OP REIS MET DE KLANT
BEDIENINGSCONCEPTEN ONTWIKKELEN DEEL 1
INHOUDSOPGAVE
INLEIDING 3 TOTAALBENADERING 5 STAP 1: DEFINIEER HELDERE DOELSTELLINGEN
7
STAP 2: BETREK DE DOELGROEP EN STEL PERSONA’S OP
9
STAP 3: BEPAAL DE KLANTFASES
11
STAP 4: LEEF JE IN! 13 STAP 5: CREËER KLANTWAARDE 15 SAMENGEVAT 17 LET’S INTERACT! 18
INLEIDING “Het gaat niet om wat je verkoopt, maar om hoe je het verkoopt” De waarde die een organisatie biedt aan haar klanten wordt in toenemende mate bepaald door de wijze waarop zij haar producten of diensten levert aan haar klanten. Een positieve klantervaring is cruciaal voor succes. De voornaamste uitdaging voor marketing- of communicatiemanagers is het creëren van positieve klantervaringen, die waarde genereren voor zowel de klant als de organisatie zelf. Als theFactor.e helpen wij organisaties met het ontwikkelen van geïntegreerde (online en offline) bedieningsconcepten. Het bedieningsconcept is een effectief mechanisme voor waardecreatie. Het beschrijft de manier waarop de organisatie waarde levert aan haar klanten. Het omvat een duidelijke waardepropositie, de inzet en integratie van de benodigde kanalen en middelen, de gewenste klantcontactmomenten en de interactie die tijdens deze contactmomenten leidt tot positieve klantervaringen. Bovendien zorgt het bedieningsconcept voor focus en doelgerichtheid. Het stelt de marketing- of communicatiemanager in staat om regie te voeren over de online en offline activiteiten.
YOU NEVER REALLY UNDERSTAND A PERSON UNTIL YOU CONSIDER THINGS FROM HIS POINT OF VIEW. UNTIL YOU CLIMB INSIDE OF HIS SKIN AND WALK AROUND IN IT. - Harper Lee
In een tweetal whitepapers beschrijven we hoe we vanuit theFactor.e effectieve bedieningsconcepten ontwikkelen voor onze opdrachtgevers. In dit eerste deel ligt de nadruk op het creëren van waardeproposities en het bepalen van de kanaal- en middeleninzet. We beschrijven dit aan de hand van het verhaal over de fictieve organisatie SOLAR en geven daarbij inzicht in onze benadering en werkmethodes. In een tweede nog te verschijnen whitepaper beschrijven we vervolgens hoe we organisaties helpen met het realiseren van het ontwikkelde bedieningsconcept. Bon voyage!
3
Whitepaper Op reis met de klant
INTRODUCTIE SOLAR Annemieke (38) is oprichter van SOLAR, een startup organisatie in zonnepanelen. Het bedrijf heeft flinke ambities. Het wil Nederlands grootste online leverancier worden van zonnepanelen aan particulieren. SOLAR heeft theFactor.e benaderd haar hier bij te helpen. Maar wat moet er precies gebeuren om succesvol te zijn?
4
Whitepaper Op reis met de klant
TOTAALBENADERING theFactor.e kijkt vanuit een totaalbenadering naar dit soort vraagstukken. Om te bepalen hoe een
DOELSTELLINGEN
organisatie waarde kan creëren, nemen wij de onderlinge samenhang tussen doelstellingen, doel-
Bij de analyse van doelen en ambities zoeken wij naar antwoorden op vragen als: wat wil de or-
groepen en de mogelijkheden die er vanuit de organisatie bestaan als uitgangspunt.
ganisatie bereiken, waarom wil ze dat, hoe is ze van plan dat te doen en welke activiteiten dient zij daarvoor uit te voeren?
DOELGROEPEN
DOELSTELLINGEN
Om als organisatie waarde te creëren, is het de uitdaging om waarde te creëren voor doelgroepen.
Doelen en ambities
Want wie zijn klanten kent, helpt daarmee zichzelf. Maar wie zijn de doelgroepen precies? Welke behoeften hebben zij en hoe gedragen zij zich (online)? De waardepropositie van de organisatie wordt bepaald door de doelen te koppelen aan de behoeften van de doelgroepen.
MOGELIJKHEDEN De derde cirkel omvat datgene wat nodig is vanuit de organisatie en IT-infrastructuur om de waardepropositie te leveren, oftewel de belofte waar te maken. Denk hierbij aan de benodigde resources als tijd, geld, mensen, kennis en andere organisatorische en infrastructurele mogelijkheden en beperkingen
WAARDECREATIE
5 STAPPEN VAN KLANTWAARDECREATIE In deze whitepaper kijken we naar de eerste twee cirkels en de overlap daartussen. We beschrijven de 5 stappen van klantwaardecreatie. 1. Definieer heldere doelstellingen 2. Betrek de doelgroep en stel persona’s op 3. Bepaal de klantfases
MOGELIJKHEDEN
Organisatie en infrastructuur
DOELGROEPEN
Behoeftes en gedrag
4. Leef je in! 5. Creëer klantwaarde In een volgend whitepaper kijken we naar wat er nodig is om dit te realiseren (de derde cirkel).
Totaalbenadering op waardecreatie
5
Whitepaper Op reis met de klant
WAT IS BELANGRIJK VOOR SOLAR Annemieke is ambitieus en wil binnen drie jaar een positie in de top drie van zonnepanelenleveranciers in Nederland in termen van aantal klanten. Om haar ambities te realiseren heeft Annemieke concrete meetbare doelen nodig waarop zij kan sturen. theFactor.e helpt haar om heldere doelstellingen te formuleren.
6
Whitepaper Op reis met de klant
STAP 1: DEFINIEER HELDERE DOELSTELLINGEN De ambitie en strategische doelstellingen vormen het uitgangspunt van het bedieningsconcept.
Onderstaand model laat zien hoe het bedieningsconcept via KPI’s en business doelen
Hier wil de organisatie naartoe. De elementen die het succes van de organisatie en daarmee de
bijdraagt aan het realiseren van de strategische doelstellingen.
strategische doelstellingen beïnvloeden, zijn de business doelen en de ‘key performance indica-
(Ingevuld voor de fictieve organisatie SOLAR)
tors’ (KPI’s). De business doelen en KPI’s zullen meetbaar gemaakt moeten worden, zodat de organisatie hier op kan sturen.
BEDIENINGSCONCEPT
Aantal klanten: 1000
STRATEGISCHE DOELEN
Omzet: 4.000.000
De manier waarop de organisatie waarde levert aan haar doelgroepen om haar strategische doelen te realiseren, noemen we het bedieningsconcept. Het bedieningsconcept beschrijft de inzet van kanalen en middelen en de interactie die hierbij plaatsvindt. Het bedieningsconcept dient de gestelde doelstellingen te realiseren. Bij het stellen van duidelijke doelen en KPI’s gaat het erom dat alle activiteiten die binnen het
BUSINESS DOELEN
bedieningsconcept gedefinieerd en later uitgevoerd worden, te herleiden zijn naar de strategische
Aantal aankopen: 1000
Gemiddelde aankoopwaarde: 4.000
klanttevredenheid
retentie: vervolgaankopen
doelstellingen. Zo creëren we focus en zijn we doelgericht bezig.
DE KRACHT VAN WAAROM Meetbare doelstellingen alleen zijn echter niet genoeg. In toenemende mate hechten mensen waarde aan de missie van de organisatie. Oftewel een hoger doel waarin de klant zich herkent en voor hem van betekenis is (bron: Jonathan McDonald). Dit biedt
KPI’s
350.000 bezoekers op website
4.000 info aanvragen
conversie naar bestelling van 10%
service: 80% binnen 5 dagen geholpen
levertijd: 90% binnen vijf werkdagen
grote kansen voor bedrijven. Als je als organisatie weet wie je bent, wat je oprecht belangrijk vindt, waar je voor staat en waarom je doet wat je doet, heb je je grootste concurrentievoordeel te pakken. Als organisatie moet je terug naar de kern en je missie herijken. Vanuit hier creëer je een sterke waardepropositie en duurzame klantrelaties.
Bedieningsconcept
7
Whitepaper Op reis met de klant
DE DOELGROEP VAN SOLAR Nu we met Annemieke duidelijke doelstellingen hebben geformuleerd kijken we naar haar doelgroep. Annemieke geeft aan de volgende doelgroep te bedienen: particulieren, zowel mannen als vrouwen, tussen de 25 en 55 jaar oud, die huisbezitter zijn, een modaal tot boven modaal inkomen en een energierekening vanaf 100,- euro per maand hebben. Dit is een duidelijk segment, maar graag weten we vanuit theFactor.e meer over doelgroepen. Wat vinden ze belangrijk, wat willen ze, wat denken ze?
8
Whitepaper Op reis met de klant
STAP 2: BETREK DE DOELGROEP EN STEL PERSONA’S OP Inzicht in de behoeften en het gedrag van doelgroepen is cruciaal voor (online) succes. Op basis
het karakter, de behoeftes, de doelen, het koopmotief en de relatie met de organisatie. Op basis
van informatie over de doelgroep stellen we persona’s op. Dit zijn fictieve vertegenwoordigers van
van MBTI beschrijven we de manier waarop het persona beslissingen neemt. Kiest hij bijvoorbeeld
de doelgroep.
snel op basis van gevoel, of is hij een langzame beslisser en heeft hij veel verdiepende, feitelijke informatie nodig?
PERSONA-ONTWIKKELING Persona-ontwikkeling kan aan de hand van doelgroeponderzoek. Bijvoorbeeld marktanalyses, enquêtes, interviews of focusgroepen. Eén of liever een combinatie van deze onderzoeksmethodes leidt tot een gedegen inzicht in de doelgroep. In de praktijk is deze doelgroepinformatie echter niet
Met behulp van het MBTI-model definieren we zo representatieve en werkbare persona’s. Met deze persona’s gaan we verder op reis. (Meer over MBTI leest u op: http://en.wikipedia.org/wiki/MyersBriggs_Type_Indicator).
altijd voorhanden en het betrekken van de doelgroep niet direct mogelijk. In dat geval kiezen we voor een pragmatische aanpak, waarbij we werksessies organiseren met personen van de klantor-
MBTI Voor het ontwikkelen van persona’s kijken we naar segmenten, rollen en diverse psychologische types die gezamenlijk een representatief beeld van de doelgroep vormen. Per persona bepalen we
Snelle beslisser Competitieve bezoeker
Spontane bezoeker
Snelle beslisser op basis van feiten
Snelle beslisser op basis van gevoel
Rationele beslisser
Emotionele beslisser Methodische bezoeker
Humanistische bezoeker
Langzame beslisser op basis van feiten
Langzame beslisser op basis van gevoel
Langzame beslisser
nu al na over de dure tijd die verassingen te staan. Hij denkt n gaan studeren toe gaan. komen gaat, wanneer zijn kindere hij overweegt zonnepanelen om en r duurde steeds Energie wordt . later geen financiële zorgen te hebben
SANNE HOEKSTRA (50) Persoonskenmerken BEZOEKER HUMANISTISCHEHAR RY SCHIPPER (35) METHODISCHE BEZOEKER
verassingen te staan. Hij denkt nu al na over de komen gaat, wan dure tijd die neer zijn kinderen gaan studeren Energie wordt stee toe gaan. ds duurder en hij overweegt zonnep later geen financië anelen om le zorgen te heb ben.
- 35 jaar - HBO-opgeleid - Jaarinkomen: 50k Persoonskenm - Energierekening: 100,- euro p/mnd erken - 35 jaar - Rationele beslisser belangrijk. contact e mer de buren Ze vindttiegoed behoeft - HBO-opgeleid huis in- Baarn. Hoge informa Zodat wereld. duurzame - Jaarinkomen: belangr kerijker vind ze een Maar nog - Vergelij 50k wordt kunnen genieten. Energie van natuur n ook - Energierekening er idszoek haar kindere - Zekerhe milieu : 100,- euro p/m wil ze graag zonnepanelen om -het nd er en hoog Rationele beslisse steeds- duurzam Internetskills: r laptop tablet, TV, n smart hone, belaste Hoge informatie te : smartp minder - Devices behoefte verassinge - nVerg te staan. Key insight Hij denkt nu elijk al na over er de dure tijd die aal rendement behaal” komen gaat, - Zek wanneer nskenm “Ik wil er zeker van zijn dat ik optiom Key insight verwachting t.a.v. SOLAR enerken erheidszzijn Persoo gaan studeren toe gaan. Relatie oekkinderen er Energie wordt - Intesteeds “Ik wil er zeker duurder met SOLAR jaar 50 rnet en relatie hij overweegt Geen skill zonnepanelen om s: hoo van zijn dat ik opt g 15 jaar van iomht ent over looptijd later geen opgelei financiële - Dev aaloptima al rendem itair Biografie zorgen renddeme ices: sma te hebben. - Univers Verwac nt behaal” rtphone , smart TV, tabl samen met zijn vrouw Anne en 30kief opzoek naar het beste aanbod et, laptop omen: Harry is IT-professional en woont Biogra - Jaarink pro-act Gaat fie woning r1-kapin een 2-onde vrouw met zijnRel euro p/mnd na overlegPersoons 140,- lissing kenmerke rekenin hun twee kinderen van 4 en 6 jaar Harry is IT-p atie en ver n wachtin zelfg:eindbes - Energie Neemt g t.a.v. SOLAR komt niet graag voor rofessional en woontnele - 35 jaarGeen relatie en met rzijn vrou in Meppel. Hij is een planner en hun twee kinderen - Emotio sambeslisse met SOLAR w van 4 en 6 jaar ijk Anne en - HBO-opgel in een 2-o is belangr Verw eid amheid in Meppel. Hij is ach Duurza t nde optimaal rendeme r1-kap-woning een planner en nt over looptijd kom - Jaarinkom Gaaten: 50k van 15 jaar pro- Beslisser t niet graag voor actief opzoek naa r het beste aan - Energierek Neemt ening: bod euro - Sociaal/humanitisch zelf 100,eindbes lissip/mnd ng na overleg met atig Rationele beslisser zijn vrouw - Internetskills: middelm - Hoge informatie behoefte Key insight - Devices: PC, nokia duurzame, betere wereld, waarin - Vergelijker “Ik wil actief bijdragen aan een en.” mijn kleinkinderen zullen opgroei Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR- Zekerheidszoeker - Internetskills: hoog Heeft al relatie met SOLAR Key insight e energie in duurzam - Devices: smartphone, smart TV, tablet, laptop Biografie Is pro-actief bezig met investeren wil ersamen haardat ik optiomaal zeker met van zijn woont rendement behaal” ster en“Ik Sanne is partime zorgmedewerk vrijstaand een heeft Ze uit. al huis het zijn Relatie en verwachting t.a.v. man Jan hun kinderen
PERSONA 1
De vier typen bezoekers van uw website, afgeleid van het MBTI-model.
PERSONA 2
typeringen, waaronder de Mayer-Briggs Type Indicator (MBTI). Met het MBTI-model creëren we vier
JACK VAN DER SLUIS (38) MA JONNE DE VREEDE (42) COMPETITIEVE BEZOEKRER SPONTANE BEZ OEKER PERSONA 4
PERSONA 3
ganisatie die in contact staan met de doelgroep en deze goed kunnen vertegenwoordigen.
SOLAR
Biografie
Harry is IT-professional en woont samen met zijn vrouw Anne en hun twee kinderen van 4 en 6 jaar in een 2-onder1kap-woning in Meppel. Hij is een planner en komt niet graag voor
Geen relatie met SOLAR Verwacht optimaal rendement over looptijd van 15 jaar Gaat pro-actief opzoek naar het beste aanbod Neemt zelf eindbeslissing na overleg met zijn vrouw
Persona’s
9
Whitepaper Op reis met de klant
DE FASES VAN DE KLANTREIS BEPALEN Wanneer we de persona’s hebben opgesteld, bepalen we de fases van de klantreis die de persona’s doorlopen op weg naar hun doel (zie pag.11). In onderstaand schema zijn de fases van de klantreis voor SOLAR ingevuld.
Fases van de klantreis
BEREIKEN
BOEIEN
BINDEN
BEHOUDEN
oe
k
ve
ge n Se
rv
ice
-v e ice rv Se
k br ui Ge
st In
g rin Le ve
n te W ac h
al la tie
rz
le op
en Aa
nk
oo p
do
n ra ge sv vie
at
er en nt
Key insight
“Ik wil er zeker van zijn dat ik optiomaal rendement behaal”
Key insight
“Ik wil actief bijdragen aan een duurzame, betere wereld, waarin mijn kleinkinderen zullen opgroeien.”
Biografie Sanne is partime zorgmedewerkster en woont samen met haar in Baarn. Ze vindt goed
ie te n Be ni wu eu s we t w di ord en e st n v en an Et c.
rin
en do op
en
ie Ad
Geen relatie met- SOLAR Hoge informatie behoefte Verwacht optimaal rendement over looptijd van 15 jaar - Vergelijker Persoonskenmerken Gaat pro-actief -opzoek naar het- beste aanbod Zekerheidszoeker 50 jaar Neemt zelf eindbeslissing na overleg met zijnopgeleid vrouw - Internetskills: -hoog Universitair verassingen te staan. Hij denkt nu al na over de dure tijd die - Devices: smartphone, smart TV, tablet, laptop - Jaarinkomen: 30k komen gaat, wanneer zijn kinderen gaan studeren toe gaan. - Energierekening: 140,-wordt euro steeds p/mnd duurder en hij overweegt zonnepanelen om Energie Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR - Emotionele beslisser later geen financiële zorgen te hebben. Biografie Geen relatie met- SOLAR Duurzaamheid is belangrijk Harry is IT-professional en woont samen met zijn vrouw Anne en Verwacht optimaal rendement over looptijd van 15 jaar - Beslisser Persoonskenmerken hun twee kinderen van 4 en 6 jaar in een 2-onder1-kap-woning Gaat pro-actief -opzoek naar het- beste aanbod Sociaal/humanitisch 35 jaar in Meppel. Hij is een planner en komt niet graag voor Neemt zelf eindbeslissing na overleg met zijn vrouw - Internetskills: -middelmatig HBO-opgeleid
or m
- Energierekening: 100,- euro p/mnd genieten. Energie wordt steeds duurzamer en wil ze graag
Relatie en verwachting SOLAR - Rationelet.a.v. beslisser zonnepanelen om het milieu minder te belasten
Harry is IT-professional en woont samen met zijn vrouw Anne en hun twee kinderen van 4 en 6 jaar in een 2-onder1-kap-woning in Meppel. Hij is een planner en komt niet graag voor
In f
“Ik wil er zeker van zijn dat ik optiomaal rendement behaal”
Or ië
PERSONA 1
- 35 jaar - HBO-opgeleidverassingen te staan. Hij denkt nu al na over de dure tijd die - Jaarinkomen: komen 50k gaat, wanneer zijn kinderen gaan studeren toe gaan. - Energierekening: 100,-wordt euro steeds p/mnd duurder en hij overweegt zonnepanelen om Energie - Rationele beslisser later geen financiële zorgen te hebben. - Hoge informatie behoefte - Vergelijker Persoonskenmerken - Zekerheidszoeker - 35 jaar - Internetskills: -hoog HBO-opgeleidcontact mer de buren belangrijk.Maar nog belangrijker vind ze een - Devices: smartphone, smart TV, tablet, laptop - Jaarinkomen: 50k duurzame wereld. Zodat haar kinderen ook van natuur kunnen
HARRY SCHIPPER (35) METHODISCHE BEZOEKER
wo
Persoonskenmerken
st
PERSONA 2
Key insight Biografie
rd
verassingen te staan. Hij denkt nu al na over de dure tijd die komen gaat, wanneer zijn kinderen gaan studeren toe gaan. Energie wordt steeds duurder en hij overweegt zonnepanelen om later geen financiële zorgen te hebben.
SANNE HOEKSTRA (50) HUMANISTISCHE BEZOEKER
wu
PERSONA 3
JACK VAN DER SLUIS (38) COMPETITIEVE BEZOEKER
Be
PERSONA 4
MARJONNE DE VREEDE (42) SPONTANE BEZOEKER
g
Subfases van de klantreis
- Devices: PC, nokia - Jaarinkomen: 50k
- Energierekening: 100,- euro p/mnd
Relatie en verwachting SOLAR - Rationelet.a.v. beslisser
Heeft al relatie met SOLAR - Hoge informatie behoefte Is pro-actief bezig met investeren in duurzame energie - Vergelijker
man Jan hun kinderen zijn het huis al uit. Ze heeft een vrijstaand huis
Key insight
- Zekerheidszoeker - Internetskills: hoog - Devices: smartphone, smart TV, tablet, laptop
“Ik wil er zeker van zijn dat ik optiomaal rendement behaal”
Biografie Harry is IT-professional en woont samen met zijn vrouw Anne en hun twee kinderen van 4 en 6 jaar in een 2-onder1-kap-woning in Meppel. Hij is een planner en komt niet graag voor
Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR Geen relatie met SOLAR Verwacht optimaal rendement over looptijd van 15 jaar Gaat pro-actief opzoek naar het beste aanbod Neemt zelf eindbeslissing na overleg met zijn vrouw
Persona’s
10
Whitepaper Op reis met de klant
STAP 3: BEPAAL DE KLANTFASES De klant gaat in zijn reis op weg naar zijn doel door verschillende fases. De klant wordt eerst be-
Hoewel het model uitgaat van vier fases, is het bij het bepalen van de klantreis van belang
wust van een behoefte of aanbod, ontwikkelt vervolgens een interesse of verlangen en gaat uitein-
om alle relevante subfases te onderscheiden. Dit helpt om een scherpe analyse te maken en
delijk over tot de aanschaf van het product of de dienst. Voor het bepalen van de klantfases maken
inzicht te krijgen op een detailniveau waar het verschil gemaakt kan worden.
we gebruik van het 4B-model. Dit model staat voor de vier hoofdfases van de klantreis: bereiken, boeien, binden en behouden. De duur van elke fase en de wijze waarop de fases doorlopen worden, verschilt per situatie en klant.
1. BEREIKEN
2. BOEIEN
In deze fase maakt de klant kennis met het merkt/product. Hij wordt
Wanneer de interesse is gewekt, wordt de klant geïnformeerd,
zich bewust van het aanbod. Het aanbod dient in te spelen op een
geadviseerd en verleid om op het aanbod in te gaan. Wanneer dit
(onbewuste) behoefte van de klant en zijn interesse te wekken.
lukt, is de basis gelegd voor conversie in de volgende fase.
4. BEHOUDEN
3. BINDEN
In deze fase wordt gezorgd dat de klant ook klant blijft. Bijvoorbeeld
Bij conversie vindt er interactie plaats tussen de klant en de
door goede service te bieden, of de klant ervan te blijven overtuigen dat ze de juiste aankoop hebben gedaan. Op deze manier onstaat
4B-model
organisatie. De conversie kan een aankoop van een product of afname van een dienst zijn, maar ook met het aanmelden voor een
er een relatie met het merk. Als deze fase goed verloopt, wordt het
nieuwsbrief, het aanvragen van informatie of het ‘liken’ van een
makkelijker om de klant te verleiden tot een nieuwe aankoop.
facebook-pagina gaat de klant een relatie aan met de organisatie.
11
Whitepaper Op reis met de klant
OP REIS MET DE KLANT Per persona doorlopen we de klantreis. We kijken daarbij naar verschillende focusgebieden zoals zijn of haar omgeving, behoeftes en gedrag, mogelijke pijnpunten en aanwezige kansen. Zo creëren we waardevolle klantinzichten.
PERSONA 2
PERSONA 4
MARJONNE DE VREEDE (42) SPONTANE BEZOEKER
SANNE HOEKSTRA (50) HUMANISTISCHE BEZOEKER
verassingen te staan. Hij denkt nu al na over de dure tijd die komen gaat, wanneer zijn kinderen gaan studeren toe gaan. Energie wordt steeds duurder en hij overweegt zonnepanelen om later geen financiële zorgen te hebben.
contact mer de buren belangrijk.Maar nog belangrijker vind ze een duurzame wereld. Zodat haar kinderen ook van natuur kunnen genieten. Energie wordt steeds duurzamer en wil ze graag zonnepanelen om het milieu minder te belasten
Persoonskenmerken
Key insight “Ik wil er zeker van zijn dat ik optiomaal rendement behaal”
- 35 jaar - HBO-opgeleid - Jaarinkomen: 50k - Energierekening: 100,- euro p/mnd - Rationele beslisser - Hoge informatie behoefte - Vergelijker - Zekerheidszoeker - Internetskills: hoog verassingen te staan. Hij denkt nu al na over de dure tijd die - Devices: smartphone, smart tablet, laptopzijn kinderen gaan studeren toe gaan. komenTV, gaat, wanneer Energie wordt steeds duurder en hij overweegt zonnepanelen om
Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR later geen financiële zorgen te hebben.
Biografie Harry is IT-professional en woont samen met zijn vrouw Anne en hun twee kinderen van 4 en 6 jaar in een 2-onder1-kap-woning in Meppel. Hij is een planner en komt niet graag voor
Geen relatie met SOLAR Verwacht optimaal rendement over looptijd van 15 jaar Persoonskenmerken Gaat pro-actief opzoek naar - 35 het jaarbeste aanbod Neemt zelf eindbeslissing na overleg met zijn vrouw - HBO-opgeleid
PERSONA 1
PERSONA 3
JACK VAN DER SLUIS (38) COMPETITIEVE BEZOEKER
Sanne is partime zorgmedewerkster en woont samen met haar in Baarn. Ze vindt goed
“Ik wil er zeker van zijn dat ik optiomaal rendement behaal”
- 50 jaar - Universitair opgeleid - Jaarinkomen: 30k - Energierekening: 140,- euro p/mnd - Emotionele beslisser - Duurzaamheid is belangrijk - Beslisser - Sociaal/humanitisch - Internetskills: middelmatig verassingen te staan. Hij denkt nu al na over de dure tijd die - Devices: PC, nokia komen gaat, wanneer zijn kinderen gaan studeren toe gaan.
BEREIKEN
BOEIEN
BINDEN
BEHOUDEN
Energie wordt steeds duurder en hij overweegt zonnepanelen om
Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR later geen financiële zorgen te hebben. Heeft al relatie met SOLAR Is pro-actief bezig met investeren in duurzame energie Persoonskenmerken
Key insight
- 35 jaar - HBO-opgeleid - Jaarinkomen: 50k - Energierekening: 100,- euro p/mnd - Rationele beslisser - Hoge informatie behoefte - Vergelijker - Zekerheidszoeker - Internetskills: hoog - Devices: smartphone, smart TV, tablet, laptop
“Ik wil er zeker van zijn dat ik optiomaal rendement behaal”
Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR
Biografie Harry is IT-professional en woont samen met zijn vrouw Anne en hun twee kinderen van 4 en 6 jaar in een 2-onder1-kap-woning in Meppel. Hij is een planner en komt niet graag voor
Persoonskenmerken
Biografie man Jan hun kinderen zijn het huis al uit. Ze heeft een vrijstaand huis
- Jaarinkomen: 50k - Energierekening: 100,- euro p/mnd - Rationele beslisser - Hoge informatie behoefte - Vergelijker - Zekerheidszoeker - Internetskills: hoog - Devices: smartphone, smart TV, tablet, laptop
Key insight
HARRY SCHIPPER (35) METHODISCHE BEZOEKER
Key insight “Ik wil actief bijdragen aan een duurzame, betere wereld, waarin mijn kleinkinderen zullen opgroeien.”
Geen relatie met SOLAR Verwacht optimaal rendement over looptijd van 15 jaar Gaat pro-actief opzoek naar het beste aanbod Neemt zelf eindbeslissing na overleg met zijn vrouw
Biografie Harry is IT-professional en woont samen met zijn vrouw Anne en hun twee kinderen van 4 en 6 jaar in een 2-onder1-kap-woning in Meppel. Hij is een planner en komt niet graag voor
Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR Geen relatie met SOLAR Verwacht optimaal rendement over looptijd van 15 jaar Gaat pro-actief opzoek naar het beste aanbod Neemt zelf eindbeslissing na overleg met zijn vrouw
OMGEVING fysieke omgeving beinvloeders contactpunten BEHOEFTES & GEDRAG willen denken voelen doen PIJNPUNTEN Wat zijn de grootste frustraties van de klant? KANSEN Wat wil of moet de klant echt bereiken?
12
Whitepaper Op reis met de klant
STAP 4: LEEF JE IN! Wanneer wij de klantreis in een eenvoudige grafiek zouden weergeven, dan bestaat deze uit
Met pijnpunten bedoelen we de negatieve emoties, ongewenste kosten, de te vermijden situaties
twee assen. In de afbeelding op pagina 12 is te zien dat de x-as de verschillende fases represen-
en de risico’s die de klant gedurende zijn reis kan ervaren. Kansen zijn de voordelen die de klant
teert en de y-as de vragen die we per fase beantwoord willen hebben. Deze vragen leiden we af uit
verwacht, verlangt of die hem zouden kunnen verrassen. Denk hierbij aan positieve emoties,
de zogenaamde ‘empahty map’ die hieronder is afgebeeld. De empahty map is een handig middel
kostenbesparingen, sociale voordelen of functioneel gemak.
om je in te leven in de doelgroep (in dit geval de opgestelde persona’s). Het helpt om beter begrip te krijgen van wat klanten echt willen en waarvoor ze willen betalen.
De klantcontactmomenten waarin de pijnpunten en kansen van cruciale betekenis zijn voor de klantervaring en het leveren van de waardepropositie noemen we ‘momenten van waarheid’
Door de verschillende persona’s op de tijdlijn van de klantreis te plaatsen en per fase de vragen uit
(MVW). Op dit punt kun je namelijk het verschil gaan maken tijdens de ontwikkeling van het
de ‘empathy map’ te beantwoorden, krijgen we inzicht in zijn pijnpunten en kansen.
bedieningsconcept.
DENKEN & VOELEN Wat echt belangrijk is Voornaamste uitgangspunten Zorgen & aspiraties
HOREN
ZIEN
Wat vrienden zeggen Wat de baas zegt Wat beïnvloeders zeggen
Omgeving Vrienden Marktaanbod
ZEGGEN & DOEN Publieke houding Voorkomen Gedrag richting anderen
Empathy Map, bronnen: Business Model Generation, Yves Pigneur & Alexander Osterwalder. Gamestorming, David Gray e.a.
PIJNPUNTEN Angsten Frustraties Obstakels
KANSEN Wensen Behoeftes Voordelen
Pains & Gains, bron: Alexander Osterwalder, www.alexosterwalder.com
13
Whitepaper Op reis met de klant
DUIDELIJKE KLANTINZICHTEN De ingevulde klantreis brengen we terug tot de belangrijkste klantinzichten en ‘momenten van waarheid’ en de pijnpunten en kansen hierbinnen. Deze vormen het uitgangspunt voor het bepalen van de bouwstenen van de waardepropositie en het bedieningsconcept.
PERSONA 2
PERSONA 4
MARJONNE DE VREEDE (42) SPONTANE BEZOEKER
SANNE HOEKSTRA (50) HUMANISTISCHE BEZOEKER
verassingen te staan. Hij denkt nu al na over de dure tijd die komen gaat, wanneer zijn kinderen gaan studeren toe gaan. Energie wordt steeds duurder en hij overweegt zonnepanelen om later geen financiële zorgen te hebben.
contact mer de buren belangrijk.Maar nog belangrijker vind ze een duurzame wereld. Zodat haar kinderen ook van natuur kunnen genieten. Energie wordt steeds duurzamer en wil ze graag zonnepanelen om het milieu minder te belasten
Persoonskenmerken
Key insight “Ik wil er zeker van zijn dat ik optiomaal rendement behaal”
- 35 jaar - HBO-opgeleid - Jaarinkomen: 50k - Energierekening: 100,- euro p/mnd - Rationele beslisser - Hoge informatie behoefte - Vergelijker - Zekerheidszoeker - Internetskills: hoog verassingen te staan. Hij denkt nu al na over de dure tijd die - Devices: smartphone, smart tablet, laptopzijn kinderen gaan studeren toe gaan. komenTV, gaat, wanneer Energie wordt steeds duurder en hij overweegt zonnepanelen om
Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR later geen financiële zorgen te hebben.
Biografie Harry is IT-professional en woont samen met zijn vrouw Anne en hun twee kinderen van 4 en 6 jaar in een 2-onder1-kap-woning in Meppel. Hij is een planner en komt niet graag voor
Geen relatie met SOLAR Verwacht optimaal rendement over looptijd van 15 jaar Persoonskenmerken Gaat pro-actief opzoek naar - 35 het jaarbeste aanbod Neemt zelf eindbeslissing na overleg met zijn vrouw - HBO-opgeleid
PERSONA 1
PERSONA 3
JACK VAN DER SLUIS (38) COMPETITIEVE BEZOEKER
Sanne is partime zorgmedewerkster en woont samen met haar in Baarn. Ze vindt goed
“Ik wil er zeker van zijn dat ik optiomaal rendement behaal”
- 50 jaar - Universitair opgeleid - Jaarinkomen: 30k - Energierekening: 140,- euro p/mnd - Emotionele beslisser - Duurzaamheid is belangrijk - Beslisser - Sociaal/humanitisch - Internetskills: middelmatig verassingen te staan. Hij denkt nu al na over de dure tijd die - Devices: PC, nokia komen gaat, wanneer zijn kinderen gaan studeren toe gaan.
BEREIKEN
BOEIEN
BINDEN
BEHOUDEN
Energie wordt steeds duurder en hij overweegt zonnepanelen om
Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR later geen financiële zorgen te hebben. Heeft al relatie met SOLAR Is pro-actief bezig met investeren in duurzame energie Persoonskenmerken
Key insight
- 35 jaar - HBO-opgeleid - Jaarinkomen: 50k - Energierekening: 100,- euro p/mnd - Rationele beslisser - Hoge informatie behoefte - Vergelijker - Zekerheidszoeker - Internetskills: hoog - Devices: smartphone, smart TV, tablet, laptop
“Ik wil er zeker van zijn dat ik optiomaal rendement behaal”
Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR
Biografie Harry is IT-professional en woont samen met zijn vrouw Anne en hun twee kinderen van 4 en 6 jaar in een 2-onder1-kap-woning in Meppel. Hij is een planner en komt niet graag voor
Persoonskenmerken
Biografie man Jan hun kinderen zijn het huis al uit. Ze heeft een vrijstaand huis
- Jaarinkomen: 50k - Energierekening: 100,- euro p/mnd - Rationele beslisser - Hoge informatie behoefte - Vergelijker - Zekerheidszoeker - Internetskills: hoog - Devices: smartphone, smart TV, tablet, laptop
Key insight
HARRY SCHIPPER (35) METHODISCHE BEZOEKER
Key insight “Ik wil actief bijdragen aan een duurzame, betere wereld, waarin mijn kleinkinderen zullen opgroeien.”
Geen relatie met SOLAR Verwacht optimaal rendement over looptijd van 15 jaar Gaat pro-actief opzoek naar het beste aanbod Neemt zelf eindbeslissing na overleg met zijn vrouw
Biografie Harry is IT-professional en woont samen met zijn vrouw Anne en hun twee kinderen van 4 en 6 jaar in een 2-onder1-kap-woning in Meppel. Hij is een planner en komt niet graag voor
Relatie en verwachting t.a.v. SOLAR Geen relatie met SOLAR Verwacht optimaal rendement over looptijd van 15 jaar Gaat pro-actief opzoek naar het beste aanbod Neemt zelf eindbeslissing na overleg met zijn vrouw
Hoe werkt het Ik ben op zoek naar energiebesparingtips
Belangrijkste:
Online niet goed bereikbaar
Inzichten Pijnpunten Kansen
eigenlijk?
Ik wil inzicht in de kosten die ik bespaar
Ik wil snel geholpen worden door iemand die ik ken Collectiviteitskorting is interessant
Ik wil geen gedoe Bereikbaar via bekende en betrouwbare relatie
Ik wil een betrouwbare leverancier
Wat is de situatie als ik wil verhuizen
Leasen is interessant voor mij
Ik wil continue inzicht in hoeveel ik opwek
Ik adviseer graag anderen over zonnepanelen
Ik wil zaken zoveel mogelijk zelf kunnen regelen
Wat als mijn zonnepanelen stuk gaan
14
Whitepaper Op reis met de klant
STAP 5: CREËER KLANTWAARDE Met het bepalen van de cruciale klantinzichten, pijnpunten en kansen is de analyse op de doe-
WAARDEPROPOSITIE LEVEREN
len en doelgroepen gereed. Het is tijd voor conceptontwikkeling. Welke waarde bieden we en hoe
Wanneer de bouwstenen zijn bepaald gaan we de bouwstenen een plek geven in de klantreis. We
leveren we die?
kiezen de kanalen en middelen waarlangs we de waardepropositie leveren. Oftewel de doelgroep gaan bereiken, boeien, binden en behouden. Dit wordt ook wel klantcontactstrategie of crosschannel-strategie genoemd.
WAARDEPROPOSITIE BEPALEN De eerste stap in conceptontwikkeling is het bepalen of aanscherpen van de waardepropositie. Met behulp van de ‘Value Proposition Designer’ van Alex Ostwalder bepalen we de bouwstenen die
EXPERIENCE DESIGN
de gedefinieerde voordelen verschaffen en/of pijnpunten verminderen. Denk hierbij aan func-
Vervolgens integreren we alle bouwstenen en contactmomenten in een een volledig bedienings-
tionaliteit, content en eventueel ook de producten en diensten zelf. Per klantfase bepalen we zo de
concept. We bepalen de manier waarop de interactie tussen organisatie en doelgroep plaats vindt
juiste bouwstenen. Wees hierbij realistisch en denk vooral out-of-the-box.
en zorgen dat alle klantcontactmomenten op elkaar zijn afgestemd. Zo zetten we de eerste stap op weg naar een goed experience design en positieve klantervaringen.
VOORDEELVERSCHAFFERS
KANSEN
PRODUCTEN & DIENSTEN
KLANTINZICHTEN
PIJNVERZACHTERS
PIJNPUNTEN
Value Proposition Designer, bron: Alexander Osterwalder
15
Whitepaper Op reis met de klant
HET BEDIENINGSCONCEPT VAN SOLAR 350.000 bezoekers op website
KPI’s
4.000 info aanvragen
levertijd: 90% binnen vijf werkdagen
service: 80% binnen 5 dagen geholpen
conversie naar bestelling van 10%
Bedieningsconcept
vragen & advies
mailing i.s.m. gemeenten & VVE’s
accountmanager
nabellen
infomatiebijeenkomst
infomatiepaket
vragen & advies
nabellen
contract & welkomsbrief
online mailing i.s.m. energieleveranciers
installatie & gebruik website Solar/mijn omgeving
website Solar
SEO & SEA
bannering op vergelijkingssites
BEREIKEN
reken tools
informatie video
aanmelden nieuwsbrief
buren mobiliseren
BOEIEN
informatie aanvraag
BINDEN
Belangrijkste:
inzichten
online helpdesk
inzicht in energie opgewekt
gegevensbeheer
member-getsmember-actie
BEHOUDEN
pijnpunten
kansen
16
Whitepaper Op reis met de klant
SAMENGEVAT In deze whitepaper hebben we inzicht gegeven in de vijf stappen van klantwaardecreatie: 1. Definieer heldere doelstellingen
DE VOORDELEN VAN EEN EFFECTIEF BEDIENINGSCONCEPT
2. Betrek de doelgroep of stel persona’s op
Δ Focus en doelgerichtheid. Alle activiteiten zijn gericht op het behalen van uw
3. Bepaal de klantfases 4. Leef je in! 5. Creëer klantwaarde
(strategische) doelstellingen. Δ Klantgerichtheid. Waardecreatie, contactmomenten en interactie gebaseerd op gefundeerde klantinzichten. Δ Geïntegreerde aanpak. Online en offline kanalen en middelen samengebracht in één
Voor de fictieve case SOLAR zijn deze vijf stappen doorlopen om te komen tot (een vereenvoudigde weergave van) een bedieningsconcept. Een effectief mechanisme dat op basis van gefundeerde
klantcontactstrategie. Δ Regie en controle op uw online en offline activiteiten.
klantinzichten waarde creëert en levert. De beschreven methode heeft in dit geval betrekking op het ontwerpen of ontwikkelen van nieuwe diensten. De methode kan echter ook worden toegepast op andere vraagstukken, zoals het ontwikkelen van communicatiestrategieën, integratie van bestaande klantprocessen, maar ook het ontwerpen van een nieuwe website. De kracht zit in het creëren van waarde op basis van heldere organisatiedoelstellingen en duidelijke klantinzichten. Een bedieningsconcept is echter, zoals de naam al weergeeft, nog een concept. Om echt waarde te creëren voor haar klanten en voor de organisatie zelf, dient een bedieningsconcept werkelijkheid te worden. In het tweede deel van deze whitepaper beschrijven we hoe we komen tot een implementatieplan om een bedieningsconcept te realiseren.
KNOW WHAT YOUR CUSTOMERS WANT MOST AND WHAT YOUR COMPANY DOES BEST. FOCUS ON WHERE THOSE TWO MEET. - Kevin Stirtz
Wordt vervolgd….
17
Whitepaper Op reis met de klant
LET’S INTERACT! Leuk zo’n whitepaper, maar liever geeft theFactor.e de voorkeur aan menselijke interactie. Wil je daarom meer weten over het ontwikkelen van geïntegreerde bedieningsconcepten of hoe wij u daarbij kunnen helpen? Aarzel dan niet. Neem contact op met Demian, online strateeg bij theFactor.e en auteur van deze whitepaper. T. 050-5757888 M. 06-23105030 E.
[email protected] L. www.linkedin.com/demiansepp Let’s Interact!
OVER THEFACTOR.E Als theFactor.e geloven we in de magie van interactie. We geven vorm en inhoud aan de interactie tussen organisaties en mensen. Sinds de oprichting in 1995 zijn we uitgegroeid tot een succesvolle, gedreven en betrokken organisatie van jonge en deskundige internetprofessionals. Vanuit onze integrale visie op online interactie leveren wij cross channel toepassingen voor desktop, tablet en smartphone. Wij werken voor veel vooraanstaande klanten in verschillende sectoren: van financials, zorg- en verzekeringswezen, tot de overheid en het onderwijs. Enkele klanten uit onze portfolio zijn: ABNAMRO Markets, Zwitserleven, UMCG, DAS, Eneco en Delta Lloyd België. Deze whitepaper is geschreven door: De peilers van onze dienstverlening zijn:
Auteur: Demian Sepp, online strateeg (theFactor.e)
Δ Strategie
Co-auteur: Niels Bruin, UX Consultant (theFactor.e)
Δ Ontwerp Δ Realisatie Δ Exploitatie
Met medwerking van: Dennis Kaltofen, Strategie & Marketing Consultant (Groei XL) Pim Klomp, designer (theFactor.e) 18
Whitepaper Op reis met de klant
theFactor.e Friesestraatweg 215a 9743 AD Groningen Nederland tel: +31 (0)50-5757888 fax: +31 (0)50-5757889 www.tfe.nl