www.researchportal.be - 5 Jul 2016 17:17:49
Onderzoeksprojecten (1 - 483 van 483) Zoekfilter: Classificaties: Pedagogiek en didactiek
Overeenkomst in kader van het voeren van een ouderenbehoeftenonderzoek in Grobbendonk Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de zomer van 2013 werd een grootschaals ouderenbehoeftenonderzoek georganiseerd in de gemeente. Op donderdag 5 december 2013 werden de resultaten bekend gemaakt door prof. De Donder van de VUB. Er werd eveneens een oproep tot medewerking gevraagd voor de volgende vijf thema's: werkgroep 1: woonsituatie en buurt werkgroep 2: gezondheid, zorg en hulpverlening werkgroep 3: welbevinden werkgroep 4: maatschappelijke participatie werkgroep 5: tevredenheid m.b.t. dienstverlening van gemeente en OCMW Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • DOMINIQUE VERTE • Liesbeth DE DONDER • Nico DE WITTE
Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Innovation, Diversity and Educational Approaches - IDEA Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar onderwijsongelijkheid en de rol van onderwijskundige vernieuwing in het tegengaan van ongelijkheidsmechanismen op micro-, meso- en macroniveau Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Koen LOMBAERTS
Lezingen, cursussen, workshops en seminaries Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' DIVERS' hebben voor het project ' Masterrekening ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Katrien STRUYVEN
Gehechtheid bij lagere schoolkinderen en de secure base script hypothese: een analyse van intra-individuele verschillen om gehechtheids-gerelateerde mechanismen en uitkomsten beter te begrijpen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Guy Bosmans
Inductie bij beginnende leraren: Professioneel ontwikkelen in netwerken. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderwijsbel.& -vernieuwing & Lerarenopl
Onderzoekers: • Geert Kelchtermans
integratie van palliatieve zorg in de thuiszorg, woonzorgcentra en ziekenhuizen. KU Leuven Abstract: Ontwikkelen en bestuderen van integratiemodellen van palliatieve zorg in het Vlaamse gezondheidszorgsysteem. Het project beoogt de grenzen van bestaand onderzoek uit te breiden en de nodige wetenschappelijke evidentie en inzichten te leveren rond integratie van palliatieve zorg in de verschillende echelons van ons gezondheidssysteem. Organisaties: • LUCAS - Zorgonderzoek en Consultancy
Onderzoekers: • Chantal Van Audenhove
Socially inclusive ICT-based adult learning Vrije Universiteit Brussel
Abstract: ICT-based adult learning lies at the intersection of these major trends. It is widely considered to be able to play an important role in implementing a strategic framework to make lifelong learning a reality and for the establishment of more flexible learning pathways. Yet the potential of ICT-based learning has so far remained largely untapped despite the multiple 'conveniences' and potential advantages of ICT-based adult learning. Evidence shows that the highly-educated are still more likely takers of additional courses through ICT as they are often better aware of the existence of the latter and the importance of lifelong learning. Hence, the extent to which ICT-based adult learning can actually increase the access to and participation in education and training opportunities for disadvantaged groups, realised through their social and professional inclusion, is a critical research issue with high societal importance. This research programme aims to produce the lacking evidence and empirical research on the social effects of ICT-based adult learning. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Chang ZHU • Tom VANWING
Ontwikkeling van competenties bij lerenden: van vaststellen naar interveniëren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • David Gijbels
Ontwikkelen of afwikkelen? Hoe scholen omgaan met onderpresterende leraren. Universiteit Antwerpen Abstract: De bevindingen van vier decennia schooleffectiviteitsonderzoek tonen aan dat de kwaliteit van leraren meer bijdraagt tot het verklaren van variatie in leerlingprestaties dan school- en klaskenmerken (zoals sociale compositie). Dit houdt in dat de leerlingresultaten van onderpresterende leraren over het algemeen minder stijgen dan die van effectieve leraren. Cumulatieve effecten van ineffectieve leraren worden omschreven als alarmerend en meetbaar over meerdere jaren in de schoolloopbaan van leerlingen. (Representatieve) gegevens over het aantal onderpresterende leraren in het Vlaamse onderwijs zijn niet beschikbaar. Bovendien is er, ook internationaal, weinig bekend over de manier waarop scholen omgaan met onderpresterende leraren. De huidige kennisbasis slaagt er niet in om gedegen conceptueel en empirisch werk te presenteren omtrent hoe scholen (kunnen) omgaan met slecht presterende leraren. Naast het beschrijven van de kenmerken en het voorkomen (i.e. aandeel in de lerarenpopulatie) van onderpresterende leraren richt deze studie zich op het verklaren van verschillen in de manier waarop scholen omgaan met onderpresterende leraren. Om te doorgronden welke processen van betekenis zijn, is het van cruciaal belang om te begrijpen dat de reactie van de school(leider) contextspecifiek is. Om deze variatie volledig vast te leggen, bouwen we verschillende soorten 'onderpresteren' en een breed scala aan strategieën om ermee om te gaan in het conceptueel kader in. Daarnaast erkennen we dat (onder)presterende leraren zijn ingebed in een sociale context. Daarom onderscheiden we twee groepen van (ondersteunende en belemmerende) factoren, met name schoolcultuur- en leiderschapskenmerken. Een zorgvuldig ontworpen multi-methode benadering staat gerant voor het beantwoorden van de vooropgestelde onderzoeksvragen. De ecologische validiteit van het conceptuele kader wordt gegarandeerd op basis van een literatuurstudie en een Delphi-studie. In het kwantitatieve deel van de empirische onderzoeksfase worden schriftelijke vragenlijsten afgenomen in een representatieve steekproef van 80 Vlaamse basisscholen. Naast dit survey-onderzoek, worden 6 case studies opgezet met het oog op het verzamelen van kwalitatieve gegevens omtrent hoe scholen omgaan met onderpresterende leraren. De gegevens worden verzameld met behulp van logboeken en semi-gestructureerde diepteinterviews. Daarnaast zal ook een netwerkanalyse-benadering de inzichten in de bestudeerde processen verrijken. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Jan Vanhoof • Piet Van den Bossche • Loth Van Den Ouweland
ZRDC2014MP082 Congo. KU Leuven Abstract: The French title of this project is "Contribution a l' amélioration de l'efficacité des écoles primaires et secondaires de la Province Orientale en République Démocratique du Congo". The project thus studies educational effectiveness in primary and secondary schools in RDC. The project is a collaboration between KU Leuven(Belgium), prof. Jan Van Damme and prof. Bieke De Fraine and the Université de Kisangani (RDC), prof. Gratien Mokonzi.This TEAM-projectis financed by VLIR-UOS: (URL:http://www.vliruos.be/en/project-funding/programdetail/team--owninitiatives_3952/)http://www.vliruos.be/en/project-funding/programdetail/team--own-initiatives_3952/ Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine
ALO. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instructiepsychologie en -technologie
Onderzoekers: • Jan Elen • Luc De Grez • Katie Goeman
De interface tussen geheugen en taal in meertaligheid Universiteit Gent Abstract: Een groot deel van de wereldbevolking beheerst meer dan een taal, maar over de verwerking van een tweede taal en over de relatie tussen taal en geheugen blijven nog veel vragen onbeantwoord: bijvoorbeeld, wat maakt het begrijpen van een tweede taal nu juist zo moeilijk? Een multidisciplinair team van taalpsychologen en onderwijskundigen onderzoekt deze vragen in experimenteel onderzoek.
Organisaties: • Vakgroep Experimentele psychologie
Onderzoekers: • Robert Hartsuiker
De interface tussen geheugen en taal in meertaligheid Universiteit Gent Abstract: Een groot deel van de wereldbevolking beheerst meer dan een taal, maar over de verwerking van een tweede taal en over de relatie tussen taal en geheugen blijven nog veel vragen onbeantwoord: bijvoorbeeld, wat maakt het begrijpen van een tweede taal nu juist zo moeilijk? Een multidisciplinair team van taalpsychologen en onderwijskundigen onderzoekt deze vragen in experimenteel onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Experimentele psychologie
Onderzoekers: • Wouter Duyck
De interface tussen geheugen en taal in meertaligheid Universiteit Gent Abstract: Een groot deel van de wereldbevolking beheerst meer dan een taal, maar over de verwerking van een tweede taal en over de relatie tussen taal en geheugen blijven nog veel vragen onbeantwoord: bijvoorbeeld, wat maakt het begrijpen van een tweede taal nu juist zo moeilijk? Een multidisciplinair team van taalpsychologen en onderwijskundigen onderzoekt deze vragen in experimenteel onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Experimentele psychologie
Onderzoekers: • Marc Brysbaert
De interface tussen geheugen en taal in meertaligheid Universiteit Gent Abstract: Een groot deel van de wereldbevolking beheerst meer dan een taal, maar over de verwerking van een tweede taal en over de relatie tussen taal en geheugen blijven nog veel vragen onbeantwoord: bijvoorbeeld, wat maakt het begrijpen van een tweede taal nu juist zo moeilijk? Een multidisciplinair team van taalpsychologen en onderwijskundigen onderzoekt deze vragen in experimenteel onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
ALO: Adult Learners Online! Blended and Online Learning in Adult Education and Training (ALO!) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het hoofddoel van dit strategisch basisonderzoek (SBO) betreft het verbeteren van de kwaliteit van online leren en gecombineerd onderwijs (OBL) in het formele volwassenenonderwijs (VO) en in het beroepsonderwijs en -opleiding (BOO). Online leren en gecombineerd onderwijs worden steeds meer toegepast in het volwassenenonderwijs om de toegankelijkheid en flexibiliteit van opleidingen te vergroten. Echter, de drop-out, kwaliteit, prestaties, ondersteuning van het leerproces en de competenties van zowel de lerende als de leraar/opleider zijn belangrijke factoren die het succes van online en gecombineerd onderwijs bepalen. In de literatuur is er onvoldoende onderbouwde (evidence-based) kennis om de kwaliteit van online leren en gecombineerd onderwijs in de sector van het volwassenenonderwijs en de beroepsopleidingen te garanderen en te verbeteren. Op basis van breed en diepgaand overleg met verschillende belanghebbenden (sociale partners) werden de behoeften, vragen en uitdagingen geanalyseerd en geïnventariseerd. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Chang ZHU
When "organization" is the "skill". KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Prof.Opleiding & Ontw.& Levenslang Leren
Onderzoekers: • Ides Nicaise
Making National Citizens: Analyzing the Impact of Nigerias National Youth Service Corps KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Centrum v Vredesonderzoek & Ontwikkeling
Onderzoekers: • Arnim Langer • Bart Meuleman • Maarten Schroyens
Benefit of the doubt composite indicators. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderzoeksgroep EERD Brussel
Onderzoekers: • Nicky Rogge • Pim Verbunt
Predicting Students Academic Achievement at University level in
Colombia KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Prof.Opleiding & Ontw.& Levenslang Leren
Onderzoekers: • Eduardo Cascallar • Eva Kyndt
Over de relatie tussen attitudes ten opzichte van adolescenten met specifieke onderwijsbehoeften en de interacties tussen adolescenten. KU Leuven Abstract: In line with the international tendency towards inclusion, adolescents with special educational needs (SEN) have increasingly been educated in mainstream secondary schools which creates opportunities for interactionwith typically developing peers. However, peer interaction is often problematic with students with SEN having fewer and more negative interactions. These disappointing social outcomes raise the question why studentswith SEN experience these difficulties. One generally assumed central reason relates to the attitudes that typically developing peers hold towards adolescents with SEN. However, research regarding this hypothesis isscarce and focuses solely on (1) explicit attitude measures disregarding implicit attitude measures, (2) the attitudes of typically developing peers disregarding the attitudes of people with SEN themselves, (3) attitudes at the level of the individual disregarding class and school climate and (4) correlational designs disregarding insight i n the causal Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Katja Petry
STRT/14/001. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Fac. Psychologie en Pedagogische Wet.
Onderzoekers: • Wilmar Schaufeli
Hoe studenten leren: antwoorden vanuit een neurologisch-onderwijskundig onderzoeksperspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit interdisciplinair onderzoeksvoorstel vertrekt van de vaststelling dat het bestaande onderzoek naar het leren van studenten in het hoger onderwijs tegenstrijdige resultaten oplevert over de manier waarop studenten studietaken verwerken (gebruik van verwerkingsstrategieën). Een belangrijke kritiek is dat het bestaande onderzoek te sterk vertrouwt op zelfrapportagetechnieken om verwerkingsstrategieën bij studenten te meten en het gebruik van directe observatiemethoden negeert. Medische beeldvormingstechnieken zijn in opmars in het studiedomein van de 'educational neurosciences' en laten toe om verwerkingsprocessen die zich voordoen tijdens het leren van studietaken rechstreeks in kaart te brengen. Samen met het gebruik van zelfrapportage-instrumenten kan het gebruik van brain-imaging technieken (zoals fMRI) als directe observatiemethode een meer comprehensief beeld opleveren van hoe studenten leren. Drie onderzoeksvragen staan centraal: (1) Wat is de neurale basis voor verwerkingsstrategieën van studenten in het hoger onderwijs? (2) Welke verbanden treden op tussen verwerkingsstrategieën gemeten via zelfrapportage en medische beeldvormingstechnieken? (3) Welke individuele verschillen treden op in het gebruik van verwerkingsstrategieën overheen verschillende vakspecifieke studietaken? Het project wordt in twee fasen georganiseerd: een pilootstudie, gevolgd door een hoofdonderzoek. In de piloot-studie worden studietaken ontwikkeld en uitgetest in vier inhoudsdomeinen en worden traditionele zelfrapportagetechnieken (hardop-denk-protocollen en een zelfrapportagevragenlijst) gebruikt om te onderzoeken hoe studenten de verschillende verwerkingsstrategieën voor verschillende studietaken gebruiken. In het hoofdonderzoek worden de verwerkingsstrategieën van de studenten in kaart gebracht via zelfrapportage en medische beeldvorming (fMRI) . De resultaten van dit project kunnen belangrijke gevolgen hebben voor zowel de theorie-ontwikkeling over verwerkingsstrategieën als voor het begrijpen van de onderliggende neurale activiteit van deze processen en hoe deze individuele verschillen adequaat gemeten kunnen worden. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Paul Parizel • Vincent Donche • David Gijbels • Leen Catrysse
Multivariate Anlayse van ICT Leiderschap Competenties, Lerende School Kenmerken en Social Netwerkstructuren van Scholen Universiteit Gent Abstract: Dit doctoraatsonderzoek wil bijdragen aan de onderwijsonderzoeksliteratuur met betrekking tot ICT leiderschap door ICT leiderschap te bestuderen via variabelen op verschillende niveaus: individueel (bv. professionele ?self--?efficacy? van ICT coördinatoren), sociale interacties (bv. communicatie omtrent ICT--?integratie), organisatorische kenmerken (bv. ICT -infrastructuur), en schoolculturele factoren (bv. lerende organisatie). Analyses gebeuren aan de hand van de innovatieve analysetechniek van Sociale Netwerk Analyse. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Ruben Vanderlinde
De rol van leerkrachten in STEM onderwijs KU Leuven Abstract: Binnen dit doctoraatsproject staat de volgende vraag centraal: Op welkemanier oefenen de attitudes en ervaringen van leerkrachten een invloed uit op de implementatie van een didactiek waarbij de verschillende disciplines van STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) geïntegreerd aangeboden worden? Om deze vraag te beantwoorden zullen meetinstrumenten ontwikkeld worden om attitudes te meten en zal er onderzoek gedaanworden naar het bestaan van mogelijke barrières en randvoorwaarden op klas- en schoolniveau om succesvol een geïntegreerde STEM-didactiek te implementeren.nbsp;Dit doctoraatsproject maakt deel uit van het SBO-project STEM@school, gefinancierd door IWT. Het project heeft als doel een geïntegreerde en innovatieve didactiek in de STEM-georiënteerde studierichtingen van het ASO en TSO te ontwikkelen en in te voeren.
Organisaties: • HIVA-OG Onderwijs en Levenslang Leren
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine • Wim Dehaene • Lieve Thibaut
Onderwijseffectiviteit in de eerste graad van het secundair onderwijs KU Leuven Abstract: In dit doctoraatsproject wordt de effectiviteit onderzocht in de eerstegraad van het Vlaams secundair onderwijs, op basis van de longitudinalegegevens uit het LiSO-project (Schoolloopbanen in het Secundair Onderwijs). Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine • Jonas Dockx
Work-related learning of early-career employees: The role of higher education. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Prof.Opleiding & Ontw.& Levenslang Leren
Onderzoekers: • Filip Dochy • N. N. • Eva Kyndt
Modeling of teacher teams' learning and wellbeing in colleges for higher vocational education. An application of the Job Demands-Resources model at the team level KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Prof.Opleiding & Ontw.& Levenslang Leren
Onderzoekers: • Filip Dochy • Eva Kyndt • Katrien Vangrieken
Onderzoek naar burgerzin bij leerlingen van het Vlaamse secundair onderwijs KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Rianne Janssen • Fleurie Bellon
Comparative Analysis of Educational Policies and their Outcomes KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Sarah Gielen • Hanne Damen
Best practices van hoogbegaafdheid binnen scholen Universiteit Hasselt Abstract: De snelle verspreiding van de praktische kennis rond hoogbegaafdheid binnen de scholen is één van de belangrijkste doelstellingen van dit project. Niet alleen het herkennen van het (hoog)begaafde kind is van belang, maar ook hoe men het (hoog)begaafde kind concreet kan begeleiden in zijn dagdagelijkse ontwikkeling. Daarnaast zal op basis van effectenmeting voor, tijdens en na de opstart van de opleiding bij zowel (i) leerkrachten, directies, zorgcoördinatoren en ouders (= omgeving van het kind) als (ii) de (hoog)begaafde leerlingen zelf ontzettend waardevolle data rond de effecten van differentiatie naar boven toe voor het eerst in Vlaanderen in kaart kunnen worden gebracht. Tevens beogen we met dit onderzoek een praktische tool te ontwikkelen waarmee de werkhouding van (hoog)begaafde kinderen op een kwalitatieve manier door leerkrachten kan worden gemeten. Deze tool willen we aan de maatschappij ter beschikking stellen, mits een opleiding wordt gevolgd bij Exentra-CBO voor correct gebruik van het meetinstrument (= kwaliteitsbewaking). Een dergelijk meetinstrument is op dit moment niet voorhanden voor deze specifieke doelgroep van leerlingen. Organisaties: • Onderzoek van onderwijs
Onderzoekers: • Kathleen VENDERICKX • Tessa KIEBOOM
TIMSS 2015 Grade 4 in Vlaanderen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit PPW Kulak
Onderzoekers: • Sarah Gielen
. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Prof.Opleiding & Ontw.& Levenslang Leren
Onderzoekers: • Jeroen Stouten • Bart Lismont
STEM@school: het ontwikkelen en introduceren van geïntegreerd Wetenschaps-, Technologisch, Bouwkundig en Wiskundig onderwijs in Vlaamse middelbare scholen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt (de evaluatie van) de invoering van een innovatieve geïntegreerde STEMdidactiek in het secundair onderwijs, om aldus aan middelbare scholieren een beter beeld te geven van wat een wetenschappelijke, ingenieurs- en/of technische carrière inhoudt, om hun attitude ten aanzien van STEM alsook hun STEM-geletterdheid te verbeteren. Voorts beoogt men de ontwikkeling van een aanpak voor de systemische ondersteuning van de scholen om deze didactiek duurzaam te implementeren. Het finale doel is te komen tot een betere kwantitatieve en kwalitatieve keuze voor STEM-georiënteerde studies in het hoger onderwijs en voor STEM-gerichte jobs. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Fase II partner programma (2013-2017) voor institutionele universitaire samenwerking tussen Universade Eduardo Mondlane, Mozambique en de Vlaamse universiteiten . Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
De promotie van een fysiek actieve levensstijl via kwalitatieve Lichamelijke Opvoeding. KU Leuven Abstract: De doelstelling van dit project is de ontwikkeling van een curriculairestrategie om een fysiek actieve levensstijl te promoten via kwalitatieve lichamelijke opvoeding in het secundair onderwijs. Het promoten van fysieke activiteit bij schoolgaande jeugd is een belangrijke factor om obesiteit, sedentariteit en gezondheidsproblemen te voorkomen op latere leeftijd. Onderzoek tot op heden toont echter een beperkte invloed aan van LO op de ontwikkeling van een fysiek actieve levensstijl. Via een curriculair model genaamd Sport Education wil deze onderzoekslijn, gekaderd binnen een behavior analytical framework, cruciale parameters identificeren die de adoptie van een fysiek actieve levensstijl faciliteren via de les LO. De methodologie bestaat uit randomized controlled trials op klasniveau. Organisaties: • Fysieke Activiteit, Sport & Gezondheid
Onderzoekers: • Peter Iserbyt
Terugdringen van vroegtijdig schoolverlaten in de EU (RESL.eu) Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Centrum voor Migratie en Interculturele Studies (CeMIS)
Onderzoekers: • Christiane Timmerman
Expertisenetwerk School of Education SoE : algemene coördinatie vanuit de K.U. Leuven KU Leuven Abstract: Het expertisenetwerk School of Education Associatie K.U.Leuven is een netwerk van lerarenopleidingen met als doel de in de verschillende opleidingen aanwezige expertise te delen. Dit project heeft als doel School ofEducation te coördineren. Dit wil zeggen: het uitzetten van strategische doelen, het identificeren van expertise en het opzetten van manieren om expertisedeling tot stand te brengen. Organisaties: • OE Onderwijskunde
Onderzoekers: • Jan Elen • Stefaan Fiers
Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen 2013 2017. KU Leuven Abstract: Het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen voert beleidsrelevant onderzoek uit om het Vlaamse onderwijsbeleid wetenschappelijk te ondersteunen. Dit Steunpunt staat meer bepaald in voor de ontwikkeling van peilingsinstrumenten en de organisatie van Vlaamse onderwijspeilingen voor de periode 2013-2017. Het Steunpunt volgt hierbij een programma waarbij er elk jaar twee peilingen worden uitgevoerd. Het hoofddoel van peilingsonderzoek is een kwaliteitscontrole van het Vlaamse onderwijs, waarbij de anonimiteit van deelnemende leerlingen en scholen volledig is gegarandeerd.Enerzijds geeft een peiling zicht op het percentage leerlingen dat de eindtermen uit een bepaald leer- of vakgebied behaalt. Anderzijds biedt een peilingsonderzoek zicht op de mate waarin leerlingen en scholen verschillen in hun prestaties en op de mate waarin de gevonden verschillen samenhangen met leerling-, klas-, of schoolkenmerken. De peilingsresultaten worden bekend gemaakt op een colloquium en er wordt enbsp;en bro
Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine • Wim Van Den Noortgate • Rianne Janssen • Francis Tuerlinckx • Sarah Gielen
Switching component models for capturing emotional response patterning and synchronization processes. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Methodologie vh Pedagogisch Onderzoek
Onderzoekers: • Francis Tuerlinckx • Peter Kuppens • Eva Ceulemans
Grootte is belangrijk! Effectgrootte voor N=1-experimenten ter evaluatie van exposure in vivo bij pijngerelateerde vrees. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Methodologie vh Pedagogisch Onderzoek
Onderzoekers: • Patrick Onghena • Ann Meulders • Mieke Heyvaert
Effectiviteit van het Brussels Nederlandstalig basisonderwijs en de impact van de onderwijsondersteuning van het Onderwijscentrum Brussel (OCB) daarop. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Koenraad Van Gorp
Dood hout of onaangeboorde expertise? Intergenerationeel kennismakelaarschap in scholen. Universiteit Antwerpen Abstract: De groeiende uitstroom van oudere werknemers op de Europese arbeidsmarkt maakt van het behouden van kennis van medewerkers die dicht bij hun pensioen staan een belangrijk kenmerk van succesvolle scholen. Terwijl oudere leerkrachten door sommigen worden omschreven als 'dood hout' en als medewerkers met weinig potentieel argumenteren anderen dat de impliciete en expliciete kennis van deze werknemers onderschat wordt en te weinig aangeboord. De huidige wetenschappelijke kennisbasis slaagt er vooralsnog niet in conceptueel en empirisch inzicht te verschaffen over de manier waarop scholen maximaal kunnen profiteren van de kennis van leerkrachten die op het punt staan uit te stromen. Het concept 'Intergenerationeel kennismakelaarschap' richt zich op het faciliteren van kennisdeling tussen behoeften en aanbod over generaties. Naast het beschrijven van de huidige processen en resultaten van intergenerationeel kennismakelaarschap in scholen onderzoekt deze studie hoe verschillen in intergenerationeel kennismakelaarschap kunnen verklaard worden. Een onderscheid tussen drie sets van beïnvloedende factoren wordt daarbij naar voren geschoven: individuele leraarkenmerken, teamkenmerken en schoolkenmerken. Een zorgvuldig ontworpen multi-methode benadering staat gerant voor het beantwoorden van de vooropgestelde beschrijvende, conceptuele en verklarende onderzoeksvragen. De ecologische validiteit van het conceptuele kader wordt gegarandeerd op basis van een literatuurstudie en een Delphi-studie. In het kwantitatieve deel van de empirische onderzoeksfase worden schriftelijke vragenlijsten afgenomen in een representatieve steekproef van 80 Vlaamse secundaire scholen. Naast dit survey-onderzoek, worden 6 diepgaande case studies uitgevoerd in vakwerkgroepen in secundaire scholen met het oog op het verzamelen van kwalitatieve gegevens over intergenerationeel kennismakelaarschap tussen leraren die bijna met pensioen gaan en de andere leraren. De gegevens worden verzameld met behulp van logboeken en semi-gestructureerde diepte-interviews. Daarnaast zal ook een netwerkanalyse-benadering de inzichten in kennismakelaarschap over generaties verrijken. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Jan Vanhoof • Piet Van den Bossche • Kendra Geeraerts
Innovatie- en Excellentie monitor voor Basisonderwijs (IEMBO). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project heeft volgende opdracht: de verschillende onderwijsinnovaties in het Vlaams proefproject "Innoveren en Excelleren in Onderwijs" als proces te monitoren en hun impact en effectiviteit op het maximaliseren van de leerprestatie, de leerwinst en het welbevinden van leerlingen te analyseren. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Jan Vanhoof
Onwikkeling, validatie en effecten van een digitaal platform voor de evaluatie van vaardigheden (D-PAC). Universiteit Antwerpen Abstract: In onze huidige maatschappij neemt bij evaluaties het belang van competenties steeds toe, dit zowel in het onderwijs als bij aanwervingen of zelfs opvolging van het personeel. Het correct kunnen meten van een competentieniveau is dus zéér belangrijk. D-PAC wil het betrouwbaar en valide meten van competenties d.m.v. de "adaptive comparative judgment" methode (ACJ) dieper bestuderen. Men wil meerbepaald zowel theoretisch als praktisch de geschiktheid van deze methode om competenties te toetsen kunnen aantonen.
Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Vincent Donche • Sven De Maeyer • Jan Vanhoof
Transbaso: verbetering van de educatieve en sociale efficiëntie van de overgang tussen basis- en voortgezet onderwijs: innovaties voor het veld. Universiteit Antwerpen Abstract: Algemene valorisatiedoelstellingen van het project: 1) Het creëren, implementeren en evalueren van interventies die de effectiviteit van de processen van school- en studiekeuze bij de transitie van basis- naar secundair onderwijs willen verhogen. 2) Het aanbieden van duurzame en effectieve instrumenten voor leerlingen, leraren, scholen en buurtomgevingen om hen bij de processen van studie- en schooloriëntatie te ondersteunen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Paul Mahieu
Peer assessment implementeren in het secundair onderwijs: het verhogen van anonimiteit door het gebruik van responstechnologie Universiteit Gent Abstract: Het is algemeen aanvaard dat assessement een belangrijke motor van het leerproces is (Hunt, Hughes & Rowe, 2002) en dat innovatieve onderwijskundige aanpakken ook nieuwe vormen van assessment vereisen (Dochy, Heylen & Van de Mosselaar, 2002). Dit project richt zich op het bestuderen van peer assessment processen in face-to-face settings en onderzoekt hoe deze processen kunnen worden verbeterd. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Tamara Schellens
Transbaso: Het verbeteren van de educatieve en sociale efficiëntie van de overgang tussen primair en voortgezet onderwijs : innovaties voor het veld Universiteit Gent Abstract: Vanuit de bekommernis om het Vlaamse onderwijs aan de top te behouden, worden volgende onderzoeksdoelstellingen vooropgesteld in voorliggend Transbaso-project: 1. Diepgaande studie van de processen van school- en studiekeuze mbt. de transitie van basis- naar secundair onderwijs binnen de Vlaamse onderwijscontext. 2. Evaluatie van de effectiviteit van drie Transbaso instrumenten en een reeks 'goede praktijken' bij verschillende gebruikers. Organisaties: • Vakgroep Sociologie • Vakgroep Taalkunde
Onderzoekers: • Mieke Van Houtte • Piet Van Avermaet
Het gebruik van zelf-evaluatie instrumenten in organisaties: zelf-perceptie of zelfbedrog? Universiteit Antwerpen Abstract: Het project onderzoekt of zelfevaluatie-instrumenten die scholen in het kader van hun interne kwaliteitszorg gebruiken tot een valide en betrouwbaar beeld van de school leiden. Er wordt onderzocht in welke mate de scores bij zelfrapportage aan de hand van zelfevaluatieinstrumenten samenhangen met betrouwbaarheidsbelemmerende kenmerken van de respondent, van de bevragingscontext en van het gebruikte instrument als dusdanig. Daartoe komen een literatuurstudie, een review-studie, secundaire data-analyses, een mixed-methode onderzoek en een survey-onderzoek aan bod. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Sven De Maeyer • Jerich Faddar
Klaar voor het hoger onderwijs? Longitudinaal onderzoek naar de invloed van het studiekeuze- en academische integratieproces op het studiesucces in het eerste jaar hoger onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Academische integratie is een belangrijke voorspeller voor het verklaren van studiesucces van eerstejaarsstudenten in het hoger onderwijs. Het concept verwijst naar de mate waarin studenten zich aanpassen aan hun nieuwe leeromgeving. Academische integratie kan onderzocht worden vanuit het perspectief van verschillende studentkenmerken. Hoewel men academische integratie als een 'evoluerend' concept bekijkt, werd dit in eerder onderzoek voornamelijk vanuit een statisch perspectief onderzocht. Dit project beoogt de verklarende rol van studentkenmerken en het academisch integratieproces van eerstejaarsstudenten ten aanzien van studiesucces longitudinaal te onderzoeken. Dit gebeurt via het integreren van Nicholson's transitiemodel (1990) met een longitudinaal procesmodel. Transitie wordt in dit onderzoek beschouwd als een gefaseerd proces met een voorbereidings-, ontmoetings-, aanpassings- en stabilisatiefase. Dit impliceert een uitbreiding van het conceptueel kader met factoren gerelateerd aan de voorbereiding van studenten in het secundair onderwijs (voorkennis, studiekeuzeprocessen) en een verfijning van de transitiefase in een ontmoetings- en een aanpassingsfase. Dit conceptueel kader wordt getest via een recent verzamelde longitudinale dataset bij studenten die de overgang maakten van het secundair naar en in het hoger onderwijs of de arbeidsmarkt (3700 studenten). Om de relaties tussen studiekeuzeproces, het academisch integratieproces en het studiesucces in het hoger onderwijs te onderzoeken, wordt dit onderzoeksproject opgezet in vier fasen: een beschrijvende, exploratieve, toetsende en een theoretische fase. De eerste drie fases richten zich op telkens hogere analyseniveaus en onderzoeken geleidelijk aan meer componenten van het conceptuele model. De laatste fase koppelt de resultaten aan de bestaande kennis en zorgt op die manier voor theorieontwikkeling.
Het innovatieve karakter van dit project is meervoudig. Er is de integratie van een longitudinaal procesmodel met een transitiemodel. Daarnaast is de dataset gebaseerd op vijf meetmomenten wat het mogelijk maakt om causale processen meer in kaart te brengen. Omdat de dataset zowel studenten uit professionele als academische bachelors bevat, kan het onderzoek ook leiden tot meer generaliseerbare uitspraken over de invloed van deze factoren op het studiesucces in het hoger onderwijs. Ten slotte zal dit onderzoek ook bijdragen aan noodzakelijke theorieontwikkeling in dit onderzoeksdomein. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Vincent Donche • Dorien Noyens
Education in emergencies: a mixed-method study of the role of schoolingin individual and community posttrauma reconstruction KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Lucia De Haene • Indra Versmesse
child domestic work and child abuse in India KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Peter Adriaenssens • Lucia De Haene • Namratha Ramanan
EU-Japan Multidisciplinair Master programma (bi-diplomering). KU Leuven Abstract: EU-JAMM is designed to foster multidisciplinary competence of master students, focusing on knowledge, understanding, and comparative perspectives related to past, current, and future EU-Japan relations. Students achieve this development through studying for double master degrees from both regions after completing at least a full academic year of study. The established curriculum enables 43 mobile students to comprehensively explore and analyse EU-Japan relationships from the perspectives of the humanities and social as well as natural sciences. In addition to its focuson the EU and Japan and their interactions, EU-JAMM offers local language and culture courses as well as internship opportunities for students.In this way Japanese students will become EU experts with a deeper understanding of the EU as well as its cultural composition. European students, meanwhile, specialise in Japans global role from both a historical and contemporary perspective. The consortium consists of he follo Organisaties: • OG Japanse Studies Leuven
Onderzoekers: • Dimitri Vanoverbeke • Patrick Pasture • Kolja Raube
European format for exchange of social security education (ECHE). KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instituut voor Sociaal Recht
Onderzoekers: • Paul Schoukens
TITEL: Europese identiteit, cultuur, uitwisselingen en meertaligheid (EUROMEC - Jean Monnet network). KU Leuven Abstract: EUROMEC is een netwerk van Jean Monnet leerstoelen op het terrein van Europese identiteit, cultuur, uitwisselingen en meertaligheid. De vormingvan een Europese identiteit is het centrale thema, dat uitgesplitst wordt in drie dimensies en evenzoveel vindplaatsen voor gerichtnbsp;onderzoek :-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;het patroon dat Europese identiteit en burgerschap vertoont bij studenten Europese Studiesnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de Europese meertalige stad-nbsp;nbsp; nbsp;nbsp; de opkomende identiteit(en) bij jongeEuropese onderzoekers.De centrale opdracht van het netwerk is de uitbouw van een kenniscentrum. Het wil een referentiepunt worden voor onderzoekers, met name voor doctoraatsstudenten. Hiertoe zijn 3 summer schools voorzien en 13 samenkomsten, gaande van seminars en workshops tot conferenties.nbsp;Naast papers, zullen boeken gepubliceerd worden en themanummers in toonaangevende tijdschriften.Het project wordt gecoördineerd door prof. Maria Stoicheva, St. Kliment Ohridski Univ Organisaties: • OE LINES
Onderzoekers: • Frank Delmartino • Stephan Keukeleire
Erasmus mundus Actie 2 Israël. KU Leuven Abstract: Het Erasmus Mundus Partnership Actie 2 Programma van de Europese Commissie bevordert institutionele samenwerking tussen hogeronderwijsinstellingen in de Europese Unie en derde landen. Een mobiliteitsprogramma voor studenten en stafleden zorgt daar voor. Een buitenlands studie- of onderzoeksverblijf, een volledige training of onderzoek in het kader van master- of doctoraatsstudies, en uitwisselingen van stafleden zijn een idealevoedingsbodem om aan een geglobaliseerde academische cultuur te werken én te focussen op mogelijke synergieën.
Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
AREAS+ een project dat focust op samenwerking met Zuid- en Zuidoost -Azie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
Aurora Naar modern en innovatief hoger onderwijs. KU Leuven Abstract: Het thema is samenwerking tussen universiteiten en bedrijven. Door de creatie van een partnerschap, gezamenlijke projecten en uitwisselingen, promoot Aurora kennisoverdracht, op het vlak van samenwerking tussen bedrijven en universiteiten, tussen universiteiten en entrepreneurs in Europa en Rusland. Het project voorziet beurzen voor 236 personen, waarvan 70% uit Rusland. 52% van de bursalen zijn studenten en personeelsleden vanpartneruniversiteiten. De nadruk ligt op de mobiliteit van doctorandi, postdocs en ZAP.Aurora II promoot samenwerking tussen universiteitenen bedrijven, met als doel de inzetbaarheid van jonge afgestudeerden opde arbeidsmarkt te verhogen. Het project voorziet mobiliteit van 170 bursalen, waarvan 75% uit Rusland. 58% van de bursalen zijn studenten en personeelsleden van partneruniversiteiten. De nadruk ligt op de mobiliteit van doctorandi, postdocs en ZAP.nbsp; Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
Erasmus Mundus-Western Balkans (ERAWEB) voor academische mobiliteit in geneeskunde en gezondheidswetenschappen. KU Leuven Abstract: Het ERAWEB II Consortium omvat zeven universiteiten in zes landen van Lot 7 (Albanië, Bosnië en Herzegovina, Macedonië (FYROM), Servië, Montenegro en Kosovo (UNSCR 1244)) evenals zes universiteiten in vijf landen inde EU (Nederland , Oostenrijk, Duitsland, Italië en België). Het project richt zich op onderzoek in geneeskunde en gezondheidswetenschappen op twee manieren. Ten eerste, door het versterken van de academische vaardigheden van studenten, onderzoekers en docenten die werkzaam zijn in klinische of gezondheidswetenschappen. Ten tweede zal het onderzoek binnen ERAWEB factoren identificeren die de gezondheid van de bevolking beïnvloeden en zal het mogelijke interventies ontwikkelen om de gezondheid te verbeteren. Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
De implementatie van vrijheid van religie in het onderwijs in Zuid-Afrika. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Gracienne Lauwers • Georgios Pavlakos
Alternatieve vormen van solidariteit: mogelijkheden om politiserend te werken KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Educatie en Samenleving
Onderzoekers: • Joke Vandenabeele • Anika Depraetere
To improve the quality and relevance of higher education. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS
Onderzoekers: • Sabine Van Huffel
School on Cloud: onderwijs verbinden met de cloud. KU Leuven Abstract: Thenbsp;is een belangrijke technologische doorbraak met een enorm potentieel voor het onderwijs. Het laat toe dat studenten en docenten/begeleiders productief samenwerken in formele en informele onderwijssituaties. Het School on Cloud (SoC) netwerkproject wil de nieuwedynamische manieren om studenten op te leiden (en die ook in lijn liggen met de manier waarop we denken, delen, leren en samenwerken buiten de klas), verder onderzoeken in verschillende onderwijssectoren.Om dit te bereiken zal het SoC project onderzoek verrichten en een state of the art maken, verschillende pedagogische benaderingen bekijken en richtlijnen opstellen voor leraren en lerarenopleiders. Er zullen ook vier werkgroepen opgezet worden rond volgende themas: management (transitie), iTeacher/Trainer, gepersonaliseerd leren en cloud-gebaseerde digitale toekomst. Daarnaast zal een School on Cloud website worden gecreëerd waaroptoegang geboden wordt tot materialen, SoC-producten, opleidingsmogelijkheden, onderzoeks
Organisaties: • Faculteit Wetenschappen
Onderzoekers: • Wim Van Petegem
Collaboratief leren in ruimte en tijd: bridging the gap. KU Leuven Abstract: ALINA (Activerende Leerruimtes in de Associatie)Als alternatiefvoor traditionele hoorcolleges worden steeds meer innoverende onderwijsmodellen en interactieve werkvormen onderzocht en toegepast. Tegelijkertijd vormen de next generation classrooms, waarin docenten en studentenop een flexibele manier met elkaar in interactie kunnen treden, een belangrijke resultante van verschillende werkgroepen en projecten in binnen- en buitenland.Maar de link tussen beide is niet altijd duidelijk aanwezig, wat voor gemiste kansen zorgt. Bovendien zijn docenten niet steeds op de hoogte van de didactische en organisatorische mogelijkheden van next generation classrooms om het leerproces te ondersteunen, te versterken en te verrijken.Dit project wil de dwarsverbanden tussen onderwijsruimte en onderwijspraktijk verder uitdiepen in een breed conceptueel en praktijkrelevant kader, dat dan via gerichte initiatieven zowel hetbeleid van instellingen (via beleidsaanbevelingen) als docenten (via navorming) bin Organisaties: • Faculteit Wetenschappen
Onderzoekers: • Iris Peeters
Onderzoek naar organisatievormen van schoolbesturen en hun impact op het beleidsvoerend vermogen op scholen. KU Leuven Abstract: Dit project omvat een literatuur-, kwalitatief en kwantitatiefonderzoeknaar organisatievormen, efficiëntie en professionalisering van schoolbesturen in Vlaanderen. Daarnaast omvat het een comparatieve studie naar de organisatie van schoolbesturen in Nederland, Verenigd Koninkrijk en Finland, en een vergelijking met andere sectoren zoals ziekenhuizen, spin-offs en universiteiten. Om een gefundeerde input te geven op het huidig en toekomstig beleid, worden de beleidsaanbevelingen afgetoetst bij diverse actoren uit het onderwijs Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • ALO FEB Leuven
Onderzoekers: • Kristof De Witte
Toeleiding naar het zorgaanbod. Een onderzoek naar bestaande praktijken en verklarende factoren op kind-, gezins- en schoolniveau in het gewoon en buitengewoon onderwijs in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Voorliggend onderzoek heeft als doel de bestaande praktijken inzake toeleiding naar het zorgaanbod in kaart te brengen, deze te verklaren a.d.h.v. factoren op kind-, gezins-, en school niveau en de (gepercipieerde) effecten en de wenselijkheid van deze praktijken na te gaan. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Elke Struyf
Modernization of two cycles (MA,BA) of competence-based curricula in Material Engineering according to the best experience of Bologna Process (MMATENG). KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • TC Materialentechnologie De Nayer
Onderzoekers: • Jan Ivens
ARMAZEG: Implementeren van e-leren en levenslang leren in de Transkaukasus. KU Leuven Abstract: Het ARMAZEG project wil in het hoger onderwijs in Armenië en Georgië e-leren promoten als integraal onderdeel van het onderwijsproces, als manier om de kwaliteit van het universitair onderwijs te verbeteren maar ookals manier om levenslang leren aan te bieden binnen de samenleving. Volgende stappen zullen worden ondernomen: (1) de ontwikkeling van een strategisch beleidskader voor de implementatie van levenslang leren, ondersteund door e-leren; (2) de ontwikkeling van een business en implementatieplan en het oprichten van e-learning centra met personeel opgeleid in deadministratief/organisatorische, pedagogische en technologische aspecten van e-learning; (3) het organiseren van training/capacity building workshops; en (4) de ontwikkeling van een plan voor kwaliteitszorg en het opzetten van pilootprojecten rond de implementatie van e-learning. Organisaties: • Faculteit Wetenschappen
Onderzoekers: • Wim Van Petegem
Improving educational effectiveness of primary schools. KU Leuven Abstract: This Comenius Multilateral Project is lead by the University of Kragujevac, Serbia. The partners come from Serbia, Belgium, Cyprus and Slovenia. Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine • Jan Van Damme
Applied computing in engineering and science. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract
Organisaties: • OG ORSTAT Leuven
Onderzoekers: • Christophe Croux
De logica van de markt. Steineronderwijs in een neoliberale context Universiteit Gent Abstract: Dit project zal 1) de onderwijsopvattingen en -filosofie van Rudolf Steiner bestuderen 2) maar vooral onderzoeken op welke manier deze vorm kregen en krijgen in de dagelijkse onderwijspraktijk in Vlaanderen tussen 1954 en vandaag, en 3) bevragen in welke zin bepalde implementaties van zijn iedeeën een alternatief kunnen aanbieden voor de dominante logica van de markt in het onderwijs. Organisaties: • Vakgroep Pedagogiek
Onderzoekers: • Pieter Dhondt
De logica van de markt. Steineronderwijs in een neoliberale context Universiteit Gent Abstract: Dit project zal 1) de onderwijsopvattingen en -filosofie van Rudolf Steiner bestuderen, 2) maar vooral onderzoeken op welke manier deze vorm kregen en krijgen in de dagelijkse onderwijspraktijk in Vlaanderen tussen 1954 en vandaag, en 3) bevragen in welke zin bepaalde implementaties van zijn ideeën een alternatief kunnen aanbieden voor de dominante logica van de markt in het onderwijs. Organisaties: • Vakgroep Pedagogiek
Onderzoekers: • Pieter Dhondt
Ontwikkelen van instrumenten voor het meten, het monitoren en het bevorderen van de pedagogische kwaliteit in de voorschoolse kinderopvang Universiteit Gent Abstract: Ontwikkelen van drie instrumenten die met elkaar verbonden zijn maar elk een eigen finaliteit hebben:1. Een wetenschappelijk meetinstrument dat een globaal beeld geeft van de pedagogische kwaliteit in de voorschoolse kinderopvangvoorzieningen. Het uitvoeren van een nulmeting behoort eveneens tot de opdracht.2. Een instrument, afgeleid van het wetenschappelijk meetinstrument, te gebruiken door een controlerende instantie,waarmee de pedagogische kwaliteit van een individuele opvangvoorziening wordt bewaakt via monitoring. Dit instrument moet een minimale norm omvatten.3. Een instrument dat elke opvangvoorziening kan gebruiken om de eigen werking te evalueren en te bevorderen. Dit instrument moet in overeenstemming zijn met het wetenschappelijk meetinstrument en het monitoring -instrument.Voorafgaand aan de ontwikkeling van deze drie instrumenten moet een pedagogisch raamwerk uitgebouwd worden. Dit raamwerk vormt de gemeenschappelijke basis voor de ontwikkeling van de 3 instrumenten Organisaties: • Vakgroep Sociale agogiek
Onderzoekers: • Michel Vandenbroeck
Under the spell of Learning KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Educatie en Samenleving
Onderzoekers: • Stefan Ramaekers • Maarten Simons • Lut Vanden Buverie
. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Jan Masschelein • Thu Ha Nguyen
Processes of remembrance and forgetting in refugee communities in Belgium KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Lucia De Haene • Ruth Kevers
Under the spell of learning: the learning sciety as challenge KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Educatie en Samenleving
Onderzoekers: • Stefan Ramaekers • Jan Masschelein • Philippe Noens
A global multidisciplinary network on housing research and learning. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Architectuur Sint-Lucas
Onderzoekers: • Johan Verbeke
In de ban van het leren: de 'lerende samenleving' als uitdaging voor de publieke rol van de school, de universiteit en de gezinsopvoeding. KU Leuven Abstract: De alomtegenwoordigheid van de 'taal van het leren' in de pedagogische theorie en praktijk en het daarmee samenhangende verdwijnen van meer traditionele referenties zoals 'onderwijs' en 'opvoeding' vormen het uitgangspunt van dit onderzoek. Er wordt beroep gedaan op een combinatie van empirische methodologieën en meer fundamenteel theoretischen filosofisch werk om te onderzoeken hoe de actuele evolutie naar 'leeromgevingen' de traditionele 'pedagogische instituties' (gezin, school, universiteit)transformeert. Meer bepaald willen we nagaan hoe deze evolutie de aard van de associaties verandert die in die sites geconfigureerd worden en vooral hoe hun publieke karakter daardoor beroerd wordt. Uitgaande van etnografisch onderzoek in concrete case-studies (professionele leergemeenschappen op het niveau van ouders, leerkrachten en docenten, alsook gezinnen en colleges)zal een cartografie en morfologie ontwikkeld worden. Die zullen de vormen van communaliteit in kaart brengen als sociale prak Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Stefan Ramaekers • Jan Masschelein • Maarten Simons
Mixture simultane factor analyse voor het modelleren van multivariate multiniveau data. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Methodologie vh Pedagogisch Onderzoek
Onderzoekers: • Eva Ceulemans • Kim De Roover
Een multidisciplinaire, crossmediale en innovatieve nieuwsredactie als teaching hospital voor opleidingen binnen de associatie. KU Leuven Abstract: Dit project heeft als doel de opstart en implementatie van een multidisciplinaire en crossmediale nieuwsredactie.Deze redactie moet het studenten uit verschillende opleidingen (journalistiek,communicatiewetenschappen, computerwetenschap, interactieve multimedia design,) mogelijk maken om hun vaardigheden en competenties verder te ontwikkelen eninnovatief samen te werken met studenten en docenten met een andereachtergrond. Deze teaching hospital of interne stageplek moet studentenin staat stellen om hun vaardigheden te verfijnen en nieuwe vaardigheden aante leren en op die manier hun intrede in de beroepspraktijk waarin bepaaldeeisen rond multi-skills, innovatief denken en flexibilisering vooropgesteldworden, te vergemakkelijken. Dit project zal gedurende twee jaar deze redactieopstarten en uitbouwen met als doel de opportuniteiten en problemen teidentificeren die cruciaal zijn voor een verdere implementatie van deze internenieuwsredactie als innovatieve stageplek binnen de associati Organisaties: • OE Instituut voor Mediastudies
Onderzoekers: • Michaël Opgenhaffen • Veerle Van der Sluys
Flexibele leerwegen in het Vlaamse onderwijs. KU Leuven Abstract: Het Vlaamse onderwijssysteem is sterk gericht op selectie van leerlingen (in onderwijsvormen, studierichtingen, gewoon en buitengewoon onderwijs). In dit onderzoek worden verschillende vormen van flexibele leerwegenin kaart gebracht en kritisch geanalyseerd. Telkens worden randvoorwaarden, succesfactoren en valkuilen verhelderd om op die manier inspiratie te bieden aan verschillende actoren in het Vlaams onderwijs: leraren, scholen, lerarenopleidingen, pedagogische begeleiding en beleidsmakers. Dit project is een samenwerking tussen twee Leuvense onderzoekscentra: - Centrum voor Onderwijseffectiviteit en -Evaluatie (promotor Bieke De Fraine, onderzoeker Machteld Vandecandelaere) - HIVA (promotor Katleen De Rick, onderzoeker Goedroen Juchtmans) Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine
(ERASMUS MUNDUS) EUCNDOC: Enhancing the visibility of EHE and strengthening the dialogue and cooperation with Chinese stakeholders in the field of doctoral education Vrije Universiteit Brussel Abstract: Semenwerking EU-China in doctoral education Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Chang ZHU
Krachtige STEM-leraren vormen. De lerarenopleidingen Wetenschap en Technologie klaar voor uitdagend en motiverend SREM-onderwijs. KU Leuven Abstract: De Vlaamse lerarenopleidingen Wetenschap en Technologie aan hogescholenen universiteiten staan voor belangrijke uitdagingen: het Actieplan voor het stimuleren van loopbanen inwiskunde, exacte wetenschappen en techniek 2012-2020 en het Masterplan voor dehervorming van
het secundair onderwijs nopen hen tot een grondige investering in de opleiding van toekomstige wetenschapsleerkrachten. Voor deze projectaanvraag slaande SLO Natuurwetenschappen en Wiskunde (KU Leuven) en de GLO BaSO Wetenschap en Technologie (KHLeuven) de handen in elkaar om hun onderwijs te innoveren en zo te anticiperen op de vernieuwingen in hetwerkveld. Opdat ze optimaal zoudenkunnen functioneren in het hervormde STEM-onderwijs (STEM: Science,Technology, Engineering, Mathematics), dienen aspirant-leerkrachten immers een aantal belangrijke nieuwe competenties teverwerven: zo moeten ze o.a.leerlingen kunnen uitdagen en motiveren voor wetenschappen en techniek met authentieke probleemoplossende taken, hun kennis uit ve Organisaties: • Departement Natuurkunde en Sterrenkunde
Onderzoekers: • Mieke De Cock
Cartografie en analyse van het onthaalonderwijs voor minderjarige anderstalige nieuwkomersnbsp;(OKANS). KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden
SoE2014-1 c-PaCK Frans: Een blended leeromgeving voor het geïntegreerd verwerven van vakdidactische kennis (PCK) Frans voor toekomstige leerkrachten lager onderwijs. KU Leuven Abstract: Vakdidactische kennis (pedagogical content knowledge, PCK) van leerkrachten is een belangrijke predictor voor de kwaliteit van hun instructie en de leeruitkomsten bij hun leerlingen. Zowel de vakinhoudelijke (content knowledge, CK) als de algemeen didactische kennis (pedagogical knowledge, PK) zijn noodzakelijke, maar evenwel geen voldoende voorwaarden voorhet beschikken over een degelijke vakdidactische kennisbasis. Voorliggende projectaanvraag beoogt het ontwerpen, ontwikkelen, implementeren en evalueren van een geïntegreerde blended leeromgeving ter optimalisatie van PCK Frans (als tweede taal) bij toekomstige leerkrachten lager onderwijs, met een focus op het leren onderwijzen van mondelinge interactie.Het geïntegreerd karakter van de leeromgeving situeert zich op drie niveaus: (1) gericht op het verwerven van PCK inzake mondelinge interactie,geïntegreerd met het aanbieden van ondersteunende CK en PK, (2) waarbijwordt gebruik gemaakt van authentieke leertaken die gericht zijn op Organisaties: • Faculteit PPW Kulak
Onderzoekers: • Jan Elen • Piet Desmet • Fien Depaepe • Mieke Vandewaetere
OUVM : Opening universities for virtual mobility. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • N. N.
Chinese4Business. KU Leuven Abstract: Chinese for business partnerproject. Organisaties: • Instituut voor Levende Talen
Onderzoekers: • Serge Verlinde
Cartografie en analyse van het onthaalonderwijs voor minderjarige anderstalige nieuwkomers (OKANS). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Rita Rymenans • Sven De Maeyer
Teaching attitudes and skills towards Europe. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de opdrachtgever. UA levert aan de opdrachtgever de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens
Cartografie en analyse van het onthaalonderwijs voor minderjarige nieuwkomers (OKANS) Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek omvat een kritische analyse van de concrete praktijken van OKAN (inzet toegekende middelen, organisatie, rollen en profielen van actoren op schoolniveau) en de impact van OKAN op de schoolloopbanen van deze leerlingen. Deze kritische analyse wordt gerealiseerd via een gelaagde onderzoeksopzet: 1) reconstructie van de schoolloopbanen van OKAN-lln op basis van administratieve databanken; 2) online survey bij relevante actoren op school- en intermediair niveau; 3) doorgedreven casestudies van 5 BaO en 5 SO scholen en 4)
expertseminars gericht op het aftoetsen van resultaten en aanbevelingen. Op basis van verschillende valorisatieproducten worden de bevindingen ruim en toegankelijk verspreid. Vaak wordt OKAN herleid tot een taalproblematiek en dreigt OKAN onderwijs te worden gereduceerd tot alleen taalonderwijs. In dit onderzoek zullen we OKAN kritisch analyseren vanuit een brede opvatting over OKAN. Organisaties: • Vakgroep Sociale agogiek • Vakgroep Taalkunde
Onderzoekers: • Ilse Derluyn • Piet Van Avermaet
INDIGO: Inzetten op diversiteit in grootstedelijk onderwijs vanuit de lerarenopleiding. KU Leuven Abstract: Organisatie van het Indigo-project , waarbij in de context van de lerarenopleiding specifieke componenten worden ingebouwd opdat leraren in opleiding zouden voorbereid worden op het omgaan met allochtone kansengroepen in de maatschappij. Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden • Ellen Claes
Onderzoek naar studiekeuze en leerloopbanen in het DKO. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • HIVA-OG Onderwijs en Levenslang Leren
Onderzoekers: • Steven Groenez
Erasmus Mundus Actie 2 voor Zuid-Afrika. KU Leuven Abstract: Het Erasmus Mundus Partnership Actie 2 Programma van de Europese Commissie bevordert institutionele samenwerking tussen hogeronderwijsinstellingen in de Europese Unie en derde landen. Een mobiliteitsprogramma voor studenten en stafleden zorgt daar voor. Een buitenlands studie- of onderzoeksverblijf, een volledige training of onderzoek in het kader van master- of doctoraatsstudies, en uitwisselingen van stafleden zijn een idealevoedingsbodem om aan een geglobaliseerde academische cultuur te werken én te focussen op mogelijke synergieën. Acht Europese en vijf Zuid-Afrikaanse universiteiten hebben nu via de K.U.Leuven hun krachten gebundeld in een sterk academisch netwerk. Het programma geeft concreet vanaf 15 juli 2012 aan 51 Zuid-Afrikaanse studenten en academici de mogelijkheid om naar Europa te komen. De Europese Commissie maakt er een budget van 1.460.575 euro voor vrij. De deelnemers ontvangen een beurs voor hun reis-en verblijfskosten, hun inschrijvingsgeld, verzekering en huisvest Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
EMINTE: Erasmus Mundus India To Europe.Erasmus Mundus Actie IImobiliteitsprogramma met India. KU Leuven Abstract: Het Erasmus Mundus Actie II programma van de Europese Commissie tracht institutionele samenwerking tussen hogeronderwijsinstellingen in de Europese Unie en derde landen te bevorderen via een mobiliteitsprogramma voor studenten en stafleden. Een studie- of onderzoeksverblijf in het buitenland, een volledige training of onderzoek in het kader van master- of doctoraatsstudies, en uitwisseling van stafleden zijn een ideale voedingsbodem om aan een geglobaliseerde academische cultuur te werken én te focussen op mogelijke synergiën.Het Erasmus Mundus Actie II netwerk EMINTE bestaat uit tien Europese en tien Indiase universiteiten en wordtgecoördineerd door Lund University (Zweden). KU Leuven is één van de Europese partners. Het programma zal vanaf 15 juli 2014 aan 107 Indiase studenten en academische stafleden de mogelijkheid bieden om in Europa te komen studeren en werken. De Europese Commissie stelt een budget van 3.000.000 beschikbaar voor dit project. Geselecteerde kandidaten ontvangen Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
EADTU : European association of distance teaching universities. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Wetenschappen
Onderzoekers: • Wim Van Petegem
TLCP - onderwijstaal voor zorgverleners-toolkit. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Individueel onderzoek IOIW
Onderzoekers: • Jozef Colpaert
impact Brede Scholen in Brussel en de ontwikkeling van een tool om de kwaliteit van Brede Scholen te monitoren Universiteit Gent Abstract: Het Steunpunt Diversiteit en Leren (SDL) van de Universiteit Gent voert een wetenschappelijk onderzoek naar de impact van Brede Scholen in Brussel en ontwikkelt een tool om de kwaliteit van Brede Scholen te monitoren. Het onderzoek en de ontwikkeling gebeurt in de periode
1/1/2015 tot 30/06/2016. Meer specifiek gaat het over: Een onderzoek naar kritische succesfactoren en drempels die Brede Scholen ervaren bij het werken aan hun specifieke doelen En op basis van de resultaten een tool uitwerken waarmee Brede Scholen het eigen proces van kwaliteitsverbetering kunnen monitoren Organisaties: • Vakgroep Taalkunde
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
OOF2014/14 (URL:mailto:PBA@IIW)PBA@IIW. KU Leuven Abstract: Acht van de tien studenten die starten met een professionele bacheloropleiding hebben gedacht aan schakelen en twee op de tien zijn ervan overtuigd te zullen schakelen. De Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen (FIIW) telt momenteel meer dan 900 schakelstudenten en dit blijft systematisch toenemen met gemiddeld 7% per jaar.Het is echter niet evident om op deze manier een academisch diploma te behalen, het is dus belangrijk dat we geïnteresseerden tijdig kunnen oriënteren en remediëren.In het kader van de oriëntatie ontwikkelen we daarom een geoptimaliseerde positioneringstest op maat van de studenten die in de derde fase vande professionele bachelor overwegen om te schakelen naar de masteropleidingen tot industrieel ingenieur en we inventariseren in het kader van de remediëring concrete tekortkomingen en bestaande remediëringsinitiatieven zodat we voor elk van de tekortkomingen een remediëringsinitiatief kunnen voorstellen. Deze oriënterings- en remediëringsinitiatieven zullen b Organisaties: • TC Werktuigk.Industr.Ing.techn. De Nayer
Onderzoekers: • Greet Langie
Hoe zijn competenties grootschalig te toetsen? Ontwikkeling van een evaluatiematrix voor toetsprogramma's en een inventarisatie van good practices. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Vincent Donche • Sven De Maeyer • Jan Vanhoof
Scenario's voor leer(winst)monitoring in Vlaanderen: Een ontwerponderzoek naar haalbaarheid en wenselijkheid. Universiteit Antwerpen Abstract: Er bestaan goede redenen om een (meer) systematisch zicht te krijgen op leerresultaten in het Vlaamse leerplichtonderwijs. Daar staat tegenover dat systemen om leerresultaten te monitoren bekritiseerbaar zijn en dat ongewenste effecten zich (kunnen) voordoen. Deze studie onderbouwt mogelijke scenario's voor het monitoren van leerwinst en gaat na of deze haalbaar en wenselijk zijn in de Vlaamse context. Centraal in het ontwerponderzoek staat het identificeren van ontwerpprincipes voor een monitoringsysteem op maat van Vlaanderen. Dit gebeurt aan de hand van systematisch literatuuronderzoek, een Delphi-studie en de studie van buitenlandse monitoringsystemen. Op basis van de ontwerpprincipes worden scenario's uitgeschreven die in diepte-interviews bij stakeholders afgetoetst worden. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Sven De Maeyer • Jan Vanhoof
Cultuur in de Spiegel in Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft tot doel het ontwikkelen van een doorlopend referentiekader voor geïntegreerde cultuureducatie voor het Vlaamse kleuter- en leerplichtonderwijs, dat rekening houdt met de cognitieve, individuele, seksuele en culturele verschillen tussen kinderen en jongeren, en dat aansluit op de ontwikkeling van kinderen en jongeren. De opdrachtnemer baseert zich hiervoor op de uitgangspunten, onderzoeksresultaten en -producten van het Nederlands onderzoek 'Cultuur in de Spiegel' (voor meer informatie, zie www.cultuurindespiegel.nl). Op deze basis ontwikkelt de opdrachtnemer via een praktijktoets en in afstemming met diverse beleidsactoren een op de Vlaamse context geënt doorlopend referentiekader voor geïntegreerde cultuureducatie voor het kleuter- en leerplichtonderwijs. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Free DE BACKER • WILLEM ELIAS
Endofenotypes van autisme spectrum stoornissen: Verband tussen fenotypetie, brain imaging data en genotype. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Johan Wagemans • Jean Steyaert • Lien Van Eylen • Ilse Noens
Uitdagingen voor personeelsbeleid: Selectie en opdrachttoewijzing in Vlaamse basis-en secundaire scholen
Universiteit Gent Abstract: Onderzoeksvragen 1. Hoe verloopt het personeelsbeleid binnen scholen? a. Hoeveel nieuwe leerkrachten komen de school binnen? b. Hoeveel leerkrachten verlaten de school? c. Hoe ziet de opdrachtverdeling eruit binnen de school? d. Wat is de verhouding tussen het aantal leerkrachten aangesteld met vereiste, voldoende geachte en andere bekwaamheidsbewijzen in de school? 2. Hoe selecteren scholen nieuwe leerkrachten? a. Worden een profiel met criteriavereisten (vereist bekwaamheidsbewijs, competenties, enz.) voorop gesteld? b. Wie neemt initiatief: schoolbestuur of schoolleider? c. Via welke kanalen wordt gezocht (vdab, eigen databanken van koepel, via lijst scholengemeenschap of schoolbestuur, via eigen lijst)? d. Wat is de rol van de scholengemeenschap hierin (confer voorrangsregeling i.v.m. TADD en vastbenoemden)? e. Wat is de vorm van de selectieprocedure (cv, referenties, interview, meedraaien in school)? f. Wordt er gedifferentieerd in aanpak volgens lengte van opdracht (kort interim versus langere periode van aanstelling) of volgens gezocht progiel (bijvoorbeeld vakinhoudelijk)? 3. Hoe worden opdrachten toegewezen binnen de school? a. Hoe krijgt de opdracht van beginnende/nieuwe leerkrachten in de school vorm? b. Welke beleidskeuzes worden er gemaakt m.b.t. de opdrachtverdeling volgens leerjaar, studierichting, vakken, pedagogische taken en competenties van leerkrachten? c. Vinden er wijzigingen in opdrachttoewijzing plaats bij de reeds aanwezige leerkrachten? Met welke reden? d. Hoeveel inspraak hebben leerkrachten zelf hierin? e. Wat is de rol van de scholengemeenschap hierin (confer voorrangsregeling i.v.m. TADD en vastbenoemden)? 4. Hoe beïnvloeden selectie en opdrachttoewijzing het welbevinden van leerkrachten (zowel beginnende als ervaren leerkrachten)? a. Jobtevredenheid b. Organisatorische betrokkenheid c. Intentie om de school/het onderwijs te verlaten d. Welke rol spelen leerkrachtkenmerken hierin (demografische kenmerken, autonomie en doelmatigheidsbeleving van leerkrachten? 5. Welke rol spelen schoolvariabelen in het selectie en opdrachttoewijzingsproces? a. Participatieve besluitvorming b. Collegialiteit C. Leiderschap Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Geert Devos
Digitale toegankelijkheid aan de KU Leuven Dienst Onderwijs en Leren. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Wetenschappen
Onderzoekers: • N. N. • Anneleen Cosemans
VMPASS : Implementing recognition of virtual mobility and OER learning through a learning passport. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Wetenschappen
Onderzoekers: • Wim Van Petegem
Steunpunt Studie- en Schoolloopbanen (SSL). KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Prof.Opleiding & Ontw.& Levenslang Leren
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine • Ides Nicaise • Luc Sels • Dieter Verhaest
Steunpunt studie en schoolloopbanen. KU Leuven Abstract: Het Steunpunt studie- en schoolloopbanen (SSL) voert beleidsrelevant onderzoek uit om het Vlaamse onderwijsbeleid wetenschappelijk te ondersteunen. In een interuniversitair samenwerkingsverband onderzoeken we (1) Macro-perspectief van het Vlaamse onderwijssysteem (2) Loopbanen van leerlingen met inbegrip van het LiSO-project, een longitudinale dataverzameling die in september 2013 startin een 70-tal Vlaamse scholen voor secundair onderwijs (zie (URL:http://www.lisoproject.be/)http://www.lisoproject.be/) (3) Loopbanen van leerkrachten (4) Aansluiting tussen onderwijsen arbeidsmarkt Het Centrum voor Onderwijseffectiviteit en-Evaluatie is betrokken bij onderzoekslijnen 1, 2 en 3. Organisaties: • Faculteit PPW Kulak
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine • Sarah Gielen
Philosophy of education: Crossing interdisciplinary bridges (bi-annual IoE-Leuven doct. seminars).
KU Leuven Abstract: The seminars are organised bi-annually to provide a supportive environment in which doctoral students of the Laboratory for Education and Society (KU Leuven) and of the Department of Humanities and Social Sciences (Institute of Education, London) can present work in progress in the philosophy of education and related fields.nbsp;Presentations of workby doctoral students, postdoctoral and senior academic staff are accompanied by reading sessions in which new and experienced researchers together discuss both classic and more recentnbsp;philosophical texts not only in the form of academic articles and books but also film. Thefocus of the seminars is not on defining what it is to do philosophicalresearch but on how our research can gain purchase on the realities andpracticalities of education and society today. Hence, the research presented derives from the variety of disciplinary and cross-disciplinary perspectives represented by each institution (within Continental and the Anglophone p Organisaties: • Educatie en Samenleving
Onderzoekers: • Stefan Ramaekers
Informele muziekrepresentaties als opstap naar een betekenisvolle omgang met muziek. Van assessment naar interventie. KU Leuven Abstract: Dit onderzoek wil de didactische mogelijkheden in kaart brengen van informele representaties en betekenisgeving met betrekking tot muziek. Voortbouwend op voorafgaandelijk eigen theoretisch en empirisch onderzoek opdit terrein worden nieuwe mogelijkheden onderzocht om het huidig eenzijdig diagnostisch apparaat omtrent muzikale representatie te verbreden, mede in functie van een interventie gericht op een rijkere omgang met klinkende muziek. Waar het vorige onderzoek eerder toegespitst was op de receptieve zijde van de omgang met muziek op basis van grafische notatie, wordt er in dit project ook ruimte gelaten om te toetsen in welke mate ook de motorische zijde kan worden aangewend. Naast een voorbereiding vanmeer diepgaand empirisch vervolgonderzoek wordt er vooral geïnvesteerd in het uitwerken van een diagnostisch apparaat voor het in kaart brengenvan het muzikale begrijpen, en dit zowel op het vlak van de receptie als van de van muziek. Daarnaast worden ook de mogelijkheden onderzo Organisaties: • OG Musicologie Leuven
Onderzoekers: • Lieven Verschaffel • Mark Reybrouck
Instrumenten voor het meten van domeinspecifiek kritisch denken. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instructiepsychologie en -technologie
Onderzoekers: • Jan Elen • Mieke De Cock
Het meten van onderzoekscompetenties in humane en sociaal-technische wetenschappen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Instructiepsychologie en -technologie
Onderzoekers: • Jan Elen • An Verburgh • Ellen Claes
Teamspiegel. KU Leuven Abstract: Teamspiegel is een instrument dat wordt ontwikkeld om dienstverleners te helpen de effectiviteit van hun team te verhogen. Organisaties: • Prof.Opleiding & Ontw.& Levenslang Leren
Onderzoekers: • Eva Kyndt
Leerpatronen in transitie: dimensionaliteit, validiteit en ontwikkeling. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Vincent Donche • David Gijbels
De schoolinspectie doorgelicht: Beschrijven en verklaren van (on)bedoelde effecten Universiteit Antwerpen Abstract: De effecten van externe inspecties van onderwijsinstellingen zijn onderwerp van veel discussie, hoewel ze slechts zelden het onderwerp zijn geweest van uitgebreid en fundamenteel onderzoek. Er is bijzonder weinig empirische evidentie over de vraag welke kwaliteitsaspecten van belang zijn om de effecten van schoolinspecties te evalueren, noch over de vraag wat de verwachtingen van stakeholders zijn over de effecten van schoolinspecties. Hetzelfde geldt voor de veronderstellingen waarop de rationale van schoolinspecties is gebouwd. Bovendien is het bestaande onderzoek niet consistent in zijn bevindingen. Tenslotte ontbreekt het momenteel ook aan een conceptueel kader dat de meting van de effecten van scholen mogelijk maakt. Het voorliggende onderzoeksvoorstel heeft tot doel om deze kenniskloof te dichten door de broodnodige theoretische kennisbasis te ontwikkelen. Dit onderzoek zal de effecten van schoolinspecties verkennen, hypotheses poneren en testen in de context van het Vlaamse onderwijssysteem. Het onderzoek zal (1) nagaan wat de verwachtingen van verschillende stakeholders zijn omtrent de effecten van schoolinspecties; (2) indicatoren
bepalen die de evaluatie van het effect van schoolinspecties mogelijk maken; (3) nagaan in welke mate de schoolinspecties een effect hebben op scholen, en welke neveneffecten kunnen onderscheiden worden; en tenslotte, (4) de verschillen tussen scholen inzake effecten van de schoolinspecties verklaren. Verklaringsgronden worden gezocht in de reacties van scholen, die bepaald worden door aspecten van de inspectie enerzijds, en aspecten van de scholen anderzijds. Gezien de complexiteit van het terrein van schoolinspecties en het feit dat dit onderzoeksdomein nog amper in kaart gebracht is, zal wordt een goed overdachte en gevarieerde set aan onderzoeksmethoden en – activiteiten ingezet. Deze multi-methode benadering bestaat uit literatuuranalyse, een Delphi studie, vragenlijstonderzoek en gevalsstudies. Het onderzoek is onderverdeeld in een verkennende, een theoretische en een empirische onderzoeksfase. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Jan Vanhoof
Team teaching tijdens stages in de lerarenopleiding: Een studie naar de effecten van team teaching van aspirant-leraren. Universiteit Antwerpen Abstract: Deze studie focust op team teaching van aspirant-leraren tijdens stages. Diverse team teaching modellen worden toegepast (observatiemodel, assistent-leraarmodel en gelijke-statusmodel). Voorspellende (bv. motivatie, bekwaamheidsgevoelens), proces- (bv. ervaringen met team teaching, leeractiviteiten) en productvariabelen (bv. prestaties, reflectie) worden onderzocht. Zowel het perspectief van de aspirant-leraar als van de mentor worden bevraagd. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Marlies Baeten
Validering van een internationaal inzetbaar instrument om de perceptie van universitaire docenten op hun onderwijscontext te meten Universiteit Antwerpen Abstract: De perceptie van universitaire docenten op hun onderwijscontext is vooralsnog slechts beperkt onderzocht. Daarom ontwikkelden we een Vlaams meetinstrument dat deze in kaart brengt. In voorliggende studie werken we vooreerst een Engelstalige variant van het instrument uit die internationaal ingezet kan worden. Door gebruik in verschillende landen onderzoeken we vervolgens de crossculturele validiteit van dit instrument. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Ann Stes
Innovatie- en Excellentie monitor voor Basisonderwijs Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft volgende opdracht: de verschillende onderwijsinnovaties in het Vlaams proefproject "Innoveren en Excelleren in Onderwijs" als proces te monitoren en hun impact en effectiviteit op het maximaliseren van de leerprestatie, de leerwinst en het welbevinden van leerlingen te analyseren. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
PISA 2015 - werkingsjaar 2015 Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Steunpunt onderwijs - SSL Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Sociale economie
Onderzoekers: • Eddy Omey • Martin Valcke
Teaching in the bed of Procrustes – Effectiveness of gender-sensitive strategies with regard to academic achievement, school retardation, unqualified drop-out, the motivation to learn and the aspirations of youngsters in secondary education. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderwijs in Vlaanderen behoort tot de wereldtop op het gebied van leerprestaties en scoort in het algemeen erg hoog op het gebied van de geleverde onderwijskwaliteit. Toch wijst onderzoek op belangrijke verschillen tussen jongens en meisjes in het secundair onderwijs. Jongens raken vaker achterop, blijven meer zitten, halen mindere resultaten en verlaten de school vaker zonder diploma. Internationaal onderzoek bevestigt dit. Het Procrustesproject wil op zoek gaan naar de oorzaken van die verschillen, en strategieën ontwikkelen om deze ongelijkheid weg te werken. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • NADINE ENGELS • Koen LOMBAERTS
Door versterken van onderwijs gericht op academische en professionele vaardigheden motivatie ondersteunen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Onderwijskunde
Onderzoekers: • Jan Elen
Letteren: intens leren en cultureel rijpen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Nieuwe Tijd Leuven
Onderzoekers: • Johan Verberckmoes
Een kwantitatieve studie naar de ontwikkeling van en onderlinge relaties tussen waargenomen racisme, een anti-school en collectieve schuldcultuur en onderwijsprestaties en welbevinden bij Vlaamse autochtone en Turkse en Marokkaanse allochtone leerlingen. Universiteit Gent Abstract: Deze studie maakt gebruik van longitudinale en multi-level statistische analysetechnieken om de ontwikkeling van en onderlinge verbanden tussen waargenomen racisme, het ontwikkelen van een anti-school en collectieve schuldcultuur en onderwijsprestaties en welbevinden van leerlingen na te gaan. Er wordt gebruik gemaakt van een specifiek ontwikkelde longitudinale, random, selectieve steekproef van 7200 autochtone Vlaamse en allochtone Turkse en Marokkaanse leerlingen, geselecteerd uit 60 Vlaamse middelbare scholen. Organisaties: • Vakgroep Sociologie
Onderzoekers: • Peter Stevens
Indicatoren voor de effectiviteit van professionaliseringsinitiatieven Universiteit Gent Abstract: Er bestaat al heel wat literatuur over professionalisering van leerkrachten en schoolleiders en de effectiviteit hiervan. Hieruit dient een generieke set van indicatoren voor de effectiviteit van professionalisering gedestilleerd te worden. Daarnaast verwachten we, aan de hand van de gekozen generieke set indicatoren, ook richting te krijgen voor de wijze waarop de effectiviteit van professionalisering effectief gemeten kan worden. Met deze opdracht willen we de volgende onderzoeksvragen beantwoorden: 1) Wat zijn de essentiële indicatoren om de effectiviteit van professionaliseringsinitiatieven in kaart te brengen en te evalueren? 2) Empirische toetsing van de indicatoren aan de Vlaamse context: kunnen we deze indicatoren gebruiken om de effectiviteit na te gaan van professionaliseringsinitiatieven in de Vlaamse context? Dit is een vraag naar toepasbaarheid en hanteerbaarheid van de generieke set van indicatoren voor diverse professionaliseringsinitiatieven. We verwachten niet dat de effectiviteit van professionaliseringsinitiatieven op zich in dit onderzoek empirisch wordt nagegaan. De focus ligt op de ontwikkeling van een bruikbare set van indicatoren. 3) Welke methodieken zijn nodig om informatie te verzamelen voor de indicatoren en dus om uitspraken te doen over de effectiviteit van professionaliseringsinitiatieven? Welke zijn hierin mogelijke scenario?s? Waarom worden deze scenario?s naar voor geschoven? Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende scenario?s? Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Ruben Vanderlinde
yammi Universiteit Gent Abstract: Het algemeen doel van Yammi is om jonge kinderen (5-8 jaar) spelenderwijs blijven bewust te maken van evenwichtige, gezonde voeding en beweging, gebaseerd op de actieve voedingsdriehoek, erkend door ViGeZ: wat is gezond en wat minder? Waar mag ik veel van eten en waarvan minder? Hoe belangrijk is variatie en waarom moet ik daarbij dan ook bewegen? Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Benedikt Sas
Foundation of study program for inclusive education in Montenegro. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Katja Petry
Every seed deserves a full blossom KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Paul Smeyers • Yanfei Wu
Genderverschillen in leerlingbetrokkenheid en leerkrachtstijl in de eerste jaren van het secundair onderwijs KU Leuven Abstract: Jongens doen het over het algemeen minder goed op school dan meisjes. Lagere prestaties, hogere drop-out en lagere leerlingbetrokkenheid bij jongens ondersteunen deze stelling. De focus van dit doctoraatsproject is om genderverschillen in leerlingbetrokkenheid en de rol van de leerkrachtstijl in deze relatie onderzoeken. Uit voorgaand onderzoek werd immers aangetoond dat leerkrachtstijl een belangrijke rol speelt bij leerlingbetrokkenheid en prestaties. In deze studies werd echter de rol van gendervan de leerling en van de leerkracht onderbelicht. Als startpunt voor dit onderzoek wordt een uitbreiding van het multidimensionale perspectiefop leerlingbetrokkenheid gehanteerd en wordt de rol van leerkrachtstijlonderzocht in de relatie tussen gender (van de leerkracht en de leerling) en de verschillende subcategorieën van leerlingbetrokkenheid (indicatoren, facilitatoren, niveaus). Voor de meting van leerkrachtstijl wordt voortgebouwd op theoretische perspectieven van Zelfdeterminatie Theo Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Karine Verschueren • Beatrijs De Fraine • Ferdinand Laevers • Sofie Lietaert
Effecten van groepssamenstelling. KU Leuven Abstract: The school context affects the lives of all members: students and staffmembers. One of the major school context variables that has been studied in educational effectiveness research in the past few decades, was thegroup composition. The group composition effect can be defined as the impact of students or teachers aggregated characteristics (SES, ethnic background, prior achievement, gender, self-efficacy beliefs etc.) by taking into account the individual-level variables. In this dissertation project, two types of school composition effects are central: the composition of a schools student body and the composition of a schools teacher team. More specifically, the impact of these two types of school composition on students and teachers psychosocial and cognitive functioningis investigated. The measurement of group composition effects has been the focus of several methodological discussions. The methodological flaws in current group composition research mainly lie in the cross-sect Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Karine Verschueren • Beatrijs De Fraine • Sarah Gielen • Barbara Belfi
Groeiende verantwoordelijkheden voor scholen en leerkrachten. Een analyse van teacher leadership praktijken en de implicaties voor de identiteit van school actoren en de sociaal-professionele relaties. KU Leuven Abstract: De idee van de leerkracht die enkel instaat voor het onderwijs aan één klasgroep in het Basisonderwijs of voor één of enkele vakken in het Secundair onderwijs, is de voorbije jaren zijn vanzelfsprekendheidverloren. De overheid verwacht van scholen en scholengemeenschappen om steeds meer en nieuwe functies op te nemen zoals het uitbouwen van een professionaliseringsbeleid, het verlenen van zorg aan kinderen met speciale noden, het ondersteunen van beginnende leerkrachten, etc. Deze verwachtingen leiden ook tot verhoogde verantwoordelijkheden voor leerkrachten en tot een herstructurering van het werk van de leerkracht. Bijgevolg manifesteert zich ook in Vlaanderen wat in de internationale literatuur wordt omschreven als teacher leadership. In de onderwijskundige literatuur wordt teacher leadership gezien als een centraal element voor schoolontwikkeling, leiderschap en professionalisering van leerkrachten. Ofschoon teacher leadership uitvoerig bestudeerd is geweest, blijken empirische s Organisaties: • Faculteit PPW Kulak
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine • Karin Hannes • Sarah Gielen • Charlotte Struyve
Een kritiek van 'kritische' participatie in de hedendaagse kunst en participatiecultuur op het internet. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Jan Masschelein • Sarah Késenne
. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Educatie en Samenleving
Onderzoekers: • Joke Vandenabeele • Sambhavi Vellakal Palaniappan Janu
Onderzoek naar het effect van het niet-universitair hoger onderwijs tot de democratisering van het onderwijs (1960-1999) KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit PPW Kulak
Onderzoekers: • Marc Depaepe • N. N.
. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit PPW Kulak
Onderzoekers: • Marc Depaepe • N. N.
Het publieke leven van de universiteit/academicus: een analyse op basisvan Actor-Netwerk Theorie. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Educatie en Samenleving
Onderzoekers: • Maarten Simons • Mathias Decuypere
Coachingstraject op maat voor allochtone studenten. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Studentenadviesdiensten
Onderzoekers: • Isabelle Van Geet • Ruth Stokx
IEREST: Interculturele onderwijsmiddelen voor Erasmusstudenten en hun docenten. KU Leuven Abstract: IEREST is een multilateraal Europees Erasmusproject dat zich tot doel stelt een modulair intercultureel leerpad te ontwikkelen voor uitwisselingsstudenten voorafgaand aan, tijdens, en na hun verblijf in het buitenland. Op die manier wil het project de studentenmobiliteit aanmoedigen en ondersteunen opdat studenten zoveel mogelijk voordeel zouden halen uit hun internationale ervaring op het vlak van persoonlijke groei en intercultureel bewustzijn. Het project richt zich daarbij tot de volgende doelgroepen: (1) potentiële, aankomende, huidige, en voormalige Erasmusstudenten; (2) docenten interculturele competentie en communicatie inhet hoger onderwijs; (3) (inter)nationale, regionale en lokale stakeholders, inclusief hogeronderwijsinstellingen. De beste onderwijspraktijkenvan het interculturele pad zullen ter beschikking worden gesteld op eenmeertalig webplatform. Een tweede resultaat dat IEREST beoogt is het afsluiten van een aantal akkoorden met stakeholders voor het implementerenvan d Organisaties: • TC Computerwetenschappen Groep T
Onderzoekers: • Lutgarde Baten • Jan Van Maele • Roger Janssens
NME binnen PROVANT. Natuur- en milieu-educatie binnen Provincie Antwerpen: doelgericht en effectief? Universiteit Antwerpen Abstract: In 2012 werd het expertisenetwerk NME/EDO* opgestart met de voornaamste partners op vlak van NME/EDO over de departementen en diensten heen: Groendomeinen Antwerpen, Kempen en Mechelen (DRST), PIME en DMN (DLM), Kamp C en Hooibeekhoeve (DWEP). Voorlopig beperkt het netwerk zich tot de eerstelijnsaanbieders, ic centra. Hoofddoelen zijn: uitwerken van een provinciale visie op NME/EDO, kennisdeling en afstemming tussen de partners, uitwerken van een kwalitatief aanbod afgestemd op de doelgroep. Hiervoor wil het netwerk externe expertise inroepen. *Natuur- en milieueducatie / Educatie voor Duurzame Ontwikkeling Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Annie Pinxten
Effecten-onderzoek van trajectcoaching op de academische integratie van eerstejaarsstudenten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt aan de hand van een longitudinaal survey onderzoek na te gaan welke affectieve en niet-cognitieve effecten bij studenten optreden wanneer zij participeren aan diverse vormen van trajectcoaching in het eerste jaar hoger onderwijs. Naast het in kaart brengen van de rol van autonomie-ondersteuning en betrokkenheid in trajectcoaching, zal ook de ontwikkeling van academisch zelfconcept, zelf-effectiviteit, academische motivatie en studiecommitment nader worden onderzocht. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Vincent Donche
STEM(sters), verhogen van de instroom naar STEM-sectoren via aangepast taalgebruik in vacatures en studiebrochures. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds KdG. UA levert aan KdG de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers:
• David Gijbels • Piet Van den Bossche
Uitvoeren van de wetenschappelijke review met het oog op het formuleren van theoretische en empirisch onderbouwde aanbevelingen voor leerlingenbegeleiding in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project moet leiden tot theoretisch en empirisch onderbouwde aanbevelingen voor een efficiëntere en effectieve organisatie van leerlingenbegeleiding. Dit moet beleidsmakers gefundeerde input leveren voor de ontwikkeling van toekomstig beleid omtrent leerlingenbegeleiding in Vlaanderen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Elke Struyf
'Er is geen integratie zonder uitsluiting'. Onderzoek van quality and inclusie Binnen voorschoolse voorzieningen vanuit naamwoord het Perspectief van beleidsmakers, Sociaal Werkers en Ouders Van Jonge Kinderen. Universiteit Gent Abstract: Deze studie gaat na op welke manier kwaliteit gerealiseerd kan worden binnen voorschoolse voorzienigen voor alle gezinnen met jonge kinderen. Bijzondere aandacht gaat hierbij uit naar het principe van progressief universalisme. Dit gebeurt aan de hand van een multilevel analyse op macro-, meso- en microniveau, waarbij de betekenisverlening van beleidsmakers, sociaal werkers en ouders centraal staat. Organisaties: • Vakgroep Sociale agogiek
Onderzoekers: • Michel Vandenbroeck
technopreneurship voor iedereen Universiteit Gent Abstract: Hierbij hebben wij op verschillende plaatsen de rollen omgekeerd om zowel ondememerschap als ondememingszin aan te moedigen. In de plaats van als lesgevers opdrachten te verzinnen, vragen wij nu aan de studenten dat ze zelf met een aantal voorstellen op de proppen komen. Deze voorstellen moeten in aanmerking kunnen komen als integratieopdracht (zij moeten dus rekening houden met de randvoorwaarden zoals die vermeld staan in de oproep voor projectvoorstellen). Dan moeten ze op zoek gaan naar een lesgever die bereid is om deze projecten te coachen en daarbij zullen ze de nodige overtuigingskracht moeten hebben. Ze moeten hun idee als het ware pitchen bij de lesgevers. De bedoeling is om de studenten ondernemender te maken door hen uit hun comfortzone te duwen en ze initiatief te laten nemen. In de beginperiode waren de studenten onwennig, nu staan ze te popelen om het technopreneurial te kunnen aanvatten. Daar waar het vroeger om een yak in een bepaalde afstudeerrichting van de opleiding burgerlijk ingenieur in de computerwetenschappen ging, zal het technopreneurial Yak vanaf 2015 verplicht zijn voor alle masterstudenten burgerlijk ingenieur in de computerwetenschappen (op vraag van de studenten zelf). Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Koenraad De Bosschere
Invoeren van zelfregulerend leren in de lagere school: een multidimensionale aanpak op leraar- en schoolniveau Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het centrale doel van deze aanvraag is het testen van een model waarbij zowel culturele als structurele karakteristieken geïntegreerd worden mbt het verklaren van de verschillen bij zelfregulerend leren (SRL), zowel bij individuele leerkrachten als op schoolniveau. De synthese van alle fases helpt ons primaire SRL processen in zijn diepte te examineren, alsook algemene bevindingen in een internationaal perspectief te generaliseren. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Koen LOMBAERTS
Instroom allochtone studenten aan de K.U.Leuven. KU Leuven Abstract: Het project vertrekt vanuit de vaststelling dat te weinig allochtone jongeren instromen aan de K.U.Leuven. De te realiseren doelstelling is danook die instroom te verhogen. De Dienst Communicatie (piloot: Cel Onderwijscommunicatie) focust zich vanuit haar algemene opdracht op de instroom en wil binnen dit project haal algemene expertise koppelen aan de uitbouw van specifieke netwerken en kanalen om de instroom van allochtone jongeren te bevorderen. In samenwerking met en ter ondersteuning van het project 'Managers van Diversiteit' moet een halftijdse medewerker binnen de Dienst Communicatie:(1) een actief toeleidingsbeleid voeren(2) de juiste informatie op het juiste moment ter beschikking stellen van potentiële alloctone instromers om het studiekeuzeproces te ondersteunen zodat de juiste personen op de juiste plaats terecht komen. Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • N. N.
Talentportfolio - LOP (lokaal overlegplatform Aarschot). KU Leuven Abstract: Werken aan gelijke onderwijskansen impliceert dat je oog hebt voor noden van alle kinderen, in het bijzonder van kansarme kinderen. In de praktijk wordt dit vaak ingevuld vanuit een deficitmodel: tekorten worden vroegtijdig opgespoord om vervolgens via gericht ondersteuning weg te werken. De effectiviteit van deze aanpak op langere termijn blijkt echter niet zo gunstig voor de doelgroepleerlingen, o.a. in de cijfers van ongekwalificeerde uitstroom (Van Landeghem Van Damme, 2009). Met het talentmodel willen we een alternatief formuleren dat uitgaat van de sterke kanten en krachten in kinderen (positieve oriëntatie) en zo ook focust op motivatie en het ontwikkelen van een groeigericht zelfbeeld (cfr. Dweck C.). In dit project staat de uitwerking van een talentportfolio centraal waarin kinderen gestimuleerd worden om zelf op zoek te gaan naar wat hen boeit, aanspreekt, uitdaagt... naar hun (verder te ontwikkelen) talenten. Het kader hiervoor is gebaseerd om de competenties uit het Procesg Organisaties: • OE Onderwijskunde
Onderzoekers: • Ferdinand Laevers
SoE2013-3 Omgaan met bronnen in het onderwijs. De ontwikkeling vaneen opleidingspakket voor lerarenopleidingen over de presentatie en de bevraging van bronnen in het onderwijs in geschiedenis, cultuurwetenschappen en andere vakken. KU Leuven Abstract: Aangezien bronnen een cruciale drager van en toegang tot informatie vormen in elk vak, zijn de presentatie van en de vraagstelling bij bronnen door aanstaande leraren belangrijke aspecten van het (geschiedenis)onderwijs. Onderzoek maakt echter duidelijk dat de instructiepraktijk bij bronnen een pijnpunt is in het (geschiedenis)onderwijs. Routineuze instructiepraktijken m.b.t. presentatie en bevraging van bronnen belemmeren historisch denken veeleer dan het te bevorderen. Dit project streeft naar deontwikkeling, implementatie en evaluatie van een opleidingspakket inzake de presentatie van en de vraagstelling bij bronnen voor aanstaande leraren, in eerste instantie voor vakken geschiedenis en cultuurwetenschappen, maar ook met oog voor de transfermogelijkheden naar andere vakken. Vertrokken wordt vanuit een empirisch onderzoek waarin de instructiepraktijk m.b.t. de omgang met bronnen in het secundair onderwijs onderzocht wordt via lesobservaties, schriftelijke examens en leerboeken. Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • SLO Letteren Leuven
Onderzoekers: • Lieven Verschaffel • Katelijne Wils • Karel Van Nieuwenhuyse • Fien Depaepe
Onderzoek als authentieke leerinhoud - naar een didactiek van onderzoekin beweging. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Educatie en Samenleving
Onderzoekers: • Maarten Simons • Fien Depaepe
Met CLIL uit de startblokken. KU Leuven Abstract: Nascholingsproject NSP 14.0103.02 : Met CLIL uit de startblokken. Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden
Beter leren door breed evalueren. KU Leuven Abstract: Dit traject (prioritaire nascholing op initiatief van de Vlaamse Regering, schooljaar 2014-2015) wil actoren van een 20-tal scholen (secundair onderwijs) competenter maken in breed evalueren in de klaspraktijk, en in het vertalen van de principes hiervan in het evaluatiebeleid van de school. Waar mogelijk en wenselijk wordt expliciet de link gelegd met het in kaart brengen van talige competenties en het talenbeleid op school. Deze inhouden komen aan bod: waarom evalueren? Waarom breed evalueren? Wat is breed evalueren? Hoe maak je breed evalueren concreet? Wie betrek je? Wanneer evalueer je? Hoe breng je taalvaardigheid in kaart bij het begin van de eerste graad, bij anderstalige nieuwkomers of in de derde graad? Het project staat voor een interactieve aanpak met ruimte voor ervaringsuitwisseling, werken vanuit eigen leervragen en een goed evenwicht tussen visieontwikkeling, het aanreiken van onderbouwde theorie en de toepassingen ervan in de praktijk. Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet • Kristiaan Van den Branden • Koenraad Van Gorp
SoE2014-05 Binnenklasdifferentiatie voor en door studenten uit de lerarenopleiding. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden • Karel De Witte
OOF2014/24 GERaware: digitale awarenesstool voor docenten verpleegkunde. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Centr. Ziekenhuis- en Verplegingswet.
Onderzoekers: • Koen Milisen
TutorBabbel: Student tutoring met betrekking tot zelfregulerend leren Universiteit Gent Abstract: Studenten uit eerste master Pedagogiek en onderwijskunde begeleiden via student tutoring kansarme autochtone/allochtone leerlingen leerlingen uit de derde graad van de basisschool rond zelfregulerend leren en dit tijdens de schooltijd. Het project loopt een volledig semester. Er worden doeltellingen geformuleerd voor vier groepen actoren (leerlingen, masterstudenten, leraren, ouders). De studenten worden voorbereid en ondersteund vanuit het opleidingsonderdeel Coaching en begeleiding.
Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Hilde Van Keer
Teacher Design Teams Universiteit Gent Abstract: Teacher Design Teams In dit project willen we de methodiek van teacher design teams (TDT) analyseren, ondersteunen en faciliteren om (a) te komen tot de gezamenlijke ontwikkeling van nieuwe, digitaal aantrekkelijke, inhoudelijk rijke en didactisch onderbouwde studiematerialen voor de lerarenopleiding en (b) om te komen tot de professionalisering van lerarenopleiders inzake de integratie van digitale middelen. Hiertoe ontwikkelen we vanuit een theoretisch kader een vorming voor coaches die in de partnerinstellingen tijdens het project teacher design teams zullen ondersteunen in het ontwerpen en realiseren van deze onderwijsinnovatie. Het in kaart brengen van de faciliterende randvoorwaarden en kritische succesfactoren op basis van praktijkvoorbeelden leidt tot beleidsaanbevelingen op diverse vlakken die een duurzame integratie van TDT in de praktijk van de lerarenopleiding moeten faciliteren. Expertiseneterk Associatie KULeuven SoE 2013-23 Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
Lerarenopleiders onderzoekvaardig Universiteit Gent Abstract: Het projectvoorstel 'Lerarenopleiders onderzoekvaardig ontwikkelt en organiseert een professionaliseringstraject waarbij lerarenopleiders van het ENW AUGent in samenwerking met collega's praktijkonderzoek leren uitvoeren, en onderzoekmatig in kaart brengen wat de effecten en randvoorwaarden zijn voor het stimuleren van onderzoeksvaardigheden van lerarenopleiders om zo professionalisering te ondersteunen Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Nascholingsproject op initiatief van de Vlaamse regering 2014-2015: beter leren door breed evalueren. Universiteit Gent Abstract: Het is de bedoeling om schoolactoren competenter te maken in breed evalueren in de klaspraktijk, en om de principes hiervan vertaald te zien in het evaluatiebeleid van de school. Daarnaast willen we - waar mogelijk en wenselijk - expliciet de link leggen met het in kaart brengen van talige competenties en het talenbeleid op school. Breed evalueren betekent voor ons een breed beeld krijgen op leerlingen zodat leerkrachten, en bij uitbreiding andere onderwijsactoren, leerlingen optimaal kunnen ondersteunen in hun leer- en ontwikkelingsproces. Breed evalueren betekent dus kijken naar een leerling in zijn geheel, naar zijn talenten en mogelijkheden, vanuit verschillende invalshoeken, in kaart gebracht door verschillende evaluatie-instrumenten, door verschillende evaluatoren, in verschillende contexten geobserveerd en op verschillende momenten. Breed evalueren bevordert de zelfreflectie bij zowel leerlingen als leerkrachten. Het stelt hen in staat om via feedback het eigen leerproces en de eigen lesaanpak mee in handen te nemen en bij te sturen. Breed evalueren bevordert bovendien de communicatie tussen verschillende onderwijsactoren (leerling, leerkracht, ouders, ?) over het leerproces van een leerling. Wij trekken ten volle de kaart van breed evalueren omdat we zo: - via screening de (talige) diversiteit onder leerlingen in kaart kunnen brengen en ten volle benutten om dan ook gepaste maatregelen kunnen nemen op maat van de leerling; - evalueren zien als een middel om tot leren te komen; - de leerling centraal zetten in het leerproces; - interesses van leerlingen aanspreken om zo tot natuurlijker en diepgaander leren te komen; - inspelen op individuele competenties en verder bouwen op reeds aanwezige kennis (in de breedste zin van het woord, dus ook op vroegere ervaringen e.d.) om het leerproces te optimaliseren; - alle eindtermen kunnen evalueren, ook de vaardigheden en attitudes; - individuele competenties benutten om het leren van en met elkaar te bevorderen, status toe te kennen aan leerlingen en andere competenties verder te ontwikkelen; - geen afbreuk doen aan de realiteit. Competenties tonen zich in een veelheid aan situaties en in combinatie met elkaar. Naargelang wat we willen evalueren zijn er andere contexten en andere evaluatievormen nodig; - naar de toekomst toe onderbouwde keuzes maken (doorstroming en oriëntering); - communicatie tussen verschillende betrokkenen (leerling, leerkracht, ouders) op gang brengen. Organisaties: • Vakgroep Taalkunde
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
Grundtvig leerpartnerschap N° 2013-GRU-LP-052-CO : Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Grundtvig programma is één van de vier sectorale programma's van het Europese Programma 'Een Leven Lang Leren' en richt zich tot alle vormen van de niet-beroepsgerichte volwasseneneducatie; hiertoe behoren zowel het formele volwassenenonderwijs als de non-formele vorming. Het Grundtvig programma zoekt een antwoord op de uitdagingen die zich stellen door de veranderingen in de maatschappij en de arbeidsmarkt. Volwassenen worden genoodzaakt hun kennis bij te stellen; er is nood aan opleidingsmogelijkheden waardoor ze hun know-how en competenties kunnen verbeteren en ze zich kunnen aanpassen aan deze evoluerende, vergrijzende maatschappij. Specifieke doelstellingen: de toegankelijkheid en de kwaliteit van mobiliteit voor mensen die betrokken zijn in de volwasseneneducatie verbeteren; het aantal mobiliteitsactiviteiten doen toenemen tot min 7.000 individuen per jaar tegen 2013
de kwaliteit en het aantal samenwerkingsverbanden tussen de organisaties uit de volwasseneneducatie in Europa doen stijgen het ondersteunen van mensen uit kwetsbare groepen en uit een sociaal-zwakke context; met bijzondere aandacht voor ouderen en ongekwalificeerden zodat ook zij via andere wegen toegang verkrijgen aan de volwasseneneducatie de ontwikkeling van vernieuwende methoden in de volwasseneneducatie en de transfer ervan naar andere landen de ontwikkeling van vernieuwende ICT-gebaseerde inhoud, diensten, pedagogische toepassingen in de context van een leven lang leren de pedagogische benaderingen van en het management in de organisaties van de volwasseneneducatie verbeteren Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Liesbeth DE DONDER
Commissie criteria vrijstelling leerplicht. KU Leuven Abstract: Probleemstelling en situering van de context, een referentiekader, een voorstel voor criteria ter beoordeling van aanvragen tot vrijstelling van leerplicht en aanbevelingen voor het realiseren van onderwijs op maat voor diegenen aan wie geen vrijstelling wordt toegestaan. Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Beatrijs Maes
Erasmus mundus Actie 2 Zuid-Afrika. KU Leuven Abstract: Het Erasmus Mundus Partnership Actie 2 Programma van de Europese Commissie bevordert institutionele samenwerking tussen hogeronderwijsinstellingen in de Europese Unie en derde landen. Een mobiliteitsprogramma voor studenten en stafleden zorgt daar voor. Een buitenlands studie- of onderzoeksverblijf, een volledige training of onderzoek in het kader van master- of doctoraatsstudies, en uitwisselingen van stafleden zijn een idealevoedingsbodem om aan een geglobaliseerde academische cultuur te werken én te focussen op mogelijke synergieën.Acht Europese en vijf Zuid-Afrikaanse universiteiten hebben nu via de K.U.Leuven hun krachten gebundeld in een sterk academisch netwerk. Het programma geeft concreet vanaf 15 juli 2010 aan 106 Zuid-Afrikaanse studenten en academici de mogelijkheid om naar Europa te komen. De Europese Commissie maakt er een budget van 1.597.000 euro voor vrij. De deelnemers ontvangen een beurs voor hun reis- en verblijfskosten, hun inschrijvingsgeld, verzekering en huisves Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
Bilaterale samenwerkingsovereenkomst in het kader van het Mundus ACP IIproject. KU Leuven Abstract: Mundus ACP project: the purpose of reaching a better understanding and a mutual enrichment between the European Union an third countries by promoting the exchange of people, knowledge and skills at a higher education level. Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
Erasmus Mundus Actie II samenwerking met Zuid- en Zuid-Oost-Azië (EXPERTS III). KU Leuven Abstract: Het Erasmus Mundus Partnership Actie 2 Programme van de Europese Commissie bevordert institutionele samenwerking tussen hogeronderwijsinstellingen in de Europese Unie en derde landen. Een mobiliteitsprogramma voor studenten en stafleden zorgt daar voor. Een buitenlands studie- of onderzoeksverblijf, een volledige training of onderzoek in het kader van master- of doctoraatsstudies, en uitwisselingen van stafleden zijn een ideale voedingsbodem om aan een geglobaliseerde academische cultuur te werken én te focussen op mogelijke synergieën.Het Erasmus Mundus Actie II netwerk EXPERTS III bestaat uit zeven Europese en dertien Aziatische universiteiten en wordt gecoördineerd door Georg-August Universität Göttingen. De KU Leuven is één van de Europese partners. Het programma zal concreet vanaf 15 juli 2012 aan 133 Aziatische studenten en stafleden de mogelijkheid bieden om in Europa te komen studeren en werken. DeEuropese Commissie stelt een budget van 2.499.200 beschikbaar voor ditproject. D Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
Erasmus Mundus Actie II met de Westelijke Balkan (JoinEU-SEE II + III). KU Leuven Abstract: Het Erasmus Mundus Partnership Actie 2 Programme van de Europese Commissie bevordert institutionele samenwerking tussen hogeronderwijsinstellingen in de Europese Unie en derde landen. Een mobiliteitsprogramma voor studenten en stafleden zorgt daar voor. Een buitenlands studie-of onderzoeksverblijf, een volledige training of onderzoek in het kadervan master- of doctoraatsstudies, en uitwisselingen van stafleden zijn een ideale voedingsbodem om aan een geglobaliseerde academische cultuur te werken én te focussen op mogelijke synergieën. Het JoinEU-SEE II + III netwerk bestaat uit tien universiteiten in de Westelijke Balkan en tien Europese universiteiten, waaronder K.U.Leuven. Het project wordt gecoördineerd door Karl-Franzens-Universität Graz. De Europese Commissie stelt een budget van 3.935.400 beschikbaar. De deelnemers ontvangen een beurs voor hun reis- en verblijfskosten, hun inschrijvingsgeld, verzekering en huisvesting. Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
Erasmus Mundus Actie 2 met Rusland: TRIPLE I: Integration, interactionsand institutions. KU Leuven Abstract: Triple I richt zich op de behoeften van de betrokken landen door het verspreiden van de sociale en democratische waarden van de EU en het bevorderen van een betere kennis van Rusland, om zo de Europees-Russische relaties positief te beïnvloeden. Het thema 'Integration, Interaction and Institutions' verwijst naar belangrijke elementen in de Europees-Russische relaties.75% van de 225 beurzen gaat naar Russische kandidaten. 82% van de begunstigden is verbonden aan een partneruniversiteit.Triple I wil de interdisciplinaire samenwerking tussen de
universiteitenen de ontwikkeling van gezamenlijke onderwijsprogramma's en diploma's bevorderen. Het project draagt bij tot de ontwikkeling van gezamenlijke onderzoeksprojecten en bevordert de uitwisseling van ervaring in onderwijsmethoden en -praktijken. De organisatie van mobiliteit verbetert ook decapaciteit voor multilaterale samenwerking in de universitaire administratie. Men stelt zich tot doel te werken aan de erkenning van studies enkwalific Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
EMERGE : Erasmus Mundus European Mobility with neighbouring region in the East: Ukraine, Moldova and Belarus. KU Leuven Abstract: Erasmus Mundus Actie 2 project. Bachelors, masters, doctorandi, postdocs en academici uit Oekraïne, Moldavië en Wit-Rusland kunnen zich kandidaat stellen voor een beurs voor mobiliteit naar KU Leuven. Mobiliteit in omgekeerde richting kan eveneens. Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
Argentina towards Europe for social sciences. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
Erasmus Mundus Actie II met de Caucasus regio (ALRAKIS) . KU Leuven Abstract: Het Erasmus Mundus Partnership Actie 2 Programme van de Europese Commissie wil institutionele samenwerkingnbsp;tussen hogeronderwijsinstellingen in de Europese Unie en derde landen bevorderen. Een mobiliteitsprogramma voor studenten en stafleden zorgt daar voor. Een buitenlands studie- of onderzoeksverblijf, een volledige training of onderzoek in hetkader van master- of doctoraatsstudies, en uitwisselingen van stafledenzijn een ideale voedingsbodem om aan een geglobaliseerde academische cultuur te werken én te focussen op mogelijke synergieën.Het Erasmus Mundus Actie II netwerk ALRAKIS bestaat uit acht Europese en elf universiteiten uit Armenië, Georgië en Azerbeidzjan. Het wordt gecoördineerd door Georg-August Universität Göttingen. De KU Leuven is één van de Europese partners. Het programma zal concreet vanaf 15 juli 2011 aan 135 niet Europese studenten en stafleden de mogelijkheid bieden om in Europa te komen studeren en werken. De Europese Commissie stelt een budgetvan 3.298.775 b Organisaties: • Internationale Institutionele Relaties
Onderzoekers: • N. N.
Wetenschappelijke review leerlingenbegeleiding. KU Leuven Abstract: De studie heeft als doel om de huidige praktijken inzake leerlingenbegeleiding (LLB) in Vlaanderen in een breder internationaal kader te plaatsen. Hiervoor wordt een wetenschappelijke review opgezet . Organisaties: • OE School- en Ontwikkelingspsychologie
Onderzoekers: • Karine Verschueren
Een studie naar het verband tussen stotterernst en het zelfbeeld bij adolescenten via mediërende interne processen, de positie in de klasgroep en de relatie met de leraar. Op weg naar meer begrip van een complexe spraakstoornis. Universiteit Antwerpen Abstract: Probleemstelling: Ondanks dat meer dan 100 000 Belgen leven met een stotterprobleem, wordt deze complexe spraakstoornis in ons land weinig bestudeerd op academisch niveau. Stotteren kent echter een nefaste invloed op verschillende aspecten van het leven en kan leiden tot functionele problemen in communicatie, een verminderd vermogen om doelen te bereiken in het leven en een lagere levenskwaliteit. Bovendien richten de meeste internationale studies naar behandelingsresultaten zich op veranderingen in de waarneembare kenmerken van stotteren en worden er beduidend minder studies uitgevoerd naar de bredere gevolgen van het stotteren. Deze waarneembare stottergedragingen zijn echter slechts het topje van de ijsberg. De interne stottergedragingen, zoals angstgevoelens en denkstoornissen, maken iemand tot een stotteraar. Kortom, een niche binnen het onderzoeksveld dat dringend meer aandacht vraagt. Onderzoeksvragen: Binnen dit onderzoek willen we de complexe wisselwerking tussen interne en externe beïnvloedende factoren ontrafelen. Onze primaire focus is daarbij de relatie tussen stotteren en het zelfbeeld. De adolescentie wordt gekenmerkt door een sterk zelfbewustzijn en is daarom bij uitstek de interessantste periode om deze relatie te onderzoeken. Een longitudinale onderzoeksopzet zal ten eerste meer duidelijkheid brengen in het verband tussen de evolutie in stotterernst en het zelfbeeld van adolescenten. Als interne mediërende factoren van de relatie tussen stotterernst en zelfbeeld bestuderen we vervolgens de negatieve communicatieattitudes, maladaptief perfectionisme en temperament. Als externe mediërende factoren brengen we de relatie met de leerkracht en de positie die een stotterende leerling inneemt in de klas in rekening. De adolescentieperiode gaat immers gepaard met een toenemende afhankelijkheid van peers en een corresponderende toenemend streven naar onafhankelijkheid ten aanzien van volwassenen. We houden daarbij ook rekening met de invloed van eventuele negatieve attitudes van leraren ten aanzien van stotteren. Innovatief onderzoek: Dit onderzoek bouwt voort op een eerdere innovatieve, exploratieve studie uitgevoerd door één van de leden van het onderzoeksteam. Deze studie voegt daar echter nog diverse nieuwe elementen aan toe. Tot op heden werd het verband tussen de evolutie in stotterernst en zelfbeeld als multi-dimensioneel concept nog niet bestudeerd (longitudinale data). Ook de rol van temperamentkenmerken en de beïnvloedende sociale factoren binnen het mediatieproces werden tot op heden niet onderzocht. Het bestuderen van de relatie die een stotterende adolescent ontwikkelt met zijn klasgenoten en zijn leerkrachten en de impact hiervan op het zelfbeeld van de adolescent is uniek en zal interessante inzichten opleveren vanuit diverse oogpunten. Meerwaarde/opbrengst onderzoek: Om deze verschillende onderzoeksvragen te beantwoorden is een multidisciplinaire samenwerking tussen NKO artsen binnen de Faculteit van Geneeskunde en de onderwijsdeskundigen en schoolpsychologen van het Instituut voor Onderwijs- en Informatie¬wetenschappen onontbeerlijk. De unieke samenwerking zal niet alleen belangrijke inzichten opleveren voor de theorievorming rond stotteren, maar zal ongetwijfeld ook nieuwe aangrijpingspunten aanbieden voor de behandeling van stotteren. Voor de onderwijspraktijk zal deze
samenwerking concrete richtlijnen opleveren voor het ontwikkelen van een zorgbeleid op maat van individuele leerlingen, binnen de hedendaagse onderwijskundige context waarin leraren als primaire zorgverleners beschouwd worden. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Paul Van de Heyning • Elke Struyf
Ontwikkeling van een digitaal platform Nederlands leren. Universiteit Antwerpen Abstract: De globale doelstelling van dit project is het vergroten van de mogelijkheden tot integratie voor onderdanen van een derde land in de Vlaamse, Europese samenleving. Specifiek doel: de integratie van derdelanders verbetert door de realisatie van een digitaal platform Nederlands leren. Organisaties: • Individueel onderzoek IOIW
Onderzoekers: • Jozef Colpaert
Onderzoek in het domein van het onderwijs en de professionele ontwikkeling. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • David Gijbels
Oproep 260 actieonderzoek 16-18 jarige nieuwkomers uit derdelanden Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek omvat een plan van aanpak gericht op het realiseren van een actieonderzoek om te komen tot een integrale aanpak voor een onderwijs- en opleidingstraject afgestemd op de noden van 16- tot 18-jarige nieuwkomers uit derdelanden, zoals opgenomen in de oproepfiche 260. Het onderzoek start met een theoriegedreven stakeholders evaluatie van bestaande interventies en projecten, resulterend in een set van hypotheses en verbeterscenario's gericht op het realiseren van een integrale aanpak voor onderwijs- en opleidingstrajecten afgestemd op de noden van 16-18-jarige nieuwkomers uit derdelanden. In een volgende fase worden deze verbeterscenario's, in samenwerking met lokale partners en organisaties, geïmplementeerd in de pilootregio's. De partners, betrokken bij de uitvoering van de projecten, worden op continue wijze ondersteund en begeleid door het lokale en wetenschappelijke team. De uitvoering en implementatie van de verbeteracties worden op systematische en voortdurende manier opgevolgd en in kaart gebracht. De uitvoering, begeleiding en monitoring van de verbeteracties in de drie pilootregio's gebeuren met andere woorden op continue en parallelle wijze. Organisaties: • Vakgroep Taalkunde
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
Meertaligheid als realiteit op school Universiteit Gent Abstract: Anderstaligheid wordt vaak in verband gebracht met zwakkere schoolprestaties. Men maakt een opdeling tussen de thuistaal van de leerling en de schooltaal. Hierbij wordt er vaak vanuit gegaan dat de thuistaal de verwerving van de schooltaal in de weg zou staan. In Vlaanderen is er echter weinig onderzoek naar de gevolgen van anderstaligheid op prestaties en het bestaande onderzoek beperkt zich tot de opdeling Nederlandstalige versus anderstalige leerlingen. Deze opdeling is echter niet realistisch. In werkelijkheid kan anderstaligheid beter voorgesteld worden als een continuüm van helemaal Nederlandstalig tot helemaal anderstalig. Het MARS-project wil de manier waarop de thuistaal gemeten wordt daarom verfijnen. De meetinstrumenten die gebruikt worden in het Validivproject (http://www.validiv.be/)om de thuistaal van leerlingen na te gaan, worden aan een grondige psychometrische analyse onderworpen om de betrouwbaarheid en validiteit te garanderen. Voorts wordt de bruikbaarheid van deze instrumenten nagegaan. Daarnaast worden ook klasgroepen geobserveerd, leerkrachten geïnterviewd en focusgroepen met leerlingen georganiseerd om de meertalige realiteit na te gaan. Dit onderzoek gebeurt in zowel lagere als secundaire scholen. Resultaten worden verwacht in de zomer van 2015. Organisaties: • Vakgroep Sociologie • Vakgroep Taalkunde
Onderzoekers: • Stefaan Slembrouck • Mieke Van Houtte • Piet Van Avermaet
12.01 Buitenschoolse hulpverlening en zorg op school: samenhang, afstemming en verklarende factoren. KU Leuven Abstract: Dit onderzoek bestudeert de toegenomen vraag naar buitenschoolse hulpverlening, verklarende factoren en wenselijkheid vanuit perspectieven betreffende geïntegreerde zorg op school, medicalisering van klinische hulpverlening en maatschappelijke ongelijkheid van kansen. Via een kwantitatief onderzoek bij ouders, zorgverantwoordelijken en CLB, aansluitend bij een recente survey over zorgbeleid in 248 scholen, onderzoeken we de omvang en aard van buitenschoolse hulpverlening, predictoren op niveau van leerling, gezin en school, en afstemming met zorg op school. Via focusgroepen met betrokken actoren wordt meer inzicht beoogd in de motieven voor verwijzing en gepercipieerde wenselijkheid van buitenschoolse hulpverlening. Organisaties: • OE School- en Ontwikkelingspsychologie
Onderzoekers: • Karine Verschueren • Lucia De Haene
Buitenschoolse hulpverlening en zorg op school: samenhang, afstemming en verklarende factoren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek heeft als doel de bestaande praktijken inzake buitenschoolse hulpverlening in kaart te brengen en te verklaren aan de hand van factoren op kind-, gezins-, school-, en breder maatschappelijk niveau. Ook de wenselijkheid van deze praktijken en voorwaarden voor een optimale afstemming op het zorgaanbod op school worden nader onderzocht. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Elke Struyf
TALIS-Secundaire analyses m.b.t. professionele ontwikkeling met nadruk op collaborative learning. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project heeft betrekking op de aandacht die TALIS (Teaching and Learning International Survey) besteedt aan de professionele ontwikkeling van leerkrachten en directies, met nadruk op collaborative learning. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversity of Tehran, Mahtab Pouratashi Vrije Universiteit Brussel Abstract: The joint PhD research project focuses on "Analyse van relatie tussen psycho-pedagogische factoren en motivatie van agriculturele studenten" Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Chang ZHU
Kickstart je toekomst. Universiteit Antwerpen Abstract: Tijdens dit project ontwikkelen en valideren de promotor en de partners samen met leerkrachten en consulenten uit de dienstverlening begeleidingstools en -methodieken om jongeren te coachen in hun eerste stappen van het (beroeps)onderwijs naar de arbeidsmarkt. Met dit project geven we stimulansen en coaching aan jongeren en aan intermediairen zodat jongeren beter uitgerust zijn om de arbeidsmarkt te betreden. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • David Gijbels
Transversaal Congo (Phase II) 2013-2014 Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Democratische Republiek Congo (DR Congo) is één van de belangrijkste partnerlanden van VLIR-UOS. Van 2003 tot 2013 investeerde VLIR-UOS EURO 17.138.682 in de samenwerking met DR Congo, waaronder drie programma's voor institutionele universitaire samenwerking Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • ARNOBIUS LIBOTTON
Magentaproject : Managementleidraad voor ouders van jonge kinderenmet een handicap of chronische ziekte. KU Leuven Abstract: Een kind met een handicap of met een chronische ziekte vraagt van ouders verhoogde en langdurige zorg. Het belang van goed functionerende gezinnen en goede Levenskwaliteit in het gezin (Family Quality of Life / FQOL) is ondertussen erkend.nbsp;Het Magentaproject geeft bijzondere aandacht aan ouders van kinderen van 0 tot 14 jaar.nbsp;De focus ligt op het vinden van een goede balans tussen Zorg, Werk en Leven. In workshops met ouders worden ideeën vanuit managementliteratuurvertaald naar de gezinscontext : beslissen, organiseren, teamwerk, deelnemen aan overleg, time management,..nbsp;Er zal nagegaan worden of deze input ouders helpt om de zorg voor hun kind op te nemen en/of tedelen met anderen en de draagkracht van de ouders kan versterken. Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Beatrijs Maes
Junior College Module Geschiedenis. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Cultuurgesch. vanaf 1750 Leuven
Onderzoekers: • Katelijne Wils
Winter School Project Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Beijing Normal University (BNU)' hebben voor het project ' Winter School Project 19 januari - 1 februari 2015' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst.
Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Chang ZHU
Inclusief hoger onderwijs: Multiactoren multi-methode onderzoek naar het aanbod en het gebruik van ondersteuning voor studenten met functiebeperkingen. KU Leuven Abstract: Multiactoren multi-method onderzoek naar het aanbod en het gebruik van ondersteuning voor studenten met functiebeperkingen (inclusief-HO project). Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Katja Petry
De Brede School Innovatie van vzw IN-Z met oog op zowel de arbeidsorganisatie als de dienstverlening. KU Leuven Abstract: Onderzoek naar de Brede School Innovatie van vzw IN-Z met oog op zowel de arbeidsorganisatie (ten aanzien van de doelgroepwerknemers) als de dienstverlening (ten aanzien van scholen en, finaal, maatschappelijk kwetsbare kinderen) . Organisaties: • HIVA-OG Onderwijs en Levenslang Leren
Onderzoekers: • Anneloes Vandenbroucke
Gelaagdheid in differentiatie Universiteit Gent Abstract: Gelaagdheid in differentiatie We willen met dit project zicht krijgen op de haalbaareid, effectiviteit en efficiëntie van verschillende vormen van differentiatie(inhoud, proces en product). We willen nagaan hoe leerkrachten, een lerarenkorps, de verschillen tussen leerlingen beantwoorden door te differentiëren op vlak van interesse, leerstatus, en leerprofiel, maar ook m.b.t. de weg die leerlingen afleggen om de doelen te bereiken(gedifferentieerde leertrajecten, gedifferentieerd proces) en m.b.t. het product(onderscheid in leerprestaties, leerresultaten). Vlaamse Overheid - Ministerie van Onderwijs Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
LATIn. KU Leuven Abstract: The general objectives of the project ar to improve the accessibility to the Latin American University for low-income students, as well as to reduce the dropout rate due to financial reasons. Organisaties: • Afdeling Informatica
Onderzoekers: • Erik Duval
SLO NW Hoe (ver) kijk jij in de ruimte? KU Leuven Abstract: Kinderen zijn intrinsiek geïnteresseerd in kosmografie. Vanuit hun eigen leefwereld gaan zij op zoek naar verklaringen. Daarbij ontstaan vaak misconcepties. Deze zijn beschreven in de literatuur maar er wordt daarinnauwelijks beschreven hoe leraren daarop moeten inspelen. In dit project peilen we naar het conceptueel inzicht van leraren in de leerstof, en bestuderen we hun concrete klaspraktijk. Vervolgens worden workshops uitgewerkt om leraren te ondersteunen bij het geven van de lessen kosmografie in het lager en secundair onderwijs. Organisaties: • Dept. Aard- en Omgevingswetenschappen
Onderzoekers: • Mieke De Cock • Anna Steegen
Stimuleren van dispositie-ontwikkeling door het gebruik van spel-gebaseerde leeromgevingen. KU Leuven Abstract: Alhoewel onderzoek nu reeds aangeeft dat spel-gebaseerde leeromgevingeneffectief kunnen zijn, zijn de gegevens op dit moment erg algemeen en houden ze nauwelijks rekening met interindividuele verschillen. Dit project beoogt een substantiële bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een theoretisch model met betrekking tot spel-gebaseerde leeromgeving door de effecten van drie kenmerken van dergelijke leeromgevingen te bestuderen: de afstemming van de inhoud van het spel op de te leren inhoud, deaard van de bijkomende hulp en de mate waarin de lerende zelf kan beslissen (learner control). De studie wordt uitgevoerd met leerlingen uit het beroepsonderwijs. Centraal staat het ontwikkelen van 'getalgevoeligheid'.Er worden vieer pre-test post-test quasi-experimentele studies uitgevoerd. In elke studie wordt gebruik gemaakt van dezelfde instrumentenen hetzelfde type spel. De eerste studie onderzoek de effectiviteit vantwee versies van het spel: met en zonder nadrukkelijke afstemming van in Organisaties: • OE Onderwijskunde
Onderzoekers: • Jan Elen • Lieven Verschaffel • Geraldine Clarebout • Wim Van Dooren
Jongeren, geschiedenisleraren en het nationale verleden. Onderzoek naarde representatie van en de opvattingen over het nationale verleden bij leerlingen en leraren: een inhoudelijke, methodologische en strategischeverkenning. KU Leuven Abstract: Vanuit de vaststelling dat in heel wat Westerse landen overheden veel belang hechten aan een gedeelde kennis van het nationale verleden i.f.v. burgerschap en sociale cohesie, doet dit project onderzoek naar narratieven over het nationale verleden bij leerlingen en leraren, en naar hun opvattingen over het belang van aandacht voor het nationale verleden. Drie doelstellingen staan centraal: 1) Inhoudelijk stelt het de analyse voorop van de narratieven over het nationale verleden van leerlingen en leraren, en van hun opvattingen over het belang van geschiedenisonderwijs over het nationale verleden. 2) Methodologisch stelt het project verdere verkenning voorop van onderzoeksmethodologie. Voor de dataverzameling wordt gewerkt met essay-opdrachten, vragenlijsten en semi-gestructureerde interviews. Analyse van de data gebeurt via een grounded theory approach, met behulp van kwalitatieve software (NVivo). Strategisch moet het project de nodige knowhow en inzichten opleveren om uit te monden in Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch. • SLO Letteren Leuven
Onderzoekers: • Lieven Verschaffel • Katelijne Wils • Karel Van Nieuwenhuyse • Fien Depaepe
2013-3388/GLIMPSE ECP : Global leaders in management and policiesfor South Korea and Europe. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Instituut voor Mediastudies
Onderzoekers: • Leen d'Haenens
Geïntegreerde leerlingenbegeleiding in het secundair onderwijs: een theoretisch model Universiteit Antwerpen Abstract: Het voorgestelde onderzoek beoogt de ontwikkeling van een model van geïntegreerde socio-emotionele leerlingenbegeleiding dat de relatie tussen begeleidingsactiviteiten van de leerkracht in de klas en aanwezige schoolkenmerken in kaart brengt. Verder heeft dit onderzoek tot doel om de implementatie van een dergelijk model in de praktijk te bestuderen en te linken aan de percepties van leerlingen over begeleiding en zorg in hun school, hun motivatie en welbevinden. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Elke Struyf
Bibliotheekkrediet Sociale en Human Wetenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een opdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de resultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Paul Mahieu • Elke Struyf
Van Would be naar Be it. Onderzoek naar alternatieve en nieuwe stagevormen in de lerarenopleiding. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project gaan we op zoek naar alternatieve en/of nieuwe stagevormen. Hiertoe wordt in een eerste projectfase enerzijds nagegaan welke stageconcepten reeds gehanteerd worden door de partnerinstellingen, anderzijds een inventaris opgemaakt van andere mogelijke invullingen. De tweede projectfase bestaat uit de concretisering van de geselecteerde stageconcepten. In de derde projectfase worden pilootprojecten opgezet bij minimum twee partnerinstellingen waarbij de stageconcepten worden uitgetest. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Johan Deprez • Annie Pinxten • Mathea Simons
Binnenklasdifferentiatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project "Binnenklasdifferentiatie" (promotor: T. Smits) is een onderzoeks- en ontwikkelingsproject waarbij de deelnemende lerarenopleidingen in samenwerking met scholen experimenteren met krachtige leeromgevingen en nieuwe organisatievormen die interne differentiatie mogelijk maken, waarbij we vertrekken vanuit de beginsituatie van de lerende. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Tom Smits
Vakdidactische leergemeenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt de implementatie van een concept dat gericht is op de ontwikkeling en/of optimalisatie van vakdidactische competenties van aspirant-leraren en leraren uit het werkveld. Het opzet is de lancering van 'vakdidactische leergemeenschappen' (VLG, 'centers of competence') als een vorm van professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2011). Op langere termijn kunnen deze VLG vanuit de focus op het eigen vakgebied informatie leveren uit recent vakdidactisch onderzoek, best practices, ondersteuning, training,...
Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Paul Janssenswillen • Wouter Schelfhout
Op weg met zij-instromers. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt onderzoek, ontwikkeling en evaluatie van alternatieve leertrajecten voor zij-instromers voor de professionele bacheloropleidingen kleuteronderwijs, lager onderwijs en secundair onderwijs binnen de Antwerpse context. De focus ligt op doelgroepen die binnen het huidige aanbod van Antwerpse lerarenopleidingen nog niet aan bod komen. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Wil Meeus
Gaat het echt enkel om kennis? De perceptie van educatoren op het proces van het veranderen van ecologisch gedrag. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoekers zijn het er over eens dat de huidige milieuproblematiek een gevolg is van menselijke gedrag. Milieueducatie (ME) wordt beschouwd als een belangrijk instrument in de bestrijding van de milieuproblematiek. Echter, slechts zelden slaagt ME er in om het ecologisch gedrag van jongeren te veranderen. Deze studie onderzoekt de perceptie van educatoren op het proces van gedragsverandering als een mediërende factor in de effectiviteit van ME. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Jelle Boeve-de Pauw
De kloof een beetje dichten ... Sociale emancipatie via schoolleven Universiteit Gent Abstract: De kloof een beetje dichten ... sociale emancipatie via schoolleven Scholen en klassen worden in alle opzichten steeds diverser. De uitdagingen om gedifferenteerder te werken worden dan ook steeds groter. In dit project is het de bedoeling om na te gaan wat de kritische succesfactoren zijn van effectief en efficiënt gedifferentieerd werken. Daarnaast is het de bedoeling om de verkregen inzichten uit dit project duurzaam te verankeren. Vlaamse Overheid - Ministerie van Onderwijs Organisaties: • Vakgroep Latijn en Grieks
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
PISA 2015 - werkingsjaar 2014 Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Praktisch Humanisme: jongeren eerst Vrije Universiteit Brussel Abstract: De vrijzinnig humanistische dienstverlening is de professionele hulp die zich richt tot de bevolking, zonder discriminatie. Het gaat om diensten die verleend worden vanuit een vrijzinnig humanistische instelling door een afgevaardigde van deMens.nu of door een erkend vrijwilliger van een lidvereniging. De dienstverlening gebeurt autonoom op basis van de deontologische code en praktijkrichtlijnen van deMens.nu (UVV- zie verder) met respect voor ieders keuzevrijheid en waardepatroon. De vrijzinnig humanistische dienstverlening kan algemeen zijn of categoriaal. Ze richt zich zowel tot individuen als tot groepen zonder onderscheid van leeftijd. Ze wordt rechtstreeks georganiseerd door deMens.nu of met haar steun verstrekt door een lidvereniging zonder de autonomie ervan aan te tasten. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • WILLEM ELIAS
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Xiamen University, Yu Diao. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De gezamenlijke doctoraatsproject focust op curriculum onderwerp in het hoge professioneel onderwijs. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Chang ZHU
Tatertaal voor kinderopvang KAV. KU Leuven Abstract: Kinderopvang KAV wil een opleidingsproject voor onthaalouders. Naast deonthaalouders zelf zou dit project zich in de mate van het mogelijke ook willen richten op de laaggeschoolde en/of meertalige ouders van de kinderen die door de onthaalouders opgevangen worden. Tatertaal voor professionelen en Tatertaal voor ouders zijn methodieken die als basis dienen voor beide doelgroepen (onthaalouders en ouders), maar die nood hebben aan verbreding en verdieping om beide groepen beter te bereiken en om hetaangebodene te verankeren in de dagelijkse
praktijk. Daarnaast is er nood aan een visie op taalstimulering en meertaligheid gezien het enkel-Nederlands beleid dat op dit moment van kracht lijkt te zijn binnen Kinderopvang KAV. Het Centrum voor Taal en Onderwijs zal een voorzet geven voor een visie die in de opleidingsinitiatieven geïntegreerd kan worden. Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden • Koenraad Van Gorp
Didactische ICT bekwaamheid van docenten Universiteit Gent Abstract: De vraag die centraal in het voorgestelde onderzoek centraal staat luidt: Hoe ziet een valide, betrouwbaar en praktisch bruikbaar instrument voor het vaststellen van de didactische ICT bekwaamheid voor de basisschooldocent (in opleiding) en aanzet tot reflectie op eigen ICT-gebruik en de inbedding daarvan in het curriculum, en gebruikt kan worden door ICT coördinatoren en opleidingsdocenten met het oog op verdere professionalisering van de docent (in opleiding). Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
EMSOC: user emprovement in a social media culture Universiteit Gent Abstract: Het project onderzoekt in welke mate en hoe mensen (dis)empowered zijn in hun dagelijkse omgang met sociale media en dit in relatie tot inclusie, mediawijsheiden privacy. Geletterdheid wordt onderzocht vanuit een cultureel-educatief perspectief. Aan de hand van etnografische dataverzameling en retorische analyse wordt nagegaan hoe informele leercontexten ontstaan met de focus op digitale geletterdheid. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Ronald Soetaert • Lieven De Marez
The Perfect Teacher: A Philosophical Analysis of Educational Ethics in an Untimely Age KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Educatie en Samenleving
Onderzoekers: • Stefan Ramaekers • Jade Capili Tolentino
John Dewey's Philosophy of Education and Its Implications in Societal Life KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Jan Masschelein • Toji Kuriakose Puthenkaduppil
Klaar of niet? Een studie naar schoolrijpheid en het overdoen van de derde kleuterklas. KU Leuven Abstract: The transition to first grade forms an important milestone for childrenand their surroundings. It has been described as a critical period for children's academic and social development with potentially significant implications for later school outcomes. Children of this age differ tremendously in their readiness to learn, saddling parents and educators with the question of what to do when a child seems not ready to meet the expectations of primary education. One option is to retain struggling children in kindergarten rather than promoting them to first grade. This policy is based on the belief that granting a child more time to develop will prevent failure and frustration in later academic life. However, opponents argue that kindergarten retention deprives children of access tomeaningful intellectual challenges and disrupts childrens academic growth. This controversy is reinforced by previous research, yielding inconsistent findings and often facing methodological shortcomings. In t Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine • Jan Van Damme • Machteld Vandecandelaere
Leerprestaties, attitudes en sociale en etnische ongelijkheid van leerlingen in het secundair onderwijs in Vlaanderen in vergelijking met leerlingen in andere landen KU Leuven Abstract: What works for high risk students? Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine • Jan Van Damme • Gudrun Vanlaar
The effects of school, teacher/class and student characteristics on theattitude towards mathematics and mathematics achievement among boys andgirls in Ugandan secondary schools KU Leuven
Abstract: The major objective of this multi-level study which uses a statistical sample in the Ugandan secondary schools is to explore the effects of school, class/teacher and student characteristics on attitude toward mathematics (ATM) and mathematics achievement (MA) among boys and girls. The proposal is based on a thorough review of existing literature and studiesthat recognize the inherent difficulties in determining the ATM-MA relationship in a heterogeneous non-uniform environment, and the persistent poor performance negative attitude among secondary students, especially girls.nbsp;Using a three level conceptual model, the studyexamines the relationship between the explanatory and response variables. Organisaties: • OE Onderwijskunde
Onderzoekers: • Jan Van Damme
Save as image KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Jan Masschelein • Marc De Blieck
Rethinking the archive, towards an appropriate form and contemporary interpretation of the cultural inheritance KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Jan Masschelein • N. N.
Dataverwerking algemeen diversiteitsbeleid en aanmoedigingsfonds. KU Leuven Abstract: Aanmoedigingsfonds m.b.t. dataverwerking in het kader van het algemeen diversiteitsbeleid van de K.U.Leuven en in het kader van het Aanmoedigingsfonds. Organisaties: • Afd. Toeg. Mechanica & Energieconversie
Onderzoekers: • Martine Baelmans
GAMES: Great Adventures for the Millennium Chemical Engineering Student. KU Leuven Abstract: Dit onderwijsproject wenst een werkvorm, gebaseerd op digital game based learning, te ontwikkelen om studenten op een interactieve, participatieve en millenniumstudentvriendelijke manier te ondersteunen in het zich eigen maken van de principes en basiskennis van chemische technologie. Organisaties: • Afd. Procestechnologie v. Duurzame Syst.
Onderzoekers: • Jan Elen • Thomas Van Gerven • Ilse Smets • Wim Van Petegem • Peter Van Puyvelde • Claude Creemers
Het efficiënt en flexibel gebruik van externe representaties in de statistiek: empirisch onderzoek naar representatiegebruik bij het oplossen van problemen over verdelingen. KU Leuven Abstract: In dit doctoraatsproject bestudeerden we de rol van externe representaties bij het redeneren over verdelingen van statistische data. Externe representaties voor dataverdelingen zijn bijvoorbeeld histogrammen en box plots, maar ook beschrijvende statistieken zoals het gemiddelde. Deze lijken een grote rol te spelen in het redeneren over dataverdelingen aangezien dataverdelingen enkel zo zichtbaar kunnen worden gemaakt. Een eerste vraag die we stelden was of externe representaties inderdaad zon belangrijke rol spelen bij het interpreteren van dataverdelingen. Hiervoor lieten we studenten verschillende taken oplossen met verschillende representaties. We vonden dat de prestaties op een taak sterk afhingen van de gebruikte representatie. De prestaties van de deelnemers waren over het algemeen niet goed enelke representatie leidde tot misinterpretaties. Dit was in de grootstemate het geval bij de boxplot en het histogram. Ten tweede vroegen we ons af welke redeneermechanismen aan de basis l Organisaties: • Instructiepsychologie en -technologie
Onderzoekers: • Lieven Verschaffel • Patrick Onghena • Wim Van Dooren • Stephanie Lem
De professionaliteit van lerarenopleiders. Een narratief-biografische analyse. KU Leuven Abstract: De zorg om goede lerarenopleidingen als voorwaarde voor goed onderwijs is en blijft erg actueel. Maar terwijl er heel wat discussie is over de kwaliteit van de lerarenopleidingen en de afstuderende leraren, gaat er veel minder aandacht naar de deskundigheid van de opleiders van deze 'goede' leraren. Onderzoek dat zich specifiek richt op de ervaringen, expertise en noden van lerarenopleiders blijft schaars. Deze merkwaardige paradox kan ten dele verklaard worden door de hardnekkige opvatting dat een lerarenopleider iemand is die (zijn/haar vak) doceert aan studenten in het hoger onderwijs in plaats van leerlingen in het basis- of secundair onderwijs. De vraag die daardoor nauwelijks wordt gesteld, is deze naar de eigen professionaliteit van lerarenopleiders. Hoe definiëren zijhun taak als opleider? Waarop baseren ze zich daarvoor? En hoe ziet dande specifieke expertise eruit waarop ze steunen om deze taak uit te voeren? In dit proefschrift gaan we wel expliciet op deze thematiek in. We
Organisaties: • Onderwijsbel.& -vernieuwing & Lerarenopl
Onderzoekers: • Geert Kelchtermans • Eline Vanassche
BLITS : Begeleid leren in teams. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Onderwijskunde
Onderzoekers: • Filip Dochy
Het ontwikkelen en ontwerpen van vormend onderwijs voor de opleiding Master of Science in de educatieve studies waar het doelpubliek bestaat uit mensen die niet alleen student zijn. KU Leuven Abstract: Het project beoogt een onderwijsontwikkeling van de opleidingen in de educatieve studies voor een doelpubliek dat om een grote onderwijsflexibiliteit en studie-efficiëntie vraagt, rekening houdend met de nieuwe onderwijsvisie van de pedagogische opleidingen aan de faculteit waarin de (persoons)vormende functie van onderwijs centraal staat. Vormingsmomenten verwijzen naar sterke ervaringsmomenten en diepgaande ervaringsprocessendie meestal ook een interactie vragen die een fysieke aanwezigheid en (collectieve) blootstelling impliceert. De ambitie van dit project is om binnen het vernieuwd programma dergelijke vormingsmomenten te ontwerpen voor een opleiding die inzet op grote flexibiliteit. In concreto betekent dit het optimaliseren van het onderwijs door a) het verhogen van de efficiëntie en effectiviteit van het onderwijsleerproces dat gericht is opleerresultaten en b) het maximaliseren van vormingsmomenten en -kansen. Organisaties: • OE Educatie, Cultuur en Samenleving
Onderzoekers: • Jan Elen • Nikola Verschueren • Jan Masschelein • Geraldine Clarebout
Naar een permanent Writing Lab: ontwikkeling van een kader voor de ondersteuning van studenten bij hun schriftelijke Engelstalige communicatie.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; KU Leuven Abstract: Instromende studenten, in het bijzondere internationale studenten, vormen een zeer heterogene groep wat betreft Engelse taalvaardigheid en schrijfvaardigheden. Veel studenten hebben bij het schrijven van papers een masterproeven meer begeleiding nodig dan men redelijkerwijs kan verwachten van professoren. Het Writing Lab aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte (HIW) wil voorzien in die begeleidingsnood. Studenten uit de verschillende opleidingen en opleidingsfases kunnen bij de Writing Lab assistenten terecht om hun delen van hun papers en masterproeven te onderzoeken en bespreken. Het Writing Lab is geen dienst die hele teksten naleest, corrigeert en redigeert. Veeleer wijzen de assistenten de student op structurele problemen m.b.t. taal en opbouw. Op die manier helpen ze de studenten om de kwaliteit van hun papers en van hun Engelstalige schrijfvaardigheden in het algemeen te verbeteren. Het Writing Lab werd opgestart in mei 2012 in antwoord op suggesties van zowel studenten als Organisaties: • OE De Wulf-Mansioncentrum
Onderzoekers: • Russell Friedman
Touch Teach Learn. Handvatten en scenarios om de tablet pc te ontgrendelen voor het hoger onderwijs. KU Leuven Abstract: Uit onderzoek en pilootprojecten blijkt dat de tablet pc, die steeds couranter wordt in onze leefwereld, een sterk didactisch potentieel heeft:niet alleen kan de tablet pc onderwijsvormen en leermiddelen verbeterendie traditioneel een belangrijke plaats innemen in het hoger onderwijs,maar hij draagt ook de belofte in zich om het hoger onderwijs te stuwenrichting activerend en studentgecentreerd onderwijs. Maar het ontsluiten van dit didactische potentieel is zeer complex: de integratie van technologie, didactiek en vakinhouden in praktische scenarios stelt de docent voor een erg grote uitdaging en bovendien moet aan een reeks randvoorwaarden i.v.m. infrastructuur, beleid, ondersteuning,... voldaan zijn. Er is nood aan een onderwijsontwikkelingsproject dat zich als doel stelt om a) in een reeks pilootprojecten na te gaan op welke wijze de tablet pc voor het Vlaamse hoger onderwijs een meerwaarde kan betekenen en b) opbasis van die concrete ervaringen aanbevelingen te bundelen en haalba Organisaties: • TC Computerwetenschappen Diepenbeek
Onderzoekers: • Kristiaan Van den Branden • Lies Sercu • Jeroen Lievens
TRIGGER: stimuleren van de integratie van theorie en praktijk door het aanbieden van krachtige leerimpulsen doorheen de stages in de opleidingen farmaceutische wetenschappen.nbsp; KU Leuven Abstract: Dit project heeft tot doel een methodiek te ontwikkelen rond het aanbieden en opvolgen van leerimpulsen, waardoor het leren tijdens stages, en meer bepaald het integreren van theorie en praktijk, gestimuleerd wordt. De leerimpulsen zullen op geregelde tijdstippen tijdens de stages worden aangeboden, en zullen zich voor elk van de stages situeren inde relevante domeinen van de leerlijn farmaceutisch werkveld. Om dit te garanderen zal gestart worden vanuit een competentiematrix. De leerimpulsen voegen niet zozeer nieuwe informatie toe, maar bieden aan de studenten bijkomende kansen om ervaringen te verwerken, en hun kennis te verdiepen. Ze leggen de focus op een bepaald thema en geven bijkomende structuur aan de stages. Organisaties: • Klinische Farmacologie & Farmacotherapie
Onderzoekers: • Veerle Foulon • Paul Declerck • Nathalie Charlier
Onderwijs- en internationaal leeronderzoek (Talis) 2013 in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Planning, uitvoering en rapportering van de Teaching and Learning International Survey 2013 en verwerken van het hoofdonderzoek van Programme for International Student Assessment 2012. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Een evaluatie van de effectiviteit van scholengemeenschappen in Vlaanderen: een multiple level aanpak Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek evalueert de Vlaamse scholengemeenschappen aan de hand van het framework van Provan en Milward (2001). De evaluatie vindt plaats op drie levels(scholengemeenschap, school en overheid), bestaande uit diverse stakeholders. Er wordt gebruik gemaakt van een mixed method design (kwantitatieve en kwalitatieve dataverzameling en ?analyse)en beide soorten data worden samengebracht via een vergelijkende analyse. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Geert Devos
ICT integratie vanuit een curriculumperspectief: modelontwikkeling, validatie- en implementatie-onderzoek Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject is gesitueerd binnen het onderzoek naar ICT-integratie in onderwijs. In het project (1) wordt nagegaan hoe scholen werk maken van ICT-curriculumimplementatie en welke daarbij beïnvloedende condities zijn, (2) worden nieuwe meetschalen voor ICT-integratie ontwikkeld, en (3) wordt het effect van schoolcompositie op ICT-integratie nagegaan. Het onderzoek situeert zich in het basisonderwijs en is opgezet vanuit een mixed-method design. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
SeNS: Seniors Nework Support Vrije Universiteit Brussel Abstract: wetenschappelijke ondersteuning bij het ontwikkelen van een transnationaal model voor netwerkontwikkeling bij senioren. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • DOMINIQUE VERTE
The effect of individual, family and school characteristics on the transition and trajectories of urban students from high school to post-secondary education: A longitudinal study in Lima, Peru. KU Leuven Abstract: The dissertation is based on a previous study conducted in 2002 in ten large public urban and peri-urban schools in Lima, Peru when all the students (n= 1047) where attending third grade of primary education. Those students are expected to complete secondary education by year 2010. We will contact those students in 2010 when they are supposed to be in 11th grade to find out about their actual educational outcomes by that year. Then, we will follow those students who successfully completed high school to study their transition to higher education. The main objective of the study is to identify which individual, family and school factors predict students transition to higher education. However, since a student can choose among several options where to study higher education and what to study, not all the choices of the same quality, we will also describe which students choose which trajectory. The dissertationwill include a series of three papers (that eventually will become chapters of Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Beatrijs De Fraine • Gabriela Guerrero Barnechea
Motivatie voor LO in het beroepsonderwijs: de leerkracht als motiverende coach! Hogeschool Gent Abstract: Met huidig project wensen we kennis te ontwikkelen over de leerling-gerelateerde en contextuele oorzaken van (de-)motivatie voor de les LO bij de specifieke risicogroep van leerlingen uit de derde graad van het BSO. Hierbij wordt in het bijzonder aandacht besteed aan de rol van de leerkracht als motiverende coach. De studie bestaat uit een kwalitatief explorerend onderzoek naar oorzaken van (de-)motivatie bij leerlingen uit het BSO; een kwantitatief onderzoek naar oorzaken en gevolgen van motivatie bij leerlingen uit het beroepsonderwijs en het ontwikkelen en evalueren van een trainingsmodule voor leerkrachten in het beroepsonderwijs en leerkrachten in opleiding. Organisaties: • Departement Lerarenopleiding Ledeganck • Vakgroep Lichamelijke Opvoeding en Bewegingsrecreatie
Onderzoekers: • Lise Speleers
De impact van structureringsmiddelen op kennisconstructie binnen een CSCL-omgeving bij leerkrachten secundair onderwijs Hogeschool Gent Abstract: Onderzoek naar het gebruik van elektronische leeromgevingen binnen het secundair onderwijs. Organisaties: • Departement Lerarenopleiding Ledeganck • Vakgroep ICT - Educatie
Onderzoekers: • Cindy De Smet
De Metropole Universiteit. KU Leuven Abstract: In samenwerking met de PRES Université Lille Nord de France en UCL Monswil Kulak een universitair samenwerkingsverband uitbouwen, en dit zowelop het vlak van het onderwijs als op het vlak van het onderzoek. Dit zal worden gerealiseerd via een Interregproject, dat de volgende twee grote doelstellingen beoogt:1. Het bevorderen van de uitwisseling in hetuniversiteitsonderwijs, door het opzetten van bidiplomering tussen tweebachelor-opleidingen en door een reeks kortlopende initiatieven in het bacheloronderwijs, zoals het pendelonderwijs (studenten en docenten), het inrichten van stages en/of het aanbieden van gemeenschappelijke minores.2. De oprichting van een "Honours College", waarin de bachelor-studenten van de 3 regio's samen verbredende of verdiepende cursussen en seminaries krijgen in een specifiek domein, gedoceerd en/of begeleid door de docenten van de 3 regio's.In het verlengde hiervan wordt ook aandacht besteed aan de taalkennis Frans en Nederlands van de studenten en worden ini Organisaties: • Faculteit Wetenschappen
Onderzoekers: • Wim Van Den Noortgate • Marc Depaepe • N. N.
Bevorderen en ondersteunen van opvoeding, onderwijs en therapeutische behandeling van kinderen en jongeren met ernstige meervoudige beperkingen(EMB). KU Leuven Abstract: Het project omvat een samenwerkingsverband tussen de vzw VSKO en het expertisecentrum Multiplus. De bedoeling is krachten te bundelen voorhet bevorderen en ondersteunen van opvoeding, onderwijs en therapeutisch behandeling van kinderen en jongeren met ernstige meervoudige beperkingen (EMB) binnen het katholiek buitengewoon onderwijs. Concreet worden de volgende activiteiten voorzien: het oprichten en begeleiden van intervisiegroepen van respectievelijk orthopedagogen, logopedisten, kinesitherapeuten en leerkrachten die werken met kinderen en jongeren met EMB in het katholiek buitengewoon onderwijs;nbsp;organiseren van overleg met directies met het oog op het vaststellen van de ondersteuningsbehoeften en het plannen van de activiteiten;nbsp;organiseren van een open uitwisselingsdag, c.q. studiedag; het ontwikkelen en ter beschikkingstellen van een leerkrachtenkoffer met documentatie en educatief materiaal ter ondersteuning van de onderwijsactiviteiten; het jaarlijkse uitwerken van é Organisaties: • OE Gezins- en Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Beatrijs Maes
SoE KP2012 Leraren doen schitteren. KU Leuven Abstract: Leraren doen schitteren. Implicaties van de hervorming secundair onderwijs voor de lerarenopleiding onderzoeken om onderwijsinnovatie te stimuleren. De geplande hervorming van het Vlaams secundair onderwijs heeft onvermijdelijk belangrijke implicaties en consequenties voor de lerarenopleiding. Met dit project willen we deze implicaties voor de inhoud en vormgeving van de lerarenopleiding in kaart brengen. De nadruk ligt daarbij op de pedagogisch-didactische aspecten van het curriculum opdat studenten/cursisten adequater het leren van de leerlingen kunnen begeleiden.Dit SoE-project is een samenwerking tussen KU Leuven, KHLeuven en CVO HIK. (URL:http://www.kuleuven.be/wieiswie/nl/person/00058068) Organisaties: • Onderwijseffectiviteit en -evaluatie
Onderzoekers: • Bregt Henkens • Beatrijs De Fraine
SoE KP2012-17 Rationale getallen. KU Leuven Abstract: SoE KP2012-17 Rationale getallen. Een lessenreeks voor rationale getallen in de lerarenopleiding basisonderwijs.De overgang van natuurlijkenaar rationale getallen verloopt voor de meeste leerlingen niet probleemloos. Veel leerlingen schrijven ten onrechte de eigenschappen van natuurlijke getallen ook toe aan rationale getallen, een fenomeen dat in de literatuur bekend staat als de natural number bias. Het vergt van leerkrachten de nodige wiskundige en wiskundedidactische kennis om op een doeltreffende manier in te spelen op de voorkennis van leerlingen en om representaties en voorbeelden in te zetten om dit conceptueel onderscheid tussen natuurlijke en rationale getallen voor leerlingen te expliciteren en inzichtelijk te maken. Volgens velen (lerarenopleiders, onderzoekers)is de overgang van natuurlijke getallen naar rationale getallen de hindernis bij uitstek voor zowel leerkrachten als leerlingen in het basisonderwijs, des te meer aangezien conceptuele kennis inzake rationale getal Organisaties: • Instructiepsychologie en -technologie
Onderzoekers: • Joke Torbeyns • Wim Van Dooren • Fien Depaepe • Ilona Hawrijk • Ann Palmaerts • Nathalie Vermeersch
SoE2012-12 Een G-krachtige praktijk. KU Leuven Abstract: Observatie-insturment G-kracht in de praktijk. Organisaties: • Centrum voor Taal en Onderwijs Leuven
Onderzoekers: • Godelieve Verheyden • Kristiaan Van den Branden
Gedifferentieerde klaspraktijken 'Goed geënt'. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project wil 25 scholen met hun klasleraren, zorgteam, directie en eventueel de betrokken pedagogisch begeleider of een in de school gekende lerarenopleider, nascholen in het omgaan met heterogene groepen en het hanteren van differentiatie, met oog voor diverse leerstijlen en
hun meervoudige intelligenties. Het project heeft als doel om leerkrachten inzicht en praktische toepassingen bij te brengen van de thema's 'omgaan met diversiteit, gedifferentieerde klaspraktijken, handelingsgericht werken, compenserende en dispenserende maatregelen en hulpmiddelen, redelijke aanpassingen, klasmanagement, didactische werkvormen'. Organisaties: • Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)
Onderzoekers: • Jozef Lebeer
differentiëren via diversiteit Universiteit Gent Abstract: Het is de bedoeling om alle schoolactoren competenter te maken in het omgaan met diversiteit. De nadruk ligt op het (h)erkennen en benutten van de diversiteit van de leerlingen zodat meer gelijke kansen gecreëerd worden voor alle leerlingen, maar ook voor de gevolgen voor de school en de leerkrachten en de invloed hier van op de eigen onderwijsactiviteiten, de gehanteerde onderwijsstijl en de manier van evalueren. We willen scholen ondersteunen bij de implementatie van de competentie ?omgaan met diversiteit?. Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
OOF/2013/17 Vocalab. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Taal & Onderwijs Antwerpen
Onderzoekers: • Noëlla Peters
Zommer school project Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Beijing Normal University (BNU)' hebben voor het project ' Summer School Project 30 juni - 22 juli 2014' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Chang ZHU
EUROSA-project in het kader van het programma Erasmus Mundus Actie 2 Partnerships. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Faculteit Theologie en Religiewetensch.
Onderzoekers: • N. N.
Multiniveausynthese van single-case experimentale data: verdere ontwikkeling en empirische validatie. KU Leuven Abstract: In single-case of single-subject designs (SSED) worden individuele gevallen meermaals gemeten onder verschillende condities, met als bedoeling het effect van de conditie na te gaan. Recentelijk werd het gebruik van multiniveaumodellen voorgesteld om data van dergelijke studies te combineren, waardoor meer generaliseerbare en genuanceerde conclusies kunnen worden getrokken. De doelstelling van het onderzoek is om deze multiniveaubenadering empirisch te onderzoeken, zowel aan de hand van reële data als aan de hand van simulatiestudies. Het onderzoek omvat verschillende studies die de belangrijkste complicaties bij het combineren van SSED data verder zullen bekijken. Een eerste set richt zich op het samenvatten van data gemeten op een zelfde schaal. Na een studie van het basis drieniveaumodel zullen verschillende uitbreidingen en complicaties verder worden onderzocht: autocorrelatie, telgegevens, designs met meerdere responsvariabelen en/of settings, modellen voor nietlineaire groeitraje Organisaties: • Faculteit PPW Kulak
Onderzoekers: • Wim Van Den Noortgate
Beeld in Onderwijs. Onderzoek naar een selectieprotocol voor het vrt-archiefmateriaal in functie van gebruik in het onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het onderzoeksproject is tweeledig: 1) selectiecriteria en selectieprocedures uitwerken om efficiënt voor het onderwijs bruikbaar beeldmateriaal te verzamelen uit het vrt-archief voor de testcases Wereldoriëntatie in het basisonderwijs en Techniek in de eerste graad van het secundair onderwijs; 2) condities bepalen voor het uitwerken van een grootschalig project omtrent de selectie van bruikbaar beeldmateriaal voor een omvattend vakkenpakket in het onderwijs. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Wil Meeus
PISA 2012 (2010-2014) voor werkingsjaar 2014 Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar
Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
OpenCourseWare (OCW) ans its potential for virtual mobility and LifeLong Learning in European context. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OG Literatuur en Cultuur Leuven
Onderzoekers: • Frederik Truyen
Een beschrijving en analyse van implementatiepraktijken in basis- en secundaire scholen. KU Leuven Abstract: Als iemand je zou vragen om een school te omschrijven aan de hand van enkele kernwoorden, welke begrippen komen er dan spontaan in je op? Sommigen zouden hierbij verwijzen naar de rol van de schoolleider. Anderen zouden eerder spreken in termen van leerkrachten of het leerlingenpubliek waaruit een school samengesteld is. Maar wat dan met objecten of zogenaamde artefacten, zoals handboeken en technologische leermiddelen? Zou je voornamelijk focussen op wat er zich binnen de schoolmuren afspeelt of zou je ook aandacht besteden aan de druk die scholen ondervinden van buitenaf?Zoals deze begrippen reeds doen vermoeden, zijn schoolorganisaties en het bestuderen hiervan complexe materies. In de eerste plaatsbestaan organisaties uit mensen die dingen doen, maar mensen alleen zijn niet voldoende om een organisatie te vormen, daarvoor zijn er ook bepaalde structuren nodig, zoals regels, procedures en documenten die mee vormgeven aan de school. Daarnaast worden schoolorganisaties ook gekenmerkt Organisaties: • Onderwijsbel.& -vernieuwing & Lerarenopl
Onderzoekers: • Geert Kelchtermans • Virginie März
BTC scholars short stay: Toelage voor de opleidingskost tijdens kort verblijf van 2 studenten uit Uganda. Vrije Universiteit Brussel Abstract: opleiding BTC scholars Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Chang ZHU
Actieonderzoek in het kader van het project 'Early Childhood', gericht op het professionaliseren van de lerarenopleidingen (kleuteronderwijs) wat betreft het verlenen van steun aan kansarme en allochtone kinderen Universiteit Gent Abstract: Ze wil de cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling van jonge kinderen uit kansarme milieus verbeteren met het oog op het doorbreken van de kansarmoede. Het proces dat wordt opgestart zal bestaan uit: ?enerzijds, de uitwisseling van ideeën en praktijken via: o het trans-Atlantisch Forum rond Inclusieve Vroege Kinderjaren met topwetenschappers, artsen, het middenveld, bedrijven en politieke beleidsmakers uit Europa, de Verenigde Staten en Canada. De deelnemers aan het Forum onderzoeken beleidsmaatregelen en projecten ter ondersteuning van de vroegste levensjaren van kinderen uit gezinnen met een migratieachtergrond of een laag inkomen; ohet Forum in België , dat werkt rond het belang en de haalbaarheid van inclusieve en transversale maatregelen en praktijken (van prenatale zorg tot de kleuterschool) en dat beleidsverantwoordelijken en professionelen inzake de opvang en het onderwijs in de vroegste kindertijd in België, daarvoor gevoelig wil maken en inspireren; ?anderzijds, de steun aan vernieuwende initiatieven met betrekking tot toekomstige ouders en jonge kinderen van 0 tot 6 jaar rond de volgende thema?s: o de inclusie van leerlingen uit autochtone en allochtone kansarme milieus opnemen in de basisopleiding van onderwijzers die werken met kinderen die nog niet leerplichtig zijn; o uitwisseling en ontsluiting van goede praktijken in kleuterscholen. Binnen dit project wordt gewerkt aan de professionalisering van (toekomstige) leerkrachten kleuteronderwijs/lager onderwijs om beter steun te verlenen aan kansarme/allochtone kinderen. Het project onderwijs van de KBS volgt twee sporen: ? Versterken van het kleuteronderwijs: via een oproep 40 kleuterscholen in Vlaanderen met good practices rond het thema bijeenbrengen; ? Versterken van de lerarenopleidingen door intervisie en onder inhoudelijke begeleiding via actie-onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Taalkunde
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
Informatiegebruik door schoolleiders en leerkrachten. Universiteit Antwerpen Abstract: Hoewel het (Vlaamse) onderwijs een lange traditie heeft inzake het verzamelen van informatie, wordt het volle potentieel van het gebruik van deze informatie pas sinds eerder recent erkend. Vooralsnog is echter weinig geweten omtrent welke informatie op welke manier op het beleid en de praktijk in Vlaamse scholen weegt. Dit onderzoek biedt inzicht in de manier waarop schoolleiders en leerkrachten gebruik maken van informatie bij het maken van beleids- en praktijkkeuzes. Het reikt naast beschrijvingen van bestaande praktijken ook evidentie aan voor de verklaring en evaluatie van het informatiegebruik in Vlaamse scholen. De invalshoek van informatiemakelaarsschap staat daarbij centraal. Om deze doelen te realiseren wenden we in het onderzoek verschillende methodologische technieken aan: literatuuronderzoek, diepte-interviews en surveyonderzoek. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof • Paul Mahieu
Verbreden van het inzicht in de transferproblematiek bij docententraining in het hoger onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Werknemers slagen er vaak niet in om wat zij leren tijdens een professionele training, toe te (blijven) passen in hun job. Ook bij docententraining in het hoger onderwijs gaat dit op: wat docenten leren tijdens de training wordt vaak niet geïmplementeerd in de onderwijspraktijk. Dit project wil het inzicht in deze transferproblematiek verbreden. De data van studentenevaluaties in de periode 2000-2012 zullen worden geanalyseerd voor docenten die deelnamen aan de jaaropleiding voor beginnende docenten zoals georganiseerd aan de Universiteit Antwerpen. Op basis van de resultaten van de analyse zullen 45 docenten geselecteerd worden voor een semi-gestructureerd interview. De onderzoeksopzet laat toe om zowel vanuit kwantitatieve (via longitudinale analyse studentenevaluaties) als kwalitatieve (via semi-gestructureerde interviews) onderzoeksmethoden meer inzicht te krijgen in de transferproblematiek bij docententraining in het hoger onderwijs. De resultaten van het project zullen een antwoord geven op volgende vragen: 1) in welke mate doet er zich een lange termijn transfer voor en 2) wat zijn de onderliggende redenen voor het al dan niet optreden ervan? Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Ann Stes
Pilootproject Learn2be@school. Universiteit Antwerpen Abstract: Externe observatie en analyse van de (perceptie van de) impact van de vorming zowel direct (op de deelnemers) als indirect (in de schoolpraktijk). Hoe worden de aangereikte instrumenten/tools ontvangen tijdens de opleiding? En hoe worden ze toegeëigend en gebruikt in schoolpraktijk? Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Elke Struyf
Mediawijs onderwijs met Media Didactica. Lerarenopleidingen activeren mediagebruik en kritische reflectie op de media. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het project is een raamwerk ontwikkelen voor mediawijsheid in de lerarenopleiding (Media Didactica), waarin leerlijnen voor mediawijsheid in de lerarenopleiding worden uitgetekend. Aan de hand van dit raamwerk kunnen lerarenopleiders hun deskundigheid op het vlak van mediawijsheid ontwikkelen en evalueren. Twee inhoudelijke pijlers schragen de leerlijnen: (1) het gebruik van media als leermiddel in en buiten de school en (2) kritische reflectie over de impact van media op het leer- en ontwikkelingsproces in klas, school en samenleving. Het raamwerk is een concrete uitwerking van mediawijsheid zoals dat aan bod komt in het ontwikkelingsprofiel van de lerarenopleider. De leerlijnen worden vakonafhankelijk uitgetekend. Ze zijn bedoeld voor alle lerarenopleiders en bij uitbreiding ook voor de studenten in de lerarenopleiding en voor leraren. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Michel Walrave • Boris Mets • Wil Meeus
Leesonderwijs en E-hype. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil succesvolle leesbevorderende media en bij behorende strategieën inventariseren, ontsluiten voor en vertalen naar de opleidingspraktijk van de lerarenopleiding. Het wil de competenties van lerarenopleiders vergroten door hen hiermee te laten werken om zo de leesattitude van studenten in de lerarenopleding aan te scherpen, zodat die op hun beurt ook zullen experimenteren met nieuwe tools. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Mathea Simons
Expert Taalbeleid. Universiteit Antwerpen Abstract: 1. Wat is het beleidsvoerend vermogen inzake taalbeleid van de 12 basisscholen van het katholiek onderwijs die aan het ondersteuningstraject 'Expert Taalbeleid' deelnamen? 2. Tot welke effecten heeft de geboden ondersteuning in de betreffende basisscholen geleid? Om deze onderzoeksvragen te beantwoorden zal een kwantitatief en een kwalitatief georienteerd onderzoek worden uitgezet. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Kwalitatieve aanvangsbegeleiding voor zij-instromers in de lerarenopleiding. Universiteit Antwerpen Abstract: De algemene doelstelling van het project is om lerarenopleidingen en stagescholen te versterken in de begeleiding van de praktijkcomponent van zij-instromers. Concreet is het de bedoeling om kwalitatief onderzoek uit te voeren naar de ervaring van stagementoren en begeleiders met zij-instromers, waarbij de vraagstelling is welke begeleidingsbehoefte deze zij-instromers hebben bij de uitvoer van de praktijkcomponent van hun opleiding. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Wil Meeus
Terugkeermigratie: longitudinaal onderzoek naar factoren die de migratieprocessen, ervaringen en levenskwaliteit van terugkerende migranten naar de Zuid-Kaukasus republieken Georgië en Armenië beïnvloeden Universiteit Gent
Abstract: Dit onderzoek heeft als doel om na te gaan welke factoren de objectieve en subjectieve "quality of life" bepalen van migranten die naar hun land van herkomst terugkeren. Hiertoe worden twee groepen van terugkeermigranten gedurende langere tijd opgevolgd, met bevragingen zowel voor hun terugkeer naar het herkomstland, enkele maanden na terugkeer en een jaar na terugkeer. Organisaties: • Vakgroep Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Eric Broekaert • Ilse Derluyn
PISA 2015 - werkingsjaar 2013 Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
PISA 2012 (2010-2014 voor werkingsjaar 2013) Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
PIAAC 2011-2013 voor werkingsjaar 2013 Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Behoeftenonderzoek bij gedetineerden in gevangenis van Antwerpen Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Consortium volwassenenonderwijs Antwerpen' hebben voor het project ' Behoeftenonderzoek bij gedetineerden in gevangenis van Antwerpen' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Liesbeth DE DONDER
Toolkit breed evalueren in het lagere onderwijs Universiteit Gent Abstract: In opdracht van het Vlaams Ministerie voor Onderwijs en Vorming ontwikkelden het Centrum voor Taal en Onderwijs en het Steunpunt voor Diversiteit en Leren een Toolkit ?Competenties Nederlands Breed Evalueren? voor het basisonderwijs Evalueren, observeren, evalueren om te leren, evalueren van competenties...een mondvol termen die de Toolkit verduidelijkt, concreet maakt met praktische voorbeelden en handzame tips maar bovenal leerkrachten, vakcoördinatoren, talenbeleidscoördinatoren en begeleiders ondersteunt om stap voor stap te reflecteren over hun huidig evaluatiebeleid om mogelijks aanpassingen te doen richting breed evalueren. Organisaties: • Vakgroep Taalkunde
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
Herziening cesuurbepaling. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Sven De Maeyer
Leesmotivatie als sleutel tot leessucces? Een studie naar de relaties tussen leesbegrip, leesfrequentie en leesmotivatie in het lager onderwijs en naar de impact van leesbevordering Universiteit Gent Abstract: Deze studie wil met een klemtoon op leesmotivatie in kaart brengen welk theoretisch en empirisch gevalideerd model de relaties tussen leesvaardigheid, leesfrequentie en leesmotivatie in het lager ondrwijs kan verklaren. Bovendien wordt nagegaan wat de impact is van een interventieprogramma, ontwikkeld op basis van theoretische en empirische referentiekaders, op leesmotivatie, leesfrequentie en leesbegrip van lagere schoolleerlingen in de Vlaamse onderwijscontext. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Hilde Van Keer
Deelnemen aan het volwassenonderwijs in Vlaanderen vanuit de ervaring van de cursist Vrije Universiteit Brussel Abstract: The research project is funded by the Flemish Ministry of Educaiton on "Participation in adult education in Flanders from the experiences of course participants" Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Chang ZHU • Koen DE PRYCK
Meerdere wegen naar genderbewuste begrotingssteun in de onderwijssector. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijdsde VN. UA levert aan de VN de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Nathalie Holvoet
Follow-up onderzoek van afgestudeerden uit de provinciale secundaire scholen in hun overgang naar het hoger onderwijs en de arbeidsmarkt en formuleren van voorstellen om de doorstroming te bevorderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Een vlotte doorstroming van secundair naar voortgezet onderwijs of naar de actieve arbeidsmarkt is belangrijk in de huidige maatschappij. In de praktijk stellen we echter vast dat deze doorstroming lang niet altijd even soepel verloopt en niet voor elke leerling even vanzelfsprekend is. Om deze problematiek beter te begrijpen en wenselijke maatregelen op te stellen, heeft de Provincie Antwerpen beslist om samen met het Instituut voor Onderwijs- en Informatiewetenschappen van de Universiteit Antwerpen hieromtrent wetenschappelijk onderzoek op te zetten. De focus van dit project is drievoudig: (1) inzicht verwerven in het uitstroomprofiel van leerlingen uit het zesde jaar secundair onderwijs; (2) inzicht verwerven in de relatie tussen het uitstroomprofiel en de overstap naar arbeidsmarkt of voortgezet onderwijs (SEnSE en tertiair onderwijs); en (3) inzicht verwerven in wenselijke maatregelen om de overstap van secundair naar het voortgezet onderwijs of de arbeidsmarkt te optimaliseren. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
We are chemistry, ontwikkelen van pedagogisch materiaal en lespakketten voor leerkrachten chemie in de tweede graad van het secundair onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek wijst uit dat leerlingen zich in hun latere studiekeuze niet zelden laten inspireren door herinneringen aan interessante lessen of boeiende leerkrachten. Het enthousiasme en de passie waarmee een leerkracht zijn of haar vak brengt, heeft met andere woorden een directe impact op de richting die jongeren in hun latere leven inslaan. Wil men op duurzame wijze de instroom in wetenschappelijke richtingen stimuleren, is het dan ook van kapitaal belang leerkrachten in het secundair voldoende toe te rusten opdat zij hun vak optimaal kunnen brengen. In de tweede graad is dit niet evident om verschillende redenen ; leerkrachten wetenschappen hebben er slechts zelden een wetenschappelijke achtergrond, er zijn nauwelijks lespakketten, de leerstof leent zich niet makkelijk tot proeven, bedrijfsbezoeken en dergelijke meer. Via dit project willen we de achtergrond / noden van leerkrachten wetenschappen in de tweede graad in kaart brengen. Organisaties: • Ethologie • Didactica
Onderzoekers: • Koen Janssens • Annie Pinxten
Effectstudie van het project Mobilus. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse Stichting Verkeerskunde. Onderwerp van het onderzoek is een evaluatie van de effectiviteit van van het educatieve programma Mobibus. Specifieke aandacht gaat naar de impact die het programma heeft op de kennis, attitudes en vaardigheden van de deelnemers inzake verkeersveiligheid en duurzame mobiliteit. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jelle Boeve-de Pauw • Eva Delvaux
Veilige scholen bouwen voor kinderen met rechten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Gracienne Lauwers
Onderzoek naar ICT leiderschap via Sociale Netwerk Analyse Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoeksproject wordt ICT leiderschap in basisscholen bestudeerd via Sociale Netwerk Analyse. Datasets uit Vlaanderen en de Verenigde Staten van Amerika worden met elkaar vergeleken om na te gaan hoe leiderschapsrollen m.b.t. IWT zich verhouden tot posities in het sociale netwerk van een school. Netwerkkarakteristieken die bevraagd worden zijn 'degree', 'closeness' en 'betweenness'. Organisaties:
• Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak • Ruben Vanderlinde
Monitor voor ICT-integratie in het Vlaamse Onderwijs Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksvoorstel bouwt verder op de theoretische en empirische inzichten die verzameld werden in deze eerste studie. Het algemeen doel van deze monitorstudie (MICTIVO 2012) is de overheid en de betrokken scholen via kwantitatieve gegevens te informeren over de stand van zaken op het gebied van ICT-integratie in het Vlaams onderwijs en over centrale ICT-indicatoren die hiermee samenhangen. Om een genuanceerd en gedifferentieerd beeld te krijgen van het belang van ICT op school en de integratie ervan worden zowel leraren, leerlingen als directies bevraagd. De onderzoekers rapporteren ICT-indicatoren op systeemniveau, aangevuld met gegevens op schoolniveau. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
Het Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment (CEFR) vertaald naar een Vlaamse bedrijfscontext Hogeschool Gent Abstract: Het onderzoek wil een antwoord vinden op de vraag naar de verhouding tussen de talige functievereisten op de werkvloer en die welke aangeleerd worden binnen het onderwijs aan professionele bachelors bedrijfsmanagement. Hoe is de situatie nu en hoe kunnen functievereisten en schoolse output optimaal worden afgestemd op elkaar? Door een corpus van geschreven en gesproken (ook interactieve) tekst aan te leggen en de competenties van de participanten volgens de tabellen van het CEFR te laten inschalen door de stakeholders, moet een helderder licht schijnen over de verhouding tussen perceptie, werkelijke noden en aanbod. Op basis van deels reeds bestaande technologie kan daarna een tool ontwikkeld worden, die voor bedrijven een efficiëntere selectiemethode garandeert, voor docenten duidelijkere eindcompetenties mogelijk maakt en voor studenten zelfsturing bevordert. Hoewel dit project beperkt blijft tot enerzijds de afstudeerrichtingen Accountancy-Fiscaliteit en Logistiek Management en de sectoren die daarmee samenhangen en anderzijds tot Frans als vreemde taal, zal het door de ontwikkeling van geschikte onderzoeksmethoden de weg vergemakkelijken naar grootschaliger en dieper onderzoek. Organisaties: • Departement Bedrijfsmanagement Mercator • Vakgroep Marketing
Onderzoekers: • Lodewijk De Wilde
Pilot gebruik instrument evaluatie opleidingsonderdelen studenten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds KdG. UA levert aan KdG de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans
Leren boven de maat: maatwerk in leren: naar een hoger leerrendement via het synchroniseren van professionalisering op het leercompetentieprofiel van kenniswerkers. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het project is het leerrendement van formele professionaliseringsactiviteiten in bedrijven en organisaties te verhogen door de daarin gehanteerde werkvormen af te stemmen op de leercompetentieprofielen van deelnemers. Het project wil, op basis van onderzoek, een kwaliteitsvol, valide en betrouwbaar instrumentarium ontwikkelen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Gert Vanthournout • David Gijbels • Piet Van den Bossche
SMARTE:Grundtvig Leerpartnerschap N° 2011-GRU-LP-318-PA : Strenghts for Mastering Ageing by realising Tools in Europe Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het consortium zal nieuwe educatieve middelen gecombineerd met kunsten en ICT realiseren teneinde de sociale vaardigheden en duurzame participatie van bejaarden te vergroten in de Europese samenleving. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Liesbeth DE DONDER
Opleiding Schoolmanagement. Onderhandelingsprocedure met voorafgaande bekendmaking. (2008-2013) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opleiding Schoolmanagement. Onderhandelingsprocedure met voorafgaande bekendmaking. (2008-2013) Organisaties: • Onderwijskunde
Onderzoekers: • NADINE ENGELS • Geert DEVOS
Onderzoek naar determinanten van doorstroom en verschillen in werkplekleren bij sterke studenten.
Universiteit Antwerpen Abstract: Veel onderwijsontwikkeling vertrekt vanuit ervaringen van de betrokken actoren en wordt dikwijls vorm gegeven vanuit een buikgevoel. In het huidige project willen we de beleidskeuzes en de ontwikkeling van het traject voor sterke studenten voldoende steunen op onderzoeksgegevens. Daartoe wordt naast het ontwikkelingstraject een flankerend onderzoekstraject opgezet. De vraag die in het huidige project als prioritair naar voren springt, is: "Hoe kunnen we de meeste geschikte studenten identificeren voor deelname aan het traject voor sterke studenten?" Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Vincent Donche • David Gijbels
De evaluatie van het evaluatiesysteem voor leerkrachten in het basisonderwijs en deeltijds kunstonderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek wil de werking van leerkrachtevaluatie en zijn effecten binnen het basisonderwijs en deeltijds kunstonderwijs analyseren en evalueren. Concreet zal onderzocht worden welke kenmerken de evaluatiesystemen vertonen, wat het uitzicht van deze evaluatiesystemen bepaalt, hoe verschillende actoren (o.a. directies en leerkrachten) dit ervaren en wat de effecten zijn van leerkrachtevaluaties. Het onderzoek bevraagt de directeur en alle leerkrachten in 100 scholen voor basisonderwijs en 10 scholen voor deeltijds kunstonderwijs via een survey. Daarnaast worden de coördinerend directeur, de directeur, een vakbondsafgevaardigde en twee leerkrachten van 15 basisscholen en 3 scholen voor deeltijds kunstonderwijs bevraagd aan de hand van semi-gestructureerde interviews. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
iPad naar de digitale wereld in de klas: effecten van een professionaliseringstraject voor de integratie van tabletpc's in TSO en BSO Universiteit Gent Abstract: Het voorliggend onderzoeksvoorstel sluit aan bij het iPad-project ingediend door CVO het Perspectief. Het project heeft als doel het gebruik van iPads te introduceren bij leraren secundair onderwijs om vervolgens het potentieel van deze nieuwe technologie te verkennen als didactische tool in onderwijsleerprocessen. Hiervoor wordt een interventie vooropgesteld waarbij lerarenteams ondersteund worden om hun curriculum te (her)ontwerpen en te implementeren in hun klaspraktijk. Om de resultaten van dit project te meten stellen we een ontwerpgericht onderzoek voor. Hieronder beschrijven we deze onderzoeksmethodiek en gaan we achtereenvolgens in op de onderzoekscontext, de geplande interventie, de vooropgestelde doelen, het onderzoeksopzet, de onderzoeksplanning en tenslotte meer informatie over de vraag tot financiering Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
Pre-partner programma (2012): Network University cooperation: Network UCLV (Universidad Central "Marta Abreu" de las Villas (Cuba). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Met het programma Zuidinitiatieven financiert VLIR-UOS kleinschalige, laagdrempelige projecten met een beperkt budget. De projecten worden geïnitieerd door Vlaamse academici/ docenten, in samenwerking met academici/ docenten van een universiteit/ hogeschool of een (nonprofit) onderzoeksinstelling in een ontwikkelingsland. Ook andere sociale actoren in het Zuiden kunnen worden betrokken. Een Zuidinitiatief heeft een looptijd van maximum 2 jaar. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • GEORGES EISENDRATH
Voorzitterschap van de deelcommissies en van de visitatiebezoeken aan Artesis Hogeschool Antwerpen, Hogeschool Gent, Hogeschool voor Wetenschap & Kunst en Erasmushogeschool Brussel. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Vlaamse Hogescholenraad - VLHORA' hebben voor het project ' Voorzitterschap van de deelcommissies en van de visitatiebezoeken aan Artesis Hogeschool Antwerpen, Hogeschool Gent, Hogeschool voor Wetenschap & Kunst en Erasmushogeschool Brussel. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • WILLEM ELIAS
Aanmaak deelrapporten pedagogische begeleidingsdiensten OVSG en POV. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Grundtvig Voorbereidend Bezoek N° 2012-PV-020-VLA : Campobosso (Italië) Vrije Universiteit Brussel
Abstract: Het Grundtvig programma is één van de vier sectorale programma's van het Europese Programma 'Een Leven Lang Leren' en richt zich tot alle vormen van de niet-beroepsgerichte volwasseneneducatie; hiertoe behoren zowel het formele volwassenenonderwijs als de non-formele vorming. Het Grundtvig programma zoekt een antwoord op de uitdagingen die zich stellen door de veranderingen in de maatschappij en de arbeidsmarkt. Volwassenen worden genoodzaakt hun kennis bij te stellen; er is nood aan opleidingsmogelijkheden waardoor ze hun know-how en competenties kunnen verbeteren en ze zich kunnen aanpassen aan deze evoluerende, vergrijzende maatschappij. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Liesbeth DE DONDER
Overeenkomst provinciaal onderzoek, vervoer woonzorgcentra Een onderzoek in opdracht van het provinciebestuur Oost-Vlaanderen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het woonzorgcentrum Sint-Jozef in Assenede is actief in de intramurale, transmurale en extramurale zorg. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Liesbeth DE DONDER
Onderzoek naar de relatie tussen onderwijsopvattingen en educatief ICT-gebruik Universiteit Gent Abstract: Een belangrijke factor binnen onderzoek naar educatief ICT-gebruik zijn de opvattingen van leraren over "goed" onderwijs. Deze opvattingen over onderwijs beïnvloeden niet alleen de mate maar ook de wijze waarop ICT wordt ingezet in de onderwijspraktijk. Via een systematische literatuurstudie wensen we de resultaten binnen dit onderzoeksdomein te synthetiseren. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak • Jo Tondeur
Leerstijlontwikkeling doorheen de schoolloopbaan in het secundair en hoger onderwijs. Een longitudinaal onderzoek. Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale doelstelling van dit onderzoeksproject is het onderzoeken van de ontwikkeling van leerstijlen (een samenhang van leerconcepties, motivationele kenmerken, metacognitieve en cognitieve leerstrategieën) in het secundair en hoger onderwijs aan de hand van een longitudinaal onderzoeksdesign. De invloed van verschillende persoons- en omgevingsgebonden factoren op leerstijlontwikkeling wordt onderzocht. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Een instrument om de onderwijsmotivatie van Vlaamse docenten hoger onderwijs in kaart te brengen: de ontwikkeling van een internationaal bruikbare en crosscultureel valide variant Universiteit Antwerpen Abstract: Motivatie van docenten in het hoger onderwijs is vooralsnog slechts beperkt onderzocht. Wel is er veel onderzoek gedaan naar motivatie van docenten in andere onderwijsvormen en naar motivatie van studenten. Omdat motivatie zeker ook in de context van de toenemende aandacht voor docentenprofessionalisering in het hoger onderwijs een belangrijke rol speelt, hebben we aan het ExpertiseCentrum Hoger Onderwijs (ECHO) van de Universiteit Antwerpen recent een Nederlandstalig meetinstrument ontwikkeld dat de motivatie voor onderwijs bij docenten hoger onderwijs in kaart brengt. Onderzoek bij 231 docenten uit het Vlaamse hoger onderwijs wees uit dat het instrument betrouwbaar en valide is. In deze studie ontwikkelen we vooreerst een Engelstalige variant van het instrument die internationaal ingezet kan worden. Door gebruik in verschillende landen onderzoeken we vervolgens de crossculturele validiteit van dit instrument. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Ann Stes
De invloed van leerpatronen op studiesucces doorheen de schoolloopbaan: een meta-analyse Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale doelstelling van dit onderzoeksproject is het uitvoeren van een meta-analyse omtrent de predictieve validiteit van (componenten van) leerpatronen in het secundair onderwijs, hoger onderwijs en volwassenenonderwijs. In het bijzonder wordt de relatie tussen leerpatronen en verschillende operationalisaties van studiesucces (persistentie, studietempo, studieresultaten, en kwaliteit van leeruitkomsten) nader onderzocht. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Vincent Donche
Werkplekleren binnen formele onderwijstrajecten Universiteit Antwerpen Abstract: Zowel onderzoek als beleid benadrukken het belang van werkplekleren binnen formele onderwijstrajecten. Echter, beiden erkennen ook dat ons begrip beperkt is van wat kwaliteitsvol werkplekleren inhoudt. Er kan veel gewonnen worden als we zicht kunnen krijgen op wat de specificiteit van werkplekleren is. Tevens dient er zicht te komen op wat de succesfactoren zijn voor het vormgeven van werkplekleren. Recentelijk zijn door ons data verzameld rond beide zaken. We hebben onderzocht hoe toekomstige ingenieurs verschillen in hun cognitieve en regulatieve leer-activiteiten tijdens stages. Daarnaast hebben we ook onderzoek gevoerd rondom de ontwikkeling van een instrument voor het bepalen, begeleiden en evalueren van competenties bij werkplekleren. Het doel van het huidige project is om dit onderzoek te valoriseren. Deze activiteiten leiden tot publicaties in internationale tijdschriften.
Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Piet Van den Bossche
inburgering voor jongvolwassenen - uitvoeren van een studie naar de impact van het onderzoek op het welbevinden van de betrokken jongeren Universiteit Gent Abstract: - De organisatie van lessen maatschappelijke oriëntatie (MO) in de contacttaal - Trajectbegeleiding - Via de organisatie van taallessen wordt de taal die reeds deels verworven is terug opgefrist. - De organisatie van ontspannende activiteiten, uitstappen en kampen maken dat de begeleiders de jongeren beter leren kennen. - Aangezien het project zijn derde jaar ingaat, is het tevens de bedoeling om een wetenschappelijk onderzoek te koppelen aan het project. Door de jongeren van het EVF project jaar 1 nog regelmatig terug te zien, en via de feedback van het opvangcentrum, weten we dat het project voor de jongeren een positief en versterkend effect had. Tijdens 3 meetmomenten zullen onderzoekers via interviews het emotionele welzijn van de jongeren nagaan en dit versterkend effect in beeld brengen. Ook de jongeren zullen aangemoedigd worden om via een dagboek hun ervaringen bij te houden. - Ter afsluiting van het derde projectjaar en met de empowerment van de jongeren op een wetenschappelijke manier in kaart gebracht, willen we naar de Vlaamse overheid stappen opdat dit initiatief voortaan structureel te ondersteunen. Organisaties: • Vakgroep Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Eric Broekaert
Addendum PISA - werkingsjaar 2012 Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Nieuw financieringsmodel onderzoek: ZAP-startkrediet 2010 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Met het in voege treden van het nieuw financieringsmodel onderzoek ontvangen nieuwe ZAP leden die voldoen aan de criteria voor de BOF-parameter 'mobiliteit en diversiteit' een startkrediet van EURO 50.000. Deze ZAP startkredietfinanciering wordt retroactief opgestart en toegekend aan nieuw ZAP aangesteld in 2010 en later. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Katrien STRUYVEN
Nieuw financieringsmodel onderzoek: ZAP-startkrediet 2010 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Met het in voege treden van het nieuw financieringsmodel onderzoek ontvangen nieuwe ZAP leden die voldoen aan de criteria voor de BOF-parameter 'mobiliteit en diversiteit' een startkrediet van EURO 50.000. Deze ZAP startkredietfinanciering wordt retroactief opgestart en toegekend aan nieuw ZAP aangesteld in 2010 en later. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Chang ZHU
Evaluatie pedagogische begeleidingsdiensten volwassenenonderwijs en VOCVO. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wordt uitgevoerd om de werkzaamheden van de commissie te ondersteunen die verantwoordelijk is voor de evaluatie van de pedagogische begeleidingsdiensten (PBD) in het volwassenenonderwijs en het Vlaams ondersteuningscentrum voor volwassenenonderwijs (Vocvo). Het onderzoek spitst zich toe op de werking, het bereik en de gepercipieerde effecten van de aanvullende opdrachten van de PBD in het volwassenenonderwijs en van Vocvo, alsmede hun samenwerkingsverband. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Taalbeleid en juridische hulpmiddelen waarmee taalbarrières in het onderwijs voor niet-EU-inwoners kunnen worden aangepakt. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Gracienne Lauwers
Uitvoeren van thematische reviews voor de onderwijspraktijk. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Op vraag van de minister van Onderwijs werkte de Vlor aan een project over praktijkgericht onderwijsonderzoek (PGO). Met het project wenste de Vlor een antwoord te formuleren op de vraag hoe een onderzoeksprogramma voor PGO in Vlaanderen vorm kan krijgen.
Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Katrien STRUYVEN
ITTP, Beoordelen, tutoriale structuren en initiële lerarenopleiding van stagiair studenten binnen de onderwerpen Politieke/Civiele Onderwijs, Sociale/Culturele Studies en Geschiedenis in Europa - een vergelijkende studie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project is gericht op het produceren van een vergelijkende studie over beginselen, structuren en normen van de initiële opleiding voor docenten in de onderwerpen politieke/burgereducatie, sociale/culturele studies en geschiedenis in Europa. Organisaties: • Lerarenopleiding • Metajuridica
Onderzoekers: • HERLINDA VAN LOOY • MACHTELD DE METSENAERE
Studieopdracht Jongeren en Wetenschap. Universiteit Antwerpen Abstract: Centraal in de voorliggende opdracht staat het betrekken van jongeren zelf bij de reflectie over de problematiek van exactwetenschappelijke en technische knelpuntrichtingen in een maatschappelijke context waarin technische kennis en kunde als een steeds belangrijker wordende economische productiefactor wordt. Het IST wil de Vlaamse jongeren zelf horen over wat hen beweegt om wel of niet voor een exact-wetenschappelijke/technische studierichting/loopbaan (WTSL) te kiezen. Hoe kijken zij aan tegen wetenschap, technologie en innovatie? Hoe zien zij de maatschappelijke rol van wetenschap en technologie? Hoe zien zij hun eigen bijdrage daarin? In welke mate beïnvloeden deze beelden hun studiekeuze? Welke exogene en endogene factoren spelen (wanneer) een rol bij hun studiekeuze? Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Evaluatie lerarenopleidingen vanuit het perspectief van de opleidingen en de onderwijsinstellingen in het leerplichtonderwijs Universiteit Gent Abstract: Het decreet op de lerarenopleidingen van 2006 leidde tot vernieuwende ideeën in de Vlaamse lerarenopleidingen, gericht op innovatie, professionaliseren en excellentie van ons lerarenkorps. Om te evalueren of lerarenopleidingen de door de overheid beoogde kwaliteit realiseren, wordt in deze studie het Context Input Process Output Model - het CIPO-model - toegepast (Scheerens, 1990; cf. het CIPP model van Calder, 1994). Voor de lerarenopleiding wordt een vijfde pijler toegevoegd: 'Succession' (opvolging). Deze beleidsevaluatie gaat uit van het perspectief van alle actoren. Voorliggend onderzoeksvoorstel kiest het perspectief van de opleidingsinstellingen en de instellingen basis- en secundair onderwijs. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Evaluatie lerarenopleiding vanuit het perspectief van de studenten en afgestudeerden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het gevraagde onderzoek dient een bijdrage te leveren tot de evaluatie van de lerarenopleidingen die ingevoerd werden sedert 2007-2008. De evaluaties dienen te gebeuren vanuit het perspectief van de studenten en de afgestudeerden. Daarnaast heeft het evaluatieonderzoek ook tot doel om beter zicht te krijgen op de praktijk van de lerarenopleidingen in functie van mogelijke nieuwe beleidsinitiatieven. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • Katrien STRUYVEN
Relevantie van alternatieve representaties voor tijd, tijdsintervallen en tijdsrelaties in instructieaanpakken ter bevordering van tijdsgerelateerde competenties in lagere schoolkinderen Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek richt zich initieel op state-of-the-art m.b.t. empirische en theoretische onderbouwing van de ontwikkeling van tijd, tijdsintervallen en temporele relaties. Op basis van een literatuuronderzoek een overzicht uitgewerkt van didactische interventies gericht op het ontwikkelen van tijd, tijdsintervallen en temporele relaties bij leerlingen van 5-12 jaar. In een tweede fase wordt op basis van een cross-sectioneel onderzoek (vragenlijsten, observaties, interviews) een variatie aan representaties onderzocht bij leerlingen en leerkrachten van het basisonderwijs. In een derde fase wordt een interventieonderzoek opgezet naar de effectiviteit van alternatieve representaties voor temporele relaties waardoor de triangulaire aanpak (vragenlijsten, interviews, videoanalyse). Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke • Anne Desoete
overeenkomst voorbereidende opdrachten ikv PISA 2015: 1ste NPM-vergadering en school readiness survey Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Onderzoek naar de één-op-éénrelatie in het instrumentaal onderricht in het hoger muziekonderwijs Hogeschool Gent Abstract: Het instrumentonderwijs is sinds decennia gebaseerd op individuele onderwijsmethodes, waarbij een deskundige meester de student initieert in het vak. Meer nog dan in het traditionele klasonderwijs staan ontmoeting en dialoog – tussen de docent en de student – centraal. Deze relatie steunt op de meester-gezel traditie. De meester – het model – demonstreert, luistert, observeert, stuurt, inspireert en geeft commentaar. De gezel – de volgeling – kijkt, luistert, imiteert en zoekt goedkeuring. Vanuit een pedagogisch standpunt zijn er in deze relatie drie belangrijke factoren aanwezig die allen een invloed hebben op het onderwijsleerproces: de docent, de student en de vakkennis. Dit wordt door Imelman (1982) de triadische pedagogiek genoemd. Er bestaat reeds onderzoek met als focus de interactie tussen de student en de docent door middel van observatie (zie bijv.: Persson, 1993 en Zhukov, 2004), maar het accent ligt er voornamelijk op de instrumentdocent en zijn/haar vakdeskundigheid. Men vergeet echter maar al te vaak dat er in de onderwijspraktijk twee mensen zijn die een rol spelen (“it takes two to tango”). Dit onderzoeksproject heeft tot doel de onderwijspraktijk binnen het één-op-één instrumentonderwijs (hoger onderwijs) te onderzoeken, waarbij er aandacht is voor de inbreng en perspectieven van zowel de docent als de student, met als doel het achterhalen en in kaart brengen van deze pedagogische praxis. De eigenheid van deze onderzoeksgroep (instrumentdocenten en studenten) vereist dat er een zekere toenadering ontstaat tussen de onderzoeker en de participanten, waarbij een persoonlijk relatie opgebouwd wordt. Vandaar dat er gekozen wordt voor een kwalitatieve onderzoeksopzet. Op basis van het verzamelde materiaal (audio-opnames, veldnotities en studentenblogs) zal een portret gemaakt worden van deze onderwijspraxis. Dit zal aangevuld worden met diepte-interviews bij de betrokken docenten en hun studenten. Het in kaart brengen van de gangbare onderwijspedagogische praxis die gebruikt worden in het hoger instrumentonderwijs kan een startpunt zijn van reflectie en meer openheid. Organisaties: • Departement Conservatorium • Vakgroep Muziekagogiek
Onderzoekers: • Philip De Roeck • Ruth Rondas
Een quasi-experimenteel onderzoek naar de impact van gegeven en zelf-gegenereerde Mind Maps op het verwerken en leren van tekstinformatie in het basisonderwijs. Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek focust op leerstrategieën die leerlingen uit de 3de graad basisonderwijs kunnen gebruiken voor het effectief verwerken, verwerven en leren van informatie. Werken met Mind Maps lijkt veelbelovend in het ondersteunen van leerlingen op dit vlak. We gaan na hoe kinderen tekstinformatie structureren, verwerken en instuderen met en zonder gegeven en zelf-gegenereerde Mind Maps. Verder worden ook specifieke leerlingkarakteristieken in rekening gebracht. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Hilde Van Keer
Betrokkenheid vna ouders bij het onderwijs van hun kind: een meervoudig perspectief op een geïntegreerd model Universiteit Gent Abstract: Deze studie zoekt aansluiting bij het theoretisch-fundamenteel onderzoek naar ouderbetrokkenheid. Het eerste onderzoeksluik houdt verband met de psychometrische kwaliteitsbepaling van het concept ouderbetrokkenheid, vanuit ouder-, kind- en leraarperspectief. Het tweede empirische gedeelte spitst zich toe op de individuele, gezins- en schoolgebonden antecendenten van ouderbetrokkenheid, alsook op de invloed van deze betrokkenheid op leerprestaties en welbevinden van leerlingen in het lager onderwijs. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
expertisenetwerk lerarenopleiding AUGent: onderzoekscompetenties en actieve werkvormen binnen de bètadidactiek Universiteit Gent Abstract: Het voorgestelde project situeert zich in het thema vakdidactiek omdat het een versterking van de basiscompetenties 'de leraar als begeleider van de leer- en ontwikkelingsprocessen' en 'de leeraar als innovator en onderzoeker' nastreeft, met name binnen de bètavakken natuurwetenschappen, aardrijkskunde, biologie, chemie en fysica, in het bijzonder in tweede graad van het secundair onderwijs. Dit doel zal worden bereikt door een symbiose van de bestaande deskundigheid op de deelnemende hogescholen en CVO's en op de Universiteit Gent te concretiseren in de ontwikkeling van vakoverschrijdend didactisch materiaal, dat leerlingen activeert en de decretaal bepaalde onderzoekscompetenties stapsgewijs traint. De output van dit project moet leiden tot een krachtige en stimulerende leeromgeving binnen de wetenschappen voor de leerlingen uit de tweede (en zo mogelijk ook de derde) graad van het secundair onderwijs én tot concreet materiaal voor de studenten/cursisten uit de lerarenopleiding om dit te kunnen realiseren. De output van het project zal behoren tot het publiek domein en ruim verspreid worden binnen de lerarenopleidingen verbonden aan het exertisenetwerk, hetgeen de disseminatie garandeert. Organisaties: • Vakgroep Anorganische en fysische chemie
Onderzoekers: • Katrien Strubbe
Ontwikkelen en valideren van een instaptoets voor de cursus Maatschappelijke Oriëntatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Om de reeds verworven competenties van inburgeraars te screenen ervaart de Vlaamse overheid de nood aan een instaptoets, zodat een inburgeringstraject op maat en zo doelgericht en efficiënt mogelijk kan verlopen. Het onderzoeksproject heeft tot doel een instaptoets te ontwikkelen en te valideren op een wetenschappelijk verantwoorde wijze. De instaptoets moet meer specifiek aangeven in welke mate de module Maatschappelijke Oriëntatie dient te worden gevolgd door een nieuwe inburgeraar. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers:
• Rita Rymenans • Sven De Maeyer
Kinderrechteneducatie als sociaal-pedagogische praktijk Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Sociaal-agogisch werk • Vakgroep Sociaal werk • Vakgroep Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Stijn Vandevelde • Didier Reynaert
De ontwikkeling van een professionaliseringstraject voor leraren lager onderwijs om onderzoeksgericht onderwijs binnen wereldoriëntatie en wiskunde toe te passen Hogeschool Gent Abstract: In ‘inquiry-basededucation’ zijn exploratie en onderzoek, een meer zelfstandige aanpak van nieuweproblemen, creativiteit en reflectie sleutelbegrippen. Ze zijn absoluut noodzakelijk voor de wetenschappelijke en algemene ontwikkeling van kinderen en om ze aan te zetten tot wetenschappelijke en technische studies, wat noodzakelijk is om Vlaanderen te laten uitgroeien tot een toonaangevende en innovatieve regio. Bovendien stelt het verslag[2] van de Conferentie na de peiling Wereldoriëntatie domein natuur: ‘Heel wat leraren zouden ook te weinig kansen geven om te experimenteren, om vragen te leren stellen bij fenomenen, om ervaringsgericht en aanschouwelijk te leren. Leraren die dat wel doen, zouden soms te weinig aandacht schenken aan wat men noemt ‘verankeren’ van de waarneming of de ervaring.’ Het onderzoeksteam wil daarom een professionaliseringstraject ontwikkelen op maat van de leraar lager onderwijs, met specifieke aandacht voor de onderbouw, om onderzoeksgericht onderwijs (inquiry-basededucation) binnen wereldoriëntatie en wiskunde toe te passen. Het onderzoek stelt de volgende onderzoeksvraag centraal: “Aan welke karakteristieken moet een professionaliseringstraject voor de leraar lager onderwijs voldoen zodat deze leraren binnen leergebied wereldoriëntatie en wiskunde de onderzoekende houding van kinderen blijvend kunnen stimuleren?” Het traject zal ontwikkeld worden in nauwe samenwerking met het werkveld volgens de principes van educational design research. Organisaties: • Departement Lerarenopleiding Ledeganck • Vakgroep Wiskunde/Wereldoriëntatie
Onderzoekers: • Lieveke Maeseele
Ontwikkeling van een digitale beeldbank met didactische handleiding voor gebruik in de opleidingen “Bachelor in het onderwijs: kleuter onderwijs” en “Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs” Hogeschool Gent Abstract: De lerarenopleidingen van de partnerhogescholen hebben dringende nood aan kwaliteitsvol actueel Vlaams videomateriaal. Het gebruik van dit videomateriaal is een onmisbare schakel in het multimediaal aanbod als deel van de hogeschooldidactiek. De lectoren verhogen hierdoor hun didactisch pallet. De studenten ondervinden bovendien de meerwaarde van multimediaal werken. Het maken van video-opnames van goodpractice versterkt tevens de band met het werkveld. Opleidingen kiezen steeds vaker voor blended learning, een opleidingsvorm waarbij de leer- en onderwijsactiviteiten digitaal, op afstand en zowel synchroon als asynchroon begeleid en uitgevoerd worden. In dit proces kan online videomateriaal een belangrijke rol spelen. Het kan een onderdeel zijn in het leerpad dat aan de studenten wordt aangeboden, waar het gecombineerd wordt met individuele en groepsopdrachten. Daarnaast is differentiëring van leerwegen meer en meer het antwoord op de competentieverschillen tussen studenten. Concreet komt het hem erop neer dat de Hogeschool Gent, de Hogeschool West-Vlaanderen en de Arteveldehogeschool samen expertise uitwisselen rond de aanmaak en het gebruik van digitaal videomateriaal binnen een lerarenopleiding. Welke hardware en software geniet de voorkeur? Hoe kan het bestaande videomateriaal didactisch geïntegreerd worden? Welke rol kan de student en de lector spelen bij deze integratie? Naast het delen van expertise binnen deze denktank wordt ook nieuw videomateriaal aangemaakt op basis van gemeenschappelijke noden. Er zullen relevante klassikale lesmomenten worden gefilmd in het basisonderwijs. Dit videomateriaal zal tevens online beschikbaar worden gesteld en voorzien worden van een didactische handleiding. Lectoren zullen de studenten hierdoor competentiegerichter kunnen opleiden en beter voorbereiden op de stage- en praktijkopdrachten. Organisaties: • Departement Lerarenopleiding Ledeganck • Vakgroep Pedagogiek en Agogiek • Vakgroep Mens en Maatschappij - Educatie
Onderzoekers: • Marie-Louise Geysen
Maatschappelijke baten en kosten van onderwijs en leerervaring. Een micro-benadering. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Facultaire Onderzoeksgroep PSW • School en Politiek (SeP)
Onderzoekers: • Dimokritos Kavadias
Canon Cultuurcel: multimediaal en mediawijs Universiteit Gent Abstract: In dit project willen wen een didactisch module ontwikkelen voor de lerarenopleiding (taal en cultuur) die kan bijdragen aan de integratie van film in het kunst- en cultuuronderwijs. Concreet focussen we in het project op het medium van de schoolfilm (= een film waarin leraren en onderwijs een hoofd- of nevenmotief zijn). In een eerder project dat met steun van het Expertisenetwerk Lerarenopleidingen van de Associatie Universiteit Gent werd uitgevoerd (Films en als geletterdheid: een praktijkgericht ontwikkelingsonderzoek voor de vakdomeinen Geschiedenis en Nederlands), werd kennis en expertise opgebouwd in verband met de schoolfilm in het algemeen en met het educatieve potentieel van schoolfilms
in het bijzonder. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • André Mottart
Werking, bereik en effecten van de pedagogische begeleidingsdiensten in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het project is de analyse van de werking, de effecten en het bereik van de werkzaamheden van de pedagogische begeleidingsdiensten en het SNPB vanuit perspectief van de pedagogische begeleiders en van de onderwijsinstellingen en de CLB's. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Opzetten van de programmatie inzake structuren voor het thuis houden en huisvesten van (ouderen) bejaarden in Brussel. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoeksproject mbt huisvesting van ouderen /bejaarden in Brussel Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • DOMINIQUE VERTE
Zorgbeleid in het gewoon basis- en secundair onderwijs in Vlaanderen: kenmerken, predictoren en samenhang met taakopvatting en handelingsbekwaamheid van leerkrachten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek heeft als doel de implementatie van zorgbeleid in Vlaamse gewone basis- en secundaire scholen in kaart te brengen. Meer specifiek wil het onderzoek (a) verschillen in kenmerken van zorgbeleid in de praktijk beschrijven; (b) deze verschillen verklaren in functie van andere schoolkenmerken; en (c) de relaties nagaan tussen de kenmerken van zorgbeleid, relevante schoolkenmerken en de mate waarin leerkrachten in staat zijn tegemoet te komen aan de specifieke onderwijs- en opvoedingsbehoeften van leerlingen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Elke Struyf
Een nieuw literatuuronderwijs voor een nieuwe leescultuur. Onderzoek naar een ontwikkeling van handelingsoriëntaties ter verbetering van de lerarenopleiding en het literatuuronderwijs Hogeschool Gent Abstract: Twee doelstellingen van het literatuuronderwijs in het middelbaar onderwijs zijn interesse wekken voor literatuur en leesplezier realiseren. Deze doelstellingen worden niet altijd gehaald. Het ‘falen’ van het literatuuronderwijs heeft ook implicaties voor de interesse in en de kennis van literatuur bij studenten in de lerarenopleidingen en bij vakmentoren. Immers, als toekomstige leerkrachten zelf nauwelijks kennis hebben over literatuur wordt kwaliteitsvol literatuuronderwijs onmogelijk. Binnen de vakgroep onderwijskunde en in het kader van de vakdidactieken moderne talen is de laatste tien jaar via een aantal projecten en doctoraten onderzoek gedaan naar literaire socialisatie in het algemeen en literatuuronderwijs in het bijzonder. Het project beoogt: *het vertalen van theoretische inzichten naar de onderwijspraktijk. Hiermee doorbreken we een negatieve trend waarbij theoretische kennis en onderzoek naar onderwijsvernieuwingen steeds meer binnen de muren van de universiteiten blijft. *de ontlezing niet te benaderen vanuit externe factoren (o.a. door het ‘demoniseren’ van de jeugd en de nieuwe media), maar wel via het exploreren van de huidige cultuur van het lezen. Inzicht in de drastische veranderingen van lezers en leespraktijken kan onze leraren(in-opleiding) immers de nodige handreikingen bieden om hun literatuuronderwijs vorm te geven. Organisaties: • Departement Lerarenopleiding Ledeganck • Vakgroep Talen en Onderwijs
Onderzoekers:
De pedagogische taakverdeling tussen ouders en begeleiders in de kinderopvang Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Sociaal-agogisch werk • Vakgroep Sociaal werk • Vakgroep Psychologie en pedagogische wetenschappen
Onderzoekers: • Agnès Biltris • Greet De Brauwere
Stimuleren van kritische en flexibele cognities. Universiteit Antwerpen Abstract: Het team van de Universiteit Antwerpen zal hoofdzakelijk theoretisch, methodologisch en empirische bijdragen leveren aan elementen uit het instructieproces die het kritisch en flexibel denken bewerkstelligen alsook de wijze waarop dit wordt geëvalueerd. Het team van Antwerpen heeft ervaring met het design en evaluatie in leeromgevingen in verschillende terreinen zoals taalonderwijs, wiskundeonderwijs, lerarenopleiding, medisch onderwijs en volwassenenonderwijs. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Steunpunt Studie en Schoolloopbanen (2007-2011) . Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Algemene economie
Onderzoekers: • Rita Rymenans • Pierre Coppieters • Walter Nonneman
Steunpunt Studie en Schoolloopbanen (2007-2011). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Determinanten en effecten van sociaal-ethnische segregatie in het basisonderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale doelstelling van dit onderzoeksproject is inzicht te krijgen in de omvang, oorzaken en gevolgen van sociaal-etnische segregatie in het basisonderwijs in Vlaanderen. De sociaal-etnische segregatie in het onderwijs wordt om verschillende redenen als een maatschappelijk probleem beschouwd, maar toch bestaat er amper wetenschappelijk onderzoek over in Vlaanderen. Dit project wil ten eerste nagaan hoe verspreid het fenomeen van sociaal-etnische segregatie in Vlaanderen eigenlijk is. Ten tweede wil het een antwoord bieden op de vraag wat de determinanten zijn van sociaal-etnische segregatie in Vlaamse basisscholen. Ten slotte is het de bedoeling te onderzoeken wat de effecten zijn van deze sociaal-etnische segregatie. Organisaties: • School Onderwijs Stad & Samenleving (SOS & S) • EduBROn
Onderzoekers: • Christiane Timmerman • Paul Mahieu
Ontwikkeling en evaluatie van een gemeenschappelijk lio-traject voor de Specifieke Lerarenopleidingen van ELAnt. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject heeft tot doel de huidige situatie i.v.m. het lio-traject in kaart te brengen aan de hand van een evaluatie van de huidige lio-trajecten, om vervolgens een gemeenschappelijk format voor de lio-baan te ontwikkelen, zowel wat betreft begeleiding als beoordeling. Daarbij worden de randvoorwaarden voor een succesvolle implementatie geïnventariseerd. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Mathea Simons • Elke Struyf • Wil Meeus
Onderzoek naar de effecten van leertrajectbegeleiding in de lerarenopleiding. Universiteit Antwerpen Abstract: Effecten van leertrajectbegeleiding op de leerprestaties van studenten wordt nog niet systematisch, empirisch en longitudinaal onderzocht. Nochtans is onderzoek naar de effectivitieti van leertrajectbegleiding belangrijk om inzicht te verwerven in de aard van de effecten op cognitieve, metacognitieve en niet-cognitieve outputmaten. Belangrijk hierin is de vraag naar de mogelijk differentiële effecten van leertrajectbegeleiding die optreden op basis van instroomkenmerken van studenten. Mixed method onderzoek op dit terrein is wenselijk om ondermeer na te gaan of er geen ongewenst matheüseffect optreedt door deze vormen van leertrajectbegeleiding. Het uitvoeren van dit evaluatieonderzoek is beleidsmatig belangrijk om na te gaan hoe bestaande initiatieven verder kunnen worden geoptimaliseerd. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Vincent Donche • David Gijbels
Meer inzicht in werkgerelateerd leren: de rol van individuele en werkplekgerelateerde factoren Universiteit Antwerpen Abstract: In dit voorstel staat de vraag naar de relatie tussen jobkenmerken, zelfgerelateerd leren en werkgerelateerd leren centraal. We vertrekken daarbij vanuit data die in 3 contexten verzameld werden, gebruik makend van gevalideerde instrumenten gebaseerd op een uitbreiding van het 'jobdemand-control-support' model. In dit project koppelen we de gegevens aan elkaar om de resultaten van de analyses aan te bieden aan 4 internationale tijdschriften. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • David Gijbels
Evaluatieonderzoek "Welbevinden op school". Universiteit Antwerpen Abstract: Evaluatie van het project "Welbevinden op School (WOS)". Het project stelt zich tot doel scholen en schoolteams bewuster en op een meer systematische manier te laten stilstaan bij de kwaliteit van het preventie- en remediëringsbeleid in hun school." Organisaties:
• EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Ondersteuning en onderzoek Brede School Universiteit Gent Abstract: Het Steunpunt Diversiteit en Leren ondersteunt Brede School in Vlaanderen en Brussel. De opdracht bestaat uit een bevraging van belangrijke partners in het bredeschoolverhaal. We besteden aandacht aan de rol die het lokale beleid hierbij opneemt. Daarnaast volgen we internationale ontwikkelingen op, organiseren we vorming en informatiesessies, ontwikkelen we publicaties en informatieve brochures over het thema. Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
Programma voor de internationale beoordeling van Adult Competences in Vlaanderen (PIACC) werkingsjaar 2011 Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Field Trial Opties PISA 2012 in Vlaanderen Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Studietijd: een kernvariabele in actief en zelfstandig studeren Universiteit Hasselt Abstract: Het succes van een onderwijsleerproces hangt af van een veelheid van factoren. Onderzoek naar de invloed van studietijd op studieresultaten en de invloed van andere variabelen hierbij is nog erg schaars. Ervaring in het begeleiden van studenten wijst uit dat studietijd een belangrijke invloed kan hebben op de studieresultaten. Dit onderzoek heeft tot doel om een model te ontwikkelen en te valideren inzake studietijd, studieresultaten en andere betrokken variabelen. Gerelateerde variabelen betreffen zowel studentkenmerken (vb. geslacht, leeftijd, vooropleiding) als onderwijskenmerken (vb. opleidingsaanbod, onderwijsvormen, evaluatie). De afhankelijke variabele - studieresultaten - wordt bestudeerd op verschillende analyseniveaus: per opleidingsonderdeel, per set van opleidingsonderdelen, per trimester en per academiejaar. Als tussenliggende variabelen wordt onder meer gekeken naar de spreiding van de studietijd over een bepaalde periode, alsook naar de totale studietijd voor de gekozen periode. Voor de ontwikkeling van het model wordt een literatuurstudie verricht. Verder worden bestaande datasets geanalyseerd en worden nieuwe data verzameld en onderzocht. De dataverzameling omvat onder meer de elektronische registratie van de studietijd door studenten. Daarnaast wordt gepoogd om het model zowel empirisch als praktisch te valideren. Dit behelst onder andere een toetsing van predicties vanuit het model met nieuwe empirische gegevens, alsook testen op verschillende opleidingsonderdelen en richtingen. De praktische validering impliceert de implementatie en opvolging van bevindingen uit het onderzoek in het onderwijsleerproces. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Gedragswetenschappen - Leerprocessen
Onderzoekers: • Christiane MASUI • Johan BROECKMANS • Geert MOLENBERGHS
Mathematics learning performance and mathematics learning difficulties in China Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek focust allereerst op de ontwikkeling van een gecalibreerd meetinstrument om wiskundevaardigheden in het chinese lager onderwijs te meten. In relatie tot deze meting worden studentvariabelen meegenomen die mogelijk secundaire oorzaken kunnen weerspiegelen voor lagere wiskunderesultaten (wiskundeangst, motivatie en attitude). Wat betreft de school en leerkracht wordt informatie verzameld over instructieaanpakken en de methode. De leerkracht en leerlingvariabelen worden gemodelleerd om lagere prestaties te verklaren. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke • Anne Desoete
Islamonderricht in het gemeenschapsonderwijs: wat staat er op het spel? Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Gracienne Lauwers
Opstart TALIS 2013 in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het project 'OECD TALIS 2013 - Teaching And Learning International Survey' is het genereren van beleidsrelevante data en indicatoren omtrent leerkrachten en het lesgeven. Hiertoe worden, op internationaal vergelijkende basis, leerkrachten en directies bevraagd aan de
hand van vragenlijsten. De leerkrachten die lesgeven in de eerste graad secundair onderwijs (internationaal ISCED-niveau 2) staan hierbij centraal. Als optionele populatie worden in Vlaanderen ook de leerkrachten en directies uit het lager onderwijs bevraagd. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Motivatie en leerbereidheid van leerlingen: een reviewonderzoek. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLOR. UA levert aan VLOR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Vincent Donche
Het onderzoekend leren optimaal ondersteunen in de klas. Universiteit Antwerpen Abstract: Aan de hand van een reviewstudie wordt nagegaan hoe onderzoekscompetenties bij leerlingen in het secundair onderwijs kunnen worden versterkt. We beschrijven en analyseren de onderzochte effecten van verschillende didactische benaderingen gericht op het versterken van onderzoekend leren (inquiry learning) op basis van internationale onderzoeksdatabanken. Verschillende condities in de onderwijsleeromgeving voor het versterken van onderzoekscompetenties worden hierbij ook nader verkend. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Vincent Donche
uitvoeren van thematische reviews voor de onderwijspraktijk Universiteit Gent Abstract: Deze review beoogt via een synthese van relevante beschrijvende en experimentele studies enerzijds en via een bevraging van Vlaamse en Internationale experts anderzijds een helder conceptueel kader aan leerkrachten en directies aan te bieden voor de concrete toepassing van talensensibiliseringsacties alsook hun inpassing in een talenbeleid op Vlaamse scholen. In een aantrekkelijk boekje worden effecten, inspirerende praktijkvoorbeelden en handzame tips verzameld die leerkrachten en schoolteams toelaten efficiënte en effectieve talensensibiliseringsactiviteiten in de klas en op school op te zetten. Begeleiders, opleiders en coördinatoren vinden meer achtergrondinformatie en handvatten voor duiding en ondersteuning van de klas en schoolpraktijk in een uitgebreider wetenschappelijk rapport. Organisaties: • Vakgroep Taalkunde
Onderzoekers: • Piet Van Avermaet
ComACE : Community of Knowledge on Arts and Cultural Education in Europe (in kader van het Europese ambtenarennetwerk rond kunst- en cultuureducatie ACE Net) Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de schoot van het Europese ambtenarennetwerk rond kunst- en cultuurreducatie ACE Net wordt een Community of Knowledge on Arts and Cultural Education in Europe, kortweg ComACE, ontwikkeld. Bedoeling is om systematische uitwisseling van kennis op vlak van nationaal beleid, implementatiemethoden, onderzoeksresultaten en praktische voorbeelden op het vlak van kunst- en cultuurreducatie te promoten. De Community zal deze informatie ontwikkelen en verzamelen via een internet portaalsite. Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • WILLEM ELIAS
Het milieuwereldbeeld en milieurelevant gedrag van jongeren: een interdisciplinaire benadering. Universiteit Antwerpen Abstract: Op interdisciplinair wijze worden het milieuwereldbeeld en het milieurelevant gedrag van jongeren in Vlaanderen en in ontwikkelingslanden onderzocht. Een belangrijk aandachtspunt is de invloed van persoongebonden kenmerken en sociale contextgegevens. Ook de impact van milieueducatieve initiatieven in verschillende contexten wordt onderzocht, waarbij aandacht uitgaat naar verschillen tussen culturen, tussen subculturen en tussen urbane en rurale samenlevingen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Ilse Loots • Peter Van Petegem • Johan Bastiaensen
De evaluatie van het evaluatiesysteem van het onderwijspersoneel. Universiteit Antwerpen Abstract: Aan de hand van dit onderzoek zullen knelpunten opportuniteiten van leerkrachtevaluaties in secundaire scholen in kaart gebracht worden. Hierbij zal zeker aandacht besteed worden aan de kenmerken van goed leerkrachtevaluatiesystemen, alsook aan bepalende contextvariabelen die de goede werking van leerkrachtevaluaties bevorderen. Dit kan leiden tot een evaluatie van het huidige beleid inzake leerkrachtevaluaties wat kan leiden tot aanpassingen in het ruimere strategische, onderwijs- en personeelsbeleid. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Modelmatige toetsing van commerciële videogames in de 3de graad secundair onderwijs. Interactie tussen beliefs, feitelijk gedrag en leereffecten Universiteit Gent Abstract: Het algemeen doel van dit doctoraatsproject is het bepalen van curriculumeffecten van het spelen van videogames bij jongeren tussen 15 en 18 jaar, in een schoolse context. Centraal staat het ontwikkelen en toetsen van een complex padmodel dat het curriculumpotentieel van videogames, het feitelijk spelgedrag en de beliefs van lerenden/spelers en leerkrachten m.b.t. videogames, en leren met videogames integreert. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Ronald Soetaert • Martin Valcke
De evaluatie van het evaluatiesysteem van het onderwijspersoneel Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek evalueert de werking en de effecten van personeelsevaluatie binnen het secundair onderwijs, CLB?s en CVO?s. Concreet wordt onderzocht welke kenmerken de evaluatiesystemen vertonen, hoe verschillende actoren dit ervaren en wat de effecten zijn van personeelsevaluatie. Het onderzoek bevraagt 90 onderwijsorganisaties via een survey en in 18 onderwijsorganisaties worden enkele bevoorrechte getuigen bevraagd aan de hand van semi-gestructureerde interviews. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Geert Devos
Literatuuronderwijs Herbekeken vanuit een Media en Cultuur Perspectief Universiteit Gent Abstract: In het onderzoek van de groep 'Cultuur & Educatie' over de impact van de narratieve wending in onderwijs en de lerarenopleiding, zal het voorstel van Steven Tösösy de Zepetenk voor een 'systematische en empirische aanpaak' voor het (vergelijkend) bestuderen van literatuur leiden tot een nieuw perspectief op literatuuronderwijs als een subsysteem van cultuur en een vorm van media-onderwijs. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Ronald Soetaert
Ontwikkelen, implementeren en evalueren van een professionaliseringspakket voor het gebruik van elektronische leeromgevingen in het Secundair Onderwijs Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Lerarenopleiding Ledeganck • Vakgroep ICT - Educatie • Vakgroep Pedagogiek en Agogiek • Vakgroep Mens en Maatschappij - Educatie
Onderzoekers: • Cindy De Smet • Veerle Lagaert
Bruggen bouwen voor gelijke onderwijskansen Hogeschool Gent Abstract: Dit project wil de afstemming tussen het secundair onderwijs en de lerarenopleiding optimaliseren met het oog op gelijke leerkansen. Omgaan met diversiteit in het hele curriculum en beleid van de lerarenopleiding staan hierbij centraal. Organisaties: • Departement Lerarenopleiding Ledeganck • Vakgroep Talen en Onderwijs • Vakgroep Pedagogiek en Agogiek
Onderzoekers: • Hanne Vandenbussche • Rosa David
Goesting in Leren en Werken (GoLeWe) Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject is gericht op het verbeteren van de transitie van leerlingen/studenten van het secundair naar het hoger onderwijs en van het hoger onderwijs naar de arbeidsmarkt. Het in kaart brengen en begeleiden van leercompetenties doorheen de schoolloopbaan kan daartoe bijdragen. Aan de hand van mixed method onderzoek worden instrumenten gericht op het meten van individuele verschillen in leren en motivatie ontwikkeld en gevalideerd. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Vincent Donche
Beheersovereenkomst tussen Vlaamse Regering en het 'Brussels Expertisenetwerk (BEO)' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Beheersovereenkomst tussen Vlaamse Regering en het 'Brussels Expertisenetwerk (BEO)' Organisaties:
• Lerarenopleiding
Onderzoekers: • MELANIE VRIJENS
Ontwikkeling methodiek competentiebepaling werkplekleren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project vertrekt vanuit een theoretisch raamwerk dat de integratieve componenten van de ontwikkeling van beroeps- en professionele expertise beschrijft en heeft de ontwikkeling van een methodiek van competentiebepaling voor werkplekleren tot doel. Het onderzoek loopt in verschillende fasen. In een eerste fase wordt het analysekader verder uitgewerkt. Een tweede fase bestaat uit een opportuniteitsonderzoek en een oplijsting en analyse van voorbeeldmaterialen. In een laatste fase wordt de methodologie uitgewerkt Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Vincent Donche • David Gijbels • Piet Van den Bossche
Oorzaken en motieven van de vroegtijdige uittrede van leraars. Een empirisch onderzoek. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • School en Politiek (SeP)
Onderzoekers: • Dimokritos Kavadias
Bijkomende analyses op basis van de ICCS-dataset. Universiteit Antwerpen Abstract: Doel van het project: Het (verder) verklaren van de Vlaamse resultaten in de International Civic and Citizenship Education Study (ICCS); zowel door verdere analyse van de ICCS-dataset als door het vergelijken van good practices. Het beantwoorden van specifieke vragen die zich stellen i.k.v. de beleidsprojecten binnen Onderwijs & Vorming. Organisaties: • School en Politiek (SeP)
Onderzoekers: • Dimokritos Kavadias
Opdracht voor het uitvoeren van een onderzoeksopdracht bij kinderen en jongeren met een diagnose van gedragsstoornis Universiteit Gent Abstract: Dit kwalitatief onderzoek brengt in kaart hoe kinderen en jongeren (8 ? 18 jaar) met een diagnosestelling van ADHD of een gedragsstoornis, hun diagnose en behandeling ervaren. Via participerende observatie, focusgroepen, verdiepende interviews en de organisatie van creatieve ateliers wordt de variatie aan perspectieven en belevingen van 30 jongeren met een gedragsproblematiek in beeld gebracht. Dit resulteert in een geschreven onderzoeksrapport en twee documentairefilms. Organisaties: • Vakgroep Psychoanalyse en raadplegingspsychologie
Onderzoekers: • Stijn Vanheule
TutorBabbel: Student tutoring met betrekking tot zelfregulerend leren Universiteit Gent Abstract: Studenten uit eerste master Pedagogiek en onderwijskunde begeleiden via student tutoring kansarme autochtone/allochtone leerlingen leerlingen uit de derde graad van de basisschool rond zelfregulerend leren en dit tijdens de schooltijd. Het project loopt een volledig semester. Er worden doeltellingen geformuleerd voor vier groepen actoren (leerlingen, masterstudenten, leraren, ouders). De studenten worden voorbereid en ondersteund vanuit het opleidingsonderdeel Coaching en begeleiding. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Hilde Van Keer
Subsidie ikv labo projectondersteuningen 2010: mediawijs en multimediaal Universiteit Gent Abstract: In dit project willen we een didactisch module ontwikkelen voor de lerarenopleiding (taal en cultuur) die kan bijdragen om aan het bovenstaande tegemoet te komen. Concreet focussen we op 1 van die 'nieuwe' media, met name 'de weblog' - kortweg: blog. In een eerder project dat met steun van de Vlaamse Overheid werd uitgevoerd ("Boek versus Web. De literaire blog"), werd kennis en expertise opgebouwd in verband met weblogs in het algemeen en met literaire blogs in het bijzonder. Hierbij was echter vooral aandacht voor hoe blogs een invloed hebben op de literaire cultuur. Bij de didactische mogelijkheden van weblogs en bij een systematische implementatie ervan in de onderwijspraktijk werd niet uitgebreid stilgestaan. De eerder opgebouwde kennis en expertise over literaire blogs zal uiteraard een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van de didactische module. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • André Mottart
Gunning van het vooronderzoek in functie van de ontwikkeling van een instrument voor het meten van de pedagogische kwaliteit in de voorschoolse kinderopvang. Universiteit Gent Abstract: Sinds Kind en Gezin de taak van het vroegere (federale) Nationaal werk voor Kinderwelzijn heeft overgenomen is er heel wat geïnvesteerd in de opvolging en bevordering van de pedagogische kwaliteit, onder meer door de invoering van de kwaliteitsschalen en daaruit
afgeleide instrumenten als de KWAPOI, via zelfbeoordelingschalen zoals ZIKO en via de implementatie van het kwaliteitsdecreet. Er bestaan echter lacunes in het kader van de overheidstaak inzake het monitoren van de kwaliteit van de kinderopvang. Sedert de beoordelingsschalen niet meer worden toegepast, wordt van overheidswege de kwaliteit hoofdzakelijk indirect bekeken. In Vlaanderen gebeurde een grootschalig onderzoek naar aanleiding van de nulmeting van ZIKO. Dat gebeurde echter vanuit één invalshoek. In tegenstelling tot andere landen (bijvoorbeeld Nederland) beschikken we niet over een comprehensief instrument dat alle relevante factoren beschouwt en waarmee periodiek onderzoek gedaan kan worden in de hele sector van de voorschoolse kinderopvang. Bovendien ontbreekt het perspectief van ouders momenteel, of is het gereduceerd tot het evalueren van de tevredenheid. Om die reden vraagt Kind en Gezin een vooronderzoek dat duidelijkheid dient ter scheppen over het onderzoek dat nodig is om te komen tot een wetenschappelijk onderbouwd instrument dat toelaat - De pedagogische kwaliteit van de gehele formele voorschoolse kinderopvang te meten - De basiskwaliteit te meten in functie van het behalen van een minimale norm Organisaties: • Vakgroep Sociale agogiek
Onderzoekers: • Michel Vandenbroeck
Retorische analyse van sociale media. De relatie tussen digitale publieke ruimtes en traditionele instituties voor cultuuroverdracht. Universiteit Gent Abstract: Via etnografische dataverzameling en retorische analyse zal dit onderzoek een antwoord bieden op volgende vragen. (1) Welke nieuwe praktijken, vormen van leren en geletterdheden ontstaan binnen digital publieke ruimtes (sociale media omgevingen), waardoor nieuwe betekenissen worden gecreëerd? (2) Hoe kunnen deze inzichten bijdragen tot de innovatie van culturele instellingen voor transmissie, communicatie en interactie? Geselecteerde gevalstudies focussen op sociale leespraktijken. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Ann Buysse • John Lievens • Guy T'Sjoen
North South South Cooperation programme (NSSCP) tussen VUB en University of Nairobi (UON) Kenya en University of Western Cape (UWC) South Africa. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Samenwerkingsprogramma NSSCP met als doel: - bevorderen van de wederzijdse zelfhulp capaciteit, uitwisseling van beste praktijken of deelnemen aan gezamenlijke activiteiten op gebieden van onderzoek, onderwijs, bestuur en management Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • GEORGES EISENDRATH
Ontwikkeling en integratie van spraaktechnologie in cursusmateriaal voor het leren van talen (DISCO). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Nederlandse Taalunie. UA levert aan Nederlandse Taalunie de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Individueel onderzoek IOIW
Onderzoekers: • Jozef Colpaert
De validiteit van studentoordelen in onderwijsevaluaties. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit onderzoeksproject is het verkrijgen van inzicht in het evaluatiegedrag van studenten in onderwijsevaluaties en het nagaan welke gevolgen dit heeft voor de validiteit en de geldigheid van studentenevaluaties. Hiertoe worden cross-sectionele en longitudinale analyses uitgevoerd op studentenenquêtes enerzijds en wordt een discoursanalyse uitgevoerd op basis van beleidsdocumenten, focusgroepgesprekken en face-to-face interviews. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans
'Zorgen voor een zorgbeleid.' Onderzoek naar de parameters van een geïntegreerd zorgbeleid en het effect hiervan op de professionele ontwikkeling van leraren secundair onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoek wordt een conceptueel kader én instrument ontwikkeld voor het uitwerken van een geïntegreerd zorgbeleid op vlak van socio-emotionele begeleiding in het secundair onderwijs. Verder wordt in dit onderzoek ook perceptie van de leerkracht die fungeert als sleutelfiguur binnen een geïntegreerde vorm van leerlingenbegeleiding onderzocht. De taakopvatting en het handelen van de leerkracht met betrekking tot geïntegreerde socio-emotionele leerlingenbegeleiding alsook het effect van een steunend netwerk op het niveau van de school, worden onderzocht. Organisaties: • EduBROn • Expo-Eco
Onderzoekers: • Elke Struyf
Betere taalvaardigheid door intensieve begeleiding? Een effectonderzoek van het begeleidingsproject "Rand- en taalgrensgemeenten en gemeenten uit de Brede Rand rond Brussel". Universiteit Antwerpen Abstract: De drie pedagogische begeleidingsdiensten in Vlaanderen werken samen een begeleidingsproject uit om in de Vlaamse rand rond Brussel te werken aan de taalvaardigheid van de leerlingen uit het basisonderwijs. Daartoe worden 128 basisscholen gedurende 4 schooljaren
begeleid met als doel: het beleidsvoerend vermogen op scholen verhogen, om zo scholen beter in staat te stellen om randvoorwaarden voor een taalbeleid te creëren; het inzicht en de vaardigheden van leraren verhogen om met de 'nieuwe' maatschappelijke realiteit in de Vlaamse rand (i.c. anderstalige leerlingen) om te kunnen gaan; de Nederlandse taalvaardigheid van leerlingen in de Vlaamse rand verhogen. Dit onderzoek heeft tot doel dit begeleidingstraject op een wetenschappelijke wijze te evalueren. Hiervoor wordt een multi-method onderzoek opgezet waarbij we zowel de (verschillen in) invulling van het begeleidingstraject in de verschillende scholen willen beschrijven als het effect ervan nagaan op verschillende niveaus: school-, leraren- en leerlingenniveau. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Rita Rymenans • Peter Van Petegem • Sven De Maeyer
De kwaliteit van feedback over leerpatronen in het eerste jaar hoger onderwijs: een perceptieonderzoek bij studenten. Universiteit Antwerpen Abstract: Er is weinig bekend over hoe studenten de kwaliteit van feedback over eigen leerpatronen percipïeren en welke factoren hierbij van invloed zijn. Aan de hand van een mixed method onderzoek wordt de kwaliteit van feedback over eigen leerpatronen bij 500 studenten in kaart gebracht via een survey-onderzoek en de afname van semi-gestructureerde interviews bij een selectie van 24 studenten. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Vincent Donche
Designing evidence-based strategies and actions (DAPHNE). Universiteit Antwerpen Abstract: Designing evidence-based strategies and actions (DAPHNE). Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Onderwijsinnovatie binnen praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek. Overkoepelend onderzoek 'Expeditie Durven Delen Doen I' Universiteit Gent Abstract: In 'Expeditie Durven Delen Doen I' voeren 16 scholen uit het voortgezet onderwijs in Nederland samen met onderzoekers praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek uit naar effecten van innovaties in de school. In deze studie worden effecten, succes- en faalfactoren van dit project in kaart gebracht. Als ruimer kader worden opvattingen verkend van onderzoekers, schoolleiders en leraren over het belang van onderwijsinnovatie en over de rol van onderwijsonderzoek bij het invoeren van onderwijsinnovaties. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
De bevoogding voorbij? Het spanningsveld tussen pedagogisering en commercialisering in de leefwereld van kinderen Universiteit Gent Abstract: Het vertrekpunt van dit onderzoek lit in de economische (het kind als consument) en politieke (het kind als participerend burger) veranderingen die zich in de tweede helft van de twintigste eeuw in onze Westerse samenleving rond kindzijn hebben voorgedaan. Deze studie wil vanuit een kindgericht perspectief de implicaties in kaart brengen van de hoger beschreven maatschappelijke veranderingen voor zowel de huidige vormgeving aan kindzijn als voor de actuele leefwereld van kinderen. Organisaties: • Vakgroep Pedagogiek
Onderzoekers: • Bruno Vanobbergen
Implementatieprocessen voor zelfregulerend leren in de lagere school. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Zelfregulerend leren (ZL) verwijst naar een praktijk waarin leerlingen zelf leerdoelen formuleren, een planning opstellen en uitvoeren, bijsturen en het eigen leerproces evalueren. Naast deze metacognitieve component spelen ook motivationele (vb, realistisch attribueren) en gedragsmatige factoren (vb. structureren van leeromgevingen) een belangrljke rol. Verregaande zelfregulatie wordt echter zelden geassocieerd met het basisonderwijs. Toch geeft recent onderzoek aan dat ook jonge kinderen het eigen leren plannen, bijsturen en evalueren tijdens complexe leertaken. Het hoofddoel van dit project is het toetsen van een in eerder onderzoek ontwikkeld model dat verschillen in ZL-praktijken verklaart vanuit zowel structurele als culturele kenmerken op leraar- en schoolniveau. Een eerste onderzoeksfase houdt een analyse in van de actuele situatie op het vlak van zelfregulerend leren in lager onderwijs op relatief grote schaal. Een verklaringsmodel dat werd ontwikkeld in vorig onderzoek, zal op basis van deze analyse verfijnd en/of uitgebreid worden. In een vervolgfase worden de onderliggende processen op microniveau (klas) die aan de basis liggen van zelfregulerende leeromgevingen verder onderzocht. In een derde onderzoeksfase zal de stap worden gezet naar een actiegerichte onderzoekmethodologie, waarbij het onderzoeksdoel wordt geformuleerd als 'het onderzoeken van de mogelijkheden om via beleidsplanontwikkeling de scholen te ondersteunen bij het verhogen van de effectiviteit van hun ZL-realisaties'. Organisaties: • Onderwijskunde
Onderzoekers: • Koen LOMBAERTS
VerMEID de wetenschappen
Universiteit Gent Abstract: Tijdens het schooljaar 2008-2009 worden meisjes uit het lager en middelbaar onderwijs van de Gentse scholengroep Panta Rhei warm gemaakt voor de wetenschappen. Met de inbreng van wetenschappers van de UGent worden de leerlingen gesenibiliseerd rond de algemene thematiek van meisjes en wetenschap. Anderzijds zullen ze kennismaken met de verschillende harde en zachte wetenschapsdisciplines. Organisaties: • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Maryse Demoor
Individuele schoolfeedbackrapporten op basis van ICCS. Universiteit Antwerpen Abstract: Individuele schoolfeedbackrapporten op basis van ICCS. Organisaties: • School en Politiek (SeP)
Onderzoekers: • Dimokritos Kavadias
Opstellen van een Engelstalig achtergrondrapport in het kader van de OESO review "Evaluation and Assessment Frameworks for Improving School Outcomes". Universiteit Antwerpen Abstract: De bijdrage van evaluatie en beoordeling tot kwaliteitsverbetering, gelijkheid en effectiviteit van het onderwijs op micro-, meso- en macroniveau is een hot issue en beroert veel beleidsmakers en praktijkmensen. Met het oog op de organisatie van internationale landenstudies door de OESO wordt in dit project een Vlaams achtergrondrapport samengesteld omtrent deze thema's. Aan de hand van literatuuronderzoek wordt de Vlaamse stand van zaken ten aanzien van de vooropgestelde evaluatiethema's beschreven. Vervolgens worden aan de hand van individuele diepte-interviews en daaropvolgende focusgroepsgesprekken de standpunten van relevante stakeholders ten aanzien van de vooropgestelde thema's in kaart gebracht. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Werken in klassen met leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Methodieken ter ondersteuning van leraren / Klassewerk. Het gericht ondersteunen van leraren in het leren omgaan met diversiteit in de klas. Het GOL(L)D-concept. Hogeschool Gent Abstract: Onze huidige maatschappij kenmerkt zich steeds meer en meer door haar diversiteit. Dit weerspiegelt zich op alle vlakken van de samenleving, ook in het onderwijs. Meer en meer leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften worden opgenomen in de reguliere school, waardoor de toenemende diversiteit een reëel onderdeel is van de dagelijkse onderwijspraktijk. Dit betekent dat de leraar hiermee rekening zal moeten houden en genoodzaakt zal zijn om zijn aanpak aan te passen. Nochtans blijkt uit onderzoek dat leraren vaak niet voorbereid zijn en zich niet competent voelen om les te geven in een klas met kinderen met specifieke behoeften. Bovendien ervaren ze in vele situaties een tekort aan ondersteuning op de werkvloer. De Hogeschool Gent, Departement Lerarenopleiding, Ledeganck in samenwerking met Departement Sociaal-Agogisch Werk werkte binnen een PWO (Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek) een ondersteuningsconcept uit: het “GOL(L)D-concept” (Gericht Ondersteunen van Leraren in het Leren omgaan met Diversiteit ). Hierin worden de reeds bestaande competenties van leraren als vertrekpunt genomen om ze door middel van een activerende ondersteuning verder uit te bouwen. Het concept is bruikbaar voor leraren, zorgcoördinatoren, pedagogisch begeleiders, CLBmedewerkers,… maar ook voor betrokkenen uit andere beroepsvelden kan het inspiratie bieden rond ondersteuning en ondersteuningsmethodieken. Het GOL(L)D-concept wordt zo concreet mogelijk voorgesteld in drie producten zodat de brug naar de praktijk gemakkelijk kan worden gemaakt: een inleidend boek, een DVD en een verdiepingsboek. Het inleidend boek is het basiswerk waar een beknopte beschrijving is terug te vinden van het GOL(L)D)-concept met bijhorende uitgangspunten en zes praktijkvoorbeelden. Deze praktijkvoorbeelden vertrekken vanuit een leervraag van de leraar. De lezer kan aan de hand van zijn interesses een keuze maken om met een bepaalde leervraag verder kennis te maken. De uitgeschreven trajecten zijn beeldend gemaakt in de DVD. Dit maakt het geheel sprekend en praktijkgericht. In het verdiepingsboek wordt meer duiding gegeven over bepaalde aspecten van het GOL(L)D-concept en zijn er werkinstrumenten en documenten terug te vinden. Organisaties: • Departement Sociaal-agogisch werk • Departement Lerarenopleiding Ledeganck • Vakgroep Orthopedagogiek • Vakgroep Pedagogiek en Agogiek
Onderzoekers: • Rosa David • Helena Vanhuysse • Stijn Vandevelde • Inge Van De Putte
Toelatingsexamen arts en tandarts: aanleveren van het examengedeelte "casus" voor de twee examenmomenten van 2010 Universiteit Gent Abstract: Dit project behelst de productie van de examenvragen van de ?casus? voor het examengedeelte Informatieverwerving- en verwerking van het Toelatingsexamen Arts en Tandarts 2010. Deze casus omvat een stilleestekst en een gesprek met een patiënt. Tijdens en na de effectieve afname van de examens wordt een eerste evaluatie van de verrichtingen doorgevoerd. Organisaties: • Vakgroep Personeelsbeleid-, arbeids- en organisatiepsychologie
Onderzoekers: • Filip Lievens
Het scripten van CSCL: evaluatie van de impact van scripts in asynchrone discussiegroepen en wiki's Universiteit Gent Abstract: Dit project focust op het onderzoeken van (1) de impact van specifieke scritps op het samenwerkend leren in asynchrone discussiegroepen en in wiki's en (2) het accumulatieve aspect van het opbouwen van kennis in wiki's. Het empirisch vastellen welke
specifieke scripts een positieve impact hebben, heeft verder als doel te komen tot evidence-based richtlijnen voor de praktijk. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
LANQUA : Language Network for Quality Assurance Universiteit Hasselt Abstract: Het contract is een samenwerkingsovereenkomst in het kader van een EU-gesponsord project gecoördineerd door de University of Southampton en waaraan meer dan 60 EU-universiteiten meewerken. CTL werkt mee aan de subgroep "Interculturele verschillen" gecoördineerd door de Portugese universiteit van Faro. Doel is het opstellen van kwaliteitsstandaarden voor de opleidingen van vreemde-taalleraars en deze operationaliseren zodat EU-kwaliteitslabels kunnen toegekend worden. Organisaties: • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek
Onderzoekers: • Willem CLIJSTERS
Contextueel leren in Management en Onderwijzen in Europa Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderwijs Europa Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • NADINE ENGELS
Ontwikkeling van een zelfevaluatie-instrument beleidsvoerend vermogen van scholen. Universiteit Antwerpen Abstract: We willen met dit project een instrument ontwikkelen om hun beleidsvoerend vermogen te kunnen evalueren en te versterken in samenwerking met de begeleidingsdiensten. Het zwaartepunt van de kwaliteitszorg ligt in de school: zij is verantwoordelijk om de kwaliteit van haar onderwijs voortdurend te evalueren en bij te sturen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
De intuïtieve leraar. Uitdiepen van sensitiviteit en reflectie-in-actie in de lerarenopleiding en de professionele ontwikkeling van leraren. Universiteit Antwerpen Abstract: Er groeit stilaan erkenning voor een andere vorm van weten naast het rationele bewuste weten, met name het intuïtief en onbewust weten. Recente evoluties in de neuropsychologie ondersteunen deze visie. Het onderzoek wil nagaan of intuïtiebevorderende onderwijsmethoden zinvol ontwikkeld kunnen worden ten voordele van de opleiding van leraren, en hoe deze een plaats kunnen krijgen binnen de lerarenopleiding en de professionele ontwikkeling van leraren. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Wil Meeus
Klimop! Bewust(er) kiezen voor het beroep van leraar. Universiteit Antwerpen Abstract: Klimop! Bewust(er) kiezen voor het beroep van leraar. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Elke Struyf
TutorBabbel academiejaar 2009-2010 Universiteit Gent Abstract: Binnen dit onderzoeksproject coachen masterstudenten Onderwijskunde lagere schoolleerlingen gedurende één semester rond zelfregulerend leren tijdens schooltijd. Ook de leerkrachten en ouders van de leerlingen worden betrokken via schooloverstijgende projectbijeenkomsten en schoolinterne ouderbijeenkomsten. Meer bepaald wordt de impact nagegaan van deze vorm van student tutoring op het gebruik van leerstrategieën, zelfsturing en leermotivatie van de lagere schoolleerlingen. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Hilde Van Keer
Analyse van een epistemologie van het luisteren in pedagogisch en sociaal wetenschappelijk onderzoek Universiteit Gent Abstract: De centrale vragen in dit project zijn: hoe pedagogisch en sociaal wetenschappelijk onderzoek een plaats kan bieden voor de hermeneutische traditie hoe dit zich verhoudt ten aanzien van de andere vormen van onderzoek welke de implicaties van een andere situering zijn voor een meer omvattend paradigma. Organisaties: • Vakgroep Pedagogiek
Onderzoekers: • Paulus Smeyers
Een spiegel voor elke school. De ontwikkeling van een Vlaams school feedback systeem. Universiteit Antwerpen Abstract: Een spiegel voor elke school. De ontwikkeling van een Vlaams school feedback systeem. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Onderzoek naar verschillen in leren en presteren in het volwassenonderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale doelstelling van het project is het uitvoeren van cross-sectioneel en longitudinaal casusonderzoek naar de kwaliteit van leren bij volwassenen in het volwassenenonderwijs. Het project heeft tot doel meer inzicht te verwerven in de ontwikkeling van kwaliteit van leren van studenten, de invloedsfactoren die hiermee verbonden zijn op het niveau van de instroomkenmerken, en het bestuderen van de effecten ervan op leerprestaties. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Vincent Donche
Ontwikkeling van een elektronische taalleeromgeving. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van een elektronische taalleeromgeving. Organisaties: • Individueel onderzoek IOIW
Onderzoekers: • Jozef Colpaert
HAVANA-project: IUC Cross-Cutting Initiative: Training for use of ICT in Education (Organisatie van een training omtrent gebruik van ICT in het onderwijs aan de Universidad Central Marta Abreu de Las Villas (CUBA) ikv VLIR-jaarprogramma voor institutio... Vrije Universiteit Brussel Abstract: ICT Onderwijs Organisaties: • Educatiewetenschappen
Onderzoekers: • GEORGES EISENDRATH
De evaluatie van scholengemeenschappen in het basis-en secundair onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek wil de werking en de variatie van de scholengemeenschappen (SG-en) in het basis - en secundair onderwijs analyseren en evalueren. Er wordt onderzocht wat de meerwaarde is van de SG-en, welke kenmerken van het beleidsvoerend vermogen van SG-en hierin bepalend zijn (doelgerichtheid, teamkenmerken en besluitvormingsproces) en wat de impact van de input-en contextkenmerken (o.m. schoolbesturen, onderwijsnet, grootte, aantal FTE's). Het onderzoek bevraagt coördinerend directeurs, directeurs, coördinaten en schoolbesturen van 76 SG-en in het basisonderwijs en 53 SG-en in het secundair via een survey. Daarnaast worden directieleden, schoolbesturen, coördinaten en leerkrachten via semi-gestructureerde interviews en focusgesprekken van 8 SG-en bevraagd. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Is meer ook beter? Onderzoek naar het effect van de uitbreiding van de praktijkervaring in de Specifieke Lerarenopleiding. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek wil het effect nagaan van de uitbreiding van de praktijkervaring in de specifieke lerarenopleiding, georganiseerd aan universiteiten en centra voor volwassenenonderwijs. Veranderingen in zowel het denken als het handelen van de student-leraar worden op een kwantitatieve (vragenlijsten) en kwalitatieve (interviews) wijze in kaart gebracht. We betrekken niet alleen studenten maar ook docenten en vakleraren uit secundaire scholen bij het onderzoek. Organisaties: • EduBROn • Expo-Eco
Onderzoekers: • Elke Struyf
Bruggen bouwen tussen cognitieve en motivationele invalshoeken op leren: kunnen doeloriëntaties ons helpen om de studieaanpak van studenten inzichtelijk te maken? Universiteit Antwerpen Abstract: Deze studie verkent de relatie tussen recente typologieën uit de doeloriëntatie en studieaanpak. Bovendien gaat het onderzoek na of doeloriëntaties dissonante orchestraties in de studieaanpak verhelderen. Aan een steekproef van 1ste bachelorstudenten wordt gevraagd de recente versie van MSLQ en SPQ in te vullen. Daarnaast worden diepte-interviews afgenomen bij studenten met een moeilijk interpreteerbare studieaanpak uit verschillende disciplines. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Sven De Maeyer
Optimalisering van de toelatingsproef in het hoger kunstonderwijs als instrument voor academisering. Universiteit Antwerpen
Abstract: Doel van het onderzoek is de toelatingsproef in het hoger kunstonderwijs te optimaliseren in het kader van de academisering van de opleiding in termen van betrouwbaarheid en (predictieve) validiteit. Data (van stabiele en veranderbare studentkenmerken, examenresultaten) van een cohort studenten worden geanalyseerd, vanaf de verplichte toelatingsproef tot na de examens van het eerste jaar. De uitkomsten van het onderzoek zijn zowel van wetenschappelijk onderwijskundig als van beleidsmatig belang. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Leadher travel grant Universiteit Gent Abstract: De Universiteiten van Al-Qud en van Gent hebben een samenwerking uitgebouwd waarbij ze de Palestijnen willen helpen om hen uit hun intellectueel isolement te halen. Al Quds is de grootste universiteit in de Palestijnse gebieden en de enige om een volledige opleiding in de geneeskunde aan te bieden. Deze opleiding zal als case voor de ICT- en informatiegerichte samenwerking dienen. Organisaties: • Vakgroep Pediatrie en genetica
Onderzoekers: • Henri Verhaaren
Onderwijsopvattingen en de toepassing van zelfstandig en zelfverantwoordelijk leren via ICT in het lager onderwijs Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoek worden eerst onderwijsopvattingen van leraren in het lager onderwijs geconceptualiseerd om in een tweede fase na te gaan in welke mate onderwijsopvattingen een effect hebben op de invoering van door ICT-ondersteunde leervormen waarbij zelfstandigheid en zelfverantwoordelijkheid van de leerling centraal staan. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
Edison II. Universiteit Antwerpen Abstract: Edison II is een vervolg op Project Edison. Uit 94 aanvragen bij de Vlaamse Gemeenschap werden 18 projecten weerhouden: vervolgproject Edison II werd hierbij geselecteerd omwille van het grote succes van Project Edison, dat o.a. in een rapport voor de Europese Commissie geselecteerd werd als voorbeeld van "best practice'" voor popularisatie van wetenschapsstudies bij jongeren. In dit project laten we jongeren kennis maken met een vaak vergeten aspect van wetenschappen: wetenschappelijk onderzoek bedrijven om te komen tot een product, wetenschap studeren als voorbereiding op een toekomst als ondernemer en industrieel. Via een trapsgewijze wedstrijd leiden we jongeren eerst langs de grote voorbeelden, om als eindpunt een eigen wetenschapsproject met economische finaliteit uit te werken. We sturen hen in een zelfstandige zoektocht, waarin ze de wetenschappers achter s'werelds grootste bedrijven ontdekken (Bayer, Solvay, Kodak, Microsoft). Hiervoor bieden we een quiz aan, waarin vragen over bedrijven moeten beantwoord worden, uiteraard bedrijven die wij van tevoren uitzoeken omdat ze door wetenschappers gesticht zijn. Wie met succes deze eerste stap door komt, gaat naar fase twee: een voorstel indienen van een wetenschappelijk onderzoek dat leidt tot een (denkbeeldig) nieuw product. Om ideeën te verzamelen gaan de deelnemers daarvoor op studiereis naar wetenschaps-en industriemuseum La Vilette in Parijs, waar ze als echte ondernemers op seminarie samen met de projectleider brainstormen over hun voorstel. Uit de ingediende voorstellen wordt een selectie gemaakt voor de laatste fase: volledige (theoretische) uitwerking van alle fasen van het wetenschappelijk onderzoek dat nodig is om te komen tot het product, tot en met een commerciële voorstelling voor een jury van potentiële investeerders. Uiteindelijk volgen de laureaten in verschillende groepen: het meest inventieve product, grootste wetenschappelijke uitdaging, beste commercieel perspectief'. In alle fases van de wedstrijd worden de deelnemers begeleid door de projectmedewerker, die hen in contact brengt met de bedrijven die de know-how hebben om hun idee kunnen uit te werken, en die dus de nodige technische informatie kunnen verschaffen. Het project zit zo in de multidisciplinaire context tussen wetenschap, economie en management. De jongeren worden begeleid in hun zoektocht naar experts uit de industrie. De informatie in de startfase vinden ze via een gestuurde zoektocht op het internet. De wetenschappelijke onderbouwing van hun voorstel wordt opgevolgd door de projectmedewerker, en door de onderzoekslabo's waarmee ze in contact komen. Organisaties: • Biofysica en Biomedische Fysica
Onderzoekers: • Joris Dirckx
Ontwikkelingsproject voor een vakmentorenopleiding secundair onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Met de decretale uitbreiding van de praktijkcomponent voelen vakmentoren zich niet altijd voldoende onderlegd om hun toegenomen verantwoordelijkheid op te nemen. Tegelijk neemt de bezorgdheid van de opleiders toe over de kwaliteit van de mentorenbegeleiding als gevolg van de schaalvergroting van de samenwerkingsverbanden. In dit project wordt nagegaan of het mogelijk en wenselijk is een innovatieve mentorenopleiding te ontwikkelen op maat van alle actoren (vakmentoren, opleiders, studenten en instellingen) betrokken bij de opleiding van leraren voor het secundair onderwijs. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Jozef Colpaert • Wil Meeus
Kwaliteitsbeoordeling van digitaal educatief materiaal over professionele schrijfvaardigheid (QUADEM). Universiteit Antwerpen Abstract: The objective of the present project is to develop a method for Quality Assessment of Digital Educational Materials (QuADEM) in the area of professional and academic writing skills. It is our experience that many institutions have been developing digital educational materials that do not fully explore the possibilities of the online environment, both in the design and implementation processes. Often educational materials developed 'for paper' are copied into a digital environment without being fully adapted to this new learning context. In the present project we want to establish a method to assess the quality of digital educational materials aking into account a multiple set of perspectives. Drawing on a number of new modules that will be developed and implemented for specific niches of business, academic and technical (foreign) language writing, the present project will result in a procedure that should enable the participating institutions to add a 'quality
label' to the materials they develop for their writing centers. Although the Quality Method is developed in the context of (professional) writing education, the aim of the present project is to develop a method that is transferable to other domains of online learning because of its generic character. The project will result in a detailed quality procedure to effectively and efficiently evaluate digital learning modules. The Quality Method will be supported by the publication of a book as well as by the development of a web based administration tool to guarantee an easy implementation of the quality circle. To explore the relevant components of the Quality Method we set out to integrate a wide range of different perspectives on quality assessment, different methods for assessing quality, different facilitating tools and different materials. Organisaties: • Management
Onderzoekers: • Luc Van Waes
Coachende doorlichting opleidingen vreemde talen van VDAB. Universiteit Antwerpen Abstract: Coachende doorlichting opleidingen vreemde talen van VDAB. Organisaties: • Individueel onderzoek IOIW
Onderzoekers: • Jozef Colpaert
TALIS-onderzoek in Vlaanderen -werkingsjaar 2008 en 2009. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek spruit voort uit het INES-project, dat statistieken en indicatoren ontwikkelt, op grond waarvan beleidsmakers hun onderwijssystemen beschrijven en evalueren. Met betrekking tot leraren, lesgeven en leren worden nog belangrijke informatietekorten ervaren. Dit onderzoek richt zich op 1) de erkenning, feedback, beloning, en evaluatie van leraren; 2) het schoolleiderschap; 3) de instructiepraktijk, opvattingen en attitudes van leraren; 4) het mentorschap; en 5) de professionele ontwikkeling. De internationale coördinator vaardigt o.m. richtlijnen uit, terwijl de Vlaamse projectmanager het onderzoek effectief uitvoert. Concreet wordt er in 2007 een representatieve steekproef van ISCED 2-leraren en directeurs bevraagd. Na het opleveren van het databestand en het uitvoeren van de descriptieve en verklarende analyses, gaat de aandacht uit naar de valorisatie binnen Vlaanderen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • David Gijbels
Scholen en burgerschapseducatie: vragen, behoeften en hiaten. Universiteit Antwerpen Abstract: Het huidig project wil meer zicht krijgen op de vraagzijde van burgerschapseducatie binnen het Vlaams Onderwijs. "Burgerschap" is echter een zeer breed begrip. Derhalve beperken we dit concept voor deze opdracht tot de invulling die het vandaag krijgt binnen het Vlaams onderwijs. Hiervoor zijn zowel vakoverschrijdende eindtermen "opvoeden tot burgerzin", als het domein "Maatschappij" binnen het leergebied "Wereldoriëntatie" richtinggevend. Organisaties: • School en Politiek (SeP)
Onderzoekers: • Dimokritos Kavadias
Analyse van de gegevens verzameld in het kader van de evaluatie van lokale participatie in basis en secundaire scholen. Universiteit Antwerpen Abstract: Vanuit een functionele participatiebenadering wil dit onderzoek de impact van het participatiedecreet toetsen. Centrale vraag daarbij is de mate waarin schoolparticipatie is geëvolueerd sedert de invoering van het decreet. Daarom wordt onderzocht op welke domeinen en in welke mate de schoolactoren (leerlingen in het secundair onderwijs, ouders, leerkrachten en directies in het basis- en secundair onderwijs) inspraak hebben op school. Verder wil het nagaan of deze pariticipatiemogelijkheden voldoende zijn en hoe de werking van de formele participatieorganen wordt ervaren. Tenslotte wil het onderzoek nagaan welke evolutie heeft plaats gevonden sedert de nulmeting in 2005. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Sven De Maeyer
Performance indicator studies in de Chinese setting Universiteit Gent Abstract: Het werkbezoek focust zich op het onderbouwen van een sampling aanpak voor een grootschalig performance indicatorenonderzoek in China in het lager onderwijs. Ten tweede wordt tijdens het werkbezoek een multiniveau model uitgewerkt (leerling, leerkracht, schoolniveau) om relevante processen en variabelen mee te nemen die de wiskundige performance in de Chinese context helpen te verklaren. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Aanvraag buitenlands onderzoeker (Andrew Stables) Universiteit Gent Abstract: Het verblijf van Prof. Dr. Stables kadert in het onderzoek naar de rol van cultuur in educatie. Zijn onderzoek naar de betekenis van talige en culturele symbolen in onderwijs zullen we linken aan ons eigen onderzoek naar betekenisgeving in cultuur en educatie, en meer specifiek hoe die betekenisgeving als retorisch kan worden omschreven. Vanuit dit perspectief kunnen we focussen op het belang van het narratieve voor onderwijs.
Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Ronald Soetaert
Valorisatie onderzoeksresultaten van de praktijktest leerzorgkader. Universiteit Antwerpen Abstract: In een vorig onderzoek werd bij een serie aselecte steekproeven van in totaal 8600 leerlingen uit de verschillende geledingen van gewoon en buitengewoon basis- en secundair onderwijs, door medewerkers van alle CLB's uit Vlaanderen een proefinschaling gedaan in één van de 5 leerzorgniveaus, 4 clusters van beperkingen, en doelgroepen, op basis van de huidige leerlingdossiers bij de.CLB's bekend in juni 2008, ten einde de bruikbaarheid, validiteit en betrouwbaarheid na te gaan van de door de Stuurgroep Indicatoren vastgelegde inschalingscriteria in het leerzorgkader. Daartoe werden een handleiding, beslisboom en electronisch inschalingsformulier in een speciaal daartoe aangemaakte website ontworpen, een helpdesk opgericht en een logboek van opmerkingen bijgehouden en geanalyseerd. De resultaten werden zowel kwantitatief als kwalitatief geanalyseerd, en van daaruit gekeken naar verschuivingen binnen types en geledingen onderwijs. Er werd ook gekeken naar de overeenkomst met de theoretisch verwachte inschalingen. Dit project wil de resultaten van deze praktijktest Leerzorgkader valoriseren, in enerzijds een communicatie naar het werkveld (CLB's en scholen) en anderzijds suggesties formuleren voor een verdere professionalisering in het leerzorgkader. Organisaties: • Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)
Onderzoekers: • Jozef Lebeer • Elke Struyf
De validering van sociaal-cognitieve verklaringsmodellen voor de impact van peer tutoring op het (meta)cognitief functioneren Universiteit Gent Abstract: Onderzoek naar impact van peer tutoring in het hoger onderwijs op de cognitieve leerresultaten, metacognitieve kennis en vaardigheden, niveaus van "cognitive processing", en niet-academische aspecten (motivatie, eigen bekwaamheidspercepties) van studenten. Validering van de modellen ter verklaring van deze impact. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke • Hilde Van Keer
Het beroep van leraar doorgelicht. Een cross-sectionele en longitudinale studie naar het profiel en de loopbaan van leraren in vergelijking met andere beroepsgroepen. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoek zal de sociografie en de loopbaan van de lerarengroep vergeleken worden met deze van andere beroepsgroepen. Dit zal gebeuren aan de hand van reeds beschikbare databestanden, waarbij we zowel cross-sectioneel als longitudinaal te werk zullen gaan. Organisaties: • School en Politiek (SeP)
Onderzoekers: • Dimokritos Kavadias
Survey on teachers, teaching and learning in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek spruit voort uit het INES-project, dat statistieken en indicatoren ontwikkelt, op grond waarvan beleidsmakers hun onderwijssystemen beschrijven en evalueren. Met betrekking tot leraren, lesgeven en leren worden nog belangrijke informatietekorten ervaren. Dit onderzoek richt zich op 1) de erkenning, feedback, beloning, en evaluatie van leraren; 2) het schoolleiderschap; 3) de instructiepraktijk, opvattingen en attitudes van leraren; 4) het mentorschap; en 5) de professionele ontwikkeling. De internationale coördinator vaardigt o.m. richtlijnen uit, terwijl de Vlaamse projectmanager het onderzoek effectief uitvoert. Concreet wordt er in 2007 een representatieve steekproef van ISCED 2-leraren en directeurs bevraagd. Na het opleveren van het databestand en het uitvoeren van de descriptieve en verklarende analyses, gaat de aandacht uit naar de valorisatie binnen Vlaanderen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • David Gijbels
Leraren leren van leerlingen: een implementatieproject voor leraren op grond van een gevalideerd instrument voor zelfevaluatie en feedback. Universiteit Antwerpen Abstract: Het implementatieproject initieert de deelnemers op grond van een instrument in de concepten zelfevaluatie en feedback. De deelnemende leraren worden daartoe -(inter)actief- doorheen een cyclus geleid om hen ertoe in staat te stellen hun functioneren in de klas te analyseren en te evalueren. De voorwaarde tot deelname bestaat in een expliciet engagement om een zelfevaluatieprocedure annex voortgangsfase op het getouw te zetten. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Publicatie "Zelfevaluatie Binnenstebuiten. Onderzoek naar zelfevaluaties in scholen." Universiteit Antwerpen Abstract: Publicatie "Zelfevaluatie Binnenstebuiten. Onderzoek naar zelfevaluaties in scholen." Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers:
• Jan Vanhoof
Omgevingsanalyse Antwerpse scholen. Universiteit Antwerpen Abstract: Omgevingsanalyse Antwerpse scholen. Organisaties: • School Onderwijs Stad & Samenleving (SOS & S) • EduBROn
Onderzoekers: • Paul Mahieu
Praktijktest in het kader van leerzorg. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project is een praktijktest voor het leerzorgkader; het wil een electronisch invulformulier ontwikkelen, op basis van de indicatorenlijst zoals ontwikkeld in de werkgroep indicatoren van leerzorg van het Vlaamse Ministerie van Onderwijs, om CLB's toe te laten leerlingen op een vlotte manier in de leerzorgmatrix in te schalen, zowel wat hun leerlingkenmerken betreft als één van de vijf zorgniveaus; en de validiteit en haalbaarheid ervan nagaan bij een steekproef van 8600 leerlingen kleuter-, basis- en secundair onderwijs. Het dossier leerzorg heeft tot doel de zorg voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften in het gewoon en buitengewoon basis- en secundair onderwijs te plaatsen binnen één gemeenschappelijk referentiekader. De leerzorgmatrix is een ordeningskader om de zorg in het onderwijs te structureren, te ordenen en te organiseren. Het vertrekt vanuit twee invalshoeken: leerzorgniveaus en clusters van specifieke onderwijs- en opvoedingsbehoeften. Organisaties: • Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)
Onderzoekers: • Jozef Lebeer • Elke Struyf
Taal- en diversiteitsinitiatieven hoger onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project faciliteert dc aansluiting van leerlingen nit het secundair naar hoger ondenvijs. Het ondersteunt secundaire scholen en scholengemeenschappen bij de ontwikkeling en implementatie van hun taalheleid om lecrlingen taalvaardiger te maken. Het voorkomt op korte en lange termijn de ongekwalificeerde uitstroom en schooluitval in de grootstedelijke omgeving van Antwerpen. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)
Onderzoekers: • Pol Cuvelier
Vooronderzoek thuistaal in onderwijs van allochtone kinderen (deel 2) Universiteit Gent Abstract: In het kader van het project Thuistaal in onderwijs wordt een nulmeting uitgevoerd bij alle leerlingen in de tweede en derde kleuterklassen van de deelnemende scholen, alsook bij een controlegroep van leerlingen getrokken uit een aantal vergelijkbare scholen. De meting behelst toetsing van taalvaardigheid, meer bepaald begrippen (Nederlands en Turks) en metalinguïstisch bewustzijn (ontluikende geletterdheid). Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Pinxten
Zorgbeleid in relatie tot het beleidsvoerend vermogen van de school en de professionaliteitsopvatting van leraren secundair onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: De eerste onderzoeksvraag luidt: Welke relatie bestaat er tussen het beleidsvoerend vermogen van de school en het zorgbeleid? De tweede onderzoeksvraag luidt: Welke relatie bestaat er tussen de professionaliteitsopvatting van leraren en het zorgbeleid? We verwachten met betrekking tot de eerste onderzoeksvraag een positief verband tussen de mate waarin scholen erin slagen een zorgbeleid te realiseren en het beleidsvoerend vermogen van de school. We verwachten met betrekking tot de tweede onderzoeksvraag: (1) een positief verband tussen de mate waarin scholen een zorgbeleid voeren en een uitgebreide professionaliteitsopvatting en (2) een positief verband tussen de mate waarin scholen een zorgbeleid voeren en de mate waarin leerkrachten zichzelf zien als pedagogisch deskundige, naast vakinhoudelijk en didactisch deskundige. Organisaties: • EduBROn • Expo-Eco
Onderzoekers: • Elke Struyf • Karen Keppens
Rekenmoeilijkheden: de impact van procesvariabelen in een alternatief theoretisch verklaringsmodel Universiteit Gent Abstract: Op basis van een cross-sectioneel onderzoek bij leerlingen van het 1ste, 2de, 3de (sample 1) en het 5de, 6de leerlaar en het 1ste jaar SO wordt de differentiële impact onderzocht van didactische procesvariabelen bij het ontstaan van rekenmoeilijkheden. Dit type secundaire leerstoornissen is nauwelijks onderzocht zeker niet voor wat betreft de gebruikte rekenmethode is interactie met andere procesvariabelen (tijdsgebruik, aanvullende leermaterialen, remedial aanpak, computergebruik, ?). Een theoretisch verklaringsmodel wordt opgebouwd waarbij rekenprestaties worden gerelateerd aan de genoemde procesvariabelen en hun interactie met individuele variabelen (intelligentie, wiskundeangst, wiskundeattitude, self-efficacy, e.a.) Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke • Anne Desoete
Ouderbetrokkenheid als determinant van leerprestaties en welbevinden van leerlingen in het lager onderwijs Universiteit Gent
Abstract: Dit onderzoeksvoorstel heeft globaal twee theoretisch-fundamentele doelstellingen: (1) een psychmetrische kwaliteitsbepaling van ouderbetrokkenheid en (2) theorievorming omtrent antecedenten van ouderbetrokkenheid en ouderbetrokkenheid als determinant van leerprestaties en welbevinden van leerlingen in het lager onderwijs. Hiertoe wordt een steekproefkader van 600 gezinnen met kinderen in 60 klassen in de derde graad uit 30 scholen samengesteld, waarbij verschillende actoren bevraagd worden. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
Gek op experimenteren. Universiteit Antwerpen Abstract: Jeugdbewegingen zijn een ideaal medium om jongeren te bereiken buiten de schoolse context. In Vlaanderen zijn ongeveer 250.000 jongeren tussen 6 en 18 jaar actief lid van een jeugdvereniging. Zo zijn bijvoorbeeld meer dan 70.000 jongens en meisjes aangesloten bij Scouts en Gidsen Vlaanderen, 78.500 jongeren zijn ingeschreven bij Chirojeugd en 35.000 bij KSJ-KSAVKSJ. Het doel van het project "Gek op Experimenteren" is deze jongeren de kans te bieden experimenten uit te voeren en inzicht te verwerven in de wetenschappelijke achtergrond ervan. Het experimenteren wordt gekoppeld aan een spelelement, zodat de motivatie van de jongeren wordt verhoogd en hun interesse in wetenschappen aangewakkerd. Het project wordt gedragen door de projectmedewerker, die in samenwerking met de jeugdverenigingen 15 wetenschappelijk onderwerpen vastlegt. Deze onderwerpen passen binnen de activiteiten van jeugdbewegingen en sluiten aan bij de interesse van de jongeren en begeleiders. De onderwerpen worden op een multidisciplinaire manier benaderd: niet alleen het puur technische komt aan bod maar waar mogelijk worden ook culturele, historische of socio-economische aspecten belicht. Deze dualiteit kan vooral voor meisjes belangrijk zijn omdat zij zich vaak meer aangesproken voelen door de sociale omkadering van wetenschappelijke onderwerpen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Inhoudelijke validering van een zelfevaluatie-instrument voor CLB's. Universiteit Antwerpen Abstract: Inhoudelijke validering van een zelfevaluatie-instrument voor CLB's. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Budegettoekenning via IBBT voor ASCIT/OWK Universiteit Gent Abstract: HEt ASCIT Sick Children project streeft het volgende hoofddoel na: het ontwerpen, ontwikkelen, implementeren en evalueren van een "proof of concept" dat het leerproces ondersteunt van langdurig zieke kinderen. Het "proof of concept" integreert innovatieve hardware, software en connectivity oplossingen die er vooral op gericht zijn om een zeer hoge kwaliteit van communicatie te herstellen tussen de langdurige zieke kinderen en hun eigen klas/school/leeromgeving (leerkracht, medeleerlingen, vrienden). Op basis van een eerste analyse omvat de doelgroep: schoolkinderen vanaf 8 jaar en de actoren die deze schoolgaande kinderen ondersteunen in de medische en instructiecontext. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Accreditatie en licenties in Albania (AOP-SALAL). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Gracienne Lauwers
Student tutoring ter ondersteuning van "leren leren" in de lagere school Universiteit Gent Abstract: Binnen dit onderzoeksproject coachen masterstudenten Onderwijskunde lagere schoolleerlingen gedurende één semester rond "leren leren" en dit tijdens en na schooltijd. Ook de leerkrachten en ouders van de leerlingen worden betrokken via schooloverstijgende projectbijeenkomsten en schoolinterne ouderbijeenkomsten. Meer bepaald wordt de impact nagegaan van deze vorm van student tutoring op het gebruik van leerstrategieën, zelfsturing en leermotivatie van de lagere schoolleerlingen. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Hilde Van Keer
State accreditation and licensing agencies and procedures in Azerbaijan (AOP-AZB). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Gracienne Lauwers
Inventarisatie en analyse van portfolio's in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: De Vlaamse overheid, departement Onderwijs en Vorming, gaf opdracht tot het inventariseren en analyseren van Vlaamse portfolio's binnen Elders Verworven Competenties (EVC) in functie van de uitbouw van een coherent EVC-beleid. Het portfolio is een belangrijk en veelgebruikt instrument in het kader van EVC-procedures. Dertig EVC-portfolio's werden opgelijst binnen de domeinen onderwijs, werk en cultuur. Een format werd ontwikkeld om de verschillende portfolio's op uniforme wijze te beschrijven. De essentiële informatie werd samengebracht in een overzichtelijk raster. Alle beschikbare informatie werd grondig geanalyseerd om raakvlakken en spanningsvelden in kaart te brengen. De conclusies van de vergelijkende analyse moeten de opdrachtgever in staat stellen gemeenschappelijke criteria te formuleren voor EVC-portfolio's. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Elke Struyf • Wil Meeus
Veralgemeenbaarheid van de designprincipes voor leermaterialen volgens de "Cognitieve Multimedia Theorie" Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek bouwt verder op de state-of-the-art mbt de theoretische en empirische basis rond multimedia leren. Dit onderzoek wil een antwoord bieden op de vragen gesteld door voorheen reeds uitgeoverd onderzoek (Mayer, 2001). De centrale probleemstelling voor het voorstel is dan ook: Is de beschikbare theoretische en empirische basis voor multimedia leren ook geldig in andere kennisdomeinen buiten betawetenschappen? Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Verbreden van het inzicht in de studieaanpak van eerstejaarsstudenten aan de universiteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Hoewel in theorie een diepgaande studieaanpak tegengesteld is aan een oppervlakkige studieaanpak en beide manieren van studieaanpak elkaar wederzijds uitsluiten, wordt er bij eerstejaarsstudenten met behulp van internationaal gevalideerde vragenlijsten vaak een profiel vastgesteld waaruit blijkt dat studenten op beide dimensies (diepgaand en oppervlakkig) laag scoren. Dit project wil het inzicht in dit (theoretisch voorlopig moeilijk te vatten) profiel verbreden. Een steekproef van eerstejaarsstudenten aan de Universiteit Antwerpen zal gevraagd worden de R-SPQ-2F-vragenlijst in te vullen. Studenten met het gezochte profiel (laag scoren op beide dimensies) worden uitgenodigd voor een semi-gestructureerd interview. Organisaties: • Pro~L - onderzoeksgroep professioneel leren
Onderzoekers: • David Gijbels
SICI Blue Book, electronic version. Universiteit Antwerpen Abstract: SICI Blue Book, electronic version. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Peilingsonderzoek over de eindtermen begrijpend lezen en luisteren (Nederlands) in het basisonderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: In de komende jaren wil het departement Onderwijs van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap het peilingsonderzoek verder uitbouwen. De hoofddoelstelling van dit peilingsonderzoek is de kwaliteitscontrole van het Vlaamse onderwijs. Enerzijds geeft een peiling zicht op het percentage leerlingen dat de vooropgestelde doelstellingen behaalt die decretaal zijn vastgelegd in de eindtermen. Anderzijds brengt peilingsonderzoek aan het licht in welke mate leerlingen en scholen verschillen in het behalen van de eindtermen en op welke manier die verschillen systematisch samenhangen met leerling-, klas-, of schoolkenmerken. Naast deze hoofddoelstelling op systeemniveau beoogt de onderwijsoverheid ook een hieruit afgeleide doelstelling op het niveau van de scholen. De overheid wil de peilingsinstrumenten ter beschikking stellen van scholen als een indicator van de output die ze bij hun leerlingen realiseren. Daarom wordt van de onderzoekers verwacht dat ze feedback geven aan de deelnemende scholen en na elke peiling een parallelversie ter beschikking stellen die scholen in het kader van hun zelfevaluatie kunnen inschakelen. Dit deelproject heeft betrekking op het peilingsonderzoek over de eindtermen begrijpend lezen en luisteren op het einde van het basisonderwijs. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Rita Rymenans
Zelfevaluatie binnenstebuiten. Ontwikkelen van een instrument voor meta-evaluatie: beschrijven, beoordelen en verklaren van de kwaliteit van zelfevaluaties. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project onderzoekt hoe de kwaliteit van een zelfevaluatie van secundaire scholen geoperationaliseerd en beoordeeld kan worden en in welke mate de kwaliteit van een zelfevaluatie bepaald wordt door de kenmerken van het zelfevaluatieproces, de organisatie-effectiviteit en het reflectief vermogen van de school. Daartoe komen een literatuurstudie, een Delphi-studie, diepte-interviews, participatieve observatie en surveyonderzoek aan bod. Dit alles resulteert in een gevalideerd instrumentarium voor meta-evaluatie. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Monitor voor ICT-integratie in het Vlaams onderwijs (MICTIVO) Universiteit Gent Abstract: Het MICTIVO-project ontwikkeld en valideert een instrument voor het analyseren van ICT-integratie in the Vlaamse Onderwijs. Vier invalshoeken staan centraal in het instrument: ICT-infrastructuur, integratie van ICT in de leercontext, ICT-percepties en ICT-competenties van
leerkrachten en lerenden. Ter validering van het instrument wordt een meting uitgevoerd bij een representatieve steekproef. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
Project Anders kiezen : genderbewust kiezen in het kleuter en lager onderwijs. Hogeschool Gent Abstract: Probleemstelling. Het project wil inspelen op het imago van de TSO- en BSO- opleidingen en de beroepen in de nijverheidstechnische sectoren en de consequenties daarvan, namelijk de uiterst kleine aanwezigheid van meisjes/vrouwen in deze sectoren en opleidingen. Studies onderstrepen daarbij het grote belang van de invloed van de pedagogische omgeving van het kind (leerkrachten, ouders, …) bij het kiezen en leren kiezen. Vooral de ouders spelen vaak een doorslaggevende rol bij de studiekeuze van hun kinderen. Het gebrek aan aandacht of de negatieve aandacht van de pedagogische omgeving voor techniek en technologie in het basisonderwijs en de mogelijkheden van kinderen op het vlak van keuzes maken, beïnvloeden de beeldvorming, motivatie en interesses van kinderen. Hoofddoelstelling van het project is om ten behoeve van het basisonderwijs een pedagogisch-didactische aanpak, c.q. leerpakket te ontwerpen die/dat een bewuste en vrije studiekeuze - d.i. zonder contaminatie door vooroordelen van welke aard ook- van de leerling helpt voorbereiden en realiseren. Uitgaande van de theorie van Linda Gottfredson willen we een reële horizonverruiming realiseren. Het kan en zal niet de bedoeling zijn leerlingen bij de loopbaanbegeleiding te sturen. Organisaties: • Departement Lerarenopleiding Ledeganck • Vakgroep Pedagogiek en Agogiek
Onderzoekers: • Lien Coppens • Helena Vanhuysse
Een aangepast vervolgtraject voor de ex-OKAN'er. Een onderzoek naar behoefte, ontwikkelingsproces en effect van een tweede jaar OKAN. Universiteit Antwerpen Abstract: Vastgesteld wordt dat er in steden een steeds groeiende groep leerlingen is met taalachterstand en met schoolse achterstand, vooral bij de groep ex-OKAN'ers. Vanuit het veld klinkt de overtuiging dat één jaar OKAN onvoldoende is om de leerlingen voor te bereiden op een succesvolle doorstroming naar het regulier secundair onderwijs. Het hier voorgestelde onderzoek heeft een drieledig doel: (1) kengetallen verzamelen over de doorstroming van OKAN-leerlingen naar het regulier secundair onderwijs; (2) een implementatieproces van een tweede jaar OKAN beschrijven en (3) nagaan of leerlingen na een tweede jaar OKAN beter voorbereid zijn om door te stromen naar het regulier secundair onderwijs. Om deze drie doelstellingen te realiseren, wordt (1) een descriptief onderzoek opgezet om de OKAN-problematiek in Vlaanderen in kaart te brengen; (2) een construerend onderzoek uitgevoerd bij twee Antwerpse proeftuinen die experimenteren met een tweede jaar OKAN; (3) een effectonderzoek opgezet om na te gaan of deze proeftuinen succesvol zijn. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Rita Rymenans • Peter Van Petegem • Sven De Maeyer
Vergelijking tussen het technisch en beroepsgericht secundair onderwijs inzake de aansluiting van gelijkaardige opleidingen op de arbeidsmarkt. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoeksproject zal in eerste instantie gepoogd worden om zo snel mogelijk de problematiek van de verschillen van gelijkardige TSO en BSO studierichtingen te inventariseren en te bestuderen. Tevens dienen een aantal relevante studierichtingen afgebakend te worden met het oog op verdere empirische analyse. Organisaties: • Algemene economie
Onderzoekers: • Mike Smet
State accreditation and licensing agencies and procedures in the Russian Federation (AOP-RF). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Gracienne Lauwers
Accreditatie een licenties in Oekraïne (AOP-UKR). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Gracienne Lauwers
Wetenschappelijk evaluatieonderzoek naar de Lokale Overlegplatforms in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Op 14 september 2002 werd het Decreet voor Gelijke Onderwijskansen-I (GOK-I) van kracht met als doel gelijke kansen te waarborgen en te creëren voor alle leerlingen in het Vlaamse onderwijs, in het bijzonder voor kansarme allochtone en autochtone leerlingen. Een van de drie pijlers van het GOK-I-decreet beschrijft de uitwerking van Lokale Overlegplatforms. In een Lokaal Overlegplatform (LOP) zijn schooldirecties, inrichtende machten, ouders, leerlingen en centra voor leerlingenbegeleiding vertegenwoordigd, alsook een aantal gecoöpteerde overlegpartners uit het etno-socio-culturele middenveld. Ze worden ondersteund door een voorzitter en een deskundige. Een LOP bemiddelt wanneer een leerling door een school wordt geweigerd bij de voorrangsregeling of bij de inschrijving en ondersteunt de
zoektocht naar een nieuwe school. In het schooljaar 2002-2003 werd het startschot gegeven voor 69 Vlaamse LOP's. Na een beknopt evaluatieonderzoek bij de opstart (Deneire et al., 2004) is de tijd rijp voor een doorgedreven evaluatie. De uitbouw en werking van de LOP's zijn voldoende gevorderd om een wetenschappelijk evaluatieonderzoek te onderbouwen. Dit evaluatieonderzoek beschrijft zowel de werking als de doelmatigheid m.b.t. interne en decretale verwachtingen en de samenhang met input en contextfactoren. De combinatie van kwalitatief en kwantitatief onderzoek verschaft empirische antwoorden op de vraag op welke wijze de huidige LOP's doelmatige beleidsinstrumenten zijn. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
pICTos - plannen van ICT op school Universiteit Gent Abstract: De elektronische omgeving pICTos wordt ontwikkeld om basisscholen te ondersteunen bij het opstellen van een schooleigen ICTbeleidsplan met de ICT-eindtermen als uitgangspunt. Inhoudelijk doorloopt een schoolteam vijf stappen: onderwijsvisie expliciteren, huidige activiteiten inventariseren, prioritaire eindtermen bepalen, nieuwe activiteiten registreren, actieplan opstellen. Videofragmenten met praktijkvoorbeelden dienen als inspiratiebron voor nieuwe ICT-activiteiten. De online tool is ontwikkeld in opdracht van het Regionaal Expertisenetwerk Vlaanderen en wordt aangeboden in een nascholingscontext. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
Onderwijsinnovatie en leerstijlflexibiliteit in het secundair beroeps- en technisch onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Het longitudinaal kwantitatief gevalstudie-onderzoek is gericht op het bestuderen van leerprocessen en leerstijlen van leerlingen in het secundair beroeps- en technisch onderwijs. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan persoons- (geslacht, persoonlijkheidskenmerken, motivatie) en omgevingsgebonden factoren die het leren beïnvloeden. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Afname en verwerking van een begintoets wiskunde en Nederlands in het eerste leerjaar B van het secundair onderwijs (begin schooljaar 2006-2007). Universiteit Antwerpen Abstract: In mei 2008 wordt een grootschalige onderwijspeiling georganiseerd naar de ontwikkelingsdoelen wiskunde in het beroepsvoorbereidend leerjaar (BVL). Op vraag van de onderwijsoverheid wordt bij het begin van het schooljaar 2006-2007 de beginsituatie van de leerlingen uit 1B in kaart gebracht. Enerzijds wordt er gepeild naar hun vaardigheden in de domeinen wiskunde en Nederlands aan de hand van eerder ontwikkelde toetsen en anderzijds worden de leerlingen en hun ouders bevraagd over de achtergrondkenmerken en schoolloopbanen van de leerlingen. Omdat de meeste van deze leerlingen in mei 2008 in het BVL zitten, kunnen deze bijkomende leerlinggegevens bij de peiling gebruikt worden om samen met de afname van de eindtoetsen wiskunde en Nederlands voor deze subgroep uit BVL de geboekte leerwinst in de B-stroom te onderzoeken. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Rita Rymenans
Centrum voor Begaafdheidsonderzoek. Universiteit Antwerpen Abstract: Het Centrum voor Begaafdheidsonderzoek (CBO) is actief binnen het domein van hoogbegaafdheid. Het CBO heeft deze problematiek in Vlaanderen op de kaart gezet en is op diverse terreinen hierrond actief. Zowel maatschappelijke dienstverlening als onderwijs en onderzoek worden uitgebouwd. Het CBO bekleedt een unieke positie binnen het Vlaams universitair landschap en moet deze zien te bewaren. Organisaties: • Centrum voor begaafdheidsonderzoek
Onderzoekers: • Tessa Kieboom
De perceptie van eindtermen en ontwikkelingsdoelen in het basisonderwijs van leerkrachten en directies. Universiteit Antwerpen Abstract: De manier waarop de ontwikkelingsdoelen (OD) en eindtermen (ET) in het basisonderwijs tot stand zijn gekomen en later werden aangepast onder druk van de koepelorganisaties (OVSG, RAGO,VSKO) heeft onduidelijkheid gecreëerd omtrent waarde en gebruik van de OD/ET. Bovendien zitten tal van benaderingen over OD/ET in leermiddelen vervat, wat de legitieme interpretatie van de OD/ET verder compliceert. Mogelijkerwijs wordt deze complexiteit inzake waarde en gebruik eveneens versterkt door de perceptie van leerkrachten en directies. Als spilfiguren tussen interpretatie en realisatie van OD/ET drukken zij voortdurend, hetzij impliciet (bv. via professioneel handelen) of expliciet (bv. via opvattingen over leren en onderwijs) hun kennis en waardering uit ten aanzien van de OD/ET. Een survey-onderzoek wordt voorgesteld als middel om empirisch antwoorden te formuleren op de vragen: (1) hoe worden de OD/ET benaderd binnen leerplannen; (2) in hoeverre worden OD/ET gewaardeerd door leerkrachten en directies; (3) in welke mate zijn OD/ET richtinggevende criteria voor leerkrachten en directies. Het in kaart brengen van deze gegevens vormt een waardevolle empirische bijdrage met het oog op een democratische dialoog over de waarde en het gebruik van OD/ET in het onderwijs. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Rita Rymenans • Peter Van Petegem
Identificatie van relevante kenmerken, constructie van indicatoren, ontwikkeling van meetinstrumenten en koppeling van databanken. Universiteit Antwerpen
Abstract: Om het nieuw financieringsmechanisme van het leerplichtonderwijs uit te werken, staat de vraag centraal volgens welke criteria de middelen over de instellingen verdeeld kunnen worden om een maximale kansengelijkheid te garanderen. Bij het formuleren van een voorstel met mogelijke indicatoren liggen 3 vragen aan de basis: - Met welke kenmerken willen we rekening houden in het nieuwe financieringssysteem? - Welke indicatoren worden best gehanteerd om deze kenmerken te meten en weer te geven? - Op welke wijze worden die indicatoren best geconstrueerd? Welke gegevens hebben we daarvoor nodig? Wat is het meest aangewezen meetinstrument? Het onderzoeksproject zal bijdragen tot de formulering van een gefundeerd antwoord op deze vragen. Doel van het ondersteunend onderzoek is empirische validatie te leveren van de kenmerken waarvan wordt aangenomen dat ze de verwezenlijking van kwaliteitsvol onderwijs beïnvloeden, alsook van de indicatoren die toelaten die kenmerken vast te stellen en te meten. Vervolgens zal het een voorstel aanreiken omtrent de meest geschikte meetinstrumenten die daarvoor nodig zijn. Organisaties: • Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen - overige • School en Politiek (SeP)
Onderzoekers: • Dimokritos Kavadias
Verbetering van de onderwijskansen van kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele problemen. Universiteit Antwerpen Abstract: Verbetering van de onderwijskansen van kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele problemen. Organisaties: • School Onderwijs Stad & Samenleving (SOS & S)
Onderzoekers: • Paul Mahieu
De invloed van leerstijlkenmerken op leerprestaties, gemedieerd door schoolkenmerken. Universiteit Antwerpen Abstract: In schooleffectiviteitsonderzoek wordt geen aandacht besteed aan de invloed van schoolkenmerken op het leerproces van leerlingen. In dit onderzoek wordt nagegaan of leerstijlkenmerken een invloed hebben op de leerlingprestaties, en of dit verband op haar beurt afhankelijk is van een aantal schoolkenmerken. Hiertoe worden verzamelde data over leerstijlen van leerlingen in het secundair onderwijs gekoppeld aan schoolkenmerken en resultaten op gestandaardiseerde toetsen welke verzameld zijn in teken van een grootschalig schooleffectiviteitsonderzoek voor het technisch- en beroepssecundair onderwijs in Vlaanderen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Sven De Maeyer
Ontwerp, implementatie en evaluatie van krachtige leeromgevingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwerp, implementatie en evaluatie van krachtige leeromgevingen. Organisaties: • Onderwijs Nederlands • Didactica
Onderzoekers: • Jules Frans Daems
Feedback van leerlingen aan leerkrachten in het secundair onderwijs : ontwikkeling en validering van een instrument. Universiteit Antwerpen Abstract: Doelstelling van het onderzoek is de ontwikkeling en validering van een instrument om leerlingen secundair onderwijs feedback te laten geven aan hun leerkrachten. Het theoretisch referentiekader is gebaseerd op het effectieve-scholenonderzoek. Eerder werden twee zelfevaluatieinstrumenten ontwikkeld (Van Petegem, 1997 en Van Petegem e.a., 2003) waarvan een deel (klasniveauvariabelen) bruikbaar is als basis voor een feedbackinstrument voor leerlingen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Project Edison. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project laten we jongeren kennis maken met een vaak vergeten aspect van wetenschappen: wetenschappelijk onderzoek bedrijven om te komen tot een product, wetenschap studeren als voorbereiding op een toekomst als ondernemer en industrieel. Via een trapsgewijze wedstrijd leiden we jongeren eerst langs de grote voorbeelden, om als eindpunt een eigen wetenschapsproject met economische finaliteit uit te werken. We sturen hen in een zelfstandige zoektocht, waarin ze de wetenschappers achter s'werelds grootste bedrijven ontdekken (Bayer, Solvay, Kodak, Microsoft'). Hiervoor bieden we een quiz aan, waarin vragen over bedrijven moeten beantwoord worden, uiteraard bedrijven die wij van tevoren uitzoeken omdat ze door wetenschappers gesticht zijn. Wie met succes deze eerste stap door komt, gaat naar fase twee: een voorstel indienen van een wetenschappelijk onderzoek dat leidt tot een (denkbeeldig) nieuw product. Om ideeën te verzamelen gaan de deelnemers daarvoor op studiereis naar wetenschaps-en industriemuseum La Vilette in Parijs, waar ze als echte ondernemers op seminarie samen met de projectleider brainstormen over hun voorstel. Uit de ingediende voorstellen wordt een selectie gemaakt voor de laatste fase: volledige (theoretische) uitwerking van alle fasen van het wetenschappelijk onderzoek dat nodig is om te komen tot het product, tot en met een commerciële voorstelling voor een jury van potentiële investeerders. Uiteindelijk volgen de laureaten in verschillende groepen: het meest inventieve product, grootste wetenschappelijke uitdaging, beste commercieel perspectief'. In alle fases van de wedstrijd worden de deelnemers begeleidt door de projectmedewerker, die hen in contact brengt met de bedrijven die de know-how hebben om hun idee kunnen uit te werken, en die dus de nodige technische informatie kunnen verschaffen. Het project zit zo in de multidisciplinaire context tussen wetenschap, economie en management. De jongeren worden begeleidt in hun zoektocht naar experts uit de industrie. De informatie in de startfase vinden ze via een gestuurde zoektocht op het internet. De wetenschappelijke onderbouwing van hun voorstel wordt opgevolgd door de projectmedewerker, en door de onderzoekslabo's waarmee ze in contact komen. Organisaties: • Biofysica en Biomedische Fysica
Onderzoekers:
• Joris Dirckx
Ontwerp, implementatie en evaluatie van krachtige leeromgevingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Gedurende het voorbije decennium hebben zich binnen de onderwijspsychologie, onderwijstechnologie en de ontwerpkunde ('instructional design') belangrijke en veelbelovende ontwikkelingen voorgedaan die (erg) relevant zijn voor het onderzoek en de ontwikkeling van krachtige leeromgevingen. Hoewel het onmiskenbaar is dat de ontwikkelingen binnen deze (sub)disciplines een aantal gelijkenissen vertonen, is er behoeft aan een systematische confrontatie en integratie van de theoretische denkkaders, de onderzoeksmethoden en de empirische bevindingen uit de drie genoemde (sub)disciplines. Organisaties: • VAKGROEP GERMAANSE TAAL- EN LETTERKUNDE • Didactica
Onderzoekers: • Jules Frans Daems
Steunpunt loopbanen van leerlingen en studenten in het onderwijs en de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt. Partim UA in Unit A (Loopbanen). Universiteit Antwerpen Abstract: Het belangrijkste objectief van deze Unit is a) gegevensbestanden te construeren met betrekking tot de loopbanen van leerlingen in het basisonderwijs, en b) deze gegevens te analyseren en hierover te rapporteren. Om de noodzakelijke primaire gegevens te verzamelen moeten verschillende taken vervuld worden: het design van een survey moet worden uitgewerkt en operationeel gemaakt, meetinstrumenten voor verschillende specifieke variabelen moeten worden ontwikkeld, enz. Een bijkomend objectief van deze Unit is het verder exploreren van bestaande gegevensbestanden. Organisaties: • VAKGROEP GERMAANSE TAAL- EN LETTERKUNDE • Didactica
Onderzoekers: • Jules Frans Daems
Vernieuwing in het Vlaamse leerplichtonderwijs. Een overzicht van het terzake relevant onderwijskundig onderzoek Universiteit Gent Abstract: In deze studie wordt nagegaan welke de belangrijkste Vlaamse onderwijskundige studies zijn die de laatste tien jaar zijn verricht op het gebied van onderwijsinnovatie en curriculumvernieuwing. De strategieën worden geïnventariseerd die onderzoekers hanteren om hun resultaten kenbaar te maken bij leraren en scholen en er wordt nagegaan in welke mate de onderzoeksresultaten toepassing hebben gevonden in de onderwijspraktijk. Het onderzoek is gericht op het formuleren van beleidsaanbevelingen. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
"Fysica is cool": experimenteerkoffers. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project is het vervolgtraject op 'fysica is cool ' experimenteerkoffers', waarin 40 koffers werden ontwikkeld met allerhande fascinerende fysica experimenten voor gebruik in de humaniora. In het vervolgtraject wordt het assortiment aan preven verder uitgebreid, en worden themakoffers smamengesteld voor specifieke richtingen. Organisaties: • Biofysica en Biomedische Fysica
Onderzoekers: • Joris Dirckx
Levenslang leren en de terugkeer van volwassenen naar het hoger onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: De moderne arbeidsmarkt vraagt een grote flexibiliteit. Werknemers dienen hun kennis en vaardigheden permanent te ontwikkelen. Een belangrijke beleidspiste is het faciliteren van deelname aan het hoger onderwijs van volwassenen. Dit VIONA-onderzoek wil met een explorerende studie bijdragen tot betere inzichten en kennis op dit domein, toegespitst op Vlaanderen. In eerste instantie wordt de participatie van volwassenen aan het hoger onderwijs op basis van de administratieve Databank Tertiair Onderwijs onderzocht. In een explorerende survey peilen we vervolgens naar het profiel, de motivaties, de barrières en de ervaringen van de volwassenen in het hoger onderwijs en de gevolgen voor hun beroepsloopbaan. Tevens worden een aantal instellingen van het hoger onderwijs bevraagd over de geleverde inspanningen op het vlak van levenslang leren, de moeilijkheden die ze hierbij ondervinden, de middelen die worden ingezet, enz. Tenslotte brengen we de instrumenten in kaart die de intrede of terugkeer van volwassenen naar het hoger onderwijs in Vlaanderen ondersteunen. Organisaties: • Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)
Onderzoekers: • Bea Cantillon • Godelieve De Lathouwer
Samenstellen van een werkboek inzake het omgaan met cultuurverschillen. Universiteit Antwerpen Abstract: Samenstellen van een werkboek met een aantal cases inzake het omgaan met cultuurverschillen en diverse uitingen van identiteit op school. De voorbeelden worden voorgesteld vanuit een juridisch en pedagogisch kader met aandacht voor de voor- en nadelen van de aangereikte voorstellen. Elke case wordt geïllustreerd door een aantal concrete voorbeeldsituaties in scholen. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Adriaan Overbeeke
Ontwikkeling van online multimediaal cursusmateriaal Frans en Engels. (perceel 8, 11, 9 en 12) Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van online multimediaal cursusmateriaal Frans en Engels. (perceel 8, 11, 9 en 12)
Organisaties: • Didascalia
Onderzoekers: • Wilfried Decoo • Jozef Colpaert
Opvattingen over leren. De kritische overgang van basis- naar secundair onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek beschrijft de relatie tussen concepties over leren, motie en zelfgestuurd leren bij kinderen in de overgang van basis naar secundair onderwijs. De studie zal gebruik maken van een mixed methodology design (Creswell, 2002) met het oog op de ontwikkeling van een instrument om zelfgestuurd leren na te gaan. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Salomé Human-Vogel
Publicatie : monografie 'Onderzoek naar kenmerken van leren en onderwijzen in het hoger onderwijs'. Universiteit Antwerpen Abstract: Publicatie : monografie 'Onderzoek naar kenmerken van leren en onderwijzen in het hoger onderwijs'. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Gentechnologie. Universiteit Antwerpen Abstract: Jongeren van vijf Vlaamse scholen krijgen de mogelijkheid om op een interactieve manier kennis te maken met enkele gentechnologische technieken. Dit houdt in dat zij onder andere op het terrein actuele en wetenschappelijke informatie verzamelen en in discussie treden met enkele wetenschappers en deskundigen over de ethische en sociale implicaties van gentechnologie. Het project beoogd samenwerking tussen leerlingen, leerkrachten van verschillende disciplines, wetenschappers en bedrijven die gentechnologie toepassen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Ontwikkeling van een peilingtoets voor luisteren bij het vak Nederlands. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van een peilingtoets voor luisteren bij het vak Nederlands. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Jules Frans Daems
Onderzoek naar de reële planlast op school Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van de minister van onderwijs en vorming. Via een webenquête worden 300 personeelsleden van scholen bevraagd over de administratieve handelingen met schriftelijke neerslag. Onderzoek naar de reële planlast op school. Organisaties: • Vakgroep Data-analyse
Onderzoekers: • Gilberte Schuyten
Het welbevinden van functioneren van directies basisonderwijs. (OBPWO 2003) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek gaat na welke school-, persoonsgebonden en omgevingsfactoren samenhangen samen met het functioneren en het welbevinden van directeurs (afhankelijke variabelen) in het basisonderwijs. Daarnaast wordt nagegaan of er een verschil is in welbevinden naargelang het taakprofiel van de directeur, zijn leidinggevende competenties en zijn beslissingsstijl. Verder wordt ook de relatie onderzocht tussen schoolcultuur en het welbevinden van de leerkrachten met het functioneren en het welbevinden van de directeurs. Op basis van semigestructureerde interviews en vragenlijsten bij directies en leerkrachten wordt het welbevinden en het functioneren van de directies en het welbevinden van leerkrachten in het basisonderwijs verduidelijkt. Organisaties: • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • NADINE ENGELS • Gwendoline HOTTON
Het beleidsvoorbereidend vermogen van basis- en secundaire scholen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek gaat na welk beleidsvoerend vermogen basis- en secundaire scholen hebben en op welke manier ze omgaan met de beleidsruimte (variatie in autonomie). Er wordt onderzocht welke invloed de directeur, de leerkrachten, de interne structuur en het schoolbestuur hierin hebben. Dit onderzoek focust ook op netwerken. De directeurs, de leerkrachten, de interne structuur en het schoolbestuur van 6 basis- en 6 secundaire scholen worden bevraagd via semi-gestructureerde interviews. Representatief worden het bestuurs- en het onderwijzend personeel van 80 basis- en 80 secundaire scholen met een survey bevraagd. Vijf externe netwerken worden concreet benaderd door gesprekken met verantwoordelijken van deze netwerken. Verder worden Vlaamse netwerken aan Europese netwerken getoetst. In een panelgesprek worden de onderzoeksresultaten bediscussieerd. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Paul Mahieu
Participatiebarometer. De ontwikkeling van een instrumentarium voor het meten van participatie van leerkrachten en ouders. Universiteit Antwerpen Abstract: De overheid hecht meer en meer belang aan participatie van de verschillende onderwijsactoren. Daarbij klinkt de roep om participatie als een geïntegreerd schoolgebeuren te beschouwen. Om haar participatiebeleid te evalueren heeft de Vlaamse overheid nood aan objectieve gegevensverzameling vanuit deze geïntegreerde benadering. Meer bepaald dient een instrumentarium te worden ontwikkeld dat ons in staat stelt om de participatie van de verschillende onderwijsactoren te meten. Een dergelijk instrument is reeds eerder ontwikkeld om leerlingenparticipatie in kaart te brengen. Dit onderzoek heeft tot doel een instrumentarium te ontwikkelen m.b.t. participatie van leerkrachten en ouders, dat geïntegreerd kan worden met het bestaande instrument voor leerlingenparticipatie. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Paul Mahieu
Veralgemeenbaarheid van de designprincipes voor leermaterialen volgens de "Cognitieve Multimedia Theorie" Universiteit Gent Abstract: Het onderzoekt valideert de theoretische designprincipes die kunnen afgeleid worden van de Cognitive Theory of Multimedia Learning zoals die door Mayer (2001) is geconcipieerd. Het replicatieonderzoek kijkt na of de positieve resultaten van eerder onderzoek ook bereikt worden in het domein van de alfa- en gammawetenschappen. Ten tweede wordt de rol van individuele verschillen nagekeken. Het onderzoek gebeurt aan de hand van experimentele designs met pre- en posttest meting en het controleren van co-variabelen op het niveau van de lerende. De experimentele condities zijn telkens een operationele uitwerking van de designprincipes bij leermaterialen (tekst en multimediaal) in de sociale wetenschappen en de farmaceutische wetenschappen Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Sociale implicaties van ICT-gebruik in de Vlaamse onderwijscontext Universiteit Gent Abstract: Bestaat er een theoretische en empirische basis voor sociale ongelijkheid voor wat betreft het bezit en het gebruik van ICT in de Vlaamse onderwijscontext? Een theoretische model wordt voorgesteld voor de Vlaamse context dat empirisch getoetst wordt. Onderzoeksvragen: (1) in hoeverre zijn er verschillen in het bezit en gebruik van ICT tussen groepen leerlingen? (2) Zijn deze verschillen vooral een kwestie van milieu van herkomst, van selectie door scholen of van industrie door scholen? (3) welke en met welke impact kunnen preventiemaatregelen worden genomen? Aan de hand van een survey in 1000 scholen (SO, verschillende opties) worden lln., lkr. En ICT-coördinatoren bevraagd. Multi-level analyse vormt de basis van het hypotehesetoetsend onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Van zorgcoördinatie naar zorgsysteem: Tweede jaargang Universiteit Gent Abstract: Aansluitend bij het tweede luik uit haar beleid op vlak van "Gelijke onderwijskansen", inzonderheid de aanstelling van een zorgcoördinator op iedere basisschool, schreef de Vlaamse Minister van Onderwijs voor het tweede jaar op rij een prioritair nascholingsvoorstel met de titel: "De zorgzame school" uit waarbij het de bedoeling is scholen te ondersteunen bij het uitbouwen van een zorgbeleidscontext op de eigen school. Centrale figuur hierin vormt de zorgcoördinator die op 3 niveaus activiteiten dient te ontplooien: schoolorganisatorisch, teamondersteunend en leerlinggericht. Dit nascholingsaanbod wil de zorgcoördinatoren en zorgteams op school inhoudelijke en methodische ondersteuning bieden bij de uitwerking van hun schooleigen zorgbeleidscontext. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Kinderrechtengids, tijdschrift voor jeugdrecht en kinderrechten, vorming over kinderrechten en ondersteuningsoverleg Universiteit Gent Abstract: wetenschappelijke dienstverlening : via deze specifieke activiteiten wil het Centrum bijdragen tot het bevorderen van de deskundigheid van beleidsmedewerkers, maatschappelijke werkers, praktijkjuristen, wetenschappers en al wie professioneel met kinderen te maken heeft. Precies deze doelgroepen worden het meest geconfronteerd met vragen over de concrete betekenis en toepassingsmogelijkheden van het IVRK (Kinderrechtenverdrag). Dit alles vindt plaats naast het instandhouden van haar eigen capaciteitsopbouw en de blijvende investering in een uitgebreid netwerk van experten. Organisaties: • Vakgroep Sociale agogiek
Onderzoekers: • Maria De Bie
Ontwikkeling van een instrument van Periodiek Peilingsonderzoek Schrijven (PPON-S). Universiteit Antwerpen Abstract: Er wordt een instrument voor periodiek peilingsonderzoek schrijven in het basisonderwijs ontwikkeld, dat aansluit bij de eindtermen voor taal-schrijven in het lager onderwijs. De opzet, aanpak en werkwijze sluiten in hoge mate aan bij het vroeger ontwikkelde instrument voor de peiling van begrijpend lezen (FKFO/OBPWO 93.05). Het onderzoek omvat de ontwikkeling van het instrument, inclusief aanpassing in pilot, steekproeftrekking, toetsafname, scoring, cesuurbepaling, schaalvorming, analyse en rapportering. Op die manier wordt tevens een nulmeting van de realisatie van de eindtermen schrijven in het Vlaamse basisonderwijs gerealiseerd. Organisaties: • Onderwijs Nederlands • Didactica
Onderzoekers: • Jules Frans Daems
Opvolging van het netwerk C in het kader van het INES-project van de OESO. Universiteit Antwerpen Abstract: Netwerk C kadert binnen het INES-programma (International Indicators of Educational Systems) van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Het is een samenwerkingsverband tussen 27 van de 30 OESO-lidstaten -onder voorzitterschap van Nederland (Universiteit Twente)- dat zich richt op het ontwikkelen en verfijnen van procesindicatoren m.b.t. het onderwijs, en meer specifiek de leeromgeving, de schoolorganisatie en allerhande processen binnen scholen. De missie van Netwerk C is met andere woorden indicatoren te ontwikkelen die de zogenaamde `black box' in scholen beogen te verklaren. De indicatoren verschijnen jaarlijks in 'Education at a Glance' (OESO), alsook in internationale rapporten als bijvoorbeeld 'Completing the foundation for lifelong learning. A survey of Upper Secondary Schools.' (OESO, 2004). Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
De implementatie van het gelijke onderwijskansendecreet I. Evaluatie-onderzoek naar het zelfevaluerend en beleidsvoerend vermogen van scholen en het ondersteunend aanbod. Universiteit Antwerpen Abstract: Het gelijke onderwijskansendecreet I (GOK) betekent een wijziging in het Vlaamse onderwijsbeleid t.a.v. de ongelijke kansenproblematiek. Scholen zijn nu zelf de eerste verantwoordelijke en dienen zelf vorm te geven aan het schoolbeleid inzake gelijke onderwijskansen. Dit onderzoek wil nagaan in hoeverre scholen in staat zijn om zelf adequaat een schoolbeleid inzake GOK op te zetten en te implementeren. Meerbepaald wil het onderzoek een antwoord formuleren op volgende onderzoeksvragen: hoe kwaliteitsvol is de beginsituatieanalyse? Worden de strategieën voor het bereiken van de doelstellingen van het GOK consequent volgens de beginsituatieanalyse gekozen en uitgevoerd? Hoe kwaliteitsvol is de zelfevaluatie? Is er een voldoende en adequaat aanbod inzake nascholing en leer- of hulpmiddelen? Hiertoe wordt een kwantitatief (surveys) en kwalitatief onderzoek (casestudies) opgezet. Organisaties: • Edubron • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Publicatie doctoraatsproefschrift (S. De Maeyer) "Onderzoek naar kenmerken van effectieve scholen". Universiteit Antwerpen Abstract: Publicatie doctoraatsproefschrift (S. De Maeyer) "Onderzoek naar kenmerken van effectieve scholen". Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Organisatie congres : "International C.A.L.L. Conference 2004". Universiteit Antwerpen Abstract: Organisatie congres : "International C.A.L.L. Conference 2004". Organisaties: • Didascalia
Onderzoekers: • Jozef Colpaert
Opmaken van een stand van zaken over de opvang van hoogbegaafde leerlingen binnen het basisonderwijs met de bedoeling deze waar nodig bij te sturen. Universiteit Antwerpen Abstract: Op basis van een grondige literatuurstudie van de internationale publicaties aangaande onderwijsstrategieën voor hoogbegaafde leerlingen, worden een aantal 'kritische succesfactoren' gedistilleerd. In een volgende fase wordt via een vragenlijst nagegaan in welke mate deze elementen aanwezig zijn in de Vlaamse basisscholen. Deze lijst wordt verspreid via de VOZO-opleidingen van de Vlaamse hogescholen. Op basis van de resultaten wordt de stand van zaken geëvalueerd en worden aanbevelingen geformuleerd voor de toekomst. Aangezien op dit moment het beleid voor de komende jaren wordt uitgestippeld, wordt gezocht naar enkele suggesties die de overheid in haar beleid kan opnemen. Naast een analyse van het bestaande beleid, bestaat dit onderdeel uit gesprekken met vertegenwoordigers van de onderwijspraktijk en van het beleid. Op die manier wordt een geïntegreerde visie verkregen die het standpunt van scholen, beleid en inspectie belicht. Het theoretische luik van het project omvat een literatuurstudie van toonaangevende hedendaagse opvattingen over hoogbegaafdheid en de gerelateerde problematiek, evenals een omschrijving van de aanbevolen technieken voor de begeleiding van hoogbegaafde leerlingen. Ook de problematiek van het onderpresteren en van de combinatie van hoogbegaafdheid met leermoeilijkheden zijn onderwerpen die aan bod komen. Organisaties: • Centrum voor begaafdheidsonderzoek
Onderzoekers: • Tessa Kieboom
Evaluatie van het experiment modularisering in het secundair onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Evaluatie van het experiment modularisering in het secundair onderwijs. Organisaties: • Cultuur en welzijn • Cultuur en welzijn
Onderzoekers: • Koen Pelleriaux
Studieloopbanen van leerlingen in kunstgerichte opleidingen van het secundair onderwijs.
Universiteit Antwerpen Abstract: In vergelijking met de andere onderwijsvormen (ASO, TSO, BSO) is de leerlingenpopulatie in het Kunst Secundair Onderwijs (KSO) klein. Vaak (tot altijd) wordt het KSO om die reden buiten beschouwing gelaten in Vlaams onderwijsonderzoek. Bij het uitwerken van een adequate opleidingenstructuur voor het KSO zijn gegevens over de studie- en beroepsloopbaan van de betreffende leerlingen echter van groot belang. Deze gegevens dienen het KSO te relateren aan een aantal verwante onderwijsvormen zoals kunstgerichte opleidingen in het TSO en BSO, het hoger kunstonderwijs en het deeltijds kunstonderwijs. Op grond van literatuurstudie, analyse van bestaande databanken, interviews met bevoorrechte getuigen en een survey worden hieromtrent onderzoeksdata verzameld. De focus ligt hierbij op de in-, door- en uitstroom van leerlingen in het kunst(gericht) secundair onderwijs, de in-, door en uitstroom van het hoger kunstonderwijs, selectiecriteria van kunsthogescholen en de meerwaarde van een studie binnen het deeltijds kunstonderwijs voor leerlingen die een kunstgerichte opleiding volgen. Organisaties: • Edubron • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Ontwikkeling van indicatoren inzake sociale ongelijkheid op basis van de ontsluiting van de PSBH-databank. Universiteit Antwerpen Abstract: De PSBH-databank bevat representatief cijfermateriaal in een longitudinaal perspectief, van kleuteronderwijs tot hoger onderwijs, en daarnaast ook een aantal relevante gezinsvariabelen en individuele variabelen. Naast deze variabelen werd er éénmalig een afzonderlijke vragenmodule over de schoolloopbaan en de studiekeuze opgenomen. Doelstelling van deze extra module was enerzijds een fijner zicht te krijgen op de invloed van de sociale achtergrond op de studieloopbaan en anderzijds een aantal 'mogelijk- verklarende variabelen te verzamelen. Uit de nadere operationalisering blijkt dat er zeer veel relevante indicatoren ontwikkeld kunnen worden die op een verfijnde manier een beeld geven van (f)actoren van sociale ongelijkheid. In een eerste fase onderzoeken we de verbanden tussen onderwijsvariabelen en variabelen van sociale ongelijkheid (vb. bestaan er significante verbanden tussen achterstand & diploma vader, participatie & werksituatie). Om na te gaan hoe groot de impact is van de betreffende variabelen zullen we loglineaire analyses gebruiken. Ten derde zullen we via PRINCALS continua maken verschillende socio-economische factoren met het oog op multivariate analyses. Organisaties: • Edubron • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Ontwikkeling van een begin- en eindtoets wiskunde en Nederlands voor de eerste graad secundair onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Er worden begin- en eindtoetsen ontwikkeld voor het meten van de leerprestaties in de domeinen Nederlands en wiskunde in de eerste graad van het secundair onderwijs met het oog op een latere evaluatie van het gelijkekansenbeleid. Binnen een te ontwerpen toetsmatrijs worden items gegenereerd, waarbij voor de begintoetsen deels zal aangesloten worden bij recent peilingsonderzoek. Er vinden proefafnames plaats, gevolgd door een kalibratiestudie, waarbij gewerkt wordt met een design met ankeritems. De resultaten worden geanalyseerd met modellen uit de item-responstheorie. Organisaties: • Onderwijs Nederlands • Didactica
Onderzoekers: • Jules Frans Daems
Updaten van het Vlaams Eurydice - nationaal dossier. Universiteit Antwerpen Abstract: Het Vlaamse Eurydice-dossier wordt geüpdate op basis van nieuwe Vlaamse onderwijsgegevens van het jaar 2003. Deze update omvat de volgende onderzoeksstappen: (1) afbakening van het wetenschappelijk concept; (2) Inventariseren van potentiële bronnen en bronnenkritiek; (3) Aanpassing van de structuur van het rapport en aanvullen van het dossier; (4) update van het Eurydice-rapport; en (5) update van het Engelstalig Eurydice-rapport. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
An evaluative analysis of the implementation of the principles of learning style flexibility in teaching and learning in Higher Education. Universiteit Antwerpen Abstract: An evaluative analysis of the implementation of the principles of learning style flexibility in teaching and learning in Higher Education. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Pieter Hertzog Du Toit
Het functioneren van de lokale overlegplatforms in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Naar aanleiding van het gelijkekansendecreet werden de lokale overlegplatformen (lop) in het leven geroepen. In deze studie wordt het functioneren van de lops geëvalueerd. De evaluatie omvat volgende acties: ontwerpen en het op punt stellen van een vragenlijst; afname van de vragenlijst bij ca. 4000 respondenten die zetelen in de lops; input, verwerking en analyse van de verzamelde data; rapportering over vaststellingen en formuleren van beleidsaanbevelingen. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Schoolfunctioneren in het hoger secundair onderwijs in Vlaanderen in vergelijking met de OESO-landen.
Universiteit Antwerpen Abstract: Op vraag van de INES - Stuurgroep van de OESO wordt er een survey uitgevoerd op het niveau van het 'Hoger Secundair Onderwijs' (ISCED3). Dit onderzoek gebeurd in het kader van het zogenaamde Netwerk C van de OESO. Dit netwerk heeft als belangrijkste focus het openen van de zgn. 'black box' tussen onderwijsinputs en -outputs. Dit project vormt de Vlaamse bijdrage aan de geplande survey in de 4e fase van het INES-project van de OESO. Organisaties: • Edubron • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Mogelijkheden en grenzen van effectieve innovatiestrategieën voor het ontwerpen en realiseren van open-leeromgevingen in het tertiair onderwijs. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project wil op basis van een onderwijskundig contruerend actie-onderzoek nagaan op welke wijze de effectiviteit van implementatiestrategieën van open-leeromgevingen binnen het tertiair onderwijs kan worden vastgesteld. Organisaties: • Edubron • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Milieusparende technologieën : een wetenschappelijke zoektocht. Universiteit Antwerpen Abstract: Milieusparende technologieën zijn momenteel heel belangrijk in het kader van duurzame ontwikkeling en in het kader van het milieubeleid. Jongeren op een interactieve manier in contact brengen met deze technologieën d.m.v. bedrijfsbezoeken en ze wetenschappelijke achtergrondinformatie laten opzoeken, kan een stimulans zijn voor jonge mensen om meer wetenschappelijke en / of technologische studierichtingen te kiezen. Het project beoogt samenwerking tussen leerlingen, leerkrachten van verschillende disciplines, verenigingen en bedrijven. De voorbereiding, uitvoering en verwerking van de bedrijfsbezoeken, wordt begeleid door de projectmedewerker die ervaring heeft met dergelijke activiteiten voor leerlingen van het secundair onderwijs. Organisaties: • Edubron • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Individuele schoolfeedback op basis van de Vlaamse ISUSS-resultaten. Universiteit Antwerpen Abstract: De `International survey of Upper Secondary Schools' (ISUSS) is een internationaal onderzoek waaraan 16 OESO-landen hebben deelgenomen, en dat is uitgevoerd in het schooljaar 2000-2001. De focus lag op ISCED-level 3, wat in Vlaanderen zoveel betekent als de tweede graad en het eerste en tweede leerjaar van de derde graad secundair onderwijs. De bedoeling is om op basis van de gegevens uit dit onderzoek internationale onderwijsindicatoren te ontwikkelen m.b.t. de volgende thema's: 1.Schoolkarakteristieken gericht op het vergemakkelijken van de overstap naar de arbeidsmarkt en/of verdere studie in het tertiair onderwijs; 2.Omstandigheden binnen de school die de onderwijskwaliteit mee bepalen; 3.Human resources; en 4.Beschikbaarheid en gebruik van ICT. Nu het internationale onderzoek volledig is afgerond, en de eerste ISUSS-indicatoren gepubliceerd worden in de OESO-publicaties `Education at a Glance 2003' en `Integration, Cooperation, Support. First results from the OECD Survey of Upper Secondary Schools', is het databestand vrijgekomen voor eigen analyse en gebruik. In onderling overleg met het departement Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap is beslist om alle Vlaamse vestigingsplaatsen / scholen die hebben geparticipeerd in het internationale onderzoek bij wijze van feedback een individueel rapport te bezorgen waarin hun eigen antwoorden gesitueerd worden in de volledige steekproef van Vlaamse vestigingsplaatsen / scholen. Deze rapporten zullen door de onderzoekers algemeen worden toegelicht en individueel uitgedeeld tijdens een studiedag op het departement Onderwijs (12 december 2003). Organisaties: • Edubron • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Een alternatieve kijk op evaluatie - professionaliseringstraject voor leerkrachten. Universiteit Antwerpen Abstract: De ontwikkeling van eindtermen en ontwikkelingsdoelen (ET/OD) heeft een belangrijke impuls gegeven om op een ruime wijze naar het presteren van leerlingen te kijken. Deze ET/OD omvatten immers naast doelstellingen van kennis en inzichten ook vaardigheden en attitudes. De aard van deze doelstellingen is mee bepalend voor de evaluatiemethode. Nieuwe evaluatievormen (om te peilen naar vaardigheden en attitudes) worden echter niet vanzelfsprekend geïmplementeerd. Op basis van deze overwegingen werd door de Minister van Onderwijs een onderzoek (OBPWO- Project 99.11) opgezet met onder andere als doel het zoeken naar alternatieve evaluatievormen die de leerkrachten in hun praktijk kunnen ondersteunen bij het evalueren van de eindtermen en de ontwikkelingsdoelen. Het nascholingsproject waarvan hier sprake bouwt verder op de output van dit onderzoek. Deels fysiek (provinciale studiedagen, afsluitend symposium), deels in afstandmodus (printpublicatie, e-platform ondersteund werkboek) krijgen scholen suggesties aangereikt om zelf aan de slag te gaan met alternatieve evaluatievormen. Organisaties: • Edubron • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
SOCRATES PROJECT /Transnationale Coöperatie project (2000-2002)/COMENIUS Action 3.1 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vergelijkende studie van aanvangsbegeleiding in de verschillende Europese landen. Inventarisatie van gevalsstudies 'good practice'.
Voorbereiding Europese Comenius nacholing in juni 2002, Cetara (Italië). Organisaties: • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • NADINE ENGELS
Onderwijsvernieuwingsproject (OVP) 2001 : Probleemgestuurd onderwijs in de opleiding apotheker, een onderwijslaboratorium. Vrije Universiteit Brussel Abstract: AANLEIDING / PROBLEEMSTELLING - De professionele wereld is net als de hele huidige samenleving onderhevig aan een snelle evolutie van wetenschap en kennis. Vele beroepen eisen v.d. persoon in kwestie mobiliteit, flexibiliteit, communicatieve vaardigheden en het verwerven van nieuwe kennis. Dit impliceert dat er ook in het onderwijs nood is aan veranderingen. - In ons huidig onderwijssysteem ziet men dat studenten vaak niet in staat zijn onderwerpen of technieken die in een bepaalde cursus gezien werden, toe te passen in een ander vakgebied omdat onvoldoende de links gelegd worden. Dit is waarschijnlijk in grote mate inherent aan de structuur van ons onderwijs waarin, door de relatief strikte indeling in unidisciplinaire vakken of cursussen, v.d. student niet vereist wordt om verbanden te leggen tussen de verschillende disciplines aangezien de evaluatie, enkele uitzonderingen niet te na gesproken, eveneens unidisciplinair gebeurt door de docent van het betreffende vak. Dergelijke situatie staat haaks op de beroepssituaties waar een probleem meestal niet unidisciplinair is. MOTIVATIE EN DOELSTELLING - Waar in het onderwijs traditioneel de nadruk ligt op teaching (docentgecentreerd onderwijs), is een noodzakelijke trend de evolutie naar learning, m.a.w. de student moet leren leren en daarenboven leren verbanden te leggen tussen verschillende disciplines (studentgecentreerd onderwijs). Ons onderwijs heeft dus nood aan het verhogen van de interdisciplinariteit binnen de door de student te behandelen leerstof. - Dit project heeft als doel om enerzijds expertise in het domein op te bouwen en anderzijds een onderwijssysteem (geschikt evenwicht tussen het docentgecentreerd en het studentgecentreerd onderwijs, van het PGO genre) te ontwikkelen dat best geschikt is aan de huidige noden van onze maatschappij. - De doelstellingen die wij, wat de studenten betreft, willen bereiken zijn : (i) het leggen van verbanden tussen de verschillende wetenschapsdomeinen, (ii) het bevorderen van communicatieve eigenschappen en het werken in groepsverband, en (iii) het individueel leren leren, o.a. door invoeren van informatie technologie. - Het is eveneens de bedoeling om gedurende de zelfstudie (v.d. PGO) aan de studenten niet alleen de traditionele handboeken ter beschikking te stellen, maar ook ICT materiaal zoals bvb. beschikbaarheid van de cursussen op internet, video's, computerprogramma's en multimedia materiaal. - Uiteraard omvat een dergelijk project een meerjarenplanning en een invoering die in verschillende fasen gebeurt, waarbij elke fase steunt op de ervaring opgedaan in een vorige fase. - Bij de aanvang v.h. acad. jaar 99-00 werd een 1ste project gestart met het invoeren van 2 PGO blokken in het 1ste jaar Apr. Deze blokken waren : spectroscopie in de farmaceutische analyse, en, antibiotica. Om de studenten en tutoren eigen te maken met het nieuwe onderwijssysteem werden er voor de start van blok 1, trainingen georganiseerd. Dit hield in uitleg ivm de werking en de doelstellingen van PGO, tonen van video's van PGOsessies, zelf laten uitvoeren van een PGO-taak door studenten en tutoren (apart). Voor blok 2 werd dit weer georganiseerd, maar nu met de nadruk op foutief of niet gebruikte PGO-technieken door studenten/tutoren. - Elk blok duurt 10 weken en bestaat uit 8 taken en een bloktest. De taken worden bestudeerd in 4 groepjes van 9 à 10 studenten. Deze onderwijsgroepen ontmoeten elkaar 2x per week ged. 1 uur, nl. 1 uur voor de voorbespreking en 1 uur voor de nabespreking. Tussenin hebben de studenten een dag zelfstudie. De onderwijsgroepen worden begeleid door tutoren. - Het blok : geneesmiddelen bij pijn, onsteking en koorts, werd ingevoerd in het acad.jaar 00-01 in het 2de jaar Apr. In dit blok worden de studenten ged. 3 weken aan één stuk geconfronteerd met dit blok en worden hoorcollege's, practica en PGO met elkaar gemengd. - Naast deze organisatorische experimenten, lopen nog experimenten over evaluatie's (zie kwaliteitszorg) en opstellen van basisdocumenten (blokboek, tutoren handleiding, enz.). - Doel van dit project is dus tot een complete ombouw van het curriculum te komen en de gedane experimenten te evalueren, te synthetiseren en te verspreiden naar andere opleidingen. BEOOGDE RESULTATEN : (1) Ten opzichte van de student : - verhogen van de interdisciplinariteit - verwerven van bepaalde vaardigheden : werken in groepsverband, zelfstandig werken, life-long learning, communicatieve vaardigheden. (2) Ontwikkeling van producten : - opstellen van blokboeken en tutor handleidingen, aangepast aan de opleiding - ontwikkelen van evaluatieformulieren, blokteksten, observatorformulieren, enz. (3) Ten opzichte van derden : - dissiminatie van de templates (of frames) v.d. blokboeken, tutorhandleidingen, enz. aan andere opleidingen aan de VUB, die PGO willen uitvoeren - in een later stadium dissiminatie van deze templates naar andere instellingen toe. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie • Farmacologie • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis • Lerarenopleiding • Farmaceutische Biotechnologie en Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • ALAIN DUPONT • ANDRE FORIERS • DESIRE MASSART • YVETTE MICHOTTE • VERA ROGIERS • BARTHOLOMEUS ROMBAUT • SOPHIE SARRE • Yvan VANDER HEYDEN • JOHANNA VERBEKE • JACQUELINE VERCAMMEN • MICHAEL VRIJSEN • RAPHAEL VRIJSEN • HENRI DE CLERCQ
Onderwijsverniewingsproject (OVP) 2001 : Naar een competentiegericht en flexibel wiskunde-onderwijs. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De opzet van dit project is om gangbare problemen in het wiskunde-onderwijs op een innovatieve wijze aan te pakken. Het onderwijs in dit domein wordt niet zelden geconfronteerd met zeer heterogene groepen met een vaak ontoereikende voorkennis wiskunde en vaardigheden m.b.t. het hanteren van grafieken, symbolen en concepten. Bovendien betreft het vaak onderwijs waar traditionele onderwijs-leeromgevingen onvoldoende mogelijkheden tot differentiatie bieden. Deze tradionele omgevingen bevorderen bovendien een receptieve houding en stimuleren hierdoor geenszins de responsabilisering van studenten voor het eigen leerproces. Ook de aard van de leerstof zorgt voor een grote abstratiegraad die voor heel wat studenten te hoog is. Verder is er nog de werkstudentenproblematiek waarvoor een onderwijs nodig is dat een evenwicht biedt tussen contact- en afstandsonderwijs met optimale begeleidingsvoorzieningen. Een flexiebele, activerende en multi-mediale leeromgeving kan een bijdrage leveren aan het verhelpen van deze problemen. Onder impuls van de ervaring opgedaan in het brugonderwijs, het monitoraat, de STIHO-projecten ILO (Interactieve LeerOmgeving voor statistieken wiskunde onderwijs, 1997-1999) en EPO (Elektronisch Probleemgestuurd Onderwijs, 1999-2001) en recent het VUB-project 'Interactief onderwijs in de Laptopklas' wordt beoogd om de ingeslagen weg verder te zetten en uit te diepen. Met dit projectvoorstel willen hoofdzakelijk twee doelen gerealiseerd worden: enerzijds het uitdiepen van de bestaande aanpak zowel qua ontwikkeling van leermaterialen als qua werkvormen en anderzijds het opstarten van nieuwe initiatieven inzake flexibiliteit en competenties. In concreto willen we volgende doelstellingen realiseren: · Verdere uitbouw en uitdieping van de electronische leeromgeving (Weboef) naar enerzijds andere opleidingen en anderzijds het tweede kandidatuursonderwijs. · Activering van de studenten · Responsabilisering voor eigen leerproces (o.a. door zelftoetsen) · Stimulering van collaboratief leren · Imbedding van andere begeleidingsvormen · Uitbouw van competentiegericht leren door een integratie in andere opleidingsonderdelen Organisaties: • Toegepaste Statistiek, Operationeel Onderzoek en Wiskunde voor de Humane Wetenschappen • Manpower Planning
Onderzoekers: • MARIE GUERRY • ERIC DEGREEF
Innovatieproject : Leerlijnen voor leerstijlgedifferentieerd en competentiegericht onderwijs : ontwikkeling van algemene en domeinspecifieke competenties voor mens- en maatschappijwetenschappen in een digitale leeromgeving. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt het ontwerpen en ontwikkelen van flexibele, kwaliteitsvolle en doelmatige leeromgevingen en nieuwe onderwijsmethoden en technieken; het ontwikkelen en produceren van generieke elektronische studiematerialen en toetsen; het scholen en trainen van docenten in het omgaan met de nieuwe onderwijstechnologie. Het project gaat uit van de vaststelling dat studenten er een verschillende leerstijl op nahouden, zoals aangetoond door onderzoek van Kolb en Vermunt. Hiertoe wordt de inhoud van een opleidingsonderdeel bewerkt om vervolgens 2 leertrajecten met het oog op informatieverwerving aan de studenten aan te bieden: leren vanuit ervaring en leren vanuit concepten en theorieën. De individuele student kan het traject kiezen dat het beste aansluit bij zijn/haar leerstijl met het oog op verwerven van inzichten en vaardigheden. Concreet zullen leerlijnen ontwikkeld worden m.b.t. algemene en domeinspecifieke vaardigheden voor studenten uit de Humane Wetenschappen die vertrekkend vanuit de meest geschikte instap, ervaring of concept, de student de stadia conceptualiserend, experimenterend, ondervindend en reflecterend leren laten doorlopen. Het einddoel is voor alle studenten het ontwikkelen van algemene cognitieve vaardigheden. De uitwerking zal gebeuren in een elektronische omgeving (website) die flexibel leren, rekening houdend met afstand en eigen tempo, mogelijk maakt. Het project bouwt verder op de expertise en verwezenlijkingen van het STIHO4-project 'Analyseraster Historische vaardigheden'. Het project kadert eveneens binnen competentiegericht leren, zoals geformuleerd in de beginselverklaring van de VUB omtrent het vernieuwd onderwijsconcept. De actieve rol van de student krijgt dan ook een prominente plaats, met nadruk op constructivistisch leren. Organisaties: • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • HERLINDA VAN LOOY
Het welbevinden van de leerkracht : de ontwikkeling van een bevragingsinstrument voor het meten van het welbevinden van leerkrachten basis- en secundair onderwijs. - OBPWO 2000 Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit onderzoek beogen we de ontwikkeling van een schriftelijke vragenlijst m.b.t. het welbevinden van leerkrachten basis- en secundair onderwijs ten behoeve van de Gemeenschapsinspectie. Er zijn signalen dat leerkrachten een bijzondere doelgroep vormen i.v.m. jobgerelateerde psychosomatische klachten. Kwetsbaarheid is inherent aan hun beroep, maar er zijn aanwijzingen dat de werkplaatscondities van hoge invloed zijn op de wijze waarop leerkrachten omgaan met risicofactoren. Het instrument zal peilen naar de mate waarin leerkrachten zich al dan niet welbevinden op school, nagaan welke inspanningen de school doet om de inspanningen te verhogen en bronnen van kwetsbaarheid opsporen die verwijzen naar het beleid op macroniveau. Belevingsaspecten, indicatoren, stressoren en schoolkenmerken zullen worden geselecteerd op basis van literatuur en panelgesprekken met leerkrachten en directies. Een ontwerp van een vragenlijst zal eerste aan een beperkte steekproef worden voorgelegd en daarna op grote schaal worden afgenomen met het oog op statistische analyses. Uit de panelgesprekken en de proefafname zal moeten blijken of een afzonderlijk instrument noodzakelijk is voor leerkrachten basis- en secundair onderwijs. Organisaties: • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • NADINE ENGELS
Het opmaken en uitvoeren van een enquête onder de bezoekers van de stedelijke sportinfrastructuur van Antwerpen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Binnen dit onderzoek zullen instrumenten ontwikkeld worden waarmee de gebruikerstevredenheid t.o.v. de stedelijke sportaccommodatie kan worden bepaald. Deze schriftelijke vragenlijsten zullen worden uitgetest op hun bruikbaarheid en validiteit, dit teneinde deze instrumenten in de toekomst verder te kunnen hanteren. Er zal worden gepeild naar de wensen en de behoeften van volwassen sporters
(n = 400) m.b.t. informatieverwerving, beschikbaarheid, hygiëne, sportmateriaal, enz. Organisaties: • Sportbeleid en -management • Agogiek • Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid
Onderzoekers: • MARC THEEBOOM • Kathy VAN DEN BERGH • PAUL DE KNOP
Onderzoek naar de meerwaarde en de implementatiemogelijkheden van meer zelfstandig leren door leerlingen in het hoger secundair onderwijs in Vlaanderen. (OBPWO-1998) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Door een experimenteel onderzoek op het terrein, eerder dan door vergelijkende literatuurstudie of vrijblijvende enquetering, willen we nagaan in hoeverre meer flexibele en creatieve onderwijsleerprocessen haalbaar zijn in Vlaamse scholen. Voorafgaandelijk worden scholen die intresse betonen voor het project gescreend op hun vermogen een vernieuwingsstrategie in de praktijk te brengen. Na een vorming van alle actoren volgt een experimentele fase waarin zelfstandig leren in een aantal vakken wordt ingeroosterd, rekening houdend met de principes van een collegiaal organisatiemodel. Door middel van een pre-postdesign worden verschillen opgespoord die een eerste inventarisatie van realisatievoorwaarden vanuit de parktijk moeten opleveren. Organisaties: • Centrum voor Westers Hellenisme • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • WERNER GOEGEBEUR • MICHEL PIERRARD • HERLINDA VAN LOOY
SOCRATES PROJECT /Transnational cooperation project. Frameworks to draw upon in designing induction programs for beginning teachers Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project werd een Europese vergelijkende studie gemaakt van structuren en programma's via dewelke in de verschillende Europese landen aanvangsbeleiding wordt opgezet voor beginnende leraren. Organisaties: • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • NADINE ENGELS
Sluit de leerstijl van studenten in het universitair onderwijs aan bij de finaliteit? Een validatie onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit onderzoek wordt nagegaan of er een verband bestaat tussen de benaderingswijze van een thesisonderwerp en de cognitieve stijl van een student.De cognitieve stijl wordt bepaald aan de hand van de leerstijlvragenlijsten van Kolb en Vermunt, deze vragenlijsten peilen naar metacognitieve vaardigheden.Gezien het spanningsveld tussen het door de student gewenste thesistype en het aanwezige aanbod wordt er een vragenlijst ontwikkeld om het door de student gewenste thesistype te bepalen. Aan de hand van een discriminant analyse wordt onderzocht in welke mate de leerstijlen voorspellend zijn voor het gewenste en het gerealiseerde thesistype. Indien de leerstijlen valide zijn met betrekking tot een "onbetwistbare" thesisclassificatie is het mogelijk om beleidsopties voor de hervorming van het kandidatuursonderwijs aan te passen naar de finaliteit van het universitair onderwijs toe. Organisaties: • Centrum voor Westers Hellenisme • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • WERNER GOEGEBEUR • HERLINDA VAN LOOY
SOCRATES PROJECT /Preparatory visit /COMENIUS Vrije Universiteit Brussel Abstract: Partners from Belgium, the Netherlands, Denmark, Scotland, Portugal and Italy bereidden een European transnational co-operation project voor met het oog op een studie en het ontwikkelen van een Europese nascholingscursus over aanvangsbegeleiding voor beginnende leerkrachten. Organisaties: • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • NADINE ENGELS
Onderwijskundig beleids- en praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek: Onderzoek naar de meerwaarde en de implementatiemogelijkheden van een zelfstandige stage gekoppeld aan de leerbegeleiding in de Vlaamse lerarenopleidingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De centrale onderzoekshypothese in onderhavig onderzoek stelt dat het leerrendement van de begeleidende stage in de lerarenopleiding vergroot door het invoeren van zelfstandige stag met ' leerbegeleiding op afstand', o.m. door de grotere realiteitswaarde van de ervaringen en de focus op zelfstandig probleemoplossend reflecteren door de stagiair. Om deze hypothese te toetsen wordt voor een experimemteel proefopzet gekozen waarbij de 2 experimemtele variabelen, nl. 'zelfstandige stage' en 'leerbegeleiding' geisolerd en in combinatie worden ingevoerd bij experimemtele proefgroepen. Bij bevestiging van de onderzoekshypothese is de beleidsrelevantie meervoudig,o.a.: hoger rendement en tijdswinst in de begeleidingsdracht, opvang van de praktijkschok, moelijkheid tot herbesteding van werktijd van mentoren. Organisaties: • Centrum voor Westers Hellenisme • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • NADINE ENGELS • WERNER GOEGEBEUR • HERLINDA VAN LOOY
'kredieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Criteria voor de uitbouw van een grammaticaal curriculum voor het onderwijs van het Frans als vreemde taal in Vlaanderen Organisaties: • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • MICHEL PIERRARD