HIEPERDEPIEP.......
3RXVIHHIVHIRSRWGLYPHMK
Hoera! We zijn twee jaar oud
,)04()/-2()6)2
-2+%>%
Samen met Xi Rui, Seppe & Jadon vieren we onze verjaardag.
+))*29 KONINKLIJKE ACADEMIE VAN BEELDENDE KUNSTEN DEN HAAG
4
(*30 %FO)BBH
www.kabk.nl
23 Vrijdag Januari2009
WWW.DEPERS.NL
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
Interview Jeroen Dijsselbloem
Onderwijs wil niet luisteren Jeroen Dijsselbloem, leider van het parlementair onderzoek naar onderwijsvernieuwingen, is het zat dat het onderwijs niet goed naar zijn bevindingen luistert. Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG
...
De voorzitter van de parlementaire onderzoekscommissie naar onderwijsvernieuwingen Jeroen Dijsselbloem is not amused. Zijn bikkelharde oordeel over onderwijsbeleid is amper geveld of de eerste nieuwe wijzigingen staan alweer op stapel. De onderwijsraden zoals de Hboraad gaan daarmee rechtstreeks in tegen de conclusies van zijn onderzoek naar onderwijsvernieuwingen. In april vorig jaar velde de commissie-Dijsselbloem een niets ontziend oordeel over het onderwijsbeleid sinds de jaren negentig. De overheid heeft het zekerstellen van de kwaliteit van het onderwijs ‘ernstig verwaarloosd’ luidde het eindoordeel. Grootschalige onderwijsvernieuwingen zouden voortaan eerst uitgebreid getoetst moeten worden. Toch gebeurt dit niet, stelt de leider van het onderzoek nu in deze krant. ‘In mijn waarneming gaan vooral de vernieuwingen in het mbo en het hbo heel snel door.’ Dijsselbloem vindt dat zijn commissie de onderwijsraden harder had moeten aanpakken. ‘Ik stel vast dat we daar niet veel aandacht aan hebben besteed. Dat is jammer, want de machtige onderwijsraden
IN BUSINESS
Nederlanders zijn watjes Alleen in Nederland is stress een reden om je ziek te melden, blijkt uit onderzoek. In andere landen wordt de oorzaak van het stressprobleem aangepakt, maar hier gaan we thuiszitten en laten we het probleem vaak voortmodderen. ‘En daar word je pas echt langdurig ziek van.’
Lees meer op pagina 9
hebben het parlement op afstand gezet.’ De bolwerken van het basisonderwijs (PO-Raad), voortgezet onderwijs (VO-raad), middelbaar beroepsonderwijs (Mbo-raad), hogescholen (Hbo-raad) en universiteiten (VSNU) zijn een doorn in zijn oog. De vicefractievoorzitter van de PvdA betitelt ze als ‘pseudo-ministeries’. ‘De onderwijsraden hebben heel veel
Veel te machtige onderwijsraden zijn Dijsselbloem doorn in het oog. macht, terwijl zij maar beperkt verantwoording af hoeven te leggen.’ Een vernieuwing, waarbij het onderwijs niets doet met zijn advies, is volgens hem het ‘competentiegerichte onderwijs’ voor het mbo. Volgens Dijsselbloem runt niet het ministerie van Onderwijs, maar de Mbo-raad die vernieuwing. Geen goede zaak, vindt hij, want bijvoorbeeld exameneisen zijn eigenlijk de verantwoordelijkheid van de minister. Dijsselbloem wil de macht van de onderwijsraden liever vandaag dan morgen inperken, maar hij verwacht niet dat dit zonder slag of stoot zal gaan. ‘Als je daar wat aan probeert te doen, dan krijg je onmiddellijk een conflict met de Terpstra’s van deze wereld’, zegt hij, refererend aan de voorzitter van de Hbo-raad, Doekle Terpstra. Lees meer op pagina 2
Palestijnen Schade in Gaza-Stad
Groot gordijn vervangt nu de buitenmuur Tussen de puinhopen van Gaza wordt gezocht naar de laatste bezittingen. Ongeloof en boosheid strijden om voorrang bij de inwoners. Arnold Karskens GAZA-STAD
...
De verwoesting is imposant in de noordelijke wijken van Gaza-Stad. Links en rechts van de zanderige weg liggen geraamten van huizen. Ahmad Dardona (54) schraapt met een kleine schop tussen de betonnen lagen. Trekkend aan zijn dunne trui: ‘Ik heb
SPORT
De laatste volksclub
Op bezoek bij Go Ahead Eagles
18
alleen nog de kleren die ik draag.’ Al de tweede dag van de grondoorlog, die op 3 januari begon en werd voorafgegaan door een week luchtbombardementen onder de naam ‘Operatie Gegoten Lood’, werd zijn huis in de wijk Al Rais al Gable getroffen door een Israëlische bom. ‘De volgende ochtend rukten tanks gevolgd door bulldozers op.’ Alle huizen in de wijde omgeving gingen plat. ‘Als ik ze zou hebben gestopt, hadden ze me doodgeschoten. Ik wilde mijn auto nog redden maar dat mocht niet. Uit de zandvlakte steken geplette autowrakken. Waarom ze dat de-
IN BUSINESS
‘Dit jaar zijn wij veel te lief geweest’ Koster en Jojanneke waren niet zo scherp in 2008. Ze beloven nu beterschap. Pagina 10.
den? ‘Omdat ik een Palestijn ben’, roept Ahmad boos. Verderop in de wijk Tuaan wijst Ahmed Abu Haleema (57) naar zijn gevel. Een groot gordijn vervangt de buitenmuur. ‘Een bulldozer ramde de voor- en achterzijde. Ik kon net op tijd vluchten. Met zijn tien kinderen en een schare kleinkinderen bewoont hij de laatste drie kamers. Lopend om het huis en wijzend op de kapotte kozijnen en ramen, vraagt hij zich af waarom de Israëliers de schade toebrachten. In de buurt werd nergens geschoten. ‘Dit is geen oorlog, maar pure criminaliteit.’ Nu de kanonnen zwijgen, maakt hij zich, zoals veel van de anderhalf miljoen inwoners, zorgen om zijn broodwinning. De infrastructuur is naar de Filistijnen. Wegen zijn opgebroken, elektriciteitsmasten omgetrokken en waterleidingen doormidden getrokken. Lees verder op pagina 5
VAN MIDDELKOOP
De minister is wat in de war Minister van Defensie Eimert van Middelkoop stond gisteren weer ter discussie in de Kamer. En daar bleek hij twee dingen te kunnen verenigen die helemaal niet verenigbaar zijn. Hij wil geen nieuwe Afghanistanmissie na 2010 én hij is het met Balkenende eens dat dat nog valt te bezien.
Lees meer op pagina 3
2
NL
Terpstra ‘De angst van oh-wee-we-mogen-helemaal-niets-meer regeert’
Lange Poten
Ruzie over onderwijsbeleid
...
Dijsselbloem heeft een ‘verlammende werking’ op het onderwijs zegt Doekle Terpstra. ‘Een kulargument’, pareert de commissievoorzitter fel.
PETER
MIDDENDORP
M
et enige regelmaat verschijnen in de zingevingskaternen van de dagbladen berichten dat mannen een aanmerkelijk lagere pijngrens hebben dan vrouwen. Voor vrouwen is dat leuker leesvoer dan voor mannen. Als mannen ziek zijn, schijnen zij pas echt te kunnen lachen. Ik moest hieraan denken toen ik woensdagmiddag thuis op de bank nogal grieperig zat te wezen, telefoon in de hand. Ik overwoog om allerlei mensen te bellen en ze allemaal over mijn verschijnselen te vertellen. Ik had aandacht nodig, dat zag ik zelf ook wel, maar wilde ook weer niet zo’n typische klaagman zijn; de mensen moesten wel denken dat ik een echte doorzetter ben. Op de televisie was de hele middag, in elk programma en op elke zender, Geert Wilders te zien. In de film Fitna, maar ook wel in andere publicaties, had hij de afgelopen jaren een boel ferme en negatieve uitspraken over moslims gedaan. Nu had het gerechtshof in Amsterdam besloten dat hij zich voor die uitspraken voor de strafrechter moet verantwoorden.
Mensen moesten wel denken dat ik een echte doorzetter ben.
Vervolg van pagina 1
...
Rustig, ijverig en bedeesd, dat zijn de kwalificaties die je de leider van het parlementair onderzoek naar onderwijsvernieuwingen Jeroen Dijsselbloem normaliter mee zou geven. Je brengt hem niet zo gauw van zijn stuk, tenminste, tot vernieuwingen in het onderwijs aan bod komen. Dijsselbloem springt bijna uit zijn vel als hij hoort wat voorzitter van de Hboraad Doekle Terpstra over de effecten van zijn rapport zegt. Oud-vakbondsbestuurder Terpstra stelt dat de commissie-Dijsselbloem een ‘verlammende werking’ heeft op het onderwijs. Pogingen om bijvoorbeeld het onderwijs in taal en rekenen te verbeteren, stuiten volgens Terpstra sinds het rapport-Dijsselbloem op weerstand in de Kamer. De Hbo-raad-voorzitter vindt dat veranderingen in het onderwijsbeleid nu ten onrechte worden beschouwd als stelselwijzigingen. Terpstra: ‘Wij moeten ons niet door de angst van oh-wee-we-mogen-helemaal-niets-meer laten regeren.’
‘Een kulargument’, pareert Dijsselbloem fel. ‘Als de pseudo-minister Terpstra dat zegt, krijgt hij een aanvaring met de Kamer, of in elk geval met mij.’ Na deze uitspraak laat Dijsselbloem bewust een stilte vallen. Gespierde taal van het tengere Kamerlid. Volgens Dijsselbloem is het pertinent onwaar dat onderwijsvernieuwingen stil liggen. Sterker nog, het omgekeerde is eerder het geval. ‘Als je ziet hoe snel de vernieuwingen in het mbo en in het hbo doorgevoerd worden, dan betwijfel ik of ze mijn aanbevelingen ter harte hebben genomen.’
Nieuwe Zoetermeertjes
Jeroen Dijsselbloem. ANP
Maar onderwijsraden slaan dat advies volgens Dijsselbloem in de wind. De machtsbolwerken van het basisonderwijs (PO-Raad), voortgezet onderwijs (VO-raad), middelbaar beroeps onderwijs (Mbo-Raad), hogescholen (Hbo-raad) en universiteiten (VSNU) doet hij schertsend af als ‘de nieuwe Zoetermeertjes’, verwijzend naar de voormalige locatie van het ministerie. Het ministerie van Onderwijs heeft volgens Dijsselbloem vooral onder minister Maria van der Hoeven afstand gedaan van veel bevoegdheden. Dijsselbloem
Schadevergoeding 500.000 euro
Wilders was, zo zei hij op iedere zender, ‘aangeslagen’ door het nieuws. De beslissing van het Hof was een grof schandaal, die was namelijk niet alleen een aanslag op hem persoonlijk, niet alleen op hem en de vijfhonderdduizend mensen die zo stom waren geweest hun stem op hem uit te brengen, maar ook eentje op de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid zelf, de democratie, de westerse wereld, de wereld, alles. Aangeslagen. Het is een specifiek soort mens dat zo op de wereld reageert. Als een olifant gaan ze door de porseleinkast, maar zodra iemand iets terugzegt of met een stoffer en blik aan komt zetten, gaan ze op de grond liggen jammeren. Emotioneel komt het niet erg voldragen over. Wilders is de grootste piepert van het land. Normaal gesproken horen alleen voor kinderen uitdelen en incasseren niet bij elkaar. Zelf was ik ook een beetje aangeslagen. Ik zette de televisie uit; een hele middag herhaaldelijk alle zenders langs geweest en niet één keer iets fatsoenlijks gezien. De telefoon ging in de oplader terug. Er was niemand die medelijden met me had, behalve ikzelf. Dat voelde weinig, maar misschien was het wel precies genoeg. 1
Brink dagvaardt journalist Smit Zakenvrouw Nina Brink heeft een dagvaarding doen uitgaan tegen journalist Eric Smit, voor stalking en publieksmisleiding. Robert Vuijsje AMSTERDAM
...
Het gaat om verhalen over Brink die Smit sinds 2005 publiceerde in Quote en Dagblad De Pers en uitlatingen die hij over haar deed in andere media. Ook heeft Brink een eis tot schadevergoeding ingediend van 500.000 euro, voor het verhaal in Quote waar-
In scène gezet ...
NICO
DIJKSHOORN
A Peter Middendorp doet als schrijver/journalist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
merikanen, zolang ze ons willen blijven redden en beschermen, vertrouw ik ze voor geen cent. Daarom bevalt vooral dat ene zinnetje uit Obama’s speech mij niet. Over dijkdoorbraken en snel helpen. Zul je net zien, zit je op Texel in de
Bijna een jaar lang deed Dijsselbloem met acht Kamerfracties onderzoek naar onderwijsvernieuwingen in het voortgezet onderwijs. De conclusies waren niet mals, sinds de jaren negentig was het onderwijsbeleid ‘ernstig verwaarloosd’. Zijn commissie liet niet alleen de diepe crisis van het onderwijs zien, maar legde ook het falen van de overheid genadeloos bloot. Voortaan zouden onderwijsvernieuwingen eerst uitgebreid getoetst moeten worden.
de mededelingen van zijn anonieme bronnen heeft getoetst.’ Brink: ‘Tijdens de bemiddeling zei Smit: sm, het is toch maar twee letters? Het is iedere keer seksueel getint. Ik veroordeel mensen die aan sm doen niet, maar ik hoor daar niet bij.’ De schadevergoedingseis is de eerste in een serie. ‘Als hij geen half miljoen euro heeft?’, zegt Brink. ‘Daar had hij dan eerder aan moeten denken. Al
‘Als ik Lady Macbeth was, had ik hem toch wel vergiftigd?’
in Smit haar beschuldigde van ‘sm-praktijken’. In november 2008 hadden Smit en Brink een bemiddelingsbijeenkomst, waarin het ‘Kill Mickey’-verhaal werd behandeld. De bemiddeling stopte omdat Smit teleurgesteld was over de uitkomst van het eerste gesprek. Mediator mr. R.C. Gisolf, voormalig president van de Amsterdamse rechtbank, oordeelde dat Smit had moeten weten dat hij ‘onvoldoende concreet en overtuigend feitenmateriaal voorhanden had om tot publicatie te kunnen overgaan’. En dat ‘niet gebleken is dat Smit de juistheid van
het geld zal gaan naar goede doelen, voor mensen die ook worden gestigmatiseerd.’ Het is Brinks bedoeling om de schadevergoeding te innen bij Smits toekomstige werkgever, ‘als iemand hem ooit weer te werk stelt.’ Smit werkt aan een boek over Brink. Daar
sluftervallei lekker in je blote reet met een grutto op schoot te genieten van de werking der getijden, stormen die yanks met zandzakken richting duinen. Omdat Obama het gezegd heeft. Ik merk deze week dat het diep zit, mijn wantrouwen. Ik geloof niets meer. Dat vliegtuig op de Hudson, allemaal in scène gezet. Er was in de laatste dagen van het Bush-tijdperk grote behoefte aan een nieuwe held. Het liefst een blanke. Daar is over vergaderd. ‘Weet je wat, we laten een echte piloot een noodlanding maken, midden in New York. Daarna redden we iedereen. Regel jij nog even een verward sprekende neger als getuige. Neem die Regilio Tuur maar, uit Ne-
derland. Als die wat door heeft verstaat toch niemand hem.’ Zo moet het ongeveer zijn bekokstoofd. Alles is deze week even net te toevallig. Net te mooi. Bono, zanger en Afrika-redder van beroep, mocht tijdens het concert voor de nieuwe president zijn bekende politieke statements maken. Liefde, gelijkheid, one love, in the name of love. En niet te vergeten money for nothing. Het concert viel precies samen met de lancering van U2’s nieuwe single. Bruce Springsteen is ook dol op Obama. Zijn cd komt vandaag uit, vlak na de gratis wereldwijde publiciteit. Ze kunnen het nog, de Amerikanen. Je voelt een brok in je keel, grijpt
betreurt het dat zijn commissie de onderwijsraden niet harder heeft aangepakt. ‘Ik stel vast dat we daar niet heel veel aandacht aan hebben besteed. Dat is jammer, want de machtige onderwijsraden hebben het parlement op afstand gezet. Maar als je daar wat aan probeert te doen, krijg je onmiddellijk een conflict met de Terpstra’s van deze wereld.’ De PvdA’er doelt hiermee op voorzitter van de Hbo-raad Doekle Terpstra. Een van de voorstellen van Terpstra is om de havo met een jaar te verlengen. Terpstra vreest echter dat dit plan sinds het rapport-Dijsselbloem ‘niet meer op kwalitatieve gronden gewogen zal worden’. Volgens Dijsselbloem is het terecht dat de Kamer nu kritischer staat tegenover onderwijsvernieuwingen ‘en dus ook tegenover de plannetjes van de Hbo-raad’. Hij vindt het idee van Terpstra onzalig. ‘Bij de Hboraad heerst de eeuwige drive om de havo en het hbo gelijk te trekken met het vwo en het wetenschappelijk onderwijs’, analyseert hij. ‘Maar er zit wel degelijk een bepaalde logica achter de lengte van die opleidingen.’ 1
zal zij ook maatregelen tegen nemen. ‘Ik wil altijd overal redelijk uitkomen, in overleg,’ zegt Brink. ‘Ik ga juist niet meteen juridiseren, maar ik heb nu geen andere mogelijkheid. Hij heeft een persoonlijke obsessie met mij. Smit brengt mij en mijn familie in gevaar, ik ben gewoon bang voor hem. Hij werkt samen met mensen die mij chanteren. Ik weet niet wat zijn achtergrond is, wie hem steunt. Zijn bronnen zijn Simon Suiker, een overleden heroin addict, verder zijn het anonieme zegslieden. Smit heeft waanbeelden. Hij beschuldigt me van ontvoering en kannibalisme. Hij noemt mij Lady MacBeth. Als ik Lady MacBeth was, had ik hem toch wel vergiftigd? Dat is een grapje. Zijn verhalen zijn onrechtmatig, onbetamelijk en onwaar.’ Eric Smit zegt dat hij een rechtszaak met vertrouwen tegemoet ziet. ‘Ik verheug me op de zitting. Daar zijn ze toch voor, die rechtszalen. De vorige schadeclaim was voor 1 miljoen euro, dus ik ga vooruit.’ Lees verder op pagina 6
in je zak en dan kun je voor dertig euro een zakdoek kopen. De verspreking van Obama tijdens het afleggen van de eed. Allemaal van te voren bedacht. De rechter verdraaide expres zijn woorden en Obama aarzelde volgens script. Het maakte hem, nog voor het begin van zijn presidentschap, menselijk. Het excuus zat twee seconden voor hij officieel president werd al veilig ingebakken. De boodschap: ook een kleurling met leuk haar kan falen. 1
Nooit meer vakantie
Weg met alle regels
Stoere jeugd
De zomervakantie heeft geen goede invloed op de taalontwikkeling van kinderen. Dit is de uitkomst van een onderzoek van de Universiteit Twente.
VVD’er Toine Manders wil een verbod op het verbieden. ‘Er wordt veel te veel verboden in Nederland. Dat remt de innovatie.’
Jongeren in de Nijmeegse probleemwijk Hatert gaan binnenkort bemiddelen bij gevallen van overlast waar buurtbewoners zelf niet uitkomen.
NL
3
Acties van de baan
Auschwitz
BLINDEN WINNEN
Kabinet: moslims, ga naar herdenking
Viziris, de belangenorganisatie voor blinden, en de RET hebben toch afspraken gemaakt om het gebruik van de ov-chipkaart gemakkelijker te maken voor blinden. Er komt een proef met de mogelijkheid voor reizigers met een visuele beperking tot betaling achteraf en de website www.ov-chipkaart.nl wordt uitgebreid met een spraakmodule.
Het kabinet roept moslims op massaal bij de Auschwitzherdenking te zijn. Het wil dat moslims en joden begrip krijgen voor elkaars leed. Kustaw Bessems DEN HAAG
...
Moslim mag prediken
KHALID YASIN WELKOM De omstreden islamitische prediker Khalid Yasin kan de komende dagen in Nederland toespraken houden. Als hij daarin echter aanzet tot haat, kan het OM hem vervolgen. Dat heeft minister Hirsch Ballin van Justitie gisteren geschreven. De PVV, het CDA en de PvdA hadden gevraagd of het mogelijk was hem de toegang tot Nederland te weigeren.
Van Middelkoop gisteren in de Tweede Kamer. EVERT-JAN DANIELS
Afghanistan Onduidelijkheid over missie
Toneelstukje met Van Middelkoop mag verder
De echte reden van zijn boosheid is dat hij ruzie had gekregen als de motie was aangenomen. Dan zouden ook Balkenende en Verhagen zich er aan hebben moeten houden. Zonder de motie is er nog ruimte. De ministers kunnen doorvechten en de schijn ophouden dat ze het eens zijn.
Toneelstukje Minister Van Middelkoop spreekt zichzelf tegen. Wat hij zegt kan niet, maar van de Kamer mag het. Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG
Weegmoment
Minister Eimert van Middelkoop wil na 2010 geen nieuwe grote missie in Afghanistan. Hij zei het in kranten en herhaalde het gisteren in de Tweede Kamer. Maar een motie die precies hetzelfde zei maakte hem pisnijdig. Hoe kan dat? Omdat Van Middelkoop twee dingen doet die niet samengaan. Hij neemt geen afstand van zijn uitspraken in de media over Afghanistan. En hij houdt ook vol dat hij het helemaal eens is met premier Balkenende en Verhagen. De twee dingen zijn onverenigbaar, want Van Middelkoop vindt wat anders dan de CDA’ers. In De Telegraaf zei de minister van Defensie dit: ‘De nieuwe Amerikaanse president Obama kan me tien keer bellen, maar onze missie in Oeroezgan stopt augustus 2010. We gaan ook niet naar een ander gebied. Dat is geen optie.’ Vorige week zei hij eerst dat het ‘volledig uit de lucht was gegrepen’,
Van Middelkoop wil dus blijkbaar echt geen nieuwe missie in Afghanistan. Dat kan, maar dan is hij het wel oneens met Balkenende en Verhagen die die optie openhouden. De premier sprak van ‘een nieuw weegmoment’ als Obama een verzoek doet. Verhagen benadrukte, ook in De Telegraaf, dat alleen is besloten dat Nederland in 2010 weggaat uit Uruzgan: ‘Ik ga niet zeggen dat dit het is.’ Toch hield Van Middelkoop gisteren vol dat hij op één lijn zit met zijn collega’s. Dat kan niet, zei Rita Verdonk. ‘Balkenende wil wel opnieuw wegen. U niet. Wie moet ik geloven?’ ‘Alletwee’, antwoordde de minister. Voor de duidelijkheid stelden de SP en de VVD een motie op waarin stond dat er geen nieuwe, grote missie moet komen. Precies wat Van Middelkoop in de media en in de Kamer had gezegd. Toch maakte de motie hem boos. Die was overbodig en zou alleen maar ‘mist creëren’.
... ANP
Uitstel voor veehouders
VIEZE STALLEN Veehouders krijgen de tijd om hun stallen aan te passen aan milieu-eisen. Minister Cramer houdt niet vast aan 1 januari 2010 om de stallen te laten voldoen aan strengere normen rond de uitstoot van ammoniak. Wel moeten boeren in een plan aangeven hoe ze aan de normen gaan voldoen. Cramer kreeg hiervoor de steun van CDA, PvdA, VVD en SGP, maar haalde zich de woede op de hals van SP, GroenLinks en PvdD.
maar gisteren nam hij de onduidelijkheid weg. Hij was het, op de kop na, helemaal eens met de tekst. Waarom had hij dan vorige week afstand genomen? ‘Dat is voer voor psychologen.’
Argus Doodstraffen in melamine-proces
De Kamer tolereert het toneelstukje voorlopig. Alleen de PVV en Verdonk willen van de minister af. De overige oppositiepartijen twijfelen aan zijn geloofwaardigheid, maar zijn het inhoudelijk met hem eens. En de coalitie, zelfs zijn eigen ChristenUnie, ergert zich aan het gestuntel, maar heeft geen zin in een crisis. De minister zelf is tevreden. Maar toch, is het niet gek om boos te worden over een motie die zegt wat hij zelf wil? ‘Zo ken ik er nog wel twintig. Dat is overbodig. Dan lijkt het alsof er wat aan de hand was en dat moeten we niet hebben. 1
Dit zei minister Van der Laan voor Integratie (PvdA) gisteren bij een bijeenkomst van multicultureel instituut Forum. Hij ging uitgebreid in op de gevolgen van de oorlog in Gaza voor Nederland. ‘Als dit conflict ooit kan worden opgelost, is dat door te beginnen met begrip voor elkaars verdriet. In het Midden-Oosten en hier. Daarom zouden we ons in Nederland moeten concentreren op dat leed.’ Hij noemde het onverdraaglijk dat islamitische jongeren bij demonstraties tegen het militair optreden door Israël leuzen als ‘Hamas Hamas, joden aan het gas’ riepen. ‘Het staat zo haaks op begrip voor elkaar.’ Na overleg met het Auschwitz Comité zei Van der Laan: ‘Zondag is iedereen, misschien juist mensen uit de moslimgemeenschap, welkom. Maar kom dan in alle rust en toon respect. Neem het conflict niet mee en verdiep je in het leed van de Joodse gemeenschap. Ik hoop dat mensen uit bijvoorbeeld de Marokkaanse gemeenschap in groten getale deelnemen aan die herdenking. Want dat zou een prachtig gebaar zijn van solidariteit. Het is een handreiking die alleen maar kan leiden tot meer begrip van Joodse zijde voor de nakba.’ ‘Nakba’ is Arabisch voor ‘ramp’ en verwijst naar de vlucht van Palestijnen na de oprichting van Israël in 1948. Joden en moslims moeten het volgens Van der Laan over de Holocaust en de nakba hebben ‘zonder die te vergelijken of gelijk te stellen. De boodschap van het kabinet is: alleen door dialoog aan te gaan en begrip te tonen kunnen we de gevolgen van het Israëlisch-Palestijns conflict in ons land in goede banen leiden.’ 1
Andere verhalen over het spoor. UNIEK SEINHUISJE ONBEREIKBAAR VOOR PUBLIEK KIJK ZONDAG VANAF 15.55 UUR SPOOR VAN LEVEN WWW.SPOORVANLEVEN.NL
Stapelen
CONSTRUCTIEF BIER DRINKEN Voor de hoofdingang van Hogeschool Windesheim in Zwolle verrijst volgende week donderdag een woning gebouwd van duizend bierkratjes. Studenten willen hiermee aandacht vragen voor de kamernood in Zwolle. Uit een inventarisatie van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) bleek eerder al dat studenten in Leiden, Nijmegen, Amsterdam en Zwolle een jaar of langer op een kamer moeten wachten. ‘In de zomer is er nog wel aandacht voor het probleem, maar in de winter is het echt niet op-
gelost’, zei Bram Stappers van de Zwolse studentenvereniging ZHTC gisteren. Volgens de studentenverenigingen komen veel meer studenten in de knel omdat in januari vaak weer een nieuwe lichting begint. De ZHTC denkt overigens niet dat ze met de actie snel resultaat zal bereiken. Uit de inventarisatie van de LSVb blijkt dat studenten voor een corporatiewoning in Zwolle gemiddeld een tot anderhalf jaar moeten wachten. Woningen op de particuliere markt kennen iets kortere wachttijden.
ANP
Niet uitgestorven
Beter onderwijs
De Beukentandvlinder is gespot in het Vijlenerbos in Zuid-Limburg.
Een kwart van de basisscholen probeert de lessen in taal en rekenen naar een hoger plan te tillen.
NL
4
Hoera! Jarig
Twee jaar en nog zoveel te doen Xi Rui, Jadon en Seppe vieren vandaag hun verjaardag. Net als De Pers. En net als wij zijn ze goed gezond, snelgroeiend, vol plannen en hebben ze praatjes voor tien. Xi Rui
Jadon
Seppe
C
I
n zijn tweede jaar in Scheveningen is hun geadopteerde zoontje Xi Rui (4) enorm gesetteld, zeggen Berber (33) en Marcel (43) Plugge trots. Marcel: ‘Hij kletst de hele dag door, zeker als hij zich op zijn gemak voelt. En hij is heel nieuwsgierig naar echte jongensdingen. Toen de fotograaf net zijn camera tevoorschijn haalde, zag je hem meteen kijken. En dan wil hij alles weten. Laatst vroeg hij ook wie precies de lantaarnpalen ’s avonds aansteken. Als ik dan antwoord dat dat vanuit een kantoor gebeurt, wil hij weten hoeveel mensen daar werken.’ Ook zijn grote zus Simone (15) is trots en neemt het liefst zo vaak mogelijk vriendinnen mee om haar broertje te showen. Marcel: ‘Xi Rui is een behulpzaam jongetje, gevoelig ook. Hij heeft goed door hoe de stemming ergens is, vraagt dan ook: ‘Gaat het goed? Heb je pijn?’ Hij is heel lief, maar ook pittig. Hij wil dingen zelf doen, ook als dat met zijn armpje iets moeilijker is. Laatst wilde hij een busje openmaken, en dan mag ik me daar echt niet mee bemoeien. Dan zit hij rustig een uur met dat busje onder zijn arm te klooien, maar uiteindelijk lukt het hem. Als hij iets in zijn koppie heeft, moet het gebeuren.’ Sinds kort zit Xi Rui iedere morgen ochtend de basisschool en dat is een hele verandering. Maar de grootste verandering zal dit jaar plaatsvinden, want hij krijgt een jonger broertje. Marcel: ‘In maart of april gaan we hem met zijn vieren halen, hij komt vlak boven Tibet vandaan en is twee, net als Xi Rui toen hij bij ons kwam. Xi Rui is er heel erg mee bezig, bekijkt met ons foto’s van zijn broertje en verlangt ernaar om net als zijn vriendjes ‘de grote broer’ te zijn. Hij laat ook geen kans onbenut om te benadrukken dat zijn nieuwe broertje veel jonger is en veel minder kan. ‘Hij is nog te klein voor kauwgom, hè?’, vraagt hij dan, terwijl hij het antwoord donders goed kent.‘ 1
arola Pot (37) lacht naar haar zoontje die een ritmisch dansje uitvoert op het muziekje uit zijn speelgoedgiraffe. ‘Ik vind twee een fantastische leeftijd. Hij is al een echt mens, maar toch nog lief klein. En er is interactie: hij kan zichzelf duidelijk maken, je vraagt wat aan hem en hij geeft antwoord, of zegt zelf iets. ‘Jahoe’, dat is Jadon. ‘Tata-auto’, vrachtwagen. Ik versta het meeste wat hij zegt. Behalve één woordje, daar kom ik maar niet uit.’ Een jaar geleden had ze niet verwacht dat het zo leuk zou worden. ‘Ik vond het zwaar. ‘Het wordt beter’, zeiden mensen. Ze konden me nog meer vertellen. Maar het is echt zo. Een rijkdom, een wonder vind ik het nu.’ Jadon likt aan haar koffielepeltje. ‘Wonderbaarlijk, dat vindt ‘ie lekker. Hij drinkt het zo uit je kopje als je niet oplet.’ Opvoeden is ‘pittig’. ‘Je denkt vaak: doe ik het goed? We willen Jadon met name zelfstandigheid bijbrengen. Hij gaat heel graag naar buiten, heeft graag de wind op zijn gezicht. Straks gaat hij natuurlijk zonder mij. Dat vind ik wel eng, al die gevaren op de loer. Maar je moet hem toch het gevoel geven dat hij het alleen kan. Ja, het gaat zo snel.’ Jadon heeft zijn eerste liefde al gevonden. ‘Een vriendinnetje op kinderdagverblijf, Amber van één. Die bedekt hij altijd met kusjes. Soms moeten ze hem in al zijn enthousiasme van haar aftrekken, dan krijgt ze gewoon geen lucht.’ 1
FOTO’S: JEROEN VAN LOON
S
eppe weet wel hoe je een gast moet verwelkomen. Met z’n twee jaar loopt hij oplettend mee de trap op naar de derde verdieping van de flat in Nieuwegein en wijst naar de deur. ‘Deur’, zegt hij met een trefzekere uitdrukking op zijn gezicht. Eenmaal binnen krijgen we thee mét chocolaatjes. ‘Tja, dat was het enige middel om hem van de speelplaats het huis in te lokken, anders was hij niet gegaan’, zegt zijn moeder Ine Verheyen. Naarmate Seppe ouder wordt krijgt hij duidelijk een eigen willetje. Dat is de peuterpuberteit volgens Ine. Ofwel: ‘Ik ben twee, dus ik zeg nee.’ Ine kan er alleen maar van genieten. ‘Er is veel meer interactie en dat is zó leuk.’ Met zijn vrolijke karakter windt Seppe menigeen om zijn vinger en hij geniet duidelijk van de aandacht. ‘Soms maak ik me wel zorgen dat hij daardoor zo’n popiejopie kind wordt.’ Net als zijn moeder houdt Seppe van muziek. Tijdens de fotosessie in de slaapkamer loopt Seppe met een resoluut ‘nee’ al vrij snel richting woonkamer waar de muziek aanstaat. Hij gaat liever dansen en zingt daarbij mee uit volle borst. Een glanzende oranje voetbal met de tekst ‘Hup Holland!’ is een laatste redmiddel om Seppe weer voor de camera te krijgen. Hij krijgt er weer even zin in. ‘Daar ben ik principieel op tegen, dat ie met die bal op de foto gaat!’, lacht z’n uit Vlaanderen afkomstige moeder. ‘Ook zijn oma neemt standaard een andere bal mee op oppasdonderdag.’ Misschien gaat het gezin ooit wel weer richting België. Seppe zal daar met zijn sociale vaardigheid waarschijnlijk prima kunnen aarden. ‘Hij zal echter wel een beetje een vreemde eend in de bijt zijn’, zegt zijn moeder, terwijl ze haar schouders ophaalt. ’Tot onze spijt heeft Seppe namelijk een harde G ontwikkeld.’ 1
Stripwedstrijd
EN DE WINNAAR IS... Het kostte de jury uren om de ruim 1.100 stemmen te tellen die u uitbracht op de deelnemers aan de stripwedstrijd van Dagblad De Pers. Bijna twee weken geleden riepen wij op te stemmen op een van de tien strips die doorgedrongen waren tot de finale. Het grootste deel van de stemmen ging naar vier strips: Snaaks van Martijn de Visser, Jona en de Goudvis van Arjen Niezen, de naamloze strip van Ronald van Boekel en Swamp Thing van Floris van Oudshoorn. Die
laatste won met een nipte voorsprong en daarom publiceren we deze strip vanaf half februari drie maanden lang. Floris weet hoe het is om hoog te eindigen in een stripwedstrijd: in 2006 werd hij tweede in de StripStrijd van Het Parool en liep daarmee nét een plekje in de krant mis. Naar aanleiding van de enorme hoeveelheid fanmail besloot de krant Swamp Thing alsnog te publiceren, om hem vervolgens drie weken geleden weg te bezuinigen.
Twee jaar op pot
Twee jaar hikken
Volhoudend
Een vrouw uit de Amerikaanse staat Kansas heeft twee jaar achtereen op de wc gezeten. De vrouw zat zo lang op de pot dat haar huid rond de bril was gegroeid.
Een Britse man heeft al sinds februari 2007 onafgebroken de hik. ‘Er is geen enkele manier om water te drinken die ik niet heb geprobeerd.’
Jan Smit heeft veel moeite moeten doen om Yolanthe zo ver te krijgen om te daten. Twee jaar lang stuurde hij sms’jes in het Spaans om indruk op haar te maken.
Wereld
5
Gaza Ruim 30.000 rapporten over schade en slachtoffers
China
‘Geen rechtbank in Palestina kan de Israëliërs aanklagen’
DOODSTRAF OM MELAMINE
Vervolg van pagina 1
...
De tuinderij van Ahmed Abu Haleema is door ploegende tanks, die uit voorzorg tegen bermmijnen niet over de bestaande wegen reden, geruineerd. ‘Ik heb studerende kinderen. Een zelfs in Duitsland. Ik kan ze niet langer onderhouden. De Israëliërs hebben ook mijn toekomst kapot gemaakt.’ Ruim 30.000 rapporten over schade en doden tijdens de 22-dagen durende Israëlische aanval op Gaza worden de komende dagen opgemaakt. De gevallen zijn soms schrijnend terwijl de kans op berechting klein is. Op woensdag 7 januari werden de 74 bewoners van een flatgebouw in de wijk Jabal al Kashif, aan de rand van Gaza-Stad door Israëlische militairen gesommeerd naar buiten te komen. Bewoner Hussam Abed Raboh (28) gekleed in een grijze trui, vertelt: ‘Ze riepen: kom eruit’. Hij wijst de posities aan van de tanks die zich toen recht voor de ingang hadden ingegraven. ‘Het was even na het middaguur en we liepen zwaaiend met witte vlagen naar buiten. Daar moesten we wachten terwijl Israëlische militairen chips aten. Plots stapte een militair met pijpenkrullen uit een tank en begon te schieten.’ Hij toont hoe die zijn geweer richtte, kijkend door een vizier ‘als een sniper. De eerste dode is zijn nichtje Amal Abed Raboh (2). Toen richtte hij zijn geweer op het 7-jarige nichtje Soad Abed Raboh. ‘Die kreeg twaalf kogels in haar lichaam’, volgens Hussam, die zegt alles met eigen ogen te hebben gezien. ‘Zijn militaire collega’s grepen niet in, ook de officier niet.’ Hussam pakte zijn 4-jarige nichtje Samir dat ook is getroffen en sleepte haar de flat binnen. Ook verzorgde hij zijn 60-jarige moeder die gewond raakte. ‘Pas om half vier zei de officier ‘wegwezen met de gewonden en doden’.’
Bommen en bulldozers Toen de bewoners begin deze week, na het staakt-het-vuren, terugkwamen, bleek hun flat met bommen en bulldozers te zijn vernield. Net als de omliggende huizen. Wat rest zijn op elkaar gestorte betonnen vloeren.
Een rechtbank in China heeft twee mensen ter dood veroordeeld voor hun aandeel in het melkpoederschandaal. Drie anderen kregen levenslang. Ze werkten bij het inmiddels failliete zuivelconcern Sanlu. Afgelopen najaar stierven zeker zes baby’s na het drinken van met melamine vervuild melkpoeder. Bijna 300.000 kinderen werden ziek.
Amerika
OBAMA IN DE HERHALING Barack Obama heeft woensdag nóg een keer de eed afgelegd. Bij de officiële plechtigheid had hij het woord getrouw (faithfully) later uitgesproken dan de tekst van de eed uit de grondwet voorschrijft. Dat was een foutje van opperrechter Roberts, die de eed afnam. Obama haperde toen even, omdat er iets niet leek te kloppen.
Titanic
BRIT BELEEFD TEN ONDER Khaled Abed Raboh met een foto van zijn gewonde dochter.
Khaled Abed Raboh (30) vader van de twee omgekomen meisjes nadert van tussen de puinstukken. Hij lijkt in shock en zijn ogen kleuren rood.
‘Zijn militaire collega’s grepen niet in, ook de officier niet.’ ‘Ik wil liever niet praten. Ik wil dat de Israëlische bevolking hier over praat met het Israëlische leger.’ Hij toont een foto van zijn gewonde dochter Samir. Zwaargewond is ze vorige week overgebracht naar ziekenhuis in het Belgische Brussel. ‘Ik hoorde dat ze verlamd is.’ De vader benadrukt dat er rond de woning nooit is geschoten. Noch is hij lid van de Hamas. Integendeel hij werkte altijd voor hun tegenstander,
de Fatahbeweging van de Palestijnse president Mahmoud Abbas. Sinds de Palestijnse autoriteit in 2007 uit Gaza werd verdreven, is hij daarom werkloos. ‘Bij Hamas kan hij niet aankloppen voor hulp’, zegt een omstander.
Helse klus In het stadscentrum, vlak bij de boulevard bevestigt veldcoördinator Samir Zaqout van het Al Mezan Center for Human Rights de zaak van de Israëlische militair die op kinderen schoot. ‘Het onderzoek is deze week gestart na de oorlog.’ Verder kan hij niet ingaan op details. Momenteel struinen 28 veldwerkers de Gazastrook af en documenteren alles wat kapot en dood is.’ Een helse klus, zo blijkt. Een medewerker rangschikt ijverig de binnengekomen formulieren op het bureau naast hem. Zwaaiend met een arm: ‘Ik verwacht ruim 30.000 documenten variërend van doden tot ver-
Amerika
Thailand
KENNEDY HAAKT AF
SCHRIJVER WIL GRATIE
Caroline Kennedy, de 51-jarige dochter van de vermoorde Amerikaanse president John Kennedy, wordt geen senator voor de staat New York. Ze heeft zich teruggetrokken om persoonlijke redenen. Haar kandidatuur was omstreden, omdat ze praktisch geen ervaring heeft met het openbaar bestuur. Ze hoopte de Senaatszetel te kunnen innemen die Hillary Clinton achterlaat.
De Australische schrijver Harry Nicolaides, die wegens belediging van het Thaise koningshuis vastzit in Bangkok, heeft de koning om gratie gevraagd. De Australische regering steunt zijn verzoek. Nicolaides, die lesgaf in Thailand, is veroordeeld tot drie jaar cel. Volgens de rechter beledigde hij het koningshuis in een fragment uit het boek Verisimilitude uit 2005. Van het boek zijn zeven exemplaren verkocht.
REUTERS
nielde huizen.’ Volgens Samir Zaqout staat het aantal oorlogsdoden, sinds het begin van de oorlog op 27 december, op 1.268 Palestijnen, waarvan 288 kinderen onder de 18 jaar en 188 vrouwen. Of alle vrouwen en kinderen slachtoffers zijn van oorlogsmisdaden moet uit onderzoek blijken. En ook een weerwoord van Israëlische zijde ontbreekt nog steeds. Palestijnse autoriteiten en artsen schatten het aantal doden overigens op honderd meer, zo’n 1.330. Aan Israëlische zijde vielen 13 doden. Of de registratie effect sorteert, betwijfelt de mensenrechtenactivist. ‘Er is geen rechtbank in Palestina die de Israëliërs kan aanklagen. En het Internationaal Strafhof in Den Haag beschikt niet over het juiste mandaat. Onze hoop zijn westerse landen en Israëlische mensenrechtenactivisten die een einde willen maken aan dit onrecht.’ 1
De beleefdheid van de Britse passagiers op de Titanic heeft hen het leven gekost. Ze wachtten netjes in de rij voor de reddingsboten, terwijl Amerikanen gewoon erin klommen en de ramp overleefden. Dat blijkt uit een gedragsstudie van de Queensland University of Technology. De Titanic zonk in 1912 tijdens haar eerste reis na een aanvaring met een ijsberg. Vijftienhonderd mensen kwamen om het leven.
Innovaties voor het Groene Hart! Ook benieuwd naar de winnaar van de Bouwfonds Ontwerpprijsvraag Good Red Super Green? Kom dan op 19 februari in het NAi te Rotterdam naar de bekendmaking van het meest vernieuwende idee voor duurzame woon- en gebruiksvormen in het ATIS Groene Hart. De prijsuitreiking wordt voorafgegaan TOEG A NG GR door een congres over de prijsvraagthematiek. Alles over de prijsvraag, het programma en voor online aanmelden: www.goodredsupergreen.nl
Kaas
Het weer
Een man die een kruidenier overviel en ondertussen een hapje kaas nam, was iets te gulzig. Hij is nu gepakt via zijn dna op het achtergelaten kaasblokje.
Moskou: 1°C/-1°C, sneeuw en hagel Volgograd: -3°C/-7°C, bewolkt Moermansk: -8°C/-10°C, zonnig
Bouwfonds Ontwerpprijsvraag Prijsuitreiking 19 februari 2009
6
Perspectief
Interview Verslaggever Pieter Storms
‘De vrouw is altijd de baas’ Vroeger was Pieter Storms het Breekijzer van de televisie. Nu is hij getrouwd met Nina Brink. ‘Ik weet niet meer precies hoe het huwelijksaanzoek ging. Ik heb gezegd: ik had het moeten doen gezeten op een olifant.’ Robert Vuijsje
...
Waar Pieter Storms dus he-le-maal niets van begrijpt, is dat niemand onderzoekt hoe het nu echt zit met die kredietcrisis. In zijn kantoor tegenover het Amsterdamse Hiltonhotel, waar het hoofdkwartier zetelt van Danku, de biologische fastfoodketen van de kinderen van Nina Brink, maar ook de holding van Pieter Storms, zegt hij: ‘Ik snap het niet en niemand kan het me uitleggen. Plotseling zijn er miljarden weg. Hoe dan? Waar is het gebleven? Wouter Bos en Nout Wellink lullen maar wat en er komt geen onderzoek naar. Eerst maakten de banken miljarden winst, nu komen ze miljarden tekort. Ik denk dat die winst er nooit is geweest en de verliezen ook niet, ik denk dat een paar mensen snel heel veel geld in hun zak hebben gestoken. Dat is lekker zaken doen.’ Het is in tijden als deze dat hij de simpelheid mist van een programma als Breekijzer – een programma dat hij vijf jaar geleden nog tot leven probeerde te wekken op internet, alleen was de tijd daar niet rijp voor. ‘Maar in deze tijd: je gaat naar de bank met een man die geen hypotheek meer kan krijgen. Waarom niet, het was hem toch beloofd? Dat wordt één lange stotterende colonne en ze gooi-
en de deur dicht. Dat gestotter zou ik graag uitzenden. En ik had graag gespit in die honderden miljarden die zijn verdwenen bij de banken.’ Waarom doet u dat niet? ‘Ja, je zou zeggen: wat let je? Ik heb het druk, met allerlei dingen. Ik ben nu anderhalf jaar met Nina Brink, we reizen naar bestemmingen waar we wat te doen hebben. Nina is lid van het Democratic Institute, ze houdt zich bezig met vrouwenemancipatie. Ik vind het leuk om haar te helpen. We reizen veel, naar New York, Washington, Londen, Afrika. Met Kerst zaten we in ons huis in Aspen aan de kalkoen met Madeleine Albright en haar familie, ze is een goede vriendin van Nina. Dat is toch interessant.’ Tijdens zijn jeugd in Oosterwijk, een arbeiderswijk in Beverwijk, vader was ambtenaar, moeder onderwijzeres, leidde hij op school al de opstand tegen ‘het gezag’. Pieter verzette zich tegen alles wat zijn vader belangrijk vond: school, een maatschappelijke carrière, en hij had lang haar. ‘Mijn held was Henk Hofland, zijn columns waren bepalend voor de opinie op het schoolplein. Ik las de Haagse Post en Vrij Nederland, dat waren kerken, daar haalden wij ons geloof uit.’ Na school kwam hij ‘vanzelf’ in de journalistiek, bij Dagblad Kennemer-
land. Tot zijn chef, ‘van de oude stempel’, een onthullend verhaal van hem uit de krant hield, over de betrokkenheid van een wethouder bij een dubieuze onroerendgoeddeal in Wijk aan Zee. De chef en de wethouder zaten bij dezelfde rotary. Pieter nam ontslag en ging naar Nieuwe Revu. Wat wilde u als jongetje worden? ‘Ik heb nooit iets willen bereiken dat ik niet was. Piloot of politieagent, die fase heb ik niet gehad.’ Wilde u graag rijk worden? ‘Hoe bedoel je? Ik ben nooit bezig geweest met het vergaren van geld.’ Wat is uw beroep? ‘Ik zeg nog altijd: verslaggever. Het is een geuzennaam. Vertellen wat er gebeurt in de samenleving, dat is het enige dat telt. Een column schrijven is knap, maar vrijblijvend. Waar het mij om gaat: dat onthullen wat onder de lakens moet blijven.’ Bent u niet een zakenman? ‘Zo heb ik me nooit gevoeld. Ik heb een hekel aan het punctueel afwikkelen van zaken. Ik kan zaken bedenken, beginnen en enthousiasmeren als creatieve aanjager, maar ik loop altijd stuk op het lezen en maken van contracten. Voor zaken ben ik te veel een romanticus, ik geloof nog werke-
‘Denationale trolnoemde Nina Brinkeen crimineel.’ lijk in het goede van de mens. Ik ben zoals ik was in de jaren zestig, toen ik opgroeide: maatschappelijk geïnvolveerd, pro-actief in de samenleving.’ Wat doet u behalve reizen? ‘Ik ben bezig met een documentaire over de beursgang van World Online, dat is toch een memorabel stukje vaderlandse historie. Nina Brink is de kop van jut geworden. Als je ziet hoeveel onderzoeken er zijn geweest – en haar treft geen enkele blaam. Je kunt je toch niet voorstellen dat zo’n frèle mevrouw in haar eentje een hele beursgang van twaalf miljard euro heeft geleid? Het verhaal is dat zij ver-
antwoordelijk is voor het aandeelhoudersdebacle. Ik zie wat voor weerslag dat heeft op haar, het heeft haar beschadigd. Als je er in duikt, zie je een heel ander verhaal. De Nederlandse staat heeft aandelen verkocht, die waren aandeelhouder via de NS. ABN Amro, Goldman Sachs en nog twee banken waren van a tot z op de hoogte. ‘Victor Halberstadt was de coach van Nina Brink, hij heeft haar aandelen overal te koop aangeboden. Toen Nina Brink de kop van jut werd, was haar coach nergens meer te bekennen. Als je het WOL-debacle vergelijkt met de aandelen van Fortis en ING van de laatste maanden, heeft World Online fantastisch gepresteerd. Het aandeel ging van 44 naar 23 euro.’ In het huis tussen de besneeuwde bergen van Aspen ging met nieuwjaar de telefoon. Youp van ’t Hek had in zijn oudejaarsconference grappen gemaakt over Nina Brink en Pieter Storms. ‘De beursgang was negen jaar geleden! Maar de nationale trol noemt Nina Brink een crimineel. Nou, happy new year. Het is niet leuk om 2009 zo te beginnen, daar word je neerslachtig van. Het is een dreun voor je hoofd. Ik ben met haar getrouwd, ik deel de smart en de pijn van Nina Brink.’
Pieters jeugd
Pieters jeugd (2)
Het huwelijk
‘We woonden in de deftigste straat van een nieuwbouwwijk voor hoogovenarbeiders. Omdat mijn vader bij de gemeente werkte.’
‘Ik was geen hippie. Ik stond aan de linkerkant van de PvdA, tegen de PSP aan. De salonsocialisten van nu, zoals Marcel van Dam, daar hoorde ik toen bij.’
Pieter en Nina trouwden in Monte Carlo, ze hebben ook een huis in Zuid-Frankrijk. ‘Trouwen is altijd leuk.’
Perspectief
‘Ik ben zoals ik was in de jaren zestig.’ FOTO’S: KLAAS JAN VAN DER WEIJ
Hoe ontmoette u haar? ‘Via een gemeenschappelijke vriend, Mark Jansen, met wie ik heb gewerkt bij Breekijzer. Ik was bezig met een documentaire over kunst, welke kunst echt is en welke vervalst. Die documentaire is er nog niet gekomen. Mark vroeg: weet je wie je moet hebben? Nina Brink. Zij weet veel van kunst af. Nina Brink vond het een leuk verhaal. Ze zei: ga mee naar Amerika, dan stel ik je voor aan alle belangrijke mensen. Na die reis zijn we nooit meer uit elkaar geweest.’ Was het liefde op het eerste gezicht? ‘Ja, maar het was ook een liefde die zich langzaam heeft ontwikkeld. Ik wist vanaf het begin dat Nina niet zomaar een flirt was. We waren allebei getrouwd. Het heeft lang geduurd voor het een fysieke liefdesrelatie werd. Een hele vreemde sensatie om weer verliefd te zijn.’
Pieter Storms Geboren: 8 december 1954 te Beverwijk Vaders- of moederskind: Moederskind, ik trok altijd naar mijn moeder toe. Had gedaan in de oorlog: Het past natuurlijk ernstig bij mijn karakter om verzetsdaden te plegen en daarna te worden doodgeschoten.
Wat vond u zo leuk aan haar? ‘Alles is leuk aan haar. Nina is een interessante vrouw met veel humor, ze heeft veel te melden. We hebben dezelfde idealen, allebei een grote interesse in de maatschappij, we weten hoe de hazen lopen.’
de, dat gaat je zeker niet in de kouwe kleren zitten. Ik heb een dochter van 18 en een zoon van 15, je weet dat het pijn gaat doen. Het zou raar zijn als je daar onbewogen onder blijft. Ieder leven kent milestones, die van mij was dat ik opnieuw verliefd werd. Het is een enorme verandering in mijn leven, het brengt onrust, maar ik kan daar niet bij stilstaan. Het helpt dat ik nooit ben weggelopen voor de consequenties. Er zijn mensen in mijn leven die deze verandering niet begrijpen of afkeuren.’
Was het moeilijk om te scheiden? ‘Ik was getrouwd met mijn jeugdlief-
Hoe deed u het aanzoek? ‘Ik heb gezegd: ik had het moeten
doen gezeten op een olifant. Ik weet niet meer precies hoe het ging, het was een natuurlijke ontwikkeling. Als volwassen mensen hebben we gezegd: zullen we trouwen? Het was een bewuste keuze, een stap die we samen hebben genomen.’ U ging niet op uw knieën? ‘Dat soort romantiek heeft mij nooit kunnen bekoren.’ Bent u getrouwd in gemeenschap van goederen? ‘Over privézaken weid ik niet uit.’ Wie is de baas? ‘De vrouw is altijd de baas, no doubt about it. Het is een competitieve relatie. Ieder detail wordt tot op het bot bediscussieerd. Twee van zulke karakters, dat botst. Maar het stimuleert ook tot daden. Ik speel vaak de tweede viool. In Amerika is Nina Brink een icoon. Ik ben slechts bekend van Den Helder tot Valkenburg.’ Is dat moeilijk voor een alpha male als u? ‘Ik heb er geen last van, dat alpha male-gedoe interesseert me niet.’ Waaruit bestaan uw inkomsten de laatste jaren? ‘Ik heb allerhande zakelijke belangen
7
‘Hetiseencompetitieve relatie.Iederdetailwordttot ophetbotbediscussieerd.’ en allerhande activiteiten in de media, ik heb een bedrijfje in Amerika.’ Wat voor bedrijf is dat? ‘Ik ga niet vertellen in welke bedrijven ik zit.’ Wat wilt u nog? ‘Wat ik wil? Alles. Mijn enthousiasme heb ik nog steeds. Ik pretendeer veel te weten van media. Hoe verschillende media werken en hoe ze aan elkaar te koppelen zijn. Daar ligt mijn werkterrein. Ik ben driftig bezig met een nieuw mediaproject. Iets wat Het Gesprek had kunnen worden. Dat zou een discussieplatform worden voor en door mensen die ertoe doen. Met moderne technieken moest het worden uitgetild boven het buurthuispraatniveau, boven de Fabeltjeskrant. De romp zou internet worden en ineens was het een tv-zender. Nee, verder zeg ik niets over wat daar is gebeurd, dat hebben we afgesproken.’ ‘De term multimediaal valt al tien jaar. Het komt niet veel verder dan dingen als uitzendinggemist bij de omroep. Nina Brink is de koningin van het internet, zij is de grootste partij ooit in Nederland geweest, we hebben hier veel knowhow. Je hebt techniek nodig voor wat ik wil doen. Laat ik dit zeggen: het is technisch nog niet mogelijk om de hele wereld via internet naar hetzelfde te laten kijken, dan
krijg je een schokkerig beeld. Over een paar jaar is dat wel mogelijk. Die ontwikkeling volg ik op de voet.’ Aan het einde van het gesprek zegt hij: ‘Ik heb nog een project: Eric Smit het zwijgen opleggen.’ Eric Smit is de voormalige journalist van Quote en De Pers tegen wie Nina Brink een dagvaarding heeft laten uitgaan voor stalking en publieksmisleiding, met een voorlopige eis voor schadevergoeding van 500.000 euro. ‘In mijn tijd als verslaggever van Nieuwe Revu schreef ik menig onderzoeksverhaal. Ik heb ook fouten gemaakt, zoals het verhaal over een wethouder in Bergen op Zoom. Maar ik weet wanneer ik moet stoppen. Deze man weet dat niet. Smit denkt Nina Brink tot in de slaapkamer te moeten vervolgen. Het lijkt wel obsessief, ziekelijk. Ik heb geen behoefte om in zijn psyche te loeren, ik wil hem alleen tot onder zijn knieën afzagen. Mensen met zo’n moraal moet je vernietigen, ik ga hem aan de hoogste boom ophangen. Als hij probeert om een boek over Nina Brink uitgegeven te krijgen, ga ik persoonlijk – ding dong – langs bij iedere uitgeverij die interesse toont. Om ze te vertellen dat deze man gek is. Hij moet niet meer in kranten schrijven, hij mag ze gaan bezorgen. Ik ben toevallig getrouwd met die vrouw.’ 1
Breekijzer
Het Gesprek
Horloge
Van 1995 tot 2004 presenteerde Pieter Storms Breekijzer, eerst bij RTL, dan bij SBS. Het programma was het begin van de zogenaamde aanklachtenjournalistiek.
Met Derk Sauer, Frits Barend en Ruud Hendriks richtte Pieter Storms de zender Het Gesprek op. Storms was niet tevreden en vertrok.
De Panerai Luminor 1950, een Italiaans uurwerk, doet rond de 8.000 euro. Het merk werd in 1860 opgericht te Florence.
8
Dagblad De Pers
ZIEKMELDINGEN
Stresskippen
In Business
Nederlanders hebben niet meer stress dan andere Europeanen. Wel melden we ons vaker ziek als we gespannen zijn. 9
Toename Razendsnelle omslag
Ze zijn er weer: de werklozen Zevenduizend nieuwe werklozen kwamen erbij in december. Een meevaller? Nee hoor, dit is slechts het begin. Remco Tomesen AMSTERDAM
...
De verandering komt ongekend snel. Vier maanden geleden riep de transportsector nog dat er vijfduizend chauffeurs nodig waren; nu vallen er ontslagen. In de bouw en industrie is het niet anders: in de herfst waren vacatures niet te vullen, nu weten bedrijven niet hoe ze van hun overtollig personeel af moeten komen. Ben je jong, laagopgeleid, woon je in Limburg of Brabant en zoek je een baan in de techniek of transport? Dan is er grote kans dat je werkloos bent of het snel wordt. In die hoek vallen namelijk nu de grootste klappen vallen, bleek uit gegevens die het UWV gisteren uitbracht.
Vooral jongeren ‘Dat vooral jongeren het moeilijk hebben is logisch’, zegt Michiel Vergeer van het CBS, dat gisteren ook met cijfers kwam. ‘Van vaste krachten kom je niet zomaar af. Dat is een gedoe. Eerst ontsla je de flexibele krachten. Nieuwelingen neem je niet aan.’ Het CBS berekende dat er in december 7.000 nieuwe werklozen bij zijn gekomen. In Nederland was in december iets minder dan 4 procent van de beroepsbevolking werkloos, nog altijd een stuk minder dan in landen als Amerika en Duitsland waar de werkloosheid gestegen is tot boven de 7 procent.
De Nederlandse cijfers lijken op het eerste gezicht niet spectaculair. Maar het is wél de eerste stijging na drie jaar dalingen. De cijfers zijn echter vooral een voorteken van een nabije toekomst met veel werkloosheid. Het CPB voorspelde eerder al een toename van 200.000 werklozen volgend jaar.
Tijdelijke regeling ‘Het effect van de crisis is nog grotendeels onzichtbaar’, zegt econoom Marcel Kerkhofs, verbonden aan het Osa, dat arbeidsmarktonderzoek doet. Kerkhofs: ‘Dat komt onder meer door de werktijdverkorting.’ Met die regeling kunnen bedrijven met overheidsgeld lonen blijven betalen. Stopt die tijdelijke regeling, dan zullen bedrijven alsnog werknemers ontslaan. Tot maart kunnen bedrijven een aanvraag doen voor de regeling. Als er geen opvolger komt, zal de werkloosheid snel stijgen. Maar niet alleen de werktijdverkorting heeft een dempend effect op de werkloosheid. Bedrijven waren volgens Vergeer tot nu toe voorzichtig met ontslagen. ‘Als je mensen ontslaat, is het moeilijk ze weer aan te nemen als het beter gaat.’ Maar houden bedrijven dit vol, nu ‘beter gaan’ heel ver weg lijkt? Vergeer (CBS) denkt van niet. Nu zijn het volgens hem nog de lager opgeleide chauffeurs en fabrieksmedewerkers die de klappen opvangen. ‘Dit gaat doorsijpelen naar andere sectoren. Denk aan de ICT, denk aan organisatieadviesbureaus. De personeelsafdelingen zitten ongetwijfeld hun personeelsbestand al door te lichten.’ 1
Zelfgemaakte, Italiaanse delicatessen vind je in het hoge noorden bij Ariola in de Folkingenstraat in Groningen. Shopping by
Op zoek naar de leukste winkels van Nederland? Kijk dan op www.nlstreets.nl.
Thalys dendert door Thalys-treinen tussen Amsterdam en Brussel vervoerden in 2008 7 procent meer passagiers dan in 2007. Op de lijn Amsterdam-Parijs steeg het aantal passagiers zelfs met 11,5
Banken Eerlijke bankwijzer is nog niet helemaal eerlijk
Check of uw bank de aarde ruïneert De kredietcrisis dwingt banken nu ook om openheid te geven over foute beleggingen. Annemieke van Dongen AMSTERDAM
...
Belegt uw bank uw spaarcentjes in bedrijven die gifwater lozen, kinderen uitbuiten of clusterbommen maken? Via de Eerlijke Bankwijzer kunt u dat sinds gisteren checken. Alleen ASN Bank en Triodos beleggen volledig maatschappelijk verantwoord. De meeste andere banken hebben amper beleid om foute investeringen te voorkomen, concludeerden initiatiefnemers Oxfam Novib, Amnesty International, Milieudefensie en FNV. Gezien hun slechte score hebben vooral Aegon, SNS en Friesland Bank wat uit te leggen aan klanten. Toch werkten alle bedrijven, op DNB na, vrijwillig mee aan het on-
Incasso
Saneren
BETER BETALEN
TOMTOM SCHRAPT 115 BANEN
Behalve de overheid moeten ook grote bedrijven in Nederland weer binnen 30 dagen gaan betalen. Die noodkreet ontving Intrum Justitia van een overstelpend aantal MKBondernemers naar aanleiding van onderzoek naar de positieve effecten van op tijd betalen voor de Nederlandse economie. Als gevolg van de kredietcrisis rekken grote ondernemingen steeds vaker de betaaltermijn op tot wel 90 dagen.
Navigatiekastjesmaker TomTom schrapt wereldwijd 115 banen. Dat maakte het bedrijf gisteren bekend. Het bedrijf gaat kosten besparen om de slechte marktomstandigheden het hoofd te bieden. De verkoop van consumentenelektronica is de laatste maanden als gevolg van de financiële crisis ingezakt. De vorig jaar overgenomen producent van digitale kaarten Tele Atlas blijft dit keer buiten schot. TomTom kondigde daar al eerder kostenbesparingen aan. De banenreductie betreft
procent tot iets meer dan 1 miljoen. Eind dit jaar vermindert de reistijd naar Brussel en Parijs door de inzet van hogesnelheidstreinen met een uur. 1 TON POORTVLIET/HH
derzoek. ‘De laatste jaren zijn banken steeds meer waarde gaan hechten aan maatschappelijk verantwoord ondernemen’, verklaart econoom Lans Bovenberg van de Universiteit van Tilburg die meegaandheid. ‘Deze trend wordt versterkt door de grote maatschappelijke impact van de kredietcrisis. Consumenten zijn kritischer geworden en hebben vertrouwen in banken verloren. Ze beoordelen niet langer alleen het product, maar ook andere dimensies.’ Wegens de grote toestroom van bezoekers was www.eerlijkebankwijzer.nl gisteren zelfs even uit de lucht. De site doet zijn naam trouwens nog niet helemaal eer aan. In een persbericht schrijft de organisatie: ‘De meeste banken investeren het geld van spaarders nog steeds in bedrijven die betrokken zijn bij milieuvervuiling, slechte arbeidsomstandigheden, schendingen van mensenrechten en wapenleveranties aan dictaturen.’ Die
conclusie gaat echter te ver. De onderzoekers van Eerlijke Bankwijzer hebben namelijk alleen gekeken naar het beleid van banken ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen, niet naar de praktijk. Dat verklaart ook de lage score van Friesland Bank, zegt woordvoerster Saskia Noteboom. ‘Wij zijn een kleine bank, die vooral zaken doet met lokale, bekende partijen. Wij beleggen niet in foute bedrijven, maar hebben simpelweg nog geen volledig beleid gemaakt voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.’ Ruud Huurman van de Eerlijke Bankwijzer geeft toe dat het oordeel nogal boud is: ‘Friesland Bank heeft nog geen duidelijke ethische criteria waaraan kredietaanvragen moeten voldoen.’ Binnenkort gaat de Eerlijke Bankwijzer ook op basis van praktijkonderzoek kijken of de banken hun mvo-beleid wel echt toepassen. 1
Belastingfraude
7 procent van het totale personeelsbestand van TomTom. Inclusief kaartenmaker Tele Atlas telt TomTom wereldwijd meer dan 3.500 werknemers. Het bedrijf wil nog niet zeggen waar precies banen verdwijnen en hoeveel de bezuinigingen opleveren. De organisatie geeft daarover meer informatie bij de presentatie van de jaarcijfers op 24 februari. Eerder deze week gaf het Amsterdamse navigatiebedrijf al een omzetwaarschuwing. Het was de tweede in drie maanden tijd.
ZUMWINKELS BEKENTENIS
ANP
Klaus Zumwinkel, de oud-topman van Deutsche Post, heeft gisteren voor een rechtbank in Bochum toegegeven de belasting te hebben ontdoken. Hij sluisde geld door naar een rekening in Liechtenstein. Hierdoor liep de Duitse belastingdienst bijna een miljoen euro mis. Zumwinkel kan maximaal vijf jaar gevangenisstraf krijgen, maar de verwachting is dat hij er met een voorwaardelijke straf vanaf komt.
Intel bezuinigt
Sony in de min
Geen dubbele cijfers
De Amerikaanse computerchipproducent Intel sluit vijf fabrieken in Azië en de Verenigde Staten. Daardoor kunnen tot zesduizend banen verloren gaan.
De Japanse elektronicagigant Sony verwacht over het boekjaar 2008 een nettoverlies van 150 miljard yen, dat is circa 1,2 miljard euro.
De groei van de Chinese economie loopt hard terug en bedroeg in december een ‘bescheiden’ 6,8 procent. Het groeicijfer over heel 2008 is 9 procent.
In Business Flow
Verzuim Nederlander meldt zich het vaakst ziek vanwege stress
We zijn geen stresskippen, maar wel enorme watjes
9
WERKLUST ‘Mijn collega en ik bedrogen iedereen’ Heidi Zandbergen
Sinds deze week staan we te boek als de grootste stresskippen van Europa. Terecht? Sylvia Marmelstein AMSTERDAM
...
Hij is nòg beduusd van het stof dat zijn onderzoek naar ziekteverzuim heeft doen opwaaien. Marco de Zeeuw van adviesorganisatie Mercer komt deze week zelfs niet toe aan werken. Iedereen wil van hem horen waarom Nederlanders de grootste stresskippen van Europa zijn. ‘Maar dat zijn we helemaal niet’, verzucht De Zeeuw. Nederlandse bedrijven zeggen in het deze week gepubliceerde onderzoek slechts dat stress bij hen in de topdrie staat van redenenen waarom werknemers zich ziek melden. Dat zegt 76 procent, terwijl dat in andere Europese landen gemiddeld 52 procent is.
Achter bureautjes zitten ‘Klinkt als een groot verschil, maar het is logisch’, gaat de consultant door. ‘In andere Europese landen doen werknemers veel meer lichame-
... ‘In andere landen pikken bazen het niet als je je ziek meldt om stress.’ lijk zware arbeid, bijvoorbeeld in de industrie. Wij zitten vooral achter onze bureautjes zonder onze spieren te belasten. Als we dan klachten krijgen, zijn die vooral geestelijk, bijvoorbeeld omdat we altijd bereikbaar zijn. Maar vergeleken met andere landen melden werknemers zich helemaal niet zo vaak ziek.’ Er is nog een reden waarom wij relatief meer thuiszitten met stress. ‘Wij vinden het heel normaal dat iemand zich ziek meldt omdat hij last heeft van spanningen’, zegt Pieter Schakel van de Coaching Company, een bedrijf dat gestreste werknemers helpt. Omdat stress een legitieme reden is om te verzuimen, doen we dat ook vaker. De Zeeuw: ‘Soms hoor je collega’s zeggen: Wat zie jij er gestrest uit. Ga maar lekker naar huis.’ In geen enkel ander land is stress een reden om je ziek te melden. Dat
werkt volgens De Zeeuw beter. ‘Als je in België of Japan je werk niet goed kunt doen door spanningen, moet je de oorzaak ervan aanpakken. Dus die ruzie met je baas oplossen of die collega die niet functioneert aanspreken.’ Nederlanders zijn op dat gebied watjes. ‘Ze laten problemen doormodderen. Daar worden ze dan uiteindelijk echt langdurig ziek van.’
Complimentjes werken Tjeerd Jorritsma van Arbeidspsychologen Amsterdam ziet veel mensen uitvallen omdat ze werk en privé niet kunnen combineren. ‘Nederlanders vinden die balans belangrijk. Ze raken gestrest als ze te weinig tijd hebben voor kinderen en vrienden.’ In bijvoorbeeld Amerika en Japan vinden mensen werk juist belangrijk en raken ze minder gespannen als privézaken een keer in de soep lopen. Van Amerikanen kunnen we meer leren. ‘Collega’s en leidinggevenden geven veel complimentjes. Dat maakt werknemers gelukkig. In Nederland zeggen we het zelden als een collega iets goed doet. Er vallen dan ook veel mensen uit omdat ze zich niet gewaardeerd voelen’, zegt Jorritsma. 1
Jeanette (54), groepsleidster van verstandelijk gehandicapten: ‘Mijn vader gaf me regelmatig een klap. Om dat te ontvluchten trouwde ik jong en kreeg mijn eerste kind al toen ik twintig was. Ik was niet verliefd op mijn man en in de loop der jaren ging hij me tegenstaan, ik vond hem saai. Toen hij na een ernstig ongeluk op de boerderij nog stiller werd, was voor mij de maat vol. Ik nam me voor om te scheiden zodra de kinderen groot waren. Om niet langer thuis op de boerderij bij mijn man te hoeven zijn, nam ik een baan buiten de deur. Ik werd groepsleidster van verstandelijk gehandicapten. Daar was een collega die gescheiden was, een man die een paar jaar ouder was dan ik. Ik vroeg hem het hemd van zijn lijf over hoe hij de scheiding had aangepakt. Uiteindelijk werden we verliefd op elkaar en kregen een relatie. Op het werk zoenden we in het washok of in kamers waar niemand was. Op een dag zag een van de collega’s dat en ze belde prompt mijn man op om hem te vertellen dat ik vreemd ging. Dat heb ik tegenover mijn man in alle toonaarden ontkend want ik vond de kinderen nog te jong om te scheiden. Om de collega’s na dit incident af te leiden, verzonnen Marcel en ik een list. We vertelden dat Marcel een vriendin had, als bewijs daarvoor nam hij een vrouwelijke kennis mee naar een personeelsavond. Daarna konden we weer gewoon onze gang gaan. Maar er ontstond een probleem tussen ons omdat Marcel een alcoholist bleek te zijn. Zodra er iets naars gebeurde was Marcel dagen achter elkaar, soms zelfs weken, stomdronken. Hij meldde zich dan ziek op het werk. Marcel zei dat hij dronk omdat ik niet
voor hém koos, maar nog getrouwd was. Hij zwoer dat hij zou stoppen met drinken als we gingen samenwonen. Ik twijfelde omdat ik erachter was gekomen dat zijn scheiding ook was veroorzaakt door zijn drankzucht. Toch besloot ik om te gaan scheiden want de jongste was inmiddels zestien, en ik was sowieso van plan om mijn man te verlaten. Mijn man raakte overstuur, de huisarts vertelde me dat hij al heel lang depressief was. Daar wist ik niks van. Toen ik een paar maanden na de scheiding opbiechtte dat ik al jaren een vriend had, was het drama compleet. Mijn man voelde zich bedrogen en de kinderen kozen partij voor hem. Maar ook op het werk waren de collega’s furieus dat we hen zo belazerd hadden. Eén van ons moest een andere baan zoeken, Marcel vertrok. Hij bleef aan de drank en ik heb nog jaren met hem doorgemodderd maar nu ben ik alleen. De sfeer op het werk verbeterde drastisch na Marcels’ vertrek, de collega’s deden weer aardig. Mijn exman vond een nieuwe vriendin en wil me nooit meer zien. Met de kinderen heb ik weer goed contact maar toch voel ik me erg schuldig. Want toen ik wegging was de jongste nog maar zestien, dat was eigenlijk veel te jong. Uit schuldgevoel durf ik er niet met mijn kinderen over te praten. Ik ben veel te bang dat ik die beerput dan weer opentrek. 1
De namen zijn om privacyredenen gefingeerd. In de rubriek Werklust staan portretten van mensen die het laatste taboe op kantoor overschrijden. Meedoen? Mail naar
[email protected]
Onderzoek
Auto van de zaak sneuvelt door de crisis Redactie economie AMSTERDAM
... GETTY IMAGES
Inez had zeker op Obama gestemd
Als werkgevers door de crisis moeten bezuinigen sneuvelen eerst de auto’s van de zaak en de variabele winstuitkeringen. Ook gaan bedrijven be-
knibbelen op vergoedingen voor kinderopvang en opleidingen voor hun personeel. Pensioenregelingen laten ze het liefst zo lang mogelijk met rust, blijkt uit onderzoek van verzekeraar Avéro Achmea. Bedrijven verwachten wel dat mensen vaker naast hun pensioen blijven werken. 1
Minder geboortes door crisis
WE BEZUINIGEN OP BABY’S Nederlanders bezuinigen door de economische crisis niet alleen op dure producten, ze krijgen ook minder baby’s. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) voorspelt dat het geboortecijfer daalt van 185.000 in 2008 tot 175.000 in 2010. Mensen plannen hun kinderen het liefst als het economisch goed gaat en hun baan niet op het spel staat. Dan hebben ze meer zekerheid dat ze zich helemaal op de baby kunnen concentreren en de kosten van luiers, kleertjes en flesjes kunnen ophoesten.
‘Als mensen onzeker zijn over de toekomst, denken ze sneller: nu maar even niet’, zegt een woordvoeder van het CBS. Ook tijdens eerdere dips in de economie nam het aantal geboortes snel af. Zo hadden verloskundigen en babyzaken het rustig in de jaren zeventig. Toen was het land in de greep was van de oliecrisis. Tussen 1969 en 1979 daalde het aantal geboortes bijvoorbeeld van 248.000 per jaar naar 175.000. Hetzelfde gebeurde tussen 1980 en 1983 en tussen 1991 en 1996.
Lekker niksen
Duurdere crèche
Vakantie
Klaagt je baas over te lange pauzes? Sla hem dan om zijn oren met deze wetenschappelijke feiten: na niksen en slapen werken onze hersenen veel beter.
Veel crèches en bso’s versturen deze maand hogere rekeningen. Ouders draaien op voor de extra kosten, want het kabinet heeft net de vergoeding bevroren.
Nederlanders zeggen veel last te hebben van stress. Toch hebben wij de meeste vakantiedagen en geven wij het meeste geld uit aan reizen.
In Business Koster & Jojanneke
10
Met medewerking van: Lorianne van Gelder en Suzanne Peters
Twee jaar Te braaf
Q&A
We waren veel te lief
ANP
‘Jullie namen mij als eersten serieus’
Twee jaar samen, twee jaar ruzie, maar het laatste jaar alleen met elkaar. Koster en Jojanneke waarschuwen voor nieuwe verschrikkingen.
Al bijna 800 dagen samen, en nog steeds gek op elkaar. Het is Kosters langste betrekking bij een baas en Jojanneke vraagt zich nog elke dag af: wat moet ik met deze grijzende gek? Maar twee jaar vileine stukjes beginnen hun tol te eisen. ‘Het is niet meer zo scherp als het was, vrienden’, zei Prem deze week toen we hem toevallig even spraken. Hmmm, betrapt. Bij het eenjarig bestaan werkten we nog een schier oneindige lijst excuses af. Onze mea maxima culpae gingen toen nog uit naar Aaf Brandt Corstius, Yoeri Albrecht, Daphne Bunskoek, Hugo Borst en Froukje de Both.
meer vreemd te gaan en ook toen we zagen hoe de weduwe Endstra voor de derde keer in één week diep in de nacht met jonge heren vertrok uit de WillemSpark, de voormalige drinkvesting van Willem Holleeder. Natuurlijk, we hebben ons wel eens beetje misdragen, maar het had véél erger gekund. Zo hebben we behoorlijk wat lieden gespaard die hun spulletjes, bladen, programma’s dan wel lingerie bij ons kwamen pluggen alsof we een paar temeiers waren in Yab Yum. Kom maar, zeiden we dan, we tikken er wel een stukkie over, schat. Was ook een beetje om de krant wat advertentieruimte te bieden. Dat hoeft niet meer. We gaan weer graven en we gaan weer wandelgangen.
Te lief
Dokken
Dit jaar zijn we veel te lief geweest. We werden een beetje te veel business en hielden de pen in de borstzak toen we Harry Mens hoorde verklaren NOOIT
AMSTERDAM
...
Koster en Jojanneke bestaan twee jaar en belden dit jaar het meest met Gouden Kooi-miljonair Terror Jaap. ‘Ik praat liever met jullie dan met de Telegraaf.’
vandaag elders leeglopen in de krant, we hebben je gematst en je weet het. Toen we hem betrapten bij Nina Brink, in de tijd dat hij nog getrouwd was, hebben we niets gemeld over zijn vrijage met de internetdiva. De enige echte ruzie was met Regilio Tuur, de mensenredder van New
Velthuizen, de man achter Nedstat, de eerste internettelmachine van Nederland. Dat mochten we niet opschrijven. Waarom weten we nog steeds niet.
Vrede
Yves Gijrath, baas van Gijrath Media Groep: vanaf vandaag ga je betalen. Onno Aerden, Miljonair-baas, ook gij zult dokken! Pieter Storms, je mag
York. Het jus d’orange-incident, waarbij hij zijn ex een beker van het sinaasappelvocht in het gezicht wierp, negeerden we in eerste instantie. Jezus, dat doen wij elke dag als we boos zijn op elkaar. Gelukkig was Josh aanhoudend, belde ze Jojanneke en tikten we haar verhaal gewoon op. Oh ja, Josh is de dochter van Hans
Koster sloot vrede met Irene van de Laar op de achterbank van een limousine. Kleine Koster had de 2 meter 3 lange dame ooit eens als ‘deskundige’ opgevoerd in een verhaal over golddiggers. Aangelijnd door Onno Aerden mochten we echter niet refereren aan haar vriendjes, en al helemaal niet aan haar huidige jongere geliefdes. De enige met wie we wél en veelvuldig ruzie hadden was Rob Heilbron, de 93-jarige Hugh Hefner van het zakenleven. (Hieronder reageert hij). Vanaf nu slaan we weer terug, beginnend met onze meest genante plaatjes. Nodig ons eens uit en u zult weer ouderwets spijt krijgen. 1
‘Jonge minnaars? Ik zwijg’
Glamour met Koster is als...
Na de kredietcrisis nooit meer gezien
‘Obama reageert niet’
Koster sluit vrede met Irene.
Een badmeester met een kater.
Jo omarmde Onno Aerden.
Jo doet een Lewinsky.
E
te. Zo’n verzuurde ook, zo’n fanatieke, u kent ze wel. Volgens mij beet ze ook nog. Maar nu is het een waanzinnig mooie, lekkere meid. Goed bijgedraaid hoor. Ik zei nog een keer: ‘Nou, die Jojanneke is ook een lekker ding geworden. Eindelijk feminist-af.’ Ik heb haar nog een fotoshoot aangeboden zelfs. Maar ze reageerde niet echt… Ik hoop trouwens maar dat ze niet teruggeroepen wordt naar dat feministenhoekje. Of misschien zit ze daar stiekem nog... Doet ze gewoon alsof. Ze zijn brutaal. Dat past wel bij mij en bij mijn bedrijf. Al verdraaien ze soms wel uitspraken. En dat hoeft niet bij mij, want ik ben al uitgespro-
ken genoeg. Mijn artikelen zijn sowieso nooit saai. Die aanvaringen, die vergeven en vergeten we. We kunnen het best met elkaar vinden. Moet ik nog meer over Jojanneke zeggen? Nee? Mag ik De Pers dan ook nog even hartelijk feliciteren? Ja, dat wil ik best doen, hoor. Twee jaar is lang en het was niet gemakkelijk. Erg leuk dat jullie er nog zijn. En de rubriek Koster&Jojanneke lees ik ook graag. Ik wil ze nog wel een tipje meegeven: als mensen zeggen ‘liever niet’, luister dan ook. In de kroeg kent men ze nu wel. Dan is het zaak te zorgen dat men je ook graag blíjft zien. Toch?’ 1
Wegkwijner vs. seksbom
HEILBRON STRIKES BACK AMSTERDAM
...
Door Suzanne Peters Wat Hamas is voor Israël, zijn Koster en Jojanneke voor Rob Heilbron. Tijd om het goed te maken. Vijf minuten en de klok start NU!
ven zonder pottenkijkers. Meneer Heilbron, the floor is yours: wat vindt u nu écht van Koster en Jojanneke? ‘Koster is een oude Quoter, die een beetje weg zit te kwijnen bij De Pers. Leuke vent hoor, maar hij komt niet meer tot z’n recht. Hij blijft te veel op de achtergrond. Eigenlijk is er over hem niets meer te melden. Behalve dat ‘ie te weinig in de kroeg komt, misschien. Jojanneke… Dat is een verhaal apart. Die heeft een hele revolutie meegemaakt het afgelopen jaar. Van een bijna verdroogde feministe tot een oversekste diva. Ja, een feminis-
Pieter Storms, we hebben je gespaard. En je weet het.
Yo Japie. ‘Yo Jo.’ Aan jou de eer de meest gebelde persoon door Ko en Jo te zijn in ons afgelopen krantenjaar. Je volgt Frits Barend op. ‘So hé!’ Ben je blij verrast? ‘Ja, maar op zich verbaast het me niet. En dat bedoel ik niet op een arrogante manier. De Gouden Kooi was natuurlijk groots. Het duurste programma ooit gemaakt, en de kwaliteit was zo hoogwaardig.’ Wij houden van jou Jaap. Jij ook van ons? ‘Ja. Weet je, jullie waren de eersten die mij serieus namen. Niet van die ranzige stukjes over mij schreven zoals andere kranten deden. Jullie zijn allebei bij mij thuis geweest en hebben op serieuze wijze bericht over mijn intelligentie, mijn gevoel en de manier waarop ik mijn geld investeer. In mezelf. Ik praat liever met jullie dan met de Telegraaf.’ Vertel nog eens Jaap, het wisselt nogal eens, wat ben je nu voornemens te doen met je miljoen? ‘Ik ga afvallen. Ik heb zoveel geld, ik ga alle diëten proberen die er zijn. Dat ga ik filmen. En als ik honderd kilo kwijt ben, dat is natuurlijk echt wreed, dan schrijf ik er een boek over. Jaap wordt de nieuwe Sonja Bakker. Ja, die doet het toch goed volgens de Quote.’ Mogen we je dan weer bellen? ‘Dan bel ik jullie zelf.’ 1
[email protected]
Verlost van jeugdtrauma
Saldo actrice opgewaardeerd
Hoewel wij zelden om onderwerpen verlegen zitten, zijn lumineuze ideeën uwer kant altijd welkom. De digitale post kan naar
[email protected]
Doutzen Kroes moest vroeger wol dragen van haar moeder en dat kriebelde zo. Voor de nieuwste campagne van het merk Repeat mag ze kasjmier dragen.
Eva Mendes is de begeerlijkste vrouw op aarde, zo blijkt uit een enquête van het online mannenmagazine AskMen.
In Business Hypotheken
DE ADVISEUR FLOOR VAN DIJCK
Offerte Onderhandelen loont
Verhuis voor prikkie tijdens de crisis Het inzakken van de woningmarkt treft ook verhuizers, zegt de branche. Goed voor huizenkopers: hun onderhandelingspositie verbetert. Redactie economie AMSTERDAM
...
...
E
en huis is een huis, en een hypotheek is een hypotheek. Zou je zeggen. Maar waar in Holland het huis staat, maakt veel uit. Elk regio van Nederland heeft een andere markt, die vraagt om een eigen aanpak. Zo is in Deventer en omgeving de markt anders dan in de Randstad. Dat weet Dennis Meijer (33) als Hypotheekshop-adviseur in Deventer, maar al te goed. ‘Je krijgt hier meer huis voor je geld’, stelt Meijer vast. Omdat de prijzen lager liggen, kan hij meer klanten helpen met bijvoorbeeld de Nationale Hypotheek Garantie of Koopsubsidie. ‘Ik ben in de hypotheekbranche gerold nadat ik terugkwam uit China waar ik een tijdje heb gezeten. Ik ben toen stage gaan lopen bij een hypotheekkantoor in Hengelo. Deze stage beviel mij zo goed dat ik er mijn werk van heb gemaakt. Het adviseren en helpen van mensen bij het kiezen van een goede hypotheek vind ik erg leuk. Het is niet altijd even makkelijk voor de meeste mensen om een goede hypotheekvorm bij hun eigen persoonlijke situatie te kiezen. En als ik daar een rol in kan spelen en zij zijn daar achteraf tevreden over, doet mij dat veel plezier.’ Meijer neemt graag de tijd voor zijn klanten. ‘Ik plan standaard twee uur in bij het eerste gesprek om de klanten de tijd te geven om hun verhaal te doen. Laatst heb ik een stel begeleid die het doodeng vond om een huis te kopen. Ik begeleid ze dan van begin tot eind, stel ze gerust en heb ze op een makelaar gewezen die ook wat voor hun kon betekenen. Het is dan leuk om te zien dat ze nu zo blij zijn met hun nieuwe huis.’ 1
DE VRAAG FLOOR VAN DIJCK ... Watkanikdoenalsmijnhuis nietverkochtwordt?
S
tel je voor: je hebt een koophuis en je loopt nu tegen je droomhuis aan. Maar, in de huidige tijden staan huizen langer te koop. En je hebt absoluut geen trek om met dubbele woonlasten te zitten. Hypotheekshop-adviseur
11
Het kwartaal van de waarheid. Zo noemt de verhuisbranche deze wintermaanden waarin volgens de dozenschuivers minder mensen van huis wisselen dan vroeger. ‘De opdrachten in het zakelijke segment lopen gewoon door, maar bij particulieren is sprake van een flinke terugval’, zegt directeur Peter Overvliet van Erkende Verhuizers tegen persbureau ANP.
Verkassen De zorgen van de branche-organisatie worden weerspiegeld in cijfers van de Verhuisindex van WoonKennis. Het marktinformatiebedrijf meet de bereidheid om te verhuizen en constateert dat de afgelopen drie maanden steeds minder mensen zin hebben om te verkassen. Nog maar één
op de twintig Nederlanders zegt zeker binnen een jaar van woning te veranderen. Het is een kwestie van logica dat ook verhuizers last krijgen van de inzakkende woningmarkt. Nu het vertrouwen tot een dieptepunt is gezakt zijn particulieren een stuk voorzichtiger geworden en nemen meer tijd voor grote financiële beslissingen zo-
‘Het risico bestaat dat mensen nu zelf gaan verhuizen.’ als verhuizen. Overvliet merkt dat er nog eens naar de kosten gekeken wordt. ‘Het risico bestaat dat mensen zelf gaan verhuizen om de kosten van het laten doen uit te sparen.’ Een van ’s lands grootste verhuisorganisaties UTS heeft duizend werknemers en maakt in goede tijden gebruik van ruim tweehonderd ingeleende krachten. Die laatste groep is naar huis gestuurd. ‘We wer-
ken met minder mensen minder uren’, verklaart directeur André van Herk bezorgd. Tot faillissementen onder de 300 leden van Erkende Verhuizers heeft de crisis tot nu toe niet geleid, zegt Overvliet. Maar hij vraagt zich af of ze dit kwartaal allemaal zullen overleven. Ongeveer de helft van de verhuizers bedient alleen de kwetsbare particuliere markt.
Offerte Toch lijkt het nog niet echt slecht te gaan met de meubelverplaatsers. Een redacteur van deze krant moest onlangs binnen Amsterdam verhuizen en belde met een paar bedrijven voor een offerte. Daar kwamen getallen uit die bizar veel van elkaar verschilden: van 900 tot 2.000 euro. Toen de duurste werd geconfronteerd met de goedkopere offerte van zijn concurrent, was de reactie: ‘Dan neemt u toch die ander.’ Klinkt niet echt als een branche in nood. Maar als iedereen blijft zitten waar die zit, verandert die houding vanzelf. De onderhandelingspositie van de klant verbetert onherroepelijk. 1
Nog maar een op de twintig Nederlanders zegt zeker binnen een jaar te verhuizen. HOLLANDSE HOOGTE
Dennis Meijer krijgt vaak vragen over dit onderwerp. ‘Het is verstandig om eerst je huidige huis te verkopen. Vaak zie je echter dat mensen toch eerst een nieuwe woning kopen. In een goede markt is dat geen ramp, maar nu is het af te raden.’ Tussentijds verhuren van de woning, is dat niet iets? ‘Aan verhuren zitten vaak haken en ogen’, weet Meijer. ‘Allereerst mag het eigenlijk niet. Althans, officieel moet de eigenaar van de woning toestemming vragen aan de geldverstrekker, en deze wordt zelden gegeven.’ Waarom niet? ‘Omdat een verhuurd huis in geval van een executieverkoop, veel minder oplevert dan een ‘leeg’ huis.
De bank loopt dus meer risico, logisch dat ze daar niet mee akkoord gaan.’ Meijer weet ook te vertellen dat verhuren fiscaal onaantrekkelijk is. ‘Als je je huis in de verkoop hebt staan, kun je twee jaar lang hypotheekrente aftrekken van beide woningen. Zodra het huis echter verhuurd wordt, vervalt de mogelijkheid van renteaftrek op de ‘oude’ woning. Daarnaast is het verplicht om de overwaarde op dat moment af te lossen op de nieuwe hypotheek, als je dat niet doet vervalt ook de hypotheekrenteaftrek voor een deel van de nieuwe hypotheek. Wil je het huis toch verhuren, stel dan een goed contract op en maak duidelijke afspra-
Concurrentie
Notarissen willen meer dan akte Notarissen roeren zich: ze willen ook hypotheekadviseur worden en terug naar vaste tarieven. Redactie economie AMSTERDAM
...
De notaris – getroffen door meer marktwerking – wil huizenkopers gaan adviseren over een geschikte hypotheek. Dit zei Erna Kortlang, voorzitter van de beroepsorganisatie voor notarissen KNB woensdag in Het Financieele Dagblad. Kortlang wil daarmee de particuliere koper beschermen tegen onvoordelige hypotheken en tegen bemiddelaars die hun klant hier niet voor waarschuwen. ‘Mensen hebben vaak geen benul van de werkelijke kosten van hun hypotheek en van hun hypotheekbemiddelaar’, zegt ze. ‘Wij kunnen ze de ogen openen. Dat kost wat extra, maar het scheelt de koper vaak een veelvoud.’ Daarnaast pleit Kortlang voor de herintroductie van vaste prijzen voor het opstellen van koop- en leveringsaktes, de facto het einde van de marktwerking die in 1999 is ingevoerd. De KNB denkt zo de ‘kwetsbaarheid’ van de notaris tegenover fraudeurs te verminderen. De beroepsgroep zou hetzelfde doen voor minder geld onder grotere tijdsdruk waardoor de kans op fraude zou toenemen. Minister Ernst Hirsch Ballin van Justitie voelt er niets voor om in het notariaat weer vaste tarieven voor het opstellen van koop- en leveringsaktes in te voeren. Hij zei woensdag in de Tweede Kamer dat aan vaste tarieven veel bezwaren kleven, onder meer de onverenigbaarheid daarvan met mededingingsregels. 1
ken, zodat je er zeker van bent dat de huurders vertrekken als het huis verkocht is. En reken minimaal de bruto hypotheek als huur.’ Maar er waren toch verzekeringen tegen dubbele lasten? Meijer: ‘Er bestond inderdaad een verzekering tegen dubbele woonlasten, maar die is per 1 januari 2009 door de verzekeraar uit het pakket gehaald. Er zijn nu nog maar weinig mogelijkheden om je in te dekken. Als je in deze situatie zit, neem dan contact op met je hypotheekadviseur. Misschien zitten er mogelijkheden in om een stukje overwaarde op je huis te gebruiken in de overbruggingsperiode.’ 1
Oversluiten (1)
Oversluiten (2)
Te veel huiseigenaren accepteren het verlengingsvoorstel dat hun hypotheekverstrekker hen aan het eind van de rentevaste periode voorschotelt.
Veel rentevaste periodes lopen in 2009 af, zegt Bas Millenaar van De Hypotheker. Hij adviseert goed te gaan shoppen, net als bij een nieuwe hypotheek.
Deze pagina is een samenwerking tussen De Pers en De Hypotheekshop en brengt wekelijks nieuws over hypotheken en verzekeringen.
12
In Business De markt
BEURS VANDAAG REDACTIE: IEX.NL Het Plan Wat is Obama van plan met Zijn Plan? Zijn beoogd minister van Financiën Timothy Geithner verscheen de laatste dagen voor een commissie van zowel het Huis van Afgevaardigden als het Congres en hij vertelde dat er binnen enkele weken een ‘alomvattend, dramatisch en definitief plan’ voor de Amerikaanse economie en de financiële sector op tafel ligt. Geithner weigerde details te geven, omdat ‘anders de beurs zou profiteren van deze signalen’. Niettemin verklapte hij dat er een pakket verstrekkende maatregelen zit aan te komen, een hint van formaat. Helemaal voor beleggers die aan een half woord genoeg hebben voor de wildst mogelijke speculaties. Ze snakken naar duidelijkheid na nu al bijna een half jaar koers-, economische en bankenchaos sinds de ondergang van Lehman Brothers. Wat de maatregelen van Obama ook behelzen, duidelijk is dat rust en orde brengen in het financiële stelsel topprioriteit is. Zonder vlot roulerend geld is herstel van de zwaar kapseizende economie ondenkbaar. Hoeveel geld en ambitieuze plannen de president ook op tafel kan leggen. Bovendien luidt een politieke wet dat je vervelende beslissingen maar beter meteen kunt nemen, in de hoop dat kiezers de ellende over vier jaar vergeten zijn. Eén ding is duidelijk. Als hij niet drastisch en vast ook pijnlijk te werk gaat, kan zijn presidentschap niet anders dan mislukken. Aandelen en dan vooral financials kopen of alsnog verkopen is de vraag waar veel beleggers mee worstelen. Wat zijn de opties die Obama en zijn dreamteam nog hebben voor de Amerikaanse financials, na die lappendeken aan maatregelen en financiële injecties van de afgelopen maanden? Eén ding hadden ze gemeen: ze kregen het lek niet boven en wisten het vertrouwen niet te herstellen. De belangrijkste optie lijkt om te beginnen dat Obama de grote failliete systeembanken en Dow Jonesfondsen Bank of America en Citigroup nationaliseert. De gezonde delen blijven dan alleen overeind en
de gifleningen gaan naar een nieuw op te richten bad bank. Voor de andere banken geldt dat ze zichzelf moeten redden. Beleggers moeten daarbij wel bedenken dat JP Morgan Chase, Wells Fargo, Morgan Stanley en Goldman Sachs relatief gezond zijn. Andere opties? Obama kan een staatsbank beginnen, wat niet echt realistisch is, of hij kan de semi-publieke centrale bank Federal Reserve (Fed) daartoe omtoveren. Pragmatischer lijkt het dat de Fed nauwer (lees; strenger) met relatief gezonde financials gaat samenwerken. Dit is alleen niet een ‘dramatische’ oplossing, waar Geithner wel op hint. De president start bijna zeker een bad bank, waar financials hun gifpapier kunnen dumpen. Dit was ook het originele plan van de vorige minister Henry Paulson, voordat hij ging zwalken. Grootheden laten omvallen is na Lehman in ieder geval niet meer aan de orde. Probleem is alleen dat niemand weet om hoeveel rommelleningen het gaat. Tot waar moet de staat garant staan? Tot slot kunnen Fed en Obama de gezonde banken
De markt in kaart VS DOW JONES LONDEN FTSE 100
VS NASDAQ KOERS:
8122,80 % VERSCHIL:
KOERS:
KOERS:
-1,28%
1465,49
4052,23
% VERSCHIL:
% VERSCHIL:
-2,76%
-0,19% FRANKRIJK CAC 40
Back to basics wordt het motto en zeker geen groei. helpen bij een consolidatieslag. Wat het ook wordt, voor aandeelhouders blijft er na hooguit een relief rally slechts droog brood over. Andere aandelen is een ander verhaal, maar financials zijn waarschijnlijk de komende jaren als belegging niet meer interessant. Back to basics wordt het motto en zeker geen groei. Net als elders in de wereld, trouwens. Want het zit er dik in dat bijvoorbeeld Europa Amerika gaat volgen. Misschien overlegt Obama wel het oude continent. Dat zou pas echt een change van formaat zijn. 1
5,71
Bank of America
KOERS:
BRAZILIË BOVESPA
2869,62
% VERSCHIL:
-1,24% KOERS:
37922,31 NEDERLAND AEX
% VERSCHIL:
-1,18%
KOERS:
235,46
% VERSCHIL:
Bron koersgegevens: 23 januari 08
-0,95%
22 januari 09
VERSCHIL:
% VERSCHIL:
-0,97
-14,52%
Nederland AEX Index - slotkoersen 22 januari AANDEEL
SLOT
aegon ahold akzo nobel arcelor mittal asml holding bam groep corio dsm, kon. fortis fugro heineken ing groep c. kpn philips, kon. randstad reed elsevier royal dutch shell a sbm offshore tnt tomtom unibail-rodamco unilever c. usg people wereldhave wolters-kluwer c.
3,671 9,071 27,48 17,045 12,14 6,173 33,155 18,565 1,32 19,735 23,005 5,51 9,725 12,70 15,315 8,80 17,88 9,498 13,45 4,093 95,50 17,83 7,951 53,745 14,605
VORIG SLOT
3,737 9,245 28,70 17,41 12,51 6,345 31,97 18,535 1,40 19,67 23,43 5,28 9,901 13,155 14,225 8,861 17,905 9,523 14,04 4,351 94,74 17,98 8,172 52,89 14,18
Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 22 januari
VERSCHIL
HOOG
LAAG
-0,07 -0,17 -1,22 -0,36 -0,37 -0,17 1,18 0,03 -0,08 0,06 -0,42 0,23 -0,18 -0,46 1,09 -0,06 -0,02 -0,02 -0,59 -0,26 0,76 -0,15 -0,22 0,86 0,42
4,046 9,365 29,40 18,35 12,885 6,64 33,93 18,995 1,48 20,53 24,05 5,79 10,00 13,47 15,45 9,119 18,57 9,93 14,42 4,55 98,13 18,135 8,499 54,01 14,78
3,523 9,01 27,19 17,00 11,975 6,135 31,805 18,24 1,32 19,53 22,765 5,235 9,54 12,465 14,35 8,731 17,815 9,455 13,23 4,07 94,20 17,475 7,93 52,80 14,27
VOLUME
12129193 8339153 2204632 10185483 3138821 756470 408594 1605715 20021447 680175 1902259 13573633 15776807 7549430 1884545 3782514 12421073 1406459 2526952 2217462 584665 8593286 365083 166403 2321038
AANDEEL
SLOT
aalberts ind. amg arcadis asm international binckbank boskalis westm. crucell csm draka holding eurocomm. prop. heijmans imtech logica nutreco holding oce opg groep ordina pharming group smit international sns reaal ten cate vastned retail vopak wavin wessanen c.
4,36 6,80 8,131 5,343 6,08 14,815 17,15 9,94 5,92 21,57 5,61 11,185 0,70 24,255 2,24 9,06 2,606 0,52 35,60 2,62 13,965 32,895 29,555 2,35 4,58
VORIG SLOT
4,45 6,896 8,725 5,417 6,061 14,625 16,99 10,195 6,073 20,615 5,53 11,245 0,73 23,645 2,241 9,23 2,729 0,503 36,00 2,70 14,00 32,00 30,555 2,289 4,77
Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 22 januari
VERSCHIL
HOOG
LAAG
VOLUME
AANDEEL
SLOT
-0,09 -0,10 -0,59 -0,07 0,02 0,19 0,16 -0,26 -0,15 0,96 0,08 -0,06 -0,03 0,61 -0,00 -0,17 -0,12 0,02 -0,40 -0,08 -0,04 0,90 -1,00 0,06 -0,19
4,613 7,34 9,15 5,66 6,22 15,38 17,61 10,49 6,37 21,57 6,06 11,60 0,74 25,50 2,32 9,394 2,82 0,53 37,21 2,78 14,39 33,69 32,04 2,45 4,85
4,302 6,67 8,10 5,29 6,05 14,52 17,00 9,87 5,80 20,56 5,60 11,03 0,69 24,08 2,203 8,617 2,51 0,51 35,255 2,55 13,81 32,00 29,43 2,32 4,55
334589 313995 190679 171856 85974 399469 755375 224939 160169 165574 250061 315467 1744784 387440 402702 212233 284750 403821 51035 751619 42726 41595 497367 683072 1910873
accell group antonov ballast nedam beter bed brunel intern eriks group exact hold. fornix biosciences gamma holding grontmij c. innoconcepts kardan kas bank lanschot, van macintosh retail moolen holding nieuwe steen qurius sligro food gr spyker cars super de boer tkh group tmg unit 4 agresso vastned off/ind
16,32 0,15 12,91 7,75 8,301 23,595 13,435 8,00 6,35 15,70 3,10 1,98 9,45 39,79 7,60 2,00 11,42 0,25 15,705 2,25 2,51 6,50 13,685 7,858 7,81
VORIG SLOT
16,00 0,15 13,10 7,50 8,18 23,61 13,82 8,245 6,00 15,815 3,00 2,076 9,25 41,90 7,155 2,066 11,175 0,255 15,34 2,25 2,47 6,35 14,05 8,01 7,352
VERSCHIL
HOOG
LAAG
0,32 0,00 -0,19 0,25 0,12 -0,02 -0,38 -0,24 0,35 -0,12 0,10 -0,10 0,20 -2,11 0,44 -0,07 0,24 -0,00 0,36 0,00 0,04 0,15 -0,36 -0,15 0,46
16,85 0,15 12,95 7,84 8,54 24,00 14,00 8,244 6,75 16,30 3,10 2,15 9,60 41,905 7,60 2,154 11,45 0,259 16,17 2,30 2,55 6,70 14,195 8,25 7,99
16,26 0,13 12,80 7,50 8,20 23,35 13,405 7,922 6,29 15,70 3,00 1,94 9,22 39,79 7,371 2,00 11,15 0,242 15,00 2,051 2,50 6,361 13,685 7,85 7,625
VOLUME
4103 1380860 5097 9913 10548 9546 13251 3027 7907 3429 17898 122092 3638 1506 2209 64501 27719 206979 164748 8989 57462 26637 3979 57389 139023
In Business De markt
DE GONG DUITSLAND DAX
JAPAN NIKKEI 225
AMSTERDAM
...
Jeroen van der Veer, bestuursvoorzitter van Royal Dutch Shell, opende gisteren de handelsdag op de beurs. Hij startte zijn loopbaan bij Shell in 1971. In 2004 werd hij de baas van wat nu Royal Dutch Shell plc heet. Hij geeft leiding aan zo’n 104.000 werknemers in 110 landen. In juli van dit jaar treedt Van der Veer terug als
RUSLAND RTS-INDEX
KOERS:
4219,42
KOERS:
8051,74
% VERSCHIL:
-0,98%
13
bestuursvoorzitter omdat hij met pensioen gaat. Hij draagt zijn functie dan over aan de Zwitser Peter Voser, de huidige financiële man van Shell. Vanaf 1907 vormden ‘De Koninklijke Nederlandse Petroleum Maatschappij’ en ‘Shell Transport‘ samen de Koninklijke/Shell-groep. In 2004 werd deze structuur beeindigd. Op 20 juli 2005 werd voor het eerst gehandeld in het aandeel Royal Dutch Shell. De Koninklijke/Shell Groep groeide daarmee uit tot één onderneming naar Brits recht: Royal Dutch Shell plc, het equivalent van de Nederlandse NV. 1
% VERSCHIL:
1,90%
KOERS:
515,51 % VERSCHIL:
-2,75%
HONGKONG HANG SENG
HET PANEL REDACTIE: IEX.NL
WITTE DUIF
STELLINGVANDEDAG: KOERS:
Psssst!
12657,99
Banken, banken, banken, recessie, recessie, recessie: het gaat nergens anders meer over. De beurswijsheid leert dat beleggers het juist moeten zoeken in die delen van de markt, waar nu even niemand naar om lijkt te kijken. Waar zou u het op dit moment graag over willen hebben?
SINGAPORE STRAITS TIMES
% VERSCHIL:
0,59%
BANKEN…?
KOERS:
Cees Smit (vermogensbeheerder Today’s Beheer): ‘Niemand kijkt naar de banken als belegging en wat dat betreft zou je daar naar moeten kijken. Zelf vind ik de financials nog te spannend en laat daarom deze beurswijsheid graag aan iemand anders over.’
1708,77
% VERSCHIL:
0,25%
Jacques Potuijt (IEX-columnist): ‘Volgens die redenering zouden we nu juist de moed moeten opbrengen om in een bank te beleggen. We praten wel veel over banken, maar niemand durft er nog in te beleggen. Wellicht moeten we op zoek gaan naar een witte duif in de bancaire sector die onterecht is meegezogen in het negatieve sentiment. Wat te denken van BNP Paribas?’
AHOLD
Peter van Kleef (financieel redacteur IEX): ‘Deze markt is er een van kapitaalbehoud, niet van vermogensopbouw via de beurs. Niet verliezen is belangrijker dan winnen. Het risico bij banken is nog veel te groot. Het is veel aantrekkelijker die bedrijven op te zoeken die in het huidige klimaat voor positieve verrassingen zorgen. Ahold bijvoorbeeld, dat in de Verenigde Staten bij haar dochters het lek boven water lijkt te hebben gekregen.’ 1
Agenda vrijdag 23 januari AEX Index
235,46 Hang Seng
12657,99
Dow Jones
8122,80
Bedrijven Binnenland 08.00
Beter Bed Holding
Omzetcijfers 4e kwartaal
Bedrijven Buitenland 14.30 15.00 15.00 16.00
ThyssenKrupp GE Harley-Davidson Webster Financial Corp. Xerox
AvA Jaarcijfers 2008 Jaarcijfers 2008 Jaarcijfers 2008 Jaarcijfers 2008
Economie Binnenland 23 januari 08
VERSCHIL:
-2,25
Euro/Dollar
22 januari 09
% VERSCHIL:
23 januari 08
VERSCHIL:
-0,95%
+74,36
1,3009
Goud
22 januari 09
% VERSCHIL:
23 januari 08
VERSCHIL:
+0,59%
-105,30
855,56
Olie
22 januari 09
% VERSCHIL:
-1,28%
43,67
-
EVD EVD NBSP, Phaff
PSI aanvraag en procedure Collectieve inzending Boot Düsseldorf Horecavakbeurs Sirha Lyon
CBS
Consumptie huishoudens nov.
Eurostat CEA-CED Brussel, EU IEA OESO
Marktwaarde aandelen dec. Ethiek Europese zalenleven Informele EU-raad ministers SoZa Energy Efficiency Landenrapport Korea
09.30
Economie Buitenland 11.00 -
23 januari 08
VERSCHIL:
-0,0046
22 januari 09
% VERSCHIL:
-0,35%
23 januari 08
VERSCHIL:
+4,64
22 januari 09
% VERSCHIL:
+0,55%
23 januari 08
VERSCHIL:
-0,41
22 januari 09
% VERSCHIL:
-0,93%
Uit & thuis Weg
14
Auto Nissan zet hoog in
De luxe van Infiniti’s service houdt nooit op Een nieuw superluxe automerk lanceren wanneer de auto-industrie juist een stap terugneemt: daar is meer dan lef voor nodig. Het wordt erop of eronder voor Infiniti. Jeroen Booij AMSTERDAM
...
Volgende week opent Infiniti haar eerste dealerbedrijf in Nederland, langs de A15 bij Barendrecht, een maand later gevolgd door nummer twee langs de A9 bij Amsterdam. Bepaald geen anonieme garagebedrijfjes. Eerder onbescheiden dealerpalei-
‘Europese klanten zijn juist nu op zoek naar iets nieuws, iets fris.’ zen met toonzalen van glas en marmer en een Louis Vuitton-achtige uitstraling. Volgens Marc van Snippenburg, directeur van het eerste ‘Infiniti Center’ is het bezoeken ervan eenzelfde ervaring als het binnenkomen in een modern vijfsterren designhotel. Infiniti wil dan ook in alles de automobiele eredivisie te lijf gaan, inclusief het leveren van de best denkbare service. Maar de komst van het
merk naar Nederland op dit moment is op zijn zachtst gezegd opmerkelijk. Al twintig jaar geleden werd Infiniti opgericht als luxedivisie van Nissan, maar het richtte zich de laatste decennia vooral op de VS, met modellen waarin de gas-guzzler centraal staat. Er is een limousine met standaard achteruitrijcamera’s, een grote coupé met vierwielbesturing en een kolossale SUV die zelfs een Range Rover bescheiden doet lijken. Japanse merken introduceerden al vaker een tweede lijn onder een andere naam. Zo voert Toyota de merken Lexus en Scion, die het vooral goed doen in de VS, en startte Mazda begin jaren negentig een prestigeproject onder de naam Xedos. Maar die laatste ging roemloos ten onder. Xedos bleek een totaal verkeerde strategische beslissing, al durft de Mazdaimporteur dat zelfs vijftien jaar na dato niet hardop te zeggen. ‘Dat zijn jouw woorden’, sist de woordvoerder die ik ernaar vraag. Maar Infiniti’s vicepresident Jim Wright wil best uitleggen waarom er zo lang is gewacht: ‘Je moet het beste leveren op het moment dat daarvoor het best geschikt is. En wij geloven dat dat moment pas nu is aangebroken. Europese klanten zijn juist nu op zoek naar iets nieuws, iets fris.’ Of Infiniti ook werkelijk kans van slagen heeft blijft de vraag. Een weg terug is er inmiddels al niet meer. 1
Onbescheiden dealerpaleis met Louis Vuitton-achtige uitstraling.
In dit skigebied maak je de langste non-stop afdaling van het land.
Wintersport Oostenrijk
Vorarlberg daagt James Bond uit voor wedstrijdje Met de langste non-stop afdaling van het land en de steilste piste van de streek rekent Oostenrijk af met haar saaie imago. Yvonne Smit SCHRUNS
...
James Bond en Oostenrijk. Het is geen combinatie die je snel maakt. Toch hadden de producenten afgelopen voorjaar deelstaat Vorarlberg uitgekozen als decor voor de 22e Bondfilm Quantum of Solace, waarin de beroemdste geheim agent ter wereld zijn opponent Dominic Greene probeert te vinden. Oostenrijk mag dan het imago van kalm, rustig, ja bijna saai land hebben, er valt genoeg te beleven. Zou Bond deze winter in Vorarlberg zijn geweest, dan was hij zeker naar het skigebied Golm afgereisd. Daar staat namelijk een ultieme uitdaging voor durfals: ‘de Diaboloafdaling’, een 312 meter lange zwarte piste met een helling tot maar liefst 70 procent. De afdaling is daarmee de steilste van de streek. Net zo spectaculair: de gloednieuwe Alpine-coaster Golm, een mix tussen een rodelbaan en een achtbaan op het bergstation Latschau. Het ont-
spannen gevoel dat je de eerste meters van de tocht hebt na het vastmaken van de veiligheidsgordels ben je al snel kwijt. Binnen acht minuten (zes minuten voor degenen die zich niets aantrekken van de waarschuwingsbordjes ‘bremsen’) daal je 350 meter naar beneden. De baan is 2,6 kilometer lang, heeft 44 jumps en 14 bochten van 180 graden. Zeg nou zelf: een betere manier om de bloedmooie tegenspeelster Camille te imponeren was er voor Bond toch niet geweest? Maar goed, behalve een oord voor
Rodelen in Latschau.
Traveltrauma
Schruns
VERTRAGING
FOTOSAFARI EN KAASFONDUE ZIJN DE HIGHLIGHTS 1
Als het om vertragingen op vliegvelden gaat, kan de reiziger maar beter India mijden. Slechts de helft van de vluchten op Mumbai International kwam in 2008 op tijd aan. Dit blijkt uit gegevens van onderzoeksbureau FlightStats. Ook New Delhi scoort erg slecht, evenals Casablanca en New Yorks LaGuardia. Bij vertraagde vertrekkende vluchten staat Beijing in de toptien, evenals Manchester (slechts 49% op tijd), Venetië (54%) en Parijs Charles DeGaulle (62%).
Nachtrodelen in St. Gallenkirch Nachtelijke avonturen op de langste rodelbaan van Voralberg. Op een verlichte baan zoef je 5,5 kilometer van de berg. www.tiscover.at
2
REUTERS
Fotosafari Met camera, rugzak en goede schoenen trek je er met de gids op uit door de besneeuwde landschappen van Voralberg. Uitkijkend over de om-
waaghalzen is Vorarlberg vooral een oord voor de echte wintersportliefebber. De veelal gemoedelijke dorpen in het gebied zijn per ski-expressbus goed bereikbaar vanaf het vliegveld in het Zuid-Duitse Friedrichshafen. Als feesten je hoofddoel is, ga je naar St. Anton. Meer luxe is te vinden in het mondaine Lech, waar de jetset van Europa vakantie viert. Met een beetje geluk kom je er de koninklijke familie tegen. Een betaalbaarder aanrader is het dorpje Schruns, vooral geschikt voor beginnende en licht gevorderde skiers en snowboarders. Het schrikbeeld van lange wachtrijen bij de skiliften kan hier overboord worden gegooid: in het aangrenzende skigebied kun je de langste (twaalf kilometer) nonstop afdaling van het land maken. Verwacht na sportieve prestaties op de piste geen après-ski tot in de late uurtjes. Het dorpscentrum met romantische autovrije straatjes biedt weinig nachtelijk vertier. Daarentegen is er wel veel culinair genot. Zelfs in de restaurants bij de pistes krijg je een goede maaltijd voor een redelijke prijs, wat lang niet altijd het geval is in Oostenrijk. En voor de fijnproevers met een dikke portemonnee is er hotel Löwen, waarvan het restaurant is bekroond met een Michelinster. 1
geving krijg je informatie en tips over het fotograferen. www.augenblicke.biz
3
Kaasfonduen in Schruns Gasthof zum Kreuz is een gemoedelijke stube met talloze soorten kaasfondue. Lekker en betaalbaar. Vergeet niet van tevoren te reserveren.
www.kreuzschruns.at
Vlaanderen rules!
Net even anders?
Fietsen door ‘t ganse land
De Vlaamse acteur Wim Opbrouck maakt tegenwoordig via internetfilmpjes reclame voor de kustwebsite www.dekust.org, de site over de Vlaamse kust.
Vanaf nu is er meer dan Center Parcs: Sunparks, in Zandvoort en de Limburgse Peel. Eigendom van Center Parcs Europe Group en 4 sterren.
Vanaf maart is er een hele nieuwe fietsrouteplanner, voor alle tochten in nederland, te vinden op www.landelijkefietsroutes.nl en www.nederlandfietsland.nl.
Doe het zelf
CRYPTOGRAM:
OPLOSSINGEN:
De oplossingen van de puzzels staan op de RTV-pagina’s elders in deze krant.
5
6
7
8
1 8 4 5 2 7 9 6 3
4
2 7 6 9 4 3 1 5 8
3
5 9 3 8 1 6 2 7 4
2
8 6 2 4 7 1 3 9 5
1
Horizontaal: 1. Geen passend kledingstuk voor Ernst (8); 4. Watergevecht? (8); 6. Zo geweldig is die dubbele schuiver niet! (4); 8. Middel waar men weg van is (7); 9. Goed, dit college is niet goedkoop! (4); 10. Dat maakt de nasi zo bijzonder (8); 11. Demonstratieve rede (8). Verticaal: 1. Het gebladerte geeft maar rommel (6); 2. Met hem loopt het vreselijk af (6); 3. Zo is het in de ruimte (7); 5. Aangetekend voor het examen (7); 6. Voordracht van een versie (6); 7. Bijzonder onwel (6).
van een
7 5 1 3 9 8 4 2 6
bedrog
3 4 9 6 5 2 8 1 7
2
9 1 8 7 3 5 6 4 2
3
8
4 3 7 2 6 9 5 8 1
7
Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
Indische visfuik
6 2 5 1 8 4 7 3 9
1
Een uitgave van Mountain Media BV 8 6 2 9 5 1 4 7 3
koerier
agrariër
7 3 5 4 8 2 1 6 9
stad in Zwitserland
4 9 1 6 7 3 2 8 5
puist spinsel
morgenrood geneeskundetak
wortel bevolkingsgroep
inheems vorst beteuterd
4
website: www.depers.nl
9 2 3 8 6 7 5 4 1
5 geen uitgezonderd zuster
5 7 8 3 1 4 6 9 2
6 dansfeest houtsoort
1 4 6 5 2 9 7 3 8
6 8 9 2 4 5 3 1 7
ivoor
3 5 7 1 9 6 8 2 4
rivier in Schotland
2 1 4 7 3 8 9 5 6
metafoor
uitroep van herkenning
Cryptogram Horizontaal: 1. Lolbroek; 4. meerkamp; 6. lala; 8. narcose; 9. raad; 10. speciaal; 11. betoging. Verticaal: 1. Lommer; 2. barend; 3. onaards; 5. protest; 6. lezing; 7. akelig.
geneesmiddel goudgewicht
Zweeds
WINDHOOS
tak van sport hoofdpersoon
Mikado: 1-8-2-4-5-7-3-6
ZWEEDS RAADSEL:
15
distributie:
[email protected] 020-3460530 sales:
[email protected] 020-3460512 marketing:
[email protected]
MIKADO:
SUDOKU
2
3
7 8
4
7
7
1
4
7
8
2
6
8 6
9
2
6
9
9
1
3
5
4
6
SUDOKU
In welke volgorde, van de bovenste tot de onderste, zijn de mikadostokjes vrij op te pakken?
9
3 5
5
6 2
2
1 8
8 1
1
6 9
8
5
3
9
uitgever: Ben Rogmans
art direction: Antoine Hamers
3
4
3
oprichter: Cornelis van den Berg
hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
6
7
5
2
1
7
3
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NSstations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
SUDOKU PRIJSPUZZEL 8 5
9 2
1 3
a
8 6
3
4 9
4
7
7
5
6
9
9
2
3 2
8
5
1
7
1
3 5
Speel mee met de Sudoku Prijspuzzel en win mooie prijzen. Los de puzzel op en sms ‘Pers’ gevolgd door de cijfers in de gele vlakken naar 7171 (60 cent p.o.b.). Bijvoorbeeld: Pers a4b8c1.
9
5 8
3
1 6
b
2
7
Vandaag te winnen: vijf exemplaren van het nieuwste boek Herman Dichtbij van Herman den Blijker. De winnaar wordt woensdag bekendgemaakt.
De winnaars van 21 januari: dhr. H. Zonneberg uit Wageningen, mevr. K. Mc Elsey uit Amsterdam, dhr. J. Hoogland uit Heeze, mevr. S. van Dommelen uit Fijnaart en dhr. P. Vos uit Callantsoog. Het goede antwoord was a2, b8, c4.
c
Tijdelijke wijzigingen OV: 111
Leiderdorp (bus)
Tot en met 23 januari. Connexxionlijnen 48 en 182. Halten Zwembad De Does en Leythenrode vervallen.
Muntendam (bus)
Tot en met 5 juni. Arrivalijnen 49, 74 en 174. Halten De Wijde Blik, Singelweg, Zuiderstraat en Vijverstraat vervallen. 111
111
Vandaag
Morgen
Een storing zorgt voor veel regen. Later op de dag klaart het in het zuidwesten op, dus de zon zal daar af en toe te zien zijn. De middagtemperatuur ligt in het noorden rond 4-5 graden. Zuidelijker is het iets zachter. De wind draait van zuidoost naar west, 3-6 Bft. Vanavond regent het in het noorden en oosten van het land.
Het oosten van het land heeft de meeste kans op wat neerslag. In het westen is het droog en daar kan ook de zon doorkomen. De middagtemperatuur stijgt hierbij naar 4 graden in Limburg tot 6 graden aan de kust. Zwak tot matige wind uit het westen tot zuidwesten. Zondag opnieuw een dag met veel regen en wind.
Amstelveen (bus)
Tot en met 7 februari. Connexxionlijnen 142, 165, 166, 170, 171, 172, 199, n70 en n72. Halte Busstation vervalt.
Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
20.30
X-FACTOR RTL4 De zoektocht naar het beste zangtalent is weer begonnen.
Nederland 1 @17:00 17:01 17:06 17:12 17:15 17:22 17:25 17:51 17:59 18:00 18:15 18:30 18:40 19:00 19:25 20:00 20:30 21:10 22:00 23:05
20.50
21.15
MET HET MES OP TAFEL, NED2 Leuke bluf annex kennisquiz met Joost Prinsen.
SOUTH PARK COMEDY CENTRAL Let op! Nieuwe afleveringen verschijnen gratis op de website van South Park.
Nederland 2
KRO Kindertijd Vandaag gebeurt het Mijn eigen zwaard Mia’s duik Kikker De post Sesamstraat D66 EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Gesprek minister-president NOS Sportjournaal Lingo De dorpsdokter NOS Journaal Palingsoap ‘t Vrije Schaep (met de 5 Pooten) Vermist Pauw & Witteman
17:00 17:10 17:35 18:05 18:25 18:50 19:25 19:55 20:25 20:50 21:20 22:00 22:15 22:55 23:30
The A-Team Knight rider Married with children The Unit Killer instinct Levensgevaarlijk! RTL Voetbal: Jupiler League
17:00 18:00 19:00 19:20 20:00 20:30 22:30 22:50 22:55 23:20
RTL 7 18:00 18:55 19:55 20:30 21:25 22:20 23:10
Op de buis
16
Nederland 3
NOS Journaal De wandeling Dekselse dames De TV jaren van... Danny de Munk That’s the question Man bijt hond Knelpunt Volgende keer beter Netwerk Met het mes op tafel De leugen regeert NOS Journaal Nova Filmfestival Journaal Cinema 2: Me and you and everyone we know
17:20 17:45 18:00 18:23 18:45 18:59 19:00 19:22 19:30 20:20 20:30
Little house on the prairie De grote verbouwing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum De nieuwe Uri Geller Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Groeten uit de rimboe
17:35 18:30 19:00 20:00 20:30 21:25 22:25
SBS 6
21:15 21:50 22:30 22:55 23:10
22.10
MISTRESSES CANVAS Sex and the City maar dan Brits en op niveau.
RTL 4
Lena en Cem Baasjes SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM NOS Journaal De Wereld Draait Door NOS Journaal Compilatie Mooi! Weer De Leeuw: De marathon (1) De Mega Mike & Thomas Show Heerlijk eerlijk Heertje NOS Sportjournaal NOS Journaal Missing without a trace
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 22:00 23:00 23:45 23:55
McLeod’s daughters Home and away ER Smaken verschillen 90210 Gossip girl The jackal
17:10 17:35 18:00 18:10 18:35 19:05 20:25 21:25 22:30 23:30
Outback 8 The legend of Dick and Dom Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The One show A question of sport Nieuws en weerbericht EastEnders Sky cops QI The vicar of Dibley Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Friday night with Jonathan Ross
17:30 18:15 19:00 19:30
NET 5
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden X Factor Van der Vorst ziet sterren De Pfaffs RTL Nieuws RTL Weer
Veronica
17:05 17:35 18:05 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 20:57 21:00 21:30 22:00 22:30 23:00 23:25 23:35
Ready steady cook Cash in the celebrity attic Eggheads Extreme dreams: The ultimate challenge The deadly storm - An island parish special Natural world Coast Around the world in 80 faiths Grumpy old men Newsnight
20:00 20:25 21:15 21:40 22:05 22:35 23:25
BBC 2
20:00 21:00 21:50 22:00 23:00 23:30
Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond Het weer Thuis Steracteur sterartiest Sea patrol KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het journaal laat Studio 1 Het weer Die hard with a vengeance
Comedy Central Scrubs Malcolm in the middle South Park South Park That 70’s Show Psych Dead like me
Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl
Oplossingen puzzels
3 5 7 1 9 6 8 2 4
6 8 9 2 4 5 3 1 7
1 4 6 5 2 9 7 3 8
5 7 8 3 1 4 6 9 2
9 2 3 8 6 7 5 4 1
4 9 1 6 7 3 2 8 5
7 3 5 4 8 2 1 6 9
8 6 2 9 5 1 4 7 3
6 2 5 1 8 4 7 3 9
4 3 7 2 6 9 5 8 1
9 1 8 7 3 5 6 4 2
3 4 9 6 5 2 8 1 7
7 5 1 3 9 8 4 2 6
8 6 2 4 7 1 3 9 5
5 9 3 8 1 6 2 7 4
2 7 6 9 4 3 1 5 8
1 8 4 5 2 7 9 6 3
22:00 23:00
21:00 22:00 23:00
2 1 4 7 3 8 9 5 6
21:30
18:00 19:00 19:30 20:00
Cryptogram Horizontaal: 1. Lolbroek; 4. meerkamp; 6. lala; 8. narcose; 9. raad; 10. speciaal; 11. betoging. Verticaal: 1. Lommer; 2. barend; 3. onaards; 5. protest; 6. lezing; 7. akelig.
21:00
Kings of nitro Miami Ink: Sink or swim Mythbusters: Bullets fired up Dirty jobs with Peter Schmeichel: Denmark Wheeler dealers on the road: Fiat 500 Wheeler dealers on the road: Fiat 500 Overhaulin’: Family truckster Overhaulin’: All in the family
BBC 1
Megastructures: Impossible bridges - Denmark to Sweden Animal 24/7 Animal inspectors Animal inspectors Seconds from disaster: Alpine tsunami Crash science: Automobiles Perilous journeys: The roof of Africa Air crash investigation special report: Fatal fix
Eén
Zweeds
WINDHOOS
Discovery Channel 17:05 18:05 19:00 20:00
National Geographic 17:00
The king of Queens My name is Earl How I met your mother Wie is de chef? Dharma & Greg PostcodeLoterij: Deal or no deal Star Wars: Episode III - Revenge of the Sith Nieuw dier A girl’s guide to 21st century sex
Mikado: 1-8-2-4-5-7-3-6
Zoé Kezako Gawayn Miss in de modder Op schok Karrewiet Miss in de modder Lolmops En daarmee basta! Carl2 Karrewiet The Sleepover Club CANVAS Terzake Gedichtendag Willy’s en Marjetten Comedy Casino Cup Mistresses De keien van de Wetstraat Zonde van de zendijd
23:10 23:40
17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40 20:05 20:10 20:40 22:05 22:50 22:51 22:55 23:10 23:35 23:40
Oprah Winfrey show Dr. Phil Goede tijden, slechte tijden Heren maken de man The natural As the world turns Oprah Winfrey show
Canvas 17:15 17:30 17:45 18:00 18:10 18:20 18:35 18:45 19:00 19:20 19:30 19:59 20:00 20:36 20:40 21:15 22:10 23:00 23:35
17:40 18:05 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30
Famous 5 Phineas & Ferb Sneak Titus According to Jim The Simpsons Wegmisbruikers! Top Gear Hollandse Krijgers Waar is De Mol?
RTL 8 17:15 18:10 19:05 19:35 20:30 23:05 23:55
22.25
FILM: THE JACKAL NET5 Actiethriller remake van Day of The Jackal met oa. Bruce Willis.
Epidemie
Bodyguards
Na u!
Griep slaat om zich heen in Nederland. www.depers.nl/griep
Twaalf lijfwachten voor ‘first kids’. www.depers.nl/kids
Veel Britten op Titanic gestorven door beleefdheid. www.depers.nl/titanic
Op de bank
17
Film Acht Oscarnominaties voor ‘Milk’
Bijna echt the real thing HH
Het verhaal van Harvey Milk wordt door Sean Penn & Co nog eens vakkundig uitgemolken.
Comeback
ROSS MAG WEER OP TV Jonathan Ross, een van de dikst betaalde presentatoren van de BBC mag na drie maanden onbetaalde schorsing weer van het strafbankje af en de buis op. Zijn immens populaire talkshow gaat gewoon weer van start. Ross werd naar huis gestuurd nadat hij in een radioprogramma een oud BBC-coryfee had beledigd. Ross pakt meteen uit hij ontvangt de komiek Stephen Fry en Tom ‘Valkyrie’ Cruise in zijn rentree show.
Verveeld
LILI ALLEN WIL INHOUD Zangeres Lili Allen vindt haar leven een beetje leeg, zo vertelde ze op Q Radio. ‘Dat klinkt misschien gek, maar het is echt zo. Ik wil mijn leven wat meer inhoud geven.’ Dus springt Allen binnenkort in een Hercules om in Afghanistan War Child te helpen. En passant vertelde de zangeres die een nieuw album heeft dat ze moe wordt van haar oude repertoire.
Drama
TRAVOLTA’S AFGEPERST John Travolta en zijn familie worden afgeperst met een foto die van hun overleden zoon Jett is gemaakt met een mobieltje. De verdachten, die een miljoen dollar eisen van de Travolta’s, zijn een ambulancebroeder en een locale politicus van de Bahama’s, waar Jett overleed. Het onderzoek naar de twee is inmiddels in volle gang.
Femke van Wiggen AMSTERDAM
...
‘Briljant’ en ‘meeslepend’ zijn een aantal superlatieven die de biopic Milk in recensies meekreeg. Dat ook de Academy de film gisteren beloonde met acht Oscarnominaties, waaronder die voor beste film, beste regie, beste acteur in een hoofdrol (Sean Penn) en beste acteur in een bijrol (Josh Brolin), is opvallend te noemen. Want in het nogal homofobe Amerika is niet alleen de eerste zwarte president verkozen, op diezelfde dag werd in Californië ook proposition 8 aangenomen, het verbod op het huwelijk met iemand ven hetzelfde geslacht. Maar goed, dat mag in Milk, dat zich in het San Francisco van de jaren zeventig afspeelt, de pret nog niet drukken. Zoals de hoofdpersoon, homoactivist Harvey Milk, zelf samenvat in een van zijn speeches: ‘We’ve gotta give them hope.’ In de film doelt hij op zijn homoseksuele medemens, maar dat regisseur Gus van Sant zijn kijker ook wat hoop geeft, ja, dat is als Amerikaans filmmaker alleen maar mooi meegenomen.
Slimme zet Andere slimme zet van Van Sant: publiekslieveling Sean Penn als Milk. Penn kan al jaren bij niemand kwaad doen – dus ook niet bij de Academy – en zeker niet als hij ‘de underdog’ speelt, zoals hij eerder deed als verstandelijk gehandicapte vader in draak-van-een- film I Am Sam (2001). Dat diezelfde Sean Penn volgens vriend Mickey Rourke, als The Wrestler concurrent voor de Oscar, een van de grootste homofoben op deze planeet is, doet aan de Milk-mythe geen afbreuk. Dat Van Sant liever Tom Cruise wilde als Milks moordenaar, om verzekerd te zijn van geld en publiek, ook niet. Want Milk is een integer portret van een dapper man, zo wil de mythe. Heus, Milk is best een vermakelijke film, voor zover dat gepaste terminologie is in deze. Milk vertelt het waargebeurde verhaal van de eerste openlijke homoseksueel die in Amerika
werd gekozen in een politiek ambt. Van Sant begint met archiefbeelden van agenten die in The Castro in San Francisco, de wijk waar de veertigjarige Harvey zijn fotowinkel runt, met grof geweld homokroegen binnenvallen. Dat geweld maakt in Harvey, net uit de kast, de activist los: hij stelt zich verkiesbaar als supervisor. Na wat mediagenieke fratsen lukt dat in 1977 eindelijk. Een van de andere supervisors is dan voormalig brandweerman Dan White (Josh Brolin), het katholieke gezinshoofd dat Milk nog geen jaar later, samen met burgemeester George Moscone, dood zal schieten.
Penn kan al jaren bij niemand kwaad doen - dus ook niet bij de Academy. Van Sant, bekend van experimentele films als Paranoid Park (2007) en Last Days (2005) levert een oerdegelijke, maar weinig prikkelende film af. Hij volgt de in 1984 met een Oscar bekroonde documentaire The Times of Harvey Milk wel heel nauwgezet – hij voegt alleen wat dramatische liefdesintriges toe. Net als die documentaire van Rob Epstein vormt het testament dat Harvey een jaar voor zijn dood vastlegt op tape de motor van de film. ‘Ik realiseer me dat ik als homoactivist een doelwit ben voor iemand die onzeker, doodsbang of gestoord is’, zegt hij in beide versies. Met hulp van het ook in The Times of Harvey Milk gebruikte archiefbeeld weet Van Sant een mooi tijdsbeeld te scheppen – maar eerlijk is eerlijk, dat tijdsbeeld is veel indrukwekkender in die 25 jaar oude documentaire. Daarin komen vrienden en oud-collega’s van Harvey aan het woord – en veelvuldig ook de enige echte Harvey zelf. En die blijkt vele malen innemender dan Sean Penns zo geroemde interpretatie. 1
COURTESY OF FOCUS
Boven Sean Penn in Milk, onder de enige echte Harvey Milk.
* Milk draait nu in de bioscoop. The
Times of Harvey Milk is vanaf 12 februari te koop op dvd (Cinemien).
Lezerscolumn
Loulou praat Karin Broersen
...
I
n de zomer van 2004 trokken wij naar een klein dorp ZuidFrankrijk met onze drie dochtertjes. Ons middelste kind van 4 jaar ging voor het eerst naar de kleuterschool. Terwijl de oudste en de jongste zich de taal al snel eigen maakten en er na een maand of 3 lekker op los babbelden bleef hun zusje zwijgen. Alleen op school,
thuis praatte ze gewoon. ‘Onze schuld’, zeiden wij als ouders. ‘Wij moesten zonodig naar Frankrijk…’ En dan al die vragen van andere ouders en van klasgenootjes: Wat is er met haar? Is ze zo verlegen? Vindt ze het hier niet leuk? We werden er gek van. Bovendien zag ze er niet ongelukkig uit en speelde ze, zij het met gebarentaal, gewoon met de andere kinderen. Gelukkig bood surfen op het internet uitkomst en meende ik te weten wat het was: selectief mutisme.
Ze speelde, zij het met gebarentaal, gewoon met de andere kinderen. Vooral niet dwingen stond er nadrukkelijk als één van de vele adviezen aan de ouders. Uiteindelijk konden wij het zelf niet meer aan en gingen op zoek naar een psycholoog. Misschien was er wel meer aan de hand, misschien was het wel iets anders…. De wachtlijst was niet lang en al snel
zaten mijn dochter en ik aan tafel bij Monsieur Fournerie. Mijn kind zat tegenover hem en hij zei: ‘Zo Loulou, dus jij praat niet op school…’ Ze mocht antwoorden door te schudden of te knikken met haar hoofd. Tijdens het stellen van de vragen tekende hij, als een soort sneltekenaar, allerlei voorwerpen die hij haar liet inkleuren. Daar kon hij uit opmaken dat er, behalve inderdaad dat selectief mutisme, niks mis was met haar. Dat vond ik vreemd, wat een snelle vent! Hij vertelde haar van alles en soms lachte ze even. Na 15 minuten stond hij op, gaf ons een hand en zei: ‘Morgen
praat ze’. Ik kon niks zeggen, was dit een flauwe grap ofzo? Toch keken mijn man en ik verwachtingsvol uit naar de volgende schooldag, ging ze het inderdaad doen? De dag duurde lang en toen ik om 16.30 uur bij school arriveerde kwamen er allemaal enthousiaste kinderen op me afgerend die luid door elkaar riepen: ‘Loulou praat! Loulou praat!’ Dus toch… goeie vent! 1
Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar
[email protected].
Albert weer nostalgisch
Vechten op het witte doek
Krabbé en Jansen voor Omroep C
Na Doe Maar en Tita Tovenaar grijpt Albert Verlinden nu terug op het typetje Dorus (van jaren zeventig-tv) voor een nieuwe musical.
De bekende tekenfilmfiguurtjes Tom en Jerry vechten hun eeuwige ruzies binnenkort uit op het grote scherm. Warner Bros werkt aan een bioscoopfilm.
Omroep C wil op tv komen met een zender geheel gewijd aan cultuur. Jeroen Krabbé en Janine Jansen zullen in wervingsspotjes opduiken.
Sport
18
Atletiek Dopinggebruik verjaard
Wijmeersch vrijuit op juridische gronden Dominique Elshout AMSTERDAM
...
De Belgische atleet Erik Wijmeersch wordt niet gestraft voor het dopinggebruik dat hij vorig jaar bekende. De disciplinaire commissie van Vlaamse Gemeenschap heeft hem gisteren vrijgesproken op juridische gronden. Zijn dopinggebruik is verjaard. Sprinter Wijmeersch, Europees indoorkampioen op de 200 meter
(1996) en negentien maal Belgisch sprintkampioen, gaf in september toe dat hij gedurende drie jaar dopingproducten tot zich nam, van 1998 tot en met 2001. Hij gebruikte in die periode onder meer groeihormonen. In zijn openbare dopingbiecht sleurde hij Renno Roelandt mee, de ondervoorzitter van het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité BOIC en lid van de mondiale antidopingorganisatie WADA. Volgens Wijmeersch heeft dopingjager Roelandt hem destijds juist groeihormoon aanbevolen. ‘Je gaat er harder van lopen en het is niet op te sporen.’ Roelandt erkende dat de twee over het onderwerp hebben gesproken. In zijn recente biografie Erik Wijmeersch, de puntjes op de ij, gaat de atleet verder in op zijn dopinggebruik en de twaalf dagen die hij in 2003 doorbracht in een cel. De atleet reageerde gisteren dubbelhartig op de vrijspraak. ‘Het recht moet zijn loop hebben, maar ik had liever een symbolische straf gehad. Dat had een waarschuwing kunnen zijn voor andere atleten die doping gebruiken of willen gaan gebruiken.’ 1 Volgende week in De Pers: Erik Wijmeersch over zijn dopinggebruik.
Erik Wijmeersch.
Voetbal Go Ahead Eagles is de meest ‘Engelse’ club van Nederland
In De Adelaarshorst Go Ahead is de laatste echte volksclub van Nederland. Dankzij haar stadion, de wijk en de clubcultuur.
Skiën
Afschrikwekkende val Daniel Albrecht Fokko Ebbens DEVENTER
Redactie sport AMSTERDAM
...
De val die Daniel Albrecht gisteren maakte tijdens de training voor de wereldbeker afdaling in het Oostenrijkse Kitzbühel heeft de Zwitserse topskiër ernstig schedel- en hersenletsel bezorgd. De artsen houden hem kunstmatig in coma. De 25-jarige Albrecht, dit seizoen al winnaar van twee reuzenslaloms, verloor op de beruchte piste de controle bij een snelheid van 138 kilometer per uur. Hij vloog zeker vijftig meter door de lucht en landde hard op zijn rug. Na twintig minuten behandeling in de sneeuw voerde een helikopter de bewusteloze skiër af naar het ziekenhuis in St. Johann. Daar is besloten Albrecht voor nader onderzoek over te brengen naar de neurologi-
De stadions van weleer zijn niet meer. Tribunes van hout en steen hebben plaatsgemaakt voor blokkendozen van beton en staal. Weg zijn de authentieke sfeer en het gevoel van warmte, nu overheerst de kille galm van hard geworden mortel. Nog erger is de nieuwe locatie van de moderne voetbaltheaters. Niet langer maken de toeschouwers de gang naar het stadion door de knusse straatjes van een echte volkswijk. De steegjes zijn vervangen door brede toevoerwegen, het liefst in de buurt van een snelweg, op een groot industrieterrein. Maar er is nog een uitzondering: De Adelaarshorst, voetbaltempel van een van de laatste volksclubs van Nederland, Go Ahead Eagles. Het stadion aan de Vetkampstraat ligt in het
...
REUTERS
sche afdeling van het hospitaal in Innsbruck. Vorig jaar kwam op dezelfde moeilijke passage van de steile skihelling de Amerikaan Scott McCartney zwaar ten val. Hij liep toen ook schedel- en hersenletsel op. 1
Geleend van Liverpool
Australian Open
BROUWER NAAR RKC
VENUS WILLIAMS NAAR HUIS
RKC Waalwijk heeft zich versterkt met Jordy Brouwer, speler van het beloftenteam van Liverpool. De 20jarige aanvaller komt op huurbasis voetballen voor de Brabantse eerstedivisionist. Brouwer doorliep de jeugdopleiding van Ajax, voordat hij in januari 2007 door Liverpool werd opgepikt. De geboren Hagenaar speelde nog niet in de hoofdmacht van de Engelse topclub. Hij maakt het seizoen af in Waalwijk.
Carla Suarez Navarro zorgde gisteren voor de eerste serieuze verrassing bij de Australian Open. De Spaanse tennisster, nummer 46 van de wereld, schakelde in de tweede ronde de Amerikaanse Venus Williams uit: 2-6 6-3 7-5. Williams was in Melbourne als zesde geplaatst. Vorig jaar bereikte ze nog de kwartfinales van het grandslamtoernooi in Melbourne, dat ze nog nooit won. In 2003 behaalde ze haar beste resultaat, toen ze de finale verloor van haar zus Serena Williams. De 28-jarige Amerikaanse is de eerste
hart van Deventer, in een echte volkswijk. Natuurlijk, de tribunes zijn verouderd, de businessclub te klein, maar alles staat zo heerlijk dicht op het veld aan, het is er zo vertrouwd, zo knus. ‘Ik denk dat er weinig clubs zijn die al meer dan honderd jaar in een
‘Go Ahead heeft nog echt de kenmerken van een volksclub.’ volkswijk liggen’, vertelt een trotse Marc Overmars. De voormalig vedette van onder meer Ajax, Arsenal en Barcelona keerde in 2005 als lid van de raad van commissarissen terug bij de club waar hij zijn eerste stappen in het betaalde voetbal zette. Dit seizoen maakte hij zelfs zijn rentree als
speler van Go Ahead. Simpelweg omdat de nood aan de man was, uit pure liefde voor de club. Michel Boerebach en Paul Bosvelt deden hetzelfde, in de rol van assistent-trainer van Go Ahead. En ook Panathinaikos-trainer Henk ten Cate heeft al aangegeven ooit terug te keren op het oude nest. Het illustere viertal is de Deventer volksclub nooit vergeten. ‘De ligging van het stadion, het kritische en fanatieke publiek, dát is echt Go Ahead’, vertelt de 45-jarige Boerebach. ‘Dertig jaar geleden kwam ik hier voor het eerst en in de tussentijd is er weinig veranderd. Dat heeft zijn charme.’ Bosvelt beaamt de woorden van zijn collega. ‘Go Ahead heeft nog echt de kenmerken van een volksclub, vooral De Adelaarshorst draagt heel erg bij aan het Go Aheadgevoel. De meeste clubs veranderen in een nieuw stadion, hier is alles bij het oude gebleven.’
Corus-schaaktoernooi
topspeelster die het toernooi verlaat. Bij de heren bereikte Andy Murray, in navolging van Rafael Nadal, Roger Federer en Novak Djokovic, de derde ronde. De als vierde geplaatste Schot had weinig moeite met de Spanjaard Marcel Granollers: 6-4 6-2 6-2. Murray speelt in de volgende ronde tegen de Oostenrijker Jurgen Melzer. Ook James Blake schaarde zich bij de laatste 32 tennissers in Melbourne. De Amerikaan, als nummer negen ingeschaald, versloeg de Fransman Sebastien de Chaunac met 6-3 6-2 6-3.
VAN WELY BOEKT ZEGE
REUTERS
Loek van Wely heeft in de vijfde ronde van het Corus-schaaktoernooi zijn eerste zege geboekt. De Tilburgse grootmeester versloeg de veel hoger aangeslagen Teimoer Radjabov. De Azerbeidzjaan gaf na de 31e zet van wit op. Nationaal kampioen Jan Smeets bewaarde zijn ongeslagen status. De medekoploper maakte met zwart remise tegen de Engelsman Michael Adams. Daartoe werd na 39 zetten besloten.
Nog meer Eagles...
6 x afgelast
Hoer (1)
Het lukt maar niet om de wedstrijd tussen Jong Go Ahead Eagles en Jong Telstar gespeeld te krijgen. Het duel stond voor gisteravond in Twello gepland.
Het is al de zesde keer dat dit duel werd afgekeurd. Een onbespeelbaar veld is daarvoor de reden. De ploegen gaan het volgende week weer proberen.
Johan Derksen tijdens een lezing in Balkbrug: ‘In Den Haag werd ik vergezeld door twee orang-oetans en riep het halve stadion dat mijn vrouw een hoer was.’
Sport
19
Achillespeesblessure
EINDE VOOR SAGNOL Bayern München-verdediger en Frans international Willy Sagnol heeft per direct zijn voetballoopbaan beëindigd. Sagnol blijft last houden van een achillespeesblessure en gelooft niet meer in herstel. ‘Het maakt niet uit hoe en wanneer hij traint, zijn achillespees blijft pijn doen’, verklaarde president Rummenigge tegenover de Süddeutsche Zeitung.
Sportverkiezing
PHELPS DE BESTE IN 2008
Marc Overmars over De Adelaarshorst. ‘Deze club heeft zoveel geschiedenis. Dat krijg je in een nieuw stadion nooit meer terug.’ HOLLANDSE HOOGTE
ruikt het nog naar voetbal Ook Overmars associeert zijn liefde voor Go Ahead Eagles met het familiaire, het vertrouwde en natuurlijk de volkswijk waarin het stadion is gevestigd. De 86-voudig international illustreert zijn gevoel voor de club met een anekdote. ‘Direct als je hier de poort uitrijdt, de wijk in, draai je een gevaarlijke weg op. Toen ik veertien was en met de bus naar het stadion kwam, zat daar altijd een vrouw op de stoep. Bij mooi weer had ze een koelkastje en verkocht ze ijs. Maar ze waarschuwde ook de mensen uit het stadion voor het naderende verkeer.’ Overmars glundert als hij vertelt over zijn terugkeer in De Adelaarshorst. ‘Drie keer raden wie er van achter het raam zwaaide, toen ik hier na al die jaren weer kwam. Ik denk dat ze destijds een jaar of zeventig was! Het zijn van die kleine dingetjes, maar ze zijn o zó mooi. Mensen maken uiteindelijk de club.’ Het publiek en de mensen zijn wellicht niet veranderd, de prestaties hebben wel een flinke knauw gekregen. Go Ahead Eagles is niet langer een stabiele eredivisionist, de formatie van de oefenmeester Andries Ulderink moet het al jaren doen met
Chaos FLORIS JAN
BOVELANDER
D
e Nederlandse hockeyheren zwerven deze weken lekker over de wereld. Een testserie in Australië en volgende week de Gold Cup in India. Soms is het leven van een topsporter niet zo slecht. Een paar zomerwedstrijdjes aan de
een bijrolletje in de middenmoot van de eerste divisie. Waar veel andere clubs met een nieuw stadion de sprong naar boven hebben gemaakt óf proberen te maken, daar zijn de Eagles veroordeeld tot De Adelaarshorst. Het stadion limiteert de groei van Go Ahead, vindt ook Overmars. Maar een nieuw onderkomen ten koste van alles lost in de ogen van de 35jarige aanvaller ook niet alles op. ‘Deze club heeft zó veel geschiedenis. En in een nieuw stadion krijg je dat nooit meer terug, dat zie je bij elke club. Ajax had dat met de overgang van de Meer naar de Arena, Arsenal met de verhuizing van Highbury naar het Emirates Stadium.’ ‘De club verliest toch zijn charme’, vervolgt Overmars zijn verhaal. ‘Neem de renovatie van De Adelaarshorst, een aantal jaren terug. Destijds zijn er heel veel antieke objecten vernietigd, waaronder het grote bord boven de ingang met de tekst Go Ahead Eagles. Zonde! Had het bewaard, een nieuwe plek gegeven. Op die manier combineer je heden en verleden, kun je het clubgevoel bewaren.’
De magische krachten van een stadion, Overmars kent ze maar al te goed. Bij Arsenal speelden hij en zijn teamgenoten liever de Champions Leaguewedstrijden in het veel grotere Wembley dan in het kleine Highbury. ‘Tachtigduizend supporters in plaats van achtendertigduizend, wij dach-
ten dat zoiets indruk zou maken op de bezoekende club. We verloren echter alles! Wat bleek nou, de tegenstanders kregen ook vleugels van de entourage van Wembley. Zij zagen juist op tegen het verouderde Highbury. Ondertussen moesten wij wennen aan het grotere veld en het andere stadion. Dat hebben we dus nooit meer gedaan.’ En dus twijfelen Overmars en Go Ahead Eagles. De Adelaarshorst is hét symbool van de club, in een nieuw onderkomen moeten de Deventena-
ren een nieuwe geschiedenis opbouwen. ‘Mijn hart zegt dat we op dit moment hier moeten blijven’, zegt Overmars. ‘Heel veel clubs hebben een nieuw stadion – je weet wel, zo’n betonbak aan de rand van een snelweg. Dat vind ik niks. Dan breid ik liever hier de boel uit. Je zult als club eerst mee moeten groeien, structureel tot de top van de eerste divisie behoren.’ Uiteindelijk is de verhuizing naar een nieuw stadion onvermijdelijk, weet iedereen. Boerebach: ‘Ik kan me niet voorstellen dat we hier ooit weg moeten, maar als we echt door willen groeien hebben we geen keuze.’ Overmars kan zich hier in vinden, al hoopt hij dat De Adelaarshorst in dat geval een waardige opvolger krijgt. ‘Het stadion moet de uitstraling hebben die bij de club past. Dat betekent dat stoeltjes, delen van de lichtmasten enzovoorts uit het oude onderkomen een plekje moeten krijgen. Het moet een echt voetbalstadion worden, niet één of andere betonbak met kantoren. Alleen op die manier kan Go Ahead Eagles ook in de toekomst een echte volksclub blijven.’ 1
Australische kust, barbecuetje bij de Nederlandse club, na de training uitlopen en even rondhangen op het veld. Zonnetje erbij. Best lekker hoor. En dan volgende week naar Punjab, daar waar vele Indiase hockeyhelden in stoffige parkjes hun eerste stappen zetten. Hockeyen in India is prachtig. Historisch gezien is het het grootste hockeyland met de meeste titels, meeste medailles en als Britse kolonie onverslaanbaar in de eerste helft van de vorige eeuw. De Aziaten waren de meesters van het gras, hun voetenwerk, hun wendbaarheid, het vermogen om op volle snelheid van richting te veranderen met daarbij een perfecte stickhandeling maakten
ze onoverwinnelijk. Gracieus en atletisch. Maar dat was toen. De opkomst van kunstgras heeft de neergang van het Aziatische hockey ingezet. Tophockey werd voor de relatief harkerige, gespierde westerlingen. Australische spierbundels in plaats van de Aziatische pezigheid. Tactiek en structuur werden belangrijker. Strakke lijnen van Duitsland winnen het van de frivole chaos van de Indiase teams. Techniek werd makkelijker nu de bal niet meer hobbelde en geen verrassende wendingen meer nam bij polletjes en kuilen. Wij vonden aansluiting bij hun suprematie en het was erop en erover. Het niveau van het Indiase hockey nu is
op zijn minst matig te noemen en de populariteit nam af, want ook daar hangt dat van aan de mate van succes. Toch is het nog steeds een van de mooiste landen om te hockeyen. De supporters, hun fanatisme op de tribune is uniek. Waar je ter wereld ook speelt, als je tegen Pakistan of India speelt zit de tribune altijd vol juichende en springende supporters, waarbij de Pakistani overigens nog net een vergrotende trap aan fanatisme bezitten. Daarnaast heerst er altijd enorme chaos. Denken wij dat het op koopzondag druk is bij de Ikea, het is niet te vergelijken met de drukte en chaos in India. Een aaneenschakeling van
‘Veel clubs hebben zo’n betonbak aan de snelweg. Dat vind ik niks.’
Michael Phelps is door het Amerikaans olympisch comité USOC uitgeroepen tot sportman van 2008. Phelps werd tijdens de Spelen van Peking een sportlegende door het winnen van liefst acht gouden medailles. Phelps boekte daarmee een record en werd met een totaal van zestien medailles (waarvan veertien gouden) de meest gelauwerde mannelijke olympiër aller tijden.
EEN SMS VAN KAI REUS ...
Rabo-renner Kai Reus sms’t De Pers dagelijks over zijn belevenissen in de Ronde van Australië
Champagne vandaag. Brownie heeft gewonnen. Maar morgen starten we met een man minder: ikke. Etappe was zeer lastig door de wind. Was niet goed hersteld van gisteren. Heb 1,5 jaar niet op hoogste niveau gereden, eerste koers valt niet mee. Al moet ik zeggen dat ik een goed gevoel aan de laatste 2 dagen heb overgehouden. Maar topsport is hard en wacht op niemand. Ciao Kai
getoeter en gepruttel van brommers motors en tuk-tuks. Auto’s, tien rijen dik, paard-en-wagen, vrachtwagens en bussen en daar tussen lopen ook nog een aantal heilige koeien. De schilders van het hotel die je hand in hand, giechelend minuten lang staan aan te gapen. De gieren op het balkon en het stof in al je poriën. Het is er prachtig. Er is niets mooiers dan een tripje naar Australië en een wintertoernooitje in India. Topsport kan echt heerlijk zijn. Heimwee? Ach, wat zal ik zeggen, dat schaatsen was ook toch leuk… 1
*Floris Jan Bovelander is oudhockey-international.
Hoer (2)
‘Onwerkelijk’
Kassa!
Nogmaals Derksen: ‘René van der Gijp was er ook bij en hij heeft nogal aparte humor. ‘Als zij het zingen, zal het wel waar zijn’, zei hij.’
Bert van Marwijk in het AD over Feyenoord: ‘Ik was in het stadion tegen SC Heerenveen en dat deed me wel wat. De sfeer was zo vreemd, zo onwerkelijk.’
Weetje na de transfer van Nigel de Jong aan Manchester City: in totaal verdiende HSV aan De Jong, Boulahrouz en Van der Vaart 44,5 miljoen euro.
Amsterdam, 23 januari 2009 GEACHTE MOBIELE TELEFOON GEBRUIKER, Wellicht heeft u ten onrechte betaalde SMS-berichten ontvangen via nummers (shortcodes) van Abor Creative. Met ten onrechte bedoelen wij hier dat u daarvoor geen voorafgaande toestemming hebt verleend. Het gaat om betaalde SMS berichten afkomstig van de nummers 3311, 4747 en 6363. Indien u van een van deze nummers een door u betaald SMS bericht heeft ontvangen zonder dat u voor de ontvangst van dat bericht voorafgaande toestemming heeft gegeven, kunt u zich wenden tot uw mobiele operator of de hieronder staande web link kopiëren in uw web browser om uw klacht bij Netsize online in te dienen. Het gaat om SMS berichten met operator logo’s en om berichten zoals de bijgaande:
Indien u geen toestemming heeft gegeven voor de ontvangst van dergelijke berichten, dan zult u schadeloos worden gesteld voor deze ten onrechte ontvangen berichten. Aan u zal de prijs van de ten onrechte bij u in rekening gebrachte berichten worden terugbetaald. Wij en uw operator zullen zorgdragen voor een zorgvuldige afwikkeling van uw klacht c.q. schadeclaim. Om de afhandeling te bespoedigen vragen we u om bij voorkeur gebruik te maken van het online formulier op de hieronder genoemde webpagina. WIE IS NETSIZE? Netsize is een technische mobiele dienstverlener. Met de oplossingen van Netsize kunnen bedrijven wereldwijd mobiele diensten opzetten op het gebied van entertainment, marketing, en zakelijke toepassingen. De systemen van Netsize verwerken mobiele betalingstransacties die gebruik maken van SMS, MMS, en WAP. Wereldwijd werken bij Netsize 200 mensen, in 10 vestigingen. In alle landen waar wij diensten leveren werken wij volgens en voldoen wij aan de ter plekke geldende wet- en regelgeving. Onze klanten zijn veelal internationale opererende en gerenommeerde ondernemingen. Meer informatie over Netsize kunt u vinden op www.netsize.com. U ben, als gebruiker van een mobiele telefoon met een prepaid of gewoon abonnement in eerste instantie klant van uw mobiele telefoon operator. Gaat u een mobiele SMS-dienst afnemen, bijvoorbeeld ringtones of wallpapers, dan wordt u daarnaast klant bij de aanbieder van deze mobiele dienst. Netsize, als technisch dienstverlener, stelt de aanbieder van de mobiele dienst in staat SMS-berichten met u uit te wisselen, en de hieraan gerelateerde kosten te verrekenen op uw mobiele telefoonabonnement. Mobiele dienstenaanbieder Abor Creative heeft voor het versturen van de genoemde SMS berichten gebruik gemaakt van de systemen van Netsize. Tegen de regels van de SMS-gedragscode in die door Netsize is mede-ondertekend, heeft Abor (naar eigen zeggen door een technische storing aan hun kant) de berichten verzonden aan ontvangers die hiervoor geen toestemming hebben verleend. Na constatering van dit feit hebben wij Abor hierop gewezen. Abor is thans afgesloten van onze systemen. Netsize betreurt de gang van zaken zeer. We kunnen echter niet altijd voorkomen dat er een ongevraagd bericht wordt verzonden, simpelweg omdat de aanbieder van de mobiele dienst de enige partij is die de verzending van een sms-bericht initieert en wij als technische dienstverlener geen mogelijkheden hebben om te constateren of het om een ongevraagd bericht gaat. U kunt er echter van op aan, dat zodra wij worden constateren dat er sprake is van ongeoorloofd gebruik wij hierop adeqaat zullen reageren. Net als nu al het geval is, zullen wij ook in de toekomst de wet- en regelgeving die van toepassing is handhaven en elke partij die gebruik maakt van onze systemen die deze regels niet in acht neemt, afsluiten. Omdat Netsize de partij is die het contract sloot met Abor Creative, de partij die de berichten daadwerkelijk verzond, hebben wij het op ons genomen u schadeloos te stellen indien aan u onverhoopt ten onrechte een betaald SMS-bericht is verzonden. De gedachte achter de SMS gedragscode is dat Netsize de meeste mogelijkheden heeft om de terug te betalen bedragen te verhalen op degene die u de schade heeft toegebracht. Met vriendelijke groet Netsize www.netsize.com
Klachtformulier voor uw klacht over Abor Creative: http://www.netsize.com/AborCreativeKlacht.htm