ONTWERP-MER MILIEUEFFECTRAPPORT VULSTEKE STEFAAN. Hernieuwing en uitbreiding van een varkenshouderij KORTEMARK

KENNISGEVING/ONTWERP-MER MILIEUEFFECTRAPPORT VULSTEKE STEFAAN Hernieuwing en uitbreiding van een varkenshouderij KORTEMARK

Opmaak en begeleiding: SBB Accountants & Adviseurs Diestsevest 32 bus 1a 3000 Leuven Tel. +32 57 22 07 05 Uitvoering meetFax. +32 16 24 70en22inspectiewerk

Milieubureau Joveco bvba Kriesberg 29b 3221 Holsbeek Tel. +32 16 56 67 48 Tel. +32 15 56 67 48

Colofon Titel

Kennisgeving/Ontwerp-MER

Opdrachtgever

Vulsteke Stefaan Galgestraat 11 8610 Kortemark KBO-nummer 0878.477.035 Vestigingseenheidsnummer 2.196.987.246

Projectlocatie

Galgestraat 11 8610 Kortemark

Uitvoering meet- en inspectiewerk Datum

22 december 2015

Deskundigen- Studiebureaus SBB Accountants & Adviseurs Diestsevest 32 bus 1a 3000 Leuven Tel. +32 16 24 64 72 Uitvoering meetFax. +32 16 24 70en28inspectiewerk Erkende MER deskundigen

coördinaten

Lucht Johan Versieren Bodem (deeldomein pedologie) Water (deeldomein oppervlaktewater)

Coördinator

Milieubureau Joveco bvba Kriesberg 29b 3221 Holsbeek Tel. +32 16 56 67 48 Tel. +32 15 56 67 48 Handtekening

Kriesberg 29b 3221 Holsbeek tel. +32 16 56 67 48 [email protected]

Johan Versieren

Uitvoering meet- en inspectiewerk Deskundigen Fauna en Flora

Annick Van de Walle

Oostveldstraat 17 9900 Eeklo [email protected]

Water

An Maes

Witte Molenstraat 45 bus 1 8200 Brugge [email protected]

Geluid

Sara Kelchtermans

Diestsevest 32 bus 1a 3000 Leuven [email protected]

Lucht Mens Landschap

Isabelle Rommens

Diksmuidseweg 95 8900 Ieper [email protected]

Vulsteke Stefaan

Galgestraat 11 8610 Kortemark tel. +32 51 57 09 63 [email protected]

Initiatiefnemer

Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

2/253

INHOUDSOPGAVE COLOFON

3

INHOUDSOPGAVE

5

1

IDENTIFICATIE VAN HET BEDRIJF........................................................................................................... 15 1.1 BEKNOPTE PROJECTBESCHRIJVING ................................................................................................................... 15 1.2 TOETSING MER-PLICHT................................................................................................................................. 15 1.3 RELEVANTE GEGEVENS UIT VORIGE RAPPORTAGES .............................................................................................. 15 1.4 GEGEVENS INITIATIEFNEMER EN DESKUNDIGE MER ........................................................................................... 15 1.4.1 initiatiefnemer – uitbater.............................................................................................................. 15 1.4.2 Samenstelling en taakverdeling van team van deskundigen ........................................................ 16

2

SITUERING PROJECT.............................................................................................................................. 17 2.1 LIGGING EXPLOITATIE ................................................................................................................................... 17 2.2 ADMINISTRATIEVE VOORGESCHIEDENIS ............................................................................................................ 18 2.2.1 Overzicht afgeleverde milieuvergunningen .................................................................................. 18 2.2.2 Overzicht afgeleverde stedenbouwkundige vergunningen ........................................................... 19 2.3 JURIDISCHE EN BELEIDSMATIGE VOORGESCHIEDENIS ........................................................................................... 20 2.3.1 Juridische randvoorwaarden ......................................................................................................... 20 2.3.2 Beleidsmatige randvoorwaarden .................................................................................................. 31

3

BESCHRIJVING PROJECT ........................................................................................................................ 35 3.1 ALGEMENE DOELSTELLING EN VERANTWOORDING PROJECT .................................................................................. 35 3.2 OVERZICHT VERGUNDE EN GEWENSTE TOESTAND ............................................................................................... 35 3.3 BESCHRIJVING BEDRIJFSINFRASTRUCTUUR INRICHTING ........................................................................................ 38 3.3.1 Huidige bedrijfsinfrastructuur Vulsteke Stefaan ........................................................................... 38 3.3.2 Beschrijving huidige bedrijfsinfrastructuur Vulsteke Stefaan ....................................................... 38 3.3.3 Beschrijving toekomstige bedrijfsinfrastructuur Vulsteke Stefaan .............................................. 41 3.4 AFBRAAK- EN AANLEGFASE ............................................................................................................................ 43 3.5 BESCHRIJVING EXPLOITATIECYCLUS VULSTEKE STEFAAN ....................................................................................... 43 3.5.1 Huidige exploitatiecyclus .............................................................................................................. 43 3.5.2 Toekomstige exploitatiecyclus ...................................................................................................... 44 3.6 PRODUCTIEBEHEER EN GRONDSTOFFENVERBRUIK............................................................................................... 45 3.6.1 Productiebeheer ............................................................................................................................ 45 3.6.2 Grondstoffenverbruik .................................................................................................................... 45 3.6.3 Eindproducten ............................................................................................................................... 47 3.6.4 Residuen en emissies..................................................................................................................... 47 3.7 BESCHRIJVING ALTERNATIEVEN ....................................................................................................................... 48 3.7.1 Nulalternatief ................................................................................................................................ 48 3.7.2 Locatiealternatieven ..................................................................................................................... 48 3.7.3 Uitvoeringsalternatieven .............................................................................................................. 48

4

METHODIEK EN ONTWIKKELINGSSCENARIO’S ...................................................................................... 50 4.1 4.2

EFFECTBESCHRIJVING PER MILIEUDISCIPLINE ...................................................................................................... 50 METHODIEK ............................................................................................................................................... 52


3/253

4.3 ONTWIKKELINGSSCENARIO’S.......................................................................................................................... 52 4.3.1 Autonome ontwikkeling ................................................................................................................ 52 4.3.2 Gestuurde ontwikkeling ................................................................................................................ 52 4.3.2.1

Ruimtelijke ordening ........................................................................................................................... 52

4.3.2.2

Mestdecreet........................................................................................................................................ 52

5 AFBAKENING STUDIEGEBIED, METHODIEK, BESCHRIJVING REFERENTIESITUATIE & ONTWIKKELINGSSCENARIO’S ......................................................................................................................... 53 5.1 LUCHT ....................................................................................................................................................... 53 5.1.1 Afbakening studiegebied .............................................................................................................. 53 5.1.2 Toelichting gegevensgebruik ........................................................................................................ 53 5.1.3 Geur .............................................................................................................................................. 54 5.1.3.1

Methodiek........................................................................................................................................... 54

5.1.3.2

Methodiek effectbepaling ................................................................................................................... 54

5.1.3.2.1 5.1.3.2.2 5.1.3.3

Vlarem II afstandsregels ................................................................................................................ 60

5.1.3.3.2

IFDM-modellering .......................................................................................................................... 61 Geplande situatie ................................................................................................................................ 65

5.1.3.4.1


5.1.3.4.2

IFDM-modellering .......................................................................................................................... 66

Stof ................................................................................................................................................ 70

5.1.4.1


5.1.4.1.1

Bepaling stofemissies .................................................................................................................... 71

5.1.4.1.2

Bepaling stofconcentratie in omgevingslucht ................................................................................ 72

5.1.4.1.3

Toetsing stofconcentratie .............................................................................................................. 72

5.1.4.2

Referentiesituatie ............................................................................................................................... 73

5.1.4.2.1

Actuele luchtkwaliteit in het studiegebied .................................................................................... 73

5.1.4.2.2

Bepaling stofemissie ...................................................................................................................... 74

5.1.4.2.3

Bepaling impact stofconcentratie in de omgevingslucht ............................................................... 74

5.1.4.3

5.1.5

IFDM-modellering .......................................................................................................................... 55 Referentiesituatie ............................................................................................................................... 60

5.1.3.3.1 5.1.3.4

5.1.4


Geplande situatie ................................................................................................................................ 75

5.1.4.3.1

Bepaling stofemissie ...................................................................................................................... 75

5.1.4.3.2

Bepaling impact op stofconcentratie in omgevingslucht ............................................................... 76

Verzurende en vermestende impact ............................................................................................. 77

5.1.5.1

Methodiek........................................................................................................................................... 77

5.1.5.2


5.1.5.2.1

Bepaling ammoniakemissie ........................................................................................................... 77

5.1.5.3


5.1.5.4

Geplande situatie ................................................................................................................................ 78

5.1.6

Energie en broeikasgassen ............................................................................................................ 79

5.1.6.1

Methodiek........................................................................................................................................... 79

5.1.6.2


5.1.6.3


5.1.6.3.1

Methaanemissie ............................................................................................................................ 80

5.1.6.3.2

Lachgasemissie .............................................................................................................................. 81


4/253

5.1.6.3.3 5.1.6.4

5.1.7 5.1.8

CO2-emissie.................................................................................................................................... 81 Nieuwe situatie ................................................................................................................................... 81

5.1.6.4.1

Methaanemissie ............................................................................................................................ 81

5.1.6.4.2

Lachgasemissie .............................................................................................................................. 82

5.1.6.4.3

CO2-emissie.................................................................................................................................... 82

5.1.6.4.4

Totale broeikasgasemissies ........................................................................................................... 82

5.1.6.4.5

Energieverbruik en broeikasgassen ............................................................................................... 83

Synthese discipline lucht ............................................................................................................... 84 Milderende maatregelen .............................................................................................................. 86

5.1.8.1

Door het bedrijf genomen maatregelen ............................................................................................. 86

5.1.8.2

Door het bedrijf geplande maatregelen ............................................................................................. 86

5.1.8.3

Verdere mogelijkheden of aanbevelingen .......................................................................................... 86

5.2 WATER ..................................................................................................................................................... 90 5.2.1 Afbakening studiegebied .............................................................................................................. 90 5.2.1.1

Inhoudelijke afbakening ...................................................................................................................... 90

5.2.1.2

Geografische afbakening .................................................................................................................... 90

5.2.2 5.2.3

Toelichting gegevensgebruik ........................................................................................................ 90 Grondwater ................................................................................................................................... 91

5.2.3.1 5.2.3.1.1 5.2.3.1.2

Methodiek........................................................................................................................................... 91 Methodiek analyse referentiesituatie ........................................................................................... 91 Methodiek effectbepaling - analyse geplande situatie .................................................................. 91

5.2.3.2

Analyse van de referentiesituatie ....................................................................................................... 94

5.2.3.3

Effectbepaling - Analyse van de geplande situatie.............................................................................. 96

5.2.4

Oppervlaktewater ....................................................................................................................... 101

5.2.4.1

Methodiek......................................................................................................................................... 101

5.2.4.2

Analyse van de referentiesituatie ..................................................................................................... 104

5.2.4.3

Effectinschatting - Analyse van de geplande situatie ........................................................................ 104

5.2.5 5.2.6

Synthese ...................................................................................................................................... 107 Milderende maatregelen ............................................................................................................ 108

5.2.6.1

Reeds toegepast in de huidige situatie ............................................................................................. 108

5.2.6.2

Geplande maatregelen ..................................................................................................................... 108

5.2.6.3

Verdere mogelijkheden of aanbevelingen ........................................................................................ 109

5.3 BODEM ................................................................................................................................................... 110 5.3.1 Afbakening studiegebied ............................................................................................................ 110 5.3.1.1

Inhoudelijke afbakening .................................................................................................................... 110

5.3.1.2

Geografische afbakening .................................................................................................................. 110

5.3.2 5.3.3 5.3.4

Toelichting gegevensgebruik ...................................................................................................... 110 Methodiek ................................................................................................................................... 110 Analyse referentiesituatie ........................................................................................................... 112

5.3.4.1

Beschrijving geologie ........................................................................................................................ 112

5.3.4.2

Beschrijving bodem ........................................................................................................................... 113

5.3.5

Effectbepaling ............................................................................................................................. 115

5.3.5.1

Effecten in de actuele situatie .......................................................................................................... 115

5.3.5.2

Effecten in de geplande situatie ....................................................................................................... 115

5.3.6

synthese ...................................................................................................................................... 116


5/253

5.3.7

Milderende maatregelen. ........................................................................................................... 117

5.3.7.1

De genomen maatregelen: ............................................................................................................... 117

5.3.7.2

De geplande maatregelen : .............................................................................................................. 117

5.3.7.3

De verdere mogelijkheden : .............................................................................................................. 117

5.4 GELUID ................................................................................................................................................... 117 5.4.1 Afbakening studiegebied ............................................................................................................ 117 5.4.2 Referentiesituatie........................................................................................................................ 118 5.4.3 Gevolgen van geluidshinder ........................................................................................................ 118 5.4.4 Methodiek ................................................................................................................................... 119 5.4.4.1

Bepalen van de geluidsemissie ......................................................................................................... 119

5.4.4.2

Bepalen van de geluidsimmissie ....................................................................................................... 120

5.4.4.3

Beoordeling van de geluidsimmissie ................................................................................................. 120

5.4.5

5.4.4.3.1

Continue bronnen ........................................................................................................................ 120

5.4.4.3.2

Richtwaarden/Grenswaarden ...................................................................................................... 120

5.4.4.3.3

Significantiekader uit het richtlijnenboek ‘geluid en trillingen’ ................................................... 122

5.4.4.3.4

Incidentele bronnen .................................................................................................................... 123

5.4.4.3.5

Conclusie van de beoordeling ...................................................................................................... 123

Bepaling van de verschillende geluidsbronnen ........................................................................... 124

5.4.5.1

Ventilatoren ...................................................................................................................................... 124

5.4.5.2

Laden en lossen................................................................................................................................. 125

5.4.5.3

Landbouwdieren ............................................................................................................................... 126

5.4.6

Effectinschatting - Bestaande situatie ........................................................................................ 126

5.4.6.1 5.4.6.1.1 5.4.6.1.2 5.4.6.2

Continue geluidsbronnen ............................................................................................................ 126 Incidentele bronnen .................................................................................................................... 126 Geluidsimmissie van de bestaande inrichting ................................................................................... 127

5.4.6.2.1


5.4.6.2.2


5.4.6.3

5.4.7

Geluidsemissie van de bestaande inrichting ..................................................................................... 126

Beoordeling van de geluidsimmissie van de bestaande inrichting ................................................... 128

5.4.6.3.1


5.4.6.3.2


Effectinschatting - Geplande situatie ......................................................................................... 131

5.4.7.1 5.4.7.1.1 5.4.7.1.2

Geluidsemissie van de geplande inrichting ....................................................................................... 131 Continue bronnen ........................................................................................................................ 131 Incidentele bronnen .................................................................................................................... 132

5.4.7.2

Geluidsimmissie van de nieuwe bronnen ......................................................................................... 132

5.4.7.3

Beoordeling van de geluidsimmissie van de geplande situatie ......................................................... 132

5.4.8 5.4.9


5.4.9.1

Door het bedrijf genomen maatregelen ........................................................................................... 135

5.4.9.2

Door het bedrijf geplande maatregelen ........................................................................................... 136

5.4.9.3


5.5 MENS ..................................................................................................................................................... 136 5.5.1 Afbakening studiegebied ............................................................................................................ 136 5.5.2 Toelichting gegevensgebruik ...................................................................................................... 136


6/253

5.5.3 5.5.4 5.5.5

Methodiek ................................................................................................................................... 137 Methodiek effectbepaling ........................................................................................................... 138 Referentiesituatie........................................................................................................................ 141

5.5.5.1

5.5.6

5.5.5.1.1

Klachtenbehandeling ................................................................................................................... 142

5.5.5.1.2

Verkeershinder ............................................................................................................................ 143

Geplande situatie ........................................................................................................................ 143

5.5.6.1

5.5.7 5.5.8

Effectinschatting ............................................................................................................................... 142

Effectinschatting ............................................................................................................................... 143

5.5.6.1.1

Verkeershinder ............................................................................................................................ 143

5.5.6.1.2

Geluidshinder .............................................................................................................................. 144

5.5.6.1.3

Geurhinder .................................................................................................................................. 144

5.5.6.1.4

Stofhinder .................................................................................................................................... 144

5.5.6.1.5

Bestrijding ongedierte ................................................................................................................. 144


5.5.8.1


5.5.8.2


5.5.8.3


5.6 FAUNA EN FLORA....................................................................................................................................... 146 5.6.1 Afbakening studiegebied ............................................................................................................ 146 5.6.2 Toelichting gegevensgebruik ...................................................................................................... 146 5.6.3 Toelichting referentiesituatie ...................................................................................................... 147 5.6.3.1

Biologische waarderingskaart ........................................................................................................... 147

5.6.3.2

Aandachtsgebieden (gebieden met belangrijke natuurwaarde)....................................................... 148

5.6.3.3

Kwetsbaarheid t.a.v. verzuring en vermesting .................................................................................. 149

5.6.4

Methodiek ................................................................................................................................... 150

5.6.4.1

Direct ecotoopverlies ........................................................................................................................ 150

5.6.4.2

Verzuring en vermesting door ammoniakdepositie .......................................................................... 151

5.6.4.2.1

Effectbepaling via Impactscore NH3 ............................................................................................ 151

5.6.4.2.2

Kritische lasten (KL/KDW) verzuring en vermesting .................................................................... 151

5.6.4.3

Verdroging ........................................................................................................................................ 161

5.6.4.4

Rustverstoring ................................................................................................................................... 162

5.6.5

Effectinschatting ......................................................................................................................... 162

5.6.5.1

Direct ecotoopverlies ........................................................................................................................ 162

5.6.5.2

Verzuring en vermesting door ammoniakdepositie .......................................................................... 162

5.6.5.3

Verdroging ........................................................................................................................................ 168

5.6.5.4

Rustverstoring ................................................................................................................................... 168

5.6.6 5.6.7


5.6.7.1


5.6.7.2


5.6.7.3


5.7 LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED EN ARCHEOLOGIE .................................................................................... 171 5.7.1 Afbakening studiegebied ............................................................................................................ 171 5.7.2 Toelichting gegevensgebruik ...................................................................................................... 172


7/253

5.7.3

Methodiek ................................................................................................................................... 172

5.7.3.1

Het landschap als relatiesysteem...................................................................................................... 172

5.7.3.2

De erfgoedaspecten .......................................................................................................................... 173

5.7.3.3

De perceptieve aspecten .................................................................................................................. 174

5.7.4

Toelichting referentiesituatie ...................................................................................................... 174

5.7.4.1

Geografische situering ...................................................................................................................... 174

5.7.4.2

Landschapsatlas (ankerplaatsen …) .................................................................................................. 176

5.7.4.3

Bouwkundig erfgoed ......................................................................................................................... 176

5.7.4.4

Bedrijf in de referentiesituatie .......................................................................................................... 176

5.7.5

Effectinschatting ......................................................................................................................... 176

5.7.5.1

Het landschap als relatiesysteem...................................................................................................... 176

5.7.5.2

Erfgoedaspecten ............................................................................................................................... 177

5.7.5.3

Perceptieve aspecten ........................................................................................................................ 178

5.7.6 5.7.7

Synthese ...................................................................................................................................... 179 Milderende maatregelen. ........................................................................................................... 180

5.7.7.1

De genomen maatregelen: ............................................................................................................... 180

5.7.7.2

De geplande maatregelen : ............................................................................................................... 180

5.7.7.3

De verdere mogelijkheden : .............................................................................................................. 180

6

ELEMENTEN TEN BEHOEVE VAN DE WATERTOETS .............................................................................. 181

7

‘PASSENDE BEOORDELING’-TOETS ...................................................................................................... 182

8

BESTE BESCHIKBARE TECHNIEKEN ...................................................................................................... 183

9

GRENSOVERSCHRIJDENDE EFFECTEN .................................................................................................. 189

10

LEEMTEN IN KENNIS ........................................................................................................................... 189

11

MONITORING EN EVALUATIE .............................................................................................................. 191 11.1 CONTROLE .......................................................................................................................................... 191 11.1.1 Geurhinder – klachtenopvolging op gemeentelijk niveau ...................................................... 191 11.1.2 Verzuring – sectorale opvolging op gewestelijk niveau ......................................................... 191 11.1.3 Verstoring waterhuishouding – debietmeter grondwater ..................................................... 191 11.1.4 Bodemverontreiniging............................................................................................................ 191 11.1.5 Vermesting – MAP-meetpunten ............................................................................................. 191

12

TEWERKSTELLINGS- EN INVESTERINGSRAPPORT ................................................................................ 192 12.1 12.2 12.3

13

TEWERKSTELLING.................................................................................................................................. 192 INVESTERINGEN .................................................................................................................................... 192 DUURZAAM GEBRUIK VAN GRONDSTOFFEN EN GOEDEREN ............................................................................ 192

SYNTHESE MILIEUEFFECTEN EN MILDERENDE MAATREGELEN ............................................................ 192 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 13.6

GEUR EN LUCHT ................................................................................................................................... 192 WATER ............................................................................................................................................... 195 BODEM .............................................................................................................................................. 197 GELUID ............................................................................................................................................... 198 MENS ................................................................................................................................................ 200 FAUNA EN FLORA .................................................................................................................................. 201


8/253

13.7

LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED EN ARCHEOLOGIE ............................................................................... 204

14

NIET-TECHNISCHE SAMENVATTING .................................................................................................... 205

15

VERKLARENDE WOORDENLIJST .......................................................................................................... 205

16

LITERATUURLIJST ................................................................................................................................ 209

17

OVERZICHT TABELLEN ......................................................................................................................... 216

18

BIJLAGEN ............................................................................................................................................ 221 18.1 18.2 18.3 18.4 18.5 18.6

BIJLAGE FIGUREN .................................................................................................................................. 221 NIET-TECHNISCHE SAMENVATTING ........................................................................................................... 221 IFDM-PARAMETERS ............................................................................................................................. 221 FOTOREPORTAGE .................................................................................................................................. 230 VOORTOETS RAPPORT............................................................................................................................ 242 BIJLAGE GELUID .................................................................................................................................... 249


9/253

VOORAF Milieueffectrapportage (m.e.r.) Milieueffectrapportage (m.e.r.) is een instrument om de doelstellingen en beginselen van het milieubeleid te helpen realiseren, nl. het voorzorgsbeginsel en het beginsel van preventief handelen. Milieueffectrapportage is een juridisch-administratieve procedure waarbij alvorens een activiteit of een ingreep (projecten, beleidsvoornemens zoals plannen en programma's) plaatsvindt, de milieugevolgen ervan op een wetenschappelijk verantwoorde wijze worden bestudeerd, besproken en geëvalueerd. Om een vergunning voor een bepaald project te bekomen, is soms een milieueffectrapport (MER) vereist. Dit MER rapporteert de milieueffecten van het onderwerp van de vergunningsaanvraag (zowel milieu-, als bouwvergunning), en dient als ondersteunend document voor de vergunningverlener. De wettelijke eisen van de inhoud van het MER zijn omschreven in het MER - VR decreet van 18 december 2002. De projecten en/of activiteiten waarvoor een MER dient te worden opgesteld, worden vastgelegd in het uitvoeringsbesluit van 10 december 2004 van de Vlaamse Regering houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage (B.S. 17/02/2005). M.e.r.-procedure Het m.e.r.-proces is toegankelijk voor publieke inspraak. Dit gebeurt in de beginfase van het m.e.r.-proces door middel van een kennisgevingsdossier. Het kennisgevingsdossier bevat naast een beschrijving van het project zelf, eveneens een beschrijving van de ruimtelijke situering, van de bestaande vergunningstoestand en van de toestand zoals die zal worden aangevraagd. Mogelijke alternatieven met hun voor- en nadelen worden onderzocht en er wordt aangegeven welke alternatieven in het MER verder onderzocht zullen worden. Een laatste luik van het kennisgevingsdossier betreft de inhoudelijke aanpak die bij de opmaak van het milieueffectrapport zal gevolgd worden. Na het kennisgevingsdossier wordt het eigenlijke MER opgesteld. Deze fase is niet toegankelijk voor publieke inspraak. De ‘m.e.r.-makers’ zullen evenwel voor hun informatieverzameling beroep doen op de kennis en inventarisaties van milieuverenigingen, gemeenten,… De rol van de aangesproken instanties is in deze fase meestal passief en beperkt zich tot het verstrekken van de gevraagde gegevens. In het huidige rapport wordt er voor geopteerd om de kennisgevingsfase te koppelen aan het eigenlijke MER. Deze fase wordt gebundeld dat 1 procedurestap. Nadat het MER goedgekeurd verklaard is, wordt het rapport openbaar gemaakt. Vanaf dan kunnen het projectMER, het project-MER-verslag, de beslissing omtrent de volledigverklaring van de kennisgeving en in voorkomend geval de aanvullende bijzondere richtlijnen, ten allen tijde geraadpleegd worden bij LNE, Dienst Mer. Na het doorlopen van de m.e.r.-procedure is inspraak opnieuw mogelijk. Ter verduidelijking wordt volgend schematisch overzicht (met vermelding van de wettelijk vastgelegde termijnen) van de gehele m.e.r.-procedure weergegeven: Uitgebreid kennisgevingsdossier (kennisgeving/ontwerp-MER) De Dienst MER geeft de mogelijkheid om een kennisgeving/ontwerp-MER op te maken hetgeen de vroegere kennisgeving en de ontwerptekst vervangt. Deze kennisgeving/ontwerp-MER onderzoekt reeds de te verwachte


10/253

effecten en stelt milderende maatregelen voor. Dit document wordt dan aan de adviesverlenende instanties voorgelegd en ter inzage gelegd. Schematisch verloop van de m.e.r.-procedure voor een project, ingeval geen grensoverschrijdende effecten van belang zijn:


11/253

Richtlijnenboek Sinds september 1997 beschikken de deskundigen over een belangrijk hulpmiddel. Op initiatief van de cel Milieueffectrapportage werd namelijk een Richtlijnenboek opgesteld. De elf boekdelen (variërend van zo'n 20 tot 250 bladzijden geven een stand van zaken uit de periode 1995-1997 van de kennis, de informatiebronnen, richtlijnen over MER in het algemeen, de algemene methodologie en de methodologie per MER-discipline. Het "Richtlijnenboek voor het opstellen en beoordelen van milieueffectrapporten" beantwoordt aan een uit de m.e.r.-praktijk gegroeide behoefte. Het biedt geen kant-en-klare recepten maar basisrichtlijnen over hoe een kwaliteitsvol MER kan opgesteld worden. Het richtlijnenboek bundelt heel wat kennis, zowel procedureel als methodologisch, op het gebied van milieueffectrapportage. Het is nuttig voor initiatiefnemers van een MER-plichtige activiteit, de MER-maker, de administratie, de vergunningverlenende en de controlerende overheden en de bevolking. Specifiek voor de veehouderij werd een richtlijnenboek uitgewerkt. De meest recente versie van het richtlijnenboek landbouwdieren dateert van juni 2011. Het milieueffectrapport gaat ter zake dan ook van dit richtlijnenboek uit. Procedure milieuvergunningsaanvraag Indien een milieuvergunningsaanvraag wordt ingediend onderzoekt de provincie of de aanvraag volledig en ontvankelijk kan verklaard worden. Indien dit kan gebeuren, dan moet ze dit binnen de 30 dagen (Besluit van de Vlaamse Regering van 01/03/2013) per aangetekend schrijven laten weten. Zoniet, dan krijgt u ook een, niet aangetekend, bericht. De datum van volledig en ontvankelijk verklaren is van belang. Vanaf dan heeft de provincie 4 maanden de tijd (eventueel 6 maanden) om het dossier te beslissen. Alle dossiers worden dan naar de verschillende adviesverlenende diensten verstuurd. Aan de gemeente wordt eveneens de opdracht gegeven om een openbaar onderzoek (gedurende 30 dagen) uit te voeren. Voor bepaalde hernieuwingsaanvragen kan de Deputatie afwijken van deze termijnen. De adviesverlenende overheidsorganen zijn: 

het College van Burgemeester en Schepenen,



de Afdeling Milieuvergunningen van LNE,



de Afdeling grondwater van VMM (niet voor elke inrichting),



het Agentschap Ruimtelijke Ordening,



het Agentschap Zorg en Gezondheid (niet voor elke inrichting),



de Vlaamse Milieumaatschappij (niet voor elke inrichting),


12/253

Alle adviezen worden gegroepeerd door de Provinciale Milieuvergunningcommissie, die zelf ook een globaal advies geeft, dat overgemaakt wordt aan de Deputatie. Op verzoek kan de aanvrager door deze commissie gehoord worden. Het is aan te bevelen u hierin te laten bijstaan. Het openbaar onderzoek omvat: 

mogelijkheid tot inzage van het dossier gedurende 30 dagen,



aanplakking gedurende 30 dagen,



kennisgeving van de aanvraag aan eigenaars en gebruikers binnen 100 m rond perceel,



bekendmaking in de pers,



informatievergadering (verplicht in het kader van een MER-plichtig bedrijf).

De Deputatie dient een beslissing te nemen binnen de gestelde periode. Zij zendt deze binnen de 10 kalenderdagen naar de bevoegde burgemeester, die belast wordt met de bekendmaking. Dit houdt in: 

aanplakking gedurende 30 dagen van de beslissing,



ter inzage leggen van de beslissing gedurende 30 dagen.

Indien er geen beslissing is gevallen binnen de gestelde periode wordt de aanvraag als geweigerd beschouwd. Schematisch verloop van een Milieuvergunningsaanvraag voor een inrichting KLASSE 1 :

Indienen Milieuvergunningsaanvraag klasse 1

Volledig en ontvankelijk (30 dagen)

Openbaar onderzoek (30 dagen) met informatievergadering

Advies Provinciale Milieuvergunningscommissie

Advies CBS (50 dagen)

(+ hoorzitting) (90 dagen)

Adviesverlenende instanties (LNE, VMM, ...) (60 dagen)


13/253

Beslissing Deputatie (4 maanden of evt. na verlenging 6 maanden)

Bekendmaking

Beroep bij Minister (30 dagen)

Procedure stedenbouwkundige vergunning De aanvraag voor stedenbouwkundige vergunning dient ingediend te worden bij het college van burgemeester en schepenen van de gemeente. Binnen 75 of 105 dagen na ontvangst van de aanvraag neemt het college van burgemeester en schepenen een beslissing. Tegen de beslissing is beroep mogelijk. Dit beroep moet gebeuren (binnen de 30 dagen na ontvangst van de beslissing) bij de bestendige deputatie van de provincieraad.


14/253

1

IDENTIFICATIE VAN HET BEDRIJF

1.1

BEKNOPTE PROJECTBESCHRIJVING

Het bedrijf van Stefaan Vulsteke is gelegen Galgestraat 11 te 8610 Kortemark. De huidige vergunning is afgeleverd op 08/11/2012 door de Bestendige Deputatie voor stallen met plaatsen voor 300 zeugen, 2 beren en 1.988 andere varkens. Voor de inrichting is eveneens het nodige toebehoren voorzien zoals bijvoorbeeld het stallen van voertuigen, opslag van mazout, opslag van dierlijke mest en een grondwaterwinning. De huidige milieuvergunning heeft een looptijd tot 08/11/2032. Het doel is om een uitbreiding te realiseren in de varkenshouderij door de bouw van een nieuwe vleesvarkensstal voor 1.092 vleesvarkens. Deze stal zal conform de ter zake geldende wetgeving uitgerust worden als een ammoniakemissie-arme stal. In de nieuwe situatie zal dus een vergunning gevraagd worden voor 300 zeugen, 2 beren en 3.080 andere varkens. Daarnaast zullen er ook bijkomende mestopslag aangelegd worden onder de nieuw te bouwen stal , en zal het debiet van de grondwaterwinning verhoogd worden. Gelet op de belangrijke verandering wordt ook een vroegtijdige hernieuwing gevraagd. De initiatiefnemer is Stefaan Vulsteke. Stefaan Vulsteke laat een milieueffectrapport opstellen om deze toe te voegen aan de milieuvergunningsaanvraag en de stedenbouwkundige aanvraag, die noodzakelijk zijn ter uitvoering van het hier voorliggend project.

1.2

TOETSING MER-PLICHT

Het besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage vermeldt de categorieën van projecten die aan de projectm.e.r. worden onderworpen of waarvoor de initiatiefnemer een gemotiveerd verzoek tot ontheffing kan indienen. De initiatiefnemer vraagt een uitbreiding aan van de milieuvergunning. In de gewenste situatie wordt een vergunning gevraagd voor in stallen met plaatsen voor 3.080 varkens. Dit project valt in rubriek 21c) “Installaties voor intensieve pluimvee- of varkenshouderij met meer dan: 3.000 plaatsen voor mestvarkens (van meer dan 20 kg)" van de bijlage I lijst van bovenvermeld besluit en is bijgevolg m.e.r. -plichtig, en in rubriek 1e “Intensieve veeteeltbedrijven: gemengde inrichting voor varkens van meer dan 20 kg als de verhouding van het aantal plaatsen voor zeugen t.o.v. de drempel van 900 + het aantal plaatsen voor varkens andere dan zeugen t.o.v. de drempel van 3.000 groter dan 1 is.” van de bijlage II lijst van bovenvermeld besluit.

1.3

RELEVANTE GEGEVENS UIT VORIGE RAPPORTAGES

Voor het betrokken bedrijf werd er in het verleden geen MER opgesteld.

1.4

GEGEVENS INITIATIEFNEMER EN DESKUNDIGE MER

1.4.1

INITIATIEFNEMER – UITBATER

De uitbater van het varkensbedrijf gelegen Galgestraat 11 is Stefaan Vulsteke met volgende gegevens: 

KBO-nummer 0878.477.035



Vestigingseenheidsnummer 2.196.987.246


15/253

De initiatiefnemer voor het opstellen van het MER is Stefaan Vulsteke.

1.4.2

SAMENSTELLING EN TAAKVERDELING VAN TEAM VAN DESKUNDIGEN

Conform artikel 4.3.6 van het MER-decreet van 18 december 2002 moet de initiatiefnemer een beroep doen op een team van erkende MER-deskundigen onder leiding van een MER-coördinator. De initiatiefnemer stelt aan de MER-coördinator alle relevante informatie ter beschikking die voorhanden is. Hij verleent alle medewerking opdat de MER-coördinator zijn taak naar behoren kan vervullen. De initiatiefnemer kiest de deskundigen uit een lijst van erkende onafhankelijke specialisten in één of andere milieudiscipline, derwijze dat in de werkgroep de milieueffecten, eigen aan het geplande project, doeltreffend onderzocht kunnen worden. Voor dit project werd een erkende deskundige voor de disciplines bodem (pedologie), water (oppervlaktewater) en lucht in het team van deskundigen opgenomen. Volgende MER-deskundigen zullen hun medewerking aan dit milieueffectrapport verlenen: Erkende MER deskundigen

coördinaten

Lucht Johan Versieren Bodem (deeldomein pedologie) Erkenningsnr. MB/MER/EDA/059/V-5 Water (deeldomein oppervlaktewater) Einddatum erkenning: onbepaalde duur

Kriesberg 29b 3221 Holsbeek tel. +32 16 56 67 48 [email protected]

Coördinator

Johan Versieren

Uitvoering meet- en inspectiewerk Verder wordt dit team van deskundigen bijgestaan door volgende medewerkers van SBB: Deskundigen

Water

An Maes

Geluid

Sara Kelchtermans

Lucht Mens Landschap Fauna en Flora

Isabelle Rommens

Annick Van de Walle


Witte Molenstraat 45 bus 1 8200 Brugge [email protected] Diestsevest 32 bus 1a 3000 Leuven [email protected] Diksmuidseweg 95 8900 Ieper [email protected] Oostveldstraat 17 9900 Eeklo [email protected]

16/253

2 2.1

SITUERING PROJECT LIGGING EXPLOITATIE

De inrichting is gelegen aan de Galgestraat 11 te 8610 Kortemark. e

De kadastrale gegevens zijn 1 afdeling, sectie D, kadastrale percelen 494H, 494G, 485C, 495C, 487A en 346B. De ligging volgens het kadaster wordt weergegeven in Figuur 1 in bijlage. De stallen zijn volgens het gewestplan Diksmuide-Torhout (B.S. 05/02/1979) volledig gelegen in agrarisch gebied (zie Figuur 2 in bijlage). De afstand van het bedrijf t.o.v. andere gebieden zoals aangeduid op het gewestplan wordt weergegeven in onderstaande tabel. Tabel 1: Ligging bedrijf volgens gewestplan Gebied

Afstand tot het centrum van

Richting

het bedrijf Ambachtelijke bedrijven en kmo's

25 m

N

Woongebied met landelijk karakter

250 m

NW

Ontginningsgebied (gebieden voor

285 m

O

Woongebied

1000 m

N

Milieubelastende industrieën

750 m

O

gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut)

Volgens de kaart met de aanduiding van de Natura 2000-gebieden is in de nabije omgeving van deze inrichting geen SBZ (speciale beschermingszone), gelegen. Het meest nabijgelegen Vogelrichtlijngebied situeert zich op ongeveer 2,3 km ten noordwesten van het bedrijf. Het betreft de 'Ijzervallei' (BE2500831). Het meest nabijgelegen Habitatrichtlijngebied ('Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004) situeert zich op ongeveer 4,5 km ten noorden van het bedrijf. De inrichting is niet gelegen in of in de nabijheid van een Ramsar-gebied (Figuur 3 in bijlage). Het dichtstbijzijnde VEN-gebied van het type gen (Grote Eenheid Natuur) is gelegen op 4,6 km ten noorden van het bedrijf. Het betreft 'Het Wijnendalebos en vallei van de Waterhoenbeek' en het nummer van het gebied is 123 (Figuur 4 in bijlage). Het bedrijf is niet gelegen in een afgebakend gebied als beschermingszone voor grondwaterwinning zoals bedoeld in het decreet van 24/01/1984 houdende maatregelen inzake het grondwaterbeheer. Dit wordt weergegeven in Figuur 5 in bijlage.


17/253

2.2

ADMINISTRATIEVE VOORGESCHIEDENIS

2.2.1

OVERZICHT AFGELEVERDE MILIEUVERGUNNINGEN

In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de afgeleverde milieuvergunningen. Tabel 2: Overzicht lopende milieuvergunningen Datum beslissing

Refertenummer

Overheid

Naam exploitant

08/11/2012

32011/57/2/A/4

Bestendige Deputatie

Vulsteke Stefaan

In onderstaand overzicht zijn alle oude milieuvergunningen terug te vinden die met de beslissing van 08/11/2012 hernieuwd werden. Tabel 3: overzicht historiek milieuvergunningen Datum beslissing

Overheid

Onderwerp

10/02/2005


Hernieuwing en uitbreiding

16/03/2006


Melding van overname

13/04/2006


Uitbreiding varkenshouderij

15/01/2009


Hernieuwing en uitbreiding

De huidige milieuvergunning heeft een looptermijn tot 08/11/2032. Aan deze vergunning zijn naast de algemene en de sectorale voorwaarden van Vlarem II een aantal bijzondere voorwaarden gekoppeld: 

Hemelwater dient prioritair en maximaal gebruikt te worden voor laagwaardige toepassingen zoals reiniging, beregening en sanitaire doeleinden;



Bouw nieuwe stal: 2 maand na de bouw van de ammoniakemissiearme stal of uiterlijk 1 jaar na de termijn van ingebruikname bepaald in artikel 2 van de milieuvergunning dient de exploitant volgende documenten te bezorgen in vijfvoud aan de deputatie - afschrift van het attest bedoeld in artikel 5.9.2.1.bis§2 van Vlarem 2 - een uitvoeringsplan (1/200) met de correcte uitvoeringswijze die overeenstemt met het attest bedoeld in artikel 5.9.2.1.bis §2 van Vlarem 2



Beperking geurhinder: De varkensstal 5 dient te worden voorzien van een luchtwasser met een geurverwijderingsrendement van minstens 60% of een systeem dat hieraan minstens evenwaardig is. Het rendement wordt aangetoond door metingen op deze of een analoge installatie.



Grondwaterwinning - De boorput moet voorzien zijn van een afzonderlijke rechte onvervormbare PVC-peilbuis, die toelaat steeds peilmetingen uit te voeren. De binnendiameter van deze peilbuis dient minimaal 32 millimeter te bedragen; voor bestaande peilbuizen kan een binnendiameter van min; 18 mm nog worden aanvaard tot aan de vervanging van de betreffende peilbuis; - De grondwaterwinningen voor beregening (vijvers) dienen voorzien te zijn van een reglementaire debietmeter waarvan de tellerstanden worden genoteerd in een register op de laatste kalenderdag van elke maand waarin grondwater werd opgepompt. deze gegevens dienen ter inzage van de toezichthoudende ambtenaar bijgehouden te worden;


18/253

- Indien het opgepompte water gebruikt wordt door beregening in open lucht in de maanden juli, augustus en september, dan is dit slechts toegelaten van 17u 's avonds tot 10u 's ochtends.

2.2.2

OVERZICHT AFGELEVERDE STEDENBOUWKUNDIGE VERGUNNINGEN

In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de beslissingen in het kader van een stedenbouwkundige aanvraag genomen door het College van Burgemeester en Schepenen, de Deputatie of de Minister. Op de percelen werden onderstaande vergunningen afgeleverd. Tabel 4: Overzicht afgeleverde stedenbouwkundige vergunningen Datum beslissing

Overheid

Onderwerp

27/01/1973

College van Burgemeester en Schepenen

Bouwen varkensstal

09/12/1977


Bouwen van een bergplaats

18/09/1981


Bouwen van een mestvarkensstal

01/06/1990


Aanbouwen van een aardappelloods

21/04/1998


Bouwen garage, afbreken berging

17/02/2005


Uitbreiden van bestaande woning

24/05/2006


Bouwen varkensstal

28/01/2013


Bouwen van stallen en bergplaats na slopen bestaande delen


19/253

2.3

JURIDISCHE EN BELEIDSMATIGE VOORGESCHIEDENIS

2.3.1

JURIDISCHE RANDVOORWAARDEN

Juridische randvoorwaarden

Inhoudelijk

Relevant

Bespreking relevantie // (locatie bespreking MER)

Geeft de bestemming en het

ja

Zie hoofdstuk 2.1.(Beknopte beschrijving project) // ( referentiesituatie, discipline lucht en mens)

ja

zie hoofdstuk 2.2. (Vergunningstoestand) // (vergunningstoestand)

ja

Voor het bedrijf zijn volgende voorwaarden belangrijk: artikels 2.2.1.1. en 2.4.2. (milieukwaliteitsnormen voor geluid en

ALGEMEEN Gewestplan

gebruik van de gronden in Vlaanderen weer. Vlarem I

Bepaalt de modaliteiten met betrekking tot exploitatie en/of verandering van meldings- en vergunningsplichtige inrichtingen.

Vlarem II

Bevat milieukwaliteitsnormen en algemene en sectorale

bodem), artikel 4.1.2 (BBT), 4.1.3 (Hygiëne, risico- en hinderbeheersing), 4.4.3.1 (algemene emissiegrenswaarden),

milieuvoorwaarden met

voorwaarden met betrekking tot veeteeltstallen en mestopslagplaatsen (artikels 5.9.2.1, 5.9.2.3, 5.9.3.1, 5.9.4, 5.9.7, 5.9.8

betrekking tot o.a. ligging en

en 5.9.9), 5.17.1 (algemene bepalingen voor opslag van gevaarlijke producten), 5.17.3 (opslag van gevaarlijke vloeistoffen

exploitatie van inrichtingen.

in bovengrondse houders), 5.28.2 (bepalingen met betrekking tot dierlijke mest) // (algemeen relevant: disciplines lucht, bodem, geluid, enz..)

Wet betreffende bescherming en

Verdeelt dieren in 5 categorieën,

welzijn van dieren en betreffende met hieraan verbonden een aantal bescherming van voor

voorwaarden voor bescherming

landbouwdoeleinden gehouden

van dierenwelzijn

Ja

Het bedrijf dient zich te houden aan de verplichtingen opgenomen in deze wetgeving (voldoende bewegingsvrijheid voorzien, goede klimaatregeling, goede voedingswijze,…) // (beschrijving bedrijf, ontwikkelingsscenario’s).

dieren LUCHT


20/253


Inhoudelijk

Relevant ja


IPPC (96/61/EC en 2008/1/EG)

Deze Europese Richtlijn

Algemeen relevant // (alle disciplines)

IED (Richtlijn 2010/75/EU van 24

(2008/1/EG en 96/61/EC), schrijft

Het bedrijf wenst in de toekomstige situatie meer dan 40.000 plaatsen voor pluimvee te houden, en is bijgevolg een IPPC-

november 2010)

de lidstaten voor op volgende twee

bedrijf. Volgens artikel 41bis van Vlarem I gelden bijkomend volgende bepalingen:

pijlers te steunen bij het vastleggen

1° de vergunningsvoorwaarden worden door de bevoegde overheden geregeld getoetst en zo nodig ambtshalve

van

overeenkomstig de procedure vermeld in artikel 45 bijgesteld; voor de bestaande GPBV-installaties gebeurt een eerste

milieuvergunningsvoorwaarden:

toetsing uiterlijk vóór 30 oktober 2007;

• de BBT dienen toegepast te

2° een toetsing vindt in ieder geval plaats als :

worden;

a) de door de installatie veroorzaakte verontreiniging van dien aard is dat de bestaande emissiegrenswaarden in de

• de resterende milieueffecten

vergunning gewijzigd of nieuwe emissiegrenswaarden opgenomen moeten worden

mogen geen afbreuk doen aan

b) belangrijke veranderingen in de beste beschikbare technieken een significante beperking van de emissies zonder

de vooropgestelde

buitensporige kosten mogelijk maken;

milieukwaliteitsdoelstellingen

c) bedrijfsveiligheid van het proces of de activiteit de toepassing van andere technieken vereist

De IED richtlijn 2010/75/EU is

d) nieuwe wettelijke bepalingen zulks vereisen.

van toepassing vanaf 6 januari 2011 en moet tegen 7 januari 2013 geïmplementeerd zijn in nationale wetgeving. EU kaderrichtlijn 96/62 inzake

Vormt de basis voor nieuw

beoordeling en beheer van

luchtkwaliteitsbeleid binnen de

luchtkwaliteit + dochterrichtlijnen

Europese Unie. Globaal kader

1999/30, 2000/69, 2002/3 en

waarmee de EU luchtkwaliteit

2004/107 + richtlijn2008/50/EG

beoordeelt en beheert

ja

Het vullen van voedersilo´s en de ventilatie uit de stallen kunnen bronnen zijn van stofhinder. // (discipline lucht en mens)

ja

Veestallen kunnen aanzienlijke stofemissies met zich meebrengen. In het MER zal nagegaan worden in welke mate er

betreffende de luchtkwaliteit Vlaams stofplan

Is opgesteld om te voldoen aan de verplichtingen van de eerste

stofhinder ten gevolge van het voorliggende bedrijf te verwachten valt. // (discipline lucht en mens)

dochterrichtlijn lucht en de Vlarem II-reglementering.


21/253


Inhoudelijk

Relevant


NEC-richtlijn (2001/81/EG)

Impliceert het opnemen van

ja

De emissies ten gevolge van het bedrijf zullen specifiek beschouwd worden in het dossier. // (disciplines lucht)

ja

Er wordt een nieuwe vleesvarkensstal gebouwd // (disciplines lucht en mens)

bindende emissieplafonds voor SO2, NOx, VOS en NH3 in Vlarem II. (emissie-reductieprogramma’s, zie Vlarem II). De ‘Lijst van stalsystemen voor

Geeft een lijst weer van de

ammoniakreductie’ (Ministerieel

toegelaten stalsystemen bij

besluit van 31/05/2011; Belgisch

nieuwbouw

Staatsblad 08/07/2011 + wijzigingen MB van 26/03/2012, 16/08/2012 en van 19/07/2013)


22/253

Juridische randvoorwaarden Richtlijn Industriële Emissies

Inhoudelijk De Richtlijn Industriële Emissies

Relevant ja

Bespreking relevantie // (locatie bespreking MER) Een van de kernelementen van de nieuwe richtlijn is een betere toepassing van de best beschikbare technieken (BBT's),

vervangt en actualiseert zeven

waardoor het gebruik van die technieken het referentiepunt wordt in het vergunningsproces. Met de wetgeving wordt de

verschillende bestaande Europese

uitstoot van een hele reeks vervuilende stoffen in de lucht, het water en de bodem aan banden gelegd. De regels hebben

wetgevende bepalingen,

onder meer betrekking op zwavel- en stikstofhoudende stoffen, fijn stof, asbest en zware metalen. Voor de industriële uitstoot

waaronder de IPPC-richtlijn en de

van CO2, de voornaamste oorzaak van het broeikaseffect, is echter geen beperking voorzien. De uitbaters van installaties die

richtlijn betreffende grote

onder de richtlijn vallen krijgen tot 2016 de tijd om hun installaties aan de nieuwe wetgeving aan te passen, maar de

verbrandingsinstallaties en is

Europese lidstaten die dat wensen kunnen deze transitieperiode verlengen tot 2020.

bedoeld om duidelijkere, beter te handhaven regels en een betere luchtkwaliteit te bekomen. De omzetting in nationale wetgeving gebeurde o.a. via het Decreet van 25 mei 2012 tot wijziging van het decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning, het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en het decreet van 27 oktober 2006 betreffende de bodemsanering en de bodembescherming met het oog op de omzetting van de Richtlijn 2010/75/EU van het Europees Parlement en de Raad van 24 november 2010 inzake industriële emissies (geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging)


23/253


Inhoudelijk

Relevant ja


Omzendbrief LNE 2012/1

De omzendbrief vormt een

De omzendbrief biedt de kans geurhinder tegen te gaan a.d.h.v. een aantal algemene en bijkomende maatregelen.

betreffende de milderende

beoordelingskader voor de

Algemene maatregelen zijn standaardmaatregelen die vooral gericht zijn op goede managementpraktijken en bijkomende

maatregelen voor geuremissies

vergunningsverlenende overheden

maatregelen zijn maatregelen die verder gaan dan het toepassen van goede managementpraktijken Aan elk van deze

die afkomstig zijn van bestaande

en bevat een aantal maatregelen

(combinatie van) maatregelen is een geurreductiepercentage gekoppeld en biedt hierdoor een vormt van rechtszekerheid

varkens- en pluimveestallen in

voor bestaande bedrijven ter

voor de landbouwer.

Vlaanderen

vermindering van de geurhinder.

WATER Decreet Integraal Waterbeleid

Heeft als doel de bescherming

van 18 juli 2003 , met inbegrip

van oppervlaktewater en

van het eerste uitvoeringsbesluit

grondwater en de bescherming

(9 september 2005) en het

en verbetering van het aquatisch

uitvoeringsbesluit watertoets (20

milieu te bewerkstelligen. Besluit

juli 2006, B.S. 3 november 2006)

B.S. 3 nov 2006 geeft de lokale,

ja

Voorliggend bedrijf kan een risico inhouden naar verdroging, vermesting en oppervlaktewaterverontreiniging. Het MER biedt hiervan een analyse en evaluatie aan als nodige elementen voor het uitvoeren van een watertoets // (discipline water)

provinciale en gewestelijke overheden, die een vergunning moeten afleveren, richtlijnen voor de toepassing van de watertoets. Op basis van o.a. de bijlagen bij dit besluit kan aangegeven worden of er schadelijke effecten te verwachten zijn. Nitraatrichtlijn

Heeft als doel

ja

Het bedrijf dient zich te houden aan de richtlijnen gesteld in het Mestdecreet. // (discipline water en bodem).

waterverontreiniging veroorzaakt door nitraten uit agrarische bronnen, te verminderen en verdere verontreiniging van die aard te voorkomen.


24/253


Inhoudelijk

Relevant


Decreet van 22 december 2006

Het decreet houdende de

ja

Ten gevolge van het nieuwe mestdecreet wijzigen er een aantal elementen inzake forfaitaire normen, mestafzet,

houdende de bescherming van

bescherming van water tegen

water tegen de verontreiniging

verontreiniging van nitraten uit

door nitraten uit agrarische

agrarische bronnen moet ervoor

bronnen (Mestdecreet) en

zorgen dat er in heel Vlaanderen

Decreet houdende wijziging van

minder mest uitgereden wordt,

het Mestdecreet van 22

zodat de waterkwaliteit verbetert.

december 2006

Het Vlaams Parlement heeft op

mestverwerking, enz. Het bedrijf dient zich te houden aan deze nieuwe wetgeving. // (discipline water en bodem)

12 juni 2015 het Decreet houdende wijziging van het mestdecreet goedgekeurd (MAP5). Dit decreet werd op 29 juli 2015 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het omvat een aantal wijzigingen ten opzichte van het bestaande mestdecreet. Een aantal van deze zaken worden verder uitgewerkt via uitvoeringsbesluiten.. Het nieuwe mestdecreet treedt in werking op 1 januari 2015. Wetgeving grondwater

(sinds 1999 opgenomen in

ja

Er zijn op het bedrijf twee grondwaterwinningen aanwezig. // (discipline water)

ja

Voorliggend bedrijf kan een risico inhouden naar oppervlaktewaterverontreiniging // (discipline water)

VLAREM-wetgeving) Bescherming oppervlaktewater

(waterkwaliteitsdoelstellingen en lozingsvoorwaarden opgenomen in VLAREM II)


25/253


Inhoudelijk

Relevant


Bestemming en

Duidt bestemming

neen

Er is geen lozing naar oppervlaktewater. // (discipline water)

milieukwaliteitsnormen

oppervlaktewater aan

oppervlaktewater

(milieukwaliteitsnormen zie

ja

Deze verordening is van toepassing bij de aanvraag van een stedenbouwkundige vergunning waarbij daken of

VLAREM II) Besluit van de Vlaamse Regering

Bevat minimale voorschriften

van 1 oktober 2004 houdende

voor de lozing van niet-

verhardingen worden gepland. Voor de bouw van de nieuwe pluimveestal zal dienen rekening gehouden te worden met

vaststelling van een gewestelijke

verontreinigd hemelwater,

deze verordening. // ((discipline water)

stedenbouwkundige verordening

afkomstig van verharde

inzake hemelwaterputten,

oppervlakken.

infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (BS 8/11/04, gewijzigd BS 22/08/06) Besluit van de Vlaamse Regering

Dit besluit geeft de lokale,

tot vaststelling van nadere regels

provinciale en gewestelijke

voor de toepassing van de

overheden, die een vergunning

watertoets, tot aanwijzing van de

moeten afleveren, richtlijnen van

adviesinstanties en tot

de watertoets

ja

Het project moet getoetst worden aan de bepalingen opgenomen in de watertoets (art. 8) (discipline water)

ja

Algemeen relevant // (discipline water)

vaststelling van nadere regels voor de adviesprocedure bij de watertoets (31/10/2006 gewijzigd 14/10/2011) Waterbeleidsnota (4/2005)

Legt de visie van de Vlaamse regering op integraal waterbeleid vast via krachtlijnen. Deze nota vormt het uitgangspunt voor de (toekomstige) opstelling van bekkenbeheersplannen en stroomgebied-beheersplannen.


26/253


Inhoudelijk

Relevant


Centraal staan een planmatige

ja

Speciale beschermingszones en Vlaamse en/of erkende natuurreservaten doen zich niet voor in de ruime omgeving van

FAUNA EN FLORA Natuurbeheersrecht  Decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk

aanpak (natuurbeleidsplan), een

het bedrijf. Rekening houdend met de BWK-aanduidingen bevinden er zich binnen het studiegebied wel enkele waardevolle

milieu

horizontaal beleid (‘stand-still’

eenheden (zie hoofdstuk 5.6.). // (discipline fauna en flora)

principe) en een gebiedsgericht beleid  Vlaamse en/of erkende natuurreservaten

Terreinen, van belang voor

neen

In de ruime omgeving van het bedrijf ligt geen Vlaams en/of erkend natuurreservaat.

behoud en ontwikkeling van natuur(lijk milieu), die aangewezen of erkend zijn door de Vlaamse regering

 Vogelrichtlijngebieden

Heeft als doel de instandhouding

Ja

In de ruime omgeving van het bedrijf ligt geen Vogelrichtlijngebied. // (discipline fauna en flora)

van alle natuurlijke in het wild levende vogelsoorten en hun leefgebieden; er werden speciale beschermingszones (SBZ-V) afgebakend  Ramsargebieden

Overeenkomst inzake

neen

Er is geen Ramsar gebied gelegen in de ruime omgeving rond het bedrijf.

watergebieden die van internationale betekenis zijn, in het bijzonder als woongebied voor watervogels  Habitatrichtlijngebieden

Heeft als doel de instandhouding

neen

Er is geen Habitatrichtlijn gelegen in de ruime omgeving rond het bedrijf.

van soorten en natuurlijke habitats; er werden speciale beschermingszones (SBZ-H) afgebakend


27/253


Inhoudelijk

Relevant


Bosdecreet

Het Bosdecreet heeft tot doel het

ja

Er is geen bosgebied gelegen in de ruime omgeving van het bedrijf. // (discipline fauna en flora)

ja

Het bedrijf is gelegen in het Regionaal Landschap "Ijzer en Polder' (discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en

behoud, de bescherming, de aanleg en het beheer van de bossen te regelen. Het behandelt alle bossen in Vlaanderen. LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED, ARCHEOLOGIE Regionale landschappen

Duurzaam samenwerkingsverband gericht

Archeologie).

op behoud van streekeigen karakter, bevorderen natuureducatie, recreatief medegebruik, ontwikkeling KLE, … Decreet van 3 maart 1976 tot

Ter bescherming van monumenten ja

bescherming van Monumenten en en stads- en/of dorpsgezichten en Stads- en Dorpsgezichten,

landschappen; instandhouding,

gewijzigd bij de decreten van 18

herstel en beheer van beschermde

december 1992, 22 februari 1995,

landschappen.

In de ruime omgeving van het bedrijf komen geen beschermde dorps- of stadsgezichten voor. (discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie).

22 december 1995, 8 december 1998, 18 mei 1999, 7 december 2001, 21 november 2003 en 30 april 2004 Beschermde monumenten,

Ter bescherming van

landschappen en/of stads- of

monumenten en stads- en/of

dorpsgezichten

dorpsgezichten en landschappen;

ja

In de ruime omgeving van het bedrijf komen geen beschermde dorps- of stadsgezichten voor. (discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie).

instandhouding, herstel en beheer van beschermde landschappen.


28/253


Inhoudelijk

Het decreet dd 16/04/1996

ter bescherming van de in het

betreffende de landschapszorg,

Vlaamse Gewest gelegen

gewijzigd bij decreet van 18 mei

landschappen, de instandhouding,

1999, 8 december 2000, 21

het herstel en het beheer van

Relevant


ja

Op ongeveer 1400 m van het bedrijf bevindt zich een ankerplaats 'Handzamevaart (A30062)”. // ((discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie).

december 2001, 19 juli 2002 en 13 beschermde landschappen, februari 2004

ankerplaatsen en erfgoedlandschappen en stelt maatregelen vast voor de bevordering van de algemene landschapszorg

Decreet erfgoedlandschap

Doel van het decreet is vooral een

ja

juridische basis te creëren voor het

Op ongeveer 1400 m van het bedrijf bevindt zich een ankerplaats 'Handzamevaart (A30062)”.. // ((discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie).

behoud en de zorg van landschapskenmerken en waarden van ankerplaatsen en erfgoedlandschappen. Decreet op het archeologisch

Doel van het decreet is de

patrimonium

bescherming, het behoud en de

ja

Dit wordt verder besproken in het hoofdstuk landschap. // (discipline bodem)

instandhouding, het herstel en +

het beheer van archeologisch patrimonium

ratificering van Verdrag van

Behandelt de bescherming van

Malta door Vlaamse Regering op

archeologisch erfgoed in het

12/10/2011

bijzonder betreffende ruimtelijke planning en financiering

BODEM


29/253


Inhoudelijk

Relevant


Decreet van 30 juni 1993

Dit decreet regelt de

ja

Het bedrijf dient zich tijdens de graafwerken voor de nieuwe stallen te houden aan de regels met betrekking tot de

houdende bescherming van het

bescherming, het behoud, de

archeologisch patrimonium (B.S.

instandhouding, het herstel en

15.09.1993, 08.06.1999 en

het beheer van het archeologisch

24.03.2003)

patrimonium, alsmede de

meldingsplicht. // (discipline bodem)

organisatie en de reglementering van de archeologische opgravingen. Materialendecreet

Decreet ter voorkoming, beheer

ja

en verwijdering of nuttige

Het bedrijf dient de regels met betrekking tot de opslag en de ophaling van afvalstoffen en krengen na te leven. // (discipline lucht)

toepassing van afvalstoffen, met als doel de gezondheid van mens en milieu te vrijwaren tegen schadelijke invloeden van afvalstoffen en verspilling van grondstoffen en energie tegen te gaan. Bodemsaneringdecreet, incl.

Decreet dat moet toelaten

ja

Rekening houdend met Vlarebo Artikel 4 dient al dan niet, rekening houdend met de categorie waarin de inrichting

Ministerieel besluit houdende

beslissingen inzake

ingedeeld wordt, een oriënterend bodemonderzoek uitgevoerd te worden. Verdere bedrijfsspecifieke uitwerking vindt plaats

vaststelling van de lijst van

bodemsanering op systematische

in het MER bij de bespreking van de milieueffecten. // (disciplines water en bodem)

bouwkundig bodemgebruik van

wijze te treffen, prefinanciering

uitgegraven bodem en van de

ervan te verzekeren en kosten

lijst van vormvaste toepassingen

daarvan te verhalen.

van uitgegraven bodem van 09.05.2008 (B.S. 29.05.2008, in werking vanaf 01.06.2008)


30/253


Inhoudelijk

Gezondheidsvoorschriften inzake Verordening met als doel niet voor menselijke consumptie

vaststelling van

bestemde dierlijke bijproducten

gezondheidsvoorschriften voor

Relevant


ja

Implementatie via mestdecreet en materialendecreet

niet voor menselijke consumptie bestemde dierlijke bijproducten, dit met het oog op het verzekeren van een hoog niveau van gezondheid en veiligheid in de gehele voedselketen.

2.3.2

BELEIDSMATIGE RANDVOORWAARDEN

Beleidsmatige randvoorwaarden

Inhoudelijk

Relevant


Ruimtelijk Structuurplan

Geeft een visie op de ruimtelijke

ja

Algemeen relevant // (alle milieuthema’s)

Vlaanderen

ontwikkeling van Vlaanderen en

ja


ja


legt de krachtlijnen vast van het ruimtelijk beleid naar de toekomst. Provinciaal Ruimtelijk

Geeft een visie op de ruimtelijke

Structuurplan

ontwikkeling van de provincie en legt de krachtlijnen vast van het ruimtelijk beleid naar de toekomst.

Gemeentelijk Ruimtelijk

Beschrijft de ruimtelijke structuur

Structuurplan

en visie op de gewenste ruimtelijke ontwikkeling, enz. op gemeentelijk niveau.


31/253


Inhoudelijk

Relevant


Vlaams Milieubeleidsplan 2011-

Bepaalt het milieubeleid dat het

ja

Algemeen relevant, voornamelijk thema’s vermesting, verzuring en verstoring door geurhinder // (algemeen relevant)

2015 (MINA-plan 4) +

Vlaams Gewest, alsmede

milieujaarprogramma's

provincies en gemeenten in

ja


ja

Een Gemeentelijk milieubeleidsplan werd opgemaakt voor de periode 2006-2010. Algemeen relevant // (alle disciplines)

ja


ja

Het bedrijf bevindt zich volgens het zoneringsplan van de gemeente in een groene cluster, zijnde een collectief te

aangelegenheden van gewestelijk belang, dient te voeren. Provinciaal Milieubeleidsplan

Bepaalt het milieubeleid dat de provincie dient te voeren, binnen de beleidslijnen van het gewestelijk plan.

Gemeentelijk Milieubeleidsplan

Bepaalt het milieubeleid dat de gemeente dient te voeren, binnen de beleidslijnen van het gewestelijk en provinciaal plan.

Gemeentelijk

Beoogt een doorgedreven

Natuurontwikkelingsplan

natuurbeleid in de gemeente op zowel korte als lange termijn; het actieplan vormt daarbij de uitvoering.

Gemeentelijk zoneringsplan

Het zoneringsplan geeft weer op welke manier en wie moet

optimaliseren buitengebied. // (discipline water)

instaan voor de zuivering van het huishoudelijk afvalwater. Hiervoor werden door de VMM in overleg met de gemeenten verschillende zuiveringszones afgebakend.


32/253


Inhoudelijk

Relevant


Natuurinrichtingsproject

Het doel is een gebied optimaal

neen

In de ruime omgeving van het bedrijf (< 2km) komen geen natuurinrichtingsprojecten voor.

neen

De gemeente Wuustwezel is niet betrokken bij een landinrichtingsproject.

neen

Er zijn geen ruilverkavelingsprojecten in Kortemark.

ja

Op ongeveer 2400 m van het bedrijf bevindt zich een ankerplaats 'Handzamevallei (A30062)”. // ((discipline Landschap,

inrichten in functie van behoud van bestaande natuur, maar ook herstel en ontwikkeling van natuur en het beheer nadien (zie natuurdecreet). Landinrichtingsproject

Het doel is de inrichting van landelijke gebieden te realiseren overeenkomstig de bestemmingen toegekend door ruimtelijke ordening.

Ruilverkavelingsproject

Ruilverkavelingsprojecten beogen meer dan een eenvoudige perceelshergroepering. Zij zorgen voor de herstructurering van het landbouw-gebied passend in een multi-functionele inrichting van het buitengebied.

Landschapsatlas

Geeft aan waar historisch

Bouwkundig erfgoed en Archeologie).

gegroeide landschapstructuur tot op vandaag herkenbaar gebleven is en duidt deze aan als relicten en/of ankerplaatsen. Beleidsbrief landbouw 2011-2012

Beschrijft de toekomstige visie op

ja


landbouw in Vlaanderen en tracht ze te concretiseren in een aantal acties. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

33/253


Inhoudelijk

Relevant


BBT en BREF

Geven op Vlaams en Europees

ja

Er wordt rekening gehouden met de BBT en BREF studies voor de veeteeltsector (o.a. BBT Veeteelt en BREF Intensive

niveau weer, welk de best

Livestock Farming)

beschikbare technieken zijn vanuit milieuoogpunt voor specifieke sectoren Vlaams Programma

Economische haalbaarheid,

Plattelandsontwikkeling voor de

sociale aanvaardbaarheid en

periode 2007 - 2013

imago, normen in en

ja

Met betrekking tot landbouw: investering in voldoen aan normering, concurrentiekrachtverhoging, tewerkstelling op het platteland, bijdrage aan de kaderrichtlijn water en Natura 2000

multifunctionaliteit van de landbouw; en Natura 2000 Visiedocument voor administratief Dit visiedocument (momenteel in

ja

Veeteeltbedrijven geven door de aanwezige dieren een geuremissie die eventueel hinder kan veroorzaken voor

overleg: “De weg naar een

ontwerpfase) geeft een

omwonenden. In het MER (onderdeel geurhinder) zal nagegaan worden hoe het bedrijf voldoet aan de

duurzaam geurbeleid” – versie

samenvatting van de

beschermingsniveaus die in dit visiedocument worden voorgedragen. // (disciplines lucht en mens)

september 2008 voor

belangrijkste beleidshiaten en

maatschappelijk overleg

van de voorstellen die in het

+

kader van het geurbeleid door de

Advies van de Minaraad van 29 april 2009 bij het Visiedocument

Afdeling Milieu en Natuurbeleid worden geïdentificeerd.

duurzaam geurbeleid Omzendbrief LNE 2012/1.

In deze brief worden een aantal

Milderende maatregelen voor

mogelijke geurreducerende

omwonenden. In het MER (onderdeel geurhinder) zal nagegaan worden welke maatregelen geïmplementeerd kunnen

geuremissies die afkomstig zijn

maatregelen opgesomd om te

worden. // (disciplines lucht en mens)

van bestaande varkens- en

implementeren in bestaande

pluimveestallen in Vlaanderen

stallen.


ja

Veeteeltbedrijven geven door de aanwezigde dieren een geuremissie die eventueel hinder kan veroorzaken voor

34/253

3

BESCHRIJVING PROJECT

3.1

ALGEMENE DOELSTELLING EN VERANTWOORDING PROJECT

De exploitant van de inrichting gelegen Galgestraat 11 is Vulsteke Stefaan. De huidige vergunning loopt 08/11/2032. Er is een vergunning voor het houden van 2.290 varkens waarvan 300 zeugen, 2 beren en 1.988 andere varkens, het stallen van 15 voertuigen, de opslag van 14.000 l P3-producten (mazout), een verdeelslang, de opslag van 400 kg of l gevaarlijke producten in kleine verpakkingen, de opslag van 5.634 m³ mest, een grondwaterwinning (bestaande uit 1 boorput en 2 vijvers) met een max. opgepompt debiet van 50 m³/dag en 10.736 m³/jaar. De doelstelling is een uitbreiding te realiseren in de varkenshouderij door de bouw van een nieuwe vleesvarkensstal voor 1.092 vleesvarkens. Er wordt een vergunning gevraagd voor in totaal 3.382 varkens waarvan 300 zeugen, 2 beren en 3.080 andere varkens. Door de uitbreiding met de nieuw te bouwen vleesvarkensstal kan het bedrijf een gesloten varkenshouderij worden, dit betekent dat alle op het bedrijf geproduceerde varkens op het bedrijf zullen kunnen afgemest worden. Op vandaag wordt een deel van de biggen verkocht op een leeftijd van 10 weken om op andere bedrijven verder afgemest te worden. De nieuwe stal zal conform de geldende wetgeving uitgerust worden als ammoniakemissie arme stal, en zal voorzien worden van een luchtwasser. Voor de inplanting wordt er voor gekozen om de nieuwe stal zo veel mogelijk te laten aansluiten bij de bestaande vleesvarkensstallen, dit is ten oosten van de bestaande vleesvarkensstal. Om de stal te exploiteren zal deze ook voorzien worden van een ondergrondse mengmestopslag. De initiatiefnemer wenst door de uitvoering van het project de economische draagkracht van de inrichting te optimaliseren. Dit om zo een rendabel en concurrentiewaardig bedrijf te bestendigen naar de toekomst. De uitbreiding vraagt een belangrijke financiële inspanning en brengt een grote verandering en reorganisatie teweeg op het bedrijf. Vandaar zal een hernieuwing voor 20 jaar aangevraagd worden. Bovendien zullen er conform de bepalingen van het mestdecreet ook de nodige nutriëntenemissierechten (NERD) moeten voorzien worden. De wetgever heeft hier 2 mogelijkheden voorzien: 

Enerzijds via de overname van NER-D van een ander bedrijf;



Anderzijds via het systeem van bedrijfsontwikkeling door middel van bewezen mestverwerking

Aan beide mogelijkheden zijn een aantal voorwaarden verbonden. Momenteel beschikt Stefaan Vulsteke over 49.220,3 NER-DV. De benodigde NER-D voor de geplande uitbreiding zullen via het systeem van bedrijfsontwikkeling bekomen worden.

3.2

OVERZICHT VERGUNDE EN GEWENSTE TOESTAND

Het doel is om te komen tot een uitbreiding van het bedrijf met een nieuw te bouwen vleesvarkensstal. Tevens wordt, gelet op de belangrijke verandering, ook een vroegtijdige hernieuwing voorzien. Het bedrijf is een klasse 1inrichting. Een milieuvergunningsaanvraag dient bij de Deputatie van de provincie West-Vlaanderen te gebeuren. In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de vergunde rubrieken van de inrichting. Ook de rubrieken in de gewenste toestand worden weergegeven.


35/253

Tabel 5: Overzicht vergunde en gewenste toestand Rubrieknr

Omschrijving

Vergund

Aanvraag/omschrijving

Gewenst

6.5.1.

Brandstofverdeelinstallaties voor motorvoertuigen, zijnde installaties voor het vullen

1 verdeelslang

Hernieuwing

1 verdeelslang

Varkensstal, waaronder verstaan één of meer gebouwen en/of installaties waarin

Plaatsen voor het houden van

+1.092 andere varkens

Plaatsen voor het houden van

varkens gefokt of gehouden worden, met begrip van:

2.290 varkens waarvan:

3.382 varkens waarvan:

-300 zeugen

-300 zeugen

- 2 beren

- 2 beren

- 1.988 andere varkens

- 3.080 andere varkens

van brandstoftanks van motorvoertuigen met vloeibare koolwaterstoffen bestemd voor de voeding van de erop geïnstalleerde motor(en): Inrichtingen voor de verdeling van vloeistoffen, vermeld in rubriek 17.3.2.1.1. of 6.4., met maximaal 1 verdeelslang (klasse 3)

9.4.1.c.2.

- de installatie(s) voor de bewerking of verwerking van dierlijke mest afkomstig van de op die plaats geproduceerde dierlijke mest, zonder bijmenging van afval - de installatie(s) voor de compostering van dierlijke mest afkomstig van de op die plaats geproduceerde dierlijke mest met groenafval afkomstig van de eigen inrichting en de bij de inrichting horende gronden. c) gelegen in het agrarisch gebied : 2° met plaatsen voor meer dan 1.000 varkens ouder dan 10 weken. (klasse 1)

9.4.1.d.1.

Varkensstal, waaronder verstaan één of meer gebouwen en/of installaties waarin

+1.092 andere varkens

varkens gefokt of gehouden worden, met begrip van: - de installatie(s) voor de bewerking of verwerking van dierlijke mest afkomstig van de op die plaats geproduceerde dierlijke mest, zonder bijmenging van afval - de installatie(s) voor de compostering van dierlijke mest afkomstig van de op die plaats geproduceerde dierlijke mest met groenafval afkomstig van de eigen inrichting en de bij de inrichting horende gronden. d) intensieve varkenshouderij met meer dan: 1° 2.000 plaatsen voor mestvarkens van meer dan 30 kg. (klasse 1)


36/253

3.080 andere varkens

17.3.2.1.1.1.b.

Brandgevaarlijke vloeistoffen en vaste stoffen.

11.900 kg mazout (14.000 l

Hernieuwing

11.475 kg mazout

mazout) Opslagplaatsen voor vloeistoffen en vaste stoffen op basis van etikettering

-425 kg

gekenmerkt door het gevarenpictogram GHS02 - Ontvlambare vloeistoffen van gevarencategorie 3 - Gasolie, diesel, lichte stookolie en gelijkaardige vloeistoffen met een vlampunt ≥ 55 °C met een gezamenlijke opslagcapaciteit van: 100 kg tot en met 20 ton voor andere inrichtingen dan vermeld in punt a (klasse 3)

17.4.

Opslagplaatsen voor gevaarlijke vloeistoffen en vaste stoffen, met uitzondering van

400 kg of l gevaarlijke

Hernieuwing

400 kg of l gevaarlijke

deze vermeld onder rubriek 48., in verpakkingen met een inhoudsvermogen van

producten in kleine

producten in kleine

maximaal 30 liter of 30 kilogram, voor zover de maximale opslag begrepen is tussen

verpakkingen

verpakkingen

50 kg of 50 l en 5000 kg of 5000 l (klasse 3)

28.2.c.2.

Opslagplaatsen voor dierlijke mest, waaronder verstaan door vee uitgescheiden

5.634 m³ mest

+1.260 m³ mest

6.894 m³ mest

Grondwaterwinning 50 m³/d

+

Grondwaterwinning 50 m³/d en

natuurlijke afvalstoffen of een mengsel van strooisel en door vee uitgescheiden natuurlijke afvalstoffen ongeacht of het vee wordt geweid of op intensieve veehouderij wordt gehouden, alsmede natuurlijke afvalstoffen van visteeltbedrijven, in een agrarisch gebied : van meer dan 5.000 m3 (klasse 2)

53.8.2

Boren van grondwaterwinningsputten en grondwaterwinning andere dan deze 3

bedoeld in rubriek 53.1 tot en met 53.7 met een opgepompt debiet van 500 m /jaar

en 10.736 m³/jaar uit:

13.140 m³/jaar uit: Hernieuwing

tot 30.000 m3/jaar (klasse 2)


- boorput 12 m diep

- boorput 12 m diep

- 2 vijvers 6 m diep voor

- 2 vijvers 6 m diep voor

beregening

beregening

37/253

3.3

BESCHRIJVING BEDRIJFSINFRASTRUCTUUR INRICHTING

3.3.1

HUIDIGE BEDRIJFSINFRASTRUCTUUR VULSTEKE STEFAAN

De inplanting van de verschillende bedrijfsgebouwen en de detailplannen van de huidige bedrijfsinfrastructuur zijn weergegeven in Figuur 6 in bijlage. Op basis van de fotoreportage in bijlage wordt ook een visueel overzicht gegeven van de bedrijfsgebouwen en omgeving. In onderstaande tabellen wordt een overzicht gegeven van de stallen en gebouwen in de huidige situatie. Tabel 6: Overzicht stallen en bedrijfsgebouwen in de huidige toestand Stal

Diercategorie

Beschrijving stal

Staltype

1

Varkens

616 vleesvarkens

Mechanische ventilatie

980 m³ mengmest

Ammoniakemissiearm systeem V-4.7.

2

Varkens

704 vleesvarkens

Mechanische ventilatie, traditionele stal

665 m³ mengmest 3

Varkens

568 vleesvarkens


615 m³ mengmest 4

Varkens

540 biggen < 10 weken

Mechanische ventilatie,

100 zeugen


44 jonge zeugen

Ammoniakemissiearm systeem V-3.5..

1.050 m³ mengmest 5

Varkens

2 beren


200 zeugen

Ammoniakemissiearm systeem S-1

46 jonge zeugen 1.050 m³ mengmest Biologische luchtwasser 6

Varkens

Quarantaine

Varkens

1.410 biggen < 10 weken


950 m³ mengmest

ammoniakemissiearm systeem V-1.5.

10 andere varkens

Natuurlijke ventilatie

124 m³ mengmest Loods

200 m³ mengmest Stallen voertuigen Opslag fytoproducten

Loods

Stallen voertuigen Opslag mazout

3.3.2

BESCHRIJVING HUIDIGE BEDRIJFSINFRASTRUCTUUR VULSTEKE STEFAAN

Stallen In de huidige situatie zijn er op het bedrijf 6 varkensstallen en een quarantaine stal aanwezig. Stal 1 is een vleesvarkensstal voor 616 vleesvarkens. De stal is ammoniakemissiearm uitgevoerd volgens het systeem V-4.7. (Mestkelders met (water-) en mestkanaal, de laatste met schuine putwand(en) en met andere dan roosters met verhoogde mestdoorlaat). Er is een mestopslag voorzien van 980 m³ onder de stal. De stal wordt mechanisch geventileerd, er zijn 5 ventilatoren aanwezig in het dak. Stal 2 is een traditionele stal voor 704 vleesvarkens, met 665 m³ mengmestopslag onder de stal. De stal wordt mechanisch geventileerd, er zijn 8 ventilatoren aanwezig in het dak.


38/253

Stal 3 is een traditionele stal voor 568 vleesvarkens, met 615 m³ mengmestopslag onder de stal. Deze stal wordt eveneens mechanisch geventileerd. Er zijn 12 ventilatoren in het dak. Stal 4 is varkensstal met een afdeling voor 540 biggen < 10 weken en een drachtstal voor 144 guste en dragende zeugen. Deze stal is volledig ammoniakemissiearm uitgevoerd volgens de systemen V-1.5. (Volledig rooster met wateren mestkanalen, eventueel voorzien van schuine putwand(en), emitterend mestoppervlak kleiner dan 0,10 m²) voor de biggen en V-3.5. (Groepshuisvestingsysteem, zonder strobed en met schuine putwanden in het mestkanaal) voor de zeugen en jonge zeugen. Onder de stal is een mengmestopslag van 1.050 m³ voorzien. Stal 5 is een zeugenstal met 80 kraamhokken voor kraamzeugen, een drachtstal voor 80 zeugen en jonge zeugen en een dekstal voor 86 zeugen en jonge zeugen. Er zijn ook 2 berenhokken voorzien. De stal is volledig aangesloten op een biologische luchtwasser, en is op deze manier ammoniakemissiearm uitgevoerd. Onder de stal is er 1.050 m³ mestopslag voorzien. Stal 6 is een biggenstal voor 1.410 biggen < 10 weken. Deze stal is ammoniakemissiearm uitgevoerd volgens systeem V-1.5. (Volledig rooster met wateren mestkanalan, eventueel vorozien van schuine putwand(en), emitterend mestoppervlak kleiner dan 0,10 m²). Er is 950 m³ mestopslag voorzien onder de stal. De quarantainestal is een stal waar de aangevoerde jonge zeugen enige tijd verblijven in quarantaine vooraleer ze doorschuiven naar de zeugenstal. Er is ruimte voor zo'n 10 andere varkens en er is een mestopslag van 124 m³ onder de stal. Mestopslag In totaal is er een mestopslag voorzien in de huidige situatie van 5.634 m³ mengmest waarvan 5.434 m³ onder de stallen en nog 200 m³ onder een berging (een voormalige stal). Bij stal 5 is er een luchtwasser voorzien, hieronder is er een ondergrondse opslag voorzien van 45 m³ voor de opslag van spuiwater afkomstig van de luchtwasser. Loods/Berging Op het bedrijf zijn nog twee loodsen voorzien. Een loods sluit aan op de quarantainestal en is ook nog voorzien van een ondergrondse mengmestkelder van 200 m³. In deze loods worden landbouwvoertuigen gestald, en is er een fytolokaal voorzien voor de opslag van fytoproducten. Naast de zeugenstal is er nog een loods voorzien waar ook landbouwvoertuigen gestald staan, en waar er ook een mazouttank met verdeelslang staat. Voederopslag De voederopslag gebeurt in de huidige situatie in 17 voedersilo’s met diverse volumes: 

3 silo's van 3, 15 en 5 ton bij stal 2



2 silo's van elk 7 ton bij stal 3



1 silo van 3 ton in de quarantainestal



8 silo's van 4 ton, 6x5 ton en 8 ton tussen stal 4 en 5



3 silo's van 2x4 ton en 8 ton bij stal 6.

Watervoorziening


39/253

De inrichting beschikt over 3 grondwaterwinningen: 

De boorput bij stal 4 met een diepte van 12 m en een vergund opgepompt debiet van maximaal 7.136 m³/jaar;



Een vijver (open put 1) op het bedrijf naast stal 3 voor beregening van groenten



Een vijver (open put 2) die verderop gelegen is (perceel 58A, 1e afdeling, sectie C), ook voor de beregening van groenten.

Uit de vijvers wordt max. 3.600 m³/j of 50 m³/dag opgepompt met de beregeningspomp voor de beregening van onder meer aardappelen, bloemkool en spinazie. Er wordt water opgepompt uit het Ieperiaan Zand (HCOV-code 0800), zowel voor de boorput als de vijvers. Regenwater van alle stallen en gebouwen wordt opgevangen, hetzij in citernes, hetzij in de open put 1 die op het bedrijf gelegen is. Bij de woning is er een citerne voorzien van 10 m³. Bij stal 1 is er een citerne van 15 m³ voorzien voor de opvang van het hemelwater van stal 1. Het hemelwater van stal 2 en 3, en de loods en quarantainestal er naast wordt opgevangen in de open put. Bij stal 4 is een citerne voorzien van 15 m³ voor de opvang van het hemelwater van het grootste deel van stal 4, en voor de helft van de kraamstal, met overloop naar de gracht. Onder de luchtwasser bij stal 5 is er een ondergrondse hemelwateropslag van 45 m³ voorzien voor de opvang van hemelwater afkomstig van de dek- en drachtstal 5 en het laatst gebouwde deel van stal 4. De opslag onder de luchtwasser bestaat uit twee compartimenten, één voor de opslag van hemelwater en één voor de opslag van spuiwater. De helft van de kraamstal wordt opgevangen in de open put. Opslag fossiele brandstoffen In de huidig vergunde situatie is er een bovengrondse ingekuipte mazouttank van 3.000 l met verdeelslang voorzien in de loods. In de biggenstal 4 is een bovengrondse dubbelwandige tank van 3.000 l aanwezig. In de kraamstal is een bovengrondse dubbelwandige mazouttank van 3.000 l vergund. Het betreft hier echter een mazouttank met een inhoud van 2.480 l. Bij de biggenstal 6 is een bovengrondse dubbelwandige tank van 5.000 l voorzien. Terreinverharding Er is een betonverharding aanwezig tussen de stallen 2-3 en 6, langs de vijver en tussen de stallen 4 en 5. Dit komt neer op zo'n 850 m² betonverharding. De rest van de verharding op het erf bestaat uit doorlaatbare steenslagverharding. Kadaveropslag Er is een kadaveropslag aanwezig aan de straatkant. Groenscherm en materialen Er is een groenscherm aangeplant ten noorden van het bedrijf. In de weide ten noorden van de woning zijn fruitbomen en notelaars aangeplant. In deze weide bevindt zich ook een rij knotwilgen. Aan de achtergevel van stal 1 is een haag van Leylander voorzien. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

40/253

Aan weerszijden van de oprit zijn esdoorns voorzien. Rond de vijver zijn er ook knotwilgen voorzien. Op de grens van het kadastraal perceel ten zuiden van het bedrijf is een haag van Leylander voorzien.

3.3.3

BESCHRIJVING TOEKOMSTIGE BEDRIJFSINFRASTRUCTUUR VULSTEKE STEFAAN

De inplanting van de stallen en gebouwen in de gewenste situatie wordt weeregegeven in Figuur 7 in bijlage. Tabel 7: Overzicht stallen en bedrijfsgebouwen in de gewenste toestand Stal

Diercategorie

Beschrijving stal

Staltype

1

Varkens

616 vleesvarkens


980 m³ mengmest


2

Varkens

704 vleesvarkens


665 m³ mengmest 3

Varkens

568 vleesvarkens


615 m³ mengmest 4

Varkens

540 biggen < 10 weken


100 zeugen


44 jonge zeugen

Ammoniakemissiearm systeem V-3.5..

1.050 m³ mengmest 5

Varkens

2 beren


200 zeugen


46 jonge zeugen 1.050 m³ mengmest Biologische luchtwasser 6 7 Quarantaine

Varkens Varkens Varkens

1.410 biggen < 10 weken


950 m³ mengmest

ammoniakemissiearm systeem V-1.5.

1.092 vleesvarkens


1.260 m³ mengmest


10 andere varkens


124 m³ mengmest Loods

200 m³ mengmest Stallen voertuigen Opslag fytoproducten

Loods

Stallen voertuigen Opslag mazout

Stallen Er wordt 1 nieuwe vleesvarkensstal voorzien naast de bestaande stallen 1 en 2. De stal zal 1.092 vleesvarkens kunnen huisvesten. De stal wordt voorzien van een biologische luchtwasser, dus het ammoniakemissiearm systeem S-1. Onder de luchtwasser bij de nieuw te bouwen stal zal eveneens een ondergrondse opslag voorzien worden van 45 m³ voor de opslag van hemelwater en van 45 m³ voor de opslag van spuiwater. Mestopslag Onder de nieuwe stal wordt 1.260 m³ mengmest voorzien. Aan de bestaande mestopslag wordt niets gewijzigd.


41/253

Voederopslag Bij de nieuw te bouwen stallen worden 2 voedersilo’s voorzien van elk 8 ton. Watervoorziening De watervoorziening op het bedrijf zal niet wijzigen. Er zal een uitbreiding gevraagd worden voor het oppompen van grondwater uit de boorput tot een max. debiet van 9.540 m³/jaar. Bij de nieuw te bouwen stal zal een hemelwateropslag voorzien worden voor de werking van de luchtwasser. Aan de bestaande hemelwateropslag wijzigt er niets. Ook aan de vijvers en het debiet voor beregening wordt niets gewijzigd. Opslag fossiele brandstoffen Op het bedrijf zijn 4 mazouttanks aanwezig: 

2 bovengrondse tanks van elk 3.000 l, waarvan 1 dubbelwandige en 1 ingekuipte



1 bovengrondse dubbelwandige van 2.480 l



1 bovengrondse dubbelwandige van 5.000 l.

Aan deze bestaande situatie wijzigt niets. Terreinverharding Er is een bijkomende betonverharding voorzien vooraan de nieuwe stal . Kadaveropslag In de toekomstige situatie wijzigt niets aan de kadaveropslag. Groenscherm en materialen Het groenscherm wordt verder aangevuld cfr. de vergunningsaanvraag van 2012 met heesters en hoogstambomen rond de stallen 4 en 5. Ten oosten van het bedrijf wordt geen verdere beplanting voorzien aangezien de groenten die geteeld worden op de aanpalende akkers gevoelig zijn voor schade door bladval en takjes. Dit werd ook zo opgenomen in het landschapsintegratieplan zoals opgemaakt door Inagro vzw.


42/253

3.4

AFBRAAK- EN AANLEGFASE

De nieuw te bouwen stal 7 zal in 1 fase aangelegd worden. De belangrijkste deelaspecten in deze fase zijn: 

Bemaling (indien noodzakelijk)



Terrein bouwklaar maken, enz.



Transport: aanvoer grondstoffen ten behoeve van de bouwwerken



Eigenlijk bouwproces en de daarmee gepaard gaande geluidsproductie en aanleg van verharding



Afwerking: plaatsen van omheiningen, groenscherm, erfbeplanting, enz.

Voor de nieuwe vleesvarkensstal zal er ongeveer 1.500 m³ grond moeten uitgegraven worden. Deze grond zal deels ter plaatse verdeeld of hergebruikt worden en deels afgevoerd worden. Het aantal transporten voor de aanlevering van de bouwmaterialen voor de stal wordt ingeschat op een 100-tal transporten (aanlevering beton, bovenbouw dak, afwerking, enz.). De werkzaamheden voor de plaatsing van de nieuwe stal zal gebeuren door een erkend aannemer. De totale duur van de werkzaamheden wordt ingeschat op een 10-tal maanden.

3.5 3.5.1

BESCHRIJVING EXPLOITATIECYCLUS VULSTEKE STEFAAN HUIDIGE EXPLOITATIECYCLUS

Het bedrijf is een varkensbedrijf, met daarnaast ook nog een akkerbouwtak De varkenshouderij is een zeugenhouderij waarbij de biggen de biggen die op het bedrijf geproduceerd worden deels afgemest worden op het eigen bedrijf. Het bedrijf is m.a.w. geen volledig gesloten varkenshouderij. Jonge zeugen worden rechtstreeks uit Denemarken aangevoerd op het bedrijf. Om de 10 weken worden zo'n 20 jonge zeugen aangevoerd. Bij de geboort weegt een big ongeveer 1,2 kg en blijft 3,5 weken bij de zeug in de kraamstal. Na 3,5 weken worden de biggen gespeend, op een lichaamsgewicht van ongeveer 7 kg. De zeugen worden na het spenen terug naar de dekafdeling gebracht voor een volgende inseminatie. De gespeende biggen worden naar de biggenbatterijen gebracht waar ze verder worden opgekweekt tot een leeftijd van 10 weken (lichaamsgewicht ongeveer 20 kg). Op dit moment wordt in de varkenshouderij gewerkt met een vijfwekensysteem en worden zo'n 300 zeugen gehouden, of 4 groepen van gemiddeld 75 zeugen. In de huidige situatie worden jaarlijks zo'n 9.900 biggen geproduceerd, waarvan er zo'n 4.500 verkocht worden op een leeftijd van 10 weken om op andere bedrijven verder afgemest te worden.


43/253

De mest geproduceerd door de varkens wordt opgevangen in de mestkelders onder de stallen. De mest wordt vervolgens afgezet conform de regels van het fMestdecreet. Een deel van de mest wordt op eigen gronden uitgereden, dit is ongeveer 25%. Van de overige 75% wordt ongeveer 50% naar gronden van derden afgevoerd en 25% naar een externe mestverwerkingsinstallatie. De kraamhokken, de biggenbatterijen en de vleesvarkensstallen worden na elke ronde gereinigd. De hokken worden eerst droog gereinigd, daarna worden de hokken ingeweekt met inweekmiddel. Vervolgens worden de hokken nat gereinigd. De dek- en drachtstal wordt jaarlijks gereinigd. Het reinigingswater wordt opgevangen in de mestkelder onder de stal. Naast de varkenshouderij heeft het bedrijf nog een akkerbouwtak. Het bedrijf beschikt over zo'n 35 ha landbouwgrond waarop naast aardappelen (± 10 ha) en maïs (± 10 ha) ook groenten geteeld worden zoals wortelen, knolselder, spinazie en bloemkool. De groenten worden geleverd aan de groentenindustrie, de aardappelen en maïs worden afgezet bij derden.

3.5.2

TOEKOMSTIGE EXPLOITATIECYCLUS

In de toekomstige situaie wordt een nieuwe vleesvarkensstal gebouwd voor 1.092 varkens. Door uitbreiding in vleesvarkensplaatsen kan het bedrijf volledig gesloten worden. Dit betekent dat alle op het bedrijf geproduceerde biggen ook op het eigen bedrijf verder zullen afgemest worden. In de zeugenhouderij zal oop dezelfde manier gewerkt worden als in de huidige situatie, er zullen echter geen biggen meer afgevoerd worden. In de toekomst zal de bijkomende mest die zal geproduceerd worden hoofdzakelijk afgevoerd worden naar een externe mestverwerkingsinstallatie. Zo'n 40% van de geproduceerde mest zal afgevoerd worden naar de verwerking, ongeveer 40% naar gronden van derden, en ongeveer 20% op eigen gronden. De werking van een biologische luchtwasser is te vergelijken met een douche waarin er continu water verneveld wordt over het verpakkingsmateriaal (lamellen met bacteriën). De ventilatielucht (rijk aan ammoniak) passeert in tegenstroom het waswater (rijk aan bacteriën). De ammoniak wordt geabsorbeerd in de wasvloeistof en wordt door de bacteriën omgezet in nitraat en/of nitriet. Het waswater moet regelmatig ververst (spuien) worden. Dit spuiwater wordt opgevangen. Voor de overdracht van ammoniak van lucht naar water is er in de luchtwasser slechts een korte tijd beschikbaar (circa 1 seconde). Hierdoor is het noodzakelijk dat het contact tussen lucht en water zeer intensief is. Dit wordt bereikt door gebruik te maken van pakkingmateriaal (ook wel contactmateriaal of vulmateriaal genoemd). Het water stroomt over dit materiaal en wordt gerecirculeerd. Water moet, om dit goed te kunnen verdelen over het pakkingmateriaal, in voldoende mate aanwezig zijn. Voor de luchtwassers wordt er regenwater gebruikt. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

44/253

3.6

PRODUCTIEBEHEER EN GRONDSTOFFENVERBRUIK

3.6.1

PRODUCTIEBEHEER

Aan de hand van de technische en bedrijfseconomische boekhouding wordt de productie en productiemethode van het bedrijf geëvalueerd. In deze evaluatie spelen een aantal technische kenmerken een rol: groei per dag, voederconversie, percentage uitval, productiegetal, e.d. De sturing van voeder, ventilatie, verwarming zijn gelet op de kostprijs bedrijfskritische sturingsfactoren. Een gedegen opvolging ervan is dan ook noodzakelijk.

3.6.2

GRONDSTOFFENVERBRUIK

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van het grondstoffengebruik van de inrichting van Vulsteke Stefaan. Tabel 8: Overzicht grondstoffengebruik in de huidige en de toekomstige situatie Vulsteke Stefaan Huidige situatie Grondstof

Omschrijving

Verbruik

Transporten

Nieuwe situatie Verbruik

Transporten

(per jaar) Krachtvoeder

Varkensmeel (laag

varkens

eiwitgehalte, laag

(per jaar)

1.860 ton/jaar

70 transporten

2.560 ton/jaar

90 transporten

135 varkens/jaar

7 transporten

135 varkens/jaar

7 transporten

Grondwater dieren

7.136 m³/j

-

9.540 m³/j

-

Grondwater beregening

3.600 m³/j

3.600 m³/j

Hemelwater reiniging

561 m³/j

692 m³/j

Hemelwater luchtwasser

800 m³/j

1.600 m³/j

Leidingwater

180 m³/j

Verwarming stallen

15.000 l

5 transporten

15.000 l

Tractor

8.000 l

3 transporten

8.000 l

3 transporten

Ventilatoren, licht,

90.000 kWh

-

120.000 kWh

-

25 l

1 transport

25 l

1 transport

fosforgehalte, meerfasen) Jonge zeugen Water

Mazout Electriciteit

180 m³/j 1

5 transporten

luchtwasser Inweekmiddel 1

: geen meerverbruik gezien de nieuwe stal niet zal bijverwarmd worden

Het waterverbruik werd berekend op basis van de waterverbruikcijfers die gehanteerd worden door de VMM, en opgenomen zijn in de studie “Waterwegwijzer voor de veehouderij” (VMM, 2001) en/of in de BBT-studie “Veeteelt”(VITO, 2006). Tabel 9: Huidige waterbehoefte op basis van de vergunde dierenaantallen Vulsteke Stefaan Diersoort

Aantal dieren

Drinkwater per dier (m³/j)

Reinigingswater per dier (m³/j)

Drinkwater (m³/jaar)

Reinigingswater (m³/jaar)

Biggen <10 weken Zeugen Andere varkens Personen

1950 300 1988 6

0,65 5,4 2,16 30

0,11 0,36 0,12 0

1268 1620 4294 180

215 108 239 0

7362

561

Totaal


45/253

In Tabel 9 wordt de waterbehoefte weergegeven in de huidige toestand, op basis van de vergunde dierenaantallen. Het werkelijke waterverbruik voor de productiejaren 2012, 2013 en 2014, volgens de respectievelijke VMM-wateraangiftes, wordt weergegeven in Tabel 10. Dit verbruik wijkt af van de theoretische waterbehoefte. In 2013 en 2014 werd immers gewerkt aan de nieuwe zeugenstallen, en biggenstal waardoor de vergunde veebezetting nog niet volledig werd benut. Er is een grondwatervergunning voor het oppompen van maximaal 10.736 m³/j waarvan 7.136 m³/jaar als drinkwater voor de dieren en 3.600 m³/j voor beregening. Tabel 10: Werkelijk waterverbruik volgens VMM-wateraangifte Waterverbruik cfr. wateraangifte (m³) 2012

2013

2014

Grondwater dieren

5.478

6.000

6.556

Grondwater beregening

400

498

30

Leidingwater

185

153

161

Naast de waterbehoefte voor de dieren en voor het huishouden, is er ook verbruik van water voor de luchtwasser. Volgens de dimensionering van de luchtwasser kan dit begroot worden op 800 m³/j voor stal 5, hiervoor wordt hemelwater gebruikt. Er is ook een vergunning voor het oppompen van grondwater uit twee vijvers voor beregening. Het werkelijke verbruik voor beregening is echter sterk afhankelijk van het seizoen en van de meteo. Beregening komt onder meer voor op de aardappelen, bloemkool en spinazie. Tabel 11: Waterbehoefte in de nieuwe situatie Diersoort

Aantal dieren

Drinkwater per dier (m³/j)

Reinigingswater per dier (m³/j)

Drinkwater (m³/jaar)

Reinigingswater (m³/jaar)

Biggen <10 weken Zeugen Andere varkens

1950 300 3080

0,65 5,4 2,16

0,11 0,36 0,12

1268 1620 6653

215 108 370

9540

692

Totaal

Naast waterbehoefte voor de dieren, is er ook nog een waterbehoefte voor het huishouden, van 30 m³/persoon. Het huishouden bestaat uit 6 personen, dit is dus een waterbehoefte van 180 m³. Ook in de nieuwe situatie is er, naast de waterbehoefte voor de dieren en het huishouden, ook waterbehoefte voor de luchtwassers. Zowel voor de bestaande als voor de nieuwe stal 7 kan dit begroot worden op 800 m³ of een totaal van 1.600 m³. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van hemelwater dat opgevangen wordt onder de luchtwasser. De waterbehoefte voor beregening wijzigt niet in de nieuwe situatie. Als drinkwater voor de dieren wordt gebruik gemaakt van boorputwater. Voor de reiniging van de stallen en voor de werking van de luchtwasser wordt gebruik gemaakt van hemelwater. In het huishouden wordt leidingwater gebruikt, en voor beregening wordt grondwater gebruikt uit de twee vergunde vijvers. Alle hemelwater afkomstig van de daken wordt opgevangen, hetzij in citernes, hetzij in de open put op het bedrijf. Er zijn in de huidige situatie 1 citerne van 10 m³ bij de woning, twee citernes van elk 15 m³ bij stal 1 en stal 4 en een ondergrondse opslag van 45 m³ onder de luchtwasser bij stal 5. In deze citernes wordt hemelwater opgevangen afkomstig van stal 1, stal 4, de helft van stal 5 en de woning. Het hemelwater van de overige daken wordt opgevangen in de open put.


46/253

Bij de nieuw te bouwen stal wordt een luchtwasser voorzien, en zal het hemelwater van stal 7 ook hieronder opgevangen worden in een ondergrondse opslag van 45 m³. Dit water zal ook gebruikt worden voor de werking van de luchtwasser. Voor de waterbalans wordt verwezen naar hoofdstuk 5.2.

3.6.3

EINDPRODUCTEN

Het bedrijf is moment gespecialiseerd in de productie van mestvarkens en biggen. In de huidige situatie worden zo’n 9.700 biggen geproduceerd waarvan er zo'n 5.200 verder afgemest worden op het eigen bedrijf. De overige biggen worden op een leeftijd van 10 weken, of een gewicht van 20 kg verkocht en verder afgemest bij derden. Er wordt rekening gehouden met een sterfte van 2-2,5% bij de vleesvarkens. In de nieuwe situatie zal er niets wijzigen aan het aantal geproduceerde biggen, maar zullen ze wel allemaal op het eigen bedrijf afgemest worden. Tabel 12: Overzicht eindproducten in de huidige en de toekomstige situatie Huidige situatie

Nieuwe situatie

Eindproduct

Productie

Transporten (per jaar)

Productie


Biggen

4.500

11 transporten/jaar

-

-

Vleesvarkens

5.000

25 transporten/jaar

9.500

47 transporten

Varkensmest

3000 m³

Deels op eigen land

3.900 m³

Op eigen land

3.6.4

50 transporten naar

80 transporten naar

derden/verwerking

derden/verwerking

RESIDUEN EN EMISSIES

De voornaamste residuen en emissies ten gevolge van een veeteeltbedrijf zijn over het algemeen: 

Afvalwater;



Mestproductie;



Emissie fijn stof;



Ammoniakuitstoot;



Geurproductie;



Geluidsproductie;



Kadavers.

Op het bedrijf wordt geen afvalwater geloosd. Reinigingswater van de stallen wordt opgevangen in de mestkelder en wordt conform het mestdecreet afgezet. De tankpiste is volledig overdekt. Het huishoudelijk afvalwater wordt geloosd in oppervlakte water, na behandeling in een septische put. Spuiwater afkomstig van de biologische luchtwasser zal opgevangen en afgezet worden op eigen grond als meststof.


47/253

De mest geproduceerd door de varkens wordt opgevangen in de mestkelders, De mest wordt voor 25% afgezet op eigen grond en voor 75% afgevoerd naar derden (andere landbouwbedrijven) en naar externe mestverwerkingsinstallaties. In de nieuwe situatie wordt de mest voor 20% afgezet op eigen grond, voor 80% afgezet naar derden en naar externe mestverwerking . De jaarlijkse ammoniakuitstoot wordt in dit dossier voor de huidige en de toekomstige situatie ingeschat op basis van het staltype, en komt verder aanbod. Ventilatielucht uit de stallen bevat een aantal componenten die geurhinder kunnen veroorzaken. De effectieve geurproductie uit de stallen is voornamelijk afhankelijk van het aantal dieren, het type dieren, het stalsysteemtype en de bedrijfsvoering. Een specifieke inschatting van de geurproductie veroorzaakt door het bedrijf zal worden weergegeven onder de discipline lucht (effectbespreking). Bij de uitbating van het bedrijf komt ook zwevend stof vrij. Een deel van het geëmitteerde stof slaat neer in de onmiddellijke omgeving van het bedrijf. De stofconcentratie uit de stallen wordt in de buitenlucht snel verdund, zodat mogelijke impact op de stofconcentraties in de omgevingslucht beperkt blijft tot de onmiddellijke omgeving van de stallen. De voornaamste bronnen van fijn stof op een veeteeltbedrijf zijn het voeder, de mest, huidschilfers, enz. De bespreking van de effecten zal verder aan bod komen. De belangrijkste bronnen met betrekking tot geluidsproductie zijn de ventilatoren, vrachtwagens, verkeer, de dieren, enz. De bespreking van de effecten zal verder aan bod komen. De krengen worden bewaard in een gekoelde kadaveropslag en opgehaald door Rendac.

3.7 3.7.1

BESCHRIJVING ALTERNATIEVEN NULALTERNATIEF

Het nulalternatief is het scenario waarbij geen vergunning verleend wordt. In dit scenario wordt het bedrijf verder uitgebaat tot de bestaande vergunningen verlopen zijn. Indien de verandering (uitbreiding) en/of vroegtijdige hernieuwing van de milieuvergunning geweigerd wordt, valt de exploitant immers terug op de bestaande vergunning, met een looptermijn tot 8/11/2032.

3.7.2

LOCATIEALTERNATIEVEN

Met betrekking tot het voorliggende project doen zich geen locatiealternatieven voor. De nieuwe stallen wordt zo goed mogelijk op het bedrijfsterrein ingepland, rekening houdende met de reeds bestaande stallen en gebouwen, zodat het bedrijf een compact en ordelijk geheel vormt. De inplanting van de nieuwe vleesvarkensstal wordt gekozen naast de bestaande vleesvarkensstal.

3.7.3

UITVOERINGSALTERNATIEVEN

Onder uitvoeringsalternatieven wordt verstaan: technische ingrepen of maatregelen op vlak van bedrijfsvoering. In het MER zullen de gebruikte stalsystemen op basis van beschikbare gegevensbronnen geëvalueerd worden. Nagegaan zal worden of de gebruikte systemen beschouwd kunnen worden als BBT (Beste Beschikbare Techniek), zie hoofdstuk 8. Nieuwe stallen dienen ammoniakemissiearm uitgevoerd te worden voor zover er ammoniakemissiearme stalsystemen op de “lijst van stalsystemen voor ammoniakemissiereductie” zijn opgenomen. Voor de nieuw te


48/253

bouwen vleesvarkensstal wordt geopteerd voor de plaatsing van een biologische luchtwasser (stalsysteem S-1 volgens de lijst van ammoniakemissiearme stalsystemen). Naast aandacht voor het type stalsysteem zal verder eveneneens ingegaan worden op andere mogelijke milderende maatregelen mogelijk toepasbaar op het bedrijf. Een inschatting van de relevantie voor deze toepassingen zal gemaakt worden, rekening houdend met de significantie van de in dit MER bepaalde effecten en de geschiktheid van de maatregel als Best Beschikbare Techniek (BBT). De Europese Richtlijn 96/61/EG van 24 september 1996 inzake Geïntegreerde Preventie en Bestrijding van Verontreiniging (de IPPC- of GPBV-richtlijn) vraagt dat alle annex-1 bedrijven (GPBV-bedrijven volgens Vlarem I) ten laatste in 2007 werken volgens vergunningsvoorwaarden gebaseerd op BBT. Deze verplichting is overgenomen in titel I van Vlarem, Artikel 41bis. Het bedrijf valt onder deze richtlijn. De gebruikte en geplande processen en installaties (stallen) zullen geëvalueerd worden ten opzichte van alle relevante passages uit de studie van VITO Beste Beschikbare Technieken voor de veeteeltsector en de Europese BREF Intensive Livestock Farming. Alle alternatieven of emissiereducerende technieken die deze bronnen als BBT beschouwen zullen in het MER opgelijst worden.


49/253

4

METHODIEK EN ONTWIKKELINGSSCENARIO’S

4.1

EFFECTBESCHRIJVING PER MILIEUDISCIPLINE

De mogelijke effecten die door het voorliggende project verwacht kunnen worden zullen in het MER besproken worden. Hieruit zal een onderscheid gemaakt worden tussen de aanlegfase en de exploitatiefase. De aanlegfase houdt als voornaamste elementen in: 

Voorbereidingswerkzaamheden (terrein bouwklaar maken, uitgraven kelders, enz.)



Transport: afvoer grond en aanvoer grondstoffen ten behoeve van de bouwwerken



Eigenlijk bouwproces + geluidsproductie



Afwerkingsfase

De exploitatiefase kan opgedeeld worden in een aantal deelfasen: 

Transport: aanvoer grondstoffen en afvoer eindproducten



Eigenlijke ‘productieproces’: productie van vleeskippen en rundveehouderij



Opslag en verwerking reststoffen: in hoofdzaak mest

Elke deelfase heeft zijn specifieke emissies, residuen en gevolgen voor de onderscheiden deelcomponenten van het milieu. De ingreep-effectenmatrix (Tabel 13) geeft een elementair overzicht van het verband tussen de verschillende projectactiviteiten (of ingrepen) en mogelijke relevante effecten op de verschillende milieucomponenten. De relevante effecten zullen per milieu- en natuurthema besproken worden.


50/253

Tabel 13: Effectbeschrijving per milieudiscipline Mogelijke effecten Activiteit Lucht

Water

Bodem

Geluid

Mens

Landschap

Fauna en flora

Profielverstoring

Geluidshinder

Verkeershinder

Visuele hinder

Verstoring biodiversiteit

Geluidshinder

Verkeershinder

Visuele hinder

Verzuring

AANLEGFASE Bouw nieuwe stal

EXPLOITATIEFASE Aanvoer en afvoer (grondstoffen, eindproducten, nevenproducten)

Verspreiding stof

Productieproces

Verspreiding stof en ammoniak (verzuring)

Opslag en afvoer mest

Onderhoud: reiniging en ontsmetting en opslag brandstoffen

Stofhinder

Verdroging

Geluidshinder

Vermesting

Verspreiding stof en ammoniak (verzuring)

Vermesting

Verspreiding broeikasgassen

Verontreiniging


Verzuring

vermesting

geluidshinder

Stofhinder Geurhinder

Vermesting

Verdroging

Verdroging

Geurhinder

Verzuring

Verkeershinder

Vermesting

verontreiniging

51/253

4.2

METHODIEK

In overeenstemming met het Richtlijnenhandboek Landbouwdieren, wordt voor de beschrijving van de mogelijke effecten een indeling volgens discipline gevolgd. Bij de effectbespreking wordt voor elke discipline de methodiek verder verduidelijkt. Hierbij worden telkens volgende aspecten onderscheiden: 

Afbakening studiegebied



Referentiesituatie



Methodiek effectbeschrijving



Effectbeschrijving



Milderende maatregelen

4.3

ONTWIKKELINGSSCENARIO’S

4.3.1

AUTONOME ONTWIKKELING

Er zijn geen aanwijzingen om te veronderstellen dat het karakter van het studiegebied op korte tot middellange termijn sterke wijzigingen zal ondergaan. Volgens de autonome en gestuurde ontwikkeling worden dezelfde effecten van toepassing geacht zoals deze in het MER worden beschreven voor de huidge en de toekomstige situatie.

4.3.2 4.3.2.1

GESTUURDE ONTWIKKELING Ruimtelijke ordening

De basisprincipes van de ruimtelijke ordening voor de toekomst worden momenteel uitgezet in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV). Stedelijke gebieden dienen selectief uitgebouwd te worden om de uitgroei van kernen in het buitengebied af te remmen. Het buitengebied dient verder beschermd te worden tegen versnippering en afkalving. Daarvoor dienen de kenmerkende funties van het buitengebied: landbouw, bos, natuur en in zeker mate ook wonen en verkeer gevrijwaard te worden.

4.3.2.2

Mestdecreet

In 1991 werd de Europese Nitraatrichtlijn van kracht voor alle lidstaten van de Europese Unie (Richtlijn 91/676/EEG van de Raad van 12 december 1991). In deze richtlijn werd onder andere een basiskwaliteitsnorm voor het gronden oppervlaktewater vastgelegd op maximum 50 mg nitraat per liter. Net als in andere lidstaten werd ook in Vlaanderen deze norm niet overal gehaald en moesten hieromtrent maatregelen genomen worden. Eén van de oorzaken van de te hoge nitraatgehaltes in het gronden oppervlaktewater is de mate waarin dierlijke mest werd toegediend op de Vlaamse landbouwgronden. Om deze toediening te reglementeren werd voor Vlaanderen het mestdecreet opgesteld. Dit decreet werd goedgekeurd op 23 januari 1991 en is sindsdien een aantal keren grondig aangepast. In 2015 wordt het Vlaamse Mestbeleid opnieuw geëvalueerd door Europa. In het nieuwe actieprogramma, MAP 5, wil Vlaanderen in het volop inzetten op een versterkte gebiedsgerichte aanpak, waarbij strengere maatregelen opgelegd worden in de focusgebieden met een onvoldoende waterkwaliteit. Centraal in het vijfde actieprogramma staat een geïntegreerde bedrijfsaanpak van de bemesting, zodat efficiënter wordt omgegaan met meststoffen.


52/253

5

AFBAKENING STUDIEGEBIED, METHODIEK, BESCHRIJVING REFERENTIESITUATIE & ONTWIKKELINGSSCENARIO’S

5.1

LUCHT

5.1.1

AFBAKENING STUDIEGEBIED

Het studiegebied wordt bepaald door de zones die rechtstreeks beïnvloed kunnen worden door de emissies uit de stallen, de activiteiten van de dieren en het vullen van de voedersilo’s. Deze effecten beperken zich meestal tot 1 à 2 km, hoewel verdere effecten niet uit te sluiten zijn. Voortgaand op de berekende impact inzake geur en verzurende/vermestende depositie wordt het studiegebied afgebakend tot op 1,5 km voor geur en stof, en tot op 5 km voor de verzurende/vermestende depositie.

5.1.2

TOELICHTING GEGEVENSGEBRUIK

Voor de referentiesituatie wordt een algemeen beeld geschetst op basis van informatie uit de milieu- en natuurrapporten: VMM-rapporten (Lozingen in de lucht 2000-2011, Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest 2012,...). Aangezien voor veeteeltbedrijven voornamelijk de toestand met betrekking tot de ammoniakemissie (en de daarmee samenhangende verzurende luchtverontreiniging) van belang is, wordt het aandeel van ammoniak in de verzuring van het milieu meer in detail besproken. Hierbij wordt de algemene ammoniakproblematiek geschetst, alsook het belang van de landbouw. Bij de eigenlijke effectbespreking wordt dieper ingegaan op de effectieve verzurende belasting en de geurhinder van het voorliggende bedrijf op de omgeving. De voornaamste gegevensbronnen zijn: 

MINA-plan 4



MIRA-T 2003



MIRA-S 2000



www.milieurapport.be/AG



Emissie van fijn stof door de landbouw (Vlaanderen, 1995-2012, VMM)



Immissie Frequentie Distributie Model (IFDM) van het VITO



Luchtkwaliteit in Vlaanderen - Zure regen in Vlaanderen in 2011 (VMM, 2013)



Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest - Jaarverslag immissiemeetnetten kalenderjaar 2013 (VMM, 2014)



Luchtkwaliteit in Vlaanderen - Verzurende en vermestende luchtverontreiniging in Vlaanderen jaarrapport 2013 (VMM, 2014)



Jaarverslag lozingen in de lucht 2000-2013 (VMM, 2014)



Modelling Particulate Emissions in Europ. A Framework to Estimate Reduction Potential and Control Costst, 2002 (IIASA)



Verzurende en vermestende luchtverontreiniging in Vlaanderen - jaarrapport 2013 (VMM, 2015)


53/253



Regeling ammoniak in de veehouderij (Staatsecretariaat Infrastructuur en Milieu, Nl, laatste wijziging 31 december 2013)



Praktische wegwijzer voor Effectgroep 4'Verzuring subgroep 4.1 lucht' en effectgroep 3'eutofiëring subgroep 3.1 lucht'

5.1.3

GEUR

5.1.3.1

Methodiek

Het vrijkomen van geurcomponenten (geuremissie) tijdens de uitbating van veestallen wordt voornamelijk veroorzaakt door microbiële afbraak van proteïne bevattende afvalproducten. Deze proteïne bevattende afvalproducten worden teruggevonden in de faeces, urine, huid, haar, voedsel en indien deze aanwezig is, de bodembedekkende onderlaag. De geuremissie op veeteeltbedrijven wordt voornamelijk bepaald door de diersoort, de diercategorie, het aantal dieren, het stalsysteem, mestopslag, het voeder en de aanwezigheid van een al dan niet gekoelde kadaveropslag.

5.1.3.2

Methodiek effectbepaling

De inschatting van de effecten naar geurimpact wordt op twee manieren bepaald. Enerzijds wordt er een IFDMmodellering uitgevoerd, anderzijds wordt er gebruik gemaakt van de Vlarem II afstandsregels. Deze effectbepaling wordt op een gelijkaardige wijze uitgevoerd voor zowel de actuele als de geplande situatie.

5.1.3.2.1

Vlarem II afstandsregels

Ter beperking van de hindereffecten stelt Vlarem II afstandsregels voor varkens en pluimvee voorop. Hierbij wordt in functie van de aanwezige dierenaantallen en het gebruikte stalsysteem een bepaalde te respecteren afstand opgelegd (te meten vanaf de meest nabij gelegen staluiteinde tot de grens van het meest nabijgelegen gevoelig gebied). Deze afstandsregels bieden echter geen garantie voor het correct inschatten van de geurkwaliteit. Bepaalde versoepelingen zijn toegepast bij het vaststellen van de afstandsregels en afstandsregels zijn een sterke vereenvoudiging van het de reëel optredende effecten. De afhankelijkheid van geurverspreiding met betrekking tot klimatologische parameters, zoals de windrichting, wordt niet in rekening gebracht. Niettemin kunnen deze afstandsregels aanvullend en nuancerend werken. Modellering en toetsing aan (voorstel van) normen is soms streng in beoordeling en hier kunnen afstandsregels dus nuanceren. De beoordeling gebeurt dan ook door het al dan niet overschrijden van afstandsregels. In een eerste stap wordt aan de inrichting een aantal waarderingspunten toegekend, volgens stalsysteem, stalverluchtingssysteem en de opslag van dierlijke mest. In Tabel 14 worden de verbods- en afstandsregels voor varkensstallen weergegeven. Dit is de minimumafstand tussen elke stal en een aantal op het gewestplan aangegeven “gevoelige gebieden” (woonuitbreidingsgebied, natuurgebied met wetenschappelijk waarde of natuurreservaat, gebied voor verblijfsrecreatie en woongebied ander dan woongebied met landelijk karakter). Tabel 14: Verbods- en afstandsregels voor varkensstallen in agrarisch gebied Waarderingspunten, toegekend aan de inrichting

minimale afstand in meter bij volgend aantal varkenseenheden van 100 tot

van 501 tot

van 1051

van 1576

van 2101

meer dan

500

1050

tot 1575

tot 2100

tot 2625

2625


54/253

<50

250

300

350

verbod

verbod

verbod

50 –100

200

225

250

300

350

400

101 – 150

100

150

200

250

300

350

151 – 200

50

100

150

200

250

300

>200

50

50

100

150

200

300

5.1.3.2.2

IFDM-modellering

In eerste instantie wordt getracht de geuremissie van het bedrijf te bepalen. Deze wordt zoveel mogelijk kwantitatief benaderd met behulp van de emissiefactoren. In tweede instantie wordt deze emissie omgezet in een geurconcentratie in de omgeving, door middel van een overdrachtsberekening. Hierbij wordt, niettegenstaande de aanzienlijke beperkingen van het model, gebruik gemaakt van het programma IFDM, gezien het gebruik van dit model voorgeschreven wordt in de van toepassing zijnde Richtlijnenboeken. Bovendien werd IFDM eveneens aangewend in beleidsstudies inzake geur, waarbij voorstellen van potentiële grenswaarden werden vastgesteld. Ook voor de beoordeling van de impact inzake geur wordt er in de code van goede praktijk "Bepalen van de geurverspreiding door middel van snuffelploegmetingen" door VITO voor de Vlaamse overheid het gebruik van IFDM voorgeschreven (VITO, 2008). Bepaling geuremissies Veestallen kunnen onderverdeeld worden in ammoniakemissiearme stallen en conventionele stallen, op basis van het al dan niet voorkomen op de lijst van stalsystemen voor ammoniakreductie. Ook al is er geen eenduidige algemeen geldende relatie tussen geuren ammoniakemissie bij veestallen en mest, toch blijkt uit de praktijk dat door het implementeren van ammoniakreducerende maatregelen in veel gevallen ook een reductie van geur kan worden bekomen. Metingen van de geuremissie uit varkensstallen werden uitgevoerd in Nederland (o.a. Ogink & Groot Koerkamp, 2001) en Vlaanderen (Van Langenhove & Defoer, 2002). In dit MER zullen de Vlaamse cijfers gebruikt worden. De Vlaamse cijfers (Tabel 15) zijn enkel geldig voor traditionele varkensstalsystemen, en niet voor emissiearme stalsystemen. In de Nederlandse studie worden wel cijfers voor dergelijke lage emissiestallen teruggevonden, maar deze kunnen niet zomaar overgenomen worden. De Vlaamse emissiewaarden zijn namelijk afgeleid op basis van metingen in praktijkstallen en gelden per dier, terwijl de Nederlandse waarde per dierplaats gelden. Hierdoor liggen de Nederlandse emissiewaarden voor traditionele stalsystemen merkelijk lager dan de Vlaamse emissiewaarden voor traditionele stalsystemen. Hetzelfde wordt verwacht voor de emissiewaarden voor ammoniakemissiearme stalsystemen. Daarom zal eerst het geurreductiepercentage bepaald worden van de Nederlandse geuremissiewaarden voor ammoniakemissiearme ten opzichte van traditionele stalsystemen. Het bekomen geurreductiepercentage (Tabel 16) kan vervolgens gebruikt worden om uit de Vlaamse emissiewaarden voor traditionele stalsystemen de emissiewaarden te berekenen voor ammoniakemissiearme stalsystemen. Tabel 15: Geuremissie bij varkens gehuisvest in conventionele stalsystemen Aantal OUe/s per dierplaats (dp) of per dier (d) Aantal OUe/s

Vleesvarkens

Gespeende biggen

Kraamzeugen

Guste en dragende zeugen

Van Langenhove en Defoer (2002)

29,2 OUe/s/d

12,1 OUe/s/d

84,4 OUe/s/d

57 OUe/s/d


55/253

Voor beren werden geen emissiefactoren bepaald. In Nederland wordt de geuremissie van beren gelijkgesteld aan de geuremissie van guste en dragende zeugen. Hier wordt aanbevolen om naar analogie voor beren eveneens rekening te houden met een geuremissiefactor van 57 OUe/s per dier. Tabel 16: Geuremissie bij varkens gehuisvest in conventionele en ammoniakemissiearme stalsystemen Gespeende biggen

vleesvarkens


kraamzeugen

Aantal OUe/s per dierplaats in conventionele stalsystemen volgens Ogink en Groot Koerkamp, 2001

7,8

23

21,3

29,9

Aantal OUe/s per dierplaats in ammoniakemissiearme stalsystemen volgens Ogink en Groot Koerkamp, 2001

5,4

17,9

21,3

29,9

Reductiefactor

30,7 %

22,2 %

0%

0%

Op de site van de dienst MER verscheen als bijlage bij het MER Richtlijnenboek landbouwdieren een lijst met geactualiseerde emissiefactoren voor ammoniak, geur en fijn stof. Deze geactualiseerde cijfers worden gebruikt voor het bepalen van de geuremissies (bijlage versie 20/03/2015 MER-Richtlijnenboek landbouwdieren). Op de Lijst voor stalsystemen voor ammoniakreductie staan ook drie technieken om de stallucht te zuiveren: een biologische en een chemische luchtwasser en een biobed. Op zich zijn dit geen ‘ammoniakemissiearme stalsystemen’, maar wel twee nageschakelde technieken op conventionele stalsystemen. Een luchtwasser is een reinigingsinstallatie waarin een gasstroom in intensief contact wordt gebracht met een vloeistof met als doel bepaalde gasvormige componenten uit het gas naar de vloeistof te laten overgaan. Uit Onderzoek (Mol & Ogink, 2002) waarin vier biologische luchtwassystemen zijn doorgemeten die ventilatielucht van een varkensstal behandelen, blijkt dat het gemiddelde geurverwijderingsrendement tot 50% gaat. De variatie in geurverwijderingsrendement is echter zeer hoog. In onderzoek van Melse en Mol (2003) waarin één biologisch luchtwassysteem wordt doorgemeten, wordt een geurverwijderingsrendement gevonden variërend van 29 tot 87%, met een gemiddelde geurverwijdering van 49%. In de BBT Veeteelt wordt een reductie van 40-50% vermeld voor een biologische luchtwasser en 30% voor een chemische luchtwasser. In het MER-Richtlijnenboek voor landbouwdieren wordt aanbevolen om voor een biologische luchtwasser met een geurverwijderingsrendement van 40% te rekenen en voor een chemische 30%. Voor een gecombineerd luchtwassysteem wordt er een reductie van 70% voorgelegd. De initiatiefnemer van dit MER maakte de keuze voor een gecombineerd luchtwassysteem. Dit is in principe een verbeterd type van biologische luchtwasser, met name een 'biologische combiwasser'. De nieuwe vleesvarkensstal zal dus aangesloten worden op een biologische luchtwasser type combiwasser met een ammoniakreductie van 70%, een geurreductie van 70 %, een stofreductie van 80% voor PM10 en van 70% voor PM2,5. Ook de bestaande stal 5 is voorzien van een gecombineerd luchtwassysteem, waarbij in de bijzondere voorwaarden werd opgelegd dat een geurreductie van 60% diende behaald te worden. Volgens de lijst met geactualiseerde emissiefactoren dd. 20/03/2015 wordt voor een gecombineerd luchtwassysteem gerekend met 70% geurreductie. In de berekeningen die volgen werd echter met de 'worst case scenario' rekening gehouden en werd rekening gehouden met de opgelegde 60% geurreductie.


56/253

Een reductiepercentage van 70% voor ammoniak is wettelijk vastgelegd, waardoor de vergunningsverlener beschikt over de impactresultaten bij toepassen van het wettelijk kader. Andere bronnen van geuremissies in de veehouderij zijn: 

Geuremissie uit de kadaveropslag: kwantitatieve gegevens voor geuremissies uit de kadaveropslag op veeteeltbedrijven zijn niet voorhanden. Praktijkervaring leert dat geuremissie uit gekoelde kadaveropslag te verwaarlozen valt. In geval van een niet gekoelde kadaveropslag zijn bijkomende geuremissies niet uit te sluiten. T.o.v. de globale geuremissies kunnen deze evenwel als beperkt beschouwd worden. Snelle afvoer van de kadavers kan uiteraard de impact sterk beperken. In de huidige toestand worden kadavers langs de oprit van het bedrijf opgeslagen.



Externe mestopslag buiten de stal: er zijn geen kwantitatieve gegevens beschikbaar voor geuremissies uit externe mestopslag. Op het bedrijf zal de mest van de varkens opgevangen worden in de onderliggende mestkelders, volledig afgesloten van de omgeving. Geuremissies uit deze opslag zijn dus niet te verwachten.

Bepaling geurconcentratie Met behulp van een verspreidingsmodel (IFDM) wordt in voorliggend dossier een inschatting gemaakt van de geurimmissie in de omgeving van het bedrijf voor de huidige en de toekomstige situatie. Kenmerkend voor een veeteeltbedrijf is dat dit (meestal) gelegen is in agrarisch gebied, waar diverse gelijksoortige geurbronnen verspreid liggen in de omgeving van de te onderzoeken inrichting. Voor dergelijke inrichtingen, gelegen in een bronnencluster, worden minder strenge normen gehanteerd dan voor geïsoleerd gelegen bedrijven. Twee (of meer) bronnen vormen een cluster wanneer de ene bron binnen het 98-percentiel voor het nuleffectniveau van de andere bron is gelegen. Inrichtingen met minder dan 5 % van de geuremissie van de inrichting onder studie kunnen als achtergrondgeur worden beschouwd en dienen dus niet mee in rekening te worden gebracht (of benaderd als minder dan 5 % van de geuremissie). Een aanpak voor cumulatie situaties werd uitgewerkt in het onderzoeksproject "Voorstellen van een aanpak om beschermingsniveaus voor geurhinder vast te stellen rondom bronnencomplexen en bronnenclusters (2004)" dat door PRG Odournet in opdracht van de Dienst Lucht & Klimaat van LNE werd uitgevoerd (zie ook www.lne.be/themas/hinder-en risicos/geurhinder/onderzoek). Dit onderzoek had tot doel beschermingsniveaus voor te stellen voor zowel in- als omwonenden van bronnenclusters als bronnencomplexen. Met name voor stallen werden reeds toetsingswaarden voor beoordeling van cumulatieve impacten uitgewerkt (zie verder). Er zijn namelijk verschillende toetsingswaarden afgebakend voor geïsoleerde bedrijven en voor de gecumuleerde impact van een bronnencluster. Voor bedrijven gelegen in een bronnencluster dient dus steeds de geuruitstoot van de omliggende veeteeltbedrijven mee in beschouwing genomen te worden. In IFDM wordt als bron dus niet enkel het bedrijf zelf, maar ook omliggende bedrijven ingegeven. De (theoretische) geuremissies van de omliggende bedrijven wordt afgeleid uit de milieuvergunningen van deze bedrijven, die werden opgevraagd bij de gemeente. Hierbij worden de vergunde aantallen dieren (ongeacht of deze effectief gerealiseerd zijn of niet), dan vermenigvuldigd met een geuremissiefactor volgens diertype. Hierbij dient wel aangehaald te worden dat dit een inschatting betreft, aangezien er voor de omliggende bedrijven geen uitspraak kan gedaan worden van staltype en van de aanwezige niet-vergunde dieren (zoals biggen). Benaderend wordt daarom uitgegaan van conventionele stalsystemen. Het is bovendien evenmin bekend in hoever de vergunde aantallen dieren effectief gerealiseerd werden. Bij de beoordeling van de impact als bronnencluster dient dan ook met een aanzienlijk verhoogde onzekerheid rekening gehouden te worden.


57/253

In navolging van de open LNE WG geur van 1 juli 2014 wordt een nieuwe afbakening voor bronnenclusters voorgesteld als volgt (richtlijnen dienst MER oktober 2014): De bedrijven behorende tot de bronnencluster worden als volgt bepaald: cirkel vanuit het middelpunt/geurzwaartepunt van het bedrijf met een straal die overeenstemt met de afstand van het bedrijf tot het verste punt waar er nog een immissie van 2 ouE/m3 (veroorzaakt door het individuele bedrijf in de huidige situatie) is. De straal mag echter niet kleiner zijn dan 750 m. Binnen een straal van 750 m wordt rekening gehouden met bedrijven met een totale geuremissie van 2500 OU E/s of meer. Indien de 2 OUE/m3-contour een grotere straal heeft dan 750 m, dienen buiten de cirkel van 750 m enkel de bedrijven in rekening gebracht te worden die meer dan 5% van de geuremissie van het bedrijf in de huidige situatie uitstoten. Rundveebedrijven moeten niet kwantitatief meegerekend worden in de cumulatieve geurstudie. Wel dienen ze in de bespreking van de omgeving kwalitatief in beschouwing genomen te worden. De cumulatieve geurimmissies worden berekend voor elke relevante woning in de huidige vergunde situatie, de huidige vergunde situatie zonder het bedrijf en de aangevraagde situatie. Toetsing geurconcentratie Aangezien het bedrijf deel uitmaakt van een bronnencluster, wordt de geurmodellering getoetst aan de normen voor een bedrijf dat deel uitmaakt van een bronnencluster. Volgende normering wordt in het visiedocument vooropgesteld: 

10 OUe/m³ als 98-percentiel: wordt voorgesteld als grenswaarde voor een varkenscluster, waarbij dient getoetst te worden t.o.v. verspreide woningen in agrarisch gebied (hierbij worden geen woningen gerekend van andere, naburige veehouderijen).



3 OUe/m³ als 98-percentiel: wordt voorgesteld als richtwaarde voor een varkenscluster, waarbij dient te worden getoetst t.o.v. hoog geurgevoelige bestemmingen (woongebied volgens gewestplan, ziekenhuizen, scholen, winkelcentra, kampeerterreinen).



De tussenwaarde van 5 OUe/m³ als 98-percentiel werd in vroegere versies van het visiedocument voorgesteld als richtwaarde (3 OUe/m³ werd toen voorgesteld als streefwaarde i.p.v. richtwaarde). Deze waarde is in de laatste versie van het visiedocument niet meer voorzien. Nochtans, om ook woongebieden met landelijk karakter enige bescherming te kunnen bieden, is een tussenliggende toetsingswaarde aangewezen. Woongebieden met landelijk karakter dienen getoetst te worden ten opzichte van deze waarde van 5 OUe/m³ als 98-percentiel.

Het RLB merkt immers op dat strikt genomen bovenstaande beoordeling werd ontwikkeld voor varkensbedrijven, maar dat deze werkmethode echter aangeraden wordt voor alle veehouderijen. Volgende beoordeling wordt gekoppeld aan de toetsing van de geuremissie en de geldende normen: Tabel 17: Toetsingswaarden bronnencluster (Richtlijnenhandboek landbouwdieren, Willems et. al, 2009) Verspreide woningen in

Woongebied met landelijk

Woongebied (woongebied

agrarisch gebied

karakter

s.s., woonuitbreidingsgebied, reservegebied voor woonuitbreiding)

>10 OUe/m³ als 98P


58/253

5-10 OUe/m³ als 98P

Matig negatief effect

Significant negatief effect

3-5 OUe/m³ als 98P

Gering negatief effect


Gezien de aanvaardbaarheid van geurbelasting functie is van de geurgevoeligheid van de beoordelingspunten wordt bij het vastleggen van de aanvaardbaarheidscriteria gebruik gemaakt van de beoordeling opgenomen in het begin 2012 aangepaste richtlijnenboek lucht bij opmaak van MER’s. Deze beoordelingswijze is afgestemd op het Vlaamse geurbeleid zoals opgenomen in het zgn. 'Visiedocument geur' van LNE. Een overzicht van de indeling wordt in onderstaande Tabel 18 opgenomen. Tabel 18: Beschrijving geurgevoelige bestemmingen (Richtlijnenhandboek lucht, LNE, 2012) Beschrijving

Bestemming volgens gewestplan

Hoog geurgevoelige bestemmingen

Waar grote aantallen mensen langdurig verblijven of waar recreatieve buitenactiviteiten plaatsvinden: woongebieden, ziekenhuizen, scholen, winkelcentra, kampeerterreinen, speelterreinen Mensen kunnen hier op alle momenten van de dag of nacht aanwezig zijn, zowel binnen als buiten

Woongebieden, woonuitbreidingsgebieden, woongebieden met landelijk karakter (ingeval toetsing aan niet-landbouweigen geuren), woonparken, dienstverleningsgebieden, gebieden hoofdzakelijk bestemd voor de vestiging van grootwinkelbedrijven, recreatiegebieden, gebieden voor gemeenschapvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen,…

Matig geurgevoelige bestemmingen

Gebieden gekenmerkt door lage bevolkingsdichtheid: agrarische en op bedrijventerreinen gelegen bedrijfwoningen, natuurterreinen, sportterreinen, … . dergelijke bedrijventerreinen worden gekenmerkt door activiteiten als handel, retail, productie voedingsmiddelen. Mensen kunnen hier op alle momenten van de dag of nacht aanwezig zijn, zowel binnen als buiten. Typische gebiedseigen achtergrondgeur (bvb. Van landbouwactiviteiten in landbouwgebied) kan aanwezig zijn Tolerantie ten aanzien van gebiedsvreemde geuren kan laag zijn

Woongebieden met landelijk karakter (ingeval toetsing aan landbouweigen geuren), agrarische gebieden, (ingeval toetsing aan nietlandbouweigen geuren), gebieden voor ambachtelijke bedrijven en gebieden voor KMO´s, parkgebieden, gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen, gemengde woon- en industriegebieden,…

Laag geurgevoelige bestemmingen

Industriegebieden, openbare wegen

Industriegebieden, gebieden voor milieubelastende industrieën, gebieden voor ambachtelijke bedrijven en KMO´s, agrarische gebieden (ingeval toetsing aan landbouweigen geuren), bosgebieden, natuurgebieden, groengebieden, bufferzones, waterwegen, luchtvaartterreinen, …

Gezien de aard/herkomst van de geur (landbouweigen geuren) wordt bij de beoordeling van de geurimpact t.h.v. bewoning dan ook rekening gehouden met volgende indelingswijze: 

Hoog geurgevoelige bestemmingen: woongebied en woonuitbreidingsgebied



Matig geurgevoelige bestemmingen: woongebieden met landelijk karakter



Laag geurgevoelige bestemmingen : agrarische gebieden


59/253

Volgens het nieuwe maatregelenkader van LNE wordt als basisbeschermingsniveau 10/5/3 OUe/m³ als 98P waarde gehanteerd (achtergronddocument bij het visiedocument en het MER-Richtlijnenboek landbouwdieren) voor respectievelijk laag, matig en hoog geurgevoelige gebieden. Voor de individuele toetsing wordt er geen toename van de geurimmissies toegestaan ten aanzien van de huidige geurimmissie indien de huidige geurimmissie (in OUe/m³ als 98P) bij bedrijfsvreemde woningen hoger is dan 10/5/3 OUe/m³ (als 98P) in functie van de geurgevoeligheid van de bestemming. Als de huidige geurimmissie hoger is dan 20/10/6 OUe/m³ als 98P waarde (in functie van de geurgevoeligheid van de bestemming) , dan moet bij nieuwbouw en verbouwing, het gedeelte van de huidige geurimmissie van het totale bedrijf boven de 20/10/6 OUe/m³ als 98P waarde, onmiddellijk met minimaal 50% verminderd worden, waarbij de nieuwe geurimmissie ook de 25/15/9 OUe/m³ als 98P waarde niet mag overschrijden. Als de huidige geurimmissie lager is dan 10/5/3 OUe/m³ als 98P waarde, dan mag er nog een toename zijn van de geurimmissies ter hoogte van de bedrijfsvreemde woningen. Deze toename wordt beperkt tot max. 50% van het verschil tussen de huidige geurimmissie en 10/5/3 OUe/m³ (als 98P). Voor de cumulatieve toetsing wordt er geen toename van de geurimmissies toegestaan ten aanzien van de huidige geurimmissie indien de huidige geurimmissie (in OUe/m³ als 98P) bij bedrijfsvreemde woningen hoger is dan 10/5/3 OUe/m³ (als 98P). Als de huidige geurimmissie hoger is dan 20/10/6 OUe/m³ als 98P waarde, dan moet, bij nieuwbouw en verbouwing, het gedeelte van de huidige geurimmissie van het totale bedrijf boven de 20/10/6 OUe/m³ als 98P waarde, onmiddellijk met minimaal 50% gewogen verminderd worden, waarbij de nieuwe geurimmissie ook de 30/15/9 OUe/m³ als 98P waarde gewogen niet mag overschrijden. Als de huidige geurimmissie lager is dan 10/5/3 OUe/m³ als 98P waarde, dan mag er nog een toename zijn van de geurimmissies ter hoogte van de bedrijfsvreemde woningen. Deze toename wordt beperkt tot max. 50% van het verschil tussen de huidige geurimmissie en 10/5/3 OUe/m³ (als 98P). Volgens het maatregelenkader van LNE (zoals in de praktijk toegepast dd. 15/12/2014) dienen bijgevolg saneringsmaatregelen genomen te worden als de geurimmissie > 20/10/6 OUe/m³ (als 98P) ter hoogte van de indicator woningen. Als het berekende immissieniveau in de gewenste situatie minder dan 1 OUe/m³ als 98P waarde verschilt van de waarde die volgens het maatregelenkader moet gehaald worden, is dit nog aanvaardbaar. Deze marge bedraagt 0,5 OUe/m³ als 98P waarde als de huidige geurimmissie tussen 10/5/3 en 20/10/6 ligt. Deze marge kan slechts éénmalig toegepast worden.

5.1.3.3

Referentiesituatie

Het bedrijf van Stefaan Vulsteke is gelegen Galgestraat 11 te 8610 Kortemark, in agrarisch gebied. De bedrijfsomgeving wordt gekenmerkt door zijn agrarisch karakter. In de nabije omgeving zijn nog een aantal veeteeltbedrijven aanwezig. Naast het landbouwbedrijf van Stefaan Vulsteke ligt ook een groentebedrijf. Het bedrijf teelt, wast, sorteert, trieert, verpakt, snijdt en verkoopt alle soorten verse groenten.

5.1.3.3.1

Vlarem II afstandsregels

Het aantal waarderingspunten voor pluimvee in de huidige situatie bedraagt 117 punten. Op basis van deze gegevens geeft Vlarem II (cfr. Tabel 14) een te respecteren afstand van 300 meter aan. Tabel 19: Huidig aantal waarderingspunten Vulsteke Stefaan


60/253

Stal volgnummer

Stal1

Stal2

Stal 3

Stal 4

Stal 5

Dierenaantal / stal

616

704

568

144

248

10

20

20

20

20

Spoelmestsysteem

80 Pt

Diepstrooistal

80 Pt

Potstal

60 Pt

Ingestrooide volle vloer

30 Pt

Rooster > 50%

20 Pt

Rooster < 50%

10 Pt

Volle vloer niet ingestrooid

10 Pt

Emissiearme stal

110 Pt

110

Quarantaine

110

Ventilatie Biofilter / biobed / gaswasser

110 Pt

Vertikale uitstoot > 0.5m boven nok, zonder pet

50 Pt

Vertikale uitstoot > 0.5m boven nok, met pet

30 Pt

Vertikale uitstoot < 0.5m boven nok, zonder pet

40 Pt

Vertikale uitstoot < 0.5m boven nok, met pet

20 Pt

Mech. Ventilatie zijdelingse uitstoot

10 Pt

Natuurlijke: open nok trekschouw

20 Pt

Natuurlijke met afdekking

10 Pt

110

40

40

40

40

10

Mestopslag Opslag vaste mest mestvaalt

50 Pt

Opslag vaste mest transportwagen

50 Pt

Potstal

0 Pt

Mengmest onder stalvloer of rooster zonder geurafsnijder

20 Pt

Mengmest onder stal met geurafsnijder

50 Pt

Gesloten mengmest opslag buiten stal

50 Pt

Mengmest buiten de stal: open opslag

0 Pt

Mengmest buiten de stal: eenvoudige afdekking

30 Pt

Puntentotaal per stal Totaal aantal dieren :

20

20

20

20

20

20

170

80

80

170

150

50

0

2290

Puntentotaal : gewogen gemiddelde :

117,3

Aangezien de inrichting op meer dan 1.000 m ligt van de hindergevoelige gebieden, wordt in de huidige situatie ruimschoots voldaan aan de verbods- en afstandsregels zoals opgenomen in Vlarem.

5.1.3.3.2

IFDM-modellering

Bepaling geuremissies bedrijf Stefaan Vulsteke De totale geuremissie in de huidige situatie wordt weergegeven in Tabel 21 en wordt berekend met de geuremissie-eenheden volgens de nieuwe lijst met emissiefactoren (versie 20/03/2015) horende bij het MERKennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

61/253

Richtlijnenboek landbouwdieren (bijlage). Voor de bestaande zeugenstal met biologische luchtwasser wordt gerekend met een geurverwijderingsrendement van 60%, naar analogie met de bijzondere voorwaarde van de milieuvergunning dd. 08/11/2012. De totale geuremissie in de huidige vergunde situatie wordt bijgevolg ingeschat op 80.803 OUe/s. Tabel 20: Geuremissie bij ammoniakemissiearme varkenshuisvesting Stefaan Vulsteke Geuremissie (OUe/s per dierplaats) Vleesvarkens /

Gespeende

opfokzeugen

biggen

29,2

12,1

84,4

57

/

8,4

/

/

Geuremissie in staltype V-3.5.

/

/

/

57

Geuremissie in staltype V-4.7

22,7

/

/

/

Geuremissie biologische luchtwasser met

11,68

/

33,76

22,8

8,76

/

/

/

Geuremissie in conventionele

Kraamzeugen


stalsystemen volgens Van Langenhove en Defoer (2002) voor traditionele stal / geactualiseerde lijst emissiefactoren (versie 20/03/2015) horende bij MER Richtlijnenboek landbouwdieren Geuremissie in staltype V-1.5.

geurverwijderingsrendement van 60% voor stal 5 Geuremissie biologische combiwasser met 70% geurreductie voor stal 7 Tabel 21: Geuremissie bedrijf Vulsteke Stefaan in de huidige situatie Vergunde situatie Stalnr

Dierplaats

Stalsysteem

Geuremissie # dieren

Geur (OUE/s/dier)

Totaal (OUE/s)

Stal 1

Totaal stal (OUE/s) 13983

Andere varkens

AEA V-4.7.

616

22,7

13983

Andere varkens

Traditioneel

704

29,2

20557

Stal 2

20557

Stal 3 Andere varkens Quarantaine Andere varkens Stal 4+4A Guste en dragende zeugen Andere varkens Biggen < 10 weken Stal 5 Beer Kraamzeugen Guste en dragende zeugen Andere varkens Stal 6 Biggen < 10 weken Totaal


16586 Traditioneel

568

29,2

16586

Traditioneel

10

29,2

292

AEA V-3.5. AEA V-3.5. AEA V-1.5.

100 44 540

57,0 29,2 8,4

5700 1285 4536

S.1. S.1. S.1. S.1.

2 80 120 46

22,8 33,8 22,8 11,7

46 2701 2736 538

292 11521

6021

11844 AEA V-1.5.

1410

8,4

11844 80803

80803

62/253

Bepaling geuremissies omliggende bedrijven De bedrijfsomgeving van het bedrijf van Vulsteke Stefaan is gekenmerkt door veeteeltactiviteiten. In dit geval spreekt men hier van een "bronnencluster" aangezien er meerdere geurbronnen dicht bij elkaar gelegen zijn. De gegevens omtrent de bedrijven die behoren tot de bronnencluster van het bedrijf werden opgevraagd bij de gemeente Kortemark en bij de Provincie. De bedrijven behorende tot de bronnencluster worden als volgt bepaald volgens de richtlijnen van oktober 2014 van de dienst MER: cirkel vanuit het middelpunt/geurzwaartepunt van het bedrijf met een straal die overeenstemt met de afstand van het bedrijf tot het verste punt waar er nog een 3

immissie van 2 OUE/m als 98P (veroorzaakt door het individuele bedrijf in de huidige situatie) is. De straal mag echter niet kleiner zijn dan 750 m. Binnen een straal van 750 m wordt rekening gehouden met bedrijven met een 3

totale geuremissie van 2500 OUE/s of meer. Indien de 2 OUE/m -contour een grotere straal heeft dan 750 m, dienen buiten de cirkel van 750 m enkel de bedrijven in rekening gebracht te worden die meer dan 5% van de geuremissie van het bedrijf in de huidige situatie uitstoten. Hierbij moeten rundveebedrijven niet kwantitatief meegerekend worden in de cumulatieve geurstudie. Wel dienen ze in de bespreking van de omgeving kwalitatief in beschouwing genomen te worden. Tabel 22: Geuremissie omliggende bedrijven bronnencluster

Bedrijf

X

Y

Straat

nr.

PC

Gemeente

Geuremissie (OUe/s)

1

56175

189788

Galgestraat

8

8610

Kortemark

47888

2

56234

189663

Galgestraat

15

8610

Kortemark

*

3

56811

189541

Ieperstraat

80

8610

Kortemark

45154

4

56944

189456

Ieperstraat

78

8610

Kortemark

**

*: Bedrijf 2 wordt niet in rekening gebracht in de bronnencluster, aangezien het bedrijf een rundveebedrijf is **: Bedrijf 4wordt niet in rekening gebracht in de bronnencluster, aangezien het bedrijf niet binnen de straal van 750 m ligt. Bepaling geurconcentratie Bij de evaluatie van de geurverspreiding wordt gebruik gemaakt van IFDM-model. De uitstootpunten van het bedrijf en de omliggende bedrijven worden als puntbronnen beschouwd. In onderstaande tabel worden de inputparameters weergegeven van de berekeningen in het IFDM model in de huidige situatie. Tabel 23: Parameters IFDM-model Stal/bedrijf

Parameter

Waarde

Stal 1:

Hoogte uitstoot

5,5

m

Temperatuur van de afgassen

25

°C

Diameter uitstootopening

0,65

m

Ventilator

Volumestroom van het afgas

1,5

Nm³/s

Verticale uitstoot

emissiemassastroom

*

g/s

Hoogte uitstoot

4

m


25

°C


0,45

m

Ventilator


1

Nm³/s

Verticale uitstoot

emissiemassastroom

*

g/s

Hoogte uitstoot

5

m


25

°C


0,4

m

Stal 2

Stal 3


Opmerkingen Hoogte emissiepunt

Hoogte emissiepunt

Hoogte emissiepunt Ventilator 63/253

Stal 4: zeugen

Stal 4: biggen

Stal 5

Stal 6

Quarantainestal

Bedrijven in cluster


0,5

Nm³/s

Verticale uitstoot

emissiemassastroom

*

g/s

Hoogte uitstoot

5,5

m


25

°C


0,5

m

Ventilator


1

Nm³/s

Verticale uitstoot

emissiemassastroom

*

g/s

Hoogte uitstoot

5,5

m


25

°C


0,35

m

Ventilator


0,5

Nm³/s

Verticale uitstoot

emissiemassastroom

*

g/s

Hoogte uitstoot

3,1

m


25

°C


4

m

Ventilator


3

Nm³/s

Verticale uitstoot

emissiemassastroom

*

g/s

Hoogte uitstoot

6

m


25

°C


0,35

m

Ventilator


1

Nm³/s

Verticale uitstoot

emissiemassastroom

*

g/s

Hoogte uitstoot

4

m


25

°C


0,6

m


0,1

Nm³/s

emissiemassastroom

*

g/s

Hoogte uitstoot

4

m


25

°C


0,6

m


1

Nm³/s

emissiemassastroom

*

g/s

Hoogte emissiepunt

Hoogte emissiepunt

Hoogte emissiepunt

Hoogte emissiepunt


*: volgens berekening stal (of per bedrijf voor de andere bedrijven in de cluster) Toetsing geurconcentratie De toetsing van de immissies, bekomen uit het IFDM-model, gebeurt volgens Tabel 17. De verschillende zones (> 10 OUe/m³; 5-10 OUe/m³; 3-5 OUe/m³ als 98P) worden weergegeven in Figuur 12. In Tabel 27 wordt het aantal woningen weergegeven in de verschillende zones, en dit zowel voor de huidige situatie als voor de toekomstige situatie. De bedrijven en de woningen worden weergegeven in Figuur 15 in bijlage. Er dient echter wel opgemerkt te worden dat het gebruik van IFDM een grote onnauwkeurigheid met zich meebrengt. De actualisatie van het Richtlijnenboek Lucht vermeldt: “Des te dichter bij de bron, des te onnauwkeuriger worden de resultaten van de verspreidingsberekeningen. De foutenmarge op de berekende concentraties in de nabijheid van de bron kan relatief groot worden (als gevolg van gekozen gridgrootte, gebouwinvloed en andere modelbeperkingen). Het is dan ook zinledig ‘exacte’ geurconcentraties toe te kennen aan woningen die worden blootgesteld aan concentraties ver boven de bovenste toetsingswaarde van 10se of OUe/m³ als 98P. De hoogste weer te geven geurcontour is deze van 10se of OUe/m³ als 98P. De weergave van hogere contouren of concentraties ter hoogte van de dichtstbijzijnde geurgevoelige woningen heeft hooguit een Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

64/253

indicatieve waarde, en dient dan ook als dusdanig geïnterpreteerd te worden.”Cfr. bijkomende richtlijnen van de dienst MER van september 2013 wordt in de geurmodellering met IFDM naast de 98P van 3, 5 en 10 OUecontour, toch ook de contour van 20 OUe als 98P mee opgenomen (zowel voor de individuele berekening als voor de bronnencluster). Omwille van de vergaande aannames neemt de nauwkeurigheid van de impactberekeningen nog verder af bij de beoordeling op clusterniveau. In de huidige situatie zijn er 34 woningen die een negatief effect ondervinden in de clusterbeoordeling. Hiervan zijn er 12 woningen gelegen in laag geurgevoelig gebied (11 in agarisch gebied en 1 woning gelegen in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's) en 22 woningen gelegen in matig geurgevoelig gebied, met name woongebied met landelijk karakter. Van de 11 woningen in agrarisch gebied zijn er 4 woningen behorende tot een veeteeltbedrijf en de eigen woning. De woning gelegen in ambachtelijke zone is de woning horende bij het groentenbedrijf, en is gelegen naast het bedrijf van Vulsteke Stefaan (zie ook Figuur 11). Er zijn 107 woningen in de huidige situatie die een matig negatief effect ondervinden in de clusterbeoordeling, waarvan 100 gelegen in woongebied met landelijk karakter, en 7 woningen in agrarisch gebied.

5.1.3.4 5.1.3.4.1

Geplande situatie Vlarem II afstandsregels

In de toekomstige situatie zal een nieuwe vleesvarkensstal gebouwd worden voor 1.092 vleesvarkens, ten oosten van de bestaande vleesvarkensstallen. De nieuw te bouwen stal wordt aangesloten op een biologische luchtwasser (type combiwasser) die zal geplaatst worden ten zuiden van de stal. Het aantal waarderingspunten voor varkens bedraagt in de toekomstige situatie 127,9 punten. Op basis van deze gegevens geeft Vlarem II een te respecteren afstand van respectievelijk 350 m aan. Aangezien de inrichting op meer dan 1.000 m ligt van de hindergevoelige gebieden, voldoet het bedrijf aan de Vlarem II afstandsregels, zowel in de bestaande situatie als in de toekomstige situatie. Op basis hiervan kan bijgevolg uitgegaan worden van geen of verwaarloosbaar effect. Tabel 24: Toekomstig aantal waarderingspunten Vulsteke Stefaan Stal volgnummer

Stal1

Stal2

Stal 3

Stal 4

Stal 5

Quarantaine

Stal 7

Dierenaantal / stal

616

704

568

144

248

10

1092

20

20

20

20

20

Spoelmestsysteem

80 Pt

Diepstrooistal

80 Pt

Potstal

60 Pt

Ingestrooide volle vloer

30 Pt

Rooster > 50%

20 Pt

Rooster < 50%

10 Pt

Volle vloer niet ingestrooid

10 Pt

Emissiearme stal

110 Pt

110

110

Ventilatie Biofilter / biobed / gaswasser

110 Pt

Vertikale uitstoot > 0.5m boven nok, zonder pet

50 Pt


110

110

65/253

Vertikale uitstoot > 0.5m boven nok, met pet

30 Pt

Vertikale uitstoot < 0.5m boven nok, zonder pet

40 Pt

Vertikale uitstoot < 0.5m boven nok, met pet

20 Pt

Mech. Ventilatie zijdelingse uitstoot

10 Pt

Natuurlijke: open nok trekschouw

20 Pt

Natuurlijke met afdekking

10 Pt

40

40

40

40

10

Mestopslag Opslag vaste mest mestvaalt

50 Pt

Opslag vaste mest transportwagen

50 Pt

Potstal

0 Pt

Mengmest onder stalvloer of rooster zonder geurafsnijder

20 Pt

Mengmest onder stal met geurafsnijder

50 Pt

Gesloten mengmest opslag buiten stal

50 Pt

Mengmest buiten de stal: open opslag

0 Pt

Mengmest buiten de stal: eenvoudige afdekking

30 Pt

Puntentotaal per stal Totaal aantal dieren :

20

20

20

20

20

20

170

80

80

170

150

50

150

3382

Puntentotaal : gewogen gemiddelde :

5.1.3.4.2

20

127,9

IFDM-modellering

M.b.v. het model IFDM wordt de geurimpact in de omgeving berekend. Hierbij wordt voor de omliggende bedrijven aangenomen dat er op die locaties geen wijzigingen optreden. De berekeningen worden uitgevoerd voor de toekomstige situatie. De resultaten van de berekening worden opgenomen in een overzichtstabel (Tabel 27) alsook in de figuren in bijlage. Bepaling geuremissies bedrijf Vulsteke Stefaan De totale geuremissie in de toekomstige situatie wordt weergegeven in Tabel 25 en wordt berekend met de geuremissie-eenheden de nieuwe lijst met emissiefactoren (versie 20/03/2015) horende bij het MERRichtlijnenboek landbouwdieren), waarbij een geurreductie van 70% wordt toegepast voor de biologische luchtwasser type combiwasser op de nieuwe vleesvarkensstal 7. De totale geuremissie in de toekomstige situatie wordt ingeschat op 90.369 OUe/s, dit is een stijging met 12% t.a.v. de huidige situatie. Tabel 25: Geuremissie bedrijf Vulsteke Stefaan in de toekomstige situatie Nieuwe situatie

Geuremissie

Stal 1

13983 Andere varkens

AEA V-4.7.

616

22,7

13983

Andere varkens

Traditioneel

704

29,2

20557

Andere varkens Quarantaine

Traditioneel

568

29,2

16586

Stal 2

20557

Stal 3


16586 292

66/253

Andere varkens

Traditioneel

10

29,2

292

Guste en dragende zeugen Andere varkens Biggen < 10 weken

AEA V-3.5. AEA V-3.5. AEA V-1.5.

100 44 540

57,0 29,2 8,4

5700 1285 4536

Beer Kraamzeugen Guste en dragende zeugen Andere varkens

S.1. S.1. S.1. S.1.

2 80 120 46

22,8 33,8 22,8 11,7

46 2701 2736 538

Biggen < 10 weken

AEA V-1.5.

1410

8,4

11844

Andere varkens

S.1.

1092

8,8

9566

Stal 4

11521

Stal 5

6021

Stal 6

11844

Stal 7

9566

Totaal

90369

90369

Bepaling geuremissies omliggende bedrijven De geuremissies van de omliggende bedrijven werd weergegeven onder 5.1.3.3.2. Bepaling geurconcentratie De parameters van de bestaande stallen wijzgen niet en worden weergegeven in Tabel 23. In onderstaande tabel worden de parameters van de nieuw te bouwen stal. Tabel 26: Parameters IFDM-model Stal/bedrijf

Parameter

Waarde

Opmerkingen

Stal 7

Hoogte uitstoot

3,1

m


25

°C


4

m

Ventilator


3

Nm³/s

Verticale uitstoot

emissiemassastroom

*

g/s

Hoogte emissiepunt

*: volgens berekening stal (of per bedrijf voor de andere bedrijven in de cluster)

Toetsing geurconcentratie De toetsing van de immissies, bekomen uit het IFDM-model, gebeurt volgens Tabel 17. De verschillende zones (> 10 OUe/m³; 5-10 OUe/m³; 3-5 OUe/m³ als 98P) worden weergegeven in de Figuur 13 in bijlage. Cfr. bijkomende richtlijnen van de dienst MER van september 2013 wordt in de geurmodellering met IFDM naast de 3, 5 en 10 OUe-contour, toch ook de contour van 20 OUe als 98P mee opgenomen (zowel voor de individuele berekening als voor de bronnencluster). In de onderstaande tabel wordt de resultatentabel weergegeven voor de clusterbeoordeling. De bedrijven en de woningen worden weergegeven in de figuren in bijlage. Tabel 27: Resultatentabel clusterbeoordeling (met inbegrip van de emissies van het bedrijf in de aanvraag) Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

67/253

Aantal woningen Geurcontour

Huidige situatie

Toekomstige situatie

Agrarisch gebied

11 (5 landbouw)

12 (5 landbouw)

Ambachtelijke bedrijven en kmo's

1

1


22

26

Agrarisch gebied

7

6


100

102

Agrarisch gebied

10

11

Negatief effect

34

39


107

108


10

11

>10 OUE/m³ als 98P

5-10 OUE/m³ als 98P

3-5 OUE/m³ als 98P

Legende

Door de uitbreiding van het bedrijf zijn er een aantal bijkomende woningen die een significant negatief effect ondervinden wat betreft het aspect geur voor de bronnencluster. In agrarisch gebied zijn er in de nieuwe situatie zijn er 1 bijkomende woning die een negatief effect ondervindt van het bedrijf Vulsteke, in woongebied met landelijk karakter zijn er 4 bijkomende woningen met een negatief effect. Ten aanzien van de berekeningen op woningniveau dient aangegeven te worden dat de berekende geurbelasting louter als indicatieve waarden te aanzien zijn omwille van de aanzienlijke modelmatige onzekerheden, welke bij clusterbeoordeling nog toenemen (zo hebben de cijfers na de komma in feite geen enkele wetenschappelijke waarde; bij hoge waarden zijn zelfs de eenheden niet meer wetenschappelijk relevant te noemen). Beperkte verschillen in berekende waarden zijn in feite niet als relevant (niet onderscheidend) te aanzien Tabel 28: Gedetailleerd overzicht van de geurconcentraties in de cluster (OUe/m³) als 98P voor de huidige en de geplande situatie ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen Geurconcentratie (OUe/m³) als 98P op clusterniveau Woning

Ligging

Vergunde toestand

Nieuwe toestand

1

Agrarisch gebied

48,6

48,8

2

Agrarisch gebied

49,4

49,4

3*

Agrarisch gebied

18,9

19,8

4*

Agrarisch gebied

21,0

21,8

5*

Agrarisch gebied

25,4

25,9

6

Agrarisch gebied

15,5

16,1

7

Agrarisch gebied

9,3

10,1

8


5,4

5,8

9


5,3

5,8

10


8,3

8,5

11


7,8

8,4


68/253

*: Woningen 3, 4 en 5 zijn woningen de gelegen zijn op minder dan 100 m van de stallen. Voor deze woningen wordt het maatregelenkader toegepast op een virtuele woning op een afstand van 100 m van de stallen, in dezelfde windrichting als de werkelijke woning (cfr. nieuwe maatregelenkader van LNE). Woning 5 behoort tot het groentenverwerkend bedrijf dat gelegen is naast het bedrijf van Vulsteke Stefaan. Dit bedrijf teelt, wast, sorteert, trieert, verpakt, snijdt en verkoopt alle soorten verse groenten (bron: www.verduyn.be). Wortelproducten zijn de grootste specialiteit van het bedrijf. Deze producten worden aangevoerd, gewassen, geschild, versneden en verpakt op het bedrijf in de Galgestraat, en vervolgens gekoeld en gestockeerd. Er kan bijgevolg vanuit gegaan worden dat woning 5 vertrouwd is met de landbouwsector en met aanverwante/gelijkaardige geuremissies. Voor de meest relevante individuele woningen worden in onderstaande tabel eveneens de geurconcentraties weergegeven in de cluster (OUe/m³) als 98P zonder het bedrijf van Stefaan Vulsteke zelf. Uit deze tabel blijkt dat de gewogen impact van het bedrijf Vulsteke op de woningen 1 en 2 heel beperkt is en minder dan 10% bedraagt (0-1%). Voor de overige woningen in de tabel varieert de gewogen impact van 30 tot 80%. Tabel 29: Gedetailleerd overzicht van de geurconcentraties in de cluster (OUe/m³) als 98P zonder het bedrijf van Stefaan Vulsteke ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen Geurconcentratie (OUe/m³) als 98P Woning

Cluster zonder bedrijf Stefaan Vulsteke

1

48,6

2

49,1

3*

12,5

4*

5,3

5*

4,5

6

3,4

7

3,1

8

2

9

2,1

10

3,5

11

3,4

*: Woningen 3, 4 en 5 zijn woningen de gelegen zijn op minder dan 100 m van de stallen. Voor deze woningen wordt het maatregelenkader toegepast op een virtuele woning op een afstand van 100 m van de stallen, in dezelfde windrichting als de werkelijke woning (cfr. nieuwe maatregelenkader van LNE).

Voor deze woningen worden tenslotte de geurconcentraties weergegeven voor de huidige situatie en voor de gewenste situatie als 98P, die enkel door het bedrijf zelf veroorzaakt worden (individuele benadering). Er is een beperkte stijging van de geurconcentraties ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen. Tabel 30: Gedetailleerd overzicht van de geurimpact veroorzaakt door het bedrijf van Stefaan Vulsteke (OUe/m³) als 98P voor de huidige en de geplande situatie ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen Individuele geurconcentratie (OUe/m³) als 98P Woning

Ligging

Vergunde toestand

Nieuwe toestand

1

Agrarisch gebied

13,7

15,9

2

Agrarisch gebied

14,2

15,3

3*

Agrarisch gebied

14,4

15,2


69/253

4*

Agrarisch gebied

19,6

20,5

5*

Agrarisch gebied

23,7

25,7

6

Agrarisch gebied

13,8

15,5

7

Agrarisch gebied

8,6

9,5

8


4,5

5,2

9


4,8

5,3

10


5,4

5,8

11


5,3

5,5

*: Woningen 3, 4 en 5 zijn woningen de gelegen zijn op minder dan 100 m van de stallen. Voor deze woningen wordt het maatregelenkader toegepast op een virtuele woning op een afstand van 100 m van de stallen, in dezelfde windrichting als de werkelijke woning (cfr. nieuwe maatregelenkader van LNE).

5.1.4

STOF

Momenteel wordt fijn stof gezien als één van de belangrijkste luchtverontreinigende stoffen die leiden tot nadelige gezondheidseffecten. Deze treden zowel op bij kortstondige blootstelling aan hoge concentraties als bij langdurige blootstelling aan lage concentraties. De kleinere deeltjes dringen het diepst door in de longen. De afzetting van zwevend stof leidt tevens tot vervuiling en verwering van gebouwen. De grovere fractie zwevend stof is eerder in te delen als hinderlijk bij depositie. Naast primair fijn stof (deeltjes die als dusdanig geëmitteerd worden), kan nog melding gemaakt worden van secundair fijn stof, dat ontstaat bij chemische reactie tussen verschillende polluenten (bvb NH4, SOx, VOS). Bij de impactbeoordeling wordt met dit secundair gevormd fijn stof evenwel geen rekening gehouden gezien de effecten ervan zich veel minder op lokale schaal voordoen en de kwantificatie ervan niet evident is. De stofdeeltjes worden ook ingedeeld in fracties op basis van hun grootte. Een onderscheid wordt gemaakt tussen PM10, PM2,5 en PM0,1 (PM = Particulate Matter = PM). De grovere fijn stof fractie (de fractie > 2,5 µm en < PM10, deeltjes met een aërodynamische diameter (a.d.) kleiner dan 10 µm en groter dan 2,5 µm) bestaat vooral uit mechanisch gevormde deeltjes die in de lucht gebracht worden door de wind of door antropogene activiteiten, zoals opwaaiend stof bij verkeer en bij opslag en overslag van bulkgoederen De fijne fractie (PM2,5, deeltjes met een a.d. kleiner dan 2,5 µm) bestaat vooral uit deeltjes ontstaan bij verbrandingsprocessen en secundaire reacties. Ook roet behoort tot deze fractie. Momenteel bestaan er sterke aanwijzingen dat fijne deeltjes (< 2,5 µm) schadelijker zijn dan de grovere deeltjes. Daarom verschuift de aandacht dan ook meer en meer naar PM2,5 of zelfs naar de ultrafijne deeltjes (met a.d. < 0,1 µm). De sector landbouw en visserij is één van de belangrijkste bronnen van PM10-emissie. Dit bestaat echter hoofdzakelijk uit het stof dat opwaait bij bewerking van de landbouwgronden. Deze onzekere bron van emissie is vermoedelijk minder belangrijk vanuit het oogpunt van gezondheid (VMM, 2005, VMM, 2007; Mira-T, 2006). Grof stof met een a.d. groter dan 10 μm komt o.a. in de lucht terecht door opwaaien en verwaaien bij wegverkeer, open overslag van ertsen, afbraakwerken, maar ook vanuit landbouwbedrijven (bvb wegwaaiend stof). Vanuit de site van veeteeltbedrijven komt het stof voornamelijk uit de stallen (via de ventilatie verwaaien van stof afkomstig van voederdeeltjes, huidschilfers, …). Anderzijds ontstaat stofemissie ten gevolge van het vullen van de voedersilo´s en de transportbewegingen ten behoeve van het bedrijf. Bijkomend vindt eveneens emissie plaats van zwarte rook, gerelateerd aan de verbranding van fossiele brandstoffen (verwarming van de stallen, gebruik


70/253

van landbouwvoertuigen, transporten ten behoeve van de aan- en afvoer van grondstoffen, gebruik van een noodstroomgroep, …). De stofemissie omvat in feite ook micro-organismen en celwandbestanddelen van bepaalde bacteriën (endotoxinen). Deze microbiële componenten bevinden zich vooral in de grovere fractie van zogeheten fijn stof (Nederlandse Gezondheidsraad, 2012, “Gezondheidsrisico’s rondom veehouderijen”). De deeltjescocktail rond veehouderijen is daarmee duidelijk anders samengesteld dan stedelijk fijn stof. Voor de beoordeling van de (gezondheids)impact van dit deelaspect wordt verwezen naar de discipline mensgezondheid.

5.1.4.1 5.1.4.1.1

Methodiek effectbepaling Bepaling stofemissies

In eerste instantie wordt de stofemissie van het bedrijf bepaald. De stofemissie vanuit de stallen wordt, net als de geuremissie, kwantitatief benaderd met behulp van emissiefactoren. Voor de stookinstallaties kunnen de emissies beoordeeld worden uitgaande van de wettelijk verplicht uit te voeren emissiemetingen, aantal werkingsuren en het brandstofverbruik. Bij ontstentenis van meetgegevens wordt gebruik gemaakt van de van toepassing zijnde emissiegrenswaarden. Stofemissie uit de stallen Voor het maken van een inschatting stofemissies vanuit de stallen (zowel PM2,5 als PM10) wordt gebruik gemaakt van de nieuwe lijst met emissiefactoren (versie 20/03/2015) horende bij het MER-Richtlijnenboek landbouwdieren (bijlage versie 20/03/2015 MER-Richtlijnenboek landbouwdieren). Stofemissie bij vullen voedersilo’s Voeder wordt op het bedrijf geleverd door voederfirma’s. Via een persleiding wordt het voeder bij levering onder druk in de silo’s geblazen. Om overdruk in de silo’s te vermijden is er een uitlaatopening voorzien om een teveel aan statische luchtdruk in de silo te laten ontsnappen naar de buitenlucht. Via deze uitlaatopening kunnen ook stofdeeltjes in de omgevingslucht terechtkomen. Om deze stofemissie zoveel mogelijk te beperken is het gebruik van een stof zak bij het vullen een gangbare praktijk. Het gebruik van een stofzak bij het vullen van de voedersilo’s wordt verplicht door de exploitant. Hierbij kan opgemerkt worden dat het vullen van de voedersilo’s een zeer tijdelijke stofbron is. Diffuse emissie Diffuse emissies in de landbouwsector zijn vooral te wijten aan emissies ten gevolge van akkerbewerking en verkeer (niet-uitlaatemissies). Andere eerder incidentele stofbronnen die kunnen voorkomen op het bedrijf zijn o.a. het laden van dieren, het uitmesten van de stallen, enz. Verdere oorzaken van diffuse vormen van stofemissies zijn : aan- en afvoertransporten en de aanlegfase van het bedrijf. Door een grote reinheid van het bedrijf na te streven en het aantal nodige transporten te beperken tot het minimum tracht de exploitant de diffuse stofemissies te beperken.


71/253

De emissiebronnen voor veeteelt zijn moeilijk kwantificeerbaar, enkel voor de emissielucht uit de stallen zijn er emissiefactoren van stof beschikbaar. Stofemissie uit de stookinstallaties Gezien het lage vermogen van de verwarmingsinstallaties, en het beperkt brandstofverbruik, kan gesteld worden dat de stofemissies van deze bronnen niet relevant zijn (verbranding van petroleum resulteert zelfs nauwelijks in stofvorming). De impact op omgevingsniveau kan als verwaarloosbaar ingeschat worden. Er zal dan verder ook niet in detail op deze emissie en de impact ervan ingegaan worden. Hoger vermelde is ook van toepassing op de emissie van de verbrandingsparameters CO, NOx en SOx.

5.1.4.1.2

Bepaling stofconcentratie in omgevingslucht

In tweede instantie wordt deze stofemissie omgezet naar een stofconcentratie in de omgeving, door middel van een overdrachtsberekening met het IFDM-model. In tegenstelling tot geurhinder wordt hier geen cumulatieve modellering uitgevoerd in IFDM, aangezien stofbronnen in de omgeving, niet enkel stofbronnen zijn van veebedrijven, maar vooral van verkeer, akkerbewerkingen, verwarmingsemissies,…. Bij de beoordeling wordt er niet rechtstreeks getoetst t.o.v. het al dan niet overschrijden van een norm, maar t.o.v. de bijdrage aan deze norm.

5.1.4.1.3

Toetsing stofconcentratie

De EU (1999/30/EG) formuleerde in 1999 een aantal grenswaarden voor PM10 in de omgevingslucht: 

Jaargemiddelde grenswaarde van 40 µg/m³



Niet meer dan 35 x overschrijden per jaar van het daggemiddelde van 50 µg/m³

Volgens de geactualiseerde versie van het Richtlijnenboek Lucht wordt het toegelaten aantal overschrijdingen per jaar voor PM10 van de daggrenswaarde (35) herrekend naar een rekenkundige jaargemiddelde waarde. Dit rekenkundig gemiddelde bedraagt 31,3 µg/m³. Voor PM10 wordt dus getoetst t.o.v. één luchtkwaliteitsnorm, nl. deze rekenkundige gemiddelde waarde, en volgens het significantiekader ‘1 – 3 – 10’. Volgend significantiekader wordt gehanteerd ter beoordeling van de immissiewaarde X in functie van de richtwaarde (grenswaarde) (Richtlijnenhandboek Lucht). Tevens zal een toetsing uitgevoerd worden ten opzichte van de jaargemiddelde PM2,5-grenswaarde van 25 µg/m³.. Indicatief kan aangegeven worden dat de PM2,5 concentraties zowat 60 à 70% van de PM10 concentraties uitmaken. Bij evaluatie kan dan ook met een achtergrond van 65% van de PM10 gerekend worden. Tevens wordt in de Europese richtlijn Lucht, 2008/50/EG een indicatieve grenswaarde vooropgesteld van 20 µg/m³ in 2020. Tabel 31: Significantiekader PM10 en PM2,5 Toetsing

Toetsing aan PM10 rekenkundig gemiddelde van 31,3 µg/m³

Toetsing aan PM2,5 jaargemiddelde van 25 µg/m³

Beoordeling

X < 1% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde

≤ 0,313µg/m³

≤ 0,25 µg/m³

Geen of verwaarloosbaar effect


72/253

1% < X <3% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde

>0,313 µg/m³

>0,25 µg/m³

<0,939 µg/m³

<0,75 µg/m³

3% < X <10% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde

>0,939 µg/m³

>0,75 µg/m³

<3,13 µg/m³

< 2,5 µg/m³

X >10% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde

>3,13 µg/m³

>2,5 µg/m³

5.1.4.2 5.1.4.2.1

Beperkte bijdrage

Belangrijke bijdrage

Zeer belangrijke bijdrage

Referentiesituatie Actuele luchtkwaliteit in het studiegebied

Het bedrijf bevindt zich op ongeveer 8 km ten NW van het meetstation Roeselare 40RL01 (PM10) en op ongeveer 12 km ten NW van het meetstation Roeselare-haven 44M705 (PM10). Het bedrijf bevindt zich op ongeveer 32 km ten O van het meetstation Houtem 44N029 (PM2,5). De jaargemiddelde PM10- en PM2,5concentraties voor het station wordt weergegeven in Tabel 32 (VMM, 2014, Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest - Jaarverslag Immissiemeetnetten 2013). Deze waarden zijn, gezien de afstand tot het bedrijf, louter als indicatief te aanzien voor het studiegebied. De meetwaarden van het meetstation Roeselare-haven zijn hierbij zelfs niet bruikbaar als indicatieve waarde voor het studiegebied gezien de meetresultaten op die locatie zeer sterk beïnvloed worden door diverse lokale bronnen, en gezien de impact van die bronnen op andere locaties niet gekend is. Tabel 32: Jaargemiddelde PM10- en PM2,5-concentratie (µg/m³) voor 2013 van het dichtstbijzijnde VMMmeetpunt Plaats

VMM-code

Jaargemiddelde PM10concentratie

Jaargemiddelde PM2,5-concentratie

(µg/m³)

(µg/m³)

Roeselare

40RL01

26

-

Roeselare-haven

44M705

30

-

Houtem

44N029

24

16

Een interpolatiekaart, opgesteld door de VMM, geeft de meerjaarsgemiddelde PM10-concentraties in Vlaanderen weer. Op basis van deze kaart wordt ter hoogte van het studiegebied een meerjaarsgemiddelde (2010-2012) PM10-concentratie van 25 µg/m³ en 24 overschrijdingen van de daggemiddelde PM10 grenswaarde afgeleid (bron VMM, Geoloket Advisering RUP – Thema Lucht)). Rekening houdend met een gemiddeld aandeel van 65% van PM2,5 in PM10 kan inzake PM2,5 een concentratie van 16 µg/m³ voorop gesteld worden. Er wordt inzake PM10 en PM2,5 dan ook ruimschoots aan de actuele en reeds vastgelegde toekomstige grenswaarden voldaan. Ook aan de jaargemiddelde NO2 grenswaarde wordt ruimschoots voldaan (in het kader van dit MER is deze parameter echter niet relevant). Tabel 33: Luchtkwaliteit in het studiegebied (gemiddelde 2010-2012) (bron VMM, Geoloket Advisering RUP – Thema Lucht)


73/253

X

Y

PM10 jaargemiddelde

Aantal overschrijdingen norm PM10 daggemiddelde

NO2 jaargemiddelde (2012)

56000

190000

25

24

14

5.1.4.2.2

Bepaling stofemissie

In Tabel 34 wordt de stofemissie in de huidige toestand weergegeven. Volgens de nieuwe lijst met emissiefactoren (versie 20/03/2015) horende bij het MER-Richtlijnenboek landbouwdieren is de totale stofemissie van het bedrijf in de huidige situatie voor PM10 gelijk aan 319 kg/jaar. Voor PM2,5 is de emissie 21 kg/jaar volgens de berekening met de geactualiseerde emissiefactoren voor fijn stof PM2,5.

Tabel 34: Stofemissie bedrijf in de huidige situatie met vermelding van stofemissiefactoren (kg/dier/jaar) (geactualiseerde lijst emissiefactoren MER-richtlijnenboek landbouwdieren) Vergunde situatie Stalnr

Dierplaats

Stalsysteem

Stofemissie # dieren

PM10 (kg/dier/j)

PM 2,5 (kg/dier/j)

Totaal PM10 (kg/j)

Totaal PM2,5 (kg/j)

Stal 1 Andere varkens

AEA V-4.7.

616

0,093

0,008

57

5

Andere varkens

Traditioneel

704

0,093

0,008

65

5

Traditioneel

568

0,093

0,008

53

4

Traditioneel

10

0,093

0,008

1

0

AEA V-3.5. AEA V-3.5. AEA V-1.5.

100 44 540

0,175 0,175 0,056

0,014 0,014 0,002

18 8 30

1 1 1

S.1. S.1. S.1. S.1.

2 80 120 46

0,035 0,032 0,035 0,035

0,004 0,004 0,004 0,004

0 3 4 2

0 0 0 0

AEA V-1.5.

1410

0,056

0,002

79

3

319

21

Stal 2 Stal 3 Andere varkens Quarantaine Vleesvarkens Stal 4+4A Guste en dragende zeugen Andere varkens Biggen < 10 weken Stal 5 Beer Kraamzeugen Guste en dragende zeugen Andere varkens Stal 6 Biggen < 10 weken Totaal

5.1.4.2.3

Bepaling impact stofconcentratie in de omgevingslucht

De IFDM-modellering van de jaargemiddelde PM10 en de jaargemiddelde PM2.5-impactbijdrage in de vergunde situatie wordt weergegeven in Figuur 16 in bijlage. Hier dient aangegeven te worden dat de impact op de luchtkwaliteit enkel buiten de eigen perceelsgrenzen dient beoordeeld te worden. In de huidige situatie is er voor PM10 geen enkele woning die een zeer belangrijke of belangrijke bijdrage ondervindt. Er is 1 woning die een beperkte bijdrage ondervindt met name tussen 1% en 3% van 31,3 µg/m³. Ook de eigen bedrijfswoning ondervindt een beperkte bijdrage. Voor de PM2,5- impactbijdrage ondervindt geen enkele woning een relevante bijdrage (< 1% van 25 µg/m³).


74/253

5.1.4.3

Geplande situatie

5.1.4.3.1

Bepaling stofemissie

In Tabel 35 wordt de stofemissie weergegeven in de nieuwe toestand. Volgens de nieuwe lijst met emissiefactoren (versie 20/03/2015) horende bij het MER-Richtlijnenboek landbouwdieren is de totale stofemissie van het bedrijf in de nieuwe situatie voor PM10 gelijk aan 340 kg/jaar. Voor PM2,5 is de emissie 24 kg/jaar volgens de berekening met de geactualiseerde emissiefactoren voor fijn stof PM2,5 (bijlage versie 20/03/2015 MER-Richtlijnenboek landbouwdieren). De nieuw te bouwen vleesvarkensstal 7 zal aangesloten worden op een biologische luchtwasser type combiwasser. Volgens de hierboven genoemde lijst met emissiefactoren wordt er aanbevolen om te rekenen met een stofreductie van 80% voor PM10 en een stofreductie van 70% voor PM2.5 voor een gecombineerd luchtwassysteem. Tabel 35: Stofemissie bedrijf in de nieuwe situatie met vermelding van stofemissiefactoren (kg/dier/jaar) (geactualiseerde lijst emissiefactoren MER-richtlijnenboek landbouwdieren) Nieuwe situatie Stalnr

Dierplaats

Stofemissie

Stalsysteem

# dieren

PM10 (kg/dier/j)

PM 2,5 (kg/dier/j)

Totaal PM10 (kg/j)

Totaal PM2,5 (kg/j)

Stal 1 Andere varkens

AEA V-4.7.

616

0,093

0,008

57

5

Andere varkens

Traditioneel

704

0,093

0,008

65

5

Traditioneel

568

0,093

0,008

53

4

Traditioneel

10

0,093

0,008

1

0

AEA V-3.5. AEA V-3.5. AEA V-1.5.

100 44 540

0,175 0,175 0,056

0,014 0,014 0,002

18 8 30

1 1 1

S.1. S.1. S.1. S.1.

2 80 120 46

0,035 0,032 0,035 0,035

0,004 0,004 0,004 0,004

0 3 4 2

0 0 0 0

AEA V-1.5.

1410

0,056

0,002

79

3

S.1.

1092

0,019

0,002

Stal 2 Stal 3 Andere varkens Quarantaine Vleesvarkens Stal 4+4A Guste en dragende zeugen Andere varkens Biggen < 10 weken Stal 5 Beer Kraamzeugen Guste en dragende zeugen Andere varkens Stal 6 Biggen < 10 weken Stal 7 Andere varkens Totaal

20

2

340

24

Tabel 36 : Relatieve stofemissie in vergelijking met de stofemissie in de referentie situatie Referentiesituatie

Gewenste situatie

100

107

Stofemissie PM10 (kg/jaar) Relatieve stofemissie t.o.v. referentie, in %


75/253

5.1.4.3.2

Bepaling impact op stofconcentratie in omgevingslucht

Op basis van IFDM zal een modellering voor het bedrijf in kwestie uitgevoerd worden. De IFDM-modellering van de jaargemiddelde PM10 ene PM2,5-impactbijdrage door het bedrijf in de nieuwe situatie wordt weergegeven in de figuren 12 en 13 in bijlage. In de gewenste situatie is er voor PM10 geen enkele woning die een zeer belangrijke of belangrijke bijdrage ondervindt van het project van Vulsteke Stefaan. Er is 1 woning die een beperkte bijdrage ondervindt ( tussen 1% - 3% ) van de beoordelingswaarde voor de beoordeling van het aantal dagen met overschrijding van de daggrenswaarde inzake PM10; t.o.v. de jaargemiddelde PM10 grenswaarde is de bijdrage echter veel beperkter. Rekening houdend met het beperkt aantal overschrijdingen van de daggemiddelde PM10 grenswaarde in het studiegebied wordt niet verwacht dat de extra bijdrage zal leiden tot een overschrijding van het toegelaten aantal dagen waarop de daggemiddelde grenswaarde mag overschreden worden. Voor de PM2,5- impactbijdrage wordt geen relevante bijdrage verwacht ter hoogte van de woningen in de omgeving van het bedrijf. Aangezien er voor de huidig en gewenste situatie voor PM2,5 geen impactbijdrage voorkomt > 1% van 25 µg/m³ (PM2,5), worden deze ook niet weergegeven in figuren. Enkel de jaargemiddelde impactbijdrage voor PM10 in de huidige toestand en in de gewenste situatie wordt weergegeven in een figuur. Er dient dus niet gezocht worden naar extra milderende maatregelen voor het verder beperken van stofemissies. Tabel 37: Effectoverzicht impact fijn stof Toetsing

Aantal woningen

Aantal woningen

huidig vergunde

nieuwe situatie

Beoordeling

situatie PM10 - toetsing tov 31,3 µg/m³ 1% < X <3% van de

1

1

Beperkte bijdrage

0

0


0

0

Zeer belangrijke

milieukwaliteitsnorm of richtwaarde 3% < X <10% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde X >10% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde Toetsing

bijdrage Aantal woningen

Aantal woningen

Beoordeling

huidige situatie

nieuwe situatie

0

0

Beperkte bijdrage

0

0


0

0

Zeer belangrijke

PM2.5 - toetsing tov 25 µg/m³ 1% < X <3% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde* 3% < X <10% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde X >10% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde


bijdrage

76/253

5.1.5

VERZURENDE EN VERMESTENDE IMPACT

5.1.5.1

Methodiek

Bij ‘verzuring’ en ‘vermesting’, twee belangrijke milieubegrippen, is ammoniak in de veehouderij de belangrijkste factor. Ammoniak wordt relatief snel uit de atmosfeer verwijderd, o.a. door zijn zeer goede oplosbaarheid in water. Het belangrijkste effect dat ammoniak dan ook met zich mee brengt wordt veroorzaakt door de depositie ervan, waarbij ammoniak voor een verzurend en vermestend effect zorgt op bodem, water en fauna & flora. Bijgevolg wordt er ter inschatting van de milieu-impact van de ammoniakemissie geen immissie berekend, maar wordt de depositie beschouwd.

5.1.5.2


In dit hoofdstuk wordt enkel ingegaan op de berekening van de ammoniakemissie. De verzurende en vermestende gevolgen worden besproken onder de discipline Fauna & Flora.

5.1.5.2.1

Bepaling ammoniakemissie

Ammoniakemissiearme stallen: In een Vlaamse werkgroep stallen werden de stalsystemen geselecteerd die in aanmerking komen in het kader van het ammoniakreductieplan voor Vlaanderen. De systemen die wettelijk kunnen toegepast worden als ammoniakemissiearm stalsysteem voor varkens en pluimvee werden opgenomen in de ‘Lijst van stalsystemen voor ammoniakreductie’ (Ministerieel besluit van 19 maart 2004, bijlage 1; Belgisch Staatsblad 14/10/2004). Voor deze stalsystemen dienen de ammoniakemissiefactoren gebruikt te worden die in deze lijst zijn opgenomen. Om de emissie van ammoniak naar de lucht te beperken worden ammoniakemissiearme stalsystemen toegepast. Op het bedrijf zullen volgende ammoniakemissiearme stalsystemen aanwezig zijn: 

Systeem V-1.5.: Volledig rooster met wateren mestkanalen, eventueel voorzien van schuine putwand(en), emitterend mestoppervlak kleiner dan 0,10 m² (stal 4 en 6)



Systeem V-3.5.: Groepshuisvestingsysteem, zonder strobed en met schuine putwanden in het mestkanaal (stal 4)



Systeem V-4.7: mestkelders met wateren mestkanaal, de laatste met schuine putwand(en) en met andere dan metalen driekantroosters (stal 1)



Systeem S-1: Biologisch luchtwassysteem type combiwasser (stal 5 en stal 7)

Een biologisch luchtwassysteem S-1 met 70% of hogere emissiereductie, voldoet aan artikel 5.9.2.1.bis§1 van Vlarem II. Het betreft een nageschakelde techniek die uitgaande stallucht zuivert en kan toegepast worden op mechanisch geventileerde varkensstallen. De ventilatielucht (rijk aan ammoniak) passeert in tegenstroom het waswater (rijk aan bacteriën). De ammoniak wordt geabsorbeerd in de wasvloeistof en wordt door bacteriën omgezet in nitraat en/of nitriet. Het waswater moet regelmatig worden ververst (spuien).

5.1.5.3

Referentiesituatie

De ammoniakemissie uit de stallen van het bedrijf van Vulsteke Stefaan bedraagt in de huidige situatie 5,1 ton NH3/jaar. Tabel 38: Ammoniakemissie bij bedrijf van Vulsteke Stefaan in de huidige situatie Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

77/253

Vergunde situatie Stalnr

Dierplaats

Ammoniakemissie Stalsysteem

# dieren

NH3 (kg/j/dier)

Totaal (kg/jaar)

Stal 1

739 Andere varkens

AEA V-4.7.

616

1,2

739

Andere varkens

Traditioneel

704

2,5

1760

Traditioneel

568

2,5

1420

Traditioneel

10

2,5

25

AEA V-3.5. AEA V-3.5. AEA V-1.5.

100 44 540

2,6 2,6 0,2

260 114 108

S.1. S.1. S.1. S.1.

2 80 120 46

1,3 2,5 1,3 1,3

3 199 151 58

AEA V-1.5.

1410

0,2

282

Stal 2

1760

Stal 3

1420

Andere varkens Quarantaine Andere varkens Stal 4+4A Guste en dragende zeugen Andere varkens Biggen < 10 weken Stal 5 Beer Kraamzeugen Guste en dragende zeugen Andere varkens Stal 6 Biggen < 10 weken

25 482

411

282

Totaal

5.1.5.4

Totaal stal (kg/jaar)

5119

5119

Geplande situatie

In de toekomstige situatie bedraagt de ammoniakemissie 5,9 ton NH3/jaar. De nieuw te bouwen vleesvarkensstal 5 zal aangesloten worden op een biologische luchtwasser type combiwasser. Volgens de hierboven genoemde lijst met emissiefactoren wordt er aanbevolen om te rekenen met een ammoniakreductie van 70% voor een gecombineerd luchtwassysteem. Tabel 39: Ammoniakemissie bij bedrijf van Vulsteke Stefaan in de geplande situatie Nieuwe situatie Stalnr

Dierplaats

Ammoniakemissie Stalsysteem

# dieren

NH3 (kg/j/dier)

Totaal (kg/jaar)

Stal 1

Totaal stal (kg/jaar) 739

Andere varkens

AEA V-4.7.

616

1,2

739

Andere varkens

Traditioneel

704

2,5

1760

Stal 2

1760

Stal 3 Andere varkens Quarantaine Andere varkens Stal 4+4A Guste en dragende zeugen Andere varkens Biggen < 10 weken Stal 5 Beer Kraamzeugen Guste en dragende zeugen Andere varkens Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

1420 Traditioneel

568

2,5

1420

Traditioneel

10

2,5

25

AEA V-3.5. AEA V-3.5. AEA V-1.5.

100 44 540

2,6 2,6 0,2

260 114 108

S.1. S.1. S.1. S.1.

2 80 120 46

1,3 2,5 1,3 1,3

3 199 151 58

25 482

411

78/253

Stal 6

282 Biggen < 10 weken

AEA V-1.5.

1410

0,2

282

Andere varkens

S.1.

1092

0,8

819

Stal 6

819

Totaal

5.1.6 5.1.6.1

5938

5938

ENERGIE EN BROEIKASGASSEN Methodiek

De theorie van het broeikaseffect is op zich goed gekend en algemeen aanvaard. Klimaatverandering is een rechtstreeks gevolg van de oplopende concentraties aan broeikasgassen in onze atmosfeer. Die gassen laten de invallende zonnestralen door, maar houden de door de aarde teruggekaatste warmte tegen. Dit fenomeen is bekend als het broeikaseffect. Koolstofdioxide (CO 2), methaan (CH4) en lachgas (N2O) zijn enkele belangrijke broeikasgassen. De emissie van broeikasgassen uit de landbouw is een gevolg van de methaanvergisting (CH 4) in de dierlijke spijsvertering en in mestopslag, de productie van lachgas (N2O) uit biologische processen, het gebruik van fossiele brandstoffen (CO2- en N2O-emissie) en de emissie van koolstofdioxide (CO2) door de daling van de bodemkoolstofvoorraad. De voornaamste bronnen van broeikasgassen op het veeteeltbedrijf zijn afkomstig van geproduceerde stalgassen en van de verbranding van fossiele brandstoffen. Ook het elektriciteitsverbruik zorgt voor een zekere CO2-productie ter hoogte van de elektriciteitscentrale. De grootste energieverbruikers zijn de verwarming en de verlichting van de stallen en de ventilatoren. Tabel 40 geeft de totale emissie in Vlaanderen weer aan broeikasgasemissie, alsook het aandeel van de veeteelt (VMM, 2010b). Tabel 40: Broeikasgasemissie in Vlaanderen en aandeel veeteeltsector (VMM, Lozingen in de lucht 20002013) Vlaanderen

Broeikasgasemissie (ton CO2-equivalenten)

Totale broeikasgasemissie veeteelt

4.548.000

Totale broeikasgasemissie al de sectoren

89.222.000

Bij deze effectgroep dient opgemerkt te worden dat ze zich niet op lokaal niveau afspeelt, maar eerder op regionaal niveau of zelfs continentaal of mondiaal niveau. Tijdens de opmaak van een milieueffectrapport voor een project zullen ze dus zelden tot nooit op een zinvolle manier gekwantificeerd worden. Wel kunnen de atmosferische emissies van het project gekaderd worden in de beleidsmatige context (bron: Richtlijnenboek – discipline Lucht). Uit Tabel 40 kan afgeleid worden dat het aandeel van de veeteeltsector in 2009 ca. 7% bedraagt van de totale broeikasgasemissies in Vlaanderen.

5.1.6.2


In wat volgt zal bijgevolg de emissie aan broeikasgassen door het bedrijf zelf ingeschat worden aan de hand van emissiefactoren die werden gepubliceerd in de IPCC Guidelines ’96 en 2006. De jaarlijkse broeikasgasemissies ten gevolge van de veeteeltexploitatie wordt bepaald op basis van de vergunde dierenaantallen, het jaarlijkse verbruik aan fossiele brandstoffen en de van toepassing zijnde emissiefactoren voor methaan, lachgas en CO 2. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

79/253

Eveneens wordt dieper ingegaan op het energieverbruik van het bedrijf, en de aanwending van hernieuwbare energiebronnen. De grootste energieverbruikers zijn hier de verlichting van de stallen, de ventilatoren, het voedersysteem en de warmteheaters. Het totale energieverbruik en de eigen productie wordt vergeleken met de CO2-uitstoot van klassieke elektriciteitscentrales. Een echte beoordeling wordt hier niet aan gekoppeld. Er kunnen, indien nodig, bijkomende aanbevelingen gebeuren.

5.1.6.3

Referentiesituatie

5.1.6.3.1

Methaanemissie

Methaanemissie uit de stallen is een gevolg van methaanvergisting in zowel de dierlijke spijsvertering als in mestopslag. De methaanemissie per stal wordt bepaald door vermenigvuldiging van de dierenaantallen met de emissiefactoren voor methaan uit mestopslag en uit vertering (IPCC, Guidelines ’96). Merk op dat de toepassing van ammoniakemissiearme stalsystemen niet in rekening gebracht werd inzake methaanemissie, dit omdat hierover geen meer gegevens gekend zijn. Mogelijks hebben deze ook een beperkend effect op de methaanemissie. Daarnaast komt ook methaan vrij bij de verbranding van fossiele brandstoffen. Voor de berekening van de methaanemissie wordt gebruik gemaakt van de emissiefactoren uit de 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories. In onderstaande tabellen wordt de methaanemissie vanwege het houden van dieren en vanwege het gebruik van brandstoffen weergegeven in de huidig vergunde situatie. Tabel 41: Berekening methaanemissie uit de stallen bij bedrijf Vulsteke Stefaan in de huidige situatie

# dieren

Emissiefactor CH4 (kg/dier/j) verteringsproces

Emissiefactor CH4 (kg/dier/j) mestopslag

Emissie CH4 (kg/dier/j) verteringsproces

Emissie CH4 (kg/dier/j) mestopslag

Andere varkens

616

1,5

17,5

924

10780

Andere varkens

704

1,5

17,5

1056

12320

Andere varkens

568

1,5

17,5

852

9940

10

1,5

17,5

15

175


100

1,5

23,1

150

2310

Andere varkens

444

1,5

17,5

666

7770

Biggen < 10 weken

540

1,5

2,8

810

1512

Beer

2

1,5

25,8

3

52

Kraamzeugen

80

1,5

23,1

120

1848


120

1,5

23,1

180

2772

Andere varkens

46

1,5

17,5

69

805

1410

1,5

2,8

2115

3948

Stalnr

Dierplaats

Stal 1

Stal 2

Stal 3

Quarantaine Andere varkens Stal 4+4A

Stal 5

Stal 6 Biggen < 10 weken Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

80/253

Totaal (kg)

6960

54232

Totaal (ton CO2-equivalenten)

146

1139

Tabel 42: Berekening methaanemissie t.g.v. verbranding fossiele brandstoffen in de huidige situatie Jaarlijks verbruik brandstof (l)

Energievoorraad (TJ)

15.000 l mazout

5.1.6.3.2

Emissiefactor CH4 (kg/TJ) (IPCC, 2066)

CH4-emissie (kg/jaar)

CO2equivalenten (ton)

10

5,44

0,11

0,5

Lachgasemissie

Eveneens inzake lachgasemissie wordt op basis van de door de VMM gehanteerde emissiefactoren (IPCC, 2006) een inschatting gemaakt van de totale lachgasemissie uit de stallen. Ook hier werd een eventuele reductie in emissie door toepassing van de ammoniakemissiearme stalsystemen niet in rekening gebracht. De emissies uit de stallen wordt eveneens weergegeven in Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.. In onderstaande tabel wordt de berekening (met emissiefactoren uit IPCC, 2006) weergegeven van de lachgasemissie ten gevolge van de verbruiken aan brandstof. Tabel 43: Berekening lachgasemissie t.g.v. verbranding fossiele brandstoffen in huidige situatie Jaarlijks verbruik brandstof (l)


15000 l mazout

5.1.6.3.3

Emissiefactor N2O (kg/TJ) (IPCC, 2006)

N2O-emissie (kg/jaar)

CO2equivalenten (ton)

0,6

0,33

0,10

0,54

CO2-emissie

Tabel 44: Berekening CO2-emissie t.g.v. verbranding in de huidige situatie Jaarlijks verbruik brandstof (l)


15000 l mazout

5.1.6.4 5.1.6.4.1

Emissiefactor CO2 (kg/TJ) (IPCC, 2066)

CO2-emissie (kg/jaar)

73,326

39,87

0,54

Nieuwe situatie Methaanemissie

In onderstaande tabel wordt de totale CH4-emissie gekoppeld aan de dieren aanwezig op het bedrijf in de gewenste situatie weergegeven. Tabel 45: Berekening methaanemissie uit de stallen bij bedrijf Vulsteke Stefaan in de nieuwe situatie

Stalnr

Dierplaats

# dieren

Emissiefactor CH4 (kg/dier/j) verteringsproces

Emissiefactor CH4 (kg/dier/j) mestopslag

Emissie CH4 (kg/dier/j) verteringsproces

Emissie CH4 (kg/dier/j) mestopslag

Stal 1 Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

81/253

Andere varkens

616

1,5

17,5

924

10780

Andere varkens

704

1,5

17,5

1056

12320

Andere varkens

568

1,5

17,5

852

9940

10

1,5

17,5

15

175


100

1,5

23,1

150

2310

Andere varkens

444

1,5

17,5

666

7770

Biggen < 10 weken

540

1,5

2,8

810

1512

Beer

2

1,5

25,8

3

52

Kraamzeugen

80

1,5

23,1

120

1848


120

1,5

23,1

180

2772

Andere varkens

46

1,5

17,5

69

805

Biggen < 10 weken

1410

1,5

2,8

2115

3948

Andere varkens

1092

1,5

17,5

1638

19110

Totaal (kg)

8598

73342

Totaal (ton CO2-equivalenten)

181

1540

Stal 2

Stal 3

Quarantaine Andere varkens Stal 4+4A

Stal 5

Stal 6

Stal 7

Het brandstofverbruik brengt eveneens een methaanemissie met zich mee. Er zijn geen wijzigingen t.o.v. de huidige situatie.

5.1.6.4.2

Lachgasemissie

In de toekomstige situatie bedraagt de totale N2O-emissie gekoppeld aan de dieren aanwezig op het bedrijf Stefaan Vulsteke in totaal 101 kg N2O/jaar (~32 ton CO2-equivalenten). In de nieuwe situatie wordt er niet meer brandstof verbruikt, waardoor er niets wijzigt aan de lachgasemissie.

5.1.6.4.3

CO2-emissie

Er wijzigt niets aan de huidige situatie.

5.1.6.4.4

Totale broeikasgasemissies

In Tabel 46 wordt een overzicht gegeven van de totale broeikasgasemissies in de huidige en in de nieuwe situatie. Tabel 46: Totale broeikasgasemissie in de huidige en de nieuwe situatie Emissie uitgedrukt in ton CO2equivalenten Stal Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

Huidige situatie

Nieuwe situatie 82/253

CH4-emissie per jaar t.g.v. verteringsprocessen en mestopslag

1285

1721

N2O-emissie per jaar t.g.v. mestopslag

23

32

CH4-emissie per jaar t.g.v. verbranding van fossiele

0,11

0,11

0,10

0,10

0,04

0,04

1308

1753

brandstoffen N2O-emissie per jaar t.g.v. verbranding van fossiele brandstoffen CO2-emissie per jaar t.g.v. verbranding van fossiele brandstoffen TOTAAL

Door het voorliggende project neemt de totale broeikasgasemissie ten gevolge van het bedrijf toe met 445 ton CO2-equivalenten . In Tabel 47 worden de cijfers voor Vlaanderen vergeleken met de emissie ten gevolge van voorliggend bedrijf. Tabel 47: Procentuele bijdrage bedrijf aan broeikasgasemissie in Vlaanderen t.g.v. veeteeltsector en overige sectoren Bijdrage in % Huidige situatie

Nieuwe situatie

Procentuele aandeel bedrijf t.o.v. veeteeltsector

0,03

0,04

Procentuele aandeel bedrijf t.o.v. alle sectoren in

0,002

0,002

Vlaanderen

5.1.6.4.5

Energieverbruik en broeikasgassen

In de huidige situatie bedraagt het elektriciteitsverbruik ongeveer 90.000 kWh per jaar. In de toekomstige situatie zou dit toenemen tot ca. 120.000 kWh per jaar. Ook aan dit energieverbruik kan een zekere CO2-emissie gekoppeld worden. In klassieke elektriciteitscentrales gaat de productie van 1 kWh namelijk gepaard met ongeveer 0,687 kg CO2-uitstoot (bron: www.emis.vito.be/statistieken - emissies van klassieke elektriciteitscentrales in België). Door het zelf opwekken van duurzame energie, bv. d.m.v. zonnepanelen, kan het bedrijf bijdragen aan een beperking van de broeikasgassen. Algemeen geldt dat afhankelijk van de ondersteuningsmaatregelen waarvoor het bedrijf in aanmerking komt (hetgeen gekoppeld is aan het financiële statuut van het bedrijf), het plaatsen van zonnepanelen al dan niet economisch interessant is. De plaatsing van de zonnepanelen vergt eveneens een aanzienlijke startinvestering, de financiële draagkracht van het bedrijf dient voldoende groot te zijn om zulk een investering te kunnen realiseren. Wat de plaatsing van windturbines betreft, is het plaatsen van grote windturbines (diameter 90-112 meter en met een vermogen > 1 MW) als financieel interessant te beschouwen. Kleinere turbines variëren in vermogen van 100 Watt tot 10 Kilowatt. Het bekomen van een vergunning voor een windturbine ligt nog steeds heel moeilijk. Het uitvoeren van een energieaudit is volgens expertinschatting economisch haalbaar voor alle veeteeltbedrijven. Hierdoor kan de bedrijfsleider een goed zicht bekomen op het energieverbruik op zijn bedrijf en kunnen veelal enkele besparende maatregelen doorgevoerd worden. Eveneens kan bij het uitvoeren van een energieaudit


83/253

aandacht besteed worden aan de mogelijkheid voor het bedrijf tot het duurzaam opwekken van energie. Tot op heden werd nog geen energieaudit uitgevoerd op het bedrijf.

5.1.7

SYNTHESE DISCIPLINE LUCHT

Inzake de discipline lucht werd de impact van het bedrijf bekeken inzake geurhinder, stofhinder, ammoniakemissie en emissie broeikasgassen. In de huidige situatie gaat het bedrijf gepaard met: 

Een geuremissie van 80.803 OUE/s. Deze geuremissie veroorzaakt samen met de emissies van andere bedrijven behorende tot dezelfde bronnencluster een negatief effect op 29 particuliere woningen (woningen horende bij bedrijven niet meegerekend), waarvan 6 in agrarisch gebied, 1 in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's en 22 in woongebied met landelijk karakter. De woning gelegen in ambachtelijke zone is de woning horende bij een groentenverwerkend bedrijf. Volgens de afstandsregels is er geen of verwaarloosbaar effect.



De huidige PM10-emissie bedraagt 319 kg. In de huidige situatie is er voor PM10 geen enkele woning die een zeer belangrijke of belangrijke bijdrage ondervindt. Er is 1 woning die een beperkte bijdrage ondervindt met name tussen 1% en 3% van 31,3 µg/m³. Ook de eigen bedrijfswoning ondervindt een beperkte bijdrage. (maar effecten op eigen terrein vallen in feite buiten het beoordelingskader).



De huidige PM2,5-emissie bedraagt 21 kg. Voor de PM2,5- concentraties ondervindt geen enkele woning een bijdrage (< 1% van 25 µg/m³).



In de huidige situatie is er een ammoniakemissie van 5.119 kg NH3/jaar. Voor de verzurende en vermestende impact van deze emissie, wordt verwezen naar de discipline Fauna en Flora.



Een broeikasgasemissie (CH4, N2O en CO2) van 1308 ton CO2-equivalenten ten gevolge van de dieren en het verbranden van fossiele brandstoffen. Hiermee heeft het bedrijf een bijdrage van 0,002% van de CO2-uitstoot in Vlaanderen.

In de nieuwe situatie gaat het bedrijf gepaard met: 

Een geuremissie van 90.369 OUE/s. De geuremissie in de gewenste situatie veroorzaakt samen met de emissies van andere bedrijven behorende tot dezelfde bronnencluster een negatief effect op 34 particuliere woningen, waarvan 7 in agrarisch gebied, 1 in ambachtelijke zone en 26 in woongebied met landelijk karakter. Dit zijn 5 bijkomende woningen tov de vergunde situatie. Volgens de afstandsregels is er geen of verwaarloosbaar effect. Er is een lichte stijging in in geurconcentraties vóór en na verandering voor de meest nabij gelegen woningen op clusterniveau. De stijgingen blijven beperkt tot 1 OUe/m³ als 98P. Er wordt aanbevolen om nog verdere milderende maatregelen te onderzoeken.



Een jaarlijkse PM10-emissie van 340 kg ten gevolge van stalemissies. In de gewenste situatie is er voor PM10 geen enkele woning die een zeer belangrijke bijdrage of belangrijkde bijdrage ondervindt van het project van Vulsteke Stefaan. Er is 1 woning die een beperkte bijdrage ondervindt (tussen 1% en 3%) van de beoordelingswaarde



Een jaarlijkse PM2,5-emissie van 24 kg ten gevolge van stalemissies. Voor de PM2,5- concentraties wordt geen relevante bijdrage verwacht ter hoogte van de woningen in de omgeving van het bedrijf.


84/253



Een ammoniakemissie van 5.938 kg kg NH3/jaar. Voor de verzurende en vermestende impact van deze emissie, wordt verwezen naar de discipline Fauna en Flora.



Een broeikasgasemissie (CH4, N2O en CO2) van 1.753 ton ton CO2-equivalenten ten gevolge van de dieren en het verbranden van fossiele brandstoffen. Hiermee heeft het bedrijf een bijdrage van 0,003% van de CO2-uitstoot in Vlaanderen.

Opmerking : ten aanzien van de hierboven opgenomen evaluatie dient aangegeven te worden dat de impact binnen de eigen bedrijfsgrens in feite niet dient beoordeeld te worden.


85/253

5.1.8 5.1.8.1 



MILDERENDE MAATREGELEN Door het bedrijf genomen maatregelen Het bedrijf maakt in de huidige situatie reeds gebruik van het ammoniakemissiearme stalsystemen: -

V-4.7. op stal 1

-

V-1.5. op stal 4 en stal 6

-

V-3.5. op stal 4

-

S-1. op stal 5: een combiluchtwasser.

Als geurbeïnvloedende maatregelen inzake voeder en voederwijze wordt in de BBT-studie het toedienen van meerfasenvoedering aangehaald. Doordat de voeders beter afgestemd zijn op de specifieke behoefte van de dieren, daalt de stikstofexcretie in de mest. Ook toediening van eiwitarm voeder heeft een significante reductie in de stikstofexcretie in de mest tot gevolg. Het bedrijf maakt gebruik van meerfasenvoeders met verlaagd fosforgehalte en ruw eiwitgehalte. Dit effect is niet meegenomen in de berekening van de geurconcentraties, De bekomen resultaten zijn dus een worst-case scenario.



Stallen en/of mestopslagplaatsen dienen binnen de bedrijfslocatie zoveel als mogelijk gelokaliseerd te worden op plaatsen waar ze de minste hinder (o.a. geur) vormen voor het milieu en omwonenden. Optimale lokalisatie is onderdeel van een goede bedrijfsvoering. Globaal genomen kan optimaliseren binnen de bedrijfslocatie als technisch haalbaar beschouwd worden voor alle nieuwe stallen en/of nieuwe mestopslagplaatsen.



Bij het vullen van de silo’s wordt gebruik gemaakt van stofzakken.



De stallen worden op regelmatige basis intensief gereinigd. Dit resulteert in een beperking van de geuremissie. Voederverliezen in de stal worden beperkt door het regelmatig controleren van de voedersystemen en het verwijderen van gemorst voeder. Verder zijn er ook anti-morsbakken geïnstalleerd.



Het aantal transporten op het bedrijf wordt geoptimaliseerd, waardoor stofopwaaiing, slijtage emissies en emissies van verbrandingsgassen door het verbruik van mazout wordt beperkt.



Het bedrijfsterrein wordt zo goed als kan proper en stofvrij gehouden.



Er is reeds een groenscherm aanwezig ten noorden van het bedrijf. Daar zijn fruitbomen en knotwilgen aangeplant.

5.1.8.2 

Door het bedrijf geplande maatregelen De nieuwe vleesvarkensstal zal conform de ter zake geldende wetgeving uitgerust worden als ammoniakemissie-arme stal. De vleesvarkensstal aangesloten worden op een gecombineerd luchtwassysteem met een ammoniakreductie van 70%.

5.1.8.3 

Verdere mogelijkheden of aanbevelingen Gezien de geurimpact op een aantal woningen in de omgeving, dringen verdere milderende maatregelen zich op. Er wordt voor geopteerd om de mestverblijftijd in de bestaande vleesvarkensstallen te beperken.


86/253

Volgens de Omzendbrief LNE 2012/1 wordt een inschattingscoëfficiiënt van 10% toegekend aan deze maatregel. Door toepassing van deze milderende maatregel is voldaan aan het nieuwe maatregelenkader van LNE. Woning 5 wordt buiten beschouwing gelaten, gezien woning 5 behoort tot het groenteverwerkend bedrijf dat als gelijkaardig aan de landbouw kan beschouwd worden. Tabel 48: Geuremissie in de nieuwe situatie met toepassing van milderende maatregelen volgens Omzendbrief 2012/1 voor de bestaande traditionele vleesvarkensstallen Nieuwe situatie

Geuremissie

Stal 1

13983 Andere varkens

AEA V-4.7.

616

22,7

13983

Andere varkens

Traditioneel+10%

704

26,3

18501

Andere varkens Quarantaine Andere varkens Stal 4 Guste en dragende zeugen Andere varkens Biggen < 10 weken Stal 5 Beer Kraamzeugen Guste en dragende zeugen Andere varkens Stal 6 Biggen < 10 weken Stal 7 Andere varkens

Traditioneel+10%

568

26,3

14927

Traditioneel+10%

10

26,3

263

AEA V-3.5. AEA V-3.5. AEA V-1.5.

100 44 540

57,0 29,2 8,4

5700 1285 4536

S.1. S.1. S.1. S.1.

2 80 120 46

22,8 33,8 22,8 11,7

46 2701 2736 538

AEA V-1.5.

1410

8,4

11844

S.1.

1092

8,8

9566

Stal 2

18501

Stal 3

14927 263 11521

6021

11844 9566

Totaal

86625

86625

Tabel 49: Gedetailleerd overzicht van de geurconcentraties in de cluster (OUe/m³) als 98P voor de huidige en de geplande situatie ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen Geurconcentratie (OUe/m³) als 98P op clusterniveau Woning

Ligging

Vergunde

Nieuwe

Nieuwe toestand met

1 woning

Agrarisch gebied

toestand

toestand

milderende maatregel

48,6

48,8

48,6

2 woning

Agrarisch gebied

49,4

49,4

49,4

3 woning*

Agrarisch gebied

18,9

19,8

19,3

4 woning*

Agrarisch gebied

21,0

21,8

21,0

5 woning*

Agrarisch gebied

25,4

25,9

24,7

6 woning

Agrarisch gebied

15,5

16,1

15,4

7 woning

Agrarisch gebied

9,3

10,1

9,6

8 woning


5,4

5,8

5,5

9 woning


5,3

5,8

5,5

10 woning


8,3

8,5

8,4

11 woning


7,8

8,4

8,1


87/253

Tabel 50: Gedetailleerd overzicht van de geurimpact veroorzaakt door het bedrijf van Stefaan Vulsteke (OUe/m³) als 98P voor de huidige en de geplande situatie (individuele benadering) Individuele geurconcentratie (OUe/m³) als 98P Woning

Ligging

Vergunde

Nieuwe

Nieuwe toestand met

toestand

toestand

milderende maatregel

1 woning

Agrarisch gebied

13,7

15,9

14,2

2 woning

Agrarisch gebied

14,2

15,3

14,7

3 woning*

Agrarisch gebied

14,4

15,2

14,9

4 woning*

Agrarisch gebied

19,6

20,5

19,4

5 woning*

Agrarisch gebied

23,7

25,7

24,4

6 woning

Agrarisch gebied

13,8

15,5

14,3

7 woning

Agrarisch gebied

8,6

9,5

9

8 woning


4,5

5,2

4,9

9 woning


4,8

5,3

5,1

10 woning


5,4

5,8

5,6

11 woning


5,3

5,5

5,4



Er dient ook nog vermeld te worden dat er voor de bestaande combiluchtwasser gerekend werd met 60% geurreductie (cfr. vergunning dd. 08/11/2012), terwijl er volgens de geactualiseerde emissiefactoren mag gerekend worden met 70% geurreductie.



Onderzoek naar mogelijkheden voor reductie geurhinder

In Nederland werd er in 2003 een meetcampagne uitgevoerd om de invloed van een landschapselement (windsingel) op de verspreiding van emissies (in eerste instantie voornamelijk ammoniak) uit een varkenshouderij na te gaan (Van Dijk et al., 2004). Deze meetcampagne werd uitgevoerd bij een vleesvarkenshouderij met ruim 2.500 dierplaatsen. Aan de oostzijde van het stallencomplex lag op ca. 20 m afstand van de dichtstbijzijnde stal een vrij uniforme windsingel. De situering is zo, dat bij wind uit zuidwestelijke tot westelijke richting de emissiepluim vanuit de stal grotendeels door en over de windsingel verspreid werd. De begroeiing in de meetcampagne bestond uit loofbomen (acacia, zomereik en berk) met struiken. De hoogte van de windsingel was ca. 15-20 m, en de breedte ca. 10-15. Als gevolg van deze Nederlandse meetcampagne werd onderzocht op welke manier landschapselementen in staat zijn om de impact van de emissies te verminderen (Van Dijk et al., 2005). Hieruit bleek dat landschapselementen zoals windsingels een fysiek obstakel vormen voor de verspreiding van stoffen en deeltjes in de atmosfeer. Het effect wordt voornamelijk bepaald door twee elkaar tegenwerkende processen: verhoogde depositie en snelheidsdemping. De resultaten uit het Nederlandse onderzoek laten zien dat een windsingel op korte afstand van een stal de ongewenste verspreiding van ammoniak, maar ook van andere agrarische emissies zoals fijn stof en geur tegengaat en dat de bomen in de windsingel een deel van de stikstof opnemen vanuit de lucht. De geurreductie door een windsingel zal op twee manieren gebeuren. Enerzijds zal geur (die zich als gas verspreidt) als gevolg van de extra turbulentie die ontstaat door de beplanting, worden gemengd en verdund met hogere luchtlagen waardoor de geurbelasting op leefniveau afneemt. Anderzijds zullen geurpartikels die geadsorbeerd worden aan stofdeeltjes gedeeltelijk door de beplanting worden gecapteerd (Van Dijk et al., 2005). Het windbrekend effect, waardoor een lagere dispersie optreedt, veroorzaakt echter een tegenovergesteld effect, en zal het verdunnend effect beperken. Hierdoor wordt de positieve impact van de hierboven vermelde elementen gedeeltelijk teniet gedaan.


88/253

Ook aan de universiteit van McGill in Canada loopt momenteel eveneens een project naar het effect van natuurlijke windsingels op de verspreiding en het terugdringen van geur. Hieruit blijkt dat windsingels moeten bestaan uit minimum 2 rijen bomen of struiken, met variabele hoogtes, geplaatst loodrecht op de meest overheersende windrichting. Zij vermelden dat hoge barrières rond bvb. mestopslagplaatsen voor een geurreductie kunnen zorgen van 26 tot 92% aan de windluwe zijde (Bradshaw, 2003). Mogelijke milderende maatregelen voor het bedrijf Stefaan Vulsteke De aanwezige groenelementen dienen dus zeker behouden te blijven en kunnen mogelijks verder uitgebouwd worden. Een positief effect hiervan kan zeker verwacht worden. Bij de modellering werd geen rekening gehouden met de groenelementen, zodat dit als een worst-case scenario beschouwd kan worden. Mogelijkheden voor reductie van broeikasgasemissies 

Aanbevolen wordt om op het bedrijf een energieaudit te laten uitvoeren, opdat een goed zicht zou bekomen worden op het energieverbruik. Via zo’n audit kunnen veelal enkele besparende maatregelen doorgevoerd worden. Eveneens kan bij het uitvoeren van een energieaudit aandacht besteed worden aan de mogelijkheid voor het bedrijf tot het duurzaam opwekken van energie.


89/253

5.2

WATER

5.2.1 5.2.1.1

AFBAKENING STUDIEGEBIED Inhoudelijke afbakening

Bij de discipline water wordt de impact beoordeeld ten aanzien van: 

Grondwater



Oppervlaktewater



Afvalwater, hemelwater

Effecten ten aanzien van zowel kwantiteit als kwaliteit worden hierbij beoordeeld.

5.2.1.2

Geografische afbakening

Grondwater Bij de afbakening van het studiegebied wordt ruim aandacht besteed aan de beschrijving van de grondwaterkwetsbaarheid, de watervoerende lagen en eventuele andere grondwaterwinningen in de ruime omgeving van het bedrijf. Deze omschrijving omvat aldus het eigenlijke projectgebied en de ruimere omgeving. Oppervlaktewater Het studiegebied beperkt zich tot de oppervlaktewateren die rechtstreeks kunnen beïnvloed worden door het project, meer bepaald door verontreiniging van oppervlaktewater door vermesting, door gebruik van reinigings- en ontsmettingsmiddelen, eventueel lekkage,… Hemelwater Enkel het hemelwater dat op de huidige en toekomstige verhardingen valt wordt beoordeeld. Het geografisch studiegebied beperkt zich dan ook enkel tot deze oppervlakten en de locatie van de hemelwateropslag.

5.2.2


Voornaamste bronnen: 

Gegevens vergunde grondwaterwinningen, grondwaterkwetsbaarheidskaart en boorrapporten (http://dov.vlaanderen.be)



Ligging waterwingebieden en beschermingszones (www.geopunt.be)



Ontwikkeling van een lokaal axi-symmetrisch model op basis van de HCOV kartering ter ondersteuning van de adviesverlening van grondwaterwinningen (Lebbe & Vandenbohede, 2004)



Grondwater in Vlaanderen: Het Centraal Vlaams Systeem (VMM, 2008)



Grondwaterbeheer in Vlaanderen – “Het onzichtbare water doorgrond” (Anoniem, 2006)



Informatie per waterlichaam (Geoloket VMM)



Zoneringsplannen (Geoloket VMM)



Watertoetskaarten (www.geopunt.be)



BBT-studie 'Veeteelt ' (Vito, 2006)



Waterwegwijzer voor de veehouderij (VMM, 2001)



Opbouw van een Vlaams Grondwatervoedingsmodel. (Meyus et al., 2004)



VHA-bestanden: digitale vectoriële bestanden van de Vlaamse Hydrografische Atlas (www.geopunt.be)


90/253



5.2.3

Gegevens meetpunten VMM: www.vmm.be (link geoloket)

GRONDWATER

5.2.3.1

Methodiek

5.2.3.1.1

Methodiek analyse referentiesituatie

De grondwaterkwetsbaarheidskaarten van Vlaanderen geven de risicograad aan van verontreiniging van het grondwater in de bovenste ‘watervoerende laag’ door stoffen die van het aardoppervlakte de bodem in dringen. Als ‘watervoerende laag’ worden de verzadigde zones met voldoende dikte en uitbreiding beschouwd, die waterwinning op een economisch verantwoorde wijze toelaten. Verdergaand op de beschrijving van de geologie (bodem) wordt de hydrogeologie besproken. De hydrogeologische informatie wordt verkregen uit de grondwaterkwetsbaarheidskaarten opgesteld door Vlaanderen en de Geologische kaart. Hierbij wordt nagegaan waar zich de eerste watervoerende lagen bevinden en in welke mate deze eventueel worden afgeschermd door bovenliggende formaties (doorlaatbaarheid van de verschillende lagen, grondwaterkwetsbaarheid…). Verder worden de openbare drinkwatervoorzieningen en/of grondwaterwinningen die zich bevinden in het studiegebied, alsook de eventuele winningen van het bedrijf zelf, beschreven en gesitueerd.

5.2.3.1.2

Methodiek effectbepaling - analyse geplande situatie

Bij de beoordeling van de effecten in de huidige situatie worden de effecten beoordeeld van de vergunde situatie. Bij de beoordeling van de effecten in de geplande situatie worden de gecumuleerde effecten van de huidige vergunde situatie + de geplande uitbreiding beoordeeld. Bij deze beoordeling worden de effecten in feite dan ook vergeleken t.o.v. de situatie waarbij er geen exploitatie is. Waterhuishouding Verstoring grondwater: bronbemaling tijdens de geplande aanlegfase Op basis van de diepte van de grondwatertafel ter hoogte van de bedrijfslocatie en van de noodzakelijk geachte bouwdiepte, wordt berekend hoe groot de grondwaterstanddaling dient te zijn. De invloedsstraal van de bemaling R kan berekend worden met de formule van Sichardt:

met:

s

= de gewenste grondwaterstanddaling

K

= doorlaatbaarheidcoëfficiënt (m/s)

Verstoring grondwater ten gevolge van bedrijfsuitbating De grondwaterwinning pompt water uit het grondwaterlichaam CVS_0800_GWL_1, wat algemeen als freatisch wordt beschouwd. In principe is de formule van Theis ontwikkeld voor gespannen lagen. Hydraulisch gezien kan Theis niet toegepast worden bij freatische lagen aangezien de verzadigde dikte van een freatische aquifer niet steeds constant is wanneer je pompt. Maar vanuit praktisch oogpunt is het te overwegen. Jacob (1950) toonde aan dat de formule ook toepasbaar is in freatische lagen indien de grondwatertafeldaling relatief klein is ten opzichte van de verzadigde dikte van de watervoerende laag (Ritzema, 1994). In dat geval wordt de elastische Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

91/253

bergingscoëfficient S bepaald als de bergingscoëfficiënt bij de watertafel (S0) en 'D' de hoogte van de watertafel ten opzichte van de ondoorlatende basis. De invloedsstraal, berekend met de formule van Theis ligt steeds op oneindig. Er wordt dus nooit een evenwicht bereikt. Praktisch gezien moet er bij toepassing van Theis een bepaalde tijd gekozen worden waarvoor verondersteld wordt dat er een evenwicht is bereikt. Aangezien de pompen van een grondwaterwinning op een landbouwbedrijf slechts een paar uur per dag in werking zijn, wordt deze werkingsduur gekozen. De formule van Theis bepaalt op basis van de bodemkarakteristieken (dikte aquifer, doorlaatbaarheid, etc.) en het debiet van de pomp de invloedskegel:

Met:

s

= de grondwatertafeldaling op r meter van de winningsput (m)

Q

= het pompdebiet per put( m³/dag)

K

= doorlaatbaarheidscoëfficient (m/dag)

D

= dikte van het aquifer (m)

KD

= transmissiviteit van de formatie (m²/dag)

W(u)

=

u

=

S

= S0 (met S0= elastiche bergingscoëfficiënt (1/m)) bij de watertafel)

t

= tijd sinds het begin van pompen (dag)

De invloedsstraal R, is de straal waarbij vanaf deze afstand geen invloed meer waar te nemen is op de grondwaterstand. In praktijk stijgt de afpompingskegel heel snel, om dan uiteindelijk heel traag toe te nemen op lange afstand van de boorput. In praktijk wordt daarom eerder gerekend met een straal, waarop ‘s’ (de daling van de watertafel) 10 cm bedraagt. De invloed van de onttrekking op de grondwaterpeilen in de omgeving van het bedrijf en/of in het studiegebied wordt bepaald, alsook de daling van de grondwatertafel ter hoogte van naburige grondwaterwinningen. In Tabel 51 wordt het significantiekader ter beoordeling van de onttrekking van grondwater op de omgeving weergegeven. Tabel 51: Significantiekader ter beoordeling van de ontrekking van grondwater op de omgeving Toetsing

Beoordeling

Afstand waarop een daling van de watertafel van 10 cm < of = 10 % van de afstand van de dichtste bedrijfsvreemde grondwaterwinning/groengebied


Afstand waarop een daling van de watertafel van 10 cm > 10 % en < of = 30 % van de afstand van de dichtste bedrijfsvreemde grondwaterwinning/groengebied


Afstand waarop een daling van de watertafel van 10 cm > 30 % en < of = 100 % van de afstand van de dichtste bedrijfsvreemde grondwaterwinning/groengebied



92/253

Afstand waarop een daling van de watertafel van 10 cm > afstand van de dichtste bedrijfsvreemde grondwaterwinning/groengebied

Negatief effect

De verdrogingseffecten in de oppervlakkige bodem worden, indien relevant, onder de discipline Fauna & Flora beschouwd. Waterkwaliteit Door grondwaterwinning kan verandering in de waterkwaliteit in het waterlichaam optreden afhankelijk van de oorsprong van het voedingswater van het waterlichaam en eventuele bodemverontreiniging. Verontreiniging op een veeteeltbedrijf kan ontstaan door calamiteiten bij: 

de opslag van gevaarlijke producten (vb brandstoffen, reinigings- en ontsmettingsmiddelen, ongediertebestrijdingsmiddelen)



de opslag van afvalwater (bvb reinigingswater, spuiwater)



de opslag van mest

De beoordeling gebeurt op basis van het al dan niet aanwezig zijn van een beveiligde opslag en op basis van het gebruik van erkende producten (als reinigings- en bestrijdingsmiddelen). Het gebruik van erkende producten kan namelijk de ernst van de gevolgen van eventuele calamiteiten verminderen. In Tabel 52 wordt het significantiekader ter beoordeling van de waterkwaliteit weergegeven. Tabel 52: Significantiekader ter beoordeling van de waterkwaliteit Toetsing

Beoordeling

Geen opslag van gevaarlijke producten


Geen opslag van bedrijfsafvalwater Geen mestopslag en geen grondwaterwinning Opslag van gevaarlijke producten, voldaan aan de VLAREM-wetgeving


en periodieke controle, gebruik van erkende producten Opslag van bedrijfsafvalwater, uitrijden van bedrijfsafvalwater op bedrijfseigen percelen volgens de bepalingen van het Mestdecreet Mestopslag en grondwaterwinning conform Vlarem II, peilputten aanwezig met periodieke controle of peilputten niet vereist Opslag van gevaarlijke producten, voldaan aan de VLAREM-wetgeving


maar geen periodieke controle, gebruik van erkende producten Opslag van bedrijfsafvalwater, uitrijden van afvalwater op bedrijfseigen percelen niet volgens de bepalingen van het Mestdecreet Mestopslag en grondwaterwinning conform Vlarem II, peilputten aanwezig maar geen periodieke controle Opslag van gevaarlijke producten, niet voldaan aan de VLAREM-

Negatief effect

wetgeving, gebruik van niet erkende producten


93/253

Lozing van bedrijfsafvalwater in oppervlaktewater Mestopslag en grondwaterwinning niet conform Vlarem II, geen peilputten aanwezig

5.2.3.2

Analyse van de referentiesituatie

De grondwaterkwetsbaarheidskaart geeft het studiegebied aan als zijnde ‘Cc weinig kwetsbaar’. De eerste watervoerende laag is van het quartair. Het wordt weinig kwetsbaar genoemd omdat de deklaag kleiig is en de dikte van de onverzadigde zone groter dan 10 meter is. De deklaag is kleiig. Ter hoogte van het bestaande bedrijf zijn er matig droge tot natte lemige zandgronden en lichte zandleem gronden (Sch, Sdp en Php). De bestaande stallen staan op matig droge en matig natte lemige zandgronden (Sch en Sdp). De nieuw te bouwen stal komt op matig droge lemige zandgrond (Sch). Aan de matig droge en matig natte bodems wordt respectievelijk een gemiddelde grondwaterstand schommelend tussen 70 en 160 en tussen 40 en 130 cm-mv (cm onder maaiveldniveau) gekoppeld. De exploitant beschikt over 3 bedrijfseigen grondwaterwinningen in het Ieperiaan aquifer (HCOV 0800): 1 boorput met een diepte van 12 m-mv met een jaarlijks debiet van 7.136 m³/j (20 m³/d) en 2 vijvers met een diepte van 6 m-mv met een debiet van 3.600 m³/j (30 m³/d). In de toekomst zal er uit de boorput 9.540 m³/j of 26 m³/d gepompt worden. Uit de vijvers zal maximaal eenzelfde debiet opgepompt worden. In het rapport ‘Grondwater in Vlaanderen – Het Centraal Vlaams Systeem’ (VMM, 2008) wordt er voor het Ieperiaan aquiver een gemiddelde doorlatendheid van 0,03 tot 1,5 m/dag en een dikte van 0-35 m vermeld. In het rapport 'Grondwaterbeheer in Vlaanderen - Het onzichtbare water doorgrond' (Anoniem, 2006) wordt het grondwaterlichaam CVS_0800_GWL_1 gekarakteriseerd door een maximale dikte van 30 m, een doorlatendheid van 0,04-1,5 m/dag en een transmissiviteit van 0,3-10 m²/dag. Lebbe & Vandenbohede (2004) vermelden een horizontale doorlatendheid van 0,8 m/dag en een bergingscoëfficiënt nabij de watertafel S 0 van 0,08 m³/m². Op basis van de watertoetskaart zijn de percelen waarop de bestaande stallen en de nieuw te bouwen stal komt, gelegen in niet overstromingsgevoelig, matig gevoelig voor grondwaterstroming en infiltratiegevoelig. In het studiegebied bevinden zich geen winningen voor openbare drinkwatervoorziening. In een straal van 1 km (Tabel 53) rond het bedrijf bevinden zich nog 15 vergunde grondwaterwinningen waarvan allemaal in het Quartair of Ieperiaan aquifer. De dichtste bedrijfsvreemde grondwaterwinning is deze in de Galgestraat 6 op ongeveer 250 m ten zuidoosten van de bestaande boorput en 160 m ten opzicht van de bestaande vijver van het bedrijf. De vijver is immers gelegen op 90 m ten zuidoosten van de boorput. De grondwaterwinningen van het bedrijf vertegenwoordigen samen in de vergunde situatie 8,3 % en in de nieuwe situatie 10 % van de vergunde hoeveelheden in het studiegebied. Vijver 2 (X: 55413; Y: 190416) bevindt zich op 980 m van de bestaande boorput en 1070 m van de bestaande vijver op het bedrijf. De dichtste bedrijfsvreemde grondwaterwinning is deze in de Zandstraat 3 op ongeveer 205 m van de vijver. In een straal van 1 km (Tabel 54) rond de vijver bevinden zich 14 vergunde grondwaterwinningen waarvan een aantal dezelfde zijn als in Tabel 53. De vijver vertegenwoordigt zowel in de vergunde als toekomstige situatie 7,5 % van de vergunde hoeveelheden in het studiegebied.


94/253

Tabel 53: Vergunde grondwaterwinningen binnen een straal van 1 km rond het bedrijf Diersoort

Veeteelt

Adres

Iepersestraat 78

X

Y

Diepte

Aquifer-

Vergund

Vergund

(m-mv)

code

dagdebiet

jaardebiet

(m³)

(m³)

56959

189466

20

800

10

2925

56202

189795

27

800

11.22

4096

56779

190299

1

100

40

10000

55496

190045

5

100

4

1120

56333

189279

4

100

80

1440

56386

189145

20

800

5

1104

56257

190030

27

800

4

1280

56556

190911

5

100

1.1

400

Varkenshouderij

56796

189461

20

800

16

6000

Rundveehouderij

56196

189680

40

800

9

3078

55606

190558

16

800

1

240

57262

189947

8

100

4

1181

veeteelt Vervaardiging van dakpannen

Hoogledestraat 92

Veeteelt

Amersveldestraat 104

Varkenshouderij

Galgestraat 10

Varkenshouderij

Galgestraat 6

Landbouw, jacht en aanverwant

Amersveldestraat 53


Zandstraat 1

Rundveehouderij

veeteelt

Amersveldestraat 99

56009

190449

15

800

3

961

bouwnijverheid

Hoogledestraat 92

56902

190658

6

100

126

25000

Staatsbaan

56902

190667

10

900

5000

40000

Afvalwater- en afvalverzameling

Tabel 54: Vergunde grondwaterwinningen binnen een straal van 1 km rond de vijver Diersoort

Adres

Landbouw

Veeteelt

Amersveldstraat 104


X

Y

Diepte

Aquifer-

Vergund

Vergund

(m-mv)

code

dagdebiet

jaardebiet

(m³)

(m³)

55318

189520

3.5

100

14.6

3522

55496

190045

5

100

4

1120

95/253

56257

190030

27

800

4

1280

55143

189768

2

100

50

211

55178

189805

18

800

3

1050

54595

190561

7

100

6.5

2345

55606

190558

16

800

1

240

55474

190610

4

100

54524

190182

24

800

12.8

4117

56009

190449

15

800

3

961

54872

189900

16

800

7.2

2700

Amversveldstraat 127

55378

189634

30

800

11.4

2730

landbouwbedrijf

Groenestraat 13d

54615

190220

2.5

100

1.3

480

rundveehouderij

Jan Mioenstraat 45

55768

190944

6

100

3

450

Varkenshouderij

Galgestraat 6 Amersveldstraat 131

Akkerbouw en tuinbouw Gemengd landbouwbedrijf Landbouw, jacht en aanverwant

Zandstraat 1


Zandstraat 3

veeteelt

veeteelt

Amersveldstraat 99

varkenshouderij

1000

Landbouw, jacht en aanverwant Gemengd

De effecten die zich voordoen bij de huidige exploitatie worden, om onnodige herhalingen te vermijden, opgenomen bij de bespreking van de effectinschatting en de analyse van de geplande situatie. Op deze wijze komt onmiddellijk het verschil tussen de effecten in de huidige en de geplande situatie duidelijk tot uiting.

5.2.3.3

Effectbepaling - Analyse van de geplande situatie

Hierbij wordt een effectvoorspelling en –beoordeling gedaan van de geplande situatie t.o.v. de referentietoestand. Wat betreft de waterhuishouding wordt het effect van de verstoring van grondwater bestudeerd en wat betreft de grondwaterkwaliteit worden de bronnen van bodem- en grondwaterverontreiniging besproken. Waterhuishouding Verstoring grondwater: bronbemaling tijdens de geplande aanlegfase De nieuw te bouwen vleesvarkensstal wordt volledig onderkelderd. De onderkant van de mestkelder komt op 1,2 m-mv. Hiervoor wordt de grond tot op 1,35 m uitgegraven. De nieuwbouw komt op een matig droge lemige zandbodem. Enkel bij een hoge grondwatertafel zal er bronbemaling noodzakelijk zijn. Indien bemaald wordt, dan zal dit voor maximum 2 maanden zijn en dit gedurende 24 uur/dag met een droogzuigpomp van 3 m³/u. Er zal maximaal


96/253

4.320 m³ bemaald worden in deze periode (retourbemaling). Het bemalingwater infiltreert naast de stal in de grond. Aan de hand van de indicatieve gegevens inzake grondwaterpeilen in het studiegebied en op basis van de geplande diepte van de mestkelder kan de te verwachten ‘verlagingsdiepte’ (= diepte waarover het grondwater verlaagd dient te worden door bemaling) bepaald worden. 

indicatieve huidige grondwaterdiepte: drainageklasse c, diepte grondwater: 0,70-1,60 m-mv



onderkant mestkelder: 0 m-mv: 1,20 m-mv



vereiste zone tussen onderkant mestkelder en grondwatertafel: 0,50 m

→ de verlagingsdiepte bedraagt in de worstcase : 1,00 m (bij de hoogste grondwaterstand) Op basis van de bepaalde verlagingsdiepte kan met de formule van Sichardt de invloedssfeer van de bemaling met verlaging van het grondwaterpeil t.o.v. de afstand tot de bouwput en het bemalingdebiet berekend worden. Bij de berekening worden volgende aannames gedaan: 

-5

Er wordt uitgegaan van een doorlatendheidscoëfficiënt K van 1,59.10 m/s (Meyus et al., 2004) voor een lemige zandbodemtextuur



Er wordt rekening gehouden met de hoogste grondwaterstand van 0,70 m onder het maaiveld (worstcase-senario)

Op basis van bovenstaande gegevens is er in de aanlegfase een invloedsstraal van bemaling van 12 m. De invloedssfeer van de bemaling reikt tot binnen het bedrijfsterrein zelf. Binnen deze straal liggen geen bedrijfsvreemde grondwaterwinningen. Gezien de korte bemalingsduur, het voorzien van infiltratie van het bemalingswater en het beperkte debiet wordt er geen of verwaarloosbaar effect verwacht. Verstoring grondwater ten gevolge van bedrijfsuitbating Grondwater In de huidige situatie is er een vergunning voor het oppompen van 7.136 m³/j (20 m³/d) uit de bestaande boorput op een diepte van 12 m-mv. In de toekomstige situatie wordt 9.540 m³/j (26 m³/d) uit deze winning gepompt. Hieruit wordt gepompt met een pomp met pompcapaciteit van 2,5 m³/u. Er is ook een vergunning om 1.800 m³/j (30 m³/d) uit een vijver bij het bedrijf en een vergunning van 1.800 m³/j (30 m³/d) uit vijver 2 (verderaf van het bedrijf) op te pompen. Uit beide winningen wordt in de vergunde toestand evenveel opgepompt als in de toekomstige situatie. Beide vijvers hebben een diepte van 6 m-m. Er wordt gepompt met een pomp met pompcapaciteit van 30 m³/u. De formule van Theis bepaalt op basis van de bodemkarakteristieken (dikte aquifer, doorlaatbaarheid, etc.) en het debiet van de pomp de invloedskegel:

Rekening houdende met voor de boorput Q Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

= 20 m³/d (vergunde situatie); 26 m³/d (nieuwe situatie) 97/253

K

= 0,8 m/dag (Lebbe en Vandenbohede, 2004)

D

= 30 m (Anonym, 2006)

S0

= 0,08 m³/m² (Lebbe en Vandenbohede, 2004)

t

= 8 u (huidige situatie); 10,4 u (toekomstige situatie)

Rekening houdende met voor de vijvers Q

= 30 m³/d (huidige en toekomstige situatie voor beide vijvers)

K

= 0,8 m/dag (Lebbe en Vandenbohede, 2004)

D

= 30 m (Anonym, 2006)

S0

= 0,08 m³/m² (Lebbe en Vandenbohede, 2004)

t

= 1 u (huidige en toekomstige situatie voor beide vijvers)

Voor de bestaande boorput van 12 m diepte wordt er in de huidige en in de toekomstige situatie respectievelijk een daling van de watertafel van 10 cm bereikt op 15 m en 17 m. Voor de vijvers van 6 m diep wordt er zowel in de huidige als toekomstige situatie een daling van de watertafel van 10 cm bereikt op ongeveer 10 m. Binnen deze afstand bevinden zich geen groengebieden (geen groengebieden in een straal van 1.500 m). Op de groengebieden worden er geen relevante effecten van de grondwaterwinningen veroorzaakt. De dichtste bedrijfsvreemde grondwaterwinning bevindt zich volgens DOV Bodemverkenner (www.dov.vlaanderen.be) op 250 m (Galgestraat 6) van de boorput en van de vijver op het bedrijf en op 205 m (Zandstraat 3) van de verderaf gelegen vijver 2. De boorput is gelegen op 90 m van de vijver 1 op het bedrijf. Alle 3 de winningen veroorzaken zowel in de huidige als de toekomstige situatie geen of verwaarsloosbaar effect op de dichtste naburige bedrijfsvreemde grondwaterwinning. Grondwaterkwaliteit Opslag van gevaarlijke producten fossiele brandstoffen Momenteel staan er 3 bovengrondse dubbelwandige mazouttank: 3.000 l, 5.000 l en 2.500 l (in vervanging van de tank van 3.000 l). Er is ook een bovengrondse enkelwandige ingekuipte tank voor de opslag van 3.000 l mazout. Alle tanken zijn nog niet gekeurd. Door het ontbreken van de keuringsattesten wordt de huidige situatie beschouwd als matig negatief effect. De keuringen worden op korte termijn uitgevoerd. Van zodra de keuringsattesten beschikbaar zijn, wordt de toekomstige situatie beschouwd als een gering negatief effect. reinigings- en ontsmettingsmiddelen Na iedere ronde worden de varkensstallen eerst droog gereinigd. Daarna wordt steeds een natte reiniging uitgevoerd. Dit gebeurt met een inweekschuimproduct. Na de nodige inweektijd worden de stallen onder hoge druk schoon gespoten en ontsmet. Het reinigingswater van de stallen komt terecht in de mestkelders en wordt samen met de mest uitgevoerd. Er wordt enkel gebruik gemaakt van erkende producten. De huidige en toekomstige situatie wordt beoordeeld als een gering negatief effect. opslag gewasbeschermingsmiddelen


98/253

De fytoproducten worden opgeslagen in een fytolokaal dat gekeurd werd. Om de fytoproducten toe te passen, beschikt de exploitant over een fytolicentie. Er wordt enkel gebruik gemaakt van erkende producten. In de toekomstige situatie wordt op dezelfde manier gewerkt. Dit wordt beoordeeld als een gering negatief effect. ongediertebestrijdingsmiddelen Ongediertebestrijding wordt uitgevoerd door een extern bedrijf, die gebruik maakt van erkende producten, die worden bijgehouden in een register. In de toekomstige situatie zal op het bedrijf dezelfde werkwijze gevolgd worden. Dit wordt beschouwd als een gering negatief effect. (Ondergrondse) opslag van afvalwater spuiwater van de luchtwasser In de huidige situatie wordt het spuiwater van de luchtwasser bij stal 5, 400 m³/j volgens de technische fiche, opgevangen in de aparte opslag van 45 m³ en overgepompt in de mestkelders om dan op het land uit te spreiden volgens het mestdecreet (gezien het stikstofgehalte aanwezig in spuiwater, wordt deze als een meststof beschouwd). In de toekomstige situatie wordt het spuiwater van de nieuw te plaatsen biologische luchtwasser, nl 492 m³/j (volgens de technische fiche) op dezelfde manier opgevangen en uitgevoerd. Zowel de huidige als de toekomstige situatie wordt beoordeeld als gering negatief effect reinigingswater stallen Het reinigingswater van de varkenstallen wordt in de huidige situtatie opgevangen in de mestkelders en wordt samen met de mest afgevoerd. Dit blijft zo in de toekomst. In de vergunde situatie wordt er 561 m³/j reinigingswater opgevangen in de ondergrondse mestkelder. In de nieuwe situatie wordt er 692 m³/j reingingswater opgevangen in de ondergrondse mestkelder. Zowel in de huidige als de geplande situatie wordt door de voldoende opslagcapaciteit uitgegaan van een gering negatief effect. Opslag van mest varkensmest De varkens aanwezig op het bedrijf worden gehuisvest in stallen met onderliggende mestkelders. Deze stalvoorzieningen zijn lekdicht uitgerust, zodat verontreiniging van grondwater of bodem vermeden wordt. Vlarem II art 5.9.2.3§1 schrijft een minimale mestopslagcapaciteit voor mengmest van 9 maanden voor. Aan deze bepalingen is eveneens voldaan als er kan aangetoond worden dat er op een andere reglementaire manier gedurende de beschouwde periode geen mest op cultuurgrond wordt aanbebracht. In de vergunde situatie dient er 3.370 m³ mengmest gestockeerd te kunnen worden. Samen met de opslag van 9 maanden reinigingswater van 421 m³ (561 m³/j x 9/12) en 9 maanden spuiwater 300 m³ (400 m³/j x 9/12)is dit 4.091 m³. In de ondergrondse mestkelders kan er 5.634 m³ opgeslagen worden waardoor er voldoende opslagcapaciteit is om de mest gedurende een gans jaar te stockeren. In de nieuwe situatie dient er 4.353 m³ mengmest en 519 m³ reinigingswater en 669 m² spuiwater opgevangen te kunnen worden. Aangezien er een opslagcapaciteit van 6.894 m³ beschikbaar is, is dit ruimschoots voldoende om de geproduceerde 5.541 m³ mest te stockeren. Het bedrijf voldoet bijgevolg ruim aan de vereiste opslagcapaciteiten (zowel in de huidige als toekomstige situatie (cfr. onderstaande Tabel 55 en Tabel 56). Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

99/253

Tabel 55: Vereiste mestopslag in de huidige situatie DIERSOORT

Aantal dieren

Mengmest 6 maand totaal m³/dierpl 6 maand

totaal 9 maand

Varkens, stallen niet ingestrooid Kraamhokken

80

2,3

184

276

222

2

444

666

90

1

90

135

1950

0,2

390

585

Biggen 10-15 weken

0,4

0

0

Vleesv > 10 w, gn waterbesparing

0,8

0

0

0,6

1138,8

1708,2

2246,8

3370,2

2247

3370

Drachtige en lege zeugen + beren Jonge zeugen Biggen <10 weken

Vleesv > 10 w, waterbesparing

1898

totaal varkens

4240

TOTAAL

Tabel 56: Vereiste mestopslag in de toekomstige situatie DIERSOORT

Aantal dieren

Mengmest 6 maand totaal m³/dierpl 6 maand

totaal 9 maand

Varkens, stallen niet ingestrooid Kraamhokken

80

2,3

184

276

222

2

444

666

90

1

90

135

1950

0,2

390

585

Biggen 10-15 weken

0,4

0

0

Vleesv > 10 w, gn waterbesparing

0,8

0

0

0,6

1794

2691

2902

4353

2902

4353

Drachtige en lege zeugen + beren Jonge zeugen Biggen <10 weken

Vleesv > 10 w, waterbesparing

2990

totaal varkens

5332

TOTAAL

Peilputten zijn volgens Vlarem II art.5.9.7.1 verplicht vanaf meer dan 2.500 vergunde plaatsen. In de huidige situatie met 2.290 vergunde varkens zijn peilputten dan ook niet verplicht. In de nieuwe situatie zullen er 3.382 varkens vergund zijn, waardoor het plaatsen van peilputten een verplichting wordt. Peilputten laten toe eventuele vermestende invloeden vanuit de mengmestkelders op te sporen. Volgens de voorschriften van Vlarem II (art 5.9.9.2) controleert de initiatiefnemer hiertoe om de 3 maanden het grondwater op aanwezigheid van mengmest afkomstig van mogelijk plots ontstane lekken. Bovendien dient de initiatiefnemer op zijn kosten ten minste om de 3 jaar een grondwateronderzoek te laten uitvoeren door een erkend laboratorium voor grondwateronderzoek. Het afschrift van de analyseresultaten dient de exploitant over te maken aan de Afdeling Milieu-inspectie. Peilputten zullen geplaatst worden van zodra de nieuwe stal gebouwd wordt. Door voldoende mestopslagcapaciteit en geen vereiste van peilputten is de bestaande situatie te beschouwen als een gering negatief effect. In de toekomstige situatie is er voldoende mestopslagcapaciteit en verbindt de exploitant er zich toe om peilputten te plaatsen en het grondwater te analyseren, waardoor de toekomstige situatie wordt beschouwd als een gering negatief effect. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

100/253

5.2.4

OPPERVLAKTEWATER

5.2.4.1

Methodiek

Inventarisatie waterlopen in het studiegebied In een hydrografische beschrijving van de bedrijfsomgeving worden de waterlopen in de nabijheid van het bedrijf weergegeven en besproken. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van de relevante bekkenstudie uitgevoerd door de UIA (Onderzoek naar de verspreiding en de typologie van ecologisch waardevolle waterlopen in het Vlaamse Gewest) en de Vlaamse Hydrografische Atlas. De relevante waterlopen in het studiegebied worden in kaart gebracht. De kwaliteit van de waterlopen in de omgeving van het bedrijf wordt beschreven op basis van metingen van de Biotische index en de Prati index (gegevens meetpunten VMM). Naast de “reguliere” VMM-meetpunten wordt er ook gebruik gemaakt van eventueel aanwezige MAP-meetplaatsen voor een inschatting van de oppervlaktewaterkwaliteit (gegevens VMM). Waterhuishouding Bij de beoordeling van de effecten in de huidige situatie worden de effecten beoordeeld van de vergunde situatie. Bij de beoordeling van de effecten in de geplande situatie worden de gecumuleerde effecten van de huidige vergunde situatie + de geplande uitbreiding beoordeeld. Bij deze beoordeling worden de effecten in feite dan ook vergeleken t.o.v. de situatie waarbij er geen exploitatie is. Door de relatief grote oppervlakte die de gebouwen innemen bij een landbouwbedrijf, dient nagegaan te worden of er voor het voorliggende bedrijf door de verharding en de daaraan gekoppelde waterafvoer geen problemen zouden kunnen optreden. De reeds aanwezige en bijkomende verharding zal namelijk zorgen voor een wijziging in infiltratiehoeveelheid, gevolgd door een wijziging van de afstromingshoeveelheid. Er zal op een kwalitatieve wijze nagegaan worden of de geplande ingreep gelegen is in of effecten kan hebben op een risicozone voor overstromingen. Deze zones kunnen afgeleid worden a.d.h.v. de watertoetskaart met overstromingsgevoelige gebieden. Inzake bijkomende verharde oppervlakte en dakoppervlakte is de gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen en gescheiden afvoer van afvalwater en hemelwater van toepassing (Besluit van de Vlaamse Regering dd. 01/10/2004). Het besluit voorziet dat elke constructie of verharding groter dan 40 m² aan de verordening moet voldoen. Bij nieuwbouw van eengezinswoningen is de plaatsing van een hemelwaterput met een minimale inhoud van 5000 l verplicht. Voor nieuwe gebouwen groter dan 100 m², bedraagt het volume van de hemelwaterput 50 l/m² horizontaal dakoppervlakte met een maximum van 10 m³, tenzij gemotiveerd kan worden dat er een groter nuttig hergebruik mogelijk is. Op basis van het document ‘Waterwegwijzer voor architecten’ (VMM, 2000) kan rekening houdende met aanwezige of geplande waterciternes en de grootte van het ontvangende dakoppervlak dat is aangesloten op de waterciterne, berekend worden hoeveel hemelwater kan aangewend worden. Hierbij wordt toevoerend dakoppervlak bepaald door de horizontale dakoppervlak x hellingscoëfficiënt x dakbedekkingcoëfficiënt x filtercoëfficiënt. Voor een symmetrisch dak is de hellingscoëfficiënt 1. De dakbedekkingcoëfficiënt voor een hellend dak bedraagt 0,9. Voor de filtercoëfficiënt wordt met 0,9 gerekend. Berekeningen worden uitgevoerd bij een leegstand van de hemelwaterput van maximum 3 % van de tijd. Voor de bouw van een constructie of de aanleg van verharding is de plaatsing van een infiltratievoorziening verplicht tenzij het goed kleiner is dan 250 m². De infiltratieoppervlakte van de infiltratievoorziening bedraagt 4 m²/100 m² afwaterende oppervlakte en het buffervolume van de infiltratievoorziening betreft 25 l/m² afwaterend Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

101/253

oppervlakte. Als in een hemelwaterput wordt voorzien, mag de afwaterende oppervlakte verminderd worden met 60 m². De plaatsing van een infiltratievoorziening is verboden in beschermingszone 1 of 2 van een drinkwatergebied. Er dient dan een buffervoorziening geplaatst te worden. Als een buffervoorziening moet aangelegd worden, bedraagt het buffervolume van de buffervoorziening minimaal 25 l/m²/afwaterend oppervlakte. Als de afwaterende oppervlakte groter is dan 2500 m², wordt de buffervoorziening uitgerust met een vertraagde afvoer met een maximaal ledigingsdebiet van 20 l/s/ha. Een afwijking van de verplichting van de verordening kan aangevraagd worden omwille van specifieke redenen met betrekking tot de mogelijkheden van hergebruik of plaatselijke terreinkenmerken. De toetsing aan de gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater, wordt uitgevoerd volgens Tabel 57. Tabel 57: Significantiekader ter beoordeling van de gewestelijke stedenbouwkundige verordening Toetsing

Beoordeling

Voldaan aan de stedenbouwkundige verordening, ligging in nietoverstromingsgevoelig gebied


Voldaan aan de stedenbouwkundige verordening, ligging in mogelijks overstromingsgevoelig gebied


Voldaan aan de stedenbouwkundige verordening, ligging in overstromingsgevoelig gebied


Niet voldaan aan de stedenbouwkundige verordening

Negatief effect

Waterkwaliteit Mogelijke bronnen van oppervlaktewaterverontreiniging voor de inrichting werden besproken in het subdeel waterkwaliteit grondwater. Gezien het bedrijf noch in de huidige noch in de geplande situatie bedrijfsafvalwater loost wordt in dit subhoofdstuk enkel het effect van directe lozing van huishoudelijk afvalwater in het oppervlaktewater beschouwd op basis van Tabel 58. Tabel 58: Significantiekader ter beoordeling van lozing van huishoudelijk afvalwater Toetsing

Beoordeling

Geen lozing van afvalwater op oppervlaktewater


Lozing van afvalwater op oppervlaktewater na verregaande zuivering (IBA of KWZI)


Directe lozing van afvalwater op oppervlaktewater met beperkte zuivering (bv. septische put)


Lozing van afvalwater op oppervlaktewater zonder voorafgaande zuivering

Negatief effect

Structuureffecten


102/253

Het project gaat niet gepaard met ingrepen aan of kruisingen van een waterloop. Bijgevolg treden structuureffecten niet op. Bijgevolg wordt geen effect toegekend aan het thema structuur. Watergebruik Er dient een waterbalans opgesteld te worden. Alle stromen van de waterbalans worden kwantitatief ingeschat. Door de realisatie van het project treden wijzigingen op inzake waterverbruik. Voor de waterbehoeftecijfers wordt inzake drinkwater en reinigingswaterverbruik per dier de cijfers gebruikt, die gepubliceerd werden in de studie ‘Waterwegwijzer in de veehouderij’ (VMM, 2001). Op basis van de studie ‘Waterwegwijzer in de veehouderij’ (VMM, 2001) wordt het huishoudelijk waterverbruik voor gezinsleden ingeschat op 30 m³/persoon en voor personeelsleden op 10 m³/persoon. Voor de hoeveelheid hemelwater wordt standaard gerekend met 800 l/m²/jaar. Op basis van het document ‘Waterwegwijzer voor architecten’ (VMM, 2000) kan rekening houdende met aanwezige of geplande waterciternes en de grootte van het ontvangende dakoppervlak dat is aangesloten op de waterciterne, berekend worden hoeveel hemelwater kan aangewend worden. Het waterverbruik wordt op twee verschillende manieren beoordeeld. In eerste instantie wordt er voor de bestaande situatie op basis van het werkelijk gemeten waterverbruik nagegaan of er sprake is van overmatig waterverbruik door toetsing ten opzichte van een theoretische waterverbruikbehoefte op basis van het vergund aantal dieren. Ten tweede wordt voor de geplande situatie het theoretisch verbruik vergeleken met het verbruik in de actueel vergunde situatie. Tevens wordt dieper ingegaan op de verschillende gebruikte waterbronnen. De beoordelingscriteria worden weergegeven in Tabel 59 en Tabel 60. Bij de beoordeling van de effecten in de huidige situatie worden de effecten beoordeeld van de vergunde situatie. Bij de beoordeling van de effecten in de geplande situatie worden de gecumuleerde effecten van de huidige vergunde situatie + de geplande uitbreiding beoordeeld. Bij deze beoordeling worden de effecten in feite dan ook vergeleken t.o.v. de situatie waarbij er geen exploitatie is. Overmatig waterverbruik Tabel 59: Significantiekader ter beoordeling van het waterverbruik Toetsing

Beoordeling

Werkelijk verbruik < of = aan theoretische waterbehoefte


Werkelijk verbruik> theoretische waterbehoefte, maar < 10 % van de theoretische waterbehoefte


Werkelijk verbruik tussen 10 à 30 % van de theoretische waterbehoefte


Werkelijk verbruik > 30 % van de theoretische waterbehoefte

Negatief effect

Waterbronnen Tabel 60: Significantiekader ter beoordeling van de waterbronnen Toetsing

Beoordeling

Geen gebruik van grondwater



103/253

Grondwatergerbruik uit boorput voor enkel hoogwaardige toepassingen


Grondwatergerbruik uit boorput voor laagwaardige toepassingen waarvoor alternatieven niet wenselijk zijn


Grondwatergebruik uit boorput voor laagwaardige toepassingen

Negatief effect

5.2.4.2

Analyse van de referentiesituatie

Hydrografisch situeert het studiegebied zich in het IJzerbekken, subhydrografisch in de zone 'Handzamevaart tot monding Kasteelbeek (excl.) tot Monding Kanaal van Essen (excl.)'. De percelen rond het bedrijf wateren af in een gracht, ten noorden van het bedrijf. De gracht mondt uit in een waterloop 2 de categorie, die aansluit op de Handzamevaart, een categorie 1 waterloop. Er bevinden zich in een straal van 1500 m rond het bedrijf geen VMM-meetpunten en geen MAP-meetpunten. De effecten die zich voordoen bij de huidige exploitatie worden, om onnodige herhalingen te vermijden, opgenomen bij de bespreking van de effectinschatting en de analyse van de geplande situatie. Op deze wijze komt onmiddellijk het verschil tussen de effecten in de huidige en de geplande situatie duidelijk tot uiting.

5.2.4.3

Effectinschatting - Analyse van de geplande situatie

Waterhuishouding Het bedrijf bestaat in de huidige situatie uit 6 varkensstallen, een quarantainstal, 2 loodsen, een berging en een woning. In de toekomstige situatie wordt er een nieuwe varkensstal bijgebouwd. Volgens de kaart met overstromingsgevoelige gebieden (zie Figuur 17 in bijlage) is het bedrijf gelegen in niet overstromingsgevoelig gebied. In de huidige situatie is er betonverharding aanwezig om de verschillende stallen vlot te kunnen bereiken met een totale betonoppervlakte van 850 m². Het hemelwater dat terechtkomt op de verharde betonoppervlakte stroomt in de huidige situatie af van de verhardingen en infiltreert in het omliggende grasland en akkerland. In de huidige situatie bedraagt het dakoppervlakte van de gebouwen 6.293 m². Hiervan wordt 2.848 m² (655 m² van stal 1, 841 m² van stal 4, 400 m² van de woning en 953 m² van stal 5 (een klein stuk van het voorstel deel niet)) opgevangen in hemelwaterputten van 15 m³, 15 m³, 10 m³ en 45 m³. In Tabel 61 wordt een overzicht gegeven van de hemelwaterafvoer per stal. In In de milieuvergunning afleverd op 08/11/2012 werd melding gemaakt van een hemelwaterput van 130 m³ voor de opvang van een dakoppervlakte van 953 m² van stal 5 en 128 m² nieuwbouw bij stal 4. In de plaats van deze put werd er een hemelwaterput van 45 m³ bij de luchtwasser voorzien, waarvan de overloop aangesloten is op de open put. In de bouwvergunning staat vermeld: 'Overwegend dat het voorliggend project geen omvangrijke oppervlakte heeft en volgens de ter beschikking gestelde kaarten is het perceel niet in een recent overstroomd gebied gelegen, zodat in alle redelijkheid dient geoordeeld te worden dat het schadelijk effect beperkt is. Enkel wordt door de toename van de verharde oppervlakte de infiltratie van het hemelwater in de bodem plaatselijk beperkt. Dit wordt gecompenseerd door de aansluiting op een bestaande hemelwaterput, overeenkomstig de normen opgelegd in de geldende gewestelijke stedenbouwkundige verordening.' Toepassing van de nieuwe gewestelijke verordening leert dat er voor een dakoppervlakte van 1.081 m² een infiltratievoorziening van 43 m² met buffervolume van 27 m³ dient te zijn. Alle hemelwater dat valt op de andere daken (3.445 m²) wordt opgevangen in de open put 1 op het bedrijf, die dienst doet als infiltratievoorziening.


104/253

Volgense de gewestelijke verordening dient er voor een afwaterend oppervlakte van 3.445 m² een infiltratievoorziening van 138 m² met een buffervolume van 86 m³ te zijn. In totaal dient er bijgevolg een infiltratievoorziening van 181 m² met een buffervolume van 113 m³ te zijn. Aangezien er voldoende water kan infiltreren in de open put 1 met oppervlakte van 1.120 m² en volume van 6.720 m³, is voldaan aan de gewestelijke verordening In de huidige situatie wordt dan ook uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect. In de toekomstige situatie komt er 75 m² betonverharding bij vlak voor de nieuwe te bouwen stal 7 om deze vlot te kunnen bereiken. Het hemelwater 60 m³/j dat valt op de bijkomende verharding, zal infiltreren in het nabije akkerland. Problemen inzake wateroverlast hebben zich in het verleden nog niet voorgedaan. Bij de nieuw te bouwen varkensstal (1.118 m²) wordt een hemelwaterput van 80 m³ geplaatst, waarin water van stal 2 (764 m²) en de nieuwbouw wordt in opgevangen om te kunnen gebruiken als waswater in de luchtwasser 800 m³/j) en als reinigingswater voor de nieuwe stal stal (131 m³/j = 1.092 vleesvarkens x 0.12 m³/vv/j). Hiervoor wordt een afwijking op de gewestelijke verordening aangevraagd. .. De overloop van de hemelwaterput komt in de open put van het bedrijf. Volgens de stedenbouwkundige verordening dient er voor de nieuw te bouwen stal 7 en stal 2 een infiltratievoorziening met een infiltratieoppervlakte van 75 m² met een buffervolume van 47 m³ geplaatst te worden berekend op basis van een afwaterend oppervlakte dat rekening houdt met een horizontale dakoppervlakte van 1.882 m² . Samen met de nodige infiltratievoorziening van de huidige situatie (181 m² en 113 m³), dient er bijgevolg een infiltratievoorziening met een infiltratieopppervlakte van 256 m² en buffervolume van 160 m³ beschikbaar te zijn. Aangezien er een open put van 1.120 m² met een inhoud van 6.720 m³ op het bedrijf aanwezig is, is ruimschoots voldaan aan de vereiste. In de toekomstige situatie is er bij toekenning van de afwijking op de stedenbouwkundige verordening (door het plaatsen van een hemelwaterput van 80 m³ i.p.v. 10 m³) en ligging in niet overstromingsgevoelig gebied, sprake van geen of verwaarloosbaar negatief effect. Tabel 61: Hemelwateropvang of afvoer naar open put in de huidige situatie en de nieuwe situatie Stal

Dakoppervlakte

Hemelwateropvang/open put

Hemelwateropvang/open put

(m²)

Huidige situatie

Nieuwe situatie

1

655

15 m³

15 m³

3

561

Open put

Open put

4

713

15 m³

15 m³

4

128

45 m³

45 m³

5

953

5

276

Open put

Open put

6

900

Open put

Open put

Quarantaine

170

Open put

Open put

Loods

398

Open put

Open put

Loods

375

Open put

Open put

Woning

400

10 m³

10 m³

2

764

Open put

80 m³

7

1118

/

Waterkwaliteit Het huishoudelijk afvalwater van de woning van 6 gezinsleden (ca. 180 m³ per jaar) wordt in de actuele situatie geloosd in de gracht na behandeling in een septische put. Gezien de ligging op het zoneringsplan in collectief te


105/253

optimaliseren buitengebied zal het aansluiten op een gezamenlijke zuiveringsinstallatie in de toekomst een vereiste zijn. Zowel in de huidige als de toekomstige situatie wordt er uitgegaan van een matig negatief effect. Overmatig waterverbruik In bijgevoegde figuren (Figuur 18 en Figuur 19 in bijlage) wordt een overzicht gegeven van de waterbalans in de huidige en de geplande situatie. Voor de berekening van de waterbehoefte en het waterverbruik in de toekomstige situatie verwijzen we naar hoofdstuk 3.6. Volgens de huidige vergunde aantallen bedraagt de totale drinkwaterbehoefte van de dieren 7.136 m³/j en de reinigingswaterbehoefte 561 m³/j. Dit waterverbruik werd berekend op basis van de waterverbruikcijfers die gehanteerd worden door de VMM, en opgenomen zijn in de studie “Waterwegwijzer voor de veehouderij” (VMM, 2001). Op basis van de 6 gezinsleden is er een waterverbruik van 180 m³/j. Volgens de technische fiche is er een waterverbruik van 800 m³/j voor de luchtwasser. Er wordt ongeveer 10 ha aardappelen, 5 ha bloemkool en 10 ha spinazie beregend. Hierbij werd uitgegaan van een maximumverbruik van 200 m³/ha voor de bloemkool en 130 m³/ha voor de aardappelen en spinazie of in totaal maximum 3.600 m³/j. In de huidige situatie bedraagt het dakoppervlakte van de gebouwen 6.293 m², hiervan wordt 2.848 m² opgevangen in citernes en 3.445 m² in de open put 1. Met een toevoerend dakoppervlakte van 2.307 m² (2.848 m² x 0.9 dakbedekkingscoëfficient x 0.9 filtercoëfficient) en van 2.790 m² (3.445 m² x 0.9 dakbedekkingscoëfficient x 0.9 filtercoëfficient) is er respectievelijk maximaal 1.845 m³/j en 2.232 m³/j hemelwater beschikbaar. Op basis van de hemelwateropvang in citernes van in totaal 85 m³ en een toevoerend dakoppervlakte van 2.307 m² kan er volgens de dimensioneringsgrafiek 1.455 m³/j hemelwater aangewend worden. Dit is voldoende voor de luchtwasser 800 m³/j en het reinigen van de stallen 561 m³/j. Het hemelwater dat valt op de 850 m² verharding geeft een beschikbaarheid aan 680 m³/j hemelwater. Dit hemelwater infiltreert in de bodem. Grondwater uit de boorput wordt gebruikt als drinkwater voor de varkens: 7.136 m³/j en het grondwater uit de 2 open putten wordt gebruikt voor de beregening van de teelten: 3.600 m³/j. Leidingwater wordt aangewend in het huishoudelijk water voor het gezin en bedraagt maximaal 180 m³/j. Op basis van de wateraangifte voor productiejaar 2013 en 2014 was er een grondwaterverbruik uit de boorput op basis van geregistreerde debietmeterstanden van respectievelijk 6.000 m³ en 6.556 m³ , een grondwaterverbruik uit de open putten (er is slechts 1 beregeningspomp met 1 debietmeter, waardoor het afzonderlijke debiet van de open putten niet kan bepaald worden) van respectievelijk 498 m³ en 30 m³ en een leidingwaterverbruik van respectievelijk 153 m³ en 161 m³. Het waterverbruik voor het reinigen van de stallen en in de luchtwasser wordt niet geregistreerd. Uit bovenstaande gegevens blijkt dat het werkelijk grondwaterverbruik uit de boorput 6.000 - 6.556 m³ en uit de open putten: 30 - 498 m³ lager zijn dan de theoretische grondwaterbehoefte van 7.136 m³/j en 3.600 m³/j. Ook inzake het leidingwater gebruik is het werkelijk verbruik lager dan het theoretisch waterverbruik. Er wordt dus geen overmatig waterverbruik vastgesteld, waardoor er uitgegaan wordt van geen of verwaarloosbaar effect. In de toekomstige situatie bedraagt de totale drinkwaterbehoefte van de dieren 9.540 m³/j en de reinigingswaterbehoefte 692 m³/j. Het huishoudelijk waterverbruik blijft identiek 180 m³/j. Het waterverbruik van de luchtwasser bij de nieuw te bouwen stal zal volgens het dimensioneringsplan eveneens 800 m³/j bedragen. Wat betreft de beregening blijft het identiek aan de huidige situatie. De dakoppervlakte van de nieuw te bouwen stal bedraagt 1.118 m². Dit water wordt samen het het water dat valt op varkensstal 2 (764 m²) opgevangen in een hemelwaterput van 80 m³. Hierdoor bedraagt het dakoppervlakte


106/253

van de gebouwen in de nieuwe situatie 7.412 m² waarvan 4.731 m² wordt opgevangen in citernes en 2.681 m² in de open put op het bedrijf Met een toevoerend dakoppervlakte van 3.832 m² (4.731 m² x 0.9 dakbedekkingscoëfficient x 0.9 filtercoëfficient) en van 2.172 m² (2.681 m² x 0.9 dakbedekkingscoëfficient x 0.9 filtercoëfficient) is er respectievelijk maximaal 3.066 m³/j en 1.738 m³/j hemelwater beschikbaar. Op basis van de hemelwateropvang in citernes van in totaal 165 m³ en een toevoerend dakoppervlakte van 3.832 m² kan er volgens de dimensioneringsgrafiek 2.308 m³/j hemelwater aangewend worden. Dit is voldoende voor de 2 luchtwassers 1.600 m³/j en het reinigen van de stallen 692 m³/j. Het hemelwater dat valt op de extra verharding van 75 m² verharding of 60 m³/j hemelwater infiltreert eveneens in de bodem. Gezien in de toekomstige situatie de werkelijke verbruiken in de lijn zullen liggen van de huidige situatie en bijgevolg lager zijn dan de theoretische waterbehoefte kan er uitgegaan worden van geen of een verwaarloosbaar effect. Waterbronnen In de huidige situatie wordt grondwater uit de boorput aangewend als drinkwater voor de varkens en grondwater uit de open puten wordt gebruikt voor de beregening. Leidingwater wordt gebruikt in het huishouden. Hemelwater wordt gebruikt voor het reinigen van de stallen en als waswater in de luchtwasser. Grondwater uit de boorput wordt dus enkel aangewend voor hoogwaardige toepassingen. Hemelwater uit de hemelwaterputten en hemelwater gecompineerd met grondwater in de open putten wordt gebruikt voor laagwaardige toepassingen. In de toekomstige situatie blijft dit identiek. Zowel in de huidige als toekomstige situatie wordt door het gebruik van grondwater uit de boorput enkel voor hoogwaardige toepassingen uitgegaan van een gering negatief effect.

5.2.5

SYNTHESE

Voor de bouw van de nieuwe stal kan er mogelijks tijdens de aanlegfase een bronbemaling vereist zijn. Gezien de korte bemalingsduur met een beperkte debiet, de voorziene infiltratie en het feit dat de invloedsfeer van de bemaling binnen het bedrijfsterrein bevindt, wordt uitgegaan van geen of een verwaarloosbaar effect. Op de groengebieden worden er geen relevanten effecten van de grondwaterwinningen veroorzaakt. De bestaande grondwaterwinningen veroorzaken zowel in de huidige als toekomstige situatie geen of verwaarloosbaar effect op de dichtste naburige bedrijfsvreemde grondwaterwinning. Op het bedrijf is er zowel in de huidige als toekomstige situatie opslag van bepaalde risicostoffen. De aanwezige tanken werden nog niet gekeurd, waardoor in de huidige situatie wordt uitgegaan van een matig negatief effect. Zodra de bestaande tanken een periodieke keuring hebben ondergaan wordt er in de toekomstige situatie uitgegaan van een gering negatief effect. Opslag van reinigings-, ontsmettings-, gewasbeschermings-, en ongediertebestrijdingsmiddelen worden beoordeeld als een gering negatief effect doordat gebruik gemaakt wordt van erkende producten die op een veilige plaats worden gestockeerd. Zowel in de huidige als de toekomstige situatie is er voldoende opslag van spuiwater als reinigingswater waardoor wordt uitgegaan van een gering negatief effect. Door voldoende varkensmestopslagcapaciteit en geen vereiste tot het plaatsen van peilputten, is de bestaande situatie te beschouwen al een gering negatief effect. In de toekomstige situatie is er voldoende mestopslagcapaciteit en verbindt de exploitant er zich toe om peilputten te plaatsen en het grondwater te analyseren, waardoor de toekomstige situatie wordt beschouwd als een gering negatief effect.


107/253

In de huidige situatie infiltreert het hemelwater dat valt op de betonverharding in de bodem rond het bedrijf. Het hemelwater van alle bestaande daken wordt opgevangen in citernes of in de open put bij het bedrijf. In de huidige situatie wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect. In de toekomstige situatie blijft de waterhuishouding van de bestaande betonverharding behouden. Het hemelwater van de nieuw aan te leggen betonverharding, infiltreert in de nabij liggende bodem. Het hemelwater dat valt op de nieuw te bouwen varkensstal wordt samen met het hemelwater dat valt op varkensstal 2 opgevangen in een hemelwaterput van 80 m³ en hergebruikt waarna het overloopt in de open put met een infiltratieoppervlakte van 1.120 m² met een buffervolume van 6.720 m³. Volgens de gewestelijke verordening dient er voor alle daken die in de open put worden opgevangen een infiltratievoorziening met een infiltratieoppervlakte van 256 m² en 160 m³ beschikbaar te zijn. Bij het toekennen van de afwijking op de stedenbouwkundige verordening (het plaatsen van een hemelwaterput van 80 m³ i.p.v. 10 m³) en de ligging van het bedrijf in niet overstromingsgevoelig gebied wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar negatief effect. Het huishoudelijk afvalwater van de woning wordt zowel in de huidige als toekomstige situatie geloosd op het oppervlaktewater na behandeling in een septische put. Er wordt uitgegaan van een matig negatief effect. Zowel in de huidige als toekomstige situatie is het totale werkelijk waterverbruik < of = de theoretische waterbehoefte waardoor wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect inzake waterverbruik. Zowel in de huidige als toekomstige situatie wordt grondwater uit de boorput enkel gebruikt voor hoogwaardige toepassingen waardoor wordt uitgegaan van een gering negatief effect.

5.2.6 5.2.6.1

MILDERENDE MAATREGELEN Reeds toegepast in de huidige situatie



eerst droog reinigen van stallen alvorens nat schoon te spuiten



gebruik van erkende producten.



geen lozing van bedrijfsafvalwater, voldoende opvang reinigingswater en spuiwater



hemelwater van alle daken wordt opgevangen in hemelwaterputten of in de open put bij het bedrijf



open put doet dienst als infiltratievoorziening

5.2.6.2

Geplande maatregelen



periodieke keuring mazouttanken



opslag van spuiwater in aparte opslag van 45 m³



bouw van mestkelder onder de nieuw te bouwen stal om ook de bijkomende mest gedurende 9 maanden te kunnen stockeren



plaatsen van peilputten (in overleg met LNE) in kader van lekdichtheid van mestkelders



hemelwater van de nieuw te bouwen varkensstal wordt opgevangen in een hemelwaterput die overloopt in de open put


108/253

5.2.6.3

Verdere mogelijkheden of aanbevelingen

Volgende tips zijn belangrijk voor een duurzaam watergebruik op bedrijfsniveau: 

Herstel lekken zo snel mogelijk en laat het water niet onnodig lopen



Verder gebruik maken van een waterzuinige hogedrukreiniger. Hiermee kan het waterverbruik in vergelijking met een klassieke tuinslang tot de helft teruggebracht worden. De meest efficiënte hogedrukreinigers hebben een debiet van 6,5 l/min. Zowat alle types laten het gebruik van alternatieve waterbronnen – vrij van bezinkbare deeltjes- toe. Bij gebruik van niet-leidingwater raden de producenten een extra voorfilter aan. Zorg bij het gebruik van een hogedrukreiniger altijd voor voldoende verluchting.



Gebruik van goede drinkbakken, nippels en dergelijke. Vermijd mors- en lekverliezen door het afstellen van vlotter,…


109/253

5.3

BODEM

5.3.1 5.3.1.1

AFBAKENING STUDIEGEBIED Inhoudelijke afbakening

De directe ingrepen op de bodem binnen het projectgebied kunnen veroorzaakt worden door het vergraven van de bodem in functie van de aanleg van nieuwe infrastructuren en grondverontreiniging door lekkage van opslagtanks. Depositie van verzurende stoffen zijn vnl. van belang voor de gevolgen op vegetatie en zullen dan ook in de discipline fauna & flora behandeld worden. Ook effecten op de bodem door het uitrijden van mest worden mee in rekening gebracht te worden, niettegenstaande het uitrijden van mest in feite geen directe link heeft met MER-plichtig project (zelfs zonder de uitbating van de stallen dienen de landbouwgronden bemest te worden).

5.3.1.2

Geografische afbakening

Het studiegebied omvat dan ook de onmiddellijke omgeving van het projectgebied en de in gebruik zijnde landbouwgronden.

5.3.2


De voornaamste gegevensbronnen zijn: 

Geologische kaart van België, Vlaams Gewest, schaal 1/50.000 (Belgische geologische dienst)



Bodemkaart van België, schaal 1/20.000 (Instituut tot aanmoediging van het Wetenschappelijk Onderzoek in Nijverheid en Landbouw, I.W.O.N.l.)



Topografische kaart



Databank Ondergrond Vlaanderen

5.3.3

METHODIEK

Voor de bespreking van de referentiesituatie voor de discipline bodem wordt een beschrijving gegeven van de geologie in het studiegebied. De geologische informatie (diepte Tertiair, verschillende voorkomende formaties, dikte Quartair,…) wordt afgeleid uit de Geologische kaart van België (enerzijds met kaartmateriaal, anderzijds met informatie uit het bijhorend verklarend tekstgedeelte). Op basis van de Bodemkaart van België worden de bodemseries nagegaan die typerend zijn voor het bedrijf en de omgeving. Effecten op de bodem ten gevolge van de bedrijfsuitbating, zowel in de actuele situatie als in de geplande situatie kunnen zijn: 

Bodemverontreiniging door opslag risicostoffen en het verplaatsen van grond



Effecten op bodemprocessen door verzuring en vermesting;



Bodemverstoring door aanleg verhardingen, graafwerkzaamheden, etc.

Bodemverontreiniging Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

110/253

Mogelijke puntbronnen van bodemverontreiniging op het bedrijf zijn: 

opslag van gevaarlijke producten (fossiele brandstoffen, reinigings-, ontsmettings-, gewasbescherming-, en ongediertebestrijdingsmiddelen)



opslag van afvalwater (spuiwater, reinigingswater stallen)



opslag van mest.

Bodemverontreiniging hangt nauw samen met grondwaterverontreiniging, zoals reeds in het bovenstaande hoofdstuk 'water' werd behandeld. De potentiële effecten van hoger vermelde elementen op bodemverontreiniging kunnen als volledig gelijkaardig ingeschat worden als de effecten op potentiële grondwaterverontreiniging. Bijgevolg wordt hier niet meer op ingegaan. De afgegraven grond wordt weggevoerd en kan, indien verontreinigd, op andere plaatsen aanleiding geven tot bodemverontreiniging. Het Vlarebo regelt het afvoeren en hergebruik van grond. Bij de effectbespreking bodemverstoring in de geplande situatie wordt dan ook louter een grondbalans opgemaakt, waarbij aangegeven wordt hoeveel grond er zal worden aan- of afgevoerd. Effecten op bodemprocessen door verzuring & vermesting Vermesting en verzuring kan gebeuren door: 

Depositie van nutriënten die door het bedrijf werden uitgestoten: verzurende en vermestende depositie;



Het uitrijden van mest op het land



Calamiteiten: lek in de mestopslag

Bij de effecten in de geplande situatie wordt een beschrijving gegeven op welke manier de mest wordt afgezet in de actuele en geplande situatie. Op deze manier wordt een inzicht gekregen in de werking van het bedrijf. Effecten worden hier echter niet aan gekoppeld. Hiervoor wordt verwezen naar de discipline fauna & flora. Inzake effecten te wijten aan mogelijke lekken bij de mestopslag wordt verwezen naar de discipline water (grondwater). Bodemverstoring Door de aanleg van nieuwe infrastructuren kan er bodemverstoring optreden. Naast het effect op aantasting van het bodemprofiel kan dit eveneens een verstoring van het archeologisch bodemarchief veroorzaken. Voor dit laatste wordt verwezen naar de discipline Landschappen, Bouwkundig erfgoed en Archeologie. Een beoordeling is mogelijk op basis van de landbouwtyperingskaart (opgemaakt door VLM in opdracht van de afdeling Land). Deze kaart heeft als doel een eenduidige differentiatie van het agrarisch gebied te bekomen. Hiervoor wordt in een eerste deel een waardering toegekend aan individueel geregistreerde landbouwpercelen op basis van bodemgeschiktheid, bemestingsnorm, perceelskenmerken en bedrijfskenmerken. Bij de beoordeling wordt rekening gehouden dat de impact op het ruimtebeslag bij een nieuw bedrijf groter is dan bij een bestaand bedrijf.

Tabel 62: Significantiekader ter beoordeling van de bodemverstoring


111/253

Toetsing

Beoordeling

Geen nieuwe infrastructuren; nieuwe infrastructuren enkel ter hoogte van het bestaande bedrijfsterrein en aansluitend aan bestaande gebouwen (waar geen akkerbouw plaatsvindt), uitbreiding bestaand bedrijf op aanliggend perceel ter hoogte van landbouwgrond met (zeer) lage of matige waardering; inplanting nieuw bedrijf ter hoogte van landbouwgrond met (zeer) lage waardering.


Uitbreiding bestaand bedrijf ter hoogte van landbouwgrond met (zeer) hoge waardering; of inplanting nieuw bedrijf ter hoogte van landbouwgrond met matige waardering


Inplanting nieuw bedrijf ter hoogte van landbouwgrond met hoge waardering


Inplanting nieuw bedrijf ter hoogte van landbouwgrond met zeer hoge waardering

Negatief effect

5.3.4

ANALYSE REFERENTIESITUATIE

Voor de relevante figuren wordt verwezen naar de bijlagen. Volgende figuren worden hierbij opgenomen: 

Kaart bodemtypes Figuur 20



Kaart bodemtextuur Belgische bodemclassificatie Figuur 21



Landbouwgebruik percelen 2014 Figuur 22

5.3.4.1

Beschrijving geologie

Ter hoogte van het bedrijf en de percelen is het Zand van Egem de dagzomende laag. Deze formatie wordt gevormd door glimmer- en glauconiethoudend, zeer fijn zand, duidelijk horizontaal of kruisgewijs geslaagd en afwisselend dunne kleilagen. Naar het zuiden gaat het Lid van Egem geleidelijk over in een kleiiger facies. Het onderscheid zich door een meer kleiiger karakter en door de aanwezigheid van verschillende zandsteenbanken. Het lid is afgezet in mariene omstandigheden. Quartair De quartaire afzettingen bezitten in het studiegebied een dikte van + 5 m (afgeleid uit de Geologische kaart van België, kaartblad 19-20 Veurne - Roeselare). De dikste quartaire afzettingen zijn aanwezig in de ondergrond van de kustvlakte, in de Handzame vallei en in het Mandelbekken. In het overige gedeelte van het karteringsgebied zijn de quartaire afzettingen doorgaans minder dan 5 m dik. Tertiair De tertiaire afzettingen, die in het studiegebied onmiddellijk onder het Quartair dek worden teruggevonden, zijn van jong naar oud: - Formatie van Gentbrugge: dit pakket bestaat uit mariene klei en silt uit het Late Ypersiaan - Formatie van Tielt: marien zeer fijn zand en silt, afgezet inde zee die België bedekte tijdens het Midden - tot Laat Ypersiaan. De formatie bevat het Lid van Kortemark en boveaan het Egem Zand. - Formatie van Kortrijk: een dik pakket mariene zandige klei uit het vroege Ypersiaan


112/253

Ter hoogte van het bedrijfsterrein treffen we als dagzomende Tertiaire formatie het Lid van Egem. Het Lid van Egem is grijsgroen zeer fijn zand, kleilagen, zandsteenbanken, glauconiet- en glimmerhoudend.

5.3.4.2

Beschrijving bodem

Het bedrijf is gelegen in een gebied met bodemkenmerken Sch en w-Sdp en omgeven door Sdc, Sbc en Php, Pep, Pdp, Pdc, Eep, Efp en Zch Tabel 63: Omschrijving bodemtype projectgebied (bron : kaart bodemtype geopunt Vlaanderen) bodemtype

Sch

Omschrijving bodemtype

Matig droge lemige zandbodem met verbrokkelde ijzer en/of humus B horizont

textuurklasse

Lemig Zand

drainageklasse

Matig droog

bodemtype

Sdp en Sdc


Matig natte lemige zandbodem zonder profiel en matig natte lemig zandbodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont

textuurklasse

Lemig Zand

drainageklasse

Matig nat

bodemtype

Sbc


Droge lemig zandbodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont

textuurklasse

Lemig Zand

drainageklasse

droog


113/253

bodemtype

Php en Pep


Natte licht zandleembodem zonder profiel

textuurklasse

Licht zandleem

drainageklasse

nat

bodemtype

Pdp en Pdc


Matig natte licht zandleembodem zonder profiel en Matig natte licht zandleembodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont

textuurklasse

Licht zandleem

drainageklasse

Matig nat

bodemtype

Eep


Sterk gleyige kleibodem zonder profiel

textuurklasse

Klei

drainageklasse

Sterk gleyig met reductiehorizont

bodemtype

Zch


Matig droge zandbodem met verbrokkelde ijzer en/of humus B horizont

textuurklasse

Zand

drainageklasse

Matig droog


114/253

Het bedrijf en de directe omgeving liggen in een gebied van lemige zandgronden en lichte zandleemgronden. Het landbouwperceel waarop de nieuw te bouwen stal komt, werd in 2014 en 2013 gebruikt voor de teelt van silomaïs en spinazie.

5.3.5

EFFECTBEPALING

5.3.5.1

Effecten in de actuele situatie

Bodemverontreiniging Opslag van gevaarlijke producten, afvalwater en mest De opslag van brandstof kan enkel in geval van een accidentele situatie verantwoordelijk zijn voor eventuele bodemverontreiniging. Gezien bovengronds en dubbelwandig of enkelwandig en ingekuipt uitgevoerd is het risico hierop beperkt. Bij eventuele accidentele situatie kan onmiddellijk ingegrepen worden om relevante effecten te vermijden. Door de gecontroleerde opslag van reinigings- , ontsmettings-, gewasbeschermings-, en ongediertebestrijdingsmiddelen wordt hiervan evenmin impact verwacht, behoudens bij calamiteiten. De betonstructuren vermijden uitloging naar de bodem bij toepassing van deze stoffen. De ondergrondse mengmestkelders en ondergrondse kelders voor opslag van spuiwater zijn lekdicht uitgevoerd zodat uitspoeling naar de bodem vermeden wordt. Effecten op bodemprocessen door verzuring en vermesting: wijze van mestafzet De mest geproduceerd op jaarbasis door het vergund aantal dieren wordt voor 25 % op eigen grond uitgevoerd. De overige mest wordt voor 25 % afgevoerd naar derden en 50 % afgevoerd naar een externe verwerkingsinstallatie. Bodemverstoring Verharding In de bestaande situatie dient rekening gehouden te worden met de bestaande verharding tussen stal 4 en 5 en tussen de 2 loodsen en tussen stal 1, 3, 6 en de open put. Deze verharding verhindert de infiltratie van het hemelwater.

5.3.5.2

Effecten in de geplande situatie

T.o.v. de actuele situatie worden wijzigingen voorzien m.b.t.: 

Bodemverontreiniging door wijziging in opslag van brandstof, voeder en mest (inclusief reinigingswater)



Wijze van mestafzet



Bodemverstoring (door aanleg nieuwe stal en verharding)

Bodemverontreiniging Opslag van brandstoffen, bestrijdingsmiddelen en mest


115/253

In de geplande situatie wordt een bestaande tank van 3.000 l voor de opslag van brandstof vervangen door een nieuwe dubbelwandige tank van 2.500 l. Mits te voldoen aan de wettelijke bepalingen aangaande de opslag kan verwacht worden dat er louter bij calamiteiten een impact te verwachten is. Aangezien de totale voorziene opslaghoeveelheden daalt met 500 l in vergelijing met de actuele situatie, is de impact nagenoeg dezelfde als in de actuale situatie. De nieuw te bouwen ondergrondse mengmestkelders voor mestopslag en spuiwater zullen lekdicht uitgevoerd zodat uitspoeling naar de bodem vermeden wordt. Effecten op bodemprocessen door verzuring en vermesting: wijze van mestafzet In de nieuwe situatie zal er 20 % van de mest op eigen grond afgezet worden, 40 % wordt afgezet bij derden (andere landbouwbedrijven) en 40 % wordt afgevoerd naar een externe verwerkingsinstallatie. Bodemverstoring De aanleg van de nieuwe stal leidt tot extra verharding. Effecten op infiltratie/afvoer van hemelwater worden bij de discipline water besproken. Door de bouwactiviteiten dient wel rekening gehouden te worden met compactie van de bodem t.h.v. de werfzone (dit is inherent aan de bouwactiviteiten). Gezien de opvang van het hemelwater dat op deze zone valt, en gezien het beperkte oppervlak, zijn van deze compactie dan ook nauwelijks effecten te verwachten. Bodembalans Voor de aanleg van een nieuwe varkensstal dient grond uitgegraven te worden voor plaatsen van de ondergrondse mestkelder en fundering. Er wordt 1.35 m diep grond uitgegraven op de plaast waar de nieuwe stal van 1.118 m² komt. Er is bijgevolg grondverzet van 1.509 m³. Deze grond zal ter plaatse gebruikt worden om te egaliseren. Rekening houdende met een grondverzet van meer dan 250 m³ dient de initiatiefnemer volgens Vlarebo (hoofdstuk XIII) een technisch verslag te laten uitvoeren ter bepaling van de kwaliteit van de te verzetten grond. Er dient voldaan te worden aan de Vlarebo- en Vlarea-wetgeving. Bij toepassen van het Vlarebo wordt terzake nauwelijks een effect verwacht. Landbouwtyperingskaart De percelen waarop de bestaande gebouwen en nieuw te bouwen stal komt, hebben op de landbouwtyperingskaart (opgemaakt door de VLM) een matige waardering voor landbouw. Er wordt dan ook uitgegaan van gering negatief effect.

5.3.6

SYNTHESE

Behoudens bij calamiteiten kunnen de effecten op de bodem als verwaarloosbaar tot hooguit beperkt beschouwd worden. Hierbij wordt er uiteraard van uit gegaan dat aan alle wettelijke bepalingen voldaan wordt m.b.t. o.a.: 

Opslag van gevaarlijke producten



Mestopslag



Bodemverzet


116/253

5.3.7

MILDERENDE MAATREGELEN.

5.3.7.1 

De genomen maatregelen: De nieuw te bouwen stal is uitgerust met een volle betonnen vloer zodat uitspoeling van mestdeeltjes naar de bodem en het grondwater verhinderd wordt.



Jaarlijks wordt een mestaangifte gedaan.

5.3.7.2

De geplande maatregelen :



Er dient voldaan te worden aan de Vlarebo-wetgving voor wat betreft het grondverzet.



De extra mest die geproduceerd wordt in de toekomstige situatie wordt hoofdzakelijk naar een externe mestverwerkingsinstallatie vervoerd. In totaal zal zo'n 40% van de geproduceerde mest naar de verwerking afgevoerd worden, 40% naar gronden van andere landbouwbedrijven en 20% zal afgezet worden op eigen gronden.



Indien er toch calamiteiten zouden optreden die een impact kunnen hebben op de bodem of het grondwater, worden zo snel mogelijk de nodige acties ondernomen om de verontreiniging weg te nemen of om de verdere verspreiding van de verontreininging te voorkomen, bv. door de verontreinigde grond af te voeren naar een daartoe vergunde inrichting. Uiteraard dienene hierbij de wettelijke bepalingen gevolgd te worden.

5.3.7.3 

De verdere mogelijkheden : Er wordt verwezen naar de disciplines ‘Water’ (inzake bodem- en grondwaterverontreiniging) en de discipline ‘Faune en Flora’(inzake verzurende en vermestende deposities).

5.4 5.4.1

GELUID AFBAKENING STUDIEGEBIED

Het studiegebied geluid wordt bepaald door de op het bedrijf aanwezige geluidsproducerende infrastructuren en activiteiten (zoals de ventilatoren, het laden en lossen,…). Het studiegebied strekt zich uit tot op 200 m van de perceelsgrens van het bedrijf conform de bepalingen in Vlarem II. Indien er zich eveneens kwetsbare gebieden zoals natuurgebieden, stiltegebieden, woonkernen op minder dan 500 m van het landbouwbedrijf bevinden is het aangewezen het effect tot daar te beoordelen. De stallen zijn volgens het gewestplan Diksmuide-Torhout (B.S. 05/02/1979) volledig gelegen in agrarisch gebied. Er is woongebied met landelijk karakter gelegen op 250 m ten NW van het bedrijf. Het effect op dit gebied zal ook beoordeeld worden. Andere kwetsbare gebieden zijn op meer dan 500 m gelegen. In het schriftelijk leefomgevingonderzoek (SLO-2, 2008) werd gesteld dat de bronnen van lawaaihinder vanuit de landbouw landbouwwerktuigen, vee en ventilatoren van stallen zijn. In het kader van de activiteitengroep ‘Landbouwdieren’ zijn dan ook de bronnen vee en ventilatoren belangrijk. Hieraan kunnen nog de vrachtwagens en landbouwvoertuigen toegevoegd worden die grondstoffen, eindproducten en afvalstoffen komen laden en lossen. Naast deze algemeen voorkomende bronnen dient voor de veeteelt ook in verschillende gevallen rekening gehouden te worden met mogelijke geluidshinder door mestverwerkingsinstallaties, bedrijfsactiviteiten zoals het vullen van silo’s, enz.


117/253

Geluidshinder in het kader van de aanleg- of afbraakfase wordt niet beoordeeld, aangezien het hinderniveau vergelijkbaar is met de woningbouw. De transportbewegingen kunnen naast een geluidsproductie ook zorgen voor verkeershinder. Hiervoor wordt verwezen naar de discipline mens.

5.4.2

REFERENTIESITUATIE

Op basis van de gegevens die afgeleid kunnen worden van de topografische kaart, orthofoto, het terreinbezoek wordt een inschatting gemaakt van de voornaamste geluidsproducerende elementen in de bedrijfsomgeving. De onmiddellijke bedrijfsomgeving wordt gekenmerkt door zijn agrarisch karakter. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de geluidsbelasting. In de nabije omgeving zijn nog een aantal veeteeltbedrijven aanwezig. Naast het bedrijf is ook een groentenverwerkend bedrijf gelegen in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. Binnen een straal van ongeveer 200 m van de bedrijfspercelen (Figuur 23 in bijlage), liggen er 7 bedrijfsvreemde woning, waarvan 1 woning behoort tot een landbouwbedrijf (Galgestraat 8), en 1 woning behoort tot het groentenverwerkend bedrijf en gelegen is in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's (Galgestraat 9A). De overige 5 bedrijfsvreemde woningen zijn gelegen Galgestraat 6, 6A, 4, 7 en 13. Op 250 m ten NW is een woongebied met landelijk karakter gelegen. Overige kwetsbare gebieden zijn op meer dan 500 m gelegen. Het meest nabijgelegen woongebied is gelegen op 1.000 m. Op 25 m ten noorden ligt een groentenverwerkend bedrijf in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. Geluidshinder van het verkeer voor de aanvoer- en afvoer van en naar dit bedrijf is dus mogelijk. Er zijn in deze studie geen meetresultaten beschikbaar. Als referentiewaarde voor het oorspronkelijk omgevingsgeluid in stille agrarische gebieden kan dan voor het LA95,1h voor de dagperiode 35 dB(A), avondperiode 30 dB(A) en 25 dB(A) voor de nachtperiode gehanteerd worden. Deze waarden liggen bijgevolg 10 dB(A) lager dan de milieukwaliteitsnormen voor agrarische gebieden. Dit zijn echter normale waarden voor het oorspronkelijke omgevingsgeluid in agrarisch gebied wanneer er geen stoorbronnen zijn in de onmiddellijke omgeving. Bijvoorbeeld voor agrarische gebieden waar er geen autosnelwegen of drukke primaire wegen binnen een straal van 2 km of geen industriegebieden binnen een straal van 500 m gelegen zijn. Als referentiewaarde voor het oorspronkelijk omgevingsgeluid in agrarische gebieden langs bedrijven- en industrieterreinen en dit voor immissiepunten op minder dan 200 m van een bedrijventerrein kan voor het L A95,1h voor de dagperiode 40 dB(A), voor de avondperiode- en nachtperiode 35 dB(A) gehanteerd worden. Op 25 m ten noorden van het bedrijf ligt een groentenverwerkend bedrijf in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. Geluidshinder van het verkeer voor de aanvoer- en afvoer van en naar dit bedrijf is dus mogelijk. Hierdoor zal in de referentiesituatie het oorspronkelijk omgevingsgeluid hoger liggen dan in stille agrarische gebieden. Als referentiewaarde voor het oorspronkelijke omgevingsgeluid voor het L A95,1h hanteren we voor de dagperiode 40 dB(A), voor de avondperiode 35 dB(A) en 35 dB(A) voor de nachtperiode. Deze aanname is meer realistisch omwille van. de ligging van het bedrijf.

5.4.3

GEVOLGEN VAN GELUIDSHINDER

Geluidshinder en/of een verhoging van het omgevingsgeluid kan effecten hebben op de volgende gebieden: 

mentale en fysische gezondheidsproblemen van de mens;



rustverstoring van de mens (slaapstoornissen, verminderd gebruik van woongedeelten, ...);


118/253



negatieve invloed op de kwaliteitsbeleving van het milieu;



rustverstoring van fauna (o.a. populatiewijzigingen).

Naast een beoordeling volgens Vlarem zal de discipline Geluid informatie aanreiken voor de discipline Mens en Fauna en Flora.

5.4.4 5.4.4.1

METHODIEK Bepalen van de geluidsemissie

In eerste instantie worden alle relevante geluidsbronnen op het bedrijf aangeduid en worden deze bronnen zoveel mogelijk gekwantificeerd. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen continue bronnen en incidentele bronnen. Incidenteel geluid wordt gedefinieerd als geluid waarvan het niveau weinig frequent verhoogt ingevolge gebeurtenissen die langer dan 2 seconden duren; de niveauverhogingen worden gemeten als LAeq,1s en duren in totaal niet langer dan 10% van de duur van de desbetreffende beoordelingsperiode(n). De dagperiode is van 7u tot 19u, de avondperiode van 19u tot 22u en de nachtperiode van 22u tot 7u, zodat we met volgende tijdsduren per beoordelingsperiode moeten rekening houden voor de bepaling van incidenteel geluid : voor de dagperiode betekent dit m.a.w. minder dan 72 minuten, voor de avondperiode minder dan 18 minuten en voor de nachtperiode minder dan 54 minuten. Geluid dat niet aan bovenstaande definitie voldoet, wordt beschouwd als continu geluid. Aangezien de in Vlarem opgenomen grenswaarden (zie verder) gelden voor het specifiek geluid van de hele inrichting, dient de impact als één geheel te worden beoordeeld. Enkele geluidstechnische begrippen In deze paragraaf definiëren we enkele begrippen die van belang kunnen zijn. Verder info is terug te vinden in het richtlijnenboek ‘geluid en trillingen’.

Geluidsdrukniveau

Geluidsdrukken kunnen zeer sterk uiteenlopende waarden hebben. Indien

(Lp)

geluid zou weergegeven worden in Pascal zou dit leiden tot enorm grote en moeilijk hanteerbare getallen om mee te werken (de verhouding gehoordrempel/pijngrens is groter dan een miljoen). Geluidsdruk wordt daarom uitgedrukt aan de hand van geluidsdrukniveau (verwijzend naar een referentiewaarde). Het geluidsdrukniveau Lp wordt als volgt gedefinieerd: Lp= 10.log10(p²/p0²) (dB) met p0 = 20µPa

Specifieke geluid

De getalwaarde van de akoestische grootheid die het geluid van een

(Lsp)

inrichting of een deel ervan karakteriseert en die eventueel aangepast wordt met een beoordelingsgetal.

LA95,T

De waarde van het achtergrondgeluidsdrukniveau volgens Vlarem II (indien de waarneemperiode T = 1uur).


119/253

LW, LWA

Het geluidsvermogenniveau (lineair of A-gewogen). Het is een maat voor het uitgestraalde geluidsvermogen. Het is een éénduidig cijfer voor een bepaalde bron. Voor een puntbron geldt in het vrije veld volgende relatie tussen geluidsdrukniveau en geluidsvermogenniveau: LWA = LPA + 11 + 20 log r (r = afstand in m).

5.4.4.2

Bepalen van de geluidsimmissie

Voor de bepaling van het specifiek geluidsniveau (Lsp) in de omgeving van een veeteeltbedrijf, wordt hier een vereenvoudigde methode voorgesteld. Volgende formule berekent het geluidsniveau op een plaats op r meter van de bron (= de afstand tot aan de meest nabij gelegen bron op het bedrijf of centrum) en zonder afscherming tussen bron en immissiepunt : Lsp = Lwtot - 10 . log( 4  r² ) - 0,5 r /100 Met r de afstand tot het centrum van een deelinrichting of de afstand tot de meest nabij gelegen bron op het bedrijf *

De factor 0,5r/100 houdt rekening met de luchtabsorptie . Op 500 m treedt er een reductie op van 2,5 dB(A). * In principe is dit frequentie-afhankelijk. Er werd hier enkel de luchtabsorptie bepaald voor de 1000 Hz octaafband. Deze frequentie is echter meestal het meest dB(A) bepalend.

5.4.4.3

Beoordeling van de geluidsimmissie

5.4.4.3.1

Continue bronnen

Aangezien de in Vlarem opgenomen richtwaarden (zie verder) gelden voor het specifiek geluid van de hele inrichting, dient de impact van de continue bronnen als één geheel te worden beoordeeld. Toetsing van het continue geluid dient dus te gebeuren met alle geluidsbronnen samen die als continu kunnen worden beschouwd en samen simultaan in werking kunnen zijn. Vlarem II definieert het specifiek geluid als “de getalwaarde van de akoestische grootheid die het geluid van een inrichting, of een deel ervan karakteriseert, die eventueel aangepast wordt met een beoordelingsgetal”. De beoordeling gebeurt door het berekende geluidsniveau te toetsen t.o.v. richtwaarden die zijn opgenomen in Vlarem. De richtwaarden worden gehanteerd voor bestaande of te hervergunnen installaties. Voor nieuwe installaties of veranderingen (aanzienlijke uitbreidingen) worden de grenswaarden gehanteerd. Voor de definities van bestaande/nieuwe inrichtingen verwijzen we naar paragraaf 2.5.2 van het richtlijnenboek ‘geluid en trillingen’.

5.4.4.3.2

Richtwaarden/Grenswaarden

Volgens de voorschriften van Vlarem II, hoofdstuk 4.5. Beheersing van geluidshinder gelden volgende richtwaarden (RW) voor het specifiek geluidsniveau (Lsp) in open lucht. Tabel 64: Richtwaarden in dB(A) voor Lsp in open lucht volgens bijlage 4.5.4 van Vlarem II Categorie


Overdag

’s Avonds

’s Nachts

(7u tot 19u)

(19u tot 22u)

(22u tot 7u) 120/253

1.Landelijke gebieden verblijfsrecreatie

en

gebieden

voor

40

35

30

2.Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m van industriegebieden niet vermeld in punt 3 of van gebieden voor gemeenschapsvoorziening en openbare nutsvoorzieningen

50

45

45

3.Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500m van gebieden voor ambachtelijke bedrijven en kleine en middelgrote ondernemingen, van dienstverleningsgebieden of van ontginningsgebieden tijdens de ontginning

50

45

40

4.Woongebieden

45

40

35

5.Industriegebieden, dienstverleningsgebieden, gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen en ontginningsgebieden tijdens ontginning

60

55

55

5bis. Agrarische gebieden

45

40

35

6.Recreatiegebieden uitgezonderd gebieden voor verblijfsrecreatie

50

45

40

7.Alle andere gebieden, uitgezonderd :

45

40

35

8.Bufferzones

55

50

50

9.Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van voor grindwinning bestemde ontginningsgebieden tijdens ontginning

55

50

45

bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgesteld

Opmerking : Als een gebied valt onder twee of meer punten van de tabel, dan is in dat gebied de hoogste richtwaarde van toepassing

Voor nieuwe inrichtingen is de grenswaarde afhankelijk van het oorspronkelijk omgevingsgeluid. Indien het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid gelijk is aan of hoger is dan de milieukwaliteitsnorm (RW), dan moet de continue component van het specifiek geluid, voortgebracht door de nieuwe inrichting beperkt worden tot het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid verminderd met 5 dB(A), waarbij eveneens dient voldaan te zijn aan de bovenstaande richtwaarde. Indien het oorspronkelijk omgevingsgeluid (LA95,1h) lager is dan de milieukwaliteitsnorm (RW), dan worden er voorwaarden opgelegd, afhankelijk van de ligging: 

Gebieden 1, 4, 6, 7 (of 5bis): Lsp <=RW – 5 én Lsp <= LA95,1h



Gebieden 2, 3, 5 of 8: Lsp <= RW – 5

Als gevolg van de Vlarem-actualisatietrein in werking getreden op 1 maart 2009, werd de categorie 5bis ‘agrarische gebieden’ toegevoegd. Deze toevoeging beoogde de gelijkstelling van de milieukwaliteitsnormen en richtwaarden voor geluid voor agrarische gebieden en woongebieden. De toetsing voor agrarische gebieden moet bijgevolg gebeuren zoals deze voor de gebieden onder 1°, 4°, 6° en 7°, tenzij ze in categorie 2 of 3 vallen.


121/253

Er dient opgemerkt te worden dat er in het kader van projecten binnen het toepassingsgebied van dit Richtlijnenboek zelden kwantitatieve gegevens voorhanden zijn voor het L A95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid. In dit geval is een correcte toetsing aan Vlarem niet altijd mogelijk ( indien voor gebied 5bis geldt dat Lsp <= LA95,1h). Toch wordt in dit Richtlijnenboek een vereenvoudigde methode voorgesteld om de geluidseffecten in te schatten. Voor nieuwe inrichtingen en verandering van bestaande inrichtingen kan dan getoetst worden t.o.v. de norm “RW – 5”.

5.4.4.3.3

Significantiekader uit het richtlijnenboek ‘geluid en trillingen’

Hierna geven we het significantiekader weer zoals dat is opgenomen in het RLB geluid en trillingen. De scores 0, +1, +2 en +3 krijgen respectievelijk de beoordeling geen of verwaarloosbaar effect, gering positief, matig positief en positief effect. Tabel 65: Significantiekader geluid Invloed op omgeving

Eindscore na correctie Voldoet aan het Vlarem ?

Lna-Lvoor*

tussenscore

Nieuw of verandering

Bestaand

ΔLAX,T

(effectscore)

Lsp≤GW

Lsp>GW

Lsp≤RW

RW
Lsp>RW+10

ΔLAX,T>+6

-3

-1

-3

-1

-2

-3

+3<ΔLAX,T≤+6

-2

-1

-3

-1

-2

-3

+1<ΔLAX,T≤+3

-1

-1

-3

-1

-1

-3

-1≤ΔLAX,T≤+1

0

0

-1/-2 **

0

-1

-3

-3≤ΔLAX,T<-1

+1

+1

-

+1

+1

-

-6≤ΔLAX,T<-3

+2

+2

-

+2

+2

-

ΔLAX,T<-6

+3

+3

-

+3

+3

-

ΔLAX,T : verschil in omgevingsgeluid in dB(A) voor en nadat een project zal zijn uitgevoerd Met T = duur in seconden Met X: 

“N” parameter van statistische analyse (LAN,T), in Vlarem wordt N = 95 gebruikt ter toetsing aan de milieukwaliteitsnorm



“eq” voor het equivalente geluidsdrukniveau (LAeq,T), van het omgevingsgeluid.

ofwel

GW : grenswaarde volgens het beslissingsschema 4.6.6.1 van Vlarem II RW : richtwaarde Lsp : specifiek geluid *bij hervergunning dient Lvoor gebruikt te worden alsof het bestaande bedrijf er niet was. Bij een hervergunning van een inrichting met een mix van bestaande & nieuwe bronnen is het oorspronkelijk omgevingsgeluid voor de nieuwe bronnen, het omgevingsgeluid met de bestaande bronnen van de inrichting in werking. ** de keuze -1 ofwel -2 is afhankelijk van de grootte van de overschrijding van de GW (al dan niet binnen het betrouwbaarheidsinterval van de berekende specifieke immissie).


122/253

De uiteindelijke negatieve scores worden als volgt gekoppeld aan milderende maatregelen. -1 (gering negatief effect)

Onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend, maar indien de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden aangeven dat er zich een probleem kan stellen dan dient de deskundige over te gaan tot voorstellen van milderende maatregelen. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.

-2 (matig negatief effect)

Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen, te koppelen aan de langere termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.

-3 (negatief effect)

Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen te koppelen aan de korte termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.

5.4.4.3.4

Incidentele bronnen

Het incidenteel geluid moet afzonderlijk worden getoetst aan de hiervoor in Vlarem II gehanteerde waarden. Hiervoor is het maximaal voorkomende LAeq,1s ter hoogte van de immissiepunten van de diverse activiteiten voor de effectbepaling van belang. Volgens bijlage 4.5.5. van VLAREM II geldt als richtwaarde uitgedrukt in dB(A) in open lucht van hinderlijk ingedeelde inrichtingen voor incidentele geluidsbronnen, de toepasselijke richtwaarde vermeerderd met 15 dB(A) tijdens de dag en 10 dB(A) ’s avonds en ’s nachts. Bij incidenteel geluid gaat het telkens om kortstondige gebeurtenissen die beschreven worden door L Aeq,1s en waarvan het maximum moet worden getoetst aan de hiervoor geldende normen in Vlarem II. Tabel 66: Normen voor incidenteel geluid Richtwaarden uitgedrukt in dB(A) Overdag

‘s Avonds

‘s Nachts

Toepasselijke waarde+ 15

Toepasselijke waarde + 10

Toepasselijke waarde + 10

De “toepasselijke waarde” is: 

voor nieuwe inrichtingen: richtwaarde in Tabel 64 verminderd met 5 dB(A) (voor alle gebieden)



voor bestaande inrichtingen: richtwaarde in Tabel 64.

M.a.w. voor een nieuwe installatie in agrarisch gebied (gebied 5 bis - die niet voldoet aan categorie 2 of 3) dient er voor een incidentele geluidsbron overdag getoetst te worden aan: toepasselijke waarde + 15 = ‘waarde uit Tabel 64'– 5 + 15 = 45 – 5 + 15 = 55 dB(A).

5.4.4.3.5

Conclusie van de beoordeling

Er zal aangegeven worden welke geluidsniveaus verwacht worden ter hoogte van de beoordelingspunten. Dit zijn in eerste instantie de meest nabijgelegen woning en/of op 200 m vanaf de perceelsgrens. Er wordt in de tabel aangegeven wat de richtwaarde of grenswaarde is per beoordelingspunt en beoordelingsperiode, en of er al dan niet een overschrijding optreedt. Voor het continu geluid wordt ook de significantie van het effect in de tabel opgenomen. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

123/253

Bij een matig negatief of negatief effect (-2 of -3) dient er nooodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen. Bij een gering negatief effecte (-1) is onderzoek naar milderende maatregelen minder dwingend.

5.4.5 5.4.5.1

BEPALING VAN DE VERSCHILLENDE GELUIDSBRONNEN Ventilatoren

De voornaamste continue geluidsbronnen zijn de ventilatoren. In de huidig vergunde situatie zijn er 39 ventilatoren aanwezig, waarvan 20 ventilatoren in stallen vergund vóór 1993 en 19 ventilatoren in stallen vergund na 1993. Er zijn dus 20 ventilatoren die als bestaande bronnen beschouwd worden en 19 ventilatoren die beschouwd worden als nieuwe bronnen. De ventilatoren bevinden zich allen in de stallen in kokers, waardoor het geluid al gedeeltelijk gedempt zal worden door de stalconstructie. Op stal 5, in de huidig vergunde situatie, is een luchtwasser voorzien. De ventilatoren leiden de stallucht vanuit het centrale verzamelkanaal naar de luchtwasser. Uit technische brochures van stalventilatoren (meestal axiale ventilatoren) en op basis van emissiemetingen blijkt dat het geluidsniveau op 1 m i.f.v. het vermogen varieert van 60 tot 74 dB(A). Dit betekent een geluidsvermogenniveau (Lw) van 71 à 85 dB(A). Deze waarden zijn enkel indicatief en het juiste geluidsniveau hangt van een aantal factoren (aantal, geluidsemissie, spectrum) af. Indien er geen verdere gegevens beschikbaar zijn, wordt gerekend met een geluidsvermogenniveau van 85 dB(A) per ventilator. Voor ventilatoren gelegen in kokers wordt een demping van 3 dB(A) in rekening gebracht o.w.v. de positionering onderin de koker. Op het bronvermogen van de ventilatoren voor het luchtwasserpakket is een reductie van 10 dB(A) toegepast o.w.v. de aanwezigheid van een wasserpakket achter de ventilatoren. Deze reductie vinden we terug in een Nederlands akoestisch onderzoek (Exlan Consultants BV, 2011). In een ander akoestisch onderzoek van het Milieu Adviesbureau BV, 2010 (akoestisch onderzoek rapportnummer 210-SSm51l-il-v1) geeft men een reductie aan van 11,8 dB(A) voor de ventilatoren voor een luchtwasser. Uittreksels van het betreffende akoestisch onderzoek wordt in bijlage 18.4 toegevoegd. Voor de ventilatoren die geplaatst zijn in kokers op het dak (alle bestaande stallen, behalve stal 5), wordt bijgevolg 85 dB(A) - 3 dB(A) = 82 dB(A) in rekening gebracht bij de berekeningen, voor de ventilatoren geplaatst voor de luchtwasser (stal 5) is dit 83 dB(A) - 10 dB(A) = 73 dB(A) . De demping door het luchtwasserpakket is waarschijnlijk meer dan 10 dB(A), waardoor uitgaan wordt van een worst-case scenario. In de toekomstige situatie zullen er eveneens 3 nieuwe ventilatoren geplaatst worden in stal 7, met luchtwasser. We rekenen hier eveneens met een geluidsniveau van 75 dB(A) voor ventilatoren bij een luchtwasser (demping van 10 dB(A) door afscherming luchtwasser). Bij koudere temperaturen (winter of ’s nachts) zullen de ventilatoren minder werken dan in de zomer op warme dagen. Het aantal ventilatoren die op vol vermogen in werking zijn hangt ook af van het aantal dieren die zich op dat moment in de stallen bevinden. Hier worden volgende aannames gedaan : 

1/3 van het totaal aantal ventilatoren voor de dag – en avondperiode (of dus 13 ventilatoren in de huidige vergunde situatie en 14 in de toekomstige situatie).



1/5 van het totaal aantal ventilatoren voor de nachtperiode (of dus 7,8 ventilatoren in de huidige vergunde situatie en 8,4 in de toekomstige situatie)

De ventilatoren zijn niet allen gelijktijdig met vol vermogen in werking. De aanname van 1/3 en 1/5 van het totaal aantal ventilatoren voor respectievelijk de dagen avondperiode en de nachtperiode wordt gehanteerd conform het Richtlijnenboek Landbouwdieren.


124/253

Het totale geluidsvermogenniveau van de ventilatoren in werking wordt berekend als volgt: Lwtot_ventilatoren = 10 x log ( N x 10

(L

wi_ventilator

/10)

)



Met N het totaal aantal identieke ventilatoren met dezelfde geluidsemissie



Lwi_ventilator : het geluidsvermogenniveau van één ventilator of bron



Lwtot_ventilatoren : het totale geluidsvermogenniveau van alle identieke ventilatoren

5.4.5.2

Laden en lossen

Tabel 67: Transporten in de huidige en de toekomstige situatie Vulsteke Stefaan Grondstof Aanvoer jonge

Huidige situatie

Toekomstige situatie

Tijdstip

Type

Transporten

Transporten

transport

transport

Duurtijd

± 7 transporten/jaar


overdag

Vrachtwagen

15 min



overdag

Vrachtwagen

50 min



overdag

Vrachtwagen

30 min

± 11 transporten / jaar

-

's nachts

Vrachtwagen

50 min

Vrachtwagen

50 min

Vrachtwagen

30 min

zeugen Aanvoer krachtvoeder Aanvoer brandstof Afvoer biggen

overdag Afvoer



vleesvarkens Afvoer mest

's nachts overdag



overdag

/ Tractor Afvoer kadavers



223 transporten/jaar

284 transporten/jaar

4,3 transporten/week

5,5 transporten/week

overdag

Vrachtwagen

10 min

Tijdens het vullen van de voedersilo’s kan er geluidshinder optreden als gevolg van de compressor op de vrachtwagen die het voeder komt lossen. Afhankelijk van het type compressor (omkast, geluidsarm,…) kan een geluidsniveau van 80 à 100 dB(A) voorkomen op 1 m afstand tot de compressor. Met andere woorden het geluidsvermogenniveau kan 91 à 111 dB(A) bedragen. Eén voederlevering duurt gemiddeld genomen ongeveer 50 minuten (= duur effectieve geluidsproductie) en kan beschouwd worden als incidenteel geluid. Tijdens het laden en lossen van grondstoffen, eindproducten en afvalstoffen treedt de meeste geluidshinder op door de vrachtwagen zelf. De vrachtwagens rijden tot aan de stallen en worden daar op het verharde deel van het bedrijf geparkeerd. Er zal steeds gevraagd worden om de motor van de vrachtwagen af te leggen, wat de lawaaihinder sterk zal reduceren. Tijdens het laden van dieren worden de motoren van de vrachtwagens stilgelegd. Het laden van vleesvarkens duurt ongeveer 50 minuten. Het laden van de dieren zal na iedere ronde gebeuren. Tijdens het laden en lossen van overige producten, blijft de motor van de vrachtwagen draaien. Het betreft hier volgende transporten: aanvoer van brandstof, afvoer van mest en afvoer van kadavers. Gemiddeld duurt het leveren van brandstof en de afvoer van mest 30 minuten. Voor de afvoer van kadavers is de duurtijd ongeveer 10 minuten. Al deze transporten gebeuren normaal gezien overdag.


125/253

Ook het transport dat van en naar het landbouwbedrijf rijdt kan in de meeste gevallen beoordeeld worden als incidenteel geluid. In de bestaande toestand bedraagt dit gemiddeld 4,3 transporten (met vrachtwagen) per week. In de toekomstige toestand is er een toename van het aantal tot 5,5 transporten per week. In totaal zijn er in de huidige situatie een 223 transporten per jaar en in de toekomst zal dit stijgen tot 284 transporten op jaarbasis. Per uur spreken we over een gemiddelde van minder dan 1 vrachtwagenbeweging. Het uitdrukken in LAeq,1h is bijgevolg niet erg zinvol.

5.4.5.3

Landbouwdieren

Lawaaihinder van varkens is weinig frequent en komt enkel voor wanneer de dieren gestoord worden of bij gebrek aan voedsel. In de nabijheid van het bedrijf worden geen lawaaierige activiteiten uitgevoerd zodat externe factoren zelden verantwoordelijk zullen zijn voor het storen van de dieren. Binnen de inrichting zelf zullen de dieren door het personeel zo min mogelijk gestoord worden. De dieren zullen ad libidum gevoederd worden, waardoor deze ook minder schreeuwen om voedsel. Met uitzondering van het laden van de dieren kan er ook weinig lawaaihinder van de dieren zelf verwacht worden.

5.4.6

EFFECTINSCHATTING - BESTAANDE SITUATIE

5.4.6.1

Geluidsemissie van de bestaande inrichting

5.4.6.1.1

Continue geluidsbronnen

Het totale geluidsvermogenniveau van dit landbouwbedrijf op het moment dat alle continue bronnen simultaan in werking zijn wordt dan bekomen door de geluidsniveaus op te tellen. Voor de bestaande bronnen bekomen we dan 90,2 dB(A) voor de dagen avondperiode, en 88,0 dB(A) voor de nachtperiode. Voor de nieuwe bronnen in de bestaande situatie bekomen we dan 89,6 dB(A) voor de dagen avondperiode, en 87,4 dB(A) voor de nachtperiode. De berekening wordt hieronder weergegeven: e

Dagperiode en avondperiode : enkel de ventilatoren worden als continue geluidsbronnen beschouwd (1/3 in werking) : Bestaande bronnen: Lwtot = 10 x log ( N x 10 Nieuwe bronnen: Lwtot = 10 x log ( N x 10

(L

(L

wi_ventilator

wi_ventilator

/10

/10

8,2

) ) = 10 x log (7 x 10 ) = 90,2 dB(A) 8,2

7,5

) ) = 10 x log (5,6 x 10 +1,7x10 ) = 89,6 dB(A) e

Nachtperiode : enkel de ventilatoren worden als continue geluidsbronnen beschouwd (1/5 in werking) : Bestaande bronnen: Lwtot = 10 x log ( N x 10 Nieuwe bronnen: Lwtot = 10 x log ( N x 10

5.4.6.1.2

(L

(L

wi_ventilator

wi_ventilator

/10

/10

8,2

) ) = 10 x log (4,2 x 10 ) = 88,0 dB(A) 8,2

) ) = 10 x log (4,2 x 10 ) = 87,4 dB(A)

Incidentele bronnen

Volgende activiteiten, die als incidenteel kunnen beschouwd worden zijn relevant voor dit landbouwbedrijf : 

Lossen van veevoeder (compressor op vrachtwagen) : 111 dB(A)



Geluid van dieren tijdens het laden op de vrachtwagens: 115 dB(A)


126/253



Kortstondig draaien van vrachtwagens : 95 dB(A)

Een overzicht van de transporten in de huidige situatie wordt weergegeven in Tabel 67.

5.4.6.2

Geluidsimmissie van de bestaande inrichting

De beoordelingspunten zijn gelegen ter hoogte van de meest nabijgelegen woning ten W van het bedrijf en op 200 m van de perceelsgrens. Als centrum van de geluidsemissie voor de ventilatoren wordt het centrum van het bedrijf genomen met zwaartepunt naar het oosten toe, aangezien daar de meeste ventilatoren zijn. Het verhandelen van de grondstoffen en eindproducten gebeurt op verschillende plaatsen, voornamelijk aan de oostzijde van het bedrijf tussen de stallen 1-2-3 en stal 6, omdat daar de biggen en de vleesvarkens gehuisvest zijn. De korste afstand tussen nabijgelegen woningen en laad- en losplaats is 55 m voor het lossen van veevoeders en 150 m voor het laden van varkens. Tabel 68: Afstand geluidsbron-beoordelingspunt Beoordelingspunt

Afstand tot geluidsbron (m) voor continue bronnen

Afstand tot geluidsbron (m) (laad/losplaats) voor incidenteel geluid

Dichtste woning

130 m

55 m voor het lossen van voeders 150 m voor het laden van varkens

Op 200 m van de perceelsgrens

5.4.6.2.1

240 m

240 m

Continue bronnen

Het specifiek geluidsniveau ter hoogte van de meest nabij gelegen woning en op 200 m van de perceelsgrens ten gevolge van de bedrijfsuitbating zonder afscherming tussen bronnen en immissiepunt bedraagt dan voor de bestaande bronnen: Dag- en avondperiode: beoordelingspunt Dichtste woning 200 m perceelsgrens Nachtperiode: beoordelingspunt Dichtste woning 200 m perceelsgrens

afstand tot geluidsbron (m) 130 240


Lwtot (dB(A)) 90,2 90,2

Lsp (dB(A))

Lwtot (dB(A)) 88,0 88,0

Lsp (dB(A))

36,3 30,4

34,1 28,2

Voor de nieuwe bronnen (ventilatoren na 1993) in de bestaande toestand wordt dit: Dag- en avondperiode: beoordelingspunt Dichtste woning 200 m perceelsgrens

afstand tot geluidsbron (m)

Lwtot (dB(A))

Lsp (dB(A))

130 240

89,6 89,6

35,7 29,8

Nachtperiode: Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

127/253

beoordelingspunt


Dichtste woning 200 m perceelsgrens

130 240

5.4.6.2.2

Lwtot (dB(A)) 87,4 87,4

Lsp (dB(A)) 33,5 27,6

Incidentele bronnen

Het berekende LAeq,1s tengevolge het lossen van veevoeder bedraagt dan voor alle periodes:

beoordelingspunt



55 240

Lwtot (dB(A)) 111 111

Lsp (dB(A)) 64,9 51,2

Het berekende LAeq,1s tengevolge van het laden van varkens bedraagt dan voor alle periodes:

beoordelingspunt



150 240

5.4.6.3

Lwtot (dB(A)) 115 115

Lsp (dB(A)) 59,7 55,2

Beoordeling van de geluidsimmissie van de bestaande inrichting

Op basis van de vereenvoudigde overdrachtsberekening wordt het specifiek geluidsniveau getoetst aan de richtwaarde voor een bestaande inrichting en het effect op het oorspronkelijk omgevingsgeluid bepaald voor de bestaande bronnen. Voor de nieuwe continue bronnen (ventilatoren na 1993) wordt getoetst aan de grenswaarde voor een nieuwe inrichting en het effect op het omgevingsgeluid bepaald. Het omgevingsgeluid is het geluid dat echter door de bestaande bronnen ook al aanwezig is.

5.4.6.3.1

Continue bronnen

Bestaande bronnen In onderstaande tabel wordt het Lsp geluid van de continue bronnen vergeleken met de richtwaarde voor een bestaande inrichting. Tabel 69: Lsp continue bronnen - richtwaarde Immissiepunt

Dichtste woning

200 m perceelsgrens

Lsp van de continue bronnen

Richtwaarde bestaande inrichting

Dag

Avond

Nacht

Dag

Avond

Nacht

36,3

36,3

34,1

50

45

40

voldaan

voldaan

voldaan

30,4

30,4

28,2

50

45

40

voldaan

voldaan

voldaan

In onderstaande tabel wordt het Lsp geluid van de continue bronnen vergeleken met de referentiewaarde voor het oorspronkelijk omgevingsgeluid. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

128/253

Tabel 70: Lsp continue bronnen - referentiewaarde

Immissiepunt

Dichtste woning

200 m perceelsgrens


Referentiewaarde voor oorspronkelijk omgevingsgeluid

Dag

Avond

Nacht

Dag

Avond

Nacht

36,3

36,3

34,1

40

35

35

Geen overschrijding

Overschrijding +1,3

Geen overschrijding

30,4

30,4

28,2

40

35

35

Geen overschrijding

Geen overschrijding

Geen overschrijdin

Op basis van deze gegevens kunnen we stellen dat er voor het specifiek geluid van de bestaande continue bronnen geen overschrijding is van de richtwaarde voor bestaande inrichtingen voor alle beoordelingsperiodes en ter hoogte van de verschillende beoordelingspunten. Er is een verhoging van het oorspronkelijke omgevingsgeluid tijdens de dag-, avond- en nachtperiode ter hoogte van de beoordelingspunten. Ter hoogte van alle beoordelingspunten is er een verhoging van het omgevingsgeluid. Tijdens alle periodes is deze verhoging < 6 dB(A). Enkel voor de avondperiode is er een overschrijding van het oorspronkelijk omgevingsgeluid. Op basis van deze waarden, kan uit het significantiekader volgende beoordeling afgeleid worden: Tabel 71: Beoordeling continue bronnen Immissiepunt

Score Dag

Avond

Nacht

Dichtste woning

-1

-1

-1

200 m perceelsgrens

0

-1

0

In de huidige vergunde toestand wordt er voor de continue geluidsbronnen voldaan aan de richtwaarde voor bestaande inrichtingen. Er is een gering negatief effect ter hoogte van de dichtstbijzijnde woning (-1) tijdens alle periodes. Op 200 m van de perceelsgrens is er enkel tijdens de avondperiode een gering negatief effect (-1). Tijdens de dagen de nachtperiode is er geen tot verwaarloosbaar effect op 200 m van de perceelsgrens. Onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend in de huidige toestand (beslissingsschema 4.5.6.1 Vlarem II). Nieuwe bronnen in de huidige situatie In onderstaande tabel wordt het Lsp geluid van de nieuwe continue bronnen vergeleken met de grenswaarde voor een nieuwe inrichting. Hiervoor worden de nieuwe bronnen genomen, die al in de huidige situatie aanwezig zijn, dit zijn 19 ventilatoren geplaatst na 1993. Tabel 72: Lsp nieuwe continue bronnen-grenswaarde nieuwe inrichting


129/253

Immissiepunt

Dichtste woning

200 m perceelsgrens


Grenswaarde nieuwe inrichting

Dag

Avond

Nacht

Dag

Avond

Nacht

35,7

35,7

33,5

45

40

35

voldaan

voldaan

voldaan

29,8

29,8

27,6

45

40

35

voldaan

voldaan

voldaan

In onderstaande tabel wordt het Lsp geluid van de continue bronnen vergeleken met de referentiewaarde voor het oorspronkelijk omgevingsgeluid. Tabel 73: Lsp continue bronnen - huidig omgevingsgeluid Immissiepunt


Huidig omgevingsgeluid (bestaand specifiek geluid+referentiewaarden)

Dichtste woning

200 m perceelsgrens

Dag

Avond

Nacht

Dag

Avond

Nacht

35,7

35,7

33,5

41,5

38,7

37,6

Geen overschrijding

Geen overschrijding

Geen overschrijding

29,8

29,8

27,6

40,5

36,3

35,8

Geen overschrijding

Geen overschrijding

Geen overschrijding

Tabel 74: Nieuw omgevingsgeluid (huidig omgevingsgeluid + nieuwe bronnen in bestaande situatie)

Immissiepunt

ΔL = Lna-Lvoor

Nieuw omgevingsgeluid (huidig omgevingsgeluid+nieuwe bronnen) Dag

Avond

Nacht

Dag

Avond

Nacht

Dichtste woning

42,6

40,5

39,0

1,0

1,8

1,4

200 m perceelsgrens

40,8

37,2

36,54

0,4

0,9

0,6

Op basis van deze waarden, kan uit het significantiekader volgende beoordeling afgeleid worden: Tabel 75: Beoordeling nieuwe continue bronnen Immissiepunt

Score Dag

Avond

Nacht

Dichtste woning

0

-1

-1

200 m perceelsgrens

0

0

0


130/253

In de huidige vergunde toestand wordt er voor de nieuwe continue geluidsbronnen voldaan aan de grenswaarde voor een nieuwe inrichting. Onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend in de huidige toestand.

5.4.6.3.2

Incidentele bronnen

In onderstaande tabel wordt het LAeq,1s van de incidentele bronnen vergeleken met de richtwaarde voor een incidenteel geluid van een nieuwe inrichting. Tabel 76: Lsp incidentele bronnen-richtwaarde Immissiepunt

LAeq,1s van het incidenteel geluid

Richtwaarde bestaande inrichting

Voor lossen van veevoeder / Laden varkens

Dichtste woning

Dag

Avond

Nacht

Dag

Avond

Nacht

64,9/59,7

-

64,9/59,7

65

55

50

65

55

50

Overschrijding 200 m perceelsgrens

51,2/55,2

-

51,2/55,2 overschrijding

Uit deze toetsing blijkt dat het LAeq,1s van de incidentele bronnen enkel 's nachts overschrijdingen veroorzaakt. De transporten 's nachts zijn het laden van varkens. Het lossen van veevoeders gebeurt enkel overdag. Het lossen van veevoeders gebeurt op kortere afstand van de dichtstbijzijnde woning, echter wel enkel overdag. Er is bijgevolg geen overschrijding voor het lossen van veevoeders. Bovendien is de compressor op de vrachtwagens van het transport van veevoeders voorzien van een geluidswerende omkasting. Dit zorgt voor een geluidsniveau van 82-83 dB(A) op 3 m. Het geluidsvermogenniveau kan bijgevolg 102-103 dB(A) bedragen, terwijl in bovenstaande met 111 dB(A) gerekend werd. Het laden van varkens gebeurt verder van de dichtstbijzijnde woning, ter hoogte van de vleesvarkensstallen (afstand 150 m van de dichtstbijzijnde woning). In het verleden zijn er geen klachten geweest i.v.m. geluidshinder. De overschrijding is beperkt tot < 10 dB(A).

5.4.7

EFFECTINSCHATTING - GEPLANDE SITUATIE

5.4.7.1 5.4.7.1.1

Geluidsemissie van de geplande inrichting Continue bronnen

De nieuwe stal 7 wordt voorzien van 3 nieuwe ventilatoren, aangesloten op de combiluchtwasser. Er komen geen extra activiteiten/transporten bij (enkel de frequentie stijgt) in de nieuwe situatie. Het lossen van veevoeder, het laden en lossen van dieren en de overige transporten zijn in dit geval al bestaande activiteiten. Er zijn geen nieuwe incidentele geluidsbronnen. Er is wel een toename van een aantal van deze activiteiten. Een overzicht van het aantal transporten in de nieuwe situatie wordt weergegeven in Tabel 67. Voor de nieuwe ventilatoren wordt eveneens een geluidsvermogen van 85 dB(A) aangenomen en wordt er eveneens gerekend met een reductie van 10 dB(A) door de demping van de luchtwasser. Er wordt bijgevolg gerekend met 75 dB(A) per ventilator. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

131/253

In de geplande situatie zijn er in totaal 42 ventilatoren, waarvan 39 ventilatoren al aanwezig zijn op de vergunde stallen (waarvan er 19 als nieuwe ventilatoren beschouwd worden) en 3 nieuwe ventilatoren op de stal 7. Er worden dus 22 ventilatoren beschouwd als nieuwe inrichting en 20 ventilatoren als bestaande inrichting. e

Rekening houdende met 1/3 van alle nieuwe ventilatoren die overdag en ‘s avonds simultaan draaien op vol e

vermogen, bekomen we een totaal Lw van 89,8 dB(A) (7,3 ventilatoren). ’s Nachts draaien slechts 1/5 van de ventilatoren (4,4 ventilatoren) op vol vermogen zodat het geluidsvermogenniveau 87,6 dB(A) bedraagt. e

Dagperiode en avondperiode : enkel de ventilatoren worden als continue geluidsbronnen beschouwd (1/3 in werking) : Lwtot = 10 x log ( N x 10

(L

wi_ventilator

/10

8,2

7,5

) ) = 10 x log (5,7 x 10 ) + 10 x log (1,7 x 10 ) = 89,8 dB(A) e

Nachtperiode : enkel de ventilatoren worden als continue geluidsbronnen beschouwd (1/5 in werking) : Lwtot = 10 x log ( N x 10

5.4.7.1.2

(L

wi_ventilator

/10

8,2

7,5

) ) = 10 x log (3,4 x 10 ) + 10 x log (1 x 10 ) = 87,6 dB(A)

Incidentele bronnen

Er zijn geen nieuwe incidentele bronnen. De transporten die voorkomen zijn reeds bestaande activiteiten. Er is wel een toename van de frequentie van deze transporten in de nieuwe situatie. Er is een toename van 223 transporten per jaar in de huidig vergunde situatie naar 284 transporten per jaar in de nieuwe situatie. Gemiddeld zijn dit respectievelijk 4,3 transporten en 5,5 transporten per week. Het betreft de transporten voor de aanvoer van krachtvoeder, de afvoer van vleesvarkens en de afvoer van mest.

5.4.7.2

Geluidsimmissie van de nieuwe bronnen

De specifieke bijdrage van deze nieuwe continue bronnen (22 ventilatoren) bedraagt dan: Dag- en avondperiode: beoordelingspunt Dichtste woning 200 m perceelsgrens Nachtperiode: beoordelingspunt Dichtste woning 200 m perceelsgrens

5.4.7.3



Lwtot (dB(A)) 90,4 90,4

Lsp (dB(A))

Lwtot (dB(A)) 87,6 87,6

Lsp (dB(A))

36,5 30,7

34,3 28,4

Beoordeling van de geluidsimmissie van de geplande situatie

Op basis van de vereenvoudigde overdrachtsberekening wordt het specifiek geluidsniveau van de nieuwe continue bronnen getoetst aan de grenswaarde voor een nieuwe inrichting en wordt het effect op het omgevingsgeluid bepaald. Het omgevingsgeluid is het geluid dat echter door de huidige vergunning ook al aanwezig is. In onderstaande tabel wordt het Lsp geluid van de nieuwe continue bronnen vergeleken met de grenswaarde voor een nieuwe inrichting. Tabel 77: Lsp continue bronnen-grenswaarde nieuwe inrichting


132/253

Immissiepunt


Grenswaarde nieuwe inrichting

Dag

Avond

Nacht

Dag

Avond

Nacht

35,9

35,9

33,6

45

40

35

voldaan

voldaan

voldaan

30,0

30,0

27,8

45

40

35

voldaan

voldaan

voldaan

Dichtste woning

200 m perceelsgrens

Het specifieke geluid van al de nieuwe continue bronnen samen(19 ventilatoren op de vergunde stallen en 3 ventilotaren op de nieuwe stal 7, met luchtwasser) ligt voor alle periodes onder de grenswaarde voor nieuwe inrichtingen. Zowel t.h.v. de dichtste woning, als op 200 m van de perceelsgrens worden de grenswaarden niet overschreden. In onderstaande tabel wordt het Lsp geluid van de nieuwe continue bronnen (19 ventilatoren op de vergunde stallen en 3 nieuwe ventilatoren op stal 7 met luchtwasser) vergeleken met het huidige omgevingsgeluid (= OOG + Lsp van de bestaande inrichtingen in de huidig vergunde situatie). Tabel 78: Lsp continue bronnen-huidig omgevingsgeluid (= omgevingsgeluid voor verandering) Immissiepunt


Lsp van de continue nieuwe bronnen

Huidige omgevingsgeluid (Bestaand specifiek geluid + referentiewaarden)

Dag

Avond

Nacht

Dag

Avond

Nacht

35,9

35,9

33,6

41,5

38,7

37,6

voldaan

voldaan

voldaan

30,0

30,0

27,8

40,5

36,3

35,8

voldaan

voldaan

voldaan

In onderstaande tabel is het nieuwe omgevingsgeluid in de geplande situatie. Dit nieuwe omgevingsgeluid houdt rekening met 22 ventilatoren die te beschouwen zijn als nieuwe inrichtingen (waarvan 19 ventilatoren op vergunde stallen en 3 nieuwe ventilatoren op de nieuwe stal 7). Tabel 79: Nieuw omgevingsgeluid ( = omgevingsgeluid na verandering) Immissiepunt

Nieuw omgevingsgeluid

Delta L = Lna-Lvoor

Dag

Avond

Nacht

Dag

Avond

Nacht

Dichtste woning

42,6

40,5

39,1

1,0

1,8

1,5

200 m perceelsgrens

40,8

37,2

36,5

0,4

0,9

0,6

Op basis van deze waarden, kan uit het significantiekader volgende beoordeling afgeleid worden: Tabel 80: Beoordeling nieuwe situatie continue bronnen


133/253

Immissiepunt

Score Dag

Avond

Nacht

Dichtste woning

0

-1

-1

200 m perceelsgrens

0

0

0

In de nieuwe toestand wordt er voor de continue geluidsbronnen voldaan aan de grenswaarde voor een nieuwe inrichting. De verhoging van het omgevingsgeluid is ter hoogte van de dichtstbijzijnde woning is tijdens alle beoordelingsperiodes < 3 dB(A). Er wordt een gering negatief effect verwacht (-1) tijdens de avond- en nachtperiode en geen tot verwaarloosbaar effect tijdens de dagperiode. Op 200 m van de perceelsgrens is de verhoging van het omgevingsgeluid ter hoogte van alle beoordelingspunten < 1 dB(A). Er wordt bijgevolg geen tot verwaarloosbaar effect begroot.

5.4.8

SYNTHESE

Voor de discipline geluid worden de relevante geluidsbronnen op het bedrijf bepaald, zijnde de continue geluidsbronnen (ventilatoren) en de incidentele geluidsbronnen (transporten). De beoordelingspunten zijn de dichtste woning en 200 m van de perceelsgrens. De onmiddellijke bedrijfsomgeving wordt gekenmerkt door zijn agrarisch karakter, op minder dan 500 m van een gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de geluidsbelasting. In de nabije omgeving zijn nog een aantal veeteeltbedrijven aanwezig, en een groentenverwerkend bedrijf. Binnen een straal van ongeveer 200 m van de bedrijfspercelen liggen er 7 bedrijfsvreemde woning, waarvan 1 woning behoort tot een landbouwbedrijf (Galgestraat 8), en 1 woning behoort tot het groentenverwerkend bedrijf en gelegen is in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's (Galgestraat 9A). De overige 5 bedrijfsvreemde woningen zijn gelegen Galgestraat 6, 6A, 4, 7 en 13. Op 250 m ten NW is een woongebied met landelijk karakter gelegen. Overige kwetsbare gebieden zijn op meer dan 500 m gelegen. Het meest nabijgelegen woongebied is gelegen op 1.000 m. Op 25 m ten noorden van het bedrijf ligt een groentenverwerkend bedrijf in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. Geluidshinder van het verkeer voor de aanvoer- en afvoer van en naar dit bedrijf is dus mogelijk. Hierdoor zal in de referentiesituatie het oorspronkelijk omgevingsgeluid hoger liggen dan in stille agrarische gebieden. Als referentiewaarde voor het oorspronkelijke omgevingsgeluid voor het L A95,1h hanteren we voor de dagperiode 40 dB(A), voor de avondperiode 35 dB(A) en 35 dB(A) voor de nachtperiode. Deze aanname is meer realistisch a.h.v. de ligging van het bedrijf. In de huidig vergunde situatie zijn er 39 ventilatoren aanwezig, waarvan 20 bestaande ventilatoren (vóór 1993) en 19 nieuwe ventilatoren (na 1993). De ventilatoren bevinden zich allen in de stallen, hetzij in kokers, hetzij in een luchtwasser. In beide gevallen zal het geluid al gedeeltelijk gedempt worden, voor de kokers wordt gerekend met een geluidsdemping van 3 dB(A) en voor de luchtwasser met 10 dB(A) (cfr. Exlan Consultants BV, 2011). Voor de ventilatoren in kokers wordt bijgevolg gerekend met 82 dB(A), en voor de ventilatoren in de luchwasser met 75 dB(A). In de toekomstige situatie zullen er nog 3 nieuwe ventilatoren geplaatst worden in de nieuw te bouwen stal 7, die voorzien wordt van een luchtwasser. Ook hier zal gerekend worden met een geluidsniveau van 75 dB(A) voor ventilatoren bij een luchtwasser.


134/253

Voor de bestaande continue bronnen en voor de incidentele bronnen wordt getoetst aan de richtwaarde voor bestaande inrichtingen (=grenswaarde). Voor de nieuwe continue bronnen (nieuwe bronnen in bestaande situatie en nieuwe bronnen in nieuwe situatie). In de huidig vergunde situatie geldt voor de bestaande continue bronnen volgens het significantiekader dat er een gering negatief effect is ter hoogte van de dichstbijzijnde woning en geen tot een verwaarloosbaar effect is tijdens de dag en de nacht op 200 m van de perceelsgrens, en een gering negatief effect tijdens de avond. In de huidig vergunde situatie geldt voor de nieuwe continue bronnen volgens het significantiekader dat er een gering negatief effect is ter hoogte van de dichstbijzijnde woning tijdens de avond- en nachtperiode en geen tot een verwaarloosbaar effect is tijdens de dagperiode. Op 200 m van de perceelsgrens is er geen tot verwaarloosbaar effect tijdens alle periodes. In de geplande situatie geldt voor alle nieuwe continue bronnen volgens het significantiekader dat er een gering negatief effect is ter hoogte van de dichstbijzijnde woning tijdens de avond- en nachtperiode en geen tot een verwaarloosbaar effect is tijdens de dagperiode. Op 200 m van de perceelsgrens is er geen tot verwaarloosbaar effect tijdens alle periodes. De incidentele bronnen worden vergeleken met de richtwaarde voor een incidenteel geluid van een bestaande inrichting. Ter hoogte van de verschillende beoordelingspunten tijdens de dag wordt er voldaan aan de richtwaarde voor een bestaande inrichting. Tijdens de nacht is er een overschrijding van deze richtwaarde t.h.v. de dichtste woning en op 200 m van de perceelsgrens. Het lossen van veevoeders gebeurt enkel overdag, hiervoor is geen overschrijding. Bovendien is de compressor op de vrachtwagens van het transport van veevoeders voorzien van een geluidswerende omkasting. Dit zorgt voor een geluidsniveau van 82-83 dB(A) op 3 m. Het geluidsvermogenniveau kan bijgevolg 102-103 dB(A) bedragen, terwijl in bovenstaande met 111 dB(A) gerekend werd. Het laden van varkens gebeurt 's nachts en overdag, en hiervoor is er een overschrijding. De overschrijding is echter lager dan 10 dB(A). Het laden van de varkens gebeurt verder van de dichtstbijzijnde woning, dan bvb. het lossen van veevoeders. De vleesvarkens worden immers verder van de dichtste woning gehuisvest. De incidentele bronnen (transporten) in de huidig vergunde situatie en in de nieuwe situatie zijn dezelfde, er zijn dus geen extra nieuwe incidentele bronnen. Er is wel een stijging van de frequentie van de transporten in de nieuwe situatie. De nieuw te bouwen stal komt verder van de dichtstbijzijnde woning te liggen, waardoor ook het laden van varkens van de nieuwe stal verder van de dichtstbijzijnde woning zal gebeuren. In het verleden zijn er eveneens geen klachten geweest i.v.m. geluidshinder. Voor deze berekeningen werden volgende aannames gedaan: 

5.4.9

geen afscherming.

MILDERENDE MAATREGELEN

Er dient opgemerkt te worden dat de berekende effecten in dit MER wellicht een overschatting zijn. Er wordt bij de berekeningen geen rekening gehouden met de aanwezige afscherming van de incidentele geluidsbronnen. Zo gebeurt het laden en het lossen van de verschillende grondstoffen en eindproducten op verschillende plaatsen op het bedrijf, waarbij er vaak een afscherming aanwezig is door gebouwen en door groenaanplant.

5.4.9.1 

Door het bedrijf genomen maatregelen Ventilatoren zijn computergestuurd en frequentiegestuurd.


135/253



Tijdens het laden en het lossen worden de motoren van de bedrijfsvoertuigen zoveel mogelijk stilgelegd.



Er is reeds een groenaanplant voorzien.



Aanwezigheid van luchtwassysteem zorgt voor demping van het geluid van de ventilatoren.



De dieren worden ad libidum gevoederd.



De varkensstallen zijn goed geïsoleerd zodanig dat het geluid van de dienen tot een minimum zal herleid worden.



De stallen blijven in de mate van het mogelijke afgesloten.



Het vullen van de silo's gebeurt overdag.

5.4.9.2

Door het bedrijf geplande maatregelen



De exploitant voorziet in een aanvulling van het bestaande groenaanplant.



Er is eveneens een biologische luchtwasser voorzien op stal 7.

5.4.9.3 

Verdere mogelijkheden of aanbevelingen Tijdens de werkzaamheden dient de initiatiefnemer er op te letten dat de aannemer de geluidshinder ten gevolge van de werken zo goed mogelijk beperkt en dat het onnodig draaien van de machines en motoren voorkomen wordt.



Er moet rekening gehouden worden met een schappelijk start- en einduur van de bouwwerken, enz. Dit opdat hinder naar omwonenden zoveel mogelijk beperkt wordt.

5.5

MENS

5.5.1


Het studiegebied voor de discipline mens wordt bepaald door de “grootste gemene deler” van de invloedssferen van de ‘abiotische’ disciplines. Dit wordt voornamelijk bepaald door de grens waar relevante geurwaarneming voorkomt. Effecten zoals geluids- of stofhinder reiken minder ver. De effecten van verkeer kunnen zich echter verder uitstrekken, zodat de voornaamste antropogene elementen in de ruimere omgeving worden beschreven. Hier wordt het studiegebied gelijk genomen aan het studiegebied van geur met name tot op ongeveer 1 km van het bedrijf.

5.5.2


Voornaamste gegevensbronnen: 

Eigen terreinbezoek



Gewestplan



Wegenatlas



Orthofoto



Topografische kaart


136/253

Op basis van kaartmateriaal (topokaart, gewestplan, orthofoto…), terreinbezoek en algemeen bekomen informatie wordt het antropogeen milieu in de nabijheid van het bedrijf beschreven. Hierbij wordt de omgeving van het bedrijf beschreven rekening houdend met de woonfunctie, recreatie, landbouw, overige bedrijven, voorname verkeersverbindingen en industrie.

5.5.3

METHODIEK

Voor de discipline Mens wordt aandacht besteed aan mogelijke gezondheidseffecten, mogelijke hindereffecten en mobiliteitsaspecten.

Voor de beoordeling van de effecten in de discipline Mens - gezondheid wordt onderscheid gemaakt tussen de hinder- en de gezondheidsaspecten. Opdat er sprake zou zijn van hinder dienen de effecten op de ene of andere wijze zintuiglijk waarneembaar te zijn. Het hinderaspect wordt dus gekoppeld aan zintuiglijke waarneembaarheid. Wijzigingen die hierin optreden als gevolg van de realisatie van het project spelen hierin dus een rol. Opdat er sprake zou zijn van gezondheidseffecten, dient er vooreerst een effectieve, realistische kans te bestaan voor: 

ingestie (inslikken);



inhalatie (inademen);



dermaal contact (contact met de huid);



blootstelling aan fysische agentia (bv. geluid).

Inzake gezondheidseffecten wordt nagegaan of er enig risico bestaat voor de menselijke gezondheid. De aard en de dosis van de effectieve blootstelling wordt vergeleken met de wettelijke normen of met wetenschappelijke advieswaarden ter zake. Als er relevante blootstellingen zijn, worden de mogelijke gezondheidseffecten bekeken bij de blootgestelde populatie. Waar nodig wordt rekening gehouden met cumulatieve aspecten door andere bronnen. Bijzondere aandacht gaat naar kwetsbare groepen (scholen, bejaardentehuizen, …). Voor geur en geluid wordt nagegaan of de emissies in de omgeving van die aard zijn dat psychosomatische effecten kunnen ontstaan. Wat de hindereffecten betreft wordt het belang van geluidshinder en geurhinder ingeschat. Dit gebeurt enerzijds op basis van gegevens aangereikt vanuit de disciplines lucht en geluid en anderzijds op basis van de klachtenregistraties van de afgelopen jaren. Inzake effecten op mobiliteit worden de relevante transportbewegingen i.f.v. aan- en afvoer van producten in kaart gebracht. Vervolgens wordt het aandeel van deze transportbewegingen ingeschat t.o.v. de huidige totale verkeersstromen op de voornaamste ontsluitingswegen. De discipline Mens is een integrerende discipline, waar heel wat effectketens stoppen en het ‘eindeffect’ beoordeeld moet worden; deze discipline heeft hierdoor gegevens nodig uit andere disciplines.

Effectgroep

Benodigde gegevens


Te betrekken uit discipline

137/253

Geluidshinder

Invloedsstraal geluid

Geluid

Geurhinder

Geurimmissie

Lucht

Stofhinder

Stofimmissie

Lucht

Naast de beoordeling van de klachtenregistratie, zal in dit hoofdstuk voornamelijk ingegaan worden op het aspect verkeer. De transportstromen, die aan de inrichting verbonden zijn, worden besproken. Bij een landbouwbedrijf worden de belangrijkste transporten veroorzaakt door: 

aan- en afvoer van dieren;



aanvoer van grondstoffen (voeder, fossiele brandstoffen, strooisel, ...);



afvoer van eindproducten (dieren,...);



afvoer van afvalstoffen (mest, kadavers, ...).

De transportafstanden kunnen hierbij heel sterk variëren, gaande van het uitrijden van mest op aanpalende percelen, tot de afvoer van bijvoorbeeld mest op lange afstand. Het is bijgevolg bijna onmogelijk om alle aan- en afvoerroutes volledig te beschrijven. De nadruk ligt daarom voornamelijk op de afstand tussen het bedrijf en de meest nabij gelegen grote aan/afvoerroute.

5.5.4

METHODIEK EFFECTBEPALING

In dit hoofdstuk wordt verder ingegaan op eventuele klachten die ooit tegen het bedrijf geuit zijn. Indien deze klachten betrekking hebben op andere disciplines, dan worden mogelijke maatregelen in die disciplines besproken en kort herhaald in dit hoofdstuk. Voor elk transport dienen volgende zaken ingeschat te worden: 

type transport: zwaar verkeer (via vrachtwagens) of lichte vracht (via tractoren of via wagens);



frequentie: maandelijks, wekelijks, … met aanduiding of de transporten gespreid zijn over het ganse jaar of gebonden aan enkele maanden;



voornaamste transportroutes;



tijdstip: dag, avond, ochtend, nacht.

Omdat het effect van het lichte vrachtverkeer eerder verwaarloosbaar is, wordt vooral het zwaar verkeer, met vrachtwagens, beschouwd. Het significantiekader dat van toepassing is, wordt weergegeven in Tabel 81. Tabel 81: Significantiekader ter beoordeling van de verkeershinder Toetsing

Beoordeling

Gemiddeld >35 transporten (zwaar verkeer) per week langsheen lokale wegen & doorheen gevoelig gebied


Gemiddeld 14 tot 35 transporten per week (zwaar verkeer) langsheen lokale wegen & doorheen gevoelig gebied


Gemiddeld 7 tot 14 transporten (zwaar verkeer) per week langsheen lokale wegen & doorheen gevoelig gebied


Gemiddeld < 7 transporten (zwaar verkeer) per week langsheen lokale of transporten enkel langsheen hoofdwegen



138/253

Ook de bestrijding van ongedierte wordt besproken. De effecten van geurhinder en geluidshinder worden uitvoerig besproken in de disciplines Lucht en Geluid. Daarnaast zijn er nog andere mogelijke effecten van geluidshinder, geuren stofhinder naar de mens zoals niettoxische fysiologische reacties, invloed aërosoldeeltjes, gehoorbeschadiging, slapeloosheid, ...). Bij de impactbeoordeling ten aanzien van eventuele geurhinder wordt beoordeeld rekening houdend met de hinderniveaus zoals gehanteerd in de discipline lucht. Er zijn voldoende consistente bewijzen dat de heersende concentraties fijn stof een negatieve impact hebben op de volksgezondheid. Er is een breed scala aan gezondheidseffecten, maar de voornaamste situeren zich ter hoogte van het ademhalings- en cardiovasculair systeem. De individuele gevoeligheid kan verschillen naargelang de gezondheidstoestand of leeftijd. Het risico neemt toe met de blootstelling. Er kunnen geen drempelwaarden worden geïdentificeerd waaronder geen effecten optreden. Er zijn gegevens die erop wijzen dat langdurige blootstelling aan lage concentraties geassocieerd is met hogere mortaliteit en andere chronische effecten, zoals het verhoogd voorkomen van bronchitis en verminderde longfunctie. Gezien er onvoldoende kwantitatieve gegevens zijn voor het afleiden van richtlijnen voor PM10, werden door de WGO richtlijnen voorgesteld voor PM2,5 en werden hieruit richtlijnen voor PM10 afgeleid (PM2,5-richtwaarde x 2 op basis van een minimale fractie van 50 % PM2,5 ten opzichte van PM10). De WGO-advieswaarden voor PM2,5 zijn 10 µg/m³ als jaargemiddelde en 25 µg/m³ als 24-uursgemiddelde (en bijgevolg 20 µg/m³ als jaargemiddelde en 50 µg/m³ als 24-uursgemiddelde voor PM10). De impact van de emissie van micro-organismen en endotoxines, als deel van de PM emissie, kan wegens gebrek aan gegevens niet éénduidig in kaart gebracht worden. Er kan hierbij wel verwezen worden naar de conclusies in literatuurgegevens, waaronder deze van Prof. dr. ir. D.J.J. Heederik et.al (2011), in “ Mogelijke effecten van intensieve-veehouderij op de gezondheid van omwonenden: onderzoek naar potentiële blootstelling en gezondheidsproblemen”, Omwonenden van intensieve-veehouderijbedrijven zijn potentieel blootgesteld aan fijn stof, aan een aantal specifieke micro-organismen en aan endotoxinen. Op kortere afstand van de bedrijven, vooral als het meerdere bedrijven zijn, kan deze blootstelling effecten geven op de gezondheid, met name op de luchtwegen. Uit de resultaten van dit onderzoek kan niet simpelweg worden geconcludeerd om welke afstand tot bedrijven het nu precies gaat en bij welke concentraties gezondheidseffecten optreden. Daarvoor is nodig dat er op meer locaties wordt gemeten (verschillende typen bedrijven) en ook bij specifieke activiteiten (uitrijden mest, dierentransport). De kans op gezondheidseffecten van de huidige signalen van de Q-koortsbacterie en van MRSA in de omgeving van veehouderijbedrijven wordt als gering ingeschat. Het lijkt een verrassende bevinding dat astma minder vaak voorkomt onder omwonenden van veehouderijbedrijven. Deze bescherming lijkt daarmee ook te gelden voor omwonenden. Uit de literatuur was al een beschermend effect voor astma gevonden voor kinderen die waren opgegroeid op een boerderij. Mensen met astma hebben vaker infecties van de bovenste luchtwegen (exacerbaties) en longontsteking dan astmatici in plattelandsgebieden met minder veehouderijbedrijven. Longontsteking wordt vaker gezien in de nabijheid van intensieve-veehouderij, vooral bij bedrijven met geiten en pluimvee. Omdat er vaker longontsteking werd gezien dan kan worden verklaard door de Q-koorts golf in 2009 (ter info Q-koorts bij de mans wordt vnl. veroorzaakt door schapen en geiten), dient de relatie tussen longontsteking en pluimveehouderij nader onderzocht te worden. Kinderen die wonen in de nabijheid van veehouderijbedrijven hebben, net als kinderen die zijn opgegroeid op een boerderij, vaker eczeem. Er bestonden weinig aanwijzingen dat zeer grote stallen, zogenaamde megastallen, sterker met gezondheidseffecten op omwonenden zijn geassocieerd.


139/253

Mogelijke gezondheidsproblemen doen zicht echter wel vnl. voor bij de werknemers op de bedrijven zelf, desgevallend ook bij bvb de chaufeurs die dagelijks instaan voor het transport naar slachthuizen. Overigens is in de literatuur al meerdere malen beschreven dat voor astma en allergie een beschermend effect is als men op een boerderij is opgegroeid. De resultaten van Radon e.a. (2007) (geciteerd in de studie van Heederik et.al.,2011), suggereren dat dit mogelijk ook opgaat voor omwonenden. Dat mogelijke effecten ook moeilijk kwantificeerbaar zijn volgt ook uit het feit dat er geen emissiekengetallen noch (concentratie)normen zijn waaraan mogelijke blootstelling kan getoetst worden. M.b.t. endotoxines zou wel kunnen verwezen worden naar een “norm van 30 EU/ml” (endotoxine units/ml) geciteerd door Bodden, in “gezondheidsrisico’s voor veehouderijen” (TO, mei 2014, nr 1) . Echter wegens ontbreken van éénduidige emissiekengetallen en achtergrondconcentraties kan geen uitspraak geformuleerd worden m.b.t. het al of niet voldoen aan deze doelstelling. Dat conclusies hieromtrent niet éénduidig kunnen geformuleerd worden, wordt ook gesteld door de Nederlandse Gezondheidsraad. Zij stellen in Gezondheidsrisico’s rondom veehouderijen (2012) dat: “ de gegevensbasis nog te smal is voor conclusies over oorzakelijke kwantitatieve verbanden tussen het optreden van gezondheidsproblemen en blootstelling aan specifieke componenten in het fijn stof. Het enige gezondheidsrisico waarvoor tot nu toe wel stevig wetenschappelijk bewijs bestaat zijn uitbraken van Q-koorts” (wat echter vnl. betrekking betrekking heeft op overdacht afkomstig van schapen en geiten). Niettegenstaande er geen éénduidige conclusies te formuleren zijn ten aanzien van mogelijke blootstelling en effecten, kan wel aangegeven worden dat de kans op het optreden van effecten in principe zal afnemen met de afstand tot de veebedrijven, gezien bij toenemende afstand lagere concentraties aan micro-organismen en endotoxines aangetoond kunnen worden. Dit is uiteraard volkomen logisch rekening houdend met het verdunningseffect door aanvoer van lucht afkomstig van windopwaarts de bedrijven, die minder beladen is. Qua effecten t.g.v. blootstelling aan geluid wordt er globaal een onderscheid gemaakt tussen enerzijds (*)

geluidshinder en anderzijds slaapverstoring . (*)

Het is algemeen onderkend dat een goede nachtrust een biologische noodzakelijkheid is. Verstoring van de slaap kan dan ook – afhankelijk van de soort slaapverstoring en de frequentie van voorkomen – aanleiding geven tot vermoeidheid, concentratiestoornissen, overgaan tot het gebruik van slaapmedicijnen, ... en in meer ernstige situaties verhoogde bloeddruk, versneld hartritme, ... die bij langdurig voorkomen de basis kunnen vormen voor cardiovasculaire aandoeningen, psychische aandoeningen, ...

In de Europese richtlijn ‘Omgevingslawaai’ wordt om een inschatting te kunnen maken van het al dan niet voorkomen van hinder of slaapverstoring 2 types van geluidsbelastingsindicatoren vooropgesteld, nl. de L den en de Lnight. Het Lden-niveau is het gewogen gemiddelde van de geluidsniveaus voor de dag (07.00-19.00), de avond (19.0023.00) en de nacht (23.00-07.00). De avond- en nachtniveaus krijgen daarbij een straffactor van +5 resp. +10 dB aangerekend. Hierdoor wegen ze zwaarder door in het L den-niveau, wat overeenkomt met de vaststelling dat geluidsoverlast ’s avonds en ’s nachts doorgaans als hinderlijker wordt ervaren. Uit Europees onderzoek blijkt dan ook dat een Lden een relatief goede voorspeller is van de mate waarin omwonenden hinder kunnen ondervinden. Op dit ogenblik zijn er nog geen drempelwaarden voor de indicator Lden om te oordelen vanaf welke geluidsbelasting er effectief hinder optreedt. Het is ook niet eenvoudig om dergelijke drempelwaarden af te leiden. Uit onderzoeken blijkt dat persoonlijke kenmerken, zoals de gevoeligheid voor geluid, een sterke impact hebben op de mate waarin een bepaald geluidsniveau als storend wordt ervaren. Ook de lokale omstandigheden


140/253

(optredende piekniveaus, aanwezigheid van een stille gevel of tuin, ...) bepalen in grote mate de hinderlijkheid van een bepaalde geluidsbelasting. In een door de WGO uitgevoerde studie, is getracht om een verband te leggen tussen tijdens de nacht optredende omgevingsgeluidsniveaus Lnight-outside en de risico’s op het optreden van slaapverstoringen. Uit dit onderzoek is gebleken dat blootstelling aan jaargemiddelde omgevingsgeluidsniveaus

1

(geluidsbelastingindicator voor slaapverstoringen tijdens de nachtperiode = Lnacht = het A-gewogen gemiddelde geluidsniveau over lange termijn (bvb. LA95), vastgesteld over alle nachtperioden van een jaar) tijdens de nacht van:40 dB(A) het laagste niveau is waarbij slaapverstoringen aan de hand van onderzoeken zijn vastgesteld geweest; 

40 à 55 dB(A) een zeker risico inhouden tot het voorkomen slaapverstoringen zoals het moeilijk aanvatten van de slaap, het tijdens de nacht wakker worden, het vervroegd wakker worden ... en hieraan gekoppelde vermoeidheid, concentratiestoornissen, het gebruik van medicatie, gevoel van onbehagen, ... Het feit of de personen die tijdens de nacht blootgesteld worden aan dergelijke omgevingsgeluidsniveaus, effectief hiervan gevolgen ondervinden m.b.t. hun slaappatroon is gerelateerd aan gevalspecifieke randvoorwaarden zoals de aard van het geluid (bvb. optredende piekgeluiden vs. een continue achtergrondgeluid), de mate van gewenning aan het geluid, individuele perceptie van het geluid, ... Met andere woorden in deze gevallen zal het van geval tot geval afhangen of er al dan niet sprake is van een (on)aanvaardbare impact.



55 dB(A) of meer leiden tot het frequent voorkomen van diverse vormen van (ernstige) slaapverstoring dit bij een groot deel van de blootgestelde bevolking, onafhankelijk van de gevalspecifieke randvoorwaarden. Aansluitend kan ook gesteld worden dat bij langdurige blootstelling tijdens de nacht aan dergelijke geluidsniveaus er op termijn een verhoogd risico is voor het optreden van ernstige gezondheidseffecten zoals cardiovasculaire en psychische aandoeningen.

De WGO stelt dan ook finaal dat er op termijn globaal dient gestreefd te worden naar jaargemiddelde, nachtelijke omgevingsgeluidsniveaus van maximaal 40 dB(A). Jaargemiddelde, nachtelijke omgevingsgeluidsniveaus tussen 40 dB(A) en 55 dB(A) kunnen beschouwd worden als tijdelijk, aanvaardbare targets. Jaargemiddelde, nachtelijke omgevingsgeluidsniveaus van meer dan 55 dB(A) zijn niet aanvaardbaar wegens het te groot risico op het optreden van frequente slaapverstoring en de hieruit voortvloeiende gezondheidseffecten (op korte en lange termijn).

5.5.5

REFERENTIESITUATIE

Woonfunctie Het bedrijf van Stefaan Vulsteke is gelegen Galgestraat 11 te 8610 Kortemark op zo’n 1000 m van het dichtstbijzijnde woongebied (N), en op zo'n 250 m van het dichtstbijzijnde woongebied met landelijk karakter (NW). De bedrijfsomgeving wordt gekenmerkt door zijn agrarisch karakter. In de nabije omgeving zijn nog een aantal veeteeltbedrijven aanwezig. Naast het bedrijf ligt ook een groenteverwerkend bedrijf, in zone voor ambachtelijke bedrijven en kmo's.


141/253

Binnen een straal van ongeveer 200 m van de bedrijfspercelen liggen een 2-tal woningen ten zuiden, een woning ten westen en een 3-tal woningen ten noorden van het bedrijf. Op 250 m is een woongebied met landelijk karakter gelegen. Overige kwetsbare gebieden zijn op meer dan 1000 m gelegen. Tabel 82: Ligging bedrijf t.a.v. woonfunctie en recreatie Gebied

Afstand tot het centrum van

Richting

het bedrijf Woongebied met landelijk karakter

250 m

NW

Woongebied

1000 m

N

Recreatie Op 2.100 m ten N bevindt zich een recreatiezone met name gebied voor dagrecreatie, zoals bedoeld volgens het gewestplan. Landbouw De omgeving van het bedrijf wordt gekenmerkt door een agrarisch grondgebruik. In de omgeving vinden we een afwisseling van akkers en weiden terug. Verspreid binnen het studiegebied bevinden er zich een aantal andere landbouwbedrijven (Figuur 24 in bijlage). Industrie en bedrijven Op 25 m van het bedrijf bevindt zich een gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. In dit gebied is een groenteverwerkend bedrijf gevestigd. Op zo'n 750 m van het bedrijf bevindt zich een industriegebied voor milieubelastende industrieën. Verkeer Het bedrijf is gelegen langs de Galgestraat 11 in Kortemark, dit is een lokale weg. Op ongeveer 1 km ten N van het bedrijf is de gewestweg N35 Staatsbaan gelegen. De Staatsbaan is de voornaamste aan- en afvoerroutte van het bedrijf. Vrachtwagens die naar het bedrijf komen volgens steeds dezelfde route: de vrachtwagens komen van de Staatsbaan via de Amersveldestraat en de Galgestraat aangereden. Langsheen de lokale wegen vooraleer men op een gewestweg komt, ligt eerst het groenteverwerkend bedrijf en vervolgens een aantal particuliere woningen. Het betreft eerst agrarisch gebied en gebied voor ambachtelijke bedrijven, en vervolgens woongebied met landelijk karakter. Langsheen de gewestweg zelf zijn meerdere woningen gelegen, alsook een industriegebied. Langsheen de gewestwegen treft men dan ook woongebied en woongebied landelijk karakter aan, in industriegebied. De transporten voor het bedrijf gebeuren niet door een dorpskern, de route langs de gewestweg passeert wel doorheen woongebied of woongebied met landelijk karakter. De verkeersbewegingen gerelateerd aan het bedrijf worden verder besproken.

5.5.5.1 5.5.5.1.1

Effectinschatting Klachtenbehandeling


142/253

Uit navraag bij de gemeente Kortemark blijkt dat er in het verleden geen officiële klachten ingediend werden (algemeen) ten opzichte van het bedrijf van Stefaan Vulsteke.

5.5.5.1.2

Verkeershinder

De transporten die nodig zijn voor de bevoorrading van het bedrijf en de aan- en afvoer van dieren kunnen aanleiding geven tot verkeershinder. Een inschatting van het aantal verkeersbewegingen wordt weergegeven in onderstaande Tabel 83. Tabel 83: Overzicht transporten in de huidige situatie Soort transport


Uren

Tijdstip transport

Type transport

Aanvoer voeders


1

overdag

Vrachtwagen

Aanvoer varkens


0,25

overdag

Vrachtwagen

Aanvoer mazout


0,5

overdag

Vrachtwagen

Afvoer biggen


1

overdag

Vrachtwagen

Afvoer vleesvarkens


1,5

overdag

Vrachtwagen

Afvoer mest


0,5

overdag

Vrachtwagen

Afvoer kadavers


0,1

overdag

Vrachtwagen

Totaal per jaar

221 transporten

Gemiddeld per week

4-5 transporten

Uit bovenstaande tabel blijkt dat in de huidige situatie wekelijks zo’n 4 à 5 zware transporten (met vrachtwagen) gebeuren, van of naar het bedrijf. Het bedrijf is niet gelegen langs de aan- en afvoerroute, nl. de gewestwegen zodat hier ook locale wegen gebruikt worden alvorens de gewestwegen te bereiken. De transportroutes worden weergegeven in Figuur 25 in bijlage.

5.5.6

GEPLANDE SITUATIE

5.5.6.1

Effectinschatting

5.5.6.1.1

Verkeershinder

Tabel 84: Overzicht transporten in de toekomstige situatie Soort transport


Uren

Tijdstip transport

Type transport

Aanvoer voeders


1

overdag

Vrachtwagen

Aanvoer varkens


0,25

overdag

Vrachtwagen

Aanvoer mazout


0,5

overdag

Vrachtwagen

Afvoer vleesvarkens


1,5

overdag

Vrachtwagen

Afvoer mest


0,5

overdag

Vrachtwagen

Afvoer kadavers


0,1

overdag

Vrachtwagen

Totaal per jaar

282 transporten

Gemiddeld per week

5-6 transporten

In de bestaande situatie vinden er jaarlijks een 221-tal transporten plaats, in de toekomstige situatie worden dit een 282-tal transporten. De verkeersbewegingen zijn in hoofdzaak zware transporten. In een aantal gevallen wordt er materiaal e.d. aan- of afgevoerd via de tractor. Tot de zware transporten worden de aanvoer van mazout, voeders, aan- en afvoer van varkens, de afvoer van krengen en de afvoer van mest naar derden en naar de mestverwerking gerekend. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

143/253

De meeste transporten gebeuren zowel in de huidige als in de geplande situatie telkens in de week overdag tussen 7u en 19u. Transporten tijdens het weekend worden steeds zoveel mogelijk vermeden. De transporten in het kader van de aanlegwerken voor de geplande uitbreiding zullen overdag gebeuren. Omdat de hinder ten gevolge van deze transporten beperkt blijft tot de duur van de werken, wordt hier niet dieper op ingegaan. Zowel in de huidige als in de nieuwe situatie wordt geen of een verwaarloosbaar effect toegekend aan het verkeer.

5.5.6.1.2

Geluidshinder

Als we de aanbevelingen van de WGO vergelijken met de milieukwaliteitsnormen van geluid in open lucht, zoals opgenomen in VLAREM II, wordt vastgesteld dat er voldaan wordt aan de vooropgestelde jaargemiddelde, nachtelijke omgevingsgeluidsniveaus van 40 dB(A). Tijdens de nacht is er voor de beoordelingspunten geen overschrijding van 40 dB(A), niet door de continue geluidsbronnen, en niet door de incidentele geluidsbronnen. Voor een detailbeoordeling wordt verwezen naar de discipline geluid.

5.5.6.1.3

Geurhinder

De geurcomponenten op zich zijn onder de te verwachten concentraties niet schadelijk voor de gezondheid. Dit houdt in dat eventuele gezondheidseffecten bij omwonenden niet direct het gevolg zijn van de geurbelasting, maar kunnen verklaard worden uit het stressmodel gekoppeld aan de geurhinder (psychosomatische effecten). Voor een detailbeoordeling wordt verwezen naar de bespreking opgenomen in de discipline lucht. De berekende blootstellingniveaus zijn dermate dat slechts een zeer beperkt aantal woningen zich situeren in de maatgevende contouren van hinder en ernstige hinder. Er kan dan ook verwacht worden dat slechts een zeer beperkt aantal omwonenden potentieel gehinderd zijn en mogelijks onderhevig kunnen zijn aan psychosomatische klachten. Door het voorziene project wordt slechts een verwaarloosbare toename van de geurbelasting verwacht. Er wordt niet verwacht dat het project aanleiding zal geven tot hinder/klachten.

5.5.6.1.4

Stofhinder

Uit vergelijking met de berekende bijdragen tov WGO-beoordelingswaarden kan vastgesteld worden dat zowel in de huidige situatie als in de nieuwe situatie de PM10 en de PM2,5 bijdragen ruim onder de WGO-advieswaarden liggen ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen. De relatieve bijdrage van de woning met de hoogste PM 10 concentratie ligt lager dan 5% van de advieswaarde in de huidige situatie en na verandering lager dan 15 % van de advieswaarde voor PM10 (advieswaarde van 20 µg/m³ als jaargemiddelde). De totale bootstellingsconcentraties (achtergrond + bijdrage van het bedrijf), liggen, net zoals quasi de rest van Vlaanderen, wel boven de WGO-doelstelling. De mogelijke impact van de emissies van microbiële impact (endotoxines), als deel van de PM emissies, doet zich vnl. voor ten aanzien van de werknemers op het bedrijf zelf.

5.5.6.1.5

Bestrijding ongedierte

Bestrijding van ongedierte wordt uitgevoerd door een externe firma die hiervoor tweemaandelijks langskomt. In de toekomstige situatie zal op het bedrijf dezelfde werkwijze gevolgd worden. Dit wordt beschouwd als een gering negatief effect.


144/253

5.5.7

SYNTHESE

In de bestaande situatie vinden er jaarlijks een 221-tal transporten plaats, in de toekomstige situatie worden dit een 282-tal transporten. De verkeersbewegingen zijn in hoofdzaak zware transporten. In een aantal gevallen wordt er materiaal e.d. aan- of afgevoerd via de tractor. De meeste transporten gebeuren zowel in de huidige als in de geplande situatie telkens in de week overdag tussen 7u en 19u. Transporten tijdens het weekend worden steeds zoveel mogelijk vermeden. Het bedrijf is gelegen langs Galgestraat 11 in Kortemark, dit is een lokale weg. Op ongeveer 1 km ten N van het bedrijf is de gewestweg N35 Staatsbaan gelegen. De Staatsbaan is de voornaamste aan- en afvoerroutte van het bedrijf. Vrachtwagens die naar het bedrijf komen volgens steeds dezelfde route: de vrachtwagens komen van de Staatsbaan via de Amersveldestraat naar de Galgestraat aangereden. Langsheen de lokale wegen vooraleer men op een gewestweg komt, ligt eerst het groenteverwerkend bedrijf en vervolgens een aantal particuliere woningen. Het betreft eerst agrarisch gebied en gebied voor ambachtelijke bedrijven, en vervolgens woongebied met landelijk karakter. Langsheen de gewestweg zelf zijn meerdere woningen gelegen, alsook een industriegebied. Langsheen de gewestwegen treft men dan ook woongebied en woongebied landelijk karakter aan, en industriegebied. Er worden geen effecten verwacht op de gezondheid van de mens ten gevolge van geluids-, geuren stofhinder. Bestrijding van ongedierte gebeurt door een externe firma.

5.5.8 5.5.8.1

MILDERENDE MAATREGELEN Door het bedrijf genomen maatregelen

Het bedrijf tracht de transporten zoveel mogelijk overdag te laten doorgaan tussen 7u en 19u. Transporten tijdens het weekend worden steeds zoveel mogelijk vermeden. Tijdens het laden en lossen worden de motoren van de bedrijfsvoertuigen zo veel mogelijk afgelegd. Wat betreft het deelaspect geluid worden volgende maatregelen genomen: 

ventilatoren zijn computergestuurd en frequentiegestuurd























145/253

Voor het deelaspect lucht worden reeds een aantal milderende maatregelen genomen door het bedrijf. Hiervoor wordt verwezen naar de discipline lucht.

5.5.8.2

Door het bedrijf geplande maatregelen

Wat betreft het deelaspect geluid worden volgende maatregelen gepland: 





Er worden een aantal maatregelen gepland voor het deelaspect lucht, hiervoor wordt verwezen naar de discipline lucht.

5.5.8.3


Voor het deelaspect geluid wordt er aanbevolen om tijdens de werkzaamheden er op te letten dat de aannemer de geluidshinder zo goed mogelijk wordt beperkt en dat er dient rekening gehouden te worden met een schappelijk start- en eindduur van de bouwwerken. De aanbevelingen die gedaan worden voor het deelaspect lucht worden beschreven in de discipline lucht.

5.6

FAUNA EN FLORA

5.6.1


Verzuring, vermesting, verdroging, geluidshinder en direct ecotoopverlies worden beschouwd als de meest relevante potentiële invloeden door het bedrijf op de fauna en de flora. Het studiegebied voor de discipline Fauna & Flora wordt bepaald door de 'grootste gemene deler' van de invloedssferen van de ‘abiotische’ disciplines Lucht, Geluid en Water. De beschrijving van het studiegebied houdt een algemeen overzicht in van de voorkomende ecotopen. Dit gebeurt aan de hand van de Biologische waarderingskaart. De grootste aandacht gaat hierbij naar de biologisch (zeer) waardevolle ecotopen. Daarnaast worden de gebieden met een belangrijke natuurwaarde gesitueerd (= de aandachtsgebieden). Hiervoor wordt o.a. beroep gedaan op de ruimtelijke afbakening van juridisch vastgelegde beschermde gebieden alsook beleidsmatig belangrijke gebieden, maar ook de impact op zeer waardevolle ecotopen volgens de BWK en op waardevolle kleine landschapselementen wordt in beschouwing genomen te worden. Verder binnen deze discipline blijkt dat op basis van de IFDM berekeningen de effecten inzake verzuring en vermesting (ten aanzien van de kritische last) tot op minder dan 5000 m in noordoostelijke richting rijken.

5.6.2


Voornaamste gegevensbronnen zijn: -

Biologische Waarderingskaart (INBO)

-

Eigen terreinwaarnemingen

-

Ecosysteemkwetsbaarheidkaarten voor Vlaanderen (INBO)


146/253

-

Topografische kaart

Het biotisch milieu in de nabijheid van het bedrijf wordt besproken op basis van informatie voortkomend uit het terreinbezoek en de Biologische Waarderingskaart. Er wordt een visuele voorstelling van de vegetatie-elementen in de nabijheid van het bedrijf weergegeven, alsook een korte bespreking van deze elementen (precieze omschrijving, BWK-beoordeling, verzuringsgevoeligheid, enz.).

5.6.3

TOELICHTING REFERENTIESITUATIE

5.6.3.1

Biologische waarderingskaart

Figuur 26 in bijlage geeft de Biologische Waarderingskaart (BWK) weer van de omgeving van het bedrijf. De bedrijfsomgeving bestaat voornamelijk uit minder waardevolle elementen, nl. soortenarm permanent cultuurgrasland (hp), akkers op zandige bodem (bs). Er komen ook een aantal waardevolle elementen voor (zie onderstaande tabel). Er zijn eveneens complexen van minder waardevolle en waardevolle elementen en van waardevolle en zeer waardevolle elementen aanwezig. Aan de noordelijke kant van het bedrijf lgt een hoogstamboomgaard. Het betreft een boomgaard die gekarteerd als biologisch minder waardevol. Ter hoogte van het perceel waar de nieuwe stal komt, ligt een perceel akkerland. Dit perceel is ook gekarteerd als biologisch minder waardevol. De waardevolle (w), alsook de complexen van minder waardevolle en waardevolle elementen (mw) en de complexen van waardevolle, minder en zeer waardevolle elementen (mwz) in de omgeving van het bedrijf (ca 1 km) worden in onderstaande tabel weergegeven en zijn ook weergegeven in de figuur. Er bevinden zich geen zeer waardevolle elementen (Z) in de omgeving van het bedrijf. Tabel 85: biologische waardevolle en zeer waardevolle elementen in onmiddellijke omgeving van het bedrijf Evaluatie

BWK label

Omschrijving

mw

Hp, kbp, kbs

soortenarm permanent cultuurgrasland, bomenrij met dominantie van populier, en bomenrij met dominantie van wilg

mw

Hp, kbs

soortenarm permanent cultuurgrasland, bomenrij met dominantie van wilg

mw

Hp, kbp

soortenarm permanent cultuurgrasland, bomenrij met dominantie van populier

mw

Hp, kbs


mw

Hp, kbs


mw

Ur, kh

Bebouwing in agrarische omgeving, houtkant of oude heg

mw

Hp, ur, kh

soortenarm permanent cultuurgrasland, bebouwing in agrarische omgeving, houtkant of oude heg

mwz

Hp,kj, kb

soortenarm permanent cultuurgrasland, hoogstamboomgaard, bomenrij

w

ap

Diep of zeer diep water(kunstmatig ontstaan, met water gevulde ontginningsput)

w

ks

Verlaten spoorweg met interessante bermvegetatie


147/253

w

Ks, sz

Verlaten spoorweg met interessante bermvegetatie, opslag van allerlei aard

w

pa

naaldhoutaanplant zonder ondergroei

5.6.3.2

Aandachtsgebieden (gebieden met belangrijke natuurwaarde)

Volgens de kaart met de aanduiding van de Natura 2000-gebieden is in de nabije omgeving van deze inrichting geen SBZ (speciale beschermingszone), gelegen. Het meest nabijgelegen Vogelrichtlijngebied situeert zich op ongeveer 2,3 km ten noordwesten van het bedrijf. Het betreft de 'Ijzervallei' (BE2500831). Het meest nabijgelegen Habitatrichtlijngebied ('Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004 deelgebied 4) situeert zich op ongeveer 4,5 km ten noorden van het bedrijf. De inrichting is niet gelegen in of in de nabijheid van een Ramsar-gebied (Figuur 3 in bijlage). Ten zuidenwesten op 6,5 km ligte hetzelfde habitatrichtlijngebied ('Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004 deelgebied 1). Het dichtstbijzijnde VEN-gebied van het type gen (Grote Eenheid Natuur) is gelegen op 4,6 km ten noorden van het bedrijf. Het betreft 'Het Wijnendalebos en vallei van de Waterhoenbeek' en het nummer van het gebied is 123 (Figuur 4 in bijlage). Het overlapt met de SBZ-H in noordelijke richting. In een straal van 1 km rond het bedrijf (onmiddellijke omgeving van het bedrijf) liggen een aantal waardevolle en minder waardevolle vegetaties. Deze zijn terug te vinden in Tabel 85. Er zijn eveneens een aantal complexen van minder waardevolle en waardevolle elementen en complexenaanwezig. De habitatkaart versie 5.2, opgesteld door INBO d.d. 2009 geeft voor de meeste habitattypen van de Bijlage I van de Habitatrichtlijn een indicatie van hun voorkomen en dit zowel binnen als buiten de speciale beschermingszones. De habitatkaart versie 5.2 bevat zowel een integratie van de Biologische Waarderingskaart als een indicatieve situering van de Natura 2000 habitats en de regionaal belangrijke biotopen. De habitatkaart versie 5.2. werd geactualiseerd naar versie 2014. Binnen een straal van ca 1 km rond het bedrijf komen geen habitattypes voor (Figuur 27). In de straal van 1 km rond het bedrijf komen geen habitats voor van het type 'volledig habitat' en 'deels habitat' en eveneens geen RBB's (Regionaal Belangrijke Biotopen) voor. Buiten de straal van ca 1 km en binnen straal van 5 km, komen er een aantal habitatwaardige vegetaties voor, alsook een aantal ‘deels’ habitatwaardige vegetaties voor, en een aantal regionaal belangrijke biotopen (RBB’s). Deze worden ook weergegeven in Figuur 28 . De voorkomende habitats zijn van het type 91E0-vn, 9160, ghae,RBBHC, RBBSF. Ze zijn welliswaar niet gelegen in een vogelrichtlijngebied of in habitatrichtlijngebied. Het zijn eerder verspreide snippers. Binnen de 5 km ter hoogte van SBZ komen geen habitats en gedeeltelijke habitats voor binnen de speciale beschermingszone habitat vogelrichtlijngebied en habitatgebied. Buiten de 5 km in noordelijke richting liggen volgende habitats volledig en of deels habitat :9160, 9120 gh, 91E0_va, 9120 in habitatgebied deelgebied 4. In zuidwestelijke richting buiten de 5 km in speciale beschermingszone habitat deelgebied 1 liggen volgende habitattypes 'deels habitat' : 9120, 9160 gh en het habitattype 9160 dichtst ten aanzien van het bedrijf (figuur 27 en 28). Tabel 86: Habitattypes in de ruime omgeving van het bedrijf (in SBZ-habitat) Habitattype

Afstand tot bedrijf


Omschrijving

148/253

‘Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004- deelgebied 4 ten N Sub-Atlantischee en Midden-Europese wintereikenbossen of eiken-haagbeukbossen behorende tot het Carpinion-Betuli, Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ikex en soms ook Taxus in de ondergroei

9160,9120gh

5148 m ten N

91E0_va

5430 m ten N

Beekbegeleidend vogelkers-essenbos en essen-iepenbos

9120

5470 m ten N

Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ikex en soms ook Taxus in de ondergroei

91E0_va

5425 m ten N


9120,9160,91E0_va

6215 m ten N

Sub-Atlantischee en Midden-Europese wintereikenbossen of eiken-haagbeukbossen behorende tot het Carpinion-Betuli, Beekbegeleidend vogelkers-essenbos en essen-iepenbos Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ikex en soms ook Taxus in de ondergroei

‘Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004-deelgebied 1 ten ZW 9160

6760 m ten ZW

9120,9160gh

6355 m ten ZW

Sub-Atlantischee en Midden-Europese wintereikenbossen of eiken-haagbeukbossen behorende tot het Carpinion-Betuli Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ikex en soms ook Taxus in de ondergroei, Sub-Atlantischee en Midden-Europese wintereikenbossen of eiken-haagbeukbossen behorende tot het Carpinion-Betuli

Als aandachtsgebied worden de habitattypes uit Tabel 86 beschouw, gelegen in habitatrichtlijngebied. Ook de oppervlakte 'deels habitat' in het Habitatrichtlijngebied worden meegenomen als aandachtsgebied. De werkwijze van de praktische wegwijzer voor Effectgroep 4'Verzuring subgroep 4.1 lucht' en effectgroep 3 eutrofiëring subgroep 3.1. via lucht wordt hiervoor als basis genomen. De praktische wegwijzer moet begrepen worden als de meest actuele leidraad voor het beoordelen van de significantie van verzurende en vermestende depositie op de instandhoudingsdoelstellingen in de speciale beschermingszones.

5.6.3.3

Kwetsbaarheid t.a.v. verzuring en vermesting

Het bedrijf zal op zich een bijdrage leveren aan de verzurende en vermestende depositie in het studiegebied. Voor Vlaanderen werden er in de opeenvolgende MINA-plannen en in Vlarem depositie doelstellingen vooropgesteld inzake verzurende depositie van SOx, NHx, en NOy, die berekend worden op basis van de overeengekomen beleidsdoelstellingen en emissieplafonds zoals opgenomen in de NEC-richtlijn (National Emission Ceillings). Het betreft hier doelstellingen voor totale depositie. De tabel geeft de berekende beleidsdoelstellingen weer voor totale depositie en per component. Tabel 87: Beleidsdoelstellingen berekend met VLOPS o.b.v. emissiedoelstellingen uit NEC-richtlijn in Zeq/ha.jaar, (VMM,2013) Doelstelling

SO2

NOx

NH3

Totaal

MLTD (2010)

500

400

1150

2050


149/253

LTD1 (2030)

355

255

790

1400

LDT2 (2030)

75 à 175

55 à 130

170 à 395

300 à 700

MLTD: middellange termijndoelstelling LTD1: lange termijndoelstelling voor de meeste bosecosystemen LTD1: lange termijndoelstelling voor verzuringsgevoelige gebieden, zoals heide op zandgronden en kalkarme vennen

In de onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de verzurende depositie (Zeq/ha.jaar) in de gemeente Kortemark voor het jaar 2011 (berekend op basis van VLOPS door VMM, 2013). VLOPS staat voor Vlaamse versie Operationeel Prioritaire Stoffen en berekent jaargemiddelde concentraties en deposities op basis van enerzijds emissiegegevens en anderzijds de jaarlijkse meteogegevens. De emissiegegevens worden aangeleverd door bedrijven of zijn gebaseerd op ramingen en/of emissiemodellen (bijvoorbeeld verkeer). De meteogegevens zijn afkomstig van meteomasten. De resultaten worden gevalideerd en gekalibreerd met meetgegevens en tot kaartmateriaal gevisualiseerd door middel van GIS software. Voor Rijkevorsel blijkt dat de waarden hoger liggen dan de emissiedoelstellingen MLTD voor SO2 en NOx. De doelstellingen werden hierdoor nog niet behaald. Bij deze berekeningen dient echter wel met een zeer aanzienlijke (model)onzekerheid rekening gehouden te worden. Deze onzekerheid zit zowel vervat in de modelmatig gehanteerde emissies, bronkarakteristieken, depositiefactoren als modelmatige onzekerheden. Tabel 88: Gemiddelde gemodelleerde verzurende deposities SO2, NOx en NH3 (Zeq/ha.jaar) te Hoogstraten, 2011 (VMM,2013) SO2

NOx

NH3

Totaal

452

540

2046

3039

5.6.4 5.6.4.1

METHODIEK Direct ecotoopverlies

Direct ecotoopverlies is het gevolg van het directe ruimtebeslag en is dus makkelijk te kwantificeren door de oppervlakte in combinatie met het waardevolle karakter van de al dan niet permanent verloren gegane ecotoop. Het waardevol karakter van de ecotoop wordt weergegeven op de Biologische waarderingskaart. Het verlies van een biologisch (zeer) waardevol ecotoop zal dan ook zwaarder beoordeeld worden dan een minder waardevol ecotoop zoals een akker of een soortenarm ingezaaid grasland. Tabel 89: Significantiekader ter beoordeling van het ecotoopverlies Toetsing

Beoordeling

Verlies van biologisch zeer waardevol ecotoop

Negatief effect

Verlies van biologisch waardevol ecotoop (>0.5 ha)


Verlies van biologisch waardevol ecotoop voor beperkte opp. (<0.5 ha)


Geen nieuwe infrastructuren, of verlies van biologisch minder waardevol ecotoop



150/253

5.6.4.2 5.6.4.2.1

Verzuring en vermesting door ammoniakdepositie Effectbepaling via Impactscore NH3

In het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) dient de invloed berekend te worden van de stikstofneerslag op het realiseren van de Europese natuurdoelen binnen de speciale beschermingszones aangewezen in uitvoering van de Habitatrichtlijn (SBZ-H). Om deze invloed te kunnen berekenen onder de vorm van een "impactscore" werd de online toepassing IMPACTSCORE NH3 ontwikkeld. Deze wordt in een eerste fase gebruikt uitsluitend voor de berekening van de impactscore van veehouderijen. In een latere fase zal deze of een gelijkaardige tool uitgebreid worden om ook de stikstofneerslag vanuit andere (niet-landbouw gerelateerde) bronnen te berekenen. Het huidige resultaat van deze impacttool is dus louter indicatief en doet geen afbreuk aan de geldende wetgeving. Via de online tool kan een gedetailleerde berekening van de impactscore van de exploitatie uitgevoerd worden. Deze berekening is volledig conform met de rekenmethode (IFDM) die gebruikt wordt voor het opmaken van een Passende Beoordeling en voor de verlening van milieuvergunningen. De berekeningen in IMPACTSCORE NH3 zijn gebaseerd op de habitatlagen van de actueel aanwezige habitats alsook de meest recente versie van de zoekzones. Alle habitatgebieden worden zo accuraat mogelijk weergegeven op de kaarten onder de vorm van polygonen met daaraan gekoppeld de meest recente informatie m.b.t. de kritische depositiewaarden voor stikstof voor de betreffende habitats. De lijst met diertypes, stalsystemen en bijhorende ammoniak emissiefactoren is gebaseerd op de meest recente informatie uit het Richlijnenboek Landbouwdieren en daardoor volledig conform de emissiefactoren die in de milieuvergunningen gebruikt worden. Telkens worden de diertypes, dierenaantallen en stalsystemen opgegeven zoals vermeld in uw huidige milieuvergunning of voor de situatie waarvoor een milieuvergunning wordt aangevraagd. Per stal kan het ventilatiesysteem gespecificeerd worden. Naargelang de situatie op de exploitatie kunnen de stallen met natuurlijke ventilatie of mechanische ventilatie gedefinieerd worden. Voor natuurlijk ventilatie dienen de X- en Y-coördinaten van de stal worden opgegeven. Voor stallen die over een mechanisch ventilatiesysteem beschikken kunnen, indien van toepassing, meerdere ventilatieopeningen met specifieke debieten, diameters, hoogtes en aparte X- en Y-coördinaten van de verschillende ventilatieopeningen worden opgeven. Als resultaat van de berekening van de impactscore wordt door de webapplicatie een rapport opgestuurd waarin de gegevens vermeld worden op basis waarvan de berekening uitgevoerd werd alsook de berekende impactscore op actuele habitats alsook voor de habitats in de zoekzones.

5.6.4.2.2

Kritische lasten (KL/KDW) verzuring en vermesting

Door lange verblijftijden in de atmosfeer (enkele dagen voor SO2 en nog langer voor NOx) kunnen de verzurende componenten al gauw over afstanden tot 1 000 km getransporteerd worden. De lange-afstandstransporten brengen de verzurende stoffen via droge depositie en vooral via uitregenen tot in ver afgelegen landelijke streken en natuurgebieden. Verzuring is dan ook een grensoverschrijdend probleem dat noodzakelijkerwijze een gecoördineerde internationale aanpak vereist. Omdat NH3 sneller uit de atmosfeer verwijderd wordt, beperkt de invloed daarvan zich voornamelijk tot op enkele kilometers van de bron. Naast het verzurend effect van ammoniakemissie uit de stallen kan deze emissie eveneens een vermestende invloed veroorzaken, dit ten gevolge van de stikstofhoudende samenstelling van ammoniak.


151/253

Zoals reeds gesteld is de verzurende / vermestende depositie in agrarisch gebied ten gevolge van de ammoniakuitstoot meestal verwaarloosbaar in vergelijking met de verzurende / vermestende invloed van bemesting van de akkers in de omgeving (bron: Richtlijnenboek landbouwdieren). Dit is niet het geval in gebieden met een hoge natuurwaarde, waar beperkingen gelden voor bemesting. Invloeden van de verzurende / vermestende depositie worden bijgevolg enkel uitvoerig beschouwd bij de aanwezigheid van aandachtsgebieden in het studiegebied. De ammoniakemissie werd berekend bij de discipline lucht. De omzetting van ammoniakemissie naar ammoniakdepositie wordt bepaald in de discipline Lucht op basis van IFDM. De verzurende depositie wordt beschouwd door omzetting van de ammoniakdepositie (uitgedrukt in kg/ha/jaar) naar zuurequivalenten, door gebruik te maken van volgende relatie van 1 Zeq = 17 g ammoniak (ofwel 14 g N). De vermestende stikstofdepositie wordt bepaald door de ammoniakdepositie om te zetten naar stikstofdepositie (in 1 g ammoniak zit 0,82 g stikstof). Om te weten hoeveel terrestrische natuur (bos, heide & soortenrijk grasland) tegen verzuring en vermesting door atmosferische depositie beschermd is, is het nodig om de draagkracht tegen verzuring / vermesting te kennen. Deze draagkracht wordt uitgedrukt als de kritische last. Dit is de maximaal toelaatbare depositie per eenheid van oppervlakte voor een bepaald ecosysteem zonder dat er - volgens de huidige kennis - schadelijke effecten optreden. De kritische last verzuring wordt uitgedrukt als ‘zuurequivalenten per hectare en per jaar’, de kritische last vermesting in ‘kg stikstof per hectare per jaar’. Effectieve verzuring / vermesting treedt pas op indien de depositie uitstijgt boven een bepaald niveau (men spreekt van critical load of duurzaam depositieniveau). Bijgevolg is de ‘kritische last’ een uitstekende norm om het effect van de verzurende / vermestende depositie te beoordelen. Het concept ‘kritische lasten’, dat de gevoeligheid van ecosystemen voor verzurende en vermestende deposities bepaalt, werd in het leven geroepen in het kader van de Conventie over grensoverschrijdende luchtverontreiniging (UNECE LRTAP Convention). De berekening van kritische lasten wordt gecoördineerd door het Coordination Center for Effects (CCE) in opdracht van ICP Modelling and Mapping, wat één van de zes Internationale Cooperatieve Programma’s is van de Working Group on Effects van de Conventie LRTAP. Voor de berekening van deze kritische lasten, dient dan ook gebruik gemaakt te worden van een op Europees niveau gestandaardiseerde aanpak die door deze Conventie wordt ondersteund. Kritische lasten worden bepaald op basis van een statische massabalans, waarbij het aanvaardbare lange-termijn niveau van atmosferische depositie berekend wordt voor een ecosysteem dat in evenwicht is met de depositie (steady state). De kritische last wordt volgens de handleiding (Mapping Manual, 2004) berekend waarbij de kritische lastfunctie van N in zijn eenvoudigste model wordt voorgesteld als de som van (i) de netto N-immobilisiatie in organisch bodemmateriaal, (ii) de netto verwijdering van N in de geoogste vegetatie, (iii) N-flux naar de atmosfeer door denitrificatie en (iv) uitspoeling van N beneden de wortelzone. Voor het MER worden de kritische depositiewaarden voor verzuring voor Natura 2000 habitattypen gebruikt volgens bijlage 2 van de praktische wegwijzer voor de Passende Beoordeling (‘Passende Beoordeling praktische wegwijzer effectgroepen voor het habitatspoor –Effectgroep 4 verzuring subgroep 4.1. via lucht-vastleggen huidige werkwijzen in afwachting van de ontwikkeling van PAS : overgangfase, versie 2, 24/02/2015’ en ‘Passende Beoordeling praktische wegwijzer effectgroepen voor het habitatspoor –Effectgroep 3 eutrofiëring subgroep 3.1. via lucht – Vastleggen huidige werkwijze in afwachting van de ontwikkeling van PAS: overgangsfase, versie 2, 24/02/2015).


152/253

De kritische depositiewaarden worden weergegeven in onderstaande tabel. Deze werden afgeleid uit Hens M., Neirynck J., 2013, Kritische depositiewaarden voor stikstof voor duurzame instandhouding van Europese habitattypen in Vlaanderen, INBO, nota WBC, gebaseerd op H.F. van Dobben, Bobbink R., Bal D. & van Hinsberg A. 2012. Overzicht van kritische depositiewaarden voor stikstof, toegepast op habitattypen en leefgebieden van Natura 2000. Alterra rapport 2397. Alterra, WUR, Wageningen, Nederland. De kolommen van de tabel hebben volgende betekenis: Code habitattype Code habitatsubtype Naam KDW (kg N/ha/j) van Dobben et al. (2012) KDW (zeq/ha/j)

Nummer van het habitattype Code van de in Vlaanderen onderscheiden subtypes, opgebouwd uit het nummer van het habitattype en een suffix met afkorting voor subtype Naam van het habitat(sub)type Kritische depositiewaarde in kg N per hectare per jaar, afgerond op hele kilogrammen, volgens van Dobben et al. (2012) Kritische depositiewaarde in zuurequivalenten per hectare per jaar, afgerond op hele kilogrammen, volgens van Dobben et al. (2012)

Tabel 90: KDW-waarde van de verschillende habitattypes Code habitattype

Code habitatsubtype

Naam

KDW kg N/ha/j

KDW zeq/ha/j

1110

1110

> 34

> 2400

1130 1140 1310

1130 1140 1310_zk 1310_pol 1310_zv 1320 1330_da 1330_hpr 2110 2120

Permanent met zeewater van geringe diepte overstroomde zandbanken Estuaria Bij eb droogvallende slikwadden en zandplaten Buitendijks gelegen zeekraalvegetaties Binnendijks gelegen zeekraalvegetaties Buitendijks hoog schor met zeevetmuurvegetaties Schorren met slijkgrasvegetaties Atlantische schorren buitendijks Binnendijkse zilte vegetaties Embryonale wandelende duinen Wandelende duinen op de strandwal met Ammophila arenaria (witte duinen) Vastgelegde duingraslanden van kalkarme milieus Vastgelegde duingraslanden van kalkrijke milieus Atlantisch vastgelegde ontkalkte duinen Duinen met Hippophae rhamnoides Duinen met Salix repens ssp. argentea Beboste duinen van Atlantische, Continentale en Boreale kustgebied Duinpannen met kalkminnende vegetaties Overige waterrijke biotopen van duinvalleien

> 34 > 34 23 23 21 23 22 22 20 20

> 2400 > 2400 1643 1643 1500 1643 1571 1571 1429 1429

10 15 15 28 32 15-20

Psammofiele heide met Calluna en Genista Buntgrasvegetaties op landduinen Dwerghaververbond op landduinen Mineraalarme oligotrofe wateren van de Atlantische zandvlakten Oeverkruidgemeenschappen Eénjarige dwergbiezen vegetaties Kalkhoudende oligo-mesotrofe wateren met benthische Chara spp. Vegetaties op hogere zandgronden

15 10 10 6

714 1071 1071 2000 2286 10711429 1429 10002143 1071 714 714 429

8 8 8

571 571 571

1320 1330 2110 2120 2130 2150 2160 2170 2180

2130_had 2130_hd 2150 2160 2170 2180***

2190

2190_mp 2190_rest

2310 2330

2310 2330_bu 2330_dw 3110

3110 3130 3140

3130_aom 3130_na 3140


20 14-30

153/253

Code habitattype

Code habitatsubtype

Naam

KDW kg N/ha/j

KDW zeq/ha/j

3140

Kalkhoudende oligo-mesotrofe wateren met benthische Chara spp. Vegetaties in laagveengebied Van nature eutrofe meren met vegetaties van het type Magnopotamion of Hydrocharition Dystrofe natuurlijke poelen en meren Submontane en laagland rivieren met vegetaties behorende tot het Ranunculion fluitans en het Callitricho-Batrachion Rivieren met slikoevers behorend tot het Chenopodietum rubri en Bidention Noord-Atlantische vochtige heide Droge Europese heide Jeneverbesstruweel in kalkgrasland Jeneverbesstruweel in heide Thermofiele pionierbegroeiingen op kalkrijke stenige bodems Kalkminnend grasland op dorre zandbodems Droge graslanden en struikvormende facies op kalkhoudende bodems Droge heischrale graslanden Vochtige heischrale graslanden Soortenrijke schraallanden van het struisgrasverbond Droge kalkrijke heischrale graslanden Basenarm blauwgrasland en veldrusassociatie Blauwgrasland Nitrofiele boszomen Zoomvormende ruigtes van het moerasspireaverbond Zoomvormende ruigtes van het verbond van harig wilgenroosje Rietlanden met Echte Heemst, Moeraslathyrus of Moerasmelkdistel Glanshavergraslanden Graslanden behorende tot het verbond van grote vossenstaart Kalkrijk kamgrasland Glanshavergraslanden met Grote pimpernel Actief hoogveen Basenrijk trilveen met ronde zegge Mineraalarm, circum-neutraal overgangsveen Varen en/of (veen)mosrijke rietlanden op drijftillen Oligotroof en zuur overgangsveen Slenken in veengronden met vegetatie behorend tot het Rhynchosporion Kalkhoudende moerassen met Cladium mariscus en soorten van het Caricion davallianae Kalktufbronnen met tufsteenformatie Alkalisch laagveen Niet voor publiek opengestelde grotten Beukenbossen van het type Luzulo-Fagetum Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ilex en Taxus in de ondergroei Beukenbossen van het type Asperulo-Fagetum Midden-Europese kalkminnende beukenbossen

30

2143

30

2143

10 >34

714 >2400

>34

>2400

11-17 15 15* 15 20

786-1214 1071 >2400 1071 1429

18 21

1286 1500

12 10 12 12 15 15 26 >34 >34

857 714 857 857 1071 1071 1857 > 2400 >2400

26*

>2400

20 22

1429 1571

22* 22 7-11 16 17 10 7-11 20

>2400 1571 700-786 1143 1214 714 700-786 1429

22

1571

<34? 16 n.v.t. 20 20

>2400 1143

20* 20*

>2400 >2400

3150

3150

3160 3260

3160 3260

3270

3270

4010** 4030** 5130 6110

4010*** 4030 5130_kalk 5130_hei 6110

6120 6210

6120 6210

6230

6230_hn 6230_hmo 6230_ha 6230_hnk 6410_ve 6410_mo 6430_bz 6430_hf 6430_hw

6410 6430

6430_mr 6510

6510_hu 6510_hua

7150

6510_huk 6510_hus 7110*** 7140_base 7140_meso 7140_mrd 7140_oli*** 7150

7210

7210

7220 7230 8310 9110 9120

7220 7230 8310 9110 9120

9130 9150

9130 9150

7110 7140


1429 1429

154/253

Code habitattype

Code habitatsubtype

9160

9160

9190

9190

91E0

91E0_bron 91E0_eutr 91E0_meso 91E0_oli 91E0_veb***

91F0

91E0_wvb 91F0

Naam

behorende tot het Cephalanthero-Fagion Sub-Atlantische en Midden-Europese wintereikenbossen of eiken-haagbeukenbossen behorende tot het Carpinion-Betuli Oude zuurminnende eikenbossen op zandvlakten met Quercus robur Goudveil-essenbos Ruigt elzenbos Mesotroof broekbos op minder voedselrijke standplaatsen Oligotroof broekbos, inclusief elzen-berkenbroekbos en berkenbroekbos Beekbegeleidend vogelkers-essenbos en esseniepenbos Zachthoutooibos Gemengde oeverformaties met Quercus robur, Ulmus laevis en Ulmus minor, Fraxinus excelsior of Fraxinus angustifolia langs de grote riveren

KDW kg N/ha/j

KDW zeq/ha/j

20

1429

15

1071

26 26 26

1857 1857 1857

26

1857

26-28

18572000 2400 2071

34 29

*voor dit habitattype bestaan er geen KDW in de lijst van H. van Dobben. De waarden zijn ingevuld op basis van gelijkaardige habitaten op gelijkaardige standplaatsen. Door verder onderzoek van INBO is dit te bevestigen. ** Een uitzondering wordt gemaakt voor de ecosystemen op grofzandige bodems (Z): voor droge heide (4030) wordt hier best voorlopig gewerkt met de minimale grens overeenkomstig Meykens (2001), meer bepaald 752,7 Zeq/ha*jaar en voor vochtige heide (4010) op zandbodem met 906,5 Zeq/ha*jaar. *** voor habitattypen waar de KDW een range voorstelt, wordt steeds de minimumwaarde gebruikt. Dit omwille van het feit dat verschillende subhabitattypen tot het habitat kunnen behoren en het niet precies uitgeklaard is welke KDW bij welk subhabitattype behoort.

Voor de regionaal belangrijke biotopen die niet kunnen afgeleid worden bovenstaande tabel wordt voor de kritische last verzuring voor soortenrijke graslanden beroep gedaan op Langouche et al., 2002; Janssen & Mensink, 2002; Meykens & Vereecken, 2001, deze worden weergegeven in onderstaande tabel. Tabel 91: Kritische last verzuring (zuurequivalenten/ha/jaar) voor een aantal ecosystemen (Meykens et al., Albers et al., 2001) Type ecosysteem

BWK-type

Mediaan (Zeq/ha.jaar)

zuur grasland

Ha, Hm, Hn

2.288

neutraal-zuur grasland

Hc, Hf, Hj, Hp+, Hu

2.157

kalkgrasland

Hd, Hk

2.679

cultuurgrasland

Hp, Hpr, Hr, Hx

1.961

rietland

Mr

2.400


155/253

Voor naald- en loofbossen werd er, rekening houdend met het bodemtype, op basis van Staelens et al. (2006) een kritische last verzuring bepaald. Hier kunnen ook waarden aan toegevoegd worden wanneer bodemverzuring optreedt (waarden tussen haakjes in onderstaande tabel). Bodemverzuring is de fase voorafgaand aan de fase waarin haarwortels worden beschadigd en kan op langere termijn nefast zijn voor een goede bodemkwaliteit (wegens afname bufferende capaciteit op langere termijn) (waarden volgens Neirynck et al., 2004). Het bedrijf is gelegen in een gebied met bodemkenmerken Sch en w-Sdp en omgeven door Sdc, Sbc en Php, Pep, Pdp, Pdc, Eep, Efp en Zch. Het SBZ-H deelgebied 4 wordt gekenmerkt door Pep (Natte licht zandleembodem zonder profiel), Sdh (Matig natte lemig zandbodem met verbrokkelde ijzer en/of humus B horizont), Efp (Zeer sterk gleyige kleibodem zonder profiel), Zdh. De SBZ-H deelgebied 1 wordt gekenmerkt door Lhc (Natte zandleembodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont) ,OB (bebouwde zones), Pcc (Matig droge licht zandleembodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont), Pdh (Matig natte licht zandleembodem met verbrokkelde ijzer en/of humus B horizont). Tabel 92: Kritische last verzuring bossen (zuurequivalenten/ha/jaar) (Staelens et al., 2006; Neyrinck et al., 2004) Type ecosysteem

Loofbos

Naaldbos (P.)

(F.,Q.,E.,V.,R.,L.,N) Zandig (Z+S)

1.906 (1.500)

2.230 (1.500)

Lemig (P+L+A)

2.712 (1.400)

2.835 (1.600)

Kleiig (E+U)

2.417 (2.100)

3.113 (2.400)

Veen

5.274

/

( ) waarden wanneer bodemverzuring optreedt

Op basis van de statische massabalansmethode (SMB) werden eveneens kritische lasten voor het vermestende effect van stikstof (kritische last vermesting) bepaald. In de Vries (2008), Kros et al. (2008) en van Dobben & van Hinsberg (2008) werden de kritische lasten voor vermesting voor verschillende vegetatietypes beschreven alsook de mogelijke gevolgen van een overschrijding van deze kritische last. De gegevens voor naaldbos werden overgenomen uit Albers et al. (2001). Een overzicht van deze gegevens wordt getoond in onderstaande tabel. Tabel 93: Kritische last vermesting (kg N/Ha.jaar) en mogelijke gevolgen voor overschrijding voor een aantal vegetatietypes Type vegetatie

Effect bij overschrijding

Naaldbossen

KL (kg N/ha.j) 14

Loofbossen: -Bos van arme zandgrond -eiken- en beukenbos van lemige zandgronden

18 20

-oud eikenbos -bos van voedselrijke, vochtige gronden -bos van bron en beek -eiken-haagbeukenbos van zandgronden

15 29 26 20

Achteruitgang terrestrische korstmossen en ectomycorrhiza, toename stikstofminnende soorten Verstoring nutrientenbalans, verhoogde stress voor droogte, vorst, ziekten en plagen


Achteruitgang terrestrische korstmossen en ectomycorrhiza, toename stikstofminnende soorten Verstoring nutrientenbalans, verhoogde stress voor droogte, vorst, ziekten en plagen

156/253

-wilgenstruweel -ooibos (rivierbegeleidende bossen) -laagveenbos -ruigten en zomen (droge bosranden) -vochtige alluviale, beekbegeleidende bossen -vochtige alluviale bossen (essen-iepenbos) -vochtige alluviale bossen (zachthoutooibos) Plassen: -Eutrofe plas -Kranswierwateren op hogere zandgrond -Kranswierwateren in laagveengebied Graslanden: -Nat schaalgrasland -Droog schraalgrasland -Kalkgrasland -Bloemrijkgrasland -Dotterbloemgrasland van beekdalen -Dotterbloemgrasland van veen en klei -Nat, matig voedselrijk grasland -Heischraal grasland -Laaggelegen schraal hooiland en glanshaver- en vossenstaarthooilanden -blauwgrasland

34 35 34 26,2 26,1 28 33,8 30 5.8 30 15 14 21,1 20 20 20 22 11,6 20

Vergrassing en afname diversiteit Vergrassing en afname diversiteit toename van gevinde korststeel Afname diversiteit Afname diversiteit Afname diversiteit

15

In de praktische wegwijzer eutrofiëring en verzuring is een beoordelingskader opgenomen om de impact van de N-depositie als gevolg van de NH3-uitstoot in te schatten. Belangrijk hierbij om te vermelden is dat met de toegepaste methodiek (IFDM-berekeningen, aftoetsen en gebruikt KDW, de visualisatie, e.d.) een grote onzekerheid gepaard gaan. Elke beoordeling dient dan ook hiermee rekening te houden. Tabel 94: Significantiekader ter beoordeling van verzuring en eutrofiëring als gevolg NH3-uitstoot in SBZ Aandeel voorziene depositie t.o.v. de kritische depositiewaarde van de getroffen gevoelige habitat Niet relevant volgens depositiescan

Bij hervergunning

Uitbreiding van een bestaande inrichrting

Bij een nieuwe inrichting

Niet significant

Niet significant

Niet significant

x<3%

Niet significant

Niet significant

Significant

3<x<50%

Geen uitspraak over significantie: beoordeling na 2016/2019

Niet significant indien emissiereductie meer of gelijk is aan 30% van de oorspronkelijk vergunde toestand

Significant

Significant indien de emissiereductie minder is dan 30% x>50%

Geen uitspraak over significantie: beoordeling na 2016


Significant

Significant

157/253


158/253



aandeel voorziene depositie ten opzichte van KDW < 3%

Indien het aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat minder is dan 3%, dan wordt beoordeeld dat deze bijdrage niet significant is. Dit geldt zowel voor hervergunningen als voor uitbreidingen. Voor nieuwe activiteiten wordt hun bijdrage steeds als significant beschouwd. 

aandeel voorziene depositie ten opzichte van KDW > 3% < 50%

Indien het aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat groter is dan 3%, maar kleiner dan 50% dan zijn er verschillende significantiekaders, afhankelijk van een hervergunning, een uitbreiding, dan wel een nieuwe activiteit. Voor nieuwe activiteiten wordt steeds beoordeeld dat hun bijdrage significant is. Een uitbreiding van een bestaande activiteit is niet significant indien de emissie daalt met minstens 30 % ten opzichte van de totale emissie van de vergunde situatie vóór de uitbreiding. Dit gebeurt door de totale ammoniakemissie (uitgedrukt in kg NH3/jaar) van de activiteit in de vergunde toestand te vergelijken met de nieuwe toestand. De beoordeling van de significantie van een hervergunning waarvan het aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat groter is dan 3%, maar kleiner dan 50%, wordt uitgesteld gelet op de decretale verlenging van de vergunning. 

aandeel voorziene depositie ten opzichte van KDW > 50%

Indien het aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat meer is dan 50%, dan wordt beoordeeld dat deze bijdrage significant is voor uitbreidingen en nieuwe activiteiten. De beoordeling van de significantie van een hervergunning waarvan het aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat meer is dan 50%, wordt uitgesteld gelet op de decretale verlenging van de vergunning. In afwijking van de toepassing van de praktische wegwijzer eutrofiëring en verzuring waarin een beoordelingskader opgenomen is om de impact van de N-depositie als gevolg van de NH3-uitstoot in te schatten voor de SBZ-H, kan worden terug gevallen op de het beoordelingskader in de MER voor verzuring en vermesting voor de SBZ-V. Door de vergelijking te maken van de verzurende respectievelijk vermestende depositie met de overeenstemmende kritische last/KDW kan een beoordeling gebeuren op basis van het referentiekader gebruikt in de MER-richtlijnenhandboek. Tabel 95: Significantiekader ter beoordeling van verzuring en vermesting Toetsing

Beoordeling

Deposities > 50 % van de KL/SW


Depositie > 10% van KL/SW


5% van KL/SW < depositie < 10% van KL/SW

Relevante bijdrage

3% van KL/SW < depositie < 5% van KL/SW

Beperkte bijdrage

Depositie < 3% van KL/SW



159/253

Uit bovenstaande blijkt dat er reeds vanaf een bijdrage van 10% aan de kritische last, uitgegaan wordt van een negatief effect. Tien % wordt gekozen omdat ongeveer 50% van de depositie afkomstig is van het buitenland; en dit geeft ruimte aan 5 bedrijven (met elk een eigen bijdrage van 10%) in een gemiddeld gebied van 3 km afstand van kwetsbare gebieden (d.i. de afstand waarbinnen met name ammoniak bijna integraal wordt gedeponeerd), voordat de KL bereikt wordt. Berekening bestaande milieudruk: In het kader van de Convention on Long-Range Transboundary Air Pollution (CLRTAP) en van de Vlaamse milieu- en natuurrapportering monitoren zowel de Vlaamse Milieumaatschappij als het INBO deposities van verzurende en vermestende stoffen in Vlaanderen. Zowel VMM als INBO gebruiken daarbij meetstations die continu atmosferische deposities verzamelen en/of de luchtkwaliteit bepalen. De meest recente meetgegevens zijn terug te vinden op www.vmm.be. Daarnaast gebruikt de VMM het atmosferisch verontreinigingsmodel VLOPS (‘Vlaams Operationeel Prioritaire Stoffen’-model) voor het gebiedsdekkend opvolgen van de depositie en hun ruimtelijke spreiding (Overloop 2011). Het VLOPS14-model berekent met een ruimtelijke resolutie van 1 km² de jaargemiddelde depositie van verzurende en vermestende stoffen op basis van ruimtelijk gedistribueerde binnen- en buitenlandse emissiegegevens, meteoparameters en van het landgebruik. Via het VLOPS-model wordt dus de bestaande milieudruk weergegeven. Jaarlijks worden de nieuwe meteogegevens van het afgelopen meetjaar toegevoegd aan het model, en wordt het model desgevallend verbeterd. Voor de emissiebestanden geldt niet dat zij steeds betrekking hebben op het afgelopen meetjaar. Meestal zit daar ongeveer 2 jaar tussen. Zo worden bijvoorbeeld de kaarten voor 2011 berekend op basis van emissies van 2009. Berekening van doelafstand per habitatvlek: Binnen de ‘toetszone’ wordt de huidige milieudruk bepaald door gebruik te maken van de beschikbare resultaten van het VLOPS-model. Door een vergelijking te maken van het berekende jaargemiddelde van de vermestende depositie uit het VLOPS-model en de grenswaarde van de (potentïele) habitaten/voorlopige zoekzones binnen de toetszone is de doelafstand per individuele habitatvlek te bepalen. Door het INBO is een overschrijdingskaart stikstofdeposities gemaakt, waarbij per habitat/voorlopige zoekzone de overschrijding van de KDW is weergegeven. Aangezien bij de opmaak van de overschrijdingskaart voor stikstofdepositie is vertrokken van de verrasterde habitatkaart kunnen delen van actuele habitaten buiten de contourberekening vallen van de stikstofdepositie. De overschrijdingskaart stikstofdeposities geeft dus voor deze delen van de actuele habitat geen uitkomst. Voor dit deel van de actuele habitat dient de waarde genomen te worden van het dichtst bijgelegen zelfde habitattype, waarvoor de overschrijdingskaart stikstofdeposities wel een uitkomst geeft. In Figuur 39 en Figuur 40 is cartografisch weergegeven welke de doelafstand van de huidige milieudruk ten opzichte van de grenswaarden voor alle voorkomende (potentiële) habitattypen/voorlopige zoekzones binnen de ‘toetszone’ is.


160/253

Bij de interpretatie willen de ingekleurde habitatcellen het volgende zeggen: -

groen wil zeggen dat er de huidige milieudruk lager is dan de grenswaarde

-

geel wil zeggen dat huidige milieudruk tussen de 0 en 7 kg N/ha hoger is dan de grenswaarde

-

zalmroze wil zeggen dat er de huidige milieudruk 7en 14 kg N/ha hoger is dan de grenswaarde

-

licht oranje wil zeggen dat er de huidige milieudruk 14 en 21 kg N/ha hoger is dan de grenswaarde

-

oranje wil zeggen dat er de huidige milieudruk 21 en 28 kg N/ha hoger is dan de grenswaarde

-

rood wil zeggen dat er de huidige milieudruk 28 en 35 kg N/ha hoger is dan de grenswaarde

-

bruin wil zeggen dat er de huidige milieudruk > 35 kg N/ha hoger is dan de grenswaarde

Uit het kaartmateriaal in de ruime omgeving (ter hoogte van SBZ) van het bedrijf van Vulsteke Stefaan blijkt dat t.o.v. de actuele habitats en de voorlopige zoekzones voor een aantal habitatcellen er een overschrijding van KDW werd berekend op basis van de huidige milieudruk. Berekenen van cumulatieve effecten: Voor de effectgroep eutrofiëring en verzuring wordt de berekening van de cumulatieve effecten vervangen door een toets aan de actuele milieudruk door stikstofdepositie (zie hoger achtergronddepsoitie). Een berekening van cumulatieve effecten is immers weinig zinvol, gegeven de hoge achtergronddeposities en de afstand waarover effecten van individuele activiteiten doorwerken. De actuele milieudruk is zelf de resultante van de reële cumulatieve effecten en ze benadert deze dus veel dichter dan mogelijk is via een doorrekening van cumulatie met een selectie aan vergunningen. Concreet betekent dit dat binnen de toetszone wordt nagegaan in welke mate de milieudruk door stikstofdepositie de kritische depositiewaarde van de voorkomende (potentiële) habitaten of voorlopige zoekzones al dan niet overschrijdt.

5.6.4.3

Verdroging

Verdrogingseffecten kunnen optreden door het onttrekken van grondwater en dit zowel door bronbemaling in de aanlegfase als door grondwateronttrekking in de exploitatiefase van de grondwaterwinning. In de discipline Water werd de invloedsstraal berekend van eventueel voorkomende grondwateronttrekkingen. Het inschatten of een grondwateronttrekking zorgt voor een verdrogingseffect is sterk afhankelijk van de gevoeligheid van de voorkomende vegetatie voor verdroging. Voor verdroging zijn er geen kritische lasten bepaald. Het verdrogingseffect kan beoordeeld worden op basis van een kwetsbaarheidsbenadering. Op basis van de aanwezige ecotopen op de BWK kan er een kwetsbaarheidskaart worden opgesteld voor verdroging. Verdroging kan vervolgens beoordeeld worden volgens onderstaande tabel. Tabel 96: Significantiekader ter beoordeling van verdroging Toetsing

Beoordeling

Voor ecotopen binnen de invloedsstraal behorende tot de klassen “kwetsbaar tot zeer kwetsbaar” en “zeer kwetsbaar” en gelegen binnen een speciale



161/253

beschermingszone (SBZ-H, SBZ-V) Voor ecotopen binnen de invloedsstraal behorende tot de klassen “kwetsbaar tot zeer kwetsbaar” en “zeer kwetsbaar”


Voor ecotopen binnen de invloedsstraal behorende tot de klassen “weinig kwetsbaar tot kwetsbaar” en “kwetsbaar”


Voor ecotopen binnen de invloedsstraal behorende tot de klassen “niet kwetsbaar” , “niet kwetsbaar tot weinig kwetsbaar”

Verwaarloosbaar effect

5.6.4.4

Rustverstoring

Het voorspellen en beoordelen van effecten door rustverstoring is niet eenvoudig. Net zoals bij mensen is verstoring voor dieren een 'subjectieve' ervaring. Ook bij dieren kan gewenning optreden, en gegevens over schuwheid en aanpassingsvermogen van een diersoort zijn er nauwelijks. Reijnen en Foppen hebben een aantal studies gepubliceerd waarbij het effect van hetzij autoverkeer, hetzij treinverkeer op bos-, weide- en heidevogels zijn beschreven waaronder Reijnen en Foppen (1991) en Reijnen (1995). Uit het onderzoek bleek dat geluid boven een bepaalde drempelwaarde leidt tot een afname in de draagkracht van een gebied voor vogels. De vastgelegde drempelwaarden en de afname van de dichtheden als een functie van de geluidssterkte verschilt afhankelijk van de onderzochte soort. Voor een aantal soorten zijn dus drempelwaarden beschikbaar maar zeker niet voor alle soorten. De drempelwaarde algemeen geldend voor bosvogels bedraagt 42 dB(A), voor weidevogels is de drempelwaarde 47 dB(A). Als gemiddelde waarde kan 45 dB(A) genomen worden.

5.6.5 5.6.5.1

EFFECTINSCHATTING Direct ecotoopverlies

Het perceel waar de nieuwe vleesvarkensstal komt, staat aangeduid als biologisch minder waardevol. Het betreft een perceel akkerland. De nieuwe stal komt naast de bestaande stal te staan... Het perceel staat gekarteert als biologisch minder waardevol, bs, bl (akker op zandige bodem, akker om lemige bodem). De impact wordt dan ook als verwaarloosbaar aanzien (geen of verwaarloosbaar effect). De inplanting van de stallen (ingeplant naast de bestaande stallen) is op dit vlak dan ook goed gekozen.

5.6.5.2

Verzuring en vermesting door ammoniakdepositie

De verzurende/vermestende depositie in agrarisch gebied ten gevolge van de ammoniakuitstoot is meestal verwaarloosbaar in vergelijking met de verzurende/vermestende invloed van bemesting van de akkers in de omgeving. Dit is niet het geval in gebieden met een hoge natuurwaarde, waar beperkingen gelden voor bemesting. Invloeden van de verzurende/vermestende depositie worden beschouwd voor de aanwezige aandachtsgebieden in het studiegebied. De ammoniakemissie werd reeds bepaald in de discipline lucht. De ammoniakemissie uit de stallen van het bedrijf van Vuylsteke Stefaan in de huidig vergunde situatie bedraagt 5.119 kg NH3/jaar. In de toekomstige situatie stijgt de ammoniakemissie tot 5.938 kg NH3/jaar. De nieuw te bouwen vleesvarkensstal zal aangesloten worden op een biologische luchtwasser type combiwasser. Volgens de hierboven genoemde lijst met emissiefactoren wordt er aanbevolen om te rekenen met een ammoniakreductie van 70% voor een gecombineerd luchtwassysteem.


162/253

De verzurende depositie wordt beschouwd door omzetting van de ammoniakdepositie (uitgedrukt in kg/ha/jaar) naar zuurequivalenten, door gebruik te maken van volgende relatie van 1 Zeq = 17 g ammoniak. De vermestende stikstofdepositie wordt bepaald door de ammoniakdepositie om te zetten naar stikstofdepositie (in 1 g ammoniak zit 0,82 g stikstof). Per scenario (vergunde situatie en de geplande situatie) werd er via de impactscoreberekening een simulatie uitgevoerd. Verder zijn ammoniakemissie per scenario, bepaald bij de discipline Lucht, overgenomen van het RLB (Richtlijnenhandboek Landbouwdieren, versie 20/03/2015), nodig als inputparameter voor de impactscoreberekening. De volgende informatie kan teruggevonden worden in de verkregen GIS bestanden t.a.v. actueel habitat en zoekzone: Significantieklasse (Sigklasse), minimum KDW (KDWallmin), depositie veroorzaakt door het bedrijf op habitats (ifdmDep), de totale depositie op habitats (totalDep) en de naam van het habitatgebied (habName). De totale depositie In Figuur 29 in bijlage wordt de de totale depositie op de habitats weergegeven ter hoogte van de SBZ-H 'Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004' en in Figuur 30 wordt de totale depositie t.a.v. de zoekzone in dit SBZ-H weergegeven. De totale depositie t.h.v. het Habitatrichtlijngebied 'Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004' ' varieert tussen 25,1 kg N/ha.jaar tot 42,8 kg N/ha.jaar in de vergunde en nieuwe situatie voor de totale depositie op de habitats en op de zoekzones. T.h.v. het deelgebied ten N en ten ZW van het bedrijf bedraagt de totale depositie op de habitats en op de zoekzones echter steeds minder dan 40 kg N/ha.jaar ten noorden en minder dan 34 kg N/ha.jaar ten zuidwesten.. De minimale KDW van habitat/zoekzone Voor de toe te passen kritische lasten of depositiewaarden wordt gewerkt met de documenten: PRAKTISCHE WEGWIJZER EFFECTGROEPEN VOOR HET HABITATSPOOR Effectgroep 3 eutrofiëring subgroep 3.1 via lucht (versie 2 - 24/02/2015) en PRAKTISCHE WEGWIJZER EFFECTGROEPEN VOOR HET HABITATSPOOR Effectgroep 4 verzuring subgroep 4.1 via lucht (versie 2 - 24/02/2015) De gebruikte KDW werden gehaald uit het rapport van Alterra met kenmerk Alterra rapport 2397, van Dobben H.F., Bobbink R., Bal D. & van Hinsberg A. 2012. 'Overzicht van kritische depositiewaarden voor stikstof, toegepast op habitattypen en leefgebieden van Natura 2000.' In Figuur 31 in bijlage wordt de minimale KDW t.a.v. actueel habitat weergegeven voor BE 2500004. In Figuur 32 wordt de minimale KDW t.a.v. de zoekzone van BE 2500004 weergegeven. Uit bovenstaande kunnen voor deze MER van toepassing zijnde elementen volgende kritische depositiewaarde (KDW) afgeleid worden voor actueel habitat en voor zoekzones gelegen binnen SBZ.

Loofbos KDW habitattype 91E0_va KDW voor verzuring = 1857 Zeq/ha.jaar KDW voor vermesting = 26 kg N/ha.jaar


163/253

Loofbos KDW habitattype 9160 KDW voor verzuring = 1429 Zeq/ha.jaar KDW voor vermesting = 20 kg N/ha.jaar Loofbos KDW habitattype 9120 KDW voor verzuring = 1429 Zeq/ha.jaar KDW voor vermesting = 20 kg N/ha.jaar De bijdragen voor verzuring en vermesting De vermestende depositie die veroorzaakt wordt door het bedrijf voor de actuele habitats en de zoekzones binnen de SBZ-H wordt weergegeven in bijlage. De verzurende depositie werd niet weergegeven in extra kaarten gezien de KDW voor verzuring omgerekend naar vermesting nagenoeg geen verschil geeft in de contouren voor de actuele habitats. De contouren met de bijdragen van het bedrijf voor vermesting t.o.v. de minimale KDW waarden voor de habitattypes worden t.a.v. de habitatkaart versie 2014 binnen de SBZ-H weergegeven. Er kunnen 5 contouren weergegeven worden voor de depositie: >50% van de KDW; 10-50% van de KDW; 5-10% van de KDW; 3-5% van de KDW. 1-3% van de KDW De contour van de 50%-bijdrage t.o.v. KDW is logischerwijs de kleinste, deze van de 1-3%-bijdrage de grootste. Voor het habitatrichtlijngebied H 'Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004' deelgebied 4 en deelgebied 1 wordt in Figuur 33 in bijlage de bijdrage van het bedrijf t.a.v. actueel habitat weergegeven in % voor vermesting voor de vergunde situatie. In Figuur 34 wordt de bijdrage t.a.v. de zoekzone weergegeven voor vermesting voor de vergunde situatie. In Figuur 35 in bijlage wordt de bijdrage van het bedrijf t.a.v. actueel habitat weergegeven in % voor vermesting voor de nieuwe situatie. In Figuur 36 wordt de bijdrage t.a.v. de zoekzone weergegeven voor vermesting in de nieuwe situatie. Uit deze figuren blijkt dat de Ndepositie vanwege het bedrijf van Vulsteke Stefaan zowel in de vergunde situatie als in de toekomstige situatie minder dan 1% bijdrage levert aan de KDW van het betreffende type, en dit zowel voor actueel habitat gelegen in SBZ-H als voor zoekzone in SBZ-H. Zodoende kon per vegetatie-eenheid en per scenario de ammoniakdepositie bepaald worden voor de dichtste habitats/zoekzones gelegen binnen SBZ-H. Het resultaat van de impactscoreberekening in de vergunde en de toekomstige situatie wordt hieronder weergegeven:


164/253

Berekende bijdrage van de ammoniakemissies van de exploitatie of van het voorgestelde project aan de kritische depositiewaarde van het habitatgebied (impactscore) voor de vergunde situatie. Procentuele bijdrage van uw exploitatie of van het door u voorgestelde project aan de kritische depositiewaarde voor de actuele oppervlakten habitattypen binnen de speciale beschermingszones aangewezen in uitvoering van de Habitatrichtlijn (SBZ-H)

0,11%

Dit is de bijdrage van uw exploitatie of van het door u voorgestelde project aan de milieudruk op het vlak van ammoniakemissies op het meest problematische punt in het SBZ ’Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel’, rekening houdend met het actueel habitat dat op 6.253 meter van uw exploitatie of van de locatie van het voorgestelde project ligt. Procentuele bijdrage van uw exploitatie of van het door u voorgestelde project aan de kritische depositiewaarde voor de actuele oppervlakten habitattypen binnen de speciale beschermingszones aangewezen in uitvoering van de Habitatrichtlijn (SBZ-H) én de potentiële oppervlakten habitattypen in zoekzones voor de realisatie van de instandhoudingsdoelstellingen (IHD)

0,12%

Dit is de bijdrage van uw exploitatie of van het door u voorgestelde project aan de milieudruk op het vlak van ammoniakemissies op het meest problematische punt in het SBZ ’Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel’, rekening houdend met het actueel habitat en de zoekzones voor de instandhoudingsdoelstellingen dat op 7.412 meter van uw exploitatie of van de locatie van het voorgestelde project ligt. Dit getal is de impactscore van uw exploitatie. De beoordeling van een hervergunningsaanvraag voor uw exploitatie of van een vergunningsaanvraag voor het voorgestelde project zal onder andere gebeuren op basis van de berekende bijdrage van ammoniakemissies aan deze gebieden. Afhankelijk van de uiteindelijke lokalisatie van de instandhoudingsdoelstellingen kan de bijdrage van uw exploitatie of van het door u voorgestelde project verminderen. Ook de oppervlakte van de zoekzones (dit zijn de zones waarin de instandhoudingsdoelstellingen zullen worden gerealiseerd) zal naarmate de instandhoudingsdoelen worden gelokaliseerd, verkleinen.

Berekende bijdrage van de ammoniakemissies van de exploitatie of van het voorgestelde project aan de kritische depositiewaarde van het habitatgebied (impactscore) voor de nieuwe situatie. Procentuele bijdrage van uw exploitatie of van het door u voorgestelde project aan de kritische depositiewaarde voor de actuele oppervlakten habitattypen binnen de speciale beschermingszones aangewezen in uitvoering van de Habitatrichtlijn (SBZ-H)

0,12%

Dit is de bijdrage van uw exploitatie of van het door u voorgestelde project aan de milieudruk op het vlak van ammoniakemissies op het meest problematische punt in het SBZ ’Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel’, rekening houdend met het actueel habitat dat op 6.243 meter van uw exploitatie of van de locatie van het voorgestelde project ligt. Procentuele bijdrage van uw exploitatie of van het door u voorgestelde project aan de kritische depositiewaarde voor de actuele oppervlakten habitattypen binnen de speciale beschermingszones aangewezen in uitvoering van de Habitatrichtlijn (SBZ-H) én de potentiële oppervlakten habitattypen in zoekzones voor de realisatie van de instandhoudingsdoelstellingen (IHD)

0,14%

Dit is de bijdrage van uw exploitatie of van het door u voorgestelde project aan de milieudruk op het vlak van ammoniakemissies op het meest problematische punt in het SBZ ’Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel’, rekening houdend met het actueel habitat en de zoekzones voor de instandhoudingsdoelstellingen dat op 7.401 meter van uw exploitatie of van de locatie van het voorgestelde project ligt. Dit getal is de impactscore van uw exploitatie. De beoordeling van een hervergunningsaanvraag voor uw exploitatie of van een vergunningsaanvraag


165/253

voor het voorgestelde project zal onder andere gebeuren op basis van de berekende bijdrage van ammoniakemissies aan deze gebieden. Afhankelijk van de uiteindelijke lokalisatie van de instandhoudingsdoelstellingen kan de bijdrage van uw exploitatie of van het door u voorgestelde project verminderen. Ook de oppervlakte van de zoekzones (dit zijn de zones waarin de instandhoudingsdoelstellingen zullen worden gerealiseerd) zal naarmate de instandhoudingsdoelen worden gelokaliseerd, verkleinen.

In onderstaande tabel wordt de vermestende depositie per habitattype en per scenario weergegeven. Dit wordt ook gedaan voor verzuring. Tabel 97: Vermestende depositie voor de dichtste Habitatvegetaties in SBZ-H habitat

Afstand tot bedrijf (m)

vergunde situatie (N/ha.jaar)

% tav KDW in vergunde situatie

Nieuwe situatie (N/ha.jaar)

% tav KDW in nieuwe situatie

9160,9120gh

5148 m ten N

0,010

0,05

0,011

0,06

91E0_va

5430 m ten N

0,009

0,03

0,010

0,04

9120

5470 m ten N

0,011

0,06

0,011

0,07

91E0_va

5425 m ten N

0,010

0,04

0,011

0,04

9120,9160,91E0_va

6215 m ten N

0,021

0,11

0,025

0,12

9160

6760 m ten ZW

0,010

0,05

0,011

0,06

9120,9160gh

6355 m ten ZW

0,010

0,05

0,011

0,06

De bijdrage van de kritische depositiewaarde voor vermesting, die de verschillende habitats ondervinden van het bedrijf stijgt in de nieuwe situatie t.a.v. de vergunde situatie. Het percentage van bijdrage aan de kritische last voor vermesting voor de weerhouden habitattypes ligt tussen de 0,04 % en de 0,12 % in de nieuwe situatie. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de habitats in de SBZ-H ligt in de vergunde en de nieuwe situatie voor alle habitats onder de 3 %. Tabel 98: Vermestende depositie voor het meest kritische punt punt in de zoekzone voor de verschillende in SBZ-H

KDW-zoekzone 10


vergunde situatie (N/ha.jaar)

7400 ten N

0,012

% tav KD in vergunde situatie 0,12

Nieuwe situatie (N/ha.jaar) 0,014

% tav KD in nieuwe situatie

0,14

De hoogste bijdrage van het bedrijf t.a.v. in de zoekzones (dichtst gelegen bij de bedrijf) is in de vergunde situatie van 0,06 % en is afhankelijk van de minimale KDW dit op die plaats van toepassing is. In de nieuwe situatie stijgt de bijdrage tav dit punt naar 0,08 %. In de nieuwe situtatie stijgt de maximale bijdrage naar 0,14%. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de zoekzones in de SBZ-H ligt in de vergunde situatie onder de 3 % voor vermesting. Dit blijft ook zo in de nieuwe situatie. Er kan geconcludeerd worden dat er voor het aandachtsgebied dat we in beschouwing nemen, nl. de habitats volgens de BWK versie 2014 kaart binnen de SBZ-H, er geen of een verwaarloosbaar effect te verwachten valt ten gevolge van de vermestende deposities van het bedrijf in de vergunde en in de nieuwe situatie. Indien het


166/253

aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat minder is dan 3%, dan wordt beoordeeld dat deze bijdrage niet significant is. Dit geldt zowel voor hervergunningen als voor uitbreidingen. Tabel 99: Verzurende depositie voor de dichtste Habitatvegetaties in SBZ-H habitat


Vergunde situatie (Zeq/ha.jaar)


Nieuwe situatie (Zeq/ha.jaar)


9160,9120gh

5148 m ten N

0,72

0,05

0,79

0,06

91E0_va

5430 m ten N

0,65

0,03

0,72

0,04

9120

5470 m ten N

0,79

0,06

0,79

0,06

91E0_va

5425 m ten N

0,72

0,04

0,79

0,04

9120,9160,91E0_va

6215 m ten N

1,51

0,11

1,79

0,13

9160

6760 m ten ZW

0,72

0,05

0,79

0,06

9120,9160gh

6355 m ten ZW

0,72

0,05

0,79

0,06

De bijdrage van de kritische depositiewaarde voor verzuring, die de verschillende habitats ondervinden van het bedrijf stijgt in de nieuwe situatie t.a.v. de vergunde situatie. Het percentage van bijdrage aan de kritische last voor verzuring voor de weerhouden habitattypes ligt tussen de 0,04 % en de 0,13 % in de nieuwe situatie. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de habitats in de SBZ-H ligt in de vergunde en de nieuwe situatie voor alle habitats onder de 3 %. Tabel 100: Verzurende depositie voor het meest kritische punt in de zoekzone voor de verschillende KDW's in SBZ-H

KDW-zoekzone 10


vergunde situatie (Zeq/ha.jaar)

7400 ten N

0,86


Nieuwe situatie (Zeq/ha.jaar)

0,12

1,0


0,14

* we gaan hiervan uit van de meest kritische waarde voor verzuring m.n. 714 Zeq/ha.jaar

De hoogste bijdrage van het bedrijf t.a.v. in de zoekzones (dichtst gelegen bij de bedrijf) is in de vergunde situatie 0,06% en is afhankelijk van de minimale KDW dit op die plaats van toepassing is.Deze stijgt in de nieuwe situatie naar 0,08%. In de nieuwe situatie stijgt de maximale bijdrage naar 0,14% voor het meest kritische punt. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de zoekzones in de SBZ-H ligt in de vergunde situatie onder de 3 % voor vermesting. Dit blijft ook zo in de nieuwe situatie. Er kan geconcludeerd worden dat er voor het aandachtsgebied dat we in beschouwing nemen, nl. de habitats volgens de BWK versie 2014 kaart binnen de SBZ-H, er geen of een verwaarloosbaar effect te verwachten valt ten gevolge van de verzurende deposities van het bedrijf in de vergunde en in de nieuwe situatie. Indien het aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat minder is dan 3%, dan wordt beoordeeld dat deze bijdrage niet significant is. Dit geldt zowel voor hervergunningen als voor uitbreidingen.


167/253

5.6.5.3

Verdroging

Ter hoogte van het bestaande bedrijf zijn er matig droge tot natte lemige zandgronden en lichte zandleem gronden (Sch, Sdp en Php). De bestaande stallen staan op matig droge en matig natte lemige zandgronden (Sch en Sdp). De nieuw te bouwen stal komt op matig droge lemige zandgrond (Sch). Aan de matig droge en matig natte bodems wordt respectievelijk een gemiddelde grondwaterstand schommelend tussen 70 en 160 en tussen 40 en 130 cm-mv (cm onder maaiveldniveau) gekoppeld. Voor de bestaande boorput van 12 m diepte wordt er in de huidige en in de toekomstige situatie respectievelijk een daling van de watertafel van 10 cm bereikt op 15 m en 17 m. Voor de vijvers van 6 m diep wordt er zowel in de huidige als toekomstige situatie een daling van de watertafel van 10 cm bereikt op ongeveer 10 m. Binnen deze afstand bevinden zich geen groengebieden (geen groengebieden in een straal van 1.500 m). Op de groengebieden worden er geen relevante effecten van de grondwaterwinningen veroorzaakt.

5.6.5.4

Rustverstoring

Het bedrijf ligt niet in het Vogelrichtlijngebied. De drempelwaarde algemeen geldend voor bosvogels bedraagt 42 dB(A), voor weidevogels is de drempelwaarde 47 dB(A). Als gemiddelde waarde kan de 45 dB(A)-contour genomen worden. De invloedsstraal werd berekend in de discipline Geluid. Het dichtst groengebied is een parkgebied op behoorlijke afstand ten noorden van het bedrijf gelegen (respectievelijk 1.380 m). Op deze afstand is het specifieke geluid van de incidentele bronnen lager dan de gemiddelde drempelwaarde van 45 dB(A). Voor de continue bronnen is ter hoogte van het parkgebied het nieuwe omgevingsgeluid in de gewenste toestand lager dan 45 dB(A). Bijgevolg kan er geconcludeerd worden dat er geen tot verwaarloosbare effecten waar te nemen zijn van de geluidsbronnen op het bedrijf t.a.v. vegetaties die van belang zijn voor de vogels in parkgebied. De speciale beschermingszones habitat en vogelrichtlijngbied liggen op grotere afstand van het bedrijf.

5.6.6

SYNTHESE

Het perceel waar de nieuwe vleesvarkensstal komt, staat aangeduid als biologisch minder waardevol. Het betreft een perceel akkerland. De nieuwe stal wordt gebouwd vlak naast een bestaande stal. Het perceel staat gekarteerd als biologisch minder waardevol bs, bl (akker op zandige bodem, akker op lemige bodem) De impact wordt dan ook als verwaarloosbaar aanzien (geen of verwaarloosbaar effect). De inplanting van de stallen (ingeplant naast de bestaande stallen) is op dit vlak dan ook goed gekozen. Volgens de kaart met de aanduiding van de Natura 2000-gebieden is in de nabije omgeving van deze inrichting geen SBZ (speciale beschermingszone), gelegen. Het meest nabijgelegen Vogelrichtlijngebied situeert zich op ongeveer 2,3 km ten noordwesten van het bedrijf. Het betreft de 'Ijzervallei' (BE2500831). Het meest nabijgelegen Habitatrichtlijngebied ('Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004 deelgebied 4) situeert zich op ongeveer 4,5 km ten noorden van het bedrijf. De inrichting is niet gelegen in of in de nabijheid van een Ramsar-gebied. Ten zuidenwesten op 6,5 km ligte hetzelfde habitatrichtlijngebied ('Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004 - deelgebied 1). Het dichtstbijzijnde VEN-gebied van het type gen (Grote Eenheid Natuur) is gelegen op 4,6 km ten noorden van het bedrijf. Het betreft 'Het Wijnendalebos en vallei van de Waterhoenbeek' en het nummer van het gebied is 123. Het overlapt met de SBZ-H in noordelijke richting. Binnen de 5 km ter hoogte van SBZ komen geen habitats en gedeeltelijke habitats voor binnen de speciale beschermingszone habitat vogelrichtlijngebied en habitatgebied. Buiten de 5 km in noordelijke richting liggen


168/253

volgende habitats volledig en of deels habitat :9160, 9120 gh, 91E0_va, 9120 in habitatgebied deelgebied 4. In zuidwestelijke richting buiten de 5 km in speciale beschermingszone habitat deelgebied 1 liggen volgende habitattypes 'deels habitat' : 9120, 9160 gh en het habitattype 9160 dichtst ten aanzien van het bedrijf . Als aandachtsgebieden beschouwen we de habitats en gedeeltelijke habitats die voorkomen t.h.v. SBZ-H: Habitattype

Afstand tot bedrijf

Omschrijving


9160,9120gh

5148 m ten N

91E0_va

5430 m ten N


9120

5470 m ten N


91E0_va

5425 m ten N


9120,9160,91E0_va

6215 m ten N



9120,9160gh

6760 m ten ZW

6355 m ten ZW


Per scenario (vergunde situatie en de geplande situatie) werd er via de impactscoreberekening een simulatie uitgevoerd. Verder zijn ammoniakemissie per scenario, bepaald bij de discipline Lucht, overgenomen van het RLB (Richtlijnenhandboek Landbouwdieren, versie 20/03/2015), nodig als inputparameter voor de impactscoreberekening. Er wordt gewerkt met de documenten: PRAKTISCHE WEGWIJZER EFFECTGROEPEN VOOR HET HABITATSPOOR Effectgroep 3 eutrofiëring subgroep 3.1 via lucht (versie 2 - 24/02/2015) en PRAKTISCHE WEGWIJZER EFFECTGROEPEN VOOR HET HABITATSPOOR Effectgroep 4 verzuring subgroep 4.1 via lucht (versie 2 - 24/02/2015) De bijdrage van de kritische depositiewaarde voor vermesting, die de verschillende habitats ondervinden van het bedrijf stijgt in de nieuwe situatie t.a.v. de vergunde situatie. Het percentage van bijdrage aan de kritische last voor vermesting voor de weerhouden habitattypes ligt tussen de 0,04 % en de 0,12 % in de nieuwe situatie. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de habitats in de SBZ-H ligt in de vergunde en de nieuwe situatie voor alle habitats onder de 3 %. De hoogste bijdrage van het bedrijf t.a.v. in de zoekzones (dichtst gelegen bij de bedrijf) is in de vergunde situatie van 0,06 % en is afhankelijk van de minimale KDW dit op die plaats van toepassing is. In de nieuwe situatie stijgt.


169/253

de maximale bijdrage naar 0,08%. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de zoekzones in de SBZ-H ligt in de vergunde situatie onder de 3 % voor vermesting. Dit blijft ook zo in de nieuwe situatie. Er kan geconcludeerd worden dat er voor het aandachtsgebied dat we in beschouwing nemen, nl. de habitats volgens de BWK versie 2014 kaart binnen de SBZ-H, er geen of een verwaarloosbaar effect te verwachten valt ten gevolge van de vermestende deposities van het bedrijf in de vergunde en in de nieuwe situatie. Indien het aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat minder is dan 3%, dan wordt beoordeeld dat deze bijdrage niet significant is. Dit geldt zowel voor hervergunningen als voor uitbreidingen. De bijdrage van de kritische depositiewaarde voor verzuring, die de verschillende habitats ondervinden van het bedrijf stijgt in de nieuwe situatie t.a.v. de vergunde situatie. Het percentage van bijdrage aan de kritische last voor verzuring voor de weerhouden habitattypes ligt tussen de 0,04 % en de 0,13 % in de nieuwe situatie. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de habitats in de SBZ-H ligt in de vergunde en de nieuwe situatie voor alle habitats onder de 3 %. De hoogste bijdrage van het bedrijf t.a.v. in de zoekzones (dichtst gelegen bij de bedrijf) is in de vergunde situatie 0,06% en is afhankelijk van de minimale KDW dit op die plaats van toepassing is. In de nieuwe situatie stijgt. de maximale bijdrage naar 0,08%. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de zoekzones in de SBZ-H ligt in de vergunde situatie onder de 3 % voor vermesting. Dit blijft ook zo in de nieuwe situatie. Er kan geconcludeerd worden dat er voor het aandachtsgebied dat we in beschouwing nemen, nl. de habitats volgens de BWK versie 2014 kaart binnen de SBZ-H, er geen of een verwaarloosbaar effect te verwachten valt ten gevolge van de verzurende deposities van het bedrijf in de vergunde en in de nieuwe situatie. Indien het aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat minder is dan 3%, dan wordt beoordeeld dat deze bijdrage niet significant is. Dit geldt zowel voor hervergunningen als voor uitbreidingen. Op de groengebieden worden er geen relevante effecten van de grondwaterwinningen veroorzaakt. De effecten ten gevolge van rustverstoring werden als verwaarloosbaar ingeschat. Voor de thema’s ‘direct ecotoopverlies’, ‘verdroging’, ‘rustverstoring’ zijn de milieueffecten op fauna en flora te verwaarlozen zodat milderende maatregelen zich niet opdringen.

5.6.7 5.6.7.1

MILDERENDE MAATREGELEN Door het bedrijf genomen maatregelen

Voor door het bedrijf genomen milderende maatregelen met effect op fauna en flora wordt verwezen naar de disciplines lucht, water en geluid.

5.6.7.2 

Door het bedrijf geplande maatregelen De nieuwe vleesvarkensstal zal conform de ter zake geldende wetgeving uitgerust worden als ammoniakemissie-arme stal. De vleesvarkensstal zal immers mee aangesloten worden op de biologische luchtwasser type combiwasser met ammoniakreductie van 70%. De exploitant neemt hiermee een belangrijke maatregel om de stijging van ammoniak te beperken.

Voor verdere door het bedrijf geplande milderende maatregelen met effect op fauna en flora wordt verwezen naar de disciplines lucht, water en geluid.


170/253

5.6.7.3


Er wordt evenwel de aandacht op gevestigd dat wat ammoniakdepositie betreft, het hier om een worst-case scenario gaat, en dat een goed ontwikkeld groenscherm rond het bedrijf een deel van de ammoniakuitstoot zou kunnen opvangen, waardoor de werkelijke depositie vermoedelijk lager zal liggen. Dit kan afgeleid worden uit o.a. Nederlands onderzoek. Windsingel: In Nederland werd er in 2003 een meetcampagne uitgevoerd om de invloed van een landschapselement (windsingel) op de verspreiding van emissies (in eerste instantie voornamelijk ammoniak) uit een varkenshouderij na te gaan (Van Dijk et.al.,2004). Deze meetcampagne werd uitgevoerd bij een vleesvarkenshouderij met ruim 2.500 dierplaatsen. Aan de oostzijde van het stallencomplex lag op ca. 20 m afstand van de dichtstbijzijnde stal een vrij uniforme windsingel. De situering is zo, dat bij wind uit zuidwestelijke tot westelijke richting de emissiepluim vanuit de stal grotendeels door en over de windsingel verspreid werd. De begroeiing in de meetcampagne bestond uit loofbomen (acacia, zomereik en berk) met stuiken. De hoogte van de windsingel was ca. 15-20 m, en de breedte ca. 10-15. In de studie werden op korte afstand van de bron, voor de windsingel, tot 6 maal hogere concentraties ammoniakconcentraties gemeten dan voorspeld voor een situatie zonder windsingel. De ammoniak wordt als het ware bij de bron gehouden. Als gevolg hiervan was het gebied waar er een verzurende depositie kan optreden kleiner. Om een grootteorde te geven, bleek uit de meetcampagne dat de afstand van het bedrijf tot waar de ammoniakemissie het achtergrondniveau van de omgeving bereikte ongeveer 485 m bedroeg, terwijl deze afstand in het geval dat er geen windsingel zou aanwezig geweest zijn (berekening op basis van een verspreidingsmodel) ongeveer 815 m zou bedragen. M.a.w. is er in dit rekenvoorbeeld een afname van 40% van de invloedsstraal. Vanzelfsprekend zal veel afhankelijk zijn van de precieze klimatologische omstandigheden windrichting, windsterkte, neerslag, …), alsook van de morfologie van de windsingel zelf. Uit de meetcampagne bleek dat windsingels wel degelijk in staat zijn om emissies te verminderen. Een aanvullende studie (Van Dijk et. al., 2005) moest duidelijkheid brengen op welke manier ze dit doen. Landschapselementen zoals windsingels vormen een fysiek opstakel voor de verspreiding van stoffen en deeltjes in de atmosfeer. Het effect wordt voornamelijk bepaald door twee processen: filtering en snelheidsdemping. De filterende werking is een gevolg van de gasuitwisseling tussen blad en atmosfeer waarvoor een zekere turbulentie rond het blad nodig is. Om de luchtbeweging in een beplanting in stand te houden moet deze een zekere openheid (optische porositeit) hebben. De structuur van een windsingel is bepalend voor het effect op de verspreiding van agrarische emissies. Eenduidige criteria voor het ontwerpen van een optimaal functionerende windsingel zijn nog niet voorhanden. De resultaten uit het Nederlandse onderzoek laten zien dat een windsingel op korte afstand van een stal de ongewenste verspreiding van ammoniak (maar ook van andere agrarische emissies zoals fijn stof en geur) tegengaat en dat de bomen in de windsingel een deel van de stikstof opnemen vanuit de lucht. Voor NO2 bleek dat de filterende werking als gevolg van opname door de planten in de windsingel geschat kan worden op maximaal 10%. Voor ammoniak zou dit percentage hoger liggen. Precieze cijfers zijn niet voor handen. Voor de verdere aanbevelingen met effect op fauna en flora wordt verwezen naar de disciplines lucht, water en geluid.

5.7 5.7.1

LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED EN ARCHEOLOGIE AFBAKENING STUDIEGEBIED

Het studiegebied omvat vooreerst het projectgebied (= de locatie van de installatie). Het wordt dan lateraal uitgebreid om de eventuele zichtbaarheidszone rond de ingreep te vatten. Die wordt bepaald door de afstand van


171/253

waarop de ingreep als dominante beelddrager in het landschapsbeeld nog zichtbaar is. Als studiegebied wordt de omgeving binnen een straal tot 1 km rondom het bedrijfscentrum beschouwd.

5.7.2


Voornaamste gegevensbronnen: -

Eigen terreinwaarnemingen + foto’s

-

Lijst van beschermde monumenten en landschappen (Afdeling M&L)

-

Landschapsatlas (GIS-Vlaanderen)

-

Traditionele landschappen Vlaanderen (Antrop, 2002)

-

Topografische kaart

-

Luchtfoto’s Agiv

De referentiesituatie voor het landschap wordt besproken op basis van het terreinbezoek, topografische kaartenmateriaal, orthofoto en foto’s van het bedrijf en de bedrijfsomgeving, de Landschapsatlas en de algemene literatuur, zoals onder andere: Traditionele landschappen in Vlaanderen (Antrop et al., 2002). Hierbij wordt een algemeen beeld van het landschap geschetst, alsook dieper ingegaan op eventuele ankerplaatsen, relictplaatsen, lijnelementen, enz. typerend voor de bedrijfsomgeving.

5.7.3

METHODIEK

Een veeteeltbedrijf is meestal gelegen in een agrarisch landschap, gekenmerkt door min of meer wijdse zichten. Gezien de grootschaligheid van een intensief veeteeltbedrijf, kan dit een sterke impact hebben op de omgeving. Onder landschap wordt verstaan een begrensde oppervlakte met een geringe dichtheid van bebouwing en een onderlinge samenhang waarvan de verschijningsvorm en de samenhang het resultaat zijn van natuurlijke processen en van maatschappelijke ontwikkelingen. De drie effectgroepen zoals weergegeven in het disciplinerichtlijnenboek Landschap, Bouwkundig erfgoed & Archeologie worden besproken: 

het landschap als relatiesysteem



de erfgoedaspecten



de perceptieve aspecten

5.7.3.1

Het landschap als relatiesysteem

Structuren drukken relaties tussen elementen uit. Met betrekking tot landschappen worden structuren zowel ruimtelijk, functioneel als temporeel gedefinieerd. Voorbeelden van ruimtelijke structuren zijn bewoningspatroon, wegennet, percelering. Er zal worden nagegaan of het project enige relatie- of structuurwijzigingen met zich mee brengt. Het effect is moeilijk kwantitatief uit te drukken, waardoor de beoordeling eerder gebaseerd is op deskundigenoordeel. Volgend significantiekader wordt gehanteerd:


172/253

Tabel 101: Significantiekader ter beoordeling van wijzigingen die de landschappelijke structuren beïnvloeden Toetsing

Beoordeling

Grote wijziging die de bestaande landschappelijke structuren en of relaties drastisch verstoort


Duidelijk waarneembare wijziging die de bestaande landschappelijke structuren en/of relaties verstoort


Beperkt waarneembare wijziging die de bestaande landschappelijke structuren en of relaties verandert en/of nadelig beïnvloedt


Geen wijziging van de bestaande landschappelijke structuren en/of relaties of een wijziging die niet of nauwelijks waarneembaar is


5.7.3.2

De erfgoedaspecten

Er dient rekening gehouden te worden met drie soorten 'erfgoedwaarden': 1. landschap 2. bouwkundig erfgoed 3. archeologie Tot het bouwkundig erfgoed behoren de historische gebouwen. Een bijzondere categorie binnen het bouwkundig erfgoed vormen de monumenten. De term 'monument' is voorbehouden voor bij wet beschermd bouwkundig erfgoed. Ook de voorlopig beschermde monumenten vallen hieronder. Het beschermd erfgoed omvat de beschermde landschappen, beschermde archeologische monumenten en zones, beschermde monumenten en beschermde stads- en dorpsgezichten. Stads- en dorpsgezichten zijn een groepering van een of meer monumenten en/of onroerende goederen met omgevende bestanddelen zoals onder andere beplantingen, omheiningen, waterlopen, bruggen, wegen, straten en pleinen, die wegens hun artistieke, wetenschappelijke, historische, volkskundige, industrieel-archeologische of andere sociaal-culturele waarde van algemeen belang is. Hiertoe behoort ook de directe, er onmiddellijk mee verbonden visuele omgeving van een monument die door haar beeldbepalend karakter de intrinsieke waarde van het monument tot zijn recht doet komen dan wel door haar fysische eigenschappen de instandhouding en het onderhoud van het monument kan waarborgen. Als archeologisch erfgoed worden beschouwd alle overblijfselen, voorwerpen en andere sporen van de mens uit het verleden waarvan het behoud en de studie bijdragen tot het reconstrueren van de bestaansgeschiedenis van de mensheid en haar relatie tot de natuurlijke omgeving, en ten aanzien waarvan opgravingen of ontdekkingen en andere methoden van onderzoek betreffende de mensheid en haar omgeving de voornaamste bronnen van informatie zijn. Voorspelling van de effecten op gekende erfgoedelementen (monumenten, relicten, zichten, ensembles...) impliceert het inschatten van het mogelijke waardeverlies. Tabel 102: Significantiekader ter beoordeling van de verstoring van de erfgoedwaarde Toetsing


Beoordeling

173/253

Grote verstoring landschappelijke erfgoedwaarde en/of beschermde entiteit (vb. directe aantasting van erfgoed door vergravingen, verwijdering KLE’s


Matige verstoring landschappelijke erfgoedwaarde en/of beschermde entiteit (vb. erfgoedzone beïnvloed door een negatieve beelddrager in een open landschap


Geringe verstoring landschappelijke erfgoedwaarde en/of beschermde entiteit (vb erfgoedwaarde beperkt beïnvloed door een negatieve beelddrager (landbouwinfrastructuur) in een gesloten landschap


Geen verstoring landschappelijke erfgoedwaarde en/of beschermde entiteit


5.7.3.3

De perceptieve aspecten

In de meeste MER's voor intensieve veeteeltbedrijven is het wijzigen van de perceptieve kenmerken de belangrijkste effectengroep binnen de discipline Landschap, bouwkundig erfgoed & archeologie. Landbouwbedrijven bepalen mee het karakter van het platteland. Dat platteland wordt niet alleen gebruikt door landen tuinbouwers, maar ook door plattelandsbewoners en recreanten. Door een goede integratie van de landen tuinbouwbedrijven kan de landbouwsector z’n steentje bijdragen tot een mooi en aantrekkelijk platteland. Tabel 103: Significantiekader ter beoordeling van de perceptieve kenmerken Toetsing

Beoordeling

Drastische aantasting van integriteit op vlak van structuur, samenhang en landschapsbeeld


Aantasting van integriteit op vlak van structuur, samenhang en landschapsbeeld


Beperkte vermindering van integriteit op vlak van structuur, samenhang en landschapsbeeld


Geen wijziging of een wijziging die niet of nauwelijks waarneembare verstoring


5.7.4 5.7.4.1

TOELICHTING REFERENTIESITUATIE Geografische situering

Rekening houdend met de indeling van Vlaanderen in Traditionele Landschappen (Antrop et al., 2002) is het bedrijf gelegen in het Traditionele Landschap 'Houtland' (code 212010). Het is een subeenheid van de Traditionele Landschappen de Zandstreek buiten de Vlaamse Vallei (code 212000). Dit traditioneel landschap is gekenmerkt door een golvende topografie met verspreide bebouwing en wijdse panoramische zichten. Er worden volgende kenmerken gegeven voor Houtland: :


174/253


175/253

Landschapsatlas (ankerplaatsen …)

5.7.4.2

In Figuur 42 worden de relicten en ankerplaatsen weergegeven in de omgeving van het bedrijf Stefaan Vulsteke. Op ongeveer 1.700 m ten NW is een relictzone gelegen, namelijk ‘Vallei van de Handzamevaart' (R30055). Op zo’n 2400 m ten NW van het bedrijf ligt de ankerplaats ‘Handzamevaart’ (A30062).

5.7.4.3

Bouwkundig erfgoed

Op de toegangsweg van het bedrijf ligt een bouwkundig relict, nl. 'Kapel toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand' (ID 90955). Op zo'n 300 m ten NW van het bedrijf ligt het bouwkundig relict 'Hoeve met losse bestanddelen' (ID 90990), en op zo'n 500 ten NO ligt nog een 'hoeve' (ID 91009). Verder liggen geen beschermde stads- en dorpsgezichten binnen de onmiddellijke omgeving van het bedrijf Vulsteke.

5.7.4.4

Bedrijf in de referentiesituatie

Volgens het gewestplan is het bedrijf van Stefaan Vulsteke volledig gelegen in agrarisch gebied. Het bedrijf ligt in een (half)open landschap. De aangrenzende percelen zijn akkers en weiden. Het landschap wordt eveneens gekenmerkt door een aantal landen tuinbouwbedrijven die verspreid voorkomen in het landschap. Naast het bedrijf ligt ook een groentenverwerkend bedrijf in een gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. Het bedrijf is in het straatbeeld aanwezig net als een aantal andere landbouwbedrijven, een een aantal particuliere woningen in de Galgestraat. De gebouwen staan goed geordend en compact opgesteld. Een geordende inplanting van de structuren zorgt voor rust en evenwicht in het ontwerp, alsook voor samenhorigheid van de gebouwen op het bedrijf. De gebouwen vormen één aansluitend geheel.. Het bedrijf is gelegen langs de Galgestraat, die loopt naar de Staatsbaan in Kortemerk. Het bedrijf is vanuit alle richtingen redelijk zichtbaar in het landschap. Het is deels een open landschap met akkerland en weiden, en deels zijn particuliere woningen in het straatbeeld aanwezig, en daarnaast ook nog een groentenverwerkend bedrijf. Op het bedrijf is aan de straatzijde reeds veel beplanting aanwezig waardoor het bedrijf aan die zijde reeds goed geïntegreerd is. Ten noorden van het bedrijf is een zone voor ambachtelijke bedrijven en kmo's terug te vinden. De infrastructuren hiervan zijn gebouwd tot tegen de perceelsgrens. De beplanting aan de noordoosten straatzijde van het bedrijf bestaat uit hoogstamfruitbomen, knotbomen, haagstructuren en heesters. Deze beplanting blijft behouden. De poel ten zuidoosten is aangeplant met knotbomen.

5.7.5 5.7.5.1

EFFECTINSCHATTING Het landschap als relatiesysteem

Het voorliggende project voorziet in de bouw van een nieuwe vleesvarkensstal. De oppervlakte van de stal is 1.118,5 m², de hoogte van de nieuwe stal zal 5,25 m zijn. Dit is gelijkaardig aan de bestaande stallen. De nieuwe stal is voorzien ten oosten van de bestaande vleesvarkensstallen. De stal zal parallel komen te staan aan de bestaande stal 1-2. De bebouwde oppervlakte in de huidige situatie bedraagt 6.293 m², in de toekomstige situatie is komt er 1.119 m² bebouwde oppervlakte bij (vleesvarkensstal). Voor de bestaande stallen, langs de open put en bij de luchtwasser Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

176/253

is er betonverharding aangelegd met een totale oppervlakte van ongeveer 850 m². In de toekomst wordt een bijkomende verharding van 75 m² aangelegd voor de nieuw te bouwen stal. Ten oosten van de site wordt een nieuwe vleesvarkensstal gepland, aansluitend op de bestaande vleesvarkensstallen. Deze stal zal grenzen aan een akker van groenten (zoals bloemkolen of spinazie). Hier wordt geen beplanting voorzien, aangezien de groenten die er geteeld worden gevoelig zijn voor schade door bladval en takjes. Om de integratie aan de straatzijde te optimaliseren werd voorgesteld om ten westen van de zeugenstal een rij hoogstammen aan te planten. Er wordt ook aanbevolen om een extra aanplan van heesters tegen de bestaande zeugenstal uit te voeren. De hoogstammen zullen het bedrij een extra groen kader geven en het vanuit het landschap optisch gaan breken. De toevoeging van de heesters zal instaan voor breking van het muuroppervlak van de stal wanneer we ons in de Galgestraat bevinden. De nieuwe constructie vormt één geheel met het bestaand bedrijf. De gebouwen worden ruimtelijk gebonden tot één geheel. Uitgaande van de bestaande situatie zijn dit de wijzigingen na de uitbreiding: -

de bebouwde oppervlakte stijgt van 6.293 m² naar 7.418 m² , een stijging met ca 18 % t.a.v. de bestaande bebouwing

-

verharde oppervlakte (andere dan daken) stijgt van 850 m² naar 925 m²

Het bestaande bedrijf is waarneembaar in het landschap. Wijziging van bestaande landschappelijke structuren en/of relaties treden niet op door het geplande project. Er wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect t.o.v. de bestaande situatie.

5.7.5.2

Erfgoedaspecten

Landschap Het bedrijf is gelegen in het Traditioneel Landschap 'Houtland' (212010). Op ongeveer 1.700 m ten NW is een relictzone gelegen, namelijk ‘Vallei van de Handzamevaart' (R30055). Op zo’n 2400 m ten NW van het bedrijf ligt de ankerplaats ‘Handzamevaart’ (A30062). In de nabije omgeving liggen een aantal puntrelichten zoals de 'Kapel toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand' (ID 90955) en een 'Hoeve met losse bestanddelen' (ID 90990). Voor de huidige vergunde situatie is er een verwaarloosbare verstoring van landschappelijke erfgoedwaarden of beschermde entiteiten. De uitbouw van het bedrijf gebeurt aansluitend bij de bestaande gebouwen. Er treedt geen verdere versnippering op van de open ruimte, gezien de uitbreiding gebeurt in het landschap geconcentreerd ter hoogte van het bestaande bedrijf en bestaande stallen. In de toekomstige situatie wordt er eveneens rekening gehouden met een geringe verstoring van landschappelijke erfgoedwaarden of beschermde entiteiten. Beschermd erfgoed In de ruime bedrijfsomgeving (straal 1 km) komen geen beschermde dorps- of stadsgezichten en landschappen voor. Er wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect.


177/253

Bouwkundig erfgoed Op de toegangsweg van het bedrijf ligt een bouwkundig relict, nl. 'Kapel toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand' (ID 90955). Op zo'n 300 m ten NW van het bedrijf ligt het bouwkundig relict 'Hoeve met losse bestanddelen' (ID 90990), en op zo'n 500 ten NO ligt nog een 'hoeve' (ID 91009). Een invloed op deze relicten is niet te verwachten gezien de nieuwe stal naast de bestaande stal ten oosten wordt ingeplant. Er wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect. Er zal mogelijks een bemaling toegepast worden tijdens de aanlegfase bij hoge grondwaterstand. Op basis van de gegevens in de discipline water wordt een invloedsstraal berekend. De invloedssfeer van de bemaling reikt enkel tot binnen het bedrijfsterrein zelf, zodat ook hiervan geen effecten te verwachten zijn op het bouwkundig erfgoed. Er wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect. Archeologie Voor de bouw van de nieuwe stallen zijn graafwerkzaamheden vereist. Archeologische vondsten zijn nooit uitgesloten.. Op de plaats waar het bedrijf gelegen is, of in de omgeving van het bedrijf, werden (nog) geen meldingen gedaan van archeologische vondsten (https://geo.onroerenderfgoed.be) toont geen vondsten op deze plaats. Het respecteren van de meldingsplicht bij het vinden van archeologische vondsten wordt als voldoende maatregel beschouwd om het archeologisch patrimonium te beschermen. Er wordt rekening gehouden met een potentieel gering negatief effect. Eventuele toevalsvondsten dewelke gedaan worden tijdens de werkzaamheden dienen gemeld te worden aan het Agentschap Ruimte en Erfgoed – Onroerend Erfgoed.

5.7.5.3

Perceptieve aspecten

De instrumenten die gehanteerd kunnen worden voor een goede integratie van bedrijfsgebouwen in de omgeving zijn voornamelijk (brochure ‘Agrarische architectuur, technisch bekeken'; Provincie West-Vlaanderen): 

correcte keuze van de inplantingsplaats



doordacht materiaalgebruik



gepaste kleurkeuze



doordachte afmetingen

Inzake de keuze van de inplantingsplaats kunnen volgende aandachtspunten aangestipt worden: 

Streven naar gesloten, compact geheel van het bedrijf. De stallen staan compact en geordend opgesteld. Een geordende inplanting van de vormen zorgt voor rust en evenwicht in het ontwerp. Bovendien zorgt een overzichtelijke inplanting voor samenhorigheid van de bedrijfsgebouwen op het bedrijf. In de toekomstige situatie zal het bedrijf, ondanks de uitbreiding in oppervlakte, nog steeds een compact geheel vormen.

Op het bedrijf zijn alle gebouwen en constructies geordend en compact opgesteld. Een geordende inplanting van de structuren zorgt voor rust en evenwicht, alsook voor de samenhorigheid van de gebouwen op het bedrijf. Na de keuze van de inplantingsplaats komt de keuze van de kleurtinten en de materialen aan bod. De materiaalkeuze en –kleur mogen niet storend zijn in de omgeving. Een juist kleuren materiaalgebruik is


178/253

doorslaggevend voor een goed geïntegreerd gebouw. Over het algemeen kan gesteld worden dat felle kleuren af te raden zijn. 

Een witte kleur levert een vergrotend effect op.



Zwarte of donkere daken maken het bouwvolume optisch kleiner.

Alle gebouwen en stallen zijn uitgevoerd in rode baksteen met grijze of rode dakbedekking. De nieuw te bouwen varkensstal zal analoog uitgevoerd worden aan de bestaande stallen, nl. met rode baksteen en grijze of rode dakbedekking. Inzake de afmetingen werden de stallen gedimensioneerd volgens het aantal dierplaatsen. Rekening houdend met de normen voor dierenwelzijn werd de nieuwe stal correct gedimensioneerd. Het verkleinen van de stal is dan ook in deze geen optie. In tweede orde is ook de beplanting op het bedrijf belangrijk. Er werden reeds groenelementen voorzien. Ten oosten van de site wordt een nieuwe vleesvarkensstal gepland, aansluitend op de bestaande vleesvarkensstallen. Deze stal zal grenzen aan een akker van groenten (zoals bloemkolen of spinazie). Hier wordt geen beplanting voorzien, aangezien de groenten die er geteeld worden gevoelig zijn voor schade door bladval en takjes. Om de integratie aan de straatzijde te optimaliseren werd voorgesteld om ten westen van de zeugenstal een rij hoogstammen aan te planten. Er wordt ook aanbevolen om een extra aanplan van heesters tegen de bestaande zeugenstal uit te voeren. De hoogstammen zullen het bedrij een extra groen kader geven en het vanuit het landschap optisch gaan breken. De toevoeging van de heesters zal instaan voor breking van het muuroppervlak van de stal wanneer we ons in de Galgestraat bevinden. Het erfbeplantingsplan werd opgemaakt door Inagro. Voor de huidige vergunde situatie wordt uitgegaan van een gering negatief effect. Voor de toekomstige situatie worden de nieuwe stallen aansluitend parallel gebouwd met de bestaande stallen. Deze stal zal op gelijkaardige manier opgetrokken worden.

5.7.6

SYNTHESE

Volgens het gewestplan is het bedrijf van Stefaan Vulsteke volledig gelegen in agrarisch gebied. Het bedrijf ligt in een (half)open landschap. De aangrenzende percelen zijn akkers en weiden. Het landschap wordt eveneens gekenmerkt door een aantal landen tuinbouwbedrijven die verspreid voorkomen in het landschap. Naast het bedrijf ligt ook een groentenverwerkend bedrijf in een gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. Het bedrijf is in het straatbeeld aanwezig net als een aantal andere landbouwbedrijven, een een aantal particuliere woningen in de Galgestraat. Het bedrijf is gelegen in het Traditioneel Landschap 'Houtland' (code 212010) gekenmerkt door een golvende topografie met verspreide bebouwing en wijdse panoramische zichten. Op ongeveer 1.700 m ten NW is een relictzone gelegen, namelijk ‘Vallei van de Handzamevaart' (R30055). Op zo’n 2400 m ten NW van het bedrijf ligt de ankerplaats ‘Handzamevaart’ (A30062). In de nabije omgeving liggen een aantal puntrelichten zoals de 'Kapel toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand' (ID 90955) en een 'Hoeve met losse bestanddelen' (ID 90990).


179/253

Het bestaande bedrijf is waarneembaar in het landschap. Wijziging van bestaande landschappelijke structuren en/of relaties treden niet op door het geplande project. Er wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect t.o.v. de bestaande situatie. Op het bedrijf werden reeds groenelementen voorzien. Ten oosten van de site wordt een nieuwe vleesvarkensstal gepland, aansluitend op de bestaande vleesvarkensstallen. Deze stal zal grenzen aan een akker van groenten (zoals bloemkolen of spinazie). Hier wordt geen beplanting voorzien, aangezien de groenten die er geteeld worden gevoelig zijn voor schade door bladval en takjes. Om de integratie aan de straatzijde te optimaliseren werd voorgesteld om ten westen van de zeugenstal een rij hoogstammen aan te planten. Er wordt ook aanbevolen om een extra aanplan van heesters tegen de bestaande zeugenstal uit te voeren. De hoogstammen zullen het bedrij een extra groen kader geven en het vanuit het landschap optisch gaan breken. De toevoeging van de heesters zal instaan voor breking van het muuroppervlak van de stal wanneer we ons in de Galgestraat bevinden. Het erfbeplantingsplan werd opgemaakt door Inagro. Er treedt geen verdere versnippering op van de open ruimte, gezien de uitbreiding gebeurt in het landschap geconcentreerd ter hoogte van het bestaande bedrijf en bestaande stallen. In de toekomstige situatie wordt er eveneens rekening gehouden met een geringe verstoring van het landschap. M.b.t. perceptieve aspecten wordt er uitgegaan van een gering negatief effect. Voor de toekomstige situatie worden de nieuwe stallen parallel gebouwd bij de bestaande stallen en gebouwen.

5.7.7 5.7.7.1

MILDERENDE MAATREGELEN. De genomen maatregelen:



Er is reeds een groenaanplant aanwezig op het bedrijf.



Het bedrijf vormt een verzorgd onderdeel van een agrarisch landschap.

5.7.7.2 

De geplande maatregelen : De bestaande stallen bestaan allemaal uit rode baksteen met rode of grijze dakbedekking. Ook de nieuwe stal wordt in dezelfde materialen uitgevoerd.



De nieuwe infrastructuur wordt zodanig ingeplant dat ze een geheel vormt met de bestaande infrastructuren. De nieuwe stal wordt aansluitend gebouwd met de bestaande stallen en gebouwen.

5.7.7.3 

De verdere mogelijkheden : Uitbreiding van de beplanting in functie van het erfbeplantingsplan. Het groenscherm wordt verder aangelegd, zodat een optimale inpassing in het landschap gerealiseerd wordt.


180/253

6

ELEMENTEN TEN BEHOEVE VAN DE WATERTOETS

1.

De vergunningsvraag heeft betrekking op het verkavelen van een stuk grond, het oprichten van een constructie (al dan niet gedeeltelijk of volledig ondergronds), het aanleggen van een verharding.

Het voorliggende project behelst een uitbreiding van de bestaande infrastructuur door de aanleg van 1 nieuwe vleesvarkensstal. Het bedrijf voorziet in de aanleg van 75 m² bijkomende verharding. De nieuwe te bouwen varkensstal beslaat een oppervlakte van 1.118 m². Het projectgebied (plaats waar nieuwe gebouw komt) is gelegen in niet overstromingsgevoelig. Volgens de bepalingen van de ‘Gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (Belgisch Staatsblad, 8 november 2004)’ dient er voor een nieuwbouwoppervlakte van 1.118 m² een hemelwaterput van 10 m³ bij elke nieuw te bouwen stal en een aansluiting op infiltratievoorziening met een infiltratieoppervlakte van 45 m² en buffervolume van 28 m³ aangelegd te worden. Bij de nieuwe stal wordt een hemelwaterput van 80 m³. De overloop van de hemelwaterput zal aangesloten worden op de bestaande open put van 1.120 m² met een buffervolume van 6.720 m³. Dit wordt uitgebreid besproken bij de effectbespreking bij de discipline Water. 2.

De vergunningsvraag heeft betrekking op de opslag van, het storten van bodemvreemd materiaal of de wijziging van vegetatie.

Voorliggend project voorziet in de bouw van een nieuwe varkensstal. Deze stal komt op 6 m van de bestaande varkensstal. De aanleg vindt plaats op het bedrijfseigen terrein waar aan akkerbouw werd gedaan. 3.

De vergunningsvraag heeft betrekking op een reliëfwijziging.

Niet van toepassing. 4.

De vergunningsvraag heeft betrekking op het aanleggen van een buffer- of infiltratievoorziening voor de opvang van oppervlaktewater of hemelwater.

Zie hoger onder punt 1. 5.

De vergunningsvraag heeft betrekking op een lozing op een rioleringsstelsel, het oppervlaktewater of het grondwater.

Zowel in de huidige als toekomstige situatie wordt 180 m³/jaar (huishoudelijk afvalwater van het gezin) geloosd op het oppervlaktewater na behandeling in een septische put. Volgens het zoneringsplan ligt het bedrijf in collectief te optimaliseren gebied. 6.

De vergunningsvraag heeft betrekking op een grondwaterwinning.

Het bedrijf beschikt over een grondwaterwinningen (verbuisde boorput op 12 m diepte) en 2 grondwaterwinningen (open put op 6 m diepte) in het Zand van Egem. In de huidige situatie is de exploitant vergund voor de boorput voor 7.136 m³/j en voor de open putten voor 3.600 m³/j. In de toekomstige situatie wenst de exploitant een uitbreiding van de verbuisde boorput met een debiet van 2.404 m³/j aan te vragen. Aan het debiet van de open putten wijzigt er niets. 7.

De vergunningsvraag heeft betrekking op een wijziging van de bedding en de structuurkwaliteit van de waterloop.


181/253

Niet van toepassing.

‘PASSENDE BEOORDELING’-TOETS

7

De habitatrichtlijn (Richtlijn 92/43/EEG) verplicht de lidstaten tot het nemen van alle noodzakelijke maatregelen om de achteruitgang van de natuurlijke waarde van Natura 2000-gebieden (Habitatrichtlijngebieden en Vogelrichtlijngebieden, de zgn. speciale beschermingszones) te voorkomen. Volgens Art. 36ter. van het Natuurdecreet dient de administratieve overheid in de speciale beschermingszones, ongeacht de bestemming van het betrokken gebied, de nodige instandhoudingsmaatregelen te nemen, die steeds dienen te beantwoorden aan de ecologische vereisten van de typen habitats vermeld in Bijlage I van dit decreet en de soorten vermeld in de Bijlagen II, III en IV van dit decreet. Verder stelt Art. 36ter dat de administratieve overheid in deze gebieden tevens alle nodige maatregelen dient te nemen om elke verslechtering van de natuurkwaliteit en het natuurlijk milieu van de habitats van bijlage I van dit decreet en van de habitats van de soorten vermeld in de bijlagen II, III en IV van dit decreet in een speciale beschermingszone te vermijden; elke betekenisvolle verstoring van een soort vermeld in de bijlagen II, III of IV van dit decreet in een speciale beschermingszone te vermijden. Een vergunningsplichtige activiteit, een plan of een programma waarvan kan verondersteld worden dat het toch een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een speciale beschermingszone kan veroorzaken, dient onderworpen te worden aan een zgn. ‘Passende beoordeling’ wat betreft de betekenisvolle effecten voor de speciale beschermingszone. Indien een vergunningsplichtige activiteit, plan of programma onderworpen is aan de m.e.r.-plicht geschiedt de passende beoordeling in het kader van de milieueffectrapportage. Hieronder wordt de relevantie en noodzaak van een ‘passende beoordeling’ in het kader van voorliggend project nagegaan. 8.

Liggen er binnen het studiegebied speciale beschermingszones (SBZ-V en SBZ-H)? Zo ja, welke en op welke afstand.

Volgens de kaart met de aanduiding van de natura-2000 gebieden is deze inrichting niet gelegen in een SBZ (speciale beschermingzone). Het meest nabijgelegen Habitatrichtlijngebied situeert zich op ongeveer 4,5 km van het bedrijf.. Het meest nabijgelegen Vogelrichtlijngebied is op 2,3 km gelegen ten noordwesten van het bedrijf. 9.

Werden er in het kader van de discipline Lucht gering negatieve, matig negatieve of negatieve effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ?

Neen 10. Werden er in het kader van de discipline Fauna & Flora gering negatieve, matig negatieve of negatieve effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ? Neen 11. Werden er in het kader van de discipline Bodem gering negatieve, matig negatieve of negatieve effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ? Neen 12. Werden er in het kader van de discipline Water gering negatieve, matig negatieve of negatieve effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ? Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

182/253

Neen 13.

Werden er in het kader van de discipline Landschap gering negatieve, matig negatieve of negatieve effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ?

Neen 14. Werden er in het kader van de discipline Geluid gering negatieve, matig negatieve of negatieve effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ? Neen

Met het online-instrument Voortoets wil het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) aan initiatiefnemers de mogelijkheid bieden om op voorhand in te schatten wat de mogelijke implicaties zijn van een voorgenomen vergunningsplichtige activiteit op een speciale beschermingszone (SBZ), meerbepaald habitatrichtlijngebied. De voortoets van de passende beoordeling (depositiescan www.milieuinfo.be/voortoets/ ) werd uitgevoerd op 0812-2015 voor het bedrijf Vulsteke Stefaan in de toekomstige situatie. We verkregen een 'groen' resultaat wat wil zeggen dat er géén waarschijnlijkheid of risico op een betekenisvolle aantasting te verwachten is (zie bijlage). De initiatiefnemer moet geen passende beoordeling opmaken.

8

BESTE BESCHIKBARE TECHNIEKEN

In onderstaande tabel wordt weergegeven of het bedrijf voldoet aan de beste beschikbare technieken. Volgens het BBT-rapport ‘Veeteelt’ (Vito, 2006) zijn er een 15 technieken die steeds BBT zijn voor alle veeteeltbedrijven, en een 6-tal technieken die BBT zijn voor alle veeteeltbedrijven mits een aantal randvoorwaarden voldaan zijn. Daarnaast zijn er nog een aantal BBT’s specifiek voor nieuwbouwstallen en een aantal specifiek voor bepaalde subsectoren (rundveebedrijven, varkensbedrijven of pluimveebedrijven).


183/253

Techniek

Beschrijving techniek

Toepassing op het bedrijf

Verdere mogelijkheden/ milderende maatregelen

Huidige situatie

Geplande situatie

Ja, zie discipline

Ja, zie discipline

water

water

Wordt gedaan

Blijft ongewijzigd

Blijft ongewijzigd

Toepasbaar voor alle veeteeltbedrijven Opstellen waterbalans

Grof vuil verwijderen door droog reinigen Goed gebruik van de

Mors- en lekverliezen ter hoogte van de drinkwatervoorziening kunnen voorkomen

Drinkwatervoorziening

drinkwatervoorziening

worden door de drinkwatervoorziening te optimaliseren o.a. qua uitvoering, locatie

gebeurt via

en positie (aangepaste hoogte in functie van het gewicht van het dier en aangepast

waterbesparende

debiet). Door lekken onmiddellijk te repareren en de drinkwatervoorziening

Drinkomats bij de

regelmatig te ijken kan waterverspilling worden vermeden.

vleesvarkens of brijbakken bij de biggen.

Gebruik maken van alternatieve

Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen klassieke waterbronnen zoals

In de huidige situatie

Voor de nieuwe stal

waterbronnen

leidingen grondwater, en alternatieve waterbronnen zoals hemel-, captatie- en

wordt gebruik

zal een

recuperatiewater. Grondwater mag enkel gebruikt worden voor hoogwaardige

gemaakt van

hemelwaterput van

toepassingen.

regenwater, nl. voor

80 m³ aangelegd

het reinigen van de

worden. Regenwater

stallen en de werkign

zal in de toekomst

van de luchtwasser,

gebruikt worden voor

en onrechtstreeks

dezelfde

voor beregening. Er is

toepassingen en voor

een opslag van 85 m³

de nieuwe

hemelwater.

luchtwasser.

Afvalwater dat mestdeeltjes bevat

Het reinigingswater

Blijft ongewijzigd. Er

opvangen en uitrijden op het land

van de stallen wordt

wordt een extra

opgevangen in de

mestopslag voorzien


184/253

Techniek




Huidige situatie

Geplande situatie

onderliggende

onder de nieuw te

mestkelders. Het

bouwen stal 7.

reinigingswater wordt conform het mestdecreet afgezet. Opstellen nutriëntenbalans Toepassen precisievoedering

Ja

Ja

Om uitscheiding van nutriënten via de mest te beperken dient het voeder optimaal

Het bedrijf maakt

Blijft ongewijzigd

afgestemd te worden op de behoefte van de dieren in de diverse productiestadia.

gebruik van meerfasenvoedering.

Vloerbevuiling zoveel mogelijk

Mogelijke maatregelen ter voorkoming van vloerbevuiling zijn:

voorkomen



Het zuiver houden van vloeren en wanden;



Wordt gedaan



Wordt gedaan



Regelmatige afvoer van mest en urine;



Wordt gedaan



Wordt gedaan



Manueel schoonmaken van roosters;



Wordt gedaan



Wordt gedaan



Vaste mest verwijderen buiten de “pot” in een potstal



Nvt



Nvt



Mestschuiven e.d. regelmatig gebruiken en goed onderhouden



Nvt



Nvt

Voldoende mestopslagcapaciteit

De mestopslagcapaciteit moet minstens voldoende zijn om de mest te kunnen

Ja, hiervoor wordt

voorzien

opslaan tot het moment waarop deze verder kan worden be- en/of verwerkt of op

verwezen naar

het land kan worden gebracht. De minimale vereiste opslagcapaciteit is o.a.

hoofdstuk 5.2.

Blijft ongewijzigd

afhankelijk van de hoeveelheid mest die op het bedrijf wordt geproduceerd en de periode waarin de mest niet mag worden uitgereden. Vlarem voorzien een minimale opslag van 9 maand, tenzij er mogelijkheden zijn om mest af te voeren (zonder deze op het land te brengen). Afvloeiing van mest en/of

Opslagplaatsen van vaste dierlijke mest buiten de stal moeten zo gebouwd worden

mestsappen voorkomen bij externe

dat er geen afvloeiing van mest en/of mestsappen kan optreden. Dit houdt in dat

mestopslag – optimalisatie van de

een dergelijke opslag voorzien is van een mestdichte, verharde vloer en aan drie

mestopslag

zijden omgeven is door mestdichte wanden. De vierde zijde moet zo zijn uitgevoerd


185/253

Nvt

Nvt

Techniek




Huidige situatie

Geplande situatie

Blijft ongewijzigd

dat afspoeling van drain- en regenwater niet mogelijk is. Het drain- en hemelwater moet opgevangen worden en verzameld in mestdichte gesloten opslagruimten (aalputten). Mestaanwending afstemmen op de

De hoeveelheid mest en het moment van uitrijden dient maximaal afgestemd te

Op het bedrijf wordt

betrokken landbouwgrond,

worden op o.a. bodemgesteldheid, grondsoort en helling van de betrokken

ten allen tijde

gewasbehoefte en klimatologische

landbouwgrond, de soorten en groeistadium van de gewassen, en klimatologische

gestreefd naar een

omstandigheden

omstandigheden zoals neerslag, windrichting en irrigatie. Het aanwenden van de

ecologisch

mest op het land kan enkel toegestaan worden:

verantwoorde



Indien de betrokken landbouwgrond niet drassig, ondergelopen, bevroren of

mestafzet, conform de

met sneeuw bedekt is;

bepalingen van het



Indien de betrokken landbouwgrond niet steil hellend is;

Mestdecreet



Bij afwezigheid van waterlopen in de nabijheid (een onbehandelde strook land vrijlaten)



Zo kort mogelijk voordat de maximale gewasgroei en opname van voedingsstoffen optreedt;



In periodes waarin geen uitrijverbod geldt;



Bij een gunstige windrichting ten opzichte van omwonenden.

Mest emissiearm aanwenden,

Emissiearm aanwenden van de mest betekent het beperken van de contacttijd van

Opgelegd via

Opgelegd via

nauwkeurig doseren en gelijkmatig

de meststof met de lucht. Bovendien dient de mest nauwkeurig gedoseerd en

mestdecreet

mestdecreet

verspreiden

gelijkmatig verspreid te worden.

Opstellen van energiebalans /

Werd nog niet

-

uitvoeren van een energieaudit

uitgevoerd

Regelmatige controle en reiniging

Om het ventilatiesysteem optimaal te laten werken dienen de leidingen en

van leidingen en ventilatoren in

ventilatoren regelmatig gecontroleerd en gereinigd te worden.

Dit wordt gedaan

Blijft ongewijzigd

Door een goede

Blijft ongewijzigd

mechanisch geventileerde stallen Afvalstromen minimaliseren en

Het in kaart brengen van de soort en de hoeveelheid afval dat ontstaat op het


186/253

Wordt aanbevolen

Techniek




Huidige situatie volgens de meest aangewezen

bedrijf heeft tot doel de afvalstromen te minimaliseren en het gesorteerde afval via

bedrijfsvoering wordt

opties afvoeren

de meest aangewezen optie af te voeren.

de hoeveelheid afval

Geplande situatie

beperkt. Toepasbaar voor alle veeteeltbedrijven met nieuwbouwstallen Optimaliseren binnen de

Optimale lokalisatie omvat naast een technische beoordeling (b.v. inplanting van

bedrijfslocatie

bedrijfseenheden tov elkaar, herlokaliseren of groeperen van geuremissiebronnen),

-

ingeplant naast de

de evaluatie van meteorologische omstandigheden (b.v. windrichting) en

bestaande

topografische gegevens (b.v. heuvels, waterlopen). Stallen en/of

vleesvarkensstal,

mestopslagplaatsen dienen binnen de bedrijfslocatie zoveel als mogelijk

verder van de

gelokaliseerd te worden op plaatsen waar ze de minste hinder (o.a. geur) vormen

dichtstbijzijnde

voor het milieu en omwonenden.

De nieuwe stal wordt

woning.

Optimaliseren van het ontwerp van

Door het optimaliseren van het ontwerp van het ventilatiesysteem kan een goede

-

Bij nieuwbouw wordt

het ventilatiesysteem in mechanisch

temperatuursbeheersing in de stallen worden bekomen en kan de mate van

het ventilatiesysteem

geventileerde stallen

ventilatie geminimaliseerd worden in de winter.

geoptimaliseerd.

BBT voor de subsector pluimveebedrijven Toepassen ammoniakemissiearme

Stal 1 is AEA volgens

De nieuwe stal 7 zal

stalsystemen bij nieuwbouwstallen

systeem V-4.7. Stal 4

aangesloten worden

is AEA volgens

op een biologische

systeem V-1.5. en V-

combiwasser.

3.5.. Stal 5 is voorzien van een biologische combiewasser. Stal 6 is AEA volgens systeem V-1.5. De overige stallen zijn traditionele stallen.


187/253

Techniek




Huidige situatie

Geplande situatie

Het afzuigen van de stallucht en het

Dit is BBT mits voldaan wordt aan de onderstaande 3 voorwaarden:

Op het bedrijf zijn

De nieuwe

behandelen ervan met een



Bij mechanisch geventileerde nieuwbouwstallen

luchtwassers

vleesvarkensstal 7

gaswasser



Voor diercategorieën waarvoor nog geen AEA-stalsystemen in bijlage I van het

aanwezig hoewel

wordt aangesloten op

MB van 19/03/2004 zijn opgenomen

strikt gezien niet van

een biologische

Indien naast de emissie vanuit de stal nog bijkomende emissiebronnen

toepassing.

combiwasser. De

aangepakt moeten worden

De techniek is geen

techniek is geen BBT

BBT gezien niet

gezien niet voldaan

voldaan wordt aan de

wordt aan de

gestelde

gestelde

voorwaarden.

voorwaarden.




188/253

9

GRENSOVERSCHRIJDENDE EFFECTEN

Gezien het bedrijf op meer dan 20 km van de grens met Frankrijk en Wallonië ligt, zijn er geen grensoverschrijdende effecten te verwachten.

10 LEEMTEN IN KENNIS Geurimpact 

De inschatting van de geuremissie wordt, wegens gebrek aan Vlaamse cijfers, op basis van emissiecijfers afkomstig uit Nederlands onderzoek uitgevoerd (zoals weergegeven volgens de Regeling geurhinder en veehouderij). Hierbij is er geen onderscheid tussen conventionele en ammoniakemissiearme stalsystemen. In het milieueffectenrapport werd de geuremissie ten gevolge van het bedrijf ingeschat op basis van een maximale bezetting.



Op de site van de dienst MER verscheen als bijlage bij het MER Richtlijnenboek landbouwdieren een lijst met geactualiseerde emissiefactoren voor ammoniak, geur en fijn stof. Deze geactualiseerde cijfers worden gebruikt in het MER (bijlage versie 20/03/2015 MER-Richtlijnenboek landbouwdieren).



Met betrekking tot de geurnormering zelf werd een toetsing uitgevoerd aan de hand van nieuw bepaalde basisbeschermingsniveaus voor Vlaanderen. Deze beschermingsniveaus zijn echter slechts voorlopig voorgestelde niveaus (voorgesteld in het nog in opmaak zijnde visiedocument: ‘De weg naar een duurzaam geurbeleid’) en mogen aldus nog niet als definitief vastgelegde niveaus geïnterpreteerd worden.



Kwantitatieve inschatting van cumulatieve effecten is moeilijk. Op basis van informatie inzake de vergunde dierenaantallen van omliggende veeteeltbedrijven wordt getracht een ruwe inschatting te maken van de aanwezige hinder (slechts een beperkt aantal bedrijven kan binnen de scoop van de MER-studie mee in rekening worden gebracht; over deze bedrijven zijn geen detailgegevens gekend i.v.m. gebruikte stalsystemen, aantal dieren per diercategorie en aantal niet-vergunde dierenaantallen, juiste bronconfiguraties,...).



Het gebruik van IFDM brengt leemtes met zich mee. Zo treedt er een grote foutenmarge op bij geurconcentraties in de nabijheid van de bron. De actualisatie van het Richtlijnenboek Lucht vermeldt : “Des te dichter bij de bron, des te onnauwkeuriger worden de resultaten van de verspreidingsberekeningen. De foutenmarge op de berekende concentraties in de nabijheid van de bron kan relatief groot worden (als gevolg van gekozen gridgrootte, gebouwinvloed en andere modelbeperkingen). Het is dan ook zinledig ‘exacte’ geurconcentraties toe te kennen aan woningen die worden blootgesteld aan concentraties ver boven de bovenste toetsingswaarde van 10 se of OUE per m³ als 98P. De hoogste weer te geven geurcontour is deze van 10 se of OUE per m³ als 98P. De weergave van hogere contouren of concentraties ter hoogte van de dichtstbijzijnde geurgevoelige woningen heeft hooguit een indicatieve waarde, en dient dan ook als dusdanig geïnterpreteerd te worden.”

Cfr. bijkomende richtlijnen van de dienst MER van september 2013 wordt in de geurmodellering met IFDM naast de 3, 5 en 10 OUe-contour als 98P waarde, toch ook de contour van 20 OUe als 98P waarde mee opgenomen (zowel voor de individuele berekening als voor de bronnencluster). In navolging van de open LNE WG geur van 1 juli 2014 wordt een nieuwe afbakening voor bronnenclusters voorgesteld (richtlijnen dienst MER oktober 2014).


189/253

Rundveebedrijven moeten niet kwantitatief meegerekend worden in de cumulatieve geurstudie. Wel dienen ze in de bespreking van de omgeving kwalitatief in beschouwing genomen te worden. Verzuring en vermesting 

Over de gehanteerde emissiecoëfficiënten van ammoniak bestaat nog wetenschappelijke onzekerheid. Naast de uitgestoten hoeveelheden ammoniak staan ook de depositiefactoren in functie van de afstand tot het bedrijf nog ter discussie. IFDM zou ook minder geschikt zijn om ammoniakdepositie te modelleren.






Kwantitatieve inschatting van cumulatieve effecten is moeilijk.



Het inschatten van het exacte effect van groenelementen is niet mogelijk.



Gezien er bij de IFDM modelberekening inzake verzurende en vermestende depositie telkens slechts één depositiefactor kan gehanteerd worden, en deze factoren sterk functie zijn van het type vegetatie, zijn de berekende deposities slechts als indicatieve waarden te aanzien.

Geluidshinder 

De geluidsniveaus van geluidsbronnen worden niet gemeten. Toch kan naar verwachting op basis van geluidsniveaus uit de literatuur, technische brochures en eerdere metingen in combinatie met mathematische wetmatigheden een vrij realistisch beeld van de geluidsniveaus bekomen worden.



Bij de inschatting van de geluidsproductie door ventilatoren kan enige overschatting optreden wegens het feit dat het drempeleffect van de stal zelf niet gekend is. De gebruikte berekening is dan ook een slechtste geval benadering.

Stofhinder 

De simulatie van de PM10- en PM2,5-emissie is eveneens gebaseerd op algemene waarden. Bedrijfsspecifieke metingen zijn niet beschikbaar.



De achtergrondwaarde inzake de PM10 binnen het studiegebied kan slechts benaderend bepaald worden.



Over de gehanteerde stofemissiecoëfficiënten bestaat nog wetenschappelijke onzekerheid.






Het inschatten van het exacte effect van groenelementen en het gebruik van stofkasten is niet mogelijk.

Samenvattend kan gesteld worden dat de aanwezige leemten zo goed mogelijk ingevuld werden. Ingeval van onzekerheden is hiervoor uitgegaan van een worstcase scenario benadering. Deze leemten hebben echter geen wezenlijke invloed gespeeld op de algemene besluitvorming voor het voorliggende project.


190/253

11 MONITORING EN EVALUATIE 11.1 CONTROLE Door de overheid, als mede door de geldende wetgevingen, zijn er verschillende maatregelen opgelegd en gegevens opgemeten en/of gerapporteerd, dewelke het (gedeeltelijk) mogelijk maken op te volgen hoe het bedrijf ten opzichte van bepaalde milieueffecten evolueert. Hier worden de verschillende relevante elementen aangehaald en bondig toegelicht.

11.1.1 GEURHINDER – KLACHTENOPVOLGING OP GEMEENTELIJK NIVEAU Met betrekking tot geurhinder worden eventuele klachten geregistreerd op de betreffende gemeentelijke milieudiensten. Indien noodzakelijk worden de klachten doorgegeven aan de milieu-inspectie, die deze klachten verder onderzoekt. De exploitant dient de kritische werkingskarakteristieken van de luchtwasser nauwgezet op te volgen.

11.1.2 VERZURING – SECTORALE OPVOLGING OP GEWESTELIJK NIVEAU Voor de opvolging van de verzuringsproblematiek wordt specifiek op bedrijfsniveau geen monitoring voorgesteld. De verzuringsproblematiek dient eerder sectoraal en op gewestelijk niveau opgevolgd te worden (MINA-plan).

11.1.3 VERSTORING WATERHUISHOUDING – DEBIETMETER GRONDWATER Sinds 1 juli 1997 moet iedere heffingsplichtige grondwaterwinning uitgerust zijn met een debietmeter, die het opgepompte volume grondwater bepaalt. Deze teller moet geplaatst worden voor het eerste aftappunt van het gewonnen grondwater. VLAREM II bepaalt de voorwaarden waaraan deze meetinrichting moet voldoen (afdeling 5.53.3). Deze maatregel en de vergunningsplicht hebben tot doel de kwaliteit en de kwantiteit van de grondwaterreserves en de omgeving van de waterwinning (waterpomp) voor schade te behoeden. Op het bedrijf is een debietmeter aanwezig op elke grondwaterwinning. Naar de toekomst toe wordt het verbruik verder opgevolgd en kan nagegaan worden hoe het bedrijf verder kan besparen op het gebruik van grondwater.

11.1.4 BODEMVERONTREINIGING In overeenstemming met de Vlarem II-wetgeving dienen de mazouttanks ten minste om de 3 jaar onderzocht te worden door een erkend deskundige (of door erkend technicus in geval van mazouttanks zonder verdeelslang). Dit onderzoek heeft betrekking op de inzage van het vorige rapport, de algemene staat van de installatie, de doeltreffendheid van de overvulbeveiliging en de aanwezigheid van water en slib in de houder en van verontreiniging buiten de houder. Er dient op gelet dat de tanken van het bedrijf consequent gekeurd worden. Peilputten zijn volgens Vlarem II art.5.9.7.1 verplicht voor inrichtingen met mengmest waarin meer dan 2.500 varkens kunnen gehouden worden of inrichtingen die geheel of gedeeltelijk gelegen zijn binnen de beschermingszone van een grondwaterwinning. In de inrichting wordt mengmest opgeslagen, in de toekomstige situatie zijn peilputten verplicht.

11.1.5 VERMESTING – MAP-MEETPUNTEN De exploitant dient verder mee de evolutie van de nitraatconcentratie binnen het deelbekken waarin hij actief is op te volgen. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

191/253

12 TEWERKSTELLINGS- EN INVESTERINGSRAPPORT 12.1 TEWERKSTELLING Het bedrijf van Vulsteke Stefaan is een man-vrouw bedrijf. Dit blijft ook in de toekomst het geval.

12.2 INVESTERINGEN In het kader van het voorliggende project voorziet de initiatiefnemer investeringen inzake de bouw van een nieuwe vleesvarkensstal die wordt aangesloten op een biologische luchtwasser. De bouw van de nieuwe stal en de ammoniakemissiearme voorzieningen (luchtwasser), zal een belangrijke financiële inspanning van het bedrijf betekenen.

12.3 DUURZAAM GEBRUIK VAN GRONDSTOFFEN EN GOEDEREN Alle gebouwen en inrichtingen worden geconstrueerd conform de landbouwtechniek en de geldende milieuwetgeving. De aard, hoeveelheid en herkomst van de gebruikte materialen en de aard, hoeveelheid en bestemming van de te produceren goederen wordt toegelicht in hoofdstuk 3. Het bedrijf evalueert zelf de productie en de hiervoor gebruikte methodes aan de hand van een technische boekhouding en op basis van ervaring. De resultaten hiervan laten de bedrijfsleider toe om zijn productiemethode en de keuze van de grondstoffen (dieren en voeders) te evalueren.

13 SYNTHESE MILIEUEFFECTEN EN MILDERENDE MAATREGELEN 13.1 GEUR EN LUCHT Synthese discipline geur en lucht Inzake de discipline lucht werd de impact van het bedrijf bekeken inzake geurhinder, stofhinder, ammoniakemissie en emissie broeikasgassen. In de huidige situatie gaat het bedrijf gepaard met: 

Een geuremissie van 80.803 OUE/s. Deze geuremissie veroorzaakt samen met de emissies van andere bedrijven behorende tot dezelfde bronnencluster een negatief effect op 29 particuliere woningen (woningen horende bij bedrijven niet meegerekend), waarvan 6 in agrarisch gebied, 1 in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's en 22 in woongebied met landelijk karakter. De woning gelegen in ambachtelijke zone is de woning horende bij een groentenverwerkend bedrijf. Volgens de afstandsregels is er geen of verwaarloosbaar effect.



De huidige PM10-emissie bedraagt 319 kg. In de huidige situatie is er voor PM10 geen enkele woning die een zeer belangrijke of belangrijke bijdrage ondervindt. Er is 1 woning die een beperkte bijdrage ondervindt met name tussen 1% en 3% van 31,3 µg/m³. Ook de eigen bedrijfswoning ondervindt een beperkte bijdrage. (maar effecten op eigen terrein vallen in feite buiten het beoordelingskader).



De huidige PM2,5-emissie bedraagt 21 kg. Voor de PM2,5- concentraties ondervindt geen enkele woning een bijdrage (< 1% van 25 µg/m³).



In de huidige situatie is er een ammoniakemissie van 5.119 kg NH3/jaar. Voor de verzurende en vermestende impact van deze emissie, wordt verwezen naar de discipline Fauna en Flora.


192/253



Een broeikasgasemissie (CH4, N2O en CO2) van 1308 ton CO2-equivalenten ten gevolge van de dieren en het verbranden van fossiele brandstoffen. Hiermee heeft het bedrijf een bijdrage van 0,002% van de CO2-uitstoot in Vlaanderen.

In de nieuwe situatie gaat het bedrijf gepaard met: 

Een geuremissie van 90.369 OUE/s. De geuremissie in de gewenste situatie veroorzaakt samen met de emissies van andere bedrijven behorende tot dezelfde bronnencluster een negatief effect op 34 particuliere woningen, waarvan 7 in agrarisch gebied, 1 in ambachtelijke zone en 26 in woongebied met landelijk karakter. Dit zijn 5 bijkomende woningen tov de vergunde situatie. Volgens de afstandsregels is er geen of verwaarloosbaar effect. Er is een lichte stijging in in geurconcentraties vóór en na verandering voor de meest nabij gelegen woningen op clusterniveau. De stijgingen blijven beperkt tot 1 OUe/m³ als 98P. Er wordt aanbevolen om nog verdere milderende maatregelen te onderzoeken.



Een jaarlijkse PM10-emissie van 340 kg ten gevolge van stalemissies. In de gewenste situatie is er voor PM10 geen enkele woning die een zeer belangrijke bijdrage of belangrijkde bijdrage ondervindt van het project van Vulsteke Stefaan. Er is 1 woning die een beperkte bijdrage ondervindt (tussen 1% en 3%) van de beoordelingswaarde



Een jaarlijkse PM2,5-emissie van 24 kg ten gevolge van stalemissies. Voor de PM2,5- concentraties wordt geen relevante bijdrage verwacht ter hoogte van de woningen in de omgeving van het bedrijf.



Een ammoniakemissie van 5.938 kg kg NH3/jaar. Voor de verzurende en vermestende impact van deze emissie, wordt verwezen naar de discipline Fauna en Flora.



Een broeikasgasemissie (CH4, N2O en CO2) van 1.753 ton ton CO2-equivalenten ten gevolge van de dieren en het verbranden van fossiele brandstoffen. Hiermee heeft het bedrijf een bijdrage van 0,003% van de CO2-uitstoot in Vlaanderen.

Opmerking : ten aanzien van de hierboven opgenomen evaluatie dient aangegeven te worden dat de impact binnen de eigen bedrijfsgrens in feite niet dient beoordeeld te worden. Milderende maatregelen Door het bedrijf genomen maatregelen 



Het bedrijf maakt in de huidige situatie reeds gebruik van het ammoniakemissiearme stalsystemen: -

V-4.7. op stal 1

-

V-1.5. op stal 4 en stal 6

-

V-3.5. op stal 4

-

S-1. op stal 5: een combiluchtwasser.

Als geurbeïnvloedende maatregelen inzake voeder en voederwijze wordt in de BBT-studie het toedienen van meerfasenvoedering aangehaald. Doordat de voeders beter afgestemd zijn op de specifieke behoefte van de dieren, daalt de stikstofexcretie in de mest. Ook toediening van eiwitarm voeder heeft een significante reductie in de stikstofexcretie in de mest tot gevolg. Het bedrijf maakt gebruik van meerfasenvoeders met verlaagd fosforgehalte en ruw eiwitgehalte. Dit effect is niet meegenomen in de berekening van de geurconcentraties, De bekomen resultaten zijn dus een worst-case scenario.


193/253



Stallen en/of mestopslagplaatsen dienen binnen de bedrijfslocatie zoveel als mogelijk gelokaliseerd te worden op plaatsen waar ze de minste hinder (o.a. geur) vormen voor het milieu en omwonenden. Optimale lokalisatie is onderdeel van een goede bedrijfsvoering. Globaal genomen kan optimaliseren binnen de bedrijfslocatie als technisch haalbaar beschouwd worden voor alle nieuwe stallen en/of nieuwe mestopslagplaatsen.



Bij het vullen van de silo’s wordt gebruik gemaakt van stofzakken.



De stallen worden op regelmatige basis intensief gereinigd. Dit resulteert in een beperking van de geuremissie. Voederverliezen in de stal worden beperkt door het regelmatig controleren van de voedersystemen en het verwijderen van gemorst voeder. Verder zijn er ook anti-morsbakken geïnstalleerd.



Het aantal transporten op het bedrijf wordt geoptimaliseerd, waardoor stofopwaaiing, slijtage emissies en emissies van verbrandingsgassen door het verbruik van mazout wordt beperkt.



Het bedrijfsterrein wordt zo goed als kan proper en stofvrij gehouden.



Er is reeds een groenscherm aanwezig ten noorden van het bedrijf. Daar zijn fruitbomen en knotwilgen aangeplant.

Door het bedrijf geplande maatregelen 

De nieuwe vleesvarkensstal zal conform de ter zake geldende wetgeving uitgerust worden als ammoniakemissie-arme stal. De vleesvarkensstal aangesloten worden op een gecombineerd luchtwassysteem met een ammoniakreductie van 70%.

Verdere mogelijkheden of aanbevelingen 

Gezien de geurimpact op een aantal woningen in de omgeving, dringen verdere milderende maatregelen zich op. Er wordt voor geopteerd om de mestverblijftijd in de bestaande vleesvarkensstallen te beperken. Volgens de Omzendbrief LNE 2012/1 wordt een inschattingscoëfficiënt van 10% toegekend aan deze maatregel. Op deze manier daalt de geuremissie verder tot 86.625 OUe/m³. Door toepassing van deze milderende maatregel is voldaan aan het nieuwe maatregelenkader van LNE. Woning 5 wordt buiten beschouwing gelaten, gezien woning 5 behoort tot het groenteverwerkend bedrijf dat als gelijkaardig aan de landbouw kan beschouwd worden. Ter hoogte van de overige woningen daalt de geurconcentratie, of blijft de geurconcentratie status quo (al dan niet met een marge van 0,5 OUe/m³).



Er dient ook nog vermeld te worden dat er voor de bestaande combiluchtwasser gerekend werd met 60% geurreductie (cfr. vergunning dd. 08/11/2012), terwijl er volgens de geactualiseerde emissiefactoren mag gerekend worden met 70% geurreductie.



Onderzoek naar mogelijkheden voor reductie geurhinder

In Nederland werd er in 2003 een meetcampagne uitgevoerd om de invloed van een landschapselement (windsingel) op de verspreiding van emissies (in eerste instantie voornamelijk ammoniak) uit een varkenshouderij na te gaan (Van Dijk et al., 2004). Deze meetcampagne werd uitgevoerd bij een vleesvarkenshouderij met ruim 2.500 dierplaatsen. Aan de oostzijde van het stallencomplex lag op ca. 20 m afstand van de dichtstbijzijnde stal een vrij uniforme windsingel. De situering is zo, dat bij wind uit zuidwestelijke tot westelijke richting de emissiepluim vanuit de stal grotendeels door en over de windsingel verspreid werd. De begroeiing in de


194/253

meetcampagne bestond uit loofbomen (acacia, zomereik en berk) met struiken. De hoogte van de windsingel was ca. 15-20 m, en de breedte ca. 10-15. Als gevolg van deze Nederlandse meetcampagne werd onderzocht op welke manier landschapselementen in staat zijn om de impact van de emissies te verminderen (Van Dijk et al., 2005). Hieruit bleek dat landschapselementen zoals windsingels een fysiek obstakel vormen voor de verspreiding van stoffen en deeltjes in de atmosfeer. Het effect wordt voornamelijk bepaald door twee elkaar tegenwerkende processen: verhoogde depositie en snelheidsdemping. De resultaten uit het Nederlandse onderzoek laten zien dat een windsingel op korte afstand van een stal de ongewenste verspreiding van ammoniak, maar ook van andere agrarische emissies zoals fijn stof en geur tegengaat en dat de bomen in de windsingel een deel van de stikstof opnemen vanuit de lucht. De geurreductie door een windsingel zal op twee manieren gebeuren. Enerzijds zal geur (die zich als gas verspreidt) als gevolg van de extra turbulentie die ontstaat door de beplanting, worden gemengd en verdund met hogere luchtlagen waardoor de geurbelasting op leefniveau afneemt. Anderzijds zullen geurpartikels die geadsorbeerd worden aan stofdeeltjes gedeeltelijk door de beplanting worden gecapteerd (Van Dijk et al., 2005). Het windbrekend effect, waardoor een lagere dispersie optreedt, veroorzaakt echter een tegenovergesteld effect, en zal het verdunnend effect beperken. Hierdoor wordt de positieve impact van de hierboven vermelde elementen gedeeltelijk teniet gedaan. Ook aan de universiteit van McGill in Canada loopt momenteel eveneens een project naar het effect van natuurlijke windsingels op de verspreiding en het terugdringen van geur. Hieruit blijkt dat windsingels moeten bestaan uit minimum 2 rijen bomen of struiken, met variabele hoogtes, geplaatst loodrecht op de meest overheersende windrichting. Zij vermelden dat hoge barrières rond bvb. mestopslagplaatsen voor een geurreductie kunnen zorgen van 26 tot 92% aan de windluwe zijde (Bradshaw, 2003). Mogelijke milderende maatregelen voor het bedrijf Stefaan Vulsteke De aanwezige groenelementen dienen dus zeker behouden te blijven en kunnen mogelijks verder uitgebouwd worden. Een positief effect hiervan kan zeker verwacht worden. Bij de modellering werd geen rekening gehouden met de groenelementen, zodat dit als een worst-case scenario beschouwd kan worden. Mogelijkheden voor reductie van broeikasgasemissies Aanbevolen wordt om op het bedrijf een energieaudit te laten uitvoeren, opdat een goed zicht zou bekomen worden op het energieverbruik. Via zo’n audit kunnen veelal enkele besparende maatregelen doorgevoerd worden. Eveneens kan bij het uitvoeren van een energieaudit aandacht besteed worden aan de mogelijkheid voor het bedrijf tot het duurzaam opwekken van energie.

13.2 WATER Synthese discipline water Voor de bouw van de nieuwe stal kan er mogelijks tijdens de aanlegfase een bronbemaling vereist zijn. Gezien de korte bemalingsduur met een beperkte debiet, de voorziene infiltratie en het feit dat de invloedsfeer van de bemaling binnen het bedrijfsterrein bevindt, wordt uitgegaan van geen of een verwaarloosbaar effect. Op de groengebieden worden er geen relevanten effecten van de grondwaterwinningen veroorzaakt. De bestaande grondwaterwinningen veroorzaken zowel in de huidige als toekomstige situatie geen of verwaarloosbaar effect op de dichtste naburige bedrijfsvreemde grondwaterwinning.


195/253

Op het bedrijf is er zowel in de huidige als toekomstige situatie opslag van bepaalde risicostoffen. De aanwezige tanken werden nog niet gekeurd, waardoor in de huidige situatie wordt uitgegaan van een matig negatief effect. Zodra de bestaande tanken een periodieke keuring hebben ondergaan wordt er in de toekomstige situatie uitgegaan van een gering negatief effect. Opslag van reinigings-, ontsmettings-, gewasbeschermings-, en ongediertebestrijdingsmiddelen worden beoordeeld als een gering negatief effect doordat gebruik gemaakt wordt van erkende producten die op een veilige plaats worden gestockeerd. Zowel in de huidige als de toekomstige situatie is er voldoende opslag van spuiwater als reinigingswater waardoor wordt uitgegaan van een gering negatief effect. Door voldoende varkensmestopslagcapaciteit en geen vereiste tot het plaatsen van peilputten, is de bestaande situatie te beschouwen al een gering negatief effect. In de toekomstige situatie is er voldoende mestopslagcapaciteit en verbindt de exploitant er zich toe om peilputten te plaatsen en het grondwater te analyseren, waardoor de toekomstige situatie wordt beschouwd als een gering negatief effect. In de huidige situatie infiltreert het hemelwater dat valt op de betonverharding in de bodem rond het bedrijf. Het hemelwater van alle bestaande daken wordt opgevangen in citernes of in de open put bij het bedrijf. In de huidige situatie wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect. In de toekomstige situatie blijft de waterhuishouding van de bestaande betonverharding behouden. Het hemelwater van de nieuw aan te leggen betonverharding, infiltreert in de nabij liggende bodem. Het hemelwater dat valt op de nieuw te bouwen varkensstal wordt samen met het hemelwater dat valt op varkensstal 2 opgevangen in een hemelwaterput van 80 m³ en hergebruikt waarna het overloopt in de open put met een infiltratieoppervlakte van 1.120 m² met een buffervolume van 6.720 m³. Volgens de gewestelijke verordening dient er voor alle daken die in de open put worden opgevangen een infiltratievoorziening met een infiltratieoppervlakte van 256 m² en 160 m³ beschikbaar te zijn. Bij het toekennen van de afwijking op de stedenbouwkundige verordening (het plaatsen van een hemelwaterput van 80 m³ i.p.v. 10 m³) en de ligging van het bedrijf in niet overstromingsgevoelig gebied wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar negatief effect. Het huishoudelijk afvalwater van de woning wordt zowel in de huidige als toekomstige situatie geloosd op het oppervlaktewater na behandeling in een septische put. Er wordt uitgegaan van een matig negatief effect. Zowel in de huidige als toekomstige situatie is het totale werkelijk waterverbruik < of = de theoretische waterbehoefte waardoor wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect inzake waterverbruik. Zowel in de huidige als toekomstige situatie wordt grondwater uit de boorput enkel gebruikt voor hoogwaardige toepassingen waardoor wordt uitgegaan van een gering negatief effect. Milderende maatregelen Reeds toegepast in de huidige situatie 

eerst droog reinigen van stallen alvorens nat schoon te spuiten



gebruik van erkende producten.



geen lozing van bedrijfsafvalwater, voldoende opvang reinigingswater en spuiwater



hemelwater van alle daken wordt opgevangen in hemelwaterputten of in de open put bij het bedrijf



open put doet dienst als infiltratievoorziening

Geplande maatregelen Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

196/253



periodieke keuring mazouttanken



opslag van spuiwater in aparte opslag van 45 m³



bouw van mestkelder onder de nieuw te bouwen stal om ook de bijkomende mest gedurende 9 maanden te kunnen stockeren



plaatsen van peilputten (in overleg met LNE) in kader van lekdichtheid van mestkelders



hemelwater van de nieuw te bouwen varkensstal wordt opgevangen in een hemelwaterput die overloopt in de open put

Verdere mogelijkheden of aanbevelingen Volgende tips zijn belangrijk voor een duurzaam watergebruik op bedrijfsniveau: 

Herstel lekken zo snel mogelijk en laat het water niet onnodig lopen



Verder gebruik maken van een waterzuinige hogedrukreiniger. Hiermee kan het waterverbruik in vergelijking met een klassieke tuinslang tot de helft teruggebracht worden. De meest efficiënte hogedrukreinigers hebben een debiet van 6,5 l/min. Zowat alle types laten het gebruik van alternatieve waterbronnen – vrij van bezinkbare deeltjes- toe. Bij gebruik van niet-leidingwater raden de producenten een extra voorfilter aan. Zorg bij het gebruik van een hogedrukreiniger altijd voor voldoende verluchting.



Gebruik van goede drinkbakken, nippels en dergelijke. Vermijd mors- en lekverliezen door het afstellen van vlotter,…

13.3 BODEM Synthese Behoudens bij calamiteiten kunnen de effecten op de bodem als verwaarloosbaar tot hooguit beperkt beschouwd worden. Hierbij wordt er uiteraard van uit gegaan dat aan alle wettelijke bepalingen voldaan wordt m.b.t. o.a.: 

Opslag van gevaarlijke producten



Mestopslag



Bodemverzet

Milderende maatregelen De genomen maatregelen: 

De nieuw te bouwen stal is uitgerust met een volle betonnen vloer zodat uitspoeling van mestdeeltjes naar de bodem en het grondwater verhinderd wordt.



Jaarlijks wordt een mestaangifte gedaan.

De geplande maatregelen : 

Er dient voldaan te worden aan de Vlarebo-wetgving voor wat betreft het grondverzet.


197/253



De extra mest die geproduceerd wordt in de toekomstige situatie wordt voor 15 % naar een externe mestverwerkingsinstallatie vervoerd.



Indien er toch calamiteiten zouden optreden die een impact kunnen hebben op de bodem of het grondwater, worden zo snel mogelijk de nodige acties ondernomen om de verontreiniging weg te nemen of om de verdere verspreiding van de verontreininging te voorkomen, bv. door de verontreinigde grond af te voeren naar een daartoe vergunde inrichting. Uiteraard dienene hierbij de wettelijke bepalingen gevolgd te worden.

De verdere mogelijkheden : Er wordt verwezen naar de disciplines ‘Water’ (inzake bodem- en grondwaterverontreiniging) en de discipline ‘Faune en Flora’(inzake verzurende en vermestende deposities)

13.4 GELUID Synthese Voor de discipline geluid worden de relevante geluidsbronnen op het bedrijf bepaald, zijnde de continue geluidsbronnen (ventilatoren) en de incidentele geluidsbronnen (transporten). De beoordelingspunten zijn de dichtste woning en 200 m van de perceelsgrens. De onmiddellijke bedrijfsomgeving wordt gekenmerkt door zijn agrarisch karakter, op minder dan 500 m van een gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. Deze activiteiten leveren een bijdrage aan de geluidsbelasting. In de nabije omgeving zijn nog een aantal veeteeltbedrijven aanwezig, en een groentenverwerkend bedrijf. Binnen een straal van ongeveer 200 m van de bedrijfspercelen liggen er 7 bedrijfsvreemde woning, waarvan 1 woning behoort tot een landbouwbedrijf (Galgestraat 8), en 1 woning behoort tot het groentenverwerkend bedrijf en gelegen is in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's (Galgestraat 9A). De overige 5 bedrijfsvreemde woningen zijn gelegen Galgestraat 6, 6A, 4, 7 en 13. Op 250 m ten NW is een woongebied met landelijk karakter gelegen. Overige kwetsbare gebieden zijn op meer dan 500 m gelegen. Het meest nabijgelegen woongebied is gelegen op 1.000 m. Op 25 m ten noorden van het bedrijf ligt een groentenverwerkend bedrijf in gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. Geluidshinder van het verkeer voor de aanvoer- en afvoer van en naar dit bedrijf is dus mogelijk. Hierdoor zal in de referentiesituatie het oorspronkelijk omgevingsgeluid hoger liggen dan in stille agrarische gebieden. Als referentiewaarde voor het oorspronkelijke omgevingsgeluid voor het L A95,1h hanteren we voor de dagperiode 40 dB(A), voor de avondperiode 35 dB(A) en 35 dB(A) voor de nachtperiode. Deze aanname is meer realistisch a.h.v. de ligging van het bedrijf. In de huidig vergunde situatie zijn er 39 ventilatoren aanwezig, waarvan 20 bestaande ventilatoren (vóór 1993) en 19 nieuwe ventilatoren (na 1993). De ventilatoren bevinden zich allen in de stallen, hetzij in kokers, hetzij in een luchtwasser. In beide gevallen zal het geluid al gedeeltelijk gedempt worden, voor de kokers wordt gerekend met een geluidsdemping van 3 dB(A) en voor de luchtwasser met 10 dB(A) (cfr. Exlan Consultants BV, 2011). Voor de ventilatoren in kokers wordt bijgevolg gerekend met 82 dB(A), en voor de ventilatoren in de luchwasser met 75 dB(A). In de toekomstige situatie zullen er nog 3 nieuwe ventilatoren geplaatst worden in de nieuw te bouwen stal 7, die voorzien wordt van een luchtwasser. Ook hier zal gerekend worden met een geluidsniveau van 75 dB(A) voor ventilatoren bij een luchtwasser.


198/253

Voor de bestaande continue bronnen en voor de incidentele bronnen wordt getoetst aan de richtwaarde voor bestaande inrichtingen (=grenswaarde). Voor de nieuwe continue bronnen (nieuwe bronnen in bestaande situatie en nieuwe bronnen in nieuwe situatie). In de huidig vergunde situatie geldt voor de bestaande continue bronnen volgens het significantiekader dat er een gering negatief effect is ter hoogte van de dichstbijzijnde woning en geen tot een verwaarloosbaar effect is tijdens de dag en de nacht op 200 m van de perceelsgrens, en een gering negatief effect tijdens de avond. In de huidig vergunde situatie geldt voor de nieuwe continue bronnen volgens het significantiekader dat er een gering negatief effect is ter hoogte van de dichstbijzijnde woning tijdens de avond- en nachtperiode en geen tot een verwaarloosbaar effect is tijdens de dagperiode. Op 200 m van de perceelsgrens is er geen tot verwaarloosbaar effect tijdens alle periodes. In de geplande situatie geldt voor alle nieuwe continue bronnen volgens het significantiekader dat er een gering negatief effect is ter hoogte van de dichstbijzijnde woning tijdens de avond- en nachtperiode en geen tot een verwaarloosbaar effect is tijdens de dagperiode. Op 200 m van de perceelsgrens is er geen tot verwaarloosbaar effect tijdens alle periodes. De incidentele bronnen worden vergeleken met de richtwaarde voor een incidenteel geluid van een bestaande inrichting. Ter hoogte van de verschillende beoordelingspunten tijdens de dag wordt er voldaan aan de richtwaarde voor een bestaande inrichting. Tijdens de nacht is er een overschrijding van deze richtwaarde t.h.v. de dichtste woning en op 200 m van de perceelsgrens. Het lossen van veevoeders gebeurt enkel overdag, hiervoor is geen overschrijding. Bovendien is de compressor op de vrachtwagens van het transport van veevoeders voorzien van een geluidswerende omkasting. Dit zorgt voor een geluidsniveau van 82-83 dB(A) op 3 m. Het geluidsvermogenniveau kan bijgevolg 102-103 dB(A) bedragen, terwijl in bovenstaande met 111 dB(A) gerekend werd. Het laden van varkens gebeurt 's nachts en overdag, en hiervoor is er een overschrijding. De overschrijding is echter lager dan 10 dB(A). Het laden van de varkens gebeurt verder van de dichtstbijzijnde woning, dan bvb. het lossen van veevoeders. De vleesvarkens worden immers verder van de dichtste woning gehuisvest. De incidentele bronnen (transporten) in de huidig vergunde situatie en in de nieuwe situatie zijn dezelfde, er zijn dus geen extra nieuwe incidentele bronnen. Er is wel een stijging van de frequentie van de transporten in de nieuwe situatie. De nieuw te bouwen stal komt verder van de dichtstbijzijnde woning te liggen, waardoor ook het laden van varkens van de nieuwe stal verder van de dichtstbijzijnde woning zal gebeuren. In het verleden zijn er eveneens geen klachten geweest i.v.m. geluidshinder. Voor deze berekeningen werden volgende aannames gedaan: 

geen afscherming.

Milderende maatregelen Er dient opgemerkt te worden dat de berekende effecten in dit MER wellicht een overschatting zijn. Er wordt bij de berekeningen geen rekening gehouden met de aanwezige afscherming van de incidentele geluidsbronnen. Zo gebeurt het laden en het lossen van de verschillende grondstoffen en eindproducten op verschillende plaatsen op het bedrijf, waarbij er vaak een afscherming aanwezig is door gebouwen en door groenaanplant. Door het bedrijf genomen maatregelen 

Ventilatoren zijn computergestuurd en frequentiegestuurd.


199/253












Ventilatoren worden gekenmerkd door geluidsarme werking.













Door het bedrijf geplande maatregelen 





Verdere mogelijkheden of aanbevelingen 

Tijdens de werkzaamheden dient de initiatiefnemer er op te letten dat de aannemer de geluidshinder ten gevolge van de werken zo goed mogelijk beperkt en dat het onnodig draaien van de machines en motoren voorkomen wordt.

Er moet rekening gehouden worden met een schappelijk start- en einduur van de bouwwerken, enz. Dit opdat hinder naar omwonenden zoveel mogelijk beperkt wordt.

13.5 MENS Synthese In de bestaande situatie vinden er jaarlijks een 221-tal transporten plaats, in de toekomstige situatie worden dit een 282-tal transporten. De verkeersbewegingen zijn in hoofdzaak zware transporten. In een aantal gevallen wordt er materiaal e.d. aan- of afgevoerd via de tractor. De meeste transporten gebeuren zowel in de huidige als in de geplande situatie telkens in de week overdag tussen 7u en 19u. Transporten tijdens het weekend worden steeds zoveel mogelijk vermeden. Het bedrijf is gelegen langs Galgestraat 11 in Kortemark, dit is een lokale weg. Op ongeveer 1 km ten N van het bedrijf is de gewestweg N35 Staatsbaan gelegen. De Staatsbaan is de voornaamste aan- en afvoerroutte van het bedrijf. Vrachtwagens die naar het bedrijf komen volgens steeds dezelfde route: de vrachtwagens komen van de Staatsbaan via de Amersveldestraat naar de Galgestraat aangereden. Langsheen de lokale wegen vooraleer men op een gewestweg komt, ligt eerst het groenteverwerkend bedrijf en vervolgens een aantal particuliere woningen. Het betreft eerst agrarisch gebied en gebied voor ambachtelijke bedrijven, en vervolgens woongebied met landelijk karakter. Langsheen de gewestweg zelf zijn meerdere


200/253

woningen gelegen, alsook een industriegebied. Langsheen de gewestwegen treft men dan ook woongebied en woongebied landelijk karakter aan, en industriegebied. Er worden geen effecten verwacht op de gezondheid van de mens ten gevolge van geluids-, geuren stofhinder. Bestrijding van ongedierte gebeurt door een externe firma. Milderende maatregelen Door het bedrijf genomen maatregelen Het bedrijf tracht de transporten zoveel mogelijk overdag te laten doorgaan tussen 7u en 19u. Transporten tijdens het weekend worden steeds zoveel mogelijk vermeden. Tijdens het laden en lossen worden de motoren van de bedrijfsvoertuigen zo veel mogelijk afgelegd. Wat betreft het deelaspect geluid worden ook milderende maatregelen genomen, hiervoor wordt verwezen naar de synthese van deelaspect geluid. Voor het deelaspect lucht worden reeds een aantal milderende maatregelen genomen door het bedrijf. Hiervoor wordt verwezen naar de discipline lucht. Door het bedrijf geplande maatregelen Er worden een aantal maatregelen gepland voor het deelaspect lucht en geluid, hiervoor wordt respectievelijk verwezen naar de discipline lucht en de discipline geluid. Verdere mogelijkheden of aanbevelingen De exploitant kan het aantal benodigde transporten proberen te beperken door te vermijden dat niet-volle transporten gebeuren. Voor het deelaspect geluid wordt er aanbevolen om tijdens de werkzaamheden er op te letten dat de aannemer de geluidshinder zo goed mogelijk wordt beperkt en dat er dient rekening gehouden te worden met een schappelijk start- en eindduur van de bouwwerken. De aanbevelingen die gedaan worden voor het deelaspect lucht worden beschreven in de discipline lucht.

13.6 FAUNA EN FLORA Synthese Het perceel waar de nieuwe vleesvarkensstal komt, staat aangeduid als biologisch minder waardevol. Het betreft een perceel akkerland. De nieuwe stal wordt gebouwd vlak naast een bestaande stal. Het perceel staat gekarteerd als biologisch minder waardevol bs, bl (akker op zandige bodem, akker op lemige bodem) De impact wordt dan ook als verwaarloosbaar aanzien (geen of verwaarloosbaar effect). De inplanting van de stallen (ingeplant naast de bestaande stallen) is op dit vlak dan ook goed gekozen. Volgens de kaart met de aanduiding van de Natura 2000-gebieden is in de nabije omgeving van deze inrichting geen SBZ (speciale beschermingszone), gelegen. Het meest nabijgelegen Vogelrichtlijngebied situeert zich op ongeveer 2,3 km ten noordwesten van het bedrijf. Het betreft de 'Ijzervallei' (BE2500831). Het meest nabijgelegen Habitatrichtlijngebied ('Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004 deelgebied 4) situeert zich op ongeveer 4,5 km ten noorden van het bedrijf. De inrichting is niet gelegen in of in


201/253

de nabijheid van een Ramsar-gebied. Ten zuidenwesten op 6,5 km ligte hetzelfde habitatrichtlijngebied ('Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: westelijk deel', BE2500004 - deelgebied 1). Het dichtstbijzijnde VEN-gebied van het type gen (Grote Eenheid Natuur) is gelegen op 4,6 km ten noorden van het bedrijf. Het betreft 'Het Wijnendalebos en vallei van de Waterhoenbeek' en het nummer van het gebied is 123. Het overlapt met de SBZ-H in noordelijke richting. Binnen de 5 km ter hoogte van SBZ komen geen habitats en gedeeltelijke habitats voor binnen de speciale beschermingszone habitat vogelrichtlijngebied en habitatgebied. Buiten de 5 km in noordelijke richting liggen volgende habitats volledig en of deels habitat :9160, 9120 gh, 91E0_va, 9120 in habitatgebied deelgebied 4. In zuidwestelijke richting buiten de 5 km in speciale beschermingszone habitat deelgebied 1 liggen volgende habitattypes 'deels habitat' : 9120, 9160 gh en het habitattype 9160 dichtst ten aanzien van het bedrijf . Als aandachtsgebieden beschouwen we de habitats en gedeeltelijke habitats die voorkomen t.h.v. SBZ-H: Habitattype

Afstand tot bedrijf

Omschrijving


9160,9120gh

5148 m ten N

91E0_va

5430 m ten N


9120

5470 m ten N


91E0_va

5425 m ten N


9120,9160,91E0_va

6215 m ten N



9120,9160gh

6760 m ten ZW

6355 m ten ZW


Per scenario (vergunde situatie en de geplande situatie) werd er via de impactscoreberekening een simulatie uitgevoerd. Verder zijn ammoniakemissie per scenario, bepaald bij de discipline Lucht, overgenomen van het RLB (Richtlijnenhandboek Landbouwdieren, versie 20/03/2015), nodig als inputparameter voor de impactscoreberekening. Er wordt gewerkt met de documenten: PRAKTISCHE WEGWIJZER EFFECTGROEPEN VOOR HET HABITATSPOOR Effectgroep 3 eutrofiëring subgroep 3.1 via lucht (versie 2 - 24/02/2015) en PRAKTISCHE WEGWIJZER EFFECTGROEPEN VOOR HET HABITATSPOOR Effectgroep 4 verzuring subgroep 4.1 via lucht (versie 2 - 24/02/2015)


202/253

De bijdrage van de kritische depositiewaarde voor vermesting, die de verschillende habitats ondervinden van het bedrijf stijgt in de nieuwe situatie t.a.v. de vergunde situatie. Het percentage van bijdrage aan de kritische last voor vermesting voor de weerhouden habitattypes ligt tussen de 0,04 % en de 0,12 % in de nieuwe situatie. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de habitats in de SBZ-H ligt in de vergunde en de nieuwe situatie voor alle habitats onder de 3 %. De hoogste bijdrage van het bedrijf t.a.v. in de zoekzones (dichtst gelegen bij de bedrijf) is in de vergunde situatie van 0,06 % en is afhankelijk van de minimale KDW dit op die plaats van toepassing is. In de nieuwe situatie stijgt. de maximale bijdrage naar 0,08%. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de zoekzones in de SBZ-H ligt in de vergunde situatie onder de 3 % voor vermesting. Dit blijft ook zo in de nieuwe situatie. Er kan geconcludeerd worden dat er voor het aandachtsgebied dat we in beschouwing nemen, nl. de habitats volgens de BWK versie 2014 kaart binnen de SBZ-H, er geen of een verwaarloosbaar effect te verwachten valt ten gevolge van de vermestende deposities van het bedrijf in de vergunde en in de nieuwe situatie. Indien het aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat minder is dan 3%, dan wordt beoordeeld dat deze bijdrage niet significant is. Dit geldt zowel voor hervergunningen als voor uitbreidingen. De bijdrage van de kritische depositiewaarde voor verzuring, die de verschillende habitats ondervinden van het bedrijf stijgt in de nieuwe situatie t.a.v. de vergunde situatie. Het percentage van bijdrage aan de kritische last voor verzuring voor de weerhouden habitattypes ligt tussen de 0,04 % en de 0,13 % in de nieuwe situatie. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de habitats in de SBZ-H ligt in de vergunde en de nieuwe situatie voor alle habitats onder de 3 %. De hoogste bijdrage van het bedrijf t.a.v. in de zoekzones (dichtst gelegen bij de bedrijf) is in de vergunde situatie 0,06% en is afhankelijk van de minimale KDW dit op die plaats van toepassing is. In de nieuwe situatie stijgt. de maximale bijdrage naar 0,08%. De bijdrage van het bedrijf ten aanzien van de zoekzones in de SBZ-H ligt in de vergunde situatie onder de 3 % voor vermesting. Dit blijft ook zo in de nieuwe situatie. Er kan geconcludeerd worden dat er voor het aandachtsgebied dat we in beschouwing nemen, nl. de habitats volgens de BWK versie 2014 kaart binnen de SBZ-H, er geen of een verwaarloosbaar effect te verwachten valt ten gevolge van de verzurende deposities van het bedrijf in de vergunde en in de nieuwe situatie. Indien het aandeel van de depositie ten opzichte van de kritische depositiewaarde van het getroffen habitat minder is dan 3%, dan wordt beoordeeld dat deze bijdrage niet significant is. Dit geldt zowel voor hervergunningen als voor uitbreidingen. Op de groengebieden worden er geen relevante effecten van de grondwaterwinningen veroorzaakt. De effecten ten gevolge van rustverstoring werden als verwaarloosbaar ingeschat. Voor de thema’s ‘direct ecotoopverlies’, ‘verdroging’, ‘rustverstoring’ zijn de milieueffecten op fauna en flora te verwaarlozen zodat milderende maatregelen zich niet opdringen. Milderende maatregelen Door het bedrijf genomen maatregelen Voor door het bedrijf genomen milderende maatregelen met effect op fauna en flora wordt verwezen naar de disciplines lucht, water en geluid. Door het bedrijf geplande maatregelen


203/253

De nieuwe vleesvarkensstal zal conform de ter zake geldende wetgeving uitgerust worden als ammoniakemissiearme stal. De vleesvarkensstal zal immers mee aangesloten worden op de biologische luchtwasser type combiwasser met ammoniakreductie van 70%. De exploitant neemt hiermee een belangrijke maatregel om de stijging van ammoniak te beperken. Voor verdere door het bedrijf geplande milderende maatregelen met effect op fauna en flora wordt verwezen naar de disciplines lucht, water en geluid.

13.7 LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED EN ARCHEOLOGIE Synthese Volgens het gewestplan is het bedrijf van Stefaan Vulsteke volledig gelegen in agrarisch gebied. Het bedrijf ligt in een (half)open landschap. De aangrenzende percelen zijn akkers en weiden. Het landschap wordt eveneens gekenmerkt door een aantal landen tuinbouwbedrijven die verspreid voorkomen in het landschap. Naast het bedrijf ligt ook een groentenverwerkend bedrijf in een gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's. Het bedrijf is in het straatbeeld aanwezig net als een aantal andere landbouwbedrijven, een een aantal particuliere woningen in de Galgestraat. Het bedrijf is gelegen in het Traditioneel Landschap 'Houtland' (code 212010) gekenmerkt door een golvende topografie met verspreide bebouwing en wijdse panoramische zichten. Op ongeveer 1.700 m ten NW is een relictzone gelegen, namelijk ‘Vallei van de Handzamevaart' (R30055). Op zo’n 2400 m ten NW van het bedrijf ligt de ankerplaats ‘Handzamevaart’ (A30062). In de nabije omgeving liggen een aantal puntrelichten zoals de 'Kapel toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand' (ID 90955) en een 'Hoeve met losse bestanddelen' (ID 90990). Het bestaande bedrijf is waarneembaar in het landschap. Wijziging van bestaande landschappelijke structuren en/of relaties treden niet op door het geplande project. Er wordt uitgegaan van geen of verwaarloosbaar effect t.o.v. de bestaande situatie. Op het bedrijf werden reeds groenelementen voorzien. Ten oosten van de site wordt een nieuwe vleesvarkensstal gepland, aansluitend op de bestaande vleesvarkensstallen. Deze stal zal grenzen aan een akker van groenten (zoals bloemkolen of spinazie). Hier wordt geen beplanting voorzien, aangezien de groenten die er geteeld worden gevoelig zijn voor schade door bladval en takjes. Om de integratie aan de straatzijde te optimaliseren werd voorgesteld om ten westen van de zeugenstal een rij hoogstammen aan te planten. Er wordt ook aanbevolen om een extra aanplan van heesters tegen de bestaande zeugenstal uit te voeren. De hoogstammen zullen het bedrij een extra groen kader geven en het vanuit het landschap optisch gaan breken. De toevoeging van de heesters zal instaan voor breking van het muuroppervlak van de stal wanneer we ons in de Galgestraat bevinden. Het erfbeplantingsplan werd opgemaakt door Inagro. Er treedt geen verdere versnippering op van de open ruimte, gezien de uitbreiding gebeurt in het landschap geconcentreerd ter hoogte van het bestaande bedrijf en bestaande stallen. In de toekomstige situatie wordt er eveneens rekening gehouden met een geringe verstoring van het landschap. M.b.t. perceptieve aspecten wordt er uitgegaan van een gering negatief effect. Voor de toekomstige situatie worden de nieuwe stallen parallel gebouwd bij de bestaande stallen en gebouwen. Milderende maatregelen Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

204/253

De genomen maatregelen: Er is reeds een groenaanplant aanwezig op het bedrijf. Het bedrijf vormt een verzorgd onderdeel van een agrarisch landschap. De geplande maatregelen : De bestaande stallen bestaan allemaal uit rode baksteen met rode of grijze dakbedekking. Ook de nieuwe stal wordt in dezelfde materialen uitgevoerd. De nieuwe infrastructuur wordt zodanig ingeplant dat ze een geheel vormt met de bestaande infrastructuren. De nieuwe stal wordt aansluitend gebouwd met de bestaande stallen en gebouwen. De verdere mogelijkheden : Uitbreiding van de beplanting in functie van het erfbeplantingsplan. Het groenscherm wordt verder aangelegd, zodat een optimale inpassing in het landschap gerealiseerd wordt.

14 NIET-TECHNISCHE SAMENVATTING Voor de niet-technische samenvatting wordt verwezen naar de aparte bijlage 'Niet-technische samenvatting' bij het Kennisgeving/Ontwerp MER.

15 VERKLARENDE WOORDENLIJST abiotisch milieu

de niet-levende materie

aërodynamische diameter

de aerodynamische diameter van een stofdeeltje is gelijk aan de diameter van een bolvormig deeltje dat in de omgevingslucht hetzelfde gedrag vertoont als dat stofdeeltje

alluviaal

behorend tot het alluvium, dat ontstaan is door aanslibbing van rivierklei

ammoniak

NH3, scherpriekend gas (= ammoniakgas)

ammonium

het ion NH4 , waarvan ammoniumbasen en -zouten afgeleid worden

antropogeen

ontstaan door menselijke activiteit

autonome ontwikkeling

de ontwikkeling die het studiegebied zou doormaken zonder gestuurde beïnvloeding

+

van buitenaf Belgische Biotische Index

een systeem om via de bepaling van de aanwezigheid van een aantal groepen macro-invertebraten in een waterloop de biologische waterkwaliteit van deze waterloop te beoordelen

biotisch

met betrekking tot de levende materie

bodemkaart

geeft de verspreiding aan van bodemseries, die elk gekenmerkt wordt door hun grondsoort, natuurlijke drainageklasse en horizontenopvolging; ze geeft ook de blijvende landbouwwaarde van de verschillende bodems aan


205/253

denitrificatie

proces waarbij bepaalde micro-organismen nitraat en nitriet omzetten in vrije stikstof en distikstofoxide, veelal onder anaërobe omstandigheden

depositie

afzetting vanuit de lucht naar een ecosysteem; het is een hoeveelheid per tijdseenheid per oppervlakte-eenheid (vb. 10 kg SO2/dag/ha)

discipline

milieuaspect dat in het kader van milieueffectrapportage onderzocht wordt, door de regelgeving vastgelegd als de disciplines ‘mens’, ‘fauna en flora’, ‘bodem’, ‘water’, ‘lucht’, ‘licht, warmte en straling’, ‘geluid en trillingen’, ‘klimaat’, ‘monumenten en landschappen en materiële goederen’

drainageklasse

ontwateringtoestand van het bodemprofiel uitgedrukt volgens het Belgisch bodemclassificatiesysteem

ecosysteem

geheel van abiotische en biotische componenten en onderlinge relaties

ecotoop

ruimtelijke eenheid die homogeen is ten aanzien van de vegetatie en de abiotische standplaatsfactoren (water, bodem) die voor de vegetatie bepalend zijn

effecten

veranderingen in het abiotische milieu ten gevolge van (vooral) antropogene activiteiten

emissie

uitstoot van stoffen in de omgevingslucht

g.e.

geureenheid

geluidsdrukniveau (Lp)

geeft een waarde aan de geluidsterkte (uitdrukking in decibel, dB)

geurdrempel

concentratie van een gasvormige stof of van een mengsel van gasvormige stoffen die door de helft van een panel waarnemers wordt onderscheiden van geurvrije lucht; de geurdrempel heeft per definitie een geurconcentratie van één geureenheid/m³; de individuele geurdrempel is de geurdrempel die voor een individu werd vastgesteld

GPVB-installatie

een inrichting die als dusdanig onder de toepassing valt van de bepalingen van de titels I en II van het Vlarem inzake geïntegreerde preventie en bestijding van verontreiniging als bedoeld in de EU-richtlijn 96/61/EEG van 24/09/1996 en die de vaste technische eenheid omvat waarin de activiteiten en processen die technisch in verband staan met de op die plaats ten uitvoer gebrachte activiteiten en die gevolgen kunnen hebben voor de emissies en de verontreiniging

grondgebonden afzet

de hoeveelheid dierlijke mest, uitgedrukt in kg difosforpentoxide; die op de in aanmerking komende tot het bedrijf behorende oppervlakte cultuurgrond mag worden opgebracht

grondverbonden afzet

de hoeveelheid dierlijke mest, uitgedrukt in kg difosforpentoxide, waarvoor er één of meer door de Mestbank goedgekeurd(e) mestafzetovereenkomst(en) is (zijn)

grondwaterkwetsbaarheid

hiermee wordt aangegeven in welke mate een watervoerende laag beschermd is tegen verontreiniging s.l. vanaf het maaiveld

immissie

de concentratie van een bepaalde stof/contaminant in de omgevingslucht


206/253

indelingslijst

de aan het VLAREM als bijlage I toegevoegde alfabetische lijst en indeling van de als hinderlijk beschouwde inrichtingen

ingreep-effect-schema

schema of netwerk dat de relaties tussen de milieueffecten onderling en met de afgeleide ingrepen van de activiteit aanduidt

initiatiefnemer

de natuurlijke of rechtspersoon die een vergunning voor het project wenst te bekomen

kritische last (KL)

de maximaal toegelaten depositiewaarde per eenheid van oppervlakte en per tijdseenheid van een bepaald ecosysteem die onbeperkt kan getolereerd worden zonder dat er nadelige effecten optreden op basis van de huidige kennis

LA95,T

de waarde van het geluidsdrukniveau dat wordt overschreden in 95% van de waarnemingen in de meettijd T.

LA,eq

het constante A-gewogen (d.i. met correctie voor het menselijk oor) geluiddrukniveau dat gedurende een tijdsinterval T dezelfde geluidsenergie zou veroorzaken als het werkelijk gemeten A-gewogen geluidsdrukniveau gedurende hetzelfde tijdsinterval T.

LW, LWA

geluidsvermogenniveau (lineair, of A-gewogen) is de maat voor het door een bron uitgestraalde geluidsvermogen; deze eigenschap is onafhankelijk van afstand of akoestische omgeving

M.e.r.

milieueffectrapportage

M.e.r.-plicht

de verplichting tot het opstellen van een milieueffectrapport voor hinderlijke en andere dan hinderlijke inrichtingen

MER

milieueffectrapport

MER-deskundige

natuurlijke of rechtspersonen door de Vlaamse minister bevoegd voor het leefmilieu als deskundige voor het opstellen van een milieueffectrapport in een of meerdere disciplines ‘mens’, ‘fauna en flora’, ‘bodem’, ‘water’, ‘lucht’, ‘licht, warmte en straling’, ‘geluid en trillingen’, ‘klimaat’, ‘monumenten en landschappen en materiële goederen’

mestverwerking

het behandelen en/of verwerken van dierlijke mest derwijze dat de nutriënten vervat in de dierlijke mest ofwel worden gemineraliseerd en de vaste residu’s, die na de mineralisatie overblijven, niet op in het Vlaamse Gewest gelegen cultuurgrond worden opgebracht, tenzij deze residu’s eerst zijn behandeld tot kunstmest; ofwel worden gerecycleerd en het gerecycleerde eindproduct niet op in het Vlaamse Gewest gelegen grond wordt gebracht

milderende maatregelen

maatregelen die voorgesteld worden om nadelige milieueffecten van het geplande project te vermijden, te beperken en zoveel mogelijk te verhelpen

milieu

de fysieke, niet-levende en levende omgeving van de mens waarmee deze in een dynamische en wederkerige relatie staat

olfactorisch

betreft de geur


207/253

Ontwikkelingsscenario

beschrijft de evolutie van het studiegebied in de toekomst, rekening houdend met de autonome evolutie van het gebied en met de evolutie o.i.v. plannen en beleidsopties

OU

odour units

peilbuizen

tot op het grondwater geboorde putten, voorzien van een kunststof buis zodat hieruit grondwaterstalen genomen kunnen worden

percentielwaarde

percentage van de tijd dat een zekere concentratie niet wordt overschreden

projectgebied

het gebied waarin een voorgenomen activiteit gepland is

referentiesituatie

de toestand van het studiegebied, waarnaar gerefereerd wordt in functie van de effectvoorspelling, omvattende: de huidige, gewijzigde en de wenselijke situatie

specifiek geluid

de getalwaarde van de component van het oorspronkelijk omgevingsgeluid die eenduidig kan toegewezen worden aan een inrichting of aan een deel van een inrichting.

studiegebied

het gebied dat bestudeerd wordt in functie van het vaststellen van de milieueffecten en afhankelijk is van de invloedssfeer van de milieueffecten

SW

streefwaarde

vaste mest

dierlijke mest met een gehalte aan droge stof hoger dan 20 %

vegetatie

ruimtelijke massa van de plantenindividuen in samenhang met de plaats waar zij groeien en in de rangschikking die zij spontaan en door onderlinge concurrentie hebben ingenomen

VITO

Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek

waarnemingsdrempel

laagste gehalte of concentratie voor de betrokken parameter die kan worden waargenomen

zuurequivalent

eenheid om de verzuringsgraad van een polluent te meten; deze eenheid staat toe om de verschillende verzurende polluenten met elkaar te vergelijken. Eén zuurequivalent komt overeen met 32 gram zwaveldioxide, 46 gram stikstofdioxide en 17 gram ammoniak


208/253

16 LITERATUURLIJST Aarnink, A.J.A. en H.H. Ellen (Veehouderij). Processen en factoren bij fijn stofemissie in de veehouderij (2006). Akoestisch onderzoek uitgevoerd door Exlan Consultants BV Akoestisch onderzoek van het Milieu Adviesbureau BV, 2010 (akoestisch onderzoek rapportnummer 210SSm51l-il-v1) Albers R., Beck J., Bleeker A., Van Bree L., Van Dam J., Van den Eerden L., Freijer J., Van Hinsberg A., Marra M., Van de Salm C., Tonneijck A., De Vries W., Wesselink L. en Wortelboer F. (2001). Evaluatie van de verzuringsdoelstellingen: de onderbouwing. RIVM rapport 725501 001, juni 2001. Aminal, Cel Lucht. Saneringsplan fijn stof voor de zones met overschrijding in 2003 en aanpak fijn stofproblematiek in Vlaanderen (december, 2005). Plan in uitvoering van de richtlijnen 96/62/EG en 1999/30/EG. Anon. Dierlijk afval: Inventarisatie en juridisch kader (1996). uitgegeven door de Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest (OVAM). Anon. Interimwet Ammoniak en veehouderij (1994). Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden, 1994/634. Anon. Uitvoeringsregeling Ammoniak en veehouderij (1994). Staatscourant 25 augustus 1994, nr. 162. Anoniem (2004). Lozingen in de lucht 1990-2004. Vlaamse Milieumaatschappij, Aalst. 196 pp. + bijlagen Antrop M., Gulinck H., Van Looy K., De Blust G., Van Ghelue P., Melkebeke I. en Kuijken E. (1993). Structuurplan Vlaanderen. Deelfacet Open Ruimte. Eindrapport. Opdracht Plangroep Structuurplan Vlaanderen. Antrop M. (1995). Traditionele landschappen in Vlaanderen, voorlopig document van een studieopdracht, Universiteit Gent, Vakgroep geografie. -, (2001). Odour impacts and odour emission control measures for intensive agriculture. Final Report. Environmental research, R&D report series no.14. European community. Belgische Geologische Dienst (1993-2002). Toelichtingen bij de geologische kaart van België: Vlaams Gewest. Berckmans D., Hendriks J. & Andries A. (2000). Bijdrage tot de uitbouw van beleidsmaatregelen voor de reductie van de ammoniakuitstoot door de landbouw in Vlaanderen, Deel 2: Reductietechnieken voor de ammoniakemissie. Bervoets L., Schneiders A. en Verheyen R.F. (1990). Onderzoek naar de verspreiding en de typologie van ecologisch waardevolle waterlopen in het Vlaamse Gewest, Maas- en Netebekken, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, AMINAL, Brussel. Boussery K., Calus A., Cocquyt M., Degloire T., Demeulemeester M., Desmet K., Desmyter L., Mahieu J., Martens I., Masquelin B., Storme K, Vanbecelaere D., Van Winghem J., Verhoest K., Wauters E. (2006). Agrarische architectuur, technisch bekeken. POVLT, Beitem. Calus A., Degloire T., Depraetere D., Desmyter L., Dezeure L., Storme K., Verhoest K., Mahieu J., Masquelin B., Van Winghem J. (2006). Bedrijfsintegratie, een wisselwerking tussen landen tuinbouwbedrijven en hun omgeving. POVLT, Beitem.


209/253

Chardon, W.J. (Alterra) en van der Hoek, K.W. (RIVM). Berekeningsmethode voor de emissie van fijn stof vanuit de landbouw, Wageningen. Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (2010). Stroomgebiedbeheerplan voor de Schelde. VMM, Aalst. 306 p. Colanbeen M., Neukermans G. (1992). Stankbestrijding van ventilatielucht door het gebruik van biofilters en biowasfilters. Universiteit Gent, Gent. Dams R., Moens L. & Roos P. (1994). Verzuring, Wetenschappelijk verslag, Milieu- en natuurrapport Vlaanderen. Derden A., Meynaerts E., Vercaemst P. en Vrancken, K. (2006). Best Beschikbare Technieken (BBT) voor de veeteeltsector. Eindrapport BBT Veeteelt, VITO, februari 2006. De Fré R. (1993). Geurnormen, in cursus Geurhinder, KVIV. De Fré R. & Swaans W. (1999). Screening van ammoniakconcentraties in Vlaanderen, 1997-98. Uitgevoerd door VITO in opdracht van de Vlaamse Milieumaatschappij. EIPPCB (European IPPC Bureau), Integrated Pollution Prevention and Control (IPPC), Reference Document on Best Available Techniques for Intensive Rearing of Poultry and Pigs, EC, JRC, EIPPC Bureau, 2003. EPA Environmental Protection Agency (2001). Odour impacts and Odour Emission Control Measures for Intensive Agriculture. Environmental research, R&D report series No. 14. Fangmeier A., Hadwiger-Fangmeier A., Vander Eerden L. & Jäger H.-J. (1994). Effects of atmospheric ammonia on vegetation – a review. Environ. Pollut. 86, 43-82. Feyaerts, T., Huybrechts, D. en Dijkmans, R.. Best Beschikbare Technieken (BBT) voor mestverwerking, tweede editie, oktober 2002, VITO. 363 p. Goedseels V. De evaluatie van odorantenemissie in relatie tot de infrastructuur van intensieve veebedrijven, K.U.Leuven, Faculteit Landbouwwetenschappen. Heij G.J. & Schneider T. (1991). Eindrapport tweede fase Additioneel Programma Verzuringsonderzoek, rapport nr. 200-09, Rijksinstituut voor volksgezondheid en milieuhygiëne, Bilthoven. Hendriks J., Berckmans D., Vinckier C. & Vranken E. (1997). Beperking van ammoniak-emissie uit de extractielucht van stallen, studiedag : Mestproblematiek, 30 oktober 1997, Beveren. Hendriks J., Andries A., Saevels P., Libaux C., Vranken E., Vinckier C., Berckmans D., De Bruyn G., Baron M. & Van Langenhove H. (2001). Ontwikkeling van een eenvoudige procedure voor de bepaling van geuren ammoniakemissies van agrarische constructies ten behoeve van een aangepaste milieureglementering in Vlaanderen. K.U.Leuven, U.Gent & Vlaamse Gemeenschap. IIASA (International Institute for Applied Systems Analysis) (2002). Modelling Particulate Emissions in Europe. A Framework to Estimate Reduction Potential and Control Costs. I.N. (2003). Natuurrapport 2003: Toestand van de natuur in Vlaanderen: cijfers voor het beleid. I.N., Biologische waarderingskaart van België. Verklarende tekst bij de kaartbladen.


210/253

I.W.O.N.L. Bodemkaart van België, verklarende tekst bij de kaartbladen, 1/20.000. Ingelaere B., 2009. Geluidsisolatie. WTCB. Studiedag LNE 5 mei 2009. Jansen A.J.M., de Graaf M.C.C. & Roelofs J.G.M. (1996). The restoration of species-rich heathland communities in the Netherlands. Vegetatio 126,73-88. Katholieke Universiteit Leuven, Universiteit Gent, Ministerie van Middenstand en Landbouw (1998-2000). Ontwikkeling van een eenvoudige procedure voor de bepaling van geuren ammoniakemissies van agrarische constructies ten behoeve van een aangepaste milieureglementering in Vlaanderen. Deel I: Ammoniak- en geuremissies door de veeteelt – bronnen en reductietechnieken; Deel II: Meetprocedure voor ammoniak- en geuremissies van agrarische constructies; Deel III: Voorstel beoordelingsrichtlijn. Studie uitgevoerd in opdracht van de Administratie Land en Tuinbouw. Klarenbeek J.V. & van Harrveld A.Ph. (1995). On the regulations, measurements and abatement of odours emanating from livestock housing in the Netherlands. In: New knowledge in Livestock odor, Proceedings of the International livestock odor conference 1995. Iowa State University, College of Agriculture, Ames, USA. Landbouw & Techniek, jaargang 5, 25 februari 2000. Ammoniakvervluchtiging beperken kan, p22-24. LNE. Visiedocument de weg naar een duurzaam geurbeleid. Draftversie 2006 en versie 2008. Malants D. en Feyen J, 1994. Kwantitatieve en kwalitatieve aspecten van oppervlakte- en grondwaterstroming. Acco, Leuven. Meeus-Verdenne K, Scohart P.O., De Borger R. (1986). Vormen de zware metalen aanwezig in dierlijke afvalstoffen een risico voor het leefmilieu ? Landbouwtijdschrift nr. 4, jaargang 39, 1986. MINA-plan 2 (1997-2001). Instrument voor een milieuvriendelijke toekomst voor Vlaanderen. MINA-plan 3 (2003-2007). Vlaams Milieubeleidsplan. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (1985 - 1987). Kwetsbaarheidskaarten van het grondwater. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Ruimtelijke Planning (1998). Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Ministerie van Middenstand en Landbouw (1998). Water op het landbouwbedrijf. MIRA (2011). Milieurapport Vlaanderen MIRA Indicatorrapport 2011, Vlaamse Milieumaatschappij, Aalst, 171 p. MIRA (2008). Milieurapport Vlaanderen MIRA, Achtergronddocument Thema Klimaatverandering. De Nocker L., Schoeters K., Moorkens I., Jespers K., Aernouts K., Beheydt D., Vanneuville W., www.milieurapport.be MOL, G. & Ogink, N.W.M. (2002). Geuremissies uit de veehouderij II – Overzichtsrapportage 2000-2002. IMAG Rapport 2002-09, IMAG, Wageningen. Mosquera L., Hol J.M.G., Winkel A., Huis in ‘t Veld J.W.H., Gerrits F.A., Ogink N.W.M., Aarnink A.J.A., 2010. Fijnstofemissie uit stallen: melkvee. Rapport 296- herziene versie. Wageningen UR Livestock Research. MVG (2000). Digitale vectoriële bestanden van de Vlaamse Hydrografische Atlas, toestand 13/6/2000, op schaal 1/10.000, opgemaakt door MVG, LIN, AMINAL, Afdeling Water. Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

211/253

MVG (2001). Deel 1: Ammoniak- en geuremissies door de veeteelt – bronnen en reductietechnieken. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, januari 2001. MVG, LIN, AROHM, M&L (2001). Landschapsatlas. Digitale vectoriële bestanden van de Vlaamse Landschapsaltas, toestand 31/03/2001 (schaal 1/10.000 of 1/50.000). Nagels A., Schneiders A., Weiss L., Wils J., Peymen J. en Clement L. (1994). Onderzoek naar de verspreiding en de typologie van ecologisch waardevolle waterlopen in het Vlaamse Gewest, Polders en Gentse Kanalen, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, AMINAL, Brussel. Neuckermans (1991). Beperking van geurhinder, in Mengmest: implicaties voor de landbouw en het milieu, B. Van Renterghem en W. Verstraete, september 1991, IWONL-Coval publicatie, 218p. Odor Control Task Force, (1998). Control of odor emissions from animal operations, A report from the board of governors of the university of North-Carolina, 35p., 1 sept 1998. North Carolina Agriculture Research Service, College of Agriculture and Life Scineces, North Carolina State University. Ogink N.W.M. & Groot Koerkamp P.W.G. (2001). Comparison of odour emissions from animal housing systems st

with low ammonia emission. 1 IWA international conference on odour and VOCs: Measurement, Regulation and Control Techniques, The university of NSW, Sydney, Australia, 25-28th Guidoh 2001. Ogink, N.W.M. & Lens, P.N. (2001). Geuremissie uit de veehouderij. Overzichtsrapportage 1996-1999. IMAG Rapport 2001-14, IMAG, Wageningen. Omzendbrief LNE 2012/1 (2012). Milderende maatregelen voor geuremissies die afkomstig zijn van bestaande varkens- en pluimveestallen in Vlaanderen. Vlaamse Overheid Leefmilieu, Natuur en Energie, 29 juni 2012. Preene M., Roberts T., Powrie W. and Dyer M., 2000. Groundwater control - design and practice. Publisher: CIRIA. Pollet I., Van Langenhove H. & Christiaens J. (1996). Onderzoeks- en ontwikkelings-overeenkomst inzake de NH3-emissies door de landbouw. Rapport in opdracht van de Vlaamse Milieumaatschappij (174M3495), 193. Project Research Gent nv, Universiteit Gent, PRA Odournet bv (2004). Voorstellen van een aanpak om beschermingsniveaus voor geurhinder vast te stellen rondom bronnencomplexen en bronnenclusters. Studie uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Aminabel. Provincie West-Vlaanderen. Plantgoed voor meer streekeigen groen. Dienst MiNaWa, Sint-Andries. Richtlijn Veehouderij en Stankhinder 1996 Schirz S. (1989). Handhabung der VDI-Richtlinien 3471 Schweine und 3472 Hühner, Kuratorium für Technik und Bauwesen in der Landwirschaft, Darmstadt. Staelens, J., Neirynck, J., Genouw, G., Roskams, P. (2006). Dynamische modellering van streeflasten voor bossen in Vlaanderen. Studie uitgevoerd in opdracht van de Vlaamse Milieumaatschappij, MIRA, MIRA/2006/03. Rapport INBO.R.2006.12. Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel. Schrooten, L. en Van Rompaey, H. (2002). Ontwikkeling van een methodologie voor een emissie-inventaris van PM10 en PM2,5 en opstellen van een emissie-inventaris voor 1995 en 2000. Studie uitgevoerd door Vito in opdracht van de VMM.


212/253

TNO (2002), CEPMEIP-databank (Co-ordinated European Programme on Particulate Matter Emission Inventories, Projections and Guidance) (2002). Databank op internet http://www.air.sk/tno/cepmeip/ Uenk, G. H., G. J. Monteny, T. G. M. Demmers, and M. G. Hissink. 1994. Luchtsamenstelling onder de overkapping van mestsilo's voor en na het mixen van de mest, IMAG-DLO, Wageningen. UG (1998). Werkdocument Traditionele landschappen in Vlaanderen, Vakgroep geografie, Afdeling regionale geografie en landschapskunde, Universiteit Gent, gent. p.17 Universiteit Gent, Project Research Gent nv, PRA Odournet bv, Eco2 bvba (2002). Voorstellen van een geschikte methode om nuleffectniveaus van geurhinder te vertalen naar normen en toepassing op 5 pilootsectoren. Deel I: Evaluatie van het Nederlandse normeringsstelsel; Deel II: Uitwerken methode toepasbaar op de Vlaamse situatie; Deel II: Formulering voorstel voor de 5 pilootsectoren. Studies uitgevoerd in opdracht van de Vlaamse Gemeenschap, Aminabel. Vandamme M. en Nechelput H. (2005). De Grondwaterproblematiek en alternatieven voor grondwater in Vlaanderen voor landen tuinbouw. Studie en vervolmakingsdag “Duurzaam watergebruik in landen tuinbouw”. TI-KVIV. Melle, 27 april 2005. Van Langenhove, H. en Defoer, N. (2002). Valideren van de meetprocedure voor de bepaling van geuren ammoniakemissies van referentiestallen als voorbereiding op de implementatie van de beoordelingsrichtlijn voor emissie-arme stalsystemen. Partim geur. Studie uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van de Vlaamse Landmaatschappij, afdeling Mestbank en van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, afdeling Aminabel. Van Geelen M. & van der Hoek K.W. (1982). Stankbestrijdingstechnieken voor stallen in de intensieve veehouderij, IMAG, publicatie 167. Van Houtte E., Lebbe L., Zeuwts L. en Vanlerberghe F. (2002). Concept for development of sustainable drinking water production in the Flemish coastal plain based on integrated water management. 17th Salt Water Intrusion Meeting, Delft, The Netherlands. Van Langenhove H. & Van Broeck G. (1997). Onderzoek geurnormering. Eerste fase: Ontwikkelen van methodologie voor opstellen van geurnormering voor homogene sectoren. Opdrachtgever: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, AMINAL, Bestuur Algemeen Milieubeleid. van Ouwerkerk E.N.J. (1996). Klimaat en energie in de veehouderij (Instituut Milieu- en Agritechniek), studiedag Techniek: Energie en Milieu, 12 maart 1996, Reehorst te Ede, p. 65-69. Velders, G.J.M., Aben, J.M.M., Beck, J.P., Blom, W.F., van Dam, J.D., Elzenga, H.E., Geilenkirchen, G.P., Hoen, A., Jimmink, B.A., Matthijsen, J., Peek, C.J., van Velze, K., Visser, H., de Vries, W.J., 2007. Concentratiekaarten voor grootschalige luchtverontreiniging in Nederland, Rapportage 2007. Milieu- en Natuurplanbureau (MNP), Bilthoven, 102 pagina’s. Vereecken H. & Hermy M. (2000). Ammoniak en de invloed op plantengemeenschappen. Uit: Bijdrage tot de uitbouw van beleidsmaatregelen voor de reductie van de ammoniakuitstoot door de landbouw in Vlaanderen (2000), Verlinden, G. (2005). Valorisatie van resteffluenten afkomstig van de mestverwerking. Deel 2: Chemische samenstelling van de resteffluenten. Bodemkundige Dienst van België vzw. Opdrachtgever: Mestbank, VLM.


213/253

Vermeersch G., Anselin A., Devos K., Herremans M., Stevens J., Gabriëls J. & Van Der Krieken B., 2004. Atlas van de Vlaamse broedvogels 2000-2002. Mededelingen van de Instituut voor Natuurbehoud 23, Brussel, 496 p. Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking (VCM), STIM-mestverwerking (2004). Mestverwerking op het landbouwbedrijf: mogelijkheden en kostprijs. VLM (2003). Landinrichtingsproject Brugse Veldzone. Richtplan. Deelstudie Landbouw. VLM (2004). Lijst van stalsystemen voor ammoniakemissiereductie. VMM (1994). Leren om te keren, Milieu- en natuurrapport Vlaanderen, Garant, Leuven/Apeldoorn. VMM (1995). Emissiejaarverslag, structuur en resultaten van de emissie-inventaris Vlaamse Regio. VMM (1996). Milieu- en natuurrapport Vlaanderen 1996, Leren om te keren, Garant, Leuven/Apeldoorn. VMM (1997). Emissiejaarverslag 1996. Vlaamse Milieumaatschappij, België. VMM (1998). Milieu- en natuurrapport Vlaanderen: thema’s (MIRA-T 1998), Garant, Leuven/Apeldoorn. VMM (2000). Waterwegwijzer voor architecten. VMMa (2000). Mira-S 2000. Milieu- en natuurrapport Vlaanderen: scenario’s, Garant, Leuven/Apeldoorn. VMMb (2000). MIRA-T 2000: milieu- en natuurrapport Vlaanderen: thema’s, Garant, Kessel-Lo/Apeldoorn. p.503 VMM (2001). VMM, waterkwaliteit – Lozingen in het water 2000, Erembodegem Vlaamse milieumaatschappij, 2001. p.36 VMM (2001). Emissie-inventaris 2000 (situatie 15 mei 2000). VMM (2002). VMM, ‘Zure regen’ in Vlaanderen – Depositiemeetnet verzuring 2002, Erembodegem Vlaamse milieumaatschappij, 2002. p. 43 VMM (2005). MIRA-T 2005: Milieu- en natuurrapport Vlaanderen : LannooCampus, Heverlee. VMM (2006). Milieurapport Vlaanderen. MIRA-T 2006. Focusrapport. Vlaamse Milieumaatschappij en uitgeverij Lannoo nv, Heverlee. VMM (2004). Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest - 2003. Vlaamse Milieumaatschappij, Aalst. 270 pp. + bijlagen. VMM (2007). Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest - 2006. Vlaamse Milieumaatschappij, Aalst. 148 pp. + bijlagen. VMM (2008). Grondwater in Vlaanderen: het Kust- en Poldersysteem. Vlaamse Milieumaatschappij. Aalst. 93 p. VMM (2008). Grondwater in Vlaanderen: het Sokkelsysteem. Vlaamse Milieumaatschappij. Aalst. 111 p. VMM (2010b). Lozingen in de lucht 1990-2009 (+ bijlagen). Vlaamse Milieumaatschappij, Aalst.


214/253

VMM (2011). Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest – Jaarverslag Immissiemeetnetten – 2010. Vlaamse Milieumaatschappij. Aalst. 140 p. VMM (2011). Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest – Jaarverslag Immissiemeetnetten 2010 - Bijlagen. Vlaamse Milieumaatschappij, Aalst. 110 p. Wijziging Regeling ammoniak en veehouderij (2005). Uit:Staatscourant 13 juli 2005, nr. 133/pag.17


215/253

17 OVERZICHT TABELLEN Tabel 1: Ligging bedrijf volgens gewestplan .......................................................................................................... 17 Tabel 2: Overzicht lopende milieuvergunningen .................................................................................................... 18 Tabel 3: overzicht historiek milieuvergunningen .................................................................................................... 18 Tabel 4: Overzicht afgeleverde stedenbouwkundige vergunningen ...................................................................... 19 Tabel 5: Overzicht vergunde en gewenste toestand.............................................................................................. 36 Tabel 6: Overzicht stallen en bedrijfsgebouwen in de huidige toestand ................................................................ 38 Tabel 7: Overzicht stallen en bedrijfsgebouwen in de gewenste toestand ............................................................ 41 Tabel 8: Overzicht grondstoffengebruik in de huidige en de toekomstige situatie Vulsteke Stefaan ..................... 45 Tabel 9: Huidige waterbehoefte op basis van de vergunde dierenaantallen Vulsteke Stefaan ............................. 45 Tabel 10: Werkelijk waterverbruik volgens VMM-wateraangifte ............................................................................ 46 Tabel 11: Waterbehoefte in de nieuwe situatie ...................................................................................................... 46 Tabel 12: Overzicht eindproducten in de huidige en de toekomstige situatie ........................................................ 47 Tabel 13: Effectbeschrijving per milieudiscipline ................................................................................................... 51 Tabel 14: Verbods- en afstandsregels voor varkensstallen in agrarisch gebied .................................................... 54 Tabel 15: Geuremissie bij varkens gehuisvest in conventionele stalsystemen ...................................................... 55 Tabel 16: Geuremissie bij varkens gehuisvest in conventionele en ammoniakemissiearme stalsystemen ........... 56 Tabel 17: Toetsingswaarden bronnencluster (Richtlijnenhandboek landbouwdieren, Willems et. al, 2009) .......... 58 Tabel 18: Beschrijving geurgevoelige bestemmingen (Richtlijnenhandboek lucht, LNE, 2012) ............................ 59 Tabel 19: Huidig aantal waarderingspunten Vulsteke Stefaan .............................................................................. 60 Tabel 20: Geuremissie bij ammoniakemissiearme varkenshuisvesting Stefaan Vulsteke ..................................... 62 Tabel 21: Geuremissie bedrijf Vulsteke Stefaan in de huidige situatie .................................................................. 62 Tabel 22: Geuremissie omliggende bedrijven bronnencluster ............................................................................... 63 Tabel 23: Parameters IFDM-model ....................................................................................................................... 63 Tabel 24: Toekomstig aantal waarderingspunten Vulsteke Stefaan ...................................................................... 65 Tabel 25: Geuremissie bedrijf Vulsteke Stefaan in de toekomstige situatie .......................................................... 66 Tabel 26: Parameters IFDM-model ....................................................................................................................... 67


216/253

Tabel 27: Resultatentabel clusterbeoordeling (met inbegrip van de emissies van het bedrijf in de aanvraag) ...... 67 Tabel 28: Gedetailleerd overzicht van de geurconcentraties in de cluster (OUe/m³) als 98P voor de huidige en de geplande situatie ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen .............................................................................. 68 Tabel 29: Gedetailleerd overzicht van de geurconcentraties in de cluster (OUe/m³) als 98P zonder het bedrijf van Stefaan Vulsteke ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen .............................................................................. 69 Tabel 30: Gedetailleerd overzicht van de geurimpact veroorzaakt door het bedrijf van Stefaan Vulsteke (OUe/m³) als 98P voor de huidige en de geplande situatie ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen .............................. 69 Tabel 31: Significantiekader PM10 en PM2,5 ........................................................................................................ 72 Tabel 32: Jaargemiddelde PM10- en PM2,5-concentratie (µg/m³) voor 2013 van het dichtstbijzijnde VMMmeetpunt ............................................................................................................................................................... 73 Tabel 33: Luchtkwaliteit in het studiegebied (gemiddelde 2010-2012) (bron VMM, Geoloket Advisering RUP – Thema Lucht) ........................................................................................................................................................ 73 Tabel 34: Stofemissie bedrijf in de huidige situatie met vermelding van stofemissiefactoren (kg/dier/jaar) (geactualiseerde lijst emissiefactoren MER-richtlijnenboek landbouwdieren) ....................................................... 74 Tabel 35: Stofemissie bedrijf in de nieuwe situatie met vermelding van stofemissiefactoren (kg/dier/jaar) (geactualiseerde lijst emissiefactoren MER-richtlijnenboek landbouwdieren) ....................................................... 75 Tabel 36 : Relatieve stofemissie in vergelijking met de stofemissie in de referentie situatie ................................. 75 Tabel 37: Effectoverzicht impact fijn stof .............................................................................................................. 76 Tabel 38: Ammoniakemissie bij bedrijf van Vulsteke Stefaan in de huidige situatie .............................................. 77 Tabel 39: Ammoniakemissie bij bedrijf van Vulsteke Stefaan in de geplande situatie ........................................... 78 Tabel 40: Broeikasgasemissie in Vlaanderen en aandeel veeteeltsector (VMM, Lozingen in de lucht 2000-2013) .............................................................................................................................................................................. 79 Tabel 41: Berekening methaanemissie uit de stallen bij bedrijf Vulsteke Stefaan in de huidige situatie ................ 80 Tabel 42: Berekening methaanemissie t.g.v. verbranding fossiele brandstoffen in de huidige situatie ................. 81 Tabel 43: Berekening lachgasemissie t.g.v. verbranding fossiele brandstoffen in huidige situatie ........................ 81 Tabel 44: Berekening CO2-emissie t.g.v. verbranding in de huidige situatie ......................................................... 81 Tabel 45: Berekening methaanemissie uit de stallen bij bedrijf Vulsteke Stefaan in de nieuwe situatie ................ 81 Tabel 46: Totale broeikasgasemissie in de huidige en de nieuwe situatie ............................................................ 82 Tabel 47: Procentuele bijdrage bedrijf aan broeikasgasemissie in Vlaanderen t.g.v. veeteeltsector en overige sectoren ................................................................................................................................................................. 83 Tabel 48: Geuremissie in de nieuwe situatie met toepassing van milderende maatregelen volgens Omzendbrief 2012/1 voor de bestaande traditionele vleesvarkensstallen .................................................................................. 87 Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

217/253

Tabel 49: Gedetailleerd overzicht van de geurconcentraties in de cluster (OUe/m³) als 98P voor de huidige en de geplande situatie ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen .............................................................................. 87 Tabel 50: Gedetailleerd overzicht van de geurimpact veroorzaakt door het bedrijf van Stefaan Vulsteke (OUe/m³) als 98P voor de huidige en de geplande situatie (individuele benadering) ............................................................ 88 Tabel 51: Significantiekader ter beoordeling van de ontrekking van grondwater op de omgeving ........................ 92 Tabel 52: Significantiekader ter beoordeling van de waterkwaliteit ....................................................................... 93 Tabel 53: Vergunde grondwaterwinningen binnen een straal van 1 km rond het bedrijf ....................................... 95 Tabel 54: Vergunde grondwaterwinningen binnen een straal van 1 km rond de vijver .......................................... 95 Tabel 55: Vereiste mestopslag in de huidige situatie........................................................................................... 100 Tabel 56: Vereiste mestopslag in de toekomstige situatie ................................................................................... 100 Tabel 57: Significantiekader ter beoordeling van de gewestelijke stedenbouwkundige verordening ................... 102 Tabel 58: Significantiekader ter beoordeling van lozing van huishoudelijk afvalwater ......................................... 102 Tabel 59: Significantiekader ter beoordeling van het waterverbruik .................................................................... 103 Tabel 60: Significantiekader ter beoordeling van de waterbronnen ..................................................................... 103 Tabel 61: Hemelwateropvang of afvoer naar open put in de huidige situatie en de nieuwe situatie .................... 105 Tabel 62: Significantiekader ter beoordeling van de bodemverstoring ................................................................ 111 Tabel 63: Omschrijving bodemtype projectgebied (bron : kaart bodemtype geopunt Vlaanderen)..................... 113 Tabel 64: Richtwaarden in dB(A) voor Lsp in open lucht volgens bijlage 4.5.4 van Vlarem II ............................. 120 Tabel 65: Significantiekader geluid ...................................................................................................................... 122 Tabel 66: Normen voor incidenteel geluid ........................................................................................................... 123 Tabel 67: Transporten in de huidige en de toekomstige situatie Vulsteke Stefaan.............................................. 125 Tabel 68: Afstand geluidsbron-beoordelingspunt ................................................................................................ 127 Tabel 69: Lsp continue bronnen - richtwaarde..................................................................................................... 128 Tabel 70: Lsp continue bronnen - referentiewaarde ............................................................................................ 129 Tabel 71: Beoordeling continue bronnen ............................................................................................................. 129 Tabel 72: Lsp nieuwe continue bronnen-grenswaarde nieuwe inrichting ............................................................ 129 Tabel 73: Lsp continue bronnen - huidig omgevingsgeluid .................................................................................. 130 Tabel 74: Nieuw omgevingsgeluid (huidig omgevingsgeluid + nieuwe bronnen in bestaande situatie) ............... 130 Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

218/253

Tabel 75: Beoordeling nieuwe continue bronnen................................................................................................. 130 Tabel 76: Lsp incidentele bronnen-richtwaarde ................................................................................................... 131 Tabel 77: Lsp continue bronnen-grenswaarde nieuwe inrichting ......................................................................... 132 Tabel 78: Lsp continue bronnen-huidig omgevingsgeluid (= omgevingsgeluid voor verandering)....................... 133 Tabel 79: Nieuw omgevingsgeluid ( = omgevingsgeluid na verandering) ............................................................ 133 Tabel 80: Beoordeling nieuwe situatie continue bronnen ................................................................................... 133 Tabel 81: Significantiekader ter beoordeling van de verkeershinder ................................................................... 138 Tabel 82: Ligging bedrijf t.a.v. woonfunctie en recreatie...................................................................................... 142 Tabel 83: Overzicht transporten in de huidige situatie ......................................................................................... 143 Tabel 84: Overzicht transporten in de toekomstige situatie ................................................................................. 143 Tabel 85: biologische waardevolle en zeer waardevolle elementen in onmiddellijke omgeving van het bedrijf ... 147 Tabel 86: Habitattypes in de ruime omgeving van het bedrijf (in SBZ-habitat) .................................................... 148 Tabel 87: Beleidsdoelstellingen berekend met VLOPS o.b.v. emissiedoelstellingen uit NEC-richtlijn in Zeq/ha.jaar, (VMM,2013) ......................................................................................................................................................... 149 Tabel 88: Gemiddelde gemodelleerde verzurende deposities SO2, NOx en NH3 (Zeq/ha.jaar) te Hoogstraten, 2011 (VMM,2013) ................................................................................................................................................ 150 Tabel 89: Significantiekader ter beoordeling van het ecotoopverlies ................................................................... 150 Tabel 90: KDW-waarde van de verschillende habitattypes ................................................................................. 153 Tabel 91: Kritische last verzuring (zuurequivalenten/ha/jaar) voor een aantal ecosystemen (Meykens et al., Albers et al., 2001).......................................................................................................................................................... 155 Tabel 92: Kritische last verzuring bossen (zuurequivalenten/ha/jaar) (Staelens et al., 2006; Neyrinck et al., 2004) ............................................................................................................................................................................ 156 Tabel 93: Kritische last vermesting (kg N/Ha.jaar) en mogelijke gevolgen voor overschrijding voor een aantal vegetatietypes ..................................................................................................................................................... 156 Tabel 94: Significantiekader ter beoordeling van verzuring en eutrofiëring als gevolg NH3-uitstoot in SBZ........ 157 Tabel 95: Significantiekader ter beoordeling van verzuring en vermesting .......................................................... 159 Tabel 96: Significantiekader ter beoordeling van verdroging ............................................................................... 161 Tabel 97: Vermestende depositie voor de dichtste Habitatvegetaties in SBZ-H ................................................ 166 Tabel 98: Vermestende depositie voor het meest kritische punt punt in de zoekzone voor de verschillende in SBZ-H .................................................................................................................................................................. 166 Kennisgeving/Ontwerp-MER Vulsteke Stefaan

219/253

Tabel 99: Verzurende depositie voor de dichtste Habitatvegetaties in SBZ-H .................................................. 167 Tabel 100: Verzurende depositie voor het meest kritische punt in de zoekzone voor de verschillende KDW's in SBZ-H .................................................................................................................................................................. 167 Tabel 101: Significantiekader ter beoordeling van wijzigingen die de landschappelijke structuren beïnvloeden . 173 Tabel 102: Significantiekader ter beoordeling van de verstoring van de erfgoedwaarde ..................................... 173 Tabel 103: Significantiekader ter beoordeling van de perceptieve kenmerken .................................................... 174


220/253

18 BIJLAGEN 18.1 BIJLAGE FIGUREN De figuren worden als aparte bijlage 18.1. toegevoegd aan het Kennisgeving/ontwerp-MER.

18.2 NIET-TECHNISCHE SAMENVATTING Voor de niet-technische samenvatting wordt verwezen naar de aparte bijlage 'Niet-technische samenvatting' 18.2. bij het Kenningsgeving/Ontwerp-MER.

18.3 IFDM-PARAMETERS


221/253


222/253


223/253


224/253


225/253


226/253


227/253


228/253


229/253

18.4 FOTOREPORTAGE

Foto 1: Zicht op de zeugenstallen 4 en 5 vanuit het noorden


230/253

Foto 2: Zicht op het bedrijf (woning en stal 1) vanuit het westen (van in de Galgestraat)


231/253

Foto 3: Zicht op het krengenhuisje


232/253

Foto 4: Zicht op stal 4 vanuit het zuiden


233/253

Foto 5: Zicht op stal 5 met luchtwasser vanuit het zuiden


234/253

Foto 6: Zicht op de loods en stal 3 vanuit het zuidwesten


235/253

Foto 7: Zicht op stal 6 vanuit het noordoosten


236/253

Foto 8: Zicht op de stal 1 en 2 vanuit het zuidoosten


237/253

Foto 9: Zicht op de stal 2 en stal 6 vanuit het oosten


238/253

Foto 10: Zicht op de zeugenstallen 4 en 5 vanuit het zuidwesten, van in de Galgestraat


239/253

Foto 11: Zicht op de open put 1 op het bedrijf


240/253

Foto 12: Zicht op de woning en stal 3 vanuit het noorden


241/253

18.5 VOORTOETS RAPPORT


242/253


243/253


244/253


245/253


246/253


247/253


248/253

18.6 BIJLAGE GELUID 1) Technische gegevens ventilatoren Ventilator diameter 0,8 m geeft een geluidsdrukniveau van 55 dB(A) op 7 m. Dit is een geluidsvermogenniveau van 83 dB(A).


249/253

2) Uittreksel uit een akoestisch onderzoek uitgevoerd door Exlan Consultants BV voor een pluimveebedrijf in Nederland. Hierin wordt een demping van 3 dB(A) in rekening gebracht voor ventilatoren in kokers.

3)


250/253

Uittreksel uit akoestisch onderzoek van het Milieu Adviesbureau BV, 2010 (akoestisch onderzoek rapportnummer 210-SSm51l-il-v1).


251/253


252/253


253/253

ONTWERP-MER MILIEUEFFECTRAPPORT VULSTEKE STEFAAN. Hernieuwing en uitbreiding van een varkenshouderij KORTEMARK

Recommend Documents