Oncologische revalidatie 2012- 2014
Van richtlijn naar praktijk Emmy Hoefman, Revant revalidatiecentrum Breda
Leven met Kanker: 3-4% NL bevolking toename zorgvraag 2007/2009 Incidentie: nieuwe patienten Prevalentie: leven met kanker
86.800 419.293
2020 123.000 =+41% 660.000 =+57%
Gevolgen van kanker: Vermoeidheid> 50% Depressie angst 30-50% Langdurige klachten 15% Geen werkhervatting> 30%
E.H
Verloop van oncologische revalidatie in de tijd • 1996 Herstel en Balans, duur 12 weken -groepsprogramma: fysieke training, psychoeducatie • 2007 Gezondheidsraad: dragen revalidatie programmas bij aan preventie van blijvende restklachten? • College v Zorgverzekeringen (CVZ) wil evidentie in de vorm van een richtlijn. • 2011 november Richtlijn gereed
E.H
Richtlijn oncologische revalidatie Ambitie: revalidatiezorg op maat voor elke (ex) kankerpatient met (rest)klachten
• • • •
Richtlijn: Handvat voor verwijzers naar, uitvoerders van oncologische revalidatie Systematisch overzicht van evidentie Authorisatie door wetenschappelijke en beroepsverenigingen Op www.oncoline.nl
E.H
Opzet richtlijn oncologische revalidatie
•Signalering ziekenhuis •Verwijzing en intake oncologische revalidatie •Triage: meervoudig of complexe oncologische revalidatie •Oncologische revalidatieprogramma’s Tijdens curatieve behandeling Na afloop curatieve behandeling In palliatieve fase Arbeidsreintegratie en maatsch participatie Effect evaluatie
E.H
Implementatie project verdere ontwikkeling revalidatie conform richtlijn • Structurele signalering klachten en verwijzing naar oncologische revalidatie • Uitbreiding revalidatie aanbod • Alle ziektefasen: tijdens + na kankerbehandeling, curatief en palliatief • Modules uitbreiden • Zorg op maat a.d.h.v. intake oncologische revalidatie • Ketenzorg oncologie- revalidatie in 1e2e lijn en proces afspraken • Kennisnetwerk
E.H
Differentiatie zorgbehoefte
5% hoog complexe zorgbehoefte 25% gespecialiseerde zorgbehoefte 70% support bij zelfmanagement
[Danish cancer society,20112;IKNL,1997]
E.H
Verwijzers Behandelaren: Medisch Specialisten Verpleegkundig specialisten Nurse prationers Huisartsen Arbo artsen Specialist ouderen geneeskunde
E.H
Signalering en verwijzing Behandelaars signaleren klachten. Aanbeveling: gebruik van lijsten, Lastmeter
Op indicatie aangevuld met : .Single item Visuele Analoge Schaal (VAS) =vermoeidheid schaal .Center for Epidemiologic Studies Depression Scale (CES-D) .Patient Specifieke Klachtenlijst (PSK) =fysieke problemen
E.H
Effect evaluatie • Pijn: Vas-pijn, EORTC-QlQ-C30,of Sf36 • Spierkracht: 1RM max • Conditie: aerobe capaciteit:max inspannings test met ecg en ademgas analyse (VO2max) • Vermoeidheid: MVI vermoeidheids index • Fysiek functioneren: Sf36, 6 min looptest • Fysieke activiteit: accelerometer • QoL: EORTC-QlQ-C30,Sf36 • Depressie: CES-D • Angst: STAI
Palliatieve fase Mogelijke interventies: • • • •
Fysieke training plus informatiemodule Psychosociale begeleiding Voeding en dieet Coaching en energieverdeling
• • • •
Persoonlijke doelen en voorkeuren patient staan centraal Vnl preventie en behandeling symptomen Behoud fysieke functies Optimaliseren kwaliteit van leven
E.H
Intake Gestructureerde intake oncologische revalidatie door arts/RA In • • •
overleg met patient: Doelen revalidatie formuleren Interventieprogramma op maat selecteren Patient verwijzen naar een of meer interventies binnen de revalidatie
E.H
Specialist/n.p
HA
Aanmelding Revalidant
Intake arts/revalidatiearts t0
FIT
t0
BALANS intake- 6mwt/ 1 rm intake psycholgie
intake- 6mwt 1 rm
10 wk Fysieke module
Module 12 wk 2xpw
Informatie module Lichaamsgerichte module
Nazorg module 4wk 1xpw
Psychologie module t1
t1 E.H
Therapie vormen in Revant Breda Tijdens behandeling Na behandeling • Individueel • Groeps behandeling • Groeps behandeling op maat (modulair)
E.H
FIT
Fysiek programma . Ondersteuning tijdens/na chemo therapie, pre operatief . Onderhoud en zo mogelijk verbetering spierkracht en conditie . Lotgenoten contact
E.H
Diagnoses Fit programma (70) Mammaca. Rectum ca. Colonca.
58 11 1
83% 16% 1%
BALANS 5 paralel lopende groepen
-Start na beëindiging behandelingen -In opzet curatief behandeld -Niet tumor gebonden therapie
E.H
Diagnoses Balans programma (140) Mamma ca. Colon ca. Hodgkin Long ca. Uterus/cervix Urinewegca. Prostaatca. Hersenca. Metastases nno
67 23 14 11 7 2 2 1 13
48 16 10 8 5 2 2 1 8
% % % % % % % % %
Bewegingsmodule • Inzicht, vertrouwen in bewegingsmogelijkheden • Na bepalen individuele baseline, graduele opbouw van activiteiten • Verbeteren kracht en conditie • Leren hanteren van grenzen • Leren omgaan met veranderde lichaam en beperkingen • Zoeken naar mogelijkheden en wensen bewegingsactiviteit in thuissituatie
E.H
Informatiemodule • Omgaan en verwerken emoties, copingstrategieën, omgaan met angst en spanning • Omgaan met lichamelijke en mentale vermoeidheid, omgaan met grenzen en mogelijkheden • Sociale relaties en communicatie • Werkhervatting en reintegratie • Gesloten groep, 4 wk 1 uur per week
E.H
Lichaamsgerichte module • • • •
Vertrouwen in eigen lichaam Verbeteren lichaamsgevoel Ontspanning Adembewustwording en invloed van gedachten en emoties • Voelen contact en grenzen • Gesloten groep; 8 wk 1 uur per week
E.H
Psychologie • In staat om ziekte, behandeling, onzekerheid een zo min mogelijke negatieve invloed te laten hebben op kwaliteit van leven • Psychosociale factoren die rol spelen bij klachten en evt. belemmering herstel herkennen • Nieuw emotioneel evenwicht vinden • Vrijetijdsactiviteiten en sociale relaties hervatten/onderhouden • Gesloten groep; 8 wk 1½uur tot 2 uur per week
E.H
Resultaten Fit Fit 6min wandeltest 700
600
500
M e te r
400 Fit 6min wandeltest 300
200
100
0 T0
T1
E.H
Fit Krachtmeting 70
60
50
40 Kg.
T0 T1 30
20
10
0 pull down
legpress
Balans 6min wandelt est 700
600
Meter
500
400 6min wandeltest 300
200
100
0 T0
T1
Balans Krachtmeting 60
50
Kg.
40
T0 30
T1
20
10
0 pull down
legpress
Toekomst gericht Fit programma: Diagnose groepen uitbreiden. Evt. ET aan de behandeling toevoegen
Balans programma: Klinemetrie uitbreiden:CES-D/MVI/PSK/MET/lastmeter Fysieke doelen ‘smarter’ maken Arbeidshervattings programma uitbreiden Dietist Telemonitoring
E.H
Verwijzers Fit programma dr Heyns dr ten Tye dr Boersma dr Gent dr Loosveld dr Esser overige artsen
30 16 6 19 19 7 3
% % % % % % %
Verwijzers Balans programma Totaal 64 verschillende verwijzers
Pas als elke oncopatient bij indicatie revalidatiezorg op maat krijgt zijn we waar we wezen moeten