1
______________________________________________________
Mulder Juridisch Advies & Mediation Mr K.G. Mulder-Wildeboer _______________________________________ Bosrand 57, 3881 GT Putten, Tel: 06-55132640 eMail:
[email protected] website: www.mulderjuridischadvies.nl
Over de eigen bijdrage ABWZ en nog een aantal zaken Op 1 januari 2014 is de regeling voor de eigen bijdrage ABWZ aangepast. Er wordt veel over deze regeling gepraat in de krant en op verjaardagen. Volgens die verhalen moet het hele vermogen worden "opgegeten" net als vroeger en dat wordt niet eerlijk gevonden. Daarom is het goed die ABWZ regeling eens goed te bekijken. Want misschien valt het allemaal nog wel mee. Dat men moet betalen voor wonen, eten en medische verzorging, is eigenlijk wel redelijk. Als men niet is opgenomen dan vindt iedereen het logisch dat je moet betalen voor huur, eten en drinken en de verzorging. Maar als men wel is opgenomen, dus intern woont, dan vindt iedereen het logisch dat de anderen in Nederland deze kosten voor die persoon voldoet. Dat is eigenlijk ook niet eerlijk. Er wordt dan ook een eigen bijdrage gevraagd voor die opname. Maar er gaan veel sprookjes rond over de regeling eigen bijdrage. Daarom eerst maar eens de feiten op een rijtje. De regeling per 1 januari 2014: Op de website www.hetcak.nl kan de regeling worden opgevraagd en kunnen proefberekeningen worden gemaakt. Zorg zonder Verblijf: Als men zorg ontvangt zonder verblijf dan wordt altijd de lage bijdrage gevraagd. Deze bijdrage is natuurlijk afhankelijk van het aantal uren dat u hulp krijgt. Bij 2 uur hulp per dag, met goed inkomen (bv € 30.000,00 per jaar) en mooie spaarpot van € 100.000,00 op de bank, dan is de bijdrage nu rond € 250,00 per maand. Valt dus mee, te vergelijken met de gemiddelde kosten van een particuliere huishoudelijke hulp.
2
Zorg met Verblijf: De grootste zorg die men heeft is natuurlijk over wat er met het eigen vermogen gebeurt als men wordt opgenomen in een verpleeghuis. Dit eigen vermogen zit in Box 3. (sparen en beleggen). U kunt dit zien op uw belastingaanslag. Van dit spaargeld gaat natuurlijk eerst nog het vrijgestelde bedrag af. Dit vrijgestelde bedrag is € 21.139,00 per persoon. Een echtpaar heeft dus vrij € 42.278,00. Alleen hetgeen u méér bezit dan dit belastingvrije bedrag telt mee voor de bijdrage ABWZ. Zit uw spaarpot daaronder, dan telt het helemaal niet mee.
PEILDATUM: De peildatum voor de vaststelling van uw bijdrage is 1 januari van het jaar, 2 jaar vóór de datum opname. Dus bv opname in 2014, dan is de peildatum 1 januari 2012. U kunt de peildatum ook laten "verleggen" naar het jaar dat u daadwerkelijk bent opgenomen, als in dat jaar uw inkomen met meer dan € 2.500,00 is verminderd. Let op: Het is niet altijd verstandig om dat te doen, want als u nog een eigen huis heeft dat verkocht moet worden, dan telt de verkoopopbrengst daarvan, danwel het toerekenen van verkoopopbrengst, zie hieronder, al 2 jaar eerder mee. Dus u bekort zelf op die manier de tijd dat de woning niet meetelt voor de eigen bijdrage.
EIGEN HUIS Uw eigen woning zit in Box 1. zolang u in de woning uw hoofdverblijf heeft. Ook nadat u de woning heeft verlaten en deze te koop zet, wordt de woning nog 2 jaar aan uw box 1 toegerekend (dus nog steeds geen spaargeld). Dat betekent dus eigenlijk, gezien het feit dat de peildatum 2 jaar voorafgaand aan de opname is (in dat peiljaar woonde u nog gewoon in uw woning), de waarde van die woning pas 4 jaar nadat u bent opgenomen gaat meetellen voor uw eigen bijdrage als u de woning nog niet heeft verkocht. Als de woning ook in het vijfde jaar nog niet verkocht is, is de hoge eigen bijdrage (zie hieronder) verschuldigd, maar u betaalt nog steeds de lage bijdrage en moet later alsnog aanvullen zodra de woning wel verkocht is. Zodra de woning wél verkocht is, wordt de verkoopopbrengst op uw bankrekening gestort en zal vanaf de januari volgend op het jaar van verkoop in uw box 3 zitten, doch zoals hiervoor al gezegd, pas gaan meetellen voor de eigen bijdrage als die betreffende januari als peildatum is aangebroken.
3
SCHENKING Stel dat de woning wordt verkocht terwijl u bent opgenomen in een verpleeghuis. U kunt op dat moment de verkoopopbrengst wegschenken aan uw kinderen, danwel nog niet uitbetaalde erfdelen (als u de langstlevende bent) uitkeren. Bij schenkingen boven de vrijgestelde bedragen moet wat schenkingsbelasting worden betaald (gemiddeld 10%), maar ja, je kunt geen omelet maken zonder een ei te breken. Door die schenking bij verkoop komt dit oorspronkelijke box 1 vermogen nooit meer in box 3 en telt dus niet mee. (Het kan zijn dat in de toekomst het CAK dergelijke schenkingen niet goed meer vindt, maar de regeling kijkt nu puur naar uw belastingaangifte. Daar heeft het CAK nu dus niets van te vinden). Schenkingen "op papier" zoals vaak wordt voorgesteld, is vaak niet zo'n goed idee. Een schenking op papier werkt eigenlijk zo: men geeft een bedrag aan de kinderen en leent het direct weer terug. Het is dan wel noodzakelijk dat de schenkende ouder ieder jaar 6% rente aan de kinderen voldoet. Hier let de belastingdienst erg op. Op die manier kan wel in porties worden geschonken die onder het vrijgestelde bedrag blijven, maar men is dan wel heel lang bezig (ongeveer € 5.000,00 per kind per jaar vrij, behalve de eenmalige grotere vrijstellingen). Daarnaast verkrijgt het kind "op papier", dus hij heeft er niets aan, vermogen in box 3. Daar is dat kind niet altijd blij mee want dat kind krijgt dan geen zorgtoeslag, huurtoeslag e.d. Komt het kind in de bijstand met dat "papieren" vermogen, dan moet het kind die bijstand later terugbetalen. Dus: pas op met papieren schenkingen. Maar hoe hoog zijn de bijdragen nu eigenlijk? Lage eigen bijdrage bij Zorg met Verblijf: - De eerste 6 maanden van opname altijd de lage bijdrage. - Ook altijd de lage bijdrage tijdens het hele verblijf, als de echtgenoot nog thuis woont. De lage eigen bijdrage wordt berekend: -Verzamelinkomen + 8% van box 3 vermogen (nadat het vrijgestelde bedrag er al af is) Van dit totaal bedrag 12,5% = eigen bijdrage op jaarbasis. Gemiddeld is die lage bijdrage rond € 250,00 á € 300,00 per maand. De lage eigen bijdrage is minimaal € 156,00 per maand en maximaal € 819,40 per maand, maar dan moet er al een heel hoog inkomen zijn en veel spaargeld. Dan kan er dus wat ingeteerd worden.
4
Let op! Als 1 van de beide echtgenoten wordt opgenomen in een verpleeghuis, is het mogelijk om AOW aan te vragen voor 2 alleenstaanden. Men woont immers niet meer samen. Maar.. als men dat doet, moet de opgenomen partner na 6 maanden de hoge eigen bijdrage betalen omdat men dan als alleenstaand geldt. Dan wordt het lood om oud ijzer, zo niet erger, want de eigen woning komt dan niet te koop, maar het deel van de waarde van de opgenomen echtgenoot gaat dan na 2 jaar (wegens niet te koop komen) wel meetellen in box 3. Dus advies in het algemeen: vraag geen alleenstaanden AOW aan. Bij een huurwoning kan het echter anders zijn.
Hoge eigen bijdrage bij Zorg met Verblijf: - De eerste 6 maanden nog de lage eigen bijdrage (zie hiervoor) en ná 6 maanden, als men alleenstaand is, danwel sámen naar een verpleeghuis gaat, gaat de hoge eigen bijdrage in. Als de echtgenoot nog thuis woont geen hoge eigen bijdrage (zie hiervoor). Als een echtpaar sámen wordt opgenomen, geldt voor de één de hoge eigen bijdrage en voor de andere de lage eigen bijdrage. Samen nooit meer dan maximaal € 2.248, per maand. Minimaal is de gezamenlijke eigen (hoge) bijdrage ongeveer € 675,00 per maand. Peildatum dus 1 januari 2 jaar vóórafgaand aan de opname. De hoge eigen bijdrage wordt als volgt berekend: Verzamelinkomen (dus AOW en pensioen) -/- belasting -/- premie zorgverzekering -/- zak- en kleedgeld (alleenstaande: € 3.556,00 en echtpaar € 5.530,00) -/- 15% inkomsten uit tegenwoordige arbeid (bij pensioengerechtigden geldt dit dus niet) -/- vaste aftrek pensioengerechtigde leeftijd (vast bedrag van € 950,00 per persoon) +/+ 8% van box 3 vermogen (nadat vrijgestelde bedrag van ruim € 21.000,00 per persoon eraf is) = Eigen bijdrage op jaarbasis. De hoge eigen bijdrage is minimaal ongeveer € 675,00 en maximaal € 2.248,-per maand. Zowel voor een alleenstaande als voor een echtpaar samen. Hiervoor heeft men dan wel kost en inwoning en verzorging. Als men dit afzet tegen de kosten die men normaal heeft bij zelfstandig wonen: huur, eten drinken, gas, water licht , verzorging, dan betaalt men vaak ook maandelijks al een € 2.000,00.
5
Veel mensen hebben een netto-inkomen, AOW en pensioen van rond € 2.000,00 per maand. Dat betekent dan dat als men de maximale eigen bijdrage zou moeten voldoen er iedere maand rond € 500,00 wordt "ingeteerd", is € 6.000,00 per jaar. Veruit de meeste mensen verblijven gemiddeld 2 jaar in een verpleeghuis, intering dus slechts € 12.000,00. Met andere woorden: Die intering valt mee. Het is daarom ook niet direct nodig om nu al met schenkingen te beginnen van uw cash geld. U kunt het zelf nog hard nodig hebben om zolang mogelijk thuis te kunnen wonen. Dan is het juist fijn om wat geld achter de hand te hebben om die dingen te kunnen kopen die niet meer vergoed worden maar wel nodig zijn. Laat u zich dus ook niet van de wijs brengen door mensen die het ook van horen zeggen hebben. Laat u goed voorlichten voordat u aan (grote) schenkingen begint. Tot zover het ABWZ verhaal. Verdere belangrijke zaken: - AOW kortingen: vanaf 2015 gaat de partnertoeslag vervallen. Dat wil dus zeggen dat iedereen zijn of haar eigen AOW ontvangt. Nu is het nog zo dat als er een jongere echtgenoot is, de AOWechtgenoot de AOW van die jongere partner als "toeslag" ontvangt. Als die jongere echtgenoot zelf inkomen heeft, dan wordt dat inkomen overigens van die toeslag afgetrokken zodat er vaak niets overblijft. Maar voor wie een echtgenoot heeft die geen inkomen heeft, is het vervallen van die toeslag zuur (scheelt ongeveer € 750,00 per maand). Na 2015 worden de bestaande toeslagen voor hogere inkomens (vanaf €46.000,00 excl AOW) per jaar in 3 jaar afgebouwd.
- Testamenten: Voor echtelieden: Testamenten van vóór 2003 zijn meestal achterhaald, maar blijven geldig. De regelingen zijn echter vaak slechter dan het anno 2014 zou kunnen. Neem in testamenten bepalingen op voor opname verpleeghuis, uitsluiting "kouwe kant", executeur (afwikkelaar van de nalatenschap). Voor alleenstaanden: Denk eraan een executeur te benoemen. Die kan dan zelfstandig de nalatenschap afhandelen.
6
Een executeur kan ook een professioneel iemand zijn als u niemand in uw omgeving geschikt acht om deze taak op zich te nemen. - Leventestamenten = volmacht Denk eens na over de situatie waarin u onverhoopt geestelijk niet meer in staat blijkt te zijn om uw vermogen te beheren. Neem maatregelen door bv volmachten af te geven. Wees wel op uw hoede, want het moeten betrouwbare gevolmachtigden zijn. ADVIES: Over al bovenstaande zaken kunt u contact met mij opnemen voor een advies op maat, waarbij uw specifieke situatie het uitgangspunt is. U kunt veel problemen voorkomen door bijtijds de juiste maatregelen te nemen. Dat geldt niet alleen voor alleenstaanden maar net zo goed voor echtparen. Laat u de dingen goed uitleggen in begrijpelijke taal, zodat u later geen spijt krijgt van de genomen stappen.
februari 2014, K.G. Mulder-Wildeboer
7
Cijfervoorbeelden, bedragen zijn indicaties Uitgangspunt bij alle berekeningen zijn de gegevens afkomstig van de belastingdienst. 1.: Echtpaar, samen opgenomen, pensioen. Inkomen man, incl. AOW € 20.000,00 Inkomen vrouw alleen pensioen € 9.500,00 Eigen huis maar nog niet verkocht. Overwaarde € 200.000,00 Spaargeld op de bank € 42.000,00 Bij opname: 6 maanden lage eigen bijdrage samen € 307,00 per maand Na 6 maanden: hoge eigen bijdrage: samen € 1.171,00 per maand (maandelijks inkomen is € 2.208,00 dus ze houden "over " en teren nog niets in. Na ongeveer 4 jaar, of bij eerdere verkoop woning hebben ze opeens € 200.000,00 box 3 vermogen. (Al die tijd daarvoor was de woning box 1, dus telde nog niet mee). Dan wordt de gezamenlijke eigen hoge bijdrage € 2.248.00 per maand (Ze teren nu ongeveer € 500,00 per maand in) Als de woning eerder is verkocht en de verkoopopbrengst direct weggeschonken, dan blijft de eigen bijdrage € 1.171,00 per maand! Stel dat van het echtpaar maar 1 is opgenomen en de ander nog in de woning woont: dan gedurende het hele verblijf (kan dus jaren zijn) lage eigen bijdrage, rond € 375,00 per maand. (De eigen woning komt bij de opgenomen echtgenoot niet in box 3, want er woont nog een echtgenoot in en het blijft dus box 1.) 2: Alleenstaande, inkomen incl. AOW € 20.000,00 Overwaarde eigen woning € 200.000,00, nog niet verkocht Spaargeld op de bank € 21.000,00. Bij opname: 6 maanden lage eigen bijdrage € 210,00 per maand. Na 6 maanden: hoge eigen bijdrage: € 850,00 per maand (maandelijks inkomen € 1.500,00 dus geen intering) Na ongeveer 4 jaar, of bij eerdere verkoop woning valt € 200.000,00 in box 3 en gaat de bijdrage omhoog naar € 2.187,00 per maand. Dan wordt wel ingeteerd ongeveer € 800,00 per maand. Maar als de woning is verkocht en de verkoopopbrengst direct weggeschonken, danwel de erfdelen van de kinderen worden uitbetaald van de eerst gestorven echtgenoot, dan blijft de eigen bijdrage € 850,00 per maand.