VO-‐HO EXCELLENT en/of BÈTA EN TECHNIEK AMSTERDAM Aanvraag subsidie Platform Bèta Techniek VO-‐HO netwerken gericht op excellentiebevordering en bèta & techniek
13 juni 2012 Prof. dr. J.J. Beishuizen Prof. dr. M.C. van der Wende A.E. Kemperman MSc Drs. L.A.H.M. Hendriks
DEEL 1. GEGEVENS PENVOERDER Instelling: Contactpersoon: Postadres: Postcode en plaats: E-‐mail: Telefoon: Bankrekeningnummer: Ten name van/o.v.v.
Vrije Universiteit, Amsterdam A.E. Kemperman MSc, projectmanager Bètapartners, Its Academy Faculteit der Exacte Wetenschappen, De Boelelaan 1083 A 1081 HV Amsterdam
[email protected] 020-‐5989693 48.80.95.638 budgetnummer 2832066
Management Summary In het hoger onderwijs is de laatste jaren excellentie ontwikkeld (SIRIUS programma), waardoor studenten op basis van bovengemiddelde prestaties en motivatie kunnen deelnemen aan honoursprogramma’s die meer uitdaging en een hoger eindniveau bieden. De vereiste cultuuromslag om hierin succesvol te zijn is in deze aanvraag een hoofditem. Diverse interventies worden in de scholen en ho-‐instellingen in een samenhangend geheel en op diverse niveaus (havo en vwo) en vakgebieden (alfa, bèta, gamma) ingezet om deze cultuuromslag te bereiken. De focus in dit project ligt op Bèta. Daarbij wordt aangehaakt bij de ervaringen en 1
expertise die op het gebied van Bèta reeds bestaan in de netwerken van de aanvragers . Deze wordt ingezet bij de (verdere) transfer naar Alfa en Gamma, zowel in de vo-‐scholen als ho-‐instellingen. Aanvragers van deze subsidie zijn het netwerk Bètapartners en het Amsterdam University College (AUC). De koppeling tussen presteren en excellentie op het VO en de honoursprogramma’s in het HO is een belangrijk onderdeel. Doelstelling is om excellente vo-‐leerlingen in een (te ontwikkelen) eerstejaars honourstraject te laten instromen. In het project wordt evidence based gewerkt en voortgebouwd op het onderzoek naar excellentie zoals dat bij het AUC (onder meer in het kader van het SIRIUS programma) wordt uitgevoerd. Factsheets voor de deelnemende scholen met daarin data over de cijfers van de kernvakken, excellentie (20% best presterende leerlingen) en bètatechniek (N-‐score en doorstroom rendement) worden daarbij ingezet. Er wordt een start gemaakt met het terugkoppelen van studieresultaten van (bèta)studenten aan de aanleverende scholen. Duurzaamheid van het programma wordt gegarandeerd doordat het (1) voortbouwt op bestaande initiatieven 2
(SIRIUS , School aan Zet) en samenwerkingsverbanden (Excellentie Platform VU-‐UvA-‐AUC en Bètapartners) (2) de doelstellingen voor de universiteiten (minimaal 7% deelname aan excellentieprogramma’s) inmiddels zijn vastgelegd in prestatieafspraken met OCW en (3) er bestuurlijk commitment van zowel de VU, Bètapartners, AUC en partnerscholen is. Bovendien maken VU en UvA op het punt van excellentie onderdeel uit van de 3 gezamenlijke VU-‐UvA agenda in de Amsterdam Academic Alliance (AAA) .
1
In het AUC is excellentie reeds over het hele spectrum van Alfa, Beta en Gamma ingezet De SIRIUS prestaties van de honoursprogramma’s van VU en UvA en het AUC werden in 2011 met een A (hoogste score) beoordeeld. VU en UvA hebben onlangs het voornemen bekend gemaakt meer samen te gaan werken en daarbij hun bètafaculteiten te willen fuseren tot een gezamenlijke faculteit (Amsterdam Institute of Science) van beide instellingen. Op deze manier zal in Amsterdam een krachtig bèta instituut ontstaan. Dit instituut zal zeker ook verantwoordelijkheid nemen naar outreach activiteiten. 2 3
1
DEEL 2. PROGRAMMA AANVRAAG VO-‐HO EXCELLENT BÈTA EN TECHNIEK AMSTERDAM A. Partners 1. HET NETWERK BÈTAPARTNERS (http://www.betapartners.nl) Het netwerk Bètapartners is een samenwerkingsverband in de regio Amsterdam, Noord-‐Holland en Flevoland tussen 32 vo-‐scholen en 4 ho instellingen. Het netwerk Bètapartners is een (1) een platform voor duurzame samenwerking vo-‐ho gebleken, (2) is een projectmotor voor kwaliteit en innovatie en (3) heeft bijgedragen aan aantoonbaar meer instroom in de N-‐ profielen op het VO en in de bèta-‐technische vervolgopleidingen. De docent-‐ en leerling-‐activiteiten worden gebundeld in de pre-‐university school: de Its Academy. In de Its Academy zijn ook de regionale vaksteunpunten (natuurkunde, scheikunde, NLT wiskunde) ondergebracht die tezamen het brede regionale steunpunt vormen. Ambitie Bètapartners en excellentie 2012-‐2017 4 Binnen de Bètapartners is begin 2012 een nieuwe beleidsagenda opgesteld waarin de ambities voor 2012-‐ 2017 vastgesteld worden. Ambities die aansluiten bij de excellentiebevordering en bèta en techniek in vo-‐ho netwerken zijn: •
bewust maken van leerlingen om beter te kiezen, niet alleen naar een instroom van +50% in de N-‐ profielen, maar naar een kwalitatieve, bewuste keuze voor een N-‐profiel zodat de kwaliteit en kwantiteit van doorstroom naar (bèta-‐technische) studies verbetert.
•
professionalisering van zittende en toekomstige (bèta)docenten op vakinhoud, vakdidactiek, 5 excellentie en in hun rol als voorbeeld en begeleider van de bewuste studiekeuze van leerlingen.
•
het bevorderen van de bèta oriëntatie van schoolleiders, zodat zij vanuit hun managementrol voorzieningen de juiste randvoorwaarden voor excellentie te scheppen.
•
flankerend wetenschappelijk onderzoek naar excellentie in bèta-‐techniek uitgevoerd door UvA, VU en AUC.
•
de infrastructuur versterken en uitbreiden waarbij de koppeling gemaakt wordt tussen excelleren en presteren op het vo en de honoursprogramma’s aan de universiteiten en hogescholen.
•
het ontwikkelen van een duurzaam bedrijfsplan voor de Its Academy.
•
het ontwikkelen van een leerlijn voor excellente leerlingen en docenten in de Its Academy.
2. AMSTERDAM UNIVERSITY COLLEGE (AUC) (http://www.auc.nl) Het Amsterdam University College (AUC) is een gezamenlijke opleiding van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam. Vanuit het motto “Excellence and Diversity in a Global City” brengt het AUC studenten van over de hele wereld samen in een selectief en residentieel programma. In de Engelstalige liberal arts and science opleiding verdiepen zij zich vanuit brede maatschappelijke en wetenschappelijke vraagstukken in verschillende disciplines. Bètavakken en academische vaardigheden krijgen veel aandacht. Intensief en kleinschalig onderwijs wordt gegeven door docenten met een sterke internationale achtergrond; ongeveer de helft van de studenten komt uit het buitenland. Excellentie wordt expliciet in relatie met diversiteit beschouwd omdat zowel kunnen excelleren als het kunnen samenwerken met mensen met andere kwaliteiten en achtergrond essentieel is voor succes in een competitieve en internationale context. Er wordt bij het AUC systematisch onderzoek gedaan naar excellentie en diversiteit, met aandacht voor de factoren die studiesucces in het HO het beste voorspellen en hoe deze te meten. VO-‐eindcijfers blijken hierbij de best voorspellende en meetbare factor te zijn. Daarnaast spelen factoren tijdens de opleiding zelf een belangrijke rol. Bij het AUC worden deze ondersteund door de “Principles
4 5
Zie: www.betapartners.nl waar de beleidsagenda gepubliceerd is. De professionalisering op excellentie wordt mede vorm gegeven door het AUC (zie verderop in deze aanvraag)
2
for Excellence in Teaching and Learning” die samen met de docenten zijn ontwikkeld en met de studenten continue worden geëvalueerd. Met de inbreng van de expertise van het AUC willen we inzetten op excellentiebevordering voor bèta en techniek in het netwerk vo-‐ho. De betrokkenheid van het AUC bij het excellentiebeleid en de honoursprogramma’s van VU en UvA vormt hiervoor een goede basis. Waarbij naast Bètapartners ook de partnerscholen van het AUC zullen participeren in de activiteiten voor excellentiebevordering op het VO. Het AUC zal zich in de samenwerking richten op de vo-‐scholen. 3. OVERIGE PARTNERS De Bètapartners zullen in het programma vo-‐ho Excellent Bèta en Techniek samenwerken met: •
het Wetenschapsknooppunt Amsterdam: aansluiting met primair onderwijs (UvA en VU).
•
Talentenkracht 2011-‐2015 en de W&T academie HvA. Hierin is onderzoek en professionalisering van leerkrachten en docenten opgenomen.
•
het brede regionale steunpunt: intermediair vo-‐ho, vakinhoudelijke ontwikkelingen en didactiek, onderdeel van de Its Academy (o.a. 4x nascholingsbijeenkomsten per schooljaar)
•
de lerarenopleiding HvA: inhoudelijke en didactische expertise, opzetten honourstraject binnen de lerarenopleiding.
•
bedrijfsleven: masterclasses op locatie (Forbo, Ooms Avenhorn) en bedrijven uit de ICT academie (Cisco, IBM, XS4all, Triodor), samenwerking met RTC Noord-‐Holland Noord, Amsterdam en Flevoland en JetNet.
•
samenwerking met de nieuw te vormen ICT Academie waarin de Montessori scholen in Amsterdam het initiatief nemen om jong ICT talent uit te dagen en te laten excelleren.
•
samenwerking met de Science+ academy, een excellentieprogramma in de bachelor exacte wetenschappen aan de Faculteit der Natuurkunde, Wiskunde en Informatica aan de UvA.
B. Aanvraag vo-‐ho Excellent Bèta en Techniek Amsterdam 1.INLEIDING Aanleiding, motivatie en visie In het kader van excellentiebevordering vo-‐ho bèta en techniek zullen we in de regio Amsterdam met de Bètapartners en het AUC een programma met een samenhangende en brede aanpak op excellentie zowel op bèta en techniek als alfa en gamma van VO naar HO ontwerpen. Hierbij spelen de volgende overwegingen een rol: zowel in het VO als in het HO is er sprake van structureel onderpresteren. De oorzaken hiervan zijn gelegen in een weinig ambitieuze leercultuur en een beperkte expertise en ervaring met excellentie. De zesjescultuur is dan ook geen mythe: het gemiddelde vwo-‐eindcijfer ligt ruim onder de zeven (6.3 voor het centraal eindexamen en 6.7 voor schoolexamens). De recente jaarverslagen van de onderwijsinspectie laten een dalende trend in de cijfers op kernvakken zien met daarbij de waarschuwing dat het ambitieniveau omhoog moet. Dit doet een appèl op de weinig prestatiegerichte cultuur in veel Nederlandse scholen en op het gebrek aan overtuiging zowel bij docenten als ouders. In het vo en ho zal heel wat scepsis overwonnen moeten worden en men moet leren om hogere eisen te stellen. “Student success is promoted by setting and holding students to standards that stretch them to perform at higher levels, inside and outside the classroom”. Dit is in dan ook onze visie de centrale uitdaging bij het stimuleren van de prestaties en excellentie in het VO. Om de weinig ambitieuze leercultuur om te buigen naar een klimaat waarin presteren de norm wordt, is een cultuuromslag nodig. Die wordt bereikt indien fundamentele waarden en verwachtingen omtrent presteren en excelleren onderdeel zijn van een proces waarin een beroep wordt gedaan op alle betrokkenen om deze waarden en normen bij te stellen. Daarvoor is het noodzakelijk dat er een samenhangend programma vo-‐ho excellent komt waarin alle geledingen van de VO en HO betrokken worden.
3
Aanpak We zullen vanuit onderwijskundig perspectief op verschillende niveaus inzetten en maken de verbinding tussen de verschillende niveaus waar mogelijk. We onderscheiden in het vo het niveau van de leerling, de docent en de schoolleiding binnen de school. Ook zullen we, waar mogelijk, de ouders betrekken in dit proces. Centraal staat peer-‐to-‐peer interactie, dat wil zeggen dat docenten en studenten VO en HO direct met elkaar werken en kennisoverdracht in die zin zonder tussenkomst geschiedt. Diversiteit is een belangrijke dimensie die onder meer inhoudt dat vanuit een breed spectrum van bronnen en ideeën gewerkt wordt, inclusief die vanuit aangrenzende of andere sectoren (zoals voorbeelden en good practices uit het buitenland, uit internationale scholen, uit sport en kunstwereld), die van internationale studenten en docenten, e.d. Concreet zal aan VWO leerlingen uit de bovenbouw de mogelijkheid geboden worden om te excelleren, hun talenten te ontwikkelen en hun horizon te verbreden door het volgen van master classes en summercourses op de universiteit. Met excellente studenten AUC als coach verkennen vo leerlingen in een cultuurtraject hoe zij zich met excellentie (kunnen) identificeren en verhouden. Aan vwo docenten zal een leergang excellentie worden aangeboden verzorgd door het AUC. Door Bètapartners wordt aan vo docenten de cursus ‘presteren, motiveren en differentiëren’ aangeboden. Schoolleiding en WO bestuurders worden betrokken bij activiteiten, waarbij vraagstukken rondom duurzame inbedding van het beleid, zoals sturing op excellentie inclusief incentives, HRM beleid en cultuuraspecten aan de orde komen. Het betrekken van ouders is een ambitie die vorm moet krijgen door participatie in ouderavonden. We realiseren ons dat dit een onderdeel is waarop moeilijk targets te zetten zijn omdat deze groep niet in een onderwijsstructuur zit. We werken evidence-‐based op de volgende manier: •
in de monitoring worden de factsheets van Dialogic (School aan Zet) met daarin data over de cijfers van de kernvakken, excellentie (20% best presterende leerlingen) en bètatechniek (N-‐score en doorstroom rendement) gebruikt.
•
we gaan de studieresultaten van leerlingen in het HO terugkoppelen naar het VO, waarbij we de VO-‐ scholen stimuleren dit weer terug te koppelen naar ouders.
•
samen met LEARN! wordt flankerend onderzoek naar bewuste bètakeuze en excellentie gedaan. Hier wordt de verbinding gemaakt met de Wetenschapsknooppunten. Zie verder hierboven de opmerkingen over (promotie)onderzoek naar excellentie dat al loopt bij het AUC.
Bereik, intensiteit en duurzaamheid Disseminatie zal zich in eerste instantie richten op de Bètapartnerscholen en de partnerscholen van het AUC maar omdat we de activiteiten en de expertise zullen borgen in de reeds bestaande infrastructuur van de Its Academy, staan zij open voor álle scholen. We beschouwen de Bètapartnerscholen en ook de AUC partnerscholen als voorlopers in de ontwikkeling van een ambitieuze leercultuur. Duurzaamheid is ook gegarandeerd door commitment van de besturen van vo scholen en ho-‐instellingen. Samenwerking met projecten in basisonderwijs kan een spinn-‐off hebben waardoor al in een vroeg stadium van onderwijs presteren de norm wordt.
2. PROGRAMMA VO-‐HO EXCELLENT BÈTA EN TECHNIEK AMSTERDAM 2.1 Leerlingactiviteiten A. Masterclasses Excellent Voor de leerlingen van 4, 5 en 6 vwo ontwikkelen we 3 universitaire masterclasses excellent met een studielast van 48 studielastuur (slu). Deze onderscheiden zich van regulieren masterclasses doordat voor deelname speciale instapeisen gelden (cijfergemiddelde / hoogte van cijfers op kernvakken, een motivatiebrief, en aanbevelingen van docenten).
4
6
De masterclasses sluiten aan bij de interdisciplinaire onderzoekszwaartepunten van UvA en VU en de onderzoeksgroep wordt hierbij betrokken. Samen met het bedrijfsleven ontwikkelen we daarnaast 1 masterclass excellent op locatie, d.w.z. op een bedrijf zelf. In 2012-‐2013 worden de masterclasses ontwikkeld en 1 keer aangeboden. Met de opgedane ervaringen wordt in het cursusjaar 2013-‐2014 verder ontwikkeld en worden ze weer aangeboden. Personele kosten per masterclass Ontwikkeling: 80 uur waarvan 40 inhoudelijk en 40 excellentie. Uitvoering: 3 dagen contacturen en 3 dagen werkgroepen/zelfwerkzaamheid. Totaal aantal uitvoering per masterclass: 48 contacturen docenten, 12 student-‐assistenturen. Totaal inzet 4 masterclasses: 496 docenturen, 48 student-‐assistenturen B. Autumn/summercourses In augustus 2012 vindt de eerste summercourse Robotica en Kunstmatige Intelligentie plaats. Dit is de pilot voor verder ontwikkeling van de summercourses Beta techniek. In juli/augustus 2013 wordt in samenwerking met IIS (Instituut voor Interdisciplinaire Studies) en AUC een pilot Autumn/Summercourse ‘Excellence in Humanities, Sciences and Social Sciences’ georganiseerd, waarin zowel de alfa, bèta en gammawetenschappen aan bod komen. Voor deelname gelden dezelfde instapeisen zoals die geformuleerd zijn voor de masterclasses. Op basis van de ervaringen van deze pilot zullen we besluiten of we gaan uitbreiden naar meer summercourses en/of autumncourses. Personele kosten per Autumn/summercourses Ontwikkeling: 120 uur docenturen Uitvoering: 5 dagen (30 uur) contacturen docent, 15 uur inzet studentassistenten Totaal inzet 2 summercourses: 300 docenturen en 30 uren student-‐assistentie C. Profielwerkstukbegeleiding Excellent (PWS-‐E) De reguliere pilot, uitgevoerd aan de VU, bleek een succes met name ook omdat er HO en VO docenten en studenten bij betrokken waren. In PWS Excellent worden excellente leerlingen gekoppeld aan (hoog)leraren. Daarbij is extra aandacht voor onderzoeks-‐vaardigheden van de vwo-‐leerling. Het PWS wordt afgesloten op de VU/UvA met een posterpresentatie. Personele kosten PWS-‐E begeleiding excellent: Inzet vraagbaak/bemiddeling: 4 uur per week (2 uur Vu, 2 uur UvA) Begeleiding onderzoeksvaardigheden: 8 docenturen per excellente leerling (max 20 per jaar) Uitvoering begeleiding door (Hoog)leraar: 4 docenturen per excellente leerling (max 10 leerlingen per jaar) Totaal: 720 docenturen D. Instroom in de bachelor van 6 vwo leerlingen Met ingang van het cursusjaar 2012-‐2013 wordt excellente leerlingen in 6 vwo mogelijkheid geboden om in te stromen in drie (alfa, beta, gamma) reguliere cursussen georganiseerd door het Institute for Interdisciplinary Sciences (UvA) . De intentie is om de te behalen ECT’s te kunnen verzilveren bij deelname aan een honoursprogramma van een vervolgstudie. Na evaluatie zal onderzocht worden of meer faculteiten een dergelijk aanbod kunnen doen. Met de uitbreiding en inbedding en formalisering van de instroom van excellente 6vwo leerlingen is een duurzame aansluiting tussen VO en HO binnen bereik. Personele kosten instroom bachelor: Overleg ivm verzilvering ECT’s: in kosten projectleiding opgenomen E. Cultuurtraject excellentie Het AUC zal VWO leerlingen uit de bovenbouw VWO een cultuurtraject aanbieden waarin zij met excellente studenten uit het WO (dat wil zeggen uit het AUC en de honoursprogramma’s via de Honours Studievereniging Extensus) als coach verkennen hoe zij zich (beter) met excellentie (kunnen) identificeren en verhouden. Onderwerpen die aan de orde (kunnen) komen: 1. Presteren en 6
UvA: (http://www.science.uva.nl/onderzoek/zwaartepunten/home.cfm) en VU (http://www.neurosciencecampus-‐ amsterdam.nl/en/index.asp , http://www.learn.vu.nl/nl/index.asp)
5
excelleren in sport, kunst (bijv. muziek, dans) en op school: overeenkomsten en verschillen, 2. Presteren en excelleren in het maaiveld: ervaringen en verwachtingen in Nederland vergeleken met die in andere landen en de internationale context, 3. Excellentie, jezelf en de ander: wat betekent excelleren voor je sociale relaties? , 4. Excellentie en de school als omgeving: wat kunnen scholen anders en beter doen? Het is uitdrukkelijk de bedoeling is dat de WO studenten (nationaal en internationaal) op basis van hun 7
eigen ervaring met excellentie op het VO en het WO vorm en invulling gaan geven aan dit traject . Dit zullen zij als team doen in het kader van een internship (een stage waarvoor specifieke eisen gelden en waar AUC studenten 6 studiepunten voor kunnen behalen) of een studentassistentschap (voor honours studenten VU-‐UvA). Het team wordt begeleid door een AUC medewerker die hen ondersteunt bij het vormgeven van het programma. Het traject zal in ieder geval bestaan uit een aantal (4-‐5) plenaire bijeenkomsten voor de VO leerlingen. De locaties hiervoor zijn nader vast te stellen (school, universiteit, excursies, bedrijfsbezoeken, boot camps behoren tot de mogelijkheden). Eventuele gastsprekers zijn ook nader in te vullen. Verschillende producten zijn denkbaar (bijvoorbeeld Youtube filmpjes). Conclusies en aanbevelingen worden gedeeld met docenten in de laatste workshop en komen ook aan de orde op de afsluitende bijeenkomst met schoolleiding en bestuurders. Personele kosten cultuurtraject: Inzet AUC: 40 docenturen per jaar (totaal voorbereiding en uitvoering) + (max) 10 studenten. Totaal: 80 docenturen
2.2 Docentactiviteiten A. Leergang excellentie voor VWO docenten Het AUC zal een leergang excellentie voor VWO docenten aanbieden. Deze bestaat uit vijf workshops van een halve dag die in een academisch jaar worden aangeboden. Inschrijving verplicht de VO docenten de gehele leergang (alle workshops) te volgen (in totaal 20 uur) . De workshops worden verzorgd door AUC docenten en (internationale) gastdocenten en richten zich op: de didactiek van excellentie: voorbeelden uit de internationale context en sport en kunst sectoren zetten deelnemers eerst aan het denken over de mate waarin zij op presteren en excellentie zijn gericht. Vervolgens worden ervaringen op basis van de Principles of Excellence in Teaching and Learning, zoals ontwikkeld bij het AUC bezien op hun relevantie voor het VO en wordt besproken hoe dergelijke principes door het VO zelf ontwikkeld en gehanteerd kunnen worden. • het versterken van academische vaardigheden (o.a. onderzoeksvaardigheden) in het VWO als voorbereiding op excellentie aan de universiteit. • met hierbij vooral aandacht voor de vakken wiskunde en logica • het belang van interdisciplinair onderwijs vanuit de vier bèta thema’s van de AUC curriculum cycle: § Energy, Climate and Sustainability § Life, Evolution, Universe § Health and Well-‐being § Information, Communication, Cognition In 2012-‐2013 wordt de leergang ontwikkeld en aangeboden. Met de opgedane ervaringen worden in het cursusjaar 2013-‐2014 verder ontwikkeld en wederom aangeboden. Personele inzet leergang excellentie inzet AUC: 150 uur per jaar (totaal voorbereiding en uitvoering) Totaal: 300 docenturen B. Bouwstenen Bèta Excellent docent-‐ontwikkelteams •
7
Twee voorbeelden van die ervaringen zijn in de vorm van interviews met studenten getoond in de film en de presentatie van M. van der Wende op het congres Bèta-‐Excellent in februari 2012.
6
In het project Bèta Excellent hebben 24 Bètapartnerscholen samengewerkt aan bouwstenen voor excellentie. Een van de doelen is om de bouwstenen verder te ontwikkelen en toepasbaar maken voor álle partnerscholen. De volgende bouwstenen worden verder ontwikkeld: • De onderzoekleerlijn excellent • Science +/vwo+ leidraad voor scholen • Excellentie buiten de deur (olympiades, wedstrijden PWS, challenges etc.) Deelname omvat 8 bijeenkomsten van 4 uur en 24 uur voorbereiding c.q. huiswerk. Personele kosten Bèta excellent docent-‐ontwikkelteams Inzet vakdidacticus: 64 uur per docent-‐ontwikkelteam (afhankelijk, maar inzet 3) Docenturen: 56 vo-‐docenturen per jaar per docent (20 docenten vo) Totaal: 192 docenturen ho, 1120 docenturen vo C. Cursus ‘Presteren, motiveren en differentiëren’ voor VO docenten en schoolleiding Binnen Bètapartners wordt in het najaar 2012 een cursus ‘Presteren, motiveren, differentiëren’ voor VO docenten en schoolleiding aangeboden. Op dit moment wordt de cursus ontwikkeld aan de VU (o.a. LEARN!) m.b.v. subsidiegeld van het Platform Bèta Techniek. Het is een nascholing op het gebied van herkennen van en omgaan met (breed) getalenteerde leerlingen gericht op het uitdagen en stimuleren van deze leerlingen om ook na de havo en het vwo hun talenten te blijven ontwikkelen. Deze cursus beperkt zich niet tot bètadocenten, maar is voor alle vakdocenten! De cursus wordt gekoppeld aan de doelstelling ‘opbrengstgericht werken’ zoals die in ‘School aan zet’ geformuleerd is. De cursus omvat 4 bijeenkomsten van 4 uur en 16 uur voorbereiding c.q. huiswerk. Personele inzet ‘Presteren…” Ontwikkeling cursus: pm Uitvoering cursus: 80 uur per cursus Totaal: 160 docenturen D. Samenwerking op excellentie in de regio In de Stichting Het Zelfstandig Gymnasium is landelijk een gymnasium cum laude diploma ontwikkeld. Onderzocht wordt of leerlingen met dit diploma direct in het eerste jaar in een honoursprogramma mogen instromen. Wij zullen de duurzame aansluiting in excellentie in het landelijke aansluitingsplatform agenderen en het proces op gang te brengen waarbij de waarde van het cum laude gymnasium in ECT’s worden uitgedrukt die op élke HO instelling toegang geeft tot het honoursprogramma. Met de Bètapartners wordt onderzocht of er een vwo cum laude variant ontwikkeld kan worden.
2.3 Overige activiteiten A. Opleiding Excellente Docenten Hogeschool van Amsterdam (HvA) Het Domein Onderwijs en Opvoeding van de HvA ontwikkelt een 3-‐jarig excellentietraject voor de lerarenopleiding in de bètavakken. Excellente studenten krijgen een traject aangeboden waarbij het studieprogramma wordt gekenmerkt door (1)diepteverwerking van de leerstof, (2) het doen van eigen onderzoek in de praktijkstage, (3) de ontwikkeling van een onderzoekende attitude bij leerlingen op de stageschool, (4) participatie in het excellentieprogramma van de opleiding. Gedurende het traject daalt het project in de reguliere begeleidingsstructuur in, in het kader van Opleiden in de School (OPLIS). In het schooljaar 2012-‐2013 worden drie geaccrediteerde opleidingsscholen geworven die onder de hiergenoemde voorwaarden gaan deelnemen aan dit excellentieproject. Personele inzet Onderzoeksdocent/ begeleider /regievoerder van de learning community: 160 uur Begeleiding op de opleidingsschool: 100 uur Vakdidacticus van de opleiding: 80 uur B. Conferenties Elk jaar in maart organiseren we de Bètapartnerconferentie voor docenten VO en HO en schoolleiding. Centraal staat het thema excellentie met aandacht voor ervaringen, conclusies en aanbevelingen uit het programma vo-‐ho Excellent. Schoolleiding en bestuurders HO worden
7
uitgenodigd te discussiëren over vraagstukken rondom duurzame inbedding van het beleid, zoals sturing op excellentie inclusief incentives, HRM beleid en cultuuraspecten. C. Flankerend wetenschappelijk onderzoek Het interfacultaire onderzoeksinstituut LEARN! Aan de VU doet onderzoek naar bewuste bètakeuze en excellentie en de rol van de docent hierin. Binnen het AUC wordt systematisch onderzoek gedaan naar excellentie en diversiteit, met aandacht voor de factoren die studiesucces in het HO het beste voorspellen en te meten. Ook wordt afgestemd met onderzoeken in Talentenkracht en het Wetenschapsknooppunt Amsterdam. Onderzoeksresultaten worden breed beschikbaar gesteld via internet en publicatie(s). D. ICT academy Met de Montessori Scholengemeenschap Amsterdam (MSA)wordt een ICT Academie opgericht voor jong ICT-‐talent (excellente bovenbouwleerlingen vmbo/havo/vwo van MSA-‐scholen). Dit sluit aan bij het doel van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) om een voorhoedepositie in te nemen in de digitale wereld. ICT academy wordt uitgevoerd in samenwerking met de ROCvA, HvA, UvA en VU. De lessen worden ondersteund door informaticastudenten van UvA en VU. Belangrijke ICT-‐ bedrijven als Cisco, IBM, XS4ALL en Triodor hebben inmiddels toegezegd te zullen participeren. Disseminatie naar scholen buiten Amsterdam vindt plaats via het regionale steunpunt (Bètapartners) voor informatica. De financiering van dit project vindt plaats volgens het triple helix model (overheid /PBT, bedrijfsleven, onderwijs). Voor 2012-‐2013 hebben UvA en VU inmiddels een bijdrage van 80 kEuro toegezegd, waarvan 50% als cofinanciering van het excellentieproject vo-‐ho. De MSA zal naast personele middelen voor uitvoering van onderwijs zelf 35 kEuro (ICT-‐lab en studentinzet) investeren. Van bedrijven wordt een bijdrage van 80 kEuro gevraagd. E. Science+ academy De Science + (plus) Academy is een initiatief waarin de programma’s voor excellente studenten in de bètawetenschappen gebundeld tot een coherent aanbod. Dit initiatief zal belangstellend gevolgd worden en wanneer mogelijk in dit project geïntegreerd worden.
Aansluiting bij landelijke doelen: De doelstellingen en uitkomsten van dit programma sluiten aan bij de landelijke doelstellingen geformuleerd voor excellentie en bèta techniek: In VO geldt voor excellentie dat de gemiddelde eindexamenscore van de 20% beste leerlingen (in het vwo) met 0,2 punt stijgt ten opzichte van 2010. Voor bètatechniek geldt dat 55% van de leerlingen in havo/vwo een N-‐profiel kiest. Door de bewerkstelliging van een cultuuromslag wordt bereikt in scholen zullen leerlingen zich meer inzetten en hogere cijfers halen. •
In HO streeft men naar 7 % deelnemende studenten aan excellentieprogramma’s (wo) . Het hbo zet ook in naar een instroom toename in de verschillende excellentie programma’s. Daarnaast zet het hbo in op op verhoogde vwo-‐instroom d.m.v. verkorte trajecten (3 jarige bachelor) voor vwo’ers De ontwikkeling van honourstrajecten, masterclasses, excellentietrajecten enz. in een doorlopende leerlijn van vo naar ho, zoals beschreven in dit projectplan, streven we naar een directe instroom in de honneursprogramma’s van minimaal 7% in 2015. •
8
Doelstellingen en prestatieafspraken 1.
Bijdrage leveren aan landelijke ambities zoals geformuleerd in de bestuursakkoorden, waaronder cultuuromslag
1
Omschrijving Activiteiten op alle lagen van beïnvloeding organiseren
2
Monitoring en terugkoppeling
3
Onderzoek
4
Honourstraject
2. 1
8
Prestatie 2014 Scholieren: Masterclasses excellent, afronding pilot summercourse, PWS excellent ontwikkeld, 20 deelnemers 6 vwo aan bachelor cursussen, evaluatie van de cursussen, uitvoering en evaluatie van cultuurtraject excellentie door 10 studenten van het AUC Docenten: minimaal 37 VO docenten zijn geschoold op het thema excellentie (inhoud en didactiek) Schoolleiding, besturen VO en HO: overleg gestart om duurzame koppeling VO -‐HO honours vast te leggen. Voor alle bètapartnerscholen zijn de factsheets geïntroduceerd in het cursusjaar 2012-‐2013. Scholen vertalen de resultaten naar beleid en leggen dit vast in het schoolplan. In cursusjaar 2013-‐2014 vindt terugkoppeling plaats over studiesucces naar de scholen. Onderzoek binnen LEARN!, UvA en AUC.: • Evaluaties en resultaten vanuit AUC en LEARN! En UvA worden gedissemineerd naar de partnerscholen e.v. Resultaat: Minimaal een publicatie beschikbaar voor brede disseminatie. • Geselecteerde excellente 6 vwo leerlingen kunnen instromen in geselecteerde bachelor cursussen. (maximaal 10 leerlingen per cursus) • Er is commitment over duurzame inbedding en de waardering van de behaalde ECT’s. Er is een koppeling tussen de ontwikkelde excellentieprogramma’s in VO met de honoursprogramma’s in HO. • In cursusjaar 2013-‐2014 is er een honoursprogramma voor de eerstejaars studenten in de bèta-‐bachelor ontwikkeld, later uit te breiden naar alfa en gamma. • Instroom in de VU: 7% in 2015, Instroom UvA: 7 % in 2015
Stimuleren interactie vo-‐ho/ kennisuitwisseling / disseminatie
omschrijving Stimuleren interactie vo-‐ho
2
Stimuleren kennisuitwisseling
3
Uitbreiden disseminatie
Prestatie • 2 Bètapartnerconferenties; met de uitbreiding naar niet-‐Bètapartnerscholen en met de doelgroep schoolleiders • autumn/summercourses (interdisciplinair): 1 per jaar ontwikkeld na succes pilot • profielwerkstukbegeleiding excellent: deelname open voor 2 lln. per Bètapartnerschool, totaal 128 leerlingen • instroom van 6vwo leerlingen excellent in het eerste jaar bachelor honours (zie hierboven) • cultuurtraject AUC: (zie hierboven) • 8 netwerkbijenkomsten Bètapartners met specifieke agenda voor Bèta Excellent • cultuurtraject AUC (zie hierboven) • leergang excellentie AUC (zie hierboven) • docent-‐ontwikkelteams voor bouwstenen Bèta Excellent (totaal 20 docenten, aantal per team afhankelijk van bouwsteen) • 20 docenten/schoolleiders getraind in de cursus ‘Presteren, motiveren en differentiëren’ voor VO docenten (ook voor niet bètavakken) • resultaten van wetenschappelijk onderzoek naar bewuste bètakeuze en factoren die studiesucces in het HO voorspellen verspreiden in de scholen (zie hierboven) • Bètapartnerscholen en partnerscholen AUC • Leerling-‐ en docentactiviteiten m.b.t. excellentie in de Its Academy toegankelijk voor álle scholen • Verankering in en samenwerking met andere netwerken: ICT academie, academische scholen, koppeling maken met de scholen uit het Wetenschapsknooppunt VU en UvA (o.a. via Talentenkracht)
8
In het bètapartnernetwerk worden afspraken gemaakt om de prestaties van de 20% beste leerlingen jaarlijks te monitoren. Aanvullend worden de studieresultaten van (oud)leerlingen van Bètapartnerscholen door UvA en VU jaarlijks naar de scholen teruggekoppeld. Er zal een nulmeting worden uitgevoerd voor het schooljaar 2011 -‐ 2012. Op basis van deze monitoring worden in samenwerking tussen scholen en het hoger onderwijs bestaande plannen aangepast en zo nodig aangevuld om de landelijke doelstellingen te bereiken. Gemeenschappelijk doel is uiterlijk 2016 ten minste de landelijke doelstellingen te halen op de aangesloten scholen.
9
Bijlage Partnerscholen Bètapartners Alberdingk Thijm College A. Roland Holst College Baken Park Lyceum Bertrand Russel College Bonhoeffer College Castricum Bredero College Cartesius Lyceum Comenius College Hilversum Cygnus Gymnasium Damstede Fons Vitae Lyceum Gemeentelijk Gymnasium Hilversum Regiuscollege Schagen Gymnasium Felisenum Helen Parkhurst Daltonschool Herman Wesselinck College
Jac. P. Thijsse College Jan van Egmond Lyceum Kaj Munk college Laar & Berg Hilversum Martinus College Tabor-‐ Oscar Romero Petrus Canisius College Pieter Nieuwland College RSG Broklede (Breukelen) RSG Wiringherlant, Wieringerwerf Spinoza Lyceum St. Michaelcollege Hoorn St. Ignatius Gymnasium Vechtstede College Zaanlands Lyceum Amsterdams Lyceum
Partnerscholen AUC Calandlyceum Vossius gymnasium Barleus Gymnasium Scholen Gemeenschap Reigersbos Amstelveen College Da Vinci College MSA ICT academy scholen Montessori Lyceum Amsterdam Montessori College Oost Individueel Voortgezet Kunstzinnig Onderwijs Amstellyceum Cosmicus Montessori Lyceum
10
