Ontmoetingen. TACTIEK P.8 Beleggingsformules in fondsen. CORPORATE P.4 Country Market Management. KUNSTMARKT P.10 Museum M verbluffend anders

januari 2012

Ontmoetingen

CORPORATE P.4

Country Market Management

KUNSTMARKT P.10

Museum M verbluffend anders

Building team spirit together

TACTIEK P.8

Beleggingsformules in fondsen

TRENDS P.14

Interview met golfspeler Christian Cévaër

Jewellery Design OFFiCe — Relais & Chateaux La Butte aux Bois Paalsteenlaan 90 - 3620 Lanaken www.jochenleen.net - [email protected] GSM Jochen Leën 0032 477 19 00 34 Openingsuren : op afspraak 7 dagen per week, tevens tijdens de avonduren.

I P. 2 I Ontmoetingen I januari 2011

editoriaal

Jan De Coninck Voorzitter van het Directiecomité

Een nieuw jaar, een nieuwe lay-out voor Ontmoetingen. Wat het nieuwe jaar op macroeconomisch vlak zal brengen, is moeilijk in te schatten onder de huidige economische omstandigheden. Onze Chief Investment Officer Peter Ampe geeft u alvast enkele indicatoren mee. We kunnen de problematische economische situatie in ondermeer Spanje en Italië niet ontkennen. Portfolio Manager Peter Bossaer vertelt in de rubriek Tactiek wat de gevolgen hiervan zijn voor obligatiefondsen.

Voor de golfliefhebbers onder onze lezers zijn we verheugd een exclusief interview met Christian Cévaër te kunnen aanbieden. Deze Franse putting-specialist en winnaar van de European Open vertelt over zijn leven als professionele golfspeler en geeft enkele tips voor beginnende en meer gevorderde golfers. Ik wens u prettige kerstdagen en een gelukkig en gezond 2012.

Europeanen worden steeds mobieler en zijn minder gebonden aan hun geboorteland. Ook Belgen emigreren steeds vaker, omwille van carrièremogelijkheden of andere redenen. In deze editie van Ontmoetingen licht Johan De Frène zijn dienst, Country Market Management, toe en verneemt u hoe onze bank Belgen in het buitenland hiermee van dienst is.

januari 2012 I Ontmoetingen I p. 3 I

corporate

country market management

Door de val van Lehman Brothers, 3 jaar geleden, kwamen vele banken in de problemen. Ze konden enkel door overheidsinterventies gered worden waardoor verschillende landen hun overheidsschuld dramatisch zagen oplopen. Dit leidde uiteindelijk tot serieuze twijfels over het voortbestaan van de euro.

Het is dus niet verwonderlijk dat vermogende particulieren steeds meer overgaan tot het spreiden van hun vermogen. Vroeger stelden we ook reeds vast dat Belgen de landsgrenzen overstaken om een deel van hun roerend vermogen te deponeren maar toen was dit hoofdzakelijk om fiscale redenen. Tegenwoordig speelt het fiscale aspect ongetwijfeld ook nog een rol maar de beslissing om andere oorden op te zoeken, wordt steeds meer genomen teneinde het landenrisico te ontlopen of om potentiële risico’s weg te diversifiëren. Overigens zijn mensen steeds minder gebonden aan hun geboorteland en worden ze steeds mobieler. Meer en meer Belgen verlaten ons grondgebied om professionele redenen en vestigen zich als expat in landen die hun meer carrièremogelijkheden bieden. De ervaring leert dat één vierde van het roerend vermogen van vermogende Belgen in het buitenland geparkeerd wordt.

Voor een private bank is een internationaal aanbod een absolute must. Met vestigingen in meer dan 80 landen en privatebankingcentra in 19 landen is Société Générale over de gehele wereld aanwezig. Hierdoor bezit de bank een zeer grote knowhow die onmisbaar is bij de begeleiding van cliënten. Kennis van de internationale fiscale wetgeving en de successieproblematiek is onontbeerlijk wanneer landgenoten een transfer van roerend vermogen overwegen.


Johan DE FRENE Country Market Manager

Maar doordat de financieel-economische wereld voortdurend in beweging is, stoppen de vermogenstransfers niet noodzakelijk bij een eenmalige transfer. In 2004 besliste België – net zoals enkele andere landen – bijvoorbeeld tot een fiscale amnestie onder de vorm van een eenmalige belastingsaangifte (de EBA). Dit zorgde voor een massale exodus van kapitalen uit fiscale paradijzen. Meer dan 10 miljard euro vloeide terug naar België. De internationale banken die toen hun cliënten onvoldoende informeerden en bij wie geen goede samenwerking bestond tussen de vestigingen in de verschillende landen hebben tientallen miljoenen euro’s de bank zien verlaten ten voordele van concurrerende banken. Aangezien het steeds weer een uitdaging is om nieuwe cliënten te overtuigen, moet men te allen prijze proberen te vermijden cliënten te verliezen door een slechte internationale organisatie, een ontoereikende proactieve werking of een eng nationalistische reflex.

Een transnationale samenwerking is een van de prioriteiten van Société Générale. Daarom werden Global Market Managers en Country Market Managers aangesteld die de internationale samenwerking coördineren en ontwikkelen. Via een permanent internationaal contact, het opmaken van infobrochures en het organiseren van

studiedagen wordt ervoor gezorgd dat de internationale vestigingen op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in het buitenland en worden ze voortdurend herinnerd aan gespecialiseerde diensten die door bepaalde entiteiten worden aangeboden. De Country (Global) Market Manager zorgt voor synergieën en een optimaal benutten van de troeven waarover een internationale bank beschikt. Transnationale uitwisseling verruimt de kennis over de wijze waarop Belgen best kunnen worden aangepakt en welke beleggingen hun voorkeur wegdragen. Bij wijzigende wetgevingen in een of ander land kunnen de cliënten evenals de plaatselijke medewerkers heel snel worden geïnformeerd. Alhoewel ieder land vanzelfsprekend verantwoordelijk blijft voor het behalen van zijn rendabiliteit, toch moeten nationalistische reflexen ondergeschikt blijven aan het belang van de cliënt want klant is koning.

Maar niet alleen op vlak van het behouden van bestaande cliënten ligt de opdracht van de Country Market Manager. Ook ondersteuning van de prospectie is een zeer belangrijke opdracht. Via samenwerking

met Belgische ambassades en consulaten, via advocatenkantoren en netwerking organiseert hij, in nauwe samenwerking met de plaatselijke commerciële diensten en verantwoordelijken voor de marketing, evenementen. Op die manier brengt hij de plaatselijke kantoren in contact met Belgen die in hun land zijn komen wonen of die er als expat werkzaam zijn. In landen als Frankrijk en Spanje, waar heel veel Belgen over een buitenverblijf beschikken, worden via het kantorennetwerk van Société Générale of via advocatenkantoren en immobiliënvennootschappen samenwerkingen opgezet teneinde Belgen samen te brengen en hun te overtuigen van de knowhow en de professionaliteit van de bank op vlak van vermogensbeheer, kredietverlening en patrimoniaal advies.

Alleen al in Zuid-Oost Frankrijk en Zuid-Oost Spanje beschikken tienduizenden Belgen over een tweede verblijf waar ze genieten van hun welverdiend pensioen en de heerlijk warme temperaturen die ze in het koele België moeten ontberen. Mits het opzetten van synergieën en een goede samenwerking tussen de afdelingen Private Banking en het

retailnetwerk in (Zuid-Oost) Frankrijk kunnen Belgische residentiële en niet-residentiële cliënten ook in kennis worden gebracht van het vermogensbeheer en de patrimoniale begeleiding die de afdeling Private Banking van Société Générale kan aanbieden.

De vele awards die Société Générale Private Banking op dit vlak kan voorleggen, kunnen de Belgische cliënten enkel maar overtuigen van het professionele dienstenaanbod. Uiteraard is het heel belangrijk dat deze cliënten kunnen worden aangesproken door landgenoten die niet alleen de taal maar ook de cultuur begrijpen. In de meeste gevallen zal een afspraak met Belgische private bankers en wealth managers dan ook wenselijk zijn. Belgen die definitief België verlaten hebben om zich in Frankrijk te vestigen, kunnen uiteraard door plaatselijke private bankers worden gecontacteerd. In Spanje, waar de bank niet over een kantorennetwerk beschikt, is het uitbouwen van een netwerk via advocatenkantoren en immobiliënvennootschappen de te bewandelen piste. Maar ook hier is het potentieel ruim voldoende om er een werking op te zetten en kan er geopereerd worden vanuit

de vestiging van Société Générale in Gibraltar. Aangezien er geen andere Belgische private banken in deze regio actief zijn, biedt deze regio heel wat mogelijkheden.

We kunnen concluderen dat het actieterrein van Country en Global Market Managers heel uitgebreid is. De functie vereist heel wat ‘entrepreneurship’ en ‘people management’ maar het zorgt voor een effectieve benutting van nog niet uitgewerkte synergiemogelijkheden en onontgonnen werkterreinen.


strategie

Het monetaire en fiscale beleid als duurzame oplossing ?

De wereldwijde economische groei loopt het risico verder te vertragen in 2012. De gebeurtenissen in de eurozone tasten het vertrouwen van verbruikers en ondernemers aan. De alom verkondigde mantra van soberheid en besparingen voedt het groeiende pessimisme. En ondanks de onverschrokken woorden van de Europese beleidsmakers over het vaste voornemen alles te doen om het systeem te redden, zien vele waarnemers en commentatoren geen duurzame oplossing mogelijk. Gezien het gewicht van Europa in de globale economie, en omdat Europa een belangrijke handelspartner is van de meeste andere landen in de wereld, zal een krimp in de conjunctuur van de eurozone mondiaal gevoeld worden.


peter ampe chief investment officer

Welke middelen staan nu ter beschikking om de economie op het goede spoor te brengen en te houden?

In de leerboeken economie worden het monetaire en het fiscale beleid als de twee belangrijkste instrumenten beschouwd om de relatieve snelheid en de richting van de economische groei van een land te beïnvloeden. Het monetaire beleid helpt om het aanbod en de kost van gelden te bepalen, waardoor consumptie en investeringen worden beïnvloed. Het begrotingsbeleid (fiscal policy) krijgt haar betekenis door het recht van de overheid belastingen te heffen, het toewijzen van die ontvangen inkomsten, en de bijkomende mogelijkheid staatsobligaties uit te geven. Omdat aanpassingen in het begrotingsbeleid een lang wetgevend proces vergen ten prooi aan politiek gekonkel, tegenstellingen en compromissen, missen zij meestal de beoogde implicatietijd met een ruime marge. Monetaire acties bereiken snelle, meer tijdige resultaten, en oefenen ook een psychologische kracht uit die moeilijk te kwantificeren is. In de ogen van de eerste economische wetenschappers, ook van Adam Smith, was de belangrijkste functie van de overheid in het economische leven van een land een reeks regels

uit te vaardigen die een optimale productie zouden verzekeren. In de loop van vorige eeuw legde de overheid van vele westerse democratieën beslag op een steeds groter deel van de totale opbrengsten van de natie en verwierf de macht die middelen toe te kennen. De verkozenen en zij die aangesteld werden om het land te besturen gebruikten het fiscale en monetaire beleid meer en meer om hun sociale en politieke doeleinden te bereiken in de plaats van enkel het potentieel van de economie te maximaliseren en te behoeden voor overdrijvingen. Door het grotere activisme namen de rol en de verplichtingen van de staat toe en werd de weg geëffend voor oplopende begrotingstekorten en groeiende schulden om al de beloften na te komen. Dit leidt tot een nieuw conflict tussen een aangepast beleid om de economische cyclus te stabiliseren en de enorme behoeften van de sociale programma’s.

Naast de excessen die in de financiële sector zijn voorgekomen, heeft de verzwakkende relatie tussen fiscale politiek en monetaire politiek de rol van de overheid om de economie te sturen gecompromitteerd. We vrezen dat in de huidige situatie, zowel in de eurozone als in de Verenigde Staten, het monetaire beleid recentelijk machteloos geworden is om in deze cyclus het economisch herstel te sturen. Veel zal dus afhangen van een doeltreffend fiscaal beleid

gericht op duurzame groei. Goede investeringen dienen te gebeuren in zorgvuldig uitgekozen rendabele projecten in het nadeel van onnodige en onproductieve uitgaven die enkel met het oog op electorale successen gedaan worden.

Deze oorzaken van spanning maken het gemakkelijk om elke vorm van optimisme in vraag te stellen Om die noodzakelijke maar riskante aanpassing zonder al te veel kleerscheuren door te komen rekenen we meer en meer op het groeipotentieel van de opkomende economieën. In die landen verhoogt de koopkracht van steeds meer huishoudens. De vraag naar kwaliteitsproducten en diensten van een almaar groeiende middenklasse verzekert de omzet van onze internationale bedrijven. Op langere termijn verwachten wij een geleidelijke aanpas-

sing van de handelsstromen, waardoor het huidige excessieve handelsonevenwicht teruggedrongen wordt. De grote uitdaging waarvoor sommige groeilanden staan, China in het bijzonder, is hun economisch groeimodel minder afhankelijk te maken van export door meer interne groei te verwezenlijken en het verbruik te stimuleren.

De financiële markten zijn onrustig omwille van een lange lijst van fiasco’s, onzekerheden en teleurstellingen. Deze oorzaken van spanning maken het gemakkelijk om

door de beleggers. Toch moet men erkennen dat op dit ogenblik het gevaar voor de stabiliteit van de markten meer uit de financiële hoek komt dan vanuit de productie- / consumptiezijde van de economie. Vele bedrijven zijn op dit ogenblik zeer winstgevend en kunnen bogen op een gezonde balans. De productiviteit is hoog en de dividenden worden verhoogd. Dit staat in sterk contrast met de positie van vele soevereine staten waarvan de schulden – voor het grootste deel in het bezit van de banken, de verzekeraars en de pensioenfondsen – steeds meer aan kredietwaardig-

elke vorm van optimisme in vraag te stellen. De lage waardering van aandelen ondanks de zeer goede bedrijfsresultaten zijn hiervan een goed voorbeeld. De pessimistische visie legt de focus op een kennelijke piek in de winstmarges, op de gevolgen van een mogelijk uiteenvallen van de eurozone, de politieke polarisatie in de Verenigde Staten, de vertragende groei in de opkomende landen, en de kansen op een escalatie van de situatie in het Midden-Oosten.

heid verliezen.

Het huidige beeld van de globale economie verantwoordt een voorzichtige opstelling

Het actief dat door de bedrijven wordt vertegenwoordigd moet in de eerste plaats gewaardeerd worden op basis van de verdisconteerde toekomstige kasstromen. Indien deze berekening wordt toegepast, dan zijn de internationale bedrijven zonder meer het goedkoopste algemeen beschikbare actief, rekening houdend met de sociopolitieke risico’s.

Vele bedrijven zijn op dit ogenblik zeer winstgevend en kunnen bogen op een gezonde balans


tactiek

Beleggingsformules in fondsen

Aandelenfondsen

Peter Bossaer Portfolio Manager

Via beheer van fondsen kan u genieten van het principe van open architectuur: uit meer dan 29.500 fondsen van meer dan 85 verschillende financiële instellingen worden de best presterende fondsen geselecteerd op basis van kwantitatieve en kwalitatieve criteria. Naargelang uw risicoprofiel kan u kiezen uit vijf formules. Vier formules worden gedefinieerd door het onderliggende aandelenpercentage: Bonds (0% aandelen), Low (10-30% aandelen), Medium (30-70% aandelen) en High (80-100% aandelen). De vijfde formule (Alternative) bestaat uit fondsen die gebruik maken van alternatieve beheertechnieken.

De laatste jaren hebben we ons binnen Fund Universe voor de groeilandbeleggingen gefocust op de sterke regio’s Azië en Latijns-Amerika die konden profiteren van het groeiverhaal China en de daarbijhorende honger naar grondstoffen. Momenteel verkiezen we om niet meer vast te houden aan deze regionale focus en opteren we voor een globale strategie. We stellen bijvoorbeeld vast dat de Russische beurs de goedkoopste is van de BRIC-landen. Met het fonds Aberdeen Global Emerging Equity hebben we een topper in deze globale aanpak in portefeuille genomen. Het fonds noteerde per eind juli zowel op 3 jaar, 5 jaar, als sinds opstart (15/8/2001) in het eerste kwartiel van zijn peer group. Het fonds wordt beheerd door een team van 30 professionals. Zij leggen jaarlijks 1400 bedrijfsbezoeken af. Alvorens in een bedrijf te investeren wensen zij immers steeds vooraf het management te spreken. Bovendien wordt sowieso ieder bedrijf in de portefeuille minimaal 2 maal per jaar bezocht. Alle research wordt door de beheerders zelf gedaan. Het accent ligt op bedrijven met sterke en gemakkelijk te begrijpen balansen en die op een consistente manier vrije kasstroom genereren. Deze strategie werpt zijn vruchten af en het fonds kreeg van Morningstar dan ook 5 sterren.

Obligatiefondsen De grote onzekerheid over de gezondheidstoestand van de perifere eurolanden duwde de tienjarige overheidsrente in Italië en Spanje deze zomer boven de kritische grens van 6%. De ECB besliste daarop op 4 augustus om te interveniëren en door aankoop van deze obligaties de spreads terug te dringen. Door deze interventie kenden de Europese overheidsleningen een sterke outperformance ten opzichte van bedrijfsleningen.


We maakten van deze gelegenheid gebruik om het gedeelte overheidsleningen binnen de portefeuille verder af te bouwen. We ruilden het fonds Petercam Bonds, waar we sinds aankoop een jaarlijks brutorendement van 4% op behaalden, voor BNY Mellon Euroland Bond.

Fund Universe Low 29/7/2011

Het fonds van BNY Mellon belegt in Europese obligaties, zowel van overheden als bedrijven, en wordt beheerd door een van ’s werelds grootste obligatiespecialisten. De beheerder diversifieert over regio’s, sectoren, uitgevers en kredietkwaliteit maar zorgt er steeds voor dat de portefeuille een minimum gemiddelde kredietstatus van Aheeft. De portefeuille behaalde de voorbije 5 jaar een outperformance van meer dan 10% t.o.v. zijn benchmark.

Begin oktober kochten we opnieuw Axa US Short Duration High Yield. Door de onzekerheid en de aantrekkende spreads stonden de high yield-leningen deze zomer onder druk. We pikten deze leningen op lage

8/11/2011

Aandelen

19,59%

16,10%

18,22%

Obligaties

60,09%

61,09%

60,21%

Alternatief

7,54%

7,81%

7,63%

Cash

12,78%

15,00%

13,94%

Fund Universe Medium 29/7/2011

19/8/2011

8/11/2011

Aandelen

47,87%

40,09%

44,72%

Obligaties

35,13%

36,81%

35,77%

Alternatief

7,30%

7,78%

7,49%

Cash

9,71%

15,32%

12,02%

Fund Universe High 29/7/2011

8/11/2011

Aandelen

85,16%

76,76%

85,38%

3,18%

3,38%

3,24%

Cash Aandelen Obligaties

19/8/2011

Obligaties

Alternatief 3,70%

Fund Universe Alternative Opnieuw schreven we in op een “managed account”. Via Lyxor/Bridgewater krijgen we toegang tot een Global Macro-beheerder met 36 jaar ervaring. Het fonds focust zich op de veranderende fundamentele (macro) toestand om in alle marktomstandigheden een positief rendement te behalen. Het belegt in meer dan 50 markten verspreid over 6 activaklassen. De portefeuille is sterk gediversifieerd en weinig gecorreleerd met andere markten en strategieën. Bridgewater won de voorbije 5 jaar 19 awards en werd in 2009 en 2010 verkozen als beste en op een na beste hedge fonds ter wereld.

19/8/2011

7,96%

4,06%

3,68%

15,80%

7,70%

Alternatief Cash

niveaus op. Het fonds van Axa investeert in hoogrentende Amerikaanse obligaties met een looptijd van maximum 3 jaar. Via een strenge kredietanalyse en een strikte verkoopdiscipline wordt het risico op nietterugbetaling geminimaliseerd.

Gewicht activaklassen

45% en voor de aandelenportefeuille (Fund Universe High) van 77% naar 85%. Het gewicht obligatieleningen werd niet aangepast; 84,5% in Fund Universe Bonds, 60% Fund Universe Low, 36% Fund Universe Medium en 3% in Fund Universe High. De allocatiewijzigingen worden in de illustratie grafisch weergegeven.

Na de G20-top van begin november verhoogden we het aandelengewicht van 16% naar 18% voor de defensieve portefeuilles (Fund Universe Low), voor de gemengde stijl (Fund Universe Medium) van 40% naar


kunstmarkt

M. MUSEUM LEUVEN VERBLUFFEND DIVERS

Ontstaan uit een 18e-eeuws rariteitenkabinet in het stadhuis groeide de Leuvense kunstcollectie over een periode van bijna 200 jaar uit tot het stedelijk museum. Het eerste museum vond in 1823 een onderkomen op de tweede verdieping van het Leuvense stadhuis en ongeveer een eeuw later in de voormalige privéwoning van burgemeester Leopold Vander Kelen. Van een verzameling met vooral een historische inslag groeide het, dankzij een aantal belangrijke schenkingen, uit tot een volwaardig overzicht van de kunstproductie in Leuven en in Brabant vanaf de middeleeuwen, met de stad in de hoofdrol. Naast de schenkingen die de verzameling verrijkten, speelden uiteraard ook de conservatoren een sturende rol in het profiel dat het museum uitdraagt. Het accent


Veronique Vandekerchoven curator

verschoof achtereenvolgens van het historische over het encyclopedische naar het religieuze om in de jaren 1990 het burgerlijke op de voorgrond te plaatsen. Het huidige museumgebouw heeft in de loop der tijden de nodige aanpassingen ondergaan. De grootste ingreep bestond uit de aanbouwen van de jaren 1928 en 1937 die de tentoonstellingsoppervlakte aanzienlijk verhoogden. Ingrepen van om-

streeks 1960, waarbij het negentiendeeeuwse decor is verstopt achter neutrale wanden en plafonds, zijn in de jaren 1990 teniet gedaan, zodat het herenhuis opnieuw in ere is hersteld. Tot in 2006 blijft het museum fungeren met een permanente opstelling schone en toegepaste kunsten in het voormalige hôtel Vander Kelen. Ingrijpende verbouwingen vanaf eind 2006 lanceren het oude museum tot een museum van de 21e eeuw. M is een in Leuven, in de regio en in Vlaanderen verankerd museum dat gisteren, vandaag en morgen bij elkaar brengt. Het is een levendige, gastvrije en internationaal georiënteerde instelling waar kunst en kunstenaar een maatschappelijke rol kunnen vervullen. De zeer uitgebreide en gediversifieerde museale collectie telt zo’n 46.000 voorwerpen waarvan 150 topwerken. Die uitgebreide kunstcollectie wordt in de

veelzijdige architectuur van Stéphane Beel gecombineerd met kunstwetenschappelijke tentoonstellingen van zowel oude meesters als hedendaagse kunstenaars, met projecten op landelijk en op internationaal niveau, en met een werking op het vlak van hedendaagse kunst.

ARTISTIEK PROFIEL M is uniek in het combineren van een historische collectie en een tentoonstellingsprogramma in oude en hedendaagse kunst. De gelijkvloerse verdieping van M wordt ingenomen door de volledig vernieuwde permanente opstelling van de belangrijkste werken uit de museumcollectie. Elk van die kunstwerken hangt een beeld op van de kunsten ambachtelijke productie in de stad en het oude hertogdom Brabant. Het parcours is opgebouwd rond twee ankerpunten: de late gotiek - de 15een vroeg-16e-eeuwse schilderijenen beeldencollectie - en de 19e-eeuwse schone kunsten met Constantin Meunier als sterkhouder. De gerestaureerde stijlkamers van het hôtel Vander Kelen vormen het de-

cor voor de rijke en gevarieerde verzameling toegepaste kunsten. Bij de selectie is telkens gekozen voor de meest kwalitatieve kunstwerken. M presenteert daarnaast ook andere kunstwerken en deelverzamelingen in wisselende opstellingen en vanuit verschillende invalshoeken. Onder de noemer Collectie+ lichten museummedewerkers, gastcuratoren, onderzoekers en hedendaagse kunstenaars objecten of aspecten van de collectie uit of plaatsen zij die in een ruimere context, bijvoorbeeld door een combinatie met tijdelijke bruiklenen. M benadert haar collectie als een levend gegeven. Daarnaast is de M-collectie ook een instrument voor onderzoek. M organiseert bovendien jaarlijks tijdelijke tentoonstellingen met nationale en internationale uitstraling. M streeft er aldus naar om een plek te worden die een significante rol speelt binnen de nationale en internationale kunstscène. Met de toplocatie heeft M zowel kwalitatieve (architectuur, ligging …) als kwantitatieve (grootte, structuur ...) troeven.

Constantin Meunier, De sigarenmaaksters van Sevilla, eind 19e eeuw

Katrien Vermeire exposeerde in M in 2010-2011 (#6, Godspeed), © Katrien Vermeire


kunstmarkt

Voor de komende jaren staan onder meer volgende projecten op stapel: 2012: Den Bosch te gast, Patrick Van Caeckenbergh, Sol LeWitt, Denmark, Jan R. Een Leuvens maniërist 2013: Hieronymus Cock - Bruegels uitgever. Het Huis In de Vier Winden en de renaissance in prent, Ugo Rondinone, Michiel Coxie. De Vlaamse Rafael 2014: 1914-2014. Erfgoed als oorlogs-slachtoffer Vesalius 2015: Rond 1400. Kunst vóór de Vlaamse primitieven 2016: More! Op zoek naar Utopia

HET MUSEUMGEBOUW

ERKENNING

In zijn ontwerp integreert Stéphane Beel twee bestaande alsook twee nieuwe panden in een evenwichtig en strak complex waarin oude meesters en hedendaagse kunst met elkaar in dialoog kunnen treden.

Dat publiek, professionals en pers de werking van M en M zelf weten te appreciëren, blijkt niet alleen uit de grote aandacht in de media en uit de mooie cijfers – sinds de heropening op 20 september 2009 ontving M al meer dan 380.000 bezoekers. M is ondertussen ook bedacht met verschillende prijzen en nominaties.

M bevindt zich pal in het stadscentrum van Leuven. Het museum presenteert zich nadrukkelijk aan zijn stad zonder een vreemd lichaam te worden in het stedelijk weefsel. M nodigt bewoners en bezoekers uit en wekt nieuwsgierigheid door te laten zien wat zijn functie is: een plek waar iets te zien en te beleven valt en waar mensen welkom zijn. Daarom koos de architect ervoor om te werken met subtiele openingen in de gesloten wanden waardoor passanten kunnen binnenkijken, en kunstwerken en bezoekers kunnen zien. De bezoeker van M krijgt daarenboven geregeld een spectaculair uitzicht op de stad en kan zich mede hierdoor in het complex en op de site oriënteren. De uitzichten op de stad maken voor de architect deel uit van het erfgoed en van het hedendaagse karakter van het museum, net zo goed als de kunstwerken in het museum en de bedrijvigheid die er zich afspeelt.

Het 18e-eeuwse fronton doet dienst als hoofdingang ©Jan Kempenaers


In 2011 ontving het zowel de Museumprijs als de Publieksprijs (voor de eerste keer zijn die toegekend aan hetzelfde museum!) en de Prijs van de Vlaamse Bouwmeester in de categorie cultuur. De tentoonstelling Goddelijke Klanken (08.09-27.11.2011 – gerealiseerd in samenwerking met de Alamire Foundation en het studiecentrum Illuminare (K.U.Leuven)) ontving het Gouden Label van Klassiek Centraal; Mayombe. Rituele beelden uit Congo, de catalogus bij de tentoonstelling Mayombe. Meesters van de Magie (08.11.2010-21.01.2011 – in samenwerking met de K.U.Leuven, het museum van de U.C.L. en het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika van Tervuren) is genomineerd als mooiste publicatie over etnografie van 2010.

producten

DERBI: TOT UW DIENST

In een vorige editie van ‘Ontmoetingen’ stelden we u het DERBI-platform voor. DERBI – Distributed Equity Research for Better Investment – is, kort samengevat, het onafhankelijke team van ervaren buy-side analisten van Société Générale Private Banking. Dit team van aandelenanalisten, verspreid over België, Zwitserland, Hong-Kong, Singapore, Latijns-Amerika en India, volgt continu een 400tal aandelen op. Over dit staal verschijnen op regelmatige tijdstippen nota’s van 1 pagina, waarin een korte beschrijving van het bedrijf wordt gegeven, de beleggingsargumentatie wordt uitgelegd en de resultaten worden samengevat. Dergelijke nota’s geven u ook snel een zicht op enkele basiscijfers m.b.t. het bedrijf/ aandeel in kwestie. Aanvullend publiceert het team wekelijks de ‘Equity Research Watcher’. In dit document gaat een van de analisten in het editoriaal in op een specifiek thema en wordt er een aandeel in de kijker geplaatst. De ‘Equity Research Watcher’ bevat ook een algemene en vier regionale kooplijsten of ‘Conviction Lists’, een weergave van de sterkste overtuigingen van het analistenteam. De analist die het aandeel volgt, kan steeds voorstellen om aandelen toe te voegen aan of te verwijderen uit de Europese, de Amerikaanse, de Aziatische en de emerging markets Conviction List. De uiteindelijke beslissing wordt steeds in overleg met de andere teams en in unanimiteit genomen. De regionale lijsten worden verder gefilterd om te komen tot de ‘Global Conviction List’. Bij de invulling van deze lijst wordt geen enkele beperking opgelegd naar sector, regio of analist. Wekelijks wordt in de ‘Equity Research

Kristof De Graeve Financial Analyst

Watcher’ ook een lijst van rendementsaandelen gepubliceerd. Bij de samenstelling van deze rendementsportefeuille wordt niet louter afgegaan op het dividendrendement op zich, maar wordt ook een inschatting gemaakt van de houdbaarheid van dit dividend en het potentieel van het aandeel. In de ‘Equity Research Watcher’ wordt elke week het – muntneutrale – rendement van de verschillende lijsten weergegeven. Het DERBI-team gaat evenwel verder dan het publiceren van nota’s en de wekelijkse Equity Research Watcher. Zo werd enige tijd terug ‘Let’s talk equity’ in het leven geroepen. In dit format presenteert een van de analisten een aandeel, een sector of een regio. De presentatie wordt bewust kort gehouden om zoveel mogelijk ruimte te laten voor vragen. Dit evenement staat open voor het cliënteel. De presentatie kan ook gevolgd worden via een webcast op het internet, waarbij vragen kunnen gesteld worden via een chatfunctie. Op 17 november ging de vijfde ‘Let’s talk equity’ door waarin de luxesector onder de loep werd genomen. Uw relatiebeheerder houdt u op de hoogte voor de volgende editie en bezorgt u het inbelnummer alsook de internetlink. Uiteraard biedt DERBI ook, net zoals Société Générale Private Banking als geheel, maatwerk. Cliënten hebben niet enkel verschillende behoeften wat betreft allocatie, maar ook binnen het aandelencompartiment van de portefeuille lopen de wensen uiteen. Wilt u een portefeuille om in te spelen op een marktherstel of dacht u eerder aan een defensieve invulling van het aandelencompartiment? Is uw strategie vooral

gericht op rendementsaandelen? Bent u overtuigd van het potentieel van de groeilanden en wilt u hierop inspelen door Europese of Amerikaanse aandelen die daar actief zijn in portefeuille te nemen of wilt u rechtstreeks in lokale bedrijven beleggen? Gezien de ruime opvolging en de wereldwijde aanwezigheid van de analisten is het DERBI-team uitstekend geplaatst om aan uw wensen te voldoen. Op uw vraag en binnen de door u uitgezette krijtlijnen worden voorbeeldportefeuilles met argumentatie per aandeel op maat gemaakt. Het woelige beursklimaat zal er wellicht niet vreemd aan zijn, maar in de voorbije weken en maanden kreeg het DERBI-team steeds meer de vraag om verschillende portefeuilles tegen het licht te houden. Gezien deze duidelijke behoefte en om het begrip ‘maatwerk’ nog meer invulling te geven, werd niet enkel beslist om deze dienst te institutionaliseren, maar er ook meteen een van onze kerntaken van te maken. In een eerste stap wordt uw portefeuille zorgvuldig geanalyseerd en gecontroleerd op eventuele scheeftrekkingen naar weging toe. In een tweede stap overlopen en becommentariëren de verschillende analisten op een objectieve manier de verschillende aandelen en worden er adviezen geformuleerd. In een volgende stap worden er eventueel nieuwe aankoopkandidaten naar voren geschoven, wat dan uiteindelijk uitmondt in een ‘target portfolio’ of doelportefeuille, die rekening houdt met uw wensen, voorkeuren en restricties. Dit alles wordt in een document gegoten dat u door uw relatiebeheerder wordt bezorgd. Als kers op de taart biedt het DERBI-platform ook de mogelijkheid om rechtstreeks met de analisten in dialoog te treden. Indien gewenst kunnen de analisten een bepaald thema uitdiepen, waarna met de cliënt in kwestie een ontmoeting of een conference call wordt georganiseerd. U merkt het, DERBI is meer dan een “notafabriek”. Maatwerk is voor ons primordiaal. Het wereldwijde analistenteam staat dan ook steeds te uwer beschikking.


trends

Ontmoeting met golfer Christian Cévaër Chantal Samson Journaliste

De passie intact houden Begin september maakte Christian Cévaër, de Franse golfer van de PGA European Tour, een ommetje langs de Royal Zoute Golf Club om er enkele cliënten van Société Générale Private Banking België golfles te geven. De ideale gelegenheid voor een ontmoeting met deze superputter en winnaar van de European Open van 2009. Hoe ziet het seizoen van een speler uit het Europese circuit eruit? Christian Cévaër: Om lid te zijn van het circuit moet je minstens 13 tornooien per jaar spelen. Ik speel er gemiddeld 27, waardoor ik heel veel moet reizen: ik ben per jaar tussen de 30 en 35 weken weg van huis. Die manier van leven heeft zijn voordelen maar ook zijn nadelen. Het grootste nadeel is misschien wel dat je niet veel tijd met je gezin kunt spenderen. Maar als het goed gaat, volgt het geld vanzelf en kan je er goed je boterham mee verdienen. In tegenstelling tot vele andere sporten wordt er in het professionele golfcircuit niet geheimzinnig gedaan over het prijzengeld. Integendeel zelfs. De reden hiervoor is heel eenvoudig: het prijzengeld bepaalt je professionele ranking. Je kunt er dus niet aan ontsnappen! Ondanks het mooie prijzengeld heeft u toch sponsors nodig. De onkosten die bij een toernooi komen kijken – transport, hotel, maaltijden en een professionele caddy – zijn volledig voor rekening van de spelers. Een seizoen kost op zijn minst ongeveer 70.000 EUR, inclusief caddy. Een professionele caddy krijgt gemiddeld 1.000 EUR per toernooi. Dat bedrag dient voor zijn verplaatsingen, overnachtingen en maaltijden. Alles gebeurt in onderling vertrouwen en de deal wordt beklonken met een simpele


handdruk; er komt geen contract tussen de speler en zijn caddy aan te pas. Als de speler een van de winnaars van een toernooi wordt, schenkt hij een deel van zijn prijzengeld aan de caddy. Bij aanvang van elk Europees toernooi zijn er 150 spelers. Als je niet een van de 65 bent die de ‘cut’ halen na de eerste helft van het toernooi, win je automatisch niets. Vandaar het belang van sponsors, vooral voor jonge spelers die nog maar pas beginnen. Société Générale Private Banking (Zwitserland) sponsort me al sinds 2005. Daarmee ben ik de speler die ze al het langst sponsoren. Door me ergens tussen Genève en Lausanne te vestigen, ben ik in contact gekomen met de bank en heeft Alberto Valenzuela, algemeen adjunct-directeur van Société Générale Private Banking in Genève, ervoor gekozen om golfers te sponsoren. Vandaag de dag sponsort de groep ook de Fransman Thomas Levet (die dit jaar de French Open gewonnen heeft), de Argentijn Angel Cabrera en de Indiër Jeev Milkha Singh.

Heeft u een favoriete golfbaan? Ja, de golfbaan van Cypress Point op Pebble Beach, op het schiereiland Monterey in Californië. Het is een zeer exclusieve golfbaan die bekend staat voor zijn 16de hole, een par 3 waarbij je over de Stille Oceaan moet slaan. De duinen, de zeehonden, … Prachtig gewoon! Pebble Beach is de plaats waar u gestudeerd heeft. Inderdaad. Ik ben beginnen te golfen toen ik 12 jaar was, samen met mijn vader die er toen 47 was. Hij is pas op latere leeftijd begonnen nadat hij eerder al gezeild en rugby gespeeld had. Hij was tevens een van de medeoprichters van de eerste Golf Club van Nieuw-Caledonië. Mijn vader was directeur bij de Banque de l’Indochine en de Banque de Suez … vandaar mijn vlotte contacten met de bankwereld (lacht). Al snel droomde ik ervan om professioneel golfer te worden. Ik kreeg de gouden kans om school te lopen in de Amerikaanse middelbare school van Pebble Peach, een echt golfparadijs. Daarna kreeg ik een beurs aan de Universiteit van Stanford.

Tip van de prof voor de beginnende golfer “Geduld, geduld en nog eens geduld! Het duurt op zijn minst een jaar vooraleer je een niveau bereikt waarop je er plezier begint aan te beleven.”

Je hebt psychologie gestudeerd. Heeft dat je geholpen bij het golfen? Zonder enige twijfel, vooral op het vlak van zelfbeheersing en zelfkennis. Golf staat bekend als een vrij mentale sport. Tussen elke slag moet je een tijdje wandelen. In die tijdspanne komt het op je zelfbeheersing aan; je mag je gedachten niet de overhand laten nemen. Mijn opleiding bevordert ook de latere contacten met mental coaches, die me vooral leerden om mijn emoties en stress onder controle te houden. Een les die, naar mijn bescheiden mening, ook nuttig zou zijn voor bankiers in deze tijden van extreme volatiliteit op de markten … Je hebt het over een geestelijke sport. Komt er daarnaast ook nog een stukje instinct bij kijken of gaat het allemaal alleen maar om techniek? Sommige golfers spelen instinctiever dan andere. Persoonlijk reken ik mezelf eerder bij de rationale analisten. Ik reken me dus bij de goede strategen, maar als je echt prestaties wil nastreven, moet je volgens mij ook wel een beroep doen op je instinct. Sommige aspecten hangen van het toeval af, zoals het opspringen van de bal. Je kan je baseren op de kracht van de wind en op de hellingsgraad van het terrein, maar het is geen exacte wetenschap, verre van zelfs. Je moet dus vertrekken van een goede analyse, maar bij je eindbeslissing moet je ook een stukje op je feeling rekenen.


trends

Je staat bekend als een echte puttingkampioen. Hoe kom je aan zo’n bijzonder talent? Om goed te kunnen putten, moet je de green heel goed kunnen lezen, zowel op het vlak van feeling als techniek. Gelukkig heb ik een heel scherp zicht en kan ik de hellingsgraden goed inschatten. Dat is al de helft van het succes. Qua beweging ben ik niet beter dan een ander. Maar ik heb altijd al een goed aanvoelen gehad. Daarmee wil ik zeggen dat ik weet hoe hard ik een bal moet slaan. Zelfs op 15 meter van de hole heb ik maar heel zelden meer dan drie slagen nodig en daarmee ben ik de schrik van elke golfer. Heb je in het begin van je carrière een mentor gehad? Niet echt. Ik had nochtans graag de Amerikaan Tom Watson, mijn idool, als mentor gehad. Naast het feit dat hij aan Stanford gestudeerd heeft, kan ik alleen maar bewondering hebben voor zijn palmares, waarop onder andere vijf overwinningen op de British Open prijken. Hij weet als geen ander hoe je een bal moet slaan, maar is bovenal een groot man die klasse met bescheidenheid weet te verzoenen. De rol van een coach bestaat erin de speler te begeleiden, hem te helpen om zijn oplossingen te vinden en zijn eigen persoonlijke stijl te ontwikkelen. Voor een golfer is het van cruciaal belang om zichzelf te kennen en om zijn swing op zijn duimpje te kennen. Tijdens de wedstrijd is het volgens het reglement immers niet toegestaan om contact te hebben met je coach. Je staat er dus alleen voor om een eventueel probleem op te lossen. Het gebeurt uiterst zelden dat een caddy zich bemoeit met de techniek; hij geeft eerder tips over de clubkeuze, schat de afstanden in en staat in voor het materiaal. Wat zijn uw ambities voor de komende seizoenen? Gezien mijn lange loopbaan in dit vak ben ik minder euforisch dan vroeger wanneer ik cuts haal of een ereplaats in de wacht sleep. Ik vind mijn huidige prestaties niet


Waarschuwing van de prof voor de competitieve golfer “Vergeet nooit dat het een spel is. Tussen de eerste en de achttiende hole moet je vooral veel plezier beleven en je er in geen geval in opjagen.”

zo goed, maar ik denk wel dat ik er weer bovenop kan komen. Nog een tijdje in competitieverband spelen en mijn brood verdienen met mijn passie zijn op zich al leuke doelstellingen. Maar mijn absolute droom is ooit de British Open te winnen. In deze sport kan je op je 41ste nog dromen! Het Europese en het Amerikaanse circuit blijven twee verschillende werelden. Blijft dat zo? Dankzij het bestaan van de wereldranking zijn ze nu al iets meer naar elkaar toe gegroeid. We hebben uiteraard de vier grote tornooien die voor beide circuits tellen, namelijk de British Open, de US Open, de Masters en de USPGA. Het idee om de beste spelers ter wereld het tegen elkaar te laten opnemen leidde tot de geboorte van de vier WGC-tornooien (World Golf Championships), maar door de economische wetgeving worden drie ervan op

Amerikaans grondgebied betwist – net als bij de Majors. Al een tiental jaar rijgen de Europese spelers de successen aaneen – zowel individueel als binnen de Ryder Cup. Dat opent voor hen de deuren naar het Amerikaanse circuit, maar gelukkig gebeurt

dat niet ten nadele van het Europese circuit. Ook Azië is aan een opmars bezig, want de golfsport is daar enorm populair. Heel wat spelers, onder wie de Zuid-Afrikaanse wereldreiziger Ernie Els, spelen tegenwoordig zowat overal ter wereld.


patrimonium

WIE SCHENKT ZIJN FAMILIEBEDRIJF NOG VOOR NEDERLANDSE NOTARIS ?

Wie op vandaag een familiebedrijf erft, betaalt hier wellicht geen successierechten op. Wie aan een hele rij voorwaarden voldoet, kan immers aanspraak maken op een specifieke vrijstelling van successierechten voor familiale ondernemingen.

Olivier De Keukelaere Advocaat-vennoot Cazimir

Vrijstelling van successierechten voor familiebedrijven

Waarom dan nog schenken? Wie niet aan deze strenge voorwaarden (tot vijf jaar na het overlijden) kan of wil voldoen, kan ook successierechten voorkomen door het familiebedrijf te schenken aan bv. zijn kinderen. Wie de controle over het familiebedrijf nog wenst te behouden, schenkt dan enkel de blote eigendom van de aandelen en behoudt zichzelf het levenslange vruchtgebruik voor. Als vruchtgebruiker heeft men immers nog steeds recht op de dividenden van deze aandelen en oefent men er ook het stemrecht op uit. Vaak kiest een ondernemer er voor om zijn bedrijf te schenken in plaats van te laten vererven, omdat hij op deze manier een aantal voorwaarden aan de schenking kan koppelen. Deze kunnen er bijvoorbeeld toe bijdragen dat het bedrijf steeds binnen de familie blijft.


Hoeveel bedragen de schenkingsrechten? Wie aandelen van een vennootschap aan zijn kinderen wenst te schenken voor Belgische notaris, betaalt hier in principe 3% schenkingsrechten op. Indien aan een aantal voorwaarden voldaan is, kan dit tarief voor familiebedrijven in Vlaanderen verlaagd worden tot 2% en in Wallonië zelfs volledig vrijgesteld worden van schenkingsrechten. Wenst de ondernemer zijn bedrijf evenwel voor Nederlandse notaris te schenken, dan zijn er in principe geen schenkingsrechten verschuldigd, noch in Nederland, noch in België. Belangrijk hierbij is wel dat de

schenker niet overlijdt binnen drie jaar na de schenking. Gebeurt dit wel, dan wordt de schenking geacht niet plaats gevonden te hebben en zijn er alsnog successierechten verschuldigd. Om dit te voorkomen kan men nog steeds vóór het overlijden de Nederlandse schenkingsakte in België vrijwillig registreren en het 3%-schenkingsrecht betalen. Zodoende zullen er bij het overlijden van de schenker binnen de drie jaar na de schenking geen successierechten meer verschuldigd zijn.

Is vrijstelling van successierechten nog mogelijk indien de schenker overlijdt binnen drie jaar na de Nederlandse schenking? Een tijdje terug nam de Vlaamse belastingadministratie het standpunt in dat bij het overlijden van de schenker binnen drie jaar na de schenking voor Nederlandse notaris, de erfgenamen geen aanspraak meer konden maken op de vrijstelling van successierechten voor familiale ondernemingen. Door de schenking was de schenker immers niet meer ononderbroken in het bezit geweest van de aandelen, hetgeen volgens de administratie nochtans een vereiste was. Omdat dit nieuwe standpunt - dat overigens nergens officieel bekend gemaakt werd - verregaande gevolgen had voor schenkingen die reeds plaats gevonden hadden, heeft de administratie, bij monde van de Vlaamse minister van Financiën, haar streng standpunt opnieuw verlaten.

Indien dus de ondernemer-schenker overlijdt binnen drie jaar nadat hij voor Nederlandse notaris geschonken heeft, kunnen de geschonken aandelen alsnog in aanmerking komen om vererfd te worden met vrijstelling van successierechten.

Nieuwe Vlaamse spelregels vanaf 1 januari 2012 De Vlaamse regering heeft evenwel het voornemen om vanaf 1 januari 2012 deze spelregels rond het schenken en vererven van familiebedrijven grondig te wijzigen. Vanaf 1 januari 2012 zou in Vlaanderen een familiebedrijf voor Belgische notaris geschonken kunnen worden aan 0% schenkingsrechten. Bij de vererving van het bedrijf zou het successierecht evenwel verhoogd worden tot 3% resp. 7%. De overheid wil hiermee de actieve planning van de overdracht van het familiebedrijf stimuleren. Op zich een zeer waardevol initiatief. De voorwaarden voor het schenken en de voorwaarden voor het vererven worden quasi volledig gelijkgesteld.

Activiteitsvoorwaarde De belangrijkste voorwaarde is dat de familiale vennootschap een bepaalde activiteit heeft: nijverheids-, handels-, ambachts- of landbouwactiviteit of een vrij beroep. Een tewerkstellingsvoorwaarde zou niet meer gesteld worden.

De patrimonium- en managementvennootschappen wenst men uit te sluiten. Holdingvennootschappen zouden volgens de huidige ontwerpteksten wel nog in aanmerking kunnen komen voor het verlaagd tarief en de vrijstelling, ook al hebben zij zelf geen vereiste activiteit. Het zou voldoende zijn (en in die mate dat) indien een directe dochtervennootschap wél voldoet aan de gestelde voorwaarden. Dit heeft uiteraard een zeer grote impact op de familiebedrijven die recent geherstructureerd werden onder een holdingvennootschap. Vaak zullen niet alle directe dochtervennootschappen

regelgeving meer familiebedrijven geschonken zullen worden, valt evenwel te betwijfelen. Bij de Nederlandse route kon men ook al genieten van de vrijstelling. Wil men dat deze schenkingen voortaan voor Belgische notaris verleden worden, is de invoering van de vrijstelling van schenkingsrechten wel noodzakelijk. Of is het vooral de bedoeling van de Vlaamse overheid om op een galante manier de successierechten op familiebedrijven te verhogen?

kwalificeren, wat betekent dat een schenking van de aandelen slechts pro rata vrijgesteld zal zijn. Is de schenking voor Nederlandse notaris dan ook nog na 1 januari 2012 een geldig alternatief?

Schenking voor Nederlandse notaris Wat zou wijzigen vanaf 1 januari 2012 is dat bij een schenking van een familiebedrijf voor Nederlandse notaris, er successierechten verschuldigd blijven indien de schenker overlijdt binnen zeven jaar in plaats van drie jaar. Hiermee wenst de decreetgever duidelijk de schenkingen voor Belgische notaris te stimuleren.

Worden er na 1 januari 2012 meer familiebedrijven geschonken? Het initiatief van de Vlaamse overheid is waardevol. Heel wat familiebedrijven komen immers in een negatieve spiraal terecht omdat de opvolging niet of niet adequaat georganiseerd werd. Of er door de nieuwe

Contacteer voor meer informatie Olivier De Keukelaere, Cazimir Advocaten: [email protected] of met uw relatiebeheerder.


patrimonium

De sterfhuisclausule dan toch belast?

Zoals aangekondigd in onze vorige editie zullen we in deze bijdrage de laatste ontwikkelingen met betrekking tot de sterfhuisconstructie aankaarten. Na het arrest van het Hof van Cassatie van 10 december 2010 werd de sterfhuisconstructie probleemloos geadviseerd. De fiscus heeft echter deze zomer haar standpunt gewijzigd waardoor de sterfhuisconstructie toch belast zou worden. Dit mondde uit in hevige reacties van de practici en de rechtsleer. We zetten graag nog even alles op een rijtje voor u aan de hand van een gesprek met mr. Ann Maelfait (Cazimir).

Fiscale gevolgen

Ann Maelfait Advocaat-vennoot Cazimir

Annick Haerens hoofd patrimoniaal advies

De sterfhuisclausule is een beding in het huwelijkscontract van echtgenoten gehuwd onder een stelsel van gemeenschap van goederen waarbij bedongen wordt dat het gehele gemeenschappelijk vermogen zal toekomen aan één welbepaalde echtgenoot, wat ook de reden zal zijn van ontbinding van het huwelijksvermogensstelsel (zowel bij overlijden als bij echtscheiding). Volgens mr. Maelfait wordt deze clausule in de praktijk vaak gebruikt indien een van de echtgenoten ongeneeslijk ziek is zodat in principe met zekerheid kan bepaald worden - hoe pijnlijk ook - welke echtgenoot als eerste komt te overlijden. Mr. Maelfait wijst erop dat dergelijke clausules in de praktijk met de nodige omzichtigheid en de nodige expertise dienen te worden aangewend. Daarenboven moest steeds gewezen worden op het risico dat de “gezonde” echtgenoot door een ongeval toch als eerste kwam te overlijden.


De sterfhuisclausule is overeenkomstig de bepalingen van het Wetboek Successierechten (W.succ.) niet belastbaar. Hoewel de administratie reeds eerdere administratieve beslissingen had uitgevaardigd waarbij zij stelde dat de sterfhuisclausule niet belastbaar was op grond van artikel 5 W.Succ., probeerde zij recent om de toebedeling alsnog onder de toepassing van artikel 2 W.Succ. te laten ressorteren.

In haar arrest van 10 december 2010 besliste het Hof van Cassatie echter dat de toebedeling van de gemeenschap “om eender welke reden” aan een welbepaalde echtgenoot als een huwelijksvoordeel dient gekwalificeerd te worden en geenszins als een schenking of een contractuele erfstelling. Aangezien artikel 2 W.Succ. enkel een verkrijging ingevolge de wettelijke devolutie (erfrecht), een uiterste wilsbeschikking (testament) of een contractuele erfstelling (huwelijkscontract of schenking tussen echtgenoten van aandeel in toekomstige nalatenschap) viseert, is artikel 2 W.Succ. niet van toepassing op de sterfhuisclausule. Met het arrest van het Hof van Cassatie is een heffing van successierechten op grond van artikel 2 W.Succ. dan ook uitgesloten.

Administratieve beslissing van 15 juli 2011 Voor de administratie was deze nietbelastbaarheid, alsook het recente arrest van het Hof van Cassatie, een doorn in het oog. Daarom besliste zij plots door middel van haar administratieve beslissing van 15 juli 2011 om haar voorgaande administratieve beslissingen in verband met de sterfhuisclausule in te trekken.

De administratie is de mening toegedaan dat de sterfhuisclausule wél belastbaar zou zijn op grond van artikel 5 W.Succ. (terwijl ze dit in het verleden steeds ontkend heeft) zegt mr. Ann Maelfait. De Administratie is evenwel van oordeel dat een beding van toebedeling van het gemeenschappelijk vermogen maar als een huwelijksvoordeel ten bezwarende titel kan worden gekwalificeerd indien dit gekoppeld wordt aan een overlevingsvoorwaarde. Aangezien er bij een sterfhuisclausule geen overlevingsvoorwaarde wordt voorzien, is er volgens de fiscale administratie geen sprake van een huwelijksvoordeel (een beding onder bezwarende titel), maar wel van een “vrijgevigheid”. Door de overlevingsvoorwaarde als constitutieve voorwaarde op te leggen voor de kwalificatie als huwelijksvoordeel, valt de sterfhuisclausule binnen het vizier van artikel 5 W.Succ. Het gevolg hiervan is dat de overblijvende echtgenoot successierechten verschuldigd is op al wat hij ontvangt bovenop de helft van het gemeenschappelijk vermogen.

“Om diverse redenen kan de redenering van de administratie echter niet worden bijgetreden” geeft mr. Ann Maelfait aan. Nog maar recent heeft het Hof van Cassatie in haar arrest van 10 december

2010 (zie supra), weliswaar impliciet, beslist dat een sterfhuisclausule als een huwelijksvoordeel, en dus niet als een contractuele erfstelling of een schenking, kan worden gekwalificeerd ook al is er geen sprake van enige overlevingsvoorwaarde. Bovendien is het voor de toepasselijkheid van artikel 5 W.Succ. onontbeerlijk dat de goederen worden verkregen ingevolge een huwelijksovereenkomst die niet aan de regels van schenking onderworpen is. Doordat de administratie beslist heeft dat de sterfhuisclausule niet kan gekwalificeerd worden als een huwelijksvoordeel, maar als een schenking, heeft zij de toepassing van artikel 5 W.Succ. evenwel zelf onmogelijk gemaakt. Bovendien is artikel 5 W.Succ. enkel van toepassing indien er een overlevingsvoorwaarde is bedongen. Een essentieel onderdeel van de sterfhuisclausule is nu net het ontbreken van deze overlevingsvoorwaarde waardoor de heffing van successierechten op basis van artikel 5 W.Succ. niet mogelijk is.

Gelet op voornoemde argumentatie is het standpunt van de administratie echter juridisch onhoudbaar, legt mr. Maelfait uit. Een echtgenoot die bij een overlijden met een sterfhuisclausule geconfronteerd wordt, kan het standpunt van de fiscale administratie op grond van voornoemde argumenten voor de rechtbank aanvechten. Bovendien bestaat er een - niet gepubliceerd - gedoogbeleid van de administratie dat alle sterfhuisclausules waarbij het overlijden voor 28 juli 2011 (datum waarop de voornoemde administratieve beslissing van 15 juli 2011 op fisconet werd gepubliceerd) heeft plaatsgevonden, niet worden belast.

Volgens mr. Maelfait is het omwille van voornoemde administratieve beslissing evenwel risicovol om nu nog een dergelijke sterfhuisclausule in uw huwelijkscontract op te nemen (of te behouden). Een alternatieve planning dringt zich bijgevolg op.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Ann Maelfait, Cazimir Advocaten: [email protected] of met uw relatiebeheerder.


culturele agenda

Culturele agenda najaar en winter 2011 - 2012 Voor u geselecteerd door cocooningtime www.cocooningtime.com

Wenen Belvedere Gustav Klimt/Josef Hoffmann: Pioniere der Moderne 14/10/11 - 04/03/12

Londen National Gallery Leonardo da Vinci: Painter at the court of Milan 09/11/11 – 05/02/12

In 2012 is het 150 jaar geleden dat Gustav Klimt geboren werd. Deze Oostenrijkse symbolistische schilder was een van de meest prominente leden van de Weense jugendstilbeweging. De musea in de Oostenrijkse hoofdstad zetten Klimt extra in de kijker met grote tentoonstellingen. Ook Josef Hoffmann komt aan bod, vooral bekend als ontwerper van het Stocletpaleis in Brussel dat als het sluitstuk van de jugendstil wordt beschouwd. De Galerie Belvedere geeft alvast het startschot met de tentoonstelling Gustav Klimt/Josef Hoffmann, Pioniere der Moderne. Albertina René Magritte 09/11/11 – 26/02/12 In de National Gallery vindt u de meest complete weergave ooit van da Vinci’s Met een selectie van meer dan 150 werken overgebleven schilderijen. Deze unieke tenwereldwijd wil deze tentoonstelling elke toonstelling concentreert zich op de intenfase belichten van het leven van een van de ties en technieken van da Vinci als schilder. meest bekende en gevierde artiesten van Vooral de periode als hofschilder van Hertog de 20e eeuw: Renée Magritte. In samenLodovico Sforza in Milaan - eind jaren 80 en werking met de Tate Liverpool wil men u de jaren 90 van de 15e eeuw - wordt hier hier ook kennis laten maken met de minder belicht. De voornaamste doelstelling van gekende facetten van Magritte. Er wordt Leonardo was de aanschouwer te overvooral stilgestaan bij het gebruik van patuigen van realisme terwijl de idealen van tronen en terugkerende objecten en erotiek schoonheid en mysterie nog steeds werden in zijn oeuvre. De link wordt ook gelegd nagestreefd. tussen zijn werk en de reclamewereld en tevens zijn invloed op de popcultuur.


Tate Britain Picasso and Britain 15/02/12 – 15/07/12 In deze grootse tentoonstelling, de eerste van zijn soort, wil men de levenslange band van Picasso met Groot-Brittannië onder de loep nemen. Met meer dan 150 werken uit privé- en publieke collecties wereldwijd belicht men de doorbraak van deze controversiële en befaamde persoonlijkheid in Groot-Brittannië. De enorme impact van Picasso op het 20e eeuwse Britse modernisme komt ruim aan bod. Les Trois Danseuses, een schitterend schilderij uit 1925, is het hoogtepunt van de tentoonstelling en staat symbool voor Picasso’s affectie voor Engeland.

Parijs Centre Pompidou Matisse: Paires/Impaires 07/03/12 – 18/06/12 Het centrum voor moderne kunst in Parijs, le Centre Pompidou, brengt u in het voorjaar van 2012 een opmerkelijke tentoonstelling over Matisse. Variaties op eenzelfde thema of motief liggen aan de basis van het oeuvre van deze artiest. Deze unieke expositie staat stil bij de hoogst individuele werkwijze van deze kunstenaar. Matisse, wiens oeuvre ruim een halve eeuw bestrijkt, wordt beschouwd als een boegbeeld in de moderne kunst.

VRANKEN POMMERY BENELUX - SQUARE SAINCTELETTE 11/12 - 1000 BRUXELLES - TÉL : 02/217 59 17 januari 2012 I Ontmoetingen I p. 23 I

Société Générale Private Banking Kortrijksesteenweg 302 9000 Gent T +32 9 242 22 22 F +32 9 242 22 44 E [email protected] www.privatebanking.societegenerale.be BE 0415 835 337 RPR Gent Kanunnik Colinetstraat 7 9300 Aalst T +32 53 76 84 84 F +32 53 21 32 99 [email protected]

Luikersteenweg 267A 3500 Hasselt T +32 11 22 24 29 F +32 11 22 28 47 [email protected]

Avenue des Dessus de Lives 4 - 3e étage 5101 Namur T +32 81 39 10 05 F +32 81 39 10 00 [email protected]

Sneeuwbeslaan 14 2610 Antwerpen T +32 3 233 78 00 F +32 3 233 84 24 [email protected]

Natiënlaan 203 8300 Knokke-Heist T +32 50 33 95 77 F +32 50 33 19 29 [email protected]

Noordlaan 51 8800 Roeselare T +32 51 26 46 46 F +32 51 24 32 26 [email protected]

Scheepsdalelaan 60 8000 Brugge T +32 50 39 25 55 F +32 50 38 76 68 [email protected]

Condédreef 69 8500 Kortrijk T +32 56 21 01 44 F +32 56 21 01 47 [email protected]

Rue du Curé Notre Dame 8 7500 Tournai T +32 69 76 67 51 F +32 69 76 67 63 [email protected]

Koloniënstraat 11 1000 Brussel T +32 2 511 02 06 F +32 2 511 77 21 [email protected]

Bondgenotenlaan 109 3000 Leuven T +32 16 28 46 00 F +32 16 23 38 43 [email protected]

Langestraat 207 2240 Zandhoven T +32 3 311 75 43 F +32 3 309 32 97 [email protected]

Colofon REDACTIE Peter Ampe en Peter Bossaer (Vermogensbeheer), Annick Haerens en Katia Gevaert (Patrimoniaal Advies), Kristof De Graeve (Research), Johan De Frène (Country Market Management), Helena Buckinx en Leen Joos (Communicatie). MET DE MEDEWERKING VAN Véronique Vandekerchoven (Museum M), Chantal Samson, Olivier De Keukelaere et Ann Maelfait (Cazimir Advocaten), Tobias Stuyts (Cocooningtime) EINDREDACTIE Dienst Communicatie, [email protected] Afsluiting eindredactie: 7 december 2011. ILLUSTRATIES Véronique Vandekerchoven (Museum M) - Frank Toussaint - Christophe Vander Eecken - Thibaut Martens - Cocooningtime - CSC - Société Générale Private Banking - stock.xchng. OPMAAK - CSC. DRUK - Cassochrome Graphic Production. Elke volledige of gedeeltelijke reproductie of vertaling is strikt verboden zonder de voorafgaande schriftelijke toelating van de bank. Alle informatie in dit document wordt louter ter informatie verstrekt en mag in geen geval worden beschouwd als een verbintenis van de bank.

De informatie opgenomen in deze publicatie is van algemene aard en is niet bedoeld als gepersonaliseerde aanbeveling, aanbod tot aankoop of aanzetten tot verkoop van financiële instrumenten of enig andere vorm van adviesverlening. De cliënt dient zelf, in overleg met zijn relatiebeheerder bij Société Générale Private Banking België, na te gaan of de vermelde financiële instrumenten en beleggingsdiensten voor hem geschikt of passend zijn. Voor geïndividualiseerd fiscaal, patrimoniaal of juridisch advies dient de cliënt zich te richten tot de personen of instanties die hierin gespecialiseerd zijn. De informatie opgenomen in deze publicatie steunt op betrouwbare bronnen en eigen onderzoek. De (gesimuleerde) resultaten uit het verleden of prognoses vormen geen betrouwbare indicator voor toekomstige resultaten. Resultaten uitgedrukt in vreemde valuta kunnen onderhevig zijn aan valutaschommelingen. Tenzij dit uitdrukkelijk anders wordt vermeld, richt deze informatie zich enkel tot ingezetenen van lidstaten van de Europese Unie. Deze publicatie is een publicitaire mededeling uitgebracht door Société Générale Private Banking België. De bevoegde controleautoriteit is de Nationale Bank van België (NBB) en de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA). Raadpleeg onze website www.privatebanking.societegenerale.be voor meer informatie over beleggingsaanbevelingen. Société Générale Private Banking België, noch enige andere vennootschap van de Groep Société Générale kan aansprakelijk worden gesteld voor de eventuele onjuistheid, onvolledigheid of oneigenlijk gebruik van de informatie.

Building team spirit together

Ontmoetingen. TACTIEK P.8 Beleggingsformules in fondsen. CORPORATE P.4 Country Market Management. KUNSTMARKT P.10 Museum M verbluffend anders

Recommend Documents