OEFENINGEN BIJ HOOFDSTUK 24 : SCHULDEN OP MEER DAN EEN JAAR Oefening 6.2.1. a)
berekening nominale intrestpercentage 52.000 rente op 200.000 voor 2 jaar = 13 % per jaar
b) berekening reële intrestpercentage :
100.000 100.000 + = 148.000 (1 + i ) (1 + i ) 2 148 (1+i)2 = 100 (1+i) + 100 148( 1 + 2i + i2) = 100 (1+i) + 100 148 + 296 i + 148 i2 – 100 – 100 i – 100 = 0 148i2 +196 i – 52 = 0 D = 196 2 – 4(148) (-52) = 69.200 − 196 + 69.200 = 0,2265504351 2(148) = 22,65504351 % per jaar
i=
c) Boekingen : Boeking bij de methode ‘som der jaarnummers ‘ Berekening intrest : Eerste jaar : 2/3 van 52.000 = 34.666,67 Tweede jaar : 1/3 van 52.000 = 17.333,33 Toewijzing intresten per boekjaar X1 : van 1/10 t.e.m. 31/12 = 3 maanden 3/12 van 34.666,67 = 8.666,67 X2 : 9/12 van 34.666,67 + 3/12 van 17.333,33 = 30.333,33 X3 : 9/12 van 17.333,33 = 13.000 (controle : totaal voor x1 t.e.m. x3 = 52.000 uiteraard)
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 1
1.
550 490 1730
2.
1730 4230
3.
6500 490
4.
4230 550
___________ 01/10/x1 _________ Bank R/C Over te dragen kosten @ K.I. - schulden op rekening RU/81 ___________ 31/12/x1 _________ K.I.- schulden op rekening @ Schulden >1 jaar die < 1 jaar vervallen Overboeking LT---) KT ___________ 31/12/x1 _________ Rente, commissies en kosten van schulden @ Over te dragen kosten Toewijzing rente x1 ___________ 01/10/x2 _________ Schulden > 1 jaar die < 1 jaar vervallen @ Bank R/C RU/76
Oefening 6.2.2. Berekening reële intrestvoet (per periode betaal je 25.000/2 + 10 % op 25.000 = 15.000) 15.000 15.000 + = 25.000 (1 + i ) (1 + i ) 2
15 (1+i) + 15 = 25 (1+i)2 15 + 15i + 15 – 25 – 50i – 25 i2 = 0 - 25 i2 - 35 i + 5 = 0 25 i2 + 35 i – 5 = 0 5i2 + 7i – 1 = 0 D = 72 - 4 (5) (-1) = 69
− 7 + 69 = 0,130662386 2(5) i = 13,0662386 %
i=
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 2
148.000 52.000 200.000
100.000 100.000
8.666,67 8.666,67
100.000 100.000
Aflossingsplan : Datum
Annuïteit
Intrest
Aflossing
01/09x3 31/08/x4 31/08/x5 Totaal
15.000,00 15.000,00 30.000,00
3.266,56 1.733,44 5.000,00
11.733,44 13.266,56
Nog openstaand saldo 25.000,00 13.266,56 0
Toewijzing intrest per boekjaar : x3 : Van 01/09 t.e.m. 31/12 = 4 maanden 4/12 van 3.266,56 = 1.088,85 x4 : 8/12 van 3.266,56 + 4/12 van 1.733,44 = 2.755,52 x5 : 8/12 van 1.733,44 = 1.155,63 (totaal uiteraard : 5.000,00) Boekingen :
1.
230 411 451 440
2.
550 490 1730 4230
3.
440 550
4.
6500 411 550
___________ 01/08/x3 _________ Installaties, Machines, Uitrusting, AW BTW op aankopen @ Te betalen BTW Leveranciers AF/211 ___________ 01/09/x3 _________ Bank R/C Over te dragen kostgen @ K.I.- schulden op rekening K.I. – schulden >1 jaar die < 1 jaar vervallen Lening ; RU/117 ___________ 10/09x3 _________ Leveranciers @ Bank R/C RU/121 ___________ 12/09/x3 _________ Rente, commissies en kosten van schulden Btw op aankopen @ Bank R/C RU/123
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 3
25.000,00 5.250,00 5.250,00 25.000,00
25.000,00 5.000,00 15.000,00 15.000,00
25.000,00 25.000,00
100,00 21,00 121,00
5.
6500 490
6.
6302 2309
7.
4230 550
8.
1730 4230
___________ 31/12/x3 _________ Rente, commissies en kosten van schulden @ Over te dragen kosten Toewijzing rente x3 ___________ 31/12/x3 _________ Afschrijving op MVA @ Geb. Afschr. op IMU Jaarlijkse afschrijving; lineair 10 % ___________ 31/08/x4 _________ K.I. – schulden >1 jaar die < 1 jaar vervallen @ Bank R/C RU/125 ___________ 31/08/x4 _________ K.I. – schulden op rekening @ K.I. – schulden >1 jaar die < 1 jaar vervallen Overboeking LT---) KT
1.088,85 1.088,85
2.500,00 2.500,00
15.000,00 15.000,00
15.000,00 15.000,00
Oefening 6.2.3. Bedrag van de lening : € 100.000
1.
550 1701
2.
1701 4201
___________01/01/x1___________ Bank R/C @ Achtergestelde leningen – niet converteerbaar RU/xx __________31/12/x29___________ Achtergestelde lening – niet converteerbaar @ Achtergestelde lening : > 1 jaar die < 1 jaar vervallen Overboeking LT ---) KT
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 4
100.000 100.000
100.000 100.000
3.
6500 550
4.
6500 4201 550
__________31/12/x29___________ Rente, commissies en kosten van schulden @ Bank R/C RU/220 __________31/12/x30___________ Rente, commissies en kosten van schulden Achtergestelde lening : > 1 jaar die < 1 jaar vervallen @ Bank R/C RU/216
6.000 6.000
6.000 100.000 106.000
Oefening 6.3.1. Berekeningen : De uitgifteprijs : 103,1024 % x 1.000.000 = 1.031.024,00 De jaarlijkse nominale intrest : 0,12 x 1.000.000 = 120.000 Datum
Actuariële rente 11 % op boekwaarde) 113.412,64 112.688,03 111.883,69 110.990,90
01/01/x1 31/12/x1 31/12/x2 31/12/x3 31/12/x4 1.
550 1711
2.
201 411 550
Verschil met nominale rente 6.587,36 7.311,97 8.116,31 9.009,10
___________01/01/x1___________ Bank R/C @ Niet-achtergestelde Obligatieleningen- niet converteerbaar RU/ xx __________01/03/x1___________ Kosten bij uitgifte van leningen Btw op aankopen @ Bank R/C RU/35
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 5
Boekwaarde obligatielening 1.031.024,00 1.024.436,44 1.017.124,47 1.009.008,16 999.999,06
1.031.024,00 1.031.024,00
20.000,00 4.200,00 24.200,00
3.
6500 1711 48010 453
4.
6501 201
5.
6500 4211 48010 453
6.
1711 4211
7.
4211 550 8.
6501 201
9.
48010 453 560
__________31/12/x1___________ Rente, commissies en kosten van schulden Obligatieleningen @ Te betalen obligatiecoupons Ingehouden voorheffingen Eerste coupon __________31/12/x1___________ Afschrijvingen van kosten bij uitgifte van leningen en van disagio @ Kosten bij uitgifte van leningen Jaarlijkse afschrijving; lineair 25 % (want looptijd lening = 4 jaar) __________31/12/x4___________ Rente, commissies en kosten van schulden Obligatieleningen : > 1 jaar die < 1 jaar vervallen @ Te betalen obligatiecoupons Ingehouden voorheffingen Laatste coupon __________31/12/x4___________ Obligatieleningen @ Obligatieleningen : > 1 jaar die < 1 jaar vervallen Overboeking LT ---) KT __________31/12/x4___________ Obligatieleningen : > 1 jaar die < 1 jaar vervallen @ Bank R/C RU/xx __________31/12/x4___________ Afschrijvingen van kosten bij uitgifte van leningen en van disagio @ Kosten bij uitgifte van leningen Jaarlijkse afschrijving; lineair 25 % __________10/01/x5___________ Te betalen obligatiecoupons Ingehouden voorheffingen @ Post R/C RU/xx
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 6
113.412,64 6.587,36 102.000,00 18.000,00
5.000,00 5.000,00
110.990,90 9.009,10 102.000,00 18.000,00
1.000.000,00 1.000.000,00
1.000.000,00 1.000.000,00
5.000,00 5 .000,00
102.000,00 18.000,00 120.000,00
Oefening 6.3.2. Berekening actuarieel rendement 98 =
10 10 10 102 + + + (1 + i ) (1 + i ) 2 (1 + i ) 3 (1 + i ) 3
met ‘trial and error’ een intrest % proberen en twee begrenzende waarden zoeken; daarna interpoleren of werken met financiële tabellen en interpoleren stel : i = 11 % resultaat : 98 < 99,01866804 stel : i = 12 % resultaat : 98 > 96,61989796 dus i ligt tussen 11 en 12 % interpolatie
11% +
99,01866804 − 98 x1% 99,01866804 − 96,61989796
i = 11,42466264 % aflossingstabel (alle waarden zijn uitgedrukt in functie van een bedrag van € 100) Datum
Waarde obligatie
31/12/x0 31/12/x1 31/12/x2 31/12/x3
98 99,19616939 100,05289971 102,014098 (+/- 102)
Actuariële opbrengst 11,19616939 11,33282766 11,48509873
Rente
Aangroei
10 10 10
1,19616939 1,33282766 1,485098729
Deze bedragen moeten vermenigvuldigd worden met 1.000 obligaties x € 100 per obligatie = dus nog x 1.000
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 7
1.
___________31/12/x2___________
6500
Rente, commissies en kosten van schulden @ Bank R/C Niet-achtergestelde Obligatieleningen - niet converteerbaar RU/ xx; 2de coupon
550 1711
2.
1711
4211
11.332,83 10.000,00 1.332,83
___________31/12/x2___________ Niet-achtergestelde Obligatieleningen - niet converteerbaar @ Obligatielening : > 1 jaar die < 1 jaar vervallen Overboeking LT ---) KT (voor het bedrag dat dan op 1711 staat)
100.052,90
100.052,90
Oefening 6.4.1. Aflossingstabel krediet : De lening loopt over een periode van 5 jaar (vermits het ontleend bedrag van 300.000 jaarlijks in gelijke schijven van 60.000 aan het einde van elk jaar wordt terugbetaald)
Datum
Annuïteit
Uitstaande schuld (na betaling van deze lijn)
31/03/x1 30/09/x1 31/03/x2 30/09/x2 31/03/x3 30/09/x3 31/03/x4 3009/x4 31/03/x5 30/09/x5 31/03/x6
6.000 66.000 4.800 64.800 3.600 63.600 2.400 62.400 1.200 61.200
300.000 300.000 240.000 240.000 180.000 180.000 120.000 120.000 60.000 60.000
Intrest (jaarlijks 4 %; per halfjaar dus 2 % nemen van openstaande schuld) 6.000 6.000 4.800 4.800 3.600 3.600 2.400 2.400 1.200 1.200
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 8
Kapitaal
0 60.000 0 60.000 0 60.000 0 60.000 0 60.000
1.
6500 411 550 4230 1730
2.
416 753
3.
550 416
4.
490 6500
5.
753 793
___________31/03/x1 ___________ Rente, commissies en kosten van lening BTW op aankopen Bank R/C K.I. – schulden op rekening : > 1 jaar die < 1 jaar vervallen K.I. – schulden op rekening RU/63 ___________31/03/x1 ___________ Diverse vorderingen @ Kapitaal- en intrestsubsidies Vordering rentesubsidie periode 31/03/x1 – 30/09/x1) Rentesubsidie (2 % op 60 % van de lening = 0,02 x 0,60 x 300.000 = 3.600) ___________30/04/x1 ___________ Bank R/C @ Diverse vorderingen Inning rentesubsidie; RU/75) ___________31/12/x1 ___________ Over te dragen kosten @ Rente, commissies en kosten van schulden Toewijzing rente; uit resultaat x1 (1/2 van 6.000 gerekend voor periode 01/10 t.e.m. 30/03) ___________31/12/x1 ___________ Kapitaal- en intrestsubsidies @ Over te dragen opbrengsten Overboeking kapitaalsubsidie; uit resultaat x1 (1/2 van 3.600 toegerekend voor periode 01/10 t.e.m. 30/03)
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 9
6.200 42 293.758 60.000 240.000
3.600 3.600
3.600 3.600
3.000 3.000
1.800 1.800
Oefening 6.4.2. Datum
Annuïteit
Uitstaande schuld (na betaling van deze lijn)
01/10/x1 01/01/x2 01/04/x2 01/07/x2 01/10/x2 01/01/x3 01/04/x3 01/07/x3 01/10/x3 01/01/x4 01/04/x4 01/07/x4 01/10/x4 01/01/x5 01/04/x5 01/07/x5 01/10/x5 01/01/x6 01/04/x6 01/07/x6 01/10/x6
540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540
27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 0
Intrest (8 % per jaar ; per kwartaal betaald = 2 % op 27.000) 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540
Kapitaal
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 27.000
Intrestsubsidie : 7 % op 50 % van de lening (er wordt niet gespecifieerd wanneer ze wordt toegekend en uitbetaald; in de meest voorkomende situatie is de toewijzing jaarlijks na afloop van 1 ‘leningsjaar’) 7 % x 27.000 x 50 % = € 945 per jaar 1.
550 1730
2.
6500 492
3.
491 753
___________01/10/x1 _____________ Bank R/C @ K.I. : schulden op rekening RU/200 ___________31/12/x1 _____________ Rente, commissies en kosten van schulden @ Toe te rekenen kosten Toewijzing rente 1ste kwartaal ___________31/12/x1 _____________ Verkregen opbrengsten @ Kapitaal- en intrestsubsidies Toewijzing kapitaalsubsidie voor de periode 01/10/x1 t.e.m. 31/12/x1)
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 10
27.000,00 27.000,00
540,00 540,00
236,25 236,25
4.
550
___________01/01/x2 _____________ Toe te rekenen kosten @ Bank R/C Retournering = betalingsmoment intresten 1ste kwartaal
491
___________01/01/x2 _____________ Kapitaal- en intrestsubsidies @ Verkregen opbrengsten Retournering toewijzing kapitaalsubsidies 1ste kwartaal
492
5.
753
6.
6500 492
7.
491 753
___________31/12/x2 _____________ Rente, commissies en kosten van schulden @ Toe te rekenen kosten Toewijzing rente 5de kwartaal ___________31/12/x1 _____________ Verkregen opbrengsten @ Kapitaal- en intrestsubsidies Toewijzing kapitaalsubsidie voor de periode 01/10/x2 t.e.m. 31/12/x2)
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 11
540,00 540,00
236,25 236,25
540,00 540,00
236,25 236,25
Oefening 6.5.1. Op 01/01/x1 is de waarde van een schuld die op 31/12/x2 betaald moet worden : 1.000.000 (1 + 0,10) 2
= 826.446,28
het verschil : 173.553,72 is de rente vervat in de nominale waarde van de handelsschuld aflossingstabel Datum 01/01/x1 31/12/x1 31/12/x2
Boekwaarde schuld 826.446,28 909.090,91 1.000.000
1.
604 490 1750
2.
6500 490
3.
1750 4250
4.
6500 490
5.
4250 550
Rente 82.644,63 90.909,09 173.553,72 totaal
___________01/01/x1_____________ Aankopen handelsgoederen Over te dragen kosten @ Leveranciers > 1 jaar AF/3 ___________31/12/x1_____________ Rente, commissies en kosten van schulden @ Over te dragen kosten Toewijzing rente periode 01/01-31/12 ___________31/12/x1_____________ Leveranciers > 1 jaar @ Leveranciers : schuld > 1 jaar die <1 jaar vervallen Overboeking LT ---) KT ___________31/12/x2_____________ Rente, commissies en kosten van schulden @ Over te dragen kosten Toewijzing rente periode 01/01-31/12 ___________31/12/x2_____________ Leveranciers : schuld > 1 jaar die <1 jaar vervallen @ Bank R/C RU/xx
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 12
826.446,28 173.553,72 1.000.000,00
82.644,63 82.644,63
1.000.000 1.000.000
90.909,09 90.909,09
1.000.000 1.000.000,00
Oefening 6.5.2. 1.
400 176
2.
54 400
3.
550 54
____________01/02/x1____________ Klanten @ Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen Bestelling kasteelprimeurwijnen ____________10/02/x1____________ Te incasseren vervallen waarden @ Klanten Bankcheque 98758 ____________15/02/x1____________ Bank R/C @ Te incasseren vervallen waarden RU/xx; cheque 98758
4.000,00 4.000,00
4.000,00
4.000,00 4.000,00
01/03/x1 : geen boeking 4.
400 178
5.
570 400
6.
176 46
7.
178 488
8.
400 704 451
____________10/03/x1____________ Klanten @ Borgtochten ontvangen in contanten VF/65 ____________10/03/x1____________ Kas @ Klanten RU/62 ____________31/12/x2____________ Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen @ Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen Overboeking LT ---) KT ____________31/12/x2____________ Borgtochten ontvangen in contanten @ Borgtochten ontvangen Overboeking LT ---) KT ____________31/07/x3____________ Klanten @ Verkopen handelsgoederen BTW op verkopen VF/258 Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 13
500,00 500,00
500,00 500,00
4.000,00 4.000,00
500,00 500,00
12.100,00 10.000,00 2.100,00
9.
46 400
10.
570 400
11
488 400
____________31/07/x3____________ Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen @ Klanten Overboeking vooruitbetaling ivm VF/258 ____________14/08/x3____________ Kas @ Klanten RU/85 ____________31/12/x3____________ Borgtochten ontvangen in contanten @ Klanten UCN/xx; Teruggave leeggoed
Financial accounting Boek 2 Oplossing Hoofdstuk 24 blz. 14
4.000,00 4.000,00
8.100,00 8.100,00
500,00 500,00