Aan de Gemeenteraad
Raad
: 14 juni 2007
Status
: Besluitvormend
Punt no.
: 6
Onderwerp : Doorstart Toezichthoudersproject
Korte toelichting Het huidige project Toezichthouders Noordoost Fryslân heeft in 2004 door middel van een gemeenschappelijke regeling gestalte gekregen, waarbij de gemeente Dongeradeel centrumgemeente is. De projectduur is 3 jaar. In zijn huidige vorm eindigt het project op 1 juli 2007. Voorgesteld wordt om te besluiten tot een doorstart van het project, waarbij ook de gemeente Boarnsterhim zal toetreden.
Nadere toelichting In 2004 hebben de Noordoost Friese gemeenten Achtkarspelen, Dantumadeel, Dongeradeel, Kollumerland c.a. en Tytsjerksteradiel ingestemd met een voortzetting van het project toezichthouders overeenkomstig het bepaalde in de toekomstvisie NOF en effectuering daarvan per 1 juli 2004. Aan de colleges werd toestemming verleend om de samenwerking in de vorm van een gemeenschappelijke regeling (gekozen is voor de meest eenvoudige regeling, de zgn. “regeling zonder meer”) gestalte te geven. Het huidige project dat op 1 juli 2007 afloopt is gebaseerd op een aantal uitgangspunten: - het project kent een tweeledige doelstelling, te weten: de verbetering van veiligheid en leefbaarheid en daarnaast het opdoen van werkervaring door werklozen; - er wordt gewerkt met 11 ervaren toezichthouders en 11 leerling-toezichthouders die verdeeld worden over de regiokantoren van de politie in Dokkum, Kollum en Burgum; - middels overeenkomst met de politie zijn er afspraken gemaakt, onder anderen over de operationele aansturing door en huisvesting bij de politie, en aan de politie gelieerde toezichttaken in het publieke domein; - de projectkosten worden verdeeld over de deelnemende gemeenten naar inwoneraantal en over de politie; - gemeente Dongeradeel is als centrumgemeente formeel werkgever van de toezichthouders. De projectbegeleiding vindt plaats door een begeleidingscommissie, bestaande uit een (ambtelijke) vertegenwoordiger per deelnemende gemeente en een vertegenwoordiger van de politie (praktijkbegeleider). Tijdens de projectperiode zijn de gemeenteraden en de colleges van burgemeester en wethouders voortdurend op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen van het project: Rekening en verantwoording geschiedt door middel van: - jaarlijkse goedkeuring aan de projectbegroting, beleidsplan en jaarrekening; - (half)jaarlijkse voortgangsrapportages en jaarverslagen.
F:\programs\W4Y\RIS\ADILL-RVS1027 Doorstart Toezichthoudersproject raadsvoorstel.doc
Raad : 14 juni 2007
Punt no.: 6
Blad: 2
Evaluatie huidige project. De afgelopen projectperiode wijst uit dat het project in zijn huidige vorm succes heeft (gehad). De structuur is, ook voor en naar de politie helder. Het project bewijst in de praktijk gelet op beide doelstellingen zijn nut en waarde. Een voortzetting van het project in zijn huidige vorm ligt dan ook voor de hand. In het kader van de evaluatie van het project willen wij hieronder een aantal zaken nader toelichten. Personeel. De binnen het project werkzame toezichthouders zijn afkomstig uit de voormalige ID- en WIWregeling. De voormalige ID-ers zijn vanaf het begin van het project in vaste dienst genomen. Dit was een voorwaarde om in aanmerking voor een ID-subsidie van het Ministerie van Sociale Zaken en Welzijn. De toezichthouders afkomstig uit de voormalige WIW-regeling waren aanvankelijk aangesteld in tijdelijke dienst voorbepaalde tijd voor maximaal de duur van het project. Tegen het besluit tot verlengde aanstelling is beroep ingesteld. Na een uitspraak van de bestuursrechter hebben ook de voormalige WIW-ers een vaste aanstelling gekregen. Daarmee hebben alle ervaren toezichthouders nu een vaste aanstelling. Inmiddels hebben 8 toezichthouders met goed gevolg de BOA-opleiding afgerond. Daarnaast hebben alle toezichthouders nog diverse cursussen gevolgd, waaronder EHBO, trauma care en omgaan met agressie. Binnen het project is naast de 11 ervaren toezichthouders plaats voor 11 leerlingtoezichthouders. Mensen kunnen met behoud van uitkering de opleiding tot Beveiliger II volgen en een bepaalde tijd binnen het project praktische werkervaring opdoen. Gemeenschappelijk regeling. De keuze voor een gemeenschappelijk regeling “zonder meer” is een goede gebleken. Het biedt praktische voordelen. De toezichthouders zijn alle in dienst van de (centrum)gemeente Dongeradeel, de hiërarchische aansturing vindt op eenzelfde wijze plaats. Ze hebben dezelfde (secundaire) arbeidsvoorwaarden, eenzelfde regiem van functionerings- en POP-gesprekken, eenzelfde beloningssysteem, één meldpunt voor ziekte, werving en selectie vinden op eenzelfde wijze plaats etc. Bovendien wordt de financiële, personeels- en salarisadministratie door één gemeente gedaan. Dit werkt kostenbesparend. Projectdoelen. Toezichthouders opereren in het publieke domein. Er is een aanhoudende roep om (licht)blauw op straat. Politie en toezichthouders vullen elkaar op een goede wijze aan. Toezichthouders worden regelmatig betrokken bij de begeleiding en (verkeers)toezicht van evenementen. Middels algemeen en specifiek (bijv. tijdens koopavonden) surveillancetoezicht hebben toezichthouders een extra oog- en oorfunctie. Ze voeren lichte politiewerkzaamheden uit, waardoor de politie meer tijd heeft voor andere zaken: met andere woorden lichtblauw (toezichthouders) als aanvulling op blauw (politie) op straat. Tevens was het de bedoeling om in het kader van de bestuurlijke boete toezichthouders met een BOA-opleiding de mogelijkheid te bieden verbaliserend op te laten treden tegen kleine ergernissen, voornamelijk APV-feiten. De bestuurlijke boete heeft nog steeds geen wettelijk kader (verwachte invoering is nu 2008). Tot op heden is in de projectbegroting geen rekening gehouden met een eventuele meeropbrengst die de gemeente(n) genereren als de bestuurlijke boete wettelijk is verankerd. Algemeen is evenwel de verwachting dat de baten niet zullen opwegen tegenover een toename van administratieve lasten.
F:\programs\W4Y\RIS\ADILL-RVS1027 Doorstart Toezichthoudersproject raadsvoorstel.doc
Raad : 14 juni 2007
Punt no.: 6
Blad: 3
In 2005 hebben de colleges van burgemeester en wethouders besloten om de toezichthouders aan te wijzen als gemeentelijk toezichthouder als bedoeld in artikel 5.11 van de Algemene wet bestuursrecht, waarbij het gebruik van de bevoegdheden wordt beperkt tot het toezicht op de naleving van de bepalingen van de hoofdstukken 2 (Openbare orde), 4 (Bescherming milieu en natuurschoon) en 5 (Andere onderwerpen betreffende de gemeentelijke huishouding) van de Algemene Plaatselijke Verordening. Op grond van deze aanwijzing zijn de toezichthouders bevoegd tot het betreden van elke plaats, kunnen zij apparatuur meenemen en kunnen zij van personen inlichtingen of inzage in zakelijke gegevens of documenten vorderen. Ook zijn ze bevoegd zaken te onderzoeken en monsters te nemen en zonodig gesloten verpakkingen openen. Vervoermiddelen en ladingen mogen onderzocht worden. De toezichthouders mogen bovendien een voertuig of vaartuig stilhouden en over (laten) brengen naar een andere plaats. Opvolgend hebben de colleges van burgemeester en wethouders in 2006 besloten de vaste toezichthouders met BOA-opleiding te belasten met de opsporing van overtredingen van bij of krachtens de hoofdstukken 2, 4 en 5 van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en Afvalstoffenverordening gegeven voorschriften (de zgn. kleine ergernissen) zodra deze ambtenaren zijn beëdigd als buitengewoon opsporingsambtenaar (APV-controleur). Daartoe is inmiddels de procedure tot het aanvragen van de opsporingsbevoegdheid bij het Ministerie van Justitie opgestart. In tegenstelling tot de bestuurlijke boete vloeien de opbrengsten van een door een APV-controleur opgemaakt proces-verbaal in rijkskas. De begeleidingscommissie ziet daarbij deze opsporingsbevoegdheden niet als primair doel, maar als middel (ultimum remedium). Het tweede projectdoel “het laten opdoen van werkervaring door werklozen”, kende aanvankelijk een ietwat moeizame start, doordat de inbreng van kandidaten door de gemeenten voor verbetering vatbaar was. Bovendien raken de vijvers waaruit geschikte kandidaatleerlingen gevist kunnen worden steeds leger. Nadat de gemeenten hierop zijn aangesproken en er vanuit het project een informatie/wervingsfolder is gemaakt is een verbetering opgetreden en heeft dit alsnog een aantal kandidaat-leerlingen opgeleverd. Hieronder vindt u een overzicht van het aantal in- en uitstromers in het project. 2004: doorstart waarbij vanuit de ID/WIW 11 personen (nu de vaste toezichthouders) zijn ingestroomd. Instroom 2 leerlingen uit Dantumadeel/Dongeradeel en 2 leerlingen uit Achtkarspelen/Kollumerland c.a. Alle 4 zijn uitgestroomd naar de beveiligingssector. 2005: instroom 1 leerling uit Achtkarspelen/ Kollumerland c.a. (zit nog in het project) en 2 leerlingen uit Tytsjerksteradiel (beide uitgestroomd). 2006: instroom 3 leerlingen uit Dantumadeel/Dongeradeel (waarvan in 2007 2 leerlingen zijn uitgestroomd), 3 leerlingen uit Achtkarspelen/Kollumerland c.a. (2 uitgestroomd naar de beveiligingssector) en 1 leerling uit Tytsjerksteradiel (zit nog in project). Leerlingtrajecten in 2006 zijn gestart voor 4 leerlingen. Daarvan heeft 1 een reëel loopbaanperspectief bij Justitie en zijn 3 geslaagden voor het diploma Beveiliger II druk bezig met het vinden van een plaats op de arbeidsmarkt. Conclusie kan zijn dat ook aan de tweede doelstelling in ruime mate is voldaan. Gaandeweg het project is het accent steeds meer op de eerste doelstelling (verbetering veiligheid en leefbaarheid) komen te liggen en (ook ten opzichte van de eerdere toezichthoudersprojecten) steeds minder op de tweede. Zoals hiervoor is betoogd staat het aanbod van geschikte kandidaat-leerlingen in de praktijk voortdurend onder druk. Al met al reden (- bijkomend -ook financieel) voor de begeleidingscommissie om in het nieuwe doorstart-voorstel niet meer 11 leerling -toezichthouders als uitgangspunt te nemen, maar 6.
F:\programs\W4Y\RIS\ADILL-RVS1027 Doorstart Toezichthoudersproject raadsvoorstel.doc
Raad : 14 juni 2007
Punt no.: 6
Blad: 4
Praktische begeleiding door de politie. In deze projectperiode heeft de praktijkbegeleiding van de toezichthouders door de politie enkele malen onder druk gestaan. Belangrijkste reden hiervan was een wisseling in de aangewezen coördinatoren. Met de politieleiding zijn inmiddels afspraken gemaakt over een correcte en verantwoorde begeleiding. Functionerings- en POP-gesprekken. Gedurende de projectperiode heeft tweemaal (in 2005 en 2006) een functioneringsgesprek plaatsgevonden met de toezichthouders. Het tweede gesprek was naast een functioneringsgesprek, tevens een POP-gesprek. Financiën. De colleges van burgemeester en wethouders van de deelnemende gemeenten hebben de afgelopen projectperiode hun goedkeuring gehecht aan de projectbegroting 2004 (tweede halfjaar), 2005, 2006. De projectbegroting voor 2007 is aangeboden. Tevens werd goedkeuring gehecht aan de (financiële) jaarrekening van 2004 en 2005. Momenteel wordt de verantwoording over het boekjaar 2006 voorbereid. Een aantal in het oog springende ontwikkelingen en besluiten waarvan de bijbehorende financiële consequenties in de projectbegroting en -jaarrekening zijn verwerkt, is: = meerkosten beheerskosten a.g.v. de invoering van het nieuwe portofoon-systeem C-2000 in 2005. Onder meer om veiligheidsredenen is bij de politieleiding bepleit dat ook de toezichthouders (beperkt) toegang hebben tot dit nieuwe landelijke communicatienet. = ontvangen rijkssubsidie o.g.v. de Tijdelijke Stimuleringsregeling in verband met het in dienst nemen van de v.m. ID-ers (6 x € 17.000,--); = plaatsing van de toezichthouders in functieschaal 4; = contante bijdrage van de politie van € 30.000,-- per projectjaar; De jaarlijkse projectbegroting is leidend voor de betrokken gemeenten. Afgesproken is dat er geen jaarlijkse verrekening plaats vindt met de algemene gemeentelijke middelen, maar dat het project na ommekomst van de looptijd (1 juli 2007) in één keer financieel met de deelnemende gemeenten worden afgerekend. De gemeentelijke bijdragen worden bij vooruitbetaling jaarlijks overgemaakt aan de gemeente Dongeradeel. Doorstart in 2007 en volgende jaren. Vanuit de Begeleidingscommissie is een coördinerende werkgroep “Doorstart” ingesteld met als opdracht de (bestuurlijke) besluitvorming over een mogelijke doorstart op 1 juli 2007 voor te bereiden. Overtuigd van het nut van het project toezichthouders, daarin gesteund door een positieve bestuurlijke basishouding van de deelnemende gemeenten, zowel bij de colleges als ook de raden, stelt de begeleidingscommissie verlenging van het project voor. In een aantal (sub)werkgroepen rond de thema’s financiën, personeel en politie heeft een nadere beschouwing plaatsgevonden. Daarin zijn de volgende facetten in ogenschouw genomen: - het aantal toezichthouders. Het project is thans gebaseerd op 11 vaste toezichthouders en 11 leerlingen. De gemeente Boarnsterhim heeft in principe te kennen gegeven graag aan te willen sluiten bij het project (Boarnsterhim maakt sinds de jongste reorganisatie bij de politie in 2005 samen met Tytsjerksteradiel deel uit van het Politieteam Wâld en Wetter. De overige 4 gemeenten Achtkarspelen, Dantumadeel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. vormen te samen het Politieteam Noordoost, waar Tytsjerksteradiel oorspronkelijk ook deel van uitmaakte). - het gebruik van C-2000 apparatuur waarbij de huursom nu is gebaseerd op het gebruik van 11 portofoons; - de ontwikkeling van de loonkosten bij uitoefening van de BOA-bevoegdheid (evt. hogere functieschaal);
F:\programs\W4Y\RIS\ADILL-RVS1027 Doorstart Toezichthoudersproject raadsvoorstel.doc
Raad : 14 juni 2007
Punt no.: 6
Blad: 5
continuïteit van het project/ keuze voor langere projectduur (dan huidige 3 jaar); facilitaire zaken (aandacht voor uniformering die in voldoende mate onderscheidend en herkenbaar is); - kostenverdeelsleutel over de gemeenten is nu gebaseerd op inwoneraantal; - aanstelling personeel thans gebaseerd op 32 uur/week; - facilitering door centrumgemeente; - ervaringen leer/werktraject; - bestaande verhouding tot politie (overeenkomst). Voorwat betreft dit laatste punt kan worden opgemerkt dat recent bestuurlijk/ ambtelijk overleg met de Directeur van Politie heeft plaatsgevonden. Dit heeft geresulteerd in het standpunt dat de politie de meerwaarde ziet van het project (integrale samenwerking met de gemeenten) en dat zij gaarne bereid is de bestaande samenwerking na 1 juli 2007 voort te zetten. Gelet op de provinciaal gevoerde takendiscussie concentreert de politie zich nadrukkelijker dan voorheen op haar kerntaken. Dit houdt in dat zij zich in een nieuw project niet langer bij overeenkomst kan binden aan een directe financiële bijdrage. Wel is zij bereid de praktijkaansturing en de huisvesting voor haar rekening te nemen. De kosten die hiermee zijn gemoeid kunnen met gesloten beurzen worden verrekend met de (toezicht)taken die de toezichthouders ten nutte van de politie uitvoeren in het publieke domein. Deze inbreng en deelname van de politie is een belangrijke voorwaarde voor de doorstart van het project. Wel blijven de kosten van het gebruik van C-2000 voor rekening van de gemeenten.
-
Vorenstaande heeft geresulteerd in een concept voor een nieuwe projectbegroting 2007 (eerste halfjaar gebaseerd op het huidige project) en 2008. Deze financiële stukken liggen voor u bij de raadstukken ter inzage. Gekozen is daarbij voor de volgende uitgangspunten: - gemeente Boarnsterhim treedt per 1 juli 2007 toe tot het project; - het nieuwe project wordt gebaseerd op 11 vaste toezichthouders (uit kostenoverwegingen blijft de aanstellingsduur 32 uur/week) en 6 leerlingen; - als nieuwe verdeelsleutel voor de kostenomslag geldt de verdeling per gemeente op basis van het gebruik van de toezichthouders (Kollumerland c.a. 1, de overige gemeenten 2). De praktijk is dat de toezichthouders werken vanuit de politiekantoren Kollum (Achtkarspelen/ Kollumerland c.a.), Burgum (Boarnsterhim/Tytsjerksteradiel) en Dokkum (Dantumadeel/Dongeradeel); - de dienstkleding (inclusief het per 1 januari 2008 verplicht gestelde BOA-insigne) wordt op orde gebracht; - een (lichte) gemeenschappelijke regeling (met Dongeradeel als centrumgemeente) wordt opnieuw de formele drager van het project, nu aangevuld met de gemeente Boarnsterhim; - de projectduur wordt vastgesteld op 5 jaar. Op advies van de begeleidingscommissie stellen wij u thans voor, met in achtneming van vorengenoemde uitgangspunten, te besluiten tot: -
een doorstart van het project toezichthouders Noordoost Fryslân per 1 juli 2007, waarbij naast de huidige 5 gemeenten, ook de gemeente Boarnsterhim deelneemt aan het project.
Voorstel a. in te stemmen met een voortzetting van het project toezichthouders Noordoost Fryslân (om financieel-praktische redenen wordt gekozen voor het blijven gebruiken van de huidige projectnaam) per 1 juli 2007; b. toestemming te verlenen aan het college van burgemeester en wethouders tot het aangaan van een (lichte) gemeenschappelijke regeling toezichthouders Noordoost Fryslân tussen de gemeenten Achtkarspelen, Boarnsterhim, Dantumadeel, Dongeradeel, Kollumerland c.a. en Tytsjerksteradiel;
F:\programs\W4Y\RIS\ADILL-RVS1027 Doorstart Toezichthoudersproject raadsvoorstel.doc
Raad : 14 juni 2007
Punt no.: 6
Blad: 6
c. akkoord gaan met een verhoging van het krediet vanaf 2008 met € 10.000,- ten laste van de post structureel onvoorzien. Buitenpost, 31 mei 2007 het college van burgemeester en wethouders van Achtkarspelen, secretaris,
burgemeester,
mr. E. van der Sluis
T. J. van der Zwan
Bijlagen Ter inzage Ambtenaar Portefeuillehouder
: : : :
conceptbesluit Projectbegroting 2007 en Beleidsplan 2007 A. Dillema T.J. van der Zwan
F:\programs\W4Y\RIS\ADILL-RVS1027 Doorstart Toezichthoudersproject raadsvoorstel.doc
Raadsbesluit De raad van de gemeente Achtkarspelen; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders dd. 31 mei 2007, punt nr.: 6; overwegende dat: - het op basis van een evaluatie van het huidige project Toezichthouders Noordoost Fryslân gewenst is het project na 1 juli 2007 voort te zetten; - toezichthouders een belangrijke rol zijn toegedicht in het kader van het vastgestelde ambitieniveau en de prioriteiten van het gemeentelijk veiligheidsbeleid. gelet op het bepaalde in de Wet gemeenschappelijke regelingen;
besluit:
a. in te stemmen met een voortzetting van het project Noordoost Fryslân per 1 juli 2007; b. toestemming te verlenen aan het college van burgemeester en wethouders tot het aangaan van een (lichte) gemeenschappelijke regeling toezichthouders Noordoost Fryslân tussen de gemeenten Achtkarspelen, Boarnsterhim, Dantumadeel, Dongeradeel, Kollumerland c.a. en Tytsjerksteradiel; c. akkoord te gaan met een verhoging van het krediet vanaf 2008 met € 10.000,-- ten laste van de post structureel onvoorzien.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Achtkarspelen van 14 juni 2007.
De griffier,
De voorzitter,
mr. R. van der Tempel
T. J. van der Zwan
F:\programs\W4Y\RIS\ADILL-RVS1027 Doorstart Toezichthoudersproject raadsvoorstel.doc