Onderzoek passend onderwijs; handelingsgericht werken Van handelingsplan en themavoorbereiding naar een groepsplan?!

Onderzoek passend onderwijs; handelingsgericht werken Van handelingsplan en themavoorbereiding naar een groepsplan?! groepsplan

Naam: Femke portman Klas: 3F Leerjaar: 2010/2011 SLB’er: Anda de Vries Stageschool: de Tafelronde, Amersfoort Traject: Acbas

1

Onderzoek van Femke Portman, 2010 - 2011

Inhoudsopgave: Voorblad............................................................................................................... 1 Inhoudsopgave ................................................................................................ 2 - 3 Inleiding ............................................................................................................... 4 Stap 1; behoefte/probleem/doel/ambitie van de school in kaart ............................. 5 - 7 1.1 portret van de school .............................................................................. 5 1.1.1 algemeen beeld van de school ..................................................... 5 1.1.2 identiteit................................................................................... 5 1.1.3 onderwijsvisie ........................................................................... 5 1.1.4 het team .................................................................................. 5 1.1.5 zorg voor de kinderen ................................................................ 5 1.1.6 contact met ouders .................................................................... 6 1.2 onderzoeksveld in kaart .......................................................................... 1.2.1 de behoefte/het proleem ............................................................ 1.2.2 het doel.................................................................................... 1.2.3 betrokkenen ............................................................................. 1.2.4 belang van het onderzoek ........................................................... 1.2.5 bronnen ................................................................................... samenvatting ...........................................................................

6 6 6 6 6 6 7

Stap 2; onderzoeksvraag ................................................................................. 8 - 10 2.1 onderzoeksveld in kaart .......................................................................... 8 2.1.1 eerste onderzoeksvraag ............................................................. 8 2.1.2 uiteindelijke onderzoeksvraag ..................................................... 8 2.2 onderzoeksveld in kaart .................................................................... 8 - 10 2.2.1 tijdsplanning ....................................................................... 8 - 10 samenvatting ......................................................................... 10 Stap 3; onderzoeksinstrumenten .................................................................... 11 - 13 3.1 deelvragen met onderzoeksinstrumenten ................................................. 11 3.2 uitgewerkte onderzoeksinstrumenten ...................................................... 12 3.2.1 onderzoeksinstrument deelvraag 1 ............................................. 12 3.2.2 onderzoeksinstrument deelvraag 2 ............................................. 12 3.2.3 onderzoeksinstrument deelvraag 3 ...................................... 12 - 13 3.2.4 onderzoeksinstrument deelvraag 4 ............................................. 13 3.2.5 onderzoeksinstrument deelvraag 5 ............................................. 13 samenvatting ......................................................................... 13 Stap 4; data verzamelen ............................................................................... 14 - 17 4.1 proces uitwerking deelvragen ................................................................. 14 4.1.1 onderzoeksinstrument deelvraag 1 ............................................. 14 4.1.2 onderzoeksinstrument deelvraag 2 ....................................... 14 -15 4.1.3 onderzoeksinstrument deelvraag 3 ...................................... 15 - 17 4.1.4 onderzoeksinstrument deelvraag 4 ............................................. 17 4.1.5 onderzoeksinstrument deelvraag 5 ............................................. 17 samenvatting ......................................................................... 17 Stap 5; gezamenlijke betekenisverlening ......................................................... 18 - 19 5.1 presentatie en betekenisverlening van het onderzoek ................................ 18 5.1.1 gesprek IB’ers .......................................................................... 18 2


5.1.2 presentatie .............................................................................. 18 5.1.3 getrokken conclusies ................................................................. 19 samenvatting ......................................................................... 19 Stap 6; consequenties vastleggen.......................................................................... 20 6.1 advies en vervolgstappen ....................................................................... 20 6.1.1 mijn advies .............................................................................. 20 6.1.2 vervolgstappen ........................................................................ 20 samenvatting ......................................................................... 20 Bronnenlijst: ................................................................................................ 21 - 47 Bijlage 1: verdieping hoofdstuk 1 ......................................................... 21 – 23 Bijlage 2: gesprek IB’ers ............................................................................. 24 Bijlage 3: verdieping hoofdstuk 3 ................................................................. 25 Bijlage 4: verdieping hoofdstuk 4 .......................................................... 26 - 32 Bijlage 5: presentatie onderzoek ........................................................... 33 - 34 Bijlage 6: schoolbeleidsplan van de Tafelronde ........................................ 35 - 40 Bijlage 7: bronnenlijst ................................................................................. 41

3


Inleiding: Voor u ligt het onderzoek van Femke Portman, uitgevoerd voor basisschool de Tafelronde in Amersfoort. Het onderwerp van het onderzoek is passend onderwijs; handelingsgericht werken. Dit onderwerp komt vanuit het schoolbeleidsplan. Binnen het handelingsgericht werken ga ik inzoomen op het stukje groepsplan. Hoe kunnen we als school van handelingsplannen en themavoorbereidingen komen tot een groepsplan? Er is eerder al door twee studenten onderzoek gedaan naar handelingsgericht werken. Zij zijn binnen hun onderzoek tot de conclusie gekomen dat het handelingsgericht werken past bij de visie van de school, namelijk bij het OGO onderwijs en dat de leerkrachten achter het handelingsgericht werken staan.

4


Stap 1; behoefte/probleem/doel/ambitie van de school in kaart: In dit hoofdstuk wordt kennis gemaakt met R.K.B.S. de Tafelronde. Ik schets een portret van de school, breng de behoefte, het probleem, het doel en de ambitie van de school in kaart. Bij dit alles let ik op de functionaliteit voor het onderzoek. 1.1

portret van de school 1.1.2 Algemeen beeld van de school De Tafelronde is een Rooms Katholieke basisschool. De Tafelronde heeft twee locaties in Amersfoort. De school telt ongeveer 500 kinderen, verdeeld over 19 groepen. Op de school werken ongeveer 40 personeelsleden. Hoe de personeelsleden verdeeld zijn in de school in terug te vinden onder 1.1.4 het team. 1.1.2 Identiteit R.K.B.S. de Tafelronde is een school gericht op ontwikkelingsgericht onderwijs. In de onderbouw (de groepen 1 t/m 4) staat ontwikkeling via spel centraal. In de bovenbouw (de groepen 5 t/m 8) staat ontwikkeling via onderzoeken centraal. De Tafelronde heeft zes pijlers opgesteld. Dit is de basis van waaruit gewerkt wordt en waaruit alle keuzes verantwoord worden. De uitgangspunten van de school staan niet in volgorde van belangrijkheid. 1. Katholieke identiteit 2. Pedagogisch klimaat 3. Aandacht voor het ontwikkelingsproces van kinderen 4. Zorgverbreding 5. Activiteiten 6. Betrokkenheid van ouders (Bron: schoolgids de Tafelronde, schooljaar 2010-2011) 1.1.3 Onderwijsvisie De Tafelronde is een school welke gericht is op ontwikkelingsgericht onderwijs. De school is nog op veel meer gebieden in beweging. Kenmerken van het onderwijs op de Tafelronde: - Het onderwerp of thema staat centraal, - Er is aandacht voor de balans betekenisvol/zinvol, - We willen dat leerlingen leren van elkaar, verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en gezamenlijk zoeken naar antwoorden, - Het kringgesprek, - Coöperatieve werkvormen, - De leerkracht als meerwetende volwassene, - De leerkracht creëert onderwijsleersituaties, met het oog op de inhoud en de onderwijsbehoeften van de groep en verschillende kinderen daarbinnen, - Er is differentiatie door verschil in activiteiten en het niveau van de verwerking (aanspreken van verschillende intelligenties, verschillend in complexiteit, verschillend in benodigde vaardigheden). (Bron: schoolgids de Tafelronde, schooljaar 2010-2011) 1.1.4 Het team Het team bestaat uit 40 leden, verdeeld over twee locaties. Er is een directeur welke wordt ondersteund door een bouwteamleider voor de bovenbouw en een bouwteamleider voor de onderbouw. Daarnaast zijn er drie IB’ers, een intern begeleider, een ICT-er, administratief medewerkster, een conciërge en er zijn uiteraard de leerkrachten. 1.1.5 Zorg voor de kinderen Zorgverbreding neemt binnen de Tafelronde een heel belangrijke plaats in. De school telt dan ook drie IB’ers welke nauw betrokken zijn bij de ontwikkeling van de kinderen.

5


1.1.6 Contact met ouders De Tafelronde wilt een laagdrempelige school zijn. Een goed contact met de ouders vinden zij essentieel voor een goed functioneerde school. 1.2

onderzoeksveld in kaart 1.2.1 De behoefte/het probleem Vorig jaar is er door bureau April een onderzoek uitgevoerd binnen het kader van passend onderwijs. Dit onderzoek had tot doel het bepalen wat voor soort school de Tafelronde is, waar de ambitie van het team ligt wat betreft het ontwikkelen binnen het kader van passend onderwijs. Uit onderzoek bleek dat de Tafelronde een smalle zorgschool is en dat het team de ambitie heeft om zich te ontwikkelen tot een brede zorgschool. De directie heeft vervolgens geconstateerd dat een aantal zaken welke passen binnen passend onderwijs nog nader ontwikkeld moeten worden. (Bron: schoolgids de Tafelronde, schooljaar 2010-2011) De vraag is nu in hoeverre het begrip handelingsgericht werken bij alle leerkrachten bekend is en hoe we handelingsgericht werken stapsgewijs kunnen gaan toepassen in de praktijk. 1.2.2 Het doel Het doel is om ervoor te zorgen dat het begrip handelingsgericht werken bekend is bij alle leerkrachten, zodat de leerkrachten stapsgewijs met handelingsgericht werken aan de slag kunnen. Het eerste doel is nu om van de losse handelingsplannen en de losse themavoorbereidingen, wat de leerkrachten erg veel administratieve tijd kost, een groepsplan te maken. Hierin komt alles samen in een overzicht. 1.2.3 Betrokkenen Wie zijn de betrokken bij het onderzoek? - Directie (sleutelfiguur Jos Houtveen) - Leerkrachten - Medestudenten van de kleine kenniskring - (Zorg)leerlingen - Ouders - Stichting KPOA 1.2.4 Belang van het onderzoek Het belang van het onderzoek is groot. Het wetsvoorstel op passend onderwijs staat voor maatwerk in het onderwijs. Voor elk kind en iedere jongere onderwijs dat aansluit bij zijn of haar mogelijkheden en talenten. Geen kind tussen wal en schip. (Bron: www.passendonderwijs.nl). Alle basisscholen (zowel reguliere basisscholen, als basisscholen voor speciaal onderwijs, als voortgezet onderwijs) zullen met passend onderwijs aan de slag moeten. Daarom is het belangrijk dat de leerkrachten op de Tafelronde op de hoogte zijn van handelingsgericht werken en dat er stappen gezet worden hoe dit toegepast kan worden in de klas. 1.2.5 Bronnen Tijdens het onderzoek zal ik gebruik maken van verschillende boeken, artikelen, internet en PowerPoint presentaties. Naast deze bronnen zijn de school zelf, de directie en leerkrachten een hele belangrijke bron. Zij zullen uiteindelijk toch met het eventuele groepplan aan de slag moeten en zij hebben de behoefte om het handelingsgericht werken verder uit te zoeken. Zie bijlage 1 voor de verdere uitwerking van het theoretisch kader.

6


De school en het onderzoeksveld zijn nu in kaart gebracht. De ontwikkelingsgerichte basisschool De Tafelronde heeft vooral behoefte aan een onderzoek gericht op passend onderwijs, waarin wordt onderzocht hoe je passend onderwijs stapsgewijs kunt invoeren aan de hand van groepsplannen. Voor verdieping van hoofdstuk 1 zie bijlage 1.

7


Stap 2; onderzoeksvraag: Nu ik een portret van de school heb geschetst, het onderzoeksveld in kaart heb gebracht en een theoretisch kader (zie bijlage 1) heb geschetst formulier ik een eerste onderzoeksvraag met deelvragen, een uiteindelijke onderzoeksvraag en breng ik de tijdsplanning in beeld. 2.1

onderzoeksvraag 2.1.1 eerste onderzoeksvraag Aan de hand van het onderzoek dat vorig jaar door twee studenten is uitgevoerd luidt mijn onderzoeksvraag: Welke stappen kan het team, de school aanbieden om handelingsgericht werken in te voeren bij een bepaald vakgebied binnen een bepaald tijdslimiet. Deelvragen: Is het begrip handelingsgericht werken bij alle leerkrachten bekend? Is het mogelijk om handelingsgericht werken bij een bepaald vak als eerst in te voeren en zo ja, bij welk vak als eerst en waarom? Hoeveel tijd is er voor de invoering? Welke stappen moeten er gezet worden? Hoe worden de leerkrachten geïnformeerd over het invoeren van het handelingsgericht werken? 2.1.2 uiteindelijke onderzoeksvraag Nadat ik in week 50 met de IB’ers in gesprek ben gegaan is mijn onderzoeksvraag aangepast. Zie hiervoor bijlage 2. Mijn onderzoeksvraag luidt nu: Hoe kunnen we de handelingsplannen koppelen aan de themavoorbereidingen gericht op de zorgleerlingen in de onderbouw? Deelvragen: Wat is handelingsgericht werken? Hoe zien de handelingsplannen en themavoorbereidingen er op dit moment uit in de onderbouw? Wat hoort er volgens de literatuur in een handelingsplan en themavoorbereiding te staan? Wat zijn de wensen van de leerkrachten van de onderbouw wat betreft de handelingsplannen en themavoorbereidingen? Hoe is Rob Blijenberg tot het groepsplan gekomen? 2.2

tijdsplanning

Week: Week 37

Wat te doen: Kleine kenniskring 1

Week 38

Uitwerkingen van de drie onderwerpen en mailen naar Jos, Tamara en Nardy

Week 39 Week 40

8

Kleine kenniskring 2

Reflectie: We hebben uitleg over de kleine kenniskringen gehad en geïnventariseerd waar de interesses van iedereen liggen. We hebben de opdracht gekregen om drie onderwerpen verder uit te werken (zie bijlage 9).

We hebben de onderwerpen besproken en hebben deze uitgediept aan de hand van ‘the right question’. We hebben de opdracht gekregen


Week 41

Uitwerken stap 1 van het onderzoek

Week 42 Week 43

Herfstvakantie Bespreken stap 1 op Domstad/HU

Week 44

Literatuuronderzoek

Week 45

Week 47

Aanpassen stap 1 aan de hand van gekregen feedback op Domstad/HU Uitwerken stap 2 van het onderzoek Stageweek Opsturen onderzoeksverslag tot dusver naar Jos, Nardy, Tamara en Simone Bespreken stap 2 op Domstad/HU

Week 48


Week 49 Week 50

Studiedag Gesprek IB’ers

Week 51

Kerstvakantie Stap 2 aangepast

Week 52

Kerstvakantie Stap 3 uitgewerkt

Week 46

9

om bij je laatst geformuleerde vraag een literatuuronderzoek te doen (zie bijlag 9). Ik vind het lastig om te beginnen. Wist niet goed hoe ik moest beginnen, maar toen ik eenmaal bezig was ging het erg goed. Heb veel informatie van de school en over het OGO onderwijs gevonden. Ik heb feedback gekregen op stap 1 door medestudenten. De informatie welke ik had opgezocht was goed, alleen moest ik het korter maken en bepaalde stukken in de bijlage doen. Dit heb ik gedaan (zie bijlage 1). Ik heb verschillende boeken gezocht rondom passend onderwijs en handelingsgericht werken. Ik heb gekeken waar deze boeken over gaan en of ik denk dat deze bruikbaar zijn. Hiermee heb ik een theoretisch kader geschept (zie bijlage 9). Ik heb de feedback verwerkt door bepaalde punten als bijlage bij te voegen bij mijn onderzoeksverslag (zie bijlage 9).

Ik heb mijn leervraag iets wat aangepast aan de hand van de gekregen feedback. Ik heb mijn vragen (ben ik op je juiste weg, wat verwacht de school precies van mij?) voorgelegd. Ik heb als tip gekregen om hier met de IB’ers over in gesprek te gaan, omdat zij druk bezig zijn met handelingsgericht werken. Ik heb vervolgens gelijk een afspraak gemaakt. Ik ben met de IB’ers in gesprek gegaan (bijlage 2) en heb mijn onderzoeksvraag aangepast. Aan de hand van de nieuwe onderzoeksvraag heb ik deelvragen gemaakt en stap 3 uitgewerkt. Mijn onderzoeksvraag is aan de hand van het gesprek met de IB’ers (zie bijlage 2) aangepast. Aan de hand van mijn nieuwe onderzoeksvraag heb ik nieuwe deelvragen gemaakt. Deze


Week 1

Studiedag tweedaagse Presentatie voorbereiden Procesverslag schrijven

Week 2

Presentatie onderzoek op Domstad/HU Uitwerken deelvraag 1

Week 3 Week 4

Inspiratieweek Domstad/HU Assessmentgesprek

Week 5 Week 6


Week 7

Week 8 Week 9

Uitwerken deelvraag 2 Opsturen enquête onderbouwleerkrachten Afspraak met Rob Blijenberg maken Voorjaarsvakantie Uitwerken deelvraag 3

Week 10

Uitwerken enquête (deelvraag 4)

Week 11 Week 12


Week 13

Uitwerken deelvraag 5

Week 14

Presentatie stageschool voorbereiden

Week 15 Week 16 Week 17

Vrijdag vertrek studiereis Marokko Studiereis Marokko Maandag weer terug van studiereis Marokko Meivakantie

Week 18

10

deelvragen heb ik weer uitgewerkt in stap 3. Zie hiervoor ook bijlage 2. Ik heb een PowerPoint presentatie gemaakt voor mijn presentatie op Domstad/HU. Daarnaast heb ik mijn procesverslag geschreven (zie bewijs onderzoek). Ik heb mijn onderzoek gepresenteerd op Domstad/HU en deze is goedgekeurd. De kwaliteit van het onderzoek was goed. Ik heb deelvraag 1 uitgewerkt doormiddel van een literatuuronderzoek. Mijn assessmentgesprek heb ik gehaald. Hiermee heb ik de beroepsminor afgesloten. Deze kleine kenniskring heeft alleen met de studenten plaatsgevonden. Jos Houtveen was ziek. We hebben besproken hoe het onderzoek bij iedereen liep en eventuele vragen beantwoord. Ik heb de formulieren van de Tafelronde bekeken en opgesomd wat er op deze formulieren is terug te vinden.

Ik heb aan de hand van de opsomming uit deelvraag 2 gekeken naar de literatuur. Ik heb de uitslag van de enquête samen met de onderbouwteamleider besproken. Tijdens de kleine kenniskring kon iedereen zijn/haar vragen inbrengen en deze werden besproken. Via de mail heb ik contact gehad met Rob Blijenberg. Hij heeft mij antwoord gegeven op een aantal vragen over het groepsplan. Ik heb mijn presentatie voorbereid d.m.v. van een PowerPoint presentatie. Tijdens de presentatie zullen de leerkrachten zelf ook actief aan de slag moeten.

Ik heb mijn presentatie voorbereid en geoefend.


Week 19

Presentatie onderzoek

Week 20 Week 21

Kleine kenniskring 6; notuleren Uitwerken stap 6

Ik heb mijn presentatie op stage gepresenteerd. Dit is erg goed gegaan, waarbij de leerkrachten goed met elkaar in discussie gingen. Zie bijlage 5 voor de presentatie.

Ik heb mijn uiteindelijke deelvraag geformuleerd met hierbij passende deelvragen. Daarnaast heb ik ook een tijdsplanning gemaakt, zodat ik op tijd alles af heb.

11


Stap 3; onderzoeksinstrumenten: Nu ik mijn onderzoeksvraag heb geformuleerd en een tijdsplanning heb gemaakt kan ik onderzoeksinstrumenten gaan ontwerpen om mijn deelvragen en uiteindelijk mijn onderzoeksvraag te beantwoorden. 3.1 Deelvragen met onderzoeksinstrumenten Per deelvraag beschrijf ik welk onderzoeksinstrument ik hiervoor ga gebruiken en hoe ik de resultaten wil verwerken. Onder kopje 3.2 vind je hier een samenvatting van. De gehele uitwerkingen zijn terug te vinden in bijlage 3. Deelvraag 1: Wat is handelingsgericht werken? Onderzoeksinstrument: Literatuuronderzoek Weergave resultaten: Ik zal kort en bondig beschrijven wat handelingsgericht werken inhoud. Deelvraag 2: Hoe zien de handelingsplannen en themavoorbereidingen er op dit moment uit in de onderbouw? Onderzoeksinstrument: Handelingsplannen en themavoorbereidingen analyseren (bronnen) Weergave resultaten: Ik beschrijf wat er is terug te vinden op een handelingsplan en op een themavoorbereiding en voeg hiervan een kopie toe. Deelvraag 3: Wat hoort er volgens de literatuur in een handelingsplan en themavoorbereiding te staan? Onderzoeksinstrument: Literatuuronderzoek Weergave resultaten: Ik zal de overeenkomsten en verschillen tussen de handelingsplannen en themavoorbereidingen welke er aanwezig zijn op school en wat er in de literatuur over te vinden is aan elkaar koppelen. Deelvraag 4: Wat zijn de wensen van de leerkrachten in de onderbouw wat betreft de handelingsplannen en themavoorbereidingen? Onderzoeksinstrument: Enquête Weergave resultaten: De resultaten worden via de computer automatisch in een Excel-bestand verzameld en weergegeven. Deelvraag 5: Hoe is Rob Blijenberg tot het groepsplan gekomen? Onderzoeksinstrument: Interview Weergave resultaten: Ik werk het interview uit.

12


3.2

Uitgewerkte onderzoeksinstrumenten 3.2.1 Onderzoeksinstrument deelvraag 1: Doel Thema’s Kijkpunten, vragen of stellingen Ik weet wat Uitgangspunten van Welke zeven uitgangspunten hanteert handelingsgericht handelingsgericht handelingsgericht werken? werken inhoud en hoe werken dit zich verhoudt tot handelingsplannen 1-Zorgroute Hoe verloopt de cyclus? Handelingsplannen Hoe en wanneer worden handelingsplannen ingezet binnen handelingsgericht werken? Voor deelvraag 1 ga ik een literatuuronderzoek doen. Ik raadpleeg het boek: handelingsgericht werken: een handreiking voor het schoolteam. Ik beschrijf de belangrijkste punten voor mijn onderzoek op in dit verslag bij stap 4; data verzamelen. 3.2.2 Onderzoeksinstrument deelvraag 2: Doel Thema’s Kijkpunten, vragen of stellingen Ik weet welke Handelings Welke onderdelen komen naar voren in de onderdelen er terug plannen handelingsplannen? komen in de bestaande Themavoorbere Welke onderdelen komen naar voren in de handelingsplannen en idingen themavoorbereidingen? themavoorbereidingen Ik bekijk de bestaande handelingsplannen en themavoorbereidingsformulieren welke op dit moment gebruikt worden. Ik bekijk welke aspecten terug komen. Deze gegevens neem ik mee bij het uitwerken van deelvraag 3. 3.2.3 Onderzoeksinstrument deelvraag 3: Doel Thema’s Kijkpunten, vragen of stellingen Ik weet wat de Handelingsplan Wat zegt de literatuur over literatuur zegt over nen handelingsplannen? handelingsplannen en themavoorThemavoorbere Wat zegt de literatuur over bereidingen en ik idingen themavoorbereidingen? vergelijk dit met de bestaande formulieren. Ik bestuur literatuur over handelingsplannen (handelingsgericht werken: een handreiking voor het schoolteam) en over themavoorbereidingen (basisontwikkeling in de onderbouw). Aan de hand van de bestudeerde theorie maak ik een overzicht wat ik wel en niet terug zie in de bestaande formulieren. Handelingsplan

Themavoorbereiding

Bestaande formulieren van de Tafelronde Literatuur

13


3.2.4 Onderzoeksinstrument deelvraag 4: Doel Thema’s Kijkpunten, vragen of stellingen Ik weet wat de wensen Handelingsplan * Wat werkt prettig aan het handelingsplan? van de leerkrachten nen * Wat werkt minder prettig aan het zijn wat betreft de handelingsplan? handelingsplannen en * Wat zou je graag nog willen toevoegen? de thema * Wat zou er eventueel weggelaten mogen voorbereidingen. worden? Themavoorberei dingen

* Wat werkt prettig aan de themavoorbereiding? * Wat werkt minder prettig aan de themavoorbereiding? * Wat zou je graag nog willen toevoegen? * Wat zou er eventueel weggelaten mogen worden?

Om erachter te komen wat de wensen van de leerkrachten in de onderbouw zijn wat betreft de handelingsplannen en de themavoorbereidingen neem ik een enquête af. Zie voor de gehele enquête bijlage 3. 3.2.5 Onderzoeksinstrument deelvraag 5: Doel Thema’s Kijkpunten, vragen of stellingen Ik weet welk traject Traject Hoe is het traject verlopen om tot dit Rob Blijenberg heeft groepsplan te komen? doorlopen om tot het Invoering * Hoe werken jullie nu met handelingsplannen? groepsplan voor groep handelings * Hoe worden deze ingevoerd in het schema? 1 t/m 4 te komen. plannen * Wanneer maken jullie wel en geen handelingsplannen meer? Praktijk * Hoe bevalt het werken met het groepsplan in de praktijk? * Zitten alle onderdelen er volgens jullie in of mist er nog iets? Ik ga een interview houden met Rob Blijenberg over het groepsplan dat hij heeft ontworpen. Zie voor het interview bijlage 3. Ik heb voorbereid hoe ik mijn deelvragen ga uitwerken. Welke onderzoeksinstrumenten ga ik gebruiken, hoe ga ik de uitslagen vervolgens verwerken en welke doelen wil ik bereiken.

14


Stap 4; data verzamelen: Nu ik voor mijn deelvragen onderzoeksinstrumenten heb ontworpen kan ik deze gaan gebruiken. In bijlage 4 zijn de resultaten terug te vinden. Hieronder beschrijf ik het proces van de verschillende onderzoeksinstrumenten en maak ik een korte samenvatting van de uitkomst hiervan. 4.1

Proces uitwerking deelvragen 4.1.1 deelvraag 1: Voor het uitwerken van deelvraag 1 heb ik gebruik gemaakt van het boek: handelingsgericht werken: een handreiking voor het schoolteam. Hierin heb ik opgezocht wat de uitgangspunten van handelingsgericht werken zijn, welke fase en stappen het handelingsgericht werken kent, wat er in een handelingsplan hoort te staan e.d. Handelingsgericht werken is een planmatige en cyclische werkwijze waarbij onderwijsprofessionals (leerkracht, intern begeleider en leidinggevende) de volgende zeven uitgangspunten toepassen: 1. De onderwijsbehoeften van de leerlingen staan centraal 2. Het gaat om afstemming en wisselwerking 3. De leerkracht doet ertoe 4. Positieve aspecten zijn van groot belang 5. We werken constructief samen 6. Ons handelen is doelgericht 7. De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant Binnen handelingsgericht werken op groepsniveau is er de 1-zorgroute. Deze route heeft de volgende onderdelen: - Voor alle leerlingen: de HGW-cyclus op groepsniveau. - Voor de leerlingen die extra begeleiding nodig hebben: de HGW-cyclus op individueel niveau. (Bron: Noelle Pameijer, T. v. (2009). Handelingsgericht werken: een handreiking voor het schoolteam, pagina 72. Leuven (belgie): Uitgeverij Acco.) De HGW-cyclus kent vier fasen met in totaal zes stappen: - Fase 1: waarnemen/signaleren Stap 1: verzamelen van leerling-gegevens in een groepsoverzicht Stap 2: signaleren van leerlingen die extra begeleiding nodig hebben - Fase 2: begrijpen/analyseren Stap 3: benoemen van de onderwijsbehoeften van de leerlingen - Fase 3: plannen Stap 4: clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften Stap 5: opstellen van het groepsplan - Fase 4: realiseren Stap 6: uitvoeren van het groepsplan De kern van een handelingsplan: Een handelingsplan bevat schriftelijke afspraken over de aanpak van een kind. Deze afspraken betreffen de volgende aspecten: 1. Beginsituatie en doelen 2. Inhoud en organisatie 3. Termijn 4. Betrokkenen 5. Evaluatie 4.1.2 deelvraag 2: Om deelvraag 2 te kunnen beantwoorden heb ik een handelingsplan en een themavoorbereiding voor mij genomen en heb ik een opsomming gemaakt van de punten 15


welke hierin staan. Dit zijn namelijk punten welke ook in een eventueel groepsplan terug zouden moeten komen. Handelingsplan: • Naam • Groep • Ingevuld door • Geboortedatum • Groepsleerkracht(en) • Vakgebied • Beschrijving van het probleem • Doelen • Organisatie • Uitvoering (datum, wat gaat de leerling doen, middelen/materialen) • Evaluatie (wanneer, wie, welke middelen, doelen bereikt, hoe verder?) Themavoorbereiding: • Thema • Periode • Groep • Onderzoeksactiviteiten • Lees/schrijfactiviteiten • Gespreksactiviteiten • Constructieve beeldende activiteiten • Reken/wiskundeactiviteiten • Culturele activiteiten/duurzaamheid en burgerschap • Waar ga je met je groep naar toe werken dit thema? 4.1.3 deelvraag 3: Om deelvraag 3 te kunnen beantwoorden heb ik de opsomming van deelvraag 2 gebruikt. Hierdoor weet ik wat er in de handelingsplannen en themavoorbereidingen van de Tafelronde staan. Vervolgens heb ik literatuur gezocht en gekeken wat er volgens de literatuur in moet staan. Overeenkomsten heb ik paars gemaakt.

Bestaande formulieren van de Tafelronde

16

Handelingsplan

Themavoorbereiding

- Naam - Groep - Ingevuld door - Geboortedatum - Groepsleerkracht(en) - Vakgebied - Beschrijving van het probleem - Doelen - Organisatie - Uitvoering (datum, wat gaat de leerling doen, middelen/materialen) - Evaluatie (wanneer, wie, welke middelen, doelen bereikt, hoe verder?)

- Thema - Periode - Groep - Onderzoeksactiviteiten - Lees/schrijfactiviteiten - Gespreksactiviteiten - Constructieve beeldende activiteiten - Reken/wiskundeactiviteiten - Culturele activiteiten/duurzaamheid en burgerschap - Waar ga je met je groep naar toe werken dit thema?


Literatuur

- Beginsituatie en doelen - Inhoud en organisatie - Termijn - Betrokkenen - Evaluatie (Bron: Noelle Pameijer, T. v. (2009). Handelingsgericht werken: een handreiking voor het schoolteam. Leuven (belgie): Uitgeverij Acco.)

- Spelactiviteiten - Constructieve en beeldende activiteiten - Gespreksactiviteiten - Lees/schrijfactiviteiten - Reken/wiskundeactiviteiten (Bron: Janssen-Vos, F (1997). Basisontwikkeling in de onderbouw. Assen: Van Gorcum)

Na de formulieren van de Tafelronde naast de literatuur te leggen blijkt dat alle punten uit de literatuur ook terugkomen in de formulieren van de Tafelronde. 4.1.4 deelvraag 4: Op woensdag 16 februari heb ik de onderbouwteamleider de enquête naar alle onderbouwteamleden laten versturen. Ik laat de enquête via haar versturen, omdat ik op deze manier meer respons verwacht en zij alle mailadressen van alle onderbouwleerkrachten in haar computer heeft staan. Belangrijke punten welke uit de enquête naar boven zijn gekomen zijn de volgende: - Het invullen van alle handelingsplannen kost erg veel tijd. - Alle gegevens kunnen de leerkrachten kwijt in de handelingsplannen. - Themavoorbereidingsformulieren zijn erg veel werk en rommelig/onoverzichtelijk. - Wisselende meningen over het invoeren van het groepsplan en het deels afschaffen van de handelingsplannen. - Formulieren graag kort en bondiger. 4.1.5 deelvraag 5: Via de IB’ers heb ik contact opgenomen met Rob Blijenberg. Ik heb hem gevraagd of ik hem wat vragen mocht stellen over het groepsplan en dit mocht. Belangrijk wat hieruit naar voren kwam is het volgende: - Het groepsplan wordt gebruikt bij de uitwerking van de thema’s, waarbij leerdoelen, activiteiten, de kleine kring en aandachtskinderen worden weergegeven. - Een groepsplan kan gedurende een thema bijgesteld, aangepast worden. - Naast het groepsplan zijn er voor bepaalde kinderen nog handelingsplannen. Ik heb al mijn deelvragen uitgewerkt. Nu ik dit heb gedaan kan ik mij voorbereiden op mijn presentatie voor de leerkrachten op mijn stageschool.

17


Stap 5; gezamenlijke betekenisverlening Nu ik verschillende data’s heb verzameld kan ik mijn bevindingen voorleggen aan het team en samen met hen conclusies trekken. 5.1

Presentatie en betekenisverlening van het onderzoek 5.1.1 Gesprek IB’ers Op 11 april ben ik nogmaals met IB’ers in gesprek gegaan. Ik heb hen mijn enquête laten zien en heb de uitslag van het gesprek met Rob Blijenberg voorgelegd. Zij vonden dat ik goede stappen had gemaakt en samen hebben we nogmaals het groepsplan besproken. Tijdens het gesprek kwam naar voren dat voorafgaand aan het groepsplan een groepsoverzicht gemaakt moet worden. Ik heb toen een groepsplan van mijzelf opgestuurd. De IB’ers zijn er geheel voor om de individuele handelingsplannen af te schaffen en over te stappen naar een groepsplan per thema en alleen nog een aantal individuele handelingsplannen over te houden. 5.1.2 Presentatie Op 10 mei heb ik mijn onderzoek aan de onderbouwcollega’s gepresenteerd. De gehele presentatie is terug te vinden in bijlage 5. De presentatie verliep erg goed. De eerst opdracht voor de leerkrachten was om te bespreken wat handelingsgericht werken ook al weer precies is. Dit was nog niet geheel duidelijk, dus heb ik dit aan de hand van mijn presentatie verder toegelicht. De volgende opdracht was dat de leerkrachten hun voors en tegens moesten opschrijven over het samenvoegen van handelingsplannen aan themavoorbereidingen. Daar is het volgende uitgekomen. Voors: • Hele groep in 1 overzicht, • Vaste momenten van veranderen van plan, niet 6 plannen met allemaal andere eind data’s, • Heldere opbouw en afspraken; wat, wie, waar en wanneer, • Handig als er een leerkracht uitvalt, • Het groepsoverzicht kan met de groep mee naar de volgende groep en dit kan dan aangepast worden, • Sterke kanten van de kinderen in kunnen zetten binnen een thema, • Gerichte activiteiten binnen het thema kunnen zoeken, • Je krijgt alle leerlingen in beeld, ook de leerlingen die je normaliter niet in een handelingsplan zet omdat zij niet opvallen, • Vermoedelijk wordt het clusteren van kinderen makkelijker, • Je hebt een specifiek beeld van je hele groep, • Je hebt meer overzicht in je groepstraject, • Het is transparant. Tegens: • Het analyseren en uitwerken kost veel tijd, • Je ‘doet wat je zegt” lijkt reëel, maar kunnen we dat ook waarmaken? • Alsnog een handelingsplan voor de 1-zorgroute leerlingen, • Eerste keer veel werk, maar dat is bij handelingsplannen ook, • Het kost veel tijd en moeite om dit schoolbreed in te voeren, • Het invullen van het overzicht kost enig werk, meer dan het schrijven van je handelingsplannen, • Het lijkt mij veel meer werk dan een handelingsplan voor zorgleerlingen, • Bij instroom van kinderen op school is de klus waarschijnlijk heel groot, • Hoeveel papierwerk is dit eigenlijk? • Je kunt nu ouders niet laten zien en ondertekenen wat je met hun kind doet. Moet je dan nog een document maken?

18


6.1.2 Getrokken conclusies Aan de hand van de mooie discussies welke op gang kwamen tijdens mij presentaties, kan ik een aantal conclusies trekken. • De leerkrachten staan open voor het eventueel invoeren van groepsoverzichten en groepsplannen, • De leerkrachten zitten met terechte vragen waar nog verder onderzoek naar gedaan moet worden; - Hoe maak je een groepsplan voor kleuters als er telkens nieuwe kinderen instromen? Kost dit dan niet onwijs veel tijd. Je hebt steeds een wisselende groepsdynamiek. - Hoe kun je ouders het groepsplan laten zien? Hier staan namelijk ook andere leerlingen in vermeld. • De leerkrachten vinden het invullen van alle handelingsplannen en themavoorbereidingen erg veel tijd kosten. • De leerkrachten zouden een groepsplan prettig vinden, aangezien je dan alles in een overzicht hebt. • Het invoeren van groepsoverzichten en groepsplannen moet van bovenaf gebeuren, maar eerst moeten de leerkrachten hier nog meer in leren d.m.v. een eventuele studiedag. Ik heb mijn onderzoek gepresenteerd en hierbij zijn mooie en goede discussies op gang gekomen. Ik heb alle voors en tegens naast elkaar gezet en gekeken welke conclusies ik kan trekken. Hierdoor kan ik kijken welke vervolgstappen er eventueel volgend jaar genomen kunnen worden.

19


Stap 6; consequenties vastleggen Nu ik mijn onderzoek heb gepresenteerd en samen met de leerkrachten voors en tegen heb besproken en conclusies heb getrokken kan ik nu nadenken over de consequenties. 6.1

Advies en vervolgstappen 6.1.1 Mijn advies Naar aanleiding van mijn onderzoek en van de presentatie adviseer ik de school om het volgende te doen: • Leerkrachten maken een groepsplan, • Vervolgens gaan zij de zorgleerlingen clusteren, • Tijdens vergaderingen houden zij een algemene brainstorm over het thema, • Daarna gaan ze per klas het groepsplan invullen. 6.1.2 Vervolgstappen Vervolgstappen welke volgend jaar genomen kunnen worden zijn naar mijn mening onderzoeken naar een bepaald aantal belangrijke vragen, namelijk: • Hoeveel tijd gaat het kosten om je hele klas voor alle vakken in kaart te brengen in een groepsoverzicht? • Hoe gaat het werken met een groepsoverzicht bij de kleuters? Wat is haalbaar, aangezien daar steeds nieuwe leerlingen bij komen waardoor je groepsdynamica ook voortdurend zal veranderen? • Hoe vaak pas je je groepsoverzicht aan? Wat is realistisch? Per thema, per kwartaal? • Hoe communiceer je je handeling naar de ouders? Je kunt een groepsplan niet in zijn geheel laten zien, want hier staan ook andere leerlingen in. Hoe gaat het met het aftekenen van handelingsplannen? • Wanneer maak je wel en wanneer maak je geen individueel handelingsplan? Ik heb mijn advies weergegeven en gekeken wat voor vervolgstappen er eventueel volgend jaar gedaan en onderzocht kunnen worden.

20


Bronnenlijst: Bijlage 1; verdieping hoofdstuk 1: In deze bijlage is de verdieping van hoofdstuk 1 te vinden. Onderwijsvisie Ontwikkelingsgericht Onderwijs is een actueel onderwijsconcept, gericht op de totale persoonlijkheidsontwikkeling van de leerlingen. OGO is onderwijs, - waarbij leerlingen inbreng hebben in de keuze en de planning van de activiteiten. Leren doe je met je hoofd, je handen en je hart. - Met activiteiten die je ook tegenkomt in de samenleving. Leren doe je voor nu en voor later. - Met activiteiten gekoppeld aan interessante inhouden. Inhouden die je verder gaat verdiepen waardoor je de wereld een beetje beter gaat begrijpen. Een wereld waarvoor je verantwoordelijkheid gaat voelen. Leren doe je met inzicht en met gevoel. - Waarin je merkt dat je er niet alleen voor staat. De klas en de leerkracht ervaar je als een groep, waarin je samenwerkt en samenleeft. Leren doe je zelf en doe je samen. Waarom kiest de Tafelronde er nu voor om een OGO school te zijn? Het gaat er volgens de Tafelronde om dat, - Leerlingen verantwoorde burgers worden, - Leerlingen moeten op de basisschool al voelen dat ze ertoe doen, - Ze moeten begrijpen hoe zaken zitten, zich afvragen of het niet anders zou moeten, kunnen, - Leren omgaan met diversiteit, - Zich verbonden voelen met anderen. (Bron: schoolgids de Tafelronde, schooljaar 2010-2011) Onderwijsconcept Het onderwijsconcept ontwikkelingsgericht onderwijs is bedacht door Frea Janssen-Vos. Dit heeft zij niet alleen gedaan, maar met behulp van drie bronnen. Namelijk bron een, de Belgische pedagoog Ferre Leavers. Hij heeft de meeste nadruk op ervaringsleren gelegd. Bron twee, het werk van een maatschappijkritische groep in Duitsland. Deze groep ontwikkelde voor vier- tot zesjarigen een direct aan de leefwereld van de kleuters ontleende serie thema’s. De derde bron, het netwerk van Carel F. van Parreren. Deze bronnen bracht Janssen-Vos samen met haar eigen inzichten en zo ontstond haar schoolconcept dat zij basisontwikkeling heeft genoemd. Het gaat hierbij om een zo breed mogelijke ontwikkeling van het kind. Centraal daarin staat het pedagogisch element. Door allerlei activiteiten en door een vertrouwenwekkende en stimulerende relatie met de leerkracht dienen bij de kinderen de volgende eigenschappen te worden ontwikkeld: zelfvertrouwen, nieuwsgierigheid en emotioneel vrij zijn. Dan kan het kind zich in de volle breedte ontwikkelen. (Bron: Vreugdenhil, J. A. (2006). De basisschool. Twello: Van Tricht.) Zorg voor de kinderen Alle kinderen worden in kaart gebracht via het leerlingvolgsysteem. Dit is een systeem van toetsen (o.a. van het CITO), observaties en onderzoeken die bij alle leerlingen meerdere keren per jaar wordt afgenomen. Naar aanleiding van deze toetsen, observaties en onderzoeken vinden er zorgoverleg en signaleringsbesprekingen plaats. In de signaleringsbesprekingen worden (beleids)afspraken gemaakt over de wijze waarop kinderen met specifieke onderwijsbehoeften hulp kan worden geboden. Tijdens het zorgoverleg (gevoerd door leerkracht en Intern Begeleider) worden leerlingen besproken die extra aandacht nodig hebben. Uit dit overleg kunnen handelingsplannen ontstaan. Uiteraard is hierbij het contact met ouders belangrijk. (Bron: schoolgids de Tafelronde, schooljaar 2010-2011)

21


Contact met de ouders Een goed contact met de ouders wilt de school bereiken door contactmoment te creëren tussen ouders en de school. Naast de reguliere contactmomenten zijn er ook mogelijkheden bij onderwijsondersteunende activiteiten, feesten en thema’s. Er is gekozen om de school tien minuten voor aanvang te openen, zodat er mogelijkheid is voor contact tussen de ouders en de leerkracht en/of directie is Ook is er een koffie uurtje ingericht, waarbij de ouders informeel met de directie kan praten over zaken die hen bezig houden. Ook is er op school een medezeggenschapsraad en een ouderraad waaraan ouders kunnen deelnemen. (Bron: schoolgids de Tafelronde, schooljaar 2010-2011) Samenwerken met partners De Tafelronde maakt deel uit van een samenwerkingsverband van basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs. Dit samenwerkingsverband is het Nieuw Interzuilair Samenwerkingsverband (NIS). Leerkrachten, directies en schoolbesturen werken in het samenwerkingsverband aan de centrale opdracht: Het inrichten van een zorgstructuur waarbij alle leerlingen de zorg krijgen die ze nodig hebben om een ononderbroken ontwikkelingsproces optimaal te kunnen doorlopen. Andere partners waar de school contact mee heeft - GG&GD (gemeentelijke Geneeskundige Gezondheidsdienst) - JGZ (jeugdgezondheidszorg) - LOS (lunchen op school) - NME (natuur, milieu en educatie) - PABO hogeschool Utrecht (voormaling hogeschool Domstad) - REC (regionaal expertise centrum) - SKA (stichting kinderopvang Amersfoort) en SKON (stichting kinderopvang Nederland) (Bron: schoolgids de Tafelronde, schooljaar 2010-2011) Theoretisch kader Ik schets is grote lijnen het theoretisch kader. Welke bronnen zijn goed om te gebruiken? Waar is welke informatie te vinden? Noelle Pameijer, T. v. (2009). Handelingsgericht werken: een handreiking voor het schoolteam. Leuven (België): Uitgeverij Acco Dit boek lijkt mij erg geschikt voor mijn onderzoek. In dit boek komen de volgende punten aan bod: • Uitgangspunten van handelingsgericht werken • Effectief adaptief onderwijs; de rol van de leerkracht • De HGW-cyclus op groepsniveau • Gesprekken met leerlingen • Constructief communiceren met ouders • Leerling-bespreking, ZAT en verwijzing • Succesvolle handelingsplannen • Implementatie van HGW op school Meijer, d. W. (2009). Leerkrachten begeleiden bij passend onderwijs. Amersfoort: CPS. Dit boek biedt een kader voor een effectieve samenwerking tussen onderwijsprofessionals. In dit boek is onder andere een hoofdstuk ‘op weg naar passend onderwijs’ opgenomen. Noelle Pemeijer, T. v. (2009). Handelingsgericht werken op school. Leuven/Den Haag: Uitgeverij Acco Dit boek beschrijft stapsgewijs hoe een zorgbegeleider handelingsgericht kan werken. Geeft richtlijnen voor het constructief communiceren met de leerkracht, de ouders en het kind, net als het observeren van de aanpak van de leerkracht en het gezamenlijk maken van een handelingsplan. 22


Dijkstra, K. (2009). Vademecum voor de invoering van regionale projecten Passend Onderwijs. Antwerpen - Apeldoorn: LEOZ & Garant-Uitgevers n.v. Dit boek is bedoeld voor iedereen die het invoeringsproces van Passend onderwijs willen of kunnen gaan ondersteunen. Fanchamps, J. (2009). Opleiden voor Passend Onderwijs. Antwerpen - Apeldoorn: LEOZ & Garant-Uitgevers n.v. In dit boek komt de ontwikkeling van Passend Onderwijs en de voorwaarden voor Passend Onderwijs naar voren. www.passendonderwijs.nl Dit is de website over Passend Onderwijs. Hier is veel informatie over Passend Onderwijs te vinden en hier zijn ook de laatste nieuwtjes te vinden.

23


Bijlage 2 ; gesprek IB’ers: In deze bijlage is de uitwerkingen van het gesprek met de IB’ers te vinden. Naar aanleiding van de kleine kenniskring 3 kreeg ik de tip om met de IB’ers in gesprek te gaan. Ik merkte dat ik vastliep bij mijn onderzoek over handelingsgericht werken. Wat wil ik en de school nou precies onderzoeken? Is het wel haalbaar, is het niet te groot? Daarom ben ik op dinsdag 14 december met de IB’ers van de onderbouw in gesprek gegaan. Zij zijn op dit moment bezig met het volgen van een cursus over handelingsgericht werken en kregen bij een bijeenkomst een voorbeeld van een groepsplan te zien. Dit sprak hen erg aan. In dit groepsplan is de themavoorbereiding opgenomen en worden de zorgleerlingen gelijk aan de activiteiten gekoppeld, waardoor de leerlingen tijdens hun spel begeleid worden en de leerkracht niet meer alle handelingsplannen hoeft te schrijven. Dit sprak hun erg aan en zij gaven aan dat het hen erg interessant leek om dit te onderzoeken. Hoe zouden wij dit op school kunnen invoeren? Maar ook, hoe is Rob Blijenberg (de man welke met het groepsplan kwam) tot dit groepsplan gekomen? Hoe is dit traject gelopen? Dit leek mij een erg mooie om te onderzoeken. Hier ga ik dus vanaf nu mee aan de slag. Ik heb met de IB’ers afgesproken dat ik een afspraak ga proberen te maken met Rob Blijenberg om met hem in gesprek te gaan over het groepsplan en mijn vorderingen steeds terug te koppelen naar hen. Zij vonden het namelijk erg leuk en interessant dat ik dit ga onderzoeken.

Groepsplan van Rob Blijenberg

24


Bijlage 3 ; verdieping hoofdstuk 3: In deze bijlage is de enquête van deelvraag 4 en het interview van deelvraag 5 te vinden. Enquête deelvraag 4: Onderstaande enquête is bedoeld voor alle leerkrachten van groep 1 t/m 4. Ik ben benieuwd naar hun bevindingen van de handelingsplannen en themavoorbereidingen op dit moment en hoe dit volgens hun eventueel beter of anders zou kunnen. http://www.enquetemaken.be/toonenquete.php?id=59642 1. In welke groep geeft u les? o Groep 1/2 o Groep 2/3 o Groep 3 o Groep 4 2. Hoeveel handelingsplannen heeft u op dit moment lopen in u groep? Is het aantal haalbaar om alle handelingsplannen op tijd in te vullen? 3. Kunt u alle gegevens van de leerlingen kwijt in het handelingsplan? Zo nee, wat mist u hier nog in? 4. Hoe bevalt het werken met de themavoorbereidingen? Vind u deze formulieren prettig werken? Licht je antwoord toe. 5. Wat zou u ervan vinden om de handelingsplannen in te voeren in de themavoorbereiding, zodat er een groepsplan voor een thema ontstaat? U houdt dan enkel voor bepaalde kinderen individuele handelingsplannen over. Interview deelvraag 5: Onderstaand interview is bedoeld voor Rob Blijenberg. Hij heeft tijdens de bijeenkomsten over handelingsgericht werken, waar de IB’ers aanwezig waren, het groepsplan aangedragen. Ik ga met hem in gesprek over het verloop van het traject en zijn ideeën/visie achter het groepsplan. 1. U heeft het groepsplan voor groep 1 t/m 4 ontworpen. Hoe is het traject verlopen? 2. Hoe werkte u voorheen met handelingsplannen? 3. Hoe werkte u voorheen met themavoorbereidingen? 4. Wat vinden de leerkrachten welke met het groepsplan werken van het groepsplan? 5. Missen er volgens jullie nog dingen in het groepsplan of is deze zo compleet? 6. Hoe hebben jullie dit groepsplan ingevoerd?

25


Bijlage 4; verdieping hoofdstuk 4: In deze bijlage zijn de resultaten van de onderzoeksinstrumenten te vinden. Resultaten onderzoeksinstrument 1 Handelingsgericht werken is een planmatige en cyclische werkwijze waarbij onderwijsprofessionals (leerkracht, intern begeleider en leidinggevende) de volgende zeven uitgangspunten toepassen: 1. De onderwijsbehoeften van de leerlingen staan centraal 2. Het gaat om afstemming en wisselwerking 3. De leerkracht doet ertoe 4. Positieve aspecten zijn van groot belang 5. We werken constructief samen 6. Ons handelen is doelgericht 7. De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant Binnen handelingsgericht werken op groepsniveau is er de 1-zorgroute. Deze route heeft de volgende onderdelen: - Voor alle leerlingen: de HGW-cyclus op groepsniveau. De leerkracht verzamelt gegevens in een groepsoverzicht en benoemt de onderwijsbehoeften van de leerlingen in haar groep. Op basis hiervan stelt zij een groepsplan op. In elke cyclus vinden een groepsbespreking en groepsbezoek plaats. - Voor de leerlingen die extra begeleiding nodig hebben: de HGW-cyclus op individueel niveau. De leerlingen kunnen we in een leerling-bespreking of zorgteam bespreken (intern handelen) om vervolgens, indien nodig het zorgadviesteam (ZAT) in te schakelen of de leerling te verwijzen voor andere externe hulp en/of een schoolwisseling (extern handelen).

(Bron: Noelle Pameijer, T. v. (2009). Handelingsgericht werken: een handreiking voor het schoolteam, pagina 72. Leuven (belgie): Uitgeverij Acco.) 26


De HGW-cyclus kent vier fasen met in totaal zes stappen: - Fase 1: waarnemen/signaleren Stap 1: verzamelen van leerling-gegevens in een groepsoverzicht Stap 2: signaleren van leerlingen die extra begeleiding nodig hebben - Fase 2: begrijpen/analyseren Stap 3: benoemen van de onderwijsbehoeften van de leerlingen - Fase 3: plannen Stap 4: clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften Stap 5: opstellen van het groepsplan - Fase 4: realiseren Stap 6: uitvoeren van het groepsplan De kern van een handelingsplan: Een handelingsplan bevat schriftelijke afspraken over de aanpak van een kind. Deze afspraken betreffen de volgende aspecten: 1. Beginsituatie en doelen: vanuit een analyseren van de huidige situatie (overzicht en inzicht): welke doelen willen we bereiken (uitzicht)? 2. Inhoud en organisatie: wat hebben de leerlingen en de leerkracht nodig om de doelen te behalen? Wat zijn hun onderwijs- en ondersteuningsbehoeften? 3. Termijn: wanneer starten we en hoeveel tijd hebben we nodig om de doelen te behalen? 4. Betrokkenen: wie doen mee en hoe stemmen we goed op elkaar af? Wat spreken we al? 5. Evaluatie: wat is het resultaat, zijn de doelen behaald? Resultaten onderzoeksinstrument 2 Handelingsplan: Handelingsplan BS De Tafelronde in de groep

Naam: Groep: Ingevuld d.d.:

Geboortedatum: Groepsleerkracht(en): Vakgebied:

Beschrijving van het probleem

Doelen

Organisatie

Uitvoering Datum Wat gaat de leerling doen?

27


Middelen/materialen

8-09

Idem

9-09

Idem

Evaluatie Wanneer? Wie?

Welke middelen?

Doelen bereikt?

Hoe verder?

Themavoorbereidingsformulier: Planningsoverzicht van de kernactiviteiten Thema: Periode: Groep: Onderzoeksactiviteiten:

Lees/Schrijfactiviteiten:

Gespreksactiviteiten:

Constructieve beeldende activiteiten:

Reken/Wiskundeactiviteiten: 28


Culturele activiteiten/ duurzaamheid en burgerschap.

Waar ga je met je groep naar toe werken dit thema?

Resultaten onderzoeksinstrument 4 In totaal legden 7 mensen deze enquête af. Statistieken voor vraag 1 : In welke groep geeft u les? 1.1 Groep 1/2 66.67% 1.2 Groep 2/3 11.11% 1.3 Groep 3

11.11%

1.4 Groep 4

0.00%

Statistieken voor vraag 2 : Hoeveel handelingsplannen heeft u op dit moment lopen in uw groep? Is het aantal haalbaar om alle handelingsplannen op tijd in te vullen? Deze antwoorden werden gegeven: Ongeveer 15 handelingsplannen. Ik merk dat het erg veel tijd kost om alle handelingsplannen op tijd in te vullen. Vaak ben ik er wel al mee bezig, maar is het handelingsplan nog niet ingevuld. -----Ongeveer 5. We koppelen vooral handelingsplannen aan elkaar. Er zijn kinderen die dezelfde problemen hebben. -----24 handelingsplannen. Nee op tijd invullen lukt niet. zeker niet als ik alleen maar werktijd hiervoor neem. -----Ik heb momenteel de instroomgroep en daar heb ik vanaf december 8 kinderen in zitten. Het is dus geen goed beeld maar momenteel heb ik van 2 kinderen een actie in het zorglogboek staan. -----Ik heb 9 handelingsplannen, op 21 leerlingen. Het is veel thuis/weekend/vakantie werk om dit bij te houden, administratief gezien is het veel werk. Vooral voor de uitvoering kom ik soms tijd te kort. Het is haalbaar, maar niet reëel als je in je eentje de groep draait. -----2 -----16 nee ------

29


Statistieken voor vraag 3 : Kunt u alle gegevens van de leerlingen kwijt in het handelingsplan? Zo nee, wat mist u hier nog in? Deze antwoorden werden gegeven: Ja. -----Ja. Ik vul hem samen met Linda in maar ben er niet tegenaan gelopen dat er informatie niet in past. -----ja, maar er zou meer vanuit kansen dan vanuit gebreken gekeken mogen worden. -----Ik vond het wel altijd lastig om de gegevens in de handelingsplannen kwijt te kunnen. De standaard vragen kregen soms standaard antwoorden en sloot niet altijd aan bij de werkelijkheid. Ik voerde de handelingsplannen niet altijd net zo uit als wat ik in de plannen omschreven had. -----Ja, ik kan alles kwijt. -----ja -----ja -----Statistieken voor vraag 4 : Hoe bevalt het werken met de themavoorbereidingen? Vind u deze formulieren prettig werken? Licht je antwoord toe. Deze antwoorden werden gegeven: Er moet erg veel worden ingevuld. -----Ik heb nog geen themavoorbereidingen gezien op papier. -----Ik vindt ze vrij uitgebreid, en vul ze eigenlijk alleen in omdat het moet. -----Ja op zich wel. Al vind ik het niet altijd makkelijk omdat dingen in de loop van het thema veranderen. Duidelijke doelen plannen die aansluiten bij de kerndoelen is soms nog zoeken. -----Nu het aantal formulieren is teruggedrongen, deels is samengevoegd en overzichtelijker is gemaakt, vind ik het prettig werken. -----Ik vind het brainstormformulier te veel gericht op specifieke groepen terwijl we het invullen met meer dan 10 groepen. Elke beginsituatie is dus anders. Beetje zinloos voelen sommige vragen. -----rommelig en onoverzichtelijk formulieren zijn lastig te vinden en zijn soms te summier ------

30


Statistieken voor vraag 5 : Wat zou u ervan vinden om de handelingsplannen in te voeren in de themavoorbereiding, zodat er een groepsplan voor een thema ontstaat? U houd dan enkel voor bepaalde kinderen individuele handelingsplannen over. Licht je antwoord toe. Deze antwoorden werden gegeven: Prima plan. Lijkt mij erg mooi en handig. -----Ik denk dat hierdoor er minder papier werk is. Ouders moeten wel het handelingsplan ondertekenen. Hier moet je naar kijken, hoe je dit gaat doen. -----Ik begrijp de vraag niet helemaal. Gaat het hier om handelingsplannen voor betrokkenheid bij het thema of alle handelingsplannen. Want dan zou het nuttig zijn. het eerste punt heb ik namelijk niet. -----Kan ik weinig over zeggen aangezien ik compleet geen beeld heb hoe dat eruit ziet, wat de tijdsinvestering is maar ik sta open voor andere manieren van handelingplannen schrijven. -----Ik vind dat niet fijn. De themaformulieren worden in de overkoepelende map opgeslagen, zodat iedereen er bij kan. Dat is fijn, want dan maak je gebruik van elkaars plannen, ideeën en creativiteit. Handelingsplannen zijn groepsspecifiek en/of leerlingspecifiek en moet dus niet leesbaar zijn voor anderen. Ik vind dat de themavoorbereiding wel leesbaar moet blijven voor anderen. -----Ik hou thema's en handelingsplannen graag gescheiden. Ik wil een themavoorbereiding maken met activiteiten voor willekeurig welke groep 1-2. Als het te specifiek op de huidige groep gericht wordt, dan kan ik er andere jaren en op andere scholen minder mee. Een themavoorbereiding gaat uit van mogelijkheden, een handelingsplan beperkt me dan, denk ik. -----ik weet het niet, wat is de meerwaarde? Als het tijd scheelt lijkt het mij prima! -----Statistieken voor vraag 6 : Heeft u suggesties hoe u uw zorgleerlingen zou willen vastleggen? Deze antwoorden werden gegeven: Samen met de themavoorbereidingen lijkt mij erg prettig. Je hebt dan in een oogopslag voor je was je wilt doen en met wie. -----Ik zou zorgleerlingen aan elkaar koppelen of misschien een handelingsplan voor een bepaald probleem opstellen. Zodat deze sneller ingevuld kan worden. -----In cluster handelingsplannen, want ik voer ze nu al geclusterd uit, dus waarom individueel een plan schrijven. -----Korter en bondiger. Ik heb nu het gevoel dat ik dezelfde informatie op veel verschillende plekken in het digitale dossier aan het opslaan ben. Bijvoorbeeld. Wen kinderen krijgen na 6 weken een gesprek. Daarin wordt besproken hoe het kind in zijn vel zit. Dit verslag komt in het gespreksformulier, maar een bijna soortgelijke informatie staat ook in de basiskenmerken van de KIJK en daarnaast ook in het zorgverslag. -----Ik ben voor groepsplannen, maar dan vakspecifiek voor in eerste instantie taal en rekenen. Dus (kort gezegd) eerst een overzicht maken met de categorieën, dan clusteren 31


en je aanbod hierop aanpassen. Hiervoor is begeleiding nodig vanuit ib en zou een studiedag georganiseerd moeten worden omtrent HGW. Het groepsplan maak je dan dus buiten je themavoorbereiding om. -----Ik vind het ZORG-overzicht een prettig eenvoudig document waarin zorgen onder elkaar chronologisch genoteerd worden. Het zorglogboek vind ik ook prettig werken, omdat het kort, bondig, eenvoudig en concreet is. -----nee -----Resultaten onderzoeksinstrument 5 Hoe is het groepsplan tot stand gekomen? Het groepsplan wordt gebruikt bij de uitwerking van Kleuterplein. Het is geïntroduceerd bij de het eerste jaar van de invoering. Dit is het tweede schooljaar dat Kleuterplein gebruikt wordt. Hoe het tot stand is gekomen weet ik niet, want ik werk slechts een jaar op deze school. Hoe is het invoeren van het groepsplan verlopen? De introductie en de invoering van Kleuterplein heeft de vorige ib’er gedaan. Dit schooljaar wordt bij een zestal thema’s gebruikt. Ik gebruik het bij de groepsbesprekingen(handelingsgericht werken) . Ik heb dan het groepsoverzicht en de diverse groepsplannen per thema. Het wordt dit schooljaar bij iedere kleutergroep gebruikt. Voor sommige collega’s is het moeilijk, omdat zij de materie in het hoofd hebben. Het opschrijven / uitwerken in een beredeneerd aanbod en het registreren van tussendoelen vinden zij moeilijk. Bij een enkeling wordt het groepsplan tijdens het thema ingevuld en uitgewerkt; niet vooraf (aldoende leert men…). Waar gebruiken jullie het groepsplan precies voor (themavoorbereidingen, handelingsplannen)? Het groepsplan wordt gebruikt bij de uitwerking van de thema’s van Kleuterplein, waarbij de leerdoelen, de activiteiten, de kleine kring en de aandachtskinderen worden weergegeven. Het wordt dus gebruikt als groepsplan bij een bepaald thema, maar ook als een mini handelingsplan: de leerlingen waarbij de leerdoelen van een vorig thema nog niet gehaald zijn worden in het groepsplan aangegeven in de blokken op het schema Hebben jullie naast het groepsplan nog handelingsplannen? Zo nee, hoe geven jullie dit dan precies weer? Voor de kleuters worden er soms handelingsplannen (voor rt buiten de groep) gemaakt, bijvoorbeeld bij de voorschotbenadering – beginnende geletterdheid. Wat vinden de leerkrachten van het werken van het groepsplan? Missen zij hier nog dingen in? Een aantal collega’s vinden het prima instrument bij de planning van een bepaald thema. Sommigen vullen het gaandeweg een thema in. Het koppelen van de tussendoelen met het (digitaal?) registreren tijdens het thema moet nog een automatisme worden.

32


Bijlage 5; presentatie onderzoek: In bijlage 5 is mijn PowerPoint presentatie van de presentatie te vinden. Presentatie onderzoek van Femke Portman

INLEIDING

Aanleiding; beleidsplan 2010/2011:

Gesprekken IB’ers

Contact met Rob Blijenberg

Dinsdag 10 mei 201 1

ONDERZOEKSVRAAG

DEELVRAGEN Wat is handelingsgericht werken? Hoe zien de handelingsplannen en themavoorbereidingen er op dit moment uit in de onderbouw? Wat hoort er volgens de literatuur in een handelingsplan en themavoorbereiding te staan? Wat zijn de wensen van de leerkrachten van de onderbouw wat betreft de handelingsplannen en themavoorbereidingen? Hoe is Rob Blijenberg tot het groepsplan gekomen?

Hoe

kunnen we de handelingsplannen koppelen aan de themavoorbereidingen gericht op de zorgleerlingen in de onderbouw?

D EELVRAAG 1 Bedenk in twee- / drietallen wat jullie verstaan onder handelingsgericht werken. Denk hierbij aan: - Uitgangspunten - De 1-zorgroute

- Vier fasen / zes stappen

D EELVRAAG 1 7 uitgangspunten 1. De onderwijsbehoeften van de leerlingen staan centraal.

2. Het gaat om afstemming en wisselwerking. 3. De leerkracht doet ertoe. 4. Positieve aspecten zijn van groot belang. 5. We werken constructief samen. 6. Ons handelen is doelgericht. 7. De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant.

Bron: Noell e Pamei jer, T. v. (2 009) . Handeli ngsgeri cht werken: een handr eiki ng voor het sch oolteam, pag ina 72. Leuven (belgi e): Uitgeveri j Acco

33

De 1-zorgroute

- Voor alle leerlingen: de HGW-cyclus op groepsniveau. - Voor de leerlingen die extra begeleiding nodig hebben: de HGW-cyclus op individueel niveau.


DEELVRAAG 2 & 3

D EELVRAAG 1 Vier fasen / zes stappen - Fase 1: waarnemen/signaleren * Stap 1: verzamelen van leerling-gegevens in een groepsoverzicht * Stap 2: signaleren van leerlingen die extra begeleiding nodig hebben - Fase 2: begrijpen/analyseren * Stap 3: benoemen van de onderwijsbehoeften van de leerlingen - Fase 3: plannen * Stap 4: clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften * Stap 5: opstellen van het groepsplan - Fase 4: realiseren * Stap 6: uitvoeren van het groepsplan

Themavoorbereiding

Handelingsplan

Naam

The ma

Groe p

Periode

Inge vuld doo r

Groep

Geb oortedatum

Onderzoeksactiviteite n

Groe pslee rkracht(en)

Le es/ schrijfactiviteiten

Vakg ebied

Gespreksactiviteiten

Beschrij ving van he t prob le em

Doe le n

Constructieve bee ld end e activiteite n

Org anisatie

Reke n / wiskundeactivite iten

Uitvoe ring (d atum, wat gaat de leerling do en, mid delen/ma ter ialen)

Culturele activiteite n/duurzaamheid en burg erscha p

Evaluatie (wanneer, wie, welke mid delen, doelen bereikt, hoe verder?)

Waar ga je met je groep naa r toe werke n dit thema?

B ron: Noell e Pamei jer , T. v. (2 009) . Handel ingsgeri ch t werken: een hand reiki ng voor het sch oolteam. Leu ven ( Bel gie): Ui tgeverij Acco B ron: Jan ssen-V os, F ( 1997 ). B asi sontwikkel ing in de onderbou w. A ssen: Van Gor cu m

D EELVRAAG 4

Schrijf op een of meerdere geeltjes je mening over het samenvoegen van handelingsplannen aan themavoorbereidingen. Plak deze op het juiste formulier: voor of tegen.

D EELVRAAG 4

Uitslag enquête:

- Het invullen van alle handelingsplannen kost erg veel tijd. - Alle gegevens kunnen de leerkrachten kwijt in de handelingsplannen. - Themavoorbereidingsformulieren zijn erg veel werk en rommelig/onoverzichtelijk. - Wisselende meningen over het invoeren van het groepsplan en het deels afschaffen van de handelingsplannen. - Formulieren graag kort en bondiger. Gehele enquête ligt hier ter inzage.

GROEPSPLAN D EELVRAAG 5

Uitslag gesprek Rob Blijenberg:

- Het groepsplan wordt gebruikt bij de uitwerking van de thema’s, waarbij leerdoelen, activiteiten, de kleine kring en aandachtskinderen worden weergegeven. - Een groepsplan kan gedurende een thema bijgesteld, aangepast worden. - Naast het groepsplan zijn er voor bepaalde kinderen nog individuele handelingsplannen.

Gehele uitwerking van het gesprek ligt hier ter inzage.

ADVIES

Groepsplan maken

Zorgleerlingen clusteren Algemene brainstorm over het thema tijdens vergaderingen

Per klas het groepsplan per thema invullen

Reacties…

34


VRAGEN /

OPMERKINGEN

Bijlage 6; schoolbeleidsplan van de Tafelronde:

BELEIDSPLAN 2010/2011 VISIE: ONTWIKKELINGSGERICHT ONDERWIJS (OGO) BINNEN EEN LERENDE ORGANISATIE

fase 0: signaal Behoefte of iets van buitenaf opgelegd fase 1: begin Oriëntatie en analyse door directie, een kleine groep of individu Vernieuwing

Resultaat SMART

Spelling

Rekenen

• Er zijn voorbereidingen getroffen om • Als spelling niet geïntegreerd is binnen de nieuwe in schooljaar 2011/2012 volgens de taalmethode worden de criteria waaraan een nieuwste spellingsinzichten te spellingmethode moet gaan voldoen kunnen gaan werken vastgesteld door 4-8. • Zichtzendingen spellingmethoden worden opgevraagd en uitgeprobeerd. • Er zijn voorbereidingen getroffen om • Er is onderzoek gedaan naar de behoeften t.a.v. in schooljaar 2012/2013 volgens de de nieuwe rekenmethode. • Criteria waaraan een nieuwe rekenmethode nieuwste rekeninzichten te kunnen gaan werken moet voldoen zijn vastgesteld.

Wie

Wanneer

Leerkrachten 4-8

Blok 3

Tamara Lkr. 4-8 Werkgroep

Blok 4

Leerkrachten 3-8

Blok 4

Blok 1-4

fase 2: start De eerste stap met het team, experimenteren, formuleren van de gewenste situatie, doelstellingen en tijdpad Vernieuwing

Resultaat SMART

35


Wie

Wanneer

Ouders

• Iedereen voelt zich competenter in communicatie naar ouders (en collega’s)

(Hoog) begaafdheid

• •

Rapport

Zorg

•

•

• Competent voelen in communicatie: 0-meting. • Er is een tweedaagse voor het team met als onderwerp “Communicatie” en deze dient gelijktijdig als teambuildingsactiviteit. • Competent voelen in communicatie: resultaat. De materialen t.b.v. van meer • Werkgroep hoogbegaafdheid heeft een plan begaafde kinderen worden van aanpak gemaakt om materialen structureel structureel ingezet ingezet te krijgen. De organisatie van een Plusgroep is • beschreven Het is helder waar het rapport van • Er wordt onderzoek gedaan naar behoeften t.a.v. de Tafelronde aan moet voldoen het nieuwe rapport. • Bij OGO scholen worden rapporten opgevraagd om toepasbaarheid bij De Tafelronde te beoordelen. • Er ligt een voorstel voor nieuw rapport. Het begrip handelingsgericht • Mogelijkheid tot volgen van workshops over werken is bekend handelingsgericht werken op KPOA studiedag. • Een tweede verkenning van handelingsgericht werken.

Jos Iedereen

Blok 1 3 en 4 januari

Jos Werkgroep

Blok 3 Blok 1

Werkgroep

Blok 1

Werkgroep

Blok 1 en 2

Werkgroep Iedereen

Blok 2 KPOA 15 september Studiedag

Iedereen

fase 3: invoering Het hele team is betrokken en aan de slag, gezamenlijke evaluatiemomenten Vernieuwing

Resultaat SMART

Schrijven

36

• De schrijfmethode wordt volgens de • De schrijfmethode wordt door iedereen ingezet. handleiding ingezet • Op 2 signaleringsmomenten worden ervaringen uitgewisseld. • Op bouwvergaderingen staat de schrijfmethode als vast agendapunt.


Wie

Wanneer

Iedereen IB-ers

2010/2011 Blok 2 & 3

Tamara/Nardy

2010/2011

Lezen

• Instructie

Kunst- en cultuur

• Er ligt een plan voor de inzet van • Het team doet uitspraak over binnen welke binnen- en buitenschoolse expertise structuur we de doelen van kunstzinnige oriëntatie denken te realiseren. • Binnen elk thema is er een cultureel • In het voorbereidingsformulier voor de aanbod themaplanning wordt een kopje met het cultureel aanbod opgenomen • M.b.v. aanbevelingen van studenten Rianne en • Nieuwe taalmethode voor 4-8 Miranda wordt een methode gekozen. • Stellen kan binnen OGO ingezet • De methode wordt aangeschaft. worden • Iedereen die stellen niet methodisch aanbiedt, hanteert de registratielijsten stellen. • Klankkast wordt ingezet • • Er wordt aan woordenschat gewerkt op basis van afspraken • Doorgaande lijn woordenschatontwikkeling

Taal

37


•

Leerkrachten

Studiedag

Tamara/Nardy

Augustus

Werkgroep

Blok 2

Tamara/Jos Lkr. 4-8

Blok 2 December 2010/2011

OGO

• Iedereen voldoet aan de opgestelde Tafelronde competenties • Theoretische kennis t.a.v. OGO is toegenomen

•

• • • •

•

Opbrengstge • richt werken

Toetsen kleuters

38

•

• Iedere leerkracht krijgt een beoordelingsgesprek a.d.h.v. de Tafelrondecompetenties uit het schoolprofiel. • Levinke vd Meer geeft een presentatie over OGO zijn op alle vlakken (personeelsbeleid, richting ouders/omgeving etc.). • Tafelronde schoolcompetenties worden aangevuld. • Twee OGO artikelen worden voorbereid, een Het voorbereidingsformulier voor de samenvatting gemaakt en gepresenteerd in de themaplanning is gedigitaliseerd en bouw. van de OB en BB zijn ze op elkaar • Digitaliseren van de voorbereidingsformulieren afgestemd en afstemmen van OB en BB. Duurzaamheid tussendoelen zijn • Werkgroep bedenkt ten minste 5 duurzaamheids opgenomen in het tussen- en kerndoelen toepasbaar voor alle leeftijden. kerndoelenoverzicht • Actief burgerschap: kerndoel 34-39, 47, 51, 53 Elke groep heeft minimaal 1 SCA binnen een thema aan bod laten komen uitgevoerd • Iedere groep voert gedurende het schooljaar een SCA uit. In groep 3 wordt ieder thema tot de • Er worden 2 of 3 thematoetsen ontwikkeld voor 3. • Beschrijven in borgingsdocument (een paragraaf Kerstvakantie afgesloten met een zelf ontwikkelde thematoets “registratie”) wat geregistreerd wordt in groep 3 Een compleet borgingsdocument en 4 en beschrijven wat er nog mist. van de groepen 3 en 4 • Herbeschrijven en aanvullen van het borgingsdocument groep 4 (de nieuwe ontwikkelingen in groep 4). Deskundigheidsbevordering in 3 & 4 • Intervisie over “werken in hoeken tijdens speel/werkuren” groepen 3 en 4. CITOtoets gegevens worden • Mogelijkheid tot volgen van workshops over standaard geanalyseerd opbrengstgericht werken op KPOA studiedag. • Leren analyseren van CITO gegevens. • Vaststellen van normering voor de verschillende (CITO) toetsen. Kleuters uit groep 2 worden getoetst • Er is een besluit genomen over wat er getoetst volgens wettelijke richtlijnen wordt, wanneer er getoetst wordt en op welke manier met welke toets.


Jos

Blok 2-4

Iedereen

Blok 2

Jos en BTL

Blok 2

Leerkrachten

2010/2011

Tamara/Nardy

Augustus

Werkgroep

Blok 1

Leerkrachten

2010/2011 2010/2011 Blok 1 en 2 Blok 2 en 3

Geert/Merlijn/ Louise

Leerkrachten groep 3 en 4 Iedereen Leerkrachten Leerkrachten Leerkrachten kleuterbouw/ IB-er/Nardy

Blok 4

2010/2011 KPOA 15 september Signalering Signalering Blok 2

Katholieke identiteit

39

• Aandacht voor de Katholieke identiteit


• Piet van Hest levert leskisten bij het thema “water”. • M.b.v. een kwaliteitskaart wordt in kaart gebracht in welke mate catechese aan de orde komt/is geweest.

Piet/Tamara/ Nardy/leerkr. Jos

Blok 5 Blok 4

fase 4: afronding De vernieuwing is ingevoerd, aandacht voor individuen en tijd voor borging en (zelf)evaluatie Vernieuwing

Resultaat SMART

Coöperatief

Zelfstandig werken

OGO kerndoelen

• Iedereen werkt met coöperatieve werkvormen

• • • •

• •

Digitaal leerlingdossier

40

•

• Er wordt een opfriscursus gegeven door een externe instantie. • Er vindt een check plaats op de inzet van coöperatieve werkvormen Iedere groep vanaf 3 heeft een • Iedereen houdt zich aan de bestaande instructietafel afspraken van instructietafel, rondes lopen en Elke leerkracht loopt rondes het stoplicht. Elke leerkracht gebruikt het stoplicht • Er vindt onderzoek plaats naar de gebruikte Iedere kind werkt met een dag of dag/weekplanningen in de bovenbouw. weekplanning • Er wordt een voorstel geformuleerd voor een eenduidige Tafelronde werkwijze dag/ weekplanning. • Het team stelt een eenduidige werkwijze vast en dit wordt vastgelegd. • Er vindt een check plaats naar de juiste inzet van zelfstandig werken. Er is een schoolloopbaan • Iedere leerkracht gebruikt bij zijn kerndoelenregistratielijst themavoorbereiding de tussendoelen, evalueert of deze tussendoelen ook aan bod zijn geweest wereldoriëntatie Thema’s worden voorbereid a.d.h.v. en indien “ja” wordt dit overgenomen in het tussendoelen wereldoriëntatie (incl. kerndoelenoverzicht. kunstzinnige oriëntatie) • Er vindt een check plaats naar het gebruik van de registratielijst. Alle leerlinggevens worden digitaal • Iedereen kan papieren verslagen scannen opgeslagen (kopieerapparaat) en opslaan in het leerlingdossier.


Wie

Wanneer

Eduniek

Studiedag

BTL

2010/2011

Leerkrachten

2010/2011

Anouk/Sanne

Blok 1

Anouk/Sanne

Blok 3

Leerkrachten

Blok 4

Tamara/Nardy

Blok 4

Leerkrachten

2010/2011

Tamara/Nardy

2010/2011

Leerkrachten

1e ICT workshop

Bijlage 7; bronnenlijst: In deze bijlage vindt u een overzicht met alle bronnen welke ik heb gebruikt bij het doen van mijn onderzoek. • • • • • • • • •

Schoolgids de Tafelronde, schooljaar 2010-2011 Vreugdenhil, J. A. (2006). De basisschool. Twello: Van Tricht. Noelle Pameijer, T. v. (2009). Handelingsgericht werken: een handreiking voor het schoolteam. Leuven (België): Uitgeverij Acco Meijer, d. W. (2009). Leerkrachten begeleiden bij passend onderwijs. Amersfoort: CPS. Noelle Pameijer, T. v. (2009). Handelingsgericht werken op school. Leuven/Den Haag: Uitgeverij Acco Fanchamps, J. (2009). Opleiden voor Passend Onderwijs. Antwerpen - Apeldoorn: LEOZ & Garant-Uitgevers n.v. www.passendonderwijs.nl Ton Kalkenberg, B. K. (2010). Ontwikkeling door onderzoek. Baarn/Utrecht/Zutpen: ThiemeMeulenhoff. (Bron: Janssen-Vos, F (1997). Basisontwikkeling in de onderbouw. Assen: Van Gorcum)

41


Onderzoek passend onderwijs; handelingsgericht werken Van handelingsplan en themavoorbereiding naar een groepsplan?!

Recommend Documents