DOORBRAAK v r i j m o e d i g
m a a n d b l a d
maart 2011 03
Met of zonder Brussel Vic Van Aelst in een onrechtvaardig land
Manu Ruys: neen is ook onze taal Afgiftekantoor 8000 Brugge • V.U. Pieter Bauwens M. De Smetstraat 12 9308 Hofstade • Redactieadres: Passendalestraat 1A 2600 Berchem • www.doorbraak.org
Indoor Karting Antwerpen
advertentie
Noorderlaan 95a 2030 Antwerpen tel 03 541 43 43 fax 03 541 05 25
[email protected] www.indoorkartingantwerpen.be
Laat de VN maar komen Pieter Bauwens De Franstaligen in dit land hebben het goed voor elkaar. Ze hebben de beste positie en volgen hun eigen tactiek. Voor hen hoeft er feitelijk niets te veranderen, tenzij: ze willen enkel een regering zonder de N-VA. En dus leiden ze de druk af naar de andere Vlaamse partijen, CD&V op kop, om de N-VA te laten vallen. Bij sp.a en Groen! hebben ze niet veel druk nodig, die volgen graag de grote Franstalige broer. Maar CD&V doet moeilijk. En er is al zoveel geprobeerd. Eerst hadden we de sense of urgency. Er moest snel een regering komen want het land is in nood, er dreigt een Griekenland-scenario, het land gaat failliet ... Tot Elio Di Rupo zei: ‘er moet niet snel een regering komen, maar wel een goede.’ Vanaf dan heeft men de regering van lopende zaken zodanig uitgebreid dat de wettelijke grenzen zijn overschreden. Leterme leidt een gewone regering hoewel die nooit het vertrouwen van de kamer heeft gekregen. Een regering, zoals dat in België gaat, in het zwart. Iedereen denkt dat het een regering in lopende zaken is, maar onder tafel regeren ze gewoon verder. In wat voor land leven wij, na ongrondwettelijke verkiezingen hebben we nu ook een regering die ongrondwettelijk regeert?! Maar waarom gebeurt dat allemaal? Is het om tijd te kopen? Meer tijd, de lat hoger leggen, de onderhandelingen rekken en drukken op die andere partijen om de N-VA over boord te kieperen? Ik geloof het wel. Met die tactiek zit je gebeiteld. Je moet enkel wachten tot er een onder de druk begeeft. Tot de CD&V weer CVP wordt, zichzelf dieper de dieperik induwt door – nog maar eens – staatsdragend te zijn. Dan kan ze alle overtuiging aan de kant zetten, een kleine staatshervorming aanvaarden voor de vorm en is er, hoera hoera, een regering. Maar na enkele jaren zal blijken dat dat hoerageroep nergens voor nodig was omdat we dieper wegzinken. Zal het lukken? Zal de CD&V dezelfde fout maken als in 2007 en toch een regering maken? De druk binnen de CD&V moet enorm zijn. Langs de ene kant de oude krokodillen: Martens, Eyskens, Dehaene. Langs de andere kant de travaillisten van het ACW die onbegrijpelijk het Belgisch status quo blijven verdedigen. En in het midden voorzitter Beke, Peeters en Leterme en aan de andere kant de Unizo en Boerenbond. Wie houdt hoe lang vol?
Wil iemand de kern van het probleem nog eens herhalen? Ja, graag. Dit land en dit systeem zijn op: te veel structuur, te veel staatsschuld, te lage pensioenen, te zeer stijgende armoede, te hoge belastingen, te inefficiënte organisatie, te inefficiënt gebruik van middelen ... Het lijstje kan deze hele Doorbraak vullen. Daarom mogen de Vlaamse politici niet toegeven. Onze generatie moet al het slechte (wafelijzer)beleid van Martens afbetalen, vermeerderd met de kosten van de schone sier van
maart 2011
meneer Verhofstadt. Nu geen politici meer die de kosten afwimpelen op de volgende generatie, maar toch de naam krijgen België te redden. Er moet iets gebeuren. Tijdens de ‘feesten’ voor het wereldkampioenschap regeringsvormen stond een studente in Gent te zwaaien met de vraag de VN te laten komen. Goed idee. Laat ons onder de leiding van Martti Ahtisaari onderhandelen. Ik ben benieuwd wat dat zal geven. Ik ben er in al mijn naïviteit nog gerust in ook, alsof er één Franstalige in dit land is die het ooit zal toestaan dat een vreemde zich hier komt moeien. Ze zouden wel eens echt kunnen zien hoe het er hier aan toe gaat. Stel u voor dat er niet meer in het Frans kan worden onderhandeld ... Dat is dan de eerste crisis voor de VN-onderhandelaar. En laat ook het IMF dan maar komen. Dan krijgt Vlaanderen voor een groot deel het beleid waarvoor het heeft gestemd.
‘Na ongrondwettelijke verkiezingen hebben we nu ook een regering die ongrondwettelijk regeert.’ De kiezer is niet dom. De kiezer weet dat we voor moeilijke tijden staan. De kiezer weet dat er moet worden bespaard en dat het niet aangenaam zal zijn. Maar het moet, we hebben politici die dat in de kiesstrijd ook durfden te zeggen. In Nederland heeft een partij er zelfs de verkiezingen mee gewonnen. De kiezer kan dus meer aan dan wat toogpraat of gespin van de marketingafdeling. Het wordt tijd om de kiezer de waarheid te vertellen, ook over de staatshervorming: het is op en niemand weet nog hoe het verder moet omdat de visies van beide deelstaten onverenigbaar zijn. En dat is geen schande. Het is wel een schande dat steeds weer wordt gezegd dat het toch kan. Maar het is niet omdat de vaderlandslievende jeugd vindt dat het moet, dat het ook kan. Hoe klonk dat ook weer begin jaren negentig op de IJzerbedevaart? ‘Waalse vrienden, laten we scheiden’. Misschien doet dat minder pijn en is het democratischer.
Doorbraak
3
[Kortjes] Jean-Luc
Crucke,
Waals
parlementslid MR in Le Vif, 16 februari: ‘We moeten naar radicaler hervormingen gaan. Men moet verder gaan dan wat de Franstaligen tot dusver op tafel legden. (...) Ik ben voor een confederaal systeem van vier volwaardige regio’s. (...) We mogen hier geen angst voor hebben. Er is geen reden dat Wallonië, met vier miljoen inwoners, ongeschikt zou zijn voor een verregaande autonomie.’ Louis Tobback in De Morgen,
België toen nog werkte. We staan al veel verder in de geesten.’ Rolf Falter in De Morgen, 21 januari:
‘Na 180 jaar hebben ze in het paleis nog altijd geen voeling met wat er in Vlaanderen beweegt.’
Mgr.
Léonard
Allemaal,
in
Dag
18 januari:
‘De Franstaligen moeten meer durven doen dan enkel zeggen dat België belangrijk is. (...) De Franstaligen moeten hun taalkundig superioriteitscomplex in vraag durven stellen.’
11 februari:
‘Brusselse Vlamingen zijn Vlamingen als ze geld nodig hebben en worden weer Brusselaar als ze gekregen hebben.’
Koen
Lenaerts
(rechter
in het Europees hof van Justitie) in De Zondag, 16 januari: ‘Een Vlaamse Justitie is
Peter Frans Anthonissen in Trends, 10 februari:
‘Vlamingen wordt een schuldgevoel aangepraat. Alsof responsabilisering onverenigbaar is met solidariteit.’ Charles
Michel
(MR)
in
De Standaard, 28 januari: ‘Wij blijven bij het standpunt dat een pure splitsing van Brussel-HalleVilvoorde gecompenseerd moet worden door een uitbreiding van het Brussels Gewest.’ Prof. (ULB)
Marc in
Uyttendaele
De
Morgen,
27
januari: ‘De kloof is er. Ze is diep
en de existentiële vragen zijn onontkoombaar. De discussie is niet meer hoe je de staat hervormt, maar of dat nog wel zin heeft.’ Prof.
Paul
Van
Orshoven
in Trends, 26 januari:
‘De beruchte resoluties van het Vlaams Parlement aan het einde van de jaren negentig zijn gedateerd, al was het maar omdat
4
voor de EU geen enkel probleem. Het is niet zo dat decentralisatie van Justitie binnen een lidstaat voor problemen zorgt. In het verenigd Koninkrijk kennen ze drie verschillende justitiële systemen: eentje in Engeland en Wales, nog eentje in Schotland en een ander in Noord-Ierland.’ Siegfried Bracke in Knack, 12 januari:
‘Ik vind het altijd bijzonder bemoedigend als ik die cijfers over het stemgedrag van journalisten lees: 80% stemt links. Bij de kiezers is dat juist omgekeerd. Dat betekent dat de kiezer zich geen fluit aantrekt van wat journalisten schrijven.’
‘De splitsing van België, wordt steeds realistischer. Het wordt meer en meer duidelijk dat het land onbestuurbaar wordt. De sociale en politieke cohesie is volledig zoek. Er is geen dossier of de Vlaamse en Franstalige politici maken er een strijdpunt van,’ vindt prof. Paul De Grauwe. (De Tijd, 15 feb.). ‘Het gevolg is politieke verlamming: niets geraakt nog beslist; alles moet uitgesteld worden. Op den duur zullen Belgen aan beide zijden van de taalgrens, ook de overgrote meerderheid die niet te vinden is voor Vlaamse of Waalse onafhankelijkheid, verplicht zijn het onvermijdelijke te aanvaarden. Vooral dat het land onbestuurbaar is en dat goed bestuur alleen nog mogelijk is door het land te splitsen.’
Met de Belgische regeringsvorming mogen we dan wel één of ander wereldrecord verbreken. Feit blijft dat de Vlaamse regeringsvorming in 2009 maar 36 dagen duurde; de Waalse 39.
Er zijn geen federale landen met een federale kieskring. Of toch: er is er ééntje. Irak. En van welk land hebben we de ‘wisselbeker’ gekregen? Juist.
92 %
Prof. Herman Matthijs op Knack.be, 14 januari: ‘Wij zijn het enige federale land dat nog werkt met een unitair systeem, waarbij men vastlegt in bijzondere wetten of in de grondwet wat de bevoegdheden van gemeenschappen en gewesten zijn.’
Na de RTBf-reportage over de uitvaart van Marie-Rose Morel was Luc Van der Kelen (Het Laatste Nieuws, 14 feb.) niet mals voor zijn collega’s bezuiden de taalgrens: ‘De Franstalige journalisten, iedereen in het zuiden, ook de politici, moeten eens leren beseffen dat solidariteit in twee richtingen gaat. Het is meer dan geld voor werklozen en uitkeringen voor zieken. Het betekent ook dat de twee kanten moeten kunnen delen in de emoties en de diepste gevoelens van de ander. Journalisten zijn hun naam niet waardig als zij in hun “analyses” niet bekwaam zijn rekening te houden met de diepste gevoelens van hun medemensen. De journalistiek is geen vrijbrief voor morele wreedheid. Aangezien ze het blijkbaar niet eens beseffen, is het nog erger. Moreel nihilisme.’
Philip Adam, secretaris van de Nationale Orde van Architecten, klaagt in een brief aan de regeringscommissaris van de Orde wanpraktijken aan in zijn eigen organisatie. Maar liefst 92 % van de Vlaamse leden wil een splitsing van de nationale orde. De Orde betaalt wel met vooral Vlaams geld het lidmaatschap van de Koninklijke Federatie van de Architectenverenigingen van België, een hoofdzakelijk Franstalige organisatie waarvan de bestuursleden door de koning worden benoemd.
Doorbraak
maart 2011
De liberale regeringspartij VVD wil immigranten die niet hun best (willen) doen Nederlands te leren, bijstand ontzeggen. Daarmee willen de Nederlandse liberalen een bestaande wet ook effectief zien uitgevoerd worden. Nu wordt er te laks omgesprongen en krijgen ook niet-Nederlandskundigen sociale bijstand. (Trouw, 16 feb.)
In het referendum omtrent onafhankelijkheid van Zuid-Soedan heeft bijna 99 procent voor afscheiding gestemd. Na het tellen van alle stemmen in het Noorden en het Zuiden blijkt dat 98,83 procent van de bijna 4 miljoen kiezers voor afscheiding was.
Eentje uit de oude doos, maar toch. De koffie van de Aarschotse koffiebranderij Java moet je ver zoeken in de supermarkt. Bij de betere bakker vind je wel verschillende koffies van Java. En aan de andere kant van de taalgrens drinkt men andere koffie dan in Vlaanderen. Directeur Wim Claes: ‘De smaak in Wallonië helt meer over naar de Franse. Dat maakt dat wij onze koffie aanpassen en daar in een andere verpakking op de markt brengen. Dat kan alleen maar als de koffiebrander heel nauwgezet te werk gaat.’ (HN, 3 okt. 2007)
Op Doorbraak.org ordenen we graag het levendige politieke debat. Daarom kan u op onze nieuwspagina’s een nieuwe rubriek vinden. Chef politiek Peter De Roover gaat op zoek naar standpunten, korte bochtenwerk en code rood. Standpunten verdienen respect, ook van wie ze niet deelt. Het korte bochtenwerk roept vragen op, die Peter De Roover dan ook graag stelt. Voor leugens of beledigingen trekt hij ‘code rood’. Die
Cabaretier Youp van ’t Hek in CC De Spil in Roeselare, zaterdagavond 15 januari: ‘Vrienden vragen me soms: “Youp, treed jij soms op in het buitenland?” Waarop ik antwoord: “Nu nog eventjes wel ....” (Licht gelach in de zaal). Na een korte stilte richt hij zich tegen het publiek en zegt: “Ja, wen er maar aan want straks
moeten aan de kaak worden gesteld als inbreuken op de beginselen van de correcte debatvoering. Verder artikelen die een andere kijk brengen op de actualiteit in binnen en buitenland en de opiniestukken die Doorbraakredacteurs elders plaatsen. Wie nog eens rustig onze bedenkingen bij het ‘wereldrecord’ wil lezen of wie een correcte politeke analyse zoekt een adres: www.doorbraak.org
horen jullie toch bij ons.” (daverend applaus)’
Een presidentieel regime is stukken goedkoper dan een monarchie. Dat blijkt uit een studie van professor Herman Matthijs (VUB), die een vergelijking heeft gemaakt van de budgettaire kostprijs van de
monarchie in acht West-Europese landen en de presidenten van de republieken Frankrijk en Duitsland. Met een jaarloon van 275 000 euro is Nicolas Sarkozy een van de goedkoopste staatshoofden in Europa. Alhoewel, van sommige landen is helemaal niet bekend wat het loon is van de plaatselijke vorst. België hoort daar ook bij.
R E V O L U T IE F R IE T
Steeds meer mensen volgen een NT2-cursus (Nederlands Tweede taal) in Vlaamse opleidingscentra. In het schooljaar 2009-2010 waren dat er 105 080. Het jaar voordien waren dat er 100 452. Het activerende inburgeringsbeleid van de Vlaamse regering heeft duidelijk gevolg.
maart 2011
Doorbraak
5
Manu Ruys: ‘Neen, neen, neen, is ook onze taal’ Gastvrij draait de deur open en Manu Ruys staat er, kaarsrecht en hoofs. Zijn liefde voor Vlaanderen slijt niet. Hij pleit voor stugheid en Vlaamse verzelfstandiging. Een gesprek met aan de andere zijde van de zee het Verenigd Koninkrijk, ook een confederatie in wording. Frans Crols en Pieter Bauwens De thee verschijnt op de salontafel tussen een wirwar van tijdschriften en kranten. Buiten verbergt het wuivende helmgras de Noordzee. De gastheer is 87 en zijn meningen blijven fris en helder. ‘Positief aan deze crisis is de radicalisering van de Vlamingen. Zij komen van ver, ik zie waar wij vertrokken zijn in 1949. Toen kreeg je de Vlamingen niet mee. De eerste Mars op Brussel in 1961 was een succes, de tweede Mars, in 1962, was een stommiteit. Nu is de Vlaamse publieke opinie geradicaliseerd en dat is positief. Bovendien leren wij stilaan dat “neen, neen, neen” ook onze taal is.’
: (lacht) ‘Ik nuanceer. Negatief is dat er geen beweging is. Niemand ziet hoe de politici uit de impasse geraken. Kijk naar de evolutie bij N-VA. Zal Bart De Wever de weg volgen van Hugo Schiltz? Die was op het einde van zijn leven zeer soepel. Hugo wilde de Franstaligen tegemoet komen, ook in verband met Brussel. Hij kende zijn tegenstanders, had goede persoonlijke betrekkingen met Lucien Outers en Antoinette Spaak en hij praatte gemakkelijk. Outers restaureerde een vakantieplek in het zuiden van Frankrijk, en vroeg al lachend aan Schiltz: “kom je meehelpen?” Hugo Schiltz heeft daar stenen schoongepoetst en versleurd. Hij zei mij vaak: “je moet soepel zijn en compromissen kunnen sluiten.” (zucht) Tja, dat wil zeggen toegevingen. Hugo Schiltz was zwaar op de tenen getrapt, gefrustreerd, door de mislukking van Egmont. In Egmont steken veel mogelijkheden, bleef hij herhalen. Slechts op het einde van zijn leven biechtte hij op: “Ik
6
ben onhandig geweest met Egmont.” Nogmaals, de vraag is wat Bart De Wever zal doen. Hij is een Antwerpenaar, dus een MiddenBrabander van het oude hertogdom Brabant, zoals Schiltz. West-Vlamingen, bijvoorbeeld Geert Bourgeois, zijn stug en Brabanders niet. Ik ben zelf een Antwerpenaar en ken die mentaliteit. Wij zijn onderhandelaars, commercanten en bereid om ver te gaan, om toe te geven. Je moet kunnen praten met de andere, dat is de houding van de Antwerpenaar. Is Bart De Wever al zover vandaag (het interview is afgenomen medio februari – red.)? Neen, maar je ziet goed aan De Wevers houding in verband met Brussel dat hij evolueert en dat kan een begin zijn. Hij is geen man van neen, neen, neen.’
‘Als Wallonië zegt: het gaat niet avec ces Flamands, ontbindt dan het Belgische huwelijk, ga uit elkaar, liefst zonder vechtscheiding.’
‘Ik bekijk veel vandaag vanuit het standpunt wat wij met Brussel zullen doen. Brussel is een belangrijk probleem, de stad is echter een ander vraagstuk dan vijftig
Doorbraak
jaar geleden. Brussel was toen voor de Vlamingen een Belgische stad, bewoond door Nederlandstaligen en Franstaligen. Vandaag is het een kosmopolitische stad, waarvan de meerderheid bestaat uit niet-Belgen. In de Nieuwstraat hoor je meer Arabisch, Turks en Berbers dan Frans of Nederlands. Zullen wij die evolutie kunnen stoppen? Neen, dat denk ik niet. Het algemene Europese probleem, zoals Brussel dat dagelijks demonstreert, is de instroom vanuit de Maghreb en Turkije, nog steeds kandidaat-EU-lid. Europa staat voor de vraag: wat doen wij met de moslims? Europa moet zich bezinnen over zijn waarden, normen en identiteit.’
‘Ik zie op mijn 87 een grondig veranderende wereld. De VS zijn niet in een vrije val, hebben wel grote problemen. Voor zijn beslissingen moet Washington rekening houden met China, met zijn eigen enorme schulden, met het aantasten van steunpunten als Egypte, met de ambities van Brazilië, India en Rusland, met de verzwakkende bondgenoot die de EU is. Europa kent een steeds duidelijkere tweespalt tussen het noorden en het zuiden. De zachte onderbuik is Spanje, Portugal, Griekenland en Frankrijk. De Germaanse volkeren met Duitsland, Scandinavië, Nederland spelen hun geaardheid en economie sterker uit. Wat zal België doen, wat doet Vlaanderen, bij wie ligt ons toekomstbelang? Blijven wij in de impasse, in de chaos? Wij zullen moeten kiezen voor ons eigen volk, voor het Vlaamse
maart 2011
[Foto © Doorbraak]
Manu Ruys: ‘Wij moeten meer praten over onze toekomst buiten de grenzen.’
volk. Moeten wij rekening houden met de Walen, ja en neen? Als de Walen hun eigen weg willen inslaan, moeten wij hen laten gaan. Dat is democratie. Als Wallonië zegt, het gaat niet avec ces Flamands, ontbindt dan het Belgische huwelijk, ga uit elkaar, liefst zonder vechtscheiding.’
‘Inderdaad, wat zal er gebeuren met België? Moeten wij terugvallen op een confederaal België, dat wil zeggen, twee soevereine staten die een alliantie sluiten? Ik wandelde met koning Boudewijn in het park van Laken en hij vroeg mij: “wat denkt u?” Ik antwoordde: “sire, als u België wilt redden, dan moet er een confederatie komen.” Dat is separatisme, was zijn reactie, en Boudewijn was een intelligente man. Akkoord, een Belgische confederatie kan een grote stap zijn naar separatisme. Vergeet niet, wij hebben een Vlaams parlement, een Vlaamse regering, dat geeft een grote legitimiteit, en er is geen Belgische regering. De volgende fase is een confederaal België met alles erop en eraan. En als dat mislukt? (glimlacht) Dan gaan wij uiteen, Vlaanderen
maart 2011
‘Wij moeten meer praten over onze toekomst buiten de grenzen. Vlaamse diplomaten bevestigen dat je moet aanwezig zijn in het buitenland en de onafhankelijkheid voorbereiden. Wij staan hier tegenover de Davignons, Lippensen, Leysens met hun netwerken en die zijn klaar om ons te bekampen. Je moet contranetwerken opbouwen. Vlaanderen bestaat niet voor het buitenland. La Belgique c’est Bruxelles et la Flandre c’est quoi ça? Als je met Fransen praat en het woord Bretagne valt, dan is de reactie, les Bretons avec leur patois. In dezelfde geest zeggen en denken zij les Flamands avec leur patois.’
onafhankelijk is, wat dan met Brussel? Brussel is 90 % Franstalig en meer en meer een Arabische stad. Hebben wij er belang bij om dit zieke lichaam, dat anders georiënteerde lichaam in Vlaanderen te houden? Ik vind het aangenaam dat Vlamingen zeggen: “wij willen Brussel niet lossen”, echter, (grote armzwaai) iets dat je niet vast hebt, kan je niet lossen. Wat er ook gebeurt, we kunnen als Vlaanderen moeilijk tot niet werken met Brussel, alhoewel dat Brussel naast ons ligt, in ons ligt en niet verdwijnt, ook als het een zelfstandig statuut zou krijgen of nemen. Laat Brussel evolueren naar een onafhankelijk Europees district en doe het zichzelf besturen. Vlaanderen hoeft niet tegen Brussel te zeggen: je moet zo regeren, zo beslissen. Erken de autonomie van de Brusselaars en beschouw dat als een belangrijke stap naar een onafhankelijk Vlaanderen, een onafhankelijk Wallonië en een Europees district Brussel.’
‘Als Vlaanderen onafhankelijk is en Wallonië
‘Wallonië kan streven naar Wallo-Brux en zo trachten aan te sluiten bij Frankrijk maar Europa zal dat nooit aanvaarden. Europa heeft Straatsburg in Frankrijk al geslikt en kan niet
zal handelen met België als het kan, zonder België als het moet’.
Doorbraak
7
[Foto © Doorbraak]
aanvaarden
dat de hoofdstad van Europa eveneens in Frankrijk terechtkomt – het is één land van de 27 lidstaten. Wallo-Brux is dus een slechts een wensdroom van de Franstaligen en heeft geen toekomst. Wallonië kan eventueel aansluiten bij Frankrijk. Brussel niet.’
‘Als je met de Walen praat en handelt, is mijn ervaring negatief. Ik ben thuis in Antwerpen opgevoed in het Frans en heb geen probleem, zoals velen van mijn generatie, om te praten met de Walen. Ik was beginnend parlementair journalist bij De Standaard en op mijn eerste dag in 1949 trok ik naar het parlement om kennis te maken met de collega’s. Ik kom binnen en de journalisten van Le Soir, La Libre Belgique, La Dernière Heure staan samen en reageren, ah, le gamin du Standaard est là. “On ne vous serre pas la main parce que vous êtes un flamin-boche.” Ik was een collaborateur van de Duitsers, een flaminboche. Deze mensen zijn geen landgenoten, de Walen en de Franstaligen zijn anders dan wij. Jaren later, ik ben gehuwd, op reis en stop bij de terugkeer in Wallonië om te lunchen. ’t Is koud en mistig, brrr. De ober komt naar ons en zegt, “il fait froid”, en gaat verder, “ça vient du nord comme toutes les mauvaises choses”. Die Waalse mentaliteit blijft typisch, dat komt van Vlaanderen, dus is het slecht. Wat de dames Milquet en Onkelinx vertellen, wortelt in misprijzen. Ik heb Gaston Onkelinx, een Limburger, haar vader, zeer goed gekend. Zijn dochter is in ’t Frans opgevoed en heeft de typische mentaliteit van wij Walen contra de Vlamingen. Met dergelijke mensen kan je geen land vormen, zij zijn geen landgenoten. Je kan er mee samenwerken, niet mee in hetzelfde land leven, op dat gebied ben ik een separatist. Ik ben in de allereerste plaats een Vlaamse staatsburger en van de Vlaamse gemeenschap is iets te maken. Lukt dat met de Walen, soit, oké. Lukt het niet, dan doen wij het zonder hen en dat begint langzaam door te dringen. Vroeger was de opinie in Vlaanderen: wij hebben Brussel nodig, wij hebben Wallonië nodig. Vandaag zeggen meer
8
mag zich niet vergissen van tegenstander, dat doen de Vlamingen al zo vaak. Hoe kunnen wij in een democratie toelaten dat één partij wordt opgesloten in een cordon sanitaire, dat is gewoon crazy.’
Manu Ruys: ‘Ik heb geen krant meer.’
en meer Vlamingen neen, wij kunnen het zelf, alleen.’
‘CD&V kan zich in 2011 niet meer veroorloven de oude krokodillen, de Dehaenes, de Eyskensen, de Tindemansen, de Martensen, invloed te laten uitoefenen op de christendemocratie. De jonge christendemocraten kiezen voor Vlaanderen en CD&V zou ongelijk hebben om te breken met N-VA.’
‘N-VA moet tot een overeenstemming komen met het Vlaams Belang. Het cordon sanitaire is een slinkse truc van Jos Geysels en zijn linkse vrienden om de democratie te fnuiken. Geysels en de progressieven proberen dat nu opnieuw met N-VA en vinden medestanders bij de oude CD&V. Denk aan de schootnota van Jean-Luc Dehaene met de titel “Quid N-VA”. Zonder de band met N-VA kunnen de krokodillen CD&V opnieuw manipuleren, nu durven zij niet. De twee Vlaams-nationale partijen doen vandaag niets anders dan elkaar aanvallen en Bart De Wever is daar zeer actief in. Moet dat? Met het Vlaams Belang ga je niet op vakantie, zo prettig zijn die mensen ook weer niet, maar ja, dat is geen reden om elkaar te bevechten. Men
Doorbraak
‘Dat is een oud zeer. De Vlaamse Beweging heeft zelf ook van bij het begin de fout gemaakt om de socialisten, op uitzonderingen na, niet te aanvaarden. Ik heb Max Lamberty zeer goed gekend. Hij was een socialist in hart en nieren en toch kon je met hem praten over Vlaamse eisen. De Vlaamse socialisten waren een minderheid in het katholieke Vlaanderen, zijn dat eigenlijk nog. Zij hebben vandaag geen sterke figuren meer zoals Lode Craeybeckx of Hendrik Fayat. Met de steun van de PS betekent sp.a nog iets. In een parlement moet je kunnen samenwerken. CD&V kan van zijn kant niet meer rekenen op de steun van de katholieke Walen.’
‘De kwaliteitskranten doen niks, zij zitten stil. Trends, Mark Grammens, Rik Van Cauwelaert, ’t Pallieterke roeren zich en dat sijpelt door. Mijn generatie met Karel De Witte van Gazet van Antwerpen, Piet Van Brabant van Het Laatste Nieuws, ik van De Standaard, steunde de harde richting en kelderde Egmont. Nu is gekozen voor een “low profile” en het status quo. Dat vind ik jammer maar verder spreek ik mij daar niet over uit. Het is trouwens het volste recht van die kranten om zich zo te positioneren. Wij, journalisten, zijn belangrijk op het moment dat wij verantwoordelijkheid dragen. Zijn wij uit de media dan moeten wij zwijgen. Ik heb geen krant meer.’
‘Ik lees over “Plan N” van Matthias Storme en ontvang bijvoorbeeld het tijdschrift Het Verbond. Een Groot-Nederlandse stroming leeft in Vlaanderen, dat is onmiskenbaar. Ik was jarenlang redacteur voor België van Keesings Historisch Archief en bezocht elke maand de redactievergadering in Amsterdam. De oude Keesing, een Jood, een lieve man, begreep
maart 2011
Vlaanderen en had er sympathie voor. Toch was het contact met de Nederlanders moeilijk. Keesing gaf de schoolbladen Reflector en Blikopener uit en die werden ook in Wallonië gebruikt om Nederlands te leren in de klas. Ondanks mijn herhaalde opmerking, denk aan deze markt, gaf Keesing onverminderd Hollandse bladen uit voor Hollandse kinderen. Op de zeer lange termijn is een verweving met Nederland mogelijk. Stel: wij scheiden in België en Wallonië kiest voor Frankrijk, dan dient Vlaanderen aan te leunen bij Duitsland en Nederland. Als je nu als partij opkomt in Vlaanderen en pleit voor het samengaan met Nederland, dan is dat electoraal oninteressant. Bart De Wever is door zijn opvoeding een Groot-Nederlander. Zo ook Jan Jambon, Geert Bourgeois en Frieda Brepoels. Die zwijgen echter wijselijk over dat perspectief.’
‘Positief aan de regeringscrisis is de radicalisering van de Vlamingen.’
(zucht) ‘De kerk van “le chanoine” Houtart en bisschop Vangheluwe, die ik zeer goed ken, en Luc Versteylen, een charmante man, speelt geen rol meer. Het Rijke Roomse Leven is voorbij. De Anglicaanse primaat Rowan Williams, een schitterende figuur, is doctor honoris causa van de KU Leuven. Twintig jaar geleden was dat onmogelijk. Gewezen geestelijken, emeriti, pastoors, vrienden van mij, zeggen: “als wij opnieuw zouden kunnen beginnen, dan werden wij geen priester meer.” Bij de oudere clerus is er een schrijnende malaise, bij de jongere clerus zijn er uitzonderingen. Onze jeugd komt uit katholieke colleges en weet niet meer wat katholicisme is. Ik bezoek met mijn kleinzoon het kasteel van de antiquair Axel Vervoort en zie een prachtige paternoster met gebeeldhouwde bollen. “Kijk eens jongen”, zeg ik, “hoe mooi, een paternoster.” “Opa”, antwoordt hij, “een
maart 2011
Paternoster wat is dat?” (snuift) Die komt uit het katholiek onderwijs en weet dat niet. (nostalgisch) Het christelijke opinieblad Tertio vecht tegen die degradatie en dat waardeer ik. Wij gaan naar een totaal andere situatie in Vlaanderen, dat zie je met ouder te worden: de samenleving evolueert, en jij evolueert minder snel. Praat met de jonge Vlamingen, zij zijn veel kosmopolitischer, toleranter, alles verandert is hun uitgangspunt, alles kan, alles mag. Mijn reactie is, moét álles ...?’
‘De islam hier is een jonge cultuur en moslims en hun godsdienst moeten wij aanvaarden. Wij kennen dat, de Vlamingen klaagden over het onbegrip dat zij ervoeren in Belgische kringen, en wij zeiden: “je moet ons aanvaarden, met onze Vlaamse eigenheid en ons rooms-katholicisme”, dat was niet steeds gemakkelijk. “Nous ne sommes pas des cathos”, zegt Joëlle Milquet nu om de haverklap. Ook dat zijn veranderingen. MarieRose Morel was hier op bezoek vóór haar ziekte. Ik heb haar toen gezegd: “praat met de Turken van Vlaanderen.” Met de Marokkanen is dat moeilijker, die komen uit de Franse denkwereld. De Turken kennen de grootheid van het Ottomaanse Rijk, werken veel harder dan de Marokkanen en zijn persoonlijkheden. Haar antwoord was: “ik kan dat niet verkopen in de partij.” Ik pleitte ervoor dat zij tenminste zou proberen. Met de moslims die hier nooit meer weggaan, moeten wij dialogeren. De Vlamingen in Brussel zijn een minderheid en zouden een alliantie kunnen zoeken met de Turken achter de Gesu-kerk, langs de Haachtsesteenweg. Zij kunnen onze bondgenoten zijn.’
‘De Vlaamse regering moet dat doen zonder schroom. Ik ben germanist en mijn generatie spreekt behoorlijk tot vloeiend Duits. De Vlaamse jongeren kennen geen Duits meer en toch is het onze belangrijkste handelspartner. Economisch, politiek en mentaal zijn het
Doorbraak
onze vrienden in de EU. De huidige Vlaamse regering doet trouwens haar best en er zijn interessante ministers bij, bijvoorbeeld Geert Bourgeois. Hij is stug. Ik houd van WestVlamingen, woon hier nu 21 jaar, en ervaar hen als beginselvaste, hardwerkende mensen. Zij durven neen zeggen. De oude Borginon, Hendrik, zei mij ook steeds dat je neen moet kunnen zeggen. Wij geven altijd toe. Joëlle Milquet doet dat eveneens, non, non, non. Ik waardeer dat. Zij is afschuwelijk om mee te onderhandelen, maar je weet wat je d’r aan hebt. Wat doet Bart De Wever met Brussel? Hij weet het niet, zegt ja, zegt neen, dat is gevaarlijk.’
‘Wij onderschatten de invloed van Europa en de internationale kringen op Vlaanderen. Dat is knap aan het nieuwe boek van Gerolf Annemans, Ordelijk Opdelen. Hij zegt dat de EU onze grenzen zal vastleggen op de taalgrens en ook daarom mag Brussel nooit worden uitgebreid. Als je Brussel uitbreidt, dan valt de taalgrens weg. Wij moeten tegen Europa zeggen: “wij willen onafhankelijk worden en Brussel ligt in ons territorium.” Een vergelijking, Baarle-Nassau en Baarle-Hertog aan onze noordergrens vormen eveneens een gemengde rand.’
‘Je wordt geboren als Vlaming. Ik behoorde tot de elitaire bourgeoisie. In de kelder zat de keukenmeid met haar plat Antwerps en boven spraken wij Frans. De jezuïeten van de Frankrijklei zeiden ons: “jullie moeten de leiders van jullie volk worden.” Het volk? Maar dat sprak “plat”? Een jonge pater – de jezuïeten waren toen Vlaamsgezind – zei me: “hier, je moet Eer Vlaanderen Vergaat van Jozef Simons lezen.” Zo groeide mijn Vlaamse overtuiging uit zin voor de realiteit, de werkelijkheid, en niet uit idealisme. Geen sprake van om Vlaanderen ooit te hebben laten verfransen om het volkerenprobleem van België op te lossen.’
9
Vragen die een antwoord moeten krijgen
Met of zonder Brussel? Begin februari dook het gerucht op dat de N-VA zou overwegen een volwaardig derde gewest Brussel te aanvaarden. Bevestiging kwam er niet, maar het ‘Brussel-vraagstuk’ werd zo wel actueler dan ooit. Een poging om het debat scherp te stellen. Peter De Roover
[Foto © Reporters]
Bart Eeckhout schrijft in De Morgen van 5 februari: ‘een andere consequentie (is) minstens even belangrijk voor de independentisten bij de N-VA: dit nieuwe België wordt een land met drie grotendeels autonome deelstaten, waaruit Vlaanderen ooit gemakkelijker zal kunnen ontsnappen. Definitief zonder Brussel, dat dan weer wel.’ Het voordeel van het ‘loslaten’ van Brussel is duidelijk. Elk land heeft een bevolking, een bestuur en een grondgebied. Het Vlaamse gewest (zonder Brussel) voldoet aan deze drie
criteria. De Vlaamse Gemeenschap (met een gedeeld Brussel) kampt met een grijze zone, die de situatie vertroebelt. Maar een volwaardig Brussels statuut aanvaarden, betekent in elk geval een enorme bocht in vergelijking met de aloude uitgangspunten. Het debat moet rationeel worden gevoerd. Snijdende vragen dringen zich op en zolang ze niet worden beantwoord, blijft het aanbod zwak. Sommige argumenten overtuigen niet. Koen Pauli vindt in De Morgen van 8 februari dat ‘geen van beide landgedeelten zonder Brussel
• Veel wijst er op dat Brussel vandaag grotendeels is losgekoppeld van Vlaanderen. In het feitelijk volwaardige gewest is de Vlaamse invloed beperkt en krimpend, zoals de (niet-) naleving van de taalwetten of de taalsituatie in vele Brusselse ziekenhuizen leert. De tendens gaat steeds verder in die richting. De splitsing van economische bevoegdheden versterkt de scheiding; steeds meer Brusselaars (ook Nederlandstalige) bepleiten een volwaardige en aparte Brusselse gemeenschap en die gedachte wint ook veld bij Vlaamse partijen als Open Vld, sp.a en Groen! Gaat het over een achterhoedegevecht? • Hoe kunnen we de Brusselaars (of de internationale gemeenschap) ooit overtuigen om te aanvaarden dat Brussel onderdeel van een zelfstandiger Vlaanderen wordt/blijft of zelfs maar mede bestuurd wordt door Vlaanderen en Wallonië? • Hoe ontwarren we de knoop tussen de eis om de deelstaten meer bevoegdheden te geven en de weigering om ook Brussel daar ten volle van te laten genieten? Kiezen we voor meer Vlaanderen (liefst, maar niet noodzakelijk mét Brussel) of ligt de prioriteit bij het behouden en versterken van de band met Brussel (liefst, maar niet noodzakelijk met meer Vlaamse bevoegdheden)? • Voorstanders van meer autonomie voor de deelstaten schermen graag met het argument van de doorzichtigheid en eenvoudigere structuren. Hoe rijmen we dat aanbod met een ingewikkelde regeling voor Brussel (als die al politiek haalbaar zou zijn)? • Hoe vermijden we shoppinggedrag als de optie van de volwaardige subnationaliteit politiek onhaalbaar is?
10
(kan). Ook Vlaanderen niet. Sommige Vlamingen zeggen wel dat Vlaanderen sterk genoeg is voor een eigen plaats in Europa. Er zijn evenveel Vlamingen als Denen, weet u wel. Maar Vlaanderen zonder Brussel is zoiets als Denemarken zonder Kopenhagen: het telt gewoon niet mee.’ Een politieke scheiding tussen Vlaanderen en Brussel moet echter geen zware gevolgen hebben voor de economische en culturele betrekkingen. In onze 21ste eeuw spelen grenzen weliswaar een politieke rol, maar ze trekken maar weinig economische of culturele muren op.
• De eerste vraag is principieel. Is de prijs voor Vlaamse autonomie niet te hoog als we daarvoor de banden met onze hoofdstad doorknippen? Welk volk gaf ooit z’n hoofdstad af ? • Hoe waarborgen we de rechten van de Vlamingen in het volwaardige Brusselse gewest? Vandaag slagen we daar al moeilijk in. Laten we de Vlamingen in Brussel over aan hun lot? • Wek je op die manier niet de indruk dat we Brussel zomaar opgeven en voedt het niet veeleer de Franstalige honger dan die te stillen? • Ook als de wettelijke band met de Vlamingen in Brussel als achterhaald wordt beschouwd, hoe vermijden we binnen een Belgische (con)federatie met drie een 2/1-situatie? Elke (con) federatie telt instellingen waarin alle deelgebieden gelijkwaardig zijn vertegenwoordigd. Krijgen we zo geen nieuwe grendels, die de Vlaamse meerderheid nog verder van macht beroven? Deze laatste vraag valt weg wanneer een volwaardige Europese lidstaat Vlaanderen wordt bepleit binnen de huidige gewestgrenzen (zonder Brussel). (PDR)
Doorbraak
maart 2011
Nationalisme kan gevaarlijk zijn Er was iets heel vreemds aan de hand met de ‘shame’-betoging van 23 januari. De manifestatie heette ‘politiek neutraal’ te zijn. En de organisatoren kwamen kwamen daar verdacht gemakkelijk mee weg in de media. Nochtans volstond één blik op de website van de organisatie om te zien vanuit welke wind de hoek waaide: de tricolore stroop droop zowat van het scherm. Bart Maddens feest van de zelfverklaarde ‘cultuurdragers’ in de KVS. De Belgischgezinde artiesten pikken het niet dat de fameuze Belgavox-concerten werden bekritiseerd vanuit Vlaams-nationale hoek. ‘Belgavox is een vzw die wil helpen bij het versterken van de Belgische identiteit’, leren we uit de website van de organisatie. De concerten die in de onmiddellijke aanloop naar
‘Facebook-generatie is in de negentiende eeuw blijven steken.’ de verkiezingen van 2009 en 2010 werden georganiseerd, waren dan ook uitgesproken politieke manifestaties, gericht tégen de N-VA en tegen het Vlaams Belang. Niemand betwist de Belgischgezinden het recht om manifestaties te organiseren, ook tijdens de verkiezingscampagne. Het probleem was echter dat die manifestaties werden gesteund [Foto © Rob Stevens]
De website bulkte van de unitaristische symboliek. Onder het centrale motto ‘No government, great country’ prijkte een oproep in de drie landstalen gericht aan de ‘dierbare Belgen’ om mee op te stappen voor ‘ons dierbaar land’ ‘in het hart van onze prachtige hoofdstad Brussel’. De oproep werd, hoe kan het anders, besloten met de supreme hartenkreet ‘eendracht maakt macht’. Tegenwoordig houdt zelfs de koning zich ver van dit soort gezwollen patriottische retoriek. Natuurlijk staat het iedereen vrij om zijn of haar liefde voor België uit te schreeuwen en daarvoor op straat te komen. Problematischer is dat de organisatoren niet echt uitblinken in democratisch fatsoen. Want in de drietalige oproep lezen we ook het volgende: ‘Moedeloos moesten wij aan de zijlijn toekijken hoe het politieke circus verschillende partijvoorzitters opvoert en weer terugtrekt, hoe koninklijke besluiten argeloos in de wind worden geslagen’. De normale democratische besluitvorming wordt dus afgedaan als een ‘circus’. De regeringsvorming is blijkbaar iets wat moet worden gedicteerd door een niet democratisch verkozen staatshoofd. De Facebook-generatie is in de negentiende eeuw blijven steken. Want over de kiezers en de verkiezingsuitslag wordt in de tekst met geen woord gerept. Ongetwijfeld zint het de organisatoren niet dat de Vlamingen nogal massaal hebben gestemd voor partijen die België allesbehalve een ‘great country’ vinden en het dan ook grondig willen hervormen of zelfs afschaffen.
Er zit wel degelijk een ranzig antidemocratisch kantje aan het nieuwe belgicisme. Dat bleek de vrijdag vóór de betoging ook al op het tricolore
maart 2011
Doorbraak
door een aantal overheidsinstellingen (VRT, RTBf, Brussels Gewest, Stad Brussel, Belgacom en de NMBS). Dat is nu echt een praktijk met een onmiskenbaar totalitair geurtje. In de nadagen van het franquistische regime in Spanje werden er ook met de regelmaat van een klok soortgelijke steunmanifestaties georganiseerd: via de staatsmedia werden de aanhangers van het regime opgetrommeld en met het openbaar vervoer werden ze massaal naar de hoofdstad getransporteerd.
De overheidssteun voor de Belgavoxmanifestaties was des te problematischer omdat de politici zelf aan draconische uitgavenbeperkingen zijn onderworpen tijdens de verkiezingscampagne. Met de ene hand legt de overheid de partijen aan banden, maar met de andere hand sponsort ze wel een manifestatie gericht tegen één welbepaalde politieke stroming. Partijen mogen geen zendtijd kopen op de commerciële omroep of de VRT. Maar de VRT mag vlak voor de verkiezingen wel anti-Vlaamsgezinde spotjes uitzenden. Gelukkig heeft de VRT snel ingezien dat hier in de fout werd gegaan. Bij de tweede editie, in 2010, weigerde de openbare omroep om de belgicistische Belgavoxspotjes uit te zenden en werd elke medewerking aan de manifestatie stopgezet. En precies dat is de casus belli, de oorzaak van de oorlog, voor de tricolore ‘cultuurdragers’. Het minste wat je kunt zeggen is dat er hier sprake is van een verregaande democratische normvervaging. Niet dat de belgicisten tegen de democratie zijn, maar hun normale democratische reflexen lijken afgestompt door de hartstochtelijke liefde voor België. Eerst België, dan de democratie. Nationalisme kan inderdaad zeer gevaarlijk zijn.
11
‘Ik zal altijd en overal mijn mening zeggen’
Vic Van Aelst: ‘Dit is een onrechtvaardig land’ De beelden zijn ondertussen beroemd geworden. Het interview in het VRT-programma Reyers Laat is ondertussen ongeveer 88 000 keer bekeken op YouTube en ongetwijfeld ook duizenden keren op de webstek van Canvas zelf. Aan de bekende strafpleiter Vic Van Aelst (62) werd de vraag gesteld of hij op 13 juni 2010 de Vlaamse Leeuw had meegezongen. Neen, dat had hij niet gedaan, maar hij was op die 13de juni wel ongelooflijk gelukkig geweest. Roger Van Houtte Vic Van Aelst noemde België een ‘onrechtvaardig land’ en het werd even heel stil in de VRT-studio. Plots was hij voor tvkijkend Vlaanderen niet meer uitsluitend de talentrijke strafpleiter, maar ook een militante Vlaming. ‘En een akkoord moet goed zijn, anders liever geen akkoord. En als dat niet kan, mogen er verkiezingen komen. Dat is perfect’, zei hij. Het klonk ongeveer als het tegendeel van wat de media dagelijks willen verkopen: Vlaamse toegevingen om dringend een Belgische regering op de been te helpen. Niet voor Victor Van Aelst evenwel.
Vic Van Aelst bracht zijn jonge jaren door in de Vlaams-Brabantse gemeente Scherpenheuvel. Als jongeman trok hij naar de Leuvense universiteit om er rechten te studeren. Als jonge student was hij al lid van de Volksunie. : ‘Dat was zeker ook onder invloed van mijn vader, die een overtuigde Vlaming was. Na het beëindigen van mijn universitaire studies ben ik in 1972 begonnen als jong, Vlaams advocaat aan de balie van Brussel. Ik kende er niemand. De stad was mij eveneens volledig onbekend. Ik deed mijn stage bij meester Paul De Kerpel, toenmalig CVP-volksvertegenwoordiger en nadien senator. In die periode heeft Paul De Kerpel een hardnekkige strijd gevoerd
12
tegen FDF-burgemeester Roger Nols van Schaarbeek.’
‘Van in het begin heb ik in Brussel een grote Vlaamsonvriendelijkheid gevoeld. Dat manifesteerde zich op alle mogelijke domeinen van het leven, onder meer ook op het justitiepaleis. Ik merkte heel snel dat de Vlaming daar allesbehalve welkom was.’
‘De Franstaligen installeren zich en weigeren Nederlands te leren.’
‘Ik had mijn kantoor in Jette. In die Brusselse gemeente werd ik inderdaad gemeenteraadslid voor de Volksunie. Ik heb zes jaar in de gemeenteraad gezeteld. Daar heb ik het onderscheid leren kennen tussen twee soorten Franstaligen. Er waren er die je met valse vriendelijkheid de hand drukten en anderen die je onvriendelijk en hard uitspuwden omdat je Vlaming bent. Het resultaat was steeds hetzelfde: de rechten van een Vlaming werden niet gerespecteerd, de Nederlandse taal en cultuur werden fundamenteel geminacht.’
Doorbraak
‘Ik stelde vast dat het grootste deel van de Vlamingen in Brussel zich bij de situatie neerlegde. Ze gingen ermee akkoord om hun kinderen te laten verfransen. De sociale druk was van die aard dat de meeste Vlamingen hun verzet opgaven en akkoord gingen om tot een andere taalgemeenschap te gaan behoren. In Jette was er bijvoorbeeld een Vlaamse bond van gepensioneerden, geleid door Jan De Berlangeer. Daar werd op elke 11 juliviering met veel overtuiging de Vlaamse Leeuw gezongen ... en na het feest werden de bejaarden opgehaald door hun Franstalige kinderen, hun eentalig Franse kinderen.’
‘Het is duidelijk dat er in Brussel een sfeer werd en wordt gecreëerd waarbij het spreken van de Nederlandse taal zonder meer wordt beschouwd als een provocatie en een daad van absolute onredelijkheid. Zo heb ik van 1972 tot nu de Vlaamse bevolking in Jette en trouwens in heel de noordrand van Brussel met 80 % zien verminderen. Dat was het resultaat van een bewuste haatpolitiek van Franstaligen, die de Vlamingen gewoon weg wilden, op om het even welke wijze. Dezelfde politiek wordt nu geëxporteerd naar de rand van Brussel, waar nog maar eens de tactiek van ontvlaamsing bewust en te kwader trouw wordt toegepast.’ ‘Ik heb de situatie meegemaakt in Wemmel, één van de faciliteitengemeenten, en nadien hetzelfde nefaste vuur zien overslaan naar
maart 2011
‘Ik woon dus niet meer in Brussel maar ik kom er nog. De toestand is er ondertussen alleen maar op verslechterd. Wanneer ik als advocaat in het Brusselse gerechtshof ga pleiten, moet ik ervaren dat de rol van de vastgestelde zaken van de Nederlandstalige kamers wordt opgesteld ... in het Frans. Op de griffies van datzelfde Brusselse justitiepaleis wordt men ontvangen in het Frans en beschouwt men je als een absolute fanaticus als je het aandurft om als Nederlandstalige advocaat een dossier in het Nederlands te vragen. Brussel heeft niets geleerd en blijft een Vlaamsvijandige houding aannemen. Dat vermindert niet, dat neemt nog toe.’ ‘Ik kan daar alleen maar uit concluderen dat met Franstaligen – hoezeer men ook zijn best doet – geen land te bezeilen valt. Hun rechten zijn heilig en het woord “plicht” hebben ze nog nooit gehoord. Het respect voor hun taal kan niet in twijfel worden getrokken, maar ze zijn totaal onverdraagzaam tegenover die andere taal.’
‘Die Vlaamsvijandige politiek voeren ze nu uit naar de Vlaamse Rand. Zoals altijd doen ze dat schaamteloos, vertrekkend van de evidentie dat zij superieur zijn aan de Vlamingen en dat ze het recht hebben om de taal en cultuur van de Vlamingen met het grootste misprijzen te behandelen. De Vlamingen hebben dit fenomeen nooit op een degelijke wijze durven én kunnen bestrijden. Ze zagen hun onderdanigheid als iets normaals, een teken van loyaliteit en ruimdenkendheid. Het wordt de hoogste tijd dat die houding wijzigt en dat paal en perk wordt gesteld aan een Franstalige arrogantie die niet meer van de 21ste eeuw is.’
‘Als een van de efficiëntste middelen zou de Vlaamse overheid het Engels als tweede taal
maart 2011
[Foto © Reporters]
Zellik. Ik woon vandaag in Asse en weer moet ik hetzelfde vaststellen. De Franstaligen installeren zich en weigeren Nederlands te leren. Ze kopen systematisch de kleinere woningen in Asse op met leningen ... van het Vlaams Woningfonds tegen twee procent intrest.’
in de scholen moeten invoeren in de plaats van het Frans, dat alleen maar heeft gediend om ons te misprijzen. Wat de Vlaming zou moeten begrijpen is dat de Franse taal in België niet werd gebruikt als middel van communicatie maar als middel van separatie. Aan dit nefast mechanisme moet nu een einde worden gesteld.’
‘België heb ik inderdaad steeds ervaren als een uiterst onrechtvaardig land. In de televisieuitzending heb ik gezegd dat dit land de optelsom is van 180 jaar onrechtvaardigheid. Brussel is het duidelijke symbool van dat land. Ik heb mijn mening nooit verborgen en dat bij herhaling gezegd aan de mensen die mij daar vragen over stelden. Voor mij is dit land een miskleun van de geschiedenis. Ik moet zeggen dat
‘Een akkoord moet goed zijn, anders geen akkoord.’ ik nooit enige negatieve reactie op mijn meningen heb gekregen. De fundamentele onevenwichten, die in België systematisch zijn aangekweekt en behouden, zijn voor Franstaligen niet bespreekbaar. Zij vinden dat alles hen is toegestaan. Dit land is een maatpak op de maat van de Franstaligen en de kosten van de kleermaker worden betaald door de Vlamingen’.
‘Tijdens deze politieke onderhandelingen, waarbij voor de Franstaligen veel op het spel staat – omdat fundamenteel onrecht wordt aangeklaagd – zijn ze zo zeker van hun stuk dat ze geen enkele toegeving zullen doen. Ze zijn steeds de overwinnaars geweest. Waarom zouden ze nu moeten buigen? Ik ben ervan overtuigd dat elke zinvolle discussie op basis van redelijkheid en gezond verstand en volgens de regels van de fundamentele eerlijkheid met hen onmogelijk is. Ik zal deze
Doorbraak
Vic Van Aelst: ‘Dit land is een maatpak op de maat van de Franstaligen en de kosten van de kleermaker worden betaald door de Vlamingen.’
mening steeds blijven verdedigen, waar dan ook, tot op het ogenblik dat België zelf zal verdwijnen. Ik ga ermee akkoord om daarover te praten met iedereen die mijn standpunt niet deelt. Zonder dat ik daarvoor iets zou moeten vrezen.’
‘Ja, de splitsing van justitie lijkt mij een evidente zaak. Ook op dit punt zijn Vlamingen en Franstaligen fundamenteel tegengestelde polen. Er moet niet aan worden getwijfeld dat elke zinvolle discussie ook daarover vruchteloos zal zijn. Dat de Orde van Vlaamse Balies eveneens de splitsing van justitie voorstelt, is een zeer positief feit. Ik heb de hele Franstalige mentaliteit op het vlak van justitie 34 jaar in Brussel ondervonden toen ik daar advocaat was. Het volstaat om één erwt te leggen op een tafel met acht Franstalige advocaten om een discussie te krijgen die minstens twee weken ononderbroken voortduurt. Als we een praktische en werkbare justitie willen hebben, moet dat per definitie een Vlaamse justitie zijn.’
13
Peter De Roover
Niet in onze naam De koffiekoeken van mijn bakker zijn heerlijk. Vooral aan die gevuld met bakkersroom en een laag mokka bovenop kan ik niet weerstaan. Misschien bakt Jan Decleir goede koffiekoeken, want hij is een veelzijdig man. Zo speelt hij toneel en weigert hij wel eens erepenningen. Hij verschijnt op het witte doek om te acteren en op podia om zijn afkeer van het Vlaams-nationalisme te uiten. Hij is ook allergisch voor kuchen en kuchers en maakt beeldende kunst. Ik weet niet of hij een aangename mens is. Die indruk kreeg ik ook niet toen ik hem ooit door de Fnac zag lopen (waar ik zelden kom, want ik hou van echte boekhandels – dat terzijde, maar ik wilde niet de indruk wekken promotie te willen maken voor die supermarktketen). Hij leek me een wat ongelukkige mens, hoofd diep weggezakt tussen de schouders, ogen die onvrede uitstralen, mondhoeken die zich extreem overgeven aan de zwaartekracht. Zag je hem al eens lachen? Alsof het pijn doet. Misschien speelt hij gewoon altijd een rolletje en is hij thuis plezante Jan? Zou kunnen. Onlangs wees Decleir bij een optreden een kuchende toeschouwer weinig fijnzinnig de deur. De reacties op internetfora leerden dat Pavlov nog altijd springlevend is. Omdat Jan Decleir zich voorstander toont van de Belgische eenheid, heeft hij volkomen gelijk om kuchen in een zaal niet te tolereren. Omdat Jan Decleir zich afzet van het Vlaams-nationalisme is het boertig om kuchende toeschouwers te schofferen; trouwens Decleir is een derderangstoneelspelertje. Zo zit de logica van velen blijkbaar in
elkaar. Alsof ik me een paarswitte sjaal aanschaf omdat mijn lekkere koffiekoeken bakkende bakker supportert voor Germinal Beerschot. Jan Decleir reageert op kuchende toneelliefhebbers als een arrogante diva. Maar hij is ook een dijk van een acteur. Als Decleir een Erepenning van de Vlaamse Gemeenschap weigert omdat de voorzitter van het Vlaams Parlement anders denkt dan hij zelf, geeft hij blijk van zielige onverdraagzaamheid. Maar hij is wel een dijk van een acteur. Als Jan Decleir een onjuist schrikbeeld ophangt van het Vlaams-nationalisme, leer ik dat hij dom is of te kwader trouw. Maar hij is ook een dijk van een acteur (of had ik dat al geschreven?). Ook al vind ik dat Decleir in Vlaanderen zijns gelijke niet of amper kent op scène of set, dan nog verwacht ik argumenten vooraleer hij me overtuigt met politieke standpunten. Zoals dat ook met m’n bakker het geval is. Waar halen zo’n Jan Decleirs, Tom Lanoyes of Luc Tuymansen de waangedachte dat zij over meer gezag zouden beschikken om ons de rechte politieke weg te wijzen dan bakkers, onderwijzerers of bankbedienden? Ja, ik vind dat Decleir goed acteert, Lanoye goed schrijft en dat er wel eens mooie dingen uit Tuymans’ penseel vloeien. Maar daar eindigt het ook. Misschien zijn hun koffiekoeken niet te vreten. Laat hen politieke standpunten innemen, maar niet in mijn naam en zeker niet in de naam van de miljoenen burgers die een keuze hebben gemaakt in het stemhokje. Kuch.
Frank Thevissen
Het postelectorale raadsel van 2009 Politicoloog Dave Sinardet deed op 11 juni 2009 in De Standaard verslag over zijn passage in Kontich vlak na de Vlaamse verkiezingen. De plek kleurde op 7 juni 2009 voor ruim 20 % N-VA en dus trok de academicus er op verkenningstocht naar de electorale beweegredenen van ‘dé Vlaming’. De impressionistische zoektocht naar ‘de flamingant van Kontich’ bleek
14
echter een hopeloze operatie. ‘Volstrekt niemand wist dat de partij voor een onafhankelijk Vlaanderen staat’, noteerde de politicoloog met uitgestreken gezicht. Sinardet sterkte zijn hypothese over de onbestaande communautair gemotiveerde kiezer in dezelfde column meteen met de resultaten van een gezaghebbend interuniversitair kiezersonderzoek dat had
Doorbraak
maart 2011
jacques claes
In en om een kathedraal Van een kathedraal zien en ervaren we dat het een machtig gebouw is, waarin de belangrijkste momenten van de eredienst kunnen worden gevierd. Maar het gebouw is te geweldig om zich puur aan dat doeleinde te houden. Wanneer ik er zit – meer dan eens – probeer ik mij voor te stellen hoe in augustus 1585 Alexander Farnese, bekleed met de paramenten van het Gulden Vlies, deze kathedraal binnen schreed, de val van Antwerpen vierend: Antwerpen, bevrijd van de geuzen, Antwerpen aan zijn voeten. Al wat in deze ruimte gebeurt, krijgt een tsunami aan meerwaarde. Op 12 februari was het niet Farnese, maar Marie-Rose Morel. Er was buitenmatig veel volk, dat was trouwens uitdrukkelijk gevraagd. Enkelen waren overigens openlijk verzocht om niet te komen: kan alleen als men er zeker van is dat de genodigden in drommen zullen verschijnen. Je moet er wel lef voor hebben. Sommigen spreken dan van ballen, ik bedoel spierballen. Farnese kwam macht tonen in augustus 1585. Morel showde op de catwalk van haar politiek iets anders: die bedwelmende, mensen lokkende cocktail van macht en onmacht. Macht? In WO II hadden de Britse Lancaster-bommenwerpers tall-boys aan boord, dambusters om in de Duitse Eifel betonnen megamuren van Duitse stuwmeren te breken. Je kan ook van rotssplijters
spreken. Zo in de N-VA als in het Belang heeft zij stukken – of zijn het brokken? – gemaakt. Je ziet Bart De Wever daar vooraan in die dienst zitten. Waren het tranen of slechts vocht om de ogen? Tranen zijn merkwaardige dingen bij een levend wezen. Reuzenschildpadden in de Pacific wenen voortdurend, niet uit verdriet maar om overtollig zout af te scheiden. Wat scheiden mensen af in tranen? Is het verdriet of is het spijt? Stel je voor dat Morel was gebleven, dan had N-VA wellicht nog meer zetels kunnen vullen. Maar Morel trok de deur dicht en die bleef dicht. Deuren, maar vooral hun knallen als ze worden dichtgegooid, zijn kwalijke dambusters. Vervolgens wordt het De Winter. Kersen eten met ruige jongens. De pitten vliegen allerwegen in het rond. Of waren het dolken? En weer loopt het fout: te weinig Romeinse geschiedenis gelezen. Je voelt je Caesar, klaar voor het keizerschap, gereed om Augustus (of Augusta) te worden. Maar dan heb je die tegenkeizers, Winterius en Annius. Breken, maar niet doorbreken. Macht en onmacht. Daar doorheen die dodelijke kwaal waar ieder voor te zwichten heeft. In die lethale strijd bovendien de liefde mengen: dat gaat een mens te boven. Voor dit spel moet je geboren zijn, ook in het sterven.
uitgewezen ‘dat minder dan tien procent van de Vlaamse kiezers om communautaire reden stemt’. Concreet verwees hij daarmee naar de groots opgezette PARTIREP-studie - een bombastisch anagram dat staat voor ‘Participation representation in modern democracies’ – van de universiteiten van Brussel, Leuven en Antwerpen die het veldwerk uitbesteedden aan TNS Dimarso. Dat marktonderzoekbureau is de huisleverancier van de driemaandelijkse telefonische verkiezingsbarometers van VRT/De Standaard; in diezelfde onderzoekskringen nochtans graag afgeschilderd als ‘moderne volksverlakkerij’ (Jaak Billiet). Vreemd hoe Sinardet al op 11 juni 2009 uit de bevindingen van een onderzoek kon citeren, hoewel het postelectorale luik van de telefonische stemmotivatiebevraging bij 1700 kiezers pas op 22 juni 2009 van start ging. De conclusie dat ‘in Vlaanderen 8,1 % van de kiezers (sic) aangaf in eerste instantie door het thema van de staatshervorming te zijn gemotiveerd’, kreeg echter meteen vertalingen in spectaculaire krantenkoppen als: Postelectorale verrassingen: communautaire motieven speelden bij de jongste verkiezingen nauwelijks een rol (DS, 8 okt. 2009) en Communautair
gekrakeel speelde amper een rol in het stemhokje. (HN, 8 okt. 2009). Het kan dus moeilijk anders dan dat de wetenschappers hun straffe conclusies baseerden op de uitkomsten van de pre-electorale onderzoekfases, gehouden tussen 21 februari en 23 mei en van 25 mei tot 6 juni 2009. Dat maakt de conclusies echter nog meer bevreemdend, gezien het Instituut voor Sociaal en Politiek Opinieonderzoek (ISPO) van de KU Leuven al jarenlang met wetenschappelijke stelligheid volhoudt dat een kwart van het electoraat twee dagen voor de verkiezingen nog steeds in het ongewisse is over zijn stemgedrag ... Je hoeft overigens geen methodoloog te zijn om ernstige bedenkingen te hebben bij een pre-electorale peiling naar de stemmotivaties, geperst in een keurslijf van tien armzalige thematische antwoordcategorieën. Daarmee lijkt deze federaal gesubsidieerde onderzoeksoperatie verdacht veel op een prijzige, politieke lobby-oefening, met wetenschap slechts als alibi. Het wordt blijkbaar steeds meer uitkijken voor nepstatistieken, die zich blijkbaar ook als ‘ernstige wetenschap’ durven vermommen in hun reis via de media naar de publieke opinie.
maart 2011
Doorbraak
15
Wie herinnert zich het verhaal van die grootmoeder die een Happy Meal kocht en zich afvroeg hoelang het zou duren vooraleer de hamburger ontbindt? De dame was stomverbaasd toen ze na een jaar vaststelde dat de hamburger er onaangetast bijlag. Een dosis bewaarmiddelen kon verhinderen dat de Happy Meal degradeerde tot een verschrompeld hoopje rottend vlees.
Het McDonald’s-model Prof. Lieven Tack Europacollege Brugge, adjunct-kabinetschef van viceminister-president Geert Bourgeois Wat niet meer dan een leuk fait divers lijkt, houdt een interessante metafoor in die de toestand beschrijft waarin politiek België is verzand. Zo teert ons land op talrijke ‘bewaarmiddelen’ die de status quo netjes handhaven. Daardoor zijn forse doorbraken en hervormingen onmogelijk geworden. Denk niet alleen aan de uitzichtloze onderhandelingscarrousels, maar eveneens aan het scala van beschermingsmechanismen zoals alarmbelprocedures, belangenconflicten, bijzondere meerderheden en pariteiten. Ze staan vooruitgang – zij het institutioneel of sociaaleconomisch – in de weg. Sommigen ontwaren zelfs kenmerken van een verschrompeld, rottend hoopje.
[Foto © Reporters]
Internet en Wikipedia leren heel wat over de wetenschap van de conserveermiddelen en brengen verschillende aspecten van de ‘hamburgermetafoor’ aan het licht. Ten eerste zijn additieven geregeld via de lijst van E-nummers. Het uitgangspunt daarbij is dat alle additieven verboden zijn, tenzij ze zijn opgenomen in de E-lijst. Bovendien zijn additieven enkel toegestaan als het onmogelijk is om het gewenste effect op een andere manier te bereiken. En omdat overdaad kankerverwekkend
16
is, legt de E-lijst ook maximale hoeveelheden vast. Ten slotte kan de lijst worden herzien na
‘Ook in ons politiek systeem is de nefaste impact van bewaarmiddelen zichtbaar.’ nieuwe wetenschappelijke inzichten. Terecht kan men de vraag stellen of bepaalde politieke ‘bewaarmiddelen’ in België niet moeten worden verboden, tenzij ze zijn erkend op een beperkte ‘B-lijst’ en nadat alle alternatieven zijn uitgeput. Voorts moet het mogelijk zijn om op basis van nieuwe inzichten uit onophoudelijke belangenconflicten, onderhandelingsrondes en hemeltergende vertragingsmanoeuvres de B-lijst te herzien. Ten slotte moet het gebruik worden begrensd omdat overdaad sociaaleconomische kankers veroorzaakt en onze welvaart hypothekeert door structurele hervormingen op de lange baan te schuiven.
Ten tweede hebben additieven geen enkele intrinsieke voedingswaarde en pogen ze enkel de producteigenschappen te verbeteren. Zo
Doorbraak
gaan kleurstoffen verbleking tegen en proberen emulgatoren moeilijk te mengen producten bijeen te brengen. Voorts handhaven stabilisatoren het mengsel en zorgen verpakkingsgassen voor een verlengde houdbaarheid onder beschermende atmosfeer. Evenzo is de voedingswaarde van onze politieke ‘bewaarmiddelen’ niet aantoonbaar. Ze geven het geheel een beter uitzicht dan de werkelijkheid laat vermoeden. Kleurstoffen zoals protesten van het cultureel establishment of op Facebook willen het verbleken van de driekleur keren. Daarnaast proberen emulgatoren – vermomd als verkenners en bemiddelaars – om nauwelijks mengbare producten toch samen te brengen. En met de regelmaat van de klok verpakt de koning het geheel onder de beschermende atmosfeer van Laken of probeert hij als stabilisator het kunstmatige mengsel te handhaven.
Ten slotte kunnen conserveermiddelen schadelijke bijwerkingen hebben. Kleurstoffen lokken migraine, intolerantie en nervositeit uit en smaakversterkers leiden tot spierslapte, duizeligheid en hyperkinetisch gedrag. En bij overmatig gebruik verliezen consumenten zelfs hun concentratie, vertonen ze storend gedrag, worden ze vervelend voor omstaanders en krijgen ze moeite om sociale omgangsregels te volgen. Ook in ons politiek systeem is de nefaste impact van bewaarmiddelen zichtbaar. Bij overmatig gebruik veroorzaken ze bij sommige ministeriële excellenties in de Kamer spierslapte en duizeligheid. Maar ook ver daarbuiten worden ze door omstaanders als vervelend ervaren. Onlangs vertoonde een Belgisch minister tijdens een Europese ministerraad over pensioenen storend gedrag toen hij het moeilijk kreeg om zich naar sociale omgangsregels te schikken. Kortom, de hamburger van McDonald’s heeft zijn naam ‘junkfood’ niet gestolen. Maar of dat deel van de hamburgermetafoor ook opgaat voor ons politiek systeem, is misschien net iets te suggestief.
maart 2011
Een kaderschool voor de Vlaamse Beweging
50 jaar VNJ: maakt het een verschil? Vijftig jaar geleden richtte Jaak Van Haerenborgh het Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ) op. Eén van de doelstellingen van de stichterverbondsleider was dat oud-VNJ’ers kaderleden van de verschillende verenigingen in de Vlaamse Beweging zouden worden. Is dat nu zo? Pieter Bauwens
maart 2011
mensen die je al lang niet meer zag. Dan denk ik altijd “er is toch iets blijven hangen”. Maar ik weet niet of die doorstroming vandaag nog zo vlot loopt.’ En is het een voordeel om oudVNJ’er te zijn? ‘Een groot voordeel. Het schept een band die je nergens anders in de Vlaamse Beweging kan terugvinden.’ Ook in de partijpolitiek vinden we oud-VNJ’ers. Senator Piet De Bruyn (N-VA) was ooit actief in het VNJ, dat hij in 1991 verliet uit onvrede met het gevoerde beleid en de onmogelijkheid tot inspraak. ‘Het VNJ heeft me geholpen in de opbouw van mijn netwerk, het heeft me enkele vrienden voor het leven opgeleverd, dus dat is een duidelijk voordeel. Maar het heeft me niet echt geholpen om mijn politieke carrière uit te bouwen. In de tijd dat ik actief was in het VNJ ging 95 % op het pad van het Vlaams Blok. Zeggen dat het mij politiek geholpen heeft, is dus overdreven.’ Het VNJ helpt levenslang contacten onderhouden, maar leverde geen ‘topkader’ voor de Vlaamse Beweging.
[Foto © Reporters]
Volgens Elke Serpieters, huidig verbondsleidster van het VNJ, valt dat mee. ‘Veel oud-VNJ’ers vinden hun weg naar een actieve plaats in de Vlaamse Beweging, zeker de oud-leiding. Maar ik weet niet of dat enkel de verdienste is van het VNJ. Ook de thuis speelt een grote rol, denk ik. Wat wel zo is, VNJ’er zijn, vraagt een groot engagement. Er zijn er die voor het VNJ veel opgeven. Dat is natuurlijk een bepaalde mentaliteit die je meedraagt en ervoor zorgt dat je elders ook engagement opneemt.’ Een voorzichtige opener. Hoe denken andere oud-VNJ’ers, actief in de Vlaamse Beweging, daarover? Jo Van Bever is stafmedewerker van de Vlaamse Volksbeweging. Volgens hem is het oud-VNJ’er zijn een groot voordeel want ‘het opent makkelijk een deur naar andere oudVNJ’ers’. Zijn er veel oud-VNJ’ers als kaderlid actief in de Vlaamse beweging? ‘Tot op zekere hoogte wel. Het is jammer dat het VNJ zo klein is geworden. Het VNJ kan de motor zijn, je wordt in het VNJ opgevoed met idealisme, een ingesteldheid die in een vrijwilligersbeweging van pas komt.’ Volgens Jo Van Bever mag de rol van het VNJ in de Vlaamse Beweging zeker niet worden onderschat: ‘Het VNJ is een bron voor andere verenigingen waar ze talent en jongeren kunnen putten.’ Bij IJzerwake vinden we heel wat oud-leden. Dat is niet verwonderlijk als je weet dat de eerste IJzerwake ooit een organisatie was van het VNJ. Een ervan is woordvoerder en regisseur Gino Smits. Hij leidt een regieploeg die op enkelen na bijna volledig uit ex-VNJ’ers bestaat. Volgens Gino Smits vind je in de brede Vlaamse Beweging heel wat oud-VNJ’ers. ‘Voor mijn generatie is de bedoeling van Vanhaerenborgh wel gelukt, vind ik. Kijk maar naar IJzerwake of de VVB. Je ziet ook op allerlei gelegenheden
Doorbraak
Een van de oud-VNJ’ers die naar het – toen nog – Vlaams Blok stapten, was Koen Bultinck. Via de studiedienst van het VB kwam hij in de Kamer. Heeft zijn jeugdbewegingsverleden hem geholpen? ‘Enerzijds was het een voordeel omdat je gewoon bent in ploegverband te werken, in het openbaar te spreken, leiding te geven, vergaderingen voor te zitten, te organiseren. Maar anderzijds ook een nadeel omdat je vanuit het VNJ een erecode, noem het een leidraad, meekreeg van trouw aan het gegeven woord, trouw aan een ideologische kameraad, trouw aan de ideeën. En dat is nu juist jammer genoeg niet altijd de praktijk in de partijpolitiek.’ Is er een netwerk? ‘Een echt netwerk van oud-VNJ’ers is te sterk uitgedrukt. Maar er is zeker een sterke band van respect en kameraadschap. De magie van samen dezelfde jeugdbewegingsidealen te hebben gedeeld, gaat niet verloren. Het zorgt ervoor dat die oud-VNJ’ers goed kunnen samenwerken en contact onderhouden binnen de Vlaamse Beweging.’ Voor een objectievere kijk gaan we te rade bij een andere oud-VNJ’er, historicus Bruno De Wever. Hij reageert zoals het een wetenschapper betaamt: ‘Eigenlijk is daar nooit grondig wetenschappelijk onderzoek over gevoerd. Er is een reeks lokale studies gevoerd over het VNJ, maar nooit over de impact bijvoorbeeld. Met een beetje schroom zou ik zeggen dat die doelstelling niet echt geslaagd is. Het VNJ is een relatief kleine jeugdbeweging, maar topfiguren van de Vlaamse Beweging heeft ze toch nog niet voortgebracht. Er zijn ongetwijfeld veel oudVNJ’ers actief in het middenkader, maar echt de kaders van de Vlaamse beweging, dat betwijfel ik.’
17
De MR blijft een gespleten partij Ook na de verkiezing van Charles Michel tot voorzitter is de rust niet weergekeerd bij de Franstalige liberalen van de MR. De Reyndersen Michel-clans staan nog altijd lijnrecht tegenover elkaar. Met het FDF als scheidsrechter van de boksmatch.
[Foto © Reporters]
Frederik Dekeyser
Reynders en Michel: twee bazen, één partij.
Dat Charles Michel met slechts 54,75 procent van de stemmen tot MR-voorzitter werd verkozen, kan gerust een blamage worden genoemd. Niet alleen moest hij het opnemen tegen de weinig charismatische kamerfractievoorzitter Daniel Bacquelaine (een intimus van aftredend voorzitter Reynders), bovendien heeft de Michel-clan alle zeilen bijgezet om een zo groot mogelijke groep mandatarissen achter zich te krijgen, met de oude methode: functies beloven in ruil voor electorale steun. Denis Ducarme sloot zich bij de Reyndersclan aan nadat hij een functie bij de Liberale Internationale beloofd had gekregen. MCC-kopstuk Gérard Deprez kon senator worden als eerste opvolger van Louis Michel omdat die verkoos in het Europees Parlement te blijven zetelen. Jacques Brotchi, Brussels Parlementslid en chirurg, sloot zich bij de Michel-clan aan nadat hij de post van Gemeenschapssenator had gekregen. Aan de kant van de Reynders-clan werd er een tijdlang aan gedacht federaal minister van Middenstand Sabine Laruelle als kandidaat tegen Michel jr. in de strijd te gooien. Laruelle, een absolute vertrouwelinge van Reynders, is als verdedigster van de zelfstandigen een
18
liberaal die het kernelectoraat van de MR weet aan te spreken. Zij zag het niet zitten om zich in de kiesstrijd te werpen, tot opluchting van de aanhangers van Michel. Daar gaat men ervan uit dat Laruelle wel eens de verkiezingen zou kunnen gewonnen hebben. Bij de gewone partijmilitant is de Reynders-strekking dominant, bij de parlementairen is het omgekeerd. Met de steun van de mandatarissen in drie Waalse provincies (Henegouwen, Namen en het blauwe WaalsBrabant) plus een pak Brusselse mandatarissen moest Michel een klinkende overwinning behalen. Het draaide anders uit.
De stemmenverhouding 54 vs. 45 procent toont aan dat de MR een gespleten partij is en blijft. En de spanningen gaan vooral over personenkwesties. Ideologisch is er geen groot verschil tussen Didier Reynders en Charles Michel. Laatstgenoemde profileert zich inderdaad meer als een sociaalliberaal maar Didier Reynders is geen Waalse aanhanger van Ronald Reagan of Margaret Thatcher. Hij is vooral de erfgenaam van Jean Gol die van de Waalse liberalen veeleer
Doorbraak
een Belgische versie van de (neo)gaullistische Franse partij wou maken. Als er al ergens ideologie komt bij kijken, dan speelt die veeleer een rol bij de invulling van het francofone credo. Op dat vlak is Reynders radicaler dan Michel. Dat Reynders het na een paar verkiezingsnederlagen nog zo lang heeft volgehouden als voorzitter is te danken aan de steun van het FDF. Die partij is in Brussel van cruciaal belang voor de MR. Het FDF is goed voor eenderde van de francofone liberale stemmen in het Brussels Gewest. Michel staat wantrouwiger tegenover Maingain en co. Een wantrouwen dat wederzijds is. Het FDF loopt niet hoog op met Michel senior. Hij betrok het FDF maar in tweede instantie bij politieke onderhandelingen. Het FDF verwijt Michel ook dat hij de herfinanciering van de Franse Gemeenschap politiek te zwaar heeft betaald. Bovendien heeft Louis Michel zich indertijd verzet tegen de overstap van grondwetspecialist Francis Delpérée naar het FDF. Delpérée, antiVlaming, is nu senator voor de cdH. Charles Michel lijkt op het eerste gezicht op dezelfde lijn van zijn vader te staan. Zo stelde hij openlijkdathijtijdensregeringsonderhandelingen zowel FDF-voorzitter Olivier Maingain als MCCvoorzitter Gérard Deprez zou meenemen. Dat is evenveel als zeggen dat het FDF binnen de MR op de tweede rij staat. Maar wie denkt dat Michel junior zijn vader blindelings volgt, vergist zich. Charles Michel behoort tot een nieuwe generatie politici die zich veeleer francofoon dan Belg voelt en die zich nog weinig illusies maakt over de politieke leefbaarheid van België. Vandaar dat hij zich ook harder zal opstellen tegenover de Vlamingen, tot grote tevredenheid van het FDF. Als Michel junior tijdens de campagne voor het MRvoorzitterschap stelt dat een uitbreiding van Brussel de enige oplossing is voor een gesplitst BHV, dan was dat standpunt niet alleen voor intern gebruik bedoeld.
maart 2011
De onverschrokken mensen van Zuid-Soedan Doorbraak richtte in zijn buitenlandrubriek in december als eerste in de Vlaamse media de aandacht op het referendum in Soedan dat moest uitmaken of het zuiden van het land de onafhankelijkheid zou mogen uitroepen of niet. Het thema is daarna nog meermaals opgepikt in onze media én in de Vlaamse politieke wereld. Dat laatste verwondert niet: alleen al de gedachte dat een bevolking het zelfbeschikkingsrecht uitoefent, prikkelt de fantasie van aardig wat autonomisten. Dirk Rochtus voor genocide), zich aan de greep van het Internationale Strafgerechtshof in Den Haag. De internationale gemeenschap betaalt een hoge prijs voor de onafhankelijkheid van Zuid-Soedan. Omar al-Baschir zou bovendien van de gelegenheid wel eens gebruik kunnen maken om de kwestie Darfoer met militaire middelen te ‘regelen’.
De invoering van de shariawetgeving in het Zuiden deed de oorlog weer oplaaien in 1983. Ondanks tientallen jaren van oorlog was secessie of afscheiding niet het eerste ordewoord van de SPLM, de Zuid-Soedanese bevrijdingsbeweging. Toen de beide oorlogvoerende partijen in 2005 een vredesverdrag sloten, dacht John Garang, de leider van de SPLM, nog in termen van autonomie en gelijkberechtiging van alle culturen en godsdiensten in heel Soedan. Zijn dood in een helikopterongeval zette een punt achter deze ideeën. Zijn opvolgers trokken de kaart van de onafhankelijkheid waarvoor de bevolking van het Zuiden in het referendum van januari uiteindelijk massaal stemde. Het gevolg is dat er niet alleen twee staten komen op het grondgebied van het huidige Soedan, maar ook dat de droom van Garang over een ‘regime change’ is uitgedroomd. Soedan verliest een stuk van zijn territorium, maar voor het overige blijft alles bij het oude in Khartoem. President Omar al-Baschir kan zijn macht handhaven, meer nog, de Verenigde Staten zullen hun sancties tegen zijn regime opheffen als beloning – net daarom berust al-Baschir in de afscheiding van het Zuiden. Met zo’n versterkte positie onttrekt de volkenmoordenaar van Darfur, de verantwoordelijke van de ‘peuplocide’ (om een neologisme te lanceren als alternatief
Analytici spreken in het geval van Zuid-Soedan wel eens over een ‘pre-failed state’, een vooraf als failliet geprogrammeerde staat. De infrastructuur in Zuid-Soedan laat veel te wensen over, het analfabetisme is torenhoog en de etnische en culturele tegenstellingen binnen een land zo groot als Frankrijk zijn niet min. Daar tegenover staat het enthousiasme van de mensen. 99 procent heeft voor de afscheiding gestemd. Ze overwonnen talrijke praktische hindernissen om toch maar over hun eigen toekomst te kunnen beslissen. Zoals eerdergenoemde Van Lanschot schrijft: ‘Mensen die drie dagen vastberaden door de modder stappen – dat soort mensen laat zich door niets meer stoppen.’ Ze gaan nog liever het risico aan een nieuwe fragiele staat op te bouwen dan verder onder de knoet te leven van Khartoem.
maart 2011
Doorbraak
Decennia van oorlog, uithongering en slavernij maken dat de zuiderlingen de onafhankelijkheid als een echte verlossing zien.
Deonafhankelijkheidzeteenvandebasisprincipes van de Organisatie van Afrikaanse Eenheid (OAE) op de helling, namelijk dat er niet aan de staatkundige grenzen uit de koloniale tijd wordt geraakt. Om te vermijden dat de secessie van ZuidSoedan navolging vindt, willen de grote spelers binnen de OAE haar van een duur prijskaartje voorzien. Sleutelwoord is ‘olie’. Zuid-Soedan controleert drie vierden van de olieproductie, maar is aangewezen op het Noorden voor het transport naar de havenstad Port Sudan. Gevolg is dat het zo afhankelijk blijft van Khartoem en heel wat zal mogen ophoesten, mocht het een alternatieve oliepijplijn willen aanleggen. Dat zet een domper op de feestvreugde en zou tegelijkertijd andere separatisten in Afrika moeten afschrikken. Tot slot verklappen we de mogelijke naam van de nieuwe staat: Kush, een verwijzing naar het koninkrijk der Nubiërs. Volgens de Bijbel waren de Kushieten de zwarte inwoners van Afrika.
19
[Foto © Reporters]
De mensen van Zuid-Soedan hebben erg geleden onder het terreurbewind dat uitging van de Arabische islamitische machthebbers met zetel in het noordelijk gelegen Khartoem. Hun land was lang een soort ‘jachtveld voor slaven’ zoals Robbert van Lanschot schrijft in De Groene Amsterdammer (27 jan.).
Het Instituut voor Joodse Studies
Joden in de Lage Landen Tien jaar geleden werd het Instituut voor Joodse Studies (IJS) opgericht. Het is volledig geïntegreerd in de Universiteit Antwerpen en wordt gesteund door het Ministerie van Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. Doel van het instituut is de wetenschappelijke studie van het Jodendom vanuit een historische, filologische, culturele, literaire, religieuze, filosofische en sociologische benadering. Sam Van Rooy De activiteiten van het Instituut omvatten academisch onderzoek, universitair onderwijs en educatieveenwetenschappelijkedienstverlening voor een breder publiek. Het instituut ziet zichzelf als een forum voor interactie tussen de verschillende wetenschappelijke disciplines in interdisciplinair onderzoek, tussen academici en studenten uit Vlaanderen en hun buitenlandse collega’s, tussen de universiteit en heterogene bevolkingsgroepen in de samenleving. Het spanningsveld waarbinnen het Instituut voor Joodse Studies werkt, wordt bepaald door de interesse en de aandacht voor een bijzondere, historisch gegroeide levensvorm en cultuur enerzijds en door de keuze om deze belangstelling ontwikkelingsruimte te geven binnen de academische context anderzijds. De kernmissie van het instituut werd officieel
[Foto © Reporters]
De verankering van de Joden in Antwerpen gaat verder dan het straatbeeld.
20
vastgelegd op 1 januari 2002 (en bekrachtigd in 2003) in een beheersovereenkomst tussen de Confederale Universiteit Antwerpen en de Vlaamse Gemeenschap. Ze omvat het uitbouwen van een interdisciplinair, internationaal ingebed studiecentrum met als voorwerp de studie van het Jodendom in de breedste betekenis van de term en vanuit een veelheid aan benaderingen. Daartoe verricht het IJS wetenschappelijk onderzoek en voorziet het in wetenschappelijke en maatschappelijke dienstverlening door het organiseren van (post)academische vorming (taalcursussen en lezingenreeksen) en door het inrichten van onder meer voordrachten, studiedagen en workshops, colloquia en/of congressen. In 2004 werden de activiteiten opgesplitst in de drie pijlers onderwijs, onderzoek en dienstverlening. Ook werden voorbereidende stappen ondernomen voor een steviger institutionalisering door verankering van de onderwijsactiviteiten binnen de universitaire curricula (onder de vorm van een minor ‘Joodse studies’), en voor evaluatie van de eigen werking. Het Instituut heeft een enorm uitgebreide openbare boekencollectie in de Centrale Universiteitsbibliotheek van Antwepen. In 2008 ontving het Instituut zijn tweede privébibliotheek als schenking. Het gaat om een collectie van ca. 1500 boeken van wijlen Joseph De Dobbeleer uit Hoeilaart. De collectie bevat voornamelijk werken over Joodse geschiedenis (de staat Israël, de Tweede Wereldoorlog, antisemitisme ...) en literaire werken geschreven door Joodse auteurs (I.B. Singer, Vassili Grossman, Amos Oz,
Doorbraak
Primo Levi, e.a.). Daarnaast bevat de bibliotheek werken over Joodse mystiek en bijbelstudie. Het merendeel van de boeken is Nederlands- of Franstalig. Een beperkt aantal oude boeken in het Hebreeuws behoort eveneens tot de collectie. Het Instituut organiseert jaarlijks meer dan twintig lezingen over verscheidene onderwerpen op het gebied van Joodse studies, taalcursussen Jiddisch en hedendaags Hebreeuws op verschillende niveaus, cursussen Joodse Studies binnen het departement Letteren en Wijsbegeerte, evenals bijzondere activiteiten voor een academisch en breder publiek, zoals conferenties, studiedagen, workshops, en een leeskring. Het onderzoek, de wetenschappelijke bijeenkomsten en de activiteiten voor een breder publiek spitsen zich toe op moderne Joodse geschiedenis, literatuur, filosofie en culturele studies. Tegelijkertijd bieden ze een aantal belangrijke raakpunten met onderwerpen in het brandpunt van de academische reflectie en het culturele en sociale leven in Europa vandaag. Het afgelopen jaar organiseerde het Instituut bijvoorbeeld zijn derde ontmoetingsstudiedag ‘Joodse Studies in de Lage Landen’. Een flinke groep onderzoekers, afkomstig uit verschillende landen en verschillende disciplines, presenteerden er hun werk aan elkaar en aan een gevarieerd publiek – waaronder onderzoekers in het veld – met interessante discussies tussen wetenschappers en publiek tot gevolg. Onderwerpen waren onder meer de Sefardische diaspora in de vroegmoderne tijd, de verbeelding van het Joodse leven in grafmonumenten en de kunst van Joodse en niet-Joodse kunstenaars.
maart 2011
Munitie voor Plan N
Naties in kaart
Regeringsvorming
Matthias Storme lengde de lijst met politieke toekomstscenario’s aan met het ‘Plan N’: Vlaanderen dat middels een bestaand verdrag zou gaan aanleunen bij Nederland. In de boekhandels glorieert de haven van Nieuwpoort met haar kaden, kranen, stadsmuren en torens in de 15de eeuw op een kleurig omslag. De nieuwste aflevering van het tiendelige De Geschiedenis van Nederland, van Bert Bakker, heet Metropolen aan de Noordzee (1100-1560) en is geschreven door Wim Blockmans (65), de Vlaamse emeritus-hoogleraar middeleeuwse geschiedenis van de Universiteit Leiden. De historicus graaft niet in het verleden om een mededeling voor nu boven te spitten, maar soms lukt het wel. Blockmans noemt bij het achterom kijken de Nederlanden, in hun wijdste betekenis, dus met de Noord-Franse steden Atrecht (nu Arras), Bavay, Bapaume, Grevelingen ‘een gebied met beloften’. Zonder zijn woorden en vondsten naar 2011 te buigen, is Blockmans’ stelling een vermoeden van toekomst. België verdampt, verkruimelt, lost op. Blockmans verwerpt de geschiedschrijving die zich blind staart op de grenzen van bestaande staten. Histoire de Belgique van de belgicist Henri Pirenne (België is een logisch gevolg van eeuwenoude tendensen, aldus de historicus) is nationalistisch. Taal is voor Wim Blockmans geen overheersende kleefstof voor de eenheid van ‘een gebied met beloften’. Steden, schepping, handelszin, jaarmarkten, stapelplaatsen, rivieren en boten cementeren de eenheid van de Nederlanden. (FC)
België is een tweestatenland met meerdere volkeren in één land. Maar daarin is het geen uitzondering in Europa. Er zijn wel meer volkeren die al dan niet als minderheid deel uitmaken van een ander land of zelfs verspreid zijn over verschillende staten. Zullen die volkeren allemaal ooit volwaardig lid zijn van de Europese Unie? Sommigen hopen het, anderen wuiven het weg als een romantisch ideaal. Om toch wat zicht te krijgen op wie er allemaal deel zou kunnen uitmaken van het Europa der volkeren is er de Atlas des Nations sans État en Europe, een Franstalig werk met als ondertitel Peuples minoritaires en quête de reconnaissance. In het boek wordt wel een onderverdeling gemaakt tussen minderheden en volkeren zonder staat. Het boek opent met een stevige inleiding met Europese overzichten in geschiedenis, taal, conflicten, autonomie en bescherming, bevolking, vlaggen, politieke independentisten ... In de inleiding veel kaarten, zoals het een atlas past, maar ook begeleidende tekst. Na de inleiding het echte werk: een overzicht per volk met naast een kaartje, alle bondige info, geschiedenis, cijfers en de huidige situatie. De bijdragen zijn allemaal van de hand van plaatselijke personen actief als militant, jurist, taalkundige of vertaler. Het beeld van Vlaanderen en Wallonië is adequaat. Een fijn boek voor Europese regionalisten of voor wie ook de Sorben, Friulië en Gagaoezië wil leren kennen. Wie vertaalt het in het Nederlands? (PB)
Wie de politiek van nabij volgt, heeft in januari allicht ook de reeks ‘De gevangenen van de Wetstraat’ gevolgd in De Morgen. Voor wie dat niét deed, is er nu het gelijknamige boek. Daarin niet alleen de eerder in de krant gepubliceerde stukken, maar ook een afsluitend hoofdstuk dat peilt naar algemene principes – de N/Z- of F/N-kloof – voor het uitblijven (lees: mislukken) van de regeringsonderhandelingen. Wie de anekdotiek van de andere hoofdstukken wil overstijgen, grijpe best meteen naar dat hoofdstuk. Maar het gaat dus om een bundel van krantenstukken. Waarin met een ontleedmes het lijk van de regeringsvorming werd gedissecteerd. Het etentje in het ondertussen wereldberoemde restaurant Bruneau – straks duikt het nog op in de ‘Waar eet?’-reeks in De Morgen, het herenakkoord in Vollezele dat werd geschonden door CD&V (en niet N-VA, wat men nogal eens durft te vergeten), de hardnekkigheid van La Joelle ... Wat u ondertussen hebt vernomen via schrijvende en audiovisuele pers wordt hier nog eens overgedaan. Het boek lijkt daarom meteen ‘passé’. Maar wie op langere termijn, na een regeringsvorming of na de definitieve kladderadatsch – wie zal het zeggen? – wil teruggrijpen naar het waarom en de aan de basis daarvan liggende feiten en faits divers, kan dit boek moeilijk links laten liggen. Zoals we tot vandaag met een minzame glimlach blijven bladeren in de Wetstraatboeken waarmee Hugo De Ridder onsterfelijk zal worden. (KDr.)
• Wim Blockmans, Metropolen aan de Noordzee. Bert Bakker, 749 blz., €35,00, isbn 978 90 3 512775 3
• Mikael Bodlore-Penlaez (red.), Atlas des Nations sans État en Europe; Peuples minoritaires en quête de reconnaissance Editions Yoran Embanner, 159 blz, €25,00, isbn 978 29 1 485571 6
• Steven Samyn en Tine Peeters (red.), De gevangenen van de Wetstraat. Borgerhoff en Lamberigts, 144 blz., €14,50, isbn 978 90 8 931131 3
maart 2011
Doorbraak
21
[Foto © Tijl Vercaemer]
Erik Stoffelen: ‘Het Zangfeest moet een feest voor alle Vlamingen zijn’
Met net nog een succesvol Vlaams Nationaal Zangfeest achter de rug – de Lotto-Arena was met 5000 aanwezigen uitverkocht – blikt voorzitter Erik Stoffelen (1972) al met gespannen verwachting vooruit naar de uitgave van 2012. Dan viert het Algemeen Nederlands Zangverbond (ANZ) het 75ste Zangfeest. Het mandaat van Stoffelen – de jongste ANZ-voorzitter ooit – loopt kort nadien af, in april 2012. Maar momenteel is hij van plan om er alvast nog een termijn bij te doen. ‘Als de mensen het goed vinden ...’ 75 jaar Zangfeest is geen sinecure. Het vieren ook niet. Stoffelen: ‘Wij hebben geen subsidies; het is krabben om rond te komen. Er ligt veel oude muziek onder het stof en daar bekommeren we ons om, omdat dat ons patrimonium is. Het digitaliseringsproject om oudere muziek te “redden” en het Zangfeest zijn onze kernpunten.’ Het ANZ plant ook een jubileumboek in 2012. Samenzang, KSA Hanske De Krijger, de grijze uniformen van het VNJ ... Het Zangfeest lijkt niet bepaald een manifestatie waar je veel jongeren mee aantrekt. Stoffelen: ‘Verjongen en vernieuwen mag je niet te abrupt
22
Karl Drabbe doen. We hebben respect voor het verleden. Maar ik ben wel een dertiger met oog voor de toekomst en wil de boodschap moderner verpakken en mijn best doen om het Zangfeest aantrekkelijker te maken voor jongeren. Maar je moet altijd respect hebben voor wat het zangfeest is geweest. Ik wil rekening houden met mijn achterban. Dat betekent niet dat ik niets wil veranderen, maar ik wil dat rustig doen, zonder afbreuk te doen aan een rijke traditie.’ Ook de aanwezigheid van Vlaamse jeugdbewegingen is in dit verhaal belangrijk. ‘Naast het vijftigjarige VNJ was dit jaar ook de Chiro sinds lang terug aanwezig. Er kwamen ook individuele scouts en KSA’ers, waar ikzelf trouwens uit kom. Op het Zangfeest focussen we op wat Vlamingen bindt en niet op wat ons scheidt. Het Zangfeest moet een écht feest zijn.’ Soms weigeren groepen of artiesten voor het ANZ op te treden. ‘Onze politieke boodschap ligt voor sommigen gevoelig. Je moet als artiest moed hebben, want de cultuurpausen van de KVS dragen er niet toe bij dat alle artiesten bij ons willen of durven optreden. Een aantal heeft sympathie voor ons, maar kan het zich niet permitteren, uit angst voor de gevolgen.’ Cultuur en politiek liggen voor het ANZ in elkaars verlengde. ‘Het heeft geen zin om je uit te spreken voor een onafhankelijk Vlaanderen, maar daar cultureel geen inhoud aan te willen geven. Het onafhankelijke Vlaanderen mag geen lege doos
worden.’ Maar ook omgekeerd, ‘wie enkel met cultuur bezig is, heeft straks geen staat meer die je culturele belangen verdedigt. Voor je het weet, is het te laat, want we worden toch bedreigd in ons kleine taalgebied.’ Erik Stoffelen werd ‘gevormd’ in het Antwerpse Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV), waar hij zelfs preses werd. Nadien studeerde hij verder in Leuven waar hij hoofdredacteur was van Ons Leven. KVHV-generatiegenoten zijn onder anderen Piet De Zaeger, Bart Van Camp en Fons Duchateau, allen sinds dag één behorend tot het topkader van de N-VA. Bart De Wever sluit het rijtje af. Stoffelen: ‘Het KVHV is altijd een politieke kweekvijver geweest, maar voor onze generatie geldt dat zeker, ons engagement is gebleven, ook na onze studies.’ Ook professioneel staat Erik Stoffelen in de Vlaamse Beweging als commercieel directeur van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds. Stoffelen: ‘Ook het V&NZ is een onderdeel van de Vlaamse Beweging. Het thema van een Vlaamse sociale zekerheid zetten wij op de kaart en verdedigen wij ook buiten de beweging, in het middenveld. Wij zijn ook levensnoodzakelijk als sponsor voor sommige verenigingen.’ Vanuit die positie is het niet te verwonderen dat Stoffelen secretaris is van het Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid dat ijvert voor de splitsing van de sociale zekerheid.
Doorbraak
Doorbraak is een uitgave van de Vlaamse Uitgeversgroep (VLUG). Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Passendalestraat 1A, 2600 Berchem
[email protected] www.doorbraak.org T 03 320 06 30 - F 03 366 60 45 ISSN 0012-5474 Jaarabonnement 11 nummers (verschijnt niet in augustus) Abonnement € 25 Internetabonnement € 15 (mits opgave van elektronisch adres) Studentenabonnement € 10 (mits opgave van elektronisch adres) www.doorbraak.org/abonneren
[email protected] IBAN BE 91 736001271976 BIC KREDBEBB Gratis tweewekelijkse e-zine met actualiteit en commentaar www.doorbraak.org/tussendoor Pieter Bauwens Peter De Roover Karl Drabbe, Marc Van de Woestyne Pieter Bauwens, Frans Crols, Bernard Daelemans, Peter De Roover, Karl Drabbe, Dirk Rochtus, Jean-Pierre Rondas, Roger Van Houtte, Marc Van de Woestyne Frans Crols Lut Lambert (Foar Dy) Ludo Abicht, Jacques Claes, Dirk Degraaf, Frederik Dekeyser, An De Moor, Vincent De Roeck, Herman Deweerdt, Koenraad Elst, Bart Maddens, Theo Lansloot, Barry Maertens, Eric Ponette, Matthias E. Storme, Frank Thevissen, Luc Van Braekel, Jan Van de Casteele, Katleen Van den Heuvel, Jan Van Doren, Sam Van Rooy , Wart Van Schel, Pieter-Jan Verstraete Erwin Vanmol Wim Van Capellen (Reporters) Doorbraak Pieter Bauwens Maurits De Smetstraat 12 9308 Hofstade
maart 2011
De Ordelijke Opdeling van België Zuurstof Voor Vlaanderen Gerolf Annemans en Steven Utsi
België is vastgelopen. Er is nood aan een realistisch Vlaams ‘Plan B’. Gerolf Annemans en Steven Utsi tonen aan dat het einde van België en de start van een Vlaamse staat geen grote problemen zullen opleveren en dat ook de opdeling in ordelijke omstandigheden zal kunnen verlopen. Vlaanderen moet nu starten met de actieve voorbereiding van de onafhankelijkheid, rekening houdend met de principes van Ordelijke Opdeling. 352 blz. 978-90-78898-21-4
€ 15
Welkom in Vakbondistan door Rob Verreycken
‘Welkom in Vakbondistan’ geeft een uniek inzicht in de wanpraktijken van de drie Belgische monopoliebonden - en de manier waarop die gedoogd worden door CD&V, VLD en sp.a. Fraai is het plaatje niet: onwettige praktijken, machtsmisbruik, inmenging in overheidstaken, afwenden van belastinggeld naar de eigen kas, het uitbouwen van een financieel-economisch imperium dat de politiek beïnvloedt, enzovoort. 144 blz. 978-90-78898-20-7
€ 12,50
UITGEVERIJ EGMONT
Madouplein 8 bus 2, 1210 Brussel
0472 603 552 www.uitgeverijegmont.be
[email protected]
DGY2RS$LQGG
Voor een eigenzinnige blik op de actualiteit, kijk naar
Krijgt u niet genoeg van uw favoriete maandblad? Schrijf u dan nu in op Tussendoor - de gratis nieuwsbrief van Doorbraak voor nieuws, Doorbraak Televisie, exclusieve opiniestukken en veel meer Inschrijven kan via www.doorbraak.org
Enkel via www.doorbraak.org
Vlaams & Neutraal Ziekenfonds
Verrassend voordelig! Naast de klassieke ziekenfondsvoordelen, zoals o.m. hulp in het buitenland, jeugdvakanties en ziekenvervoer, komen wij ook tussen in de volgende gevallen:
Ongeacht uw leeftijd! Brillen en lenzen tot 80 euro Alle vaccinaties tot 75 euro Lidgeld sport- of fitnessclub tot 30 euro
Specifieke troeven! Geboortevoordelen tot 888 euro, waaronder ook terugbetaling van luiers Orthodontie: terugbetalingen tot 750 euro Lasertherapie van de ogen tot 250 euro Alternatieve geneeskunde tot 175 euro Kampvergoedingen tot 30 euro Voetverzorging tot 25 euro
★ ★ ★ Nieuw ★ ★ ★ Terugbetaling voor tandimplantaten of stifttanden tot 500 euro Ontdek nog meer voordelen in ons ziekenfondspakket: www.vnz.be of vraag vandaag een infopakket of vrijblijvend huisbezoek aan via 0800-179 75 . Veranderen van ziekenfonds is heel eenvoudig. Bel ons gratis nummer of surf naar onze webstek en wij doen graag de rest. Het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds heeft kantoren over gans Vlaanderen
www.vnz.be met online kantoor