NIEUWSBRIEF 82 – juli 2014
Beste, Je hebt via www.atelierartisjok.be ingetekend op de nieuwsbrief. De nieuwsbrief zal je wat meer wegwijs maken in diverse thema's rond planten en tuinarchitectuur. Suggesties om thema's te behandelen waarover je nog in het duister tast, zullen wij graag ter harte nemen. Laat maar komen op
[email protected].
Oostkerke ademt Mien Ruys Op één van de eerste stralende zomerdagen bezochten we de tuin van het kasteel van Oostkerke. Deze tuin werd ontworpen door een icoon in de tuinarchitectuur, Mien Ruys. We laten jullie even meegenieten.
Het kasteel van Oostkerke Het kasteel van Oostkerke - dat in privébezit is - heeft een zeer rijke geschiedenis. Het ontstaat in de middeleeuwen en wordt in de 14de eeuw verder uitgebouwd tot een burcht met een opperhof en neerhof met omwallingen en een bakstenen woontoren. In de 16de eeuw vernielen plunderaars het kasteel tijdens de godsdienstoorlogen. In de loop van de 17de eeuw bouwen de heren van Oostkerke hun kasteeldomein weer op en leggen er een boomkwekerij aan. Tijdens de eerste wereldoorlog wordt Oostkerke bezet door de Duitsers. Het dorp blijft grotendeels gespaard maar het kasteel daarentegen komt bijna volledig vernield uit de oorlog. In 1922 neemt de familie van der Borgt het initiatief tot wederopbouw. In 1938 komt het kasteel in de handen van Baron Jo van der Elst en zijn echtgenote Allison C. Roebling, die een grote liefde voor tuinieren had. In samenwerking met Mien Ruys -een internationaal gekende Nederlandse tuinarchitecte- wordt de tuin ontworpen. De wallen worden opnieuw uitgegraven en de toegangsbrug wordt hersteld. De vroegere grondvesten van de ringmuur en de donjons worden opgehoogd en als versiering en wandelpad in het ontwerp verwerkt. En dan volgt de tweede wereldoorlog. In 1944 zorgt een een strategische militaire zet ervoor dat de omgeving kunstmatig onder water komt te staan. Ook het kasteel loopt de nodige oorlogsschade op. Na de oorlog gaan de werkzaamheden opnieuw van start.
De tuin versus de polder Het kasteeldomein bevindt zich aan de rand van het dorp, waardoor de tuin uitgeeft op de Oostkerkse polders. Daar is in het ontwerp heel mooi mee gespeeld. Dicht bij de woning is de tuin redelijk besloten met grote massieven taxus. Maar er zijn ook heel mooie doorkijkjes naar het landschap toe.
Verder van de woning opent de tuin zich en krijg je een meer landschappelijke benadering. Hierdoor sluit de tuin goed aan op de omliggende velden.
De wallen en ringmuur in de tuin Zoals in de korte geschiedenis al even vermeld, is in het tuinontwerp ook rekening gehouden met de rijke geschiedenis van de locatie. Zo zijn de wallen weer in ere hersteld. Een koppel zwanen waakt er over de kroost. Doorheen de hele tuin vind je ook elementen terug die verwijzen naar de ringmuur met donjons die de middeleeuwse burcht omsloten. Soms als verhoogde muur waartegen een kleurrijke border zich nestelt, maar evengoed als wandelpad naar een volgend stuk tuin of als ‘eiland’ in de wal.
Topiarytuin Aan de zijkant van de woning is er een tuinkamer waar de talrijke taxussen in een niet alledaagse vormsnoei zijn gezet. We vinden er ook enkele hosta’s, hortensias en een klimroos op de gevel.
Rozenverzameling Fascinerend is ook de tuinkamer die de ruime rozencollectie bevat. Jammergenoeg zijn niet van alle soorten de namen terug te vinden, want na intens snuffelwerk hadden we toch een aantal favorieten. Opmerkelijk: tussen de rozen staan ook nog een aantal andere plantensoorten die de bewoners mooi vinden of die als snijbloem kunnen worden gebruikt. Hier en daar zien we ook een aantal moestuingewassen die de lege gaatjes opvullen.
De borders Allison Roebling had een voorliefde voor Engelse tuinen. Vooral de rijk bloeiende borders spraken haar heel sterk aan. In die periode was Mien Ruys internationaal gekend voor haar ontwerpen waarin ze die borders gebruikte. Ze was daarvoor in de leer gegaan bij Gertrude Jekyll. Allison deed beroep op Mien Ruys. Mien Ruys hield van heldere lijnen en gebruikte vaak het contrast tussen grote massieven van geschoren groen en een uitbundig border met vaste planten. In deze tuin zijn de massieven niet al te strak geschoren, het lijken grote kussens waar de vaste planten tegen aan kunnen leunen. Deze boom neemt dat heel letterlijk. Een border leidt zijn eigen leven en de vaste planten moeten soms herbekeken worden. Ze werden in de loop der tijd herzien door de bekende Brugse tuinarchitect André Van Wassenhove. Plantenkweker en – kenner Maurice Vergote zorgde voor de laatste heraanplanting. Natuurlijk gebeurde dit alles met de borders van Mien Ruys als uitgangspunt. Aan de achterkant dicht bij het huis zijn vooral blauwe en gele kleurtinten gecombineerd. De border die het lager gelegen gazon afboord is veel uitbundiger met een aantal felle tinten. Ook de bloembedden in de rozentuin zijn erg kleurrijk en smaakvol gecombineerd.
Een bekend verzicht Op het einde van te tuin heb je één van de mooiste verzichten. Aan het eind van een lange rij schuingewaaide bomen zie je een witgeschilderde molen.
“Bij een progamma van eisen moet de ontwerper duidelijke keuzes maken, niet alles willen. Zuinig omgaan met ruimte.” Mien Ruys
Voor meer info over deze nieuwsbrief kan je steeds bij Atelier Artisjok terecht (0495/10.59.18). Komt deze nieuwsbrief niet goed door, of verschijnt één en ander niet zoals het hoort, laat het ons dan weten. Inhoudelijke opmerkingen zijn eveneens welkom. Vind je de nieuwsbrief interessant, stuur deze dan door naar gelijkgezinden die nog niet met Atelier Artisjok vertrouwd zijn. Op onze site kan iedereen vrijblijvend intekenen op de nieuwsbrief. De volgende nieuwsbrief verschijnt half augustus. Peter en Katelijne www.atelierartisjok.be
