Aan
:
De burgemeester van Purmerend, de heer D. Bijl
Van
:
Unithoofd Purmerend, de heer U. Aygun
Datum
:
5 september 2011
Onderwerp
:
Politieverslag eerste halfjaar 2011 van de unit Purmerend
Geachte heer Bijl,
Bijgaand doe ik u het politieverslag van de unit Purmerend toekomen over de periode januari tot en met juni 2011. In ons overleg van september zal ik het verslag toelichten.
Met vriendelijke groet, Drs. U. Aygun unithoofd Purmerend
Inleiding Voor u ligt het politieverslag van de unit Purmerend van de politieregio ZaanstreekWaterland over de eerste zes maanden van 2011. In dit verslag richt ik me voornamelijk op de operationele resultaten. Het afgelopen halfjaar heeft men binnen de gemeente Purmerend 2.480 keer aangifte gedaan van een strafbaar feit, dit is een lichte stijging van 3% t.o.v. de zelfde periode van 2010; deze stijging is te verklaren doordat een aantal geprioriteerde delicten zoals diefstallen af/uit auto s, mishandelingen en fietsendiefstallen zijn gestegen. Daartegenover staat dat het aantal aangehouden en inverzekeringgestelde verdachten in het eerste half jaar zijn gestegen met respectievelijk ruim 14% en 20% in vergelijking tot dezelfde periode van 2010. Helemaal mooi is de constatering dat het ophelderingspercentage van de misdrijven erg hoog is, namelijk 34%; wederom heeft de unit Purmerend het hoogste percentage in de regio! T.o.v. het eerste halfjaar van 2010 is het percentage van de volgende delicten in Purmerend afgenomen: Bedreigingen met ruim 35%, diefstal uit/inbraak woning met ruim 14%, en winkeldiefstallen met ruim 3%. Het percentage van de delicten mishandeling, diefstal uit/vanaf auto s en fietsendiefstallen zijn gestegen met respectievelijk 15%, 19% en 21%. Het aantal overvallen en berovingen zijn in beide periodes gelijk gebleven. In het najaar zal het korps wederom starten met het Donkere Dagen Offensief, daarnaast zullen we de media nog meer betrekken bij ons werk, en is de hulp van de burger, onze oren en ogen in de wijk, nodig in het voorkomen, bestrijden en oplossen van criminaliteit. Voor de exacte cijfers en toelichting verwijs ik de lezer naar de inhoud van dit verslag. Eind september zal ondergetekende het verslag komen toelichten in de Cie. AZ.
Purmerend, 5 september 2011 Drs. U. Aygun unithoofd Purmerend
2
1. Operationele resultaten1 1.1 Aangiftecriminaliteit Het totale volume aangiftecriminaliteit is in de eerste helft van 2011 (2480) met 3,2% gestegen t.o.v. dezelfde periode in het jaar 2010 (2402). Aangiftecriminaliteit
2007
2008
2009
2010
Totaal
4443
4151
4801
4903
Jan-Juni 2010 2402
Jan-Juni 2011 2480
Verschil
Groei
78
3,2%
Bijna een kwart van alle aangiftes van Purmerend komt tegenwoordig via internet binnen. De afgelopen vier jaar is dit percentage vrijwel gelijk gebleven. Bij daderindicatie moet op het bureau aangifte worden gedaan. Internetaangifte bespaart weliswaar personeel, maar heeft als nadeel dat er geen persoonlijk contact is met een diender. Overigens worden wel alle aangevers die via internet aangifte hebben gedaan, gebeld door een van onze medewerkers van het Servicecentrum voor het controleren van de aangifte.
1.2 Aangehouden verdachten Er zijn in de eerste zes maanden van dit jaar 772 verdachten aangehouden. Dit komt neer op een stijging van 14,4% vergeleken met dezelfde periode in het jaar 2010. Aangehouden verdachten Totaal
2007
2008
2009
2010
1488
1421
1411
1229
Jan-Juni 2010 675
Jan-Juni 2011 772
Verschil
Groei
97
14,4%
1.3 Inverzekering gestelde verdachten Het aantal verdachten dat inverzekering is gesteld in de eerste helft van 2011 is gestegen met bijna 21% t.o.v. dezelfde periode in het jaar 2010. In verzekering gestelde verdachten Totaal
2007
2008
2009
2010
331
350
401
391
Jan-Juni 2010 207
Jan-Juni 2011 250
Verschil
Groei
43
20,8%
1.4 Ophelderingspercentage Het percentage opgehelderde misdrijven is wederom gestegen, en bedraagt ruim 34% in de eerste zes maanden van 2011. Dit is het hoogste percentage binnen het korps. Misdrijven opgehelderd 2007 2008 2009 2010 Jan-Juni 2010 Jan-Juni 2011 Totaal 22,9% 22,7% 25,0% 28,7% 27,8% 34,1%
1.5 Geprioriteerde delicten Binnen het volume van aangiftecriminaliteit is wel sprake van een aantal relevante verschuivingen. Aangifte opgenomen Overval Straatroof Bedreiging Mishandeling Diefstal/inbraak woning Diefstal uit/vanaf auto s Diefstal van fietsen Winkeldiefstal
2007 2008 2009 2010 15 59 188 336 200 301 491 105
15 36 194 343 185 338 378 123
12 18 178 275 278 513 373 117
10 39 253 310 326 371 347 113
OphelderingsJan-Juni Jan-Juni Verschil Groei percentage2 2010 2011 7 7 0 0 14,3% 21 21 0 0 71,4% 132 85 -47 -35,6% 76,4% 166 191 25 15,1% 78,5% 160 137 -23 -14,4% 12,4% 196 233 37 18,9% 2,0% 173 209 36 20,8% 3,4% 61 59 -2 -3,3% 69,5%
1
Januari tot en met juni 2011. Het ophelderingspercentage van geweldsmisdrijven (persoonsgerichte misdrijven) is relatief hoog; dat van de vermogensmisdrijven (zaaksgerichte misdrijven) is relatief laag (dit geldt niet voor winkeldiefstal, daar er vaak een winkeldief op heterdaad wordt aangehouden). 2
3
Doel 2011: niet meer dan
15 35 190 300 250 340 430 100
2. Nadere toelichting geprioriteerde delicten 2.1 Geweld Geweld is een landelijk thema en staat hoog op de agenda van het korps. De politie van Purmerend geeft hoge prioriteit aan de opsporing van verdachten van geweldsdelicten. Onder geweldsdelicten vallen o.a. de volgende criminaliteitsvormen: overval, beroving, bedreiging, mishandeling, openlijke geweldpleging, huiselijk geweld en eer gerelateerd geweld.
2.1.1 Overvallen Het tegengaan van geweld in de publieke ruimte is en blijft een speerpunt van de politie. Het thema overvallen is dermate hoog geprioriteerd dat dit onderwerp elke keer op de agenda staat van de regionale driehoek. Met de operationele unithoofden is de afspraak gemaakt dat dit ook gebeurt in de lokale driehoeken. Vanuit het ministerie is een actieprogramma bekend gemaakt waarin de integrale aanpak benadrukt wordt. Regionaal is een projectgroep actief waar medewerkers van gemeenten, het Openbaar Ministerie, KvK, HBD, het Veiligheidshuis en de politie deel van uitmaken. Landelijk wordt een overval als volgt gedefinieerd: Het met geweld of bedreiging met geweld afnemen of afpersen van enig goed, gepleegd tegen personen in een afgeschermde ruimte of op een gepland danwel georganiseerd waardetransport, of de poging daartoe.
In Purmerend is in het eerste halfjaar van 2011 het aantal overvallen gelijk gebleven (7) in vergelijking tot dezelfde periode in 2010. Voor 2011 is de doelstelling om het aantal overvallen te beperken tot maximaal 15. Zoals hierboven aangegeven, is het thema overvallen ook geprioriteerd binnen de lokale driehoek van Purmerend. Niet alleen gemeente, justitie en politie hebben de handen in elkaar geslagen, maar ook is de samenwerking gezocht met de handhavers van de gemeente, beveiligingsbedrijven, Kamer van Koophandel, het Hoofdbedrijfschap Detailhandel, natuurlijk de winkeliers/ondernemers zelf en de vervoersmaatschappij Arriva. Het Veiligheidshuis maakt deel uit van de projectgroep waarin met name de focus komt te liggen op de persoonsgerichte aanpak van veelplegers en/of (ex)daders. Het unithoofd van Purmerend is regionaal portefeuillehouder Overvallen . Vanaf 2010 zijn de werkzaamheden in het kader van de overvallen, per deel van de regio (Zaanstreek & Waterland), als thema ondergebracht bij een tweetal leidinggevenden aangestuurd door bovengenoemd unithoofd. Bij de uitvoering van de werkzaamheden is gebruik gemaakt van de ervaringen en de resultaten van de in het jaar 2008 uitgevoerde SGBO (Staf Grootschalig- en Bijzonder Optreden). Het hele jaar door worden overvalgevoelige objecten regelmatig bezocht door onze politiemedewerkers. Tijdens deze bezoeken zijn de ondernemers geadviseerd over de veiligheidssituatie van hun bedrijf en wordt over en weer informatie uitgewisseld. De reacties van de ondernemers zijn uitermate positief. N.a.v. een aantal overvallen in en nabij het Makadocentrum is onder regie van de gemeente en o.l.v. de burgemeester en het unithoofd in samenwerking met diverse partners een spoedbijeenkomst georganiseerd in het gemeentehuis van Purmerend. De belangstelling was groot. De uitkomsten van deze avond zijn geëvalueerd en bekend gemaakt aan zowel de lokale als de regionale driehoek. Besloten werd om deze werkwijze regionaal voort te zetten. Het Makadocentrum is inmiddels voorzien van diverse camera s waaraan publiciteit zal worden gegeven. Inmiddels is het korps ook voorzien van een zestal voertuigen met warmtebeeldcamera s die mede ingezet worden in het bestrijden van overvallen.
4
Wanneer door de geïntensiveerde surveillance of door meldingen van burgers kentekens van voertuigen en/of namen bekend worden van personen die in verband kunnen worden gebracht met verdachte situaties, worden deze personen zowel binnen de eigen regio als daar buiten, bezocht door politieagenten. De politie wil namelijk weten wat ze op genoemde datum en tijdstippen deden in de gemeente Purmerend; door hen te benaderen worden deze personen tevens uit de anonimiteit gehaald! In het najaar start het korps wederom met het project Donkere Dagen Offensief . Deze heeft dit jaar tot en met maart geduurd. Tijdens dit offensief levert de politie in de periode dat er, in verband met de toenemende duisternis, een verhoogd risico bestaat op het plaatsvinden van overvallen en andere vormen van criminaliteit een extra inspanning ter voorkoming daarvan. De politie verhoogt haar zichtbaarheid door het dragen van de gele uniformjassen en door het uitvoeren van opvallende surveillances (lopend, fietsend en op de motor). De politie heeft tevens veelvuldig de motorrijders, de bikers en het ANPR-voertuig (Automatische kentekenplaatherkenning) ingezet om zo flexibel mogelijk te zijn. Op sommige momenten hebben we tevens gebruik kunnen maken van de helikopter van het KLPD. Het ministerie heeft in 2011 wederom een subsidieregeling opgestart, zodat slachtoffers van een overval (een gedeelte van) de kosten van beveiligingsmaatregelen kunnen terugkrijgen. Doel van de subsidieregeling is te voorkomen dat slachtoffers opnieuw betrokken raken bij een overval in hun woning of bedrijf door het nemen van preventieve maatregelen. Een aantal bijzonderheden van het eerste halfjaar: Eind januari hebben twee mannen geprobeerd een 46-jarige Pumerender te overvallen op de Melkweg. De Purmerender liep rond 04.49 uur naar zijn vrachtwagen om naar zijn werk te gaan, toen hij plotseling een knetterend geluid hoorde en pijn in zijn nek voelde. Er stonden twee jongens voor hem en een van hen had een stroomstootwapen. De Purmerender wist de jongens weg te jagen door hard te schreeuwen. Begin februari hebben drie gemaskerde mannen tegen de avond een overval gepleegd op een juwelier in het winkelcentrum Makado, in Purmerend. De mannen drongen de zaak binnen. Een overvaller bedreigde het personeel met een vuurwapen terwijl de anderen de vitrines kapot sloegen. Ze stopten een grote hoeveelheid sieraden in een tas en renden na de overval de juwelierszaak uit. Een man heeft begin maart in de avond geprobeerd tankstation Tamoil aan het J.F. Kennedyplein te overvallen. De dader kwam per fiets, zette zijn fiets tegen de schuifdeur en liep naar de kassa. De kassamedewerkster drukte op de overvalknop. De man vertrok vervolgens op zijn fiets in onbekende richting.
2.1.2 Berovingen Na een geweldige daling in de laatste jaren is het aantal straatroven de laatste twee jaar gestegen. Voor 2011 is de doelstelling om het aantal berovingen te beperken tot maximaal 35. De teller staat inmiddels op de 21. Ondanks de vele aanhoudingen is dit aantal helaas nog niet gedaald. Ruim 70% van de berovingen zijn opgehelderd; ondanks dit zeer hoge ophelderingspercentage is het aantal berovingen (nog) niet gedaald in vergelijking tot dezelfde periode van het jaar 2010. Ook dit jaar worden de berovingen veelal gepleegd om mobieltjes, geld of vervoermiddel te stelen. Ook dit jaar heeft de politie het project MMA (Meld Misdaad Anoniem) op geweldsdelicten op scholen gehandhaafd. Het doel van dit project is om jongeren te bewegen om aangifte te doen of als getuige op te treden bij geweldsdelicten. Bij MMA kan dat laatste anoniem. De boodschap van de actie is dat beroving, mishandeling en bedreiging niet normaal is. Dat
5
deze een grote impact hebben op iemands leven en je vriend, vriendin, familie of jezelf kan overkomen en dat de politie zich daarom volledig inzet om dit soort delicten aan te pakken. Deze doelgroep is bewust uitgekozen, omdat scholieren veelal op bepaalde internetsites (MSN, Hyves, Twitter, Faceboot, e.d.) actief zijn en in het circuit zelf verkeren. Hierdoor is de kans groot is dat zij bepaalde informatie makkelijk(er) tot zich (kunnen) krijgen; vaak zijn zij ook angstig voor hun omgeving en / of bang voor represailles. Mochten zij nu wel iets kwijt willen over een bepaalde kwestie, dan bestaat de mogelijkheid anoniem informatie door te bellen. Om berovingen te voorkomen is veelvuldig gebruik gemaakt van de media om de burgers alert te maken en te houden. Een aantal bijzonderheden van het eerste half jaar: Een 19-jarige Purmerender is in de nacht van vrijdag op zaterdag door drie personen mishandeld en beroofd van zijn fiets. Door een snelle actie van de politie konden de verdachten korte tijd later worden aangehouden. Het slachtoffer fietste op de Gorslaan toen hij door drie personen staande werd gehouden. Zij vroegen hem om geld en toen het slachtoffer dat weigerde ontstond een vechtpartij. Volgens het slachtoffer werd hij, liggende op de grond, vele malen tegen het hoofd geschopt. Een passant belde de politie die onmiddellijk met meerdere eenheden op zoek ging naar de daders. De verdachten, twee 17-jarigen uit Purmerend en een 18-jarige uit Heiloo, zijn door de politie aangehouden. Twee 18-jarige Purmerenders zijn in de nacht van zaterdag op zondag door drie personen beroofd en van hun geld afhandig gemaakt. Het tweetal liep rond kwart voor een in het Cramwinkelplantsoen in Purmerend toen ze door drie personen werden benaderd. Zij eisten geld en bedreigden de slachtoffers met een mes. Een van de slachtoffers kreeg bovendien enkele klappen. De daders liepen vervolgens richting Beatrixplein. De politie heeft met meerdere eenheden gezocht naar de daders, maar hen niet aangetroffen. De politie heeft op maandag 7 maart twee 17-jarige jongens uit Purmerend aangehouden. Zij worden ervan verdacht meerdere straatroven te hebben gepleegd in Purmerend. Een van de twee wordt verantwoordelijk gehouden voor vier van deze feiten. In de nacht van donderdag op vrijdag, op 24 december vorig jaar, beroofden en mishandelden twee verdachten, twee mannen op de Purmersteenweg. De mannen liepen op straat toen zij plotseling werden aangevallen. De straatrovers schopten en sloegen één van hen bewusteloos. Hij kwam op de rijbaan te liggen en liep een gebroken kuitbeen en een ontzette voet op. Het andere slachtoffer vocht met één van de verdachten maar verloor de strijd toen de tweede verdachte er bij kwam. Beide mannen werden beroofd van hun geld en mobiele telefoons. Getuigen brachten het slachtoffer, dat er het ergste aan toe was, naar het ziekenhuis. Op de Koemarkt mishandelden en beroofden vier jongens een 19-jarige man uit Landsmeer. Dit was in de nacht van vrijdag op zaterdag, 8 januari. De man was uit geweest en werd bij het verlaten van een café vastgepakt en geslagen. Die nacht was hij in de kroeg al meerdere keren lastig gevallen door één van de jongens uit die groep. Enige tijd later merkte het slachtoffer dat hij was beroofd van zijn telefoon. De recherche spoorde een 30-jarige man uit Amsterdam op die in het bezit was van die mobiele telefoon. Hij werd aangehouden voor heling. Een 18-jarige man uit Ilpendam werd bij het verlaten van een uitgaansgebied, in de nacht van vrijdag op zaterdag, 29 januari, op de Beemsterburgwal door een grote groep jongens beroofd van zijn sieraden en mobiele telefoon. Minder dan twee weken later kreeg hetzelfde slachtoffer weer met een straatroof te maken. Op 12 februari pakten twee jongens hem en beroofden hem van zijn geld en OV-kaart. De recherche startte een uitgebreid onderzoek en schakelde ook het opsporingsprogramma Ter Plaatse in. Dankzij forensisch onderzoek en diverse getuigenverklaringen konden rechercheurs de verdachten opsporen. De twee Purmerenders zijn donderdag 10 maart voorgeleid aan de rechter-commissaris.
6
2.1.3 Bedreiging en mishandeling Het aantal bedreigingen is het eerste half jaar flink gedaald met ruim 35% tot 85% in vergelijking tot dezelfde periode in 2010. Daarentegen zien we een stijging van het aantal mishandelingen van ruim 15%. Meer dan de helft van de mishandelingen hebben plaatsgevonden in het werkgebied van Purmerend-Centrum. Van beide delicten zijn de ophelderingspercentages zeer hoog namelijk boven de 75%! Voor 2011 is de doelstelling om het aantal bedreigingen en mishandelingen te beperken tot respectievelijk maximaal 190 en 300. Een aantal bijzonderheden van het eerste half jaar: De politie heeft eind januari twee mannen aangehouden op verdenking van mishandeling, bedreiging en het discrimineren van een 22-jarige Purmerender. Het gaat om mannen van 20 en 35 jaar uit Ede en Purmerend. Naar de derde verdachte is de politie nog op zoek. De 22-jarige Purmerender had gewerkt en liep rond 16.30 op weg naar zijn auto toen hij op de kruising Kalversteeg en de Achterdijk (bij de ABN-Amrobank en de dierenwinkel) twee mannen met elkaar zag vechten. Een derde, lange man stond erbij en keek ernaar. De Purmerender bleef staan om te kijken of de mannen echt vochten of dat het stoeien was. Vervolgens werd hij gediscrimineerd door de meest forse van het stel en kreeg hij meerdere klappen. De Purmerender wist zich te verweren en te vluchten. Getuigen hadden de politie gebeld. Agenten konden twee van de drie verdachten inrekenen. De derde, de forse man, wist te ontkomen. Eind februari is een ruzie op de Hugo de Grootstraat in Purmerend flink uit de hand gelopen. De politie heeft uiteindelijk zes personen aangehouden. Wat aanvankelijk als een kleine onenigheid begon, is uitgemond in duwen en trekken tussen de ruziemakers. Ook werd een van de betrokkenen met een voorwerp geslagen. Alle verdachten werden op het politiebureau verhoord en daarna heengezonden. De politie heeft in de nacht van woensdag op donderdag een 22-jarige Purmerender aangehouden op verdenking van mishandeling. De man zou na een woordenwisseling op de Liduinatuin twee mannen hebben gestoken met een kapot bierflesje. Gealarmeerde agenten vatten hem tijdens zijn vlucht op de Wilhelminalaan in de kraag. De slachtoffers zijn aan hun verwondingen behandeld op de eerste hulp van het ziekenhuis. De verdachte, die zelf ook verwondingen aan zijn hand had, was zeer agressief bij zijn aanhouding en wilde niet door ambulancepersoneel onderzocht worden.
2.1.4 Huisverboden Wie zich schuldig maakt aan huiselijk geweld kan sinds 1 april 2009 een tijdelijk huisverbod opgelegd krijgen. Volgens de wet is het de burgemeester die een dergelijk verbod kan opleggen, maar in de praktijk heeft hij die verantwoordelijkheid gedelegeerd aan de Hulpofficier van Justitie (vaak een (hoofd)inspecteur van politie). Die kan aan de hand van een onderzoek bepalen of gerechtvaardigd is om iemand uit huis te plaatsen voor een periode van tien dagen. Die periode kán worden verlengd met maximaal achttien dagen. In geval van een verlenging is het altijd de burgemeester die daarvoor toestemming moet geven. Tot en met de maand juni zijn in de regio 39 huisverboden opgelegd, waarvan in de gemeente: Purmerend 18 Zaanstad 13 Edam-Volendam 2 Wormerland 2 Beemster 1 Zeevang 1 Oostzaan 1 Landsmeer 1 Waterland 0 Totaal in de regio 39 7
Slachtoffers van huiselijk geweld geven aan blij te zijn met de nieuwe wet, omdat de uit huis plaatsing zorgt voor rust in het gezin. In de periode tijdens de uithuisplaatsing wordt tevens het hulpverleningstraject opgestart. De rust in het gezin in combinatie met het hulpverleningstraject voor beide (alle) partijen is de kracht van het huisverbod. Tijdens de periode van het huisverbod gaat de politie op huisbezoek om te controleren of de uit huis geplaatste zich aan de regels houdt.
2.2 Woninginbraken Het afgelopen half jaar hebben politiemedewerkers 137 keer een aangifte van (poging tot) woninginbraak opgenomen. Dit is een daling van ruim 14% t.o.v. dezelfde periode in het jaar 2010. Het ophelderingspercentage staat op ruim 12%. Voor 2011 is de doelstelling om het aantal woninginbraken te beperken tot maximaal 250. Woninginbraak maakt in hoge mate inbreuk op de persoonlijke integriteit en heeft vaak een grote impact op de slachtoffers. Daarom kent het korps - hoewel het inbraakrisico in onze regio laag is - een hoge prioriteit toe aan de aanpak van dit delict. Samen met de gemeente heeft de politie een drietal inbraakpreventieavonden georganiseerd. Tevens waren specialisten, ook ondernemers, aanwezig die de bewoners adviseerden op het gebied van preventiemaatregelen. Tijdens deze avonden heeft een exinbreker (bekend van de tv) een presentatie gegeven over het eigen gedrag van de bewoners en wat hem zoal opviel in de wijken en rondom de woningen. Diverse raadsleden hebben deze avonden ook bijgewoond. Ook dit jaar draait de politie het zgn. voetjesproject . Het doel hiervan is de alertheid van de bewoners te vergroten vooral op het gedegen sluiten van deuren en ramen. Als laatste activiteit zijn alle hondenbezitters van de wijk Purmer-noord aangeschreven om mee te doen met het ogen & orenproject. Dit project houdt in dat hondenbezitters een bijdrage kunnen leveren aan de veiligheid en leefbaarheid in hun eigen woonomgeving door bijzonderheden / incidenten door te geven aan de politie. In het najaar zal bekeken worden of we dit project verder gaan uitrollen. In het voorjaar heeft de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, mr. F. Teeven de politie website www.stopheling.nl officieel voor het publiek opengesteld. Vanaf die periode kunnen consumenten via internet zelf controleren of aangeboden tweedehands producten als gestolen geregistreerd staan bij de Nederlandse politie. Veel mensen zijn zich er niet van bewust dat ze zich schuldig maken aan een strafbaar feit als ze via internet een gestolen product aanschaffen. Het kopen van gestolen goed is strafbaar als de koper in redelijkheid had moeten vermoeden dat het om gestolen waar gaat. Verder hebben diverse media bericht dat het aantal inbraken aan het begin van dit jaar was gestegen, waarbij de hulp werd gevraagd van de burger in de aanpak van woninginbraken. Verschillende acties hebben geleid tot de aanhouding van verdachten. Sommige verdachten zijn op heterdaad aangehouden, anderen op basis van het bij zich hebben van inbrekerswerktuigen (strafbaargesteld in de APV). Om de pakkans zo groot mogelijk te maken, wordt dan ook in principe bij elke woninginbraak, ook bij poging, naar sporen gezocht. Standaard wordt een buurtonderzoek gehouden en indien nodig worden de media ingeschakeld. Een aantal bijzonderheden van het eerste half jaar: Dankzij alerte burgers heeft de politie Zaanstreek-Waterland maandagmiddag 3 januari drie jongens, in de leeftijd van 15 tot 18 jaar, uit Amsterdam aangehouden die een woninginbraak hadden gepleegd. Een buurtbewoner had vier mannen zien wegrennen bij een woning aan de Primulastraat in Purmerend en alarmeerde direct de politie. De inbrekers waren de woning binnengekomen door een schuifraam te vernielen aan de achterkant. Ze hadden de hele woning overhoop gehaald en een grote hoeveelheid goederen gestolen, waaronder geld en sieraden. De politie heeft drie Purmerenders van 16, 18 en 19 jaar aangehouden omdat zij zouden hebben
8
ingebroken. In de nacht van dinsdag 21 juni op woensdag 22 juni werd ingebroken in een tuinhuisje op het Fenixlaantje in Purmerend. Vanuit het huisje werden niet alleen verschillende goederen gestolen, er is ook brandgesticht en er zijn vernielingen aangericht. De politie kreeg een tip en deed onderzoek naar de drie verdachten. De 19-jarige Purmerender is maandagochtend in zijn woning aangehouden en overgebracht voor verhoor. Hij bekende schuldig te zijn aan de inbraak. De politie deed onderzoek in zijn woning en vond gestolen goederen. Ook verklaarde de verdachte dat hij de inbraak niet alleen had gepleegd. Zijn twee handlangers zijn ook aangehouden. Ook zij zijn verhoord en hebben bekend.
2.3 Diefstal af/uit auto's Het afgelopen half jaar hebben politiemedewerkers 233 keer een aangifte van (poging tot) diefstal af/uit auto opgenomen. Dit is een stijging van bijna 19% t.o.v. dezelfde periode in het jaar 2010. Voor 2011 is de doelstelling om het aantal auto-inbraken te beperken tot maximaal 340. Bij dit delict horen niet alleen de 'standaard' auto-inbraken thuis, maar ook het stelen van onderdelen van een voertuig, denk hierbij bijvoorbeeld aan het stelen van een autoembleem, een kentekenplaat, wieldoppen of brandstof. Als het gaat om diefstallen uit auto s blijkt uit onze analyses dat we te maken hebben met twee typen autokrakers. De dieven die in georganiseerd verband werken en de individuele autokrakers. De dieven die alleen werken hebben het vooral gemunt op dat wat voor het grijpen ligt. Degenen die georganiseerd werken, breken in een nacht tien of meer verschillende auto s van het zelfde type open en halen dan vooral de airbags en geïntegreerde navigatiesystemen eruit. Dit laatste heeft plaatsgevonden begin mei. In een zeer korte tijd zijn destijds meer dan 30 voertuigen opengebroken. Met name de wijk Weidevenne is meerdere malen bezocht door auto-inbrekers. De media hebben hier aandacht aan besteed, en politieagenten hebben de burgers middels brieven geattendeerd op de situatie, hen gevraagd om alert te zijn op verdachte situaties en daarbij altijd de politie in te schakelen. Om de inbraken een halt toe te roepen doet de politie verschillende dingen. Agenten houden de uitvalswegen rond Purmerend scherper in de gaten, zetten zoveel mogelijk auto s aan de kant en controleren bestuurders die s nachts door een woonwijk rijden. Indien nodig, worden de ochtend treinen gecontroleerd, omdat uit onderzoek is gebleken dat inbrekers de trein als vluchtmiddel gebruiken. Daarin werken de agenten samen met de spoorwegpolitie. Dit jaar is de politie tevens gestart met gerichtere controles op het gebied van helingbestrijding. Bestanden van bepaalde opkopers worden vergeleken met de bestanden van de veelplegers en de gegevens die de politie heeft van ontvreemde goederen (ook bijv. bij woninginbraken); bij een hit wordt actie ondernomen. Een aantal bijzonderheden van het eerste half jaar: De politie heeft dinsdagavond vier verdachten uit Litouwen aangehouden op verdenking van diefstal en heling van auto-inbouwapparatuur. Het viertal werd in hun auto staande gehouden op de Waterlandlaan. De bijrijder had een tas tussen de benen geklemd met daarin een VWinbouwnavigatiesysteem en twee Tom Toms. De bijrijder beweerde de spullen zojuist gekocht te hebben, maar kon geen kwitantie tonen. Vervolgens zijn de vier inzittenden, 3 mannen en een vrouw, aangehouden. Hun telefoons zijn ook inbeslaggenomen voor onderzoek. De politie heeft in de nacht van zaterdag op zondag in Purmerend twee autokrakers aangehouden. De verdachten zijn 18 en 19 jaar en beiden afkomstig uit Utrecht. De politie kreeg zaterdagnacht rond half vier de melding dat in de Rio Grandestraat in de Purmerendse wijk Weidevenne drie personen bezig waren in te breken in een auto. Vanuit diverse kanten in de stad snelden agenten naar Weidevenne. De drie verdachten vluchtten te voet. Na een korte achtervolging kon een van de drie verdachten worden aangehouden. Nabij de plek waar hij voor de eerste maal door de politie werd gezien, ontdekten agenten later in het struikgewas navigatieapparatuur. De tweede verdachte werd korte tijd later ontdekt; hij hield zich schuil achter
9
een schuur. De derde verdachte is ontkomen. In de nacht van maandag op dinsdag heeft de politie een 38-jarige man aangehouden in verband met vermoedelijk meerdere auto-inbraken. De politie surveilleert extra in de wijk Weidevenne gezien de golf auto-inbraken in deze wijk de afgelopen weken. Rond twee uur 's nachts trof een agent een man aan in de Bossa Novastraat die zich verdacht ophield tussen geparkeerde auto's. Toen de agent de man vroeg om zijn identiteit, gaf hij aan niet mee te willen werken. Na herhaald verzoek werd de man aangehouden. Bij zijn aanhouding keerde de verdachte zich tot tweemaal toe tegen de agent en wilde een gevecht aangaan. De agent heeft vervolgens pepperspray gebruikt maar de verdachte had daar blijkbaar geen last van want rende telkens weg. Ter hoogte van de Amazonelaan heeft de politie de verdachte uiteindelijk toch kunnen pakken. Op het bureau werden in de tas van de verdachte diverse inbrekerswerktuigen (schroevendraaiers, magneet, sleutels en een multitool) aangetroffen. Deze goederen zijn in beslaggenomen. De verdachte is inmiddels voorgeleid.
2.4 Diefstal van fietsen Het afgelopen half jaar hebben politiemedewerkers 209 keer een aangifte van diefstal fiets opgenomen. Dit is een stijging van ruim 20% t.o.v. dezelfde periode in het jaar 2010. Voor 2011 is de doelstelling om het aantal fietsendiefstallen te beperken tot maximaal 430. Naast het aanhouden van fietsendieven is de politie juist ook alert op helers. Zij moeten weten dat misdaad niet loont! Deze opsporingsmethode staat bekend als de Groningse methode . De politie controleert fietsen en bij constatering van bepaalde kenmerken en/of gebreken, dan is in overleg met het Openbaar Ministerie besloten de eigenaar van de fiets aan te merken als verdachte. In de eerste helft van dit jaar zijn ruim 40 aanhoudingen verricht, waarbij verreweg de meeste fietsen in beslaggenomen zijn. De meeste fietsendiefstallen worden gepleegd nabij de stations. Samen met de gemeente, de fietsersbond en het Centrum Fietsendiefstal zijn voorlichtingsactiviteiten georganiseerd. Een ex-boef liet zien hoe eenvoudig sommige sloten gekraakt konden worden. Verder heeft de politie met lokfietsen gewerkt om o.a. veelplegers op te pakken. Tevens zijn diverse observaties gepleegd op de hot spots door gebruik te maken van een bepaald soort camera. Ook heeft ons specialistisch observatieteam tijd geïnvesteerd in een veelpleger waarna middels pseudokoop deze verdachte op twee verschillende momenten is aangehouden. Als laatste kan gezegd worden dat de politie een aantal aanhoudingen heeft verricht na controle van de boeken van een bedrijf (helingbestrijding), waarbij bekend is geworden dat gestolen fietsen zijn verhandeld. Een aantal bijzonderheden van het eerste half jaar: De politie heeft donderdagmiddag een man uit Purmerend aangehouden omdat hij op een gestolen fiets reed. Rond 16.30 uur reed de man over de Waterlandlaan in Purmerend toen het een agent opviel dat de fiets waar de Purmerender op reed niet voorzien was van een origineel slot. De agent gaf de man een stopteken en controleerde zijn fiets. De fiets bleek gesignaleerd en de Purmerender werd aangehouden. Hij is voor verhoor overgebracht naar het politiebureau. De fiets is inbeslaggenomen. Een persoon liep met een fiets te sjouwen en bij zijn staandehouding had hij er geen duidelijk verhaal bij. Ook werd niet duidelijk waar de fiets vandaan kwam. De verdachte was tevens dronken. De verdachte is aangehouden en samen met de fiets overgebracht naar het bureau aan de Waterlandlaan. Agenten reden in een opvallend voertuig over de Overlanderstraat in de richting van het Tilburyplein te Purmerend. Daar zagen ze een veelpleger op het plein geld ontvangen van een
10
andere man. De man had een nieuw uitziende fiets vast. De veelpleger pakte het geld aan en liep meteen weg. Bij de staandehouding bleek de fiets tweedehands, maar was voorzien van nieuwe onderdelen. De veelpleger had inmiddels 80 euro ontvangen voor de fiets. De koper kwam uit Heerhugowaard en had de fiets op marktplaats gezien. De fiets is in beslaggenomen, de veelpleger en de koper aangehouden voor respectievelijk diefstel en heling. Op het bureau bekende de veelpleger de diefstal van de fiets. Deze had hij in het centrum van Purmerend gestolen en aan de man verkocht omdat hij geld nodig had.
2.5 Winkeldiefstal Het afgelopen half jaar hebben politiemedewerkers 59 keer een aangifte van winkeldiefstal opgenomen. Dit is een daling van 3% t.o.v. de zelfde periode als in 2010. Voor 2011 is de doelstelling om het aantal winkeldiefstallen te beperken tot maximaal 100. In het eerste half jaar zijn de meeste winkeldiefstallen gepleegd in het werkgebied van het wijkteam Purmerend Overwhere. De meeste winkeldieven worden aangehouden in de AH XL supermarkt aan de Burgemeester D. Kooijmanweg in Purmerend. Betrokkenheid, prioriteit en een goed werkend camerasysteem zijn het succes in deze supermarkt. De meeste vestigingsmanagers, de wijkagenten en de teamleiding zijn in goede verbinding met elkaar. In 2009 hebben Purmerendse winkeliers in de binnenstad, de gemeente, de politie, de brandweer, het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) ondertekend. Het KVO heeft als doel de veiligheid in winkels en het winkelgebied te verbeteren. Dit wordt bereikt door overleg en heldere samenwerkingsafspraken met alle betrokken partijen. Het keurmerk bestaat uit een aantal te behalen sterren, bijvoorbeeld voor een duurzame samenwerking en de uitvoering van afgesproken maatregelen. Inmiddels heeft het KVO binnenstad haar tweede ster gekregen. De eerste ster werd behaald in 2010. Op 30 maart heeft het HBD de tweede ster van het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) uitgereikt aan de burgemeester en alle samenwerkingspartners. Dit betekent dat het centrum van Purmerend zich tot een van de veiligste winkelgebieden van Nederland mag rekenen. Ondernemers, gemeente, politie, brandweer en het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) hebben de afgelopen tijd intensief samengewerkt om de tweede ster te behalen. Zij hebben onder andere afspraken gemaakt over hoe zij de stad schoon, heel en veilig houden. Het HBD heeft alle ondernemers van de binnenstad een bezem geschonken. Dit symbolische cadeau is bedoeld om er samen voor te zorgen dat de binnenstad netjes blijft. Om de derde ster te behalen geven de samenwerkende partijen structureel invulling aan de afspraken over schoon, heel en veilig. Begin juli hebben dezelfde partners een intentieverklaring ondertekend om in Weidevenne te werken aan het behalen van de eerste ster. Omdat een aantal winkeliers geen aangifte wil doen van winkeldiefstal, uit vooral praktische en economische overwegingen, is bij deze groep winkeliers de zgn. aangifteformulieren winkeldiefstal geïntroduceerd om de aangiftebereidheid bij hen te vergroten. Ook de aangiften middels internet zijn vereenvoudigd. Met behulp van een inlogcode worden gegevens opgeslagen zodat deze niet elke keer opnieuw ingevoerd hoeven te worden als er aangifte wordt gedaan. Ook krijgt men in één oogopslag een overzicht van recente aangiftes en kan teruggevonden worden of ze al behandeld zijn. Wanneer een winkelier een verdachte heeft aangehouden, kan hij deze verdachte voor een langere termijn een winkelverbod uitreiken. Het voordeel hiervan is dat deze maatregel preventief werkt omdat de verdachte niet meer welkom is in de zaak.
11
Een aantal bijzonderheden van het eerste half jaar: De politie heeft eind maart drie Roemenen aangehouden die samen voor 7000,- euro aan goederen zouden hebben gestolen. Politieagenten die over de Nieuwstraat in Purmerend surveilleerden zagen een Roemeense auto met daarbij twee personen staan. De agenten vertrouwden het niet en besloten het duo te controleren. De agenten troffen op de achterbank van de auto twee geprepareerde tassen aan. Dit zijn tassen die dusdanig bewerkt zijn dat het beveiligingsalarm van winkels niet afgaat. De twee Roemenen, een 22-jarige vrouw en een 20jarige man zijn direct aangehouden. In de kofferbak van de auto werd een grote hoeveelheid kleding aangetroffen. Korte tijd later meldde de 27-jarige eigenaar van de auto zich bij de agenten. Ook hij werd aangehouden en overgebracht naar het politiebureau in Purmerend. Alle drie de verdachten zijn ingesloten. Alle goederen en de auto werden inbeslaggenomen. Verschillenden winkels in de omgeving van Purmerend, Haarlem en Hoorn hebben aangifte gedaan van diefstal. De politie heeft half juni drie winkeldieven aangehouden. Het drietal, twee vrouwen (30 en 36 jaar) en een man (31 jaar) uit Midden-Europa, reed op de Purmerenderweg. Zij trokken de aandacht van surveillerende agenten doordat zij bij het zien van de politie erg zenuwachtig werden en haastig spullen in tassen wegstopten. Bij doorzoeking van de auto bleek dat zij geprepareerde tassen en diverse gestolen goederen, waaronder cosmetica en comupterartikelen, bij zich hadden. Alle verdachten werden in verzekering gesteld.
2.6 Verdovende middelen Om een integrale aanpak van hennepteelt te bewerkstelligen in de gemeenten van de politieregio Zaanstreek-Waterland werd tussen de negen gemeenten, regiopolitie Zaanstreek-Waterland, Openbaar Ministerie parket Haarlem, woningcorporaties en de NV Continuon Beheer een convenant gesloten3. De (integrale) aanpak heeft als doel door het nemen van preventieve en repressieve maatregelen een eind te maken aan de ongewenste ontwikkelingen m.b.t. hennepkwekerijen in de regio Zaanstreek-Waterland. De gedachte bij deze integrale aanpak is dat alle partijen bij het aantreffen van een hennepkwekerij in een woning, systematisch de maatregelen uitvoeren waartoe zij bevoegd zijn. De kweker krijgt buiten de strafrechtelijke aanpak ook te maken met bestuursrechtelijke gevolgen. Uit de ondertekening van het regionale convenant blijkt dat de partijen door samenwerking op een praktische en daadkrachtige wijze de hennepkwekerijen wensen aan te pakken. De politie heeft de operationele regie voor het opsporen en ontmantelen van hennepkwekerijen en stelt vast of er voldoende aanwijzingen zijn om een strafrechtelijk onderzoek in te stellen. In het kader van het landelijk programma versterking aanpak georganiseerde misdaad is de samenwerking tussen overheidsinstanties in de regio Zaanstreek-Waterland geïntensiveerd. Het voorkomen en bestrijden van georganiseerde hennepteelt is specifiek onderwerp van deze samenwerking. Het bovengenoemde hennepconvenant ziet toe op de aanpak van de hennepkwekerijen. Deze kwekerijen worden hoofdzakelijk vanuit de zogenaamde growshops voorzien van alle benodigde faciliteiten en kweekbenodigdheden. De growshops fungeren als motor en stimulator van de cannabissector. Op 29 april 2010 zijn alle growshops in de regio aan een integrale controle onderworpen. De uitkomsten van deze controle zijn voor de gemeente Purmerend (mede) aanleiding geweest om een zogenaamde growshop-bepaling in de APV op te nemen. Op grond hiervan hebben de eigenaren van een growshop in de afgelopen periode een vergunning moeten aanvragen en informatie moeten aanreiken ten behoeve van een toetsing op grond van de Wet BIBOB. Deze procedure is inmiddels afgerond en gebleken is dat (om uiteenlopende redenen) geen enkele growshop voor een vergunning in aanmerking kan komen. De burgemeester heeft vervolgens het maximaal aantal uit te geven vergunningen voor deze branche bepaald op nul.
3 Convenantafspraken traden in werking op 9 mei 2008.
12
Begin maart zijn er nacontroles uitgevoerd. Het doel hiervan was om vast te stellen welke growshops in strijd met de artikelen 28a en 28g van de Algemene plaatselijke verordening Purmerend 2003 in bedrijf zijn. De uitvoering vindt mede plaats op basis van het Purmerendse Handhavingsbeleid Coffeeshops, grows-, smart- en headshops en drugspanden . In dit beleid is aangegeven dat handelen zonder vergunning leidt tot sluiting voor bepaalde of onbepaalde tijd. Drie bedrijven bleken in overtreding te zijn. Op van te voren vastgestelde rooidagen worden de bij de politie bekende hennepplantages ontmanteld, verdachte personen aangehouden en de inbeslaggenomen goederen vernietigd. Tot en met 2009 zien we een stijgende lijn in het ontmantelen van hennepplantages in de gemeente Purmerend. In 2010 valt een behoorlijke daling te constateren (zie tabel 2). Overigens zijn de inzeturen van de politie niet minder geworden. In de eerste helft van dit jaar is het aantal ontmantelde hennepkwekerijen min of meer gelijk aan die van 2010 (zelfde periode). Tabel 2: aantal ontmantelde hennepkwekerijen in de afgelopen vijf jaar in Purmerend Ontmantelingen Jan-Juni Jan-Juni 2007 2008 2009 2010 hennepkwekerijen 2010 2011 Totaal 30 41 43 31 14 15
Verschil
Groei
1
7%
Een ander punt is het controleren van de twee in Purmerend gevestigde coffeeshops. Binnen de driehoek was afgesproken dat er een aantal onaangekondigde controles zouden plaatsvinden. Deze hebben inmiddels plaatsgevonden met als resultaat dat een van de coffeeshops teveel hennep in het pand had. Op last van de burgemeester is het pand voor een maand gesloten. Dit soort controles zullen gecontinueerd worden.
Een aantal bijzonderheden van het eerste half jaar: De politie heeft vrijdagavond rond half negen een 38-jarige man uit Bussum, een 31-jarige Amsterdammer en een 46-jarige man uit Purmerend aangehouden in verband met het overtreden van een gedoogbeschikking in een coffeeshop in Purmerend-centrum. Tijdens een controle op de eerste etage boven de coffeeshop stuitten agenten op een grote hoeveelheid hennep. Vervolgens werden twee mannen aangetroffen die op dat moment aanzienlijke hoeveelheden softdrugs aan het vervaardigen waren. Bij verdere doorzoeking werd in totaal meer dan 10 kg aan softdrugs aangetroffen. Alle goederen in de coffeeshop zijn in beslaggenomen en de gemeente heeft besloten om de coffeeshop per direct voor onbepaalde tijd te sluiten. De politie heeft dinsdag en woensdag hennepplantages ontmanteld in Purmerend en Waterland. Op de Primulastraat in Purmerend werd een plantage aangetroffen waar al was geoogst en is een verdachte aangehouden. Op de Savannestraat werden 600 planten gevonden en werd eveneens een aanhouding verricht. Op een adres aan de Zeggehof stond op de zolderkamer een kweektent met 80 plantjes en alle bijbehorende materialen. Er was niemand thuis, de spullen zijn inbeslaggenomen. Op de Goudmosstraat vond de politie hennepafval en een plantage in aanbouw die nu werd gebruikt als drogerij. Alle materiaal om een volledige kwekerij in te richten was aanwezig; alle spullen zijn weggehaald. De eigenaar meldde zich later op het politiebureau. Het was niet de eerste keer dat er op dit adres een plantage werd aangetroffen. De eigenaar heeft nog een schuld van 30.000 euro bij een energiemaatschappij vanwege diefstal van stroom voor zijn vorige plantage, die indertijd ook is ontmanteld. Op de Jan Ritzema Bosstraat werd geen plantage gevonden, maar wel een nepvuurwapen en een zak met gedroogde hennep van ongeveer 500gr. Op de zolderverdieping achter schotten en in tassen werden spullen gevonden om een kwekerij in te richten en in de schuur werden nog eens 100 dode kleine stekjes aangetroffen. Drie personen zijn aangehouden.
13
De politie in Purmerend heeft in de nacht van maandag op dinsdag een 42-jarige man uit Almere aangehouden op verdenking van bezit van hennep. Tijdens nachtelijke surveillance zagen agenten een bestelbusje rondrijden. Gezien het aantal woning- en voertuigeninbraken in de nacht controleert de politie veelvuldig op rondrijdende bestelbusjes en personenauto s. De bestuurder van de bestelbus kon geen verklaring geven voor zijn aanwezigheid in Purmerend. De agenten merkten een sterke henneplucht op. Tijdens een onderzoek van de bus bleek dat in de laadruimte een tas lag met henneptoppen. De man werd vervolgens aangehouden . De politie heeft zaterdagochtend 19 maart bij een auto en woning in de Weidevenne in Purmerend, een tas in beslag genomen met daarin kleding en 3 kilo witte pasta. Na onderzoek bleek het om amfetaminepasta te gaan, een halffabricaat voor het maken van harddrugs. De politie heeft in de buurt navraag gedaan, maar niemand had verder iets gezien. Zondagmiddag belde een alerte buurtbewoonster - naar aanleiding van het buurtonderzoek - dat een man in de straat vragen stelde over een tas en in tuinen keek. Deze man werd aangehouden. Het gaat om een 31-jarige verslaafde uit Leeuwarden. Een 47-jarige Purmerender is voor de tweede keer betrapt met hennep. De man reed maandagochtend rond 05.00 uur over de Middenweg in Middenbeemster toen hij gecontroleerd werd door agenten. Het voertuig bleek niet verzekerd en de 47-jarige man reed zonder geldig rijbewijs. Omdat de agenten een sterke henneplucht roken werd het voertuig doorzocht. In de auto lagen vier vuilniszakken met hennep. Deze zijn inbeslaggenomen en de bestuurder en zijn bijrijdster, een 40-jarige Purmerendse vrouw, zijn aangehouden. De man werd afgelopen vrijdag ook al aangehouden omdat hij in zijn woning aan de Willem van den Brinkstraat in Purmerend een wietplantage had. Toen werd de man betrapt omdat agenten aan de deur kwamen voor het innen van openstaande boetes. Omdat de agenten ook hier een sterke wietlucht roken werd een onderzoek ingesteld. In de schuur stonden drie kweektenten met daarin 118 planten. Deze plantage is ontruimd.
2.7 Jeugdoverlast, -criminaliteit en minderjarige veelplegers Jeugdoverlast is door de gemeente Purmerend en de politie in het jaarplan als prioriteit bestempeld. Er wordt veel geklaagd over gedragingen van jongeren. De politie heeft slechts een deeltaak in een totale integrale aanpak, waarvoor in het algemeen geldt dat de gemeente hierin een regiefunctie vervult. De politie vervult hierbij een signalerende en adviserende rol als het gaat om hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen. Als het gaat om criminele jeugdgroepen voert de politie onder het gezag van justitie de regierol. Overlast door jeugd en jeugdgroepen is een subjectief ervaren inbreuk op het welbevinden van burgers en bedrijven. Door waarneembaar gedrag en/of storende aanwezigheid in de publieke ruimte wordt een norm overschreden. Deze norm kan wettelijk of sociaal van aard zijn. Overlast door jeugd is zeer contextafhankelijk. Het is een proces van interactie tussen jeugd en haar omgeving waarin tijd, frequentie, plaats, etc. een belangrijke rol spelen in het gegeven of overlast ervaren wordt of niet. Verschillende keren wordt de hulp van de politie ingeroepen bij overlastsituaties. Bij de controles heeft de politie een scala aan mogelijkheden om de overlast op dat ogenblik te doen ophouden. Ook hier ligt de kracht in een integrale aanpak. Alle hangplekken worden door de wijkagenten in kaart gebracht en besproken met de partners in het jeugdnetwerkoverleg (JNO). In navolging van de volwassen veelplegers hebben de ketenpartners ook een integrale aanpak ontwikkeld voor de jeugdige veel- en meerplegers4. Hierdoor kan vroegtijdig, consequent en direct worden ingegrepen waardoor het uitgroeien naar een volwassen 4 Purmerend kent 4 minderjarige veelplegers (waren er 6) en 15 minderjarige meerplegers (waren er 13). Een veelpleger heeft meer dan 5 processen-verbaal op zijn naam staan, waarvan 1 in het laatste jaar; een meerpleger 3, 4 of 5.
14
veelpleger kan worden voorkomen. Hoe jonger een (aankomend) crimineel wordt herkend, hoe meer effect de aanpak heeft. Omdat het zo belangrijk is om te voorkomen dat jeugdigen doorgroeien tot volwassen veelpleger worden ook de jeugdige meerplegers in deze aanpak meegenomen. Alle jeugdige veel- en meerplegers hebben thuis een brief ontvangen waarin ze hebben kunnen lezen dat wanneer zij weer een strafbaar feit plegen er maatwerk wordt toegepast. Purmerend is dit jaar ook verder gegaan met jongerenbemiddeling (Clup)5. Meerdere jongeren hebben een certificaat om als bemiddelaar te mogen optreden. Ze zijn getraind in conflicthantering en bemiddelen tussen buurtbewoners en jongeren. Het gaat daarbij om conflicten in de openbare ruimte of over het gebruik daarvan. De relatie en de communicatie tussen de partijen wordt centraal gesteld i.p.v. het probleem. Wederzijds begrip en respect is daarbij onderwerp van gesprek. De Purmerendse bemiddelaars zijn inmiddels door het CCV uitgekozen om een landelijke promotiefilm te maken over het project. In het najaar zullen de tactisch analisten van de politie een rapportage vervaardigen van de bekende jeugdgroepen in Purmerend. De gebruikte shortlistmethode van Beke en Ferwerda, een landelijk instrumentarium, maakt een onderscheid in drie soorten jeugdgroepen: Hinderlijke, overlastgevende en criminele jeugdgroepen6. Vorig jaar bleek dat Purmerend een drietal hinderlijke en één overlastgevende groep kende; inmiddels is een hinderlijke en de overlastgevende groep aangepakt. Momenteel zijn we bezig met de aanpak van een zeer vervelende groep, waarover later gecommuniceerd zal worden. Het JNO speelt een belangrijke en cruciale rol in de aanpak van de jeugdgroepen. Op uitnodiging van de wijkagent van Amsterdam-noord hebben gemeente- en politieambtenaren een bezoek gebracht om te kijken hoe men daar omgaat met jeugdproblematiek. Bij terugkomst zijn de ervaringen zowel in het Burgemeester-Unithoofd als in het Driehoeksoverleg besproken en is besloten een voorstel te schrijven om iets soortgelijks te introduceren in Purmerend. Inmiddels heeft dit zich vertaald in een voorstel Team Buurttoezicht dat is aangeboden aan B&W. In de eerste zes maanden zijn er 158 minderjarigen aangehouden; dit zijn er 4 minder dan in dezelfde periode het jaar daarvoor. Bijna een derde van deze jongeren zijn inverzekeringgesteld. Aangehouden verdachten Totaal
2007
2008
2009
2010
417
352
311
247
Jan-Juni 2010 162
Jan-Juni 2011 158
Verschil
Groei
-4
2,5%
5 Vorig jaar: 23 aanmeldingen geweest. 6 Hinderlijke jeugdgroep: Deze groep hangt wat rond in de buurt, is af en toe luidruchtig aanwezig en trekt zich niet zoveel aan van de omgeving. Soms loopt het wel eens uit de hand en zijn er kleine schermutselingen, maar dat is doorgaans snel in de kiem gesmoord en vaak ook meer toeval dan gepland. Ook maakt de groep zich incidenteel schuldig aan kleine vernielingen. Een beperkt aantal jongeren maakt zich soms schuldig aan (veelal lichte) gewelds- en (in mindere mate) vermogensdelicten. Over het algemeen is het een groep die nog voldoende autoriteitsgevoelig is en aangesproken kan worden op zijn gedrag. Overlastgevende jeugdgroep: Deze groep is wat nadrukkelijker aanwezig, kan af en toe provocerend optreden, valt omstanders wel eens lastig (uitschelden of zelfs intimideren), vernielt regelmatig allerlei zaken en laat zich veel minder gelegen liggen aan andere mensen. Geweldsgebruik wordt niet geschuwd en de groepsleden zijn ook minder goed te corrigeren. Ook de lichtere vormen van criminaliteit waar de groep zich schuldig aan maakt, worden doelbewuster gepleegd en de groep is ook meer bezig om te zorgen dat ze niet gepakt wordt. Criminele jeugdgroep: Deze groep bestaat (in ieder geval voor een deel) uit jongeren die behoorlijk op het criminele pad zijn geraakt. Ze zijn al vaker met de politie in aanraking gekomen. Kenmerkend voor dergelijke groepen is dat ze meer en meer criminaliteit plegen voor het financiële gewin i.p.v. voor de kick of het aanzien. Deze jongeren scoren ook hoog op de delicten waar de andere twee typen groepen ook hoog mee scoren. De feiten zijn echter ook ernstiger en ze schrikken ook niet terug voor het gebruik van geweld. Overigens wordt in de JNO s te Purmerend een vierde groep gehanteerd: de aanvaarbare groep. Het gaat hierbij om jongeren die zich in groepen begeven, maar zich gedragen binnen de normen die de sociale omgeving stelt. Zij veroorzaken weinig hinder of overlast, maar kunnen wel bijdragen aan een verminderd veiligheidsgevoel bij omwonenden.
15
Een aantal bijzonderheden van het eerste half jaar: Twee 18-jarige mannen uit Purmerend zijn zondagavond 9 januari aangehouden op verdenking van brandstichting. Rond 21.20 uur werd er gebeld door een buurtbewoner dat er kerstbomen in de brand waren gestoken op het speelterrein aan de Tuinstee. De kerstbomen waren op een speeltoestel gelegd en de vlammen waren 3 meter hoog. Buurtbewoners waren al begonnen met blussen toen de brandweer arriveerde. Een getuige wist een van de verdachten te pakken te krijgen en overhandigde die aan de politie. De tweede kon later door de politie worden aangehouden. Een van de verdachten rook sterk naar spiritus. Die verdachte bekende het feit te hebben gepleegd. De andere verdachte had er niets mee te maken. De bekennende verdachte zal brandstichting en openlijke geweldpleging tegen goederen ten laste worden gelegd. De politie in Purmerend heeft gedurende de maand maart 14 jongeren in de leeftijd van 13 tot 17 jaar buiten heterdaad aangehouden op verdenking van diefstal en heling. Ook houdt de politie een aantal van hen verantwoordelijk voor een straatroof. De arrestaties volgden op een anderhalve maand durend onderzoek. Het onderzoek werd opgestart na opvallend veel meldingen van diefstal uit kleedkamers van sportgebouwen. De zaak werd echter omvangrijker omdat een deel van de verdachten leidde naar andere jongeren die ook wat op hun kerfstok hadden. Rechercheur Ton Brandenburg leidde het onderzoek: Een van de verdachten had op 11 januari een sleutelbos gestolen bij de sportclub FC Purmerend. Daarna was het natuurlijk kinderlijk eenvoudig om de kleding en tassen te doorzoeken van sporters. Er werden sieraden, telefoons en geld weggenomen. De gestolen goederen werden vrijwel direct na de diefstal doorverkocht en er was sprake van heling. We hebben slechts 1 gestolen OV-chipkaart teruggevonden tijdens een huiszoeking. Niet alleen bij FC Purmerend werd uit de kleedkamers gestolen. Ook bij voetbalvereniging Purmersteijn en Rugbyclub Waterland. Eén van de verdachten was lid van Purmersteijn. Hij verliet als laatste de kleedkamer en zorgde ervoor dat zijn handlangers hun slag konden slaan. Op de Rugbyclub werd een heel team tijdens een training bestolen van hun mobieltjes en portemonnees. De dieven konden makkelijk toeslaan, want de deuren van de kleedkamers stonden open. We houden dezelfde verdachten hiervoor verantwoordelijk. De politie kwam de dadergroep op het spoor dankzij getuigenverklaringen en eigen speurwerk van de aangevers. Een aantal slachtoffers van diefstal heeft berichten op Twitter gevolgd, waarin de verdachten onderling spraken over de gestolen spullen. Verder hebben getuigen ons signalementen en namen gegeven. Maar de eerste aanhoudingen werden verricht na een straatroof waarbij een meisje door een groep werd beroofd van haar Blackberry telefoon in het Burgemeester R. Kooimanpark. De jeugd sprak onderling over deze aanhoudingen en dat leidde ons naar de rest van de verdachten. We kunnen niet spreken van een criminele bende omdat de jongeren elkaar niet allemaal kenden. Maar wel zeker is dat er hier en daar onderling is samengewerkt in verschillende zaken. De ouders van alle verdachten zijn ingelicht. De meeste van hen waren ook bij de verhoren van hun kinderen aanwezig. Het merendeel van de jongeren heeft een bekentenis afgelegd en in totaal zijn met de aanhoudingen 17 zaken opgelost. De politie heeft vijf minderjarige jongens aangehouden in verband met vernielingen aan geparkeerde auto s op de Incastraat en Coloradostraat. Meerdere getuigen verklaarden dat zij de jongens hebben gezien in de straten bij de auto s. De schade bestaat uit bekrassing, deuken en afgetrapte buitenspiegels. Ook was er bij sommige auto s tekst in het aanwezige stof geschreven en is er vloeistof over de voertuigen gespoten. De politie heeft s nachts op de Plantsoenstraat drie 19-jarige Purmerenders aangehouden op verdenking van inbraak. Een getuige belde de politie dat zij zag dat er in een opslagruimte op de binnenplaats Achter de Kerk zou worden ingebroken. De politie was snel ter plaatse en kon op basis van de signalementen die de meldster doorgaf de drie verdachten, die er op de fiets vandoor gingen, in de kraag vatten. De verdachten zijn aangehouden en meegenomen naar het bureau. Zij hadden een flinke hoeveelheid kleingeld bij zich en flessen frisdrank. Een van de mannen had een stroomstootwapen op zak.
16
2.8 Verkeer De unit Purmerend levert door handhaving van de verkeersregels een belangrijk aandeel in de verbetering van de verkeersveiligheid in het betreffende werkgebied. Zo worden er in 2011 gerichte algemene (landelijke, provinciale en/of regionale) verkeerscontroles uitgevoerd. Daarnaast vindt er dagelijks toezicht op de naleving van verkeersregels plaats door de surveillance-eenheden in de basispolitiezorg die 7 dagen per week, 24 uur per dag aanwezig zijn. Door handhaving en advisering op verkeersthema's wordt beoogd de verkeersveiligheid te vergroten. Onze aandacht gaat daarbij steeds uit naar de plaatsen waar de slachtofferkans het grootst is gebleken. Wijkagenten, studenten en surveillanten zijn lokaal actief met het toezicht rond scholen voor het basisonderwijs. Zij zijn ook degenen die actief betrokken zijn geweest bij het afnemen van verkeersexamens. Purmerend kent ook een aantal lokale speerpunten, gesloten verklaring Westerstraat/ Nieuwstraat, fietsen op ongeoorloofde plekken in de binnenstad, fietsen zonder verlichting in de donkere uren en fietsen tegen de richting in. De naleving hiervan wordt veelvuldig gecontroleerd door verschillende eenheden, zoals de wijkteamleden zelf, de eenheden van de basispolitiezorg en de collega's van de surveillantenpool. De unit Purmerend heeft voornamelijk gordel-, roodlicht-, alcohol-, bromfiets-, verlichtingcontroles alsmede het handheld bellen uitgevoerd. Ten behoeve van afstemming en advisering (wegbeheerder) is binnen de unit een medewerker vrijgesteld. Overleg en advies is met name gericht op verkeersveiligheid en een goede balans tussen handhaving en inrichting. In samenwerking met de medewerkers van de unit De Waterlanden zijn in het eerste half jaar van 2011 een tweetal complexe verkeerscontroles uitgevoerd. Verschillende partners deden mee aan deze controles, ieder vanuit de eigen expertise, zoals de milieudienst, de vreemdelingendienst, verkeersondersteuning, belastingdienst, Inspectie Verkeer en Waterstaat, deurwaarders, douane, VROM en ANWB. De unit Purmerend heeft de beschikking over een voertuig met ANPR-uitrusting (Automatische Nummer Plaat Registratie). Dit voertuig wordt tijdens de 24-uurssurveillance en bij projecten en risico voetbalwedstrijden ingezet en herkent automatisch 'verdachte voertuigen'. De bestuurders worden vervolgens gecontroleerd door de politie. In de media wordt veelvuldig aandacht besteed aan de te houden en/of gehouden controles. Regelmatig wordt tijdens de controle ook andere strafbare feiten geconstateerd, zoals het in bezit hebben van drugs, wapens en/of inbrekerswerktuigen. Een aantal bijzonderheden van het eerste half jaar: Tijdens een grote verkeerscontrole begin januari heeft de politie 32 bestuurders geverbaliseerd voor diverse overtredingen van ongeveer 125 gecontroleerde voertuigen. Daarnaast is 1 gesignaleerde persoon aangehouden en 1 personenauto rechtstreeks naar de sloperij afgevoerd. Voor de belastingdienst waren er 20 hits van de 3400 gecontroleerde voertuigen. Daarnaast zijn er door hen 8 auto's in beslag genomen waarvan er 4 zijn afgevoerd. Totaal is er 10.700,- euro contant voldaan aan openstaande belastingschuld. In april heeft een soortgelijke controle het volgende laten zien: 120 blaastesten uitgevoerd, 51 personen geverbaliseerd, een drietal overbeladen vrachtauto s, 13 overtredingen zijn ter plaatse verholpen door de ANWB waardoor het uitschrijven van een bekeuring is voorkomen, een tweetal onherroepelijke vonnissen werden geïnd en een tweetal ernstige milieu/douane delicten. De belastingdienst heeft zeven voertuigen in beslaggenomen en diverse naheffingen gedaan op bestuurders van voertuigen met een dubbele cabine, onjuist gebruik van groene handelaars kentekenplaten eneenmaal een naheffing i.v.m. uitvoeren van een auto waarmee toch in Nederland gereden werd.. De ANPR auto s stond op de N244 en van IJsendijkstraat; 18 belastinghits en 3 politiehits, die allen door de motorrijders zijn binnen gehaald.
17
Begin februari zijn er diverse controles uitgevoerd op het fietsrijgedrag en op het voeren van fietsverlichting. Agenten hebben hierbij repressief opgetreden en hebben diverse fietsers geverbaliseerd op het niet voeren van fietsverlichting en het niet volgen van de juiste rijrichting op het fietspad. Zaterdagmiddag 19 februari is een 22-jarige man uit Amsterdam op de spoorwegovergang bij station Purmerend Overwhere door een trein aangereden. De man was op slag dood. Uit getuigenverklaringen kon de politie opmaken dat de man, samen met twee andere personen, probeerde de trein richting Amsterdam te nemen, die al aan het perron klaarstond voor vertrek. De spoorbomen waren op dat moment naar beneden. De man negeerde de spoorbomen, maar zag te laat dat vanuit de richting Amsterdam een sneltrein aan kwam. De politie heeft de getuigen van het ongeval slachtofferhulp aangeboden. Vrijdagavond heeft de politie in het centrum van Purmerend acht boetes uitgedeeld. Zes (brom)fietsers die door het voetgangersgebied reden werden bekeurd en ook een fietser en bromfietser die geen verlichting voerde, werden door de surveillerende agenten staande gehouden. Daarnaast hebben de agenten in verschillende parkeergarages in het kader van het voorkomen van auto-inbraken preventiefolders uitgedeeld. Twee weken later zijn tijdens dezelfde controle wederom 18 verbalen uitgeschreven voor soortgelijke feiten (fietsers, bromfietsers, motoren en auto s). Ook toen zijn preventiefolders uitgedeeld. Weer twee weken later zijn er 19 personen bekeurd. In het kader van de landelijke alcoholcontrole begin maart zijn in totaal 792 blaastesten afgenomen. Acht bestuurders waren in overtreding. Bij een bromfietscontrole zijn 15 bekeuringen uitgedeeld (o.a. constructiesnelheid, de juiste documenten, snelheid). Ongeveer 46 brom-/snorfietsers werden gecontroleerd. Tijdens een verkeerscontrole op de Gorslaan heeft de politie negen bestuurders bekeurd. De overtredingen betroffen het niet dragen van de gordel (6x) en het bellen tijdens het rijden (niet handsfree). Een bestuurder werd bekeurd omdat hij zijn rijbewijs niet bij zich had. De man bleek ook nog een bedrag van 600 euro aan boetes te hebben open staan. Nadat hij het openstaande bedrag had betaald, mocht de man zijn weg vervolgen. De politie heeft woensdagavond een 48-jarige Purmerender aangehouden op verdenking van heling. De man reed rond 20.30 uur met zijn auto over de Purmerenderweg in Purmerend toen een agent hem een stopteken gaf ter controle van zijn rijbewijs. De agent zag dat er in de auto een hele partij schoenen stond. Omdat de Purmerender niet kon vertellen hoe hij aan deze schoenen kwam, werd hij aangehouden voor heling. Hij is overgebracht naar het politiebureau in Purmerend voor verhoor. De schoenen (94 paar) zijn inbeslaggenomen. Tijdens diverse bromfietscontroles in Purmerend, Volendam en Monnickendam heeft de politie vrijdagmiddag en avond zeventien boetes uitgedeeld. De controles vonden plaats op de Nijlstraat en de Burg. D. Kooimanweg in Purmerend en de Zeestraat en de Bernhardlaan in Volendam en Monnickendam. In totaal werden 35 brom- en snorfietsen aan de kant gezet. Vier voertuigen bleken te zijn opgevoerd. Eén tweewieler haalde op de rollentestbank een snelheid van 96 km per uur. De eigenaar moest het kentekenbewijs inleveren en mag pas weer op het voertuig rijden als hij deze door de RDW heeft laten keuren. De overige bekeuringen waren onder andere voor het rijden zonder rijbewijs (4x), rijden op het voetpad en bellen op een bromfiets. Tot slot kreeg een 40-jarige bestuurder een proces-verbaal omdat hij zijn snorfiets onder invloed van drank bestuurde.
18
2.9 Horeca Doelstelling van ons optreden blijft het voorkomen en terugdringen van aan de horeca te relateren criminaliteit en overlast. Dit kan alleen wanneer goed wordt samengewerkt met de gemeente en horecaondernemers. In de weekeinden wordt extra personeel ingezet voor het horecagebied. Wekelijks wordt er overleg gevoerd met een horecavertegenwoordiger om het weekeinde door te nemen. Eventuele wijzigingen of aandachtspunten worden in de politiebriefing opgenomen, zodat de politie weet waar ze op moet letten. Maandelijks vindt er overleg plaats met de werkgroep Bestrijding Horecaoverlast Purmerend. De politie zit deze werkgroep voor, waaraan ook de Horeca en TIV (Team Integrale Veiligheid) van de gemeente deelneemt. De samenwerking met de portiers van diverse cafés is over het algemeen genomen goed te noemen. Met name het gebruik van de horecatelefoon blijft zijn vruchten afwerpen. Men belt steeds vaker en sneller, waardoor escalatie van potentiële conflicten in de kiem kan worden gesmoord. Incidenteel zijn er situaties dat een portier zich niet zodanig opstelt zoals met de politie afgesproken; hierbij kun je denken aan een niet de-escalerende opstelling in een conflict. Deze portiers krijgen dan een waarschuwing van de politie, waarbij bij een volgend incident het intrekken van de portierspas tot de mogelijkheden behoort. Het rechtstreeks uitkijken van de camera s is door de raad goedgekeurd, ook de financiële kant hiervan; echter door allerlei technische kwesties (uitbesteding, gezamenlijk optreden met het Zaanse) laat het zich nog even op zich wachten. De verwachting is dat het eind dit jaar / begin volgend jaar gerealiseerd gaat worden. Indien er bij horecagelegenheden overtredingen van het horecaconvenant worden geconstateerd, dan wordt dit gerapporteerd aan de burgemeester, die op zijn beurt maatregelen treft. Na de zomer treedt een nieuwe wijkteamchef en een nieuwe wijkagent in het werkgebied van Purmerend-Centrum. De huidige wijkteamchef zal zijn werkzaamheden voortzetten op het team Zaandam-Centrum. Een aantal bijzonderheden van het eerste half jaar: De politie heeft in de nacht van zaterdag op zondag twee mannen aangehouden na een vechtpartij op de Koemarkt. Een 22-jarige Purmerender zou door een onbekende man op straat zijn mishandeld. Toen meerdere omstanders zich met de ruzie gingen bemoeien dreigde de situatie te escaleren. De politie was vrijwel direct ter plaatse en wist de partijen uiteindelijk te scheiden. Het slachtoffer ging daarna een van zijn vermeende belagers, een 18-jarige Purmerender, alsnog te lijf. Een agent die hem daarvan wilde weerhouden liep daarbij zelf klappen op. Beide mannen zijn door de politie aangehouden. In het tumult kreeg een andere politieman van een onbekende omstander een vuistslag in zijn gezicht. Hij is in het ziekenhuis aan zijn verwondingen behandeld. De politie onderzoekt de zaak. Later die nacht werd ook nog een 20-jarige man uit Hoorn aangehouden. Hij wordt ervan verdacht een portier van een horecagelegenheid te hebben mishandeld. Op de Koemarkt in Purmerend zijn zondagochtend twee mannen aangehouden. Eén voor mishandeling en een omdat hij de politie hinderde bij deze aanhouding. Een politiebiker werd kort voor 01:00 uur aangesproken door een medewerker van een horecagelegenheid. Deze vertelde dat een man door het lint was gegaan en daarbij tafels en stoelen had vernield. Ook had hij een andere man geschopt en geslagen. De geweldpleger, een 22-jarige Purmerender, is vervolgens door de politieagent aangehouden. Een 20-jarige Amsterdammer die de politie belette de man aan te houden en mee te nemen werd vervolgens zelf aangehouden.
19
2.10 Evenementen Samen met diverse partners zorgt de politie ervoor dat jaarlijks de grote hoeveelheid evenementen ordentelijk verloopt. Om de politie-inzet tot een verantwoord minimum te beperken, worden voorafgaand aan evenementen in het zgn. Veiligheidsoverleg met de hulpdiensten en TIV afspraken gemaakt over wederzijdse verantwoordelijkheden. In principe dient de organisator zelf zorg te dragen voor het voorkomen van eventueel te verwachten openbare orde problemen, bijvoorbeeld door de samenwerking te zoeken met vrijwilligers, of door het inhuren van beveiligingsfunctionarissen. Veelal spelen ook hier de wijkagenten een belangrijke rol. Primaire doelstelling van onze aanwezigheid is een veilig en ordelijk verloop van het evenement. De politie heeft het afgelopen halfjaar een belangrijke bijdrage geleverd aan diverse evenementen, zoals oud & nieuw, Koninginnenacht; Koninginnedag; Dodenherdenking; Bevrijdingsdag; Grote kermis in het centrum; Luilak (Dance Event) en Reuring. Over het algemeen zijn deze evenementen uitermate gezellig verlopen. Koninginnenacht, de Kermis, Luilak en Reuring verliepen wat onrustig en werden ook de meeste aanhoudingen verricht.
20
