Opleiding overheidsopdrachten
Bart Gheysens 29 Oktober 2013
Context Basisopleiding o
o
o
Focus op: o Opdrachten voor diensten. o De klassieke sector. o Correct indienen van een offerte. Aandacht voor: o Specifieke aspecten inzake verzekeringen. o Nieuwigheden t.o.v. vorige wetgeving. Aandacht voor vraagstelling!
Inleiding KB van 15 juli 2011 o o
Vervangt het KB van 8 januari 1996. Voor opdrachten uit de klassieke sector.
KB van 16 juli 2012 o o
Vervangt het KB van 10 januari 1996. Voor opdrachten uit de nutssector.
Beide KB’s regelen de gunningsprocedure o o
Chronologisch: t.e.m. de sluiting van de opdracht. Na de sluiting: KB Uitvoering
Inleiding Ter herinnering: nutssector: o Titel III van de wet van 15 juni 2006: art. 44 en volgende. o Water: netwerken voor de productie van, het vervoer van of voorziening in drinkwater. o Energie: netwerken voor de productie van, het vervoer van of voorziening in elektriciteit, gas of warmte. o Transport: openbare netten op het land, de lucht, de zee en de binnenwateren (havens en luchthavens). o Postdiensten: het ophalen, sorteren, vervoeren en bestellen van postzendingen.
Inwerkingtreding: o Geregeld via het KB van 2 juni 2013. o Opdrachten die na 1 juli 2013 werden bekendgemaakt. o Een aantal bepaling al voordien in werking getreden voor de concurrentiedialoog (september 2011).
KB Plaatsing - structuur Gewijzigde structuur o KB van 8 januari 1996: aparte titels afhankelijk van het type opdracht. o KB Plaatsing: o Hoofdstukken 1 t.e.m. 5 en 11: algemeen toepasselijk. o Specifieke bepalingen in hoofdstukken 6 t.e.m. 10: => Hfdst 6: Gunning bij aanbesteding en offerteaanvraag. => Hfdst 7: Gunning bij OPZB en OPMB. => Hfdst 8: Gunning bij concurrentiedialoog. => Hfdst 9: Specifieke opdrachten zoals de raamovereenkomst en elektronische veiling. => Hfdst 10: Concessies voor openbare werken.
Het bestek - structuur Algemene structuur van een bestek 1. Algemene bepalingen: o O.a. korte omschrijving opdracht, wijze van gunning, gegevens aanbestedende overheid… 2. Administratief juridische bepalingen: o KB Plaatsing. o KB Uitvoering. 3. Inhoudelijk technische bepalingen: o Bevat de uitgebreide omschrijving van de opdracht. 4. Model offerteformulier en inventaris.
Het bestek – alg. bepalingen Algemene bepalingen: A. Aanbestedende overheid: belang: o Scope van de opdracht: besteedt men aan namens andere overheden? o Vragen in verband met het bestek: => Artikel 44 KB Plaatsing. => Artikel 86 KB Plaatsing. B. Gekozen gunningswijze: belang: o Vooral bij een OPZB: aanbestedende overheid moet in principe de wettelijke grondslag vermelden.
Het bestek – alg. bepalingen C. Indeling van de opdracht: 1. Percelen: => Soms ook “loten” genaamd. => Zie o.a. artikelen 54, 58, 89, 100 en 101 KB Plaatsing. => Opdeling opdracht in samenhangende delen: * Bv. Perceel 1: brandverzekering en perceel 2: autoverzekering. * Slechts één opdracht, maar een afzonderlijke toewijzing is mogelijk. * Faciliteren toegang KMO’s.
Het bestek – alg. bepalingen => In concreto: * Art. 11, 2de lid: gunningswijze kan verschillen per perceel. * Art. 54, §2, 2de lid: overheid kan aantal percelen per inschrijver beperken. * Art. 58, §2: verstrengde selectiecriteria bij meerdere percelen. * Art. 89: korting bij aanbesteding en verbetervoorstellen bij offerteaanvraag. - Let op: kan worden verboden in bestek! - De zogenaamde voorkeurvolgorde. * Art. 100-101: gunning aan inschrijver die over de verschillende percelen de beste is.
Het bestek – alg. bepalingen 2. Raamovereenkomst: => Definitie: artikel 32 van de wet 2006. => Ook soms bestellingsopdracht, open overeenkomst…genaamd. => Voordelen: * Meerdere recurrente prestaties in één beweging aanbesteden. * Meer dan één opdrachtnemer kiezen: - Minicompetitie tussen overblijvers. - “Uitgestelde opdracht” via OPZB. - Geen wijzing van de gunningscriteria noch van de wezenlijke voorwaarden! - Artikelen 136 – 138 KB Plaatsing.
Het bestek – alg. bepalingen 3. Opdrachten in vaste en voorwaardelijke gedeelten: => Rechtsbasis: artikel 37 van de wet 2006. => Ter herhaling: * Offerte moet voor alle delen worden ingediend. * Bij sluiting heeft de gekozen opdrachtnemer enkel recht om vast gedeelte uit te voeren!
Het bestek – alg. bepalingen D. Duur van de opdracht: o Vuistregel: ‘regelmatig mededinging’, dus geen strikte beperking. o Uitzonderingen: => Raamovereenkomst: beperkt tot vier jaar (art. 32 wet 2006). => Verlengingen: maximaal vier jaar in totaal (art. 37, §2 wet 2°2006). * Stilzwijgend: wilsuiting nodig om te stoppen. * Uitdrukkelijk: wilsuiting nodig om verder te gaan.
Het bestek - KB Plaatsing A. Varianten (art. 9 KB Plaatsing): o o
Definitie: een alternatieve uitvoeringswijze. Drie mogelijkheden: o Verplichte variante: => Inschrijver moet een voorstel indienen zowel voor basisoplossing en de variante! => Voorwerp, aard en draagwijdte omschrijven. => Bij aanbesteding of offerteaanvraag. o Facultatieve variante: => Inschrijver kiest of hij een offerte voor de variante indient. In het bestek vermelden of ook voor de basisoplossing een voorstel nodig is! => Voorwerp, aard en draagwijdte omschrijven. => Bij aanbesteding of offerteaanvraag.
Het bestek - KB Plaatsing o Vrije variante: => Europese opdrachten: - Pas indien uitdrukkelijk toegestaan in de aankondiging. - Minimale voorwaarden in het bestek. => Niet-Europese opdrachten: - Altijd toegestaan, tenzij expliciet uitgesloten. - Minimale voorwaarden niet nodig. => Niet bij aanbesteding! => Steeds voorstel indienen voor basisoplossing. o Steeds één rangschikking: varianten + basisoplossing (art. 100 en 101 KB Plaatsing). o Varianten ofwel in één offerte ofwel in afzonderlijke offerte.
Het bestek - KB Plaatsing B. Opties (art. 10 KB Plaatsing): o o
o
Definitie: een bijkomend element dat niet strikt noodzakelijk is voor de uitvoering van de opdracht. Twee mogelijkheden: o Verplichte optie: => Inschrijver moet een voorstel indienen. => Voorwerp, aard en draagwijdte in het bestek. o Vrije optie: => Inschrijver is volledig vrij om al dan niet een voorstel indienen. => Ook bij aanbesteding, maar zonder meerprijs! Afzonderlijk gedeelte van de offerte.
Het bestek - KB Plaatsing C. Prijsvaststelling (art. 13 KB Plaatsing): o o
Basisprincipe wetgeving: vaste prijs! Vier mogelijkheden: o Globale prijs (GP) of forfaitaire hoeveelheid (FH). o Eenheidsprijs (EP) of vermoedelijke hoeveelheid (VH). o Tegen terugbetaling (soms stelposten genaamd). o Gemengde opdracht.
D. Heffingen en BTW (art. 16 KB Plaatsing): o
Twee mogelijkheden: o Ofwel bedrag in afzonderlijke post. o Ofwel vermelding van de toepasselijke aanslagvoet(en).
Het bestek - KB Plaatsing E. Prijsherziening (art. 20 KB Plaatsing): o o
Nuancering van het “vaste prijs” principe. AAV: o Verplichting (W, L en D). o Maar: niet verplicht voor opdrachten waarvan: * Geraamd bedrag < 120.000 €. * Uitvoeringstermijn < 120 WD of 180 KD. o Vaste factor niet meer noodzakelijk. o Bij moeilijkheden om formule samen te stellen: koppeling mogelijk aan een index. * Moet uitzondering blijven, want geen reflectie van de werkelijke prijsfluctuaties!
Het bestek - KB Plaatsing F. Prijzenonderzoek (art. 21 KB Plaatsing): o
o
o
Par. 1: Verplicht prijzenonderzoek! o Ongeacht de gunningsprocedure. o Ongeacht het type opdracht (werk, levering of dienst). Par. 2: Facultatief onderzoek van de boekhouding. o Moet uitdrukkelijk voorzien zijn in het bestek. o Ongeacht het type opdracht (werk, levering of dienst). o Info enkel voor onderzoek prijzen. Par. 3: Abnormale prijzen. o Wering offerte wegens abnormale prijs: enkel na ondervraging betrokken inschrijver. o Bij aanbesteding en offerteaanvraag. * Via bestek: ook op OPZB en OPMB.
Het bestek - KB Plaatsing G. Taalgebruik (art. 53 KB Plaatsing): o o
Bepaling van de taal voor mondelinge en schriftelijke communicatie. Mogelijk om in de aankondiging en/of het bestek: o De taal te bepalen voor de indiening de offerte of aanvraag tot deelneming. * Taalwetgeving bestuurszaken: geldt niet voor offertes! o Een vertaling te vragen van de bijlagen die in een andere taal zijn gesteld.
Het bestek - KB Plaatsing H. Verbintenistermijn (art. 57 KB Plaatsing): o o o o o
Definitie: termijn waarbinnen de inschrijver door zijn aanbod gebonden is. Wettelijke termijn: 90 dagen. In het bestek kan een langere termijn worden geëist. Start termijn: dag na de openingszitting. Nieuw: mogelijkheid tot vrijwillige verlenging van deze termijn. o Opgepast: dergelijke vraag kan in principe enkel met “ja” of “nee” worden beantwoord!
Het bestek - KB Plaatsing I. Selectiecriteria (art. 58 t.e.m. 79 KB Plaatsing): o
o
o
Onderscheid selectiecriteria gunningscriteria o Selectiecriteria: beoordeling aanbieder. o Gunningscriteria: beoordeling aanbod. Indeling selectiecriteria: o Uitsluitingscriteria: * Verplichte: bepaalde misdrijven. * Facultatieve: o.a. faillissement. o Selectiecriteria sensu stricto: * Financiële en economische draagkracht. * Technische bekwaamheid. Zowel voor open als beperkte procedures!
Het bestek - KB Plaatsing o Verplichte uitsluitingscriteria (art. 61, §1 KB Plaatsing): * Bepaalde strafrechtelijke inbreuken: - Deelname aan een criminele organisatie. - Omkoping. - Fraude. - Witwassen van geld. * Geen keuze aanbestedende overheid. * Limitatieve lijst. o Facultatieve uitsluitingscriteria (art. 61, §2 KB Plaatsing): * Mogelijkheden: - Faillissement, gerechtelijk akkoord en vereffening. - Misdrijf dat professionele integriteit aantast. - Ernstige fout tegen de beroepsuitoefening. - Niet voldaan RSZ (ook voor zelfstandigen cfr. art. 62, §5)!
Het bestek - KB Plaatsing
o o
- Niet voldaan aan betaling belastingen. - Valse verklaringen hebben afgelegd. * Zeer beperkte keuze aanbestedende overheid. * Limitatieve lijst. Tijdelijke verenigingen: moeten elk afzonderlijk voldoen aan de uitsluitingscriteria (art. 66 KB Plaatsing). Controle uitsluitingscriteria: * Voorafgaand aan de gunning. * Administratieve vereenvoudiging: - Impliciete verklaring op erewoord. - Bepaalde elementen worden door overheid zelf gecontroleerd via Digiflow.
Het bestek - KB Plaatsing o Financiële en economische draagkracht (art. 67 KB Plaatsing): * Passende bankverklaring of verzekering tegen beroepsrisico’s. - Bankverklaring volgens verplicht model. - Verzekering: inhoud omschrijven. => Aard verzekerde risico’s. => Hoogte verzekerde bedrag. => Eigen risico inschrijver. * Voorlegging balansen of jaarrekeningen. * Verklaring inzake de omzet (totaal en activiteit die voorwerp van de opdracht uitmaakt). - Beperkte tot laatste 3 beschikbare boekjaren. o Niet-limitatieve opsomming.
Het bestek - KB Plaatsing o Technische bekwaamheid: * Afhankelijk van het type opdracht: - Werken: => Art. 69: o.a. referenties afgelopen 5 jaar. => Art. 70: erkenning vereist! - Leveringen: => Art. 71: o.a. referenties afgelopen 3 jaar. - Diensten: => Art. 72: o.a. referenties afgelopen 3 jaar.
* Limitatieve lijst, maar bij niet-Europese opdrachten “passende referenties”!
Het bestek - KB Plaatsing o Algemeen inzake de selectiecriteria sensu stricto: * Steeds (minimale) drempels. - Artikel 58, §1, 2°KB Plaatsing. * Criteria al in de aankondiging. - Artikel 58, §1, laatste lid KB Plaatsing. * Beroep op derden. - Steunt op Europese rechtspraak. - Band met derde speelt geen rol, wel verbintenis nodig. - Artikel 74 KB Plaatsing.
Het bestek - KB Plaatsing J. Vorm en inhoud offerte: o
o
Vorm offerte (art. 80 KB Plaatsing) o Ofwel via bijgevoegde model. o Ofwel via eigen model, een conformverklaring is niet meer vereist. Inhoud offerte (art. 81 KB Plaatsing) o Opsomming stukken die bij offerte moeten worden gevoegd. o Let op de formulering: “op straffe van nietigheid”!
Het bestek - KB Plaatsing K. Ondertekening offerte (art. 82 KB Plaatsing): o
o
o
o
Papieren offerte: o Offerteformulier, inventaris, bijlagen. o Alle doorhalingen. Elektronische offerte (via e-tendering): o Enkel het indieningsrapport. o Let op: ingescande handtekening volstaat niet! Ondertekening via volmacht: o Het volmachtdocument bijvoegen. o Kan in bepaalde gevallen achteraf worden opgevraagd. Ondertekening door een THV: o In principe door alle partners.
Het bestek - KB Plaatsing L. Inventaris (art. 84 KB Plaatsing): o
o
Correcties mogelijk van: o Leemtes. o Fouten in de forfaitaire en vermoedelijke hoeveelheden slechts indien uitdrukkelijk toegestaan in het bestek. Moet steeds steunen op verantwoordingsnota.
M. Voorrangorde documenten (art. 85 KB Plaatsing): o o
Bij werken geldt de samenvattende opmeting enkel als eenvoudige inlichting. Bij leveringen en diensten geldt bovenstaande regel enkel indien dit uitdrukkelijk in het bestek werd bepaald.
Het bestek - KB Plaatsing N. Prijsopgave (art. 88 KB Plaatsing): o o o
In euro. Het aantal cijfers na de komma. Bepaling inzake het al dan niet voluit schrijven de eenheidsprijzen.
O. Percelen (art. 89 KB Plaatsing): o o o
Zie supra. Korting (aanbesteding) vs. verbetervoorstellen (offerteaanvraag): toegestaan tenzij verboden in bestek. Voorkeurvolgorde: indien er bij een eventuele gunning van meerdere percelen strengere selectiecriteria werden voorzien.
Het bestek - KB Plaatsing P. Indiening offertes (art. 90 KB Plaatsing): o
o o
Formaliteiten bij papieren offertes: o Enkele omslag: bij afgifte. o Dubbele omslag: bij verzending per post. * Buitenste omslag: enkel adres en vermelding “offerte”. * Binnenste omslag: datum zitting, referentienr. bestek en vermelding “niet openen voor de zitting”. o Aangetekende zending niet vereist. Formaliteiten bij e-tendering: o O.a. bestandsformaat, grootte documenten, ondertekening… Elke offerte moet binnen zijn voor de zitting voor geopend wordt verklaard.
Het bestek - KB Plaatsing Q. Abnormale totaalprijzen (art. 99 KB Plaatsing): o
o
o o
In principe: bij aanbesteding voor werken o Via bestek ook voor levering en diensten of voor een offerteaanvraag. Berekening van een gemiddelde. o Minder dan 4 offertes: niet toepasselijk. o Niet meer dan 7 offertes. o Meer dan 7 offertes. Vermoeden van abnormaliteit indien minstens 15% onder het gemiddelde. Ondervraging vereist bij onregelmatigverklaring. o Twaalf kalenderdagen antwoordtermijn. o Ernstige aangelegenheid, impliceert een gedetailleerde en becijferde verantwoording.
Het bestek - KB Plaatsing R. Gunningscriterium of criteria: o o
o
Artikel 100 (aanbesteding) en 101 (offerteaanvraag) KB Plaatsing. Definitie: criteria op basis waarvan de offerte ten opzichte van elkaar worden vergeleken. o Ruime discretionaire bevoegdheid aanbestedende overheid. o Maar: niet verwarren met de selectiecriteria. Moeten in principe worden gewogen (art. 25 wet 2006) o Enkel voor opdrachten boven Europese drempels. o Niet noodzakelijk weging met punten. o Geen verplichting bekendmaking methodiek.
Raming en bekendmaking A. Raming van de opdracht:
Artikelen 24 t.e.m. 28 KB Plaatsing. Algemene regel: alle elementen in aanmerking nemen die de uitgave kunnen verhogen, zoals: o Alle verplichte opties. o Alle percelen. o Alle herhalingen. o Alle verlengingen. o Alle gedeelten (of deelcontracten). Volledige duur van de opdracht. o Opdrachten voor onbepaalde duur: maandelijkse uitgave x 48.
Raming en bekendmaking
Raming van een verzekeringsopdracht o Artikel 27, §1, 1°KB Plaatsing. o De te betalen premie en alle andere vormen van vergoeding. Raming steeds bij opstarten opdracht. o Afwijkingen t.o.v. bedrag gunning irrelevant maar: o o
Overschrijding Europese drempel. Overschrijding drempels voor gebruik OPZB: betreft de goed te keuren uitgave (art. 105, §1 KB Plaatsing).
Raming en bekendmaking B. Opdrachten boven de Europese drempels:
Waarde Europese drempel: o Artikel 32, eerste lid, 2°en 3°KB Plaatsing. o Algemeen 200.000 € voor leveringen en diensten. o 130.000 voor federale overheidsdiensten. o Bedragen tweejaarlijks herzien. Aankondigingen: o
Vooraankondiging: o Artikel 36 KB Plaatsing. o Niet verplicht, enkel indien men van verkorte termijnen wil gebruik maken.
Raming en bekendmaking o
Eigenlijke aankondiging van de opdracht: o Artikel 37 KB Plaatsing o Verplicht, behalve voor de niet-prioritaire diensten (bijlage II, B) o Ontvangsttermijnen: * Open procedure (art. 46 KB Plaatsing). - min. 52 dagen. - min. 36 of 22 dagen bij vooraankondiging. - inkorting door gebruik elektronische middelen.
* Beperkte procedure (art. 47 KB Plaatsing) A. Aanvraag tot deelneming: - min. 37 dagen. - inkorting door gebruik elektronische middelen. - min. 15 dagen: dringende redenen. - min. 10 dagen: dringende + elektronisch.
Raming en bekendmaking B. Indiening offerte: - min. 40 dagen. - inkorting door gebruik elektronische middelen. - min. 36 of 22 dagen bij vooraankondiging. - min. 10 dagen: dringende + elektronisch.
o Termijnen steeds te rekenen vanaf verzending aankondiging!
o
Bekendmaking a posteriori: o Artikel 38 KB Plaatsing. o Bekendmaking gegunde opdracht. o Binnen de 48 dagen na de sluiting van de opdracht.
Publicatie: o
Publicatie in het Europees Publicatieblad maar eveneens in het Belgisch Bulletin der Aanbestedingen!
Raming en bekendmaking C. Opdrachten onder de Europese drempels:
Actueel: voor opdrachten onder de 200.000/130.000 euro. o Artikel 32, eerste lid, 2°en 3°KB Plaatsing. Enkel Belgische aankondiging in het BDA. Voor alle opdrachten, behalve onderhandelingsprocedures zonder bekendmaking. Enkel eigenlijke aankondiging, geen vooraankondiging noch a posteriori bekendmaking!
Raming en bekendmaking Ontvangsttermijnen: o Open procedure: (art 48 KB Plaatsing) o min. 36 dagen o inkorting mogelijk tot min. 10 dagen (dringendheid + elektronische middelen)
o Beperkte procedure: (art 49 KB Plaatsing) A. Aanvraag tot deelname:
* min. 15 dagen * inkorting mogelijk tot min. 10 dagen (dringendheid + elektronische middelen)
B. Indienen offerte:
• • (dringendheid
* min. 15 dagen * inkorting mogelijk tot min. 10 dagen + elektronische middelen)
Raming en bekendmaking
Vragen van geïnteresseerden: o Artikel 44 KB Plaatsing. o Aanvullende inlichtingen zo snel mogelijk verstrekken en uiterlijk 6 dagen voor de openingszitting. o Gelijkheid der inschrijvers respecteren: elke inschrijver heeft recht op gelijke informatie => terechtwijzend bericht. Terechtwijzend bericht: o Artikel 30 KB Plaatsing. o Eventuele verdaging openingszitting rekening houdend met: o De inhoud en draagwijdte van de wijziging. o Het termijn tot de openingszitting.
Opening van de offertes Procedure: (art 92 KB Plaatsing) o De (papieren) offertes worden binnengebracht. o Het publiek wordt binnengelaten. o Open procedure: iedereen mag aanwezig zijn. o Beperkte procedure: enkel de geselecteerden.
o De (papieren) offertes worden aan de voorzitter overhandigd. o De zitting wordt geopend. o Vanaf dit moment: geen enkele offerte meer aannemen! o E-tendering: eerste “klik” is het moment van de opening. o Exacte moment van opening opgenomen in het PV.
Opening van de offertes o De enveloppen met de offertes worden geopend; o Reeds geopende offertes: mogen niet worden aanvaard. o De offertes worden blad per blad geparafeerd door de voorzitter of de bijzitter; o De offertes zelf en alle bijhorende stukken die op straffe van nietigheid zijn voorgeschreven! o E-tendering: parafering gebeurt door plaatsing handtekening E-id. o Van de openingszitting moet een proces-verbaal worden opgemaakt (art. 93 KB Plaatsing). o PV te ondertekenen door: de voorzitter, een bijzitter en alle aanwezigen die willen ondertekenen! o Elke inschrijver kan schriftelijk vragen naar een exemplaar van het PV.
Het onderzoek van de offertes Drie opeenvolgende fases: o De selectiefase. o Het regelmatigheidsonderzoek. o De gunningsfase.
Een offerte die sneuvelt in eerdere fase mag niet worden meegenomen in latere fase! o Impact op onderzoek abnormale eenheidsprijzen.
Selectiefase afzonderlijk gedeelte bij beperkte procedures!
Het onderzoek van de offertes A. Selectiefase:
Onderzoek uitsluitingscriteria. Onderzoek geschiktheidscriteria: o o
Financiële en economische draagkracht. Technische bekwaamheid.
Ondervraging inschrijver steeds mogelijk: o o
Achterliggend idee: wijzigt niets aan inhoud offerte. Let wel, geen recht maar enkel mogelijkheid voor de aanbestedende overheid.
Het onderzoek van de offertes B. Regelmatigheidsonderzoek:
Onderscheid tussen: o o
Formele materiële regelmatigheid. Relatieve substantiële onregelmatigheid.
Formele onregelmatigheden: o o
o o o
Taal van de offerte. Aantal offertes: o Indien twee offertes: beide substantieel onregelmatig; o Uitzondering: de varianten; o Voor een THV geldt deze bepaling in hoofde van elke deelnemer. Taal van de offerte. Model van de offerte. Vereiste vermeldingen en bijlagen.
Het onderzoek van de offertes Materiële onregelmatigheden: o Het voorbehoud: (art. 95 KB Plaatsing) o Definitie: de inschrijver probeert voorwaarden op te leggen, die afwijken van het bestek of de reglementering inzake de overheidsopdrachten. o Substantieel onregelmatig indien het om een voorbehoud gaat op een essentieel onderdeel.
o Materiële fouten en rekenfouten: (art. 96 KB Plaatsing) o Voorbeeld: 3 x 5 = 10 * In geval 2 x 5 = 10: materiële fout. * In geval 3 x 5 = 15: rekenfout.
Het onderzoek van de offertes o Werkelijke bedoeling inschrijver nagaan, bijv. * Vergelijking andere offertes. * Vergelijking marktprijzen. * Desnoods de betrokken inschrijver ondervragen.
o Leemtes: (artt. 97 en 98 KB Plaatsing) o Onderscheid tussen twee soorten leemtes: * Leemtes die inschrijver heeft gesignaleerd. * Leemtes die overheid opmerkt in de inventaris.
o Leemte in de “offerte”: * Keuze : ofwel onregelmatig ofwel verbetering. * Formule uit artikel 97, §3 KB Plaatsing.
o Leemte in het “bestek”: * Onderzoek door aanbestedende overheid. * Formule uit artikel 97, §4 KB Plaatsing. * Vermindering: enkel voor wie ze heeft gemeld vermeerdering: doorgevoerd in elke offerte.
Het onderzoek van de offertes o Abnormale prijzen: o Zie supra. o Zowel voor eenheidsprijzen als totaalprijzen. o Ten opzichte van de raming of bijvoorbeeld de gemiddelde prijs van de andere inschrijvers. o Pas uitsluiting na ondervraging inschrijver! * Min. 12 dagen om te antwoorden. * 12 dagen: louter termijn van orde. * Antwoord onderzoeken. * Geen antwoord bij 15% regel: bevestiging vermoeden van abnormaliteit.
o In principe substantiële onregelmatigheid * Maar afwijkingen met zeer kleine waarde!
Het onderzoek van de offertes Eén enkele rangschikking: oArtikelen 100 en 101 KB Plaatsing. o Basisoffertes + varianten. o Opties: * Kostprijs verplichte opties bijtellen. * Vrije opties met meerprijs bij aanbesteding: buiten beschouwing laten dan wel offerte onregelmatig. o Percelen: * Voor gunning percelen samen bekijken m.i.v. kortingen (aanbesteding) en verbetervoorstellen (offerteaanvraag). o Gelijke prijs bij aanbesteding: * In eerste instantie: korting vragen. * In tweede instantie: loting.
Enkele bijzonderheden A. Onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking (OPZB):
Drempels (art. 105, §1 KB Plaatsing): o
o
Algemene drempels: o 85.000 euro: bestek, offerte en gemotiveerde beslissing. o 8.500: aanvaarde factuur. o Steeds de goed te keuren uitgave! Bijzondere drempel: o Verzekeringsdiensten e.a.: 200.000 euro.
Eigenheden aan de procedure: o o
o
Aanbestedende overheid kiest wie wordt uitgenodigd. In principe geen selectie behalve uitsluitingscriteria. * Ratio: overheid nodigt enkel betrouwbare firma’s uit. * Artikel 106 KB Plaatsing. In principe geen regelmatigheidsgronden en verbintenistermijn.
Enkele bijzonderheden B. Onderhandelingsprocedure met bekendmaking (OPMB):
Algemeen toepasselijk onder bepaalde drempel: o o o
600.000 euro bij werken. Europese drempel bij leveringen en diensten (200.000 euro). Artikel 105, §2 KB Plaatsing
Procedure in twee fases: o o
o
Cfr. beperkte procedure maar met mogelijkheid tot onderhandelen. Uitzondering: vereenvoudigde OPMB. o Geen afzonderlijke selectiefase. o Toepasbaar tot bovenvermelde drempels. o Minstens 22 dagen publicatie (art. 48 KB plaatsing). Na selectie: minstens 3 geselecteerden overhouden o beperkte procedure: minstens 5 geselecteerden. o Artikel 58, §3 KB Plaatsing.
Enkele bijzonderheden C. De concurrentiedialoog:
Definitie (art. 3, 9°wet 15 juni 2006): o
Dialoog met privésector met het oog op de uitwerking van het bestek.
Procedure (art. 111 – 114 KB Plaatsing): o
o
Bekendmaking + beschrijvend document (art. 111): o Selectievereisten. o Gunningscriteria met weging bij Europese opdracht. o Behoefte omschrijving. o Eventuele vermindering kandidaten tijdens dialoog. o Essentiële voorwaarden en beschrijvende document niet meer wijzigen. Selectie (art. 112): o Minimum drie deelnemers aan dialoog.
Enkele bijzonderheden o Dialoog (art. 113): o Vormvrije procedure begrensd door de gelijkheid der inschrijvers: * Geselecteerden gelijktijdig uitgenodigd. * Geen discriminerende info verstrekken. * Vertrouwelijke info: toestemming betrokkene nodig! o Onderhandelingen over alle aspecten (technisch, juridisch en financieel. o Sluiting dialoog + keuze oplossing(en). o BAFO-fase (art. 114): o Eindofferte deelnemers waarvan één of meer oplossingen werden gekozen. o Geen onderhandelingen meer. * Enkel toelichting, aanvulling of verduidelijking. * Keuze EMVO via gunningscriteria. * Toegevoegde waarde concurrentiedialoog?
Enkele bijzonderheden D. Belangrijkste verschillen t.o.v. nutssector:
Geen concurrentiedialoog. Veel soepeler gebruik raamovereenkomst. Aankondiging: o Periodieke indicatieve aankondiging kan als eigenlijke aankondiging gelden (art. 39 KB 16 juli 2012). Grote vrijheid inzake de selectiecriteria: o o o
Dezelfde uitsluitingscriteria (art. 66 KB 16 juli 2012). Geen limitatieve opsomming of beperking geschiktheidscriteria. Geen minimaal aantal te selecteren kandidaten.
Enkele bijzonderheden Procedures: oOPMB: standaardprocedure (art. 53, §1 wet 2006). o OPZB: drempels dubbel zo hoog! o 130.000 euro i.p.v. 200.000 euro. o 17.000 euro i.p.v. 8.500 euro bij aangenomen factuur. o 400.000 euro i.p.v. 200.000 euro voor o.a. verzekeringsdiensten. o Artikel 104 KB 16 juli 2012.
Enkele bijzonderheden Controles: o Niet-gerechtelijk controles: o Interne delegatieregels. o Controle Inspectie Financiën. * Federaal: via het KB van 16 november 1994. - 250.000 € (W/L/D voor open procedures); - 31.000 € (W/L/D bij OPZB en OPMB). * Vlaams: via het BVR van 19 januari 2001. - 250.000 € (D voor een aanbesteding); - 67.000 € (W/L/D bij een OPZB). * Wettigheid, regelmatigheid en opportuniteit! o Controleur der vastleggingen. o Rekenhof. o Gerechtelijke controles: RvS en rechtbanken PM
•VRAGEN?
