Yorneo 0|12
Omgangscentrum Drenthe Een scheiding is een ingrijpende gebeurtenis die vaak veel emoties teweeg brengt. Soms zijn de woede, de frustratie en het verdriet zo groot, dat het voor ouders moeilijk is om tot goede afspraken te komen. Het Omgangscentrum Drenthe biedt dan uitstekende mogelijkheden om ouders te begeleiden naar een prettige en constructieve vorm van samenwerking. Het ondersteunt ouders bij het vinden van een goede verdeling van de zorg- en opvoedtaken en zoekt met ouders naar mogelijkheden om hun kinderen betekenisvol contact te laten onderhouden met hen allebei. Het belang van de kinderen staat daarbij voorop. Voor wie is de hulpverlening bedoeld? Deze vorm van hulpverlening is speciaal ontwikkeld voor ouders en hun kinderen tot en met 12 jaar. De ouders zijn gescheiden of zijn daar mee bezig. Het lukt ouders niet om op eigen kracht een goede verdeling van de zorg- en opvoedtaken vorm te geven, waardoor er niet of nauwelijks contact is tussen het kind en de ouder bij wie het kind niet woont (ook wel de uitwonende ouder genoemd). Soms zijn er wel contacten maar gaan die gepaard met communicatieproblemen en conflicten tussen de ouders. Welke problemen spelen er? Behalve de problemen die samenhangen met de scheiding zelf, zoals een stroef contact met de ex-partner, groot verdriet en minder inkomsten, zijn er ook vaak problemen die al voor de scheiding speelden. Voorbeelden daarvan zijn: onenigheid tussen de ouders over de opvoeding; gebrekkige communicatie tussen de ouders; gebrekkige communicatie tussen ouders en kinderen; psychische of andere persoonlijke problemen van één ouder of van beide ouders. Wat levert de behandeling op? In veel gevallen lukt het om met de ondersteuning van het Omgangscentrum ouders en hun kind te helpen om tot een betekenisvol contact van het kind met beide ouders en gezamenlijk ouderschap te komen.
1
Als de hulpverlening slaagt, heeft dat veel positiefs tot gevolg: het kind heeft een (her)nieuw(d) en positief contact opgebouwd met de uitwonende ouder; het kind heeft een prettig contact met beide ouders; de ouders hebben geleerd om samen te werken en afspraken te maken die in het belang van het kind zijn; de ouders zijn het eens over hoe vaak er contacten zijn tussen de nietverzorgende ouder en kind; ouders kunnen eigen angsten en frustraties bij het kind vandaan houden; ouders informeren elkaar over de belangrijkste gebeurtenissen in het leven van de kinderen; ouders bespreken met elkaar opvoedingsproblemen waar ze beiden mee te maken hebben; de ouders kunnen verschillen in opvoeding van elkaar accepteren; beide ouders laten aan het kind zien dat de andere ouder er mag zijn en dat deze een belangrijke plaats in hun leven mag innemen. Hoe vaak en hoe lang? De begeleiding van het Omgangcentrum aan de ouders en kind(eren), duurt ongeveer een half jaar tot maximaal negen maanden. In die periode zijn er gemiddeld zo’n 10 begeleide contacten en 10 tot 15 gesprekken. Meestal is er één keer per twee weken een begeleid contact en zijn de gesprekken daar tussendoor. Een begeleid contact duurt 1,5 uur. Voor heel jonge kinderen bestaat de mogelijkheid om één keer per week een begeleide omgang te hebben om het contact met de uitwonende ouder vast te kunnen houden. Hoe gaat de behandeling in zijn werk? Deze vorm van hulpverlening kent een aantal onderdelen: 1.
Intake
2.
Begeleide contacten tussen uitwonende ouder en kinderen
3.
Gesprekken met beide ouders
4. Zo nodig individuele gesprekken met een van de ouders 5. Gesprekken met ouders en kinderen samen 6.
Multidisciplinaire aanpak
7.
Afronding
1. Intake Hoe de hulpverlening er precies gaat uitzien, wordt voor een belangrijk deel bepaald door wat de ouders willen en wensen. Het is dan ook belangrijk dat beiden bij het intakegesprek aanwezig zijn, zodat er heldere en constructieve afspraken gemaakt kunnen worden. Samen met ouders wordt in de intake besproken aan welke doelen zij willen werken, zodat aan het eind van het traject ouders op een positieve manier vorm kunnen geven aan hun gezamenlijk ouderschap.
2
Doelen zijn vaak gericht op het herstellen en versterken van de relatie tussen de uitwonende ouder en de kinderen en op het verbeteren van de communicatie tussen ouders. Het belang van het kind staat daarbij steeds voorop. 2. Begeleide omgangen Het contact tussen het kind en de uitwonende ouder wordt langzaamaan opgebouwd. Bijna altijd zijn de eerste contacten in het Omgangscentrum Drenthe. Een half uur voordat zo’n omgang begint, heeft de ouder een gesprek met de hulpverlener die het contact begeleid. In dat gesprek bespreken ouder en hulpverlener met elkaar hoe de ouder de middag wil invullen met het kind/de kinderen, waarbij de ouder kan aangeven of hij/zij hulp of ondersteuning wil bij het contact met de kinderen. De hulpverlener zal ook aangeven wat voor hem/haar aanleiding kan zijn om in te grijpen in het contact. Ook na afloop van elk contact kan de uitwonende ouder met de hulpverlener bespreken hoe de omgang verlopen is.
Een paar dagen nadat het contact van de uitwonende ouder heeft plaatsgevonden met zijn of haar kind belt de hulpverlener met de inwonende ouder. Met hem of haar wordt besproken hoe het contact verlopen is en hoe het kind gereageerd heeft. De omgangen vinden altijd plaats met meerdere kinderen van meerdere gezinnen. De reden daarvoor is dat kinderen het prettig vinden om te ervaren dat ze niet de enige zijn die in deze moeilijke situatie zitten en dat ook andere ouders en kinderen hun best doen om goed met elkaar om te gaan. De ruimte waarin de omgangen plaatsvinden zijn gezellig ingericht en er zijn allerlei spelletjes en speelgoed. Wanneer het contact tussen de uitwonende ouder en het kind goed verloopt en de beide ouders voldoende vorderingen hebben gemaakt in de omgang met elkaar, kan er een volgende stap worden genomen: uitstapjes van de uitwonende ouder met het kind vanuit het Omgangscentrum. Weer een tijdje later gaat het kind met de uitwonende ouder mee naar huis en na uitbreiding van de omgangsuren in het weekend, volgt meestal een nachtje slapen. Ouders kunnen echter ook tot een heel andere verdeling van de zorg- en opvoedtaken komen, waarbij er in het belang van de kinderen bijvoorbeeld alleen een aantal uren contact is of juist co-ouderschap. Steeds is het uitgangspunt dat ouders overeenstemming bereiken over welke verdeling het meest in het belang van de kinderen is en dat zij beiden in staat zijn daarover in gesprek te blijven, omdat elke nieuwe ontwikkelingsfase ook andere vormen van contact kan vragen.
3
3. Gesprekken met beide ouders Tijdens het verloop van de omgangen in en buiten het Omgangscentrum hebben beide ouders regelmatig begeleidingsgesprekken met een ouderbegeleider. Tijdens die gesprekken krijgen ze onder andere
voorlichting over wat een scheiding met een kind doet en waarom een goed contact met beide ouders erg belangrijk is. Verder gaan ouders aan de slag met hoe ze beter met elkaar kunnen communiceren en hoe ze eigen zorgen en angsten bij het kind weg kunnen houden, zodat deze zo ontspannen mogelijk met de situatie om kan gaan. Tijdens de gesprekken wordt de stand van zaken met de ouders doorgenomen en er worden vervolgstappen afgesproken. Familie en andere betrokkenen, zoals de nieuwe partner, kunnen een belangrijke positieve bijdrage leveren aan het voortgangsproces. Wanneer dat het geval is, kunnen ook zij uitgenodigd worden om deel te nemen aan de gesprekken. Uiteraard met de toestemming van beide ouders. De gesprekken met de ouders duren totdat de beide ouders zelf in staat zijn om vorm te geven aan een goede verdeling van de zorg- en opvoedtaken of een omgangregeling uit te voeren die voor alle partijen – kind, vader, moeder bevredigend is. 4. Individuele gesprekken Soms kan het wenselijk zijn om een gesprek met een ouder alleen te hebben om blokkades die het proces van de gezamenlijkheid verstoren op te heffen of om te buigen. Voor ouders kan het soms nodig zijn om hun verhaal te kunnen doen om ruimte te scheppen voor het gezamenlijke gesprek. Daarbij kunnen belangrijke anderen betrokken worden, zoals nieuwe partners, familie, persoonlijke hulpverlening etc. 5. Gesprekken met kinderen en ouders Aan het begin van het traject is er altijd een gesprek met de kinderen en tenminste een van de ouders. Daarin wordt met het gezin besproken wat de reden van hun komst is en kunnen de kinderen kennismaken met de begeleiding en de ruimte. Als beide ouders daarbij aanwezig kunnen zijn kan dat een positieve bijdrage leveren aan het contact tussen de kinderen en de uitwonende ouder, omdat het ervaart dat beide ouders achter de inspanning staan die het gezin gaat leveren. Als alleen de inwonende ouder aanwezig is kan de hulpverlener de brug worden voor de kinderen tussen de ene ouder en de andere ouder voor zolang dat nodig is. Soms kan het wenselijk zijn om het verloop van het traject met ouders en kinderen samen te bespreken om tot nieuwe inzichten en oplossingen te komen.
4
6. Multidisciplinaire aanpak Er zijn altijd twee hulpverleners met wie de ouders en de kinderen te maken hebben tijdens dit traject. Dit kunnen ouderbegeleiders en/of pedagogisch medewerkers zijn. Er is een behandelcoördinator (gedragswetenschapper/systeemtherapeut) die eindverantwoordelijk is voor de inhoud van de behandeling en de hulpverleners ondersteuning biedt bij de vaak complexe problematiek, waarbij het van belang is meerzijdig partijdig te zijn en te blijven. 7. Afronding Regelmatig wordt door alle betrokkenen bekeken welke vorderingen er zijn gemaakt. Op basis daarvan wordt steeds een gezamenlijke beslissing genomen over voortzetting, afronding of stopzetting van het hulpverleningstraject. Bij zo’n beslissing staan altijd de belangen en kansen van het kind voorop. Het werk van het Omgangscentrum stopt wanneer de ouders een voor alle partijen – kind, moeder, vader – bevredigende verdeling van de zorg- en opvoedtaken hebben getroffen, die ze zelfstandig kunnen uitvoeren. Meer informatie en aanmelden Het Omgangscentrum Drenthe maakt onderdeel uit van Yorneo, met locaties in Assen, Emmen en Hoogeveen. Heeft u vragen over (aanmelden bij) het Omgangscentrum? Neemt u dan contact met ons op: Yorneo | Afdeling Aanmelding telefoon (0592) 367 987, op werkdagen tussen 8.30 en 17.00 uur e-mail
[email protected] www.yorneo.nl Waar wordt gesproken van ouders, bedoelen wij ouder(s)/verzorger(s); diegene(n) die direct verantwoordelijk zijn voor de opvoeding van het betreffende kind. V0613
5
