ROYAL MILITARY ACADEMY 150e Promotie SSMW Lt Bruno de Ras
Academical Year 2010-2011 1th Bachelor
Ontstaan en verspreiding van aids en de reactie van het westen
by Brecht Van De Voorde
Contents
1 Inleiding 2 Ontstaan en verspreiding van aids en de reactie 2.1 Verschil tussen HIV en Aids . . . . . . . . . . . . 2.2 Gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3 Ontstaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4 Behandeling, bestrijding en preventie . . . . . . . 3 Wiskunde
2 van het westen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
3 3 3 3 4 5
1
1.
Inleiding
HIV, en de daaruit voortvloeiende ziekte aids, vormt een ernstige bedreiging voor de mensheid. Hoewel het westen volgens de statistische gegevens van de Wereldgezondheidsorganisatie een besmettingsgraad met HIV van minder dan 1Om het met de woorden van Shereen Usdin, een Zuid-Afrikaanse dokter te zeggen: ”De HIV/aids-epidemie heeft het leven in de eenentwintigste eeuw onherroepelijk veranderd. In vele opzichten overtreft de aidsepidemie alle andere volksziektes uit de geschiedenis. Ze is wel de grootste humanitaire crisis van alle tijden genoemd miljoenen mensen zijn ge¨ınfecteerd of anderszins getroffen. De cijfers overweldigen ons. Het is moeilijk de problemen in hun juiste verhouding te zien en de moed niet op te geven”. HIV-besmetting kan er toe leiden dat men aids ontwikkelt, en aids schakelt het auto-immuunsysteem grotendeels uit, waardoor veel aidsslachtoffers sterven aan longziekten of agressieve kankers. Het gevolg daarvan is dat in sommige streken in Afrika een volledige volwassen generatie is overleden. Over het ontstaan van de ziekte is al veel onderzoek gedaan, en sommige onderzoekers stellen dat de ziekte al veel langer bestaat dan de jaren ’70 van de vorige eeuw. Over het feit dat de ziekte is ontstaan uit een apenvirus is er een consensus, hoewel aanhangers van complottheorie¨en blijven volhouden dat aids een menselijke uitvinding is, of dat het aidsvirus moedwillig verspreid wordt. Zo zei aartsbisschop Francisco Chimoio van Mozambique aan een BBC-reporter: ”Condoms are not sure because I know that there are two countries in Europe, they are making condoms with the virus on purpose. They want to finish with the African people. This is the programme. They want to colonise until up to now. If we are not careful we will finish in one century’s time.” Ook het verband tussen aids en HIV wordt door sommigen ontkend. President Mbeki van ZuidAfrika ontkende eerst het verband, en in een volgend stadium beweerde hij dat aidsmedicijnen schadelijker waren dan de ziekte zelf. Een echte behandeling is er niet tegen aids: genezing is niet mogelijk, het enige wat men kan doen is door het gebruik van virusremmers de levensverwachting en levenskwaliteit van de slachtoffers verhogen. Hier moet worden aangestipt dat enkel het westen beschikt over de nodige financi¨ele draagkracht om aidsslachtoffers met medicatie te behandelen. Aangezien de ziekte niet kan uitgeschakeld worden door vaccinatie of medicatie, kan overdracht enkel vermeden worden door preventie.
2
2. Ontstaan en verspreiding van aids en de reactie van het westen 2.1
Verschil tussen HIV en Aids
HIV is een virus dat tot de groep van de retrovirussen behoort. Dit zijn virussen met RNA als erfelijk materiaal dat in de loop van de vermenigvuldigingscyclus wordt omgezet tot DNA. Bij de mens werden tot nu toe 2 varianten ontdekt: HIV-1 en HIV-2. HIV-2 komt voornamelijk in West-Afrika voor, is minder pathogeen, en verspreidt zich minder snel dan HIV-1. HIV-1 is over de ganse wereld verspreid, bestaat uit diverse subtypen, en is sterk pathogeen. Aids is een ziekte die wordt veroorzaakt door het Hiv-virus. De viruscellen vallen immers specifieke menselijke afweercellen aan , waardoor die niet meer goed werken. Het gevolg daarvan is aids, de afkorting van Acquired Immune Deficiency Syndrome, of heel letterlijk vertaald ”Verworven Immuundefici¨entie Syndroom”. Met syndroom wordt bedoeld het samengaan van een aantal symptomen of ziekteverschijnselen. Bij aids gaat het om een gedaalde afweer van het lichaam.
2.2
Gevolgen
Figure 2.1: Schematisch model van de evolutie van de viral load en de CD4-cellen tijdens het verloop van een HIV-infectie
2.3
Ontstaan
Professor Jaap Goudsmit heeft langdurig onderzoek gedaan naar het ontstaan van HIV. Hoewel de westerse wereld aids pas echt kent sinds het einde van de jaren ’70, bestaat de ziekte al veel langer. Zo zouden Duitse kolonisten vlak voor de tweede wereldoorlog reeds een vorm van het HIV-1 virus hebben meegebracht uit Kameroen. Daar zou het virus in het regenwoud zijn overgegaan van de apen op de mensen, bijvoorbeeld omdat er intensiever op apen werd gejaagd, of omdat apen werden verhandeld. De conclusie van professor Goudsmit dat het virus bewust een andere gastheer zocht omdat het regenwoud verdwijnt is volgens vele mensen echter een vage bewering, die niet kan worden bewezen. Het HIV-2 virus vond eveneens zijn oorsprong in het regenwoud van West-Afrika. Het wetenschappelijk tijdschrift Nature beweert dat het HIV-virus 3
2. Ontstaan en verspreiding van aids en de reactie van het westen
Table 2.1: HAART de vermenigvuldigingscyclus van HIV af te remmen de omzetting van RNA in DNA tegengaan (een typisch kenmerk van een retrovirus) het infectueuze karakter van het HIV-virus vernietigen nog iets ouder is, en al een eeuw -weliswaar op kleinere schaal- onder de mensen verspreid is. Door het genetisch profiel van bewaarde oude stammen van het virus te vergelijken met dit van hedendaagse virussen werd de mutatiesnelheid uitgerekend. Hierdoor kan men het ontstaan van HIV situeren rond 1908.
2.4
Behandeling, bestrijding en preventie
HIV wordt bestreden met antiretrovirale therapie (ART). Nu gebruikt men een cocktail van diverse middelen, hetgeen men aanduidt met ”Highly Active Antiretroviral Therapy” (HAART). De diverse middelen die gebruikt worden hebben elk verschillende doelstellingen: zie tabel 2.1 Hoewel deze middelen de ziekte niet vernietigen, verlengen ze in aanzienlijke mate de levensverwachting van de getroffenen. Het gevolg is echter dat een dodelijke ziekte op die manier verandert in een dure chronische ziekte. Voornamelijk in ontwikkelingslanden, die over beperkte financi¨ele middelen beschikken, is dit een groot probleem, want de prijs van aidsmedicijnen wordt bewust hoog gehouden. Christopher Ouma, een dokter uit Nairobi, werkzaam voor Action Aid Kenya vat het als volgt samen: ”We wonder what sacrifices are going to be made at the altar of profit... Which is more deadly to Africa? Is it HIV, or is it the businessmen who have briefcases of patent applications?” Mensen die Aids hebben opgelopen worden dus behandeld met een geneesmiddelencocktail. Van groot belang echter is het ook de verspreiding van de ziekte te stoppen. Dit kan maar door voorlichting, en het verstrekken van afdoende beschermingsmiddelen. Het probleem is dat in een aantal landen aids nog steeds een taboe is. Zo is in China seks een onbespreekbaar onderwerp, en dus wordt er ook zo weinig mogelijk gesproken over aids. Ook de conservatieve vleugel van de kerk verzet zich tegen het gebruik van het condoom als middel om de overdracht van het HIV-virus te voorkomen. In november 2010 verklaarde de paus evenwel voor het eerst dat het condoom in zeer uitzonderlijke gevallen mag worden gebruikt.
4
3.
Wiskunde lim exp(−x) = 0
x→∞
5