Ontwikkeling en Evaluatie van een vitaliteitsprogramma voor oudere werknemers in de zorg: het Vital@Work onderzoek
Dr. Jorien Strijk Dr. Karin Proper Prof. dr. Allard van der Beek Prof. dr. van Mechelen
Grijze werknemers golf: How to handle?
“The Silver Tsunami”, The Economist, Februari 2010
How to handle?
Langer doorwerken door verhoging pensioengerechtigde leeftijd
Vitaliteit van werknemers zowel behouden als bevorderen
Vital@Work Doel: Het ontwikkelen en evalueren van een leefstijlinterventie om vitaliteit van oudere werknemers te bevorderen • RCT
• N=730 werknemers op baseline • Oudere werknemers: 45 jaar en ouder
• Vitaliteitprogramma: 6 maanden Strijk et al., BMC public health 2009
Vitaliteit Nauw gerelateerd aan gezondheid
Vitaliteit Mentale factoren -
Geen mentale klachten Welzijn Minder vermoeid Positieve emoties Doorzettingsvermogen Veerkracht
Fysieke factoren - Geen fysieke klachten - Energiek - Fysieke fitheid
Vitaliteitprogramma Vitality Exercise Programme (VEP) Mentaal: Yoga (45 minuten, 1x per week)
Fysiek: Workout (45 minuten, 2x per week) 1x per week begeleid door fitness instructeur, 1x per week zonder begeleiding
Vitaliteitprogramma Personal Vitality Coach • 1ste 12 weken interventie
• In totaal 3 gesprekken
Fruit • Gratis fruit bij de Yoga en workout lessen van VEP • Ter ondersteuning van een gezonde leefstijl!
Evaluatie Programma
Startmeting
6 maanden
12 maanden
Iedereen
Subgroep
Evaluatie: Uitkomsten • Vragenlijst (n=730): – Leefstijl: sport, intensief bewegen & fruit
– Vitaliteit
(UWES & RAND-36)
– Mentale gezondheid, Herstelbehoefte – Bevlogenheid, Productiviteit & ziekteverzuim – Proces: beoordeling programma • Accelerometers (n=196): – Sport & intensief bewegen • 2-km UKK walk test (n=428): – Schatting fitheid (VO2max)
Positieve effecten Sporten
Fruit
Herstelbehoefte Range: 0-100
(na 6 maanden)
I: 283
132.2 (137.5)
209.0 (191.0)
C:269
125.1 (136.0)
166.6 (177.0)
I: 291
24.8 (14.9)
31.1 (14.6)
C:280
25.4 (13.5)
28.7 (14.8)
I: 293
26.9 (27.4)
25.3 (26.7)
C:281
28.5 (27.2)
27.5 (28.0)
40.4 min/week (13.0 - 67.7)
2.7 stuks/week (0.06 - 4.7)
-3.5 (-6.4 - -0.5)
Strijk et al., JECH 2012
Geen significante effecten Intensief
(na 6 maanden)
I: 286
326.0 (283.1)
488.8 (687.9)
bewegen C:271
343.1 (297.5)
479.7 (584.6)
I: 61
24.8 (39.6)
37.6 (39.5)
C:73
20.7 (37.3)
27.5 (37.1)
Fitheid
I: 138
30.1(7.0)
31.6 (8.2)
ml*min-1*kg-1
C:122
30.8 (7.0)
32.4 (8.3)
Mentale gezondheid
I: 291
75.9 (14.3)
76.9 (13.8)
(Range: 0-100)
C:280
77.9 (13.3)
77.0 (13.4)
48.5 min/week (-81.0 - 178.1) 8.5 min/week (-0.34 - 17.3)
0.231 (-0.82 - 1.03)
1.04 (-0.7 - 2.8)
Strijk et al., JECH 2012
Geen significante effecten
(na 12 maanden)
Vitaliteit
I: 250
4.90 (0.9)
4.99 (0.8)
UWES
C:250
4.94 (0.8)
4.95 (0.8)
I: 250
67.6 (16.8)
69.5 (17.9)
C:250
68.8 (15.7)
68.9 (17.2)
I: 250
4.75 (0.8)
4.82 (0.8)
C:250
4.78 (0.8)
4.78 (0.8)
0.07 (-0.04 - 0.18)
Range: 0-6
Vitaliteit RAND-36 Range: 0-100
Bevlogenheid Range: 0-6
1.5 (-0.73 - 3.8)
0.07 (-0.03 - 0.16)
Subgroepen met hoge yoga deelname
UWES vitaliteit
Vitaliteit
↑
RAND-36 vitaliteit
Strijk et al., SJWEH 2013
Andere werkgerelateerde uitkomsten
Ziekteverzuim
Strijk et al., SJWEH 2013
Kosten-effectiviteit / return on investment Maatschappelijk en bedrijfsperspectief € 149,- per werknemer
van Dongen et al., JOEM 2013
Samengevat • Sporten • Fruit • Herstelbehoefte
• Intensief bewegen • Fitheid • Mentale gezondheid
• Vitaliteit / bevlogenheid • Productiviteit / ziekteverzuim • Kosten-effectiviteit
En nu? • Grootschalige implementatie Vital@Work programma niet aanbevolen Maar yoga lessen worden nog steeds gegeven in VUmc en goed bezocht
• Aanknopingspunten voor verbetering • Participatie verhogen: Dichtbij de werkplek, onder werktijd, aansluitend op werktijden Steun en betrokkenheid leidinggevenden Keuzevrijheid voor werknemer: waar wil de werknemer zelf aan werken?
• Combinatie leefstijl & werkgerichte factoren
En nu? TNO & Vitaliteit › Vitaliteit: past bij postitieve kijk op gezondheid › Vitaliteit omschreven › Combinatie literatuur & expert rondgang
› Vita-16: kort vrageninstrument om vitaliteit in Nederlandse volwassenen te meten
› Landelijk vitaliteitsmeting › Conceptueel vitaliteitsmodel › Referentiewaarden
› Inzage determinanten & uitkomsten
Wat is vitaliteit? Vitaliteit omvat de dimensies energie, motivatie en veerkracht, waarbij energie wordt gekenmerkt door zich energiek voelen, motivatie door doelen te stellen in het leven en moeite te doen om deze te behalen, en veerkracht het vermogen om met de dagelijkse problemen en uitdagingen van het leven om te gaan.
Strijk et al. Wat is vitaliteit en hoe kunnen we het meten? Kerndimensies van vitaliteit en de NederlandseVitaliteitsmeter. Ingediend bij TSG
Vitaliteitsmodel
TNO & Vitaliteit: korte termijn › Inzicht in vitaliteit, o.a. • Kwaliteit van Leven, functioneren • Leefstijl: bewegen, sport, sedentair, voeding
› Terugkoppelingsmodule › Projecten: • o.a.Gemeentelijke vitaliteitsmeting (Hardenberg), Vitaliteitspakket intra- en extramurale bewoners (ViVa! Zorggroep), advies vitaliteitsbeleid (Den Haag), Vitale medewerker (aZM)
› Ambities korte termijn: • Interventie vormgeving (individu, wijk, werk) op basis van bestaande interventies
• Ideeën? Ik hoor het graag
Dr. Jorien Strijk
[email protected] 06-1170 0463