OP WEG NAAR PASEN
Een leesrooster voor de lijdenstijd Ichthuskerk Amersfoort 2011
Symbolische schikkingen in de veertigdagentijd Veertigdagentijd, tijd van bezinning en inkeer en toeleven naar Pasen. Paars, de liturgische kleur voor deze dagen zal centraal staan in de schikkingen. Elke zondag zal er weer een symbolisch stuk zijn waarvan de uitleg op het L&M blad wordt vermeld. Het vaste punt in de schikkingen is een hart van berkentakken wat wil uitbeelden dat Jezus zichzelf volkomen heeft gegeven voor een ieder van ons.
Inleiding Een leesrooster voor de lijdenstijd Wie iets goed wil doen, bereidt zich voor – op een ontmoeting, een gesprek, een examen, een feest. Je probeert je er op in te stellen. Dat vergt enige inspanning. Vooral als je er bij betrokken bent, zet je je daarvoor in. Zo is er ook voorbereiding op Pasen nodig – het oudste en hoogste feest van de kerk. Daar zijn 40 dagen voor ingeruimd. Dagen van inkeer, bezinning en daardoor ook hoop en vreugde. Dagen waarin we proberen een beetje dichter bij het grote geheim van verzoening en verlossing te komen en dat ons persoonlijk eigen te maken en te beleven. De diepte van wat de Heiland voor ons heeft willen doorstaan, kunnen we nooit ten volle peilen. Maar het resultaat daarvan mogen we wél kennen: het is een wonder iets te mogen proeven van verlossing en vernieuwing. Evenals in vorige jaren wil dit boekje een handreiking zijn op de weg naar Pasen – een weg door lijden naar heerlijkheid. Wat de keuze voor de lezingen betreft : Voor de zondagen sluiten we ons aan bij de oud-kerkelijke psalmlezingen. Het lijdensevangelie lezen we 3 dagen per week zoals Markus ons dat overlevert. Voor de dinsdagen grijpen we terug op de Jesaja-profetieën over de 'knecht van de HEER'. Midden in de week vraagt een psalm onze aandacht; vanaf de tweede week is dat één van de grote Hallel-liederen die rond het joodse Pesachfeest gereciteerd worden en die Jezus met zijn leerlingen aan de Pesachmaaltijd gezongen heeft. Op de laatste dag van de week geven we aandacht aan de diepgaande bezinning op de betekenis van het offer van Christus zoals dat ter bemoediging in de brief aan de Hebreeën is opgeschreven. Tekeningen, liederen, gedichten en verwerkingsmogelijkheden voor kinderen en jongeren zijn ook opgenomen. En bij elke week staat de vertelling van de kindernevendienst voor de volgende zondag. Alles wat over ons geschreven is gaat Gij volbrengen deze veertig dagen, alle geboden worden thans voldragen, alle beproeving van de wildernis. Als samenstellers hopen we dat u/jij een vruchtbaar gebruik van dit boekje mag maken als hulp bij de voorbereiding op het grote feest. Ds. Hedde Biesma, Inge Louwerse, Alex Nieman, Geertruida Otten, Rike Quist en Harmke Verheij.
Op weg naar Pasen
1
Week 11
e
1 lijdensweek
Zondag 13 maart: Psalm 91 Invocabit: Hij zal Mij aanroepen Je zou doodsbang worden van alle verschrikkingen die je kunnen treffen: duisternis, onverhoedse aanvallen, een gemene ziekte, een trauma, het wegvallen van familie en vrienden, een ramp.... We zijn zo kwetsbaar als een klein opgejaagd vogeltje. Het leven kan heel hard zijn. Wat we broodnodig hebben in de hectiek van het leven is bescherming en veiligheid. Waar vind je die? Het enige wat we kunnen doen is: God aanroepen – de almachtige Redder en Beschermer; en een schuilplaats zoeken bij Hem. Het kan een goede en heel bemoedigende invulling van deze zondag zijn om uit deze psalm eens op te diepen wat de Here doet en geeft aan een bang mens die met alle nood tot Hem de toevlucht neemt. In één woord: geborgenheid! Maandag 14 maart: Markus 14: 1-11 Zou u/jij in één keer een jaarsalaris willen uitgeven voor bijvoorbeeld de diaconie of hulpverlening? Of besteden we het liever voor eigen genoegens? Maria zal best de waarde van haar geschenk geweten hebben, maar ze heeft het graag voor Jezus over. Die waardeert dat bijzonder en Hij neemt het tegen alle gemopper voor haar op. Want Hij ziet in dit eerbetoon het hart achter haar daad. En voor een hart vol liefde is niets teveel... Zo las ik ergens dat God van blijmoedige gevers houdt. Dat doet Hij niet van krenten of zuinige beleggers. Wat is Jezus óns waard? Dinsdag 15 maart: Jesaja 42: 1-4 Wie in eerste instantie met die 'knecht' bedoeld wordt is niet meteen duidelijk: Israël? De profeet? Een koning? Maar zoals hij is toegerust en werkt -zelfs internationaal- gaat dit het gewoon-menselijke te boven. Vanuit dit bijbelgedeelte kreeg Jezus hemelse woorden te horen bij zijn doop en tijdens zijn verheerlijking op de berg. En Mattheüs herkent in Jezus' werk vele van de geprofeteerde priesterlijke ontferming over bijna uitgebluste mensen. Hij is zó machtig en tegelijk zo neergebogen dat volken van Hem de rechte wegen leren – Jezus: van internationale betekenis! Dat geeft hoop voor een onrustige en vermoeide wereld. Maar het wil ook ons aanzetten om een lichtgevend, leerzaam knechtje te zijn. Woensdag 16 maart: Psalm 41 Tussen zaligspreking (vs 1) en lofprijzing (vs 14) lezen we het relaas van een diepe ellende: een dodelijke ziekte en huichelachtig ziekenbezoek. Wat gemeen om onder de schijn van meeleven iemands ondergang te wensen! Jezus heeft de volle en bittere teleurstelling van vs 10b ervaren – zie Markus 14, 18. Toch mocht ook Hij -net als David- zich verzekerd weten van Gods steun en redding. Daar mag iedere gelovige, ziek of gezond, ook op hopen. Want de genade en de trouw van de Here reiken verder dan alle kwellende boosaardigheden! “Welk een vriend is onze Jezus….”
Op weg naar Pasen
2
Week 11
e
1 lijdensweek
Donderdag 17 maart: Markus 14: 12-16 Op een onderduikadres wordt de Pesachmaaltijd klaargemaakt – de herinnering aan de bevrijding uit Egypte. Zo krijgt Judas geen kans om Jezus voortijdig te laten arresteren. Jezus wil de gelegenheid hebben eerst door de herinnering aan Gods daden gesterkt te worden voordat Hij zich als Lam laat slachten. Daartoe beschikt Hij over een man (een vriend?) en een geschikte zaal. Alles staat daar klaar als Hij binnenkomt – een tafel vol herinneringen, maar ook vol verwachting van komende en nu volledige verlossing.... Vrijdag 18 maart: Markus 14: 17-21 Samen eten is een teken van verbondenheid en -als het goed is- van versterking van de onderlinge band. Des te onthutsender is het dat juist dán en dáár over verraad gesproken wordt. Wat zit dat dichtbij: ''één van jullie....'' Dat slaat alle zelfverzekerdheid stuk: zou ík die verrader kunnen zijn? Wie zichzelf een beetje kent, weet hoe verleidelijk het kan zijn om bij een bepaalde gelegenheid even te doen alsof je niets met Jezus te maken hebt. Nee, we kunnen nooit zeker zijn van onszelf; maar gelukkig wel van Hém! Zaterdag 19 maart: Hebreeën 2: 5-9 Nee, wij hebben lang niet alles onder de knie of in onze macht, ondanks onze wetenschap of technische mogelijkheden. 'Zijne majesteit mens' is een speelbal geworden van zonde, van onreine machten, van verzoeking, van ziekte en dood. Hoe kunnen we dan ooit een erekroon krijgen? Door Jezus! Van Hem wordt gezegd dat Hij Gods hoogste en laatste woord is, beeld van God, Schepper en drager van alles, machtiger dan engelen en zittend aan Gods rechterhand. Maar die 'kroon' heeft Hij afgelegd om gelijk te worden aan ons in onze geringheid en nood. Maar juist daardoor is er voor ontluisterde mensen redding en hoop: eens aan Hem gelijk in heerlijkheid!
Op weg naar Pasen
3
Week 11
e
1 lijdensweek
Liedboek voor de Kerken 232 1. Gij, Jezus Christus, opgestegen 3. tot hoogste heerlijkheid, blijft ons nabij op onze wegen; U zij de lof gewijd. Uw weg ging voort door smaad en dood; o Heer die ons uw lichaam bood als ’t levensbrood.
Nog is uw heerlijkheid verborgen, maar ons geloof vertrouwt, dat eenmaal op de eeuw'ge morgen uw macht het veld behoudt. Gij, kracht, verhuld in brood en wijn, wilt onze eeuw'ge spijze zijn en maakt ons rein.
2. Gij, 's Vaders Zoon, ten troon verheven, 4. betoont uw majesteit, belooft voor ons verloren leven behoud in eeuwigheid. Gij zijt de doodspoort doorgegaan; als overwinnaar opgestaan, naamt Gij ons aan.
Heer, open ons genadig de ogen en doe ons door uw Geest het licht zien en uw naam verhogen, voor 't oordeel onbevreesd. Ten troon verheven, ons nabij, staat Gij ons in de strijd terzij. Mijn kracht zijt Gij.
Kindernevendienst zondag 20 maart Lucas 22: 7-23 Dubbele bodem Jezus gaat samen met zijn leerlingen Pesach vieren. Met dit feest herdenken de Joden de uittocht uit de slavernij van Egypte. De leerlingen vinden een zaal waar ze alles klaarzetten voor dit feest. Als ze aan het eten zijn, pakt Jezus het brood en de wijn en gaat voor het eerst Avondmaal vieren. Pesachfeest is nu niet langer meer het feest van de uittocht maar zal het feest van de opstanding van Jezus worden. Voor de leerlingen heeft Pesach voortaan een dubbele bodem.
Op weg naar Pasen
4
Week 12
e
2 lijdensweek
Zondag 20 maart: Psalm 25: 1-14 Reminiscere: gedenk uw barmhartigheden Denk aan uw barmhartigheid, Heer, aan uw liefde door de eeuwen heen. David, die deze Psalm geschreven heeft, bidt tot God die redt, die de weg van waarheid en gerechtigheid leert. In de Bijbel zie je dat barmhartigheid bovenal een begrip is dat God beschrijft. Je mag zeggen dat er geen woord is dat zo dicht aan God raakt als het woord barmhartigheid. Tijdens de uittocht uit Egypte heeft God zich doen kennen als ‘Ik ben: Ik ben er’. Zijn barmhartigheid is: ‘Mijn wezen is er-zijn-voor-jullie’. Het boek Exodus beschrijft hoe God de barmhartigheid zelve is: tegelijk teder én confronterend. Teder, want vol van ontferming. Confronterend, want niets toedekkend. De barmhartige liefde van God is de bron van de schepping, van alle leven en alle liefde. En zo is Jezus ook de mensgeworden uitdrukking van Gods barmhartigheid. Hoe heeft u/heb jij de afgelopen tijd de barmhartige liefde van Christus ervaren? Was dit vooral teder of confronterend? Maandag 21 maart: Marcus 14: 22-25 Jezus eet met zijn leerlingen zijn laatste Pesachmaal, waarbij de uittocht uit Egypte herdacht werd: men at ongedesemd brood (matses) en het Pesachlam werd geslacht. Tijdens deze laatste maaltijd heeft Jezus het Avondmaal voor zijn volgelingen ingesteld. Jezus spreekt over de vrucht van de wijnstok en de dag dat Ik haar nieuw zal drinken. Jezus wist van een nieuwe orde van dingen, die komen zou. Zelfs de wijn zou in het Koninkrijk van God nieuw zijn. Wijn verwijst naar de vreugde die de gelovige zal ervaren als het uiteindelijke rijk van de Messias een feit is. In heel het oude testament worden de vruchten van de wijnstok gezien als een bijzonder geschenk van God, omdat wijn volgens Psalm 104 “de harten van de mensen verblijdt”. Hoe kunt u zich/kan jij je de komende weken voorbereiden op de komst van de Messias? Lees hierbij ter inspiratie Mattheüs 25: 1-13 Dinsdag 22 maart: Jesaja 42: 5-7 De HERE stelt hier zijn nieuwe Knecht aan ons voor, die Hij inschakelt om orde op zaken te stellen in zijn wereld. Deze Knecht moet allereerst voor Gods rechten opkomen op aarde. Namens God recht doen op aarde en zo de zonde overwinnen. Het wordt geen gemakkelijke taak, maar “Ik zal je bij de hand nemen en je behoeden”, zegt de HERE (vs. 6). Deze Knecht gaat hand in hand met God. Later blijkt Hij Gods eigen Zoon te zijn en zet God Hem in om zijn schepping te redden. God wil met óns, zijn volk, een nieuw verbond. En daar speelt deze Knecht een centrale rol in. Met Hem staat of valt dit verbond. Hij werd na zijn verzoening van onze zonden op Pasen de nieuwe Mens waarmee God verder kon en verder wilde. Maar Hij is het ook door Wie God met ieder die in Hem gelooft en zo bij Hem ingelijfd wordt, verder kán en wíl. Hij staat er in eigen Persoon garant voor dat het tussen God en ons nooit meer kan stuklopen. Door deze Knecht wordt Gods wereld opnieuw een paradijs vol mensen die weer voor God leven. Mensen uit alle volken. Nu moet ieder kiezen: in dit licht gaan staan en
Op weg naar Pasen
5
Week 12
e
2 lijdensweek
zich erdoor laten verlichten, of zich voorgoed terugtrekken in het donker en voor eeuwig verloren gaan. Hoe laat Efeziërs 2: 13-18 zien wat Jesaja hier al schrijft? Woensdag 23 maart: Psalm 111 Psalm 111 is een kunstig opgezette psalm: elke nieuwe regel begint met de volgende letter van het Hebreeuwse alfabet en het beschrijft de hoofdlijnen van het geloof en gelovig leven. Zou ú/jij dat kunnen? In 26 zinnen de hoofdlijnen van het geloof en gelovig leven te formuleren? Als je het ABC niet leert, kan je niet lezen. Als je het ABC van vroomheid en godvrezendheid niet leert en in praktijk brengt, dan kan je niet leven. Dan ben je niet wijs. Wijsheid is: het kunnen kiezen in je leven, het kunnen onderscheiden en doorzien wat het leven is, wat het leven geeft en hoe om te gaan met wat zich in jouw leven aandient. Wie wijs wil zijn, moet beginnen God te vrezen, ontzag voor Hem te hebben, Hem en zijn grote werken kennen. Geloof in Gods beloften inclusief gehoorzaamheid aan Gods geboden. Dan kan je leven. Dan heb je inzicht. Dan leef je vroom, gelovig. Je kunt niet zonder het ABC van de vroomheid. Kunt u/kan jij aangeven wat u/jou persoonlijk aanspreekt in deze psalm met het oog op Pasen? Donderdag 24 maart: Marcus 14: 26-31 “Jij hoort ook bij die Jezus.” Krijgt u/krijg jij dat wel eens te horen? Als iemand dat zegt, voel je soms ook de aarzeling bij jezelf. Het hangt er vanaf of je de ander al beter kent. Je bent zeker een christen? Hoe reageer je daarop? Wat zeg je dan? Volg jij Jezus ook wel eens op afstand, niet te dichtbij? En hoe groot is dan die afstand? Onderweg naar de Olijfberg zegt Jezus dat de discipelen allemaal ten val zullen komen. Maar Petrus weet wel beter. Misschien zal iedereen ten val komen, maar hij niet. Petrus is de man die voorop loopt, die geen onzekerheid kent. Hij heeft Jezus beleden als Zoon van God. Hij liep over het water. Voor Petrus is zijn Meester hem alles waard. Jezus waarschuwt hem indringend. Iedereen zal ten val komen, maar juist jij zult me vannacht, nog voor de haan tweemaal gekraaid heeft, driemaal verloochenen. Een mens zou van schrik alleen al niets meer zeggen, maar een mens die vervuld is van zekerheid trekt zich er niets van aan. Petrus houdt met grote stelligheid vol: al zou ik met u moeten sterven, ik zal u nooit verloochenen. Petrus heeft echt alles voor Jezus over. Hij is geweldig zeker: sterven misschien wel, maar verloochenen zeker niet. Hoe zeker bent u/ben jij? Waar haalt u/haal jij uw/je zekerheid uit?
Op weg naar Pasen
6
Week 12
e
2 lijdensweek
Vrijdag 25 maart: Marcus 14: 32-42 Jezus bidt tot de Vader: “Neem deze beker van mij weg.” God laat zich meer dan eens verbidden. Hij is niet als een stuk graniet, waar je niet tegen kunt praten. Hij is de levende God – warm, bewogen, beweeglijk! Hoe is het één met het ander te rijmen? God die onfeilbaar zijn plannen maakt en zijn besluiten neemt, maar die meer dan eens toch andere wegen kiest? Dat heeft daarmee te maken dat God altijd vasthoudt aan zijn doel. Daarin is Hij onveranderlijk. Daar kan niets of niemand Hem van afhouden of in tegenhouden. De weg náár het doel kan veranderen, maar het doel blijft het zelfde. Jezus' gebed tot de Vader is: Abba, is er ook een andere weg tot uw doel? Dat Hij zo bidt, wijst op de ongelooflijke zwaarte van de weg die Hij voor zich ziet. Hij voelt zich dodelijk bedroefd. Maar tot drie keer toe zegt God: “Nee! Nee, mijn lieve Zoon! Nee, er is geen andere weg. Nee, je moet deze beker tot de laatste druppel leegdrinken.” Dit is het ultieme bewijs dat het echt niet anders kon. Jezus’ lijden en sterven is de enige weg tot Gods doel: de redding en het behoud van ons, mensen! Alleen zó kon het vernietigend oordeel van ons worden afgewend. De Vader zegt: “Een andere weg is er niet.” De Zoon antwoordt: “Uw wil geschiede.” Wát een God is Hij! Zaterdag 26 maart: Hebreeën 2: 10-13 Om de mens te kunnen redden, moest de zoon van God zelf een mens van vlees en bloed worden. En doordat Hij als een mens heeft geleden en is gestorven, heeft Hij angst, pijn en de dood overwonnen. Als je in Hem gelooft, hoef je dus niet meer bang te zijn voor het oordeel of voor de dood. Je kunt leven zonder angst en in vrijheid. Durft u/durf jij dat? Leven zonder en angst en in vrijheid?
“Zingend en musicerend naar Pasen” Op vrijdagavond 25 maart om 19:45 uur bent u van harte uitgenodigd voor een muzikale avond in de kerk met, door en voor gemeenteleden.
Op weg naar Pasen
7
Week 12
e
2 lijdensweek Licht in onze ogen Licht in onze ogen dagelijkse zon uitzicht veelbelovend glimlach om Gods mond vrijheid van beweging richting die wij gaan ruimte om te leven zin van ons bestaan brood op onze tafel herder die ons hoedt bron van levend water land van overvloed hart van deze aarde dak boven ons hoofd blijk van Gods genade broeder, huisgenoot vrede allerwegen kracht die ons vervult hand van God die zegent Jezus ons geluk. Uit: Hans Bouma, God wonend bij mensen
Kindernevendienst zondag 27 maart Lucas 22: 39-46 In de put De Here Jezus wordt heel bang voor het lijden dat eraan komt! Daarom gaat hij in Getsemane bidden. Een paar leerlingen gaan met Jezus mee, maar zij vallen in slaap. Dan is Jezus helemaal alleen met God. Aan God de Vader vertrouwt Jezus zich toe: ‘Uw wil geschiede’, zegt Jezus tegen God. Met God is geen put te diep. Er zal altijd licht en uitzicht zijn.
Op weg naar Pasen
8
Week 13
e
3 lijdensweek
Zondag 27 maart: Psalm 25: 15-22 Oculi: mijn ogen zijn op de Heer gericht Het tweede deel van deze Psalm begint met een geloofsbelijdenis van David: “Ik houd mijn oog gericht op de Heer, Hij bevrijdt mijn voeten uit het net”. Direct daarop gevolgd door het gebed om bevrijding van angst, eenzaamheid, ellende, bedreiging door de vijand en vergeving van zonden en schuld. Misschien voelt u/voel jij zich/je wel eenzaam, bent u/ben jij soms moedeloos, heeft u/heb jij angst voor de toekomst of drukt een bepaalde schuld op u/je. Dan mag deze Psalm een aanmoediging zijn om uw/jouw oog te richten op de Heer, die werkelijke bevrijding geeft en dat heel concreet heeft laten zien door het zenden van zijn Zoon. Daarom, houdt uw/jouw oog gericht op de Heer of zoals Petrus belijdt in Joh. 6:68: “Here, tot wie zullen wij heengaan? Gij hebt woorden van eeuwig leven!” Maandag 28 maart: Markus 14: 43-52 “De gevangenneming” Jezus wordt verraden door één van zijn discipelen met een kus. Dit moet Hij als een verschrikkelijke verloochening hebben ervaren. De wijze waarop Jezus gevangen wordt genomen is opmerkelijk, midden in de nacht door een gewapende bende. Als een misdadiger, terwijl Hij dagelijks in de tempel was om te leren. Waarom? Jezus geeft zelf aan in vers 49: “doch de schriften moeten in vervulling gaan”. Denkt Jezus hierbij aan Jesaja 53:12: “dat Hij zich tot de zondaars liet rekenen”? Hadden wij niet als misdadiger gevangen moeten worden genomen? Jezus wordt als misdadiger gevangen genomen om ons te bevrijden! Dinsdag 29 maart: Jesaja 49: 1-7 “De knecht des Heren” In deze tweede profetie over de knecht des Heren komt heel duidelijk zijn opdracht naar voren. In vers 10 wordt de Knecht des Heren Israël genoemd. De taak van Israël is om Gods heerlijkheid te verkondigen. Helaas schiet het hierin tekort. Daarom concentreert deze taak zich uiteindelijk in de Knecht des Heren als een persoon. Zijn missie is om het volk Israël terug te brengen naar God. Maar daar blijft het niet bij. Hij zal ook zijn “een licht voor alle volken en redding brengen voor de hele wereld”. Wat een belofte! Woensdag 30 maart: Psalm 113 “Looft de Heer, Hij ziet naar u om” Deze Psalm begint met het loven en prijzen van de Heer. Hiervoor is alle reden: deze God die zeer hoog woont, ziet om naar de geringe, de arme en deze verheft Hij uit het stof. Stof is het laatste waar een mens terecht komt, sfeer van onheil, de dood. Een geringe is iemand die dichtbij het einde is, deze arme ligt berooid in het vuil, en het is niet alleen zijn lot maar ook zijn schuld. Maar deze persoon maakt mee dat God zijn oog richt op hem, dat betekent: Gods hart gaat open. Bij Jezus was het later ook zo. Toen Hij de schare zag, werd Hij met ontferming bewogen. Jezus zegt: jij gaat mij ter harte. Ik ga je terugbrengen naar je werkelijke bestemming.
Op weg naar Pasen
9
Week 13
e
3 lijdensweek
Donderdag 31 maart: Markus 14: 53-59 “Onschuldig aangeklaagd” Nadat allen Jezus in de steek hebben gelaten en zijn weggevlucht (vers 50) begint het proces. De raad en de overpriesters hebben maar één doel: Jezus moet dood. Allereerst proberen zij dit te bereiken op basis van verklaringen van getuigen over wat Jezus heeft gezegd. Volgens de Joodse wet moeten er 2 getuigen zijn die hetzelfde beweren (Deut. 17:6 en 19:15-21). Het lukt hen echter niet om, op basis van getuigenverklaringen van anderen, Jezus veroordeeld te krijgen. Jezus heeft immers niets misdaan. Alleen zonder schuld kan Hij namelijk deze lijdensweg voltooien en zijn leven als volkomen verzoening geven. Vrijdag 1 april: Markus 14: 60-65 “Ik ben” Nu de getuigenverklaringen niet afdoende zijn, wordt Jezus zelf ondervraagd. Na aanvankelijk zwijgen (Jes. 53:7) antwoordt Jezus op de vraag: “Bent U de Messias, de Zoon van de Gezegende”: “Dat ben Ik”. Dit doet ons direct denken aan de “Ik ben” teksten uit het Johannes evangelie en aan de Godsopenbaring in het oude testament. Jezus, zoon van God! Hij weet dat deze belijdenis Hem het leven zal kosten, maar dit is de weg die God gaat. Vervolgens profeteert Jezus dat de situatie zich grondig zal wijzigen. Hij zal overwinnen en regeren. Zaterdag 2 april: Hebreeën 2: 14-18 “De dood overwonnen” Heeft u/heb jij weleens angst voor de dood? Wilt u/wil jij dan nog eens vers 14 en 15 lezen. In deze verzen mogen we duidelijk lezen dat dit niet nodig is. Door Zijn dood, heeft Jezus de duivel, die de macht over de dood had, verslagen. En heeft Hij ons bevrijd die levenslang angst voor de dood hadden. Wat een geweldige ontferming. Hiervoor moest Jezus echt mens worden van vlees en bloed, zoals wij. Alleen hierdoor kon Hij al onze zonden verzoenen en ons te hulp komen. Hij ontfermt zich ook over u, als u op Hem vertrouwt.
Op weg naar Pasen
10
Week 13
e
3 lijdensweek
Liedboek van de Kerken 446 O Jezus, hoe vertrouwd en goed klinkt mij uw naam in ’t oor, uw naam die mij geloven doet: Gij gaat mij reddend voor. Uw naam die onze wonden heelt en ons met manna spijst, die onze dood en zonde deelt en onze vrees verdrijft. Mijn herder en mijn held, mijn vriend, mijn koning en profeet, mijn priester die mijn schuld ontbindt, mijn weg waarop ik treed.
Kindernevendienst zondag 3 april Lucas 22: 47-62 Terug naar af Het is net of Jezus’ woorden en daden geen zin hebben gehad: Judas levert Jezus over aan zijn vijanden en Petrus zegt tot drie keer toe dat hij de Heer niet kent. Betekent dit terug naar af? Ken jij Jezus en vertel je hierover aan vriendjes en kinderen uit je buurt? Vind je dat moeilijk?
Op weg naar Pasen
11
Week 14
e
4 lijdensweek
Zondag 3 april: Psalm 122 Laetare: verheug u, Jeruzalem Je kunt niet elke zondag een compleet feest vieren, zoals dat het geval kon zijn met duizenden pelgrims in Jeruzalem. En toch… als je die wekelijkse gang naar de kerk als een bedevaart wilt zien, als een “optocht”, een tocht opwaarts, dan ligt een vergelijking met de tempelgangers voor de hand. We gaan op! We heffen ons hart omhoog tot God. Met in de toekomst het nieuwe Jeruzalem, waarin leven dag in dag uit één groot feest zal zijn. Maandag 4 april: Markus 14: 66-72 De stem van een vriend had Jezus in dit troosteloze uur kunnen troosten. Het moet Jezus intens pijn hebben gedaan dat juist deze leerling, die Hij vanwege zijn rotsvaste getuigenis de naam Petrus, steenrots, had gegeven tot driemaal toe, met een vloek en eed getuigt: Ik ken Jezus niet! Na het verraad van Judas, nu de verloochening van Petrus. Mooie volgelingen heeft Jezus. Ach, zijn wij dat niet? Bent u dat niet? Ben ik dat niet? Dinsdag 5 april: Jesaja 50: 4-11 Jezus heeft het lijden niet gezocht. Het is op zijn weg gekomen. En Hij heeft zich niet verweerd en is niet teruggedeinsd. Niet omdat dat lijden zelf iets goeds was. Op zichzelf gezien is het alleen maar afschuwelijk. Dat Hij voor dit afschuwelijke niet is teruggedeinsd, is alleen omdat Hij geloofde in iets anders, iets dat sterker was dan dat lijden. Dit komt tot uitdrukking in vers 7: God staat mij bij, daarom kom ik niet bedrogen uit, …, ik weet dat ik niet beschaamd zal worden. Woensdag 6 april: Psalm 115 Jezus zong psalm 115 ook tijdens dat laatste pascha, dat Hij met zijn discipelen vierde. Hij zong: Vertrouw op de Here, want Hij is uw hulp en uw schild. Daarna ging Hij naar Getsemane, de nacht van lijden en dood in. Lijden voor een ander. Zo is God! Zou u zich niet/zou jij je niet aan zo’n God toevertrouwen? Donderdag 7 april: Markus 15: 1-5 Er is één gedeelte waarin het goddelijke en menselijke aspect van Jezus’ dood bij elkaar worden gebracht. Petrus predikt: Deze Jezus, die overeenkomstig Gods bedoeling en voorkennis is uitgeleverd, hebt u door heidenen laten kruisigen en doden. Hier wordt de dood van Jezus zowel toegeschreven aan het plan van God als aan de slechtheid van mensen. Vrijdag 8 april: Markus 15: 6-15 In het verhaal van Barabbas zien we ook een gelijkenis met onze eigen redding. Want elk van ons lijkt op Barabbas. Net als hij verdienen wij de dood. Maar net als hij zijn wij aan de dood ontsnapt omdat Jezus in onze plaats is gestorven.
Op weg naar Pasen
12
Week 14
e
4 lijdensweek
Zaterdag 9 april: Hebreeën 4: 14-16 Hij… zelf. Niet een engel. Niet een ambassadeur. Niet een afgezant, maar Jezus zelf. Volledig… gedeeld. Niet gedeeltelijk. Niet bijna. Niet voor een groot deel. Volkomen! Jezus deelde er volledig in. Al onze ervaring. Iedere wond. Elke pijn. Alle stress en elke spanning. Geen uitzonderingen. Geen plaatsvervangers. Waarom? Zodat Hij met onze zwakheden mee kon voelen.
Laetare: Verheug je Licht geeft moed. Warmte voelt veilig. Een kleine vlam doet ons bestaan goed. Licht maakt blij: openheid, ruimte en diep ademhalen, fier en vrij. Licht is begin. De nacht is geweken. Hoop voor morgen, vertrouwen en zin. Licht is God. Hij roept het licht nader, Hij blaast ons wakker. Zo keert Hij ons lot. Gedicht van Joke Verweerd
Op weg naar Pasen
13
Week 14
e
4 lijdensweek
Kindernevendienst zondag 10 april Lucas 23: 1-32 Vrij van de straf Jezus is onschuldig volgens Pilatus en koning Herodus. Ze willen Jezus niet veroordelen. Toch vernederen en martelen ze Jezus om het volk hun zin te geven. En één persoon heeft hiervan voordeel. Het is Barabbas. Hij vertrouwt op geweld en is levensgevaarlijk. Tegenover hem staat Jezus, die zich niet verzet en juist uit is op vrede. Maar de mensen schreeuwen dat ze liever Barabbas vrij hebben dan Jezus. Barabbas komt onverdiend vrij. Jezus wordt onschuldig veroordeeld. Zo maakt Hij ons vrij van de straf die wij hadden verdiend vanwege onze zonden.
Op weg naar Pasen
14
Week 15
e
5 lijdensweek
Zondag 10 april: Psalm 43 Judica: doe mij recht Psalm 43 verwoordt het gevoel dat je soms kunt hebben. Het gevoel dat God ver weg is. Echter, in vers 3 komt een bevrijdend antwoord: de Messias. Hij komt als antwoord op het gebed, dat zegt: "Zend uw licht en uw waarheid, laten zij mij geleiden en brengen naar uw heilige berg, naar de plaats waar u woont." God zal altijd naar u/jou uitkijken, Hij ziet u/je en redt u/je! Wat een genade. Maandag 11 april: Markus 15: 16-21 Onvoorstelbaar hoe Jezus zich gevoeld moet hebben op dit moment. Als een Lam ter slachting, Hij lijkt zo weerloos. Ze drijven de spot met Hem, ze noemen Hem ‘Koning van de Joden’. Als u/je het u/je inbeeldt, wat zou uw/jouw reactie zijn als u/je zo werd vernederd? Dinsdag 12 april: Jesaja 52:13-53:7 Het is om ons, om onze schuld te dragen. Hij krijgt de klappen die wij verdienen. Hij draagt de straf die wij ons op de hals hebben gehaald. Hij is het Lam dat voor ons werd geslacht… Hoe is het mogelijk? Een Koning die een Knecht wil zijn… een Leeuw die zich laat slachten als een Lam… Woensdag 13 april: Psalm 116 Kunt u zich/kan jij je voorstellen hoe je leeft als je God als een straffende God ziet die voortdurend meet of je het wel goed doet? Als u/jij dan een moeilijke periode doorgaat, zou u/je dat kunnen zien als een directe straf van Hem. U/je vindt dan nooit de rust om weer te herstellen, vindt dan nooit vertrouwen in een hoopvolle toekomst. In de rust van Jezus is geen spoortje schuld, schaamte en angst voor veroordeling die je nog opschrikt. Er is uitsluitend redding. Wat kunnen wij dan alleen nog doen? Hem danken, Halleluja! Donderdag 14 april: Markus 15: 22-28 De Romeinen hadden de gewoonte om aan het kruis iets te bevestigen waarop de levensloop van de gekruisigde stond. Zijn naam stond dan vermeld, evenals de beschuldiging die tegen hem was ingebracht. Zo kon iedere voorbijganger zien waarom hij tot de dood veroordeeld was. Jezus werd op dezelfde manier behandeld. Wat een enorme vernedering dat Hij, de Zoon van de Allerhoogste, aan een kruis gehangen werd, net als de twee misdadigers met een beschuldiging boven Zijn hoofd alsof Hij een ordinaire misdadiger was. Wij kunnen niet anders dan dankbaar zijn jegens Hem omdat Hij zich zo diep vernederde om de kruisdood voor ons te sterven! Vrijdag 15 april: Markus 15: 29-32 De soldaten rondom het kruis minachten het zwakke van Jezus. Ze zien in Jezus een verliezer. Zij dienen een andere koning, de keizer. Een winnaar, net als zij. Misschien bent u/ben jij ook een winnaar. Misschien wel ten koste van anderen (collega’s, partner, kinderen). Misschien denkt u/denk jij nauwelijks aan anderen – welke gevolgen je daden
Op weg naar Pasen
15
Week 15
e
5 lijdensweek
hebben voor anderen, dichtbij of ver weg. Misschien doe je alles om maar een winnaar te blijven. Om jezelf te handhaven. Laat je niets van je kwetsbare kant zien, van je moeiten, van je verdriet, van je eigen verliezen. Misschien wil je wel zo veel mogelijk eigen baas spelen. Als je jezelf hierbij zet, weet dan dat Jezus bidt voor die soldaten die hem vast spijkerden. ‘Vader, vergeef het hun, want ze weten niet wat ze doen.’ Bid om vergeving. Hij bad niet alleen om vergeving. Hij stierf zelf om die vergeving mogelijk te maken. Zaterdag 16 april: Hebreeën 5: 1-10 Hogepriesters werden altijd aangesteld van vader op zoon. Zo ook werd Jezus, als Gods eigen Zoon, door zijn Vader aangesteld als Hogepriester. Jezus heeft dit nooit zelf zo bedacht. Jezus is de schakel tussen ons zondige mensen en God onze Vader. Daarom kan alleen Jezus ons eeuwige redding bieden. Het gaat er om dat wij Zijn perfect volbrachte werk als Hogepriester dan ook aanvaarden. We mogen daar altijd en in alle omstandigheden gebruik van maken! Zo kan Hij ieder die door Hem tot God komt volkomen redden, omdat Hij voor altijd leeft en zo voor hen kan pleiten (Hebr. 7:25).
Kindernevendienst zondag 17 april Lucas 23: 33-43 In de schijnwerpers Alle ogen zijn op Jezus gericht, niet op de twee misdadigers naast hem. De soldaten vernederen Hem. Eén van de andere mensen die aan het kruis hangt, daagt Hem uit. Het moet voor Jezus heel erg zijn geweest. Maar Jezus vraagt zijn Vader om vergeving voor deze mensen. Hij geeft het leven in Gods Koninkrijk aan een gelovige misdadiger.
Op weg naar Pasen
16
Week 15
e
5 lijdensweek
Jezus, ik wil U bedanken voor wat U voor mij hebt gedaan omdat U voor mij bent gestorven maar ook weer bent opgestaan Jezus, ik dank U U gaf uzelf voor mij Jezus, ik dank U en geef mijzelf aan U ik geef mijzelf aan U U werd geschopt en geslagen ze lachten en scholden U uit en zelfs door uw vrienden verlaten hing U voor mij aan het kruis Jezus, ik dank U U gaf uzelf voor mij Jezus, ik dank U en geef mijzelf aan U ik geef mijzelf aan U U hebt mijn zonden gedragen en ook al mijn pijn en verdriet dat U zoveel van mij kon houden nee, Heer, dat begrijp ik niet Jezus, ik dank U U gaf uzelf voor mij Jezus, ik dank U en geef mijzelf aan U ik geef mijzelf aan U (2x) Tekst & muziek: Marcel Zimmer CD ‘Ik ken je wel!’
Op weg naar Pasen
17
Week 16
6e lijdensweek
Zondag 17 april (viering Heilig Avondmaal): Psalm 24 Palmarum: palmzondag Er loopt een lijn van Psalm 24 naar Palmzondag: ‘de koning vol majesteit wil binnengaan’ lezen wij in de psalm, de massa juicht Jezus toe als Hij Jeruzalem binnenkomt. Toch is de lijn vanuit Psalm 24 niet ongebroken! De ezel waarop Jezus de stad binnenrijdt tekent ‘de koning vol majesteit’ als een nederige koning (vgl. Zacharia 9: 9). Die neergaande lijn loopt binnen een week uit op het kruis. De ópstanding – op de derde dag – trekt de lijn weer recht: dan is Jezus helemaal ‘koning vol majesteit’. Vol verwachting zien wij uit naar de dag dat wij dat zullen mogen zíén! Maandag 18 april: Markus 15: 33-37 Het wordt pikdonker op aarde. God heeft de mensen verlaten. In deze totale eenzaamheid sterft de Here Jezus. Als een volkomen verzoening voor al onze zonden. ‘Vader in uw handen leg ik mijn geest.’ Hij werd door God verlaten, opdat wij nooit door God verlaten zouden worden. Dinsdag 19 april: Jesaja 53: 8-12 Met onze kennis van het Nieuwe Testament lezen wij dit gedeelte vaak alsof het over Jezus gaat. Maar dit gedeelte is honderden jaren voor de geboorte van Jezus geschreven. Over wie zou Jesaja het hier hebben? Over het volk Israël misschien? Woensdag 20 april: Psalm 118 Deze psalm spreekt van de eeuwigdurende trouw van God met zijn kinderen. Jezus zal deze psalm ook vaak gehoord hebben. Zullen de laatste verzen van deze psalm Hem moed gegeven hebben in de laatste dagen van zijn leven? Welke verzen geven u/jou moed? Witte Donderdag 21 april (vesper): Markus 15: 38-41 Jezus blaast zijn laatste adem uit en van boven naar beneden scheurt het gordijn in de tempel. De Romeinse legerleider ziet het en gelooft dat Jezus Gods zoon is. Wat gelooft u/geloof jij? Er komen ook een paar vrouwen het verhaal binnen. Zij zijn driemaal getuigen van iets heel belangrijks. Allereerst van Jezus dood. Daarna van zijn begrafenis en uiteindelijk ook van het goede nieuws van Jezus’ opstanding. Goede Vrijdag 22 april: Markus 15: 42-47 Het is dapper wat Josef van Arimatea hier doet. Hij gaat met gevaar voor eigen leven naar Pilatus en vraagt om het lichaam van Jezus. Pilatus is verbaasd: is Jezus nu al gestorven? De Romeinse legerleider bevestigt de dood van Jezus en Pilatus geeft het lichaam aan Josef mee. Samen met de vrouwen legt Josef Jezus in zijn graf. Het werk van Jezus is volbracht.
Op weg naar Pasen
18
Week 16
6e lijdensweek
Stille Zaterdag 23 april (vesper): Hebreeën 9: 11-15 Jezus ging met zijn eigen bloed het hemelse heiligdom binnen. Het was en is de enige mogelijkheid voor mensen die hun leven voor God verspeeld hebben: Jezus geofferde leven voor ons. Je staat voor de keus: of je betaalt zelf – maar dat kun je niet óf Jezus betaalt – dat is je redding. Je mag het geloven! Én dan met je leven God dienen (vs.14 slot). En er vooral stil van worden. Stille zaterdag.
Liedboek van de kerken 392 Blijf mij nabij, wanneer het duister daalt. De nacht valt in, waarin geen licht meer straalt. Andere helpers, Heer, ontvallen mij. Der hulpelozen hulp, wees mij nabij. U heb ik nodig, Uw genade is Mijn enig licht in nacht en duisternis. Wie anders zal mijn leidsman zijn dan Gij? In nacht en ontij, Heer, wees mij nabij. Ik vrees geen kwaad, want bij mij is de Heer. Tranen en leed zijn nu niet bitter meer. Waar is uw prikkel, dood, wat dreigt ge mij? Ik triomfeer, mij is de Heer nabij.
Kindernevendienst Goede Vrijdag 22 april Lucas 23: 44-56 Alles is stil Jezus sterft. En wat nu? Een paar vrienden en vriendinnen begraven Jezus in een rotsgraf. Dan staat alles even stil. Het is sabbat, de rustdag. Is alles nu voorbij? Gelukkig komt het antwoord snel!
Op weg naar Pasen
19
Week 17
Pasen
e
1 Paasdag 24 april: Marcus 16: 1-8 De dood heeft de Mensenzoon niet vast kunnen houden. Dat grote nieuws moet worden doorgegeven. De engel geeft het aan de vrouwen door en geeft ze een opdracht. Maar de vrouwen vluchten bij het graf vandaan, bevangen door angst en schrik. Wat doet u/doe jij vandaag?
Hij leeft! Ik weet, dat mijn Verlosser leeft; dit is het, wat mij troost hier geeft. Hij leeft die voor mij stierf. Hij leeft! Dit maakt mij altijd blij. Hij leeft, mijn Heiland, die voor mij een levenskroon verwierf! Hij leeft! Hij leeft! Ik weet dat mijn Verlosser leeft! Hij leeft! Hij leeft! Ik weet dat mijn Verlosser leeft! Hij leeft, verrezen uit het graf!
Hij leeft, die 't leven voor mij gaf! Ik zing van Hem, die leeft. Hij leeft, die mij zo teer bemint, Hij leeft, die mij, zijn dierbaar kind, Het eeuwig leven geeft! Hij leeft! Hij leeft! Ik weet dat mijn Verlosser leeft! Hij leeft! Hij leeft! Ik weet dat mijn Verlosser leeft! Joh. de Heer 113
Kindernevendienst zondag 24 april Lucas 24: 1-12 Winnaar van het leven Het leven van Jezus lijkt mislukt. Iedereen hield van hem en nu is hij dood. Maar de engelen in het graf van Jezus hebben een heel ander bericht. Ze zeggen tegen de vrouwen: Waarom zoeken jullie iemand die leeft in een graf? Dan begrijpen de vrouwen het. Jezus is opgestaan. Eerst kunnen de vrienden van Jezus het niet geloven. En dat is het mooie van Pasen: iets wat ongelofelijk is, is toch waar! Jezus leeft, Hij is de winnaar van het leven!
Op weg naar Pasen
20
Kinderpagina
Kleurplaat – Jezus wordt verraden door Judas
Op weg naar Pasen
21
Kinderpagina Puzzel 1 – Gebruik deze code om de geheime boodschap te ontcijferen.
Puzzel 2 – Vul de letters uit de blokken op de juiste plaats in, in de rechthoek. Let goed op de zwarte hokjes, die kunnen je helpen. Wat lees je?
Op weg naar Pasen
22
Jeugdpagina Ohhhhhh Ohhhhhhhh Bunny is very funny! I said the Easter Bunny is very funny. Come on Easter Bunny. You are very funny! Zomaar één van de vele liedjes over de fictieve haas. De afgelopen dagen heb ik me afgevraagd waarom er zo weinig popliedjes over pasen zijn gemaakt. Als ik mijn Top 40 hitdossier erop na sla kom ik de volgende nummers tegen: "I’ am The Eggyman’’ uit I Am The Walrus van The Beatles, Jive Bunny & The Mastermixers, White Rabbit van Jefferson Airplane en Lief Klein Konijntje….je weet wel die carnavalskraker van een paar jaar geleden. Kortom, niet echt liedjes om over naar huis te schrijven. Sterker nog, het heeft niets met Pasen te maken. Zijn er eigenlijk popliedjes die inhoudelijk over Pasen gaan? Ja natuurlijk… de Matthäuspassion gecomponeerd door Bach. Het is geen popmuziek maar wel een traditie in de Paastijd. Verder hebben we de soundtrack van de rockopera, film en musical "Jesus Christ Superstar’’, dat aardig in de buurt komt van een popliedje. Natuurlijk is Amazing Grace door vele artiesten uitgevoerd, Ron Kenoly - Jesus is Alive, Tim Hughes met Oh happy day en natuurlijk veel liedjes uit de opwekkingsbundel. Met kerst is het geen probleem om 10 popliedjes op te noemen. Het is bij uitstek de plaats om commerciële popliedjes uit te brengen. Door de tijd van het jaar is Pasen blijkbaar minder aantrekkelijk voor tekstschrijvers. Hoewel de gebeurtenis van Pasen, kruisiging en opstanding inhoudelijk genoeg inspiratie zou kunnen bieden voor een goed popliedje. En commercieel gezien zie ik eigenlijk ook geen problemen. Ik bedoel een Paashaas/Konijntje is toch een beetje het zelfde als de Kerstman en zijn Rendier. Zie je het al voor je zo'n liedje in de Top 40. Mijn paaspopliedje bij uitstek is ’Lead Me To The Cross’ van Hillsong United. Het staat de komende dagen op repeat. De tekst, het ingetogen en dragende geluid wat naar een climax gaat…ik krijg er kippenvel van zo mooi. Wat vind jij een mooi paaslied? Van de website van Xnoizz (www.eo.nl/xnoizz)
Op weg naar Pasen
23
Kinderlied Kinderlied – Weet je dat de lente komt Weet je dat de lente komt, lente komt, lente komt Weet je dat de lente komt, alles loopt weer uit De eerste zonnestralen ze tint’-len op je huid De eerste bloemen bloeien De eerste vogels fluit Weet je dat de lente komt, lente komt, lente komt Weet je dat de lente komt alles loopt weer uit. Weet je wel dat Jezus leeft, Jezus leeft, Jezus leeft Hij is opgestaan ze hadden hem gekruisigd En in een graf gedaan, Maar na drie donk’-re dagen Is Hij weer opgestaan Weet je wel dat Jezus leeft, Jezus leeft, Jezus leeft Weet je wel dat Jezus leeft Hij is opgestaan. Tekst & Muziek: Rikkert Zuiderveld
Op weg naar Pasen
24
Projectlied Hij leeft! Maria kwam bij het graf en huilde om haar Heer de grote steen was weggerold en Jezus was er niet meer Maar een engel zei plotseling Weet je niet meer wat Hij gesproken heeft. refrein: 2 x Hij is opgestaan, Hij is opgestaan, Hij leeft, Hij leeft. De discipelen waren zo moe, ze treurden om de Heer Waar moesten ze nu nog naar toe hun meester was er niet meer, maar Maria riep plotseling Hij heeft gedaan, wat hij gesproken heeft. refrein: 2 x Hij is opgestaan, Hij is opgestaan, Hij leeft, Hij leeft. (Elly en Rikkert)
Op weg naar Pasen
25
Bijeenkomsten in de 40-dagen-tijd Datum
Tijd
13 mrt
09:30
Br. H.J. Takken (Amersfoort)
16:30
Drs. G. van Roekel (Putten)
09:30
Ds. R.W.J. Soeters
17:00
Drs. M. Bot (Wageningen)
25 mrt
19:45
Zingend naar Pasen
Muzikale avond door en voor gemeenteleden
27 mrt
09:30
Ds. R.W.J. Soeters
3e lijdenszondag
17:00
Ds. D. Quant (Huizen)
09:30
Ds. H. Biesma (Amersfoort)
17:00
Ds. H. Biesma (Amersfoort)
09:30
Ds. R.W.J. Soeters
17:00
Drs. A.v.d.Bovekamp (Veenendaal)
09:30
Ds. R.W.J. Soeters
17:00
Ds. R.W.J. Soeters
20 mrt
3 apr
10 apr
17 apr
Voorganger
21 apr
19:30
22 apr
19:30
23 apr
19:30
24 apr
09:30
Ds. R.W.J. Soeters
17:00
Ds. R.W.J. Soeters
1e lijdenszondag
2e lijdenszondag
4e lijdenszondag
5e lijdenszondag Voorbereiding Heilig Avondmaal 6e lijdenszondag Viering Heilig Avondmaal Viering Heilig Avondmaal en Dankzegging Vesperdienst Witte Donderdag
Ds. R.W.J. Soeters
Goede Vrijdag Vesperdienst Stille Zaterdag e
1 Paasdag