Onder De Linden 3 (februari 2014) Voorwoord van de rector

Onder De Linden 3 (februari 2014)

Voorwoord van de rector Onlangs vertelde een van onze mentoren me dat tijdens een gesprek met haar mentorklas (leerjaar 2) naar voren gekomen was dat veel kinderen slaapproblemen hebben. Veel kinderen hebben moeite met in slaap komen, anderen met doorslapen. Sommige kinderen gaven aan niet meer dan drie à vier uur per nacht te slapen. Recent wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat beeld: bijna de helft van de jongeren lijdt aan slaaptekort. 30% van de leerlingen geeft aan slaperig te zijn tijdens de les. Deskundigen stellen dat jongeren ongeveer 9 uur op één oor moeten liggen, terwijl de meeste volwassenen genoeg hebben aan 7 tot 8 uur slaap per nacht. Als jongeren regelmatig korter slapen dan die 9 uur, leidt dat tot concentratieverlies, en dus: slechtere leerprestaties. Mensen die aan slaaptekort lijden, blijken (zo laat onderzoek zien) zich zelf vaak niet bewust te zijn van het tekort aan aandacht dat daar het gevolg van is. Dus jongeren zullen zelf vaak ontkennen dat dat slaaptekort effecten heeft. Ook leidt slaaptekort tot ‘piekeren’: slaaptekort is niet alleen een gevolg, maar vooral ook een oorzaak van depressies. Juist voor jongeren is slaap belangrijk voor het leren, voor het geheugen en voor de regulatie van emoties. Bijslapen in het weekend helpt onvoldoende om dat slaaptekort te compenseren. Ook wijst recent onderzoek op het verband tussen het ontstaan van ADHD en slaaptekort: kinderen die door slaapgebrek overdag onvoldoende ‘wakker’ zijn, gaan dat compenseren door hyperactief gedrag. Een beetje zoals een oververmoeide automobilist zich zelf wakker probeert te houden door het raampje steeds open en dicht te draaien, door de autoradio hard aan te zetten, hard te gaan zingen, of de airco een graadje lager te zetten: je gaat iets ‘doen’ om die slaperigheid tegen te gaan. Ouders blijken zich weinig zorgen te maken over dat slaaptekort (of zijn zich er niet van bewust), terwijl het een zorgelijk fenomeen is, dat de afgelopen jaren is toegenomen. Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat avondgebruik van moderne media (tablets, computers en smartphones) kan leiden slaaptekort: het blauwe licht in de avond blijkt de aanmaak van melatonine (de stof die het slaap-waakritme regelt) te remmen. Overigens: de ouderwetse gloeilamp gaf minder blauw licht dan veel moderne led- en spaarlampen. Dus ook de moderne verlichting draagt een steentje bij aan ons slaaptekort.

En jongeren zijn ‘s avonds heel actief, vaak zonder dat hun ouders dat weten. Uit deze studies kwam naar voren dat vier op de tien jongeren een televisie op de kamer heeft, vijf op de tien een computer, acht op de tien een gsm, drie op de tien een Playstation en zeven op de tien een mp3-speler. Al met al is de boodschap wel duidelijk: ‘s avonds niet meer gamen, internetten of met je gsm bezig zijn, zodat Klaas Vaak zijn heilzame werk kan verrichten! Pak een boek, liefst een saai boek: dan val je zo in slaap..... Drs. R.H.Leusink, rector Rookbeleid: op weg naar een rookvrije school Sinds 1 januari 2014 is de nieuwe wet op alcohol en tabak van kracht. Aan minderjarigen mag geen alcohol of tabak meer worden verkocht. Wij grijpen deze wet aan om ons rookbeleid geleidelijk verder aan te scherpen. M.i.v. januari 2014 : ● Leerlingen uit het eerste en tweede leerjaar mogen niet roken. ● Leerlingen uit klas 3 en hoger mogen alleen roken op de daarvoor bestemde plek (binnen de rode strepen ter hoogte van het muzieklokaal) vóór 08.25 uur, na 16.00 uur en tijdens de pauzes (11.00-11.20 en 13.0013.30 uur). In tussenuren en bij leswisselingen mag door leerlingen niet gerookt worden. ● Personeelsleden mogen alleen roken in de afgesloten personeelsfietsenstalling. M.i.v. 1 augustus 2014 worden schoolgebouw en schoolterrein (vrijwel) rookvrij: ● Leerlingen mogen niet roken op het schoolterrein van CLZ. ● Personeelsleden mogen alleen roken in de afgesloten personeelsfietsenstalling. Open Dagen Eind januari ontvingen wij weer grote aantallen zevende en achtstegroepers met hun ouders. Mede dankzij de inzet van heel veel leerlingen hebben we op die dagen een goed beeld kunnen geven van onze school. Wij hopen komend schooljaar weer 8 of 9 brugklassen te kunnen vormen. Als zich meer leerlingen aanmelden overwegen wij om, net als dit schooljaar, weer tien brugklassen te vormen, waardoor de kans dat wij moeten loten gering is. Maar uiteraard kunnen wij dat nooit uitsluiten, want het is niet met zekerheid te zeggen hoeveel leerlingen zich gaan aanmelden. Kinderen kunnen zich tot 15 maart aanmelden, en half april hebben wij zicht op de aantallen geplaatste leerlingen. Ons toelatingsbeleid (en indien nodig: lotingsbeleid) is ongewijzigd t.o.v. vorig jaar, en is te vinden op de website van de school.

Filmpje over Laptop Per Leerling op CLZ Eind januari is op onze school in het kader van het project ‘Leerling 2020’ van de VO Raad (de koepelorganisatie van het Nederlandse voortgezet onderwijs) een filmpje gemaakt over ICT gebruik in ons onderwijs. Vanuit de maatschappij wordt steeds nadrukkelijker gevraagd om onderwijs op maat aan te bieden en de leerling met zijn of haar (leer)kenmerken centraal te stellen. Men spreekt dan van gedifferentieerd of gepersonaliseerd leren. Om scholen van elkaar te laten leren toont ‘Leerling 2020’ door middel van korte filmpjes voorbeelden van gedifferentieerd leren. In dit filmpje komt een leerling, een docent, de rector en de bestuurder van de CVO Groep aan het woord. U kunt het bekijken op: http://www.schoolinfo.nl/leerling-2020-differentieren-op-maat/2-schoolinfo/44-een-aantalscholen-vertellen Profielwerkstuk presentaties 5-havo In de laatste week voor de voorjaarsvakantie hebben alle leerlingen van 5-havo hun profielwerkstuk (PWS) gepresenteerd. De presentatie is het laatste onderdeel dat hoort bij het maken van een profielwerkstuk. De leerlingen waren al aan het einde van 4-havo gestart met het PWS. De groepjes, twee- en drietallen werden toen ingedeeld en ze bedachten hun onderwerp. Nog voor de zomervakantie werden hoofd- en deelvragen geformuleerd, een werkplan opgesteld en dat alles werd voorgelegd aan de begeleiders. Als dit was goedgekeurd konden de leerlingen in september meteen starten met hun onderzoek. Na al het harde werken was het dan dinsdagavond 11 februari eindelijk zover: alle ouders, vrienden en kennissen waren uitgenodigd om de presentaties bij te wonen. Deze vonden plaats in de aula in de vorm van een markt. De leerlingen zaten als groepje achter een ‘marktkraam’ en lieten hun posters zien. De meesten hadden daarnaast een volledige presentatie via een laptop, waar ze vaak films lieten zien van de proeven die ze hadden gedaan. De leerlingen presenteerden heel enthousiast en konden eindelijk aan iedereen laten zien waar ze al die tijd druk mee bezig zijn geweest. Dit is echt een topavond in het schooljaar. De onderwerpen liepen ook dit jaar weer enorm uiteen, het varieerde van ‘Glowing in the dark’, waarbij luminescentie werd onderzocht tot de bankencrisis in 2008 en van aardbevingen in Turkije tot de Amerikaanse burgeroorlog. Het publiek kon tijdens deze avond aangeven welke presentaties ze het beste vonden middels het uitbrengen van een stem. Voor de natuurprofielen hebben de leerlingen Marc Vos, Laurens Moet en Victor Mijdam een prijs gewonnen met hun presentatie over het maken van (lekker) bier. En Susanna Westerveld en Ilona van der Linden met hun presentatie over ‘De koude oorlog’. Beide groepen lieten een hele originele presentatie zien en kunnen nu een avondje gratis naar de bioscoop. Europa- en duurzaamheidsweek Traditiegetrouw stond de tweede week van februari in het teken van Europa en van Duurzaamheid. Twee thema’s waarvan we ons steeds meer realiseren dat ze samenhangen: om tot een duurzamer wereld te komen moet er internationaal samengewerkt worden. Maar duurzaamheid is voor een groot deel ook een individuele keuze.

Als school vinden we het belangrijk om leerlingen hierover aan het denken te zetten: o.a. door de aanschaf van zonnepanelen en door met schoolgelden de verkoop van Doppers (duurzaam geproduceerde drinkflesjes) te stimuleren willen we hier actief aan bijdragen. Dit jaar hebben we het onderwerp duurzaamheid vooral gekoppeld aan het thema ‘verspilling’. Zo leerden de leerlingen bij Biologie iets over voedselverspilling en de voedselafdruk; bij Aardrijkskunde is de geografie van verspilling onderzocht. Ook werd bekeken wat leerlingen zelf verspillen en wat ze daaraan kunnen doen. Natuurkundelessen stonden in het teken van energieverspilling en energieopwekking, terwijl de Scheikunde docenten ingingen op watergebruik, (het sluiten van) kringlopen en het ‘cradle to cradle’-principe. Bij Maatschappijleer werd nagedacht over de achtergronden van het ‘think global, act local’. Iedere dag werd begonnen met een speciale dagopening, b.v. over voedselverspilling of de vraag wat we moeten doen met onze afgedankte ‘spullen’, (elektronische) apparaten etc. Alle leerlingen in 5-vwo kregen op maandag 10 februari een ‘masterclass’, verzorgd door een jongerenvertegenwoordiger bij de VN. De Leerlingenraad startte in deze week een prijsvraag, waarbij leerlingen worden uitgedaagd om creatieve ideeën rond energiebesparing op het CLZ te bedenken. Al met al een bijzondere week rond misschien wel de belangrijkste uitdaging van onze 21ste eeuwse samenleving.

Profielwerkpresentaties 6VWO Op 4 maart vonden de profielwerkpresentaties van 6VWO plaats. Dit jaar is er voor gekozen om de presentaties gelijktijdig op 1 middag in diverse lokalen te laten plaatsvinden. Naaste de ouders waren ook de leerlingen van 5VWO hierbij uitgenodigd. De onderwerpen van de profielwerkstukken waren zeer gevarieerd, en de resultaten waren in het algemeen indrukwekkend. Maatschappelijke stage Sinds 2011 is de Maatschappelijke Stage een verplicht onderdeel van het voortgezet onderwijs in Nederland. Scholen hebben de afgelopen jaren veel werk verzet om deze stages vorm te geven, waarbij afstemming met andere scholen en met de stagebieders (via de welzijnsorganisaties) een complex proces was. Als school hechten wij veel waarde aan deze stage: het kan ertoe leiden dat jongeren zich meer betrokken gaan voelen op hun (sociale) omgeving. De ervaring dat zij ‘het verschil’ kunnen maken in het leven van anderen draagt bij aan een positief zelfbeeld. Juist in een tijd waarin benadrukt wordt dat burgers zelf bij moeten dragen aan de participatiesamenleving, is het van het grootste belang om jongeren kennis te laten maken met de steeds belangrijker rol die vrijwilligers in onze maatschappij vervullen. Daarom is het zorgwekkend dat de gemeente Zeist hieraan financieel niet langer wil bijdragen:

de welzijnsorganisaties kunnen daardoor hun rol als stagemakelaar niet meer vervullen, waardoor het voortbestaan van de maatschappelijke stage ernstig in gevaar komt. De scholen uit Zuidoost Utrecht hebben eind januari hun zorgen hierover verwoord in een brief aan de besturen en de fracties van de politieke partijen in de regio. Wij roepen ook ouders op om waar mogelijk hun stem op dit punt te verheffen, bijvoorbeeld door bij gemeenteraadsverkiezingen op 19 maart te stemmen op partijen die zich hard willen maken voor het behoud van de maatschappelijke stage. Bright Music Night Er wordt alweer hard gerepeteerd voor de BMN, die plaats vindt op 9, 10 en 11 april. Ook ouders zijn hierbij welkom: op 9 april kunt u het concert zittend bijwonen, de beide andere avonden luistert het publiek staande. Paasvoorstelling Op 15 april vindt voor leerjaar 1 en 2 een paasvoorstelling plaats door Youth For Christ. Het thema dit jaar is “Omgekeerd”. De makers van de voorstellingen zeggen hierover: “We hebben allemaal verwachtingen. Verwachtingen van onszelf, van elkaar. Soms kun je ontzettend tegen iemand opkijken. Diegene is jouw voorbeeldfiguur, jouw leider, voor sommige mensen is dit Jezus. Maar wat als die leider, jouw voorbeeldfiguur, alles anders doet dan je van hem verwacht? Wat doet dat met jou? Sta je er dan alleen voor, of moet je misschien anders leren kijken? ‘Omgekeerd’ is een voorstelling over verwachtingen die niet uitkomen. Over teleurgesteld raken, maar dan toch doorgaan, om er uiteindelijk achter te komen dat het nog beter wordt dan je had verwacht.” 4-Havo Peacemasters In de week voor de voorjaarsvakantie is in 4-havo het project Peacemasters gestart. Tijdens periode drie wordt het verder uitgevoerd in de vaklessen maatschappijleer. Mevrouw van Haaps en mevrouw Arts, beiden docenten maatschappijleer, zijn de initiatiefnemers van dit project in nauwe samenwerking met Srinath van Praag vanuit de organisatie Peacemasters. Dit is een organisatie die allerlei lesmateriaal op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling verzorgt. Tijdens dit Peacemasters project leren leerlingen hoe zij verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hun eigen leven. Ze ontdekken hoe zij hun eigen welzijn kunnen vergroten maar ook hoe ze positief kunnen bijdragen aan hun leefomgeving en aan een betere wereld (empowerment). Doelen: betere klassenband, het echt en oprecht luisteren naar elkaar, het aanleren van sociale vaardigheden zoals feedback geven en ontvangen, leren presenteren en leren omgaan met groepsdruk. Het doel is dat de school een veilige plek wordt waar jongeren zichzelf kunnen en durven zijn. Meer informatie is te vinden op hun website: www.peacemasters.nl. Schoolplan en Inspectiebezoek op 26 en 27 februari Onze school valt in een steekproefonderzoek voor het onderwijsjaarverslag 2013-14. In dat

kader komen twee inspecteurs de school bezoeken, waarbij hun onderzoek zich vooral zal richten op het VWO. Zij zijn daarbij met name geïnteresseerd in de manier waarop de school het onderwijs aan ‘excellente leerlingen’ vormgeeft. Dit Inspectiebezoek was mede de aanleiding om ons Schoolplan 2012-16 (dat in juni 2012 was vastgesteld) te actualiseren. Er zijn immers de afgelopen jaren veel nieuwe taken op ons afgekomen vanuit de overheid, en die worden in dit vernieuwde schoolplan beschreven. U kunt dit schoolplan vinden op onze site (http://www.clz.nl/schoolplan/). TTO visitatie Op 12 maart worden wij bezocht door een commissie van het Europees Platform (EP), die komt kijken hoe ons TTO-onderwijs zich heeft ontwikkeld. Wij zijn lid van het landelijk netwerk van TTO-scholen, en moeten daarom voldoen aan de standaard voor TTO van het EP. Deze commissie zal praten met diverse docenten, leerlingen en ouders van onze school, en een aantal lessen bezoeken. Ook ontvangen de visitatoren van ons uitgebreide schriftelijke informatie voorafgaande aan het bezoek op 12 maart. Op de website zullen wij t.z.t. laten weten wat het oordeel van de visitatoren is. Junior College Utrecht (bovenbouw VWO) In ons vernieuwde schoolplan (zie http://www.clz.nl/schoolplan/) staat in hoofdstuk 3.5 ons beleid t.a.v. differentiatie en excellentiebevordering. In Bijlage 5 van dit schoolplan staat een uitgebreide omschrijving van onze CLZ Science Academy. Een van de activiteiten in dit kader is de deelname aan U-Talent, het bèta excellentie programma van het Junior College Utrecht. Binnenkort start de werving voor deelnemers voor komende schooljaar. Nadere informatie bij onze scheikunde docent en bèta coördinator de heer Lefeber. Het Junior College Utrecht organiseert open dagen voor de U-Talent Academie voor V4 leerlingen en hun ouders. Leerlingen kunnen zich opgeven via de website www.uu.nl/jcu. Leerlingen en hun ouders van zijn welkom op het JCU op 18 maart of 7 april vanaf 14.30u. Arbeidsoriëntatie klas 3T Zoals gebruikelijk hebben de leerlingen van klas 3 VMBO-TL in februari een week arbeidsoriëntatie. In deze week lopen zij stage bij een bedrijf of instelling. Deze stage heeft een aantal doelen. De leerlingen kiezen zelf waar zij stage lopen en moeten daarvoor ook alles zelf regelen, zoals een keuze voor een bedrijf of instelling maken, zelf contact leggen, een afspraak maken om kennis te maken en vervolgens een week lang de werkzaamheden verrichten die hen worden opgedragen. Gezien het feit dat zij aan het einde van dit schooljaar een definitief eindexamenpakket moeten kiezen, hopen we dat zij d.m.v. de stage een (nog) betere keuze kunnen maken. Alle leerlingen worden bezocht door een begeleider van school die hen op de werkplek aan het werk ziet en ook een gesprek heeft met de stagebegeleider aldaar. Als afsluiting van deze arbeidsoriëntatie maken de leerlingen een eindverslag dat als verplicht onderdeel van hun onderwijsprogramma met minimaal een voldoende moet worden afgesloten. De leerlingen komen altijd met enthousiaste

verhalen terug op school en ervaren deze stage als een waardevolle aanvulling op het reguliere onderwijsprogramma. Sectorwerkstuk 4T Een verplicht onderdeel in het examenprogramma van klas 4 VMBO-T is het zogenaamde sectorwerkstuk. De leerlingen zijn in een periode van 2 weken in maart bezig met het maken van een werkstuk. Dit vindt plaats tijdens de lessen van het vak technologie. Het onderwerp van het sectorwerkstuk moet te maken hebben met een van de sectoren techniek, economie of zorg en welzijn. Middels een aantal gerichte opdrachten verdiepen zij zich in de werkzaamheden die behoren bij een van die sectoren. Uiteindelijk maken zij een verslag dat beoordeeld gaat worden. Hierbij worden de deelopdrachten, het logboek en het eindproduct beoordeeld. Voorbeelden van deelopdrachten zijn: een telefoongesprek voeren met iemand die een klacht heeft, visitekaartjes ontwerpen voor de functionarissen van een bedrijf en een kostenbegroting maken voor een nieuw in te richten kantine. Het sectorwerkstuk dient met minimaal een voldoende te worden afgesloten. De titel en de beoordeling worden apart vermeld op de cijferlijst bij het diploma. Praktijkexamen Technologie (3T en 4T) Onze leerlingen van het VMBO volgen in klas 3 en 4 allen verplicht het extra vak technologie. Dit vak wordt aan het einde van het vierde leerjaar afgesloten met een praktijkexamen van 8 lesuren. Dit jaar is dit examen van 7 t/m 17 april. De leerlingen worden ingedeeld in groepen en zijn in totaal twee dagdelen van 4 lesuren bezig dit examen af te leggen. Het is een examen waarbij de leerlingen alle inhoudelijke kennis en opgedane vaardigheden moeten aantonen. Zij krijgen 1 grote opdracht die bestaat uit diverse deelopdrachten. Zo is er bijvoorbeeld de opdracht geweest een popfestival te organiseren met de deelopdrachten een technische tekening van het terrein te maken, faciliteiten te bieden voor gehandicapten, een begroting te maken van het gehele festival, een kantine in te richten compleet met het assortiment, een menukaart maken, posters te ontwerpen, vergunning aanvraag te sturen naar de gemeente en een technische installatie te maken die nodig is voor de elektriciteitsvoorziening van het terrein. Al deze opdrachten worden beoordeeld en leiden tot een gemiddeld examencijfer. Net als bij de andere vakken wordt dat cijfer gemiddeld met het schoolexamencijfer om te komen tot het eindcijfer voor het vak.

Bericht van de Ouderraad De Ouderraad volgt het LPL project op de voet. We weten dat implementatie van een vernieuwing namelijk niet over één nacht ijs gaat. Eind 2013 is door de schoolleiding een informatieve avond georganiseerd voor de ouderraad en de leerlingenraad over LPL. De heer Van Domselaar (plaatsvervangend rector) gaf een heldere presentatie over het project tot nu toe en enkele docenten gaven mooie voorbeelden van hoe zij de macbook/ict inzetten in het onderwijs. Duidelijk is dat de implementatie nog in volle gang is en nog volop aandacht vraagt. De kwantitatieve doelstelling van 30% gebruik van de laptop in het onderwijs is bij sommige vakken ruimschoots gehaald, bij andere vakken niet. Doelstellingen die te maken hebben met onderwijs (zoals motivatie, differentiatie, activerende didactiek) zijn nog niet (geheel) gehaald. Als ouderraad zijn we van mening dat voorop moet staan dat LPL tot een verbetering van de

kwaliteit van het onderwijs zou moeten leiden. Uit een intern onderzoek onder de docenten blijkt overigens dat iedereen er wel van overtuigd is dat invoering van LPL goed is geweest. Communicatie heeft ook onze voortdurende aandacht. We vinden het van belang om meer input vanuit ouders te krijgen. We hebben inmiddels een Facebookpagina en een Twitteraccount aangemaakt, waarmee we hopen meer interactie tussen ouders/verzorgers en ouderraad te realiseren.

https://www.facebook.com/ouderraadclz en https://twitter.com/ouderraadclz

OPROEP: WE ZOEKEN NIEUWE KANDIDATEN VOOR DE OUDERRAAD We hopen in het bijzonder op nieuwe leden vanuit VMBO-T en HAVOgeleding, maar ook andere nieuwe kandidaten kunnen zich melden. Indien u interesse heeft, kunt u mailen naar: [email protected]