Onderzoeksprojecten (1-500 van 3455)

www.researchportal.be - 8 Feb 2016 19:23:16

Onderzoeksprojecten (1 - 500 van 3455) Zoekfilter: Classificaties: Duitse taalen letterkunde, Classificaties: MENSWETENSCHAPPEN (H)

Quantum chemical studies of stability and reactivity of coated nanoclusters KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Kwantumchemie en Fysicochemie

Onderzoekers: • Arnout Ceulemans • Minh Tho Nguyen

Zuiver en ontroerend beweegloos. Prerafaëlitische sporen in de Belgische kunst en literatuur KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Kunstwetenschappen Leuven

Onderzoekers: • Koenraad Brosens • Stefan Van den Bossche

Zuidnederlandse macro- en microtoponymie in Noord-Frankrijk: een synchroon- en diachroontaalkundige analyse in contactlinguïstisch perspectief KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG ComForT Leuven

Onderzoekers: • Pierre Swiggers • Luk Draye • N. N.

Zuid initiatief 2008 : Anthology of photography of Bangladesh : Southern Exposure. The Majority World looks back. (University of Liberal Arts Bangladesh) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het handelt over het schrijven van een nieuwe geschiedenis van de wereldfotografie. Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie

Onderzoekers: • JOHAN SWINNEN

Zorgethiek in de context van vluchtelingenhulp en voogdijschappen voor minderjarige vluchtelingen in België en Nederland. Universiteit Gent Abstract: Door middel van kwalitatieve onderzoeksmethoden wil dit onderzoek een empirische beschrijving en ethische analyse maken van zorgrelaties in de context van (1) lokale vluchtelingenorganisaties in dorpen en steden; en (2) voogdijschappen en pleegouderschappen voor onbegeleide minderjarige vluchtelingen, in België en Nederland. Organisaties: • Talen en Culturen

Onderzoekers: • Chia Longman

Zo goed als oud: tweedehandsconsumptie en de opkomst van de moderniteit, ca. 1750-ca. 1870. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project richt zich op de studie naar tweedehands in een tijd van toenemende industrialisering en modernisering (c 1750-1870). Momenteel staat daarbij de dataverwerking van aangelegde bronnen-databases centraal; net als de noodzakelijke comparatieve toetsing aan gelijkaardig internationaal onderzoek. Een zorgvuldig gepland studie- en onderzoeksverblijf aan de University of California in Berkeley, is daarbij prioritair en aangewezen. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Ilja Van Damme

Zoekend oordelen en moreel leven. Functie en grenzen van het reflecterend oordeelsvermogen in Kants 'impure ethics'. Universiteit Antwerpen Abstract: Ik wil me in mijn onderzoek toespitsen op een bepaald aspect van deze 'onzuivere ethiek', namelijk op het belang dat het reflecterend oordeelsvermogen volgens Kant heeft voor de moraliteit. Op de functie van het reflecterend oordeel voor de moraliteit wordt uiteraard reeds gewezen in (commentaren op) Kants KdU. Het reflecterend oordeelsvermogen speelt echter ook een belangrijke (en vaak zelfs een prominente) rol in teksten die tot het domein van Kants 'onzuivere ethiek' behoren. Via een studie van deze teksten wil ik aantonen dat het reflecterend oordeelsvermogen volgens Kant niet alleen een wezenlijk aspect is van de menselijke existentie, maar ook een vermogen, zoniet hét vermogen waarmee de mens aan het morele leven concreet gestalte geeft. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers:

• Geert Van Eekert • Liesbet Vanhaute

Zoekend oordelen en moreel leven. Functie en grenzen van het reflecterend oordeelsvermogen in Kants 'impure ethics'. Universiteit Antwerpen Abstract: Ik wil me in mijn onderzoek toespitsen op een bepaald aspect van deze 'onzuivere ethiek', namelijk op het belang dat het reflecterend oordeelsvermogen volgens Kant heeft voor de moraliteit. Op de functie van het reflecterend oordeel voor de moraliteit wordt uiteraard reeds gewezen in (commentaren op) Kants KdU. Het reflecterend oordeelsvermogen speelt echter ook een belangrijke (en vaak zelfs een prominente) rol in teksten die tot het domein van Kants 'onzuivere ethiek' behoren. Via een studie van deze teksten wil ik aantonen dat het reflecterend oordeelsvermogen volgens Kant niet alleen een wezenlijk aspect is van de menselijke existentie, maar ook een vermogen, zoniet hét vermogen waarmee de mens aan het morele leven concreet gestalte geeft. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers: • Geert Van Eekert • Liesbet Vanhaute

Zoekend naar de verborgen God. Spreken over God in Deutero-Jesaja en deBhagavadGita. Een casus van HindoeChristelijke comparatieve theologie KU Leuven Abstract: Religieuze pluraliteit is een steeds belangrijker wordend kenmerk van onze tijd. Er zijn verschillende manieren om zich tot deze diversiteit teverhouden, gaande van het geheel negeren van de waarheidsclaims van andere tradities tot het beschouwen van elke religie als een uitdrukking van eenzelfde gemeenschappelijke menselijke ervaring. Pogingen om alle religies terug te brengen tot een gemene deler zijn vaak onsuccesvol gebleken. Kenmerken van een religie die in deze pogingen worden gezien als toevallig of historisch bepaald, kunnen essentieel zijnvoor de gelovigen zelf. De comparatieve theologie (CT) biedt in dit opzicht een meer vruchtbare aanpak. In plaats van te zoeken naar de overeenkomsten tussen verschillende religies, worden bepaalde teksten uit verschillende tradities in hun eigen context samengelezen (inter-texting), zodat deze teksten deveronderstellingen van de lezer over de religieuze ander en over zijn of haar eigen positie kunnen bevragen. Hoewel de aanpak van CT vruc Organisaties: • OE Bijbelwetenschap

Onderzoekers: • Pierre Van Hecke • N. N. • Marianne Moyaert • Joris Gielen

"Zo Duits als Kafka". Een vergelijkende analyse van de representatie van nationale identiteit in Joods-Duitse literatuur in het begin van de 20ste eeuw en Duitse migrantenliteratuur in het begin van de 21ste eeuw. KU Leuven Abstract: Dit project wil een een vergelijkende analyse maken tussen de Joods-Duitse literatuur van het begin van de 20ste eeuw en de zogenaamde allochtone Duitse literatuur van het begin van de 21ste eeuw. Centraal staat de vraag hoe deze literaturen omgaan met het issue van de nationale Duitse identiteit. Deze twee historische periodes verschillen in heel veel aspecten van elkaar, maar zowel de Duitse Joden rond de eeuwwisseling als de migranten van de 2de en 3de generatienbsp;worden geconfronteerd met een maatschappij die telkens opnieuw hun anderszijn benadrukt. In beide gevallen blijkt dat de vele debatten over nationale culturele identiteit een bijzonder vruchtbaar thema zijn in de literatuur, die op de meest uiteenlopende manieren met vragen van identiteitsvorming omgaat en de aanwezigheid van de andere in de burgerlijke maatschappij ontvouwt. Zowel het onderzoek naar Joods-Duitse literatuur als het onderzoek naar allochtone Duitse literatuur is het laatste decennium bijzonder vern Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Leuven

Onderzoekers: • Anke Gilleir

Zintuigen. Een filosofie van de sensorische modaliteiten. Universiteit Antwerpen Abstract: Waarneming heeft een objectieve en een subjectieve zijde. We nemen gebeurtenissen en objecten waar, maar tegelijkertijd verschijnen deze gebeurtenissen en objecten ons op een bepaalde manier. Een belangrijke rol in de bepaling van 'hoe de objecten ons verschijnen' wordt gespeeld door de zintuiglijke modaliteiten. Filosofen van Aristoteles tot Paul Grice hebben zich over de vraag gebogen wat nu precies de zintuiglijke modaliteiten van elkaar onderscheidt. Wat maakt horen tot horen, en zien tot tot zien? Daarnaast heeft ook de vraag naar wat de sensorische modaliteiten verbindt een grote aantrekkingskracht uitgeoefend op filosofen. Hierom draait de beruchte vraag van Molyneux: wat zou er gebeuren indien een blinde, die objecten op de tast herkent, plots zou zien? Zou deze persoon een bol of een kubus op zicht als een bol of kubus herkennen? In het voorgestelde project zullen de twee vragen naar wat de zintuigen onderscheidt en wat de zintuigen bindt, herbekeken worden in het licht van de sensomotorische contingentietheorie voor waarneming en perceptueel bewustzijn en de opvatting van de filosoof Andy Clark over de 'Extended Mind' en zijn stelling dat mensen wat hij noemt 'Natural Born Cyborgs' zijn: wezens die externe hulpmiddelen zo in hun gedrag integreren dat deze artefacten letterlijk een deel van henzelf worden. Op deze basis zal een nieuwe opvatting over de zintuigen worden geëxploreerd die mogelijk een bevredigend antwoord toelaat zowel op de vraag naar wat zintuigen onderscheidt, als op de vraag naar wat zintuigen verbindt. Bovendien zal vanuit deze nieuwe opvatting over de modaliteiten getracht worden een invulling te geven aan het dubbele karakter van de perceptuele ervaring: dat van objectief zijn en subjectief verschijnen, die de traditionele spanning tussen beide aspecten kan verzachten. Tenslotte heeft de voorgestelde opvatting over de zintuigen belangrijke implicaties voor het debat tussen internalisten en externalisten omtrent de vraag of het mentale zich 'in het hoofd' bevindt, of integendeel, of het mentale en de ervaring zich 'uitstrekt' over de omgeving. Organisaties: • Centrum voor Filosofische Psychologie

Onderzoekers: • Erik Myin

Zingen en lezen. Een onderzoek naar de functies van Zuid-Nederlandse wereldlijke liedboeken in de zeventiende eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: Liederen speelden een belangrijke rol in de 17de-eeuwse maatschappij waarin de orale cultuur binnen bepaalde sociale klassen nog zeer dominant was. Van deze orale cultuur kunnen we ons alleen een beeld vormen aan de hand van picturale bronnen en van teksten die in druk en handschrift bewaard bleven. Het object van dit onderzoeksproject vormen de Nederlandstalige wereldlijke liedboeken die in de Zuidelijke Nederlanden verschenen tijdens de 17de eeuw. Dit is een welomlijnd corpus van liedbronnen aangezien slechts twaalf titels zijn bewaard, allemaal uitgegeven tussen 1628 en 1677, die samen 751 liederen bevatten. Het aantal bewaarde exemplaren van deze liedboeken in bibliotheken is gering en het aantal bekende herdrukken blijft, met uitzondering van drie populaire liedbundels, beperkt. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Hubert Meeus

Zimmermann anno 2010. Inventarisatie en (omgevings)analyse van bovengronds bewaarde WO I relicten van de Antwerpen-Turnhoutstellung Universiteit Gent Abstract: Deze opdracht behelst een bureauonderzoek, gevolgd door een grondige inventarisatie op het terrein van de bonvengronds bewaarde militaire verdedigingselementen die niet gedekt zijn door de wOI-foto's van de verzameling Zimmermann. Gekoppeld aan het terreinwerk is een omgevingsbeschrijving en -analyse. Al deze gegevens moeten geïntegreerd worden in een databank en resulteren in kaartmateriaal in GISomgeving en een vierledig rapport waarbij een visie over dit erfgoed duidelijk naar voor gebracht wordt. Organisaties: • Vakgroep Archeologie

Onderzoekers: • Jean Bourgeois

Zilverkleurige rondelen en unipartite panelen voor de Franse revolutie: Vlaanderen, Vol. 3: de provincies van Vlaams Brabant en Limburg Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Erfgoed en duurzaamheid

Onderzoekers: • Joost Caen

Zijn morfologische representaties in het mentale lexicon modaliteitsspecifiek of amodaal? Een benadering via gemaskerde cross-modale priming. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit projectvoorstel is door te bouwen op de bestaande kennis omtrent cross-modaliteitseffecten in geschreven en gesproken woordherkenning enerzijds en de priming literatuur anderzijds. Er kan een stap voorwaarts gezet worden als we de tekortkomingen van intramodale priming kunnen wegnemen. Inderdaad, in het geval van visuele-visuele priming kunnen we niet de kwestie van integratie over modaliteiten adresseren (cross-modale integratie) omdat de fonologische informatie geactiveerd wordt door de visueel gepresenteerde stumulus en niet aangeboden wordt aan de deelnemer in de vorm van een auditieve stimulus. Het gebruik van een andere techniek zou ons beter in staat stellen om de vraag te beantwoorden i.v.m. de integratie van informatie die origineel met verschillende modaliteiten geassocieerd is (met name: bij stimulusinput). Organisaties: • CENTRUM VOOR PSYCHOLINGUISTIEK • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)

Onderzoekers: • Dominiek Sandra

Zijn en ruimte, eigenlijkheid en plaats - Heideggers 'topologische wending'. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt een studie van Heideggers 'topologie', zijn denken over ruimtelijkheid en plaats. Het richt zich in het bijzonder op de 'Kehre' in Heideggers denken in de vroege jaren '30, die geïnterpreteerd zal worden als een wending naar de topologie. Hoewel de topologische vraag bij de vroege Heidegger niet afwezig is, is het toch duidelijk dat de 'plaats van de plaats' met name in Sein und Zeit hoogst problematisch is. De reden daarvoor is niet slechts de voorrang van de tijdelijkheid, maar ook de afwezigheid van een eigenlijkheidsbegrip dat rekening houdt met het belang van de plaats. De 'topologische wending' (vlak) na Sein und Zeit gaat dan ook gepaard met een verschuiving in Heideggers begrip van de eigenlijkheid, die de erkenning inhoudt van het belang van de ruimtelijkheid en de plaats voor een waarachtig 'Dasein'. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers: • Geert Van Eekert • Peter De Graeve • Jasper Van de Vijver

Zij hebben voordere ende breedere inden gheest ende personnelic ghereist": de positie van het laatmiddeleeuwse reisverslag Tvoyage van Mher Joos van Ghistele (ca. 1490) in de middeleeuwse etnografie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek focust op Tvoyage van Mher Joos van Ghistele (ca. 1490), het omvangrijke laatmiddeleeuwse reisverhaal van de al even uitgebreide reis van Vlaams edelman Joos Van Ghistele (¿1516) naar het Nabije Oosten (1481-1485), dat zowel in handschrift als in druk werd overgeleverd en voortreffelijk werd uitgegeven (Gaspar 1998). De ontsluiting van de tekst in de druk en herdrukken van Tvoyage (1557, 1563, 1572) geeft blijk van een encyclopedische receptie. Door vergelijkende analyse met een lateraal corpus van laatmiddeleeuwse en vroegmoderne gedrukte Westerse reisverhalen, en door toetsing van de narratieve kenmerken van Tvoyage in dit laterale corpus, zal worden nagegaan welke kenmerken ervoor hebben gezorgd dat de laatmiddeleeuwse tekst nog ver in de zestiende eeuw werd gebruikt voor zijn encyclopedische waarde. Tot slot wordt een conclusie geformuleerd met betrekking tot de plaats die Tvoyage inneemt in de ontwikkeling van het etnografische (e.i. empirisch-beschrijvende) genre. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Frank Willaert • Veerle Fraeters • Alexia Nikita Marina Lagast

Zijde Route (Centraal Azie) - project voor de ontwikkeling van een informatiesysteem ter ondersteuning van de seriele nominatie op de werelderfgoedlijst Universiteit Gent Abstract: Het project zal het proces voor de nominatie van de Zijderoutes tot werelderfgoed ondersteunen door het uitdenken en uitwerken van een aangepast documentatiesysteem. Het gaat daarbij om een aantal seriële grensoverschrijdende nominatie van sites. Het systeem moet de betrokken landen toelaten relevante informatie over het culturele erfgoed voor de nominatie en voor de monitoring te delen en uit te wisselen. Organisaties: • Vakgroep Geografie

Onderzoekers: • Philippe De Maeyer

Zien , rapporteren en interpreteren: de circulatie van optische kennis in de eerste helft van de zeventiende eeuw (Descartes, Gassendi Mersenne) Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Maarten Van Dyck

Zichtbare schakering. Een systematische vergelijking van schakeringspatronen in Duitse gestiek en in Duitse Gebarentaal. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • OG MIDI Kulak

Onderzoekers: • Kurt Feyaerts • Steven Schoonjans

Zelf in de war: waanzin, religie en maatschappij in vroegmodern Brabant. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project staat de relatie tussen waanzin, religie en maatschappij in het zeventiende-eeuwse hertogdom Brabant centraal. Aan de hand van mirakelverhalen en procesdossiers richt het onderzoek zich op de interactie tussen de diverse actoren die geconfronteerd werden met waanzin, om zo de processen van negotiatie en conflict die schuilgaan achter de identificatie, de perceptie en het beheer van krankzinnigheid te grijpen. Aandacht zal daarbij uitgaan naar wisselwerkingen en spanningen tussen de religieuze en wereldse registers waarbinnen waanzin gevat en beleefd werd. Van daaruit wordt het mogelijk abstracte, vaak lineair gedachte begrippen als "secularisering" en "medicalisering" te nuanceren. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bert De Munck • Guido Marnef • Sonja Deschrijver

Zelfdeterminatie en (im)mobiliteit in de hedendaagse Ruslandduitse roman Universiteit Gent Abstract: Door de toenemende globalisering groeide de aandacht voor migratie- en minderhedenliteratuur binnen de Duitse literatuurwetenschap. Het doel van dit project is om de fictionalisering van identiteitsverschuivingen onder de invloed van (im)mobiliteitsprocessen te analyseren in de Ruslandduitse hedendaagse roman. Daartoe zullen retorische en narratologische strategieën onderzocht worden in het licht van de Ruslandduitse socio-historische achtergrond. Organisaties: • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Benjamin Biebuyck • Gunther Martens

Zelfcreatie, een constructie Hogeschool Gent Abstract: In dit doctoraat vertrek ik vanuit mijn eigen praktijk als kunstenaar. Vanaf 2002 heb ik mijn positie van performer ingeruild voor het maken van sculpturen. Hierbij zet ik ironie in als middel tot zelfcreatie. Volgens mij heeft kunst te maken met het opzoeken van een zekere vrijheid voor jezelf. Met mijn werk wil ik op een organische, plastische, niet-narratieve manier vragen aan de orde stellen over de plaats en de autonomie van de kunst, van de kunstenaar en van het individu, over de betekenis van sculptuur en de plaats ervan. Voor het theoretische deel van mijn doctoraat bestudeer ik de theorie van Richard Rorty en kijk ik in hoeverre die bruikbaar is als theoretisch kader bij het onderzoek naar zelfcreatie in mijn eigen werk. Bovendien vertrek ik van het oeuvre van Donald Judd, Andre Cadere en René Heyvaert om na te gaan in hoeverre de theorie van de ‘ironicus’ van Richard Rorty op deze kunstenaars van toepassing is. Kan ik vanuit de theorie van Rorty en vanuit de gevalstudies een vocabularium en terminologie ontwikkelen om duidelijker over mijn eigen werk te praten en om mijn eigen werk preciezer te positioneren binnen het veld van de kunsten? Hiertoe voer ik vooral een onderzoek in beelden. Dit resulteert in sculpturaal onderzoek in het atelier in de vorm van modellen en sculpturen. Een aantal modellen zullen uitgevoerd worden op een architectonische schaal op locatie. Het onderzoek in het atelier en op locatie wordt gedocumenteerd in een fotografisch essay. Het onderzoek naar de theorie van Rorty, het onderzoek naar de praktijk van de kunstenaars en de bevindingen daarover voor mijn eigen werk, vinden hun weerslag in een geschreven tekst. Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Theoretische omkadering van de kunstpraktijk • Vakgroep Autonome kunsten

Onderzoekers: • Kristof Van Gestel • Luc Deleu

Zelfbeschouwing en identiteitsvorming in de vroeg-moderne tijd: betogend proza van Coornhert en Charron Universiteit Gent Abstract: De vroegmoderne periode, zo heeft Michel Foucault betoogd, wordt bij uitstek gekenmerkt door de opkomst van het gouvernementele denken. In dit project woren Dirck Volckertsz. Coornherts Zedekunst dat is wellevenskunste (1586) en Pierre Charron's De la Sagesse (1601) zowel retorisch als inhoudelijk gelezen tegen de achtergrond van Foucaults analyse. Organisaties: • Vakgroep Nederlandse literatuur

Onderzoekers: • Jurgen Pieters

Zelfbeelden van postkoloniaal West- en centraal Afrika. Een verkennend onderzoek naar Afrikaanse en Europese filmische representaties in vergelijkend perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: Het verkennend project wil een aanzet geven tot het bestuderen van het zelfbeeld van West- en Centraal Afrika zoals het gerepresenteerd wordt in de postkoloniale narratieve langspeelfilms van 1963 tot 2007, en vergelijkt deze representaties met die van de Europese cinema uit dezelfde periode. De vergelijking levert een cultuurfilosofische kritiek op Eurocentrische representaties van 'de Ander', vanuit 'postcolonial filmstudies', het post-structuralistische differentiedenken van de antropologie en van de deconstructiefilosofie. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)

Onderzoekers: • Philippe Meers

Zelfbedrog, het bedrieglijke zelf en het verlangen om in de waarheid televen KU Leuven Abstract: With my research project, I will trace the adequate of approaching the phenomenon of self-deception. Self-deception has been inscribed as a recent, but notable theme in the philosophical analytic tradition. The key question of this debate reads how it is possible that an individual can deceive himself, while he is at the same time being aware of the illusion to which he is subjected. This apparently unsolvable paradox entails the parallel to the case of interpersonal deception, in which one person intentionally misleads the other. I want to demonstrate that this analogy is too far-fetched to maintain, and to show that, if self-deception truly exists, it has to be considered from a different point of view. For this specific purpose, I would like to turn back to the concrete experience of self-deception. My aim is to shed new light onthe problem by questioning the shortcomings of the current epistemological approach of self-deception, which mainly concerns the search for necessary and su Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie

Onderzoekers: • Paul Moyaert • Marieke Brugnera

Zegeltraditie en traditionele zegels. Een onderzoek naar familiale continuïteit uitgedrukt door zegels en het zegelen in Oud-Babylonisch Sippar Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek doelt op het definiëren van het gebruik van Oud-Babylonische zegels als uitdrukkingen van de familiale traditie. Aan de hand van de analyse van het zegelgebruik binnen verschillende families zal een bijdrage geleverd worden tot de studie van de Oud-Babylonische samenleving. Het corpus zal samengesteld worden op basis van een unieke zegeldatabasis van het departement Assyriologie (UGent). Organisaties: • Vakgroep Talen en Culturen van het Nabije Oosten en Noord-Afrika

Onderzoekers: • Michel Tanret

Zäsur, Differentie, Ursprung, Ironie: Hölderlin en de goden van onze tijd Hogeschool Gent Abstract: Dit onderzoek vangt aan bij de vraag naar de betekenis van de ‘Zäsur’ in Hölderlins vroege poëticale denken, en voert naar een verruiming van dit motief in zijn teksten over de Griekse tragedie. Wij gaan meer bepaald in op de problematiek van de ‘Zäsur’, zoals gesteld in Hölderlins Anmerkungen zum Ödipus en Anmerkungen zur Antigonä. Deze hyperbolische notie van de Zäsur blijkt bepalend voor het breukbesef van de moderniteit (Büchner, Lenz, Von Hoffmannsthal, Celan, Nietzsche, en van daaruit ook Heidegger). Het tweede luik onderzoekt de betekenis van Antigone in Hölderlins denken als chiffre van de differentie in de noties van de Griekse Polis. Het 'body politic' dat door Antigone wordt geïncorporeerd, blijkt verwant aan het lichaam van het dionysische offer, en bezet daarmee ook de aporetische plek van de Zäsur in het wetsdenken van een toenemende rationaliteit. Het onderzoek naar de cesuur verruimt zich hier tot een confrontatie met de ontologische en seksuele differentie. In het derde deel wordt ingegaan op Hölderlins eigen pogingen een tragedie te schrijven met Der Tod des Empedokles. Totnogtoe heeft de Hölderlin Forschung de teksten niet getoetst aan de studie van de Griekse fragmenten van de historische Empedokles, die met de publicatie van de Straatsburger Papyrus in de jaren negentig tot een vernieuwde interpretatie leidde. Het cesurale denken blijkt structurele verwantschap te vertonen met Empedokles' oorspronkelijke wereldbeeld, en uiteindelijk te leiden naar de onmogelijkheid van een ‘Real-Politik’ (en tevens tot een idealistisch/revolutionaire politiek), omdat de modern-tragische existentie in het teken staat van de onmogelijke terugkeer van het goddelijke. De Ursprung, begrepen als onmogelijke terugkeer naar de Oer-sprong, blijkt het finale punt waar de terugtrekking van de antieke goden geactualiseerd verschijnt in het licht van Hölderlins jakobijns-revolutionaire aspiraties. In het vierde deel komt de behandeling van de literaire ironie versus de 'Weltironie' aan bod, zoals ze zich heeft ontwikkeld in het denken van Friedrich Schlegel, en haar toepassing op de historische positie van Hölderlin. Uiteindelijk leidt dit cesurale denken naar het denken van de 'plooi' in het spreken van de moderniteit,, met name zoals dat zich manifesteert in 'Le Pli'. Op die manier komen Zäsur, differentie, politiek en 'Geschichtlichkeit' centraal te staan in de behandeling van de Griekse tragedie als dialectiek in de moderniteit, uitgaande van Hölderlins denken daaromtrent. In het laatste hoofdstuk worden deze bevindingen getoetst aan de postdramatische theorievorming van o.m. Hans-Thies Lehmann. Het is de bedoeling dat dit onderzoek een bijkomend licht kan werpen op het fundamentele belang van Hölderlins tragedietheorie voor de postdramatische esthetiek. Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Theoretische omkadering van de kunstpraktijk

Onderzoekers:

You turn me: similarities and differences in art and anthropology Hogeschool Gent Abstract: Tijdens dit onderzoek wordt de relatie tussen artistieke en antropologische praktijken onderzocht met diverse crossculturele creaties als resultaat. In tegenstelling tot het bestaande theoretische discours, waarin verschillende auteurs neokoloniale veronderstellingen van artistieke projecten over de "ander" bekritiseren (zie Geertz 1988; Foster 1995; Irving 2006), voer ik mijn onderzoek bottom-up door het vergelijken van artistieke en antropologische praktijken afgeleid van mijn persoonlijk werk. Het merendeel van de auteurs die "de etnografische kentering in de hedendaagse kunst" (‘The ethnographic turn in contemporary arts’, Hall Foster 1995) bespreken, analyseert het eindresultaat van waaruit zij de etnografische relevantie betogen. Mijn onderzoek vertrekt daarentegen van artistieke praktijken waarbij de theoretische kritiek ter inspiratie dient. Dit postdoctoraal project biedt daarom een studie van een visuele sociale interventie dat proces benadrukt in plaats van het definitieve resultaat als onderwerp voor onderzoek (van. Dienderen, 2008). Tijdens dit onderzoek worden de basiselementen van etnografische methode toegepast: zelfreflectie, interactie, participatie, feedback, contextualiseren, in vraag stellen van essentializerende en eurocentrische categorisering. Concreet worden twee trajecten gerealiseerd: (1) Dog of Flanders: Dit project gaat in op de perceptie van Vlaanderen in Japan, Verenigde Staten en Groot-Brittannië op basis van een 19e eeuwse novelle; (2) Scattering of the fragile cherry blossoms: is een langlopend artistiek onderzoek dat gaat over exotisme, weerstand en vergankelijkheid bij Japanse subcultuur, otaku. De quasi-onzichtbaarheid van vertaling neemt hierbij een centrale plek. De inhoud van beide trajecten leidt tot crossculturele en diverse vormen: documentaires, kortfilm/installatie, publicaties (monografieën, hoofdstukken in edited volumes en artikels internationale tijdschriften), prentkaarten, fotografisch essays, exposities, en academische paperpresentaties. Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Autonome kunsten • Vakgroep Audiovisuele kunsten

Onderzoekers: • An van Dienderen • Hans Op De Beeck

Younion. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Sociologisch Onderzoek

Onderzoekers: • Valeria Pulignano

Yes we canon! Een discoursanalyse van canondebatten in het na-oorlogse theater in Vlaanderen (1945-2010). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele Poëtica

Onderzoekers: • Luc Van Den Dries • Ciska Hoet

Yell - Jonge Europeanen houden van talen. Universiteit Hasselt Abstract: Jongeren motiveren om buiten het formele onderwijssysteem vreemde talen te leren is allesbehalve evident. Dit project, dat 11 partners uit 10 landen verenigd, wil in een breed veldonderzoek trachten voorbeelden van goede praktijken te vinden in het non-formele en informele circuit. Het wil gemeenschappelijke kenmerken trachten te vinden en een handleiding op te stellen om de beoogde motivatie van jongeren te bereiken. Het wil tenslotte instrumenten verzamelen in een databank en zorgvuldig ze parametreren om ze voor zoveel mogelijk organisaties en structuren ter beschikking te stellen via een website. Organisaties: • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek

Onderzoekers: • Willem CLIJSTERS • Martine VERJANS

xxx KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek

Onderzoekers: • Jan Masschelein • Thomas Storme

X-stral analytische instrumentatie : Van het terrein tot de microschaal Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aankoop van X-straal instrumenten voor onderzoek in de archeometrie, geochemie, en materiaalkunde Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie • Scheikunde • Materialen & chemie

Onderzoekers: • Philippe CLAEYS • KARIN NYS • HERMAN TERRYN

• Dries TYS • Isabelle VANDENDAEL

Writing the Flow: Time, Rhythm, and Western Music Notation KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Musicologie Leuven

Onderzoekers: • David Burn

WRITINGpro: Kenniscentrum voor schrijfprocesonderzoek Universiteit Antwerpen Abstract: Om schrijfprocesonderzoek een platform te bieden, willen we een digitaal kenniscentrum voor schrijfprocesonderzoek ontwikkelen: WRITINGpro. De belangrijkste doelen van dit kenniscentrum zijn de methodologische kennis voor schrijfprocesonderzoek samenbrengen en hier tevens een databank van schrijfprocesdata aan te koppelen (cf. CHILDES). Website: loggingprogramma's, databank schrijfprocesdata, dataverzameling, data-analyse, FAQ en referenties. Organisaties: • Management

Onderzoekers: • Mariëlle Leijten

Wor(l)ds shattered to bits a study of word processors as literary practitioners KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven

Onderzoekers: • Jan Baetens • Boris Van den Eynden

Workshop "Space and Time" - 21 november 2003. (deelname is gratis) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Centrum voor logica en wetenschapsfilosofie van de VUB en het Centre de recherches en sciences cognitives van de ULB organiseren op vrijdag 21 november een workshop 'Space and Time: Between Phenomenology and Neuroscience'. Als sprekers werden J. Kevin O'Regan (CNRS, Université René Decartes, Paris) en Dan Lloyd (Trinity College Hartford, CT) uitgenodigd. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • ERIK MYIN • JEAN VAN BENDEGEM

Workshop in de Filosofie van de Informatie, Brussel 18-19 november 2010 Vrije Universiteit Brussel Abstract: De slogan die we bij de organisatie van de workshop voor ogen hebben is "Putting Information First". Dit slaat op het feit dat vanuit het standpunt van de filosofie van de informatie, we het concept informatie een centrale rol wensen toe te kennen; enerzijds als een cognitief waardevol iets (de basis van elke vorm van kennis) en anderzijds als theoretisch concept dat een centrale verklarende rol speelt in diverse wetenschapsdomeinen. Er werd de sprekers specifiek gevraagd om vanuit hun eigen discipline of praktijk deze centrale rol te bespreken en ook kritisch te benaderen. Dit vormt dan de basis om de uitgangspunten van de filosofie van de informatie aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • Patrick ALLO

Work Order: Provision of article on frozen conflicts. Vrije Universiteit Brussel Abstract: analyse van zgn. bevroren conflicten Organisaties: • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS

Work in Progess van James Joyce: geannoteerde tijdlijn. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project is een poging om de chronologie van Work in Progress (James Joyces werk aan Finnegans Wake) in kaart te brengen. In zijn brieven (vooral de correspondentie met Harriet Shaw Weaver), vermeldt Joyce vaak wat hij aan het lezen of aan het schrijven is. Deze twee activiteiten ' de absorptie en de productie ' komen ruwweg overeen met twee soorten tekstgenetisch materiaal: de (meer dan vijftig, in Buffalo, NY, bewaarde) notitieboekjes en de manuscripten (waarvan het merendeel in de British Library bewaard wordt). Naast de datering van deze materiële getuigen van het schrijfproces zal de tijdlijn een gedetailleerde verantwoording bieden van elke datering, met als doel een zo volledig en accuraat mogelijke reconstructie van dit complexe schrijfproces dat zeventien jaar in beslag heeft genomen. Organisaties: • James Joyce Centrum • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Geert Lernout

Woordspel in de Hebreeuwse Bijbel en de versiones antiquae Universiteit Antwerpen Abstract: Woordspel in de Hebreeuwse Bijbel en de versiones antiquae Organisaties: • Instituut Joodse Studies

Onderzoekers: • Vivian Liska • Karolien Vermeulen

Woordenschatverwerving in verwante vreemde talen (EuroComGerm) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Al een heel aantal jaren doen wij (Lutjeharms en Lochtman) onderzoek naar de verwerving van woordenschat (en syntaxis) in een vreemde taal. daar onze eigen gegevens vooral komen uit onderzoek naar de verwerving van verwante talen (Nederlands, Duits, Engels) is Lutjeharms gevraagd mee te werken met het EuroCom-project (zie: http://www.eurocom-frankfurt.de), dat al is uitgewerkt voor de Romaanse talen. Sinds begin 2005 zijn we zeer intensief bezig met de Germaanse talen (een andere groep werkt aan de Slavische talen). voor de vewerving van het Nederlands door Duitstaligen, die ook engeld kennen, is het hoofdstuk eind 2005 en begin 2006 afgewerkt. Sinds januari 2005 is Lutjeharms ook verantwoordelijk voor de uitwerking van "Lautentsprechungen" (overeenkomst bij klanken) in de Germaanse talen. Robert Möller (ULg) werkt daar intussen aan mee (als specialist diachronie). Ook Marie-Reine Blommaert heeft hierbij geholpen (zij kent Deens, Zweeds en Noors) en alle in 7 vermelde partners. Dit zeer omvangrijk geworden hoofdstuk is intussen afgewerkt, rekening houdend met Nederlands, engels, Duits, Deens, Zweeds, Fries, Noors (Bokmal) en Ijslands. In januari 2007 heb ik de (hopelijk) laatste drukproeven verbeterd. Het eerste EuroComGerm-boek had eind 2006 moeten verschijnen, maar heeft wat vertraging opgelopen. Nu de theoretische achtergrond is uitgewerkt, kunnen we cursussen - volgens het principe van de meertaligheidsdidactiek- opstellen. Lutjeharms heeft al een begin gemaakt met Nederlands. Dit oefenmateriaal is begin 2007 - met succes - uitgetest met studenten van de universiteit van Darmstadt. Organisaties: • Taal- en Letterkunde

Onderzoekers: • MADELINE LUTJEHARMS

'Woord en muziek': Een cultuurhistorische analyse en muzikale analyse van de Gezelle-composities uit bibliotheek van het Koninklijk Vlaams Conservatorium, getoetst aan de uitvoeringspraktijk. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt de ontsluiting van de collectie muziekcomposities op teksten van Guido Gezelle uit de bibliotheek van het Koninklijk Vlaamse Muziekconservatorium. Naast de inventarisering met bio-bibliografie van de componisten, wil het project een muziekanalyse uitvoeren van de composities en de interpretaties cultuurhistorisch situeren. Uiteindelijk leidt het project ook tot een reeks concertuitvoeringen van een selectie uit de composities. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Piet Couttenier

Woorden in het vizier - Een psycholinguïstische studie van noticing in de verwerving van woordenschat in een vreemde taal. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Woorden in het vizier - Een psycholinguïstische studie van noticing in de verwerving van woordenschat in een vreemde taal. Organisaties: • Taal- en Letterkunde

Onderzoekers: • MICHEL PIERRARD • Alexis HOUSEN

Woorden en getallen zonder franjes. Een enactieve benadering van taal en wiskunde. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Filosofische Psychologie

Onderzoekers: • Erik Myin

Woorden en daden. Vredevolle subversie in laatmiddeleeuws Brabant en Luik KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Middeleeuwen Leuven

Onderzoekers: • Jelle Haemers • Ben Eersels

Woord en beeld: literaire werken en de beeldende kunsten. Brussel-11 mei 2007 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Word & Image / Woord & Beeld / Wort & Bild Literature and the Pictorial Arts in the Twentieth Century Literatuur en de beeldende kunst in de twintigste eeuw Literatur und die bildenden Künste im 20. Jahrhundert 11 May 2007 / 11 mei 2007 / 11. Mai 2007 Paleis der Academiën - Brussels / Brussel / Brüssel

Program / Programma / Programm

9.00 : Welcome, registration and coffee / Verwelkoming, registratie en koffie / Begrüßung, Registration, Kaffee

09.30: KEYNOTE SESSION 09.30: Introduction of the keynote speakers by Prof. Dr. Bart Vervaeck (Vrije Universiteit Brussel) 09.45: Prof. Dr. Jan Baetens (Katholieke Universiteit Leuven), 'The Visual Within the Text. Models and References of Contemporary Writing' (30') discussion (30')

10.45-11.00 : Coffee break / Koffiepauze / Kaffeepause

11.00: Dr. Irina O. Rajewsky (Freie Universität Berlin), 'Intermediality and Medial Difference. Reflections on the Dynamics of Medial Boundaries in the Context of Intermediality' (30') - discussion (30') 12.00: Dr. Yra van Dijk (Universiteit van Amsterdam), 'Into thin air: the subject and the blank spaces in modern poetry' (30') - discussion (30')

13.00-14.00 : Lunch

14.00: SITZUNG I -14.00: Drs. Noël Reumkens (Vrije Universiteit Brussel), 'Inter- oder intramedial? Über das Zitieren von verbalsprachlichen Elementen visueller Kunstwerke in literarischen Texten' (20') - Diskussion (10') -14.30: Dr. Silke Horstkotte (Universität Leipzig), 'Das gespiegelte, unsichtbare Land: Spektrale Fotografien und die Topografie der Erinnerung in der deutschen Gegenwartsliteratur' (20') - Diskussion (10') -15.00: Dr. Gunther Martens (Universiteit Gent), 'Bildkonjekturen in Karl Kraus' Die Fackel und Alexander Kluges Chroniken' (20') - Diskussion (10')

14.00: SESSION I -14.00: Prof. Dr. Christophe Den Tandt (Université Libre de Bruxelles): 'Graphic Evidence: The Referential Value of Photographs in Crime Novels and Films' (20') - discussion (10') -14.30: Dra. Sien Uytterschout (Universiteit Gent): 'Visualised Incomprehensibility of Trauma in Jonathan Safran Foer's Extremely Loud and Incredibly Close' (20') - discussion (10') -15.00: Drs. Patrick Lennon (Vrije Universiteit Brussel): 'Memory and the Use of Photography in Recent Memoirs' (20') - discussion (10') 14.00: SESSIE I -14.00: Dra. Kim Gorus (Vrije Universiteit Brussel), '"Construire en détruisant": tijd vs. ruimte in Verhemelte van Peter Verhelst' (20') - discussie (10') -14.30: Dr. Odile Heynders (Universiteit van Tilburg), '"Hölderlin via Stammheim", Dirk van Bastelaere in dialoog met Gerhard Richter' (20') discussie (10') -15.00: Prof. Dr. Erik Spinoy (Université de Liège), 'Sprekend en gesproken subject. Hugo Claus over Hugo van der Goes' (20') - discussie (10')

15.30 - 15.45 : Coffee break / Koffiepauze / Kaffeepause

15.45: SITZUNG II -15.45: Dr. Ulrike Weymann (Johannes Gutenberg-Universität Mainz), 'Visualität im literarischen Frühwerk von Peter Weiss' (20') - Diskussion (10') -16.15: Dr. Antje Büssgen (Université catholique de Louvain), Das Medium 'Farbe' in der deutschsprachigen Literatur des 20. Jahrhunderts: Von Hofmannsthal bis Handke' (20') - Diskussion (10')

15.45: SESSION II -15.45: Dr. Sascha Bru (Universiteit Gent): 'The Eye's Disenchantment. On Anti-ocularcentrism in Modernist Vanguard Magazines' (20') - discussion (10') -16.15: Dr. Raphael Ingelbien (Katholieke Universiteit Leuven): 'Ekphrasis and Lyric in Philip Larkin's 'The Card Players' (20') - discussion (10')

15.45: SESSIE II -15.45: Dr. Elke Brems (Katholieke Universiteit Leuven), 'De jongen op de foto ben ik zelf. Over het gebruik van foto's in genealogisch proza.' (20') discussie (10') -16.15: Dr. Ad Zuiderent (Vrije Universiteit Amsterdam), 'Plaatjes bij Gerrit Krol' (20') - discussie (10')

16.45 - 17.00 : Coffee break / Koffiepauze / Kaffeepause

17.00: SITZUNG III

-17.00: Dra. Indra Noël (Université de Mons-Hainaut), 'Sprachräume: Intermedialität in sprachreflexiven Gedichten um die Jahrtausendwende' (20') - Diskussion (10') -17.30: Drs. Stephan Kurz (Universität Wien), 'Kompression: Zeichen zeichnen. Kurt Schwitters' i-Gedicht' (20') - Diskussion (10')

17.00: PETER VERHELST

+/- 18.00: Conclusion and coffee / Afsluiting en koffie / Abschluss und kaffee Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • BART VERVAECK

"Woord en beeld: Een literaire verkenning van de visuele kunsten in Puerto Rico sinds 1950" Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek heeft tot doel de relatie tussen woord en beeld te bestuderen in de hedendaagse Puerto Ricaanse literatuur. Schilders, schrijvers en grafische artiesten hebben in Puerto Rico samengewerkt sinds 1950, toen ze op verzoek van officiële instanties educatief materiaal aanmaakten. Deze symbiose heeft zich verder ontwikkeld tot vandaag. Visuele kunsten, poëzie, autobiografie en zelfs urban art weerspiegelen heel verscheidene literaire, linguïstische, ethnische en culturele tradities, waarin ook ideologische aspecten belangrijk zijn. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Rita De Maeseneer

Wonderkoorts. Evoluties in de representatie van religieus gedrag en de perceptie van het sacrale in de Nederlanden (1350-1750). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap

Onderzoekers: • Veerle Fraeters • Guido Marnef • Jonas Van Mulder

'Wo mistus, da Christus'. Een micro-perspectief op het gebruik van stedelijk afval als meststof in de Vlaamse landbouw in de nieuwe tijd. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis

Onderzoekers: • Bruno Blondé • Tim Soens • Pieter De Graef

'Wo mistus, da Christus'. Een micro-perspectief op het gebruik van stedelijk afval als meststof in de Vlaamse landbouw in de nieuwe tijd. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bruno Blondé • Tim Soens • Pieter De Graef

Wittgenstein als filosoof van de wiskundige praktijk Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt hoe Wittgensteins bekommernis met sociale praktijken gerelateerd kan worden aan zijn filosofie van de wiskunde, door zijn noties van calculi en taalspelen te verbinden. Wittgenstein wordt gelezen als een vroege filosoof van de wiskundige praktijk. Deze lezing wordt vervolgens toegepast op vier specifieke kwesties: rule-following, de aard van wiskundige bewijzen, Gödels onvolledigheidsstellingen en computerbewijzen. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Maarten Van Dyck

Wisselende opvattingen over 'het goede': MacIntyre en Kierkegaard over de deugden en het goede leven. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Ethiek

Onderzoekers: • Johan Taels

Wisselende gedaanten. Hof en hofhouding in de Habsburgse Nederlanden, 1598-1647. Universiteit Antwerpen Abstract: Eind jaren tachtig is de hofhouding in de late Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd opnieuw volop onder de aandacht van historici gekomen. In het onderzoek ter zake in binnen- en buitenland, bleef het Brusselse hof bijna altijd uit het blikveld. Nochtans biedt de Brusselse casus een uniek voorbeeld van een hofhouding die voor een deel van de periode als een soeverein, voor het andere deel als een landvoogdelijk hof functioneerde. Dit project wil op zoek gaan naar de structuur en de organisatie van de hofhouding tijdens het bewind van de aartshertogen Albrecht en Isabella (1598-1621) en dat van de kardinaal-infant Ferdinand van Oostenrijk (1634-1641). Door de samenstelling van de hofhouding en het politieke, maatschappelijke en culturele netwerk dat van deze groep dignitarissen uitging in kaart te brengen, zal voor het eerst een onderbouwd antwoord kunnen worden geformuleerd op de vraag hoe zwaar hof en hofhouding in het politieke bestel van de Zuidelijke Nederlanden wogen. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis

Onderzoekers: • Luc Duerloo

Wisselende gedaanten. Hof en hofhouding in de Habsburgse Nederlanden, 1598-1647 Universiteit Gent Abstract: Het project behelst een onderzoek van het Brusselse hof van de soevereine aartshertogen Albrecht en Isabella, van landvoogd van de bloede don Ferdinand van Oostenrijk, en van interimaris don Francisco de Melo (1598-1644). Twee onderzoekslijnen worden uitgezet: enerzijds een netwerk-analyse met het Brusselse hof als ankerpunt, anderzijds de rol van dit hof in de context van de Habsburgse monarchieën. Organisaties: • Vakgroep Nieuwe geschiedenis

Onderzoekers: • René Vermeir

Wiskundige theorieën met 'spaarzame' ontologieën: hun sterktes en beperkingen Universiteit Gent Abstract: Het voornaamste doel bestaat erin om verschillende nominalistische aanpakken voor de waarheid van wiskundige theorieën op hun plausibiliteit te beoordelen en om een nieuwe dergelijke aanpak te ontwikkelen die toelaat om prima facie hogere-orde quantificatie te herleiden tot modale beweringen over de taal. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Joke Meheus

Wiskundige afleiding: logica, intuïtie en cognitie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Als logische afleidingen niet de manier wiskundigen reden passen, wat is dan de onderliggende logica van wiskundige bewijzen? Het huidige onderzoeksproject beoogt een paar stappen op weg naar een antwoord op deze vraag door de kleinste eenheid van wiskundige bewijzen te onderzoeken: wiskundige gevolgtrekking. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • JEAN VAN BENDEGEM

William Blake, Education, and Eighteenth-Century Print Culture Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt origineel en vernieuwend onderzoek naar de manier waarop William Blake de achttiende-eeuwse print-culturele traditie incorporeert in de visuele retoriek van zijn complexe composities. Blakes verluchtingen zullen worden geanalyseerd in de context van de iconografie van contemporaine prints om tot een revaluatie te komen van zijn positie in het historische overzicht van de Romantiek, dat hem al te lang heeft afgezonderd van de achttiende-eeuwse grondvesten van zijn kunst. Organisaties: • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Sandro Jung

Wijsgerige psychopathologie: tussen naturalisme en normativisme. KU Leuven Abstract: Wijsgerige psychopathologie is een recent onderzoeksdomein in de analytische, Anglo-Amerikaanse wijsbegeerte. Daarin is een debat gaande tussennormativisten en naturalisten over het concept psychische stoornis. Het doel van het eenjarige, postdoctorale mandaat is het onderzoeken van de hypothese dat aan de hand van het denken van de Franse filosoof Georges Canguilhem een nieuwe positie kan worden ontwikkeld die zich bevindt tussen het normativisme en het naturalisme. Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie

Onderzoekers: • Paul Moyaert • Lode Lauwaert

Wijn, villa-landschappen en steden: de impact van Romeins kolonialisme op de centrale Adriatische kustregio's van Italië Universiteit Gent Abstract: Dit archeologisch project bestudeert de complexe relatie tussen Romeins kolonialisme, elite investeringen in wijn productie en handel, evenals de veranderingen aangebracht hierdoor aan stedelijke en rurale landschappen tijdens de laatste drie eeuwen van de Romeinse Republiek (3de-1ste eeuw v.C.). Het onderzoek is toegespitst op de Romeinse kolonies langs de centraal-Adriatische kust en de periode. Organisaties: • Vakgroep Archeologie

Onderzoekers: • Frank Vermeulen

Wie voelt zich geïntegreerd? Een interdisciplinaire analyse van patronen van identificatie en participatie van drie immigrantengroepen in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Werktitel: 'Van Multiculturalisme naar pluriforme accommodatie'. Het doctoraatsonderzoek focust op de vraag of en waarom het multiculturalisme, zowel als een beleidsstrategie als een politiek-filosofisch paradigma, anno 2014 nog steeds kan worden verdedigd. Deze vraag is apert omdat er thans op velerlei wijzen sprake is van een 'backlash against multiculturalism'. Het doctoraat zal concreet bestaan uit vier delen. In deel 1 wordt de zogenaamde 'rise and fall' van het multiculturalisme besproken. In deel 2 wordt ingezoemd op de liberale merites van het multiculturalisme (werkt het?). Deel 3 vormt een analyse van Will Kymlicka's multiculturele filosofie. In hoeverre gaat het op te beweren dat zijn theorie slechts dan kan worden volgehouden als er een substantiële graad van complexiteit, dynamiek en gradualiteit wordt genegeerd? Deel 3 biedt tegelijk de aanzet voor het vierde en laatste deel alwaar de basis van een inclusieve rechtvaardigheidstheorie wordt uitgewerkt. Deze theorie centraliseert het belang van een contextuele erkenningslogica die inclusiever is voor zover de etnisch-culturele diversiteit wordt aangevuld met een notie van 'pluriforme diversiteit'. Organisaties: • Centrum voor Migratie en Interculturele Studies (CeMIS)

Onderzoekers: • Christiane Timmerman • Patrick Loobuyck

Why does Spanish have a dozen pseudocopulas to express change-of-state?Towards a cognitvie-functional account KU Leuven Abstract: Het Spaans beschikt over een dozijn werkwoorden die als pseudocopula gebruikt kunnen worden om verandering uit te drukken. Het ontbreekt alsnogaan een diepgaande analyse die hun distributie beschrijft en peilt naarde conceptuele verschillen die de werkwoordkeuze bepalen. Het project beperkt zich niet tot de studie van de aspectuele restricties van het werkwoord en de lexicale semantiek van het gezegde, maar beoogt een zo integraal mogelijke beschrijving te bieden van de variatiemogelijkheden van zowel het onderwerp als het werkwoord en het gezegde. Vertrekkend van de hypothese dat aan elk werkwoord een verschillende voorstelling van kinesis en evolutie beantwoordt, zullen voor elk van de drie constituenten meerdere parameters worden onderzocht in het licht van hun mogelijke bijdrage aan de specifieke interpretatie van de dubbele eventstructuur (veranderingsproces en resulterende toestand). Om de graad van grammaticalisatie en van lexicale persistentie van het pseudocopulatief gebruikt Organisaties: • OG FunC Leuven

Onderzoekers: • Nicole Delbecque • Bert Cornillie • Lise Van Gorp

Whose citizen then? Minority languages and the minorities in Europe: the case of Iranian minorities in Sweden KU Leuven Abstract: FP7-PEOPLE-2010-ITN-263954 TIME: Translation Research Training: An integrated and intersectoral model for Europe Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven

Onderzoekers: • Reinhilde Meylaerts

Whiteheads "Science and the Modern World" herschreven. Van wetenschapsgeschiedenis naar cultuurdiagnose. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is het herschrijven van SMW, en 'herschrijven' wil zeggen: interpreteren, evalueren en actualiseren in het licht van het gehele oeuvre van Whitehead en van de relevante secundaire literatuur, maar vooral in bet licht van de evolutie van de Westerse cultuur sinds 1925. De cultuurfactor die voor Whitehead de achtergrond en de rode draad bij het schrijven van SMW vormde, was de natuurwetenschap. Ook onze gids bij het herschrijven van SMW is de evolutie van de wiskundige natuurkunde. Maar: hoe centraal de ontwikkelingsgeschiedenis van de mathematische fysica ook moge staan, toch is de bestudering ervan geen doel op zich. Het uiteindelijke doel is het expliciteren van de cultuurfilosofische relevantie van SMW. Om het in een slagzin samen te vatten: samen met Whitehead willen wij de stap zetten van wetenschapsgeschiedenis naar cultuurdiagnose. Of nog: met het herschrijven van SMW willen wij Whitehead herintroduceren als een vanuit de exacte wetenschappen denkende cultuurcriticus. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers: • André Cloots • Guido Vanheeswijck

Whistleblowing als element van corporate governance: ethische risico's en betekenisgeving Universiteit Gent Abstract: Onderzoek gaat na: 1. wat de relatie is tussen voorschrijvende initiatieven binnen een bepaalde samenleving (overheid, belangenvereniging) omtrent whistleblowing en de vermelding ervan in corporate governance codes binnen die samenleving, 2. wat de concrete ervaringen zijn van verschillende stake holders met interne whistleblowing procedures volgens verscheidene modaliteiten (anoniem/confidentieel, in-house/outsourced, recipiënten, ?) Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Martin Commers

When a house is not a home: xenophobia in early 20th-century American fiction KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven

Onderzoekers:

• Theodoor D'haen • Wisam Khalaila

Wetenschappelijk inzicht in de geneeskunde Universiteit Gent Abstract: Ik analyseer hoe de medische wetenschap wetenschappelijk inzicht in gezondheidsproblemen tracht te verwerven door middel van onderzoek naar (1) de kenmerken, de specifieke eigenschappen en de noodzakelijkheid van wetenschappelijk inzicht in de geneeskunde en (2) de wijze waarop wetenschappers vat trachten te krijgen op ziektetoestanden waarvoor een causale verklaring (gedeeltelijk) ontbreekt. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Erik Weber

Wetenschappelijke uitgave van het volledige poëtische oeuvre van Max Elskamp. Universiteit Antwerpen Abstract: Publicatie in de reeks Classiques Garnier (Parijs) van het volledige poëtische werk van de Antwerpse Franstalige dichter Max Elskamp (1862-1931). Het gaat hier om de eerste wetenschappelijke uitgave van een Belgische schrijver in deze prestigieuze reeks die de hoogste eisen stelt inzake het uitgeven van literaire, filsofische en historische teksten. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Christian Berg

Wetenschappelijke opdracht (sabbatical) voor onderzoek naar de internationale politiek van het aartshertogelijke bewind (1598-1621). Universiteit Antwerpen Abstract: De eerste decennia van de zeventiende eeuw zijn een cruciaal moment in de geschiedenis van de internationale betrekkingen. De afgelopen jaren is er heel wat onderzoek verricht naar het verval van de Habsburgse hegemonie in Europa als gevolg van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) en de Dertigjarige Oorlog (1618-1648). Toch is het verband tussen beide oorlogen tot nu toe te weinig bestudeerd. Meer bepaald de specifieke rol die het aartshertogelijke bewind en het Brusselse hof in de periode 1598 tot 1621 in de internationale betrekkingen speelde, kreeg nooit de nodige aandacht. Dit project wil een nieuwe interpretatie bieden van factoren zoals dynastieke politiek en religieuze conflicten in de internationale verhoudingen. Het is de redactiefase van een breed opgezet bronnenonderzoek. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis


Wetenschappelijke opdracht (sabbatical) voor het verder onderzoek in het domein van de Nederlandse grammatica. Universiteit Antwerpen Abstract: Wetenschappelijke opdracht (sabbatical) voor het verder onderzoek in het domein van de Nederlandse grammatica. Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie

Onderzoekers: • Jan Nuyts

Wetenschappelijke opdracht in het kader van het onderzoek naar spraak- en taalverwerving bij cochleaire implantaten bij jonge kinderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Wetenschappelijke opdracht in het kader van het onderzoek naar spraak- en taalverwerving bij cochleaire implantaten bij jonge kinderen. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)

Onderzoekers: • Etienne Gillis

Wetenschappelijke opdracht in het kader van het onderzoek naar de handelsnetwerken in Antwerpen. Universiteit Antwerpen Abstract: Met dit project wordt gekeken naar de handelsnetwerken in Antwerpen vanuit een internationaal perspectief en met aandacht voor het belang van actoren uit het buitenland. De uitbouw, werking en machtsrelaties in handelsnetwerken zal in kaart gebracht worden aan de hand van diepte-onderzoek naar de internationale relatienetwerken met Antwerpen. Deze havenstad is een uitstekende casus voor een dergelijk onderzoek omdat de stad net in dit tijdperk van industrialisering en modernisering terug rechtstreeks toegankelijk was voor het internationale maritieme verkeer (sinds 1795). Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Hilde Greefs

Wetenschappelijke opdracht in de stadsgeschiedenis. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Peter Stabel

Wetenschappelijke opdracht in de economische en stadsgeschiedenis Universiteit Antwerpen Abstract: De ambitie van deze wetenschappelijke opdracht is om de economische geschiedenis van ambachtslui te koppelen aan fundamentele politieke, cultureel-mentale, intellectuele en epistemische transformaties tussen de vijftiende en negentiende eeuw. Enerzijds zal op basis van

eerder en lopend onderzoek een monografie geschreven worden rond de ambachtsgilden in de Zuidelijke Nederlanden. Daarop verder bouwend zullen een aantal nieuwe onderzoekspistes ontwikkeld worden waarin het verband tussen stad en moderniteitsvertogen verder wordt onderzocht (in Europa en daarbuiten). Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bert De Munck

Wetenschappelijke Opdracht Universiteit Gent Abstract: Onderzoek over urbane en rurale transformaties in de westelijke Romeinse wereld Organisaties: • Vakgroep Archeologie


Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap (WOG) : Arbeid, arbeidsverhoudingen en arbeidsmarkten in West-Europa, 1500- 2000 (=VERLENGING van FWOWO10) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Arbeid, arbeidsverhoudingen en arbeidsmarkten in West-Europa, 1500-2000' van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen(FWO)is een Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap (WOG), waar PIPA de kerngroep van vormt. Dit onderzoeksnetwerk verenigt onderzoekseenheden uit 17 verschillende wetenschappelijke instellingen. Naast andere onderzoekseenheden uit de VUB en andere Vlaamse (UG, KUL, UFSIA) en Franstalige (ULB) universiteiten, nemen ook onder meer onderzoeksgroepen uit Nederland (IISG, KU Nijmegen, RU Utrecht), Groot-Brittannië (U Cambridge, London School of Economics and Political Science), Frankrijk (Lille III), Italië (UdS Bologna) en de Verenigde Staten (Cornell) deel. Het doel van dit internationale netwerk is een nieuw licht te werpen op de veranderingen die sedert de 16de eeuw hebben plaats gevonden in arbeidsverhoudingen, arbeidsprocessen en arbeidsmarkten, met bijzondere aandacht voor perioden van globale maatschappelijke transformatie, en voor stedelijke vormen van loonarbeid en zelfstandige arbeid. Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • CATHARINA LIS • HUGO SOLY

Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap (WOG) : Arbeid, arbeidsverhoudingen en arbeidsmarkten in West-Europa, 1500-2000. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 'Arbeid, arbeidsverhoudingen en arbeidsmarkten in West-Europa, 1500-2000' van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen(FWO)is een Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap (WOG), waar PIPA de kerngroep van vormt. Dit onderzoeksnetwerk verenigt onderzoekseenheden uit 17 verschillende wetenschappelijke instellingen. Naast andere onderzoekseenheden uit de VUB en andere Vlaamse (UG, KUL, UFSIA) en Franstalige (ULB) universiteiten, nemen ook onder meer onderzoeksgroepen uit Nederland (IISG, KU Nijmegen, RU Utrecht), Groot-Brittannië (U Cambridge, London School of Economics and Political Science), Frankrijk (Lille III), Italië (UdS Bologna) en de Verenigde Staten (Cornell) deel. Het doel van dit internationale netwerk is een nieuw licht te werpen op de veranderingen die sedert de 16de eeuw hebben plaats gevonden in arbeidsverhoudingen, arbeidsprocessen en arbeidsmarkten, met bijzondere aandacht voor perioden van globale maatschappelijke transformatie, en voor stedelijke vormen van loonarbeid en zelfstandige arbeid. Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • HUGO SOLY

Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschappen (WOG) : Onderzoek naar de constructie van integrerende wereldbeelden.(VERLENGING van FWOWO11 en FWOWO22) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Binnen de onderzoeksgemeenschap 'Constructie van integrerende wereldbeelden' wordt langs drie thematische onderzoekslijnen een verder uitwerking van het wereldbeeldenproject beoogd en dit zowel op beschrijvend, verklarend als richtinggevend niveau. Een eerste hoofdthema 'Quantumstructuren en modeleringsschema' richt zich op de uitwerking van een formalisme waarmee twee basisaspecten van wereldbeelden, namelijk contextualiteit en emergentie, kunnen gemodelleerd worden. Deze focus wordt ook ingegeven doordat deze twee aspecten zeer weinig - zelfs niet - aan bod komen in de bestaande klassieke modelleringschema's voor zowel ontologische als dynamische aspecten van globale wereldbeelden. De aanpak van dit thema wordt beschouwd vanuit het actuele internationale onderzoek genaamd 'Quantum Interaction', waarin een substantieel deel van de vorsers in het Centrum Leo Apostel een dragende rol spelen op internationaal niveau. Meer bepaald wordt onderzoek gedaan naar de uitbouw van een contextuele theorie voor concepten en hun combinaties, waarvan de toepassing direct relevant is voor conceptonderzoek in de psychologie, voor het onderzoek naar semantische structuren in de artificiële intelligentie, en voor de problemen van 'information retrieval' in de informatica die voortvloeien uit het tekortschieten van de Booleaanse aanpak. Anderzijds worden de situaties overeenstemmend met de zogenaamde 'disjunction paradox' en 'conjunctie fallacy' bestudeerd evenals de toepassingen van de contextuele en emergente modellering hiervan op concrete situaties, onderzoek dat relevant is voor 'decision theory' zoals bestudeerd in de psychologie en de economie, meer bepaald in 'behavioral economics'. Ook wordt gewerkt aan toepassingen in de ecologie, de studie van de 'plankton paradox', en op langere termijn de uitbouw van contextuele Lotka Volterra vergelijkingen, met de bedoeling een algemene contextuele populatiedynamica uit te bouwen. Het tweede hoofthema 'Identiteit, Grens en Verschil' groepeert een viertal onderzoeken die de fundamenten van een wereldbeeld van binnenuit trachten te onthullen én ze tegelijk aan een kritische reflectie te onderwerpen. De studies - het materiaal om wereldbeelden te analyseren - zijn divers, maar combineren elk de praktijk en de theorie: 1. de spanningsrelatie tussen de dynamiek van zin en het totaliserende karakter van een wereldbeeld, getoetst aan burgerschap en de ecologische verhouding mens- natuur; 2. reflectie op de verhouding tussen praktijk en de vorming van politieke wereldbeelden in de verstrengeling van globalisatie en andersglobalisatie; 3. de vorming en clash van wereldbeelden mbt orgaandonatie in relatie tot praktijk in een multiple Indische context; 4. de spanningsverhouding tussen discours en praktijk rond voedsel als multiple betekenisgever (politiek, cultureel, als zinelement...) in de complexe en gelaagde situatie van Sri Lanka. Niet alleen wordt het mogelijk relevante uitspraken te doen over de praktijken, maar vergelijkend onderzoek leidt tot fascinerende vragen en inzichten over de diepe aard van de werkelijkheid zelf, en de manier om met 'werkelijkheid' - wereld - om te gaan. 'Kennis, technologie en cultuur', het derde hoofdthema tenslotte, beoogt een wezenlijke bijdrage te leveren aan de normatieve, richtinggevende

dimensie van het globale wereldbeeldenproject. Hiertoe wordt getracht om vanuit historische, filosofische en sociaal-politieke benaderingen een integrerend perspectief te ontwikkelen op de co-evolutie van kennis, technologie en cultuur. Het centrale vertrekpunt bestaat er in dat, in coherentie met de twee andere hoofthema, de relatie tussen mens en wereld wordt geconceptualiseerd in termen van co-constitutie en bemiddeling: mens en wereld, subject en object, zijn geen voorgegeven entiteiten maar co-constitueren elkaar voortdurend binnen specifieke handelingspraktijken. Deze wederzijdse constitutierelatie vindt in onze moderne cultuur dikwijls plaats 'via' dingen, via technologische artefacten. Enerzijds 'bemiddelen' artefacten in de manier waarop mensen aanwezig zijn in de wereld door hun handelingen mee vorm te geven; omgekeerd bemiddelen technologieën in de manier waarop de wereld aanwezig is voor de mens, door de menselijke ervaringen en interpretaties van de werkelijkheid mee vorm te geven. Met dit centrale vertrekpunt voor ogen is het de bedoeling om de verbondenheden tussen de natuurlijke en de sociale orde, tussen de wereld van wetenschap en technologie aan de ene kant en die van de maatschappij en politiek aan de andere, aan een nader onderzoek te onderwerpen. De verworven inzichten zullen ook gebruikt worden om de rol van wetenschap en technologie in het nastreven van een duurzame samenleving kritisch te bevragen. Organisaties: • Centrum Leo Apostel

Onderzoekers: • Gert GOEMINNE • KAREN DE LOOZE • WIM VAN DAELE • Wim CHRISTIAENS • Robrecht VANDERBEEKEN • Nicole NOTE • Apara RANJAN • Sandro SOZZO • Diederik AERTS • JAN BROEKAERT • CHRISTIAN DE RONDE • BART D'HOOGHE • Liane GABORA • Marek CZACHOR • Pieter MEURS • ALEXANDER RIEGLER • ELLEN VAN KEER • KARIN VERELST • SVEN AERTS

Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschappen (WOG) : Onderzoek naar de constructie van integrerende wereldbeelden.(VERLENGING van FWOWO11) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek binnen de nieuwe onderzoeksgemeenschap 'Onderzoek naar de constructie van integrerende wereldbeelden' is een voortzetting van het onderzoek in de vorige onderzoeksgemeenschappen (1995-2000, 2000-2005). Gedurende de laatste jaren van de vorige onderzoeksgemeenschap ontwikkelde zich een intense dynamiek van 'uitbreiding en verdieping'. Er werden daarom nieuwe groepen uitgenodigd. Deze uitbreiding en verdieping is eveneens het gevolg van de interactie met drie gelijklopende FWO-projecten (zie verslag vorige onderzoeksgemeenschap), die elk op zich nieuwe verbanden legden, en nieuwe mogelijkheden voor wereldbeeldenconstructie naar voren brachten. Concreet vloeide dit voort uit de ontdekking van manieren om 'de invloed van context en omgeving' en de niet-klassieke, nietdeterministische, en/of niet-Booleaanse structuur van entiteiten en processen uit het domein van de humane en gedragswetenschappen in kaart te brengen aan de hand van modellen die hun oorsprong vinden in de niet-klassieke (bv. quantum) exacte wetenschappen. We brengen een nieuwe aanpak naar voren, te vergelijken met de 'complexiteits- en chaos aanpak' van de jaren tachtig, waar formele modellen uit de klassieke exacte wetenschappen werden aangewend om entiteiten en processen uit de humane en gedragswetenschappen te bestuderen. Complexiteits- en chaos modellen zijn echter niet in staat om 'de invloed van context en omgeving' te modelleren, daar ze uit klassieke mechanische theorieën voortspruiten. De modellen in deze nieuwe aanpak zijn niet-klassiek. Daarom kunnen ze de invloed van context en omgeving beschrijven. Naast deze uitbreiding van het oorspronkelijke onderzoeksthema naar de exacte wetenschappen toe, is er eveneens een uitbreiding binnen de humane wetenschappen zelf met betrekking tot onderzoek naar de grondslagen van wereldbeelden. Het onderzoeksthema 'identiteit, grens en verschil' wordt verder uitgewerkt en verdiept aan de hand van drie bijkomende thema's: interculturele filosofie, wereldbeelden versus klassieke logica en sociale ontologie. De nieuwe onderzoeksgemeenschap gebruikt nog steeds als kader de vijf hoofdelementen van een wereldbeeld. Onderzoek wordt gepland ter verdieping van het begrip van deze hoofdelementen: (1.1) De constructie van een model van de wereld: onderzoek naar de aard en het functioneren van de wereld (CLEA, PAF, CTS, FBC). (1.2) Een verklaringsmodel van de wereld: naast beschrijven wil men ook verklaren (CWLP, CTS). (1.3) Een waarderingsmodel van de wereld: de manier waarop we waarde toekennen aan de globale werkelijkheid (CWLP, SOPINS, ARC). (1.4) Een model van modelconstructie: met elk model, zij het beschrijvend, verklarend of waarderend, gaat een modelconstructie samen (CLEA, CPM, QIEG, CCE). (1.5) Een geïntegreerd actiemodel: we zijn niet alleen kennend, waarderend en emotioneel betrokken op de wereld, maar ook actief (SOPINS, CLEA, CCE). De nieuwe onderzoeksgemeenschap zal zich in hoofdzaak toeleggen op de volgende nieuwe onderzoeksthema's: (2.1) Relaties tussen verschillende wetenschappelijke domeinen: De wetenschappelijke disciplines focussen zich op specifieke domeinen; natuurkunde op deeltjes en velden, scheikunde op moleculen, biologie op cellen en organismen, sociologie op maatschappijen, enz. Om de resultaten van deze disciplines te integreren bestuderen we de relaties tussen de verschillende domeinen; meer bepaald de evolutionaire processen waardoor een domein (bv. een maatschappij) emergeert vanuit een ander (bv. individuele organismen) (CLEA, CCE, PAF, QIEG, CTS). (2.2) Onderzoek in verband met fundamentele theorieën. Dit onderzoeksthema is gespreid over de exacte en de humane wetenschappen. Een voorbeeld vanuit de natuurkunde: vanuit de quantummechanica onderzoeken we specieke problemen met de bedoeling modellen te bouwen voor verschillende domeinen van de wetenschap die niet specifiek tot het domein van de natuurkunde behoren (CLEA, QIEG, CCE, CTS, CLPS, CICI, CWLP, SOPINS, FBC). (2.3) Modelconstructie: Het uitwerken van modellen gebaseerd op wiskundige constructies die wortelen in (niet-Booleaanse, niet-commutatieve enz.) structuren en hun veralgemeningen. Een dergelijk kader bevat op een natuurlijke manier contextuele invloed (CLEA, QIEG, CCE). (2.4) Evolutie: Onderzoek naar de algemene structuur van evolutie in de verschillende wetenschappelijke domeinen, met speciale aandacht voor biologische evolutie (de rol van zelf-organizatie, context en omgeving) en culturele evolutie. Aandacht voor de actuele filosofisch/ethische debatten omtrent evolutie en Darwinisme en de kritieken op de Neodarwinistische synthese (CLEA, PAF, CCE). (2.5) Identiteit, grens en verschil: studie naar de meest fundamentele bouwstenen van een wereldbeeld: categorieën. Deze categorieën hebben een groeperende functie, door iets als gelijkwaardig, identiek of verschillend te benoemen (SOPINS, FBC, CICI, ARC). (2.6) Interculturaliteit: Categorieën hebben ook een oriënterende of verklarende functie. Belangrijke knelpunten, zoals het belang van de absoluutheid van een wereldbeeld in zijn functie als oriënterend gegeven versus de noodzaak van relativisme van dit wereldbeeld als voorwaarde tot diepgaand intercultureel begrijpen wordt daarom bestudeerd. Verband met de kunstfilosofie, met als grondidee dat kunst een wereldwijd laboratorium is voor de constructie en exploratie van nieuwe hybride wereldbeelden, waarin sprake is van multiple identiteiten (CLEA, DAA, MIM, ISEAT, CICI, CWLP, ARC). (2.7) Wereldbeelden versus traditionele metafysica: In de traditionele (analytische) metafysica worden zeer uiteenlopende methoden gebruikt zoals intuïties, conceptuele analyse, gedachte-experimenten. Wereldbeeldenonderzoek vertrekt vooral van wetenschappelijke bevindingen. Onderzocht wordt of de benaderingen complementair zijn of elkaar uitsluiten (CLEA, ISEAT, ARC, SOPINS, CWLP, MIM, CICI). (2.8) Sociale ontologie: Onderzoek naar de betekenis van

een engagement in sociale relaties voor het individu. Centrale vragen van de sociale ontologie zijn cruciaal voor de metafysische funderingen van andere disciplines (CWLP, SOPINS). (2.9) Concepten, creativiteit en attentie: Ontwikkeling van een model voor concepten dat gebruik maakt van het State-COntext-Property (SCOP) formalisme om te beschrijven hoe context geïncorporeerd wordt in de toestand van een concept. Studie van de combinatie van concepten binnen SCOP, aan de oorsprong liggend van het creatieve proces. Onderzoek naar biologische aspecten van creativiteit, zoals het verband van creativiteit met attentie (CLEA, CCE). (2.10) Kennis en constructivisme: Onderzoek naar verschillende begrippen van kennis zoals gebruikt in verscheidene disciplines steunend op de epistemologie van het constructivisme. Studie van de mechanismen van kennisconstructie in mens zowel als in machine, vanuit de visie dat cognitieve systemen eerder hun kennis actief construeren in de plaats van deze passief te ontvangen van buitenaf (CLEA, IWTF). Organisaties: • Centrum Leo Apostel

Onderzoekers: • Diederik AERTS

Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap ?Contrastieve linguïstiek : constructionele en functionele benaderingen? (WO.013.11N) Universiteit Gent Abstract: De WOG wordt gecoördineerd door de onderzoeksgroep Contragram (Ugent) en bundelt 10 onderzoekscentra met internationaal gerenommeerde expertise op het snijpunt van de contrastieve linguïstiek en taaltypologie enerzijds, en de constructiegrammatica en/of functionele taalkunde anderzijds, met als doel versplinterde initiatieven op dit domein te coördineren en een grondige theoretisch-methodologische reflectie te ontwikkelen over de wisselwerking tussen de genoemde disciplines en frameworks. Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks

Onderzoekers: • Marleen Van Peteghem

Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap computerlinguistiek, taalen spraaktechnologie. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van deze Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap (met roepnaam CLIF: Computational Linguistics in Flanders) is het samenbrengen van de Vlaamse expertise in het domein van de taalen de spraakverwerking. Voor de handhaving van het Nederlands als gelijkwaardig met grotere talen in Europa is deze bundeling van expertise essentieel. De samenwerking tussen de deelnemende onderzoeksgroepen zal verlopen volgens een aantal krachtlijnen: 'Het samenbrengen van de fundamentele onderzoeksinspanningen op het vlak van de taalen spraakverwerking in Vlaanderen. 'Het faciliteren van de onderzoeksactiviteiten van de deelnemende onderzoeksgroepen met het oog op een zo ruim mogelijke (her-)bruikbaarheid van gegevensbestanden voor gesproken en geschreven taal. 'CLIF wil zich in de nabije toekomst heel specifiek toespitsen op de uitwerking van de integratie van fundamenteel onderzoek in de taalen de spraaktechnologie in een Vlaamse context. 'CLIF wil zich ook inzetten bij dienstverlening door advies en specifieke onderwijsaktiviteiten. Organisaties: • Linguistiek • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)

Onderzoekers: • Walter Daelemans

Wetenschappelijke evidentie voor causale beweringen integreren: een vergelijking van verschillende benaderingen van de integratie van evidentie en een filosofische analyse van hun epistemisch statuut. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Filosofische Psychologie

Onderzoekers: • Bert Leuridan

Wetenschappelijke bijstand door Dr. Gustaaf CORNELIS in project transgenereationele ethiek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project is het de bedoeling om een enquête die in een vorig project werd gehouden onder het personeel van het SCK-CEN af te ronden (conclusies en interpretaties). De enquête heeft betrekking op problemen van radioactief afval en verwante problemen en de ethische implicaties hiervan. Bedoeling is ook de databank ter beschikking te stellen van het SCK-CEN na beëindiging van dit project. Organisaties: • Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie


Wetenschappelijke begeleidingsopdracht : Prof.dr. Sandra Reinheimer-Rimeanu. Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten Universiteit Antwerpen Abstract: Wetenschappelijke begeleidingsopdracht : Prof.dr. Sandra Reinheimer-Rimeanu. Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten Organisaties: • Centrum voor Roemenië studies

Onderzoekers: • Liliane Tasmowski

Wetenschappelijke begeleidingsopdracht : Daniel Ferrer. Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten : James Joyce: de genese van "Ulysses" en "Finnegans Wake" Universiteit Antwerpen Abstract: Wetenschappelijke begeleidingsopdracht : Daniel Ferrer. Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten : James Joyce: de genese van "Ulysses" en "Finnegans Wake"

Organisaties: • Literatuur van de moderniteit


Wetenschappelijke begeleiding en ondersteuning van het sabbatsverlof van prof. S. Weisenburger aan het Vlaams Academisch Centrum van de KVAB. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project komt neer op een samenwerking tussen S. Weisenburger en L. Herman, waarbij een monografie wordt geproduceerd over de roman _Gravity's Rainbow_ (1973) van de Amerikaanse auteur Thomas Pynchon. Weisenburger en Herman maken deel uit van een KVAB/VLACcluster met onderzoek over trauma in de Engelstalige literatuur. In de monografie van Weisenburger en Herman wordt bestudeerd hoe Pynchon in zijn roman omgaat met de verdrukking van het niet-blanke individu in de twintigste eeuw. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Luc Herman

Wetenschap op zoek naar dialoog: 104 jaar Memórias do Instituto Oswaldo Cruz. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds CAPES. UA levert aan CAPES de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Studie van het taal-, vertaal- en publicatiebeleid van het Braziliaanse wetenschappelijk tijdschrift van tropische geneeskunde, Memórias do Instituto Oswaldo Cruz. In deze longitudinale studie wordt aan de hand van de elektronische databank van het tijdschrift de periode van 1909 tot 2009 bestudeerd. De resultaten worden o.a. geanalyseerd aan de hand van de Actor-Network Theory (ANT). Organisaties: • Vertaalwetenschap, Tolkwetenschap en Interculturele Communicatie (TriCs)

Onderzoekers: • Christiane Stallaert

Wetenschap of techniek? Circulatie van academisch-theoretische en technisch-praktische kennis binnen de medische beroepsmarkt in Brabant (1540-1815). Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt de circulatie van medische kennis onderzocht in een periode waarin de aard van die kennis en de context waarin ze tot stand komt fundamenteel wijzigen. Medische kennis kon zowel in verwoorde (of abstracte) als in belichaamde (of geïncorporeerde) vorm bestaan, en zowel in theoretische traktaten als in de vorm van vaardigheden circuleren. Verandert de aard van de kennis, zoals dat in de Nieuwe Tijd gebeurde, dan verandert noodgedwongen ook de manier van circuleren, en vice versa. Het is deze relatie tussen de kennis an sich en de manier waarop ze circuleerde tussen 1540 en 1815 - een periode van wetenschappelijke revoluties en medicaliseringsprocessen - die in dit project centraal zullen staan. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Robrecht Van Hee • Bert De Munck • Vincent Van Roy

Wetenschap of techniek? Circulatiemechanismen van academisch-theoretische kennis en technisch-praktische vaardigheden in de medische beroepen in de Lage Landen (1540-1795). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Robrecht Van Hee • Bert De Munck • Vincent Van Roy

Wetenschap in tekst en context. De ontwikkeling van de Franse medische terminoloie in Evrart de Conty's 'Problemes' tegen de achtergrond van het middeleeuwse medische discours KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FranItalCo Leuven

Onderzoekers: • Michèle Goyens • Pieter De Leemans • Ildiko Van Tricht

Wetenschap in tekst en context. De ontwikkeling van de Franse medische terminologie in Evrart de Conty's 'Problemes' tegen de achtergrond van het middeleeuwse medische discours. KU Leuven Abstract: Dit onderzoeksproject wil de ontwikkeling van de medische woordenschat onderzoeken, aan de hand van de Middelfranse vertaling van de pseudo-aristotelische 'Problemata Physica'. Het project sluit aan bij het onderzoeksproject K.U.Leuven OT/05/15, dat de ontwikkeling bestudeerde van de Latijnse medische woordenschat in de Latijnse vertaling van de Griekse tekst door Bartholomaeus van Messina (ca. 1260), hetgeen resulteerde in het doctoraal proefschrift van Elisabeth Dévière. Dit vocabularium werd bestudeerd t.o.v. de brontekst, met een focus op de invloed van de Griekse medische terminologie op de samenstelling van de Latijnse equivalenten, en werd vergeleken met dat van contemporaine medische teksten. Dezeresultaten kunnen nu in verband gebracht worden met de medische terminologie die in het Middelfrans werd ontwikkeld door Evrart de Conty (1382), die een vertaling maakte waarop hij zich baseerde op zowel de Latijnsetekst van Bartholomaeus als de Latijnse commentaar op die tekst door Pi

Organisaties: • OG FranItalCo Leuven

Onderzoekers: • Michèle Goyens • Pieter De Leemans

Wetenschap en Pseudo-wetenschap in maatschappelijke context: de controverse over evolutietheorie en creationisme Universiteit Gent Abstract: De Britse onderzoeker Dylan Evans zal, in samenwerking met de Gentse onderzoeksgroep "The Moral Brain", gedurende drie maanden onderzoek verrichten naar verschillende kwesties omtrent (pseudo-) wetenschap en evolutietheorie: wat zijn goede strategieën om evolutietheorie te populariseren? Moeten wetenschapsfilisofie en methodologie deel uitmaken van het onderwijspakket in middelbare scholen? Op welke manier immuniseert het creationisme zich tegen kritiek en hoe moeten we haar succes verklaren? Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Johan Braeckman

Werkingsmiddelen FWO-aspirant Valérie De Prycker Universiteit Gent Abstract: Zowel op theoretisch als op common sense-niveau treffen we vandaag hoofdzakelijk restrictieur invullingen van geluk aan. De flow-theorie en de maatschappijkritische dimensie in het werk van Tibor Scitovsky kunnen deze invullingen compliteren. Om theorieën over geluk van een ruimer kader te voorzien zullen recente wetenschappelijke en filosofische theorieën over het zelf als uitgangspunt genomen worden. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Johan Braeckman

Werkingsmiddelen FWO-aspirant Lena Vanelslander Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoek staat de praktijk en de narrativisering van conflictbeheer in benedictijnermiddens uit de Zuidelijke Nederlanden van de tiende tot de dertiende eeuw centraal. Deze sociaalhistorische en narratologische analyse vergelijkt op basis van zes gevalstudies de voorstelling van conflict in verschillende types narratieve bronnen, namelijk historiografie, hagiografie en de narratio's uit oorkondes. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Jeroen Deploige • Steven Vanderputten

Werkingsmiddelen FWO-aspirant Céline Vermeiren Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek situeert zich in een functioneel-typologisch perspectief en beoogt een nauwkeurige lexico-syntorctische, semantische en discussieve analyse aslook een onderlinge vergelijking van het gebruik van de verschillende series van "free choice" - indefiniti voornaamwoorden in het modern (en oud-) Frans aan de hand van een uitgebreid modern corpusonderzoek. Organisaties: • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Dominique Willems

Werkbaarheid Vormelek. KU Leuven Abstract: In het Werkbaarheid project voor Vormelek wordt een onderzoek verricht naar het leerpotentieel van de jobs en het bedrijfsbeleid inzake leren in de sector van de elektriciens in België.In een eerste luik wordt een kwantitatieve analyse gedaan op basis van een werknemersbevraging. Hier ligt de focus op de arbeidsinhoud en de leermogelijkheden in de jobs. In een tweede luik wordt op basis van een kwalitatieve enquête van bedrijfsleiders gepeild naar het bedrijfsbeleid inzake leren.Het onderzoek wordt gedaan in opdracht van Vormelek/Formelec en wordt uitgevoerd door het HIVA (KULeuven) en Lentic (ULG)nbsp; Organisaties: • HIVA-OG Arbeid en Organisatie

Onderzoekers: • Monique Ramioul

Wereldoorlog I en wederopbouw. De reconstructie van platteland en landschap in Vlaanderen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Modern.& Samenlev. 1800-2000 Leuven

Onderzoekers: • Gert Verstraeten • Yves Segers • N. N.

Welvaartszoekers of humanitaire vluchtelingen? Migratie, gezondheid en ethiek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksvoorstel betreft medische aspecten van het migratie - en vreemdelingenbeleid en is een verderzetting van het EU Marie Curie Postdoctoral Fellowship aan de University of Warwick: Welfare-seekers or humanitarian refugees? Immigration and Residence in the EU on humanitarian and medical grounds: rights, policies and lived realities. Centraal in dit onderzoek staat de explicitering van ethische vragen en het onderzoek naar de beginselen van een normatief kader (criteria en procedurele mechanismen) dat richting kan geven aan legitimeerbare beslissingen in specifieke situaties. Het onderzoek onderzoekt verschillende perspectieven (het beleidsperspectief en datvan de betrokken

migranten) en ervaringen en bevraagt deze vanuit een kritisch ethisch perspectief. Centraal staat het onderzoek naar de justificatie voor een universeel recht op gezondheid en de beginselen van een rechtvaardige verdeling van gezondheidszorg. Binnen dit kader worden ook vragen behandeld in verband met medische controle, expertise en advisering in asiel- en uitwijzingsbeslissingen, definities en concepten van gezondheid en welzijn. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • Marc VAN DEN BOSSCHE • Gily COENE

Welvaartszoekers of humanitaire vluchtelingen? Migratie, gezondheid en ethiek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject bouwt verder op een eerder ingediend projectvoorstel dat werd goedgekeurd in het kader van een EU Marie Curie Postdoctoral Fellowship. Het mandaat, toegekend voor 24 maanden, werd vroegtijdig beëindigd om het huidige mandaat van voltijds gastdocent aan de VUB op te nemen. Het betreft het project: "Welfare-seekers or humanitarian refugees? Immigration and residence in the E.U. on humanitarian and medical grounds; rights, policies and lived realities." (FP6-2004-Mobility-5), promotor Prof. Dr. Danièle Joly, Centre for Research in ethnic relations, University of Warwick. Dit onderzoeksvoorstel betreft medische aspecten van het migratie- en vreemdelingenbeleid en verblijfsaanvragen op basis van humanitaire en medische redenen. Een onderdeel van het voorgestelde onderzoek (verkennen literatuur- en bronnenonderzoek, voorbereidendecontacten veldonderzoek - ongeveer 20% van de vooropgestelde duur) werd uitgevoerd aan de University of Warwick. aanvraagster wenst dit onderzoek en de uitwisseling met bovengenoemde instelling binnen haar huidige opdracht verder te kunnen zetten. Omwille van andere academische opdrachten dient het onderzoek echter gespreid te worden over een langere periode. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • Gily COENE

Weighing Reasons and Beliefs: A Fitting Attitude Analysis of the Value of Knowledge KU Leuven Abstract: Recent work on the value of knowledge is largely concerned with explaining our intuition that knowledge is more valuable than mere unjustified true belief. In the proposed project, I will inquire into the value of knowledge from the perspective of a #Fitting Attitude# analysis. Organisaties: • OE Centr. Logica en Analyt. Wijsbegeerte

Onderzoekers: • Jan Heylen • Mona-Ioana Simionescu

Weglating bij technisch-wetenschappelijke vertaling Russisch-Nederlands Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Russisch-Tsjechisch

Onderzoekers: • Bart Hendrickx

Weerbaar, weerspannig of crimineel? Meisjes en jonge vrouwen tussen emancipatie en delinquentie in het interbellum. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit interdisciplinair onderzoek stelt een kwalitatieve aanpak van de problematiek van meisjescriminaliteit tijdens het Interbellum voor en heeft tot doel clichés ivm. de aard, omvang en vermeende stabiliteit van vrouwelijke delinquentie te toetsen. Drie werkhypothesen worden in functie hiervan centraal gesteld. Allereerst wordt niet alleen gekeken naar het officiële, institutionele kader, het optreden van politie en justitie, maar ook naar alternatieve correctiecircuits en de rol van ouders en aanverwanten. Daarnaast moeten de nodige nuances worden aangebracht ivm. de aard van de gepleegde misdrijven (aandacht voor bvb. verbaal geweld en het "backstage" opereren van vrouwen, differentiatie van vermogenscriminaliteit), en de sociale dimensies en de specifieke sectoren waarin jonge vrouwen kunnen terechtkomen in kaart worden gebracht. Tenslotte wordt naar verklaringen gezocht voor fluctuaties in de tijd, rekening houdend met de veranderende percepties en verwachtingspatronen enerzijds en de sociaal-economische en culturele evoluties tijdens het Interbellum anderzijds. Ook op het methodologische vlak wordt een nieuwe invalshoek gehanteerd omdat systematischgekeken wordt naar alterbatieve correctiemechanismen van formele en informele aard en omdat alle fasen van de werking van politie en justitie in kaart worden gebracht. Door middel van een steekproef zullen een aantal geïndividualiseerde dossiers, die worden samengesteld op basis van politionele en juridische stukken (vonissen, getuigenverslagen) m.b.t. Antwerpen, gevangenisarchieven, weerhouden en verwerky worden zodat een multidisciplinaire aanpak verzekerd wordt. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Criminologie

Onderzoekers: • CHRISTIAN ELIAERTS • CATHARINA LIS

Webservices voor tekstanalyse:profilering en opiniedetectie. Universiteit Antwerpen Abstract: We willen commerciële webservices opzetten die opinies en auteursprofielen (leeftijd, geslacht, persoonlijkheid, opleidingsniveau, regio) uit tekst winnen, op basis van automatische tekstanalyse. In dit project ontwikkelen we de basistechnologie: data verzamelen en annoteren, machine learning algoritmen trainen en een serverplatform opzetten. In een vervolgtraject richten we een spin-off van de onderzoeksgroep op. De voorgestelde taaltechnologie is nuttig voor een waaier van big data toepassingen, en bestaat nog niet voor het Nederlands en slechts gedeeltelijk voor het Engels. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)


Wat werkwoorden willen: een exemplaargebaseerd model van menselijke zinsverwerking.

Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de mogelijkheid om een exemplaargebaseerd model van menselijke zinsverwerking te ontwikkelen, dat in staat is om de relaties tussen de verschillende woorden van een zin op een psychologisch adequate manier te identificeren. Om dit model te evalueren wordt nagegaan of de voorspellingen van het model correleren met experimentele gegevens over de verwerking van structureel niet-ambigue en tijdelijk structureel ambigue zinnen. Voor de toetsing van het model beperken we ons tot de relatie tussen het werkwoord en zijn argumenten. Op die manier kunnen een aantal cruciale problemen van menselijke zinsverwerking worden onderzocht. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)

Onderzoekers: • Dominiek Sandra • Bram Vandekerckhove

Wat valt er te lachen? Absurdistische humor in absurde literatuur vanuit een cognitief perspectief Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vandaag de dag bestaat er reeds een rijke traditie met betrekking tot de studie van absurde literatuur (Esslin 1961, Hauck 1971, Safer 1989, Baker 1993, Cornwell 2006). Deze studies beperken zich echter veelal tot een inhoudelijke analyse zonder veel aandacht te besteden aan de stilistische kenmerken die mee aan de basis liggen van het absurde karakter van bepaalde literaire teksten. Een van die stilistische kenmerken is een bepaald soort humor. Mijn onderzoek richt zich op de specifieke vorm van humor die voorkomt in absurde literatuur en die ik aanduid als absurdistische humor. Door cognitieve theorieën van humor te combineren met theorieën uit de cognitieve literatuurwetenschap, meerbepaald schematheorie, wil ik de onderliggende mechanismen van absurdistische humor blootleggen om te onderzoeken hoe lezers absurdistische humor verwerken en op welke manier dit de leeservaring en de interpretatie van absurde literatuur beïnvloedt. Het is mijn overtuiging dat (absurdistische) humor een essentiële rol speelt in de interpretatie van absurde literatuur. Een indicatie hiervoor is het centrale belang van het begrip incongruentie voor zowel humortheorie als het (literaire) absurde. Een eerste stap van het onderzoek bestaat erin schematheorie en humortheorie te integreren. Dit theoretische kader kan vervolgens gebruikt worden om een corpus van absurde romans te analyseren. Het doel van het onderzoek is om duidelijker te kunnen aflijnen wat absurdistische humor onderscheidt van andere vormen van humor, zowel op het niveau van de inhoud als van de stijl. Ten slotte betracht het onderzoek ook duidelijkheid te verschaffen over de manier waarop lezers absurdistische humor en literatuur verwerken en interpreteren. Organisaties: • Taal- en Letterkunde

Onderzoekers: • Inge ARTEEL

Wat met Gebarentaal? Een longitudinaal onderzoek naar de taalontwikkeling van jonge dove kinderen met een cochleair implantaat (CI) Universiteit Gent Abstract: Deze studie onderzoekt de taalontwikkeling van congenitaal dove kinderen die een CI ontvangen is het eerste levensjaar. Vier onderzoeksvragen worden beantwoord: (1) hoe ontwikkelt een doof kind met CI Nederlands, (2) hoe ontwikkelt een doof kind met CI Vlaamse Gebarentaal, (3) wat is de relatie tussen deze twee talen, en (4) wat is de invloed van de communicatiekeuze op taalontwikkeling? Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks

Onderzoekers: • Annemieke Van Herreweghe • Miriam Taverniers

Wat is er mis met ons? De ontwikkeling van een katholieke charismatischeecclesiologie in het licht van de groei van het pentecotalisch-charismatische christendom in Ghana KU Leuven Abstract: Pentecostale-charismatische vormen van het Christendom worden steeds meer geglobaliseerd en hebben een grote aantrekkingskracht in de mainstream traditionele kerken. Samen met de Islam kan het omschreven worden als de snelst groeiende vorm van religie in de hedendaagse wereld (Cox, 2001). Dit type Christendom vindt steeds meer ingang in de regio sub-Sahara Africa, omwille van de verbanden die het legt tussen de ervaring van de kracht van God door de Heilige Geest en de cosmologische wereldvisie en cultureel bewustzijn van de inheemse bevolking. Dit bevestigt de academische stelling dat Afrikaanse religies verderleven in het Afrikaans Christendom (Walls and Fyfe, 1996). Binnen de Rooms-Katholieke kerk, echter,wordt de charismatische ecclesiologie nog steeds paradoxaal en ambigu behandelt. Hoewel Vaticanum II en verschillende post-conciliaire Vaticaanse documenten het belang beklemtonen van de charismatische ecclesiologie, is er bijna vijftig jaar na het Concilie nog steeds een kloof tu Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.

Onderzoekers: • Peter De Mey • N. N.

Wat is de kritische waarde van stereotypen als theatertekens? Hogeschool Gent Abstract: Mijn artistiek en wetenschappelijk onderzoek zal zich in hoofdzaak toespitsen op de vraag naar de kritische waarde van maatschappelijke stereotypen als theatertekens. Wanneer worden ze, door ze naar het toneel te verplaatsen, bevestigd en wanneer worden ze ontmanteld? Met andere woorden: hoe hardnekkig zijn ze, dat zij een kritische omgang overleven? Onderzoeksvragen zijn: op welke manieren werden/worden stereotypen ingezet in de podium en miale kunsten en het theater in het bijzonder? Hoe werden/worden ze door het publiek geïnterpreteerd? Het onderzoek centraliseert zich rond de reflectie over drie eigen theatervoorstellingen en hun creatieproces. In Broeders van Liefde worden twee manieren van omgaan met stereotypen in het theater met elkaar geconfronteerd. De voorstelling regisseer ik namelijk samen met theatermaker Arne Sierens. In de trilogie Heldendood voor de Beschaving (l'Afrique c'est chic, de Cereomnie, de Finale) wordt vanuit een ander perspectief naar de werking van stereotypen gekeken. Voor het eerst staan niet Arabisch-islamitische stereotypen, maar zwart-Afrikaanse centraal. Aan het eind van het onderzoek plan ik een coda bij mijn theaterdrieluik (De leeuw van Vlaanderen, OLV van Vlaanderen en Broeders van Liefde). Hier komen de drie delen van de familiekroniek samen. Stuk voor stuk worden ze inhoudelijk en vormelijk getoetst aan de bevindingen van het theoretische en praktische onderzoek. Naast de reflectie over de eigen theaterpraktijk is een literatuurstudie noodzakelijk. Deze zal zich in hoofdzaak toespitsen op de problematiek van de beeldvorming van de 'ander' en dus op de connectie tussen discours en macht. Ten slotte zijn een aantal casestudies uit binnen- en buitenland onontbeerlijk voor het onderzoek. Ik onderzoek de verschillen in de perceptie van het werk van ‘autochtone’ kunstenaars die zich als ‘allochtonen’ voordeden, voor en na de ontmaskering. Ook de methode van het ‘onzichtbaar theater’ kan nieuwe perspectieven bieden op bovenstaande onderzoeksvragen.

Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Drama • Vakgroep Audiovisuele kunsten

Onderzoekers: • An van Dienderen • Chokri Ben Chikha

Wat gemaskeerde woorden kunnen doen: preactiveren of retrospectief ophalen? Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)

Onderzoekers: • Dominiek Sandra • Lien Van Abbenyen

Wat gemaskeerde woorden kunnen doen: preactiveren of retrospectief ophalen? Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)

Onderzoekers: • Dominiek Sandra • Lien Van Abbenyen

Wat betekent ons filosofieonderwijs voor (toekomstige) filosofiestudenten, afgestudeerde filosofen en studenten in andere KU Leuven bacheloropleidingen? Ontwerp van middelen en strategieën om het disciplinaire zelfbeeld aan te spreken. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centr. Logica en Analyt. Wijsbegeerte

Onderzoekers: • Andreas De Block

Walter Benjamin's Theorie van het Eingedenken. Universiteit Antwerpen Abstract: Een studie van de theologische en ethische aspecten van het filosofische werk van Walter Benjamin, met name zijn theorie van hot Eingedenken (commemoratie, rouw, herdenken). Professor Hanssen zal Benjamins werk in verband brengen met andere ethische denkers, zoals Kierkegaard, Buber en Levinas, en met name onderzoeken hoe Benj amins motief van het Eindenken, ontwikkeld tijdens zijn exiel in Parijs, werd overgenomen in het werk van socioloog Juergen Habermas en theoloog J. B. Metz. Organisaties: • Instituut Joodse Studies

Onderzoekers: • Vivian Liska

Walking the Border/Lost in the Borderlands: de discursieve constructie van diasporische identiteiten in de hedendaagse joods-Amerikaanse literatuur Universiteit Gent Abstract: De studie zal nagaan hoe een welomschreven literair corpus etnische identiteit en het Joods cultureel en religieus erfgoed benadert. Deze anlyse richt zich op de epistemologie van de verscheidenheid en de semiothiek van de grens en zal gesitueerd worden in het theoretisch kader van postkoloniale, etnische en literaire theorie. Organisaties: • Vakgroep Engels

Onderzoekers: • Kristiaan Versluys • Gert Buelens

Waarom Kafka? Over de concepten 'singulariteit' en 'universaliteit' in de filosofische receptie van zijn werk. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituut Joodse Studies

Onderzoekers: • Vivian Liska • Arthur Cools

Waarom gericht naar het Zuiden? Europese civil society tegenover de Zuid-Europese dictaturen in een globaliserende wereld (1950-1975). KU Leuven Abstract: Hoewel Europa tijdens de Koude Oorlog lange tijd voorgesteld en herinnerd werd als een verdeeld continent, toch waren er tegelijk sterke krachten van globalisering aan het werk. De interacties tussen Oost- en West-Europa en Europa en de derde wereld werden reeds uitvoerig bestudeerd, maar we weten eigenlijk tot nu toe weinig over de relaties tussen democratisch Europa en de Zuid-Europese samenlevingen in Spanje, Portugal en Griekenland die tot in het midden van de jaren zeventig door dictatoriale regimes werden bestuurd. Dit onderzoek focust op de reactie die schendingen van mensenrechten en democratische beginselen in die Zuid-Europese landen in West-Europa veroorzaakten. Op die manier wil dit project de Europese dimensie in het ontstaan van een internationaal mensenrechtenregimein de naoorlogse periode voor het voetlicht brengen,

en een nieuw lichtwerpen op de vorming van Europese identiteiten. Organisaties: • OG Modern.& Samenlev. 1800-2000 Leuven

Onderzoekers: • Idesbald Goddeeris • Kim Christiaens

Waarneming en controle van multimodale texturen in multimediale omgevingen Universiteit Gent Abstract: Dit project gaat over de studie van het multimodale waarnemen en aansturen van in de tijd veranderende texturen (micro eigenschappen van vormen/texturen/objecten) in een multimedia omgeving. Het algemene doel is het verwerven van nieuwe inzichten on hoe tectuur vanuit verschillende modaliteiten van waarnemen, en met name, het visuele, auditieve en het bewegingsdomein kunne samengebracht worden in een multimedia omgeving. Om dit doel te bereiken worden nieuwe applicaties met beweging van de gebruiker, het waarnemen en het visueel weergeven van textuur ontwikkeld en geïntegreerd in een gebruikersomgeving. Organisaties: • Vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen

Onderzoekers: • Karel-Jan Vanfleteren • Marc Leman • Rik Van de Walle

Waarneming en agentiviteit. Hermholtz' psychofysiologische optica als een voorloper van de hedendaagse agentieve/sensorimotorische benadering van de menselijke perceptie Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksvoorstel beoogt de studie van de historische continuïteit tussen Hermann von Helmholtz' psychofysiologische optica en de hedendaagse sensorimotorische/enactieve benadering van de waarneming. Doorheen de analyse van (i) Helmholtz' conceptualisering van het waarnemingsprobleem en (ii) de filosofische grondslagen van zijn waarnemingstheorie in het historische luik, wordt een kritisch perspectief geboden op de sensorimotorische/enactieve benadering in het vergelijkend/systematisch luik. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Gertrudis Van de Vijver

Waar is de mens? Proeve van een fenomenologische topologie. Universiteit Antwerpen Abstract: Waar is de mens? Op deze vraag wil het hier voorgelegde onderzoeksproject een antwoord bieden middels een fenomenologische benadering van de plaats en de ruimtelijkheid van de mens. Vertrekkend vanuit het denken van Husserl en vooral Heidegger wordt een poging ondernomen een fenomenologische topologie uit te werken die een alternatief kan bieden voor de wetenschappelijk-objectieve benadering van de ruimte. Dit perspectief lijkt immers niet in staat te zijn de eigenheid van de plaats en de ruimtelijkheid van de mens te denken, omdat ze die reduceert tot de fysisch-mathematische ruimte - de plaats wordt er gedacht als een locatie in de homogene ruimte, de ruimtelijkheid wordt er gereduceerd tot de meetbare afstand tussen die verschillende locaties. De plaats van de mens valt echter niet samen met de positie van ons lichaam in de ruimte, en de ruimtelijke verhouding tussen mens en ding kan niet worden teruggevoerd op kwantificeerbare afstand. Dit project heeft uiteindelijk de bedoeling om op een formeel-ontologische manier een aantal categorieën fenomenologisch te verhelderen (plaats, ruimtelijkheid, nabijheid, verte) en zodoende de eigenheid van de menselijke plaats-ruimtelijkheid filosofisch te onderbouwen. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers: • Geert Van Eekert • Jasper Van de Vijver

Waar is de mens? Proeve van een fenomenologische topologie. Universiteit Antwerpen Abstract: Waar is de mens? Op deze vraag wil het hier voorgelegde onderzoeksproject een antwoord bieden middels een fenomenologische benadering van de plaats en de ruimtelijkheid van de mens. Vertrekkend vanuit het denken van Husserl en vooral Heidegger wordt een poging ondernomen een fenomenologische topologie uit te werken die een alternatief kan bieden voor de wetenschappelijk-objectieve benadering van de ruimte. Dit perspectief lijkt immers niet in staat te zijn de eigenheid van de plaats en de ruimtelijkheid van de mens te denken, omdat ze die reduceert tot de fysisch-mathematische ruimte - de plaats wordt er gedacht als een locatie in de homogene ruimte, de ruimtelijkheid wordt er gereduceerd tot de meetbare afstand tussen die verschillende locaties. De plaats van de mens valt echter niet samen met de positie van ons lichaam in de ruimte, en de ruimtelijke verhouding tussen mens en ding kan niet worden teruggevoerd op kwantificeerbare afstand. Dit project heeft uiteindelijk de bedoeling om op een formeel-ontologische manier een aantal categorieën fenomenologisch te verhelderen (plaats, ruimtelijkheid, nabijheid, verte) en zodoende de eigenheid van de menselijke plaats-ruimtelijkheid filosofisch te onderbouwen. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers: • Geert Van Eekert • Jasper Van de Vijver

Waarheid en traditie: Augustinus' denken over sapientia in dialoog met Gadamer's filosofische hermeneutiek KU Leuven Abstract: Dit project onderzoekt Augustinus bestaan van sapientia en hoe we vandaag over dit Augustiniaanse concept van waarheid kunnen denken. Twee onderzoeksvragen leiden onze studie. Ten eerste gaan we in op de vraag of enin welke mate Gadamers hermeneutiek mogelijkheden biedt om Augustinus denken in een hedendaagse context te kunnen herontdekken en uit te drukken. Ten tweede bestuderen we de implicaties van Gadamers concept van vooroordeel voor de belangrijke rol die Augustinus toekent aan geloof in het denkproces. Ons onderzoek bestaat uit drie delen. Het eerste gedeelte behandelt de aanwezigheid van sapientia in Augustinus geschriften, binnen het kader van zijn illuminatieleer en de Griekse wijsbegeerte. Ineen tweede deel worden Augustinus en Gadamer binnen hun respectievelijke bredere historische en intellectuele contexten gesitueerd om zo de specifieke motivering van hun gedachtengoed te begrijpen. Het derde deel maakt gebruik van Gadamers denken om een dialoog tussen hem en Augustinus

Organisaties: • OE Geschiedenis van Kerk en Theologie

Onderzoekers: • William Desmond • Mathijs Lamberigts • Anthony Dupont • Matthew Knotts

Waanzin, religie en maatschappij in zeventiende-eeuws Brabant. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject richt zich op de relatie tussen waanzin, religie en maatschappij in de lange zeventiende eeuw in het hertogdom Brabant, waarbij het onderzoek naar de verwevenheid van deze drie componenten en de ontwikkelingen daaromtrent een centrale plaats krijgt toebedeeld. In de literatuur heerst er een consensus rond de verbondenheid van waanzin en secularisering. Dit project trekt deze consensus echter in twijfel. Vanuit het wat, wie, hoe en waarom van waanzin, en met een ruime aandacht voor de veelvoudigheid van mogelijke antwoorden, wil dit onderzoek een eenduidig verhaal van secularisering overstijgen. De Zuidelijke Nederlanden belooft daarbij een bijzonder interessante comparatieve casestudy te zijn, die zich tot hiertoe nog niet heeft laten gelden binnen de historiografie rond waanzin, maar die net toelaat een veel genuanceerder verhaal te vertellen. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis


Waanzin, religie en maatschappij in zeventiende-eeuws Brabant. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project staat de relatie tussen waanzin, religie en maatschappij in het zeventiende-eeuwse hertogdom Brabant centraal. Aan de hand van mirakelverhalen en procesdossiers richt het onderzoek zich op de interactie tussen de diverse actoren die geconfronteerd werden met waanzin, om zo de processen van negotiatie en conflict die schuilgaan achter de identificatie, de perceptie en het beheer van krankzinnigheid te grijpen. Aandacht zal daarbij uitgaan naar wisselwerkingen en spanningen tussen de religieuze en wereldse registers waarbinnen waanzin gevat en beleefd werd. Van daaruit wordt het mogelijk abstracte, vaak lineair gedachte begrippen als "secularisering" en "medicalisering" te nuanceren. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis


VUB Onderzoekscontingent Sabbatical Leave 2014 (Call 2013). Toekenning aan Prof. dr. Hans Vandevoorde: An institutional biography of August Vermeylen (1872-1945) and his generation. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het project wordt onderzoek gedaan naar de levensloop van August Vermeylen, die jarenlang hoogleraar was aan de Université Libre de Bruxelles (ULB) en uiteindelijk de eerste rector van de vernederlandste universiteit Gent werd. Diachronisch wordt de biografie opgehangen aan locale, nationale en internationale instituties: m.b. 'verenigingen' en allerlei andere vormen van sociabiliteit (culturele kringen, tijdschriften, politieke groeperingen, salons, etc.), waarvan Vermeylen in elke levensfase lid was. Rode draad vormen zijn literair- en kunsthistorische publicaties in relatie tot die plaatsen van sociabiliteit. Op die manier wordt in deze 'institutionele' biografie aan context en tekst een evenwaardige plaats gegeven. Synchroon wordt de rol gevolgd die Vermeylen speelde in de generatie 1870, zowel aan Nederlandstalige als Franstalige kant, waarvan de leden mee in dezelfde kringen zaten. Zo komt zowel het privé als openbare leven van één persoon als het leven van een hele generatie aan bod. Dit onderzoek vormt niet alleen een bijdrage tot de literatuurgeschiedenis (biografiestudie), maar ook tot de universiteitsgeschiedenis, de intellectuele geschiedenis (allerlei vormen van sociabiliteit) en de geschiedenis van België in een generationeel en transnationaal perspectief. Organisaties: • Taal- en Letterkunde

Onderzoekers: • HANS VANDEVOORDE

VUB Onderzoekscontingent Sabbatical Leave 2013 (Call 2012). Toekenning aan Prof. dr. Wim Vandenbussche: Historical sociolinguistics in Flanders - Securing the past, preparing the future Vrije Universiteit Brussel Abstract: Historische sociolinguïsten in Vlaanderen - Het verleden vrijwaren, de toekomst voorbereiden Organisaties: • Taal- en Letterkunde

Onderzoekers: • WIM VANDENBUSSCHE

VUB Onderzoekscontingent Sabbatical Leave 2013 (Call 2012). Toekenning aan Prof. dr. Karin Nys: Post-excavation processing of the material culture of the Late Bronze Age town Hala Sultan Tekke (Cyprus) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Post-opgravingproces van materiale culturen van de Late Bronzen tijdperk-stad Hala Sultan Teke (Cyprus) Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie

Onderzoekers: • KARIN NYS

VUB Onderzoekscontingent Sabbatical Leave 2012 (Call 2011). Toekenning aan Prof. dr. Paul De Hert: Constitutional European Criminal in Search of a Foundation Respectful of Human Rights. Vrije Universiteit Brussel

Abstract: Evenwicht tussen veiligheid en vrijheid in het kader van Europese mensenrechten Organisaties: • Metajuridica

Onderzoekers: • PAUL DE HERT

VUB Onderzoekscontingent Sabbatical Leave 2011 (Call 2010). Toekenning aan Prof. dr. Jean Paul Van Bendegem : A philosophy of Strict Finitism : Historical and Systematical Overview. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project is het de bedoeling om 28 jaar werk rond strikt finitisme in één geheel samen te brengen. Organisaties: • Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie


Vrouwen en werk in de Zuidelijke Nederlanden in de Nieuwe Tijd (case-studies Antwerpen, Gent en Bergen). Universiteit Antwerpen Abstract: Vrouwen en werk in de Zuidelijke Nederlanden in de Nieuwe Tijd (case-studies Antwerpen, Gent en Bergen). Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bruno Blondé • Laura Van Aert

Vrouwen en vermogen: agency, bezit en investeringen in de stedelijke ruimte van het laatmiddeleeuwse Brabant. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Middeleeuwen Leuven

Onderzoekers: • Jelle Haemers • Andrea Bardyn

Vrouwen en repressie. Een genderanalyse van de repressie van de collaboratie van vrouwen na de Tweede Wereldoorlog. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek wenst de repressie van de collaboratie ne de Tweede Wereldoorlog vanuit een genderperspetief te analyseren. Via een analyse van de strafdossiers van het Archief van het Hoog Commissariaat voorde's Lands Veiligheid en de archieven van gevangenissen en interneringscentra, aangevuld met informatie uit de pers en met iconische materiaal, zal de specificiteit van de repressie ten aanzien van vrouwen onderzocht worden. Daartoe zullen alle facetten van de repressie en de relatie van de repressie tot de collaboratievormen, waarin vrouwen actief waren, onderzocht worden. De prosopografische analyse van de strafdossiers, aangevuld met biografische gegevens over de internerings-en gevangenistijd, laat toe het profiel van de vrouwen te schetsen, de aard van de collaboratie en de repressie te vatten en na-oorlogse netwerken te reconstrueren. Anderzijds dienen de beeldvorming over collaborerende vrouwen en de bij de berechting van vrouwen gebruikte criteria's onderzocht. Organisaties: • Metajuridica

Onderzoekers: • MACHTELD DE METSENAERE

Vrouwen en geweldloos verzet in laatmiddeleeuws Brabant. KU Leuven Abstract: Dit project wenst geweldloos verzet in de geschiedenis op te waarderen.Het gaat uit van de stelling dat burgers actief bijgedragen hebben tot politieke besluitvormingsprocessen. Doorgaans blijft de rol van 'gewone mannen en vrouwen' in de politieke geschiedenis beperkt tot die vanrumoerige opstandelingen, terwijl dit project hun 'agency' wil onderzoeken, en zal nagaan welke politieke ideeën zij hadden. Met geweldloos verzet, zoals petities, stakingen of via het posten van pamfletten, hoopten personen die geen daadwerkelijke politieke macht hadden namelijk de beslissingen van gezagsdragers te sturen. Niet enkel mannen, maar dus ook vrouwen speelden hierin een actieve rol. Dit is nochtans miskend in de hedendaagse historiografie. Daarom wil dit project onderzoeken hoe mannen én vrouwen aan politieke invloed hebben gewonnen in een belangrijke periode in de geschiedenis van onze gewesten. Met name in de late middeleeuwen, toen belangrijke politieke veranderingen plaatsgrepen,en steden gevo Organisaties: • OG Middeleeuwen Leuven

Onderzoekers: • Jelle Haemers

Vrouwen en de repressie. Een genderanalyse van de repressie van de collaboratie van vrouwen in België na de Tweede Wereldoorlog. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek wenst de repressie van de collaboratie na de Tweede Wereldoorlog vanuit een genderperspectief te alyseren. Via een analyse van de straidossiers, van het Archief van het Hoog Commissariaat voor 's Lands Veiligheid en alle archieven van gevangenissen en interneringscentra, aangevuld met informatie uit de pers, uit interviews en met:onografisch materiaal, zal de specificiteit van de repressie ten aanzien van vrouwen onderzocht worden. Daartoe zullen alle facetten van de repressie en de relatie van de repressie tot de vormen van collaboratie, waarin vronwen actief waren,onderzocht worden. De prosopografische analyse van de staLdossiers, aangevuld met biografische gegevens over de internerings- en gevangenistijd, laat toe het profiel van de vronwen te schetsen, de aard van de collaboratie en de repressie vatten en naoorlogse netwerken te reconstrueren. Anderzijds dienen de beeldvorming over collaborerende vrouwen en de bij de berechting van vrouwen gebruikte criteria onderzocht. Organisaties: • Metajuridica

Onderzoekers: • DIRK LUYTEN • MICHEL MAGITS

• MACHTELD DE METSENAERE

Vrouwen en de repressie. Een genderanalyse van de repressie van de collaboratie van vrouwen in België na de Tweede Wereldoorlog. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek wenst de repressie van de collaboratie na de Tweede Wereldoorlog vanuit een genderperspectief te alyseren. Via een analyse van de straidossiers, van het Archief van het Hoog Commissariaat voor 's Lands Veiligheid en alle archieven van gevangenissen en interneringscentra, aangevuld met informatie uit de pers, uit interviews en met:onografisch materiaal, zal de specificiteit van de repressie ten aanzien van vrouwen onderzocht worden. Daartoe zullen alle facetten van de repressie en de relatie van de repressie tot de vormen van collaboratie, waarin vrouwen actief waren, onderzocht worden. De prosopografische analyse van de strafdossiers, aangevuld met biografische gegevens over de internerings- en gevangenistijd, laat toe het profiel van de vrouwen te schetsen, de aard van de collaboratie en de repressie vatten en naoorlogse netwerken te reconstrueren. Anderzijds dienen de beeldvorming over collaborerende vrouwen en de bij de berechting van vrouwen gebruikte criteria onderzocht. Organisaties: • Onderzoeksgroep Vrouwenstudies • Metajuridica • Accountancy, Auditing en Bedrijfsfinanciering

Onderzoekers: • CHRISTOPHE JANS • Severine JANS • DIRK LUYTEN • MICHEL MAGITS • MACHTELD DE METSENAERE

Vrouwenbesnijdenis als kenmerk van religieuze identiteit onder Koptische vrouwen en moslimvrouwen in Egypte. Universiteit Gent Abstract: Dit voorstel wil het begrip verhogen rond vrouwelijke religieuze "agency" in het kader van vrouwenbesnijdenis door middel van religieuze discours analyse en ethnografisch onderzoek onder Koptische en Moslimvrouwen in Egypte. Het voorstel richt zich op de onderhandelingen van vrouwen met zowel interne sociale religieuze druk als verwesterde krachten. Het project wil bijdragen tot theorievorming rond het samenspel van gender, religie en "agency". Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen

Onderzoekers: • Chia Longman

Vrouwelijke vroomheid, mannelijke toewijding? De opkomst van cisterciënzerinnen en de inrichting van cura monialium in de Zuidelijke Nederlanden, 1150-1275. Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek naar de opkomst van de cisterciënzerinnenkloosters tussen 1150 en 1275 in de Zuidelijke Nederlanden bestaat uit twee luiken. Enerzijds focus ik op de vrouwen, hun spirituele idealen en de manier waarop hun gemeenschappen ontstonden en geïntegreerd werden in de cisterciënzer orde. Anderzijds onderzoek ik de steun onder mannen, zijnde cisterciënzer monniken en lokale bisschoppen, voor deze religieuze vrouwen. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Jeroen Deploige

Vrouwelijke netwerkvorming in het vroegmoderne Aalst: sociaal kapitaal "achter de schermen"? Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt onderzocht in welke soorten netwerken (gehuwde) vrouwen in een (kleine) vroegmoderne stad actief waren en hoe deze netwerken evolueerden onder invloed van belangrijke sociaal-economische en culturele transformaties zoals de "industrious revolution" en de zogezegde "privatisering" van de vroegmoderne vrouwelijke actor. Dank zij de integratie van gendergeschiedenis en studies naar sociaal kapitaal wordt daarbij enerzijds ons begrip van de rol van gender in de productie van sociaal kapitaal vergroot en wordt anderzijds het monolithische onderscheid tussen de "publieke mannelijke sfeer" en de "vrouwelijke private sfeer" historisch geproblematiseerd. Deze inhoudelijkmethodologische insteek zal concreet gemaakt worden voor Aalst, een kleine stad die een exemplarische sociaal-economische transformatie doormaakte, uitstekende bronnenreeksen heeft en zich -vanwege de schaal- uitstekend leent voor een geïntegreerde analyse. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bruno Blondé • Bert De Munck • Ellen Decraene

Vrouwelijke netwerkvorming in het vroegmoderne Aalst: 'sociaal kapitaal' achter de schermen? Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt onderzocht in welke soorten netwerken (gehuwde) vrouwen in een (kleine) vroegmoderne stad actief waren en hoe deze netwerken evolueerden onder invloed van belangrijke sociaal-economische en culturele transformaties zoals de "industrious revolution" en de zogezegde "privatisering" van de vroegmoderne vrouwelijke actor. Dank zij de integratie van gendergeschiedenis en studies naar sociaal kapitaal wordt daarbij enerzijds ons begrip van de rol van gender in de productie van sociaal kapitaal vergroot en wordt anderzijds het monolithische onderscheid tussen de "publieke mannelijke sfeer" en de "vrouwelijke private sfeer" historisch geproblematiseerd. Deze inhoudelijkmethodologische insteek zal concreet gemaakt worden voor Aalst, een kleine stad die een exemplarische sociaal-economische transformatie doormaakte, uitstekende bronnenreeksen heeft en zich -vanwege de schaal- uitstekend leent voor een geïntegreerde analyse. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bruno Blondé • Bert De Munck • Ellen Decraene

Vrouwelijke netwerkvorming in Antwerpen tijdens de 17de en 18de eeuw: sociaal kapitaal "achter de schermen"?

Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt onderzocht in welk soort netwerken vrouwen actief waren en welk soort sociaal kapitaal ze daarbij genereerden. Verschillende historici (cf. Haks, Stone) menen dat de zeventiende en achttiende eeuw werden gekenmerkt door een opkomende huiselijkheid die de vrouwelijke actor steeds verder wegdrong in een sterk afgescheiden private sfeer. Wat betekende dit voor de samenstelling en functies van vrouwelijke netwerken en voor de mogelijkheden tot vrouwelijke agency via het produceren van sociaal kapitaal? Via een integratie van vrouwengeschiedenis en onderzoek naar sociaal kapitaal wordt ons begrip vergroot van 1) de rol van gender in de productie van sociaal kapitaal én 2) de vrouwelijke handelingsbekwaamheid in een patriarchale gemeenschap. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bert De Munck • Guido Marnef • Ellen Decraene

Vrouwelijke dilettanten afkomsting uit de adel in België (1830-1914) KU Leuven Abstract: Aristocratische dilettanten. Amateurkunstenaressen in Belgische adellijke kringen tussen 1830 en 1914Gedurende de negentiende eeuw leerden alle dochters uit de adel en de hogere burgerij tekenen,schilderen en muziek spelen. Een artistiek getalenteerd meisje werd beschouwd als een betere huwelijkskandidate. Ondanks de stijgende kansen omeen professionele kunstcarrière te ontplooien, beoefenden de meeste vrouwen de kunsten als dilettante. Toch lag de onderzoeksfocus bij de minderheid van beroepskunstenaressen en niet bij de meerderheid van dilettanten. Naast de groeiende mogelijkheden om een beroepspraktijk als kunstenares te ontwikkelen, groeide doorheen de negentiende eeuw een negatieve perceptie ten opzichte van dilettantisme en haar beoefenaars. De vraag is: welke effecten hadden deze twee evoluties op de kunstenbeoefening dooramateurkunstenaressen gedurende de negentiende eeuw?Dit projectbeantwoordt de gestelde vraag door de combinatie van artistieke en literaire bronnen. Aangezien Organisaties: • OG Kunstwetenschappen Leuven

Onderzoekers: • Katlijne Van der Stighelen • Wendy Wiertz

Vrouwelijk auteurschap en vrouwelijke autoriteit in laatmiddeleeuwse en vroegmoderne volkstalige preken uit de Lage Landen Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap

Onderzoekers: • Thomas Mertens • Petronella Stoop • Theodorus Clemens

Vroegmoderne publieke opinie. Patronen, mechanismen en factoren in opinie- en besluitvormingsprocessen in de Noorderlijke en Zuidelijke Nederlanden in de vroegmoderne tijd. Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt de wisselwerking tussen opinievorming in de (voornamelijke stedelijke) samenleving en de uiteindelijke politieke besluitvorming aan de hand van de politieke situatie te Antwerpen en Amsterdam tijdens een cruciale fase in de Tachtigjarige Oorlog (1570-1600). Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Hildegarde Symoens

Vroegmoderne publieke opinie. Patronen, mechanismen en actoren in opinie- en besluitvormingsprocessen in de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden in de vroegmoderne tijd. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de wisselwerking tussen opinievorming in de stedelijke samenleving en de uiteindelijke politieke besluitvorming in de Nederlanden in de late 16de eeuw. Centraal in het onderzoek staan twee comparatieve dieptestudies waarin de situatie van Antwerpen en Amsterdam wordt uitgewerkt. In beide gevallen ging het om belangrijke handelssteden die beroerd werden door een aantal belangrijke vraagstukken die zich aandienden in het kader van de Opstand: het religievraagstuk, de soevereiniteitskwestie, de migratieproblematiek. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Guido Marnef

Vroegmiddeleeuwse steden in de zuidelijke Noordzeeregio - formatieprocessen en levenscyclus van (pre-)stedelijke bodems vanuit archeologische en micromorfologisch perspectief, 400 - 1000 Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project zal de donkere aarde van drie Belgische vestigingen (Antwerpen, Tongeren en Lier) worden bestudeerd en vergeleken in een internationale context om de menselijke en natuurlijke processen die van invloed waren van de oorsprong van de middeleeuwse steden te begrijpen. Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie

Onderzoekers: • Marc DE BIE

Vroege taalontwikkeling bij zeer jonge kinderen met een risico op een autisme spectrum stoornis Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties:

• Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie

Onderzoekers: • Herbert Roeyers

Vrijlegging van de polychromie daterende uit 1878 en restauratie van door ondeskundige vrijlegging beschadigde polychromie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds een privé-instelling. UA levert aan de privé-instelling de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Faculteit Ontwerpwetenschappen - overige

Onderzoekers: • Sarah De Smedt

Vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid in de vroege Nederlandse Verlichting (1662-1697) Universiteit Gent Abstract: Een onderzoek naar de wortels van de Verlichting, meer bepaald door een onderzoek van een aantal kernbegrippen zoals 'vrijheid', 'gelijkheid' en 'broederlijkheid' en de wijze waarop deze werden toegepast in de politieke theorie. Thema's die in dit verband onderzocht zullen worden zijn ondermeer slavernij, het idee van de natuurstaat en de nobele wilde, het beeld van de atheïstische martelaar, enz. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Martin Commers

Vreemde vrouwen. De receptie van vrouwelijke auteurs in Vlaanderen tijdens het interbellum (1918-1940) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Vertaling & Interc.Transfer Brussel

Onderzoekers: • Elke Brems • Dorien De Man

Vreemdetaallezen voor academische doeleinden. Het lezen van Engelstalige academische teksten door beginnende en gevorderde studenten Engels (moedertaalsprekers Nederlands). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de academische leesvaardigheid van taalstudenten binnen hun opleiding (Nederlands T1, studenten Engels VT). Het project beoogt de belangrijkste factoren te identificeren die een bijdrage leveren aan de VT academische leesvaardigheid van de studenten en de relatieve bijdrage van elke factor te bepalen. Studenten op verschillende studieniveaus worden vergeleken (instroom-, mid- en uitstroomniveau). Organisaties: • Toegepaste Taalstudies

Onderzoekers: • Christel Van De Poel • Tina Brunfaut

Vrede en verzoening in het Romeins Missaal. Een liturgietheologische analyse met concrete pastorale aanbevelingen voor de Kerk in Sri Lanka KU Leuven Abstract: 20e eeuw theologische stromingen maakte de weg vrij voor een diepere integratie tussen liturgie en het leven. Het huidige onderzoek zal onderzoek doen naar eenspecifieke en existentiële vraag met betrekking tot vrede en verzoening als belichaamd in het Romeins Missaal en de naoorlogse context in Sri Lanka. De voor dit onderzoekvastgestelde methodologie zal worden gebaseerd op het eerdere werk in liturgischehermeneutiek van Renato De Zan, James Leachman en Daniel McCarthy in de aangelegenheid op wezenlijke theologische inzichten op basis van de liturgische teksten. Het huidige onderzoek zal proberen op een baanbrekende liturgico-theologische werken aan het kruispunt waar de Eucharistie en de Kerk sociaal-ethische relevantie samenkomen, toegepast op de naoorlogse Srilankaanse context.De relatie tussen vrede en verzoening in het Romeins Missaal in een euchologicalcontext niet in voldoende mate uit het oogpunt van lexicologie bestudeerd. Het huidige onderzoek zal ook de ontwikkeling van ee Organisaties: • OE Pastoraaltheol. en Empirische Theol.

Onderzoekers: • Joris Geldhof • Daniel Mc Carthy

Vrede en disciplinering. Een politiek-theoretisch onderzoek naar vredesvorming in de internationale politiek: de NoordAtlantische regio (1945-2007). Universiteit Antwerpen Abstract: De oorspronkelijke doelstelling van de leer der internationale betrekkingen was inzicht te verkrijgen in de oorzaken van oorlog opdat de voorwaarden van vrede beter bekend zouden worden en de kans op vrede zou toenemen. Een spijtig gevolg hiervan was dat voornamelijk de oorlog aandacht kreeg, en dat vrede als concept veelal in de kou bleef staan. Een belangrijke verklaring is dat vrede, in duidelijke tegenstelling tot oorlog, niet problematisch werd (en wordt) geacht. Vrede is per definitie wenselijk en moet dus niet gedefinieerd worden. Een zelfde onkritische houding tot vrede bestaat er onder de algemene bevolking met betrekking tot de idee dat Europa specifiek, en het Westen in het algemeen, sinds 1945 een vredeszone is. Een dergelijke, schijnbaar natuurlijke waarheid noopt tot waakzaamheid en studie. Binnen de leer der internationale betrekkingen kunnen er, met betrekking tot het vraagstuk van de vrede, ruwweg twee scholen onderscheiden worden: het realisme en het liberalisme (waarbij de laatste gedurende de laatste twee decennia een constructivistische variant heeft ontwikkeld). Beide stromingen, maar niet de constructivistische variant, hanteren een beperkte ontologie van vrede. Ze definiëren vrede immers als de "mere absence of war." Wel geven ze verschillende oorzaken aan: een dominante macht of hegemon garandeert vrede voor de realisten; economische interdependentie, internationale instellingen en recht, en de democratie veroorzaken volgens de liberalen vrede. Het constructivisme, op vrede toegepast in de literatuur rond veiligheidsgemeenschappen (security communities) definieert vrede breder als de "dependable expecation of peaceful change". Hier echter nog meer dan bij het liberalisme komt de nadruk te liggen op democratie als voorwaarde voor vrede. Democratieën voeren immers geen oorlog met elkaar omdat ze elkaar kunnen vertrouwen. Maar, en op dit punt wenst dit project een bijdrage te leveren, hoe

herkennen democratieën elkaar? Deze herkenning is immers noodzakelijk wil men wederzijds vertrouwen kunnen ontwikkelen. Wij zullen betogen dat education een belangrijke rol speelt in dit herkenningsproces. Dominante staten leren de andere staten aan hoe een goede democratie functioneert en aangezien de staten dus actief geconstrueerd werden als betrouwbare democratieën vervalt het probleem van de herkenning. Bovendien verschaft deze verklaring inzicht in de ontologie van vrede: deze wordt binnen deze optiek een gedisciplineerde en gelegitimeerde orde. Om deze bewering hard te maken zal er enerzijds een politiek-theoretisch onderzoek naar de samenhang tussen education en vrede worden gedaan alsook de mogelijkheid om deze theorie te extrapoleren naar het internationale niveau onderzocht. Centrale concepten hierbij zijn de "staat als burger" en "diplomatie als educatief medium". Anderzijds zullen we het theoretische model ook op haar empirische geldigheid testen. Heeft education met andere woorden een significante rol gespeeld in het totstandkomen en in de recente uitbreiding van de Westerse vrede? Hierbij zullen we focussen op de debatten rond zes vormende momenten of organisaties die inhoud gaven aan deze vrede: het Marshallplan, de oprichting van NAVO, de oprichting van EGKS, de oprichting van OVSE, de uitbreiding van NAVO, en de uitbreiding van EU. Wie stuwde deze processen? Hoe werden ze gerechtvaardigd? Werden er aan deelname eisen gesteld qua binnenlandse politieke organisatie? Werd actieve promotie van zowel deze processen zelf als van de gestelde eisen noodzakelijk geacht? Hoe werd er door de ontvangende staten of kandidaat-lidstaten op gereageerd? Deze vragen, die onze onderzoeksvraag hoe constitueert education burgerschap? En hoe constitueert education, via burgerschap, vrede? ¿ operationaliseren, worden beantwoord op basis van een analyse van zowel primaire bronnen als secundaire literatuur. Organisaties: • Internationale Politiek (IP)

Onderzoekers: • Tom Sauer • Jorg Kustermans

Voûtes à nervures manuélines. Le caractère innovant de João de Castilho (Manuelijnse ribgewelven. De innovatie van Joao de Castilho) KU Leuven Abstract: De zgn. Manuelijnse gewelven - in het bijzonder deze van João de Castilho - behoren tot een ook op Europees vlak toonaangevende Portugese bouwstijl uit het einde van de vijftiende en het begin van de zestiende eeuw (genoemd naar de regeringsperiode van Manuel I). Doel van hetonderzoek is een multidisciplinaire studie (analyse van historische, architecturale, constructieve en erfgoed-aspecten), ingebed in een zo breed mogelijk perspectief op deze specifieke, innovatieve kunst. De doelstellingen zijn: 1. opstellen van een inventaris van de verschillende types Manuelijns gewelf; 2. vergelijking met eigentijdse Europese gewelven, in het bijzonder in Spanje, Engeland en Duitsland; 3. verificatie van de toeschrijving en de datering van João de Castilho's gewelven;4. studie van de constructieve aspecten, inclusief detaillering en bouwtechnieken; 5. analyse van de architecturale aspecten (vorm, proportie, geometrie, design); 6. analyse van hun staat van conservering op structureel vlak en van Organisaties: • Architectuur en Maatschappij

Onderzoekers: • Krista De Jonge • Soraya Genin

Vorm, Inhoud en Volgorde van responscategorieën bij Surveyonderzoek. Een fundamenteel onderzoek naar de impact van responscategorieën op responsgedrag. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ondanks het feit dat bij surveyonderzoek fouten in de constructie van vragenlijsten vaak aangehaald worden als verklaring voor responsbias, gebrekkige kwaliteit van de data en onverwachte resultaten, werd de omvang van dit probleem nog weinig onderzocht. Dit project wil op een systematische manier de mogelijke impact van de gehanteerde responscategorieën bij ratingschalen (zoals het aantal categorieën, even of oneven, het gebruik van ankerpunten, de keuze van de labels, ...) onderzoeken. Het eigenlijke onderzoek omvat twee delen: 1) In het experimenteel survey worden verschillende versies van een vragenlijst (dezelfde items, te beoordelen op verschillende responsschalen) op 2 tijdstippen bij dezelfde respondenten afgenomen. Daarbij worden bij elke afname alle verschillende versies verspreid (een deel van de deelnemers krijgt eerst versie A, later B, bij andere deelnemers is de volgorde omgekeerd) om zo test-hertest effecten uit te sluiten. Deelnemers in de controlegroep krijgen 2 keer dezelfde versie. 2) Bij het laboratoriumonderzoek worden in verscheidene experimenten verschillende schaaltypes onderling vergeleken. Enerzijds wordt het responsgedrag op verscheidene schaaltypes vergeleken op indirecte manier, door dezelfde items op verschillende schaaltypes te laten beoordelen. Anderzijds worden verschillende schaaltypes meer direct onderling vergeleken via cross-modality matching. Tenslotte wordt ook de preferentie voor de verschillende reponsmodaliteiten bevraagd. Het uiteindelijke doel is om grootteorden van responseffecten bij verschillende schaaltypes en in verschillende contexten te meten en om te komen tot een reeks gefundeerde aanbevelingen voor het aanmaken van vragenlijsten. Organisaties: • Arbeids- en Organisatiepsychologie

Onderzoekers: • ROLAND PEPERMANS • PETER THEUNS • Walentina COOLS

Vooronderzoek thuistaal in onderwijs van allochtone kinderen (deel 2) Universiteit Gent Abstract: In het kader van het project Thuistaal in onderwijs wordt een nulmeting uitgevoerd bij alle leerlingen in de tweede en derde kleuterklassen van de deelnemende scholen, alsook bij een controlegroep van leerlingen getrokken uit een aantal vergelijkbare scholen. De meting behelst toetsing van taalvaardigheid, meer bepaald begrippen (Nederlands en Turks) en metalinguïstisch bewustzijn (ontluikende geletterdheid). Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen

Onderzoekers: • Hendrik Pinxten

Vooronderzoek ontsluiting abdijbibliotheek Tongerlo. Universiteit Antwerpen Abstract: Het "Vooronderzoek ontsluiting abdijbibliotheek Tongerlo" heeft tot doel om na te gaan uit welke deelcollecties de bibliotheek is opgebouwd, wat er de inhoudelijke zwaartepunten van zijn, en wat er het cultuurhistorisch belang van is. Op basis van een dergelijk vooronderzoek kan dan verder worden gewerkt: in het eindrapport van het project zullen aanbevelingen worden geformuleerd, bv. over de deelcollecties waaraan bij de uiteindelijke catalogisering in een online systeem de voorrang gegeven zal moeten worden. Ook voor de verdere aanpak van conservering en restauratie zal dit een onmisbare basis zijn. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Pierre Delsaerdt

Vooronderzoek en archeologisch onderzoek op de gronden bestemd voor de ophoging en ontwikkeling van terreinen voor zeehavengebonden gebieden Universiteit Gent Abstract: Betreffend project heeft als doel een mechanische verkenning van het archeologisch potentieel van een ca. 200 ha groot areaal dat bedreigd wordt door de aanleg van het Kluizendok (grondgebied Evergem) en aangrenzende industrieterreinen. Verder voorziet het project ook in de opgraving van de gedetecteerde sites. Organisaties: • Vakgroep Archeologie

Onderzoekers: • Philippe Crombé

Voor een efficient beheer van de archieven : interne organisatie en behoorlijk bestuur.Records management. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Beginselen van dynamisch archiefbeheer, meer bepaald inzake dossiervorming, ordening en verhuizing van het archief. Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • JUUL VERHELST

Voorbij de retail revolution? Winkelcultuur in het stedelijk landschap Brussel (1830-1914). KU Leuven Abstract: In dit onderzoek wordt de synchrone complexiteit en de diachrone evolutie van de negentiende-eeuwse winkelcultuur in Brussel onderzocht. De modernistische en teleologische historiografie over de negentiende-eeuwse consumptiecultuur wordt heroverwogen door de blik te richten op de winkelcultuur. Aan de basis van dit onderzoek ligt de hypothese dat de ontwikkeling van de winkelcultuur moet worden begrepen als een urban renaissance, eerder dan een retail revolution. In welke mate was winkelcultuur eenpassief segment van of een drijvende kracht achter die stedelijke renaissance? Om de complexiteit van de commerciële circuits en hun winkelcultuur te vatten, wordt het winkellandschap eerst empirisch gereconstrueerd. Vervolgens wordt de culturele constructie rond het winkelen geanalyseerd aan de hand van drie componenten: decor, performance en discours. Organisaties: • OG Cultuurgesch. vanaf 1750 Leuven

Onderzoekers: • Johan Tollebeek • Anneleen Arnout

Voorbij bevrijding en empowerment naar een spiritualiteit van flourishing in marginale contexten: Een feministische theologische analyse van marginaliteit voor een relevante profetische contextuele praxis van leven in overvloed met gemarginaliseerde vrouw KU Leuven Abstract: While acute poverty, overpopulation and unemployment have long been grave debilitating factors hindering the development of India, women affected by gender discrimination and socio-cultural stratification are the ones most relegated to the margins. Along with social conscientization andcapacity building there is need for integral growth and spiritual awakening that will enable women to discover their hidden Godgiven potentialenabling them to live fully with dignity, freedom, integrity and purpose and be effective leaders and contributors in society. The ideal of a spirituality of flourishing purports to promote among the clergy, pastoral workers, formators and care-givers a relevant integrated contextual praxis with marginalized persons that encourages and sustains flourishingand fullness of life through contextual compassionate connecting, critical creative conscientizing and committed collaborative capacitating. Organisaties: • OE Pastoraaltheol. en Empirische Theol.

Onderzoekers: • Reimund Bieringer • Annemie Dillen • Helen Patricia Santos

Voorbij Baudelaires verontwaardiging : een onderzoek naar de relaties tussen de kunstmarkten en de teloorgang van de representatietheorie in de kunstkritiek. Casus Brussel, 1848-1914. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit interdisciplinaire project heeft tot doel een diepgaand inzicht te verwerven in 'art value' aan de hand van een diachrone analyse van de Brusselse kunstmarkt (1848-1914) in relatie tot gelijktijdige transformaties in het kunsttheoretische discours en het esthetische denken. Voorbereidend historisch onderzoek wees uit dat de Brusselse kunstmarkt tijdens de tweede helft van de 19de eeuw grondig werd geherstructureerd (Arnout). Deze reorganisatie van de Brusselse kunstmarkt viel interessant genoeg niet alleen samen met een opvallende toename aan gespecialiseerde kunsttijdschriften, maar ook met de teloorgang van de representatietheorie ten voordele van de expressietheorie in de beeldende kunsten aan het eind van de 19de eeuw. Aan de hand van een systematische analyse van uiteenlopende vormen van discours (van marktwaarde vermeld in veilingcatalogi tot kunstkritiek in tijdschriften en wijsgerige esthetica) worden deze fenomenen voor het eerst met elkaar in vruchtbare confrontatie gebracht. Waar het historische onderzoek over de kunstmarkten zowel gebaat is met een diepgaande kunsthistorische kennis van de verhandelde werken als met een inzicht in de esthetische canon van een bepaalde periode (Lyna), wordt in het kunstfilosofische onderzoek met betrekking tot de representatieproblematiek de noodzaak aan een historische dimensie steeds nadrukkelijker. In dit interdisciplinaire project biedt de paradigmashift van representatie- naar expressietheorie de uitgelezen mogelijkheid om de relaties tussen esthetisch denken en de (historische transformaties van de) kunstmarkten te doorgronden. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bruno Blondé • Arthur Cools

Voorbereiding en eerste proeve van een (gedeeltelijke) vertaling van Ruusbroecs traktaat Die geestelike brulocht. Universiteit Antwerpen Abstract: De vertaling in het Chinees van Ruusbroecs meesterwerk Die geestelike brulocht wordt voorbereid door een grondige lectuur van de zeer letterlijke Engelse vertaling. Hierbij worden de technische begrippen van mystieke aard (wesen, innich, ghemeyn) in hun samenhang genoteerd. Op

basis van dit begrippenapparaat wordt de vertaling van de tekst begonnen, waarbij het apparaat permanent wordt aangevuld en bijgesteld. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap

Onderzoekers: • Robertus Faesen

"Voorbeeldig lezen". Renaissancecommentaren op Valerius Maximus en de retorica van het exemplum. KU Leuven Abstract: Een tot dusver verwaarloosde weg om de Wirkungsgeschichte van Valerius Maximus' myriade van retorische anekdoten, verzameld in zijn Facta et dicta memorabilia, binnen te treden, is een diepgaande studie van zijn Renaissancecommentatoren van de 14de tot de 17de eeuw. Aangezien geleerden sinds Petrarca klassieke teksten tegelijk benaderden als documenten met historisch belang zij konden de antieke wereld terug tot leven brengen en als ideale en tijdloze objecten voor literaire imitatie in de eigen tijd, blijken commentaren een indirecte én fascinerende toegang te bieden tot Valerius exempla-collectie en de narratieve kracht die deze collectie in zich draagt. In dit onderzoeksproject wordt onderzocht hoe Renaissancecommentaren op Valerius Maximus daterend van de generatie volgend op Petrarca en met als belangrijkste protagonisten Oliverius Arzignanensis (Venetië, 1487), Jodocus Badius Ascensius (Parijs, 1510), Henricus Glareanus (Bazel, 1550) en Stephanus Pighius (Antwerpen, 1574) Organisaties: • OG Latijnse Literatuurstudie Leuven

Onderzoekers: • Jan Papy • Marijke Crab

Voorbeeldig lezen. Gedrukte Renaissancecommentaren bij Valerius Maximus1470-1600. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Latijnse Literatuurstudie Leuven

Onderzoekers: • Jan Papy • Marijke Crab

Voorbeeldige levens. Het spanningsveld tussen het historiografische en het hagiografische discours in de Moderne Devotie. Universiteit Antwerpen Abstract: De moderne devoten hebben een twintigtal verzamelingen van levensbeschrijvingen van hun medebroeders en -zusters nagelaten. Tweederde van deze verzamelingen is in het Latijn, eenderde in het Middelnederlands, in de regel overeenstemmend met het onderscheid manvrouw, zowel wat het onderwerp als het beoogde publiek betreft. Meermalen is vooral van de zijde van historici de vraag aan de orde gesteld of het in deze vitenverzameling nu om historiografie of om hagiografie gaat. Het project wil deze problematiek als uitgangspunt nemen, maar daarbij het dilemma 'historiografie of hagiografie' loslaten. De tegenstelling wordt al minder absoluut als we spreken in termen van het historiografisch en hagiografisch discours. We moeten vaststellen dat traditionele heiligenlevens voor de moderne devoten blijkbaar niet meer voldeden of althans niet alleen, maar dat ze ook behoefte hadden aan teksten over meer eigentijdse voorbeelden, aan wat minder hagiografische stilering, aan een grotere concreetheid door middel van historiciteit. Ook degenen die het bovengenoemde dilemma aan de orde stellen zijn ervan overtuigd dat deze viten op de eerste plaats ter navolging (imitatio) en ter stichting (aedificatio) zijn geschreven. De derde dimensie van de hagiografie: de admiratio van het wonderbaarlijke lijkt vrijwel afwezig. Het miraculeuze speelt zo'n geringe rol in de vitenverzamelingen dat het zelfs lijkt of er een probleem is geweest met de erkenning van manifestaties van het bovennatuurlijke in het aardse leven. Tegen deze achtergrond is de probleemstelling van deze aanvraag te plaatsen: hoe en waarom stileren de moderne devoten de facta en dicta van eigentijdse figuren tot stichtelijke, bewonderenswaardige en navolgenswaardige voorbeelden, beschouwd in het kader van hun houding ten aanzien van heiligheid en de manifestatie van het bovennatuurlijke in het aardse leven? Bij de beantwoording van deze vragen zal ook aandacht besteed worden aan de relevantie van de onderzoeksresultaten voor de studie van de verhouding tussen laatmiddeleeuwse hagiografie en historiografie, iets waarvoor al heel wat meer onderzoekresultaten bekend zijn betreffende de voorgaande eeuwen. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap

Onderzoekers: • Thomas Mertens

Voltooiing van twee boekprojecten: *Cambridge Companion to Thomas Pynchon* en *Gravity's Rainbow; Domination and Freedom*. Universiteit Antwerpen Abstract: De Amerikaanse auteur Thomas Pynchon, die algemeen wordt gezien als de belangrijkste vertegenwoordiger van het postmodemisme in de literatuur van de Verenigde Staten. Deze onderzoeksfocus heeft recent geleid tot twee boekcontracten met buitenlandse uitgeverijen. Tijdens mijn beoogde sabbatical wil ik deze twee boeken voltooien, en op die manier een belangrijke bijdrage leveren tot het internationale Pyuchononderzoek. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Luc Herman

Voltooiing van drie boekprojecten. Universiteit Antwerpen Abstract: Voltooiing van de volgende drie boekprojecten : 1) Een editie van Hadewijchs Liederen, met vertaling in hedendaags Nederlands, een inleiding en een uitvoerig commentaar. 2) Een geschiedenis van het hoofse minnelied in de Nederlanden tijdens de Middeleeuwen. 3) Poëtica van de mystiek : studies over het werk van Hadewijch en Ruusbroec. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Frank Willaert

Voltooiing van de kritische uitgave van Edmund Husserl - Studiën zur Struktur des Bewusstseins - en een correctie van de drukproeven. KU Leuven Abstract: Voltooiing van de kritische uitgave van Edmund Husserl - Studiën zur Struktur des Bewusstseins - en een correctie van de drukproeven. Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie

Onderzoekers: • Bart Raymaekers

Voltooiing boekproject "Engaging with Language and Ideology: Pragmatic guidelines for Empirical Ideology research" en de ontwikkeling van de grondslagen voor een nieuw theorievormend onderzoek in de taalkundige pragmatiek. Universiteit Antwerpen Abstract: Voltooiing boekproject "Engaging with Language and Ideology: Pragmatic guidelines for Empirical Ideology research" en de ontwikkeling van de grondslagen voor een nieuw theorievormend onderzoek in de taalkundige pragmatiek. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)

Onderzoekers: • Jozef Verschueren

Volgordevariatie binnen de tweeledige werkwoordelijke eindgroep in het Nederlands. Een diachroon corpusonderzoek van werwoordsvolgorde met speciale aandacht voor concomitante volgordeveranderingen Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek zal de volgordevariatie binnen de werkwoordelijke eindgroep nauwkeurig in kaart brengen op grond van een ruim corpus dat gediffersifieerd is in tijd en ruimte. De nadruk zal hierbij liggen op de relatie met concomitante volgordeveranderingen zodat het inzicht in de teleologie en de causaliteit van de werkwoordvolgorde verdiept wordt. Organisaties: • Vakgroep Nederlandse taalkunde

Onderzoekers: • Magdalena Devos

Voeding en machtsnetwerken aan het Belgische hof in de negentiende eeuw. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mijn doctoraatsonderzoek wordt gefinancierd in het kader van een GOA, getiteld 'Europese cultuur en identiteit. Convergentie en divergentie in eetgewoonten, 1800-2000'. Dit mandaat eindigt op 31 december 2009. Het is de bedoeling mijn doctoraat te verdedigen in het najaar van 2009, wat zonder meer haalbaar is. Voorliggende aanvraag betreft een postdoctoraal opvangmandaat van 1 jaar. Dit mandaat zou mij de kans bieden mijn doctoraatsonderzoek te valoriseren door middel van bijkomende wetenschappelijke publicaties (in eerste instantie een boek, maar ik wens twee publicaties aan te bieden aan internationale A1-tijdschriften: één artikel dat de nadruk legt op netwerkanalyse van de 19de eeuwse elite in Brussel, een ander artikel dat de eetcultuur aan het hof belicht). Bovendien zou het mandaat mij in de mogelijkheid brengen om aanvragen voor externe postdoctorale financiering voor te bereiden en in te dienen, zowel bij FWO als bij internationale instellingen. Verder zou dit mandaat mij in staat stellen om, in afwachting van externe postdoctorale financiering, geëngageerd te blijven in diverse wetenschappelijke activiteiten, zoals de deelname aan conferenties, het geven van lezingenn de organisatie van sessies in internationale colloquia, et cetera. Voorliggend voorstel biedt een overzicht van de output die reeds gerealiseerd werd binnen het kader van mijn doctoraatsonderzoek en van de mogelijkheden tot wetenschappelijke activiteit tijdens het opvangmandaat. Organisaties: • Sociaal-culturele voedingsstudies • Geschiedenis

Onderzoekers: • PETER SCHOLLIERS • Danielle DE VOOGHT

Voeding en (inter)nationale tentoonstellingen in de 19de en 20ste eeuw (Brussel: 17/9/2013-20/09/2013) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Food and international exhibitions in the 19th and 20th centuries (ICREFH Colloquium, Brussels 17 to 20 September 2013) Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • PETER SCHOLLIERS

Vocabulary development in CLIL. The case of Czech pupils learning subject matter in English. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Taal en Onderwijs Leuven

Onderzoekers: • Lies Sercu • N. N.

VLAC Fellow cluster-project "Whither Trauma theory? Debating the Future of Literary Research on the Memory of Catastrophe" Universiteit Gent Abstract: Dit gezamenlijk onderzoeksproject heeft als doel na te gaan of en, zo ja, hoe de traumastudie zich kan ontdoen van haar monoculturele en Eurocentrische neigingen, die haaks staan op het engagement voor sociale rechtvaardigheid waarop het veld prat gaat, via de analyse van literaire en culturele representaties van diverse veronachtzaamde traumatische geschiedenissen. Organisaties: • Vakgroep Engels

Onderzoekers: • Gert Buelens

Vlaanderen in de buitenlandse pers Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Engels • Vakgroep Spaans

Onderzoekers: • Liesbeth De Bleeker • Patrick Goethals • Ellen Van Praet

Vlaamse study om palliatieve zorg en de evaluatie-instrumenten te verbeteren Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit Project (FLIECE) is het promoten van betere palliatieve zorg en levenseindezorg door het ontwikkelen van instrumenten die clinici en gezondheidszorgorganisaties concrete instructies bieden, en het dichten van de kloof tussen academische wereld en gezondheidsbeleid. Het onderzoeksproject is sterk gericht op het verbeteren van palliatieve zorg en levenseindezorg voor patiënten in de thui s en de rusthuissituatie. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Freddy Mortier

Vlaamse Renaissance- en Barokkunst. Universiteit Antwerpen Abstract: De eerste doelstelling is te komen tot coördinatie van binnen- en buitenlandse onderzoeksprojecten betreffende de geschiedenis van de Vlaamse kunst uit de 16de en 17de eeuw. Tevens ligt het in de bedoeling op een interdisciplinaire wijze het artistieke fenomeen in de betreffende periode te interpreteren binnen zijn ruimste contextualiteit. Om die reden wordt ook samengewerkt met onderzoekseenheden op het gebied van de cultuur- en sociaal-economische geschiedenis. Anderzijds bleek het nodig aan de traditioneel stilistisch-iconologische benadering van het kunstwerk ook een sterkere ondersteuning te laten verlenen door onderzoeksresultaten behaald dankzij het materiaaltechnisch onderzoek. Het is de verwachting dat aldus een op interdisciplinaire leest geschoeid forum zou ontstaan dat het mogelijk zal maken informatie uit te wisselen en methodologische benaderingswijze onderling te vergelijken en beter op elkaar af te stemmen. Organisaties: • CENTRUM ANTWERPSE CULTUURGESCHIEDENIS • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Jan M F Wouters • Arnout Balis • Katlijne J.J.L. Van der Stighelen

Vlaamse Migratie naar Engeland in de XIVde eeuw: het geval van Colchester 1331-1381. Universiteit Gent Abstract: Een studie van de Vlaamse migranten naar Engeland (Colchester) in de veertiende eeuw, met een specifieke focus op de weefindustrie en de invloed van de wevers op de Engelse gemeenschap, economie en cultuur. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Marc Boone

Vlaamse luik van het project Corpus gesproken Nederlands. Universiteit Antwerpen Abstract: Het Nederlands-Vlaamse programma Corpus Gesproken Nederlands heeft tot doel een verzameling van ongeveer 10 miljoen gesproken woorden samen te stellen. Op technologisch vlak is een dergelijk corpus essentieel voor de verdere ontwikkeling van Nederlandstalige automatische spraakherkenning, en helpt op deze manier de toekomst van het Nederlands als cultuurtaal in het veeltalig Europa veilig te stellen. Het Corpus Gesproken Nederlands is ook voor andere onderzoeksgebieden van bijzonder belang. Voorbeelden zijn lexicografie, taalonderwijs, spraak- en taalontwikkeling bij kinderen, sociolinguïstiek, psycholinguïstiek, fonetiek/fonologie en conversatieanalyse. Organisaties: • Linguistiek • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)

Onderzoekers: • Etienne Gillis

Vlaamse Gemeenschap: Steunpunt "Milieubeleidswetenschappen" Universiteit Gent Abstract: Het steunpunt Milieubeleidswetenschappen beoogt de wetenschappelijke basis voor het milieubeleid in Vlaanderen te versterken door:het ontwerpen en uitvoeren van theoretisch en empirisch wetenschappelijk onderzoek van vraagstukken in het milieubeleid en het formuleren van beleidsgerichte voorstellen inzake beleidsontwikkeling, strategievoering, instrumentering en organisatie van het milieubeleid- het wetenschappelijk valoriseren, toegankelijk maken en overbrengen van deze know how- het samenbrengen en ontwikkelen van de expertise vanuit verschillende beleidswetenschappelijke disciplines- het opleiden van jonge onderzoek(st)ers op het terrein van de milieubeleidswetenschappen. Organisaties: • Vakgroep belastingrecht

Onderzoekers: • Geert Van Hoorick

Vlaamse Gemeenschap: Steunpunt "Bestuurlijke organisatie in Vlaanderen"

Universiteit Gent Abstract: Het steunpunt "Bestuurlijke organisatie in Vlaanderen" heeft als missie om via wetenschappelijk onderzoek de kwaliteit van het management, bestuur en beleid van de Vlaamse openbare besturen te verbeteren.Dit kan gebeuren door het uitbouwen van volgende onderzoeksdomeinen: bestuurlijke relaties, beleid, human resource management, financieel overheidsmanagement, e-government, veranderingsmanagement, indicatoren en monitoring, en fiscaliteit. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen

Onderzoekers: • Hans Waege

Vlaamse culturele specificiteit in vertaling: een empirische case-study. Universiteit Antwerpen Abstract: Vlaamse culturele specificiteit in vertaling: een empirische case-study. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit


Visuele communicatie en Contra Reformatie in Antwerpen: 1566-1801. Universiteit Antwerpen Abstract: De opzet van dit onderzoeksproject bestaat erin de eerste synthese te schrijven over de contrareformatorische kunst in Antwerpen. De centrale gedachte hierachter is dat de visuele kunst, in tegenstelling tot de protestantse regio's, een centrale rol heeft gespeeld in de confessionalisering. In het boek zullen voornamelijk de belangrijke innovatie- en transformatieprocessen bestudeerd worden die zich op dit vlak hebben afgespeeld gedurende een periode van ongeveer tweehonderd jaar. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bruno Blondé

Visualisering van ervaringen: een artistiek onderzoek naar de perceptie van hedendaagse abstracte kunst. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt hoe de ervaring van de toeschouwer bij de presentatie van abstract werk kan beïnvloed worden door de (mentale) context te manipuleren. Het onderzoek gebeurt via experimenten in de vorm van tentoonstellingen, waarbij een spel met context vooropstaat. Artistiek gezien is dit een poging om sociale relevantie te geven aan abstract werk - en tegelijk een zoektocht naar de mate waarin abstract schilderijen eigenlijk daadwerkelijk 'autonoom' zijn. Toon Leën is schilder en video-kunstenaar en combineert beide media in dit project. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)

Onderzoekers: • Luc Pauwels

Visies over zorg aan het levenseinde. Onderzoek naar de attitudes, voorkeuren,en verwachtingen van de bevolking en de media representaties met betrekking tot zorg aan het levenseinde. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een toenemende aandacht voor de kwaliteit van het levenseinde heeft zich geuit in een toename van onderzoek naar aspecten van zorg aan het levenseinde in België. Er is echter nauwelijks onderzoek dat aandacht besteed aan de visies, houdingen, verwachtingen, en aspiraties omtrent levenseinde(zorg) bij de Belgische algemene bevolking (maar ook in internationaal opzicht), ondanks het duidelijke sociologisch belang ervan. De centrale probleemstelling van dit onderzoek is dan ook welke visies over levenseindezorg in een samenleving bestaan en circuleren bij de bevolking. Het onderzoek gaat na welke algemene attitudes, persoonlijke voorkeuren en verwachtingen, en kennis en ervaringen Belgen hebben omtrent levenseindezorg. Een wisselwerking van al deze aspecten zal immers de keuzes en het gedrag in de zorg aan het levenseinde beïnvloeden. Dit onderzoek probeert daarom ook het geheel van deze beïnvloedende aspecten in kaart te brengen en de onderlinge samenhang te bestuderen. Organisaties: • Zorg rond het levenseinde • Communicatiewetenschappen • Medische Sociologie

Onderzoekers: • Nico CARPENTIER • Joachim COHEN • LUC DELIENS

visies op auteurschap in de middelnederladse literatuur (ca. 1200 - ca. 1550) en weergave van de auteurschap in Nderelandse literatuurgeschiedenissen (vanaf ca. 1850) Universiteit Gent Abstract: onderzoek naar de visies op auteurschap zoals die uit handschriften kunnen worden afgeleid die het verzameld werk van Hadewijch, Jan van Ruusbroec, Jan van Leeuwen en willem van Hildegaersberch bevatten, en confrontatie daarvan met de impliciete en expliciete visies op die welbepaalde middeleeuwse auteurs in de belangrijkste Nederlandse literatuurgeschiedenissen (ca. 1850 tot nu). Organisaties: • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Youri Desplenter

Virtue Ecology: An Alternative Response to the Ecological Crisis in thePhilippines KU Leuven Abstract: #Act-oriented# approaches in morality are insufficient in addressing the current ecological crisis in the Philippines. They give wayto exploitative and anthropocentric relationships with other created beings. They also adhere to a dualistic and hierarchical worldview. In responding to ecological realities that causes dehumanizing experiences, what needs to be examined is the way we look at ourselves and our relationships with the rest of creation. An #agent-centered# approach to ecology, especially the retrieval of the tradition of virtues, provides us withalternative ways of dealing with ecological issues. Virtues have a potential in preventing further ecological degradation and in building more moral relationships with others and with the world. They also contributein the formation of holistic and relational ethical frameworks. This research work proposes the

integration of the language and the practice ofvirtues that has been marginalized for a long time in the on-going ecologica Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek

Onderzoekers: • Johan De Tavernier

Virtualiteit en herhaling: een fenomenologische ontologie van de virtuele werkelijkheid. Universiteit Antwerpen Abstract: De elektronische massamedia - vandaag alomtegenwoordig - worden gekenmerkt door transparantie. Ze verdwijnen om iets anders zichtbaar te maken, bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd of een spelomgeving. Dit project wil een fenomenologische beschrijving geven van deze gemedieerde (of virtuele) werkelijkheden, om op basis daarvan inzicht te krijgen in de verhouding van virtuele en niet-virtuele realiteit. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers: • Geert Van Eekert • Peter De Graeve • Erik Myin • Gerardus Gooskens

Virtualiteit en herhaling: een fenomenologische ontologie van de virtuele werkelijkheid Universiteit Antwerpen Abstract: De elektronische massamedia - vandaag alomtegenwoordig - worden gekenmerkt door transparantie. Ze verdwijnen om iets anders zichtbaar te maken, bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd of een spelomgeving. Dit project wil een fenomenologische beschrijving geven van deze gemedieerde (of virtuele) werkelijkheden, om op basis daarvan inzicht te krijgen in de verhouding van virtuele en niet-virtuele realiteit. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers: • Geert Van Eekert • Erik Myin • Gerardus Gooskens

Virtualisatie van informatie- en communicatietechnologieën aan de Mzumbe Universiteit (VICT@MU Project). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Universitair beheer en administratie

Onderzoekers: • Egbert De Smet

Violence de masse et fiction littéraire: transposer et traduire Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Guy Rooryck • Anneleen Spiessens

Villanadine: een artistiek onderzoek naar een beeldende transpositie van stilte en herhaling Hogeschool Gent Abstract: Dit onderzoek, dat parallel aan de verdere ontwikkeling van mijn artistieke praktijk verloopt, is gegroeid uit een aantal bekommernissen die wortelen in reeds eerder uitgewerkte thema's, nieuwe interesses en actuele omstandigheden. Het reflecteren op de "moeder" is een piste waar ik reeds in 1998 mee ben begonnen. Hier voer ik een beeldend en open narratief op (in video, fotografie, objecten, installatiekunst,…) waarin ik de band tussen moeder en kind centraal stel. De familiale nucleus verschijnt er als een vervreemde entiteit, ondergedompeld in een psychologisch suspens. In beeld wordt gereflecteerd over hoe het verleden zich inschrijft in het heden, hoe het dit heden kleurt en ten dele structureert doorheen codes, omgangsvormen, objecten en relaties. Hierbij wil ik het creatieve potentieel van het alledaagse onderzoeken, en wijzen op de ambigue verhouding tussen kunst en leven, tussen representatie en interpretatie, tussen schijn en werkelijkheid. Naast het bevragen van identiteit zijn vooral de perceptie en de ervaring van het "zijn" een onderwerp. Verder onderzoek in verschillende (nieuwere) wetenschappelijke velden hebben mijn interesse in dit thema versterkt. Het verder ontsluiten van ons neurologisch systeem en de impact op productie en beschouwing van kunst hebben hierbij mijn bijzondere aandacht. Onlangs heb ik na twintig jaar, mijn atelier verlaten. Een nieuwe situatie dient zich aan. Voor de volgende vijf jaar heb ik een nieuwe studio, een jaren ’50 villa in een paradijselijke setting. Dit is mijn nieuwe basiskamp voor dit project. Dit nieuw gegeven zal er voor zorgen dat de twee onderzoeksvelden - de ruimte van de moeder / de ruimte van mijn eigen onderzoek - een eigen plaats krijgen. De 7 kamers in dit huis structuren de 7 gekozen velden waarin onderzoek wordt gedaan. De ruimte van de moeder: het familiale huis, en de ruimte van de kunstenaar: het atelier. Door deze omkadering ontstaat er een directe relatie met de fysionomie van het huis en zijn betekenis..... Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Autonome kunsten

Onderzoekers: • Philip Huyghe • Annemie Van Kerckhoven

Vieringen en natievorming: een historisch onderzoek naar de politieke en culturele rol van feestdagen, 1945 - heden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De studies van Benedict Andersen Imagined Communiuties: reflections on the origins and spread of Nationalism (1983) , Ernest Gellner Nation and Nationalism (1983) en Ernest Hobsbawn Nation and Nationalism since 1780. Programme , Myth , Reality ( 1990 ) hebben reeds de complexe relaties tussen naties , staten en nationalisme onderzocht. Verder specifiek onderzoek is vereist om na te gaan op welke wijze deze samenleving door diverse politiek-culturele bewegingen worden ingevuld en gehanteerd. Zo een onderzoek kan ons inzicht verschaffen in de uiteenlopende visies ten aanzien van de Belgische samenleving , Vlaamse , Waalse en Brusselse identiteit en de eigen natie en/of gemeenschap.Via deze studie willen we aan de hand van een analyse van de toespraken en de gehanteerde symboliek op de Vlaamse 11 juli-, de waalse september - en de Belgische 21 juli-vieringeen onderzoekenin welke mate de eigen natie vormwordt gegeven. De cruciale rol van Brussel als strijdplaats zal in het onderzoek centraal staan . Deze studie zal diverse relevante historische , sociologische en antropologische studies en methodes integreren.De centrale vraag is in welke mate ( politieke-culturele ) vieringen gebruikt worden om de eigen gemeenschap, natie , en /of identiteit vorm te geven. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Geschiedenis

Onderzoekers: • ELS WITTE • ANJA DETANT

VIDEO.DE - Videostreaming als Interactief Didactisch instrument voor Elektronische Onderwijsondersteuning van talenopleidingen. Een associatiebrede pilootstudie voor het Duits. KU Leuven Abstract: Het VIDEO.de project beoogt de ontwikkeling van een technologisch-educatieve tool waarmee streaming videodata door/voor academische en professionele talenopleidingen van de Associatie KU Leuven binnen een gedigitaliseerde leeromgeving ontsloten kunnen worden. De didactische ontsluiting gebeurt via een gelaagde en fijnmazige annotatiestructuur die het mogelijk maakt online beschikbare streamingdata voor verschillende didactischedoeleinden (en dus voor verschillende opleidingen, opleidingsonderdelen, fasen, taalbeheersingsniveaus) inzetbaar te maken. De concrete didactische uitwerking van de tool gebeurt in een associatiebrede pilootstudie voor de talencomponent Duits. Daarbij wordt er bijzondere aandacht geschonken aan het gebruik van ecologisch bronnenmateriaal uit stabiele online archieven, de ontwikkeling van een duurzaam product (open databank) dat na de afloop van het project verder kan worden uitgebouwd, en de didactische uitrolbaarheid naar andere talen en opleidingen binnen de A Organisaties: • OG MIDI Antwerpen

Onderzoekers: • Geert Brône

Via het lichaam. Uitdrukkingen van de menselijke conditie via het lichaam in de hedendaagse juweelkunst en beeldhouwkunst. Universiteit Hasselt Abstract: Dit onderzoek naar de mogelijkheden van hedendaagse juweelkunst en beeldhouwkunst, onderzoekt de uitdrukkingen van het menselijk lichaam voor moeilijkheden waarmee we geconfronteerd worden in de hedendaagse Westerse maatschappij. Het doel is om artistiek werk te ontwikkelen dat mogelijkheden en gelegenheden biedt om de toeschouwer te confronteren met moeilijkheden en problemen betreffende mentaliteiten en maatschappij, om zo een kritische reflectie en discussie teweeg te brengen. Hiervoor wordt de positie van het lichaam in onze maatschappij alsook de verhouding van het lichaam tegenover lichamelijke afbeeldingen bestudeerd door het ontwikkelen van artistiek werk gebaseerd op het (ver-)vormen van het menselijke lichaam. Het gebruik van zowel hedendaagse juweelkunst als beeldhouwkunst versterkt deze confrontatie door de verscheidenheid in materialen, groottes en draagbaarheid. Organisaties: • Media, Arts and Design • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten

Onderzoekers: • Bert WILLEMS

Verzamelen en gebruiken van persoonsgegevens met betrekking tot etnische afkomst en handicap voor statistische doeleinden ter bestrijding van discriminatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het voorstel concentreert zich op het gebruik van gevoelige data voor de uitvoering van het antidiscriminatie beleid. België vormt de focus van het onderzoek. De bedoeling is een model of systeem te ontwikkelen voor de verzoening van privacy rechten en andere rechten die gelijkheid bevorderen. De groeiende consensus op internationaal en Europees vlak over het belang van gedetailleerde statistieken over de samenstelling van een bepaalde bevolking vormt de basis van het onderzoek. Op deze manier zal geprobeerd worden bestaande het bestaande antidiscriminatie en diversiteitbeleid volledig operationeel te laten worden. Discriminatie kan op geen enkel niveau geïdentificeerd worden zonder betrouwbare en gedetailleerde gegevens over de samenstelling van de bevolking inzake gelijkheidsgroepen. Dergelijke data moeten beschikbaar zijn voor de maatschappij in haar geheel (macro niveau) als in de personeelsmappen van de overheid en bedrijven (micro niveau). Privacy wetgeving is geïdentificeerd als de voornaamste struikelblok voor de verzameling van (gender) statistieken. Omdat wetgeving op gebied van gegevensbescherming een erg stijf systeem bevatten voor de registratie en verwerking van gevoelige gegevens over ras, etniciteit, gender, seksualiteit en gezondheid, is er een groeiende nood om naar deze regels te kijken zodat de mogelijkheden voor toezicht op minderheid gelijkheidsgroepen bepaald kunnen worden. Het is nodig te analyseren hoe deze wetgeving inzake gegevenbescherming opgesteld is, en of statistisch toezicht op minderheidsgroepen en groepen die gevoelig zijn voor discriminatie compatibel is met de onderliggende principes en of het mogelijk is een wettelijk kader te creëren om te verzekeren dat privacy en discriminatie optimaal samengaan. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan welke soort data (persoonlijk, gecodeerd of anoniem) bewerkt moet worden en hoe dit het best kan gebeuren (primaire of secundaire bewerking). De verwachte uitkomt van dit onderzoek bestaat uit duidelijke richtlijnen over dit onderwerp die de voorwaarden uiteen zetten hoe de ultieme doelstelling van bestrijding van discriminatie bereikt kan worden door de verwerking van gegevens die discriminerend zijn. Organisaties: • Fundamentele rechten en constitutionalisme • Metajuridica

Onderzoekers: • Emanuela IGNATOIU-SORA • Jozefien VAN CAENEGHEM • PAUL DE HERT

Verzameld werk L.P. Boon. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project behelst de wetenschappelijke editie van L.P. Boons werk in 24 delen. Voor gedetailleerde informatie: zie http://www.lpbooncentrum.be/verzameldwerk/ Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Kristiaan Humbeeck

Verzamelaars van het 'wrakhout van geschiedenis'. Naar een reconstructie van het 'antiquarisch milieu' in België (ca. 1760 - ca. 1860). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil komen tot een reconstructie en beter begrip van de diversiteit aan actoren die tijdens het ontstaan van de natie staat België (ca. 1760 - ca. 1860) een ontluikend 'antiquarisch milieu' vormden. Tot nu toe is het onderzoek naar de antiquaricus zeer gefragmenteerd verlopen, maar daaraan wil dit nieuw onderzoeksinitiatief verhelpen. De basis van dit project steunt op de opbouw van een prosopografische onderzoeksdatabank. Zo'n onderzoekshulpmiddel is momenteel onbestaande, hoewel het nu net toelaat om te komen tot een identificatie, categorisering, en analyse van het ontluikend antiquarisch milieu in de Belgische samenleving. Een dergelijke onderzoeksdatabank moet de hoeksteen worden van een studie die de samenstelling, interne cohesie, institutionalisering, en sociale veranderingen binnen het antiquarisch milieu analyseert. Vragen met betrekking tot het sociaal profiel, de collectie-praktijken, intellectuele motivaties, de invloed en het functioneren van antiquarici in de Belgische samenleving vormen de interne logica en drijfveer achter dit project. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Ilja Van Damme • Eline Verstegen

?Verwond door het verleden: geschiedenis, herinnering en transitional justice in post-conflict Peru (1980-heden). Een metahistorische analyse.? Universiteit Gent Abstract: Dit doctoraatsonderzoek zal zich focussen op hoe verschillende relaties tot historische tijd spanningen kunnen veroorzaken in het verwerken van een gewelddadig verleden. Ik zal hiervoor de casus van de inheemse slachtoffers van de Peruaanse burgeroorlog bestuderen, en onderzoeken hoe zij zich verhouden tot de NGO?s die een belangrijke rol in transitional justice praktijken. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Berber Bevernage

Verwervingsstadia en mechanismen in de ontwikkeling van receptieve grammaticakennis in een tweede taal Vrije Universiteit Brussel Abstract: De primaire doelstelling van dit project is het uitbreiden van de werkingssfeer van de SLA onderzoek door de dynamiek van de receptieve grammaticale ontwikkeling te bestuderen. Als tweede doelstelling zal ik de hypothese, dat het patroon van de ontvankelijk L2-grammatica ontwikkeling, zoals productieve L2-grammatica ontwikkeling, beïnvloed wordt door de eerste taal (L1) achtergrond, uittesten. Ten slotte, door gebruik te maken van transversale en longitudinale gegevens, vermijd ik het gevaar om niet te rechtvaardigen conclusies betreffende grammatica ontwikkeling op basis van transversale gegevens te maken. Om die reden is het onderzoek vooruitstrevend omdat het, door gebruik te maken van transversale en longitudinale gegevens, aspecten van receptieve L2 grammaticale overname door zeer jonge (anders dan oudere) L2 leerlingen van twee (anders dan 1) types bestudeert. Organisaties: • Taal- en Letterkunde

Onderzoekers: • Alexis HOUSEN

Verwachtingen over de economische toekomst in historische handelscorrespondentie, 1400-1800 Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project zal de percepties en verwachtingen rond de toekomst in gepubliceerde en OCR-gescande koopmansbrieven in de periode 1400 tot 1800 onderzoeken. Zo willen we meer te weten komen over lange-termijnveranderingen in het denken over de toekomst door historische actoren. Het onderzoek wil een nieuwe component toevoegen aan de geschiedenis van het kapitalisme: de dimensie van de tijd. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Jeroen Puttevils

Vervuiling in de Vlaamse steden in de 19de en het begin van de 20ste eeuw: een bronnenkritische studie. Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt het nagaan van de mogelijkheden en beperkingen van de studie van de industriële en bacteriële vervuiling in de beginfase van de industriële omwenteling. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Erik Thoen • Eric Vanhaute

Vervolgonderzoek en publicatie in de reeks "De fonteinen van de Oranjeberg" Universiteit Gent Abstract: Het eerste deel omvat het institutioneel kader en focust zich op de aanloop en totstandkoming van het provinciedecreet, evenals de gevolgen voor de interne provinciale organisatie. Het tweede deel is een ?politieke biografie? met een bundeling van gegevens over het politiek personeel in de periode 1994-2010, een prosopografische analyse en biografieën van de gouverneurs, provincieraadsvoorzitters, gedeputeerden en griffier. Organisaties:

• Vakgroep Politieke wetenschappen

Onderzoekers: • Herwig Reynaert

Vertrouwen en instituties: belastingplicht en de ethiek van goed bestuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Ethiek

Onderzoekers: • Bruno Peeters • Luc Van Liedekerke • Willem Lemmens

Vertaling in het nieuws: een etnografisch ondersteunde taalpragmatische studie van de rol en aard van vertaling bij de nieuwsredactie in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Journalisten beweren vaak dat ze buitenlands nieuws niet 'vertalen', dat ze steeds (nieuwe) nieuwsartikelen produceren. Onderzoek toont aan dat journalisten af en toe weldegelijk dienen te vertalen, en hun artikelen dus niet gewoon baseren op anderstalige bronnen. Door te kijken naar de verschillen en gelijkenissen tussen een corpus nieuwsartikelen (afkomstig van kranten en nieuwssites) en een corpus (anderstalige) persberichten en telexberichten waarop deze artikelen zijn gebaseerd, door interview af te nemen bij journalisten en door participerende observatie bij Vlaamse nieuwsredacties, willen we achterhalen wat nu juist de rol en aard van vertalen is binnen de nieuwsredactie. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)

Onderzoekers: • Jozef Verschueren • Leona Van Vaerenbergh

Vertaling en natie-opbouw in Brazilië. De rol van Dom Pedro II. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds CAPES. UA levert aan CAPES de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Interdisciplinaire studie van de literaire vertalingen van de Braziliaanse keizer, Dom Pedro II, op basis van het archief van Petropolis (Rio de Janeiro). De vertaalmanuscripten vanuit het standpunt van de rol van D.Pedro II bij de vorming van een moderne Braziliaanse nationale identiteit aan het einde van de 19de eeuw. Organisaties: • Vertaalwetenschap, Tolkwetenschap en Interculturele Communicatie (TriCs)

Onderzoekers: • Christiane Stallaert

Verstrekken van expertise op het vlak van ethisch verantwoord sporten: luik management en beleid Universiteit Gent Abstract: In het kader van de oproep ?offerteaanvraag?verstrekken van expertise op het vlak van ethisch verantwoord sporten, met inbegrip van de problematiek aangaande integriteit, seksueel misbruik en geweld? stellen we voor expertise te leveren met betrekking tot de volgende aspecten: 1.Conceptuele afbakening van de belangrijkste onderzoeksbegrippen, 2.Implementatie van het co-governance principe 3.Principes van ethische besluitvorming en ethisch management 4.Meting van een ethisch klimaat in sportorganisaties. Organisaties: • Vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen

Onderzoekers: • Annick Willem

Versterking van NMAIST ICT en bibliotheekinfrastructuren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Universitair beheer en administratie

Onderzoekers: • Egbert De Smet

Verstaan in verschil. Islamitische en Christelijke feministische reflecties op de mogelijkheden en beperkingen van interreligieuze dialoog. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.

Onderzoekers: • Emilio Platti • Terrence Merrigan • Joke Lambelin

Verschuivende nationale identiteiten. Een vergelijkende studie van Taiwan. Québec en Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studies over nationalisme onderscheiden twee ideaaltypes van nationalisme: een etnische (of cultuur) nationalisme en een civiek nationalisme. Het essentiële onderscheid tussen deze twee types treedt duidlijk op de voorgrond bij het stellen van de volgende vragen:1)wie maakt er deel uit van de natie?;2)waarop steune de legitimiteit van de nationalistische eisen? Etnisch nationalisme impliceert dat naties uit etnische groepen zijn samengesteld, en dat lidmaatschap van de natie berust op ascriptieve criteria zoals gemeenschappelijke afstamming, taalen religie;

civiek nationalisme aanziet een natie als een groep individuen die vrijwillig een gemeenschap vormen, met als bindende kracht gemeenschappelijke waarden, instituties en sociale interactiepatronen. Wanneer onderzoekers van antionalisme dit onderscheid gebruiken, benadrukken ze echter steeds dat de twee concepten ideaaltypes zijn, m.a.w. het etnisch of civiek nationalisme bestaat niet in een zuivere vorm. In de praktijk zullen de concrete nationale zelf-identificaties van natie-staten zich situeren als punten in een spectrum tussen die twee ideaaltypes. In het natiebegrip van natie-staten zullen etnische en civieke elementen onvermijdelijk in aelkaar overlopen, zelfs wanneer etnisch en civiek nationalisme conceptueel onderscheiden worden. Een aantal auteurs maken een verdere differentiatie tussen verschillende vormen van etnisch of civiek nationalisme(bvb.Greenfeld,1992). Er bestaat heel wat comparatief empirisch onderzoek naar etnisch en civiek nationalisme. De meeste gebruikte methode is een vergelijking van de oorsprong, de ontwikkeling en de inhoud van nationalisme en van het nationaal bewustzijn in twee(of meer) naties in een welbepaalde tijdsspanne. In één bepaalde natie gaat men het etnisch nationalisme en in de andere het civiek nationalisme onderzoeken. Brubaker(1992) heeft bijvoorbeeld het Duitse met het Franse begrip van de natie geconfronteerd. Hij aanziet deze opvattingen over de nationale identiteit als gegroeid uit een diepgewortelde culturele en juridische praktijk. Verwoordingen van de nationale identiteit hebben hun specifieke karakteristieken naargelang deze achtergrondsfactoren, en die zijn ofwel meeretnisc ofwel mer cuviek van aard. Deze initiële karakteristieken neigen te blijven voortbsetaan gedurende het gehele natievormingsproces. Substantiële veranderingen vinden plaats op een heel lange termijn. Indien we echter de aandacht toespitsen oop het begrijpen van nationale identiteit op een kleinere schaal, bv. in federale staten of in verdeelde naties, stele zich de vraag of de evolutie van de nationale zelfperceptie en identiteit een gelijkaardig coherent en persistent patroon zal vormen. Onze belangstelling gaat uit naar de veranderingen die kunnen optreden in het nationale bewustzijn op het niveau van deelstaten in federaties, en op het sub-nationale niveau in verdeelde naties. Veranderingen en verschuivingen in het nationaal bewustzijn zijn op dit niveau vooral te wijten aan factoren die immanent zijn aan de bstaande staatsstructuur. In tegenstelling tot veranderingen in het nationaal bewustzijn op het niveau van de staat zijn dergelijke wijzigingen op het niveau van de delstaten of van gedeelde naties grotendeels het gevolg van processen binnen de gemeenschappelijke staat of natie. Het proces van natievorming op dit niveau heeft o.a. tot doel om de eisen van de deelstaten binnen de bestaande staat of natie te realiseren. De vorming van een nieuwe institutionele omgeving, die oorspronkelijk voorzien werd als antwoord op het modrenisering-en democratiseringsproces,wijzgt de politieke praktijken en attitudes van de politieke actoren. Met het verkrijgen van autonomie is er minder reden om nationalistische eisen op etnische critria te laten steunen. Het zoeken naar legitmiteit van de nieuwe politieke autoriteiten vereist een meer'assimilationistisch', 'inclusief' en 'universalistisch' begrip van nationale identiteit (tegenover een 'differentialistisch','exclusief'en 'particularistisch' bewustzijn). Civiek nationalisme-dat in het verleden vaak door de staat gedragen werd- zou beter geschikt kunnen zijn dan het etnisch nationalisme om prblemen va, collectieve actie op te lossen, om etnische minderheden te neutraliseren, en om sociale integratie te verzekeren. gegeven het feit dat de concentratie van nationale idntiteit beïnvloed wodt door veranderende omstandigheden en door de wisselende zelfperceptie van de leden van de gemmenschap, stellen we als hypothese voorop dat op het deelstaatniveau in federale staten, en op het sub-nationale niveau in verdeelde naties een zekere verschuiving van etnisch naar civiek nationalisme zal optreden als gevolg van de vorming van nieuwe instituties. Zulk een verschuiving zou in de eerste plaats nagegaan moeten worden in de nationalistische bewegingen, in de politieke partijen in het algemeen en in de politieke praktijk van de nieuwe gezagsdragers. Ten tweede zou dit merkbaar moeten worden in het wetenschappelijk vertoog rond het natievormingsproces. Drie cases verschijnen als bijzonder relevant om deze te toetsen, Vlaaderen, Québec, en Taïwan. In wat volgt beperken we ons rtoe de twee laatste gevallen uiteen te zetten. Québec: Enkele recente onderzoeken over de nationalistische bewegingen in Québec suggereren dat er bij nationalistische groepen en de provinciale autoriteiten een verandering is opgetreden in het zelfbegrip van de natie, van een etnische/culturele definitie van Frans-Canadezen naar een 'Québecois' identiteit, gebaseerd op het territorium en de instituties(Balthazar,1992;Keating,1996). Rudin heeft in een studie van Frans)Canadese historici vastgesteld dat deze verschuiving ook in de geschiedschrijving van Québec waar te nemen valt. De 'kritische' periode voor deze verschuiving is de 'Révolution tranquille' in de jaren zestig, gedurende dewelke nationale instituties werden opgericht ten dienste van alle inwoners van Québec(Rudin,1997). Volgens deze ayteurs is de kern van de nationale identiteit geëvolueerd van cultureel-linguïstisch bepaald(Frans-Canadees) naar territoriaal en institutioneel(Québecois). Deze observatie wordt echter door vele critici tegengesproken. Taïwan: De moderne nationalistische beweging in Taïwan is in het Westen minder gekend dan de overige twee case studies. De Kuomintang(KMT)-regering van de Chinese repunliek vestigde haar gezag over hat eiland in 1949. Haar nationalistisch prgramma, dat de eenheid van China tot doel had, Werd in Taïwan door een onafhankelijkheids-beweging bestreden. De afgelopen decennia hebben onafhankelijkheidsgezinde wetenschappers uit verschillende disciplines actief bijgedragen tot een nationalistisch vertoog over Taïwan.Een diachronische analyse van hun geschriften brengt een interessante evolutie in de perceptie van de natie aan het licht. Tot de jaren zeventig was hat Taïwanese nationaal bewustzijn van de intellectuelen sterk etnisch getint. Ras en taal werden gebruikt om Taïwanezen van Chinezen te onderscheiden. Naar het einde van de jaren zeventig toe kende het nationalisme echter een verschuiving naar een territoriaal bepaalde civieke identiteit (Huang Shao Tang,1993;Shi Zhen)feng,1994en1995). Tegelijkertijd kende Taïwan een transitie van een autoritair bewind naar een democratische staat, met fundamentele wijzigingen in de politieke instituties. Dit proces oefende een sterke invloed uit op de KMT, die in 1991 haar stelling opgaf dat ze enige legitieme regering van China is. DeKMT spreekt nu in naam van de 'levende gemeenschap van Taïwan' en gebruikt termen als een 'burgerlijke maatschappij' in haar nationalistisch betoog. Er bestaat een uitgebreide literatuur over de ontwikkeling van het nationale bewustzijn in Vlaanderen, Québec en Taïwan, maar er is geen comparatief onderzoek van deze drie cases. Tevens zijn er veel nijdragen in de normatieve politiele theorie over de noties van cuviek en etnisch nationalisme. Er werden echter heel wat minder inspanningen geleverd om na te gaan in hoeverre en op welke wijze deze ideaaltypes praktisch toepasbaar zijn. De analyse van case studies die tot verschillende beschavingen behoren(de Westerse tegenover de Chinese beschaving) is zeker nuttig om het universeel karakter van deze ideaaltypes te toetsen. Het onderzoek zal zich toespitsen op de elitecultuur: ten eerste op de politieke leiders en beleidsverantwoordelijken in nationale bewegingenn in politieke partijen, in de administratieve en in de regering; ten tweede op het intellectuele vertoog rond natievorming. We zijn geïnteresseerd in de wisselweking tussen de betekenis van een nationale identiteit en het proces van staatsvorming. De overeenstemming tussen een nationalistische doctrine en poltieke attitudes betekent dat zulk een doctrine gebruikt kan worden in het openbaar beleid over onderwerpen die de kern van antionale identiteit raken, zoals immigratie, opvoeding, of taalpolitiek. Een nieuw beleid en nieuwe instelling kunnen op hun beurt de nationale identiteit gaan bepalen. Het project tracht drie onderzoeksvragen te beantwoordn. Ten eerste zal worden omschreven welke specfieke poltieke domeinen en vertogen dienen te worden geanalyseerd en vergeleken om na te gaan in welke mate het natiebegrip etnische of civieke karakteristieken bevat. Ten tweede dient te worden nagegaan of er, als gevolg van staatsvormingsprocessen op het niveau van deelstaten of op sub-nationaal niveau, een verschuiving is opgetreden of aan het plaatsgrijpen is naar een meer civiek natiebegrip. Ten derde dienen de factoren die deze verschuiving van een etnisch naar een civiek nationaal zelfbegrip tewegbrengen, te worden geïdentificeerd. Zulk een identificatie is eveneens nodig indien er op de tweede onderzoekingsvraag een negatief antwoord zou komen. In het eerste jaar van het project(Oktober1999-Oktober2000) heeft de vorser zich in de eerste plaats bezig gehouden met de literatuustudie. Bij het

uitwerken van het theoretisch gedeelte heeft ze vooral gebruik gemaakt van de literatuur van de zogenaamde 'constructivistische school'. Hiervoor heeft ze ook literatuurstudie verricht in het buitenland(Harvard University en the School of Oriental and African Studies (SOAS) of the University of London). Ze heeft twee bijdragen geschreven voor boeken over secessie en antionalisme(zie de lijst van publicaties). Een bijdrage over Taïwan werd aanvaard voor de North America Taïwan Studies Annual Conference, die in juni 2001 in Seatle zal plaatsvinden. Twee studiereizen werden voor 2001 gepland:(1)één maand bibliotheekonderzoek en interviews in gespcialiseerde onderzoeksinstellingen over Taïwan in Peking en Shangai(april2001)en(2) één maand bibliotheekonderzoek en interviews in Taïwan aan de Chengchi University(oktober2001). Organisaties: • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers: • PATRICK STOUTHUYSEN

Verschriftelijking, geletterdheid en stedelijke transformatieprocessen tussen Seine en Rijn (1100-1300). Een interdisciplinair en comparatief onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Huidig project beoogt, binnen een geografisch kader dat zich situeert in de regio tussen Seine en Rijn, de relatie en interactie tussen de specifieke (sociaal-culturele-politieke) ontwikkelingen inherent aan het 'verschriftelijkingsproces' enerzijds en de typisch stedelijke transformaties die zich in deze regio manifesteerden anderzijds op comparatief-inhoudelijke wijze te analyseren, en dit voor de periode van 1100 tot rond 1300. Het wenst hierbij recente vragen, zoals deze worden gegenereerd in het onderzoek dat zich respectievelijk richt op de contemporaine stedelijke transformatieprocessen en op de ontwikkeling van een 'geletterde mentaliteit', te combineren en toe te passen op de afgebakende ruimte, en dit vanuit een brongebonden analyse maar met oog voor het breder West-Europees kader. 2. Het zogenaamde fenomeen van de 'verschriftelijking' dat tijdens de volle en late Middeleeuwen plaatsvond en dat inhoudt dat binnen de middeleeuwse samenleving steeds meer individuen met schriftgebruik werden geconfronteerd en/of het zich toeëigenden, kan als een belangrijk en in essentie cultureel verschijnsel worden beschouwd (met implicaties op politiek, sociaal, economisch en cultureel vlak) waaraan de laatste drie decennia bijzonder veel historisch onderzoek werd gewijd. Algemeen wordt aanvaard dat vanaf de zogenaamde 'lange 13de eeuw' in grote regio's van de westerse samenleving een kwantitatieve en kwalitatieve toename van het (al dan niet 'praktisch' of 'pragmatisch') schriftgebruik, of van de omgang met het 'geschreven woord', kan worden vastgesteld, wat de ontwikkeling van een (westerse) 'geletterde mentaliteit' en een 'rationeel bewustzijn' tot gevolg zou hebben gehad [Th. Behrmann, 1995]. Deze evolutie, die zou hebben geleid tot een gewijzigd mentaal klimaat waarin de 'uitvinding' van de boekdrukkunst niet zozeer als een revolutionair gebeuren maar wel als een logisch gevolg of resultaat van een langdurig proces moet worden beschouwd, wordt door de meeste mediëvisten rechtstreeks gekoppeld aan de verstedelijking die zich vanaf de 11de eeuw manifesteerde. Inherent aan dit verstedelijkingsproces was er een groei van handel en nijverheid (met acceleratieverschijnselen vanaf de 12de eeuw en een hoogtepunt in de 13de eeuw in onderscheiden regio's), en reeds vanaf de 19de eeuw werd gesuggereerd dat deze in essentie economische urbane ontplooiing rechtstreekse invloed had op het schriftgebruik, aangezien de nieuwe sociaal-economische handels- en nijverheidsstructuren, alsook de zich ontwikkelende stedelijke instellingen, een verhoogde kennis van het schrift en van de geschreven comptabiliteit vereisten [synthese van dit onderzoek in F. Rörig, 1953]. In het onderzoek uit de tachtiger en negentiger jaren, dat zich richtte op de precieze ontwikkelingen in de 'lange 13de eeuw', met aandacht voor de functie en evolutie van het praktisch schriftgebruik in de stad, op het platteland en in curiale milieus, werd de relatie tussen verstedelijking en verschriftelijking bevestigd. De veranderingen op economisch vlak enerzijds en op het niveau van de politiekadministratief-juridische stedelijke structuren - los van mogelijke commerciële of industriële groei - anderzijds, werden hierbij als belangrijke stimulerende actoren onderlijnd [overzichten in M. Mostert, 1995, 2002 en 2005, in M. Clanchy, 1992; cf. ook de reeks Gesellschaft, Kultur und Schrift. Mediävistische Beiträge onder directie van H. Keller]. 3. Bovenvermeld onderzoek heeft geleid tot nieuwe vragen met betrekking tot het 'verschriftelijkingsproces' of tot de ontwikkeling van een 'geletterde mentaliteit' [synthese in A. Adamska en M. Mostert, 2004]. Naast de meer methodologische probleempunten die betrekking hebben op de definiëring en onderzoeksmethodologie van specifieke concepten ('geletterdheid', 'mentaliteit', 'stedelijkheid', en hoe dergelijke fenomenen te onderzoeken), betreffen deze eveneens de precieze relatie tussen geletterdheid en verschriftelijking enerzijds, en verstedelijking anderzijds. De vraag wordt ondermeer gesteld naar de precieze chronologie van het verschriftelijkingsproces in de verschillende Europese regio's; naar de manier waarop concepten zoals 'identiteit', 'ceremonie' of 'publieke sfeer' in het onderzoek moeten worden betrokken; naar de differentiëring in schriftgebruik wat de verschillende sociale groepen en instellingen betreft; naar de precieze plaats van een toenemende geletterdheid in de algemene verintellectualisering binnen de Europese samenleving; naar de interne stedelijke verschillen en causale factoren wat de verschillende urbane regio's betreft; en naar de manier waarop de verschriftelijking eventueel zou hebben geleid tot een typisch 'stedelijke' cultuur met eigen registers, conventies en normen, te onderscheiden van andere culturele identiteiten [een aantal van deze vragen vormen het onderwerp van een reeks initiërende sessies op het International Medieval Congress in Leeds, 2007, georganiseerd door M. Mostert, cf. infra]. Voor elk van deze vragen dient nog diepgaand onderzoek voor de afzonderlijke Europese regio's te worden verricht. 4. Onderhavig project heeft als doel een antwoord te formuleren op een aantal van deze problemen, vanuit een comparatieve en inhoudelijke invalshoek, en dit voor de regio tussen Seine en Rijn en toegespitst op de periode van 1100 tot omstreeks 1300, met bijzondere aandacht voor de periode vóór 1250 (cf. infra voor een verantwoording betreffende deze chronologische en geografische afbakening). Het doel bestaat erin (1) een precies beeld te bieden van de evolutie in de manier waarop individuen en groepen met het schrift en met schriftgebruik (met als onderscheiden processen: 'lezen' en 'schrijven') werden geconfronteerd en omgingen, (2) een antwoord te formuleren op de vraag welke aspecten determinerend of stimulerend werkten wat betreft de toename in schriftgebruik, (3) bij dit alles oog te hebben voor de onderlinge verschillen tussen de steden in deze regio alsook voor de mogelijk ruimere geografische verschillen (of parallen) in vergelijking met andere regio's, en (4) genuanceerde hypotheses te formuleren met betrekking tot de vraag wat stedelijke 'geletterdheid' of een 'geletterde mentaliteit' inhouden en hoe deze evolueerden. Vanuit een dergelijke vraagstelling is het noodzakelijk de blik ruimer te richten dan enkel op de chronologie van de productie en bewaring van geschreven bronnen door stedelijke instellingen. Aanwijzigingen dienen te worden gezocht voor de manier (en het moment) waarop de bevolkingsgroep die traditioneel als 'ongeletterd' wordt beschouwd, met name de leken [met oog voor de gedifferentieerde betekenis die aan de term 'ongeletterd' dient te worden gegeven, cf. bijvoorbeeld reeds J.W. Thompson, 1960, en P. Riché, 1962], zich de omgang met het schrift toeëigende, en welke de precieze betekenis en implicaties hiervan waren. Dit houdt bijvoorbeeld in dat sterke aandacht gaat naar indicaties voor vroege vormen van scholing en de manier waarop deze werden georganiseerd en naar de mogelijke conflicten waartoe dit kon leiden [voor Vlaanderen, cf. bijv. H. Pirenne, 1929, M.H. Voordeckers-Declercq, 1963; meer algemeen E. Ennen, 1957; voor Parijs S.C. Ferruolo 1985]. Het impliceert eveneens dat de invloed van clericale instellingen binnen een stedelijke omgeving dient te worden geanalyseerd: als scholen/universiteit die geletterden afleverden die binnen de stedelijke organen konden worden geïntegreerd [Baldwin, 1976], als instellingen die kanselarij-activiteiten op zich namen, als instellingen waarmee burgers in conflict kwamen wat kon leiden tot jarenlang aanslepende procesdossiers die in hoge mate op schriftelijke wijze werden gevoerd [H. Noizet, 2003, eigen onderzoek]. Hierbij moet eveneens, naast de rol van economische ontwikkelingen enerzijds en politiek-juridisch-administratieve veranderingen anderzijds, de impact van uitgesproken culturele of intellectuele centra (in al hun diversiteit) in ogenschouw worden genomen. Ook de invloed van vorstelijke of grafelijke instellingen dient te worden onderkend [J. Trede, 2000]. En tenslotte dient een differentiëring te worden gemaakt wat de omgang met het schrift van de verschillende sociale groepen betreft: kan, bijvoorbeeld, enkel binnen de koopmans- en/of patriciërsfamilies reeds relatief vroeg een specifiek vorm van schriftgebruik worden vastgesteld, of zijn desbetreffend ook indicaties bij bredere bevolkingsgroepen te vinden? Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • Walter YSEBAERT

Verschijningsvormen van het sublieme in het werk van de Amerikaanse auteur Don DeLillo. Universiteit Antwerpen Abstract: Het concept van het Sublieme in de filosofische traditie van Edmund Burke en Immanuel Kant ontwikkelde zich voor het eerst tot een centraal paradigma in de Romantiek, toen sterke emoties uiterst belangrijk werden voor literatoren zelf en in het oordeel van literatuurcritici. Het concept onderging een eigen evolutie, en varianten en aanpassingen op het originele idee werden in een groot deel van de postmoderne literaire praktijk en kritiek opnieuw een dominant gegeven. Dit doctoraat beoogt in dialoog met en door gebruik van bestaande theorieën over het Sublieme tot een definitie te komen van de specifieke verschijningsvormen van het concept in het werk van de postmoderne Amerikaanse auteur Don DeLillo. De centrale doelstelling bestaat erin om op basis van die definitie het Sublieme tot een nieuw verklaringsmodel te verheffen voor essentiële recurrente thema's in DeLillo's oeuvre en zo een voor het DeLillo onderzoek verrijkende analyse te kunnen bieden. Om een helder kader voor deze uiteenzetting te verzekeren, schetsen we eerst een historisch overzicht van het Sublieme en bespreken we de voor de auteur kenmerkende thema's vanuit en in samenhang met verschillende hedendaagse kritische perspectieven op zijn werk. Organisaties: • Literatuurwetenschap • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Luc Herman • Jasmine Vervenne

Verschijningsvormen van het sublieme in het werk van de Amerikaanse auteur Don DeLillo. Universiteit Antwerpen Abstract: Het concept van het Sublieme in de filosofische traditie van Edmund Burke en Immanuel Kant ontwikkelde zich voor het eerst tot een centraal paradigma in de Romantiek, toen sterke emoties uiterst belangrijk werden voor literatoren zelf en in het oordeel van literatuurcritici. Het concept onderging een eigen evolutie, en varianten en aanpassingen op het originele idee werden in een groot deel van de postmoderne literaire praktijk en kritiek opnieuw een dominant gegeven. Dit doctoraat beoogt in dialoog met en door gebruik van bestaande theorieën over het Sublieme tot een definitie te komen van de specifieke verschijningsvormen van het concept in het werk van de postmoderne Amerikaanse auteur Don DeLillo. De centrale doelstelling bestaat erin om op basis van die definitie het Sublieme tot een nieuw verklaringsmodel te verheffen voor essentiële recurrente thema's in DeLillo's oeuvre en zo een voor het DeLillo onderzoek verrijkende analyse te kunnen bieden. Om een helder kader voor deze uiteenzetting te verzekeren, schetsen we eerst een historisch overzicht van het Sublieme en bespreken we de voor de auteur kenmerkende thema's vanuit en in samenhang met verschillende hedendaagse kritische perspectieven op zijn werk. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Luc Herman • Jasmine Vervenne

Verraad aan het patriarchaat? Mannen en mannelijkheden in 19de en vroeg 20ste eeuwse Europese feminismen. Transnationale netwerken en individuele trajecten van mannen die zich inzetten voor de vrouwenzaak. Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt de integratie van feministische geschiedschrijving en de studie van mannelijkheden in een intellectuele en sociale geschiedenis van de mannelijke inzet in de feministische beweging. De relatie tussen het persoonlijke en het politieke staat centraal in de gender analyse van mannelijke feministische identiteitsvorming via de studie van individuele (intellectuele) trajecten en de transnationale netwerken van een selectie van Europese feministische mannen. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Gita Deneckere

Verontschuldigingen door politieke actoren en herstel van normovertreding : doorlichting van het conceptuele veld rond verontschuldigingen en descriptief ethische analyse van casussen uit de internationale politiek. Universiteit Antwerpen Abstract: Over heel de wereld zien we op het politieke niveau na normovertreding onderhandelingen over verantwoordelijkheid, schuld en over herstel. Opvallend daarbij is de vraag naar excuses en de bereidheid om excuses uit te drukken. We willen het inzicht verdiepen in excuses op het publieke niveau. Mogelijke functies en beperkingen van dit fenomeen worden aangegeven. Enerzijds vraagt dit een analyse van het ethische conceptuele veld rond excuses. Anderzijds wordt ook de politieke realiteit van het fenomeen in kaart gebracht en verder uitgediept aan de hand van verschillende casussen. Organisaties: • Internationale politiek

Onderzoekers: • Yvan Vanden Berghe • Ellen Verguts

Verloren (en gevonden). Een kritische studie en analyse van de geschiedenis van het onderzoek naar verloren documenten en hypothetische bronnenmet betrekking tot het vroege christendom. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Bijbelwetenschap

Onderzoekers: • Joseph Verheyden

Verkrachting: een wijsgerige analyse van feministische, sociaal-wetenschappelijke en darwinistische verklaringen Universiteit Gent Abstract: Over de etiologie van verkrachting bestaan meerdere visies: de psychiatrische visie, de feministische visie, de sociale leertheorie, de darwinistische versie en geïntegreerde theorieën. De communicatie tussen verschillende van die perspectieven blijft gekenmerkt door vijandigheid. Doelstellingen van dit project zijn een wijsgerige analyse van de oorzaken hiervan en van de mate waarin een integratie van die verklaringsmodellen mogelijk is. Organisaties:

• Vakgroep Engels

Onderzoekers: • Maryse Demoor

Verklikkingen in België tijdens de beide Wereldoorlogen: praktijken en percepties in een comparatief perspectief. Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek focust op verklikkingen aan de vijand tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog in België. Door zowel de praktijken van verklikkingen en verklikkers als de percepties van verschillende sociale actoren (overheid, bezetter, verschillende sociale groepen) op deze praktijken te bestuderen, plaatst dit onderzoek zich op het kruispunt van verschillende onderzoekstradities (oorlogsgeschiedenis, crime and criminal justice history, sociale geschiedenis, etc.). Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Antoon Vrints

Verklaring in wiskunde. Een filosofische analyse van de verklarende kracht van wiskundige bewijzen en visualisaties en hun rol in wetenschappelijke verklaring Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is de systematische analyse van het bestaan van wiskundige bewijzen in wetenschap. Dit onderzoeksonderwerp bestaat uit kwesties waas wiskundige claims een essentieel onderdeel zijn van een wetenschappelijke verklaring. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • Bart VAN KERKHOVE

Verhalen over Spanje: Engelstalige historische romans geschreven door Spaanse ballingen in de jaren 1820 en 1830 Universiteit Gent Abstract: Dit project focust op historische romans geschreven door Spaanse ballingen in Londen tussen 1822 en 1834. Het bestudeert hoe deze schrijvers, die in Groot Brittanië aankwamen tijdens de hoogdagen van Wlater Scott, een nieuwe vorm van de historische roman aannamen die door Scott was vernieuwd. Het project zal onderzoeken hoe het perspectief van de balling het genre verandert en zich uit in beschouwingen over geschiedenis en nationale identiteit. Organisaties: • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Elizabeth Amann

Verhaal van schuldeisers op een onverdeeldheid KU Leuven Abstract: Dit onderzoek vertrekt vanuit de vaststelling dat de huidige Belgische wettelijke regeling zeer schaars is omtrent de verhaalsrechten van een schuldeiser wiens schuldenaar slechts over een aandeel of andersoortige rechten in een onverdeeldheid beschikt. Het onderzoek wil nagaan welke bouwstenen kunnen worden aangereikt op basis van rechtsvergelijkende en rechtshistorische analyse van de bestaande wetgeving en heersende opvattingen in rechtsleer en rechtspraak in België en de buurlanden om tot een toetsingskader te komen. Aan de hand hiervan zal worden gezocht naar de meest geschikte regeling voor de verhaalsrechten van een schuldeiser opeen aandeel of andersoortige rechten op een vrijwillige onverdeeldheid. Het onderzoek heeft als uiteindelijk opzet om een dieper inzicht in het vermogen als juridisch begrip te verschaffen. Organisaties: • Inst. voor Handels- en Insolventierecht

Onderzoekers: • Matthias Edward Storme • Leen De Keyser

Vergelijkend onderzoek van de onderliggende psychologuïstische en cognitieve processen bij meertalig basisonderwijs. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Meeralig onderwijs neemt in Europa en in België hand over hand toe. Op diverse onderwijsniveaus wordt ermee geëxperimenteerd. Meertalig onderwijs betekend dat het curriculum, bijvoorbeeld in het basisonderwijs, in verschilende talen wordt onderwezen. Meestal wordt van twee talen gebruik gemaakt maar omdat er later ook vreemde talen bijkomen, wordt aan de terminologie meertalig onderwijs de voorkeur gegeven. De resultaten van dergelijk onderwijs, de ondeliggende psychosociolinguïstische processen, noch de cognitieve impact ervan werden totnutoe bestudeerd. dit betekent dat hypothesen zoals de veronderstelde meerwaarde van meertalig onderwijs op het gebied van de moedertaal- en de vreemdetaalontwikkeling samen met de veronderstelde meerwaarde aangaande de andere kannisvaken plus de attitudeverschillen dei met dergelijk onderwijs gepaard gaan, niet werden getoetst. Het toetsen van deze hypotesen vormt de kern van dit onderzoek. Dit project is voortvloeiend uit de jarenlange betrokkenheid van de promotoren met meertaligheid en meertalig onderwijs. Het vormt het Belgische luik van een internationaal geheel dat de impact van meeratlig onderwijs in diverse Europese landen bestudeerd. De scholen die in België voor het onderzoek in aanmerking komen, zijn op de eerste plaats de Foyerscholen die Spaans, Italiaans en Frans in combinatie met het Nederlands aanbieden, en de scholen die het decreet Onckelinx implementeren en die voor de combinatie Frans-Nederlands opteren. De methodologische design is empirischetnografisch van aard waarbij vergelijkbare, monolinguale controlescholen en kwantitatieve testing plus de samenstelling van een datablok en een dynamisch variabelenmodel, een quasi-experimentele opzet garanderen. Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • PIERRE VAN DE CRAEN

Vergelijkend historisch onderzoek over de relaties tussen burgers en politici. Universiteit Antwerpen Abstract: Met dit project zou ik onderzoek willen doen in de persoonlijke archieven van Franse parlementsleden, waarvan zich een groot aantal in de Archives Nationales in Parijs bevindt. Er wordt in elk geval geopteerd voor parlementairen met een geschiedenis van minstens vijftien jaar in de Chambres de Députés. Daarbinnen worden zowel ter linker- als ter rechterzijde twee parlementairen bestudeerd die al voor 1880 hun intrede deden, maar er daarna nog minstens l0 jaar zetelden, en twee die kort na 1880 in het parlement verschenen. Vervolgens gebeurt hetzelfde rond de jaartalien 1900 en 1920. In het totaal zal op die manier in de persoonlijke archieven van ten minste twaalf parlementairen systematisch worden gezocht naar de sporen van rechtstreekse contacten met burgers. Aan dat bronnenmateriaal zullen vervolgens dezelfde vragen worden gesteld als aan het Belgische bronnenmateriaal. Deze betreffen enerzijds degenen die de verzoeken tot de politici stellen (sociaal profiel en geografische herkomst, geslacht,

aard van de verzoeken, manier waarop de politicus wordt aangesproken, enz.), anderzijds de houding van de parlementair in kwestie (reageert hij überhaupt, organiseert hij zelf actief vormen van politiek dienstbetoon, waar legt hijzelf de grens tussen geoorloofde en ongeoorloofde interacties?). Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis

Onderzoekers: • Marnix Beyen

Vergelijkende studie van religieuze factoren in stadscontexten in Europa en elders: culturele en sociopolitieke versus religieuze aspecten Universiteit Gent Abstract: Analyse van de taalvormen, de identiteitsvehikels en de adviesstrategiën van religies in de stadscontext van vandaag. Cases uit LatijnsAmerika, Noord-Amerika en Europa. Vergelijkende studies van religieuze factoren van Europa en elders, verschillende culturen en politieken. Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen


Vergelijkende studie tussen pre-christelijke religie van West-Europa ende Japanse religie KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Japanse Studies Leuven

Onderzoekers: • Dimitri Vanoverbeke • Tim Steylaerts

Vergelijkende rurale geschiedenis van het Noordzeegebied. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis

Onderzoekers: • Tim Soens

Vergelijkende rurale geschiedenis van het Noordzeegebied Universiteit Gent Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Erik Thoen

Vergelijkende perspectieven inzake Caraïbische, Portugeestalige Afrikaanse en Europese (con)teksten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de federale overheid. UA levert aan de federale overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Kathleen Gyssels

Vereenvoudiging van de onderzoeksverslaggeving vanwege universiteiten en hogescholen aan de Vlaamse Overheid. Universiteit Hasselt Abstract: Dit project van de 5 Vlaamse universiteiten en de VLIR heeft als doelstelling een voorstel met stappenplan uitwerken voor een vereenvoudigde onderzoeksverslaggeving voor elke universiteit (en hogeschool). Deze nieuwe wijze van verslaggeving moet leiden tot een vermindering van administratieve lasten, meer efficiëntie en een betere beleidsmonitoring dank zij onmiddellijk beschikbare, kwaliteitsvolle en vergelijkbare gegevens. Het voorliggende project bouwt in de eerste plaats voort op de reeds gemaakte inventaris van rapporteringsverplichtingen met focus op onderzoek van de universiteiten, hogescholen en associaties naar overheden enerzijds en van de Vlaamse overheid naar (supra)nationale overheden anderzijds waarbij eveneens gegevens uit de hoger onderwijssector worden opgevraagd. Deze inventaris werd opgesteld in de schoot van de STIWETO met medewerking van verschillende leden van het projectteam. Organisaties: • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten

Onderzoekers: • Ann PETERS

Verdwenen cultuurlandschappen in het grensgebied van Vlaanderen en Nederland Universiteit Gent Abstract: Dit VNC-project laat drie wetenschappelijke onderzoekers (Geuch de Boer, geograaf Alexander Lehouck, archeoloog Nele Vanslembrouck, historica) los op westelijk Zeeuws-Vlaanderen en het Meetjesland. Deze internationale samenwerking (Wageningen Universiteit en Universiteit Gent) heeft de verklaring van de landschapsgenese en transformatieprocessen in deze regio tot doel. Het historisch luik spitst zich voornamelijk toe op de reconstructie van het middeleeuwse landschap, eeuwenlang geteisterd door overstromingen en volledig verdwenen ten gevolge van de militaire inundaties tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis


Verdronken maar niet verlaten. Interacties tussen sociale en ecologische veerkracht van estuariene landschappen na overstromingen. Test-case: de Wase Scheldepolders op de Antwerpse Linkeroever (15e-18e eeuw). Universiteit Antwerpen Abstract: Estuaria zijn zeer dynamische ecosystemen waarvan de sociale en ecologische adaptaties - de veerkracht - na catastrofale overstromingen moeilijk te voorspellen zijn. Met dit onderzoeksproject worden respectievelijk de ontwikkeling van geulsystemen en het menselijk hergebruik van historische overstromingsgebieden in het laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Westerscheldegebied als proxys gebruikt om inzicht te krijgen in de wisselwerking tussen ecologische en sociale veerkracht op lange termijn. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis

Onderzoekers: • Stijn Temmerman • Tim Soens

Verdrinken in Narcissus´ spiegel: psychologische lezingen van Griekse en Romeinse literatuur uit de Keizertijd. KU Leuven Abstract: Het project beoogt aan te tonen dat de manier waarop literatuur in de Keizertijd werd geproduceerd en geconsumeerd ertoe bijdroeg dat de topperformers uit deze periode - die het grootste deel van de nu nog bewaarde literatuur produceerden - vaak narcistische karaktertrekken vertonen diezich manifesteren in hun leven en in hun literaire werken. Bovendien schiep het directe karakter van literatuurbeoefening in deze periode een klimaat waarin succes en mislukking (en potentiële trauma´s) dicht bij elkaar liggen. Aan de hand van studies van teksten van Philostratus, AulusGellius, Favorinus, Aelius Aristides, Lucianus, Epictetus en Marcus Aurelius wil het project een nieuwe blik werpen op de verhouding tussen socio-culturele data en psychologische condities, en, via een doorgedreven aandacht voor de publieke receptie van deze teksten en figuren, de cultureel bepaalde grenzen van het normale en het pathologische bevragen. Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Leuven

Onderzoekers: • Anke Gilleir • Luc Van der Stockt • Jeroen Lauwers

Verder gaan dan Ockham: theorieën der categorieën in de vroege 14de eeuw. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE De Wulf-Mansioncentrum

Onderzoekers: • Gerd Van Riel • Jenny Pelletier

Verdere ontginning van data over de prohibitief in de talen van de wereld en het bijstellen van reeds uitgevoerde detailstudies in het vooruitzicht van een monografie. Universiteit Antwerpen Abstract: De term 'prohibitief' verwijst naar een negatieve imperatief. In de meeste talen van de wereld is de prohibitief evenwel niet gewoon de combinatie van een imperatief en een negatie. Het project poogt de wereldwijde variatie te beschrijven en te verklaren. Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie

Onderzoekers: • Johan Van der Auwera

Verboden beelden. Een onderzoek naar de betekenis van film als bron voor maatschappelijke controverse aan de hand van archiefmateriaal van de officiële en de katolieke filmkeuring in België (1920-2000) Universiteit Gent Abstract: Historisch onderzoek naar de ontwikkeling en de praktijk van filmkeuring in België. Verboden beelden. Een onderzoek naar de betekenis van film als bron voor maatschappelijke controverse aan de hand van archiefmateriaal van de officiële en de katolieke filmkeuring in België (19202000). Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen

Onderzoekers: • Daniël Biltereyst

Verblijf buitenlands onderzoeker Piet Van Cruyningen Universiteit Gent Abstract: Het verblijf van onderzoeker dr. Van Cruyningen (Wageningen) kan een grote meerwaarde betekenen voor: - De onderzoeksgemeenschap CORN ("Comparative Rural History of the North Sea Area") - Het VNC project "Verdwenen cultuurlandschappen in de grensregio van Vlaanderen en Nederland" beide met Erik Thoen als promotor. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis


Verbetering van de prestaties op saxofoon door het integreren van recente ontwikkelingen in de positieve wetenschap in de artistieke uitvoering Vrije Universiteit Brussel Abstract: De saxofoon werd vanaf 1840 ontwikkeld door de Belgische bouwer van muziekinstrumenten Adolphe Sax (1814-1894), naar wie het instrument ook is vernoemd, en die er op 28 juni 1846 in Frankrijk een patent op verwierf. In dit project gaan we na wat de verbeteringen van de prestaties op saxofoon zijn door het integreren van recente ontwikkelingen in de positieve wetenschap in de artistieke uitvoering. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers:

• Peter SWINNEN

Verbeelding van het lichaam en van innerlijkheid in vroegmodern Engeland, 1500-1700 Universiteit Gent Abstract: Renaissance poëzie en toneel zijn doordrongen van problemen van innerlijkheid en de precaire verbinding tussen lichamelijke, emotionele en psychische ervaringswijzen. Dit project streeft ernaar een reconstructie te geven van culturele en literaire ?master images? van het menselijk lichaam en van innerlijkheid in de vroegmoderne tijd in Engeland en op die manier een bijdrage te leveren tot een literaire antropologie tussen 1500 en 1700. Organisaties: • Vakgroep Engels

Onderzoekers: • Ingo Berensmeyer

Verbeelding. Tussen rede en passies, tussen lichaam en geest Hogeschool Gent Abstract: De filosofie heeft altijd haar favorieten en zwarte schapen gehad. Het hoeft geen betoog dat rede en verstand tot haar gunstelingen behoorden, en dat het filosofische discours – zeker in de moderne tijden – scherper en helderder articuleerde waarom de zogenaamde opponenten van rede en verstand te mijden waren. Vertegenwoordigers bij uitstek van het niet-rationele en het onverstandelijke waren het lichaam en wat intiem aan het lichamelijke gekoppeld is: de zintuiglijkheid, de passies of emoties en ook de verbeelding. Sinds de 20ste eeuw zijn lichaam, zintuiglijke waarneming, emoties en – langzamerhand – ook de verbeelding aan een openlijke herwaardering vanuit filosofische hoek toe. In de eerste plaats komt dat duidelijk naar voren in het verlaten van de ongenuanceerde oppositie tussen rede en emotie, of tussen rationeel verstand en lichamelijk onverstand. Lichaam en emoties blijken niet enkel aan de marge cognitief-rationele processen te beïnvloeden, maar zelfs cruciaal te zijn voor het verstandelijk functioneren. In dat opzicht heeft de filosofie zichzelf gecorrigeerd, in interactie met een aantal andere disciplines die steeds meer aandacht zijn gaan besteden aan het lichaam en de wisselwerking met cognitieve processen. Vooral een onderlinge samenwerking van neurowetenschappelijke disciplines, 'embodiment studies' en filosofische studies heeft nieuwe perspectieven op deze vaak complexe problematiek geopend. Nochtans mogen we niet naïef zijn: lichaam, passies en verbeelding hebben zich van in het begin opgedrongen aan het filosofische denken. Wat het zuivere denken leek te hypothekeren, is steeds ook iets geweest wat zelf moest worden gedacht. Naast de orthodoxe filosofische geschiedenis van de rede, is er ook altijd een filosofie van het lichaam, de passies en de verbeelding geweest. Zonder die soms onderhuidse, soms ook zeer expliciete filosofie van het sub- en arationele had een filosofie van de rede zich niet gehandhaafd. In dit onderzoek halen we die filosofie van het lichaam en de verbeelding naar boven. We gaan na welke cruciale etappes de filosofie in haar denken over verbeelding en lichaam heeft afgelegd, en hoe de drie registers van rede, verbeelding en lichaam annex zintuiglijkheid en passies zich tegenover elkaar verhouden. In deze tracering komt ook aan bod op welke manier de studie van de verbeelding zowel verbonden als afgescheiden is geweest van pogingen om vat te krijgen op processen van inspiratie. Deze processen werden nu eens toegeschreven aan fenomenen die het subject te boven gaan, dan weer aan gebeurtenissen die zich in de onpersoonlijke dieptes van het lichaam afspelen. Van daaruit gaan we na hoe de interdisciplinaire samenwerking tussen de bovenstaande domeinen een kader kan bieden voor een hedendaagse kritiek van de verbeelding, tussen cognitie en belichaming in. Deze kritiek kan niet tot stand komen zonder een beroep te doen op de kunsten, en in het bijzonder die artistieke disciplines die het thema van de verbeelding en de lichamelijkheid impliciet of expliciet tot uitgangspunt nemen. Daarbij gaan we in op hoe het lichaam zich niet als een monoliet presenteert, maar een gelaagd gegeven is waarin lichaamsbeeld, lichaamsschema en dieptelichaam elk op een andere wijze constitutief zijn voor motoriek, sensoriek, emoties, (inter)subjectiviteit en het in-de-wereld-zijn van een belichaamd subject. Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Theoretische omkadering van de kunstpraktijk

Onderzoekers: • Helena De Preester

Verbeeldingen van de apocalyps in het hedendaagse Hispano-Amerikaanse verhalend proza, met bijzonder aandacht voor het Cono Sur-gebied Universiteit Gent Abstract: Met dit project willen wij, aan de hand van een concreet corpus van teksten, nagaan hoe de verbeeldingen van de apocalyps in het hedendaagse Hispano-Amerikaanse verhalend proza - vooral dan in dat van Argentinië, Chili en Uruguay - in de loop van de twintigste eeuw zijn geëvolueerd als thema en vorm, en wat hun functie is in een 'post-apocalyptisch' maatschappij (term van Monsivais). Organisaties: • Vakgroep Romaanse talen (andere dan het Frans)

Onderzoekers: • Ilse Logie

Verbeelde monarchie: Heraldisch vertoon en vertoog in de vroegmoderne monarchie, 16de-17de eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: In de maatschappij van het Ancien Régime functioneren wapenschilden als signalen van macht en gezag. Op die manier vormen ze een spiegel van de vroegmoderne staatsvorming. De monarchieën veranderen nauwelijks wat aan hun middeleeuws heraldisch patrimonium, maar ze interpreteren en herinterpreteren het voortdurend. Op dit raakvlak van vertoon en vertoog ontwikkelt zich bovendien een heel intense kruisbestuiving tussen de heraldiek en de wereld van de emblemata. Het is een proces van toe-eigening dat het mogelijk maakt om vooraf vastgelegde tekens voortdurend dynamisch te herinterpreteren. Dit onderzoek wil de mechanismen van toeeigening die hieraan ten grondslag liggen, projecteren op processen van vorstelijke machtsopbouw in de vroegmoderne samenleving. Het heraldische en para-heraldische vertoon genereert nieuwe betekenissen, bedient zich van een waaier aan media en wordt op strategische wijze ingezet. Kortom: betekenissen worden machtsinstrumenten. Op die manier heeft men een uitgelezen basis voor een vernieuwend onderzoek naar de politieke cultuur van de vroegmoderne monarchie. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis


Verbale perifrases in het Grieks: een typologisch en diachronisch onderzoek vanuit cognitief-linguïstisch perspectief. Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt het gebruik van verbale perifrases in het postklassiek Grieks op basis van een corpus van vroeg-christelijke biografische (narratieve) tekste. Het project is ingebed in theorie die gekend is onder de verzamelnaam 'Cognitieve Linguïstiek". Volgende doelstellingen staan centraal: (1) definitie en typologie 2) beschrijving van de positie in het verbaalsysteem (3) beschrijving van het gebruik in context (pragmatiek),

Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks

Onderzoekers: • Marc Janse

Verbale perifrases in het Grieks: een typologisch en diachronisch onderzoek vanuit cognitief- linguïstisch perspectief. Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt het gebruik van verbale perifrases in het postklassiek Grieks op basis van een corpus van vroeg-Christelijke biografische (narratieve) teksten. Het project is ingebed in theorie die gekend is onder de verzamelnaam "Cognitieve Linguïstiek". Volgende doelstellingen staan centraal: (1) definitie en typologie (2) beschrijving van de positie in het verbaalsysteem (3) beschrijving van het gebruik in context (pragmatiek). Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Marc Janse

Verbale pedagogische interactie in het vreemdetalenonderwijs. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het leggen van een verband tussen de verbale pedagogische interactie in het vreemdetalenonderwijs enerzijds en het taalverwervingsproces van de leerlingen anderzijds. Hiervoor worden er in eerste instantie klassenopnames gemaakt van de lessen Duits in het ASO-type van de Vlaamse gemeenschapsscholen. Op deze opnames wordt er vervolgens een socio- cognitieve analyse van de verbale pedagogische interactie toegepast. Er zal worden nagegaan of, en zo ja, welk verband er bestaat tussen deze verbale pedagogische interactie tussen leerkrachten en leerlingen in de klas enerzijds en de taalleermogelijkheden en -beperkingen van de leerlingen anderzijds. Belangrijk is dat de link wordt gelegd tussen de praktijk van het vreemdetalenonderwijs en het taalverwervingsproces van de leerling. De ontwikkeling van Duits-alsvreemde-taal bij de leerlingen wordt bestudeerd aan de hand van analyses van de linguïstische 'output' die de leerlingen produceren. Dit project gebeurt in samenwerking met leerkrachten Duits uit het secundair onderwijs, die reeds enkele jaren ervaring hebben in het geven van Duits aan Nederlandstaligen (in het ASO-schooltype). Met dit project willen we graag een bijdrage leveren tot het onderzoek naar de aard van vreemdetaalverwerving in een institutionele context. Organisaties: • Germaanse Talen


Vectorisering en karakterisering nederzettingskernen op basis van het zgn. 'gereduceerd kadaster' Vrije Universiteit Brussel Abstract: On request of the Flemish Heritage Institute a project was started July 1st 2007 by the Vrije Universiteit Brussel to create a digital map of indicative historical centres for Flanders based upon the reduced cadastral maps (ca. 1850). The reduced cadastral maps have a large potential for the reconstruction, analysis and interpretation of landscapes and settlements because they reflect the landscape before the disturbances of the 19th century. By georeferencing, these maps can be fit in as graphic and spatial data in existing and new GIS applications. As historical settlement cores are vectorised and related to a complex system of data from a broad spectrum of sources, a tool is developed for reconstructing property relations and landscape morphology. Because the settlement patterns and the morphology of parcels reflect the former property relations and settlement structures, the digital map will be composed by defining the historical core settlements and their parcel-based related morphology. This way, an open view is given of the nucleus cadastral situation and outline. The direct goal of the project is to set up a georeferenced GIS based upon the reduced cadastral maps to study the archaeological and historical heritage in Flanders. Regarding the future this project is the first start to develop an integrated historical GIS as an interdisciplinary research method for landscapes in their broad historical context. By creating from the start a flexible system for study and analysis, all possibilities towards future extension and refinement of the data and integration of other data types are kept open. Organisaties: • Cartografie en Geo-informatiekunde • Kunstwetenschappen en Archeologie

Onderzoekers: • Eline BUYLE • FRANK CANTERS • Dries TYS • Inge VERDURMEN

Vechten tegen misdaad en corruptie? Politie, leger en maatschappij in Laat-Grieks en Romeins Egypte. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Oudheid Leuven

Onderzoekers: • Katelijn Vandorpe • Sofie Waebens

Variatie en verandering in constructionele semantiek Universiteit Gent Abstract: Het project bevindt zich op het snijpunt van constructiegrammatica, historische taalkunde en variationele sociolinguïstiek. Op basis van uitgebreid kwalitatief en kwantitatief corpusonderzoek naar de semantische eigenschappen van argumentstructuur-constructies in verschillende (regionale, stilistische en diachrone) variëteiten van het Nederlands, wil het project patronen van taalvariatie en -verandering in constructionele semantiek blootleggen en analyseren. Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks

Onderzoekers: • Timothy Colleman

Variatie en standaardizering in 19de-eeuws Nederlands. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De bedoeling is een (socio)linguïstische beschrijving van de 19 de-eeuwse standaardizeringsmechanismen mogelijk te maken, aan de hand van een case study van Brugse teksten uit de tweede helft van de 19de eeuw.Devolgende"domains" zullen in het onderzoek betrokken worden: de bestuurstaal; de burgelijke taal van de Vlaamse Beweging ; de taal van de taalactivisten ( bv.De particularisten ) en natuurlijk ook de rol van het Frans.Zowel taalstructuurgeschiedenis als taalgebruiksgeschiedenis , taalcontactgeschiedenis en taalbewustzijnsgeschiedenis zullen voldoende aan bod komen.Een indeling in een linguïstisch en een sociollinguïstisch deel is dus noodzakelijk. De analyse zal rond een viertal zwaartepunten gebeuren ,met name : lexicale analyse, studie van tekstlinguïstische aspecten , het thema " Taal en Maatschappij " en het normaspect. Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • ROLAND WILLEMYNS

Variabele ergativiteit in de Indo-Arische talen van het Zuid-Aziatische subcontinent. Een typologische studie van de ergatiefstructuur in Hindi-Urdu, Bengali, Assamees, Nepali, Marathi, Marwari, Sindhi, Punjabi en Gujarati Universiteit Gent Abstract: Dit typologisch onderzoek van verscheidene Indo-Arische talen omvat twee doestellingen: i) op basis van een synchrone vergelijking meer duidelijkheid scheppen over de diachrone probleemstelling van het verdwijnen of degenereren van de ergatiefconstructie in gespleten ergatieftalen ii) een empirische grondslag bieden voor een beter begrip van het fenomeen ergativiteit en een algemeen geldende definitie ervan. Organisaties: • Vakgroep Duits

Onderzoekers: • Klaas Willems

Van wiegedruk tot World Wide Web. Bijzondere Collecties en de vele geschiedenissen van het boek in Nederland, 15002000 KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.

Onderzoekers: • Johan Tollebeek • N. N.

Van 'What-if' verhalen tot 'What-if' alternatieven. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek heeft als doel om twee soorten modaliteiten die een rol spelen bij het redeneren over wiskundige kennis te bestuderen. Enerzijds zijn er de wiskundig-epistemische 'might' modaliteiten (we- modaliteiten) die slaan op wat een bepaalde wiskundige kennis niet kan uitsluiten en anderzijds zijn er de 'what IF' 'counterfactual' modaliteiten (wi-modaliteiten) die verwijzen naar wat het geval zou zijn mocht de wiskunde er anders hebben uitgezien. Door middel van een formele analyse wil dit onderzoek zowel het specifieke van dit soort modaliteiten contrasteren met de meer gangbare modaliteiten als het onderscheid tussen we- en wi-modaliteiten zelf verduidelijken. Daarnaast wil het de inzichten die hieruit voortvloeien laten aansluiten bij thema's uit de filosofie van de wiskunde. De belangrijkste vragen die in het kader van dit onderzoek rijzen hebben betrekking op de waarheids- en beweerbaarheidsvoorwaarden van deze modaliteiten en van epistemische of indicatieve voowaardelijke zinnen. De context-gevoeligheid van zulke epistemische uitspraken vormt hierbij een cruciale moeilijkheid daar contexten zowel de beweerbaarheid (Stalnaker, 1999) als de waarheidsvoorwaarden ten dele lijken te beïnvloeden (Egan et al., 2005). Een bijkomende moeilijkheid bij wi-modaliteiten is dat deze soms betrekking hebben op tegenlogische alternatieven. Hierdoor lijken ze prima facie triviaal: ofwel zijn ze allemaal waar ofwel allemaal vals. Deze Traditionele opvatting is zeker niet de meest vruchtbare. Een beter inzicht in de wiskundige praktijk en haar formalisering (Löwe & Muller, 2008; Wilhelmus, 2008) lijkt daarom vereist om te begrijpen hoe deze modaliteiten functioneren. Organisaties: • Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen


Van vraag tot voorwaarde: Synchrone en diachrone emergentie van asyndetische conditionele zinsconstructies in het West-Germaans in het kader van de grammaticalisatietheorie en de 'theodistiek' Universiteit Gent Abstract: Het project odnerzoekt de diachrone en synchrone discoursbasis van conjunctieloze conditionele zinsconstructies in het West-Germaans. Er zal worden nagegaan (a) hoe deze kunnen worden opgevat als grammaticalisaties van dialogen bestaande uit een ja/nee-vraagzin en een declaratieve zin en (b) in hoeverre het Duits en Nederlands mbt deze constructies (tot in de 17de eeuw) een eenheid vormden in vergelijking met het Engels. Organisaties: • Vakgroep Duits

Onderzoekers: • Luc De Grauwe • Torsten Leuschner

Van uitsluiting tot insluiting: een exegetisch onderzoek van Soma Christu in 1 Kor 12, 12-27 als een opkomende paradigma van Dalit insluiting in het Indisch christelijk denken en leven. KU Leuven Abstract: Deze thesis is ten eerste een exegetisch onderzoek van sooma christou in 1 Kor 12:12-27, en ten tweede een poging om een paradigma van insluiting te ontwerpen binnen de Indische Dalit context. In dit project onderzoeken we de geschiedenis binnen de tekst en de geschiedenis van de tekst door 1 Kor 12,12-27 te bestuderen aan de hand van historisch-kritische principes met het oog op het beschrijven van de situatie die de aanleiding vormde voor deze tekst. Vervolgens verklaren we de theologische nuances van deze perikoop, daarna identificeren we de

toekomstgerichte elementen van de tekst en brengen we de visie onder woorden die geprojecteerd is door de tekst. Een nieuwe focus op het leven in gemeenschap, het lichaam van Christus, zal besproken worden door de tekst (1 Kor 12:12-27) te interpreteren door de lens van de benadering van de normativiteit van detoekomst. Dit zal leiden tot een paradigma van Dalit insluiting binnen de Kerk en zal de bestaande #uitsluitingen# verwijderen. Daarna ki Organisaties: • OE Bijbelwetenschap

Onderzoekers: • Reimund Bieringer • Thomas Vadakkel

Van troonzaal naar boudoir ? Verbeeldingen van vrouwelijke soevereiniteit in literatuur van Duitstalige vrouwelijke auteurs tussen ancien régime en moderniteit. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Leuven

Onderzoekers: • Anke Gilleir • Bart Philipsen

Van trivalente predicaten tot hulpwerkwoorden in de Romaanse talen: over de interlingüistische equivalentie van werkwoorden van plaatsing in het Spaans, het Portugees en het Frans. Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek beoogt een comparatieve analyse van werkwoorden van plaatsing in drie Romaanse talen: Spaans, Portugees en Frans. Drie quasi-synonieme werkwoordparen zullen worden onderzocht: poner/meter (Sp.), pôr/meter (Pt.) and poser/mettre (Fr.), vanuit zowel synchroon als diachroon perspectief. De studie beoogt de intra- en interlingüistische verschillen in gebruik tussen de werkwoorden te onthullen, alsook hun grammaticalisatiegraad na te gaan. Organisaties: • Vakgroep Taalkunde

Onderzoekers: • Renata Enghels • Clara Vanderschueren

Van 'Theory of Mind' naar plaatsvervangende waarneming. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Centrum voor Filosofische Psychologie

Onderzoekers: • Bence Nanay

Van 'Theory of Mind' naar plaatsvervangende waarneming Universiteit Antwerpen Abstract: Ik betoog dat in de studie van sociale cognitie de nadruk moet verlegd worden van 'theory of mind' naar een eenvoudig perceptueel proces: de waarneming van een objecten als dat wat bepaalde handelingen toelaat voor een andere organisme. Dit perceptueel proces, dat ik "plaatsvervangende waarneming' noem, is verschillend van, en veel eenvoudiger, dan 'theory of mind', vermits het niet vereist dat de mentale (of perceptuele) toestanden van een ander organisme begrepen (of gerepresenteerd) worden. Ik argumenteer dat de meest overtuigende experimenten die zogezegd bewijzen dat niet-menselijke primaten een 'theory of mind' hebben, eigenlijk aantonen dat ze in staat zijn tot plaatsvervangende waarneming. Hetzelfde geldt voor de experimenten over 'theory of mind' in kinderen onder de twaalf maand. Organisaties: • Centrum voor Filosofische Psychologie

Onderzoekers: • Bence Nanay

Van tekst naar gebarentaal: een vergelijking van taalkundige strategieën toegepast door Dove en horende tolken. Verschillen, gelijkenissen en opportuniteiten. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG MIDI Antwerpen

Onderzoekers: • Myriam Vermeerbergen • Isabelle Heyerick

Van strategische competentie naar autonoom leren. Vreemdetaalverwervingsprocessen en taalbewustheid Vrije Universiteit Brussel Abstract: De klemtoon op gebruik van strategieën bij processen van vreemdetaalverwerving en -verwerking heeft geleid naar belangstelling voor de graad van bewustheid bij die processen. Als de taalverwerver haar/zijn strategische competentie wil beïnvloeden moet er tenminste een fase van bewustheid zijn, om de eigen compententie te kunnen beoordelen (intro- en retrospectie) en eventueel te optimaliseren. Uit het onderzoek tot nu toe blijkt, dat men niet zonder meer van 'ideale' strategieën kan uitgaan. De persoonlijkheid van de leerling, haar/zijn motivatie, de situatie en de taak spelen steeds mee. Als het verwervingsproces gedeeltelijk (of na de verwerving van een zekere basiskennis helemaal) autonoom wordt georganiseerd, kan de leerling het verwervingsproces beter aan de eigen persoonlijkheid aanpassen en krijgt zij/hij meer verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces. Dat verhoogt de motivatie. Bij het onderzoek gaat het enerzijds om het verder ontwikkelen van lesmateriaal voor het autonoom leerproces, waarbij de nadruk op bewustmaking van het eigen strategiegebruik ligt, en anderzijds om een onderzoek naar hoe leerlingen

dat eigen leerproces organiseren en ervaren. Organisaties: • Germaanse Talen


Van Sisyphus naar Icarus: sporen van het existentialisme in de postmoderne roman Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project onderzoekt de relaties tussen het literaire existentialisme en postmodernisme. Het bestudeert die verhoudingen vanuit twee cruciale aspecten: het mensbeeld (de leegte, de absuriditeit enzovoort)en het wereldbeeld (de revolte, de revolutie, de terreur). Die aspecten worden zowel op het formele vlak bestudeerd (de narratieve strategieën) als op het inhoudelijke (de thematiek). Concreet wordt vertrokken van de spanning tussen Camus en Sartre en van het literaire existentialisme van Jan Walravens en Anna Blaman. Via postmoderne theorieën over het subjectloze ik en de revolte, wordt dan overgestapt naar het postmoderne werk van auteurs als Peter Verhelst en Atte Jongstra. Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • BART VERVAECK

Van "Schwarz wie holz" tot "Zwart als inkt": De Nederlandstalige vertalingen en bewerkingen van "Sneeuwwitje" in het kader van de literatuurhistorische receptie van de sprookjes van Grimm. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek stelt zich tot doel om de belangrijkste tendensen in de Nederlandstalige receptie van Grimm in kaart te brengen. In eerste instantie worden de populariteit en de status van de Grimm sprookjes onderzocht aan de hand van "Sneeuwwitje." Dit sprookje wordt als een paradigmatische casus genomen, en er wordt onderzocht in welke verschillende tekstuele verschijningsvormen dit specifieke verhaal zijn weg heeft gevonden naar de Nederlandstalige lezer in de periode van 1812 tot 2007 (vertalingen, bewerkingen, geïllustreerde versies, literaire parodieën). In tweede instantie wordt nagegaan hoe de aan- of afwezigheid van stilistische, structurele, narratologische en inhoudelijke aanpassingen in de vertalingen, bewerkingen en parodieën van "Sneeuwwitje" verklaard kan worden binnen de heersende en wisselende opvattingen rond kinderen, jeugdliteratuur, sprookjes en fantasieliteratuur (voor zowel kinderen als volwassenen), de positie van de jeugdliteratuur in het literaire systeem, en de visies op vertalen. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Geert Lernout • Vanessa Joosen

Van "schwarz wie holz" tot "zwart als inkt": De Nederlandstalige varianten van "Sneeuwwitje" in het kader van de literatuurhistorische receptie van de sprookjes van Grimm. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project brengt de belangrijkste tendensen in de Nederlandstalige receptie van de Grimmsprookjes in kaart. Het vergelijkt de vertalingen, bewerkingen, geïllustreerde versies en parodieën van het sprookje "Sneeuwwitje" met de brontekst van Grimm en kadert de stilistische, structurele en inhoudelijke aanpassingen binnen de heersende en wisselende opvattingen rond het sprookje, fantasieliteratuur, de positie van de jeugdliteratuur, en de visies op vertalen. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Geert Lernout • Dirk Van Hulle

Van schuldbewustzijn naar taalbewustzijn. Taalhandelingen en de constructie van bewustzijn in het werk van Ivo Michiels Universiteit Gent Abstract: Dit project streeft naar een geïntegreerde narratologische aanpak van taalhandelingen en bewustzijnsrepresentatie in experimenteel proza van de Vlaamse auteur Ivo Mechels. De theorie van taalhandelingen wordt geïntegreerd in een cognitief narratologische benadering van bewustzijn (sconstructie) om de werkin gvan Michiels' experimentele teksten preciezer te kunnen beschrijven. Anderzijds noopt Michiels' proza tot een kritische evaluatie van postklassieke modellen uit de narratologie. Organisaties: • Vakgroep Nederlandse literatuur

Onderzoekers: • Bart Vervaeck

Van ruimtelijke analyse tot karakterisering van sites uit de Ijzertijd en de vroeg-Romeinse periode van Noord- en OostGallië Universiteit Gent Abstract: In dit project worden verschillende types archeologische sites (grafvelden, nederzettingen, heiligdommen) uit de late ijzertijd en de vroegRomeinse periode onderworpen aan een grondige gegevensanalyse met de nadruk op kwantificatie, gevolgd door een interne ruimtelijke analyse. Met behulp van een geografisch informatiesysteem en ruimtelijke statistiek wordt getracht meer inzicht te krijgen in de ruimtelijke en socioeconomische organisatie van de sites. Organisaties: • Vakgroep Archeologie

Onderzoekers: • Jean Bourgeois • Philippe De Maeyer

Van private 'folk' tot 'Indiase/Rajasthaanse zigeunerdans' op internationale podia tot intangible Cultural Heritage of Humanity (UNESCO): de geschiedenis van Kalbeliya dans (ca. 1960 tot heden) Universiteit Gent Abstract: Dit project is een allereerste studie over Kalbeliya dans, waarbij de focus meer specifiek gericht is op de verschuiving van de kunstvorm als zijnde een volksdans beoefend binnen de muren van één specifieke gemeenschap naar een volksdans opgevoerd voor publiek. In dit project zullen volgende vragen beantwoord worden: Wat zijn de historische evoluties die we kunnen waarnemen beginnende in de jaren '60 ('pure volksdans') tot op het heden ('performance art')? Hoe wordt Kalbeliya-dans geconceptualiseerd binnen het

algemeen kader van 'Klassiek' versus 'Folk' in India? Organisaties: • Vakgroep Talen en Culturen van Zuid- en Oost-Azië

Onderzoekers: • Eva De Clercq

Van persbericht tot nieuwsbericht: wat heeft vertalen ermee te maken? Universiteit Antwerpen Abstract: Wat heeft vertalen ermee te maken? Journalisten beweren vaak dat ze buitenlands nieuws niet vertalen, dat ze steeds (nieuwe) nieuwsartikelen produceren. Voorgaand onderzoek toont aan dat journalisten af en toe weldegelijk dienen te vertalen, ook al zijn ze hier niet steeds voor opgeleid. Door te kijken naar de verschillen tussen een corpus nieuwsartikelen (afkomstig van kranten en nieuwssites) en een corpus anderstalige persberichten waarop deze artikelen zijn gebaseerd, willen we achterhalen wat nu juist de rol en de aard van vertalen is binnen het journalistieke bedrijf. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)


Van passie tot religie. De retoriek en politiek van Hume's verklaring van het bijgeloof. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Ethiek

Onderzoekers: • Willem Lemmens

Van ontkenning naar revolte: de PKK en de reconstructie van de Koerdische identiteit Universiteit Gent Abstract: Deze studie beoogt het vergroten van kennis en inzicht in de 30-jarige strijd van de Koerdisch nationale beweging in Turkije. Het onderzoekt de evolutie van de PKK van verzetsbeweging tot transnationale sociale beweging, en het ontstaan van Koerdische 'identity politics' als uitkomst van die beweging. Het onderzoek situeert zich op het raakvlak van drie gebieden: ethno-nationalisme, sociale bewegingen en identiteitspolitiek. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld

Onderzoekers: • Christopher Parker

Van onrechtmatig naar rechtmatig: een strafrechtelijke analyse van eigendomsgeschillen in de transnationale handel in cultuurgoederen KU Leuven Abstract: De illegale circulatie van cultuurgoederen vormt een van de sleutelproblemen van de internationale kunsthandel. Kunstvoorwerpen en antiquiteiten die in een ver of recent verleden uit publieke of private collecties werden gestolen, uit oorlogsgebied werden ontvreemd of zelfs rechtstreeksvan archeologische sites werden geroofd, duiken met grote regelmaat op in het bezit van kunsthandelaars, musea of particuliere verzamelaars. Het behoeft geen betoog dat bestolen eigenaars zullen trachten om hun geliefde voorwerpen te recupereren, wanneer zij erin slagen deze (soms na lang speurwerk) te traceren. Een beroep op het privaatrecht blijkt hierbijechter in vele gevallen juridisch een waarlijk hindernissenparcours. Inde voorbije decennia werden dan ook talrijke alternatieve mechanismes voor restitutie geopperd, van internationaalrechtelijke, buitengerechtelijke en zelfs ethische aard.Rechtsleer en rechtspraak wijzen in die zoektocht recent ook in de richting van het strafrecht als een nieuwejuri Organisaties: • Faculteit Rechtsgeleerdheid Brussel

Onderzoekers: • Frank Verbruggen • Bert Demarsin • Eva Testelmans

'Van Ninette tot Herbergprinses': Zangspelen en opera's uit de Zuidelijke Nederlanden (1759-1907) en de positie van het Nederlands als zangtaal. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject bestudeert het Nederlandstalige zangspel en de Nederlandstalige opera uit de Zuidelijke Nederlanden, tussen 1759 en 1907. De nadruk ligt daarbij op de complexe rol van het Nederlands als zangtaal en op de evolutie en functie van de Nederlandstalige zangspelen en opera's als esthetisch experiment, verlicht beschavingsideaal, taalkundige proeve, uiting van Belgisch en/of Vlaams nationalisme, etc. Het onderzoek wordt gevoerd aan de hand van vijf zorgvuldig geselecteerde zangspelen en opera's. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Hubert Meeus

Van Natuurfilosofie tot Wetenschap: Euler's natuurkunde bezien door middel van zijn Optica Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt de relatie tussen natuurfilosofie en filosofische ontwikkelingen van wetenschappelijke criteria in de optica van Leonhard Euler (1707-1783). De centrale vragen zijn: (i) Leidde Euler's theorie van de optica en zijn mathematisering van de natuur tot veranderingen in de rol van de natuurfilosofie? (ii) Was het moderne onderscheid tussen natuurfilosofie en wetenschap het gevolg hiervan? Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Eric Schliesser

Van monadologie to nomadologie - een systematische en vergelijkende discussie van Gilles Deleuzes concept van de plooi Universiteit Gent Abstract: Mijn doelstelling is bij te dragen aan de Deleuze-receptie door een systematische bespreking van zijn weinig gerecipieerde boek over Leibniz en in het bijzonder zijn concept van de plooi in relatie tot de fenomenologie en het constructivisme. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Freddy Mortier • Bart Vandenabeele

Van middeleeuwse standenvertegenwoordiging naar modern parlement. Een onderzoek naar de politieke participatie op gewestelijk en centraal niveau in de Nederlanden Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil op zoek gaan naar de oorsprong van een moderne parlementaire cultuur. De doelstelling van dit project moet worden bereikt door te kijken naar de afgevaardigden van Mechelen op gewestelijk en centraal niveau tussen 1350 en 1850. De gegevens over deze afgevaardigden zal in relatie worden gebracht met de bestaande databanken over lokale ambtenaren, politieke mandatarissen, bestuursleden van verenigingen en sociale groepen. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Maarten Van Dijck

Van lexicale naar semantische sociolectometrie: Nieuwe methodes voor decorupusgebaseerde analyse van variatie in lexicale categorisatie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG QLVL Leuven

Onderzoekers: • Dirk Geeraerts • Dirk Speelman

Van Jheronimus Bosch tot Pieter Bruegel: de vermarkting van subalterne thema's en motieven in de zestiende-eeuwse Zuidelijke Nederlanden KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Kunstwetenschappen Leuven

Onderzoekers: • Paul Vandenbroeck • Jan Van der Stock • Daan van Heesch

Van individuele privacy tot sociaal probleem: een ethische interpretatie van en een christelijk antwoord op organizationele bewakingstechniekenin India in dialoog met David Lyon KU Leuven Abstract: De voortdurende discussies over elektronisch toezicht en electronische controle van werknemers wordt in verschillende disciplines behandelt, onder meer in sociologie, filosofie en vooral de ethiek met betrekking totinformatie systemen. Er wordt onder meer gewezen op tegenstrijdige rechten en belangen: werkgevers hebben legitieme belangen bij het zoeken naar efficiëntie, winst en plaatsvervangende aansprakelijkheid, terwijl de werknemers recht hebben op privacy, autonomie en rechtvaardigheid. Velen hebben zich geëngageerd om deze conflicten te onderzoeken en op te lossen, maar zij doen dit niet altijd voldoende adequaat. Hoewel mensen debelangrijkste constitutieve elementen zijn van een personeelsbestand, is veel meer in het spel dan alleen de zorg voor de privacy van het individu. Vandaar det elektronisch toezicht ook moet gezien worden als een juridisch probleem, een morele vraag en een sociaal probleem. Terwijl deerkenning van dit probleem een mogelijkheid biedt om deze aan te pakken Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek

Onderzoekers: • Johan Verstraeten

Van "Hoofse liefde" - de geschiedenis en werking van een concept Universiteit Gent Abstract: Deze studie onderzoekt hoe de Middeleeuwse hoofse liefde, de liefdesidealen aan het Franse Renaissance hof, de libertijnse barok participeren aan het "galanterie" ideaal. Zijn het variaties op een constante? Of zijn het etappes van een nieuw discours over seksualiteit, over disciplinering en autonomie? Deze studie behandelt Middeleeuwen, Renaissance en Barok, en hun relatie tot de verschillende verschijningsvormen van de hoofse liefde. Organisaties: • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Alexander Roose

Van een archimedisch pluralisme naar een onderhandeld pluralisme: de relevantie van Indische visies op pluralisme voor een reconceptualisering van de Europese context; Een studie vanuit het werk van Bilgrami. Universiteit Antwerpen Abstract: Vertrekpunt is de vraag hoe religieuze visies een plaats moeten krijgen binnen het politieke discours gegeven een seculiere, maar radicaal plurale sociale en culturele context. De theoretisch-methodologische specificiteit van dit onderzoek is gelegen in de beschouwing van de Indische context die evenzeer pluraal is. Indische politieke filosofen ¿ in het bijzonder Bilgrami ¿ die hierover reflecteren, bieden een interessant standpunt om ook Europese context te reconceptualiseren. Organisaties:

• Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers: • Walter Van Herck

Vanden Twaelf dogheden: een exemplarische studie naar de functies, verspreiding en doorwerking van Middelnederlandse mystieke geschriften Universiteit Gent Abstract: Het voorgestelde project houdt een onderzoek in naar de functie, verspreiding en doorwerking van een 14de-eeuws Middelnederlandse mystiek traktaat, Vanden Twaelf dogheden, en in bredere zin naar de ontwikkeling en impact van middeleeuwse en vroegmoderne geestelijke literatuur. Organisaties: • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Youri Desplenter

Van Chemenoe naar Tjerty. Aanzetten tot een sociale en fysische geografi van een regio in faraonisch Midden Egypte. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Nabije Oosten Studies Leuven

Onderzoekers: • Harco Willems

Van Charter naar Tools. Een kwalitatief onderzoek naar de toepassing van het ICOMOS Ename Charter op scheepserfgoed Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt hoe aan de hand van de ?ICOMOS Ename Charter principes? een ?interpretatie en presentatie?-instrumentarium kan ontwikkeld worden dat kadert binnen een integraal en duurzaam erfgoedbeleid én gericht is op de specifieke context van maritiem en scheepserfgoed. Het Charter bepaalt de basisdoelstellingen/principes voor de interpretatie en presentatie van erfgoedsites en ziet ze als wezenlijk onderdeel van erfgoedbehoud. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen

Onderzoekers: • Lieven De Marez

Van chaos naar orde - de schepping van de wereld. Nieuwe perspectieven op de receptie van de Platoonse kosmogonie in het Griekse heidense en christelijke denken. KU Leuven Abstract: Onderzoek naar de receptie van Plato's Timaeus in de Platoonse traditieen in Christelijke commentaren op Genesis 1-3. Vier invalshoeken staan daarbij centraal. Vanuit een kosmologisch perspectief wordt de vraag behandeld hoe de goddelijke (inzichtelijke) en de zintuiglijke wereld met elkaar in verband staan, en hoe de onvolmaakte orde van de sensibele wereld een weerspiegeling kan zijn van de principes van de kosmos. Vanuit een antropologisch perspectief wordt bekeken hoe de materiële en de intelligibele wereld bij elkaar komen in de combinatie van lichaam en ziel. Vanuit ethisch standpunt (nauw verbonden met de antropologie) wordt onderzocht hoe bepaalde morele handelingen worden beschouwd als leidend naar het ideaal van eenwording (of hervinden van de eenheid) met God (#956;#8055;#963;#962;#952;#8183; of #8051;#963;#962;). Een eschatologisch perspectief, ten slotte, wordt gevonden in de verschillende aspecten van de metafysisch/kosmologische, antropologische en ethische speculatie. H Organisaties: • OE De Wulf-Mansioncentrum

Onderzoekers: • Joseph Verheyden • Johan Leemans • Geert Roskam • Peter Van Deun • Gerd Van Riel

Van cause célèbre tot microgeschiedenis: naar een geschiedenis van synchronische vormen van geschiedschrijving Universiteit Gent Abstract: Dit project behandelt een historiografisch genre dat nog maar weinig bestudeerd is: synchronische of episodische vormen van geschiedschrijving. Het project schetst de evolutie van dit genre sinds de recueils des causes célèbres in de achttiende eeuw tot aan de opkomst van microgeschiedenis in de twintigste eeuw. Door de structuren van deze vormen en hun invloed op andere genres te beschrijven, willen we met deze studie komen tot een diachronische geschiedenis van synchronische vormen van historiografie. Organisaties: • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Elizabeth Amann

Van Boudica tot Morgan Le Fay: de perceptie van de Keltische vrouw in de Victoriaanse beeldende kunsten (1837-1901) Universiteit Gent Abstract: Hoe was de beeldvorming van Keltische vrouwen in de Victoriaanse beeldende kunsten tijdens de toenmalige Celtic Revival? Met 18 cases - die zowel schilder-, teken- als beeldhouwkunst omvatten - uit Engeland, Wales en Ierland, wordt de paradoxale (conservatieve en progressieve) impact hiervan op deze 19de-eeuwse patriarchale samenleving onderzocht, rekening houdend met de context van de eerste emancipatiegolf in Groot-Britannië en Ierland. Organisaties: • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Maryse Demoor • Marjan Sterckx

Van bisschop tot heks: een onderzoek naar de religieuze en mentale leefwereld van gewone gelovigen in het bisdom Antwerpen, 16de-17de eeuw.

Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject concentreert zich op de religieuze vernieuwingsprocessen van de Nieuwe Tijd aan de hand van een case study over het bisdom Antwerpen. Het stelt de vraag naar de religieuze en mentale leefwereld van gewone gelovigen en gaat daarbij na welke impact uitging van het katholieke Tridentijnse hervormingsprogramma. Het gaat daarbij uit van een dynamisch communicatieperspectief. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Guido Marnef

Van bisschop tot heks: een onderzoek naar de religieuze en mentale leefwereld van gewone gelovigen in het bisdom Antwerpen, 16de-17de eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoeksproject is de focus gericht op de religieuze en mentale leefwereld van gewone gelovigen in het bisdom Antwerpen vanaf de tweede helft van de 16de eeuw tot en met de 17de eeuw. Het uitgangspunt daarbij is dat het kerkelijk pparaat (op de diverse niveaus: bisschop, deken, plaatselijke clerus) en de plaatselijke gemeenschappen van gelovigen geen afgescheiden gehelen zijn, maar culturele en sociale circuits vormen die met elkaar communiceren en op elkaar inspelen. Het impliceert dat zowel de 'officiële' Kerk en de modale gelovigen aandacht moeten krijgen vanuit een dynamisch perspectief. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Guido Marnef • Vrajabhumi Vanderheyden

Van bisschop tot heks: een onderzoek naar de religieuze en mentale leefwereld van gewone gelovigen in het bisdom Antwerpen, 16de-17de eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoeksproject is de focus gericht op de religieuze en mentale leefwereld van gewone gelovigen in het bisdom Antwerpen vanaf de tweede helft van de 16de eeuw tot en met de 17de eeuw. Het uitgangspunt daarbij is dat het kerkelijk pparaat (op de diverse niveaus: bisschop, deken, plaatselijke clerus) en de plaatselijke gemeenschappen van gelovigen geen afgescheiden gehelen zijn, maar culturele en sociale circuits vormen die met elkaar communiceren en op elkaar inspelen. Het impliceert dat zowel de 'officiële' Kerk en de modale gelovigen aandacht moeten krijgen vanuit een dynamisch perspectief. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Guido Marnef • Vrajabhumi Vanderheyden

Van bewegingswerkwoord naar koppelwerkwoord: een vergelijkende analyse van Franse en Nederlandse koppelwerkwoordsystemen en copularisatieprocessen Universiteit Gent Abstract: Dit project wil semikoppelwerkwoorden die ?verandering-van-toestand? uitdrukken, oorspronkelijk geëvolueerd uit bewegingswerkwoorden, bestuderen, zowel in een Romaanse (Frans) als in een Germaanse (Nederlandse) taal. Meer bepaald worden de ?architectuur? van de semikoppelwerkwoordsystemen in beide talen (cf. Constructiegrammatica) en de historische proces(sen) betrokken in de creatie van semikoppelwerkwoorden (cf. Grammaticalisatie) vergeleken, in het licht van het algemene evolutiepad ?fysieke beweging > verandering-van-toestand?. Organisaties: • Vakgroep Taalkunde

Onderzoekers: • Peter Lauwers

"Vanavond, in het Grand Théâtre...": De reconstructie van de speelkalender van theatrale opvoeringen in Antwerpen tussen 1660 en 1795 Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project zal resulteren in de creatie van een geannoteerde databank of speelkalender van al de seculiere, hoofdzakelijk commerciële toneelopvoeringen in Antwerpen tussen 1680 en 1795. Deze databank zal worden aangevuld door transcripties van tot nog toe onbekende brieven, geschreven door de toneelimpresario's of directeurs van de verschillende gezelschappen. Het onderzoeksproject ondersteunt en is nauw verbonden met het postdoctorale onderzoeksproject "The business of performance: Theatre impresarios and the dramatic repertoire in the Southern Netherlands between 1680 and 1795". Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Timothy De Paepe

VALUE-AGEING:Incorporating European Fundamental Values into ICT for Ageing : a Vital Political, Ethical, Technological and Industrial Challenge. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Europees project rond incorporatie van Fundamentele Europese waarden op het gebied van ICT Organisaties: • Recht Wetenschap Technologie en Samenleving • Metajuridica

Onderzoekers: • Eugenio MANTOVANI • Emma Dora LOEFFELSTIEL • PAUL DE HERT

Valorising Linguistic Diversity in Multiple Contexts of Primary Education. (VALIDIV) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract

Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven

Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden

Valoriseren van Linguïstische Diversiteit in het basisonderwijs Universiteit Gent Abstract: Het hoofddoel van het Validiv-project is het valoriseren van de bestaande linguïstische diversiteit en linguïstische repertoires van leerlingen (bv. Engels, Frans, immigratietalen) binnen onderwijsprocessen in het basisonderwijs in Vlaanderen Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde • Vakgroep Sociologie • Vakgroep Taalkunde • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen

Onderzoekers: • Stefaan Slembrouck • Mieke Van Houtte • Peter Lambert • Johan van Braak • Piet Van Avermaet

Valorisatie van de architectuur en de beeldkwaliteit van de Antwerpse 16de-eeuwse omwalling, op basis van archeologisch, historisch en architecturaal onderzoek Universiteit Antwerpen Abstract: In 2002 startte de heraanleg van de Antwerpse leien en kwamen de monumentale restanten van de 16de-eeuwse gebastioneerde omwalling aan het licht. Deze bevatten nog de volledige blauwdruk met stadsmuur, poorten, bruggen, bastions en de buitengrachtmuur. Een vakoverschrijdend wetenschappelijk onderzoek dringt zich op om tot de bouwhistorische beschrijving van deze omwalling te komen en de architecturale kwaliteit ervan vast te leggen. Organisaties: • Overheid en Recht

Onderzoekers: • Herman Van Goethem

VALILEX Theoretische en empirische validering van lexicale competentie Engels en Frans in het Europees Referentiekader voor Talen. KU Leuven Abstract: Het Europees Referentiekader voor Talen (ERK) is wellicht het belangrijkste beleidsdocument voor het vreemdetalenonderwijs in Europa. Het taalneutrale ERK beschrijft taaltaken en talige competenties voor alle Europese talen en linkt deze taken en competenties aan zes taalvaardigheidsniveaus (van A1 tot C2) om taalcursussen en taalvaardigheidsniveaus beter met elkaar te kunnen vergelijken. Ondanks de populariteit van het ERK zijn de taalspecifieke invullingen van het ERK theoretisch en empirisch onvoldoende gevalideerd omdat zij voornamelijk gebaseerd zijn op de oordelen en intuïties van taalleerkrachen en taaldocenten en niet op empirischedata. Bovendien is het verband tussen de taaltakenenerzijds en de talige competenties anderzijds nauwelijks onderzocht. Ten slotte ontbreekt het het CEFR aan een theoretische basis van taalvaardigheid. De vraag die men zich dus kan stellen is of het op dit moment wel mogelijk isnbsp;om op een betrouwbare en valide manier een ERK-niveau aan een vreemde Organisaties: • OG Taal & Onderwijs Antwerpen

Onderzoekers: • Noëlla Peters • Piet Desmet • Kris Heylen

VALIDIV: Valorising linguistic diversity in multiple contexts of primary education. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Validiv staat voor Valorising Linguistic Diversity in Multiple Contexts of Primary Education. De bedoeling van het Validiv-project is het valoriseren van de bestaande talige diversiteit en taalrepertoires van de leerlingen in onderwijsprocessen in het Vlaamse basisonderwijs. Op de Vlaamse schoolbanken zien we immers een toenemende mix van veel verschillende talen. De vraag hoe met deze talige diversiteit om te gaan, klinkt steeds luider. Het waarderen en benutten van deze verscheidenheid aan talen (o.a. Nederlands, Engels, Frans, allochtone minderheidstalen) kan positieve gevolgen hebben voor zowel de schoolprestaties als het welzijn van alle leerlingen in onze scholen. Om dit te verwezenlijken zal het Validiv-team verschillende producten en tools voor leerlingen, leerkrachten, schoolteams en beleidsmakers ontwikkelen en in de praktijk uitproberen. Drie universiteiten (UGent, KU Leuven, Vrij Universiteit Brussel) en zeven onderzoekscentra (SDL, CuDOS, MMLab, Vakgroep Taalkunde (UGent), Vakgroep Onderwijskunde (UGent), CTO, CLIN) hebben voor dit project de handen in elkaar geslagen. Financierder van Validiv is het Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT) in het raam van zijn programma Strategisch BasisOnderzoek (SBO). Organisaties: • Taal- en Letterkunde


Vage kennis: de creatief handelende mens in religieuze en wetenschappelijke verklaringssystemen. Een wetenschapsfilosofisch onderzoek naar conceptuele netwerken als identiteitsdynamieken Universiteit Gent Abstract: Het project wil nagaan welke wereldbeeldmodellen en wetenschappelijke kennissystemen voldoende breed en open toelaten om creativiteit te vatten. Daarbij zoeken we om creativiteit in religie en wetenschap samen te kunnen vatten. Vage kennis: de creatief handelende mens in religieuze en wetenschappelijke verklaringssystemen. Een wetenschapsfilosofisch onderzoek naar conceptuele netwerken als identiteitsdynamieken. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap


Vage kennis : de creatief handelende mens in religieuze en wetenschappelijke verklaringssystemen. Een wetenschapsfilosofisch onderzoek naar conceptuele netwerken als identiteitsdynamieken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uitgaande van het werk van Leo Apostel (atheïstische spiritualiteit) en van Rik Pinxten (goddelijke fantasie), is het de bedoeling te exploreren op welke wijze kennis tussenkomt in het vormen van identiteiten en conceptuele netwerken. De hypothese dat vage kennis eerder dan precies omlijnde, exact formuleerbare kennis meer geschikt is om deze vormen te helpen ontwikkelen staat centraal in dit onderzoek. Organisaties: • Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie


Vaderlandse geschiedenis in Nederlandse epen (1766-1795): vormgeving van een historische ervaring? Universiteit Gent Abstract: Centrale onderzoeksvraag is op welke manier Nederlandse epen die verschenen tijdens het stadhouderschap van Willem V (1766-1795) de lezer naar een historische ervaring begeleiden. Het verleden wordt daarbij dienstbaar gemaakt voor contemporaine politieke ideologieën. Dit project beoogt een interventie in zowel de studie van de 18de-eeuwse Nederlandse literatuur als de conceptuele studie van de verhoudingen tussen literatuur en geschiedschrijving. Organisaties: • Vakgroep Nederlandse literatuur

Onderzoekers: • Jurgen Pieters

Uzita (Centraal-Tunesië): casestudy voor de karakterisering van een stad en haar bewoners op de overgang van de laatPunische naar de Romeinse tijd Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek beoogt een analyse van de architectuur (huisindeling en mozïekvloeren) en van het vondstenmateriaal in drie Romeinse peristyliumhuizen en hun laat-Punische voorlopers opgegraven te Uzita (Centraal-Tunesië). Doel van het onderzoek is een datering voor de verschillende bewoningsfases van de drie huizen en een kwalitatieve analyse van architectuur en vondstenmateriaal. De gegevens uit deze analyse zullen aangewend worden om een aantal specifieke vragen omtrent de antieke Uzitaanse bevolking te beantwoorden. Organisaties: • Vakgroep Archeologie

Onderzoekers: • Frank Vermeulen • Roald Docter

Using microfluidic technology to locally modify biomaterials to improve bone healing KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Skeletale Biologie en Engineering

Onderzoekers: • Frank Luyten • Jan Schrooten • Liesbet Geris

Urbes Extinctae. Onderzoek van verlaten Romeinse steden in central Adriatisch Italië Universiteit Gent Abstract: Het project gaat in op het wijds verspreide fenomeen van Romeinse stadsverlating tijdens de Late Oudheid en Vroege Middeleeuwen, in het bijzonder in de regionale context van Marche in Centraal Adriatisch Italië. Het onderzoek zal worden uitgevoerd via integratie van traditionele benaderingen (historisch onderzoek, opgravingen) en grootschalige intra-site prospectiemethoden (remote sensing, geofysische prospectie, GIS kartering) toegepast op dergelijke verlaten urbane centra. Organisaties: • Vakgroep Archeologie


Unreliable narration as a result of traumatic experiences of the narrator KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Leuven

Onderzoekers: • Hedwig Schwall • N. N.

Unraveling reward processing and delay aversion in ADHD: a promising synergy KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderzoeksgroep Psychiatrie

Onderzoekers: • Marina Danckaerts • Jurgen Lemiere • Saskia Van der Oord

Universalisme vs. particularisme in de transnationale civil society van mensenrechtenorganisaties. Amnesty International USA en Human Rights Watch tussen samenwerking en concurrentie (1978-2008). Universiteit Antwerpen

Abstract: Aan het begin van de 21ste eeuw is het aantal NGO's die in de transnationale civiele samenleving opereren bijna ontelbaar. Men kan de proliferatie van mensenrechtenorganisaties (MROs) toejuichen maar men zou zich ook moeten afvragen waarom er zoveel zijn. Weerspiegelt dit een effectieve arbeidsverdeling of wijst het op particularistische belangen? Dit project, dat nauw aansluit bij de recente groei van historisch onderzoek in MROs, focust op de spanning tussen hun universalistische missie en hun particularistische tendensen. De onderliggende hypothese is dat de toegenomen participatie van MROs in een 'mensenrechtenmarkt' een competitie heeft gecreëerd dat soms botst met de universalistische logica van samenwerking en de verdediging van mensenrechten. Met andere woorden: organisatorisch eigenbelang kan het universeel ideaal van de mensenrechten gefragmenteerd en de effectiviteit van de activiteiten en de campagnes van de MROs belemmerd hebben. Deze hypothese zal getest worden via een analyse van de relaties tussen Amnesty International USA en Human Rights Watch voor de periode 1978 ¿ 2008, waarbij een structureel-kwantitatief onderzoek (historische sociale netwerkanalyse) en een kwalitatieve bronnenstudie gecombineerd zullen worden. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis

Onderzoekers: • Maarten Van Ginderachter • Bart De Sutter

Universalisme vs. particularisme in de transnationale civil society van mensenrechtenorganisaties. Amnesty International USA en Human Rights Watch tussen samenwerking en concurrentie (1978-2008). Universiteit Antwerpen Abstract: Aan het begin van de 21ste eeuw is het aantal NGO's die in de transnationale civiele samenleving opereren bijna ontelbaar. Men kan de proliferatie van mensenrechtenorganisaties (MROs) toejuichen maar men zou zich ook moeten afvragen waarom er zoveel zijn. Weerspiegelt dit een effectieve arbeidsverdeling of wijst het op particularistische belangen? Dit project, dat nauw aansluit bij de recente groei van historisch onderzoek in MROs, focust op de spanning tussen hun universalistische missie en hun particularistische tendensen. De onderliggende hypothese is dat de toegenomen participatie van MROs in een 'mensenrechtenmarkt' een competitie heeft gecreëerd dat soms botst met de universalistische logica van samenwerking en de verdediging van mensenrechten. Met andere woorden: organisatorisch eigenbelang kan het universeel ideaal van de mensenrechten gefragmenteerd en de effectiviteit van de activiteiten en de campagnes van de MROs belemmerd hebben. Deze hypothese zal getest worden via een analyse van de relaties tussen Amnesty International USA en Human Rights Watch voor de periode 1978 ¿ 2008, waarbij een structureel-kwantitatief onderzoek (historische sociale netwerkanalyse) en een kwalitatieve bronnenstudie gecombineerd zullen worden. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis

Onderzoekers: • Maarten Van Ginderachter • Bart De Sutter

Universal Design in de ontwerppraktijk: onderzoek naar universal design patterns als model en ondersteuning voor integraal en inclusief ontwerpen voor iedereen. Universiteit Hasselt Abstract: UnDit onderzoek in Universal Design (UD) bouwt verder op het doctoraatsonderzoek van Hubert Froyen, waarin wordt gezocht naar linken met de architectuurpraktijk, d.m.v. het schetsen van een algemeen theoretisch en methodologisch kader a.d.h.v. UD Patterns. De focus in dit onderzoek wordt gelegd op het ontwikkelen van de implementatie van het UD-paradigma in de ontwerppraktijk. Het doel van UD Patterns is om ontwerpers een hulpmiddel aan te bieden om de bindende prescriptieve normen en wetten te overschrijden en descriptief te werken. De afwezigheid van standaardoplossingen en prescriptieve eisen laat ruimte voor creatieve en vernieuwende ontwerpen. De ontwerper wordt hierbij ondersteund door de inventaris van conflicts, accurate probleemdefinities die de mogelijke misfits tussen gebruiker en gebouwde omgeving in kaart brengen en waaruit de gewenste performance van het ontwerp kan worden afgeleid. Vervolgens kan de ontwerper steunen op resolutions, een aantal tentatieve, empirisch gefundeerde oplossingsrichtingen, die echter voldoende ruimte laten voor innovatieve ontwerpoplossingen. De ontwikkeling van een UD Pattern-database moet bovendien de kennisoverdracht tussen gebruikers/experts en ontwerpers bevorderen. Kennisoverdracht is immers cruciaal om de bij de gebruikers aanwezige informatie ter beschikking te kunnen stellen van ontwerpers. Het doel van dit project is een UD Pattern-database te ontwikkelen op basis van open content software-technologie, waarbij een continue real-time uitwisseling van informatie mogelijk is. Organisaties: • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten

Onderzoekers: • Sylvain DE BLEECKERE

Unity and diversity: an investigation of managerial coaching in 'BRIC countries' - a study of Brazil, Russia, India China from 2003to 2013. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Arbeids- & Org.psych. & Opleid.kunde

Onderzoekers: • Martin Euwema

UniCat : Towards a Belgian Virtual Union Catalogue - Tweede fase. Universiteit Antwerpen Abstract: UniCat : Towards a Belgian Virtual Union Catalogue - Tweede fase. Organisaties: • Universitair beheer en administratie

Onderzoekers: • Julien Van Borm

UniCat : Towards a Belgian Virtual Union Catalogue. Universiteit Antwerpen Abstract: UniCat : Towards a Belgian Virtual Union Catalogue. Organisaties: • Universitair Management • Universitair beheer en administratie

Onderzoekers: • Julien Van Borm

Understanding the unemployment phenomenon in South Africa KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • Arbeids-, Organ.- & Pers.psychologie

Onderzoekers: • Hans De Witte • N. N.

Understanding the rapid resistance development of Escherichia coli O157:H7 to high hydrostatic pressure KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Centr. Levensmidd.- & Microb. Technol.

Onderzoekers: • Abram Aertsen • Elisa Gayán

Understanding Outsourcing Relations in the Automobile Industry. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderzoekseenheid CES Leuven

Onderzoekers: • Johannes Van Biesebroeck • Alexander Schmitt

Understanding number sense at the neural level KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek

Onderzoekers: • Lieven Verschaffel • Bert De Smedt • Bert Reynvoet

Understanding Chinese and European structural foreign policy at the crossroads between interculturality and diversitycomparitive analysis andcase-study(DR Congo). KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE LINES

Onderzoekers: • Stephan Keukeleire

Uitwisselingsnetwerken en ecologische veranderingen in NW Europa tijdens het Vroeg Holoceen Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt een gedetailleerde studie van lange afstanduitwisseling van Tienen en Wommrtsom kwartsiet d.m.v. geo-chemische karakterisatie, geografische analyse m.b.v. GIS en statistische analyses, lithische technologische analyses, experimenten en gebruikssporenonderzoek. Op basis van de behaalde resultaten zal nagegaan worden in hoeverre en op welke manier uitwisseling van exotische gesteenten een rol gespeeld heeft in de respons van mesolothische jagers-verzamelaars op het veranderde landschap in het gebied langsheen de zuidelijke Noordzee. Organisaties: • Vakgroep Archeologie

Onderzoekers: • Philippe Crombé

Uitwijzing of subsidiëring? Lokaal beleid ten aanzien van nieuwkomers in de Zuidelijke Nederlanden, ca. 1700-1900. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt een comparatieve analyse van de motivaties, belangen, en impact van de lokale politiek die in de Zuidelijke Nederlanden ten aanzien van nieuwkomers in de loop van de achttiende en negentiende eeuw werd gevoerd. De processen van proletarisering enerzijds en economische integratie anderzijds die deze periode kenmerkten zorgden voor een groeiende arbeidsmobiliteit, die aanleiding gaf tot velerlei economische, sociale, politieke en cultureel-ideologische spanningen. Het onthaal van nieuwkomers werd hierbij een bijzonder conflictgeladen materie waarmee verschillende - dikwijls tegenstrijdige - belangen gemoeid waren, en die vele variaties vertoonde doorheen tijd en ruimte. Dit project wil de oorzaken en consequenties van deze variaties onderzoeken aan de hand van een comparatieve benadering die verschillende niveaus van ruimtelijke en diachronische analyse integreert. Als zodanig betracht het onderzoeksopzet zowel een historisch perspectief te bieden bij actuele debatten over de posities van nieuwkomers in de hedendaagse samenleving, als aansluiting te vinden bij brede discussies over de rol van arbeidsmobiliteit in de transitie van preïndustriële naar industriële samenleving. Invalshoek Een van de belangrijkste vraagstukken waarrond belangentegenstellingen en -conflicten in relatie tot het onthaal van nieuwkomers zich in de achttiende en negentiende eeuw kristalliseerden, was dat van sociaal beleid in het algemeen en armenzorg in het bijzonder. Naarmate steeds meer mensen geheel of gedeeltelijk afhankelijk werden van loonarbeid om in hun levensonderhoud te voorzien, werden sociale voorzieningen alsmaar belangrijker als aanvulling op deze onregelmatige en kwetsbare bron van inkomsten. Aangezien sociale voorzieningen doorheen deze periode voornamelijk lokaal georganiseerd bleven, betekenden nieuwkomers een extra belasting voor de lokale middelen. Tegelijk waren werkgevers gebaat bij een ruim en adequaat arbeidsaanbod, waarin onder meer door middel van inwijking werd voorzien. De door de stijgende arbeidsmobiliteit groeiende spanningen in dit domein gaven aanleiding tot een toenemende regelgeving omtrent wie wel en niet in aanmerking kwam voor armenzorg op een bepaalde plaats: de zogenoemde onderstandswoonstwetgeving, die tijdens de achttiende en negentiende eeuw in verschillende Europese gebieden sterk werd uitgebouwd (Settlement Laws in Engeland en Wales, domicile de secours in Frankrijk, Heimatrecht in de Duitse gebieden, onderstandswoonst

in de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden). In de breedst mogelijke zin bepaalde de onderstandswoonstwetgeving welke lokale overheid verantwoordelijk was voor de kosten van de steunverlening aan een bepaald persoon - met geboorteplaats en/of verblijfsduur als meest gangbare criteria. Aangezien de residentiële criteria om een nieuwe onderstandswoonst te verwerven doorgaans relatief streng waren, werd de wetgeving ter zake lange tijd als een rem op arbeidsmobiliteit beschouwd. De grote variaties in het eigenlijke lokaal beleid die de laatste jaren voornamelijk voor Engeland zijn blootgelegd (Wells, Snell), hebben evenwel aangetoond dat allerlei informele regelingen tussen lokale overheden onderling een meer doorslaggevende rol speelden in het aanmoedigen of ontmoedigen van migratie dan de formele criteria om een nieuwe onderstandswoonst te verwerven. Hoewel het algemene kader van de onderstandswoonstwetgeving op centraal niveau aangegeven werd, bestond er dus heel wat ruimte voor lokale variaties. De manoeuvreerruimte betrof zowel het bepalen van de precieze criteria via welke een onderstandswoonst kon verworven worden, als het voorzien van tussenoplossingen, waarbij de zorgkosten van een nieuwkomer konden vergoed worden door diens gemeente van herkomst, of door bij aankomst een borgsom te eisen. Naargelang de omstandigheden konden lokale overheden ervoor opteren om zelf in de opvang van nieuwkomers te voorzien (subsidiëring), de steunverlening terug te vorderen (laten subsidiëren), of hen terug te sturen naar hun gemeente of parochie van onderstand (uitwijzing). In de praktijk reikte de onderstandswoonstwetgeving lokale besturen dus verschillende instrumenten aan die hen in staat konden stellen om een selectief migratiebeleid te voeren. In welke mate, waarom en hoe dit het geval was, zijn vragen die totnogtoe vrijwel niet in het Belgische historische onderzoek aan bod gekomen zijn, en ze vormen een thematiek die ook voor andere landen zelden het lokale of in het beste geval nationale kader overstegen heeft. Relevantie en historiografisch kader Het belang van onderstandswoonstwetgeving en aanverwante thematiek in de sociale en economische geschiedenis van vroegmodern en negentiende-eeuws Europa in het algemeen en de Zuidelijke Nederlanden in het bijzonder kan moeilijk overschat worden. De oorzaken en gevolgen van het beleid dat ten aanzien van nieuwkomers gevoerd werd, heeft directe raakvlakken met verschillende belangrijke debatten in de recente historiografie: 1. Sociale politiek: de ruimtelijke afbakening van zorgaanspraken was zowat het hete hangijzer van vrijwel alle domeinen van sociaal beleid doorheen deze periode. Een analyse van de in- en uitsluiting van nieuwkomers ten aanzien van sociale voorzieningen, sluit dan ook meteen aan bij het bredere probleemveld van motivaties, belangen en effecten van het sociaal beleid in vroegmodern en vroegindustrieel Europa, en de mate waarin deze interventies de spanningsvelden die door de toename van loonarbeid in de hand werden gewerkt verminderden dan wel versterkten (Lis & Soly). 2. Allocatie van arbeid: het gevoerde migratiebeleid had een directe invloed op migratiebeslissingen, en bij uitbreiding op de allocatie van arbeid. Het verstrekken van armenzorg aan nieuwkomers kon een belangrijk instrument vormen om een voldoende arbeidsaanbod te verzekeren (Boyer). Omgekeerd hadden lokale overheden in achtergestelde gebieden er in principe belang bij om hun uitwijkelingen in geval van tijdelijke werkloosheid eerder van op afstand te ondersteunen, dan hen te laten terugsturen. Enkel weinig productieve immigranten, zoals bejaarden en alleenstaande moeders, bevolkten doorgaans de Engelse uitwijzingslijsten (Taylor, Wells). Eerder dan een eenduidige rem op arbeidsmobiliteit, wordt er in recente visies dan ook vooropgesteld dat juist de mogelijkheid tot zorgtransfers de bereidheid van 'productieve' migranten om te migreren zou gestimuleerd hebben, en dat de Engelse Settlement Laws op die manier bijdroegen tot een productieve allocatie van arbeid, die het specifieke Engelse pad van vroegindustriële ontwikkeling mee heeft vormgegeven (Taylor, Solar). 3. Subsidiëring van arbeid: niet alleen werd de migratie van 'productieve' migranten in hogervermelde situaties gestimuleerd, zij werd ook dikwijls gesubsidieerd: doordat hun zorgkosten terugbetaald werden door hun gemeente van herkomst, was de reële kostprijs van de arbeid van sojourners (inwoners wier onderstandswoonst zich elders bevond) laag. In sterk expanderende centra konden deze gesubsidieerde migranten zelfs de meerderheid van het lokale arbeidsaanbod uitmaken (Taylor, Hahn). In de mate dat de bereidheid van lokale overheden om uitwijkelingen te subsidiëren afhing van lokale werkgelegenheid, kwamen deze praktijken uiteindelijk neer op een subsidiëring van arbeid door achtergestelde rurale gebieden ten voordele van economische groeipolen (Van Damme). Hoewel hij de rol van zorgtransfers niet expliciet behandelt, vormden verschillende vormen van subsidiëring van arbeid door achtergestelde preïndustriële structuren ten voordele van commerciële en industriële centra volgens van Zanden een sleutelelement in de ontwikkeling van het kapitalisme. De mate waarin migratiebeleid een invloed had op de allocatie en subsidiëring van arbeid, sluit met andere woorden direct aan bij bredere debatten omtrent vroegmoderne en vroegindustriële economische ontwikkeling. 4. Integratie van nieuwkomers: aangezien het sociaal beleid ten aanzien van nieuwkomers ook een directe invloed had op hun kansen om zich in de nieuwe omgeving te vestigen en te integreren, biedt de thematiek van de onderstandswoonst een indirecte insteek in debatten omtrent het onthaal en de integratie van nieuwkomers in vroegmoderne en vroegindustriële steden, zoals die totnogtoe voornamelijk in de Franse (Menjot, Milliot, Pinol, Roche), Engelse (Clark, Souden), Nederlandse (Kooij, Lesger, Lucassen) en Duits-Oostenrijkse historiografie (Ehmer, Hahn, Steidl) zijn gevoerd. Belangrijke vaststellingen in deze debatten zijn vooral de grote variaties die er bestonden in de houdingen ten aanzien van nieuwkomers, naargelang van de achtergrond van de migrantengroepen in kwestie, de economische, politieke en cultureel-ideologische context, en de onderlinge belangenverhoudingen op beleidsniveau. 5. Politieke centralisatie: tot slot biedt de thematiek van de onderstandswoonst een nieuw perspectief op het debat over het spanningsveld tussen tendensen tot politieke centralisatie enerzijds en lokale autonomie anderzijds (Van Damme). De mate waarin centrale en nationale overheden erin slaagden om wetgeving en praktijk te uniformeren en lokale particularismen in dit domein te overstijgen, biedt een maat voor de invloed van staatsvormingsprocessen op het lokaal sociaal beleid. Tegelijk stelt dit ook de vraag voorop welke manoeuvreerruimte er bestond voor bepaalde belangengroepen om in de wisselwerking tussen het centrale en lokale bestuursniveau het migratiebeleid mee vorm te geven, en op welke manieren deze manoeuvreerruimte beïnvloed werd door verschuivingen in het niveau van beleidsvoering. Voor de Zuidelijke Nederlanden is er buiten het pionierswerk van Paul Bonenfant voor het ancien régime en een verkennend onderzoek van Dirk Van Damme voor het negentiende-eeuwse Gent, geen historisch-wetenschappelijke literatuur voorhanden die de verschillende vraagstukken in verband met de onderstandswoonstwetgeving diepgravend behandelt. Deze afwezigheid staat niet alleen in schril contrast tot een bloeiende historische belangstelling voor deze thema's in andere landen, maar ook tot het grote belang van de onderstandswoonst in de achttiendeen negentiende-eeuwse lokale politiek en armenzorg, en de overvloed van contemporaine geschriften en archiefdocumenten die uit deze complexe regelgeving zijn voortgekomen. Waar de ordonnanties van 1617/18 richtinggevend bleven voor de hele vroegmoderne periode, zou de onderstandswoonst pas met de wet van 1891 op de hervorming van de bijstand haar belang verliezen in de administratie van openbare zorgvoorzieningen. Een inhaalbeweging wat betreft onderzoek naar onderstandswoonst in de Zuidelijke Nederlanden is niet alleen waardevol in relatie tot de sociale en economische geschiedenis van onze gewesten, maar kan door een bewust comparatief en lange-termijn perspectief ook een inhoudelijke meerwaarde geven aan de bestaande debatten omtrent onderstandswoonst die tot nu toe sterk binnen de marges van de lokale en nationale geschiedschrijving gesitueerd zijn gebleven. Zo stelt veel Engels onderzoek impliciet of expliciet de 'uniciteit' van de Engelse onderstandswoonstpraktijken voorop, wat dan weer gerelateerd wordt aan het 'specifieke' Engelse pad van industriële ontwikkeling (Solar). De Zuidelijke Nederlanden vormen een uiterst relevante casus om de verschillende vraagstukken, hypothesen en stellingen ter zake aan empirische toetsing te onderwerpen, en de 'specificiteit' van 'nationale' onderstandswoonstpraktijken nader te onderzoeken, omwille van de rijke verscheidenheid in economische, politieke, en sociale contexten op lokaal en regionaal niveau, de vroege industrialisering van bepaalde gebieden, de talrijke variaties in de onderstandswoonstbepalingen, en de rijke continuïteit in bronnenmateriaal over een zeer lange periode. Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • Anne WINTER

Uitwerking van het onderzoeksproject: 'Corpus Rubenianum Burchard, XXV: The Theoretical Notebook'. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Koning Boudewijnstichting - Fonds Rubenianum' hebben voor het project ' Uitwerking van het onderzoeksproject: 'Corpus Rubenianum Burchard, XXV: The Theoretical Notebook'. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst.

Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie

Onderzoekers: • Arnout BALIS

Uitwerking van een inhoudelijk deelconcept voor een presentatie in het Musem aan de Stroom (MAS). Universiteit Antwerpen Abstract: Uitwerking van een inhoudelijk deelconcept voor een presentatie in het Musem aan de Stroom (MAS). Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)

Onderzoekers: • Philippe Meers

Uitvoeren van gedragswetenschappelijk onderzoek 'Vlaanderen interactief in mei' ikv IWT-project Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het proefproject Vlaanderen Interactief bestaat uit een consortium van alle belangrijke spelers in het kabel- en televisielandschap (Telenet, VRT, VMMa, VT4 en Interkabel). Het project heeft als hoofddoel de marktintroductie van interactieve digitale televisie in Vlaanderen voor te bereiden. Daarvoor zijn er twee belangrijke subdoelstellingen: 1. Technologisch: enerzijds wil men de gekozen set-top boxen en standaard (Multimedia Home Platform - norm MHP), evenals de ontwikkelde toepassingen voor iDTV uittesten op technisch functioneren. 2. Gedragswetenschappelijk: anderzijds wil men door iDTV bij een gebruikerspanel beschikbaar te maken in de huiskamer, de reacties van het publiek op deze nieuwe technologie nagaan. Zo helpt het testpanel bij de ontwikkeling en verbetering van de technologie, door technische problemen te melden en gebruikerservaringen te communiceren. Bovendien kan door de gebruikerservaringen van het testpanel al een goed idee verkregen worden van welke toepassingen men het interessantst vindt en aan welke voorwaarden bepaalde toepassingen moeten voldoen opdat men ze zou gebruiken. Organisaties: • Studies van Media Informatie en Tele-Communicatie • Communicatiewetenschappen

Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS • Jos PIERSON • Wendy Van den Broeck

Uitspraakvariatie in het Standaardnederlands: sjwa-insertie in Vlaanderen en Nederland. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt de studie van sjwa-insertie in gesproken Standaardnederlands. Met sjwa-insertie wordt bedoeld: de invoeging van een sjwa in heterorganische consonantenclusters aan het woordeinde (bv. melk > mellek, dorp > dorrep) en middenin het woord (bv. werken > werreken, kalme > kalleme). Sjwa-insertie kan in verband worden gebracht met verschillende intra- en extralinguïstische factoren. Zo verbinden fonologen sjwa-insertie met factoren als klemtoon, syllabestructuur, de samenstelling van het consonantencluster en het aantal syllaben in het woord. Ook factoren als spreeksnelheid, woordfrequentie en de kwaliteit van de liquida zouden een rol kunnen spelen. Verder is bekend uit dialectstudies dat in de ene regio meer sjwa-insertie voorkomt dan in de andere. Ten slotte zou ook de manier waarop de spraak ontlokt is voor verschillen kunnen zorgen. Dit postdocproject wil deze variabelen empirisch onderzoeken en nagaan hoe ze onderling samenhangen. Dit zal gebeuren op basis van een ruime steekproef van sprekers uit verschillende regio's in Vlaanderen en Nederland. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)

Onderzoekers: • Etienne Gillis • Hanne Kloots

Uitgave van het manuscript: R.G.Collingwood, Realism and Idealism. Central Problems in Metaphysics. Universiteit Antwerpen Abstract: OUP heeft mij, samen met de Canadese filosoof Mathieu Marion, gevraagd om het zevende deel in de standaardeditie van R.G.Collingwoods oeuvre te publiceren. De concrete vraag van OUP is om een uitgave van het manuscript Realism and Idealism met drie kleinere manuscripten over metafysica te verzorgen. Deze vier manuscripten zullen Marion en ikzelf redigeren en daarenboven voorzien wij in een gedetailleerde inleiding van ongeveer 100 pagina's. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers: • Guido Vanheeswijck

Uitfasering partnerprogramma (2013-2014) voor institutionele universitaire samenwerking tussen de Universiteit van de West-Kaap(UWC), Zuid-Afrika en de Vlaamse universiteiten Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks

Onderzoekers: • Stefaan Slembrouck

Uitdrukkelijk: een corpusvertaalkundig onderzoek naar de rol van het vertaalproces vs het taalsysteem bij ex/implicitering in vertaalde teksten, aan de hand van de semantische categorie 'wijze' Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Engels

Onderzoekers:

• Joost Buysschaert

Uitbouw van onderzoeks- en onderwijscompetentie voor de sociaal-economische geschiedenis van de Nieuwe Tijd op licentieniveau. Universiteit Antwerpen Abstract: De inrichting van de licentiejaren in de opleiding geschiedenis maken investeringen in de bijhorende wetenschappelijke vakbekwaamheid noodzakelijk. De eerstvolgende jaren zullen doorgedreven inspanningen ondernomen worden om de vakgroep en de bijhorende bibliotheek in de relevante deelgebieden (Sociaal-economische geschiedenis NT, etnologie, geschiedenis van ambacht en arbeid etc.) een toonaangevende positie te bezorgen. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bert De Munck

Uitbouw van een virtueel informatie- en documentatiecentrum over de Vlaamse rand rond Brussel (naar analogie met de BRIO-website). Vrije Universiteit Brussel Abstract: www.docu.vlaamserand.be is de website van het virtueel documentatiecentrum over de Vlaamse Rand. Op deze website wordt getracht om alle wetenschappelijke en andere relevante informatie met betrekking tot de Vlaamse Rand samen te brengen en via een databestand toegankelijk te maken. De situatie van de randgemeenten rond Brussel was de afgelopen decennia bijna voortdurend in de actualiteit, wat het belang van het centraliseren van wetenschappelijke informatie erover versterkt. Met dit werkinstrument hopen we een ruime doelgroep van gespecialiseerde onderzoekers, studenten, overheden, administraties, het middenveld en alle andere geïnteresseerden snel en efficiënt informatie te verstrekken over de Vlaamse Rand in al haar aspecten. Behalve kennisverspreiding, bestaat tevens de ambitie om met een gespecialiseerde website het wetenschappelijk onderzoek over de Vlaamse Rand aan te moedigen en te ondersteunen. Dat trachten we concreet te doen door alle literatuur, onderzoeksrapporten, scripties, jaarverslagen, statistieken en andere informatie met betrekking tot de Vlaamse Rand in een bibliografisch apparaat op te nemen en te ontsluiten. Is deze informatie digitaal beschikbaar, dan kan die via de website worden gedownload. Naast deze bibliografie en virtuele bibliotheek werden de kerncijfers bijeengebracht om bezoekers wegwijs te maken in de veelheid van statistische informatie over de 19 gemeenten die samen de Vlaamse Rand vormen. Het documentatiecentrum tracht tevens de vragen van bezoekers te beantwoorden of door te verwijzen naar andere informatiebronnen. Deze website is een initiatief van de cel Coördinatie Vlaamse Rand, die behoort tot de Stafdienst van de Vlaamse Regering en deel uitmaakt van het beleidsdomein Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid (DAR). De website wordt uitgebouwd door BRIO, in samenwerking met de Studiedienst van de Vlaamse Regering, vzw 'de Rand' en de Provincie Vlaams-Brabant. Organisaties: • Centrum voor de Interdisciplinaire Studie van Brussel • Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum

Onderzoekers: • RUDI JANSSENS • ANN MARES • MACHTELD DE METSENAERE • ELS WITTE

Uitbouw van een onderwijs- en onderzoekscentrum politieke geschiedenis van de 19de en 20ste eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: Door de uitbouw van een licentie- (later Master-)-opleiding geschiedenis wordt de politieke geschiedenis van de negentiende en twintigste eeuw een volwaardig vakgebied aan de Universiteit Antwerpen. Binnen dit vakgebied wordt gestreefd naar een wederzijdse bevruchting tussen literatuurgebaseerd onderwijs op bachelorniveau en origineel onderzoek op het niveau van de Master en van het doctoraat. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis

Onderzoekers: • Marnix Beyen

Typologische consistentie in het Oudfrans: een corpusonderzoek naar meer en minder zichtbare Latijnse sporen, hun integratie en functioneren binnen hybride diasystemen. Universiteit Gent Abstract: Onderzoek naar de sporen van traagheid bij de typologische evolutie Latijn/Oudfrans en hun communicatieve implicaties. Analyse van de talige kenmerken van een corpus van Oudfranse teksten in het licht van het Merovingisch Latijn, met bijzondere aandacht voor het syntactisch overleven van structuren die hun morfologische ondersteuning hebben verloren. Organisaties: • Vakgroep Frans

Onderzoekers: • Henrica Bauwens • Marc Van Uytfanghe

Twee zijden van één goddelijke wet? Een teksten redactiekritische benadering van de zogenaamde Decaloog in Exodus 20 en Deuteronomium 5 KU Leuven Abstract: Lange tijd heeft men methodologisch gesteld dat redactiekritiek de literaire ontwikkeling van de tekst bestudeert terwijl tekstkritiek zou focussen op de overlevering van de tekst. Beide aspecten werden beschouwd als twee onderscheiden stadia in de totstandkoming van de tekst en bijgevolg golden beide benaderingen als twee afzonderlijke subdisciplines. Recentelijk echter, en voornamelijk onder impuls van het tekstkritisch onderzoek van de rollen van de Dode Zee, wordt stilaan duidelijk dat de tekstuele overlevering van de fysische tekst in feite hand in hand gegaan is met de literaire en theologische ontwikkeling van de tekst in het redactionele stadium. Tegen deze achtergrond wil dit doctoraatsproject onderzoeken of de literaire en theologische verschillen die men aantreft in deMassoretische tekst van beide overleveringen van de zogenaamde Decaloog, met name Exodus 20 en Deuteronomium 5, ook aanwezig zijn in de andere beschikbare tekstgetuigen (LXX, SamP en de betrokken manuscripten

Organisaties: • OE Bijbelwetenschap

Onderzoekers: • Bénédicte Lemmelijn • Ottilia Lukacs

Tweetalig taalbegrip tijdens zinsverwerking Universiteit Gent Abstract: Slechts enkele studies onderzochten oogbewegingen bij tweetaligen en geen van deze was opgezet om tweetalige zinsverwerking te onderzoeken. Het voorgestelde project zal trachten de theoretische kloof te overbruggen door oogbeweging gegevens te verzamelen en dit in verschillende tweetalige populaties (Nederlands-Engels en Nederlands-Franse tweetaligen met L2 vaardigheid en verwervingsleeftijd gevarieerd). Organisaties: • Vakgroep Experimentele psychologie

Onderzoekers: • Wouter Duyck

Twee eeuwen privé-liefdadigheid in Antwerpen: een studie over gulle gevers en hun leefwereld, 1598-1795. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek betreffende de armenzorg in het vroegmoderne Europa is tot nu toe hoofdzakelijk gericht geweest op de .ontvangers., dus op de verschillende categorieën van ondersteunden, terwijl aan de .gevers., dus aan de personen die geld of goederen schonken aan armen/behoeftigen of aan liefdadige/filantropische instellingen, veel minder aandacht werd besteed (Lis, Soly & Van Damme, Jütte, von Hippel, e.a.). In het licht van de hervormingen van de sociale politiek in de zestiende en zeventiende eeuw is de belangstelling voor het uitgavenbeleid van de openbare instellingen belast met de armenzorg begrijpelijk, maar te eenzijdig. Private schenkingen vormden voor de betrokken instanties immers een cruciale bron van inkomsten en bleven dat tot in de achttiende eeuw doen. De bestudering van het 'geefgedrag' van particuliere schenkers vormt dan ook het opzet van dit project. Er zijn de laatste jaren weliswaar een aantal interessante studies over liefdadigheid/filantropie in het premoderne Europa verschenen, maar deze buitenlandse onderzoekingen staan het nog lang niet toe om algemene conclusies te formuleren. Dat hangt zowel samen met de complexiteit van de problematiek, als met de beperkingen die het bronnenmateriaal doorgaans oplegt. Caritatieve acties, en de motieven daartoe, staan niet los van de maatschappelijke context waarin ze een specifieke vorm krijgen. De impact van sociaal-economische, politieke, cultureel-ideologische factoren op de inkomsten uit liefdadigheid, en de veranderingen die daarin optraden, dient te worden bevraagd met de nodige terughoudendheid ten aanzien van monocausale verklaringen. Een genuanceerde aanpak ligt echter niet voor de hand. Zelden is het mogelijk om voor een lange periode gegevens bijeen te brengen die licht werpen op lange-termijn trends, op korte-termijn fluctuaties (impact feestdagen, crissisen etc.) , op anonieme giften (offerblokken), op min of meer zichtbare giften (zondagomhalingen in kerken), op testamentaire en andere schenkingen, enzovoort. Vandaar dit project. Met name de sociaal-economische, politieke en vooral cultureel-ideologische veranderingen die in de loop van de zeventiende en achttiende eeuw in Antwerpen optraden, maken dat een onderzoek naar de privé-liefdadigheid in de Scheldestad het toestaat om de determinanten van het 'geefgedrag' te bepalen. Ook na de zestiende-eeuwse bloeiperiode waren in Antwerpen nog elites . en dus mogelijke rijke gevers . aanwezig, met aanzienlijke fortuinen die tot in de achttiende eeuw niet moesten onderdoen voor deze in andere Europese middelgrote tot grote steden (Degryse). Tegelijk was de stedelijke maatschappij er aan een aantal spanningen onderhevig. Het is de vraag hoe wijzigende economische, demografische, sociale en cultureel-ideologische patronen zich op het gebied van liefdadigheid/filantropie vertaalden. Maar bovenal hebben de vragen die aan de grondslag liggen van dit project, te maken met hoe de liefdadige gift, in een gegeven materiële en religieuze context context, in verband staat met de heersende ideeën en beeldvorming over bezit, gemeenschap, en godsvrucht (cf. Rubin). Twee invalshoeken m.b.t. de cultureel-ideologische dynamiek van de liefdadige gift dienen onder de aandacht gebracht te worden. Antwerpen was, zeker tijdens het tweede kwart van de zeventiende eeuw, een bolwerk van de Contra-Reformatie in de Spaanse Nederlanden. Als eerste invalshoek kan een mentaliteitshistorische studie met betrekking tot de factor .religiositeit. in relatie tot caritas dus niet ontbreken. In het verlengde van mijn licentiaatsverhandeling over de beeldvorming over geld in diverse .populaire. teksten, is het de bedoeling de gedenkschriften en de testamentaire beschikkingen van schenkers, te toetsen aan het ideologische discours van preekboeken, moraliserende geschriften, enzovoort. De centrale vraag in dit verband is hoe de Antwerpse privé-liefdadigheid naar de achttiende eeuw toe evolueerde (kwantitatief), in het bijzonder of het langzame proces van dechristianisering seculiere liefdadige tendenzen impliceerde (kwalitatief). Via een tweede invalshoek kunnen we anticiperen op de kritiek van historici die de auteurs van bestaande studies over liefdadigheid/filantropie verwijten louter een .structurele. ideeëngeschiedenis te bieden, zonder de concrete individuele motivaties in rekening te brengen (cf. Cavallo). De spirituele verankering van liefdadigheid op zichzelf kan niet verklaren waarom, en aan wie, leden van bepaalde elites en sociale middengroepen schenkingen deden. Is het mogelijk de liefdadige intenties te verfijnen tot op het niveau van de verhoudingen binnen de milieu.s van die bewoners van Antwerpen die aan liefdadigheid deden? De honderden bewaard gebleven testamenten van de .gevers., aangevuld met verdere biografische gegevens over de betrokkenen, kunnen ons zeker op weg helpen hierop een antwoord te geven. Deze meer sociologische benadering sluit aan bij theoretische studies over sociale cohesie en giften in het verleden (Komter, Davis, e.a.). Naast de waarde van de Antwerpse situatie als complexe gevalsstudie ligt de beschikbaarheid van een unieke reeks bronnen aan de basis van dit project. In Antwerpen was de armenzorg in grote mate gecentraliseerd onder de Kamer der Huisarmen. In het OCMW-archief van Antwerpen beschikt men daardoor over een uitzonderlijk rijke verzameling bronnen voor de bestudering van de privé- liefdadigheid, die tot nu toe nauwelijks benut werd. De inkomsten- en memorieboeken van de aalmoezeniers geven voor de zeventiende en achttiende eeuw bijna onafgebroken de diverse vormen van liefdadige schenkingen weer, en staan het ons toe om via de kwantitatieve verwerking van de gegevens, voor een lange periode een beeld te vormen van de inkomsten uit liefdadigheid. Dit buitengewoon rijke archieffonds bevat immers niet alleen een groot aantal originele testamenten, maar ook continue reeksen, waarin per .geefkanaal. ( collectes, offerblokken, ...) systematisch werd opgetekend wat de wekelijkse opbrengsten waren. Dit unieke bronnenmateriaal is tot nog alleen maar voor de late zestiende en vroege zeventiende eeuw aangeboord (Haemers, Soly). Afbakeningen zijn arbitrair. Toch kan voor de verwerking van de kwantitatieve gegevens 1598 als startjaar dienen, het moment waarop met de komst van de aartshertogen, en een weinig later het Twaalfjarig Bestand, een relatieve rust kon bijdragen om de motor van de Contra-Reformatie in de zuidelijke Nederlanden op een hoog toerental te laten draaien. Eind achttiende eeuw lijkt de komst van de Fransen in 1795 een verantwoorde einddatum. De armenzorg kreeg toen een .burgerlijk. in plaats van een .religieus. karakter, met de installatie van een "Bureel van Weldadigheid" en de "Commissie van Burgerlijke Godshuizen". Tot slot vermelden we nog de recente aanzetten om de inzichten in de problematiek van liefdadigheid/filantropie voor comparatief onderzoek te gebruiken. Niet enkel de vergelijking van de liefdadige tradities in verschillende landen en periodes, maar ook het comparatief onderzoek naar de caritas in de grote monotheïstische godsdiensten wordt bepleit (cf. Cohen). Wij hopen met dit project, voor wat onze gewesten betreft, een eerste bijdrage te kunnen leveren, die dank zij de uitzonderlijke mogelijkheden die het bronnenmateriaal biedt, een veel meer dan lokale betekenis zou hebben. Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • Anne WINTER • HUGO SOLY

Tweedaagse conferentie "verlichting en vrijmetselarij", Brussel 9-10 december 2010 Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van de organisatie van deze conferentie is de herbronning van het hedendaagse verlichtingsdenken en vrijdenken door de historische genese van dit gedachtegoed te reconstrueren. hierbij wordt voor alles aandacht besteed aan het baanbrekend werk van Jonathan Israel die de emancipatorische opvattingen van onze moderne geseculariseerde samenleving terugvoert naar de ideeëngeschiedenis en de mentaliteitsgeschiedenis van de Noordelijke Nederlanden in de XVIIde eeuw. Centraal staat voor hem de gedachte van Spinoza en de spinozisten. Zij zijn de grondleggers van de radicale Verlichting, gekenmerkt door een fundamentele kritiek van de religie, die uitmondt in het atheïsme. Onlosmakelijk hiermee verbonden is een uitgesproken democratische politieke theorie. In tegenstelling tot de bekende historica Margaret Jacob, die reeds eerder het concept 'radicale Verlichting' heeft gelanceerd, is Jonathan Israel evenwel van mening dat de vrijmetselarij bij het verspreiden en ontwikkelen van dit radicale gedachtegoed geen enkele rol van betekenis heeft gespeeld. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • JOZEF VAN BELLINGEN • JEFFREY TYSSENS

Tutor Traint Talent (TTT-project) Universiteit Hasselt Abstract: Tutor traint talent is een project waarbij studenten lerarenopleiding ingezet worden als begeleider van leerlingen secundair onderwijs met structurele studie moeilijkheden omwille van etnische achtergrond en/of sociaaleconomische factoren. Het project is ontstaan uit de ervaring dat niet enkel vakspecifieke moeilijkheden leiden tot ontmoedigende resultaten en bijgevolg verlies van studiemotivatie. Het onvoldoende hanteren van abstract taalgebruik in alle vakken, het uit het hoofd leren zonder begrijpen en het beschikken over onvoldoende vaardigheden in plannen en structureren van het leerproces zijn even belangrijk. Om dit te verhelpen worden in scholen studiebegeleiders en leercoaches aangesteld. In het project tutor traint talent worden studenten ingezet als tutor voor begeleiding en ondersteuning van studievaardigheden. Organisaties: • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten

Onderzoekers: • Ermina NAUWELAERTS • Beatrijs NIELANDT

Tussen volks- en kunstlied: het lied in de pre-Benoitperiode (ca. 1830-1860): een tekstanalytische, literairhistorische en muziekhistorische analyse van de liedcollectie uit de bibliotheek van het Koninklijk Vlaams Conservatorium. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt de ontsluiting en valorisatie van Vlaamse kunstliederen uit de pre-Benoitperiode (ca. 1830 ¿ ca. 1860). De liederen worden door een multidisciplinair team bestudeerd vanuit de literatuurgeschiedenis, de muziekgeschiedenis en de uitvoeringspraktijk. Die gediversifieerde benadering laat toe om het genre in een breed cultuurhistorisch kader te situeren, waarbij basisonderzoek op het domein van de Vlaamse literatuurgeschiedenis wordt verbonden met onderzoek op het gebied van muziekgeschiedenis, muziekanalyse en uitvoeringspraktijk. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Piet Couttenier

Tussen traditie, inventiviteit en innovatie: authoriële strategieën in antiek Griekse natuurproblemen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Leuven

Onderzoekers: • Anke Gilleir • Michiel Meeusen

Tussen Techné en Techniek. Hannah Arendt, Günther Anders, Herbert Marcuse en Hans Jonas. Universiteit Antwerpen Abstract: Heideggers kortstondige omhelzing van het nationaalsocialisme heeft een belangrijke impact gehad op de receptie van zijn wijsgerig oeuvre en dat van diegenen die door zijn denken zijn beïnvloed. In een aantal recente studies heeft men deze problematiek uitgewerkt met betrekking tot het leven en werk van een aantal van zijn joodse studenten. Hoewel hierin enerzijds wordt aangetoond dat hun denken op diepgaande wijze door Heidegger beïnvloed is gebleven en anderzijds dat hun werk grotendeels begrepen kan worden als een reactie op tekortkomingen in Heideggers denken, wordt er echter nergens ingegaan op deze confrontatie in de context van de thematiek die Heidegger in de Einführung in die Metaphysik zelf expliciet heeft aangegrepen als legitimering voor zijn sympathie voor de nationaalsocialistische beweging, namelijk de moderne techniek. In dit onderzoek zal daarom geanalyseerd worden hoe de techniekfilosofie van aantal van Heideggers joodse studenten -Hannah Arendt, Günther Anders, Herbert Marcuse en Hans Jonas- begrepen kan worden als een kritische uitwerking van Heideggers vroege denken van de techniek. Organisaties: • Instituut Joodse Studies

Onderzoekers: • Vivian Liska • Nathan Van Camp

Tussen techné en techniek. Hannah Arendt, Günther Anders, Herbert Marcuse en Hans Jonas. Universiteit Antwerpen Abstract: Heideggers kortstondige omhelzing van het nationaalsocialisme heeft een belangrijke impact gehad op de receptie van zijn wijsgerig oeuvre en dat van diegenen die door zijn denken zijn beïnvloed. In een aantal recente studies heeft men deze problematiek uitgewerkt met betrekking tot het leven en werk van een aantal van zijn joodse studenten. Hoewel hierin enerzijds wordt aangetoond dat hun denken op diepgaande wijze door Heidegger beïnvloed is gebleven en anderzijds dat hun werk grotendeels begrepen kan worden als een reactie op tekortkomingen in Heideggers denken, wordt er echter nergens ingegaan op deze confrontatie in de context van de thematiek die Heidegger in de Einführung in die Metaphysik zelf expliciet heeft aangegrepen als legitimering voor zijn sympathie voor de nationaalsocialistische beweging, namelijk de moderne techniek. In dit onderzoek zal daarom geanalyseerd worden hoe de techniekfilosofie van aantal van Heideggers joodse studenten -Hannah Arendt, Günther

Anders, Herbert Marcuse en Hans Jonas- begrepen kan worden als een kritische uitwerking van Heideggers vroege denken van de techniek. Organisaties: • Instituut Joodse Studies

Onderzoekers: • Vivian Liska • Arthur Cools • Nathan Van Camp

Tussen Scylla en Charybdis: De mogelijkheden en moeilijkheden van de vergelijkende theologie Universiteit Gent Abstract: De discipline van de zgn. ?vergelijkende theologie? wordt dikwijls voorgesteld als een alternatief voor de zgn. ?klassieke? theologie van de religies die niet in staat geacht wordt om een waarachtig interreligieuze dialoog te faciliteren. Door middel van een interdisciplinaire aanpak peilt dit project naar de mate waarin de vergelijkende theologie rekening houdt met de epistemologische en methodologische inzichten en verworvenheden van zowel de theologie van de religies als van de vergelijkende cultuurwetenschap. Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen

Onderzoekers: • Balagangadhara Rao

Tussen Scylla en Charybdis: De mogelijkheden en moeilijkheden van de vergelijkende theologie Universiteit Gent Abstract: De discipline van de zgn. 'Vergelijkende theologie' wordt dikwijls voorgesteld als een alternatief voor de zgn. 'klassieke' theologie van de religies die niet in staat geacht wordt om een waarachtig interreligieuze dialoog te faciliteren. Door middel van een interdisciplinaire aanpak peilt dit project naar de mate waarin de vergelijkende theologie rekening houdt met de epistemologische en methodologische inzichten en verworvenheden van zowel de theologie van de religies als van de vergelijkende cultuurwetenschap. Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen

Onderzoekers: • Balagangadhara Rao

Tussen persoonlijk genoegen en publiek belang. Privé-verzamelaars in Antwerpen, Brussen en Gent en het ontstaan van een nationale artistieke canon 1830-1914 Universiteit Gent Abstract: Het project identificeert en inventariseert de belangrijkste particuliere kunstverzamelaars in Antwerpen, Brussel en Gent tussen 1830 en 1914. Het onderzoekt hun sociaal profiel en relaties en analyseert de discussie van hun collecties in eigentijdse publicaties om conclusies te trekken over de rol die de verzamelaars speelden in het ontstaan, de verspreiding en de receptie van een nationale smaak en canon. Organisaties: • Vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen

Onderzoekers: • Marjan Sterckx

Tussen object en betekenis: een herevaluatie van de objectiviteit van de humane wetenschappen Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt of de humane wetenschappen objectiviteit kunnen bereiken. Daarvoor worden de theorieën over objectiverende regels van Rudolf Carnap en Ernst Cassirer verder ontwikkeld, met een specifieke aandacht voor de humane wetenschappen. Deze ontwikkelde theorieën worden vervolgens aan drie test-casussen onderworpen uit de linguïstiek, historiografie en de antropologie. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap

Onderzoekers: • Maarten Van Dyck • Anton Froeyman

Tussen mysterie en meesterschap. Een theologische en ethische reflectieover transhumanisme KU Leuven Abstract: Transhumanisten geloven dat nieuwe technologieën zoals menselijke verbeteringstechnologieën, convergerende nanotechnologie, bioen informatietechnologie en cognitiewetenschap, meer problemen zullen oplossen dan ze doen ontstaan. De reden hiervoor is dat deze technologieën handicaps, lijden, ziektes, slechtziendheid, dementie en onvrijwillige dood kunnen overwinnen en zo de natuur van de mens kunnen veranderen. Daarnaast openbaart het transhumanisme door metaverhalen over technologische beloftes ook linguïstisch een nieuwe metafysische denkwijze over de persoon. Terwijl men de dynamiek gelegen in een postmodern #telos van techne# analyseert, deconstrueert het huidige onderzoek de transhumanistische doelen en gebruiken. In een dergelijke context heeft de theologische en ethische reflectie op de waardigheid van de menselijke persoon nood aan een kritische herlezing van traditionele theologische concepten als imago Dei en medeschepper. Een kritische dialoog tussen enerzijds de wetenschapp Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek

Onderzoekers: • Johan De Tavernier • N. N.

Tussen lokale autonomie en nationale migratiepolitiek: Het beleid ten aanzien van 'vreemdelingen' in Antwerpen en Brussel, 1750-1914. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis


Tussen lokale autonomie en nationale migratiepolitiek: Het beleid ten aanzien van 'vreemdelingen' in Antwerpen en Brussel, 1750-1914. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt de rol te onderzoeken van locale autoriteiten bij de ontwikkeling van een nationaal migratiebeleid gedurende de periode 1750-1914. In dit langetermijnperspectief gaat de aandacht naar elementen van continuïteit en discontinuïteit bij de behandeling van buitenlandse (niet-nationale) migranten in de stad Antwerpen. Onderzoek naar het nationaal migratiebeleid wordt totnogtoe gekenmerkt door een top-downbenadering, waarbij vooral wettelijke, filosofische en politieke dimensies van de moderne nationale wetgeving centraal stonden. Dit project opteert voor een bottom-up benadering en wil onderzoeken hoe de regelgeving effectief werd toegepast in een lokale context, waar er interactie optrad met gewoonten en praktijken uit het ancien régime en waar ook lokale belangen een rol speelden bij de keuze voor een specifieke behandeling van buitenlandse migranten. De focus zal liggen op de interacties tussen de lokale en nationale besturen waarbij speciale aandacht zal uitgaan naar de omslag in de loop van de negentiende eeuw van niet-lokale naar niet-nationale nieuwkomers als het belangrijkste doelwit van het migratiebeleid. Het doel van dit onderzoeksproject is tweevoudig: (1) de historiografische opsplitsing te overbruggen tussen in hoofdzaak sociaalhistorisch onderzoek naar het ancien régime dat de nadruk legt op lokale vormen van migratieregulering en in hoofdzaak politiekhistorisch onderzoek naar de nieuwste tijden dat een nationaal perspectief hanteert bij de studie van het migratiebeleid; (2) het idee bij te sturen van een scherpe discontinuïteit tussen de praktijk van het migratiebeleid tijdens het ancien régime en het ''moderne'' Europa. Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • Anne WINTER

Tussen lokale autonomie en nationale migratiepolitiek. Het beleid ten aanzien van 'vreemdelingen' in Antwerpen, 17501914 Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt de rol te onderzoeken van locale autoriteiten bij de ontwikkeling van een nationaal migratiebeleid gedurende de periode 1750-1914. In dit langetermijnperspectief gaat de aandacht naar elementen van continuïteit en discontinuïteit bij de behandeling van buitenlandse (niet-nationale) migranten in de stad Antwerpen. Onderzoek naar het nationaal migratiebeleid wordt totnogtoe gekenmerkt door een top-downbenadering, waarbij vooral wettelijke, filosofische en politieke dimensies van de moderne nationale wetgeving centraal stonden. Dit project opteert voor een bottom-up benadering en wil onderzoeken hoe de regelgeving effectief werd toegepast in een lokale context, waar er interactie optrad met gewoonten en praktijken uit het ancien régime en waar ook lokale belangen een rol speelden bij de keuze voor een specifieke behandeling van buitenlandse migranten. De focus zal liggen op de interacties tussen de lokale en nationale besturen waarbij speciale aandacht zal uitgaan naar de omslag in de loop van de negentiende eeuw van niet-lokale naar niet-nationale nieuwkomers als het belangrijkste doelwit van het migratiebeleid. Het doel van dit onderzoeksproject is tweevoudig: (1) de historiografische opsplitsing te overbruggen tussen in hoofdzaak sociaalhistorisch onderzoek naar het ancien régime dat de nadruk legt op lokale vormen van migratieregulering en in hoofdzaak politiekhistorisch onderzoek naar de nieuwste tijden dat een nationaal perspectief hanteert bij de studie van het migratiebeleid; (2) het idee bij te sturen van een scherpe discontinuïteit tussen de praktijk van het migratiebeleid tijdens het ancien régime en het 'moderne' Europa. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis


Tussen lokaal en internationaal: liberale sociale verenigingen en ideeën in Vlaanderen en Brussel tussen 1848 en 1914. Universiteit Gent Abstract: De ontwikkeling van liberale sociale verenigingen na 1848 wordt bestudeerd om een beter inzicht te krijgen in de invulling van concepten als emancipatie en sociale vooruitgang. Het lokale verenigingsleven wordt in een internationaal perspectief geplaatst door de transnationale publieke ruimte waar het sociaal-liberale gedachtegoed rijpte en verspreid geraakte te onderzoeken. Liberale juristen en academici fungeerden als bemiddelaars tussen het stedelijke liberale verenigingsleven en deze transnationale netwerken en ook de rol van deze bemiddelaars zal centraal staan. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Gita Deneckere

Tussen lekendevotie en monastieke ervaring. Ascetisme en penitentiële cultuur in de laatmiddeleeuwse semireligieuze gemeenschappen uit de Zuidelijke Nederlanden. Universiteit Gent Abstract: Centraal in dit onderzoek staat de vraag hoe semireligieuze bewegingen en gemeenschappen zich in hun ascetische en penitentiële beleving verhielden tot enerzijds de traditionele kloosterinstellingen en anderzijds de gewone lekenspiritualiteit die zich vanaf de 13de eeuw begon te ontwikkelen. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Jeroen Deploige

Tussen land en zee. Kustlandschap, maritieme activiteit en maritieme attitude rond de Noordzee (700-1100). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit doctoraatsproject is een inzicht te krijgen in de interne dynamiek van vroegmiddeleeuwse kustlandschappen rond de Noordzee, om zo de relatie te belichten tussen de politieke en socio-economische organisatie van het binnenland (referenties?) en de handelsnetwerken over de Noordzee (bijv. Hodges 1982, recenter?). Bijzondere aandacht zal daarbij gaan naar het belang dat bewoners van kustgebieden hechten aan de interactie met de zee als landschappelijk element met een bepaalde economische, sociale en ideologische waarde; met andere woorden de maritieme attitude van de kustbewoner, uitgedrukt in zijn (archeologisch herkenbaar) gedrag ten overstaan van de zee. Casestudies Deze maritieme attitude zal onderzocht worden in twee geografische regios (Vlaanderen en Noordoost-Engeland) en op twee chronologische niveaus (8e en 11e eeuw). In elk van deze vier casestudies zal dezelfde analysemethode (cf. infra) toegepast worden. De inventaris zal opgesteld worden aan de hand van bestaande publicaties. Vroegmiddeleeuws Vlaanderen was een grotendeels marginaal landschap. Het economische en culturele kerngebied lag zowel in de Merovingische als in de Karolingische periode ten oosten van de Scheldevallei. Vanaf de 9e eeuw verwierven de grafelijke en kerkelijke autoriteiten geleidelijk controle over de kustvlakte met het oog op tolheffing, zoutontginning en wolproductie. Antwerpen (Tys 2004: 186) was een belangrijk economisch en politiek centrum vanaf de 7e eeuw. Latere Karolingische handelscentra in de regio waren ondermeer Brugge en Veurne. Recent werden ook een aantal sites met een lagere status geïdentificeerd, waaronder zowel handelsplaatsen op het strand (bijv. nabij De Panne) als gecentraliseerde nederzettingen (bijv. Leffinge) (Loveluck and Tys 2002; Tys 2003). Het werk van promotor Dries Tys zal een sleutelrol spelen als

basis voor de inventaris, maar ook als bron van te controleren interpretaties en hypotheses. De belangrijkste factor in Noordoost-Engeland tussen de 8e en 11e eeuw (pre-1066) is ongetwijfeld de vestiging van Scandinavische immigranten en het ontstaan van een hybride Anglo-Scandinavische cultuur (Hadley 2000). Ook in dit gebied wordt de reeds enige tijd beschikbare informatie over centrale plaatsen als York (Hall et al. 2004) aangevuld met recent gepubliceerde projecten die licht werpen op rurale nederzettingen. De voornaamste hiervan zijn de Humber Wetlands survey (Van de Noort 2004) en de opgravingen in West-Heslerton (Haughton, Powlesland et al. 1999) en Cottam (Richards 1999). Dankzij het Portable Antiquities Scheme is bovendien een belangrijke inventaris van oppervlaktevondsten beschikbaar. Inspirerende parallellen voor dit onderzoek kunnen gevonden worden in het werk van Chris Loveluck (1994, 1998, 2001) over meer zuidelijke regios van Engeland. Mijn MA by research (2006-2007) aan de University of York over de veranderingen in het nederzettingspatroon van de Noordoost-Engelse kustvlakte rond 1066 kan gezien worden als een voorbereiding voor deze casestudie op het vlak van literatuurstudie en academische contacten. Methodologie In een eerste fase zal het onderzoek gericht zijn op de nederzetting en haar maritieme attributen, die geanalyseerd zullen worden in drie stappen. Ten eerste is er nederzettingslocatie, waarbij vooral de nabijheid en bereikbaarheid van de zee van belang zijn. Een tweede stap omvat maritieme activiteiten, waarvan de belangrijkste visvangst, zoutproductie en maritieme uitwisseling zijn. Directe archeologische aanwijzingen hiervoor omvatten haveninfrastructuur, overblijfselen van visgerei, afval van de verwerking van vangsten, en concentraties van munten. Ten derde worden maritieme producten onderzocht, afkomstig van zowel intra-regionale maritieme exploitatie als extra-regionale maritieme uitwisseling. Terwijl de voorgaande stap inzicht biedt in het eerste deel van de intra-regionale economische levenscyclus (productie/verwerving) van deze producten, behandelt deze derde stap consumptie en depositie. De belangrijkste informatiebronnen hier zijn het relatieve aandeel van maritieme producten in het dieet (weerspiegeld in voedselresten) en objecten van overzeese afkomst. Voor Vlaanderen was de belangrijkste import keramiek uit het Rijngebied en uit Zuid-Engeland (Tys 2003), voor Noordoost-Engeland slijpstenen uit Noorwegen en Continentale keramiek, metaal en maalstenen (Naylor 2004: 64-80). Gegevens over dieet zijn schaars in Vlaanderen, maar vergelijking met de gegevens uit (Noordoost-)Engeland (Barrett et al. 2004) kan toch toelaten om bepaalde tendenzen te herkennen. Het resultaat van deze analyse zal leiden tot een nederzettingstypologie waarin elk type een bepaalde vorm van interactie met de zee vertegenwoordigt. Door vergelijking van de onderlinge proporties van de types kunnen verschillen tussen tijdsniveaus en regios opgemerkt worden. Vervolgens zullen uit elk type een beperkt aantal goedgedocumenteerde sites geselecteerd worden, waarop een diepgaandere analyse van maritieme attributen wordt toegepast. De eerder kwantitatieve aanpak van de tweede en derde stap van bovenstaande analyse wordt nu aangevuld door een contextuele studie. In het bijzonder zal aandacht gaan naar sociale praktijken rond maritieme activiteiten en objecten, en de relaties ervan met de terrestrische economie en sociale en politieke structuur van het binnenland. Deze analyses op regionaal en lokaal niveau zullen een grondig begrip opleveren van het economische belang en de sociale waarde van de interactie met de zee, en dus van maritieme attitude, op verschillende plaatsen in het landschap. Een laatste stap wordt het verklaren van verschillen tussen Vlaanderen en Noordoost-Engeland op beide tijdsniveaus en van veranderingen doorheen de tijd in beide regios. Deze verklaringen zullen gebeuren in functie van de ontwikkelingen in zowel binnenlandse politieke en socio-economische structuren als veranderingen in het overzeese uitwisselingsnetwerk van de Noordzee. Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie

Onderzoekers: • Pieterjan DECKERS • Dries TYS

Tussenkomst publicatie van een wetenschappelijk verantwoorde editie van de correspondentie tussen Hugo Claus en schilder Roger Raveel (periode 1947-1962). Universiteit Antwerpen Abstract: Tussenkomst publicatie van een wetenschappelijk verantwoorde editie van de correspondentie tussen Hugo Claus en schilder Roger Raveel (periode 1947-1962). Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Katrien Jacobs

Tussen historisch feit en artistieke fictie: de topografische representatie van contemporaine wapenfeiten en festiviteiten door de Brusselse hofschilders Peter Snayers en Elisabeth Seldron. KU Leuven Abstract: Het project bestaat uit drie gerelateerde onderdelen. Het eerste onderdeel vormt de revisie van mijn proefschrift, getiteld Geschilderde gevechten, gekleurde verslagen. Een contextuele analyse van Peter Snayers (1592-1667) topografische strijdtaferelen voor de Habsburgse elite tussen herinnering en verheerlijking, tot een Engelstalig boek. Dit is reeds voor publicatie aanvaard in de prestigieuze reeks Pictura Nova (Brepols Publishers). In het tweede deel van het project worden Snayers schilderijen van de gaaischieting van Aartshertog Leopold-Willem op 23 april 1651 (Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België en Madrid, BBVA-collectie) onderzocht. Om de waarheidsgetrouwheid van deze representaties te achterhalen, worden ze vergeleken met bewaarde verslagen van de festiviteit en met de picturale traditie, vooral met David II Teniers (1610-1690) weergave van dezelfde gebeurtenis en Anton Sallaerts (1580-1650) schilderijen van de gaaischieting van de infante Isabella in 1 Organisaties: • OG Kunstwetenschappen Leuven

Onderzoekers: • Katlijne Van der Stighelen • Leen Kelchtermans

Tussen beeld en verhaal: het lange gedicht in de Nederlandse literatuur na 1880. Universiteit Antwerpen Abstract: Tussen beeld en verhaal: het lange gedicht in de Nederlandse literatuur na 1880. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Paul Pelckmans • Dietlinde Willockx

Turkse volksmuziek in Gent: muziektheoretisch, -sociologisch en artistiek onderzoek Hogeschool Gent Abstract: Introduction Present-day musical experiences of Turkish people in different contexts in the motherland and the diaspora are characterized by a great diversity,

which is often intercultural by nature. Within the entirety of musical experiences, Turkish folk music (Türk halk müzii) plays an important part in almost every section of society, thanks to its vital and rich content, and its flexible and accessible forms. This six-year doctoral research project zooms in on the diasporic context of the Belgian city of Ghent, which has large Turkish immigrant communities (ca 15.000 inhabitants of Turkish origine) with a flourishing cultural life. As the project concerns a PhD in Arts, both scholarly (music-theoretical and -sociological) and artistic research are involved. Research objectives Scholarly, this project aims firstly at defining the concept of 'Turkish folk music' (with relation to other concepts like 'folk music of Turkey', 'Turkic folk music', 'Turkish classical music' et cetera). This definition will be based on source study as well as the consulting of experts. A second aim is to record, inventory, categorize and describe the Turkish folk music repertoire prevailing in Ghent, and to describe its concrete manifestations (characterized by different performance styles and attitudes). Thirdly, a description of individual and social meanings and functions of Turkish folk music in Ghent is a music-sociological objective. It will be achieved by qualitative surveys and participant observation. The sociological part will also include a description of the research field and its networks. Artistically, this project aims at creating new music based on characteristics emerging from the ‘deconstruction’ of the Turkish folk music repertoire. Explorations of different musical idioms and procedures (composed contemporary classical, free improvisation, jazz, pop,…) will be conducted by the researcher and other relevant musicians/composers. Inherent guiding principles will be to seek and facilitate collaborations with different kinds of Turkish folk musicians in Turkey and in the diaspora, as well as to find or create a meaningful role and appropriate use of the piano in relation to Turkish folk music. Organisaties: • Departement Conservatorium • Vakgroep Scheppende Muziek • Vakgroep Theorie

Onderzoekers: • Liselotte Sels • Geert Dhondt

TST Tools voor het Nederlands als Webservices in een Workflow Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Taaltechnologie

Onderzoekers: • Veronique Hoste

TriaLLD : Training in languages of lesser diffusion. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • OG Tolkwetenschap Antwerpen

Onderzoekers: • Heidi Salaets

Trauma, getuigenis en gemeenschap in postkoloniale Engelstalige literatuur (J. M. Coetzee, Caryl Phillips en Eavan Boland) Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject gaat na hoe de traumatheorie haar Eurocentrisme kan doorbreken en aldus haar zelfverklaarde ethische potentieel kan waarmaken. Het bestaat uit een theoretisch luik waarin de mogelijkheid en zin van een ?postkolonialisering? van de traumatheorie worden onderzocht, en een praktisch luik dat drie gevalstudies omvat van postkoloniale literaire oeuvres die getuigenis afleggen van het lijden veroorzaakt door koloniale onderdrukking. Organisaties: • Vakgroep Engels

Onderzoekers: • Gert Buelens

"Trauma and Comics. An Interdisciplinary Approach to Portugese Case Studies KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven

Onderzoekers: • Jan Baetens

Transregionaal katholicisme in de maak. Drukcultuur in het aartsbisdom Kamerijk (1559-1659). KU Leuven Abstract: The archdiocese of Cambrai always functioned as a zone for transregional mobility. Ever since its erection as the borderland archdiocese of theHabsburg Low Countries in 1559 until its partial incorporation in the French Kingdom in 1659, it hosted Catholic refugees from different regions, such as the British Isles, Ireland, France and eventually the Dutch Republic. This created an exceptional situation in which exiles along with locals sought to reconfigure Catholicism after the rise of Protestantism. In the historiography, it is widely acknowledged that under similar conditions of exile, protestant refugees swiftly used the printing pressin order to spur a transregional identity amongst coreligionists. This project contends that printing was vital to any Early Modern confession and therefore, it will analyse how among Catholics in Cambrai, print culture functioned as a crucial variable in the making of a transregionalreligion, both within the archdiocese and beyond. Organisaties: • OG Nieuwe Tijd Leuven

Onderzoekers:

• Johan Verberckmoes • Violet Soen

TRANSPORET. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Moleculaire Visualisatie & Fotonica

Onderzoekers: • Johan Hofkens

Transnationalisme in de medische kennisproductie in en over Congo tijdens de koloniale periode Universiteit Gent Abstract: Aan de hand van het slaapziekteonderzoek met betrekking tot Congo (1899-1960) achterhalen wat het belang was van grensoverschrijdende, wetenschappelijke uitwisselingen en interacties, zowel tussen de Belgische metropool en haar kolonie als tussen de as België/congo en andere metropolen, kolonies, en intergouvernementele instellingen, in de productie van kennis inzake de tropische geneeskunde. Organisaties: • Vakgroep Nieuwste geschiedenis

Onderzoekers: • Jean Sebastian Lecocq

Translation, Multilingualism and Literary Expression in Romani Womens Writing in and out of the Balkans KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven

Onderzoekers: • Reinhilde Meylaerts • N. N.

Translation modeling in hybrid machine translation systems using large parallel treebanks KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG ComForT Leuven

Onderzoekers: • Frank Van Eynde • Joachim Van den Bogaert

Translating the Media for Linguistic Minorities: Language and Translation Policies in Iran KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • OG Vertaling & Interc. Transfer Leuven

Onderzoekers: • Reinhilde Meylaerts • N. N.

Translating for the Minorities: Linguistic Diversity and Integration inEurope KU Leuven Abstract: font-family:'Times New Roman','serif';mso-ansi-language:NL-BE" lang="NL-BE">In het Europavan vandaag komen officiële talen in contact met een wisselend aantalmigrantentalen en een steeds groter aantal gelegitimeerde regionale enminderheidstalen. Beleidsmakers worden bijgevolg geconfronteerd met een veranderendebevolkingssamenstelling en met veranderende houdingen rond rechten enintegratie. Vertaalbeleid speelt een belangrijke rol in het realiseren van de taalrechtenen integratie van minderheden. In het huidige onderzoekrond taalbeleid blijftde sleutelrol van vertaling echter een blindevlek. Dit doctoraatsproject zal eenlicht werpen op deze blinde vlek. font-family:'Times New Roman','serif';mso-ansi-language:NL-BE" lang="NL-BE">Vertrekkend van Spolkys(2004) definitie van taalbeleid, zal dit project vertaalbeleid onderzoeken,opgevat als vertaalbeheer, vertaalpraktijk en visies op vertaling. Vertaalbeleidzal echter niet worden onderzocht als een doel op zich. Integendeel, dezestudie wil Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven

Onderzoekers: • Reinhilde Meylaerts • Gabriel Gonzalez Nunez

Translating 3D new echocardiographic imaging technology into clinical practice. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Cardiologie

Onderzoekers: • Frank Rademakers • Jan D'hooge • Piet Claus • Jens-Uwe Voigt

Transformations of Kant's Idea of a Metaphysical System: Reinhold and Fichte KU Leuven Abstract: The project reconsiders the reception and transformation of Kant's conception of a philosophical system by Reinhold and Fichte. It challenges interpretations that view Kant's references to his projected system through the lenses of latter philosophers.

Organisaties: • OE Metafysica, Godsdienst- & Cultuurfil.

Onderzoekers: • Karin de Boer • Gesa Wellmann

Transformation of Empire: Historiography, Ritual Communication, and Religion in the Later Roman Empire Universiteit Gent Abstract: Het project stelt zich tot doel de fundamentele transformatie van het vroege naar het late keizerrijk te vatten door lange-termijn veranderingen in drie gebieden in detail te bestuderen: de geschiedschrijving ontwikkelt een nieuw begrippenapparaat de relatie tussen onderdaan en heerser wordt progressief geritualiseerd de christianesering is een onderdeel van een wijziging in de wijze waarop men over godsdienst nadacht. Organisaties: • Vakgroep Archeologie

Onderzoekers: • Peter Van Nuffelen

TranSearch 2020: Translation Research Training for New Social Needs KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • OG Vertaling & Interc. Transfer Leuven


Transcriptieregulatie in Archaea: Lrp-achtige regulatoren van de hyperthermoacidofiel Sulfolobus solfataricus. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Algemene inleiding Prokaryoten kunnen ingedeeld worden in twee domeinen, Bacteria en Archaea (1,2). Alhoewel bacteriën en archaea morfologisch sterk op elkaar lijken, verschillen ze op moleculair niveau minstens evenveel van elkaar dan van eukaryoten. Vele gekarakteriseerde archaeële soorten zijn extremofielen. Sulfolobus solfataricus is een hyperhermoacidofiel crenarchaeon dat optimaal groeit bij een pH 2-3 en een temperatuur van 80°C. Sulfolobales worden teruggevonden in zwavelrijke heetwaterbronnen, zogenaamde solfatara (3). De studie van Archaea is een grote uitdaging gezien hun vrij recente ontdekking (eind jaren '70) waardoor er nog maar weinig geweten is over deze organismen. Wat wel geweten is, o.a. dankzij de kennis van archaeële genoomsequenties, is dat zij vele unieke eigenschappen hebben, maar dat zij ook een aantal eigenschappen delen met Bacteria enerzijds en eukaryoten anderzijds (4). Het archaeële basale transcriptie-apparaat is fundamenteel verschillend van de bacteriële tegenhanger en blijkt een vereenvoudigde versie te zijn van het eukaryotische apparaat (5-7). Archaeële transcriptie-initiatie vereist eerst en vooral de binding van de TATA bindende proteïne (TBP) ter hoogte van de TATA box. In suboptimale condities wordt deze binding gestimuleerd door transcriptiefactor E (TFE) (8). Vervolgens bindt transcriptiefactor B (TFB) het complex. Doordat deze proteïne het 'factor B recognition element' (BRE) in de promoter herkent neemt het transcriptie-initiatie complex de juiste oriëntatie aan (9). TFB is ook verantwoordelijk voor de recrutering van RNA-polymerase, waarna de transcriptie kan gestart worden. Archaeële RNA-polymerasen zijn tevens homologen van de eukaryotische enzymen (10). Er is nog maar zeer weinig geweten over transcriptie-regulatie in Archaea (11,12). Op basis van archaeële genoomsequenties wordt voorspeld dat Archaea vooral transcriptieregulatoren bezitten van het bacteriële type, vaak met een helix-turnhelix (HTH) DNA-bindend motief (13). Dit is een verrassende vaststelling, en doet de vraag ontstaan hoe deze klassieke bacterieel-type regulatoren interageren met de verschillende componenten van een eukaryotischachtig basaal transcriptie-apparaat. Slechts een gelimiteerd aantal archaeële regulatoren werden gekarakteriseerd, waarvan het merendeel behoort tot de 'Leucine-responsive Regulatory Protein' (Lrp) familie van regulatoren. Deze regulatorfamilie heeft leden in zowel Archaea als Bacteria, maar niet in de eukaryoten (14). Er bestaan zowel globale als specifieke Lrpachtige regulatoren, en meestal heeft hun functie te maken met het aminozuurmetabolisme. Het archetype is de globale regulator E. coli Lrp (15). Er werden tot op heden vier kristalstructuren van Lrp-achtige proteïnen bepaald: twee bacteriële en twee archaeële, beide van Pyrococcus soorten (16-18). De monomeer-structuren vertonen een grote homologie: ze bevatten allemaal een N-terminaal DNA-bindend domein met een HTH motief en een C-terminaal domein met een ??-sandwich vouw. Dit laatste domein wordt 'Regulator of Amino acid Metabolism' (RAM) genoemd en is verantwoordelijk voor de oligomerizatie van de proteïne en cofactorbinding (19). De functie en co-factor van archaeële Lrp-achtige regulatoren is haast nooit gekend, behalve in het geval van LysM van S. solfataricus (20). Wij bestuderen ondermeer Ss-LrpB, een ander Lrp-achtig proteïne van S. solfataricus. Dit proteïne bindt het controlegebied van zijn eigen gen, wat wijst op een autoregulatie, zoals het geval is voor de meeste Lrpachtige proteïnen. Deze binding gebeurt ter hoogte van drie specifieke bindingssites (Box 1, Box 2 en Box 3) met een geconserveerde sequentie en is coöperatief (Fig. 1A; 21). 'Ingel' footprinting heeft aangetoond dat eerst Box 1 en Box 3 gebonden worden vooraleer ook de middelste Box gebonden wordt (Fig. 1B). Box 2 heeft dan ook de minst geconserveerde sequentie, en de laagste bindingsaffiniteit. Met behulp van Atomic Force Microscopy (AFM) hebben we de architectuur van deze proteïne-DNA complexen met een verschillende stoichiometrie kunnen analyseren (Fig. 1C; 22). Hieruit bleek dat, wanneer de drie Boxen gebonden zijn door elk een Ss-LrpB-dimeer, deze dimeren interageren en dat het DNA sterk vervormd wordt. Het DNA draait zelfs rond de Ss-LrpB-dimeren met een gemiddelde buigingshoek van 260°. Op basis van de drie Box-sequenties werd een 15 bp lange, palindromische consensus-bindingssite afgeleid. Vertrekkende van deze consensus-sequentie, hebben we de DNAbindingsspecificiteit van Ss-LrpB nauwkeuriger bestudeerd door analyse van complexvorming met alle saturatie-mutanten van één helft van de consensus, en tevens bindingssites met niet-klassieke basen, abasische posities, dubbele mutanten, inserties of deleties. (23). Op basis van deze uitgebreide analyse werd vastgesteld dat elke positie bijdraagt maar dat een CG bp op een welbepaalde positie (en het symmetrisch equivalent) cruciaal zijn voor Ss-LrpB-binding. Het centrum wordt gebonden in de kleine groef en de palindromische halfsites in de grote groef. Tot slot werden kristallen bekomen van het C-terminale RAM-domein van Ss-LrpB. X-stralen diffractie resulteerde in een dataset met een resolutie van 2 Å (24). Figuur 1. A. Locatie van de drie specifieke bindingsplaatsen (Boxen) die gebonden worden door Ss-LrpB en de promoterelementen in het controlegebied van Ss-lrpB. B. Schematisch overzicht van de sequentiële binding van Ss-LrpB aan de drie Boxen. De pijl wijst op een stijgende SsLrpB-concentratie. C. Voorbeelden van AFMbeelden van Ss-LrpB-DNA complexen met 1 Box, 2 Boxen en 3 Boxen gebonden, respectievelijk. Onderaan wordt een schematische representatie getoond van de meting van de buigingshoek: een geobserveerde hoek van 100° komt overeen met een reële hoek van 260° in het geval van DNA omwikkeling. Doelstellingen van het project De voorafgaande resultaten met betrekking tot SsLrpB vormen een stevige basis voor verder onderzoek naar deze regulator. Zo zullen we trachten zijn fysiologische rol te ontrafelen en te ontdekken welke genen worden gereguleerd. Ook het moleculaire mechanisme van autoregulatie en regulatie van andere targets (positief/negatief) gaan we proberen uit te zoeken. Tot slot zal een deel van het project gewijd worden aan structurele aspecten. Voor specifieke topics zal het onderzoek tevens uitgebreid worden naar andere archaeële Lrp-achtigen, Ss-Lrp en Sa-Lrp (25,26). De aanpak zal multi-disciplinair zijn en een combinatie van verschillende technieken zal toegepast worden. Het project kan ingedeeld worden in twee luiken: 1. Onderzoek naar de fysiologische rol van Ss-LrpB; 2. Werking en structuur van Lrp-achtige proteïnen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers:

• Eveline PEETERS • DANIEL CHARLIER

Transcert Trans-European voluntary certification for translators. KU Leuven Abstract: Originating from an initiative of DGT to shape a project on the trans-European voluntary certification of translators, a consortium led by the University of Vienna submitted a project proposal called TransCert in February 2012, in response to a call for proposals by the European Union in its Life-Long Learning Programme (LLP). The project was accepted for funding and will start on the 1st of January, 2013 and will last for 2 years. While the EMT network is able to provide innovative and high-quality translator education at a tertiary level, it is imperative toestablish certification that makes sure that life-long learning is taken seriously and that the highest standards of quality and professional relevance are maintained. This main objective is addressed by the TransCert project by aiming at a transnational certification system that is built on best practice at national and institutional levels. The innovativeapproach of the TransCert certification scheme combines best practices in t Organisaties: • OG QLVL Antwerpen

Onderzoekers: • Hendrik Kockaert

Trans-Caribische connecties: Franstalige en Engelstalige migratieliteratuur uit de Caraïben (1950 tot heden). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject ambieert de connecties tussen naoorlogse Frans- en Engelstalige literatuur uit het Caribische gebied te onderzoeken met nadruk op de narratologische vormen, stijl en de verbeelding van culturele gemeenschappen uit deze regio. Door "close reading" van een aantal fictionele werken wordt het fenomeen diaspora zichtbaar onder de vorm van een opmerkelijke linguïstische, etnische en culturele parallellen tussen Caribische literaturen die tot op heden van elkaar gescheiden bleven in het wetenschappelijk onderzoek. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Kathleen Gyssels

Traject Taalbeleid voor het basisonderwijs in Genk. KU Leuven Abstract: In het kader van het onderwijsbeleid van de stad Genk is gebleken dat er nood is aan een sterker beleidsvoerend vermogen in de Genkse scholen. Gezien de talige uitdagingen waarvoor Genkse scholen staan, wordtnbsp;taalbeleid als een goede insteek beschouwd om het beleidsvoerend vermogen van de scholen te versterken, en concreet vorm te geven. Vanuit deze nood werd aan het Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO) de vraag gesteld om een opleidingstraject rond taalbeleid uit te werken voorleerkrachten basisonderwijs uit Genk. Het is belangrijk dat deze opleiding aansluit bij de al bestaande initiatieven en zo een versterking van de reeds aanwezige expertise zal betekenen. Het CTO heeft jarenlange ervaring met trajecten over taalvaardigheid in het algemeen, en organiseertal twee jaar de opleiding Expert Taalbeleid in Leuven. Het traject Expert Taalbeleid van het CTO is een totaalpakket, gericht op het opleiden tot experts met betrekking tot taalbeleid (bouwstenen en processen). Uniek aan het v Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven

Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden

Trajecten van Acculturatie en Contact in Etnisch diverse Sociale netwerken (TRACES) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Sociale en Culturele Psychologie

Onderzoekers: • Karen Phalet

Training van vroege sociaalcommunicatieve vaardigheden bij jonge kinderen met een autismespectrumstoornis Universiteit Gent Abstract: Kinderen met een autisme spectrum stoornis (ASS) vertonen tekorten in de vroege sociaalcommunicatieve vaardigheden: joint attention, imitatie en symbolisch spel. Deze studie gaat de effectiviteit na van kortdurende interventies om deze vaardigheden te trainen bij jonge kinderen met ASS. Dit gebeurt met het oog op het ontwikkelen van een geïntegreerd behandelingsprogramma. Organisaties: • Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie

Onderzoekers: • Geert Crombez

Training van Interpersoonlijke communicatie door natuurlijke taalinteractie met autonome virtuele karakters (deLearyous). Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het deLearyous-onderzoeksproject is het ontwikkelen van een interactieve serious 3D-game voor het trainen van interpersoonlijke communicatievaardigheden binnen een professionele context, bvb. in een werkgever-werknemer- of klant-bediende-relatie. Het spel bestaat erin de trainee te laten interageren met autonome virtuele karakters, die op een realistische en expressieve manier inspelen op de input van de speler. Op deze wijze kan de trainee verschillende gedragspatronen en rollen op eigen tempo inoefenen, en dit in een veilige, virtuele omgeving. De rol can CLiPS in het project is de ontwikkeling van algoritmen en methodes voor emotie-analyse van tekst, het detecteren van onderwerpen in tekst, en dialoogvoering. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)


Tragedie, ethiek en 'moreel geluk'. Een cultuur- en moraalfilosofisch onderzoek naar de grenzen van de procedurele ethiek en de rol van narratieve tradities en wereldbeelden in de morele ervaring. Universiteit Antwerpen Abstract: De verdere ontwikkeling van een historisch-systematische studie over de wijze waarop de categorie van `het tragische' in de ethiek tot uitdrukking is gekomen. Hierbij zal bijzondere aandacht worden besteed aan (a) de antieke moraalfilosofische traditie en (b) de negentiende-

eeuwse filosofie (Schopenhauer, Nietzsche, Kierkegaard). Een antwoord op de vraag hoe tragiek en in het bijzonder de fenomenen van `tragische keuzes' en `moreel geluk' in de hedendaagse morele ervaring aan de orde worden gesteld, en dit zowel in de continentale als anglo-saksische wijsgerige traditie. Een onderzoek naar de mogelijkheden en voorwaarden van een hermeneutisch-contextueel concept van ethische reflectie, dat zich rekenschap geeft van deze hernieuwde erkenning van tragiek en tegelijk vruchtbaar kan zijn voor de toegepaste ethiek. Organisaties: • Centrum voor Ethiek

Onderzoekers: • Johan Taels • Willem Lemmens

Tragedie en ethiek. Actualisering van de ethische componenten van tragische keuzes op basis van het werk van Martha Nussbaum. Universiteit Antwerpen Abstract: In het werk van de amerikaanse ethica Martha Nussbaum vinden we een meesterlijke analyse van de Griekse tragedies, en van het type ethische reflectie dat ze bevatten. Wij wensen de vraag te beantwoorden a) over welk soort ethiek het gaat en b) in welke mate de ethische wijsheid van deze tragedies te actualiseren is, nu we in een ander wereldbeeld leven dan dat van de antieken. Heeft de moraal van de tragedie eeuwigheidswaarde? In welke zin wel, en in welke niet? Organisaties: • CENTRUM VOOR ETHIEK • Centrum voor Ethiek

Onderzoekers: • Johan Taels • Willem Lemmens

towards "Top Technology Cluster"(TTC): grensoverschrijdende ondernemingsontwikkeling tussen Zuid-Nederland, oostelijk België en westelijk Nordrhein-Westfalen Universiteit Hasselt Abstract: Top-Technology-Cluster" (TTC) is een gezamenlijk, grensoverschrijdend initiatief om technologie-georiënteerde bedrijven, met name KMO's, te ondersteunen om juiste partners te vinden en een duurzame samenwerking tussen bedrijven over de grenzen heen tot stand te brengen. TTC biedt uitstekende mogelijkheden tot het ontwikkelen van nieuwe 'waardeketens' en op deze manier beter zaken te kunnen doen. De visie is elkaar te versterken, competitieve 'top technology'-clusters uit te bouwen en een 'top technologie regio' tot leven te brengen. Economieën en mensen binnen de driehoek Zuid-Nederland - West-Duitsland - Oost-België groeien steeds dichter naar elkaar. Een van de belangrijkste troeven van deze grensoverschrijdende regio, het Euregio Maas-Rijn gebied, is het enorme kennispotentieel. Op basis van een internationale benchmark-studie werden een aantal veelbelovende business & technology velden geïdentificeerd voor grensoverschrijdende ontwikkeling en samenwerking: Advanced Materials, Life Sciences en High-tech-systemen (met betrekking tot energie, ICT, Automotive). TTC biedt technologie-georiënteerde bedrijven bijzondere kansen andere bedrijven over de grenzen heen te leren kennen en in het bijzonder hun competenties en technologieën. TTC beoogt een synergie te creëren, ideeën voor projecten te onthullen, mogelijkheden voor samenwerking te vinden en gezamenlijke grensoverschrijdende innovatie en technologieprojecten op te starten. De eerste interessante thema's voor een grensoverschrijdende samenwerking werden geïdentificeerd per technologie- en bedrijfstype. Zowel technologisch georiënteerde bedrijven als universiteiten en R&D wordt gevraagd om in hun competenties, wensen en ideeën in te brengen. Vooral KMO's worden uitgenodigd om deel te nemen en de richting te bepalen. TTC moedigt de samenwerking aan in en tussen verschillende zakelijke domeinen door middel van actief Business Development Support (BDS). Geschikte kennis, hulp en stimulansen van BDS-experts wordt aan bedrijven aangeboden en TTC biedt uitstekende mogelijkheden om ideeën te ontwikkelen en om nieuwe marktopportuniteiten te creëren. TTC werkt aan een marktgedreven innovatie en ontwikkeling met het oog op concrete verkoop, toegevoegde waarde en een verhoogde werkgelegenheid. Organisaties: • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten

Onderzoekers: • Heidi CARDOUS

Towards a new concept of narrativity. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Leuven

Onderzoekers: • Ortwijn de Graef • Elke D'hoker

Towards a Metaphysics of Intersubjectivity: A Critical and Comparative Study of the Metaphysics of Pierre Teilhard de Chardin and Alfred North Whitehead KU Leuven Abstract: A considerable amount of research is being done today on the theme ofintersubjectivity, particularly at the level of human consciousness, from various points of view in phenomenology, analytical philosophy and hermeneutics. Nonetheless I argue that a metaphysical approach to intersubjectivity, which explains how intersubjectivity is ontologically possible, is still lacking. In my view, the process-oriented metaphysical theories of Alfred North Whitehead (1861-1947) and Pierre Teilhard de Chardin(1881-1955), in spite of their differences, offer a common vision, namely, groundwork for a metaphysics of intersubjectivity. I will use JosephBracken#s notion of "fields of activity" and William Desmond#s idea of "the between" as conceptual tools for understanding Teilhard#s theistic and teleological #collectivity of consciousness# as well as Whitehead#s ateleological and naturalistic #self-constituting societies.# I suggestthat a thoroughgoing examination of these two metaphysical approaches Organisaties: • OE Metafysica, Godsdienst- & Cultuurfil.

Onderzoekers: • Henning Tegtmeyer

Towards a European Framework of Reference for the Education and Training of Literary Translators. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Vertaling & Interc.Transfer Antwerpen

Onderzoekers: • Henri Bloemen

Tot uw dienst-II. Universiteit Antwerpen Abstract: In 2002 werd DIDASCALIA gecontacteerd door de Horecafederatie om hen bij te staan in het ontwikkelen van didactisch materiaal ter verbetering van de taalvaardigheid in de horeca-en toerismesector. In samenwerking met de verschillende opdrachtgevers (o.a. VDAB, FOREM, Bruxelles Formation, Toerisme Vlaanderen, ... ) heeft DIDASCALIA het concept en het design vastgelegd. Ook de didactische begeleiding van de auteurs, de projectcoördinatie en de ontwikkeling van het prototype gebeurde door DIDASCALIA. In 2004 werd DIDASCALIA gevraagd om het vervolg op de eerste cd-rom te begeleiden. Op basis van een enquête bij de gebruikers besloten de verschillende partners om: §het woordenboek uit te breiden met alle verbogen en vervoegde vormen in de vier talen, §de oefeningen in De Put der Wijsheid uit te breiden, §een nieuwe werkvorm aan te bieden (De Onverzadigbare Klant), §de ingebouwde tutor een grotere begeleidende rol te geven, §de oefeningen adaptief aan te bieden met als hoogste niveau full random van de vier talen en §bijkomende softwaretoepassingen toe te voegen (een virtueel bezoek, extra animatie, ...). Aangezien de doelgroep uit beginners bestaat en niet door de traditionele opleidingscentra bereikt wordt, werd gekozen voor een speelse en constructivistische aanpak. Met de bovenvermelde uitbreidingen wordt deze aanpak consequent verdergezet en uitgebreid. De leerder komt terecht in een virtuele stad en kiest in welke sector hij aan de slag wil. Hij kiest een job en striptekeningen plaatsen de leerder onmiddellijk 'on the spot' in een taalsituatie, waar hij geconfronteerd wordt met vragen van klanten. Het is zijn opdracht hierop een zo gepast mogelijk antwoord te formuleren en te kiezen uit de verschillende mogelijkheden om aan de vraag van de klant te voldoen. Dit houdt eveneens in dat de leerders zelfredzaamheid aanleren door bijvoorbeeld te vragen of hij zijn vraag kan herhalen. De klant herhaalt zijn vraag op vereenvoudigde wijze en de leerder krijgt opnieuw de mogelijkheid om te antwoorden. Indien dit niet lukt, kan hij 'hulplijnen' zoals het woordenboek inroepen of de achtergrondinformatie raadplegen. Bij het oplossen van deze probleemsituaties kan de leerder punten verzamelen. Het spelelement en de lay-out 'op maat' van de taalsituaties geven het programma een duidelijke meerwaarde en motiveren de leerders om zoveel mogelijk interimjobs aan te nemen. De reacties bij de gebruikers waren positief tot zeer positief. Met de uitbreiding op de bestaande cd-rom beoogt DIDASCALIA de leerders nog beter te begeleiden en hen bij te staan in het leren van vreemde talen om de klantvriendelijkheid binnen de verschillende sectoren te verbeteren. Organisaties: • Didascalia

Onderzoekers: • Jozef Colpaert

Totale-reflectie X-stralen Fluorescentie instrumentatie (TXRF) Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt totale-reflectie X-stralen fluorescentie (TXRF) instrumentatie aangekocht en geïnstalleerd. Deze techniek laat toe om de elementsamenstelling in micro-staaltjes te bepalen en te kwantificeren. Naast de analyseapparatuur wordt ook uitrusting voor een geschikte staalvoorbereiding voorzien. De techniek laat toe om terzelfder tijd de hoofdelementen en de sporenelementen te bepalen. Toepassingen van deze techniek situeren zich onder andere in de archeometrie. Organisaties: • Vakgroep Archeologie

Onderzoekers: • Peter Vandenabeele

Totale genoomanalyse. Een 'genetisch' rapport voor elk kind? KU Leuven Abstract: De implementatie van totale genoomanalyse zal een grote impact hebben op het veld van de humane genetica en het domein van de geneeskunde in het algemeen. De implementatie van deze technologie genereert mogelijke uitdagingen voor de huidige denkkaders met betrekking tot het genetisch testen van minderjarigen. In het bijzonder biedt het uitdagingen voor verschillende themas zoals het recht van ouders op de genetische informatievan hun kinderen, de belangen van minderjarigen, het recht om (niet) teweten, privacyrechten, geïnformeerde toestemming, genetische counselling en de plicht om patiënten op langere termijn op te volgen. De algemenedoelstelling van dit onderzoeksproject is om de ethische en juridische aspecten te onderzoeken met betrekking tot de implementatie van totale genoomanalyse in the context van minderjarigen. De resultaten van een juridische analyse, een kwalitatief empirisch onderzoek en een normatief-ethische analyse zullen de ontwikkeling van beleidsoriëntaties met bet Organisaties: • Interfac. Centr. Biomed. Ethiek & Recht

Onderzoekers: • Herman Nys • Pascal Borry

Tot aan het licht en weer terug - versnelling en afremming van relativistische¨jetstromingen. KU Leuven Abstract: Oliver Porth Organisaties: • Afdeling Plasma-astrofysica

Onderzoekers: • Giovanni Lapenta

Torquato Tasso as a model in works of heroic poetry on contemporary historical events between the end of the Sixteenth and the beginning of theSeventeenth Century. KU Leuven

Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Leuven

Onderzoekers: • Bart Van Den Bossche • Carl Cools • Emma Grootveld

Topstukken en de kunst van het erven. De collectie De Fraula (1690-1738) revisited. Universiteit Antwerpen Abstract: Topstukken en de kunst van het erven. De collectie De Fraula (1690-1738) revisited. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bruno Blondé

Topicality markers in French, syntax, discourse properties and prosody KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FranItalCo Leuven

Onderzoekers: • Pierre Mertens • Karen Lahousse • Tom Velghe

Toonaangevende juridische tijdschriften in België als instrumenten van de praktijk (1830 tot vandaag) Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek valt uiteen in twee grote delen. Aangevangen wordt met een contextuele rechtshistorische analyse, waarin de grote tendensen en triggers in de juridische tijdschriftengeschiedenis worden blootgelegd. In het tweede deel toetst de vorser deze algemene geschiedenis aan de zeven belangrijkste, toonaangevende juridische tijdschriften die tot op heden hun stempel drukten op de Belgische juridische wereld. Organisaties: • Vakgroep Grondslagen en geschiedenis van het recht

Onderzoekers: • Dirk Heirbaut • Georges Martyn

Toolkit breed evalueren in het lagere onderwijs Universiteit Gent Abstract: In opdracht van het Vlaams Ministerie voor Onderwijs en Vorming ontwikkelden het Centrum voor Taal en Onderwijs en het Steunpunt voor Diversiteit en Leren een Toolkit ?Competenties Nederlands Breed Evalueren? voor het basisonderwijs Evalueren, observeren, evalueren om te leren, evalueren van competenties...een mondvol termen die de Toolkit verduidelijkt, concreet maakt met praktische voorbeelden en handzame tips maar bovenal leerkrachten, vakcoördinatoren, talenbeleidscoördinatoren en begeleiders ondersteunt om stap voor stap te reflecteren over hun huidig evaluatiebeleid om mogelijks aanpassingen te doen richting breed evalueren. Organisaties: • Vakgroep Taalkunde

Onderzoekers: • Piet Van Avermaet

Toneelpraktijk & theater in het netwerk van een vroegmoderne stad: Functie, inrichting en gebruik van de Antwerpse theaters tussen 1610 en 1746. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek behandelt het georganiseerde toneel- en theaterleven in Anwerpen in een bredere, stedelijke context. Aan de hand van de impliciete en expliciete opvoeringsgegevens in de toneelteksten in combinatie met virtuele reconstructies van de theatergebouwen en speellocaties willen we nagaan hoe het theaterleven evolueerde en de thaters functioneerden tussen 1610 en 1746. De theatergebouwen en speellocaties geven de toenemende institutionalisering van het toneel weer. Een reconstructie van de evolutie van het theaterleven en van de theaters vanuit een literair-historisch standpunt vormt he beoogde resultaat van dit onderzoek. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Frank Peeters • Hubert Meeus • Timothy De Paepe

Tonale dialecten in het Nederlands : structuur, perceptie en functie. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt onderzoek gedaan naar de fonetiek en fonologie van tonale accenten in Limburgs dialecten, naar de perceptieve waarneembaarheid van die accenten, en naar hun functie voor het markeren en interpreteren van de informatiestructuur van uitingen. Het onderzoek heeft drie doelen. Allereerst is het de bedoeling om een bestaand databestand (fonetisch en fonologisch) van Nederlands Limburgse dialecten aan te vullen met vergelijkbare data voor Vlaams Limburgse dialecten. Daarnaast zal worden nagegaan in hoeverre het bestaan van een meer of minder opvallend tonaal contrast kan worden verklaard vanuit de afstand van het dialect tot niet-tonale dialecten, om zo beter begrijpen hoe dialecten elkaar kunnen beinvloeden en hoe tonale contrasten kunnen vervagen in de loop van een fonologisch proces. Tenslotte zal worden onderzocht, in zowel een noordelijke als een zuidelijke groep dialecten, in hoeverre de realisatie van een tonaal contrast afhangt van de informatiestructuur van een zin, om zo te achterhalen wat de interactie is tussen de aard van lexical toononderscheiden en de focusdistributie binnen een zin. Organisaties: • Linguistiek • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)

Onderzoekers: • Marc Swerts

Tolerating Intolerance? Tensions in Liberalism, Toleration, and Subjectivism KU Leuven Abstract: There are two philosophical positions one may be tempted to take as a solution to value clashes in liberal society: subjectivism and absolutism. Subjectivism seems to align well with the liberal value of toleration.Yet, it relegates moral opinions to mere attitudes which prevents rational moral discussion and erodes the ability to rationally defend liberalism. Absolutism affirms the superiority of liberal values, yet also prevents public dialogue. In between these extremes relativism are those philosophers, such as Bernard Williams, who do not deny objective morality,yet agree that it cannot clearly and concisely be enumerated. This allows for openness, room for interpretation, and dialogue. I would like to research to what extent toleration leads to or relies on subjectivism, if an open liberal society must rely on an open ethical philosophy, and how far should liberal societies tolerate illiberal political opinions. Iwould like to augment this study by exploring these issues through Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie

Onderzoekers: • Timmy Heysse

Toeval, morele verdienste en verantwoordelijkheid. KU Leuven Abstract: Dit proefschrift ontwikkelt twee opvattingen over het filosofische probleem van de vrije wil, begrepen als een veronderstelling over personen die we als moreel verantwoordelijk beschouwen. In de eerste plaats formuleer ik een eigen versie van de opvatting dat vrije wil vanuit theoretisch oogpunt onmogelijk is, maar een belangrijke praktische rol vervult. Deze opvatting valt noodzakelijkerwijs uiteen in twee delen. Men kan er immers van overtuigd zijn dat vrije wil niet bestaat zonder tegelijk in te stemmen met de gedachte dat dit concept een belangrijke praktische rol vervult. Ik werk bijgevolg voor elk van deze stellingen een onafhankelijk argument uit. In de tweede plaats laat ik zien dat het praktische belang van de vrije wil beperkt is tot een specifieke context. We kunnen twee soorten negatieve oordelen vellen over handelingen en slechts één daarvan geeft aanleiding tot de gedachte van een vrije wil. Het is mogelijk dat we handelingen als immoreel beschouwen, wat aanleiding geeft Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie

Onderzoekers: • Roland Breeur • Gerbert Faure

Toetsing van het hedendaagse structuralistisch realisme in de wetenschapsfilosofie met behulp van het denken van Alfred North Whitehead. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit onderzoeksproject toetsen we het hedendaagse structuralistisch realisme in de wetenschapsfilosofie met behulp van het denken van Alfred North Whitehead. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • Ronald DESMET • JEAN VAN BENDEGEM

Toepassing van Music Information Retrieval technieken op hedendaags klassieke en etnische muziek Hogeschool Gent Abstract: De probleemstelling is gericht op een onderzoek omtrent bruikbare software voor het systematisch analyseren van klankfragmenten, ter ondersteuning van diverse doctoraatsprojecten die worden uitgevoerd binnen het Conservatorium. Bestaande klankanalysesoftware is hoofdzakelijk op commerciële muziek gericht en daardoor niet geschikt voor het lopend onderzoek. Met dit projectvoorstel wiwillen we klankanalysesoftware bouwen die bruikbaar is voor zowel etnomusicologisch onderzoek en anderzijds ook gericht op klassieke hedendaagse muziek. Organisaties: • Departement Conservatorium • Vakgroep Scheppende Muziek • Vakgroep Theorie

Onderzoekers: • Maarten Weyler • Joren Six • Olmo Cornelis

Toepassingen van percussie-gerelateerde muziekanalyse in muziekproductie en performance systemen Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft als doel het onderzoeken en verbeteren van de toepasbaarheid van percussie-gerelateerde muziekanalyse in muziekproductie en performance systemen. Twee concrete doelstellingen worden hierbij vooropgesteld: 1. automatische of semi-automatische omzetting van drum sequenties (audio) naar drum events ("drum recordings to MIDI") 2. omzetten van met de stem geïmiteerde drum sequenties naar drum events ("human beta-box interface") Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Jean Martens

"Toen Politieke Economie nog Populair Was": De Receptie van Politieke Economie¨in Groot-Brittannië, 1817-1847 KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Brussel

Onderzoekers: • Ortwijn de Graef • Tom Toremans • Brecht de Groote

Toekenning subsidie aan het Brussels Informatie-, documentatie- en onderzoekscentrum (BRIO 2007 tem 2014) Vrije Universiteit Brussel Abstract: In 2007 is het precies dertig jaar geleden dat Els Witte het initiatief nam tot de oprichting van het Centrum voor Interdisciplinair Onderzoek naar de Brusselse Taaltoestanden. Sedertdien heeft dit centrum niet alleen in Vlaanderen en in België maar ook daarbuiten, zowel in academische middens als bij beleidsmakers, in de media en bij het geïnteresseerde publiek ruime bekendheid verworven als het BRUT. Dat dertigjarig bestaan werd recent bekroond met de definitieve ombouw van het BRUT tot BRIO, voluit: Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum. Als interuniversitair onderzoeksconsortium zal BRIO de activiteiten van het BRUT verderzetten, zowel op het vlak van wetenschappelijk onderzoek als van de uitgave van wetetenschappelijke publicaties en het organiseren van seminaries, workshops en colloquia. Naast fundamenteel onderzoek zal BRIO tevens de traditie van beleidsrelevant onderzoek en maatschappelijke dienstverlening voortzetten, terwijl het bestaande onderzoeksnetwerk en de interdisciplinaire en interuniversitaire samenwerkings¬verbanden verder zullen worden uitgebouwd. Organisaties: • Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum

Onderzoekers: • RUDI JANSSENS • ROEL DE GROOF • MACHTELD DE METSENAERE • ELS WITTE

Toegang tot de rechtspraak. Stedelijke rechtelijke procedures en het gebruik van de pro deo procedure in civiele rechtspraak in de Nederlanden, zestiende tot achttiende eeuw Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek zal beoordelen in hoeverre de huishoudens onder de stedelijke bevolking echt toegang krijgen tot het gerechtelijk systeem door de relatieve sociale insluiting van de stedelijke gemeenschappen te onderzoeken. Daarbij zal het ons begrip van sociale betrekkingen in de vroege moderne stedelijke context aanzienlijk verbeteren. Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • Anne WINTER • Griet VERMEESCH

To catch a con. Op zoek naar een nieuw filmgenre. Vrije Universiteit Brussel Abstract: -Is de confidence game film een eigen genre? Het project onderzoekt op basis van het gebruik van narratieve strategieën, personage opbouw en ideologisch gelinkte aspecten of con film een genre mag genoemd worden. Organisaties: • Communicatiewetenschappen

Onderzoekers: • RONALD GEERTS

TN (Thematisch Netwerk) :Project in het kader van talen (ikv Socrates Programma Erasmus institutioneel contract (20022003) (participatie in ALPME project) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit Europese project beoogt met negen partners behalve de VUB (Finland, University of Jyväskylä, Nederland, IVLOS, Utrecht, Duitsland, University of Wuppertal Ierland, Trinity College, Engeland, University of Nottingham, Dept. of Education, Frankrijk, Université Marc Bloch, Italië, Universita Ca' Foscari, Venice en Spanje Barcelona, Pompeu Fabra, een Europees curriculum uit te bouwen om leraren meertalig onderwijs op te leiden. Organisaties: • Centrum voor de Interdisciplinaire Studie van Brussel


TN : Facilitating regional learning processes in a competitive environment : regional socio-economic and cultural development in three accession countries and three member states. (RENCOM) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit thematisch netwerk is er op gericht regionale leerprocessen te stimuleren. Het zoekt onder andere naar een niet-hiërarchische manier waarop regios van elkaar kunnen leren Tevens helpt het kandidaatlanden in het voorbereiden van regionale ontwikkelingsdossiers. Verder draagt het bij aan de Europese discussie over structurele indicatoren. Uiteindelijk moet een interactieve website continuïteit geven aan de in het project ontwikkelde ideeën en het tot stand gekomen regionaal netwerk van sociaal-economische innovatie. Zie website www.vub.ac.be/SOCO/tesa/rencom.htm Organisaties: • Sociaal Onderzoek

Onderzoekers: • JACQUES VILROKX

Tituli honorarii: monumentale eregedenktekens. Vergelijkend en maatschappelijk onderzoek naar "the epigraphic habit" op het Italisch schiereiland, de westelijke provincies en Asia Minor Universiteit Gent Abstract: Monumentale eregedenktekens vormen de basis van het epigrafisch onderzoek, waarbij nieuw licht wordt geworpen op aspecten van de Romeinse maatschappij, zoals sociale mobiliteit. Zorgde de romainisatiegraad in de provincies voor een imitatie van het model? De invloed van provinciale subculturen wordt nagegaan. Aandacht wordt besteed aan de sociale stratificatie en mobiliteit binnen de provincies en de verhouding tot hét Romeinse samenlevingsmodel. Organisaties: • Vakgroep Archeologie

Onderzoekers: • Koenraad Verboven

Titania nanoparticles for toxicology studies KU Leuven

Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Vaste-stoffysica en Magnetisme

Onderzoekers: • Jean-Pierre Locquet • Jin Won Seo • So Yoon Lee

Time and space. The interaction between verbal and nominal qualification. Universiteit Antwerpen Abstract: Time and space. The interaction between verbal and nominal qualification. Organisaties: • Taalkunde • Centrum voor Roemenië studies

Onderzoekers: • Liliane Tasmowski

TIME. KU Leuven Abstract: Faced with important social, professional and technological developments, research training in translation and multilingual/multimedia communication must meet new needs and develop common strategies between private/public institutions and academia. TIME will create a unique training platform to meet these needs. Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven


Tikkun en Tekhne: joodse antwoorden op Heidegger's 'Frage nach der Technik'. Universiteit Antwerpen Abstract: Tikkun en Tekhne: joodse antwoorden op Heidegger's 'Frage nach der Technik'. Organisaties: • Instituut Joodse Studies


Tikkun en techné. Een onderzoek naar de joodse bijdrage tot de vraag naar de techniek. Universiteit Antwerpen Abstract: Onze maatschappij is doordrongen van techniek en dat niet alleen door de kwantitatieve verbreiding van apparaten en machines, maar ook en vooral omdat onze manier van denken en handelen een kwalitatieve verandering doormaakt. Hoewel deze vertechnisering van de maatschappij vooral een modern fenomeen is, vinden we zowel in Plato als in Aristoteles veelvuldig verwijzingen naar techné terug. Via de neoplatoonse en neo-aristotelische traditie, en vooral via Heideggers heropname van dit thema, werkt het conceptueel kader van deze Griekse technéopvatting tot vandaag door in de techniekfilosofie. Deze dualistische erfenis maakt dat moderne en hedendaagse benaderingen techniek vaak als een aan de mens en cultuur extern fenomeen blijven beschouwen. In dit onderzoek zal de stelling centraal staan dat vanuit het joodse denken een alternatieve benadering kan ontwikkeld worden die bijzonder vruchtbaar is om de ontwikkelingen in de hedendaagse techniek te denken. Organisaties: • Instituut Joodse Studies


Tijd en zelfwording bij Kierkegaard en Nietzsche. Twee wegen om te worden wie men is. KU Leuven Abstract: In dit project wordt onderzocht hoe respectievelijk Soren Kierkegaard en Friedrich Nietzsche de problematiek van de verhouding tot de tijd benaderen in de context van de thematiek van zelfwording. Beide filosofen diagnosticeren de crisis van de moderne tijd, in het bijzonder haar melancholie, in termen van haar incompetentie om in een juiste verhouding tot de tijd te komen. In antwoord op de algemene cultuurcrisis richten beidefilosofen zich op en tot het individuele zelf in zijn concrete historische conditie en confronteren het, mede door hun performatieve schrijfstijl, met Pindarus' klassieke imperatief: word wie je bent! Omdat de existentie van het concrete zelf primair gekenmerkt wordt door zijn tijdelijkheid, verschijnt de vraag hoe het zichzelf kan worden als de vraag naar de juiste verhouding tot de tijd. Met andere woorden, hoe kan het zich verhouden tot de irriversibiliteit van het verleden, de vluchtigheid van het heden en de openheid van de toekomst? In het eerste deel van d Organisaties: • OE Metafysica, Godsdienst- & Cultuurfil.

Onderzoekers: • William Desmond • Paulus Van Tongeren • Wolter Hartog

Tijd en subjectiviteit: een cognitief en vergelijkend onderzoek naar het conceptuele statuut van aspectuele en tempuscategorieën in de grammatica Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek behandelt de relatie tussen categorieën van tempus (en vormen van grammaticaal aspect) enerzijds, en gradaties van 'subjectivering' in hun semantisch profiel anderzijds. Bovenop hun grammaticale status als grounding predication. Dit type vult initiële instanties van grammaticalisering aan en gaat dus verder dan de transformatie van een lexicale in een grammaticale uitdrukking. Het geeft aanleiding tot de ontwikkeling van niet-referentiële, evaluatieve betekenissen voor items die in prototypische gebruiken nog elementen van temporele verwijzing inhouden. Het onderzoek spitst zich daarom toe op gebruikstypes die zich verwijderen van de beschrijving van objectieve relaties in de tijd, in de richting van subjectieve bekommernissen. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)

Onderzoekers: • Frank Brisard • Dominiek Sandra

Tijd en Aspect in het Bukavu Swahili. Universiteit Antwerpen Abstract: In het kader van een algemene taalkundige beschrijving van de Afrikaanse taal ' het Bukavu Swahili' beoogt dit project het brengen van een grondige analyse van het werkwoordelijke systeem van deze taal met speciale aandacht voor de kategorieën van tijd en aspect. Organisaties: • Individueel onderzoek taalkunde

Onderzoekers: • Didier Goyvaerts

TIC-samenwerking. Een internationale congres- en organisatiedatabank, 1840-1913 Universiteit Gent Abstract: Het gevraagde onderzoeksmateriaal moet een internationale uitbreiding en een onderzoeksgerichte aanpassing bewerkstelligen van ODIS, de Belgische web- databank voor de studie van 19e en 20e eeuwse intermediaire sociale structuren in Vlaanderen (www.odis.be). Door de ontwikkeling van een aangepaste interface, zullen we ook in staat zijn om bestaande datacollecties van de internationale projectpartners (Maastricht University, EHESS-Paris, Münster and Newcastle) toe te voegen. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Christophe Verbruggen • Geert Van Goethem

TIComKMO: taalvaardige en intercultureel competente KMO's. Universiteit Hasselt Abstract: Dit people-to-people project streeft ernaar de talige en interculturele competentie van de KMO's/MKBs binnen de EMR te versterken. Het heeft als doel de communicatie te bevorderen tussen de KMO's/MKBs binnen de EMR onderling, maar ook tussen de KMO's van de EMR met ondernemingen in heel Nederland, België (Vlaanderen en Wallonië), Duitsland en Frankrijk. Na de deelregio's van de EMR zelf zijn deze grotere entiteiten immers de belangrijkste handelspartners van de KMO's/MKBs van de EMR. Nochtans worden de grenzen van deze gebieden nog al te vaak als echte handelsbarrières beschouwd. Dat blijkt bijvoorbeeld uit onderzoek van VKW Limburg (persbericht mei 2012) waarin aangetoond wordt dat een meerderheid van de Limburgse bedrijven de taalgrens (met Wallonië) als een handelsbarrière beschouwt. Ook blijkt uit ons vorig onderzoek dat de ROI een onevenwicht vertoont omwille van het spaaklopen van onderhandelingen of stopzetten van onderlinge samenwerking door miscommunicatie. Met dit project beogen we een beter inzicht te verwerven in de communicatieve situaties waarmee KMO's/MKBs uit de hele EMR (5 deelregio's) frequent geconfronteerd worden en tegelijkertijd problemen mee ondervinden in hun contacten met handelspartners in de EMR zelf en de vermelde landen. Om zo efficiënt en grondig mogelijk te werken, zullen we in de 5 deelregio's sectoroverschrijdend KMO's/MKBs bevragen aan de hand van half-gestructureerde interviews. Op basis van een lijst van communicatieve behoeften die uit ons vorig sectoroverschrijdend onderzoek bij Europese kaderfuncties tot uiting zijn gekomen, zullen de KMO's/MKBs kunnen aangeven met welke communicatieve situaties ze (frequent) geconfronteerd worden, welke problemen ze ondervinden in welke situaties en welke verklaring ze hiervoor hebben. Daarnaast zal de mogelijkheid bestaan andere, voor hen relevante, communicatieve situaties toe te voegen. Op basis van de resultaten van deze studie, dus de inventaris van concrete communicatieve behoeften (sectoroverschrijdend), gekoppeld aan de onderzoeksresultaten van ons project INTERcCOM (INTERREG IVA), hebben we de bedoeling nadien, mits het verwerven van de nodige financiering, met dezelfde projectpartners als in deze aanvraag en eveneens ism de REGIO Aachen e.V, oefenmodules voor e-learning te ontwikkelen. We wensen immers dat de KMO's/MKBs in het Nederlands, Duits en Frans kunnen leren en inoefenen hoe zij tegelijkertijd best kunnen omgaan met hun handelspartners, rekening houdend met hun cultuur en bijgevolg andere manier van communiceren, (onder)handelen. Dit zal ongetwijfeld leiden tot effectievere en duurzamere contacten, die op hun beurt de economische groei van de KMO's/MKBs zullen stimuleren. De modules zullen om het even waar, om het even wanneer en op om het even welk toestel (PC, Mac, tablet, mobile device) online beschikbaar zijn (Cloudapplicatie). Organisaties: • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek

Onderzoekers: • Martine VERJANS • Marieke HUYSMANS • Els TOBBACK

TIC-BELGIË - Transnationale België . Internationale sociale en juridische hervormingen organisaties en congressen , 1815-1914 . Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Christophe Verbruggen

Thuis in de zestiende-eeuwse stad. Materialiteit en domesticiteit in het graafschap Vlaanderen (1450-1650). Universiteit Antwerpen Abstract: Hoe werd 'huiselijkheid' materieel vertaald binnen een zestiende-eeuwse stedelijke context? Hoewel deze vraag al vaker het onderwerp van studie was voor laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Italiaanse steden en voor het Engelse platteland, blijft de wooncultuur in steden in de Zuidelijke Nederlanden grotendeels onderbelicht. Niet alleen is nog maar weinig geweten over de fysieke eigenschappen van de woning en de organisatie van de interne ruimte, nog minder is duidelijk over de inrichting en het gebruik van deze ruimte en de (culturele) betekenis van de objecten waarmee stedelingen zich omringden. Objecten zoals schilderijen, spiegels en beelden waren immers niet enkel "decoratief" in de enge betekenis van het woord, maar konden eveneens drager of materiële middelaar zijn van een belangrijke culturele en symbolische betekenis, net omdat ze functioneerden binnen een huiselijke setting en binnen de rituelen van elke dag. Dit onderzoek wil daarom de (materiële) wooncultuur in zestiende-eeuws Brugge, Oudenaarde en Gent onderzoeken door deze wooncultuur te beschouwen als resultante van de interactie tussen (woon)ruimte, objecten en het dagelijkse leven. Boedelinventarissen, testamenten, iconografie en bouwarcheologische rapporten worden gehanteerd als toegang tot de diverse aspecten van deze laatmiddeleeuwse en vroegmoderne stedelijke huiselijkheid. Organisaties:

• Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bruno Blondé • Peter Stabel • Julie De Groot

Thuis in de stad. De organisatie en decoratie van de private woonruimte in vijftiende- en zestiende-eeuws Antwerpen, Brugge en Dijon. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis

Onderzoekers: • Bruno Blondé • Julie De Groot

Three Imagined Nations: Milan Kundera, Kiran Desai and Waguih Ghali KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven

Onderzoekers: • Theodoor D'haen • May Hawas

Thomas De Quincey, Esthetische Ideologie en de Vertaling van het Duitse Idealisme. Hogeschool-Universiteit Brussel Abstract: Voornaamste doelstelling van het project is de nauwkeurige analyse van De Quincey’s theorie en praktijk van het vertalen, met specifieke nadruk op zijn mediatie tussen de filosofische tradities van het Duitse Idealisme en het Britse Empirisme. In tegenstelling tot traditonele vertaalopvattingen zal het project niet vertrekken van de prioriteit van de broncultuur, maar de relatie tussen bron- en doelcultuur compliceren door tevens De Quincey’s esthetische theorievorming in rekening te nemen. Centraal staat dus de kritische herbeschouwing van De Quincey’s kritiek en vertalingen van de Duitse filosofie en literatuur met nadruk op hun Britse intellectuele context. Deze context wordt vnl. gevormd door (1) de postKantiaanse esthetiek die aan de basis ligt van het Brits-Romantische discours over literatuur en interculturele transfer (met bijzondere aandacht voor de invloed van S.T. Coleridge op De Quincey’s vertalingen van de Duitse literatuur en filosofie) en (2) de Schotse Verlichting en haar nawerking in het vroeg negentiende-eeuwse Edinburgh (waar De Quincey woonde vanaf 1830). Het project combineert een historisch-discursieve analyse van De Quincey’s vertalingen met een theoretisch onderzoek naar de ideologische, esthetische en retorische theorieën die aan de basis van deze vertaalpraktijk liggen (en deels voortkomen uit De Quincey’s interpretaties van de Duitse filosofie en literatuur). Voor het theoretische luik baseert het project zich op Paul de Mans kritiek van de esthetische ideologie en de verdere uitwerking ervan tot een post-hermeneutische retorische kritiek door J. Hillis Miller. Dit theoretische luik profileert het project als uitgesproken innovatief binnen de vertaal- en receptietheorie. Dit onderzoeksproject speelt in op de huidige internationale heropleving van wetenschappelijke interesse in De Quincey, die het gevolg is van de recente (2000-2003) publicatie van een kritische editie van zijn volledige werken. Deze editie bevat een aanzienlijk aantal vertalingen en essays die voor het eerst sinds hun oorspronkelijke publicatie in tijdschriften en kranten opnieuw gepubliceerd worden. Bovendien zal in 2009 een nieuwe biografie verschijnen die de Schotse context van De Quincey’s leven en werk op de voorgrond zal plaatsen Organisaties: • Centrum voor Europese Receptiestudies

Onderzoekers: • ORTWIN DE GRAEF • TOM TOREMANS

Thomas De Quincey, Aesthetic Ideology and the Translation of German idealism. KU Leuven Abstract: Hoewel lange tijd beschouwd als een figuur in de marges van de Brits-romantische traditie van Wordsworth en Coleridge, wordt Thomas De Quincey (1785-1859) vandaag in toenemende mate erkend als een sleutelfiguur in de romantische esthetiek en de uitgesproken Europese context waarin deze zich ontwikkelde. Dit project wil een bijdrage leveren aan deze internationale kritische herbeschouwing aan de hand van een langverwachte retorische analyse van zijn vertalingen en literair-kritische essays, met bijzondere aandacht voor de intellectuele en ideologische context waarin ze geproduceerd werden.Voornaamste doelstelling van het project is de nauwkeurige analyse van De Quinceys theorie en praktijk van hetvertalen, met specifieke nadruk op zijn mediatie tussen de filosofischetradities van het Duitse idealisme en het Britse empirisme. Het projectverlaat traditionele vertaalopvattingen en compliceert de relatie tussen bron- en doelcultuur door tevens de figuur van de vertaler te thematiseren: de Organisaties: • OG Tekst en Interpretatie Brussel

Onderzoekers: • Ortwijn de Graef • Tom Toremans • Brecht de Groote

Thomas Aquinas and the Filipino Philosophy of Kapwa KU Leuven Abstract: I will be using the metaphysics of Aquinas, through the mediation of Norris Clarke, to defend and articulate a struggling Filipino philosophy. I hope to both strengthen Filipino philosophy, and at the same time attempt an application of existential Thomism to a real social context. Organisaties: • OE De Wulf-Mansioncentrum

Onderzoekers: • Russell Friedman • Jeremiah Reyes

Thinking Public Spaces through the Spatiality of Arab Women; The Case ofNablus-Palestine (Publieke ruimte denken via het ruimtegebruik van Arabische vrouwen: het geval Nablus, Palestina) KU Leuven Abstract: Since 1980s, Gender discourse has emerged within planning theories, research and debates. Women#s movements have spent a lot of efforts to explore the different sides of women#s spatial perspectives. They have addressed a lot of issues; like women and housing, women and transportation, women and safety and so on. All of these aspects provide a new vision of designing public spaces that would reflect women#s spatial interests and needs. The main aim of this research is to develop an understanding of Arab women#s spatiality through the production of knowledge that reflects their spatial positionality and concerns. The main objectives in this work are twofold: developing feminist theory in the context of small-scale public spaces in the Arab world; and investigating the constraints that affect women#s spatiality in these public spaces. The analytical perspective of this research is inspired by feminist debates on womenand planning, more precisely feminist approaches towards analyzin Organisaties: • Architectuur en Maatschappij

Onderzoekers: • Hildegarde Heynen • Mokarram Lubada

The Writer's Speech in German Modernism: Genre and Media KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven

Onderzoekers: • Anke Gilleir • Sascha Bru • Cyril de Beun

The world beyond GARP: methodological advances in revealed preference theory. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • FEB Kulak

Onderzoekers: • Laurens Cherchye • Sam Cosaert

The Weight of Love: Augustine on Desire and the Limits of Autonomy KU Leuven Abstract: My dissertation critiques the modern notion of autonomy by undertaking a creative retrieval of two Augustinian themes: love, especially love ofGod, amor Dei; and freedom, especially that freedom which both grounds and exceeds determinate choice. As a project of retrieval, I trace the development of Augustine#s thinking concerning the relationship between love and freedom across a number of his works, giving special emphasis to De libero arbitrio and Confessiones. I also investigate the Platonic sources for Augustine#s understanding of love. As a creative project, I develop a philosophical argument, and not primarily a historical account. I critically engage subsequent articulations of freedom in the philosophical tradition, most especially the notion of autonomy that is so pronounced in Kant#s thought. I show that modernity#s elevation of autonomy is shadowed by the loss of a robust philosophical account of love, and Iargue that true freedom is constituted by submission to a good bey Organisaties: • OE Metafysica, Godsdienst- & Cultuurfil.

Onderzoekers: • William Desmond • N. N.

The Use of the progressive in Dutch learner English Hogeschool Gent Abstract: Het onderzoek betreft een foutenalyse van het Engels van Nederlandstalige studenten m.b.t. gebruik van aspect (de progressive). De foutenanalyse is gebaseerd op vier corpora van zowel schriftelijk als mondeling taalgebruik van eerstejaarsstudenten, met een totaal van ongeveer 100.000 woorden. Een eerste theoretisch hoofdstuk poogt een bevredigende en bruikbare beschrijving te geven van de progressive bij native speakers. De progressive wordt gedefinieerd als de enige grammaticale weergave van imperfectiviteit in het Engels, en is beperkt tot dynamische situaties. Ik leg de nadruk op de aanwezigheid van een referentiepunt in de tijd, dat ik Rm (mid-interval point of reference) noem, en vanwaaruit de situatie als 'bezig zijnde' gezien wordt. Telkens als de progressive gebruikt wordt draagt hij tevens de betekenis van 'heightened temporal relevance': de locatie van het gebeuren op Rm krijgt extra belang. Dat kan bv. betekenen dat de progressive uitdrukt dat een situatie van tijdelijke aard is. Het theoretische gedeelte van het proefschrift wordt gevolgd door een korte contrastieve analyse waarin de Nederlandse equivalenten van de progressive vergeleken worden met het Engels. Het gaat hier om stilistische categorieën: in het Nederlands bestaat de progressive als grammaticale categorie niet. De constructie 'aan het + infinitief + zijn' is wel een exacte weergave van progressieve betekenis, maar wordt zelden gebruikt.

Een (naïeve) hypothese gebaseerd op contrastieve analyse zou dus voorspellen dat Nederlandstaligen de Engelse progressive te weinig zullen gebruiken. Statistisch komt de progressive in hun intertaal inderdaad minder voor dan in het Engelse van native speakers, maar dit leidt zelden tot fouten, eerder tot nuancegevallen. Wat de eigenlijke fouten betreft zijn er meer foute progressives dan foute non-progressives, en dit is vooral te wijten aan het feit dat in hun intertaal blijkbaar geen Rm nodig is. Zij gebruiken de progressive als een aanduiding van duur, die echter niet zozeer van de 'heightened temporal relevance' in de context afhangt, maar veeleer van de visualiseerbaarheid van die duur, zonder dat daarbij naar Rm gekeken wordt. Indien voor hen de duur van de situatie als een belangrijk inherent kenmerk van het werkwoord ervaren wordt, vooral bij concrete, dus visualiseerbare, situaties, komt de progressive in aanmerking. De visualiseerbaarheid is eerder een rem op het gebruik van de progressive ; het wegvallen van Rm daarentegen zal tot gebruik van de progressive leiden in contexten waar hij niet op zijn plaats is. Er zijn in het materiaal geen bewijzen te vinden dat het gebruik van de progressive van de studenten beïnvloed wordt door de Nederlandse 'aan het + infinitief + zijn' constructie, die nochtans precies dezelfde betekenis heeft als de Engelse progressive. Blijkbaar is deze constructie stilistisch en formeel tè gemarkeerd om gebruikt te worden in hun hypothesevorming over het gebruik van de Engelse progressive. In het Engels van native speakers blijft Rm wel belangrijk, terwijl de afzwakking van het criterium 'dynamic' daar zal leiden tot een toenemend gebruik van de progressive met minder concrete (en dus minder visuele) situaties, waarbij het resultaat vaak een grotere 'tentativeness' is (bv. in 'I was hoping to come and see you tomorrow'). Uit een vergelijkende studie van Engelse corpora uit de jaren zestig en de jaren negentig blijkt ook een toename van de progressive met complexe werkwoordgroepen, vaak 'non-finite' (bv. 'You ought not to be doing that'). Dergelijke gevallen komen in mijn eigen materiaal niet voor. Het gebruik van de progressive bij leerders geeft aanleiding tot relatief weinig echte fouten, maar de combinatie van overgebruik enerzijds en 'underrepresentation' anderzijds toont aan dat het nodig is hen meer bewust te maken van de rol van context in het taalgebruik. Organisaties: • Departement Vertaalkunde • Vakgroep Engels

Onderzoekers: • Paul Robberecht

The Use of the E-Portfolio and Virtual Tutorials in Spanish Foreign Language Teaching to Belgian Postgraduate Students KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FunC Antwerpen

Onderzoekers: • Kris Buyse

The use of the eastern Flemish Valley by Neanderthals during the periodof contact with Homo sapiens. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Archeologie Leuven

Onderzoekers: • Philip Van Peer • Mark Willems

The use of nominal and verbal gerunds in Present-day English. A multifunctional comparative analysis. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FunC Kulak

Onderzoekers: • Liesbet Heyvaert • Charlotte Maekelberghe

The use of essential oil components in combination with standard antifungal compounds to prevent biofilm formation by Candida albicans KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afd. Molec. Microbiol. & Biotechnologie

Onderzoekers: • Patrick Van Dijck • Katrien Lagrou • Adrian Liston

The Trinitarian Theology of Didymus the Blind KU Leuven Abstract: The primary problem this dissertation will address is the nature, coherence, and influence of Didymus the Blind#s trinitarian theology. Didymus# life spanned the fourth century (circa 310#398), presumably in the environs of Alexandria, Egypt. A revered theological exegete and pedagogical ascetic in the Origenist tradition, he is reported to have made contact with the likes of Anthony, Rufinus, Evagrius, and Jerome. However, the story of his role in the intellectual history of the late fourth century is yet to be told. For a number of reasons, Didymus# thought regarding the trinity has not been analyzed for its inner logic, and it has been assumed that Didymus# allegedly unoriginal disposition prohibited him from significantly contributing to late fourth-century debates regarding the divinity of the Son and the Holy Spirit. This dissertation closely analyzes Didymus# writings, as well as a number of writings associated with him, and argues for revised conclusions regarding Didymus# plac Organisaties: • OE De Wulf-Mansioncentrum

Onderzoekers: • Gerd Van Riel • N. N.

The transparency of governance and the invisibilty of power. An inquiryinto the definciencies of democratic representation in transnational institutions

KU Leuven Abstract: Vanuit de hypothese dat transnationale instituties democratische representatie ontberen, zoals we die kennen op het niveau van de natiestaat, zoeken we een antwoord op de twee volgende onderzoeksvragen: 1) Hoe verhouden zich democratie en representatie? 2) Hoe kunnen we het 'democratisch tekort' begrijpen vanuit het concept 'symbolische representatie'? Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie

Onderzoekers: • Timmy Heysse • Femmy Thewissen

The Transnational NRF Literary Criticism Model: Networks of Interculturas between France, Belgium, Spain and Catalonia KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • OG Vertaling & Interc. Transfer Leuven

Onderzoekers: • Tom Verschaffel • Lieven D'hulst • Reinhilde Meylaerts

The Transmission of Knowledge in the Macedonian Renaissance through theMiroor of the Coislin Anthology KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Griekse Studies Leuven

Onderzoekers: • Peter Van Deun • Reinhart Ceulemans

The translation of the English Gothic novel in nineteenth-century Portugal KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven

Onderzoekers: • Raphaël Ingelbien

The transformed socio-economic cleavage and the radical right in Belgium, the Netherlands and France. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centrum voor Sociologisch Onderzoek

Onderzoekers: • Marc Swyngedouw • Bart Meuleman

The Synopsis Scripturae Sacrae of John Chrysostom and the Byzantine catedition. KU Leuven Abstract: OT/10/022 Title: On Titles and Chapters. Investigations into the NatPatristic and Byzantine Literature Organisaties: • OG Griekse Studies Leuven

Onderzoekers: • Peter Van Deun • Reinhart Ceulemans

The Spanish pseudo-copula change-of-state verbs: outcomes of a multilanguage learner corpus analysis and its possible effects on teaching KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FunC Leuven

Onderzoekers: • Kris Buyse • Lidia Fernández Pereda

The shape of the paper book to come. Navigeren in een gedrukt boek in een digitaal tijdperk KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven

Onderzoekers: • Jan Baetens • N. N.

The Rule of Law and Canon Law

KU Leuven Abstract: Summary: Increasingly, in English dioceses (in common with other partsof the world) difficult decisions have to be made with regard to the continuing functioning of existing parishes as separate communities in theparticular church. This project seeks to articulate and explain the pertinent background and the principles upon which valid and effective decisions may be taken in relation to the reconfiguration of parishes. Organisaties: • Bijzondere Faculteit Kerkelijk Recht

Onderzoekers: • Bonginkosi Dennis Xulu • Marco Ventura

The role of self-psychology in consumption experience and consumption decisions KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Marketing Leuven

Onderzoekers: • Luk Warlop • Siegfried Dewitte • Sabrina Bruyneel • Andrea Weihrauch

The role of post-translational modifications in autoantigen generation in type 1 diabetes. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Klinische & Experimentele Endocrinologie

Onderzoekers: • Chantal Mathieu • Lutgart Overbergh

The role of Oracular Divination in the Works of Plutarch of Chaeronea KU Leuven Abstract: The present project, placing the focus on the role played by oracular divination, intends to analyse Plutarch's production as a whole (Vitae and Moralia), thus responding to a need expressed in the recent scholarly debate (cf. FRAZIER-LEAO; NIKOLAÏDIS; BRENK). The historiographical and heuristic value of the theme proposed involves the reconsideration of the category of #Middle Platonism# # and its recent fragmentation into #Platonisms# (cf. BONAZZI OPSOMER; BOULOGNE) # in the light of the harmony between rational 'logos' and religious tendencies, assumed as a constantthread within the Platonic tradition. This research will shed some light on essential aspects of Plutarch's reflection, such as: the debate against other philosophical schools (i.e. Stoicism and Epicureanism), the theoretical influence of the Delphic cult and Oriental religions, the human condition in respect to the highest god and demonic 'dunameis', and the possibility of knowing the earthly and the eschatological dest Organisaties: • OE De Wulf-Mansioncentrum

Onderzoekers: • Jan Opsomer • N. N.

The role of MMP-3 in survival and regeneration of retinal ganglion cells: insights from mouse models for optic neuropathies. KU Leuven Abstract: OT10/033

Role of matrix metalloproteinases in development, survival and regeneration of retinal ganglion cells: insights for treatment of glaucoma Organisaties: • Afd. Dierenfysiologie en Neurobiologie

Onderzoekers: • Godelieve Moons

The Role of Law in the Life Cycle of a Religious Institute KU Leuven Abstract: Summary and relevance: This project will discuss the life cycle of a religious institute with particular attention to the role of law in the various stages of the institute's life. It will give attention to the interplay between law and life. On the one hand, it will explore the naturaldevelopment of the institute as an organization, and as a community of faith that seeks a way of life inspired by a distinct experience of God,community and mission. On the other hand, it will explore the ways in which the community uses law to organize and formalize its own internal structure. It will also explore the ways in which an institute is influenced by external juridical structures, both ecclesiastical and civil, andthe ways in which it responds to these influences. Organisaties: • Bijzondere Faculteit Kerkelijk Recht

Onderzoekers: • Henri Torfs • Judith Hereford

The Representation of Men in Contemporary Egyptian Cinema KU Leuven Abstract: Dit onderzoekt behandelt een periode van een zestigtal jaar vanaf de revolutie van de Vrije Officieren in 1952. In het onderzoek worden voorstellingen van mannen en mannelijkheid in populaire Egyptische films kritisch geanalyseerd. Er wordt vanuit gegaan dat mannelijkheid geen

eenzijdigwezen is, maar eerder een veranderlijk onderdeel van onze identiteit, beïnvloed door een dagelijkse interactie met anderen en met mediabeelden van aanvaarde en herkenbare voorstellingen van gender. Een wijdverspreiddiscours van een problematische mannelijke identiteit is tegenwoordig erg prominent in de Egyptische media en af en toe ook in Westerse media waarmee de clichés over Arabische en Egyptische mannen en mannelijkheid worden herhaald en versterkt.In Egypte spelen sociale klasse en patriarchie een elkaar aanvullende rol in het vormgeven van genderrelaties. Patriarchie wordt hier verstaan als een sociaal systeem dat sommige mannen (en vrouwen) privileges biedt over anderen, hoewel er ook aandacht Organisaties: • OG Nabije Oosten Studies Leuven

Onderzoekers: • Koen Van Eynde • Helge Daniëls

The Relation of Music Analysis and Music Historiography: a Casestudy ofBenjamin Britten KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Musicologie Leuven

Onderzoekers: • Mark Delaere • Kristof Boucquet • Petra Philipsen

The relation between World view of Turkish children and their parents and their proficiency in Dutch KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven

Onderzoekers: • Koen Jaspaert

The Regenerative Traditionalism of the Jewish Avant-Garde. KU Leuven Abstract: This project investigates Jewish avantgardists integration into and influence on Western literary cultures and experimental writing. The project argues that Judaism influenced the French and German avant-gardes through Jewish artists and that this influence manifests itself in the pictorial arts, in literature (poetry, prose, literary criticism) as well asin philosophy. The project seeks to revise traditional views of the so-called historical avant-gardes by reconsidering the East-West culturaland literary exchange. Looking in particular at Jewish avant-gardists who came from the Centre and East of Europe, the project aims to expose how Judaism was a major contributing factor in avant-garde poetics. The project thus fills an important lacuna in the vibrant field of avant-garde studies, not least because the role of Jewish writers also leads us, in ways hitherto unexplored, to reconsider the function of tradition in the avant-garde. Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven

Onderzoekers: • Sascha Bru

The Quseir al-Qadim Project Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Quseir al-Qadim project is een 4-jarig multidisciplinair Brits project van de University of Southhampton in samenwerking met het "centrum voor de studie van de Griekse en Latijnse documenten" van de VUB. Het doel is het archeologisch onderzoek van de antieke site van Myos Hormos, één van de belangrijkste havens uit de Grieks-Romeinse oudheid. Het was, samen met Berenike, het knooppunt van de handel van Rome met het Oosten: import van parels, peper, zijde, geneesmiddelen en exotische kruiden in ruil voor glas, textielen, luxe-ceramiek en edele metalen, maar ook menselijke cargo's, zoals zingende knapen en meisjes, bestemd voor Indische Potentaten. De site werd summier onderzocht in 1978, 1980 en 1982. Nieuwe opgravingen zijn dringend nodig wegens - en als onderdeel van - de razendsnelle ontwikkeling van Quseir. De opgravingen zullen in februari 1999 sarten en telkens twee weken duren. Op basis van vroegere beperkte campagnes kunnen we verwachten een massa geschreven Griekse en Latijnse documenten, papyri, en ostraka, te vinden in verband met de organisatie van de handel met Indië. De behandeling en de studie hiervan en van de munten zijn toevertrouwd aan het VUB-centrum GRLD. Organisaties: • Latijn-Grieks

Onderzoekers: • WILFRIED VAN RENGEN

The Qur#257;n Mapping KU Leuven Abstract: The 'Qur#257;n mapping funded and hosted by the Universityof KU Leuven is an academic project dedicatedto advancing the scholarly understanding of the Qur#257;nic text. The project is directed by Dr. Mehdi Azaiez(Assistant Professor of Islamic Studies in the Faculty of Theology and Religious Studies). It aims to explore the structureand the composition of the Qur#257;n using contemporary linguistic tools. During the next three years, theproject will initiate an original formats combining conferences, seminars and lectures with prominentQur#257;n experts from worldwide. It will imply few scholarly publications and new online resource(Qur#257;nic database linked to the project and videos conference). Organisaties: • OE Bijbelwetenschap

Onderzoekers: • Mehdi Azaiez

The Public Role of the Church in Contemporary Ukrainian Society: the Contribution of the Ukrainian Greek-Catholic Church to Peace and Reconciliation KU Leuven Abstract: This dissertation will focus on healing memory and reconciliation in contemporary Ukrainian society with reference to the official pronouncements and actions of the Ukrainian Greek-Catholic Church (the UGCC) since 1989. Numerous scholars consider reconciliation as a means to healing painful memories after a traumatic historical past and even as a possible solution to conflicts both on a personal and on a public level. Notwithstanding the need to address the totalitarian legacy of the country, thereare considerable disagreements with regard to the scholarly evaluation of reconciliation theories in the Ukrainian context.

Among the most active proponents of reconciliation in Ukrainian society is the Ukrainian Greek-Catholic Church. During the 20 years since the UGCC came out of theunderground (caused by the totalitarian regime of the former Soviet Union), it has launched or supported the discussion on the topic of reconciliation in several regards (e.g. with regard to Ukrainian-Polish re Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek

Onderzoekers: • Johan Verstraeten • N. N.

The prospects of Global Public Reason KU Leuven Abstract: Public Reason as Rawls ininiated it was to balance the tension between two essential aspects of democratic society, i.e. public debate among and by pluralist parties, and the stability of the society which may be hurt by possible controversy. As extended to the global scenario, the viability of the concept of public reason can be expected but still needs investigation. Essentially, whether the relationship on the international or interregional scale can be put under the framework of public reason should be carefully checked. Further, the forums where global public reason can be effectively conducted should also be located. This dissertation aims to give answer to these questions. Firstly, based on the study ofRawls and followers, an absract and meanwhile dynamic concept of publicreason should be developed in order it can be expanded into more settings. Michale Walzer's dealing with justice in different spheres can be methodological enlightening. Secondly, after the abstract concept of Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie

Onderzoekers: • Bart Raymaekers • Jinzhou Ye

The problem of legitimacy and accountability in international NGO's KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Educatie en Samenleving

Onderzoekers: • Joke Vandenabeele • Mieke Berghmans

The Problem of Conceptualism in Husserls Phenomenology KU Leuven Abstract: This project examines both Husserl's early and later - largely post-humously published - works in the pursuit of providing insight into the various solutions his phenomenology has to offer regarding the problem of conceptualism as it has taken shape in contemporary epistemology. The project sets out to compare contemporary #neo-Kantian# approaches to the problems of coherentism, non-conceptual content and the myth of the given with Husserl#s phenomenology. The works of McDowell, Sellars, Evans, Dreyfus and others will be extensively investigated as well as their commonKantian roots. Husserl#s work on passive synthesis will play a key roleto providing a phenomenological answer to these problems. Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie

Onderzoekers: • Nicolas Fernando de Warren

The Power of the Intellect in the Philosophy of Baruch Spinoza. KU Leuven Abstract: I intend to study the emergence of the novel as a modern phenomenon using the philosophy of Baruch Spinoza, the literary works of Herman Melville, and Gilles Deleuze#s reading of both as #expressionists.# Spinoza never addressed the topic of literature or art but his concepts of active affects and intuitive knowledge as well as the great influence he had on art call for this analysis. Melville becomes relevant as he mentions Spinoza on several occasions throughout Moby-Dick as well as other works and in each reference, clearly exudes an admiration for Spinoza. Both struggle with the marked problem of modernity: how to find salvation in an impersonal universe. This shared theme gives way to compelling similarities. Melville#s characters, style, and language reflect a Spinozistic cosmos but one which succeeds in giving life to enigmatic and unusualforms, suggesting that Melville has found something in Spinoza which others failed to see. I contend that it confirms Deleuze#s unique insight Organisaties: • OE Metafysica, Godsdienst- & Cultuurfil.

Onderzoekers: • Karin de Boer • Sean Winkler

The Politics of Self-Translation: Orality in/and English translations in African Literature KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven

Onderzoekers: • Reinhilde Meylaerts • Nicodeme Niyongabo

The Platonic Roots of Modern Science. Paolo Beni, Galileo Galilei and the Influence of Classical Tradition on the Scientific Revolution KU Leuven Abstract: Historians of science have rightly focused on #the Galilean moment# since it was the key to understand the scientific revolution of the 17th century. But where did Galileo Galilei#s new insights come from? This project takes its starting point from new scholarly approaches by looking ata hitherto neglected source of Galileo: Paolo Beni#s work on Plato#s cosmology, mainly presented in his commentary on Plato#s Timaeus (totally,30 books). My previous research so far has shown that the eighteen unedited books of the commentary (two third of the whole, until now

unknown)were written throughout his entire lifetime. Beni corrected his work many times, often to revise his previous opinions in the light of new scientific theories, mostly in relation to the Paduan scientific circles, which he gradually came to know. Many are the interesting aspect of the commentary. The most interesting are Beni#s criticism of Aristotelian cosmology as well as his explanation of the geometric (and more generall Organisaties: • OE De Wulf-Mansioncentrum

Onderzoekers: • Andrea Robiglio • Barbara Bartocci

The Photonovel: intercultural appropriation, genre hybridisation and technological remediation of an intermedial practice. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven

Onderzoekers: • Jan Baetens • Julio Landim Mano

The Past Present. An Analysis of Forms of Memory KU Leuven Abstract: I propose to study how a subjective consciousness relates to its past, specifically, how the past continues to live within the subject, how thesubject accesses that past, and how that past is important to the subject. I will explore how a subject is conscious of its past in ways that are: 1) recollective, 2) reflective, 3) involuntary, and 4) evaluative. This fourfold scheme is meant to bring out the diversity of conscious acts that relate to a past, or make it present, namely by constituting a sense of pastness, contrasting the present self against a past-self, unwillingly bending back in the present on to the past, and treasuring past objects and experiences. My express wish is to, on the one hand, expose the complexities of recollection through a presentation of Husserl#s analyses thereof, and on the other hand, show how recollection enjoys too great a privilege as the paradigm of memory. By adopting a sufficiently broad scope in considering how a subject preserves its past, we will Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie

Onderzoekers: • Ullrich Melle • Patrick Eldridge

Theory of Urbanism and Architecture (OSA) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Architectuur en Ontwerpen

Onderzoekers: • Susan Shannon • Yi-sheng Yang

Theorievorming rond literatuur, trauma en cultureel geheugen Universiteit Gent Abstract: Dr. Ilka Saal (University of Richmond, VA) bezoekt de UGent-onderzoeksgroep "literatuur en trauma" om te werken aan theorievorming rond literatuur, trauma en cultureel geheugen. Ze heeft expertise opgebouwd met het integreren van modellen (Butler, Assmann) zodanig dat een basis ontstaat om de literaire representatie van collectief en structureel trauma te benaderen. Organisaties: • Vakgroep Engels

Onderzoekers: • Gert Buelens • Stef Craps

Theorievorming in de pragmatiek, metapragmatische studies, en de problematiek van interculturele en internationale communicatie. Universiteit Antwerpen Abstract: 1. ontwikkeling van een coherent beschrijvingskader voor taalgebruiksaspecten (vanuit een linguïstische pragmatiek die wordt benaderd als de cognitieve, sociale en culturele wetenschap van taal en communicatie 2. studie van metapragmatische termen 3. toepassingen op het gebied van de interculturele communicatie (face-to-face) en de internationale communicatie (diplomatie en berichtgeving). Organisaties: • Linguistiek • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)


Theorieën van het fenomenaal bewustzijn: een zoektocht naar een adequaat non-reductionistisch kader. Universiteit Antwerpen Abstract: De basisdoelstelling van het project is een systematisch overzicht te geven van hedendaagse naturalistische theorieën van het fenomenaal bewustzijn (qualia). De nadruk ligt op volgende probleemstelling: alle hedendaagse reductionistische theorieën van het fenomenaal bewustzijn baseren zich op de veronderstelling dat cognitie bestudeerd kan worden zonder melding van het bewustzijn. Het bewustzijn wordt vervolgens gekarakteriseerd in causaal-functionele en representationele termen, onafhankelijk van een fenomenale karakterisering. Onze diagnose is dat reductionisme een onhoudbare positie is, omdat het van het fenomenaal bewustzijn een epifenomeen maakt: er ontstaat dan een onoplosbaar lichaam-geestprobleem, vanwege de onoverbrugbare explanatory gap tussen het fenomenaal bewustzijn en de causale/functionele noties die geassocieerd worden met het bewustzijn. De overbrugging van die kloof vergt een herkadering van het probleem. Organisaties: • VAKGROEP FILOSOFIE • Centrum voor Filosofische Psychologie

Onderzoekers: • Joachim Leilich • Peter Reynaert

Theoretisch en artistiek onderzoek naar de symbiose van Westerse en niet-Westerse muzikale idiomen Hogeschool Gent Abstract: Kennis- en cultuurverspreiding kennen door de digitaliseringsvloed van de 21e eeuw nieuwe, ongekende hoogten. Naast de verhoogde toegankelijkheid van ons culturele erfgoed, zijn ook de studiemogelijkheden van digitale (muzikale) objecten naar een totaal ander type analyse geëvolueerd, met name Music Information Retrieval, een signaalanalysemethode die toelaat om muzikale informatie te extraheren uit klankopnames. Het resultaat is een patroon of structuur dat met een semantiek wordt verbonden en aldus in de context van een muziektheorie kan worden geïnterpreteerd. Toegepast op archieven van niet-Westerse muziek kan deze innoverende methode tot een herinterpretatie van interculturele beïnvloedingen leiden, en kunnen muziekculturen onafhankelijker van geijkte Westerse culturele concepten geduid worden. De analyse van een (ongekend) muzikaal idioom, moet leiden tot een waaier aan nieuwe klankkleuren, toonschalen, metrische verhoudingen en muzikale vormen die een aanzet kunnen geven tot inspiratie en compositie. Dergelijke vermenging van stijlen en culturen brengt ook vragen met zich mee: Kan muziek van verschillende culturen samengebracht worden zonder één van beide conceptuele denkkaders oneer aan te doen? Moeten er / mogen er bepaalde regels vastgelegd worden? Wat zijn voor de componist de nieuwe muzikale mogelijkheden in een digitale omgeving? Leidt interculturele vermenging tot vervaging van decennia lang gegroeide culturen of brengt het net redding voor kwetsbare orale tradities? Leidt vermenging tot verminking? Al deze onderzoeksvragen staan centraal in een onderzoek dat de muzikale mogelijkheden en onmogelijkheden van interculturatie door huidige digitale media bestudeert en toepast in muzikale praktijk. Organisaties: • Departement Conservatorium • Vakgroep Scheppende Muziek

Onderzoekers: • Lucien Posman • Olmo Cornelis

Theoretische implicaties van elektronische teksteditie Universiteit Antwerpen Abstract: Het belang van de mogelijkheden van computers in de studie van literaire teksten wordt nog steeds onderschat. Aan de hand van de 'redbacked notebook' die James Joyce gebruikte in het schrijven van de vroegste delen van Finnegans Wake willen we de grenzen en de mogelijkheden onderzoeken van een electronische weergave van genetisch materiaal. Organisaties: • James Joyce Centrum • Literatuur van de moderniteit

Onderzoekers: • Geert Lernout • Dirk Van Hulle

Theoretische en empirische validering van lexicale competentie in het Engels in het Europees Referentiekader voor Talen KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Taal & Onderwijs Antwerpen

Onderzoekers: • Noëlla Peters • Kris Heylen • Britta Kestemont

Theoretische en empirische validering van de lexicale competentie in het Frans in het Europees Referentiekader voor Talen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Taal & Onderwijs Antwerpen

Onderzoekers: • Noëlla Peters • Piet Desmet • Ann-Sophie Noreillie

Theoretical study of structure, physical and chemical properties of transition-metal alloy clusters KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Vaste-stoffysica en Magnetisme

Onderzoekers: • Peter Lievens • Ewald Janssens

Theopolitics van de ruimte: een post-structuralistische verkenning van zonde in het kader van wereldwijde migratie en diaspora KU Leuven Abstract: This interdisciplinary investigation in theological ethics aims to discuss and explore the concept of social sin using post-structuralist philosophy in the context of global migration and diaspora based on the experiences of Filipino migrants by using the concepts of desire and space tounderstand its dynamics. The dissertation seeks to accomplish its five-fold goal namely: 1) to provide a historical-critical review on the development of the concept of social sint o provide theological foundationsand presuppositions for studying it by using post-structuralism, 2) to reappropriate social sin by using the ideas of Gilles Deleuze and Jacques Lacan on desire to provide an anthropology that can by used for ethical feflection on migrant identity, 3) to apply the post-structural interpretation of social sin in the context of global migration and diaspora by analizing how it affects the micropolitical structure of migrants, 4)to utilize the post-structural interpretations of social sin in issu Organisaties: • OE Theologische en Comparatieve Ethiek

Onderzoekers:

• Johan Verstraeten • Lawrence Pedregosa

Theologieën van de liefde als strijdliteratuur: Frantz Fanons dekoloniale uitdaging KU Leuven Abstract: Ons onderzoek begint met de persistentie van kolonialiteit, de culturele en epistemologische matrix die het kolonialisme onderbouwde en die bepalend was voor de moderniteit. Vervolgens proberen we de spanning tussenkolonialiteit en theologisch betoog over de liefde dat er niet in slaagt om aandacht te schenken aan kolonialiteit, te verduidelijken en te verhelderen.. Om een aanzet te geven tot een theologie van de liefde die deel kan gaan uitmaken van een dekoloniaal project gaan we aan de slag metFrantz Fanon (1925-61), een denker die werkte vanuit de context van eenslachtoffer van het Franse kolonialisme. Door Fanons denken te gebruiken willen we een christelijke theologie van de liefde her-verbeelden en articuleren, die functioneert, zoals Fanon het noemde, als strijdliteratuur: literatuur die zelf praxis is en ten dienste staat van humanisering. Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.

Onderzoekers: • Jacques Haers • Kristien Justaert • Joseph Drexler-Dreis

Theologie en de zoektocht naar authentieke menselijkheid: Het theologische existentialisme van John Macquarrie KU Leuven Abstract: Dit project onderzoekt de aard en de (mogelijke) blijvende relevantie van existentialistische theologie. Het is een gemeenplaats geworden dat deze theologie haar relevantie verloren heeft. Dit gebrek aan relevantie zou dan ook weerspiegeld worden in de matige belangstelling voor existentialistische theologie in de hedendaagse theologische literatuur. We beogen een kritische bevraging van deze vooronderstellingen door middel vaneen onderzoek naar het theologische oeuvre van één van de belangrijksteexistentialistische theologen uit de Angelsaksische wereld m.n. John Macquarrie (1919-2007). We zullen drie stappen ondernemen. (I) We zullen de hoofdthema#s van de existentiële theologie belichten door middel van een analyse van twee denkers die Macquarrie beïnvloed hebben m.n. R. Bultmann and M. Heidegger. (ii) We zullen de krachtlijnen van Macquarries theologie onderzoeken om zowel de gelijkenissen als de verschillen m.b.t. het denken van Bultmann en Tillich te kunnen analyseren. (iii) Ten Organisaties: • OE Systematische Theologie & Religiewet.

Onderzoekers: • Terrence Merrigan • Vilte Adomaityte

Théologie d'une pastorale des petites communautés chrétiennes rurales en Afrique: cas du Diocèse de Matadi (RD Congo) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Pastoraaltheol. en Empirische Theol.

Onderzoekers: • Marc Steen • N. N.

Theodoor Van Ryswyck (1811-1849) en de Antwerpse literaire romantiek. Universiteit Antwerpen Abstract: In het voorliggende project wordt vanuit een literatuurwetenschappelijk perspectief de functie van literatuur in het moderne natievormingsproces bestudeerd. Het corpus dat daarbij centraal staat is de poëzie van Theodoor van Ryswyck: spilfiguur van de Antwerpse romantische school, overgangsfiguur van een Belgisch naar een Vlaams cultuurnationalisme en dichter van een naar vorm uiteenlopend en naar inhoud overwegend politiek oeuvre. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)

Onderzoekers: • Piet Couttenier • Adelheid Ceulemans

The Novels of Michael Chabon and the Politics and Poetics of Postmodernism KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literat-Discours-Identiteit Leuven

Onderzoekers: • N. N. • Theodoor D'haen

The Notion of Fiction in Nietzsche's Ethical Thinking: An Engagement with Foucault's and Deleuze's Interpretations of Nietzsche's View of Morality KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Husserl-Archief: Centr.Fenomenologie

Onderzoekers: • Nicolas Fernando de Warren

The nature of intensity oscillations in the solar corona KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Plasma-astrofysica

Onderzoekers: • Marcel Goossens • Tom Van Doorsselaere

The nature, causes and consequences of essentialism about homosexuality KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Centr. Logica en Analyt. Wijsbegeerte

Onderzoekers: • Andreas De Block • Olivier Lemeire

The Myos Hormos Project Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Quseir al-Qadim Project is een 4-jarig multidisciplinair Brits project van de University of Southampton in samenwerking met het Centrum voor de Studie van de Griekse en Latijnse documenten van de VUB. Het doel is het archeologisch onderzoek van de antieke site van Myos Hormos, één van de belangrijke havens uit de Griekse-Romeinse oudheid. Het was, samen met Berenike, het knooppunt van de handel van Rome met het Oosten: import van parels, peper, zijde, geneesmiddelen en exotische kruiden in ruil voor glas, textielen, luxe-ceramiek en edele metalen, maar ook menselijke cargo's, zoals zingende knapen en meisjes, bestemd voor Indische potentaten. de site wed summier onderzocht in 1978,1980 en 1982. Nieuwe opgeavingen zijn dringend nodig wegens- en als onderdeel van - de razendsnelle ontwikkeling van Quseir. De opgravingen zullen in februarie 1999 starten en telkens 6 weken duren. Op basis van vroegere beperkte campagnes kunnen we verwachten een massa geschreven Griekse en latijnse documenten, papyri en ostraka, te vinden in verband met de organisatie van de handel met Indië. De behandeling en de studie hiervan en van de munten zijn toevertrouwd aan het VUB-centrum GRLD. Organisaties: • Latijn-Grieks

Onderzoekers: • WILFRIED VAN RENGEN

The multiple functional load of Spanish 'que. Work Package 5 of the GOAon The multiple functional load of grammatical signs in text construction and processes of language change (GOA/12/007) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FunC Leuven

Onderzoekers: • Bert Cornillie • Hendrik De Smet • Maria Sol Sansiñena Pascual

The multiple functional load of grammatical signs. Complements with presupposed modal value in English. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG FunC Leuven

Onderzoekers: • Kristin Davidse • Caroline Gentens

The monetization of southwest Anatolia from the Persian period to the Byzantine era. Questioning monetary production, circulation, use and integration from a regional perspective. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Archeologie Leuven

Onderzoekers: • Jeroen Poblome • Fran Stroobants • Johan Van Heesch

The modern re-creation of Mohism by Hu Shi. KU Leuven Abstract: Deze doctoraatsthesis spitst zich toe op de Chinese 20e eeuwse interpretaties van de mohistische geesten. Deze meningen komen over het algemeenniet aan bod in het bestaande mainstream onderzoek, hoewel er een schataan informatie in vervat zit over de 20e eeuw als een periode van dramatische veranderingen in China. Mijn thesis gaat na welke dingen 20e eeuwse Chinese auteurs herkenden in of toeschreven aan de mohistische geesten. Volgens deze auteurs waren de mohistische geesten niet noodzakelijk een marginaal fenomeen of bijgeloof, dat veraf stond van de mohistische wetenschap en logica, maar stonden de mohistische geesten in nauw verbandmet 20e eeuwse hervormingen en sociale veranderingen. Dit aspect is totnog toe onvoldoende belicht in onderzoek over deze periode. Deze dissertatie biedt een alternatief perspectief op de Chinese 20e eeuwse geschiedenis, door de lens van de mohistische geesten, en toont aan dat de opvattingen over het mohisme en de mohistische geesten van die periode zi Organisaties: • OG Sinologie Leuven

Onderzoekers: • Carine Defoort • Annick Gijsbers

The Modernist Soundscape: Towards a Theory of the Representation and Perception of Sound in Narrative KU Leuven

Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven

Onderzoekers: • Sascha Bru • Tom Vandevelde

The Modern Disruption of Scapegoat Mechanisms: on the Secularisation ofCriminal Law KU Leuven Abstract: We propose to apply Girard#s theory on scapegoat mechanisms and their disruption to develop a philosophy of the history of criminal law in early modern times, at least what heavy crime is concerned. Predominantly inthe 18th century a shift is noticeable in the way the penal system functions. Institutions which had hitherto made it possible to punish innocents disappear and instead a far reaching protection of the accused by means of enlightened legal principles comes to the fore. There seems to bealways a force of exclusion operative in criminal law, but this is increasingly countered by other forces which strive for inclusion, meaning that the penal system refuses to bluntly reject a member of society because he is suspicious, and will rather aim to prevent any unrighteous conviction. By letting doubt infiltrate certainty, by making room for the perspective of the persecuted, by implementing procedural obstacles to avoid swift injustice, criminal law seems to attest to a disruption of Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie

Onderzoekers: • Antoon Braeckman • Wim Decock • Rafael Van Damme

The 'Mitteleuropa' empire. Geotragiek en dynamiek van de geschiedenis. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project vindt zijn oorsprong in de groeiende interesse voor culturele en maatschappelijke invalshoeken rond Europese integratie, met inbegrip van het recent uitbreidingsdebat. Met wel bijdragen tot de Europese geschiedenis i.s.m. het Europacentrum J. Monnet. Organisaties: • VAKGROEP INTERNATIONALE ECONOMIE, INTERNATIONAAL MANAGEMENT EN DIPLOMATIE • Internationale economie, internationaal management en diplomatie

Onderzoekers: • Evrard Claessens

The Mental Number line, the external number line, and elementary schoolmathematics achievement KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderzoeksgroep EERD Brussel

Onderzoekers: • Lieven Verschaffel • Koen Luwel • Dominique Peeters

The Mediating Role of Value in the Dialogue between Religion and Science: Whitehead, Merleau-Ponty and Charles Taylor KU Leuven Abstract: Can man revere faith and scientific progress, hunger for miracles and MRIs? (Time, 2006, Nov. 5). A question like this has haunted us human beings many times in the history of the world. Without doubt, science and religion are at utter odds in the current scenario. In contemporary debates between science and religion, the understandings of nature and of value have great significance. A dialogue can take place exactly at this level of value, using nature as the common ground. In this, the understandings of nature and the status of value; of value in relation to nature, of value in relation to God, and of value in relation to human self, allbecome core issues. Drawing from the new concepts of nature outlined byAlfred North Whitehead and Merleau-Ponty, and relying upon Charles Taylor#s evaluation of the ethics of disengagement I propose a new line of possible dialogue using nature as the common ground and value as the essential link. Organisaties: • OE Metafysica, Godsdienst- & Cultuurfil.

Onderzoekers: • Veenus Joseph • Henning Tegtmeyer

The material image-building of Erard de la Marck, Prince-Bishop of Liège. Strategy, components and significance of a versatile discourse KU Leuven Abstract: Zowel de adaptatie aan het vereiste decorum als de opbouw van een persoonlijk imago vormden essentiële componenten in de materiële cultuur van vorsten tijdens het ancien régime, en daarbij stond een breed instrumentarium van toepassingen ter beschikking die resulteerden in een grote productie van bouwwerken, monumenten, kunstwerken en andere realia ten dienste van de gewenste beeldvorming. Het voorgestelde onderzoeksproject concentreert zich op de materiële cultuur van Erard de la Marck, vanuit de vraag in welke mate beide preoccupaties hierin een rol speelden en op welke manier hij tijdens zijn bewind van 1505 tot 1538 als prins-bisschop van Luik daaraan een invulling heeft gegeven, meer bepaald omdat hij door een combinatie van structurele en contextuele factoren afweek van het klassieke heersersprofiel: als gekozen prinsbisschop kon hij in vergelijking met gekroonde hoofden van vorstenhuizen geen dynastiek discours opbouwen, anderzijds combineerde hij in zijn diocees wereldlijke en Organisaties: • Architectuur en Maatschappij

Onderzoekers: • Krista De Jonge • N. N.

The making of transregional Catholicism Print culture in the Archdiocese of Cambrai (1559-1659) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties:

• OG Nieuwe Tijd Leuven

Onderzoekers: • Johan Verberckmoes • Violet Soen • Alexander Soetaert

The making of ... een voorleestraditie : een evaluerend onderzoek naar de beleving van het initiatief 'De boekenkaravaan' (leesweb) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Boekenkaravaan wil vooral tonen dat boeken en lezen gewoon heel leuk kunnen zijn. Kinderen worden op een speelse wijze in contact gebracht met boeken. Voorlezen bij de Boekenkaravaan is daarom ook je creatieve en speelse brein laten werken, het is ook zingen, zoeken, spelen, rijmen, raden, lachen, en nog zoveel meer... Door prestatiedruk te vermijden en geen expliciete aandacht te vestigen op het technisch lezen, kunnen kinderen ontspannen tegen boeken en lezen aankijken, wat positieve effecten heeft op het latere leesonderwijs en taalonderricht. Wanneer kinderen zo enthousiast zijn dat ze achteraf effectief zelfstandig boeken gaan lezen, zal dit een enorme meerwaarde betekenen voor hun taalniveau. Net door met boeken bezig te zijn, maken kinderen kennis met een rijk taalaanbod. Boeken bevatten woorden en formuleringen die in het mondelinge taalgebruik niet voorkomen. Zo groeien woordenschat en kennis van grammaticale structuren. Als voorlezer leer je de kinderen ook hoe je een boek leest. De verbale intelligentie wordt voortdurend gestimuleerd. Dit geeft de gezinnen de kans hun taalvaardigheid te verhogen, wat een belangrijke nevendoelstelling is van de Boekenkaravaan. Door samen boeken te lezen, leren kinderen zich tevens voor langere tijd concentreren. Ze leren mee te werken met jou, de voorlezer, ze leren om een eigen inbreng te doen... Dit bevordert hun sociale intelligentie. Door de kinderen te stimuleren om hun fantasie te gebruiken en zelf over het verhaal te vertellen, wordt er aan de muzische intelligentie gewerkt. De Boekenkaravaan stuurt voorlezers het liefst naar gezinnen thuis, omdat het lezen zo buiten de 'leer'-sfeer blijft. Hier kun je als voorlezer bovendien de ouders het gemakkelijkste aanspreken en overtuigen van het belang van voorlezen. Om echter nog meer kinderen te bereiken, wordt er ook voorgelezen bij allerlei organisaties, zoals bijvoorbeeld kinderdagverblijven, speelpleinen, asielcentra, enzovoort. De Boekenkaravaan tracht het voorlezen steeds in te bedden en structureel te verankeren in het gezin of de organisatie. Via de voorlezers probeert de Boekenkaravaan steeds de drempels van de gezinnen te verlagen, door bijvoorbeeld samen met hen naar de bibliotheek te gaan. Het voorlezen in de gezinnen vormt het fundament voor het vervolgtraject. Daar proberen we de basis in de gezinnen zo te verstevigen, dat ze na het vervolgtraject het voorleesritueel volledig in eigen handen kunnen nemen.

Samenhorigheid in de maatschappij bevorderen We willen een antwoord zijn op de zoektocht van veel mensen om ergens ingebed te zijn, om een deel in het geheel te zijn. Specifiek kansarme gezinnen willen we een kans geven om relaties aan te gaan met mensen die meer ingebed zijn in onze maatschappij, zoals de voorlezers. Voor de beoogde doelgroepen vormt de langzaam opgebouwde relatie met de voorlezers een eerste stap naar een meer uitgebreid netwerk en inbedding in de maatschappij. Specifiek voor jou als vrijwilliger komen de informele relaties met de andere vrijwilligers hier eveneens aan tegemoet. We willen ook mensen over hun eigen grenzen doen kijken, en hen aanmoedigen het contact aan te gaan met diegene die hen minder vertrouwd is. We doen dit in de hoop en het vertrouwen dat stereotiepen zo tenietgedaan kunnen worden, waardoor mensen weer onbevooroordeeld naar elkaar kunnen kijken. De opgebouwde relaties kunnen bovendien de integratie bevorderen van de doelgroepen die we beogen. Met name geldt dit ook voor bejaarden, een voor ons nieuwe doelgroep in schooljaar 2012-2013. Vaak worden bejaarden eveneens als een kansengroep, aangezien zij vaak vereenzamen tussen de muren van een rust- en verzorgingstehuis. Door hen in contact te brengen met kansen taalarme kinderen (en eventueel hun ouders), gaan we deze vereenzaming tegen. Eveneens worden denkbeelden bijgeschaafd. Zowel over allochtonen als over bejaarden bestaan vaak negatieve denkbeelden, die door dit intercultureel en intergenerationeel contact bijgeschaafd kunnen worden. Voor achtergestelde gezinnen is het vaak een erg grote stap om deel te nemen aan artistieke of culturele activiteiten. Doordat de Boekenkaravaan erg laagdrempelig is, en cultuur letterlijk tot in de woonkamer brengt, is dit een eerste stap in de richting naar meer cultuurparticipatie. Een gezamenlijk bibliotheekbezoek met de voorlezer en het gezin kan de drempelvrees van de gezinnen wegnemen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen

Onderzoekers: • Jo Renate BAUWENS

The macroeconomic effects of the development of trade and globalisationduring the Showa period: a comparative analysis of Japan and the European Union KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Japanse Studies Leuven

Onderzoekers: • Dimitri Vanoverbeke

The Long Detour: Memory and Imagination in Ricoeur's Notion of the Narrative Self KU Leuven Abstract: This dissertation will focus on developing Paul Ricoeur's hermeneutic understanding of human memory and imagination, in order to determine the role that both have to play in the establishment of a coherent sense of self. Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie

Onderzoekers: • Luc Anckaert • Kristofer Arca

The logic of the gift between altruism and economic exchange: Re-visiting the Logic of Gift-giving and Reciprocal obligation KU Leuven Abstract: PROPOSED OUTLINE OF THE DISSERTATION:

In the past, the logic of the gift-giving as a primitive mode of exchange was dynamically operative inarchaic societies. As such it has attracted the interest of many anthropologists. The logic of the gift-exchange was an operative mechanism of the primitive economy and social relations, sustained by the informal reasoning of primitive societies on the basis of reciprocity. Altruism aims exclusively at serving the interests of the other distinguished from one#s self-interest. Reciprocity has to be strict and immediate in the logic of economic exchange. Within contemporary society, the logic of economic exchange (mostly) seems to deeply determine every human life. The underlying logic of market exchange opens up to the distinguishing characteristics of market realities, such as, self-interest, calculation, profit, utility, etc. In brief, the logic of market economy tends to reduce the mechanism/components, specific to the logic of the gift, to a Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie

Onderzoekers: • Antoon Vandevelde • N. N.

The legendaries of Thomas de Maubeuge's Parisian librairie. A study in visual communication in the late Capetingian period. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Kunstwetenschappen Leuven

Onderzoekers: • Barbara Baert • Dominic Delarue

The International Institute for the Conservation, Archiving & Distribution of Other People's memories Hogeschool Gent Abstract: Dit doctoraatsproject vertrekt van mijn multimediale project “Het Internationaal Instituut voor de Conservatie, Archivering en Verspreiding van Andermans Herinneringen” (IICAVAH). Sinds 2005 is dit het overkoepelde orgaan van mijn artistieke praktijk en hierin tracht ik de sterk met elkaar verweven noties archief en geheugen uit te diepen. Het project steunt zowel op theoretische/filosofische research als op empirisch onderzoek waarbij mijn archief van ‘andermans herinneringen’ als basis dient. Deze steeds groeiende verzameling bestaat uit gevonden egodocumenten waarvan de vindplaatsen variëren van rommelmarkten, tweedehandswinkels en verkoopzalen, tot containerparken en straten. Momenteel focus ik voornamelijk op 8mm-familiefilms maar het archief bevat eveneens een grote collectie video’s, oude foto’s, geluidstapes, persoonlijke documenten en kleine voorwerpen. Deze herinneringsdocumenten worden via foundfootage-technieken zoals ‘cut & paste’ verwerkt tot autonome kunstwerken (films, installaties en grafische werken). Hierbij worden zowel compilatie, collage en appropriatie als techniek gebruikt. Door te focussen op de subjectieve kant van zowel het produceren als het raadplegen van het geheugen, tracht ik te reflecteren over het begrip identiteit (van het individu, het collectief, de geschiedenis, het archief, ...). Door de verweesde herinneringen opnieuw te verspreiden via exposities, filmscreenings en online projecten tracht ik tevens de originele emotionele waarde van de herinneringen te herstellen. De verrichtingen van het IICAVAH zijn bijgevolg pas geslaagd wanneer vertoonde herinneringen zich bij de toeschouwer in het geheugen nestelen waardoor de aanvankelijk verweesde herinneringen nieuwe bestemmingen krijgen. Centraal in dit doctoraat staat de observatie dat er sinds de teloorgang van het modernistische vooruitgangsdenken in de 20ste eeuw1 een paradoxale wending naar het verleden en herinnering in onze westerse cultuur ontstaan is2. Enerzijds lijkt deze obsessieve drang tot herinnering gepaard te gaan met een sterke musealisering3 van het verleden. De groeiende aandacht voor cultureel erfgoed, de expansie van archieven en de oprichting van herdenkingsmonumenten zijn hier slechts enkele getuigen van. Nieuwe technologische ontwikkelingen lijken daarenboven meer dan ooit zelf-musealisatie aan te wakkeren: vandaag de dag wordt het persoonlijke leven excessief geregistreerd door foto’s en video’s en het immer uitdijende internet stelt ons in staat massaal herinneringen te delen via blogs, facebooks en (you)tubes allerhande. Anderzijds bestempelen steeds meer critici onze huidige ‘geheugencultuur’ als een cultuur van amnesie. Pierre Nora ziet hier de verschuiving van milieux de mémoire naar lieux de mémoire als oorzaak. Hiermee doelt hij op het verlies van spontaan en geleefd geheugen ten gevolge van het institutionaliseren van herinneringen. Modern geheugen is, volgens hem, bovenal archivalisch: het is afhankelijk van de materialiteit van het spoor, de directheid van de opname, de zichtbaarheid van het beeld.4 De groeiende aandacht voor geheugen en verleden gaat gepaard met de politisering hiervan en dit lijkt gestuwd door de ‘spektakelmaatschappij’ waarin de media een prominente rol spelen.5 Geschiedenis wordt tegenwoordig op een gelijkaardige manier behandeld als fictie en dit bewerkstelligt het verlies aan historisch bewustzijn. Toch zijn het net deze media – met het internet op kop – die ervoor zorgen dat steeds meer geheugen toegankelijk is. Technologische ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat kennis overal en altijd opvraagbaar is. De massale opslag van herinneringen en de eenvoudige toegankelijkheid hiervan zorgen voor een steeds parate geheugensteun. Maar, vervangen dergelijke geheugendocumenten zo niet het menselijke geheugen? En kun je zo niet stellen dat het niet zozeer de drang naar herinnering maar eerder de angst te vergeten is die heerst? Freud6 leerde ons reeds dat herinneren en vergeten onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Jacques Derrida illustreerde dit samengaan met een zeer eenvoudig en concreet voorbeeld. Tijdens een lezing naar aanleiding van de waarheidscommissie in Zuid Afrika veroorzaakte hij opschudding met volgende stelling: ‘ieder archief produceert tegelijkertijd geheugen en vergeten: wanneer ik iets op een papiertje neerschrijf en dit vervolgens in mijn zak stop, dan doe ik dit enkel omdat ik het zou kunnen vergeten, wetende dat ik het later terug kan vinden zonder dat ik mij intussen hierover zorgen moet maken.’ Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Autonome kunsten

Onderzoekers: • Jasper Rigole • Hans Op De Beeck

The interdiscipline of Cultural Evolution as a new lens on contemporary challenges (indicatief) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Marketing Leuven

Onderzoekers: • Siegfried Dewitte

The Institutionalization of Tolerance: Studies in the Development of a Political Common-Place KU Leuven Abstract: Since its rise to prominence in the seventeenth century, toleration hasretained a central role in modern political debates and in shaping the aspirations of many political movements. However, a number of very important contemporary authors claim that it remains a philosophically elusive concept or a paradoxical virtue. These claims spring from two different sources. On the one hand, these authors question the historical assumption, made by classical liberals, that tolerant societies came to be as the conscious realization of one single virtue, and argue that these societies are better understood as the outcome of contingent political conditions. On the other hand, they worry about the conceptual dimension of toleration and argue that it is not really clear whether toleration as classically defined is a possible attitude at all.

My dissertation will be a philosophical inquiry into the institutionalization of tolerance.It will not only adress the historical and the conceptual issues r Organisaties: • OE Centr. Ethiek, Soc. & Pol. Filosofie

Onderzoekers: • Antoon Vandevelde • Nikola Krestonosich

The inhibitory circuitry in the visual cortex of mice with visual deficits KU Leuven Abstract: OT09/22 Vision and cortical plasticity Organisaties: • Afd. Dierenfysiologie en Neurobiologie

Onderzoekers: • Lutgarde Arckens

The infrastructure of globalisation: the Southern Netherlands as translation centre for the Spanish-Portuguese monarchy in the sixteenth and seventeenth centuries KU Leuven Abstract: In the sixteenth century, the territories of the Spanish monarchy formed a world empire that stretched from Europe to America, Asia and Africa.For the first time in history, people, commodities and ideas circulatedon a structured basis between the four known continents in what historians have recently called the first globalisation. When constructing this empire, the Spanish administration relied heavily on printed texts, which were a powerful instrument in what could be called the globalisation of minds, or the creation of one great intellectual space within which knowledge, ideologies and ideas from regions at great geographical distances from each other could circulate. The Southern Netherlands, and specifically Antwerp, were not only a part of this global empire, as a major European typographic centre they played an extremely important role in these globalisation processes. Particularly during the sixteenth and the first half of the seventeenth century, they provided a number o Organisaties: • OG Nieuwe Tijd Leuven

Onderzoekers: • Werner Thomas • Christian-Henri Pistor

The impact of metadata on translator performance: how translators work with translation memories and machine translation. KU Leuven Abstract: Professionele vertalers gebruiken verschillende elektronische hulpmiddelen om productiviteit en kwaliteit te verbeteren. De twee meest prominente hulpmiddelen zijn vertaalgeheugens, en meer recent machinevertaling. Dit proefschrift onderzoekt hoe de werking van vertaaltools en hun specifieke grafische gebruikersomgeving de prestatie van vertalers beïnvloeden. De studie werd uitgevoerd in de vorm van een experiment met tien professionele vertalers die werkten van het Engels naar het Spaans op het gebied van softwarelokalisatie. Het onderzoek stelde vast dat vertaalmetadata een verzameling van meta-informatie over de voorgestelde vertaalsuggesties die door de tools ter beschikking wordt gesteld invloed hebben op prestatie-indicatoren zoals snelheid, kwaliteit en typinspanning. De studie stelde ook vast dat vertalers meer tijd doorbrengen met nadenken over hoe ze een bepaald segment kunnen vertalen dan met feitelijk typen of wijzingen aanbrengen in de voorgestelde vertalingen. De resu Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • OG Vertaling & Interc. Transfer Leuven


The impact of land system on the urban-rural gap in Chin, 1949-2009. An economic-historical reconstruction (Anhui, Jiangsu, Shanghai, Zhejiang) Universiteit Gent Abstract: The main focus in this research is the relationship between the land system and the urban-rural gap in China, in order to understand (a) what the historical dynamics in this relationship are and (b) what improvements can be suggested made to the current land system in order to narrow the gap. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis

Onderzoekers: • Eric Vanhaute

The Governance of Space: Interdisciplinary Perspectives on the Air-Space Distinction KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instituut voor Internationaal Recht

Onderzoekers:

• Dirk Vandepitte • Christoffel Waelkens • Jan Wouters

Onderzoeksprojecten (1-500 van 3455)

Recommend Documents