Off Ground Een film van Boudewijn Koole en Jakop Ahlbom in het kader van Point Taken
Regie: Boudewijn Koole Choreografie: Jakop Ahlbom Producent: Jongens van de Wit
Aanvraag Mediafonds
3 september 2012
1 en 2: Dansfilm-scenario met beeldmateriaal
Inleiding In een lichtgrijze ruimte staan twee mensen. Een slanke vrouw van 50 en een jongen van 12. Ze zijn met elkaar verbonden als de schakels van een ketting, armen door elkaar gestoken, hun handen hun eigen handen vasthoudend. In een constant tempo veranderen hun posities. Een vloeiende beweging. Ze raken elkaar nooit kwijt. Een spel van een moeder en kind. Een lichte tango. Voeten. Adem. En kleine lachjes. Tot plotseling de handen van de vrouw losschieten.
Off Ground is een dansfilm over een jongen en zijn stervende moeder. In de film onderzoeken choreograaf/mimograaf Jakop Ahlbom en filmmaker Boudewijn Koole de overgang van de ene bewustzijnstoestand naar de andere. Beide makers zijn in hun werk gefascineerd door ‘de overgang’. In alle stukken van Jakop verdwijnen mensen in banken, gootsteenputjes en muren om in nieuwe ruimtes weer tevoorschijn te komen. In deze nieuwe ruimtes gelden andere regels. Hier kan één vrouw zich plotseling opdelen in vier vrouwen, wat goed leek kan kwaad zijn, wat licht is donker. Boudewijns werk draait vaak om de verbeelding. De karakters in zijn films zetten hun verbeelding in om de dood te overwinnen. De overgang van leven naar dood en hoe mensen hier mee omgaan, keert steeds weer terug in zijn werk. Beide makers onderzoeken de grens tussen de ene toestand en de andere. Zij zetten vraagtekens bij het dualistisch denken waarbij de wereld in hun ogen te simpel wordt onderverdeeld in lichaam en ziel, hemel en hel, leven en dood. Hoe hard is de grens? Wat gebeurt er in het tussengebied? Welke rol speelt onze verbeelding hier?
In de film worden twee tijdslagen met elkaar verweven. Naast het proces van afscheid en loslaten zijn er de momenten van verbondenheid en liefde. Er is een tijdslaag waarin de vrouw langzaam aftakelt. Maar de tijd waarin zij en haar zoon samen speelden en haar lichaam krachtig was, snijden we daar doorheen. We zien geen verschil in kleding of ruimte. Alleen de expressie van de dansers verandert.
Na het moment van sterven beweegt de vrouw zich in een ander zwaartekrachtveld. Zij wordt zijwaarts aangetrokken. Het jongentje blijft gewoon aangetrokken worden door de aarde. Technisch doen we dit door een gedeelte van de film op te nemen in de gekantelde ruimte. De camera is mee gekanteld maar blijft gefixeerd. Hierdoor blijft de kijker geloven in het ‘oude veld’. Na het scenario zal hierover meer worden uitgelegd.
Tekening: Jakop Ahlbom
SCENARIO In een abstracte ruimte staat een vrouw van een jaar of vijftig. Ze draagt een jurk van dunne stof met een gedekte kleur. De achterwand, de twee zijwanden en de vloer hebben dezelfde kleur lichtgrijs. Behalve een tafel en een stoel, ook lichtgrijs, staat er verder niets in de ruimte. Alles is erop gericht om de aandacht van de kijker te focussen op de mens; het lichaam, de bewegingen en de expressie van de huid.
DUET1 De slanke vrouw staat licht gebogen. Haar lichaam is zwaar. Zij heeft moeite haar oogleden open te houden. Ze kijkt naar iets dat niet in de ruimte is. Een poging tot glimlachen. In haar lichaam is een gevecht gaande. Ze moet wakker blijven. Een pijn concentreert zich in haar buik. Deze pijn ondergaat ze met verwondering. Het is een lichaam dat haar verrast, alsof het een vreemde is. Ze ervaart het als nieuw, zoals een kind naar de wereld kijkt. Ze accepteert de pijn, probeert deze in zich op te nemen en te verwerken.
Kleine voeten. Een jongen. Hij is 12 jaar. Loopt licht.
Zodra de jongen verschijnt is de pijn bij de vrouw weg. De vrouw en de jongen zijn met elkaar verbonden als de schakels van een ketting. De vrouw heeft haar glimlach. Ze dansen een duet waarbij hun verbondenheid wordt gevierd. De vrouw omhelst de jongen. De jongen draait zich om. De jongen omhelst de vrouw. In een constant tempo veranderen hun posities. Een vloeiende beweging. Ze raken elkaar nooit kwijt. De vrouw houdt haar armen als een hoepel voor zich en de jongen stapt er doorheen, kruipt tussen haar benen door, omhelst de vrouw van achter en tilt haar op. Ze is zwaar en ze vallen bijna. Ze hebben plezier.
De jongen staat op de tenen van de vrouw. En andersom. Een spel van moeder en kind. Een lichte tango. Geluid van de voeten. Adem. En kleine lachjes. Tot plotseling de handen van de vrouw losschieten.
De vrouw krimpt ineen.
Terug naar het verstrengelde duet waarbij de twee dansers nu de muren gebruiken. Met hun schouders over de tafel schuivend, hun benen in de lucht, lopen ze ondersteboven. Draaien simultaan naar verschillende posities waarbij ze de zwaartekracht een beetje tarten.
De vrouw zit op een stoel. Ze heeft pijn.
De jongen danst alleen een komische dans met vijf kartonnen dozen. Twee om zijn handen, twee om zijn voeten en één op zijn hoofd (denk aan My Life as a Dog, de Zweedse kinderfilmklassieker waarbij de jongen zijn zieke moeder probeert op te vrolijken). De vrouw moet vermoeid lachen. Maar het lachen doet pijn. Beide karakters ontkennen het probleem. In hun dans verhullen ze hun angst voor en verdriet over het naderende onheil.
Samen lopen ze tegen de muren. Ze tillen elkaar op waardoor hun voeten hoog komen. Bewegingen vol levenskracht en energie.
Bij de moeder vallen er functies uit. Haar gewrichten knakken soms door. Dit gebeurt onverwacht maar de moeder maakt er een spel van. Ze doet net of ze het expres doet. De jongen vangt haar disfunctionerende ledematen behendig op en met humor en lichtheid blijven ze een harmonieus duet vormen, ondanks dat het evident is dat de vrouw steeds minder goed functioneert.
De vrouw zit op de stoel. Haar lichaam trilt heftig ongecontroleerd. De jongen staat voor haar met een doos over zijn hoofd.
De jongen speelt met de doos. Loopt als een blinde. Hij tekent op de buitenkant een smiley. Moeder trilt en valt bijna van haar stoel. De jongen duwt haar overeind.
Hij danst. Zij valt. Hij buigt zich naar zijn moeder. Zij opent de voorkant van de doos. De smiley klapt weg en zijn gezicht komt te voorschijn. Moeder probeert te lachen en steekt haar handen in de doos. Haar handen dansen om het jonge gezicht.
We snijden weer hard terug naar de energieke dans waarbij de twee elkaar helpen om tegen de muren op te lopen. Samen tarten ze de zwaartekracht. Krachtig liften ze elkaar op.
De doos gaat van zijn hoofd af, over het hoofd van de vrouw. De smiley aan de achterkant. Moeder rilt.
De jongen kruipt met zijn hoofd onder de jurk van zijn moeder. Zijn neus tegen haar blote buik. Ze rillen samen.
Lopen tegen de muur. Zwetend. Adem. Ritmisch.
Onder de stof van de jurk draait de jongen zijn gezicht. De jurk maakt een kuiltje en bolt op met de adem rond zijn mond. Moeder omvat het gezicht met haar handen. Waar de mond van de jongen zit wordt de jurk vochtig van zijn speeksel. Een ronde kring. Zij maakt drie knoopjes los en het jonge gezicht van haar zoon komt te voorschijn. Een lach.
Energiek duet tegen de muren op.
Dans met het gezicht in de doos.
Vrouw op schouders van de jongen. En andersom. Jongen loopt via schouders van de moeder ondersteboven. Zijn voeten hoog in de lucht. Tot alle kracht uit het lichaam van de vrouw lijkt te verdwijnen.
Vrouw op de stoel met doos op haar hoofd stopt met trillen.
MANIPULATIE De vrouw ligt op haar rug op de tafel. Ze is dood. De jongen staat er naast. Verbaasd. Verward. Hij probeert haar nog aan het lachen te maken. Hij springt op de tafel. Zoals een kind op het bed springt van een zieke moeder. Te druk. Zijn voeten vlak naast haar hoofd.
De jongen manipuleert het lichaam van zijn moeder tegen de muur. Ze kan niet meer bewegen. De jongen houdt haar overeind. Verbaasd en haast nieuwsgierig ervaren ze beiden dit moment. De jongen zorgt dat ze niet valt. Als haar hoofd naar beneden zakt, met de kin tegen haar borst, tilt hij haar hoofd omhoog. Hij knikt haar beide armen bij de ellebogen zodat haar onderarmen vooruit steken. Hij draait haar handpalmen naar boven. Neemt drie stappen terug. Een aanloop. Hij springt in haar armen. Ze vlijen even hun hoofden tegen elkaar en dan verdwijnt weer de kracht uit haar armen. Ze laat ze zakken. De jongen valt.
De jongen tilt de doos van haar hoofd. Berustende blik richting het liggende lichaam. Een glimlach misschien. De pijn is verdwenen. Hij legt haar arm om zijn nek. Kruipt tegen haar aan.
Tegen de muur herhaalt zich de manipulatie. De jongen tilt het hoofd op van zijn moeder. Buigt haar ellebogen. Draait de handpalmen. Neemt een aanloop. Springt in haar armen. Kort de verstrengeling en dan de val.
De jongen heeft het lichaam van de tafel in de stoel gemanipuleerd. Op de stoel probeert de jongen fysiek de liefde van zijn moeder af te dwingen. In haar lichaam is echter geen kracht meer te vinden. In haar ogen juist wel. Nu de pijn is verdwenen lijkt de brandende liefde juist op te bloeien. Met minieme bewegingen laat de vrouw het merken.
Steeds sneller gaat het springen in haar armen en het vallen. Steeds sneller wordt het doorsneden met de verwoede pogingen van de jongen om van het lichaam op de stoel een omhelzing los te weken. Hij boetseert het beeld van een piëta. Staand en zittend. Hij legt zich in de armen van de zittende moeder op de stoel maar rolt eruit. Hij springt in de armen
van de staande moeder en valt. De stoel met de zittende moeder valt achterover. De staande moeder valt ook.
De vrouw ligt op de tafel. Ze staart naar het oneindige. De kleine jongen kijkt naar haar dode gezicht. Pakt haar jurk en trekt die langzaam omhoog om haar ogen te bedekken. Hierdoor schuift de onderkant van de jurk omhoog en wordt haar onderbroek ontbloot. De jongen trekt de jurk naar beneden. Hierdoor komt haar gezicht weer vrij. De jongen trekt de jurk weer over haar hoofd maar de onderbroek wil hij ook bedekt hebben. Hij zoekt het compromis in een wanhopig heen en weer schuiven. Terwijl het langzaam begint te regenen.
De jongen stopt zijn bewegingen. Ze worden nat. De contouren van haar gezicht komen door de natte stof steeds duidelijker in zicht. Hij drukt zijn gezicht op haar natte buik.
Ook in de staande figuur legt hij zijn gezicht op haar buik.
Hij drukt zijn gezicht in haar buik, gaat tussen haar benen liggen en trekt haar jurk over zijn hoofd. De contouren van zijn gezicht worden langzaam duidelijk door de natte stof. Het regent door en om het hoofd van de vrouw vormt zich een plas water. Steeds meer water.
Achter de staande figuur vormt zich een wand van water. De zwaartekracht is gekanteld. De moeder komt langzaam los van de wand als het niveau stijgt. Ze drijft met haar voeten naar beneden tegen de wand.
Het jongentje staat op een afstand naar haar te kijken. Als hij dichterbij komt drijft ze weg. Hij pakt een stoel en zet die bij de muur van water. Hij klimt erop en probeert zo bij zijn moeder te komen die richting het plafond drijft. Zo ontstaat een duet waarbij het kind zijn moeder uit het water probeert te trekken.
Uiteindelijk lukt het de jongen om zijn moeder bij zich op schoot te krijgen. Hij zit op de houten stoel met het natte lichaam van zijn moeder op schoot. Zij ligt in een brug. Haar hoofd en armen slap achterover. De omgekeerde piëta waarbij het kind de moeder draagt. Hij staat op. Onhandig slingerend zeult hij met haar levenloze lichaam door de kamer.
Halverwege de kamer begint het lichaam van zijn moeder te zweven. Eerst ervaart hij het als een verlichting maar dan merkt hij dat het lichaam wordt aangetrokken door de wand van water. Zijn moeder begeeft zich in een ander zwaartekrachtveld. Hij wordt nog aangetrokken door de aarde. Zijn moeder wordt aangetrokken door een zijwaartse kracht.
Het jongetje probeert zijn moeder krampachtig vast te houden. Hij zet zich schrap tegen de tafel. Ondertussen wil hij ook nog de jurk fatsoeneren.
In een close up zien we dat het hoofd van de jongen onder de natte jurk wordt betast door de handen van de moeder. Ze bewegen over zijn gezicht, voelen hem. Door de stof zien we een glimlach. In een ruim kader zien we dat de jongen de handen van zijn moeder manipuleert. Hij streelt zichzelf.
Het lichaam van de moeder wordt steeds zwaarder aangetrokken door de wand met water. De jongen heeft al zijn kracht nodig maar moet uiteindelijk opgeven. Hij is niet sterk genoeg.
Hij laat los. Zijn moeder zweeft horizontaal door de ruimte en wordt opgenomen in het water. Ze verdwijnt.
SOLO Het jongentje is alleen over. Het wordt stil.
Hij staat bewegingsloos, geparalyseerd, maar in zijn hele lichaam zien we woede en frustratie opbouwen.
Plotseling, alsof hij uit een nachtmerrie ontwaakt, pakt hij de stoel en gaat aan tafel zitten. Hij zet zijn benen schrap, legt zijn handen vast op tafel. Bewegingen alsof hij zichzelf in boeien sluit. En terwijl hij alle energie nodig heeft om de opkomende woede onder dwang te houden, begint het water van de muur langzaam te bewegen door de ruimte. Het stroomt rond in de kamer als in een wasmachine.
Schnitt naar de jongen in de lege grijze ruimte waarin hij een solo danst die erop gericht is zijn woede onder controle te krijgen. Hoe meer hij het onderdrukt, hoe vreemder zijn lichaam zich gedraagt.
Jongen aan de tafel tussen het kolkende water.
Jongen in de kamer. Zijn zelfbeheersing schiet tekort om lichaam en geest onder controle te houden.
Jongen aan tafel.
Jongen in de ruimte.
Aan de tafel.
Solo in de ruimte.
DUET2 De jongen zit aan tafel en het water komt langzaam tot rust. Het blijft hangen aan de muur achter de jongen. Hij zit met zijn rug naar het water. Nog steeds vecht hij om zijn agressie onder controle te krijgen. Hij trilt nu net als zijn moeder trilde in het begin van de film.
Achter de jongen bewegen figuren in het water. Meerdere lichamen zwemmen rond.
De jongen trilt. Net als eerder neemt hij de beweging van zijn lichaam waar als of het door iemand anders bestuurd wordt. Met een kinderlijke verbazing.
Een van de lichamen achter de jongen maakt zich los uit de wand van water. Het is zijn moeder. Ze strekt haar armen uit en komt verder los uit het water.
De jongen bestudeert zijn eigen armen die vreemd schokken.
De moeder zweeft horizontaal de ruimte in en beweegt troostend om het jongentje heen. Haar handen bewegen om zijn gezicht. Ze vormen twee deurtjes voor zijn ogen. Ze klapt de deurtjes open en dicht zoals de jongen eerder bij zijn moeder deed met de deurtjes van de kartonnen doos.
De jongen laat zijn hoofd naar links zakken, wil tegen de hand van zijn moeder aan liggen maar de hand beweegt weg. Hij leunt naar rechts. De rechterhand beweegt weg.
Haar handen kruipen onder zijn T-shirt. Ze maken grapjes. Komen uit zijn hals tevoorschijn en uit zijn mouwen. Haar handen vormen een steun met de ellebogen op tafel waar hij zijn hoofd op kan leggen. Het jongetje krijgt het door en begint het spel mee te spelen.
Zijn eigen armen stoppen met trillen. De handen van zijn moeder maken meer grapjes. Hij speelt met ze mee. Maar als hij de armen probeert te pakken, bewegen ze direct weg.
De jongen probeert zich heel voorzichtig om te draaien om te kijken wie het is die zich achter hem schuilhoudt. Maar als hij naar rechts buigt schuift zijn moeder naar links. Als hij naar links buigt, schuift zijn moeder naar recht. Ze zorgt dat ze steeds uit zijn zicht blijft.
Ondertussen proberen haar handen hem af te leiden van zijn poging haar te zien. Ze nodigen hem uit te spelen. Met steeds meer plezier gaat de jongen hierin op.
Maar tussendoor probeert hij toch een blik van haar te vangen. Hij ziet dat als een onderdeel van het spel. Dan draait hij zich heel snel 180⁰ graden om in zijn stoel en komt zo in een omhelzing te zitten met zijn zwevende moeder die met haar voeten in het water tegen de muur hangt. Ze kijken elkaar aan.
De jongen doet zijn ogen dicht en de moeder keert terug in het water. Ze verdwijnt samen met de andere lichamen.
3. Toelichting van de regisseur en de choreograaf
Motivatie Boudewijn en Jakop: In een dansfilm kan zoveel dat het in onze ogen gevaarlijk is. Daarom gingen we instinctief op zoek naar beperkingen. We willen ons richten op de expressie van het lichaam en het snijden in ruimte en tijd, dat zijn onze uitgangspunten. Dat betekent dat we het decor zo neutraal mogelijk willen houden. En dat we er naar streven om het narratieve te vermijden. We zouden het prettig vinden als het ons lukt om de kijker door middel van abstracte elementen mee te voeren. We willen het concept van een dans in de ruimte tussen leven en dood vooral als uitgangspunt voor onszelf gebruiken en moeten het van daaruit ook weer durven loslaten. Het gaat ons niet om het doodgaan an sich. Het gaat ons om de fysieke expressie van de verschillende emoties als twee mensen elkaar moeten loslaten. Of als twee mensen in verschillende werelden verkeren. De gezichten van de dansers drukken in de diverse fasen van de film daarom vooral verwondering uit. De emoties van ontkenning, liefde, verlangen, woede, verdriet, vreugde en verzoening willen we vooral in hun lichamen kunnen lezen.
We willen een ervaring creëren waarin verleden en heden, werkelijkheid en illusie, naast elkaar worden gemonteerd. In onze ogen komt die uitdrukking van de tijd dichter bij de manier waarop wij mensen het werkelijk ervaren. In ons hoofd hebben we immers continu allerlei beelden uit het verleden en verlangens in de toekomst. Deze bestaan parallel aan de lineaire tijd.
Om de twee verschillende bewustzijnstoestanden waarin de dansers verkeren uit te drukken, maken we gebruik van een kantelbare ruimte. In het eerste duet, waarin de vrouw en de jongen tegen de muren omhoog bewegen, kunnen we de dansers een klein beetje helpen door de ruimte enkele graden te kantelen. Het licht, de tafel en de stoel zijn gefixeerd en de camera kantelt met de ruimte mee. Hierdoor blijft de kijker geloven in de ‘oude zwaartekracht’. In het eerste duet zal de kijker niets door hebben. Na en tijdens de regen filmen we in de ruimte die een kwartslag is gekanteld.
De jongen wordt gefixeerd. Hij zit bijvoorbeeld op de stoel of krijgt een steun onder zijn kleding waardoor het lijkt of hij rechtop staat. De vrouw draait met de zwaartekracht mee. Haar voeten staan dus nu op de wand. Omdat de camera ook is gekanteld lijkt het op film of ze zweeft met haar voeten tegen de wand.
Tekening: Jakop Ahlbom
Links: de kamer met natuurlijke zwaartekracht Midden: kamer gedraaid met gefixeerde camera een kwartslag mee gedraaid Rechts: Beeld dat je ziet van de getilte kamer
We willen dit effect niet helemaal uitbuiten maar vooral inzetten om een aantal maal een ontroerend moment te genereren. De eerste keer is aan het einde van de manipulatie op het moment dat de jongen met zijn moeder uitkomt in de piëta. Hij staat met haar lichaam in zijn armen. Na enkele tellen komt zijn moeder los uit zijn armen en begint te zweven. De tweede keer is als hij haar loslaat en zij in het water verdwijnt. En de laatste keer is als zij uit het water te voorschijn komt.
We willen de film graag draaien met cameraman Melle van Essen. Boudewijn werkte erg prettig met hem aan de One Night Stand Maite was Hier. Hij is in zijn ogen één van de besten. Door zijn documentaire-ervaring kan hij toveren met eenvoudige middelen. Als hij naar mensen kijkt, worden die mensen bijzonder, hij filmt ze als landschappen. Zijn werk is zeer esthetisch, ieder beeld is een compositie. Iets dat heel goed past bij onze dansfilm. De montage willen we graag doen met Gys Zevenbergen. Boudewijn werkt de laatste jaren steeds met hem en kan inmiddels met hem lezen en schrijven. Boudewijn en Gys zoeken altijd achter het verhaal, achter de beelden naar de ziel van de film. Gys is daarbij een bijna onmisbare factor geworden.
Toelichting regisseur: Boudewijn Koole If the doors of perception were cleansed, everything would appear to man as it is, infinite. For man has closed himself up, till he sees all things through narrow chinks of his cavern. William Blake
Tussen het bewuste en het onderbewuste zitten deuren (the doors of perception) en om tot dieper inzicht te komen moet de mens deze deuren openen, aldus Blake. Alles zal zich dan aan hem openbaren als eeuwig. Ik kwam in aanraking met Blake’s gedichten en filosofieën via Jim Morrison, de leadzanger van The Doors, die er de naam van zijn band aan ontleende. In het eerste nummer op hun eerste LP zingt hij veelvuldig; Brake on through! Brake on through! En ik riep het mee als jonge puber; Brake on through to the other side. Nieuwsgierig als ik was naar ‘de andere kant.’
Die nieuwsgierigheid is nooit weggegaan. De karakters in mijn films zijn als de karakters in Blake’s gedichten. Ze verzetten zich tegen de eindigheid van het leven, zetten hun verbeelding in om te strijden tegen de grenzen om de werkelijkheid. In Gilliard schiet de 8jarige hoofdpersoon met zijn blinde ogen iedere vijand neer en zegeviert zo in zijn strijd tegen de dood. In Waan verklaart de ene jongeman aan de andere dat hij de vleugels op de rug van zijn vriend (die gelooft dat hij een engel is) kan zien. ‘Ik kan ze waarnemen aldus in de vorm van energie’, om in zijn eigen woorden te spreken. Daarmee bezegelt hij hun unieke vriendschap. En in Kauwboy belt Jojo met zijn overleden moeder.
In Off Ground zijn moeder en zoon verwikkeld in een dans rondom de harde werkelijkheid van het doodgaan. Onvermijdelijk komt het moment dat ze elkaar moeten loslaten. Maar hoe, waaraan zij denken en wat hun hart doet, dat geven zij zelf vorm. In hun dans leren zij hoe het mogelijk is om met hun verbeelding de deuren tussen leven en dood wijd open te gooien. Hun liefde is eeuwig.
Dans heeft mij altijd gefascineerd. Toen ik nog voor televisie werkte heb ik voor Villa Achterwerk een serie gemaakt, ‘IK DANS’, korte portretten van kinderen die dansen. En in mijn eerste dramascenario (Trage Liefde), was één van de karakters een danseres, geïnspireerd op een voorstelling van Alain Platel. Dat karakter is er uiteindelijk weer uit verdwenen. Ik heb er altijd meer mee willen doen maar het kwam er nooit van. Tot ik ging samenwerken met Iris Lammertsma, producer van Jongens van de Wit. Iris heeft vroeger zelf gedanst, daarna jaren als choreograaf gewerkt en later weer de zakelijke leiding van voorstellingen gedaan. Zij bracht me in contact met Jakop Ahlbom met wie ik direct een enorme klik had. Het is een verademing om met deze getalenteerde en ervaren mensen te kunnen werken. En ik ervaar het als aangenaam verfrissend om zonder woorden en ‘verhaal’ te werken. Met abstracte middelen film maken is precies wat ik wil.
Toelichting choreograaf: Jakop Ahlbom Film heeft mij altijd gefascineerd en geïnspireerd in het werk dat ik maak. Al heel lang heb ik de droom om iets met film te doen. De afgelopen jaren heb ik filmcursussen gevolgd, geëxperimenteerd met film en gewerkt voor verschillende films en televisieseries. Middels Iris Lammertsma ben ik met Boudewijn in contact gekomen en dit klikte vanaf het eerste moment. We delen dezelfde interesse om de menselijke geest te verbeelden.
In mijn werk probeer ik op een visuele manier de realiteit te vervormen, om de emotie en de innerlijke ervaring van een persoon te versterken en vorm te geven. Mijn basis ligt bij mime én dans, maar dans was mijn eerste liefde. Het vertrekpunt in mijn werk is de uitdrukking van het lichaam binnen een vormgegeven theatrale omgeving. Ik volg vaak de causaliteit van oorzaak en gevolg, ik zoek naar de noodzaak om vanuit een situatie in beweging te komen door middel van handelingen, conflicten en emotionele uitbarstingen. In de choreografie die ik maak vertrek ik vanuit simpele en soms kinderlijke handelingen van waaruit weer een abstractie in vorm ontstaat, wat een surrealistische werking heeft. De omgeving en ruimte waarin de spelers zich bewegen is altijd een medespeler die een toevoeging geeft aan de vervreemding van de situatie door middel van visuele effecten en illusies. Mijn choreografieën zijn uitdrukkingen en verhalen. Ze bouwen zich op als zinnen in een tekst.
In Off Ground wil ik met Boudewijn zoeken naar een visuele vorm die alleen mogelijk gemaakt kan worden door film. Ik heb eerder geëxperimenteerd met een gekantelde kamer. Hierbij was de ene zijwand de vloer en de andere zijwand het dak. De camera was mee gekanteld zo dat voor het beeld dat je ziet de “normale” zwaartekrachtregels lijken te gelden (namelijk aangetrokken door beneden). Hierdoor ontstaat een verplaatsing van de zwaartekracht waardoor de lichamen anders bewegen. Als je dicht bij de realiteit blijft kunnen sommige bewegingen een magisch gevoel van gewichtloosheid opleveren.
Ook heb ik geëxperimenteerd met water op de muur (wat dan eigenlijk de vloer is) zodat het lijkt als of de muur bestaat uit water. Dit effect willen we gebruiken om het gegeven van de dansfilm visueel te versterken. Naast fragmenten van mijn werk in het theater heb ik ook
een heel kort fragment toegevoegd op de DVD (‘’waterexperiment’’) om een idee te geven hoe deze kanteling eruit kan zien. Het is alleen een voorbeeld en daarom kort en zwart/wit. Boudewijn en ik willen dit verder uitwerken in verhouding tot deze film. In deze aanvraag zijn ook tekeningen opgenomen die hopelijk helpen om de ingewikkelde uitleg van het effect beter te begrijpen en te visualiseren.
Tekening: Jakop Ahlbom
De kamer kan 360⁰ graden draaien en elke positie binnen deze draaicirkel innemen. De camera blijft vastzitten aan het wiel waar de kamer mee draait waardoor het beeld altijd hetzelfde blijft.
4. Aanbevelingbrief van de producent
Sinds anderhalf jaar werk ik met Boudewijn Koole, samen zijn wij Jongens van de Wit en ik ben daar producent. Ik heb inmiddels veel van zijn films gezien, die allen op hun eigen manier diepe indruk op mij maakten. Met name de film Kauwboy hield me lang in zijn greep. Ik bewonder Boudewijn om zijn sensitiviteit, zijn diepgang, zijn doorwrochtheid, zijn visuele kracht en zijn oprechte manier van verhalen vertellen. Hij neemt de kijker mee in wereld vol schoonheid en liefde, waar toch vaak ook altijd weer zo’n pijn aan ten grondslag ligt. Hij voert je mee, vliegend boven bergtoppen, om je dan ineens weer keihard in de realiteit te laten vallen. De tranen die dan opwellen zijn zowel louterend als zingevend. Op dit moment reist Kauwboy de hele wereld over en de film wint de ene prijs na de andere. Boudewijn heeft met Kauwboy bewezen dat hij een universeel aansprekende film kan maken, die een groot publiek ontroert.
Het werk van Jakop Ahlbom ken ik sinds 2006. Kelly Hirina, één van de danseressen met wie ik een aantal malen samen heb gewerkt (ik heb een verleden als choreograaf en theaterproducent), danste dat jaar in Jakop’s theaterhit Vielfalt. Ze zei mij dat ik dit absoluut niet mocht missen. Wat was ik onder de indruk van dat stuk! En niet alleen ik, zowel door het publiek als door de pers werd Vielfalt zeer goed ontvangen. Vanaf dat moment heb ik alle voorstellingen van Jakop gezien. Ik vind ze allemaal erg goed, maar Innenschau is mij het liefst. Jakop’s talent om met fysieke middelen een verhaal te vertellen, om de absurditeit van het alledaagse leven uit te vergroten, om menselijke relaties tot op het bot uit te rafelen, om emoties diep binnen te laten komen en om visueel zulke krachtige beelden neer te zetten, is heel bijzonder. Iedere beweging, iedere handeling is essentieel, elke ruimtelijke positie is noodzakelijk en alle trucs met het decor zijn zowel vervreemdend als aangrijpend.
Qua werkmethode en qua karakter lijken Boudewijn en Jakop op elkaar: beiden doen geen concessies aan kwaliteit en beiden maken werk dat een groot publiek aanspreekt. Ze zijn allebei zeer hardwerkende, uiterst professionele, makers, die goed een team kunnen inspireren en aansturen. Ze gaan allebei tot het uiterste en weten heel nauwkeurig wat ze willen.
Boudewijn’s manier van met film omgaan leent zich goed voor dans, de abstractie van dans kan in zijn handen betekenisvol worden. Jakop’s manier van theater maken leent zich heel goed voor film, de verbeelding van film kan in zijn handen weer abstract worden. Boudewijn’s manier van met beeld, beweging en positionering omgaan heeft raakvlakken met choreograferen, Jakop’s manier van enscenering heeft een groot filmisch karakter. Het lijkt eigenlijk zo logisch dat zij samen een dansfilm maken…..
Ik denk dat de combinatie van de talenten van Boudewijn en Jakop, samen met de input van zo’n bijzondere danseres als Louise Lecavalier en de jonge danser, tot een bijzondere film leidt. Ik heb zeer veel vertrouwen in deze unieke samenwerking en kijk nu al enorm uit naar de film.
Iris Lammertsma Jongens van de Wit
5. CV’s van regisseur en choreograaf
CV Boudewijn Koole (1965) Regisseur www.dewit.tv 1984 - 1991
MSc Industrial Design University of Technology Delft
DRAMA: De dag dat ik verwekt ben Een film over Nico, een geadopteerde jongen van 23 jaar, die op zoek gaat naar zijn vader. Speelfilm 90 minuten, IDTV/VPRO (scenario ism Nathan Vecht)
Het verdwijnen Een film over een vrouw die langzaam verdwijnt. Speelfilm 90 minuten, Waterlandfilm (scenario ism Jolein Laarman) 2012
Kauwboy Een film over een jongen die een kauw vindt en die voor zijn vader verborgen houdt. Speelfilm 80 minuten, NTR/ Waterlandfilm (regie en scenario ism Jolein Laarman)
2009
Maite was hier Een televisiefilm (40 minuten) over een meisje in strijd met de dood. Keyfilm/VPRO (scenario en regie)
2007
Trage liefde Een singleplay over de ontmoeting tussen een zoon en zijn homoseksuele vader. Lolamoviola VPRO/Jongens van de Wit (scenario, regie, producent)
DOCUMENTAIRE: 2012 Happily Ever After Een lange documentaire. Tatjana gaat langs haar ex-vriendjes om te vragen waarom zij nooit met haar wilden trouwen. Een grappig en ontwapenend liefdesportret van de filmmaakster Tatjana Bozic. Jongens van de Wit (producent) 2011
Surprising Europe Een documentaire, website en Tv-serie over de dromen van Afrikanen over Europa en de daaruit voortkomende migratie. HUMAN/Al Jazeera English/ Jongens van de Wit (ontwikkeling en producent)
2005
Ik ben de Beste Een documentaire over een jonge Marokkaanse bokser Naser el Guebli (12 jaar) die opgroeit in de Amsterdamse volksbuurt de Pijp. 25 minuten voor de VPRO-jeugd televisie (regie)
2004
Zooey Documentairefilm over Zooey Sternheim van 16 jaar die op zoek gaat naar haar vader die overleed toen zij 5 jaar was. 45 minuten voor de VPRO-jeugd televisie (regie en camera)
Uit Holland Een documentaire over het fenomeen backpacken. 50 minuten voor de IKON, Lemmingfilm (regie en camera)
2002
Waan Een documentaire over de noodzaak van de verbeelding voor twee schizofrene jongens. 50 minuten voor de Humanistisch Omroep, Lemmingfilm (regie en camera)
2001
In Belfast staat een muur Een documentaire over opgroeien in Noord-Ierland. (Engels) 55 minuten voor de VPRO televisie (regie en camera)
Film voor Salvador Film over werk en vaderschap, regie Ramón Gieling . 50 minuten, Pieter van Huystee (montage) 2000
Tommie Tommie is de zoon van componist Huub Kerstens die een jaar eerder overleed, scenario naar het idee van Tommie zelf. 20 minuten voor de VPRO jeugdtelevisie (regie)
Het jonge oog Documentaire over de World Press kinderjuryleden die naar foto’s kijken van een fotograaf in Sarajevo die foto’s maakt van een jongen uit Srebrenica. 27 minuten voor de VPRO jeugdtelevisie (regie en montage) 1999
Warriors of the Heart Jonge indiaan zoekt de middenweg tussen twee culturen in het Pine Ridge indianen reservaat, ZuidDakota. (Engels) 25 minuten voor Humanistische Omroep (regie en montage)
1998
Pierlala Documentaire serie over kinderen en de dood. Deel 1, een klasgenoot is overleden. Deel 2, twee zussen missen hun vader. Deel 3, jongen strijdt tegen een dodelijke ziekte. 3 x 25 minuten voor de VPRO jeugd televisie (regie)
De schreeuw van een dochter Portret van twee zwerfmeisjes. 25 minuten voor de Humanistische Omroep (regie, camera en montage) 1997
Caravan 2 Over Seyed Afrouz (11 jaar) die moest vluchten uit Iran en nu al 17 maanden met zijn ouders en zijn broertje in een caravan van een asielzoekerscentrum woont. 15 minuten voor de VPRO jeugdtelevisie, Lemmingfilm (regie)
De dichter en de bokser Twee jongeren in Noord-Ierland tonen hun verschillende manieren van omgaan met geweld. 25 minuten voor de Humanistische Omroep (regie) 1996
Brieven uit Belfast Over de leuke en niet leuke kanten van het leven van kinderen in Noord-Ierland. 3x25 minuten voor de VPRO jeugd televisie (regie)
19931995
Verschillende projecten en korte films voor culturele instellingen en televisie.
PRODUCENT: Sinds 2005 (en sinds 2011 samen met Iris Lammertsma) eigenaar van het productiebedrijf ‘Jongens van de Wit’. Zie www.dewit.tv. 2011
Happily Ever After Documentaire van Tatjana Bozic, waarin zij een reis maakt langs vijf ex-geliefden om uit te zoeken wat er mis ging. Hiermee wil ze de problemen in haar huidige relatie oplossen.
2006
Herinnerdingen
Een website waar kinderen foto’s plaatsen van dingen die sterke herinneringen oproepen aan iemand in hun omgeving die is overleden. v.a. 2007
Samsam Jaarlijks terugkerend project voor het blad SamSam over kinderen in ontwikkelingslanden
ANDERE FUNCTIES: V.a. 2012 2009/2011 2005/2007 2003/2008
Adviseur televisiedrama bij de adviescommissie van het Mediafonds. Kids&Docs workshopleiding ism Coco Schrijber. Overleven in NL Eindredactie van een documentaireserie voor de VPRO jeugdtelevisie over kinderen die hard moeten vechten voor hun bestaan in Nederland. Adviseur jeugd documentaire bij de adviescommissie van het Mediafonds.
CV Jakop Ahlbom (1971) Choreograaf www.jakopahlbom.nl Regie voor camera, Open Studio Amsterdam en workshop in New York Video basisopleiding bij Open Studio, 1 jaar deeltijd Theaterschool Amsterdam, Mime-opleiding Stage School for Performing Arts, Denemarken
2007 2005-2006 1994-1998 1991-1992
EIGEN WERK: 2012 Lebensraum Concept en regie: Jakop Ahlbom, spel en uitwerking: Silke Hundertmark, Reinier Schimmel & Jakop Ahlbom. Muziek en spel: Alamo Race Track (Leonard Lucieer & Ralph Mulder) 2010
Innenschau Concept en regie: Jakop Ahlbom, scenario: Jeroen van den Berg en Jakop Ahlbom, muziek: Alamo Race Track
2008
De Architect Concept en regie: Jakop Ahlbom, tekst Marijke Schermer
2006
Vielfalt Concept: Jakop Ahlbom, eindregie: Jeroen van den Berg
2004
Lost Concept: Jakop Ahlbom, eindregie: Mischa van Dullemen, tekst: Emanuel Muris, Muziek: Solbakken
2002
Nur zur Erinnerung Concept: Jakop Ahlbom, eindregie: Mischa van Dullemen
2000
Stella Maris Concept: Jakop Ahlbom & Silke Hundertmark, eindregie: Mischa van Dullemen
EXTERNE PROJECTEN PODIUMKUNST: 2011 Games Without Frontiers Afstudeer voorstelling HKU, concept & regie: Jakop Ahlbom 2010
Don Q Amsterdamse Bostheater. Tekst & regie: Jeroen van den Berg. Choreografie & co-regie: Jakop Ahlbom
2009
Man met hoed Paradevoorstelling Circuswerkplaats Boost, regie: Jakop Ahlbom
2008
Het Huiskameronweer Orkater, regie: Jeroen van den Berg, speler/maker: o.a. Jakop Ahlbom
2007
WIG Unieke Zaken, regie: Jakop Ahlbom
2006
Einde Oefening Watergat/Roy Peters, spel: o.a. Jakop Ahlbom
2005
Clockwork Orange Alex d’Electrique, regie: Ola Mafalani, choreografie (gevecht): Jakop Ahlbom
2005
Hans is Grietje Productiehuis Brabant, regie: Dennis Költgen, choreografie en bewegingsadvies: Jakop Ahlbom
2005
Eiland
Orkater, eindregie: Ko van den Bosch, speler/maker: o.a. Jakop Ahlbom 2004
Cinema Victoria Unieke Zaken, regie: Jakop Ahlbom
2004
Pygmalion Rotheater, regie: Pieter Kramer, choreografie: Jakop Ahlbom
2004
Spartacus Nieuw West, regie: Marien Jongewaard, spel: o.a. Jakop Ahlbom
2003
De Gemeenschap Regie: Roy Peters, spel: o.a. Jakop Ahlbom
2003
Knuckles Alex d’Electrique, eindregie: Ko van den Bosch, speler/maker: o.a. Jakop Ahlbom
2002
Een andere keer misschien Opleiding Moderne Theaterdans, choreografie: Jakop Ahlbom
2002
Klas Unieke Zaken, eindregie: Jakop Ahlbom
2001
Waterkracht Oerol editie Zapp Snacks, choreografie: Galama & Ko, regie: Sjoerd Wagenaar, speler/maker: o.a. Jakop Ahlbom
2001
Zonder titel 5 De Groep van Steen, mimografie: Jeannette van Steen, spel: o.a. Jakop Ahlbom
2001
Whiteness Regie: Marcello Evelin, spel o.a. Jakop Ahlbom
2000
Five Pieces De Groep van Steen, mimografie: Jeannette van Steen, spel: o.a. Jakop Ahlbom
2000
Dikwijls De Daders, regie: Martin Hofstra, spel o.a.: Jakop Ahlbom
1999
City Life Regie: Karina Holla, spel o.a.: Jakop Ahlbom
1998
Wanted Stichting Dans in Uitvoering, mimografie: Audry Helwis en Wouter Steenbergen, spel o.a.: Jakop Ahlbom
FILM & TELEVISIE: 2011 One false move Dansfilm van Clara van Gool & Ria Marks. Dans: o.a Jakop Ahlbom 2011
Spangas Lib Dub laatste aflevering seizoen 2012, uitwerking & choreografie: Jakop Ahlbom
2009
Lang en gelukkig Regie: Pieter Kramer, choreografie en special effects: Jakop Ahlbom
2006
Ober Regie: Alex van Warmerdam, kleine filmrol: Jakop Ahlbom
2002
Ware liefde Regie: Bram van Splunteren, kleine filmrol: Jakop Ahlbom
1999
Kruimeltje Regie: Maria Peters, kleine filmrol: Jakop Ahlbom
1999
Spangen TROS tv-serie, kleine rol: Jakop Ahlbom
EXPERTISE OVERDRACHT: Incidenteel gastdocent aan Theaterschool Amsterdam, opleiding Mime en Theaterdocent.
PRIJZEN EN EERVOLLE VERMELDINGEN: 1998 Top Naeff Prijs Een aanmoedigingsprijs voor veelbelovend talent van de Theaterschool Amsterdam n.a.v. afstudeervoorstelling Pels 2008
Selectie TF-1 Vielfalt Nederlands Theater Festival
ARTISHOCK voor Vielvalt 2009
Toneelkijkersprijs de Architect Theater aan het Spui Den Haag
2010
Toneelkijkersprijs Innenschau Theater aan het Spui Den Haag
International Young Directors Program openingsvoorstelling Innenschau, onderdeel van Salzburger Festspiele 2012
Lebensraum. 1ste Prijs wijk jury Utrecht, Toneelkijkersprijs Theater aan het spui Den Haag en Publieksprijs Theater De Veste, Delft. Nominatie VSCD Mimeprijs, Nominatie Columbina voor Silke Hundertmark
6. CV van de producent
CV Jongens van de Wit Producent www.dewit.tv
DOCUMENTAIRE: 2013
Super 8 Complex Regie: o.a. Gustavo Lacalle. ISM Spring Films/André Singer (ARTE, website, televisieserie en documentaire )
The Quest for the Holy Foreskin Regie: Bram Mengelers en Edward Dallal. Ism Spring Films/André Singer (ARTE, 50 min.)
Kapot Mooi! Regie: Josefien Hendriks (VPRO, 50 min.)
Conviction Regie: Maartje Wegdam (50 min.).
Carnaval Regie: Sanne Rovers (Doc25, 20 min.)
Time Cylinders Regie: Jean Hellwig (Al Jazeera English, 70 min.) 2012
Happily Ever After Regie: Tatjana Bozic (IKON, 70 min.) Gefinancierd door: Filmfonds, CoBo Fonds, HAVC (Kroatisch Filmfonds) en IKON.
Vannacht worden we Vrouwen Regie: Josefien Hendriks (OHM en Kids&Docs, 15 min.) Gefinancierd door: Mediafonds
Surprising Europe Fase 2 De tweede fase van Surprising Europe met als doel potentiele Afrikaanse migranten te informeren over Europa. Gefinancierd door: Ministerie van Buitenlandse Zaken
I Hear Music Regie: Giulia Frati (Al Jazeera English, coproductie met Fondivina (Frankrijk) en 1K1E Produksyon (Turkije), 70 min.). Gefinancierd door: Al Jazeera English
Tussen de Regels Regie: Josefien Hendriks (15 min.)
SamSam webexpeditie 2012 Korte filmpjes voor de SamSam website over de Tanzaniaanse hiphop band X Plastaz. Deze ‘’webexpeditie’’ is een jaarlijks terugkerend interactief programma voor basisscholen. Jongens van de Wit ontwikkelen deze expeditie, maken de filmpjes voor op de website en leveren content voor dit jongerenblad over wereldburgerschap. 2011
Surprising Europe: Life and times of Ssuuna Golooba Regie: Rogier Kappers (Al Jazeera English en Human, 67 min.). Officiële selectie: Movies That Matter Film Festival, Cinema Migrante, Nederlands Film Festival, Nairobi Film Festival, Amakula Film Festival Oeganda. Gefinancierd door: Stimuleringsfonds, Al Jazeera English, Human, Ministerie van Buitenlandse Zaken, ICCO en NCDO.
Surprising Europe: The TV series Regie: Jean Hellwig, Kay Mastenbroek en Rogier Kappers (Al Jazeera English en Human, 9 x 25 min.). Gefinancierd door: Al Jazeera English, Ministerie van Buitenlandse Zaken, Stg. Doen en NCDO.
Surprising Europe: The website. Gefinancierd door: ICCO, Digitale pioniers, NCDO, Human, E-cultuur Stifo. 2010/2009/ 2008/2007
Diverse SamSam documentaires (Indonesië, Ghana, India en Oeganda)
2007
Trage Liefde Regie: Boudewijn Koole (drama, VPRO). Prijzen: Genomineerd voor een Gouden Kalf 2007
Herinnerdingen Regie: Boudewijn Koole (VPRO). Een innovatieve website waar kinderen met speciaal hiervoor ontworpen software een beeldmonument kunnen bouwen voor een dierbare die ze hebben verloren. De site is samen met VPRO-jeugd ontwikkeld en is gelanceerd tijdens een door ons samengestelde thema uitzending van Villa Achterwerk op 17 december 2006. Prijzen: Gouden Reiger 2008, Eervolle vermelding Festival Arts Electronique 2007, Genomineerd voor de Kinderpostzegel prijs 2007 en Nominatie Cinekid Nieuwe Media Prijs 2007
7. Filmografieën van camera en montage
Filmografie Melle van Essen Director of Photography www.mellevanessen.nl
DOCUMENTARY: 54. Von Mahler Zu Mashayekhi Director: Frank Scheffer (work in progress for VPRO/Pieter van Huysteefilm) 53.
The Reckoning Director: Pamela Yates (94" Skylight Pictures). Official selection U.S. Documentary Competition Sundance Film Festival 2009, Selected Best Cinematographer Competition Sundance Film festival 2009
52.
Harry Mulisch and the Caprice Director: Cherry Duyns (50" NPS, Uur van de Wolf)
51.
PAINTED BLACK. Director: Tessa Boerman (50" IDTV Docs/AVRO and VRT). Toronto Film Festival 2009
50.
The Last Days of Shismaref Director: Jan Louter (95" LINK TV/Miroir). Special Mention Jury Award Feature Documentary Los Angeles International Filmfestival 2008, Nomination Best Cinematography Dutch Film Festival 2008, Best Documentary Feature Anchorage International Filmfestival.
49.
LIPARI Director: Frank van den Engel (10" Zeppers Film and TV). Festivals: Melbourne Shorts, International Film Festival Edinburgh, het MECAL International Short Film Festival (Barcelona), Het Nederlands Film Festival (in competition for Gouden Kalf)
48.
The Dictator Hunter Director Klaartje Quirijns (90" Ikon/Pieter van Huysteefilm). Nominated European Filmawards 2008, Toronto International Filmfestival 2008, Special Jury Prize Festival International de Film des Droits de l'Homme, Docnoir Award for best Documentary, 17th edition of Courmayeur Noir Festival
47.
Landscapes unknown (II) Directors: Melle van Essen and Riekje Ziengs (50" NPS/ Allegrifilm)
46.
Varese, the one all alone Director: Frank Scheffer (90” NPS/ Allegrifilm). In progress
45.
Between Heaven and Earth Director: Frank van den Engel, Masja Novikova (IKON/Zeppers film). In progress.
44.
The hands of Che Guevara Director: Peter de Kock (59” NPS/Zeppers film ). Openingsfilm Docupolis Barcelona 2006 Selected for Beste Debuutfilm Nederlands Filmfestival Utrecht, Selected for the Sheffield Filmfestival 2006
43.
The Happy Schizophrenic Director: Jan Louter (55” NPS, Miroir film and the Literary Museum). Selected for Het Nederlands Filmfestival Utrecht
42.
Knowledge for life. Director: Sander Francken (29” Moslim Omroep/S.F.Film ). Premiere: Internationaal Filmfestival Rotterdam
41.
Ave Maria Director: Noushka van Brakel (70” KRO/Egmond film and television). Premiere: Nederlands Filmfestival Utrecht 2006
40.
Echoes of War Director: Joop van Wijk (70” Molenwiek Filmproductions ). In competition for the Joris Ivens award IDFA, Awarded the Golden Calf by the Dutch Academy, category photography, Prize for the most innovative documentary Film and Television Festival Sichuan, Selected for International Filmfestival of Rio de Janeiro 2005, Selected for the International Filmfestival Dubai, Selected for the International Filmfestival Miami 2006, Opening film International Filmfestival Rhodos 2005, Selected for the International Filmfestival Osnabruck 2005
39.
Memento Mori Director: Saskia Vredeveld ( 15” Peacefield Productions )
38.
Souls of Naples Director: Vincent van Monnikendam( 94” IKON /Memphis film 2004). Saratov Sufferings 2nd International Documentary Drama Film Festival, Magnolia Award : MOST INNOVATIVE DOCUMENTARY IN THE HUMANITIES, Shanghai Filmfestival, Best Long Documentary (exæquo), Contact International Documentary Film Festival, Kristallen Film, Nederlands Film Festival, Nederlands Fonds voor de Film, Best Long Documentary (ex-æquo), Contact International Documentary Film Festival 2005
37.
Im Schonen Monat Mai Director: Cherry Duyns(50” Vpro )
36.
Jan Montyn, love me or leave me Director: Jan Louter (50” NPS/Mirior Film). Selected for Het Nederlands Filmfestival Utrecht, Selected for IDFA 2004
35.
Gerard Thoolen, everything has a reason Director: Pieter Verhoeff ( 75” Hos television/Egmond film). Selected for IDFA 2003, Selected for Hollywood FilmFestival 2004
34.
Klaas Gubbels, Still life for a painter Director: Jan Louter (50” NPS/Mirior film)
33.
Ramses Director: Pieter Fleury (90” for NPS). Awarded, with the Gouden Kalf for best long feature by the Dutch Academy.
32.
Elliot Carter, A Labyrinth of Time Director: Frank Scheffer (92”for the NPS / Allegri film, 2004). Nominated for a Gouden Kalf for the best long-documentary and best editing by the Dutch Academy, SACEM prize ‘Classique en images de Louvre’, Best Documentary on Contemporary Music, Shown at the Museum of Modern Art New York 2006
31.
Tea Director: Frank Scheffer (96” NPS/Allegrifilm, 2004). Avant Premiere: Museum of Modern Art, New York, January 2005. Premiere: International Filmfestival Rotterdam, January 2005
30.
Frank Zappa phase I I – The Big Note. Director: Frank Scheffer (90”USA/Allegri Film 2002)
29.
Normaal, I will always be back. Director: Frank van den Engel (84”for the NPS/Zeppers film 2000). Selected for IDFA
28.
Out of Eden Director: Saskia Vredeveld(90”voor IKON , Springbok Film, 2001). In competition for Joris Ivens Award IDFA 2001
27.
The Bear’s Dream. Director: Cherry Duyns (90”for the VPRO Russia 2001). Prix Europa and First Prize at the 16th International Documentary Festival Berlin, Golden Gate Award San Francisco
26.
Keep the timbila playing. Director: Frank Diamand (90”for the Humanistic Broadcasting Company /Mozambique, 2000)
25.
Across the border. Director: Saskia Vredeveld (90” for IKON, Springbok Film, 2000)
24.
The Lions Tail Director: Gys Zevenbergen ( 90” for the VPRO). In competition for the Best Long Documentary NFF.
23
Dana Lixenberg – Thru” Dutch Eyes Director: Pieter van der Houwen (55 min. for NPS/Zeppers film)
22.
ATTRAZIONE D'AMORE. Director: Frank Scheffer (55” NPS/Allegrifilm). Prize: ‘World Medal' at The New York Festival 1999
21
The Ink of The Vedas Director: George Schouten( 90” for OHM Netherlands)
20.
19.
Lagrimas Negras (Black Tears) Director: Sonia Herman Dolz (73” for NPS/Ryninks Film, 1997). Holland Film Award 1999 Netherland Film Festival Special Jury Prize 1998, Audience Award Chicago Latin Film Festival 1999, Audience & Silver Spire Award at San Francisco Int. Film Festival 1998, Golden Plaque for the Arts at Chicago Int. Film Festival 1998 Nationality : No Director: Kees Hin (54” for RVU )
18.
Stalin Promised a Bridge Director: Gerard Jacobs (40” Palm Plus Producties). Awarded for Gouden Kalf by the Dutch Academy (1996), First Prize Filmfestival Munchen, Selected for Cinema Nordique
17.
Cross Roads Directors: Hillie Molenaar and Joop van Wijk (55’ for Netherlands/Tanzania/Rwanda, 1997) Dutch Academy Award (‘Dutch Emmy’)
16.
Conducting Mahler Director: Frank Scheffer (75” for NPS/Allegrifilm). Award of the Dutch Film Critics at the Dutch Film Festival, Sept. 1997
15.
Gold, forgotten in Siberia Director: Theo Uytenbogaard (60 min., Palmplus Producties)
14 .
Tabee Tuan (Goodbye Sir) Director: Tom Verheul (90 min. for the NPS 1995 )
13.
It’s been a day of great beauty, Director: Jos de Putter (90” for IKON, Scherptediepte producties ). Prize of the City of Utrecht.
12.
11.
Isingero Hospital. Directors: Hillie Molenaar and Joop van Wijk (60” Molenwiek Films). Dutch Academy Award (Gouden Kalf) Amor…no! Director: Jack Janssen (65 “ for IKON/Sam Film Producties)
10.
Corneille, Reve D’afrique Director: Jos Wassink (53” Human, Moving Image Productions )
9.
Mama Calle Director: Arjanne Laan (62” for Human, Moving Image Productions ) Winner of the Gold Hugo for best documentary Chicago, Prize of the City of Utrecht NFF 1990, Winner Premio Azul Portugal
8.
Trajectory - A Silent Film for Henry Brant Director: Frank Diamand (1995, 67” for Human, Stichting Derde Cinema)
7.
Chili in transition. Director: Frank Diamand and Gaston Ancelovici (73 “ for Human, St. Derde Cinema )
6.
Other News Director: Ike Bertels (50" IBF/Marker for Channel 4/ IKON)
5.
New York Between Heaven and Hell Director: Manuela Hartsuyker (50” for Human )
4.
Dead-end Track Director: Jack Janssen( 50” for the Humanist Broadcasting Company). Shown at Margaret Mead Documentary Festival
3.
A way of looking, Koen Wessing – Photographer. Director: Frank Vellenga (for the Humanist Broadcasting Company )
2.
Lois Lane Director: George Schouten
1.
Passion in Progress Director: Joris Sluizer (47”, a Fish & See Production )
DIRECTOR/CO-DIRECTOR AND DOP: 10. Landscapes unknown (II) Directors: Melle van Essen and Riekje Ziengs (50" NPS/ Allegrifilm). 9.
Mexico-city One day Shared directors credit with Gys Zevenbergen (60” for VPRO television )
8.
El Salvador Shared directors credit with Martijn van Halen (20” for VPRO television )
7.
Unknown landscapes, Shared direction credit with Riekje Ziengs (65”for Human, Diamand and Friends Productions). Prix Futura Berlin
6.
Nicaragua, ten years after Shared directors credit with Riekje Ziengs and Frank Diamand (1989)
5.
Chile, before during and after 5th of October Shared directors credit with Frank Diamand (50” for Human , Stichting Derde Cinema)
4.
Chile Crea Shared directors credit with Frank Diamand (54min for Human, Stichting 3e Cinema )
3.
Don’t argue spit! Shared directors credit with Frank Diamand
2.
Time seeking Circles Shared directors credit Frank Diamand (50” Diamand and Friends Productions )
1.
The will before the reality Shared directors credit with Bernd Wouthuizen en Jan Vincent Romein. Narrator: Joris Ivens (50”Nicaragua, Alles wat we kunnen productions1984)
DOP FEATURE FILMS AND TELEVISION DRAMA: 7. Eilandgasten Director: Karim Traida (NCRV/IDTV Film). Premiere Dutch Filmfestival 6.
De Enclave Director: Willem van de Sande Bakhuysen (150” VARA, All Your Films). National Nipkov Prize, Nominated for Emmy Award New York, Winner Golden Gate Award San Francisco.
5.
XIME Director: Sana Na ‘Hada (90” Molenwiek Film Productions). Premiere Cannes Filmfestival
4.
Mothers day and the Vondelpark Director: George Schouten (for VPRO)
3.
Idomeneo Director: Ineke Houtman (50”for AVRO TV, BosBros Film & TV productions ). Nominated for an Emmy award 1993, Prix Jeunesse (art direction prize).
2.
Pont Neuf Director: George Schouten
1.
Unanswered Questions Director: Johan van de Keuken (17”)
PRICES: 2008 2008 2005 2000 2000 1999
Nominated Gouden
Kalf, Best Camera for 'The Last Days of Shishmaref', NFF Winner Gouden Kalf, Directing Best Documentary 'Landscapes Unknown (II)', NFF Winner Gouden Kalf, Best Camera for 'Echoes of War', NFF Nominated for Gouden Kalf, Best Cameraman, NFF Selected Best Cinematographer, for "The Reckoning" Sundance Film Festival Nominated for Gouden Beeld, for life time achievement (NL)
Filmografie Gys Zevenbergen (1962) Editor VWO, Baudartius College te Zutphen Studie Antropologie aan Rijks Universiteit te Utrecht Filmopleiding aan Vrije Akademie te Den Haag Regie-opleiding aan New York University
1974-1982 1982-1985 1984 1990
REGIE: 1998/2001
De Staart van de Leeuw 80 min. docu. i.s.m. Humanist Media Support (Piet Brinkman), Stichting Derde Cinema (Frank Diamand) en de VPRO (Cherry Duyns). Première IDFA 2001. Regie
Mexicostad de Stad VPRO’s Diogenes (samenstelling met Melle van Essen). Regie, geluid en montage 2004/2006
Bouwval Speelfilm treatment afgerond bij artistiek adviseur Filmfonds.
2009/2011
The Eye of the Hurricane (TussenTijd) 80 min docu in researchfase (IKON)
MONTAGE: (een korte selectie) 2012 Karsu Mercedes Stalenhoef (docu, IKON, 80 min. in productie)
Het Nieuwe Rijksmuseum Oeke Hoogendijk (docu, NTR, 120 min. in productie)
Happily Ever After Tatjana Bosic (docu, IKON, 85 min. in productie)
Toneelgroep Amsterdam Paul Cohen, Martijn van Haalen (docu, NTR, 58 min. in productie) 2011
Kauwboy Boudewijn Koole (arthouse jeugdfilm, NTR, 90 min.) Beste Jeugdfilm Berlinale, Best First Feature Award Berlinale 2012 en diverse andere prijzen)
Paradiso Mon Amour Jeroen Berkvens (docu, NPS, 80 min.). IDFA muziekcompetitie 2010
Janine Jansen Paul Cohen (NPS, 90 min.)
Cloud Island Fiona Tan (installatie, 50 min.) 2009
Rainmakers Floris Jan van Luyn (docu, VPRO, 75 min.). 1ste prijs 2010 Filmfestival Rome, Green Doc Award Sheffield Doc Fest en div. andere internat. prijzen
Maite was Hier Boudewijn Koole (TV drama, VPRO, 40 min.). Nominatie Gouden Kalf beste TV drama 2009
Longstay Meral Uslu en Maria Mok (docu, NCRV, 90 min.). 2008
Bloody Mondays and Strawberry Pies
Coco Schrijber (IKON, 85 min., docu). Gouden Kalf beste lange documentaire 2008, slotfilm filmdagen 2008
Carmen Mercedes Stalenhoef (IKON,85 min., docu). Nominatie Gouden Kalf beste lange documentaire 2009
Het Nieuwe Rijksmuseum Oeke Hogendijk (120 min., NPS). Nominatie Gouden Kalf beste lange documentaire 2009
Ontheemd Jennifer Pettersson (IKON, 60 min., docu). Première IDFA 2008 2007
Sozdar Annegriet Wietsman (IKON, 75min. docu)
Joop Mercedes Stalenhoef (HOS, 55min. docu)
Trage Liefde Boudewijn Koole (VPRO, 55min. tv drama). Nominatie Gouden Kalf beste tv drama 2006
Dealing and Wheeling in Small Arms Sander Francken (Llink, 90 min. docu)
Jimmy Rosenberg, de Vader, de Zoon en het Talent Jeroen Berkvens (HOS, 75 min. docu). Gouden Kalf beste lange documentaire 2007 2005
Ik wil nooit beroemd worden Mercedes Stalenhoef (HOS, 75 min, docu.). Competitie IDFA 2005, Gouden Kalf, Speciale Juryprijs 2006
Dora Dolz Sonia Herman Dolz (NPS, 60 min., docu)
Koudjina Paul Cohen en Martijn van Haalen (VPRO, 60min., docu). Gouden Kalf beste korte documentaire 2006 2004
Mooie Wereld Coco Schrijber (50 min., docu). Diverse internationale prijzen
Eat Your Enemy Eline Flipse (BOS, 80 min., docu) 2003
Het Tweede Gezicht Krijn ter Braak en Hans Fels (VPRO, 80 min., docu)
Tegen het Vergeten Tamara Miranda (HOS, 75 min., docu) 2002
Schitteren Machteld van Gelder (TVDits, 50 min., docu).
Schaakkoning Ali Meral Uslu (VPRO jeugd, 25 min.). Uit de serie En Terecht.
Selfportrait Roger Ballen van Saskia Vredeveld. (NPS, 52 min., docu) 2001
Out of Eden Saskia Vredeveld (75 min., docu). Competitie IDFA 2001
De Staart van de Leeuw (VPRO, 80 min., docu). Regie, montage en geluid 2000
Two Loves Jacqueline van Vugt, (AVRO, 70 min., docu) over Oscar Wilde’s lover
1999
Golden Earring
videoclip met Sonia Herman Dolz 1997
Làgrimas Negras Sonia Herman Dolz (75min.). Gouden Kalf 1998, Speciale juryprijs
1995
100ste uitzending VPRO`s Diogenes samenstelling
1985-1998
Diogenes Vele montages van VPRO’s befaamde buitenlandmagazine Diogenes (Nipkov-schijf) waarvan ik de laatste drie jaar vaak geluid en montage combineerde. Van deze films (het moeten er zo'n 40 zijn geweest) heb ik de titels niet genoemd, maar een heel scala aan Nederlandse regisseurs heeft in mijn kamer vertoefd. Van Pieter Fleury, Hans Fels, Roel van Broekhoven tot Sonja Herman Dols, Jos de Putter, Roel van Dalen en Lex Runderkamp, enz. enz.
1993
Bejaardensex singleplay van Theo van Gogh voor VARA
De Man met de Hoed serie van Rimko Haanstra VPRO jeugd 1992
Seaborn Opera van Sander Snoep (VARA, 45 min., docu)
1989
De Brug drama serie van Rinko Haanstra voor KRO
Mijn Vader woont in Rio speelfilm van Ben Sombogaart (Zilveren Beer, Berlijn)
8. CV dansers en toelichting waarom deze dansers Jakop en Boudewijn willen graag met Louise Lecavalier werken voor de rol van moeder. Naast het feit dat Louise een fabuleuze en legendarische danseres is, is zij inmiddels 53 (de juiste leeftijd voor de rol), heeft ze de gewenste doorleefde uitstraling, is ze zelf moeder en is ze fysiek nog steeds heel sterk, waardoor ze de rol gemakkelijk aankan. Boudewijn, Jakop en Louise zijn door Janine Dijkmeijer van Cinedans met elkaar in contact gekomen. Ze hebben elkaars werk bekeken en Louise is zeer geïnteresseerd om mee te werken. De Canadese Louise Lecavalier is één van de iconen van de moderne danswereld. 17 jaar lang was zij het boegbeeld van LaLaLaHuman Steps en de muze van choreograaf Eduard Lock. Haar dreadlocks, haar enorme fysieke kracht, haar sterke techniek, haar androgyne uitstraling en haar beroemde ‘’barrel jumps’’ (horizontale pirouettes) maakten haar tot een toonaangevende wereldberoemde danseres. De jonge danser die de rol van de zoon zal vertolken willen we zoeken door middel van audities en door langs professionele dansopleidingen te gaan.
9. Toelichting DVD en meegeleverd werk Jakop Ahlbom: Het beeldmateriaal van Jakop Ahlbom staat op de bijgeleverde DVD en geeft in eerste instantie een impressie van zijn werk in het algemeen. De clipjes geven echter ook een goed beeld van hoe Jakop bewegingsmatig omgaat met thema’s als manipulatie, harmonie, gewichtloosheid en spelen met de zwaartekracht. Hoe hij het fysieke als vertelvorm en dialoog inzet, hoe hij beeld manipuleert en hoe hij vervreemdende overgangen creëert. Het fragment van het waterexperiment geeft een beeld van hoe in Off Ground gewerkt gaat worden met camera, decor, zwaartekracht en dansers. Deze beelden zijn een eerste experiment met beeld en inhoud.
Boudewijn Koole: Het werk van Boudewijn is te zien via Vimeo: -
Kauwboy:
https://vimeo.com/48579041 Password: K@uwtje
-
Maite was Hier:
http://vimeo.com/47935842 Password: maitewit
In KAUWBOY belt Jojo (10 jaar) met zijn overleden moeder. Hij wekt haar in die gesprekken tot leven. Met stilstaande beelden (foto’s in de film) wordt op de momenten waarin de afwezigheid van moeder sterk voelbaar is, de tijd stil gezet. Boudewijn tast hiermee de verschillende tijdslagen die de toeschouwer ervaart af, in een poging de toeschouwer ergens tussen het bewuste en het onderbewuste te laten verkeren.
In MAITE WAS HIER gaat het over een terminaal meisje van 14 dat besluit de laatste experimentele chemokuur niet te nemen. Ze onderzoekt haar gevoelens en neemt afscheid. Deze film is gedraaid door cameraman Melle van Essen.
Beide films zijn exemplarisch voor de aandacht voor licht en kadrering. Ook de poging om met beelden en geluid te communiceren en niet met dialogen is exemplarisch voor deze aanvraag.
