ONDERWIJSWOORDENLIJST VOOR SCHOOLRADERS ALS JE NIET HELEMAAL MEE BENT < verwijder geen elementen boven deze lijn; ze bevatten sjabloon-instellingen - deze lijn wordt niet afgedrukt >
Deze woordenlijst legt woorden uit die je op de schoolraad soms hoort. Hou hem bij je tijdens de vergadering. Anderstalige nieuwkomer Leerling die kort geleden in België kwam wonen, geen Belgische nationaliteit heeft en een andere taal heeft dan het Nederlands. Een aantal scholen hebben een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN). Beleid Alles wat je doet, wanneer en waar je dat gaat doen en hoeveel centen je daar aan uitgeeft. Het onderwijsbeleid is alle plannen die de minister van onderwijs wil realiseren. Gezondheidsbeleid van je school zijn bv. alle plannen die de school heeft om aan de gezondheid van iedereen op school te werken. Beroepsvoorbereidend leerjaar (BVLJ) Het leerjaar is het vervolg van het eerste leerjaar B in het secundair. Leerlingen krijgen er de kans om naast de leerstof kennis te maken met enkele beroepen. Bissen Een studiejaar overdoen. Woorden die hetzelfde betekenen: zittenblijven, dubbelen. Brede school Een samenwerkingsverband tussen een school en organisaties of verenigingen uit de buurt of stad. Ze werken samen projecten uit die de ten goede komt of delen samen (school)gebouwen. Centrum voor Leerlingenbegeleiding Afgekort CLB. Een dienst waar leerlingen, ouders en leerkrachten terecht kunnen voor informatie, hulp en begeleiding. Het CLB doet het medisch onderzoek, helpt je met leren en studeren, het kiezen van een studierichting die bij je past en als je persoonlijke problemen hebt. Comenius Een Europees project waarbij scholieren een deel van het schooljaar in een buitenlandse school les kunnen volgen. In het hoger onderwijs heet dit Erasmus. Commissie zorgvuldig bestuur Klachtencommissie voor het onderwijs in Vlaanderen. Je kan hier klacht indienen als de school zich niet houdt aan de wet rond kosteloosheid, eerlijke concurrentie, participatie, reclame en sponsoring, verbod op politieke activiteiten en handelsactiviteiten.
pagina 2>5
Commissie voor Leerlingenrechten Klachtencommissie voor het onderwijs in Vlaanderen. Je kan hier klacht indienen als de school van jouw keuze jouw inschrijving weigert of niet correct behandeld. Competenties Alles wat je moet kennen en kunnen (en hoe je moet zijn) om je diploma te kunnen behalen. Zodat je op een goede manier kan gaan werken of verder studeren. Concentratieschool Een school met een grote groep leerlingen van dezelfde afkomst (bv. arm, allochtoon). In de media wordt ‘concentratieschool’ vaak gebruikt voor scholen met een grote groep allochtone leerlingen. Decreet Een Vlaamse wet. Omdat onderwijs op Vlaams (en niet op Belgisch) niveau geregeld wordt, spreken we niet van onderwijswetten, maar van onderwijsdecreten. Departement Een deel van het ministerie. Deze mensen (ambtenaren) bereiden het beleid van de minister voor. (zie beleid) Eindtermen Het minimum dat je moet kennen en kunnen om een diploma (bv. diploma secundair onderwijs) te kunnen krijgen. De eindtermen worden bepaald door de onderwijsminister en het Vlaams Parlement. De school moet zorgen dat de leerlingen de eindtermen halen. Ervaringsgericht onderwijs Deze methode van lesgeven gaat er vanuit dat leerlingen het meeste leren uit wat ze doen en meemaken. De leerkracht blikt na de activiteit samen met de leerlingen terug op wat er gebeurd is en bekijkt wat ze hieruit geleerd hebben. Examencommissie Een dienst bij het ministerie van onderwijs die examens organiseert voor iedereen die om één of andere reden geen diploma (of getuigschrift) heeft behaald op school. Je leert thuis de leerstof en maakt dan bij de examencommissie de examens. Geïntegreerd onderwijs Afgekort: GON. Een regeling zodat sommige jongeren met een handicap of leermoeilijkheden tijdelijk of voor altijd op een gewone school kunnen zitten. Hiervoor krijgt de school twee dingen: extra centen van de overheid en hulp van een buitengewone school in de buurt. Met deze ondersteuning kan een leerling die normaal gezien naar het buitengewoon onderwijs zou gaan, toch schoollopen in een gewone school en daar een diploma behalen. (zie ook bijzonder onderwijs)
pagina 3>5
Inrichtende macht Ander woord voor schoolbestuur. De inrichtende macht (een vzw, de stad, de provincie of de Vlaamse Gemeenschap) richt scholen op, werkt het pedagogisch project uit waarbinnen de school zijn lessen en de schoolwerking organiseert. (zie ook pedagogisch project) Inschrijvingsrecht Vlaamse wet die leerlingen het recht geeft om zich in te schrijven in een school en vestigingsplaats naar keuze. (zie decreet) Kabinet De groep medewerkers en adviseurs van een minister. Elke minister heeft er één. Klassenraad Een vergadering van de leerkrachten die lesgeven in dezelfde klas van een secundaire school. Ook de directeur is op de bijeenkomst van de klassenraad. Op het einde van het schooljaar beslist de klassenraad of je al dan niet slaagt. Het is de deliberatie. Leerplan Een overzicht van de leerstof van een vak. In het leerplan staan de eindtermen uitgewerkt die je op het einde van elke graad moet behalen. Ofwel stelt de inrichtende macht van je school zelf een leerplan op, ofwel volgt je school het leerplan van een onderwijskoepel. (zie ook: eindtermen, inrichtende macht, onderwijskoepel, onderwijsnet) Lokaal overlegplatform Afgekort: LOP. Een vergadering in een aantal gemeenten en steden over de gelijke onderwijskansen en het inschrijvingsrecht van de leerlingen. De scholen en CLB’s overleggen er met de vertegenwoordigers van de leerlingen, ouders, leerkrachten, verenigingen van kansarmen, allochtone groepen, onthaalbureau’s voor nieuwkomers en andere organisaties. Er zijn LOP’s voor het basisonderwijs en voor het secundair onderwijs. Het LOP bemiddelt als een school je niet wil inschrijven. Medezeggenschapscollege Schoolraden van scholen in dezelfde scholengemeenschap vormen een medezeggenschapscollege. Hierin zitten vertegenwoordigers van de verschillende schoolraden. Een medezeggenschapscollege overlegt en adviseert de scholengemeenschap over welke studierichtingen elke school het best aanbiedt en hoe begeleiding van leerlingen rond studiekeuze het best verloopt. (zie ook: scholengemeenschap, schoolloopbaanbegeleiding, schoolraad) Participatie Betekent: ‘actieve deelname’. Leerlingenparticipatie betekent dat leerlingen betrokken worden bij het beleid en de organisatie van de school. Het betekent dat jullie kunnen meedenken, mee praten, mee werken en mee
pagina 4>5
beslissen over alles wat er met jullie en rond jullie op school gebeurt. Het betekent voor VSK ook dat leerlingen mee mogen denken over hoe het onderwijs van de toekomst eruit ziet. Onderwijskoepel Een vereniging die een groep scholen vertegenwoordigt. In Vlaanderen zijn er drie onderwijskoepels: de koepel van de katholieke scholen (Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs), de provinciale scholen (Provinciaal Onderwijs Vlaanderen) en de koepel van stedelijke en gemeentelijke scholen (Onderwijssecretariaat van Steden en Gemeenten). Zo’n onderwijskoepel ondersteunt de scholen, maakt leerplannen op en vertegenwoordigt hen op Vlaams niveau. De vereniging die de scholen van het gemeenschapsonderwijs vertegenwoordigt (het GO!) is geen onderwijskoepel, maar is de inrichtende macht van haar scholen. Onderwijsvorm Een groep studierichtingen die algemeen vormend (aso), kunstgericht (kso), technisch- (tso) of beroepsgericht (bso) zijn. Elke studierichting in het gewoon secundair onderwijs behoort tot één van deze vier onderwijsvormen. Ontwikkelingsdoelen Zo noemen ze eindtermen in het kleuteronderwijs, in de B-stroom (secundair onderwijs) en in het buitengewoon onderwijs. De school moet een inspanning doen zodat de leerlingen de ontwikkelingsdoelen bereiken. (zie ook eindtermen) Pedagogische begeleidingsdienst Een afdeling met medewerkers van de onderwijskoepel of de inrichtende macht die de leerkrachten en de schooldirecties helpt om de kwaliteit van hun lesgeven of de werking van hun school te verbeteren. (zie ook: inrichtende macht, onderwijskoepel, onderwijsnet) Pedagogisch project De kijk (manier van denken) van de inrichtende macht van de school over onderwijs. Het project staat op papier en bepaalt de studierichtingen, het reglement, de projecten van de school … Scholengemeenschap Een vrijwillig samenwerkingsverband tussen scholen van hetzelfde onderwijsniveau (bv. secundair onderwijs). Scholengroep Een samenwerkingsverband tussen basis- en secundaire scholen van hetzelfde onderwijsnet. Komt vooral voor binnen het GO! (zie ook onderwijsnet) Schoolraad Vergadering op school waar leerlingen, ouders, leerkrachten en buurtbewoners aan deelnemen. De schoolraad geeft advies aan de school over het schoolreglement, lessenroosters, schoolkosten … Enkel leerlingen in het
pagina 5>5
vrij en het officieel gesubsidieerd onderwijs hebben het recht om in de schoolraad te zitten. (zie ook onderwijsnet) Schoolloopbaanbegeleiding Scholen helpen leerlingen en ouders keuzes maken over de opleiding door een juiste evaluatie (cijfers) en advies. Studiekeuzebegeleiding maakt deel uit van de schoolloopbaanbegeleiding. Ander woord: oriëntering. SID-in Een informatiedag waar je als scholier informatie krijgt over de opleidingen in het hoger onderwijs en de arbeidsmarkt. Deze dagen van het onderwijsministerie zijn er voor scholieren uit het laatste jaar van het secundair. Schooltoelage Ander woord voor studiebeurs. Je krijgt geld van het onderwijsministerie om een deel van je schoolkosten te betalen. Studiegebied Studierichtingen die nauw met elkaar verwant zijn. Die studierichtingen gebruiken in het bso en tso vaak dezelfde lokalen en machines. Uitstroom Het aantal leerlingen met een diploma dat een studierichting beëindigt. Vestigingsplaats De plaats waar een school gelegen (= gevestigd) is. Een school kan een aantal vestigingsplaatsen (adressen) hebben. Watervaleffect Ouders en leerlingen kiezen vaak eerst voor de moeilijkste studierichting en denken “als het te zwaar is, kan je toch nog altijd afzakken”. Zo kiezen leerlingen voor het aso en als dat niet lukt, gaan ze over naar het tso. Sommigen komen later nog in het bso terecht. Het watervalsysteem demotiveert leerlingen en kan voorkomen worden door een betere studiekeuzebegeleiding.