OOGAPPELS BIJZONDERE MEESTERS EN HUN LIEVELINGSWERKEN MARK SMIT

OOGAPPELS BIJZONDERE MEESTERS EN HUN LIEVELINGSWERKEN

MARK SMIT

kunsthandel schilderijen 19e en 20e eeuw

Len, deze afbeelding is toch van een voorgaande editie??

MARK

SMIT kunsthandel

Verkooptentoonstelling 2011 OOGAPPELS Zaterdag 19 februari t/m zondag 13 maart Openingstijden tentoonstelling: dinsdag t/m zondag 11.00 - 17.00 uur (maandagen gesloten)

Voor informatie en prijzen kunt u contact opnemen met: Mr. Mark H.G. Smit Gecertificeerd taxateur 0529 - 469 280 [email protected]

Anna S.J. Smit-Loor 0529 - 469 280 [email protected]

Adreswijzigingen: [email protected]

Omslag:

Binnenzijde omslag:

‘Isaac’ Lazerus Israels | 1865 - 1934

Dirk Smorenberg | 1883 - 1960

Dame op het strand van Viareggio

Bocht in een rivier met populieren, boer en schapen

Voor beschrijving zie pag. 53.

Voor beschrijving zie pag. 79.

2

Mark Smit Kunsthandel B.V. Markt 5 7731 DB Ommen T 0529 - 469 280 F 0529 - 469 282 www.marksmit.nl

Buiten tentoonstelling geopend: woensdag t/m zaterdag van 11.00 - 17.00 uur en op afspraak

3

Voorwoord Oogappels Een oogappel is in de letterlijke betekenis een deel van het gezichtsorgaan, van de oogbol. In overdrachtelijke zin denken we bij het woord ‘oogappel’ meestal aan een geliefde persoon; waarmee we een speciale band hebben. In een van de oudste

Werken die met liefde en passie zijn gemaakt. Passend bij het thema ‘Oogappels, bijzondere meesters en hun lievelingswerken’ worden ze aan u gepresenteerd.

Mijn oogappel

Mijn oogappel

Het veldboeket waaiert breed uit over het schilderij. Een suggestie van diepte is bijna geheel afwezig. Het werk is uitbundig van kleur en maakt behalve een krachtige ook een harmonieuze indruk. De subtiele manier waarop de Vlaamse

Kleur bekennen. Staan voor wie je bent. Gezegden die mij aanspreken en die passen bij het schilderij van de kunstenares Frieda Hunziker. Zij was een van de eerste die na 1945 brak met het figuratieve en zich met volle overgave richtte op de

Cornelis Springer blonk uit in minutieus geschilderde, romantische stadsgezichten. Henriette Ronner-Knip schilderde treffend katten in al hun doen en laten. Isaac Israels gaf de voorkeur aan charmante en mondaine vrouwen als onderwerp, die hij vastlegde met een vlotte impressionistische schilderstechniek. Leo Gestel en Jan Sluijters experimenteerden met fellere kleuren om emoties over te brengen. Geer van Velde daarentegen zocht in zijn ingetogen abstracte geometrische werken naar een verstilde, evenwichtige compositie. Allemaal vonden ze hun eigen specialisatie die hen het beste lag en waarmee ze het beste in zichzelf naar boven haalden. Wij verwerven schilderijen om ze te verkopen. Dat is nu eenmaal eigen aan het vak van kunsthandelaar. Maar natuurlijk hebben we ook onze oogappels. Werken die ons raken en waarvoor we altijd een zwak zullen houden. Een daarvan is De thuiskomst van de vissersvloot in Scheveningen van Hendrik Willem Mesdag. Het grote formaat, de subtiele compositie, de realistische stijl van schilderen met krachtige penseeltoetsen maken diepe indruk op mij. Een van de lievelingswerken van mijn vrouw Anna en van onze medewerkster Mariken ziet u hiernaast.

Mark Smit

Wij hopen dat u de tentoonstelling zult bezoeken. En misschien komt u oog in oog te staan met uw eigen oogappel, waar u nog lang van zou willen genieten.

Mariken Keunen

Anna Smit-Loor

Graag tot ziens in Ommen! boeken uit de Bijbel kwam de uitdrukking al in figuurlijke zin voor; daar werd ‘oogappel’ voorgesteld als het dierbaarste dat men bezat. In de context van de schilderkunst slaat het op een kunstwerk dat bijzonder wordt gekoesterd, bijvoorbeeld door de schilder zelf, door een kijker, of door een verzamelaar of kunsthandelaar. Wereldwijd hebben we zowel gezocht naar de mooiste schilderijen van grote meesters als naar verrassende uitschieters van minder bekende schilders die aan onze kwaliteitseisen voldoen.

4

Mark Smit

schilder Gustave de Smet speelt met vormen en kleuren fascineert mij. Dit schilderij is geschilderd omstreeks 1914. In de periode 1914 tot 1922 woonde De Smet in Nederland. Hij leerde het werk van Jan Sluijters en Leo Gestel kennen en maakte hierdoor een belangrijke artistieke ontwikkeling door.

abstracte kunst. Kleur werd haar communicatiemiddel, ondersteund door een ritmische structuur. Op een beheerste, maar tegelijkertijd expressieve manier weet Frieda Hunziker mij te raken met haar gedisciplineerde schakering van kleuren. Haar eigenzinnige stijl ontging ook het Stedelijk Museum in Amsterdam niet. In 1949 hing het werk van Frieda Hunziker tijdens een tentoonstelling in het Stedelijk naast dat van bijvoorbeeld Karel Appel.

Gustave de Smet behoort samen met Frits Van den Berghe en Constant Permeke tot de grote drie van het Vlaamse expressionisme.

5

Bartholomeus Johannes van Hove | 1790 - 1880

romantiek

Drukbevolkt Hollands stadje Olie op paneel 24.4 x 34.8 cm, gesigneerd rechtsonder Tentoonstelling: Bruikleenaanvraag voor de overzichtstentoonstelling B.J. van Hove, najaar 2011, Haags Historisch Museum.

7

Johannes Hermanus Barend Koekkoek | 1840 - 1912

Zeegezicht met vissersboot bij een haveningang Olie op paneel 23.2 x 39.5 cm, gesigneerd rechtsonder

Andreas ‘Andries’ Schelfhout | 1787 - 1870

Strandgezicht met figuren en bomschuiten op zee Olie op paneel 21.9 x 28.8 cm, gesigneerd linksonder en gedateerd ‘53

8

9


Flaneren op het strand Olie op paneel 12 x 14.3 cm, gesigneerd rechtsonder ‘Charles’ Henri Joseph Leickert | 1816 - 1907

Bedrijvigheid op het strand Olie op paneel 32 x 44.7 cm, gesigneerd linksonder en gedateerd ‘52 Herkomst: MacConnal-Mason, Londen.

Oogappel: Schelfhout, een van onze belangrijkste romantische landschapschilders, was aanvankelijk werkzaam in de lijstenmakerij van zijn vader in Den Haag. Hij volgde schilderles bij de Haagse toneeldecorateur Joannes Breckenheijmer. Schelfhout bewonderde de grote 17e eeuwse meesters. Hun invloed is terug te vinden in de ijs-, zee- en strandgezichten waarmee Schelfhout het genre nieuw leven in blies. Zonder zijn strandtaferelen zouden de strandimpressies van de latere schilders van de Haagse School waarschijnlijk nooit zijn ontstaan. 10

Zijn werk: Dit schilderij is een voorbeeld van wat Schelfhout vanaf 1824 regelmatig schilderde: het Scheveningse strand. Aanvankelijk schilderde hij alleen vissers, later kwamen daar de flaneurs en badgasten bij. Het is een lichtbewolkte dag. Drie bomschuiten zijn op het strand getrokken. Dieptewerking ontstaat door het op de voorgrond plaatsen van een jong echtpaar met kind rechts en enkele garnalenvissers links. Talent voor: Schelfhout was een technisch zeer vaardige en zorgvuldige schilder, met een sterk gevoel voor detail. 11

Johannes Jacobus Maria ‘Jan’ Bogaerts | 1878 - 1962

Interieur met fruitschaal Olie op doek 59.5 x 80.5 cm, gesigneerd rechtsboven en gedateerd 1912 Literatuur: M. van Boven, De besloten wereld van Jan Bogaerts (1878-1962), Tableau I, okt.-nov. 1978, afbeelding pag. 11.

Henri Alexander Robbe | 1807 - 1899

Stilleven van bloemen in een vaas Olie op paneel 60 x 47 cm, gesigneerd rechtsonder

12

13


Boten op de Zuiderzee bij vallende avond Olie op doek 71 x 114.5 cm, gesigneerd rechtsonder Lodewijk Johannes Kleijn | 1817 - 1897

Wintergezicht met schaatsers, sledes en koek-en-zopie Olie op paneel 33 x 45 cm, gesigneerd rechtsonder Herkomst: Kunsthandel P.A. Scheen, Den Haag.

14

15

Cornelis Springer | 1817 - 1891

Bedrijvigheid in de Nieuwe Raamstraat te Haarlem met op de achtergrond de toren van de Nieuwe Kerk Olie op paneel 50 x 40 cm, gesigneerd rechtsonder en gedateerd 1867 Herkomst: Goupil & Co., Parijs; Kunsthandel V. Spark, New York; Veiling Paul Brandt, Amsterdam, 1969; Kunsthandel P.A. Scheen, Den Haag, 1971; Gallery Richard Green, Londen, 1994.

t

Literatuur: J. Gram, Elseviers Geïllustreerd Maandschrift, jaargang XVII, vol. 9, nr. 3, afbeelding pag. 198; Pieter A. Scheen, Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1880, Den Haag 1981, afbeelding nr. 106; W. Laanstra e.a., Cornelis Springer (1817-1891), Utrecht 1984, afbeelding nr. 67-6.

Oogappel: Springers belangrijkste leermeester was Kasper Karsen, die was gespecialiseerd in geheel of gedeeltelijk gefantaseerde stadsgezichten en als zodanig is Springer ook begonnen. Maar ca. 1855 werden zijn stadsgezichten uitsluitend gebaseerd op studies naar werkelijke situaties ter plekke. Alleen in details werd de realiteit wel mooier gemaakt. Springer had een voorkeur voor architectuur uit de zestiende en de zeventiende eeuw. Classicistische gebouwen uit de achttiende of gebouwen uit zijn eigen negentiende eeuw komen op zijn schilderijen niet voor. De figuren op zijn schilderijen worden ook steeds historiserender. In dit opzicht vertegenwoordigde Springer een trend van zijn tijd: ‘terug naar de Gouden Eeuw’. Zijn werk: Dit stadsgezicht is een weergave van de Vijfhoek, een buurt in Haarlem waar de textielnijverheid bloeide. De straatjes lagen bij de Nieuwe Kerk (1649), met een oudere renaissancistische toren (1613) naar ontwerp van Lieven de Key.

16

De bomen staan op het plein voor de kerk. De toren bestaat nog wel, maar de buurt niet. Toen de textielindustrie naar andere regio’s was verplaatst, werd de buurt afgebroken en vervangen door gebouwen uit de late negentiende en vroege twintigste eeuw. Talent voor: Cornelis Springer was een van de best betaalde Nederlandse schilders van zijn tijd. Hij staat in de traditie van het stadsgezicht, een schilderkunstig genre dat in de zeventiende eeuw in ons land is uitgevonden. Het werk van Springer is een van de hoogtepunten in dit genre. De schilder was een meester in het gedetailleerd weergeven van gebouwen zonder de greep op de algehele compositie te verliezen. Bij het kiezen van ‘een uitsnede van de werkelijkheid’ gaven compositorische overwegingen de doorslag. In zijn steden schijnt vaak de zon, wat hem de mogelijkheid geeft om in zijn composities met het contrast tussen licht en schaduw te spelen.

17

Lodewijk Johannes Kleijn | 1817 - 1897

Zomerlandschap met figuren bij een vaart Olie op paneel 24.6 x 30.8 cm, gesigneerd linksonder

Frederik Marinus Kruseman | 1816 - 1882

Winterlandschap met schaatsers op een bevroren vaart Olie op paneel 17.1 x 24.2 cm, gesigneerd rechtsonder

Lodewijk Johannes Kleijn | 1817 - 1897

Wintergezicht met schaatsers bij een molen Olie op paneel 24.6 x 30.8 cm, gesigneerd rechtsonder 18

19


Vissersfamilie in de duinen Olie op paneel 22 x 30 cm, gesigneerd rechtsonder en gedateerd ‘66


Panoramisch rivierlandschap met paard en wagen bij een molen Olie op paneel 27.8 x 36.6 cm, gesigneerd rechtsonder

20

21

Johan ‘Mari’ Henri ten Kate | 1831 - 1910

Spelen met de pups Aquarel 37.5 x 45.5 cm, gesigneerd linksonder

Henriëtte Ronner-Knip | 1821 - 1909

Jong poesje in een kom Olie op paneel 20 x 15.8 cm

22

23

Haagse School

Jan Willem van Borselen | 1825 - 1892

Koeien bij het water Olie op paneel 30 x 43 cm, gesigneerd linksonder Herkomst: MacConnal-Mason, Londen; William Rodman & Co., Belfast.

25

Hendrik Willem Mesdag | 1831 - 1915

De thuiskomst van de vissersvloot in Scheveningen Olie op paneel 130 x 79.5 cm, gesigneerd rechtsonder Herkomst: Goupil & Co., Londen; Veiling Roos, Amsterdam, Coll. Messchert van Vollenhoven e.a., 5 mei 1892, nr. 75.

t

Literatuur: M. Hols, De meesterwerken van H.W. Mesdag (Nederlandse Meesters deel 5), Den Haag 1908; Op de hoogte, Maandschrift voor de huiskamer, Amsterdam 1909, met afbeelding; J. Poort, Hendrik Willem Mesdag 1831-1915. Oeuvrecatalogus, Wassenaar 1986, afbeelding nr. 21.18.

Oogappel: Mesdag is in Nederland vooral bekend vanwege het Panorama Mesdag, een historisch monument waarin hij met gebruikmaking van de technieken van het trompe-l’oeil een panorama van het Scheveningen van rond 1880 creëerde. Deze zoon van een Groningse bankier vestigde zich in 1869 als schilder in Den Haag. Men kan het oeuvre van Mesdag beschouwen als een visuele encyclopedie van de zee en van het Scheveningse vissersleven. Hij schilderde de zee in elk seizoen, op elk tijdstip van de dag en bij elk weertype, met of zonder strand, met of zonder boten. Die boten schilderde hij op volle zee, in de branding of als ze op het strand werden of waren getrokken, want er was in zijn tijd nog geen haven in Scheveningen. Hij schilderde bovendien allerlei aspecten van het vissersleven: garnalenvissers, schelpenvissers, reddingsboten maar vooral bomschuiten bij het uitvaren of het thuiskomen. Zijn werk: We zien de thuiskomst van een vissersvloot. Het opschrift ‘SCH 106’ op het grootzeil van het rechter schip 26

verraadt dat het om een Scheveningse vissersboot gaat. Er staat een stevige, aanlandige wind: de branding is woelig, er staan witte koppen op de golven en de windvaan staat horizontaal. Twee mannen staan tot hun knieën in het water en sjouwen een ketting of kabel met een anker naar de wal. Het is bewolkt. Mesdag gebruikt dan ook een heel scala aan grijstinten. Het schilderij heeft een driedeling: boven overheerst de lucht, in het midden de schepen en op de voorgrond de branding. Mesdag speelt subtiel met het contrast tussen donker en licht. Dat niet alleen de weergave van de voorstelling maar ook het materiaal waarmee Mesdag werkte altijd van hoge kwaliteit waren, bewijst dit schilderij dat in perfecte staat is en geschilderd is op een groot paneel van mahoniehout. Talent voor: Mesdag blonk uit in het schilderen van de Noordzee en het Scheveningse vissersvolk in al zijn variaties en bij alle weersomstandigheden. Met zijn specialisme groeide hij uit tot een internationaal hoog gewaardeerde zeeschilder. 27

Willem Roelofs | 1822 - 1897

Zonnig polderlandschap met koeien Olie op paneel 24.3 x 41.8 cm, gesigneerd rechtsonder

Victor Bauffe | 1849 - 1921

Koeien in een zomers polderlandschap Olie op doek 101 x 71 cm, gesigneerd rechtsonder Herkomst: Part. bezit, Engeland. Literatuur: ’Tentoonstelling Victor Bauffe’ in: Wereldkroniek, 10 jun. 1911, pag. 162, met afbeelding. Tentoonstelling: Den Haag, Kunsthandel P.J. Zürcher, Tentoonstelling van schilderijen van Victor Bauffe, 24 mei-30 jun. 1911, cat. nr. 2.

28

29

Willem Maris | 1844 - 1910

Koeien in een polderlandschap met molens Aquarel en gouache 33.5 x 49 cm, gesigneerd rechtsonder Herkomst: Kunsthandel F. Buffa & Fils, Amsterdam; Coll. W.J. Streeter; Kunsthandel Borzo, ’s-Hertogenbosch. Tentoonstelling: Laren, Singer Museum, Maris, 13 jan.-10 mrt 1991.

Lodewijk Franciscus Hendrik ‘Louis’ Apol | 1850 - 1936

Winterlandschap met op de achtergrond Paleis Huis ten Bosch, Den Haag Olie op doek 60 x 80 cm, gesigneerd rechtsonder

Lodewijk Franciscus Hendrik ‘Louis’ Apol | 1850 - 1936

Winters landschap met trekschuit Gouache 14 x 17.9 cm, gesigneerd linksonder 30

31

‘Johannes Evert’ Hendrik Akkeringa | 1861 - 1942

Schoorsteenstuk met trosroosjes Olie op paneel 200 x 125 cm (afmeting incl. spiegel) Literatuur: S. de Clercq, Johannes Evert Hendrik Akkeringa (1861-1942), Schilder van het onbezorgde leven, Schiedam 2010, afbeelding pag. 110. Tentoonstelling: Katwijk, Katwijks Museum, J.E.H. Akkeringa, Schilder van het onbezorgde leven, 9 mrt.-5 jun. 2010.

Johannes ‘Jan’ Zoetelief Tromp | 1872 - 1947

Konijntjes voeren Aquarel 35 x 44.3 cm, gesigneerd rechtsonder

Oogappel: Akkeringa werd geboren in Nederlands-Indië als tweede kind van een ingenieur. Hij kreeg zijn opleiding aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en de Rotterdamse Academie. Beïnvloed door de impressionisten en de Haagse School schilderde en aquarelleerde hij vooral de ongerepte natuur bij Loosduinen, het Scheveningse strand, de duinen met nettenboetsters en strandgezichten met spelende kinderen. Daarnaast schilderde hij weelderige bloemstillevens, tuinen vol bloemen en portretten van familie en vrienden. Akkeringa, die wordt gerekend tot de tweede generatie Haagse School schilders, won diverse prijzen in binnen- en buitenland. Zijn werk: Dit werk van Akkeringa is een van zijn grootste particuliere opdrachten. Van Stolk, hout- en graanhandelaar 32

en voorzitter van de Rotterdamsche Kunstkring, vroeg hem een groot bloemstilleven te schilderen als haardstuk voor zijn huis. Het is geschilderd in de licht impressionistische stijl die kenmerkend is voor Akkeringa. Te zien is een grote Chinese vaas met trosroosjes. Als referentie naar de 17e eeuwse Hollandse meesters is de bloem naast de vaas misschien een teken van vergankelijke schoonheid. Dit is des te aannemelijker omdat onder het schilderij een spiegel was voorzien. Talent voor: Akkeringa was technisch een zeer vakbekwame kunstenaar en blonk uit met zijn sfeervolle en intieme voorstellingen. Als schilder had hij een voorkeur voor de lichtere, meer onbezorgde kant van het bestaan.

33

Jan Willem van Borselen | 1825 - 1892

Strandgezicht met platbodems en vissersvolk Aquarel 18 x 26.5 cm, gesigneerd rechtsonder

Bernardus Johannes Blommers | 1845 - 1914

De garnalenvangst van de visserskinderen Olie op doek 46 x 67 cm, gesigneerd rechtsonder Herkomst: Kunsthandel D. Sala en Zonen, Den Haag; Part. bezit, Duitsland. Literatuur: A.J. Sleijster, Willy Sluiter en de Kunstvereeniging ‘Katwijk’ 1908-1910, Katwijk 2008, afbeelding pag. 9, cat. nr. 8. Tentoonstelling: Katwijk, Katwijks Museum, Willy Sluiter en de Kunstvereeniging ‘Katwijk’ 1908-1910, 14 okt. 2008-17 jan. 2009.

Gerhard Arij Ludwig ‘Morgenstjerne’ Munthe | 1875 - 1927

Wachten op de visvangst Olie op doek 51.5 x 78 cm, gesigneerd linksonder en gedateerd ‘20 34

35

Willem Maris | 1844 - 1910

Eendenfamilie aan de waterkant Aquarel en gouache 39 x 56.5 cm, gesigneerd linksonder Herkomst: Mr. John Reid, Glasgow. Pieter Florentius Nicolaas Jacobus ‘Floris’ Arntzenius | 1864 - 1925

Oost-Indische kers in een gemberpot Aquarel 22 x 24 cm, gesigneerd linksonder

Literatuur: J.L. Caw, Collection of pictures belonging to John Reid, Glasgow 1913, afbeelding pag. 194; Tent. cat., Maris Tentoonstelling, Den Haag 1935, cat. nr. 300, met afbeelding. Tentoonstelling: Den Haag, Haags Gemeentemuseum, Maris, 22 dec. 1935-2 feb. 1936, cat. nr. 300.

36

37


Twee meisjes spelen met hun konijntjes Olie op paneel 15.5 x 22 cm, gesigneerd rechtsonder Literatuur: S. de Clercq, Johannes Evert Hendrik Akkeringa (1861-1942), Schilder van het onbezorgde leven, Schiedam 2010, afbeelding pag. 103. Tentoonstelling: Katwijk, Katwijks Museum, J.E.H. Akkeringa, Schilder van het onbezorgde leven, 9 mrt.-5 jun. 2010.

Willem Bastiaan Tholen | 1860 - 1931

Wandelaars op de Witte Brug te Den Haag in de winter Olie op doek 37.7 x 58.5 cm, gesigneerd rechtsonder Literatuur: Mr. Dr. R.S. Bakels, W.B. Tholen, ‘s-Gravenhage 1930, cat. nr. 65, met afbeelding; Ir. G. Knuttel, W.B. Tholen, ‘s-Gravenhage 1955, cat. nr. 32, met afbeelding; T. de Liefde-van Brakel, Schilderen en wonen op Scheveningen in de Belle Epoque, Scheveningen 2008, afbeelding pag. 66 en 67. Tentoonstelling: Scheveningen, Muzee Scheveningen, Schilderen en wonen op Scheveningen in de Belle Epoque, 4 jul.-28 sep. 2008.


Jager in besneeuwd boslandschap Olie op paneel 15.7 x 21.5 cm, gesigneerd linksonder 38

39

Johan Frederik Cornelis Scherrewitz | 1868 - 1951

Vissers met trekpaarden op het strand Olie op doek 80.5 x 125.5 cm, gesigneerd rechtsonder Herkomst: Part. bezit, Schotland. Tentoonstelling: Kortenhoef, Stichting Kunst aan de Dijk, Man en Paard, 29 mei-20 jun. 2010.

Gerhard Arij Ludwig ‘Morgenstjerne’ Munthe | 1875 - 1927

Vissersboot op het Katwijkse strand Aquarel en gouache 81 x 66 cm, gesigneerd linksonder en gedateerd 1910

40

41

Impressionisme 42

Wilhelmus Hendrikus Petrus ‘Willem’ de Zwart | 1862 - 1931

Café Centraal, Den Haag Aquarel en gouache 33.5 x 49.3 cm, gesigneerd rechtsonder Herkomst: Kunstzaal ‘Oudt Holland’, Den Haag.

43

Jan Voerman sr. | 1857 - 1941

Paarden in een weiland met Hattem op de achtergrond Gemengde techniek 36 x 53 cm, gesigneerd rechtsonder met initialen

Jan Voerman sr. | 1857 - 1941

Oost-Indische kers in een blauwe gemberpot Aquarel en gouache 30 x 21 cm, gesigneerd rechtsonder met initialen Herkomst: Veiling van Putten, Den Haag; Koninklijke Kunstzaal Kleykamp, Den Haag, 3 dec. 1935, nr. 44.

Oogappel: Al heel vroeg openbaarde zich bij Voerman een aanleg tot tekenen en schilderen. Van 1876-1883 bezocht hij de Rijksacademie van Beeldende Kunst in Amsterdam, en tussendoor, in 1880, de Antwerpse Academie. Als vrije kunstenaar schilderde hij in Amsterdam Jordaanse typen, huiselijke Joodse taferelen, en een enkel stadsgezicht. In 1889 verhuisde Voerman naar Hattem aan de Gelderse IJssel bij Zwolle om zich volledig te wijden aan het vastleggen van het IJssellandschap. Zijn werk: Voerman werd omstreeks 1892 beïnvloed door zijn vriend en zwager Jan Verkade, die deel uitmaakte van de Nabis.

44

Diens invloed is hier duidelijk zichtbaar. De kleuren zijn diep en warm, de vormen zijn vereenvoudigd, de hemel is blauw en grijs. De sfeer is verstild, er heerst een harmonie als in een Japanse prent. De paarden worden omringd door een groene vlakte. Om ze van dit vlak duidelijk af te grenzen zijn de paarden van een dunne contourlijn voorzien. Op de achtergrond zien we Voermans geliefde dorp Hattem. Talent voor: Voerman zocht aan het eind van de negentiende eeuw naar puurheid, zowel qua kleur als qua gevoelsuitdrukking. Zijn landschappen gaf hij zuivere kleuren en strakke, eenvoudige vormen. 45

‘Arthur’ Julius Thiele | 1841 - 1919

Flirt met de sneeuwpop Olie op schildersboard 41 x 27 cm, gesigneerd rechtsonder

David Schulman | 1881 - 1966

Winters gezicht op Laren Emile Lecomte | 1866 - 1938

Olie op doek 56 x 84 cm, gesigneerd linksonder

Elegante dame met sigaret Olie op paneel 24 x 21 cm, gesigneerd linksonder Annotatie verso: ‘Peint par Emile Lecomte Bruxelles’.

46

47

Felicien Bobeldijk | 1876 - 1964

Gezicht op de Prins Hendrikkade met de Schreierstoren, Amsterdam Aquarel en gouache 51 x 70 cm, gesigneerd linksonder en gedateerd 1912

Pieter Florentius Nicolaas Jacobus ‘Floris’ Arntzenius | 1864 - 1925

Het Noordeinde met zicht op de Hoogstraat en rechts Paleis Noordeinde Olie op paneel 37 x 46 cm, gesigneerd linksonder Herkomst: Coll. Dr. Oskar Reinhart, Winterthur, Zwitserland; Part. bezit, Verenigde Staten. De verzameling van Dr. Oskar Reinhart is ondergebracht in het Museum Oskar Reinhart in Winterthur, Zwitserland.

Oogappel: Arntzenius wordt wel beschouwd als de grote meester van het Haagse stadsgezicht. Na zijn opleiding tot kunstschilder aan de Rijksacademie in Amsterdam, waar hij les kreeg van o.a. August Allebé, vestigde Arntzenius zich in 1892 in Den Haag. Daar behoorde hij tot de tweede generatie van de Haagse School. Arntzenius kon in zijn schilderijen heel goed met subtiele tinten een bepaalde atmosfeer oproepen. Henri-Louis Dupray | 1841 - 1909

De laatste ronde Olie op paneel 27 x 22 cm, gesigneerd rechtsonder 48

Zijn werk: Rechts zien we de uiteinden van de zijvleugels met de open galerijen van Paleis Noordeinde. Vóór dit stadspaleis staat het ruiterstandbeeld van Prins Willem van Oranje uit 1845. Het

weer is voor Arntzenius’ doen vrij gematigd: het is bewolkt maar droog en niet erg koud, want sommige mensen lopen zonder jas. Het va-et-vient van mensen in het centrum van Den Haag is goed weergegeven. Talent voor: Arntzenius was zeer vaardig in het schilderen van intieme stadstaferelen in een klein formaat. Daarbij had hij een goed oog voor de ‘schilderachtige’ effecten van diverse weer types, zoals de spiegeling op het wegdek na een regenbui of de mist die alle vormen op straat vervaagt of de diverse wittinten van sneeuw. 49

Jan Hoynk van Papendrecht | 1858 - 1933

De nationale trekpaardententoonstelling op 4 september 1923 op het Malieveld te ‘s-Gravenhage ter gelegenheid van het 25-jarig regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina Olie op doek 65 x 80 cm, gesigneerd rechtsonder Herkomst: Havezate Huize de Kamp, Neede. Tentoonstelling: Kortenhoef, Stichting Kunst aan de Dijk, Man en Paard, 29 mei-20 jun. 2010. ‘Isaac’ Lazerus Israels | 1865 - 1934

Meisjesportret Olie op paneel 44.6 x 31.5 cm, gesigneerd rechtsonder Herkomst: Coll. W.P.A. Ditmar, Voorburg.

50

51

t Oogappel: Isaac Israels werd aanvankelijk opgeleid in het Haagse atelier van zijn vader Jozef Israels (1824-1911), die op het moment dat zijn zoon werd geboren al een gevierde schilder was. Op zijn eenentwintigste verhuisde Isaac naar Amsterdam, waar hij zich in de kring van de schrijvers van Tachtig bewoog. Hij voelde zich sterk aangetrokken tot het nachtleven dat hij veelvuldig vastlegde in een impressionistische stijl. Enkele jaren later trok hij er voor het eerst op uit om buiten (plein-air) te schilderen en zo het daglicht op het strand en in de duinen direct op doek weer te geven. Later vertrok hij naar Parijs, waar hij blijvend onder invloed raakte van het werk van Henri de Toulouse-Lautrec, maar vooral onder dat van Edgar Degas. Zijn werk: Anders dan zijn vader, die volkse strandscènes met Scheveningse vissersvrouwen en -kinderen schilderde, voelde

Isaac Israels zich meer aangetrokken tot mondaine vormen van strandvertier. In de jaren twintig van de vorige eeuw verbleef hij verschillende keren in de ten westen van Florence gelegen badplaats Viareggio. Tijdens een van die bezoeken schilderde hij het hiernaast afgebeelde werk, dat gerekend kan worden tot zijn beste strandgezichten. Een jonge vrouw poseert zelfbewust op het Italiaanse strand. Ze is gekleed naar de laatste badmode: een kort badpak zonder pijpen en mouwen. Met de handen in de zij doet ze geen enkele moeite haar vrouwelijke vormen te verbergen, integendeel. Talent voor: Isaac Israels legt niet elk detail vast, maar hanteert een losse schilderstoets om zijn spontane observaties vast te leggen. Met een goed gevoel voor heldere kleuren weet hij het licht en de sfeer van een zomerse dag uitstekend zichtbaar en voelbaar te maken.

‘Isaac’ Lazerus Israels | 1865 - 1934

Dame op het strand van Viareggio Olie op doek 59 x 79 cm, gesigneerd rechtsonder Literatuur: S. de Bodt, J. Kapelle e.a., Isaac Israels Hollands Impressionist, Schiedam 1999, afbeelding pag. 72, cat. nr. 98; A. Erftemeijer, Israels aan zee, Hollandse en Italiaanse strandtaferelen van Isaac Israels (1865-1934), Haarlem 2007, afbeelding pag. 60, cat. nr. 84. Tentoonstelling: Rotterdam, Kunsthal, Isaac Israels Hollands Impressionist, 4 sep. 1999-9 jan. 2000; Haarlem, De Hallen, Israels aan zee, Hollandse strandtaferelen van Isaac Israels (1865-1934), 9 jun.-19 aug. 2007.

Delphin Enjolras | 1857 - 1945

Caféterras Olie op paneel 35 x 26 cm, gesigneerd linksonder 52

53

Adrianus Johannes ‘Arie’ Zwart | 1903 - 1981

Een zonnige dag in Leidschendam Olie op doek 50 x 60 cm, gesigneerd rechtsonder Annotatie verso: ‘Leidschendam Oct. 1949 A.J. Zwart’.

Pieter Florentius Nicolaas Jacobus ‘Floris’ Arntzenius | 1864 - 1925

Bedrijvigheid aan de Haringkade te Scheveningen Aquarel en gouache 39.3 x 59 cm, gesigneerd rechtsonder Literatuur: T. de Liefde-van Brakel, Schilderen en wonen op Scheveningen in de Belle Epoque, Scheveningen 2008, afbeelding pag. 58. Tentoonstelling: Scheveningen, Muzee Scheveningen, Schilderen en wonen op Scheveningen in de Belle Epoque, 4 jul.-28 sep. 2008.

Gerbrand Frederik van Schagen | 1880 - 1968

Gezicht op het Rokin, Amsterdam Olie op doek 45 x 60 cm, gesigneerd rechtsonder 54

55

Paulus Philippus ‘Paul’ Rink | 1861 - 1903

Haar eerste schilderwerkje Aquarel en gouache 28 x 41 cm, gesigneerd rechtsboven

Lodewijk ‘Louis’ Soonius | 1883 - 1956

Figuren op het strand van Scheveningen met het Kurhaus op de achtergrond Olie op schildersboard 26 x 33.5 cm, gesigneerd linksonder en gedateerd 1919

Jan Rijlaarsdam | 1911 - 2007

Boekenmarkt langs de Seine, Parijs Olie op doek 40 x 49.5 cm, gesigneerd linksonder 56

57

Willem Dooijewaard | 1892 - 1980

Ballerina’s Olie op doek 54 x 64 cm, gesigneerd rechtsonder

Salomon Garf | 1879 - 1943

Vrouw voor de spiegel Pastel 93 x 67 cm, gesigneerd linksonder en gedateerd ‘19

58

59

Klassiek modern 60

Gustave de Smet | 1877 - 1943

Veldboeket in vaas Gouache 43 x 30.5 cm, gesigneerd rechtsonder en te dateren omstreeks 1914

61

Jan Willem ‘Willy’ Sluiter | 1873 - 1949

De ‘bobslee’ wedstrijd Inkt en potlood 21 x 16 cm, gesigneerd linksonder

Jan Willem ‘Willy’ Sluiter | 1873 - 1949

Après-ski, St. Moritz Pastel 77 x 74 cm, gesigneerd linksboven en gedateerd 1923 Annotatie linksboven: ‘San Moritz’.

Henricus Franciscus Petrus ‘Harry’ Antheunis | 1905 - 1975

Hulde aan de KLM-Pelikaan vliegers

Verso: Portret van een dansende jonge vrouw

Zwart en gekleurd krijt 30 x 37 cm, gesigneerd rechtsonder

Aquarel en krijt 36.4 x 29.7 cm, gesigneerd linksboven

Dit werk is gemaakt naar aanleiding van de KLM-Pelikaan vlucht. Het nieuwe toestel, een Fokker F XVIII, vloog tussen 26 en 30 december 1933 in recordtijd van Batavia naar Schiphol. Bij thuiskomst wachtten 20.000 mensen de vierkoppige bemanning op. 62

63

Leendert ‘Leo’ Gestel | 1881 - 1941

Johan Theodorus Berndsen | geb. 1890

Kleurrijk bloemstilleven

Borreltijd

Olie op doek 53.5 x 43 cm, gesigneerd linksonder en gedateerd ‘13

Aquarel en gouache 52 x 42.5 cm, gesigneerd rechtsonder en gedateerd ‘19 Annotatie rechtsonder: ‘A’dam’.

64

65

Jan Rijlaarsdam | 1911 - 2007

De accordeonspeler Olie op doek 80 x 60 cm, gesigneerd linksonder

Piet van der Hem | 1885 - 1961

Zelfportret Olie op doek 35.3 x 27 cm, gesigneerd linksonder Annotatie verso: ‘Volendam 1918’.

Piet van der Hem | 1885 - 1961

Op stap Aquarel 19 x 15 cm, gesigneerd linksonder

66

67

t Oogappel: Jan Sluijters behoort samen met zijn kunstenaars vrienden Piet Mondriaan en Leo Gestel tot de belangrijkste Nederlandse modernisten uit de twintigste eeuw. Hij experimenteerde direct met diverse internationale moderne kunststijlen zoals luminisme, symbolisme, fauvisme, kubisme en expressionisme. Beroemd werd hij met fel gekleurde landschappen en bloemstillevens en sensuele naakten. Hij was bovendien schilder van markante portretten. Niet alleen in zijn eigen zijn tijd genoot Sluijters veel aanzien, maar ook in de onze is het veelzijdige oeuvre van deze bruisende schilder zeer gezocht. Zijn werk: Rond 1911 zag Jan Sluijters op tentoonstellingen in binnen- en buitenland kubistische werken van Braque en

Picasso. Onder hun invloed begon hij te experimenteren met composities in lijnen en vlakken, zoals goed te zien is aan dit boeket in een vaas. Voor Sluijters waren bloemen altijd aanleiding tot uitbundig kleurgebruik; hier ontleedt hij de voorstelling bovendien naar kubistisch gebruik in geometrische kleurvlakken, waarbij dieptewerking niet echt wordt nagestreefd. Maar in tegenstelling tot de hierboven genoemde kubisten gebruikt Sluijters alle kleuren van de regenboog wat van nature zijn voorkeur had, een neiging die wellicht door zijn kennis van het fauvisme werd gestimuleerd. Talent voor: Sluijters was een begenadigd schilder met een uitstekend kleurgevoel en een voorkeur voor felle en gedurfde kleuren. Zijn schilderijen stralen een grote levensvreugde uit.

Johannes Carolus Bernardus ‘Jan’ Sluijters | 1881 - 1957

Kubistisch stilleven Olie op doek op panel 41.5 x 47.5 cm, gesigneerd rechtsonder en te dateren omstreeks 1913 Herkomst: Part. bezit, Nederland. Tentoonstelling: Kortenhoef, Stichting Kunst aan de Dijk, Lodewijk Schelfhout en tijdgenoten, 29 mei-10 jun. 2006. Dit schilderij zal worden opgenomen in de te verschijnen catalogue raisonné van Jan Sluijters, thans in voorbereiding door het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie te Den Haag.

Johannes Carolus Bernardus ‘Jan’ Sluijters | 1881 - 1957

Landweg Aquarel en gouache 18.8 x 27.8 cm, gesigneerd linksboven 68

69

Else Berg | 1877 - 1942

Zomers dorpsgezicht Aquarel en krijt 29 x 39.5 cm, gesigneerd rechtsonder

Leendert ‘Leo’ Gestel | 1881 - 1941

Haven van Mallorca Houtskool op papier 113 x 93 cm, gesigneerd linksonder en gedateerd ‘16 Literatuur: F.M. Huebner, Die Neue Malerei in Holland, Leipzig 1921, met afbeelding.

70

71

Mattheus Johannes Marie ‘Matthieu’ Wiegman | 1886 - 1971

Bloeiende boomgaard te Bergen (vermoedelijk De Oude Hof) Olie op doek 67 x 89.5 cm, gesigneerd linksonder en te dateren 1916-1917 Herkomst: Coll. P. Rykens, Surrey, Engeland; Coll. W.P.A. Ditmar, Den Haag.

Wijtze Gerrit Carel ‘Wim’ Schuhmacher | 1894 - 1986

Literatuur: Tent. cat. Verzameling Rykens, Den Haag 1960, afbeelding nr. 78; H. Gerson, Voor en na Van Gogh, Amsterdam 1961, afbeelding nr. 150.

Bloemen Olie op doek 70 x 61 cm, gesigneerd linksonder en te dateren omstreeks 1916-1917 Annotatie verso: ‘Bloemen W. Schuhmacher Albert Cuypstr. 203 III’.

72

Tentoonstelling: Den Haag, Haags Gemeentemuseum, Collectie Dr. P. Rykens, 21 apr.-29 mei 1960, inv. nr. 11.

73

Jan Altink | 1885 - 1971

Johannes ‘Johan’ Dijkstra | 1896 - 1978

Oogstende boeren

Zomers gezicht op Wierumerschouw

Olie op doek 59.9 x 80.2 cm, gesigneerd rechtsonder en gedateerd ‘42

Olie op doek 65.3 x 94.7 cm, gesigneerd linksonder

74

75

Jannes de Vries | 1901 - 1986

De dans Olie op doek 71 x 90 cm, gesigneerd rechtsonder Annotatie verso: ‘Tarantella-dans-eiland Lipari (Sicilië) 1984-85 Jannes de Vries’.

Jannes de Vries | 1901 - 1986

Staphorstervrouw Olie op doek 70 x 50 cm, gesigneerd linksonder en gedateerd ‘78 Literatuur: F. van Dijk, Jannes de Vries, Groningen 2004, afbeelding pag. 41.

76

77

Dirk Smorenberg | 1883 - 1960

Bocht in een rivier met populieren, boer en schapen Olie op doek 75.5 x 121 cm, gesigneerd rechtsonder en te dateren omstreeks 1913-1915

Christiaan Johannes ‘Chris’ Lanooij | 1881 - 1948

Vaas en kuip met zonnebloemen en droogbloemen Olie op doek 95 x 60 cm, gesigneerd rechtsonder en gedateerd 1919 Literatuur: W. Heijbroek, Tussen twee vuren. Chris Lanooy 1881-1948, Zwolle 2002, afbeelding pag. 104, cat. nr. 143. Tentoonstelling: Heerenveen, Tentoonstelling Chris Lanooy, 1922.

Oogappel: Smorenberg was als schilder volledig autodidact. Zijn reputatie als bekendste Nederlandse Art Deco schilder werd gevestigd vóór 1924. In die jaren ontwikkelde Smorenberg een definitieve stijl, waar hij in zijn latere jaren op voort zou borduren. Hij reisde naar Engeland, Zwitserland en exposeerde in 1910 samen met Piet Mondriaan in New York. Aanvankelijk schilderde Smorenberg besneeuwde berglandschappen, later onder andere bloemstukken en waterlelies. Zijn werk: We zien een typisch Hollands rivierlandschap op een halfbewolkte zomerdag. Rechts op de voorgrond loopt een boer met een paar schapen. Links zeilt een boot langzaam op het

78

kalme water. De brede horizon verdeelt het schilderij in twee delen. Het horizontale karakter wordt alleen doorbroken door een naar links afbuigende rij populieren. De breed geschilderde lucht, opgebouwd uit tinten van grijs, blauw en groen, wordt prachtig weerspiegeld in het water. Talent voor: Smorenberg ordent dit landschap op bijna architectonische wijze. De vereenvoudiging van de voorstelling en de stilering van het landschap vertonen overeenkomsten met de riviergezichten bij het Gein die Piet Mondriaan schilderde tussen 1905 en 1908.

79

Willem Hendrik van den Berg | 1886 - 1970

Winterpret Olie op paneel 15.7 x 22.1 cm, gesigneerd rechtsonder en gedateerd 1945

Antonius Bernardus ‘Toon’ Kelder | 1894 - 1973

Kinderportret Olie op doek 33.7 x 26 cm, gesigneerd linksonder

80

81

Gerrit Benner | 1897 - 1981

Fries landschap

Modern

Olie op doek 60 x 75 cm, gesigneerd verso met monogram en te dateren 1972

82

Herkomst: Kunsthandel E. den Bieman de Haas, Amsterdam.

Oogappel: De Friese schilder Gerrit Benner besloot pas in het midden van zijn leven om kunstschilder te worden. Als schilder was hij autodidact, maar hij heeft veel opgestoken van Hendrik Werkman en Karel Appel en hun werk. Met felle kleuren schilderde hij landschappen die nooit een weergave waren van een bepaald bestaand landschap, maar wel geïnspireerd waren door de grazige weiden en de weidse luchten van Friesland. Zijn sterk geabstraheerde expressionistische schilderijen kregen vanaf de jaren zestig een steeds grotere nationale en daarna internationale waardering.

Zijn werk: Dit landschap uit 1972 is een goed voorbeeld van het naar abstractie neigende expressionisme van Benner. Hij gebruikt hier een beperkt palet van rood, geel, blauw en groen, dat met een brede kwast is aangezet. Zoals in zoveel van Benners landschappen speelt de lucht een hoofdrol. Talent voor: Benner verstond de kunst om landschappen met behulp van een handvol heldere kleuren en een overtuigende compositie sterk te abstraheren, zonder helemaal nonfiguratief te worden. 83

‘Harm’ Henrick Kamerlingh Onnes | 1893 - 1985

Een dagje uit met de Daf Pen, inkt en aquarel 21 x 25.5 cm, gesigneerd rechtsonder met monogram

Ferdinand Joseph ‘Ferry’ Slebe | 1907 - 1994 Herman Berserik | 1921 - 2002

Duiven voeren in Amsterdam

IJscoman

Aquarel 22 x 23 cm, gesigneerd rechtsonder

Olie en gouache op paneel 49.2 x 67.3 cm, gesigneerd middenonder en gedateerd ‘58

84

Herkomst: Dienst voor ’s Rijks Verspreide Kunstvoorwerpen, ’s-Gravenhage, inv. nr. SZ 49756, cat. nr. 70-02-34.

85

Frieda Hunziker | 1908 - 1966

Gerrit Benner | 1897 - 1981

Compositie

Bomenlaan met koets

Olie op doek 75 x 100 cm, gesigneerd verso op spieraam en gedateerd 1957

Gouache 31.5 x 49.5 cm, gesigneerd rechtsonder met monogram en te dateren omstreeks 1946

Literatuur: M. Welle, Frieda Hunziker, Zaandam 2000, afbeelding pag. 52.

Herkomst: Galerie De Mangelgang, Groningen.

Tentoonstelling: Amstelveen, Cobra Museum, Frieda Hunziker, 4 mrt.-30 apr. 2000.

86

87

t Oogappel: Nadat Geer van Velde vanaf zijn twaalfde de ambachtelijke kanten van het vak had geleerd bij een restauratie- en decoratie-atelier in Den Haag vertrok hij in 1925 naar Parijs, waar hij zich laafde aan de bronnen van fauvisme en kubisme. Rond 1940 vertrok hij naar Zuid-Frankrijk, waar hij tot zijn dood zou blijven. Daar ontwikkelde hij zijn eigen stijl. Geer van Velde was meditatief ingesteld, weinig spraakzaam en liefhebber van rust en stilte. Hij onderhield echter wel een goed contact met de juiste mensen in de Franse culturele wereld: met kunstschilders als Bonnard, kunstcritici als Michel Seuphor en kunsthandelaren als Aimé Maeght. En met Samuel Beckett, Nobelprijswinnaar literatuur 1969, wiens werk door de schrijfster Jacoba van Velde, Geers zuster, in het Nederlands is vertaald. Doordat hij een Fransman onder de Fransen is geworden is Geer van Velde ondanks zijn grote kwaliteiten als schilder in Frankrijk bekender dan in Nederland.

het schilderij is. Het kleurgebruik is gereserveerd: bruin- en grijstinten overheersen. Maar die terughoudendheid wordt doorbroken door wat frivole vlekken en vlekjes groen, geel, rood en wit. Het geheel is zorgvuldig en evenwichtig gecomponeerd met een suggestie van opwaartse dynamiek. De dunne donkere lijnen geven niet meer dan een hint van perspectief en zijn een vage herinnering aan dingen uit de werkelijkheid: een raam, een deur, een kamer, een atelier misschien. Talent voor: Een meditatieve sfeer in de abstractie. Titels als Stilte en Meditatie wijzen daar ook op. Geer van Velde heeft bovendien een goed gevoel voor tonaliteit, voor het samenspel van subtiele tinten. Zijn composities worden gekenmerkt door een beheerst gevoel voor maat en de kunst van het weglaten.

Zijn werk: Compositie is een prachtig voorbeeld van de steeds abstracter geworden kunst van Geer van Velde. Door de plaats van het monogram weten we waar de onderkant van

Gerardus ‘Geer’ van Velde | 1898 - 1977

Compositie Olie op doek 107 x 104 cm, gesigneerd rechtsonder met initialen en te dateren omstreeks 1948-1949 Zal worden verkocht met een certificaat van Piet Moget.

88

89

Johannes ‘Joop’ Smits | 1916 - 1991

Gepofte appelen eten Olie op doek 40.5 x 50.5 cm, gesigneerd rechtsonder met monogram Tentoonstelling: Humlebaek (Denemarken), Louisiana Museum of Modern Art, Naive Art, 2 dec. 1972-4 feb. 1973.

Herman Berserik | 1921 - 2002

Koffiekraam Tempera op schildersboard 72.5 x 101 cm, gesigneerd rechtsonder en gedateerd ‘58

Jannie Kuiper | geb. 1932

Gezicht op het Verlaat in Oude Niedorp Olie op doek 30 x 70 cm, gesigneerd rechtsonder en gedateerd ‘75 90

91

Gérard Joseph Grassère | 1915 - 1993

Compositie Gouache 25 x 35 cm, gesigneerd rechtsonder

Eugène Antonius Maria Brands | 1913 - 2002

Compositie Gouache 34.6 x 39.7 cm, gesigneerd verso Annotatie verso: ‘Brands Cosmical Painting gouache 30.I.1968-8’.

Willy Herman Friederich Boers | 1905 - 1978

Herfst Olie op doek, gesigneerd middenonder en gedateerd 1953 Annotatie verso: ‘Willy Boers, 1953, Melancholie van de herfst’. Herkomst: Galerie Marcel Bernheim, Parijs, 1954; Galerie Mayflower, Bussum, 1954. Literatuur: Utrechts Katholiek Dagblad, 18 nov. 1953; Utrechts Nieuwsblad, 21 nov. 1953; E.M.H. van Dooren, Willy Boers 1905-1978, Naarden 1995, pag. 311. Tentoonstelling: Utrecht, De Utrechtse Kring, 1953, nr. 15; Groningen, Pictura, 1954, nr. 15.

92

93

Kees van Bohemen | 1928 - 1985

Beweging 4 Olie op doek 150 x 44.5 cm, gesigneerd rechtsonder en gedateerd ‘58

Jacob ‘Jaap’ Nanninga | 1904 - 1962

Compositie Gouache 29 x 35 cm, gesigneerd rechtsonder en te dateren omstreeks 1956 Literatuur: E. Slagter, Jaap Nanninga, Amsterdam 1987, nr. 212.

94

95

Index van afgebeelde schilderijen Akkeringa, J.E.H. | 32, 38 Altink, J. | 74 Antheunis, H.F.P. | 62 Apol, L.F.H. | 30, 31 Arntzenius, P.F.N.J. | 36, 49, 55 Bauffe, V. | 28 Benner, G. | 83, 87 Berg, E. | 71 Berg, W.H. van den | 80 Berndsen, J.T. | 65 Berserik, H. | 84, 90 Blommers, B.J. | 35 Bobeldijk, F. | 48 Boers, W.H.F. | 93 Bogaerts, J.J.M. | 12 Bohemen, K. van | 95 Borselen, J.W. van | 25, 34 Brands, E.A.M. | 92 Dooijewaard, W. | 59 Dupray, H.L. | 48 Dijkstra, J. | 75 Enjolras, D. | 52 Garf, S. | 58 Gestel, L. | 64, 70 Grassère, G.J. | 92 Hem, P. van der | 66, 67 Hove, B.J. van | 7 Hoynk van Papendrecht, J. | 51 Hunziker, F. | 86 Israels, I.L. | 50, 53 Kamerlingh Onnes, H. | 85 Kate, J.M.H. ten | 23 Kelder, A.B. | 81 Kleijn, L.J. | 15, 19 Koekkoek, J.H.B. | 8, 14, 20 Kruseman, F.M. | 18

96

Kuiper, J. | 91 Lanooij, C.J. | 78 Lecomte, E. | 46 Leickert, C.H.J. | 11 Maris, W. | 30, 37 Mesdag, H.W. | 27 Morgenstjerne Munthe, G.A.L. | 34, 40 Nanninga, J. | 94 Rink, P.P. | 56 Robbe, H.A. | 13 Roelofs, W. | 29 Ronner-Knip, H. | 22 Rijlaarsdam, J. | 56, 66 Schagen, G.F. van | 54 Schelfhout, A. | 9, 10, 21 Scherrewitz, J.F.C. | 41 Schulman, D. | 47 Schumacher, W.G.C. | 72 Slebe, F.J. | 85 Sluiter, J.W. | 62, 63 Sluijters, J.C.B. | 68, 69 Smet, G. de | 61 Smits, J. | 91 Smorenberg, D. | 79 Soonius, L. | 57 Springer, C. | 17 Thiele, A.J. | 46 Tholen, W.B. | 39 Velde, G. van | 89 Voerman, J. sr. | 44, 45 Vries, J. de | 76, 77 Wiegman, M.J.M. | 73 Zoetelief Tromp, J. | 33 Zwart, A.J. | 54 Zwart, W.H.P. de | 43

Met dank aan: Hans Westerink Fotografie (Zwolle), Jan de Ruiter en Benno Slijkhuis van Epospress (Zwolle), FIZZ reclame en communicatie (Meppel), Murk Salverda, Bart de Cort en Arie Bakker.

Mark Smit Kunsthandel B.V. | M a r k t 5 7 7 3 1 D B O m m e n | T 0529 469 280 F 0529 469 282

OOGAPPELS BIJZONDERE MEESTERS EN HUN LIEVELINGSWERKEN MARK SMIT

Recommend Documents