Open toegang tot kwaliteitsverbindingen voor nieuwe diensten Pieter Nooren Telecom Technology Event 3 november 2011, Leusden
2 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
In deze presentatie
Breedband is meer dan alleen bandbreedte kwaliteit, betrouwbaarheid openheid Consumenten krijgen twee smaken breedband over één aansluiting Public internet Managed services De managed service lane kan verder worden ontwikkeld voor diensten die meer vragen dan best-effort Internet
3 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
In Nederland hebben een goed ontwikkelde breedband infrastructuur, maar …
(bron: EC, 15th implementation report)
98% huishoudens kan 30 Mbit/s krijgen (bron: digitale agenda.nl van MinEL&I)
2011
90% huishoudens kan 100 Mbit/s krijgen
4 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
… breedband moet meer diensten ondersteunen dan alleen triple play met best-effort internet smart grids e-education
e-security
e-health samenwerken op afstand
5 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Breedband is meer dan alleen bandbreedte
Dekking • deel bevolking • geografische gebieden • timing van migraties
Bandbreedte • piek, continu • (a)symmetrie
Open toegang en concurrentie • keuze tussen aanbieders op gegeven infra • concurrentie tussen infra’s
Kwaliteitsgaranties • ping, jitter, … • betrouwbaarheid (“uptime”)
economische en maatschappelijke waarde van breedband
6 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Voor een aantal nieuwe diensten kunnen andere factoren dan bandbreedte beperkingen opleveren (1) Bandbreedte
QoS
Ouderenalarmering Domotica platform inclusief tweeweg video
Beschikbaar heid
Veiligheid
X X
X ? X
Medische monitoring Slimme meters Inbraak-, brandalarmering Virtuele klas Tentamineren op afstand
X X X
Bron: TNO interviews met vijf dienstaanbieders over gewenste eigenschappen van breedbandverbindingen, zie TNO rapport “Openheid van vaste IP netwerken”
7 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Voor een aantal nieuwe diensten kunnen andere factoren dan bandbreedte beperkingen opleveren (2) behoefte om te innoveren met nieuwe diensten over breedband
eisen aan netwerk Band
QoS
breedte
Besc hi k
Veiligheid
baar hei d
Ouderenal ar mering
Domotica pl atfor m incl usief tweeweg vi deo
X
X X ? X
Medis che monitoring
Slimme meters
Tentamineren op afs tand
• directe behoefte aan nieuwe vormen van dienstverlening aan consumenten over breedband
X
Inbraak-, br andalar m
Virtuele klas
• bestaande dienst werkt goed genoeg • innovatiemogelijkheden ingeschat als beperkt
X X
• bestaande implementatie werkt goed genoeg • wel zicht op mogelijkheden voor innovaties met diensten over breedband
Meer gegevens nodig om preciezer beeld per sector en dienst te krijgen van eisen aan netwerk en behoefte tot innoveren met breedbanddiensten
8 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
In deze presentatie
Breedband is meer dan alleen bandbreedte kwaliteit, betrouwbaarheid openheid Consumenten krijgen twee smaken breedband over één aansluiting Public internet Managed services De managed service lane kan verder worden ontwikkeld voor diensten die meer vragen dan best-effort Internet
9 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Public internet lane en managed services lane over één breedband aansluiting
public internet lane
managed services lane VoIP telefonie
IPTV
…
…
open
gesloten
zonder kwaliteitsgaranties
met kwaliteitsgaranties
(“best effort”)
10 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Public internet lane: netneutraliteit vastgelegd in nieuwe Nederlandse telecomwet
public internet lane
Voorstel telecomwet artikel 7.4a. 1. Aanbieders van openbare elektronische communicatienetwerken waarover internettoegangsdiensten worden geleverd en aanbieders van internettoegangsdiensten belemmeren of vertragen geen diensten of toepassingen op het internet, tenzij … (2e kamer amendement Verhoeven c.s., 14 juni 2011, kst-32549-29)
11 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Managed services lane: kunnen andere diensten óók van profiteren van kwaliteitsverbindingen?
managed services lane VoIP
telefonie IPTV
managed services lane VoIP
…
…
telefonie
distance learning
IPTV
e-health
…
12 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Een stapje terug: Waarom is het publieke internet eigenlijk open? 1. open toegang: dienstaanbieder kan verbinding door netwerk krijgen diensten platform
DSL
klant
2. interconnectie: alle netwerken zijn aan elkaar gekoppeld
diensten platform
klant
kabel
fiber
13 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Nog weinig open toegang tot kwaliteitsverbindingen naar consumenten en helemaal geen interconnectie 1. open toegang: dienstaanbieder kan verbinding door netwerk krijgen diensten platform
DSL
Kabel
Fiber
klant
X/? X/?
/?
2. interconnectie: alle netwerken zijn aan elkaar gekoppeld
X diensten platform
klant
X
X
14 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Toegang tot kwaliteitsverbindingen staat ook in Digitale Agenda van Ministerie EL&I
Actie Toegang tot netwerkverbindingen: in 2011 gaat EL&I met marktpartijen na hoe toegangsbelemmeringen voor hoogwaardige breedbandige diensten kunnen worden weggenomen.
15 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
In deze presentatie
Breedband is meer dan alleen bandbreedte kwaliteit, betrouwbaarheid openheid Consumenten krijgen twee smaken breedband over één aansluiting Public internet Managed services De managed service lane kan verder worden ontwikkeld voor diensten die meer vragen dan best-effort Internet
16 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Open toegang tot kwaliteitsverbindingen: de virtuele dienstverbinding triple play aanbieder
zorg aanbieder
school
Virtuele Dienstverbinding met gewenste kwaliteit en garanties
managed services lane
daarover
VoIP telefonie
IPTV
over bestaande breedbandaansluiting
distance learning
e-health
…
en klantapparatuur parallel aan bestaande diensten (IPTV, VoIP telefonie)
HG
STB PC LCD TV
17 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Virtuele dienstverbindingen binnen managed service lane beginnen te ontstaan in lokale glasvezel initiatieven
regionaal/ landelijk netwerk
lokaal fiber netwerk
18 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Virtuele dienstverbinding kan technisch in zowel DSL, kabel als fiber netwerken met de daarin bestaande QoS mechanismen Hybrid Fibre Coax (HFC, “kabel”) Fiber
Secondary fiber ring
Coax
Hu b
Optical node
DSL over koperparen uit telefoonnet
Hub Primary fiber ring
ADSL2 ADSL2plus Group amplifier
< 6km copper
End amplifier
Regional head end
FttCAB
VDSL2 < 1km copper
Hub Hyb rid FttH
FttH
Full FttH
Curb
G.fast
Basem ent Meter closet
(C) TNO
Fiber to the Home (FttH)
core network
AccessRouter 2 fibers (up/down)
Optische Ethernet Switch 2 fibers
fiber
access network
2 km (Multi Mode) 15 km (Single Mode)
19 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Ontwikkeling van virtuele dienstverbindingen binnen managed services lane hangt af van technische en niet-technische factoren Technisch Netwerkaanbieders • ontwikkelen nieuwe wholesale service: network dimensionering, systemen, CPE •… Dienstaanbieders • Afspraken over delen resources bij consument thuis •…
Organisatorisch Standaardisatie van technische specs en processen • QoS klassen gebruikt in verbindingen • Processen tussen netwerkaanbieders en dienstaanbieders •…
Commercieel Business cases voor netwerkaanbieders en dienstaanbieders • interactie tussen verschillende sectoren: verschillende strategische overwegingen? • business model: ontkoppelen van dienstverbinding en aansluiting
20 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Conclusies
Dekking
Breedband is meer dan
Open toegang en concurrentie Kwaliteits garanties
Bandbreedte
alleen bandbreedte Waarde van breedband
Aantal gevallen waarin andere factoren dan bandbreedte
triple play aanbieder
beperkingen opleveren
zorg aanbieder
school
managed services lane VoIP
Band breedte
QoS
X
? X
Slimme meters Inbraak-, brandalarm
Tentamineren op afstand
telefonie
IPTV
distance learning
e-health
X X
Medische monitoring
Virtuele klas
Veiligheid
…
Ouderenalarmering
Domotica platform inclusief tweeweg video
Beschik baarheid
X X
X
HG
STB PC
LCD TV
Oplossingsrichting: virtuele dienstverbindingen voor lokale en landelijke dienstaanbieders
21 Pieter Nooren Telecom Technology Event, 3 November 2011, Leusden
Vragen of suggesties?
[email protected]
TNO-iMMovator samenwerking tot managed service lane in FttH netwerken
http://www.immovator.nl/branche-innovatiecontract-ftth