Open Access en je carrière VU, 21 april 2011
Strategisch gebruik van auteursrecht Prof. dr. Martin Senftleben Vrije Universiteit Amsterdam Bird & Bird, Den Haag
Inleiding
Digitale omgeving
dream of the free flow of information
Problemen in de academische wereld • crisis of communication via scientific journals – increasing price of journals – in addition: more and more online resources – shrinking library budgets
• libraries offering only a small fraction of the knowledge available
Oplossing: open access • broader access to resources • free availability of resources • easier exchange of thoughts and ideas • broad acceptance in the scientific community – money or fame? – monetary incentive not necessarily required
– earning a reputation much more important
Open Access: voorwaarde 1 ‘…a free, irrevocable, worldwide, right of access to, and
a license to copy, use, distribute, transmit and display the work publicly and to make and distribute derivative
works, in any digital medium for any responsible purpose, subject to proper attribution of authorship […], as well as the right to make small numbers of printed copies for their personal use.’ Berlin Declaration, October 20-22, 2003
Open Access: voorwaarde 2 ‘A complete version of the work and all supplemental
materials […], in an appropriate standard electronic format is deposited (and thus published) in at least one online repository […] that is supported and maintained by an academic institution, scholarly society, government agency, or other well-established
organization that seeks to enable open access, unrestricted distribution, inter-operability, and longterm archiving.’ Berlin Declaration, October 20-22, 2003
Actuele ontwikkelingen • substantial investment in open access platforms – example NL: 5.000.000 € in 2010 – 2.500.000 € for financing publications in peerreviewed scientific open access journals – similar initiatives in other EC countries
• open access ≠ free of cost
Verdere voorbeelden • Cambridge Open Option • Elsevier Sponsorship Programme
• Sage Open • Wiley-Blackwell Online Open • etc.
Auteursrecht
Art. 1 Auteurswet (Aw) ‘Het auteursrecht is het uitsluitend recht van
den maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.’
Overzicht auteursrechten
exploitatierechten
persoonlijkheidsrechten
• verveelvoudigen (artt. 13-14 Aw)
• aanduiding als maker
• openbaarmaken (artt. 12-12b Aw)
• verzet tegen wijzigingen • verzet tegen aantasting • wijziging van het werk (art. 25 Aw)
Open Access
Green road
Golden road
beschikbaar stellen van publicaties in een digitale bewaarplaats (repositories)
publicatie in een open access tijdschrift of boek
afspraken met uitgevers die dit mogelijk maken
geen overdracht van auteursrechten in plaats daarvan open access licentiemodel
Green road
Zelfstandige delen van het auteursrecht
Splitsbaarheid naar… • wijze van openbaarmaking en/of
verveelvoudiging • branches, gebruiksomgevingen, distributiekanalen • territoir, taalgebied • tijd • werkonderdelen • aantallen exemplaren of openbaarmakingen
Voorbeeld green road • exclusieve rechten slechts voor een
beperkte periode • het liefst ruimte voor parallele open access publicatie vanaf het begin • embargo periode zo kort mogelijk ‘…rights shall be granted exclusively for a period of one year, subsequently the publisher shall keep the non-exclusive rights for an unlimited
period of time.’
Golden road
Creative commons
Creative commons
Creative commons
Creative commons
Creative commons
Creative commons
Creative commons • credits: – cartoon concept en design: Neeru Paharia – originele illustraties: Ryan Junell
– photos: Matt Haughey – vertaling: Michiel de Lange – opmaak: Geert Wissink
• op dit stripverhaal is een Creative Commons Licentie van toepassing
Alternatief
Digital Peer Publishing License (DPPL)
Einde.
contact:
[email protected]
