ontdek middelburg kels Bijzondere win
historische binnenstad enfeesten Festivals en buit
er Arnemuiden! ov l ia ec sp ef si Inclu
gratis
2014 rg! u lb e d id M in n ve le e b Zien, doen en
2
TOERISTISCHE INFORMATIE Hét informatiepunt van Middelburg
STADSWANDELING MET GIDS Dagelijks van april t/m oktober
ROND L EIDIN G S TADHUIS M ET GIDS Dagelijks van april t/m oktober
RONDR IT PAARD ENTRAM MET G IDS GROEPSARRAN GEMEN TEN OP MAAT TICKETS EN R ESERVERIN GEN
Entreekaarten voor attracties met 10% korting
HOTEL- EN B&B BEMIDDELIN G V ERKOOP ZEELAN DB OEKEN
En de grootste collectie fiets-en wandelroutes van Zeeland
OP ENING S T I J D EN Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag
11.00 - 18.00 uur 9.30 - 18.00 uur 9.30 - 18.00 uur 9.30 - 21.00 uur
Vrijdag 9.30 - 18.00 uur Zaterdag 9.30 - 17.30 uur Koopzondag* 13.00 - 17.00 uur *Elke 1 e zondag van de maand
Inhoudsopgave
3
36. water en groen
WELKOM
Met een rondwandeling door park Toorenvliedt
05. introductie
38. s port
Een stad voor ontdekkers
Het ideale startpunt voor een fiets- of wandeltocht
06. geschiedenis
ETEN & DRINKEN
Het verhaal achter de monumenten
07. gemeente met kernen
Middelburg is meer dan alleen binnenstad
ZIEN & DOEN
40. e ten en drinken
Begin de dag met échte koffie, sluit af met een diner
STAD VAN DE VRIJHEID
08. bezienswaardigheden
De mooiste plekjes en monumenten
44. viering afschaffing slavenhandel
Een ontdekkingstocht langs speciaalzaken
45. parkeren
Voor vers, antiek, boeken en curiosa
Four Freedoms Awards 2014
12. winkelen 16. markten 17. g aleries
Gemakkelijk je auto kwijt in een van onze parkeergarages
PRAKTISCH
Een stad voor kunstliefhebbers
46. plattegrond centrum middelburg
18. m usea
Zeeuws erfgoed en schatten van verre oorden
Een ideale wegwijzer bij een wandeling
20. stadswandelingen
48. vervoer
22. k ennis en verbreding
49. informatie en adressen
Een stad met veel verborgen geheimen Lezingen en studeren
24. attracties
De leukste uitjes, ook voor het hele gezin
28. evenementen en festivals
Alleen of samen: er is altijd iets te doen
Voor het film-, podium- of cinemagevoel
34. film, theater en muziek
Lees hier alles over routes, openbaar vervoer en fietsverhuur Alle handige adressen en telefoonnummers van de gemeente, cafés, restaurants en hotels
ARNEMUIDEN SPECIAL
53. tien pagina's traditierijk arnemuiden
uit in Middelburg magazine 2014
4
Op vele punten in Middelburg kun je gebruikmaken van gratis wifi. Wil je weten waar? Kijk op de plattegrond op bladzijde 46.
Welkom
introductie
ontdek middelburg introductie
Middelburg is een stad voor ontdekkers. Ontdekkers van imposante monumenten, sierlijke gevels en middeleeuwse straatjes. Maar ook voor liefhebbers van speciaalzaken, pleintjes en terrassen. Voor mensen die zich graag onderdompelen in cultuur, festivals en culinaire buitenfeesten. Laat je verrassen en verleiden door monumentaal Middelburg. Middelburg Magazine helpt je tijdens je ontdekkingstocht graag op weg. Het neemt je mee langs de mooiste plekken van de stad. Oude en nieuwe gebouwen, bezienswaardigheden, attracties, evenementen en festivals staan uitvoerig beschreven. Maar ook winkels, restaurants, galeries, musea en nog veel meer. Op bladzijde 46 van dit magazine vind je een handige plattegrond van de binnenstad. Voor meer informatie, de dagelijkse agenda en de nieuwsbrief is er de website www.uitinmiddelburg.nl
den Laat je verrassen en verlei burg door monumentaal Middel uit in Middelburg magazine 2014
5
6
Welkom
geschiedenis
zo begon het... geschiedenis
Middelburg is ontstaan in de 9e eeuw toen de Vikingen op veroveringstocht Europa introkken. Als bescherming tegen de invallen van de landveroveraars wordt een ringwalburg opgeworpen, een vesting waaromheen een hoge aarden wal is gebouwd. Het is de ‘Middelste Burcht’ van Walcheren, het latere Middelburg. Als de dreiging voorbij is, begint de burcht te profiteren van de gunstige ligging aan de rivier de Arne. Het ontwikkelt zich tot een levendig handelscentrum. Als Norbertijner monniken in de 12e eeuw een abdij in de vesting bouwen, vloeit daar een tweede bloeiperiode uit voort. In 1217 krijgt Middelburg stadsrechten. Na de inname van Den Briel in 1572 blijft de bevolking aanvankelijk trouw aan de Spaanse koning, maar in 1574 moet ook Middelburg zich aansluiten bij Willem van Oranje.
De Norbertijnen moeten vertrekken en de abdij valt in handen van het gewestelijk bestuur, dat er tot op de dag van vandaag nog steeds gehuisvest is. Ten tijde van de VOC is Middelburg, na Amsterdam, de belangrijkste stad van Nederland. Scheepstimmerlieden bouwen in 200 jaar tijd ruim 300 nieuwe schepen op de scheepswerven en ook import en export van stoffen, thee en specerijen spelen een grote rol. In 1799 zijn de hoogtijdagen van de VOC echter voorbij. De compag nie is failliet en de Franse tijd begint. Dat doet de stad geen goed. De Fransen laten Middelburg begin 19e eeuw verpauperd achter en veel bouwwerken, stadswallen en stadspoorten verdwijnen. Toch staan er nog meer dan 1000 wettelijk geregi streerde monumenten overeind.
tweede wereldoorlog tot nu
Tijdens de Tweede Wereldoorlog gaat een groot deel van Middelburg in vlammen op door een bombardement. Door tijdig waarschuwen valt het dodenaantal relatief mee, maar de binnenstad ligt grotendeels in puin. Er wordt besloten om de bestaande architectuur, waaronder het stadhuis, in de oorspronkelijke stijl te renoveren of te herbouwen. Hierdoor heeft Middelburg haar historische karakter kunnen behouden. Tegenwoordig wonen er in de gemeente Middelburg bijna 50.000 mensen. Het provinciaal bestuur is in de Zeeuwse hoofdstad gevestigd. Sinds de komst van de University College Roosevelt (UCR) in 2004 is Middelburg ook een echte studentenstad.
Welkom
gemeente met kernen
4
omgeven door karakter
7
gemeente met kernen
3
2 1
De stad Middelburg vormt samen met het stadje Arnemuiden en de dorpen Kleverskerke, Nieuw- en Sint Joosland en Sint Laurens de gemeente Middelburg. De gebieden hebben ieder een eigen karakter en sfeer.
een typisch Walchers dorpje met een komvormige kern, gebouwd rondom de kerk. Het rustige Kleverskerke ligt vlakbij het Kanaal door Walcheren, dat van Vlissingen naar Veere loopt.
arnemuiden (1)
Dit dorpje ligt aan de oostelijke rand van Walcheren. De oorspronkelijke plaatsen Nieuwland en Sint Joosland zijn genoemd naar de polder waarin ze rond de 17e eeuw lagen. In het dorp vind je een jachthaventje dat van oorsprong diende om landbouwproducten af te voeren.
Het stadje Arnemuiden lag vroeger aan de muiden, de monding van de rivier de Arne, die langs Middelburg naar de zee stroomde. Rond 1870 werkte het grootste deel van de bevolking in de kustvisserij. Met hun typische schepen, de zogenaamde hoogaarzen, visten de mannen voornamelijk op garnalen. Meer over Arnemuiden vanaf bladzijde 53.
kleverskerke (2)
Kleverskerke stamt waarschijnlijk uit 1251. Het is dan niet meer dan een kapel met wat huisjes eromheen. Nog altijd is Kleverskerke een van de kleinste dorpjes van Nederland. Het is
uit in Middelburg magazine 2014
nieuw- en sint joosland (3)
sint laurens (4)
Sint Laurens is ontstaan rond de kapel van kasteel Popkensburg. Het kasteel uit de 13e eeuw is in 1863 gesloopt. Nu ligt hier de boerderij Popkensburg. Alleen de naam herinnert nog aan het kasteel. Sint Laurens is via de Noordweg verbonden met Middelburg.
8
monumentaal mooi bezienswaardigheden
Midden in de stad ligt de middelburgse abdij (1). Een prachtig
monumentaal complex met vijf torens en een betoverend mooi plein in het midden. Dit plein fungeert regelmatig als het bruisend hart van de jaarlijks terugkerende evenementen, zoals het Zeeland Nazomerfestival en het International Jazz Festival. Op een doordeweekse dag heerst op het Abdijplein echter een vredige stilte en is het onder het bladerdak van de oude bomen aangenaam vertoeven. Sinds Prins Willem van Oranje in 1574 de stad in bezit nam, huist het provinciaal bestuur in een gedeelte van de abdij. In het andere gedeelte zit het Zeeuws Museum met het museumcafé en terras.
2
1/3
De Abdij van Middelburg kwam rond het jaar 1100 tot stand onder het geestelijk gezag van de Norbertijner monniken uit Frankrijk. Zij stichtten een klooster met een kleine kloostertuin (2), omgeven door kloostergangen. Onder het gezag van de geestelijken groeide het uit tot het complex dat het nu is: de abdijtoren, een paar schitterende poorten, kerken met prachtige glas-in-loodramen, religieuze ruimten, traptorens en keldergewelven. In de zomermaanden worden hier rondleidingen gegeven. Meer informatie over de rondleiding vind je op bladzijde 20 en www.touristshop.nl Waar je op het eiland Walcheren ook staat, de lange jan (3) torent met zijn prachtige keizerskroon hoog boven het landschap uit. De Lange Jan is een van de 3 torens van het abdijcomplex. Met meer dan 90 meter hoogte is het de op twee-na-hoogste toren van Nederland. De fanatiekeling die de klim van 207 traptreden waagt, wordt beloond met een fantastisch uitzicht over de stad en het eiland Walcheren. Met een beetje geluk kun je op heldere dagen vanaf de Lange Jan zelfs de omringende Zeeuwse eilanden zien. www.langejanmiddelburg.nl
Middelburgers worden ook wel ‘manenblussers’ genoemd. Die naam dankt zij aan een Middelburgse nachtwacht die in grote paniek de brandweer opriep. De toren van de Lange Jan stond in brand! Al gauw bleek het loos alarm: het was het maanrood dat door de raampjes scheen.
4
6
Zien & Doen
bezienswaardigheden
9
5
Een van de grootste monumentale publiekstrekkers van Middelburg is te bezichtigen op de Markt. Het oude stadhuis (4) (1458) werd enkele jaren geleden nog uitgeroepen tot het een-na-mooiste gebouw van Nederland. De roodwitte luiken voor de prachtige glas-in-loodramen, het bordes, de torentjes, de beelden van Zeeuwse graven en gravinnen die over het plein uitkijken; het geheel straalt het flamboyante uit dat bij die periode hoort. Kijk voor de rondleidingen door het stadhuis op bladzijde 20 of www.touristshop.nl Vanuit de winkelstraat Langeviele is het statige monument de
kloveniersdoelen (5) niet te missen. Sinds 2013 huist in het gebouw
een cultureel centrum met een filmzaal, grand-café, buitenterras en een zaal voor feesten, recepties en diners. In de meer dan 400 jaar dat het markante gebouw bestaat, heeft het vele functies bekleed. Van een oefenruimte voor schutters en een militair hospitaal tot een podium voor Nieuwe Muziek. De enige Middelburgse stadspoort die de geschiedenis heeft overleefd is gelegen aan het prachtige park Molenwater. De koepoort (6) is gebouwd in 1735 als onderdeel van de stadsvesting. Stadsbouwmeester Jan de Munck en beeldhouwer Jan Pieter van Baurscheidt de Jonge bouwden de poort in barokstijl. Hoewel de Koepoort een stuk kleiner is, heeft deze iets weg van de Arc de Triomphe in Parijs.
7
uit in Middelburg magazine 2014
10
Vlak achter het Damplein ligt jacht haven de arne (9). De haven wordt
12 Sporen van een rijk handelsverleden vind je op vele plekken in Middelburg. Bijvoorbeeld op het damplein (7), met aangrenzend de Dam en het Prins Hendrikdok. Hier vind je meer dan 50 rijksmonumenten. In het dok werden vroeger de handelsschepen onderhouden en gerestaureerd. Rondom het plein en het dok staan de statige koopmanshuizen sierlijk op een rij. De graanbeurs op het midden van het Damplein is een replica. Ooit stond deze er echt, maar dan groter. Wanneer je over de Dam loopt is de
kuiperspoort (8) een absolute
must om doorheen te wandelen. Als het niet het meest verborgen steegje van Middelburg is, dan is het wel het meest nostalgische. De Kuiperspoort is nauwelijks veranderd sinds de tijd dat de kuipers er hun vaten ofwel ‘kuipen’ vervaardigden. Vanaf de Dam of de Rouaansekaai wandel je zo dit pittoreske straatje in.
11
geflankeerd door prachtige oude panden aan de kaaien (waaronder meerdere voormalige pakhuizen uit de VOC-tijd) en karakteristieke bruggetjes. Een wandeling langs de kade is zeer de moeite waard.
Het van de perrehuis (10) wordt in 1765 gebouwd als stadspaleis voor het Middelburgse patriciërsechtpaar Johan Adriaan van de Perre en Jacoba van den Brande. In 1954 wordt daar een nieuwe vleugel aan toegevoegd door wederopbouwarchitect De Lussanet en in 1999 wordt het complex compleet gemaakt met een nieuwbouwgedeelte. Alle gebouwen samen bieden tegenwoordig huis vesting aan het Zeeuws Archief; hét documentatiecentrum voor een diepere zoektocht naar de Zeeuwse geschiedenis. Wie de Sint Janstraat uitloopt richting de kaai van Middelburg stuit plots op de pittoreske vismarkt (11); misschien wel het mooiste pleintje van Middelburg. Je loopt er over de hobbelige kinderkopjes onder een bladerdak van oude linden en kastanjebomen. In de zomer kun je hier heerlijk vertoeven op het terras van koffie- en theeschenkerij Sint John.
9 In Middelburg vind je op diverse plaatsen gedichten op gevels. Onder de naam sprekende gevels (12) zijn al zo’n 15 muren verfraaid met poëzie. Door de gedichten te volgen kom je langs verrassende plekken van de binnenstad. Je leest onder meer de poëtische vertellingen van dichters Hans Warren en Hans Verhagen. In Middelburg vind je een van de langste wandelparken van Nederland. Met 4 kilometer aan wandelpaden langs singels en bijzondere bomen zijn de bolwerken (13) een prachtige plek om te wandelen. De bolwerken zijn gelegen waar vroeger de aarden verdedigingswerken van de stad lagen. Ze voeren je in de vorm van een ster bijna helemaal rond het centrum van de stad. In de zomer kun je er picknicken in het gras en in de winter wordt er, als het hard genoeg gevroren heeft, op de singels geschaatst. Trek gerust even tijd uit voor een bezoek aan de oostkerk (14) in de Breestraat. Deze achtkantige koepelvormige kerk is in classicistische barokstijl gebouwd en rijkelijk ver sierd met decoraties en pilasters die van onder tot boven doorlopen. In de guirlandes die rondom de kerk slingeren, wisselen symbolen van leven en dood elkaar af. Zo zie je boven de toegang een gebeeldhouwd skelet, een memento mori. Onder de vensters zitten decoratieve slingers ofwel festoenen met beenderen en doodshoofden. Bloemen en vruchten verwijzen naar het goede van het leven.
10
Zien & Doen
11
bezienswaardigheden
13
orgen steegje Als het niet het meest verb het wel het van Middelburg is, dan is meest nostalgische
8 14
uit in Middelburg magazine 2014
el
ing
ds or
winkelen
No
l ge
Noor dsing e
l
in ds or No
izin laan ga
Hof Ter
Koe
Jo ris straa t Blee k
er en
nd aa Vl Kl ei n
Sint
ksi nge l
ht
s
Koorkerkh
of
Bu rg Ko
rte
Lombards t
Grav ens tra at
ba rag an g
Lange Noordstr aat
i
ed
s en uste o K
St ad ssc huur
oek
nni Pe
lan
nin gho e
Pen gel
cht gra He
ngh
ren
l ge sin W al en
sin Ko e rte eer G
r
Tange
st
nk
lli
Be
Baarnselaan
Ba
rac
ren g
He
er en
nd aa Vl n Kl ei
ng an g
at
tra
g evie
uis
n La
ter nwa
K
ijk
jk edi uw a l B eg lw
aa
n Ka
ug
br
oe hr
Sc
singel
t aa str ns
aven Nieuwe H
jk
di
en or
aa
rfk Tu
Vlissings Bo lwe rk
ug
br
oe hr
Sc
aele Poelend
at
t
e
nd
Lo
tio
straa
arkt
Vism
Sp
Jansgang nt Si
ai
ka
e ns
Sta
en ho uw ers sin gel
Zus terstraat
tra ws
Hoog
36
ng
Zu ste r
7
g ella
56
t
aat Het Groene Woud
12
at
tra
es Ko
Be
rkt
4
49 48 ar tB ft43 l n De Si ge 39 Lan Se 38 ge er 37 ss 42 41 tr 35 40
lein
Da
aa
Ka lve rs tr
aa t str ter
el
erspel 23 K
Pie
31 32
uw er ss i ng
24
alp W
t traa
30
26 25
Bu
ein
53 ampl D
52 51 50 47 46 44 Ni 45 eu
ens Her
29
14
3
7 rg
Sint Janstraat
28
Lan
20
N
we
u
ie
Ma
t traa rts Go
ho en Be
17
15
19
ga ng
33
t rk nma 22 Potte
Abdij
teene ns Bach te
plein
n ui ne
16
at
18
iele gev
8 21
at ra
rg Bu
9
k oe
Vlasmarkt
Helm
o ek gh nin Pen
at
gev L an
e Houtt Achter d
l singe olw Looiers ieleb erk
van
10
Schuiffelstra
27 Hof
a St
tra iss l Mo
13
nh
Se
rg 12 be 11 en
ui s straa t
nt Si
Blin de
34
b Isa
in Hofple
k
m
da
is Se
dh
t traa rds a a j an
Sp
rt
r we ol
k wer ol leb
Mole
Bree
isb Se
ssi
Sei
aa gen rstraat Wa oo rijp we ou Br
Seissingel
nge
Nie
poo rtla an
J. H u
i Se
Bagijnhof
Vo leuke adresjes rijk, Geen échte winkelstraat, maar wel een paar ld Se e d is de architectuureriis iss jlahet verreweg de JoVlasmarkt. Qua historische ing ag el te mooiste straat die op de Markt uitkomt. l
Molenwater
Van bouwmaterialen tot woondecoratie en van beddenspecialist tot elektronica-gigant: op woonboulevard de mortiere vind je alles op het gebied van woonaccessoires, elektronica, ter wa len o slaapkamers, meubelen, keukens, badkamers en M ngel iparkeren s tuinen. Gratis en op zondag geopend! d l i Zu nge dsi i www.woonboulevarddemortiere.nl u Z
Verrassend zijn de zijstraten van de Lange Delft: de ingel segeersstraat, de herenstraat Seiss en de sint janstraat. Dwaal je door deze straatjes dan ontdek je bijzondere galeries, antiekwinkels, hippe boetiekjes, winkels met tweedehands spullen en andere opvallende zaken.
vlasmarkt
V
k lwer Noordbo
Middelburg is een van de drie meest gevarieerde winkelsteden Ve ste de vele Seissingel van Nederland. Dat komt mede door speciaalzaken die dess in stad kleur geven. De Markt is het ideale startpunt voor een dagje gel winkelen. Het verbindt de grootste winkelstraten (lange delft, langeviele, nieuwe burg) met elkaar. In deze straten huizen veel bekende winkelketens en aantrekkelijke modezaken.
speciaalzaken
s lie Le
a
12
Zien & Doen
13
speciaalzaken
t aa str
markt
b co Ja
gel sesin Veer
tra tss Ca
(1) (2) (3) (4) (5) (6)
at
ion Bast
euw eO ost ers est raa t
l inge
ses
r Vee
de Drvkkery boeken, muziek, cadeaus, Brasserie Tourist Shop alle informatie over Middelburg Amac Apple artikelen Fa. J.B. Diesch babbelaars Visgilde vis C.F. Diesch sigaren, souvenirs en streekproducten
nieuwe burg (7)
s
k dij er at ng e lk Ba
ind
K
at
ra
uw
ep
oo
rt
st
oof st ee M
at ra st k Do
ie
Dw ars str aat
Tou
de ka s Lo
ra
9
at
g lwe naa Ka
e
kad
Los
De loods wijnverkoop De Kledij tweedehandskleding en –artikelen De Fakkel evangelische boekhandel La Soe dierenwinkel
langeviele
4
ad
p en
v
ha
k Do
N
nt
i
Ro ua an
i aa
(10) (11) (12) (13)
Pu
aa isb Ma
ek
Oud&Tiek brocante Chocolate Lovers chocoladewinkel
kromme weele
a an
rspoort Kuipe
Hag epr eek gan g
Dam
in ple
1
Rotterda 54 ms 57 eka ai Dw ars ka ai
(8) (9)
wb
Molstraat
Pijpstraat
am
vlasmarkt
Bra kst raa t
Singelstraat
mode en schoenen
eg alw
(14) (15) (16) (17) (18) (19) (20)
Beadle kralen en sieraden Dille & Kamille cadeauartikelen Ippy juwelier en zilversmid Si Sa Soep kinderkleding, speelgoed en kindermeubels Bobbies kinderkleding en babyspullen Oil&Vinegar olijfolie en kruiden, Zeeuwse producten Mes van Lokven breiwinkel en wol
pottenmarkt
na Ka
(21) (22)
El Kantra Marokkaanse lifestylewinkel Bomont woonartikelen en accessoires, mode
gortstraat
(23) Haar van Boven N Zij van Beneden lifestyle en haarverzorging
13
37 uit in Middelburg magazine 2014
14
korte geere
(24) da Silvano Italiaanse delicatessen
plein 1940
(25) Pluk de dag bloemen en sfeer (26) De Burcht spellenwinkel
achter de houttuinen
21
(27) BD store camping-, visserij- en sportartikelen (28) M. van Kempen Märklin treinen (29) Onderdelenhuis Ytsma allerhande onderdelen
lange geere
(30) the Kitschcompany “kitcherige” cadeaus
35
geerepassage
(31) Citybloem bloemdecorateurs (32) Duifhuizen lederwaren
lange noordstraat
42
(33) Zeeuws Ministerie van Chocolade en Culinaire Zaken chocolade en cadeaus (34) Kakao chocolade en servies
sint janstraat
(35) Stripboeken Perron 2 stripboeken (36) Sebastian den Herder eigen ontwerp en vintage mode
herenstraat
(37) La Vaca kreatief fournituren en naaimachines (38) Kids station kinderschoenen
31
18
segeersstraat
(39) de Pagter antiek & interieur, meubelen, verlichting en accessoires (40) Proud Mary positiekleding en kraamcadeaus
38
47
Zien & Doen
15
speciaalzaken
(41) (42)
the Tube en Nalu Luna skate- en sportkleding JA tassen handgemaakte leren tassen
lange delft (43) (44) (45) (46) (47)
26
Van der Sloot schoenen het Kinderpaleis speelgoed Muziekcentrum muziekinstrumenten en bladmuziek De Rode Pilaren drogist en gezondheidsartikelen Kookhoek Schelfhorst kookartikelen
koorkerkhof (48) (49)
Goudsmid Bert van Wijk sieraden op maat Wereldwinkel cadeaus en fairtrade-artikelen
korte delft (50) (51)
39 52
Tuin van broeder Ludovicus biologische supermarkt Chocolaterie Burger chocolade en zoete lekkernijen
damplein
33
(52) (53)
48
Fromagerie Florianne kaas en noten the Kite Gallery Juggling Store vliegers en sportkites
rotterdamse kaai
(54) de Keukenkroon Zeeuwse winkel, culinaria en souvenirs
36
46
uit in Middelburg magazine 2014
struinen langs kraampjes markten
2
en oude en nieuwe kunstvoorwerpen. Donderdag in de zomermaanden van 9.00 uur tot 16.00 uur.
1
Op zeven zaterdagen in het jaar is er op de Markt een snuffel markt. Een gezellige rommelmarkt waar je altijd wel iets moois,
unieks, grappigs en bijzonders tegen het lijf loopt. 12 april, 10 mei, 17 mei, 12 juli, 26 juli, 20 september en 18 oktober van 9.00 tot 16.00 uur. Komt dat zien! Iedere donderdag brengen marktkooplieden hun waar aan de man op de Middelburge Markt. Tijdens de warenmarkt (1) is het gezellig druk in de hoofdstad. Op de markt vind je altijd wel iets van je gading: fruit, fournituren, tassen, textiel, stoffen, zelfs ventieltjes voor je fietsband. Donderdag van 8.00 uur tot 16.00 uur. Op zoek naar dat speciale boek dat nergens meer te koop is? Probeer het eens op de tweedehands boekenmarkt in Middelburg. Ieder jaar staat de Markt op de eerste zondag van mei vol boekenkramen. Eerste zondag van mei van 10.00 uur tot 17.00 uur. Onder de oude bomen op de Vismarkt is in de zomer maanden elke donderdag een kunst-, antiek- en ambachtenmarkt. Op deze knusse markt verkoopt men oude prenten en ansichtkaarten, antiek en curiosa
3
Een feest voor verzamelaars is het aanbod van koopwaar op de boeken- en verzamelmarkt op de Markt. Maandag van mei tot en met oktober van 11.00 uur tot 17.00 uur. Groente en fruit van de markt is altijd net even lekkerder. Op zaterdag kun je daarom terecht bij de groente- en fruitmarkt op de Markt. Bij de marktkoopman koop je een verse voorraad voor het hele weekend. Zaterdag van 8.30 uur tot 16.00 uur. Wie op zoek is naar curiosa, antiek of juist hedendaagse woonaccessoires kan elke eerste zaterdag van de maand zijn hart ophalen. Op de intieme Vismarkt vindt dan een rommelmarkt (2) plaats. Elke eerste zaterdag van de maand 8.00 uur tot 16.00 uur. Onder het licht van de maan en de sterren langs kramen en stalletjes dwalen. Het kan een aantal zomeravonden per jaar tijdens de nachtmarkt op de Markt. Op Dolle Donderdag, als de kermis op de Markt staat en de warenmarkt is verplaatst naar het Damplein, is in de binnenstad een standwerkersconcours (3). De standwerker die zijn product het best aan de man brengt, wint een prijs. Eerste week van augustus. Lange Delft, van 10.00 uur tot 17.00 uur.
Zien & Doen
kunst achter vele deuren galeries
3
Middelburg is een stad voor kunstliefhebbers. Verspreid door de binnenstad vind je overal bijzondere galeries en ateliers. Vele van hen bevinden zich in prachtige monumentenpanden, voormalige pakhuizen of ambachtelijke werkplaatsen.
1
2
kunst- & cultuurroute middelburg
Iedere eerste zondag van de maand is het Kunst- & Cultuurroute in Middelburg. Ruim 40 aangesloten galeries, musea, antiquariaten, ateliers en antiekwinkels openen dan hun deuren voor publiek. Tussen 13.00 en 17.00 uur ben je op alle adressen van harte welkom. Aan de Kunst& Cultuurroute is bijna iedere maand een speciaal thema gekoppeld. Kijk voor het programma en alle deelnemers van de route op www.kunstroutemiddelburg.nl Galerie en kunsthandel de vier gemeten (1) is een van de deelnemers van de Kunst- & Cultuurroute Middelburg. De galerie is gespecialiseerd in Zeeuwse beeldende kunstenaars uit de periode 1900-1960; in kunsthistorisch opzicht een zeer interessante periode. Het later zo geroemde Zeeuwse licht werd door honderden kunstschilders uit binnen- en buitenland, die voor kortere of langere tijd op Walcheren verbleven, vastgelegd in vele verschillende stijlen. De galerie is gevestigd aan de Lange Noordstraat 50, parallel met de zijkant van het stadhuis. Gelegen onder de toren van de Lange Jan heeft goudsmid bert van wijk zijn atelier, winkel en tevens klein museum. Hier maak je kennis met het ambacht van een echte vakman, die graag over zijn werk vertelt. Van Wijk brengt vakmanschap met een Zeeuws tintje. Reparaties, restauraties, opdrachten,
uit in Middelburg magazine 2014
nieuw werk; alles uit eigen atelier. Het plezier van de meester straalt ervanaf. In galerie gerritse (2) is een doorlopende tentoonstelling van sieraden, beeldhouwwerk en schilderijen te bezichtigen. Ellen Gerritse is gespecialiseerd in hanji gecombineerd met sterling zilver. Het pand aan de Londensekaai 19 stamt uit 1586. www.ellengerritse.kunstinzicht.nl Moderne kunst vind je in de vleeshal (3) op de Markt. Zeeuwse en
internationale kunstenaars laten zich inspireren door het gotische gebouw waar de Middelburgers ooit hun vlees verhandelden. Ze verkennen de grens tussen beeldende kunst en aanverwante disciplines. Dat leidt tot reusachtige installaties, video’s en experimentele geluidskunst. Ook is er moderne kunst te zien in de tentoonstellingsruimte De Kabinetten van de Vleeshal in de Zusterstraat. www.devleeshal.nl Op de Balans, achter het Abdijplein is de tentoonstellingsruimte van het
centrum voor beeldende kunst, Vormgeving en Architectuur Zeeland, kortweg CBK Zeeland. Het CBK Zeeland biedt kunstenaars expositieruimte aan, organiseert excursies, debatten en lezingen. www.cbkzeeland.nl
Kijk voor een actueel overzicht aan exposities op www.uitinmiddelburg.nl
17
18
duizenden kunstschatten musea
Zien & Doen
19
musea Een draakje op sterk water, een indianenhoofdtooi, een echte mummie, fossiele botten en topstukken als 16e eeuwse wandtapijten en Nehalennia altaren uit de Romeinse periode. Het Zeeuws Museum is een lust voor het oog.
Begin een museumbezoek eens op de bovenste verdieping. Vreemde, tot de verbeelding sprekende objecten uit overzeese gebieden hebben er elk hun plekje in grote reiskoffers. Deze voorwerpen uit verschillende eeuwen lijken te wachten op een verscheping. Ben je klaar voor een spannende reis naar Nederlands Indië of Amerika? Het museum bewaart duizenden kunstschatten die herinneren aan het Zeeuwse verleden. Zo omvat de collectie streekdrachten, schitterende sieraden in bloedkoraal of edelmetaal, Aziatisch en Nederlands porselein en fraaie stukken pronken tafelzilver. Echte topstukken van het museum zijn de Zeeuwse wandtapijten. De 6 tapijten vertellen het verhaal over de strijd van de Zeeuwen tegen de Spanjaarden in de Tachtigjarige Oorlog. Ze vormen een unieke serie die tussen 1593 en 1604 in opdracht van de Staten van Zeeland is gemaakt. Een artistiek meesterwerk en een uniek voorbeeld van vroege politieke propaganda.
wisseltentoonstellingen
Regelmatig geeft het Zeeuws Museum een andere kijk op haar collectie aan de hand van verschillende wisselten toonstellingen. Net als in een labora torium wordt er gespeeld met de aanwezige grondstoffen. Geplaatst in onverwachte contexten, wekken de inspirerende objecten verwondering, verrassen of shockeren ze juist. In 2009 kreeg het Zeeuws Museum van de Raad van Europa de prestigieuze Museumprijs. Het Zeeuws Museum biedt verschillende rondleidingen aan. Voor de liefhebbers is er een mediatheek met films en spelletjes beschikbaar. In de museumshop op de begane grond zijn publicaties en ansichtkaarten te verkrijgen, alsook leuke cadeaus voor jong en oud. Het eigentijdse café serveert ambachtelijke, eerlijke gerechten met Zeeuwse ingrediënten. Het terras biedt uitzicht op het prachtige Abdijplein. www.zeeuwsmuseum.nl
sprekende objecten g in ld ee rb ve e d t to e d em Vre elk hun plekje in en bb he en ed bi ge e es ze uit over grote reiskoffers
uit in Middelburg magazine 2014
20
ontdek de stad te voet stadswandelingen
De middeleeuwse straatjes van Middelburg lenen zich uitstekend voor een wandeling. Maar let op: de stad kent veel verborgen geheimen! Ga daarom ook eens op pad met een stadsgids van de Tourist Shop. Zo weet je zeker dat je deze plekjes niet ongemerkt voorbij loopt. In de Tourist Shop zijn tevens boekjes met stadswandelingen verkrijgbaar, samengesteld vanuit bijzondere ‘historische’ thema’s.
1
stadswandeling met gids (1)
raatjes Wandel door verborgen st en over en hoor de mooiste verhal ad de geschiedenis van de st
Tijdens een wandeling door Middelburg ontdek je vele kanten van de stad. Laat je verrassen door de grootste schoonheid in de kleinste details. De gids van de Tourist Shop zorgt ervoor dat je niets mist. Tijdens een tocht van anderhalf uur wandel je door verborgen straatjes en hoor je de mooiste verhalen over de geschiedenis van de stad. Nadien heeft Middelburg bijna geen geheimen meer. Van april tot en met oktober (met uitzondering van vrijdagen) vertrekt de gids vanaf het bordes van het stadhuis op de Markt. Meer informatie is te vinden via www.touristshop.nl
Zien & Doen
stadswandelingen rondleiding stadhuis met gids
Het oude stadhuis van Middelburg is zeldzaam mooi. In 1458 vergadert het stadsbestuur er voor het eerst. Talrijke verbouwingen en werkzaamheden later is het stadhuis in 1784 eindelijk voltooid. Na het bombardement in 1940 is het gebouw echter zwaar beschadigd. Alleen de voorgevel staat dan nog overeind. Gelukkig is het stadhuis daarna in oude glorie hersteld. Het stadhuis is onder leiding van een gids binnen te bekijken. Schilderijen, oude meubels, wandtapijten, ze hebben alle hun eigen verhaal. Zoals gebruikelijk is in de middeleeuwen combineerde men een stadhuis met een lakenhal en een vleeshal. In de lakenhal werden wollen stoffen verhandeld en in de vleeshal werd vlees verkocht. Zowel de lakenhal als de vleeshal zijn nog intact.
wandeling langs wandtapijten met gids
1
Laat je meenemen door een gids van de Tourist Shop naar de 16e eeuwse wandtapijten in het stadhuis en het Zeeuws Museum. De 6 tapijten vertellen over de strijd van de Zeeuwen tegen de Spanjaarden in de Tachtigjarige Oorlog. Tapijtwever Spierincx uit Delft begon in 1593 aan het eerste tapijt. Twee jaar later hing het in een van de vertrekken van de Staten in de Abdij. Hierna komen er nog 5 tapijten bij, die vervaardigd worden door verschillende wevers. Als in 1604 het schoorsteenstuk in de abdij wordt bezorgd, is de ‘Camer tapijten’ compleet. Deze wandeling start op aanvraag bij de Tourist Shop op de Markt.
groepsarrangementen met gids
De Tourist Shop organiseert ook speciaal samengestelde groepsarrangementen met gids. Bijvoorbeeld een culinaire stadswandeling, inclusief voor-, hoofden nagerecht. Maar ook een architectuurwandeling langs het Middelburg in de middeleeuwen. Of neem een kijkje achter de deuren van vele bijzondere monumenten.
paardentram
Een bezoek aan de stad krijgt een nostalgisch tintje tijdens een stapvoets ritje in een van de paardentrams. In de zomermaanden trekken de paarden dagelijks rondjes door de stad. De opstapplaats is bij het ANWB kantoor op de Nieuwe Burg of op de Markt.
groene wandelboekjes
Bij de Tourist Shop in Middelburg, gevestigd in boekhandel de Drvkkery op de Markt, vind je verschillende boekjes met de mooiste wandelingen door Middelburg. Bijvoorbeeld De Groene Vesting met een wandeling over de prachtige bolwerken. Deze groene wandelroute wordt onder meer gesierd door schitterende molens, kastanjebomen, wilgen en elzen. Een andere aanrader is het boekje De boom die bindt. Deze gids neemt je in 3 wandelingen mee langs monumentale bomen die de binnenstad van Middelburg rijk is.
wandelboekjes (2)
De rijke historie van Middelburg ervaar je ook met de wandelboekjes die de Tourist Shop zelf uitgeeft. De Middelburgse stadshistoricus Peter Sijnke schrijft er ieder jaar een aantal. Voor slechts € 2,50 kun je zelf op pad in Middelburg. Langs de huizen waar beroemde Middelburgers hebben gewoond, of bijvoorbeeld langs de sporen van de Tweede Wereldoorlog en de VOC-tijd. De boekjes zijn in de Tourist Shop te koop.
2
Voor meer informatie en boekingen kijk je op www.touristshop.nl of kom langs op Markt 51
uit in Middelburg magazine 2014
21
22
kennis en verbreding lezingen en studeren
zeeuws archief (1)
Het Zeeuws Archief is hét documentatiecentrum voor een diepere zoektocht naar de Zeeuwse geschiedenis. Het archief beheert en bewaart belangrijke bronnen over de Zeeuwse geschiedenis en maakt dit cultureel erfgoed zichtbaar. Het Zeeuws Archief is daarmee de historische zoek-, vind-en werkplaats voor iedereen die in het verleden van Zeeland en zijn bewoners geïnteresseerd is. www.zeeuwsarchief.nl
zeeuwse bibliotheek
Workhops, lezingen, muziek, debatten, masterclasses en literaire festivals: het is slechts een kleine greep uit de vele verschillende activiteiten van de Zeeuwse Bibliotheek. En je kunt er natuurlijk ook nog gewoon een boek komen lezen of lenen. Ook is er een mediacentrum met internetcomputers en wifi. www.zeeuwsebibliotheek.nl
1
Zien & Doen
23
lezingen en studeren
2
Interviews met schrijvers, literaire avonden en boekpresentaties wisselen elkaar af lezingen en literair festival (2)
De Zeeuwse Bibliotheek, boekhandel de Drvkkery en de Kloveniersdoelen zijn regelmatig podium voor bijzondere informatieve en literaire lezingen. Interviews met schrijvers, literaire avonden en boekpresentaties wisselen elkaar af. Onder meer Redmond O’Hanlon, Geert Mak, David Mitchell, Adriaan van Dis, Karl Ove Knausgärd en Kees van Kooten brachten een avondvullend bezoek aan Middelburg. Ook wordt er jaarlijks een Literair Festival georganiseerd in de Nieuwe Kerk. Zowel Afrika als Turkije vormden al eens het literaire thema.
3
university college roosevelt (3)
In het voormalige stadhuis op de Markt in Middelburg is het University College Roosevelt (UCR) gevestigd. Het is een van de Engelstalige Honors Colleges van de Universiteit Utrecht. Een derde deel van de studenten komt uit het buitenland. Het instituut biedt studies aan studenten met een bijzondere ambitie. Het onderwijs is kleinschalig en zeer intensief. De internationale bacheloropleiding is Engelstalig en het onderwijsprogramma is breed. Vrijwel alle academische disciplines worden aangeboden. Elk jaar komen ongeveer 200 nieuwe studenten naar Middelburg. www.ucr.nl
24
een dagje uit in middelburg attracties
De ruim 90 meter hoge lange jan (1) is niet alleen van buiten een ware attractie, maar ook van binnen. De kerktoren is geopend voor klimmers die de 207 treden willen trotseren. Via een deurtje aan de zijkant van de toren kom je in het spiraalvormige trappenhuis. Eenmaal boven ben je verzekerd van het mooist denkbare uitzicht over de stad en bij helder weer zelfs over heel Walcheren. www.langejanmiddelburg.nl Wil je Middelburg juist ervaren in kikkerperspectief? Vaar dan mee met de rondvaart in middelburg (2) of huur hier een kano of waterfiets. Vanaf het water lijken de monumentenpanden nóg statiger. Meevaren en luisteren naar verhalen over het rijke verleden van de Middelburgers is een leerzaam avontuur. Wel af en toe even bukken, want de bruggen over de grachten zijn laag. Een rondvaart is ook te combineren met een stadswandeling. Opstappen op de rondvaartboot kan van eind maart tot en met eind oktober bij de Kloveniersdoelen. www.rondvaartmiddelburg.nl
fiets! t of huur een kano of water Vaar mee met de rondvaar 1
2
Zien & Doen
25
attracties
5
dan met behulp van een zogenaamde schutsluis tussen twee delen van het kanaal met een verschillend waterniveau. www.middelburg-rondvaart.nl
4
Vanuit Middelburg zijn er ook dagelijks rondvaarten naar het veerse meer (3) met het luxe passagiersschip ‘Lady Madeleine’. De schitterende tocht over het Kanaal door Walcheren geeft je uitzicht over de weidse polders van Walcheren. Bij mooi weer geniet je op het grote zonnedek. Bij minder goed weer is er voldoende ruimte in de luxe salon. Een heuse schutting in Veere is een ware belevenis. Het schip verplaatst zich
De binnenstad van Middelburg verken je op een nostalgische manier met de paardentram. (4) Je kunt in het seizoen op 2 verschillende plaatsen opstappen. Stalhouderij Boone vertrekt vanaf de Nieuwe Burg, stalhouderij Schroevers heeft als vaste opstapplaats de Markt. Stapvoets leiden beide koetsiers je langs de belangrijkste monumenten. www.paardetramzeeland.nl www.stalhouderijboone.nl Aan de rand van de stad ligt vrijetijdspark ZEP Middelburg met
familiepretpark mini mundi (5). Hier ontdek je Miniatuur Walcheren, het Madurodam van Middelburg. Ook is er een attractiepark met een achtbaan, een schommelschuit, Mini Mundi Express, een carrousel en een 10 meter hoge ballontoren. In de indoorspeeltuin staan verschillende speelstructuren met een uitdagende klimtoren, botsauto's en een ware klimvulkaan. Aan de kleinsten is ook gedacht met een springkussen met softplay en een reuzen blokkenhoek. www.minimundi.nl
3 uit in Middelburg magazine 2014
26
5 Minigolf wordt een unieke belevenis bij glowgolf op ZEP. De 18 holes zijn prachtig uitgevoerd als Jungle Safari. Je speelt dus Minigolf tussen de olifanten, tijgers en apen. De baan is geheel overdekt en verlicht met fluorescerende blacklights waardoor de ballen, de banen en de dieren licht geven. www.glowgolf.nl De 12 banen van bowlingbaan de kruitmolen lenen zich goed voor een gezellig avondje uit. Ook discobowlen behoort tot de mogelijkheden. Naast de bowlingbaan is een grand-café. www.bowlingbaandekruitmolen.nl Wil je je vrienden verslaan met een potje racen? Op het ruim 500 meter lange indoorcircuit van indoor karting kan je heerlijk door de bochten scheuren. Wie goed gas geeft haalt snelheden van meer dan 60 kilometer per uur. Wie liever toekijkt, kan de race gadeslaan vanuit de horecaruimte van het gebouw. www.kartingzeeland.nl
Middelburg bekijken vanuit de lucht? Met een rondvlucht boven de stad vlieg je over de rode daken van de stadsmonumenten. Je lijkt de keizerskroon van de Lange Jan bijna aan te kunnen raken. Nog verder en je vliegt langs de kustlijn boven de gekleurde parasols van de strandgangers. In de verte liggen de andere Zeeuwse eilanden. Vanaf vliegveld Midden-Zeeland in Arnemuiden gaan dagelijks vliegtuigjes omhoog voor een rondvlucht. www.zeeland-airport.nl Voor de echte waaghalzen is er a jump with a view (6), oftewel een sprong met parachute. Je hoeft zelf niets te doen. Vastgekoppeld aan een instructeur vlieg je naar 3 kilometer hoogte. Daar gaat de deur open en samen val je naar beneden. Als eenmaal de parachute open is, zweef je boven het Zeeuwse landschap. Een adembenemend avontuur. www.skydive-zeeland.nl
6
Sterren, zon, maan en planeten ontdek je bij de volkssterren wacht op de Herengracht. In juli en augustus heeft de sterrenwacht op vrijdag een Zeeuwse Zonnige Zomeravond. Twee uur lang krijgen bezoekers uitleg over planeten. Bij helder weer zie je door speciale zonne telescopen zelfs de zonnevlekken en zonnevlammen. www.lansbergen.net Tussen Middelburg en Vlissingen ligt het moderne vrijburgbad (7). Met een recreatiebad, instructiebad, verenigingsbad, wedstrijdbad, fitness voorzieningen en een brasserie biedt het complex volop mogelijkheden aan zowel sportieve als recreatieve zwemmers. Voor die laatste groep is er een recreatiebad met glijbaan en wildwaterkreek. Voor de kleintjes is er een peuterbad met een waterspeeltuin. www.optisport.nl/vrijburgbad Verscholen in het groen, langs het Meiveldpad aan de rand van Middelburg, ligt kinderboerderij de klepperhoeve (8). Tussen de rondscharrelende kippen, koeien,
11
7
Zien & Doen
27
evenementen en festivals
10
8
10
konijnen, hamsters en varkens leren kinderen spelenderwijs allerlei feitjes over deze dieren. Ook is er levend ganzenbord, een speurtocht over de boerderij, kun je klompen schilderen en boerenmidgetgolf spelen. www.kinderboerderij-middelburg.nl Naast de kinderboerderij is speeltuin meiveld gelegen. In deze speeltuin staan meer dan 30 speeltoestellen waar kinderen naar hartenlust kunnen spelen, klimmen en ravotten. www.speeltuin-meiveld.nl Op zoek naar een tropisch uitje? Naast het Kanaal door Walcheren ligt vogel- en plantentuin utropia (9). In de overdekte botanische tuin fladderen bijzondere vogelsoorten tussen de vleesetende planten en prachtig bloeiende orchideeën. De kennismaking met zoveel rondvliegende insectenen vruchtetende vogels is ronduit spectaculair. www.utropia.nl
11
Wel eens gezien hoe kaas en yoghurt worden gemaakt? kaasboerderij schellach (10) aan de Prooijenseweg geeft een kijkje achter de schermen. Tijdens een rondleiding wordt alles uitgelegd en na afloop is het proeven geblazen. In de boerderijwinkel zijn allerlei soorten kazen en verschillende streekproducten te koop. www.schellach.nl Net onder Middelburg bevindt zich boerderij pitte perk. Dit is een kaasboerderij, minicamping en zorg
8
boerderij voor mensen met een verstandelijke beperking. Pitteperk omvat 80 hectare grond, waarvan de helft voor akkerbouwgewassen is bestemd en de andere helft voor de voedselvoorziening van de 80 melkkoeien. Van de melk worden kaas, yoghurt en karnemelk gemaakt. Te koop in de eigen winkel. www.pitteperk.nl
Heerlijk ravotten in de natuur doe je bij speelhof hoogerzael (11). Dit is een gratis toegankelijk
natuurspeelterrein waar kinderen heerlijk kunnen banjeren tussen het groen, spelen met water op de waterspeelplek of op onderzoek gaan in de natuur. Je mag hier heerlijk ongehinderd spelen, bouwen en klimmen. www.speelhofhoogerzael.nl
9
uit in Middelburg magazine 2014
9
28
middelburgse feesten evenementen en festivals
Middelburg heeft een traditie hoog te houden op het gebied van hoogstaande culturele festivals en gezellige culinaire buitenfeesten. Tijdens grote publiekstrekkers als het Zeeland Nazomerfestival, de Middelburgse Stadsfeesten, het International Jazz Festival en de Mosselfeesten word je ondergedompeld in Middelburgse sferen.
Zien & Doen
29
evenementen en festivals Ruim 100 koren van alle soorten en maten uit het hele land melden zich jaarlijks in juni voor deelname aan middelburg vólkoren (1). Dit zangfestijn is dan ook het grootste korenfestival van Zuidwest-Nederland. Centrale locatie is het Abdijplein. Vanaf een enorm podium zingen de koorleden het publiek toe. Andere koren treden op in kerken, op pleinen of in binnentuinen, maar altijd op loopafstand van elkaar. Het publiek spoedt zich van de ene naar de andere performance. Maar het hoogtepunt is toch de afsluiting op het Abdijplein. Dan zingen alle koorleden samen met het publiek het laatste nummer. De toegang is gratis. Van vólkoren naar folklore: op de
eerste folkloristische dag (2)
5
2
1
Laat je onderdompelen in Middelburgse sferen
uit in Middelburg magazine 2014
in Middelburg in juli wordt traditie getrouw ring- en sjezen gereden op en rond het Abdijplein. De manen en staarten van de paarden zijn kunstig ingevlochten en de sjezen zijn versierd met bloemen. Op de sjees zitten menners en passagiers in Zeeuwse klederdracht. Door met een lans zoveel mogelijk ringen te steken op het parcours, doen de deelnemers een gooi naar de hoofdprijs. Op het Abdijplein zelf vindt het ringsteken plaats. Hierbij zitten de ruiters op ongezadelde paarden die in galop door de baan stuiven. De ruiter probeert met een lans de ring te steken die halverwege de baan hangt. Gedurende de wedstrijd wordt deze ring steeds kleiner. Wie op een dag de meeste ringen steekt, is de winnaar. Ieder jaar in juli is de historische binnenstad van Middelburg een dag lang een groot festivalterrein voor city of dance (3), de succesvolle opvolger van de Danceparade Middelburg. Op de Markt draaien grote namen uit de dancescene. Ook is er ruimte voor kunst, straattheater en experimentele muziek vormen in de Creative Garden. Jongeren kunnen er meedoen aan verschillende danceworkshops. Als
30
3
3 6
2
afsluiter is er de Cityparty op het Hof van Tange. Dansen dus, tot in de kleine uurtjes. www.danceparademiddelburg.nl De Middelburgse Vlasmarkt maakt zich aan het eind van de maand juli jaarlijks op voor de mosselfeesten (4). Een culinair feest voor bourgondiërs en fijnproevers, waar de Zeeuwse lekkernij centraal staat. Alle cafés en restaurants uit de sfeervolle Vlasmarkt doen mee. De een legt de nadruk op het eten, de ander op muziek en algeheel feestgedruis. Puur genieten! www.mosselfeestmiddelburg.nl De tweede folkloristische dag in augustus is een grote ringrijderij op het Molenwater. Deze eeuwenoude volkssport is een lust voor het oog en voor de ruiters een fantastisch feest.
4
6
4
Zien & Doen
31
evenementen en festivals en film op verschillende locaties in de binnenstad. Een feest waar heel Middelburg de handen voor uit de mouwen steekt. Creatief, zomers en aanstekelijk gezellig! Ieder jaar in oktober doet Middelburg één avond het licht uit voor de nacht van de nacht (7). Geniet van een intiem concert bij kaarslicht in de nok van de Lange Jan. Ga op spookachtige ontdekkingstocht door de binnenstad. Donker tafelen kun je bij vele deelnemende restaurants. Verstilde muziekoptredens, straat theater en levendige etalages brengen je verspreid door de binnenstad in een serene sfeer. Licht uit, kaarsen aan! www.nachtvandenachtmiddelburg.nl
7
Elk jaar in augustus strijkt de kermis (5) neer in de binnenstad. Dat betekent 6 dagen lang vertier op de Markt en op Plein 1940. Naast het bekende aanbod staan op de pleinen ook de meest spectaculaire, griezelige en ijzingwekkende attracties. Geïnspireerd door de befaamde Gentse Feesten dompelt Middelburg zich tijdens de stadsfeesten middelburg (6) 4 zomerdagen lang onder in muziek, theater, culinaire hoogstandjes, literatuur
8 uit in Middelburg magazine 2014
Voor het oude stadhuis staat elk jaar in december een kunstijsbaan (8). De Markt van Middelburg is dan een echt winters plaatje. Er zijn vaak speciale winterse activiteiten op en rond de ijsbaan en er is een kerstmarkt achter het stadhuis. Kun je geen pirouettes draaien of snel rondjes schaatsen? Geen nood, want naast de baan staat een tent waar je terecht kunt voor een smakelijk glas glühwein of warme chocolademelk. www.ijsbaanmiddelburg.nl
32
festivals Het vermaarde zeeland nazomerfestival (1) is al bijna 15 jaar een begrip in Nederland. Eind augustus dompelt de provincie zich onder in een unieke symbiose van theater, dans en muziek. De theatervoorstellingen van het festival zijn speciaal gemaakt voor bijzondere locaties in het Zeeuwse landschap. Het muzikale festivalhart is op het Middelburgse Abdijplein. Dit plein – in de avonduren werkelijk betoverend mooi van sfeer en akoestiek – ontving in de afgelopen jaren vele bijzondere artiesten, waaronder Selah Sue, dEUS, Eric Vaarzon Morel en Freek de Jonge. Maar ook popbands als Racoon, Ilse Delange en Bløf. www.zeelandnazomerfestival.nl
1
1
2
Zien & Doen
evenementen en festivals
In het pinksterweekend ademt middelburg jazz (2) tijdens het Internationaal Jazzfestival. Dit vierdaagse evenement speelt zich af in de hele binnenstad, met een hoofdpodium op het monumentale Abdijplein. Hier speelden jazzgroot heden als Mike Stern, Gregory Porter en Eric Vloeimans. Ook in de winkelstraten en in verschillende cafés verspreid door het stadscentrum hoor je tijdens deze dagen de klanken van jazz en soul. www.jazzfestivalmiddelburg.nl Iedere zomer is er een openlucht festival op het Meiveld. Het south park festival (3) is een festival voor alle leeftijden en culturen. Dit multiculturele festival aan de rand van Middelburg is gevuld met muziek, theater, sport, kunst, dans, een kidsplace en een hangplek voor senioren. Jong aanstormend talent en bekendere muzikanten staan op het podium. www.southparkfestival.nl
1
4
3
Rond Pasen staat Middelburg in het teken van de blues. Tijdens de bluesroute (4) klinkt de gitaarblues, powerblues, loungeblues en aanstekelijke bluesrock uit de straten en cafés. Alle vormen van het genre komen tijdens dit eendaagse festival aan bod. Kom naar de kroegen van Middelburg voor een avond lang live optredens. www.bluesroutemiddelburg.weebly.com
uit in Middelburg magazine 2014
33
34
uit in middelburg film, theater en muziek
Voor een cultureel avondje ga je in Middelburg naar de cinema, het theater of naar een van de vele muziekpodia. De programmering staat
2
garant voor kwaliteit, de sfeer voor het knusse gevoel van een avondje uit.
Het knusse gevoel van een avondje uit De middelburgse stadsschouwburg vormt een belangrijk podium voor cabaret, toneel, kleinkunst, musicals en muziek. Zo spelen er gevestigde groepen, gerenommeerde namen en veelbelovend talent. Reizen de grote namen door het land? Grote kans dat ze ook in dit theater voorbijkomen. www.stadsschouwburgmiddelburg.nl Op zoek naar het klassieke en intieme filmhuisgevoel?
cinema middelburg is gelegen in het monumentale pand de Kloveniersdoelen. In de prachtige filmzaal worden dagelijks de betere artistieke films uit binnen- en buitenland vertoond. Ook is er een sfeervol grand-café en een ruim tuinterras. www.cinemamiddelburg.nl De acteurs van het middelburgs minitheater verzorgen jaarlijks 3 eigen producties in hun theater in de Verwerijstraat. Van elk stuk worden meer dan 10 voorstellingen opgevoerd. Er wordt gelet op een zo groot mogelijke variatie in het soort stukken dat in het repertoire wordt opgenomen. www.middelburgsminitheater.nl
Groot talent vind je ook in ’t spiegeltheater aan de J.V. Sprengerlaan 6. Dit is de thuishaven van theatergroep Duinart. Deze theatergroep bestaat uit mensen met een verstandelijke beperking. Ze werken dagelijks in het theater en het grand-café naast de zaal. Het programma bestaat naast verschillende producties van Duinart uit optredens van Zeeuwse amateurtoneelgezelschappen. www.spiegeltheater.nl
theater de wegwijzer aan de Molenweg in Nieuw- en Sint Joosland is een klein theater met een programmering die er zijn mag. Naast aanstormend talent vinden veel muzikale grootheden en bekende cabaretiers regelmatig hun weg naar dit podium. Niet gek, want De Wegwijzer is een intiem theater waarvan de liefde voor de podiumkunst afspat. www.theaterdewegwijzer.nl
Zien & Doen
35
film, theater en muziek
1
3
2
muziek
In Middelburg vind je grote en kleine podia voor vele muziekstijlen. Voor wondermooie klassieke muziek, ver nieuwende sound, verstilde singersongwriters, energieke hiphop, snerpende gitaren, de soul van jazz, opzwepende electro en voor onvervalste popmuziek.
muziekpodium de spot (1) is een kleine tempel voor muziek, theater en dans. Je gaat ernaartoe voor concerten van gevestigde namen uit de wereld van de singer-songwriters, rock-, hiphop-, electro- en funkmuziek. Maar ook voor de nog onontdekte pareltjes, waar de programmering als geen ander oog voor heeft. Artietsen als Moke, Kensington, De Staat, Blaudzun en Kraantje Pappie traden er onder meer op. www.despotmiddelburg.nl Van Bach tot vertolkingen van Radio head, van Philip Glass tot Spinvis, van hemelse koormuziek tot rauwe grooves. In de warme ambiance van de zeeuwse concertzaal (2), een van de mooiste zalen van Nederland, verdwijnen muzikale grenzen en klinkt niets minder dan de passie voor muziek. www.zeeuwseconcertzaal.nl
In jazz-eetcafé desaf inado onder de Lange Jan, speelt jazz de boventoon. In de maanden juli en augustus zijn er elke woensdag optredens. Elke tweede woensdag van de maand is er een bluessessie. In café de mug hoor je vrijwel elke laatste dinsdag van de maand onvervalste blues, jazz- en popklanken van de huisband of een gastmuzikant. www.desafinado.nl www.demug.nl
café schuttershof in de Schut-
tershofstraat heeft in de wintermaanden wekelijks optredens. Doordeweeks is er jazz, op zondag live pop- en rockmuziek en op vrijdag en zaterdag draaien er dj’s. www.schuttershof.nl
Voor alternatieve pop, blues of dj’s met krassend vinyl ga je naar kaffee ’t hof op de Vlasmarkt. Het zwaardere werk (hardrock, blues en metal) hoor je bij de live optredens in bar american op Plein 1940. www.kaffeethof.nl www.baramerican.nl Vrijwel iedere zaterdagmiddag ontvangt boekhandel de drvkkery (3) een singer-songwriter of band in de Brasserie van de winkel. In een wereld van literatuur, lekker eten en ontmoeting brengen de akoestische optredens een heerlijke sfeer met zich mee. www.drukkerijmiddelburg.nl De buurcafés brooklyn en tympaan ontvangen regelmatig muzikanten in of buiten het café. In de zomermaanden is er van donderdag (koopavond) tot en met zondag met grote regelmaat akoestische muziek op de terrassen op het Tympaanplein aan de Markt. www.grandcafebrooklyn.nl www.cafetympaan.nl
Weten welke artiesten er deze periode in heel Middelburg spelen? Kijk op www.uitinmiddelburg.nl
uit in Middelburg magazine 2014
36
rust onder het bladerdak water, erfgoed en groen
1
Waar vroeger de Middelburgse verdedigingswerken gevestigd waren, liggen nu de bolwerken van Middelburg.
Landgoed Ter Hooge is een wereld op zich
2
Het bolwerk (1) begint bij Molen de Hoop en eindigt bij de Nederstraat. Het pad ligt in een stervorm zoals de verdedigingswerken in het verleden rondom de stad lagen. Het is met zijn 4 kilometer een mooi rondje. Niet voor niets wordt er door veel mensen hardgelopen. Maar voor wie het liever wat rustiger aan doet staan er bankjes. Heerlijk om even bij te komen. Aan de rand van het stadshart, waar ooit de stadsattractie Miniatuur Walcheren was gevestigd, vind je een bijzonder park. In stadspark molenwater (2) zie je tussen de oude bomen en het groen nog allerlei overblijfselen van het oude miniatuurpark. Een heuvelig miniatuurlandschap met paden en bruggetjes van beton. In en om het park, waar ook een schitterende oude muziektent staat, worden veel culturele activiteiten gehouden, zoals het singersongwriterfestival Millstock. Iets verderop ligt landgoed ter hooge. Wandel hier het landschap
of het sprookjesachtige bos in en je vergeet direct dat je slechts enkele minuten buiten de stad bent. Een wereldje op zich! Aanvankelijk was Ter Hooge een middeleeuws kasteeltje met meerdere gebouwen en een slotgracht eromheen. Het kasteel is inmiddels opgedeeld in appartementen en niet openbaar toegankelijk.
Midden in de Magistraatwijk, slechts een klein stukje fietsen van het centrum, bevindt zich het door groen ingesloten meiveld. Jaarlijks vormt dit park het decor voor het Southpark Festival. De kinderboerderij en een speeltuin voor de kleintjes trekken veel mensen uit de buurt. De wat oudere kinderen kunnen hun gang gaan op een trapveldje en de skatebaan. Het amaliapark aan de Laan der Verenigde Naties is ook een prima plek om je te ontspannen. Dit park is in 2003 aangelegd. In de natte en drassige gebiedjes is een gevarieerde plantengroei ontstaan. Voor trimmers loopt er een asfaltpad en aan de kant van sportpark de Voorborch staan sportattributen. De tafels in het park nodigen uit voor een picknick op een mooie avond.
1
Zien & Doen
37
water, erfgoed en groen
3
4
rondwandeling door park toorenvliedt Een ander schitterend stuk groen is park toorenvliedt (3). Een mooie plek voor een wandeling, een potje voetbal op het gras of eendjes voeren aan het water. In 1690 werd dit gebied gekocht door een predikant. Na zijn dood staat het omschreven als ‘een plezante en welgelegen hofstede met een herenhuis en visrijke vijvers’. En eigenlijk is dat nog steeds zo. Tussen de struiken staat nog een aantal bunkers uit de Tweede Wereldoorlog. Ideaal voor échte buitenkinderen! Sinds Park Toorenvliedt aan de Koudekerkseweg in Middelburg is opgeknapt, is het park nog avontuurlijker dan het al was. Er is een rondwandeling langs 10 bunkers (4)
uit in Middelburg magazine 2014
uit de Tweede Wereldoorlog. Via je smartphone krijg je bij iedere bunker een verhaal, foto’s en fimpjes te zien. Maar ook zonder smartphone is er een leuke rondwandeling te maken. Voor kinderen is er een speurtocht van bunker naar bunker. Bij sommige kan er heerlijk gespeeld worden met bijvoorbeeld een tokkelbaan en een glijbaan. In een van de bunkers is een klein museum gevestigd. Deze bunker diende tijdens de oorlog als communicatiebunker en stond rechtstreeks in contact met Berlijn. De bunker is precies ingericht zoals het vroeger was. Mensen van de Stichting Bunkerbehoud leiden bezoekers eens per week rond in de bunker.
38
stad in beweging sport
Middelburg is een ideaal startpunt om meer van de omgeving te ontdekken. Binnen hooguit tien minuten fiets je al midden in het Walcherse landschap. Een wereld van bossen, slootjes en uitgestrekt land, waar de zee nooit
1
ver weg is.
Fanatieke fietsers doen met gemak een rondje walcheren (1). Je fietst een prachtige tocht van ongeveer 60 kilometer die van Middelburg door alle kustplaatsen loopt. Onderweg kan je bovenop de duinen pauzeren of even afkoelen met een frisse duik in zee. Een fiets huren? Dit kan bij de Stationsfietsenstalling aan de Kanaalweg 18. Hier is ook een uitgiftepunt van OV-fiets. Tevens worden er fietsen verhuurd door Delta Cycle op het Zusterplein, achter de Markt.
kano's en waterfietsen zijn te huur bij Rondvaart Middelburg. Een sportieve manier om de omgeving vanuit een bijzonder perspectief te ontdekken. BurgGolf Middelburg heeft een prachtige 9 holes golfbaan (2) en een uitdagende par-3 baan. De par-3 baan is ook te bespelen voor golfers zonder golfvaardigheidsbewijs. Daarnaast beschikt BurgGolf Middelburg over een driving range en een putting green waar je in een rustige omgeving kunt oefenen. Deze nieuwe baan is een uitdaging voor alle golfers en absoluut de moeite waard om een bezoek te brengen. www.burggolf.nl
2
Zien & Doen
39
sport
4 Voor enkele sportieve uurtjes op de tennisbaan kun je in Middelburg op 2 verschillende sportparken terecht. Aan het Griffioenpad vind je sportpark De Veste, de thuishaven van tennisvereniging MLTC. Er zijn 8 kunstgrasbanen (met verlichting) en 4 gravelbanen. Aan de andere kant van de stad, in de wijk Dauwendaele, is eveneens een tennisvereniging gevestigd. Op het sportpark van TV Dauwendaele zijn 5 kunstgrasbanen met verlichting. www.mltcweb.nl www.tvdauwendaele.nl
3
De manege van Stal Groot Prooyen heeft de beschikking over ruime binnenen buitenboxen, een flinke weidegang en een rijhal van 800 vierkante meter. Vanuit de gezellige kantine zijn de verrichtingen van ruiter en paard te volgen. In de manege kun je rijlessen nemen. Als je weer met beide benen op de grond staat, is het natuurlijk ook leuk om een kijkje in de stallen te nemen. Daarnaast is tevens een bezoek aan de kroo ruitersport (3) in Nieuw- en Sint Joosland de moeite waard. De Kroo is een hippisch sportpark met manege, pensionstal, ruitersportzaak en een grand-café. www.stalgrootprooyen.nl www.dekroo.nl
Tussen de statige herenhuizen en pakhuizen uit het rijke verleden ligt de jachthaven (4) van Middelburg. Als het vol is in de zomer liggen er bijna 300 zeilboten en motorjachten aan de steigers. Vanuit Middelburg kun je alle kanten opvaren. De stad ligt langs het Kanaal door Walcheren dat dwars door Walcheren loopt. Kies je de ene richting, dan kom je uit op het Veerse Meer. De andere kant brengt je via de Westerschelde zo de Noordzee op.
Kijk voor bijzondere fietsroutes en boekjes op www.uitinmiddelburg.nl
uit in Middelburg magazine 2014
40
terras, kroeg & restaurant eten en drinken
Middelburgers houden van gezelligheid en lekker eten, dus zijn er genoeg mogelijkheden om uit te gaan. Van eetcafé tot romantisch restaurant en van bruine kroeg tot nachtcafé. Zoveel adressen, daar zit altijd iets voor je bij.
Écht goede koffie is een vak apart. Gelukkig zijn er in Middelburg verschillende plekken waar men het ambacht beheerst. Begin je dag daarom eens bij espressobar expreszo (1) aan de Pottenmarkt voor een kopje vers gebrande koffie. Lekker koffie drinken is het ook bij sint john in de Sint Janstraat. Al generaties lang ontmoeten Middelburgers elkaar in deze koffie-en theeschenkerij. Het terras is gelegen onder het gebladerte van eeuwenoude bomen op de Vismarkt; een van de mooiste pleinen van de stad.
1
Bij espressobar ko d’oooooooor in de Lange Noordstraat drink je koffie tussen de moderne kunst, met een stuk huisgemaakte cheesecake of worteltaart. In de avond ondergaat de galerie soms een metamorfose en wordt het een podium voor kleinschalige intieme concerten.
5
5
Eten & drinken
41
terras, kroeg & restaurant 2
?
Theehuis honeypie (2) is een van de populairste plekken in Middelburg voor lekkere thee, huisgemaakt gebak, bagels en ander zoetigheid. Niet voor niets komen dames van heinde en verre naar Honeypie toe voor een hightea. In de zomer zit je op het drijvende terras dat aan de overkant van de straat in de gracht ligt. Ook op een van de terrassen op de Markt is altijd wel een plekje te vinden om te genieten van de ontwakende stad. Bijvoorbeeld bij café restaurant vriendschap (3). Hier ontmoeten Middelburgers elkaar. De vriendelijke bediening serveert naast een ontbijt ook lunch en diner. Op de kaart staan streekproducten en, als het seizoen er is, Zeeuwse mosselen!
3
Veel adressen voor écht goede koffie
Loop voor een culinaire én literaire belevenis ook eens binnen bij brasserie de drvkkery op de Markt. Gelegen in het midden van de gelijknamige boekhandel word je tijdens je lunch ondergedompeld in een wereld van boeken, tijdschriften, muziek en kunst. Brasserie de Drvkkery is niet voor niets een vaste ontmoetingsplaats voor veel Middelburgers. Op donderdag serveert de keuken een wekelijks wisselend koopavondmenu. Op de Markt in Middelburg, naast het stadhuis, is café bommel gevestigd in een monumentaal pand uit de 16e eeuw. Bommel is een café-restaurant met een terras en een sfeervolle lange bar. Je kunt er tevens lekker eten van een gevarieerde kaart.
grand-café kloveniersdoelen (4) is gevestigd in het gelijknamige
monument aan de brug bij de Langeviele. Het grand-café is een heerlijke plek voor koffie, lunch, diner en een borrel. Bij mooi weer is het grote tuinterras de zonnigste plek van Middelburg. Er is volop speelgelegenheid voor kinderen. In de Kloveniersdoelen is tevens Cinema Middelburg gehuisvest. Pal op de Markt zijn de café-restaurants
zenc, de huifkar en cheers
gelegen. De terrassen geven een mooi uitzicht op het oude stadhuis en het Marktplein. Voor de uitgebreide Japanse keuken ga je naar konichiwa, gelegen onder de Lange Jan. De kaart biedt onder meer salades, sushi's, kushi's, tempura- en teppanyakigerechten. Per ronde bestel je vijf gerechtjes. Restaurant hildernisse (5) op Plein 1940 verrast je met heerlijke kleine of uitgebreide gerechten waarin prachtige, pure, streekproducten worden verwerkt.
uit in Middelburg magazine 2014
42
7
Grieks eten doe je bijvoorbeeld bij taverna kostas in de Sint Janstraat, saloniki in de Gravenstraat en onassis in de Lange Noordstraat. Middelburg is vele hoogstaande keukens rijk. In de Wijngaardstraat, achter het stadhuis, bevindt zich restaurant scherp. De kookstijl is hier verfijnd en smaakvol met een bijzonder oog voor detail. Er is veel aandacht voor verse vis en streekproducten. Eet ook eens bij de gespleten arent; een prachtig restaurant in het hart van de binnenstad. De gerechten worden veelal bereid met biologische producten en uiteraard is alles verser dan vers. Eveneens hoogstaand is de eetkamer, waar je heerlijke vlees- en visgerechten kunt eten. En ook in de Lange Noordstraat, een zijstraat van de Markt, beleef je bij peper & zout (6) gegarandeerd een geslaagde avond. Op en nabij de Dam heb je een brede keuze uit uitstekende restaurants. Zo ervaar je bij restaurantje nummer 7 de pure passie voor koken en wijn. Aan de kade bij de jachthaven vind je ’t packhuys; een gezellig restaurant in een voormalig VOCpakhuis. Voor verse vis ga je naar restaurant de gouden bock, voorzien van een zonnig terras.
4
6
Eten & drinken
43
terras, kroeg & restaurant Italië in het klein ervaar je bij, de naam zegt het al, la piccola italia (7) op het Damplein. Dit sfeervolle restaurant is binnen én buiten Middelburg befaamd om haar authentieke Italiaanse keuken. Italiaanse sferen ervaar je ook bij il senso in de Sint Janstraat en mediterraneo op de Vlasmarkt. Liefhebbers van lekker eten, karakter en een keur aan speciaalbieren kunnen hun geluk op in braai-tapperij de mug (8). Sinds 1973 is De Mug een begrip in Middelburg. Alles in De Mug ademt liefde voor het betere eten en drinken. Je vindt het op de hoek van de Vlasmarkt en de Kromme Weele. Onder de Lange Jan vind je Jazz-eetcafé desaf inado. Liefde voor lekker eten en jazz komen hier samen. In Desafinado wordt met regelmaat - meestal op de woensdagavond - live jazz ten gehore gebracht. In de maanden juli en augustus zelfs iedere woensdagavond. Elke 2e woensdag van de maand is er een bluessessie. Een avondje naar de kroeg? Op het Tympaanplein aan de Markt huizen de populaire kroegen seventy-seven, zanzibar, brooklyn en tympaan gemoedelijk op een rijtje. Ze zijn voorzien van een aansluitend ruim terras. In de Vlasmarkt schenken onder meer kaffee ‘t hof, café bardot en de mug hun dranken. Met de heren van holland is er ook een echt feestcafé. Aan het eind van de straat vind je de nachtcafés rooie oortjes en – wanneer je het smalle steegje inloopt – schuttershof. Deze tenten gaan door tot de vroege morgen.
adres voor lekker eten, De Mug is een bijzonder speciaalbieren karakter en een keur aan
8
Kijk voor alle cafés en restaurants op www.uitinmiddelburg.nl
44
stad van de vrijheid
viering afschaffing slavenhandel en four freedoms awards
2
In 2014 wordt in Middelburg de afschaffing van de slavenhandel herdacht. Deze werd in Nederland in 1814 beëindigd. In mei 2014 worden de Four Freedoms Awards uitgereikt.
1
1
1
De West-Indische Compagnie en de Middelburgsche Commercie Compagnie ondernamen vanuit Zeeland reizen naar West-Afrika om slaven te kopen. Deze slaven werden naar het Caraïbisch gebied (de Nieuwe Wereld) gebracht om te werken op plantages. Vanuit de Caraïben keerden de schepen met handelswaren weer terug naar Nederland. Deze reizen werden de driehoeksreizen genoemd. In 1863, 50 jaar na afschaffing van de slavenhandel, is in Nederland de slavernij officieel afgeschaft. In Middelburg vindt op 14 juni 2014 een internationaal symposium en de nationale herdenking van de afschaffing van de slavenhandel plaats. Er zijn tentoonstellingen en stadswandelingen georganiseerd en er worden lezingen en cursussen aangeboden. De klipper tres hombres (1) ligt van 6 tot 16 juni aan de Loskade. Het is een fair trade-schip dat nog echt met vracht op en neer vaart tussen het Caribische gebied en Europa. Puur op windkracht vervoeren zij onder meer rum, cacao en koffie. In Middelburg kun je een rondleiding op het schip krijgen en fair trade-producten kopen. Op de balans is als blijvende herinnering een slavernijmonument (2) geplaatst. www.middelburg.nl/slavenhandel2014
four freedoms awards Jaarlijks worden afwisselend in Middelburg en New York de Four Freedoms Award uitgereikt. De prijs wordt toegekend aan een persoon die zich op een bijzondere wijze heeft ingezet voor het waarborgen van de vier vrijheden van de Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt. Roosevelt benoemde deze vrijheden aan het Amerikaans Congres in zijn zogenoemde Four Freedoms-toespraak tijdens de State of the Union van 6 januari 1941. De vier vrijheden zijn: vrijheid van meningsuiting (Speech), vrijwaring van gebrek (Want), vrijwaring van vrees (Fear) en godsdienstvrijheid (Worship). Ook wordt een algemene vrijheidsprijs (Freedom Medal) uitgereikt; zo kregen bijvoorbeeld nelson mandela (3), Kofi Annan en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens deze medaille. In mei 2014 vindt de uitreiking weer plaats in de Nieuwe Kerk in Middelburg, in aanwezigheid van Koning Willem Alexander. Kijk ook op www.maandvandevrijheid.nl
3
Parkeren
parkeren
45
en Rozenstad
4 kies voor een parkeergarage! Middelburg heeft meerdere ruime parkeergarages (4)
binnenstad
De parkeergarages zijn het hele jaar open, 24 uur per dag en 7 dagen per week. Van maandag tot en met zaterdag van 8.00 tot en met 20.00 uur is het betaald parkeren. Kijk op de plattegrond op pagina 46 voor de locatie van de parkeergarages.
zon- en feestdagen
waar je al voor € 6,50 een hele dag kunt parkeren. De garages zijn via de P-route gemakkelijk bereikbaar en bevinden zich dicht bij het centrum.
5
In de gehele binnenstad mag je op straat alleen parkeren in de gemarkeerde parkeervakken. Van maandag tot en met zaterdag van 8.00 tot en met 20.00 uur is betaald parkeren van kracht. Tarieven en de maximale parkeertijden variëren per locatie.
Op zon- en nationale feestdagen kun je in heel Middelburg gratis parkeren. Dit geldt ook voor de parkeergarages. Kijk voor alle informatie over parkeren in Middelburg op www.uitinmiddelburg.nl
middelburg rozenstad Sinds 2013 omarmt Middelburg de roos. Onder de naam middelburg rozenstad (5) begonnen tien jonge ondernemers, ontwerpers en studenten aan een creatief project voor Middelburg. Zij daagden inwoners, ondernemers, kunstenaars en instellingen uit om Middelburg met de roos te veroveren. De keuze voor de roos is niet zo gek. Omgeven door groene singels ligt Middelburg als een roos in het Zeeuwse landschap. Middelburg is daarnaast een kunst-, cultuur-, winkel- en woonstad met een groot aantal galeries, musea en monumenten, waarvan er bijna 50 een naam hebben waar de roos in voorkomt. Eind 2013 werd Middelburg Rozenstad verkozen tot het beste groene buurtproject van Zeeland. De Groen Dichterbij-prijs stimuleert initiatieven van buurten, wijken en organisatie om gezamenlijk aan de slag te gaan met het vergroenen van de omgeving. Ook in 2014 zal Middelburg weer veelvuldig met de roos naar buiten treden.
uit in Middelburg magazine 2014
5
46
E E
E E
)
(± 1km
)
(na± 1km)
Centrum van Middelburg
47
Openbare gebouwen Station NS Busstation Politiebureau Stadskantoor Tourist Shop Zeeuwse Bibliotheek Stadsschouwburg Cinema Middelburg Minitheater Zeeuwse Concertzaal Begraafplaats en crematorium
Attracties Lange Jan Rondvaart Middelburg E
Rondleiding stadhuis Stadswandeling Rondvaarten vanuit Middelburg Utropia Paardentram ZEP Middelburg Park Toorenvliedt
9 E E
Musea Zeeuws Museum Zeeuws Archief Vleeshal
Parkeergelegenheden Hof van Tange Het Groene Woud Geere Kousteensedijk Damplein Achter de Houttuinen Kanaalweg Loskade 9
Gratis parkeerterrein Oude Veerseweg
10 Kanaalweg (NS)
Op het Zusterplein en bij het station zijn bewaakte fietsstallingen.
10
E
E-laad parkeerplaatsen Wifi punt
uit in Middelburg
Volg de blauwe bewegwijzering met de P. Deze route leidt je snel naar de verschillende garages en parkeerterreinen. Volop parkeergelegeheid tegen een scherp tarief. De parkeergarages zijn 24 uur per dag, 7 dagen per week geopend. Het betaald parkeren is van kracht van maandag t/m zaterdag van 08.00 uur t/m 20.00 uur. magazine 2014 Gratis parkeren in heel Middelburg op zon- en nationale feestdagen.
48
Praktisch
vervoer en parkeren
route beschrijving auto, trein, fiets en taxi Middelburg is goed bereikbaar met de auto, de trein of de bus. De stad ligt aan de A58, de snelweg tussen Vlissingen en Eindhoven. Eenmaal op deze snelweg ben je zo in Rotterdam, Breda, Gent of Antwerpen.
auto
Middelburg is een goede uitvalsbasis voor een dagje Rotterdam of Breda. Ook de Vlaamse steden Gent of Antwerpen zijn van hieruit gemakkelijk bereikbaar. De Dammenroute, de N57 gaat richting Europoort en van daaruit richting Rotterdam of Den Haag. De Westerscheldetunnel, de N62, leidt naar Zeeuws-Vlaanderen en België. Voor de tunnel moet tol worden betaald.
trein
Met het openbaar vervoer is het eenvoudig reizen van en naar Middelburg. Station Middelburg ligt op een paar minuutjes lopen van het centrum. Elk uur rijden er 4 treinen: 2 intercity's naar Vlissingen en 2 intercity's richting Roosendaal.
fietsverhuur
De fietsenstalling bij NS Station Middelburg verhuurt fietsen. Ook is het een uitgiftepunt voor OV-fietsen. Kanaalweg 22 Middelburg, (0118) 61 21 78. Een ander adres voor het huren van een tweewieler is Delta Cycle, Zusterplein Middelburg, (0118) 63 92 45.
bus
Busstation Middelburg ligt naast het NS Station Middelburg. Van hieruit vertrekken de hele dag door bussen in alle richtingen.
LIJN 50 Middelburg –Terneuzen – Hulst LIJN 50 Weekend: Middelburg – Terneuzen – Gent LIJN 52 Middelburg – Domburg LIJN 53 Middelburg – Domburg LIJN 54 Middelburg – Veere LIJN 55 Middelburg – Vlissingen LIJN 56 Middelburg – Vlissingen LIJN 57 Middelburg – Vlissingen LIJN 58 Middelburg – Vlissingen LIJN 64 Zomerbus Walcheren LIJN 65 Middelburg – Middelburg LIJN 69 Middelburg – Middelburg LIJN 133 Middelburg – Oude – Tonge Meer info: www.ov9292.nl
garage/autoverhuur Autoservice van Liere Voltaweg 33 (0118) 62 76 80
Auto Sturm Middelburg Noordweg 467 (0118) 61 20 42 Murre Carwash Althoornweg 10 (0118) 46 46 44
taxi
MTAX Arnesteinweg 15 (0118) 61 26 00 TCR Grenadierweg 7a (0118) 62 06 10
Praktisch
49
informatie en adressen
informatie & adressen
uit in middelburg magazine 2014 Gemeente Middelburg Kanaalweg 3 (0118) 67 50 00 www.middelburg.nl Tourist Shop Middelburg Markt 51 (0118) 67 43 00 www.touristshop.nl www.uitinmiddelburg.nl Adressen en telefoonnummers Alarm Algemeen alarmnummer 112 Politiebureau Middelburg Achter de Houttuinen 10 Bij geen spoed 0900 - 88 44 Brandweer Stromenweg 7 (0118) 49 45 00 (alleen bij niet-spoedeisende hulp) Centrale Post Ambulancevervoer (0118) 41 44 44 Centrale Post Brandmelding (0118) 41 44 44 Admiraal De Ruyter Ziekenhuis Locatie Goes 's Gravenpolderseweg 114 (0113) 23 40 00 Cafés, bars en lunchgelegenheden Bar American Plein 1940 (0118) 61 36 93
Braai Tapperij De Mug Vlasmarkt 54-56 (0118) 61 48 51
Café ’t Fust Vlasmarkt 20 (0118) 61 29 33
Brasserie De Drvkkery Markt 51 (0118) 88 68 66
Café ’t Geintje Pottenmarkt 24 (0118) 64 35 33
Café Bar Seventy Seven Markt 77 (0118) 61 22 06
Café Het Hart van Middelburg Zusterstraat 18 (0118) 64 36 97
Café Bommel Markt 85 (0118) 64 22 14
Café Kanaalzicht Stationstraat 32 (0118) 61 27 01
Bardot Vlasmarkt 39-41
Café Rooie Oortjes Kromme Weele 5 (0118) 64 26 36
Café Chill Out Vlissingsestraat 6 06 41 13 95 61 Café De Heeren van Holland Vlasmarkt 34 (0118) 64 09 44 Café De Geere Langeviele 51 (0118) 61 30 83 Café De Koning Turfkaai 19 (0118) 61 45 24 Café De Vliegende Hollander Damplein 48 Café De Zwarte Ruiter Dam 33 (0118) 61 26 15
uit in Middelburg magazine 2014
Café Schuttershof Schuttershofstraat 1 (0118) 62 62 65 Café Tympaan Markt 83 (0118) 64 26 36 Café Underground Reigerstraat 7 (0118) 63 78 52 Cheerz Markt 17 (0118) 65 19 40 COC Café Goudwaard Lange Noordstraat 52 (0118) 61 22 80 Coffeeshop Sint John Sint Janstraat 40 (0118) 62 89 95
50
De Herberg Pottenmarkt 2a (0118) 62 55 39
Theehuis HoneyPie Achter de Houttuinen 50 (0118) 63 74 75
Restaurant De Eetkamer Wagenaarstraat 13-15 (0118) 63 56 76
Eetcafé – Cafetaria de Vliegenier Pottenmarkt 4 (0118) 43 67 91
Ut Babbelaertje Vlasmarkt 14 (0118) 61 87 75
Restaurant De Gespleten Arent Vlasmarkt 25-27 (0118) 63 61 22
Eigenwijs Langeviele 20 (0118) 62 56 70
Wooncafé Segeersstraat 13 (0118) 62 46 57
Restaurant De Gouden Bock Damplein 17 (0118) 61 74 84
Espressobar Ko’doooooooor Lange Noordstraat 43 (0118) 64 06 90
Zanzibar Markt 79 (0118) 85 18 40
Restaurant De Tamboer Plein 1940 nr. 6 (0118) 61 21 17
Grandcafé Brooklyn Markt 81 (0118) 65 09 49
Zeeuws Museum Café Abdij 4 (0118) 65 30 81
Restaurant Peper & Zout Lange Noordstraat 6 (0118) 62 70 58
Jazz Eetcafé Desafinado Koorkerkstraat 1 (0118) 64 07 67 Kaffee ’t Hof Vlasmarkt 20 (0118) 61 79 72 Lunchcafé Zinin Pottenbakkerssingel 2 (0118) 65 11 00 Mambo’s Apres Skibar Damplein 50 (0118) 63 46 57 Pannenkoekenhuis De Kabouterhut Oostkerkplein 8 (0118) 61 22 76 Poolcafé the Roadhouse Walensingel 63 (0118) 62 43 70 Proud Mary café Segeersstraat (0118) 87 00 00 Restaurant Di-vers Vlasmarkt 13 (0118) 64 09 57 Stationsrestauratie Kanaalweg 24 (0118) 63 76 01
Restaurants Brasserie De Huifkar Markt 19 (0118) 61 29 98 Brasserie Panneke Lammerensteeg 5 (0118) 62 52 87 Café Restaurant Vriendschap Markt 75 (0118) 61 22 57 Eetkaffee Den Fantast Stationsstraat 24 (0118) 61 17 15 Grand café Kloveniersdoelen Achter de Houttuinen 30 (0118) 644969 Hildernisse eten & drinken Plein 1940 - 10 (0118) 62 03 81 Mrs. Jones Wijnbar en Eeterij Korte Geere 19 (0118) 62 05 15 Restaurant De Baas en zijn Madam Kinderdijk 88 (0118) 61 38 52
Restaurant Scherp Wijngaartstraat 1-5 (0118) 63 46 33 Restaurantje Nummer 7 Rotterdamsekaai 7 (0118) 62 70 77 Restaurant ’t Packhuys Kinderdijk 84 (0118) 67 40 64 Zenc Café Restaurant Markt 21 (0118) 61 32 01 Restaurants met internationale keuken Cheung Kee Langevieleweg 21 (0118) 61 27 99 Chinees-Indisch Restaurant De Nieuwe Pauw Vrijlandstraat 39 (0118) 61 52 29 Chinees-Indisch Restaurant Nan King Varkensmarkt 11 (0118) 62 99 93
Praktisch
51
informatie en adressen Domino’s Pizza Pottenbakkerssingel 10 (0118) 67 30 40
Japans sushi Konichiwa Nieuwe Kerkgang 1 (0118) 61 58 50
Hotel Brasserie De Huifkar Markt 19 (0118) 61 29 98
Dönercenter & Pizzeria Ali Baba Vlasmarkt 7 (0118) 62 07 65
Mediterraneo Vlasmarkt 17-19 (0118) 63 41 00
Hotel de Nieuwe Doelen Loskade 3-7 (0118) 61 21 21
Eethuis Nazar Langevieleweg 52 (0118) 62 04 90
Pasta-Shoarma en Italiaans Langeviele 12 (0118) 62 00 45
Hotel het Princenjagt Nederstraat 2 (0118) 61 34 16
Fish & Chips Lange Noordstraat 12 (0118) 85 04 98
Pizza Expres Zusterstraat 39 (0118) 63 60 00
Hotel Middelburg Bosschaartweg 2 (0118) 64 00 44
Grieks restaurant Onassis Lange Noordstraat 14 (0118) 65 00 10
Restaurant Il Senso Sint Janstraat 35 (0118) 63 45 34
Le Beau Rivage Loskade 19 (0118) 63 80 60
Grieks restaurant Saloniki Gravenstraat 6 (0118) 61 30 22
Ristorante La Piccola Italia Damplein 46 (0118) 67 47 80
Van der Valk hotel Middelburg Paukenweg 3 (0118) 44 25 25
Grillroom/shoarma Alanya Vlasmarkt 32 (0118) 63 89 28
Surinaams reataurant Rotifood Sint Janstraat 8 (0118) 62 95 48
Grillroom/shoarma Cleopatra Vlasmarkt 25-27 (0118) 63 37 47
Shangria-La Westerscheldeplein 3 (0118) 63 91 19
Grillroom/shoarma De Nijl Sint Janstraat 45 (0118) 62 74 74
Taverna Kostas Sint Janstraat 9a (0118) 63 85 23
Grillroom/shoarma/pizza Netanya Vlasmarkt 24 (0118) 63 73 57
Ying’s Wokpalace Domburgs Schuitvlot 23 06 53 10 42 38
Grillroom/shoarma Sphinx Dam 23 (0118) 64 01 12 Indonesisch Restaurant Surabaya Stationstraat 20 (0118) 63 59 14 Italiaans Restaurant Mamma Mia Vrijlandstraat 73 (0118) 63 50 38
Hotels
B&B B&B de Bajoene Pijpstraat 37- 39 (0118) 63 64 14 B&B De Berk Koudekerkseweg 11 (0118) 63 99 29 B&B Biervliet Korendijk 8 (0118) 85 19 60 B&B De Kleine Veerse Poort Nieuwenhovenseweg 20b (0118) 63 83 22
Fletcher Hotel du Commerce Loskade 1 (0118) 63 60 51
B&B Familie Hartman Walcherseweg 213 (0118) 62 95 08
Hotel aan de Dam Dam 31 (0118) 64 37 73
B&B Frijters en Wessels Reigerstraat 1 (0118) 85 38 91
Hotel Arneville Buitenruststraat 22 (0118) 63 84 56
uit in Middelburg magazine 2014
B&B Den Gouden Valcke Dam 29 06 22 78 38 16
52
B&B Het gecroonde Swaert Bogardstraat 25 (0118) 62 83 08
d’ Ouwe Werkplaats Penninghoeksingel 69 (0118) 62 51 35
Minicamping de Zonnekoningin Oostweg 2, Kleverskerke (0118) 60 13 73
B&B Het Wisselvallig Fortuin Bree 38 (0118) 65 00 58 / 06 52 36 22 62
De Kaepstander Koorkerkhof 10 (0118) 64 28 48
Minicamping Lorier Wilgenhoekweg 40, Sint Laurens (0118) 62 58 80
B&B Het Zevende Continent Dam 69 (0118) 63 84 27
Gastenverblijf Middelburg Willem Teellinckstraat 8 06 10 76 89 88
colofon
B&B in de Abeelboom Korte Burg 11 (0118) 63 86 62
Guesthouse 1560 Kinderdijk 20 06 43 74 08 08
B&B in den oude bakkery Hoogstraat 27 (0118) 64 30 54
B&B Bij stad en strand Noordweg 246 06 50 25 75 42
B&B Koningin van Lombardije Blindenhoek 12 (0118) 63 70 99
Mevrouw Melis Arnelaan 77 (0118) 62 93 59
B&B La Par Johannes Postkwartier 2 (0118) 62 54 78
Studio Noordsingel Noordsingel 8 06 21 85 50 48
B&B 't Poorthuys Koepoortstraat 10 (0118) 76 40 46
Zicht op ’t verborgen buiten Walcherseweg 230 06 16 57 20 57
B&B Veldzigt Hans Lipperheystraat 26 (0118) 62 67 34
B&B Jose van Dijk Middelburgseweg 23 4364 TB Grijpskerke 06 10 29 55 73
B&B Vers 1&2 Abeelseweg 14 (0118) 64 16 44 Bed & Ontbijt Fam. Waleson Scholeksterstraat 23 06 30 21 23 60 B&B Villa Dorothy Vlissingsesingel 38 (0118) 65 08 92 Bed in Brussel Breestraat 27 (0118) 63 71 21
B&B Ganzenhof Noordweg 455, Sint Laurens (0118) 62 47 36 Elly's Bed and Breakfast De Meylaan 16, Sint Laurens (0118) 88 07 94 Campings Minicamping Klein Lelïendale Lelïendaalseweg 2 (0118) 61 24 05 Minicamping de Vlasschaard Koudekerkseweg 165 (0118) 61 45 02
uit in middelburg magazine 2014 Dit magazine is een initiatief van de gemeente Middelburg, afdeling Ruimtelijk Beleid. tekst: Jelmer Oskam coverfoto: Marcel Kentin foto achterzijde: Louis Drent foto’s: Aart van Belzen, Louis Drent, Tim van Eennennaam, Rob Gellman, Rik Hartman, Leo van Kampen, Marcel Kentin, Jan Koole, Lex de Meester, Jelmer Oskam, Nous Photography, Jacqueline Pruijsers, Ton Stanowicki, Pim Top, Janne Wolterbeek, Ivo Wennekes, www.svtreshombres. com, www.beeldbankmiddelburg.nl kaart arnemuiden: Mojca Kuijpers - Ekart, MOJ design grafische vormgeving: de Drvkkery | Podium, Iris Compiet redactie: Gemeente Middelburg: Cynthia Westerweel en Judith Sekewaël eindredactie: de Drvkkery | Podium: Jelmer Oskam en Anja de Groene uitgeverij: de Drvkkery Middelburg technische realisatie/druk: MEDIA58 bv – Vlissingen oplage: 50.000 exemplaren Copyright: Uit in Middelburg Magazine is met grote zorg samengesteld. Aan de gegevens kunnen geen rechten worden ontleend. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze of in welke vorm dan ook vermenigvuldigd of overgenomen worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever of andere auteursrechthebbenden. Zet- en drukfouten voorbehouden.
arnemuiden
vissersstad met sprankelende tradities
Bij een verblijf aan Zeeland hoort beslist een bezoek aan Arnemuiden; een prachtig stadje waar de diepgewortelde visserijhistorie werkelijk overal terug te vinden is. Arnemuiden is trouw aan zijn tradities, trots op zijn wortels. Een stad van robuuste zeebonken en eerbied voor de eigen klederdracht. Arnemuiden is eigenzinnig en ongepolijst. Hier koestert men de zondagsrust, het erfgoed, de klokken en de typisch Arnemuidse sieraden. In het gastvrije Arnemuiden, stad van opgestroopte mouwen, sprankelt de historie.
Kom eens langs! uit in Middelburg magazine 2014
53
historie
trouw aan het verleden
Arnemuiden werd in 1462 gesticht aan de monding van de rivier de Arne. Het had daarmee een directe verbinding met de Noordzee. Ondanks vele tegenslagen groeide Arnemuiden in de 15e en 16e eeuw uit tot een van de belangrijkste havensteden van Europa. Schepen uit Spanje, Portugal, Frankrijk en Engeland legden hier aan. De meeste goederen werden op kleinere schepen overgeladen en verder landinwaarts gebracht. In deze periode werden er prachtige koopmanshuizen gebouwd. Arnemuiden bloeide als nooit tevoren. Omstreeks 1800 begon de florerende haven van Arnemuiden te verzanden, waardoor grote schepen de havenstad niet of moeilijker konden bereiken. De stad legde zich noodgedwongen toe op de visserij, dat al van oudsher een belangrijke bron van inkomsten vormde. Het treurige zeemanslied ‘De klok van Arnemuiden’ is onlosmakelijk met de stad verbonden. Arnemuiden kent veel vissersverhalen waarin heldendaden en verdriet hand in hand gaan.
55
uit in Middelburg magazine 2014
56
recreëren aan de waterkant waterpark veerse meer
In de kom van het Veerse Meer, verscholen achter het beschermde natuureiland de Lemmerplaat, vind je Waterpark Veerse Meer. Dit is een luxe waterpark met een woonkern voor recreanten en een water- en natuurgebied van maar liefst 10 hectare. Naast de bouw van luxe watervilla's komt er ruimte vrij voor circa 100 cottages. Ook vind je hier de campingplaatsen van camping De Witte Raaf; een begrip in Zeeland.
klederdracht
In Arnemuiden maakt de traditionele klederdracht nog altijd deel uit van het straatbeeld. Een groep oudere vrouwen draagt de dracht, die rond 1880 in de mode kwam, nog steeds. Wat het meest opvalt aan de Arnemuidse damesdracht, is de grote witte bovenmuts. De muts heeft aan weerskanten van het hoofd een diepe plooi en wordt door een lint onder de kin vastgemaakt. Deze bovenmuts zie je bijna alleen nog op zondag. In de week loopt men in de ondermuts, die van dezelfde broderie is gemaakt.
De ligging van het park spreekt tot de verbeelding. Er zijn maar weinig plaatsen waar je op een dergelijk niveau nabij of op het water kunt recreëren. De twee typen watervilla’s zijn vrijstaand, prachtig vormgegeven en geschikt voor 6 tot 10 personen. Alle villa’s hebben een eigen aanlegsteiger. Waterpark Veerse Meer ligt centraal in het waterrijke Zeeland met volop watersportmogelijkheden. Het vasteland van de mooiste Zeeuwse dorpen en steden is nooit ver weg. Het achterland biedt genoeg flora, fauna en verwondering om uit je stoel te komen. www.dewitteraaf.nl www.wpvm.nl
de gemeenschap als stuwende kracht
De gemeenschap van Arnemuiden werkt gezamenlijk aan verschillende projecten om de stad nog aantrekkelijker te maken voor inwoners en toeristen. Bijvoorbeeld door het plaatsen van mooie infopanelen voor toeristen, het silhouet van een Arnemuidse hoogaars langs de A58, wandelroutes en de sfeervolle gevelschilderingen in de stad. In alles nodigt het bezoekers uit om verder te kijken.
Arnemuiden
57
Proef de historie van Arnemuiden in het museum of bij de oude scheepswerf. Bezoek de kerken, monumenten en de molen. Of vul je dag op het prachtige Veerse Meer. Zoek je het liever hogerop? Ga skydiven!
3
2
De geschiedenis van Arnemuiden is te beleven in het voormalige stadhuis aan de Langstraat 35. het museum van arnemuiden (1) bezit schilderijen met afbeeldingen van de rijkdom van de stad rond 1500. De museumcollectie geeft een kijkje in het vaak harde leven van de vissers en hun vrouwen. Ook zijn er enkele grafzerken te zien, is er een kanon en worden er bijzondere tegeltjes tentoongesteld. Verder wordt er aandacht besteed aan bijzondere historische personen die met Arnemuiden zijn verbonden, zoals de Nederlandse diplomaat Maurits van Vollenhoven. Aan de hand van maquettes wordt getoond hoe handelswaar in de gloriejaren vanuit Arnemuiden werd verscheept. Het museum toont ook schaalmodellen van oude vissersschepen, visserskleding, manden en netten. Verbonden aan het museum is ’t uusje van eine (2), gelegen aan de overkant. Dit is het voormalige woonhuis van Hendrik Maljaars, zomaar iemand uit Arnemuiden. Hier lijkt de tijd stil te hebben gestaan: het huisje is volledig ingericht met authentieke voorwerpen en poppen in klederdracht. De bezoeker kan hier aan de hand van streekdrachten, oude foto’s en antieke meubeltjes zien hoe het leven rond 1900 was. www.museumarnemuiden.nl
58
2
Nergens komt de ambachtelijke sfeer van het roemruchte visserijverleden zo tot uiting als in de historische
scheepswerf c.a. meerman (3). Dit is een van de oudste nog
1
werkende scheepswerven van Europa en de oudste nog bestaande werf van Zeeland. Ooit klonk hier het gehamer van scheepstimmerlui die hoogaarzen bouwden. Nu wordt op de gerestaureerde scheepswerf dit oude ambacht nieuw leven ingeblazen. Met zoveel mogelijk oorspronkelijke gereedschappen restaureren vrij willigers van de Stichting Behoud Hoogaars hier eeuwenoude schepen. En om het echte gevoel van een hoogaars te ervaren, kun je op afspraak opstappen voor een rondvaart over bijvoorbeeld het Veerse Meer. Eenmaal aan boord van zo'n oude dame valt de tijd stil. De werf is te vinden aan de Zuidwal 63. www.werfarnemuiden.nl
molen nooitgedacht (4) is begin
4
jaren ’80 gebouwd nadat de voorganger (daterend uit 1736) volledig in vlammen opging. Vlak na de brand startten de Arnemuidenaren een grote actie om de molen terug te krijgen. Met succes. Molenmaker Medendorp sloopte een oude stellingmolen uit Duitsland en herbouwde deze als grondzeiler in Arnemuiden. De molen heeft daardoor enkele typisch Duitse kenmerken, maar ook een prachtig oudhollands wiekenkruis.
In Arnemuiden speelt het geloof een belangrijke en verbindende rol. de hervormde kerk, gelegen op de Markt, is daardoor niet zomaar een mooi historisch gebouw; het vormt misschien wel een van de belangrijkste fundamenten voor de gemeenschap van de stad. In maart 1858 werd de eerste steen gelegd voor de huidige kerk. Zo’n 10 jaar geleden trof men onder de vloer enkele oude grafzerken van rond het jaar 1600 aan. Een drietal hiervan is aangebracht in het liturgische gedeelte van de kerk. Ook bijzonder is het kanaal de arne (5), dat Arnemuiden meanderend met het ruime Veerse Meer verbindt. In de haven liggen kleine vissersbootjes, nagebouwd door de plaatselijke jeugd. De bootjes hebben veel weg van hun grote broers, de 25 meter lange vissersschepen in de haven van Vlissingen. De oude kinderboeken van de Kameleon herleven hier! Arnemuiden is een prachtige uitvals basis om de rust en diversiteit van het Veerse Meer op te zoeken. Bijvoorbeeld bij jachthaven oranjeplaat (6). Deze mooie haven ligt in de zuidhoek van het Veerse Meer. Heb je geen boot tot je beschikking? Watersportbedrijf de Arne verhuurt er zeil-, kajuit- en motorboten. Ook kun je op afspraak een wakeboardsessie volgen. www.jachthavenoranjeplaat.nl
5
7
6
Arnemuiden
59
erfgoed en attracties de klok van arnemuiden
De klok van Arnemuiden is bij velen bekend vanwege het droevige zeemanslied De klok van Arnemuiden. Als de klok van Arnemuiden Welkom thuis voor ons zal luiden Wordt de vreugde soms vermengd met droefenis Als een schip op zee gebleven is Wendt het roer! We komen thuis gevaren Rijk was de buit maar lang en zwaar de nacht Land in zicht! En onze ogen staren Naar de kust, die lokkend op ons wacht Rijke zee, waarvan vissers dromen Want jij geeft brood aan man en vrouw en kind Wrede zee, jij hebt zoveel genomen In jouw schoot rust menig trouwe vrind
Je kunt de prachtige natuur van het Veerse Meer ook per kano verkennen. Vanaf kanoa buitensport & recreatie, gelegen tussen Arnemuiden en Wolphaartsdijk, peddel je zo weg voor een heerlijke dagtocht. Verder zijn er allerlei buitensportfaciliteiten, zoals een kanopoloveld, een kanoduiktoren, een touwklimparcours boven het water, een handboogschietbaan, een beachvolleybalveld, een klimwand, een samenwerkcircuit en een golfbaan. www.kanoa.nl
uit in Middelburg magazine 2014
Vanaf vliegveld midden-zeeland maak je op afspraak een schitterende rondvlucht boven Middelburg en Walcheren. De rode daken van de stadsmonumenten glijden onder je voorbij. Je lijkt de keizerskroon van de Lange Jan bijna aan te kunnen raken. Nog verder en je vliegt langs de kustlijn boven de gekleurde parasols van de strandgangers. In de verte liggen de andere Zeeuwse eilanden. Vanaf vliegveld Midden-Zeeland in Arnemuiden gaan dagelijks vliegtuigjes omhoog voor een rondvlucht. www.zeeland-airport.nl Voor de echte waaghalzen is er a jump with a view (7), oftewel een sprong met parachute. Je hoeft zelf niets te doen. Vastgekoppeld aan een instructeur vlieg je naar 3 kilometer hoogte. Daar gaat de deur open en samen val je naar beneden. Als eenmaal de parachute open is, zweef je boven Zeeland. Een adem benemend avontuur! www.skydive-zeeland.nl Zwemliefhebbers kunnen terecht in het julianabad (8) aan de Koningin Julianalaan. Het buitenbad is geopend van mei tot en met september.
8
evenementen onvervalst arnemuiden Jaarlijks organiseren de Arnemuidenaren een aantal sfeervolle evenementen in de stad. Doorspekt met oude ambachten, het vissersDNA en de volkse gezelligheid van een kleine kern. Visserijdag of winterfair; Arnemuiden zet er samen de schouders onder. Tijdens de jaarlijkse zomerse visserij dag (1) proef je de gezellige sfeer van
Arnemuiden. Op deze dag opent de stad haar deuren en keert het terug naar oude glorie. Met 80 marktkramen, levend theater, garnalen pellen, paling roken en gratis gebakken vis. Geniet van de vele optredens, moedig de ringrijders aan, snuffel tussen de marktwaar of neem een kijkje in een van de Arnemuidse musea.
1
2
Op vliegveld Midden-Zeeland wordt iedere zomer het vliegevenement Wings to Victory, oftewel de zeeuwse luchtvaartdagen (2) gehouden. Vier dagen lang kijken bezoekers hun ogen uit bij het voorbijgaan van de oude vliegtuigen en antieke legervoertuigen. Je kunt er onder meer parachutespringen, zweefvliegen, een flightsimulator besturen en uiteraard genieten van vele spectaculaire vliegshows. Ook is er een kinderhoek voor de kleinste vliegliefhebbers.
Ieder jaar in december vindt de winter fair plaats. De Markt, de Langstraat en een deel van de Burgemeester Hackstraat worden omgetoverd tot een sfeervol winters tafereel. De straten zijn gevuld met diverse kramen waar je kan genieten van glühwein, oliebollen, suikerspinnen, loempia’s en nog veel meer. Andere kramen bieden handgemaakte producten aan. Bijvoorbeeld kaarsen, zeepjes, sieraden, borduurwerk, winterkleding, kaarten, kinderkleding en kerstspullen.
1
overnachten in arnemuiden camping de witte raaf en waterpark veerse meer
Kamperen, een cottage huren of zelfs slapen in een luxe villa aan het water: het kan op het terrein van Waterpark Veerse Meer en Camping de Witte Raaf. Aan de oever vind je enkele stijlvolle watervilla’s en luxe recreatiewoningen. Een familiepark bij uitstek! www.dewitteraaf.nl, www.wpvm.nl
groepsaccommodatie het zilveren schor is geschikt voor een gezellig onderkomen met familie of vrienden. www.zilverenschor.nl
b&b arnemuiden Op loopafstand van winkels en station, op 5 kilometer van Middelburg en Veere, vind je Bed & Breakfast Arnemuiden. B&B Arnemuiden is gehuisvest in een vrijstaand huis met grote tuin. Kerklaan 2, Arnemuiden, (0118) 60 65 70 - 06 40 28 58 12 b&b de notenbalk ligt aan een rustige straat met water en veel groen. De 2 comfortable kamers hebben uitzicht op het Zeeuwse landschap. Kotter 3, Arnemuiden, (0118) 78 50 70 – 06 40 78 70 44
Arnemuiden
winkelen
streekgebonden ambachten In Arnemuiden staat de echte Arnemuidenaar nog achter de toonbank. Iemand die nog tijd maakt voor een vriendelijk praatje. En die je altijd weet te verrassen met streekgebonden specialiteiten. Dat maakt winkelen in Arnemuiden zo bijzonder. de erremuuse visserstrui (3)
Vroeger had ieder vissersdorp een eigen visserstrui met daarop een uniek patroon. In het tragische geval dat een visser overboord sloeg en verdronk, kon zijn afkomst bepaald worden aan zijn trui. De Erremuuse visserstrui kende twee varianten: truien met blokjes en truien met een slangenmotief. De visserstrui van Arnemuiden is nu door een groep enthousiaste vrijwilligers nieuw leven ingeblazen. Wie nu zelf zo’n stoere trui wil breien kan voor een breipakket terecht bij Atelier Jaffari op de Markt. Behoort breien niet tot je talenten? De stoere truien zijn daar ook ‘kant-en-klaar’ te koop! www.jaffari.nl
vis als ambacht (4)
4 3
Arnemuiden staat alom bekend om haar rijke visserijtraditie. Nog altijd zijn veel bewoners werkzaam in deze sector. Als je dus ergens lekkere verse vis kunt kopen, dan is het wel hier. De onvervalste sfeer van een vriendelijk vissersstadje krijg je er gratis bij. En dat vind je lang niet overal meer.
klassieke zeeuwse sieraden
Een souvenir waar je echt voor naar Arnemuiden komt, zijn de Zeeuwse streeksieraden van Juwelier Minderhoud aan de Westdijkstraat, een echt familiebedrijf. Je vindt er zowel moderne als klassieke Zeeuwse sieraden en kralen. In het atelier worden sieraden en uurwerken ambachtelijk gerepareerd.
De stoere visserstrui is nieuw leven ingeblazen oudhollands snoepwinkeltje
Stroopsoldaatjes, katjesdrop en Zeeuwse babbelaars. Op nummertje 37 van de Langstraat, naast het Museum van Arnemuiden, staat het Oude Toonkamertje. Dit oudhollandse snoepwinkeltje verkoopt ruim 60 verschillende soorten lekkernijen, die de grote snoepwinkels al lang niet meer verkopen. Ook vind je er streek gebonden souvenirs, ansichtkaarten, oudhollands speelgoed en is er zelfs een klein museum met oud speelgoed en schilderijen.
zondagsrust
4 uit in Middelburg magazine 2014
De inwoners en ondernemers van Arnemuiden respecteren de zondags rust. Houd er dus rekening mee dat de winkels op zondag gesloten zijn.
61
natuur en recreatie het veerse meer
Nergens op Walcheren komen natuur en recreatie zo mooi samen als op het Veerse Meer. Je kunt er zeilen, surfen, duiken, waterskiën, kanovaren en zwemmen. Of gewoon lekker genieten aan de waterkant.
HOOGAARS
SL
RW TA
L ER
P
W
N
AA
OE
K
E
KK
AK
EA
SCHOU
62
AKKERLAAN
R
G
SINGEL
SPLEIN
STATION
P4
TR KS AC TR. S JK DI
ST
W
.H
RG
WE
D TUIN
AL TW ES
ORP
A3
U
NIE
BU
EG
ENW
MOL
het veerse meer als recreatiegebied
Het Veerse Meer is aantrekkelijk voor zeilers, sportvissers en sportduikers. Verder is er gelegenheid tot surfen, waterskiën en kanoën. Jachthaven Oranjeplaat biedt ruimte aan grote en kleine jachten. Bij natuur- en recreatiegebied De Piet peddel je zo het Veerse Meer op met een kano. Het heeft ook een bosgebied dat te voet en te paard betreden mag worden.
KE
KKER
WE
het veerse meer als natuurgebied
Het Veerse Meer heeft een lengte van 22 kilometer. In het gebied liggen 17 eilanden, waarvan er 12 te bezoeken zijn. Je vindt er prachtige weides en mooie groene bossen. De andere dienen uitsluitend als rust- en broedeilanden voor vogels. Bijvoorbeeld voor het nonnetje, de brilduiker, de smient en middelste zaagbek. Het Veerse Meer is ook een van de weinige plaatsen waar Zuiderzeekrabbetjes, trompetkalkkokerwormen en palingbrood voorkomen. In de bosgebieden rond het Veerse Meer leven zangvogels zoals de nachtegaal en de wielewaal, maar ook prachtige wilde planten, maar ook prachtige wilde planten, zoals de parnassia.
K TA
GERSTA
De noordzijde van Arnemuiden sluit, onder andere met jachthaven de Oranjeplaat, prachtig op het Veerse Meer aan. Maar je hoeft het water niet op om van de mooie natuur te genieten. Er zijn genoeg wandel- en fietspaden die je langs idyllische plekjes aan de waterkant voeren.
RS
GE
MAISAKKER In Arnemuiden zijn twee wandelroutes uitgezet: een korte stedelijke route door KLA VE RA de historische kern en een grotere groene KK ER wandeling. Onderweg vertellen foto’s en VLA SA K attributen het verhaal van Arnemuiden. K Mid delb ER urg Nog niet uitgewandeld? Er is aansluiting DO ELhet met E Wandelnetwerk Walcheren.
A5 A4
P
KANA
A
Arnemuiden
hart voor erremuu!
VE E
P1
Clasinastraat Markt Clasinastraat Havenplein Markt Stationsplein
Havenplein Stationsplein
AN LA RK KE
K. V
K. V O D
RK KE SH OF
OF SH
SC
HU TT SC
R.
NIEUWLANDSEWEG
T AA TR
ST RD
uit in Middelburg magazine 2014
A7
Parkeergelegenheden Parkeergelegenheden P2 P1 P3 P2 P4 P3 P4
. TR SS
AT RA
US
SA
R.
HA RN
ST
BE
S NA
ST
AU
SS
NA
AU CL
E
S
RD
HA
IN PR
RN
JE AN OR
BE
DE OU
DE OU
. H AVENSTR
. TR
SS
AU
NS
NJ
I PR
A OR
S
R.
. TR RS
.
TR
ST
. H AVENSTR
A7
K
IN
.
. TR NS
MA
TR NS
MA WE
U HO
ER
S ER
UW
HO
H RADERMAC
P1
ALDIJ
PR
AN
JULIANALA
AAT
R.
AAT
ARNESTRAAT
ARNESTRAAT
CLA
A RA ST Scheepswerf C.A. T S Meerman OO PRIN.B A2 Kerk Attracties/bezienswaardigheden T A3 A Molen RA ST A4 MiniatuurScheepswerf vissersbootjes Historische C.A. T A1 S Meerman OO A5 Informatiepaneel A2 Kerk A6 Kunstwerk ‘De Buuzen’ A3 Molen A7 Silhouetvissersbootjes Arnemuidse hoogaars A4 Miniatuur A5 A8 Openluchtzwembad Informatiepaneel A6 Kunstwerk ‘De Buuzen’ Kinderboerderij A9 A7 Silhouet Arnemuidse hoogaars Winkelstraat A8 Openluchtzwembad Stedelijke wandelroute Kinderboerderij A9 AT Winkelstraat Groene RA wandelroute T Stedelijke wandelroute Wandelnetwerk Walcheren T RS AAwandelroute EGroene R R T O S Wandelnetwerk Walcheren CH RER T SMusea O AA CH R T SMusea A T A S N TR VNES VAE M1 Historisch Museum Arnemuiden H A M1 Historisch Museum Arnemuiden EH D 8 'tEUusje Uusje van 8 't van EineEine UD M2 M2 O OU A5 A5
WEG STEIGER Station NS Busstation Historische A1 Begraafplaats
STR
A6 CLASINASTRAAT SINASTRAAT
P1
R WALST
A1
AAT
P3
R WALST
AL ZUIDW
AL ZUIDW
A6
DOK
ST
M2
AAT
ER
AT
TRA
GS LAN
M1
STR
H RADERMAC
A2
NOORDWAL
MARKT
M1 P2
R.
M2
STR.
AT TRA DS
A2
DOK
A8
PRIN.B
Attracties/bezienswaardigheden T
J
KONINGIN
STR. GEBEEKE
SCHOOLSTRAAT
OR
N
R ST
AT
RSTRA
SPOO
L A8
BURG. LAN
NO T AA
GEBEEKE BURG. LAN
AAT
STR
KONINGIN
L NOORDWA
AT
SCHOOLSTRAAT
LIO
LAAN
SINGE
RSTRA
UW
-
Openbare gebouwen
AN ULIANALA
CL
M
O
OE
S
BL
L
BEREKLAUWERF
Centrum van Arnemuiden
WEG STEIGER Station NS Busstation Begraafplaats
IN
ER
A9 SPOO
VAN CIT TER SWEG
ST
SINGE
Openbare gebouwen
PR
NK
KORENB
MIL L E S T R
PI
LOEMLAAN
.
LAAN
NIEUWLANDSEWEG
-
KA
M
rse Vee er me
OE
HU TT ER
.
MIL L E S T R
BEREKLAU
KA
BL
ER
TER BO
ER
D
T AA
AT
ST
Centrum van Arnemuiden
rse Vee er me
TR
RA
ER
NK
EG
S EM
-ST OS
AAN
R. ST AN EOMSLA BOEKWEITSTRE O KOR . NBLO R AP KL T AA KOREN TR S BLOEM M LAAN REERF BW
N
E
BR
N
LA A
EMLAA
AT
RA
T MS
VAN CIT TER SWEG
R
EG
R.
ST
S OO
AP
KL
AT RA ST EM
AT RA -ST OS
BOEKWEITSTR.
VE E
Een Arnemuidenaar is eigenzinnig, eerlijk en echt. Maar bovenal trots op zijn stad. En dat laat men op veel manieren blijken. Stoere Arnemuidenaars dragen hun stad bijvoorbeeld met een oorbel of een tatoeage met zich mee.
ENBLO
2
63
Midd
ontdek arnemuiden TRADITIERIJK VISSERSSTADJE rische Bezoek de histo scheepswerf
ORIGINELE STREEKPRODUCTEN n Klederdracht e visserijfeesten