in je opvoeding te benadrukken wat goed gaat en het negatieve gedrag te negeren of op een andere manier aan te pakken, kun je voorkomen dat je in een impulsreactie gaat slaan. Vaak heeft een ouder achteraf spijt dat het dan zo gelopen is. Positief opvoeden, Triple P kan je daarbij helpen.

Bijvoorbeeld via een informatiefolder, een opvoedcursus of individueel gesprek en begeleiding. Kijk op de website www.positiefopvoeden.nl voor tips en het aanbod bij jou in de buurt.

Over ouders 5 “Help, mijn kind wil niet naar bed!” “Onze vijfjarige Murat is een gezellig joch, maar op tijd slapen ho maar! Hij treuzelt enorm met naar bed gaan. Mijn man en ik hebben geregeld ruzie over zijn bedtijd.” Door een advies van het consultatiebureau gaat het een stuk beter. “Ik heb ontdekt dat het bij ons ontbrak aan discipline. De ene keer lieten we Murat opblijven, de andere keer werden we boos als hij er steeds uitkwam. Een kind weet dan niet waar hij aan toe is. Ook spraken we elkaar tegen. Als ik vond dat Murat naar bed moest, zei mijn man: ‘Ach, laat hem nog even’. Daar maakte Murat slim gebruik van.”

Slaapritueel “We hebben nu ook een slaapritueel ingesteld. Ik waarschuw Murat nu een half uur voor dat het bedtijd is. De overgang is dan niet zo plotseling. Op de afgesproken tijd, ga ik naar hem toe en zeg rustig en duidelijk dat het tijd is om te gaan slapen. Als hij erin ligt, lees ik nog een verhaaltje voor. Dat is een gezellig moment waardoor Murat het minder erg vindt om naar bed te gaan.”

Consequent blijven “Als Murat niet naar bed wil, vragen we: ‘wat was ook alweer de regel over naar bed gaan?’ Dat is meestal al genoeg, dan

Wat

Wanneer

Sprookjesfestival 18 t/m 26 oktober Arnhem

Waar

Kosten

In en rond Arnhem

Divers

Het thema van de 7e editie van Sprookjesfestival is ‘Dierlijk’. Tijdens dit 9-daags festival is er van alles te doen voor kinderen tussen 2 en 12 jaar. Kijk voor het hele programma op www. sprookjesfestival.nl. Kinderboerderij Heelsum

Maandag t/m vrijdag 13.00 tot 16.00 uur Zaterdag en zondag gesloten

Kinderboerderij Heidestein Bart Crumstraat 12 6866 AA Heelsum

Gratis

Ontmoet de minischaapjes, konijntjes, geiten, Billy het hangbuikzwijn, een trotse pauw en nog veel meer dieren!

Regels geven houvast “De verpleegkundige vertelde dat een kind van vijf gemiddeld 10 tot 12 uur slaap nodig heeft. En ook dat het beter werkt als er vaste regels zijn voor bedtijd. Als je daar consequent aan vasthoudt, legt een kind zich er gemakkelijk bij neer. En je hebt minder strijd. Mijn man en ik hebben toen met de kinderen een aantal huisregels afgesproken. Voor Murat geldt de regel dat hij om half 8 gaat slapen en in bed blijft.”

SAMEN ER-OP-UIT TIPS

Speeltuin Talud

gaat hij lief mee. En mijn man en ik steunen elkaar. Als hij uit bed komt, brengen we hem consequent weer terug. We reageren niet meer op zijn smoesjes. Het grappige is dat zijn zus een ‘smoesjeslijstje’ heeft gemaakt. Dan vraagt ze: ‘Murat, ben je naar de wc geweest? Heb je je knuffel? Heb je een beetje water gedronken?’ Als het hele lijstje is afgewerkt, zegt ze: ‘Nu ben je klaar om te gaan slapen’. En dat doet hij dan ook braaf! Hij weet dat als hij te lang treuzelt, het voorlezen niet doorgaat. Gelukkig hoeven we die consequentie niet vaak toe te passen.”

Wat heb jij lekker geslapen! “In het begin kreeg Murat elke ochtend een uitgebreid compliment als hij in bed was gebleven. Dat doen we nu nog maar af en toe. Op tijd naar bed is inmiddels routine geworden. Murat wordt nu elke ochtend uit zichzelf wakker. En wat ook belangrijk is: hij heeft zin om naar school te gaan.”

Hele jaar

Taludweg 2a Oosterbeek

Ouders/begeleiders € 1,50 en kinderen € 0,75

Kinderen van 0 tot 12 jaar kunnen een groot gedeelte van het jaar naar hartenlust spelen in Speeltuin Talud in Oosterbeek. Gedurende het jaar zijn er diverse evenementen en activiteiten, waaronder een rommelmarkt, een kindermodeshow en een pannenkoekendag. Meer informatie: www.speeltuintalud.nl Natuurcentrum De Beken

Zie website

Natuurcentrum De Beken Keijenbergseweg 174 in Renkum

Divers

Bij natuurcentrum De Beken in Renkum zijn op woensdagmiddag, in het weekend en schoolvakanties regelmatig leuke kinderactiviteiten. Kijk op de website voor het actuele aanbod: www.staatsbosbeheer.nl/Natuurgebieden/Veluwe onder tab Activiteiten. Sintkelder

Zie website

Oude Oeverstraat 4 € 3, t/m 2 jaar gratis Arnhem

Ook dit jaar verblijft Sinterklaas weer in de Sinterkelder in Arnhem. Kom langs en bekijk de slaapkamer van de Pieten en de keuken waar de pepernoten worden gebakken. De dokterpiet bekijkt of je geen pepernoten in je oren hebt en je kut je pietendiploma halen. Bovenstaande informatie is onder voorbehoud. De Tipkrant is niet aansprakelijk voor eventuele onjuiste informatie.

Vraag van ouder: Mijn zoon is twee jaar en kan hard gillen. Dit doet hij ’s ochtends of als zijn speelgoed wordt afgepakt. Hij doet dit sinds zijn geboorte. Hij wordt dan driftig en loopt rood aan. Ik pak dan zijn handjes en zeg: ‘Niet doen’. Dit helpt soms, maar niet altijd. Op het consultatiebureau zeiden ze dat ik hem moet negeren, maar ik weet niet hoe ik dat moet doen.

Antwoord van de Triple P-adviseur: Ik kan me goed voorstellen dat je het schreeuwen graag wilt verminderen en dat het moeilijk is om dit gedrag te negeren. Driftbuien komen veel voor bij kinderen van rond de twee jaar. Ook lijkt het zijn temperament te zijn, omdat je schrijft dat hij al vanaf zijn geboorte zo reageert. Het is belangrijk om er nu iets aan te doen, zodat hij daar later geen problemen mee krijgt.

Voorkomen Het advies van het consultatiebureau klopt. Als je veel aandacht geeft aan het gegil,

positief of negatief, wordt het meestal erger. Geef je zoontje dus liever aandacht als hij rustig blijft als hij iets niet mag of juist moet. Door dit gewenste gedrag te belonen, zal het vaker voorkomen en dat is wat je graag wilt. Driftbuien kun je ook dikwijls voorkomen door een kind op situaties voor te bereiden.

compliment als hij doet wat je zegt. Negeer eventueel protest. Kijk je kind niet aan en zeg niets. Geef je kind pas weer aandacht als hij stopt met gillen. Zelf even iets anders gaan doen (bijvoorbeeld stofzuigen), kan helpen om negeren vol te houden. Bereid je er op voor dat hij eerst nog harder gaat gillen voordat het uiteindelijk stopt.

Zeg wat je wilt

Wil je zelf een vraag stellen of weten wat je bij een driftbui doet? kijk dan op www.positiefopvoeden.nl

Als je kind gaat gillen of driftig wordt, zeg je hem duidelijk dat hij daarmee moet stoppen en wat je wel wilt. Bijvoorbeeld: ‘Stop met gillen, ik wil dat je rustig praat’. Geef een

6 Over kinderen

Samen doen

Rupsje Nooitgenoeg

“Ik heb hele lieve ouders, maar als ik niet luister zijn ze streng” Bas (11 jaar) zit op de prinses Beatrix school in Renkum. Hij heeft één zusje, zij heet Noortje en is 7 jaar. Zijn hobby’s zijn voetbal, tekenen en koken. Bas heeft veel vrienden: Bauke, Daan, Maarten, Luuk, Nick, Stan, en Thomas.

Wat heb je nodig? • • • •

1 bakje pitloze witte druiven 1 bakje aardbeien Lange satéprikkers Witte en pure chocolade

Hoe maak je het?

1. Was de druiven en aardbeien goed. Laat de kroontjes zitten. 2. Rijg de druiven aan de satéprikker, ongeveer 6 druiven per stokje. 3. Prik aan het uiteinde van het stokje een aardbei met de punt omhoog. 4. Smelt eerst de witte chocolade au bain marie (in een roestvrijstalen bakje in een pan met net niet kokend water). Doop een satéprikker in de chocolade en maak hier de oogjes mee. Daarna smelt je de pure chocolade en maak je met de satéprikker de pupillen. In de meeste supermarkten zijn handige decoratiestiften te koop waar je ook makkelijk de oogjes mee maakt.

Smakelijk eten :)

Hoe is jouw leven “Ik vind bijna alles goed in mijn leven. Ik woon in een leuke buurt, en laatst heb ik een leuk uitje gehad naar Kalkar in Duitsland.”

Regels “Er mag in huis geen geweld gebruikt worden. Televisie kijken mag op bepaalde tijden. Als we moe zijn dan mogen we onze ‘goddelijke eigen gang gaan’ (zegt mijn moeder dan).”

Opstaan/ontbijt “’s Morgens doet mijn vader vaak het licht aan om ons te wekken. Vaak ga ik eerst beneden ontbijten, dan lees ik de Donald Duck. Soms kleed ik mezelf meteen aan. Mijn vader dekt de tafel. De regel is dat we door de week aan tafel ontbijten. In het

weekend mogen we ook op de bank eten, dan kijken we ook TV.”

School “Ik fiets zelfstandig naar school. Tegenwoordig fiets mijn zusje af en toe ook mee. Zij moet dit oefenen. De regel is dat ik veilig fiets en niet ga spijbelen. Tussen de middag eet ik op school als mijn vader werkt. Op maandag en vrijdag eet ik bij mijn oma. Als ik huiswerk heb moet ik dat eerst maken en mag ik daarna pas buiten spelen of op de X-box. Ik vind dat een goede regel.”

Naar bed gaan “Om 20.30/21.00 uur is de afspraak dat ik naar mijn bed ga. Ik wil zelf het liefst het licht aan tot 21.30 uur, maar dat mag niet. Ik heb hele lieve ouders, maar als ik mezelf niet aan de regels houd, dan zijn ze streng. Dat vind ik soms stom.”

Klusjes in huis “Mijn ouders vragen soms of ik iets wil doen in huis, dat doe ik dan. Soms krijg ik er wat voor: 50 eurocent of zo. Ik help graag met eten maken. Koken vind ik erg leuk.”

Bas

Wat vind jij? Hoe kijken andere ouders tegen een situatie aan en welke oplossingen gebruiken zij? Elk nummer vragen wij naar hun ervaringen. Deze keer staat de vraag centraal:

Wat doe je als je kind iets doet wat niet mag?

Marjolein, 31 jaar Dochter Noa, 4 jaar “Ik zeg tegen Noa dat het niet mag en meestal luistert ze daar heel goed naar. En áls ze dan goed heeft geluisterd, krijgt ze een groot compliment.”

Desiree, 43 jaar Zoons Thomas, 14, en Luuk, 10 jaar “Ik ga erover in gesprek en laat duidelijk weten dat ik het niet goed vind. Vervolgens verzin ik een gepaste actie die daarop volgt,

zoals een klusje of een straf. Soms is het al genoeg als ze er over nadenken en laten zien dat ze begrijpen dat ze iets fout hebben gedaan. Het ligt eraan hoe erg het is.”

Ozare, 39 jaar Dochter Elif, 5 jaar “Ik vraag haar waarom ze het gedaan heeft en dan legt zij uit waarom. Vervolgens zeg ik dat ik het niet goed vind en dan maken we een afspraak over hoe ze hier een volgende keer mee moet omgaan.”

Thijs, 39 jaar Zoon Milan, 2 jaar “Ik vraag Milan op dit moment liever even niet waarom hij iets gedaan heeft want dan komt hij met bijzonder goede argumenten aan waarom het juist wel zou mogen en die kunnen verraderlijk overtuigend zijn.”

Over ouders 7

“De balans is soms moeilijk te vinden”

Internet voor ouders Voor ouders van kinderen van 0-4 jaar: www.mamaenzo.nl Een site ingedeeld naar ‘zwanger’, ‘baby’ en ‘peuter/kleuter’. www.wij.nl Informatie over baby’s en peuter/kleuter/ naar school. Voor ouders van schoolgaande kinderen: www.ouders.net Zet zich in voor alle ouders met kinderen in het primair en voortgezet onderwijs en in de kinderopvang. Voor ouders van kinderen van 0-12 jaar: www.groeigids.nl De site die hoort bij de groeigids van de jeugdgezondheidszorg. www.oudersvannu.nl De site van het bekende tijdschrift. Voor ouders van kinderen van 0-16 jaar: www.cjgrenkum.nl Op deze website vind je algemene opvoedings informatie vanaf zwangerschap tot aan jong volwassenheid. www.positiefopvoeden.nl Dé site voor ouders over opvoeden. www.jmouders.nl De site van het bekende tijdschrift. www.ouder.nl Een ouders-community. www.lotjeenco De site voor ouders van zorg intensieve kinderen. Voor ouders van pubers: www.puberenco.nl Over onderwerpen in de opvoeding die ouders én pubers bezig houden. www.mijnpuber.nl Informatie over het opvoeden van pubers. Voor moeders: www.kekmama.nl De site van het bekende tijdschrift. www.lofonline.nl Inspiratie voor werkende moeders. www.gezinnig.nl Kan helpen het gezinsleven leuker te maken. Voor vaders: www.ikvader.nl Voor (aanstaande) vaders. www.vaderschap.org Over vaderschap. Voor alleenstaande ouders: www.ouderalleen.nl www.1ouder.nl

Dochter Mieke is bijna 2 jaar oud als een maandje te vroeg de tweeling Joris en Marloes wordt geboren. Voor ouders Willem en Karin breekt een drukke tijd aan. Ineens je aandacht over drie kinderen verdelen is een hele klus, vooral omdat ze nog even in het ziekenhuis moeten blijven. Als ze thuis zijn houdt deze drukte nog even aan, flesjes, ritmes zien te vinden en ook nog aandacht voor Mieke. Als het evenwicht er eindelijk begint te komen wordt Mieke erg dwars in haar gedrag. Het gaat dan met name over het slapen. Mieke weigert om naar bed toe te gaan. Karin: “Ze wilde niet naar bed, ze brak de tent boven af. Krijsen, driftbuien en ze klom met slaapzak en al uit het ledikant. We namen haar uiteindelijk maar mee naar beneden en dan viel ze op de bank in slaap om een uur of 11. Dat hou je niet al te lang vol, je dagen worden veel te lang”.

Bevestiging Willem besluit zich in te schrijven voor de Positief Opvoeden workshop: ‘Een goed slaappatroon ontwikkelen’, die door het CJG gegeven wordt. Omdat de workshop wegens omstandigheden, eenmalig niet door ging, komt CJG-medewerker en Jeugdverpleegkundige José Roeland op huisbezoek. Tijdens het gesprek komt naar voren dat de ouders met name bevestiging zoeken of de manier waarop zij aan het proberen zijn, de goede manier is.

Schuldgevoelens “De balans zoeken in je opvoeding is moeilijk, haar naar bed brengen terwijl ze zo hard staat te huilen, daar breekt je hart van.” Samen met José worden de

mogelijkheden om Mieke aan het slapen te krijgen doorgesproken, dit met behulp van een tipsheet van Positief Opvoeden. Twee weken later stuurt Karin een mailtje naar José. Ondanks de schuldgevoelens die het oplevert om Mieke te laten huilen besluiten ouders toch dat dit nu wel moet gebeuren. Ze moet zich in haar verdere leven ook aan regels houden, dan kunnen we er beter nu mee beginnen. Na 5 avonden laten huilen en regelmatig even gaan kijken, is Mieke zover dat ze nu na 10 minuten in slaap valt. Willem heeft ook nog de workshop ‘Leren luisteren’ gevolgd. “Met name de herkenbaarheid was erg fijn, er werden door de andere ouders voorbeelden gegeven van dingen die ook bij ons thuis gebeuren.”

“Of we nog tips hebben voor andere ouders? We sturen vaak even een mailtje naar het consultatiebureau om te checken of onze manier de goede is. Er zijn weinig kleine kindjes in onze familiekring, dus daar kunnen we het niet vragen, bij het consultatiebureau gelukkig wel.”

Kan je ook wat hulp gebruiken? Kijk op pagina 8 voor de adressen bij jou in de buurt. Om privacyredenen zijn de namen in dit artikel gefingeerd. Ook de personen op de foto komen niet in de tekst voor.

...omdat slaap kindje slaap, niet bij hem werkt. positiefopvoeden.nl

8 Over instanties

Wat is Triple P?

Tips, advies of hulp, waar moet je zijn?

Positief Opvoeden

Plast jouw 7-jarige dochter ‘s nachts Individuele gesprekken met opvoedadviseurs in bed? Of wordt jouw zoon van 10 gepest op school? Vraag advies of hulp in een vorm die bij jou past. Heb je een vraag over de opvoeding van jouw kind, dan kun je die online stellen. Ook vind je op de website antwoorden op veelgestelde vragen en handige tips.

zijn vrijwel altijd gratis. Kijk op de adressenlijst voor een Centrum voor Jeugd en Gezin bij jou in de buurt. Heb je niet meteen een vraag, maar wil je wel meer weten over Positief Opvoeden, dan kun je een lezing volgen. Informatie vind je op www.positiefopvoeden.nl.

Basisprincipes

Wanneer je behoefte hebt aan een gesprek met een opvoedadviseur, dan kan je een afspraak maken op het Centrum voor Jeugd en Gezin bij jou in de buurt. Samen met een deskundige bespreek je welke aanpak in jouw geval prettig is. Je beslist zelf op welke manier je (verder) geholpen wilt worden.

De vijf basisprincipes van Positief Opvoeden zijn:

1 2 3 4 5

Bijvoorbeeld: • Tips voor jouw persoonlijke situatie. • Advies over het gedrag of de ontwikkeling van je kind. • Het oefenen van opvoedvaardigheden. • Hulp bij het leren herkennen en voorkomen van ongewenst gedrag.

ADRESSEN

Kinderen een veilige en stimulerende omgeving bieden. Kinderen laten leren door positieve ondersteuning. Een aansprekende discipline hanteren.

Triple P staat voor Positief Pedagogisch Programma. Het is een opvoedmethode voor ouders en bedoeld om de opvoeding van kinderen makkelijker te maken. Triple P leert je op welke manier je het goede gedrag van je kind kunt stimuleren. Maar ook hoe je om kunt gaan met gedrag dat je niet graag ziet. Positief Opvoeden helpt kinderen om de vaardigheden te leren die ze nodig hebben in het leven. Je leert je kind bijvoorbeeld om goed te communiceren, respect te hebben voor anderen, problemen op te lossen en positief te denken. Triple P werd 30 jaar geleden in Australië ontwikkeld door de psycholoog Matthew Sanders, hoogleraar aan de universiteit van Queensland. Het programma wordt inmiddels in veel landen met succes gebruikt. Veel beroepskrachten die met ouders en kinderen werken in de gemeente Renkum werken ook met Positief Opvoeden.

Meer informatie over Triple P op www.positiefopvoeden.nl.

Realistische verwachtingen hebben. Goed voor jezelf zorgen.

Opvoedadvies bij u in de buurt Doorwerth BimBam Kinderdagverblijf W.A. Scholtenlaan 25 T: 026 7024 450 De Wegwijzer Mozartlaan 1 T: 0263 333 782 KDV Piccolo Johanniterweg 4 T: 06 534 029 27 BSO Piccolo Johanniterweg 4 T: 06 307 601 69 BSO Buitenhof Bachlaan 23 T: 06 110 129 29 Heelsum De Blokkendoos Kinderopvang Bart Crumstraat 1 T: 0317 313 732 Willemijn Kinderopvang Bart Crumstraat 10 T: 0317 350 477 KDV de Speelboerderij Broekhorst 1 T: 0317 428 673 Oosterbeek Centrum Jeugd en Gezin Gemeente Renkum Generaal Urquhartlaan 18e T: 0883 555 000 Solidez, Maatschappelijk Werk Generaal Urquhartlaan 18d T: 0317 468 825 STMG consultatiebureau Oosterbeek Generaal Urquhartlaan 18e T: 0263 762 222

Bernulphusschool Pastoor Bruggemanlaan 10 T: 026 3332 458 Allio Kinderopvang Reuvensweg 2-4 T: 026 3392 616 De Groene Weide KDV Utrechtseweg 131 T: 026 3342 353 De Grote Beer Kinderopvang Pastoor Bruggemanlaan 10a T: 026 3342 935 Peuterwerk Koala’s Pastoor Bruggemanlaan 10a T: 026 3342 935 Villa Vorstelijk (KDV & BSO), Eetcafé Jammie! (TSO) en Vroegwakker! (VSO) Postpad 1 T: 026 3392 399 Paleis Eigenwijs (BSO), Eetcafé Jammie! (TSO) en Vroegwakker! (VSO) Mariënbergweg 26a T: 06 109 656 11 Peuterspeelzaal Dol-Fijn Paasberg 14 T: 06 136 390 73 Koningskinderen Kinderopvang Zaaijerplein 16 T: 026 4820 002 Ons Honk BSO Pastoor Bruggemanlaan 10a T: 0263 390 174 Speelberg BSO Paasberg 14 T: 06 206 269 47

Renkum Solidez, Maatschappelijk Werk Afdeling thuisbegeleiding Industrieweg 5b T: 0317 468825 STMG Consultatiebureau Renkum Groeneweg 28 T: 026 3762 222 Airborneschool Bram Streeflandweg 53 T: 0317 312 567 Don Bosco Don Boscoweg 19 T: 0317 350 815 Dr. Albert Schweitzer Goudsbloemstraat 2 T: 0317 313 973 Dr. Jac. P. Thijsseschool Bram Streeflandweg 111 T: 0317 313 049 Prinses Beatrixschool Reijmerweg 92 T: 0317 315 130 Vita Vera Bram Streeflandweg 107 T: 0317 313 178 Dol-Fijn BSO Groeneweg 14 T: 0317 315 050 Peuterplein Kinderopvang Europalaan 98 T: 06 117 747 19 Toermalijn Kinderopvang Groeneweg 14 T: 0317 310 043

KDV De Toverput Akkersdreef 19 T: 0317 317 172 SportBSO Renkum Meester van Danweg 1 T: 06 573 169 56 SportBSO Rijnkom Hogekampseweg 45 T: 06 533 505 06 Winja Wanja Locatie Het Huisje Molenweg 38 T: 0317 314 236 Winja Wanja Locatie Het Bos Don Boscoweg 17 T: 06 396 881 94 Wolfheze Spoorzoeker BSO Balijeweg 20a T: 06 225 528 41 Peuterplein Kinderopvang Balijeweg 20 a T: 06 117 747 19 Prinses Beatrixschool Balijeweg 20a T: 026 4821 535 Arnhem Lindenhout Velperweg 157 A T: 0263 544 360 MEE Gelderse Poort Trans 6 T: 088 63 30 000 VGGM Postbus 5064 T: 088 84 46 000

Colofon Tekst en redactie: Marleen Willemsen (CJG Renkum) Rosalinde Oudekotte (Solidez) Jose Roeland (STMG) Alexander de Valk (Kinderopvangcentrum de Speelboerderij) Paula Kuijt (Gemeente Renkum) Triple P Communications, Amsterdam

Concept en ontwerp: Triple P Communications, Amsterdam

Met dank aan: Tina Groothuizen (gemeente Renkum) Gerda Roseboom (gemeente Renkum) Bas Lamers Joyce Roeleveld

Antwoorden Positief Opvoeden Quiz: 1A, 2A, 3A, 4C, 5A, 6B, 7C, 8B Deze Tipkrant is tot stand gekomen met financiële steun van de provincie Gelderland.