beplantingsplannen cursus Ontwerpen met planten 2015 Tuinen Mien Ruys

b ep l an tin g s p la n n e n c u rs us ‘Ontwerpen met planten’ 2015

Tuinen Mien R uys

1

b e p l a n t i n g s pl an n e n samengesteld t.b.v. cursus ‘Ontwerpen met planten’ vormgeving, redactie en tekst Saskia de Wit onder verantwoording van Tuinen Mien Ruys / NVTL 2015

2

i nhoud

4

Oude proeftuin - Mien Ruys - 1927

6

Museumtuin de Buitenplaats - Charlotte Korthals Altes - 2001

8

grijs-groene border - Christine Orel - 2008

10

zachtoranje border - Fleur van Zonneveld - 2008

12

Relax & heal - Sanne Horn (Copijn) - 2008

14

Green Engine - Sanne Horn (Copijn) - 2010

16

Wow border - Jacqueline van der Kloet - 2010

18

Palais de Tokyo - Piet Oudolf - 2013

3

Oude Proeftuin Mien Ruys - 1927

plantenlijst (huidig)

Het aangepaste beplantingsplan uit 1965, en het huidige beplantingsplan.

Vanaf half mei tot eind september is er bloei, met het hoogtepunt in de maanden juli, augustus en september. 4

1 Actaea racemosa 2 Eupatorium purpureum 3 Campanula lactiflora 4 Lysimachia punctata 5 Aconitum carmichaelii ‘Arendsii’ 6 Hosta sieboldiana ‘Elegans’ 7 Astilbe ‘Fanal’ 8 Macleaya cordata var. yedoensis 9 Euphorbia palustris ‘Walenburg’s Glory’ 10 Thalictrum rochebrunianum 11 Brunnera macrophylla 12 Astrantia major ‘Claret’ 13 Alchemilla mollis 14 Solidago ‘Golden Gate’ 15 Delphinium ‘Blauwal’ 16 Nepeta sibirica 16a Hemerocallis ‘Sammy Russell’ 17 Geum coccineum ‘Borisii’ 18 Geranium x magnificum 19 Actaea simplex ‘Atropurpurea’ 20 Aconitum henryi ‘Spark’s Variety’ 21 Papaver oreophilum 22 Aster laevis ‘Calliope’ 23 Alstroemeria aurea ‘Orange King’ 24 Aster ‘Professor Anton Kippenberg’ 25 Lobelia gerardii ‘Vedrariensis’ 26 Salvia nemorosa + Salvia nemorosa ‘Ostfriesland’ 27 Ligularia ‘Weihenstephan’ 28 Aster umbellatus 29 Echinops bannaticus ‘Taplow Blue’ 30 Helianthus ‘Lemon Queen’ 31 Oenothera fruticosa ssp. glauca 32 Helenium ‘Baudirektor Linne’ 33 Monarda ‘Jacob Cline’ 34 Delphinium ‘Ouverture’ + Delphinium ‘Finsteraarhorn’ 35 Helenium ‘Waltraut’ 35a Scuttelaria incana 36 Rudbeckia nitida ‘Herbstsonne’ 37 Aster frikartii ‘Wunder von Stäfa’ 38 Phlox ‘Lavendelwolke’ 39 Viola cornuta 40 Achillea filipendula ‘Cloth of Gold’ 41 Nepeta faassenii ‘Six Hills Giant’ 42 Thalictrum delavayi + Thalictrum aquilegifolium 43 Eupatorium maculatum ‘Atropurpureum’

Oude Proeftuin Mien Ruys - 1927

44 Serratula tinctoria 45 Saliva nemorosa + ‘Agastache foeniculum’ 46 Thermopsis mollis 47 Potentilla ‘William Rollinson’ 48 Geum coccineum ‘Borisii’ 49 Aster thompsonii 50 Achillea filipendulina ‘Parker’s Variety’ 51 Delphinium ‘Finsteraarhorn’ 52 Aconitum henryi ‘Spark’s Variety’ 53 Helenium ‘Moerheim Beauty’ 54 Helenium ‘Gartensonne’ 55 Veronica austriaca ‘Shirley Blue’ 56 Solidago ‘Golden Gate’ 57 Hemerocallis ‘Happy Return’ 58 Geranium ‘Johnson’s Blue’ 59 Salvia nemorosa ‘Amethyst’ + Lobelia siphilitica 60 Phlox ‘Lavendelwolke’ 61 Veronicastrum virginicum ‘Lavendelturm’ 62 Macleaya cordata var. yedoensis 63 Aster ‘Professor Anton Kippenberg’ 64 Fuchsia magellanica 65 Hemerocallis ‘Spinne im Lachs’ + Hemerocallis ‘Rotes Rathaus’ + Hemerocallis ‘Helle Berlinerin’ 66 Sedum ‘Matrona’ 67 Geranium ‘Brookside’ 68 Delphinium ‘Völkerfrieden’ 69 Inula hookeri 70 Berberis thunbergii ‘Atropurpurea Nana’ 71 Echinops bannaticus ‘Taplow Blue’ 72 Heliopsis helianthoides var. scabra 74 Epimedium rubrum 75 Hydrangea aspera 76 Rodgersia pinnata 77 Spiraea veitchii 78 Berberis buxifolia ‘Nana’ 79 Molinia arundinacea ‘Transparent’ 80 Papaver orientale ‘May Queen’ + Heuchera ‘Cappucino’ + Cosmos sulphureus ‘Klondike Bright Lights’ 81 Sporobolus heterolepis 82 Campanula poscharskyana 83 Ligularia japonica 84 Potentilla fruticosa ‘Elisabeth’ 85 Miscanthus sinensis ‘Silberfeder’ 86 Bergenia ‘Sunningdale’ 87 Iris ‘Joanna’ 88 Sedum ‘Herbstfreude’

De border in het voorjaar (april).

De border in het najaar.

De Oude Proeftuin is ontstaan als experiment met vaste planten in de zon. Op de plek van de voormalige moestuin legde Mien Ruys een border aan van ongeveer 30 meter lang en 4 meter breed en probeerde uit hoeveel zon vaste planten kunnen verdragen. Het is een traditionele Engelse border, passend in de tijd van grote villatuinen en tuinmannen in dienst voor het onderhoud. De border wordt begrensd door een houten schutting als achtergrond en een tegelpad van dubbele betontegels aan de voorzijde. In deze tuin heeft Mien Ruys gebruik gemaakt van contrasten. Vanwege de felle kleuren en strakke vormgeving van de border vroeg de tuin om een tegenreactie van een open ruimte in de vorm van gazon en een golvende heesterrand als begrenzing. Naast het contrast tussen de strakke vorm van de border en de losse, natuurlijke vorm van de heesterrand, is er ook het contrast in licht en schaduw en in kleur. De border ligt in de volle zon met felgekleurde beplanting, de overwegend groene heesterrand in de schaduw. Wanneer je de tuin binnenkomt door de tuindeur, is het eerste gedeelte van de border vrij schaduwrijk door de hoge heesters aan de andere kant. De Spiraea veitchii vormt hier een poort, wat het zicht op de in de zon liggende border versterkt. Beplantingsgroepen aan de andere zijde van het tegelpad zorgen ervoor dat je niet alleen langs de beplanting loopt, maar af en toe ook ertussendoor. Een border is op z’n mooist als je erlangs kijkt. Kale plekken en uitgebloeide pollen vallen dan minder op doordat ze wegvallen achter andere planten. De bank in het gazon staat daarom ook schuin ten opzichte van de border. De beplanting van de border bestaat voornamelijk uit felle kleuren. Mien Ruys heeft in de loop der jaren wel geëxperimenteerd met de kleuren van de beplanting in deze border. Oorspronkelijk bedacht zij een kleurenschema van zachte tinten van roze, lila, lichtgeel, oplopend naar heldergeel, oranje, rood, blauw, paars, aan het einde weer overgaand naar lila en zachtgeel. Na uitvoering bleek dat je, kijkend langs de border, het lila-roze tegelijk met het oranje-rood zag. Zij leerde hiervan dat je beplanting die je in één blik kunt overzien, beter in één kleurenschema kunt houden. Zij koos daarom voor geel, oranje, rood, afgewisseld door blauw en paars. Naast de kleur is ook de vorm van de beplanting belangrijk; opgaande, bossige soorten worden afgewisseld met platte schermen. De heesterrand aan de overzijde van de border zorgt voor bloei in het voorjaar. Aan het einde van de border is de bloei in lichte en minder felle kleuren. Het effect hiervan is dat de border langer lijkt. Wat licht is, lijkt immers verder weg.

De border in de winter (februari). 5

Museumtuin De Buitenplaats Charlotte Korthals Altes - 2001

6

Museumtuin De Buitenplaats Charlotte Korthals Altes - 2001

Het Museum voor figuratieve kunst De Buitenplaats in Eelde is gehuisvest in het uit 1654 stammende Nijsinghhuis. Dit rijksmonument is het woonhuis van de initiatiefnemers, het echtpaar Van GroeningenHazenberg. Er is een museumpaviljoen bij gebouwd en een tuin bij aangelegd, met een gracht rondom het hoofdgebouw, een groen amfitheater met buxushagen, stapelmuren en waterloopjes. Bij het ontwerp van de tuin liet Jorn Copijn zich deels inspireren door historische elementen als het Nijsinghhuis, de gracht, de vijver en de appelhof. Enkele zichtassen delen en verbinden de tuin, evenals een imposante perenberceau en een slangenmuur die de appelhof begrenst. De klassiek gevormde, dieper gelegen spiegelvijver ligt op de zicht-as die gevormd wordt door de voordeur en de tuin van het Nijsinghhuis, het hek in de tuinmuur en de oude zandstenen poort aan de westgracht. De gracht is aan het oog onttrokken door een met beuken beplante wal. Tegen de oude muur met ezelsrug van de privétuin van Janneke en Jos van Groeningen liggen romantische borders, ontworpen door Charlotte Korthals Altes en zo beplant, dat het geheel tot ver in het najaar interessant is.  De volgende zichtas leidt het oog vanaf de dwaaltuin langs de Lily-walk, over de spiegelvijver, in de richting van perenberceau en slangenmuur. De borders zijn heel ondiep, het zijn letterlijk randen langs het pad. Het pad ligt noord - zuid, dus de ene border heeft ochtendzon, de andere middagzon. Het pad met de ochtendzon heeft meer schaduw, door de beukenhaag. Winterbeeld zou worden bepaald door taxusblokken, aan het pad, steeds symmetrisch geplaatst tegenover elkaar. Het museum en de tuin waren vroeger vanaf 1 april open t/m oktober. Geen winterbezoek. Lievelingskleuren van de opdrachtgevers: zwarte bloemen, en geen blauw, geel en oranje. Grijs blad. Wit, roze en dofpaars. Het ontwerp is opgebouwd uit repeterende beplanting; de gekozen planten komen aan beide kanten van begin tot eind voor, maar niet symmetrisch; ze springen van links naar rechts. Als je het pad oploopt zie je van begin tot einde eenzelfde beeld. Hoe later in het seizoen, hoe groter en hoger de groepen die bloeien. In het begin kleine toeven, veelal ook laag. In oktober hoge Asters (2 soorten) en Cimicifugas die het hele beeld bepalen. De hoge vroege bloeiers zijn transparant: Thalictrum. Door de ondiepte van de border zijn er slechts 3 rijen beplanting toegepast, met per rij 3 à 4 soorten. Alle planten komen ieder maar in één rij voor. Veel Hostas als achtergrond. Doordat de lentezon vooral tegen de muren het meest zichtbaar is begint daar het seizoen: witte regens (overigens fout geleverd) en groepen zwarte tulpen en paarse Helleborus. Er is alleen voor zeer sterke planten gekozen. rij 1: Alchemilla, Sedum Hosta, Stachys, Astrantia, (en Taxus) rij 2: 2 soorten kl.bl. hoge Asters, Thalictrum, Cimicifuga rij 3: 2 soorten grote Hostas, Helleborus, regens, tulpen, herfstanemoon.

7

grijs-groene border Royal Mile Christine Orel - 2008

plantenlijst eenjarigen 1 Agastache mexicana ‘Green White’ 2 Ammi majus ‘White Green’ 3 Anthirrinum majus F1 ‘Rocket Orchid’ 4 Anthirrinum majus F1 ‘Rocket White’ 5 Begonia x tuberhybrida ‘Champagne’ 6 Brassica oleracea conv. Nero di Toscana’ 7 Callistephus chinensis ‘Hulk’ 8 Calocephalus brownii 9 Centaurea ‘Alpine Blue’ 10 Cleome spinosa ‘Helen Campbell’ 11 Eucalyptus ‘Silver Dollar’ 12 Gaura lindheimeri ‘Whirling Butterflies’ 13 Helichrysum stoechas ‘Icicles’ 14 Helichrysum stoechas ‘Silver’ 15 Ipomoa batatas ‘Marguérite’ 16 Kochia scoparia ‘Trichophylla’ 17 Lamium maculatum ‘White Nancy’ 18 Lobelia x speciosa F1 ‘Fan Lachsrosa’ 19 Lotus berthelotii ‘Orange’ 20 Molucella laevis ‘Bells of Ireland’ 21 Nicotiana speciosa ‘Green Bells’ 22 Nicotiana sylvestris ‘Only the Lonely’ 23 Pennisetum setaceum ‘Rubrum’ 24 Phygelius ‘Candydrop Cream’ 25 Pilea microphylla 26 Salvia farinacea ‘Silver’ 27 Salvia officinalis ‘Icterina’ 28 Senecio cineraria ‘Cirrus’ 29 Verbena bonariensis 30 Zinnia elegans ‘Envy Selektion S&G’ 31 Zinnia elegans ‘Oklahoma Lachs’ bollen 32 Dahlia ‘Chat noir’ 33 Dahlia ‘Yvonne’ 34 Tulbaghia violacea

8

grijs-groene border Royal Mile Christine Orel - 2008

Voor de Triënnale in Apeldoorn in 2008 is in het park Berg en Bos een border ontworpen van 1609,34 meter lengte, de Royal Mile: de Jubileumlaan die toegang geeft tot de Apenheul, en het bospad in het verlengde daarvan. De Jubileumlaan zou ook na de Triënnale gehandhaafd blijven en kon daardoor met vaste planten worden ingericht. Gezien het tijdelijke karakter van de border langs het bospad – drie zomermaanden – zou het te kostbaar zijn vaste planten als basis te gebruiken. Bovendien werd de border bedacht in 2006, en was daarmee – met hoogstens één groeiseizoen on 2007 – te laat. Een gemiddelde vaste plantenborder heeft tijd nodig om tot wasdom te komen. In het jaar van aanplant moeten de planten aanslaan, waarna ze zich in het tweede groeiseizoen ontwikkelen om uiteindelijk in hun derde jaar op hun mooist te zijn. Dit deel zou daarom eenmalig worden ingevuld met eenjarige zomerbloemen (maximaal 90%)en bolgewassen (minimaal 10%). Aan weerszijden van het pad zijn 10 lange rechte borders gemaakt, elk 70 meter lang en 4,5 meter breed, ingericht door 10 verschillende ontwerpers. Omdat het pad min of meer oost-west loopt, valt op de borders aan de rechterzijde vrijwel onafgebroken zon. Felle tinten komen daar goed tot hun recht. Aan de linkerzijde is het licht getemperd. Hier hebben de borders pasteltinten. Het totaalbeeld was dat de borders bloemenlinten zouden vormen met een natuurlijk karakter, alsof je door een gigantische bloemenweide loopt. Elke ontwerper kreeg een kleur toegewezen, waarbij minstens 50% van de beplanting moest bloeien in de hoofdkleur, de rest kon naar eigen inzicht worden ingevuld. Chistine Orel kreeg de grijsgroene border toegewezen, aan de zuidkant van het pad. Groengrijs is een lastige kleur, zeker omdat de border in de schaduw ligt. Schaduwplanten zijn bijna nooit grijs. Maar met grijs en groen zijn net zulke aantrekkelijke plantcombinaties te maken als met uitgesproken kleuren - alleen gelden andere spelregels. De bladvorm, de structuur van de plant en het onderlinge spel van hun vormen zijn hier belangrijker dan de bloemen; er zijn maar weinig planten met groengrijze bloemen. Door planten met groot blad zoals van de zoete aardappel (Ipomoa batatas ‘Marguérite’) af te wisselen met het fijnbladige kerriekruid (Helichrysum stoechas ‘Icicles’) ontstaan fascinerende contrasten. Toch mag naast dat grijs en groen een enkel kleuraccent niet ontbreken: lavendelblauw, citroengeel, zalmroze. De beplanting houdt het midden tussen een klassieke border een bloemenwei en is ontworpen aan de hand van een basismodule die gevarieerd wordt. Gemengde plantengroepen worden daarbij afgewisseld door groepen van één soort, waarbij de hoogte naar de achterkant van de border oploopt. Op die manier keren bepaalde elementen steeds terug, zonder dat de border eentonig wordt. In de basismodule zelf zit al een ritme met een afwisseling van planten die in de hoogte en in de breedte groeien. Als het goed is zijn er de hele periode bloemen te zien. De zalmkleurige salie en de leeuwenbekjes zullen al vroeg bloeien; als de uitgebloeide knoppen worden verwijderd, kunnen ze later misschien nog een tweede keer in bloei raken. Om te testen of de borders ook in hun structuur goed in elkaar zitten is een zwart-wit foto een eenvoudige en doeltreffende test. Pas dan kun je zien of de ordening en het ritme kloppen. 9

zachtoranje border Royal Mile Fleur van Zonneveld - 2008

plantenlijst eenjarigen 1 Abutilon malvacea ‘Salmon’ 2 Agastache ‘Apricot Sprite’ 3 Anthirrinum majus ‘Bronze Rocket’ 4 Asclepias curassavica ‘Red Butterfly’ 5 Begonia ‘Champagne’ 6 Begonia ‘Illumination Apricot’ 7 Begonia ‘Richard Galle’ 8 Callibrachoa ‘Crackling Fire’ 9 Callibrachoa ‘Golden terracotta’ 10 Callibrachoa ’Orange Glow’ 11 Carex buchananii ‘Red Rooster’ 12 Diascia ‘Bleek Oranje’ 13 Diascia ‘Tangerine’ 14 Digitalis ‘Carillon’ 15 Digitalis ‘Sutton’s Apricot’ 16 Foeniculum vulgare ‘Giant’s Bronze’ 17 Helichrysum petiolare ‘Silver’ 18 Hordeum jubatum 19 Impatiens ‘Seashell Apricot’ 20 Lantana ’Lucky Peach’ 21 Lantana ‘Orange King’ 22 Mimulus aurantiacus ‘Orange’ 23 Oxalis vulcanicola ‘Dark Form’ 24 Pennisetum glaucum ‘Purple Majesté’ 25 Pennisetum setaceum 26 Pennisetum setaceum ‘Rubrum’ 27 Pennisetum setaceum ‘Rubrum Compactum’ 28 Pennisetum villosum 29 Phygelius ‘Candy Drop Salmon Orange’ 30 Tagetes patula ‘Linnaeus’ 31 Tropaeolum ‘Salmon Glow’ 32 Tropaeolum ‘Tip Top Apricot’ 33 Verbena ‘Peaches and Cream’ bollen 34 Crocosmia ‘Constance’ 35 Crocosmia ‘Columbus’ 36 Crocosmia ‘Voyager’ 37 Crocosmia masonorum 38 Dahlia ‘David Howard’ 39 Dahlia ‘H.S. First Love’ 40 Dahlia ‘Moonfire’ 41 Dahlia ‘Classic Elise’ 42 Gladiolus ‘Maxima’ 43 Galdiolus ‘Sunglow’

10

zachtoranje border Royal Mile Fleur van Zonneveld - 2008

Ook aan de zuidkant ligt de zachtoranje border, ontworpen door Fleur van Zonneveld. Zachtoranje zomerbloemen en bollen in grote massa’s bij elkaar en dat langs een lommerrijke laan in een wat ruig bos. Wat een contrast. In het ontwerp is er naar gestreefd de hoofdkleur zachtoranje in te bedden tussen planten die qua kleur en structuur een overgang bieden naar het meer natuurlijke van de omgeving. De grassen, crocosmia’s, digitalissen en venkel benadrukken deze meer ‘natuurlijke’ kant. Ze blussen als het ware de wat opzichtige kant van de zomerbloemen wat af. De border is in een haaientandpatroon opgedeeld met grotere en kleinere driehoeken. In de driehoeken met de basis naar het pad toe zijn vooral de zomerbloemen geplant en in de driehoeken die de basis naar het bos toe hebben wordt het aandeel van de ‘natuurlijke’ planten groter. De grenzen tussen de driehoeken worden geaccentueerd door grassen, waardoor een duidelijke scheiding ontstaat tussen de driehoeken, die in grootte, tint en sfeer verschillen. Wie langs de border loopt, ervaart op de voorgrond een vrijwel ononderbroken sfeer van oranje en zachtoranje, die in sterkte varieert: van stevig naar zacht en weer terug naar stevig. Meer achter in de border wordt de beplanting hoger en ‘natuurlijker’. Over de volle lengte van de border, dwars door de driehoeken heen, lopen twee slingers van dahlia’s, crocosmia’s en gladiolen als een verbindend element, die zowel de oranje driehoeken verzachten als de grassige driehoeken verlevendigen. Deze zomerbollen verlengen het bloeiseizoen en zorgen ervoor dat de border ook in augustus en september kleur heeft. De border is nogal schaduwrijk en dat is voor eenjarigen en zomerbollen tamelijk lastig. Het ontwerp is niet gedetailleerd uitgewerkt. Fleur van Zonneveld weet welke soorten ze in een vak wil hebben, maar binnen zo’n vak ligt niet alles vast. Ze zet de planten zelf uit en het is geen probleem als er een wat meer naar links of naar rechts komt te staan.

11

Plantprincipes bij rand plantvak

Plantprincipes per mengsel Principe uitwerking Veld 4

L L L L Asp-lu 8x (7/m2)

kw

rd

rha

Ve

/a erk

He

Vak 5 (6.1m2) 5x Bol-S 13x Sor-nu-SB

ld

ve

gs

din

en

Inz

S SS

L L L

st/m2 st/groep 3 ±3 3 ± 12


Asp-lu 5x (7/m2)

L LL L L Aca-sp 7x (5/m2)

Ach-ca 15x (5/m2)

Asp-lu 5x (7/m2) Asp-lu 8x (7/m2)

Asp-lu 5x (7/m2)

Asp-lu 8x (7/m2)

Asp-lu 7x (7/m2)

Aca-sp 14x (5/m2)

L L L

Ach-ca 0x (5/m2)

Vak 1( 95.6m2) st/m2 st/groep 134x Nep-fa-KK 7 ± 14 ±7 134x *Eup-ma-RW 7 67x *Lim-la-V 7 ±4 ±9 129x *Koe-gl 9 ±7 67x Pyc-te 7 67x Cal-ne-WC 7 ± 14 ±5 100x *Sal-of-B 7

S SS

Asp-lu 12x (7/m2) Asp-lu 11x (7/m2)

Asp-lu 5x (7/m2)

Mengsel 2 Vak 7 (17.5 m2) st/m2 31x *Eup-am-R 7 12x *Ses-au 7 9x *Dry-er 5 39x Epi-A 9 26x ~Ger-ma-BV5

±7st ±7st ±5st ±18st ±15st

Asp-lu 10x (7/m2)

L

L L

L

SS S


st/m2 st/groep 3 ±6 ± 12 3

Ach-ca 15x (5/m2) Vak 3 (3.0m2) 3x Bol-S 6x Sor-nu-SB

Asp-lu 8x (7/m2)


Vak 4 (4.8m2) 14x Pan-D 6x Bol-S

Vak 1( 205.0m2) st/m2 st/groep ±7 287x *Ses-ni 7 ±7 144x *Sal-of-B 7 287x *Eup-ma-RW 7 ±7 ± 14 287x Kal-in-A 7 ±7 144x Cal-Ne-WC 7 287x Nep-fa-KK 7 ± 14

S S S

Ech-ri-V 16x (7/m2)

S S S L

Vak 5 (7.7m2) 23x Pan-D B 9x Bol-S

L L L L


Vak 2 (7.1m2) 21x Pan-DB 9x Bol-S

L L L L L L L

st/m2 st/groep 5 ± 15 ±3 3


st/m2 st/groep 5 ± 15 3 ±3

S S S L LL L L

L

Aca-sp 15x (5/m2)

Ech-ri-V 18x (7/m2)


20x (7/m2)

S S SS

Ech-ri-V 20x (7/m2) Aca-sp 14x (5/m2)

Ech-ri-V 29x (7/m2)

Ech-ri-V 20x (7/m2)

L L L L L

st/m2 st/groep 3 ±6 3 ± 12

Ach-ca 12x (5/m2)

Ech-ri-V 16x

S S S

st/m2 st/groep ± 12st 7 5 ± 8st ± 8st 5

5xD

5xD Ams-o r 7x (5/m2)

5xD

S S S Phl-ru 14x (7/m2)

Asp-lu 4x (7/m2)

Veld 21

Ams-o r 5x (5/m2)

Phl-ru 11x (7/m2)

Asp-lu 6x (7/m2)

Vak 3 (3.9m2) 4x Bol-S 8x Sor-nu

L L L


Aca-sp 5x (5/m2)

3x Bol-S

7x Pyc-te

4x *Lim-la-V 14x Cal-ne-WC

7x *Ses-ni

14x Kal-in-A

7x *Ses-ni

9x *Koe-gl

*5x Sal-of-B

9x *Koe-gl

Mengsel 6 Vak 1( 188.4m2) 264x Nep-fa-KK 264x *Eup-ma-RW 132x *Lim-la-V 254x *Koe-gl 132x Pyc-te 132x Cal-ne-WC 198x *Sal-of-B

st/m2 7 7 7 9 7 7 7


st/m2 st/groep ±6 3 ±12 3

st/groep ±14 ±7 ±4 ±9 ±7 ±14 ±5

Verharding 7x *Eup-ma-RW

Asp-lu 8x (7/m2)

14x Kal-in-A

7x Pyc-te

Asp-lu 8x (7/m2)

7x *Eup-am-RW

5x *Sal-of-B

14x Nep-fa-KK

Aca-sp 13x (5/m2)


st/m2 st/groep 3 ±6 ± 12 3

st/m2 st/groep 3 ±6 3 ±12

st/m2 st/groep ±6 3 3 ± 12

S S


L L L


Asp-lu 8x (7/m2)

Asp-lu 8x (7/m2)

st/m2 st/groep 3 ±6 ± 12 3

LL L L

L L L

Aca-sp 9x (5/m2)

Veld 14

Vak 1( 97.5m2) st/m2 st/groep ±7 137x *Ses-ni 7 137x *Eup-ma-RW 7 ±7 ±7 137x Kal-in-A 7 ±14 68x *Sal-of-B 7 137x Nep-fa-KK 7 ±7 ±14 68x Cal-ne-WC 7

st/m2 st/groep 3 ±6 ± 12 3

Asp-lu 11x (7/m2)

Phl-ru 13x (7/m2)

S S SS


st/m2 st/groep ± 15 5 ±7 3


L L L L L L L

Ech-ri-V 12x (7/m2)

S S S

Aca-sp 18x (5/m2)

Ech-ri-V 24x (7/m2)

LL L LL L

Phl-ru 13x (7/m2)

Phl-ru 21x (7/m2)

Phl-ru 16x (7/m2)

st/m2 st/groep 5 ± 15 ±7 3

SS SSS Aca-sp 19x (5/m2)

Ech-ri-V 18x (7/m2)

Phl-ru 13x (7/m2)

st/m2 st/groep 5 ± 15 ±7 3 Vak 4 (4.4m2) 13x Pan-D B 5x Bol-S

Aca-sp 16x (5/m2)

Ech-ri-V 19x (7/m2)

LL L L L

Phl-ru 6x (7/m2)

L LL L L


Ech-ri-V 11x (7/m2)

st/m2 st/groep 5 ± 15 ±7 3

Phl-ru 5x (7/m2) Phl-ru 6x (7/m2)

3xD

Ech-ri-V 14x (7/m2)

K

Aca-mo 16x (5/m2)

Aca-sp 16x (5/m2)


Phl-ru 3x (7/m2)

L L L Phl-ru 6x (7/m2)

Aca-sp 15x (5/m2)

st/m2 st/groep 5 ± 15 ±7 3

Veld 13


S S S Ech-ri-V 20x (7/m2)

L L L

SS L SS

Aca-sp 14x (5/m2) Phl-ru 9x (7/m2)

L

S S

Aca-sp 14x (5/m2)

Ech-ri-V 25x (7/m2)

3xD

st/m2 Groepsgrootte ± 15 5 ±7 3 Vak 1 ( 96.7m2) st/m2 st/groep 135x *Ses-ni 7 ±7 135x *Eup-ma-RW 7 ±7 ±7 135x Kal-in-A 7 ± 14 67x *Sal-of-B 7 135x Nep-fa-KK 7 ±7 ± 14 67x Cal-ne-WC 7

S SS

L L LL L LL

Aca-sp 21x (5/m2)

Phl-ru 11x (7/m2)

5xD 5xD

Ach-ca 11x (5/m2)

7x *Eup-ma-RW

Aca-sp 21x (5/m2)

st/m2 st/groep ±12st 7 ±8st 5 ±8st 5

Principe uitwerking Veld 17

4x *Lim-la-V

3x Bol-S

Ech-ri-V 19x (7/m2)

Veld 15 Aca-sp 7x (5/m2)

5xD

Ams-o r 10x (5/m2)

8x Sor-nu

Vak 4 (8.2m2) 16x Aco-to-R 14x Aco-ca-B 14x Ast-er-P

st/groep

±7st ±9st ±7st ±10st ±18st ±4st

S S S

Ach-ca 8x (5/m2) Phl-ru 12x (7/m2)

5xD

Vak 1 (110.3m2) st/m2 st/groep ± 7st 154x *Eup-am-RW 7 99x ~Bug-pu 9 ± 9st 154x *Ses-ni 7 ± 7 st ± 10st 110x Alc-mo-S 5 248x Ger-R/JB 9 ± 18st 39x *Iri-fo 7 ± 4st

Ach-ca 12x (5/m2)

S S S

L L L L

Phl-ru 10x (7/m2)

Ams-o r 6x (5/m2)

5xD

st/m2 st/groep ± 15 5 3 ±3

12x Pan-DB

st/m2 7 9 7 5 9 7

Ach-ca 9x (5/m2)

Phl-ru 11x (7/m2)

Aca-mo 8x (5/m2)

st/m2 st/groep 7 ± 12st ± 8st 5 ± 8st 5


Inzendingsveld

st/groep ±7 ±7 ±7 ± 14 ±7 ± 14

st/m2 Groep ±12st 7 ±8st 5 ±8st 5

Mengsel 4 Vak 10 (31.7m2) 44x *Eup-ma-RW 29x ~Bug-pu 44x *Ses-ni 32x Alc-mo-S 71x Ger-R/JB 11x *Iri-fo

Aca-sp 9x (5/m2)

Asp-lu 5x (7/m2) Phl-ru 11x (7/m2)

Aca-mo 8x (5/m2)

Aca-mo 14x (5/m2)

Vak 2 (18.1m2) 36x Aco-to-R 32x Aco-ca-BV 32x Ast-er-PC

st/m2 st/groep 3 ±6 ± 12 3

st/m2 7 7 7 7 7 7

3xD

5xD

Inzendingsveld

8x Ane-ja-HJ

5x *Luz-sy-A

Inzendingsveld

Mengsel 5 Vak 3( 55.7m2) 78x *Ses-ni 39x *Sal-of-B 78x *Eup-ma-RW 78x Kal-in-A 39x Cal-Ne-WC 78x Nep-fa-KK

Phl-ru 14x (7/m2)

3xD

Ams-o r 4x (5/m2)

Hekw

18x ~Epi-ve-S

5xD

Aca-mo 13x (5/m2)

Aca-mo 14x (5/m2) Aca-mo 14x (5/m2)

5xD

9x Ger-R/JB erk

8x Cim-B

13x ~Ger-ma-BV

Vak 3(15.2m2) 43x Aco-ca-B 30x Cim-B 15x Ane-ja-HJ

Aca-sp 8x (5/m2) Ach-ca 13x (5/m2)

Veld 20

Ams-o r 4x (5/m2)

Ams-o r 4x (5/m2)

5xD


Aca-mo 10x (5/m2)


5xD

Asp-lu 12x (7/m2)

Ach-ca 16x (5/m2)

Phl-ru 14x (7/m2)

Phl-ru 11x (7/m2)

5x D

st/groep

±7st ±9st ±7st ±8st ±10st ±4st ±4st

Asp-lu 10x (7/m2)

Asp-lu 10x (7/m2) Ech-ri-V 19x (7/m2)

3x *Pol-se-W 7x *Lam-or-A

5x *Luz-sy-A

Asp-lu 10x (7/m2)

Vak 1( 103.3m2) st/m2 st/groep 145x Nep-fa-KK 7 ±14 ±7 145x *Eup-ma-RW 7 ±4 72x *Lim-la-V 7 139x *Koe-gl 9 ±9 ±7 72x Pyc-te 7 ±14 72x Cal-ne-WC 7 108x *Sal-of-B 7 ±5

Asp-lu 8x (7/m2) Aca-sp 9x (5/m2)

L

Aca-sp 21x (5/m2)

8x Alc-mo-S

14x Nep-fa-KK 7x *Sal-of-B

Asp-lu 5x (7/m2)

Phl-ru 13x (7/m2)

9x ~Bug-pu

Mengsel 3 Vak 9 (30.1m2) st/m2 42x *Eup-am-R 7 27x ~Bug-pu 9 42x *Ses-ni 7 30x Alc-mo-S 5 30x ~Ger-ma-BV5 11x *Iri-si-PB 7 11x *Iri-si-SE 7

7x Cal-ne-WC

Phl-ru 11x (7/m2)

Phl-ru 11x (7/m2)

7x *Lam-or-A18x ~Epi-ve-S

8x Cim-B

Asp-lu 9x (7/m2)

Asp-lu 8x (7/m2)

Aca-sp 14x (5/m2)

4x Iri-fo 4x *Iri-si-PB

7x *Ses-ni

Asp-lu 9x (7/m2)

Asp-lu 9x (7/m2)

st/m2 st/groep ± 15 5 ±3 3

L L L L L L L

Phl-ru 8x (7/m2)

Ech-ri-V 12x (7/m2)

Phl-ru 12x (7/m2)

Aca-sp 9x (5/m2)

8x Alc-mo-S

7x*Lam-or

Aca-sp 10x (5/m2)

S S S L

Vak 1( 68.6m2) st/m2 st/groep ± 14 96x Nep-fa-KK 7 ±7 96x *Eup-ma-RW 7 48x *Lim-la-V 7 ±4 ±9 93x *Koe-gl 9 ±7 48x Pyc-te 7 48x Cal-ne-WC 7 ± 14 ±5 72x *Sal-of-B 7

L L L L L Ech-ri-V

Aca-sp 19x (5/m2)

Phl-ru 10x (7/m2)


st/m2 st/groep 5 ± 15 ±3 3

SS S S

Aca-sp 16x (5/m2)

st/m2 st/groep ± 15 5 3 ±3

Phl-ru 13x (7/m2)

Vak 3 ( 55.7m2) st/m2 st/groep ±7 78x *Ses-ni 7 ±7 39x *Sal-of-B 7 78x *Eup-ma-RW 7 ±7 ± 14 78x Kal-in-A 7 ±7 39x Cal-Ne-WC 7 78x Nep-fa-KK 7 ± 14

Aca-sp 19x (5/m2)

S S S

Ech-ri-V 15x (7/m2)

Aca-sp 17x (5/m2)

S S S Vak 1 (4.1m2) 12x Pan-D B 5x Bol-S

LL L LL L

SS S

st/m2 st/groep 5 ± 15 ±3 3

Veld 19

st/m2 st/groep 5 ± 15 3 ±3


Aca-sp 12x (5/m2)

Ach-ca 17x (5/m2)

st/m2 st/groep 3 ±6 ± 12 3

Veld 18

st/m2 st/groep 5 ± 15 ±3 3

st/m2 st/groep ±6 3 ± 12 3

Aca-sp 10x (5/m2)

Asp-lu 11x (7/m2)

Asp-lu 10x (7/m2)

7x Ast-er-P 7x *Eup-am-R

5x *Dry-er

st/groep


Veld 16

Asp-lu 8x (7/m2)

L L L L

7x *Ses-au

Verharding

Aca-sp Ach-ca 8x (5/m2) 13x (5/m2) Asp-lu 8x (7/m2)

Ach-ca 11x (5/m2)

S S S

4x *Iri-si-SE

Ach-ca 16x (5/m2)

Asp-lu 11x (7/m2)

Asp-lu 7x (7/m2)

18x Epi-A

12x Aco-ca-BV

7x Aco-ca-B

16x Aco-to-R

8x Ane-ja-HJ

Vak 8 (8.5m2) st/m2 st/groep ±12st 18x Aco-ca-BV 7 ±8st 15x Cim-B 5 ±8st 15x Ane-ja-HJ 5

S

L L L

S S S

Asp-lu 9x (7/m2)

Asp-lu 8x (7/m2)

Aca-sp 8x (5/m2)

st/m2 st/groep ±6 3 3 ±12

S SS

Asp-lu 5x (7/m2)

Ach-ca 14x (5/m2)

S SS

Veld 17 Vak 7 (3.6m2) 3x Bol-S 8x Sor-nu

Aca-sp 12x (5/m2)

Ach-ca 15x (5/m2)

Aca-sp 9x (5/m2)

st/m2 st/groep 3 ±6 ± 12 3

L L L L

Ach-ca 13x (5/m2)

Aca-sp 7x (5/m2)

S S

g

rin

ste

fra

ing

Asp-lu 8x (7/m2)

Ach-ca 12x (5/m2)

st/m2 st/groep ±6 3 3 ±12

st/m2 st/groep 3 ±6 ± 12 3

7 *Eup-am-R

st/groep

erk

Aca-sp 8x (5/m2)

±18st ±7st ±5st ±3st ±7st ±7st ±15st

kw

st/m2 st/groep ±6 3 3 ± 12


7x *Ses-ni 7x *Eup-am-R 4x *Iri-si-PB

Mengsel 1 Vak 9 (32.5m2) st/m2 73x ~Epi-ve-S 9 46x *Eup-am-R 7 16x *Luz-sy-A 5 10x *Pol-se-W 3 11x *Lam-or 7 11x *Lam-or-A 7 41x ~Ger-ma-BV5

He

g

itin

slu

Asp-lu 6x (7/m2)

Asp-lu 5x (7/m2)

Aca-sp 12x (5/m2)

Op

S SS

erk



st/groep ± 14 ±7 ±4 ±9 ±7 ± 14 ±5

kw


st/m2 7 7 7 9 7 7 7

He

Vak 1( 188.4m2) 264x Nep-fa-KK 264x *Eup-ma-RW 132x *Lim-la-V 254x *Koe-gl 132x Pyc-te 132x Cal-ne-WC 198x *Sal-of-B

Phl-ru 12x (7/m2)

Veld 6 5xD

o m 2) aAc (5/m x 12

3xD

Aca-mo 8x (5/m2)

Ams-o r 4x (5/m2)

s(5 or /m 2)

Am

Aca-mo 21x (5/m2)

5xD

5xD

Ams-o r 12x (5/m2)

st/m2 st/groep 7 ± 12st 5 ± 8st 5 ± 8st

o m a- 2) Ac (5/m 8x

3xD

o m 2) aAc (5/m x 10

o a-m ) Ac m2 (5/ 6x

o a-m ) m2 Ac x (5/

5xD

st/m2 st/groep ± 12 st 7 5 ± 8st 5 ± 8st

Vak 9 (30.1m2) st/m2 st/groep 42x *Eup-am-R 7 ±7st 27x ~Bug-pu 9 ±9st 42x *Ses-ni 7 ±7st 30x Alc-mo-S 5 ±8st 30x ~Ger-ma-BV 5 ±10st 11x *Iri-si-PB 7 ±4st 11x *Iri-si-SE 7 ±4st

st/m2 Groep 7 ± 12st 5 ± 8 st 5 ± 8st

Vak 3(15.2m2) 43x Aco-ca-B 30x Cim-B 15x Ane-ja-HJ

Veld 2


Vak 7 (30.2 m2) st/m2 st/groep 53x *Eup-am-R 7 ± 7st 21x *Ses-au 7 ± 7st 15x *Dry-er 5 ± 5st 68x Epi-AQ 9 ± 18st 45x ~Ger-ma-BV 5 ± 15st Vak 1 (10.8m2) 23x Aco-ca-BV 19x Cim-B 19x Ane-ja-HJ

st/m2 Groep 7 ± 12st 5 ± 8st 5 ± 8st

Vak 8 (24.5m2) st/m2 st/groep 55x ~Epi-ve-S 9 ± 18st 34x *Eup-am-R 7 ± 7st 12x *Luz-sy-A 5 ± 5st 7x *Pol-se-W 3 ± 3st 9x *Lam-or 7 ± 7st 9x *Lam-or-A 7 ± 7st 31x ~Ger-ma-BV 5 ± 15st

Vak 2 (8m2) 17x Aco-ca-BV 14x Cim-B 14x Ane-ja-HJ


Vak 5 (30.2 m2) st/m2 st/groep 53x *Eup-am-R 7 ± 7st 21x *Ses-au 7 ± 7st 15x *Dry-er 5 ± 5st 68x Epi-AQ 9 ± 18st 45x ~Ger-ma-BV 5 ± 15st Vak 6 (14.8m2) st/m2 st/groep 33x ~Epi-ve-S 9 ± 18st 21x *Eup-am-R 7 ± 7st 7x *Luz-sy-A 5 ± 5st 4x *Pol-se-W 3 ± 3st 5x *Lam-or 7 ± 7st 5x *Lam-or-A 7 ± 7st 19x ~Ger-ma-BV 5 ± 15st

Am 4x s-or (5/ m2 )


Ams-or 5x (5/m2) -mo Aca 2) 6x (5/m 3xD Ams-or 6x (5/m2)

mo

Ams-or 5x (5/m2)

Vak 1 (6.6m2) 13x Aco-to-R 12x Aco-ca-BV 12x Ast-er-P

)

3xD 3xD

Ams-or 7x (5/m2)

o a-m ) Ac (5/m2 8x

3xD 5xD 3xD


Vak 2 (26.8m2) st/m2 st/groep 38x *Eup-ma-RW 7 ± 7st 24x ~Bug-pu 9 ± 9st 38x *Ses-ni 7 ± 7st 27x Alc-mo-S 5 ± 10st 60x Ger-R/JB 9 ± 18st 9x *Iri-fo 7 ± 4st

3xD

Aca8x (5/m2

5xD Vak 2 (25.6m2) st/m2 st/groep 36x *Eup-ma-RW 7 ± 7st 23x ~Bug-pu 9 ± 9st ± 7st 36x *Ses-ni 7 26x Alc-mo-S 5 ± 10st 58x Ger-R/JB 9 ± 18st 9x *Iri-fo 7 ± 4st Vak 1 (9.2m2) 18x Aco-to-R 16x Aco-ca-BV 16x Ast-er-PC

o a-m Ac (5/m2 x 12

Ams-or 7x (5/m2)

5xD

Ams-or 7x (5/m2)

Aca-mo 15x (5/m2)

Ams-or 5x (5/m2)

Phl-ru 7x (7/m2)

5xD

3xD

Ech-ri-V 18x (7/m2)

Ams-ci-S 9x (5/m2)


Vak 3 (20.1m2) st/m2 st/groep 28x *Eup-am-R 7 ± 7st 18x ~Bug-pu 9 ± 9st 28x *Ses-ni 7 ± 7st 20x Alc-mo-S 5 ± 8st 20x ~Ger-ma-BV 5 ± 10st 7x *Iri-si-PB 7 ± 4st 7x *Iri-si-SE 7 ± 4st

Aca-mo 16x (5/m2)

Ams-or 7x (5/m2)

5xD

Spo-si 12x (3/m2)

Vak 6 (6.8m2) 14x Aco-ca-BV 12x Cim-B 12x Ane-ja-HJ


s-or 2) Am 9x (5/m

5xD

Veld 7 Ac a-m x (5/ o m2 )




5xD

Ams-or 9x (5/m2)

Ams-or 8x (5/m2)

Ac a-m x (5/ o m2 )

Vak 1 (17.3m2) st/m2 st/groep 24x *Eup-am-RW 7 ±7st 16x ~Bug-pu 9 ±9st 24x *Ses-ni 7 ±7st ±10st 17x Alc-mo-S 5 39x Ger-R/JB 9 ±18st 6x *Iri-fo 7 ±4st

3xD

5xD


Veld 12

Ams-or 6x (5/m2) Vak 1 (56.2m2) st/m2 st/groep 79x *Eup-am-RW 7 ± 7st ± 9st 51x ~Bug-pu 9 79x *Ses-ni 7 ± 7st 56x Alc-mo-S 5 ± 10st ± 18st 126x Ger-R/JB 9 20x *Iri-fo 7 ± 4st

Ac a-m x (5/ o m2 )

16

Ams-or 5x (5/m2)

Ams-or 8x (5/m2)


5xD

Ac a-m x (5/ o m2 )

Veld 8

11

Ams-or 10x (5/m2) 5xD

Aca-mo 15x (5/m2)

3xD Vak 2 (4.5m2) 9x Aco-to-R 8x Aco-ca-BV 8x Ast-er-PC

Ams-or 7x (5/m2) st/m2 st/groep 7 ± 12st ± 8st 5 5 ± 8st


st/m2 st/groep 7 ± 12st 5 ± 8st ± 8st 5

Ac a-m x (5/ o m2 )

Ams-or 8x (5/m2)

Ams-or 10x (5/m2)

Ams-or 7x (5/m2)

Aca-mo 15x (5/m2)

Aca-mo 15x (5/m2) Ams-or 8x (5/m2)

Veld 5 Vak 5 (37m2) st/m2 st/groep 52x *Eup-am-R 7 ± 7st 33x ~Bug-pu 9 ± 9st ± 7st 52x *Ses-ni 7 37x Alc-mo-S 5 ± 8st 37x ~Ger-ma-BV 5 ± 10st ± 4st 13x *Iri-si-PB 7 13x *Iri-si-SE 7 ± 4st Vak 3 (18.1m2) 36x Aco-to-R 32x Aco-ca-BV 32x Ast-er-P


5xD 3xD

3xD Vak 1 (50.2m2) st/m2 st/groep 70x *Eup-am-RW 7 ±7st 45x ~Bug-pu 9 ±9st ±7st 70x *Ses-ni 7 50x Alc-mo-S 5 ±10st ±18st 113x Ger-R/JB 9 18x *Iri-fo 7 ±4st

3xD

3xD 5xD

Ams-or 6x (5/m2)

Aca-mo 14x (5/m2)

5xD


Ams-or 5x (5/m2)

Aca-mo 16x (5/m2)

Aca-mo 10x (5/m2) 5xD

Ams-or 7x (5/m2)

st/m2 st/groep 7 ± 12st 5 ± 8st 5 ± 8st Vak 16 (16.0m2) st/m2 st/groep 36x ~Epi-ve-S 9 ± 18st 22x *Eup-am-R 7 ± 7st 8x *Luz-sy-A 5 ± 5st 5x *Pol-se-W 3 ± 3st 6x *Lam-or 7 ± 7st 6x *Lam-or-A 7 ± 7st 19x ~Ger-ma-BV 5 ± 15st


Ams-or 5x (5/m2)

st/m2 st/groep 7 ±12st 5 ±8st 5 ±8st

Aca-mo 19x (5/m2) Ams-ci -S 8x (5/m2)

5xD st/m2 st/groep 7 ± 12st 5 ± 8st 5 ± 8st

Veld 9

Vak 4 (5.0m2) 10x Aco-to-R 9x Aco-ca-BV 9x Ast-er-PC Vak 5 28x 18x 6x 4x 4x 4x 16x

3xD

Aca-mo 13x (5/m2)

Ams-ci-S 6x (5/m2)

5xD

Aca-mo 10x (5/m2)



Veld 10 Vak 6 (33.3m2) st/m2 st/groep 47x *Eup-am-R 7 ± 7st 30x ~Bug-pu 9 ± 9st 47x *Ses-ni 7 ± 7st 33x Alc-mo-S 5 ± 8st 33x ~Ger-ma-BV 5 ± 10st 12x *Iri-si-PB 7 ± 4st 12x *Iri-si-SE 7 ± 4st

Uitzetlijnen: - raster is noord/zuid gericht - raster op tekening is 2x2m - per vak is er één coordinaat aangegeven Plantprincipe: - eerste 2 rijen parallel aan rand plantvak - eerste rij, halve plantafstand van verharding hele plantafstand van inzendingsveld - planten in wildverband Legenda plantsymbolen: * plant(groep) mag nooit aan de rand van van plantvak staan ~ plant(groep) alleen planten aan de randen van het plantvak Zie ook bijlage 9, behorende bij bestek 19-2009

Vak 4 (11.7 m2) st/m2 st/groep 20x *Eup-am-R 7 ± 7st 8x *Ses-au 7 ± 7st 6x *Dry-er 5 ± 5st 26x Epi-AQ 9 ± 18st 18x ~Ger-ma-BV 5 ± 15st

st/groep ± 18st ± 7st ± 5st ± 3st ± 7st ± 7st ± 15st




Veld 11

Vak 1 (17.5m2) st/m2 st/groep 25x *Eup-am-RW 7 ±7st 16x ~Bug-pu 9 ±9st ±7st 25x *Ses-ni 7 18x Alc-mo-S 5 ±10st ±18st 39x Ger-R/JB 9 6x *Iri-fo 7 ±4st

Ams-or 7x (5/m2)

Aca-mo 12x (5/m2)

st/m2 st/groep 7 ± 12st 5 ± 8st 5 ± 8st (12.5m2) st/m2 ~Epi-ve-S 9 *Eup-am-R 7 *Luz-sy-A 5 *Pol-se-W 3 *Lam-or 7 *Lam-or-A 7 ~Ger-ma-BV 5

Aca-mo 12x (5/m2) 3xD

Ams-ci-S 9x (5/m2)

Aca-mo 19x (5/m2)

3xD



3xD

Ams-ci-S 7x (5/m2)

5xD


st/m2 st/groep 7 ± 12st 5 ± 8st 5 ±8st

Vak 1 (15.9 m2) st/m2 st/groep 28x *Eup-am-R 7 ±7st 11x *Ses-au 7 ±7st 8x *Dry-er 5 ±5st 36x Epi-AQ 9 ±18st 24x ~Ger-ma-BV 5 ± 12st


3xD

Ams-or 13x (5/m2)

5xD

3xD

5xD

Vak 7 (28.3m2) st/m2 Groep 40x *Eup-am-RW 7 7st 25x ~Bug-pu 9 9st 40x *Ses-ni 7 7st 28x Alc-mo-S 5 10st 64x Ger-R/JB 9 18st 10x *Iri-fo 7 4st

Vak 9( 14.5m2) st/m2 Groep ± 7st 20x *Eup-am-R 7 13x ~Bug-pu 9 ± 9st 20x *Ses-ni 7 ± 7st ± 8st 15x Alc-mo-S 5 15x ~Ger-ma-BV 5 ± 10st 5x *Iri-si-PB 7 ± 4st 5x *Iri-si-SE 7 ± 4st

st/m2 st/groep 7 ± 12st ± 8st 5 5 ± 8st

Vak 1 (22.5m2) st/m2 st/groep 32x *Eup-am-RW 7 ± 7st ± 9st 20x ~Bug-pu 9 32x *Ses-ni 7 ± 7st 23x Alc-mo-S 5 ± 10st ± 18st 51x Ger-R/JW 9 8x *Iri-fo 7 ± 4st

Aca-mo 3xD 10x (5/m2)

18

Ac a-m x (5/ o m2 )

15



3xD

Ams-or 6x (5/m2)


Vak 8(33.7m2) st/m2 76x ~Epi-ve-S 9 47x *Eup-am-R 7 17x *Luz-sy-A 5 10x *Pol-se-W 3 12x *Lam-or 7 12x *Lam-or-A 7 42x ~Ger-ma-BV 5


14 st/m2 st/groep 7 12st 5 8st 5 8st


Vak 10 25.1m2) st/m2 st/groep 35x *Eup-am-R 7 ±7st 23x ~Bug-pu 9 ±9st 35x *Ses-ni 7 ±7st ±8st 25x Alc-mo-S 5 25x ~Ger-ma-BV 5 ±10st 9x *Iri-si-PB 7 ±4st ±4st 9x *Iri-si-SE 7



Ams-or 8x (5/m2)


Ac a-m x (5/ o m2 )


Vak 11 (20.2 m2) st/m2 st/groep 35x *Eup-am-R 7 ±7st 14x *Ses-au 7 ±7st 10x *Dry-er 5 ±5st 45x Epi-AQ 9 ±18st 30x ~Ger-ma-BV 5 ±15st


15


Vak 7 (17.5 m2) st/m2 st/groep 31x *Eup-am-R 7 ± 7st 12x *Ses-au 7 ± 7st 9x *Dry-er 5 ± 5st 39x Epi-A 9 ± 18st 26x ~Ger-ma-BV 5 ± 15st


Ams-or 6x (5/m2)

Vak 4 (16.5 m2) st/m2 st/groep 29x *Eup-am-R 7 ± 7st 12x *Ses-au 7 ± 7st 8x *Dry-er 5 ± 5st 37x Epi-AQ 9 ± 18 st 25x ~Ger-ma-BV 5 ±15st







3xD


Veld 4

st/m2 st/groep 5 ±9st 7 ± 8st ±8st 5


st/m2 st/groep 5 ± 15 3 ±7

st/m2 st/groep 5 ± 15 3 ±7

5xD

Spo-si 14x (3/m2)



Phl-ru 11x (7/m2)

3xD

5xD

Vak 13 (59.4m2) st/m2 st/groep 83x *Eup-am-RW 7 ±7 ±9 53x ~Bug-pu 9 83x *Ses-ni 7 ±7 59x Alc-mo-S 5 ± 10 ± 18 134x Ger-R/JW 9 21x *Iri-fo 7 ±4


)

-mo 2) Aca (5/m 13x


Vak 4(6.0m2) 17x Aco-ca-BV 12x Cim-B 6x Ane-ja-HJ

Ams-or 8x (5/m2)



3xD

3xD

Aca 16x -mo (5/m 2)

Am 7x s-or (5/ m2 )

5xD Vak 10 (31.7m2) st/m2 st/groep 44x *Eup-ma-RW 7 ± 7st ± 9st 29x ~Bug-pu 9 44x *Ses-ni 7 ± 7st 32x Alc-mo-S 5 ± 10st 71x Ger-R/JB 9 ± 18st 11x *Iri-fo 7 ± 4st


Ams-or 4x (5/m2)

Ac

x (5 a-mo /m 2)

5xD

12

Am 7x s-or (5/ m2

5xD -ci-S Ams 9x

o a-m x 11



e stig aan kom elb Toe ar kab pila

)

-ci-S Ams 7x

14

Ac a-m x (5/ o m2 )

a-m x 15

3xD -ci-S Ams 3x

Ac

Ams-or 4x (5/m2)

5xD

Ams-ci-S 5x (5/m2)

Ams-or 4x(5/m 2)

A 10 msx (5 ci-S /m 2)

Ac

o a-m 2) Ac (5/m x 13


Vak 3 (8.6m2) 18x Aco-ca-BV 15x Cim-B 15x Ane-ja-HJ Vak 1 (5.7m2) 12x Aco-ca-BV 10x Cim-B 10x Ane-ja-HJ

Ams-o r 4x (5/m2) o


5xD

5xD

or 2) sAm (5/m 7x

5xD

Ams-or 8x (5/m2)

3xD

Veld 3

Aca-mo 11x (5/m2)

Ams-o r 8x (5/m2)

-mo Aca 2) (5/m 15x


3xD 3xD r Ams-o 3x (5/m2) o a-m ) Ac m2 (5/ 8x

ci-S Ams) 5x (5/m2

(34.0m2) st/m2 ~Epi-ve-S 9 *Eup-am-R 7 *Luz-sy-A 5 *Pol-se-W 3 *Lam-or 7 *Lam-or-A 7 ~Ger-ma-BV 5

19

-mo Aca 2) (5/m 15x

Vak 9 (17.8m2) st/m2 st/groep 40x ~Epi-ve-S 9 ±18st 25x *Eup-am-R 7 ±7st ±5st 9x *Luz-sy-A 5 5x *Pol-se-W 3 ±3st 6x *Lam-or 7 ±7st ±7st 6x *Lam-or-A 7 22x ~Ger-ma-BV 5 ±15st

Vak 14 (14.1m2) st/m2 st/groep 32x ~Epi-ve-S 9 ± 18st ± 7st 20x *Eup-am-R 7 7x *Luz-sy-A 5 ± 5st ± 3st 4x *Pol-se-W 3 5x *Lam-or 7 ± 7st 5x *Lam-or-A 7 ± 7st ± 15st 18x ~Ger-ma-BV 5 Vak 8 77x 48x 17x 10x 12x 12x 43x

st/m2 st/groep ± 12st 7 5 ± 8st 5 ± 8st

or s- /m 2) Am (5 7x

5xD

o m 2) aAc (5/m x 15

-ci-S Ams 2) 6x (5/m

st/m2 st/groep 7 ± 12st 5 ± 8st ± 8st 5 Vak 4 (4.3m2) 9x Aco-ca-BV 8x Cim-B 8x Ane-ja-HJ

5xD

Spo-si 22x (3/m2)

Vak 1 (103.0m2) st/m2 st/groep ± 7st 144x *Eup-am-RW 7 93x ~Bug-pu 9 ± 9st 144x *Ses-ni 7 ± 7st ± 10st 103x Alc-mo-S 5 232x Ger-R/JB 9 ± 18st 36x *Iri-fo 7 ± 4st

3xD

o m 2) aAc (5/m x 20

Ams-o r 6x (5/m2) 3xD

Veld 1 Vak 15 (9,9m2) 21x Aco-ca-BV 17x Cim-B 17x Ane-ja-HJ

Ams-or 6x (5/m2)

5xD

6x

Ams-or 8x (5/m2)

Ams-c i-S 6x (5/m2)

Vak 6 (14.5 m2) st/m2 st/groep 25x *Eup-am-R 7 ± 7st ± 7st 10x *Ses-au 7 7x *Dry-er 5 ± 5st 33x Epi-AQ 9 ± 18st ± 15st 22x ~Ger-ma-BV 5

3xD

Aca-mo 14x (5/m2)

12

Aca-mo 9x (5/m2)

st/m2 st/groep 7 ±12st 5 ±8st ±8st 5

Vak 11 (34.1m2) st/m2 st/groep 48x *Eup-am-R 7 ±7st 31x ~Bug-pu 9 ±9st ±7st 48x *Ses-ni 7 34x Alc-mo-S 5 ±8st 34x ~Ger-ma-BV 5 ±10st ±4st 12x *Iri-si-PB 7 12x *Iri-si-SE 7 ±4st Vak 10(10.1m2) 28x Aco-ca-BV 20x Cim-B 10x Ane-ja-HJ

Aca-mo 11x (5/m2)

5xD

3xD Vak 12 (11.7m2) 23x Aco-to-R 20x Aco-ca-BV 20x Ast-er-P

Ams-or 5x (5/m2)

Ams-or 6x (5/m2)

5xD Ams-o r 4x (5/m2)

Vak 13 (45.9m2) st/m2 st/groep ±7st 64x *Eup-am-RW 7 41x ~Bug-pu 9 ±9st 64x *Ses-ni 7 ±7st ±10st 46x Alc-mo-S 5 103x Ger-R/JB 9 ±18st 16x *Iri-fo 7 ±4st

m 2) aAc (5/m x 12

o a-m ) Ac m2 (5/ 9x


3xD

3xD

o


Utopialaan 40-48 5232 CA '-Hertogenbosch Postbus 1018 5200 BA '-Hertogenbosch

Tel 073 6809 211 Fax 073 6144 606 [email protected] www.arcadis.nl

Gageldijk 4f Postbus 9177 3506 GD Utrecht Tel 030 2644 333 Fax 030 2612 140 [email protected] www.copijn.nl



Vak 2 (13.0m2) st/m2 st/groep 29x ~Epi-ve-S 9 ±18st 18x *Eup-am-R 7 ±7st 7x *Luz-sy-A 5 ±5st 4x *Pol-se-W 3 ±3st 5x *Lam-or 7 ±7st 5x *Lam-or-A 7 ±7st 16x ~Ger-ma-BV 5 ±15st



12 N:\5. VOORBEREIDING\Engineering\Werk\wo\19-2009 BAS Vaste planten F1 - JLenEvS\tekeningen\B035_R&H_vasteplanten F1_vA_Definitief.dwg

Relax and Heal - Floriade Sanne Horn (Copijn) - 2008

Na de Floriade in 2002 werd door de Nederlandse Tuinbouwraad besloten om in 2012 een andere manier van tentoonstellen toe te passen. De Tuinbouwraad bedacht het hoofdthema ‘Living Nature’ en vertaalde deze in vijf themavelden die de verschillende kanten laten zien van de tuinbouw: Education & Innovation, Green Engine, Relax & Heal, Environment en World Show Stage. Het was vervolgens de taak van het ontwerpteam om deze thema’s te vertalen in vormgeving en beplanting. Het bestaande productiebos met eiken, berken en dennen was een prachtige beginsituatie. Het is gebruikt als groen casco, waarin de velden liggen. Elke route leidt door het bos. Elk veld gaat in op de bijdrage die tuinbouw en beplanting kunnen leveren voor een relevant thema. Daar past een eigen vormgeving en beplantingsconcept bij. De uitgangspunten bij het maken van de beplantingsplannen waren: 1) gemengde beplantingen (in tegenstelling tot voorgaande jaren, waar de producten van de tuinbouw afzonderlijk tentoongesteld). 2) een vertaling van het thema naar beplanting: het vinden van een sprekende vertaling was een proces dat met het hele ontwerpteam werd afgestemd. Via referentiebeelden, associaties en het bedenken van een titel kwam de keuze tot stand. 3) grote verschillen in beplantingsbeeld. 4) zo veel mogelijk vernieuwing en experiment: de vijf verschillende, gemengde beplantingen hadden ieder een andere uitwerking, zowel in digitale uitwerking als in de manier van aanplanten. In het themaveld relax & heal staat centraal hoe de natuur gezondheid, welzijn en gevoel beïnvloedt. Dit wordt verbeeld door ronde

vormen en een dromerige sfeer. In het midden van het veld liggen glooiende heuvels om op te zitten en te liggen. De overgang van de diepe schaduw van het bos naar het helle licht van de open ruimte is verzacht door het planten van verschillende soorten Robinia. Het transparante blad filtert het licht. In de zon staan zonminnende, grootbladige bomen als Catalpa en Firmiana, die zorgen voor plaatselijke schaduw. Het assortiment bestaat uit een tapijt van lage ondergroei met daarin groepjes hogere, opvallende planten, zoals Cimicifuga, Digitalis en Aconitum. In de zon zorgen Eremurus en Asphodeline voor spetterende kleuren en opvallende bloeiwijzen. Deze zomergasten zijn afkomstig uit zuidelijke streken. Door het veranderende klimaat behoren planten met felle kleuren en uitbundige vormen steeds meer tot ons assortiment. Het tapijt is samengesteld uit zes mengsels die corresponderen met de geleidelijke verschuiving in lichtintensiteit: van bosbeplanting naar planten geschikt voor open zonnige plekken. Op het open veld wordt het blad van de planten zilverkleurig en geurend. De kleurrijke solitairen steken hier mooi bij af. Volgens het plantsysteem worden de mengsels van de lage ondergroei niet uitgetekend, maar aangegeven met percentages en groepsgroottes. Bij de aanplant zijn de groepjes willekeurig uitgezet. Het totaalbeeld is belangrijker dan de specifieke plaats van de beplanting. De solitaire planten zijn wel aangegeven. In het najaar van 2010 werden de vaste planten geplant. Het was voorzien dat dit veld langzaam op gang kwam. De bosachtige ondergroei, zoals Epimedium en Buglossoides, had tijd nodig om zich te sluiten. De groepen Euphorbia, Alchemilla en Geranium met accenten van Iris, Camassia en Digitalis grandiflora, blonken uit in het voorjaar. De grijsbladige beplanting aan de noordzijde, groeiend op schrale grond, kwam op als een landschap met pollen Euphorbia en gestrooide Asphodeline. De beplanting groeide in 2012 grotendeels dicht en veranderde in het najaar in een gloeiend tapijt met verschillende tinten grijs en bronskleurig. Helaas hebben veel verticale accenten, zoals Kniphofia en Eremurus, de strenge winter van 2011/2012 niet doorstaan. De borders waren hierdoor iets ingetogener dan de bedoeling was. De vloeiende overgang van bosachtige naar zonnige beplanting werkte goed. Verschillende mengsels toepassen die gedeeltelijk dezelfde planten bevatten, geven borders eenheid; de subtiele verschillen zorgen voor genoeg variatie. Beplantingsplannen die planten meer bewegingsvrijheid geven, hebben grotere kans op een lange levensduur. Het mengsel moet uiteraard zorgvuldig worden samengesteld en geschikt zijn voor de standplaats. Daarbij is het belangrijk dat de ontwerper goed aangeeft wat het karakter is van een mengsel, hoe soortenrijk het moet blijven in de toekomst en hoe groot de groepsgroottes. De beheerder kan het beeld bewaken aan de hand van deze aanwijzingen. Planten kunnen zelf hun plek zoeken. Het beeld is minder statisch dan in een volledig ingetekende border en is natuurlijker en levendiger. De minder winterharde planten zoals Kniphofia en Eremurus kunnen niet worden gebruikt als basisbeplanting in een beplantingsplan. Wel als extra accent om meer variatie aan te brengen. Mochten ze door strenge vorst wegvallen dan blijft de border toch intact. 13

Bomen en heesters T 6x In 5x hauro ra -S

Ab Populus alba Bu Buddleja nanhoensis

5x Ver-ol

Bu Bu

Bu Buddleja fallowiana

Bu

Bu

Bu

Bu

Bu Bu

Bu

Cr

Ab Ab Ta Ta Ab Ab Ta Ta Ab Ab Ab Ta Ta Ab Ab Ta

Cr Cr

Ta

Ta

Ta Ta Ta

Cr

Ta

Bu Bu Bu Bu Bu

9x Pol-po

Bu Bu

Cr

Bu

TaTa Ta Ta Ta

Ab

Ta Ta Ta Ta AbAb Ta

AbAb Ab Ab Ab Ab

6x Pol-po

Cr

Vaste planten

Ta

Vak 5b

Ab

Ab Ab Ab

Be

Be

Be 14

Be

Be

Bu Bu

AbAb Ab Ab Ab Ab Ab

Ab Ab Ab

Ta Ta Ta Ta Ta Ta

5x Inu-ra-S

Ab Ab Ab Ab Ta AbAb Ta Ta Ab Ta Ta

Cr

Ab

Ab Ab

Bu Bu Bu Bu

Thalictrum rochebrunianum

10x Sil-pe

Silphium perfoliatum

6x Pol-po

Cr

Verbascum olympicum

Levistucum officinale

Inula racemosa 'Sonnenspeer'

Polygonum polymorpha

Vaste planten (gemengd)

Ta

Ta Ta Ta TaTa Ta

Ab Ta Ta Ab Ab Ab Ta Ta Ab Ab Ab

6x Tha-ro

5x Inu-ra-S

Ta

Cr

Vernonia crinita 'Mammuth'

10x Lev-of

Cr Cr

4x Ver-cr

5x Ver-ol

10x Ver-ol

4x Ver-cr

5x Inu-ra-S

Berk (in W 046)

Conifeer (in W 046)

10x Ver-ol

9x Pol-po

12x Tha-ro

Cr Crambe cordifolia

Bu

Bu

Vak 5a

Ab

Ta Tamarix tetrandra

Cr

AbPopulus alba (groot)

12x Tha-ro 10x Ver-ol

Bu Buddleja weyeriana 'Sungold'

Cr

Bu

Bu

4x -cr r Ve 5x 5x a-S Inu-ra-S -r u In 6x Tha-ro 6x Pol-po

Cr

Cr

Ta Ta Ta Ta Ta Ta Ta

Cr

Bu Bu

Cr

Plantprincipe vaste planten (1:100) - solitairgroepen verdelen binnen aangegeven vak - het mengsel wordt individueel gemengd - in driehoeksverband geplant

Ta Ta Ta Ta Ta Ta Ta

6x -ro a Th Bu Bu Bu

Bu Buddleja davidii 'Nanho Blue'

Cr

Bu Bu Bu Bu Bu

Green Engine - Floriade Sanne Horn (Copijn) - 2010

Het themaveld Green Engine op dezelfde Floriade heeft een ander beplantingsconcept, en bijbehorende uitwerking. Het themaveld staat symbool voor de ondernemingsdrift in de tuinbouw. Natuur en industrie lijken twee uitersten. Door de tuinbouw als belangrijke motor van de economie te tonen wordt duidelijk dat ze ook heel goed samen gaan. De bezoeker maakt hier kennis met een industrieel landschap met nabootsing van een wilde pioniersvegetatie. Pioniersplanten zijn gewend te groeien in schrale omstandigheden. Rondom het paviljoen ligt een raster van Stelcon platen, waar happen uit zijn genomen voor de beplanting. De beplantingsvakken zijn gevuld met lavasplit. Om de strakke lijnvoering van de verharding door te zetten zijn lange heipalen van 30 cm breed neergelegd. De beplanting in dit veld heeft zijn oorsprong in pionierssituaties; planten die vaak de voorwaarden creëren voor andere, meer stabiele plantgemeenschappen. Tussen de heipalen staat snelgroeiende, robuuste beplanting. Ze stralen de kracht uit die past bij het themaveld. In het lavasplit liggen kleine groepjes ‘aangewaaide’ heesters en bomen: veren van Populus alba, verschillende soorten Buddleja en Tamarix. Naaldbomen brengen hoogte in het veld, de enige boomsoort die nog hoog in de bergen groeit en overleeft in extreme omstandigheden. In de niervormige beplantingsvlakken ligt een vooral grijsbladig, wild en kleurrijk assortiment met een hoogte tussen de 60 en 100 cm, dat een associatie oproept met verlaten, ruige terreinen. Een plantsysteem is hier bewust weggelaten, de pioniers mogen zelf hun weg zoeken. Alleen de groepjes hoge beplanting zijn aangegeven op tekening. De beplanting is willekeurig gestrooid over de plantvakken. De beplanting van Green Engine werd als laatste, in het voorjaar van 2011, ingeplant. Het had minder tijd om zich te ontwikkelen. Het idee om snelgroeiende pioniersbeplanting te gebruiken kwam voort uit het thema van het veld, maar kwam goed te pas bij dit tijdgebrek. Het lukraak uitstrooien van de beplanting was een experiment, passend bij het thema. De rol van het beheer was zeer bepalend. Begin mei bloeide de Tamarix uitbundig, opgevolgd door Crambe maritima, omringd door de opschietende Artemisia. Deze groeide vervolgens zo hard dat het hele veld overwoekerd dreigde te worden. Het hele veld werd aangepakt en 50% van alle Artemisia werd verwijderd. Andere planten hadden weer ruimte om uit te groeien. De beplanting heeft gedurende het jaar verschillende gedaanteverwisselingen ondergaan, met de Artemisia, Populus alba en de opvallende coniferen gedurende het hele seizoen als constante factoren. Het ingetogen voorjaar werd opgevolgd door een bonte bloei van Epilobium, Lychnis en Verbascum, soorten die niet snel naast elkaar in een border gebruikt zouden worden. In het najaar kleurde het hele veld gifroze door de massaal bloeiende Aster ‘Andenken an Alma Pötschke’. De heipalen, de grote tegels, het opschot van de talloze abelen en de vreemde coniferen vormden een vervreemdend decor, een uitgesproken beeld dat in de praktijk niet altijd mogelijk is. Woekerende planten en snelgroeiende bomen, zoals de abeel, kunnen niet zonder meer worden toegepast. Een lukraak uitgestrooide beplanting met een uitgebalanceerd assortiment kan in sommige gevallen zeker gebruikt worden, waarbij wel het beheer goed geïnformeerd moet zijn en richtlijnen gegeven moeten worden voor bloei in de verschillende seizoenen. 15

Wow border

Jacqueline van der Kloet - 2010 plantenlijst Calamagrostis acutiflora ‘Overdam’ Calamintha nepeta ‘Blue Cloud’ Salvia nemorosa ‘Caradonna’ Verbena bonariensis Anemone hybr. ‘Honorine Jobert’ Agastache hybr. ‘Blue Fortune’ Gaura lindheimeri ‘Whirling Butterflies’ Echinacea hybr. ‘Virgin White’ Carex testacea Echinacea purpurea ‘Hot Summer’ Aster frikartii ‘Monch’ Pennisetum alopecuroides ‘Hameln’ Phlox divaricata ‘Clouds of Perfume’ Geranium ‘Tiny Monster’ Geranium ‘Melinda’ Sedum hybr. ‘Xenox’ Sedum hybr. ‘Sunkissed’ Gypsophylla repens ‘Rosenschleier’ Geranium maculatum ‘Elizabeth Ann’

16

Wow-border

Jacqueline van der Kloet - 2010 Samen met alle vaste plantenkwekers van Nederland is in Appeltern de Nationale vaste plantentuin aangelegd. De tuin is meer dan 10.000 m² groot met allemaal voorbeeldborders. De borders hebben verschillende thema’s. De wow-border is een reusachtige, imponerende border voor een grote tuin of park. Hij is aangelegd op een talud, met als achtergrond van de vaste planten op de kruin een heesterrand: een onderbegroeiing van Symphorica doorenbosii ‘Magic Berry’, met daarin solitaire Sambucus nigra ‘Black Lace’ en Hydrangea paniculata ‘Grandiflora’. De 65 meter lange border bestaat uit repeterende banen met per baan twee of drie op elkaar afgestemde soorten, in totaal 19 verschillende soorten. Naast kleur is vooral structuur hier belangrijk, zodat de border over een lange periode interessant blijft. Siergrassen zoals Calamagrostis acutiflora ‘Overdam’ en Carex testacea zijn gecombineerd met Sedum ‘Sunkissed’ and ‘Xenox’, Echinacea en Agastache.

17

Palais de Tokyo Piet Oudolf - 2013

plantenlijst 1 PLANT NUMBERS PdT

Tekening 1 toont de individuele planten en de groeperingen die boven de bodembedekkers uitsteken, en het contrast in vorm.

Tekening 2 toont de achtergrond van bodembedekkers.

Tekening 3 toont posities van de struiken.

LOWER LEVEL NORTH SIDE 220 meter Adianthum pedatum Astrantia 'Venice' Briza 'Limouzi' Heuchera 'Brownie's Brunnera 'Jack Frost' Cimicifuga 'James Compton' Corydalis 'Blue Panda' Deschampsia 'Goldtau' Euphorbia 'Fireglow' Phlox 'Blue Perfume' Polygonatum 'Weihenstephan' Rodgersia 'Die Anmutige' Ajuga 'Pink Surprise' Asarum canadense Athyrium nipp.'Metallicum' Carex flacca 'Buis' Dicentra 'Bacchanal' Epimedium 'Lilafee' Epimedium macranthum Festuca gaulteri Geranium wlassovianum Hakonechloa macra Heucherella 'Bridget Bloom' Lamium 'Shell Pink' Liriope 'Ingwersen' Luzula pilosa Mukdenia rossii Pachysandra procumbens Phlox stolonifera 'Blue Ridge' Polystichum setiferum cultivar Pulmonaria 'Roy Davidson' Tellima grandiflora 'Purpurea' Tiarella 'Pink Bouquet' Viola 'Boughton Blue' Viola cornuta

aantallen gebaseerd op P9 containers. Bodembedekkers 16 stuks/m2.

Tekening 4 controleert de ruimte die de individuele planten innemen en het evenwicht met de overige beplanting. 18

Tekening 5 is bedoeld om de aantallen en oppervlakte te berekenen; als leidraad voor het uitzetten en voor het vervangen van planten indien nodig.

Tekening 6 dient om de aantallen te controleren, en een plantlijst te maken.

symbol number 444 117 314 55 144 71 54 75 55 72 47 33 AJ 85 ASA 151 ATH 81 CA f 36 DIC 53 EP l 120 EP m 52 FE 96 GER 72 HAK 114 HEU 60 LAM 68 LIR 170 LUZ 108 MUK 129 PA 81 PH br 59 X X X 108 PUL 77 TEL 93 TI 76 VI b 52 VI c 0

all numbers on P9 conta 16 per squar for the grou

Palais de Tokyo Piet Oudolf - 2013

Wat is getekend Vier tekeningen worden gebruikt voor het opbouwen van de compositie; de vijfde en zesde completeren het ontwerpproces en zijn voorlopers van de aanleg. Wat wordt getekend is nauwkeurig en doelgericht - een beplantingsplan voor de opening van een tentoonstelling in het Palais de Tokyo in Parijs mei 2013. De tekeningen tonen het patroon van zevenendertig verschillende vaste planten horizontaal en verticaal geplaatst in een afgesloten binnenplaats. Ze laten zien welke planten waar komen, langs het hoofdpad en naast een deur. De tekeningen zijn precies en op schaal. Ze tonen zowel de omvang van de beplanting en de hoeveelheden. Planten zijn het materiaal van het ontwerp en de tekeningen de gereedschappen. Ze tonen het contrast tussen oppervlakken van bodembedekkers, de herhaalde volumes vaste planten, en de interpunctie van de struiken. Ze tonen het ritme van ruimten tussenin. Ze tonen de structuur en spontaniteit. De markeringen voor de verschillende planten zijn abstract - een raster van stippen, een stevig punt, een dik-omlijnde letter - en word visuele noteringen van hoe elke soort werkt met een naastgelegen om geheel plan te definieren. Een enkele tekening is eenvoudig maar de gelaagdheid bouwt zowel complexiteit en duidelijkheid. De tekeningen zijn de verbeelding van de beplanting; wat getekend is zal worden gezien. Wat niet is getekend De nacht na het planten in medio april, was er een sterke vorst. De bladeren vanEpimedium, Adianthum en Athyrium waren bevroren Het verloren gebladerte kon worden hersteld omdat er teveel planten waren besteld, zodat ze konden worden vervangen. De tekeningen zijn niet decoratief en laten geen kleur zien. Ze laten niet zien welke plant is kortlevend en welke robuust. Zij laten niet zien hoe één plant zich aanpast aan een ander of dat de geselecteerde vaste planten niet concurrerend zijn. Ze tonen niet wat er aan onderhoud nodig is. Ze laten niet de beweging van de wind zien, of de groei over een enkel seizoen, of over jaren. Ze laten niet de geleidelijke blootstelling van het skelet zien en de duurzaamheid van sterke texturen na het afsterven van de bloemen. Zij onderzoeken niet de transparantie, of laten zien hoe het licht het gebladerte transformeert of hoe het gebladerte de ruimte transformeert. Dit is hier niet getekend, maar ze bekend. De schrale, doordachte notaties van slechts zes tekeningen componeren vaste planten en de opgedane kennis van drie decennia ermee werken. De tekeningen worden dan de beplanting. De oorspronkelijke lijnen, stippen, en oppervlakken verschuiven, vervagen en bewegen. Maar toch, ze structureren hoe de planten zich gedragen door de tijd heen.

Foto’s één maand na aanplant. (Alan Woodruff) 19

20

beplantingsplannen cursus Ontwerpen met planten 2015 Tuinen Mien Ruys

Recommend Documents