Op de koffie in Gorssel bij de mensen van Stichting Philadelphia Uitzendgilde en Arbeidsintegratie Broodtrommel op tafel. Kopje koffie of thee erbij. We mogen tijdens lunchuur aanschuiven op Drukkerij Gildedruk in Gorssel. Wil je een bedrijfsfolder, jaarverslag of geboortekaartje? Ze maken het bij Gilde op maat. Wat ook op maat is, is de werksfeer. Susan, Marieke, Roberto, Janco, Dennis en Levi en collega’s werken en leren tegelijkertijd onder begeleiding van jobcoach Simeon van Stapele en Bernard van Rijssen, de drukker. Joost van Nieuwland is de locatiemanager. Philadelphia ondersteunt mensen met een verstandelijke beperking ‘vanuit het hart met liefde voor de medemens’, zo zegt het introductiefilmpje op de website. De cliëntversie van het jaarplan 2013 van Philadelphia Zorg is een voorbeeld voor elke medewerker van de gemeente en de Wmo-raad die met communicatie bezig is! Wat een heldere en kernachtige taal. Zo wil elke burger wel worden geïnformeerd.
Susan wil eerst eens horen wat we precies komen doen want je moet tegenwoordig op je qui vive zijn. Ze willen alles maar van je weten en waar is dat goed voor? Susan is namelijk een pietje precies. Ook in haar werk. Foutloos de eindcontrole doen? Laat dat maar aan haar over. Daarom zijn ze bij Gildedruk zo blij met haar dat ze graag zouden willen dat ze blijft. Eigenlijk is dat niet de bedoeling, want doorstromen naar een gewone werkgever staat boven aan de TO DO lijst. Maar soms stroomt het andersom. Het liep spaak op haar werk bij Salcon. Thuiszitten is geen optie voor Susan, dus pakt ze nu dagelijks vanuit Deventer ‘de taxi’ naar Gorssel om als administratief medewerker bij Gilde aan de slag te gaan. Ze heeft een dringende boodschap aan het werkgeversfront. ‘Wees eens wat flexibeler bij het aannemen van personeel. Kijk eens beter wat iemand met een beperking allemaal wel kan! Het is echt niet leuk dat mensen met een beperking maar op één hoop buiten het arbeidsproces worden gegooid. Mensen met beperkingen zijn namelijk net zo divers qua niveau als die zonder’. Waarvan akte!
1
Bij Philadelphia worden mensen met een arbeidsbeperking ondersteund, bij voorkeur in een gewoon arbeidsproces. Optimale ontwikkeling binnen de mogelijkheden van de cliënt. Participatie op verschillende niveaus. De drukkerij kent een beschermde werkplek waar het mogelijk is via AWBZ gefinancierde dagbesteding individuele stages te lopen. Maar ook worden groepsstages aangeboden bij een regulier bedrijf met ondersteuning van een werkbegeleider van Philadelphia.
Marieke woont vlak bij. In de Jan Brandhof. Een pand waar mensen met een lichte verstandelijke beperking wonen. De vader van Marieke heeft zich het vuur uit de sloffen gelopen om de accommodatie tot stand te brengen. Ze zit er naar genoegen, samen met 3 ‘meisjes’ en 3 ‘jongens’. Ze hebben bij Gilde Marieke mooi ‘uit de droom geholpen’, vindt ze. Na 29 jaar werken in de huishouding bij Zorgcentrum De Borkel had ze het gehad met al die verbouwingen. Het leverde steeds meer spanning en stress op. Bij Gilde heeft ze het nu best naar de zin. Volgens Bernard, de hoofddrukker, is het nog nooit zo lekker schoon en fris geweest in het gebouw van de drukkerij, onder een dak met de Wereldwinkel. Marieke zit eigenlijk nooit stil. Ze skiet dan wel niet meer maar met de paarden is ze nog steeds in de weer en in het zwembad is ze als een vis in het water. Met ministeck tovert Marieke kleurrijke schilderijen. Er staat een fijne reis naar Amerika op stapel, samen met vader naar haar broer in Manhattan. Wie wil dat nou niet? Ze heeft er wel wat voor over en volgt daarom Engelse les.
2
Hoe zit dat eigenlijk met Dennis? Praat die ook een woordje over de grens? Absoluut. Hardcore, coffeshop, heftruck. Het komt allemaal voorbij. Een echt stadsmens, die Dennis. Nou is Lochem, waar hij vlak bij de Schouwburg woont, wel een stadje maar van een echte coffeeshop hebben ze daar nog nooit gehoord. Het lijkt hem wel wat om er een te beginnen, samen met een maat. Susan weet precies hoeveel gram je bij je mag hebben zonder gevaar voor een boete of, erger, gevangenisstraf. Dennis werkte met loonsubsidie van het UWV bij Creaproducts aan verpakkingsmateriaal voor de producten van Dr. Vogel. Maar ja, na drie maanden moet je doorstromen en waar dan naar toe? Om half negen staat de taxi voor en stapt Dennis tegenwoordig in voor een ritje naar Gorssel. Wat hem betreft is dat een heel tijdelijke oplossing want hij vindt het saai bij Gilde. Werkgevers worden steeds kritischer door de crisis. Simeon, de jobcoach, merkt dat dagelijks als hij op zoek gaat naar arbeidsplaatsen voor zijn klanten, die zelfstandig aan de slag kunnen bij een bedrijf met salaris. Afhankelijk van de loonwaarde krijgt het bedrijf vrijstelling om minder dan het minimumloon te betalen. De jobcoach komt er wekelijks langs. Het UWV betaalt de begeleiding naar een situatie tot zelfstandigheid. Dennis wil graag een rijbewijs voor de heftruck halen en zo voorbereid zijn op de toekomst. En ook hoopt’ie op iets in de muziek. Hardcore, welteverstaan, zoals op het jaarlijkse festival in Bussloo.
Over muziek gesproken, beginnen Levi’s ogen al te stralen. De kok en keukenhulp van de Witte Wieven in Zwiep speelt fanatiek keyboard en luistert graag naar U2 en Queen. Wat had hij het naar zijn zin daar in het pannekoekenrestaurant. Nu is het failliet. Doodzonde, want het werk zelf en de werkomgeving paste hem als een oude jas. Hij miste de vaste structuur van het werk nu hij ‘in between jobs’ is en komt daarom vanuit zijn woongroep in de Leesten in Zutphen naar Gorssel op de scooter. Je moet wat. Hij hoopt nog op een doorstart van de Witte Wieven met een andere, maatschappelijk betrokken uitbater, maar het zal nog wel even duren voordat er uitsluitsel komt. De curator moet eerst orde op zaken stellen. En als het niet lukt om daar terug te keren wil hij graag aan de slag in een elektronicazaak, zoals bijvoorbeeld de Media Markt. Want dat interesseert hem bovenmatig, vanwege de elektronische muziek die hij speelt. Of de buren geen last van hem hebben? Het is juist de bedoeling dat ze het horen!!
3
Daar zit je dan met 5 broertjes en zussen in Brazilië en een moeder die het hoofd niet boven water kan houden met al die kleine koters. De diverse vaders zijn nergens meer te bekennen. Wat denk je? Komt een huisarts uit het Hollandse Vriezenveen langs en adopteert ze alle zes, Roberto en zijn broers en zussen. Er is onlangs een documentaire gemaakt van het adoptieverhaal en de zoektocht naar de Braziliaanse moeder. Roberto ziet er mooi uit. Camouflagehoofddeksel, sikje in 2 delen met kralen in de kleuren van de Braziliaanse vlag. En dan ook nog oorbellen in. Bernard plaagt hem vaak en noemt Roberto ‘onze kerstboom’. Diep in zijn hart wil Roberto graag achter de vrouwen en het grote geld aan. Maar dat lukt nog niet zo. In afwachting van de gouden bergen speelt hij graag games op een computer die is verbonden met een megagroot TV scherm op zijn kamer in de woongroep in Eerbeek. Na enige omzwervingen is hij daar terecht gekomen.
Met openbaar vervoer pendelt hij dagelijks naar Gilde in Gorssel. Niet omdat het hem daar nou zo bevalt want hij is al een stuk van zijn vinger kwijt door een verkeerde manoeuvre met de drukpers. Veel treuriger is dat de inwoners van dit Achterhoekse dorp hem blijkbaar niet echt willen accepteren. Staat hij bij de bushalte, pakt de politie hem op omdat omwonenden hebben gebeld dat er een ‘verdacht persoon’ is gesignaleerd. En dat gebeurt niet één keer, maar diverse keren. Zo lukt het natuurlijk nooit, maar Roberto geeft de moed niet op. Hij hoopt op betere tijden. Bij Gilde proberen ze hem daarbij alle steun te geven die nodig is. Bij Gilde bereiden ze zich voor op de nieuwe situatie als de gemeente de participatiewet gaat uitvoeren. Er wordt druk gezocht naar samenwerkingspartners zoals Siza en Zozijn om met elkaar sterk te staan bij de aanbestedingen die de gemeenten zullen moeten doen in het kader van de participatieopdracht. Philadelphia werkt met mensen die verschillende ondersteuningsbehoefte hebben. Een grillig prestatieverloop is kenmerkend voor de doelgroep, twee stappen vooruit, een terug. Ook als het minder met hen gaat wil Philadelphia er zijn voor de mensen. Door die diversiteit hebben ze te maken met verschillende financieringsstromen, die niet goed op elkaar aansluiten. Het zou een stuk schelen als aan die situatie een eind komt als de gemeenten regie gaan voeren.
4
En dan Janco. Een gastheer op en top. Als je bij de drukkerij aankomt omdat de Wmoraad weer eens een folder of een jaarverslag wil laten drukken staat Janco onmiddellijk klaar om de deur te openen en je welkom te heten. Hij heeft er zin in, denk je dan. En dat is ook wel zo, maar nog veel liever is hij in de natuur in de weer. Als vrijwilliger bij het IVN baggert Janco met de hand sloten uit, snoeit dat het een lieve lust is, helpt zaterdags na de Zutphense markt met opruimen. Dus is de leerwerkplek bij Gildedruk niet helemaal zijn droombestemming. Sowieso heeft hij niks met productiewerk. Het allerliefste werkt hij bij de gemeente. Bij de Marktdienst, bij Berkel Milieu of zo. Maar hij is nogal ‘kritisch’ en daar loopt het tot nu toe op vast. We praten even door over de mogelijkheden van het nieuwe bedrijf Bboor dat per 1 januari 2014 van start gaat. Het beheer van de openbare buitenruimte wordt daar straks geregeld, in samenwerking met Berkel Milieu, Delta en Het Plein. Moet je wel echt willen en kunnen, want ook bij Bboor is het de bedoeling om naar een reguliere plek door te stromen. Simeon gaat er zijn licht eens opsteken.
Janco verheugt zich zeer op zijn nieuwe eigen woonstek. Gewoon zelfstandig wonen in een appartement in de Moesmate in Zutphen. Zijn ouders, zijn zus en de bewindvoerder van het IVB gaan hem daarbij begeleiden. En koken doet hij zelf. Nu nog een baan in de buitenlucht en het kan voor Janco niet meer stuk. Bij Gildedruk beraden ze zich op vergroten van het aanbod van werk. Het is niet voor niets dat de medewerkers het er soms te saai vinden. Veel inpakwerk. Mooi zou zijn als het voorwerk op de computer kan worden gedaan waarna het drukwerk handmatig kan worden afgewerkt. En meer industrieel werk is ook welkom. Het zou goed zijn als Simeon met groepen cliënten vaker buiten de deur aan projecten zou kunnen werken en dan het liefst gewoon regulier werk. Tuinonderhoud, inpakken bij productiebedrijven, een voetbalstadion onderhouden. De heren van Philadelphia denken erover om het pand ook ‘s avonds in gebruik te geven. Er zit al een computerclub, maar er kunnen nog wel wat aktiviteiten bij. Lunchtijd is voorbij. Aan de slag maar weer. En hartelijk dank voor de gastvrije ontvangst. Gorssel, 24 september 2013 Alize van Engelen, Rita Beuving, Erma Prins.
5
