Officieel orgaan van Plaatselijk Belang Mildam Jaargang 10 - nr. 2 Verschijnt 4 x per jaar Oplage: 320 stuks

Mildamster Brêge Colofon Redactie: Sietse van Dijk Henk Hidding Jan Peter Jansen van Galen Henk v.d. Kam Ab Slager Michiko Sugawara Lily Tola Renske de Vries (lay-out) Penningmeester: Grietus Brouwer Linoleumsnede voorblad: Jan ten Hoeve Vormgever voorblad: Roelof Koster Cartoon: Berend Krekt

Officieel orgaan van Plaatselijk Belang Mildam Jaargang 10 - nr. 2 Verschijnt 4 x per jaar Oplage: 320 stuks Rekeningnr. Rabobank: NL86 RABO 0109 9610 05 t.n.v. Dorpskrant Mildamster Brêge Wilt u reageren? Dat kan per e-mail: [email protected] òf schriftelijk: Redactie Mildamster Brêge, p/a De Wissel 14, 8454 KT MILDAM

Inleveren kopij: vóór 15 mei 2015 (± één vel A4-formaat; lettertype Calibri; puntgrootte 11)

INHOUDSOPGAVE Colofon ................................................................................................. 1 Contactpersoon Plaatselijk Belang ........................................................... 3 Buurtcoördinatoren ................................................................................ 3 Van het bestuur van Mildam ................................................................... 3 Sneeuw in Mildam! ................................................................................ 5 Verrassing!............................................................................................ 6 Mijn onderduik en de familie Hoekstra ..................................................... 7 Klankbord ............................................................................................ 10 It Alde Tsjerkje ‘verlicht’ ........................................................................ 11 Stapelgek ............................................................................................. 12 Cartoon ............................................................................................... 15 Naar Russisch voorbeeld….. .................................................................. 15 Nieuwe inwoners Mildam ....................................................................... 17 Geboortes Mildam................................................................................. 17 Titi Zaadnoordijk .................................................................................. 18 Waar-o-waar ........................................................................................ 19 Spelen met woorden ............................................................................. 20 Doarpshelp Ketlik/Mildaam .................................................................... 21 Lolke Woudstra, slager.......................................................................... 22 Meitinker.............................................................................................. 24 Michiko ................................................................................................ 25 Het Mauritshuis in Den Haag ................................................................. 26 Doe mee met recycling VV Mildam ......................................................... 28 Zo vader, zo dochter ............................................................................. 29 Galerie It Alde Tsjerkje ......................................................................... 32 Muziek in Galerie It Alde Tsjerkje (20 maart 2015) .................................. 33 Open dag en openingstoernooi TV Mildam eo ......................................... 34 Programma Soos 60+ voor april en mei ................................................. 35 Vrijmarkt Koningsdag ............................................................................ 35 10 jaar *** Oranjefestijn Katlijk/Mildam *** 10 jaar ............................... 36 Lopers voor Rollers ............................................................................... 37 Toanielferiening ‘De Twa Doarpen’ ......................................................... 38 Toneel in Café d’Herberch ..................................................................... 38 Kerkdiensten PKN ................................................................................. 39 Nieuwjaarsborrel van de Weversbuurt .................................................... 40 Nieuwjaarsduik ..................................................................................... 41 Sponsorbrief......................................................................................... 42

Mildamster Brêge

2

INFORMATIE

Contactpersoon Plaatselijk Belang Ietje Miedema  0513 - 68 20 43 E-mailadres: [email protected] Website Mildam: www.mildam.org

Buurtcoördinatoren Judith van Tongeren, De Karn 13 Janny Jongedijk, Schoterlandseweg 33 Rykele Hoekstra, Schoterlandseweg 85 Eddie Bouwstra, Van Aylvalaan 13 Sietse van Dijk, Molenlaan 22 Bauke Visser, De Dobbe 52 Peter Dral, Weversbuurt 17 Rjim de Jong, Verzetslaan 17

Bruggelaantje/De Karn/Milhoes Schoterlandseweg (west) Schoterlandseweg (oost) Van Aylvalaan/De Wissel Canadezenlaan, Molenlaan De Dobbe Yntzelaan/Weversbuurt Verzetslaan

VAN HET BESTUUR VAN PB MILDAM De nieuwe Brêge ligt voor u. Niet noemenswaardig, denkt u misschien. Dit gebeurt immers vier keer per jaar? Deze keer wel, de Brêge viert haar 10-jarige jubileum! Het bestuur van Plaatselijk Belang feliciteert de redactie hiermee. Ook alle vrijwilligers die de afgelopen jaren zich ingezet hebben voor de Brêge, bedankt! De eerste Brêge van 2015 - een korte terugblik op een aantal zaken die PB in 2014 heeft ondernomen, is dan wel op zijn plaats. Met onder andere ondersteuning van PB heeft het wandelnetwerk definitief vorm gekregen. Het Van Scheltemabrugje is geplaatst en PB heeft voor het eerst een nieuwjaarsinloop en een activiteit op Koningsdag georganiseerd. Leuke dingen die goed ontvangen zijn. Daarom is er op 3 januari jl. opnieuw een nieuwjaarsinloop georganiseerd. Met een opkomst van 74 dorpsgenoten was het een gezellige middag. 3

Mildamster Brêge

Voorafgaand aan de bijeenkomst was er een wandeling georganiseerd over een deel van het nieuwe wandelnetwerk. Een groep van 20 wandelaars heeft gezamenlijk een leuke wandeling gemaakt, om zich daarna lekker op te warmen onder het genot van een drankje in het Hof van Schoterland. We kunnen terugkijken op een zeer geslaagde middag.

Het bestuur is inmiddels druk met de voorbereidingen van de jaarvergadering. Deze zal op dinsdag 7 april 2015 om 20.00 uur worden gehouden in het Hof van Schoterland. Er wordt nog gezocht naar bestuursleden en een voorzitter. Tot een half uur voorafgaand aan de vergadering kunnen belangstellenden zich melden bij de voorzitter. We zullen deze jaarvergadering anders opzetten dan vorige jaren. Het bestuur wil graag in gesprek met de leden. Wat leeft er, wat zijn de wensen in het dorp, waar willen we naartoe en hoe gaan we dat met z’n allen realiseren? Hebt u ideeën of wilt u de handen uit de mouwen steken, schroom niet om dit op 7 april kenbaar te maken. Tijdens de jaarvergadering zal de politie een presentatie geven over inbraakpreventie. Op 22 januari jl. werd er een zogenaamde ‘wittevoetjes-actie’ gehouden. Mildamster Brêge

4

Aanleiding voor het houden van de witte-voetjes-actie is het aantal inbraken in de afgelopen anderhalf jaar in Mildam. Tijdens deze inbraakpreventieactie werden inwoners geattendeerd op hun verantwoordelijkheid als het gaat om het voorkomen van woninginbraak. Politieagenten gingen samen met vrijwilligers van Plaatselijk Belang Mildam de straat op. Er werden verschillende ‘witte voetjes’ uitgereikt voor niet-afgesloten auto’s, fietsen, schuurtjes en deuren van woningen. Voor De Karn, Milhoes en Bruggelaantje is Judith van Tongeren de nieuwe buurtcoördinator. Judith neemt deze taak over van Jan Bart Brijker. Tot ziens op onze jaarvergadering! Bestuur Plaatselijk Belang Mildam *********

Sneeuw in Mildam! Afgelopen winter heeft het verschillende keren gesneeuwd. Mildam wordt dan nog mooier dan het al is. Idyllische plaatjes van ons dorp aan de Tjonger, het bos en alles er omheen. Het is geweldig fijn te zien dat bewoners van het dorp hun stoep en pad sneeuwvrij maken. Dit tot plezier van postbodes, krantenbezorgers, pakketbezorgers en de buren/bewoners die graag even een wandeling maken. Het maakt het een stuk aangenamer en veiliger om naar buiten te gaan. Namens deze mensen: ‘sneeuwruimers, hartelijk bedankt!’ en voor wie dit voorbeeld wil volgen: kleine moeite, groot plezier!

Op 12 april 2015 is het 70 jaar geleden dat Mildam als eerste dorp van de gemeente Heerenveen door een Canadese gevechtsgroep werd bevrijd. Steekt u weer de vlag uit op 12 april a.s.?

5

Mildamster Brêge

REDACTIE MILDAMSTER BRÊGE

Verrassing! Tijdens onze redactievergadering eind januari jl. kwam een afvaardiging van het bestuur van Plaatselijk Belang ons een taart brengen vanwege de tiende jaargang van de dorpskrant. Een heerlijke slagroomtaart met een (eetbare) afbeelding van de voorkant van de Mildamster Brêge.

Redactieleden Renske de Vries, Lily Tola, Henk Hidding, Ab Slager, Grietus Brouwer (penningmeester), Henk v.d. Kam, Michiko Sugawara, Sietse van Dijk en Jan Peter Jansen van Galen.

Mildamster Brêge

6

ONDERGEDOKEN IN MILDAM Op de website www.mildam.org staat het verhaal over Wiebe Ieneearm. Deze gehandicapte boer van de Yntzelaan deed alle boerenwerk - behalve melken - met zijn ene arm, was daarnaast voerman, contributieloper voor het ziekenfonds, bespeler van de tuba in het muziekkorps en een handige stroper en mollenvanger. Een bezoeker van de site, de heer J.L. Jacobsen, op zoek naar jeugdherinneringen, las het verhaal over Wiebe Hoekstra en vond een aanvulling op het verhaal over Wiebe-met-de-ene-arm noodzakelijk.

Hier volgt zijn verhaal, op enkele plaatsen ingekort en aangepast; in toon en stijl ongewijzigd.

Mijn onderduik en de familie Hoekstra In 1942 was ik vijf jaar en ik woonde in Rotterdam in de deelgemeente Blijdorp. Zoals bekend ging de bezetter geleidelijk en doelgericht over tot steeds hardere maatregelen tegenover de joodse bevolkingsgroep in Nederland. Mijn ouders hadden de vooruitziende blik om mijn vier jaar oudere zus en mij net op tijd te laten onderduiken. Een paar weken daarna, zo bleek later uit de archieven van kamp Westerbork, werd mijn hele familie, een kleine tweehonderd personen, mijn ooms en tantes, neven en nichtjes, oma’s en opa’s, via kamp Westerbork op transport gesteld naar de vernietigingskampen, naar Sobibor en Auschwitz. Mijn zus was naar een boerderij midden in de Brabantse Biesbosch gebracht, in die tijd een voor de Duitsers moeilijk toegankelijk getijdengebied, en ik werd door buurman Jan Visser uit Rotterdam naar de Achterhoek gebracht. Daar ging ik maandenlang van het ene adres naar het andere, zeker naar zo’n veertigtal adressen bleek later. Uiteindelijk kwam ik via het Groningse Haren met behulp van de Friese organisatie, onder beheer van Jan Spiekhout uit Leeuwarden, terecht in Wijnjeterp bij Taeke en Grietje Feenstra met hun zoon Berend en ‘Pake’. Maar ook daar kon ik maar een paar maanden verblijven, waarna ik uiteindelijk via de ondergrondse onderduikorganisatie terecht kwam bij de familie Hoekstra aan de Yntzelaan in Mildam. Dat zal geweest zijn eind 1943, tenminste voor zover ik mij kan herinneren. Het is per slot van rekening al meer dan 70 jaar geleden. 7

Mildamster Brêge

Ik werd een echt Fries ventje, geïntegreerd in de samenleving van toen. Ik sprak Fries, droeg klompen, ging op zondag twee keer (misschien wel drie keer) mee naar de kerk en ging gekleed zoals alle kinderen in die tijd gekleed gingen. Ik ging zelfs naar school, naar de klas van juffrouw Van Wieren en later naar Katlijk. Ik speelde bij bakker Libbenga met zijn zoon Lykele, die nog steeds in Mildam woont, en op de slachterij van de broer van bakker Libbenga er tegenover. De boerderij waar ik woonde aan de Yntzelaan staat er nu nog, bijna zoals ik mij herinner dat ie toen was. Nog dezelfde vorm van dak en schuur, dezelfde ramen aan de voorkant van de ‘opkamer’ met een klein raampje aan de zijkant en met dezelfde ligusterheg aan de voorzijde (nr. 5). Het varkenshok naast de schuur en het losstaande kookhuisje – met daarin de keuken met het fornuis met de ringen waarop alle maaltijden werden klaargemaakt– zijn er niet meer. De Yntzelaan was toen een zandpad met een karrenspoor. Zonder dat ik het toen besefte, liep de gehele familie Hoekstra een enorm risico, want, mocht ontdekt worden dat er bij hen een joods onderduikertje zat, dan werden ze zonder meer tegen de muur gezet en doodgeschoten en was ook ik op transport gesteld, met dezelfde afloop als die van mijn familie. En er was heel veel controle door de Grüne Polizei. Als die kwam, dan werd de familie Hoekstra op een of andere wijze tevoren geïnformeerd en werd ik tijdig in de opkamer diep onder de bedstee gestopt en ik moest me muisstil houden tot het moment dat ik er weer uitgehaald werd. Ik weet nog dat ‘t soms wel één tot twee uur kon duren, wat voor een klein ventje heel lang is. Eén keer, dat weet ik nog goed, was ik zo verschrikkelijk nieuwsgierig naar wat er allemaal gebeurde dat ik er uitgekropen ben en stiekem en voorzichtig door het kleine raampje naar buiten heb gekeken, maar ik schrok zo van al die mannen in uniform met helmen en geweren die de schuur in gingen, dat ik razendsnel ben teruggekropen en de eerste uren er niet meer uit durfde te komen. De Hoekstra’s waren de mensen die de echte moed hadden en die vonden dat ze dit aan zichzelf verplicht waren, zonder verdere vragen te stellen. Het waren de Stille Helden! Zoiets realiseer je je later pas. Mildamster Brêge

8

Mildam werd op 12 april 1945 bevrijd, maar ikzelf moest tot augustus ‘45 bij de familie Hoekstra wachten tot ik door mijn moeder, die ik natuurlijk op die leeftijd na drie jaar absoluut niet meer kende - ’t was een vreemde mevrouw - werd opgehaald. Ik herinner mij nog dat ik stond te huilen tegen een grote boom tegenover het kerkje, terwijl we stonden te wachten op vervoer naar Den Haag, waar mijn ouders na mei ‘45 gingen wonen. Ik wilde niet mee, ik wilde bij tante Katrien blijven en niet met die rare mevrouw mee. Mijn moeder en ik gingen in de laadbak van een vrachtauto, ander vervoer was er niet, op weg naar Den Haag, naar mijn vader en zusje. Die kende ik natuurlijk ook niet meer. Het is allemaal heel lang geleden, maar nooit vergeten. Na een aantal bezoeken na de oorlog zijn de contacten verwaterd, wellicht door de scheiding van mijn ouders begin jaren vijftig. Ik weet het niet, maar wel besef ik steeds beter, dat zonder de moed, het onbaatzuchtig aanvaarden van het grote risico en de opofferingsgezindheid van de familie Hoekstra, ik dit misschien nooit had kunnen vertellen… J.L. Jacobsen Oom Wiebe Hoekstra met paard rond 1950

Bezoek aan de fam. Hoekstra in 1952

9

Mildamster Brêge

IT ALDE TSJERKJE MILDAM

Klankbord Waarschijnlijk hebt u gezien dat er werkzaamheden plaatsgevonden hebben aan It Alde Tsjerkje in Mildam. Het klankbord werd gerestaureerd. Hieronder kunt u lezen waar een klankbord voor dient.

Voordat de betekenis van het klankbord duidelijk wordt, moet eerst iets worden verteld over de preekstoel. De preekstoel of kansel is een hoog spreekgestoelte, bestemd voor priester of predikant om tijdens de christelijke godsdienstoefening de preek te houden. Aanvankelijk een licht, verplaatsbaar gestel, sinds het midden van de 13e eeuw een stenen bouwsel met een vaste plaats in de kerk. In de renaissance komt de houten preekstoel in gebruik. Na de reformatie wordt de preekstoel, omgeven door het doophek, het belangrijkste meubelstuk in de protestantse kerkgebouwen. De preekstoel bestaat uit een kuip, waarin de prediker plaats neemt om staande zijn preek te houden; vaak is er een klein zitbankje aanwezig. Boven de kuip is, vanwege de verstaanbaarheid of akoestiek, een klankbord aan de muur gehangen, al dan niet met een bekroning.

Mildamster Brêge

10

Tussen klankbord en kuip is dikwijls een ruggeschot tegen de muur bevestigd. De kuip eindigt aan de onderzijde in een lampet met knop of rust op een voet op de vloer. De kuip, en daarmee meestal ook het klankbord, kan zeshoekig, vierkant of rond zijn. Tot de kuip geeft een veelal aan de linkerzijde gebouwde trap toegang. In gereformeerde kerken heeft de preekstoel vaak de vorm van een rechthoekig platform met twee opgangen en is in een schelpvormige nis geplaatst. Doordat er tegenwoordig geluidsinstallaties worden gebruikt, is een klankbord niet meer nodig. Op de achterkant van het oude klankbord van Mildam was de naam ‘Dirk’ gekrast en nog iets, maar dat laatste was niet meer te lezen. Het klankbord wordt gerestaureerd en daarmee in de oude staat teruggebracht. Bij de restauratie gaat natuurlijk oud voor nieuw, m.a.w. wat nog goed is - en dat is het meeste - blijft behouden. De restauratie is voltooid en u bent - zoals altijd - van harte welkom. Grietus Brouwer *********

It Alde Tsjerkje ‘verlicht’ Het zal u vast opgevallen zijn dat It Alde Tsjerkje in Mildam tot elf uur ’s avonds mooi verlicht wordt. Het Mildamster monumentje is zo in de donkere avond een mooie, aandachttrekkende blikvanger. Tijdens de aanleg van de buitenverlichting kreeg ik een mailtje met bijgaande foto, met de tekst: “Stop maar met de aanleg, het kerkje wórdt al verlicht”. Een auto die voor het kerkje stond, had door onbekende oorzaak vlam gevat en dat leverde een ‘mooi’ plaatje op. Grietus Brouwer 11

Mildamster Brêge

MILDAM

Stapelgek Wie zich op dinsdagochtend van Mildam via de Yntzelaan naar Oranjewoud of Heerenveen spoedt, op weg naar school of kantoor, ziet halverwege deze laan, aan de rechterkant, ons, mannen van zekere leeftijd, in de weer met kruiwagens vol tegels. We zijn de stapelaars van het ‘poortgebouw’ in de Ecokathedraal van Louis le Roy.

De Ecokathedraal Deze Ecokathedraal is vanaf de jaren zeventig langzamerhand vormgegeven door Le Roy. Hij stapelde bouwwerken met precisie, waarbij de gemeente Heerenveen het stapelmateriaal verschafte. Deze bouwwerken werden in de loop van de tijd door de natuur overgenomen. Dat was ook de bedoeling, want door het stapelen van bouwsels werd gezorgd voor een verschil in hoogte, droogte, vochtigheid, zon en schaduw en daardoor kon er een grote biodiversiteit ontstaan. Als tegenstelling tot bedachte, kaarsrechte uitbreidingsplannen in stad of dorp en voor 1 % grond voor ‘spontane’ ontwikkeling. En dat wilde Le Roy. De poort Terug naar ons, de mannen van de Porta Celi. Le Roy is in 2012 overleden en al sinds enige jaren zorgen wij als vrijwilligers voor een verdere ontwikkeling van zijn Ecokathedraal. We bedenken en stapelen nieuwe bouwwerken; het laatste bouwwerk is de in het oog springende poort aan het begin van de Ecokathedraal. Dat kwam zo: ruim een jaar geleden kwam een van ons aanzetten met een artikel uit de krant over een Russische kunstenaar die van plakken gestapeld hout een poort had gemaakt op een groot, woest stuk terrein, waar meerdere houten stapelwerken stonden.1) De beslissing werd in een vloek en zucht genomen: ‘ Dat doen we ook, en dan op onze manier’ . Nou hebben we het geluk dat we een strenge meester in ons midden hebben, die ons voortdurend wijst op ons falen op het gebied van nauwkeurig stapelen. Hij stond er dan ook op, dat we ons in november 2013, eerst secuur bezighielden met het fundament van de poort. Want ‘als dat niet goed is, wordt het niks’. ) Zie ook het artikel over de Russische ‘poort’ op pagina 15 en 16.

1

Mildamster Brêge

12

We ploeterden wekenlang met hefbomen om half begraven plakken beton die onder het grondoppervlak scholen, waterpas te krijgen en om met straatkolken en trottoirbanden een stevig fundament te leggen. Rekenen Van te voren hadden we wat zitten rekenen. Zo dachten we dat, als we gemiddeld 200 tegels per keer zouden leggen, we in juli of augustus 2014 wel klaar zouden zijn. Dat viel dus tegen. We hadden ons vergist in onze ijzeren conditie en in de hoogte van ons bouwwerk. Hoe hoger we kwamen, hoe moeizamer de tegels namelijk op hun plek konden worden gestapeld. Zo werden de tegels van de bovenste twintig lagen per stuk in een emmer omhoog gehesen en dat kost tijd en kracht. We hadden ook uitgerekend, dat, als we met elke gestapelde laag steeds anderhalve centimeter naar binnen schoven, de poort een voldoende onderdoorgang van drie meter kreeg. Om zorgvuldig te werken hadden we van panlatten een driehoekige mal gemaakt, maar dat werd al spoedig als lastig ervaren. Dus op gevoel en nauwkeurigheid gingen we aan het stapelen. Ook sloegen we een serieuze slag naar het aantal tegels dat we nodig zouden hebben. Een van de stapelaars kwam met lagere-schoolrekenen tot 7560 tegels en onze strenge meester die een bouwtechnisch verantwoorde rekenmethode toepaste, kwam ongeveer op hetzelfde aantal uit. Porta Celi Tja, en dan de naam. Ons stapelwerk hebben we Porta Celi genoemd. Dat staat ook fier op een tegel boven de doorgang. Porta Celi, de Hemelpoort, omdat de poort toegang geeft tot een stukje hemel op aarde, op een wonderlijk landschap van gestapelde bouwsels en een variëteit aan wilde bloemen, planten, bomen en struiken. 13

Mildamster Brêge

De Hemelpoort, vanuit het donker onder de bomen bij de ingang, door de poort naar het licht van een open ruimte in de Ecokathedraal. Vooral als de zon ’s ochtend schijnt, is dit een magnifiek gezicht. We zijn van de poort gaan houden.

En verder? Na ruim een jaar is de Porta Celi af. We moeten nog opruimen langs de Yntzelaan. En dan…? We dachten dat dit ons laatste kunstje was, want de leeftijd begint te dringen. Maar onze strenge meester had onlangs een nieuw idee. Daar denken we over na. Wie weet! Een stapelaar

Mildamster Brêge

14

CARTOON

ECOKATHEDRAAL

Naar Russisch voorbeeld….. Een artikel in de Leeuwarder Courant van augustus 2013, getiteld ‘Kunst waar niets was’, prikkelde de creatieve geest van Berend Jansen, één van de stapelaars (‘stapelgekken’, in eigen jargon) die elke dinsdagochtend te vinden zijn op het terrein van de Ecokathedraal aan de Yntzelaan.

Het artikel ging over het Russische dorpje Nikola-Lenivets, gelegen 200 km ten zuidwesten van Moskou.

15

Mildamster Brêge

In 20 jaar tijd ontwikkelde Nikola-Lenivets zich van een vervallen dorp tot het middelpunt van ‘landart’-ontwikkeling met, inmiddels, een dertigtal kunstobjecten en bijbehorende jaarlijkse festivalactiviteiten. Initiatiefnemers waren kunstenaars en architecten uit Moskou en Sint Petersburg. Eén van hen, Boris Bernaskoni, was de ontwerper van een indrukwekkende houten poort, een soort Arc de Triomphe. In vier maanden gebouwd van zes meter lange houten zwartgeschilderde planken, ruim dertien meter hoog. Binnenin o.a. een trapconstructie, een inwendige ruimte en bovenop een uitkijkplatform.

Toen de stapelaars in de Ecokathedraal toe waren aan een nieuw project, was een plaatje van het Russische kunstwerk voldoende om de stapelaars wild enthousiast/stapelgek te maken… Berend Jansen deed de ‘techniek’: fundering, calculaties, doorloophoogte, etc. In ruim een jaar tijd werden duizenden tegels gestapeld tot de Porta Celi zoals die zich nu manifesteert aan de Yntzelaan als toegang tot de Ecokathedraal van Le Roy. Jan Peter Jansen van Galen

Mildamster Brêge

16

NIEUWE INWONERS MILDAM Eind vorig jaar is Rommie Wassenaar vertrokken naar Akkrum; zij woonde op De Dobbe nr. 2 In december jl. zijn Wieke en Harm de Roos - De Dobbe 3 - verhuisd naar Heerenveen. Nu woont hier Bauke Groothof. Aan het Bruggelaantje 5 zijn Carlo en Yvonne van Os komen wonen. Carlo komt oorspronkelijk uit Den Haag, maar heeft hiervoor in Drachten gewoond; Yvonne woonde in Joure. ********* Mevr. Johanna Spijker-Post, oud-inwoonster van Mildam, is op 1 februari jl. op de leeftijd van 103 jaar overleden. In de dorpskranten 6.3 (juni 2011) en 9.4 (sept. 2014) hebben we aandacht besteed aan haar hoge leeftijd en goede gezondheid. We wensen de familie sterkte. *********

GEBOORTES MILDAM

Op 12 januari 2015 is Nynke Grietje geboren, dochter van Annelies Fopma en Jan Kooistra, zusje van Tessa en Peter. Ze wonen aan de Schoterlandseweg 99. De tekening van de ooievaar is gemaakt door Titi Zaadnoordijk.

Meer over deze beeldend kunstenaar: zie de volgende pagina. 17

Mildamster Brêge

KUNST Boven de vermelding van geboortes in Mildam plaatsen we voortaan een afbeelding van een ooievaar. In dit nummer voor de eerste maal. De tekening is gemaakt door Titi Zaadnoordijk.

Wie is Titi Zaadnoordijk? Titi is een beeldend kunstenaar, maar ook dichter en performer. Zij volgde haar opleiding aan de kunstacademie in Utrecht. Zij woont en werkt in het prachtige natuurgebied ‘De Rottige Meenthe’, westelijk van Wolvega. Zij woont daar aan Voetpad 69 in Scherpenzeel. Langs het voetpad door dit gebied kun je mooi wandelen of fietsen en dit combineren met een bezoek aan haar atelier, dat achter haar huis staat. Er wordt op dit moment een grote expositieruimte bijgebouwd. Titi maakt naïeve figuratieve tekeningen, lino’s, bronzen en houten beesten, decors, ansichten, gedichten en boeken in eigen stijl! Veel uitgaven drukt zij zelf. Eenvoud is haar sleutelwoord, soms met franjes. In haar werk zit vaak humor, maar ook relativering. Daarnaast geeft ze poëzievoorstellingen en diverse workshops. Wilt u een verdere indruk krijgen van haar leven en werk? Bezoek dan haar website: www.titi.nl. Via haar site kunt u eveneens enkele filmpjes vinden (YouTube) over haar als performer. Wilt u op de hoogte blijven van haar activiteiten, dan kunt u zich abonneren op haar nieuwsbrief. Henk van der Kam Mildamster Brêge

18

PRIJSVRAAG

Waar-o-waar De foto was niet zo gemakkelijk te raden, de vorige keer. Dat bleek ook wel uit het aantal inzendingen, dat bedroeg precies nul. Gelukkig hoorde ik dat sommigen wel flink hebben gespeurd waar dit toch zou kunnen zijn. Je moest er wel even de wandelschoenen voor aantrekken, maar binnen een uur is het - voor mij in elk geval - wel te doen om naar de plek te lopen waar de foto is gemaakt. Dat gaat zo. U loopt via de Molenlaan het dorp uit. Aan het einde rechtdoor. Bij de bocht in de Marijkemuoiwei gaat u weer rechtdoor, de Brandeleane in. Aan het eind over de brug rechtsaf. U hebt dan het water van de verbindingsvaart aan uw rechterhand. Deze vaart volgen. Na de bocht ziet u aan de overkant van de vaart het tafereeltje op de foto. De boerderij en de huizen staan aan de Ds. Veenweg in De Knipe. De nieuwe foto

19

Mildamster Brêge

De nieuwe foto is in de buurt van Mildam gemaakt. Herkent u het plekje, mail dan het adres of een omschrijving van de plek naar: [email protected]. U kunt de oplossing ook schriftelijk inleveren bij Sietse van Dijk, Molenlaan 22, Mildam. De oplossing kan tot uiterlijk 6 weken na het verschijnen van deze krant worden ingezonden. Onder de goede inzenders wordt een cadeaubon van € 7,50 verloot, te besteden bij het Kreatief Kollektief in It Alde Tsjerkje. Succes allemaal. Sietse van Dijk *********

Spelen met woorden - Sietse D.

* Autoreclame: one, two, three, Ford. * Bij DWDD: - Het meer lake ondiep. - Hij zag er veel hour uit. * Ellen, bij de slimste mens, over Bouterse in Madurodam: “Desi Kabouterse”.

www.mildam.org Neemt u ook eens een kijkje op de website van Mildam. Behalve actuele zaken kunt u hier ook oudere dorpskranten en alle verhalen van Alie Rusch (‘Vroegere winkels en woonhuizen in Mildam’) lezen. Mildamster Brêge

20

SAMENLEVING

Doarpshelp Ketlik/Mildaam Doarpshelp Ketlik/Mildaam won in 2014 de vrijwilligersprijs ‘De Zilveren Duim’ van de gemeente Heerenveen en de Heerenveense Courant. Hieronder vindt u een overzicht van onze activiteiten in 2014.  De leden van de werkgroep brachten huisbezoeken aan ouderen en andere belanghebbenden, minimaal één keer, vaak twee keer per jaar. Het betreft ruim 60 adressen in Katlijk en Mildam.  De werkgroep + andere vrijwilligers deden: Ritjes ziekenhuis, kapper, enz. 25 keer Klusjes 5 keer Tijdelijk tuin even bijwerken 3 keer Inschakelen telefooncirkel 1 keer Extra bezoekjes, wandelingetjes met mensen 8 keer Invullen papieren 3 keer Instructie regelen voor gebruik tablet 1 keer  Alles gebeurt op aanvraag, via de werkgroep. In principe is alles tijdelijk, we vervangen geen professionele hulp. Wel kunnen we zo nodig helpen bij verwijzing hiernaar.  We werkten mee aan de huis-aan-huis-folder van de gemeente over zorg, jeugd en werk.  We hebben voorlichting gegeven aan Nieuwehorne en De Knipe over een daar op te zetten doarpshelp.  Op 18 november 2014 is er een gezellige avond voor vrijwilligers geweest in de Thomastsjerke.  Er verschijnt twee keer per jaar een nieuwsbrief voor vrijwilligers. Toekomst: We denken aan het vergroten van onze werkgroep. Ook streven we naar uitbreiding van het aantal vrijwilligers. We zoeken bijvoorbeeld mensen voor eenvoudige computer- en tabletondersteuning. Aanmelden kan bij een van de contactadressen (zie volgende pagina). 21

Mildamster Brêge

Contactadressen Doarpshelp Ketlik/Mildaam:  naam e-mail Grietje Kooistra 631426 [email protected] Anneke Zwanenburg 632544 [email protected] Henny Bakker 633770 [email protected] Janny Wierda 542287 [email protected] Menno de Bruin 541984 [email protected] Rjim de Jong is wegens ziekte enige tijd uitgeschakeld. *********

VROEGERE WINKELS EN WOONHUIZEN IN MILDAM

Lolke Woudstra, slager De slagerij van Lolke en Rinske Woudstra lag op de hoek Schoterlandseweg-Molenlaan. Van het gezin met vier kinderen - Lykele, Klaas, Kees en Rinske - leven de laatste twee nog. Kees woont in Purmerend en Rinske in Lochem. Ze vreest dat ze niet veel meer weet, maar belooft in haar geheugen te duiken. Dan ligt haar handgeschreven brief op de mat en als we erover bellen, komen steeds meer herinneringen boven.

Heit Lolke Woudstra en mem Rinske de Jong begonnen als slager in

Drachtstercompagnie. Er waren al vier kinderen, toen ze rond 1936 naar zijn geboortedorp Mildam kwamen, waar ze de slagerij van Anne Kampen overnamen, die verderop een manufacturenzaak begon. Lolke (r) als 22jarige in de leer bij Anne Kampen, zijn voorganger.

Mildamster Brêge

22

“De âldste jonges hawwe in oar berop keazen, mar ús Kees, de tredde soan, is wol slachter wurden,” vertelt Rinske. “Hy hat doe it famke fan Hoekstra fûn, de klompmakker, doe ‘t er op ‘e fyts nei Âldskoat gie: dea lâns de dyk! Dêr hat er it noch oer, krekt dat soarte dingen komme no wer boppe.” Kees was weliswaar het schoolvoorbeeld van de ‘fluitende slagersjongen op bakfiets’, maar besloot toch de fiets aan de wilgen te hangen. In Heerenveen werd de eerste supermarkt geopend, waardoor de verkoop in Mildam terugliep. De jonge slager wilde niet in eigen vlees snijden en vertrok naar elders. Zijn baan bij de Shell bleek achteraf een beste keus. Winkelsluitingswet En de enige dochter? Rinske: “Ik moast ek helpe, fansels. Ik brocht

bygelyks de bestellingen nei de klanten, ek winterdeis oer it spekglêde klinkerpaedsje nei Ter Idzard! En ik makke mei ús mem de boel skjin. Sa’n winkel en slachterij úthimmelje is in sekuer putsje! Snijmasine, hakblok, fitrine, kuolsel: it moat allegearre goed skjin en perfoarst fris rûke en net nei bloed. Dat minsken no grize fan heale kij of bargen, né, dat wie doe oars. In stikje fleis wie eins suver lúkse!” De slagerij is al jaren woonhuis, maar de koelcel is nog intact. Rinske Hes-Woudstra (nu 81) had een fijne jeugd in Mildam.

Beide ouders hebben hard moeten werken, peinst Rinske. Toen ze bij de winkel opgroeiden, was er nog geen winkelsluitingswet. Alleen als ze van school in Katlijk rond 12.00 uur voor het warme eten naar huis (en terug) liepen, was het even rustig. Ze hebben nog evacués opgevangen en heit was actief in het kerk- en schoolbestuur, herinnert Rinske zich. 23

Mildamster Brêge

Maar ook dochters gaan weg. Rinske trouwde in 1957 en vertrok als mevrouw Hes naar Lochem, waar haar man goudsmid was. Lolke hield de slagerij nog een paar jaar open met behulp van een knecht, maar moest de zaak rond 1960 toch verkopen - aan een nieuwe slager. Mildamsters konden dus nog steeds in hun dorp terecht voor een hartig belegde boterham. Varken op het leer Voor klanten is een slagerij een winkel, voor de slager speelt het meeste zich af achter de schermen. Zo kreeg Lolke in de herfst varkens van de boeren. Ze moesten op zaterdag in het hok achter het huis, en op maandag werd er geslacht. Daarbij werd Lolke soms geassisteerd door caféhouder Hielke van der Spoel, maar normaliter was omke Wiebe Hoekstra zijn vaste maat. Hij hielp een varken ‘op het leer’, op zich al geen sinecure, maar: “Omke Wiebe hie mar ien earm en der koe hy wier álles mei!” zegt zijn nichtje bewonderend. De mannen bonden het varken op een (trap)leer, waarna Lolke hem vakkundig uitbeende. Dan draaide hij er verse worst van en zijn beroemde droege woarst , waarvoor men van heinde en ver naar Mildam kwam. Het spek werd in het rookhok gehangen en de bloedworst in de winkel. Na hun werkende bestaan handelde Lolke nog een tijdje in koeien voor slager Pieter Balstra in Oudeschoot, weet Rinske nog. En regelmatig hielp hij uitbenen bij Arend Boersma. Die was ‘spekkoper’: hij wist wat voor vlees hij in de kuip had met Lolke Woudstra! Alie Rusch

Meitinker Oudeschoot, Mildam, Katlijk, Heerenveen-Midden en de Akkers. Voor al uw vragen over zorg & welzijn. Spreekuur MFA Oudeschoot iedere dinsdagmorgen van 10.00 tot 11.00 uur. Bel of mail naar Janneke de Jong 0513 - 61 77 64 [email protected]

Mildamster Brêge

24

MICHIKO

Japanse cultuur… In januari vroeg Tiede Jacobi mij om mee te doen met een presentatie van Japanse cultuur; dat was een onderdeel van zijn 2-jarige opleiding ‘Begeleider zorg en welzijn’ bij het Friesland College. Hij werkt bij de opvang voor daklozen, Wirdumer Poort, aan de Oostergoweg in Leeuwarden; dit is een onderdeel van Zienn. Thuis bij Tiede en Mirjam hebben we het besproken en voorbereid. Een studievriend van hem, Okke, deed ook mee; die was enige tijd geleden voor 18 maanden in Japan geweest en wist er dus ook wel wat van. Hij had o.a. twee katana’s (zwaarden) uit Japan en veel foto’s. De presentatie op het Friesland College was begin februari. Ik ging er in kimono naar toe en had nog drie andere kimono’s mee om aan de andere cursisten te laten zien. Ik had ook andere kleine dingen meegenomen: boeken, zori en geta (hoge slippers, te dragen bij de kimono), mooie, echt Japanse kerst- en nieuwjaarskaarten met kerstliedjes en ook nog kleine gebruiksvoorwerpen. Maar, ja!! Ik had mijn kimono zo lang niet aangedaan. Ik moest eerst oefenen… Het heeft me 2 uur gekost voor ik me helemaal had aangekleed: sokken (tabi), schoenen (zori), speciale onderkleding voor de kimono en dan heel belangrijk de kimono zelf. Goed aankleden kostte me veel tijd; ook de obi (een soort brede ceintuur) was ingewikkeld. Over de obi moet een mooi koordje vastgemaakt worden met een speciale knoop, net zoals vissers dat doen… Ik heb het meerdere keren geprobeerd en ik zweette er van! Toen heb ik even gepauzeerd en het weer geprobeerd zonder in de spiegel te kijken… Gelukt! Mijn handen wisten nu hoe het moest. Op de dag van de presentatie was ik in ongeveer een half uur helemaal klaar. Mirjam kwam mij halen; ze had mooie tulpen voor me meegenomen. Ook had ze sushi en Japanse vlaggetjes meegenomen. Tiede was er in een echte Japanse kimono voor mannen en hij had zich voorbereid over Japan. Helaas was niet iedereen aanwezig (ook de lerares niet), o.a. door ziekte. Dat was jammer; verder was het goed geslaagd. Michiko Sugawara 25

Mildamster Brêge

GESCHIEDENIS EN CULTUUR

Het Mauritshuis in Den Haag Ruim twee jaar geleden heb ik al eens verteld dat Teylers Museum in Haarlem het eerste, echte museum in Nederland was. Al sinds 1784 is het publiek hier welkom om te komen kijken naar voorwerpen van kunst en wetenschap. Het bevat alle mogelijk interessante zaken; schilderijen naast elektrificeermachines en alle mogelijke mineralen naast stukken mosasaurus. Een allegaartje, kun je wel zeggen. Overigens zeer de moeite van het bezoeken waard!

In de periode vóór 1784 werd er genoeg verzameld om heel wat museumruimtes te kunnen vullen. De wat meer vermogenden in het gebied, dat later Nederland vormde, deden aan die verzamelingswoede heel goed mee. We zullen in een bepaalde tijd moeten beginnen, anders zien we door de bomen het bos niet meer. Laten we uitgaan van het moment dat stadhouder Frederik Hendrik behoorlijk vorstelijke neigingen kreeg en besloot het stadhouderlijk hof van Holland te vestigen in Den Haag. Dat was in die tijd een belangrijk gebied, waar ook graaf (later prins) Johan Maurits van Nassau Siegen regelmatig verbleef. Langs de hofvijver ontstond een 'dure' buurt, waar Johan Maurits door Jacob van Campen (de bouwmeester of architect van het stadhuis van Amsterdam, het huidige Koninklijk Paleis) een fraai huis/paleis liet bouwen. Dit verblijf vulde Johan Maurits met diverse schilderijen en andere verzamelstukken, o.a. uit Brazilië, waar hij van 1636 tot 1642 gouverneur was van een Hollandse kolonie. Toen hij in 1642 terugging naar Den Haag, was men ondertussen begonnen met de bouw van het ‘Mauritshuis’ dat in 1644 klaar was. Constantijn Huygens, een beroemde Nederlander (Hollander moet je eigenlijk zeggen) en de buurman van Johan Maurits, hield in de tijden dat deze er niet was, de bouw in de gaten. Johan Maurits verbleef, als hij er wel was, in het Mauritshuis. Hij overleed in 1679. Na de dood van de prins kwam zijn huis in handen van de grootste hypotheekhouder, de familie Maes. Deze verhuurde het pand aan de Staten-Generaal, die er hoge gasten en ambassadeurs in onderbracht. In 1701 ontstond brand, waardoor eigenlijk alleen het muurwerk nog overeind stond. Mildamster Brêge

26

En toen is er iets gebeurd waarmee we nu alleen maar blij mogen zijn: het huis werd niet afgebroken, maar van binnen en buiten geheel gerestaureerd en gerenoveerd! Het werd in alle pracht en praal hersteld , o.a. door de Italiaanse schilder Giovanni Antonio Pellegrini, wiens schilderijen ook nu nog ter plekke zijn te bewonderen. De restauratie was in 1718 voltooid en het huis kon weer worden gebruikt als ambassadeurswoning enz. Later echter ging de status ervan achteruit: het huis deed dienst als gevangenis en wijnopslagplaats, tot in 1807 koning Lodewijk Napoleon, de broer van keizer Napoleon Bonaparte van Frankrijk, het gebouw ging gebruiken om kunstcollecties te huisvesten. En vanaf die tijd ging het hard. In 1820 kocht de Nederlandse Staat het huis voor 35.000 gulden en gebruikte het als onderkomen voor het Koninklijk Kabinet voor Schilderijen en het Koninklijk Kabinet voor Zeldzaamheden. Vanaf dat moment is er eigenlijk een link met Teylers in Haarlem; 38 jaar na de opening van dat museum, kreeg het Mauritshuis zijn museumstatus. Op 1 januari 1822 opende het gebouw zijn deuren voor de bezoekers waarbij de schilderijen “voortaan des Woensdags en

des Zaterdags van tien tot één uur kunnen worden bezichtigd door een ieder, die welgekleed is en geen kinderen bij zich heeft”.

27

Mildamster Brêge

Het museum heeft (vind ik) een mooie collectie met verzamelingen van de toenmalige stadhouders en latere vorsten (Willem I, II en III) en daarnaast van Vereniging Rembrandt, Vereniging Mauritshuis e.a. Er hangen Vlaamse Meesters uit de 15e en 16e eeuw (o.a. Rogier van der Weyden, Memling, Van Dyck en Rubens) maar ook Hollandse Meesters uit de 17e eeuw (o.a. Rembrandt, prachtige dingen van Jan Steen; jawel: Jacob van Campen (!), Gerrit Dou, Frans van Mieris, Johannes Vermeer en schilderwerken uit de 18e eeuw). Het voert te ver om er hier dieper op in te gaan. Een museum dat vrij klein is, maar heel veel waar biedt. Het is beslist de moeite van het bezichtigen waard. Toegang: € 14,- p.p. Met de museumjaarkaart is de toegang gratis, reden genoeg om zo'n MJK aan te schaffen. Met drie à vier bezoeken aan musea heb je de aanschafkosten er uit. Overigens, naast het Mauritshuis heeft Den Haag meer leuke en/of culturele dingen te bieden. Denk maar aan het Haags Museum, Panorama Mesdag, Madurodam en Scheveningen. En natuurlijk winkelen en gezellige zitjes bij de cafés en restaurants. Misschien iets voor de komende maanden als de zon wat langer schijnt, maar het nog te fris is voor het strand van Scheveningen... Ab Slager

Mildamster Brêge

28

LEZING SOOS 60+

Zo vader, zo dochter Roelie Woudwijk vertelde dinsdagmiddag 13 januari jl. in het Hof van Schoterland in Mildam over haar werk als beeldhouwster. Een creatief ambacht dat ze in de voetsporen van haar vader Anne Woudwijk uitoefent. Ze hield een sprankelend verhaal met humor dat in de zaal veel belangstelling wekte.

Roelie vertelt dat ze als kind al het creatieve in zich had. Ze knutselde veel en zat als 12jarige al achter de naaimachine. Ze koos de beroepsopleiding (LBO) Mode en Kleding. Met 14 jaar had ze haar eerste expositie in ‘It Alde Tsjerkje’ van Mildam met apen van klei en kunstbont, die grif van de hand gingen. Ze bleek een goed ruimtelijk inzicht te hebben en besloot, toen ze 16 was, de opleiding bouwkunde te doen. Het werk als bouwvakker was haar echter te zwaar. Voor inkomsten ging ze in de horeca werken, maar deed daarnaast de cursus illustratief tekenen (LOI). Het beeldhouwen zoals haar vader dat deed, zag ze niet zitten. Toen ze 18 jaar was, kon ze het echter niet laten haar vader om uitleg te vragen en het zelf eens te proberen. Ze bleek aanleg te hebben en onder leiding van haar vader leerde ze het beeldhouwen in harde steen met de methode: ‘eerst één keer zien en dan zelf doen’. Hoewel ze geen kunstacademie heeft, kreeg ze toch de erkenning als beeldend kunstenaar op basis van alles wat ze tussen haar start in 1999 en 2004 had gemaakt! Haar vader geeft les op de Klassieke Academie in Groningen, waarbij zij als assistent fungeert. 29

Mildamster Brêge

De werkplaats Roelie woont in Opeinde bij Drachten, waar ze búiten haar werkplaats heeft. Zij verwerkt stenen van wel 4,5 ton, waarbij een takel en een heftruck (verjaarscadeau van haar vriend) onontbeerlijk zijn. Ze heeft een eigen gereedschapswagen om het overzicht te houden op hamers (500 g tot 1 kg), beitels type ‘job’ (hebben een stompe punt), tandbeitels, puntbeitels (deze slijpt ze zelf, wat een precisiewerkje is), bouchardeerhamers (hamers met puntjes en een lange steel, die je met beide handen vasthoudt) en overige hulpmiddelen. Het bewerken van hardsteen is zwaar werk en belastend voor het lichaam. Tijdens het bikken kunnen stukken steen met grote kracht wegvliegen. Daarom zijn er veiligheidsmaatregelen nodig: veiligheidsbril, veiligheidsschoenen met stalen neuzen, een scherm boven de werkplek (ook tegen zon en regen) en een speciale leren band om de pols (overgenomen van haar vader). Om de polsen te sparen neemt Roelie om de 20 minuten pauze, waarvoor ze een kookwekker gebruikt. Haar vader heeft een versleten nek en schouder; dat wil ze natuurlijk voorkomen. Hij beitelde vanuit de schouder, zij vanuit de pols. Bij het gebruik van de tandbeitel gebruik je je hele lichaam. Ze houdt dat dan ook niet langer dan 2 uur vol, anders krijgt ze hoofdpijn. De beitel moet je met je vingers op een speciale manier vasthouden. Doordat je dat doet, krijg je ook een dikkere pink. Ze zegt: “Het misslaan met de hamer op je handen went”. In 2012 kreeg ze toch last van haar nek. Ze moest meer letten op haar lichaamshouding en ging als hulpmiddel ook een flexmachine gebruiken. Om haar onderrug te ontlasten, zit ze vaak op een krukje. Dit zware werk moet je afwisselen met ander werk. Dat is dan ook de reden dat ze 8 jaar lang zaterdags in een kunsthandel werkte en dat ze nu al 15 jaar graveerwerk in glas en steen doet voor diverse steenhouwerijen. Haar specialiteit is hierbij portretten maken. Steensoort Roelie werkt voornamelijk met harde steensoorten, zoals Belgisch hardsteen en dolomietsteen. Belgisch hardsteen heeft een hardheid van 5 (op een schaal van 1 tot 10), heeft veel nuances in het grijs, bevat veel fossielen en… ruikt naar rotte eieren! Ze bestelt stenen tot wel 5000 kg bij steenhouwerijen. Voor ze met een steen begint, wordt deze gecontroleerd op breuklijnen en kristallen. Mildamster Brêge

30

Klinkt het slaan op de steen helder als op een aambeeld, dan zit het goed. Klinkt het dof, dan zitten er teveel kristallen in en moet er soms een stuk van de steen af door hem te splijten. Dat splijten is een apart en secuur werkje met gaten boren en wiggen erin drijven. Het risico bij steenhouwen is dat er ongewild een stuk af kan springen. Belangrijk is om je goed voor te bereiden en het juiste model uit te meten in de grootte van de steen. Beelden In 2002 kreeg Roelie haar eerste opdracht: een zeehond. Roelie gaat niet over één nacht ijs, maar verdiept zich bij iedere opdracht in het onderwerp. Ze maakt eerst een klein model in gasbeton, klei of mergel. Vaak krijgt ze in het donker, in bed, haar beste ideeën. Natuurlijk moet je wel ruimtelijk inzicht hebben. Ze bedacht een zeehond die het water ingaat en vlak ervoor nog even omkijkt. Met dit beeld was ze acht maanden bezig. Een andere opdracht was een olifant. Het werd een jonge olifant die speelt met poep (een gewoonte die bij jonge olifanten gebruikelijk is). Vele opdrachten volgden: Egyptisch beeld met de honingbij, ‘Handen’ (voor een buurtvereniging), een oorlogsmonument (voor de Roma’s), een gierzwaluw (voor mensen met beperking van de Noorderbrug), een dakdekkersmonument en de Jacobsschelp (symbool voor de bekende wandeltocht naar Santiago de Compostella). Het oranjecomité in Smallingerland gaf aan vijf kunstenaars (waaronder haar) de opdracht een ontwerp te maken voor een beeld ter herinnering aan de troonswisseling in 2013. Zij won met haar beeld ‘de Koningskroon’, dat nu in het centrum van Drachten staat. De plaatsing van beelden op de juiste plek in de juiste stand is een belangrijk onderdeel, waarbij haar vader altijd helpt. Roelie maakt ook grafmonumenten, waarbij ze probeert iets symbolisch van de overleden persoon in de steen vast te leggen (van cocon naar vlinder, bloemen en zon, boeken). Kleine grafmonumentjes voor dieren maakt ze ook. Haar eigen woorden zijn hierbij: “Als tastbaar niet meer

is, verzacht herinnering het gemis”.

Henk van der Kam 31

Mildamster Brêge

MILDAM

Galerie It Alde Tsjerkje Zaterdag 7 februari 2015 heeft Galerie It Alde Tsjerkje in Mildam de deuren weer geopend voor een nieuw seizoen. De eerste expositie is van Mariet Rankenberg uit Steenwijk met textiele kunst (t/m 3 april a.s.).

Mariet Rankenberg heeft een voorkeur ontwikkeld voor het zoeken naar nieuwe mogelijkheden van materialen en technieken. Ook het textielmatig verwerken van niet-textiele materialen vormt een grote uitdaging, evenals het combineren van oude (handwerk)technieken met nieuwe. Ze gebruikt in haar werk veel kleurnuances en een zekere mate van transparantie. Een regelmatig terugkerend thema is ‘ontmoeting’, veelal met een magisch poëtische inslag. Naast textielwerk maakt ze ook sieraden. Die hebben meestal een link naar de textiel door de keuze van de techniek (haken, breien, knopen, frivolité, draaddraaien, rijgen, naaien) en/of het materiaal. Textiel is een manier om gevoel, emotie, droom en fantasie bij elkaar te laten komen. Van 4 april t/m 5 juni 2015 exposeert Eugènie Herlaar haar schilderijen. Eugènie Herlaar kreeg landelijke bekendheid toen zij, als eerste vrouw in ons land, in 1965 redacteur/verslaggever en nieuwslezer werd bij het NOS-journaal. Ze heeft altijd een grote belangstelling voor cultuur gehad. En met tekenen, en later aquarelleren, hield ze zich al van jongs af aan bezig. Mildamster Brêge

32

Na jaren geen penseel meer te hebben aangeraakt, begon ze in 2003 weer met schilderen. In het werk van Eugènie is sprake van creatieve diversiteit. Ze toont o.a. landschappen, vrouwfiguren, bloemen en vogels in uiteenlopende stijlen, zonder vaste kenmerken. Haar werk is zowel figuratief als abstract. Haar voorkeur gaat uit naar olieverf, hoewel ze ook het werken met acryl niet uit de weg gaat. Bijzonder zijn de schilderingen op leerachtige bladeren van de zeedruif, een boom die onder andere op Curaçao groeit. Tijdens het Open Huis van 4 april a.s. zijn zowel de leden van het Kreatief Kollektief als Eugènie Herlaar aanwezig om de bezoekers te vertellen over hun diverse technieken. De nieuwe openingstijden van de galerie zijn: - oktober t/m april: vrijdag t/m zondag van 14.00 – 17.00 uur - mei t/m september: donderdag t/m zondag 14.00 – 17.00 uur *********

Muziek in Galerie It Alde Tsjerkje Soirées musicales, zo noemde de componist Rossini de muziekavonden bij hem thuis, waar getalenteerde zangers in ongedwongen sfeer optraden. Op vrijdag 20 maart geven leerlingen solozang van Wil Noorduyn (uit Mildam) een ‘Soirée Musicale’ in Galerie It Alde Tsjerkje. Er worden solo’s, duetten en terzetten gezongen van Vivaldi, Purcell, Mozart, Mendelssohn, Schubert, Dvorák, Brahms en Tosti. Prachtige muziek, uitgevoerd in een mooie ambiance met een verrassend goede akoestiek. De zangers worden begeleid door pianist Peter van der Weide. Tijdens dit concert staat er ook een primeur op het programma: tenor Jan Hooghiemstra zal enkele liederen uit de cyclus ‘die Winterreise’ van Schubert zingen in een Friese vertaling van Pieter Wiersma. Aanvang concert 20.00 uur. De entree, inclusief koffie of thee, is € 7,50. Kaartjes zijn verkrijgbaar in de galerie van vrijdag t/m zondag tussen 14.00 en 17.00 uur. Ook kunt u kaartjes reserveren bij Dirk Bruinsma, tel.nr. 0513 - 62 37 38. 33

Mildamster Brêge

VERENIGINGEN

Open dag en openingstoernooi TV Mildam eo Op zaterdagmiddag 28 maart 2015 nodigen we iedereen, die belangstelling heeft om te gaan tennissen, uit op het tennispark in Mildam (aan de Yntzelaan)

Gezonde beweging op een mooie locatie in de buitenlucht! Kijk ook op website www.tvmildameo.nl Geïnteresseerden in tennis zijn van harte welkom op zaterdag 28 maart om een een kijkje te komen nemen op onze prachtige locatie. Voor de jeugd wordt een clinic gegeven om 13.00 uur door onze tennistrainer Luuk van der Duim. Ook senioren die overwegen om les te nemen, kunnen dan met de trainers kennismaken. Vanaf 15.00 uur is er het jaarlijkse openingstoernooi, waarmee de start van het nieuwe seizoen wordt ingeluid. Hier kunt u dit jaar als introducee ook aan meedoen! Dus: laat u uitnodigen en doe mee. Dit is een uitgelezen mogelijkheid om zelf de sfeer proeven! Graag tot ziens op onze mooie locatie! Tennisvereniging Mildam eo

Mildamster Brêge

34

SOOS 60+

Programma Soos 60+ voor april en mei Woensdag 8 april 2015 14.00 uur

Dhr. V. d. Veen vertoont een prachtige natuurfilm. Hierna wordt het seizoen afgesloten met een broodmaaltijd. In mei vindt het jaarlijkse reisje plaats. *********

Koningsdag 2015 Wat

Vrijmarkt voor jong en oud (opbouw vanaf 9.30 uur) Vergeet je kleedje/tafeltje niet.

Waar

Parkeerterrein sportveld ‘De Wissel’

Wanneer

Maandag 27 april 2015 10.00 – 12.00 uur Plaatselijk Belang Mildam 35

Mildamster Brêge

MILDAM/KATLIJK

10 jaar *** Oranjefestijn Katlijk/Mildam *** 10 jaar Op Koningsdag 27 april 2015 wordt in Café d’Herberch in Katlijk wederom het Oranjefestijn Katlijk/Mildam georganiseerd. Dit jaar is wel een hele speciale editie: het Oranjefestijn viert namelijk haar lustrum, want het bestaat 10 jaar! Er wordt daarom op deze bijzonder feestelijke middag daarom extra uitgepakt! Het festijn wordt ’s middags geopend met een optreden van clown/ jongleur Auke en sneltekenaar Jan Wouda komt langs om iedereen te tekenen. Verder staan er traditioneel voor de kinderen twee springkussens klaar, kan er gereden worden op een pony, zijn er diverse spelletjes en kunnen de kinderen geschminkt worden. Ook de ‘diggelbak’, het spijkerbroekhangen en wc-pot werpen staan weer op het programma. Vanaf 18.00 uur wordt er een spetterend optreden geven door onze ‘eigen’ Dr. Bee and the Kingman en zijn er gastoptredens van lokale zangtalenten! In de grote tent en buiten op het terras is er uiteraard ook ruimte om iets te eten, te drinken en elkaar te spreken. De entree en alle programmaonderdelen zijn gratis door de sponsoring van lokale ondernemers. Hierbij wordt iedereen alvast uitgenodigd voor de lustrumeditie van het Oranjefestijn. Graag tot 27 april! De organisatie

NB Medio april wordt er een huis-aan-huis-flyer verspreid, waarin het exacte programma zal staan.

Mildamster Brêge

36

SAMENLEVING

Lopers voor Rollers Op woensdag 27 mei a.s. organiseert de werkgroep Lopers voor Rollers weer een dag voor (oud-) inwoners van Katlijk en Mildam die slecht ter been zijn. Elk jaar blijkt dat dit evenement een feest is voor zowel de Lopers als de Rollers. We beginnen deze dag met een kopje koffie/thee (met wat lekkers erbij) in de Thomastsjerke aan de Kerkelaan in Katlijk. Daarna wordt er een wandeling gemaakt door de omgeving. Tussen de middag is er tijd voor een lunch. Ook ‘s middags wordt er gewandeld door de prachtige omgeving. Terug in het kerkje kunnen we nog even napraten over de dag met een kop thee of koffie. De deelnemers van de afgelopen jaren worden benaderd door Hiltsje Oenema en Anneke Zwanenburg. Lijkt het u leuk om deze dag een keer bij te wonen (of kent u iemand in de omgeving die het leuk lijkt), neem dan gerust contact op met één van beide dames. Zij geven u graag meer informatie.

Hiltsje Oenema tel. 0513 - 54 19 86 Anneke Zwanenburg tel. 0513 - 63 24 55 Werkgroep Lopers voor Rollers Katlijk/Mildam

37

Mildamster Brêge

TONEEL

Toanielferiening ‘De Twa Doarpen’ Utfieringen mei ien gouden en twa sulveren rântsjes! De foarstellingen binne dien en suksesfol ôfsletten. Wy ha der in ekstra foarstelling by dwaan moatten op freed 13 febrewaris en sawol dizze as de oare foarstellingen wiene útferkocht, prachtig. De earste foarstelling wie op 6 febrewaris en hie dat gouden en sulveren rântsje. Der wiene twa minsken van it Staf (Stichting Amateurtoaniel Fryslân) om trije spilers in gouden en sulveren spjelde te oerlangjen. De gouden spljelde gie nei Riekele Heida. Hy is 50 jier spyljend lid west fan De Twa Doarpen. Ek Ymmie van Veen en Minke Bouwstra krigen in spjelde en wol de sulveren foar 25 jier spyljend lid. Wy wiene der tige grutsk op, in prachtige útfiering en dan ek noch in spjelde mei fansels blommen. Us toaniel sit der wer op. No yn de simmer mar wer es boekjes lêze foar in nij stik. Wy hoopje jimme dan op ús folgjende foarstellings wer tsjin te kommen. Spilers en bestjûr Toanielferiening De Twa Doarpen, Ketlik/Mildam

Mildamster Brêge

38

Toneel in Café d’Herberch Op 6, 10 en 14 februari jl. werd door de amateurtoneelvereniging ‘De Twa Doarpen’ de klucht ‘In gekkenhuis yn ’t sikehus’ opgevoerd. Voor de 55-plussers uit beide dorpen was de avond van dinsdag 10 februari gereserveerd. Het was een zeer vermakelijk stuk en het publiek heeft er erg van genoten. Op een gegeven moment werd er iemand op bed gelegd achter een kamerscherm: “Wy wolle ek wat sjen!”, klonk er vanuit het publiek. Zo intens werd er meegeleefd. Er was een zeer verrassende ontknoping. De spelers zullen met het stuk vast een mooie tournee langs dorpshuizen kunnen maken. Peter Dral

MILDAM/KATLIJK

Kerkdiensten PKN 01 maart 08 maart 11 maart

Mildam Mildam Katlijk

15 22 29 03

maart maart maart april

Mildam Mildam Mildam Mildam

05 12 19 26 03 10 14 17 24

april april april april mei mei mei mei mei

Katlijk Mildam Katlijk Mildam Katlijk Mildam Katlijk Mildam Katlijk

31 07 14 21 28

mei juni juni juni juni

Mildam Katlijk Mildam Katlijk Mildam

Zending

Ds. J. v.d. Veen Dhr. S. de Jong Da. C. Nicolay

Bidstond 19.00 uur

Palmpasen Goede Vrijdag 19.30 uur Pasen

Hemelvaart Pinksteren (dienst in het Fries)

Ds. G. Martens Ds. A.J. v.d. Wiel Da. E.C. Rooseboom Dhr. S. de Jong Dhr. S. de Jong Ds. F. de Jong Ds. A.S. Langhout Dhr. S. de Jong Ds. L. de Ruiter Ds. P. Hulshof Dhr. S. de Jong Ds. Wever Ds. H. Giliam Dhr. S. de Jong Ds. J. de Roo Ds. F. de Jong

Avondmaal Tentdienst

Dhr. S. de Jong 39

Mildamster Brêge

SAMENLEVING

Nieuwjaarsborrel van de Weversbuurt Zondagmiddag 18 januari jl. kwamen de bewoners van de Weversbuurt Mildam/Katlijk bijeen voor de traditionele nieuwjaarsborrel. De Thomastsjerke in Katlijk was daarvoor opengesteld.

Bij deze gelegenheid was er voor alle buurtbewoners de mogelijkheid om alle fijne en ook de verdrietige gebeurtenissen van het afgelopen jaar met elkaar te bespreken en voor het nieuwe jaar elkaar alle goeds te wensen. Zoals je op de foto kunt zien, was het een drukke en gezellige boel; ook voor de kinderen. De heerlijke oranjekoek was gebakken door Tonnie Bakker. De leden van de buurtvereniging bieden onderling aandacht en ondersteuning bij ziekte en ander verdriet. De prachtige kaartjes van Hennie Bakker worden altijd zeer gewaardeerd. Verder houdt men een oogje in het zeil bij ongeregelde of verdachte zaken op de buurt. Peter Dral

Mildamster Brêge

40

NIEUWJAARSDUIK De nieuwjaarsduik was op 1 januari 2015, voor de derde keer alweer.

12.00 uur

Bikkels!!!

Huib van der Veur

Brecht Vonk

Elle Veltman

Mark Teijema 41

Mildamster Brêge

SAMENLEVING

Sponsorbrief Beste dorpsgenoten, Dit jaar fiets ik mee met de HomeRide 2015. Een wielertocht waarbij ik met mijn team en collega’s, Jumbo Maripaan Toppers, binnen 24 uur van Groningen naar Maastricht fiets. Iedere deelnemer in ons team fietst ongeveer 235 kilometer. Waar gaat het om? Om de Ronald McDonald Huizen draaiende te houden, is veel geld nodig. Op 27 en 28 juni 2015 wordt voor de vijfde keer de Home-Ride georganiseerd. Een 24 uur durende fietstocht van 500 kilometer (van Groningen naar Maastricht), langs maar liefst zes Ronald McDonald Huizen. Met meer dan 1000 fietsers gaan we de HomeRide fietsen en we willen zo veel mogelijk geld binnenhalen voor o.a. het huis in Groningen. Waarom het Ronald McDonald Huis in Groningen? Het is een geweldig goed initiatief/doel, dat ervoor zorgt dat zieke kinderen in het ziekenhuis hun ouders altijd dichtbij hebben. Ouders logeren vlakbij het ziekenhuis en kunnen op ieder moment bij hun zieke kind zijn. Dat heeft een bewezen positief effect op het genezingsproces. Een bezoek van ons team aan het huis in Groningen gaf voor ons de doorslag om mee te doen aan de HomeRide. Sponsoren/doneren Ik hoop dat u met mij gezinnen met een ernstig ziek kind wilt helpen. Dat kan via www.homeride.nl; ga naar het kopje teams (Jumbo Maripaan Toppers) en klik mij daarna persoonlijk aan. Via de link http://www.homeride.nl/lid/lukiepoppe/profiel kun je mij persoonlijk sponsoren. Namens alle kinderen in het ziekenhuis en hun ouders, alvast bedankt! Lukie Poppe, Schoterlandseweg 93, Mildam [email protected] Mildamster Brêge

42