NIEUWS 113 september/oktober 2007
W O RK I N G A PA RT TOGETHER
WEER NAAR SCHOOL 2 De Academie voor Bouwkunst begint het studiejaar met een nieuwe reeks Capita Selecta-lezingen over leisure, getiteld ‘Relax!’ KIECKENS EN KLAASSE 2 De reeks architectuurlezingen in de Brakke Grond wordt in september vervolgd met een lezing van Christian Kieckens. In oktober spreekt Kamiel Klaasse (NL Architects). VELSERTUNNEL 3 Ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de Velser tunnels zijn twee exposities ingericht. Zowel de aanleg van het Noordzeekanaal in 1876 als de bouw van de tunnels worden belicht. KALENDER / CALENDAR 4 / 5
Huis Kuhne-vdLee, Amsterdam, EMMA Architecten
Onder de titel Working Apart Together (WAT) presenteert ARCAM van 22 september tot en met 17 november tien jonge Amsterdamse architectenbureaus. De door een jury gekozen bureaus zijn: BAVAVLA (Bas van Vlaenderen); Elastik; emma; Equipe voor Architectuur en Urbanisme; Olaf Gipser; HENK; Anne Holtrop; Marc Koehler; Loos Architects; Studio JVM Architecture + Urban Strategies. In een tijd waarin de politiek de creatieve industrie
Deze thema’s worden zowel in een expositie uit-
hoog in het vaandel heeft staan, maar starters het
gelicht als in een parallel georganiseerde discussie
tegelijkertijd moeilijk hebben om aan de bak te
waarin het gesprek tussen de politiek en de jonge
komen, lijkt de tijd meer dan rijp om de creatieve
creatievelingen wordt aangezwengeld. Hierover
industrie zelf op het podium te vragen. ARCAM
volgt meer informatie op www.arcam.nl. Met beide
heeft een groep jonge, pas gestarte architecten
projecten wil ARCAM niet alleen een podium
gevraagd om zichzelf te presenteren en zich daar-
bieden aan de jonge architecten maar tevens
naast uit te spreken over de vestigingskwaliteiten
inzicht bieden in de dagelijkse praktijk van een
en de voorzieningen in de stad. Ook komen vragen
belangrijk deel van de young urban creatives. Ook
aan bod als: hoe functioneren deze jonge architec-
de Museumnacht op 3 november zal in het teken
ten in Amsterdam, hoe richten zij hun eigen bureau
staan van jonge architecten en ontwerpers.
op en hoe vinden ze hun huisvesting? Welke
ARCAM, Prins Hendrikkade 600, di.-za.
samenwerkingsverbanden ontstaan en waarom?
13-17 u., T 020 6204878, www.arcam.nl
25 JAAR GALERIE BINNEN 6 In het kader van het 25-jarig bestaan van Galerie Binnen tonen meer dan zestig ontwerpers een object in deze galerie. Verder is op talloze plekken in de stad design te bewonderen tijdens het Inside Design festival en op de Woonbeurs in de RAi. JONGE MONUMENTEN 7 De Open Monumentendagen staan in het teken van jonge monumenten. In Amsterdam worden 64 monumenten opengesteld en is er extra aandacht voor de stadsuitbreidingen. ONDERGRONDS NIEUWS 7 Het publiek kan tijdens het Amsterdam Underground Festival een tunnel, een brugkelder en een deel van de Noord/Zuidlijn betreden.
W W W. A R C A M . N L
REDACTIONEEL
aan de bak, zo leert bijvoorbeeld het Amsterdamse
oprichtte. Een man, Ben van Bebberen, die deze
Liefde voor bijzondere boeken kan niet zonder talent
antiquariaat 'Opbouw'. Dit antiquariaat, gespeci-
zomer, zonder dat hem dat is aan te zien, aan een
voor scharrelen. Scharrelen in de voorraden van
aliseerd in boeken, tijdschriften en posters op het
nieuwe (digitale) levensfase is begonnen.
antiquariaten, de ene keer gericht op zoek naar een
gebied van de architectuur en stedebouw, woont
Ook hij heeft sinds kort een groot deel van zijn prach-
bepaalde schat, de andere keer speurend in een
sinds 1990 min of meer in bij boekwinkel en uitge-
tige voorraad ontsloten via een website (www.de8en-
stemming van 'je weet maar nooit'. Altijd in een sfeer
verij Architectura & Natura. Aanvankelijk zat het pal
opbouw.nl). Dat moest hij wel, om te kunnen over-
van stof, muffigheid, niet te tillen stapels papier en
naast de winkel, maar toen deze verhuisde kon het
leven. En dat is dus merkwaardig genoeg ook goed
levensgevaarlijke krukjes en ladders. Maar hoe lang
middenin de winkel terecht, op een speciaal daartoe
nieuws voor de scharrelaar. Immers: ook iedereen die
zou het nog mogelijk zijn om een vrije dag op zo'n
aangebracht entresol. Een wat verborgen trap leidt
hoopt in de toekomst fysiek te kunnen blijven spitten
gelukzalige manier door te brengen?
naar boven, naar een weelde van voor een deel zeer
in grote hoeveelheden tweedehands boeken, moet
Het gaat slecht met de traditionele antiquariaten
zeldzame boeken. Wie in dit paradijs goed zoekt en
hopen dat zoveel mogelijk antiquariaten via internet
sinds internet het kopers en verkopers mogelijk
bijvoorbeeld even kucht, ontdekt ergens achter hoge
het hoofd boven water kunnen houden.
maakt om thuis achter de computer te zoeken wat
stapels, in een chaos van drukwerk, laptop en venti-
zij maar willen. Ook boekenverkopers moeten dus
latoren, de man die het antiquariaat 20 jaar geleden
Maarten Kloos.
De opleiding stedebouw aan de Academie van
Sijmons de reeks met een lezing getiteld 'Where
Bouwkunst bestaat in oktober vijftig jaar. Dat
to go this summer?' Alle lezingen beginnen om
viert de Academie op 5 oktober vanaf 16.00
20.00 uur. De toegang is gratis, reserveren is
uur met een symposium over de ontwikkeling
niet mogelijk. De voertaal is Engels. Het afde-
en het toekomstperspectief van de stedebouw.
lingshoofd architectuur van de Academie, de
Middels een audiovisuele verrassing komt
architect Jan Peter Wingender van het bureau
de geschiedenis van het onderwijs aan bod.
Wingender Hovenier, wordt opgevolgd door
Belangstellenden kunnen zich aanmelden via
Machiel Spaan, mededirecteur en -oprichter van
[email protected]. De capita selecta-lezin-
M3H Architecten. Op 6 september vanaf 20.00
genreeks van de Amsterdamse Academie van
uur blikt Wingender terug op zijn jaren aan de
Bouwkunst, getiteld 'Relax!', is opgebouwd
Academie en staat Spaan stil bij zijn plannen
rond het fenomeen leisure - zeg maar ‘vrije
als nieuw hoofd architectuur. Ter gelegenheid
van studenten van de Academie van Bouwkunst.
tijd’. De sprekers en de titels van hun lezingen
van deze overdracht is in het Academiegebouw
Het betreft resultaten van een recent studie-
zijn achtereenvolgens op 13 september ZUS en
een kleine fototentoonstelling ingericht, die te
project waarin de transformatie van de Bijlmer
anderen met 'Fuck leisure!', op 20 september
zien is tot en met 5 oktober. Al deze activiteiten
centraal stond.
Tracy Metz met 'The resort city', op 27 septem-
vinden weer plaats op het oude adres, in het
Academie van Bouwkunst, Waterlooplein
ber Thilo Folkerts met 'Everlands Berlin', op 4
gebouw aan het Waterlooplein dat langzamer-
211, ma.-vr. 10-17 u.,
oktober Maria Goula met 'Sunshine and coastal
hand uit de verbouwing begint te komen. In
T 020 5318218; Informatiecentrum stads-
happiness', op 11 oktober Paula Meijerinck met
het informatiecentrum van stadsdeel Zuidoost
deel Zuidoost, Anton de Komplein 150,
'The American way' en op 18 oktober sluit Dirk
is van 12 tot en met 28 september werk te zien
ma.-vr. 8.30-15.30 u., T 020 2525000
METROPOOL IN ZICHT
is Amsterdammers op te wekken zich uit te
in Baardegem en drukkerij Salto in Rekem. In
In Rotterdam vond deze zomer de derde
spreken over de vraag welke gebouwen en
Nederland werkt hij aan een appartementenge-
Internationale Architectuur Biënnale plaats. De
gebieden in de komende drie jaar met voorrang
bouw op het Ceramique-terrein in Maastricht,
Amsterdamse inzending, gemaakt in opdracht
moeten worden hergebruikt. Dat kan door een
een urban villa op de Bergse Plaat in Bergen op
van onder meer de Dienst Ruimtelijke Ordening
stem uit te brengen in een bepaalde categorie
Zoom en de inrichting van het Zeeuws Museum
(DRO) en het Ontwikkelingsbedrijf van de
(kerken, scholen, kantoren, fabrieken, wonen en
in Middelburg. Het werk van Kieckens wordt
gemeente Amsterdam, was een creatieve
buurtvoorzieningen). De gebouwen worden in
gekenmerkt door de manier waarop hij met licht
toekomstvisie op stad en regio als metropool,
september belicht op AT5 en in andere lokale
en schaduw grote effecten weet te bereiken.
gemaakt door negentien kunstenaars en ont-
media. Meer informatie is te vinden op
Zie: www.christiankieckens.be.
werpers onder leiding van Bureau Kossmann De
www.nieuwlevenvooroudegebouwen.nl. Op deze
Klaasse (1959) studeerde in 1995 af aan de TU
Jong. De bijzondere wijze waarop het verhaal
site kan iedereen ook zijn of haar stem uitbren-
Delft en startte in 1997 samen met Walter van
over Amsterdam als metropool in deze installatie
gen. De campagne is een initiatief van Agora
Dijk, Pieter Bannenberg en Marc Linneman
is verbeeld, was voldoende reden om de expo-
Europa en Architectenbureau Van Stigt.
het bureau NL Architects. Bekende projecten
sitie naar de Zuiderkerk te halen. Temeer nu de
In de reeks Aanbouw, het architectuurpro-
zijn de Basketbar in Utrecht, de renovatie van
nieuwe Ontwikkelingsalliantie zich tot taak heeft
gramma van de Amsterdamse televisiezender
Cinecenter in Amsterdam, en de NL Lounge op
gesteld Amsterdam om te vormen tot metro-
AT5, wordt om de week een nieuwe uitzending
de Biennale van Venetië. Er wordt gewerkt aan
pool. De looptijd van de tentoonstelling wordt
en een herhaling vertoond. De eerste nieuwe uit-
een appartementengebouw op het Funen-terrein
waarschijnlijk van 15 september tot 15 oktober.
zending is te zien op 12 oktober. Het onderwerp
en een ‘crossover’ music hall in Muziek Paleis
Zie www.zuiderkerk.amsterdam.nl
hiervan was bij het ter perse gaan van ARCAM
Vredenburg (masterplan Herman Hertzberger).
Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72, ma.-vr. 9-16
NIEUWS nog niet bekend. Wel duidelijk was
Het heeft er alle schijn van dat 2007 het jaar van
u., za. 12-16 u., T 020 5527987
dat een dubbel lang programma over sociale
de grote doorbraak wordt, onder meer met het
woningbouw in Suriname wordt herhaald op 9
winnen van de prijsvraag voor het Groninger
september om 20.35 uur. Na de première is de
Forum en de selectie voor de meervoudige
PRIJSWINNAARS OP TV
uitzending ook te zien op web.at5.nl/aanbouw.
opdracht voor het Olympisch dorp in Londen
Op donderdag 25 oktober vanaf 20.00 uur
Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72, ma.-vr. 9-16u.,
(2012). Aanvang 20.15 uur. Zie: www.nlarchitects.nl.
wordt in de Zuiderkerk de Amsterdamse
za. 12-16 u., T 020 5527987, www.zuider-
ARCAM in de Brakke Grond, Nes 45, T 020
Nieuwbouwprijs uitgereikt. Dit is een publieksprijs
kerk.nl; Stichting Agora Europa, Entrepotdok
6204878
voor het favoriete Amsterdamse nieuwbouwpro-
19a, T 020 6380558; AT5 Aanbouw, uitzend-
ject, toegekend door bewoners van Amsterdamse
tijden za. 20.37 u. (premières), zo. 20.35 u.,
nieuwbouwwoningen, lezers van Het Parool en kij-
di. 23.15 u., T 020 5551111
kerspubliek van de Amsterdamse televisiezender
MELS CROUWEL / MARCEL SMETS Op 9 oktober vindt van 14.00 tot 16.30 uur
AT5. De prijs is een initiatief van de Amsterdamse
een lezing in de Brakke Grond plaats van
Federatie van Woningbouwcorporaties, het OGA,
KIECKENS EN KLAASSE
Rijksbouwmeester Mels Crouwel samen met de
AT5 en Het Parool. Zij willen hiermee de betrok-
Op 18 september vervolgt Christian Kieckens
Vlaamse Bouwmeester Marcel Smets. Het thema
kenheid van Amsterdammers bij de nieuwbouw
de serie architectuurlezingen in de Brakke
van de grensverkennende lezing is 'Bruggen
in hun stad vergroten en informatie vergaren over
Grond en op 2 oktober spreek Kamiel Klaasse.
en Stations', waarbij Nederlandse en Vlaamse
woonwensen.
Kieckens (1967) studeerde in 1974 af aan
infrastructurele projecten met elkaar vergeleken
De tentoonstelling ‘Architectuur in Amsterdam’,
het hoger Architectuurinstituut Sint Lucas in
worden. Na afloop van de lezing wordt een
met hoogtepunten uit recente Amsterdamse
Gent. Hij leidt sinds 2002 zijn eigen bureau in
'ruimtelijk manuscript' aangeboden aan Stichting
architectuur, is nog te zien in de Zuiderkerk
Brussel en is als professor verbonden aan de
Vedute.
tot en met 1 september. Het doel van de cam-
Hogeschool Antwerpen. Bekende gebouwen
Brakke Grond, Nes 45, T 020 6266866,
pagne 'Nieuw leven voor oude gebouwen'
van zijn hand zijn de woning Van Hover-De Pus
www.brakkegrond.nl, www.vedute.nl
Ondergrondse ‘leisure’-voorzieningen Oosterdokseiland, Zwarts & Jansma Architecten
WEER NAAR SCHOOL: RELAX!
NEW TOWN INSTITUTE
Tot en met 2 september zijn de afstudeerprojecten
waarin alleen zij figureren.
Het International New Town Institute te Almere
InHolland, ‘Echt in vorm - Ingenieurs en architec-
Melkweg Galerie, Marnixstraat 409, wo.-zo. 13-
streeft naar de verwerving, vermeerdering en
tenbureau Tentech’ en ‘Kidskunst’ te zien.
20 u., T 020 5318181, www.melkweg.nl
verspreiding van kennis en ervaring op het gebied
ABC Architectuurcentrum, Groot Heiligland 47,
van nieuwe steden overal ter wereld. Op 11 en
Haarlem, di.-za. 12-17 u., zo.13-17 u.,
12 oktober organiseert dit instituut een seminar
T 023 5340584
HILVERSUMS MONUMENTEN
getiteld 'New town simulation', waarin de rol van
Tot en met 8 januari 2008 is in Museum Hilversum
simulatiemodellen in de stedebouw centraal staat.
de expositie ‘Niet beschreven ruimte. De architec-
Internationale specialisten uit verschillende velden
VELSERTUNNELS BELICHT
tuur van Koen van Velsen’ te zien. De door Van
laten hun licht schijnen over deze thematiek - niet
Ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van
Velsen ontworpen expositie spitst zich toe op zijn
zonder betekenis gezien de slordige drie miljard
de Velser Tunnels in september, worden twee ten-
onorthodoxe ontwerpmethode, geeft een over-
nieuwe stadsbewoners wereldwijd die worden ver-
toonstellingen georganiseerd, door respectievelijk
zicht van zijn oeuvre en licht een aantal projecten
wacht in de komende 25 jaar.
het Museum Kennemerland en de Historische
uit. Er is ook een wandel- en fietsroute langs de
International New Town Institute, Schrijverstraat
Kring Velsen, over het ontstaan van de tunnels.
gebouwen die in Hilversum zijn gerealiseerd. Bij
1, Almere, www.newtowninstitute.org; WTC
De opening van het Noordzeekanaal in 1876 was
uitgeverij 010 verscheen Jan Wils. De Stijl en ver-
Alnovum (do.), Rabotoren (vr.), Almere, 9.30-
een enorme verbetering voor de Amsterdamse
der. Deze eerste complete monografie over Jan
17.30 u.
havens, maar vormde een barrière voor het noord-
Wils behandelt al zijn architectonisch werk. Daarbij
zuidverkeer. En hoewel spoorbruggen en ponten
is uitvoerig gebruik gemaakt van vaak nooit eerder
dit probleem tijdelijk opvingen, werden in 1934 de
gepubliceerde tekeningen uit het Wils-archief in
AANDACHT VOOR INDUSTRIE
eerste ontwerpen voor een tunnel gemaakt. De
het Nederlands Architectuurinstituut (F 39,50).
Het ABC architectuurcentrum heeft in de maan-
bouw had lokaal een grote impact. Veel bekende
Auteur Herman van Bergeijk geeft ter gelegen-
den september en oktober volop aandacht voor
plaatsen zoals de oude haven van Beverwijk en
heid van de Open Monumentendag op zondag 9
industrie. Van 6 september tot en met 28 oktober
een deel van het dorp Velsen verdwenen, maar de
september om 11.00 uur een lezing over Jonge
staat de expositie ‘Waarderpolder’. Dit industrie-
scheepvaart, de industrie en de economie heb-
Monumenten in Hilversum, in het bijzonder van de
terrein in Haarlem wordt van alle kanten belicht,
ben bij de betere bereikbaarheid van noord en
architecten Dudok, Duiker en Wils.
onder meer de geschiedenis en de gebouwen
zuid enorm gewonnen. De tentoonstellingen laten
Museum Hilversum, Kerkbrink 6, di.-za. 11-17 u.,
op het terrein komen aan bod. Yoshina Davelaar
foto’s zien van het bouwen en het effect op het
zo. 12-17 u.,T 035 6292826,
en Michiel de Ruiter exposeren in de fotogalerie
landschap van Midden Kennemerland.
www.museumhilversum.nl
van 6 september tot en met 4 november met
Museum Kennemerland, Westerhoutplein 1,
‘Waarderpolder FotoFase-001’. Het doel van deze
Beverwijk, wo., za., zo, 14-17 u., na 1 oktober
fotografische zoektocht is het verkennen van de
za., zo. 14-16.30 u.; Raadhuis voor de Kunst,
BUSEXCURSIE REGIO
grens tussen fantasie en werkelijkheid. Davelaar
Torenstraat 7, Velsen-Zuid, wo., za., zo. 12-17 u.
Op zondag 9 september organiseert het Podium
gebruikt een vliegercamera en bewerkt de foto’s
voor Architectuur Haarlemmermeer in het kader
naar eigen fantasie.
van de Nationale Monumentendagen een excur-
Op 23 september wordt de expositie ‘Elke stad
ONDER DE BRUG
sie langs moderne monumenten in Hoofddorp
is uniek maar overal gebeurt hetzelfde’ geopend.
Het kunstenaarsduo MariaMaria exposeert tot en
en Aalsmeer. Er zijn twee vertrekpunten: De
Het stationsplein in Haarlem en het feit dat in veel
met 28 oktober in de Melkweg foto's, waarin ze
Nieuwe Meer, Stommeerweg 12, Aalsmeer; en
steden beeldschone stations te vinden zijn aan
zichzelf positioneren ten opzichte van bruggen, via-
de Voormalige Landbouwschool, Julianalaan 46 in
aanmerkelijk minder mooie pleinen wordt uitge-
ducten en tunnels. De architectuur van deze plaat-
Hoofddorp. Ontvangst vanaf 13.30 uur, aanvang
breid belicht. De expositie is te zien tot en met 18
sen is bepalend voor het duo: de boogvormen en
14.00 uur. Kosten: F 15,- (inclusief bus, gids en
november.
pilaren zorgen voor strakke, sterke lijnen. Onder
boekje). Inschrijvingen via:
[email protected] of
Tot en met 16 september is nog de exposi-
een viaduct rijden of lopen lijkt even een ervaring
via T 023 5669565. Hierbij opstapplek vermelden,
tie ‘Europan 8-locatie Haarlem te zien, die de
van in een andere wereld zijn: het licht is gedemp-
Aalsmeer (bus A) of Hoofddorp (bus H). Voor meer
Europese inzendingen toont voor de Haarlemse
ter, het zicht beperkter, geluiden worden meters
informatie: www.kunstencultuuraalsmeer.nl of
locatie Gonnetstraat, met prijswinnaars en bijzon-
gedragen en zijn intenser. Het duo probeert zich-
Podium voor Architectuur Haarlemmermeer,
dere vermeldingen.
zelf te verliezen in een conceptuele fotowereld,
T 023 5669589.
LANDSCHAP ALMERE, LELYSTAD, NAGELE
Woonwinkelcomplex ‘Citadel’ in Almere, Christian de Portzamparc i.s.m. OMA, 2006
Het Almeerse architectuurcentrum CASLa ver-
Centrum om 10.00 uur; aanmelding via www.
toont op 4 september in de Cinescope twee
casla.nl. De tentoonstelling over Teun kool-
films van de beroemde documentairemaker
haas in Casa CASLa is verlengd tot en met 27
Joris Ivens. Het gaat om ‘Zuiderzee’ (1930)
oktober. Ook Museum de Paviljoens in Almere
en ‘Nieuwe Gronden’ (1933); een exclusieve
trekt erop uit en organiseert iedere zaterdag
integrale vertoning over inpoldering. Op
en zondag dagtochten langs vijf bijzondere
2 oktober wordt ‘Still Life’ vertoond, een
landschapskunstwerken in Flevoland. Langs
film uit 2006 van Jia Zhangke. Voorafgaand
‘De groene Kathedraal’ van Marinus Boezem,
aan de films verzorgt CASLa een inleiding.
‘Aardzee’ van Piet Slegers, ‘Observatorium’
Aanvang steeds om 20.00 uur. Op 8 septem-
van Robert Morris, ‘Sea Level’ van Richard
ber organiseert CASLa een rondleiding door
Serra en ‘Polderland Garden of Love and Fire’
het woonwinkelcomplex Citadel in Almere,
van Daniel Libeskind.
een project van Christian de Portzamparc en
Cinescope, Schrijverstraat 3, Almere Stad;
OMA. Start bij Casa CASLa, aanvang 12.00
Casa CASLa, Weerwaterplein 3, Almere,
uur. Op 30 september en op 28 oktober zijn er
036 5386842, www.casla.nl; Museum De
busexcursies met rondleidingen door Almere,
Paviljoens, Odeonstraat 3, Almere, T 036
Lelystad en Nagele. Start bij Station Almere-
5450400, www.depaviljoens.nl
NIEUWS 113 KALENDER/CALENDAR SEPTEMBER/OKTOBER 2007 TENTOONSTELLINGEN / EXHIBITIONS
VELSER TUNNELS t/m 28/10 | Raadhuis voor de
A R C H I T E C TUUR IN AMSTERDAM Amsterdam
ONDER DE BRUG Under the Bridge, photography
12-17 u. , T 0251 223225 Architecture t/m 01/09 | Zuiderkerk,
Zuiderkerkhof 72, ma.-vr. 9-16 u., za. 12-16 u., T 020 5527987 K I D S K U N S T Children's art,inspired by aboriginals
t/m 02/09 | ABC, Haarlem, T 023 5340584 T E N T E C H Architects and engineers Tentech t/m
02/09 | ABC, Haarlem, T 023 5340584 FA C E 2 FA CE French street-artist and photograp-
her JR t/m 02/09 | Foam, Fotografiemuseum
Amsterdam, Keizersgracht 609, ma.-zo. 10-18 u., do., vr. 10-21 u. , T 020 5516500 L I G P L A AT S AMSTERDAM Mooring site
Amsterdam t/m 08/09 | ARCAM, Prins
Hendrikkade 600, di.-za. 13-17 u., T 020 6204878 G R AY S C A L E Photography by Amalia Pica t/m
t/m 28/10 | Melkweg galerie, Lijnbaasgracht 234A, wo.-zo. 13-20.30, T 020 5318181 NIET BESCHREVE N R U I M T E Architecture of
Koen van Velsen t/m 08/01 | Museum Hilversum,
Kerkbrink 6, Hilversum, di.-za. 11-17 u., zo. 1217 u., T 035 6292826 DAAGS Space in photography and other art forms
02/09-07/10 | Galerie 37, Groot Heiligland 37, Haarlem, T 023 5518432 WAARDERPOLDER Industrial site 06/09-28/10
ABC Architectuurcentrum, Groot Heiligland 47, Haarlem, di.-za. 12-17 u., zo. 13-17 u., T 023 5340584 04/11 | ABC, Haarlem, T 023 5340584 OPVOLGING HOO F D A R C H I T E C T U U R
Succession head of architecture department
07/09-05/10 | Academie van Bouwkunst,
T 020 6911322
Waterlooplein 211, ma.-do. 10-22 u., vr. 10-18 u., T 020 5318218 STUDENTENWERK T R A N S F O R M AT I E B I J L M E R
Students' work 12/09-28/09 | Informatiecentrum
10-17 u., zo. 11-17 u., T 020 2511511
Zuidoost, Anton de Komplein 150, ma.-vr. 8.30-
tectural competition t/m 16/09 | ABC, Haarlem,
T 023 5340584 A F S T U D E ERPROJECTEN INHOLLAND Students
work t/m 16/09 | ABC, Haarlem, T 023 5340584 H E T V R O E GE OOG The early eye of Lou
Kreymborg, design importer t/m 22/09 | Galerie
Binnen, Keizersgracht 82, wo.-za. 12-18 u., T 020 6259603 T H E A RT OF FOLDING t/m 30/09 | Platform 21,
Prinses Irenestraat 19, do.-zo. 12-18 u., T 020 3449449 R I C H A R D HUTTEN Design bu Richard Hutten t/m
07/10 | Van Gogh Museum, Paulus Potterstraat 7, ma.-zo. 10-18 u., T 020 5705200 PA R I S - N E W YORK-SHANGHAI Photographs
of Hans Eijkelboom t/m 21/10 | Foam,
15.30 u., T 020 2525000 INSIDE DESIGN A M S T E R D A M Design Festival
13/09-16/09 | Elle Wonen, Diverse locaties, www.insidedesign.nl as metropole 15/09-15/10 | Zuiderkerk,
Zuiderkerkhof 72, ma.-vr. 9-16 u., za. 12-16 u., T 020 5527987 Museum, Paulus Potterstraat 7, ma.-zo. 10-18
13/11 | NRC, T 020 6237791 O M G A A N M E T M O N U M E N T E N 07/09 - 23/11 J O R D A A N V E R L E D E N 17/09 - 03/12 | Stichting
Jordaanverleden, T 020 6244695 A M S T E R D A M S E M O N U M E N T E N 18/09 - 23/10
Vrije Academie, T 020 4185050 A RT N O U V E A U & J U G E N D S T I L 18/09 - 12/12
Vrije Academie, T 020 4185050 24/10 | Vrije Academie, T 020 4185050 MODERNE ARCHITECTUUR IN NEDERLAND
19/09 - 12/12 | Vrije Academie, T 020 4185050 REMBRANDT & DE GOUDEN EEUW
20/09 - 25/10 | Vrije Academie, T 020 4185050 J O O D S A M S T E R D A M 21/09 - 28/10 | Vrije A L L E S O M VAT T E N D E G R A C H T E N C U R S U S
22/09 - 12/12 | Vrije Academie, T 020 4185050 NIEUWE NEDERLANDSE WOONWIJKEN M E T S E L - E N V O E G W E R K 28/09 - 12/10 | NRC,
T 020 6237791
21/09-17/11 | ARCAM, Prins Hendrikkade 600,
LEZINGEN / LECTURES
di.-za. 13-17 u., T 020 6204878
In general lectures are held in Dutch, but ther
ELKE STAD IS UN I E K Stations and squares 23/09-
are exceptions (*)
18/11 | ABC, Haarlem, T 023 5340584 25 JAAR GALERIE B I N N E N 25 years Galerie
6259603
B A R C E L O N A 30/08 | Vrije Academie,
Keizersgracht 258, T 020 4185050 H E R M A N VA N B E R G E I J K 09/09 | Museum
Hilversum, Kerkbrink 6, Hilversum, T 035
OVERZICHTSTENT O O N S T E L L I N G 2 5 J A A R
Teun Koolhaas t/m 27/10 | CASA CASLa,
GALERIE BINNE N 01/10-17/12 | Galerie
Weerwaterplein 3, Almere, wo.-za. 12-17 u.,
Binnen, Keizersgracht 82, wo.-za. 12-18 u.,
do. 12-21 u., T 036 5386842
T 020 6259603
6292826 Z U S E . A . / A . O . Capita Selecta 'Relax!' 13/09,
20:00 u. | Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218
HET AANZIEN VA N A M S T E R D A M Historic
28/10 | Studio Verbraeken, Oostzaanstraat 46,
maps of Amsterdam 18/10-06/01 | Stadsarchief
ma.-vr. 9-17 u., www.studioverbraeken.nl
Amsterdam, Vijzelstraat 32, di.-za. 10-17 u., zo.
Kennemerland, Westerhoutplein 1, Beverwijk,
NRC, T 020 6237791 A M B A C H T E L I J K S N I J D E N I N H O U T 04/09 -
WORKING APART T O G E T H E R Young Architects
Keizersgracht 82, wo.-za. 12-18 u., T 020
V E L S E R T UNNELS t/m 28/10 | Museum
Academie, T 020 4185050 M A L L E N M A K E N E N G I E T E N 04/09 - 02/10
u., T 020 5705200
609, ma.-zo. 10-18 u., do., vr. 10-21 u. ,
S T E F V E R BRAEKEN Paintings of Amsterdam t/m
6747047
23/09 - 18/10 | Vrije Academie, T 020 4185050
BARCELONA 1900 21/09-20/01 | Van Gogh
Binnen 01/10-17/11 | Galerie Binnen,
T 020 5516500
T 020 6237791 G R A C H T E N H U I Z E N 08/09 | Rijksmuseum, T 020
Academie, T 020 4185050
AMSTERDAM ALS M E T R O P O O L Amsterdam
Fotografiemuseum Amsterdam, Keizersgracht
D E S I G N I N G FOR PLEASURE Work by
06/09 | NRC (Nationaal Restauratie Centrum),
1 9 E E N 2 0 E E E U W S A M S T E R D A M 19/09 -
Stadsarchief Amsterdam, Vijzelstraat 32, di.-za. E U R O PA N 8-LOCATIE HAARLEM European archi-
6747047 1 9 E E E U W S E B O U W K U N S T: N E O O F N I E U W ?
NRC, T 020 6237791
DAVELAAR&DE RU I T E R Photography 06/09-
wo., vr. 11-19 u., do. 11-21 u., za. 10-17 u.,
History of a monumental building t/m 16/09
G R A C H T E N H U I Z E N 04/09 | Rijksmuseum, T 020
O N B E K E N D A M S T E R D A M 17/08 - 22/10 | Vrije
15/09 | CBK Zuidoost, Bijlmerdreef 119, di.,
D E B A Z E L : TEMPEL AAN DE VIJZELSTRAAT
CURSUSSEN
Kunst, Torenstraat 7, Velsen Zuid, wo., za., zo.
11-17 u., T 020 2511511 POLDERLICHT Sound and light art 19/10-21/10
wo.-za., zo., 14-17 u., na 1 oktober za., zo. 14-
Polderweggebied, Polderweg, Fronemanstraat,
16.30 u., T 0251 223225
Oranje Vrijstaatkade, www.polderlicht.com
C H R I S T I A N K I E C K E N S 18/09, 20:15 u. | ARCAM
in de Brakke Grond, Nes 45, T 020 6204878 T R A C Y M E T Z Capita Selecta 'Relax!' 20/09, 20:00
u. | Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218 P I E R R E C U Y P E R S 22/09 10:00 u. | Kapitein
Zeppos, Gebed Zonder End 5
THILO FOKERTS Capita Selecta 'Relax!'
27/09, 20:00 u. | Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218 BARCELONA 30/09 | Vrije Academie,
Keizersgracht 258, T 020 4185050 KAMIEL KLAASSE (NL) 02/10, 20:15 u.
ARCAM in de Brakke Grond, Nes 45, T 020 6204878 MARIA GOULA Capita Selecta 'Relax!' 04/10,
20:00 u. | Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218 MELS CROUWEL 09/10, 14 u. | De Brakke
Grond, Nes 45, T 020 6229014 PAULA MEIJERINCK Capita Selecta 'Relax!'
11/10, 20:00 u. | Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218 VROEGE GESCHIEDENIS VAN DE STAD 13/10,
11:00 u. Café Duende, Lindengracht 62 STELLING VAN A MSTERDAM 28/10, 14 u. | De
Burcht, T 020 6241166
RONDLEIDINGEN / GUIDED TOURS MUZIEKGEBOUW AAN 'T IJ 01/09 | Artifex, T 020 6208112
Park Güell, A Gaudi. Zie 'Indrukwekkend Barcelona' p. 6
WOONGESCHIEDENIS JORDAAN 02/09 | Mieke
Krijger, T 020 6244695 NIEUWENDAM 02/09 | Welgemoed op Stap,
T 020 6202105 WOONGESCHIEDENIS JORDAAN 02/09
Stichting Jordaanmuseum, T 020 6244695 DE CITADEL ALMERE 08/09 | CASA CASLa,
T 036 5386842 BOOTTOCHT DOOR DE GRACHTEN 08/09
Vrije Academie, T 020 4185050 WOONGESCHIEDENIS JORDAAN 09/09 | Mieke
Krijger, T 020 6244695 OOSTERDOKSEILAND, IJ, KOP VAN JAVAEILAND 09/09 | Welgemoed op Stap, T 020
6202105 BUSEXCURSIE MONUMENTEN HOOFDDORP EN ALMERE 09/09 | Podium voor Architectuur
Haarlemmermeer, T 023 5669589 WOONGESCHIEDENIS JORDAAN 09/09
KNSM , B O R N E O E N S P O R E N B U R G 07/10
Welgemoed op Stap, T 020 6202105 JOOD S A M S T E R D A M , P L A N TA G E , WEE S P E R B U U RT 14/10 | Welgemoed op Stap,
T 020 6202105 Krijger, T 020 6244695
www.insidedesign.nl, www.insidedesign.nl
RIJKS A C A D E M I E A M S T E R D A M 26/10 | Museum
Hilversum, T 035 6292826 NIEU W E O P E N B A R E B I B L I O T H E E K t/m 27/10
DISCUSSIES, SYMPOSIA / DISCUSSIONS, SYMPOSIA
OBA,
[email protected] WOO N G E S C H I E D E N I S J O R D A A N 28/10 | Mieke
Krijger, T 020 6244695
M U S E U M B I J L M E R M E E R 14/09 | Via stich-
ting Bijlmer Museum,
[email protected], T 020
JOOD S A M S T E R D A M , T R A N S VA A L B U U RT
28/10 | Welgemoed op Stap, T 020 6202105 WOO N G E S C H I E D E N I S J O R D A A N 28/10 HOLL A N D S E M E E S T E R S 28/10 | Amsterdam
WESTELIJKE EILANDEN, SILODAM,
I N S I D E D E S I G N A M S T E R D A M 14/09 - 16/09
Stichting Jordaanmuseum, T 020 6244695
RONDLEIDING DOOR FELIX MERITIS 09/09
Academie, T 020 4185050
stad + Westergasfabriek, www.openmonumen-
Diverse locaties binnenstad + Westergasfabriek,
WOO N G E S C H I E D E N I S J O R D A A N 21/10
Stichting Jordaanmuseum, T 020 6244695
Felix Meritis, T 020 6262321
ments 08/09 - 09/09 | Diverse locaties binnentendag.nl
WOO N G E S C H I E D E N I S J O R D A A N 21/10 | Mieke
Stichting Jordaanmuseum, T 020 6244695
OOSTELIJKE HANDELSKADE 13/09 | Vrije
Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72, T 020 5527987 O P E N M O N U M E N T E N D A G E N Open monu-
6994203 VIJFTIG JAAR STEDEBOUW AAN DE A C A D E M I E 05/10, 16 u. | Academie van
Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218
City Walks, T 06 18257014 DAG T O C H T E N L A N G S L A N D S C H A P S K U N S T IN F L E V O L A N D t/m 30/10 | Museum De
Paviljoens , T 036 5378282
VEEL VOORKOMENDE A D R E S S E N / F R E Q U E N T LY USED ADDRESSES
HOUTHAVENS 16/09 | Welgemoed op Stap,
T 020 6202105 COMMISARIAAT VOOR DE MEDIA 16/09
Museum Hilversum, T 035 6292826
A B C A R C H I T E C T U U R C E N T R U M Groot
DIVERSEN / MISCELLANEOUS
WATERGRAAFSMEER 23/09 | De Burcht, T 020
6241166 POLDERARCHITECTUUR 28/09 | CASA CASLa,
T 036 5386842 POLDERARCHITECTUUR 30/09 | CASA CASLa,
T 036 5386842 DE GOUDEN EEUW 30/09 | Amsterdam City
Walks, T 06 18257014 GOUDEN EEUW 30/09 | Amsterdam City Walks,
T 06 18257014 VONDELPARK: VILLA'S EN FLANEREN 07/10
De Burcht, T 020 6241166
Heiligland 47, Haarlem, di.-za. 12-17 u., zo. 13-17 u., T 023 5340584, www.architectuurhaarlem.nl
DOC U M E N TA I R E S Z U I D E R Z E E E N N I E U W E GRO N D E N VA N J O R I S I V E N S 04/09
Cinescope, Schrijverstraat 3, Almere, DOCU M E N TA I R E S T I L L L I F E VA N J I A ZHA N G K E 02/10 | Cinescope, Schrijverstraat
A C A D E M I E VA N B O U W K U N S T
Waterlooplein 211, T 020 5318218, www.academievanbouwkunst.nl A R C A M Prins Hendrikkade 600, di.-za.
13.00-17.00 u., T 020 6204878
3, Almere, WOR D T A A N G E W E R K T Theatershow 11/10
Schouwburg Almere, UITRE I K I N G N I E U W O U W P R I J S 25/10, 20 u.
Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72, T 020 5527987 BEKE N D M A K I N G N I E U W B O U W P R I J S 25/10
RONDLEIDINGEN OP AANVRAAG / GUIDED TOURS ON DEMAND Z I E / S E E : W W W. A R C A M . N L
INDRUKWEKKEND BARCELONA Het Van Gogh Museum toont van 21 september tot en met 20 januari 2008 de tentoonstel-
25 JAAR GALERIE BINNEN!
ling ‘Barcelona 1900’ waarin een beeld wordt
waarvoor ontwerpers zijn uitgenodigd die
geschetst van Barcelona in de jaren 1880-1909,
de afgelopen kwarteeuw bij Binnen expo-
toen de stad een indrukwekkende architecto-
seerden. Ruim zestig ontwerpers doen mee
nische gedaantewisseling onderging en artis-
en tonen een recent, of een speciaal voor
tiek en sociaal een bloeiperiode doormaakte.
de galerie ontworpen product. Het resultaat
Toonaangevende kunstenaars, zoals Pablo
is een verzameling stoelen, boeken, krukjes,
Picasso, en Ramon Casas, en architecten als
vazen, schalen en architectonische objecten.
Antoni Gaudí, en Puig i Cadafalch zijn vertegen-
Bij de tentoonstelling verschijnt een publicatie.
woordigd met vaak zelden getoonde kunstwer-
Voorafgaand aan deze jubileumexpositie toont
ken en objecten. De expositie voert de bezoeker
Galerie Binnen tot en met 22 september ‘Het
door Barcelona, van de Rambla via het Palau de
vroege oog van Lou Kreyemborg (1919-1993)’,
la Música Catalana naar Gaudí’s Park Güell en de
een expositie over deze designimporteur.
Sagrada Familia.
Hij had als directeur van Kreyemborg bv en
Van Gogh Museum, Paulus Potterstraat 7, ma.-
Tecno Benelux een vooruitstrevende visie op
zo. 10-18 u., T 020 5705200
het importeren en distribueren van design. Zijn vroege oog en uitgekiende distributiestrategie droegen veel bij aan de emancipatie
ERGENS ANDERS
van design in Nederland. Hij reisde naar
Lucia Luptáková maakt in haar tentoonstelling
Denemarken en kwam thuis met de nieuw-
'Ergens anders / Somewhere else' van de ruim-
ste meubels van Poul Kjaerholm en Arne
tes van W139 zelf een kunstvoorwerp door een
Jacobsen. Hij ontmoette hen persoonlijk en
gangenstelsel te creëren door de verschillende
maakte afspraken over de Nederlandse distri-
lagen van het gebouw. Het werk is een organisch onderzoek naar de constitutie van de ruimte. Daarnaast wordt er binnen dit kunstwerk ruimte
butie. In Italië legde hij al in 1954 contact met
Tulpentoren voor Galerie Binnen, Eduard Hermans. Foto: Martino Müller.
gecreëerd om andere kunstwerken te exposeren.
de gebroeders Borsani van Tecno. Origineel foto- en archiefmateriaal, persoonlijke bezittingen, meubels en sculpturen belichten de
Hierdoor worden de tekeningen van Maaike
Dit jaar bestaat Galerie Binnen 25 jaar. De
betekenis van deze nauwelijks bekende desig-
van der Linden en de sculpturen van Maartje
galerie ontwikkelde zich vanaf de oprichting
nimporteur. Aansluitend organiseert Galerie
Korstanje niet in de gebruikelijke 'neutrale ruim-
in 1982 van een atelier voor interieurarchitec-
Binnen samen met de Premsela Stichting op 9
te' geplaatst. In plaats daarvan bepalen de wer-
tuur tot een galerie die zich volledig richt op
september een gelijknamig minisymposium in
ken zelf de constructie en sfeer van de ruimte.
het signaleren en presenteren van nieuwe
Felix Meritis. Aanvang: 14.00 uur. Meer infor-
W139, Warmoesstraat 139, ma.-zo. 11-19 u.,
ontwikkelingen binnen de vormgeving. Ter
matie volgt op www.hetvroegeoog.nl.
T 020 6229434
gelegenheid van het vijfentwintigjarig bestaan
Galerie Binnen, Keizersgracht 82, wo.-za.
toont de galerie van 1 oktober tot en met
12-18 u., T 020 6259603; Felix Meritis,
17 november een overzichtstentoonstelling
Keizersgracht 324
DAAGS IN SPAARNESTAD In Galerie 37 Spaarnestad in Haarlem is van 2 september tot en met 7 oktober de tentoon-
nieuwing en verandering: Parijs in de 19e eeuw,
een Dutch Design Estafette in de Museumshop.
stelling DAAGS te zien, met werk van Marleen
New York in de 20e eeuw en Sjanghai nu, in de
Elke drie maanden krijgt een reeds gevestigd
Sleeuwits, Akiko Yanagimoto, Arno Tijnagel en
21e eeuw. De nadruk ligt op het straatbeeld van
Nederlands ontwerper of aanstormend talent
De Maria’s. De inrichting en beleving van ruimte,
deze steden, dat ondanks hun zeer verschillende
de gelegenheid om zich te presenteren. Na het
sporen van persoonlijke geschiedenissen en het
geschiedenis en cultuur, steeds meer overeen-
werk van Richard Hutten - te zien tot 7 oktober
spelen met sfeer en intimiteit zijn verbindende
komsten begint te vertonen.
- is een presentatie gepland van Hester van
kenmerken in de werken van de verschillende
Foam, Keizersgracht 609, ma.-zo. 10-17 u., do.
Eeghen (vanaf 7 oktober).
kunstenaars. Zo richt fotografe Sleeuwits zich
10-21 u., T 020 5516500, www.foam.nl
Nog meer design en interieur is te zien van 25
op ‘vergeten plekken’ in de openbare ruimte en
tot en met 30 september in de tot Woonbeurs
de stedelijke omgeving en is fotograaf Tijnagel
omgetoverde RAI. Vier hallen met het nieuwste
geïntrigeerd door verlaten gebouwen en woon-
INSIDE DESIGN
aanbod voor binnen en buiten wonen, in alle stij-
huizen. DAAGS toont tevens een selectie inte-
Voor de vierde maal organiseert
len en smaken. Zie www.woonbeurs.nl.
rieurs en huiselijk stillevens uit de collectie van
Interieurtijdschrift ELLE Wonen van 13 tot
Van Gogh Museum, Paulus Potterstraat 7, ma.-
Spaarnestad Photo, een archief van ruim negen
16 september het designevenement Inside
zo. 10-18 u., T 020 5705200
miljoen foto’s uit de twintigste eeuw.
Design Amsterdam (IDA), in samenwerking
Galerie 37 Spaarnestad, Groot Heiligland 37,
met grote designmerken en gevestigde jonge
Haarlem, do.-zo. 12-17 uur en op afspraak, T
ontwerpers. De meeste locaties bevinden zich
FOLDING ARCHITECTURE
023 5518432
in de binnenstad, maar dit jaar bevindt zich de
Platform 21 presenteert ‘The Art of Folding’, een
Westergasfabriek ook onder de deelnemers.
presentatie waarin vouwen als inspiratibron voor
Ook een nieuwe locatie is het nieuwe Design
ontwerpers centraal staat. Styliste Zoe Bradly is
PARIS-NEW YORK-SHANGHAI
Scoops aan de Ertskade 111 waar primeurs van
gevraagd om met behulp van een nieuwe modi-
Tot en met 21 oktober is in Foam ‘Paris-New
tien ontwerpers uit verschillende disciplines
euze wijze van vouwen een installatie in Platform
York-Shanghai’ van kunstenaar Hans Eijkelboom
worden getoond, van architectuur tot sieraad.
21 te bouwen. Architecten, modeontwerpers
te zien. De tentoonstelling toont een groot
Op hetzelfde adres toont architect Hans van
en kunstenaars, zijn uitgenodigd om mee te
aantal fotonotities die Eijkelboom de afgelopen
Heeswijk vijf gebouwen die hij voor de culturele
bouwen. De expositie is te zien tot en met 30
jaren maakte in elk van deze drie wereldsteden.
sector ontwierp. Van www.insidedesign.nl is het
september.
Hij koos deze metropolen omdat ze in een
programma met routekaart te downloaden. Deze
Platform 21, Prinses Irenestraat 19, do.-zo. 12-
bepaalde periode het epicentrum waren van ver-
zomer is het Van Gogh Museum gestart met
18 u., T 020 3449449,www.platform21.com
MODERNE MONUMENTEN
Apollo House aan de Apollolaan, D. Roosenburg, 1937
zien en te horen zijn in het Polderweggebied in Amsterdam Oost/Watergraafsmeer. Het Polderweggebied wordt omzoomd door
Gymnasium (N. Lansdorp, 1926) en het Spinoza
restanten van de Oostergasfabriek (I. Gosschalk,
Lyceum (J. Leupen, 1957). Een kenmerkend
1885), het Montessori College Oost (Herman
gebouw in de stijl van het Nieuwe Bouwen is de
Hertzberger, 1999) en het casco van het toekom-
Eerste Openluchtschool voor het Gezonde Kind
stige stadsdeelkantoor in aanbouw (Kraaijvanger
(J. Duiker, 1931), die ook te bezichtigen is. Ook is
Urbis Tecton Architecten, oplevering verwacht in
er de mogelijkheid een aantal kantoren en pak-
2008). Door een ingrijpende bodemsanering ziet
huizen van binnen te bekijken, zoals het Apollo
het grootste deel van het terrein er momenteel
House aan de Apollolaan (D. Roosenburg,
uit als een maanlandschap. Een deel van de
1937), Pakhuis de Zwijger (J. de Bie Leuveling
kunstwerken reageert op deze gehavende omge-
Tjeenk en K. Bakker, 1934) en natuurlijk ook het
ving. In de aula van het Montessori College Oost
Het weekend van de Open Monumentendag
recent gerenoveerde nieuwe onderkomen van het
worden films vertoond.
2007 (8 en 9 september) staat onder de titel
stadsarchief in De Bazel (K. de Bazel, 1926). De
Polderweggebied (Polderweg, Fronemanstraat,
Moderne Monumenten in het teken van de
monumenten zijn gratis toegankelijk. Aanmelden
Oranje Vrijstaatkade),
twintigste eeuw (1900-1965). In Amsterdam wor-
is niet nodig, behalve voor het Scheepvaarthuis
www.polderlicht.com
den 64 monumenten opengesteld voor publiek
op de Prins Hendrikkade, dat alleen met rond-
en extra aandacht wordt geschonken aan de
leidingen toegankelijk is. Kaartjes hiervoor kun-
Amsterdamse stadsuitbreidingen van Berlage
nen op de dag zelf gratis opgehaald worden bij
en Van Eesteren. Een groot aantal kerken in
Keizersgracht 123.
De stichting Bijlmer Museum organiseert op
Amsterdam wordt opengesteld. Daarnaast is een
Meer informatie is te vinden op www.
14 september een symposium in verband met
aantal scholen te bezichtigen, zoals het Vossius
openmonumentendag.nl
de voorgenomen oprichting van een museum
BIJLMER IN DE KIJKER
gewijd aan de geschiedenis van de Bijlmermeer. Het museumgebouw zou bijvoorbeeld gere-
HET AANZIEN VAN AMSTERDAM
kilometer. Langs die route is heel wat openbare
aliseerd kunnen worden in het deel van
Tot en met 16 september is de openingstentoon-
kunst te bewonderen. Vanaf 23 september
Amsterdam-Zuidoost dat bekend staat als het
stelling ‘De Bazel: tempel aan de Vijzelstraat in
kan de Noord/Zuidlijn-Kunstfietsroute uit de
Bijlmermuseum, op het dak van een van de oor-
Amsterdam’ in het nieuwe onderkomen van het
Kunstgids gratis opgehaald worden in het
spronkelijke galerijflats. Voornaamste doel van
Stadsarchief aan de Vijzelstraat te zien, waarin
informatiecentrum van de Noord/Zuidlijn op
het symposium is het toetsen van mogelijkheden
volop aandacht is voor de geschiedenis van
Stationsplein 7. De fietsroute start in de buurt
voor samenwerking en van de haalbaarheid van het plan in het algemeen. Bij het Centrum
het gebouw. Bezoekers kunnen meer van het
van het Buikslotermeerplein. Op dit plein kan op
gebouw zien tijdens rondleidingen, dinsdag tot
de autovrije dag (23 september) een Kunstgids
Beeldende Kunst Zuidoost is tot en met 15
en met vrijdag om 13.00 uur en zaterdag en zon-
(normaal F 10,-) gratis opgehaald worden.
september 'Grayscale' te zien, een tentoonstel-
dag om 13.00 en 15.00 uur (kosten F 6). Op 15
Op woensdag 26 september organiseert Stati-
ling met fotocollages die kunstenares Amalia
en 16 september is er een open weekend, met
onsplein 7 een thema-avond over bouwlogistiek,
Pica heeft gemaakt tijdens haar drie maanden
aandacht voor het verhaal van Amsterdam en de
gevolgd door een buitenrondleiding. De avond
durende verblijf als artist in residence van het
identiteit van Amsterdam. Vanaf 15 september
duurt van 17.30 tot 19.30 uur en de toegang is
CBK Zuidoost en Stedelijk Museum Bureau
zijn in de filmzaal films te zien met Amsterdam
gratis. Het aantal plaatsen voor deze avond is
Amsterdam. De collages van Pica, gemaakt met
als onderwerp en is ook de Schatkamer te be-
beperkt. Aanmelden kan telefonisch.
foto's van regenbogen die zijn afgedrukt in
zoeken. Achter de metersdikke kluisdeuren zijn
In het kader van de WetenWeek 2007 vindt
zwart-wit, stellen het politiek-correcte standpunt
kleine exposities te zien en originele stukken te
rondom het Stationseiland, van 17 tot en met
ter discussie dat de Bijlmer een 'kleurrijke' multi-
bekijken via de handcomputer. Op 13 oktober is
24 oktober, een wetenschap- en techniekfestival
culturele wijk is waar mensen uit de hele wereld
het landelijke Archievendag en is het Stadsar-
plaats. Centraal staan de verborgen bouwwerk-
gelukkig samenleven. De tentoonstelling beleeft
chief ook open.
zaamheden voor de Noord/Zuidlijn onder de
een korte reprise van 13 tot en met 15 oktober,
Op 18 oktober wordt de eerste grote expositie
grond. Er zijn allerlei proefjes te doen.
tijdens de Open Ateliers.
van het Stadsarchief geopend: ‘Het aanzien van
Het Amsterdam Underground Festival neemt
Stichting Bijlmer Museum, T 020 6994203,
Amsterdam; profielen en plattegronden uit de
enkele dagen per jaar zijn intrek in oude en
[email protected]; CBK Zuidoost, Bijlmerdreef
Gouden Eeuw’. In deze tentoonstelling komen
nieuwe ondergrondse ruimtes in Amsterdam.
119, di.-za. 11-17 u., do. 11-21 u., T 020
dankzij bruiklenen uit binnen- en buitenland
Deze verborgen wereld is een bron van inspi-
6911322
voor het eerst profielen en kaarten bij elkaar die
ratie en een decor voor film- en theatermakers,
eeuwenlang gescheiden zijn gebleven. In het nieuwe onderkomen van de afdeling
schrijvers, muzikanten, beeldend kunstenaars – en hun publiek. Dit jaar speelt het festival zich
DE OUDE STAD
Bijzondere Collecties van de Universiteitsbiblio-
af van 26 tot en met 30 september rondom het
Zelden is een architect zo bepalend geweest voor het beeld van zijn tijd als Pierre Cuypers
theek is tot en met 16 september de tentoon-
Centraal Station, in onder meer een tunnel, een
stelling 'Amsterdam in de wereld - de wereld in
brugkelder en een deel van de Noord/Zuidlijn.
(1827-1921). Terwijl het NAi in Rotterdam op
Amsterdam' te zien. Met onder meer de oudste
Er worden ook rondleidingen verzorgd. Zie www.
22 september een tentoonstelling over deze
vogelvluchtkaart van Amsterdam getoond.
amsterdamunderground.nl
Roermondse architect opent (te zien tot en met
Stadsarchief Amsterdam, Vijzelstraat 32, di.-za.
Noord/Zuidlijn en Stationseiland, Stationsplein
6 januari), organiseert de Vereniging Vrienden
10-17 u., zo. 11-17 u., T 020 2511511; www.
7, di.-vr. 10-17 u., zo. 11-16 u., T 020
van de Amsterdamse Binnenstad een lezing
stadsacrchief.amsterdam.nl; Bijzondere col-
3445070; Amsterdam Underground Festival,
over het werk van Cuypers. Aanvang: 10.00 uur,
lecties, Oude Turfmarkt 129, ma.-vr. 10-17 u.,
Herengracht 609, T 020 6794875
za.-zo. 13-17 u., T 020 5252473
locatie: Kapitein Zeppos, Gebed Zonder End 5. Op 13 oktober wijdt de VVAB een lezing aan de vroege geschiedenis van de stad. Er
ONDERGRONDS NIEUWS
BOVENMAANS
wordt verteld over het ontstaan, de fysieke en
De tentoonstelling 'Polderlicht' omvat circa
economische groei, de kloosters, de Dam en de
De Noord/Zuidlijn wordt rond 2013 in gebruik
twintig licht- en geluidskunstwerken die op 19,
haven. Locatie: Café Duende, Lindengracht 62,
genomen en zal een lengte hebben van 9,7
20 en 21 oktober tussen 19.00 en 24.00 uur te
aanvang: 11.00 uur.
COLOFON
GAAT HET ZIEN
Nationaal Restauratie Centrum tot een work-
Amsterdam is een ambitieus cultureel initiatief
shop over het Jordaanverleden bij de Stichting
letin over architectuur, stedebouw en vormgeving in
rijker. Op 1 en 2 september opent Studio K, het
Jordaanverleden. Het Rijksmuseum start vanaf
Amsterdam en omstreken, is een uitgave van de Stichting
jongste initiatief van stichting Kriterion, officieel
16 september weer met een nieuwe reeks zon-
zijn deuren met een groots openingsfestival.
dagmiddaglezingen over actuele zaken binnen
Studio K is gevestigd in de gerenoveerde
het Rijksmuseum (zie www.rijksmuseum.nl voor
van 5000 zes maal per jaar - in de eerste week van de maan-
ambachtsschool aan het Timorplein 62. Naast
een actueel overzicht) en de Vrije Academie
den januari, maart, mei, juli, september en november.
twee filmzalen zijn er een podium, een bar-res-
biedt weer vele cursussen met onder meer
Redactie: Marlies Buurman (eindredactie), Dave Wendt,
taurant en een theaterzaal. Twee zalen hebben
diverse Amsterdamse onderwerpen en nieuwe
inschuifbare tribunes, waardoor deze multifuncti-
Nederlandse woonwijken. Een uitgebreid cursus-
oneel te gebruiken zijn.
overzicht is te vinden in de kalender p. 4,5.
ARCAM NIEUWS, tweemaandelijks informatiebul-
Architectuurcentrum Amsterdam, Prins Hendrikkade 600, 1011 VX Amsterdam, T 020 6204878, F 020 6385598, email
[email protected]. ARCAM NIEUWS verschijnt in een oplage
Lieselore Maes en Else Wissink. Ontwerp: Opera Ontwerpers, Breda; druk: robstolk®, Amsterdam. ABONNEMENT ARCAM NIEUWS kan gratis afgehaald worden op een
Op 28 september om 17.00 uur wordt bij het
groot aantal verspreidingspunten in Amsterdam (ARCAM,
WTC aan het Zuidplein, bij de noordelijke ingang
RONDLEIDINGEN
van NS-station Zuid/WTC, een groot projectie-
Iedere vrijdag en zaterdag zijn er gratis rondlei-
scherm in gebruik genomen. Minimaal 80% van
dingen door de nieuwe Openbare Bibliotheek
galeries). Wie het blad thuis wil ontvangen dient minimaal
de zendtijd (zo'n vijftien uur per dag) van dit
op het Oosterdokseiland. Aanvang: 10.30 uur,
F 15,- (voor het buitenland minimaal F 25,-) over te maken op
Contemporary Art Screen Zuidas - roepnaam
leden gratis, niet-leden F 6,-. Reserveren via
Postbankrekening 4634479 ten name van Stichting ARCAM
CASZuidas - wordt besteed aan hedendaagse
[email protected].
kunst. De plaatsing van het scherm is een initia-
In de kalender van ARCAM NIEUWS staan door-
HET WERK VAN ARCAM WORDT MOGELIJK GEMAAKT
tief van het Virtueel Museum Zuidas.
gaans alle rondleidingen die op datum plaats
DOOR: Gemeente Amsterdam: Dienst Wonen, Dienst
De tiende editie van het Robodock Festival
vinden. Omdat het hele jaar door verschillende
Ruimtelijke Ordening, sector Ruimtelijke Ontwikkeling,
wordt gehouden op de NDSM-werf in
organisaties rondleidingen (op aanvraag) door
Amsterdam-Noord, van 19 tot en met 22 sep-
gebouwen en stadsdelen organiseren, wijst
tember. Het thema van deze festivaleditie is
ARCAM graag op de lijst rondleiders die op
‘Ritme en tijd / Tien jaar Transformatie’. Deze
www.arcam.nl zijn te vinden onder de knop
SPONSORS 2007
jubileumeditie wordt gevierd met een feestelijke
‘Adressen’.
A+D+P architectuur design en planning BV, Amsterdam;
Academie van Bouwkunst, de academies voor beeldende kunst, de grote musea, gespecialiseerde boekwinkels, diverse
onder vermelding van ‘Abonnement ARCAM NIEUWS’.
Infrastructuur en Beheer; Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Amsterdam, afdeling Kunst en Cultuur; Stimuleringsfonds voor Architectuur, Rotterdam.
Aannemingsbedrijf H.J. Jurriëns, Utrecht; Algemene
greep uit de hoogtepunten van heden en verle-
Woningbouwvereniging, Amsterdam; AM, Amsterdam; AMVEST,
den en tegelijk door vooruit te blikken naar een
PUBLICATIES
toekomst waarin alles mogelijk is. Robodock is
PlanAmsterdam nummer 2 2007 van de dienst
Amsterdam; Architectuurcentrale Thijs Asselbergs, Haarlem;
een internationaal festival met als kern techno-
Ruimtelijke Ordening Amsterdam, handelt over
b | n | b architecten, Amsterdam; Benthem Crouwel Architekten,
logie en kunst, spektakeltheater, multimedia en
Planologie Nieuwe Stijl. Drie voorbeelden van
industriële installaties. Het festival wordt spec-
deze nieuwe planologie komen aan de orde. Een
taculair vormgegeven middels hergebruik van
geografisch bepaald project (Zuidwaarts), een
BV, Hoevelaken; BPF Bouwinvest, Amsterdam; Claus en Kaan
schroot en divers industrieel restmateriaal. Zie:
werkwijze (schouwen) en een methode (portfolio
Architecten BNA BV, Amsterdam; Corio Nederland Retail BV,
www.robodock.org.
Amsterdam). Nummer 3 gaat over ‘Studenten
Utrecht; De Alliantie Amsterdam, Amsterdam; Delta Forte,
In de Ransdorper toren is een toeristisch infor-
onder dak’. De publicaties zijn te bestellen via
matiepunt geopend. Er zijn fiets- en wandel-
www.dro.amsterdam.nl of in de Zuiderkerk. (F 3,-).
kaarten van Waterland en omgeving te koop
Bij uitgeverij Bas Lubberhuizen verscheen het
Amsterdam; Eigen Haard, Amsterdam; Eiso Bergsma Plexiglas
en er wordt een film over Waterland vertoond.
zesde jaarboek van het Bureau Monumenten
BV, Amsterdam; ERA Bouw BV, Zoetermeer; G&S Vastgoed,
Geopend op zaterdag en zondag van 11.00 tot
& Archeologie, een bundeling van tek-
17.00 uur.
sten geschreven door het eigen personeel.
Danstheatergezelschap Hans Hof Ensemble
Amsterdam Monumenten & Archeologie
Almere; Het Oosten Woningcorporatie, Amsterdam; Hillen en
en muziekensemble SOIL spelen de voorstel-
- deel 6 bevat onder meer bijdragen over
Roosen b.v., Amsterdam; Inbo Adviseurs Stedenbouwkundigen
ling ‘Wordt aan gewerkt!’ Een voorstelling over
de Montelbaanstoren, een mikwe onder de
Architecten, Amsterdam; ING Real Estate Development, Den
Hoop, die zich manifesteert in de oerdrift tot
Nieuwe Synagoge en het stadsdeel Oost-
het bouwen van een eigen onderkomen. Te zien
Watergraafsmeer. De prijs is F 19,50.
op 11 oktober in Schouwburg Almere, aanvang
In Een Hollands heiligdom. De moeizame archi-
Kristal BV, Amsterdam; Loof & van Stigt Architecten, Amsterdam;
20.30 uur.
tectonische eenwording van Nederland schetst
MAB Groep BV, Den Haag; Moes Bouwgroep, Almere/Zwolle;
Amsterdam; ARCADIS, Hoofddorp; de Architekten Cie.,
architectuur- en cultuurhistoricus Thomas H. von
Amsterdam; Boer & Croon Ruimtelijke Investeringen BV, Amsterdam; Boer Hartog Hooft, Amsterdam; Bouwbedrijf M.J. de Nijs en Zn BV, Warmenhuizen; Bouwfonds MAB Ontwikkeling
Amsterdam; Dick van Gameren architecten BV, Amsterdam; DOK architecten, Amsterdam; Duinker Van der Torre, samenwerkende architecten, Amsterdam; Dura Vermeer Bouw Amsterdam BV,
Amsterdam; Geraldine Hallie Groep, Amsterdam; Gerard W. Bakker & Partners BV, Amsterdam; Hans van Heeswijk architecten, Amsterdam; Heijmans IBC Vastgoed Ontwikkeling,
Haag; Ingenieursbureau Amsterdam (IBA), Amsterdam; Johan Matser Projectontwikkeling, Hilversum; Koninklijke BAM Groep NV, Bunnik; Köther | Salman | Koedijk Architecten, Amsterdam;
Rabo Vastgoed, Utrecht; Rijnja-Repro, Amsterdam; Rodamco Europe, Amsterdam; Rudy Uytenhaak Architectenbureau BV,
OPEN STELLING
der Dunk aan de hand van de architectuur de
In de maand september openen de forten van
moeizame culturele eenwording van ons land
Ymere, Amsterdam; SV Interieurgroep, Rotterdam; Van den
de Stelling van Amsterdam hun deuren voor het
tegen het einde van de achttiende eeuw. In de
Oever, Zaaijer & Partners, Amsterdam; Van Gool Elburg
publiek. Een kans, want de rest van het jaar zijn
Patriotse en Bataafse tijd vond een overgang
Vastgoedspecialisten, Amsterdam; Vesteda Management BV,
de meeste forten gesloten. Bezoekers kunnen
plaats van een federaal bestel naar een gecen-
alles te weten komen over de geschiedenis en
traliseerde eenheidsstaat. Wat in Holland de
functie van de Stelling van Amsterdam, maar
norm was, werd ook elders de norm. Het boek,
ook ronddwalen door de gangenstelsels en de
verschenen bij Prometheus / Bert Bakker, kost
KOPIJ ARCAM NIEUWS 114
door de jaren heen ontstane flora en fauna bekij-
F 45,-.
Het volgende nummer van ARCAM NIEUWS (nummer 114)
ken. Op 15 september zijn meerdere forten tot
Op vrijdag 14 september, om 16.00 uur, presen-
beslaat de maanden november en december. Kopij kan tot
middernacht geopend. Bij Fort Edam zijn er ’s
teert Max van Rooy zijn publicatie Het verhaal
avonds rondleidingen door het halfdonkere fort.
van de architectuur bij ARCAM. Drie decennia
ARCAM
Het volledige programma is te zien op www.stel-
lang beleed hij in NRC Handelsblad zijn passie
t.a.v. redactie ARCAM NIEUWS
lingvanamsterdam.nl.
voor architectuur en ontleedde hij met verfijnde,
Prins Hendrikkade 600
kritische pen uiteenlopende creaties van archi-
1011 VX Amsterdam
CURSUSSEIZOEN
tectuur en stedebouw. Uit al deze reportages,
T 020 6204878
Het cursusseizoen barst weer los in septem-
recensies, interviews en beschouwingen koos hij
F 020 6385598
ber. De cursussen variëren van het oude
zeventig stukken die samen zijn verhaal vertellen.
e-mail:
[email protected]
vertrouwde mallen maken en gieten bij het
Het boek is te koop voor F 49,95.
www.arcam.nl
Amsterdam; Soeters Van Eldonk Architecten, Amsterdam;
Maastricht; De Woonmaatschappij, Hoofddorp; Woonstichting De Key/De Principaal BV, Amsterdam; Zwarts & Jansma Architecten, Amsterdam.
uiterlijk 1 oktober bij de redactie worden ingeleverd.
