Onderwijs- en examenreglement (OER) NIVE Opleidingen

Onderwijs- en examenreglement (OER) NIVE Opleidingen

feb 2015

1

Onderwijs- en examenreglement (OER) NIVE Opleidingen Inhoud Inleiding ................................................................................................................................................... 4 A

Algemeen deel ................................................................................................................................. 4

1

Begripsbepalingen ........................................................................................................................... 4

2

Examens........................................................................................................................................... 5 2.1

Exameneisen voor het behalen van het diploma .................................................................... 5

2.2

Examencommissie ................................................................................................................... 5

2.3

Examenbureau......................................................................................................................... 5

2.4

Examenprocedures .................................................................................................................. 6

2.5

Schriftelijke Examens............................................................................................................... 6

2.6

Scriptie en mondeling examen ................................................................................................ 7

2.7

Aanvullende bepalingen .......................................................................................................... 7

2.8

Kandidaten met een beperking ............................................................................................... 7

2.9

Uitsluiting ................................................................................................................................ 7

2.10

Bezwaar ................................................................................................................................... 8

3

Diploma, register en titel ................................................................................................................. 8

4

Bijzondere beslissingsbevoegdheden.............................................................................................. 8

B

Opleiding Specifiek deel .................................................................................................................. 9

1

Qualified Controller HOFAM ........................................................................................................... 9

2

1.1

Studentprofiel HOFAM opleiding (QC) .................................................................................... 9

1.2

Exameneisen............................................................................................................................ 9

1.3

Eindtermen .............................................................................................................................. 9

1.4

Opleidingsaanbod.................................................................................................................... 9

1.5

Uitzonderingen ...................................................................................................................... 22

Cash Management (QCM) ............................................................................................................. 23 2.1

Studentprofiel Cash Management opleiding (QCM) ............................................................. 23

2.2

Exameneisen.......................................................................................................................... 23

2.3

Eindtermen ............................................................................................................................ 23

2.4

Studiebelasting ...................................................................................................................... 25

2.5

Uitzonderingen ...................................................................................................................... 25

feb 2015

2

3

4

Treasury Management (QT) .......................................................................................................... 26 3.1

Studentprofiel Treasury Management opleiding (QT) .......................................................... 26

3.2

Exameneisen.......................................................................................................................... 26

3.3

Eindtermen ............................................................................................................................ 26

3.4

Opleidingsaanbod.................................................................................................................. 26

3.5

Studiebelasting ...................................................................................................................... 35

3.6

Uitzonderingen ...................................................................................................................... 35

Factoring Management (QFM) ...................................................................................................... 36 4.1

Studentprofiel Factoring Management opleiding (QFM) ...................................................... 36

4.2

Exameneisen.......................................................................................................................... 36

4.3

Eindtermen ............................................................................................................................ 36

Opleidingsaanbod.............................................................................................................................. 36 4.4 5

6

Studiebelasting ...................................................................................................................... 40

Professional Controller (1-jarig) .................................................................................................... 41 5.1

Studentprofiel 1- jarige Professional Controller (PC-1) ......................................................... 41

5.2

Exameneisen.......................................................................................................................... 41

5.3

Eindtermen ............................................................................................................................ 41

5.4

Opleidingsaanbod.................................................................................................................. 41

5.5

Studiebelasting ...................................................................................................................... 48

5.6

Uitzonderingen ...................................................................................................................... 49

Professional Controller (2-jarig) .................................................................................................... 50 6.1

Studentprofiel 2- jarige Professional Controller (PC-2) ......................................................... 50

6.2

Exameneisen.......................................................................................................................... 50

6.3

Eindtermen ............................................................................................................................ 50

6.4

Opleidingsaanbod.................................................................................................................. 50

6.5

Studiebelasting ...................................................................................................................... 59

feb 2015

3

Inleiding NIVE Opleidingen waarborgt de kwaliteit onder andere door het vastleggen van de reglementen van een opleiding in een Onderwijs- en examenreglement (OER). Het OER bevat de juiste en heldere informatie over de opleiding en geldt voor alle deelnemers aan de opleiding, zowel aan de open programma’s als aan de in company varianten. In het OER worden de rechten en plichten van alle deelnemers aan opleidingen van NIVE Opleidingen ten aanzien van onderwijs en (her)examens geregeld. Het OER bestaat uit een Algemeen deel (A) en een Opleiding Specifiek (B) deel. Beide delen horen bij elkaar en zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het OER is vastgesteld door de directie van NIVE Opleidingen en besproken met de Examencommissie. Het OER is voor alle studenten van NIVE Opleidingen van toepassing. Indien NIVE Opleidingen het nodig acht om oude regels te handhaven wordt een overgangsregeling opgenomen met vermelding van voor wie de oude regels nog gelden en tot welke datum deze oude regels nog geldig zijn, zie addendum.

A 1

Algemeen deel Begripsbepalingen

In deze OER wordt verstaan onder: Cash Management (QCM) De opleiding “Cash Management” (QCM) Corrector:

Degene die bij een schriftelijk examen de kandidaat beoordeelt op kennis, inzicht en vaardigheden.

Dagvoorzitter:

Degene die bij een examen eindverantwoordelijk is voor het verloop.

Deelnemer:

Degene die staat ingeschreven voor een opleiding bij NIVE Opleidingen.

Diploma:

Het door NIVE Opleidingen uit te reiken getuigschrift ten bewijze dat het afsluitend examen van de desbetreffende opleiding met goed gevolg is afgelegd.

Examen:

De toetsing om te beoordelen of een kandidaat voldoet aan de gestelde exameneisen.

Examenbureau:

Het bureau dat de dagelijkse werkzaamheden met betrekking tot het examenreglement uitvoert.

Examencommissie:

Een door NIVE Opleidingen ingestelde commissie ten behoeve van de borging van de kwaliteit van examens van één of meer opleidingen.

Examinator:

Degene die bij een mondeling examen de kandidaat beoordeelt op kennis, inzicht en vaardigheden.

Factoring Management

De opleiding “Factoring Management”

HOFAM:

De opleiding “Qualified Controller HOFAM”

Kandidaat:

De persoon die toegelaten is tot het afleggen van een examen.

Leerstof:

De vaardigheden en materie, die de kandidaat moet beheersen om aan de exameneisen (eindtermen) te voldoen.

Module:

Een samenhangend geheel van te verwerven kennis, inzicht en vaardigheden, dat deel uitmaakt van een opleiding.

Mondeling examen:

Mondelinge toetsing om te beoordelen of een kandidaat voldoet aan de gestelde exameneisen.

NIVE Opleidingen:

NIVE Opleidingen BV gevestigd te Rijswijk.

feb 2015

4

OER:

Onderwijs en examenreglement. Het reglement voor een opleiding. Hoofdzaken van de onderwijs- en examenreglement worden voor alle opleidingen van NIVE Opleidingen vastgesteld.

Openstaand vak:

Een vak waarvoor nog geen voldoende is behaald.

Opleiding:

Een samenhangend geheel van modulen, gericht op de verwezenlijking van welomschreven doelstellingen op het gebied van kennis, inzicht en vaardigheden, waarover degene die de opleiding voltooit dient te beschikken.

PC 1:

De 1-jarige opleiding “Professional Controller”

PC 2:

De 2-jarige opleiding “Professional Controller”

Plan van Aanpak:

Een zelfgeschreven plan voor het schrijven van de scriptie.

Schriftelijk examen:

Schriftelijke toetsing om te beoordelen of een kandidaat voldoet aan de gestelde exameneisen.

Scriptie:

Een door een kandidaat gemaakte eindopdracht waarin een door de kandidaat gekozen en door de scriptiebegeleider goedgekeurde probleemstelling wordt uitgewerkt.

Scriptiebegeleider:

De door NIVE Opleidingen aangewezen persoon die de kandidaat adviseert met betrekking tot de inhoud van de scriptie en de te volgen werkwijze.

Studiejaar:

Het tijdvak dat aanvangt de eerste dag van een opleiding en één jaar later eindigt.

Studielast:

Het genormeerde tijdsbeslag van elke opleiding en van elke module uitgedrukt in studie- en contacturen of in hele studiepunten.

Toelatingseisen:

De vereisten m.b.t. opleidingsniveau en relevante werkervaring die NIVE Opleidingen stelt aan deelnemers om toegelaten te kunnen worden tot een specifieke opleiding.

Treasury Management:

De opleiding “Treasury Management”.

Vak:

Een deel van de exameneisen dat afzonderlijk wordt getentamineerd.

Verdedigbaar:

De kwalificatie van de scriptiebegeleider betreffende de scriptie die toegang biedt tot het mondeling examen.

2

Examens

2.1 Exameneisen voor het behalen van het diploma Voor het behalen van het diploma dienen de kandidaten te voldoen aan de exameneisen van de opleiding zoals deze in deel twee van deze OER zijn gedefinieerd.

2.2 Examencommissie 1. 2.

De examencommissie heeft tot doel het bewaken van de inhoudelijke kwaliteit van de beroepsopleidingen van NIVE Opleidingen en de daarbij behorende examens. De examencommissie heeft een adviesfunctie ten opzichte van de directie van NIVE Opleidingen, onder andere met betrekking tot de inhoudelijke kwaliteit van de opleidingen, de examens en de examinatoren.

2.3 Examenbureau 1. Het examenbureau is een secretariaat waar de dagelijkse organisatorische en administratieve werkzaamheden worden uitgevoerd die nodig zijn voor de voorbereiding, de uitvoering en de beoordeling van het examen. 2. Het examenbureau staat onder toezicht van de directie van NIVE Opleidingen.

feb 2015

5

3. NIVE Opleidingen stelt de regels en procedures op, die het goed functioneren van het examenbureau moeten waarborgen. 4. Het examenbureau zorgt er voor dat kandidaten tijdig voor het examen worden uitgenodigd en op de hoogte worden gesteld van alles dat nodig is voor een goed verloop van het examen.

2.4 Examenprocedures 1. 2. 3. 4. 5.

NIVE Opleidingen stelt elk half jaar het examenrooster vast en publiceert deze op de internetsite. De examens worden twee maal per jaar afgenomen. NIVE Opleidingen wijst de dagvoorzitter voor zowel de mondelinge als schriftelijke examens aan. De dagvoorzitter is verantwoordelijk voor een goed verloop van de examens. NIVE Opleidingen zorgt voor voldoende toezicht bij een schriftelijk examen. NIVE Opleidingen zorgt dat de kandidaten tijdig voor de aanvang van een schriftelijk examen in kennis worden gesteld van hetgeen zij voor het verloop van het examen dienen te weten.

2.5 Schriftelijke Examens 2.5.1

Opstellen schriftelijke examens

1. NIVE opleidingen nodigt docenten of andere deskundigen uit om cases en/of vraagstukken met de hierbij behorende richtlijnen en beoordelingsnormen op te stellen. Hierbij worden de leerdoelen, zoals in het onderhavige OER zijn vastgelegd, in acht genomen. 2. NIVE Opleidingen stelt in overleg met de daarvoor aangewezen docent de cases en/of vraagstukken voor een schriftelijk examen vast. NIVE Opleidingen zorgt daarbij voor een goede verdeling van de opgaven over de stof en houdt rekening met de zwaarte en de beschikbare tijdsduur. 3. NIVE Opleidingen en de aangewezen docent stellen de richtlijnen en de beoordelingsnormen vast en bepalen de hulpmiddelen die door de kandidaten gebruikt mogen worden. 4. Zolang de opgaven niet aan de kandidaten zijn uitgereikt bestaat voor het examenbureau, de examencommissie, de opstellers van vraagstukken en anderen die hierbij betrokken zijn, de verplichting om de grootst mogelijke zorgvuldigheid in acht te nemen en geheimhouding te bewaren. 5. In het geval een onderdeel inhoudelijk significant is aangepast, wordt gedurende deze overgangsperiode twee verschillende examens aangeboden: “oude stijl” (o.b.v. de stof voor de wijziging) en “nieuwe stijl” (o.b.v. de stof na de wijziging). Het schriftelijk examen oude stijl zal maximaal drie keer na de wijziging worden aangeboden.

2.5.2 1. 2.

Vorm en duur schriftelijke examens

De tijdsduur van een examen bedraagt minimaal één uur en maximaal vier uur. NIVE Opleidingen kan beslissen dat een schriftelijk examen wordt vervangen door een mondeling examen. Het examenbureau stelt de belanghebbende kandidaten hiervan tijdig op de hoogte. NIVE Opleidingen stelt hiervoor de voorwaarden vast voor zover deze niet in onderhavige OER zijn opgenomen.

2.5.3

Uitvoering schriftelijke examens

Over de schriftelijke examens die aan de kandidaten zijn uitgedeeld mogen geen inlichtingen of mededelingen worden gedaan behalve door of namens de dagvoorzitter. 1. 2. 3.

Tijdens een schriftelijk examen is het de kandidaat niet toegestaan zich zonder toestemming van een toezichthouder buiten de zaal te begeven. De kandidaat mag alleen gebruik maken van de door de NIVE Opleidingen toegelaten syllabi, boeken en hulpmiddelen. Dit staat per opleiding in de syllabus aangegeven. Het gemaakte schriftelijk examen wordt door of namens de dagvoorzitter in ontvangst genomen.

2.5.4

Toezicht

1. De verantwoordelijkheid voor het toezicht bij een examen ligt bij de dagvoorzitter. 2. De dagvoorzitter ziet erop toe dat voor elke zaal waar kandidaten het schriftelijk examen uitwerken steeds adequaat toezicht aanwezig is.

feb 2015

6

2.5.5

Beoordeling schriftelijke examens

De correctoren beoordelen het schriftelijk werk met inachtneming van de beoordelingsnormen en dienen hun beoordeling in bij het examenbureau, voorzien van de toelichting die zij voor een juiste waardering van belang achten. 1. 2.

Het resultaat van een examen wordt uitgedrukt in een geheel cijfer uit de schaal van 1 tot 10, waarbij vanaf de decimaal 0.5 wordt afgerond naar boven. Het afgeronde cijfer 6 of hoger wordt als voldoende aangemerkt. Zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen 8 weken na de datum van het examen, wordt de uitslag bekend gemaakt.

2.6 Scriptie en mondeling examen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Indien het schrijven van een scriptie onderdeel is van de opleiding, wordt de deelnemer hierin ondersteund door middel van scriptiebegeleiding. De vereisten en procedures van de scriptie worden in deel B. van dit OER per opleiding beschreven. De scriptie leidt tot een mondeling examen waarin de scriptie wordt verdedigd. Tijdens het mondeling examen wordt een toelichting gevraagd op de scriptie en kan over de lesstof in relatie tot de scriptie worden gevraagd. NIVE Opleidingen kan beslissen dat derden in dit examen kunnen participeren. De examinatoren brengen verslag uit aan de dagvoorzitter van het mondeling examen. De examinatoren stellen gezamenlijk het cijfer voor het mondeling examen vast bestaande uit een geheel cijfer uit een schaal van 1 tot 10. Dit cijfer wordt ingediend bij de dagvoorzitter van het mondeling examen. Onmiddellijk na afloop van het mondeling examen wordt het definitieve cijfer vastgesteld, waarbij het vastgestelde cijfer vijf of lager als onvoldoende wordt aangemerkt. Indien het mondeling examen heeft geleid tot een onvoldoende geven de examinatoren een schriftelijke toelichting om de kandidaat richting te geven bij het opnieuw afleggen van het mondeling examen.

2.7 Aanvullende bepalingen 1. 2.

Een behaald examen heeft een geldigheid van vier jaar vanaf het moment waarop het examen is afgelegd. Aan eenzelfde examenonderdeel mag niet meer dan vier maal schriftelijk worden deelgenomen.

2.8 Kandidaten met een beperking NIVE Opleidingen kan toestaan dat een kandidaat met een lichamelijke en of zintuiglijke beperking de examenonderdelen aflegt op een wijze die is aangepast aan de mogelijkheden die de gesteldheid van de kandidaat toelaat.

2.9 Uitsluiting 1.

2.

3. 4.

5.

Indien een kandidaat zich met betrekking tot een examen aan enig bedrog heeft schuldig gemaakt dat vóór of tijdens het examen wordt ontdekt, ontzegt de dagvoorzitter hem/haar de (verdere) deelneming aan dat examen. Indien een kandidaat in enig ander opzicht in strijd met de voorschriften heeft gehandeld en dit vóór of tijdens een examen wordt ontdekt, is de dagvoorzitter bevoegd hem/haar de (verdere) deelneming aan dat examen te ontzeggen. Indien het bedrog eerst na afloop van een examen wordt ontdekt, ontvangt de kandidaat geen cijfer dan wel wordt een gegeven cijfer nietig verklaard en een eventueel uitgereikt diploma teruggevorderd. Indien een andere onregelmatigheid eerst na afloop van het examen wordt ontdekt, is NIVE Opleidingen bevoegd op dezelfde wijze te handelen. Elke vorm van bedrog wordt door het management en/of de examencommissie beoordeeld, waarna passende maatregelen genomen worden. NIVE Opleidingen informeert de betreffende student over de eventuele consequenties van het vermeende bedrog. Van een mededeling als bedoeld onder 3 zendt NIVE Opleidingen omgaand bij aangetekend schijven afschrift aan de kandidaat en wijst hem/haar daarbij schriftelijk op het bepaalde onder lid 5 van dit artikel. De kandidaat kan tegen een beslissing als bedoeld onder 1, 2 en 3 in beroep gaan bij NIVE Opleidingen.

feb 2015

7

2.10 Bezwaar 1.

2. 3. 4.

Een kandidaat kan tegen de beslissing van NIVE Opleidingen, de uitslag van een examen of tegen het besluit tot niet goedkeuring van de scriptie, dan wel tegen een beslissing genoemd in het artikel “Uitsluiting”, binnen twintig werkdagen na berichtgeving over die uitslag/beslissing schriftelijk bezwaar aantekenen bij NIVE Opleidingen. Het bezwaarschrift dient beargumenteerd te zijn. Het bezwaarschrift moet voorzien zijn van naam, adres en examennummer. NIVE Opleidingen stelt zo nodig na verder onderzoek, daarbij eventueel bijgestaan door deskundigen, de definitieve uitslag vast of neemt een definitieve beslissing. Deze uitslag/beslissing is bindend. Indien een kandidaat in het gelijk is gesteld en bij zijn/haar studie nadeel heeft ondervonden van de oorspronkelijke uitslag/beslissing, dan zal NIVE Opleidingen trachten naar redelijkheid dit nadeel zoveel mogelijk te beperken.

3 Diploma, register en titel 1. 2. 3.

Een kandidaat ontvangt het diploma als hij/zij aan alle exameneisen gesteld aan de opleiding heeft voldaan. Bij het diploma behoort een lijst van uitslagen. Na het behalen van het diploma, wordt de deelnemer ingeschreven in het openbare register van die opleiding. De deelnemer is gerechtigd de bijbehorende titel te dragen.

4 Bijzondere beslissingsbevoegdheden Omtrent overige aangelegenheden die niet in dit OER zijn beschreven, beslist NIVE Opleidingen.

feb 2015

8

B

Opleiding Specifiek deel

1 Qualified Controller HOFAM 1.1 Studentprofiel HOFAM opleiding (QC) 1. Tot het deelnemen aan de HOFAM opleiding worden kandidaten toegelaten die: - In bezit zijn van Diploma Bachelor Bedrijfseconomie (zoals het diploma HEAO-BE, of volledig SPD) of Diploma PC-1, PC-2 of ASCO 2 of Diploma WO in een financiële richting (BDK, ECO) en - Ten minste 3 jaar werkervaring hebben op HBO-niveau op een financiële afdeling en werkzaamheden verrichten die betrekking hebben op de controllersfunctie. 2. Tot de HOFAM opleiding kunnen in bijzondere gevallen ook kandidaten worden toegelaten die niet voldoen aan lid 1 van dit artikel. Dit is ter beoordeling van NIVE Opleidingen.

1.2 Exameneisen Voor het behalen van het diploma Qualified Controller HOFAM dient de kandidaat: 1. De schriftelijke examens van de vakken van de opleiding met een voldoende te hebben afgesloten. NIVE Opleidingen kan beslissen dat het maken van een schriftelijk examen wordt vervangen door een mondeling examen. 2. Een scriptie te schrijven en deze mondeling te verdedigen.

1.3 Eindtermen Er wordt onderscheid gemaakt tussen inhoudelijke eindtermen en persoonlijke eindtermen. 1. De inhoudelijke eindtermen zijn dat kandidaten vanuit de controllersfunctie kunnen bijdragen aan het formuleren van de bedrijfsdoelstellingen, de daar bijbehorende administratieve processen kunnen ontwikkelen en onderhouden, waardoor ze in staat zijn het management te voorzien van relevante en betrouwbare stuur- en verantwoordingsinformatie. 2. De persoonlijke eindtermen zijn dat kandidaten vanuit de controllersfunctie kunnen communiceren met leidinggevenden, ondergeschikten en derden. Onder communiceren wordt verstaan overleggen, presenteren, rapporteren en adviseren op het niveau van de controllersfunctie.

1.4 Opleidingsaanbod 1.4.1

Didactische werkvormen

De didactische werkvormen zijn: -

Kennisoverdracht Probleemgestuurd leren Casebehandeling; dit is gericht op het groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten. De docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. Feedback van de trainers en medecursisten Praktijkopdrachten Zelfstudie

1.4.2 Onderdelen De HOFAM Opleiding bestaat uit de volgende onderdelen: 1. Organisatie & Management 2. Bestuurlijke Informatievoorziening

feb 2015

9

3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Externe Verslaggeving Financieel management Management Accounting & Control Bedrijfsfuncties Communicatie Scriptie Mondeling examen HOFAM

1.4.2.1 Organisatie & Management (O&M) Organisatie en management richt zich op het verschaffen van kennis van en inzicht in de aspecten van organisaties en het management daarvan die voor de controlfunctie relevant zijn. 1. Aantal dagdelen: 14 2. Belangrijkste werkvormen: - Casebehandeling - Feedback van de trainers en medecursisten 3. Examenvorm: schriftelijk door middel van kennis- en inzichtvragen, vraagstukken en/of cases 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 3 uur 5. Begintermen: Van de kandidaten wordt verwacht dat deze vanuit de controlfunctie inzicht heeft hoe organisaties werken. Welke informatiebehoefte bestaat er en op welke wijze kunnen zinvolle adviezen worden gegeven op HBO niveau. 6. Leerdoelen: - Kennis en inzicht verkrijgen van het managementinstrumentarium dat de controlfunctie ter beschikking heeft om het functioneren van medewerkers in de organisatie te bevorderen. - Kennis en inzicht verkrijgen van externe ontwikkelingen van organisaties en die middels analyse kunnen vertalen naar beleidsvragen en strategische keuzemogelijkheden. - Kennis en inzicht hebben hoe ontwerp- en leidinggevende vraagstukken binnen organisaties invloed hebben op de waardecreatie. Tevens kunnen analyseren van deze vraagstukken. - Kennis hebben hoe de controlfunctie is ingericht en functioneert en middels analyse verbeterd kan worden. - Inzicht krijgen in het effect dat management control en administratieve organisatie heeft op het gedrag van managers en medewerkers. Dit kunnen analyseren en komen met verbetervoorstellen. - Kennis en inzicht hebben in de gevolgen van innovatie voor organisatie en hoe deze gemanaged kunnen worden. - Kennis en inzicht hebben in typen veranderingen in organisaties en hoe veranderprocessen gemanaged moeten worden. - Management activiteiten (her)kennen, zoals de planningsfunctie, de organisatiefunctie, de leidinggevende functie, de controlfunctie en de veranderingsfunctie. - Inrichten van de management control structuur en hantering van de management control functie. - Begrijpen, met behulp van het vier instrumenten model, dat bouwelementen in het algemeen en control in het bijzonder moet samenhangen met andere organisatie kenmerken. 7. Thema’s/onderwerpen: - Visies op de organisatie; structuur, cultuur, ontwerp en verandering van de organisatie - Management, managementfuncties, managementinstrumenten - Management control - Managementdenken en de controllersfunctie - Besluitvormingsprocessen, beslissingen: begrippen, soorten en technieken - Strategievormingsproces, strategisch management, besluitvorming, macht en conflict - Strategie als vertrekpunt van management control - Management control gericht op het borgen van doelrealisatie - Organisatie en omgeving, organisatiestructurering, organisatieprincipes en organisatievormen - Communicatie, leiderschap en motivatie - Invloed van cultuur op het gedrag van managers en medewerkers - Diversiteit en ethiek in de organisatie - Veranderingsprocessen: aard, type verandering, proces, weerstand en interventie

feb 2015

10

8. Eindtermen De kandidaat moet na het volgen van dit vak in staat zijn om (complexe) organisatorische vraagstukken te herkennen en te analyseren en het formuleren van oplossingen door gebruik te maken van management instrumenten vanuit het domein van de controlfunctie. De kandidaat moet ook in staat zijn mee te werken aan de ontwikkeling van de strategie van de organisatie en de management control functie kunnen inrichten.

1.4.2.2 Bestuurlijke Informatievoorziening (BIV) Bestuurlijke Informatievoorziening richt zich op informatie, het informatiesysteem, het informatiemanagement en de organisatie als geheel. 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling 3. Examenvorm: schriftelijk door middel van kennis- en inzichtvragen, vraagstukken en/of cases 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1½ uur 5. Begintermen: Van de kandidaat wordt verwacht dat deze in staat is administratieve organisaties en interne controle systemen te ontwerpen en te onderhouden van niet complexe bedrijven en organisaties en de informatiebehoefte van managers in hun werkkring te kunnen bepalen en te verzorgen. 6. Leerdoelen: - Op welke wijze de kwaliteit van de informatie kan worden geborgd - Het opzetten van informatiesystemen als doel om in betrouwbare informatie te voorzien - Het proces van informatievoorziening te beheersen - Informatie als doel voor het nemen van beslissingen en het sturen en beheersen van de organisatie 7. Eindtermen: Kandidaten dienen vanuit hun functie na het volgen van het vak in staat te zijn als controller op divisie- resp. werkmaatschappij-niveau de administratieve organisatie te kunnen inrichten en de bestuurlijke informatievoorziening te kunnen verzorgen en in middelgrootte organisaties als eindverantwoordelijke voor de administratieve organisatie en de bestuurlijke informatievoorziening te kunnen functioneren. 8. Thema’s/onderwerpen: - Internal control; interne beheersing - Integratie management control - Betrouwbaarheid: juistheid, tijdigheid en volledigheid - Organisatiestructuur, adm./infosystemen, procedures, interne controle, informatieverstrekking - Effectiviteit en efficiency van de bedrijfsvoering - Planinstrumenten, control instrumenten - Betrouwbaarheid en integriteit geautomatiseerde gegevensverwerking - General Computer Controls, Application-controls - Rechtmatigheid: Wet- en regelgeving - Begrippen: IT-control, Alignment - Technocratische (harde) beheersmaatregelen, Softcontrols - Modellen zoals COSO/SOX, INK, Balanced Scorecard, 5 krachtenmodel Porter en Depestanalyse - Impact externe risico’s op de interne processen en de interne bedrijfsvoering - Ontwikkelingen vanuit de maatschappij op het vakgebied van AO - Waarom klassieke maatregelen minder passen in turbulente omgevingen - Impact van automatisering op de automatisering op de informatievoorziening en informatieverwerking - Wisselwerking en balans tussen positieve en negatieve control - Gesprek partner van en onderhandelen met de accountant - Inzicht in automatisering: doelen stellen, risico’s beoordelen - Denkrichting en toepassing van de Balance Scorecard en INK model.

1.4.2.3 Externe verslaggeving (EXV) De Externe Verslaggeving richt zich op informatieverschaffing over de financiële positie, de resultaten en de wijzigingen in de financiële positie van een op winstgerichte onderneming die voor een reeks

feb 2015

11

van gebruikers van belang is voor het nemen van economische beslissingen en die van belang is voor het afleggen van verantwoording voor het gevoerde beleid. 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling 3. Examenvorm: schriftelijk door middel van kennis- en inzichtvragen, vraagstukken en/of cases 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1½ uur 5. Begintermen: Van kandidaten wordt verwacht dat zij de kernbegrippen van Externe Verslaggeving beheersen, de relevante wet- en regelgeving op hoofdlijnen kennen, in staat zijn consolidatiestaten op te stellen, de administratieve verwerking van transacties te verzorgen en een balans en winst- en verlies rekening kunnen opstellen. 6. Leerdoelen: - Kennen en kunnen toepassen van nationale en internationale wet- en regelgeving - Kunnen bepalen van de effecten op de gepresenteerde cijfers van vermogen en resultaat en van de keuze van grondlagen van waardering en resultaatbepaling - Kunnen motiveren van de keuzes voor gebruikte grondslagen - Kunnen consolideren van de groepsmaatschappijen - Kunnen opstellen van de jaarrekening voor concerndivisies en middelgrote ondernemingen - Kunnen optreden als gesprekspartner van de controlerend accountant 7. Eindtermen: De kandidaat is na het volgen van dit vak in staat de Externe Verslaggeving van een divisie, werkmaatschappij of van een middelgrote onderneming te verzorgen. 8. Thema’s/onderwerpen: - Omgeving van de Externe Verslaggeving - Grondslagen van de Externe Verslaggeving - Institutionele raamwerk in Nederland en effecten van internationale ontwikkelingen - Publicatieproces, daaraan gestelde eisen, plichten en daarbij betrokken organen - Grondslagen informatieverschaffing voor de jaarrekening en het jaarverslag - Stelsels vermogen- en winstbepaling en effecten diverse stelsels - Toegestane c.q. voorgeschreven waarderingsgrondslagen materiële en immateriële vaste activa - Toegestane c.q. voorgeschreven waarderingen vlottende activa en passiva - Waarderingsgrondslagen voorzieningen, in de balans en niet in de balans opgenomen verplichtingen, schulden en latente belastingen - Praktische toepassingen van respectievelijk toegestane en voorgeschreven waarderingen - Voorgeschreven splitsing eigen vermogen; mutaties eigen vermogen, doel (wettelijke) reserves - Winstbegrippen; verschil bedrijfseconomische winst en fiscale winst, tijdelijke verschillen - Onderdelen van het jaarrapport waaronder kasstroomoverzichten - Waardering financiële instrumenten en kapitaalbelangen - Gebruik van financiële instrumenten en risicobeheersing - Verwerking, presentatie en waardering financiële instrumenten - Bepaling van consolidatiekring, consolidatietechniek en effecten op de gepresenteerde verhoudingscijfers van vermogen en resultaat - Uitwerking en verdieping geconsolideerde en enkelvoudige jaarrekening - Toegestane respectievelijk voorgeschreven waarderingsgrondslagen goodwill - Financiële analyse - Jaarrekeningbeleid, mogelijkheden, beperkingen - Relatie strategische analyse en financiële analyse

1.4.2.4 Financieel Management (FIM) Financieel Management gaat over het maken van de vertaalslag van ondernemingsdoelstellingen naar financiële voorwaarden. Zowel het denken in kosten en opbrengsten als het nagaan van kasstromen is daarbij van belang. Steeds moeten rendement en risico opnieuw worden afgewogen. 1. Aantal dagdelen: 11 2. Belangrijkste werkvorm: - Kennisoverdracht - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling

feb 2015

12

- Management Game 3. Examenvorm: schriftelijk door middel van kennis- en inzichtvragen, vraagstukken en cases 4. Tijdsduur schriftelijk examen:1½ uur 5. Begintermen: Van een kandidaat wordt verwacht dat hij/zij de begin termen van financieel management beheers, zoals investeringsplannen, management van werkkapitaal, investeringsselectiemethodes, ratio analyses. Ervaring hebben met financiële rekenkunde. 6. Leerdoelen: - Leren bepalen wat de vermogenspositie van een organisatie is - Het ontwikkelen en berekenen van kasstromen - Het bepalen van de vermogenskosten voet - Het beoordelen van investeringselecties - Het opstellen van de financiële planning - Het beheren van het werkkapitaal - Het omgaan met financiële instrumenten - Het ontwikkelen van informatie ten behoeve van kasstromen, risico’s en investeringen - De koppeling van de (strategische) doelstellingen aan de financiële mogelijkheden 7. Eindtermen: De kandidaat is na het volgen van lesdagen van dit vak in staat om vanuit zijn/haar controllerfunctie in middelgrote ondernemingen de financieringsaspecten en daarmede samenhangen problematiek en rapportage behoeften op een verantwoorde wijze te kunnen managen en in grotere complexere organisaties de gesprekpartner van de cashmanager een treasurer te zijn. 8. Thema’s/onderwerpen: - Winstbepaling/waardebepaling - Winst denken/waarde denken - Waarde creatie - Aandeelhouderswaarde - Financiële berichtgeving en analyses - Rentabiliteit - Credit management - Ratio’s - Investor relations - Financiële instrumenten zoals swaps, derivaten - Statische en dynamische methoden - Value based management/balansmanagement/investment management - Stuurvariabelen, prestatie meting - Risicoanalyse, gevoeligheidsanalyse.

1.4.2.5 Management Accounting & Control (MAC) Management Accounting & Control richt zich op het ontwikkelen van en evalueren van management control systemen en de effectiviteit en efficiency daarvan, in het bijzonder op: - Informatie en besturingsinstrumenten om gedrag van managers te beïnvloeden - De interne berichtgeving van organisaties, de analyse methoden en technieken om managers incidenteel en periodiek van informatie te voorzien - Bedrijfsprocessen te kunnen sturen en te beheersen om de organisatiedoelstellingen te realiseren 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling - Praktijkopdrachten 3. Examenvorm: een case waaraan probleemstellingen en vragen zijn ontleend 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1½ uur 5. Begintermen: Van een kandidaat wordt verwacht dat deze in staat is kostprijzen en interne verrekenprijzen te berekenen, de periodieke rapportages en budgetten kan opstellen en de planning en controlcyclus beheerst. 6. Leerdoelen: - Kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de strategie - Kunnen bijdragen aan de ontwikkeling en evaluatie van management control systemen - Methodes kennen om het gedrag van mensen in organisaties te beïnvloeden

feb 2015

13

-

De betekenis en effecten kennen van financieel-economische informatievoorziening bij de besturing van de organisaties - Moderne technieken kunnen toepassen voor kostprijsberekeningen en procesbeheersing - Kennis bezitten van de verschillende vormen van verantwoordingscentra, de daarbij behorende berichtgeving en analyses kunnen verzorgen - De voor- en nadelen van verschillende vormen van verantwoordingcentra kunnen afwegen - De consequenties kunnen overzien van de opzet van verschillende systemen van interne berichtgeving - De verschillende methoden van planning & control kunnen toepassen , de voor- en nadelen kunnen beoordelen en consequenties kunnen overzien 7. Eindtermen: Kandidaten dienen na het volgen van dit vak in staat te zijn zelfstandig als controller op divisie- resp. werkmaatschappijniveau de gewenste interne berichtgeving te kunnen invoeren, uitwerken en analyseren en kunnen beoordelen in hoeverre bestaande systemen voldoen aan de eisen en behoefte die organisaties hebben. 8. Thema’s/onderwerpen: - Relatie strategie – doelstellingen van de organisatie - Relatie strategie en management control systeem - Ontwerp en evaluatie van management control systemen - Management control alternatieven - Management control alternatieven - Effecten en kosten van management control alternatieven - Responsibility accounting - Planning, (beyond) budgetting, target setting en belonging; - Governance, controller en ethiek - Control in profit en non profit organisaties - Value based management - Analyses methodes zoals INK en SWOT - Controls vanuit verschillende invalshoeken - Gebruik van financial results control in beheersbare en niet beheersbare situaties - Beperkingen van rapportage systemen - Directe en indirecte kosten van controlsystemen - Transfer pricing - Effecten van accounting maatstaven en mogelijke oplossingen - Management control als contingency vraagstuk - Balanced scorecard, kritische succesfactoren - Control variabelen - Informatiebehoefte voor het centrale en decentrale besturingsconcept.

1.4.2.6 Bedrijfsfuncties (BFU) Bedrijfsfuncties richt zich op de relatie tussen de controllersfunctie en de andere functies van een bedrijf of instelling, met name de functies productie, logistiek, HRM, inkoop, verkoop en marketing. 1. Aantal dagdelen: 16 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling - Praktijkopdrachten 3. Examenvorm: cases waaraan probleemstellingen en vragen zijn ontleend 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 3 uur 5. Begintermen: van de kandidaat wordt verwacht dat hij/zij de basisbegrippen van bedrijfsprocessen en logistiek, HRM en commerciële functies (inkoop verkoop) beheerst. 6. Leerdoelen: - De cursist is in staat om vanuit zijn/haar functie in de informatiebehoefte van het functionele management te voorzien. - Hij/zij heeft inzicht in de denkwijze en werkwijze van de verschillende collega’s en kan als sparringpartner vanuit de financiële functie optreden. 7. Eindtermen: Kandidaten dienen na het volgen van dit vak als gesprekspartner en financieel adviseur te kunnen optreden voor de gebieden productie, logistiek, HRM commerciële functie (inkoop, verkoop en marketing) en in staat te zijn relevante informatie te kunnen verzamelen, bewerken en analyseren en rapporteren. 8. Thema’s/onderwerpen:

feb 2015

14

Productie: - Bedrijfsprocessen en bedrijfsfuncties - Waardecreatie – bedrijfsfuncties - Markteisen – rendementseisen - KOOP – KCOP - Logistieke mogelijkheden - Supply Chain Management - RFID - Voorraadmodellen - Innovatie – strategie. HRM: - Kosten denken – investeringsdenken - HRM – strategie - KSF’s en dominante thema’s - KSP – invoering KSP - Ken- en stuurgetallen - Compentiemanagement - Employability - Beloning – beoordeling - Personeelsinstrumenten korte en lange termijn - HR rollen. Commerciële functies: - Missie, visie strategie - Model van Abell en Hammond - SWOT-analyse - Interne en externe analyse - DESTEP-analyse - Porter’s 5 –concurrentiekrachten model - Strategische opties - CRM procesmodel - B2B activiteiten - Waardestrategieën - CRM - Klanttevredenheid – customer equity.

1.4.2.7 Communicatie (COM) Communicatie houdt in het overbrengen van en luisteren naar gedachten en mededelingen van derden binnen de werkkring door middel van communicatietechnieken en modellen die een kandidaat voor zijn/haar functie nodig heeft. 1. Aantal dagdelen: 6 2. Belangrijkste werkvormen: - Vaardigheidstrainingen - Feedback van de trainers en medecursisten - Praktijkopdrachten. 3. Examenvorm: Het vak Communicatie wordt niet afzonderlijk getoetst. 4. Begintermen: Van de kandidaat wordt verwacht dat deze de basisbeginselen van communicatie beheerst. 5. Leerdoelen: - Het schrijven van rapporten - Het verzorgen van presentaties - Het schrijven van plannen van aanpak - Het schrijven van een scriptie - Het verdedigen van een scriptie - Een bedrijfsbezoek organiseren 6. Eindtermen: De kandidaat moet na deze training in staat zijn op zakelijke wijze met de werkomgeving mondeling en schriftelijk te communiceren. 7. Thema’s/onderwerpen: - Werken in collegiale consultaties groepjes - Structuur bij het opstellen van rapporten, notities en scripties - Gebruik van hulpmiddelen bij presenteren

feb 2015

15

-

Voorbereiding en houding bij presenteren Consultatie en adviezen Debatteren – stellingen verdedigen (Moeilijke) presentaties – wijze van presenteren Onderzoeksmethodologie Impact en overtuigingskracht Werken in en met collegiale consultatiegroepen Werken in groepsverband Opstellen van rapporten Formuleren van probleemstellingen en analyseren van problemen Maken van scripties.

1.4.2.8 Scriptie De scriptie is de eindproeve van de opleiding, waarin met behulp van het geleerde een praktisch organisatievraagstuk wordt uitgewerkt.

Eisen aan de HOFAM Scriptie De scriptie dient aan de volgende eisen te voldoen: 1. De scriptie heeft een omvang van tenminste 20 pagina’s en maximaal 30 pagina’s inclusief bijlagen, uitgaande van lettertype Times New Roman 12 of vergelijkbaar, met regelafstand 1. 2. De scriptie dient opgesteld te zijn volgens de volgende structuur: managementsamenvatting, inleiding, probleemstelling, methodologische aanpak, conclusies en aanbevelingen. 3. Bij de uitwerking van de probleemstelling/opdracht in de scriptie dient minimaal van 2 vakken gebruik gemaakt te worden. 4. De diepgang van de scriptie dient op hetzelfde niveau te liggen als de lesstof bij de opleiding. 5. In de scriptie moet duidelijk naar voren komen van welke literatuur en bronnen gebruik gemaakt is (via verwijzingen en voetnoten). 6. Citaten in de scriptie dienen beperkt te blijven en steeds als zodanig te worden aangegeven.

Verantwoordelijkheid van de HOFAM kandidaat De kandidaat is zelf verantwoordelijk: 1. Dat hij tijdig de stukken aan de scriptiebegeleider en zijn medecursisten stuurt. 2. Dat hij zich houdt aan de vastgestelde planning van het datumschema op mijnnive.nl en de scriptiebegeleider houdt, tot en met de oplevering van zijn eindversie. 3. Dat hij zich houdt aan de richtlijnen, criteria en eisen die aan de scriptie worden gesteld. 4. Voor de inhoud, structuur, lay-out en taalgebruik van zijn scriptie. 5. Dat hij de scriptie binnen 1 week nadat de scriptie verdedigbaar is gesteld door de scriptiebegeleider in tweevoud (hard copy) én digitaal naar het examenbureau stuurt. 6. Dat hij naar de 1e vragensteller ter voorbereiding een versie van de scriptie stuurt.

Scriptiebegeleiding De begeleider geeft slechts adviezen met betrekking tot de inhoud van de scriptie en de te volgen werkwijze. De begeleider draagt geen verantwoordelijkheid voor de scriptie. Van de scriptiebegeleider wordt verwacht dat deze: 1. Aanwijzingen geeft met betrekking tot de structuur van de scriptie, de inhoud, de gebruikte theorieën en modellen, de onderbouwing van de conclusies en aanbevelingen, de lay-out (w.o. voetnoten, taalgebruik e.d.) en de te gebruiken literatuur. e 2. Werkafspraken maakt tijdens de 1 bijeenkomst en deze vastlegt. Dit kan inhouden groepsbijeenkomsten of persoonlijk contact per telefoon of e-mail. 3. Zich houdt aan de vastgestelde planning. 4. Toeziet dat de eigen mening van de kandidaat in de scriptie voldoende naar voren komt. 5. Nagaat of cursisten zich aan de gemaakte afspraken houden, de stukken van elkaar lezen en van commentaar voorzien. 6. Nagaat dat de kandidaat de scriptie zelf heeft geschreven en geen gebruik heeft gemaakt van stukken/hoofdstukken van derden. 7. De scriptie de kwalificatie verdedigbaar of niet-verdedigbaar geeft. Hij gebruikt hiervoor de beoordelingsnormen zoals in deze OER zijn uitgewerkt. 8. Geen indicatie over het te verwachten cijfer of andere kwalificaties geeft.

feb 2015

16

Begeleidingsmomenten De begeleiding bestaat uit drie begeleidingsmomenten: e 1. 1 begeleidingsmoment: Bespreking van het plan van aanpak. e Voorafgaand aan het 1 begeleidingsmoment wordt een scriptiebegeleider (waar mogelijk per groep) toegewezen. Tijdens het eerste begeleidingsmoment (altijd een bijeenkomst) worden het plan van aanpak besproken met de scriptiebegeleider en, indien van toepassing, met de andere leden van de scriptiegroep. e 2. 2 begeleidingsmoment: Bespreking van een conceptversie (scriptie is voor ± 60-80% af). e Tijdens het 2 begeleidingsmoment wordt de eerste opzet van de scriptie met de kandidaat besproken en door de scriptiebegeleider van commentaar en suggesties voorzien. Voor een zinvolle bespreking dient de begeleider uiterlijk anderhalve week eerder over het concept te e beschikken. In overleg tussen begeleider en kandidaat kan het 2 begeleidingsmoment een bijeenkomst zijn, of kan het per e-mail en/of telefonisch plaatsvinden. e 3. 3 begeleidingsmoment: Bespreking van het eindresultaat (scriptie is voor ± 90-95% af, er dient nog verfijning te worden aangebracht). e In het 3 begeleidingsmoment worden de knelpunten besproken die de kandidaat ervaart om tot de afronding van zijn scriptie te komen. Voor een zinvolle bespreking dient de begeleider uiterlijk anderhalve week eerder over het concept te beschikken. In overleg tussen begeleider e en kandidaat kan het 3 begeleidingsmoment een bijeenkomst zijn, of kan het per e-mail en/of telefonisch plaatsvinden. Na het derde begeleidingsmoment is de begeleiding beëindigd. Na verwerking van de opmerkingen uit het derde begeleidingsmoment wordt de definitieve scriptie ingeleverd. Op mijnnive.nl wordt het juiste datumschema gepubliceerd.

Extra scriptiebegeleiding De mogelijkheid bestaat om extra scriptiebegeleiding aan te vragen. Hieraan zijn extra kosten verbonden. Extra scriptiebegeleiding dient te worden aangevraagd via het formulier Aanmeldingsformulier extra scriptiebegeleiding (te downloaden van de mijnnive.nl.

Uitstel van de scriptie Het is mogelijk het schrijven van de scriptie en de scriptiebegeleiding uit te stellen. Dit kan alleen indien de kandidaat het formulier Aanvraag uitstel scriptiebegeleiding (te downloaden van mijnnive.nl) heeft ingevuld en opgestuurd. Dit formulier moet circa 2 weken voor de start van het laatste semester bij NIVE Opleidingen binnen zijn, zie voor de exacte datum mijnnive.nl. Daarna wordt de scriptiebegeleiding ingedeeld en is uitstel niet meer mogelijk. Na uitstel van de scriptiebegeleiding dient de kandidaat zichzelf opnieuw aan te melden wanneer hij/zij de scriptiebegeleiding alsnog wil gaan volgen. De kandidaat wordt dan door NIVE Opleidingen alsnog ingedeeld voor scriptiebegeleiding in het eerstvolgende semester. Aanmelden kan telefonisch of per mail en dient uiterlijk 2 weken voor de start van een nieuw semester te gebeuren.

Plan van Aanpak Het plan van aanpak dient als leidraad bij het maken van de scriptie. De scriptiebegeleider ontvangt vóór de eerste scriptiebijeenkomst het plan van aanpak. Tijdens de eerste scriptiebijeenkomst adviseert de scriptiebegeleider de kandidaat met betrekking tot het maken van zijn scriptie. 1. De scriptiebegeleider bekijkt of een plan van aanpak voldoende perspectief biedt voor het maken van een scriptie. 2. Een plan van aanpak dient in ieder geval onderstaande punten te bevatten: 1. Inleiding - De inleiding omvat een korte aanleiding en introductie van het gekozen onderwerp, probleemstelling en achtergrond. 2. Probleemstelling - De probleemstelling is de vraag die centraal staat in de scriptie en is een vraagstuk uit de eigen werkomgeving. - De probleemstelling wordt kort en kernachtig weergegeven (niet meer dan 2 tot 3 regels). - De probleemstelling dient binnen de stof van de opleiding te vallen. - De probleemstelling moet ook voor buitenstaanders begrijpelijk zijn. 3. Doelstelling

feb 2015

17

4.

5. 6.

7.

De doelstelling van de scriptie is datgene wat de kandidaat voor de organisatie wil bereiken met het schrijven van de scriptie. Deelvragen - Een vertaling van de probleemstelling in deelvragen; de beantwoording van de deelvragen leidt tot de uitwerking van de probleemstelling (centrale vraag) en vormt de basis voor de oplossingsrichtingen(en). - De deelvragen dienen logisch voort te vloeien uit de probleemstelling. Belang - Hierbij wordt aangegeven wat het belang is van de uitwerking van de probleemstelling voor de betrokken partijen. Afbakening - Hierin worden de kaders van de uitwerking van de probleemstelling weergegeven, bijvoorbeeld welke aanpalende werkgebieden buiten beschouwing worden gelaten en waarom. - Daarnaast wordt vastgelegd welke aspecten van de opleiding aan de orde komen bij de uitwerking van de scriptie, bijvoorbeeld welke vakken worden gebruikt. - Bij de uitwerking van de probleemoplossing dient minimaal de stof van twee vakken gebruikt te worden. Onderzoeksmethode - Hierin wordt aangeduid welke soort studie zal worden gebruikt bij de uitwerking van de scriptie, bijvoorbeeld een praktijkstudie, literatuurstudie of een combinatie.

Verdedigbaarstelling scriptie De scriptiebegeleider geeft aan de definitieve scriptie een van de volgende kwalificaties: 1. Verdedigbaar: de scriptie is van voldoende kwaliteit en geeft toegang tot het mondeling examen. 2. Niet verdedigbaar: de scriptie is van onvoldoende kwaliteit om aan het mondeling examen deel te kunnen nemen. In het geval de scriptie niet verdedigbaar wordt gesteld, dan dient de kandidaat voor een volgende inleverdatum, de scriptie aan te passen en opnieuw aan te bieden ter verdedigbaarstelling (hieraan zijn beoordelingskosten verbonden). Indien gewenst kan de kandidaat tegen meerkosten extra scriptiebegeleiding aanvragen.

Beoordeling van de HOFAM scriptie Onderdeel: 1. Structuur van de scriptie: 2. Methodologische aanpak: 3. Uitwerking probleemstelling: 4. Conclusies en aanbevelingen: 5. Managementsamenvatting: 6. Toepasbaarheid: 7. Kritisch gehalte: 8. Gebruik lesstof: 9. Zelfstandig denken: 10. Lay-out en leesbaarheid: 11. Bonus punten

Maximum # punten 12 12 12 12 12 8 8 8 8 8 5

Minimum # punten 5 5 5 5 5 3 3 3 3 3 -

Een kandidaat kan maximaal 100 punten halen (cijfer 10) en dient minimaal 55 punten te halen (cijfer 6). Op alle onderdelen dient de kandidaat tenminste het minimum aantal punten te scoren.

Toelichting op beoordeling Ad 1. Structuur van de scriptie: - Is de structuur van de scriptie conform de in dit OER beschreven eisen aan de scriptie? Ad 2. De methodologische aanpak: - Is de juiste methode en techniek bij de uitwerking van de gegevensverzameling gebruikt? - Is het empirisch onderzoek juist opgezet: dataverzameling, analysemethodiek en samenvatting? - Is de theoretische onderbouwing juist en voldoende gerelateerd aan de praktijk? Ad 3. Uitwerking probleemstelling: - Is een voor de hand liggende diagnose van de organisatie gemaakt?

feb 2015

18

-

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Is de probleemanalyse verder uitgewerkt en zijn de deelvragen consequent uitgewerkt, zodat blijkt waardoor het probleem is ontstaan, wat de knelpunten zijn, wat de problematiek is, wat bijkomende aspecten zijn, etc.? - Zijn theorieën en modellen juist gebruikt en uitgewerkt? - Is de uitwerking consistent en is de compositie goed uitgewerkt? - Is de uitwerking in overeenstemming met de doelstellingen van de scriptie? 4. Conclusies en aanbevelingen: - Is de onderbouwing van de conclusies en aanbevelingen juist? - Komen de conclusies en aanbevelen voort uit het onderzoek? - Zijn de conclusies voldoende onderbouwd en is de argumentatie juist? - Vloeien de aanbevelingen voort uit de conclusies en zijn ze voldoende onderbouwd? - Is een voorstel om de aanbevelingen uit te werken in de scriptie opgenomen en is hierbij rekening gehouden met mogelijk weerstanden, knelpunten, etc.? 5. Managementsamenvatting: - Is de managementsamenvatting een verkorte weergave van de scriptie en maximaal 1½ pagina van omvang? - Heeft de managementsamenvatting een goede structuur? - Is in de managementsamenvatting in het kort de inleiding opgenomen waaruit de probleemstelling voortkomt? - Is in de managementsamenvatting de probleemstelling opgenomen? - Is in de managementsamenvatting in het kort weergegeven op welke wijze de kandidaat de probleemstelling heeft uitgewerkt? - Is in de managementsamenvatting weergegeven welke modellen/theorieën zijn gebruikt? - Zijn in de managementsamenvatting de conclusies en aanbevelingen kernachtig weergegeven? 6.Toepasbaarheid: - Zijn de aanbevelingen in de praktijk haalbaar? - Is voldoende rekening gehouden met softe elementen, zoals weerstanden in de organisatie? - Is een reële tijdsplanning gegeven voor invoering van de aanbevelingen? 7. Kritisch gehalte: - Is de kandidaat voldoende kritisch ten opzichte van de beschreven situaties, maatregelen, etc.? - Kan de kandidaat voldoende afstand nemen van meningen van anderen? 8. Gebruik lesstof: - Heeft de kandidaat bij de uitwerking van de probleemstelling in voldoende mate (80%) gebruik gemaakt van de lesstof, de verplichte en aanbevolen literatuur? - Wanneer gebruik gemaakt is van andere literatuur, ligt deze dan op hetzelfde niveau als de in de opleiding gebruikte literatuur? - Is bij de uitwerking van de probleemstelling slechts in beperkte mate (10%) van interne rapporten e.d. gebruik gemaakt? - Is in voldoende mate (met voetnoten) verwezen naar de gebruikte literatuur? 9. Zelfstandig denken: - Blijkt het zelfstandig denken van de kandidaat voldoende? - Blijkt de eigen mening van de kandidaat uit de scriptie? - Blijkt de kandidaat ook voldoende over de grenzen van zijn eigen functie heen te kijken? 10. Leesbaarheid: - Is de lay-out verzorgd? - Is de literatuurlijst weergegeven conform de regels? - Is de inhoud van de scriptie in evenwicht (tekst, tabellen/modellen en bijlagen)? - Is de scriptie in goed Nederlands geschreven? - Bevat de scriptie geen nodeloze details en herhalingen? - Bevat de scriptie de juiste voetnoten, verwijzingen, etc.? - Is de scriptie op het niveau van de opleiding geschreven? 11. Bonuspunten: - Heeft de cursist op één of meerdere van genoemde criteria uitzonderlijk gepresteerd?

Indienen Scriptie Op de mijnnive.nl staat in het datumschema de uiterste dag waarop de scriptie (in tweevoud (hard copy) én digitaal) dient te zijn ingeleverd. Uitstel wordt niet verleend. Indien te laat ingeleverd, dan betekent dit dat niet eerder dan aan een volgend mondeling examen kan worden deelgenomen.

feb 2015

19

NIVE Opleidingen BV Postbus 148 2280 AC RIJSWIJK E-mail: [email protected] In het geval dat een kandidaat niet tijdig met zijn scriptie gereed is of deze niet verdedigbaar wordt verklaard, wordt een nieuw begeleidingstraject aangegaan waarvoor aan de kandidaat mogelijk extra kosten in rekening worden gebracht. Voor de betreffende of andere scriptiebegeleider is dit een nieuw begeleidingstraject. Als een scriptie wordt ingeleverd voordat aan de eisen van het mondeling is voldaan, dan wordt de scriptie terzijde gelegd tot kan worden deelgenomen.

1.4.2.9 Mondeling examen HOFAM Vereisten deelname aan het mondeling Toelating tot het mondeling is mogelijk onder de volgende voorwaarden: 1. De kandidaat heeft maximaal 2 vakken van de opleiding nog niet behaald. 2. De scriptie van de kandidaat is verdedigbaar gesteld.

Examinatoren

e

1. Indien mogelijk treedt de scriptiebegeleider op als 1 examinator. e 2. De 2 examinator beoordeelt eveneens de scriptie aan de hand van de daarvoor geldende e e criteria. Het gemiddelde van de 1 en 2 beoordeling bepaalt het eindcijfer van de scriptie. e e 3. De 1 en 2 examinatoren komen gezamenlijk tot een eindoordeel van het mondeling examen.

Datumschema mondeling examen Op mijnnive.nl wordt het juiste datumschema gepubliceerd.

Uitnodiging voor het examen Circa 5 weken voor het mondeling examen ontvangt de kandidaat een uitnodiging waarin de datum en het tijdstip van het mondeling examen staan vermeld.

Procedure mondeling examen HOFAM e

e

1. De 1 en 2 examinator hebben voor de scriptie een voldoende cijfer gegeven. Het e e gemiddelde van de 1 en 2 beoordeling bepaalt het eindcijfer van de scriptie. 2. Indien van toepassing wordt het mondeling examen per afstudeergroepje afgenomen. 3. Vooraf krijgt iedere deelnemer uit de scriptiegroep een scriptie van een andere kandidaat toegewezen, waarover hij vragen voorbereidt. 4. Per groep dient minimaal 1 laptop te worden meegenomen; 5. Het totale examen zal het aantal examenkandidaten x (45 minuten tot 1 uur) duren. 6. De opbouw van het mondeling groepsexamen is als volgt: e 7. De 1 examinator heeft de leiding over het mondeling examen. 8. Elke kandidaat geeft een presentatie van circa 10 minuten naar aanleiding van zijn scriptie. Hij dient er bij het samenstellen van zijn presentatie van uit te gaan dat alle aanwezigen de scriptie hebben gelezen. De presentatie moet daarom meer een toelichting dan een samenvatting zijn. 9. Na de presentatie krijgt de deelnemer die vragen over deze scriptie heeft voorbereid, de gelegenheid deze te stellen (circa 5 minuten). e 10. Hierna stelt de 1 examinator vragen (circa 5 minuten). e 11. Als derde stelt de 2 examinator vragen (circa 5 minuten). 12. Dan volgt een discussie met de kandidaat over zijn scriptie. Aan de discussie nemen de examinatoren en medecursisten deel (10-15 minuten). 13. Nadat alle kandidaten hun mondeling examen hebben afgelegd, volgt een kort overleg van de examinatoren met de dagvoorzitter van het examen. 14. De dagvoorzitter stelt voor iedere deelnemer het eindcijfer vast. Dit eindcijfer is een gecombineerd oordeel over zowel de scriptie als het mondeling examen. 15. De dagvoorzitter deelt de kandidaten het eindcijfer mee.

feb 2015

20

Indien een kandidaat om welke reden dan ook niet binnen zijn groep het mondeling examen aflegt, is de opbouw als volgt: e e 1. De 1 en 2 examinator hebben voor de scriptie een voldoende cijfer gegeven. e 2. De 1 examinator heeft de leiding over het mondeling examen. 3. De kandidaat dient een laptop mee te nemen. 4. De opbouw van het mondeling examen is als volgt: e e 5. De kandidaat geeft een presentatie van circa 10 minuten aan de 1 en 2 examinator. De kandidaat dient er bij het samenstellen van de presentatie van uit te gaan dat de aanwezigen de scriptie hebben gelezen. De presentatie dient daarom meer een toelichting dan een samenvatting zijn. e 6. De 1 examinator stelt vragen (circa 5 minuten). e 7. De 2 examinator stelt vragen (circa 5 minuten). 8. Er is discussie met de kandidaat over zijn scriptie (10 - 15 minuten). 9. Het totale examen duurt circa 45 minuten per kandidaat. 10. Na afloop overleggen beide examinatoren met de dagvoorzitter. 11. De dagvoorzitter stelt het eindcijfer vast. Dit cijfer is een gecombineerd oordeel over zowel de scriptie als het mondeling examen zelf. 12. De dagvoorzitter deelt de kandidaat het eindcijfer mee.

Beoordeling mondeling examen HOFAM Een kandidaat kan maximaal 100 punten halen (cijfer 10) en dient minimaal 55 punten te halen (cijfer 6). Wanneer de beoordeling van het mondeling of van een of meerdere onderdelen hiervan uitkomt onder het minimum aantal punten, is een kandidaat gezakt en dient deze opnieuw een mondeling examen af te leggen. Onderdeel: Maximum punten Minimum punten 1. Presentatie 30 12 2. Beantwoording vragen 20 8 3. Feitenkennis m.b.t. de probleemstelling 20 8 4. Toont kandidaat eigen initiatief 15 6 5. Kan kandidaat andere vragen beantwoorden en stellen 15 6 6. Bonus punten 5 -

Toelichting op beoordeling mondeling examen HOFAM Ad 1. Presentatie: - Beheerst de kandidaat de materie die in zijn scriptie aan de orde komt? - Geeft de kandidaat op een compacte wijze zijn presentatie? - Kan de kandidaat de inhoud, conclusies en aanbevelingen van zijn scriptie goed en overtuigend beargumenteren? - Beheerst de kandidaat de stof die raakvlakken heeft met de in zijn scriptie gebruikte theorieën en modellen? - Is de kandidaat in staat zijn eigen mening te onderbouwen? - Beheerst de kandidaat de presentatietechniek? Ad 2. Beantwoording vragen: - Kan de kandidaat de door de examinatoren gestelde vragen voldoende beantwoorden? - Is de kandidaat in staat om zijn eigen mening te geven? - Kan de kandidaat goed luisteren naar en inspelen op de gestelde vragen en opmerkingen? Ad 3. Feitenkennis m.b.t. de probleemstelling: - Beheerst de kandidaat de feiten die aan de probleemstelling ten grondslag liggen? Ad 4.Toont kandidaat eigen initiatief: - Is de kandidaat in staat om het initiatief in de discussie naar zich toe te trekken? - Maakt de kandidaat buiten zijn tekst van de presentatie en scriptie opmerkingen waaruit blijkt dat hij boven de stof staat? Ad 5. Kan kandidaat andere vragen beantwoorden en stellen: - Is de kandidaat in staat om vragen van medecursisten te beantwoorden? - Kan de kandidaat relevante vragen stellen over de scriptie van een medecursist? - Neemt hij deel aan de discussie over de scriptie van medecursisten? Ad 6. Bonuspunten: - Heeft de cursist op één of meerdere van genoemde criteria uitzonderlijk gepresteerd?

feb 2015

21

Berekening Eindcijfer HOFAM scriptie en mondeling examen Het eindcijfer voor de kandidaat wordt als volgt berekend: Cijfer voor de scriptie ….. x 0,65 = ….. Cijfer mondeling examen ….. x 0,35 = ….. Eindcijfer …..

1.4.2.10 Studiebelasting Voor een gemiddelde student voorzien wij als studiebelasting: - 36,5 lesdag (73 dagdelen) - 35 dagen (70 dagdelen) zelfstudie ter voorbereiding op en verwerking van de lessen, inclusief het maken van opgaven etc. - 2,5 dag (5 dagdelen) schriftelijke examens - 5 dagen (10 dagdelen) voorbereiding op de schriftelijke examens - 9,5 dag (19 dagdelen) opstellen plan van aanpak en schrijven scriptie - 1 dag (2 dagdelen) voorbereiding mondeling examen - 0,5 dag (1 dagdeel) mondeling examen Totaal 90 dagen (180 dagdelen) verspreid over (ruim) 2 jaar

1.5 Uitzonderingen Voor de volgende leergangen gelden afwijkende procedures t.o.v. het huidige OER: Leergang Examennummers Voorwaarden Mondeling examen T/m leergang T/m 6347 Middelen vakken EXV - FIM - MAC Presentatie scriptie 57 mogelijk in groep of minimaal 18 punten waarvan maximaal 1 op 1 met (start opleiding één 5 examinatoren t/m maart 2010)

feb 2015

22

2

Cash Management (QCM)

Cashmanagement is de beheersing van geldstromen, liquiditeiten en daarmee samenhangende renteen valutarisico’s op korte termijn in relatie tot Treasury Management. De hieruit voortvloeiende competenties van de cashmanager dienen te zijn: - Beheer van geldstromen, liquiditeiten en valutarisico’s op korte termijn. - Zelfstandig beslissingen kunnen nemen bij het aantrekken en uitzetten van gelden op korte termijn bij banken en andere kapitaalverschaffers. - Denken op HBO+ niveau, analytisch vermogen. - Kunnen onderhandelen met banken en andere financiële instellingen. - Stressbestendig zijn. - Kunnen samenwerken met andere functies in organisaties.

2.1 Studentprofiel Cash Management opleiding (QCM) 1.

Tot het deelnemen aan de Cash Management opleiding worden kandidaten toegelaten die: -

in het bezit zijn van een diploma Bachelor Bedrijfseconomie en werkervaring hebben op HBO-niveau op een financiële afdeling en werkzaamheden verrichten die betrekking hebben op de Cash Management functie.

2. Tot de Cash Management opleiding kunnen in bijzondere gevallen ook kandidaten worden toegelaten die niet voldoen aan lid 1 van dit artikel. Dit is ter beoordeling van NIVE Opleidingen.

2.2 Exameneisen Voor het behalen van het diploma Cash Management dient de kandidaat de schriftelijke examens van de modules van de opleiding met een voldoende te hebben afgesloten. NIVE Opleidingen kan beslissen dat het maken van een schriftelijk examen wordt vervangen door een mondeling examen.

2.3 Eindtermen De eindtermen van deze opleiding zijn dat een kandidaat is voorbereid op een tactisch operationele functie, waarin geldstromen en risico’s op het snijvlak van beleid en uitvoering kan worden gemanaged.

Opleidingsaanbod 2.3.1

Didactische werkvormen

De didactische werkvormen zijn: -

2.3.2

Kennisoverdracht Probleemgestuurd leren Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider Vaardigheidstrainingen; De kandidaat dient de lesstof te bestuderen en in opdrachten uit te werken Feedback van de trainers en medecursisten Zelfstudie

Onderdelen

De Cash Management opleiding bestaat uit de volgende onderdelen: 1. 2. 3. 4.

Working Capital Management Cash Management en Liquiditeitsmanagement Risk Management Valutarisicomanagement

feb 2015

23

2.3.2.1 Working Capital Management 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. - Vaardigheidstrainingen; de kandidaat dient de lesstof te bestuderen en in opdrachten uit te werken. - Praktijkopdrachten. 3. Examenvorm: een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Leerdoelen: - Kennismaken met de rol en het belang van werkkapitaalbeheer in relatie tot de financiële doelstellingen van de organisatie. Het managen van werkkapitaal en de cash conversion cycle zijn hierbij belangrijke aspecten. 5. Thema’s/onderwerpen: - Externe financiële verslaggeving - Ratio analyses - Kasstroom en werkkapitaalbeheer - Wetgeving m.b.t. de jaarverslaggeving 2.3.2.2 Cash Management en Liquiditeitsmanagement 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider - Feedback van de trainers en medecursisten - Praktijkopdrachten 3. Examenvorm: een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Leerdoelen: - Kennis laten maken met de betekenis van de (internationale) cashmanagementfunctie, de financiële instrumenten en de informatietechnologie ten behoeve van de treasury functie. 5. Thema’s/onderwerpen: - Ontwikkeling van de cashmanagementfunctie - Payment en collection factories - Saldobeheer - Rekeningstructuur - Liquiditeitenbeheer - Vermogensbehoefteplanning - Betalingsverkeer - Actualiteit van de marktomstandigheden zoals SEPA - Valutering, float en bancair cash management - Banken in Nederland - Fiscaliteit en treasury - Elecronic banking - Export- en importfinanciering - Swift. 2.3.2.3 Risk management 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. - Feedback van de trainers en medecursisten - Praktijkopdrachten 3. Examenvorm: een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Leerdoelen: - De risico’s van de geldmarkt, van rentemanagement, kredietmanagement en aspecten van valutamanagement uit te werken en de (onderlinge) relevantie te leren onderkennen.

feb 2015

24

5. Thema’s/onderwerpen: - Kenmerken en werking geld- en kapitaalmarkt - Oorzaken en gevolgen financiële crisis - Securisatie en Asset Backed Securities - Renterisico’s - Rentederivaten waaronder swaption en collar 2.3.2.4 Valutarisicomanagement 1. Aantal dagdelen:4 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. - Feedback van de trainers en medecursisten - Praktijkopdrachten. 3. Examenvorm: case(s) en/of meerdere kennis- en inzichtvragen. 4. Leerdoelen: - Hoe om te gaan met de verschillende hedging instrumenten om valuatarisico’s te beperken en mogelijk te elimineren. Welke marktpartijen, vanuit speculatieve motieven, zijn actief op de diverse financiële deelmarkten actief. 5. Thema’s/onderwerpen: - Constante valutamarkt - Valutarisico’s - Valutatermijnmarkt - Hedge met forwards en contant indekken - Valuta-opties en swaps.

2.4 Studiebelasting Voor een gemiddelde student voorzien wij als studiebelasting: - 9 lesdagen (18 dagdelen) - 9 dagen (18 dagdelen) zelfstudie ter voorbereiding op en verwerking van de lessen, inclusief het maken van opgaven etc. - 0,5 dag (1 dagdeel) schriftelijke examens - 1,5 dagen (3 dagdelen) voorbereiding op de schriftelijke examens Totaal 20 dagen (40 dagdelen) verspreid over 6 maanden

2.5 Uitzonderingen Voor de volgende leergangen gelden afwijkende procedures t.o.v. het huidige OER: Leergang

Examennummer

Voorwaarden

T/m leergang 8

T/m examennummer 80327

Middelen mogelijk volgens voorwaarde : Het resultaat van een examen wordt als voldoende aangemerkt als aan één van de volgende criteria wordt voldaan: - de som van de cijfers van de 4 deelexamens is 24 of hoger en niet meer dan één van de deelexamens is onvoldoende (vijf); - de som van de cijfers van de 4 deelexamens is 28 of hoger en niet meer dan twee van de deelexamens zijn onvoldoende (vijf), of niet meer dan één van de deelexamens is dubbel onvoldoende (vier);

(start opleiding maart 2013)

feb 2015

25

3

Treasury Management (QT)

3.1 Studentprofiel Treasury Management opleiding (QT) 1.

Tot het deelnemen aan de Treasury Management opleiding worden kandidaten toegelaten die: - In bezit zijn van een diploma Bachelor Bedrijfseconomie en - Ten minste 2 jaar werkervaring hebben op HBO-niveau op een financiële afdeling en werkzaamheden verrichten die betrekking hebben op de treasuryfunctie. 2. Tot de Treasury Management opleiding kunnen in bijzondere gevallen ook kandidaten worden toegelaten die niet voldoen aan lid 1 van dit artikel. Dit is ter beoordeling van NIVE Opleidingen.

3.2 Exameneisen Voor het behalen van het diploma Treasury Management dient de kandidaat: 1. De schriftelijke examens van de modules en de onderdelen van de praktijkcase met een voldoende te hebben afgesloten. NIVE Opleidingen kan beslissen dat het maken van een schriftelijk examen wordt vervangen door een mondeling examen. 2. Een scriptie te schrijven en deze mondeling te verdedigen. De scriptie en de verdediging dienen als voldoende te zijn beoordeeld.

3.3 Eindtermen Er wordt onderscheid gemaakt tussen inhoudelijke eindtermen en persoonlijke eindtermen. 1. De inhoudelijke eindtermen zijn dat kandidaten vanuit de treasuryfunctie kunnen bijdragen aan het formuleren van de bedrijfsdoelstellingen, de daar bijbehorende administratieve processen kunnen ontwikkelen en bijhouden, waardoor ze in staat zijn het management te voorzien van relevante en betrouwbare stuur- en verantwoordingsinformatie. 2. De persoonlijke eindtermen zijn dat kandidaten vanuit de treasuryfunctie kunnen communiceren met leidinggevenden, ondergeschikten en derden. Onder communiceren wordt verstaan overleggen, presenteren, rapporteren en adviseren op het niveau van de treasuryfunctie.

3.4 Opleidingsaanbod 3.4.1

Didactische werkvormen

De didactische werkvormen zijn: -

3.4.2

Kennisoverdracht Probleemgestuurd leren Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. Vaardigheidstrainingen; de kandidaat dient de lesstof te bestuderen en in opdrachten uit te werken Feedback van de trainers en medecursisten Praktijkopdrachten Zelfstudie

Onderdelen

De Treasury Management opleiding bestaat uit de volgende onderdelen: Eerste semester: 1. Working Capital Management 2. Cash Management en liquiditeitsmanagement 3. Risk Management 4. Valutarisicomanagement Tweede semester: 1. Inleiding waardering van waardepapier en statistiek 2. Landenrisicoanalyse en de treasuryfunctie 3. Corporate Finance 4. Praktijkcase

feb 2015

26

5. Scriptie 6. Mondeling examen QT

3.4.2.1 Working Capital Management 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. - Vaardigheidstrainingen; de kandidaat dient de lesstof te bestuderen en in opdrachten uit te werken. - Praktijkopdrachten. 3. Examenvorm: een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen. 4. Leerdoelen: - Kennis laten maken met de rol, het belang, van werkkapitaalbeheer in relatie tot de financiële doelstellingen van de organisatie. Het managen werkkapitaal en cash conversion cycle zijn hierbij belangrijke aspecten. 5. Thema’s/onderwerpen: - Externe financiële verslaggeving - Ratio analyses - Kasstroom en werkkapitaalbeheer - Wetgeving m.b.t. de jaarverslaggeving

3.4.2.2 Cash Management en Liquiditeitsmanagement 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren. - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. - Feedback van de trainers en medecursisten. - Praktijkopdrachten. 3. Examenvorm: een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Leerdoelen: - Kennis laten maken met de betekenis van de (internationale) cashmanagementfunctie, de financiële instrumenten en de informatietechnologie ten behoeve van de treasuryfunctie. 5. Thema’s/onderwerpen: - Ontwikkeling van de cashmanagementfunctie - Payment en collection factories - Saldobeheer - Rekeningstructuur - Liquiditeitenbeheer - Vermogensbehoefteplanning - Betalingsverkeer - Actualiteit van de marktomstandigheden zoals SEPA - Valutering, float en bancair cash management - Banken in Nederland - Fiscaliteit en treasury - Elecronic banking - Export- en importfinanciering - Swift

3.4.2.3 Risk management 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren. - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. - Feedback van de trainers en medecursisten - Praktijkopdrachten 3. Examenvorm: een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen

feb 2015

27

4. Leerdoelen: - De risico’s van de geldmarkt, van rentemanagement, kredietmanagement en aspecten van valutamanagement uit te werken en de (onderlinge) relevantie te leren onderkennen. 5. Thema’s/onderwerpen: - Kenmerken en werking geld- en kapitaalmarkt - Oorzaken en gevolgen financiële crisis - Securisatie en Asset Backed Securities - Renterisico’s - Rentederivaten waaronder swaption en collar

3.4.2.4 Valutarisicomanagement 1. Aantal dagdelen:4 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. - Feedback van de trainers en medecursisten. - Praktijkopdrachten 3. Examenvorm: case(s) en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Leerdoelen: - Hoe om te gaan met de verschillende hedginginstrumenten om valuatarisico’s te beperken en mogelijk te elimineren. Welke marktpartijen, vanuit speculatieve motieven, zijn actief op de diverse financiële deelmarkten actief. 5. Thema’s/onderwerpen: - Constante valutamarkt - Valutarisico’s - Valutatermijnmarkt - Hedge met forwards en contant indekken - Valuta-opties en swaps

3.4.2.5 Inleiding waardering van waardepapier en statistiek 1. Aantal dagdelen: 2 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. - Feedback van de trainers en medecursisten - Praktijkopdrachten. 3. Examenvorm: case(s) en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Leerdoelen: - Uitwerken van de organisatorische aspecten van de treasuryfunctie, waarbij de deelnemer leert welke eisen aan de functie worden gesteld met betrekking tot de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden. - Inzicht in op welke wijze de administratieve organisatie moet worden ingericht ten behoeve van de vastlegging en rapportages van stuur- en verantwoordinginformatie. 5. Thema’s/onderwerpen: - Internationale monetaire omgeving - Vreemde valuta, koers- en renteschommelingen - Treasuryfunctie in de organisatie - Taken en bevoegdheden van de treasurer - Treasury statuut

3.4.2.6 Landenrisicoanalyse en de treasuryfunctie 1. Aantal dagdelen:2 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. - Feedback van de trainers en medecursisten - Praktijkopdrachten.

feb 2015

28

3. Examenvorm: case(s) en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Leerdoelen: - Inzicht hebben in de motieven om te internationaliseren. - Kennis hebben van de mogelijke vormen van internationalisering - De risico’s kennen van internationalisering - De beheersinstrumenten van de treasury functie kennen - Inzicht hebben in hoe een treasury functie te organiseren, passend bij het type onderneming - Kennis hebben van hoe een treasury statuut dient te worden opgebouwd en toegepast 5. Thema’s/onderwerpen: - Internationaliseringsmotieven - Vormen van Internationalisering - Landenrisico’s - Het identificeren van risico’s - De voornaamste beheersinstrumenten van de treasury functie - De organisatorische aspecten van de treasury functie - De voornaamste treasury organisatiemodellen in relatie tot ondernemingstypologieën - De vakinhoudelijke aspecten van treasury - Opstellen van een treasury statuut

3.4.2.7 Corporate Finance 1. Aantal dagdelen:10 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. - Feedback van de trainers en medecursisten - Praktijkopdrachten 3. Examenvorm: case(s) en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Leerdoelen: - Leren wat de betekenis is van shareholders value denken, hoe kan de deelnemer hier vanuit zijn functie op in spelen en waarom zijn vrije kasstromen hierbij een belangrijk stuurmiddel geworden. - Inzicht krijgen in de betekenis van vermogenskosten en de vermogensstructuur. 5. Thema’s/onderwerpen: - Ondernemingsfinanciering - Investeringsselectie - Waardering van aandelen - Kasstromen - Risico en rendement, vermogenskosten - Vermogensstructuur - Financiële planning financiële ratio’s - Werkkapitaal management - Waardebepaling van een onderneming - Fusies en overnames - Credit risk, credit rating - Private equity - Inkoop eigen aandelen

3.4.2.8 Praktijkcase 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider - Feedback van de trainers en medecursisten - Praktijkopdrachten 3. Examenvorm: case(s) en/of meerdere kennis- en inzichtvragen. 4. Leerdoelen: - De deelnemer leert op welke wijze hij met behulp van risico-inschattingen de juiste beslissingen kan nemen met betrekking tot rente- en valutatransacties

feb 2015

29

5. Thema’s/onderwerpen: - Rentemanagement - Valutamanagement - Risico-inschattingen - Informatiebronnen

3.4.2.9 Scriptie Treasury Management Scriptie De scriptie is de eindproeve van de opleiding, waarin met behulp van het geleerde een praktisch organisatievraagstuk wordt uitgewerkt. Eisen aan de Treasury Management scriptie De scriptie dient aan de volgende eisen te voldoen: 1. De scriptie heeft een omvang van tenminste 20 pagina’s en maximaal 30 pagina’s inclusief bijlagen, uitgaande van lettertype Times New Roman 12 of vergelijkbaar, met regelafstand 1. 2. De scriptie dient opgesteld te zijn volgens de volgende structuur: managementsamenvatting, inleiding, probleemstelling, uitwerking probleemstelling en deelvragen, conclusies en aanbevelingen. 3. Bij de uitwerking van de probleemstelling/opdracht in de scriptie dient minimaal van 2 vakken gebruik gemaakt te worden. 4. De diepgang van de scriptie dient op hetzelfde niveau te liggen als de lesstof bij de opleiding. 5. In de scriptie moet duidelijk naar voren komen van welke literatuur en bronnen gebruik gemaakt is (via verwijzingen en voetnoten). 6. Citaten in de scriptie dienen beperkt te blijven en steeds als zodanig te worden aangegeven.

Verantwoordelijkheid van de kandidaat De kandidaat is zelf verantwoordelijk: 1. Dat hij tijdig de stukken aan de scriptiebegeleider stuurt. 2. Dat hij zich houdt aan de vastgestelde planning van het datumschema op mijnnive.nl en de scriptiebegeleider houdt, tot en met de oplevering van zijn eindversie. 3. Dat hij zich houdt aan de richtlijnen, criteria en eisen die aan de scriptie worden gesteld. 4. Voor de inhoud, structuur, lay-out en taalgebruik van zijn scriptie. 5. Dat hij de scriptie binnen 1 week nadat de scriptie verdedigbaar is gesteld door de scriptiebegeleider in tweevoud (hard copy) én digitaal naar het examenbureau stuurt.

Scriptiebegeleiding De begeleider geeft slechts adviezen met betrekking tot de inhoud van de scriptie en de te volgen werkwijze. De begeleider draagt geen verantwoordelijkheid voor de scriptie. Van de scriptiebegeleider wordt verwacht dat deze: 1. Aanwijzingen geeft met betrekking tot de structuur van de scriptie, de inhoud, de gebruikte theorieën en modellen, de onderbouwing van de conclusies en aanbevelingen, de lay-out (w.o. voetnoten, taalgebruik e.d.) en de te gebruiken literatuur. 2. Werkafspraken maakt tijdens de 1e bijeenkomst en deze vastlegt. Dit kan inhouden groepsbijeenkomsten of persoonlijk contact per telefoon of e-mail. 3. Zich houdt aan de vastgestelde planning. 4. Toeziet dat de eigen mening van de kandidaat in de scriptie voldoende naar voren komt. 5. Nagaat of kandidaten zich aan de gemaakte afspraken houden 6. Nagaat dat de kandidaat de scriptie zelf heeft geschreven en geen gebruik heeft gemaakt van stukken/hoofdstukken van derden. 7. De scriptie de kwalificatie verdedigbaar of niet-verdedigbaar geeft. Hij gebruikt hiervoor de beoordelingsnormen zoals in deze OER zijn uitgewerkt. 8. Geen indicatie over het te verwachten cijfer of andere kwalificaties geeft.

feb 2015

30

Begeleidingsmomenten De begeleiding is maatwerk en kan per persoon verschillen. Het gaat altijd in onderling overleg met de scriptiebegeleider.

Extra scriptiebegeleiding De mogelijkheid bestaat om extra scriptiebegeleiding aan te vragen. Hieraan zijn extra kosten verbonden. Extra scriptiebegeleiding dient te worden aangevraagd via het formulier Aanmeldingsformulier extra scriptiebegeleiding (te downloaden van de mijnnive.nl.

Uitstel van de scriptie Het is mogelijk het schrijven van de scriptie en de scriptiebegeleiding uit te stellen. Dit kan alleen indien de kandidaat het formulier Aanvraag uitstel scriptiebegeleiding (te downloaden van mijnnive.nl) heeft ingevuld en opgestuurd. Dit formulier moet circa 2 weken voor de start van het laatste semester bij NIVE Opleidingen binnen zijn, zie voor de exacte datum mijnnive.nl. Daarna wordt de scriptiebegeleiding ingedeeld en is uitstel niet meer mogelijk. Na uitstel van de scriptiebegeleiding dient de kandidaat zichzelf opnieuw aan te melden wanneer hij/zij de scriptiebegeleiding alsnog wil gaan volgen. De kandidaat wordt dan door NIVE Opleidingen alsnog ingedeeld voor scriptiebegeleiding in het eerstvolgende semester. Aanmelden kan telefonisch of per mail en dient uiterlijk 2 weken voor de start van een nieuw semester te gebeuren.

Plan van Aanpak Het plan van aanpak dient als leidraad bij het maken van de scriptie. De scriptiebegeleider ontvangt vóór de eerste scriptiebijeenkomst het plan van aanpak. Tijdens de eerste scriptiebijeenkomst adviseert de scriptiebegeleider de kandidaat met betrekking tot het maken van zijn scriptie. 1. De scriptiebegeleider bekijkt of een plan van aanpak voldoende perspectief biedt voor het maken van een scriptie. 2. Een plan van aanpak dient in ieder geval onderstaande punten te bevatten: 1. Inleiding - De inleiding omvat een korte aanleiding en introductie van het gekozen onderwerp, probleemstelling en achtergrond. 2. Probleemstelling - De probleemstelling is de vraag die centraal staat in de scriptie en is een vraagstuk uit de eigen werkomgeving. - De probleemstelling wordt kort en kernachtig weergegeven (niet meer dan 2 tot 3 regels). - De probleemstelling dient binnen de stof van de opleiding te vallen. - De probleemstelling moet ook voor buitenstaanders begrijpelijk zijn. 3. Doelstelling - De doelstelling van de scriptie is datgene wat de kandidaat voor de organisatie wil bereiken met het schrijven van de scriptie. 4. Deelvragen - Een vertaling van de probleemstelling in deelvragen; de beantwoording van de deelvragen leidt tot de uitwerking van de probleemstelling (centrale vraag) en vormt de basis voor de oplossingsrichtingen(en). - De deelvragen dienen logisch voort te vloeien uit de probleemstelling. 5. Belang - Hierbij wordt aangegeven wat het belang is van de uitwerking van de probleemstelling voor de betrokken partijen. 6. Afbakening - Hierin worden de kaders van de uitwerking van de probleemstelling weergegeven, bijvoorbeeld welke aanpalende werkgebieden buiten beschouwing worden gelaten en waarom. - Daarnaast wordt vastgelegd welke aspecten van de opleiding aan de orde komen bij de uitwerking van de scriptie, bijvoorbeeld welke vakken worden gebruikt. - Bij de uitwerking van de probleemoplossing dient minimaal de stof van twee vakken gebruikt te worden. 7. Onderzoeksmethode - Hierin wordt aangeduid welke soort studie zal worden gebruikt bij de uitwerking van de scriptie, bijvoorbeeld een praktijkstudie, literatuurstudie of een combinatie.

feb 2015

31

Verdedigbaarstelling scriptie De scriptiebegeleider geeft aan de definitieve scriptie een van de volgende kwalificaties: 1. Verdedigbaar: de scriptie is van voldoende kwaliteit en geeft toegang tot het mondeling examen. 2. Niet verdedigbaar: de scriptie is van onvoldoende kwaliteit om aan het mondeling examen deel te kunnen nemen. In het geval de scriptie niet verdedigbaar wordt gesteld, dan dient de kandidaat voor een volgende inleverdatum, de scriptie aan te passen en opnieuw aan te bieden ter verdedigbaarstelling. Indien gewenst kan de kandidaat extra scriptiebegeleiding aanvragen (hieraan zijn extra kosten verbonden).

Beoordeling van de Treasury Management scriptie Onderdeel: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Structuur van de scriptie: Uitwerking probleemstelling: Conclusies en aanbevelingen: Managementsamenvatting: Toepasbaarheid: Kritisch gehalte: Gebruik lesstof: Zelfstandig denken: Lay-out en leesbaarheid: Bonus punten

Maximum # punten 15 15 15 15 8 8 8 8 8 5

Minimum # punten 8 8 8 8 3 3 3 3 3 -

Een kandidaat kan maximaal 100 punten halen (cijfer 10) en dient minimaal 55 punten te halen (cijfer 6). Op alle onderdelen dient de kandidaat tenminste het minimum aantal punten te scoren.

Toelichting op beoordeling Ad 1. Structuur van de scriptie: - Is de structuur van de scriptie conform de in dit OER beschreven eisen aan de scriptie? Ad 2. Uitwerking probleemstelling: -

Is een voor de hand liggende diagnose van de organisatie gemaakt? Is de probleemanalyse verder uitgewerkt en zijn de deelvragen consequent uitgewerkt, zodat blijkt waardoor het probleem is ontstaan, wat de knelpunten zijn, wat de problematiek is, wat bijkomende aspecten zijn, etc.? - Zijn theorieën en modellen juist gebruikt en uitgewerkt? - Is de uitwerking consistent en is de compositie goed uitgewerkt? - Is de uitwerking in overeenstemming met de doelstellingen van de scriptie? Ad 3. Conclusies en aanbevelingen: -

Is de onderbouwing van de conclusies en aanbevelingen juist? Komen de conclusies en aanbevelen voort uit het onderzoek? Zijn de conclusies voldoende onderbouwd en is de argumentatie juist? Vloeien de aanbevelingen voort uit de conclusies en zijn ze voldoende onderbouwd? Is een voorstel om de aanbevelingen uit te werken in de scriptie opgenomen en is hierbij rekening gehouden met mogelijk weerstanden, knelpunten, etc.? Ad 4. Managementsamenvatting: -

Is de managementsamenvatting een verkorte weergave van de scriptie en maximaal 1½ pagina van omvang? Heeft de managementsamenvatting een goede structuur? Is in de managementsamenvatting in het kort de inleiding opgenomen waaruit de probleemstelling voortkomt? Is in de managementsamenvatting de probleemstelling opgenomen? Is in de managementsamenvatting in het kort weergegeven op welke wijze de kandidaat de probleemstelling heeft uitgewerkt? Is in de managementsamenvatting weergegeven welke modellen/theorieën zijn gebruikt?

feb 2015

32

-

Zijn in de managementsamenvatting de conclusies en aanbevelingen kernachtig weergegeven? Ad 5.Toepasbaarheid: - Zijn de aanbevelingen in de praktijk haalbaar? - Is voldoende rekening gehouden met softe elementen, zoals weerstanden in de organisatie? - Is een reële tijdsplanning gegeven voor invoering van de aanbevelingen? Ad 6. Kritisch gehalte: -

Is de kandidaat voldoende kritisch ten opzichte van de beschreven situaties, maatregelen, etc.? - Kan de kandidaat voldoende afstand nemen van meningen van anderen? Ad 7. Gebruik lesstof: -

Heeft de kandidaat bij de uitwerking van de probleemstelling in voldoende mate (80%) gebruik gemaakt van de lesstof, de verplichte en aanbevolen literatuur? - Wanneer gebruik gemaakt is van andere literatuur, ligt deze dan op hetzelfde niveau als de in de opleiding gebruikte literatuur? - Is bij de uitwerking van de probleemstelling slechts in beperkte mate (10%) van interne rapporten e.d. gebruik gemaakt? - Is in voldoende mate (met voetnoten) verwezen naar de gebruikte literatuur? Ad 8. Zelfstandig denken: - Blijkt het zelfstandig denken van de kandidaat voldoende? - Blijkt de eigen mening van de kandidaat uit de scriptie? - Blijkt de kandidaat ook voldoende over de grenzen van zijn eigen functie heen te kijken? Ad9. Leesbaarheid: - Is de lay-out verzorgd? - Is de literatuurlijst weergegeven conform de regels? - Is de inhoud van de scriptie in evenwicht (tekst, tabellen/modellen en bijlagen)? - Is de scriptie in goed Nederlands geschreven? - Bevat de scriptie geen nodeloze details en herhalingen? - Bevat de scriptie de juiste voetnoten, verwijzingen, etc.? - Is de scriptie op het niveau van de opleiding geschreven? Ad 10. Bonuspunten:

-

Heeft de cursist op één of meerdere van genoemde criteria uitzonderlijk gepresteerd?

feb 2015

33

Indienen Scriptie Op mijnnive.nl staat in het datumschema de uiterste dag waarop de scriptie dient te zijn ingeleverd (in tweevoud (hard copy) én digitaal). Uitstel wordt niet verleend. Indien de kandidaat de scriptie te laat heeft ingeleverd, dan betekent dit dat niet eerder dan aan een volgend mondeling examen kan worden deelgenomen. NIVE Opleidingen Postbus 148 2280 AC RIJSWIJK E-mail: [email protected] In het geval dat een kandidaat niet tijdig met zijn scriptie gereed is of deze niet verdedigbaar wordt verklaard, wordt een nieuw begeleidingstraject aangegaan waarvoor aan de kandidaat mogelijk extra kosten in rekening worden gebracht. Voor de betreffende of andere scriptiebegeleider is dit een nieuw begeleidingstraject. Als een scriptie wordt ingeleverd voordat aan de eisen van het mondeling is voldaan, dan wordt de scriptie terzijde gelegd tot kan worden deelgenomen.

3.4.2.10 Mondeling examen Treasury Management Vereisten deelname aan het mondeling Toelating tot het mondeling is mogelijk onder de volgende voorwaarden: 1. De kandidaat heeft maximaal 2 vakken van de opleiding nog niet behaald. 2. De scriptie van de kandidaat is verdedigbaar gesteld. Examinatoren e 1. Indien mogelijk treedt de scriptiebegeleider op als 1 examinator. e 2. De 2 examinator beoordeelt eveneens de scriptie aan de hand van de daarvoor geldende e e criteria. Het gemiddelde van de 1 en 2 beoordeling bepaalt het eindcijfer van de scriptie. e e 3. De 1 en 2 examinatoren komen gezamenlijk tot een eindoordeel van het mondeling examen.

Datumschema mondeling examen Op mijnnive.nl wordt het juiste datumschema gepubliceerd.

Uitnodiging voor het examen Circa 5 weken voor het mondeling examen ontvangt de kandidaat een uitnodiging waarin de datum en het tijdstip van het mondeling examen staan vermeld.

Procedure mondeling examen e

e

e

1. De 1 en 2 examinator hebben voor de scriptie een cijfer gegeven. Het gemiddelde van de 1 e en 2 beoordeling bepaalt het eindcijfer van de scriptie. 2. Het totale examen zal ca. 30-45 minuten duren. 3. De opbouw van het mondeling examen is als volgt: e De 1 examinator heeft de leiding over het mondeling examen. e Hierna stelt de 1 examinator vragen (circa 5 minuten). e Daarna stelt de 2 examinator vragen (circa 5 minuten). Dan volgt een discussie met de kandidaat over zijn scriptie (10-15 minuten). De dagvoorzitter stelt de eindcijfers vast voor zowel de scriptie als het mondeling examen. De dagvoorzitter deelt het eindcijfer mee.

Beoordeling mondeling examen Treasury Er wordt door de examinatoren gelet op onderstaande punten: - Beheerst de kandidaat de materie die in zijn scriptie aan de orde komt? - Kan de kandidaat de inhoud, de conclusies en aanbevelingen van zijn scriptie op een overtuigende wijze beargumenteren? - Beheerst de kandidaat de stof die raakvlakken heeft met de in zijn scriptie gebruikte theorieën en modellen? - Is hij in staat zijn eigen mening te onderbouwen?

feb 2015

34

-

Kan de kandidaat de door de examinatoren gestelde vragen voldoende beantwoorden? Is de kandidaat in staat om zijn eigen mening te geven? Kan de kandidaat goed luisteren naar en inspelen op de gestelde vragen en opmerkingen? Beheerst de kandidaat de feiten die aan de probleemstelling ten grondslag liggen? Is de kandidaat in staat om het initiatief in de discussie naar zich toe te trekken? Laat de kandidaat blijken dat hij boven de stof staat?

3.5 Studiebelasting Voor een gemiddelde student voorzien wij als studiebelasting: - 18 lesdagen (36 dagdelen) - 18 dagen (54 dagdelen) zelfstudie ter voorbereiding op en verwerking van de lessen, inclusief het maken van opgaven etc. - 1 dag (2 dagdelen) schriftelijke examens - 3,5 dagen (7 dagdelen) voorbereiding op de schriftelijke examens - 10 dagen (20 dagdelen) opstellen plan van aanpak en schrijven scriptie - 1 dag (2 dagdelen) voorbereiding mondeling examen - 0,5 dag (1 dagdeel) mondeling examen Totaal 52 dagen (104 dagdelen) verspreid over (ruim) 1 jaar

3.6 Uitzonderingen Voor de volgende leergangen gelden afwijkende procedures t.o.v. het huidige OER: Leergang

Examennummer

Voorwaarden

Mondeling examen

T/m leergang 47

T/m 70575

Middelen volgens voorwaarde : Het resultaat van een examen wordt als voldoende aangemerkt als aan alle van de volgende criteria wordt voldaan: - de som van de cijfers van de 3 deelexamens is hoger dan 18; - Maximaal één van de cijfers van de deelexamens is onvoldoende (vijf);

Geen presentatie

(Start opleiding maart 2013) ING t/m leergang 105.

feb 2015

1 op 1 met examinator

35

4 Factoring Management (QFM) 4.1 Studentprofiel Factoring Management opleiding (QFM) 1.

Tot het deelnemen aan de Factoring Management opleiding worden kandidaten toegelaten die: - In bezit zijn van een diploma van een bedrijfseconomische opleiding op HBO niveau en - Werkervaring op het gebied van financieel-administratief management. 2. Tot de Factoring Management opleiding kunnen in bijzondere gevallen ook kandidaten worden toegelaten die niet voldoen aan lid 1 van dit artikel. Dit is ter beoordeling van NIVE Opleidingen.

4.2 Exameneisen Voor het behalen van het diploma Factoring Management dient de kandidaat de schriftelijke examens van de modules van de opleiding met een voldoende te hebben afgesloten. NIVE Opleidingen kan beslissen dat het maken van een schriftelijk examen wordt vervangen door een mondeling examen.

4.3 Eindtermen Een kandidaat kan op strategisch en tactisch niveau opereren om de solvabiliteitspositie van een onderneming te versterken.

Opleidingsaanbod 4.3.1

Didactische werkvormen

De didactische werkvormen zijn: -

4.3.2

Kennisoverdracht Probleemgestuurd leren Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. Vaardigheidstrainingen; de kandidaat dient de lesstof te bestuderen en in opdrachten uit te werken. Feedback van de trainers en medecursisten Zelfstudie

Onderdelen

De Factoring Management opleiding bestaat uit de volgende onderdelen: 1. 2. 3. 4. 5.

Corporate Finance Working Capital Management Liquidity Management Credit Management Factoring

4.3.2.1 Corporate Finance In deze module staan de principes van treasury management en corporate finance centraal. De inleiding behandelt de status/ positie/ samenhang/ plaatsbepaling ten aanzien van treasury management, corporate finance, credit management, factoring en cashmanagement. Daarnaast staat in deze module de financiële analyse in relatie tot de kredietvraag (lending) centraal. 1. Aantal dagdelen: 6 2. Belangrijkste werkvormen: - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. 3. Examenvorm: een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur tentamen:3 uur (voor alle onderdelen samen) 5. Leerdoelen: - De deelnemer kan de onderlinge samenhang duiden tussen de verschillende aandachtsvelden van de treasurer.

feb 2015

36

De deelnemer weet welke financiële informatie noodzakelijk is voor een kredietwaardigheidsonderzoek en kan de ratio’s/ ratings ten aanzien van kasstroom en kredietrisico zelfstandig beoordelen. - De deelnemer kan ratioanalyses uit de balans, resultaatrekening en het werkkapitaal (kasstroomratio’s, capaciteitsratio’s, efficiencyratio’s) maken. - De deelnemer kan complexere corporate structuren doorgronden en de risico’s die daar mee samenhangen. 6. Thema’s/onderwerpen: - Het Angelsaksische versus het Rijnlandse model - Aandeelhouderswaarde, rentabiliteit en continuïteit - Corporate Governance en agency problematiek - Rechtsvormen en de consequenties voor rapportages/ risico’s - Plaatsbepaling treasury, corporate finance, working capital management, credit management, factoring en cashmanagement - (asset based) financiering, zekerheden en de planningshorizon - Informatiebehoefte ten aanzien van de kredietwaardigheidsanalyse - De rol van de jaarrekening in relatie tot de behoefte aan prospectieve informatie - Balans lezen en kasstroomanalyse - De rol van kasstroom en operationele- en financiële risico’s - De optimale vermogensstructuur - De vermogenskostenvoet, Wacc en hurdle rate - De vertaling van risico’s naar rendementseisen - Lending on en off balance en het kredietwaardigheidsonderzoek - Investeren in vaste activa, werkkapitaal en deelnemingen - Corporate structuren: het groepsbegrip; beleggingen, deelnemingen, dochters, SPE, groepsmaatschappijen - Financiële analyse en de opening naar working capital management en credit management. -

4.3.2.2 Working Capital Management In deze module staat het beheer van het werkkapitaal centraal. Vanuit module 1 is de rol van het werkkapitaal in relatie tot de financiële analyse van de onderneming geduid. Het werkkapitaal legt voor veel ondernemingen een fors beslag op het benodigde vermogen. De eigen- en vreemd vermogensverschaffers verlangen evident een adequate compensatie voor het ter beschikking stellen van de vermogen, de zogenaamde rendementseis. Het managen van het werkkapitaal is daardoor een belangrijke waardestuwer voor ondernemingen. 1. Aantal dagdelen: 2 2. Belangrijkste werkvormen: - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. 3. Examenvorm:. een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur tentamen: 3 uur (voor alle onderdelen samen) 5. Leerdoelen: - De deelnemer kan de relatie leggen tussen het managen van de cash conversion cycle en het financieel management van de onderneming. - De deelnemer heeft inzicht/ kennis in de verschillende deelcycli van de cash conversion cycle en kan daar bedrijfskundig een analyse van maken. - Het kunnen managen van de cash conversion cycle (het debiteurenbeheer en crediteurenbeheer in samenhang met voorraad- en productiebeheer). - De deelnemer kan zich verdiepen in de processen van het werkkapitaal en kan daarover adviseren zowel in interne processen van de onderneming als externe processen. 6. Thema’s/onderwerpen: - De investering in het werkkapitaal - Het managen van de risico’s rondom de cash conversion cycle.

4.3.2.3 Liquidity Management In deze module staat het liquiditeitenbeheer van de onderneming centraal. Voor de onderneming is het hebben van cash, het kunnen genereren van cash en de toegang tot cash cruciaal. De kasstromen en het betalingsverkeer structureren en prognosticeren is de rode draad in dit onderdeel. 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen:

feb 2015

37

Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. Examenvorm: een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen Tijdsduur tentamen: : 3 uur (voor alle onderdelen samen) Leerdoelen: - Inzicht verwerven in de informatiebehoefte van de cash manager voor een goede uitvoering van het (buitenlandse) betalingsverkeer, geldstromen - en liquiditeitenbeheer. - De consequenties kunnen overzien van keuzes die worden gemaakt bij cash management met de keuzes die worden gemaakt bij werkkapitaal financiering en credit management. - De deelnemer is zelfstandig in staat een liquiditeitenprognose te maken, kan de uitgangspunten analyseren en is in staat een beoordeling te geven over een aangereikte prognose. Thema’s/onderwerpen: - Cashmanagement binnen de Treasury - Invulling en ophanging van Cash Management in organisatorisch opzicht - Saldobeheer, cash pooling en netting - Geldstromenbeheer en betalingsverkeer - Generating cash - Liquiditeitenbeheer, financiële planning en financiële instrumenten - De financiering van de onderneming - De groei naar internationaal Cash Management - De Cash Manager als informatiemanager - De dagelijkse routine van een Cash Manager -

3. 4. 5.

6.

4.3.2.4 Credit Management Het beleid dat rond credit management kan worden gevoerd. De plaats van credit management in de organisatie komt aan de orde. Er wordt ingegaan op de signaalfunctie van credit management. Er wordt een globaal beeld gegeven van de administratieve organisatie. De syllabus geeft verder een beeld van de juridische aspecten van het creditmanagement en dan met name van het juridische incasso. Er wordt kort in gegaan op het begrip verpanding in relatie tot factoring. Na het begrip verpanding en factoring besproken te hebben wordt het minnelijke incassotraject kort uiteen gezet. Vervolgens worden de belangrijkste juridische aspecten van het juridische incasso besproken. Tot slot komen de verschillende juridische ondernemingsvormen aan bod en de Wet Keten Aansprakelijkheid. 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. 3. Examenvorm: een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur tentamen: 3 uur (voor alle onderdelen samen) 5. Leerdoelen: - De deelnemer kent de Cash Conversion Cyclus - De deelnemer heeft inzicht in Credit Management beleid - De deelnemer heeft enige vaardigheid in het werken met AO. - De deelnemer weet wat een overeenkomst is en wat van belang is voor een goede dossieropbouw; - De deelnemer begrijpt wat de belangrijkste aspecten van het juridische incasso zijn; - De deelnemer weet welke juridische ondernemingsvormen er zijn en is in staat deze van elkaar te onderscheiden; - De deelnemer weet wat de Wet Keten Aansprakelijkheid is. 6. Thema’s/onderwerpen: - Credit management en organisatiedoelstellingen - Cash Conversion Cyclus (CCC) - Managen van de werkkapitaalpositie - Het strategisch proces - Credit Management beleid - Bijsturen Credit management- en verkoopproces - Het organisatorisch proces - Signaalfunctie van Credit management - Eisen aan AO - Typologie en instrumenten AO

feb 2015

38

-

Elementen van de waardekringloop Verkoop / debiteuren2 Ontvangsten / liquide middelen / betalingen Administratie Interne controle De overeenkomst Verpanding van vorderingen Juridische incasso Conservatoir beslag Faillissement debiteur WSNP Juridische Incasso in het buitenland Rente en buitengerechtelijke kosten Algemene voorwaarden Ondernemingsvormen Wet Keten Aansprakelijkheid

4.3.2.5 Factoring Management Factoring wordt besproken als financieel instrument en als onderdeel van de financiering van de onderneming. Perspectief is business to business. Daarnaast komt een aantal juridische aspecten aan bod die relevant zijn in de factoringomgeving. 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Casebehandeling (groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider. 3. Examenvorm:een case en/of meerdere kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur tentamen: 3 uur (voor alle onderdelen samen) 5. Leerdoelen: 6. De deelnemer kan uitleggen wat factoring is en wat de belangrijkste basiselementen van factoring zijn. Daarnaast onderkennen de deelnemers de gevolgen (voor- en nadelen) van factoring vanuit het perspectief van de cliënt. Ten slotte kunnen de deelnemers het begrip factorabiliteit uitleggen en de gevolgen van de factorabiliteit op de waarde van het onderpand. De deelnemers kunnen een factoringfaciliteit bepalen en ze hebben inzicht in de juridische- en bedrijfseconomische risico’s rondom factoring voor de factormaatschappij. 7. Thema’s/onderwerpen: - Inleiding factoring: definitie, structuuroverzicht - Factoring in relatie tot de cash conversion cycle - De factoringmarkt (ontstaan, omvang, internationaal perspectief, de factor en haar achtergrond – voordelen van bancaire achtergrond) - Factoring: wettelijk kader - De cliënt (typologie, rechtsvorm) - Waarom een cliënt kiest voor factoring, de voor- en nadelen van factoring, de relatie met de cash conversion cycle en interne/externe financiering van groei - Factoring in relatie tot de financiering van de onderneming (van de cliënt) in totaal - De gevolgen van factoring voor de financiële performance van de cliënt - Off-balance financiering van handelsvorderingen - Factorabiliteit: de cliënt en haar afnemers - Zekerheid en service - Beoordeling van de debiteurenportefeuille, analyse en kengetallen, onderpand due diligence (debiteurenaudit) - De financiering, berekening financieringsruimte, het kredietruimte overzicht - Het bevoorschottingspercentage, welke aspecten spelen een rol en de relatie met de factoringvorm en cliënt due diligence (kredietkwaliteit cliënt) - Factorabiliteit, de debiteurenportefeuille, aanvaarde en niet aanvaarde vorderingen, inhoudingen en reserveringen, verrekenrisico - De risico’s van factoring voor de factor - Cliëntrisico en de cliënt due diligence - Overige controle en beheermaatregelen van de factor: betaalstromen, aansluitingen, verificaties - Frauderisico en de controle en beheermaatregelen om fraude te voorkomen

feb 2015

39

4.4 Studiebelasting Voor een gemiddelde student voorzien wij als studiebelasting: 10 lesdagen (20 dagdelen) 10 dagen (20 dagdelen) zelfstudie ter voorbereiding op en verwerking van de lessen, inclusief het maken van opgaven etc. - 0,5 dag (1 dagdeel) schriftelijke examen - 1,5 dag (2 dagdelen) voorbereiding op de schriftelijke examens Totaal 22 dagen (44 dagdelen) verspreid over 6 maanden -

feb 2015

40

5

Professional Controller (1-jarig)

5.1 Studentprofiel 1- jarige Professional Controller (PC-1) 1. Tot het deelnemen aan de PC-1 opleiding worden kandidaten toegelaten die: - In bezit zijn van Diploma ASCO-1 of SPD certificaten Recht, Bedrijfsadministratie, ETV en Statistiek of Diploma HEAO/HBO in een economische richting, bijvoorbeeld CE of MER en - Ten minste 2 jaar relevante werkervaring hebben 2. Tot de PC-1 opleiding kunnen in bijzondere gevallen ook kandidaten worden toegelaten die niet voldoen aan lid 1 van dit artikel. Dit is ter beoordeling van NIVE Opleidingen.

5.2 Exameneisen Voor het behalen van het diploma Professional Controller dient de kandidaat: 1. De schriftelijke examens van de vakken van de opleiding met een voldoende te hebben afgesloten. NIVE Opleidingen kan beslissen dat het maken van een schriftelijk examen wordt vervangen door een mondeling examen. 2. Een scriptie te schrijven en deze mondeling te verdedigen.

5.3 Eindtermen De eindtermen van de PC-1 opleiding zijn dat u leert actief te adviseren op het hele terrein van financiën en administratie.

5.4 Opleidingsaanbod 5.4.1

Didactische werkvormen

De didactische werkvormen zijn: -

5.4.2

Kennisoverdracht Probleemgestuurd leren Casebehandeling (gericht op het groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider Vaardigheidstrainingen; de kandidaat dient de lesstof te bestuderen en in opdrachten uit te werken Feedback van de trainers en medecursisten Praktijkopdrachten Zelfstudie

Onderdelen

De PC-1 opleiding bestaat uit de volgende onderdelen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Organisatie & Management Management Accounting Bestuurlijke Informatievoorziening Financial Accounting Financieel Management Communicatie Scriptie Mondeling examen PC-1

5.4.2.1 Organisatie & Management (O&M) 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen:

feb 2015

41

- Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van de trainers en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1,5 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - De functie van de controller - Visies op organisaties; strategisch, organisatorisch, operationeel - Organisatiestructuren - Organisatieculturen - Management, leidinggeven en de motivatie theorieën - Veranderingsprocessen - Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

5.4.2.2 Management Accounting 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van de trainer en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1,5 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - De relatie tussen Management Accounting, Financial Accounting en Cost Accounting - Besturingsvraagstukken - Investeringsbeslissingen - De Balanced Score Card - De Dupont Chart - Kostenverbijzondering en kostenplaatsenmethoden - Return on Investment, Residual Income, Economic Value Added - Begroten en budgetteren

5.4.2.3 Bestuurlijke informatievoorziening 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van de trainer en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - De rol van de controller in bestuurlijke informatievoorziening - Bedrijfsprocessen - Stuurmethoden van bedrijfsprocessen - Informatievoorziening ten behoeve van bedrijfsprocessen - Waardestromen in de bedrijfsprocessen - Typen processen - Instrumenten van Internal Control - Modellen voor interne beheersing - Kwaliteit - Informatieplanning en automatisering

5.4.2.4 Financial Accounting 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van de trainer en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1 uur

feb 2015

42

5. Thema’s/onderwerpen: - Winstbepaling - Wetgeving externe verslaggeving - IFRS - Balans en waardering

5.4.2.5 Financieel Management 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van de trainer en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - De goederen- en de geldstroom - Samenhang financiële overzichten - Kasstromen - Waardebepaling - Investeringsbegroting en -beleid - Planning van de Vermogensbehoefte - Werkkapitaalmanagement - Liquiditeits- en resultatenprognose - Financiële kengetallen - Activiteitskengetallen - Vermogensvormen en –markten - Leasing

5.4.2.6 Communicatie 1. Aantal dagdelen: 4 2. Belangrijkste werkvormen: - Vaardigheidstrainingen - Praktijkopdrachten - Feedback van de trainer en medecursisten 3. Examenvorm: Het vak Communicatie wordt niet afzonderlijk getoetst. 4. Thema’s/onderwerpen: - Basisprincipes van communicatie - Gesprekstechnieken - Non-verbale communicatie - Vergaderen - Rapporteren - Presenteren - Het schrijven van de scriptie

5.4.2.7 Scriptie De scriptie is de eindproeve van de opleiding, waarin met behulp van het geleerde een praktisch organisatievraagstuk wordt uitgewerkt.

Eisen aan de PC Scriptie De scriptie dient aan de volgende eisen te voldoen: 1. De scriptie heeft een omvang van tenminste 10 pagina’s en maximaal 20 pagina’s inclusief bijlagen, uitgaande van lettertype Times New Roman 12 of vergelijkbaar, met regelafstand 1. 2. De scriptie dient opgesteld te zijn volgens de volgende structuur: managementsamenvatting, inleiding, probleemstelling, conclusies en aanbevelingen. 3. Bij de uitwerking van de probleemstelling/opdracht in de scriptie dient minimaal van 2 vakken gebruik gemaakt te worden. 4. De diepgang van de scriptie dient op hetzelfde niveau te liggen als de lesstof bij de opleiding. 5. In de scriptie moet duidelijk naar voren komen van welke literatuur en bronnen gebruik gemaakt is (via verwijzingen en voetnoten).

feb 2015

43

6. Citaten in de scriptie dienen beperkt te blijven en steeds als zodanig te worden aangegeven.

Verantwoordelijkheid van de PC kandidaat De kandidaat is zelf verantwoordelijk: 1. Dat hij tijdig de stukken aan de scriptiebegeleider stuurt. 2. Dat hij zich houdt aan de vastgestelde planning van het datumschema op mijnnive.nl en de scriptiebegeleider houdt, tot en met de oplevering van zijn eindversie. 3. Dat hij zich houdt aan de richtlijnen, criteria en eisen die aan de scriptie worden gesteld. 4. Voor de inhoud, structuur, lay-out en taalgebruik van zijn scriptie. 5. Dat hij de scriptie binnen 1 week nadat de scriptie verdedigbaar is gesteld door de scriptiebegeleider in tweevoud (hard copy) én digitaal naar het examenbureau stuurt.

Scriptiebegeleiding De begeleider geeft slechts adviezen met betrekking tot de inhoud van de scriptie en de te volgen werkwijze. De begeleider draagt geen verantwoordelijkheid voor de scriptie. Van de scriptiebegeleider wordt verwacht dat deze: 1. Aanwijzingen geeft met betrekking tot de structuur van de scriptie, de inhoud, de gebruikte theorieën en modellen, de onderbouwing van de conclusies en aanbevelingen, de lay-out (w.o. voetnoten, taalgebruik e.d.) en de te gebruiken literatuur. 2. Werkafspraken maakt tijdens de 1e bijeenkomst en deze vastlegt. Dit kan inhouden groepsbijeenkomsten of persoonlijk contact per telefoon of e-mail. 3. Zich houdt aan de vastgestelde planning. 4. Toeziet dat de eigen mening van de kandidaat in de scriptie voldoende naar voren komt. 5. Nagaat of cursisten zich aan de gemaakte afspraken houden. 6. Nagaat dat de kandidaat de scriptie zelf heeft geschreven en geen gebruik heeft gemaakt van stukken/hoofdstukken van derden. 7. De scriptie de kwalificatie verdedigbaar of niet-verdedigbaar geeft. Hij gebruikt hiervoor de beoordelingsnormen zoals in deze OER zijn uitgewerkt. 8. Geen indicatie over het te verwachten cijfer of andere kwalificaties geeft.

Begeleidingsmomenten De begeleiding bestaat uit drie begeleidingsmomenten: e

1. 1 begeleidingsmoment: Bespreking van het plan van aanpak. e Voorafgaand aan het 1 begeleidingsmoment wordt een scriptiebegeleider (waar mogelijk per groep) toegewezen. Tijdens het eerste begeleidingsmoment (altijd een bijeenkomst) wordt het plan van aanpak besproken met de scriptiebegeleider en, indien van toepassing, met de andere leden van de scriptiegroep. e 2. 2 begeleidingsmoment: Bespreking van een conceptversie (scriptie is voor ± 60-80% af). e Tijdens het 2 begeleidingsmoment wordt de eerste opzet van de scriptie met de kandidaat besproken en door de scriptiebegeleider van commentaar en suggesties voorzien. Voor een zinvolle bespreking dient de begeleider uiterlijk anderhalve week eerder over het concept te e beschikken. In overleg tussen begeleider en kandidaat kan het 2 begeleidingsmoment een bijeenkomst zijn, of kan het per e-mail en/of telefonisch plaatsvinden. e 3. 3 begeleidingsmoment: Bespreking van het eindresultaat (scriptie is voor ± 90-95% af, er dient nog verfijning te worden aangebracht). e In het 3 begeleidingsmoment worden de knelpunten besproken die de kandidaat ervaart om tot de afronding van zijn scriptie te komen. Voor een zinvolle bespreking dient de begeleider uiterlijk anderhalve week eerder over het concept te beschikken. In overleg tussen begeleider e en kandidaat kan het 3 begeleidingsmoment een bijeenkomst zijn, of kan het per e-mail en/of telefonisch plaatsvinden. Na het derde begeleidingsmoment is de begeleiding beëindigd. Na verwerking van de opmerkingen uit het derde begeleidingsmoment wordt de definitieve scriptie ingeleverd. Op mijnnive.nl wordt het juiste datumschema gepubliceerd.

feb 2015

44

Extra scriptiebegeleiding De mogelijkheid bestaat om extra scriptiebegeleiding aan te vragen. Hieraan zijn extra kosten verbonden. Extra scriptiebegeleiding dient te worden aangevraagd via het formulier Aanmeldingsformulier extra scriptiebegeleiding (te downloaden van de mijnnive.nl.

Uitstel van de scriptie Het is mogelijk het schrijven van de scriptie en de scriptiebegeleiding uit te stellen. Dit kan alleen indien de kandidaat het formulier Aanvraag uitstel scriptiebegeleiding (te downloaden van mijnnive.nl) heeft ingevuld en opgestuurd. Dit formulier moet circa 2 weken voor de start van het laatste semester bij NIVE Opleidingen binnen zijn, zie voor de exacte datum mijnnive.nl. Daarna wordt de scriptiebegeleiding ingedeeld en is uitstel niet meer mogelijk. Na uitstel van de scriptiebegeleiding dient de kandidaat zichzelf opnieuw aan te melden wanneer hij/zij de scriptiebegeleiding alsnog wil gaan volgen. De kandidaat wordt dan door NIVE Opleidingen alsnog ingedeeld voor scriptiebegeleiding in het eerstvolgende semester. Aanmelden kan telefonisch of per mail en dient uiterlijk 2 weken voor de start van een nieuw semester te gebeuren.

Plan van Aanpak Het plan van aanpak dient als leidraad bij het maken van de scriptie. De scriptiebegeleider ontvangt vóór de eerste scriptiebijeenkomst het plan van aanpak. Tijdens de eerste scriptiebijeenkomst adviseert de scriptiebegeleider de kandidaat met betrekking tot het maken van zijn scriptie. 1. De scriptiebegeleider bekijkt of een plan van aanpak voldoende perspectief biedt voor het maken van een scriptie. 2. Een plan van aanpak dient in ieder geval onderstaande punten te bevatten: 1. Inleiding -

De inleiding omvat een korte aanleiding en introductie van het gekozen onderwerp, probleemstelling en achtergrond.

2. Probleemstelling - De probleemstelling is de vraag die centraal staat in de scriptie en is een vraagstuk uit de eigen werkomgeving. - De probleemstelling wordt kort en kernachtig weergegeven (niet meer dan 2 tot 3 regels). - De probleemstelling dient binnen de stof van de opleiding te vallen. - De probleemstelling moet ook voor buitenstaanders begrijpelijk zijn. 3. Doelstelling - De doelstelling van de scriptie is datgene wat de kandidaat voor de organisatie wil bereiken met het schrijven van de scriptie. 4. Deelvragen - Een vertaling van de probleemstelling in deelvragen; de beantwoording van de deelvragen leidt tot de uitwerking van de probleemstelling (centrale vraag) en vormt de basis voor de oplossingsrichtingen(en). - De deelvragen dienen logisch voort te vloeien uit de probleemstelling. 5. Belang - Hierbij wordt aangegeven wat het belang is van de uitwerking van de probleemstelling voor de betrokken partijen. 6. Afbakening - Hierin worden de kaders van de uitwerking van de probleemstelling weergegeven, bijvoorbeeld welke aanpalende werkgebieden buiten beschouwing worden gelaten en waarom. - Daarnaast wordt vastgelegd welke aspecten van de opleiding aan de orde komen bij de uitwerking van de scriptie, bijvoorbeeld welke vakken worden gebruikt. - Bij de uitwerking van de probleemoplossing dient minimaal de stof van twee vakken gebruikt te worden. 7. Onderzoeksmethode - Hierin wordt aangeduid welke soort studie zal worden gebruikt bij de uitwerking van de scriptie, bijvoorbeeld een praktijkstudie, literatuurstudie of een combinatie.

feb 2015

45

Verdedigbaarstelling scriptie De scriptiebegeleider geeft aan de definitieve scriptie een van de volgende kwalificaties: 1. Verdedigbaar: de scriptie is van voldoende kwaliteit en geeft toegang tot het mondeling examen. 2. Niet verdedigbaar: de scriptie is van onvoldoende kwaliteit om aan het mondeling examen deel te kunnen nemen. In het geval de scriptie niet verdedigbaar wordt gesteld, dan dient de kandidaat voor een volgende inleverdatum, de scriptie aan te passen en opnieuw aan te bieden ter verdedigbaarstelling. Indien gewenst kan de kandidaat extra scriptiebegeleiding aanvragen (hieraan zijn extra kosten verbonden).

Beoordeling van de PC scriptie Onderdeel: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Structuur van de scriptie: Uitwerking probleemstelling: Conclusies en aanbevelingen: Managementsamenvatting: Toepasbaarheid: Kritisch gehalte: Gebruik lesstof: Zelfstandig denken: Lay-out en leesbaarheid: Bonus punten

Maximum # punten 15 15 15 15 8 8 8 8 8 5

Minimum # punten 5 5 5 5 3 3 3 3 3 -

Een kandidaat kan maximaal 100 punten halen (cijfer 10) en dient minimaal 55 punten te halen (cijfer 6). Op alle onderdelen dient de kandidaat tenminste het minimum aantal punten te scoren.

Toelichting op beoordeling Ad 1. Structuur van de scriptie: - Is de structuur van de scriptie conform de in dit OER beschreven eisen aan de scriptie? Ad 2. Uitwerking probleemstelling: -

Is een voor de hand liggende diagnose van de organisatie gemaakt? Is de probleemanalyse verder uitgewerkt en zijn de deelvragen consequent uitgewerkt, zodat blijkt waardoor het probleem is ontstaan, wat de knelpunten zijn, wat de problematiek is, wat bijkomende aspecten zijn, etc.? - Zijn theorieën en modellen juist gebruikt en uitgewerkt? - Is de uitwerking consistent en is de compositie goed uitgewerkt? - Is de uitwerking in overeenstemming met de doelstellingen van de scriptie? Ad 3. Conclusies en aanbevelingen: -

Is de onderbouwing van de conclusies en aanbevelingen juist? Komen de conclusies en aanbevelen voort uit het onderzoek? Zijn de conclusies voldoende onderbouwd en is de argumentatie juist? Vloeien de aanbevelingen voort uit de conclusies en zijn ze voldoende onderbouwd? Is een voorstel om de aanbevelingen uit te werken in de scriptie opgenomen en is hierbij rekening gehouden met mogelijk weerstanden, knelpunten, etc.? Ad 4. Managementsamenvatting: -

Is de managementsamenvatting een verkorte weergave van de scriptie en maximaal 1½ pagina van omvang? Heeft de managementsamenvatting een goede structuur? Is in de managementsamenvatting in het kort de inleiding opgenomen waaruit de probleemstelling voortkomt? Is in de managementsamenvatting de probleemstelling opgenomen? Is in de managementsamenvatting in het kort weergegeven op welke wijze de kandidaat de probleemstelling heeft uitgewerkt? Is in de managementsamenvatting weergegeven welke modellen/theorieën zijn gebruikt? Zijn in de managementsamenvatting de conclusies en aanbevelingen kernachtig weergegeven?

feb 2015

46

Ad 5.Toepasbaarheid: - Zijn de aanbevelingen in de praktijk haalbaar? - Is voldoende rekening gehouden met softe elementen, zoals weerstanden in de organisatie? - Is een reële tijdsplanning gegeven voor invoering van de aanbevelingen? Ad 6. Kritisch gehalte: -

Is de kandidaat voldoende kritisch ten opzichte van de beschreven situaties, maatregelen, etc.? - Kan de kandidaat voldoende afstand nemen van meningen van anderen? Ad 7. Gebruik lesstof: -

Heeft de kandidaat bij de uitwerking van de probleemstelling in voldoende mate (80%) gebruik gemaakt van de lesstof, de verplichte en aanbevolen literatuur? - Wanneer gebruik gemaakt is van andere literatuur, ligt deze dan op hetzelfde niveau als de in de opleiding gebruikte literatuur? - Is bij de uitwerking van de probleemstelling slechts in beperkte mate (10%) van interne rapporten e.d. gebruik gemaakt? - Is in voldoende mate (met voetnoten) verwezen naar de gebruikte literatuur? Ad 8. Zelfstandig denken: - Blijkt het zelfstandig denken van de kandidaat voldoende? - Blijkt de eigen mening van de kandidaat uit de scriptie? - Blijkt de kandidaat ook voldoende over de grenzen van zijn eigen functie heen te kijken? Ad 9. Leesbaarheid: - Is de lay-out verzorgd? - Is de literatuurlijst weergegeven conform de regels? - Is de inhoud van de scriptie in evenwicht (tekst, tabellen/modellen en bijlagen)? - Is de scriptie in goed Nederlands geschreven? - Bevat de scriptie geen nodeloze details en herhalingen? - Bevat de scriptie de juiste voetnoten, verwijzingen, etc.? - Is de scriptie op het niveau van de opleiding geschreven? Ad 10. Bonuspunten:

-

Heeft de cursist op één of meerdere van genoemde criteria uitzonderlijk gepresteerd?

Indienen Scriptie Op mijnnive.nl staat in het datumschema de uiterste dag waarop de scriptie dient te zijn ingeleverd (in tweevoud (hard copy) én digitaal.) Uitstel wordt niet verleend. Indien de kandidaat te laat heeft ingeleverd, dan betekent dit dat niet eerder dan aan een volgend mondeling examen kan worden deelgenomen. NIVE Opleidingen Postbus 148 2280 AC RIJSWIJK E-mail: [email protected] In het geval dat een kandidaat niet tijdig met zijn scriptie gereed is of deze niet verdedigbaar wordt verklaard, wordt een nieuw begeleidingstraject aangegaan waarvoor aan de kandidaat mogelijk extra kosten in rekening worden gebracht. Voor de betreffende of andere scriptiebegeleider is dit een nieuw begeleidingstraject. Als een scriptie wordt ingeleverd voordat aan de eisen van het mondeling is voldaan, dan wordt de scriptie terzijde gelegd tot kan worden deelgenomen.

5.4.2.8 Mondeling examen PC Vereisten deelname aan het mondeling Toelating tot het mondeling is mogelijk onder de volgende voorwaarden: 1. De kandidaat heeft maximaal 2 vakken van de opleiding nog niet behaald. 2. De scriptie van de kandidaat is verdedigbaar gesteld.

feb 2015

47

Examinatoren e

1. Indien mogelijk treedt de scriptiebegeleider op als 1 examinator. e 2. De 2 examinator beoordeelt eveneens de scriptie aan de hand van de daarvoor geldende e e criteria. Het gemiddelde van de 1 en 2 beoordeling bepaalt het eindcijfer van de scriptie. e e 3. De 1 en 2 examinatoren komen gezamenlijk tot een eindoordeel van het mondeling examen.

Datumschema mondeling examen Op mijnnive.nl wordt het juiste datumschema gepubliceerd.

Uitnodiging voor het examen Circa 5 weken voor het mondeling examen ontvangt de kandidaat een uitnodiging waarin de datum en het tijdstip van het mondeling examen staan vermeld.

Procedure mondeling examen PC e

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

e

De 1 en 2 examinator hebben voor de scriptie een cijfer gegeven. e De 1 examinator heeft de leiding over het mondeling examen. De opbouw van het mondeling examen is als volgt: e De 1 examinator stelt vragen (circa 5 minuten). e De 2 examinator stelt vragen (circa 5 minuten). Er is discussie met de kandidaat over zijn scriptie (10 - 15 minuten). Het totale examen duurt circa 45 minuten per kandidaat. Na afloop overleggen beide examinatoren met de dagvoorzitter. De dagvoorzitter stelt het eindcijfer vast. Dit cijfer is een gecombineerd oordeel over zowel de scriptie als het mondeling examen zelf. 10. De dagvoorzitter deelt de kandidaat het eindcijfer mee.

Beoordeling mondeling examen PC Een kandidaat kan maximaal 100 punten halen (cijfer 10) en dient minimaal 55 punten te halen (cijfer 6). Wanneer de beoordeling van het mondeling of van een of meerdere onderdelen hiervan uitkomt onder het minimum aantal punten, is een kandidaat gezakt en dient deze opnieuw een mondeling examen af te leggen.

Toelichting op beoordeling mondeling examen PC Er wordt door de examinatoren gelet op onderstaande punten -

Kan de kandidaat de door de examinatoren gestelde vragen voldoende beantwoorden? Beheerst de kandidaat de materie die in zijn scriptie aan de orde komt? Is de kandidaat in staat om zijn eigen mening te geven en te onderbouwen? Kan de kandidaat goed luisteren naar en inspelen op de gestelde vragen en opmerkingen? Beheerst de kandidaat de feiten die aan de probleemstelling ten grondslag liggen? Is de kandidaat in staat om het initiatief in de discussie naar zich toe te trekken? Durft de kandidaat buiten de scriptie opmerkingen te maken waaruit blijkt dat hij boven de stof staat?

5.5 Studiebelasting Voor een gemiddelde student voorzien wij als studiebelasting: - 12 cursusdagen (24 dagdelen) - 0,5 cursusdag (1 dagdeel) introductie scriptiebegeleiding - 12 dagen zelfstudie ter voorbereiding op en verwerking van de lessen, inclusief het maken van opgaven etc. - 1 dag (2 x een dagdeel) schriftelijke examens - 2 dagen voorbereiding op de schriftelijke examens - 7 dagen opstellen plan van aanpak en schrijven scriptie - 1 dag voorbereiding mondeling examen - 0,5 dag mondeling examen Totaal 36 dagen verspreid over 1 jaar

feb 2015

48

5.6 Uitzonderingen Voor de volgende leergangen gelden afwijkende procedures t.o.v. het huidige OER: Leergang

Examennummer

Voorwaarden

Mondeling examen

T/m leergang 36 (start opleiding maart 2012)

T/m 9948

Middelen volgens voorwaarde: 1e semester: vakken O&M + MAC + COM: minimaal 12 punten waarvan maximaal één 5 en een V voor COM, of O&M + MAC + COM minimaal 18 punten waarvan maximaal één 5. 2e semester FA, FIM, BIV Minimaal 18 punten waarvan maximaal één 5

Geen presentatie 1 of 1 met examinator

feb 2015

49

6

Professional Controller (2-jarig)

6.1 Studentprofiel 2- jarige Professional Controller (PC-2) 1. Tot het deelnemen aan de PC-2 opleiding worden kandidaten toegelaten die: - In bezit zijn van Diploma MEAO/MBO-4 in financieel-administratieve of financieel-economische richting of Diploma mba en - Ten minste 2 jaar relevante werkervaring hebben. 2. Tot de PC-2 opleiding kunnen in bijzondere gevallen ook kandidaten worden toegelaten die niet voldoen aan lid 1 van dit artikel. Dit is ter beoordeling van NIVE Opleidingen.

6.2 Exameneisen Voor het behalen van het diploma Professional Controller dient de kandidaat: 1. De schriftelijke examens van de vakken van de opleiding met een voldoende te hebben afgesloten. NIVE Opleidingen kan beslissen dat het maken van een schriftelijk examen wordt vervangen door een mondeling examen. 2. Een scriptie te schrijven en deze mondeling te verdedigen.

6.3 Eindtermen De eindtermen van de PC-2 opleiding zijn dat u leert actief te adviseren op het hele terrein van financiën en administratie.

6.4 Opleidingsaanbod 6.4.1

Didactische werkvormen

De didactische werkvormen zijn: - Kennisoverdracht - Probleemgestuurd leren - Casebehandeling (gericht op het groepsproces en de onderlinge ervaringsuitwisseling tussen kandidaten); de docent is bij deze werkvorm vooral procesbegeleider - Vaardigheidstrainingen; de kandidaat dient de lesstof te bestuderen en in opdrachten uit te werken - Feedback van de trainers en medecursisten - Praktijkopdrachten - Zelfstudie

6.4.2

Onderdelen

De PC-2 opleiding bestaat uit de volgende onderdelen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

Organisatie & Management Accounting 1 Communicatie Bestuurlijke Informatievoorziening Ondernemingsrecht en Privaatrecht Accounting 2 Belastingrecht Financiële Rekenkunde Cashmanagement Scriptie Mondeling

feb 2015

50

6.4.2.1 Organisatie & Management 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van trainers en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1,5 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - De functie van de controller - Visies op organisaties; strategisch, organisatorisch, operationeel - Organisatiestructuren - Organisatieculturen - Management, leidinggeven en de motivatie theorieën - Veranderingsprocessen - Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

6.4.2.2 Accounting 1 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van trainers en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1,5 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - Management Accounting - Het investeringsvraagstuk - Selectie van investeringsprojecten - Beslissingscalculaties - Financial Accounting - De jaarrekening - De jaarrekeninganalyse - Cost Accounting - De kostenberekening - Constante en variabele, directe en indirecte kosten - Standaard kostprijs

6.4.2.3 Communicatie 1. Aantal dagdelen: 5 2. Belangrijkste werkvormen: - Vaardigheidstrainingen - Praktijkopdrachten - Feedback van de trainer en medecursisten 3. Examenvorm: Het vak Communicatie wordt niet afzonderlijk getoetst. 4. Thema’s/onderwerpen: - Basisprincipes van communicatie - Gesprekstechnieken - Non-verbale communicatie - Vergaderen - Rapporteren - Presenteren - Het schrijven van de scriptie

6.4.2.4 Bestuurlijke Informatievoorziening 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht

feb 2015

51

- Casebehandeling - Feedback van trainers en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1,5 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - De rol van de controller in bestuurlijke informatievoorziening - Bedrijfsprocessen - Stuurmethoden van bedrijfsprocessen - Informatievoorziening ten behoeve van bedrijfsprocessen - Waardestromen in de bedrijfsprocessen - Typen processen - Instrumenten van Internal Control - Modellen voor interne beheersing - Kwaliteit - Informatieplanning en automatisering

6.4.2.5 Ondernemingsrecht en Privaatrecht 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van trainers en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1,5 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - Burgerlijk procesrecht - Rechtshandeling en rechtspersonen - Overeenkomst - Onrechtmatige daad - Eenmanszaak - Maatschap, vennootschap onder firma en commanditaire vennootschap - Oprichting NV en BV - Kapitaal, vermogen en aandelen - Structuurvennootschap - Corporate Governance - Enquêterecht - Dochter- en groepsmaatschappij - Bestuursverslag - Faillissement en surseance van betaling

6.4.2.6 Accounting 2 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van trainers en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1,5 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - Management Accounting - Besturingsvraagstukken - Investeringsbeslissingen - De Balanced Score Card - De Dupont Chart - Begroten en budgetteren - Financial Accounting - Return on Investment, Residual Income, Economic Value Added - Cost Accounting - Kostenverbijzondering en kostenplaatsenmethoden

feb 2015

52

6.4.2.7 Belastingrecht 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van trainers en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1,5 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - Algemene wet inzake rijksbelastingen - Invordering - Inkomstenbelasting (winst) - Vennootschapsbelasting - Loonbelasting - Sociale wetgeving - Omzetbelasting

6.4.2.8 Financiële Rekenkunde 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van trainers en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1,5 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - Statistisch onderzoek - Groepering en classificatie van gegevens - Grafische voorstellingen - Centrale tendenties - Spreidingsmaatstaven - De (standaard)normale verdeling - Indexcijfers - Algemene economische statistiek - Financiële rekenkunde - Enkelvoudige en samengestelde interest - Contante waardeberekeningen - Jaar-, maand- en effectieve rentepercentages - Reeksen of renten - Annuïteiten - Rentabiliteitswaarde - Investeringsbeslissingen

6.4.2.9 Cashmanagement 1. Aantal dagdelen: 8 2. Belangrijkste werkvormen: - Kennisoverdracht - Casebehandeling - Feedback van trainers en medecursisten 3. Examenvorm: een case of meerdere kleine cases met kennis- en inzichtvragen 4. Tijdsduur schriftelijk examen: 1,5 uur 5. Thema’s/onderwerpen: - Cash management in organisatorisch opzicht - Saldobeheer, cash pooling en netting - Geldstromenbeheer en betalingsverkeer - Financieel management in organisaties - Prestatiemeting - Werkkapitaal Management - Investeringsselectie - Financiële overzichten

feb 2015

53

-

Waardebepaling

6.4.2.10 Scriptie De scriptie is de eindproeve van de opleiding, waarin met behulp van het geleerde een praktisch organisatievraagstuk wordt uitgewerkt.

Eisen aan de PC Scriptie De scriptie dient aan de volgende eisen te voldoen: 1. De scriptie heeft een omvang van tenminste 10 pagina’s en maximaal 20 pagina’s inclusief bijlagen, uitgaande van lettertype Times New Roman 12 of vergelijkbaar, met regelafstand 1. 2. De scriptie dient opgesteld te zijn volgens de volgende structuur: managementsamenvatting, inleiding, probleemstelling, conclusies en aanbevelingen. 3. Bij de uitwerking van de probleemstelling/opdracht in de scriptie dient minimaal van 2 vakken gebruik gemaakt te worden. 4. De diepgang van de scriptie dient op hetzelfde niveau te liggen als de lesstof bij de opleiding. 5. In de scriptie moet duidelijk naar voren komen van welke literatuur en bronnen gebruik gemaakt is (via verwijzingen en voetnoten). 6. Citaten in de scriptie dienen beperkt te blijven en steeds als zodanig te worden aangegeven.

Verantwoordelijkheid van de PC kandidaat De kandidaat is zelf verantwoordelijk: 1. Dat hij tijdig de stukken aan de scriptiebegeleider stuurt. 2. Dat hij zich houdt aan de vastgestelde planning van het datumschema op mijnnive.nl en de scriptiebegeleider houdt, tot en met de oplevering van zijn eindversie. 3. Dat hij zich houdt aan de richtlijnen, criteria en eisen die aan de scriptie worden gesteld. 4. Voor de inhoud, structuur, lay-out en taalgebruik van zijn scriptie. 5. Dat hij de scriptie binnen 1 week nadat de scriptie verdedigbaar is gesteld door de scriptiebegeleider in tweevoud (hard copy) én digitaal naar het examenbureau stuurt.

Scriptiebegeleiding De begeleider geeft slechts adviezen met betrekking tot de inhoud van de scriptie en de te volgen werkwijze. De begeleider draagt geen verantwoordelijkheid voor de scriptie. Van de scriptiebegeleider wordt verwacht dat deze: 1. Aanwijzingen geeft met betrekking tot de structuur van de scriptie, de inhoud, de gebruikte theorieën en modellen, de onderbouwing van de conclusies en aanbevelingen, de lay-out (w.o. voetnoten, taalgebruik e.d.) en de te gebruiken literatuur. 2. Werkafspraken maakt tijdens de 1e bijeenkomst en deze vastlegt. Dit kan inhouden groepsbijeenkomsten of persoonlijk contact per telefoon of e-mail. 3. Zich houdt aan de vastgestelde planning. 4. Toeziet dat de eigen mening van de kandidaat in de scriptie voldoende naar voren komt. 5. Nagaat of cursisten zich aan de gemaakte afspraken houden. 6. Nagaat dat de kandidaat de scriptie zelf heeft geschreven en geen gebruik heeft gemaakt van stukken/hoofdstukken van derden. 7. De scriptie de kwalificatie verdedigbaar of niet-verdedigbaar geeft. Hij gebruikt hiervoor de beoordelingsnormen zoals in deze OER zijn uitgewerkt. 8. Geen indicatie over het te verwachten cijfer of andere kwalificaties geeft.

Begeleidingsmomenten De begeleiding bestaat uit drie begeleidingsmomenten: 1.

2.

e

1 begeleidingsmoment: Bespreking van het plan van aanpak. e Voorafgaand aan het 1 begeleidingsmoment wordt een scriptiebegeleider (waar mogelijk per groep) toegewezen. Tijdens het eerste begeleidingsmoment (altijd een bijeenkomst) wordt het plan van aanpak besproken met de scriptiebegeleider en, indien van toepassing, met de andere leden van de scriptiegroep. e 2 begeleidingsmoment: Bespreking van een conceptversie (scriptie is voor ± 60-80% af). e Tijdens het 2 begeleidingsmoment wordt de eerste opzet van de scriptie met de kandidaat besproken en door de scriptiebegeleider van commentaar en suggesties voorzien. Voor een

feb 2015

54

3.

zinvolle bespreking dient de begeleider uiterlijk anderhalve week eerder over het concept te e beschikken. In overleg tussen begeleider en kandidaat kan het 2 begeleidingsmoment een bijeenkomst zijn, of kan het per e-mail en/of telefonisch plaatsvinden. e 3 begeleidingsmoment: Bespreking van het eindresultaat (scriptie is voor ± 90-95% af, er dient nog verfijning te worden aangebracht). e In het 3 begeleidingsmoment worden de knelpunten besproken die de kandidaat ervaart om tot de afronding van zijn scriptie te komen. Voor een zinvolle bespreking dient de begeleider uiterlijk anderhalve week eerder over het concept te beschikken. In overleg tussen begeleider e en kandidaat kan het 3 begeleidingsmoment een bijeenkomst zijn, of kan het per e-mail en/of telefonisch plaatsvinden.

Na het derde begeleidingsmoment is de begeleiding beëindigd. Na verwerking van de opmerkingen uit het derde begeleidingsmoment wordt de definitieve scriptie ingeleverd. Op mijnnive.nl wordt het juiste datumschema gepubliceerd.

Extra scriptiebegeleiding De mogelijkheid bestaat om extra scriptiebegeleiding aan te vragen. Hieraan zijn extra kosten verbonden. Extra scriptiebegeleiding dient te worden aangevraagd via het formulier Aanmeldingsformulier extra scriptiebegeleiding (te downloaden van de mijnnive.nl.

Uitstel van de scriptie Het is mogelijk het schrijven van de scriptie en de scriptiebegeleiding uit te stellen. Dit kan alleen indien de kandidaat het formulier Aanvraag uitstel scriptiebegeleiding (te downloaden van mijnnive.nl) heeft ingevuld en opgestuurd. Dit formulier moet circa 2 weken voor de start van het laatste semester bij NIVE Opleidingen binnen zijn, zie voor de exacte datum mijnnive.nl. Daarna wordt de scriptiebegeleiding ingedeeld en is uitstel niet meer mogelijk. Na uitstel van de scriptiebegeleiding dient de kandidaat zichzelf opnieuw aan te melden wanneer hij/zij de scriptiebegeleiding alsnog wil gaan volgen. De kandidaat wordt dan door NIVE Opleidingen alsnog ingedeeld voor scriptiebegeleiding in het eerstvolgende semester. Aanmelden kan telefonisch of per mail en dient uiterlijk 2 weken voor de start van een nieuw semester te gebeuren.

Plan van Aanpak Het plan van aanpak dient als leidraad bij het maken van de scriptie. De scriptiebegeleider ontvangt vóór de eerste scriptiebijeenkomst het plan van aanpak. Tijdens de eerste scriptiebijeenkomst adviseert de scriptiebegeleider de kandidaat met betrekking tot het maken van zijn scriptie. 1. De scriptiebegeleider bekijkt of een plan van aanpak voldoende perspectief biedt voor het maken van een scriptie. 2. Een plan van aanpak dient in ieder geval onderstaande punten te bevatten: 1. Inleiding - De inleiding omvat een korte aanleiding en introductie van het gekozen onderwerp, probleemstelling en achtergrond. 2. Probleemstelling - De probleemstelling is de vraag die centraal staat in de scriptie en is een vraagstuk uit de eigen werkomgeving. - De probleemstelling wordt kort en kernachtig weergegeven (niet meer dan 2 tot 3 regels). - De probleemstelling dient binnen de stof van de opleiding te vallen. - De probleemstelling moet ook voor buitenstaanders begrijpelijk zijn. 3. Doelstelling - De doelstelling van de scriptie is datgene wat de kandidaat voor de organisatie wil bereiken met het schrijven van de scriptie. 4. Deelvragen - Een vertaling van de probleemstelling in deelvragen; de beantwoording van de deelvragen leidt tot de uitwerking van de probleemstelling (centrale vraag) en vormt de basis voor de oplossingsrichtingen(en). - De deelvragen dienen logisch voort te vloeien uit de probleemstelling. 5. Belang - Hierbij wordt aangegeven wat het belang is van de uitwerking van de probleemstelling voor de betrokken partijen. 6. Afbakening

feb 2015

55

-

Hierin worden de kaders van de uitwerking van de probleemstelling weergegeven, bijvoorbeeld welke aanpalende werkgebieden buiten beschouwing worden gelaten en waarom. - Daarnaast wordt vastgelegd welke aspecten van de opleiding aan de orde komen bij de uitwerking van de scriptie, bijvoorbeeld welke vakken worden gebruikt. - Bij de uitwerking van de probleemoplossing dient minimaal de stof van twee vakken gebruikt te worden. 7. Onderzoeksmethode - Hierin wordt aangeduid welke soort studie zal worden gebruikt bij de uitwerking van de scriptie, bijvoorbeeld een praktijkstudie, literatuurstudie of een combinatie.

Verdedigbaarstelling scriptie De scriptiebegeleider geeft aan de definitieve scriptie een van de volgende kwalificaties: 1. Verdedigbaar: de scriptie is van voldoende kwaliteit en geeft toegang tot het mondeling examen. 2. Niet verdedigbaar: de scriptie is van onvoldoende kwaliteit om aan het mondeling examen deel te kunnen nemen. In het geval de scriptie niet verdedigbaar wordt gesteld, dan dient de kandidaat voor een volgende inleverdatum, de scriptie aan te passen en opnieuw aan te bieden ter verdedigbaarstelling. Indien gewenst kan de kandidaat extra scriptiebegeleiding aanvragen (hieraan zijn extra kosten verbonden).

Beoordeling van de PC scriptie Onderdeel: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Structuur van de scriptie: Uitwerking probleemstelling: Conclusies en aanbevelingen: Managementsamenvatting: Toepasbaarheid: Kritisch gehalte: Gebruik lesstof: Zelfstandig denken: Lay-out en leesbaarheid: Bonus punten

Maximum # punten 15 15 15 15 8 8 8 8 8 5

Minimum # punten 5 5 5 5 3 3 3 3 3 -

Een kandidaat kan maximaal 100 punten halen (cijfer 10) en dient minimaal 55 punten te halen (cijfer 6). Op alle onderdelen dient de kandidaat tenminste het minimum aantal punten te scoren.

Toelichting op beoordeling Ad 1. Structuur van de scriptie: - Is de structuur van de scriptie conform de in dit OER beschreven eisen aan de scriptie? Ad 2. Uitwerking probleemstelling: -

Is een voor de hand liggende diagnose van de organisatie gemaakt? Is de probleemanalyse verder uitgewerkt en zijn de deelvragen consequent uitgewerkt, zodat blijkt waardoor het probleem is ontstaan, wat de knelpunten zijn, wat de problematiek is, wat bijkomende aspecten zijn, etc.? - Zijn theorieën en modellen juist gebruikt en uitgewerkt? - Is de uitwerking consistent en is de compositie goed uitgewerkt? - Is de uitwerking in overeenstemming met de doelstellingen van de scriptie? Ad 3. Conclusies en aanbevelingen: -

Is de onderbouwing van de conclusies en aanbevelingen juist? Komen de conclusies en aanbevelen voort uit het onderzoek? Zijn de conclusies voldoende onderbouwd en is de argumentatie juist? Vloeien de aanbevelingen voort uit de conclusies en zijn ze voldoende onderbouwd? Is een voorstel om de aanbevelingen uit te werken in de scriptie opgenomen en is hierbij rekening gehouden met mogelijk weerstanden, knelpunten, etc.? Ad 4. Managementsamenvatting: -

Is de managementsamenvatting een verkorte weergave van de scriptie en maximaal 1½ pagina van omvang?

feb 2015

56

-

Heeft de managementsamenvatting een goede structuur? Is in de managementsamenvatting in het kort de inleiding opgenomen waaruit de probleemstelling voortkomt? - Is in de managementsamenvatting de probleemstelling opgenomen? - Is in de managementsamenvatting in het kort weergegeven op welke wijze de kandidaat de probleemstelling heeft uitgewerkt? - Is in de managementsamenvatting weergegeven welke modellen/theorieën zijn gebruikt? - Zijn in de managementsamenvatting de conclusies en aanbevelingen kernachtig weergegeven? Ad 5.Toepasbaarheid: - Zijn de aanbevelingen in de praktijk haalbaar? - Is voldoende rekening gehouden met softe elementen, zoals weerstanden in de organisatie? - Is een reële tijdsplanning gegeven voor invoering van de aanbevelingen? Ad 6. Kritisch gehalte: -

Is de kandidaat voldoende kritisch ten opzichte van de beschreven situaties, maatregelen, etc.? - Kan de kandidaat voldoende afstand nemen van meningen van anderen? Ad 7. Gebruik lesstof: -

Heeft de kandidaat bij de uitwerking van de probleemstelling in voldoende mate (80%) gebruik gemaakt van de lesstof, de verplichte en aanbevolen literatuur? - Wanneer gebruik gemaakt is van andere literatuur, ligt deze dan op hetzelfde niveau als de in de opleiding gebruikte literatuur? - Is bij de uitwerking van de probleemstelling slechts in beperkte mate (10%) van interne rapporten e.d. gebruik gemaakt? - Is in voldoende mate (met voetnoten) verwezen naar de gebruikte literatuur? Ad 8. Zelfstandig denken: - Blijkt het zelfstandig denken van de kandidaat voldoende? - Blijkt de eigen mening van de kandidaat uit de scriptie? - Blijkt de kandidaat ook voldoende over de grenzen van zijn eigen functie heen te kijken? Ad 9. Leesbaarheid: - Is de lay-out verzorgd? - Is de literatuurlijst weergegeven conform de regels? - Is de inhoud van de scriptie in evenwicht (tekst, tabellen/modellen en bijlagen)? - Is de scriptie in goed Nederlands geschreven? - Bevat de scriptie geen nodeloze details en herhalingen? - Bevat de scriptie de juiste voetnoten, verwijzingen, etc.? - Is de scriptie op het niveau van de opleiding geschreven? Ad 10. Bonuspunten:

-

Heeft de cursist op één of meerdere van genoemde criteria uitzonderlijk gepresteerd?

Indienen Scriptie Op mijnnive.nl staat in het datumschema de uiterste dag waarop de scriptie dient te zijn ingeleverd. Uitstel wordt niet verleend. Indien de kandidaat te laat heeft ingeleverd, dan betekent dit dat niet eerder dan aan een volgend mondeling examen kan worden deelgenomen. Een scriptie die door de scriptiebegeleider verdedigbaar is gesteld, dient binnen 1 kalenderweek na verdedigbaar te zijn gesteld in tweevoud (hard copy) én digitaal bij het NIVE examenbureau binnen te zijn. NIVE Opleidingen Postbus 148 2280 AC RIJSWIJK E-mail: [email protected] In het geval dat een kandidaat niet tijdig met zijn scriptie gereed is of deze niet verdedigbaar wordt verklaard, wordt een nieuw begeleidingstraject aangegaan waarvoor aan de kandidaat mogelijk extra

feb 2015

57

kosten in rekening worden gebracht. Voor de betreffende of andere scriptiebegeleider is dit een nieuw begeleidingstraject. Als een scriptie wordt ingeleverd voordat aan de eisen van het mondeling is voldaan, dan wordt de scriptie terzijde gelegd tot kan worden deelgenomen.

6.4.2.11 Mondeling examen PC Vereisten deelname aan het mondeling Toelating tot het mondeling is mogelijk onder de volgende voorwaarden: 1. De kandidaat heeft maximaal 2 vakken van de opleiding nog niet behaald. 2. De scriptie van de kandidaat is verdedigbaar gesteld.

Examinatoren e

1. Indien mogelijk treedt de scriptiebegeleider op als 1 examinator. e 2. De 2 examinator beoordeelt eveneens de scriptie aan de hand van de daarvoor geldende e e criteria. Het gemiddelde van de 1 en 2 beoordeling bepaalt het eindcijfer van de scriptie. e e 3. De 1 en 2 examinatoren komen gezamenlijk tot een eindoordeel van het mondeling examen.

Datumschema mondeling examen Op mijnnive.nl wordt het juiste datumschema gepubliceerd.

Uitnodiging voor het examen Circa 5 weken voor het mondeling examen ontvangt de kandidaat een uitnodiging waarin de datum en het tijdstip van het mondeling examen staan vermeld.

Procedure mondeling examen PC e

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

e

De 1 en 2 examinator hebben voor de scriptie een cijfer gegeven. e De 1 examinator heeft de leiding over het mondeling examen. De opbouw van het mondeling examen is als volgt: e De 1 examinator stelt vragen (circa 5 minuten). e De 2 examinator stelt vragen (circa 5 minuten). Er is discussie met de kandidaat over zijn scriptie (10 - 15 minuten). Het totale examen duurt circa 45 minuten per kandidaat. Na afloop overleggen beide examinatoren met de dagvoorzitter. De dagvoorzitter stelt het eindcijfer vast. Dit cijfer is een gecombineerd oordeel over zowel de scriptie als het mondeling examen zelf. 10. De dagvoorzitter deelt de kandidaat het eindcijfer mee.

Beoordeling mondeling examen PC Een kandidaat kan maximaal 100 punten halen (cijfer 10) en dient minimaal 55 punten te halen (cijfer 6). Wanneer de beoordeling van het mondeling of van een of meerdere onderdelen hiervan uitkomt onder het minimum aantal punten, is een kandidaat gezakt en dient deze opnieuw een mondeling examen af te leggen.

Toelichting op beoordeling mondeling examen PC Er wordt door de examinatoren gelet op onderstaande punten -

Kan de kandidaat de door de examinatoren gestelde vragen voldoende beantwoorden? Beheerst de kandidaat de materie die in zijn scriptie aan de orde komt? Is de kandidaat in staat om zijn eigen mening te geven en te onderbouwen? Kan de kandidaat goed luisteren naar en inspelen op de gestelde vragen en opmerkingen? Beheerst de kandidaat de feiten die aan de probleemstelling ten grondslag liggen? Is de kandidaat in staat om het initiatief in de discussie naar zich toe te trekken? Durft de kandidaat buiten de scriptie opmerkingen te maken waaruit blijkt dat hij boven de stof staat?

feb 2015

58

6.5 Studiebelasting -

Voor een gemiddelde student voorzien wij als studiebelasting: 34,5 cursusdagen (69 dagdelen) 34 dagen zelfstudie ter voorbereiding op en verwerking van de lessen, inclusief het maken van opgaven, etc. 2 dagen (4 dagdelen) schriftelijke examens 4 dagen voorbereiding op de schriftelijke examens 7 dagen opstellen plan van aanpak en schrijven scriptie 1 dag voorbereiding mondeling examen 0,5 dag mondeling examen

Totaal 83 dagen verspreid over 2 jaar.

feb 2015

59