www.researchportal.be - 31 Jan 2016 03:52:53
Onderzoeksprojecten (1500 - 2000 van 3455) Zoekfilter: Classificaties: MENSWETENSCHAPPEN (H)
De culturele economie van fanwerk in Japan: de handel in dojinshi als een hybride economie van open source culturele goederen KU Leuven Abstract: Media gemaakt door amateurs, zoals amateur-literatuur en amateur-comics, winnen dag na dag aan belang als in culturele economieën over de hele wereld. In Japan bijvoorbeeld schat men de totale waarde van de markt voor amateur-manga (dōjinshi genoemd) op tot een negende van de waarde van de hele commerciële manga-markt. Desondanks is er nog bijna geen onderzoek gevoerd naar deze amateur-manga, waardoor we maar een heel vaagidee hebben wat hun functie in de Japanse manga-markt eigenlijk is. Amateur-media worden niet enkel in Japan maar bijna overal hoe langer hoe belangrijker, en de goed ontwikkelde Japanse markt voor amateur-manga zoueen model kunnen worden voor andere markten van amateur-materiaal. Het doel van dit onderzoeksproject is de rol van amateur-manga als cultureleproducten te verduidelijken, en amateur-manga te ontsluiten voor verderonderzoek door Japanstalige en Engelstalige onderzoekers die zich specialiseren in fans en de media die fans creëren. Meer informatie is Organisaties: • OG Japanse Studies Leuven
Onderzoekers: • Willy Vande Walle • Nele Noppe
Political Constructivism and Ontology: John Rawl's Freestanding Political Conception Versus Liberal and Religious Comprehensive Doctrines. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie
Onderzoekers: • Antoon Braeckman
The Efficiency of the Canonical Institution of the Diocesan Syniod in the Catholic Church of Nigeria. A Juridical Analysis of the Promulgated Particular Post-Synodical Legislations, 1983-2008. KU Leuven Abstract: Summary and relevance of project: The 1983 Code of Canon Law offers theLatin Rite Church much room for local legislation and implementation ofthe universal laws. Some norms require action by the diocesan bishops, while some are optional others are obligatory. The diocesan bishop is obliged by law to make determinations with regard to the administration ofthe sacraments, temporal goods, and the conduct of the clergy. Subsequently, he is free to make determinations, if he so wishes, or leave the situation as it is stipulated in the universal law. For instance, preaching by priests and deacons by virtue of their ordination, ecumenical participation in sacraments, and the administration of certain types of Church goods. To arrive at legislations on these issues and more, the Code proffers the diocesan synod as one of the formal ways.. This doctoral research is an attempt at finding out generally how the celebrated diocesan synods in select-dioceses/vicariates of the nine Ecclesiastical Pr Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Luc De Fleurquin
BISA-Kerncijfers: Uitwerking van een publicatie rond kerncijfers in verband met de thema's die tot het werkgebied van het Brussels Instituut voor Statistiek en Analyse (BISA) behoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project wordt een publicatie voorbereid rond kerncijfers die verband houden met het werkgebied van het Brussels Instituut voor Statistiek en Analyse (BISA). Organisaties: • Geschiedenis • Geografie
Onderzoekers: • RUDI JANSSENS • Bas VAN HEUR • Michael RYCKEWAERT • Karen CHALTIN • Stefan DE CORTE
La "renaissance' culturelle belge de 1880 au regard de la Renaissance des XVe et XVIe siècles. Portrait d'une imitation créatrice. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • OG Vertaling & Interc. Transfer Leuven
Onderzoekers: • Lieven D'hulst • Stanislas Pays
De Nouvelle Théologie herbekeken: een kritisch onderzoek van Yves Congars theologische conflicten. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties:
• OE Geschiedenis van Kerk en Theologie
Onderzoekers: • Mathijs Lamberigts
Logische Geometrie en haar Toepassingen KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centr. Logica en Analyt. Wijsbegeerte
Onderzoekers: • Roger Vergauwen
Peer review in historisch perspectief. Wetenschappelijk publiceren in dekunde in West-Europa (1750-1950) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Cultuurgesch. vanaf 1750 Leuven
Onderzoekers: • Katelijne Wils
Why does Spanish have a dozen pseudocopulas to express change-of-state?Towards a cognitvie-functional account KU Leuven Abstract: Het Spaans beschikt over een dozijn werkwoorden die als pseudocopula gebruikt kunnen worden om verandering uit te drukken. Het ontbreekt alsnogaan een diepgaande analyse die hun distributie beschrijft en peilt naarde conceptuele verschillen die de werkwoordkeuze bepalen. Het project beperkt zich niet tot de studie van de aspectuele restricties van het werkwoord en de lexicale semantiek van het gezegde, maar beoogt een zo integraal mogelijke beschrijving te bieden van de variatiemogelijkheden van zowel het onderwerp als het werkwoord en het gezegde. Vertrekkend van de hypothese dat aan elk werkwoord een verschillende voorstelling van kinesis en evolutie beantwoordt, zullen voor elk van de drie constituenten meerdere parameters worden onderzocht in het licht van hun mogelijke bijdrage aan de specifieke interpretatie van de dubbele eventstructuur (veranderingsproces en resulterende toestand). Om de graad van grammaticalisatie en van lexicale persistentie van het pseudocopulatief gebruikt Organisaties: • OG FunC Leuven
Onderzoekers: • Nicole Delbecque • Bert Cornillie • Lise Van Gorp
Fertility Centeredness of African Marriage: A Theological-Ethical Approach in the Context of African Eschatology KU Leuven Abstract: In de traditionele Afrikaanse cultuur nemen huwelijk, gezinsvorming en voortplanting een centrale positie in. Dit heeft te maken met de Afrikaanse #soteriologie# die gebaseerd is op het geloof in de voorouders en aan ieder man de plicht oplegt om # idealiter mannelijke # nakomelingen teverwekken. Het verlangen naar onsterfelijkheid en verlossing wordt enkel vervuld als men na de dood tot de wereld van de voorouders wordt toegelaten en dit gebeurt door in een nieuw familielid gereïncarneerd te worden. Van hieruit verklaart de pijn en het leed dat kinderloze echtparen in Afrika moeten ondergaan, zowel op sociaal, emotioneel, psychologisch en spiritueel vlak. De praktische gevolgen van deze opvatting dagen christenen evenals niet-christenen uit. Een van de meest tastbare gevolgen is het openbreken van huwelijksrelaties. Met dit onderzoek willen we de Afrikaanse visie confronteren met de christelijke gedachte dat ieder mens geschapen is #in het beeld van God# en daarom ook geroepen is to Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • N. N. • Thomas Knieps
De Joodse Opstand (66-70 n.Chr.): een socio-antropologische studie naar de oorzaken Universiteit Gent Abstract: Dit project past sociologische en antropologische methoden toe om de paststelling in het onderzoek naar de Joodse opstand te doorbreken. Deze is gebaseerd op de impliciete aanname van monocausale verklaringsmodellen. De focus ligt op het verval van de sociale orde aan de hand van een analytische scheiding van de ethische en de politieke controle orde. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Peter Van Nuffelen
De verhouding tussen de opstallen en de grond. KU Leuven Abstract: In dit proefschrift staat de verhouding tussen de grond en de opstallen centraal. In een eerste luik van het onderzoek wordt de onroerende natrekking op functionele wijze geanalyseerd, waarna we de bestaande juridische uitgangspunten met betrekking tot de onroerende natrekking bespreken. Hieruit blijkt dat alle onderzochte rechtsstelsels vetrekken van de superficies solo cedit-regel, op grondwaarvan de opstallen in beginsel worden nagetrokken tot de grond.Ineen tweede deel onderzoeken we de huidige juridische instrumenten om af te wijken van deze natrekkingsregels, waardoor eigendomsrechten boven en onder elkaar gestapeld worden en meervoudig grondgebruik mogelijk wordt gemaakt. Uit het voorgaande blijkt dat het toenemende meervoudig grongebruik ertoe noopt om de klassieke uitgangspunten met betrekking tot de werking van de onroerende natrekking te herijken. Hierdoor neemt de gebruiker van de grond, in plaats van de grondeigenaar, een steeds centralere rol in.Ten slotte wordt een model Organisaties: • Instituut voor Familiaal Vermogensrecht
Onderzoekers: • Alain Laurent Verbeke • Vincent Sagaert • Sofie Bouly
From head noun over complex preposition to progressive aspect marker KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FunC Leuven
Onderzoekers: • Kristin Davidse • Lieven Vandelanotte • Lieselotte Brems • Tinne Van Rompaey
African modernism, changing field KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Hildegarde Heynen
De profetische stem van de kerk in een globale maatschappij-kritische studie over de rol van de kerk in de politiek vanuit een Filippijns oogpunt KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.
Onderzoekers: • Jacques Haers • Warlito Borja
Ervaringen van zwangerschap, geboorte en pril ouderschap in het licht van zingevingsprocessen: een praktischtheologisch onderzoek KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Pastoraaltheol. en Empirische Theol.
Onderzoekers: • Annemie Dillen • Judith Cockx
God verbeelden. Het in kaart brengen en interpreteren van het gebruik van metaforen in de conceptualisering van God in het boek Job KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Pierre Van Hecke • Johan de Joode
Hoe normatief is het verleden? Over morele verantwoordelijkheid en christelijke etiek in de context van Noord-India KU Leuven Abstract: Punjab (Noord-India), een Indische deelstaat met veel tradities en talrijke religies, kent een verleden dat gekenmerkt wordt door rivaliteit ophet vlak van tradities die als zeer normatief worden ervaren. Bovendienhebben hindoeïstische, sikhistische, islamitische, christelijke en moderne tradities deze verwardheid alleen nog maar groter gemaakt. Daarom gaan we in dit onderzoek na hoe normatief het verleden is voor de toekomstvan de Noord-Indiërs. De vraag blijft wat er op ethisch vlak gevolgd dient te worden en wanneer? In de woorden van McIntyre, wiens traditie en welke rationaliteit is overheersend of het meest weerzinwekkend? De morele dilemma#s, veroorzaakt door de rivaliteit tussen de vele tradities enverzwaard door hun normativiteit, zijn het middelpunt van ons project. We zullen deze morele dilemma#s die veroorzaakt worden door systemen zoals het bruidsschatsysteem, het kinderhuwelijk, kinderarbeid, discriminatie tegenover meisjes en het sati systeem, evalueren vanuit het oogpun Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek
Onderzoekers: • Johan De Tavernier • N. N.
De gave van de profetie in 1 Korintiërs 12-14: Een exegetische studie van Paulus' opvatting over profetie in de briefcontext van 1 Korintiërs 12 -14 KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Reimund Bieringer • Soeng Yu Li
Het verstrekken of intrekken van kunstmatige voeding en hydratatie aan patiënten die zich in een persisterende vegetatieve toestand bevinden: een fundamenteel onderzoek naar de onderliggende theologische vooronderstellingen in het huidige ethische debat
KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek
Onderzoekers: • Chris Gastmans • N. N. • Yves De Maeseneer
Het Joodse karakter van de Paulinische Jezus. Een exegetische analyse van Rom 1,3; Rom 9,5 en Gal 4,4 KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Reimund Bieringer • Jaroslaw Moeglich
De manifestatie van gods rechtvaardigheid in Christus en menselijke rechtvaardiging door het geloof: een theocentrische lezing van Rom 3,21-26 KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Reimund Bieringer • Varghese Poulose Zonder naam
Capita-literatuur in Byzantium: de Capita alia van Pseudo-Maximus Confessor KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Griekse Studies Leuven
Onderzoekers: • Peter Van Deun • Reinhart Ceulemans • Eva De Ridder
The modern re-creation of Mohism by Hu Shi. KU Leuven Abstract: Deze doctoraatsthesis spitst zich toe op de Chinese 20e eeuwse interpretaties van de mohistische geesten. Deze meningen komen over het algemeenniet aan bod in het bestaande mainstream onderzoek, hoewel er een schataan informatie in vervat zit over de 20e eeuw als een periode van dramatische veranderingen in China. Mijn thesis gaat na welke dingen 20e eeuwse Chinese auteurs herkenden in of toeschreven aan de mohistische geesten. Volgens deze auteurs waren de mohistische geesten niet noodzakelijk een marginaal fenomeen of bijgeloof, dat veraf stond van de mohistische wetenschap en logica, maar stonden de mohistische geesten in nauw verbandmet 20e eeuwse hervormingen en sociale veranderingen. Dit aspect is totnog toe onvoldoende belicht in onderzoek over deze periode. Deze dissertatie biedt een alternatief perspectief op de Chinese 20e eeuwse geschiedenis, door de lens van de mohistische geesten, en toont aan dat de opvattingen over het mohisme en de mohistische geesten van die periode zi Organisaties: • OG Sinologie Leuven
Onderzoekers: • Carine Defoort • Annick Gijsbers
The infrastructure of globalisation: the Southern Netherlands as translation centre for the Spanish-Portuguese monarchy in the sixteenth and seventeenth centuries KU Leuven Abstract: In the sixteenth century, the territories of the Spanish monarchy formed a world empire that stretched from Europe to America, Asia and Africa.For the first time in history, people, commodities and ideas circulatedon a structured basis between the four known continents in what historians have recently called the first globalisation. When constructing this empire, the Spanish administration relied heavily on printed texts, which were a powerful instrument in what could be called the globalisation of minds, or the creation of one great intellectual space within which knowledge, ideologies and ideas from regions at great geographical distances from each other could circulate. The Southern Netherlands, and specifically Antwerp, were not only a part of this global empire, as a major European typographic centre they played an extremely important role in these globalisation processes. Particularly during the sixteenth and the first half of the seventeenth century, they provided a number o Organisaties: • OG Nieuwe Tijd Leuven
Onderzoekers: • Werner Thomas • Christian-Henri Pistor
Investigating the theoretical foundations and extensions of computational models of lexical-semantic processes KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG QLVL Leuven
Onderzoekers: • Dirk Geeraerts • Dirk Speelman • Margaux Smets
Wetenschap in tekst en context. De ontwikkeling van de Franse medische terminoloie in Evrart de Conty's 'Problemes' tegen de achtergrond van het middeleeuwse medische discours KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FranItalCo Leuven
Onderzoekers: • Michèle Goyens • Pieter De Leemans • Ildiko Van Tricht
The Fragments of Dikaiarchos of Messene. KU Leuven Abstract: De werken van de meeste antieke historici en filosofen zijn vandaag verloren. Ze bestaan alleen nog onder de vorm van verwijzingen bij bewaardeantieke schrijvers. Zulke verwijzingen dragen de enigszins misleidende naam 'fragmenten'. Dit was o.m. het lot van Dikaiarchos (geboren tussen 370-350 v.Chr. en gestorven na 320 v.Chr.), een leerling van Aristoteles. Dikaiarchos schreef over cultuurgeschiedenis, literatuurgeschiedenis, filosofen, politiek, geografie en de ziel.Dit proefschrift verzamelt de 'historische' fragmenten van Dikaiarchos met een Engelse vertaling en een uitvoerig commentaar. Het doel is zijn werk, literaire persoonlijkheid en receptiegeschiedenis te reconstrueren. De term 'historisch' is hier niet in de enge, moderne zin opgevat (d.w.z. als politiek-militaire historiografie) maar veeleer in de antieke zin van 'onderzoek' (historia). Voor elk fragment bespreek ik de context waarin het geciteerd wordt om zo de betrouwbaarheid en de mate van manipulatie te bepalen. De afba Organisaties: • OG Oudheid Leuven
Onderzoekers: • Willy Clarysse • Stefan Schorn • Gertjan Verhasselt
Japanse Attitudes towards Sir Frederic Leith Ross' Plans for Monetary Reform in China, 1935 KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Japanse Studies Leuven
Onderzoekers: • Willy Vande Walle • Yukiko Yokohata
ADHD and Reward: from basic mechanisms to behavior and intervention KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Klinische Psychologie
Onderzoekers: • Marina Danckaerts • Saskia Van der Oord • Elien Segers
Anger Expression between Young Adults of Different Cultures and Effective Anger Management Devoid of Cultural Bias KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Klinische Psychologie
Onderzoekers: • Jozef Corveleyn • Jessie Dezutter • Jobi Thomas Thurackal
Wat is er mis met ons? De ontwikkeling van een katholieke charismatischeecclesiologie in het licht van de groei van het pentecotalisch-charismatische christendom in Ghana KU Leuven Abstract: Pentecostale-charismatische vormen van het Christendom worden steeds meer geglobaliseerd en hebben een grote aantrekkingskracht in de mainstream traditionele kerken. Samen met de Islam kan het omschreven worden als de snelst groeiende vorm van religie in de hedendaagse wereld (Cox, 2001). Dit type Christendom vindt steeds meer ingang in de regio sub-Sahara Africa, omwille van de verbanden die het legt tussen de ervaring van de kracht van God door de Heilige Geest en de cosmologische wereldvisie en cultureel bewustzijn van de inheemse bevolking. Dit bevestigt de academische stelling dat Afrikaanse religies verderleven in het Afrikaans Christendom (Walls and Fyfe, 1996). Binnen de Rooms-Katholieke kerk, echter,wordt de charismatische ecclesiologie nog steeds paradoxaal en ambigu behandelt. Hoewel Vaticanum II en verschillende post-conciliaire Vaticaanse documenten het belang beklemtonen van de charismatische ecclesiologie, is er bijna vijftig jaar na het Concilie nog steeds een kloof tu Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.
Onderzoekers: • Peter De Mey • N. N.
De mogelijkheden en moeilijkheden van de vergelijkende theologie KU Leuven Abstract: Dit project onderzoekt de vooronderstellingen en de ambities van de ontluikende discipline van de vergelijkende theologie en de relatie van deze discipline tot zowel de theologie van de religies als de vergelijkendecultuurwetenschappen. De centrale vraag is of de vergelijkende
theologie (i) in staat is om een antwoord te bieden op de vragen die problematisch geworden zijn in de theologie van de religies # m.n. de mogelijkheidvan de zgn. dubbele lidmaatschap, de aanspraak op universele religieuzeervaring, het idee van een universele openbaring, en de mogelijkheid van een universeel religieusdiscours # en (ii) of deze discipline voldoende rekening houdt met de verworvenheden van de vergelijkende cultuurwetenschappen. Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.
Onderzoekers: • Terrence Merrigan • Ashlee Kirk
Creativiteit in het spel? De Griekse weergave van expliciet Hebreeuws woordspel op basis van eigennamen in Pentateuch en Twaalf Profeten. KU Leuven Abstract: In het reeds gevoerde onderzoek binnen de discipline van de vertaaltechniek van de Septuaginta (LXX) is er te weinig ruimte voor eennauwkeurige omschrijving van de vrijheid die Griekse vertalers aan dedag legden bij het vertalen van Hebreeuwse teksten. A fortiori geldt dit voor LXX boeken die doorgaans gekarakteriseerd worden als letterlijke vertalingen. Bovendien beperkt de minieme aandacht voor vrijere weergaven in de betrokken teksten zich meestal tot een studie vanlexicale en syntactische fenomenen. Dit proefschrift wil de verschillende vormen van linguïstische creativiteit traceren die de LXX vertalers en de revisoren alfa´, σ´ en θ´ laten blijken in de Griekse weergave en/of eventuele compensatie van een specifieke Hebreeuwse literair-stilistische figuur, met name expliciet Hebreeuws woordspel op basis van eigennamen. Hierbij vormen de teksten in Pentateuch en Twaalf Profeten het uitgangspunt. Beide corpora typeert men als zeer dicht bij de Hebreeuwse bron Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Bénédicte Lemmelijn • Valérie Kabergs
Het werk van de Vader en het voedsel van Jezus: de rol van degene die zendt en het motief van zenden in het evangelie volgens Johannes, met bijzondere aandacht voor Joh 4:31-48 KU Leuven Abstract: Het concept van missie is in het vierde evangelie nauw verbonden met Jezus# karakterisering van de Vader als degene die zendt. Hoewel het missionaire aspect van het Johannesevangelie in de afgelopen jaren meer aandacht heeft gekregen in de exegese, is er geen exclusief onderzoek verricht naar de rol van de Vader in het motief van het zenden. Door Joh 4:31-38 te lezen tegen de achtergrond van het evangelie in zijn geheel zullen we de handelingen van degene die zendt en het motief van #zenden# onderzoeken. We zullen hierbij vijf centrale aspecten behandelen: (I) In de synoptische evangeliën wordt Jezus voorgesteld als de #zender#, terwijl inJohannes de nadruk ligt op de Vader. Daarom zullen we ons bezig houden met de bronnenkwestie van Joh 4:31-38 en de mogelijke afhankelijkheid van de synoptische evangeliën (Mt 8:37-38 en Lc 10:1-12). (II) We zullen de karakterisering van de Vader bespreken, waarbij we ons met name zullen richten op 4:31-38. We bespreken het probleem waarom de Vader afw Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Reimund Bieringer • N. N.
Referential formulation in Kuuku Malngkanchi discourse KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FunC Leuven
Onderzoekers: • Jean-Christophe Verstraete • Clair Elanor Buckland Hill
Belgiës belasting van Trusts Op zoek naar en coherente techniek voorde belasting van trusts en het voorkomen van misbruik. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instituut voor Fiscaal Recht
Onderzoekers: • Luc De Broe • Axel Haelterman • Robert Neyt
Topicality markers in French, syntax, discourse properties and prosody KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FranItalCo Leuven
Onderzoekers: • Pierre Mertens • Karen Lahousse • Tom Velghe
De totstandbrenging van de satirische dimensie in vertalingen van Spaans satirisch proza door drie vertalers in de periode 1640-1645. Een onderzoek naar normen en vertaalhabitus KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties:
• Faculteit Theologie en Religiewetensch. • OG Vertaling & Interc. Transfer Leuven
Onderzoekers: • Lieven D'hulst • Peter Flynn • Christine Van De Poel
De sfinx en verwante mengwezens: Een motief van de politiek-religieuze legitimatie in de dynamische tijd van de culturele veranderingen tijdensde Late Bronstijd en de Vroege IJzertijd in het oostelijke MiddellandseZeegebied KU Leuven Abstract: Het zwaartepunt van het onderzoek naar het motief en de iconografie vande sfinx ligt binnenhet kader van het themaonderzoek naar de betrekkingen tussen de Levant en het oostelijke Egeïsche gebied. Hierbij zullen politiek-religieuze scènes met voorstellingen van sfinxen in de Late Bronstijd (1600-1200 v.C.) en de Vroege IJzertijd (1200-800 v.C.) centraal staan.Dit onderzoekbeoogt uitsluitsel te verkrijgenover de culturele betrekkingen tussen de bevolking van de Levant en de Voor-Aziatische, Egyptische, Fenicische en Griekse volkeren.Globaal bekeken handelt deze studie over de multidimensionele contactfenomenen die zowel bij dedoor de tijd bewaarde eigen traditionele structuren naar voor treden als bij de aanvaarding van de vreemde (iconografische) concepten.In het algemeen worden die elementen uit het onderzoek naarhet sfinxmotief behandeld die met name voor de representatie van het koningschap in de culturele verandering relevant zijn. Voor eengedetailleerd onderzoek naar de functie va Organisaties: • OG Nabije Oosten Studies Leuven
Onderzoekers: • Joachim Bretschneider • Nadine Nys
Sprachkonfliktforschung in Sprachkontaktgebieten: die öffentliche Meinung zu Aspekten der Position der deutschsprachigen Belgier im belgischen föderalen System. KU Leuven Abstract: Taalconflictonderzoek in taalcontactgebieden: de publieke opinie over aspecten van de positie van de Duitstalige Belgen in het Belgische federale systeemSinds het ontstaan van de Belgische federale staat in 1993 is het Belgische staatsmodel in beweging. Dat gaat gepaard met staatshervormingen en af en toe een politieke crisis. Sinds de regeringscrisis van 2007 wordt steeds luider over de toekomst van het federale België gespeculeerd. Bevragingen bij Nederlands- en Franstaligen over die thematiek zijn de laatste jaren geen zeldzaamheid. De Duitstalige Belgen, die slechts 0,7% van de totale Belgische bevolking uitmaken, worden echter zelden of nooit noch als respondent, noch als onderwerp - bij zulke bevragingen betrokken.Ik sluit dit hiaat met een opiniepeiling over de positie van de Duitstalige Belgen in het Belgische federale systeem, afgenomen bij zowel Duitstalige als niet-Duitstalige Belgen. Deopiniepeiling is de grootste in zijn soort tot nu toe. Ik meet de tolerantie van de nie Organisaties: • OG ComForT Brussel
Onderzoekers: • Guido Vanden Wyngaerd • Anneleen Kristien Louisa Vanden Boer
Chinese visies op de internationale rechtsstaat : de oorsprong, impact van en vooruitzichten op het ontstaan van een consensus over de rechtsstaat op internationaal niveau. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instituut voor Internationaal Recht
Onderzoekers: • Jan Wouters • Matthieu Burnay
Rubens en het Neoplatonisme KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Kunstwetenschappen Leuven
Onderzoekers: • Katlijne Van der Stighelen
Adorno en de tweede Weense school: duiding en daaruitvolgende extrapolatie van motieven KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Musicologie Leuven
Onderzoekers: • Pieter Bergé • Jan Christiaens • N. N.
The Eastern Suburbs of Sagalassos. A Chronological, Functional and Socio-Economical Study of an almost Unknown Antique Urban Phenomenon KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Archeologie Leuven
Onderzoekers: • Jeroen Poblome • Patrick Degryse • Johan Claeys
The Chronology of Urbanization at Tell Tweini Field A KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Nabije Oosten Studies Leuven
Onderzoekers: • Joachim Bretschneider • Anne-Sophie Van Vyve
Een experimentele beeldroman: een verkenning van woord, beeld en narratief in de avant-garde KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven
Onderzoekers: • Sascha Bru • Sebastien Conard
The Photonovel: intercultural appropriation, genre hybridisation and technological remediation of an intermedial practice. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven
Onderzoekers: • Jan Baetens • Julio Landim Mano
De Europese erfrechtverklaring KU Leuven Abstract: Op 27 juli 2012 publiceerde de Europese Unie een verordening waarin de verwijzingsregels voor internationale nalatenschappen worden geharmoniseerd ('Erfrechtverordening'). In deze verordening wordt tevens een Europese erfrechtverklaring ingesteld, die erfgerechtigden, beheerders van de nalatenschap en testamentuitvoerders moet toelaten hun erfrechtelijke prerogatieven in een andere lidstaat te staven. In die zin biedt de Europese erfrechtverklaring een supranationaal alternatief voor de gelijkaardige nationaalrechtelijke instrumenten die reeds in veel lidstaten bestaan, maar die eerder zelden in een andere lidstaat hun volle werking kunnen ressorteren. In dit proefschrift wordt onderzocht welke de juridische functie is van de Europese erfrechtverklaring, op welke manier de Europese erfrechtverklaring zich verhoudt tot de bestaande nationaalrechtelijke instrumenten en of de Europese erfrechtverklaring in haar huidige vorm afdoende werking heeft om het doel te vervullen waartoe zij werd Organisaties: • Instituut voor Familiaal Vermogensrecht
Onderzoekers: • Walter Pintens • Alain Laurent Verbeke • Elise Goossens
The Relation of Music Analysis and Music Historiography: a Casestudy ofBenjamin Britten KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Musicologie Leuven
Onderzoekers: • Mark Delaere • Kristof Boucquet • Petra Philipsen
Analytische benadering van de niet-systeemgebonden muziek van Wolfgang Rihm KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Musicologie Leuven
Onderzoekers: • Mark Delaere • Yves Knockaert
English variable tag questions: a systematic typology of their interpersonal meanings KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FunC Leuven
Onderzoekers: • Bert Cornillie • Kristin Davidse • Ditte Kimps
"Plus-value didactique d'un environnement d'apprentissage électronique axé sur la compétence linguistique" KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FranItalCo Kulak
Onderzoekers:
• Piet Desmet
Translation modeling in hybrid machine translation systems using large parallel treebanks KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG ComForT Leuven
Onderzoekers: • Frank Van Eynde • Joachim Van den Bogaert
Tackling Urban Issues with Ludic Engagement KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Departement Architectuur
Onderzoekers: • Thomas Laureyssens • Andrew Vande Moere
Cognitive Mechanisms of Humor KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instituut voor Levende Talen
Onderzoekers: • Maarten Lemmens • Kurt Feyaerts • N. N.
De Spaanse en Oostenrijkse Nederlanden in contact met de Ottomanen (17de en 18de eeuw): media, opinies en beeldvorming over de Ottomanen KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Nieuwe Tijd Leuven
Onderzoekers: • Johan Verberckmoes • Dirk Van Waelderen
The legendaries of Thomas de Maubeuge's Parisian librairie. A study in visual communication in the late Capetingian period. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Kunstwetenschappen Leuven
Onderzoekers: • Barbara Baert • Dominic Delarue
De invloed van daltonisme in de genese en interpretatie van de schilderkunstige figuratie KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Metafysica, Godsdienst- & Cultuurfil.
Onderzoekers: • Stéphane Symons • Mike Carremans
The Arpeggione: its History and Performance Practice KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Musicologie Leuven
Onderzoekers: • Pieter Bergé • Nicolas Deletaille
PhD Hu Hanan KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG QLVL Leuven
Onderzoekers: • Dirk Geeraerts
Aleksandr Galic: biografisch-thematisch onderzoek Hogeschool Gent Abstract: Het oeuvre van Aleksander Gali, een Russische dissidente dichter. Zijn werk behoort tot een speciaal genre uit de Sovjetperiode dat een heel efficiënt middel bleek te zijn om de censuur te omzeilen en het dissidente gedachtegoed onder het brede publiek te verspreiden. Het
onderzoek heeft als doel het werk van Gali te bestuderen met het oog op drie belangrijke aspecten: (i) de vorming van zijn standpunt als dissident, (ii) de hermeneutische analyse van zijn thematiek en de potentiële relevantie ervan voor zijn thuispubliek en voor de Westerse lezer (iii) het onderzoek naar het contrast tussen de enthousiaste receptie van hem als dissident en de moeilijke receptie van zijn werk in het Westen. Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Russisch-Tsjechisch
Onderzoekers: • Piet Van Poucke • Lidia Rura
Een contrastieve (ver)taalstudie van het niet-prototypische agens in subjectpositie Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Sonia Vandepitte • Bernard De Clerck • Steven Doms
SuBTLe: Subjectivity Tagging and Learning Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Departement Sociaal-agogisch werk • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Informatica • Vakgroep Psychologie en pedagogische wetenschappen • Vakgroep Taaltechnologie
Onderzoekers: • Peter Walleghem • Veerle Ongenae • Veronique Hoste • Bart Desmet
L’être et le jouant. Het zijn in het spelen Hogeschool Gent Abstract: Theoretische studie van de klassieke acteermodellen, getoetst aan een vergelijkend onderzoek met de hedendaagse context; Praktische studie van de anatomie voor het bewegen; Empirisch en exploratief onderzoek naar de mogelijkheden om de artistieke performatieve presentie van de speler te intensifiëren. Dit onderzoek vertrekt vanuit de mening van de onderzoeker dat in de dramatische praktijk het lichaam van de speler het cruciale instrument is voor de communicatie of het ‘uit-bewegen’ (e-motion) van creatieve emotionele bewustzijnsinhouden. Het valt de onderzoeker op dat men in de recentste post-dramatische theorie voor de beoordeling van de functie van ‘the body’ van de speler, veelal éénduidig redeneert vanuit de waarneming van de fysieke manifestaties van die creatieve bewustzijnsinhouden. Anders gezegd, veronderstellen de theatertheoretici dat de fysieke veruiterlijking van de ervaringen van de speler, onproblematisch vertaalbaar is naar algemeen geldende acteermodellen. Deze acteermodellen vertalen de wijze waarop de speler zich als performer moet verhouden tot de processen die aan de grondslag liggen van de veruitwendiging van de theatrale situatie. Dit onderzoek spitst zich dan ook toe op de wijze waarop de speler zélf zijn lichaam ervaart als materiële drager van tekens en hoe hij via een bewustwordingsproces van het eigen lichamelijk functioneren en organiseren en via fysieke trainingen de performatieve presentie van het spelen kan intensifiëren. Het onderzoek wil een duidelijker beeld geven van wat er gebeurt wanneer spelers op het toneel een complexe theatrale situatie vertolken vanuit hun tweeledige statuut als performer, en als uitvoerder van een ‘rol’. Wat weerhoudt een speler ervan om zijn innerlijke belevingswereld in alle vrijheid te communiceren naar een ‘hier en nu’ gebeurtenis? Welke fysiek-emotioneelzintuiglijke processen liggen aan de basis van de zelfexpressie bij het vertolken van een complexe theatrale situatie? Welke implicaties voor de dramatische praktijk hebben deze inzichten in de betekenis van het concept ‘lichaam’ vanuit het ervaringsperspectief van de speler? De resultaten van dit onderzoek kunnen geïmplementeerd worden in de praktijk van spellessen en dramaprojecten. Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Departement Conservatorium • Vakgroep Drama
Onderzoekers: • Jan Steen • Sam Bogaerts
Thomas De Quincey, Esthetische Ideologie en de Vertaling van het Duitse Idealisme. Hogeschool-Universiteit Brussel Abstract: Voornaamste doelstelling van het project is de nauwkeurige analyse van De Quincey’s theorie en praktijk van het vertalen, met specifieke nadruk op zijn mediatie tussen de filosofische tradities van het Duitse Idealisme en het Britse Empirisme. In tegenstelling tot traditonele vertaalopvattingen zal het project niet vertrekken van de prioriteit van de broncultuur, maar de relatie tussen bron- en doelcultuur compliceren door tevens De Quincey’s esthetische theorievorming in rekening te nemen. Centraal staat dus de kritische herbeschouwing van De Quincey’s kritiek en vertalingen van de Duitse filosofie en literatuur met nadruk op hun Britse intellectuele context. Deze context wordt vnl. gevormd door (1) de postKantiaanse esthetiek die aan de basis ligt van het Brits-Romantische discours over literatuur en interculturele transfer (met bijzondere aandacht voor de invloed van S.T. Coleridge op De Quincey’s vertalingen van de Duitse literatuur en filosofie) en (2) de Schotse Verlichting en haar nawerking in het vroeg negentiende-eeuwse Edinburgh (waar De Quincey woonde vanaf 1830). Het project combineert een historisch-discursieve analyse van De Quincey’s vertalingen met een theoretisch onderzoek naar de ideologische, esthetische en retorische theorieën die aan de basis van deze vertaalpraktijk liggen (en deels voortkomen uit De Quincey’s interpretaties van de Duitse filosofie en literatuur). Voor het theoretische luik baseert het project zich op Paul de Mans kritiek van de esthetische ideologie en de verdere uitwerking ervan tot een post-hermeneutische retorische kritiek door J. Hillis Miller. Dit theoretische luik profileert het project als uitgesproken innovatief binnen de vertaal- en receptietheorie. Dit onderzoeksproject speelt in op de huidige internationale heropleving van wetenschappelijke interesse in De Quincey, die het gevolg is van de
recente (2000-2003) publicatie van een kritische editie van zijn volledige werken. Deze editie bevat een aanzienlijk aantal vertalingen en essays die voor het eerst sinds hun oorspronkelijke publicatie in tijdschriften en kranten opnieuw gepubliceerd worden. Bovendien zal in 2009 een nieuwe biografie verschijnen die de Schotse context van De Quincey’s leven en werk op de voorgrond zal plaatsen Organisaties: • Centrum voor Europese Receptiestudies
Onderzoekers: • ORTWIN DE GRAEF • TOM TOREMANS
De vertoning van het verleden: postmoderne openbare ruimte in Brussel en Istanbul. KU Leuven Abstract: Onderzoek naar de publieke ruimte in Istanbul, maar ook vele andere steden in het zogenaamde Oosten wordt gevoerdvanuit de overtuigingdat er ietsfundamenteel mis is metde openbare ruimte:pleinen warenniet groot ennetjes genoeg,niet democratischgenoeg, of er zijn nietgenoeg vrouwendie er gebruik van maken. Inplaats van tevragen ofer iets mis was,vragen onderzoekerszich af water mis mee was.Hoewel deprotesten overGezi Parkin het begin vande zomer van 2013veel veranderdhebben aan dezehouding, wordt de bezorgdheid dat pleinen(meydan) formeel en/of feitelijk niet bestaan, nog steeds geuit. Ditonderzoeksproject onderzoektde redenen achterdeze overtuiging,door diep in te gaan op de genealogie vandit argument aande hand vanarchiefmateriaalover hetbouwproces van depleinen inIstanbul tijdensde negentiende eeuwin de Turkse Republiek.De vergelijking metBrussel (een stadwaar niemandhet bestaan vande openbare ruimte invraag zou stellen) indezelfde periodeen metrelatief gelijkaardigmateriaal, toonden Organisaties: • Afdeling Geografie
Onderzoekers: • Christian Kesteloot • Maarten Loopmans • Julia Strutz
Probing chirality, induction of chirality, enantioselective adsorption, and phase behavior at the liquid-solid interface using scanning probe microscopy. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Moleculaire Visualisatie & Fotonica
Onderzoekers: • Steven De Feyter • Hai Cao
Kwetsbaarheid en/in de interreligieuze dialoog: een filosofisch, theologisch en godsdienstwetenschappelijk onderzoek naar het impact van de fragiliteit van geloofscommitments op de interreligieuze ontmoeting. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek
Onderzoekers: • Didier Pollefeyt • Johan Verstraeten • Marianne Moyaert
Grammaticalizatie of diffusie: een contrastieve studie van de mechanismen en factoren in de ontwikkeling van de Engelse en Nederlandse infinitief. KU Leuven Abstract: In zijn postdoctoraal onderzoek verdiept Hendrik De Smet het eerder uitgebouwde diffusiemodel. Ten eerste worden de implicaties van het model nagegaan voor ons begrip van grammaticale categorieën. Uit het model blijkt immers dat grammaticale categorieën zeer complex gestructureerd zijn,met een gelaagde opbouw. Gevalsstudies bevestigen deze implicatie, zoals een synchrone gevalsstudie naar de interne structuur van de categorie van -ing-zinnen, en afzonderlijke diachrone gevalsstudies naar de relaties tussen subject-markeerder for en het voorzetsel for, en tussen partikels bij Engelse partikelwerkwoorden. Ten tweede wordt nagegaan hoe diffusie interageert met andere historische fenomenen, in het bijzonder grammaticalizatie, actualizatie na heranalyse, en het fenomeen van verdwijnende constructies (a.h.w. het spiegelbeeld van diffusie). Hierbij is het de bedoeling te onderzoeken of deze ontwikkelingen eveneens gevoelig zijnaan het type factoren dat door het diffusiemodel wordt vooropgeste Organisaties: • OG FunC Leuven
Onderzoekers: • Hubert Cuyckens • Hendrik De Smet
Het gebeuren van de waarheid: de hermeneutische theologie in dialoog met Alain Badiou.nbsp; KU Leuven Abstract: Alain Badious afwijzing van de hermeneutiek daagt de hermeneutische theologie uit om stil te staan bij haar waarheidsverstaan. Hoe kan er, in het licht van Badious kritiek, binnen het kader van de hermeneutische theologie nog over de waarheid van religieuze tradities gesproken worden? Met het hier voorgestelde onderzoek willen we antwoorden formuleren op deze vraag. In confrontatie met Badiou beogen we zo het project van de hermeneutische theologie te verdiepen. Dit opzet concretiseren we aan de hand van volgende vier onderzoeksvragen: (1) Wat is het alternatief dat Badiou biedt voor de hermeneutiek? (2) Welke zijn de mogelijkheden van Badiou voor de hermeneutische) theologie? (3) Biedt Badiou werkeleijk een alternatief voor de hermeneutiek? (4) Hoe draagt een discussie van Badiou bij aan het ontwikkelen van een waarheidsconcept voor de (hermeneutische) tehologie? Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.
Onderzoekers: • Jacques Haers • Frederiek Depoortere
De receptie van het Tweede Vaticaans Concilie tussen proces en product.Een historisch-kritische benadering van het actuele hermeneutiekdebat. KU Leuven Abstract: Doorheen de geschiedenis van het christendom vormen concilies ijkpuntenin de ontwikkeling van het christelijke denken. Conciliebesluiten worden gepercipieerd als autoritatief sluitstuk van een periode van theologische discussie, doch vormen telkens ook de aanzet tot nieuw theologischdebat. Dit samenspel van discontinuïteit en continuïteit kenmerkt ook het Tweede Vaticaans Concilie (1959-1962). Concilies constitueren een uiterst complexe vorm van leergezagsuitoefening, gekarakteriseerd door een aanhoudende spanning tussen het dynamische proces van totstandkoming vanconciliedocumenten enerzijds, en het gestolde eindproduct anderzijds in de vorm van constituties, decreten, verklaringen. Precies deze spanning tussen proces en product, tussen gebeuren en tekst, zorgt in de huidige receptie van Vaticanum II voor problemen (cf. in dit opzicht de opmerkelijke studie van Hünermann 2007). Verrassend hierbij is dat, op basis van dezelfde beschikbare literatuur, men regelmatig tot tegengesteld Organisaties: • OE Geschiedenis van Kerk en Theologie
Onderzoekers: • Peter De Mey • Mathijs Lamberigts • Karim Schelkens
De katholieke roman in Vlaanderen: 1918-1968.nbsp; KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven
Onderzoekers: • Dirk De Geest • Pieter Verstraeten
Economische geschiedenis en sociaal-culturele reconstructie van Japan in de periode van de Grote Depressie. KU Leuven Abstract: Het project behelst een economische geschiedenis en sociaal-culturele reconstructie van Japan in de periode van de Grote Depressie; het is een poging om de 'totale' of multicontextuele aspecten van die depressie aan te tonen aan de hand van een beschrijving van verschillende maar complementaire gezichtspunten op de kernproblemen van de depressie en hunmogelijke oplossingen die leefden binnen verschillende soorten sociale klassen en verschillende denktendenzen. Historisch gezien behelst het project de periode van de zgn. Showa financiele crisis (1927) tot en met het uitbreken van de tweede Chinees-Japanse Oorlog (in 1937). Er bestaat op dit moment nog geen publicatie die de Japans ervaring met de Grote Depressie in al haar aspecten behandelt. Organisaties: • OG Japanse Studies Leuven
Onderzoekers: • Michael Schiltz
Onderzoeksplatform Kunsten: 'To Play the Cadence'. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Musicologie Leuven
Onderzoekers: • Pieter Bergé • Jeroen D'hoe
Geloof in logica en filosofie. KU Leuven Abstract: In mijn doctoraatsthesis argumenteer ik voor de filosofische relevantievan de dynamische wending in de epistemische logica. Dit deelgebied vande logica houdt zich bezig met het formeel beschrijven van het logischegedrag van epistemische noties zoals kennis, overtuiging, (subjectieve)kans, etc. Een typisch studieobject is het principe van positieve introspectie: als een persoon weet dat p, volgt hier dan meteen uit datze ook weet dat ze weet dat p? De fundamenten van de epistemische logica werden gelegd door J. Hintikka en anderen in de jaren 60 van de 20e eeuw. Deze auteurs werkten vanuit een expliciet filosofische motivatie: het was hun bedoeling om hun technische resultaten uit de epistemische logica te gebruiken in de filosofische (epistemologische) analyse van kennis. Later werd meer en meer werk in de epistemische logica verricht door economen (speltheorie) en computerwetenschappers (multi-agent systemen, cryptografie, etc.). Zij gebruik(t)en de epistemische logica omspecifieke p Organisaties: • OE Centr. Logica en Analyt. Wijsbegeerte
Onderzoekers: • Stefaan Cuypers • Lorenz Demey
Naar een personalistisch republicanisme: persoon-zijn en burgerschap bij Ricoeur. KU Leuven Abstract: Dit onderzoeksproject wil een derde weg blootleggen in de burgerschapstheorie, voorbij de huidige tweedeling tussen civic humanism en civic republicanism. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de traditie van het personalisme en in het bijzonder van het werk van Paul Ricoeur. Het project bestaat uit twee hoofddelen. In het eerste deel zal ik onderzoeken in hoeverre Ricoeur het personalisme een nieuwe ontologische basis kan verschaffen. In het tweede deel zal ik een soort personalistisch republikanisme ontwikkelen, vertrekkende van het politieke denken van Ricoeur. Dit personalistisch republikanisme moet civic republicanism overstijgen door af te stappen van individualistische vooronderstellingen, terwijl het tegelijkertijd ook afstand neemt van civic humanism door middel van een alternatief positief vrijheidsconcept. Het personalistisch republikanisme moet uiteindelijk in staat blijken om het hoofd te bieden aan theoretische uitdagingen die verbonden zijn aan de recente transnationale en Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie
Onderzoekers: • Bart Raymaekers • Dries Deweer
De Fragmenten van Antigonus van Carystus. KU Leuven Abstract: In dit project zullen de fragmenten van Antigonus van Carystus achtereenvolgens verzameld, kritisch uitgegeven, in het Engels vertaald en historisch becommentarieerd worden. Op basis hierval zal vervolgens een reconstructie plaatsvinden van de auteur Antigonus van Carystus en zal zijn positie binnen de genres van de biografie en de paradoxografie worden vastgesteld.Dit project maakt deel uit van het internationaal onderzoeksproject 'Fragmente der Griechischen Historiker Continued. Part IV: Biography and Antiquarian Literature'. Organisaties: • OG Oudheid Leuven
Onderzoekers: • Willy Clarysse • Stefan Schorn • Birgit Feucht
Taalvaardigheid aan de start (TaalVaSt). KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instituut voor Levende Talen
Onderzoekers: • Lieve De Wachter • Caroline Van Soom
De rollen van voor de sekte: de Aramese en de wijsheidsteksten van de Dode-Zeerollen. KU Leuven Abstract: Tot voor kort onderscheidde men in de collectie van Dode-Zeerollen bijbelse en niet-bijbelse teksten, waarbij de laatste weer verdeeld werden in sektarische en niet-sektarische teksten. Onderzoekers gebruikten die sektarische teksten om de sociale, religieuze en ideologische wereld van een sektarische groep die in Qumran zou leven te reconstrueren (waarbij er verschil van mening bleef of deze de zogenaamde Essenen zouden zijn).De niet-sektarische teksten werden vooral bestudeerd in relatie tot diesektarische teksten, en maar zelden als een getuige van andere vormen van Jodendom. Meer recent proberen onderzoekers te bepalen of de zogenaamde sektarische teksten misschien meerdere, verwante Joodse groepen of sekten weerspiegelen. Dit onderzoeksproject gaat verder en wil allereerst de correlaties tussen teksten in het corpus van DodeZeerollen anlyseren, en de teksten hergroeperen, alvorens men uiteindelijk de vormen van Jodendom kan beschrijven die uit specifieke groepen teksten naar vore Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Eibert Tigchelaar
Homofobie en culturele evolutie: een filosofische verkenning. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centr. Logica en Analyt. Wijsbegeerte
Onderzoekers: • Andreas De Block • Siegfried Dewitte
De voltooiing van de editie van Husserls manuscripten over "De structuren van het bewustzijn" in drie delen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie
Onderzoekers: • Ullrich Melle • Roland Breeur
De vormende invloed van de Chinezen op de Franse jezuïetenmissionarissen. KU Leuven Abstract: De aankomst van Franse jezuïetenmissionarissen in China in 1688 betekende een belangrijke verandering in de vroege Sino-Europese contacten. Ze werden niet gezonden als missionarissen door de paus maar als "Mathématiciens du Roy" door Louis XIV. Hun achtergrond was niet langer die van derenaissance (zoals bij Matteo Ricci of Ferdinand Verbiest), maar een Frankrijk dat in de transitie zat tussen renaissance en moderniteit. Tenslotte waren hun westerse geschriften over China niet enkel proto-etnografische beschrijvingen, maar grondige studies over een brede waaier van aspecten van Chinese cultuur, wetenschap en kunsten die uiteindelijk verlichtingsdenkers zoals Voltaire, Montesquieu, Rousseau en Leibniz zouden beînvloeden.Dit project wil een nieuwe en frisse blik werpen op dit onderwerp door te kijken naar de Chinese zijde van het verhaal: hoe hebben de Chinezen geïnterageerd met de Franse jezuïetenmissionarissen en hoehebben ze vorm gegeven aan de informatie die de missionarissen naar Eu Organisaties: • OG Sinologie Leuven
Onderzoekers: • Nicolas Standaert
Materie en ziel. Griekse christelijke verhandelingen over menselijke conditie uit de late oudheid, en hun relatie met vroegere filosofische inzichten over materie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Griekse Studies Leuven
Onderzoekers: • Gerd Van Riel • Caroline Macé
Omgaan met titels en hoofdstukken. Op zoek naar de eigenheid van patristische en Byzantijnse literatuur. KU Leuven Abstract: Dit project zal het lopende onderzoek naar Byzantijnd encyclopedisme verderzetten; het inzicht dat de term "encyclopedisme" verlaten moet worden ten voordele van "compilatie" of "collectie" zal verder uitgewerkt worden via twee sporen.In het eerste deel wordt de focus scherper gesteld en gaat de aandacht naar een literair formaat in de Patristische en Byzantijnse literatuur: theologische collecties van hoofdstukken (capita), vaak gebundeld in grotere gehelen (bv. 100 hoofdstukken of centuriae);dit genre wordt vertegenwoordigd door de zogenaamde Capita alia, een tekst die verkeerdelijk toegeschreven wordt aan Maximus Confessor of Johannes van Karpathos en waarschijnlijk van de hand is van Elias Ekdidos (11de of 12de eeuw); van deze tekst zal een kritische editie worden verzorgd en dient als springplank om het genoemde genre te beschrijven.In het tweede deel van het project wordt de horizon verruimd en wordt er gekeken naar het technish vocabularium dat gebruikt wordt in de titels van Pa Organisaties: • OG Griekse Studies Leuven
Onderzoekers: • Peter Van Deun • Reinhart Ceulemans
Wetenschap in tekst en context. De ontwikkeling van de Franse medische terminologie in Evrart de Conty's 'Problemes' tegen de achtergrond van het middeleeuwse medische discours. KU Leuven Abstract: Dit onderzoeksproject wil de ontwikkeling van de medische woordenschat onderzoeken, aan de hand van de Middelfranse vertaling van de pseudo-aristotelische 'Problemata Physica'. Het project sluit aan bij het onderzoeksproject K.U.Leuven OT/05/15, dat de ontwikkeling bestudeerde van de Latijnse medische woordenschat in de Latijnse vertaling van de Griekse tekst door Bartholomaeus van Messina (ca. 1260), hetgeen resulteerde in het doctoraal proefschrift van Elisabeth Dévière. Dit vocabularium werd bestudeerd t.o.v. de brontekst, met een focus op de invloed van de Griekse medische terminologie op de samenstelling van de Latijnse equivalenten, en werd vergeleken met dat van contemporaine medische teksten. Dezeresultaten kunnen nu in verband gebracht worden met de medische terminologie die in het Middelfrans werd ontwikkeld door Evrart de Conty (1382), die een vertaling maakte waarop hij zich baseerde op zowel de Latijnsetekst van Bartholomaeus als de Latijnse commentaar op die tekst door Pi Organisaties: • OG FranItalCo Leuven
Onderzoekers: • Michèle Goyens • Pieter De Leemans
Federalisme, nationaliteit en rechtvaardigheid: een politiek-filosofisch onderzoek naar het belang van federalisme in de huidige politieke constellatie. KU Leuven Abstract: Federalism divides powers between a central government and two or more subunits, such that each level has sovereign authority over certain issues. After a long period during which federalism was uniquely researched within empirical fields of study like law or political science, in the past few years political philosophers have started to reflect on federal arrangements, although a full-fledged normative political theory of federalism has not yet been worked out. It is the objective of the proposed project to develop such a theory.The recent interest in the policitophilosophical dimensions of federalism has coincided with the emergenceof a theoretical interest in the accommodation of nations within largerpolitical units, more specifically in (i) multinational states like Belgium, Canada or Spain, and (ii) transnational political communities suchas the EU. In particular, federalism in such constellations is typically understood and advocated as a political mechanism to cope with the exi Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie
Onderzoekers: • Antoon Vandevelde • Helder De Schutter
De hellenistische biografie: antiquarische literatuur, roddel of historiografie? Verzameling van de fragmenten met commentaren en synthesen in het kader van "Fragmente der Griechischen Historiker Continued". KU Leuven Abstract: Dit project stelt tot doel het herevalueren van de hellenistische biografie als literair genre en als historische bron. In dit opzicht is het nodig de fragmenten van deze teksten te verzamelen, te becommentariëren en op basis hiervan de literaire persoonlijkheid van elke auteur individueel te reconstrueren. Het meest veelbelovend voor een dergelijke onderneming zijn de vroege Griekse biografen Aristoxenus, Neanthes en Antigonus, en sommige laathellenistische auteurs, die de werken van hun voorgangers als bronmateriaal gebruikt hebben en die zelf als bron gebruikt zijn door de auteurs die de bewaarde fragmenen van de hellenistische biografie overgeleverd hebben.Dit project maakt deel uit van het internationale project "Fragmente der Griechishen Historiker Continued. Part IV: Biography and Antiquarian Literature", mede opgericht door Guido Schepens van de K.U.Leuven, en momenteel gecoördineerd door Stefan Schorn. Organisaties: • OG Oudheid Leuven
Onderzoekers: • Willy Clarysse • Stefan Schorn
Insubordinatie in het deontische domein: een semantische en constructionele typologie. KU Leuven Abstract: Dit project bestudeert het weinig onderzocht fenomeen van insubordinatie, met speciale aandacht voor constructies binnen het deontische betekenisdomein. Geïnsubordineerde constructies gebruiken markeerders die normaal gezien geassocieerd zijn met subordinatie (onderschikking), maar fungeren als zelfstandige uitingen (Evans 2007: 367). Een voorbeeld is een als-zin die een verzoek uitdrukt (Als u hier zou kunnen tekenen). Dit project onderzoekt twee vragen. Ten eerste gaat het na welke types van deontische betekenis kunnen worden uitgedrukt door geïnsubordineerde constructies, en hoe die semantisch gerelateerd kunnen worden aan de klassieke uitdrukkingsvormen van deontische modaliteit, zoals modale hulpwerkwoorden of werkwoordelijke wijzen. Ten tweede vergelijkt het geïnsubordineerde constructies met hun gesubordineerde tegenhangers, om te bepalen hoe deontische betekenissen ontstaan uit de 'bouwstenen' van de geïnsubordineerde constructies. De hypotheses van deze onderzoeksvragen zijn: Organisaties: • OG FunC Leuven
Onderzoekers: • Jean-Christophe Verstraete • An Van linden
Voorbij de retail revolution? Winkelcultuur in het stedelijk landschap Brussel (1830-1914). KU Leuven Abstract: In dit onderzoek wordt de synchrone complexiteit en de diachrone evolutie van de negentiende-eeuwse winkelcultuur in Brussel onderzocht. De modernistische en teleologische historiografie over de negentiende-eeuwse consumptiecultuur wordt heroverwogen door de blik te richten op de winkelcultuur. Aan de basis van dit onderzoek ligt de hypothese dat de ontwikkeling van de winkelcultuur moet worden begrepen als een urban renaissance, eerder dan een retail revolution. In welke mate was winkelcultuur eenpassief segment van of een drijvende kracht achter die stedelijke renaissance? Om de complexiteit van de commerciële circuits en hun winkelcultuur te vatten, wordt het winkellandschap eerst empirisch gereconstrueerd. Vervolgens wordt de culturele constructie rond het winkelen geanalyseerd aan de hand van drie componenten: decor, performance en discours. Organisaties: • OG Cultuurgesch. vanaf 1750 Leuven
Onderzoekers: • Johan Tollebeek • Anneleen Arnout
"Voorbeeldig lezen". Renaissancecommentaren op Valerius Maximus en de retorica van het exemplum. KU Leuven Abstract: Een tot dusver verwaarloosde weg om de Wirkungsgeschichte van Valerius Maximus' myriade van retorische anekdoten, verzameld in zijn Facta et dicta memorabilia, binnen te treden, is een diepgaande studie van zijn Renaissancecommentatoren van de 14de tot de 17de eeuw. Aangezien geleerden sinds Petrarca klassieke teksten tegelijk benaderden als documenten met historisch belang zij konden de antieke wereld terug tot leven brengen en als ideale en tijdloze objecten voor literaire imitatie in de eigen tijd, blijken commentaren een indirecte én fascinerende toegang te bieden tot Valerius exempla-collectie en de narratieve kracht die deze collectie in zich draagt. In dit onderzoeksproject wordt onderzocht hoe Renaissancecommentaren op Valerius Maximus daterend van de generatie volgend op Petrarca en met als belangrijkste protagonisten Oliverius Arzignanensis (Venetië, 1487), Jodocus Badius Ascensius (Parijs, 1510), Henricus Glareanus (Bazel, 1550) en Stephanus Pighius (Antwerpen, 1574) Organisaties: • OG Latijnse Literatuurstudie Leuven
Onderzoekers: • Jan Papy • Marijke Crab
Outsiderliteratuur in België, 1968-2008. Een polysysteemtheoretische analyse. KU Leuven Abstract: De vraag die centraal staat in deze studie is de volgende: hoe werd gesproken over literatuur geschreven door waanzinnig genoemde auteurs outsiderliteratuur in de tweede helft van de twintigste eeuw? Aan de handvan een analyse van bloemlezingen waarin teksten van waanzinnige auteurs opgenomen zijn en door middel van een studie van de wijze waarop over vier waanzinnige auteurs geschreven werd (en hoe die auteurs ook zelf bijdroegen tot dat beeld), wordt getoond op welke manier de waanzinnige auteur een plaats inneemt in het literaire spreken. Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven
Onderzoekers: • Dirk De Geest • Arnout De Cleene
Minne. Liefde'voorbij de rede en zonder wijze'. Een interdisciplinaire ontmoeting tussen Jan van Ruusbroec, Jean-Luc Marion en de post-metafysische imperatief. KU Leuven Abstract: Dit onderzoeksproject tracht te komen tot een vernieuwd begrip van de 'liefde' in een hedendaagse en post-metafysische context. Het beweegt zich op het snijvlak van fundamentele theologie, godsdienstfilosofie en kerkgeschiedenis. Het onderzoek vangt aan met een kritiek op de moderne metafysica dat liefde ziet als inadequaat om de realiteit te vatten enin deze zin secundair ten opzichte van categorieën als 'zijn', waarheid of onwaarheid. Aansluiting wordt gezocht bij recente stromingen die de filosofie willen herdenken vanuit de categorie van de liefde eerderdan vanuit begrippen als 'waarheid' of 'wijsheid'. Aan de basis ligt de veronderstelling dat elk zoeken naar kennis vertrekt vanuit een verlangen om te beminnen/bemind te worden.In dit kader heeft Jean-Luc Marion recent opgeroepen tot een begrip van de liefde dat fenomenologisch toegankelijk is en daarnaast gevoed wordt door de theologische traditie. Zijn voorkeur gaat uit naar een geïntegreerd begrip van de liefde dat zich afzet te Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.
Onderzoekers: • Lieven Boeve • Robertus Faesen • Patrick Cooper
Toeval, morele verdienste en verantwoordelijkheid. KU Leuven Abstract: Dit proefschrift ontwikkelt twee opvattingen over het filosofische probleem van de vrije wil, begrepen als een veronderstelling over personen die we als moreel verantwoordelijk beschouwen. In de eerste plaats formuleer ik een eigen versie van de opvatting dat vrije wil vanuit theoretisch oogpunt onmogelijk is, maar een belangrijke praktische rol vervult. Deze opvatting valt noodzakelijkerwijs uiteen in twee delen. Men kan er immers van overtuigd zijn dat vrije wil niet bestaat zonder tegelijk in te stemmen met de gedachte dat dit concept een belangrijke praktische rol vervult. Ik werk bijgevolg voor elk van deze stellingen een onafhankelijk argument uit. In de tweede plaats laat ik zien dat het praktische belang van de vrije wil beperkt is tot een specifieke context. We kunnen twee soorten negatieve oordelen vellen over handelingen en slechts één daarvan geeft aanleiding tot de gedachte van een vrije wil. Het is mogelijk dat we handelingen als immoreel beschouwen, wat aanleiding geeft Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie
Onderzoekers: • Roland Breeur • Gerbert Faure
Tijd en zelfwording bij Kierkegaard en Nietzsche. Twee wegen om te worden wie men is. KU Leuven Abstract: In dit project wordt onderzocht hoe respectievelijk Soren Kierkegaard en Friedrich Nietzsche de problematiek van de verhouding tot de tijd benaderen in de context van de thematiek van zelfwording. Beide filosofen diagnosticeren de crisis van de moderne tijd, in het bijzonder haar
melancholie, in termen van haar incompetentie om in een juiste verhouding tot de tijd te komen. In antwoord op de algemene cultuurcrisis richten beidefilosofen zich op en tot het individuele zelf in zijn concrete historische conditie en confronteren het, mede door hun performatieve schrijfstijl, met Pindarus' klassieke imperatief: word wie je bent! Omdat de existentie van het concrete zelf primair gekenmerkt wordt door zijn tijdelijkheid, verschijnt de vraag hoe het zichzelf kan worden als de vraag naar de juiste verhouding tot de tijd. Met andere woorden, hoe kan het zich verhouden tot de irriversibiliteit van het verleden, de vluchtigheid van het heden en de openheid van de toekomst? In het eerste deel van d Organisaties: • OE Metafysica, Godsdienst- & Cultuurfil.
Onderzoekers: • William Desmond • Paulus Van Tongeren • Wolter Hartog
Duitse modaalpartikels als multimodale constructies van intersubjectiviteit. KU Leuven Abstract: In dit project wordt een multimodale analyse van Duitse modaalpartikels(MPs) voorgesteld. MPs zijn kleine woordjes die aan een taaluiting een bepaalde nuance meegeven. Concreet wordt op drie clusters van MPs gefocust: 1° partikels die een vraag met haar context verbinden (typisch denn en eigentlich), 2° partikels die aangeven dat de hoorder het gezegde eigenlijk al zou moeten weten (typisch ja en doch) en 3° partikels die aangeven dat wat gezegd wordt als evident kan gelden (typisch eben, einfach en halt). Het feit dat het om een multimodale analyse gaat, betekent dat er ook rekening gehouden wordt met de gestiek, d.w.z. de gebaren die mensen spontaan maken terwijl ze spreken. In dit project worden patronen in het gebruik van gestiek samen met MPs onderzocht,met focus op die elementen van gestiek die zelf een gelijkaardige nuance als de MPs aan de uiting toevoegen. Op basis van een aantal voorbeelden worden die patronen in detail geanalyseerd, en er wordt ook gekeken naar externe facto Organisaties: • OG ComForT Leuven
Onderzoekers: • Kurt Feyaerts • Geert Brône • Steven Schoonjans
(On)Eindigheid bij Kant, Cassirer, Heidegger en Lévinas. KU Leuven Abstract: In mijn doctoraatsverhandeling wil ik, vertrekkende vanuit het beroemdeDavos-debat uit 1929, mijn aandacht richten op het thema van de menselijke (on)eindigheid. Cassirer en Heidegger voerden in Davos een discussieover de juiste interpretatie van Kants kritik der reinen Vernunft, en meer algemeen over het gehele filosofische project van deze Verlichtingsdenker. Centraal in dit debat stond het verschil in interpretatie van hetKanitaanse subject als fundamenteel gekenmerkt door hetzij eindigheid (Heidegger), hetzij oneindigheid (Cassirer). Stap voor stap wil ik 1) de filosofische achtergronden en consequenties van deze verschillende visies en 2) het grote belang van dit meningsverschil voor het aangezicht vande gehele twintigste-eeuwse wijsbegeerte, aantonen. Het eerste deel vanmijn doctoraatsverhandeling zou er dus in bestaan de visies van drie eminente denkers uit de geschiedenis van de filosofie over het thema van de menselijke (on)eindigheid te onderzoeken en te 'vergelijken'. In het Organisaties: • OE Metafysica, Godsdienst- & Cultuurfil.
Onderzoekers: • William Desmond • Karin de Boer • Simon Truwant
Historische film als kritisch palimpsest. KU Leuven Abstract: Het debat over historische film is tot dusver hoofdzakelijk gebaseerd op een corpus aan films die zich in de negentiende of twintigste eeuw afspelen waarbij er quasi enkel aandacht was voor de relatie tussen de filmische representatie en de gekende historische feiten van een bepaalde periode. Deze werkwijze schiet evenwel tekort voor films die zich in de middeleeuwen afspelen omwille van de relatieve schaarste in historische kennis over deze periode. Daarenboven is er weinig aandacht voor de niet-historische bronnen die filmmakers vaak gebruiken om hun representatie van het verleden vorm te geven, hoewel het plausibel is dat ook deze een invloed hebben op het historische besef van de kijker.Dit onderzoek wil zich op deze twee blinde vlekken focussen. Omwille van de relatieve schaarste aan historische kennis valt aan te nemen dat films die zich in de middeleeuwen afspelen meer gebruik moeten maken van niet-historische bronnen. Hoewel deze bronnen vaak gezien worden als een soort 'inbraa Organisaties: • OE Instituut voor Mediastudies
Onderzoekers: • Tom Verschaffel • Wilhelmus Hesling • Tom Vercruysse
Een analyse van 4QInstruction en zijn relaties met de Serekh ha-Yahad ende Hodayot KU Leuven Abstract: Sinds een vroeg stadium in het onderzoek worden de Dode Zeerollen geclassificeerd volgens genre en volgens herkomst (sektarische en niet-sektarische teksten). Nieuwe ontwikkelingen in het Qumran-onderzoek hebben deze manier van categoriseren in vraag gesteld. Het huidige onderzoeksproject richt zich op 4QInstruction, de meest omvangrijke wijsheidstekst die bij Qumran werd gevonden, en zijn relaties met belangrijke delen van de Serekh ha-Yahad en de Hodayot, twee composities die over het algemeen worden gezien als kernteksten van de Qumran-sekte. De tekst van 4QInstruction vormt een uitdaging voor de huidige categorieën, vanwege zijn hybride karakter en vanwege opvallende overeenkomsten met vocabulaire en concepten in de Serekh ha-Yahad en de Hodayot (ondanks de verschillende categorisering van deze drie teksten in termen van hun herkomst). Het doel van deze studie is om bij te dragen aan een beter begrip van de controversiële tekst 4QInstruction en aan de herziening van de classificati Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Eibert Tigchelaar • Arjen Bakker
De ontwikkeling van de absolute constructie in het Engels: de interactie tussen interne en externe factoren van taalverandering.
KU Leuven Abstract: Mijn project heeft tot doel een veelomvattende corpusstudie aan te bieden over de ontwikkeling van de absolute constructie (AC) in het Engels, vanaf de eerste geattesteerde voorbeelden in het Oud-Engels tot het heden. Hedendaags Engelse voorbeelden zijn: '"That's better," he said, his spirits raising a little.' en 'With the teacher refusing to comply, Barry took the matter to the dean'. De specifieke onderzoeksvragen onderliggend aan deze studie kunnen als volgt geformuleerd worden. Eersten vooral wenst het project een volledige descriptieve omschrijving te geven van de ontwikkeling van de AC. Deze descriptieve component toont aan dat de AC wordt gekarakteriseerd door een fluctuerende frequentie, veranderende semantische eigenschappen en een toenemende structurele flexibiliteit. Ten tweede kunnen de waargenomen veranderingen het best gezienworden als het resultaat van een combinatie van interne en externe factoren die elkaar niet noodzakelijk opvolgen maar ook tegelijkertijnbsp;d werkz Organisaties: • OG FunC Leuven
Onderzoekers: • Hubert Cuyckens • Peter Petré • Nikki van de Pol
Praktische werkmodellen binnen het zorgpastoraal voor mensen met beperkingen. KU Leuven Abstract: Dit onderzoek biedt een theoretische fundering voor praktische modellenvoor pastoraat voor kwetsbare mensen. Organisaties: • OE Pastoraaltheol. en Empirische Theol.
Onderzoekers: • Axel Liegeois
Pastorale begeleiding bij patiënten met een ernstige en langdurige psychiatrische stoornis. Een theologisch gefundeerd referentiekader KU Leuven Abstract: Het onderzoeksproject beoogt een theologisch kader te ontwerpen ter fundering van pastorale begeleiding met mensen met een ernstige en langdurige psychiatrische stoornis. Dit onderzoek is omwille van drie redenen belangrijk: 1) aangezien het de personen in hun zingevingsproces ondersteunt, 2) er nood is aan een meer patiënt-gericht, contextueel en verfijnd referentie kader 3) het gaat om een kwetsbare groep die bijzonder worstelt met existentiële vragen. Het opzet van het onderzoek is als volgt. Ten eerste exploreert een kwalitatief empirisch onderzoek de hedendaagse praktijken van pastorale begeleiding door middel van een analyse en een vergelijking van gestructureerde interviews van mensen met een ernstige en langdurige psychaitrische stoornis en van pastores. Ten tweede voorziet een grondige theologische literatuurstudie in concepten, ideëen, valkuilen en kritiek in het opbouwen van een visie op pastorale begeleiding voor personen met een ernstige en langdurige psychiatrische stoorn Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Axel Liegeois
De overgang van afgegrensde naar (deels) onafgegrensde gebeurtenisconstruering in het Middel-Engels. KU Leuven Abstract: In dit postdoctoraal onderzoek gaat Peter Petré na hoe een radicale verschuiving in de vertelstructuur in het Engels voortvloeide uit meervoudige grammaticale veranderingen. De Oud-Engelse taalstructuur (zoals die van het Nederlands) was gunstig voor een seriële vertelstructuur, alsof verteld door de ogen van een protagonist die gebeurtenissen ervaart als afgegrensd (de ene na de andere). Dit soort construering maakt typisch gebruik van tijdsbijwoorden zoals dan aan het begin van de zin, vaak gepaard met inversie van het onderwerp (Toen zochten ze naar de moordenaar van Hendrik. Toen vonden ze hem, en toen eiste hij dat ze zich overgaven). Daartegenover biedt de grammatica van het huidige Engels meer ruimte voor onafgegrensd vertellen, een verteltype vergelijkbaar met een filmcamera die de hele scene overschouwt, en ziet hoe gebeurtenissen (deels) overlappen (Water was dripping down. The man started digging and the sand is caving in). Tot nog toe werd verondersteld dat de kritische o Organisaties: • OG FunC Leuven
Onderzoekers: • Hubert Cuyckens • Peter Petré
Het documentaire paradigma van de moderne beschrijvende poëzie (1900-1950). KU Leuven Abstract: Het doel van mijn onderzoeksproject over het documentaire paradigma in de poëzie (1900-1950) is het ontwikkelen van een theorie van de moderne beschrijvende poëzie. Dit project situeert zich in het verlengde van mijn doctoraatsonderzoek rond de verbeelding in de fotografie, dat éénvan de modellen of de "interpretanten" (interprétants) (Ortel,2008) vormt voor de modernistische poëzie. Het opzet is het bestuderen van een Franstalig corpus van beschrijvende poëzie waarvan de esthetica en/of het epistemologische statuut een documentaire doelstelling inhoudt. Hierbij gaat specifieke aandacht uit naar de manieren waarop de beschrijvende poëzie elementen ontleent aan het domein van het document, via verwijzingen naar extrapoëtische modellen (de roman, het essay, de pers, enz.) en extraliteraire modellen (schilderkunst, cinema, fotografie, radio, enz.). Wat wil deze poëzie precies registreren, documenteren en laten zien? Welke functies en zelfdefiniërende metaforen ontleent ze aan andere domei Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven
Onderzoekers: • Jan Baetens • David Martens • Anne Reverseau
De essays van Carlos Fuentes: een retorisch-discursieve benadering. KU Leuven Abstract: Dit onderzoeksproject vormt de eerste systematische studie van het essayistische werk van de hedendaagse Mexicaanse auteur Carlos Fuentes, van wie vooral het fictionele oeuvre werd bestudeerd. De doelstelling van het project bestaat in het beschrijven van de retoriek van het essay zoalsbeoefend door Fuentes, met bijzondere aandacht voor zijn discursieve inbedding en interne verscheidenheid. In plaats van Fuentes essays als ondergeschikt aan zijn romanproductie te beschouwen, zullen we deze teksten als een corpus met een relatieve autonomie behandelen. Vanuit een retorisch oogpunt willen we de specificiteit van Fuentes beschouwende discours in kaart brengen, dat talloze fictionele kenmerken
integreert. Door de studie van de narratieve technieken en stijlkenmerken die deessayistische en fictionele vorm gemeen hebben, draagt het project op een meer literair-theoretisch niveau bij tot een beter begrip van de relatie tussen het essay en het fictionele als twee genres of modi. Daarenbo Organisaties: • OG Liter-Discours-Identiteit Kulak
Onderzoekers: • Dagmar Vandebosch • Reindert Dhondt
Sprekers, stotteraars en zangers: veranderende vocale praktijken in West-Europa in de negentiende eeuw. KU Leuven Abstract: Het project beoogt een socio-culture geschiedenis van de stem in de negentiende eeuw. Daarbij ligt de nadruk vooral op de stemvormende praktijken van professionele stemexperten uit zowel de medische als de muzikale sfeer: zij trachtten de stemmen van zowel kinderen als volwassenen bewust te vormen en te verbeteren, en bieden zo een blik op heersende vocale conventies. Hoewel het werk van kwakzalvers, zangleraars en laryngologen misschien ver uit elkaar lijkt te liggen, droegen ze allemaal bij aan de constructie en verspreiding van een breder discours over idealeen mooie of lelijke en pathologische stemmen. Bovendien convergeerden de muzikale en medische wereld vaak bijvoorbeeld in het werk van zangleraar en uitvinder van de laryngoscoop Manuel Garcia. Doorheen de bezorgdheid van deze professionals over individuele stemmen, klinkt ook een vertoog over de band tussen stem en identiteit. Stemspecialisten droegen daarmee bij aan gangbare constructies van gender en leeftijd door de voca Organisaties: • OG Modern.& Samenlev. 1800-2000 Leuven
Onderzoekers: • Helena Van Molle • Josephine Hoegaerts
Hoe barbaars waren de barbaren? Het beeld van 'de ander' in de hellenistische historiografie. KU Leuven Abstract: Voor de Grieken waren alle niet-Griekssprekende volkeren barbaren. Een dergelijk wereldbeeld definieert de eigen identiteit door de tegenstelling met de ander en geeft uitdrukking aan het eigen gevoel van superioriteit; het trauma veroorzaakt door de Perzische Oorlogen was een belangrijke factor in de ontwikkeling van deze tegenstelling. De voorstelling van de barbaren in de Griekse historiografie uit klassieke periode en bijde Romeinse geschiedschrijvers is al vaak bestudeerd, maar de geschiedschrijving uit hellenistische periode (ca. 336-30 BC) wordt nog al te vaak genegeerd. Het was nochtans een periode van grote bloei voor de historiografie, de contacten tussen Grieken en andere volkeren namen toe en bovendien waren de Grieken nu de baas over de aloude Perzische vijanddankzij de verovering van het Oosten door Alexander de Grote. Het is dan ook zeer relevant om na te gaan hoe de hellenistische geschiedschrijvers de barbaarse volkeren voorstelden en hoe scherp het onderscheid tusse Organisaties: • OG Oudheid Leuven
Onderzoekers: • Alexander Meeus • Stefan Schorn
Diversiteit in de vroege ontwikkeling van voedselproductie en complexe samenlevingen. Archeozoölogische gegevens uit Noordoost-Afrika. KU Leuven Abstract: Food production was probably the most important development in human history, appearing first about 10,000 years ago. It launched a whole chainof other developments, beginning with the emergence of complex societies, displaying new features, such as social inequality. The developments finally resulted in our present-day, global and industrialized society. Many of its problems, such as the environmental ones, have very early roots.Because the Fertile Crescent is Europe's cradle of food production, many researchers are rusted in the models valid there, for example that stock keeping and farming were usually spread as one package. Research in other areas, like northern Africa, shows that the possible pathways are in fact very diverse and are determined largely by the natural environment.At the basis of the proposed project is the analysis of faunal remains from archaeological sites in the Egyptian and Sudanese Nile Valley. Four very specific themes, crucial in the framework of early food Organisaties: • Afd. Ecologie, Evolutie en Biodiv.behoud
Onderzoekers: • Willem Van Neer • Veerle Linseele
De vele gezichten van de Pentateuch: een vergelijkende studie van de respectievelijke karakteriseringen van de priesterlijke redactie van de pentateuch en de omwerking van Genesis-Exodus in het boek Jubileeën. KU Leuven Abstract: Tegen de achtergrond van nieuwe inzichten op het gebied van de redactiekritiek van de Hebreeuwse Bijbel en van de studie van de oudHebreeuwse literatuur, stelt het voorliggende project zich tot doel de hermeneutische modellen te onderzoeken waarmee de literaire activiteit van de antieke auteurs van deze geschriften gekarakteriseerd wordt. Meer bepaald zal een vergelijking gemaakt worden van de karakteriseringen van, respectievelijk, de activiteit van de priesterlijke redactor(s) de enige laag in de compositiegeschiedenis van de Pentateuch waarover nog steeds eensgezindheid bestaat in het huidige onderzoek en van de omwerking van Genesis-Exodus in het boek Jubileeën, dat beschouwd wordt als een typevoorbeeld van wat men herschreven Schrift noemt. Na een algemene vergelijking zal een gevalstudie ondernomen worden van hun respectievelijke weergaven van het Vloedverhaal, waaraan beide literaire ondernemingen bijzondere aandacht besteed lijken te hebben. Door middel van een kritisc Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Bénédicte Lemmelijn • Hans Debel
De syntactische benadering van kennis, de predikaatbenadering van kennis en kwantificatie. KU Leuven Abstract: Mijn onderzoeksproject richt zich op vragen zoals: Kunnen we bij het modelleren van kennis een middenweg vinden tussen het voorstellen van epistemische agenten als logisch alwetend (m.a.w., agenten die alle lo-gische waarheden kennen en die alle logische gevolgen kennen wat ze reeds kennen) enerzijds en als logisch incompetent (m.a.w., agenten die niet in staat zijn kennis te hebben van de logische gevolgen van wat ze reeds kennen of een logische waarheid te kennen) anderzijds? Kunnen we situaties modelleren waarin iemand weet dat er een priemgetal bestaat datgroter is dan het grootste bekende priemgetal zonder dat die persoon evenwel weet welk getal dat is? Kunnen we een
theorie ontwikkelen waarin er over de kenobjecten gekwantificeerd wordt? Deze vragen houden verband met elkaar. Eén optie die ons een eind op weg naar een oplossing zou kunnen brengen bestaat erin kennis te analyseren als een predikaat dat combineert met namen van zinnen, maar deze optie stoot op zelf-referentiële par Organisaties: • OE Centr. Logica en Analyt. Wijsbegeerte
Onderzoekers: • Roger Vergauwen • Jan Heylen
Europese identiteit en exclusie: de discursieve constructie van de 'joods-christelijke' traditie. KU Leuven Abstract: While the EU Parliament did not endorse the reference to Europes Judeo-Christian roots in its the constitution, the motion nonetheless provoked an on-going debate concerning Europes identity. On the one side arethose who cite the Judeo-Christian commandment to care for the stranger as central to European civilization, on the other are those who arguefor the exclusion of Islam from Europe in the name of the JudeoChristian tradition. While the media claims that Islamophobia is caused by a European identity crisis, these claims lack academic validation. To do so, I will (1) investigate the identity facet of nationalism in the 20th century with its concurrent rise of anti-Semitism (2) examine whether the current identity based rhetoric of Judeo-Christianity veils a violent past while producing a new enemy, and (3) apply these results in the analysis of Europes current situation with regard to Islam. Aware of thedifferences between Europes two forms of anti-Semitism, one Judaic Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie
Onderzoekers: • Antoon Braeckman • Anne Topolski
De profetische reconfiguratie van de diakonia van Paulus in de Tweede brief aan de Korintiërs: een herschatting van de gegevens in het licht van Tweede Tempel Joodse perspectieven op profetie. KU Leuven Abstract: Mijn project beoogt verder te bouwen op een reeds bestaande Leuvense onderzoekstraditie van de Bijbelstudie aangaande de brieven van Paulus aande vroegchristelijke gemeente te Korinthe. In de eerste brief aan de Korinthiërs schreef Paulus naar een gemeenschap verdeeld door interne conflicten. Binnen een relatief kort tijdsbesteknbsp;à twee jaar in de jaren vijftig van de eerste eeuw - was Paulus echter zelf betrokken in een conflict met de leden van de gemeente van Korinthe. In de tweede brief aan de Korinthiërs verdedigt Paulus zijn zending op een defensieven, polemische en apologetische wijze en probeert hij de Korintische gemeenschap terug te winnen van zijn criticasters. Mijn onderzoeksvoorstelwil dieper ingaan op de wijze waarop Paulus zijn apostolische zending zag. De vele referenties naar termen als 'dienaars' en 'dienst'in de brief tonen aan dat Paulus met zijn rivalen vooral hierover debatteerde. Mijn onderzoeksproject wil een nieuw en origineel terrein betreden door inzichte Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Reimund Bieringer • Emmanuel Nathan
IWT-TBM-DYSL-X. KU Leuven Abstract: DYSL-X: A game based tool for early risk detection of dyslexia in preschoolers. Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Pol Ghesquière • Ann Goeleven • Jan Wouters
MAGIS Brugge: Marcus Gheeraerts Informatie Systeem, een dynamisch digitaal kennisplatform voor de Brugse geschiedenis. KU Leuven Abstract: MAGIS Brugge is een multidisciplinair onderzoeks- en ontsluitingsproject rond het bekende 16de-eeuwse vogelvluchtplan van Brugge gegraveerd door Marcus Gheeraerts. Via een recent ontwikkelde digitale techniek,de digitale thematische deconstructie, wordt in een eerste fase een diepgaande inhoudelijke analyse van de complexe 16de-eeuwse kaart gerealiseerd. De duizenden en duizenden cartografische elementen die op de kaart zullen worden ontdekt, worden in een tweede fase gekoppeld aan een topografische databank en een GIS, die op hun beurt moeten uitgroeien toteen dynamisch kennisplatform en werkinstrument over de Brugse geschiedenis. Op deze basis zullen topografische elementen kunnen worden opgeroepen en kaartbestanden gecreëerd, die op hun beurt zullen leiden tot nieuwe inzichten over de historische topografie, stedelijke ontwikkeling, segregatiepatronen, socio-economische structuur van het vroegmoderne én laatmiddeleeuwse Brugge. De diverse partners betrokken in MAGIS Brugge zulle Organisaties: • OG Middeleeuwen Leuven
Onderzoekers: • Brigitte Meijns • Brecht Dewilde • Jelle Haemers • Bram Jasper Vannieuwenhuyze
ALIAS - Archivionbsp;di LInguA Spontanea: Een corpus van spontaan gesproken Italiaans, aanwezig in de verschillende Italiaanssprekende regios en gemeenschappen in Europa: een didactisch tool voor academisch onderricht van de Italiaanse taal. KU Leuven Abstract: De algemene doelstelling van dit project is het verzamelen van een corpus gesproken Italiaans (in verschillende regios in Europa). Het verzamelde corpus bevat multimodale data van gesproken Italiaans in spontane alledaagse conversaties en zal worden gebruikt om ondersteunend leer- en onderzoeksmateriaal te ontwerpen voor de leerlijn Italiaanse taalkunde entaalbeheersing in de Bachelor en Master Taal- en Letterkunde. Concreet dient het corpus ter ondersteuning van:het consolideren vanhet onderzoeksgericht onderwijs (in BA3 en MA vakken) omdat het corpus de studenten de kans geeft om empirisch onderzoek te verrichten naar hetgebruik van het hedendaags Italiaans;het trainen van mondelinge vaardigheden (o.a. in Taal en Tekst I en II).
Organisaties: • OG QLVL Leuven
Onderzoekers: • Bart Van Den Bossche • Stefania Marzo • Elwys De Stefani
De auteur is dood, lang leve de auteur: een verkenning van de conceptenauteurschap en lezerspubliek in Griekse mythografie. KU Leuven Abstract: De volgestouwde rekken in populaire boekhandels en wetenschappelijke bibliotheken laten er geen twijfel over bestaan: antieke mythologie weet de interesse van een ruim publiek te wekken. Welnu, de wetenschappelijke studie van deze antieke mythen baseert zich voornamelijk op zgn. mythografische geschriften: dergelijke minder bekende prozateksten trachten op ongekunstelde wijze de essentiële verhaallijnen van bepaalde mythen te registreren. In tegenstelling tot recente ontwikkelingen in de studie van andere antieke genres, is de cruciale rol van auteurs en hun lezers in het literaire communicatieproces nog niet ten volle doorgedrongen in het onderzoek rond Griekse mythografie. Erger nog, geleerden hebben tegenwoordig vaak de neiging om de auteur en zijn lezer als het ware te wissen uit hun discours: de mythograaf wordt vaak afgeschilderd als een slaafse compilator van vroegere teksten, terwijl het doelpubliek wordt uitgebreid tot vrijwel elke liefhebber van mythologie. Ten gevolge hierva Organisaties: • OG Griekse Studies Leuven
Onderzoekers: • Peter Van Deun • Ulrike Kenens
EUROPEANA INSIDE. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • N. N.
VIDEO.DE - Videostreaming als Interactief Didactisch instrument voor Elektronische Onderwijsondersteuning van talenopleidingen. Een associatiebrede pilootstudie voor het Duits. KU Leuven Abstract: Het VIDEO.de project beoogt de ontwikkeling van een technologisch-educatieve tool waarmee streaming videodata door/voor academische en professionele talenopleidingen van de Associatie KU Leuven binnen een gedigitaliseerde leeromgeving ontsloten kunnen worden. De didactische ontsluiting gebeurt via een gelaagde en fijnmazige annotatiestructuur die het mogelijk maakt online beschikbare streamingdata voor verschillende didactischedoeleinden (en dus voor verschillende opleidingen, opleidingsonderdelen, fasen, taalbeheersingsniveaus) inzetbaar te maken. De concrete didactische uitwerking van de tool gebeurt in een associatiebrede pilootstudie voor de talencomponent Duits. Daarbij wordt er bijzondere aandacht geschonken aan het gebruik van ecologisch bronnenmateriaal uit stabiele online archieven, de ontwikkeling van een duurzaam product (open databank) dat na de afloop van het project verder kan worden uitgebouwd, en de didactische uitrolbaarheid naar andere talen en opleidingen binnen de A Organisaties: • OG MIDI Antwerpen
Onderzoekers: • Geert Brône
Naar een permanent Writing Lab: ontwikkeling van een kader voor de ondersteuning van studenten bij hun schriftelijke Engelstalige communicatie.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; KU Leuven Abstract: Instromende studenten, in het bijzondere internationale studenten, vormen een zeer heterogene groep wat betreft Engelse taalvaardigheid en schrijfvaardigheden. Veel studenten hebben bij het schrijven van papers een masterproeven meer begeleiding nodig dan men redelijkerwijs kan verwachten van professoren. Het Writing Lab aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte (HIW) wil voorzien in die begeleidingsnood. Studenten uit de verschillende opleidingen en opleidingsfases kunnen bij de Writing Lab assistenten terecht om hun delen van hun papers en masterproeven te onderzoeken en bespreken. Het Writing Lab is geen dienst die hele teksten naleest, corrigeert en redigeert. Veeleer wijzen de assistenten de student op structurele problemen m.b.t. taal en opbouw. Op die manier helpen ze de studenten om de kwaliteit van hun papers en van hun Engelstalige schrijfvaardigheden in het algemeen te verbeteren. Het Writing Lab werd opgestart in mei 2012 in antwoord op suggesties van zowel studenten als Organisaties: • OE De Wulf-Mansioncentrum
Onderzoekers: • Russell Friedman
Songs without Sunrise: De Italiaanse Risorgimento in Ierse literatuur en Britse geopolitiek, 1815-1870. KU Leuven Abstract: Werken die de geschiedenis van de Ierse literatuur behandelen, bestedenvaak het meeste aandacht aan de ontpopping van een nationale en nationalistische literatuur aan het einde van de negentiende eeuw. Dit project gaat in tegen deze tendens door de Ierse literatuur van de negentiende eeuw te situeren in de context van internationale betrekkingen. Het einddoel van dit project is te analyseren hoe Ierse en Engelse literatuur reageerden op een ideologische inconsistentie in Britse liberale beleidsvorming omwille van geopolitieke redenen steunden negentiendeeeuwse Britse liberalen de onafhankelijkheid van Italië, maar niet die van Ierland en hoe de interactie tussen deze reacties invloed uitoefende op het ontstaan van moderne diplomatie. In een eerste beweging zal dit project daartoe in kaart brengen welk Ierse schrijvers in Italië verbleven in de periode van het Congres van Wenen (1815) tot de inname van Rome (1870), onderzoeken in welke cirkels zij zich bewogen, en een inventarisati Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Leuven
Onderzoekers: • Ortwijn de Graef • Frederik Van Dam
De receptie van Augustinus en Pelagius in de Karolingische commentaar bij Romeinen bewaard in Paris. Bibl. Nat. lat. 11574. 'Cultural forgetting' in middeleeuwse theorieën over gratie, vrije wil en predestinatie. KU Leuven Abstract: Dit project is geconcentreerd rond een nooit eerder uitgegeven, anonieme Karolingische commentaar bij de brief van Paulus aan de Romeinen, bewaard in één 9de-eeuws handschrift, Paris Bibl. Nat. lat. 11574. De commentaar bestaat uit fragmenten uit de werken van patristische auteurs. Ik zal de eerste kritische editie van dit werk maken. Daarnaast zal ik een analyse maken van de fragmenten geselecteerd uit de werken van Augustinus en Pelagius, die beide belangrijke bronnen zijn in de commentaar. Inhet verleden concentreerde onderzoek naar middeleeuwse bijbelcommentaren in anthologie-vorm zich ofwel op de waarde van deze teksten voor de reconstructie van de handschriftelijke transmissie van de werken van de Kerkvaders, of op hun rol in theologische en filosofische disputen. Ik zaldeze beide pistes combineren via het concept cultural forgetting, i.e. de noodzakelijkheid dat een bepaalde interpretatie verdwijnt uit het collectief geheugen zodat een volgende generatie haar eigen interpretat Organisaties: • OG Latijnse Literatuurstudie Leuven
Onderzoekers: • Gert Partoens • Shari Boodts
Prestige als verklarende factor voor ontleenbaarheid: een Cognitief Contact Linguïstische aanpak. KU Leuven Abstract: Lexicale leemtes en prestige zijn de twee factoren die het vaakst vermeld worden om ontlening te verklaren. Waar ik in mijn doctoraatsproject op zoek ging naar empirisch bewijs voor het belang van lexicale leemtes voor ontlening, richt ik mij met dit postdoctoraal project op het onderzoeken van de rol van prestige voor ontleenbaarheid. Hiertoe zullen drie verschillende, sterk complementaire studies worden uitgevoerd. De eerste studie, gebaseerd op enquêtes, onderzoekt lexicale voorkeur: wanneer bron- en doeltaalvormen concurrerende lexicalizeringen vormen voor een concept (bv. het Engelse leenwoord soulmate en het Nederlandse alternatief boezemvriend), welke sociale groepen verkiezen dan de brontaalvorm als prestigieuze variant? De tweede studie gebruikt experimentele technieken om te bepalen wanneer Vlaamse kinderen oppikken dat het gebruik van Engelse leenwoorden een andere sociale identiteit aangeeft dan het gebruik van Nederlandse vormen. Aan de hand van interactionele analyses wil Organisaties: • OG QLVL Leuven
Onderzoekers: • Dirk Geeraerts • Dirk Speelman • Eline Zenner
539448-LLP-1-2013-1-DE-Comenius-CMP KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • SLO Letteren Leuven
Onderzoekers: • Karel Van Nieuwenhuyse
Dwang effecten van kwantificering op aspectuality. A discourse-functionele analyse van Chileense en Spaanse schiereiland. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FunC Leuven
Onderzoekers: • Nicole Delbecque • Katrien Verveckken • Daniel Michaud Maturana
Passie, narratief, en sociale orde bij Spinoza en Hume. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project is een vergelijkend onderzoek naar de sociaal-politieke denkbeelden van Spinoza en Hume. Beide filosofen beschouwen een sociale orde als het product van zijn specifieke geschiedenis, niet slechts van de feitelijke, maar ook van de 'narratieve' geschiedenis. Een collectief narratief ¿ d.w.z. een gezamenlijke imaginaire reconstructie van het verleden ¿ verenigt een volk door te appelleren aan gedeelde emoties, en is daarmee van essentieel belang voor sociale samenhang. In dit onderzoek wordt de notie van 'narratief' aangewend om de common ground in de politieke theorieën van Spinoza en Hume te belichten. In het bijzonder zal aandacht worden besteed aan het religieuze narratief, dat beide filosofen als gevaarlijk zien, maar ¿ zo lijkt het ¿ ook als potentieel nuttig voor een samenleving, indien het loskomt van overmatig bijgeloof. Organisaties: • Centrum voor Ethiek
Onderzoekers: • Willem Lemmens • Rudmer Bijlsma
Zelf in de war: waanzin, religie en maatschappij in vroegmodern Brabant. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project staat de relatie tussen waanzin, religie en maatschappij in het zeventiende-eeuwse hertogdom Brabant centraal. Aan de hand van mirakelverhalen en procesdossiers richt het onderzoek zich op de interactie tussen de diverse actoren die geconfronteerd werden met waanzin, om zo de processen van negotiatie en conflict die schuilgaan achter de identificatie, de perceptie en het beheer van krankzinnigheid te grijpen. Aandacht zal daarbij uitgaan naar wisselwerkingen en spanningen tussen de religieuze en wereldse registers waarbinnen waanzin gevat en beleefd werd. Van daaruit wordt het mogelijk abstracte, vaak lineair gedachte begrippen als "secularisering" en "medicalisering" te nuanceren. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bert De Munck • Guido Marnef
• Sonja Deschrijver
De "business of performance": Theaterimpresario's en het toneelrepertoire in de Zuidelijke Nederlanden tussen 1680 en 1795. Universiteit Antwerpen Abstract: Voor de eerste keer in een studie van het laat-zeventiende- en achttiende-eeuwse theater- en operaleven in Brussel, Gent en Antwerpen, zal de nadruk worden gelegd op de rol van de impresario en op de effecten van de "business van de prestaties" (dwz de manier waarop theaters werden gerund en drama werd geproduceerd en uitgevoerd) op het toneelrepertoire. Het onderzoek zal antwoorden opleveren op vragen als: Wat motiveerde impresario's om een theater te runnen? Welke esthetische en literaire aspiraties hoopten ze te realiseren en hoe hadden financiële motivaties invloed op artistieke beslissingen? Wat kan de rol van de impresario ons vertellen over de vermeende culturele (literaire) crisis van de Zuidelijke Nederlanden? Wat was de status van het verrassend grote aantal vrouwelijke impresario's? Wat voor soort toneelstukken en libretto's hebben lieten de impresario schrijven? Hoe werd buitenlands repertoire aangepast om een lokaal publiek en de lokale overheden tevreden te stellen? Hoe reageerden lokale toneelschrijvers? En tenslotte, hoe werden impresario's afgebeeld in satirische toneelstukken? Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)
Onderzoekers: • Hubert Meeus • Timothy De Paepe
Tegengestelde krachten. Charles Taylor over sterke waardering, moraal en Nietzsche. Universiteit Antwerpen Abstract: Het thema van moreel pluralisme wordt steeds belangrijker binnen seculaire, postmoderne samenlevingen. Echter, in haar pogingen om met conflicterende waarden om te gaan heeft de filosofische reflectie strategieën ontwikkeld die de spanningen in de hedendaagse morele cultuur onderschatten, vermijden of simpelweg negeren. Tegen deze achtergrond streeft men in dit project naar een filosofisch begrip van moraliteit dat recht doet aan de permanente spanningen tussen concurrerende waarden (cross pressures) binnen de westerse cultuur. Ten eerste, aan de hand van de visie van Charles Taylor op de hedendaagse morele cultuur, die wordt gereconstrueerd door een nauwgezette analyse van zijn begrip 'sterke waardering' (strong evaluation). Ten tweede, door deze analyse te confronteren met Nietzsches analyse van het nihilisme. Organisaties: • Centrum voor Ethiek
Onderzoekers: • Willem Lemmens • Guido Vanheeswijck • Michiel Meijer
Universalisme vs. particularisme in de transnationale civil society van mensenrechtenorganisaties. Amnesty International USA en Human Rights Watch tussen samenwerking en concurrentie (1978-2008). Universiteit Antwerpen Abstract: Aan het begin van de 21ste eeuw is het aantal NGO's die in de transnationale civiele samenleving opereren bijna ontelbaar. Men kan de proliferatie van mensenrechtenorganisaties (MROs) toejuichen maar men zou zich ook moeten afvragen waarom er zoveel zijn. Weerspiegelt dit een effectieve arbeidsverdeling of wijst het op particularistische belangen? Dit project, dat nauw aansluit bij de recente groei van historisch onderzoek in MROs, focust op de spanning tussen hun universalistische missie en hun particularistische tendensen. De onderliggende hypothese is dat de toegenomen participatie van MROs in een 'mensenrechtenmarkt' een competitie heeft gecreëerd dat soms botst met de universalistische logica van samenwerking en de verdediging van mensenrechten. Met andere woorden: organisatorisch eigenbelang kan het universeel ideaal van de mensenrechten gefragmenteerd en de effectiviteit van de activiteiten en de campagnes van de MROs belemmerd hebben. Deze hypothese zal getest worden via een analyse van de relaties tussen Amnesty International USA en Human Rights Watch voor de periode 1978 ¿ 2008, waarbij een structureel-kwantitatief onderzoek (historische sociale netwerkanalyse) en een kwalitatieve bronnenstudie gecombineerd zullen worden. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Maarten Van Ginderachter • Bart De Sutter
Amerikaanse maximalistische fictie tussen globale en lokale kennis – Richard Powers, David Foster Wallace, en de informatieroman. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek richt zich op de "post-postmoderne" tendens in de hedendaagse Amerikaanse fictie, met als voornaamste auteurs Richard Powers en David Foster Wallace. Overtuigd dat ironie niet de enige uitkomst is na het failliet van de Grote Verhalen (Lyotard), zien Powers en Wallace de roman als een mogelijke uitweg voor het postmoderne solipsisme van hun literaire voorgangers. Beide auteurs beogen een tekst die informatie zo kan scherpstellen dat lokale kennis alsnog in een tentatief globaal model wordt weergegeven. De centrale vraag die daarom moet worden beantwoord is: hoe kunnen hun romans de illusie van totaliteit opwekken, zonder zelf totalitair te zijn? Een cognitief-narratologische analyse van The Gold Bug Variations (Powers 1991) en Infinite Jest (Wallace 1996) moet deze vraag zowel op vormelijk als inhoudelijk vlak beantwoorden. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Luc Herman • Toon Staes
Kerkmuziek en confessionalisering in transformatie. Casus Antwerpen, ca. 1585-1794. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt de wisselwerking tussen religieuze muziek en een stedelijke maatschappij tijdens een periode van belangrijke transformaties te bestuderen. Enerzijds zal nagegaan worden hoe religieuze muziek gebruikt wordt als middel bij het tot stand brengen en handhaven van een confessionele identiteit, anderzijds zal de invloed van religieuze, politieke en sociaal-culturele veranderingen op de productie en consumptie van religieuze muziek in kaart gebracht worden. Via een doorgedreven historische contextualisering van het stedelijk muziekleven en haar actoren wil deze studie nieuwe inzichten ontwikkelen betreffende de mogelijke betekenissen en het functioneren van religieuze muziek binnen een urbane omgeving. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé • Guido Marnef • Stefanie Beghein
De interactie tussen tijd en lexicaal en grammaticaal aspect. Een vergelijkend onderzoek naar de polyfunctionaliteit van uitdrukkingen van het heden in het werkwoordelijke paradigma. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt een studie van de interface tussen Aktionsart (of lexicaal aspect) en grammaticale tijd vanuit een taalvergelijkend perspectief, waarbij de aandacht specifiek zal uitgaan naar de interactie tussen de klasse van dynamische werkwoorden en de uitdrukking van tegenwoordige tijd. De hypothese die hier naar voren wordt geschoven, is dat er in verschillende talen bij de verwijzing naar dynamische (i.e. veranderlijke, nietstatische) gebeurtenissen in het heden een conceptueel probleem optreedt, dat leidt tot een opvallende polyfunctionaliteit van de markeerder in kwestie: tegenwoordige tijd bij statische werkwoorden, en een niettegenwoordige interpretatie bij dynamische (bv., als een verleden of toekomende tijd). Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie
Onderzoekers: • Johan Van der Auwera • Frank Brisard • Marie-Astrid De Wit
Een nieuwe typologie van onbepaalde voornaamwoorden en bijwoorden. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie
Onderzoekers: • Johan Van der Auwera • Lauren Van Alsenoy
Narratieve interesse en religieus geloof in de hedendaagse Amerikaanse literatuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek wil trachten om postklassieke verteltheorien over narratieve interesse toe te passen op hedendaagse Amerikaanse fictie die de pluriforme dialoog over geloof op gang brengt. Om de manieren te onderzoeken waarop narratieve interesse tijdens het leesproces wordt beinvloed door de overdracht van cultureel materiaal, zal deze dissertatie zich beroepen op populaire en hooggewaardeerde Amerikaanse schrijvers die ervoor kiezen hun religieuze overtuigingen te thematiseren: Marilynne Robinson, Louise Erdrich en Fae Myenne Ng. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Luc Herman • Megan Milota
De wederkerende geste: een onderzoek naar de methode van Aby Warburg voor theaterwetenschap. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele Poëtica
Onderzoekers: • Kurt Vanhoutte • Esther Tuypens
Armenzorg en gemeenschapsvorming in de Zuidelijke Nederlanden, ca. 1300-1600. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit FWO-project bestudeert armenzorg in drie steden in de Zuidelijke Nederlanden (Gent, Mechelen en Sint-Winoksbergen) van circa 1300 tot 1600. Op een geïntegreerde manier en voor een lange termijn ga ik na hoe door armenzorg (in de brede in van het woord) stedelijke gemeenschappen en solidariteit werden gevormd. Centraal staat de vraag welke gemeenschappen werden geïmpliceerd of gevormd wanneer werd beslist wie in aanmerking kwam voor zorg, en hoe dit evolueerde op lange termijn. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bert De Munck • Peter Stabel • Hadewijch Masure
'Wo mistus, da Christus'. Een micro-perspectief op het gebruik van stedelijk afval als meststof in de Vlaamse landbouw in de nieuwe tijd. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé • Tim Soens • Pieter De Graef
'Menselijk kapitaal' vanuit een huishoudperspectief: kennisinvesteringen in vroegmodern Antwerpen, Gent, Lier en Aalst.
Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project tracht via seriële rekeningen van voogden onderwijsinvesteringen op huishoudniveau te kwantificeren en zo de vinger te leggen op eventuele veranderingen in de scholingsgraad en de aard van het onderwijs in de vroegmoderne periode. Door die gegevens te koppelen aan het volledige huishoudbudget, het sociaal-economische profiel van de (overleden) ouder(s), het aantal kinderen, enz.- en dit voor vier verschillende steden (Antwerpen, Gent, Lier en Aalst) - moet duidelijk worden waarom de Oostenrijkse Nederlanden (of althans sommige steden in de regio) op het einde van de achttiende eeuw niet langer koplopers waren op het gebied van geletterdheid en gecijferdheid. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bert De Munck • Jord Hanus • Annelies De Bie
Achter de schermen van de gemene gronden: Het sociaal agro-systeem van de laat-middeleeuwse Kempen geanalyseerd. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Tim Soens • Maïka De Keyzer
Singulariteit en verantwoordelijkheid. Universiteit Antwerpen Abstract: Op het eerste gezicht lijkt de vraag naar verantwoordelijkheid een vraag naar vrijheid te zijn: is men verantwoordelijkheid voor de eigen handelingen/daden omdat men deze vrijwillig heeft gekozen/verricht? In het recente filosofische debat dat is geïnspireerd door de filosofie van Emmanuel Levinas, wordt verantwoordelijkheid echter begrepen als het gevolg van een appèl, als een opdracht die niet het gevolg is van een vrije keuze, maar die op een passieve manier wordt ontvangen. Dit appèl wordt ontvangen door een singuliere persoon of kan enkel worden beantwoord door deze persoon. Levinas' concept van verantwoordelijkheid werd inmiddels in vraag gesteld door vele critici, zoals Jean-Luc Marion en Paul Ricoeur, die beiden betwijfelen dat Levinas' appèl tot verantwoordelijkheid kan worden begrepen als singulier. De kritieken van Marion en Ricoeur wijzen op het fundamentele probleem van een ethiek van de verantwoordelijkheid: hoe kan een appèl dat per definitie (als appèl van het goede) is geadresseerd aan iedereen,om een antwoord vragen dat ik alleen kan geven? Het volgende onderzoeksproject behandelt precies deze vraag en wil meer bepaald de volgende drie vragen zorgvuldig onderzoeken. 1.) Kan het appèl van het goede singulier zijn zodat het mogelijk wordt om te zeggen dat het mij singularitseert? 2.) Kan een passief appèl voor verantwoordelijkheid resulteren in een concreet ethisch handelen? 3.) In welke zin is vrijheid afhankelijk van een singulier, ethisch handelen? Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie
Onderzoekers: • Arthur Cools • Geoffrey Dierckxsens
Kleren bouwen: Een onderzoek naar ontwerp in mode via architectuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele Poëtica
Onderzoekers: • Kurt Vanhoutte • Alexandra Verschueren
Gemeenschappen zonder burgers. Een sociologische analyse van de discursieve constructie van morele status in Belgische asielcentra. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES)
Onderzoekers: • Christiane Timmerman • Gert Verschraegen • Robin Vandevoordt
De materialiteit van manieren en de gemanierdheid van de materialiteit. Tafelen en tafelcultuur in de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Zuidelijke Nederlanden. Universiteit Antwerpen Abstract: Tot op heden blijft een studie naar de materiële cultuur van de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne eettafel nog uit. In het zog van de microstoria en de Alltagsgeschichte is er echter sedert de jaren '80 al heel wat inkt gevloeid over zowel de materiële aspecten van zowel eetkamer als keuken. De introductie van nieuwe objecten en materialen werd geanalyseerd alsook de sociale reikwijdte ervan werden geduid. Dat ook de culturele appreciatie en cultivering van een "burgerlijke geciviliseerde tafelcultuur" meer en meer zichtbaar werd, is een stelling die sterk aanleunt bij Elias' civilisatiemodel en vooral in de Angelsaksische historiografie reeds de uitgangshypothese werd van menige studie over didactische literatuur en manierenboekjes. Hoewel de zestiende-eeuwse steden in de Zuidelijke Nederlanden reeds vaak werden aangestipt als centra waar niet alleen de benodigde infrastructuur en know-how voor productinnovaties aanwezig waren maar ook een constante kruisbestuiving van sociaalculturele gedragsrepertoires dialoog voerde met de nieuwe stedelijke middengroepen, zijn ze echter stiefmoederlijk behandeld. Dit onderzoeksproject beoogt daarom zowel de materiële aspecten van het tafelen te duiden, alsook de culturele kaders waarbinnen tafelgerei zich kon ontwikkelen als middelaar voor de constructie van sociaal en cultureel kapitaal. Samen met boedelinventarissen zal daarom ook een systematische analyse van manierenboekjes en gedragsliteratuur de ruggengraat van dit onderzoek vormen.
Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé • Peter Stabel • Inneke Baatsen
De planeet op de tafel: Wallace Stevens als werelddichter. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject wil bijdragen aan de manier waarop de canonieke modernistische dichter Wallace Stevens wordt gelezen als een transnationale en mondiale dichter. Het wil een meer systematische focus aan zulk onderzoek bieden, een gamma aan relevante data ter beschikking stellen die in de Stevenskritiek nog niet voorhanden zijn, evalueren wat er kritisch op het spel staat bij het transnationaliseren van deze dichter, en de huidige theorieën over wereldliteratuur, ecokritiek en culturele topografie herijken door middel van het complexe poëtische gedachtengoed van Stevens. Zijn hoofdtitel ontleent het project aan het gedicht waarin Stevens terugblikte op zijn eigen poëtische carrière, "The Planet on the Table". Onder deze noemer zal de figuur van Stevens als "werelddichter" bestudeerd worden vanuit een variatie aan complementaire invalshoeken die georganiseerd worden in drie hoofddelen: "Wallace Stevens in de wereld" (dat gebaseerd zal zijn op archiefonderzoek), "De wereld door de ogen van Wallace Stevens" (dat gebruik zal maken van theorieën over wereldliteratuur, ecokritiek en een combinatie van retorica en culturele topografie) en "De wereld na Wallace Stevens" (dat case-studies zal bevatten over vertalingen, bewerkingen en virtuele representaties). Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Bart Eeckhout • Lesley Janssen
Capteren van citaties, impactfactoren en BOF-gewicht van tijdschriftartikelen in de Academische Bibliografie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Universitair beheer en administratie
Onderzoekers: • Tim Engels
Semi-autonome onderschikking in het Nederlands en Noors. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie
Onderzoekers: • Jan Nuyts • Karin Beijering
Radicaal belichaamde morele emoties. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Filosofische Psychologie
Onderzoekers: • Willem Lemmens • Erik Myin • Jan Van Eemeren
'Des deutschen Dichters Sendung': De collectieve symboliek en retorische structuur van politieke religie in de lyriek van de Junge Mannschaft. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil een bijdrage leveren aan het begrijpen van de collectieve symboliek en retorische structuur van politiek-religieus taalgebruik in de 'pro-nazi-poëzie' van de literaire groep Junge Mannschaft (1933-1945). Dit project combineert een historische en een op context gebaseerde benadering van nationaalsocialistische poëzie met een tekstanalytische benadering door middel van de Critical discourse analyse. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Arvi Sepp • Anneleen Van Hertbruggen
Belgische investeringen in het Ottomaanse Rijk in de 19e en 20e eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Henk de Smaele • Erol Adnan Ferdi Baykal
Verzamelaars van het 'wrakhout van geschiedenis'. Naar een reconstructie van het 'antiquarisch milieu' in België (ca. 1760 - ca. 1860). Universiteit Antwerpen
Abstract: Dit project wil komen tot een reconstructie en beter begrip van de diversiteit aan actoren die tijdens het ontstaan van de natie staat België (ca. 1760 - ca. 1860) een ontluikend 'antiquarisch milieu' vormden. Tot nu toe is het onderzoek naar de antiquaricus zeer gefragmenteerd verlopen, maar daaraan wil dit nieuw onderzoeksinitiatief verhelpen. De basis van dit project steunt op de opbouw van een prosopografische onderzoeksdatabank. Zo'n onderzoekshulpmiddel is momenteel onbestaande, hoewel het nu net toelaat om te komen tot een identificatie, categorisering, en analyse van het ontluikend antiquarisch milieu in de Belgische samenleving. Een dergelijke onderzoeksdatabank moet de hoeksteen worden van een studie die de samenstelling, interne cohesie, institutionalisering, en sociale veranderingen binnen het antiquarisch milieu analyseert. Vragen met betrekking tot het sociaal profiel, de collectie-praktijken, intellectuele motivaties, de invloed en het functioneren van antiquarici in de Belgische samenleving vormen de interne logica en drijfveer achter dit project. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Ilja Van Damme • Eline Verstegen
Wetenschappelijke opdracht in de economische en stadsgeschiedenis Universiteit Antwerpen Abstract: De ambitie van deze wetenschappelijke opdracht is om de economische geschiedenis van ambachtslui te koppelen aan fundamentele politieke, cultureel-mentale, intellectuele en epistemische transformaties tussen de vijftiende en negentiende eeuw. Enerzijds zal op basis van eerder en lopend onderzoek een monografie geschreven worden rond de ambachtsgilden in de Zuidelijke Nederlanden. Daarop verder bouwend zullen een aantal nieuwe onderzoekspistes ontwikkeld worden waarin het verband tussen stad en moderniteitsvertogen verder wordt onderzocht (in Europa en daarbuiten). Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bert De Munck
De restauratie van een 16de eeuwse triptiek: 'De aanbidding van de koperen slang'. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds OCMW Antwerpen. UA levert aan OCMW Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Faculteit Ontwerpwetenschappen - overige
Onderzoekers: • Griet Blanckaert
Audiobeschrijving: levenslange toegang voor blinden (ADLAB). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Vertaalwetenschap, Tolkwetenschap en Interculturele Communicatie (TriCs)
Onderzoekers: • Aline Remael
Formele karakteriseringen van weerlegbare redeneervormen: de mogelijkheden en grenzen van het standaard formaat voor adaptieve logica's Universiteit Gent Abstract: De algemene doelstelling van het project is om weerlegbare redeneervormen te expliciteren door middel van adaptieve logica's (ALs). Hoewel het standaardformaat voor ALs zeer nuttig is voor de formele karakterisering van verschillende vormen van weerlegbare redeneren, is het suboptimaal voor een aantal toepassingscontexten. De meer specifieke doelstellingen is om de mogelijkheden en de grenzenvan het standaard formaat en om het te veralgemenen waar nodig. Een efficiënte manier om dit doel te bereiken is om weerlegbare redeneervormen te bestuderen die onafhankelijk van het AL progamma werden ontwikkeld (op dit ogenblik zijn slechts een aantal hiervan geïntegreerd in het AL progamma). Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Joke Meheus
Uitwisselingsnetwerken en ecologische veranderingen in NW Europa tijdens het Vroeg Holoceen Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt een gedetailleerde studie van lange afstanduitwisseling van Tienen en Wommrtsom kwartsiet d.m.v. geo-chemische karakterisatie, geografische analyse m.b.v. GIS en statistische analyses, lithische technologische analyses, experimenten en gebruikssporenonderzoek. Op basis van de behaalde resultaten zal nagegaan worden in hoeverre en op welke manier uitwisseling van exotische gesteenten een rol gespeeld heeft in de respons van mesolothische jagers-verzamelaars op het veranderde landschap in het gebied langsheen de zuidelijke Noordzee. Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers: • Philippe Crombé
Van Boudica tot Morgan Le Fay: de perceptie van de Keltische vrouw in de Victoriaanse beeldende kunsten (1837-1901) Universiteit Gent Abstract: Hoe was de beeldvorming van Keltische vrouwen in de Victoriaanse beeldende kunsten tijdens de toenmalige Celtic Revival? Met 18 cases - die zowel schilder-, teken- als beeldhouwkunst omvatten - uit Engeland, Wales en Ierland, wordt de paradoxale (conservatieve en progressieve) impact hiervan op deze 19de-eeuwse patriarchale samenleving onderzocht, rekening houdend met de context van de eerste emancipatiegolf in Groot-Britannië en Ierland. Organisaties: • Vakgroep Frans
Onderzoekers: • Maryse Demoor • Marjan Sterckx
De sacralisatie van het ridderschap. Een onderzoek naar de ridderlijke religieuze identiteit in de Zuidelijke Nederlanden gedurende de volle middeleeuwen. Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt de sacralisatie van het ridderschap in de Lage Landen gedurende de elfde en twaalfde eeuw aan een nieuw onderzoek te onderwerpen door het testen van de hypothese dat de ontwikkeling van een sacrale ordo equester voor de miles Christi evenzeer op een diepgewortelde wijze deel uitmaakte van een van ridderlijke identiteit als een legitimerend construct was dat macht verschafte aan zowel ridders, edelen en clerici. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Jeroen Deploige
De ontwikkeling van ArcheoGML: een conceptueel datamodel voor een 4D archeologisch GIS Universiteit Gent Abstract: Het voorgesteld onderzoek beoogt een eerste stap te zetten in de richting van een formele definitie van een conceptueel datamodel voor vierdimensionale archeologische data en analyses. De gebruikersvereisten nemen hierbij een centrale positie in het ontwikkelingsproces in. Het model zal stapsgewijs ontwikkeld worden via testcases op archeologische sites met een continue terugkoppeling naar de gedecteerde gebruikersvereisten. Organisaties: • Vakgroep Geografie
Onderzoekers: • Philippe De Maeyer
De tribuni plebis en het einde van de Romeinse Republiek Universiteit Gent Abstract: De tribuni plebis zijn cruciaal voor het begrijpen van de politieke macht van socio-politieke groepen in de Romeinse maatschappij. Hun invloed in de late Republiek was omvangrijk en ze worden vaak gelinkt met de transformatie naar het Principaat. Mijn onderzoek zal een correcter beeld schetsen door een socio-politieke methodologie te gebruiken, gebaseerd op principal-agent analyse en modellen van sociaal conflict. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Andries Johan Zuiderhoek
De posthomerica van Quintus Smyrnaeus: analyse in een diachroon en synchroon literair veld Universiteit Gent Abstract: Mijn onderzoeksproject behelst de literaire analyse van een laatantieke Griekse auteur (Quintus Smyrnaeus), die zich in een tegenstrijdige literaire traditi bevindt. Ik zal zijn literaire positie onderzoeken door middel van een narratologische analyse van zijn epos 'Posthomerica' en een intertekstuele vergelijking met relevante diachrone en synchrone bronnen, te beginnen bij Homerus. Organisaties: • Vakgroep Frans
Onderzoekers: • Kristoffel Demoen
Angstaanjagend vrouwelijke Kali in Kerala: van tribale tot pan-hindoeïstische godin. Onderzoek naar een proces van religieuze assimilatie en coöptatie in een feminiene context. Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt een grondige, gecontextualiseerde studie van godinnenverering in de Zuid-Indische staat Kerala. We analyseren een eeuwenlange evolutie die de tribale godin Kali van haar folkloristische kenmerken zuiverde zodat we kunnen aantonen hoe godinnen in de marge erin slaagden een plaats te veroveren in het centrale hindoeïstische pantheon. Tegelijkertijd zullen we onze resultaten kaderen binnen Kerala's unieke feminiene geschiedenis. Organisaties: • Vakgroep Talen en Culturen van Zuid- en Oost-Azië
Onderzoekers: • Eva De Clercq
romeinse publieke badgebouwen in de westelijke mediterrane wereld gedurende de late oudheid. transformatie en continuïteit in stedelijke context Universiteit Gent Abstract: het onderzoeksproject richt zich op de transformaties die de romeinse badcultuur ondergaat tussen de 3de en de 7de eeuw n.C. in Italië en Noord-afrika. de nadruk ligt op publieke badhuizen in stedelijke context: hoe deze op architecturaal en technisch gebied veranderen, hoe ze werden herbruikt en hoe de gemeenschappelijke badcultuur in grote delen van Europa verdween na de Romeinse periode. Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers: • Frank Vermeulen
Het kasteel Van Aqaba en de oorsprong van Khans in Jordanië : een archeologische benadering. Universiteit Gent Abstract: Deze bijzondere studie kadert in een breder onderzoek met betrekking tot de bewaard gebleven Karavanserails in Jordanië, waarvan het grootste deel door mij werd ondemomen. De combinatie van deze studies zal resulteren in de eerste diachronische beschrijving en analyse van de herkomst en ontwikkeling van de Khans in Jordanië. Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers:
• Jean Bourgeois
Syntaxis van Vroeg Vernaculair Chinees: een overzicht (8st-11de eeuw) Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject focust op de ontstaansfase van Vroeg Vernaculair Chinees en is gebaseerd op tekstuele bronnen (waaronder manuscripten) gedateerd tussen de achtste en de elfde eeuw. Het project stelt zich tot doel een beschrijving en een analyse te geven van de ontwikkeling van syntactische structuren uit deze periode. Organisaties: • Talen en Culturen
Onderzoekers: • Ann Heirman
Les "cabinets des lettrés" de l'extrême contemporain: entre présence de la mémoire lettrée et histoire du présent Universiteit Gent Abstract: Bestaande academische studies benadrukken steevast in welke mate het narratieve proza van hedendaagse Franse auteurs als Quignard, Macé, Michon, Bergounioux of Puech wordt gekenmerkt door een grote eruditie en een bijzondere dialoog met de literaire zowel als literair-theoretische (Franse) canon. Door middel van tekstuele en contextuele analyse wordt nagegaan in hoeverre deze schrijvers zich al dan niet identificeren met een dergelijke perceptie van hun oeuvre. Organisaties: • Vakgroep Frans
Onderzoekers: • Pierre Schoentjes
Taalnormen en ?accommodatie in Computer Mediated Discourse. De casus van Berber diasporawebsites Universiteit Gent Abstract: In deze studie wordt één van de centrale claims uit de recente sociale theorie onderzocht, namelijk dat ?traditionele? collectieve identiteiten, gebaseerd op een sociale klassenhiërarchie en ondersteund door lokale en nationale instituties, alsmaar meer en meer vervangen worden door meer dynamische en transnationale groepsidentiteiten die sterk ondersteund worden door de elektronische media. De volgende gerelateerde vraagstellingen worden voornamelijk onderzocht: 1. Hoe worden taalnormen gecreëerd op Berber diasporawebsites? 2. Hoe functioneren diasporawebsites als geïnstitutionaliseerde contexten? Organisaties: • Talen en Culturen
Onderzoekers: • Michael Meeuwis
Taalnormen en ?accommodatie in Computer Mediated Discourse. De casus van Berber diasporawebsites Universiteit Gent Abstract: In deze studie wordt één van de centrale claims uit de recente sociale theorie onderzocht, namelijk dat ?traditionele? collectieve identiteiten, gebaseerd op een sociale klassenhiërarchie en ondersteund door lokale en nationale instituties, alsmaar meer en meer vervangen worden door meer dynamische en transnationale groepsidentiteiten die sterk ondersteund worden door de elektronische media. De volgende gerelateerde vraagstellingen worden voornamelijk onderzocht: 1. Hoe worden taalnormen gecreëerd op Berber diasporawebsites? 2. Hoe functioneren diasporawebsites als geïnstitutionaliseerde contexten? Organisaties: • Talen en Culturen
Onderzoekers: • Michael Meeuwis
Archeologie: kunst en kusterfgoed ? middelen ter ondersteuning van kustbeheer en klimaatveranderingplanning doorheen de Kanaalregio (ARCH-MANCHE). Universiteit Gent Abstract: Het Arch-Manche-project zal aantonen hoe archeologie, kunst en maritiem erfgoed gebruikt kunnen worden om langetermijnpatronen van verandering aan de kust en de impact daarvan op nederzettingen aan te duiden. De studie van deze data zal toestaan om de reacties op klimaatveranderingen uit het verleden te verstaan en te modelleren om zo de planning voor de toekomst te helpen. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde
Onderzoekers: • Marc De Batist
Bepaling van urbane variatie in Punisch Carthago: Functionele analyse van de Bir Messaouda assemblages Universiteit Gent Abstract: De Bir Messaouda opgravingen bieden een nieuwe mogelijkheid tot vergelijking van rituele, industriële en domestieke fases binnen dezelfde site. Theoretische parameters worden geformuleerd ten einde tussen verschillende materiële assemblages te kunnen onderscheiden, niet alleen uit Carthago maar ook uit andere contemporaine sites in het Centrale Middellandsezeegebied. Deze parameters zullen dan worden getoetst aan de data van de genoemde opgravingen, die zich nu in Gent bevinden. Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers: • Roald Docter
Persoonsmarkering en argumentstructuur in de Kashmiri talen. Een typologische studie van referentiële hiërarchieën Universiteit Gent Abstract: Dit project vormt een bijdrage aan het typologische debat over de vraag hoe referentiële hiërarchieën zich verhouden tot argumentspatronen. Het beoogt een analyse te verschaffen van het complexe systeem van persoonmarkering in Kashmiri en de dialecten van Kashmiri. Deze statistische analyse zal uitgevoerd worden vanuit een typologische benadering, en genetische en lokale invloeden op
persoonsmarkering zullen uitgemeten worden tegenover universele tendenzen. Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Klaas Willems
De interactionele dynamiek van meertaligheid en 'translanguaging' in de Belgische asielprocedure Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt hoe met talige diversiteit , meertaligheid en ?translanguaging? wordt omgegaan in de Belgische asielprocedure. Op basis van linguïstisch-etnografische data analyseert deze studie taalideologische problemen die verband houden met concurrerende vormen van meertaligheid in procedurele interactie, met bijzondere aandacht voor de tolkpraktijk en LADO toepassingen, en wordt nagegaan hoe deze interactionele processen de juridisch-institutionele constructie van bewijsmateriaal en identiteit in asielzaken kunnen sturen. Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Stefaan Slembrouck
Balans en perspectief - Verkenning en ontwikkeling van de erfgoedgemeenschap rond academisch erfgoed in Vlaanderen (fase 2) Universiteit Gent Abstract: Het project heeft tot doel op op de basis van een vooronderzoek een deel van het Vlaams academisch erfgoed te digitaliseren en te ontsluiten via een interuniversitair online erfgoedportaal, om de universitaire collecties voor het brede publiek open te stellen en om de doorlichting van het academisch erfgoed in Vlaanderen uit te breiden. Het eindoel is om te komen tot de formele oprichting van een Vlaamse Overlegplatform voor Academisch Erfgoed dat stimulerend en adviserend kan optreden in de zorg voor en de ontsluiting van het academisch erfgoed op basis van professionele bekwaamheid en met de steun van een breed netwerk van participanten. Dit project omhelst een aantal concrete stappen. Organisaties: • Museum voor de geschiedenis van de wetenschappen
Onderzoekers: • Danny Segers
Mannelijk feminisme: de participatie van mannen aan bewegingen voor de emancipatie van vrouwen in België, Frankrijk en Nederland (1960-1990) Universiteit Gent Abstract: Dit doctoraatsonderzoek handelt over de samenwerking van Belgische, Franse en Nederlandse feministische groepen uit de jaren 19601990 met mannen i. v. m de mobilisatie voor de legalisering van abortus en anticonceptie, de kritiek van machtsrelaties binnen het huwelijk en de preventie van geweldpleging tegen vrouwen. Er zal zowel van schriftelijke als mondelinge bronnen gebruik gemaakt worden (interviews, archieven, feministische pers en literatuur). Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Gita Deneckere
De Latijnse verb phrase: delimitatie, interne structuur en diachrone evolutie Universiteit Gent Abstract: Het project betreft de syntaxis van de Latijnse Verb Phrase en Tense Phrase, en meer specifiek de positie van het werkwoord ten opzichte van de argumenten en functionele elementen zoals bijwoorden en negatie. Het onderzoek is gebaseerd op een corpusanalyse, met teksten van 350 v.Chr. tot 550 n.Chr. Het theoretische kader is dat van de generatieve syntaxis. Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Liliane Haegeman
"Dat is mijn lichaam, dat voor u gebroken wordt". Vroegmoderne sacralisatie van de literatuur, de casus van Vondels 'Altaergeheimenissen' en Huygens' 'Avondmaalsgedichten' Universiteit Gent Abstract: Dit project is gericht op een analyse van de aanwezigheid van concepten van het sacrale in de vroegmoderne poetica in relatie tot de ontwikkelende autonomisering van het literaire systeem. Die analyse zal gevoerd worden aan de hand van Joost van den Vondels Altaergeheimenissen en Constantijn Huygens? Avondmaalsgedichten. Organisaties: • Vakgroep Frans
Onderzoekers: • Jurgen Pieters
De invloed van vroege (vóór de leeftijd van 6 maanden) en late (op volwassen leeftijd) primaire palatale sluiting aan spraak kenmerken bij kinderen en volwassenen met een aangeboren geïsoleerde kloven in Uganda Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Spraak-, Taal- en Gehoorwetenschappen
Onderzoekers: • Kristiane Van Lierde
Funeraire praktijken in Iran van de Achaemenidische tot en met de Sassaniedische periode (550 v. Chr. - 651 na Chr.) Universiteit Gent Abstract: De ontwikkeling van de funeraire praktijken in Iran tussen de Achaemenidische en Sassaniedische periode heeft drie overgangsfasen gekend en de opeenvolging van het ene rijk door het andere is de oorzaak geweest van belangrijke veranderingen. Dit onderzoek heeft tot doel om de factoren te duiden die verantwoordelijk waren voor deze veranderingen in de spirituele benadering en om aan te tonen dat de funeraire praktijken meer culturele fenomenen zijn eerder dan enkel religieuze rituelen. Begrafenismodaliteiten spelen een belangrijke rol in de reconstructie
van gemeenschappen tijdens de Achaemenidische, Parthische en Sassaniedische periode. Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers: • Ernie Haerinck
TeTRRA : Technology Transfer & Recruiting in Rural Areas Universiteit Hasselt Abstract: Doel van het project is het actief in het werk stellen en verbeteren van de technologie- en kennistransfer en de samenwerking tussen hogescholen, universiteiten en MKB's in de landelijke gebieden binnen de EMR. In dit kader zou enerzijds de uitwisseling tussen wetenschap en economie / bedrijven versterkt worden. Anderzijds zullen contacten en netwerken tussen de bedrijven opgebouwd en verdiept worden. Door het systematische sturen van netwerkactiviteiten zou het economische en technologische prestatievermogen van de MKB's en de ontwikkeling van toepassingsgerichte kennis met name in landelijke gebieden duidelijk verbeterd worden. Daarnaast worden bedrijven intensief geadviseerd en begeleid in de realisatie van innovatieve ideeën tot nieuwe producten, diensten of processen. Bovendien worden randvoorwaarden en structuren ontwikkeld waarmee een verbetering van de lokale tewerkstelling van hoogopgeleide medewerkers bereikt wordt en hun vertrek naar urbane agglomeraties vermeden kan worden. In het kader van dit project gaat een grote tal van bedrijven direct participeren. Organisaties: • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten
Onderzoekers: • Ann BIJNENS
200 jaar Nederlandse filologie in Vlaanderen: de interactie tussen academische wereld, sociale strijd en nationale identiteitsvorming. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt de allereerste analyse ooit van geschiedenis van de Nederlandse filologie in 19de-eeuws Vlaanderen. Via een doorgedreven onderzoek naar -de inhoud van de studieprogramma's aan de universiteiten van Gent, Leuven en Brussel, -de verkondigde theorieën -én het sociale engagement van de betrokken docenten, zal de bijdrage van de discipline onderzocht worden aan, enerzijds, de Europese ontluikende filologie en, anderzijds, aan de taalstrijd en de 'Vlaamse beweging'" als een van de belangrijkste socio-culturele gebeurtenissen in 19de-eeuws Vlaanderen. Het onderzoek zal uitmonden in een standaardwerk over dit stuk wetenschapsgeschiedenis, dat in herwerkte boekversie gepresenteerd kan worden exact 200 jaar na de start van de Nederlandse filologie in Vlaanderen, in 2016. Het spreekt voor zich dat het onderzoek gekaderd wordt in internationale onderzoeksverbanden naar de geschiedenis van de (Nederlandse) filologie, en naar de interactie tussen universitaire taalinstituten en sociale en culturele strijd. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • WIM VANDENBUSSCHE
Naar een neo-ecologische ethiek van solidariteit: aan analyse van de participatieve en distributieve dimensies van intragenerationele en intergenerationele klimaatrechtvaardigheid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Gezien de omgekeerde relatie tussen de historische verantwoordelijkheid en de kwetsbaarheid voor de mondiale klimaatverandering, is de integratie van zowel het intra- als intergenerationele aspect in een theorie over klimaatrechtvaardigheid noodzakelijk. De klemtoon op intragenerationele (i.e. ruimtelijke) distributie -heden dominant in zowel het pragmatisch-politieke discours van het Kyoto Protocol en het Akkoord van Kopenhagen als het theoretische discours - laat echter intragenerationele participatie, alsook de gehele intergenerationele kwestie, buiten beschouwing. De hoofddoelstelling van dit project bestaat uit de constructie van een opvatting over klimaatrechtvaardigheid die rekening houdt met zowel huidige als toekomstige generaties en die zowel de participatieve als de distributieve dimensie integreert. In de eerste fase zal nagegaan worden welke specifieke participatieve en distributieve kwesties inherent zijn aan de inter- en intragenerationele aspecten van klimaatrechtvaardigheid. De bevindingen hieruit zullen in de tweede fase leiden tot de constructie van een overkoepelend ethisch perspectief op klimaatrechtvaardigheid. Deze normatieve fase behelst een analyse van enerzijds de ethiek van verbondenheid, om participatieve rechtvaardigheid te conceptualiseren, en anderzijds van het neo-ecologisch perspectief op distributieve rechtvaardigheid. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • Sigrid STERCKX
Een filosofische studie van medische informatiestromen in de medische diagnostiek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Redeneren/ infereren en argumenteren kunnen verschillen van situatie tot situatie. Daarom is het essentieel om een inzicht te verwerven in deze varieteit. In dit onderzoek nemen we de medische context als gegeven/ omdat in de hedendaagse geneeskundige praktijk een ruim aanbod aan informatiestromen voorhanden is. Het is voor de arts niet altijd even eenvoudig om op basis van onduidelijke en onzekere informatie tot een diagnose te komen. Bovendien is het noodzakelijk geworden dat de patient geïnformeerd wordt over haar/zijn toestand zodat zij/hij mee kan beslissen over verdere onderzoeken en behandelingen. Dit onderzoek zal zich richten op de informatiestromen tussen allerhande actoren die informatie binnenkrijqen, verwerken en doorgeven tijdens een diagnostisch proces. Aan de hand van door de onderzoeker geconstrueerde casussen, bestaande logica's en expertsystemen zal nagegaan worden wat er precies gebeurt en eventueel misloopt in het proces dat leidt tot de diagnosestelling. Hierbij zal tevens uitvoerig ingegaan worden op de informatie waarover de betrokkenen de facto beschikken en zouden kunnen beschikken; met bijzondere aandacht voor onzekerheid met betrekking tot deze informatie. Deze onderzoeksvragen zullen worden uitgespit zowel vanuit het perspectief van formele benaderingen (i.e. logica's en expertsystemen) als vanuit informele benaderingen (i.e. een wetenschapsfilosofisch literatuuronderzoek en empirische studies). Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • JEAN VAN BENDEGEM
De invloed van nationale juridische culturen op de theorie en praktijk van het internationaal publiekrecht: een vergelijkende case studie van Frankrijk en de Verenigde Staten. Vrije Universiteit Brussel
Abstract: Internationaal publiek recht is traditioneel beschouwd als een universeel lichaam van normen die staten en bepaalde andere entiteiten bindt. Ondanks de universaliteit, kan men vaststellen dat beoefenaars van internationaal recht het vaak oneens zijn met vakgenoten uit andere landen. Hoewel er al verschillende redenen opgegeven zijn, heeft een mogelijke reden nog weinig aandacht gekregen: de nationale wettelijke cultuur. Dit project vertrekt vanuit het standpunt dat nationale wettelijke cultuur de manier vorm geeft aan de wijze waarop recht beoefenaars internationaal recht bekijken. De ambitie van dit project is om een alternatief te bieden aan de perceptie rond internationaal recht, en om te contribueren aan vergelijkend internationaal recht. Organisaties: • Internationaal en Europees recht
Onderzoekers: • ERIK FRANCKX
VALUE-AGEING:Incorporating European Fundamental Values into ICT for Ageing : a Vital Political, Ethical, Technological and Industrial Challenge. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Europees project rond incorporatie van Fundamentele Europese waarden op het gebied van ICT Organisaties: • Recht Wetenschap Technologie en Samenleving • Metajuridica
Onderzoekers: • Eugenio MANTOVANI • Emma Dora LOEFFELSTIEL • PAUL DE HERT
De terugkeer van de psychologie in de menselijke wereld Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project is een poging om een integratief systeem van verscheidene benaderingen op te stellen en om een analyse te maken van welke epistemologische beperkingen binnen de psychologie zouden gelden als 'speciale' wetenschap. Het doel is om licht te werken op nieuwe bevindingen van mentale oorzakelijke verbanden dat toepasselijk zou zijn op bijvoorbeeld de psychotherapeutische genezing. Organisaties: • Centrum Leo Apostel • Wiskunde
Onderzoekers: • Valérie AUCOUTURIER • Diederik AERTS
VUB Onderzoekscontingent Sabbatical Leave 2013 (Call 2012). Toekenning aan Prof. dr. Wim Vandenbussche: Historical sociolinguistics in Flanders - Securing the past, preparing the future Vrije Universiteit Brussel Abstract: Historische sociolinguïsten in Vlaanderen - Het verleden vrijwaren, de toekomst voorbereiden Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • WIM VANDENBUSSCHE
VUB Onderzoekscontingent Sabbatical Leave 2013 (Call 2012). Toekenning aan Prof. dr. Karin Nys: Post-excavation processing of the material culture of the Late Bronze Age town Hala Sultan Tekke (Cyprus) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Post-opgravingproces van materiale culturen van de Late Bronzen tijdperk-stad Hala Sultan Teke (Cyprus) Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie
Onderzoekers: • KARIN NYS
Samenwerkingsproject VUB-ULB: De Groote Oorlog Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Eerste Wereldoorlog, die ook de Wereldoorlog of de Grote Oorlog werd genoemd was een wereldoorlog gecentreerd in Europa die begon op 28 juli 1914 en duurde tot 11 november 1918 (nog altijd bekend als wapenstilstandsdag). Voor een deel werd de wapenwedloop in 1912 en 1913 aangespoord door nationalistische en militaristische groepen, die hun regeringen passiviteit in het gezicht van externe bedreigingen verweten. Sommige historici hebben gewezen op de toenemende populariteit van het militarisme en het radicaal-nationalisme als oorzaken voor de oorlog. Alle grootmachten van de wereld waren bij deze oorlog betrokken, die werden samengesteld in twee conflicterende allianties: de geallieerden (gecentreerd rond de Triple Entente van het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Rusland) en de centralen (oorspronkelijk gecentreerd rond de Triple Alliantie van Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Italië). Deze bondgenootschappen reorganiseerden zich (Italië vocht voor de geallieerden) en breidden zich uit naarmate er meer landen meededen met de oorlog. Uiteindelijk werden er meer dan 70 miljoen militairen, waaronder 60 miljoen Europeanen, gemobiliseerd in een van de grootste oorlogen in de geschiedenis. Meer dan 9 miljoen soldaten werden gedood, vooral als gevolg van de grote technologische vooruitgang in vuurkracht zonder overeenkomstige ontwikkelingen in mobiliteit. Het was het op vijf na dodelijkste conflict in de wereldgeschiedenis, dat vervolgens de weg vrijmaakte voor politieke veranderingen zoals revoluties in de betrokken landen. Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • GUY VANTHEMSCHE
Transcriptieregulatie in Archaea: Lrp-achtige regulatoren van de hyperthermoacidofiel Sulfolobus solfataricus. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Algemene inleiding Prokaryoten kunnen ingedeeld worden in twee domeinen, Bacteria en Archaea (1,2). Alhoewel bacteriën en archaea morfologisch sterk op elkaar lijken, verschillen ze op moleculair niveau minstens evenveel van elkaar dan van eukaryoten. Vele gekarakteriseerde archaeële soorten zijn extremofielen. Sulfolobus solfataricus is een hyperhermoacidofiel crenarchaeon dat optimaal groeit bij een pH 2-3 en een
temperatuur van 80°C. Sulfolobales worden teruggevonden in zwavelrijke heetwaterbronnen, zogenaamde solfatara (3). De studie van Archaea is een grote uitdaging gezien hun vrij recente ontdekking (eind jaren '70) waardoor er nog maar weinig geweten is over deze organismen. Wat wel geweten is, o.a. dankzij de kennis van archaeële genoomsequenties, is dat zij vele unieke eigenschappen hebben, maar dat zij ook een aantal eigenschappen delen met Bacteria enerzijds en eukaryoten anderzijds (4). Het archaeële basale transcriptie-apparaat is fundamenteel verschillend van de bacteriële tegenhanger en blijkt een vereenvoudigde versie te zijn van het eukaryotische apparaat (5-7). Archaeële transcriptie-initiatie vereist eerst en vooral de binding van de TATA bindende proteïne (TBP) ter hoogte van de TATA box. In suboptimale condities wordt deze binding gestimuleerd door transcriptiefactor E (TFE) (8). Vervolgens bindt transcriptiefactor B (TFB) het complex. Doordat deze proteïne het 'factor B recognition element' (BRE) in de promoter herkent neemt het transcriptie-initiatie complex de juiste oriëntatie aan (9). TFB is ook verantwoordelijk voor de recrutering van RNA-polymerase, waarna de transcriptie kan gestart worden. Archaeële RNA-polymerasen zijn tevens homologen van de eukaryotische enzymen (10). Er is nog maar zeer weinig geweten over transcriptie-regulatie in Archaea (11,12). Op basis van archaeële genoomsequenties wordt voorspeld dat Archaea vooral transcriptieregulatoren bezitten van het bacteriële type, vaak met een helix-turnhelix (HTH) DNA-bindend motief (13). Dit is een verrassende vaststelling, en doet de vraag ontstaan hoe deze klassieke bacterieel-type regulatoren interageren met de verschillende componenten van een eukaryotischachtig basaal transcriptie-apparaat. Slechts een gelimiteerd aantal archaeële regulatoren werden gekarakteriseerd, waarvan het merendeel behoort tot de 'Leucine-responsive Regulatory Protein' (Lrp) familie van regulatoren. Deze regulatorfamilie heeft leden in zowel Archaea als Bacteria, maar niet in de eukaryoten (14). Er bestaan zowel globale als specifieke Lrpachtige regulatoren, en meestal heeft hun functie te maken met het aminozuurmetabolisme. Het archetype is de globale regulator E. coli Lrp (15). Er werden tot op heden vier kristalstructuren van Lrp-achtige proteïnen bepaald: twee bacteriële en twee archaeële, beide van Pyrococcus soorten (16-18). De monomeer-structuren vertonen een grote homologie: ze bevatten allemaal een N-terminaal DNA-bindend domein met een HTH motief en een C-terminaal domein met een ??-sandwich vouw. Dit laatste domein wordt 'Regulator of Amino acid Metabolism' (RAM) genoemd en is verantwoordelijk voor de oligomerizatie van de proteïne en cofactorbinding (19). De functie en co-factor van archaeële Lrp-achtige regulatoren is haast nooit gekend, behalve in het geval van LysM van S. solfataricus (20). Wij bestuderen ondermeer Ss-LrpB, een ander Lrp-achtig proteïne van S. solfataricus. Dit proteïne bindt het controlegebied van zijn eigen gen, wat wijst op een autoregulatie, zoals het geval is voor de meeste Lrpachtige proteïnen. Deze binding gebeurt ter hoogte van drie specifieke bindingssites (Box 1, Box 2 en Box 3) met een geconserveerde sequentie en is coöperatief (Fig. 1A; 21). 'Ingel' footprinting heeft aangetoond dat eerst Box 1 en Box 3 gebonden worden vooraleer ook de middelste Box gebonden wordt (Fig. 1B). Box 2 heeft dan ook de minst geconserveerde sequentie, en de laagste bindingsaffiniteit. Met behulp van Atomic Force Microscopy (AFM) hebben we de architectuur van deze proteïne-DNA complexen met een verschillende stoichiometrie kunnen analyseren (Fig. 1C; 22). Hieruit bleek dat, wanneer de drie Boxen gebonden zijn door elk een Ss-LrpB-dimeer, deze dimeren interageren en dat het DNA sterk vervormd wordt. Het DNA draait zelfs rond de Ss-LrpB-dimeren met een gemiddelde buigingshoek van 260°. Op basis van de drie Box-sequenties werd een 15 bp lange, palindromische consensus-bindingssite afgeleid. Vertrekkende van deze consensus-sequentie, hebben we de DNAbindingsspecificiteit van Ss-LrpB nauwkeuriger bestudeerd door analyse van complexvorming met alle saturatie-mutanten van één helft van de consensus, en tevens bindingssites met niet-klassieke basen, abasische posities, dubbele mutanten, inserties of deleties. (23). Op basis van deze uitgebreide analyse werd vastgesteld dat elke positie bijdraagt maar dat een CG bp op een welbepaalde positie (en het symmetrisch equivalent) cruciaal zijn voor Ss-LrpB-binding. Het centrum wordt gebonden in de kleine groef en de palindromische halfsites in de grote groef. Tot slot werden kristallen bekomen van het C-terminale RAM-domein van Ss-LrpB. X-stralen diffractie resulteerde in een dataset met een resolutie van 2 Å (24). Figuur 1. A. Locatie van de drie specifieke bindingsplaatsen (Boxen) die gebonden worden door Ss-LrpB en de promoterelementen in het controlegebied van Ss-lrpB. B. Schematisch overzicht van de sequentiële binding van Ss-LrpB aan de drie Boxen. De pijl wijst op een stijgende SsLrpB-concentratie. C. Voorbeelden van AFMbeelden van Ss-LrpB-DNA complexen met 1 Box, 2 Boxen en 3 Boxen gebonden, respectievelijk. Onderaan wordt een schematische representatie getoond van de meting van de buigingshoek: een geobserveerde hoek van 100° komt overeen met een reële hoek van 260° in het geval van DNA omwikkeling. Doelstellingen van het project De voorafgaande resultaten met betrekking tot SsLrpB vormen een stevige basis voor verder onderzoek naar deze regulator. Zo zullen we trachten zijn fysiologische rol te ontrafelen en te ontdekken welke genen worden gereguleerd. Ook het moleculaire mechanisme van autoregulatie en regulatie van andere targets (positief/negatief) gaan we proberen uit te zoeken. Tot slot zal een deel van het project gewijd worden aan structurele aspecten. Voor specifieke topics zal het onderzoek tevens uitgebreid worden naar andere archaeële Lrp-achtigen, Ss-Lrp en Sa-Lrp (25,26). De aanpak zal multi-disciplinair zijn en een combinatie van verschillende technieken zal toegepast worden. Het project kan ingedeeld worden in twee luiken: 1. Onderzoek naar de fysiologische rol van Ss-LrpB; 2. Werking en structuur van Lrp-achtige proteïnen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Eveline PEETERS • DANIEL CHARLIER
Redeneren tussen theorieën. Een model voor een epistemologie met logische middelen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1 PROBLEEMSTELLING EN SITUERING Eén van de gevolgen van de recente heropleving van de formele epistemologie (Fitelson, 2007), is dat men zich opnieuw is gaan afvragen hoe dit onderzoeksdomein zich tot de standaard kennisleer verhoudt en er uiteindelijk ook weer bij kan aansluiten. Deze vraag dringt zich niet in het minst op voor de formele epistemologie die gebruikmaakt van formeel-logische methoden (voornamelijk d.m.v. epistemische en doxastische logica's, zie Hintikka (1969)). Hoe men een brug tussen de formele en standaard epistemologie kan slaan, is evenwel niet onmiddellijk duidelijk. Volgens Hendrick's "Mainstream and Formal Epistemology" (Hendricks, 2006), moet men in de eerste plaats de structurele gelijkenissen tussen de formele en standaard epistemologie verduidelijken. Het erkennen van een kern van gemeenschappelijke problemen en methoden geeft ongetwijfeld aan waarom het zinvol is om de kloof tussen beide domeinen te dichten, maar het geeft niet aan hoe we hun onderlinge interactie precies kunnen vormgeven. Om hierin te slagen, is het noodzakelijk om formele en niet-formele theorieën op een precieze en systematische manier aan mekaar te linken. Dit aspect van de relatie tussen de formele en standaard kennisleer bleef tot nu toe onderbelicht. Het doel van het voorgestelde onderzoek is om hiervoor een algemeen methodologisch kader uit te werken. Doordat het de precieze relatie tussen formele en informele modellen van de belangrijkste epistemische concepten als onderwerp heeft, onderscheidt dit onderzoek zich duidelijk van de meer voor de hand liggende vraag hoe we logische methoden kunnen aanwenden om problemen uit de standaard epistemologie op te lossen. Het dieperliggende probleem waarop dit onderzoek zich toespitst, is de vraag waarom deze logische methoden, ondanks de vele gekende problemen (Dretske, 1970; Hocutt, 1972), relevant kunnen zijn. Wat hiervoor in de eerste plaats verduidelijkt moet worden, is hoe abstracte en schijnbaar sterk geïdealiseerde modellen voor kennis en overtuiging de meer gesofistikeerde analyses uit de standaard kennisleer kunnen vervolledigen en mogelijk zelfs kunnen corrigeren. Formeler uitgedrukt: kunnen theorieën waarvan de respectievelijke abstractieniveaus niet exact overeenkomen aan mekaar gerelateerd worden? [bemerk de analogie met het probleem van het kennis toekennen in een taal die niet de taal van het kennend subject is en de problemen die rijzen wanneer 'higher-level' theorieën aan 'lower-level' theorieën gerelateerd moeten worden] Door het vanuit dit perspectief te benaderen, verruimen we de oorspronkelijke zoektocht naar potentiële bruggen tussen formele en informele analyses tot een meta-reflectie over het doel en het functioneren van de bekende logische modellen van epistemische en doxastische toestanden. De kern van zo'n meta-reflectie is volgende vraag: hoe kan redeneren binnen een formeel systeem ons iets bijleren over het informele systeem waarop het gebaseerd is? Preciezer, welke informatie over de individuele thesen van een informele theorie kan men uit de (corresponderende) individuele thesen van de gerelateerde formele theorie bekomen? Om een al te enge benadering van deze vraagstelling uit te sluiten, wordt niet enkel de logische representatie van statische noties, maar ook van de dynamische processen die deze toestanden wijzigen in dit onderzoek betrokken. Een uitbreiding met deductieve en communicatieve processen dringt zich daarom op. Op het formele vlak heeft dit vooral betrekking op de epistemische logica's van de tweede generatie die meer aandacht hebben voor sociale, interactieve en dynamische aspecten van de cognitie (Baltag & Moss, 2004; van Ditmarsch et al., 2007). Met betrekking tot de standaard epistemologie, komt dit neer op de integratie van
inzichten met betrekking tot 'rechtmatige beweringen' (het probleem van wat geldt als proper assertion, zie DeRose (2002); Douven (2006); Hawthorne (2004); Williamson (2000)) en de voorwaarden voor het bekomen van kennis door getuigenis (de problemen van testimony en trust, zie Coady (1973); Graham (1997); Fricker (2006)). Tenslotte, laat de integratie van het probleem van kennis-uitbreiding door deductief redeneren dit onderzoek ook aansluiten bij één van de meest centrale problemen in de kennisleer en de filosofie van de logica. Samengevat, is het doel van dit project de conceptuele analyse en de formele explicitering van de relatie tussen formele representaties van cognitieve toestanden en acties (die automatisch op een welbepaald abstractie-niveau functioneren) en informele, maar meestal erg genuanceerde inzichten in de interactie van kennis, overtuiging, deductief redeneren, assertion en trust (maar die niet noodzakelijk op een welbepaald of vast abstractie-niveau functioneren). Dit doel kan enkel bereikt worden door middel van een geïntegreerde aanpak. Concreet, omvat dit de uitwerking van (1) een algemene strategie voor het formuleren van 'bridge principles', (2) een generiek formaat en algemeen kader waarin de respectievelijke formele en niet-formele theorieën uitgedrukt, gesitueerd en indien nodig ook bijgestuurd en uitgebreid kunnen worden en (3) de toepassing van deze strategie voor elk van de genoemde epistemische concepten en fenomenen. Doordat de meeste problemen die uit deze initiële vraagstelling voortkomen, benaderd zullen worden vanuit de filosofie van de informatie (in het bijzonder de abstractie-methode), sluit dit project aan bij diverse onderzoekssporen die binnen het doctoraatsonderzoek uitgewerkt werden. De belangrijkste zijn: (i) het verband tussen het logisch pluralisme, de pluralistische interpretering van informatie-inhoud en de abstractie-methode en (ii) de verantwoording aan de hand van infomorfismen van een op adaptieve logica gebaseerd nietmonotoon informatie-concept. 2 'BRUG PRINCIPES' De meest voor de hand liggende illustratie van de problematische relatie tussen formele en informele theorieën, is het verband tussen het theoretische concept van de logische gevolgrelatie en de praktische concepten van het redeneren en het afleiden. Dat het theoretisch concept constitutief of op zijn minst relevant zou moeten zijn voor de actuele praktijk van het (deductief) redeneren, is een wijdverbreide doch vage en meestal slechts impliciet aanwezige veronderstelling. Deze eerder naïeve visie wordt ongetwijfeld versterkt door de historische band tussen de logica, de studie van het redeneren en de argumentatietheorie, maar is daarom nog niet onbetwist. Zo werd bijvoorbeeld het meer pessimistische standpunt dat logica niet in het bijzonder relevant is voor het menselijk redeneren meermaals door Gilbert Harman verdedigd (Harman, 1986). Ook in Fitelson's recentere analyse van de relatie tussen confirmatie en logisch gevolg, vindt men een gelijkaardig standpunt terug (Fitelson, 2006). In het algemeen komt zo'n pessimistische visie neer op de ontkenning dat er niet-triviale 'brugprincipes' bestaan die de formele logische gevolgrelatie met de praktijk van het redeneren verbinden. Ook in de huidige context waar de relatie tussen formele en standaard kennisleer centraal staat, heeft deze pessimistische visie verstrekkende gevolgen. De reden hiervoor is dat de skeptische argumenten die tot dit pessimisme leiden veralgemeend kunnen worden en zo alle 'brug-principes' tussen logische systemen en hun canonieke toepassingsdomein verwerpen. Net zoals de naïeve visie, is ook dit veralgemeende pessimisme niet onbetwist. De argumenten waarop het steunt, beperken niettemin de manoeuvreer-ruimte bij het formuleren van adequate 'brugprincipes'. In het bijzonder tonen deze aan dat de meeste naïeve voorstellen (bv. indien A door ? geïmpliceerd wordt, dan moet wie van alle elementen van ? overtuigd is, ook A aan haar overtuigingen toevoegen) onhoudbaar zijn. Het impliceert het eveneens dat een traditioneel logisch revisionisme (het afzwakken van de onderliggende logica) deze voorstellen niet kan redden. De overtuigingskracht van zo'n veralgemeend pessimisme, is vooral aan de structuur van de bewuste argumenten te wijten. Voor het propositionele geval argumenteert men dat wanneer volgens een deductiestandaard L het zo is dat A door ? geïmpliceerd wordt, terwijl de redenering van ? naar A niet aanvaardbaar is, men de deductiestandaard L moet herzien. Analoog, argumenteert men dat wanneer volgens een epistemische logica L het zo is dat KB door KA geïmpliceerd wordt, hoewel het mogelijk is om A maar niet B te weten, de epistemische logica L aan herziening toe is (voor een doxastische logica is het argument gelijklopend). De cruciale eigenschap van zulke redeneringen, is dat de loutere veronderstelling dat logica constitutief is voor het redeneren volstaat om alle logische systemen (tenzij de lege of nul-logica) zonder meer te verwerpen. Hoewel epistemische en doxastische logica's zelf reeds naar cognitieve relaties verwijzen, zijn zij hier niet immuun voor. De mogelijkheid van een op logica gebaseerde formele epistemologie komt zo op de helling te staan. Eén van de beweringen die doorheen dit onderzoek hard dienen te worden gemaakt, is dat voldoende verfijnde 'brug-principes' het logisch-epistemologisch project wel veilig kunnen stellen. Het belangrijkste inzicht hierbij is dat voor dit doel aanvaardbare 'brug-principes' zelf geen deel kunnen uitmaken van het logisch systeem noch in de object-taal van dat systeem uitgedrukt kunnen worden. 3 ABSTRACTIE In tegenstelling tot de suggestie dat een logischformele kennisleer met adequate 'brug-principes' uitgebreid moet worden, is het meer gangbaar om doxastische en epistemische logica's te interpreteren als representaties van de kennis of overtuigingen van sterk geïdealiseerde agents of als rationaliteits-normen voor diezelfde agents. Zulke verwijzingen naar een geïdealiseerde rationaliteit volstaan echter niet om alle gangbare tegenwerpingen te weerleggen (zie Stalnaker (1991) voor een kritische evaluatie). Ook volstaan zulke manoeuvres niet om te ontkomen aan de 'slippery slope' van het steeds verder afzwakken van de onderliggende logica. De les die we uit dit falen kunnen trekken, is dat we niet via veronderstelde idealiseringen het onderwerp van onze theorieën moeten herzien, maar dat we deze theorieën aan hun respectievelijke abstractie-niveau moeten koppelen. Een kritische blik op Hendricks' voorstel dat formele epistemologie de structuur aanbrengt die nodig is om standaard epistemologische strategieën en methoden (b.v. het construeren van tegenvoorbeelden) te regimenteren, verduidelijkt waarom het belangrijk is om verschillen in abstractie-niveaus te herkennen. Het weerlegt namelijk de initieel plausibele suggestie dat formele structuren rechtstreeks gebruikt kunnen worden om de in de standaard epistemologie impliciet aanwezige informele structuren te preciseren en te vervolledigen. Het alternatief dat als onderdeel van dit onderzoek voorgesteld wordt, is dat formele structuren gebruikt worden om over minder expliciet uitgewerkte structuren te redeneren. In tegenstelling tot de eerste optie, veronderstelt deze tweede optie niet dat beide structuren of theorieën op hetzelfde abstractie-niveau functioneren. In deze context, draagt de abstractie-methode (Floridi & Sanders, 2004) waarop deze inzichten steunen twee dingen bij: het structureert de zoektocht naar geschikte 'brug-principes' en het geeft een verklaring voor het falen van de meer voor de hand liggende principes. De formele basis voor de idee dat 'brug-principes' geen deel uitmaken van een formele theorie, maar een link vormen die ons toelaat om met die theorie over een andere theorie te redeneren, steunt op Barwise en Seligman's werk over information flow (Barwise & Seligman, 1997). De kern hiervan is het feit dat één theorie informatie kan bevatten over een andere theorie en men bijgevolg de eerste kan gebruiken om over de tweede te redeneren. Als we bedenken dat de meest bekende problemen in de epistemische logica (cfr. de spanning tussen het behouden van elk syntactisch detail versus het streven naar semantische algemeenheid) te wijten zijn aan het feit dat onze intuïtieve structuren meer verfijnd zijn dan hun formele tegenhangers, dan lijkt deze voorstelling van de feiten heel wat accurater dan Hendricks' oorspronkelijke voorstel. Het verder binnen Barwise en Seligman's systeem preciseren van het inzicht dat 'brugprincipes' ons toelaten om 'tussen twee theorieën' te redeneren, heeft als voordeel dat het mede verklaart waarom adequate principes niet alleen relatief zwak, maar ook niet-monotoon zijn. Het in deze context toepassen van Barwise en Seligman's inzichten vormt een nieuw en onverwacht gebruik ervan. De geschetste formele strategie is niet de enige die een uitzicht biedt op adequate 'brug-principes'. Het is zelfs niet de meest plausibele, maar ze biedt wel een aantal unieke voordelen. Wat alle plausibele strategieën verbindt, is het verwerpen van een radicaal logisch revisionisme (enkel de lege logica is onvoorwaardelijk toepasbaar). Samen met de vaststelling dat monotone gevolgrelaties systematisch een te grote en/of te beperkte gevolgverzameling opleveren, is dit van bij het begin een centrale overweging geweest bij de ontwikkeling van adaptieve logica's (Batens, 1997, 2007). Het verschil tussen de adaptieve of niet-monotone aanpak en het huidige voorstel, is dat adaptieve logica's bekeken kunnen worden als logische systemen die zelf de 'brug-principes' bevatten die adequaat zijn voor een bepaald toepassingsdomein. Dit overstappen naar een ander soort logica (i.p.v. het louter afzwakken ervan) biedt ongetwijfeld een meer voor de hand liggende uitweg voor het geschetste probleem, maar sluit een benadering waarbij meer aandacht uitgaat naar abstractie-niveaus en systeem-externe 'brug-principes' niet uit. De voorgestelde aanpak geeft een preciezere analyse van het probleem en van de mogelijkheden om ze op te lossen. De adaptieve aanpak, daarentegen, biedt de mogelijkheid om exclusief te focussen op de exacte structuur van het nietmonotoon redeneren dat nodig is om tussen verschillende theorieën en abstractie-niveaus te redeneren. Beide strategieën zijn eerder complementair en dit uit zich ook in de formele details (in het bijzonder in het feit dat, net zoals 'brug-principes', de werking van adaptieve logica's niet door een verzameling axioma's exhaustief gekarakteriseerd kan worden). 4 BEOOGDE RESULTATEN EN MEERWAARDE Wat is nu precies de meerwaarde van de voorgestelde strategie om de interactie tussen formele en standaard epistemologie te bestuderen? Een antwoord op deze vraag kan gegeven worden vanuit het perspectief van dit onderzoek, maar ook vanuit de specifieke methode die voorgesteld wordt. Zoals vermeld, beperkt dit onderzoek zich niet tot epistemische en doxastische toestanden of tot de rol van het deductief redeneren bij de uitbreiding hiervan, maar heeft het als doel om 'brugprincipes' te formuleren die zowel statische als dynamische en zowel individuele als sociale en interactieve kennistheoretische concepten met mekaar in verband brengen. Naast de breedte van dit onderzoek, is het belangrijk dat de voorgestelde strategie oog heeft voor eigenschappen van de relatie tussen de formele en standaard epistemologie die door andere strategieën niet zo expliciet benaderd kunnen worden. In vergelijking met
meer traditionele voorstellen, zoals Streumer's "For all propositions p1 , ..., pn and q, if the conjunction of p1 , ..., and pn entails q, then there is a reason against a person s both believing that p1 , ..., and that pn and believing the negation of q" (Streumer, 2007), heeft de huidige strategie alleszins meer dan minimale logische beperkingen te bieden. In vergelijking met de niet-monotone aanpakken waarbij 'brug-principes' deel uitmaken van het logisch systeem, laat de vooropgestelde strategie het toe om een aantal cruciale onderscheiden explicieter naar voor te brengen. De twee belangrijkste zijn: (i) het verschil tussen louter logische en epistemische of doxastische gevolgrelaties en (ii) het verschil tussen abstractie en idealisering. Het eerste onderscheid wordt reeds ten dele naar voor gebracht door niet-monotone of adaptieve inferenties te beschouwen als epistemische of doxastische gevolgrelaties en ze daarom als conditionele doxastische of epistemische operatoren te formaliseren. Het onderscheid tussen idealisering en abstractie heeft dan weer betrekking op de manier waarop we de door een model voorspelde epistemische eigenschappen interpreteren: dit kan als eigenschappen van de agents waarover we redeneren, maar kan ook als eigenschappen van het gebruikte formele kader zijn. Dit onderscheid is vooral van belang voor de interpretatie van de traditioneel ongewenste eigenschappen van formele systemen: in het eerste geval worden deze eigenschappen veelal als idealiseringen van de cognitieve vermogens van de relevante agents begrepen, in het tweede geval betreft het slechts abstracties (want adequate 'brug-principes' wijzen erop dat het bekomen model geen informatie verschaft met betrekking tot die eigenschappen dit schijnbaar geïdealiseerd zijn). Wanneer 'brug-principes' in het formele model opgenomen worden, zijn het dit soort nuances die verdwijnen. Tenslotte, telt deze aanpak nog twee meer algemene verdiensten. Zo biedt het een nieuw perspectief op de rol van het logisch modelleren binnen de formele epistemologie en herinterpreteert het traditionele argumenten voor logisch revisionisme in termen van het verfijnen i.p.v. het verwerpen van modellen. Ook is dit een project dat niet blijft steken bij de evidente vraag hoe een epistemologie met logische modellen de inzichten van de standaard epistemologie kan incorporeren (van Benthem, 2006), maar biedt het vooral een meer accuraat perspectief op de praktijk van het logisch modelleren. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • JEAN VAN BENDEGEM • Patrick ALLO
Burgerparticipatie: naar een herformulering van het principe van de vertegenwoordiging? Vrije Universiteit Brussel Abstract: a. Project 1. Historiek. Art. 42 van de Grondwet bepaalt: "De leden van beide Kamers vertegenwoordigen de Natie en niet enkel degenen die hen hebben verkozen". Dit artikel wordt traditioneel gezien als de juridische basis van het "vertegenwoordigingsbeginsel" van het Belgisch grondwettelijk recht (Velu, 1986). Volgens deze traditionele interpretatie, afkomstig uit de Franse doctrine, bestaat dit beginsel uit vier subsidiaire principes (Carré de Malberg, 1921). Deze zijn : (1°) Het principe van de nationale vertegenwoordiging: elke vertegenwoordiger, ongeacht de oorsprong van zijn verkiezing, vertegenwoordigt de hele natie en niet enkel zijn kiezers; (2°) Het principe van de onherroepelijkheid: de kiezers hebben geen enkele herroepingsmacht, zelfs niet als de vertegenwoordiger fouten begaat; (3°) Het principe van de juridische nietaansprakelijkheid: de enige mogelijke sanctionering van de volksvertegenwoordiger ligt besloten in zijn niet-herverkiezing; (4°) Het principe van het verbod van het bindend mandaat: de vertegenwoordiger kan in geen geval gebonden zijn door de wensen van zijn kiezers, zelfs al heeft hij zich hiertoe geëngageerd. Deze principes geven samen gestalte aan een opvatting van vertegenwoordiging die van Otto von Gierke en Georg Jellinek afkomstig is: met name de theorie van de organieke vertegenwoordiging (Brunet, 2004). De theorie van de organieke vertegenwoordiging is altijd al controversieel geweest. Lange tijd was het belangrijkste bezwaar ertegen dat de theorie niet op een ander politiek lichaam toegepast kon worden dan het Parlement. Zo werden in Frankrijk vragen gesteld bij de representativiteit van de Président de la République, en, daarna, bij die van de grondwettelijke rechters (Hamon, Troper, 2005). In België, waar de de theorie van de organieke vertegenwoordiging werd ingevoerd door Oscar Orban, in zijn Droit constitutionnel de la Belgique (Orban, 1906), bleef de controverse rond de invoering van ervan uit. De kwestie van de representativiteit van de Koning of van de leden van het Arbitragehof werd nooit bediscussieerd. Erger nog: de bijzondere wet tot hervorming der instellingen van 8 augustus 1980 bevat geen enkele bepaling die dit principe, dat wel op het federale Parlement van toepassing is, omzet op het niveau van de gefedereerde entiteiten. De laatste Belgische jurist die terzake naar de controverse rond de theorie van de organieke vertegenwoordiging verwezen heeft was Pierre Wigny in Droit constitutionnel (Wigny, 1952). Sindsdien heeft de inhoud, noch het toepassingsgebied van het vertegenwoordigingsbeginsel het voorwerp van enige ernstige kritiek uitgemaakt. Alleen een het lopend doctoraatsonderzoek van A.-E. Bourgaux (ULB) lijkt de discussie opnieuw te willen opnemen. 2. Problematiek. Actuele ontwikkelingen werpen vandaag de dag een nieuw licht op dit gebrek aan belangstelling voor het vertegenwoordigingsbeginsel in België. In het bijzonder denken we daarbij aan de opvallende eis van burgers om beter te worden betrokken bij de publieke besluitvorming (Ost, van de Kerchove, 2002 ; Chevallier, 2004). Deze ontwikkeling uit zich op twee manieren : (1°) Op een positieve wijze, door de stijging van het aantal instanties die tussenkomen vòòr de publieke besluitvorming, zoals bijvoorbeeld het geval is voor de werkzaamheden van het VIWTA bij het Vlaams Parlement inzake de evaluatie van de impact van wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen (De Sutter, 2006). (2°) Op een negatieve wijze, door de toegenomen kritiek op het gebrek aan belang dat aan het standpunt van de burgers wordt gehecht in de publieke besluitvorming. Dit was bijvoorbeeld het geval in de controverse rond de toelating om GGO's (genetisch gemodificeerde organismen) te telen op Belgisch grondgebied (De Sutter, 2006). De eis tot meer burgerparticipatie steunt op een sterke stroming binnen de politieke filosofie en theorie, die op zijn beurt wordt versterkt door allerhande activistische praktijken. Samen vormen zij de drijvende kracht van de ontwikkeling van "burgerparticipatie" als een belangrijk politiek thema bij het begin van de 21ste eeuw (Sintomer, 2007 ; Crépon, Stiegler, 2007). Vanuit juridisch oogpunt heeft de ontwikkeling van de burgerparticipatie geleid tot twee kritieken betreffende het vertegenwoordigingsbeginsel. (1°) In de eerste plaats heeft ze aanleiding gegeven tot de theoretische formulering van een aantal kritieken ('doleanties') op de idee van vertegenwoordiging (Hardt, Negri, 2004), waarbij vooral het principe van de nationale vertegenwoordiging in vraag wordt gesteld. In de plaats hiervan wordt een verplichte inachtneming van concrete diversiteit van de burgers bepleit, eerder dan een ijl vertegenwoordigingsbeginsel dat is opgehangen aan een abstract lichaam zoals de Natie. (2°) Een tweede kritiek heeft geleid tot tot een praktische formering van een "lastenboek" voor de hervorming van de vertegenwoordiging (Latour, 2005). Dit "lastenboek" heeft als doel het principiële verbod van het imperatief mandaat gedeeltelijk te herbekijken. In tegenstelling tot wat de orgaantheorie voorziet, zou de ontwikkeling van nieuwe vormen van burgerparticipatie de verplichting in het leven roepen om in het grondwettelijk recht ruimte te maken voor ad hoc vertegenwoordigers, die anders dan door verkiezingen aangewezen zouden worden. Hier kan ook gekeken worden naar de evolutie van de (nietverkozen) representatieve orgaantheorie bij de uitvoerende macht, gezien de ontwikkeling van het concept van de mandaathouders eenzelfde probleem heeft doen rijzen (De Becker, 2006). Tenzij aangenomen wordt dat België geen representatieve democratie is, moet deze dubbele kritiek technisch aangepakt worden, zoals dit het geval is in Frankrijk of in Nederland (Hermitte et alii, 2003 ; Lindahl, 2000). 3. Centrale onderzoeksvraag en onderzoekshypothese. Hoe kunnen de eisen van art. 42 GW vanuit een juridisch oogpunt verzoend worden met de sociale eisen van de burgers, alsook met de politieke eisen van de institutionele spelers en de in de literatuur ontwikkelde kritieken? Of anders gesteld : hoe kunnen de eisen van art. 42 GW juridisch worden verzoend met de coëxistentie van heterogene praktijken terzake ? Dit is geenszins een abstract probleem. (1°) Vanuit de het oogpunt van rechtsfilosofie heb ik in mijn proefschrift over de rol van het VIWTA bij het Vlaams Parlement, al aangetoond dat dit probleem van coëxistentie concrete gevolgen heeft voor de legitimiteit en de rechtskracht van de beslissingen die door satellietorganen van parlementaire instellingen genomen worden (De Sutter, 2006). (2°) Vanuit het oogpunt van de politieke filosofie heb ik mij in het kader van het éénjarig postdoctoraal mandaat dat de Vrije Universiteit Brussel mij voor het jaar 2007 heeft toegekend, gepoogd aan te tonen dat dit probleem ook concrete gevolgen heeft voor de politieke aanvaardbaarheid van gerechtelijke strategieën die worden ingezet door activistische groeperingen, zoals de anti-GGO of anti-reclame groepen (Berns, De Sutter, 2008). (3°) Dit post-doctoraal onderzoeksproject strekt dan ook tot het onderzoek van de concrete gevolgen van deze ontwikkelingen voor de theorie en de grondslagen van het grondwettelijk recht als dusdanig. De hypothese die ik in voorliggend project wil toetsen op basis van een verkenning van de relevante staatsrechtelijke literatuur, luidt als volgt. Om in België een evenwicht te bewerkstelligen tussen enerzijds het grondwettelijk principe van vertegenwoordiging, en anderzijds de sociale eisen met betrekking tot participatie, de politieke respons erop en het hieraan verbonden militante activisme, is het noodzakelijk om het genoemde principe te
herformuleren. In het kader van de Europese Unie heeft een soortgelijke bekommernis geleid tot de ontwikkeling van een hybride theorie, met name de theorie van de belangenvertegenwoordiging (Greenwood, 2003 ; Giorgi, 2006). Deze theorie is echter niet bevredigend in die zin dat zij niet meer doet dan de institutionele situatie (het monopolie van de belanghebbenden - de stakeholders) in het recht te verankeren, en dat is precies datgene waartegen de sociale participatie-eisen en activisme gericht zijn: de theorie verzekert geenszins dat er met de concrete eisen van burgerparticipatie rekening zou worden gehouden. Om tot een herformulering van het vertegenwoordigingsbeginsel te komen dat het evenwicht tussen alle krachten tot stand brengt, moeten een lokale en afgebakende toegang van nieuwe actoren tot de politieke besluitvorming mogelijk gemaakt worden (Callon, Lascoumes, Barthe, 2001). In dat geval zou de politieke vertegenwoordiging evolueren tot wat men een vorm van gedistribueerde vertegenwoordiging zou kunnen noemen. I. Doelstellingen De doelstellingen van voorliggend project zijn: A. Een exhaustieve analyse te bieden van het principe van vertegenwoordiging in het Belgisch grondwettelijk recht; B. Een volledige juridische analyse te ondernemen van de kritieken op dit principe; C. De problemen in kaart brengen die de vertegenwoordiging in het Belgisch grondwettelijk recht ondervindt; D. Onderzoeken op welke punten het vertegenwoordigingsprincipe onder impuls van deze problemen hervormd moet worden; E. De juridische noodzaak van deze hervorming afwegen tegen de geformuleerde politieke en sociale eisen; F. Tot een geloofwaardige formulering van het vertegenwoordigingsprincipe komen die rekening houdt met al deze elementen Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • Laurent DESUTTER • SERGE GUTWIRTH
Taalcommunicatie over kleurgrenzen heen: Zwart Afrikaans in Centraal Zuid-Afrika. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hoewel de functies van het Afrikaans sedert 1994 grondwettelijk ingeperkt werden, fungeert het Afrikaans nog steeds als lingua franca in verscheidene delen van plattelands en stedelijk Zuid-Afrika. Het vormt de natuurlijke lingua franca in die plattelandse streken van de West- en Noord-Kaap waar het de dominante moedertaal is. Het is ook de dominante lingua franca van het centrale deel van Zuid-Afrika, nl. de Vrijstaat en de Provincie Noordwest, waar de dominante moedertalen respectievelijk seSotho en seTswana zijn, d.w.z. twee genetisch nauw verwante en onderling verstaanbare Bantoetalen die door zwarten gesproken worden. Als moedertaal wordt het Afrikaans in die provincies grotendeels gesproken door Blanke en Kleurlingminderheden, die meestal in stedelijke centra geconcentreerd zijn. Als een lingua franca wordt het meestal door L1 seSotho- en seTswanasprekers gesproken, ten gevolge waarvan het gewoonlijk bestempeld wordt als 'Zwart Afrikaans'. De etnische verscheidenheid van die bevolking die Afrikaans gebruikt voor de dagelijkse omgang brengt een diversiteit aan Afrikaanse variëteiten met zich mee die tot nu toe niet aan diepgaand onderzoek onderworpen werden. Onderzoeksprojecten hebben wat inzicht gegeven in de L2 Zwarte Afrikaanse variëteiten met een seSotho achtergrond, alsook in de Afrikaanse variëteiten die gebruikt worden door Blanke moedertaalsprekers in hun interactie met Zwarten in het algemeen. Verrassend genoeg werden die variëteiten steeds geïsoleerd onderzocht, en het is daarom tot op heden volstrekt onduidelijk (of en) in hoeverre de pragmatische taalcontexten bepalend zijn voor de taalnormen in multi-etnische conversaties tussen eerstetaal- en tweedetaalsprekers van het Afrikaans. Het doctoraatsonderzoek dat ik sedert october 2004 verricht heb werd toegespitst op de in-group dimensie van etnische eerstetaalvariëteiten van het Afrikaans. Die beperking heeft ertoe geleid dat er geen aandacht geschonken kon worden aan een ander cruciaal aspect van de Afrikaanse taalrealiteit: het feit dat het Afrikaans ook een essentieel onderdeel is van het talige repertoire van een belangrijke groep tweedetaalsprekers, d.w.z., moedertaalsprekers van Bantoetalen die hun L2 Afrikaanse variëteiten gebruiken in hun interactie met andere etnische groepen. Vandaag vindt het overgrote deel van interetnische communicatie via L2 Afrikaanse variëteiten plaats tussen Zwarte Zuid-Afrikanen, of tussen Zwarte Zuid-Afrikanen en Blanken of Kleurlingen. In de huidige Zuid-Afrikaanse context waarin etnische machtverhoudingen geherdefinieerd worden, lijkt het wenselijk om een beeld te krijgen van hoe etnische groepen, in het bijzonder de Zwarte groep, zich talig gedragen naargelang van de pragmatische context van het gesprek. Interetnische communicatieprocessen brengen 'accommodatie' met zich mee, d.w.z. samenlopende dynamieken van opwaartse convergentie en neerwaartse divergentie waarbij sprekers pogen om de doeltaal te benaderen of om van de doeltaal af te wijken in het belang van maximale wederzijdse verstaanbaarheid. Dit gebeurt vooral in contexten waar een van de betrokken partners duidelijk minder gemakkelijk toegang heeft tot de prestigenorm dan de andere. . Samen met accommodatie kan interetnische communicatie ook een mate van uitsluiting met zich meebrengen. In die situatie kan etnische solidariteit tot uiting komen in het creëren van een taalbarrière die, enerzijds, de leden van de outgroup moet wijzen op de bestaande etnische afstand, of, anderzijds, de leden van de ingroup afschermt van outgroup-interferenties. Het is de bedoeling van dit onderzoeksproject om de processen van interetnische communicatie te beschrijven zoals ze plaatsvinden in de stedelijke omgeving van Bloemfontein, de hoofdstad van de Vrijstaat en het grootste stedelijke centrum van Centraal Zuid-Afrika. Ik neem daarvoor het taalgedrag onder de loep van de Zwarte inwoners van Bloemfontein (voornamelijk seSothosprekers), zowel binnen de eigen bevolkingsgroep als in hun interactie met de plaatselijke Kleurlingen en Blanken die samen een derde van de Bloemfonteinse bevolking uitmaken. Dit project bouwt voort op het model van Labovs experimenten met Zwart Amerikaans Engels en volgt de door Bell en Johnson (1997) toegepaste methodologie van assymetrische etnische koppeling van sprekers: door informeel groepen van sprekers van drie generationele categorieën op basis van gelijke of ongelijke etniciteit (nl. Zwart met Zwart, Zwart met Kleurling en Zwart met Blank) te confronteren, hoop ik een representatief inzicht te krijgen in de processen van taalaccommodatie en taaluitsluiting tussen, respectievelijk, L2 Afrikaanstalige Zwarten en L1 Afrikaanstalige Blanken, enerzijds, en L2 Afrikaanstalige Zwarten en L1 Afrikaanstalige Kleurlingen, anderzijds. Dit werd nog nooit eerder onderzocht, hoe cruciaal ook voor een correcte inschatting en analyse van de hedendaagse Afrikaanse taalrealiteit. De informatie die deze studie zal opleveren, valt in verscheidene theoretische dimensies uiteen. Vanuit het gezichtspunt van de historische taalwetenschap is mijn cross-generationele studie van Zwart Afrikaans de allereerste grondige studie van de ontwikkelingstendensen in de minst gedocumenteerde variëteit van het Afrikaans die, ironisch genoeg, met 15 miljoen Zwarte sprekers (van sterk uiteenlopende taalvaardigheidsniveaus) tevens de grootste variëteit van het Afrikaans is. Doordat Afrikaans een kunstmatig etiket is dat gebruikt werd voor alle Nederlandse variëteiten die zich al van in het begin van de 18de eeuw doorheen centraal Zuid-Afrika begonnen te verspreiden, kan het zg. Zwart Afrikaans rechtmatig beschouwd worden als de meest verspreide Nederlands-gebaseerde Creoolse taal of Nederlands-gebaseerde lingua franca. Het kan ook geen twijfel lijden dat de studie van die variëteit verdient om op dezelfde voet geplaatst te worden als die van de aanzienlijk minder gesproken Surinaams-Nederlandse variëteiten, en die van Creoolse of contacttalen in het algemeen. Mijn project vult dus een cruciale lacune in zowel de historische creolistiek als in de geschiedenis van het Zuid-Afrikaanse taallandschap. Vanuit het gezichtspunt van de taalpragmatiek zal mijn studie van het Zwart Afrikaans niet enkel inzichten genereren in de functionaliteit van het Afrikaans, maar onvermijdelijk ook in die van het seSotho en het Engels (zowel in ingroup- als in outgroup-contexten) onder de voornaamste etnische groepen van Centraal Zuid- Afrika, voor wie die talen ook deel uitmaken van de alledaagse taalrealiteit. Bijzonder interessant is de vraag in hoeverre die laatste twee talen opduiken in het door Zwarten gesproken Afrikaans. Met andere woorden: is het gebruik van een Afrikaanse variëteit met een seSotho/Engelse inslag typisch in gesprekken tussen Zwarten en Kleurlingen, terwijl een meer 'conservatieve' vorm van het Afrikaans gehandhaafd wordt in gesprekken tussen Zwarten en Blanken? De vraag waar Afrikaans ophoudt en seSotho of Engels beginnen in de interactie tussen de zwarte groep en de andere groepen is niet enkel cruciaal voor ons onderzoek, ze biedt ook een radicaal nieuw perspectief op het Afrikaans als een multi-etnische contacttaal. Ook taalpragmatisch gezien is het dus vernieuwend en grensverleggend onderzoek. Vanuit een etnografisch gezichtspunt kan mijn studie van de strategieën van taalaccommodatie en taaluitsluiting een belangrijke bijdrage leveren aan het in kaart brengen van de communicatie over kleurgrenzen heen. Gaat taalvariatie in interetnische gesprekken samen met een variatie in onderwerpen, discourse-marking en attitudes? In dit opzicht kan een beschrijving van kleurgebonden variatie in het Zwart Afrikaans als schoolvoorbeeld en basis dienen voor verder onderzoek naar interetnische communicatie in 'kleursensitieve' gebieden van de Derde Wereld zoals Zuid-Amerika (Suriname) en het Caraïbisch gebied. Ik meen; tot slot, dat het hier voorgestelde project ook tegemoet komt aan een aantal bestaande sociale en academische behoeften. Een studie van het Zwart Afrikaans in de interetnische context van Bloemfontein is politiek correct bevonden door die plaatselijke agentschappen die zich met de bevordering van het seSotho bezighouden. Er is bovendien een dringende en reële behoefte aan een gedetailleerd overzicht van hoe en wanneer
Zwarte inwoners het Afrikaans gebruiken in ingroup en outgroup contexten, omdat dit inzichten kan verschaffen in de beperkingen van de functionaliteit van seSotho, en daarom richtlijnen kan suggereren voor seSotho corpusplanning in het belang van het ambtelijke drietalenbeleid van de Vrijstaat. Er is bovendien (ook in Vlaanderen) een uitgesproken academische vraag naar dit type onderzoek: ik verwijs bijvoorbeeld naar het feit dat collega's van de Universiteit Antwerpen een studie van het Zwart Afrikaans als een pragmatisch variabele taalentiteit direct relevant bevonden voor hun lopende MIDP-project ('Multilingualism from below') dat ze tot op heden in de Vrijstaat uitgevoerd hebben. Tenslotte wordt de uitkomst van dit project ook van kritisch economisch belang geacht door de leidende Afrikaanstalige uitgeverij in Zuid-Afrika, nl. Naspers, die thans erop uit is om een grotere groep van Zwarte lezers te bereiken via meertalige producten. Dit onderzoeksproject kan rekenen op technische bijstand op verschillende niveau's van het Department of African Languages van de University of the Free State, het Departement Afrikaans van de Universiteit van Stellenbosch alsook van de Pan South African Language Board. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • Gerald STELL • ROLAND WILLEMYNS
Een onderzoek naar het ruimtelijk sturend potentieel van een geïntegreerd regionaal openbaar vervoersproject voor de Vlaamse Nevelstad & Een netwerk van verknoopte corridors als strategie voor de transformatie van mobiliteits- en verstedelijkingspatro KU Leuven Abstract: Het onderzoek streeft ernaar een antwoord te formuleren op de volgende twee complementaire vragen: 1° Is het mogelijk om een goed functionerend openbaar vervoersnetwerk te ontwikkelen binnen de sterk gefragmenteerde ruimtelijke structuur in Vlaanderen?2° Kan dergelijk netwerk een hefboom of een strategisch instrument zijn om ruimtelijke ontwikkelingen te sturen, en zo op lange termijn het territorium te herstructureren?Het doctoraatsonderzoek benadert deze twee vragen vanuit een specifieke invalshoek. Het concept voor een sturend hoogwaardig regionaal openbaar vervoersnetwerk wordt geanalyseerd vanuit een benadering als één systeem, waarbij de focus vooral gelegd wordt op de onderlinge interacties tussen mobiliteit, transportinfrastructuur en verstedelijkingspatronen. Dit impliceert een contextuele benadering: openbaar vervoer bevindt zich zowel binnen een ruimtelijk-fysische context als binnen een institutionele en beleidsmatige context. Als gevolg van deze benadering wordt een antwoo Organisaties: • Departement Architectuur
Onderzoekers: • Michael Ryckewaert • Marcel Smets • Matthias Blondia
The Public Role of the Church in Contemporary Ukrainian Society: the Contribution of the Ukrainian Greek-Catholic Church to Peace and Reconciliation KU Leuven Abstract: This dissertation will focus on healing memory and reconciliation in contemporary Ukrainian society with reference to the official pronouncements and actions of the Ukrainian Greek-Catholic Church (the UGCC) since 1989. Numerous scholars consider reconciliation as a means to healing painful memories after a traumatic historical past and even as a possible solution to conflicts both on a personal and on a public level. Notwithstanding the need to address the totalitarian legacy of the country, thereare considerable disagreements with regard to the scholarly evaluation of reconciliation theories in the Ukrainian context. Among the most active proponents of reconciliation in Ukrainian society is the Ukrainian Greek-Catholic Church. During the 20 years since the UGCC came out of theunderground (caused by the totalitarian regime of the former Soviet Union), it has launched or supported the discussion on the topic of reconciliation in several regards (e.g. with regard to Ukrainian-Polish re Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek
Onderzoekers: • Johan Verstraeten • N. N.
Anti-Oedipus: een metafysische en metapsychologische verkenning KU Leuven Abstract: Anti-Oedipus is een moeilijk boek, bij wijlen een onleesbaar boek. Abstracte concepten duiken op zonder introductie, worden concreet gemaakt door onbegrijpelijke voorbeelden en verdwijnen al net zo snel als zekwamen. Op de eerste bladzijde wordt er gescheten en geneukt. (AO 18) Energie- en orgaanmachines doen hun intrede, want alles is machine. De tong kan als likmachine ingevoegd worden in een circuit van kiezels. (AO 19) Als dat niet werkt, waarom dan geen fietstoeter invoegen in het gat van mijn moeder? (AO 20) Een lezer schrikt voor minder terug. Wie de moedniet verliest en doorbijt, stelt vast dat Anti-Oedipus gevuld is met meer van hetzelfde. Als je eindelijk denkt een concept beet te hebben, moet je even later alweer vaststellen dat je het toch niet snapt. Wanneer je een referentie tracht uit te vlooien, kom je tot de vaststelling dat Deleuze en Guattari eigenzinnig omgaan met hun bronnen. Van de helderheidwaarmee Deleuze over Spinoza of Leibniz schreef, valt in dit boek maar we Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie
Onderzoekers: • Paul Moyaert • Kristof Nijssens
Duns Scotus on Metaphysics and the Transcendence of God KU Leuven Abstract: This dissertation mainly focuses on the relationship between God and the transcendentals in Scotus#s philosophy and theology. I plan to rethinkand reexamine all the transcendentals, their functions and interrelations in the light of God and Scotus#s theological implication. Organisaties: • OE De Wulf-Mansioncentrum
Onderzoekers: • Russell Friedman • Siwen Lei
Racism and the Body: A Critical Perspective beyond Racism starting fromEmmanuel Levinas's Philosophy KU Leuven
Abstract: Dit project tracht Levinas' conceptie van racisme als de ontkenning vande alteriteit van de Ander uit te diepen. De racist herleidt het verschil van de Ander tot diens fysische verschijning - d.i. tot de 'vorm' - en doet op die manier geweld aan de alteriteit van de Ander. Racismereduceert de alteriteit van de Ander tot diens verschil. Levinas' filosofie van het gelaat als de ethische betekenis probeert de racistische poging van het zelf als totalitaristisch te overkomen door het ontologischimperialisme van het zelf ten val te brengen door de ethische nabijheidvan de Ander te benadrukken. De Ander wordt dan benaderd in zijn of haar ethische betekenis en dus wordt er voorbijgegaan aan zijn of haar 'vorm'. Voor Levinas overstijgt deze niet-reductieve en niet-totaliserende relatie tot de Ander het racisme. De vraag blijft echter of in het herbeschouwen van racisme we de Ander kunnen definiëren als zonder eigenschappen of hem kunnen erkennen als een gelaat 'zonder enig cultureel tooisel'. Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie
Onderzoekers: • Varakukalayil Jojo Joseph Varakukalayil • Rudi Visker
HET RITORNEL. Een nieuw concept KU Leuven Abstract: Gilles Deleuze en Félix Guattari maken het ritornel tot hun belangrijkste filosofisch concept. In dit proefschrift wil ik het ritornel situerenin hun werk en zowel de artistieke als de filosofische functie die ze het toekennen, toelichten. Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie
Onderzoekers: • Roland Breeur • N. N.
Een vergelijkende studie van de begrippen 'vernieuwing' en 'hervorming' in teksten van het Tweede Vaticaans Concilie, het postconciliaire magisterium en de oecumenische dialoog. KU Leuven Abstract: Het doel van dit onderzoek bestaat erin aan te tonen hoe een hernieuwd verstaan van de concepten renovatio en reformatio kan helpen om het Tweede Vaticaans Concilie te begrijpen als een levende traditie, die opnieuwtoegeëigend moet worden in het leven en de missie van de kerk van vandaag. Onze these is dat het Concilie geen louter moment is uit de geschiedenis, dat herdacht verdient te worden, maar dat het eerder een theologische bron is voor authentieke vernieuwing en hervorming in de kerk. Vandaar dat we bijzonder aandacht hebben voor de spanning tussen continuïteiten discontinuïteit, hervorming en discontinuïteit, alsook voor de spanning tussen trouw en dynamiek bij het overdragen van het geloofsdepositum(depositum fidei). Hoewel we ons bewust zijn dat reeds veel onderzoek plaatsvond over dit onderwerp, is het onze bedoeling op een meer praktische wijze aan te tonen hoe de concepten van vernieuwing en hervorming eenunieke bijdrage zijn van het Tweede Vaticaans Concilie, in het bijzo Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Peter De Mey • N. N.
The Epistemic Puzzle of Perception. Conscious Experience, Higher-Order Beliefs, and Reliable Processes KU Leuven Abstract: We zijn allemaal wel bekend met situaties waarin we worden misleid dooronze zintuigen: de zwarte stropdas uit de winkel blijkt toch donkerblauw te zijn; het monster in de slaapkamer is niets anders dan de schaduw van een boom uit de achtertuin; niemand noemde je naam terwijl het wel zoklonk. Ook al leiden dit soort situaties misschien tot vergissingen, erlijkt in ieder geval een goede reden te zijn voor die vergissing: de persoon in kwestie ervoer de wereld als anders dan die daadwerkelijk was. Ook al is er dan geen sprake van kennis, de overtuigingen over de wereldlijken in deze situaties wel gerechtvaardigd op basis van de waarneming. De vraag die in deze dissertatie centraal staat, is hoe deze perceptuele rechtvaardiging precies tot stand komt: heeft het te maken met het hebben van bewuste ervaringen, of draait het meer om de betrouwbaarheid van ons perceptuele systeem?Deze vraag is interessant, omdat zintuiglijke waarneming voor ons een van de belangrijkste bronnen van rechtvaardig Organisaties: • OE Centr. Logica en Analyt. Wijsbegeerte
Onderzoekers: • Stefaan Cuypers • Christoph Kelp • Harmen Ghijsen
Capabilities and Resources. Sen and Dworkin on Justice, Equality and Markets KU Leuven Abstract: In this research project, I will make a comparison of Sen#s and Dworkin#s political theories. Both theories have some elements in common. They propose a normative theory of justice that is inspired by liberal values. They hold a positive view about market operations in order to enhance individual freedom. Sen advocates a non-ideological consequentialist view on markets. The hypothetical insurance market is an important tool formeasuring justice and freedom in Dworkin#s system. They share the idea that a theory of justice must stipulate (re) distribution of resources so as to compensate for the disadvantages in personal resources due to natural lottery. They differ, however, in how they want to fix and justifythe amount of compensation. Sen offers a circular argument consisting of democracy and public discussions, without critically investigating theissues further. Dworkin advocates that some measure of what and how much should be compensated can be arrived at a thought-experiment of in Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie
Onderzoekers: • Antoon Vandevelde • Roy Varghese
. KU Leuven Abstract: Samenvatting Risico, kwetsbaarheid en beschermende aspecten van veerkracht en hoop in Peru, met een onderzoek naar 'communitybased leaders'Roxanna Morote RíosPromoters: Prof. Dr. Jozef Corveleyn en Prof. Dr. Odin Hjemdal; Co-promotor: Prof. Dr. Patricia Martinez Uribe. Het onderzoek naar de beschermende aspecten van veerkracht heeft in de afgelopen decennia het gezichtsveld van de klinische psychologie verruimd (Davydov, Stewart, Ritchie, & Chaudieu, 2010). Veerkracht verklaart psychosociaal welzijn ondanks zware levensomstandigheden(zoals oorlog, armoede) of psycho-biologische kwetsbaarheid (genetischeaandoeningen, verwaarlozing in het gezin of geweld). Recentelijk zijn empirische onderzoekskaders voor veerkracht ontwikkeld, maar deze zijn nauwelijks getest in Latijns Amerika (Ahern,
Kiehl, Sole, & Byers, 2006; Campo, Granados, Muñoz, Rodríguez, & Trujillo, 2012; Windle, Bennett, & Noyes, 2011). Deze dissertatie bestudeert de verbanden en de relevantie van veerkracht Organisaties: • OG Klinische Psychologie
Onderzoekers: • Jozef Corveleyn • Roxanna Morote Rios
De rol van correctieve feedback in impliciete taalverwerving via serious games KU Leuven Abstract: Tegenwoordig zijn games -- in al hun varianten -- niet meer weg te denken uit de samenleving en winnen ze aan populariteit bij een almaar breder wordend publiek. Ze worden ook steeds meer ingezet voor andere doeleinden dan louter vermaak. Voorbeelden hiervan zijn het gebruik van games voor publiciteit, voor het creëren van bewustzijn rond maatschappelijke thema's en ter ondersteuning van opleiding en vorming, zoals het aanlerenof inoefenen van een taal. Deze serious game beweging past inzichten en technieken uit het ontwerpen van games toe met het oog op het verhogen van de betrokkenheid van wie geïnformeerd of opgeleid moet worden. Dit kan bijvoorbeeld door de leeromgeving te voorzien van mogelijkheden om een constante stroom van geïndividualiseerde feedback te genereren.Eerder onderzoek, voornamelijk met games die niet ontwikkeldwerden voor taalonderricht, toont aan dat games sterke katalysatoren kunnen zijn voor het leren van een (vreemde) taal. Wie speelt, pikt gemakkelijk nieuwe w Organisaties: • OG FranItalCo Kulak
Onderzoekers: • Geraldine Clarebout • Piet Desmet • Frederik Cornillie
Een archeologie van de Vlaamse graphic novel KU Leuven Abstract: Het voorgestelde project wil, voor het eerst op een systematische wijze, een onderzoek uitvoeren naar het fenomeen graphic novel in Vlaanderen en het belang van dit nieuwe genre voor de herijking van onze huidige visies op literatuur. Op basis van een doorgedreven tekstuele en contextuele studie van het corpus van de Vlaamse graphic novel, die vanaf 2001 een apart literair beleidsdomein is geworden, zal worden onderzocht op welke manier het vroegere stripverhaal een volwaardig onderdeel van het literaire veld iskunnen worden en wat deze intrede van het soms tekstloze beeldin de literatuur betekent voor onze visie op de literaire praktijk. Het onderzoek zal gevoed worden vanuit inzichten uit de culturele studies en tevens ingaan op de nieuwe maar relatieve autonomie van de Vlaamse praktijk tegenover internationale modellen. Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven
Onderzoekers: • Jan Baetens • Charlotte Pylyser
PTEN aggregation in human tumors KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Switch Laboratorium
Onderzoekers: • Frederic Rousseau
Een contrastieve studie van evidentiële werkwoorden in het Engels en het Nederlands: onderzoek naar het raakvlak tussen synthaxis en semantiek met betrekking tot SEEM/APPEAR/TURN OUT and LIJKEN/SCHIJNEN/BLIJKENconstructies Universiteit Gent Abstract: Onderhavig onderzoeksproject bestaat uit een contrastieve corpusstudie van Engelse en Nederlandse ?verbs of appearance?, die een evidentiële functie kunnen vervullen. Dit gegeven wordt benaderen vanuit Constructiegrammatica en vanuit grammaticalisatietheorie om zo de scheidingslijn tussen syntaxis en semantiek af te tasten en de positie van de constructies op het continuüm lexis-grammatica te bepalen. De functies van de constructies worden gekarakteriseerd in termen van epistemische modaliteit, evidentialiteit en (inter)subjectiviteit. Organisaties: • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Anne-Marie Vandenbergen
The Role of Law in the Life Cycle of a Religious Institute KU Leuven Abstract: Summary and relevance: This project will discuss the life cycle of a religious institute with particular attention to the role of law in the various stages of the institute's life. It will give attention to the interplay between law and life. On the one hand, it will explore the naturaldevelopment of the institute as an organization, and as a community of faith that seeks a way of life inspired by a distinct experience of God,community and mission. On the other hand, it will explore the ways in which the community uses law to organize and formalize its own internal structure. It will also explore the ways in which an institute is influenced by external juridical structures, both ecclesiastical and civil, andthe ways in which it responds to these influences. Organisaties: • Bijzondere Faculteit Kerkelijk Recht
Onderzoekers: • Henri Torfs • Judith Hereford
Not so tender. What Merleau-Ponty can teach us about Lacan's strange ontology KU Leuven Abstract: Merleau-Ponty's notion of Gestalt, as it applies to both the lived-bodyand the flesh of the world, should be redefined as an expressive unitywith privileged parts. Only this ontology grounds the permanent
disequiblibrium that both fascinates and motivates the creation of artwork. The Lacanian metaphsyics of lack, as developed in his analysis of the gaze, can shed light on this more subtle Gestalt and its organization. Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie
Onderzoekers: • Paul Moyaert • Erica Harris
Een herder van gerechtigheid. Jeremiah 23,1-8 in tekstkritisch en literair-kritisch perspectief KU Leuven Abstract: Het boek Jeremiah bevat een collectie van poetische orakels, prozaverhalen en directe redes. Tegen de achtergrond van de studie van Jer 23,1-8 in mijn onderzoeksscriptie voor de advanced master, is duidelijk geworden dat de genoemde perikoop heel wat stof tot nadenken biedt in de context van de vragen naar de tekst zelf en zijn groei. Tegen deze achtergrondwil dit project de tekst van Jer 23,1-8 bestuderen vanuit tekstkritischen literair-kritisch oogpunt om op die wijze de historische én actuele theologische betekenis en relevantie van deze perikoop te achterhalen ente duiden. In dit verband zal ook bijzondere aandacht besteed worden aan de wijze waarop Jeremia's reflectie over leiderschap gerelateerd kan worden aan het hedendaagse discours over leiderschap in de Indische context. Onderhavig proefschrift zal bestaan uit vier grote delen. Elk deel concentreert zich op een specifieke invalshoek: de groei van de tekst, deanalyse van de tekstkritische problemen in functie van de literair-k Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Bénédicte Lemmelijn • Antony John Khokhar
Theologie en de zoektocht naar authentieke menselijkheid: Het theologische existentialisme van John Macquarrie KU Leuven Abstract: Dit project onderzoekt de aard en de (mogelijke) blijvende relevantie van existentialistische theologie. Het is een gemeenplaats geworden dat deze theologie haar relevantie verloren heeft. Dit gebrek aan relevantie zou dan ook weerspiegeld worden in de matige belangstelling voor existentialistische theologie in de hedendaagse theologische literatuur. We beogen een kritische bevraging van deze vooronderstellingen door middel vaneen onderzoek naar het theologische oeuvre van één van de belangrijksteexistentialistische theologen uit de Angelsaksische wereld m.n. John Macquarrie (1919-2007). We zullen drie stappen ondernemen. (I) We zullen de hoofdthema#s van de existentiële theologie belichten door middel van een analyse van twee denkers die Macquarrie beïnvloed hebben m.n. R. Bultmann and M. Heidegger. (ii) We zullen de krachtlijnen van Macquarries theologie onderzoeken om zowel de gelijkenissen als de verschillen m.b.t. het denken van Bultmann en Tillich te kunnen analyseren. (iii) Ten Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.
Onderzoekers: • Terrence Merrigan • Vilte Adomaityte
Overhoused People / Underused Houses? Towards a Sustainable Reassemblingof the Post War Housing Stock in Suburban Flanders, Belgium (Overbehuisde mensen / Onderbezette woningen? Naar een duurzame transformatie van de naoorlogse woningvoorraad in suburbaan KU Leuven Abstract: From an ecological perspective the available housing in Flanders is farfrom satisfactory, because of the abundance of large, underused dwellings. These large homes, which are often situated in low density neighbourhoods, are at odds with a policy of sustainability, since the latter implies the need to minimize energy consumption and green gases while largehomes in sprawled neighbourhoods generate high direct (heating) and indirect (transport) energy consumption. To simply demolish this housing stock however doesn#t seem a realist option given the emotional ties of inhabitants to their dwellings. This proposal aims at a significant and fundamental contribution to the understanding of this complex situation, which is a prerequisite for future solutions. The proposal consists of three sections. A first, geographical section will generate a more preciseand complex mapping of the phenomenon: which houses exactly are#large and underused#? Where are they located? Who are the inhabitants? What Organisaties: • Architectuur en Maatschappij
Onderzoekers: • Michael Ryckewaert • Hildegarde Heynen • Dominique Vanneste • Wouter Bervoets
Een kwestie van macht. Een pastoraaltheologisch onderzoek naar macht en machtsmisbruik in ouder-kindrelaties en in pastorale relaties KU Leuven Abstract: Mensen kunnen niet om macht heen in hun dagelijkse omgang met elkaar. Macht is overal en iedereen heeft toegang tot macht. Macht is positief ennoodzakelijk om in een relatie van betekenis te kunnen zijn voor elkaar, maar het gevaar bestaat dat macht wordt misbruikt. In ons proefschriftgaan we in op het fenomeen macht in twee heel verschillende, maar toch ook vergelijkbare relaties: in de ouder-kindrelatie en in de pastorale relatie. We bestuderen de machtsdynamieken in deze twee asymmetrische zorgrelaties. Van daaruit ontwikkelen we een denkkader om op een adequate wijze met macht in deze relaties te kunnen omgaan. Adequaat omgaan met macht houdt in dat er een bewustzijn is van de aanwezige macht in een relatie en van de toegang die men heeft tot macht. Belangrijk is dat er oog is voor de gelijkwaardigheid, de kwetsbaarheid en de respectievelijke verantwoordelijkheid van de zorggever en zorgontvanger waardoor een streven naar wederkerigheid in de relatie mogelijk is. In de bestudeerde Organisaties: • OE Pastoraaltheol. en Empirische Theol.
Onderzoekers: • Annemie Dillen • Machteld Reynaert
Johan Daisne (1912-1978). Tussen magie en werkelijkheid KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven
Onderzoekers: • Dirk De Geest • N. N.
Thomas De Quincey, Aesthetic Ideology and the Translation of German idealism. KU Leuven Abstract: Hoewel lange tijd beschouwd als een figuur in de marges van de Brits-romantische traditie van Wordsworth en Coleridge, wordt Thomas De Quincey (1785-1859) vandaag in toenemende mate erkend als een sleutelfiguur in de romantische esthetiek en de uitgesproken Europese context waarin deze zich ontwikkelde. Dit project wil een bijdrage leveren aan deze internationale kritische herbeschouwing aan de hand van een langverwachte retorische analyse van zijn vertalingen en literair-kritische essays, met bijzondere aandacht voor de intellectuele en ideologische context waarin ze geproduceerd werden.Voornaamste doelstelling van het project is de nauwkeurige analyse van De Quinceys theorie en praktijk van hetvertalen, met specifieke nadruk op zijn mediatie tussen de filosofischetradities van het Duitse idealisme en het Britse empirisme. Het projectverlaat traditionele vertaalopvattingen en compliceert de relatie tussen bron- en doelcultuur door tevens de figuur van de vertaler te thematiseren: de Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Brussel
Onderzoekers: • Ortwijn de Graef • Tom Toremans • Brecht de Groote
Exploiting unconventional QR-algorithms for fast and accurate computations of roots of polynomials KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Numer. Analyse en Toeg. Wiskunde
Onderzoekers: • Raphaël Vandebril • Thomas Mach
Erasmus Mundus Master programma Bioethics. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Interfac. Centr. Biomed. Ethiek & Recht
Onderzoekers: • Pascal Borry • Chantal De Keersmaecker
Het algemeen belang als ethisch kader voor ontwikkeling: een navraag inde bijdrage van het katholieke sociale gedachtengoed tot het hedendaagse debat over ontwikkeling KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek
Onderzoekers: • Johan De Tavernier • Anthonette Mendoza
Turkse volksmuziek in Gent: muziektheoretisch, -sociologisch en artistiek onderzoek Hogeschool Gent Abstract: Introduction Present-day musical experiences of Turkish people in different contexts in the motherland and the diaspora are characterized by a great diversity, which is often intercultural by nature. Within the entirety of musical experiences, Turkish folk music (Türk halk müzii) plays an important part in almost every section of society, thanks to its vital and rich content, and its flexible and accessible forms. This six-year doctoral research project zooms in on the diasporic context of the Belgian city of Ghent, which has large Turkish immigrant communities (ca 15.000 inhabitants of Turkish origine) with a flourishing cultural life. As the project concerns a PhD in Arts, both scholarly (music-theoretical and -sociological) and artistic research are involved. Research objectives Scholarly, this project aims firstly at defining the concept of 'Turkish folk music' (with relation to other concepts like 'folk music of Turkey', 'Turkic folk music', 'Turkish classical music' et cetera). This definition will be based on source study as well as the consulting of experts. A second aim is to record, inventory, categorize and describe the Turkish folk music repertoire prevailing in Ghent, and to describe its concrete manifestations (characterized by different performance styles and attitudes). Thirdly, a description of individual and social meanings and functions of Turkish folk music in Ghent is a music-sociological objective. It will be achieved by qualitative surveys and participant observation. The sociological part will also include a description of the research field and its networks. Artistically, this project aims at creating new music based on characteristics emerging from the ‘deconstruction’ of the Turkish folk music repertoire. Explorations of different musical idioms and procedures (composed contemporary classical, free improvisation, jazz, pop,…) will be conducted by the researcher and other relevant musicians/composers. Inherent guiding principles will be to seek and facilitate collaborations with different kinds of Turkish folk musicians in Turkey and in the diaspora, as
well as to find or create a meaningful role and appropriate use of the piano in relation to Turkish folk music. Organisaties: • Departement Conservatorium • Vakgroep Scheppende Muziek • Vakgroep Theorie
Onderzoekers: • Liselotte Sels • Geert Dhondt
Ondertiteling van Italiaanse film in het Nederlands van 2000-2006 Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Italiaans
Onderzoekers: • Manuela Caniato
Nieuwe Spaanse conquistadores? Persberichten en verslaggeving over de expansie van Spaanse bedrijven in LatijnsAmerika Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Spaans
Onderzoekers: • Jasper Vandenberghe • Patrick Goethals
Linguistische autobiografieën van Europese migranten in de VS. Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Michael Boyden • Lieve Jooken
Coachingproject rond taalstimulering en diversiteit in het kleuteronderwijs aan de scholen van de scholengemeenschap De Speling. KU Leuven Abstract: Coachingproject rond taalstimulering en diversiteit in het kleuteronderwijs aan de scholen van de scholengemeenschap De Speling. De coaching vangt aan tijdens het eerste trimester en zal bestaan uit een aantal contactsessies met het oog op het verdeskundigen van de gehele groep van deelnemers uit de verschillende scholen. Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden
Francqui-Onderzoekshoogleraar-mandaat. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Archeologie Leuven
Onderzoekers: • Jeroen Poblome
DemoCom. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie
Onderzoekers: • Antoon Braeckman
PICTOBROWS . KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG ComForT Leuven
Onderzoekers: • Frank Van Eynde
F+ Grant for Carlo Invernizzi Accetti at the Leuven Centre for Global Governance Studies KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instituut voor Internationaal Recht
Onderzoekers: • Jan Wouters
The Development of Ethnocentric Attitudes among Belgian Adolescents: the Role of Segregation KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Marc Hooghe • Thomas de Vroome
Social expectancies and emotions in daily life KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Kwant. Psychologie en Indiv. Verschillen
Onderzoekers: • Peter Kuppens
Optimization and control of nonsmooth dynamical systems with time-delays KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Numer. Analyse en Toeg. Wiskunde
Onderzoekers: • Wim Michiels
Enabling power supply for zero-damage micro-EDM machining KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling PMA
Onderzoekers: • Dominiek Reynaerts • Jun Qian • Fei Yang
Cognitieve robot controle door intra-operatieve beeldverwerking . KU Leuven Abstract: Chirurgische robots werken in een fragiele en complexe omgeving. Elke verkeerde beweging of actie kan daarom noodlottige gevolgen hebben. Een nieuwe generatie van chirurgische robots moeten daarom uitgerust worden met sensoren om hun onmiddellijke omgeving te observeren, te interpreteren en in rekening te brengen tijdens de eigen actie. In dit project worden verschillende technieken om de omgeving op te meten bestudeerd en op basis van deze informatie intelligente robot controle technieken af te leiden. Dit onderzoek kadert in gynecologische en cardiovasculaire domeinen maar de resultaten zijn ook breder inzetbaar. Organisaties: • Afdeling Biomechanica
Onderzoekers: • Jozef Vander Sloten • Emmanuel Vander Poorten • Benoît Rosa
Handelsfinanciering. Kredietverlening in het Romeinse recht, de common law en het ius commune KU Leuven Abstract: Het doctoraatsonderzoek wil een overzicht bieden van de geschiedenis van het recht van de kredietverlening, met een bijzondere aandacht voor definanciering van handelaren. Allereerst gaat de aandacht uit naar het recht van de lening in het Romeinse recht (vooral vanaf hetVroege Keizerrijk). De huidige Romeinsrechtelijke literatuur is sterk negentiende-eeuws gekleurd. Dit Romeinse negentiende-eeuwse recht wordt gedeconstrueerd en geherinterpreteerd op basis van enkele nieuwe Leuvense inzichten. Daarbij worden ook de grondslagen van die figuren bekeken die later zouden gebruikt worden als alternatieve kredietverlening om het woekerverbod te omzeilen (zoals de societas, het faenus nauticum, ). Persoonlijke en zakelijke zekerheden zullen de nodige aandacht krijgen, maar in mindere mate. Vanzelfsprekend komt ook het boekhoudrecht aan bod. Kredietverlening en boekhoudrecht zijn immers onlosmakelijk met elkaar verbonden. De nadruk zal echter liggen op enerzijds de late middeleeuwen en ande Organisaties: • OE Romeins Recht en Rechtsgeschiedenis
Onderzoekers: • Laurent Waelkens • Wim Decock • Wouter Druwé
Eigendomsrechten op nieuwe onlichamelijke objecten KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Rechtsgeleerdheid Kulak
Onderzoekers: • Vincent Sagaert • Michiel Vanwynsberghe
Insha'Allah. Een studie van de geloofsovertuigingen,houdingen en praktijken in verband met sterven en dood van oudere moslimvrouwen van Turkse of Marokkaanse origine in Antwerpen, België
KU Leuven Abstract: Dit doctoraatsproject bestudeert de houding, het geloof en de praktijken ten aanzien van sterven en dood bij oudere moslimvrouwen van Turkse enMarokkaanse origine in Antwerpen. De focus zal hierbij worden gelegd opde volgende specifieke aspecten: hun houding en praktijken ten aanzien van ouderenzorg (1); hun religieuze visie op sterven, dood en het hiernamaals (2); hun geloof en praktijken (inclusief rituelen) ten aanzien vanspirituele stervensbegeleiding (3); hun praktijken (voornamelijk dan rituelen) op het moment van sterven en de daaropvolgende uren en dagen (inclusief begrafenisrituelen en de keuze van begraafplaatsen) (4); hun houding, geloof en praktijken ten aanzien van rouwen en herdenking (5). We zullen hiervoor enerzijds vanuit interdisciplinair perspectief een status-quaestionis opmaken van de theoretische en empirische literatuur omtrent dit onderwerp. Anderzijds zal er ook eigen empirisch onderzoek wordenuitgevoerd. Hierbij komt de focus te liggen op de werkelijke geloofs Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek
Onderzoekers: • Bert Broeckaert • Annelien Van der Borght
Onderzoekssabbatical Universiteit Gent Abstract: De onderzoekssabbatical zal de voltooiing van twee werkpakketten voor ?Een Cultuurgeschiedenis van Britse en Franse Efemere Publicaties, 1680-1830? vereenvoudigen. Het project beoogt een comparatieve studie van culturele productie en een literatuurgeschiedenis waarin aandacht wordt besteed aan tekstcorpora die tot op heden nog niet zijn bestudeerd binnen het vakgebied van de literaire historiografie. Organisaties: • Vakgroep Frans
Onderzoekers: • Sandro Jung
Onderzoek naar het spanningsveld tussen erfgoed en retail in historische steden in Europa. Valorisatie voor retail- en erfgoedsector via casestudieonderzoek. Universiteit Hasselt Abstract: Het doel van dit onderzoek is het formuleren van beleidsadvies omtrent retail-herbestemmings projecten en het aanreiken van een evaluatie-instrument voor het (a-priori) evalueren van zulke projecten. De aandacht ligt op het interdisciplinaire karakter van het probleem en de resultaten beogen dan ook valorisatie zowel voor de retail- als de erfgoedsector. Praktijkvoorbeelden van retail in historische gebouwen tonen aan dat een kwalitatief resultaat waarbij de eisen van de verschillende partijen gerespecteerd worden mogelijk is, maar zeldzaam. Het vernieuwende aan voorliggend onderzoek is dat het niet vertrekt vanuit de grootste schaal, stedenbouwkundig, maar eerder vanuit de kleinste schaal: het standpunt van de gebruiker. Dit uitgangspunt is uniek in Vlaanderen en Europa maar is nochtans essentieel; het grote publiek beoordeelt immers de 'waarde' van een gebouw niet op basis van de stijl en architectuur maar wel op basis van wat er met het gebouw gebeurt, hoe men het gebruikt, en hoe het met zijn omgeving en de maatschappij interageert. Het eerste deel van het onderzoek bestaat uit een literatuurstudie binnen de domeinen herbestemming, stedenbouwkundige regeneratie en retail design. Het tweede deel van het onderzoek bestaat uit casestudies van reeds gerealiseerde retail-herbestemmingsprojecten. Aangezien de literatuur specifiek over dit fenomeen erg beperkt is zijn de casestudies het meest representatief voor de stand van zaken. Zowel nationale als internationale cases worden bestudeerd. Organisaties: • ArcK • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten
Onderzoekers: • Koenraad VAN CLEEMPOEL
A la recherche du moment. Framing the moment. Hogeschool Gent Abstract: De probleemstelling is gericht op de beleving van het “moment” en de diverse invalshoeken die beeldend kunnen uitgewerkt worden. Daarbij wordt in het project op 3 aspecten gefocust: beweging, tijd en geheugen. De planning omvat eerst (jaar 1 en 2) het uitwerken van vier videoprojecten en in parallel de theoretische studie vie literatuuronderzoek (Deleuze, Proust, ..). Het derde en vierde jaar wil ik in het project een scenario schrijven voor een speelfilm dat rond momentbeleving werkt. Tijdens het vijfde jaar wordt de film gedraaid en het laatste jaar is gericht op het schrijven van het doctoraat. Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Autonome kunsten • Vakgroep Audiovisuele kunsten
Onderzoekers: • Manon De Boer • Johan Opstaele
Developing self-regulated learning from a task-based curriculum. The case of Vietnamese university students learning English KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden • Elke Van Steendam • Hoang Yen Phuong
SF fellowship Ashish ARORA KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderzoekseenheid MSI Leuven
Onderzoekers: • Reinhilde Veugelers • Bruno Cassiman
• Rene Belderbos
Translating for the Minorities: Linguistic Diversity and Integration inEurope KU Leuven Abstract: font-family:'Times New Roman','serif';mso-ansi-language:NL-BE" lang="NL-BE">In het Europavan vandaag komen officiële talen in contact met een wisselend aantalmigrantentalen en een steeds groter aantal gelegitimeerde regionale enminderheidstalen. Beleidsmakers worden bijgevolg geconfronteerd met een veranderendebevolkingssamenstelling en met veranderende houdingen rond rechten enintegratie. Vertaalbeleid speelt een belangrijke rol in het realiseren van de taalrechtenen integratie van minderheden. In het huidige onderzoekrond taalbeleid blijftde sleutelrol van vertaling echter een blindevlek. Dit doctoraatsproject zal eenlicht werpen op deze blinde vlek. font-family:'Times New Roman','serif';mso-ansi-language:NL-BE" lang="NL-BE">Vertrekkend van Spolkys(2004) definitie van taalbeleid, zal dit project vertaalbeleid onderzoeken,opgevat als vertaalbeheer, vertaalpraktijk en visies op vertaling. Vertaalbeleidzal echter niet worden onderzocht als een doel op zich. Integendeel, dezestudie wil Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven
Onderzoekers: • Reinhilde Meylaerts • Gabriel Gonzalez Nunez
Meerkaderovereenkomst - Dienstenovereenkomst - Data collection and research services on fundamental right issues (2 overeenkomsten!) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Milieu Ltd' hebben voor het project ' Multiple Framework Service Contract Data collection and research services on fundamental right issues (Paul De Hert)' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • PAUL DE HERT
Christian identity-formation and the emergency of the early Church. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Bijbelwetenschap
Onderzoekers: • Reimund Bieringer
Geschiedenis van het Katholieke Onderwijs. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • KADOC
Onderzoekers: • Jan De Maeyer
F+ Grant for Joris Larik at the Leuven Centre for Global Governance Studies KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instituut voor Internationaal Recht
Onderzoekers: • Jan Wouters
Real Time Automated Media Production (RAMP). KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FranItalCo Kulak
Onderzoekers: • Patrick De Causmaecker • Piet Desmet
De betekenis van buitenlandse interventies na de vrede van Westfalen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Luc Duerloo
Dom Pedro II als vertaler van Hitopadeça: een kritisch-genetische analyse van het creatieve proces. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds CAPES. UA levert aan CAPES de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Op basis een combinatie van Genetische Kritiek en Descriptieve Vertaalanalyse bestudeert het onderzoek het vertaalmanuscript van Hitopadea door de Braziliaanse keizer Dom Pedro. Specifieke aandacht gaat naar de rol van D.Pedro II bij het creëren van een Braziliaanse nationale
identiteit aan het einde van de 19de eeuw. Organisaties: • Vertaalwetenschap, Tolkwetenschap en Interculturele Communicatie (TriCs)
Onderzoekers: • Christiane Stallaert
Vertaling en natie-opbouw in Brazilië. De rol van Dom Pedro II. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds CAPES. UA levert aan CAPES de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Interdisciplinaire studie van de literaire vertalingen van de Braziliaanse keizer, Dom Pedro II, op basis van het archief van Petropolis (Rio de Janeiro). De vertaalmanuscripten vanuit het standpunt van de rol van D.Pedro II bij de vorming van een moderne Braziliaanse nationale identiteit aan het einde van de 19de eeuw. Organisaties: • Vertaalwetenschap, Tolkwetenschap en Interculturele Communicatie (TriCs)
Onderzoekers: • Christiane Stallaert
brugproject " Ondernemen zoals het is" Universiteit Hasselt Abstract: Het projectconcept bestaat erin om studenten in kleine groepjes gedurende een gans academiejaar actief kennis te laten maken met ondernemerschap. Dit gebeurt via communicatie, ervaringsuitwisseling en acties bij een KMO die ze zelf kiezen, in een ondernemingsteam. Facebook wordt ingezet als permanent kanaal voor de communicatie tussen de ondernemer en de studenten. Van hun acties bij hun KMO maken de studenten korte filmpjes die via YouTube verspreid worden. Bundeling van deze korte filmpjes leidt tot een bedrijfsreportage doe een realistisch beeld geeft van het ondernemerschap bij elke KMO. Tijdens een slotevent kunnen alle aanwezige studenten kiezen voor het ondernemingsteam dat het beste realistische beeld geeft van het ondernemerschap. Het winnende ondernemingsteam wordt beloond met een prijs. Organisaties: • Governance • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten
Onderzoekers: • Ann BIJNENS • Raf SLUISMANS
Onderzoek naar lerarenpraktijken in het gebruik van technologie voor Adult Language Learning (TECH4ALL) Universiteit Hasselt Abstract: Het project heeft als doel verschillende experts uit Europese landen samen te brengen om ideeën en ervaringen op het vlak van Adult Language Learning (ALL) uit te wisselen door middel van nieuwe technologieën. Het huidige project wil voordeel halen uit de alomtegenwoordigheid van nieuwe technologieën om zo eveneens tegemoet te komen aan de noden van de migranten die een taal willen leren. Het project wil ook de problemen van interculturalisme aanpakken door volwassen taalstudenten van diverse culturele achtergronden te betrekken in een poging om te voldoen aan hun linguïstische noden. De projectpartners willen meer bepaald succesvolle ervaringen in Adult Language Learning (ALL) identificeren en zowel de sterktes en zwaktes als de voordelen en uitdagingen van het gebruik van verschillende technologische tools in het proces van aanleren en studeren, bespreken. Het delen van ideeën vanuit verschillende contexten zal leiden tot de samenstelling van een online-verzameling van beste toepassingen in ALL die ook voorbeeldmateriaal zal bevatten voor het aanleren van een vreemde taal voor volwassenen. De partners zullen ook samenwerken om de aanvulling van gegevens in verschillende contexten te evalueren. Hiermee willen ze hun toepassingen en materialen voor het aanleren van vreemde talen aan volwassenen van diverse origine en aan volwassen studenten in het algemeen, optimaliseren. Bovendien zullen de partners een online-gids ontwikkelen die beschrijft hoe het geselecteerde materiaal kan gebruikt worden. Tenslotte willen de projectpartners een online-community opstarten die aan alle studenten toelaat om ideeën en ervaringen in het leren van een vreemde/tweede taal uit te wisselen. In het algemeen wil het project taalleerkrachten, opleiders, ICT-experts en volwassen studenten van verschillende landen samenbrengen en zo multiculturalisme te promoten en communicatie en samenwerking tussen Europese burgers met gelijke interesses te versterken. Organisaties: • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek
Onderzoekers: • Martine VERJANS
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Facultés universitaires Saint-Louis, Marijke De Pauw Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mensenrechten door een milde wet: ouderlingen Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • PAUL DE HERT
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-ULB, Javier Mena Parras Vrije Universiteit Brussel Abstract: Europees recht - fundamentele rechten Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • PAUL DE HERT
Conservatie-restauratie van bronzen sculptuur "Vers l'Avenir", deel van grafmonument Strauwen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Stad Brussel. UA levert aan de Stad Brussel de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.
Organisaties: • Faculteit Ontwerpwetenschappen - overige
Onderzoekers: • Derek Biront
L'Eglise, sacrement universel du salut à l'heure de la mondialisation. Regards sur la théologie de Walter Kasper KU Leuven Abstract: The Church is and remains the universal sacrament of salvation. In itself this essence of the Church is no synonym to opacity. Instead, it is full of overtures to every hint of good that can be found in each person,people, culture and human realization. And in order for the Church to be truly an actor and protagonist of this history, it has to open itself to a dialogue. It is for this reason that I have chosen globalization asthe subject of this dialogue with the Church so that the latter, by purifying the former of its limitations, will bring it to perfection of Gods glory and the salvation of the world. Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.
Onderzoekers: • Kristof Struys • Thaddée Kumakinga Kwakombe
Leven en creativiteit in het denken van Henri Bergson KU Leuven Abstract: Het doel van dit onderzoek is een bergosniaans concept van leven te onderwerpen aan een algemene studie omtrent de presupposities die dit modelbepalen.Door Bergson's ideeën te opponeren aan die van de fenomenologie (Sartre, Heidegger) en door hedendaagse modellen van het leven (evolutie theorieën) en van het bewustijn erbij te betrekken, hoopt de onderzoeker de verborgen spirituele en theologische dimensies en vooronderstellingen te expliciteren die in het werk van de auteur van L'évolution créatrice aanwezig zijn. Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie
Onderzoekers: • Roland Breeur • N. N.
Ontwerpend onderzoek naar een regionaal openbaarvervoerssysteem in dialoog met het Vlaamse landschap KU Leuven Abstract: Dit onderzoek vertrekt van de vaststelling dat er nood is aan een performant openbaar vervoerssysteem dat een tussenschakel vormt tussen de goed uitgebouwde busnetten in de stedelijke gebieden enerzijds en de vlottetreinverbindingen tussen de steden anderzijds. Het reizigerspotentieel buiten de steden blijft nu grotendeels onderbenut. De chronische congestie van autowegen in Vlaanderen is de aanleiding om dit openbaar vervoerssysteem in eigen bedding te organiseren, via een light-rail systeem.
De inplanting van nieuwe transportinfrastructuur wordt vaak enkel bestudeerd in functie van de transportnoden, en niet in functie van nieuwe mogelijkheden voor ruimtelijke ontwikkeling. In het onderzoek wordt de aanleg van een nieuw openbaarvervoerssysteem ingezet om het landschap meer te structureren. Ruimtelijke strategieën worden uitgewerkt en toegepast op een representatief gebied binnen de Vlaamse Ruit. Dit resulteert in concrete ontwerpvoorbeelden voor representatieve tracés of knooppunt Organisaties: • Departement Architectuur
Onderzoekers: • Michael Ryckewaert • Marcel Smets • Erik De Deyn
Fluid Landscapes and The Persistence of Memory: The Architecture and Engineering of The Erie Canalway and the Materialization and De-materialization of Liquid-Urbanism in the Empire State (2010-2014) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Architectuur en Ontwerpen
Onderzoekers: • Bruno De Meulder
Scientific research into the assassination of Julien Lahaut. KU Leuven Abstract: De moord op Julien Lahaut is een regelmatig terugkerend vraagstuk uit de Belgischenbsp;politiek. Op 18 augustus 1950 werd de voorzitter van de Communistische Partij in zijn woning te Seraing doodgeschoten. Een week tevoren had hij de plechtige ceremonie van de eedaflegging van deKoninklijke prins Boudewijn verstoord met de uitroep Vive la République. Het gerechtelijk onderzoek sleepte 20 jaar aan en leverde geen resultaten op. Onderzoekers formuleerden sindsdien diverse hypothesen. Zij brachten deze politieke moord in verband brachten met de Koude Oorlog en de Koningskwestie en zagen in de collusie met hogere machten de verklaring voor de mislukking van het gerechtelijk onderzoek. In ons onderzoek worden de omstandigheden van de moord en de publieke reacties van pers en politici geanalyseerd, worden de bestaande hypotheses getoetst aan de hand van nieuw bronnenmateriaal, en wordt een verklaring gezocht voor de mislukking van het gerechtelijk onderzoek. Het onderzoek verloop in samenw Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Emmanuel Gerard
The Regenerative Traditionalism of the Jewish Avant-Garde. KU Leuven Abstract: This project investigates Jewish avantgardists integration into and influence on Western literary cultures and experimental writing. The project argues that Judaism influenced the French and German avant-gardes through Jewish artists and that this influence manifests itself in the pictorial arts, in literature (poetry, prose, literary criticism) as well asin philosophy. The project seeks to revise traditional views of the so-called historical avant-gardes by reconsidering the East-West culturaland literary exchange. Looking in particular at Jewish avant-gardists who came from
the Centre and East of Europe, the project aims to expose how Judaism was a major contributing factor in avant-garde poetics. The project thus fills an important lacuna in the vibrant field of avant-garde studies, not least because the role of Jewish writers also leads us, in ways hitherto unexplored, to reconsider the function of tradition in the avant-garde. Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven
Onderzoekers: • Sascha Bru
Opleiding 'Expert taalbeleid' voor basisonderwijs Brussels. KU Leuven Abstract: Dit project 'Expert taalbeleid' heeft betrekking op opleidingstrajecten voor directies en leerkrachten van Brusselse basisscholen enerzijds en voor onderwijsondersteuners van het Onderwijscentrum Brussel anderzijds. Het doel van de trajecten is dat alle deelnemers competenties ontwikkelen om een effectief taalbeleid te realiseren. Het accent ligt op het verwerven van strategische knowhow, inhoudelijke kennis en coachingsvaardigheden. Dit traject kadert in de ondersteuning omtrent taalbeleid die het Onderwijscentrum Brussel en vzw Voorrangsbeleid Brussel (VBB) bieden en sluit aan bij de realisatie van de volgende doelstellingen van de Vlaamse Gemeenschapscommissie: ondersteuning bieden om de kwaliteit van het onderwijs te blijven garanderen. Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden • Koenraad Van Gorp
Living imagined identities? Een longitudinale analyse van de impact van online dating discours op de identiteitsbeleving van Russischtalig-Belgische koppels Universiteit Antwerpen Abstract: Het project combineert taalkundige pragmatiek, antropologie en communicatiewetenschappen voor de studie van transnationale "internethuwelijken". De processen van identiteitsconstructie van Russischtalig-Belgische koppels, met speciale aandacht voor de constitutieve rol van online datingsites, worden onderzocht. De meerwaarde betreft het interdisciplinaire en longitudinale opzet, etnografisch identiteitsonderzoek in een premigratiecontext en de insluiting van een mannelijk perspectief. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)
Onderzoekers: • Jozef Verschueren • Christiane Timmerman • Hildegarde Van den Bulck
Alteriteit en natievorming. Het beeld van de nationale 'andere' in vertogen van subnationale bewegingen en instellingen in België, 1830-2010 Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt, voor vijf periodes van ongeveer twintig jaar, onderzocht hoe de politieke elites van de subnationale bewegingen en overheden in België een nationale 'andere' construeerden in hun vertogen, en welke retorische strategieën van 'othering' ze daarbij hanteerden. Het doel is na te gaan in hoeverre deze alteriteitsvertogen bijdroegen tot de succesvolle institutionalisering van subnationale bewegingen in België. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Jozef Verschueren • Dave Sinardet • Marnix Beyen
Processen van verandering in modale collocatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Om 'modaliteit' (de uitdrukking van noodzakelijkheid en mogelijkheid) uit te drukken heeft het Engels lexicale –bv. modale bijwoorden (probably, well, …) –, en grammaticale strategieën –bv. modale werkwoorden (could, will, should, may, etc.). De combinatie van deze strategieën –'modale collocatie'– is weinig onderzocht en mist een theoretisch kader. Dit vormt de achtergrond voor mijn onderzoeksvragen: (1)Een frequentiedaling van de modale werkwoorden; (2)Nieuwe constructies die de traditionele modale functies overnemen (bv. havta, gonna); (3)Een weerstand van dalingvan modale werkwoorden die vaak met modale bijwoorden voorkomen. Het voorgestelde onderzoek is een cognitief-functionele benadering met noties van Constructiegrammatica. Het onderzoekt of modale collocatie als een nieuwe constructie met sterke interne afhankelijkheden met een bepaald niveau van schematiciteit moet worden verstaan. Als dit gevonden wordt, kan het aangeven dat we te maken hebben met het constructioneel in kaart komen op toenemend schematische niveaus – 'constructionalisering'. Dit zou dan kunnen verklaren waarom dat de modale werkwoorden die vaak voorkomen met modale werkwoorden een frequentiedaling weerstaan. Ik zal ook nagaan of er competitie bestaat tussen de modale werkwoorden en modale collocatie. De hypothese luidt dat er in modale collocatie verschillende veranderingsprocessen aan het werk zijn (bv. lexicalisering en grammaticalisering) wat resulteert in een continuüm van uitdrukkingen met verschillende graden van schematiciteit en functionele gebruiken. Ik ga er vanuit dat modale collocatie een rol speelt in de huidige frequenties van de modale werkwoorden. Ik zal corpusstudies uitvoeren op data van Oud Engels tot en met het Huidige Engels, en kijken naar de collocatie tussen modale werkwoorden en modale bijwoorden in dezelfde zin, alsook naar de individuele ontwikkeling van de modale bij- en werkwoorden. Hiervoor zal ik parameters gebruiken die belangrijk zijn voor het onderscheiden van gevallen van constructionalisering (generaliteit, schematiciteit en productiviteit), en die traditioneel aan bod komen in de grammaticaliseringsliteratuur. Ik zal statistische tests, zoals de collostructionele analyse, uitvoeren die de bevindingen zullen staven en aanvullen. De studie zal niet alleen inzicht leveren in de werking van Engelse modaliteit, maar ze zal ook de plausibiliteit van constructionele benaderingen tot taalverandering aangeven. Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie
Onderzoekers: • Johan Van der Auwera • Denies Du Mon
Onderzoek, adviesverlening, noodinterventie en conservatie-restauratie van een kunstwerk: beeld van de Heilige Blasius uit het patrimonium van de gemeente Retie.
Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek, adviesverlening, noodinterventie en conservatie-restauratie van een kunstwerk: beeld van de Heilige Blasius uit het patrimonium van de gemeente Retie met als doeleinde het onderzoek, instandhouden en ontsluiten van een polycroom afgewerkt beeld. Organisaties: • Erfgoed en duurzaamheid
Onderzoekers: • Charles Indekeu
Beeld in Onderwijs. Onderzoek naar een selectieprotocol voor het vrt-archiefmateriaal in functie van gebruik in het onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het onderzoeksproject is tweeledig: 1) selectiecriteria en selectieprocedures uitwerken om efficiënt voor het onderwijs bruikbaar beeldmateriaal te verzamelen uit het vrt-archief voor de testcases Wereldoriëntatie in het basisonderwijs en Techniek in de eerste graad van het secundair onderwijs; 2) condities bepalen voor het uitwerken van een grootschalig project omtrent de selectie van bruikbaar beeldmateriaal voor een omvattend vakkenpakket in het onderwijs. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Wil Meeus
Onderzoek van een 40-tal loden orgelpijpen in het orgel van de Sint-Pauluskerk te Antwerpen, d.m.v. van X-stralen fluorescentiemetingen (XRF). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Kerkfabriek. UA levert aan Kerkfabriek de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Erfgoed en duurzaamheid
Onderzoekers: • Patrick Storme
Onderzoek en restauratie van kunstwerk 'Het Laatste Avondmaal', toegeschreven aan Frans Franken I, met volgende doeleinden: onderzoek naar 16de eeuwse kopieertechnieken binnen het atelier Franken. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek en restauratie van kunstwerk 'Het Laatste Avondmaal', toegeschreven aan Frans Franken I, met volgende doeleinden: onderzoek naar 16de eeuwse kopieertechnieken binnen het atelier Franken. Organisaties: • Faculteit Ontwerpwetenschappen - overige
Onderzoekers: • Griet Blanckaert
Onderzoek en restauratie van kunstwerk 'Kinderportret', door J.D. Coninckx, Kinderportret van Arthur van Battel, door Ignace Van Battel: genezing van schipperszoon, anoniem 1735. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek en restauratie van kunstwerk 'Kinderportret', door J.D. Coninckx, Kinderportret van Arthur van Battel, door Ignace Van Battel: genezing van schipperszoon, anoniem 1735, met volgende doeleinden verderzetten samenwerking academiejaar 2012-2013. Organisaties: • Faculteit Ontwerpwetenschappen - overige
Onderzoekers: • Griet Blanckaert
Onderzoek naar de haalbaarheid van een noodfixatie bij muurschilderingen in een zoutbelaste zone, Sint-Jozefkerk, Antwerpen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Kerkfabriek Heilige Geest. UA levert aan Kerkfabriek Heilige Geest de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Faculteit Ontwerpwetenschappen - overige
Onderzoekers: • Sarah De Smedt
Onderzoek, adviesverlening, noodinterventie en/of conservatie-restauratie van een kunstwerk. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Musea en Erfgoed Antwerpen. UA levert aan Musea en Erfgoed Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Faculteit Ontwerpwetenschappen - overige
Onderzoekers: • Derek Biront
Een aanzet tot een cultuurgeschiedenis van efemera Universiteit Gent Abstract: Professor James Raven zal tijdens de voorgestelde periode van 3 maanden onderzoek voeren naar de unieke collectie van efemera en onderzoek wordt verricht binnen het Centre for the Study of Text and Print Culture. De onderzoeksleden ervan zullen nauw samenwerken met professor Raven over onderwerpen gerelateerd aan efemera en boekgeschiedenis. Organisaties: • Vakgroep Frans
Onderzoekers:
• Sandro Jung
BOAT 1550 BC Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt diverse gemeenschappelijke activiteiten tussen Franse, engelse en Vlaamse partners, met de bouw van een schaalmodel (1/2) van een bronstijdboot, een rondreizende tentoonstelling met catalogus in drie talen, drie wetenschappelijke congressen, een archeologische kit voor kinderen, met handboek, lezingen en andere activteiten. Centraal tema is de bronstijd (grosso modo 2de mill. BC) aan beide kanten van Kanaal en Noordzee, met de nadruk op de gelijkenissen die tussen deze gebeiden kunne worden aangetoond Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers: • Jean Bourgeois
towards "Top Technology Cluster"(TTC): grensoverschrijdende ondernemingsontwikkeling tussen Zuid-Nederland, oostelijk België en westelijk Nordrhein-Westfalen Universiteit Hasselt Abstract: Top-Technology-Cluster" (TTC) is een gezamenlijk, grensoverschrijdend initiatief om technologie-georiënteerde bedrijven, met name KMO's, te ondersteunen om juiste partners te vinden en een duurzame samenwerking tussen bedrijven over de grenzen heen tot stand te brengen. TTC biedt uitstekende mogelijkheden tot het ontwikkelen van nieuwe 'waardeketens' en op deze manier beter zaken te kunnen doen. De visie is elkaar te versterken, competitieve 'top technology'-clusters uit te bouwen en een 'top technologie regio' tot leven te brengen. Economieën en mensen binnen de driehoek Zuid-Nederland - West-Duitsland - Oost-België groeien steeds dichter naar elkaar. Een van de belangrijkste troeven van deze grensoverschrijdende regio, het Euregio Maas-Rijn gebied, is het enorme kennispotentieel. Op basis van een internationale benchmark-studie werden een aantal veelbelovende business & technology velden geïdentificeerd voor grensoverschrijdende ontwikkeling en samenwerking: Advanced Materials, Life Sciences en High-tech-systemen (met betrekking tot energie, ICT, Automotive). TTC biedt technologie-georiënteerde bedrijven bijzondere kansen andere bedrijven over de grenzen heen te leren kennen en in het bijzonder hun competenties en technologieën. TTC beoogt een synergie te creëren, ideeën voor projecten te onthullen, mogelijkheden voor samenwerking te vinden en gezamenlijke grensoverschrijdende innovatie en technologieprojecten op te starten. De eerste interessante thema's voor een grensoverschrijdende samenwerking werden geïdentificeerd per technologie- en bedrijfstype. Zowel technologisch georiënteerde bedrijven als universiteiten en R&D wordt gevraagd om in hun competenties, wensen en ideeën in te brengen. Vooral KMO's worden uitgenodigd om deel te nemen en de richting te bepalen. TTC moedigt de samenwerking aan in en tussen verschillende zakelijke domeinen door middel van actief Business Development Support (BDS). Geschikte kennis, hulp en stimulansen van BDS-experts wordt aan bedrijven aangeboden en TTC biedt uitstekende mogelijkheden om ideeën te ontwikkelen en om nieuwe marktopportuniteiten te creëren. TTC werkt aan een marktgedreven innovatie en ontwikkeling met het oog op concrete verkoop, toegevoegde waarde en een verhoogde werkgelegenheid. Organisaties: • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten
Onderzoekers: • Heidi CARDOUS
Voûtes à nervures manuélines. Le caractère innovant de João de Castilho (Manuelijnse ribgewelven. De innovatie van Joao de Castilho) KU Leuven Abstract: De zgn. Manuelijnse gewelven - in het bijzonder deze van João de Castilho - behoren tot een ook op Europees vlak toonaangevende Portugese bouwstijl uit het einde van de vijftiende en het begin van de zestiende eeuw (genoemd naar de regeringsperiode van Manuel I). Doel van hetonderzoek is een multidisciplinaire studie (analyse van historische, architecturale, constructieve en erfgoed-aspecten), ingebed in een zo breed mogelijk perspectief op deze specifieke, innovatieve kunst. De doelstellingen zijn: 1. opstellen van een inventaris van de verschillende types Manuelijns gewelf; 2. vergelijking met eigentijdse Europese gewelven, in het bijzonder in Spanje, Engeland en Duitsland; 3. verificatie van de toeschrijving en de datering van João de Castilho's gewelven;4. studie van de constructieve aspecten, inclusief detaillering en bouwtechnieken; 5. analyse van de architecturale aspecten (vorm, proportie, geometrie, design); 6. analyse van hun staat van conservering op structureel vlak en van Organisaties: • Architectuur en Maatschappij
Onderzoekers: • Krista De Jonge • Soraya Genin
Thinking Public Spaces through the Spatiality of Arab Women; The Case ofNablus-Palestine (Publieke ruimte denken via het ruimtegebruik van Arabische vrouwen: het geval Nablus, Palestina) KU Leuven Abstract: Since 1980s, Gender discourse has emerged within planning theories, research and debates. Women#s movements have spent a lot of efforts to explore the different sides of women#s spatial perspectives. They have addressed a lot of issues; like women and housing, women and transportation, women and safety and so on. All of these aspects provide a new vision of designing public spaces that would reflect women#s spatial interests and needs. The main aim of this research is to develop an understanding of Arab women#s spatiality through the production of knowledge that reflects their spatial positionality and concerns. The main objectives in this work are twofold: developing feminist theory in the context of small-scale public spaces in the Arab world; and investigating the constraints that affect women#s spatiality in these public spaces. The analytical perspective of this research is inspired by feminist debates on womenand planning, more precisely feminist approaches towards
analyzin Organisaties: • Architectuur en Maatschappij
Onderzoekers: • Hildegarde Heynen • Mokarram Lubada
Spectacle and Critique. A phenomenological theory of art in Levinas KU Leuven Abstract: My project tries to diminish the bad reputation of Levinas's reading ofart by examining the phenomenological insights into the nature of art underlying this scheme. It overviews Levinas's tenents on image-consciousness, on account of which his analysis of the change in the temporality of consciousness is reconstructed. As a result, the scene is set for a critique that relocates art in Levinas's theory of hypostatic manifestation and describes the full scope of the temporal shift between anonymity and conceptuality in the reception of artworks. Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Rudi Visker
Biedt de Verklaring Nostra Aetate 4 een voldoende grond voor het ontwikkelen van een katholieke theologie over het jodendom? KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Mathijs Lamberigts • N. N.
When a house is not a home: xenophobia in early 20th-century American fiction KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven
Onderzoekers: • Theodoor D'haen • Wisam Khalaila
TIC-samenwerking. Een internationale congres- en organisatiedatabank, 1840-1913 Universiteit Gent Abstract: Het gevraagde onderzoeksmateriaal moet een internationale uitbreiding en een onderzoeksgerichte aanpassing bewerkstelligen van ODIS, de Belgische web- databank voor de studie van 19e en 20e eeuwse intermediaire sociale structuren in Vlaanderen (www.odis.be). Door de ontwikkeling van een aangepaste interface, zullen we ook in staat zijn om bestaande datacollecties van de internationale projectpartners (Maastricht University, EHESS-Paris, Münster and Newcastle) toe te voegen. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Christophe Verbruggen • Geert Van Goethem
Mattauch-Herzog ICP - massaspectrometer Universiteit Gent Abstract: Recent werd een ICP-massaspectrometer, uitgerust met een dubbelfocusserende sector veld massaspectrometer met Mattauch-Herzog geometrie, op de markt gebracht. Het grote voordeel van deze instrumentatie is dat het volledige elementaire spectrum (van Li tot U) simultaan kan worden gemeten dankzij een detector met 4800 geminiaturiseerde detectorelementen. Na een systematische evaluatie van de mogelijkheden en beperkingen, zal deze apparatuur ? bij voorkeur in combinatie met laser ablatie als monsterintroductietechniek ? worden ingezet voor toegepast onderzoek in de domeinen van o.m. archeometrie en milieuchemie. Organisaties: • Vakgroep Analytische chemie
Onderzoekers: • Frank Vanhaecke
HISSTER. Ontwikkeling van een databank van sterfte-statistieken uit de 19de en 20ste eeuw beschikbaar op lokaal niveau Universiteit Gent Abstract: HISSTER beoogt de ontwikkeling van een gegevensbank voor historische statistieken met betrekking tot sterfte in Vlaanderen en België die beschikbaar zijn tot op het niveau van de gemeenten sinds 1841. De databank is bedoeld om het patrimonium van historische gegevens aangaande sterfte en doodsoorzaken dat Vlaanderen en België rijk is, te beschermen, te exploiteren en toegankelijk te maken voor wetenschappelijk onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Isabelle Devos
Elias Edikos en de Capita-literatuur in Byzantium KU Leuven Abstract: In deze doctoraatsthesis wordt dieper ingegaan op een bijzonder literair genre uit de Byzantijnse periode, met name het genre van de capita. Een groot aantal spirituele Byzantijnse werken bestaat uit een groepering van korte hoofdstukjes, zogenaamde capita, die schijnbaar geen enkel teken van onderlinge coherentie vertonen. Deze paragrafen variëren qua lengte, maar zijn over het algemeen toch erg kort. Het eerstedeel van de verhandeling bestaat uit een literatuurwetenschappelijke inleiding op dit genre waarin aandacht besteed wordt aan de wortels van deze literatuurvorm, haar geschiedenis, de structuur en de functie van ditsoort literatuur om tot slot een overzicht van de Byzantijnse capitaliteratuur te
geven. Het tweede en belangrijkste deel van dezedoctoraatsthesis bestaat uit de eerste kritische editie van twee capitacollecties (i.e. de De duabus Christi naturis en de Capita gnostica) toegeschreven aan de Byzantijnse Kerkvader Maximus deConfessor (580-662). Na een inleiding over d Organisaties: • OG Griekse Studies Leuven
Onderzoekers: • Peter Van Deun • Katrien Levrie
Generalisatie van exteroceptieve en interoceptieve prikkels. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Leerpsych. en Exp. Psychopathologie
Onderzoekers: • Tom Beckers • Dirk Hermans • Holly Miller
Meint gy dat gy ook wel verstaet, het gene gy leest?" The Catholic Church and the Dutch Bible: From the Council of Trent to the Jansenist Controversy (1564-1733) KU Leuven Abstract: Dit project wil de plaats van de Bijbel bestuderen bij katholieke theologen en leken in de Lage Landen tussen 1660 en ca. 1735. Daarbij wordt vooral gefocust op de belangrijke impact die het augustinisme c.q. jansenisme had op de omgang met de Bijbel in die periode. Een eerste belangrijk aandachtspunt betreft de houding van de Leuvense theologen met betrekking tot Bijbelvertaling in de volkstaal tussen 1660 en 1735. Aanhangers van het jansenisme (zoals Johannes van Neercassel) die het recht van de lekengelovigen om de Bijbel in de volkstaal te lezen, bepleitten, heropenden immers een heikel debat in de katholieke Kerk. De roomsen (zoals Cornelius Hazart, Martinus Steyaert in zijn antijansenistische fase en Martinus Harney) verdedigden namelijk de grote terughoudendheid die sinds het Concilie van Trente tegenover Bijbellezing in de volkstaal bestond. In de tweede plaats gaat de aandacht uit naar de studie van de concrete Nederlands en Franse Bijbelvertalingen die in deze periode versch Organisaties: • OE Geschiedenis van Kerk en Theologie
Onderzoekers: • Mathijs Lamberigts • Wim François • Els Agten
The English musical Renaissance KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Pieter Bergé
Pannonische martelaars van de Grote Vervolging en de vorming van een christelijke identiteit in het laatantieke Middeldonaugebied KU Leuven Abstract: Dit doctoraatsproject heeft als focus de Pannonische martelaars uit de periode van de zgn. Grote Vervolging onder Diocletianus.Voor iedere martelaar zal een compleet hagiografisch dossier worden samengesteld; alle teksten zullen worden vertaald en, waar nodig, kritisch worden uitgegeven. Het gaat om een vrij groot aantal dossiers die in omvang echter eerder beperkt zijn: Demetrius of Sirmium (BHL 2122-2127) en de anonieme virgines die met hem terechtgesteld werden; Montanus en Maxima; Anastasia(BHL 0404); Irenaeus van Sirmium (BHL 4466), Pollio van Cibalae (BHL 6869), de vier coronati (BHL 1966); Quirinus van Siscia (BHL 7035-7039); Donatus en zijn gezellen (BHL 2309); en Sinerotas (BHL 7595-7596). De analyse van deze teksten zal een belangrijke bijdrage bieden tot onze kennis van het laatantieke Pannonische christendom. Organisaties: • OE Geschiedenis van Kerk en Theologie
Onderzoekers: • Johan Leemans • Hajnalka Tamas
Importers, exporters and productivity: a portrait of slovenian firms that trade¨goods. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Monetaire & Informatie-econ. Leuven
Onderzoekers: • Jozef Konings
Translating 3D new echocardiographic imaging technology into clinical practice. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract
Organisaties: • Cardiologie
Onderzoekers: • Frank Rademakers • Jan D'hooge • Piet Claus • Jens-Uwe Voigt
Proteomic analysis of HIV-1 nuclear import. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Moleculaire Virologie en Gentherapie
Onderzoekers: • Zeger Debyser
Het boek in Italië tussen 1900 en 1950. Paratextuele elementen en typografische technieken. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Leuven
Onderzoekers: • Dirk De Geest • Bart Van Den Bossche • Sascha Bru • David Martens
Semi-automatische softwareverificatie: technieken en evaluatie. KU Leuven Abstract: Jan Tobias Muehlberg Organisaties: • Afdeling Informatica
Onderzoekers: • Frank Piessens
Tot aan het licht en weer terug - versnelling en afremming van relativistische¨jetstromingen. KU Leuven Abstract: Oliver Porth Organisaties: • Afdeling Plasma-astrofysica
Onderzoekers: • Giovanni Lapenta
'Role of cancer cell-derived exosomes in immunogenic cell death and as potential biomarkers of anti-tumour immune response' KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Labo voor Celdoodonderzoek & Therapie
Onderzoekers: • Patrizia Agostinis • Willem Annaert • Johannes Swinnen • Shaun Martin
Amica: Automatische monitoring voor Cyberspace Toepassingen Universiteit Gent Abstract: n het AMiCA project willen we mogelijk bedreigende situaties op sociale netwerken automatisch herkennen door middel van tekst- en beeldanalyse. Ons doel omvat onder meer het waarborgen van de online veiligheid van kinderen. Drie kritieke situaties staan centraal in het onderzoek: 1) cyberpesten, 2) seksueel overschrijdend gedrag, en 3) depressie en zelfmoordneiging. Organisaties: • Vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie
Onderzoekers: • Veronique Hoste
Social Commerce and business intelligence techniques. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG LIRIS Leuven
Onderzoekers: • Bart Baesens
Evolution and Normativity KU Leuven Abstract: This dissertation aims to problematize various attempts to use evolutionary theory or biological processes to better conceptualize health and disease (normativism, naturalism, Darwinism) and does so by appealing to the work of Georges Canguilhem as well as biological theories such as plasticity and niche construction. Organisaties:
• OE Centr. Logica en Analyt. Wijsbegeerte
Onderzoekers: • Andreas De Block • Jonathan Sholl
Licht en de spirituele reis volgens Gregorius van Nyssa. Een spiritueel-theologisch onderzoek naar Gregorius van Nyssas gebruik van de Licht-metafoor KU Leuven Abstract: Dit doctoraatsproject wil de rol van het licht in de menselijke, spirituele reis in Gregorius van Nyssa#s werken uitklaren. Dit zal gedaan worden door een systematisch onderzoek naar Gregorius# gebruik van de Licht-metafoor te voeren, waarbij het werk grotendeels zal bestaan uit het analyseren van alle teksten over #licht# in Gregorius# geschriften. Ter voorbereiding zal echter onderzoek gedaan worden naar het begrip #licht# inde Alexandrijnse traditie. Daarenboven zal het ook belangrijk zijn om te kijken hoe Gregorius de menselijke, spirituele reis beschrijft in zijnwerken. Gregorius# teksten over #licht# zullen dan ook in relatie tot deze twee contexten worden geanalyseerd. Een diep theologische reflectie over de betekenis van de Licht-metafoor behoort eveneens tot deze analyse, alsook haar connectie met de spirituele reis. Dit zal aangevuld worden door een kort onderzoek naar de rol van duisternis in de menselijke, spirituele reis, door zowel sleutelteksten te analyseren als secunda Organisaties: • OE Geschiedenis van Kerk en Theologie
Onderzoekers: • Johan Leemans • Hui Xia
De Betekenis van de Dood en het Leven van Jezus in 2 Kor 4:7-15: Een Exegetisch-Theologische Studie KU Leuven Abstract: De Tweede brief van Paulus aan de Korinthiers is een van de meest persoonlijke brieven van Paulus en is nog steeds de focus van veel wetenschappelijk debat en intens onderzoek. De omtmoeting met de Verrezen Heer Jezus kan worden beschouwd als de funderende ervaring die het leven en de missie van Paulus beheerste. De hier voorgestelde studie beoogt de betekenis van de kern van de Paulijnse theologie te onderzoeken, namelijk de dood en verrijzenis van Jesus zoals gepresenteerd in 2 Kor 4:7-15. Hoe begript Paulus het lijden dat hij gedurende zijn apostolische missie te verduren heeft? En wat is de relatie tussen zijn lijdenservaring met het lijden van Jezus' leven? Ons onderzoek zal gecentreed zijn op de kernvermelding van Paulus in v.10; v. 11 en v. 14. Ons onderzoek zal zich richten op de betekenis van "de dood van Jezus in het lichaam dragen" om aldus het leven van Jezus en de hoop op verrijzenis zichtbaar te maken. Wij willen de implicaties van dit "leven" voor de huidige gelovigen di Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Reimund Bieringer
Three Imagined Nations: Milan Kundera, Kiran Desai and Waguih Ghali KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven
Onderzoekers: • Theodoor D'haen • May Hawas
Onderzoek rond 'Christian Antiquity: Patristic Era'. KU Leuven Abstract: My research focuses on the thinking of Augustine of Hippo (354-430) about human heteronomy, which he expressed in the theological concept of grace: mans essential and constant dependence on God to live morally. While the issue of grace is present throughout the totality of Augustines thinking, he more specifically developed his doctrine of grace in the so-called Pelagian controversy, which was a debate on the nature ofgrace and human freedom. His Pelagian opponents feared that Augustines emphasis on divine grace would annul human freedom and discourage to act morally. More specifically, I study the concepts of divine grace andhuman freedom in Augustines sermones ad populum (sermons to the people). This research has proven to be of a cutting edge importance. Studying the issue of grace in a genre of Augustines oeuvre which never has been explored in this regard, resulted in a completely new understanding of the philosopher and theologian Augustine. While it was often taken for Organisaties: • OE Geschiedenis van Kerk en Theologie
Onderzoekers: • Anthony Dupont
Designing Architecture in the Sixteenth-Century Low Countries. Architectural Drawing as Motor and Medium for a New Designing Practice. KU Leuven Abstract: Het onderzoeksproject beoogt de studie van het ontwerp en ontwerpprocesvan architectuur in de Lage Landen tijdens de lange 16de eeuw (1480-1630) met als focus de architectuurtekening en prent. Het doel is op deze wijze een diepgaand inzicht te verwerven in het grafische architectuurontwerp, wat in deze periode de Renaissance een nieuwe definitie krijgt als intellectuele activiteit, en een der mechanismen van kruisbestuiving tussen de architectuur en de beeldende kunsten vormt. Symptoom van een nieuwe architectuurpraktijk maar ook krachtmotor1 van de ontwikkeling ervan, de architectuurtekening wordt hier bestudeerd als medium en als instrument, zowel op de bouwwerf als in de studeerkamer en het salon. Organisaties: • Architectuur en Maatschappij
Onderzoekers: • Krista De Jonge • Oliver Kik
Equity, efficiency & public health: studies in the ethics and economics of vaccination policy KU Leuven Abstract: Infectieziekten onderscheiden zich van andere ziekten doordat ten eerste een besmet individu niet enkel een slachtoffer is, maar eveneens een verspreider van ziekte, en ten tweede doordat een besmetting bovendien vaak perfect voorkombaar is door middel van vaccinatie (of door andere voorzorgsmaatregelen). Dit roept een aantal ethische en filosofische vragenop waarop weinig afdoende antwoorden zijn geformuleerd.
In dit onderzoek wil ik me richten op de volgende drie vragen. (1) Hoeveel voorzorgsmaatregelen moeten mensen vanuit ethisch standpunt nemen, om besmettingen bij elkaar te vermijden? (2) Hoe moet de overheid een utilitaristisch geïnspireerd volksgezondheidsbeleid rijmen met daarmee conflicterende individuele rechten en vrijheden van burgers? (3) De rechtvaardigheidsvraag: in een context van schaarse middelen, welke ethische waarden zijn er danvan tel bij de beslissing om medische zorg al dan niet terug te betalen? Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Antoon Vandevelde • N. N.
Naar een christelijk open verhaal: een onderzoek naar de theologische implicaties van de openheid ervan KU Leuven Abstract: Dit project zal nagaan hoe Gods liefde kadert binnen het model van het open verhaal zoals dat uitgewerkt werd door Lieven Boeve. Boeve biedt dit model als een instrument om de christelijke traditie voor de actuele, postmodern genoemde context te recontextualiseren. Dit project zal aantonen dat Gods liefde het best begrepen wordt als een houding van gekwalificeerde openheid voor de ander, mogelijk tot op het punt waarop het zelf opgeofferd wordt. Boeves idee van de onderbreking zal beschouwd worden als uitnodiging om de openheid van Gods liefde te benadrukken. Deze open liefde komt bij uitstek tot uiting in het zenden van Gods Zoon in de wereld opdat allen zouden leven. Jean-François Lyotards kritiek op het christendom als groot verhaal zal in overweging genomen worden ende uitdaging ervan zal opgenomen worden in de vraag van openheid voor onherleidbare andersheid. Het antwoord zal gevonden worden in een christelijk open verhaal van liefde dat zich weigert te sluiten voor de Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.
Onderzoekers: • Lieven Boeve • Phillip Davis
Reconfiguration, Replacement or Removal? Evaluating the Flemish Post-WarDetached Dwelling and its Part in Contemporary Spatial Planning and Architecture. (Aanpassen, vervangen, of verwijderen? Een evaluatie van de Vlaamse, naoorlogse vrijstaande woning en KU Leuven Abstract: Dit onderzoek heeft zich gericht op de typische overmaat van de naoorlogse, vrijstaande woning in Vlaanderen, en de uitgespreide woonwijken vanlage dichtheid die gevormd worden door deze huizen. De Vlaamse woning is gemiddeld veel groter dan in de meeste Europese buurlanden, en zeker de vele woonwijken bestaande uit vrijstaande woningen kennen een relatieflage dichtheid omdat ook de woningkavels betrekkelijk ruim zijn. Er wordt onderzocht of deze overmaat ruimte biedt voor aanpassing aan hedendaagse normen door middel van verdichting. De normen voor het wonen zijn opdit moment aan verandering onderhevig, omdat de bevolkingssamenstellinggeleidelijk verandert door bijvoorbeeld de vergrijzing en de toename van het aantal kleine huishoudens. Ook ontwikkelt zich nu langzaam een maatschappelijk bewustzijn over een aantal problemen dat met de woonvorm van het vrijstaande huis samenhangen, zoals de moeilijke verkeersafwikkeling en filevorming door afhankelijkheid van de auto, de betaalbaarheid Organisaties: • Architectuur en Maatschappij
Onderzoekers: • Michael Ryckewaert • Hildegarde Heynen • Marinus van de Weijer
Leerlingenvervoer in Vlaanderen: mogelijheden en voorwaarden. KU Leuven Abstract: In het buitengewoon onderwijs kan een kind vervoer krijgen naar dedichtstbijzijnde school van zijn keuze. Het vervoersysteem dat vormkrijgt op basis van dit afstandscriterium heeft steeds vaker te kampenmet lange reistijden voor de leerlingen uit het buitengewoon onderwijs.Dit onderzoek heeft als doel om een alternatief uit te werken voor hetcriterium afstand voor het leerlingenvervoer in het buitengewoononderwijs.Om hier een antwoord op te kunnen bieden wordt in het voorgesteldeonderzoeksopzet de mobilitei tsproblematiek geïntegreerd met eenpedagogische en organisatorische invalshoek. De lange reistijden bijleerlingenvervoer kunnen namelijk toegeschreven worden aan verschillendebeïnvloedende factoren die we kunnen categoriseren onder drieinvalshoeken: de organisatie van het buitengewoon onderwijs,administratieve behandeling van het recht op leerlingenvervoer en tenslotte de organisatie vanhet leerlingenvervoer. Voor elk van dezefactoren wordt het Vlaamse buitengewoon onderwijs met het Organisaties: • OE Instituut voor de Overheid
Onderzoekers: • Annie Hondeghem
'Grensgebied-complex' in Oostaziatisch boeddhisme: een focus op relikwie-verering en pelgrimstochten Universiteit Gent Abstract: In de discussie aangaande boeddhistische tradities, ligt de nadruk vaak op een essentialisctische visie die uitgaat van een "centrum" van waaruit verschillende tradities zijn uitgezwermd. Door gebruik te maken van een nieuwe invalshoek die steunt op het "Grensgebied Complex" worden fundamentele religieuze praktijken opnieuw geïnterpreteerd. Aldus benadrukt dit project dynamische en dialectische structuren in de interregionale relaties binnen het boeddhisme. Organisaties: • Vakgroep Talen en Culturen van Zuid- en Oost-Azië
Onderzoekers: • Ann Heirman
De katholieke charismatische vernieuwing in het Aartsbisdom Colombo, SriLanka. Een theologische en pastorale reflectie KU Leuven Abstract: De Katholieke Charismatische Vernieuwing (KCV) en het Pentecostalisme (christelijke gemeenschappen buiten de belangrijkste kerkelijke gemeenschappen) zullen onderzocht worden om eventueele vergeten en onontgonnen, maar dynamische dimensies te herontdekken voor het revitalisering van dekerk in het aartsbisdom Colombo, Sri Lanka. We proberen te achterhalen waarom katholieken aangetrokken worden tot de Katholieke Charismatische Vernieuwing en tot pentecostale gemeenschappen. In dit licht zal de theologische basis van de KCV onderzocht worden. Er zal een model gepresenteerd worden voor de revitaliseirng van de kerk in Colombo alsook een evaluatie van de KCV. Pastorale implicaties van charismatische aspecten zullen kritisch aan de orde komen, evenals bepaalde specifeke kwesties, medemet het oog op een mogelijke vernieuwig van het parochiale leven.
Organisaties: • OE Pastoraaltheol. en Empirische Theol.
Onderzoekers: • Marc Steen • Paththinikuttige Claude Nishantha Nonis
Persoonsidentiteit en het formele zelf KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie
Onderzoekers: • Arnold Burms • Fauve Lybaert
De rol van tijdelijk gebruik van pauzelandschappen KU Leuven Abstract: De ruimte die ons omringt is door sociaaleconomische ontwikkelingsprocessen voortdurend in transformatie. In (en rond) steden worden maatschappelijke veranderingen echter vaak geconfronteerd met de inertheid van de gebouwde omgeving. Dit kan resulteren in storingen in de continuïteit van het stedelijk weefsel, zoals kan worden ervaren op plekken van conflict of verloedering en leegte. Het aanpassen en zich opnieuw toe-eigenenvan dergelijke plekken neemt tijd in beslag. Hierdoor zullen steeds eenaantal groot- en/of kleinschalige plekken in transitie zijn, we zouden ook kunnen zeggen dat ze tijdelijk buiten gebruik zijn. Het betreft groot- of kleinschalige, publieke of private en bebouwde of onbebouwde stedelijke ruimtes, die zich in een tussenfase - een pauze - bevinden watbetreft de functionaliteit. Het zijn ruimtes die tijdelijk weinig of geen functie lijken te bezitten omdat ze door het vorige gebruik verlaten zijn en er nog geen nieuwe toekomstige functie voor werd vastgelegd, Organisaties: • Architectuur en Ontwerpen
Onderzoekers: • Bruno De Meulder • Aurelie De Smet
The material image-building of Erard de la Marck, Prince-Bishop of Liège. Strategy, components and significance of a versatile discourse KU Leuven Abstract: Zowel de adaptatie aan het vereiste decorum als de opbouw van een persoonlijk imago vormden essentiële componenten in de materiële cultuur van vorsten tijdens het ancien régime, en daarbij stond een breed instrumentarium van toepassingen ter beschikking die resulteerden in een grote productie van bouwwerken, monumenten, kunstwerken en andere realia ten dienste van de gewenste beeldvorming. Het voorgestelde onderzoeksproject concentreert zich op de materiële cultuur van Erard de la Marck, vanuit de vraag in welke mate beide preoccupaties hierin een rol speelden en op welke manier hij tijdens zijn bewind van 1505 tot 1538 als prins-bisschop van Luik daaraan een invulling heeft gegeven, meer bepaald omdat hij door een combinatie van structurele en contextuele factoren afweek van het klassieke heersersprofiel: als gekozen prinsbisschop kon hij in vergelijking met gekroonde hoofden van vorstenhuizen geen dynastiek discours opbouwen, anderzijds combineerde hij in zijn diocees wereldlijke en Organisaties: • Architectuur en Maatschappij
Onderzoekers: • Krista De Jonge • N. N.
Galilea gedurende de tweede eeuw n. Chr. Een periode van politieke, socio-culturele en economische veranderingen. KU Leuven Abstract: De tweede eeuw n.Chr. is een eeuw waarin de joodse samenleving in Galilea zich opnieuw moest definiëren. De val van de Tempel in Jeruzalem (70 n.Chr.) en de twee joodse opstanden (respectievelijk, 6670 en 132135 n.Chr.) waren zware klappen die de vroegere pijlers van de joodse samenleving deden wankelen. Zo verloor bijvoorbeeld de hogepriesters-klasse haar sociaal-religieuze macht. Tegelijkertijd opende Galileas nieuwe positie in het Romeins Oostenniet langer als vazalstaat, maar als onderdeel van de provincie Judaea (later Syria Palestina) nieuwe sociaalculturele wegen voor haar inwoners om te bewandelen. Galilea is als regio natuurlijk vooral gekend als bakermat van het vroege Christendom en het rabbijns-Jodendom, en deze bijzondere geschiedenis weegt zwaar door op de wijze van regionale archeologiebeoefening. Onderzoek heeft zich dan ook vooral gericht rond de periode waarin Jezus van Nazareth leefde (1ste eeuw v.Chr.1ste eeuw n.Chr.) en de periode van de rabbijnse geschrifte Organisaties: • OG Archeologie Leuven
Onderzoekers: • Jeroen Poblome • Marc Waelkens • Rick Bonnie
Robert Bellarmine's Theology of Pure Nature in the Commentary on Summa Theologiae KU Leuven Abstract: Het project onderzoekt Robert Bellarmine#s begrip van 'het menselijke natuurlijke verlangen om God te zien'. Daarbij wordt aandacht besteed aanBellarmine#s visie op de relatie tussen genade en natuur, van zijn commentaar op de Summa Theologiae tot zijn disputationes. Via een studie vande commentatoren voor Bellarmine wordt nagegaan of hij zijn voorgangersvan nabij volgt, of er juist van afwijkt. De vergelijking zal nieuwe inzichten opleveren over het denken van Bellarmine en zijn bijdrage aan het post-Trentijnse debat over de theologie van de genade. Deze inzichten worden vervolgens toegepast op een studie van de mening van Bellarmine over de mogelijkheid van heidenen tot om natuurlijk geluk te bereiken endaarmee verbonden, verlossing door bovennatuurlijke genade. Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Mathijs Lamberigts • N. N.
Corpusgebaseerd, multivariaat onderzoek naar registerverschillen tussen vertaald en niet-vertaald Belgisch Nederlands
Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Frans • Vakgroep Engels • Vakgroep Nederlands
Onderzoekers: • Koen Plevoets • Gert De Sutter • Bart Defrancq • Isabelle Delaere
Emotion dynamics in depression (visit Prof. Thompson) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Kwant. Psychologie en Indiv. Verschillen
Onderzoekers: • Peter Kuppens
Van wiegedruk tot World Wide Web. Bijzondere Collecties en de vele geschiedenissen van het boek in Nederland, 15002000 KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Johan Tollebeek • N. N.
Een inleiding tot het concept ?trauma? voor de New Critical Idiom-reeks van Routledge Universiteit Gent Abstract: Het boek zal een overzicht bieden van de geschiedenis van het trauma-concept, nagaan hoe het wordt gebruikt in de literatuur- en cultuurstudie, belangrijke aandachts- en discussiepunten in de studie van trauma als een cultureel fenomeen identificeren en verklaren, en recente kritieken op en herzieningen van cultureel trauma-onderzoek beschrijven en evalueren. Organisaties: • Directie Onderzoeksaangelegendheden
Onderzoekers: • Stef Craps
Het gesproken Nederlands in Vlaanderen. Percepties en attitudes van een ?spraakmakende? generatie. Universiteit Gent Abstract: In Vlaanderen is in de laatste decennia van de 20e eeuw de tussentaal ontstaan, een nieuwe omgangstaal, met ingrediënten uit zowel de dialecten als de standaardtaal. Om de huidige ontwikkelingen in het gesproken Nederlands te kunnen begrijpen is onderzoek nodig naar de percepties en attitudes van jonge Vlamingen, de nieuwe spraakmakende gemeente, ten aanzien van die tussentaal en de standaardtaal. Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Jacques Van Keymeulen • Johan De Caluwe
EU-bonuskrediet type B2c voor PHAEDRA Vrije Universiteit Brussel Abstract: EU-bonuskrediet type B2c voor PHAEDRA, een Europees project rond de studie mbt databescherming (DPAs) en privacy rechten Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • PAUL DE HERT
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUHasselt, Kris Nauwelaerts Vrije Universiteit Brussel Abstract: De introductie van de stijlwissel in het esthetische prentenboek. Stimulatie van de visuele geletterdheid door het verwerken van stijlelementen uit de Beeldende Kunst als vernieuwend narratief procédé Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • Ine VAN LINTHOUT
Onderzoek betreffende .Woonfiscaliteit in Vlaanderen. KU Leuven Abstract: Dit onderzoek heeft tot doel bij te dragen tot de voorbereiding van de overdracht van de woonfiscaliteit van de federale staat naar het Vlaamsegewest, die voorzien is in het federaal regeerakkoord van december 2011. Het onderzoek bevat een raming van de budgettaire kost van het huidigestelsel van fiscale voordelen en van mogelijke hervormingen. Daarnaast wordt op basis van literatuuronderzoek en met behulp van beschikbare simulatiemodellen nagegaan wat de impact is van mogelijke hervormingen op de prijzen op de woningmarkt, op de betaalbaarheid van een eigen woning, op de kwaliteit van de bestaande woningen, en op nieuwbouw en renovatie. Organisaties: • OG Economische Geschiedenis Leuven
Onderzoekers: • Francine Winters • Erik Buyst
Assessing participation in forest resource management KU Leuven Abstract: Er is recent veel onderzoek gedaan naar de discussies en conflicten diebestaan tussen de autoriteiten en de lokale gemeenschappen in beschermde natuurgebieden inzake de kwesties van bescherming en participatie in het beheer. Er is daarbij een brede erkenning van het feit dat dit beheerniet enkel kennis en expertise vraagt betreffende de natuurlijke condities en de noodzakelijke technische interventies, maar dat ook expertise nodig is inzake de sociale organisatie en het bevorderen van de leerprocessen van de betrokken (politieke) sociale en culturele systemen. Ondanks deze erkenning zijn de pogingen om de participatie van lokale gemeenschappen in het beheer van beschermde gebieden te stimuleren in heel wat delen van de wereld, niet succesvol gebleken. Zeker ook in veel ontwikkelingslanden waar lokale gemeenschappen vaak sterk afhankelijk zijn van deaanwezige natuurlijke hulpbronnen. Veel onderzoekers beklemtonen dat niettegenstaande de retoriek, die voortdurend wijst op de substantiële Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Daniël Wildemeersch • Jan Masschelein
Kesselt-Op de Schans (Limburg, Belgium) and the Lower / Middle Palaeolithic transition in Northwestern Europe. KU Leuven Abstract: In dit project wordt op zoek gegaan naar het bestaan van een gedragsmatige basis voor de overgang van oud- naar middenpalaeolithicum (ca. 300-250 ka BP). Vooreerst vindt aan de hand van bestaande literatuur een kritische studie plaats naar de archeologische betekenis van het begrip transitie, waarbij zowel functie en perceptie van een dergelijke overgang in de archeologische systematiek als de analyse-eenheden aan de basis van deze opdeling onderzocht worden. De wijze waarop diepgaande gedragsveranderingen tot stand kunnen komen in een context van archaïsche homininen, zich vervolgens verspreiden en de wijze waarop deze uiteindelijk gereflecteerd worden in het archeologisch bestand, worden verkend en gespecificeerd in een theoretisch kader. In een tweede fase zullen deze verwachtingen geconfronteerd worden met de resultaten van de analyse van een aantal lithische reductiesequenties uit dit tijdskader. Deze hoge resolutie data zetten aan tot een reflectie omtrent continuïteit en innov Organisaties: • OG Archeologie Leuven
Onderzoekers: • Philip Van Peer • Ann Van Baelen
Productivity, trade and misallocation in China's economic transformation. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderzoekseenheid CES Leuven
Onderzoekers: • Johannes Van Biesebroeck • Hang Gao
Investigating Urban Design Workshops in Flanders: Researching DesignerlyResearch (Een verkenning van stedenbouwkundige ontwerpworkshops in Vlaanderen: ontwerpend onderzoek onderzocht) KU Leuven Abstract: Vanaf de jaren 1990 groeide het besef dat de discipline stedenbouw aan een fundamentele heruitvinding toe was. Zoals elders in Europa lag de oorzaak in de stedelijke en industriële infrastructuur (zoals slachthuizen, rangeerterreinen en werkplaatsen) die in onbruik waren geraakt in het postindustriële tijdperk. Modernistische masterplannen volstonden niet om de transformatie van deze brownfields op gang te brengen. Een grondigeverkenning en prospectie van deze sites was nodig en stadsontwerp bleekhiervoor een interessant instrument te zijn. De voorafgegane modernistische normen en richtlijnen maakten plaats voor het baanbrekende stadsontwerp van de jaren 1990 dat ook een hernieuwde interpretatie van ontwerpend onderzoek inleidde. Ontwerp werd namelijk ingezet om onderzoek te verrichten.Over ontwerpend onderzoek bestaat nog steeds aanzienlijkwat verwarring en discussie. Recent werden in Vlaanderen een heel aantal conferenties en seminaries over het onderwerp georganiseerd door verschill Organisaties: • Architectuur en Ontwerpen
Onderzoekers: • Bruno De Meulder • Veerle Cox
From Love to Life? Changing Attitudes in Contemporary Philosophy KU Leuven Abstract: This dissertation will be based on work already published, newly reworked, and gathered together in a more integral form. It will focus on significant changes in important currents of contemporary phenomenology, among which we find important reflection on the nature of phenomenology itself, a new openness to everydayness, a longing for a new kind of community, and concern for a non-anthropocentric vision. One might summarize these changes and currents under the heading #From Love to Life#. This title indicates that, although in contemporary phenomenology as well as in theology, phenomenologies of love abound, it is noteworthy that, in the margins of this erotic hype as it were, other authors abdicate from singling out the experience of love as #paradigmatic# or otherwise #extraordinary# and propose more solid and sober ways of approaching the humancondition. For this, this project will retrieve the at times somewhat neglected works of original scholars and phenomenologists (such as Sl Organisaties: • OE Metafysica, Godsdienst- & Cultuurfil.
Onderzoekers: • William Desmond • Joeri Schrijvers
Verstaan in verschil. Islamitische en Christelijke feministische reflecties op de mogelijkheden en beperkingen van interreligieuze dialoog. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.
Onderzoekers: • Emilio Platti • Terrence Merrigan • Joke Lambelin
De Opbouw van Architectuurtheorie in Vlaanderen 1965-1995 KU Leuven Abstract: De inzet van het doctoraatsproject is een beter begrip van de Belgischearchitectuurtheorie uit de tweede helft van de twintigste eeuw (1965 - 1995). Als onderzoeksgebied wordt Vlaanderen aangeduid en met uitbreiding Louvain-la-Neuve en Brussel. Het onderzoek beperkt zich met andere woorden niet tot Nederlandstalig België. Interdisciplinariteit staat voorop. Tekstmateriaal uit de sociologie, fenomenologie of (kunst)geschiedenisgaan hand in hand met opiniestukken uit de architectuurkritiek. Dit project maakt deel uit van een tweeluik. Simultaan met de studie van het tekstuele oeuvre, wordt onderzoek verricht naar de architectuurtheorie alspedagogisch instrument en discipline. Een bijzondere aandacht gaat hierbij naar maquettes en divers didactisch materiaal. Het onderzoek naar het tekstuele oeuvre zal zich dan ook ontwikkelen in nauwe samenwerking enoverleg met de verantwoordelijke van deze projectlijn, Elke Couchez. Het doel van dit onderzoek is een beter inzicht te verwerven in het aan Organisaties: • Architectuur en Maatschappij
Onderzoekers: • Yves Schoonjans • Hildegarde Heynen • Rajesh Heynickx • Lien Carton
Leesfilm KU Leuven Abstract: In Leesfilm wordt de dialectiek tussen beeld en woord onderzocht, vertrekkend vanuit een eigen praxis in experimentele film. In die praxis delen de beeld- en woordlaag dezelfde tijd- en ruimtedimensie, er vindt echter ook een ontkoppeling of disjunctie plaats: de woordlaag is niet de 'eigen' tekst van het beeld, maar in de eerste plaats een tekstlaag 'los' van het beeld. Werken in die disjunctie is een moeilijke evenwichtsoefening: in dit 'multiversum' van beeld en woord werken de twee verschillende codes op een verschillende manier in op de verbeelding van de toeschouwer.Doel van het onderzoek is verschillende mogelijke formules te creëren voor een beeld-woordsyntaxis. Hiertoe wordt een dubbele strategie gebruikt, waarbij experiment, empirie en theorie in elkaar haken. De eerste methode is de ontwikkeling van experimentele werken waarin bewegend beeld en woord gecombineerd worden: leesfilms. Elke component afzonderlijk wordt daarbij gedacht en gecreëerd vanuit de verschillende betro Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • Jan Baetens
Studie actualiseren indicatoren thema hinder-lawaai Universiteit Gent Abstract: Concreet omvat de opdracht de actualisatie van de volgende indicatoren: ? Geluidsdrukniveau door wegverkeer; ? Percentage van de bevolking blootgesteld aan wegverkeersgeluid; ? Potentieel ernstig gehinderden door lawaai (alle bronnen). Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Dick Botteldooren
Meertaligheid en culturele identiteit in de hedendaagse Franstalige Caribische literatuur : een discoursanalytisch en vertaalwetenschappelijk onderzoek Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Frans
Onderzoekers: • Liesbeth De Bleeker • Guy Rooryck
Onderzoek van een 20-tal loden rozetten in Ruckers clavecimbels door middel van X-stralen fluorescentiemetingen (XRF). Universiteit Antwerpen Abstract: Doel van dit project door metingen bepalen van de samenstelling van loden rozetten in de relatie tot hun vervaardiging en periode. Organisaties: • Erfgoed en duurzaamheid
Onderzoekers: • Patrick Storme
De causale structuur van wetenschappelijke theorieën en de aard van intertheoretische relaties Universiteit Gent Abstract: Aan de hand van een formeel kader dat gebruik maakt van causale Bayesiaanse netwerken zal ik de causale structuur van de klassieke genetica, delen van de cytologie en delen van de moleculaire genetica in kaart brengen. Daaraan gekoppeld zal ik de relaties tussen de respectievelijke netwerken van deze theorieën analyseren. Dit zal me toelaten het debat over intertheorieën analyseren. Dit zal me toelaten het debat over intertheoretische reductie in de genetica adequaat te benaderen.
Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Joke Meheus
De legitimatie van het publieke omroepbestel in de 21ste eeuw: op zoek naar een nieuwe theoretische onderbouw Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het voorgestelde onderzoek is, ten eerste, om te onderzoeken welke theoretische argumenten voor en tegen de publieke omroep zijn aangebracht. Dit gebeurt vanuit een multidisciplinair theoretische en historische hoek, waarbij de dynamische interpretaties van de openbare dienst na verloop van tijd geïnterpreteerd worden. Ten tweede, verschuivend naar het empirisch gedeelte van de studie, zal het onderzoek uitmaken welke middelen (d.w.z. retoriek en beleidsinstrumenten) nationale regeringen toepassen om de publieke omroep te legitimeren. De studies lopen in de UK, Duitsland, Nederland en Vlaanderen. Verder zal het onderzoek toelichten of een 'grand theory' voor de publieke omroep nog steeds mogelijk is in de 21ste eeuw, en zo ja, bespreekt het de belangrijkst elementen voor zo'n theorie. Organisaties: • Studies van Media Informatie en Tele-Communicatie • Internationaal en Europees recht • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Sebastian OBERTHUR • CAROLINE PAUWELS • Karen DONDERS
De levende lijn - Animatie, beeldende kunst en performativiteit, een media-archeologisch onderzoek Hogeschool Gent Abstract: Door de digitalisering is de theorievorming rond het bewegende beeld op vele niveau’s aan herdefinitie toe. Animatie is nu niet langer een aparte discipline of een special effect, het maakt nu vaak onmerkbaar en integraal deel uit van de meeste productieprocessen van bewegende beelden. Het vakgebied van de filmtheorie dient daardoor opnieuw gedefinieerd. Maar de historische animatiefilm is alsnog veel minder sterk systematisch onderzocht, laat staan theoretisch zo onderbouwd als de klassieke, narratieve film. In ons onderzoek nemen we de historische ‘format’ van de eerste animatiefilms als uitgangspunt voor het ontwikkeling van een kritisch/theoretisch model dat vervolgens wordt getoetst op digitale equivalenten van die zogeheten ‘lightning sketches’, de live presentatie van grafische, actief bewegende, niet-analoge, instabiele beelden in permanente verandering. waarbij de creatie van een sneltekenaar een eigen leven gaat leiden (Stuart Blackton, Emile Cohl, Winsor McCay). De algemene doelstelling is een interdisciplinair denkkader te ontwikkelen dat, vanuit een historisch perspectief, een aantal begrippen en taxonomiën aanreikt waarmee zowel de klassieke voorbeelden uit de animatiefilm als bepaalde actuele toepassingen van computergrafische beeldproductie zoals generatieve kunst kritisch kunnen geanalyseerd worden. Het is de bedoeling, om naast een revisie van een deel van de gecanoniseerde (animatie-) filmgeschiedenis, ook een terminologie en een theoretisch kader te ontwikkelen, bruikbaar voor zowel de kritische analyse van historische voorbeelden als de interpretatie van hedendaagse digitale praktijken. Niet alleen de verschijningsvorm, maar ook de intentie erachter dient geproblematiseerd ; animatie als een uiting van manipulatie, een verlangen naar controle, of juist omgekeerd animatie als commentaar en sociale kritiek, een bevrijdend alternatief voor de dominerende beeldcultuur. Een belangrijke bijkomende doelstelling is vervolgens te onderzoeken hoe media-archeologie en beeldende kunst in theorie en praktijk een dialoog kunnen aangaan (expositie/filmprogrammatie). Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Theoretische omkadering van de kunstpraktijk • Vakgroep Audiovisuele kunsten
Onderzoekers: • Steven Jacobs • Edwin Carels
Violence de masse et fiction littéraire: transposer et traduire Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Frans
Onderzoekers: • Guy Rooryck • Anneleen Spiessens
Theoretisch en artistiek onderzoek naar de symbiose van Westerse en niet-Westerse muzikale idiomen Hogeschool Gent Abstract: Kennis- en cultuurverspreiding kennen door de digitaliseringsvloed van de 21e eeuw nieuwe, ongekende hoogten. Naast de verhoogde toegankelijkheid van ons culturele erfgoed, zijn ook de studiemogelijkheden van digitale (muzikale) objecten naar een totaal ander type analyse geëvolueerd, met name Music Information Retrieval, een signaalanalysemethode die toelaat om muzikale informatie te extraheren uit klankopnames. Het resultaat is een patroon of structuur dat met een semantiek wordt verbonden en aldus in de context van een muziektheorie kan worden geïnterpreteerd. Toegepast op archieven van niet-Westerse muziek kan deze innoverende methode tot een herinterpretatie van interculturele beïnvloedingen leiden, en kunnen muziekculturen onafhankelijker van geijkte Westerse culturele concepten geduid worden. De analyse van een (ongekend) muzikaal idioom, moet leiden tot een waaier aan nieuwe klankkleuren, toonschalen, metrische verhoudingen en muzikale vormen die een aanzet kunnen geven tot inspiratie en compositie. Dergelijke vermenging van stijlen en culturen brengt ook vragen met zich mee: Kan muziek van verschillende culturen samengebracht worden zonder één van beide conceptuele denkkaders oneer aan te doen? Moeten er / mogen er bepaalde regels vastgelegd worden? Wat zijn voor de componist de nieuwe muzikale mogelijkheden in een digitale omgeving? Leidt interculturele vermenging tot vervaging van decennia lang gegroeide culturen of brengt het net redding voor kwetsbare orale tradities? Leidt vermenging tot verminking? Al deze onderzoeksvragen staan centraal in een onderzoek dat de muzikale mogelijkheden en onmogelijkheden van interculturatie door huidige digitale media bestudeert en toepast in muzikale praktijk. Organisaties: • Departement Conservatorium • Vakgroep Scheppende Muziek
Onderzoekers:
• Lucien Posman • Olmo Cornelis
De diachronie van de Franse werkwoordstijden. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project bestudeert de evolutie en de grammaticalisatie van de Franse conditionnel. Het heeft een drievoudige doelstelling. In de eerste plaats zal getracht worden de belangrijkste veranderingen in kaart te brengen die het gebruik van deze werkwoordsvorm heeft ondergaan, met name wat betreft de contexten waarin de vorm gebruikt wordt en zijn interpretaties in deze contexten. Ten tweede zullen de grammaticalisatiprocessen beschreven worden die de beschreven veranderingen kunnen verklaren, waarbij speciale aandacht zal besteed worden aan de wijze waarop nieuwe gebruiken tot stand komen. Ten slotte zullen de verschillende grammaticalisatiepaden samengevat worden in een "semantische kaart" (semantic map). Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie
Onderzoekers: • Johan Van der Auwera • Adeline Patard
Het evalueren van de Humane Wetenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project levert een bijdrage tot het meten van de bredere maatschappelijke impact van academische monografieën uit het vakgebied Geschiedenis. Het bouwt verder op eerdere aanwijzingen dat de publicatie-output van de sociale en humane wetenschappen een informerende rol kan spelen ten behoeve van een breed niet- strikt academisch lezerspubliek. De analyse gebruikt hiertoe een nieuwe, 'altmetrische' dataset, de lezersbeoordelingen (een numerieke score) en de besprekingen (geschreven tekst) verzameld op Goodreads.com, een niet-academische en nietcommerciële webstek gewijd aan het verzamelen van lezersbeoordelingen van boeken uit alle genres en disciplines, daarbij inbegrepen Geschiedenis. Deze data werd verrijkt met bibliografische beschrijvingen uit OCLC Worldcat en gecontrasteerd met citatiedata uit academische tijdschriften geïndexeerd in Scopus. De methodologie bestaat uit het berekenen van correlaties: 1° tussen academische (citatie-) impact en maatschappelijke impact (scores en besprekingen), en 2° tussen een grote maatschappelijke impact en diverse boekkarakteristieken zoals jaar en land van publicatie, uitgever, auteursprofiel en onderwerp. Als aanvulling dient een kwalitatieve analyse van de geschreven boekbesprekingen. Organisaties: • Universitair beheer en administratie
Onderzoekers: • Tim Engels
'Paul et Virginie' (Bernardin de Saint-Pierre). Een studie van de 20ste eeuwse Braziliaanse vertalingen en parateksten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds CAPES. UA levert aan CAPES de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Vertaalhistorisch onderzoek naar de 20ste eeuwse vertalingen van de Franse roman Paul et Virginie van Bernardin de Saint-Pierre. Studie van de paratekst. Hervertaling van de roman naar het Braziliaans Portugees. Organisaties: • Vertaalwetenschap, Tolkwetenschap en Interculturele Communicatie (TriCs)
Onderzoekers: • Christiane Stallaert
Tussen lokaal en internationaal: liberale sociale verenigingen en ideeën in Vlaanderen en Brussel tussen 1848 en 1914. Universiteit Gent Abstract: De ontwikkeling van liberale sociale verenigingen na 1848 wordt bestudeerd om een beter inzicht te krijgen in de invulling van concepten als emancipatie en sociale vooruitgang. Het lokale verenigingsleven wordt in een internationaal perspectief geplaatst door de transnationale publieke ruimte waar het sociaal-liberale gedachtegoed rijpte en verspreid geraakte te onderzoeken. Liberale juristen en academici fungeerden als bemiddelaars tussen het stedelijke liberale verenigingsleven en deze transnationale netwerken en ook de rol van deze bemiddelaars zal centraal staan. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Gita Deneckere
HISSTAT ontwikkeling centrale gegevensbank van statistieken uit de 19de en 20ste eeuw beschikbaar op lokaal niveau Universiteit Gent Abstract: Het voorliggende voorstel beoogt de ontwikkeling van een centrale gegevensbank voor historische statistieken in Vlaanderen en België die beschikbaar zijn tot op het niveau van de gemeenten sinds 1795. De databank is bedoeld om het rijke patrimonium van historische tellingen dat Vlaanderen en België rijk is, te beschermen, te exploiteren en toegankelijk te maken voor uiteenlopende toepassingen en voor een breed publiek. De centrale gegevensbank is voorzien van een informatiesysteem dat de bewerking van digitale statistieken en het vervaardigen van historische kaarten mogelijk maakt. Organisaties: • Vakgroep Nieuwste geschiedenis
Onderzoekers: • Eric Vanhaute
Historisch ecologisch onderzoek in de Lage Kempen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Regionaal Landschap Lage Kempen investeert in een levend landschap Een landschap waar er ruimte is voor natuur én mensen Een landschap waar cultuur en natuur samenkomen Een landschap waar tradities en nieuwe gebruiken elkaar aanvullen Dit doen we door samen met verschillende partners kansen te benutten en te creëren. We verbinden inwoners en bezoekers met het landschap uit de Lage Kempen. We laten hen het landschap beleven en waarderen, zodat ze er mee zorg voor dragen. Het Regionaal Landschap Lage Kempen vind je in het noorden en westen van de provincie Limburg, uitgestrekt over 15 gemeenten. Het is het
meest waardevolle natuur- en groengebied in Vlaanderen! Hier vind je maar liefst 36% echt 'gaaf' (nauwelijks door grote ingrepen gewijzigd) landschap én meer bossen dan het Vlaamse gemiddelde! Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie
Onderzoekers: • Dries TYS
Cinematografische visualiseringen van beeldende kunst Hogeschool Gent Abstract: Dit project, dat de studie omvat van diverse representaties van beeldende kunst in film, beoogt onder meer onderstaande doelstellingen te realiseren: (1) de publicatie van een boek getiteld "Screen Art: A Museum Guide to Fictitious Art and Artworks in Film" (edited by Steven Jacobs & Susan Felleman). (2) de productie van een film door Nicolas Provost, die daarbij gebruik zal maken van het beeldmateriaal dat werd verzameld in de context van de publicatie. (3) De samenstelling van een DVD en een bijhorende publicatie over de Belgische kunstdocumentaire uit de jaren 1940 en '50. Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Theoretische omkadering van de kunstpraktijk • Vakgroep Audiovisuele kunsten
Onderzoekers: • Vito Adriaensens • Steven Jacobs • Lisa Colpaert • Karel De Cock
Vrouwelijke netwerkvorming in het vroegmoderne Aalst: 'sociaal kapitaal' achter de schermen? Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt onderzocht in welke soorten netwerken (gehuwde) vrouwen in een (kleine) vroegmoderne stad actief waren en hoe deze netwerken evolueerden onder invloed van belangrijke sociaal-economische en culturele transformaties zoals de "industrious revolution" en de zogezegde "privatisering" van de vroegmoderne vrouwelijke actor. Dank zij de integratie van gendergeschiedenis en studies naar sociaal kapitaal wordt daarbij enerzijds ons begrip van de rol van gender in de productie van sociaal kapitaal vergroot en wordt anderzijds het monolithische onderscheid tussen de "publieke mannelijke sfeer" en de "vrouwelijke private sfeer" historisch geproblematiseerd. Deze inhoudelijkmethodologische insteek zal concreet gemaakt worden voor Aalst, een kleine stad die een exemplarische sociaal-economische transformatie doormaakte, uitstekende bronnenreeksen heeft en zich -vanwege de schaal- uitstekend leent voor een geïntegreerde analyse. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé • Bert De Munck • Ellen Decraene
Betrouwbare reisbeschrijvingen: de literaire technieken van Tvoyage van Mher Joos van Ghistele (ca. 1490). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek beoogt te achterhalen welke stilistische, retorische en narratieve technieken werden betrouwbaarheid op te bouwen in Tvoyage van Mher Joos van Ghistele, het verslag van de vierjarige reis naar het Oosten (1481-1485) van Gents edelman Joos van Ghistele (†1516). Door vergelijking met andere Europese reisverhalen over het Oosten (ca. 1450-1510) zal de positie worden bepaald die Tvoyage op dit vlak inneemt ten opzichte van zijn tijdgenoten. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)
Onderzoekers: • Frank Willaert • Veerle Fraeters • Alexia Nikita Marina Lagast
Investeren in technische kennis in de diamantsector te Antwerpen, tweede helft zestiende - begin negentiende eeuw Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt het investeren in technische kennis onderzocht voor de Antwerpse diamantsector in de vroegmoderne periode. Centraal staan de vragen 1) hoe het leren op de werkvloer veranderde ten gevolge van de veranderingen in de productiestructuren en de productinnovaties, 2) welke rol investeringen in de transfer van technische kennis speelden in de ontwikkeling van deze skill-intensieve sector en 3) welke rol instellingen speelden in het aangaan van die investeringen. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bert De Munck
Verdronken maar niet verlaten. Interacties tussen sociale en ecologische veerkracht van estuariene landschappen na overstromingen. Test-case: de Wase Scheldepolders op de Antwerpse Linkeroever (15e-18e eeuw). Universiteit Antwerpen Abstract: Estuaria zijn zeer dynamische ecosystemen waarvan de sociale en ecologische adaptaties - de veerkracht - na catastrofale overstromingen moeilijk te voorspellen zijn. Met dit onderzoeksproject worden respectievelijk de ontwikkeling van geulsystemen en het menselijk hergebruik van historische overstromingsgebieden in het laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Westerscheldegebied als proxys gebruikt om inzicht te krijgen in de wisselwerking tussen ecologische en sociale veerkracht op lange termijn. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers:
• Stijn Temmerman • Tim Soens
De retoriek van de passies. Naar een historisch-contextuele interpretatie van Humes theorie van de passies en zijn praktische kritiek van de religie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek betreft de relatie tussen David Humes filosofisch-verklarende theorie van de passies en zijn retorisch-essayistische evaluatie van de religieuze passies. Dit onderzoek moet aantonen hoe Humes matiging van de kritiek op de religieuze passies in zijn latere geschriften kan verzoend worden met zijn naturalistische verklaring van de passionele oorsprong van de religie en het religieus fanatisme als zodanig. Organisaties: • Centrum voor Ethiek
Onderzoekers: • Willem Lemmens
De visuele verbeelding als perceptuele activiteit. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zal een theorie van de visuele verbeelding verdedigd worden die haar opvat als een vorm van perceptuele capactiteit. Onderbouwd door de zogenaamde 'enactieve' benadering tot de waarneming, waarin de waarneming beschouwd wordt als een actieve exploratie van de omgeving, zal het idee ontwikkeld worden dat de verbeelding een proces van 'hersituering' is waarbij geen interne beelden of representaties in het hoofd gecreëerd worden. Organisaties: • Centrum voor Filosofische Psychologie
Onderzoekers: • Erik Myin
Taalverwerking. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Dominiek Sandra
Identiteit, functie en expansie van de Vlaamse barok in Europese context. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé
Becketts bibliotheek: leessporen en hun interpretatieve implicaties. Universiteit Antwerpen Abstract: Centraal in dit project staan de lectuurnotities en marginalia in de nog nooit volledig onderzochte, persoonlijke bibliotheek van de Ierse schrijver Samuel Beckett. Enerzijds biedt deze bibliotheek een schat aan nieuwe informatie (zoals Becketts aantekeningen in de marge); anderzijds omvat ze niet alle boeken waar Beckett ooit mee gewerkt heeft (wat onder meer blijkt uit andere leesnotities in aparte notitieboekjes). Het project zal daarom (1) nagaan wat de relevantie is van de voorhanden leessporen voor de interpretatie van Becketts werk en (2) de lacunes in de bibliotheek in kaart brengen. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Geert Lernout • Dirk Van Hulle
Schrijvers uit de Hispano-Amerikaanse canon in het hedendaags verhalend proza van de Spaanstalige Caraïben, Argentinië en Chili (1990-2010). Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zal de rol worden onderzocht van de Hispano-Amerikaanse canon (vooral dan met betrekking tot preboomschrijvers (1940/50) en boomschrijvers (1960)) in een representatieve selectie uit het verhalend proza van de Spaanstalige Caraïben, Argentinië en Chili (Cono Sur) tussen 1990 en 2010. Het uitgangspunt is dat de Hispano-Amerikaanse literatuur bij uitstek een herschrijvende literatuur is. Er zal voornamelijk worden ingegaan op de expliciete intertextuele aanwezigheid van relevante figuren uit de nationale en transnationale HispanoAmerikaanse canon, de selectie, de mate waarin en wijze waarop (instemmend, kritisch, parodiërend¿) ze literair worden gerepresenteerd en hun functie. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Rita De Maeseneer
Verbeelde monarchie: Heraldisch vertoon en vertoog in de vroegmoderne monarchie, 16de-17de eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: In de maatschappij van het Ancien Régime functioneren wapenschilden als signalen van macht en gezag. Op die manier vormen ze een spiegel van de vroegmoderne staatsvorming. De monarchieën veranderen nauwelijks wat aan hun middeleeuws heraldisch patrimonium, maar ze interpreteren en herinterpreteren het voortdurend. Op dit raakvlak van vertoon en vertoog ontwikkelt zich bovendien een heel intense kruisbestuiving tussen de heraldiek en de wereld van de emblemata. Het is een proces van toe-eigening dat het mogelijk maakt om vooraf vastgelegde tekens voortdurend dynamisch te herinterpreteren. Dit onderzoek wil de mechanismen van toeeigening die hieraan ten grondslag liggen, projecteren op processen van vorstelijke machtsopbouw in de vroegmoderne samenleving. Het heraldische en para-heraldische vertoon genereert nieuwe betekenissen,
bedient zich van een waaier aan media en wordt op strategische wijze ingezet. Kortom: betekenissen worden machtsinstrumenten. Op die manier heeft men een uitgelezen basis voor een vernieuwend onderzoek naar de politieke cultuur van de vroegmoderne monarchie. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Luc Duerloo
De chattaal van Vlaamse tieners: een taalgeografische analyse van Vlaamse (sub)standaardiseringsprocessen tegen de achtergrond van de internationale chatcultuur. Universiteit Antwerpen Abstract: 1 Chattaal en tienertaal: glocaliseringsprocessen en de impact van het Engels: ONDERZOEKSVRAGEN -Welke rol speelt het Engels in het linguïstisch repertoire van Vlaamse jongeren? Hoe manifesteert de inbedding in de internationale chatcultuur zich in de chattaal van Vlaamse jongeren? -Welke transformatieprocessen ondergaat het Engels in de chatspeak van de tieners (op verschillende niveaus: morfologisch, semantisch, grafematisch)? -In welke mate is er een tijd van globalisering ook nog ruimte voor lokale dynamiek? Vertoont de tienertaal van Vlaamse jongeren nog regionale diversiteit? 2 De evolutie van het Nederlands in Vlaanderen: ONDERZOEKSVRAGEN: -In welke mate integreren jongeren morfo-syntactische en fonologische Brabandismen in hun chattaal: wat zijn de relatieve frequentieverhoudingen tussen Brabantse regiolectische varianten, niet-Brabantse regiolectische varianten en Algemeen Nederlandse varianten voor de verschillende variabelen? -Wat is de impact van de onafhankelijke variabele 'regionale herkomst'? Is er een correlatie tussen de relatieve vertegenwoordiging van Brabantse regiolectismen en de regio waaruit de informant afkomstig is? Integreren jongeren uit West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Limburg Brabandismen in hun chattaal en in welke mate doen ze dat? Of: in welke mate zijn Brabantse regiolectismen expansief? -Wat is de impact van het al dan niet regio-overschrijdend karakter van de chatcommunicatie? Gebruiken jongeren van niet-Brabants/Antwerpse herkomst meer morfo-syntactische en fonologische Brabandismen in 'interregionale' communicatie dan in 'intraregionale' (lokale) communicatie? -Wat is de pragmatische functie van de gehanteerde variëteiten? Vormt het antwoord op de voorgaande vragen een bevestiging van de stelling dat zich in Vlaanderen een autonoom informeel standaardiseringsproces voltrekt dat gekarakteriseerd wordt door een toenemend/veralgemeend gebruik van de/een Brabants gekleurde tussentaal? Wat leert dit onderzoek ons over de mogelijkheden van chatmateriaal voor de studie van taalvariatie en taalverandering 'in progress'? Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Reinhild Vandekerckhove
Koppeling van schrijfprocesdata aan lexica. Universiteit Antwerpen Abstract: In het schrijfonderzoek is de laatste decennia sterk de nadruk komen te liggen op de analyse van schrijfprocessen. Digitale loginginstrumenten hebben dit onderzoek in een stroomversnelling gebracht. Met dit project willen we de basis leggen voor een nieuwe stap in het schrijfprocesonderzoek. Daarbij aggregeren we schrijfprocesdata van het letterniveau (toetsaanslag) tot het woordniveau door ze te koppelen aan lexica en Naturally Language Processing tools. Een dergelijke koppeling vormt een belangrijke basis voor meer linguïstisch georiënteerd schrijfprocesonderzoek. Organisaties: • Management
Onderzoekers: • Luc Van Waes
De kerk in het midden. Een onderzoek naar de stedelijke parochie en parochiekerk in de Zuidelijke Nederlanden (ca. 14501700). Universiteit Antwerpen Abstract: De opzet van dit project is een onderzoek naar de betekenis van de stadsparochie en de stedelijke parochiekerk in de Zuidelijke Nederlanden in de periode van ca. 1450 tot 1700. Daarbij zullen de archieven die deze instituties zelf genereerden en/of bewaarden centraal worden gesteld en zal in hoofdzaak het perspectief van de parochianen worden gehanteerd. Daartoe zullen twee casestudies worden uitgewerkt, met name de Sint-Jacobskerk in Gent en de Sint-Jacobskerk in Antwerpen. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Guido Marnef
Een veiliger internet: het (semi)automatisch herkennen van internetpedofilie in meertalige online social networks. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project stellen we enerzijds een methodologie voor om de manuele controle van peer-to-peernetwerken te (semi)automatiseren en anderzijds een methodologie voor de automatische extractie en analyse van stijlkenmerken (geassocieerd met persoonlijkheid, leeftijdsgroep en misleidend taalgebruik) die we willen toepassen op individuele pedofielen en groepen van pedofielen in chatruimtes. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Walter Daelemans • Claudia Peersman • Leona Van Vaerenbergh
"Economies of quality" en de materiële renaissance. De vergeten consumptierevolutie van de Lage Landen in de "Lange Zestiende Eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project worden de transformaties van de materiële cultuur van de Lage Landen tijdens de lange zestiende eeuw voor het eerst systematisch geanalyseerd en dit vanuit een in meerdere opzichten geïntegreerd perspectief. Voor drie exemplarische clusters van producten die
een grote invloed uitoefenden op en ondergingen van veranderende gedragsrepertoires (kledij, tafelgerei en meubilair/binnenhuisdecoratie) zal de volledige productlijn van ontwerp, grondstof, productie, distributie, consumptie, bezit, toe-eigening, recyclage, tot herverkoop, smeltkroes en afvalput bestudeerd worden. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé • Bert De Munck
Beleggingsrendementen op lange termijn: een onderzoek voor België 1838-2010. Universiteit Antwerpen Abstract: We onderzoeken het rendement op lange termijn voor geldbeleggingen en beleggingen in aandelen en overheidsobligaties. Dit gebeurt op basis van een (wereldwijd) unieke databank die alle effecten omvat die ooit noteerden op de Beurs van Brussel tussen 1838 en 2010. We construeren nieuwe waardegewogen rendementsindices voor overheidsobligaties en analyzeren de 'equity risk premium', en de 'term premium'. Organisaties: • Accountancy en financiering
Onderzoekers: • Jan Annaert • Marc Deloof
'Jack The Bear': Een comparatieve analyse van de innovaties in het contrabasspel van Jimmie Blanton. Universiteit Antwerpen Abstract: Jimmie Blanton wordt algemeen beschouwd als één van de primaire innovators van het contrabasspel in de jazz. Er is tot op heden echter nog nooit getracht precies en systematisch vast te stellen op welke vlakken hij vernieuwend was. Dit artistiek onderzoek wil vanuit een sterke nexus theorie – praktijk komen tot een grondig begrip van de innovatieve aspecten in het contrabasspel van Blanton om zo de lacunes in te vullen die momenteel hierrond nog heersen. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Alexander Dhoest
Talige muzikaliteit: experimenteel onderzoek naar het verband tussen muzikaliteit en uitspraakvaardigheid (intonatie en beklemtoning) in de vreemdetaalverwerving. Universiteit Antwerpen Abstract: Recent onderzoek in de vreemdetaalverwerving doet een verband vermoeden tussen muzikaliteit en uitspraakvaardigheid. Experimenteel onderzoek moet uitwijzen of 'gevoel voor ritme en intonatie' - de essentie van muzikaliteit -, samenvalt met de processen die verantwoordelijk zijn voor de uitspraakvaardigheid in een vreemde taal. Indien deze hypothese bevestigd wordt, biedt dit evidente perspectieven voor een wetenschappelijk onderbouwde uitspraaktraining in de vreemdetalendidactiek op basis van inzichten en instructiemethodes uit de muziekpedagogie. Organisaties: • Internationale bedrijfscommunicatie
Onderzoekers: • Veronique Verhoeven • Lieve Vangehuchten
Het uitbreiden van de Online Froissart, een gegevensbank voor de studie van de laat-middeleeuwse boekproductie Universiteit Antwerpen Abstract: Recent is veel aandacht besteed aan middeleeuwse boekproductie. Het was complex om de grote handschriften te vervaardigen die zijn overgeleverd uit bv. het vroeg-vijftiende-eeuwse Parijs. Een interessant probleem betreft de kopiisten van handschriften: soms schijnen tot 20 scribenten te hebben bijgedragen aan een boek maar hun handschriften zijn erg moeilijk te onderscheiden. Het is daarom belangrijk om objectieve methodes te ontwikkelen voor het betrouwbaar onderscheiden van deze scribenten. In mijn doctoraat heb ik gewezen op de meerwaarde van "stylometrische" technieken voor dergelijke problemen. De meeste scribenten hanteerden een individueel spellingsprofiel op een zo consequente wijze dat algoritmes vaak automatisch de hand van een kopiist kunnen herkennen in een nieuwe, ongeziene kopie. Dergelijke tekst-gebaseerde identificaties kan men bewerkstelligen via technieken uit de Computerlinguïstiek en de Artificiële Intelligentie. De Online Froissart is een waardevolle gegevensbank in dit opzicht. Deze bevat een electronische editie van verschillende vroeg-vijftiende-eeuwse, Parijse afschriften van de Chroniques van Jean Froissart. Dit Klein Project is gericht op de uitbreiding van de Online Froissart, omdat deze databank ideaal is voor onderzoek naar de tekstgebaseerde herkenning van laat-middeleeuwse kopiisten. Op verschillende vlakken vormt dit project een aanvulling bij mijn recent gestarte postdoc-project, waarin kopiistherkenning een belangrijk onderwerp vormt. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)
Onderzoekers: • Mike Kestemont
De opkomst van een 'moderne' arbeidsmarkt? Het profiel van landarbeiders in een vroegmodern, commercieel akkerbouwsysteem: de Wase polders (1650-1850) Universiteit Antwerpen Abstract: In de recente geschiedenis blijft het transitiedebat over de overgang van een feodale rurale samenleving, naar een peasant-maatschappij en tenslotte naar een kapitalistische rurale economie, prominent aanwezig. In dit transitieproces worden polderboeren vaak gezien als pioniers die de weg effenden naar grootschalige en marktgerichte landbouw. Het ontstaan van rurale loonarbeid wordt hierbij gezien als de voorbode van een 'moderne' marktwerking. Dankzij dit project kan de vroegmoderne arbeidsmarkt van de Wase polders in kaart gebracht worden. Vragen naar de marktwerking, naar de oorsprong en de reikwijdte van het arbeidsleger vormen de leidraad: zijn de polderboeren met hun arbeidsvraag pioniers in het ontstaan van een 'moderne' arbeidsmarkt? Of zijn de systemen nog steeds 'traditioneel' en bijgevolg gericht op informele relaties en op wederkerigheid? Om hierop een afdoend antwoord te geven is er nood aan een grootschalige analyse van het profiel van de arbeiders die in dienst van polderboeren traden. Door de inzet van drie jobstudenten is het mogelijk om een massa aan archief te verwerken, op zoek naar informatie over arbeidsrelaties. Aangezien dergelijke gegevens moeilijk op te sporen zijn, er een hele waaier aan bronnen moet doorgenomen worden (memorie- en grootboeken, boedels) en het studiegebied zeer uitgebreid is, kan enkel projectfinanciering leiden tot de uitbouw van een databank, nodig voor publicaties en
raadpleegbaar voor de collega's van het departement. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Reinoud Vermoesen
De internationale handel van de Nederlanden in cijfers: verwerking van de belastingsregisters van het midden van de zestiende eeuw in een relationale databank Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zullen een reeks mid-zestiende-eeuwse registers over de belasting op import en export naar en uit de Nederlanden ingegeven worden in een relationele databank die online beschikbaar zal gemaakt worden. De data laten een gedetailleerde analyse toe van de internationale handel in een economische bloeiperiode van de regio. De volumes van bepaalde goederencategorieën (bv. textiel) zullen berekend worden, net zoals de relatieve rol van specifieke groepen kooplieden (Nederlandse en buitenlandse kooplieden) en handelssteden in de import en export. Zo kunnen we voor zowel de Nederlandse handelssteden als voor de handelsgroepen commerciële profielen samenstellen die het onderzoek dat nu vooral gebruik maakt van totale cijfers toelaat een stap voorwaarts te zetten. De data-input zal uitgevoerd worden door studenten geschiedenis als vakantiejob onder supervisie van de projectaanvrager. De data worden ingezet in de publicatie van het proefschrift van de aanvrager bij een Engelstalige uitgever en in een of meerdere A1-artikel(s) (afhankelijk van de resultaten van de databank) in een tijdschrift gespecialiseerd in de economische geschiedenis. Door het online beschikbaar stellen van de databank kunnen zowel Belgische als buitenlandse onderzoekers deze data gebruiken en waar mogelijk combineren met soortgelijke bronnen uit andere Europese regio's. Zo kunnen we de vroegmoderne Nederlanden als een nieuw stuk in de puzzel van de geschiedenis van de Europese handel ingepast worden. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Jeroen Puttevils
(In) De sporen van Hadewijch. Inventarisatie van de wetenschappelijke en literair-artistieke receptie van Hadewijch van 1838 tot vandaag Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt een exhaustieve inventarisatie van de wetenschappelijke en literair-artistieke receptie van het werk van Hadewijch vanaf de ontdekking van de handschriften in 1838 tot en met vandaag. Dit bronnencorpus zal ten dienste staan van (1) een grote Hadewijchtentoonstelling die in 2015 wordt georganiseerd door het Letterenhuis in samenwerking met het Ruusbroecgenootschap, (2) de editie van de bundel 'Brill Companion to Hadewijch' (in voorbereiding), en (3) de uitbouw van nieuwe onderzoekslijn over de Wirkungsgeschichte van Hadewijchs werk in enerzijds het academische veld en anderzijds het literair-artistieke veld met aandacht voor de dynamische interactie tussen beiden. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap
Onderzoekers: • Veerle Fraeters
Automatisch verwerken van samenstellingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds NTU. UA levert aan NTU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Walter Daelemans
Leesonderwijs en E-hype. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil succesvolle leesbevorderende media en bij behorende strategieën inventariseren, ontsluiten voor en vertalen naar de opleidingspraktijk van de lerarenopleiding. Het wil de competenties van lerarenopleiders vergroten door hen hiermee te laten werken om zo de leesattitude van studenten in de lerarenopleding aan te scherpen, zodat die op hun beurt ook zullen experimenteren met nieuwe tools. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Mathea Simons
Monografie "Jeugd in het Romeinse Rijk. Jonge haren, Wilde haren?". Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Departement Geschiedenis - overige
Onderzoekers: • Christian Laes
De Talen van het Modernisme: Joyce, Beckett, Nabokov, en het Maken van Moderne Literatuur Universiteit Antwerpen Abstract: In mijn proefschrift, "The Multiple Languages of Modernism: Joyce, Beckett, Nabokov, and the Making of Modern Fiction," onderzoek ik het schrijven vanuit een meertalige achtergrond en analyseer ik de creatieve spanning en meerwaarde die door meertaligheid in de literatuur kan worden bewerkstelligd. Een grondiger kennis van de manier waarop literatuur van meertalige schrijvers verschilt van die van eentalige schrijvers geeft niet alleen nieuwe inzichten in de werken van Joyce, Beckett en Nabokov, maar ook in het functioneren van taal in meertalige literatuur, en uiteindelijk in het functioneren van taal in literatuur in het algemeen. Joyce, Nabokov en Beckett woonden alledrie in het buitenland, en waren alledrie meertalig. Hoewel hun meertaligheid bij elk van deze schrijvers op verschillende manier gestalte krijgt, geldt voor alledrie dat een meertalige achtergrond onlosmakelijk verbonden is met de kunst van het schrijven, zowel op het formele niveau van de tekst (het gebruik van vreemde woorden, meertalige woordspelingen, het spelen met accent en uitspraak), als ook bij de thematiek. Door middel van analyses van romans van Joyce (Ulysses en Finnegans Wake), Nabokov (, , , Lolita, en Ada) en Beckett (Watt in het Engels en
het Frans), van brieven (gepubliceerd en ongepubliceerd), interviews, herinneringen aan de schrijvers door hun tijdgenoten, opnames, (auto)biografieën, en notitieboeken, bestudeer ik het effect dat meertaligheid heeft op de geschreven taal van deze drie auteurs. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Dirk Van Hulle • Anna Maria Wilhelmina Kager
Monografie "Metaphors in Modern and Comtemporary Philosophy". Universiteit Antwerpen Abstract: De monografie "Metaphors in Modern and Contemporary Philosophy" is een boek dat waardevol materiaal over de rol en functie van metaforen in de filosofie bij elkaar brengt. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie
Onderzoekers: • Walter Van Herck
Toonaangevende juridische tijdschriften in België als instrumenten van de praktijk (1830 tot vandaag) Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek valt uiteen in twee grote delen. Aangevangen wordt met een contextuele rechtshistorische analyse, waarin de grote tendensen en triggers in de juridische tijdschriftengeschiedenis worden blootgelegd. In het tweede deel toetst de vorser deze algemene geschiedenis aan de zeven belangrijkste, toonaangevende juridische tijdschriften die tot op heden hun stempel drukten op de Belgische juridische wereld. Organisaties: • Vakgroep Grondslagen en geschiedenis van het recht
Onderzoekers: • Dirk Heirbaut • Georges Martyn
De Kabinetskaart van Ferraris onder de loupe, nieuw onderzoek in het licht van nieuwe technieken Universiteit Gent Abstract: Ferraris? Kabinetskaart (1770-1778) is de oudste grootschalige, gebiedsdekkende topografische kaart van onze regio. In een eerste fase worden de semiologie, semantiek, geometrische vervormingen en geodetische grondslag van de kaart onder de loep genomen en filiaties uit en naar ander kaartmateriaal bestudeerd. De zo opgedane kennis wordt gebruikt om de kaart te integreren in een historisch G.I.S. met vage elementen. Organisaties: • Vakgroep Geografie
Onderzoekers: • Erik Thoen • Philippe De Maeyer • Nico Van de Weghe
Menselijke verbeterkunde' in relatie tot morele verantwoordelijkheid, menselijke waardigheid en de normativiteit van het natuurlijke: een ethische analyse Universiteit Gent Abstract: ?Menselijke verbeterkunde?, een verzamelnaam voor allerlei interventies die ?verbetering? beogen door de functionele limieten van het menselijke lichaam te overstijgen, vormt het voorwerp van vele bio-ethische controverses. De meest cruciale intrinsieke argumenten betreffende de morele (on)aanvaardbaarheid van verbeterkunde houden verband met: (1) morele verantwoordelijkheid; (2) de normativiteit van het natuurlijke; en (3) menselijke waardigheid. De verheldering van deze kwesties vormt het voorwerp van dit onderzoeksproject. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Sigrid Sterckx • An Ravelingien • Guido Pennings
Histoire Croisée en culturele kruisbestuiving tussen België en Groot-Brittannië: Laurence Binyon, Olivier Destrée, en hun netwerken en periodieken, 1890-1930 Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek zal het netwerk van dichter en oriëntalist Laurence Binyon (1869-1943) in kaart brengen, met bijzondere aandacht voor zijn Belgische contacten. Binyon was een invloedrijk figuur in Groot-Brittannië rond de eeuwwisseling. Zijn twee interesses, Noord-Europese kunst en Aziatische kunst vormden de basis voor zijn connecties met kunstenaars wereldwijd. Om dat in kaart te brengen zullen we histoire croisée methode volgen, een methodologie die nog vrij nieuw is in literaire kritiek. Organisaties: • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Maryse Demoor
Laat-antieke hagiografische fictie en de antieke roman: een thematisch-ideologische en retorisch-narratologische analyse van generische markering Universiteit Gent Abstract: Literair-technisch onderzoek van christelijke Griekse en Latijnse fictieteksten (vierde tot zesde eeuw n. Chr.) Acta Martyrum en Passiones van de late Oudheid: generische specificiteit tegenover de antieke roman, formele analyse van de verteltechnieken, constructie van roman-topoi en typering van karakters; structuralistische narratologie en antieke retorica werpen nieuw licht op de traditie van de martelarenverering. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Marc Van Uytfanghe • Danny Praet • Koen De Temmerman
Ethische problemen bij grensoverschrijdende vruchtbaarheidsbehandelingen Universiteit Gent Abstract: ): Het project beoogt een normatieve analyse van enkele problemen die voortkomen uit de globalisering van de gezondheidszorg en in het bijzonder de grensoverschrijdende vruchtbaarheidsbehandelingen. Het richt zich op de rechten en plichten van de verschillende actoren. Het bevat tevens een empirisch luik waarin de directe betrokkenen worden geïnterviewd. Dit onderdeel van de ?empirische bio-ethiek? fungeert als een hulpmiddel om de normatieve analyse te contextualiseren. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Guido Pennings
Tussen Scylla en Charybdis: De mogelijkheden en moeilijkheden van de vergelijkende theologie Universiteit Gent Abstract: De discipline van de zgn. ?vergelijkende theologie? wordt dikwijls voorgesteld als een alternatief voor de zgn. ?klassieke? theologie van de religies die niet in staat geacht wordt om een waarachtig interreligieuze dialoog te faciliteren. Door middel van een interdisciplinaire aanpak peilt dit project naar de mate waarin de vergelijkende theologie rekening houdt met de epistemologische en methodologische inzichten en verworvenheden van zowel de theologie van de religies als van de vergelijkende cultuurwetenschap. Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen
Onderzoekers: • Balagangadhara Rao
Het gesproken Nederlands in Vlaanderen. Percepties en attitudes van een 'spraakmakende' generatie Universiteit Gent Abstract: In Vlaanderen is in de laatste decennia van de 2e0 eeuw de tussentaal ontstaan, een nieuwe omgangstaal, met ingrediënten uit zowel de dialecten als de standaardtaal. Om de huidige ontwikkelingen in het gesproken Nederlands te kunnen begrijpen is onderzoek nodig naar de percepties en attitudes van jonge Vlamingen, de nieuwe spraakmakende gemeente, ten aanzien van die tussentaal en de standaardtaal. Organisaties: • Vakgroep Nederlandse taalkunde
Onderzoekers: • Johan De Caluwe
Nationale en regionale spanningen in de Belgische economische politiek na de Tweede Wereldoorlog (1950-1980). Een geïntegreerde analyse van het economisch denken, de instellingen, de organisaties en het beleid. Universiteit Gent Abstract: In dit project staat de regionale en nationale dynamiek in de Belgische economische politiek tussen 1950 en 1980 centraal. Hoe en in welke mate werd de regionale economische politiek beïnvloed door instituties, ideologieën en organisaties? Met dit onderzoek willen we inzicht krijgen in de rol van economie en instituties van ecoomische politiek op het snijvlak van de communautaire breuklijn na de Tweee Wereldoorlag. Organisaties: • Vakgroep Nieuwste geschiedenis
Onderzoekers: • Eric Vanhaute • Dirk Luyten
Onderzoeksgemeenschap Taal Universiteit Gent Abstract: Om de samenwerking tussen universiteiten te bevorderen, heeft het FWO de onderzoeksgemeenschappen ingesteld. Hierbij krijgen de samenwerkende co-promotoren een beperkte financiering voor het organiseren van gezamenlijke activiteiten en onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Experimentele psychologie
Onderzoekers: • Marc Brysbaert
Syntaxis in Taal en Muziek : Overlap in Globale en Lokale Structuurverwerking Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt de relatie tussen de structurele verwerking van muzikale en linguïstische sequensen (cfr. SSIRH, Patel, 2003). Ten eerste wordt de overlap in globale structuurverwerking onderzocht door dubbeltaakstudies en structureel primingsonderzoek. Ten tweede wordt getracht door middel van muzikale varianten op klassieke psycholinguïstische paradigmata deze relatie te integreren met recente taalsyntaxmodellen(cfr. Pickering & Branigan, 1998). Organisaties: • Vakgroep Experimentele psychologie
Onderzoekers: • Robert Hartsuiker
De constructie van sociale classificatieschema's: de beroepsstatistiek in België, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten Universiteit Gent Abstract: Veel van de informatie die onze samenleving over zichzelf verwerft, wordt kwantitatief uitgedrukt. In dit onderzoek worden ontstaan en evolutie van die statistische instrumenten in drie staten met sociologische en epistimologische methoden bestudeerd. Het zijn instrumenten die niet alleen de maatschappelijke realiteit beschrijven, maar die realiteit ook veranderen door de selectieve manier waarop zij beschreven én niet beschreven wordt. Organisaties: • Vakgroep Sociologie
Onderzoekers: • Raf Vanderstraeten
Schrijvers uit de Hispano-Amerikaanse canon in het hedendaags verhalend proza van de Spaantalige Caraïben, Argentinië en Chile (1990-2010)
Universiteit Gent Abstract: In dit project zal de rol worden onderzocht van de Hispano-Amerikaanse canon (vooral met betrekking tot preboomschrijvers (1990-2010) en boomschrijvers (1960) in een representatieve selectie uit het verhalend proza van de Spaanstalige Caraïben, Argentinië en Chili (Con Sur) tussen 1990-2010. Door het spanningsveld aantrekking/afstoting ten opzichte van voorgangers in deze twee gebieden te bestuderen, kunnen wetmatigheden aangaande canonvorming in het algemeen worden blootgelegd. Organisaties: • Vakgroep Romaanse talen (andere dan het Frans)
Onderzoekers: • Ilse Logie
Ethische problemen bij grensoverschrijdende vruchbaarheidsbehandelingen. Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt een normatieve analyse van enkele problemen die voortkomen uit de globalisering van de gezondheidszorg en in het bijzonder de grensoverschrijdende vruchbaarheidsbehandelingen. Het richt zich op de rechten en plichten van de verschillende actoren. Het bevat tevens een empirisch luik waarin de directe betrokkenen worden geïnterviewd. Dit onderdeel van de 'empirische bio-ethiek' fungeert als een hulpmiddel om de normatieve analyse te contextualiseren. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Petra De Sutter • Guido Pennings
Tussen Scylla en Charybdis: De mogelijkheden en moeilijkheden van de vergelijkende theologie Universiteit Gent Abstract: De discipline van de zgn. 'Vergelijkende theologie' wordt dikwijls voorgesteld als een alternatief voor de zgn. 'klassieke' theologie van de religies die niet in staat geacht wordt om een waarachtig interreligieuze dialoog te faciliteren. Door middel van een interdisciplinaire aanpak peilt dit project naar de mate waarin de vergelijkende theologie rekening houdt met de epistemologische en methodologische inzichten en verworvenheden van zowel de theologie van de religies als van de vergelijkende cultuurwetenschap. Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen
Onderzoekers: • Balagangadhara Rao
Conventus. Problemen van het religieuze gemeenschapsleven in de hoge middeleeuwen (Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap) prof. S. Vanderputten 2009 Universiteit Gent Abstract: Deze internationale onderzoeksgemeenschap beoogt door middel van interuniversitaire en internationale samenwerking het onderzoek naar het religieuze gemeenschapsleven in de Zuidelijke Nederlanden en Noord-Frankrijk tussen ca.900 en ca. 1200 te coördineren en het interdisciplinaire karakter ervan te stimuleren. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Steven Vanderputten
Proces-verbaal van de XIIe Vaste Gemengde Commissie Vlaanderen - Québec te Brussel 31 maart 2011 / Werkprogramma voor de jaren 2011,2012 en 2013 Universiteit Hasselt Abstract: In het kader van de Entente Québec-Vlaanderen zal het Centrum voor Toegepaste Linguïstiek verkennend onderzoek uitvoeren met het oog op een grondig onderzoek met volgende partners en op volgende gebieden: - Samen met het CCDMD-Montréal (Centre collégial de développement de matériel didactique) en zijn universitaire medewerkers - Welke interculturele verschillen bestaan er in de zakelijke onderhandeling tussen Vlaamse en Québecse zakenpartners, en breder tussen WestEuropese en Noord-Amerikaanse zakenpartners. Voor Québec zal ook ingegaan worden op de taalkundige verschillen t.o.v. het standaard Frans. - Samen met het CCDMD en Druide Informatique (Montréal): - Kan en hoe kan de performante taalcorrector Antidote geïntegreerd worden in een nieuw te concipiëren multimediaal e-learning auteursplatform dat tevens text-to-speech voorziet en zo mogelijk intelligente voice recognition. Organisaties: • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek
Onderzoekers: • Martine VERJANS
A research on the use of Ubiquitous Urban Games to generate Mental Maps Universiteit Hasselt Abstract: Het doel van het onderzoek is het ontwikkelen van een toolbox die helpt visualiseren hoe mensen een bepaalde ruimtelijke omgeving waarnemen en er gebruik van maken, met andere woorden: een toolbox om mentale kaarten te visualiseren. Het vernieuwende aspect van dit onderzoek is het gebruik maken van recente ontwikkelingen binnen locatieve en media-technologie voor de ontwikkeling van deze toolbox, in het bijzonder van de recente ontwikkelingen binnen de alomtegenwoordige gaming. We stellen dat games gebruikt kunnen worden om mentale kaarten te visualiseren. Het doel van het onderzoek is dit argument valideren, door het ontwikkelen van een alomtegenwoordig spel voor een bepaalde ruimtelijke context en binnen een bepaald thema. Organisaties: • ArcK • Data-analyse en Modellering • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten • Instituut voor Mobiliteit
Onderzoekers: • Gerhard WETS • Oswald DEVISCH
Een interdisciplinair onderzoek rond Creativiteit: Formele en Empirische studie van contextuele effecten in de Kunsten en Wetenschappen.
Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is inzicht te krijgen in de onderliggende mechanismen van creativiteit vanuit het perspectief van cognitie en evolutie. Organisaties: • Centrum Leo Apostel
Onderzoekers: • Diederik AERTS • BART D'HOOGHE • Liane GABORA • SVEN AERTS
Een semi-longitudinale, multidisciplinaire, neurowetenschappelijke studie van tweetaligheid in ontwikkeling. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een semi-longitudinale, multidisciplinaire, neurowetenschappelijke studie van tweetaligheid in ontwikkeling. Organisaties: • Specialiteiten (KNO, Dermatologie, Oftalmologie, Psychiatrie) • Taal- en Letterkunde • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • Chris BAEKEN • Peter VAN SCHUERBEEK • TADEUSZ STADNIK • PIERRE VAN DE CRAEN • ROBERT LUYPAERT • Katrien MONDT
Museuminventaris: op een methodologisch verantwoorde manier het roerend erfgoed van de NMBS-Groep in kaart brengen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' NMBS-Holding - Public Affairs & External relations.' hebben voor het project ' Museuminventaris: op een methodologisch verantwoorde manier het roerend erfgoed van de NMBS-Groep in kaart brengen. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • FRANCOIS SCHEELINGS
Arbeid, arbeidsrelaties en beroepsindentiteiten in Brusselse hotels, restaurants en cafés (1910-1940). Vrije Universiteit Brussel Abstract: De geschiedenis van het dagelijks leven op de werkvloer is een onderontwikkeld terrein en dat geldt zeker voor de horeca. Dit project, dat tot een doctoraat moet leiden, zal de dagelijkse praktijken op de werkvloer in de Brusselse horeca (1910-1940) bestuderen evenals de expliciete en impliciete, geschreven en ongeschreven regels die er het functioneren stuurden. Daarvoor zal gebruik worden gemaakt van verzoeningsdossiers, vonnissen en persoonlijke brieven van werkgevers en werknemers die zich in de archieven van de werkrechtersraden bevinden. Zij geven een idee van het dagelijkse reilen en zeilen en de manier waarop klagers en verweerders hun taken, hun rechten, hun plichten en hun arbeidsrelatie definieerden. Eveneens gebruikmakend van het bronnenmateriaal van de bevoegde vakbondscentrales en ego-documenten zal het ondoorzichtig statuut van verschillende categorieën binnen het horecapersoneel (koks, maîtres d'hôtel, kelners, serveersters) worden onderzocht, evenals het loonsysteem, de aard van de arbeidsconflicten en de modaliteiten inzake het einde van de werkrelatie. Er zal ook worden nagegaan hoe koks, maîtres d'hôtel, kelners en serveersters hun beroepsidentiteit construeerden. Daarbij zal de aandacht o.m. gaan naar de verschillen tussen de koks die in de coulissen werkten en het zaalpersoneel dat front stage opereerde en van dienstbaarheid zijn broodwinning maakte. Ook zal het belang worden onderzocht van on the job training en gender in de constructie van een beroepsidentiteit. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICIA VAN DEN EECKHOUT
De feminisering van justitie in België (20ste eeuw) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project betreft de feminisering van justitie in België en de impact ervan op de werking van het gerechtelijk apparaat en zijn actoren. In drie opeenvolgende onderdelen gaat de aandacht naar: het begin van die feminisering en de wetgeving die ze mogelijk gemaakt heeft; de evolutie van de man/vrouwverhoudingen en ongelijkheden binnen de magistratuur sinds de jaren 1940-50; de reële en/of vermeende karakteristieken van vrouwelijke rechtspraak, en de bestaande genderbepaalde beeldvorming omtrent justitie en de staat. We spiegelen de Belgische casus daarbij aan evoluties in Frankrijk en Nederland. Dit onderzoek sluit aan bij een groeiende internationale belangstelling voor de dialectiek tussen gender en (ge)recht. We stellen een coherente analyse voor die de ambitie heeft om de verschillende aspecten in de wisselwerking tussen vrouweneisen, gelijke rechten en moderne rechtspraak in hun onderlinge samenhang te begrijpen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van wetenschappelijke literatuur, officiële documenten, benoemingsdossiers, archieven van personen en verenigingen, interviews, en informatie uit buitenlandse documentatiecentra. De link tussen genderperspectieven en rechtstheorie en -geschiedenis opent een geheel nieuw onderzoeksterrein, waarin in het bijzonder de prosopografie van en de beeldvorming omtrent vrouwelijke magistraten in België sterk onderbelicht is in vergelijking met onderzoek terzake in landen die behoren tot de Angelsaksische rechtstraditie. Dit project wil die leemte opvullen. Organisaties: • Onderzoeksgroep Vrouwenstudies • Metajuridica
Onderzoekers: • Eva SCHANDEVYL • MACHTELD DE METSENAERE
'Commodificatie' van menselijk lichaamsmateriaal, ethiek en regulering - Een analyse van de aard en kracht van 'commodificatie'-argumenten in de contexten van orgaantransfer, biobanken en octrooiering. Vrije Universiteit Brussel
Abstract: Een analyse van de aard en kracht van 'commodificatie'-argumenten in de contexten van orgaantransfer, biobanken en octrooiering. Organisaties: • Recht Wetenschap Technologie en Samenleving • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen • Metajuridica
Onderzoekers: • Sigrid STERCKX • Kristof VAN ASSCHE • SERGE GUTWIRTH
Histoire Croisée en culturele kruisbestuiving tussen België en Groot-Brittannië: Laurence Binyon, Olivier Destrée, hun netwerken en periodieken, 1890-1930. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project wil, binnen de theoretische context van histoire croisée, een diepgaande en vernieuwende analyse brengen van de BelgischBritse culturele contacten en uitwisselingen in de periode 1890-1930. De aanvragers gaan uit van het standpunt dat de overgang tussen generaties in die periode geleidelijk was en geen breuk betekende tussen de negentiende eeuw of het 'victorianisme' en de vroeg-twintigste eeuw of het 'modernisme' zoals voorheen werd beweerd, en dat die overgang werd meebepaald door invloeden uit het buitenland die via bemiddelaars, hun netwerken en hun tijdschriften liepen. De hypothese van voorliggend project is dat de Belgisch-Britse betrekkingen in die periode een grote impact hadden op het werk van bekende auteurs en kunstenaars en dat dit voor België gebeurde via de kringen rond Olivier Destrée (bijv. op Karel van de Woestijne) en in Groot-Brittannië via de kringen rond Laurence Binyon (bijv op Ezra Pound). Het project gaat er tevens van uit dat de kunstenaarsnetwerken van de betrokken periode bestonden uit een divers gezelschap van literatoren, visuele kunstenaars en musici en dat de invloeden zich dan ook in verschillende artistieke disciplines vertaalden. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • HANS VANDEVOORDE
De deconstructie van grenzen en vertrouwelijkheid in de E.U.: een analyse van historische representaties van de "anderen" en van hedendaagse dagelijkse praktijken in grensgebieden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de vorming van identiteit in de inter-regio Belgisch en Nederlands Limburh aan de hand van drie mogelijke subvragen: voeding ("courses"), huwelijkspatronen ("intercourses") en ideologie ("discourses"). Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • Karen ARIJS • PETER SCHOLLIERS
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: IRISS (FP7-SSH-2011-2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: IRISS beoogt het reconstrueren van de verspreiding van systemen voor de bewaking en technologieën in de publieke en private sector vanuit het oogpunt van hun effect op de structuur van een democratische samenleving. Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • PAUL DE HERT
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: TELL ME (FP7-HEALTH-2011-two-stage) Vrije Universiteit Brussel Abstract: TELL ME beoogt het opzetten van een geïntegreerd onderzoeksproject door het betrekken van experten in sociale en gedragswetenschappen, communicatie en media, gezondheidsprofessionals en verscheidene niveau's en representatieven van burgerlijke organisaties, om een evidence-based gedrags- en mededeling pakket te ontwikkeln om te reageren op grote epidemische ziekten uitbraken, met name grieppandemieën. Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • PAUL DE HERT
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: PRISMS (FP7-SEC-2011-1) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De privacy en veiligheidsspiegels - Naar een Europees kader voor geïntegreerde besluitvorming. Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • SERGE GUTWIRTH
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: EPINET (FP7-Science-in-society-2011-1) Vrije Universiteit Brussel Abstract: not available Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • SERGE GUTWIRTH
ANalyse van de taalstudie in de Vlaamse Rand. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Brussel wordt als migratieregio gekenmerkt door een hoge mate van culturele en taaldiversiteit. Dit heeft ook zijn impact op de omliggende Vlaamse gemeenten, hetgeen vanuit de Vlaamse overheid leidde tot een specifiek integratiebeleid met de taal als basis. De bedoeling van het onderzoek is een accuraat beeld te schetsen van de huidige taaldiversiteit en het taalgebruik van de bevolking van deze gemeenten, de basis te leggen om een toekomstige vergelijking mogelijk te maken zodat de taalverschuiving over de tijd dieper kan geanalyseerd worden en het
effect van beleidsmaatregelen aan de hand van een aantal parameters te toetsen. Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • RUDI JANSSENS • ANN MARES • MACHTELD DE METSENAERE
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversité de Québec, Patrick Bizintwari Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie over het recht op een eerlijk proces voor de militaire jurisdicties in Burundi Organisaties: • Internationaal en Europees recht
Onderzoekers: • STEFAAN SMIS
congres "Logica, Kennis en Taal" 14-15 maart 2013. Vrije Universiteit Brussel Abstract: congres "Logica, Kennis en Taal" Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • Bart VAN KERKHOVE
Subsidie Internationaal Conference ‘De Radicale Verlichting: Het grote verhaal en zijn details' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het thema van deze internationale conferentie is de zogenaamde, Radicale Verlichting. De Radicale Verlichting verwijst naar een veelzijdige denkstroom binnen het Europese verlichtingsdenken, die grote nadruk legt op politieke hervormingen en activisme, persoonlijke vrijheid, sociale gelijkheid, en de kritiek van de religie. De Radicale Verlichting kan men aantreffen in het werk van een aantal zeventiende-en achttiendeeeuwse materialisten, atheïsten, vrijdenkers, spinozisten en pantheïsten. De algemene doelstelling van deze conferentie is om lopende onderzoek naar de Radicale Verlichting een extra impuls te geven. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • Steffen DUCHEYNE
Revaluing theatrical heritage: challenges and opportunities Kortrijk 22 en 23 januari 2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Internationale conferentie in samenwerking met VUB, UGent, Artesis Universiteit Hogeschool en de Stad Kortrijk en FWO Vlaanderen rond theater erfgoed Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie
Onderzoekers: • Bruno FORMENT
Voeding en (inter)nationale tentoonstellingen in de 19de en 20ste eeuw (Brussel: 17/9/2013-20/09/2013) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Food and international exhibitions in the 19th and 20th centuries (ICREFH Colloquium, Brussels 17 to 20 September 2013) Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • PETER SCHOLLIERS
(In-)Differenties - Alteriteit in het werk van Josef Winkler Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit congres focust op het thema alteriteit in het werk van de Oostenrijkse auteur Josef Winkler. Het wordt georganiseerd in samenwerking met het Institut für Germanistik van de Universität Wien. Oostenrijkse, Duitse, Tsjechische en Belgische onderzoekers zullen er met elkaar in dialoog gaan, onder hen zowel gerenommeerde Winkler-specialisten als beginnende Winkler-onderzoekers. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • Inge ARTEEL
Expertise bij juridische aspecten bij organenhandel en THB bij orgaantransplantatie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Expertise bij juridische aspecten bij organenhandel en THB bij orgaantransplantatie Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen • Metajuridica
Onderzoekers:
• Sigrid STERCKX • Kristof VAN ASSCHE • SERGE GUTWIRTH
Het (mee)lijdende lichaam voor Diderot Pijn en kwelling in de beeldende kunst en podiumkunsten (ca. 1600 - 1790) 21 + 22/11/2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Conferentie naar aanleiding van de 300ste verjaardag van Diderot. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • Karel VANHAESEBROUCK
Toolkit breed evalueren in het lagere onderwijs Universiteit Gent Abstract: In opdracht van het Vlaams Ministerie voor Onderwijs en Vorming ontwikkelden het Centrum voor Taal en Onderwijs en het Steunpunt voor Diversiteit en Leren een Toolkit ?Competenties Nederlands Breed Evalueren? voor het basisonderwijs Evalueren, observeren, evalueren om te leren, evalueren van competenties...een mondvol termen die de Toolkit verduidelijkt, concreet maakt met praktische voorbeelden en handzame tips maar bovenal leerkrachten, vakcoördinatoren, talenbeleidscoördinatoren en begeleiders ondersteunt om stap voor stap te reflecteren over hun huidig evaluatiebeleid om mogelijks aanpassingen te doen richting breed evalueren. Organisaties: • Vakgroep Taalkunde
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
Europe, Brain and music: New perspectives for stimulating cognitive and sensory processes (EBRASMUS) Universiteit Gent Abstract: Doel van het EBRAMUS project is om onze algemene kennis van de hersenfunctie te vergroten en om invloed te hebben op de klinische en educatieve toepassingen, door het ontwikkelen van nieuwe diagnostische tools, training en revalidatie technieken, en nieuwe muziek technologie. Het EBRAMUS team bestaan uit een internationale en interdisciplinaire grope van partners. Het progamma is gebaseerd op 11 projecten. IPEM is de partner die het voortouw neemt voor het Cochlear Implant Music (CIM)-project. Het doel van het CIM-project is het ontwikkelen van een op gebaren gebaseerd audio-stimulatie systeem dat de koppeling van actie en waarneming is cochleaire implanaat gebruikers bevordert. Organisaties: • Vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen
Onderzoekers: • Marc Leman
De documentatie van het Cappadocisch, een ernstig bedreigde minderheidstaal in Griekenland Universiteit Gent Abstract: Het cappadocisch is een ernstig bedreigde Grieks-Turkse mengtaal gesproken in Griekenland door orthodox-christelijke immigranten na de volkerenruil tussen Griekenland en Turkije in de jaren 1920. het onderzoek richt zich op de documentatie van het Cappadocisch (grammatica, lexicon, tekstcorpora), de socio-linguïstische status van de taal in de twee- tot drietalige taalgemeenschappen (Cappadocisch, Grieks, Turks) en de mogelijkheden tot revitalisatie. Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Marc Janse
Het hof in brussel in de zeventiende eeuw: de creatie van de Maison Royale de Bruxelles Universiteit Gent Abstract: De samenstelling van het habsburgs hof in Brussel hing grotendeels af van de inzichten van de landvoogd. Omstreeks 1660 wijzigde dit. Sindsdien werden hovelingen niet langer aangeduid als behorend tot de landvoogdelijke hofhouding, maar als leden van het Maison Royale de Bruxelles. Het is deze overgang, van een variërende naar een permanente hofhouding, die tijdens dit onderzoekverblijf zal worden bestudeerd. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • René Vermeir
Visies over zorg aan het levenseinde. Onderzoek naar de attitudes, voorkeuren,en verwachtingen van de bevolking en de media representaties met betrekking tot zorg aan het levenseinde. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een toenemende aandacht voor de kwaliteit van het levenseinde heeft zich geuit in een toename van onderzoek naar aspecten van zorg aan het levenseinde in België. Er is echter nauwelijks onderzoek dat aandacht besteed aan de visies, houdingen, verwachtingen, en aspiraties omtrent levenseinde(zorg) bij de Belgische algemene bevolking (maar ook in internationaal opzicht), ondanks het duidelijke sociologisch belang ervan. De centrale probleemstelling van dit onderzoek is dan ook welke visies over levenseindezorg in een samenleving bestaan en circuleren bij de bevolking. Het onderzoek gaat na welke algemene attitudes, persoonlijke voorkeuren en verwachtingen, en kennis en ervaringen Belgen hebben omtrent levenseindezorg. Een wisselwerking van al deze aspecten zal immers de keuzes en het gedrag in de zorg aan het levenseinde beïnvloeden. Dit onderzoek probeert daarom ook het geheel van deze beïnvloedende aspecten in kaart te brengen en de onderlinge samenhang te bestuderen. Organisaties: • Zorg rond het levenseinde • Communicatiewetenschappen • Medische Sociologie
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER • Joachim COHEN • LUC DELIENS
Inventarisatie van bovengronds bewaarde WO I-relicten van de Antwerpse Südabschnitt (Klein-Brabant tot kanaal Schoten-Turnhout) Universiteit Gent Abstract: Bij het uitvoeren van de opdracht: Analyse en lokalisatie van WO I-luchtfoto's van de regio Antwerpen uit het Imperial War Museum (Londen) is duidelijk geworden dat heel wat op deze engelse WO I-luchtfoto's zichtbare militaire relicten, nog steeds aanwezig en zichtbaar zijn in het landschap. De dienst Erfgoed wenst over te gaan tot een onderzoek naar dit kwetsbare erfgoed dat met de herdenking van de eerste wereldoorlog op alle bestuursniveaus de nodige aandacht krijgt. Nar het beëindigen van deze opdracht zal er aldus een volledig beeld zijn van het bewaarde militaire erfgoed van het Antwerpse deel van de zogenaamde 'Vesting Antwerpen/Festung Antwerpen'. Al deze informatie zal eveneens op een wetenschappelijk correcte en uniforme wijze gedocumenteerd zijn. De opdracht behelst bureauonderzoek, veldwerk en rapportage. De opdracht resulteert in een digitaal en papieren rapport. Er dienen minimaal drie overlegmomenten voorzien te worden: een startvergadering, een tussentijds overleg en een valuatievergadering Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers: • Jean Bourgeois
Toepassing van Music Information Retrieval technieken op hedendaags klassieke en etnische muziek Hogeschool Gent Abstract: De probleemstelling is gericht op een onderzoek omtrent bruikbare software voor het systematisch analyseren van klankfragmenten, ter ondersteuning van diverse doctoraatsprojecten die worden uitgevoerd binnen het Conservatorium. Bestaande klankanalysesoftware is hoofdzakelijk op commerciële muziek gericht en daardoor niet geschikt voor het lopend onderzoek. Met dit projectvoorstel wiwillen we klankanalysesoftware bouwen die bruikbaar is voor zowel etnomusicologisch onderzoek en anderzijds ook gericht op klassieke hedendaagse muziek. Organisaties: • Departement Conservatorium • Vakgroep Scheppende Muziek • Vakgroep Theorie
Onderzoekers: • Maarten Weyler • Joren Six • Olmo Cornelis
Measurements, Effect Assessment and Mitigation of Pollutant Impact on Movable Cultural Assets - Innovative research for market Transfer Universiteit Gent Abstract: Het MEMORI-project heeft tot doel om een dosimeter te ontwikkelen, waarbij gemonitord wordt aan welke dosis van organische gassen kunstobjecten in museumvitrines blootgesteld worden. Deze organische dampen (azijnzuur, mierenzuur) ontstaan onder meer uit houden kaders. De buitenlandse partners ontwikkelen de dosimeters, en wij onderzoeken meer specifiek de degradatie van pigmenten onder invloed van deze dampen. Deze analyses gebeuren met Ramanspectroscopie. Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers: • Peter Vandenabeele
Contextuele en formeel-logische aanpak van wetenschappelijke probleemoplossingsprocessen Universiteit Gent Abstract: Het project heeft als doel om een methdologie voor wetenschappelijke probleemoplossingsprocessen te ontwikkelen die tegelijkertijd formeel exact is en rekening houdt met de contextafhankelijkheid van probleemoplossing. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Diderik Batens
Terminale sedatie: praktijk, perspectieven en ethische analyse Universiteit Gent Abstract: Terminale sedatie (TS) hoewel moreel omstreden, komt steeds frequenter voor. Het project bestudeert TS door analyse van beschikbare databases (SENTIMELC, EURELD en IWT-SBO MELC de beschrijving van de feitelijke rechtvaardigingen voor TS-praktijkvarianten en de systematische ethische analyse ervan (in het licht van informed consent, proportionaliteit, surrogaatbeslissingen, de doctrine van het dubbel effect en van doen en laten, etc.) Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Sigrid Sterckx
De modernisatie van de Westerse wereld. Een interantionaal historisch-comparatief onderzoek naar huwelijkspartnerkeuze (1800-1914) Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt een historisch-comparatieve analyse van partnerkeuze naar sociale origine op basis van een internationale dataset bestaande uit uniform gecodeerde huwelijksakten. Op basis hiervan worden de modernisatie-hypothese en alternatieve verklaringen voor de evolutie van maatschappelijke openheid onderzocht. Organisaties: • Vakgroep Sociologie
Onderzoekers: • Bart Van de Putte
Politieke vertegenwoordiging van allochtonen. Een nationaal en internationaal vergelijkende analyse van allochtone vertegenwoordiging op lokaal vlak in Engeland, België en Frankrijk Universiteit Gent
Abstract: In welke mate hebben het burgerschapsregime, het kiesstelsel, de partijkenmerken en de belangenconstellatie een remmende dan wel stimulerende invloed op 1) de verkiezing van allochtone kandidaten en 2) de groepsvertegenwoordiging van allochtonen door allochtone verkozenen? Voorliggend onderzoek biedt antwoorden op deze onderzoeksvragen op basis van diepte-interviews met kandidaten, verkozenen en lijstvormers in drie landen die zowel op het vlak van burgerschapsregime als inzake kiesstelsel sterk van elkaar verschillen: Engeland, België en Frankrijk. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Carl Devos
Gent Kinemastad. Een multimethodisch onderzoek naar de ontwikkeling van de filmexploitatie, -programmering en beleving in de stad Gent en randgemeenten (1896-2010) als case binnen een internationaal comparatief New Cinema History Onderzoek Universiteit Gent Abstract: Dit project wil in het kader van de New Cinema History perspective within film and media studies, whereby researchers concentrate upon the social embedding and the lived experiences of cinemagoing. The project focuses upon the history film exhibition, programming and cinemagoing in Ghent and its suburbs (1896-2010). Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
Epigrafische poëzie in Italië. Universiteit Gent Abstract: De socio-culturele herkomst en funktie van de epigrafische poëzie (250vC-600nC) zowel in Italië als in de provincies. Een nieuwe corpus van de CLE uit een reeks provincies met vertaling, uitvoerig commentaar en met een index verborum. Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers: • Johnny Devreker • Dorothy Pikhaus
FOST voor Brusselicicous Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deelname in een reeks populaire activiteiten (lezingen, eetmomenten, ....) Organisaties: • Sociaal-culturele voedingsstudies • Geschiedenis • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • MARC JACOBS • PETER SCHOLLIERS • PATRICIA VAN DEN EECKHOUT
De tentoonstelling Wanderlust verlengt met Gwangju en Chengdu Vrije Universiteit Brussel Abstract: Na Seoel vorige zomer verwelkomen aan het begin van 2013 twee andere Aziatische metropolen, Gwangju en Chengdu, de tentoonstelling "WANDERLUST : A Never Ending Journey to the Other Side of the Hill" met vijf grote namen uit de Brusselse en Belgische hedendaagse kunst in de hoofdrol: Marcel Broodthaers, Joëlle Tuerlinckx, Honoré d'O, Francis Alÿs en Panamarenko. Wanderlust werd op touw gezet naar aanleiding van de wereldtentoonstelling Yeosu 2012 door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in samenwerking met de Belgische federale overheid en de Vrije Universiteit Brussel (VUB). De "Collier de perles" van Honoré d'O, speciaal gecreëerd voor de tentoonstelling Wanderlust, in de hall van het Gwangju Museum of Art Van 22 juni tot 12 augustus 2012 vond de tentoonstelling een onderkomen in de magische setting van het Artsonje Center te Seoel, waar ze een grote weerklank genoot.Yun Ik, de conservator van het Gwangju Museum of Art, een indrukwekkende kunsttempel gewijd aan de hedendaagse kunst, stond erop dat de tentoonstelling ook in Gwanju zou te zien zijn. Die stad geniet in heel Azië bekendheid voor haar biënnale. De vernissage van Wanderlust vond plaats op 17 januari in aanwezigheid van de burgemeester van Gwanju, de Belgische ambassadeur in Zuid-Korea en de kunstenaars Joëlle Tuerlinckx en Honoré d'O. Wanderlust sluit zijn deuren in Gwangju op 31 maart om ze opnieuw te openen op 18 april in het Chinese Chengdu, de fascinerende en zich in sneltreinvaart ontwikkelende hoofdstad van de provincie Sichuan. Voor deze derde en laatste halte wordt Wanderlust ondergebracht in het elegante decor van het Museum Of Contemporary Art (MOCA), dankzij het enthousiasme van conservator Lu Peng, een grote naam in de Chinese hedendaagse kunst. Op 19 en 20 april vindt een internationaal colloquium plaats met kunstenaars en vooraanstaande figuren uit de academische wereld van Seoel, Gwangju, Chengdu en Brussel. Een publicatie met aandacht voor het specifieke karakter van de drie stopplaatsen van Wanderlust vormt het sluitstuk van het buitengewone parcours. Wanderlust is kleinschalig maar verfijnd en werd opgezet door Hans De Wolf, professor aan de VUB en groot kenner van de hedendaagse kunst. Sommige werken, zoals "Collier de perles" van Honoré d'O (foto), kwamen speciaal voor deze gelegenheid tot stand. De "Collier de perles" van Honoré d'O in Seoel Wanderlust, misschien wel het mooiste woord in de Duitse taal, verwijst naar het diepe verlangen om de alledaagse conventies achter zich te laten om nieuwe horizonten te verkennen. De drang om te gaan kijken naar de andere kant van de heuvel is zo oud als de mensheid zelf. Het begrip kreeg een nieuwe betekenis aan het begin van de 19de eeuw, toen kunstenaars van de Duitse romantiek 'wanderlust' als sleutelconcept beschouwden in hun strijd tegen de koude erfenis van het rationalisme en de eeuw van de verlichting. Voor een tentoonstelling met een dergelijke veelzeggende naam betekent de reis tussen vier steden, gedreven door dezelfde zin om te breken met de gevestigde codes om andere en totaal verschillende culturen en denkwijzen te ontdekken,een fantastische verwezenlijking!
Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie
Onderzoekers: • Hans DE WOLF
Burgeroorlog, gender en burgerschap. De impact van vrouwenorganisaties op de reconstructie van collectieve identiteiten in naoorlogs Bosnië-Herzegovina 1995-2000 Universiteit Gent Abstract: Burgeroorlog, gender en burgerschap. De impact van vrouwenorganisaties op de reconstructie van collectieve identiteiten in naoorlogs Bosnië-Herzegovina 1995-2000 Organisaties: • Vakgroep Nieuwste geschiedenis
Onderzoekers: • Gita Deneckere • Raymond Detrez
Richting occupationele autonomie: een vergelijkende survey van de professionele status van taaldocenten in Zuid-Afrika en Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center) • Toegepaste Taalstudies
Onderzoekers: • Christel Van De Poel
Gender, culturele identeit en globalisatie: het discours van Vlaamse en Tsjechische vrouwenbladen in dynamisch perspectief Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Russisch-Tsjechisch
Onderzoekers: • Stepánka Kotrla
De muziek van Christoph Graupner: ontsluiting en verspreiding Hogeschool Gent Abstract: Het onderzoek spitst zich toe op het verzamelen van de gegevens en bronnen omtrent leven en werk van Graupner en wil ze archiveren in een toekomstgerichte vorm, waarbij een model ontwikkeld zal worden om zowel de geïnteresseerde huismuzikant als de muziekwetenschapper een antwoord te geven op zoveel mogelijk toekomstige vragen en opzoekingen. Deze informatie zal beschikbaar zijn in de vorm van een uitgebreide relationele en multimediale (woord, klank, beeld) database, toegankelijk via internet en een geïntegreerde zoekfunctie. Uiteindelijk zullen via onderzoek naar historische uitvoeringspraktijk en omzetting naar moderne muzieknotatie de uitvoering (concerten) en opname (cd) van representatieve werken de ontsluiting in de praktijk bekrachtigen. Dit gebeurt in samenwerking met partners (cd-label, concertorganisatoren, bestaande ensembles). Organisaties: • Departement Conservatorium • Vakgroep Scheppende Muziek • Vakgroep Theorie • Vakgroep Instrument
Onderzoekers: • Florian Heyerick • Godfried-Willem Raes
Wat is de kritische waarde van stereotypen als theatertekens? Hogeschool Gent Abstract: Mijn artistiek en wetenschappelijk onderzoek zal zich in hoofdzaak toespitsen op de vraag naar de kritische waarde van maatschappelijke stereotypen als theatertekens. Wanneer worden ze, door ze naar het toneel te verplaatsen, bevestigd en wanneer worden ze ontmanteld? Met andere woorden: hoe hardnekkig zijn ze, dat zij een kritische omgang overleven? Onderzoeksvragen zijn: op welke manieren werden/worden stereotypen ingezet in de podium en miale kunsten en het theater in het bijzonder? Hoe werden/worden ze door het publiek geïnterpreteerd? Het onderzoek centraliseert zich rond de reflectie over drie eigen theatervoorstellingen en hun creatieproces. In Broeders van Liefde worden twee manieren van omgaan met stereotypen in het theater met elkaar geconfronteerd. De voorstelling regisseer ik namelijk samen met theatermaker Arne Sierens. In de trilogie Heldendood voor de Beschaving (l'Afrique c'est chic, de Cereomnie, de Finale) wordt vanuit een ander perspectief naar de werking van stereotypen gekeken. Voor het eerst staan niet Arabisch-islamitische stereotypen, maar zwart-Afrikaanse centraal. Aan het eind van het onderzoek plan ik een coda bij mijn theaterdrieluik (De leeuw van Vlaanderen, OLV van Vlaanderen en Broeders van Liefde). Hier komen de drie delen van de familiekroniek samen. Stuk voor stuk worden ze inhoudelijk en vormelijk getoetst aan de bevindingen van het theoretische en praktische onderzoek. Naast de reflectie over de eigen theaterpraktijk is een literatuurstudie noodzakelijk. Deze zal zich in hoofdzaak toespitsen op de problematiek van de beeldvorming van de 'ander' en dus op de connectie tussen discours en macht. Ten slotte zijn een aantal casestudies uit binnen- en buitenland onontbeerlijk voor het onderzoek. Ik onderzoek de verschillen in de perceptie van het werk van ‘autochtone’ kunstenaars die zich als ‘allochtonen’ voordeden, voor en na de ontmaskering. Ook de methode van het ‘onzichtbaar theater’ kan nieuwe perspectieven bieden op bovenstaande onderzoeksvragen. Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Drama • Vakgroep Audiovisuele kunsten
Onderzoekers: • An van Dienderen • Chokri Ben Chikha
Klank – Kleur – (… in stilte) Hogeschool Gent Abstract: Het project Klank – Kleur – (...in stilte) vertrekt vanuit de persoonlijke compositorische activiteit van de onderzoeker. In zijn recentste composities speelt de muzikale parameter timbre (klankkleur), en de manier waarop deze zich ontplooit in een omgeving van stilte (Klank kleurt stilte...), een steeds belangrijkere rol. In de laatste vijftig jaar hebben klank, kleur en stilte als compositorische bouwstenen sterk aan belang gewonnen. Uiteraard zijn er radicale voorbeelden als John Cage (1912-1992), die met zijn 4’33” (1952) als het ware de vermuzikalisering van de stilte verwezenlijkte, of de ‘musique concrète instrumentale’ van Helmut Lachenmann (°1935). Maar ook de muziek van Luigi Nono (1924-1990), Salvatore Sciarrino (°1947) of de jonge Matthias Pintscher (°1972) – muziek die zich soms op de grens van het waarneembare bevindt, waar ruis, zwevingen, subtiele kleurverschillen of juist plotse erupties de voornaamste compositorische bouwstenen zijn – wordt gekenmerkt door een sterke nadruk op het gebruik van de muzikale parameter klankkleur. Dit onderzoek valt uiteen in twee fasen. In een eerste fase wordt een breder muziekesthetisch, muziekfilosofisch en muzieksociologisch kader gegenereerd, waarbinnen het specifieke gebruik van klank, kleur en stilte na 1950 kadert. In een tweede fase worden enkele specifieke compositorische technieken onder de loep genomen. Hierbij wordt vooral gefocust op het belang van muzikale gestiek en raakvlakken tussen visuele en auditieve perceptie als compositorisch element. In deze tweede fase is er een erg nauwe samenhang tussen het descriptieve en artistieke luik van het project, waarbij onderzoek op werkbaarheid wordt getoetst in de artistieke creatie en de nauwgezette uitvoering daarvan Organisaties: • Departement Conservatorium • Vakgroep Scheppende Muziek
Onderzoekers: • Frank Nuyts • Daan Janssens
Leerstoel UCSIA-IJS/UA Joods-Christelijke verhoudingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van de leerstoel is de bevordering van de studie van de geschiedenis van het Jodendom en de hebraïstiek vanuit perspectief van de joods-christelijke dialoog om aldus de plaats van deze traditie binnen de hedendaagse Europese cultuur te duiden en haar bijdrage tot de interreligieuze dialoog te onderzoeken. Organisaties: • Instituut Joodse Studies
Onderzoekers: • Vivian Liska
Het oeuvre van Rebecca Brown: een plaatsbepaling binnen de hedendaagse Engelstalige letterkunde. Universiteit Antwerpen Abstract: Het voorgestelde project wil het oeuvre van de Amerikaanse schrijfster Rebecca Brown (°1956) voor het eerst wetenschappelijk ontsluiten. Het onderzoek zal zowel een comparatistische dimensie hebben als een sociologische verklaringsgrond bieden voor de veeleer marginale plaats die Brown binnen het veld van de hedendaagse Engelstalige letterkunde inneemt. In het comparatistische gedeelte worden twee onderzoeksvragen beantwoord: (1) Wat is de aard van het minimalisme dat Brown beoefent? (2) Hoe is het werk van Brown intertekstueel verankerd in de moderne Engelstalige letterkunde? Ook het sociologische gedeelte valt uiteen in twee onderzoeksvragen: (1) Wat maakt het literaire wereldbeeld van Brown zo weinig populair? (2) Welke externe invloed oefent het hedendaagse Amerikaanse boekbedrijf uit op de algemene aandacht die het werk van Brown krijgt? Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Bart Eeckhout • Lies Xhonneux
Een studie naar de invloed van Brain Derived Neurotrophic Factor (BDNF) op sensitieve perioden voor vocaal leergedrag in de zebravink: implicaties voor menselijk taalleren. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het voorgestelde project is het onderzoeken van de invloed van BDNF op de sensitieve periode voor het aanleren van complexe vocalisatie. De sensitieve periode voor het leren van zang in de zebravink zal dienen als model voor de sensitieve periode van het taallerende kind. De studie zal zich richten op het toedienen van BDNF in een targetregio in het vogelbrein teneinde deze sensitieve periode te verlengen in zebravinken die op jonge leeftijd geen zang gehoord hebben. Zowel de mate waarin de vogels in staat zijn tot het verlaat aanleren van met name de syntactische elementen van zang als de neurale reactie op het horen van een tutorzang zullen dienen als indicatoren voor een verlengde sensitieve periode Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden • Anne van der Kant
Post-apartheid en postkoloniale Afrikaanse literatuur in Zuid-Afrika: een status quaestionis. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek bestudeert vrouwelijke subjectiviteit in vier postkoloniale Zuid Afrikaanse werken in het Afrikaans. De vier werken samen bestrijken een periode van apartheid (officieel ingevoerd in 1948) tot 1994, het jaar van de afschaffing en de 18 jaren na de afschaffing van de segregatie. Poppie Nongena (1978) van Elsa Joubert, Agaat (2004) van Marlene van Niekerk, 30 nagte in Amsterdam (2008) van Etienne van Heerden en Noudat slapende honde (2008) van Ronelda S. Kamfer worden vanuit zowel postkoloniale als feministische invalshoek geanalyseerd (Bhabha, 1990; Bhabha, 1994; Spivak, 1988; McClintock, 1995). Door middel van textuele analyse van de vier werken worden een aantal concepten door internationaal gereputeerde specialisten (McClintock, 1995; Gardner, 1990) genuanceerd en wordt het postkoloniaal vrouwelijk subject in relatie tot familie, natie(vorming) en gemeenschap bestudeerd. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Kathleen Gyssels
Antwerpen Kinemastad. Een mediahistorisch onderzoek naar de naoorlogse ontwikkeling van de filmexploitatie en receptie in de stad Antwerpen (1945-2010) met focus op het Rex-concern.
Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt een multimethodisch onderzoek naar de naoorlogse ontwikkeling van filmexploitatie en -receptie in de stad Antwerpen (1945-2010) met focus op het Rex-concern. Door systematische analyse van de ontwikkeling van het Antwerpse bioscooplandschap en een grootschalig receptieonderzoek naar pers- en publieke discoursen zal de link worden gelegd tussen institutionele geschiedenis en filmbeleving. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers
Vrouwelijk auteurschap en vrouwelijke autoriteit in laatmiddeleeuwse en vroegmoderne volkstalige preken uit de Lage Landen Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap
Onderzoekers: • Thomas Mertens • Petronella Stoop • Theodorus Clemens
De commerciële maatschap tussen flexibiliteit en vennootschapsvermogen: vennootschapsrecht (back) to the future (17de-18de, en 21ste eeuw). Universiteit Antwerpen Abstract: In de vroege negentiende eeuw leidde de geforceerde tweedeling in een burgerlijk en handelsrecht tot een inperking van de maatschap (societas) met een handelsprogramma. De maatschap met commerciële doeleinden steunt, volgens de Code civil (1804), op in solidum aansprakelijkheid van vennoten en mist een afgezonderd vennootschapsvermogen. Deze regels gaan niet terug op de rechtsleer, op het ius commune van het ancien régime, maar op een beleidskeuze om handelsondernemingen met vennootschapstypes te structureren. In de zeventiende en achttiende eeuw kon een beschermd vennootschapsvermogen wel met een flexibele structuur gepaard gaan. De doctrine en handelspraktijk van die perioden bieden een aanzet tot een juridische uitwerking van minder rigide vennootschapsstructuren in het hedendaagse vennootschapsrecht. Organisaties: • Onderneming en recht
Onderzoekers: • Anne-Marie Van den Bossche • Tammo Wallinga • Dave De ruysscher
Professionele teksten schrijven op basis van meerdere (digitale) bronnen Universiteit Antwerpen Abstract: Het schrijven van een zakelijke tekst, bijvoorbeeld een rapport bij een fusie, is een erg complexe activiteit. Voorafgaand schrijfonderzoek heeft geleid tot verschillende bekende schrijfprocesmodellen, maar deze modellen zijn vooral gebaseerd op educatieve omgevingen en enkelvoudige teksten. Professionele schrijvers maken daarentegen vaak gebruik van meerdere (digitale) bronnen om hun zakelijke teksten te schrijven. In het digitale tijdperk waarin (geschreven) communicatie een belangrijke rol vervult, is het belangrijk om deze schrijfvaardigheden te beschrijven. De onderzoeksvraag die we daarom via dit project willen beantwoorden luidt: "Welke schrijfprocessen en strategieën kunnen we onderscheiden als professionele schrijvers zakelijke teksten schrijven op basis van verscheidene (digitale) bronnen?" Organisaties: • Management
Onderzoekers: • Paul Matthyssens • Luc Van Waes • Mariëlle Leijten
Schaduwvorsten. De 'politics of intimacy' en de rol van de minister-favoriet in de Habsburgse Nederlanden, 1598-1621 en 1647-1656. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project bestudeert de opkomst van de 'valido' of minister-favoriet in de Habsburgse Nederlanden. Historici hebben tot nog toe zelden stil gestaan bij het feit dat het 17de-eeuwse hof van Brussel de thuishaven was van twee machtige vorstelijke gunstelingen die de politieke scène van hun tijd domineerden. Het gaat om Rodrigo Niño y Lasso, mayordomo mayor van de aartshertogen Albrecht en Isabella (1598-1621), en om Johann Adolph von Schwarzenberg, Obersthofmeister van aartshertog Leopold-Wilhelm (1647-1656). Een vergelijkend onderzoek naar de politieke carrières van deze hovelingen hof zal meer klaarheid scheppen in de rol van de 'politics of intimacy' aan het Brusselse hof, en hoopt hierdoor een belangrijke bijdrage te leveren aan de bestaande kennis over de mechanismen van het Habsburgse bewind in de Nederlanden. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Marnix Beyen • Dries Raeymaekers
Wetenschap of techniek? Circulatiemechanismen van academisch-theoretische kennis en technisch-praktische vaardigheden in de medische beroepen in de Lage Landen (1540-1795). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Robrecht Van Hee • Bert De Munck • Vincent Van Roy
Waar is de mens? Proeve van een fenomenologische topologie. Universiteit Antwerpen Abstract: Waar is de mens? Op deze vraag wil het hier voorgelegde onderzoeksproject een antwoord bieden middels een fenomenologische benadering van de plaats en de ruimtelijkheid van de mens. Vertrekkend vanuit het denken van Husserl en vooral Heidegger wordt een poging ondernomen een fenomenologische topologie uit te werken die een alternatief kan bieden voor de wetenschappelijk-objectieve benadering van de ruimte. Dit perspectief lijkt immers niet in staat te zijn de eigenheid van de plaats en de ruimtelijkheid van de mens te denken, omdat ze die reduceert tot de fysisch-mathematische ruimte - de plaats wordt er gedacht als een locatie in de homogene ruimte, de ruimtelijkheid wordt er gereduceerd tot de meetbare afstand tussen die verschillende locaties. De plaats van de mens valt echter niet samen met de positie van ons lichaam in de ruimte, en de ruimtelijke verhouding tussen mens en ding kan niet worden teruggevoerd op kwantificeerbare afstand. Dit project heeft uiteindelijk de bedoeling om op een formeel-ontologische manier een aantal categorieën fenomenologisch te verhelderen (plaats, ruimtelijkheid, nabijheid, verte) en zodoende de eigenheid van de menselijke plaats-ruimtelijkheid filosofisch te onderbouwen. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie
Onderzoekers: • Geert Van Eekert • Jasper Van de Vijver
Sollen, wollen en de conjunctief presens. Naar een enkelvoudige beschrijving van de relatie tussen evidentialiteit, modaliteit en indirecte rede. Universiteit Antwerpen Abstract: De deiktische analyse van sollen, wollen en de conjunctief presens, als indicatoren van indirecte verbale informatie, legt een aantal verschillen bloot in de verhoudingen tussen de spreker en de informatiebron in deze elementen. Deze verschillen worden als indicatief gezien voor een gradueel continuüm tussen de categorieën 'evidentialiteit' en 'indirecte rede', die sterker vervlochten lijken te zijn dan voorgaand onderzoek laat vermoeden. Bovendien werpt de deiktische analyse vragen op over de categoriale status van sollen, wollen en de conjunctief presens als modale dan wel evidentiële elementen. Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie
Onderzoekers: • Tanja Mortelmans • Jeroen Vanderbiesen
Theodoor Van Ryswyck (1811-1849) en de Antwerpse literaire romantiek. Universiteit Antwerpen Abstract: In het voorliggende project wordt vanuit een literatuurwetenschappelijk perspectief de functie van literatuur in het moderne natievormingsproces bestudeerd. Het corpus dat daarbij centraal staat is de poëzie van Theodoor van Ryswyck: spilfiguur van de Antwerpse romantische school, overgangsfiguur van een Belgisch naar een Vlaams cultuurnationalisme en dichter van een naar vorm uiteenlopend en naar inhoud overwegend politiek oeuvre. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)
Onderzoekers: • Piet Couttenier • Adelheid Ceulemans
Diplomatieke ontmoetingen: Een cultuurgeschiedenis van de Belgische Legatie in het laat-Osmaanse Istanbul (18651909). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project bestudeert de Belgische diplomatieke vertegenwoordiging in Istanbul tijdens de late negentiende eeuw. Het wil in eerste instantie peilen naar diplomatieke 'praktijken', eerder dan (enkel) naar de institutionele, politieke en economische dimensies van de Belgische diplomatie in de Osmaanse hoofdstad. Bijzondere aandacht gaat uit naar (inter)culturele contacten, waarbij thema 's zoals (hof)ceremonieel, sociale etiquette en diplomatieke cultuur worden onderzocht in relatie tot processen van identiteitsvorming. Het bronnenmateriaal voor deze studie bestaat onder andere uit diplomatieke depêches, privé-briefwisseling, memoires, reisverhalen en kranten. Door een analyse van diplomatieke praktijken en 'culturele ontmoetingen' in hun specifieke historische context, poogt dit project om (1) onze kennis van de Belgisch-Osmaanse betrekkingen te verruimen, (2) licht te werpen op de 'diplomatieke cultuur' in het laat-Osmaanse Istanbul, en (3) een bijdrage te leveren tot de revisie en de-dramatisering van enkele bevindingen in de grote metanarratieven over Oost-West relaties, zoals 'Orientalism' of de 'Clash of Civilizations'-these. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Henk de Smaele • Houssine Alloul
De Middelnederduitse 'Flos unde Blankeflos'. Tekst, codex en context. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit receptieonderzoek beoogt te achterhalen op welke wijzen de tekstuele samenstelling van de vijf codices die de Middelnederduitse Flos unde Blankeflos bevatten de receptie van deze tekst beïnvloedt en hoe de handschriften hierin overeenkomen en verschillen. Eerst wordt de overlevering van de tekst onderzocht, tot slot worden tekst en codex t.o.v. de Middelnederduitse literatuur en de Europese Floire et Blanchefleurtraditie besproken. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)
Onderzoekers: • Frank Willaert • Elisabeth de Bruijn
Tussen techné en techniek. Hannah Arendt, Günther Anders, Herbert Marcuse en Hans Jonas. Universiteit Antwerpen Abstract: Heideggers kortstondige omhelzing van het nationaalsocialisme heeft een belangrijke impact gehad op de receptie van zijn wijsgerig oeuvre en dat van diegenen die door zijn denken zijn beïnvloed. In een aantal recente studies heeft men deze problematiek uitgewerkt met betrekking tot het leven en werk van een aantal van zijn joodse studenten. Hoewel hierin enerzijds wordt aangetoond dat hun denken op
diepgaande wijze door Heidegger beïnvloed is gebleven en anderzijds dat hun werk grotendeels begrepen kan worden als een reactie op tekortkomingen in Heideggers denken, wordt er echter nergens ingegaan op deze confrontatie in de context van de thematiek die Heidegger in de Einführung in die Metaphysik zelf expliciet heeft aangegrepen als legitimering voor zijn sympathie voor de nationaalsocialistische beweging, namelijk de moderne techniek. In dit onderzoek zal daarom geanalyseerd worden hoe de techniekfilosofie van aantal van Heideggers joodse studenten -Hannah Arendt, Günther Anders, Herbert Marcuse en Hans Jonas- begrepen kan worden als een kritische uitwerking van Heideggers vroege denken van de techniek. Organisaties: • Instituut Joodse Studies
Onderzoekers: • Vivian Liska • Arthur Cools • Nathan Van Camp
Strategieën voor topic-initiatie door patiënten in hun interactie met dokters: Een etnomethodologische en conversatieanalytische benadering van medische gesprekken in een institutionele Poolse context. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek naar interactionele strategiën in gesprekken tussen artsen en patiënten is geen vrijblijvende onderneming. Inzicht in de wijze waarop de communicatie verloopt en in de mogelijke communicatieve problemen eigen aan een institutionele medische context, kan rechtstreeks bijdragen tot een optimalisering van de gezondheidszorg. Het voorliggende onderzoeksproject wil daaraan een bijdrage leveren. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)
Onderzoekers: • Sigurd D'Hondt • Jozef Verschueren • Matylda Weidner
Kenniscreatie en kenniscirculatie in de Oostenrijkse Nederlanden: de runderpestepizoötie van 1769 - 1785 in het hertogdom Brabant en het graafschap Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Bert De Munck • Tim Soens • Filip Van Roosbroeck
De heruitvinding van het verleden. Re-enactment in de hedendaagse dans- en performancekunst. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de impact van re-enactment op de ontologie van hedendaagse dans- en performancekunst. Steeds vaker worden choreografieën of performances uit het verleden hernomen. Dit markeert een fundamentele verschuiving: de behoefte om grensverleggend werk te creëren wordt ingeruild voor een uitgesproken interesse in de artistieke erfenis. Een herziening van de gangbare opvattingen over de wezenskenmerken van deze praktijken dringt zich op. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele Poëtica
Onderzoekers: • Kurt Vanhoutte • Timmy De Laet
Geschiedenis (her)schrijven in vroegmodern Mechelen: tekstgenese en gradaties van auteurschap in een vroegmoderne stedelijke kroniektraditie. Universiteit Antwerpen Abstract: In de middeleeuwen en de vroegmoderne tijd waren kronieken de manier bij uitstek om het verleden te bewaren voor toekomstige generaties. Het voorgestelde onderzoek focust op een Mechelse stadskroniek die om twee redenen uitzonderlijk interessant is. 1) De tekst biedt in tegenstelling tot andere stadskronieken uit de Nederlanden een doorlopende geschiedenis van de stad Mechelen, geput uit literaire bronnen (o.a. epiek, lyriek). 2) De tekst is overgeleverd in onderling sterk verschillende versies die zichtbare wijzigingen bevatten. Drie van deze handschriften zijn bovendien autografen, die de lezer een zeldzame blik bieden in het hoofd van een vroegmoderne auteur. Dit onderzoek problematiseert de houding die verschillende bewerkers en kopiisten aannamen ten opzichte van de tekst, tegen de achtergrond van de historische context waarin elke versie gesitueerd moet worden. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)
Onderzoekers: • Hubert Meeus • Frank Willaert • Bram Caers
Dynamieken van visionaire lekendevotie. De representatie van visioenen, dromen en verschijningen in laatmiddeleeuwse en vroegmoderne mirakelcollecties in de Nederlanden (1350-1750). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wilt inzicht verwerven in de aard en de ontwikkeling van de visionaire ervaring van leken in de late middeleeuwen en vroegmoderne periode. Daartoe worden gerapporteerde visioenen en verschijningen in laatmiddeleeuwse en vroegmoderne mirakelboeken en collecties die tussen 1300 en 1700 in cultuscentra in de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden tot stand kwamen, bij elkaar gebracht en beschreven naar vorm en inhoud. De combinatie van tekstuele, contextuele en comparatieve analyse zal (1) licht werpen op de karakteristieken van de religieuze ervaring van de visionaire protagonist en mogelijk inzicht geven in de regis-ter- en redactiepraktijken in het cultuscentrum, (2) zowel chronologische evoluties en regionale variaties in de natuur van gerapporteerde lekenvisioenen als de intensiteit en concentratie van hun voorkomen in kaart brengen. Vervolgens zullen (3) de bevindingen geïnterpreteerd worden door ze te correleren met specifieke cultusgerelateerde ontwikkelingen enerzijds, en ontwikkelingen binnen officiële kerkelijke normering en regulering van lekenvisioenen anderzijds. Naast belangrijke conciliaire besluiten en geschriften van katholieke theologische autoriteiten, zullen ook verhandelingen en polemieken van protestantse hand bij het onderzoek worden betrokken. De analyse zal worden geïnformeerd door concepten uit de historische antropologie, de filosofie van de religie en de
historische psychologie. Dit project zal leiden tot een gedifferentieerd beeld van de aard en de impact van lekenvisioenen in de late middeleeuwen en de vroegmoderne periode en zodoende op significante wijze bijdragen tot onze kennis van lekendevotie en religieuze volkscultuur. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap
Onderzoekers: • Veerle Fraeters • Guido Marnef • Jonas Van Mulder
Het structureren van informatie door meertalige sprekers: code-switching als een markeerder van topic-comment of focus-achtergrond. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)
Onderzoekers: • Jozef Verschueren • Bram Vertommen
Wat gemaskeerde woorden kunnen doen: preactiveren of retrospectief ophalen? Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Dominiek Sandra • Lien Van Abbenyen
Modale collocatie en hoe delicaat modale systemen kunnen zijn. Een cognitief-functionele corpus-studie van semantische en syntactische effecten van de collocatie tussen modale werkwoorden en modale bijwoorden in VK en VS Engels. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek betreft de diachrone ontwikkeling van modale werkwoorden in collocatie met modale bijwoorden in het Engels. Concreet zullen drie corpusstudies worden uitgevoerd waarna de veranderingen en ontwikkelingen van de meest frequente collocaties in kaart zullen worden gebracht in vergelijking met de huidige synchrone situatie van dit fenomeen. De collocaties worden dan in een cognitief-functioneel kader gesitueerd. Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie
Onderzoekers: • Johan Van der Auwera • Denies Du Mon
Thuis in de zestiende-eeuwse stad. Materialiteit en domesticiteit in het graafschap Vlaanderen (1450-1650). Universiteit Antwerpen Abstract: Hoe werd 'huiselijkheid' materieel vertaald binnen een zestiende-eeuwse stedelijke context? Hoewel deze vraag al vaker het onderwerp van studie was voor laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Italiaanse steden en voor het Engelse platteland, blijft de wooncultuur in steden in de Zuidelijke Nederlanden grotendeels onderbelicht. Niet alleen is nog maar weinig geweten over de fysieke eigenschappen van de woning en de organisatie van de interne ruimte, nog minder is duidelijk over de inrichting en het gebruik van deze ruimte en de (culturele) betekenis van de objecten waarmee stedelingen zich omringden. Objecten zoals schilderijen, spiegels en beelden waren immers niet enkel "decoratief" in de enge betekenis van het woord, maar konden eveneens drager of materiële middelaar zijn van een belangrijke culturele en symbolische betekenis, net omdat ze functioneerden binnen een huiselijke setting en binnen de rituelen van elke dag. Dit onderzoek wil daarom de (materiële) wooncultuur in zestiende-eeuws Brugge, Oudenaarde en Gent onderzoeken door deze wooncultuur te beschouwen als resultante van de interactie tussen (woon)ruimte, objecten en het dagelijkse leven. Boedelinventarissen, testamenten, iconografie en bouwarcheologische rapporten worden gehanteerd als toegang tot de diverse aspecten van deze laatmiddeleeuwse en vroegmoderne stedelijke huiselijkheid. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé • Peter Stabel • Julie De Groot
De Emoties van Rationele Actoren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Centrum voor Filosofische Psychologie
Onderzoekers: • Bence Nanay • Johannes Van 't Klooster
Morfosyntactische taalvaardigheid bij dove kinderen met een cochleair implantaat: een cross-linguïstisch onderzoek naar het Nederlands en het Duits (MORLAS). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Etienne Gillis • Sabine Laaha
KASKA - De traditie van de toekomst / de toekomst van de traditie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek naar de status van Antwerpen als modestad (internationale, creatieve, culturele en economische uitstraling) past in de viering (in 2013) van de 350ste verjaardag van KASKA en de 50ste verjaardag van de modeafdeling. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Henk de Smaele
Stad en stadsregio: de samenhang in de ruimtelijke ontwikkeling van Antwerpen en de Kempen, 1950-1990. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Provincie Antwerpen. UA levert aan de Provincie Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES)
Onderzoekers: • Stijn Oosterlynck
Onderzoek in het domein van de geschiedenis van de late Middeleeuwen en/of nieuwe tijd met specialisatie in de economische, sociale en/of socio-culturele geschiedenis. Universiteit Antwerpen Abstract: Opdracht op het vlak van de geschiedenis van de late Middeleeuwen en/of nieuwe tijd met specialisatie in de economische, sociale en/of socio-culturele geschiedenis. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé
'It's Some Kind of Magic': Een onderzoek naar de bruikbaarheid van de term 'Magisch Realisme' in de Moderne Arabische Literatuur Universiteit Gent Abstract: Door middel van close reading van zes Arabischtalige romans met verschillende geografische, culturele en religieuze achtergronden zal worden nagegaan in welke mate de genretheorie van het magisch realisme, die voornamelijk op de studie van Latijns-Amerikaanse literatuur is gebaseerd, een vruchtbaar kader biedt voor de bestudering van Arabische romans die als magisch realistisch worden beschouwd, en of deze genretheorie aanpassingen vereist. Organisaties: • Vakgroep Talen en Culturen van het Nabije Oosten en Noord-Afrika
Onderzoekers: • Caroline Janssen
Aansprekingsvormen in het Spaans van Chili: diastratische en diatopische variatie en pragmatisch gebruik Universiteit Gent Abstract: Het project bestudeert het aansprekingssysteem in het Chileens Spaans, karakteristiek om zijn drieledigheid (tú, usted, vos + eigen werkwoordsvervoegingen), het toenemend gebruik van de mengvorm 'tú + vos-werkwoordsvervoeging' en de hoge frequentie van strategische alternanties tussen de drie vormen. Het onderzoek analyseert sociale, geografische en contextspecifieke invloeden op het fenomeen op basis van een enquête en geluidsopnames in de taalgemeenschap. Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Eugeen Roegiest • Renata Enghels
Aspecten van de diachronische morphosyntaxis van het Germaanse nominale domein Universiteit Gent Abstract: Het project onderzoekt twee aspecten van de diachronische ontwikkeling van de Germaanse NP. De eerste betrekt de NP/DP parameter en hoe het lidwoordensysteem de zinsbouw beïnvloedt. De tweede betrekt de nanosyntaxis van de proximale demonstratief ('deze' < 'dat' + 'zie'). De empirische data wordt verkregen via de runeninscripties, het oudnoors, het Oudengels, het Oudhoogduits en het Gotisch. Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Liliane Haegeman
Herstelbetalingen voor Afro-Amerikanen? Een meta-historisch onderzoek over de manier waarop Amerikanen zich verhouden tot de geschiedenis van slavernij Universiteit Gent Abstract: Mijn onderzoek zal nagaan op welke manier de geschiedenis is gebruikt geweest in de recente debatten die plaatsvonden in de Verenigde Staten van Amerika met betrekking tot het idee om herstelbetalingen aan Afro-Amerikanen uit te keren omwille van het historisch onrecht tijdens de periode van slavernij. Dit onderzoek zal een discussie inhouden over de manier waarop moderne maatschappijen het verleden, en de relatie tussen het heden en het verleden, beschouwen. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Gita Deneckere
Metalepse in zes geselecteerde prozawerken van Günter Grass (1961-2010) Universiteit Gent Abstract: Het project onderzoekt de metalepsis in zes prozawerken van Günter Grass. De analyse richt zich op drie niveaus van metalepsis: coherentieniveau van de vertelorganisatie, ontplooiing van narratieve tijd/ruimte, (auto-) intertekstuele verwijzingen. Doel is een beter inzicht te krijgen in de verstrengeling van narratieve structuren en in de manier waarop die verstrengeling de poëtica van Grass' romans ondersteunt. Organisaties: • Vakgroep Frans
Onderzoekers: • Benjamin Biebuyck • Gunther Martens
De Post-romaneske roman: genre, agency en culturele autoriteit in de hedendaagse Engelstalige roman Universiteit Gent Abstract: Dit project verkent vormelijke vernieuwingen in de hedendaagse Engelstalige roman in het licht van noties zoals trauma, melancholie, en verlies. Het onderzoekt de dubbele hypothese [1] dat de verwerking van zulke noties gebruikt wordt om te reflecteren over het hedendaagse status van het romangenre zelf en [2] dat de hedendaagse roman daardoor vorm geeft aan nieuwe vormen van agency, collectiviteit, en subjectiviteit. Organisaties: • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Gert Buelens
Verraad aan het patriarchaat? Mannen en mannelijkheden in 19de en vroeg 20ste eeuwse Europese feminismen. Transnationale netwerken en individuele trajecten van mannen die zich inzetten voor de vrouwenzaak. Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt de integratie van feministische geschiedschrijving en de studie van mannelijkheden in een intellectuele en sociale geschiedenis van de mannelijke inzet in de feministische beweging. De relatie tussen het persoonlijke en het politieke staat centraal in de gender analyse van mannelijke feministische identiteitsvorming via de studie van individuele (intellectuele) trajecten en de transnationale netwerken van een selectie van Europese feministische mannen. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Gita Deneckere
Geschiedenis in overheidsopdracht en de versmelting van geschiedschrijving en jurisdictie. Een comparatieve en geschiedfilosofische analyse van vier officiële historische commissies in Europa na 1989 Universiteit Gent Abstract: In verscheidene landen zijn sinds het einde van de koude oorlog historische commissies opgericht om met het pijnlijke verleden af te rekenen. Dit project zet een comparatieve analyse op van vier post-1989 Europese historische commissies (de Duitse Enquete-commissie; de Zwitserse Bergier-commissie, het Nederlandse Srebrenica onderzoek en de Belgische Lumumba commissie) die bestudeerd zullen worden vanuit een empirisch en metahistorisch perspectief. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Gita Deneckere
Naar hermeneutische benadering van literaire praktijken in Noord-Europese kloosters, 1000-1200. Universiteit Gent Abstract: Dit Fellowship is de aanzet voor een samenwerking tussen onderzoekers met als oogmerk het ontwikkelen van een nieuwe benadering tot literaire productie in middeleeuwse kloostergemeenschappen. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Steven Vanderputten
De diachrone studie van de Engelse datiefalternantie Universiteit Gent Abstract: Datiefalternantie verwijst naar het fenomeen waarbij werkwoorden die een soort overdracht uitdrukken, kunnen voorkomen in twee verschillende constructies (bvb. John gave mary a bood vs. John gave a book to Mary). Dit onderzoeksproject beoogt historische beschrijving van de verschillende taalveranderingen die betrokken zijn in het ontstaan en de evolutie van dit type alternantie. Tevens wordt een verklaring gezocht voor deze taalveranderingen. De onderzoeksmethode bestaat uit een literatuurstudie en (historisch) corpusonderzoek. Organisaties: • Vakgroep Duits
Onderzoekers: • Klaas Willems
Beslissingen van patiënten over de bestemming van hun ingevroren embryo's. Universiteit Gent Abstract: Onderzoek naar de beslissingen van patiënten over hun ingevroren embryo's (vernietiging, donatie aan derden, donatie aan de wetenschap), bestaande uit een kwalitatieve studie op basis van diepte-interviews met patiënten, een postenquête bij patiënten voor wie minimum gedurende twee jaar embryo's werden bewaard, en een registratiestudie van de beslissingen van patiënten in het Departement Reproductieve Geneeskunde, UZ Gent. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Guido Pennings
Grensgebieden in beweging. Grenzen, beweging en geschiedenis in de regio van het Kivu meer.
Universiteit Gent Abstract: Historisch onderzoek naar de grens tussen Rwanda en Congo (ca. 1880-1962) Organisaties: • Vakgroep Nieuwste geschiedenis
Onderzoekers: • Jean Sebastian Lecocq
De agrarische arbeidsorganisatie in het Noordzeegebied, 1650-1850 Universiteit Gent Abstract: Dit project wil een nieuw licht werpen op de oorzaken en gevolgen van de transformaties die zich tijdens de vroegmoderne tijd manifesteerden in de arbeidsverhoudingen en -markt binnen de agrarische sector in het Noordzeegebied. De primaire doelstelling bestaat erin om te bepalen hoe en in welke mate de wisselwerking tussen de economische, agrarische, institutionele en ecologische kenmerken of het zgn. sociaal agro-systeem van het onderzoeksgebied de overgang naar een kapitalistische arbeidsorganisatie hebben gestimuleerd, vertraagd of zelfs geneutraliseerd. Organisaties: • Vakgroep Nieuwe geschiedenis
Onderzoekers: • Erik Thoen • Eric Vanhaute
Het gebruik van het antieke christendom binnen de romantica als onderdeel van de politieke religie van het Italiaanse fascisme Universiteit Gent Abstract: Het project onderzoekt de positie van religie, christelijke en pagane, in het Italiaans fascisme, meer bepaald in de zogeheten 'romanità' of 'Romeinsheid'. Deze mythe was één van de steunpijlers van het fascisme. Het onderzoek naar de positie van religie kadert in de idee van fascisme als vorm van moderne, politieke religie. Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Freddy Decreus
Een algemene karakterisering van prospectieve bewijsprocedures Universiteit Gent Abstract: Het algemeen opzet van dit project is de ontwikkeling van een methode die op een systematisch wijze toelaat om voor een gegeven logica een overeenkomstige prospectieve bewijsprocedure te ontwikkelen. Deze systematische methode moet zowel zorgen voor de eenvoudige formulering van een inferentiesysteem voor een gegeven logica L als voor de ontwikkeling van een bijpassende heuristiek. Bovendien moet dit ingebed worden in een metatheoretisch kader dat een rechtlijnige uitwerking van het correctheids- en volledigheidsbewijs van de prospectieve bewijsprocedure ten opzichte van de oorspronkelijke logica L mogelijk maakt. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Joke Meheus
De relatie tussen perceptie en productie van foneemcontrasten in een tweede taal: een experimenteel fonologisch project Universiteit Gent Abstract: Het project handelt over de verwerving van fonologische systemen in een tweede taal. Wanneer een spreker een tweede taal verwerft, moet hij/zij nieuwe foneemcontrasten leren waarnemen en realiseren. Dit project poogt een antwoord te bieden op de vraag naar de aard van de relatie tussen perceptie en productie bij de verwerving van nieuwe foneemcontrasten in een tweede taal. Organisaties: • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Annemieke Van Herreweghe
Via het lichaam. Uitdrukkingen van de menselijke conditie via het lichaam in de hedendaagse juweelkunst en beeldhouwkunst. Universiteit Hasselt Abstract: Dit onderzoek naar de mogelijkheden van hedendaagse juweelkunst en beeldhouwkunst, onderzoekt de uitdrukkingen van het menselijk lichaam voor moeilijkheden waarmee we geconfronteerd worden in de hedendaagse Westerse maatschappij. Het doel is om artistiek werk te ontwikkelen dat mogelijkheden en gelegenheden biedt om de toeschouwer te confronteren met moeilijkheden en problemen betreffende mentaliteiten en maatschappij, om zo een kritische reflectie en discussie teweeg te brengen. Hiervoor wordt de positie van het lichaam in onze maatschappij alsook de verhouding van het lichaam tegenover lichamelijke afbeeldingen bestudeerd door het ontwikkelen van artistiek werk gebaseerd op het (ver-)vormen van het menselijke lichaam. Het gebruik van zowel hedendaagse juweelkunst als beeldhouwkunst versterkt deze confrontatie door de verscheidenheid in materialen, groottes en draagbaarheid. Organisaties: • Media, Arts and Design • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten
Onderzoekers: • Bert WILLEMS
Identiteitsconstructie: dagelijks leven, ontmoetingsplaatsen en beelden van Italiaanse migranten in Brussel 1880-1935. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project beoogt bij te dragen tot de studie van de "lived experience" en beeldvorming van migranten in hun onthaalsteden. Het sluit aan bij recent onderzoek m.b.t. identiteitsconstructie dat vooral tot uiting komt bij confrontatie meyt de andere(n). Het project wil onderzoek doen naar processen van integratie, cohesie, segregatie en racisme. Het richt zich op de Italiaanse gemeenschap in Brussel tussen 1880 en 1935. Constructie van identiteit (eigenheid) zal worden bestudeerd vanuit twee nauw met elkaar verwante invalshoeken: de dagelijkse levensomstandigheden van Italianen in Brussel en de wijze waarop deze mensen werden bekeken door de autochtone bevolking. Wat het eerste betreft, richt het onderzoek zich op de huisvesting van migranten, hun beroepen, de winkels waar ze zich bevoorraadden en hun sociale en culturele contacten. Ruime aandacht zal gaan naar de publieke plaatsen van de Italiaanse gemeenschap (winkels, restaurants, cafés, clubs, kerken, markten, ...). Het aanverwante luik (de "blik van de Brusselaar") betreft een studie naar beeldvoring in pers en literatuur. Wat dit luik betreft,
ligt het accent op de vier jaren waarin Brussel een internationale tentoonstelling herbergde, wat gepriviligieerde momenten van confrontatie en contact betekenden. Aan bronnen geen gebrek: bevolkings- en vreemdelingenregisters, advertenties (kranten, weekbladen, brochures), lokale, nationale en internationale kranten, politiearchieven (in Brussel en Firenze), adresboeken, mondelinge geschiedenis, iconografisch materiaal. Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • Olivier DE MARET • PETER SCHOLLIERS
Autobiografie en autobiografische roman in de Nederlandstalige literatuur na 1985: een genologisch onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project wil een typologie ontwikkelen die aan de spanning tussen het canonieke autobiografische schrijven en de hedendaagse (postmoderne) experimenten recht doet en die daarbij rekening houdt met de tussenpositie van de modernistische autobiografie. Voor de ontwikkeling van de typologie worden nieuwe literatuurtheoretische inzichten in de problematiek van referentialiteit en authenticiteit gebruikt. Op die manier wordt de blik gescherpt voor de veelheid aan vormen van autobiografisch schrijven die zich in de naoorlogse periode ontwikkeld hebben. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • HANS VANDEVOORDE
De diachronische ontwikkeling van het gebruik van de woordgroepen afgeleid van het Franse travers en het Italiaanse traverso: een onderzoek naar grammaticalisatie en semantische ontwikkeling. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het voorgestelde project wil een eerste stap zijn in de algemene analyse van de diachronische evolutie en de grammaticalisatie op Romaans niveau van twee representatieve, maar vrijwel niet onderzochte prepositionele woordgroepen. Het gaat om de ruimtelijke uitdrukkingen die afgeleid zijn van het Franse travers en het Italiaanse traverso; allen stammen af van het lexicon dat zich vormde rond het Latijns tran(s)versu(m). Het onderzoek behelst een exhaustieve analyse van de evolutie van deze woordgroepen (inclusief de Latijnse) vanaf het klasiek Latijn tot het hedendaags Frans en Italiaans. De reconstructie van de respectievelijke ontwikkelingen zal worden gerealiseerd met behulp van verscheidene digitale databases. Voor een eerste classificatie en voor de formulering van werkhypothesen zal worden uitgegaan van een nog uit te werken, kritische synthese van de resultaten van de bestaande literatuur over het onderwerp. De globale interpretatie van de fenomenen volgt uiteraard naar het einde van het onderzoek toe. Deze studie zal interessante theoretisch-methodologische suggesties kunnen opleveren, die toelaten de beschrijving van grammaticalisatie en de mechanismen van semantische ontwikkeling te verfijnen. Bovendien zal dit project een belangrijke lacune in de diachronische beschrijving van de Franse en Italiaanse preposities weg kunnen werken. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • Thomas HOELBEEK • DIRK VANDEN BERGHE
Geautomatiseerde statistische anticipaties en het recht. Een juridisch onderzoek naar de mogelijkheden voor grondwettelijke waarborgen binnen het recht op privacy, de bescherming van persoonsgegevens en non-discriminatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het sterk opkomende gebied van proactive computing wordt het verleden op een zeer specifieke manier ingezet om een bepaalde toekomst te anticiperen en te produceren . namelijk door het handelen van individuen te voorzien op grond van verwachtingen die zijn gegenereerd door middel van geautomatiseerde statistische algoritmes (zoals bijvoorbeeld in Amazon.s aanbevelingsalgoritmen). De vraag is of dit zou kunnen leiden tot een dusdanige sturing van toekomstige mogelijkheden van een individu dat men deze kan definiëren als een grondwettelijke inbreuk op de persoonlijke identiteit, dan wel op het gelijkheidsbeginsel. Tegelijkertijd is het niet onwaarschijnlijk dat noch het privacyrecht, noch het dataprotectierecht, noch het antidiscriminatierecht, afdoende bescherming kan bieden tegen dergelijke gedragsbeïnvloeding. Bij het recht op de bescherming van persoonsgegevens is het de noodzakelijke link naar een identificeerbare natuurlijke persoon, die problematisch lijkt (omdat vaak sprake zal zijn van toepassing van een statistische categorisatie op een geanonimiseerd individu); bij het privacyrecht is het de sfeer van het privé-leven die mogelijk te beperkt is; en wanneer de grond voor ongelijke behandeling geen gevoelige discriminatoire grond betreft zal vermoedelijk ook het recht op non-discriminatie niet van toepassing zijn. In dit doctoraatsproject wordt gezocht naar constitutionele en/of wettelijke aanpassingen die aan deze lacune het hoofd zouden kunnen bieden. Organisaties: • Recht Wetenschap Technologie en Samenleving • Metajuridica
Onderzoekers: • Ekaterina DE VRIES • SERGE GUTWIRTH
Epistemische logica met justificatie en contexten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project stelt het formaliseren van een epistemologisch contextualisme voorop. De nadruk ligt daarbij op kennistheorieën die de onderzoekspraktijk centraal stellen in hun definitie van context. Dit project heeft twee luiken: - De ontwikkeling van een epistemische logica waarin (a) kennisuitspraken contextgevoelig zijn en (b) expliciet verwijst naar de beschikbare verantwoording kan worden verwezen. Epistemische logica met justificatie dient als basis en wordt uitgebreid met agenda's en acties om contexten te wijzigen. - De toetsing van de oorspronkelijke (informele) contextualistische kennistheorieën aan de gevolgen van de formele theorie. Organisaties: • Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • JEAN VAN BENDEGEM
Seculiere naastenliefde? Een kritische bevraging aan de hand van de filosofie van Friedrich Nietzsche. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De centrale vraagstelling luidt: in hoeverre is het behoud van naastenliefde in een seculier wereldbeeld mogelijk? We werken deze vraagstelling verder uit in twee probleemstellingen: (1) in hoeverre is ook vanuit niet-godsdienstige optiek naastenliefde intrinsiek verbonden met het idee van een (religieuze) transcendentie, zodat het realiseren ervan binnen een louter seculier wereldbeeld problematisch wordt? (2) Is er dan
een vorm van naastenliefde denkbaar die louter gefundeerd is op seculiere gronden? Op welke manier zou deze dan seculier gefundeerd worden? Wij wensen deze doelstellingen te benaderen aan de hand van de filosofie van Friedrich Nietzsche, waar een niet-godsdienstig wereldbeeld tot in zijn uiterste consequenties is doorgedacht. We maken een omvattende studie van de rol van de naastenliefde in het werk van Nietzsche, vertrekkend vanuit de hierboven geformuleerde probleemstellingen. Deze studie wenst op die manier een analytische bijdrage te leveren vanuit niet-godsdienstige standpunt aan het debat van een seculiere naastenliefde. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • ELSE WALRAVENS
Levenslopen aan de rafelrand: 'bedelaars' en 'landlopers' in Belgische Rijksweldadigheidskolonies. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In 'Levenslopen aan de rafelrand' wordt nagegaan welke mannen en vrouwen tijdens de jaren 1890-1910 in Belgische Rijksweldadigheidskolonies terecht kwamen en waarom. Onderzocht wordt in welke mate het ging om personen vervolgd in het kader van een geconcerteerde repressie ten aanzien van bedelaars en landlopers en in welke mate om vrijwillige opnamen. In eerste instantie leidt dit naar een analyse van doelstellingen der beleidsmakers en de lokale variaties in de toepassing van de wetgeving. Op de tweede plaats willen we de levenslopen van de onderscheiden groepen 'kolonisten' recontrueren. Wat was er zo specifiek aan hun levenstraject dat ze ofwel voor vervolging in aanmerking kwamen ofwel op eigen initiatief een verblijf binnen de muren opzochten? Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • Anne WINTER • CATHARINA LIS
VUB Onderzoekscontingent Sabbatical Leave 2012 (Call 2011). Toekenning aan Prof. dr. Paul De Hert: Constitutional European Criminal in Search of a Foundation Respectful of Human Rights. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Evenwicht tussen veiligheid en vrijheid in het kader van Europese mensenrechten Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • PAUL DE HERT
Causaliteit en mechanismen in de biomedische wetenschappen - Causality and mechanisms in the biomedical sciences Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor dit project onderzoeken we de causaliteit en mechanismen in de biomedische wetenschappen. Organisaties: • Centrum Leo Apostel • Wiskunde
Onderzoekers: • Federica RUSSO • Diederik AERTS
Menselijk, onmenselijk - ensceneringen van geweld in de hedendaagse Duitstalige literatuur en hun verhouding tot de notie van het 'menselijke'. "Posthumanistische figuraties van subjectiviteit" Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uitgangspunt van het onderzoek Dit project vloeit voort uit de bevindingen van het eerste postdoctoraal mandaat, maar betekent tegelijk een vernieuwing en verbreding ervan. De voorbije tweeënhalf jaar heb ik onderzoek verricht naar de dialectiek tussen subjectiviteit en esthetisch experiment in hedendaags Oostenrijks proza, gebruik makend van posthumanistische subjectfilosofieën en - theorieën. Onderzocht werden zowel de esthetische verschijningsvormen van het gefragmenteerd en gedeformeerd subject in deze teksten als de ethische consequenties ervan. Daarbij werd vastgesteld dat de transformatie en transgressie van het subject niet alleen positieve implicaties heeft - openheid, empowerment, bevrijding uit oedipale intermenselijke relaties, allianties met het niet-genormaliseerde lichaam (o.a. het dierlijk en homoseksueel lichaam) e.d. - maar evenzeer met geweld, dwang, foltering, kortom met destructieve, dodelijke krachten gepaard gaat. Vanuit deze vaststelling werd het begrip 'posthumanistisch' kritisch onder de loep genomen en werd o.a. vastgesteld dat posthumanistische vormen van subjectiviteit toch vaak onderworpen worden aan een 'nederige' humanistische ethiek - die kritisch staat zowel tegenover het Verlichtingshumanisme als tegenover de devaluatie van het menselijke - of dat ze voortbouwen op oudere, archaïsche vormen van subjectiviteit. De auteurs die in dit project werden onderzocht waren voornamelijk Josef Winkler en Marie-Thérèse Kerschbaumer maar ook het werk van Elfriede Jelinek werd gaandeweg in het project geïntegreerd. In het tweede postdoctoraal mandaat wil ik me concentreren op de literaire ensceneringen van geweld. Dit project zal met andere woorden voortbouwen op bevindingen uit het eerste mandaat over de destructieve krachten in het posthumanistisch subjectbegrip. Algemeen doel en probleemstelling In dit project wil ik ensceneringen van geweld in de hedendaagse Duitstalige literatuur analyseren in relatie tot de categorie van het 'menselijke'. Het is de bedoeling na te gaan in hoeverre deze esthetische ensceneringen een creatieve herschrijving van, een kritiek op of een aanvulling bij actuele subjecttheoretische en biopolitieke discussies bieden. (Biopolitics gebruik ik hier in de Foucaultiaanse betekenis van de disciplinering van lichamen door de staat door middel van economische en technische maatregelen, bijvoorbeeld inzake arbeid, gezondheidszorg, asielwetgeving etc.) De volgende vragen zullen in dit onderzoek aan bod komen: Hoe manifesteert geweld zich in de tekst, zowel op thematisch, stilistisch als retorisch niveau? Gaat het geweld in de tekst gepaard met een transgressie van het proza-genre? Wat zeggen deze teksten over de daderslachtoffer dichotomie? Wat impliceren deze manifestaties voor begrippen als 'menselijk', 'niet-menselijk' en 'onmenselijk'? Worden gewelddaden geënsceneerd als historisch singulaire gebeurtenissen of als 'mythisch geweld', als een 'natuurwet'? Hoe ligt de verhouding tussen het begaan en/of ondergaan van het geweld en mogelijke momenten van verzet tegen of ombuiging van dat geweld? Wat kan de relevantie zijn van deze literair-esthetische ontwerpen voor actuele biopolitieke discussies? Organisaties: • Germaanse Talen • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • Inge ARTEEL • JOHAN CALLENS
Taalbijstand in 3 Gentse ziekenhuizen: Percepties van de rollen door gebruikers en verleners van taalbijstand. Hogeschool Gent Abstract: De doelstelling van de studie is nagaan wat de percepties zijn van de betrokken partijen in de triade (arts, tolk/ intercultureel bemiddelaar, patiënt) over de rol van elkaar en over hun eigen rol, alsook een beeld te kunnen krijgen over hoe getolkte consultaties precies verlopen in het
ziekenhuis in kwestie. Tijdens de dataverzameling zijn er ook andere vragen naar voor gekomen, zoals bijvoorbeeld in welke mate het concept van patiëntgerichtheid van de arts wordt behouden tijdens getolkte consultaties en of zij een impact hebben op de manier waarop patiëntgerichtheid wordt geprojecteerd. De studie omvat taalsociologisch en interactioneel sociolinguïstisch onderzoek via case studies met gebruik van zowel surveytechnieken (bijv. semi-gestructureerde interviews) als analyses van audio-visueel geregistreerde interacties. Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Engels • Vakgroep Spaans
Onderzoekers: • Dimitra Krystallidou • Hildegard Vermeiren
Kan kunst de mens van de technologie redden? Een kunstfilosofische analyse van mediakunst Hogeschool Gent Abstract: Dit postdoctoraal onderzoek beoogt een filosofische analyse van het creatieve en het kritische potentieel van mediakunst. Deze artistieke experimenten met technologie zijn hybride in meerdere betekenissen. (1) Ze mixen allerlei media, genres en kunstvormen. (2) Ze confronteren het virtuele (digitale) met het reële (dagdagelijkse en het publieke). (3) Ze richten zich op het raakvlak tussen kunst en wetenschap (bijv. de zogenaamde postfenomenologie), tussen kunst en politiek (cf. hacktivisme) en tussen kunst en design (cf. creatieve industrieën), enz. Dit brengt ons tot de volgende onderzoeksvragen: • Is het spelenderwijs aftasten van nieuwe technologie geen manier om technologie te ontsluiten en te democratiseren? • Biedt mediakunst een laboratorium dat een radicaal verschillende vorm van onderzoek en kennis evoceert? In hoeverre democratiseert het hybride karakter van mediakunst de andere kunsten? En ten slotte, biedt mediakunst ons uiteindelijk geen unieke cultuurkritiek? Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Theoretische omkadering van de kunstpraktijk • Vakgroep Autonome kunsten
Onderzoekers: • Robrecht Vanderbeeken • Hans Op De Beeck
Zelfcreatie, een constructie Hogeschool Gent Abstract: In dit doctoraat vertrek ik vanuit mijn eigen praktijk als kunstenaar. Vanaf 2002 heb ik mijn positie van performer ingeruild voor het maken van sculpturen. Hierbij zet ik ironie in als middel tot zelfcreatie. Volgens mij heeft kunst te maken met het opzoeken van een zekere vrijheid voor jezelf. Met mijn werk wil ik op een organische, plastische, niet-narratieve manier vragen aan de orde stellen over de plaats en de autonomie van de kunst, van de kunstenaar en van het individu, over de betekenis van sculptuur en de plaats ervan. Voor het theoretische deel van mijn doctoraat bestudeer ik de theorie van Richard Rorty en kijk ik in hoeverre die bruikbaar is als theoretisch kader bij het onderzoek naar zelfcreatie in mijn eigen werk. Bovendien vertrek ik van het oeuvre van Donald Judd, Andre Cadere en René Heyvaert om na te gaan in hoeverre de theorie van de ‘ironicus’ van Richard Rorty op deze kunstenaars van toepassing is. Kan ik vanuit de theorie van Rorty en vanuit de gevalstudies een vocabularium en terminologie ontwikkelen om duidelijker over mijn eigen werk te praten en om mijn eigen werk preciezer te positioneren binnen het veld van de kunsten? Hiertoe voer ik vooral een onderzoek in beelden. Dit resulteert in sculpturaal onderzoek in het atelier in de vorm van modellen en sculpturen. Een aantal modellen zullen uitgevoerd worden op een architectonische schaal op locatie. Het onderzoek in het atelier en op locatie wordt gedocumenteerd in een fotografisch essay. Het onderzoek naar de theorie van Rorty, het onderzoek naar de praktijk van de kunstenaars en de bevindingen daarover voor mijn eigen werk, vinden hun weerslag in een geschreven tekst. Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Theoretische omkadering van de kunstpraktijk • Vakgroep Autonome kunsten
Onderzoekers: • Kristof Van Gestel • Luc Deleu
Het Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment (CEFR) vertaald naar een Vlaamse bedrijfscontext Hogeschool Gent Abstract: Het onderzoek wil een antwoord vinden op de vraag naar de verhouding tussen de talige functievereisten op de werkvloer en die welke aangeleerd worden binnen het onderwijs aan professionele bachelors bedrijfsmanagement. Hoe is de situatie nu en hoe kunnen functievereisten en schoolse output optimaal worden afgestemd op elkaar? Door een corpus van geschreven en gesproken (ook interactieve) tekst aan te leggen en de competenties van de participanten volgens de tabellen van het CEFR te laten inschalen door de stakeholders, moet een helderder licht schijnen over de verhouding tussen perceptie, werkelijke noden en aanbod. Op basis van deels reeds bestaande technologie kan daarna een tool ontwikkeld worden, die voor bedrijven een efficiëntere selectiemethode garandeert, voor docenten duidelijkere eindcompetenties mogelijk maakt en voor studenten zelfsturing bevordert. Hoewel dit project beperkt blijft tot enerzijds de afstudeerrichtingen Accountancy-Fiscaliteit en Logistiek Management en de sectoren die daarmee samenhangen en anderzijds tot Frans als vreemde taal, zal het door de ontwikkeling van geschikte onderzoeksmethoden de weg vergemakkelijken naar grootschaliger en dieper onderzoek. Organisaties: • Departement Bedrijfsmanagement Mercator • Vakgroep Marketing
Onderzoekers: • Lodewijk De Wilde
Literatuur en cultuur in beweging: literaire vertalers (m/v) in Vlaanderen, 1830-1914. Een analyse van hun bemiddeling bij de receptie van literatuur, hun vertaalopvattingen en de culturele beeldvorming via tekstinterne vertaalstrategieën en procedés. Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Nederlands
Onderzoekers: • Stefaan Evenepoel • Liselotte Vandenbussche
Mobiliteit van ideeën en verspreiding van literaire teksten en onderricht in de volkstaal in het Rijnland en de Lage Landen (ca. 1300-1550) (MITT). Universiteit Antwerpen Abstract: "Mobility of Ideas and Transmission of Texts" (MITT) is een vormingsprogramma voor jonge onderzoekers dat onderzoek doet naar de middeleeuwse overdracht van kennis van kerkelijke en academische elites van professionele intellectuelen naar een breder publiek dat bereikt werd via de volkstaal. Het programma richt zich op de dynamiek van het middeleeuwse intellectuele leven in het Rijnland en de Lage Landen, een gebied dat heden ten dage over vijf landen verspreid ligt (Zwitserland, Duitsland, Frankrijk, België en Nederland). In de Middeleeuwen was het echter één cultuurgebied. In dit gebied brachten de grote veertiende-eeuwse mystici Meister Eckhart, Johannes Tauler, Jan van Ruusbroec en hun tijdgenoten een ontwikkelde literatuur in de volkstaal voort die handelde over theologie en religieuze praktijk en die een nieuw lekenpublieksgroepen bekend maakte met een persoonlijke relatie tot God. Het project wil een nieuw perspectief op deze literaire cultuur ontwikkelen door onderzoek te doen naar publiek, toeëigening en verbreiding van teksten in de toenmalige religieuze en intellectuele context. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap
Onderzoekers: • Thomas Mertens • Cornelis Schepers • Bence Nanay
Meervoudsvormen van Antwerps Jiddische zelfstandige naamwoorden (AYNP). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Johan Van der Auwera • Etienne Gillis • Netta Abugov
Francqui onderzoekshoogleraar Prof. Jean Bourgeois ?Mens en landschap in de metaaltidjen in Siberië en Vlaanderen? Universiteit Gent Abstract: Het onderzoeksproject concentreert zich op de metaaltijden (laatste twee millennia v.C.) in twee specifieke onderzoeksgebieden Voor Siberia staat centraal de analyse van geografische patronen in de spatiale organisatie van de archeologische monumenten, teneinde de mentale structuren van de bevolkingen de betrokken periodes te analyseren. Mens ? lichaam & geest ? landschap vormen de sleutelwoorden. Het onderzoek naar de metaaltijden in Vlaanderen wordt gedragen door de resultaten van de intense luchtfotografische prospecties die jaarlijks over Vlaanderen worden georganiseerd en met name een dens bronstijd-landschap hebben bloot gelegd. Hier wordt de focus gericht op de grafheuvels uit de bronstijd in hun landschappelijke context. Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers: • Jean Bourgeois
Wat met Gebarentaal? Een longitudinaal onderzoek naar de taalontwikkeling van jonge dove kinderen met een cochleair implantaat (CI) Universiteit Gent Abstract: Deze studie onderzoekt de taalontwikkeling van congenitaal dove kinderen die een CI ontvangen is het eerste levensjaar. Vier onderzoeksvragen worden beantwoord: (1) hoe ontwikkelt een doof kind met CI Nederlands, (2) hoe ontwikkelt een doof kind met CI Vlaamse Gebarentaal, (3) wat is de relatie tussen deze twee talen, en (4) wat is de invloed van de communicatiekeuze op taalontwikkeling? Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Annemieke Van Herreweghe • Miriam Taverniers
Van ontkenning naar revolte: de PKK en de reconstructie van de Koerdische identiteit Universiteit Gent Abstract: Deze studie beoogt het vergroten van kennis en inzicht in de 30-jarige strijd van de Koerdisch nationale beweging in Turkije. Het onderzoekt de evolutie van de PKK van verzetsbeweging tot transnationale sociale beweging, en het ontstaan van Koerdische 'identity politics' als uitkomst van die beweging. Het onderzoek situeert zich op het raakvlak van drie gebieden: ethno-nationalisme, sociale bewegingen en identiteitspolitiek. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Christopher Parker
Twee eeuwen privé-liefdadigheid in Antwerpen: een studie over gulle gevers en hun leefwereld, 1598-1795. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek betreffende de armenzorg in het vroegmoderne Europa is tot nu toe hoofdzakelijk gericht geweest op de .ontvangers., dus op de verschillende categorieën van ondersteunden, terwijl aan de .gevers., dus aan de personen die geld of goederen schonken aan armen/behoeftigen of aan liefdadige/filantropische instellingen, veel minder aandacht werd besteed (Lis, Soly & Van Damme, Jütte, von Hippel, e.a.). In het licht van de hervormingen van de sociale politiek in de zestiende en zeventiende eeuw is de belangstelling voor het uitgavenbeleid van de openbare instellingen belast met de armenzorg begrijpelijk, maar te eenzijdig. Private schenkingen vormden voor de betrokken instanties immers een cruciale bron van inkomsten en bleven dat tot in de achttiende eeuw doen. De bestudering van het 'geefgedrag' van particuliere schenkers vormt dan ook het opzet van dit project.
Er zijn de laatste jaren weliswaar een aantal interessante studies over liefdadigheid/filantropie in het premoderne Europa verschenen, maar deze buitenlandse onderzoekingen staan het nog lang niet toe om algemene conclusies te formuleren. Dat hangt zowel samen met de complexiteit van de problematiek, als met de beperkingen die het bronnenmateriaal doorgaans oplegt. Caritatieve acties, en de motieven daartoe, staan niet los van de maatschappelijke context waarin ze een specifieke vorm krijgen. De impact van sociaal-economische, politieke, cultureel-ideologische factoren op de inkomsten uit liefdadigheid, en de veranderingen die daarin optraden, dient te worden bevraagd met de nodige terughoudendheid ten aanzien van monocausale verklaringen. Een genuanceerde aanpak ligt echter niet voor de hand. Zelden is het mogelijk om voor een lange periode gegevens bijeen te brengen die licht werpen op lange-termijn trends, op korte-termijn fluctuaties (impact feestdagen, crissisen etc.) , op anonieme giften (offerblokken), op min of meer zichtbare giften (zondagomhalingen in kerken), op testamentaire en andere schenkingen, enzovoort. Vandaar dit project. Met name de sociaal-economische, politieke en vooral cultureel-ideologische veranderingen die in de loop van de zeventiende en achttiende eeuw in Antwerpen optraden, maken dat een onderzoek naar de privé-liefdadigheid in de Scheldestad het toestaat om de determinanten van het 'geefgedrag' te bepalen. Ook na de zestiende-eeuwse bloeiperiode waren in Antwerpen nog elites . en dus mogelijke rijke gevers . aanwezig, met aanzienlijke fortuinen die tot in de achttiende eeuw niet moesten onderdoen voor deze in andere Europese middelgrote tot grote steden (Degryse). Tegelijk was de stedelijke maatschappij er aan een aantal spanningen onderhevig. Het is de vraag hoe wijzigende economische, demografische, sociale en cultureel-ideologische patronen zich op het gebied van liefdadigheid/filantropie vertaalden. Maar bovenal hebben de vragen die aan de grondslag liggen van dit project, te maken met hoe de liefdadige gift, in een gegeven materiële en religieuze context context, in verband staat met de heersende ideeën en beeldvorming over bezit, gemeenschap, en godsvrucht (cf. Rubin). Twee invalshoeken m.b.t. de cultureel-ideologische dynamiek van de liefdadige gift dienen onder de aandacht gebracht te worden. Antwerpen was, zeker tijdens het tweede kwart van de zeventiende eeuw, een bolwerk van de Contra-Reformatie in de Spaanse Nederlanden. Als eerste invalshoek kan een mentaliteitshistorische studie met betrekking tot de factor .religiositeit. in relatie tot caritas dus niet ontbreken. In het verlengde van mijn licentiaatsverhandeling over de beeldvorming over geld in diverse .populaire. teksten, is het de bedoeling de gedenkschriften en de testamentaire beschikkingen van schenkers, te toetsen aan het ideologische discours van preekboeken, moraliserende geschriften, enzovoort. De centrale vraag in dit verband is hoe de Antwerpse privé-liefdadigheid naar de achttiende eeuw toe evolueerde (kwantitatief), in het bijzonder of het langzame proces van dechristianisering seculiere liefdadige tendenzen impliceerde (kwalitatief). Via een tweede invalshoek kunnen we anticiperen op de kritiek van historici die de auteurs van bestaande studies over liefdadigheid/filantropie verwijten louter een .structurele. ideeëngeschiedenis te bieden, zonder de concrete individuele motivaties in rekening te brengen (cf. Cavallo). De spirituele verankering van liefdadigheid op zichzelf kan niet verklaren waarom, en aan wie, leden van bepaalde elites en sociale middengroepen schenkingen deden. Is het mogelijk de liefdadige intenties te verfijnen tot op het niveau van de verhoudingen binnen de milieu.s van die bewoners van Antwerpen die aan liefdadigheid deden? De honderden bewaard gebleven testamenten van de .gevers., aangevuld met verdere biografische gegevens over de betrokkenen, kunnen ons zeker op weg helpen hierop een antwoord te geven. Deze meer sociologische benadering sluit aan bij theoretische studies over sociale cohesie en giften in het verleden (Komter, Davis, e.a.). Naast de waarde van de Antwerpse situatie als complexe gevalsstudie ligt de beschikbaarheid van een unieke reeks bronnen aan de basis van dit project. In Antwerpen was de armenzorg in grote mate gecentraliseerd onder de Kamer der Huisarmen. In het OCMW-archief van Antwerpen beschikt men daardoor over een uitzonderlijk rijke verzameling bronnen voor de bestudering van de privé- liefdadigheid, die tot nu toe nauwelijks benut werd. De inkomsten- en memorieboeken van de aalmoezeniers geven voor de zeventiende en achttiende eeuw bijna onafgebroken de diverse vormen van liefdadige schenkingen weer, en staan het ons toe om via de kwantitatieve verwerking van de gegevens, voor een lange periode een beeld te vormen van de inkomsten uit liefdadigheid. Dit buitengewoon rijke archieffonds bevat immers niet alleen een groot aantal originele testamenten, maar ook continue reeksen, waarin per .geefkanaal. ( collectes, offerblokken, ...) systematisch werd opgetekend wat de wekelijkse opbrengsten waren. Dit unieke bronnenmateriaal is tot nog alleen maar voor de late zestiende en vroege zeventiende eeuw aangeboord (Haemers, Soly). Afbakeningen zijn arbitrair. Toch kan voor de verwerking van de kwantitatieve gegevens 1598 als startjaar dienen, het moment waarop met de komst van de aartshertogen, en een weinig later het Twaalfjarig Bestand, een relatieve rust kon bijdragen om de motor van de Contra-Reformatie in de zuidelijke Nederlanden op een hoog toerental te laten draaien. Eind achttiende eeuw lijkt de komst van de Fransen in 1795 een verantwoorde einddatum. De armenzorg kreeg toen een .burgerlijk. in plaats van een .religieus. karakter, met de installatie van een "Bureel van Weldadigheid" en de "Commissie van Burgerlijke Godshuizen". Tot slot vermelden we nog de recente aanzetten om de inzichten in de problematiek van liefdadigheid/filantropie voor comparatief onderzoek te gebruiken. Niet enkel de vergelijking van de liefdadige tradities in verschillende landen en periodes, maar ook het comparatief onderzoek naar de caritas in de grote monotheïstische godsdiensten wordt bepleit (cf. Cohen). Wij hopen met dit project, voor wat onze gewesten betreft, een eerste bijdrage te kunnen leveren, die dank zij de uitzonderlijke mogelijkheden die het bronnenmateriaal biedt, een veel meer dan lokale betekenis zou hebben. Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • Anne WINTER • HUGO SOLY
Wetenschappelijke opdracht in het kader van het onderzoek naar de handelsnetwerken in Antwerpen. Universiteit Antwerpen Abstract: Met dit project wordt gekeken naar de handelsnetwerken in Antwerpen vanuit een internationaal perspectief en met aandacht voor het belang van actoren uit het buitenland. De uitbouw, werking en machtsrelaties in handelsnetwerken zal in kaart gebracht worden aan de hand van diepte-onderzoek naar de internationale relatienetwerken met Antwerpen. Deze havenstad is een uitstekende casus voor een dergelijk onderzoek omdat de stad net in dit tijdperk van industrialisering en modernisering terug rechtstreeks toegankelijk was voor het internationale maritieme verkeer (sinds 1795). Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Hilde Greefs