ONTMOETEN! Op 8 september Startzondag. Markuskerk en Johanneskerk Ontmoetingen onderweg en Lucaskerk Zingt de Heer een nieuw lied. In dit nummer o.m

S’AMEN

Officieel orgaan van de Protestantse Gemeente Breda - 6e jaargang no. 7 - augustus 2013

In dit nummer o.m. Act for Peace

Vredesweek 20 t/m 29 september

4

As I left my Father’s House Toneelstuk in Markuskerk

Boekenmarkt

4

U komt toch ook?

Open middag Lutherse kerk

5

Youthalpha

ONTMOETEN! Op 8 september Startzondag Markuskerk en Johanneskerk “Ontmoetingen onderweg” en Lucaskerk “Zingt de Heer een nieuw lied” Als u geen belangstelling heeft voor S’amen en het blad niet meer wilt ontvangen, kunt u dit doorgeven aan het Kerkelijk Bureau: [email protected] of Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda

4

6

Iets voor u / jou?

Locatiemanager Lutherse Kerk

9

ZuiderZin

11

Nieuws uit de wijken

15

Zomer diensten Grote Kerk Foto impressie

20 en 22

2

S’AMEN

Colofon

De Protestantse Gemeente Breda

S’AMEN is het maandblad van

de Protestantse Gemeente Breda. Uitgever Algemene Kerkenraad Protestantse Gemeente Breda scriba: Joke Gurke Koolmees 61, 4822 PP Breda [email protected]

Inleveren kopij De sluitingsdatum voor het volgende nummer is dinsdag 24 september. Verschijningsdatum is vrijdag 4 oktober. Aanleveren van kopij uitsluitend als “platte tekst”. U krijgt een ontvangstbevestiging. Als dit daags na de kopijdatum nog niet is gebeurd: informeren bij [email protected]

Redactie adres Kopij sturen naar: [email protected] Redactie Marlies Brandwijk Ger van Dooren Leon Geschiere Adriënne Hoevers - den Hollander (vormgeving) Peter Jan Plooy Adreswijzigingen Kerkelijk bureau: Mieke Frankfoorder-Boevé Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda 076-5146523 [email protected] Druk: Drukkerij Roggeband, Breda Website www.protestantsegemeentebreda.nl Collectebonnen a. Vellen van 20 bonnen met een waarde van € 0,60 per bon, totaal dus € 12.00 per vel. b. Vellen van 20 bonnen met een waarde van € 1,20 per bon, totaal dus € 24,00 per vel. Bonnen kunnen besteld worden door storting/overschrijving van € 12,00 of € 24,00 (of een veelvoud daarvan) op bankrekening 52.02.27.867 ten name van de Protestantse gemeente Breda.

Protestantse wijkgemeente NoorderBeemden Website: www.noorderbeemden.nl Predikant ds. W. Bisschop, Elise van Calcarstraat 23 4822 VK Breda, tel. 076-541 96 03 E-mail: [email protected] Lucaskerk, Tweeschaar 125 4822 AS Breda, tel. 076-542 24 33 Protestantse wijkgemeente Midden/Zuid Johanneskerk, Dreef 5 4813 ED Breda (Princenhage), tel. 076-521 05 45 Predikant ds. M. Wagenvoorde, Zandbergweg 107 4818 LK Breda, tel. 076-521 74 02 E-mail: [email protected] Markuskerk, Hooghout 96 4817 ED Breda tel. 076-514 00 80 Predikant ds. T. van Prooijen, 542 33 34 Arenberglaan 168, 4824 RD Breda E-mail: [email protected] Werkt op maandag, dinsdag en vrijdag. Evangelische Lutherse Gemeente, Veemarktstraat 11/ Stadserf 3 (achteringang), Breda, tel. 5145585 Wijkpredikant Ds. M.J.A. Schulz, Cherbourglaan 51, 5627 MK Eindhoven, tel. 040-2417664 Scriba Dhr. J.N. Dijkshoorn, Julianastraat 50, 5121 LR Rijen tel. 0161-293112 Pioniersplek “Noorderlicht” Biesdonkweg 30, 4826 KR Breda, tel. 076-571 58 11 Missionair werker Berthe van Soest - [email protected]

*

Financiën: Postbanknr. 108 06 82 ABN-AMRO banknr. 52 02 27 867 Diaconie Algemeen: Postbanknr. 107 08 50 t.n.v. Protestantse Gemeente Breda Diaconie ZWO: Postbanknr. 154 29 41 t.n.v. ZWO-groep Protestantse Gemeente Breda Vrijwillige bijdrage voor S’AMEN: 1080682 t.n.v. Prot. Gemeente Breda o.v.v. “S’AMEN ” (Richtbedrag: € 25,- per jaar)

S’AMEN

In

meditatie Voor alles wat gebeurt is er een uur, een tijd voor alles wat er is onder de hemel. Er is een tijd om te doden en een tijd om te helen, een tijd om af te breken en een tijd om op te bouwen. Er is een tijd om te huilen en een tijd om te lachen, …. (uit: Prediker 3) Deze woorden uit Prediker schoten mij te binnen op het moment dat ik na mijn vakantie de eerste keer weer een bezoek bracht aan het Luthers kerkgebouw in de binnenstad. Met het idee in mijn hoofd dat er nu al heel veel dingen gebeurd zouden zijn stapte ik de kerkzaal binnen. Bijna niets was anders dan voor mijn vakantie: de banken stonden er nog, de dozen met onze spullen mochten nog niet ingeruimd worden, want het geheel zal nog worden afgenomen, de muren moesten nog geschilderd worden en begin september zou de Lutherse wijkgemeente in dit gebouw de eerste reguliere kerkdienst houden! Wie ooit verbouwd heeft weet hoe het kan gaan: een verbouwing loopt altijd vertraging op! ‘Voor alles is een tijd…’ – was het maar waar dat alles zo geordend en volgens plan ging als bij Prediker. Hier – in het echte leven – lopen de tijden soms aardig door elkaar heen! Zo verging het mij ook met deze meditatie: ik had hem al lang in moeten leveren en was dit toch helemaal vergeten! Er is een tijd om af te breken en op te bouwen, en ik merk nu dat het tijd wordt dat ik en met mij met Lutherse wijkgemeente weer in een gewoon ritme kom: u kent dat misschien, een verbouwing en alles wat eromheen gebeurd kan de gang van alledag erg door elkaar schudden. Maar er is hoop: straks eind september mag de Lutherse wijkgemeente haar gebouw weer in gebruik nemen en op 5 oktober wordt het gebouw voor u allen heropend: met een feestelijke bezichtiging voor heel Breda! En daarna kan hopelijk alles weer zijn gewone gang gaan en ik beloof u dan ook voor de volgende keer een iets diepgaandere meditatie dan deze! Ik wens u goede dagen in september toe en ik hoop dat velen van u de moeite nemen om op 5 oktober het nieuwe kerkgebouw te bezichtigen en zullen genieten van de unieke Luthervoorstelling “Hier sta ik” van Kees van der Zwaard!

Marlies Schulz

CLICKTIP 39 Wil je nog eens de Grote Kerkdienst zien en beluisteren van ds. R.L. Dewandeler en ds. J.N. den Toom over 'Vrijheid, gelijkheid, broederschap' click in het menu op de website www.protestantsegemeentebreda.nl op kerkdiensten beluisteren en bekijken Vragen: Rob Snijders

3

houdsopgave

Pagina 3 : Meditatie 4 : Actueel 7 : Opinie 8 : Algemeen Kerkelijk nieuws Noorderlicht 12 : Diaconie 13 : Jeugd en Jongerennieuws 15 : Nieuws uit de wijken 21 : Geknipt voor u 21 : Mediatheek 23 : Vieringen

GOD IS ALTIJD ONLINE God is altijd online op het wereldwijde web bij Hem is nooit een storingen Zijn server is nooit bezet. Met God chatten is altijd mogelijk het contact is levensecht de verbinding is gelukkig draadloos ook zonder computer kun je bij Hem terecht. Gods computer zoekt het hele net af om te verbinden met jou en mij we mogen gratis downloaden en virussen zijn er niet bij. De beste programma’s kun je bij Hem krijgen dan loopt je computer als een trein en mocht je harde schijf toch crashen dan is God voor jou altijd online. Hij heeft geen wachttijd en geeft goede adviezen Hij heeft zelfs een Handleiding gemaakt als je die gebruikt als leidraad voor je leven dan wordt jouw (levens)computer nooit meer gekraakt. (uit Gezamenlijk Kerkblad “Samen” in Spijkenisse)

4

S’AMEN

Actueel

De meeste acteurs en muzikanten van ‘As I Left My Father’s House’ zijn, behalve professionals van naam, ook migrant: Bright O. Richards, Thomas Oerlemans, Sinan Cihangir, Oleg Fateev, Lamin Kuyateh en Lies Muller. Een aantal van hen heeft directe ervaring met oorlog. Na de voorstelling is er gelegenheid om over het stuk na te praten. Voor meer inhoudelijke informatie: over het stuk www.asileftmyfathershouse.nl.

Vredesweek van 20 t/m 29 september

Act for Peace, Vredesactivisme De vraag is in iedere tijd hoe dit thema vorm te geven. Waren het in de jaren tachtig de kruisraketten die de aandacht vroegen, in deze tijd zijn het andere uitdagingen voor Vrede. De programmagroep van de Vredesweek is erin geslaagd om een zeer uitgebreid en afwisselend programma te maken met als hoogtepunt van de vredesweek het muziek – toneelstuk ‘As I left my fathers house’ (toen ik mijn vaders huis verliet) van Bright O. Richards, zelf ex–asielzoeker, die uit eigen ervaring een toneelstuk geschreven heeft over 'Dutch Connections’. Op internet vindt u toelichting op het toneelstuk dat al vele malen in Nederland gespeeld is. Verder komt ook oud–minister Jan Pronk de expositie getiteld ‘LEN MUNNIK met vredesaffiches van 1981 tot heden’ openen. Jan Pronk doet dit met een lezing gerelateerd aan de affiches van cartoonist Len Munnik. De opening vindt plaats in de Centrale Bibliotheek van Breda op donderdag 19 september om 16:00 uur, en belangstellenden zijn van harte welkom op deze open bijeenkomst. De Vredesweek zelf wordt op zaterdag 21 september om 16:00 uur bij de Vredesduif aan het Groenendijkplein officieel geopend door de wethouder van Cultuur Selcuk Acinci van de gemeente Breda. Er is aansluitend een cultureel programma met optredens van groepen uit Breda–Noord en een voordracht door de stadsdichter Kees van Meel. Daarna is er een gezamenlijk eten in gemeenschapshuis de Biesdonk, met workshops over Afrika en afsluitend het optreden van de Surinaamse band Moksi Lobi. Deze avond heeft als doelstelling het bevorderen van een ontmoeting met alle culturen die er in de stad zijn. Kortom, een uitgebreid programma met steeds open entree. Voor inlichtingen kunt u bellen naar Betsy Thijssen tel. 076/5413617 of Jan Hopman tel. 06/24618155 of mailen naar [email protected] Het programma van de Vredesweek vindt u op pagina 14.

‘As I Left My Father’s House’ Op donderdag 26 september wordt vanaf 20:00 uur in de Markuskerk het toneelstuk ‘As I Left My Father’s House’ opgevoerd in het kader van de Vredesweek. Het is voor het eerst dat dit stuk - inmiddels met meerdere prijzen onderscheiden - in Breda te zien is. Belangstellenden zijn van harte welkom! Het toneelstuk ‘As I Left My Father’s House’ (wat in het Nederlands wordt opgevoerd), op ware gebeurtenissen gebaseerd, schetst de verhalen van vluchtelingen met verschillende religieuze achtergronden. Het is de wereld van mensen die leven met de gevolgen van vijandigheid, geweld, oorlog en extremisme.

Deze avond is een initiatief van Stichting Vredesweek Breda e.o. en de Voorbereidingsgroep ‘As I Left My Father’s House Breda’ in samenwerking met Stichting New Dutch Connections. Het stuk wordt financieel mogelijk gemaakt door meerdere religieuze en maatschappelijke fondsen en organisaties. Voor meer informatie over de initiatiefnemers en financiers: www.asileftmyfathershouse.nl. Praktische informatie Datum : 26 september Locatie : Markuskerk, Hooghout 96 in Breda; Gratis entree, vrije gift na afloop Aanvang: 20:00 uur; inloop vanaf 19:30 uur Aanmelden via www.newdutchconnections.nl/reserveren Voor meer informatie: dhr. J. Hopman, [email protected] of dhr. G. Idema, [email protected]

Boekenmarkt Mariëndal Ginneken zaterdag 28 september van 10:00 uur tot 16:00 uur De boekenmarkt wordt georganiseerd door het werelddiaconaat (ZWO) van de protestantse kerken van Breda, Ginneken en Prinsenbeek. De opbrengst van de markt is bestemd voor de ‘Wijnand Noordhoek Foundation’. De foundation heeft een aantal projecten in Noordoost Oeganda lopen maar steunt ook projecten van derden in b.v. Kampala. Het vee-project van de foundation (koeien, geiten en ossen in bruikleen geven) loopt uitstekend door de giften van sponsoren en de inzet en motivatie van de plaatselijke bevolking. Marion Noordhoek (bestuurslid van de foundation) heeft voorgesteld om niet het vee project maar een project van ‘Sharing Youth Centre’ Missionaries of Africa te steunen. De foundation werkt nauw samen met dit centrum. Het project waar we geld voor gaan inzamelen, dus o.a. de opbrengst van de boekenmarkt, heeft als doel om vrouwen

5

S’AMEN economisch zelfstandig te maken. Op het opleidingscentrum van ‘Sharing Youth Centre’ in Kampala krijgen vrouwen een naai- of koksopleiding. Na de opleiding kunnen ze een klein bedrijfje starten waarbij ze hulp krijgen bij de aanschaf van een naaimachine of kookgerei. Loopt het bedrijfje goed dan moet het ‘microkrediet’ terug betaald worden. Van de terugbetaling worden weer vrouwen opgeleid etc. Het systeem moet op een geven moment zich zelf draaiende houden. Wilt u meer weten, bezoek dan de website: www.noordhoekfoundation.nl We hopen dat u dit goede werk wilt steunen door naar de boekenmarkt te komen. Net als in voorgaande jaren zullen er weer veel interessante en waardevolle boeken zijn in verschillende categorieën: gezondheid, koken, huis & tuin, kinderboeken, religie, reizen, enz. We zijn ervan overtuigd dat iedereen hier iets van zijn gading kan vinden en dat de boekenmarkt een bezoek dubbel en dwars waard is! De boekenmarkt vindt plaats in Mariëndal aan de Duivelsbruglaan no 13 Ginneken. De toegang is € 1,-; koffie en koek zijn verkrijgbaar. Ook de opbrengst hiervan gaat naar het project van de Noordhoek Foundation. Parkeergelegenheid is er volop op het Schoolakkerplein. Heeft u nog boeken voor de boekenmarkt, dan graag contact opnemen met de ophaler in uw buurt: Voor Princenhage, Zuid, Brabantpark, Heusdenhout: Victor Witter, tel. 076-5600804 of Jan Wouters, tel. 0765653988. Voor de Haagse Beemden en Noord: Bep Koldenhof, tel. 076-5411903. Voor Prinsenbeek: Elly van Vliet, tel. 076-5440140.

Van het oude woonhuis is niet veel meer te herkennen. Alle binnenmuren zijn uitgebroken en in strakke stijl zijn de ruimten opnieuw ingericht.

Wat betreft het gebruik: de kerkzaal zal zoals vanouds op zondagochtenden gewoon weer gebruikt gaan worden voor de Lutherse erediensten. Koffiedrinken na afloop in de nieuwe consistoriekamer moet straks een genot zijn. Maar niet alleen de Lutheranen gaan het nieuwe complex gebruiken. Ook zal het regelmatig gebruikt gaan worden door het studentenpastoraat, Noorderlicht en voor jeugdbijeenkomsten. Daarnaast culturele activiteiten door de week en wellicht nog andere gebruiksmogelijkheden. De exploitatiecommissie is momenteel aan het onderzoeken op welke wijze het Luthercomplex intensiever gebruikt kan worden.

Wij hopen u op zaterdag 28 september te zien op de boekenmarkt!

ZWO Breda, Ginneken, Prinsenbeek, Karin Nelson

Open dag Luthers centrum op zaterdagmiddag 5 oktober De afronding van de bouwwerkzaamheden in de Lutherse kerk en het achterhuis begint in zicht te komen. Ook wordt nog hard gewerkt aan de inrichting van het complex. De inrichtingscommissie heeft een binnenhuis architect in de arm genomen en de resultaten van zijn visie beginnen langzaam zichtbaar te worden. Alles wordt strak en functioneel ingericht en de kleurstellingen van vloerbedekking, meubels en wanden komen in elke ruimte herkenbaar terug. Het hele complex wordt hierdoor tot een eenheid gesmeed. Hieronder enkele foto’s om u een eerste indruk te geven van hoe het er straks uit gaat zien. Aan de kerkzaal moet nog veel gebeuren. De banken gaan er uit en worden vervangen door stoelen, de verlichting wordt vervangen door moderne spotjes en de muren krijgen nog een zachte pastelkleur. De consistoriekamer is in een woord schitterend opgeknapt. Het fraaie bloemenschilderij komt meer dan ooit tot zijn recht. Ook de crypte is qua stijl zelfs aangepast. De oude schouw is vervangen door een grote projectieplaat en aan het plafond komt een beamer. Ik vind het heel knap hoe een eeuwen oude ruimte op moderne functionele wijze opnieuw is ingericht, zonder dat het oorspronkelijke karakter verloren is gegaan.

Nieuwsgierig geworden? Wilt u het Luthercomplex ook eens met eigen ogen aanschouwen? Wel, wij organiseren op zaterdag 5 oktober een open huismiddag met een hapje en een drankje. Dan zijn niet alleen alle leden van de PGB welkom, maar iedereen die het nieuwe Luthercentrum zelf wil komen bekijken. Ik zou zeggen, aarzel niet, komt allen! De toekomstige gebruikers zullen zich presenteren en de middag wordt afgesloten met een voorstelling van dominee-cabaretier Kees van de Zwaag. De titel van zijn voorstelling : “ Hier sta ik”. Open huis: vanaf 14:00 uur Voorstelling “Hier sta ik”: om 16:00 uur Vriendelijke groet en tot ziens in het Luthercomplex,

Bertus de Keizer

6

S’AMEN

groep in een huiskamer, maar we zijn op zoek naar een geschikte, knusse ruimte om de cursus te kunnen geven. Bij een grote groep is dat praktischer. Wie weet er een mooie plek? Tot slot zijn we nog op zoek naar een jonge, enthousiaste teamleider die ons wil helpen de avonden te leiden. Voor meer informatie of voor aanmelden: Joshanne Willems, 076-5496607 of [email protected] Is er meer in het leven dan dit? Waarom leef ik? Is er een God? Wat heb ik aan het geloof? De Rooms Katholieke Parochie en de Protestantse kerk in Prinsenbeek bieden samen vanaf 22 september o.l.v. François Olsthoorn en Joshanne Willems onze eerste Youthalpha aan voor jongeren uit de regio. In Nederland zijn er ongeveer 260 plekken waar de cursus wordt gegeven en in 169 landen over de hele wereld zijn er mensen die deelnemen aan een Alpha cursus. Youthalpha is een cursus waar je vragen kunt stellen over het leven en over geloof. In 10 weken en een weekend gaan we samen met jou op een relaxte manier op zoek naar de betekenis van het Christelijk geloof voor jouw leven. De cursus is bedoeld voor jongeren in de leeftijd van 15 t/m 20 jaar (ietsje ouder mag ook nog wel). Je hoeft niet gelovig te zijn om deel te kunnen nemen, maar het mag wel, iedereen is welkom! We beginnen elke bijeenkomst met een gezellige maaltijd. Daarna is er tijd voor gesprek, geen vraag is te gek, samen ontdekken we, je moet niks, de sfeer is vrijblijvend.

Je bent van harte welkom!

Het Youthalphateam: François Olsthoorn, Joshanne Willems, Henny Spooren en Evelyn Quaak-Kloet.

Weer twee EAPPI begeleiders naar Palestina! Tegelijkertijd met het begin van de nieuwe vredesonderhandelingen tussen Israëlische en Palestijnse onderhandelaars zijn Piet Kruizinga en Jennifer van Werkhoven namens Kerk in Actie voor drie maanden vertrokken als oecumenische begeleiders naar Palestina. Ook zij willen hun steentje bijdragen aan vrede. Stem geven aan degenen die geen stem hebben, luisteren naar degenen die niet gehoord worden.

Team EAPPI (Ecumenical Accompanier Program in Palestine and Israel) begeleiders krijgt de fakkel doorgeschoven vanuit vorige team. Zoals God trouw is aan mensen, willen zij in het voetspoor van Jezus Christus aanwezig zijn voor de mensen die zij ontmoeten. Laten wij bidden voor Jennifer en Piet dat zij – samen met al die andere begeleiders uit 15 landen - de komende drie maanden zinvol namens de wereldwijde kerk aanwezig mogen zijn in dit voor velen zo belangrijke gebied.

Wil je weten of dit wat voor je is, kom dan op zondag 22 september naar onze eerste bijeenkomst en probeer het . Vanaf 17:45 uur is iedereen van harte welkom op Prinsenboschlaan 33 in Prinsenbeek. Om 18:00 uur starten we met de maaltijd. We verwachten tussen 20:00 en 20:30 uur de bijeenkomst af te sluiten. We vragen je wel om je van tevoren aan te melden i.v.m. de voorbereiding van de maaltijd. We verheugen ons op je komst! Ook als u niet tot de doelgroep van de cursus behoort kunnen we uw hulp gebruiken. We willen u vragen om te bidden voor de jeugd die deel gaat nemen en voor de teamleiding. Daarnaast zijn we op zoek naar mensen die een keer een eenvoudige maaltijd voor ons willen bereiden. We starten de

Palestijnse boer toont EAPPI begeleider zijn land waar inmiddels (in de verte) illegaal settlement is verrezen. U kunt hun berichten volgen via www.kerkinactie.nl/blogpiet en www.kerkinactie.nl/blogjennifer. Op de website protestantsegemeentebreda.nl wordt maandelijks een gebed opgenomen, zo leven we samen mee.

Kathinka Minzinga

7

S’AMEN

Opinie

O? U vindt dat dit verhaal ons niet zoveel meer te zeggen heeft? Wel, daar denk ik dan wat anders over. Kijk maar eens naar de Balkan, naar Israel, Noord-Afrika … het is allemaal vlakbij, waar overal verschillende culturen en godsdiensten door elkaar heen lopen ... met alle gevolgen van dien.

Piet Winsemius

Meisje zonder naam Die Ammonieten zijn rare mensen. De meesten wonen aan de oostkant van de Jordaan ten noorden van de Moabieten, maar er zijn ook heel wat aan de westkant van de rivier. In feite wonen we door elkaar heen, als Ammonieten en Israelieten. We bemoeien ons zo weinig mogelijk met elkaar, maar als je zo dicht op elkaar woont, ontkom je niet aan contact zoals bij feestjes en ruzies. Wij hadden die lui eigenlijk moeten uitroeien, toen we jaren geleden Kanaän binnenvielen, maar ja; als je die mensen al eeuwen als buren hebt, dan doe je dat toch niet meer? Nee, je leent eens wat suiker en zout over en weer en je drinkt samen eens koffie. Er mankeert nu ook weer niet zóveel aan die mensen, ze zijn net als wij! Behalve dan die god van hen, die Moloch of Melek; dat is wel een ontzettende engerd, als je dat van een god mag zeggen tenminste. Die Ammonieten offeren mensen aan die god, vooral kinderen. Een vreselijke gewoonte! Maar toch … Als je regelmatig te gast bent op offerfeesten, dan begin je het gewoon te vinden. Nou ja, wij offeren zelf geen kinderen, het idee! Nee, maar we laten onze kinderen wel met een cadeautje naar hun feesten gaan. Die weten soms niet eens meer of het gaat om hun eigen pesach of om een offerfeest voor Melek. Zo gaat dat nou! In ons eigen Nederland hebben wij daar zelf toch ook ervaring mee? Wat voor vreemde reacties komen er niet op een enquête over wat bijvoorbeeld de betekenis is van Pasen? Wel, zo ging dat daar ook. Zo krijg je waarschijnlijk van die verhalen als over Jefta en zijn dochter. Dat verhaal kent u toch wel? Rechters 10 en 11. Jefta is door zijn stamgenoten aangezocht hen aan te voeren tegen de Ammonieten, die weer eens hun omgeving aan het verzieken zijn, en Jefta heeft ervaring in het aanvoeren van een bende. Hij is net als zijn vader wat je tegenwoordig noemt een ‘warlord’. Die vader heette Gilead en had rondgezworven in het gebied dat ‘het land van Gilead’ wordt genoemd, aan de oostzijde van de Jordaan; daar wemelt het van de Ammonieten. Begrijpelijk dat Jefta door zijn stamgenoten is te hulp geroepen om die lui eens mores te leren. En dat lukt! Een goede afloop zou je zo zeggen, ware het niet dat Jefta in een drieste bui God had beloofd Hem een offer te brengen, bestaande uit het eerste dat hem uit zijn huis tegemoet zou komen. Tja, hij zal wel aan geitje of zo gedacht hebben; dat vee liep daar immers beneden in huis gewoon los rond. Vast en zeker niet aan zijn dochter, zijn kind … het enige dat hij had. Zo’n bijbelboek als Rechters ben ik met wat andere ogen gaan lezen sinds het bij ons protestanten geen ‘Richteren’ meer heet. Op één of andere manier zijn die verhalen bij mij daardoor wat vrijer interpretabel geworden, zal ik maar zeggen. Ik weet haast zeker dat die gelofte van Jefta beter past bij de god Melek van de Ammonieten dan bij de God van Israel. En Jefta mag dan spijt hebben van die gelofte, hij voelt zich wel gedrongen die uit te voeren! Hoe bestaat het … Ik zou dat nooit gedaan hebben, denk ik. En het vreemdst is dat die dochter het er kennelijk helemaal mee eens is. Ze vindt het heel gewoon na al die jaren samen met buurkinderen van de Ammonieten. Hoe oud zal ze geweest zijn? Wel twaalf of dertien jaar misschien. Zij heeft in het boek Rechters geen naam mogen hebben, geen identiteit.

ONTMOETING onderweg in de trein Ze zat bij het raam reed achteruit keek niet op of om maar keek naar buiten een praatje lukte niet het bleef stil in de coupé naast mij kwam een plaats vrij ze kwam er zitten en zei: "vooruit is beter" en toen.......vertelde ze over haar leven haar hele hebben en houden ik luisterde ze vertrok, zag me aan en zei: ""bedankt voor het gesprek"" ................................................. ik had alleen maar geluisterd en dacht: ze had het nodig ook luisteren is ontmoeting

Regina de Ruiter

Mijn droom voor ons land De inhuldiging van koning Willem Alexander ligt al weer enige tijd achter ons, maar toch staan er nog dingen te gebeuren die op die dag betrekking hebben. Zoals de presentatie van het Droomboek, op 5 september. Wellicht herinnert u zich nog dat iedere inwoner van ons koninkrijk een droom mocht insturen, ter inspiratie van de koning en elkaar. Ik peinsde en kwam op ‘A Toi la gloire’ (de Franse versie van U zij de Glorie) dat bij Koninklijke kerkdiensten altijd wordt gezongen. Opeens wist ik hoe ik het wilde aanpakken. Ik ging achter mijn computer zitten en schreef mijn droom: Paastoespraak in plaats van Kersttoespraak!

Mijn droom is dat er in het koninkrijk plaats blijft voor religie en dat de koning voortaan een Paastoespraak gaat houden, waarin ook het À toi la gloire (U zij de glorie) zal doorklinken.

8

S’AMEN Vervolgens kreeg ik die droom niet verzonden. Ik probeerde opnieuw en opnieuw… maar het lukte niet. “Misschien moet ik eerst een foto of filmpje toevoegen”, bedacht ik. Maar ja: hoe kom je aan een foto waarop ‘U zij de glorie’ te zien is? Gelukkig herinnerde ik me dat ik vorig jaar tijdens onze India -reis een Hindoe-meneer op de foto had gezet die allemaal schilderijtjes vervaardigde met bladgoud. Het waren bijna allemaal Hindoegoden, maar er zat ook een Jezus-afbeelding tussen. Ik zocht de foto op in mijn bestanden, voegde hem toe aan mijn droom en het verzenden lukte meteen. Bij het checken van de site zag ik dat mijn droom geplaatst was. Er werd ook een suggestie gedaan: je droom via de sociale media te delen met zoveel mogelijk anderen. Maar ik ben niet van het liken en linken en liet dat achterwege. Ik had mijn droom ingestuurd vanuit mijn geweten en niet om hoog te scoren bij medestanders. Desalniettemin had ik een voldaan gevoel. Begin juli was er opeens een mail in mijn mailbox namens het Nationaal Comité Inhuldiging. Hartelijke felicitaties vergezeld van de mededeling dat mijn droom opgenomen zou worden in het Droomboek. “Van de ruim 5600 inzendingen zullen de ruim 300 meest inspirerende, verrassende en begrijpelijke dromen worden gebundeld. En uw droom zal daarin een welverdiende plek krijgen”, aldus voorzitter Hans Wijers. Verrast was ik, ‘beduusd’ is misschien een beter woord. Maar ook helemaal in de wolken. Ook al omdat de inzenders van de geselecteerde dromen van de partij mogen zijn als het Droomboek op 5 september aan de koning overhandigd zal worden op Paleis Het Loo in Apeldoorn. Een paar weken later was ik opnieuw beduusd: mijn droom komt niet alleen in het Droomboek te staan, maar wordt ook nog eens opgenomen in de buiten tentoonstelling op Paleis Het Loo. Al kijkend en lezend kunnen bezoekers onder metershoge vlaggenpoorten door lopen, waarop ruim 120 dromen uit het Droomboek zijn afgebeeld. De NOS doet verslag van het moment waarop het eerste exemplaar van het boek aan de koning wordt aangeboden en de opening van de buitententoonstelling. Het Droomboek is vanaf 5 september voor iedereen beschikbaar als digitale versie te downloaden op www.mijndroomvooronsland.nl (vanaf 16:00 uur) en in gedrukte versie gratis beschikbaar voor iedereen die daar prijs op stelt (1 boek per huishouden). Vanaf vrijdag 30 augustus wordt een brief bezorgd met daarin een waardebon waarmee het boek kan worden opgehaald bij de boekhandel. Tot slot werd in de mail ook nog vermeld dat de dromen in de meeste gevallen bewerkt en flink ingekort zullen worden. Ik ben benieuwd of dat ook met mijn droom het geval zal zijn… in minder woorden kon ik de religie toch bijna niet onder de aandacht brengen!

Diny Fockens

lgemeen Kerkelijk nieuws Van de voorzitter Laatst las ik een bijzonder verhaal over Maarten Luther. Het verhaal vertelt dat op een dag Luther erg in de put zat. Alles leek tegen te zitten: hij had problemen met zijn vrienden, er was een opstand gaande van de boeren en hij kreeg talloze – al dan niet terechte – verwijten over zich uitgestort. Het werd hem te veel en hij zag het niet meer zitten. Zijn vrouw, Catherina von Bora, hoorde zijn gelamenteer aan, zei niets en ging naar buiten. Zij begon de luiken van het huis een voor een te sluiten. ‘He, wat doe je’, riep Luther, ‘Waarom sluit je de luiken?’. Zijn vrouw antwoordde: ’Omdat we een dode hebben’. Luther schrok en vroeg wie het was. Zijn vrouw antwoordde: ‘Als Maarten Luther geen geloof meer heeft in de levende Heiland, dan is er een dode in huis. Luther begreep wat zijn vrouw bedoelde en onstuimig als hij was rende hij naar buiten en kalkte met grote letters op de witte muren van zijn huis: VIVIT-VIVIT-VIVIT! HIJ LEEFT, HIJ LEEFT, HIJ LEEFT! Wellicht denkt u: ’Waarom dit verhaal aan het begin van het nieuwe ‘winterwerkseizoen’. Daar zijn twee redenen voor. In de eerste plaats maken we allemaal wel eens een periode door waarin we gekweld worden door angst en verdriet. Door wanhoop. Ook ik. Het ernstige ongeval dat onze dochter Annelies in juni is overkomen, maakte dat onze wereld leek in te storten. Vaak heb ik in die periode moeten denken aan het verhaal van Luther en telkens hield ik me daarbij voor ogen VIVIT-VIVIT-VIVIT. Hoe moeilijk dat soms ook was voor te stellen of te geloven. De tweede reden vertel ik u straks. Eerst het nieuws vanuit de Algemene Kerkenraad. De Algemene Kerkenraad heeft in de laatste vergadering voor het zomerreces besloten dat er voor een periode van 2 jaar een locatiemanager voor de prachtig gerestaureerde Evangelisch Lutherse Kerk zal worden aangesteld. Elders in deze S’Amen staat een advertentie. U kunt daar ook lezen wat de taken van deze beheerder/coördinator zullen worden. De Evangelisch Lutherse Kerk wordt overigens – niet in de laatste plaats door de ongelofelijke inzet van een groep zeer betrokken mensen – fantàstisch mooi. Een gebouw om trots op te zijn en uitstekend geschikt om straks het centrum te worden van waaruit de PGB haar presentie in en voor de stad kan vormgeven. Vijf oktober is de opening. Noteert u die datum vast in uw agenda om een kijkje te nemen in de kerk. Wellicht kunt u zich nog herinneren dat in december 2012 de AK een commissie heeft ingesteld die als opdracht heeft meegekregen om te onderzoeken wat voor gemeente de PGB na 2016 wil zijn. In juni heeft de commissie een eerste tussenrapportage gepresenteerd in de vergadering van de AK. In het kort komt het erop neer dat de commissie – na raadpleging van veel groepen in onze gemeente - twee scenario’s heeft gepresenteerd. Het is nog te prematuur om daarover hier al uit te wijden. De commissie zal namelijk in de komende maanden beide scenario’s verder uitwerken en onderzoeken op ‘haalbaarheid’. In afwijking van vorige jaren zal het jaarverslag 2012 van de PGB niet als een ‘boekje’ , verschijnen. De AK heeft besloten om het jaarverslag in delen te publiceren in S’Amen.

9

S’AMEN In deze S’Amen vindt u het verslag van het team van pastores en van de werkgroep ‘Noorderlicht’. In het volgende nummer zal dan het verslag van de werkgroep ‘Jeugd’, de werkgroep ‘Communicatie’ en de werkgroep ‘Vorming en Toerusting’. Broeders en zusters, Maarten Luther wilde niet dat zijn vrouw de luiken sloot omdat hij geloofde in de levende Heiland. Op zondag 18 augustus mocht ik ouderling van dienst zijn in de laatste zomerdienst in de Grote Kerk, waarin ds Arjan Plaisier, de scriba van de PKN voorging naast onze eigen predikant Marlies Schulz. In zijn preek hield hij ons als gemeente voor dat geloven niet betekent ‘jezelf zijn’ (daarmee doe je jezelf te kort), dat het ook niet alleen betekent ‘een goed mens zijn’ , met alle ge- en verboden die daar bij passen (dan zouden we verstrikt kunnen raken in al die ver- en geboden) Nee……geloven betekent je geaccepteerd weten door God, met al je tekortkomingen en gebreken (ik raad u aan zijn preek op onze website te lezen!). Als je daarvan bent doordrongen dan kun je oprecht ‘amen’ – het is zo – zeggen, tegen alles wat je overkomt, of waarvoor je je gesteld ziet. Laten we dus de luiken van onze gemeente aan het begin van het winterwerk open gooien, zodat een frisse Wind in alle hoeken en gaten kan komen. Want…….VIVIT, HIJ LEEFT! Laten we met elkaar vreugdevol vieren dat we er mogen zijn voor God, zoals we zijn! Laat dát ons kracht geven om datgene wat we doen in dienst te stellen voor alle mensen: voor onze broeders en zusters in onze eigen wijkgemeenten, maar ook voor alle mensen in onze stad, in onze regio, in Nederland, ja……. voor alle mensen waar ook ter wereld. Als we daartoe in staat zijn dan zullen we ‘Amen’ kunnen zeggen, wat we ook onder ogen moeten zien in het komende jaar! Ik wens u allen een heel inspirerende periode ‘winterwerk’ toe.

Olda Bode-Nuis, voorzitter

De Protestantse Gemeente te Breda zoekt een Locatiemanager voor de Lutherse Kerk De zojuist geheel gerenoveerde en verbouwde Lutherse Kerk zal, naast de functie van kerkgebouw, het missionairculturele gezicht van de Protestantse Gemeente te Breda in de stad worden. Van hieruit worden tevens activiteiten georganiseerd voor het studentenpasto-raat, het werk onder jongeren en het inhoud geven aan de missionaire ambitie. Het gebouw is geschikt gemaakt voor verhuur ten behoeve van lezingen, workshops, concerten, exposities, recepties etc. Tot de taken van de Locatiemanager behoren:  Coördineren van de alle activiteiten  Organiseren van missionair-culturele initiatieven  Exploiteren van de beschikbare ruimtes  Beheren van het gebouw in samenwerking met de koster  Samenwerken met jeugdwerker, studentenpastor en missionair werker  Communiceren van activiteiten Voor een goede invulling van de functie vragen wij:  HBO denkniveau  Aantoonbare ervaring met het organiseren van genoemde activiteiten

  

Kerkelijke betrokkenheid Commerciële vaardigheden Een relevant netwerk in Breda e.o.

Het betreft een parttime functie (18 uur/per week) voor een periode van 2 jaar. Indiensttreding zo spoedig mogelijk. Salariëring volgens schaal 8 of 9 van de arbeidsvoorwaardenregeling van de Protestantse Kerk in Nederland voor kerkelijk medewerkers, afhankelijk van leeftijd, opleiding en ervaring. Voor inlichtingen kunt u contact opnemen met dhr. P. van der Werf (0765811751 of 06-53912042). Uw reactie met C.V. kunt u, uiterlijk 15 september 2013, richten aan dhr. J.G. Kuijpers (emailadres: [email protected]).

De gesprekken vinden in de tweede helft van september plaats.

Jaarverslag 2012 (1) Team van Pastores In het jaar 2012 bestaat het team van pastores uit ds. M. Schulz, gemeentepredikant Ev. Luth. Kerk Breda ds. M. Wagenvoorde, gemeentepredikant ds. T. van Prooijen, gemeentepredikant ds. W. Bisschop, gemeentepredikant ds. J. Nijboer, predikant voor missionair werk en kerkvernieuwing ds. J. de Bruijn, missionair kerkelijk medewerker drs. B. van Soest, missionair kerkelijk medewerker mw. D. Drongelen, Jeugdwerker drs. N. den Toom, studentenpastor In de periode die dit jaarverslag bestrijkt, waren er veel veranderingen in de samenstelling van het team. In het begin van het jaar konden we collega Joost de Bruijn begroeten als de nieuwe missionair werker in het project Noorderlicht. Zijn komst was nog nauwelijks bekend toen ds. Nijboer meedeelde een beroep naar de kerk van Noordwijk te hebben aanvaard. Het werk van het missionair project kon nog net worden overgedragen…. Gelukkig konden we nog voor de zomer collega Berthe van Soest welkom heten zodat het team voor missionair werk weer compleet was. Nauwelijks opgemerkt bleef een verandering voor collega Wagenvoorde: vanaf 1 mei was –volgens afspraak- zijn taak terug gebracht naar 0,7 fte. Kort na de zomer kwam Daniëlle van Drongelen als onze nieuwe jeugdwerker voor Breda en tegen het eind van het jaar maakten we kennis met Niels den Toom, die als studentenpastor aan de slag zal gaan. Door al dat komen en gaan spraken we soms van een ‘duiventil’, en het leek in elk geval passender om ons gezelschap niet langer ‘predikanten-team” te noemen, maar “team van pastores”, omdat daardoor meer recht gedaan wordt aan de verschillende disciplines onder de collega’s. Het team van pastores kwam in het afgelopen jaar maandelijks bijeen, bij toerbeurt in één van de ‘werkplekken’ van de collega’s. Het voorzitterschap rouleerde, maar het notuleren werd steeds uitstekend verzorgd door collega Wagenvoorde. De sfeer in de bijeenkomsten is goed en open. Sommige collega’s werken al lang samen en hebben elkaars gaven en (eigen)aardigheden onderhand wel leren kennen. Het is

S’AMEN spannend en verfrissend om met verschillende nieuwe collega’s kennis te maken: nieuwe inbreng, nieuwe ideeën, andere gaven leveren stof tot (zelf)reflectie. De gesprekken en contacten (binnen en buiten de vergaderingen) zijn open en constructief. Er is een soort van verbondenheid om samen te zoeken naar het beste voor doelgroep en gemeente: daar staan we samen voor. En bij alle verschil van personen en visies is er voortdurend een geest van collegialiteit en solidariteit te merken. Nu het aantal werksoorten is toegenomen, komt de vergadertijd wel steeds meer onder druk te staan. Naast het wel en wee van wijkgemeenten en AK moet er ook aandacht zijn voor het categoriaal pastoraat. En iedereen wil graag vertellen over het werk, de plannen, de uitdagingen; en alle anderen blijven graag op de hoogte van alle ontwikkelingen, zowel uit belangstelling als uit het zoeken naar mogelijkheden van samenwerking en verbinding. In de praktijk blijken de verschillende werksoorten nog wel meer apart dan we in het team graag zouden willen. Samenwerking, coördinatie, interactie kan beter dan nu het geval is. Daarnaast komen in de teamvergaderingen alle onderwerpen en thema’s aan de orde die in de PGB van belang zijn. Soms analyserend en commentariërend, dan weer in pro-actieve adviezen. Het team is blij met de verscheidenheid aan gaven en competenties en met de goede sfeer van samenwerking en overleg waarin gewerkt kan worden. Project Noorderlicht Vol goede moed begon de werkgroep aan een nieuw jaar. Plannen en energie genoeg. Bovendien was de verwachting dat rond april een nieuwe kerkelijk werker zou kunnen aantreden. Dat was ook zo: per 1 maart mochten we Joost de Bruijn begroeten. Maar voor hij goed en wel “geland” was, werd bekend dat Janneke Nijboer een beroep naar de kerk van Noordwijk had aangenomen. We gunnen het haar van harte, maar voor de voorgang van het project was het geen goed nieuws: overdracht kost veel tijd en de continuïteit van het project staat onder druk. De inzet van Simon Drost werkte overbruggend. En nog voor de zomer mochten we Berthe van Soest welkom heten als missionair werker en collega van Joost. Dat betekende gelukkig dat na de zomer een compleet plan van actie klaar kon liggen. Bij alle personele wisselingen is het werk zo goed mogelijk door gegaan: de maandelijkse vieringen op zaterdag worden zeer gewaardeerd, maar door een heel gering publiek bezocht. Een positieve uitschieter was de komst van Frank Bosman, die tot theoloog van het jaar was gekozen. Ineens waren er meer dan 30 mensen in de Lutherse kerk! Voor de werkgroep en het project blijven er het jaar door in elk geval twee knelpunten: -de bezetting van de werkgroep -het vergroten van draagvlak en support, zowel in de denkende als uitvoerende aspecten Het lukt maar niet om meer mensen betrokken te krijgen. Daardoor blijft het project erg kwetsbaar: het draait op de grote inzet van een klein groepje mensen. Een ander punt is de integratie met de wijkgemeenten: het idee juichen we toe; niemand wil een missionair project als een eiland, maar voor de praktische benadering en uitvoering zien we (nog ) geen concrete mogelijkheden. Eerste prioriteit is dat het project in elk opzicht meer body krijgt.

10 In de loop van het jaar moet Jan Noordermeer om gezondheidsredenen afhaken en Pieter versloot moet vanuit Missionair Werk zijn prioriteiten bijstellen. Voordat de werkgroep leegloopt dienen Rob Snijders en Rineke Alberts zich aan; zij worden door de AK benoemd. Als Berthe 2.5 maand in dienst is, wordt ze door een valpartij voor enkele maanden immobiel. Voor de activiteiten in de social media is dat geen echt probleem, voor de zichtbaarheid van project Noorderlicht in de stad is dat juist wel een tegenslag. Een Lichtpuntje is dat inmiddels ook Rob Blokland tot de werkgroep is toegetreden. Door de inzet van Joost en vooral Berthe wordt de website en vooral de facebookpagina steeds levendiger en dynamischer. Dat blijkt ook duidelijk uit het stijgende aantal bezoekers van de social media en hun reacties daar. Een hoogtepunt is het Adventsproject op Facebook waar iedere dag 15 tot 31 mensen aan mee hebben gedaan met een reactie. Er wordt nagedacht over integratie van het project met de wijkgemeenten. Een hoogte-punt daarin is de Michaëlviering met de Lutherse Gemeente in de Lutherse Kerk in september.

Spanen doosjes met de engel Michaël erop gebruikt in de Michaëlviering Al met al een zeer afwisselend en enerverend jaar. Alle personele veranderingen vroegen tijd en energie die niet aan andere aspecten van het missionair project konden worden besteed. Dat is jammer. Maar met alle veranderingen is het werk wel gewoon doorgegaan, met energie, enthousiasme en met onverminderde motivatie. En dat is heel erg fijn.

de leden van de werkgroep, Berthe van Soest, Rineke Alberts, Rob Blokland, Rob Snijders en Wim Bisschop (vz)

Lutherse Kerk open voor voorbijgangers - met icoon en kaarsen De Lutherse Kerk aan de Veemarktstraat is ruim, open en licht. Hij ademt de rustige, sobere sfeer van een protestantse kerk. Het wordt de huiskamer van de stad en een centrum voor zingeving. Door de week doen we de deur open voor mensen die even willen binnenlopen. Misschien heeft u al in

11

S’AMEN een zondagse dienst aangegeven om hieraan mee te willen werken als gastvrouw of gastheer, toen Wim Bisschop dit kwam vragen. Wanneer je zomaar even uit de winkelstraat een kerk binnenloopt, kom je terecht in een andere sfeer. Je komt tot jezelf. Het is fijn om dan een kaars op te kunnen steken. In de Lutherse Kerk is een kleine nis, voor in de kerk. Daar past precies een icoon in. Jannie Bakker wil ons een icoon die zij geschilderd heeft, een paar maanden in bruikleen geven. Iconen komen uit de Oosters orthodoxe traditie. In die kerken hebben iconen de functie om zicht te geven op de heilige wereld van God en soms bewerkstellingen ze wonderen. Het zijn geloofsinstrumenten. Het was een snikhete dag toen Marlies Schülz en ik gingen kennismaken met Jannie Bakker en haar icoon gingen bekijken. Hij was niet in de kamer toen wij binnenkwamen. Ze ging hem halen. Ik vind iconen mooi, maar op het zien van deze icoon was ik niet bedacht. Nooit heeft een icoon mij zo geraakt als die zij aan ons uitleent. Hij trof me midden in het hart. Ik zag ogen die met ontzettend veel mededogen naar me keken. De icoon is een ‘Moeder Gods gelijk aan vuur’, een ‘Theotokos Areovindos’. Er zijn verschillende typen iconen. Op dit type icoon draagt Maria een rood kleed en heeft haar gezicht een rode gloed. Het rood verwijst naar haar zoon. Het is het rood van zijn bloed, dat de moeder Gods spiegelt met haar kleed en gelaat. Het rood verwijst ook naar de eerste gemeente, vervuld van de Geest van God. De icoon komt in de nis te staan. Ervoor komt een kaarsentafel, die we hebben gekregen van de Bethlehemparochie. Zij hebben hun eigen gebouw in juni opgegeven en zijn in de Lucaskerk getrokken. En zo kunnen vanaf het najaar voorbijgangers onze kerk binnengaan, een kaars opsteken en in contact komen met zichzelf en met God.

Berthe van Soest

email: [email protected] tel: 06-47159741

Studentenpastoraat Nieuwe naam, nieuwe start Het is al even geleden dat jullie iets gehoord hebben van het studentenpastoraat. Met de enthousiaste werkgroep hebben we nagedacht over wat we nu eigenlijk willen bereiken als studentenpastoraat in Breda. Na veel denken, praten en schrijven is daar een beleidsplan uit voortgekomen en hebben we onze doelen gesteld. Nu aan het einde van de zomer, zetten we nog de puntjes op de i. En we starten gelijk goed, onder het motto: een goed begin, is het halve werk. Zo hebben we een nieuwe naam: ZuiderZin. Er spreekt enthousiasme (zin!) uit, maar ook zingeving. Het laat iets zien van Breda (Zuider) en het sluit goed aan bij Noorderlicht. Een positieve naam, zonder bijklanken. Studentenpastoraat leek veel studenten namelijk niets te zeggen, of wel iets, maar dan negatief. Bij deze nieuwe naam en nieuwe identiteit past een nieuw uiterlijk in de vorm van een website. Aan dat laatste wordt op dit moment nog hard gewerkt.

En dan gaan we dit seizoen echt van start. We hebben cursussen voorbereid, trainingen, gespreksgroepen, eetkringen en de vele contacten die gemaakt zijn het afgelopen half jaar. Maar we beginnen het seizoen spetterend met het Vredesfestival! Dit festival organiseren wij samen met enkele studenten van de NHTV. Het zal plaatsvinden in de Lutherse kerk op 12 september van 15:00 uur – 23:30 uur. Alles in dit festival draait om ‘vrede’ – en meer nog bij de vraag: hoe draag ik bij aan de vrede? Met muziek van artiesten die bekend zijn van 3FM, met indringende films in de prachtige gerestaureerde crypte, een hilarische cabaretshow, workshops, etc. Er zit veel organisatie achter zo’n festival en we zien er dan ook echt naar uit. Meer informatie over dit festival is te vinden op www.vredesfestivalbreda.nl of via www.facebook.com/vredesfestivalbreda2013 In het najaar zal ik hier weer een stukje schrijven over hoe de start van het seizoen verlopen is en zal ik wat nader ingaan op de visie van ZuiderZin.

Niels den Toom

Nieuwe beschermheer Nederlands Bijbelgenootschap Het Nederlands Bijbelgenootschap heeft per 30 april 2013 een nieuwe beschermheer. De jaren door is de band tussen het Nederlands Bijbelgenootschap en het Koningshuis sterk geweest. Prins Willem II was de eerste beschermheer van het Nederlands Bijbelgenootschap. De functie van beschermheer/ beschermvrouwe werd achtereenvolgens bekleed door Koning Willem III, Koningin-regentes Emma, Koningin Wilhelmina, Koningin Juliana en Koningin Beatrix. In de week vóór de troonswisseling kreeg het NBG een brief van het Koninklijk Huis waarin werd gemeld dat koning Willem-Alexander ook deze taak van zijn moeder overneemt. Sinds 30 april 2013 is hij dus officieel beschermheer van het Nederlands Bijbelgenootschap. De brief van het Koninklijk Huis besluit met deze passage: 'De Koningin is bijzonder dankbaar voor de jarenlange samenwerking en zal uw organisatie met belangstelling blijven volgen.'

12

S’AMEN

NBG-Bijbelcursus MeerOverDeBijbel.nl uitgebreid met de Dode Zeerollen Op de website www.meeroverdebijbel.nl is een gloednieuwe cursus te vinden over de Dode Zeerollen. Dit is al het derde deel van deze online bijbelcursus van het Nederlands Bijbelgenootschap die in april 2012 van start ging. Archeologen noemen het de ontdekking van de eeuw: de vondst van boekrollen in grotten bij Qumran, een nederzetting aan de Dode Zee. Dit jaar is dat 65 jaar geleden. In het Drents Museum in Assen is daarover een bijzondere tentoonstelling te zien en bij uitgeverij Jongbloed in Heerenveen verscheen het boek Qumran en de Bijbel, samengesteld door Matthijs de Jong en Jaap van Dorp, vertalers van het Nederlands Bijbelgenootschap. Ook MeerOverDeBijbel.nl besteedt ruim aandacht aan deze vondst die van groot belang is voor de Bijbelwetenschap en het begrijpen van de achtergrond en de cultuur van de Bijbel. Evenals de vorige onderdelen van de bijbelcursus bevat dit deel over Qumran toegankelijke teksten, mooi illustratiemateriaal en verhelderende filmpjes. Je kunt met weinig voorkennis de cursus volgen op de tijd die je het beste uitkomt en op de manier die je zelf wil. Deelname is kosteloos en verplicht tot niets. Ga je naar het Drents Museum om de Dode Zeerollen met eigen ogen te zien? Ga dan eerst naar MeerOverDeBijbel.nl.

Namens het NBG, Diny Fockens – Terheijden

Diaconie Verkoop Noorderlicht De restauratie en verbouw van de Lutherse kerk is gereed, de inrichting wordt nu ter hand genomen. De activiteiten van Noorderlicht worden per 1 september verplaatst naar de Lutherse kerk. Ondanks de crisis op de woningmarkt is het gelukt om Biesdonkweg 30 op de eerst mogelijke datum en voor de vraagprijs ter verkopen. De ene fase wordt afgesloten en een nieuwe fase gaat van start.

Gijs Kuijpers, secretaris van het College van Kerkrentmeesters

Breda-Wismar-Arad Bezoek aan ds. Tothpal Van 5 t/m 9 augustus was ik samen met ds. Bram Heringa op bezoek in Arad. Dinsdagmorgen 6 augustus hebben wij ds. Béla Tothpal bezocht in de gevangenis in Timisoara. Hij laat u allen heel hartelijk groeten en bedankt een ieder die hem via de post laat weten dat wij hem niet vergeten, aan

hem denken en voor hem en zijn gezin bidden. Dit wordt niet alleen door hem, maar ook door zijn vrouw en de gemeente, ontzettend gewaardeerd! Wat Bram en mij het meest opgevallen is dat hij ongelooflijk sterk is. Wat een kracht straalt deze mens uit! Ondanks dat de leefomstandigheden in de gevangenis verre van optimaal zijn, maakt hij er het beste van. Heeft zorg voor zijn gemeente, regelt van alles via telefoongesprekken met zijn vrouw Renata, zorgt indien mogelijk iedere week voor een korte preek waarmee vrijwilligers invulling kunnen geven aan de kerkdienst op zondag. Houdt ook geregeld kleine, noem het maar, kerkdiensten in zijn cel en dan gebeurt het zomaar dat het ook stil wordt in de aangrenzende cellen en dat van daaruit dan ook mensen meezingen. Dit doet ons sterk denken aan de apostel Paulus. Verder werkt hij mee aan de gevangeniskrant, speelt orgel tijdens de kerkdiensten van verschillende denominaties die in de gevangenis georganiseerd worden en verzorgt een keer per maand een meditatie. Benut iedere gelegenheid om zo ook punten te verdienen voor een eerdere vrijlating. Het was een bezoek om nooit te vergeten. Woensdagavond 7 augustus was er ter gelegenheid van ons bezoek een gemeentebijeenkomst gepland waar zo’n 35 mensen aan deelnamen, ondanks de vakantietijd en de hitte (het was daar ruim 40°C.!). Vele malen moesten wij horen hoe men ons bezoek op prijs stelde. Wij, op onze beurt, bedankten hen voor de hartverwarmende ontvangst en vertelden dat hun Godsvertrouwen, kracht en doorzettingsvermogen voor ons allen tot een voorbeeld kan zijn. Dat zij in staat blijken om door te gaan ondanks dat zij hun kerk en hun gemeenschapshuis verloren hebben en dat hun voorganger in de gevangenis zit. Berichten uit Arad Informatie over de detentie van ds. Béla Tothpal vindt u ook op de website www.protestantsegemeentebreda.nl (onder ‘laatst toegevoegd’/weblog in detentie). Tenslotte Na overleg met Renata Tothpal is besloten géén naaimachines meer naar Arad te sturen. Iedereen die er een kon gebruiken heeft er nu een. Ook de prijs die wij voor een gereviseerde machine moesten neertellen werd te hoog. Wilt u toch nog een naaimachine kwijt,neemt u dan contact op met ‘Tools to Work’, tel. 076-5810202. Zij reviseren de machines voor Afrika. Hun adres is Laanzichtweg 101 in Teteringen. Ook matrassen nemen wij voorlopig niet meer in omdat wij een bedrijf hebben gevonden dat ons in voldoende mate voorziet van goede gebruikte matrassen.

Mieke Frankfoorder, 5146523, [email protected]

“Wat voeren die DOS-diakenen nu eigenlijk uit?” (20) “Hé, meneer, meneer, bent u al veranderd in een kwartje, nou, ik in ieder geval niet, ik ben nog steeds een dubbeltje”. Fietsend in Breda werd ik door een voor mij onbekende, bejaarde vrouw aldus aangesproken. Maar afstappen dacht ik ‘een open oor’ kan soms al wonderen doen. Er kwam een stortvloed aan jammerklachten. “Ja”, zo zei ze, “volgens Rutte hebben alle ouderen een eigen woning en een vette

13

S’AMEN bankrekening, dus er valt wat te halen voor de bodemloze schatkist. Nou, meneer dat kwartje ben ik nooit tegen gekomen zo lang ik leef. Als jongste kind uit een gezin met acht kinderen waarvan de vader overleed toen ik nog maar vier jaar was, was schraalhans keukenmeester. Huursubsidie, zorgtoeslag en kinderbijslag bestonden niet”.

UITNODIGING JEUGDKAMP LUCASKERK Ook dit jaar organiseert de Lucaskerk uit de Haagse Beemden een kamp voor alle kinderen die in groep 5 van de basisschool zitten t/m de jongeren van +/- 18 jaar.

Wanneer en waar? In het weekend van 27, 28 en 29 september gaan we naar Hoeven. Dit ligt tussen Etten-Leur en Roosendaal. Wij vinden het geweldig als je mee gaat. En als je maar een deel van de tijd mee kunt mag dat natuurlijk ook.

Thema? Het thema voor dit weekend is:

Kosten

Ze vertelde dat ze vroeger geloof hechtte aan het verhaal over het schip met geld dat de haven van Breda zou binnenvaren. Soms ging ze dan op de uitkijk staan of het al in aantocht was. Maar het kwam nooit omdat het, zo het verhaal wil, vlak voor de haven was gezonken. En nu, met een zieke man is het weer allemaal financiële kommer en kwel met hun AOW en hun klein pensioentje. Ja, wat moet je op zo’n moment met zo’n verhaal. Maar aanhoren en toen uiteindelijk de storm wat ging liggen, heb ik haar geattendeerd op de voedselbank, de kerstherberg en de Marokkaanse man Lamlih, die dagelijks warm eten uitdeelt aan minderbedeelden. Opgelucht ging ze verder en zei dat ze er achter aan zou gaan. Toen ze een eindje verder was keerde ze zich om en riep: ‘’Dank je wel meneer, hѐ” Zo zie, dat je soms met een paar woorden iemand een goed gevoel kan geven.

Henk Zwaan

De bijdrage voor dit fantastische kamp is slechts € 10,- per persoon. Dit is inclusief 2 overnachtingen, eten, drinken en alle activiteiten. Het bedrag dien je voor 8 september over te maken naar rekeningnr 53.27.092 t.n.v. Mw E A de Kruijff onder vermelding van: ‘kampbijdrage’.

Vervoer Aangezien de kamplocatie dichtbij is gaan wij op de fiets.

Opgeven Wil je mee doen aan dit grandioze weekend? Geef je voor 8 september op bij Evelien de Kruijff: [email protected]. Vermeld hierbij je: naam, geboortedatum, woonplaats, e-mail adres, mobiele nummer van je ouders en bijzonderheden (zoals dieet, medicijnen, etc.).

Nadere informatie Heb je je aangemeld, dan ontvang je midden september een brief met meer informatie over het kamp, een bagagelijst en het adres van de kamplocatie. Mocht je nog vragen hebben dan kun je contact opnemen met: Evelien de Kruijff, Brandebeemd 67, 076-8886668 of 0644097653.

14

S’AMEN

Programma Vredesweek 2013 Dag

Datum

Donderdag

12 september

Woensdag

18 september 18:00 uur

Donderdag

19 september 16:00 uur

Vrijdag

Zaterdag

20 september 19:30 uur 21 september 16:00 uur 17:30 uur Afrikadag Een ontmoeting met allerlei culturen

Zaterdag

21 september 19:00 uur

Zondag

22 september

Maandag

23 september 19:00 uur

15:00 uur woensdag Donderdag

25 september 16:00 uur 26 september 10:00 uur

Donderdag

26 september 19:30 uur

Vrijdag

27 september 10:30 uur

Zondag

29 september 10:30 uur

Activiteit

Locatie

Vredesfestival voor en door studenten m.m.v. N.H.T.V. Leerhuis, Maaltijd en toespraak Dion van den Berg over vresdesactivisme Opening door Jan Pronk van de expositie LEN MUNNIK met vredesaffiches van 1981 tot heden. Zangkoor:Bondeko Gezamenlijke Gebedsviering

Lutherse kerk, Veemarktstraat 11 Lucaskerk, Tweeschaar 125, Haagse Beemden, Breda Centrale bibliotheek, Molenstraat 6, Breda-centrum

Opening Vredesweek Breda 2013 rond de Vredesduif met wethouder Akinçi en cultureel programma met o.a. wijktheater, gospelkoor Bondeko, dichter van Meel en ballonnenwetstrijd voor kinderen. Workshops, eten, dansen en life-muziek

Groenendijkplein Bij slecht weer buurthuis Geeren-Zuid, Cornelis Joosstraat 82, Breda

Meditatieviering onder leiding van Wesley

Michaelkerk, Hooghout 67, Breda/Oost Wijd en zijd in en rond Breda

Viering katholieke en protestantse kerken. Zie aparte flyer liturgie

Kapel Mater Dei, Mgr. Hopmansstraat 2, Breda

Gemeenschapshuis de Biesdonk, Belgieplein 8, BredaNoord

Info-avond over Syrié met muziek en sprekers Met Jan-Jaap van Oosterzee IKV/Pax Christi, Joseph Keriakes Armeense christen in Syrië, Nicolien de Kroon vredesactiviste en Syrische muziek door Charib. Vredesactiviteit in Zuiderhout m.m.v. ds. Bram Heringa en Jan Hopman en Syrische muziek door Charib.

Anna-Rozenkranskerk Meidoornstraat 111, Tuinzigt, Breda

Uitreiking Vredesprijs

KMA Koninklijke Militaire Academie Breda - Centrum Zorgcentrum Heksenwiel, Haagse Beemden, Breda Markuskerk, Hooghout 96, Breda-Oost

Oecumenische activiteit Zorgcentrum Heksenwiel, Haagse Beemden As I left My Fathers House, Vredestheater in de stad met muziek door Bright O, Richards. Zie website. Zangkoor De Ark Nagesprek o.l.v. Angelika Emminger Vóór en na de voorstelling: sociale markt Viering Raffy met Bob Faulhaber Afsluitende viering Vredesweek In de Ekklesia - gemeenschap Breda Thema: Gelukkig wie Vrede sticht Met deurcollecte voor alternatieve scholing in Aleppo

Zorgcentrum Zuiderhout, Arnold Jansenlaan 27, Teteringen

Huize Raffy, Bernard de Wildestraat 400 4827 EG Breda Waalse kerk, Catharinasraat 83b, Breda Centrum

Naast dit basisprogramma zijn nog enkele activiteiten voorzien, t.w.

 

Het aanbieden van een basislespakket voor de basisscholen, onderbouw, middenbouw en bovenbouw



Laten wapperen van de grote vredesvlag bij het stadhuis

Vredesnoveen (negendaagse rondgang langs gebedsplaatsen met de vredesfakkel) door Stedelijk Diaconaal Beraad Breda e.o. in kerken, kloosters en moskeeën.

15

S’AMEN

Nieuws uit de wijken

Rondom de Lucaskerk Van de voorzitter Start van een nieuw seizoen Nu de vakanties voor de meesten van ons weer achter de rug zijn en de zomer op z’n eind loopt, wordt het weer tijd om aan een nieuw seizoen te beginnen. Wij vinden het een goede gewoonte om een nieuw seizoen feestelijk te openen. Het ene jaar doen we dat met een startweekend, het andere jaar met een startzondag. Dit jaar zal op zondag 8 september het nieuwe seizoen worden geopend. De commissie startzondag heeft al volop voorbereidingen getroffen en nodigt een ieder uit voor een sportief, cultureel en historisch programma. Na de feestelijke viering, waarin we ook weer nieuwe ambtsdragers mogen begroeten, drinken we koffie of thee en daarna wordt u uitgenodigd te lunchen in de kerk. Vervolgens krijgt u de gelegenheid om een fietstocht te rijden, die in Terheijden zal eindigen. Er zijn 2 routes uitgestippeld. De ene fietstocht gaat naar de Spinola Schans en de andere fietstocht gaat naar de Sint Antonius Abt kerk. Op beide plaatsen zijn gidsen die ons veel zullen vertellen over de cultuur en historie van de Schans en de kerk. Voor de kinderen is er een speciale kinderrondleiding bij de Schans. Om ongeveer 15:00 uur komen we allemaal bij het Witte kerkje, waar ons nog iets over de historie van het kerkje wordt verteld. In het Witte kerkje vindt ook de afsluiting van deze startzondag plaats. Overigens, ter geruststelling voor mensen die niet kunnen of willen

fietsen: alles is ook goed bereikbaar met de auto. Heeft u zich nog niet opgegeven? Doe dat dan per mail [email protected]. of via de intekenlijsten in de Lucaskerk. Tijdens de dienst van 8 september mogen we nieuwe ambtsdragers begroeten en zullen we ook afscheid nemen. Sander van Doorn heeft lange tijd zijn bijdrage geleverd aan de diaconie en was ook afgevaardigde naar de kleine kerkenraad. We bedanken Sander voor zijn inzet binnen de diaconie en voor zijn meedenken in de kleine kerkenraad. Eén diaken vertrekt, maar we zijn blij u te kunnen mede delen dat we er twee voor terug krijgen, te weten: Mark de Zwart en Hannie Gras. Ook de werkgroep pastoraat wordt versterkt: Korrie Bos wordt pastoraal ouderling en Rineke Alberts wordt ouderling met een speciale opdracht. Zij zal als ambtsdrager van onze wijkgemeente, de vieringen in het ziekenhuis aan de Molengracht bezoeken. We zijn erg blij dat er opnieuw gemeenteleden zijn, die een taak willen vervullen in onze wijkgemeente. Op deze manier kunnen we het mooie werk in de kerk nog steeds voortzetten. Mocht u ook uw steentje willen bijdragen? Weet dat u van harte welkom bent. Ik wens u een goed en inspirerend seizoen toe. Met vriendelijke groeten,

Rolf Boertien [email protected]

Vieringen In de zondagse vieringen lezen we eerst nog even verder in het evangelie naar Lucas daarna maken we de overstap naar de Elia-verhalen uit het Koningenboek

Op zondag 1 september begroeten we ds. T.J. Prins uit Waddinxveen; we mochten hem al eerder in ons midden begroeten. Zondag 8 september houden we onze startzondag van het nieuwe seizoen. In de viering zullen we ons laten leiden door het Nieuwe Liedboek, dat we vanaf die dag zullen gebruiken in onze vieringen. Het thema is: Zingt de Heer een nieuw lied en de cantorij helpt op veel manieren mee! Zondag 15 september We komen samen in een viering van Schrift en Tafel; zo vieren we de gemeenschap met de Heer en met elkaar. En we horen uit Lucas 15 over kwijt zijn en gevonden worden. Zondag 22 september Vandaag houden we een oecumenische viering met de Bethlehemkern van de Augustinusparochie en die viering begint op de voor ons gewone tijd: 10:45 uur. We zullen aandacht besteden aan het thema van de Vredesweek. Onder het motto 'Act for peace' wordt aandacht gevraagd voor moedige vredesactivisten in binnen- en buitenland. Tegelijk houden we een gezamenlijke gezinsdienst: In de Bethlehemkerk worden af en toe ’kerk- en school‘-diensten gehouden. En in de Lucaskerk is afgesproken om elke twee maanden een ’regenboogdienst‘ te houden. De opzet is dat die vieringen zo worden ingericht dat kinderen alles kunnen meemaken en bijwonen. Ze hoeven die dag dus niet naar de kinder-nevendienst. Dan zijn we die viering allemaal samen bij elkaar, er is geen leiding nodig voor de

16

S’AMEN kindernevendienst en we worden aangesproeken op het kind in onszelf… Zondag 29 september We begroeten de heer Van Endhoven uit Rotterdam als onze voorganger.

Uit de wijkgemeente In de afgelopen zomermaanden is het over het algemeen wel rustig geweest in onze wijkgemeente. En tegelijk is er ook heel veel gebeurd. Mensen werden onverwacht of gepland opgenomen in het ziekenhuis. Vrijwel steeds konden ze na korte tijd weer terug naar huis. Zo klinkt het allemaal wel overzichtelijk maar voor de betrokkenen was het toch nogal bepalend voor de beleving van de dagen. We moesten in deze zomer ook afscheid nemen van een lid van onze gemeente. En we mochten ook nieuw leven begroeten In Memoriam Wij gedenken Jan Verhoek. Hij woonde met Jetty al jaren aan de Maaibeemd.

Nieuws uit Breda Midden-Zuid Van de voorzitter Na de zomervakantie speelt het gezang: “Uren, dagen, jaren, vliegen als een schaduw heen” door je hoofd. Alweer begint een nieuw seizoen, ook kerkelijk. Ik zocht het gezang even op in het Liedboek van de Kerken maar daar blijkt het niet in te staan. Wel aardig, of stom, om dat pas te ontdekken als dat liedboek net zijn langste tijd gehad heeft. In het komende kerkelijk jaar zal het inmiddels verschenen nieuwe liedboek ook in onze kerken in gebruik genomen worden. In verschillende diensten hebben we al voorproeven gehad.

Jan was een bourgondiër, hij hield van het goede van het leven en kon daar echt van genieten. Hij was ook een nogal gesloten man, die niet zo makkelijk een inkijkje gaf in wat hem van binnen raakte en bewoog. In dat opzicht ging hij zijn eigen weg. Hij was wel een gelovig man, geen kerkganger, leefde wel mee met de gemeente. Misschien had hij als zoon van een koster de kerk genoeg van binnen gezien. Het laatste jaar ging zijn gezondheid langzaam maar zeker achteruit, maar dat zijn einde zo dichtbij was, had eigenlijk niemand in de gaten. Op 10 juli is hij overleden; 71 jaar oud. In de afscheidsdienst in de Lucaskerk is de trouwtekst van Jan en Jetty gelezen: "Hij bracht hen naar een veilige haven", Psalm 107. In die dienst werd ook het lied gezongen over een stem die ons vraagt en een hand die ons draagt. Dat lied hebben we ook gezongen toen Jetty in de viering van 4 augustus een

In de afgelopen zomerperiode zijn een aantal gemeenteleden overleden. Zij zijn in de kerkdiensten herdacht. Laten wij meeleven met de achterblijvenden en hen ook in de komende tijd aandacht blijven geven. Ds Wagenvoorde is al een paar maanden met emeritaat al is dat nauwelijks te merken vanwege zijn actieve deelname aan de kerkdiensten. De beroepingscommissie heeft in de afgelopen maanden hard gewerkt en z a l h a a r ei n dr a p po r t a a n de wijkkerkenraad hebben gestuurd voor de vergadering van 10 september. Op die, dan samen met de Algemene Kerkenraad te houden, vergadering zal worden besloten of een beroep kan worden uitgebracht. In de kerkgroet van 15 september 2013 zal de naam van de te beroepen predikant aan de gemeentel eden worden bek end gemaakt. De gemeenteleden hebben

steen met Jans naam Jakobsladder heeft gelegd.

op

de

Welkom we begroeten Bjørn, de zoon van Benny en Sanne-Marije Goedman – Versluis (Bremtuin 45, 4824 PL) Bjørn is geboren op 13 juli. We wensen de ouders en zus Noah van harte geluk en we hopen dat hij mag opgroeien tot een prachtig mens. Een nieuw seizoen Na de startzondag gaat weer van alles op gang komen. Catechisatie, leerhuis, vergaderingen, enz. Het lijkt me in elk geval ook spannend om een gesprekskring te beginnen rond het boekje van Carel ter Linden: Wat doe ik hier in Godsnaam. Het is vast ook een prima middel om een geloofsgesprek en/of belijdeniscatechese mee te beginnen. Nadere mededelingen komen via de zondagse vieringen en het Lucasbericht.

ds. Wim Bisschop

tot uiterlijk een week daarna de gelegenheid eventuele ’wettige bez w a r en ’ t egen de g ev o l gde procedure in te brengen bij de scriba. Een goed moment om te melden dat het voor diegenen die een computer hebben mogelijk is die kerkgroet wekelijks digitaal thuis te ontvangen. Wij hopen op een voorspoedige voortgang. De nieuwe predikant zal, evenals Ds Van Prooijen, voor 7/10 dagtaak werkzaam zijn. Dat betekent dat wij als gemeente ons moeten realiseren dat er minder beschikbaarheid van de predikanten is dan vroeger. Het zal mooi zijn als wij als gemeenteleden onderling naar elkaar om blijven zien en proberen wat extra aandacht te geven aan wie dat nodig hebben. In de kerk bestaat de gezonde regel dat ouderlingen en diakenen na vier jaar, of na uiterlijk acht jaar, aftreden

17

S’AMEN om plaats te maken voor anderen en ook om zelf even te bekomen. Dat betekent dat er ook weer mensen moeten zijn die hun plaats innemen. Diegenen die dat wel willen doen kunnen zich bij ons melden. Of als u anderen kent die u geschikt acht kunt u dat ook laten weten. Dan krijgen ook mensen die zelf te bescheiden of bevreesd zijn om zich aan te melden een welverdiende kans. Op 8 september is het voor de wijk Midden Zuid startzondag, dit jaar in de Johanneskerk. Ik wens u een goede start voor een gezegend jaar.

Namens de wijkkerkenraad, G.P. Verburg

Mededeling Mevrouw Caroline Dammer-Sneep, Bisschopshoeve 316 te Breda, is bereid gevonden het ambt van diaken te gaan vervullen. Zij is nu al bij het diaconale werk betrokken. De wijkkerkenraad stelt voor haar te benoemen. Indien vanuit de gemeente geen wettige bezwaren worden ingediend voor uiterlijk 1 september 2013 bij de scriba, mevr. K van Mourik ([email protected] ), zal de bevestiging op een nog nader bekend te maken datum plaatsvinden in een dienst in de Johanneskerk.

Namens de wijkkerkenraad, G.P. Verburg STARTZONDAG Wijkgemeente Breda Midden-Zuid 8 september Johanneskerk/Dreef 5 ‘ONTMOETINGEN ONDERWEG’

Programma:  Vanaf 9:00 uur: tijd voor ontmoeting en een kopje koffie.  10:00 uur: Kerkdienst. Voorganger ds. Ton van Prooijen. Muzikale medewerking van de zanggroep ARK en aan het orgel zit Graham Kennett.  Tijdens de kerkdienst is er Kinderkerk o.l.v. Ellen van Hooijdonk en Hanny Brouwer. Tamara Frankfoorder is er voor de allerkleinsten.  Na de dienst en een kopje koffie of thee (en limonade voor de kinderen) gaan we nog een keer naar de kerk om met elkaar te zingen uit het Nieuwe

 

Liedboek. Graham Kennett bespeelt het orgel. Voor de kinderen staat er tijdens het zingen buiten een springkussen klaar waar zij zich heerlijk op uit kunnen leven! Tot slot staat er een heerlijke lunch voor u klaar in het Kerken - en Glazenhuis.

Iedereen is van harte uitgenodigd!!

Rondom de Markuskerk Een frisse start! We maken dit jaar letterlijk een frisse start in de Markuskerk. Begin augustus is de kerk namelijk een week lang van onder tot boven gepoetst. Alle kastjes zijn leeggehaald en schoongemaakt, de gordijnen zijn gewassen, de stoelen hebben een beurt gekregen. Er was een schoonmaakbedrijf ingehuurd, maar Kees, onze koster, heeft ook heel veel werk verzet. Veel dank daarvoor! Startzondag Startzondag vieren we op 8 september in de Johanneskerk. Meer informatie staat elders in deze S’Amen. Het thema is: ‘Ontmoetingen onderweg’. Dank aan iedereen die een bijdrage heeft geschreven voor ons ‘ontmoetingenboekje’ met bijzondere zomerse ontmoetingen. Dit boekje zal op startzondag worden uitgedeeld. Nieuwe liedboek Er is al heel wat gezegd over het nieuwe liedboek. We hebben er af en toe ook al even uit gezongen. Op startzondag gaan we, na de koffie, ook een aantal liederen zingen. U kunt die zondag ook nog intekenen voor een eigen exemplaar. In de week na 8 s e pt e m ber ga a n w e n a a r d e boekwinkel om de boeken te bestellen. In de Markuskerk gaan we het liedboek feestelijk in gebruik nemen op 1 december, de eerste zondag van advent (en het nieuwe kerkelijk jaar). Oecumenische vredesviering Ik wijs graag even op de interkerkelijke viering op de vrijdag voorafgaand aan de vredesweek, vrijdag 20 september. Elk jaar kiezen we daar een bijzondere plek voor uit. Dit jaar is dat de kapel van het zusterklooster Mater Dei (Mgr. Hopmanstraat 2, naast de NHTV). Ook

nu doen er weer meer dan tien Bredase kerkgenootschappen mee! Ik v i n d h et st ee ds w eer en o r m inspirerend om deze viering voor te bereiden met mensen uit zulke verschillende kerkgenootschappen, en om samen te bidden om vrede. Dit jaar is het thema ‘Vrede doen’. De viering begint om 19.30u. Na afloop is er koffie en thee. De zusters heten ons van harte welkom. Dus graag tot dan! We gedenken Ineke Vreugdenhil Op 15 juni overleed Ineke Vreugdenhilvan Asperen, na weken van hoop en vrees, van vast willen houden en los moeten laten, van heel veel liefde en aandacht en zorg, van haar man Sier en van hun kinderen en kleinkinderen. Ineke was een bijzondere vrouw met een groot hart, betrokken, belezen en met een grote liefde voor Engeland, vooral voor Engelse hymnen. Ze leefde vanuit een sterk vertrouwen op God. Op een ansichtkaart had ze woorden uit het profetenboek Jesaja geschreven: Vrees niet, want ik ben met u, zie niet angstig rond, want Ik ben uw God. Dat Bijbelse refrein – vrees niet! – was de rode draad in de kerkdienst waarin we afscheid van haar namen, op vrijdag 21 juni in de Laurentiuskerk in Ginneken. Ineke Vreugdenhil werd 77 jaar. We gedenken Willem Uitman Op 10 juli is Willem Uitman overleden. Hij woonde sinds vier jaar in Breda, in de Vredenbergh. Elke zondag werd hij door Joke van Tongeren opgehaald voor onze kerkdienst. Hij kwam uit Groesbeek, waar zijn vrouw acht jaar geleden overleed. Van beroep was hij deurwaarder. Hij heeft met z'n gezin op veel plaatsen in Nederland gewoond. Steeds zochten en vonden ze aansluiting bij de kerk. Willem – kosterszoon uit een gezin van dertien kinderen – was altijd een zeer actief kerklid. Het leven zonder zijn vrouw viel hem erg zwaar. Hij probeerde er het beste van te maken, ook de laatste Bredase jaren, in de buurt van zijn dochter. Willem Uitman is 87 jaar geworden. In de dankdienst voor zijn leven lazen we de psalm die zijn trouwtekst was en die ook bij het afscheid van zijn vrouw Dolly is gelezen: psalm 23.

Ton van Prooijen

We gedenken Femia Verkaar Op 19 juli overleed Mevrouw Femia Verkaar- Sipkes. Zij werd geboren in Utrecht, op 19 januari 1930, maar de wortels van haar familie lagen in

18

S’AMEN Nunspeet. Femia was een kleuterleidster in hart en nieren. Veel jaren heeft ze haar vak uitgeoefend, eerst in Nunspeet, later in Breda, bij kleuterschool Bambi, vlak naast de Wilhelminaschool, die nu de Fontein heet. Op vrij gevorderde leeftijd ontmoette ze Wim Verkaar, met wie ze 27 jaren samen is geweest. Ze waren de leeftijd van kinderen krijgen voorbij, maar hebben zeer van elkaar genoten, onder meer op hun vele reizen, vooral naar de bergen. Toen Wim ziek werd, koos Femia ervoor hem te verzorgen en zegde ze bijna al haar andere activiteiten op. In de Markuskerk, waar ze veel geweest was, kwam ze ook bijna niet meer. Maar ze bleef wel betrokken bij de kerk, en het gemeenteleven. De laatste jaren woonde ze in Zorgcentrum IJpelaar, waar ze een heel goede tijd heeft gehad. Ze is vredig ingeslapen op 19 juli. De begrafenis vond plaats op de Bieberg, na een dienst n de aula daar. Moge de Heer van het leven haar familie nabij zijn.

Abr. Heringa

Gespreksgroep voor jongeren

Zoek je naar een eigentijdse manier om te geloven en wil je daar met andere jongeren over praten? Dit najaar starten Niels den Toom (ZuiderZin) en Ton van P r o oi j e n ( Ma r k u s ke r k) e e n gespreksgroep voor jongeren. Je bent van harte welkom! Bijvoorbeeld als je erover denkt om belijdenis te gaan doen? Maar zeker ook als je daar (nog) niet mee bezig bent, maar wel eens met anderen wilt doorpraten over wat geloven voor je betekent. Er zijn al enkele belangstellenden, maar er kunnen zeker nog mensen bij! Heb je interesse, of wil je eerst meer weten, neem dan met één van ons contact op ([email protected] / 0765 4 2 3 3 3 4 , o f : jn.de ntoom @gma il.co m , 0619663873) Oproep zangers Markuscantorij Op maandag 19 augustus is onze cantorij weer begonnen. Houdt u van zingen? Kom dan eens bij ons langs op een repetitie-avond. We zijn een enthousiaste groep zangers, die u graag van harte welkom heet. We

repeteren elke maandag van 20:00 – 22:00 uur in de Markuskerk o.l.v. Ilse Jordan. Voor meer informatie kunt u bellen naar Loes Winsemius, tel 0765655595.

Loes Winsemius

Rondom de Johanneskerk

Uit de wijkgemeente Overleden Helaas zijn ons de laatste tijd weer een aantal gemeenteleden ontvallen. Dat zij mogen rusten in vrede. Onze gedachten en gebeden gaan uit naar de nabestaanden. Dat zij Gods nabijheid mogen ervaren bij het verwerken van dit verlies. Op 7 juni is overleden op 61-jarige leeftijd mevrouw Trijntje Kalwij-Haije / Sprundelsebaan 111. Op 19 juli is overleden op 85-jarige leeftijd mevrouw Neeltje Inge Sophia Trarbach-Bos / Willem van Oranjelaan 17. Op 20 juli overleed in de leeftijd van 88 jaar mevrouw Neeltje Janna Dorleijn-Kleemans / Hovenierstraat 81. Op 24 juli overleed in de leeftijd van 86 jaar mevrouw Wilhelmina Augustina Hitipeuw-Pattinaja / p/a Gastakker 202. Op 2 augustus overleed in de leeftijd van 66 jaar mevrouw Adriana Vingerhoets – Kazen / Dr. Kuijperstraat 8. Op 5 augustus is overleden mevrouw Jannetje Bakker-Fokker / Willem van Oranjelaan 17. Zij werd 85 jaar. En tenslotte overleed op 11 augustus de heer Walther Jan Verhagen / Thorbeckeplein 4 C. Hij werd eveneens 85 jaar. Er wordt getrouwd Op vrijdag 30 augustus zal in de Johanneskerk door ds. Smedema, luchtmacht predikant, het huwelijk ingezegend worden van Olga Dekker en Frank van Gessel. Zij wonen Roskam 12. Van harte gefeliciteerd en alle goeds samen toegewenst! Vredesweek Zondag 22 september is er een oecumenische viering bij onze ‘overburen’ in de Martinuskerk. Er is dan geen dienst in de Johanneskerk.

De aanvangstijd is 11:00 uur! Voorgangers zijn pastor Peter Hoefnagels en ds. Martin Wagenvoorde. Het Martinuskoor verleent haar muzikale medewerking. De Martinusgeloofsgemeenschap heeft de goede gewoonte o m elk e donderdagmorgen om 9:00 uur. met een paar mensen bijeen te komen voor een korte gebedsdienst. In de Vredesweek nodigen wij u allen uit om op donderdag 26 september hierbij voor een keer aan te sluiten om samen te bidden om vrede. Startzondag in de Johanneskerk op 8 september Een enthousiast voorbereidingsgroepje onder aanvoering van ds. Ton van Prooijen en jeugdwerkster Daniëlle van Drongelen hebben voor deze dag een leuk programma opgezet. Om 9:00 uur ’s morgens beginnen we de dag met een kopje koffie en tegen 13:30 uur, na een gezamenlijke lunch, keren wij weer huiswaarts. Voor het hele programma: zie apart kader verder in dit blad. Iedereen is van harte welkom!! Startzondag: ‘Ontmoeting’

Vrede voor jou, hierheen gekomen, zoekend met ons om mens te zijn. Jij maar alleen, jij met je vrienden, jij met je last, verborgen pijn. Vrede, genade, God om je heen, vergeving, nieuwe moed voor jou en iedereen. Niemand komt hier vrij van het kwade, niemand gaat hier straks weer vrijuit. Niemand te veel, niemand te weinig, niemand te groot, geen een te klein, Dit wordt verbeeld in woord en gebaar, tot ooit en overal wij leven voor elkaar. U die ons kent, U die ons aanvoelt, U die de hele wereld draagt: Kom naar ons toe, leer ons te leven, help ons te zien wat ieder vraagt, Tijd om te leven, kans om te zijn; een plek om nu en ooit gezien, aanvaard te zijn. Een goed nieuw werkjaar wensen wij een ieder toe; dat wij ‘gemeente’ mogen zijn met vele vreugdevolle o n t m o et i n gen en i n spi r er en de momenten voor onszelf en voor en met de ‘ander’.

Mieke Frankfoorder (vz)

In Memoriam Op 20 juli overleed Nel DorleijnKleemans, weduwe van Rinus

19

S’AMEN Dorleijn. Bovenaan de rouwadvertentie stond die mooie regel uit Gezang 223 (vers 2): “Gods goedheid is te groot voor het geluk alleen, zij gaat in alle nood door heel het leven heen.” Een tekst die op Nel van toepassing was, want zij had leren berusten in de gang van het leven, ook toen ze haar man Rinus in 1980 verloor. Zelfs toen ze in februari van dit jaar een hartinfarct kreeg en haar gezondheidstoestand daarna achteruitging. Maar mede door de goede zorgen van haar dochter Janet, die bij haar woonde, en van haar andere kinderen en mede door het plezier dat ze beleefde aan haar kleinkinderen en de 24 uur zorg tijdens de laatste twee maanden van haar leven, heeft ze toch nog een goed tijd van leven gehad. De (actieve) berusting die het leven van Nel kenmerkte, spreekt ook uit de liederen en de teksten die zij bij de afscheidsdienst die op 25 juli plaatsvond in de Johanneskerk, graag gezongen en gelezen wilde hebben, zoals Gezang 427 ‘Beveel gerust uw wegen’, dat geschreven is op de 37ste Psalm. Psalm 37, vers 5 werd dan ook de leidraad van de dienst: “Leg je leven in handen van de Heer, vertrouw op Hem, Hij zal het voor je doen.” Nel leeft in onze herinnering voort als een lieve vrouw, die altijd jong van geest is gebleven, creatief (haar aquarel ‘kersttakje’ sierde de voorkant van de liturgie van de afscheidsdienst), goed op de hoogte van de wereld om haar heen, strijdbaar en na de strijd: berustend. Zij had een groot vertrouwen in Gods goedheid en liefde, waar we haar dan ook met een gerust hart aan hebben kunnen overgeven. We wensen de kinderen, kleinkinderen en haar vele vrienden veel sterkte en de beste herinneringen aan haar toe! Op 24 juli overleed, op 86 jarige leefti jd, Wilhelmima (Willy) Augustina Hitipeuw-Pattinaja. In een gesprek dat ik met haar vier kinderen had, bleek dat moeder voor heel veel mensen heeft klaargestaan in haar leven: voor immigranten van allerlei komaf die in Nederland moesten ‘inburgeren’, voor oud-KNILlers, die bij hun komst in Nederland merkten dat er weinig voor hen geregeld was. Zelf kwam Willy, met haar man Max en haar oudste dochter Yvonne, in 1950 naar Nederland. Aangezien haar man, voor zijn beroep, de hele week in de kazerne moest verblijven, heeft ze de kinderen die in Nederland geboren werden, zelf opgevoed. Edgard, het jongste en

zevende kind, werd als laatste geboren in 1968. Drie kinderen van haar broer heeft ze daarnaast grootgebracht. Drie van haar eigen kinderen overleden: Jerry, Ben en Gerda. Zij kon dit moeilijk verwerken en stortte zich eerst op de verzorging van haar man, die een sluimerende Alzheimer kreeg op z’n 62ste, later verzorgde ze ook haar moeder, mevr. Pattinaja, die vlak achter haar woonde. Eerst deed ze dat nog samen met haar zoon Ben, maar toen eerst haar man overleed in 1997 en daarna Ben in 2003, kwam het veel op haar zelf neer. Willy Hitipeuw was niet alleen een hardwerkend iemand, die zich bekommerde om haar medemens, maar ze was ook een ‘overlever’. In het Jappenkamp had ze geleerd van bijna niets ‘iets’ te maken, ze was bedreven in ruilhandel, vindingrijk om aan voedsel te komen, een echte zakenvrouw. Haar moeder die ze in 1973, samen met enkele andere familieleden, naar Nederland had gehaald, heeft mede door haar zorgen de leeftijd van 103 jaar mogen bereiken! Zelf kreeg ze in 2006 een beroerte, en na een kort verblijf in Aeneas, kwam ze terecht in Thebe, Brabantpark. Ze bleef ondanks de CVA dezelfde warme en hartelijke vrouw, die ze altijd was, voor bewoners en verpleegkundig personeel. Door allerlei complicaties, is ze tenslotte op 24 juli vredig ingeslapen in het bijzijn van oudste en jongste dochter, Yvonne en Sandra. Op 28 juli hielde we een avondwake (Troostdienst) in de Johanneskerk, en daarna op 29 juli de afscheidsdienst, waarbij Psalm 23 de leidraad was. Zij, die zelf de herder is geweest van zovele mensen, mag zich nu voorgoed in handen weten van haar hemelse Herder. We wensen alle nabestaanden, familie en vrienden veel steun en sterkte toe bij dit grote verlies. Op maandag 5 augustus overleed Jannetje (Janny) Bakker-Fokker, weduwe van Hendrik van Haar en later van Arie Jacobus Bakker. Janny werd 85 jaar. In Oudenrijn werd ze als oudste in een gezin met zeven kinderen geboren. Ze leerde Hendrik van Haar na de oorlog kennen. Ze trouwden in 1950 en uit hun huwelijk werden zes kinderen geboren, vijf zoons en één dochter. Van 1950 tot 1958 woonden Janny en Henk in Indonesië, vanwege zijn werk bij Unilever. In 1978 overleed Hendrik van Haar en in 1981 overleed hun derde kind Paul. Beide gebeurtenissen grepen Janny hevig aan. Ze knapte

echter geestelijk weer op toen ze reisleidster werd bij de Ned. Chr. Reisvereniging; ze was net 50 geworden en reizen was haar lust en haar leven. Ze kwam een vroegere bekende uit Indonesië tegen, Arie Bakker, waarmee ze trouwde in 1984. Ze woonden halfjaarlijks in Zuid-Afrika, waar hij zijn domicilie had en halfjaarlijks in Nederland. In 2001 stierf Arie Bakker en is Janny teruggekeerd naar haar kinderen in Breda. In Turkije wilde ze een woning betrekken vlak bij haar zoon Ed en diens vrouw Jeanne, die daar wonen, maar het mocht niet zo zijn. Ze kreeg een tia bij een aderonderzoek en werd overgebracht n a a r N eder l an d w aa r z e een hartoperatie onderging. Ze had veel levensenergie verloren en ging daarom in 2005 naar een aanleunwoning in de Breedonk, waar ze zelfstandig is kunnen blijven wonen en nog goede jaren heeft mogen meemaken. Op 4 aug. is ze vanwege ernstige hoofdpijn naar het ziekenhuis vervoerd en op 5 aug. is ze na twee hersenbloedingen in diepe slaap geraakt en ‘s avonds rustig ingeslapen. Janny is gedurende haar leven in een liefdevolle en barmhartige God gaan geloven; de strenge en oordelende God van vroeger had ze achter zich gelaten. Ze voelde zich thuis bij de 139ste Psalm, die spreekt van een God, die nabij is, ook in verdrietige situaties, en die je nooit in de steek laat. Zelfs in de nacht van de dood zal zijn Aangezicht over haar oplichten! In dat vaste geloof en vertrouwen hebben we haar kunnen laten gaan. Haar kinderen, kleinkinderen, broer en haar vele vrienden, veel sterkte en Gods zegen toegewenst bij dit te dragen verlies. In de nacht van 9/10 aug. overleed ons t r o u w e en a l o m gew a a r deer d gemeentelid Walther Jan Verhagen. Hij werd 85 jaar. En na een rijk en voltooid leven hebben we hem op 15 aug. moeten leggen in handen van de Heer, op wie Walther al zijn vertrouwen gesteld had. Ja, het leek wel, bijvoorbeeld toen zijn vrouw wegens longproblemen onlangs een tijdje in het ziekenhuis moest verblijven, dat hij troost en kracht putte uit de zondagse kerkgang, die hij dan weliswaar noodgedwongen alleen moest afleggen. Walther was een kleurrijke persoon. Opgegroeid in Geertruidenberg, in een klein gezin, en te midden van vele huisdieren. Al vroeg, door de oorlog, volwassen geworden, met een grote verantwoordelijkheid voor het ouderlijk

20

S’AMEN gezin. Dat zette hij voort toen hij met ‘Zus uit de Made’ een eigen gezin zou stichten. In 1954 zijn ze getrouwd in de Herv. Kerk van Made, en toen naar Breda gegaan, omdat Walther bij Ambac werkte aan de Terheijdenseweg. Drie kinderen werden er geboren: dochter Marjan, zoon Dio en de jongste dochter José. Walther deed veel met de kinderen, maar dat werd minder toen ze naar de middelbare school gingen. Hij was lid van zoveel verenigingen dat hij iedere avond van huis was. Ja, Walther had veel hobby’s en kende daarvan ook veel mensen. Overal waar vader kwam, kende hij wel iemand, zeiden zijn kinderen. We hebben op de afscheidsdienst op 15 aug. veel herinneringen over hem opgehaald, samen met zijn kleinzoons, en zijn dochter Marjan vertelde hoe de laatste twee weken van zijn leven verlopen waren… Uiteindelijk is hij toch overleden ten gevolge van een hartstilstand die hij kreeg, toen hij over de Haagsemarkt fietste.

Zestig jaar lid is Walther van het CNV geweest en uit dien hoofde stond hij vele mensen bij, o.a. bij omstreden ontslagkwesties. Rechtvaardigheid stond hoog in zijn vaandel geschreven. Een rechtschapen mens is van ons heengegaan en hij mag zich nu altijd thuis weten bij die trouwe en liefdevolle God waarin hij altijd zo’n vast vertrouwen had. We vragen kracht voor zijn vrouw Zus, voor de kinderen en kleinkinderen, verdere familie en vrienden en ook voor de gemeente van de Johanneskerk, waar hij enorm gemist zal worden.

Martin Wagenvoorde

Op 2 augustus overleed Adriana ´Adrie´ Vingerhoets Ze was geboren en getogen in Hardinxveld-Giessendam, daar groeide ze op tussen haar zussen en haar broer, maar al op 19-jarige leeftijd verhuisde ze naar Breda, waar ze tot aan haar levenseinde is blijven wonen. Leidraad voor haar leven was ‘de vaste rots van mijn behoud’ (Psalm 73,

26) vooral nadat ze al op 7 jarige leeftijd haar moeder moest missen. Zelf was zij ook een vaste rots voor haar kinderen Cyriel, Celesta en Christina en later voor de grote liefde van haar leven, Henk, met wie zij 29 jaar getrouwd was. Veel plannen hadden zij nog samen die helaas door de ongeneesbare kanker in de kiem gesmoord werden. In deze laatste maanden van haar leven heeft zij alles wat haar dierbaar was moeten loslaten en van steeds meer afscheid moeten nemen. In deze laatste maanden heeft zij intens verlangd naar de Ene Rots die haar door over de grens van de dood kon trekken. In het vertrouwen dat zij bij Hem nu haar rust en vrede gevonden heeft hebben wij op 7 augustus in een dienst van woord en gebed afscheid van haar genomen. Wij wensen haar man Henk, haar kinderen en kleinkinderen en hun gezinnen heel veel sterkte toe!

Marlies Schulz

Foto impressie

Zomer diensten Grote Kerk

21

S’AMEN

Geknipt voor U R. v. Klaveren-Koelewijn

BV MIJZELF VOORUIT Nederland kent een vreemde paradox: Gevestigde kerken moeten honderden gebouwen kwijt en honderden migrantenkerken zijn naar een gebouw op zoek. Maar denk niet, dat zij elkaars probleem kunnen oplossen: die gebouwen staan lang niet altijd op de goede plaats en zijn vaak te duur. Hoezo duur? Ooit zijn ze aangeschaft met bijdragen van een vorige generatie gelovigen, die de bedoeling hadden dat ze gebruikt zouden worden om Gods woord te verkondigen en zijn lof te zingen.. Dat willen die migranten toch ook? Probleem opgelost, zou je denken. Niet dus, want die gebouwen moeten geld opbrengen dat terugvloeit naar het kerkgenootschap. Toen onlangs voor veel geld een kerk bij mij in de buurt verkocht werd, waar een Afrikaanse gemeente dolgraag in had gewild, vroeg één van hen met milde ironie: "De kudde zijn ze kwijt, het evangelie wordt er niet meer gebracht. Waarom denken ze dan eigenlijk dat ze met al dat geld wel goede dingen kunnen doen?" In een beraad van de gemeente Rotterdam vergeleek ik notities met de voorzitter. Dorien Cleton: "Natuurlijk zoeken ze goedkope ruimten, migranten hanteren andere prioriteiten bij hun geldbesteding. De gemeente Rotterdam heeft dat laten onderzoeken. Migranten besparen door vrijwillige mantelzorg tientallen miljoenen op zorgtaken, waarvoor autochtone Nederlanders een beroep doen op voorzieningen en uitkeringen". Wie dus een beetje geld heeft, zorgt eerst voor zijn familie. De familie is groot, niet omdat migranten grote gezinnen hebben maar omdat tot in andere

Mediatheek G. van Dooren

Kerk in Actie Donateursenquête Begin juli stuurt Kerk in Actie aan ongeveer 100.000 regelmatige gevers een vragenlijst. Donateurs zijn belangrijk voor Kerk in Actie. Want door hun betrokkenheid maken zij het werk van Kerk in Actie mogelijk. Kerk in Actie doet dus graag haar uiterste best om hen zo goed mogelijk bij ons gezamenlijke werk te betrekken. Het invullen van de vragenlijst kost ongeveer 15 minuten. Door het invullen van deze vragenlijst ontvangt Kerk in Actie waardevolle informatie. Bijvoorbeeld: hoe kijken donateurs aan tegen Kerk in Actie? Wat vinden zij belangrijk aan het werk van Kerk in Actie? Zijn er nog andere manieren waarop u bij Kerk in Actie betrokken zou willen zijn? De antwoorden een ideeën helpen Kerk in Actie om donateurs beter en passender te informeren.

Twee stichtingen voor nieuwbouw Hydepark De Protestantse Kerk gaat twee stichtingen oprichten met het oog op de nieuwbouw van het conferentiecentrum annex diaconaal vakantiehotel op landgoed Hydepark in Doorn. Dat heeft de kleine synode op 21 juni 2013 in Utrecht besloten. De generale synode gaf in november 2012 groen licht voor de

delen van de wereld familieleden meeprofiteren van hun voorspoed. Dat was zo met Turken en Marokkanen toen die hier begonnen te komen. Het is nog steeds zo met Afrikanen, Zuid-Amerikanen en Aziaten. Het contrast zou niet groter kunnen zijn: aan de ene kant hyper-individualisering bij witmensen, die aandelen kopen in de ´BV Mijzelf Vooruit`. Aan de andere kant zorg voor een breed gedefinieerde familie en voor alle generaties van die familie. Dat kan nog een leerzaam proces worden. Wat voor regering zou dit land krijgen als alle voorstanders van onze graaicultuur eens een jaartje verplicht in een gezin uit Paraguay of de Kaapverdische eilanden op stage ging? Het idee alleen al maakt me blij. Er is nog meer: veel migranten hebben internationale netwerken, waarmee ze handel drijven en zorg verbreiden. Ik ken mensen, die persoonlijk verantwoordelijk zijn voor de bouw en het onderhoud van dorpsschooltjes, kliniekjes, maar ook omvangrijke onderwijsprojecten in hun land van herkomst.. Misschien gaan ze ook een antwoord geven op de vraag waarom onze wijze van helpen soms niet aansluit, te wit is, te onhandig. Ook daar zal dan het nodige moeten veranderen: hoe vaak heb ik al gezien dat mede-christenen die tegen Nederlandse controlesystemen aanlopen, zich gewantrouwd en onbegrepen voelen. Natuurlijk probeer ik dan uit te leggen dat zulk wantrouwen juist een voorzorgsmaatregel is om ervoor te zorgen dat het geld zo goed mogelijk wordt besteed. Dat is heel moeilijk. Misschien dat meer samen-op werken, uitwisselen en delen iets van die vervreemding kan doorbreken. Er staan ons nog veel mooie ervaringen te wachten.

Arnold van Heusden in Reveil [betrokken bij ´coonecting churcues] nieuwbouwplannen. Uit de eerste voortgangsrapportage van de stuurgroep nieuw Hydepark bleek dat de projectorganisatie voortvarend bezig is geweest met planontwikkeling. Hoewel het plan door aanpassing aan overheidsregels enige vertraging heeft opgelopen, verwacht men het nieuwe complex in 2016 in gebruik te kunnen nemen.

Ruime meerderheid Nederlanders vóór bescherming van vluchtelingen Als vluchtelingen kunnen aantonen gevaar te lopen in hun eigen land, vindt 74 procent van de Nederlanders dat ons land hen bescherming moet bieden. Dat blijkt uit een peiling van Maurice de Hond, gehouden in opdracht van het UAF, Kerk in Actie, UNHCR, Humanity House en Vluchtelingen Werk Nederland. Slechts 18 procent van de Nederlandse bevolking is tegen het opvangen van mensen die gevlucht zijn voor oorlog en onderdrukking. Uitgesplitst naar politieke voorkeur zijn onder de CDA-stemmers de meeste mensen vóór opvang van vluchtelingen, namelijk 94 procent. Bij de PVV-achterban is dit aandeel het laagste, namelijk 37 procent.

22

S’AMEN

Foto impressie

Zomer diensten Grote Kerk Ekklesia Breda Waalse kerk Catharinastraat 83b Aanvang 10:30 uur

Remonstrantse Gemeente Cimburgalaan 98 Aanvang 10:30 uur

Doopsgezinde Gemeente Cimburgalaan 98 Aanvang 10:30 uur

1 september Thema 'Bijbel en engagement'.

1 september Dr. T.R. Barnard, startzondag

Aansluitend aan deze viering is er in de Waalse Kerk een klein concert rond de psalmen. Pianist Daan Boertien en sopraan Helena Biemond brengen psalmen ten gehore uit de vrije vertaling van Huub Oosterhuis. Aanvang: 12:30 uur; toegang gratis. Van harte aanbevolen!

15 september Dr. E.H. Cossee

8 september ds. I. Reinhold-Scheuerman Startzondag en afscheid ds Reinhold 14:30 uur intrede pastoraal werkster zr. L.A. Pondman

29 september Ds. A.N. Verheul

22 september zr. L.A. Pondman

Zaterdag 5 oktober is de jaarlijkse Lieddag van de Ekklesia Breda tussen 10:30 - 16:30 uur. In de Markuskerk worden de hele dag liederen ingestudeerd o.l.v. dirigent Jerry Korsmit en pianist Daan Boertien. Deelname kost u € 25,- per persoon (incl. koorpartijen, koffie/thee - de lunch moet u z e lf me e br en gen). Aanmelden via: [email protected].

Iedereen is welkom!

06 oktober ds. I. Reinhold

Prot. Gem. Ginneken Aanvang 10:00 uur Behalve de eerste zondag Alle zondagen dienst van Schrift en Tafel 01 september ds. J. Loosman 08 september ds. V.E. Wijnands, Dalmsholte 15 september Pastor R. van Oorschot dhr. G. Bosma; Vredesweek in R.K. Laurentius aanvang 11:00 uur 22 september ds. K.G. Zwart 29 september ds. S.v.d. Zee, Sleeuwijk

23

S’AMEN

Vieringen in de periode 1 september t/m 6 oktober 2013 Protestantse wijkgemeente NoorderBeemden

Lucaskerk Tweeschaar 125, aanvang 10:45 uur

27 sept. 04 okt.

: ds. Abr. Heringa : Pastoor P. van Gorp

Tijdens alle morgendiensten is er kinderopvang en kindernevendienst. Maandelijks jongerennevendienst, info: Lucaskerk.nl Evangelisch Lutherse Gemeente 01 08 15 22

sept. sept. sept. sept.

29 sept. 06 okt.

: 10:45 uur, ds. T. J. Prins, Waddinxveen : 10:45 uur, ds. W. Bisschop, Startzondag : ds. W. Bisschop, maaltijd van de Heer : ds. W. Bisschop en pastor F.N. Verkleij, oecumenische viering vredesweek : ds. A. van Eindhoven Rotterdam : ds. W. Bisschop

Protestantse Wijkgemeente Breda Midden/Zuid

Markuskerk Hooghout 98, aanvang 10:00 uur Tijdens alle morgendiensten is er kinderopvang en Kindernevendienst 01 08 15 22 29 06

sept. sept. sept. sept. sept. okt.

: : : : : :

15 sept. 29 sept. 04 okt.

: huiskamerdienst; Groenedijk 240 Breda. : MW. Ds. M. Schulz : Vesperdienst Lutherse Kerk om 17.00 uur

Oecumenisch Middaggebed Grote Kerk Op dinsdagmiddag 12:30 uur luidt de angelusklok bij de viering in de Grote Kerk. U bent van harte welkom voor dit meditatieve moment, dat duurt tot 12:50 uur. Er zijn wisselende voorgangers uit de kerken die lid zijn van de Raad van Kerken. Organist is Kick Schaart.

ds. T. van Prooijen Markuskerk gesloten, dienst in Johanneskerk ds. S. Oomen ds. Abr. Heringa ds. T. van Prooijen, Heilig avondmaal ds. M. van der Horst

Johanneskerk Dreef 5, aanvang 10:00 uur. 01 08 15 22 29 06

sept. sept. sept. sept. sept. okt.

: : : : : :

ds. ds. ds. ds. ds. ds.

M. Wagenvoorde T. van Prooijen, Startzondag A. van Meeteren M. Wagenvoorde A. van Meeteren M. Wagenvoorde

Amphia Ziekenhuis, locatie Molengracht, Molengracht 21, Altijd dienst van Schrift en Tafel op zondagmorgen aanvang 10:30 uur. 01 sept. : ds. A. Visser 08 sept. : ds. K. van Huisstede 15 sept. : ds. K. van Huisstede 22 sept. : ds. A. Visser 29 sept. : pastor Schippers 06 okt. : ds. A. Visser Verpleeghuis Aeneas Altijd dienst op zaterdagavond aanvang 18:15 uur 31 aug. : pater M. van Kooten 07 sept. : pastor E. Bouwmans 14 sept. : pastor W. Franken 21 sept. : pastor W. Franken 28 sept. : ds. H. ten Thije 05 okt. : Pater M. van Kooten Woonzorgcentrum De Breedonk, locatie Mastbos Altijd dienst op vrijdagmiddag aanvang 15:00 uur 30 aug. : ds. T. van Prooijen 06 sept. : pastoor P. van Gorp 13 sept. : ds. C. Nieuwenhuizen 20 sept. : ds. M. Wagenvoorde

Informatie en wijzigingen voor de rubriek ‘Vieringen’ vóór 24 september opgeven aan de redactie: [email protected]

S’AMEN

Bij onbestelbaarheid: Retour Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda

Alles voor óp uw vloer en vóór uw raam vindt u bij

Woonboulevard Breda, Kruisvoort 62, langs de Ettense Baan. Voor meer informatie: www.roobol.com. Roobol vindt u ook in Almere-Buiten, Almere-Stad, Amersfoort, Barendrecht, Bergen op Zoom, Delft, Den Haag (F.H. Laan), Den Haag (Leyweg), Den Haag (Megastores), Dordrecht (Woonboulevard), Dordrecht (Sterrenburg), Hellevoetsluis, Hilversum, Hoogvliet, Huizen, Maassluis, Naaldwijk, Oosterhout, Oud-Beijerland, Ridderkerk, Rijswijk, Roosendaal, Rotterdam, Sliedrecht, Soesterberg, Spijkenisse, Utrecht, Vlaardingen, Zeist en Zwijndrecht.

24