Om over na te denken. Schatkamers van sneeuw en hagel

Inhoudsopgave Inhoudsopgave Om over na te denken Van de kerkenraad Diaconie Bijbelleesavond Evangelisatie commissie Verjaardagen Eleos werkt met korte wachtlijsten HSV Jongerenbijbel Boekentafel 75 jaar zondagsschool Samuel (1938-2013) Even voorstellen Tot slot Gospeloneliner Psalm Colofon

2 3 6 8 9 12 18 19 20 23 26 39 42 43 44 44

2

Om over na te denken Schatkamers van sneeuw en hagel Dit hoofdstuk gaat over sneeuw en hagel. God spreekt vanuit een storm tot Job en stelt hem dan allerlei vragen. Bovendien geeft Hij aanwijzingen over het ontvangen van zijn hulp in tijden van benauwdheid. ‘Zijt gij doorgedrongen tot de schatkamers van de sneeuw? En hebt gij de schatkamers van de hagel gezien, die ik heb opgespaard voor de tijd van benauwdheid, voor de dag van strijd en oorlog?’ (Job 38: 22 en 23) Het is door de hele Bijbel duidelijk dat God de strijd heeft aangebonden tegen het kwaad en dat de mensen die in Hem geloven, bij die strijd een belangrijke taak vervullen. In Efeziërs 6:13 schrijft Paulus: ‘Neemt daarom de wapenrusting Gods om weerstand te kunnen bieden in de boze dag!’ Sommige christenen hebben moeite met termen als strijd en overwinning. Ze zeggen: ‘Je blijft immers altijd een mens, en superchristenen bestaan niet.’ Maar wie Bijbels durft te denken, erkent zijn eigen zwakheid en weet tegelijk dat hij alles vermag in Christus die hem kracht geeft. Wat hebben sneeuw en hagel nu te maken met die strijd? Neerslag Neerslag wordt in de Bijbel in allerlei vormen gebruikt als een beeld voor geestelijke principes. Volgens Micha 5:7 zal Gods volk te midden van vele volkeren zijn als ‘dauw van de Here’. Psalm 72:6 zegt dat de Heer is ‘als regen die neerdaalt op grasland’. Sneeuw is regen die een andere structuur heeft gekregen door de lage temperatuur in de bovenlucht. De Encyclopedia Brittannica vertelt iets heel interessants over een sneeuwvlok: een sneeuwvlok ontstaat als ijsdeeltjes zich vormen rondom microscopisch kleine stofdeeltjes die in de atmosfeer rondzweven. Het stofdeeltje is dus in wezen ‘het lichaam’ van de sneeuwvlok. Een sneeuwvlok laat zich goed vergelijken met een christen. Wij zijn als stof, maar worden veranderd naar het beeld van de Heer vanaf het moment dat wij ons leven aan Jezus geven. We komen in de ‘hemelse schatkamers’ doordat de Zon van God ons geestelijk optrekt vanuit dit aardse, stoffelijke, om op zijn niveau 3

te komen. Hij maakt ons tot hemelburgers en de bedoeling is dat wij een wolk van getuigen (Hebreeën 12:1) vormen. Sneeuwmassa Sneeuw komt niet met geweld uit de hemel vallen, maar stil en rustig en het verandert de hele wereld in een prachtig schouwspel. Maar onderschat haar kracht niet. Een hechte sneeuwmassa vormt een enorme kracht. Denk maar aan lawines. Een sneeuwvlok overleeft alleen als hij met velen tegelijk komt. Hebt u weleens gekeken naar het moment dat het begint te sneeuwen? De eerste sneeuwvlokken raken de straat en verdwijnen meteen weer. Ze smelten onmiddellijk. Je eerste gedachte is: als dat zo doorgaat, krijgen we nooit een mooi pak sneeuw. Maar de eerste sneeuwvlokpioniers banen de weg voor de komst van de anderen. Totdat uiteindelijk de aarde bedekt raakt. Hetzelfde speelt zich af in onze christelijke wereld. Sommigen waren echte pioniers en ze werden verworpen. De aarde was nog niet klaar voor hun boodschap. Maar de christenen bleven komen, totdat mensen begonnen te luisteren. En het land begon te veranderen onder de stortvloed van sneeuwvlokken, van getuigen. Als God de schatkamers van de sneeuw opent, vallen alle barrières tussen gelovigen weg. Sneeuw is regen die veranderd is door ijsvorming rond stofdeeltjes, zo veranderen mensen die Jezus volgen naar het beeld van God. Als de sneeuw hoog genoeg ligt, kun je de heggen en de hekken die ons van elkaar scheiden, niet meer zien. Alle verschillen vallen weg. Wanneer opent God de schatkamers van de sneeuw? Dat is duidelijk: voor de tijd van benauwdheid, voor de dag van de strijd. Een soort opwekking in de vorm van sneeuwvlokken, door veranderde mensen die niet meer onderling willen strijden, maar samen één willen zijn en de aarde willen bedekken met de reinheid en liefde van de Heer! Onthoud dit: één sneeuwvlok stelt niets voor, maar samen veranderen ze de wereld. Het wonder van de sneeuwvlok is ook dat er geen twee hetzelfde zijn. Dat geldt ook voor de christenen. Daarom kunnen we elkaar zo goed aanvullen. Zodra de sneeuwvlok gevallen is, wordt hij één met de andere vlokken. Hij bestaat niet meer alleen voor zichzelf. ‘Al waren uw zonden als scharlaken, zij zullen wit worden als sneeuw’ (Jesaja 1:18). Uit de schatkamer van de sneeuw komen pure christenen tevoorschijn die samen de wereld kunnen overwinnen.

4

Maar wat betekent de hagel dan? Waar sneeuw spreekt over zegen, spreekt hagel over oordeel. Als farao de Israëlieten niet wil laten gaan, bestaat één van de plagen in Egypte uit grote hagelstenen. Als Jozua moet strijden, komt God hem te hulp met geweldig grote hagelstenen. Er vallen meer doden door de hagelstenen dan door de strijders van Israël (Jozua 10:11). Donder, bliksem, storm en hagel zijn allemaal beelden van oordeel (Openbaring 11:19). Het oordeel is aan God gegeven. Wat een genade dat eerst gesproken wordt over sneeuw en dan pas over hagel. Voordat de oordelen komen, kan er nog iets heel moois gebeuren. Het is Gods verlangen om in deze genadetijd zoveel mogelijk mensen te bereiken met zijn reddend evangelie. De grote vraag aan ons is echter: zijn wij bereid om mee te werken als God de schatkamers van de sneeuw wil openen? Zijn wij bereid wit, puur en zuiver te leven voor de Heer? Zijn wij bereid samen te smelten tot één geheel, tot één lichaam? Want alleen dan zullen we voor velen tot zegen zijn. Kees Goedhart, Leven vanuit de Basis, Putten 2005 p.p. 78-80

5

Van de kerkenraad Bloemlezing kerkenraadsvergadering van 9 juli 2013 In het kader van bezinning over trouwen, scheiden en hertrouwen was aan br. W.F. Jochemsen gevraagd hierover een inleiding te houden. Na het zingen van psalm 133: 1 en 3 gaat br. W.F. Jochemsen voor in gebed. We lezen Markus 10: 1-12. “Wat God heeft samengevoegd laat ons dat niet scheiden.” Maar om pastorale redenen is dat vaak wel geaccepteerd in de kerk. Over dit onderwerp wordt nog met elkaar doorgesproken. In de huidige vluchtige maatschappij, waarin mensen zelf ook snel veranderen is scheiden iets dat steeds vaker gebeurt. De vraag: “heeft God ons wel samengevoegd?” wordt tegenwoordig ook gesteld. Door de individualisering zijn er ook minder mensen in de naaste omgeving die kunnen helpen om een scheiding te voorkomen. Als je hoort dat gemeenteleden gaan scheiden, ben je vaak al te laat en is er niets meer te redden. Er zijn cursussen die eigenlijk voor alle getrouwden van belang zijn, maar men heeft hier schroom voor; bang dat men dan denkt dat ze een slecht huwelijk hebben. Mededelingen, vragen en voorstellen vanuit het moderamen 1. Voorstel: De nieuwe gemeentegids die rond 1-1-14 moet uitkomen, wordt een verkleinde versie. Ongeveer dezelfde informatie komt op de website. I.v.m. privacy wordt informatie zoals adressen alleen op papier gedrukt. Er wordt gekeken of op de site standaard e-mail adressen kunnen worden gezet die gekoppeld worden aan de privé adressen. 2. Voorstel: Commissies Beleidsplan 2015-2019. Het beleidsplan moet niet opnieuw geschreven worden, maar geüpdate en eventueel moeten nieuwe punten worden toegevoegd. 3. Verkiezing ambtsdragers: De herkiesbare broeders delen mee of ze zich wel of niet herkiesbaar stellen. 4. De giften aan HVD en kerk staan voortaan in de Nieuwswijzer i.p.v. de Zaaier. Bij giften dient de gever gevraagd te worden voor welk doel het is. Dit (schriftelijk) communiceren naar de penningmeester. 5. Ds. De Jager zal, indien nodig, ds. Jochemsen vervangen tijdens zijn vakantie. 6

6. 7. 8.

9. 10.

Br. Den Hartog en br. De Jong gaan 4 augustus met de predikant mee naar de dienst in Open Vensters. Christenen voor Israël heeft een gratis krant om uit te delen op Israëlzondag. Deze zal worden besteld. Er komt in oktober een jongeren-Bijbel uit van de Herziene Statenvertaling die met korting voor de gemeente kan worden besteld. Dit wordt verder opgepakt met jeugdwerk. Er wordt een kaartje gestuurd naar burgemeester Boot vanwege haar ziekte. Getracht wordt om de “bankontmoetingen” tussen leden van de Gereformeerde Kerk en onze gemeente weer nieuw leven in te blazen.

Pastoraat Er is uitgebreid gesproken over onze dooppraktijk, mede aan de hand van een artikelenserie van Ds. A.J. Sonneveld in het blad De Waarheidsvriend, wat wordt ingeleid door br. Blokland. Waarom doen we iets en hoe doen we dat? De keuzes die gemaakt worden geven een signaal af. Jeugdwerk 1. De zoektocht naar nieuwe leiding verloopt goed. Van de 5 vacatures zijn er 2 vervuld, 2 bijna en voor 1 wordt nog gezocht. Helaas is de aanwas van kinderen wat minder, dus is er minder nieuwe leiding nodig. De clubs Benjamin, waarop de jongste kinderen zitten (uit groep 5 en 6) worden weer samengevoegd. 2. Verslag door br. Visser van het bezoek van de JV aan de Evangelische Gemeente te Ede tijdens kamp in het kader van “alles anders”. Dit gaf veel gespreksstof op JV. Bij een volgend bezoek aan een andere kerk met de JV zal dit weloverwogen worden gedaan. De betrokkenheid in deze door de kerkenraad is door de JV gewaardeerd. Zending en Evangelisatie 1. Er is een aanbod van de IZB/GZB binnengekomen om bij de Z&E commissie en kerkenraad langs te komen om wederzijds van elkaar te leren. De kerkenraad stemt hiermee in. 2. Voor de kraam op de jaarmarkt is iemand uit Lopik benaderd om de Z&E commissie en anderen toe te rusten. 7

Van de Diaconie Verkoop bij inschrijving De Diaconie biedt bij inschrijving te koop aan het perceel, kadastraal bekend gemeente Noordeloos, sectie D, nummer 88, groot 1.86.10 ha. Het perceel is gelegen aan de Smoutjesweg te Giessenburg.

Alleen leden van de Hervormde Gemeente van Noordeloos en Overslingeland mogen aan deze inschrijving deelnemen. De gunning wordt voorbehouden aan de diaconie. Inschrijfformulieren en -voorwaarden zijn verkrijgbaar bij het Kantoor der Kerkelijke Goederen, Postbus 675, 3800 AR te Amersfoort. Tel: 033 – 467 10 10 of via [email protected]. De inschrijfformulieren moeten op woensdag 11 december 2013 tussen 19:45 en 20:00 uur worden ingeleverd in de consistorie van de Hervormde Kerk. Het Kantoor der Kerkelijke Goederen is een rentmeesterkantoor ten dienste van de Protestantse Kerk. ——— Collecten 5 augustus tot en met 28 september 2013 Weekcollecten Hoop voor Albanië GZB - diaconaal project voor Albanië De Herberg GZB - familie Visser in Malawi Zendingsbusjes Kerktelefoon

€ 1.525,56 € 428,66 € 546,06 € 398,26 € 324,29 € 626,831 € 146,082

Allen hartelijk dank voor uw gaven. 1 2

Bestemd voor de familie Visser in Malawi 50% hiervan is bestemd voor de kerkrentmeesters 8

Bijbelleesavond Bijbelleesavond - 29 oktober 2013 Het geldt voor sporten, muziek maken en nog veel meer dingen: als je eenmaal de slag te pakken hebt, wordt het steeds leuker. Met Bijbellezen is dat eigenlijk óók zo. Je moet de slag te pakken krijgen en dan ga je er steeds meer aan beleven. Maar hoe leer je dat? Dinsdag 29 oktober verzamelden jong en oud in de Wegwijzer om eens goed na te denken over ons eigen Bijbelleesgedrag. Ralf opende de avond met een korte inleiding uit 2 Timotheüs 1 : 3-6. De boodschap van Ralf, met betrekking tot dit gedeelte, is dat generaties elkaar versterken in het geloof. We kunnen immers veel van elkaar leren en elkaar helpen bij het lezen en begrijpen van de Bijbel. Helaas was de ‘oudere’ generatie wat minder vertegenwoordigd. Herman van Wijngaarden van de HGJB kwam een avond verzorgen om ons bewuster leren om te gaan met Bijbellezen. Bijbellezen ervaren we helaas vaak als een bezoek aan de tandarts. ‘Het zal wel nodig zijn, maar eigenlijk vind ik er niets aan.’ Hopelijk denken wij niet zo over het Bijbellezen. Het zou ons vreugde moeten geven en een verrijking voor het geloof moeten zijn. Herman gaf een praktisch voorbeeld, waarin God duidelijk tot hem sprak door het lezen van de Bijbel. Het vers wat hij las kwam uit 2 Tessalonicenzen 3. In vers 5 staat: ‘En de Heere moge uw harten richten op de liefde van God en op de volharding van Christus.’ Dit was voor hem een bemoediging van God, toen hij God niet meer zo zag zitten. Nu is dit voor Herman de motivatie om te lezen en te bidden. Je hart kun je niet zomaar richten op God, maar je mag wel bidden voor volharding in het Bijbellezen. Met behulp van een quickscan kwamen we er al snel achter dat we allemaal wel vinden dat we de Bijbel te weinig opendoen. Dit, terwijl er zoveel gelegenheden en redenen voor zijn. Toch ervaren we vaak veel belemmeringen. Zo zou Bijbellezen beter gaan als we meer regelmaat hebben in het lezen van de Bijbel. Ook zouden we graag meer concentratie hebben tijdens het lezen. Van Herman kregen we het advies dat we ons geen schuldgevoelens moeten aan9

praten, God turft immers niet hoe vaak je leest. Zoek voor jezelf een juist moment om de Bijbel open te doen. Tijd moet je maken, zo ook een gewoonte. Laat het niet van de ‘zin’ afhangen, je mag God vragen om de behoefte om te lezen. Verder kwam naar voren dat Bijbellezen beter zou gaan als we ervaren dat God (persoonlijk) tot ons spreekt en we beter zouden weten wat we er in de praktijk mee kunnen. Herman noemde dit heel begrijpelijk. We zijn immers geen robots en hebben bekering nodig. Toch moeten we onthouden dat God grote dingen kan doen door het geloof. Ga er vanuit dat God tot je wil spreken! Hier mag je ook om bidden. De HGJB heeft de methode SOLVAT ontwikkeld. Dit zijn zes stappen die helpen om bewuster met God en Zijn Woord bezig te zijn. De stappen van SOLVAT zijn: Stil worden: Tot rust komen, bijvoorbeeld door te luisteren naar een lied, of door na te denken over de vraag: ‘Wie is God (op dit moment) voor mij?’ Open handen: Beseffen afhankelijk te zijn van Gods Geest en Zijn leiding en dat uitspreken in gebed. Het is belangrijk te bidden om leiding en behoefte. Lezen: Aandachtig lezen en herlezen van de Bijbeltekst tot je in ieder geval (ongeveer) begrijpt wat er staat. Een andere vertaling kan hier soms bij helpen. Lezen kost tijd en inspanning. Van letters ga je naar woorden, van woorden naar zinnen, van zinnen ga je naar de betekenis. Vragen stellen: Bijbellezen is met God in gesprek gaan over Zijn Woord. God stelt vragen aan jou en jij aan Hem. Je mag vragen stellen aan het Bijbelgedeelte. Probeer die echt op jezelf te betrekken. Vraag je bv. af: Wat vind ik het mooist? Of: Hoe zou ik reageren in die situatie? Kijk wat er over God wordt gezegd. Wie is Hij? Wat doet Hij? Wat zegt Hij? Wat leer je in dit gedeelte over Hem? Antwoorden: Bijbellezen is niet vrijblijvend. Gods Woord vraagt om een antwoord. Ga met God in gesprek over wat je gelezen hebt. Je dankt Hem, vraagt om kracht, je belijdt wie je bent en bidt voor anderen. Hier zijn verschillende manieren voor. Toepassen: Bedenk wat je in de komende tijd concreet gaat doen met wat je gelezen en ontdekt hebt. De Bijbel moet je niet alleen lezen, maar vooral leven. Daarmee krijgt God de eer en is ons leven een getuigenis voor Hem! 10

Bijbellezen gaat om jouw relatie met God. Het vraagt inspanning, oefening en volharding. Je mag en kunt zelf ontdekken. Samen lezen kan je hierbij helpen. Samen ontdek je meer dan in je eentje (Efeze 3 : 18). En… als je leest, kunnen er dingen gebeuren. Al met al vonden wij het een leerzame en waardevolle avond. Wij kunnen, willen en moeten er zeker wat mee! - Niels Bikker en Mariëtte de Bruijn

11

Evangelisatie commissie Nieuwsbrief familie Visser november 2013 Beste nieuwsbrieflezers, Lieve mensen, alweer de laatste nieuwsbrief voor we op verlof hopen te komen naar Nederland. We willen jullie in deze nieuwsbrief een terugblik geven van de laatste tijd. Tjerk heeft een ‘preaching seminar’ geleid waarbij predikanten zijn getraind in hoe zij kerkenraden kunnen toerusten om een eenvoudige preek voor te bereiden. We hebben de bouwgroep van stichting Cypressa uit Nederland ontvangen. Zij hebben gewerkt aan de nieuwe slaapzaal op de blindenschool. Verder willen we jullie een inkijkje geven in het leven van Ulemu, een kind in Malawi. Een verhaal van ellende, maar ook van hoop. Onze kinderen hebben een paar weken vakantie gehad en zijn het nieuwe schooljaar met hun nieuwe juf, Sifra de Reus begonnen. Onlangs hebben we in de hoofdstad een bezinningsweekend gehad met onze GZB-collega’s en hun gezinnen uit Malawi en Mozambique. Het was erg goed om met elkaar te bidden, herkenbare verhalen te delen –de mooie en moeilijke kanten op het zendingsveld - en om gezellig samen op te trekken. En dat een heel weekend lang in je eigen taal! Het is momenteel erg warm aan het worden. Gelukkig staat er op deze hoogte vaak nog een verkoelend briesje. Gevolg is wel dat het stof overal doordringt. Rode stof dan wel te verstaan… Bedankt voor jullie meeleven en gebeden! Tjerk & Marieke Visser Neelke, Aron, Lucas, Boaz Ulemu en Joseph ”Wakuruta ku sukulu yayi? Ga je niet naar school? “ Ulemu schudt z’n hoofd. ”Nili na mabuku na uniformi yayi. Ik heb geen schrift en geen uniform.” Ik ben met de kinderen op weg naar school en we komen een jongetje tegen, dat duidelijk niet is gewassen en op blote voeten loopt. Hij slentert een 12

beetje doelloos richting de markt. Terwijl alle malawiaanse kinderen al op school horen te zitten. Ik vraag of hij met me mee naar huis wil gaan. We zwaaien nog even naar Neelke en Aron en hij gaat mee. Samen met onze tuinman proberen we wat van hem te weten te komen. En zo komt het dat de volgende ochtend Ulemu (9 jr) samen met z’n broer Joseph (10 jr) en oma bij ons op de veranda zit. Z’n oma vertelt: Hun moeder overleed toen ze 1 en 2 jaar oud waren. Hun vader wil ze niet en zelf heeft ze geen geld om ze naar school te sturen. Het is duidelijk te zien dat deze jongens niet heel goed verzorgd worden. Volgens oma zijn ze veel te vaak op straat te vinden. Maar ja, wat moeten ze anders? We vertellen dat we graag willen dat ze weer naar school gaan. Op de vraag wat ze later willen worden zeggen ze : “chauffeur en verpleger.” We bieden aan om een schooluniform en schriften met een pen aan te schaffen. Oma beloofd ze de volgende dag naar school te brengen. Het is een klein gebaar, maar wat zou het mooi zijn als Ulemu en Joseph later chauffeur en verpleger kunnen worden. En dat ze zullen geloven dat er een Vader in de hemel is die ook hen liefheeft en voor ze zorgt! Preaching Seminar for Ministers Eind juli hielden we een seminar over preken voor predikanten. En dat terwijl ik ben uitgezonden om kerkenraden toe te rusten. Dat heeft dus wel even wat uitleg nodig. Van een oud-GZB medewerker uit Zimbabwe hebben we materiaal ontvangen over het maken van preken. Deze is vertaald en in een echte dorpsgemeente uitgeprobeerd. De meeste preken worden hier door ouderlingen en diakenen gehouden, onder meer omdat er een groot predikanten tekort is. Helaas hebben de meeste ouderlingen en diakenen nooit onderwijs ontvangen om een Bijbelgedeelte uit te leggen. Het scholingsniveau is door de armoede hier laag. Er is ook geen leescultuur en het weinige geld dat men heeft besteden ze dan ook niet aan boeken. Als ze al een Bijbel hebben kunnen ze er vaak niet goed uit lezen. De predikanten zijn druk bezet met het leiding geven aan de verschillende preekplaatsen van hun gemeente. Op een zondag kan een predikant maar 1 gemeente bedienen. Ze weten meestal niet wat er in de andere gemeenten gebeurt als ze er zelf die zondag niet zijn. Wij zijn er wel van overtuigd dat de predikant hier toch verantwoordelijk blijft voor de prediking in de gemeente, ook als hij er zelf niet kan voorgaan. Hij moet wel weten wat daar gebeurd en op zijn minst degene op weg helpen die voor moet gaan. We hopen met deze training hen hierbij te helpen. 13

Zodat predikanten de kerkenraden kunnen toerusten om tijdens hun afwezigheid de gemeente te leiden. De training die we aangereikt hebben gekregen is prachtig, maar in onze situatie eigenlijk iets te lijvig en voor een deel van de doelgroep ook wel te hoog gegrepen. In de afgelopen maanden is de training herschreven en flink ingekort. De tijd lijkt nu rijp om het in de hele kerk in te zetten. De meeste predikanten houden jaarlijks een ouderlingenschool. Het materiaal dat predikanten hiervoor gebruiken is meestal een samenvatting van de kerkorde. Dat wordt dan gezamenlijk gelezen en toegelicht. Daar moeten de ouderlingen en diakenen het dan mee doen. Kennis over kerkbestuur is inderdaad belangrijk, maar onderwerpen zoals preken en pastoraat mogen natuurlijk niet gemist worden. Heel mooi was de reactie van een van de deelnemers tijdens het Seminar. ´...eindelijk heb ik iets moois in handen om aan de ouderlingenschool een goede invulling te geven!..´ Een aantal mensen was gevraagd om een lezing te verzorgen. De eerste dag stond in het teken van bezinning op de roeping en verantwoordelijkheid van de predikanten en de Bijbelse grondmotieven. De avond van de eerste dag is het trainingsmateriaal gepresenteerd. Dag twee stond vooral in het teken van het bestuderen van de training in kleine groepen. Om daarna op de afsluitende dag de predikanten praktische handvatten te geven om de training in de praktijk te houden. Hierbij lieten we ds. Mkandawire aan het woord, bij wie in de gemeente we deze training hebben uitgeprobeerd. De mensen die in zijn gemeente toegerust zijn met deze training worden inmiddels graag op de preeklijst gezet, de nieuwe manier van preken wordt in de gemeente erg goed ontvangen. Deze mensen gaan zelfs met hun trainingsmateriaal langs bij collega ouderlingen om hen op weg te helpen een preek voor te bereiden! We hopen en bidden dat alle deelnemers ook daadwerkelijk nu de noodzaak zien om hun kerkenraden toe te rusten en door dit Seminar gemotiveerd zijn om deze training in hun gemeente in te zetten en zo een Bijbelse boodschap te laten klinken! Nieuwe slaapzalen op de Blindenschool 9 mannen, varierend in de leeftijd van 19 tot 67, reisden in september af naar Malawi om daar hun bijdrage te leveren aan de bouw van nieuwe slaapzalen op een blindenschool. 14

We hebben het hier over een gezamenlijk project van de GZB en de stichting Cypressa. (zie ook cypressa.nl) Samen hebben zij zich sterk gemaakt om fondsen te werven in hun achterban om dit project mogelijk te maken. Deze bouwgroep is 2 weken lang aan de slag gegaan om bij een deel van de bouwwerkzaamheden een bijdrage te leveren. En met resultaat! Het bouwproces is nu in een afrondende fase, het nieuwe hostel met de nieuwe slaapzalen ziet er prachtig uit. Fijn als straks de jongens en meisjes onder de 12 jaar een eigen slaapzaal hebben. Er is dan veel meer ruimte en ze slapen dan niet meer bij de grote kinderen in één ruimte. Voor de kwetsbare kinderen van de blindenschool betekent dit een enorme verbetering in hun leefsituatie. Het vervolgtraject is om de slaapzalen in te richten. De 9 mannen hebben erg hard gewerkt ondanks de hitte. Liters water zijn er gedronken. Er ontstonden leuke contacten op de bouwplaats met de lokale aannemer en het personeel. Er zijn heel wat ervaringen uitgewisseld. Zo begrijpt de bouwgroep nu veel beter waarom het bouwproces in Afrika zo’n tijdrovende klus is als je bijvoorbeeld het metselzand zelf moet halen in de rivier 10 km verderop en dan het ook nog eerst moet zeven voor gebruik. Behalve bouwen hebben ze ook het een en ander van de cultuur geproefd en van het land gezien. Al met al een hele mooie tijd met een mix van bouwen en ontspanning waar de Cypressa groep, maar wij niet minder, dankbaar op terug kijken. Een onvergetelijke ervaring voor het leven. 15

Kinderen voor kinderen Er zijn veel acties gehouden om geld te verzamelen voor de nieuwe slaapzalen op de blindenschool. Er werden sponsortochten georganiseerd, een barbecue gehouden en gecollecteerd. Heel bijzonder allemaal. Lydia van der Meulen, Lianne Damen en Saskia van Muijlwijk uit Bleskensgraaf hebben spontaan €25 bij elkaar verdiend op de kindermarkt tijdens de evangelisatie tentweek. Heel mooi gebaar meiden, bedankt voor jullie inzet en bijdrage! Je ziet wel aan de foto’s hierboven dat het goed besteed is. Beestenboel Een aap in de boom boven de schommel. Een schildpad in de goot. Een slang achter de schuur. Een vogelspin in de groentetuin. Een vleermuis in de klas. Een zwerfhond in de afvalput. Dat maak je natuurlijk niet elke dag mee, wij ook niet hoor. Maar toch is dit wel allemaal echt gebeurd. Voor de meeste wilde dieren moeten wij ook naar een wildpark. Het dichtstbijzijnde park is anderhalf uur rijden. Wij vinden de Afrikaanse dieren super interessant, we lezen en kijken er alles over en gaan graag op safari. Uit school spelen we ook wel eens ´safariparkje´. We hebben het gebied net buiten het dorp dan zogenaamd verdeeld in safariparken en dan gaan we bij elkaar op bezoek. Pas hebben we nog een slangenvel gevonden in een van onze safariparken. We waren natuurlijk blij dat de slang alvast met een nieuwe jas aan verder was gekropen. Groetjes! Neelke, Aron, Lucas, Boaz

16

Verlof Van 11 december 2013 t/m 17 februari 2014 hopen we bij leven en welzijn op verlof in Nederland te zijn. We verblijven die periode in onze thuisgemeente Bleskensgraaf. We zien er erg naar uit om familie, vrienden, thuis- en deelgenotengemeenten en verdere betrokkenen te ontmoeten! Het zal een vol programma worden met medische check-ups, vergaderingen, het weerzien met de grote familie- en vriendenkring, maar ook de verschillende presentaties die op scholen en in diverse gemeenten etc. gehouden zullen worden. De presentatieperiode staat gepland van D.V. 6 t/m 17 Januari 2014. We hopen elkaar te ontmoeten! Typisch Malawiaans...

Ecologisch gezuiverd bronwater...

Koloniaal teakhout met CBF keurmerk

Vrijstaand huis, auto van de zaak...

17

Verjaardagen 13-11 Dhr. G. de Jong (94) 13-11 Lucas Visser (5) 17-11 Mevr. G. Pellikaan - Vink (82) 02-12 Dhr. A. van Dijk (80) 07-12 Dhr. B. Duijm (90) 08-12 Dhr. A. Horden (84) 12-12 Mevr. B. Hoeijenbos - Wallaard (83) 23-12 Boas Visser (3) 24-12 Mevr. B. van den Berg - de Groot (86)

26-12 Mevr. E. van Drenth - van Bruchem (95) 28-12 Dhr. J.D. de Leeuw (79) 28-12 Mevr. G.A. de Jong - de Bruijn (75)

M J Veder Van Hobokenstr 13 4225 RA NOORDELOOS P.O. Box 6 Ekwendeni MALAWI Noordzijde 12 4225 PG NOORDELOOS Overslingeland 19 4225 NK NOORDELOOS M Trappenburgstraat 15 4225 RM NOORDELOOS Laantje 15 4225 PC NOORDELOOS Martinus v Barneveltstr 5 4225 RH NOORDELOOS P.O. Box 6 Ekwendeni MALAWI J A Van Vurenstraat 24 4225 RK NOORDELOOS M J Veder Van Hobokenstr 7 4225 RA NOORDELOOS Smoutjesweg 1 4225 NH NOORDELOOS Grotewaard 30 1 4225 PB NOORDELOOS

18

Eleos werkt met korte wachtlijsten Eleos biedt professionele geestelijke gezondheidszorg (ggz) vanuit Christelijke levensovertuiging. Wij vinden het belangrijk dat deze identiteitgebonden zorg blijft bestaan en willen dit ook in uw regio blijven bieden. Heeft u zelf of iemand in uw omgeving hulp nodig? Met onze korte wachtlijsten kunnen wij snel helpen. In veel gevallen kunt u (bijna) direct terecht bij Eleos voor ambulante hulp voor jeugd en volwassenen. Deze hulp noemen we generalistische GGZ en bestaat uit kortdurende of chronische hulp bij psychologische problemen zoals somberheid en aanhoudende angst. Ook voor behandeling van ernstig psychosociale of psychiatrische problemen kunt u bij ons terecht (zogenaamde gespecialiseerde GGZ). Dat betekent dat Eleos ook hulp biedt bij ernstige/complexe psychiatrische problematiek. Daarbij is altijd direct of indirect een psychiater betrokken. Hierbij kunt u denken aan angststoornissen, depressie, schizofrenie, dwanggedachten, een autismespectrumstoornis, ADHD, een onverwerkte traumatische ervaring of een ander probleem dat u ernstig belemmert in uw functioneren. Als u of iemand in uw omgeving deze hulp nodig heeft, denk dan aan ons aanbod. Wij helpen u graag en op korte termijn. U kunt ook altijd een actueel overzicht van onze wachttijden vinden op www.eleos.nl/wachttijden. Voor behandeling van Eleos heeft u een verwijzing van de huisarts nodig. Voor kortdurende relatietherapie kunt u zich aanmelden zonder verwijzing. Informatie en aanmelding Meer informatie vindt u op de website www.eleos.nl. Digitaal aanmelden kan via de website of telefonisch 088-892 00 60. Telefonisch spreekuur voor volwassenenzorg is op maandag, dinsdag en donderdag van 13.00-14.00 uur. En voor jeugdzorg op maandag, woensdag en vrijdag van 09.00-11.00 uur.

19

HSV Jongeren-Bijbel Deze unieke uitgave bevat de complete Bijbeltekst van de HSV (Herziene Statenvertaling), met daarbij heel veel extra’s voor jongeren. Honderden stukjes met uitleg, verwerking en verdieping die handvatten geven om de Bijbel beter te begrijpen. In ieder Bijbelboek vind je één of meerdere landkaartjes en illustraties. Achterin is de complete Heidelbergse Catechismus opgenomen. Tien redenen om de Bijbel te lezen (advies HGJB): 1. Ik wil God beter leren kennen Veel mensen gebruiken de Bijbel als een boek dat hen vertelt hoe het geloof in elkaar steekt. Maar de Bijbel is méér dan een boek. Het is Gods manier om aan jou te laten zien wie Hij is. Een persoonlijke kennismaking met God: die geweldige mogelijkheid word je aangeboden! 2. Daarin vind ik het eeuwige leven In je leven kun je veel mooie dingen tegenkomen, maar in het Woord van God vind je het eeuwige leven. Omdat je Jezus in het Woord ontmoet, ontvang je in de Bijbel als het ware ook van Hem het eeuwige leven. Geen belofte om zomaar naast je neer te leggen... 3. Ik wil ontdekken wat Gods plan met mijn leven is Geen navigatiesysteem die je automatisch en altijd brengt waar je wezen moet, maar via de richtlijnen van de Bijbel kun je zeker ontdekken welke richting je in je leven op kunt en mag gaan. Opeens word je geraakt door een Bijbelgedeelte of springt er een tekst uit die je helpt om een bepaalde beslissing in je leven te nemen.

4. Ik word er zelf beter en wijzer van Vaak is Bijbellezen een kwestie van een lange adem hebben. De boodschap ligt niet aan de oppervlakte. Je moet er moeite voor doen om die te ontdek20

ken. Toch levert Bijbellezen je ook wat: je wordt er zelf beter en wijzer van, omdat je meer kennis van God krijgt en wordt toegerust om als christen in deze tijd te leven. 5. Het helpt me om op een goede manier met anderen om te gaan Speel eens een partijtje voetbal zonder duidelijke spelregels. De kans is groot dat je na afloop baalt van de wedstrijd. Regels heb je nodig om met elkaar een goed spel te kunnen spelen. De Bijbel geeft de beste regels voor een aangename omgang met elkaar. En als je je daar aan houdt, zullen mensen ook graag met jou omgaan. 6. Ik houd er de duivel mee op afstand Iemand zei eens: ‘Soms lijkt het wel of de tegenstanders van het Evangelie beter door hebben wat de Bijbel waard is dan de gelovigen.' Ga maar na... Als de duivel de aanval op christenen opent, dan begint hij vaak met de betrouwbaarheid en het gezag van de Bijbel in twijfel te trekken. Juist hij weet hoeveel kracht erin zit en hoeveel mensen er zijn veranderd door de Bijbel te lezen. Pak de duivel dus maar terug: wijs hem op de kracht van het Woord van God! 7. Ik wil graag groeien in mijn geloof Groeien in geloof, wie zou dat als christen niet willen? Meer blijdschap, meer zekerheid, meer inzicht - God belooft dat je het zult ontvangen als je (gelovig) bezig bent met Zijn Woord. Ga in de praktijk maar na of God zich aan die belofte houdt!

8. Om zeker te weten dat God van mij houdt Houdt God eigenlijk wel echt van mij? Weer een lelijke gedachte, weer een verkeerde actie. In het geloof kan de twijfel makkelijk toeslaan. Juist dan kan het bevrijdend zijn om zwart op wit te lezen wat God met jouw zonden doet en hoe ongelofelijk diep Zijn liefde gaat. 9. Alleen dan houd ik het vol om te geloven Geloven is zeker niet hetzelfde als kiezen voor de makkelijkste weg. Tegenslag, onbegrip, pijn - je krijgt er allemaal mee te maken. Daar is de Bijbel ook eerlijk over. En juist daarom spoort God je op iedere bladzijde aan om het toch vol te houden. Geloven is de moeite waard! 21

10. Ik wil daadwerkelijk laten zien dat ik God liefheb Het is heerlijk om een kind van God te zijn. Uit pure dankbaarheid zou je soms willen laten merken wat de liefde van je hemelse Vader je waard is. Dat kan door te leven uit het Woord van God! Waarom de HSV Jongerenbijbel lezen? De HSV-Jongeren-Bijbel legt de Bijbel open voor jou. Deze jongeren-Bijbel heeft de volgende unieke eigenschappen:  Complete tekst van de Herziene Statenvertaling  De Bijbel voor denkers en doeners, de Bijbel met hoofd, hart en handen  Uitleg en verwerking bij ieder stukje in de Bijbel  Inleidingen op Bijbelboeken en belangrijke thema’s  De complete Heidelbergse Catechismus verweven door de Bijbel heen  Overzichtelijke toegang tot hoofdpersonen in de Bijbel  Actuele thema’s gekoppeld aan Bijbelfragmenten Wat is nog meer belangrijk? We bevelen aan om de HSV Jongeren-Bijbel ook in het gezin te lezen. Deze Bijbel geeft, zoals hierboven al wordt vermeld, uitleg en verwerking. Dit maakt het gemakkelijker om als gezin, over het stukje wat gelezen, wordt door te praten. Wat is de prijs? Tot 1 januari 2014 is de prijs € 49,50. Vanaf 1 januari 2014 € 54,50.

HSV Jongeren-Bijbel app. Binnenkort komt de HSV Jongeren-Bijbel ook digitaal beschikbaar als app. De app. kost naar verwachting € 39,99. Koop je de papierenversie van de HSV Jongeren-Bijbel, dan kun je de app. erbij kopen voor slechts € 9,99. De HSV Jongeren-Bijbel is te verkrijgen via de boekentafel. Een deel van de opbrengst wordt dan besteed aan evangelisatie in Nederland. Mari Vonk

22

Boekentafel Dagboeken Jouw avontuur met de Bijbel - dagboek voor kinderen N. Selles-ten Brinke Ga je mee? -op avontuur door de Bijbel. Dit boekje wil je helpen om in de “echte bijbel” te gaan lezen. Ook staan er leuke puzzels in (7+). Prijs: €13,90

Yes! - een Bijbels dagboek voor jou Gerrit ten Berge Yes! Hopelijk denk je dat als je in dit dagboek leest. Elke dag gaat het over een klein stukje uit Mattheüs, een Bijbelboek over Jezus’ leven. Maar dit dagboek gaat ook over jou! Wat vind jij belangrijk, hoe leef je, en welke rol speelt Jezus in jouw leven? Prijs: €14,95

Bericht voor jou! - dagboek voor tieners J.H. Mauritz, A.P.A. Overbeeke Een dagboek is iets van jezelf. Je leest er elke dag in. In dit dagboek is er elke dag een bericht voor jou. Een bericht bij de Bijbel. Er is ook elke dag een mailtje. Even iets om over na te denken. Prijs: €14,90 23

Bijna-elke-dagboek voor gezinnen Rolf Robbe Als gezin samen uit de bijbel lezen, is een waardevol moment dat je niet wilt missen. Met dit dagboek kun je daar een nog mooiere plek aan geven. Prijs: €14,90

Bijna-elke-dagboek voor mannen Rolf Robbe Juist mannen hebben er moeite mee in hun dagelijkse drukte stil te staan, na te denken en met God in gesprek te zijn. Dit Bijna-elke-dagboek is een goed hulpmiddel daarbij. Prijs: €14,90 Bijna-elke-dagboek voor moeders Gerie-Anne v.d. Brink, José van Eijnsbergen, Christa Knoester Als moeder leid je een intensief bestaan. Daarom in dit dagboek korte overdenkingen vanuit de Bijbel, praktisch en doordacht en toegespitst op het leven als moeder vandaag. Prijs: €14,90 Natuurlijk verkopen wij, zoals elk jaar, het dagboek van de G.Z.B. Een handvol koren Hartelijk bij u aanbevolen daar een gedeelte van dit bedrag bestemd is voor de familie Visser in Malawi. Prijs: €9,90 24

Agenda’s en verjaardagkalenders Er zijn weer mooie agenda’s bij onze boekentafel. Zoek alvast een mooi cadeautje voor Sint-Nicolaas! 2014 Vrolijk Agenda - Geniet van je tijd Een gezellige agenda met teksten van Anne Westerduin. Prijs: €9,90

Enjoy - Geniet van elke dag agenda 2014 Marieke ten Berge Prijs: €13,95 Creatief Agenda 2014 Mattie de Bruine Een gezellige agenda met creatieve voorbeelden. Prijs: €11,95

Verjaardagskalender Marjolein Bastin Een mooie kalender voor keuken of toilet. Zo staan alle verjaardagen genoteerd! Prijs: €8,95

Elke zaterdagmorgen vindt u ons van 10.00 uur tot 11.30 uur in de Wegwijzer. Naast boeken zijn er kaarten, boekenbonnen, CD’s en DVD’s verkrijgbaar. Ook kunt u bij ons terecht voor collectebonnen.

25

75 jaar Zondagsschool Samuel (1938 – 2013) “De voorzitter brengt ter sprake het oprichten van een Zondagsschool. Door gebrek aan geschikte krachten was dit nog steeds uitgesteld. De voorzitter deelt mede dat Mej. Van Zwoll en Mej. Verhoef genegen zijn de leiding op zich te nemen, en verschillende meisjes willen helpen. De kerkenraad gaat met het voorstel akkoord, zodat zo spoedig mogelijk een aanvang zal gemaakt worden.” Bovenstaand stukje tekst staat te lezen in een boek vol notulen van de kerkenraadsvergaderingen vanaf 1937. Tijdens de vergadering gehouden op donderdag 18 augustus 1938 om 20.00 uur in de pastorie werd besloten dat er een zondagsschool opgericht zou worden. Op 6 november 1938 is Zondagsschool Samuel een feit. Hier wordt in de notulen verder niets van teruggevonden maar later wel dat de diaconie zal bijdragen aan het te houden Kerstfeest als er onkosten gemaakt zouden worden die de zondagsschool zelf niet kon betalen. Mej. Van Zwoll was lerares aan de Chr. School, mevrouw Verhoef kennen de meesten onder u misschien nog als de moeder van dhr. Jan Verhoef, gewoond hebbend op Noordzijde 99, waar nu familie Van Vliet woont. Later in de tijd zijn er meer leidinggevenden bijgekomen. Een aantal van hen, zowel jong als oud, hebben we als leiding van de zondagsschool geïnterviewd. Hieronder kunt u de verhalen lezen. In gesprek met: Grie Blokland Op woensdagavond 20.00 uur werden we hartelijk ontvangen met koffie en cake bij Grie Blokland. Na eerst even over alledaagse dingen gesproken te hebben, kwamen we uit bij de zondagsschool. Grie heeft vanaf haar achtste op de zondagsschool gezeten en is op haar twintigste begonnen met leidinggeven. In het begin, vertelde Grie, was dit nieuwe fenomeen wat zondagsschool heette, voor sommige ouders nogal ‘anders’. Daarom werd eerst even de kat uit de boom gekeken. Na verloop van tijd kwamen er steeds meer kinderen naar de zondagsschool. Vooral ‘hervormden’. Ook onkerkelijke kinderen waren welkom en kwamen met vriendjes en vriendinnetjes van school mee. De zondagsschool bestond in die tijd uit twee groepen: de ‘groten’ in de consistorie en de ‘kleinen’ in de kerkbanken. Grie heeft aan beide groepen onder26

wijs gegeven. Dit deden ze met ongeveer zes leidsters. Net als nu twee leidsters per groep. De invulling van de middag is door de jaren heen grotendeels hetzelfde gebleven, alleen kenden ze toen nog geen verwerking van het verhaal in de vorm van een knutsel of spel. De kinderen leerden elke week een tekst en psalmvers. Hadden ze dit goed gedaan, dan kregen ze een ‘tekstje’. Dit was een klein kaartje met een Bijbelse afbeelding en een Bijbeltekst erbij. Als ze tien van deze kaartjes inleverden, kregen ze er een grote kaart voor terug. Ook het Kerstfeest heeft niet veel veranderingen hoeven doorstaan. De kinderen luisterden naar een verhaal, zongen kerstliederen en zegden ook een tekst op. Maar daarbij mochten ze op hun plek op de bank gaan staan en vanaf daar hun tekst opzeggen. Ook toen al zat de kerk vol met ouders en belangstellenden. Dit hoorde echt bij Tweede Kerstdag. De dominee schreef de namen en Bijbelteksten in de Bijbels en reikte ieder jaar de Bijbels aan de kinderen die de zondagsschool verlieten uit. Tijdens het gesprek kwam ook de oorlog ter sprake. Grie vertelde hiervan dat de zondagsschool gewoon door bleef gaan. Voor het Kerstfeest van 1944 was het moeilijk om aan boeken voor de kinderen te komen. Daarom hebben ze boeken bij een familielid van Gerrie Bikker-Bos gehaald. Deze had een boekwinkel in Middelburg en nog boeken in voorraad liggen. Zodoende kregen de kinderen toch nog een boek. Ook kregen de kinderen allemaal een ‘Bellefleur’. Deze appel groeide in de boomgaard van Balt (Baltus) Verhoef. Al met al zijn we erachter gekomen dat er in 75 jaar zondagsschool helemaal niet zoveel veranderd is… Natuurlijk is Gods boodschap aan de kinderen hetzelfde gebleven en de manier waarop dat gebracht wordt in grote lijnen ook. Een goed concept dat de ‘tand des tijds’ heeft kunnen doorstaan. - Dieke de Jong en Klarien Lakerveld 27

In gesprek met: Jenny Dank-Verheij Ons gesprek vond plaats aan de Nieuwendijk onder het genot van een bakje koffie en thee. Toen Jenny gebeld werd of ze mee wilde werken aan een interview voor het 75 jarig jubileum van de zondagsschool, gaf ze aan niet zo heel veel meer te weten over die periode. Toch bleek het totaal geen probleem om een uur te praten over het zondagsschoolwerk dat ze vanaf haar 15e drie jaar heeft gedaan. Ze was samen met Dirma van den Berg-Bikker en Anja Kok-Boon leiding van groep 2. In die tijd waren er drie of vier groepen die verdeeld waren over de toen nog onverbouwde Wegwijzer, de consistorie en de bovenzaal van de kerk. Met de jongste kinderen kwamen ze elke zondagmiddag bij elkaar. Dirma kon prachtig gitaar spelen waardoor er heel veel gezongen werd tijdens het uur. Er werd een Bijbelverhaal verteld en altijd een tekening gemaakt. Dit was zo’n beetje standaard. Pas een paar jaar later werd voorzichtig het knutselen ingevoerd wat door leiding en kinderen erg gewaardeerd werd omdat altijd kleuren wat eentonig was. In die tijd werd de zondagsschool door Dirk Verheij (overleden vader van Jenny) en Herman den Hartog geleid. Eén van hen was er altijd in de oudste groep. In die tijd zaten er veel kinderen van de Chr.Geref. kerk en de Hervormde kerk samen op de zondagsschool. Verder wist Jenny na lang nadenken nog dat ze altijd op het orgel speelde tijdens het Kerstfeest. Voor haar was dit altijd prima want voorin de leiding hebben of een verhaal vertellen vond ze helemaal niets. Ook speelde Jenny tijdens de trouwdienst van Klaas en Jannie Verbaan-Zwijnenburg. Jenny heeft zelf zondagsschool gehad van Alie en Bas Verspui, alsmede van Dick en Tineke Trappenburg waar ze ook als kinderen uitgenodigd werden op hun bruiloft. Het Kerstfeest was op Tweede Kerstdag. ’s Morgens gingen de leidinggevenden de kerk versieren. De preekstoel werd helemaal in het groen gestoken en rijkelijk voorzien van heel veel kerstballen. Later vond een predikant dat teveel van het goede en werd de versiering wat ingetogener. Ook hadden Jenny en Dirma, die zelf heel graag zongen en muziek maakten, een zondagsschoolkoortje opgericht. Allemaal niet zo officieel hoor, iedereen die het leuk vond mocht op zaterdagmiddag een uurtje komen zingen bij Jenny 28

of Dirma thuis. Het werd opgericht en ook zo weer opgeheven. Het ging die tijd allemaal niet zo officieel. De vertelling ging volgens een roosterboekje en bij het starten van de middag werd er altijd begonnen met het zingen van het Onze Vader. Ook moesten de kinderen een tekst opzeggen en een psalm leren. Ze zagen veel door de vingers omdat de kleine kinderen vaak de psalm en de tekst niet helemaal kenden, op school moest namelijk ook een psalm geleerd worden. Als de kinderen hun psalmversje opgezegd hadden kregen ze een klein plaatje wat thuis in een album geplakt kon worden. Dat is nog jaren lang zo doorgegaan. Jenny bezoekt elk jaar samen met plaatsgenoot Hetty Hartman-Blokland de Kerstviering in onze kerk met medewerking van muziekvereniging De Volharding. Ze kijkt dan altijd goed rond om te zien of ze nog bekende dorpsgenoten van vroeger ziet. Voor ons gesprek had ze nog even gebeld met haar jeugdvriendin Dirma of zij nog dingen had voor ons gesprek. Zo kwamen ze samen tot een heel verhaal. Jenny zelf heeft maar drie jaar zondagsschool gegeven omdat haar vader dominee werd en een beroep kreeg naar Zijderveld. Jenny verhuisde niet met het gezin mee, maar ging naar de zusterflat om haar opleiding als verpleegkundige te volgen. Jenny is getrouwd en woont nog altijd in Lexmond waar ze samen met haar man een hoveniersbedrijf heeft. Ook vindt ze naast haar gezin tijd om in de zorg te werken. Gelukkig had ze ook even tijd om aan Willem en mij haar verhaal te vertellen. Willem zat af en toe met zijn oren te klapperen omdat er veel namen voorbij kwamen die voor zijn gevoel toch echt bij een andere generatie thuis horen. En dat klopt wel. Toen Jenny haar opleiding voor verpleegkundige ging volgen en met het zondagsschoolwerk stopte, was het 29

1985, het jaar dat Willem werd geboren. We bedanken Jenny voor haar bijdrage en ze belooft dat ze op 23 november naar de dankdienst komt als haar agenda dat toelaat. - Willem Verbaan en Rian de Bruijn

30

In gesprek met: Wil Kortleve Op een mistige vrijdagochtend fietsten we richting Overslingeland. Onze bestemming was Overslingeland 13, waar mevrouw Kortleve woont. We werden hartelijk ontvangen met warme koffie met gekookte melk. Nadat alle familiebanden zo´n beetje besproken waren kwamen we op het doel van ons gesprek, namelijk: de zondagsschool. Wil Kortleve heeft van 1950 tot 1954 op de zondagsschool gezeten, vanaf haar achtste. In die tijd was het gebruikelijk dat kinderen rond die leeftijd op de zondagsschool kwamen. Iedere zondag fietsten ze, door weer en wind, met een hele groep vanuit Overslingeland naar het dorp. Daarbij zei mevrouw Kortleve, dat er niet zomaar een zondag werd overgeslagen. Alleen als het weer heel slecht was, mochten ze thuis blijven, maar dan moest het ook wel écht heel slecht weer zijn. In die tijd bestond de groep uit kinderen van alle drie de kerkgenootschappen uit het dorp, omdat de Hervormde kerk toen de enige was die zondagsschool gaf. De leiding van de zondagsschool bestond destijds uit mevrouw Verhoef, haar dochter Dickie Verhoef, Adrie en Teuna Blokland en Sjanie de Bruijn. Mevrouw Verhoef was haar goed bijgebleven omdat die ‘op zo’n zachte manier verhalen kon vertellen’. Mevrouw Kortleve luisterde daar altijd graag naar. De zondagsschool werd gehouden in de consistorie, de kinderen zaten niet, zoals nu, in een kring, maar in rijen. De invulling van het uur was als volgt: er werd gebeden, dan werden er een aantal liederen gezongen, zoals ‘Daar ruist langs de wolken’, vervolgens werd er uit de Bijbel gelezen en een Bijbelverhaal verteld. Vooral de bekende verhalen werden verteld, de zogenaamde verhalen met een goede afloop, zoals het verhaal van Jozef. Een verwerking, zoals bijvoorbeeld een knutselwerkje, werd toen nog niet gedaan. Het hoogtepunt van de zondagsschool was het Kerstfeest. Vooral het vrije verhaal. ‘Wie zou het gaan vertellen? Welk verhaal zou dit jaar weer verteld worden?’ Ze kregen bij het Kerstfeest als presentje een boekje, vaak van W.G. van de Hulst, ‘echt best wel spannende verhalen’! Ook de bekende sinaasappel werd uitgedeeld. Wil Kortleve kon zich ook herinneren dat ze een lepeltje kreeg met haar voorletter erin gegraveerd. Bij het afscheid zong mevrouw Kortleve, met haar jaargenoten het lied ‘Blijf bij mij Heer’. Ze vertelde zich toen ‘klein’ te voelen daar voorin de kerk. 31

Een leuk verhaal is het zogenaamde ‘incident’, waarmee mevrouw Kortleve wil vertellen dat de kinderen vroeger ook wel eens niet zo braaf waren. Vroeger was het ‘ook wel eens wat’. De jongens uit haar groep hadden namelijk een complot gesmeed tegen de twee leidinggevenden. Op de heenweg zagen ze bij het tunneltje naar het Laantje mooie rozenbottels hangen. De broekzakken werden er snel mee gevuld. Ze gingen braaf naar de zondagsschool, maar halverwege klonk het startsein. De rozenbottels vlogen de juffen om de oren, zelfs zo erg dat ze ervoor weg moesten duiken. Het gevolg was dan ook dat iedereen acuut naar huis werd gestuurd. In de week erna moesten excuses aangeboden worden om weer op de zondagsschool terug te mogen keren. Voor mevrouw Kortleve was dit overigens niet nodig, want ze zat niet in het ‘complot’. We hebben er samen met mevrouw Kortleve hartelijk om gelachen. Vandaar dus ook de uitspraak: ‘Het is altijd wel wat geweest’! Mevrouw Kortleve wil er graag mee afsluiten dat ze een mooie, waardevolle tijd heeft gehad in haar jonge jaren, en dat ze mooie herinneringen aan de zondagsschool heeft. - Jacomijn Lakerveld en Paula Uittenbogaard

Een verslag van: Mijntje Lakerveld-Blokland, Hetty Hartman-Blokland, Sjanie Sterrenburg-Blokland, Jacoline Wagenaar-Blokland Door de leiding van de zondagsschool zijn wij gevraagd iets over onze zondagsschool periode te vertellen. Mijntje is als 14-jarige bij de leiding gekomen. Samen met leidinggevende Teunie den Hartog fietste zij elke zondagmiddag naar de kerk waar de zondagsschool gehouden werd. De oudste kinderen zaten in de consistorie, de middengroep boven in het zaaltje en de jongsten in de kerk. Na een aantal jaren kwamen ook zussen Hetty en Sjanie als leidinggevenden bij de zondagsschool. De vergaderingen werden vaak gehouden bij Dirk Verhey of Wim den Besten. Deze vergaderingen verliepen altijd in een goede en opbouwende sfeer. De kerstvieringen waren de hoogtepunten voor de leidinggevenden. Er werd een liturgie gemaakt, er werden boeken uitgezocht en een huis-aan-huis collecte gehouden. Vooraf oefenden we een aantal keren in de kerk met elkaar, het Kerstfeest werd op Tweede Kerstdag gehouden. 32

We namen onze zus Jacoline iedere zondagmiddag mee naar de zondagsschool. Toen zij afscheid nam van de zondagsschool werd gezegd dat ze haar graag terug wilden zien als leiding, net als haar zussen. Na een aantal jaren is zij teruggekomen als leiding van groep 1. We hebben in al die jaren kinderen uit de Bijbel mogen vertellen. Het heeft ons gevormd en wij hopen dat God ons wilde gebruiken om Zijn liefde door te geven!

33

In gesprek met: Mari en Aantje Vonk Op 24 oktober 2013 zijn Mirjam Boer en Meia de Wit namens de zondagschool op bezoek geweest bij Mari en Aantje Vonk. Om 10.00 uur hadden we een afspraak. We werden hartelijk welkom geheten met een kopje thee of koffie. Mari en Aantje hebben 60 jaar geleden zelf op de zondagschool gezeten. In die tijd was het van alle kerken op het dorp. Zelf gingen zij naar de buurtschool. De zondagschool werd gehouden in de Hervormde kerk en bestond uit twee groepen: de onderbouw en de bovenbouw. Op zondagsschool werd de geleerde psalm en tekst opgezegd en werd uit de Bijbel verteld en gezongen. Ze kregen elke zondag een plaatje. Na een bepaald aantal plaatjes -Mari wist niet meer hoeveel- kreeg je een grotere plaat. Aantje heeft deze in een blauw schrift geplakt, samen met haar zus. Dat schrift met plaatjes is nu bij haar zus. Ook kregen ze al de Kind & Evangelie. Aantje kon zich herinneren dat ze met het kerstfeest een grote sinaasappel kregen en een boek. Aantje heeft ongeveer 43 jaar geleden zelf zondagschool gegeven. Mari is 25 jaar geleden betrokken geweest bij de zondagschool als jeugdouderling, ook tijdens het 50jarig jubileum. Als ouderling gaat Mari op bezoek bij oudere mensen die zich vaak dingen herinneren van de zondagschool. Het was een gezellig gesprek en Mari en Aantje kijken uit naar de jubileumdienst op 23 november. - Mirjam Boer en Meia de Wit

In gesprek met: Mevrouw Metje Bor-Bikker Donderdagavond 24 oktober waren wij op bezoek bij mevrouw Bor-Bikker in de Vijverhof in Nieuwpoort. We werden hartelijk ontvangen met koffie en een krakeling van bakkerij Trappenburg. Mevr. Bor is op haar 16e leidinggevende geworden van de zondagsschool. Ze kwam in de plaats van haar nicht Metje van Hoven-Bikker die vanwege haar huwelijk ging verhuizen. De zondagsschool bestond toen een aantal jaren. Tijdens de oorlog mocht de zondagsschool doorgaan omdat dit vanuit de kerken gegeven werd. Andere verenigingen mochten niet meer bij elkaar komen. 34

Mw. Bor gaf zondagsschool met o.a. haar tante Plo Eskens-Stam en Jaantje van Meeteren. Jaantje van Meeteren is met iemand uit Langerak getrouwd, de leiding is met elkaar naar de bruiloft geweest. Ze hebben een lied gezongen dat mevrouw Verhoef geschreven had. De zondagsschool had twee groepen, de jongste kinderen vanaf 6 jaar zaten in de kerk, de ouderen in de consistorie. Daar stond een orgel zodat er met begeleiding van het orgel gezongen kon worden. Tijdens het zondagsschooluur werd er een Bijbelverhaal verteld. Er was geen vertelrooster, mevr. Bor vertelde de verhalen uit de kinderbijbel van W.G. van der Hulst. De kinderen moesten een tekst opzeggen en er werden psalmen met elkaar gezongen. Het hoogtepunt in het jaar, en het leukste onderdeel van de zondagsschool voor mevrouw Bor, was de Kerstviering. Voorafgaand aan het Kerstfeest kwam de leiding zes tot zeven keer bij elkaar bij mevrouw Verhoef. Daar maakten ze met elkaar het programma en zochten boeken uit voor de kinderen uit een catalogus. Er werd goed gekeken of er niet over kerstbomen geschreven werd in de boeken. Vaak werden er boeken van W.G. van der Hulst gegeven. Er werden twee verhalen verteld, een Bijbelverhaal en een vrij, meestal spannend, verhaal. Er waren nog geen liturgieën, waarschijnlijk werden alle liederen uit het hoofd gezongen. Tijdens het Kerstfeest van 1944 was het erg koud in de kerk. Iedereen had zijn/ haar jas aan. Mevrouw Bor deed toen de vrije vertelling. Om goed verstaanbaar te zijn stond ze op de preekstoel tijdens haar vertelling. De kinderen mochten tijdens het Kerstfeest een tekst opzeggen. In de oorlogsjaren waren er evacués uit Gorinchem in Noordeloos, o.a. Piet Vroon van 5 jaar. Hij kwam naar de zondagsschool en mocht tijdens de kerstviering ook een tekst opzeggen, daar was hij heel erg trots op. De kinderen kregen met het Kerstfeest naast een boek ook speculaas, een appel en een sinaasappel. De leiding van de zondagsschool is een aantal keer met elkaar op de fiets naar Gorinchem gegaan om een foto te laten maken bij fotograaf Coertse. We mochten deze foto’s lenen om ze in de Nieuwswijzer te plaatsen. Tijdens het gesprek realiseerden we ons dat de Zondagsschool in 75 jaar voor een groot deel hetzelfde gebleven is. De werkwijze en de middelen zijn veranderd en vernieuwd maar de boodschap is door de jaren heen hetzelfde gebleven. - Rian de Bruijn en Annelien Lakerveld 35

v.l.n.r. Mevr Bor-Bikker, Mevr. Plo Eskens-Stam, Mevr. Nel vd Ham, Mevr. de Graaf-Vonk, Mevr. Verhoef, mevr. van Meeteren en Mevr. van Zwoll

v.l.n.r. Mevr. Arigje de Bruijn, Mevr. Nel vd Ham, Mevr. van Zwoll, Mevr. de Graaf-Vonk, Mevr. Plo Eskens-Stam, Mevr. Bor-Bikker, Mevr. Verhoef 36

“Een kijkje in de keuken van de zondagsschool anno 2013” Rond half twee zondagmiddag kom ik de Wegwijzer binnen. Ik ben meestal niet de eerste, meester Willem Verbaan is net iets eerder, dat zie ik niet maar dat hoor ik. De gitaarklanken galmen door het gebouw, dit keer “Looft de Heere alle gij volken, prijst Hem alle gij natiën”, een prachtige start van een zonovergoten herfstmiddag. Samen met juf Teunieke zetten we de stoelen in de kring klaar. We leggen mappen met allerlei liedjes (genre van psalmen, Jona, Jericho had muren, Klap in je handen van blijdschap , Zie hoe Jezus daar loopt in Jeruzalem enz.). We maken vanmiddag een puzzel en een doolhof dus leggen we ook pennen en potloden klaar. We overleggen nog even hoe we het gaan doen en dan is het bijna twee uur en gaan we naar beneden waar alle leiding bij elkaar is van deze middag. We beginnen met gezamenlijk gebed om de middag op te dragen aan de Heere, waar we ook onze hulp van verwachten in het luisteren en vertellen. Er wordt driftig op de buitendeur geklopt en hij gaat ook al vast wat open. De kinderen komen binnen(stormen) en verdelen zich over de vier groepen. Onze groep (2) gaat naar boven. We kletsen even wat bij de deur en er worden nieuwe schoenen of haarclips geshowd. Ook moeten we even kijken naar de nieuwe sportschoenen: ‘tjonge wat stoer’. In de kring willen de meesten naast de juf zitten, maar ja die heeft maar twee kanten dus als je snel bent… Zingen is de start van de middag, vaak gaan alle vingers omhoog om een lied op te geven. Als juf Hanneke er is zingen we bij de gitaar, dat gaat altijd super. Dan is het tijd om te bidden. Dit doen we met elkaar. Iedereen mag iets vertellen waar we voor bidden of kunnen danken. “Ik heb drie dingen juf!” Oké, vertel…... Dan komt het verhaal. Dit keer over de verspieders die Jericho gaan verkennen en bij Rachab in de herberg verstopt worden. Best heel spannend, want hoe loopt het af als de soldaten van de koning erachter komen dat er twee verspieders in de stad zijn? Rachab heeft gehoord van de God van Israel en wat een bijzondere God dit wel niet moet zijn. Zij gelooft dat het waar is wat erover Hem verteld wordt en helpt de verspieders te ontsnappen. De meeste kinderen zijn voor op het puntje van de stoel gaan zitten, vooral toen het spannend werd in de vertelling. Na het verhaal komen er vanzelf vragen. Want ja… Rachab ging wel liegen, en wat is een leugentje om best wil? Één van de kinderen had ook wel eens gehoord van een half leugentje. We moesten echt 37

ons best doen om nog te puzzelen en het doolhof op te lossen. Het was veel te snel drie uur en het einde van een fijne middag met elkaar. (Bij een stormachtige middag kijken we de klok ook weleens vooruit eerlijkheidshalve.) Nog even nagepraat over de middag en gekeken of alles in de Wegwijzer “Jannieproef” was (deuren dicht, toiletten gespoeld enz.) Het zit er voor vanmiddag weer op. Om de zondagmiddagen voor te bereiden maken we gebruik van het blad van de zondagsscholenbond. Hierin komen de verhalen in een cyclus van drie jaar langs. Verder vergaderen we als team een aantal keren per jaar. Het Kerstfeest en het Pinksterfeest, die we in de kerk vieren met alle kinderen, vragen de nodige voorbereiding. Verdelen van taken tijdens het Kerst- en Pinksterfeest wordt in vergaderingen besproken, maar ook gaan we met regelmaat naar vergaderingen van de streek. Hier ontmoeten we elkaar als zondagsschoolleiding, wisselen we onze ervaringen uit en vaak komt er een referaat naar aanleiding van een thema aan de orde. We sluiten het seizoen af met alle leiding (en aanhang) met een overheerlijke Amerikaanse maaltijd. Iedereen brengt (al dan niet op thema, zoals Italiaans, Chinees enz.) een gerecht mee. We krijgen nog net geen Michelin ster maar er worden culinair gezien toppers aangeleverd. Dan is het wel eens een beetje op z’n N’loos… ’Wat de boer niet kent, dat …… hij niet!’ - Rian de Bruijn 38

Even voorstellen… We hebben als redactie weer het genoegen twee nieuwe gemeenteleden aan u voor te stellen! Dit keer spoedden we ons op een doorsnee dinsdagavond naar Noordzijde 12a voor een praatje met Hugo en Eline van den Heuvel. Hoewel het pikkedonker is op onze weg naar het achterhuis van meneer en mevrouw Pellikaan, bereiken we zonder noemenswaardige kleerscheuren de voordeur. Na het nodige hand-geschud en een ‘let niet op de rommel’ (wie doet dat overigens in een ‘pasgetrouwd huis’?) nemen we plaats in de gezellig ingerichte woonkamer. Ons oog valt meteen op één van de wanden die is bezaaid met lange linten waaraan tientallen wenskaarten zijn bevestigd; wat een vrolijk gezicht! Terwijl Hugo de keuken in duikt voor het verzorgen van wat versnaperingen, geeft Eline ons ondertussen tekst en uitleg over het eigengemaakte meubilair van steigerhout: ‘Om geld te besparen en het is mooi’. We raken meteen al lekker aan de praat en met koffie en een koek binnen handbereik pakken we onze schrijfblokjes op: ‘Het interview gaat beginnen!’ merkt de snipverkouden Eline lachend op. De 25 jarige Hugo en de één jaar jongere Eline zijn alweer acht jaar samen. Het stel ontmoette elkaar op de middelbare school. Toen Eline van het VMBO naar de Havo overstapte, kwam Hugo op een gegeven moment in beeld. Echter, ‘in de Ponderosa is het op acht oktober allemaal écht begonnen’. 13 september jongstleden begaven Hugo en Eline zich uiteindelijk in het huwelijksbootje. Hoewel Hugo oorspronkelijk uit Werkendam komt en Eline’s roots in Brandwijk liggen, bestond er al wel enige connectie met Noordeloos. Zo zijn Eline en medegemeentelid Mark den Besten broer en zus. Daarnaast is Eline een nichtje van de vriendin van Rokus Lakerveld, die het stel bovendien tipte over het vrijkomende achterhuis aan de Noordzijde. Of ze erg moeten wennen in Noordeloos? Hugo: ‘Het is hier nog niet zo gezellig als in Werkendam; je ziet niet zoveel mensen. In Werkendam kende je natuurlijk iedereen. (…) En je werkt gewoon heel de dag, dus dan ontmoet je niet zomaar iemand.’ Over werk gesproken: wat doen jullie zoal in het dagelijks leven? Hugo neemt 39

de aftrap. Na twee jaar luchtmacht en wat jaren als ZZP’er in grond- en straatwerk, rondde Hugo afgelopen maart zijn opleiding af bij het korps mariniers. We komen erachter dat er nog een hoop te vertellen valt over defensie aan twee leken zoals wij! Hoewel het vaak ‘hollen of stilstaan’ is wat de ‘gewone’ dagelijkse werkzaamheden op de kazerne in Doorn betreft, ‘zijn het op oefening gaan en een eventuele uitzending’ de grootste motivaties voor zijn werk. ‘Het is een eervolle baan en je komt nog eens ergens!’ Momenteel volgt Hugo een rijopleiding voor de besturing van rupsvoertuigen, maar officieel is hij ‘verbindelaar’, zoals hij het zelf noemt: ‘Zo’n gek die met een radio op zijn rug en zo’n grote antenne door het veld rent… én die ze als eerste neerschieten’, vult hij breed grijnzend aan. Hoewel misschien wat minder avontuurlijk, maar zeker niet minder noemenswaardig, studeerde Eline twee jaar geleden af aan de Hogeschool te Ede en werkt ze nu als juffrouw. Momenteel geeft Eline drie dagen les aan onder andere groep drie en vier van een basisschool in Ouderkerk aan de IJssel. Geen baan om de hoek zogezegd, maar naast het nodige invalwerk is er helaas weinig keus op de arbeidsmarkt, zo geeft Eline aan. De behoorlijke reistijd neemt ze dan ook maar voor lief: ‘ik heb het er naar mijn zin en het is een leuk team.’ Buiten het werk is Eline graag met vriendinnen op stap. Ook is ze creatief. Lachend: ‘al blijft het vaak bij ideeën in mijn hoofd!’ Wat de kerk en de gemeente betreft, valt er nog niet zoveel te vertellen aangezien het kersverse echtpaar nog maar zo kort gesetteld is. ‘We zijn automatisch overgeschreven naar hier, aangezien we allebei Hervormd zijn.’ Eline is afkomstig uit het iets conservatievere Brandwijk, zoals ze het zelf noemt: ‘Wij zingen nog hele noten en hebben al 25 jaar dezelfde dominee. (…) Ook is er minder jeugd en zijn er minder clubs dan hier. Maar verder is er eigenlijk niet zoveel verschil’. Hugo daarentegen is ‘meer progressief’ Werkendam gewend, waar bijvoorbeeld ook uit de gezangen en de evangelische liedbundel gezongen wordt. Hij heeft wel wat met muziek en speelde zo’n tien jaar lang als drummer in een christelijke band: ‘Die tijd heeft me wel gevormd.’ Over muziek gesproken, babbelen we nog even door over Hugo’s niet alledaagse muzieksmaak, namelijk christelijke rock en metal, terwijl we ondertussen onze schrijfblokjes dichtslaan om er maar weer eens een eind aan te brei40

en. Met een laatste blik op de kleurrijke kaartenwand danken we Hugo en Eline hartelijk voor het gezellige gesprek. Na nog wat vrouwenpraatjes bij de kapstok, over het stomen van trouwjurken enzo, stappen we uiteindelijk na een klein uurtje, terug het pikkedonker in. Hugo en Eline, vanaf deze plaats: Welkom in de gemeente!

Namens de redactie, Corrie en Susanne

41

Tot slot De deur Het is zondagmorgen, een paar minuten voor half tien. De ouderling van dienst heeft het consistoriegebed beëindigd en de predikant maakt een rondje langs de andere ambtsdragers. Met een handdruk wensen ze hem Gods hulp toe bij het vervullen van zijn grote taak. Ik zie de koster nog een blik naar buiten werpen. Hij kijkt zo ver hij kan. Misschien wil er nog iemand naar binnen. Dan trekt hij de deur dicht. Een van de broeders drukt op de bel die de organist(e) het sein geeft dat alles gereed is. De gesprekken verstommen. De kerkenraad wacht tot het orgel haar laatste klanken uitblaast. Iemand trekt z’n stropdas wat strakker, een ander kijkt naar oude foto’s aan de muur. Ze verbeelden het kerkelijk leven lang geleden. Ieder heeft z’n eigen gedachten. Langzaam sterven de klanken van het orgel weg. Dan komen de broeders in beweging. Ze gaan de consistorie verlaten. De ouderling die voorop gaat trekt de deur open. Ik kijk naar zijn handen, het zijn werkhanden. Hoeveel handen hebben deze deur al geopend? De mannen lopen in rij de consistorie uit. Ze lijken wat kleiner geworden naast die grote deur. Vele generaties zijn al via deze deur naar de kerkzaal gegaan: jonge ouders en hun baby om het teken en zegel van Gods beloften te ontvangen; man en vrouw, net voor de wet getrouwd, die Gods Zegen willen vragen over hun huwelijk; verdrietige mensen die voorafgaand aan de begrafenis van hun geliefde troost zoeken in Gods Woord. Wat hebben we de Heere in alles nodig! Door die grote deur zijn ook vele generaties ambtsdragers gegaan. Elke zondag begeleidden ze twee maal een predikant naar de preekstoel. Het is zo’n vertrouwd gezicht, die rij mannen die de kerk binnen komt lopen. Ambtsdragers gaan en komen.

We zijn dankbaar dat God weer enkele mannen bereid gemaakt heeft om een aantal jaren de gemeente te dienen. Het zijn maar gewone mannen die het niet van zichzelf verwachten, bidt u en jij voor hen? - Kees Bikker 42

43

COLOFON Nieuwswijzer is een uitgave van de Hervormde Gemeente Noordeloos/ Overslingeland Verschijnt 1 x per 6 weken

Eindredactie Kees Bikker Noordzijde 121 Tel. 0183-582464 Redactie Susanne Verbaan Noordzijde 68 Tel. 0183-588859

Psalm 68:10

Geloofd zij God met diepst ontzag! Hij overlaadt ons, dag aan dag, Met Zijne gunstbewijzen; Die God is onze zaligheid. Wie zou die hoogste Majesteit Dan niet met eerbied prijzen? Die God is ons een God van heil; Hij schenkt, uit goedheid, zonder peil, Ons ’t eeuwig, zalig leven; Hij kan, en wil, en zal in nood, Zelfs bij het naad’ren van den dood, Volkomen uitkomst geven.

Corrie Uittenbogaard Noordzijde 112 Tel: 0183-351618 Kopij Miranda Slingerland v. Brederodestraat 32 Tel. 0183-588183 [email protected] Kopijdatum: 29 november 2013

De redactie behoudt zich het recht ingezonden stukken in te korten en/ of niet te plaatsen dan wel op een later tijdstip te publiceren.

44