OPDRACHT 1 - TEKSTOPMAAK

Oefeningen – A-Reeks MS Word 2003

OPDRACHT 1 - TEKSTOPMAAK 1

Open het bestand Ontbijt.doc.

2

Voeg aan het einde van de tekst volgend stukje tekst toe:

Welk beleg? Brood is het voedingsmiddel bij uitstek voor een goed ontbijt. Het beleg kan zoet zijn (jam, compote, chocopasta, honing) of zout (kaas, charcuterie, een beetje vetstof). Zorg er wel voor dat je brood met beleg eet in plaats van beleg met brood! Het beleg mag wel iets energierijker zijn dan de twee sneetjes brood zelf want die bevatten niet meer dan 250 Kcal per 100 gram. Vetstoffen (boter, margarine, minarine) gebruikt u best met mate. Er zijn vandaag ook ‘smeersels’ op de markt die het cholesterolgehalte doen dalen. 3

Maak een nieuwe map aan op je J-drive met de naam Word.

4

Bewaar dit bestand in deze map onder Ontbijt_res.doc.

5

Voeg het bestand lijnen.doc in (tussen ‘als die van volwassenen.’ en ‘Welk beleg?’.

6

Pas de spellingscontrole toe. Controleer de spelling van de rood en groen onderstreepte woorden.

7

Bewaar.

8

Plaats in de titel het woord ‘gezond’ in Arial Black 14 pt, tekstkleur: aqua, schaduw, small caps (kleine hoofdletters). De rest van de titel plaats je in 14 pt, vet, cursief, tekstkleur: teal.

9

Alinea 2 ‘Steeds meer…’: TimesNewRoman, 11 pt, letterafstand verbreden met 1 pt, tekstkleur: orange, Hoofdletters.

10 Bewaar. 11 De rest van de tekst plaats je in TNR (TimesNewRoman), 12 pt. 12 Geef de ondertitels een achtergrondkleur ‘turquoise’ via de markeerstift. Kopieer deze opmaak naar de volgende ondertitels. Gebruik hiervoor de knop ‘Opmaak kopiëren’ (format painter)). 13 Vraag een printvoorbeeld op het scherm, toon de volledige pagina en zoom in op de tekstdelen met aangepaste lay-out. 14 Verplaats het tekstdeel (Bij het opstaan… …tijdens de voormiddag.’ na ‘…toestand van de nacht.) en begin bij de zin ‘Tijdens de slaap…’ een nieuwe regel maar geen nieuwe alinea. 15 Zoek en vervang . (punt + 2 spaties) door . (punt + 1 spatie). 16 Bewaar. 17 Zet van alinea 3 de eerste 3 woorden in hoofdletters. 18 Benadruk tekstdelen via vet, cursief en onderlijnen (oranje onderlijning) zoals op het eindresultaat (+ opmaak kopiëren).

Werkgroep Computervaardigheden Academiejaar 2005 - 2006

1

Oefeningen – A-Reeks MS Word 2003 19 Gebruik voor de volledige tekst de uitlijning: uitvullen 20 Bewaar. 21 Zet de woordafbreking aan en gebruik daarbij een afbreekzone van 0,4 cm. 22 Gebruik voor de titel het effect ‘marching black ants’. 23 Bewaar. 24 Plaats de eerste ondertitel (Batterijen opladen) in Arial Black, 12 pt, tektstkleur: lavendel , rechts uitlijnen. 25 Kopieer deze alinea-opmaak naar alle volgende ondertitels. 26 Voeg na elke ondertitel (na één spatie) het bijhorend symbool in (16 pt – MS Outlook 3de rij en Webdings 5de rij). 27 Voeg de bronvermelding toe tegen de rechtermarge in Superscript (Arial, 12 pt). 28 Bewaar en sluit het bestand.


2


GEZOND weer op STEEDS M EER M ENSEN, J ONGEREN EN OUDERE J ONGEREN, NEMEN GEEN OF ZO GOED ALS GEEN ONTBIJ T. EN DAT TERWIJ L HET ONTBIJ T, DE EERSTE MAALT IJ D VAN DE DAG, HEEL ERG BELANGRIJ K IS VOOR HET GOED FUNCT IONEREN VAN HET ORGANISME.

EEN GOED ONTBIJT moet zowat een vierde van de dagelijkse energietoevoer leveren, maar dat is vandaag zelden nog het geval. In heel wat gezinnen is het ’s morgens één strijd tegen de tijd, vaak ten koste van het ontbijt. Een adolescent op zes neemt nooit een ontbijt en één jongere op vier eet snel een of andere snack. Niet meer dan één adolescent op tien ontbijt zoals het hoort. Volwassenen doen het amper beter. Ongeveer 64 % neemt ‘een ontbijt’, terwijl 16 % niet de nodige tijd vrijmaakt voor een ontbijt. Batterijen opladen Iedereen kent wel de kleine inzinking of de appelflauwte die je krijgt rond 11 uur ’s morgens als je niet of amper ontbijt. Dat is niet meer dan normaal, het ontbijt moet een einde maken aan de nuchtere toestand van de nacht. Bij het opstaan is het bloedsuikergehalte laag en zijn de reserves uitgeput. Het lichaam zit, bij wijze van spreken, met lege batterijen. Daarom is nieuwe brandstof nodig, in de vorm van gluciden, om zo een voorraad glycogeen aan te leggen waaruit kan geput worden bij fysieke en intellectuele inspanningen tijdens de voormiddag. Tijdens de slaap is het lichaam in ‘waak’, maar het functioneert en haalt glucose uit de ‘reserve’, de brandstof die nodig is om adem te halen, om het hartritme te behouden en ook de lichaamstemperatuur. Naar school of naar het werk vertrekken met een lege maag is dus nergens goed voor, en zeker niet voor het leveren van prestaties! Ook en vooral voor kinderen is het ontbijt belangrijk, de voorraad glycogeen bij kinderen is namelijk niet zo groot als die van volwassenen. Ontbijten om te lijnen Van ochtendvasten ga je niet vermageren, integendeel. Het organisme, dat van nature spaarzaam is, zal er alles aan doen om te recupereren waar het ‘recht’ op heeft en gaat zo vet aanmaken. Studies tonen overigens aan dat er meer mensen met obesitas zijn in de categorie van mensen die systematisch niet ontbijten, dan in de categorie van mensen die wel een ontbijt nemen. Het ontbijt komt de lijn ten goede. Het doet de trek in zoetigheid en andere calorierijke tussendoortjes dalen, net zoals het hongergevoel. Ten slotte heeft het ontbijt dat vooral uit gluciden bestaat, een positieve invloed op de hoeveelheid lipiden die tijdens de dag geconsumeerd worden. Als je ‘s morgens niet eet is de kans namelijk groot dat de twee andere maaltijden van de dag té uitgebreid zijn. En een gezonde voeding is een voeding die niet te veel lipiden bevat. Welk beleg? Brood is het voedingsmiddel bij uitstek voor een goed ontbijt. Het beleg kan zoet zijn (jam, compote, chocopasta, honing) of zout (kaas, charcuterie, een beetje vetstof). Zorg er wel voor dat je brood met beleg eet in plaats van beleg met brood! Het beleg mag wel iets energierijker zijn dan de twee sneetjes brood zelf want die bevatten niet meer dan 250 Kcal per 100 gram. Vetstoffen (boter, margarine, minarine) gebruikt u best met mate. Er zijn vandaag ook ‘smeersels’ op de markt die het cholesterolgehalte doen dalen. Dialoog Gezondheid november 2002, p 17


3


NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 1 BESTANDSBEHEER Bestand openen Bestand bewaren Bestand invoegen Nieuwe map maken

File, Open File, Save File, Save as Insert, File File, Save as, Create Folder

TEKST BENADRUKKEN Vet, cursief, onderlijnen Lettertype wijzigen Tekengrootte wijzigen Tekstkleur wijzigen Klein Kapitaal Tekenafstand wijzigen Superscript, Subscript Teksteffecten Uitlijnen Hoofdletters Markeerstift Opmaak kopiëren

Ctrl + B, Ctrl + I, Ctrl + U Format, Font of Opmaakwerkbalk Format, Font of Opmaakwerkbalk Format, Font of Opmaakwerkbalk Format, Font Format, Font Format, Font Format, Font Format, Paragraph Opmaakwerkbalk: links, centreren, rechts, uitvullen Format, Change Case Opmaakwerkbalk, knop Highlight Standaardwerkbalk, Format painter

WERKEN MET TEKST Spellingcontrole

Printvoorbeeld Symbool invoegen Zoeken en Vervangen Tekst verplaatsen

Nieuwe alinea Nieuwe regel binnen een alinea


Tools, Spelling and grammar Rechtsklikken op rood of groen onderstreepte woorden File, Print preview Insert, Symbol Edit, Replace Ctrl + X, Ctrl + V Edit, Cut – Edit, Paste Standaardwerkbalk: Cut, Paste Slepen met de geselecteerde tekst Enter Shift + Enter

4


OPDRACHT 2 - TABULATIES 1

Neem een nieuwe pagina.

2

Plaats een linkse tab op 2 cm; 5 cm; 9,5 cm en 11,5 cm en tik onderstaande adressenlijst (lettertype Comic Sans MS, 11 pt).

3

Trek hieronder een automatische sierlijn met het =/teken (één vrije regel boven en onder deze lijn).

4

Wijzig de tabstops in bovenstaand lijstje naar 2,5 cm; 5,5 cm; 10,5 cm en 12 cm.

5

Plaats de cursor onder de sierlijn, verwijder de vorige tabs en plaats een nieuwe centreertab op 7 cm en gebruik voor de namen van de maanden deze tab-stop.

6

Trek hieronder een sierlijn met het -/teken (één vrije regel boven en onder deze lijn) .

7

Verwijder de vorige tabs en typ het lijstje ‘Pechverhelping’; plaats hiervoor volgende tabs: Linkse tab op 1,5 cm Linkse tab met voorlooppuntjes op 6 cm Decimale tab op 7,2 cm Rechtse tab op 14 cm.

8

Trek hieronder een sierlijn met het */teken (één vrije regel boven en onder deze lijn).

9

Typ het lijstje Basisformule / Plusformule met volgende tabs: Linkse tab op 5 cm en 9,5 cm Bar tab op 4,5 cm en 9 cm

10 Trek hieronder een sierlijn met het ~/teken (één vrije regel boven deze lijn) 11 Bewaar onder adressenlijst.


5

Oefeningen – A-Reeks MS Word 2003 Jan Piet Caroline

Janssens Schrevens Peuskens

Guide Gezellelaan 25 O.-L.-Vrouwstraat 89 Mechelsesteenweg 457

3001 2800 2800

Heverlee Mechelen Mechelen

januari februari maart april mei juni

Pechverhelping Basisformule ......................€ 78,95 overal in België Plusformule.........................€ 112,95 vervangwagen max. 5 dagen Tweede gezinswagen........€ 58,95 -24 jaar................................€ 63,95 basisformule ................................................€ 87,95 plusformule

Basisformule Pechverhelping in België Overal in België 7 dagen op 7, 24 u op 24 Gratis sleepdienst Terugkeer naar huis

Plusformule Pechverhelping Zelfde waarborgen Gratis vervangwagen Chauffeur Thuisbrengen

Met vervangwagen Basisformule aangevuld met max. 5 dagen Thuisbrengen passagiers Bij ongeval thuisbrengen

NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 2 TABULATIES Plaatsen van tabulaties Gebruiken van tabulaties Tabs wijzigen

Format, Tabs Klikken in liniaal + Alt-toets indrukken Tab-toets Format, Tabs Tabsymbolen verslepen in liniaal

OPMAAKELEMENTEN Automatische sierlijn


Tekentje 3x tikken + enter

6


OPDRACHT 3 – ALINEA-OPMAAK 1

Open de tekst Hoofdletters.doc en volg op het blad met vermelding van de regelnummers.

2

Zet de volledige tekst in 12 pt.

3

Zet de woordafbreking aan.

4

Plaats de titel (r. 1) in Arial Black, 16 pt, tekstkleur: dark blue Zet de titel in een alineakader (kleur: plum) lijndikte 2¼ pt, arcering: rose, afstand tot de tekst boven- en onder 8 pt. Centreer de tekst in dit kader.

5

Plaats de tekst vanaf r. 2 7 in Arial Narrow, 12 pt, uitvullen.

6

Titel regel 9: Arial Black, dark blue, kader met alleen een rand bovenaan, dark blue, 1½ pt lijndikte.

7

Kopieer deze alinea-opmaak naar de regels 21, 26, 36 en 42.

8

Van regel 10 13: centreren, Arial Narrow, 11 pt, klein kapitaal, rand: dark blue, streepjeslijn, 3 pt, pattern 12,5 %.

9

Geef alle voorbeelden onder de titel (r. 9) (r. 36) een schaduwkader rond de tekst, opvulkleur: RGB(246, 182, 248); maak hiervoor gebruik van de ‘format painter’.

10 Voor de voorbeelden onder de titel (r. 21) (r. 26) (r. 42) plaats je een kader (box) rond de tekst, kleur: plum, pattern 5 % Kopieer naar de andere voorbeelden. 11 Regel 50: lettertype Jokerman, 18 pt, tekstkleur: violet, effect: Sparkle text, cursief, centreren Rand: boven en onder: blue gray, 3 pt links en rechts: een stippellijn, blue gray, 3 pt 12 Plaats in de tekst (r. 2 r. 7) een tekstvak (H: 1 cm – B: 4,5 cm), opvulkleur: light turquoise, lijnkleur: aqua, tekstomloop: square. Positie: horizontaal gecentreerd, verticaal 1,3 cm onder alinea (r. 2) tekst in Jokerman, 11 pt, (zie eindresultaat). 13 Teken een tekstvak in de marge (H: 12 cm – W: 1,5 cm) – Positie: H: –2 cm rechts van marge / V: gecentreerd t.o.v. de pagina, Opvulkleur: light turquoise, lijnkleur: aqua; Kopieer de tekst (r. 50) erin centreer en roteer de tekst. 14 Bewaar het resultaat onder hoofdletters_res


7

Oefeningen – A-Reeks MS Word 2003 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

Hoofdletter... simpel? Vanmiddag moet je de tekst inleveren voor het personeelsblad. Je had beloofd om een stukje te schrijven over de nieuwjaarsborrel. Je typt ‘Gelukkig Nieuwjaar! De nieuwjaarsborrel op 10 januari was dit jaar... Je stopt. Schrijf je Nieuwjaar wel met een hoofdletter? En nieuwjaarsborrel met een kleine letter? Je twijfelt... Wat zijn eigenlijk de regels voor het gebruik van hoofdletters? Daar zijn natuurlijk ook veel uitzonderingen op. Een samenvatting van de basisregels en probleemgevallen. Een hoofdletter gebruik je: aan het begin van de zin als uitdrukking van eerbied bij een naam in sommige afkortingen Dat klinkt simpel. Toch blijkt de praktijk iets ingewikkelder. Namen van tijdperken bijvoorbeeld, schrijf je ook met een hoofdletter. Zoals: de Middeleeuwen. Afleidingen van zo’n naam krijgen weer geen hoofdletter: middeleeuwse beelden. Maar politieke of religieuze stromingen, dagen, maanden, jaargetijden en windstreken krijgen geen hoofdletter: het communisme, het christendom, dinsdag, augustus, lente, westen. Functienamen en afdelingen Functienamen schrijf je met een kleine letter, maar afdelingsnamen met een hoofdletter. Bijvoorbeeld: assistent Financieel Beheer, directeur Algemene Zaken. Titulatuur De afkortingen van titels schrijven we allemaal met kleine letters en een punt erachter: drs., mr. dr., ir., prof. Voor hoofdletters en punten in nieuwe titels, zoals bijvoorbeeld master en bachelor, zijn nog geen eenduidige afspraken gemaakt. De schrijfwijze van de afkorting verschilt nog vaak. In ieder geval staan ze achter de naam in plaats van ervoor. Een voorbeeld van een mogelijke schrijfwijze is: Jan Peeters MA. Aardrijkskundige namen Natuurlijk krijgen ook aardrijkskundige namen een hoofdletter: Nederland, Zuid-Afrika. De moeilijkheid zit hem in afleidingen van aardrijkskundige namen, die houden hun hoofdletter: Hollandse pot, West-Europese keuken, Noord-Brabander. Feestdagen Maar hoe zit het nu met nieuwjaar en Kerstmis? Je leest het al. Alle officiële feestdagen krijgen een hoofdletter, dus ook Kerstmis. En: Pasen, Oud en Nieuw, Witte Donderdag, Pinksteren. Maar de afleidingen hiervan weer niet. Je schrijft daarom kerstavond met een kleine letter. En ook: koninginnedagfeest en paaseieren. En nieuwjaar met een kleine letter, want dat is geen officiële feestdag! Dus... Gelukkig nieuwjaar!


8


Hoofdletter... simpel? Vanmiddag moet je de tekst inleveren voor het personeelsblad. Je had beloofd om een stukje te schrijven over de nieuwjaarsborrel. Je typt ‘Gelukkig Nieuwjaar! De nieuwjaarsborrel op 10 januari was dit jaar... Je stopt. Schrijf je Nieuwjaar wel met een hoofdlet- Gelukkig Nieuwjaar! ter? En nieuwjaarsborrel met een kleine letter? Je twijfelt... Wat zijn eigenlijk de regels voor het gebruik van hoofdletters? Daar zijn natuurlijk ook veel uitzonderingen op. Een samenvatting van de basisregels en probleemgevallen. Een hoofdletter gebruik je:

Gelukkig nieuwjaar!

AAN HET BEGIN VAN DE ZIN ALS UITDRUKKING VAN EERBIED BIJ EEN NAAM IN SOMMIGE AFKORTINGEN

Dat klinkt simpel. Toch blijkt de praktijk iets ingewikkelder. Namen van tijdperken bijvoorbeeld, schrijf je ook met een hoofdletter. Zoals: de Middeleeuwen . Afleidingen van zo’n naam krijgen weer geen hoofdletter: middeleeuwse beelden . Maar politieke of religieuze stromingen, dagen, maanden, jaargetijden en windstreken krijgen geen hoofdletter: het communisme, het christendom , dinsdag , augustus , lente , westen . Functienamen en afdelingen Functienamen schrijf je met een kleine letter, maar afdelingsnamen met een hoofdletter. Bijvoorbeeld: assistent Financieel Beheer , directeur Algemene Zaken . Titulatuur De afkortingen van titels schrijven we allemaal met kleine letters en een punt erachter: drs., mr. dr., ir., prof. Voor hoofdletters en punten in nieuwe titels, zoals bijvoorbeeld master en bachelor, zijn nog geen eenduidige afspraken gemaakt. De schrijfwijze van de afkorting verschilt nog vaak. In ieder geval staan ze achter de naam in plaats van ervoor. Een voorbeeld van een mogelijke schrijfwijze is: Jan Peeters MA . Aardrijkskundige namen Natuurlijk krijgen ook aardrijkskundige namen een hoofdletter: Nederland , Zuid-Afrika . De moeilijkheid zit hem in afleidingen van aardrijkskundige namen, die houden hun hoofdletter: Hollandse pot , West-Europese keuken , Noord-Brabander .


9

Oefeningen – A-Reeks MS Word 2003 Feestdagen Maar hoe zit het nu met nieuwjaar en Kerstmis ? Je leest het al. Alle officiële feestdagen krijgen een hoofdletter, dus ook Kerstmis . En: Pasen , Oud en Nieuw , Witte Donderdag , Pinksteren . Maar de afleidingen hiervan weer niet. Je schrijft daarom kerstavond met een kleine letter. En ook: koninginnedagfeest en paaseieren . En nieuwjaar met een kleine letter, want dat is geen officiële feestdag! Dus...

Gelukkig nieuwjaar!

NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 3 RANDEN EN ARCERING (BORDERS AND SHADING) Alineakader (selecteer alinea) Tekstkader (selecteer tekst)

Format, Borders and shading Kader zal passen tussen de marges. Format, Borders and shading Kader zal passen rond de geselecteerde tekst. Werkbalk Tabellen en randen

TEKSTVAK (TEXTBOX) Tekstvak maken en opmaken


Werkbalk tekenen, knop tekstvak (textbox)

10


OPDRACHT 4 – ALINEA-OPMAAK 1

Open het document ervaring.doc en volg het blad met vermelding van de regelnummers.

2

Zet het volledige document in 12 pt.

3

Zet de woordafbreking aan (Hyphenation).

4

Gebruik voor de ganse tekst een alinea afstand voor: 6 pt en een afstand na: 3 pt.

5

Titel (r. 1) Arial black, 18 pt, rechts uitlijnen, alineakader met volle lijn links en rechts: 1½ pt, kleur: red; boven en onder: streepjeslijn, 1½ pt, kleur. Pas de kaderbreedte aan de breedte van de titel aan. Kopieer deze alinea-opmaak naar regel 16.

6

Alinea (beginregel 2): vet, cursief, links en rechts inspringen met 4 cm, uitvullen (justified), regelafstand (line spacing) 1,5.

7

Regel 9: centreren, klein kapitaal (small caps), tekstkleur: red, opmaak kopiëren naar regel 19.

8

Alinea (beginregel 4): uitvullen, verkeerd-om inspringen (Hanging) met 2 cm, rechts inspringen met 1 cm, regelafstand 1,2; afbreken (Hyphenation) onderdrukken, opmaak kopiëren naar alinea beginregel 17.

9

Alinea (beginregel 10): uitvullen, 1ste regel inspringen met 2 cm, links inspringen met 3 cm, opmaak kopiëren naar alinea (beginregel 20).

10 Alinea (beginregel 14): links inspringen met 3 cm, rechts uitlijnen. 11 Voeg een initiaal toe bij alinea (beginregel 2): aantal regels omlaag (lines to drop): 2, Bookman Old Style, Afstand tot tekst (distance from text): 0,2 cm. 12 Bewaar onder ervaring_res.


11

Oefeningen – A-Reeks MS Word 2003 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

Eerst ervaring opdoen Welk salaris mag een jonge gediplomeerde verwachten? Is het belangrijk om te onderhandelen over je salaris? Wanneer en hoe moet je onderhandelen? Enkele tips en tricks. Je hebt zopas een afspraak gemaakt voor een eerste jobinterview. Ongetwijfeld vraag je je nu al af wanneer je de bewuste vraag zult kunnen stellen: hoeveel ga ik verdienen? Een normale reactie. Tijdens je studies kreeg je almaar te horen dat je ervoor moet zorgen dat je diploma niet ondergewaardeerd wordt. Een aantal enquêtes toont echter aan dat de salarisniveaus anders liggen dan vroeger. Men spreekt van het prille begin van een economisch herstel. Een stand van zaken. Mondje dicht Het blijft moeilijk om exacte cijfergegevens over salarissen te geven. Alle headhunters en selectieverantwoordelijken bevestigen unaniem dat men beter nooit over het salaris spreekt tijdens het eerste interview, want dat geeft een slechte indruk. Wacht beter tot de vraag gesteld wordt. Pas tijdens het tweede interview kun je het onderwerp even aansnijden. Bij het aanwerven van jonge gediplomeerden spreekt men eigenlijk niet in termen van salaris, maar wel vooral van interesse voor de job, doorgroeimogelijkheden en promotiekansen. Investeren in ervaring De jonge gediplomeerde heeft veel meer baat bij de ervaring die hij opdoet in een bedrijf met een goede reputatie dan maandelijks 100 € meer op het loonbriefje te zien verschijnen. De eerste job dus als een investering in de toekomst Diverse consultants hebben salarisenquêtes uitgevoerd bij hun klanten. De enquête waarvan hier sprake werd hoofdzakelijk gerealiseerd met de medewerking van grote buitenlandse en Belgische bedrijven, met uitzondering van KMO’s. Dit gegeven is belangrijk voor interpretatie en analyse van het cijfermateriaal.

NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 4 ALINEA-OPMAAK Inspringen links, rechts, verkeerd-om (hanging), eerste regel Regelafstand Afstand boven en onder alinea Decoratieve initiaal (Drop Cap) Woordafbreking


Format, Paragraph, Indentation via liniaal (inspringtabs) Format, Paragraph, Line spacing Format, Paragraph, Space before and after Format, Drop Cap Tools, Language, Hyphenation

12


Eerst ervaring opdoen

W

elk salaris mag een jonge gediplomeerde

verwach-

ten? Is het belangrijk om te onderhandelen over je salaris? Wanneer en hoe moet je onderhandelen? Enkele tips en tricks. Je hebt zopas een afspraak gemaakt voor een eerste jobinterview. Ongetwijfeld vraag je je nu al af wanneer je de bewuste vraag zult kunnen stellen: hoeveel ga ik verdienen? Een normale reactie. Tijdens je studies kreeg je almaar te horen dat je ervoor moet zorgen dat je diploma niet ondergewaardeerd wordt. Een aantal enquêtes toont echter aan dat de salarisniveaus anders liggen dan vroeger. Men spreekt van het prille begin van een economisch herstel. Een stand van zaken. MONDJE DICHT Het blijft moeilijk om exacte cijfergegevens over salarissen te geven. Alle headhunters en selectieverantwoordelijken bevestigen unaniem dat men beter nooit over het salaris spreekt tijdens het eerste interview, want dat geeft een slechte indruk. Wacht beter tot de vraag gesteld wordt. Pas tijdens het tweede interview kun je het onderwerp even aansnijden. Bij het aanwerven van jonge gediplomeerden spreekt men eigenlijk niet in termen van salaris, maar wel vooral van interesse voor de job, doorgroeimogelijkheden en promotiekansen.

Investeren in ervaring De jonge gediplomeerde heeft veel meer baat bij de ervaring die hij opdoet in een bedrijf met een goede reputatie dan maandelijks 100 € meer op het loonbriefje te zien verschijnen. DE EERSTE JOB DUS ALS EEN INVESTERING IN DE TOEKOMST Diverse consultants hebben salarisenquêtes uitgevoerd bij hun klanten. De enquête waarvan hier sprake werd hoofdzakelijk gerealiseerd met de medewerking van grote buitenlandse en Belgische bedrijven, met uitzondering van KMO’s. Dit gegeven is belangrijk voor interpretatie en analyse van het cijfermateriaal.


13


OPDRACHT 5 – PAGINA-OPMAAK 1

Open de tekst Pensioensparen1.doc.

2

Verander de marges voor het hele document: Boven: 3 cm; Onder: 2,8 cm; Links: 3,5 cm en Rechts 2,8 cm; zet de pagina in landschap.

3

De tekst moet verticaal gecentreerd worden.

4

Wijzig de hoofdtitel in Verdana, 18 pt, vet, Klein Kapitaal en centreer.

5

Wijzig de ondertitel in Verdana, 15 pt.

6

Laat na elke alinea een witruimte van 12 pt.

7

Laat de tekst onder de titels uitvullen.

8


9

Plaats het spaarvarkentje zowel horizontaal als verticaal in het midden van de tekst, vergroot proportioneel naar breedte 7 cm, plaats achter de tekst, Afbeelding bijstellen: Helderheid 40 %, Contrast 80 %.

10 De auteur komt tegen de rechtermarge in een TimesNewRoman, 10 pt, cursief. 11 Bewaar als Pensioensparen1.

NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 5 PAGINA-OPMAAK Marges wijzigen Verticaal uitlijnen Afdrukstand wijzigen Afbeeldingen positioneren, proportioneel vergroten/verkleinen, bijstellen (helderheid, contrast)


File, Page setup, Margins File, Page setup, Layout, Vertical alignment File, Page setup, Margins, Orientation rechtsklikken op de illustratie, Format Picture, tabblad Size (vergroten/verkleinen) tabblad Layout, Advanced (positie) tabblad Picture (kleuren aanpassen)

14

PENSIOENSPAREN: DE VOOR- EN NADELEN Wie een appeltje voor de dorst opzij wil zetten, doet best mee aan pensioensparen. Wat moet u daar allemaal over weten ? Fiscaal is pensioensparen best aantrekkelijk. Dat heeft vooral te maken met de belastingvermindering waarop u recht heeft wanneer u aan pensioensparen doet. Die vermindering wordt eenvoudig berekend: men neemt het bedrag van de pensioenstorting die u heeft gedaan en dat bedrag wordt vermenigvuldigd met uw verbeterde gemiddelde aanslagvoet. Die verbeterde gemiddelde aanslagvoet varieert naargelang uw inkomen, maar ligt voor iedereen tussen 30 en 40 procent. Het belastingvoordeel dat op deze manier wordt berekend, wordt op uw belastingaanslagbiljet verrekend. Ofwel wordt het bedrag in mindering gebracht van wat u nog moet bijbetalen, ofwel wordt het gewoon teruggestort. Concreet wil dat dus zeggen dat de fiscus 30 tot 40 procent van uw storting het jaar nadien terugbetaalt. Spijtig genoeg krijgt u dat cadeautje echter slechts op een beperkte som. De maximale premie die aanleiding kan geven tot dat fiscale voordeel werd geplafonneerd op 590 euro per jaar en per persoon. Maar voor wat, hoort wat. Als u dat cadeautje van de fiscus aanneemt dan moet u later belastingen betalen op uw bijeengespaarde kapitaal. Die belasting wordt de taks op het langetermijnsparen genoemd. Deze taks wordt in principe geheven tijdens het jaar dat u uw zestigste verjaardag viert (bent u evenwel pas na uw 55ste beginnen sparen, dan wordt de taks pas aangerekend wanneer u het geld opneemt of uiterlijk op de tiende verjaardag van het contract). Het tarief van deze belasting bedraagt 10 procent van het opgebouwde kapitaal (16,5 procent voor de kapitalen opgebouwd met stortingen die dateren van voor 1993). Let wel op: deze belasting wordt niet berekend op uw werkelijke kapitaal maar op een fictief eindkapitaal. Om het belastbare bedrag te berekenen worden de stortingen die u heeft verricht opgerent tegen 4,75 procent per jaar (6,25 procent op de stortingen die dateren van voor 1992). Behaalde u gemiddeld een hoger rendement dan dit fictief bepaalde percentage dan zal uw werkelijke pensioenkapitaal dus groter zijn dan het kapitaal waarop u belasting moet betalen. In dat geval ontvangt u een stuk van het geld belastingvrij. Met deze taks heeft u de finale eindbelasting betaald op uw pensioentegoed. Vraagt u het kapitaal later op dan worden er dus geen extra belastingen meer afgehouden. Deze regeling maakt pensioensparen voor zestigplussers wondermooi. Stort u na uw zestigste nog verder op uw pensioenspaarrekening (dat mag maximum tot uw 65ste verjaardag) dan geniet u nog wél van het belastingvoordeel naar aanleiding van de storting maar betaalt u geen bijkomende eindbelasting meer. Frida Deceunynck


OPDRACHT 6 – PAGINA-OPMAAK 1


2


3

Laat na elke alinea een witruimte van 12 pt.

4

Zet de hoofdtitel ‘Pensioensparen: spreid…’ in Verdana, 18 pt, centreer.

5

Wijzig de ondertitel ‘Het is in ons land…’ in Verdana, 15 pt.

6

Zet de tekst na de titels in Verdana, 11 pt, uitvullen, regelafstand 1,6.

7

Neem voor ‘Pensioenspaarfonds’ (in vet) en voor ‘Profiteren van koersdalingen’ (in vet) een nieuwe pagina.

8

Alinea 1 ‘Januaristortingen…’ komt in 2 kolommen die even breed zijn met een lijn ertussen.

9

Alinea 2 (2de pagina) komt in 3 kolommen: kolom 1 is 4,5 cm breed; kolom 2 is 4 cm breed, de witruimte tussen de kolommen is 0,5 cm. Zet een lijn tussen de kolommen. Zet deze tekst in 8 pt.

10 Alinea 3 (3de pagina) komt in 2 kolommen waarvan de eerste 7 cm breed is en de witruimte tussen de kolommen 1 cm. 11 Breng de tekstkolommen steeds in evenwicht. 12 Breng volgende voettekst aan (cursief, TNR, 12 pt): waarbij x en y automatische waarden zijn.

Voornaam en naam

Kolommen

pagina x van y

NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 6 PAGINA-OPMAAK Een nieuwe pagina beginnen Tekstkolommen maken Kolommen in evenwicht brengen (even lang maken) Koptekst en Voettekst


Ctrl + Enter Format, Columns Standaardwerkbalk, knop Columns Insert, Break, Continuous View, Header and Footer

16

Pensioensparen: spreid uw stortingen doorheen het jaar Het is in ons land een goed ingeburgerde gewoonte: pensioensparen gebeurt in december, en nog liefst op het einde van de maand. Maar zouden we niet beter ons pensioengeld al in het begin van het jaar storten? Januaristortingen

Pensioensparen

Door in januari te storten, voorkomt

op het einde van het jaar is niet zo

u dat u belasting betaalt op interes-

verstandig. Op die manier beperkt u

ten die u niet heeft ontvangen. En

immers het rendement van uw pen-

bovendien verhoogt u op die manier

sioengeld, maar niet de eindbelasting

uw rendement. Stel dat u 590 euro

die u op uw zestigste verjaardag zal

heeft gestort op 1 januari 2002 en

moeten betalen. Voor het berekenen

dat u dat geld gedurende tien kalen-

van de eindbelasting gaat men er

derjaren laat staan. Dan heeft u op 1

immers van uit dat het geld elk jaar

januari 2012 een som van 938,40

een rendement van 4,75 procent

euro vergaard ( bij een rendement

heeft opgebracht, dus ook tijdens het

van 4,75 procent per jaar). Heeft u

jaar van de storting. Stort u pas in

de storting van het jaar 2002 pas op

december, dan is de kans echter wel

31 december gedaan, dan heeft u op

heel erg klein dat het geld in dat jaar

1 januari 2009 slechts 895,86 euro

ook effectief 4,75 procent hééft op-

vergaard. Terwijl u toch op hetzelfde

gebracht. Zo wordt belast op een

eindkapitaal

rendement dat u onmogelijk heeft

voorbeeld verdient u ongeveer de

kunnen behalen. Zo bekeken is het

helft van de eindbelasting (10 pro-

dus verstandiger om al meteen in ja-

cent van 938,40 euro) terug met het

nuari uw pensioenstorting te doen.

rendement dat u extra verdient door

En voor wie een pensioenverzekering

te storten op 1 januari.

wordt

belast.

In

dit

heeft, is dat ook ongetwijfeld zo.

Voornaam en naam

Kolommen

pagina 1 van 3

Pensioenspaarfonds Heeft u

en dat de inventariswaarde

krabbelen, dan had u best op 1 juli gekocht.

gekozen

pensi-

van de deelbewijzen van

Maar spijtig genoeg kan niemand de toe-

oenspaarfonds zonder rende-

uw pensioenfonds tussen 1

komst voorspellen op de beurs. Welk mo-

mentswaarborg,

januari

december

ment het ideale koopmoment is, valt dus

januaristorting echter niet al-

zwaar onderuit gaat. Dan

onmogelijk exact op voorhand te bepalen.

tijd beter dan een december-

had u uw storting uiteraard

Maar er bestaat wél een eenvoudige strate-

storting. Uw geld wordt dan

beter op 31 december ge-

gie die in de praktijk de beste resultaten op-

immers voor het grootste deel

daan. Stijgt de beurs daar-

levert voor wie jaar na jaar aan pensioenspa-

belegd in aandelen. En nie-

entegen dan is 1 januari

ren doet. En die bestaat erin om elke maand

mand weet hoe de aandelen-

het ideale koopmoment. En

één twaalfde van de totale som te betalen,

koersen zullen evolueren tij-

zakt de beurs naar een

hetzij 49,17 euro per persoon of 98,33 euro

dens dat jaar. Stel bijvoorbeeld

dieptepunt op 1 juli om

in een gezin met twee pensioenspaarders.

dat het slecht gaat op de beurs

daarna

voor

een

dan

is

Voornaam en naam

een

en

31

weer

omhoog

te

Kolommen

pagina 2 van 3

Profiteren

koersdalingen

van fonds X een waarde van 176 frank

Stort u elke maand systematisch

per deelbewijs. In 1997 was de waarde

één twaalfde van het jaarbedrag

van een deelbewijs opgelopen tot 641

voor uw pensioenfonds, dan be-

frank. Een eenvoudige berekening leert

perkt u de risico's en behaalt u te-

snel dat het gemiddelde jaarlijkse ren-

vens

rendement.

dement daarmee uitkomt op 16,65 pro-

Het mooie van dit systeem is bo-

cent. Lang niet mis. Had u echter sys-

vendien dat u op die manier niet

tematisch elke maand deelbewijzen ge-

alleen de schade beperkt die uw

kocht van het fonds, telkens voor een

portefeuille

tijdens

vast bedrag, dan zou u aan het einde

een koersdaling, maar dat u zelfs

van de rit gemiddeld een jaarlijks ren-

voordeel uit haalt uit de koersda-

dement behaald hebben van 19,97 pro-

lingen die zo nu en dan voorko-

cent. Ruim 3 procent extra dus, enkel

men. Telkens de koersen dalen,

omdat u van iedere koersdaling heeft

koopt u immers bij tegen lagere

geprofiteerd. Maandelijks storten is voor

koersen. Of met andere woorden:

pensioensparen via een pensioenspaar-

voor

bedrag

fonds dan ook de allerbeste strategie op

krijgt u meer deelbewijzen van uw

lange termijn. En in de praktijk is dat

pensioenfonds. En daar profiteert u

ook eenvoudig toe te passen. Geeft u

van wanneer de koersen terug stij-

aan uw bank de opdracht om maande-

gen. Dat alles maakt dat gespreid

lijks 49,17 euro over te hevelen naar uw

pensioensparen in de praktijk op

pensioenfondsrekening, dan zal die dat

lange termijn de beste strategie is.

met plezier voor u doen. De bank bere-

Zo speelt u optimaal in op elke

kent dan automatisch hoeveel deelbe-

koersdip. Volgend voorbeeld toont

wijzen (of stukken ervan) u daarmee

duidelijk aan tot welke wonderlijke

elke maand kan kopen. Uw pensioen

resultaten gespreid beleggen kan

kan er alleen maar wel bij varen.

een

van

behoorlijk

kan

hetzelfde

oplopen

belegde

leiden. In 1988 had één deelbewijs

Voornaam en naam

Kolommen

pagina 3 van 3


OPDRACHT 7 - PAGINA-OPMAAK 1


2


3

Zet dit document in landscape (liggend) met volgende marges: boven: 3 cm; onder: 3 cm; links: 4 cm en rechts: 2,3 cm.

4

Wijzig de hoofdtitel ‘Laat uw werkgever…’ in Verdana, 18 pt, centreer.

5

Wijzig de ondertitel ‘Heeft u zich…’ in Verdana, 15 pt, uitvullen.

6

De tekst onder de titels wijzigen in Times New Roman, 12 pt, regelafstand 1,2, uitvullen.

7

Neem voor ‘Waarborgen’ (in vet) een nieuwe pagina.

8

Alinea ‘Fiscaal vriendelijk…’ komt in 2 gelijke kolommen met een afstand van 1 cm tussen de kolommen.

9

Pagina ‘Waarborgen…’ in Portrait (staand) in 2 kolommen met een afstand van 1 cm tussen de kolommen met een lijn ertussen.

10 Het woord Waarborgen centreren boven de 2 kolommen. Laat na dit titeltje een witruimte van 24 pt, TNR, 14 pt, Vet. 11 Zorg ervoor dat de kolommen in evenwicht zijn. 12 Voeg onderaan de pagina de volgende voettekst toe: Pensioensparen

pagina x

Opgelet de voettekst moet aan volgende criteria voldoen: Pensioensparen moet tegen de linkermarge en het Paginanummer moet tegen de rechtermarge staan zowel voor pagina 1 als 2. TNR, 9 pt, cursief, kaderlijn boven ½ pt, zwart.

NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 7 PAGINA-OPMAAK Afdrukstand wijzigen Sectie-einde invoegen doorlopend (continuous) nieuwe pagina (next page) Titel boven kolommen centeren Verschillende voettekst per sectie


File, Page Setup Insert, Break

titel selecteren in één kolom plaatsen en centreren Werkbalk Kop- en Voettekst, knop ‘Same as previous’ (Koppeling naar vorige) uitschakelen. 20

Laat uw werkgever sparen voor uw pensioen Heeft u zich al eens afgevraagd wat het een werkgever kost om zijn werknemer elke maand een nettoloon van 1.500 euro uit te betalen ? Tegenover dat bescheiden bedrag staat een totale loonkost van meer dan 4.000 euro. Het verschil tussen beide bedragen gaat op aan allerlei fiscale en parafiscale heffingen. Fiscaal vriendelijk Alternatieve beloningsvormen vinden die minder zwaar belast worden, is echter geen sinecure. Maar er is er minstens één dat best de moeite loont : laat uw werkgever meesparen voor uw pensioen. Daar zal u later geen spijt van hebben. En bovendien scheelt het een pak aan belastingen. De wetgever tekende voor groepsverzekeringen en pensioenfondsen immers een speciaal fiscaal gunstregime uit. Loon uitbetaald onder de vorm van een groepsverzekeringspremie ontsnapt bijna volledig aan de loodzware fiscale en parafiscale druk op lonen, zowel bij de werkgever als bij de werknemer. Laat ons even overlopen hoe het precies in elkaar zit. Betaalt uw werkgever elke maand een premie voor uw extralegaal pensioen, dan wordt die premie voor u als werknemer niet tot het belastbare loon gerekend. Op groepsverzekeringspremies zijn dan ook noch inkomstenbelastingen, noch socialezekerheidsbijdragen verschuldigd. En ook de werkgever betaalt hierop nauwelijks 'werkgeversbijdragen'. Enkel een bescheiden verzekeringstaks moet hierop wor-

Pensioensparen

den betaald. Volledigheidshalve moet wél worden vermeld dat de werknemer later belast wordt op het kapitaal dat met de premies werd opgebouwd en dat hij bij zijn pensionering meekrijgt van de verzekeraar. Op dat moment gaat de fiscus met ongeveer 20 procent van het pensioenkapitaal aan de haal. Maar al bij al blijft dat een matige belastingdruk. Het grote voordeel bestaat er dus uit dat van iedere 100 euro die de werkgever aan een pensioenplan spendeert, ongeveer 90 procent kan worden belegd. Enkel de verzekeringstaks en de kosten van de verzekeraar gaan verloren. Wordt diezelfde 100 euro daarentegen aan het gewone loon van de werknemer gespendeerd, dan blijft er na alle fiscale en parafiscale heffingen, geen 40 euro meer over. Een pensioen opgebouwd via de groepsverzekering valt daarom heel wat rianter uit dan een pensioen opgebouwd met zwaarbelast loon. Fiscaal gaat er dan ook niets boven een groepsverzekering. U ontvangt het loon weliswaar wat later, maar nagenoeg onbelast én inclusief een mooi rendement.

pagina 1

Waarborgen Psychologisch scoort deze verloningsvorm echter doorgaans een pak minder. De meeste werknemers zien hun groepsverzekering niet als een spaarpot die voor hen op fiscaalvriendelijke wijze wordt volgestopt door hun werkgever, maar eerder als een abstracte verzekering die hen hooguit later nog iets oplevert. En dat is ook niet verwonderlijk: de informatie die aan de werknemers wordt gegeven over de groepsverzekering behelst vaak niet meer dan een troebel cijferverslag per jaar met enkele weinigzeggende cijfers over de stand van zaken. Een groepsverzekering wint echter al snel aan aantrekkelijkheid wanneer de werknemer zélf mee kan beslissen over de waarborgen die verzekerd worden. Niet iedereen heeft op dat vlak immers dezelfde wensen en behoeften. Alleenstaande werknemers bijvoorbeeld geven er wellicht de voorkeur aan de premie hoofdzakelijk aan te wenden voor de opbouw van een pensioen. Maar wie kinderen heeft, stelt waarschijnlijk ook prijs op een overlijdensdekking om zijn gezin ook na zijn overlijden te verzekeren van de nodige inkomsten. En ook op andere punten kan de inbreng van de werknemer de betrokkenheid vergroten. Wenst

Pensioensparen

die dat de premie in aandelen wordt belegd of kiest hij liever voor een gegarandeerd rendement? Kan u hierover als werknemer mee beslissen, dan beschouwt u het geld al sneller als uw eigen spaarpot. En dat is mogelijk. Steeds vaker worden groepsverzekeringen afgesloten op basis van het zogenaamde cafetariaconcept, waarbij de personeelsleden zelf hun menu (pensioen, overlijden, hospitalisatie, _.) kunnen samenstellen en zo nu en dan aanpassen. Wordt daarentegen, zoals in het oude systeem, alles voor de werknemer geregeld, dan blijft de groepsverzekering veelal een weinig concreet voordeel dat geregeld werd door een paternalistische werkgever. Maar zelfs al werkt uw werkgever nog met een klassieke groepsverzekering waarbij u niets of nauwelijks iets in de pap te brokken heeft, dan nog is een extralegaal pensioen een niet te onderschatten voordeel. Want het geld dat uw werkgever spaart voor uw pensioen, is ongeveer tweemaal zoveel waard als het geld dat u zelf opzij zet voor later. Misschien is het toch nog zo dwaas niet om bij volgende loononderhandelingen eens een extra bijdrage voor het pensioenplan op het agenda te zetten.

pagina 2


OPDRACHT 8 - TABELLEN 1

Voeg een tabel in van 3 kolommen en 2 rijen.

2

Typ hierin de volgende gegevens in Arial, 12 pt (via tab naar volgende cel en in de laatste cel wordt via tab automatisch een rij toegevoegd).

Gedeelte van het nettoaandeel in euro Van 0,01 50.000,01 Boven de 250.000,00 3

Tarief in % Tot 50.000,00 250.000,00

3 9 27

Wijzig de breedte van: Kolom A in exact 4,5 cm; Kolom B en C exact 3,5 cm.

Gedeelte van het nettoaandeel in euro Van 0,01 50.000,01 Boven de 250.000,00

Tarief in % Tot 50.000,00 250.000,00

3 9 27

4

Wijzig de hoogte van rij 1 in exact 1,5 cm.

5

Wijzig de rechtercelmarge in 0,3 cm voor de rijen 3, 4, 5 en laat deze gegevens rechts uitlijnen. Tarief in %

Gedeelte van het nettoaandeel in euro Van

Tot 0,01

50.000,00

3

50.000,01

250.000,00

9

Boven de 250.000,00 6

27

Voeg cellen A1 en B1 samen. Voeg cellen A5 en B5 samen.


23

Oefeningen – A-Reeks MS Word 2003 7

Laat de inhoud van rij 1 en rij 2 zowel verticaal als horizontaal centeren. Rij 1: 16 pt, vet. Rij 2: 10 pt Kolom 3: centreer de cijfergegevens

Gedeelte van het nettoaandeel in euro Van

Tarief in %

Tot

0,01 50.000,00 50.000,01 250.000,00 Boven de 250.000,00 8

3 9 27

Voeg bovenaan de tabel een rij toe. Maak van deze rij één cel en typ de titel in Arial, 16 pt.

Rechtstreekse erfgenamen Gedeelte van het nettoaandeel in euro Van

Tarief in %

Tot

0,01 50.000,00 50.000,01 250.000,00 Boven de 250.000,00 9

3 9 27

Geef de buitenrand een koordlijn, dikte 3 pt. Vulkleur van rij 1, 2 en 3 is geel, de volgende rijen in licht grijs 20 %.

10 Maak de lijn onder ‘Tarief in %’ onzichtbaar. Maak de lijn onder de titel (rij 1) 3 pt dik. 11 Centreer de tabel zowel horizontaal als verticaal t.o.v. de pagina.


Tarief in %

Tot

0,01 50.000,00 50.000,01 250.000,00 Boven de 250.000,00

3 9 27

12 Zet onder deze tabel na één vrij regel een identieke tabel met gegevens tussen broers en zussen. (zie volgende pagina) 13 Voeg een hoofdtitel toe boven de tabellen Successierechten in Vlaanderen in Arial, 20 pt, vet, centreer, 4 vrije regels tussen titel en tekst. Werkgroep Computervaardigheden Academiejaar 2005 - 2006

24


Successierechten in Vlaanderen


Tarief in %

Tot

0,01 50.000,00 50.000,01 250.000,00 Boven de 250.000,00

3 9 27

Tussen broers en zussen Gedeelte van het nettoaandeel in euro Van

Tot

0,01 50.000,00 50.000,01 250.000,00 Boven de 250.000,00


Tarief in % 30 55 65

25


NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 8 TABELLEN Tabel invoegen

Rij toevoegen Rij, kolom toevoegen of verwijderen

Kolombreedte wijzigen Rijhoogte wijzigen Gegevens in cellen uitlijnen Randen en opvulling wijzigen Titel boven tabel tikken Cellen samenvoegen

Tabel positioneren Gegevens verticaal in cel centreren


Table, Insert, Table Standaardwerkbalk, knop Insert Table Table, Draw Table Werkbalk Tables and Borders, knop Draw Table Cursor in laatste cel, tabtoets Table, Insert Table, Delete Kolom of rij selecteren, rechtermuisknop, Insert Row/Column Rechtsklikken op tabel, tabeleigenschappen, tabblad kolom Rechtsklikken op tabel, tabeleigenschappen, tabblad rij Werkbalk Tables and Borders, knop uitlijnen Selecteer, Format, Borders and shading Werkbalk Tables and Borders Cursor in eerste cel links bovenaan en druk op Enter, tik de tekst Cellen selecteren, Table, Merge cells cellen selecteren, werkbalk Tables and Borders, Merge cells Table, Table properties, tabblad table, alignment Table, Table properties, tabblad cel, vertical alignment

26



Open Uitvindingen van speelgoed.doc.

2

Converteer de lijst naar een tabel. De titel wordt niet opgenomen in de tabel.

3

Breedte van de kolommen aanpassen aan het breedste gegeven.

4

Voeg bovenaan de tabel een rij toe, voeg de cellen samen en zet hierin de titel.

5

Wijzig voor de ganse tabel het lettertype in Arial, 11 pt.

6

Elke rij heeft exact een hoogte van 0,6 cm en de titelrij is exact 1 cm hoog.

7

Alle gegevens worden verticaal gecentreerd binnen de cellen.

8

Centreer de informatie uit rij 1 en 2 horizontaal en zet in vet.

9

De kolommen krijgen een opvulkleur: licht blauw, licht geel en roze.

10 De buitenrand van de tabel: donkerblauw, 3 pt. 11 De tabel wordt horizontaal gecentreerd. 12 Bewaar als Uitvindingen van Speelgoed_res.doc. Uitvindingen van Speelgoed Jaartal 1900 1926 1931 1933 1933 1948 1954 1956 1959 1962 1974 1975 1982

Spel Meccano Jojo Flipperkast Scrabble Monopoly Frisbee Lego Go-carts Barbie-pop Skateboard Playmobil Rubik-kubus Trivial Pursuit

Uitvinder Hornby F. Duncan D.F. Mall R.T. Butts A. Darrow Ch. Morris F. Christiansen Mattel Munoz en Edwards Beck H. Rubik E. Haney en Abbott

NIEUWE FUNCTIE IN OPDRACHT 9 TABELLEN Tekst naar tabel converteren Werkgroep Computervaardigheden Academiejaar 2005 - 2006

Table, Convert 27


OPDRACHT 10 - TABELLEN Open Vrouwenkiesrecht.doc en converteer de lijst naar een tabel (zonder titel).

2

Volledige tabel in Arial, 11 pt, alle gegevens verticaal centreren.

3

Verander de kolommen van plaats.

4

Kolom 1: exact 3 cm breed, kolom 2: exact 5 cm, hoogte elke rij: 0,6 cm.

5

Sorteer de tabel volgens jaartal waarbij het recentste jaartal bovenaan staat.

6

Voeg links een kolom toe van 3 cm en voeg alle cellen samen. Plaatst hier de titel in Arial, 20 pt, schaduwletters, letterafstand verbreed met 2 pt en gecentreerd.

7

De buitenrand van de tabel heeft een lijndikte van 3 pt.

8

De tabel wordt horizontaal gecentreerd.

VROUWENKIESRECHT

1


1971

Zwitserland

1959

Marokko

1959

Tunesië

1948

Israël

1948

België

1947

Bulgarije

1947

China

1945

Italië

1945

Japan

1945

Hongarije

1944

Frankrijk

1940

Canada

1934

Turkije

1928

Groot-Brittannië

1920

Verenigede Staten

1919

Nederland

1919

Zweden

1919

Polen

1918

Duitsland

1918

Oostenrijk

1917

Rusland

1915

Denemarken

1913

Noorwegen

1906

Finland

1893

Nieuw-Zeeland 28



Open Analfabetisme in de wereld.doc.

2

Verwijder de eerste rij.

3

Zet de titels in vet.

4

Kolombreedte aanpassen aan breedste gegeven.

5

Zet de rechter celmarge voor de cijfergegevens op 0,4 cm.

6

Alle cijfergegevens rechts uitlijnen.

7

Zet de lijn onder de rij Europa in dikte 3 pt.

8

Plaats een dubbele kader (dik-dun) rondom de tabel in lijndikte 3 pt.

9

Rij Wereld krijgt opvulkleur 25 % grijs.

10 Voeg een bijschrift bij deze tabel: wijzig het label in “Tabel”. Positie van het bijschrift is onderaan. 11 Bewaar als Analfabetisme_res.doc. Werelddeel Mannen Vrouwen Afrika 42,9 % 62,3 % Azië 24,2 % 44,8 % Amerika 9,5 % 11,7 % Oceanië 7,8 % 9,1 % Europa 1,6 % 3,1 % Wereld 20,3 % 34,1 % Tabel 1: analfabetisme 1990

NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 10 EN 11 TABELLEN Kolom of rij verplaatsen Tekstrichting wijzigen Sorteren

Rij of kolom verwijderen Celmarges wijzigen Bijschrift bij een tabel


Kolom of rij selecteren, knippen, cursor verplaatsen, kolom of rij plakken Werkbalk Tables and Borders, knop Tekstrichting wijzigen Gegevens selecteren, Tables, Sort Werkbalk Tables and Borders, knoppen oplopend en aflopend sorteren Rij of kolom selecteren, Table, Delete Selecteer de cellen, rechtsklikken, Properties, Cells, Options Insert, Caption

29


OPDRACHT 12 - TEKENEN 1

Open een blanco pagina.

2

Teken links bovenaan een ellips (vulling rood, rand geen / H: 3 cm, B: 6 cm).

3

Teken naast de ellips een rechthoek (vulling blauw, rand geen / H: 3 cm, B: 6 cm).

4

Teken onder deze vlakken een driehoek (vulling groen, rand geen / H: 5 cm, B: 5 cm).

5

Verplaats de rechthoek zodat deze de ellips half overlapt.

6

Verplaats de driehoek zodat deze de ellips en de rechthoek bedekt.

7

Breng de ellips naar de voorgrond.

8

Zet de rechthoek tussen de driehoek en de ellips.

9

Groepeer de drie vlakken.

10 Plaats dit object:

H: gecentreerd tussen de marges V: tegen de bovenmarge

11 Teken onder dit object drie rechthoeken van gelijke breedte en verschillende hoogte; roteer deze vlakken samen met 45°;


30

Oefeningen – A-Reeks MS Word 2003 12 Kies bij ‘Autovormen’ (AutoShapes) voor ‘Lijnen’ (Lines) en teken volgende vormen.

13 Kies bij ‘Autovormen’ (Autoshapes) voor ‘Toelichtingen’ en teken volgende vormen. Maak telkens een kopie en roteer. Gebruik een raster om gemakkelijk te tekenen en te positioneren. 7 6

8

5

1

2

4 3 Werkgroep Computervaardigheden Academiejaar 2005 - 2006

31


NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 12 TEKENWERKBALK Vorm of tekenobject maken Afmetingen en positie van objecten wijzigen Volgorde van objecten wijzigen Objecten groeperen Kleur van rand en opvulling wijzigen Objecten roteren Gebruik van raster


Knop rechthoek, ovaal, lijn, autovorm Rechtsklikken op object (op rand), Format Autoshape (Autovorm opmaken) Rechtsklikken op object, Order (Volgorde) Objecten selecten (via shift of rond objecten slepen), rechtsklikken, Group (Groeperen) Via knop Fill color, Line color Rechtsklikken, Format Autoshape Knop Draw, Grid (Raster)

32


OPDRACHT 13 - OPMAAKPROFIELEN Om het eindresultaat van deze oefening te bekijken kan je het PDF-bestand ‘Honden res.pdf’ openen via ‘Deze Computer’ (My Computer). Aan het einde van deze oefening vind je afdruk van pagina 1. 1

Open de tekst honden.doc.

2

Pas volgende opmaakprofielen toe op de tekst: Kop 1 (Heading 1) De populairste hondenrassen Kop 2 (Heading 2)

Jachthonden I Jachthonden II Herdershonden Gezelschapshonden

Kop 3 (Heading 3)

Bracco Italiano Duitse Staande Hond Ierse Setter Golden Retriever Labrador Retriever Afghaanse Windhond Beagle Bloedhond Dashonden Ierse Wolfhound Bearded Collie Belgische Herdershonden Border Collie Duitse Herdershond Bobtail Pyreneese Berghond Chihuahua Maltezer Pekingees Mopshond Yorkshire Terrier

3

Maak de documentstructuur zichtbaar op het scherm via de knop ‘documentstructuur’ (Document Map).

4


5

Wijzig de opmaak van de tekst door in de opmaakprofielen volgende wijzigingen aan te brengen:


33

Oefeningen – A-Reeks MS Word 2003 Standaard (Normal) Arial, uitvullen (Justified) Kop 1 (Heading 1): Arial, 20 pt, vet (Bold), Hoofdletters (All Caps), letterafstand verbreed (Expanded) met 1 pt, tekstkleur: violet, centreren, afstand voor (Space Before) 0 pt na (After) 12 pt, Bij volgende alinea houden (Keep with next). Kop 2 (Heading 2): Arial, 14 pt, vet (Bold), Klein Kapitaal (Small Caps), tekstkleur: blauwgrijs (Bluegray), centreren, Afstand voor (Space Before) 12 pt na (After) 3 pt, Bij volgende alinea houden (Keep with next), Rand (Border): Boven (Top) (Enkel (Single Solid), blauwgrijs (Blue-gray), 1,5 pt), Onder (Bottom): (Enkel (Single Solid), blauwgrijs (Blue-gray), 1,5 pt) Kop 3 (Heading 3): Arial, 13 pt, vet (Bold), tekstkleur: violet, inspringen (Indent) links 4 cm, rechts 4 cm, centreren, Afstand voor (Space Before) 24 pt na (After) 3 pt, Bij volgende alinea houden (Keep with next), Rand (Border): Boven (Top): (Enkel (Single Solid), violet, 1,5 pt) 6

Maak een nieuw opmaakprofiel met de naam ‘schouderhoogte’, geef het volgende opmaak en pas dit profiel toe op alle alinea’s die beginnen met ‘Schouderhoogte …’: Schouderhoogte: standaard + 8 pt, vet (Bold), tekstkleur: violet, centreren, Bij volgende alinea houden (Keep with next).

7

Bewaar het resultaat in je eigen drive onder de naam Honden.doc.

NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 13 OPMAAKPROFIELEN Opmaakprofiel gebruiken Opmaakprofiel wijzigen Nieuw opmaakprofiel maken


Cursor in alinea, in standaardwerkbalk, keuzelijst opmaakprofielen Format, Styles, in taakvenster opmaakprofiel wijzigen Format, Styles, New, kenmerken toekennen of Kenmerken aan alinea toekennen, alinea selecteren, in taakvenster Styles, New

34

Oefeningen – A-Reeks MS Word 2003 Eindresultaat – pagina 1

Schermafdruk: eerste pagina opdracht 13 Opmaakprofielen


35


OPGAVE 14 - INHOUDSOPGAVE Om het eindresultaat van deze oefening te bekijken kan je het PDF-bestand ‘Inhoud res.pdf’ openen via ‘Deze Computer’ (My Computer). 1

Open de tekst Inhoud.doc. Deze tekst is opgemaakt met opmaakprofielen.

2

Voeg een blanco pagina toe vóór pagina 1 via ‘Ctrl + Enter’.

3

Tik op de eerste pagina de titel ‘Inhoudsopgave’ (opmaakprofiel: standaard (Normal)).

4

Voeg een automatische inhoudsopgave toe onder deze titel: Kies de opmaak ‘Van sjabloon’ (Formats: From template), 3 niveaus (levels) opnemen, paginanummers weergeven (Show page number), rechts uitlijnen (Right align page numbers). Wijzig de opmaakprofielen van de inhoudsopgave: Inhopg 1 (TOC 1): Arial, 12 pt, vet Inhopg 2 (TOC 2): Arial, 10 pt, Afstand voor 6 pt na 3 pt (niet inspringen) Inhopg 3 (TOC 3): Arial, 8 pt, (geen insprong).

5

Kop 1 mag niet getoond worden in de inhoudsopgave.

6

Geef de titel ‘Inhoudsopgave’ het opmaakprofiel ‘Kop 1’ (Heading 1).

7

Bewaar het resultaat onder de naam ‘Inhoud.doc’ in je eigen directory.

Schermafdruk: inhoudsopgave opdracht 14


36


NIEUWE FUNCTIES IN OPDRACHT 14 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave genereren Opmaak wijzigen

Niveau verbergen


Insert, Reference, Index and Tables, Table of contents Opmaakprofielen van inhoudstafel wijzigen Cursor in inhoudsopgave, Insert, Reference, Index and Tables, Customize, wijzig de opmaakprofielen Insert, Reference, Index and Tables, Options: Wis het niveaunummer bij het niet te vermelden niveau

37

OPDRACHT 1 - TEKSTOPMAAK

Recommend Documents