Ontwikkelingen in de levenmarkt Toekomstscenario’s voor verzekeraars 22 december 2011
Stephan Linnenbank RM
23-02-12
T +31 6 23 598 223 E
[email protected] T @slinnenb LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
Atos Consulting
23-02-12
Making Strategy Work Stephan Linnenbank
Logica Business Consulting
Thank you
Partner
Financial Services
Scenario analyses
© 2011 Making Strategy Work. Confidential information owned by Making Strategy Work, to be used by the recipient only. This document, or any part of it, may not be reproduced, copied, circulated and/or distributed nor quoted without prior written approval from Making Strategy Work.
Innovatie
Pensioenen Leven
Social Media CRM
[email protected] +31 (0)6 23 598 223 @slinnenb
Business Process
Management
Business Rule Management Next Best Action New Business Planning Greenfield
Business Model Innovation 2
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
23-02-12 Stephan Linnenbank
Is dit de toekomst?
Bron: FD 3
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
Ontwikkelingen als voorbodes voor een onzekere toekomst? Ontwikkelingen
23-02-12 Stephan Linnenbank
Onzekere toekomst
at
rs ga a a r e k verze l e d o iem t u b i r t s Di lling e h e d op
Tussen person en in nood
ASR ga at vlag ba onder eigen nkiere n
'Hard i ngrijpe n verzek eringss tegen provis ie s ector' AFM: eerder ingrijpen bij slechte financiële producten
Opleving fusies en overnames voorspeld
‘Verkoop banksparen evenaart levensverzekeringen'
SNS Reaal bundelt risicodragers Leven
in n e g erin
ek z r e v ens v e l oop veerd k r e V al h e g 2009
4
ne e k e poth n y h in ne j s i r w a Verliespolis sleept dela te verd d i Generali voor n bem reigt d va rechter kwart eringen Een sverzek Levensverzekeraars in n e v e l nood LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
n
23-02-12 Stephan Linnenbank
Een stukje vermogensopbouw geschiedenis
Korte termijn
Beschermd –
laag risico
Onbeschermd –
hoog risico
Lange termijn
Vermogensopbouw met een doel
(Asset Management)
Beleggings- /unit linked-verzekering
Speculeren
(Beleggingsinstellingen)
Aandelen lease producten
Sparen
Verzekeren
(Banken)
(Levensverzekeraars)
Spaarverzekeringen
5
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
23-02-12 Stephan Linnenbank
De problemen stapelen zich op…
Korte termijn
Beschermd –
laag risico
Onbeschermd –
hoog risico
Lange termijn
Vermogensopbouw met een doel
(Asset Management)
Beleggings- /unit linked-verzekering
Speculeren
(Beleggingsinstellingen)
Aandelen lease producten Leaseaffaire
Sparen
Verzekeren
(Banken)
(Levensverzekeraars)
Woekerpolisaffaire
Spaarverzekeringen
Beperking fiscale ruimte 6
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
23-02-12 Stephan Linnenbank
Recente ontwikkelingen
1. Bankspaarproducten drukken de verkoop van levensverzekeringen steeds verder omlaag 2. Overlijdensrisicoverzekeringen zijn de enige groeimarkt voor levensverzekeraars 3. Closed Book Consolidators en BPO partijen oriënteren zich op de Nederlandse markt 4. Overcapaciteit in de levensverzekeringsmarkt 5. Er dreigt een nieuw schandaal met compensatiebetalingen 6. Solvency II brengt voor kleinere en middelgrote levensverzekeraars hoge kosten met zich mee
7
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
Bankspaarproducten drukken de verkoop van levensverzekeringen steeds verder omlaag
Verkoop fiscale vermogensproducten
23-02-12 Stephan Linnenbank
De Nederlandse verzekeraars hebben hun resultaat vorig jaar zien teruglopen tot 2% (5%) van de verdiende premie bij een licht gedaalde omzet van €76,9 mld. Vooral de levenbranche boert slecht; banksparen heeft de levensverzekering in de strijd om fiscaal gunstige vermogensopbouw inmiddels ingehaald. Voor het sparen voor pensioen en eigen woning zijn vorig jaar meer bankspaarrekeningen geopend dan levensverzekeringen gesloten, blijkt namelijk uit het jaarverslag van het Verbond van Verzekeraars. Tegenover 193.000 nieuwe polissen stonden in 2010 circa 212.000 spaarrekeningen. Het marktaandeel van banksparen is daarmee opgelopen tot 52%; in 2009 was dat nog circa 25%. Deze daling vraagt om reductie van de kostenbasis om in de toekomst de winstgevendheid te waarborgen
8
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
Overlijdensrisicoverzekeringen zijn de enige groeimarkt in #) voor levensverzekeraars. Dit is een vechtmarkt geworden met kansen voor nieuwe (buitenlandse) toetreders 250
23-02-12 Stephan Linnenbank
80 70
200 Aantal premiebetalend (*1.000)
150 100
Aantal koopsom (*1.000)
60 50 40
€ premiebetalend (€mln)
30
€ koopsom (€mln)
50
20
0
10 2006 2007 2008 2009 2010
0 2006 2007 2008 2009 2010
Gemiddelde premie daalt € € € € € €
600,00 500,00 400,00 300,00 200,00 100,00 €-
Gemiddelde premie
9
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
Closed Book Consolidators en BPO partijen oriënteren zich op de Nederlandse markt
* C
23-02-12 Stephan Linnenbank
NN C Services BPO Closed Book In-House BPO Closed Book. Ambitie om consolidator te worden
C
Closed Book Consolidators
* Certens begin oktober geliquideerd omdat niet in staat voldoende startkapitaal te vergaren
10
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
Er dreigt een nieuw schandaal met compensatiebetalingen
23-02-12 Stephan Linnenbank
Schadevergoeding woekerpolis Aegon (juli 2011) kan oplopen tot boven de € miljard. Impact op de rest van de branche nog onzeker
Rechter veroordeelde ASR begin februari 2011 tot een forse compensatie van een Falcon Leven-polis op grond van dwaling. Voor de branche heeft dit tot gevolg dat veel afspraken met stichtingen worden open gebroken
11
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
Solvency II brengt voor kleinere en middelgrote levensverzekeraars hoge kosten met zich mee
12
23-02-12 Stephan Linnenbank
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
Strategische opties voor verzekeraars
23-02-12 Stephan Linnenbank
• Drastisch verlagen van de kostenbasis • Afstoten Closed Book Portefeuille • Legacy in apart bedrijf onderbrengen • BPO • LEAN • Productrationalisatie • Ontwikkelen transparante, eenvoudige en low-cost producten • Beperken tot niche markten (bv risicoproducten) • Verschuiven naar bancaire producten • Verschuiven naar collectieve pensioenmarkt • Afwikkelen (individueel) levenactiviteiten en markt verlaten
13
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
Het individuele levensverzekeringslandschap in 2020
23-02-12 Stephan Linnenbank
Kijkend naar de ontwikkelingen kunnen we een aanname doen over het toekomstige landschap • Aantal levensverzekeraars (met een verzekeringsvergunning) < 10 • Kleine partijen hebben de markt verlaten (overname, al dan niet door consolidator) • Wel zal er een groot aantal levensverzekeringslabels zijn die ‘white label’ worden uitgevoerd. Vergelijk dit met de situatie in de schademarkt • Op nichemarkten zullen buitenlandse verzekeraars de NL markt hebben betreden (al dan niet als bijkantoor) en mogelijk ook tot de marktleiders behoren. Met name in overlijdensrisico (Cardif, TAF, April, Swiss Re,….). • De grote verzekeraars hebben hun closed books onder gebracht in aparte entiteiten met een gespecialiseerd business model (of hebben dit verkocht) • Minimaal 2 closed book consolidators zijn actief in Nederland. Hierbij is er een reële kans dat één van deze partijen een buitenlandse consolidator is • Outsourcing is standaard geworden met betrekking tot closed books en legacy systemen. Grote delen van de IT en de administratie worden buiten Nederland en zelfs buiten Europa uitgevoerd (spelers Capita, Infosys, TCS) • Alle levensverzekeraars hebben ook een bankvergunning en het grootste deel van de individuele omzet komt uit bancaire producten
14
LEADING EFFECTIVE EXECUTION AND CHANGE
