Omschrijving werkzaamheden en activiteiten huidige participanten en gebruikers gebouw Ketelstraat 23, Den Haag. 25 januari 2013 Het gebouw aan de Ketelstraat 23 te Den Haag is eigendom van de gemeente Den Haag. Het wordt verhuurd aan Coöperatief Eigenwijzer (CE). CE heeft de aanvraag omgevingsvergunning ingediend met doel het gebouw als wijkcentrum voor Laak te ontwikkelen, waarbij diverse maatschappelijke organisaties met activiteiten in de wijk in één gebouw gehuisvest zijn en effectief samen kunnen werken. Hieronder volgt de omschrijvingen van de organisaties die in het gebouw werkzaam zijn: Coöperatief Eigenwijzer. Beheerder van het gebouw aan de Ketelstraat 23 te Den Haag. Coöperatief Eigenwijzer (toen nog De Kleine Coöperatie Eigenwijzer genoemd) is in 2008 begonnen als een experiment in Den Haag om langdurig werklozen te begeleiden tot zelfstandig ondernemer. Dat gebeurde en gebeurt nog steeds met een intensieve en persoonlijke begeleiding en met behoud van uitkering in de opstartfase van het bedrijf. In de eerste fase ontvangen alle deelnemers begeleiding en scholing om hun bedrijf voor te bereiden en vorm te geven. Daarna mogen zij met behoud van uitkering hun eigen onderneming runnen onder de beschermende vlag van Coöperatief Eigenwijzer. Vervolgens wordt bekeken of zij volledig zelfstandig met hun onderneming verder kunnen gaan. Het experiment is in augustus 2008 van start gegaan met dertien deelnemers in het Vadercentrum Adam van Stichting MOOI! in de Haagse wijk Laak. De eerste groep deelnemers bestond uit een groep mensen van 40 jaar en ouder die langdurig geen betaald werk hebben gedaan. Hun land van herkomst liep sterk uiteen net als hun opleidingsniveau. Inmiddels zijn er nieuwe deelnemers aangeschoven, terwijl enkele deelnemers uit de eerste groep zijn uitgestroomd naar een eigen bedrijf, een betaalde baan of door omstandigheden moesten stoppen. Eind 2010 is de experimentfase afgesloten en zijn wij als Coöperatief Eigenwijzer verder gegaan met het realiseren van ons doel: het trainen en coachen van mensen met een bijstandsuitkering tot succesvol zelfstandig ondernemer. Inmiddels heeft Coöperatief Eigenwijzer een eigen pand in de Haagse wijk Laak en zijn er intensieve contacten met de buurt opgebouwd. Dit is een belangrijke stap op weg naar zelfstandigheid op basis van het concept door de buurt voor de buurt. Huidige deelnemers CE: 1. CE Biologische tuin Jabal Marrah (ruimtenummer 003, 005b, 007 en omringende erf). Elemam Musa studeerde land- en tuinbouw in Sudan en kwam daarna als asielzoeker naar Nederland. Hij studeerde verder aan de Agrarische Hogeschool Larenstein en de Landbouwuniversiteit Wageningen, maar het lukte niet aan het werk te komen. Het grootste knelpunt was de Nederlandse taal. Daarom kwam Elemam op het idee om zelf biologische groenten te verbouwen. Hij kweekt biologische groenten in de grote achtertuin van Coöperatief Eigenwijzer en verkoopt deze. Vanaf 26 juni 2012 elke dinsdag en donderdag van 10:00 uur tot 15:00 uur bij het groentekraampje in de Ketelstraat 23. Daarnaast gaat hij schooljeugd en andere belangstellenden uit de wijk advies en instructies geven hoe men zelf een succesvolle biologische moestuin kan onderhouden. Als hij niet bezig is in de tuin valt Elemam in als conciërge in het gebouw. 2.
CE Babymassage salon (ruimtenummer 010 en 010a) Andrea Buchser geeft massages aan baby's om baby en ouders te begeleiden in het proces waar ze in zitten. Massage is niet alleen heel natuurlijk, het is ook heel belangrijk. Door de aanraking voelt de baby zichzelf en krijgt het een plaats in zijn leefomgeving. De aanraking doet een appel op de emotionaliteit en is de basis voor ontwikkeling. De eerste massage die iedereen ontvangt (uitzonderingen keizersnee) is de massage door het geboortekanaal. Het is al zo oud als de mensheid. Andrea: “Mijn massages komen direct van uit mijn hart. Het is een lichaamstaal die vaak meer zegt dan de best gekozen woorden”. Baby massage is bedoeld voor baby's van af 6 weken t/m 12 maanden. Zij wil graag baby's na de geboorte de stap in deze wereld helpen te vergemakkelijken. Haar aandacht gaat uit naar de moeder, vader en kind. De ontwikkelingen, trauma's die tijdens de zwangerschap en/of geboorte kunnen ontstaan. Hierbij helpt de massage om het te verwerken, of
1
Omschrijving werkzaamheden en activiteiten huidige participanten en gebruikers gebouw Ketelstraat 23, Den Haag. 25 januari 2013 verlichting te geven. 3.
CE Catering (ruimtenummer 005a, 017 en 018). Sofia El Hadri had een ideebaan die wegens bezuiniging begin 2012 is beëindigd. Als CE deelnemer verzorgt zij nu vanuit de keuken de lunches voor alle gebruikers van het gebouw aan de Ketelstraat. Tevens verzorgt zij de versnaperingen bij diverse bijeenkomsten die door CE worden georganiseerd, bijvoorbeeld onlangs bij bezoek van wethouder Marnix Norder aan het gebouw. Zo bouwt zij ervaring op om eens haar eigen catering bedrijf op te zetten.
4.
CE zangstudio Solemio (ruimtenummer 019). Suzanna Aghajanyan deelnemer van de Kleine Coöperatie wil een eigen zangstudio. Zij is 46 jaar oud, professionele klassiek zangeres en gediplomeerde zangdocent is in Armenië geboren. Suzanna is in 1992 afgestudeerd aan het conservatorium van Armenië en dus een gediplomeerde zangdocent en zangeres. Gezien haar ervaring en diploma’s is zij in staat om de kinderen en volwassenen op een professionele manier te begeleiden. Zij richt zich voornamelijk op de wijk Laak en heeft de afgelopen twee jaar als vrijwilligster zangles gegeven in Theater Pierrot. Bovendien kan ze verschillende muziekstijlen zoals klassiek, pop, jazz en musical aanbieden. Daarnaast wil zij regelmatig een voorstelling geven, bijvoorbeeld een kerstconcert, in de grote zaal van het gebouw aan de Ketelstraat. Zo bouwt zij ervaring op om eens haar eigen zangschool op te zetten.
5.
CE Schoonmaak (ruimtenummer 104 k en 108). Yohanni Alcantara Sanchez wil werken in de schoonmaakdienst. Zij volgt op het ogenblik diverse cursussen hiervoor. Als vrijwilliger zorgt zij voor het schoonhouden van het gebouw aan de Ketelstraat 23 en Moedercentrum De Koffiepot aan de Cromvlietplein 120. Zo bouwt zij aan haar praktijkervaring.
6.
CE Administratie (ruimtenummer 108 en 109). Nadia Et Talhaouy verricht taken op administratief en financiële gebied voor CE als vrijwilliger. Zij regelt zaken als sleuteloverdracht, voorraadbeheer, cateringopdracht bespreken met Safia. Door CE is Nadia ingezet bij twee projecten waardoor zij nu een betaalde baan heeft. Deze twee projecten zijn ook in het CE gebouw actief.
7.
CE Design (ruimtenummer 114b). Sedi Zarringam is kunstschilder. Bij CE doet zij ervaring op klanten te werven voor haar kunstwerken. Zo heeft zij onlangs het kunstwerk vervaardigd voor de Haagsche Hogeschool t.b.v. jubileumcadeau aan de gemeente Den Haag. Ook denkt zij mee met de inrichting van diverse ruimten in het gebouw. Zij hoopt in de toekomst zelfstandig een kunstatelier op te zetten.
8.
CE kunstatelier (ruimtenummer 116) Doelstelling is om kunstenaars in de wijk een werkplek te geven en via CE en de andere organisaties in het gebouw hun te helpen contacten te leggen met potentiële opdrachtgevers.
9.
CE Bijeenkomstruimte (ruimtenummer 009) De voormalige gymzaal van de school doet nu dienst als bijeenkomstzaal voor CE en andere gebruikers van het gebouw. De Voedselbank vergadert er elke woensdagmiddag en verzorgt de distributie van voedselpakketten elke dondermiddag. Er worden informatieavonden gehouden voor de wijk en was tevens stemlokaal bij de afgelopen verkiezingen. De vrouwenvereniging gaat daar fitness cursussen houden en Vereniging Jong Laak Noord musicals. Het is de bedoeling diverse activiteiten uit de wijk in de zaal te organiseren.
2
Omschrijving werkzaamheden en activiteiten huidige participanten en gebruikers gebouw Ketelstraat 23, Den Haag. 25 januari 2013
Europees Programma Gezondheid Welzijn en Sport (GWS). GWS is een overkoepelend organisatie voor de volgende maatschappelijk opererende organisaties: A. Vrouwenvereniging Laak B. Jongerenvereniging Laak Noord/Molenwijk C. Centrum voor Ouderen D. Project De Zaak Laak Noord E. Wijkregisseur Laak A.
Vrouwenvereniging Laak (ruimtenummer 114a) Vrouwenvereniging Laak is een vrijwilligers organisatie van vrouwen uit Laak, die activiteiten ontwikkelen voor vrouwen en door vrouwen, met name gericht op emancipatie, participatie en daarmee verband houdend de verhoging van de taalvaardigheid in het Nederlands. Doelstellingen: De drie doelstellingen van de Vrouwenvereniging zijn: 1. Te stimuleren dat vrouwen zorg hebben voor elkaar; 2. Het emancipatieproces van vrouwen in Laak en in het bijzonder in Laak-Noord te ondersteunen; 3. De talenten van vrouwen te ontwikkelen zodat ze volwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving.
B.
Jongerenvereniging Jong Laak Noord/ Molenwijk (ruimtenummer 111). In oktober 2010 is de Jongerenvereniging Laak Noord (Jong Laak Noord/ Molenwijk ) opgericht om de vitalisering van de wijk voor jongeren in de wijk te agenderen. Jong Laak Noord stelt zich ten doel de jeugdcultuur te versterken door de jongeren uit Laak te betrekken bij verschillende activiteiten die o.a. gericht zijn op een veilige wijk. De vereniging moet daarmee een antwoord formuleren op de ‘negatieve straatcultuur’ in Laak Noord waar daarvoor gevoelige jongeren vanwege gebrek aan positieve impulsen door worden aangetrokken. De wijk biedt onvoldoende positief antwoord op de behoefte van jongeren zich in positiefmaatschappelijke zin te ontwikkelen. Jong Laak Noord wil een samenhangend pakket van activiteiten met en voor de jeugd van Laak Noord opzetten en deze activiteiten ook borgen. Momenteel zijn diverse activiteiten ondergebracht bij en worden uitgevoerd door Jong Laak Noord, zoals o.a. het Tienernetwerk, het Popkoor van Laak Noord, Dare to be Smart, Opvoeden doen we samen, Zomerschool en Herfstschool etc. De bedoeling is dat het Tienernetwerk meer activiteiten gaat aanbieden die allemaal onder Jong Laak Noord gaan vallen. Daarnaast is de vereniging ook bedoeld om ‘de lerende wijk’ te ondersteunen. Het is een programma van de wijkregisseur dat ook door Fonds 1818 is overgenomen onder het thema ‘Talentontwikkeling’ en dat deel uitmaakt van het programma De Uitdaging. Dit programma is ontwikkeld met de financiële ondersteuning die Laak Noord in 2010 heeft ontvangen. De vereniging sluit daarbij nauw aan bij het Brede-Buurtschoolconcept dat door de basisscholen in Laak Noord en door Esloo Praktijkonderwijs wordt ontwikkeld.1 De vereniging speelt daarom een actieve rol bij het op te zetten Brede Schoolprogramma. De drie basisscholen en het Esloo College, school voor Praktijkonderwijs, zullen het fundament leveren voor deze aanpak. De vereniging heeft door haar activiteiten tot nu toe frequente en goede contacten met de basisscholen in Laak Noord, de belangrijkste vindplaatsen voor koorleden. Doelen: 1. Uitbreiding van het scala aan mogelijkheden die de jeugdcultuur in Laak Noord positief moeten beïnvloeden, waardoor ook jongeren zich mede-eigenaar voelen van het leefklimaat van hun wijk. a. Betrokkenheid van de jongeren in de wijk vergroten, dit door hen te laten ervaren dat ze een belangrijke rol kunnen spelen in hun wijk. b. Jongeren een stem geven en uitdaging bieden aan een betere, gezelligere, aantrekkelijkere en veiligere wijk. 2. Jongeren in contact brengen met verschillende actieve partijen in de wijk waardoor zij
3
Omschrijving werkzaamheden en activiteiten huidige participanten en gebruikers gebouw Ketelstraat 23, Den Haag. 25 januari 2013 onderdeel worden van een keten. 3. 4. 5.
6.
7.
Verbeteren van het zelfbeeld doordat zij op een positieve manier gestuurd, gestimuleerd en aangemoedigd worden en positieve ervaringen opdoen. Stimuleren van gezamenlijkheid en sociale binding onder een groep jongeren die wordt gekenmerkt door een grote diversiteit aan culturen en achtergronden. Op een indirecte, speelse en terloopse manier versterken van de volgende aspecten die van belang zijn voor een succesvolle schoolloopbaan: a. Taalvaardigheid. b. Concentratie. c. Sociale competenties. Jongeren uit de wijk in contact brengen met andere en meer leefgebieden dan voor hen veelal gebruikelijk is, waardoor verborgen talenten ontdekt en verder ontwikkeld kunnen worden. De jongeren werken samen met ketenpartners aan verschillende activiteiten en evenementen. Vergroten van zelfvertrouwen, waardoor de jongeren zich gemakkelijker in vreemde of nieuwe omgevingen kunnen bewegen.
Het doel is een wijk te creëren waarin de sociale kwaliteit en de zelfredzaamheid van de betrokken jeugd wordt gestimuleerd. Dit gebeurt door activiteiten aan te bieden die betrekking hebben op een schone, een veilige, een creatieve, een sportieve en een sociale wijk. Deze speerpunten hangen nauw met elkaar samen (zie Plan Vereniging Jong Laak noord/Molenwijk 2011-2013) De locaties waar activiteiten worden uitgevoerd zijn divers: o.a. scholen en buitenplaats en het gebouw van Coöperatief Eigenwijzer in de Ketelstraat, van waaruit de coördinatie plaats vindt. Wat maakt Jong Laak Noord bijzonder? Een tienernetwerk in een achterstandswijk kan een grote bijdrage leveren aan het bevorderen van de sociale cohesie in een wijk. Jongeren zijn de opvoeders van de toekomst en de oren en de ogen van de wijk. Jong Laak Noord zal een positief effect hebben op de straatcultuur, de jongeren van deze leeftijd vallen vrijwel buiten het reguliere aanbod van activiteiten die in de wijk georganiseerd worden. Ze hebben vaak niet de juiste stimulatoren om zich heen die hen op de eigen talenten wijzen, die aangeven hoe belangrijk en wenselijk ze zijn. Jong Laak Noord biedt ze een plek en een programma waar ze terecht kunnen met hun ideeën, creativiteit en hun talenten en handvatten om hun plannen te helpen concretiseren en te realiseren. Multifunctionele ruimten (ruimtenummer 009, 014, 014a, 015 en 016). Gezamenlijk gebruik van ruimten op de begane grond door Vrouwenvereniging Laak (voornamelijk ’s morgens) en Jongenvereniging Jong Laak Noord (voornamelijk ’s middags). C.
Centrum voor Ouderen in samenwerking met Florence (ruimtenummer 110 a) In de stadsdelen Laak, Haagse Hout en Escamp wordt het komende jaar onderzocht hoe een Centrum voor Ouderen – een samenwerkingsverband tussen gemeente, zorg- en welzijnspartijen – het beste georganiseerd kan worden. Het Centrum voor Ouderen verzorgt dé centrale toegang in het stadsdeel tot zorg, ondersteuning en welzijn voor 65-plussers, zodat zij snel en effectief geholpen kunnen worden met uiteenlopende hulpvragen en langer op eigen kracht op zichzelf kunnen blijven wonen. De ontwikkeling van een Centrum voor Ouderen in ieder stadsdeel van Den Haag is een van de 12 projecten uit de ouderennota ‘Oud is IN!´ (2011-2014). Het Centrum voor Ouderen is niet per se een fysiek inlooppunt in de wijk zoals het Centrum Jeugd en Gezin (CJG), maar is een samenwerking tussen zorg, welzijn en de gemeente bedoeld om maximale deelname van ouderen aan de samenleving te ondersteunen en te stimuleren. Aanleiding hiervoor is de conclusie dat er in Den Haag veel vormen van ondersteuning worden aangeboden, zonder dat altijd even doelbewust naar compleetheid, samenhang en overlap is gekeken. Ouderen en hun mantelzorgers hebben laten weten het éne aanspreekpunt te missen. Zij hebben vaak van doen met diverse organisaties die niet altijd met elkaar samenwerken.
D.
Project De Zaak Laak Noord (ruimtenummer 112) Is bezig in het kader van het GWS programma (Gezond, Welzijn en Sport) om een
4
Omschrijving werkzaamheden en activiteiten huidige participanten en gebruikers gebouw Ketelstraat 23, Den Haag. 25 januari 2013 communicatiebureau op te zetten in de wijk Molenwijk. Men wil de bewoners een stem geven en te kijken naar wat de verbeterpunten zijn in de wijk met name in de communicatie en hoe bewoners en instellingen verbonden kunnen worden. Activiteiten zijn o.a.: Het organiseren van gesprekken tussen bewoners, professionals, managers, beleidsmakers en wetenschappers om nieuwe perspectieven, inzichten, beleid en werkafspraken te ontwikkelen. Het organiseren van aanknopingspunten voor bewoners om een rol te spelen bij de ontwikkeling van nieuwe visies, beleid en de uitvoering van nieuwe praktijken.
E.
Wijkregisseur Laak (ruimtenummer 115) Laak voldoet niet aan de criteria om als krachtwijk te worden aangemerkt. Desondanks heeft de gemeente Den Haag besloten om het initiatief van de maatschappelijke organisaties in de wijk te ondersteunen en Laak Noord een aparte plaats op de gemeentelijke agenda te geven. Er zijn vijf businesscases gedefinieerd die tezamen een integrale aanpak van de wijk bewerkstelligen. Die cases zijn bedacht door de maatschappelijke organisaties die aan de basis stonden van het idee om Laak Noord uit het slop te trekken. Ieder van die organisaties is verantwoordelijk voor een businesscase: de gezonde wijk (Florence), de lerende wijk (Esloo), de participerende wijk (MOOI), de goedgebouwde wijk (Staedion) en de veilige en schone wijk (stadsdeeldirectie). De taak van de wijkregisseur is om leiding te geven aan het hele proces en de werkzaamheden van de mensen die de businesscases leiden te coördineren. Verder om Laak Noord op de kaart te zetten. Want er gebeuren heel leuke dingen in de wijk waarvan niemand weet dat dat in Laak Noord plaatsvindt. Er zijn sterke bewonersorganisaties, er is een moedercentrum dat heel erg aan de weg timmert en veel bekendheid geniet in het Haagse, de zorginstelling is zich sterk aan het ontwikkelen, de 50e Krajicek Playground is kort geleden in de wijk geopend. Al deze goede initiatieven versterken de wijk en dat moet ook leiden tot een imagoverandering. In wetenschappelijke kringen is Laak Noord een belangrijk project. De ontwikkelingen in de wijk worden nauwlettend gevolgd door Europese wetenschappers, verenigd in de European Foundation on Sociaal Quality (www.socialquality.org). De ESFQ ontwikkelt indicatoren hoe sociale kwaliteit gemeten kan worden en is juist zeer geïnteresseerd hoe dat in stedelijke contexten gerealiseerd kan worden. Het netwerk van sociale wetenschappers in Europa heeft veel contacten in andere delen van de wereld, m.n. in Azië. Het onderzoek in Laak Noord geldt voor hen als een frame of reference voor het denkproces over urban development. Verder organiseert de EFSQ samen met andere onderzoeksinstellingen in Den Haag een academisch consortium dat Laak Noord bij de aanpak ondersteunt en dat probeert de kennis die in Laak Noord opgedaan wordt overdraagbaar te maken. Initiatieven om wijken te verbeteren gaan vrijwel altijd uit van gemeentelijke overheden. Het bijzondere in Laak Noord is dat het initiatief daar afkomstig is van een aantal maatschappelijke organisaties. De wijk wil een voorbeeld zijn van hoe het complexe proces van integrale samenwerking tussen maatschappelijke organisaties onderling en van de samenwerking met de gemeente in een intensieve samenspraak met de bewoners aangepakt en gerealiseerd kan worden.
5
Omschrijving werkzaamheden en activiteiten huidige participanten en gebruikers gebouw Ketelstraat 23, Den Haag. 25 januari 2013
Stichting Voedselbanken Nederland (ruimtenummer 009, 010 en 010a). Voedselbanken Nederland is de landelijke, overkoepelende organisatie van alle 8 aangesloten Regionale en 135 Lokale Voedselbanken met meer dan 6.000 actieve vrijwilligers. Doelstellingen. De twee doelstellingen van de Voedselbanken zijn: Het direct – op tijdelijke basis - helpen van mensen in Nederland die onder een bepaald bestaansminimum leven, door wekelijks voedsel uit te reiken dat door derden beschikbaar wordt gesteld. Tegengaan van verspilling van voedsel (voorkomen van het doordraaien, vernietigen van jaarlijks ruim 3 miljoen ton in Nederland!). Het woord Voedsel BANK is dus goed gekozen; de Voedselbanken brengen aanbod en vraag van voedsel bij elkaar! Uitgangspunten. Bij het bereiken van deze doelstellingen gelden voor de Voedselbanken de volgende uitgangspunten: 1. Voedselbanken ondernemen geen commerciële activiteiten en kopen of verkopen geen voedsel. 2. Voedselbanken ondersteunen de doelgroep die in aanmerking komt voor voedselondersteuning uitsluitend met voedsel(pakketten). 3. Voedselbanken werken uitsluitend met vrijwilligers. 4. Voedselbanken stellen zich politiek, levensbeschouwelijk e.d. neutraal op; door het bestaan van de Voedselbanken wordt aan armoede en verspilling in Nederland een gezicht gegeven.
Stichting Narangi (ruimtenummer 113a). Anja van der Wal is de oprichter en voorzitter van stichting Narangi, een non-profit organisatie die zich inzet voor kansarme mensen in Zuid Azië. Narangi steunt projecten die de lokale mensen 'empoweren' zodat ze hun toekomstperspectief kunnen verbeteren. Momenteel steunt Narangi onderwijsprojecten voor slumkids in Jaipur, India. Tevens ondersteunt zij CE door mee te denken over organisatorische vraagstukken in het gebouw.
Onderzoek Laak (ruimtenummer 113b). Robert Duiveman is freelance bestuurskundig onderzoeker gespecialiseerd in de omgang met grootstedelijke kennisvragen. Hij werkt onder meer voor de Universiteit Leiden, de Universiteit van Amsterdam en Platform31 (Nicis). Sinds eind 2011 heeft hij zijn kantoor aan de Ketelstraat. Van hieruit werkt hij met studenten en onderzoekers van de Haagse Hogeschool aan nieuwe vormen van (interactie)onderzoek: daarbij zijn bewoners en gebruikers van de wijk niet het onderwerp van studie maar partners in een gezamenlijk leerproces gericht op het stimuleren van burgerinitiatieven vanuit de wijk. Dit werk wordt mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van EU en krijgt uitvoering in samenwerking met verschillende diensten van de Gemeente Den Haag en diverse maatschappelijke organisaties in en om de wijk.
Esloo College (ruimtenummer 005f, berging) De Esloo College is een school voor praktijkonderwijs op een steenworp afstand van het gebouw aan de Ketelstraat. De leerlingen moeten de in theorie opgedane kennis ook in praktijk brengen. Hiervoor is een samenwerking verband aangegaan met CE om het fatsoeneren van enkele ruimten door de leerlingen te laten verrichten met materiaalgebruik die door CE wordt bekostigd. Zo kunnen de leerlingen hun opgedane kennis in een reële praktijk situatie uit oefenen.
6
