Ontwikkelplan MFC De Kreek

Ontwikkelplan MFC De Kreek Visie en rendement

Hilversum, 11 april 2011.

Ontwikkelplan MFC De Kreek Visie en rendement

Inhoudsopgave 1. Opdracht 2. MFC De Kreek 3. Bestaande exploitatie 4. Visie en trends 5. Optimalisering van de exploitatie 6. Ontwikkelingspotenties 7. Privatisering en bestuurlijke invloed 8. Conclusies en aanbevelingen

Bijlagen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Documentatie en interviews Accommodatieonderdelen en tarieven 2011 Bezoekers De Kreek 2010 Bevolkingsprognose 2010-2030 Vergelijking zwembadtarieven Overzicht leningen De Kreek Bezoekersgroepen zwembad / sporthal Doelgroepen zwembad

Ontwikkelplan MFC De Kreek, Kerkdriel , 11 april 2011 Pagina | 2

1. OPDRACHT Inleiding De gemeenteraad van Maasdriel heeft op 16 december 2010 aan het college van burgemeester en wethouders opdracht gegeven tot het uitvoeren van een onderzoek naar de mogelijkheden en exploitatie van het multifunctioneel centrum De Kreek te Kerkdriel, door een onafhankelijk bureau. Opdrachtformulering De gemeente Maasdriel heeft de opdracht in de offerteaanvraag d.d. 14 januari 2011 als volgt geformuleerd:  



Het opstellen van een businessplan voor MFC De Kreek waarbij het in 2007 overgekomen subsidiebedrag van € 300.000 het maximale exploitatietekort is. Hierbij moeten de volgende aspecten in acht genomen worden:  In dit businessplan moet sportcentrum de Kreek haar maatschappelijke functies voor de gemeente Maasdriel zoveel mogelijk blijven behouden;  In het plan moet tot uitdrukking komen hoe de dorpshuisfunctie van De Kreek versterkt kan worden;  De voor- en nadelen van een eventuele totale privatisering van het sportcentrum moeten in beeld gebracht worden;  De overweging tot versterking van de bestuurlijke invloed vanuit de gemeente op De Kreek moet meegenomen worden. Binnen twee maanden na opdrachtverlening op basis van de uitkomsten van de onderzoeken met een concreet voorstel te komen.

Opdrachtverlening Bij brief van 15 februari 2011 heeft de gemeente voor dit onderzoek opdracht verleend aan OxS Advies te Hilversum. OxS Advies biedt praktische oplossingen op het gebied van accommodatiebeleid. In de vorm van maatwerk. Wij zijn actief in projectmanagement voor nieuwbouw, als ontwerper van een kostenbeheersmodel of als intermediair tussen overheid en instellingen. Ook bieden wij oplossingen door het vinden van externe partners, het regelen van externe financiering en clustering van voorzieningen. De visie van de gemeente In het interview heeft de gemeente meegedeeld dat zij het niet realistisch vindt om te verwachten dat De Kreek in de toekomst kostendekkend wordt. Zij vraagt zich echter af: “Wat zou een passend subsidiebedrag zijn?” en “Halen we uit De Kreek wat er in zit?” De gemeente vindt het belangrijk dat samen met het bestuur van De Kreek wordt bezien hoe de exploitatie kan worden verbeterd. Het is van belang dat De Kreek zelfstandig opereert en niet steeds weer moet aankloppen bij de gemeente voor extra financiële ondersteuning. De wethouder vindt overigens dat het complex er na de verbouwing perfect uitziet. Hij spreekt voorts waardering uit voor de betrokkenheid van het bestuur van De Kreek en de inzet van de medewerkers.


De visie van OxS Advies op het onderzoek Het verzoek tot het opstellen van een businessplan hebben wij in het kader van dit onderzoek opgevat als een accommodatieonderzoek op hoofdlijnen. Hierin is opgenomen wat de missie en doelstelling van de onderneming zou kunnen zijn, welke activiteiten kunnen worden ontplooid en in welke constructie die onderneming zou kunnen opereren. In dit onderzoek zullen de aandachtspunten functies en privatisering worden geïntegreerd. Bij het onderzoek wordt o.a. betrokken: het businessplan De Kreek 2005, recente jaarcijfers en de subsidieaanvraag 2011. Plan van aanpak Versterking

van functies

Exploitatie analyse

voor- en nadelen privatisering Versterking

In het onderzoek zal allereerst een nadere analyse van de exploitatie plaatsvinden.

Bestuurlijke invloed

Vervolgens wordt bezien hoe de functie van De Kreek als dorpshuis en maatschappelijk centrum kan worden versterkt.

Beperking exploitatie tekort

Bij de analyse van de exploitatie maken wij waar mogelijk een vergelijking met andere, soortgelijke accommodaties. De beoordeling van de exploitatie baseren wij ons op onze kennis van de markt. Wij doen hierover slechts algemene uitspraken, omdat accommodaties nooit volledig vergelijkbaar zijn. Tevens hebben wij de uitkomsten van eerdere onderzoeken naar De Kreek betrokken. Waar exacte cijfers worden vermeld, vindt tevens bronvermelding plaats. Mogelijk kunnen bepaalde vormen van commerciële zorg en dienstverlening de maatschappelijk functie van De Kreek ondersteunen. Het commercieel aanbieden van (andere vormen van) sport lijkt tevens een optie. Nader onderzoek moet dit uitwijzen. Voor privatisering zijn divers opties mogelijk; de voor- en nadelen hiervan worden in beeld gebracht. Vooral op dit punt is het van belang, dat de gemeente haar bestuurlijke invloed op het MFC wil versterken. Samenvattend: het onderzoek van OxS Advies zal duidelijk antwoord geven op de volgende vragen:  

“Hoe kan het exploitatietekort worden beperkt? “Welke wijzigingen in de exploitatie zijn hiervoor nodig?”

NB: In de onderzoeksopdracht is vermeld: een in 2007 overeengekomen subsidiebedrag van € 300.000,=. Het subsidie bedraagt voor 2011, na indexering, € 306.505,= .


2. MFC DE KREEK Historie De Kreek is in 1974 ontstaan door de bouw van een zwembad, waaraan zowel de gemeente als de burgers en het bedrijfsleven flink hebben bijgedragen. In 1985 is naast het complex een sporthal gebouwd en het zwembad verkreeg toen extra attracties (o.a. een glijbaan). In 1991 zijn vergaderruimten bijgebouwd. In 1997 is het zwembad aangepast aan milieutechnische eisen en werd onder meer een buitenbad gerealiseerd. In 1999 is een speeltuin toegevoegd. Recente ontwikkelingen Hieronder volgt in schema een overzicht van belangrijke ontwikkelingen in de recente historie van het multifunctioneel centrum De Kreek in Kerkdriel.

Onderzoek

Verbouwplan

Subsidieplafond

(businessplan)

De Kreek

€ 300.000,==

2005

2005

2007

Aanvraag €150.000,= extra subsidie 2010

Raadsopdracht exploitatieonderzoek 16-12-2010

Businessplan 2005 Bij het opstellen van het businessplan 2005 heeft een SWOT-analyse van De Kreek plaatsgevonden. Op basis van sterke en zwakke punten is een strategie opgesteld, waarin de visie en de missie van De Kreek zijn verwoord. Tevens is een aantal keuzes gemaakt voor de verdere ontwikkeling van de accommodatie. Dit betreft met name:  Uitbreiding van activiteiten op het gebied van recreatie en vrije tijd door verbouw en uitbreiding van de accommodatie (zie verbouwplan);  Het ontwikkelen van een nieuwe organisatiestructuur;  De inzet van marketing als faciliterende functie (reclame, folders, advertenties). Een aantal voornemens is (nog) niet of beperkt ontwikkeld. Voorbeelden hiervan zijn:  Het ontwikkelen van activiteiten op het gebied van dienstverlening;  De organisatie van in- en outdoor sportevenementen door derden;  Het ontwikkelen van sociaal cultureel werk (o.a. vanwege beëindiging van de kook- en knutselclub);  Het organiseren van filmvoorstellingen en try outs voor cabaret. Verbouwplan De Kreek 2005 In 2005 heeft De Kreek in samenwerking met de gemeente een plan ontwikkeld om de accommodatie multifunctioneel te maken. Dit plan omvat op hoofdlijnen:  Herinrichting van één van de twee sporthallen tot manifestatiezaal en vergaderruimten en het realiseren van een verdieping voor verhuur (thans fitnessruimte);  Het aanbrengen van een parketvloer in de sporthal (met het oog op multifunctioneel gebruik);  Het herinrichten van de horecaruimte als grand café;  Het integreren van de dorpshuisfuncties „sociaal cultureel werk‟ en „jeugd‟ in De Kreek.


Subsidieplafond 2007 In 2006 is tussen de gemeente en De Kreek een budgetsubsidie overeengekomen voor een periode van 10 jaar; het subsidie bedraagt dan € 295.000,=, met jaarlijkse indexering. Bestaande situatie De Kreek is vanaf de heropening in 2007 een goed geoutilleerde, multifunctionele accommodatie, met een bebouwde oppervlakte van 4.500m². De gebruiksoppervlakte (inclusief verdieping voormalige sporthal en verkeersruimten) is 6.300m². De accommodatie beschikt over de volgende faciliteiten:       

Zwembad (wedstrijdbad, instructiebad en peuterbad); Sporthal (in delen verhuurbaar); Fitnesscentrum; Vergaderruimten (vijf zalen); Grote zalen (twee multizalen en een theaterzaal); Grand café; Buitenspeelplaats.

In september 2010 heeft De Kreek haar plannen gepresenteerd voor de toekomst. De accommodatie wil zich ontwikkelen tot gemeenschapshuis en wil hiertoe met name het cultureel draagvlak vergroten. Dit zal bijdragen aan een hogere bezettingsgraad, maar ook aan een gunstigere exploitatie. Concreet wil De Kreek de activiteiten in de manifestatiehal, de theaterzaal en de vergaderzalen uitbreiden. Deze plannen moeten in de periode 2011-2013 worden uitgevoerd. Subsidieaanvraag voor 2011 Het bestuur van MFC De Kreek verzoekt het college bij brief van 31 maart 2010 om een verhoging van het subsidiebedrag voor 2011. Geraamd is € 306.505,= (inclusief indexering) en gevraagd wordt € 453.678,=, dus € 147.173,= meer dan geraamd. De belangrijkste redenen voor de verlangde subsidieverhoging zijn:   

Tot nu toe heeft geen reservering voor groot onderhoud kunnen plaatsvinden; Zowel de energielasten als de personeelslasten zijn aanmerkelijk gestegen; De inkomsten uit verhuur van zwembad en sporthal/evenementenhal vallen tegen.

Onderzoek exploitatie De gemeenteraad heeft in december 2010 aan burgemeester en wethouders opdracht gegeven om een exploitatieonderzoek naar De Kreek te laten plaatsvinden (zie hoofdstuk 1).


3. BESTAANDE EXPLOITATIE 3.1 Exploitatieanalyse Om de ontwikkelingsmogelijkheden van De Kreek te kunnen beoordelen, vindt allereerst een exploitatieanalyse plaats. Hierbij worden lasten en opbrengsten in beeld gebracht. Vervolgens worden aanbevelingen gedaan voor wijzigingen van de exploitatie, waarna de externe oriëntatie plaatsvindt. Bij de exploitatieanalyse is uitgegaan van de meest recente jaarcijfers, conform de jaarrekening 2009. Alle waarden x € 1.000,= (afgerond). Lasten zwembad 2009 (565)

Rente 26 Afschrijving 34

Onderhoud schoonmaak 43 Diversen 49 Energie 85

Verzekering belasting 15

Toelichting In 2009 bedragen de totale lasten van het zwembad € 565.000,=. Ruim 55% van de lasten betreft personeel. Het doorverhuren van personeel aan de sporthal/ zalen is in dit overzicht verdisconteerd. Energielasten vormen een andere belangrijke kostenpost (circa 15%). Rente en afschrijving zijn relatief laag, vanwege de lage boekwaarde (het zwembad dateert uit 1974).

Personeelslasten 313

Lasten sporthal en zalen 2009 (620)

Fitness 14 Kantine 15

Onderhoud schoonmaak 46 Diversen 57 Energie 90

Rente 147

Personeelslasten 105

Afschrijving 129

verzekering belasting 17

Toelichting In 2009 bedragen de totale lasten van de sporthal en de zalen € 620.000,= . Afschrijving en rente zijn de belangrijkste lastenposten (samen ca. 45%). Voor de verbouw en uitbreiding van 2006 is een lening afgesloten, waardoor de lasten flink zijn toegenomen. De post energie wordt deels doorberekend aan de pachter van de kantine (circa € 26000,=) en aan de huurder van de fitnessruimte (circa € 25.000,=).


Opbrengsten zwembad 2009 (492) Toelichting In 2009 bedragen de totale opbrengsten van het zwembad € 492.000,=.

Kaartverkoop 66 Subsidie 152

Verhuur verenigingen, groepen 50

Leszwemmen 181

Diversen 20

Leszwemmen vormt de belangrijkste bron van inkomsten (+ 37%), gevolgd door kaartverkoop (ruim 13%) en verhuur aan verenigingen (ruim 10%). Van de totale opbrengst bestaat ruim 69% uit eigen inkomsten en 31% uit subsidie (gemeente).

Aqua jogging 23

Opbrengsten sporthal en zalen 2009 (607) Toelichting

Overige baten 59

In 2009 bedragen de totale opbrengsten van de sporthal en zalen € 607.000,=.

Verhuur zalen 70

Verhuur verenigingen, scholen 103

Subsidie 152

pacht kantine 52 Diversen 13

Verhuur fitness 158

De verhuur van de fitnessruimte (ruim 1.200m²) resulteert in 26% van de opbrengsten. Verhuur van de sporthal levert 17% op en de zaalverhuur ruim 11%. Van de totale opbrengst bestaat ruim 75% uit eigen inkomsten en 35% uit subsidie (gemeente).


3.2 Toelichting bij de exploitatie ALGEMEEN Onderhoud en schoonmaak Het schoonmaken is uitbesteed aan Lander. Het schoonmaakprogramma is zorgvuldig en doelmatig opgesteld. De kosten van onderhoud en schoonmaak van het complex bedroegen in 2009 afgerond € 89.000,= . Een indicatief richtgetal voor schoonmaak gebouwen algemeen per m² BVO is € 16,= tot € 17,= (2009). Uitgaande van 5.064m² (exclusief health club) scoort De Kreek scoort € 17,58 per m². Gezien de extra hygiënische eisen die worden gesteld aan de schoonmaak van het zwembad en de sporthal, is deze licht hogere waarde verdedigbaar. Energie Inherent aan de bedrijfsuitoefening vormen de energielasten een enorme kostenpost. In 2009 bedroegen deze circa € 175.000,= (zwembad € 85.038,=, sporthal € 39.000,= en doorbekend aan kantine € 26.000,= en fitness € 25.000,=). Om de energiekosten te beperken, heeft in het verleden dakisolatie plaatsgevonden. Ook zijn diverse energiescans uitgevoerd, waaronder een vrij recente scan door het bureau Tauw. Hieruit blijkt dat het economisch gezien niet haalbaar is om restwarmte te gebruiken van Rozenkwekerij Den Ingh. Het inzetten van een warmte/koude opslag (WKO) zou een besparing op gas opleveren van 60%. De investering ad € 1.100.000,= kan in tien jaar worden terugverdiend. Omdat De Kreek weinig financiële reserves heeft, lijkt een dergelijke investering vrijwel onmogelijk. Vanwege de geringe financiële reserve is in het verleden ook afgezien van (kostbare) gevelisolatie. Personele lasten De Kreek heeft op dit moment 11 personen in dienst, totaal 7,8 FTE. Daarnaast heeft men de beschikking over 6 oproepkrachten (nul urencontract), die kunnen worden ingezet in geval van drukte of uitval van personeel. Op basis van het businessplan 2005 heeft een structuuraanpassing van de organisatie plaatsgevonden. Het kernteam wordt nu gevormd door de manager en drie teamcoördinatoren (beheer en schoonmaak; zwembad, activiteiten en leszwemmen; receptie/kassa, bewegen, PR en communicatie). Door taakverruiming binnen bestaande functies heeft men synergie kunnen behalen. Voorts vindt in het zwembad tegenwoordig alleen gericht toezicht plaats. Het effect van de hierboven vermelde personele maatregelen blijkt uit de relatief beperkte personeelsomvang (circa 6 FTE) en de personeelskosten in 2009 € 313.000,=, of wel 55% van de totale lasten. Dat is een goede score: in vergelijkbare zwembaden liggen de personeelslasten veelal boven € 350.000,=. Voor de sporthal/zalen bedroegen de personeelskosten € 105.000,= (ca. 2 FTE), dat is gelijk aan 17% van de totale lasten. Bij ramingen voor personele lasten van een sporthal wordt vaak uitgegaan van 1,5 FTE (circa € 75.000,=). Omdat het personeel voor de sporthal ook wordt ingezet voor dienstverlening bij verhuur van de zalen, achten wij de personele kosten op dit onderdeel aanvaardbaar. Subsidie Na de verbouwing en uitbreiding van het complex is de gemeente met De Kreek budgetsubsidiëring overeengekomen, vanaf 2007, voor een periode van 10 jaar. Het subsidiebedrag is deels geïndexeerd. Voor 2009 bedragen de subsidies voor zowel het zwembad als voor de sporthal/zalen elk € 151.820,= . Voor het zwembad is dit een goede score: het subsidiebedrag ligt in diverse gemeenten hoger tot veel hoger (voorbeelden uit de regio: Zaltbommel en Druten). Een algemeen uitgangspunt voor de sporthal is, dat deze kostendekkend kan zijn. Inclusief de (netto) opbrengst van de


zaalverhuur en de fitnessruimte voldoet het complexonderdeel sporthal/zalen aan deze norm. Groot onderhoud Voor het voorbestaan van De Kreek is het noodzakelijk om een voorziening groot onderhoud op te nemen. Vanaf 2007 (na de verbouwing/uitbreiding) heeft geen reservering plaatsgevonden, eenvoudig weg omdat hiervoor geen middelen aanwezig waren. Inmiddels, enkele jaren later, wordt het groot onderhoud steeds dringender. Overigens merken wij op, dat de „dotatie voorziening groot onderhoud‟ gebaseerd is op gedateerde gegevens van Sportfondsen Nederland van 12 jaar geleden. Het is de vraag in hoeverre de raming nog correspondeert met de actuele situatie en de huidige inzichten. Het verdient aanbeveling een nieuwe meerjaren onderhoudsbegroting op te stellen. SFN heeft hiervoor reeds offerte uitgebracht. Financiële positie Bij het presenteren van de jaarrekening heeft het bestuur zijn zorgen geuit over de financiële continuïteit van De Kreek: zij verwacht in 2011 een rekening courantkrediet bij de bank te moeten aanspreken. De zorgen betreffen vooral de kosten van rente en aflossing van de leningen; deze hangen als een molensteen om de nek van De Kreek. Wij delen deze zorg. In bijlage 6 zijn de leningen in kaart gebracht. Onderzocht is of de kosten van rente en aflossing kunnen worden teruggebracht door convertering van leningen. Gebleken is, dat het gemiddelde rentetarief circa 4% bedraagt. In de huidige markt is hierop nauwelijks rentevoordeel te behalen. In het accountantsrapport over 2009 wordt geconstateerd dat het zwembad een negatief eigen vermogen heeft. Verwacht wordt dat De Kreek vanaf 2011 niet meer aan de betalingsverplichtingen kan voldoen. Aanbevolen wordt een voorziening voor groot onderhoud op te nemen. Het accountantsrapport wijst voorts op enkele andere risico‟s: de rechtszaak van de ex horecapachter en de doorbelasting van zwembadpersoneel aan de sporthal zonder BTW heffing. Wij merken op dat de sporthal een positief eigen vermogen heeft, dat voornamelijk wordt gevormd door egalisatiereserves. Deze reserves vallen echter weg tegen de boekwaarde. ZWEMBAD Attracties Het zwembad heeft een glijbaan, spuitpaal, bruisplaten en een swall douche, maar mist attracties als sauna‟s en zonnebanken. Deze zijn wel aanwezig in de health club, maar volgens De Kreek is het gebruik daarvan beperkt. Het zwembad had een eenvoudige kwaliteit zonnebanken, maar deze zijn verwijderd vanwege het lage rendement. Wij zijn er van overtuigd dat attracties de aantrekkelijkheid van het zwembad kunnen vergroten. Om echter geen desinvestering te plegen, is het noodzakelijk eerst de wensen van de klant te onderzoeken. Tarieven De entree voor een volwassene (los bad) bedroeg in 2010 € 3,25. Uit bijlage 5 blijkt, dat wanneer de afwijkende prijs van € 5,95 voor het subtropische zwembad Sportiom in Den Bosch buiten beschouwing wordt gelaten, de gemiddelde prijs € 3,72 bedraagt. Voor 2011 heeft De Kreek het tarief verhoogd naar € 3,50 en komt hierdoor meer in de buurt van de gemiddelde prijs van € 3,69 (exclusief Sportiom, Ouwerkerk geen opgave). De Kreek vindt haar accommodatie het best vergelijkbaar met de zwembaden in Rosmalen, Vlijmen en Zaltbommel (gemiddelde prijs € 3,65) en is (ook) dan iets voordeliger. Leszwemmen Leszwemmen vormt een belangrijke bron van inkomsten (€ 178.402,=). Een zwempas voor 5 weken kost € 51,50 . Dit tarief ligt op een concurrerend niveau. Ter indicatie:


Culemborg en Zaltbommel rekenen respectievelijk € 52,50 en € 57,= (noot: het gaat hier om een berekende waarde, deze zwembaden hanteren namelijk maandpassen). Mogelijk kunnen de groepen nog worden vergroot, waardoor met eenzelfde personele inzet meer inkomsten kunnen worden gegenereerd. Aqua jogging De inkomsten van Aqua jogging bedroegen in 2009 € 22.561,= . De prijs van een losse les is € 6,20 , deze ligt boven de populaire prijs van € 5,= die in diverse zwembaden wordt gehanteerd. De Kreek heeft een aantrekkelijk tarief voor de 12 lessenpas (€ 51,= , of wel € 4,25 per les). Verhuur verenigingen/groepen De totale huurinkomsten van verenigingen en groepen bedragen in 2009 € 50.521,= . Dit is een substantieel bedrag. De Kreek heeft dan ook een relatief groot aantal verenigingen in huis, die een structurele bezetting realiseren van 12 uur per week. De belangrijkste huurders zijn: zwemvereniging Kerkdriel, zwemvereniging Zaltbommel, zwemschool Van Tricht en de duikverenigingen (Orca en Bentha diving). Belangrijke doelgroepen zijn MBvO (6,75 uur per week), volwassenen (4,75 uur) en Hart in beweging (Hib, 1 uur). Bezettingsgraad Het zwembad is per week circa 80 uur opengesteld voor recreatief zwemmen, activiteiten en verenigingen. Het zwembad is 46 weken per jaar geopend. Op basis van deze data is in 2010 naar berekening van De Kreek een bezettingspercentage gerealiseerd van 84%. Dit achten wij in vergelijking met andere zwembaden een goede score. Op de volgende dagdelen (of gedeelten daarvan) is in principe nog ruimte in het zwembad beschikbaar: maandagmorgen, maandagmiddag en zondagavond. Maandagmorgen is geen populair dagdeel en op zondagavond is De Kreek gesloten. De ruimte om de bezettingsgraad nog verder te verhogen lijkt daarom nauwelijks aanwezig. Aantal bezoekers Volgens opgaaf van De Kreek bedroeg het aantal bezoekers in 2010: 142.035. Dit ligt boven het gemiddelde voor een overdekt zwembad (135.000, bron: CBS). Het aantal bezoekers resulteert in een belangstellingscijfer van 5,3 . Wij beschouwen dit als een goed tot zeer goede score in vergelijking met andere zwembaden. De bezoekers hebben de beschikking over 485m² zwemwater. Dit is een relatief klein wateroppervlak, dat resulteert in een gunstige score van 257 bezoekers per m². De mogelijkheden voor een verdere „verdichting‟ van het water lijken beperkt. Bovendien bestaat dan de mogelijkheid, dat de belevingswaarde van het zwembad afneemt. In bijlage 7 is een specificatie opgenomen van het aantal bezoekers van het zwembad. Het aantal recreanten is in vergelijking met andere zwembaden relatief laag (45.250) en het aantal doelgroepbezoekers is relatief hoog (30.375). Voorts is het aantal schoolzwemmers lager dan voorheen, toen subsidie voor schoolzwemmen werd versterkt. Momenteel maakt alleen de Odradaschool en Cambium (Zaltbommel) beperkt gebruik van deze voorziening. Dekkingspercentage Bij de berekening van het dekkingspercentage van het zwembad is de afschrijving op het gebouw niet meegerekend. Aldus bedraagt het dekkingspercentage voor het zwembad afgerond 62% . Dit is een redelijke score. In deze klasse kennen wij geen zwembad dat zonder subsidie kan worden geëxploiteerd. Een kostendekkend zwembad in Kerkdriel achten wij dan ook niet reëel.


SPORTHAL Tarieven De Kreek heeft aangegeven dat zij bij het vaststellen van de tarieven rekening wil houden met tarieven in de regio. Het tarief voor huur van de hele hal (€ 42,50) komt overeen met het gemiddelde van tarieven elders. De tarieven voor 2/3 deel (€ 25,40) en 1/3 deel (€ 21,=) wijken hier niet veel van af. Aantal bezoekers Volgens opgaaf van De Kreek bedroeg het aantal bezoekers van verenigingen in 2010 37.800, hetgeen wij beschouwen als een gunstige score, zeker in verhouding tot het aantal bezoekers van scholen (gymnastiekonderwijs): 14.800. Het onderwijs zou veel meer gebruik kunnen maken van de sporthal, maar vanwege plaatselijke omstandigheden is de deelname hier beperkt (zie verder: bezettingsgraad sporthal). In diverse andere sporthallen zien wij een verhouding 50%-50% tussen genoemde groepen. Het aantal sportbezoekers resulteert in een belangstellingscijfer van 2,2 . In vergelijking met andere sporthallen is deze score matig tot redelijk. In De Kreek waren overigens nog 23.000 personen betrokken bij andersoortige activiteiten in de sporthal (dansen, kerstshow, etc.). Zie verder bijlage 7. Horeca De horecaruimte is enkele jaren geleden aangepast aan de eisen van de tijd: de ruimte is verbouwd en opnieuw ingedeeld. Er zijn nu 150 zitplaatsen en in het seizoen is het terras geopend. Ook is het assortiment uitgebreid: men beschikt nu over een kleine kaart, met dranken, lunchsuggesties en hapjes. Bij het zwembad is een beperkte Horeca-uitgifte aanwezig, in de vorm van een buffet. In 2009 is op de Horeca een zeer lage winst behaald, namelijk € 10.862,= . Inmiddels is voor de Horeca een nieuw perspectief ontstaan. Vanaf 1 januari 2010 heeft De Kreek een nieuwe pachter. De pachtprijs is gewaardeerd op een prijs van € 50.000,= per jaar, hetgeen overeenkomt met € 155,= per m². Dit is een commerciële, marktconforme prijs. Verhuur fitness De fitnessruimte is goed ingepast op de verdieping van de voormalige sporthal. Wij beschouwen dit als een zinvolle investering. Het concept van een multifunctionele accommodatie wordt hierdoor versterkt. De huurprijs is gewaardeerd op € 105,= per m². Dit is marktconforme prijs voor commerciële sportactiviteiten in deze context. Bezettingsgraad sporthal De sporthal is per week 63 uur opengesteld voor gymnastiekonderwijs van de scholen (overdag) en verhuur aan sportverenigingen (vooral in de namiddag en avond). De sporthal is 51 weken per jaar geopend. Op basis van deze data is naar berekening van De Kreek in 2010 een bezettingspercentage gerealiseerd van 76 %. In vergelijking met andere sporthallen is dit een redelijke tot goede score. Met name in de ochtenden is nog ruimte beschikbaar in de sporthal. Toename door extra schoolgebruik is echter onwaarschijnlijk, gezien de „concurrentie‟ van de sportzaal bij de Mgr. Zwijsenschool. Ook de zaterdagen bieden ruimte, maar dit is geen populaire dag voor binnensporten. De ruimte om de bezettingsgraad nog verder te verhogen lijkt dus beperkt aanwezig. ZAALRUIMTEN Bezettingsgraad zalen De Kreek heeft 7 verhuurbare zaalruimten. Deze zijn dagelijks te huur van 9.00u tot 22.00u (maandag tot vrijdag) en van 9.00u tot 17.00u (weekend), gedurende 44 weken per jaar (opgaaf maart 2011). Op basis van deze data is in 2010 een bezettingspercentage gerealiseerd variërend van 16 tot 42 %. Wij vinden dit een magere score. De


Zilvermeeuw (49m²) wordt het meest verhuurd (bezettingsgraad 42%). De Lepelaar 1 en 2 en De Aalscholver (totaal m²) komen elk niet boven de 18% in 2010. De Blauwe reiger wordt gebruikt als multifunctionele manifestatiezaal (352m²). De zaal beschikt over een telescopische tribune (252 zitplaatsen) en een vrije speelvloer van ongeveer 10x16m. De bezettingsgraad van de zaal is 26%. De stichting Podium organiseert af en toe activiteiten, maar ook De Kreek zelf (recent voorbeeld: fitnessuitvoering) en incidenteel wordt de zaal verhuurd voor commerciële activiteiten (recent voorbeeld: voorlichtingsbijeenkomst van een bancaire instelling). Het Jeugdhonk (85m²) wordt gebruikt voor buitenschoolse opvang (BSO). Sinds begin dit jaar ontwikkelt ook het Jeugdplatform Kerkdriel een aantal activiteiten voor de jeugd, met een structureel karakter. Het gaat hier onder meer om inloopavonden op maandag en donderdag. Dekkingspercentage sporthal/zalen Bij de berekening van het dekkingspercentage voor het complexonderdeel sporthal/zalen is de afschrijving op het gebouw niet meegerekend. Aldus bedraagt het dekkingspercentage voor het complexonderdeel sporthal/zalen afgerond 93% . Dit is een zeer goede score in vergelijking met andere hallen. De verhuur van zalen heeft een gunstige invloed op de score. Rendementberekening De Kreek Wij hebben een over all berekening gemaakt van opbrengsten en lasten van de diverse complexonderdelen van De Kreek (compartimentering, basis: jaarrekening 2009). In de onderstaande tabel zijn, waar mogelijk de lasten direct toegerekend, dan wel indirect naar rato van het aantal m² (dit geldt de posten afschrijving, huisvesting, personeelslasten en overige bedrijfslasten).

Onderdeel

Oppervlak

Opbrengst €

Lasten direct €

Lasten indirect €

Rendement €

Zwembad

1.485 m²

340.512

540.592

0

Sporthal

1.056 m²

105.400

0

138.435

-

33.035

Zalen

801 m²

70.307

0

105.005

-

34.698

Horeca

322 m²

51.762

40.900

24.004

- 13.142

Fitness

1.226 m²

157.977

38.484

91.398

+ 28.095

Speeltuin

2.000 m²

10.000

4.108

0

+ 5.892

410 m²

59.459

-

30.566

+ 28.893

Overig

- 200.080

Toelichting:  

Speeltuin: de inkomsten betreffende de vrijval van de egalisatiereserve. Op de speeltoestellen vindt geen afschrijving plaats. Overig: de inkomsten betreffen een bijdrage uit het sociaal cultureel fonds en een vrijval van de egalisatiereserve.


4. VISIE EN TRENDS

4.1 De visie van OxS Advies op een MFC

Maatschappelijke

belangen

Commerciële belangen

In een multifunctionele accommodatie bestaat een spanningsveld tussen maatschappelijke en commerciële belangen. In het eerste geval gaat het om sociale doeleinden, in het tweede geval om het streven naar winst. Toch kunnen beide functies elkaar versterken.

Een voorbeeld van het samengaan van maatschappelijke en commerciële belangen is een (commerciële) Horecavoorziening die ondersteunend is voor de maatschappelijke functie van een dorpshuis. Bij het optimaliseren van de exploitatie van een multifunctionele accommodatie bestaat echter het risico dat maatschappelijke functies worden overschaduwd door commerciële belangen. Enkele voorbeelden hiervan uit onze praktijk:   

In een theatercomplex vormt de verhuur van zaalruimte (winstgevend) een risico voor de theaterprogrammering (niet kostendekkend); In een sportcomplex moeten verenigingen hun wedstrijddagen soms verplaatsen, omdat verhuur voor evenementen gunstiger is voor de exploitatie; Een dorpshuis is op onrendabele dagdelen niet te huur, zodoende kunnen de personeelslasten worden beperkt.

4.2 Ontwikkelingen en trends Demografische ontwikkeling De gemeente Maasdriel heeft momenteel circa 23.700 inwoners. Het aantal inwoners zal tot 2030 met ruim 700 personen afnemen, tot minder dan 23.000 (3% krimp). De gemeente heeft overigens in haar plan ‘Maasdriel 2020+’ de ambitie uitgesproken om deze trend te keren en wil weer groeigemeente worden. Het aantal jeugdige inwoners (0 tot 14 jaar) zal de komende decennia dalen met 21,9% (nu 4.432 personen, in 2030 3.463). De categorie jongeren (15-24 jaar) wordt ook kleiner, maar de daling is hier minder spectaculair: een afname met 11,6% (nu 2.655 personen, in 2030 2.346). Tot 2030 zal de beroepsbevolking met 15-20% afnemen. Dit percentage ligt hoger dan in de enkele omliggende kernen in Rivierenland (Zaltbommel, Culemborg en Geldermalsen. Het aantal senioren (65+) bedraagt nu 14,2% van de bevolking, dit percentage ligt onder het Gelders gemiddelde. Tot 2030 zal dit percentage bijna verdubbelen tot 26,1%. Nog sterker is de groei van het aantal 75-plussers: nu 6,1% en in 2030 12,5% van de bevolking. De afname van het aantal demografische ontwikkeling betekent voor De Kreek een afname van verhuur voor gymnastiekonderwijs, het leszwemmen (minder jeugd). Anderzijds zal door de afname van de beroepsbevolking en de groei van de senioren de vrije tijd van veel inwoners toenemen. Bovendien is de senior van vandaag vitaal: wie nu 65 is, heeft volgens het CBS een levensverwachting van 17 tot 20 jaar, waarvan meer dan 11 jaar in goede gezondheid. Hier liggen belangrijke kansen voor activiteiten op het gebied van sport en recreatie.


Trends in de samenleving In reactie op de mondialisering en de individualisering in de samenleving, ontstaat bij veel mensen de behoefte om niet op te gaan in de massa. Men wil zich onderscheiden van anderen. Hierbij gaat men op zoek naar nieuwe verbanden en zo vormen zich nieuwe groepen. Kortom: mensen zien de wereld om zich heen veranderen en willen hun positie opnieuw bepalen. Het is een zoektocht naar geborgenheid, waarbij nostalgie niet vreemd is. Bovendien willen de mens emoties tonen: op zoek naar spanning, beleving en avontuur. Trends in sport en recreatie De algemene trends in de samenleving, zoals deze hiervoor zijn beschreven, kunnen voor De Kreek een richting bepalen voor toekomstige activiteiten. De trends kunnen worden vertaal in concrete activiteiten als bijvoorbeeld experience events (zoals themafeesten, seventies party, beachvolleybal). Een ander voorbeeld is business events (bedrijfsfeesten, netwerkborrel, teambuilding). In dit spectrum passen ook adventure events voor de jeugd (oriëntatietocht, dropping, hikes, etc.). Graag gaan wij dieper in op specifieke trends in de sport en recreatie. Een aantal jaren geleden was het adagium ‘sporten is gezond’ (ingegeven door ‘bewegingsarmoede’ bij de jeugd en de sportieve, vitale senior). Gegeven de veranderende samenleving (zie boven) staan sport en recreatie nu in het teken van ‘leisure, health and wellness’. Hierbij staat de vrije tijd centraal, in samenhang met ‘goed zorgen voor je zelf’ en ‘vermaakt willen worden’. Vanwege een grote mobiliteit, speelt afstand steeds minder een rol. Het gaat steeds meer om beleving. Een locale multifunctionele accommodatie kan met deze attentiewaarde beslist een regionale functie vervullen. Men is bereid om ‘een dagje De Kreek te doen’, als de accommodatie aantrekkelijkheid en multifunctionaliteit uitstraalt (voor elk wat wils). Sport, recreatie, vrije tijd, toerisme en Horeca zijn niet langer zelfstandige begrippen. Er ontstaat steeds meer vervlechting. Bovendien wordt de samenwerking tussen sport en commercie steeds meer realiteit. De vitale senior kan een interessante doelgroep vormen voor De Kreek. Omdat deze groep groeiende is en veel senioren zowel overdag als ’s avonds over vrije tijd beschikken, kan voor hen zelfs op minder courante tijden een programma aanbod worden gerealiseerd. In de wereld van „leisure, health and wellness‟ speelt de Horeca een voorname rol, omdat deze een substantiële bijdrage kan leveren aan het welbevinden van de mens. Dit wordt onderstreept door de trend Consumptieve bestedingen Horeca, sector sport en recreatie. In de periode 2007—2009 werd hier een groei bereikt van 5% (Bron: CBS). Op het terrein van sport en recreatie vormen een sauna, fitness en fysiotherapie een verantwoorde investering. Deze voorzieningen zijn echter al aanwezig in De Kreek (health club). Voorts kan gedacht worden aan beauty and care, (uitbreiding van) kinderopvang en outdooractiviteiten als conditietraining, nordic walking en skeeleren. Deze activiteiten genereren in de regel een positief netto resultaat, wat gunstig is voor de exploitatieontwikkeling van een multifunctioneel complex.


5. OPTIMALISERING VAN DE EXPLOITATIE Missie In het businessplan 2005 is uitgesproken, dat Sportcentrum De Kreek producten wil aanbieden op het vlak van recreatie, vrije tijd en dienstverlening, zowel uit maatschappelijk als commercieel motief. Het complex is multifunctioneel geworden, maar de synergie tussen de natte en droge sport is niet tot stand gekomen. Zo is het product combikaarten (gebruikers van de sporthal hebben ook toegang tot het zwembad en andersom) nauwelijks verkocht. De doelstelling „stabilisering of zelfs verlaging van de gemeentelijke bijdrage‟ kon niet worden gehaald, in tegendeel, het actuele subsidiebedrag is onvoldoende. Daarom is optimalisering van de exploitatie nodig. De Kreek zou zich beter kunnen ontwikkelen als „sport/vrijetijdscentrum‟, waarbij Leisure, health en wellness centraal staan. In de nieuwe Kreek vindt de klant zijn product op basis van individuele voorkeur. Waar het verenigings- en schoolbezoek de komende jaren waarschijnlijk zal afnemen, weet De Kreek op basis van marketingstrategische keuzes steeds weer nieuwe doelgroepen te vinden, waarvoor nieuwe producten worden ontwikkeld. De Horeca fungeert als spil, zodat het verblijf in De Kreek nog aangenamer wordt. Doelstelling De ontwikkeling tot sport/vrijetijdscentrum kan plaatsvinden door interne versterking van de bestaande componenten, anderzijds door groei van het aantal buitenactiviteiten. In het complex dient per m² een hogere opbrengst te worden gerealiseerd. De Horeca en de commerciële zalenverhuur vormen hier de trekkers. Voor wat het buitengebeuren betreft: De Kreek biedt aan de achterzijde van het complex een prachtige entree. Deze kan veel intensiever worden benut. Management In het bestaande organisatiemodel zijn operationeel management (dagelijks beheer) en strategisch management (beleidsontwikkeling langere termijn) niet gescheiden. Met name uit het oogpunt van een verdere commerciële ontwikkeling van De Kreek (marketing, innovatie) verdient het aanbeveling deze scheiding duidelijker aan te brengen binnen de organisatie. De Kreek heeft kenbaar gemaakt, dat zij deze visie deelt. Zij wenst haar organisatie verder te versterken door de inzet van een deskundige op het gebied van strategisch management en marketing. Opgemerkt wordt dat aan deze inzet ook kosten zijn verbonden. Een nadere rendementsberekening is dan ook nodig. Marketing Een actievere inzet op marketing is wenselijk (op grond van het businessplan is hier tot nu toe gekozen voor een faciliterende rol). Er dient meer inzicht te komen in het potentiële bereik van De Kreek. Bezoekersstromen moeten duidelijker in beeld worden gebracht. Met het oog op een commerciële exploitatie van het complex, zou niet alleen onderzoek moeten plaatsvinden naar de activiteitendeelname en horecabezoek in De Kreek, maar ook naar de waardering van de accommodatie en de gemiddelde verblijfsduur van de bezoekers. Door het monitoren van bezoekers kunnen hun wensen beter in kaart worden gebracht (wat waardeert men en wat mist men in De Kreek). Marketinginstrumenten vinden hier toepassing. Indeling van het complex Het verdient aanbeveling de routing binnen het complex te optimaliseren. Bezoekers zouden nadrukkelijker, op plezierige (niet verplichtende) wijze langs de Horeca kunnen worden geleid. Het efficiënter inrichten van de hal (een vrij grote ruimte, die vrij leeg aandoet) kan ruimte bieden aan reclame-uitingen en kan de Horeca dichterbij brengen.


Tarieven Op grond van de exploitatieanalyse zijn wij geen belangrijke afwijkingen ten opzichte van de tarieven in de regio c.q. de gebruikelijke tarieven tegengekomen. In algemene zin pleiten wij er voor om de tarieven marktconform te houden en steeds af te stemmen op ontwikkelingen in de regio. Op grond hiervan behoort een beperkte prijsverhoging voor het zwembadkaartje (enkel bad volwassene) tot de mogelijkheden. Reclame en sponsoring Op dit moment is het aantal reclame-uitingen in De Kreek beperkt tot 18 reclamedoeken, die per jaar € 1.800,= leveren. Wij zijn er van overtuigd dat inkomsten uit reclame aanmerkelijk kunnen worden vergroot, mede gezien het bezoekersaantal (425.075, zie bijlage 3). Ook sponsoring biedt kansen en verdient daarom nader onderzoek. De Kreek overweegt de oprichting van „Vrienden van de Kreek‟. Activiteiten Verenigingen en scholen zorgen voor een solide basis voor De Kreek. Samen garanderen ze een groot aantal regelmatig terugkerende bezoekers. Dit geldt voor zowel het zwembad als voor de sporthal en de zalen. De Kreek heeft echter weinig greep op deze bezoekersstromen. Het aantal deelnemers aan de activiteiten (leden van de verenigingen of leerlingen) kan zij niet beïnvloeden en de verenigingen en scholen bepalen zelf het aantal uren dat zij willen huren, als ook de frequentie. De ongeorganiseerde sport (buiten verenigingsverband) kan een groeimarkt vormen voor De Kreek. Op grond van trends en ontwikkelingen kan specifiek voor deze doelgroep een productaanbod worden gecreëerd. Dit veronderstelt dat door marketing nieuwe doelgroepen worden gevonden, waarvoor nieuwe producten op maat worden aangeboden. Om duidelijker inzicht te krijgen op de bestaande markt van doelgroepen van het zwembad en mogelijke uitbreiding hiervan, hebben wij bijlage 8 opgenomen. Energiekosten De Kreek heeft zelf initiatieven genomen om het energieverbruik te beperken. Voorbeelden hiervan zijn de dakisolatie en eenvoudige ingrepen als thermo-nachtverlaging en het plaatsen van lichtsensoren. Hoewel de energiescans niet hebben geleid tot besparing op de energiekosten, zijn er wellicht andere besparingen denkbaar, die geen omvangrijke investeringen vergen. De Kreek heeft voor de inkoop van energie een meerjarencontract afgesloten. Mogelijk kan scherper worden ingekocht of is een andere aanbieder voordeliger. Dit verdient nader onderzoek. De vervanging van in ieder geval de oudste CV ketel (bouwjaar 1986) lijkt een zinvolle investering, mede omdat volstaan kan worden met een kleinere ketel (een CV adviseur vermoedt dat er nu overcapaciteit is). Horeca In 2009 heeft de Horeca slechts € 10.862,= winst opgeleverd. Voor 2011 wordt een netto opbrengst verwacht van 53.826,= . De pachtprijs is nu gewaardeerd op een commerciële prijs per m², indien deze wordt gewaardeerd op een basisprijs per m² en een opslag naar rato van de omzet, zal bij een groeiende omzet ook het profijt voor De Kreek toenemen. In de sector sport en recreatie kan voor de Horeca de volgende kostenindicatie worden gehanteerd: 30% inkoopkosten, 20% algemene kosten (o.a. energie, onderhoud, inrichting) en 35% personeelskosten (winst: 15%). Op basis van een inschatting van de huidige omzet en gelet op de activiteiten die in de accommodatie plaatsvinden, gaan wij uit van een haalbare omzet van minimaal € 300.000,= per jaar. Op grond van deze data is € 45.000,= winst mogelijk. De Kreek verwacht, gezien de ontwikkelingen, dat op termijn een omzetgroei tot € 400.000,= haalbaar is. De winst zou dan € 60.000,= kunnen bedragen. Hoewel De Kreek heeft aangegeven dat zij op dit moment haar Horecabenodigdheden voordelig inkoopt, kan voorts overwogen worden op offertebasis alternatieven te onderzoeken. Mogelijk kan hierdoor de winstmarge verder toenemen.


De gewenste uitstraling (Grand Café) kan naar onze mening met beperkte aanpassingen sterker worden geëtaleerd. Grand Café De Kreek kan zich richten op de kern van de Horeca (gezelligheid, gastvrijheid en kwaliteit), maar kan zich tevens nadrukkelijker profileren op het gebied van ruimte (zichtlijnen, sfeerverlichting), ontspanning, sport en gezondheid. Dit heeft allereerst betrekking op het interieur, maar kan ook worden doorgevoerd op de menukaart. De verbetering van de routing is al genoemd. De toegang tot de rokers-ruimte kan netter (dit heeft de aandacht van De Kreek, red.). Zaalruimten In 2005 zijn plannen ontwikkeld voor zowel de uitbreiding van De Kreek als voor een Kulturhus op de locatie Leijenstein. Het Kulturhus zou zich richten op senioren en zorgactiviteiten; De Kreek zou jeugd- en sociaal cultureel werk gaan ontwikkelen, waaronder cultuur en toneel. Op beide locaties wordt momenteel zaalruimte aangeboden. Wij krijgen de indruk, dat alle groeperingen onderdak zijn en dat –gezien de bezettingsgraad van de zalen in De Kreek- het aanbod momenteel groter is dan de vraag. Ook gezien de wens tot commercialisering van De Kreek, stellen wij voor om de incidenteel verhuurbare zaalruimte te beperken ten gunste van het commercieel verhuur. De meeste (kleinschalige) jeugdactiviteiten kunnen plaatsvinden in de ruimte waar op dit moment de buitenschoolse opvang (BSO) is gevestigd. Het eigendom, het beheer en de exploitatie van de ruimte ligt bij De Kreek. Voor de BSO wordt huur betaald aan De Kreek, terwijl de ruimte om niet wordt verhuurd voor jeugdactiviteiten (gemeentelijk beleid). Het verdient de voorkeur, dat voor alle activiteiten huur in rekening wordt gebracht. Indien de gemeente de jeugdactiviteiten niet met huur wil belasten, dan zou het huurbedrag van gemeentewege gesubsidieerd kunnen worden. Culturele activiteiten kunnen grotendeels plaatsvinden in de manifestatieruimte. De Kreek heeft voor deze ruimte ook ideeën voor de uitbreiding van het aantal partijen, zoals personeels- en bruiloftsfeesten, recepties en verjaardagen. Hiervoor is een nadere marktverkenning nodig, waarna de plannen verder kunnen worden uitgewerkt. De keuzes die in dit hoofdstuk ten aanzien van de exploitatie zijn gemaakt, zullen worden uitgewerkt in het volgende hoofdstuk (ontwikkelingspotenties).


6. ONTWIKKELINGSPOTENTIES Versterking dorpshuisfunctie Wij hadden de indruk, dat bepaalde vormen van commerciële zorg en dienstverlening de maatschappelijke functie van De Kreek zouden kunnen ondersteunen. Wij zijn tot de conclusie gekomen dat dit beter past bij het Kulturhus. Het commercieel aanbieden van (andere vormen van) sport biedt ook weinig perspectief, omdat hierdoor interne concurrentie kan ontstaan (met health club Arendse). Voor De Kreek zien wij wel ruimte voor annexe commerciële activiteiten op het gebied van sport en gezondheid. Gezien de functiescheiding die voor het Kulturhus en De Kreek is aangegeven, kan De Kreek zich voorts richten op de functieontwikkeling voor jeugd en cultuur. Wij merken op dat de stichting hier een zware taak heeft. De stichting Sociaal Cultureel Werk kan geen ondersteuning meer bieden (opgeheven in 2006). Ondersteuning door derden is dan ook wenselijk. Uitbreiding attracties zwembad Overwogen kan worden de aantrekkelijkheid van het zwembad te vergroten door enkele nieuwe attracties als bijvoorbeeld zonnebanken en sauna‟s. Zonnebanken verdienen zich in de regel binnen redelijke tijd terug. Nadeel is echter dat attracties een investering vergen (met name sauna‟s) , terwijl de financiële middelen van De Kreek beperkt zijn. Bovendien zijn dergelijke voorzieningen ook aanwezig in de health club. Een nadere afweging ter zake de wens van de consument en het opstellen van een rendementsberekening is raadzaam alvorens tot investering over te gaan. Uitbreiding commerciële verhuur Versterking van het concept sport/vrijetijdscentrum zou kunnen plaatsvinden door vestiging van een bedrijf in de sfeer van beauty and care. Hieronder valt onder meer huid- en lichaamsverzorging, sportmassage en fysiotherapie. Ook hier wordt eerst nader onderzoek aanbevolen. Uitbreiding kinderopvang In Kerkdriel zijn verschillende kinderopvangorganisaties actief (Catalpa, Poppedijn). De meeste opvanglocaties hebben nog ruimte beschikbaar, voor sommige dagen is er een wachtlijst. Exacte gegevens over de bezetting heeft de gemeente niet voorhanden. Catalpa overweegt zich op termijn te herhuisvesten, wellicht bij één van de scholen, waarvoor nieuwbouwplannen bestaan. Tijdelijke opvang van (kinderen van) sporters kan een goede uitbreiding vormen van de bestaande faciliteit in De Kreek (buitenschoolse opvang). Bovendien zou algemene toegankelijkheid van een dergelijke kinderdagopvangvoorziening (ook voor niet sporters) bevorderend zijn voor de exploitatie. De Kreek vraagt zich af of er vraag is naar een dergelijke vorm van kinderopvang, omdat deze bij de Health Club geen succes was. Meer manifestaties De manifestatiezaal biedt een goede gelegenheid voor uitbreiding van de culturele functie. De vrije speelvloer en de (verplaatsbare) tribune biedt ruimte voor meer activiteiten op het gebied van toneel, cabaret, stand up comedians, schooluitvoeringen, kindermatinees en muzikale uitvoeringen. Versterking jeugdwerk De gemeente heeft een keuze gemaakt voor verdere ontwikkeling van het jeugdwerk in De Kreek. Dit is mede de reden, dat een recent initiatief elders (voormalige cafetaria Kerkstraat) niet door de gemeente wordt gesubsidieerd. Op dit moment wordt het jeugdhonk drie middagen per week gebruikt door Catalpa (BSO). Het jeugdhonk kan veel intensiever wordt gebruikt. De zal ook positieve ontwikkelingen hebben op de huurinkomsten en horeca. Het jeugdplatform Kerkdriel ontwikkelt thans enige activiteiten. Voorts kunnen ook andere instanties het jeugdwerk


meer inhoud geven. Wij denken aan de sportbuurtwerker, die door de gemeente wordt ingehuurd vanuit de stichting Divers in Den Bosch, Iris (straathoekwerk) en Stichting Move (jongereninitiatiefgroep Kerkdriel). Bij de gemeente vormt de beleidsmedewerker voor jongeren en kinderopvang een contactuele schakel. Ontwikkeling speelweide In het verleden is een aantal kleine speelobjecten geplaatst op de speelplaats, aan de achterzijde van De Kreek. De entree aan de achterzijde van het complex zou meer zichtbaar kunnen worden gemaakt. De locatie zou in de toekomst kunnen functioneren als uithangbord van De Kreek en kan de verbinding vormen tussen het buiten- en binnengebeuren. De Horeca vormt dan een spilfunctie. De speelplaats kan door aanpassing van het terrein worden opgewaardeerd tot speelweide. De attractieve waarde kan worden vergroot door het plaatsen van enkele nieuwe speelobjecten, met name voor de leeftijdsgroepen 3-6 en 6-12 jaar, zoals een springkussen of een klimtoren. Mogelijk past ook een midgetgolfbaan in dit concept. Omdat de financiering hiervan voor De Kreek een probleem zal vormen, kan de transformatie tot speelweide wellicht plaatsvinden met inzet van serviceclubs en/of met ondersteuning van de woningcorporatie. Tevens kan de speelweide fungeren als startpunt voor outdooractiviteiten. Hoewel eerdere contacten tussen De Kreek en outdoorcenters niet tot resultaat hebben geleid, blijft De Kreek door haar situering een fantastische locatie voor dergelijke activiteiten. Wij denken aan kanovaren, hikes, touwbrug- en vlottenbouw, survivals, rafting, dropping, oriëntatietochten, etc. Risico’s en bedreigingen In het overleg met het stichtingsbestuur is gebleken hoe zeer men zich bewust is van de risico‟s bij de verdere ontwikkeling van De Kreek. Onder meer houdt men rekening met het ineens wegvallen van een belangrijke huurder, het vertrek van de vrijwilliger die de financiële administratie verzorgt of het plotseling geplaatst worden voor een belangrijke vervangingsinvestering, waarvoor geen geld gereserveerd is. Tot slot nog een algemene opmerking over BTW. Het is verstandig bij de verdere ontwikkeling van De Kreek nadere informatie in te winnen bij een fiscaal specialist, met name over BTW aspecten. Diverse sociaal culturele activiteiten zijn niet BTW belast. Omdat De Kreek in 2005 geopteerd heeft voor belaste verhuur en verrekening van BTW, zouden de inkomsten uit deze activiteiten volgens onze informatie niet meer dan 10% van het totaal der inkomsten mogen bedragen.


7. PRIVATISERING EN BESTUURLIJKE INVLOED 7.1 Privatisering De gemeente heeft ons verzocht de mogelijkheden voor privatisering te onderzoeken. Vooral op dit punt is het van belang, dat de gemeente haar bestuurlijke invloed op de MFC wil versterken. Voor De Kreek is volledige privatisering bespreekbaar. Voor een goed begrip volgt hier allereerst een schets van de bestaande constructie. De Kreek bestaat uit twee stichtingen: de Stichting beheer en exploitatie overdekt zwembad Maasdriel en de Stichting Beheer en exploitatie sporten manifestatiehal Maasdriel. Zowel de accommodaties als de grond zijn in eigendom van deze stichtingen. Het personeel van De Kreek is bij de zwembadstichting in dienst. Een deel van dit personeel wordt doorgeleend en doorbelast aan de sporten manifestatiehal. De administratie van de organisatie wordt in eigen beheer verricht, hetgeen kostenbesparend werkt. De Kreek is dus al gedeeltelijk geprivatiseerd: niet de gemeente maar twee stichtingen zijn verantwoordelijk voor het beheer en de exploitatie van De Kreek. Zij hebben van de gemeente ook de gebouwen en de grond in eigendom verkregen. Privatisering vatten wij op als overdracht van de bedrijfsvoering aan een commerciële onderneming. Het kenmerk van zo‟n onderneming is: het streven naar winst en ook het afstoten van verliesgevende onderdelen (tenzij de gemeente hieraan beperkingen stelt). Wij zien vijf mogelijkheden tot verdere privatisering: 1. Omvorming van de stichtingen tot een commerciële onderneming; 2. Verzelfstandiging van beheer en de exploitatie aan een commercieel bedrijf; 3. Gedeeltelijke verkoop van de accommodatie aan een commercieel bedrijf; 4. Volledige verkoop van de accommodatie aan een commercieel bedrijf; 5. Verkoop van zowel de accommodatie als de grond. Ad 1 De bestaande stichtingen die de Kreek vormen, kunnen worden getransformeerd tot een commerciële onderneming. Een NV of BV lijkt dan de meest aangewezen rechtspersoon. De onderneming zal door de belastingdienst worden aangemerkt als bedrijf en stelt ter zake nadere eisen aan de administratie. De meeste prestaties zijn BTW belast en over investeringen en aankopen kan BTW worden teruggevorderd. Of deze constructie voor De Kreek voordeel zal bieden, is vooraf moeilijk in te schatten. Het bedrijf is volledig verantwoordelijk voor het resultaat (winst of verlies). Verrekening van subsidies behoeft dan niet meer plaats te vinden: winst mag de onderneming behouden en verlies moet zij zelf bijpassen. Ad 2 Een commercieel bedrijf kan een bestaande onderneming zijn, die gespecialiseerd is in de exploitatie van multifunctionele accommodaties (zoals Sportfondsen, Laco of ConeGroup). Het voordeel van deze constructie is, dat beheer en exploitatie slechts vanuit een commerciële optiek plaatsvinden. Efficiency en doelmatigheid staat voorop. Budgetten voor personeel, onderhoud en huisvesting zullen zo veel mogelijk op basis van kostennormeringen worden begroot (budgettering). Een commercieel exploitant zal zich nadrukkelijker gaan richten op winstgevende onderdelen van het bedrijf. Een risico is, dat niet-commerciële waarden (zoals de dorpshuisfunctie en de maatschappelijke functies) onder druk komen te staan. Dit geldt ook voor de huurprijzen voor sociaal culturele activiteiten (deze worden nu vastgesteld in overleg met B&W). Omdat de exploitatie van een multifunctioneel complex als De Kreek niet zonder subsidie kan worden geëxploiteerd, verleent de gemeente subsidie en stelt de beheervoorwaarden vast. Hoe meer garanties de gemeente wil bieden voor bijvoorbeeld sportverenigingen en


maatschappelijke doeleinden, hoe minder gelegenheid er is om de accommodaties commercieel te exploiteren. Navenant zal het subsidiebedrag hoger worden. Bovendien is er geen enkele garantie, dat een commercieel bedrijf bereid is De Kreek in beheer en exploitatie over te nemen tegen bijbetaling van € 300.000,= per jaar. In een regiogemeente zijn onlangs de onderhandelingen met een commercieel exploitant afgebroken, omdat geen overeenstemming kon worden bereikt over de gemeentelijke bijdrage in de exploitatie. Ad 3 Overwogen kan worden het complexonderdeel sporthal/zalen te verzelfstandigen. Mogelijk heeft de huidige exploitant van de sportschool interesse om de exploitatie te verbreden. Het Horecaonderdeel zou hier logisch gezien aan kunnen worden gekoppeld. Nadeel is, dat het zwembad als stand alone en verliesgevend complexonderdeel resteert, ten laste van de gemeente. Of dit verlies in voldoende mate kan worden gecompenseerd door extra revenuen uit de commerciële exploitatie van de sporthal en Horeca, is zeer de vraag. Ad 4 De accommodaties kunnen worden verkocht aan een commerciële partner, die daarmee volledig verantwoordelijk wordt voor de instandhouding. Het voordeel voor de gemeente is, dat de gemeente geen zorg meer heeft over de financiering van omvangrijke kosten voor groot onderhoud en renovaties op de middellange en lange termijn. Een nadeel is, dat voor afschrijving op de gebouwen en de installaties jaarlijks substantiële bedragen zullen moeten worden opgenomen in de exploitatie. Tot op dit moment vindt afschrijving niet plaats, vanwege een tekort aan financiële middelen. De gemeente zou de exploitant hiervoor kunnen compenseren in de vorm van een bruidsschat, of zij zou hiervoor jaarlijks een extra bijdrage in de exploitatie kunnen verlenen. Ad 5 Eventuele verkoop van de accommodatie met de grond lijkt voor de gemeente de meest aantrekkelijke financiële optie. Het resultaat zou kunnen zijn dat de boekwaarde van de gebouwen in een keer kan worden afgeschreven en dat in het gunstigste geval een bedrag zou resteren. In de praktijk is dit echter moeilijk te realiseren, omdat hier op de markt nauwelijks vraag naar is. Bovendien is er een keerzijde: de dorpshuisfunctie zou mogelijk grotendeels of geheel verdwijnen, omdat deze geen rendement oplevert. Wellicht dat sportvoorzieningen nog toegankelijk blijven voor de Maasdrielse verenigingen, maar ook dat is onzeker. Afhankelijk van de mogelijkheden van het bestemmingsplan (dit is door ons niet verder onderzocht) zou een commercieel exploitant de locatie eventueel in de recreatieve sfeer kunnen ontwikkelen (camping, outdoor, het faciliteren van de naastgelegen golfbaan, etc.). De invloed die de gemeente dan heeft, ligt op planologisch gebied en in de sfeer van vergunning en handhaving. Bij verder onderzoek naar privatisering adviseren wij tevens een analyse te laten plaatsvinden ter zake fiscale en juridische aspecten. De diverse mogelijkheden tot privatisering in relatie tot de verwachte ontwikkelingen op het gebied van de exploitatie, de dorpshuis- en maatschappelijke functie, alsmede de bestuurlijke invloed, hebben wij in het navolgende schema in beeld gebracht.


Privatiseringsvorm

Effect op de gemeentelijke bijdrage

Ontwikkeling dorpshuisfunctie

Ontwikkeling maatschappelijke functie

+/+/-

+ +/-

+ +

+ +/-

+

-

+/-

-

++

--

+/-

--

++

--

-

--

Omvorming stichtingen tot commerciële onderneming Overdracht beheer/exploitatie Gedeeltelijke verkoop van de accommodatie Volledige verkoop van de accommodatie Verkoop van de accommodatie en de grond Toelichting:

+ +/-

Bestuurlijke invloed

= prognose positieve ontwikkeling, = prognose onzekere ontwikkeling, = prognose negatieve ontwikkeling.

7.2 Versterking bestuurlijke invloed De gemeente wil meer zicht krijgen op de exploitatieontwikkeling en wil daarom de bestuurlijke invloed vergroten. De gemeente wil meer financiële zekerheid en wil niet voor verrassingen komen te staan. Het is van belang dat de gemeentelijke kosten (exploitatiebijdrage, red.) in de hand worden gehouden en dat de maatschappelijke functie wordt gewaarborgd. Uit de interviews met de gemeente en De Kreek hebben wij de indruk gekregen dat de relatie tussen de partijen hartelijk en constructief is. Een probleem vormt het feit, dat ondanks omvangrijke financiële investeringen de exploitatie van De Kreek zich minder gunstig ontwikkelt dan de gemeente en De Kreek hadden gehoopt. Wij doen voor het versterken van de bestuurlijke invloed de volgende suggesties. Bestuurlijk overleg Op dit moment vindt in ieder geval één keer per jaar overleg plaats tussen De Kreek en de gemeente, medio elk jaar, over de jaarrekening en begroting. Tevens wordt dan verslag uitgebracht over de stand van zaken betreffende de exploitatie. Het verdient aanbeveling om voor en grote instelling als De Kreek halfjaarlijks gestructureerd overleg te voeren op basis van vaste agendapunten. Door gestructureerd overleg bestaat er minder kans op onverwachte ontwikkelingen en voldongen feiten. Ambtelijk overleg De beleidsmedewerker welzijn brengt af en toe een informeel bezoek aan De Kreek. Ook hier is meer structuur in aan te brengen: periodieke overleg tussen de beleidsmedewerker welzijn en de manager van de Kreek. Zaken die hier aan de orde kunnen komen zijn: exploitatieontwikkeling, prestatieontwikkeling, belemmeringen in de exploitatie, marktontwikkeling, etc. Rapportage Afgesproken kan worden, dat het bestuur van De Kreek middels een kwartaalrapportage de wethouder in kennis stelt van haar belangrijkste besluiten voor zover deze althans van invloed (kunnen) zijn op de exploitatie.


Activiteitenafspraken De gemeente verleent aan De Kreek een budgetsubsidie onder enkele algemene voorwaarden omtrent doelgroepen (sporthal en zwembad) en de dorpshuisfunctie. Voorts zijn er bepalingen over huurprijzen (in overleg met B&W) en rapportageverplichtingen. Door het opstellen van specifieke afspraken (activiteiten, frequentie, aantal bezoekers, etc.) krijgen partijen meer zicht op gezamenlijke doelstellingen en het resultaat van gezamenlijke inspanningen. Subsidieafrekening op basis van gerealiseerde activiteiten is het gevolg hiervan. NB: het is van belang dergelijke afspraken zorgvuldig in te richten, zodat hierover geen misverstanden kunnen ontstaan bij de belastingdienst (dat wil zeggen, dat de activiteitenafspraken niet worden beoordeeld als de afname van diensten, waarover BTW verschuldigd is). Randvoorwaarden Op dit moment geldt de bestuurlijke afspraak dat De Kreek en de gemeente gezamenlijk overleggen over wijziging van de tarieven. Bij de subsidieverlening kunnen B&W nadere voorwaarden bepalen: voorafgaande goedkeuring van B&W is nodig voor nader te benoemen bestuurlijke besluiten. Gevolgen voor de gemeente en De Kreek Bovenstaande suggesties veronderstellen extra inspanningen van zowel de gemeente als De Kreek. Voor beiden resulteert een en ander in meer overlegsituaties en voor De Kreek zouden extra rapportageverplichtingen gelden, in de kwaliteit actief en concreet. Vervolgens berust dan weer bij de gemeente de taak tot het zorgvuldig analyseren van de rapportages en het gericht (bij)sturen op activiteiten.


8. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 8.1 Review Met De Kreek beschikt de gemeente Maasdriel over een prima accommodatie. Als groot voordeel kan worden genoemd de multifunctionaliteit (zwembad, sporthal, vergaderzalen en manifestatiehal). Bovendien beschikt De Kreek over een enthousiaste groep personeelsleden en vrijwillige medewerkers. Het grote aantal bezoekers geeft De Kreek een positie die eigenlijk niet weg te denken is uit de Maasdrielse gemeenschap. Een nadeel vormt de weinig rooskleurige financiële positie van De Kreek. Dit heeft alles te maken met het verleden: bij het maken van uitbreidingsplannen en bij prognoses over de toekomst werden zaken wellicht mooier voorgesteld dan ze blijken te zijn. Bij ongewijzigd beleid zal de financiële positie steeds verder verslechteren, daarom is het gewenst dat de exploitatie van De Kreek wordt geoptimaliseerd en de benodigde aanvullende maatregelen worden genomen om de financiële positie weer gezond te maken. In de navolgende paragraaf treft u een recapitulatie aan van de aanbevelingen voor het optimaliseren van de bestaande exploitatie en voorstellen voor nieuw beleid. De lagere lasten en hogere opbrengsten wordt vervolgens cijfermatig in beeld gebracht. Dit hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal suggesties dat nader onderzoek verdient. 8.2 Conclusies omtrent de bestaande exploitatie 

   

Het zwembad is het meest verliesgevende onderdeel van De Kreek. De cijfers geven echter geen ongebruikelijk beeld. Het aantal bezoekers en de bezettingsgraad liggen op een goed niveau. Het belangstellingscijfer is goed tot zeer goed. Het dekkingspercentage is redelijk. De sporthal is beperkt verliesgevend. Het aantal bezoekers vanuit het onderwijs is relatief laag, de bezettingsgraad is redelijk tot goed, het belangstellingscijfer is matig tot redelijk. De zalen zijn eveneens beperkt verliesgevend. De bezettingsgraad is matig tot redelijk. Het dekkingspercentage sporthal/zalen is zeer goed. De Horeca is in 2009 verliesgevend, terwijl dit in het algemeen het meest winstgevende onderdeel is van een complex als De Kreek. Vanaf 2010 geldt een marktconforme pachtprijs, hetgeen het rendement op dit onderdeel zal verhogen. De fitnessruimte is winstgevend. De huurprijs is marktconform gewaardeerd.

8.3 Aanbevelingen a. Optimalisering van de exploitatie 1. De Kreek kan zich het best ontwikkelen als sport/vrijetijdscentrum; 2. Binnen de personele organisatie dient een duidelijke scheiding plaats te vinden tussen operationeel en strategisch management; 3. Bezoekersstromen dienen duidelijk in beeld te komen. Door het gebruik van marketinginstrumenten en het monitoren van bezoekers kunnen de producten van De Kreek beter worden afgestemd op het potentieel (commercieel en integraal); 4. Om gelijke tred te houden met de tarieven in de omgeving, zou het zwembadtarief (basis los bad, volwassene) met 5% verhoogd kunnen worden; 5. De Kreek kan haar productaanbod voor de ongeorganiseerde sport verder diversificeren;


6. De Horeca inkomsten kunnen in belangrijke mate toenemen door een professionele aanpak en een duidelijkere positionering in de markt; 7. Het aantal incidenteel te verhuren zaalruimten kan worden beperkt, ten gunste van commercieel verhuur van deze ruimten; 8. Beschikbaarheid van verhuurbare zaalruimten kan worden verruimd van 44 naar 46 weken per jaar. b. Ontwikkelingspotenties 9. Het is verstandig bij de verdere ontwikkeling van De Kreek nadere informatie in te winnen bij een fiscaal specialist over onder meer BTW aspecten; 10. De dorpshuisfunctie kan worden versterkt op het gebied van jeugd en cultuur; 11. De Kreek zou meer ruimten commercieel kunnen verhuren, te denken valt aan een Beauty and Care salon, welke mogelijkheid nader onderzoek verdient; 12. De buitenschoolse opvang kan worden uitgebreid met andere vormen van kinderopvang; 13. De manifestatiezaal biedt ruimte voor extra culturele activiteiten, waarvoor een aanvullende programmering kan worden opgesteld; 14. In samenwerking met andere instanties kan het jeugdwerk verder worden uitgebreid; 15. De entree aan de achterzijde van het complex kan intensiever worden benut; 16. De speelplaats kan door een aantal aanpassingen worden opgewaardeerd tot speelweide; 17. De speelweide kan tevens fungeren als startplaats voor outdoor activiteiten. c. Privatisering en bestuurlijke invloed 18. Voor verdere privatisering zijn in dit rapport vijf mogelijkheden aangegeven. Deze dienen nader op wenselijkheid, mogelijkheden en consequenties te worden onderzocht; 19. In dit rapport zijn ter overweging vijf mogelijkheden aangegeven voor versterking van de bestuurlijke invloed. d. Nadere studie 20. Nader onderzoek dient plaats te vinden naar energiebesparende maatregelen die een beperkte investering vergen en die op redelijke termijn zijn terug te verdienen. Een sedumdak vormt in deze een concrete suggestie. Het vervangen van de oudste CV ketel zal naar inschatting binnen afzienbare tijd rendement opleveren. 21. Of privatisering wenselijk is en welke besparing dan mogelijk is, is onderwerp van nadere besluitvorming en onderhandeling met marktpartijen. 22. In Zaltbommel is in december 2010 een bestuursopdracht geformuleerd voor het ontwikkelen van een toekomstvisie voor zwembad Akwamarijn en de binnensportaccommodaties. De gemeente Zaltbommel heeft zich op het standpunt gesteld dat zij de zwemfunctie in ieder geval tot 2016 wil behouden. Het verdient overweging om het bestuurlijk overleg met Zaltbommel te openen om te bezien of gezamenlijke actie kan worden ondernomen. Mogelijk kan ook binnen de regio Rivierenland nadere afstemming plaatsvinden ter zake de markt van vraag en aanbod voor met name zwemgelegenheden. 8.4 Recapitulatie efficiencymaatregelen Voorlopig gaan wij er van uit, dat mogelijke uitbreiding van attracties in het zwembad op termijn een budgettair neutraal effect zullen sorteren (wij gaan uit van attracties die binnen afzienbare termijn worden terugverdiend). Hetzelfde geldt voor de ontwikkeling van de speelweide (wij gaan uit van investering door derden). In de navolgende tabel is een indicatief overzicht opgenomen van efficiency maatregelen.


Maatregel

Omschrijving

Lagere last

Energie

Nader onderzoek

Zwembad

Tariefaanpassing recreanten 5%

Horeca

Winsttoename obv mogelijke winst ad € 60.0000,= minus opbrengst conform begroting ad € 53.826,=

Reclame en sponsoring

Intensivering van reclame en sponsoringbeleid

Zaalruimte

Verruiming beschikbaarheid (46 44 weken)

Hogere opbrengst

PM € 3.250,= € 6.174,= PM

ipv € 1.000,=

Commerciële verhuur

Bijvoorbeeld Beauty and Care salon, 100m² x € 120,=

€ 12.000,=

Kinderopvang

Algemeen toegankelijk. Schatting netto opbrengst

€

2.000,=

20 extra activiteiten x schatting gem. netto opbrengst ad € 250,=

€

5.000,=

Manifestaties Jeugdactiviteiten

50 activiteiten x huurwaarde € 42,=

Privatisering

Nader onderzoek

€ 2.400,= PM Totaal

PM

€ 31.824,= + PM

Standpunt Stichting De Kreek Het bestuur van Stichting De Kreek heeft in positieve zin op het concept rapport gereageerd. Het enthousiasme om het beheer en de exploitatie te optimaliseren is beslist aanwezig. Toch kan men geen garanties te geven over optimalisering van de exploitatie. Daarnaast houdt men zorgen over de toekomst. Dit geldt met name de liquiditeitspositie voor de korte termijn en voor de (middel)lange termijn het gebrek aan financiële reserves voor het verrichten van groot onderhoud en het plegen van vervangingsinvesteringen. Het bestuur van De Kreek verwacht dat bij een maximale inspanning een verbeterd rendement kan worden gerealiseerd van ten hoogste € 35.000,= op jaarbasis, waarbij het nog de vraag is, in hoeverre dit rendement kan worden behaald in het lopende boekjaar (2011). Voorts acht men het van groot belang dat de gemeente voorfinanciering verricht, zodat nieuwe en vervangingsinvesteringen kunnen plaatsvinden. Daarvoor ontbreekt het thans aan eigen middelen. Dat wij veel waarde hechten aan het bovenvermelde standpunt is evident. Dit advies is opgesteld in samenwerking met de gemeente en De Kreek. Stichting De Kreek draagt voorts de verantwoordelijkheid voor de exploitatie.


8.5 Eindconclusie De Kreek heeft voor het jaar 2011 € 453.678,= subsidie aangevraagd. Op de gemeentebegroting 2011 is voor subsidie aan De Kreek geraamd: € 306.505,= , na indexering (NB: dit is, zoals eerder opgemerkt, meer dan het maximale exploitatietekort van € 300.000,=, zoals dit is omschreven in de opdrachtformulering). Uitgaande van het gevraagde en beschikbare subsidie bedraagt het begrote tekort voor 2011 € 147.173,= . Op grond van ons onderzoek wordt het voordeel uit efficiency maatregelen ingeschat op € 31.824,= + PM. Indien wordt uitgegaan van de maximale prestatie die De Kreek zegt te kunnen leveren (€ 35.000,=), hoewel het onzeker is of deze prestatie volledig in 2011 kan worden geleverd, zou het resterende tekort € 122.173,= bedragen. Hiermee wordt geconstateerd, dat een exploitatietekort van € 300.000,= per jaar in de bestaande constructie niet haalbaar is. De becijfering van het financieel voordeel van privatisering of (gedeeltelijke) verkoop valt buiten het kader van deze onderzoeksopdracht. Omdat dit resultaat bovendien afhankelijk is van onderhandelingen met marktpartijen, kan hierover op dit moment niets worden vermeld. Wij zien op korte termijn twee mogelijkheden om het resterende tekort van € 122.713,= (zoals hierboven is vermeld) op te heffen, dan wel te dekken. 1. Aanvullende subsidie en voorlopige opheffing tekort De gemeente is bereid, mede gezien de extra inspanning die De Kreek pleegt om haar exploitatie te optimaliseren om aan De Kreek vanaf 2011 € 44.963,= aanvullende subsidie te verlenen. Daarnaast neemt zij (voorlopig) het risico van groot onderhoud op zich. Hiermee ontslaat zij De Kreek (voorlopig) van de verplichting hiervoor een dotatie op te nemen in haar exploitatie. Door deze maatregelen wordt de financiële positie van De Kreek voor de korte termijn verbeterd, maar op langere termijn zal dit geen afdoende oplossing zijn. De problematiek van groot onderhoud en vervangingsinvesteringen wordt immers naar de toekomst verschoven. Dit lijkt ons een minder goede oplossing. 2. Volledige dekking tekort De gemeente is bereid om € 44.963,= aanvullende subsidie te verlenen en de „dotatie voorziening groot onderhoud‟ ad € 77.210,= vanaf 2011 volledig te subsidiëren. Overwegingen hierbij zou kunnen zijn, dan De Kreek vanaf 2007 in redelijkheid geen kans heeft gezien om vanuit de exploitatie een bedrag voor groot onderhoud te reserveren en dat hiervoor in de toekomst waarschijnlijk eveneens weinig of geen financiële ruimte aanwezig zal zijn. Deze optie heeft onze voorkeur, omdat hierdoor de exploitatie van De Kreek minder risicovol wordt en de stichting toch al een substantiële prestatie zal moeten leveren om extra rendement van € 35.000,= te realiseren. Geadviseerd wordt op basis van bovenstaande data en het gemeentelijk besluit omtrent het resterende tekort, door De Kreek een herziene begroting 2011 te laten opstellen, op basis waarvan een (herzien) subsidiebedrag kan worden verleend. Verder strekkend zijn initiatieven om te onderzoeken welke energiebesparende maatregelen mogelijk zijn, of (gedeeltelijke) privatisering dan wel (gedeeltelijke) verkoop een hogere besparing oplevert en of samenwerking met Zaltbommel synergie oplevert. Deze exercities vergen meer tijd, menskracht en wellicht ook financiële middelen, bovendien is het resultaat onzeker.


BIJLAGE 1: DOCUMENTATIE EN INTERVIEWS Officiële documenten 1. Stichtingsakte sporthal, notaris Koopmans Kerkdriel, 1985; 2. Stichtingsakte zwembad, notaris Koopmans Kerkdriel, 1985; 3. Eindrapportage exploitatieanalyse Sportcentrum De Kreek, K+V organisatie adviesbureau BV, Arnhem, 2003; 4. Businessplan Sport- en zalencentrum De Kreek, BJ Projectondersteuning, April 2005; 5. Raadsvoorstel verbouw De Kreek, 27 oktober 2005; 6. Raadsvoorstel lening De Kreek, 10 maart 2006; 7. Raadvoorstel Financiële positie De Kreek, 21 oktober 2008; 8. Jaarrekening 2009 De Kreek, PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., 30 juni 2010; 9. Subsidieaanvraag 2011 MFC De Kreek, 31 maart 2010; 10. Raadsvoorstel subsidieaanvraag 2011 MFC De Kreek, 16 december 2010; 11. Amendement SSM, VVD, PvdA, CDA en GL inzake opdracht businessplan, 16 december 2010; 12. Subsidiebeschikking De Kreek 2011, 4 januari 2011.

Overige documentatie 1. Schoonmaakprogramma Lander; 2. Huurovereenkomst fitnessruimte; 3. Overeenkomst van beheer en exploitatie (horeca); 4. Energiescan De Kreek, Bureau Tauw; 5. Offerte meerjarenonderhoudsplan SFN, 9 februari 2011; 6. Inventarisatie zwembadprijzen regio, gemeente Maasdriel, maart 2010; 7. Powerpointpresentatie De Kreek 20 september 2010; 8. Plattegrond De Kreek 2011; 9. Functieomschrijvingen en organogram De Kreek 2011; 10. Tarieven De Kreek 2011; 11. Opgaaf bezoekers De Kreek 2010; 12. Overzicht vaste huurders sporthal; 13. Overzicht bezetting zwembad 2010 14. Bevolkingsprognose 2010-2040, provincie Gelderland; 15. Gemeentegids Maasdriel 2011. Interviews 1. De heer M.A.G. Smits, wethouder gemeente Maasdriel; 2. De heer M. de Bont, beleidsadviseur gemeente Maasdriel; 3. De heren J. van Diesen, penningmeester, W. Laheij, administrateur en W. te Voert, bedrijfsleider, van MFC De Kreek. 4. De heer M. Koster, beleidsmedewerker financiën, gemeente Maasdriel.


BIJLAGE 2: ACCOMMODATIEONDERDELEN EN TARIEVEN 2011 Onderdeel

Afmeting

Capaciteit (personen)

Dagdeeltarief Commercieel

Dagdeeltarief verenigingen

Bezetting in 2010

Zwembad

1.485 m²

€

€

84 %

Sporthal - 3/3 deel - 1/3 deel - 2/3 deel

1.056 m² 360 m² 696 m²

€ 845,= (dag) nvt nvt

€ 42,50 € 21,-€ 25,40

76 %

€ 201,= € 114,70 € 32,-€ 60,70 € 32,-€ 32,-€ 64,-Jaartarief *

€ 76,10 € 36,45 € 16,50 € 26,55 € 16,50 € 16,50 € 33,15 n.n.b.

26 % 18 % 16 % 18 % 29 % 29 % 42 % 18%

Zalen Blauwe reiger Aalscholver Lepelaar 1 Lepelaar 2 Watersnip 1 Watersnip 2 Zilvermeeuw Jeugdhonk Subtotaal

352 m² 176 m² 33 m² 52 m² 28 m² 28 m² 49 m² 85 m² ----------3.344 m²

375 175 35 50 25 25 50

Horeca

323 m²

verpacht

Fitness

1.226 m²

jaarhuur

Toelichting  * Jaartarief BSO Catalpa (3 dagen 13.30-18.30u) € 12.580,= per jaar  Huurtarief zalen onbelast; sporthal 6% BTW;  Dagdelen: ochtend 8.00u-12.00u, middag 13.00u-17.00u, avond 18.00u-22.00u;  Zowel Lepelaar 1+2 als Watersnip 1+2 zijn apart of gecombineerd verhuurbaar;  Zalen zijn voor verenigingen ook per uur te huren;  Audiovisuele middelen etc. zijn tegen meerprijs leverbaar.


BIJLAGE 3: BEZOEKERS DE KREEK 2010

Onderdeel Zwembad Sporthal Verenigingen Scholen Activiteiten

Omschrijving

Bezoekers

Recreatieve zwemmers, verenigingen, doelgroepen, leszwemmers

125.000

900 sporters per week x 42 weken 370 kinderen per week x 40 weken Dansen, sinterklaas, kerstshow, toernooien, competities

37.800 14.800 23.000

Zalen Zilvermeeuw, tuinfluiter, drumlokaal Watersnip Aalscholver Lepelaar 1 Lepelaar 2 Blauwe reiger (theaterzaal)

Incidenteel en contractverhuur Id Id Id Id Id

6.450 5.050 5.150 1.900 2.500 20.500

Buitenschoolse opvang (BSO)

100 personen per week x 50 weken

Fitness

Wekelijks 1150 x 52 weken

Speelplek Horeca / hal

Totaal

5.000 59.800 10.000

Bezoekers tijdens zwemles: 27 groepen x 75 ouders/kinderen/ familie x 45 weken

91.125

Bezoekers/vereniging: per week 340 x 42 weken

17.000

Per jaar (2010)

425.075

Bron: Opgaaf De Kreek 28 februari 2011


BIJLAGE 4: BEVOLKINGSPROGNOSE 2010-2030 Gemeente Maasdriel (regio Rivierenland) Ontwikkeling van de bevolking 2010-2030 in absolute aantallen

0-14 jr

2010 2015 2020 2025 2030

4.432 4.118 3.722 3.552 3.463

1524jr 2.655 2.702 2.735 2.556 2.346

2539jr 4.147 3.753 3.755 3.749 3.825

4054jr 5.885 5.655 4.933 4.326 3.987

5564jr 3.191 3.295 3.538 3.596 3.322

6574jr 1.901 2.410 2.745 2.882 3.129

75+

Totaal

1.452 1.628 1.913 2.435 2.862

23.663 23.561 23.341 23.096 22.934

Ontwikkeling van het aantal senioren in percentages van het totaal aantal inwoners

2010

65 jaar en ouder 75 jaar en ouder

14,2 6,1

2015 17,1 6,9

2020 20,0 8,2

2025 23,0 10,5

2030 26,1 12,5

Bron: Provincie Gelderland, maart 2010.


BIJLAGE 5: VERGELIJKING ZWEMBADTARIEVEN

Zwembad

Voorziening

Plaats van vestiging

Tarief 2010 Tarief 2011 (los bad, (los bad, volwassene) volwassene)

De Helster

Zwembad, sportzaal, zalen

Elst (Gld)

€ 2,85

€ 3,00

Kwekkelstijn

Combibad binnen/buiten

Rosmalen

€ 3,05

€ 3,10

De Kreek

Zwembad, sporthal, zalen

Kerkdriel

€ 3,25

€ 3,50

De Heygrave

Zwembad (3 baden), sporthal

Vlijmen

€ 3,35

€ 3,40

De Meer

Zwembad

Culemborg

€ 3,70

€ 3,80

Akwamarijn

Zwembad, sporthal, zalen

Zaltbommel

€ 4,30

€ 4,45

Niervaert

Zwembad, sportzaal, zalen

Klundert

€ 4,50

€ 4,60

Ouwerkerk

Zwembad, sport, fitness

Vught

€ 4,80

g.o.

Sportiom

Zwembad, sporthal, ijsbaan

Den Bosch

€ 5,95

€ 6,20

Gemiddeld

€ 3,97

€ 4,00

Bron: Inventarisatie Gemeente Maasdriel, 2010, aangevuld met tarieven 2011


BIJLAGE 6: OVERZICHT LENINGEN DE KREEK

Jaar lening 1997 2006 2006 2008 2008

Omschrijving

Bedrag

Lening i.v.m. milieutechnische eisen en buitenbad Lening in verband met verbouwplan 2005 Lening ten behoeve van aanpassing bouwplan Lening in verband met overschrijding bouwkrediet Achterstand rente en aflossing 2007/2008

434.450,= 2.331.492,= 511.875,= 500.000,= 292.098,=

Totaal restschuld geldleningen per november 2008

4.069.915,=

Bron: gemeente Maasdriel, raadsvoorstel d.d. 21 oktober 2008


BIJLAGE 7: BEZOEKERSGROEPEN ZWEMBAD / SPORTHAL Zwembad Aantal bezoekers 2010 Bezoekersgroepen

Per week Recreanten Leszwemmers Doelgroepen Verenigingen Schoolzwemmen

905 1.010 675 400 80 Totaal

Per jaar 45.250 45.450 30.375 17.600 3.360 142.035

Percentage 31,8 % 32,0 % 21.4 % 12,4 % 2,4 % 100 %

Sporthal Aantal bezoekers 2010 Bezoekersgroepen

Per week Verenigingen Scholen Andere activiteiten /evenementen Totaal

860 335 450

Per jaar 37.800 14.800 23.000 75.600

Percentage 31,8 % 32,0 % 21.4 % 100 %


BIJLAGE 8: DOELGROEPEN ZWEMBAD

Doelgroep

Aantal deelnemers per week

Banenzwemmen

65

Volwassenen

85

Trimzwemmen

90

Hart in beweging (Hib)

15

Aqua jogging

60

Aqua fitness

120

MBVO / 50+

225

Zwemschool

60

Suggesties voor mogelijke uitbreiding van doelgroepen: - Seniorenfitness - Bedrijfsfitness - Personal training - Body and mind


Ontwikkelplan MFC De Kreek

Recommend Documents