Onderzoek naar het gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen in de Nederlandse particuliere tuin
Contents
1 Inleiding & samenvatting
03
2 Gebruik onkruidbestrijdingsmiddelen: huidige situatie
05
Kennisniveau onder gebruikers van bestrijdingsmiddelen
10
Impact van een mogelijk verbod
14
3
4 5
Onderzoeksverantwoording
18
2
1a. Inleiding In opdracht van Tuinbranche Nederland heeft TNS Nipo onderzoek gedaan naar het gebruik van middelen tegen onkruid en groene aanslag. Dit naar aanleiding van de voorgenomen wijziging van het Besluit gewasbeschermingsmiddelen en biociden als ook het verbod op de zogenoemde laagrisicomiddelen. Het onderzoek heeft tot doel om inzicht te verkrijgen in het gedrag van Nederlanders aangaande de bestrijding van onkruid op verhardingen. De doelgroep van het onderzoek bestaat uit Nederlanders die actie ondernemen tegen onkruid of groene aanslag op verhardingen in de tuin of oprit. Dit rapport bestaat uit drie onderdelen, in onderdeel één leest u wat de huidige situatie is omtrent het gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen. Vervolgens wordt er inzicht gegeven in het kennisniveau dat gebruikers van bestrijdingsmiddelen hebben. In het derde onderdeel is er in kaart gebracht wat de impact is van een mogelijk verbod op chemische en ecologische onkruidbestrijdingsmiddelen.
3
1b. Samenvatting Bijna een kwart van de Nederlanders (23%) die onkruid/groene aanslag bestrijden, gebruikt op dit moment glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen. Hiernaast geeft ruim een vijfde (22%) aan het afgelopen tuinseizoen geen glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen te hebben gebruikt maar dit in het verleden wel te hebben gedaan. Naast handmatige methoden (54%), is ook natuurzijn / schoonmaakazijn een populair bestrijdingsmiddel, 40% geeft aan azijn te gebruiken in de strijd tegen onkruid / groene aanslag. Een meerderheid (54%) geeft aan niets te hebben vernomen over een mogelijk verbod op chemische en ecologische onkruidbestrijdingsmiddelen. Nog eens 20% heeft matige kennis over wat er mogelijk staat te gebeuren. Wat betreft de kennis van bestrijdingsmiddelen zien we dat ruim zes op de tien (64%) zich laat voorlichten, 34% heeft zich nooit laten inlichten over bestrijdingsmiddelen. Als we kijken naar de impact van een mogelijk verbod valt een aantal zaken op. Allereerst zegt ruim een derde (34%) van de huidige gebruikers van glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen, na een verbod toch te gaan proberen deze middelen te kopen, vooral online en in het buitenland. Verder laat bijna de helft (45%) van de huidige gebruikers van glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen weten over te stappen op azijn, ook zegt 10% chloor te gaan gebruiken.
4
2. Gebruik onkruidbestrijdingsmiddelen: huidige situatie
5
Basisinformatie over de doelgroep Gemiddelde omvang van een tuin: 113 vierkante meter Gemiddelde percentage verharding: 48% Percentage dat actie onderneemt tegen onkruid: 86% Percentage dat actie onderneemt tegen groene aanslag: 75%
6
Bijna een kwart gebruikt glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen
Bijna een kwart van de Nederlanders (23%) die onkruid / groene aanslag bestrijden, gebruikte het afgelopen tuinseizoen glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen. Naast handmatige methoden, is natuurzijn / schoonmaakazijn een populair bestrijdingsmiddel. 40% geeft aan dit te gebruiken in de strijd tegen onkruid / groene aanslag.
Welke middelen / methoden tegen onkruid en / of groene aanslag op verharding? Onkruid borstelen e.a. handmatige manieren
54 40
Natuurazijn / schoonmaakazijn
34
Hogedrukspuit
24
Groene aanslagreiniger
23
Glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen
9
Heet water
8
Onkruid wegbranden (met gasbrander)
6
Strooien van zout
Chloor
5
Ecologische middelen als: Ultima, Cito, Flitser
4
Heteluchtbrander (elektrisch)
%
2
Basis: Nederlanders die actie tegen onkruid/groene aanslag ondernemen.
Nederlanders gebruiken ook chloor. 5% laat weten chloor gebruikt te hebben in het afgelopen tuinseizoen.
Q9: Welke middelen / methoden gebruikte u het afgelopen tuinseizoen tegen onkruid en / of groene aanslag op verharding? (N= 1.548)
Mannen (28%) gebruiken vaker glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen dan vrouwen (14%). Vrouwen (48%) gebruiken vaker azijn dan mannen (36%).
7
Ruim een vijfde gebruikte in het verleden wel glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen Waarom maakt men geen gebruik meer van glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen
Ruim een vijfde (22%) van de mensen die het afgelopen tuinseizoen geen gebruik maakte van glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen, zegt dit in het verleden wel te hebben gedaan. Veelgenoemde redenen waarom dit in het afgelopen tuinseizoen niet is gebruikt zijn: slecht voor milieu, te duur, werkt niet goed.
25
Niet milieuvriendelijk
20
Te duur
14
Werkt niet goed genoeg
11
Schadelijk / agressief spul
10
Gebruik nu een ander product / methode
Niet meer verkrijgbaar
6
Niet meer nodig
6 5
Gebruik azijn als vervanger
4
Zeer giftig Geen voorraad meer / het was op Diversen
%
8
Vind het middel te riskant
1 16
Basis: Nederlanders die in het verleden wel glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen hebben gebruikt maar in het afgelopen tuinseizoen niet. Q120: U gaf aan ooit gebruik gemaakt te hebben van glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen maar dit afgelopen tuinseizoen niet meer te hebben gedaan. Kunt u aangeven waarom u geen gebruik meer maakt van deze middelen? (N= 1.188)
8
Het aantal liters* dat in het afgelopen tuinseizoen is verbruikt Hoeveel liter heeft men in het afgelopen tuinseizoen gebruikt
Gebruikers van natuurazijn / schoonmaakazijn en chloor gebruiken gemiddeld genomen de meeste liters, respectievelijk 6 liter en 4,9 liter. Gebruikers van glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen gebruikten het afgelopen tuinseizoen gemiddeld 3,9 liter. Onder gebruikers van Ultima, Cito, Flitser was dit 3,2 liter.
A
6,0 liter
A: Natuurazijn / schoonmaakazijn (N=626)
C
3,9 liter 3,9 liter 3,9 liter
C: Glyfosaathoudende bestrijdingsmiddelen (N=361) * Het aantal liters is indicatief. We vroegen respondenten een inschatting te maken van het aantal gebruikte liters van het kant-en-klaar of verdunde product.
B
4,9 liter
B: Chloor (N=72)
D
3,2 liter
D: Ultima, Cito, Flitser (N=63)
Basis: Nederlanders die het product afgelopen tuinseizoen gebruikt hebben. Q100: Hoeveel liter heeft u in het afgelopen tuinseizoen gebruikt? Als u het kant-en-klaar product gebruikt, kunt u het aantal liters van dit product als antwoord geven. Als u het product als concentraat koopt, kunt u het aantal liters aangeven dat is gebruikt na verdunning (inclusief het aantal liters gebruikte water). (N= 1.122)
9
3. Kennisniveau onder gebruikers van bestrijdingsmiddelen
10
Een derde laat zich niet voorlichten over het gebruik van bestrijdingsmiddelen Hoe laat men zich inlichten over het gebruik van bestrijdingsmiddelen tegen onkruid / groene aanslag?
Een derde van de Nederlanders (34%) die onkruid / groene aanslag bestrijden, heeft zich nooit laten inlichten over bestrijdingsmiddelen. Mensen die zich wel laten inlichten, gebruiken met name de volgende bronnen van informatie: het internet, het eigen sociale netwerk en de informatie op de verpakking.
Ik heb me nooit laten voorlichten
34
Opzoeken op internet
24
Via familie / vrienden / kennissen
23
Informatie op de verpakking
22
Via de verkoper in een tuincentrum
12
Brochure / folder
5
Via de hovenier
5
Via de verkoper in een bouwmarkt
4
Gebruik geen bestrijdingsmiddelen
2
%
Basis: Nederlanders die actie tegen onkruid/groene aanslag ondernemen.
SOURCE :
Q8: Hoe laat u zich inlichten over het gebruik van bestrijdingsmiddelen tegen onkruid / groene aanslag? (N= 1.548)
11
Driekwart van de gebruikers van chloor en azijn doet dit (mede) vanwege de prijs
Meest gegeven reden is de prijs, chloor en azijn zijn goedkope producten volgens bijna driekwart (74%) van de respondenten. In combinatie met prijs worden ook andere redenen genoemd. Zo stelt ongeveer de helft dat het makkelijk te verkrijgen en te gebruiken is. Verder is het milieu een belangrijke reden om chloor en azijn te gebruiken. Ruim de helft (53%) stelt dat deze producten beter zijn voor het milieu. Ook kiest een derde (34%) voor chloor en azijn omdat het volgens deze groep niet gevaarlijk is.
Waarom gebruikt men natuurazijn / schoonmaakazijn en/of chloor?
Goedkoop
74
Beter voor het milieu
53
Makkelijk verkrijgbaar
52
% Het werkt goed
46
Makkelijk te gebruiken
46
Niet gevaarlijk
34
Basis: Nederlanders die het afgelopen tuinseizoen gebruik hebben gemaakt van chloor / azijn. Q130: Kunt u aangeven waarom u gebruik maakt van natuurazijn / schoonmaakazijn en/of chloor? (N= 665)
12
Meerderheid niet op de hoogte van mogelijk verbod Is men op de hoogte van een mogelijk verbod?
Meer dan de helft (54%) heeft niets vernomen over een mogelijk verbod op chemische en ecologische onkruidbestrijdingsmiddelen. Nog eens 20% geeft aan niet precies te weten waar een mogelijk verbod over gaat. Ruim een kwart (26%) zegt op de hoogte te zijn van een mogelijk verbod op chemische en ecologische onkruidbestrijdingsmiddelen.
Nee, ik heb hier niks over vernomen
54
Ja, ik ben hiervan op de hoogte Ja, ik weet dat er iets speelt maar weet niet precies waar het over gaat
26
%
20
Basis: Nederlanders die actie tegen onkruid/groene aanslag ondernemen.
Q140: De Nederlandse politiek gaat binnenkort beslissen over een mogelijk verbod op chemische en ecologische onkruidbestrijdingsmiddelen die kunnen worden gebruikt op verhardingen. Bent u hiervan op de hoogte? (N= 1.548)
Vrouwen (60%) hebben vaker dan mannen (51%) niets over het mogelijke verbod vernomen.
13
4. Impact van een mogelijk verbod
14
Een derde van de gebruikers wil glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen blijven kopen na verbod
Een aanzienlijk gedeelte (34%) van de gebruikers van glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen, zegt deze middelen na het verbod toch te willen kopen en gebruiken. Veelgenoemde alternatieven voor na het verbod zijn: natuurazijn / schoonmaakazijn, borstelen, hogedrukspuit. Ook stelt één op de tien chloor te gaan gebruiken na een verbod op chemische en ecologische onkruidbestrijdingsmiddelen.
Welke bestrijdingsmiddelen gaat men gebruiken na mogelijk verbod?
45
Natuurazijn / schoonmaakazijn Onkruid borstelen e.a. handmatige manieren
44
Hogedrukspuit
34
Ik zal proberen deze middelen toch te kopen en te gebruiken
34 27
Groene aanslagreiniger
17
Onkruid wegbranden (met gasbrander)
14
Strooien van zout
10
Chloor
7
Heet water Heteluchtbrander (elektrisch)
%
5
Basis: Nederlanders die het afgelopen tuinseizoen glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen hebben gebruikt. Q160: Kunt u aangeven welk(e) bestrijdingsmiddel(en) tegen onkruid en groene aanslag op verharding u gaat gebruiken wanneer er in Nederland een verbod komt op chemische en ecologische middelen? (N= 361)
15
Aanschaf in het buitenland en via internet om glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen toch te verkrijgen Hoe gaat men proberen deze onkruidbestrijdingsmiddelen te kopen?
Buitenlandse verkooppunten worden gezien als het beste alternatief om toch glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen te kopen na een verbod. Ruim vier op de tien (43%) zeggen deze middelen over de landsgrenzen te willen aanschaffen. Het internet wordt door een kwart (25%) genoemd om producten toch te blijven kopen.
In het buitenland
43
Via internet
25
Familie / vrienden / kennissen
13
Weet niet
11
Hovenier
3
Diversen
4
%
Basis: Nederlanders die aangeven na een mogelijk verbod toch glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen te kopen en te gebruiken. Q170: Op welke wijze gaat u proberen deze onkruidbestrijdingsmiddelen te kopen? (N= 124)
16
Verkrijgbaarheid en prijs zijn redenen om chloor en azijn te gaan gebruiken na verbod Waarom chloor en natuurazijn /schoonmaakazijn als alternatief?
Chloor en azijn zijn voornamelijk alternatieven omdat het makkelijk te verkrijgen (66%) en goedkoper (55%) is. Ook levert het goede resultaten op (41%) en zou het makkelijk in gebruik zijn (36%). Ruim een derde (35%) stelt dat chloor en azijn beter voor het milieu zijn. Voor deze groep is het daarom een goed alternatief voor glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen.
Makkelijk verkrijgbaar
66
Goedkoper
55
Het werkt goed
41
Makkelijker te gebruiken
36
Beter voor het milieu
35
%
Diversen 2
Basis: Nederlanders die aangeven na een mogelijk op glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen chloor en/of azijn te zullen gaan gebruiken. Q180: Kunt u aangeven waarom u kiest voor chloor en/of natuurazijn /schoonmaakazijn als alternatief voor glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen? (N= 176)
17
5. Onderzoeksverantwoording
De respondenten zijn afkomstig uit de TNS NIPObase. Dit is een panel met ruim 200.000 respondenten die hebben aangegeven dat ze regelmatig willen meewerken aan onderzoek. De doelgroep voor dit onderzoek bestaat uit mensen van 18 jaar en ouder.
Uit dit panel is een bruto steekproef getrokken van 3.300 respondenten. De steekproef heeft een netto respons van 1625 respondenten opgeleverd. Het responspercentage komt daarmee neer op 49%.
Het veldwerk heeft plaatsgevonden in de periode van 30 oktober tot en met 8 november 2015.
Er is één keer een reminder uitgestuurd naar de respondenten.
De resultaten van dit onderzoek zijn herwogen naar geslacht, leeftijd, stedelijkheid, gezinsgrootte en opleidingen en is daarmee representatief voor de doelgroep Nederlanders van 18 jaar en ouder.
In de resultaten worden de resultaten uitgesplitst naar geslacht, leeftijd, stedelijkheid, gezinsgrootte en opleiding. Enkel de belangrijkste significante verschillen worden genoemd in de rapportage.
18