Bestuursvoorstel Onderwerp: Evaluatie renovatie rioolgemalen 2010 tot en met 2014 en voorstel renovatie 2015 tot en met 2019 Nummer: Bestuursstukken\1783 DB: Ja 2-2-2015
BPP: Nee
Opsteller: Ernst Messink, 0598-693214 Beleid, Projecten en Geoinformatie
FAZ: Ja 18-2-2015
VVSW: Ja 18-2-2015
Opdrachtgever: Erica Mosch
Agendapunt: 5
AB: Ja 11-3-2015
Portefeuillehouder: Harrie Prins
Ondersteuning van de afdeling: Technisch Juridisch Financieel Staf Communicatie
Externe betrokkenen: Gemeenten m.b.t. de afnameverplichting.
Reden: Voldoen aan de afnameverplichting.
Samenvatting: De afgelopen vijf jaar zijn vanuit een in 2009 beschikbaar gesteld krediet van € 5.065.000,- voor € 4.945.000,- 24 rioolgemalen gerenoveerd en 43 pompen vervangen. In deze periode is de betrouwbaarheid van de gemalen vergroot en is veel ervaring opgedaan met het vinden van de beste renovatie systematiek voor rioolgemalen. Gedurende deze vijf jaar hebben we de inspectiemethodiek aangepast waardoor we met een substantieel lager budget de toekomstige renovaties kunnen uitvoeren. We gaan niet meer een compleet gemaal renoveren maar vervangen alleen de delen die nog onvoldoende restlevensduur hebben. We vragen nu een krediet van € 1.800.000,- voor de (deel)renovaties van 26 rioolgemalen. Hierbij gaat het om één groter gemaal (Scheemda) en 25 kleinere gemalen. Door middel van jaarlijkse evaluaties wordt het bestuur op de hoogte gehouden van de voortgang. In 2019 wordt in een eind-evaluatie verslag gedaan van deze manier van werken en wordt een voorstel voor het vervolg traject gedaan. Duurzaamheidsparagraaf: Ja AB Voorstel: Kennis nemen van de evaluatie van het rioolgemaal project 2010 tot en met 2014 en een bedrag van € 1.800.000,- beschikbaar stellen voor de renovatie van 26 rioolgemalen in de periode 2015 tot en met 2019. Bijlagen: Ja Overzicht afgelopen periode gerenoveerde gemalen; Overzicht gemalen welke de komende vijf jaar gerenoveerd worden.
1
Bestuursvoorstel Ter inzage (bestuursnet): Nee Onderwerp(en): Besluit/opmerkingen bestuur: Paraaf secretaris-directeur:
2
Bestuursvoorstel Inleiding De afgelopen vijf jaar is vanuit één krediet de renovatie van rioolgemalen uitgevoerd. Dit zoals door het algemeen besloten op 23 september 2009. Mede hierdoor is de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de gemalen verhoogd en zijn de exploitatiekosten verlaagd. Voor de komende vijf jaar wordt een vervolg krediet aangevraagd om de rioolgemalen in een technisch goede staat te houden. Met de kennis die we de afgelopen jaren hebben opgedaan kiezen we voor een andere aanpak. Met deze andere aanpak verwachten we de benodigde renovaties voor een substantieel lager bedrag te kunnen uitvoeren waarbij de huidige beschikbaarheid en betrouwbaarheid gewaarborgd blijft. In 2009 heeft het algemeen bestuur een krediet van € 5.065.000,- beschikbaar gesteld voor de renovatie van 25 rioolgemalen in de periode 2010 tot en met 2014. In dat bestuursvoorstel is aangegeven dat de voorgestelde aanpak na afloop zal worden geëvalueerd en dat er dan een voorstel zal worden gedaan voor de volgende periode. Beschreven is dat renovaties slimmer aangepakt kunnen worden door meerdere gemalen tegelijk in de markt te zetten. Ook is toen de inschatting gemaakt dat de voorbereiding efficiënter uitgevoerd kan worden bij de combinatie van de renovatie van meerdere rioolgemalen.
Evaluatie van de afgelopen vijf jaar. Er zijn in deze periode 23, van de in totaal 103, rioolgemalen gerenoveerd. Eén gemaal is nog in voorbereiding en wordt in 2015 gerenoveerd. Deze renovaties variëren van het vervangen van een aantal belangrijke componenten (zoals pompen, debietmeter, windketel, besturingskast) tot het compleet renoveren van het gemaal. Ook zijn er in 35 rioolgemalen totaal 43 pompen vervangen, voor een bedrag van € 320.000,-. Er is gebleken dat, met name, kleine pompen een kortere levensduur hebben. In onderstaande tabel is de verdeling van kosten grofweg aangegeven. Een volledig overzicht van de gerenoveerde gemalen is als bijlage bij dit voorstel gevoegd. Kosten per rioolgemaal
Aantal
Minder dan € 100.000,-
6
€ 100.000,- tot € 200.000,-
12
€ 200.000,- tot € 300.000,-
2
€ 300.000,- tot € 500.000,-
3
Meer dan € 500.000,-
1
Uit bovenstaand kostenoverzicht blijkt dat de kosten per gemaal flink variëren. Het uitgangspunt bij de start van dit project was dat een gemaal ná een complete renovatie weer 20 jaar mee moest kunnen. Dit heeft ertoe geleid dat ook onderdelen met een restlevensduur van 5 tot 10 jaar zijn vervangen. Dit geeft gedurende een lange periode bedrijfszekerheid maar werkt wel kostenverhogend.
3
Bestuursvoorstel De besteding van het beschikbaar gesteld krediet (project 451) ad € 5.065.000,- is als volgt: Besteed en verplichtingen t/m 2014
€ 4.813.000,-
Raming RGM Westdorp; uitvoering in 2015
€ 132.000,-
Totaal besteding
€ 4.945.000,-
Krediet Lager t.o.v. het krediet
€ 5.065.000 € 120.000
Van de totale besteding ad € 4.945.000,- is een bedrag van € 320.000,- besteed aan de vervanging van pompen van diverse rioolgemalen. Aangezien pompen deel uitmaken van de renovatie zijn ook de te vervangen pompen van nog niet geplande rioolgemalen ten laste van het krediet gebracht. Dit werkt kostenverlagend op toekomstige (deel)renovaties. De totale kosten van renovatie van 24 rioolgemalen bedraagt € 4.945.000,- - € 320.000,- vervanging pompen, is € 4.625.000,-. Dit is gemiddeld € 193.000,- per rioolgemaal. De in 2009 gemaakte inschatting van gemiddeld € 200.000,- per rioolgemaal is dus toereikend gebleken. Vanaf 2010 hebben we een andere inspectiemethodiek ingevoerd. Dit heeft, in combinatie met de uitvoering van dit project waarbij een aantal veel storingen gevende gemalen zijn aangepakt, geleid tot een verlaging van de onderhoudskosten en van het aantal correctieve werkopdrachten. Jaar Onderhoudskosten
3
(€/1000m km)
Correctieve werkorders (aantal)
2011 € 5,73
2013 € 3,69
595
393
De verlaging van de onderhoudskosten heeft niet geleid tot verlaging van het budget onderhoud zuiveringstechnische werken. Dit omdat, als gevolg van de slechte onderhoudsstaat, veelvuldig storingen voorkwamen die een overschrijding van het budget tot gevolg hadden. Deze overschrijdingen kwamen in 2013 en 2014 niet meer voor en er is dus sprake van een beter dekkend budget. Daarnaast kunnen onze eigen monteurs, als gevolg van het lagere aantal storingen, nu meer tijd besteden aan het groot onderhoud. Er is dus de afgelopen vijf jaar een flinke stap gemaakt naar een efficiënter beheer van de rioolgemalen. Veel van onze gemalen (zo’n 70%) zijn nu technisch weer in een goede staat. Gezien de verschillende soorten onderdelen (bouwkundig, werktuigbouwkundig, elektrisch, besturing) en de verschillende soorten slijtage en veroudering die optreden is het beter een gemaal op te splitsen in een aantal componenten met een verschillende standtijd en onderhoudsbehoefte. Op deze wijze maken we optimaal gebruik van de levensduur van de verschillende componenten. In 2011 hebben we een raamcontract opgesteld om hiermee op een efficiëntere manier de werkzaamheden in de markt te zetten. Ondanks alle zorg die hieraan besteed is heeft deze procedure geen inschrijvingen opgeleverd waarmee we een aantal jaar vooruit kunnen. Vanaf 2012 is er gewerkt met een opdracht voor een aantal gemalen die na een openbare aanbesteding gegund is. Deze opdracht had de optie voor het gunnen van herhalingsopdrachten waarbij na een onderhandeling gelijksoortige werken gegund kunnen worden aan dezelfde opdrachtnemer. Hier hebben we tot en met 2014 gebruik van gemaakt.
4
Bestuursvoorstel Conclusie: De afgelopen vijf jaar zijn een aantal grote gemalen compleet gerenoveerd wat ons afvalwatertransportsysteem betrouwbaarder heeft gemaakt. Ook zijn de exploitatiekosten en de storingsgevoeligheid verlaagd. De laatste jaren hebben we door een betere inspectiemethode meer inzicht in de technische staat van de rioolgemalen waardoor we in de komende periode gerichter kunnen bepalen welke componenten vervangen moeten worden. Dit moet resulteren in lagere investeringen bij een gelijkblijvende betrouwbaarheid en beschikbaarheid.
Vervolg voor de komende vijf jaar In de afgelopen vijf jaar zijn de meest kritische rioolgemalen aangepakt en is er een inhaalslag gemaakt wat betreft de onderhoudstoestand van onze rioolgemalen. Van de 103 rioolgemalen zijn er de laatste vijf jaar 24 rioolgemalen up to date gebracht. De nu overblijvende gemalen (zie bijlage) zijn minder kritisch en zullen de komende jaren ook op norm gebracht worden. Voor gemaal Scheemda geldt nog dat dit een kritisch gemaal is dat de komende periode gerenoveerd wordt. We hebben vanuit onze onderhoudsbeheersystemen nu ook nauwkeuriger informatie over de “performance" en storingsgevoeligheid van de rioolgemalen. De aanpak zal de komende vijf jaar ook meer gericht zijn op het terugdringen van de risico's van uitval. Dit betekent dat onderdelen ook minder snel zullen worden vervangen en dat daardoor de levensduur wordt opgerekt. Daarnaast zullen we de komende vijf jaar ook meer werkzaamheden in eigen beheer gaan uitvoeren, dit mede door de andere wijze van beheer en onderhoud. Hier is in de planning en sturing van de uren van onze eigen monteurs rekening mee gehouden. Als gevolg van de renovaties van de afgelopen vijf jaar zijn er ook minder storingen waardoor onze eigen monteurs meer tijd kunnen besteden aan het onderhoud. De planning voor de komende vijf jaar is gericht op groot onderhoud aan 25 kleinere rioolgemalen (alleen de componenten vervangen waarvan de restlevensduur nihil is) en de renovatie van het grotere rioolgemaal Scheemda. Ook bij dit grotere gemaal zullen we de componenten die nog een redelijke restlevensduur hebben handhaven. Jaarlijks zal, op basis van inspecties en het onderhoudsbeheersysteem, een planning worden gemaakt van de aan te pakken rioolgemalen. Hierbij hebben we ons als doel gesteld de komende vijf jaar maximaal € 1.800.000,- te besteden. De jaarlijkse besteding van de kosten kan fluctueren en is afhankelijk van de uitkomst van de inspecties.
Risico’s en kansen Met deze aanpak, die gericht is het maximaal gebruik maken van de levensduur slaan we een nieuwe weg in. Doordat we gemalen goed inspecteren en een onderverdeling hebben gemaakt in verschillende risicoklassen verwachten we dat we het beheer en onderhoud goed georganiseerd hebben. Een onzekerheid bij deze aanpak is dat we niet goed in kunnen schatten hoeveel efficiencywinst er te bereiken is. De uitwerking van de nieuwe aanpak zal verder gedurende 2015 vorm moeten krijgen.
5
Bestuursvoorstel Duurzaamheidsaspecten Geen spijtmaatregel Bij iedere renovatie wordt onderzocht of de functie of de capaciteit van het betreffende rioolgemaal in de toekomst gaat wijzigen. Het resultaat van dit onderzoek is mede bepalend voor het al dan niet uitvoeren van een renovatie. Ook de omvang van de renovatie kan hiervan afhankelijk zijn. Verantwoord gebruik van (hulp)bronnen Er wordt bij de renovaties gebruik gemaakt van de aanbevelingen van "Duurzaam GWW" (http://duurzaamgww.nl/). Verder wordt bij vervanging van pompen gekozen voor de pompen met het hoogste rendement en het zuinigste type elektromotor.
Financiën In de meerjareninvesteringsschema 2015 tot en met 2018 is onder het E project 636 € 400.000,- per jaar geraamd. Voor een periode van vijf jaar betekent dit € 2.000.000,-. Deze raming is nog inclusief de te besteden eigen uren van het team Projecten. Dit betreft ca. 10% van het totaal. Aangezien deze eigen uren ingaande 2015 niet meer op het project worden bijgeschreven (geactiveerd) wordt de raming hiermee verlaagd. Dit betekent derhalve dat het benodigd krediet € 2.000.000 - 10% is € 1.800.000 bedraagt. De investering wordt in 20 jaar afgeschreven. De kapitaallasten over deze investering van € 1.800.000,- bedragen in totaal € 157.000,- over het eerste volle jaar en nemen jaarlijks af als gevolg van de gehanteerde lineaire afschrijvingsmethode. Met deze kapitaallasten is in de meerjarenraming 2015 tot en met 2018 rekening gehouden. Voorwaarden hierbij zijn: - Renovaties geïnitieerd door functiewijzigingen vallen buiten dit bestuursvoorstel.
Wettelijke kader/juridische procedure/inspraak Het waterschap heeft de verplichting om afvalwater te zuiveren. Met de rioolgemalen transporteren we het afvalwater naar de rioolwaterzuiveringen. Hierbij worden de risico’s voor de omgeving en het milieu zo klein mogelijk gehouden. We hebben met de betrokken gemeenten voor alle gemalen een afnameverplichting afgesproken. Doelstelling is om deze afnameverplichting na te komen. Er zijn verder geen juridische aspecten of inspraakprocedures van toepassing. In voorkomende gevallen worden de benodigde vergunningen aangevraagd.
Communicatie Op internet wordt melding gemaakt van de renovatie van rioolgemalen. Hier wordt beschreven welke werkzaamheden op welke locaties en op welk tijdstip worden uitgevoerd.
6
Bestuursvoorstel Uitvoering/tijdspad Vanaf 2015 tot en met 2019 wordt het project uitgevoerd.
Voortgangsrapportage Jaarlijks zal in de jaarsrekening aan het bestuur gerapporteerd worden welke gemalen het afgelopen jaar (deels) gerenoveerd zijn en welke kosten daarmee gemoeid waren. In 2019 zal een evaluatie plaatsvinden en wordt de lijn voor de volgende periode uitgezet.
Voorstel Kennis nemen van de evaluatie van het rioolgemaal project 2010 tot en met 2014 en een bedrag van € 1.800.000,- beschikbaar stellen voor de renovatie van 26 rioolgemalen in de periode 2015 tot en met 2019.
namens het dagelijks bestuur,
Harm Küpers secretaris-directeur
Alfred van Hall dijkgraaf
7
